diff --git "a/data/part_4/07a5e87d732fa962422d4a5245b9d52a.json" "b/data/part_4/07a5e87d732fa962422d4a5245b9d52a.json"
new file mode 100644--- /dev/null
+++ "b/data/part_4/07a5e87d732fa962422d4a5245b9d52a.json"
@@ -0,0 +1 @@
+{"metadata":{"id":"07a5e87d732fa962422d4a5245b9d52a","source":"gardian_index","url":"https://cgspace.cgiar.org/rest/bitstreams/09228d70-27a9-4fc0-bcd3-d94ff614bfaf/retrieve"},"pageCount":13,"title":"","keywords":[],"chapters":[{"head":"ธรรมาภิ บาล (CSR) คื ออะไร?","index":1,"paragraphs":[]},{"head":"ค� าจ� ากั ดความ","index":2,"paragraphs":[{"index":1,"size":101,"text":"สหภาพยุ โรปได้ ให้ ค� าจ� ากั ดความของ CSR ซึ ่ งเป็ นค� าจ� ากั ดความที ่ ถู กอ้ างถึ งอยู ่ บ่ อยๆไว้ ว่ า \"เป็ นแนวคิ ดที ่ องค์ กรบู รณาการเรื ่ องความ ตระหนั กเกี ่ ยวกั บสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมไว้ ในการด� าเนิ นธุ รกิ จและใน การสร้ างปฏิ สั มพั นธ์ กั บผู ้ มี ส่ วนได้ เสี ยทางธุ รกิ จโดยลั กษณะของจิ ต อาสา\" (Dahlsrud, 2008)   (Foran et al., 2010;Fonseca, 2010)     (Foran et al., 2010;Matthews, 2012;King et al., 2007)   (Foran et al., 2010;King et al., 2007;LRQA and CSR Asia, 2010;Krechowicz and Fernando, 2009b;Matthews, 2012;Haas, 2008;Molle et al., 2009;Lawrence, 2009) "}]},{"head":"บทสรุ ป : การท� างานด้ าน CSR มี ความหลากหลายแตกต่ างกั นออก ไป องค์ ประกอบด้ านการท� า CSR เกี ่ ยวกั บการด� าเนิ นงานด้ านพลั งงาน น� ้ าควรประกอบด้ วย • การประเมิ นและการรายงานผลกระทบต่ อสาธารณะชน • เป็ นกิ จกรรมที ่ ให้ ประโยชน์ และคุ ณค่ าต่ อชุ มชนที ่ ได้ รั บผลกระทบ จากการด� าเนิ นงานของโครงการ • มี ระบบการบริ หารจั ดการความเสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมที ่ บู รณาการกั บการก� ากั บดู แลองค์ กร • มี การรายงานผลที ่ อยู ่ ภายใต้ มาตรฐานด้ านหลั กสากลสิ ่ งแวดล้ อม และสิ ทธิ มนุ ษยชนที ่ ยึ ดแนวทางไว้","index":3,"paragraphs":[]},{"head":"ปั ญหาที ่ ดิ นท� ากิ นไม่ มี คุ ณภาพและไม่ เพี ยงพอ ส่ งผลกระ ทบต่ อวิ ถี ชี วิ ตความเป็ นอยู ่ ผลกระทบด้ านรายได้ และอาหารที ่ ไม่ เพี ยง พอ การลดลงของการประมงและการเสื ่ อมสลายของที ่ ดิ นเพาะปลู ก รวมทั ้ งที ่ ดิ นบริ เวณริ มตลิ ่ งที ่ เกิ ดจากการสร้ างเขื ่ อนไม่ ได้ รั บการดู แล แก้ ไขอย่ างยั ่ งยื น การจะด� าเนิ นการให้ บรรลุ ตามข้ อก� าหนดต่ างๆด้ าน ผลกระทบของการสร้ างเขื ่ อนท� าได้ ยาก ต้ องอาศั ยการวางแผนอย่ าง รอบคอบ ทั ้ งด้ านทรั พยากรมนุ ษย์ และด้ านการเงิ นที ่ ยั ่ งยื น รวมทั ้ ง ต้ องเตรี ยมตั วรั บกั บความท้ าทายที ่ อาจคาดไม่ ถึ ง องค์ กรพั ฒนาที ่ ขาด ความรั บผิ ดชอบต่ อสั งคมล้ มเหลวด้ านการประเมิ นผลกระทบด้ านสิ ่ ง แวดล้ อมและสั งคม และมี การโยกย้ ายถิ ่ นฐานของประชากรโดยไม่ ได้ ค� านึ งถึ งความหลากหลายทางเชื ้ อชาติ หรื อการพยายามรั กษาวิ ถี ชี วิ ต ดั ้ งเดิ มของประชากรไว้ แรงกดดั นจากองค์ กรพั ฒนาเอกชนในตะวั น ตกบั งคั บให้ บริ ษั ทผู ้ พั ฒนาเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 ต้ องปฏิ บั ติ ตามกฎระเบี ยบ ด้ านผลกระทบต่ อสิ ่ งแวดล้ อมจากการสร้ างเขื ่ อน รวมทั ้ งองค์ กรพั ฒนา เอกชนระดั บประเทศก็ ออกมารณรงค์ ในเรื ่ องนี ้ ด้ วย","index":4,"paragraphs":[]},{"head":"อะไรคื อสิ ่ งที ่ ขั บเคลื ่ อน CSR ในการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าใน ลุ ่ มน� ้ าโขงในปั จจุ บั น?","index":5,"paragraphs":[]},{"head":"บทสรุ ป: CSR ในการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงมี ข้ อจ� ากั ด และดู เหมื อนจะไม่ มี การเปลี ่ ยนแปลง ตราบใดที ่ ปั จจั ยต่ างๆยั งไม่ ได้ รั บการปรั บปรุ งให้ เอื ้ อต่ อการพั ฒนาตั วขั บเคลื ่ อน CSR","index":6,"paragraphs":[]},{"head":"เราสามารถเรี ยนรู ้ จากประเทศอื ่ นๆได้ อย่ างไร?","index":7,"paragraphs":[{"index":1,"size":187,"text":"พบข้ อมู ลที ่ ส� าคั ญ 2 ประเด็ นจากการศึ กษาเรื ่ อง CSR ในประเทศ บราซิ ล รั สเซี ย อิ นเดี ย จี น และในเอเชี ย ประเด็ นที ่ หนึ ่ งคื อ บริ บทของ ประเทศเป็ นอุ ปสรรคอั นใหญ่ หลวงต่ อบริ บทด้ าน CSR ที ่ แตกต่ างกั น ออกไปแต่ ละประเทศ (Chapple and Moon, 2005;Alon et al., 2010;Abreu, Castro, Assis Soares and Silva Filho, 2012;Dobers and Halme, 2009;Robins, 2005 )  The SOK series sets out to evaluate the state of knowledge on subjects related to the impact, management and development of hydropower on the Mekong, including its tributaries. Publications in the series are issued by the CGIAR Challenge Program on Water and Food -Mekong Programme. The series papers draw on both regional and international experience. Papers seek to gauge what is known about a specific subject and where there are gaps in our knowledge and understanding. All SOK papers are reviewed by experts in the field. Each section in a SOK papers ends with a conclusion about the state of knowledge on that topic. This may reflect high levels of certainty, intermediate levels, or low certainty."},{"index":2,"size":38,"text":"The SOK series is available for download from the CPWF Mekong website at http://mekong.waterandfood.org/ Reviewers cannot be held responsible for the contents of any SOK paper, which remains with the CPWF and associated partners identified in the document."},{"index":3,"size":32,"text":"This SOK has been edited by Terry Clayton at Red Plough International Co. Ltd. clayton@redplough.com and proofread by Clare Sandford claresandford@hotmail.co.uk Design and lay-out by Remy Rossi rossiremy@gmail.com and Watcharapol Isarangkul nong.isarangkul@gmail.com"},{"index":4,"size":105,"text":"The Challenge Program on Water and Food was launched in 2002 as a reform initiative of the CGIAR, the Consultative Group on International Agricultural Research. CPWF aims to increase the resilience of social and ecological systems through better water management for food production (crops, fisheries and livestock). CPWF does this through an innovative research and development approach that brings together a broad range of scientists, development specialists, policy makers and communities to address the challenges of food security, poverty and water scarcity. CPWF is currently working in six river basins globally: Andes, Ganges, Limpopo, Mekong, Nile and Volta. More information can be found at www.waterandfood.org."},{"index":5,"size":90,"text":"In the Mekong, the CPWF works to to reduce poverty and foster development by optimizing the use of water in reservoirs. If it is successful, reservoirs in the Mekong will be: (a) managed in ways that are fairer and more equitable to all water users; (b) managed and coordinated across cascades to optimize benefits for all; (c) planned and managed to account for environmental and social needs; (d) used for multiple purposes besides hydropower alone; (e) better governed and the benefits better shared. More information can be found at www.mekong.waterandfood.org."}]},{"head":"Want to know more?","index":8,"paragraphs":[{"index":1,"size":4,"text":"Contact us at cpwf.mekong@gmail.com. "}]}],"figures":[{"text":" ธรรมาภิ บาล หรื อ Corporate Social Responsibility ซึ ่ งเรี ยกกั นทั ่ วไป โดยย่ อว่ า CSR มี หลายประเด็ นที ่ เกี ่ ยวข้ องและควรให้ ความสนใจ ทั ้ ง ในด้ านความหมาย ค� าจ� ากั ดความ สถานภาพและจุ ดยื น CSR มี ทั ้ ง แง่ มุ มที ่ มี การน� าไปปฏิ บั ติ ใช้ อย่ างจริ งจั งและแง่ มุ มที ่ ถู กวิ พากษ์ วิ จารณ์ CSR เป็ นเรื ่ องที ่ มี การพั ฒนาปรั บเปลี ่ ยนตลอดเวลา ดั งนั ้ น ทุ ก สถานภาพของ CSR จึ งมี ประเด็ นที ่ ควรค่ าแก่ การพิ จารณา ที ่ ส� าคั ญ ที ่ สุ ดคื อ CSR เป็ นแนวคิ ดอุ ดมคติ คื อ \"เป็ นแนวปฏิ บั ติ ระยะยาวและ การคิ ดแบบก้ าวหน้ า\" อย่ างไรก็ ตาม ควรมี การตระหนั กด้ วยว่ า CSR ถื อเป็ นสิ ่ งที ่ มี ผลมาจากการปฏิ รู ปทางกฎหมายและความซั บซ้ อน ทางการเมื อง รวมทั ้ งการพั ฒนาทางสั งคม (Kemp, 2001) วิ วั ฒนาการของแนวคิ ดธรรมาภิ บาล ทฤษฎี และแนวทางปฏิ บั ติ ด้ าน CSR มี การพั ฒนาตลอดมา ในยุ ค ทศวรรษ 1970s และ 1980s แนวคิ ด CSR มุ ่ งไปที ่ สามประเด็ นอั น ได้ แก่ ความรั กและความเมตตา (Cochran, 2007) หลั กจริ ยธรรมทาง ธุ รกิ จ และการเป็ นพลเมื องขององค์ กร ซึ ่ งทั ้ งสามประเด็ นที ่ กล่ าวมา ได้ กลายมาเป็ นหั วใจสามประการของแนวคิ ดธรรมาภิ บาลหรื อ CSR ที ่ รู ้ จั กกั นดี ในปั จจุ บั น (Nehme and Wee, 2008; Robins, 2005 ) แนวคิ ดหลั กสามประการดั งกล่ าวสามารถเข้ าใจได้ ด้ วยหลั ก Ps อั น ได้ แก่ ก� าไร (Profit) มนุ ษย์ (People) และโลก (Planet) ซึ ่ งเป็ นการ ยื นยั นให้ เห็ นว่ า ภาคธุ รกิ จประเมิ นผลกระทบของตนเองโดยวิ ธี การที ่ ตั ้ งอยู ่ บนพื ้ นฐานของสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อม (The Economist, 2009 ) ในทศวรรษ 2000s มี การกลั บมาให้ ความสนใจอี กครั ้ งเกี ่ ยวกั บการ พั ฒนาที ่ ยั ่ งยื นของภาคเอกชน นอกจากนี ้ ยั งก่ อให้ เกิ ดค� านิ ยามที ่ เปลี ่ ยนไปจากแนวคิ ดธรรมาภิ บาลหรื อ CSR สู ่ แนวคิ ดองค์ กรแบบ ยั ่ งยื น (Corporate Sustainability) แนวคิ ดองค์ กรแบบยั ่ งยื นถื อเป็ น แนวคิ ดที ่ มี รากฐานมาจากแนวคิ ด CSR แต่ มี ประเด็ นที ่ เพิ ่ มเติ มเข้ า มาเกี ่ ยวกั บการก� ากั บดู แลและการวางแผนกลยุ ทธ์ ในระยะยาว (Carroll and Shabana, 2010) อย่ างไรก็ ตาม CSR มี องค์ ประกอบที ่ หลากหลาย เช่ น ทรั พยากร มนุ ษย์ ความสั มพั นธ์ ภายนอกองค์ กร การตลาด การบริ หารความ เสี ่ ยง การเงิ น กฎระเบี ยบและจริ ยธรรม การด� าเนิ นธุ รกิ จอาจมี หั วใจ หลั กอยู ่ ที ่ ความต้ องการขององค์ กรใ���การสร้ างก� าไร ความเชื ่ อมั ่ น ทางการเงิ นและการลงทุ น CSR ช่ วยสร้ างสิ ่ งต่ างๆเหล่ านี ้ โดยการ สนั บสนุ นหลั กการสร้ างธรรมาภิ บาลที ่ ดี และการบริ หารจั ดการความ เสี ่ ยง (LRQA and CSR Asia, 2010) ในประเทศก� าลั งพั ฒนา บริ ษั ท ที ่ มี แนวปฏิ บั ติ เกี ่ ยวกั บ CSR ที ่ ชั ดเจนจะมี ความน่ าดึ งดู ดใจมากกว่ า สามารถรั กษาพนั กงานได้ มากกว่ า และรั กษาสั มพั นธภาพกั บภาครั ฐ ได้ ดี กว่ า ซึ ่ งจะช่ วยให้ องค์ กรสามารถก� าหนดนโยบายและข้ อบั งคั บ ต่ างๆได้ ง่ ายขึ ้ น นอกจากนี ้ องค์ กรที ่ มี หลั ก CSR ที ่ ชั ดเจนจะได้ รั บ การมองว่ ามี ความโปร่ งใสและน่ าเชื ่ อถื อในสายตาของสาธารณชน (Cochran, 2007) แนวปฏิ บั ติ และนโยบายด้ าน CSR ที ่ ดี สร้ างโอกาส ในการแข่ งขั นให้ แก่ บริ ษั ท โดยช่ วยให้ มี การจั ดการบริ หารความเสี ่ ยง ด้ านการบริ หารและสิ ่ งแวดล้ อมได้ ดี ขึ ้ น ช่ วยธ� ารงรั กษาการเข้ าถึ งด้ าน การเงิ นจากธนาคารและนั กลงทุ นที ่ มี ความรั บผิ ดชอบต่ อสั งคม (Carroll and Shabana, 2010; Nehme and Wee, 2008) รวมทั ้ งยั งสร้ าง ความยอมรั บทางสั งคม (LRQA and CSR Asia, 2010) อย่ างไรก็ ตาม ยั งคงมี การวิ พากษ์ วิ จารณ์ ว่ า CSR เป็ นเพี ยงการประชาสั มพั นธ์ และ การสร้ างภาพที ่ เป็ นมิ ตรต่ อสิ ่ งแวดล้ อม รวมทั ้ งยั งไม่ ค� านึ งถึ งสิ ทธิ ของ พนั กงาน "},{"text":"SOK 3 : สถานะองค์ ความรู ้ ล� าดั บที ่ 8 (SOK8): ธรรมาภิ บาลในการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขง November 2013. "},{"text":"อะไรคื อจุ ดเริ ่ มต้ นและแนวความคิ ดหลั กของ CSR? แนวความคิ ดดั งกล่ าวตรงข้ ามกั บมุ มมอง แบบประเพณี นิ ยมที ่ มองว่ าธุ รกิ จต้ องด� าเนิ นการโดยค� านึ งถึ งผล ประโยชน์ ของเจ้ าของธุ รกิ จและก� าไรของผู ้ ถื อหุ ้ นทางธุ รกิ จเท่ านั ้ น(Carroll and Shabana, 2010) สถานะองค์ ความรู ้ ล� าดั บที ่ 8 (SOK8): ธรรมาภิ บาลในการพั ฒนาพลั งงานน้ � าในลุ ่ มแม่ น้ � าโขง, November 2013. กรอบแนวคิ ดหลั กด้ าน CSR ที ่ เกิ ดขึ ้ นครั ้ งแรกคื อรายงานที ่ ใช้ ชื ่ อว่ า UN Global Report ขององค์ การสหประชาชาติ ในปี ค.ศ. 2000 (UN Global Compact, 2011) ซึ ่ งกรอบแนวคิ ดดั งกล่ าวนี ้ ถื อได้ ว่ าประสบ ความส� าเร็ จในการขยายไปยั งทุ กภาคส่ วนในองค์ กร ในปี เดี ยวกั นนั ้ น เอง หน่ วยงานที ่ มี ชื ่ อว่ า องค์ การแห่ งความริ เริ ่ มว่ าด้ วยการรายงาน สากล (Global Reporting Initiative หรื อ GRI) ได้ น� าเสนอคู ่ มื อกรอบ แนวคิ ดและการรายงานแบบยั ่ งยื นขึ ้ นมาเป็ นชุ ดแรก ซึ ่ งประกอบไป ด้ วยตั วชี ้ วั ดเพื ่ อการประเมิ นและน� าเสนอด้ านเศรษฐกิ จ สิ ่ งแวดล้ อม สั งคม และการก� ากั บดู แลด้ านการด� าเนิ นธุ รกิ จ (GRI, n.d.) หลั กการ และแนวปฏิ บั ติ เกี ่ ยวกั บธุ รกิ จและสิ ทธิ มนุ ษยชนขององค์ กรสหประชาชาติ ได้ รั บการพั ฒนาโดย John Ruggie ซึ ่ งเป็ นคนก่ อตั ้ งข้ อตกลงโลกแห่ ง สหประชาชาติ (UN Global Compact) หลั กการและแนวปฏิ บั ติ ดั ง กล่ าว ได้ รั บการพั ฒนาผ่ านการให้ ค� าปรึ กษาจากหน่ วยงานและองค์ กร ภาคเอกชน รวมทั ้ งภาคประชาสั งคมและภาครั ฐที ่ เกี ่ ยวข้ อง กรอบ แนวคิ ดและการปฏิ บั ติ ดั งกล่ าวได้ วางแนวทางเกี ่ ยวกั บความรั บผิ ด ยนด้ านการเงิ นเท่ านั ้ น แต่ ปั จจุ บั นได้ รั บการน� าไป ประยุ กต์ ใช้ โดยบางองค์ กรที ่ มี การด� าเนิ นธุ รกิ จด้ านอื ่ นๆ นอกจาก การน� าหลั กการ Equator Principles ไปใช้ กั บธนาคารในยุ โรปและ สหรั ฐอเมริ กาแล้ ว ยั งมี การน� าไปใช้ กั บธนาคารหลายแห่ งในประเทศ บราซิ ล รวมทั ้ งในธนาคารหนึ ่ งแห่ งในแอฟริ กาใต้ และหนึ ่ งแห่ งใน ประเทศจี น เห็ นได้ อย่ างชั ดเจนว่ าองค์ การด้ านการเงิ น 75 แห่ ง ซึ ่ ง หมายถึ ง 70% ขององค์ กรภาคการเงิ นได้ รั บเอาแนวปฎิ บั ติ และข้ อ ก� าหนด Equator Principles ไปใช้ (Equator Principles Association, มี ประเด็ นที ่ เป็ นข้ อกั งวลว่ า ผู ้ ได้ รั บมอบหมายให้ น� าแนวคิ ด CSR ไป ใช้ อาจจะมี แนวทางปฏิ บั ติ ที ่ แตกต่ างออกไป หรื ออาจเพี ยงแค่ น� าไป ใช้ ในการประชาสั มพั นธ์ เท่ านั ้ น เพราะไม่ ใช่ ว่ าทุ กกรอบแนวคิ ดของ CSRเป็ นกรอบที ่ มี การบั งคั บใช้ Scholtens และ Dam (2007) พบว่ า สิ ่ งแวดล้ อม สั งคม นโยบายการก� ากั บดู แลขององค์ กร EPFI มี ความ แตกต่ างอย่ างชั ดเจนกั บผู ้ ที ่ ไม่ ได้ น� าไปปฏิ บั ติ ใช้ ส่ วนใหญ่ แล้ วผู ้ น� า กรอบแนวทางไปปฏิ บั ติ จะเป็ นสถาบั นการเงิ นการธนาคารขนาดใหญ่ มากกว่ าขนาดเล็ ก ธนาคารที ่ ด� าเนิ นการในสภาพแวดล้ อมที ่ มี ภาค ประชาสั งคมที ่ เข้ มแข็ ง มี แนวโน้ มที ่ จะได้ รั บผลกระทบจากการเสื ่ อม งแวดล้ อมส� าหรั บการปล่ อยสิ นเชื ่ อในโครงการขนาดใหญ่ ของสถาบั นการเงิ น หรื อ หลั กการ Equator Principles และแนวปฏิ บั ติ มาตรฐานของบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC หลั งจากโครงการ ได้ รั บการอนุ มั ติ งบประมาณไปแล้ ว หากพบว่ าโครงการไม่ สามารถ ด� าเนิ นไปให��� ตรงกั บมาตรฐานการปฏิ บั ติ ในระหว่ างการด� าเนิ นงาน ก็ ยั งไม่ เป็ นที ่ แน่ นอนว่ า สถาบั นการเงิ นจะด� าเนิ นการอย่ างไรกั บการ บั งคั บให้ ปฏิ บั ติ ตามข้ อตกลง (Transparency International, 2008; Foran et al., 2010; Lawrence, 2009) ยั งไม่ มี แนวทางเกี ่ ยวกั บการ จั ดการของ EPFIS ในการบั งคั บใช้ หลั กการ Equator Principles และ ยั งไม่ มี วิ ธี การและขั ้ นตอนยื นยั นว่ าหลั กการ Equator Principles มี การน� าไปใช้ ปฏิ บั ติ จริ ง ซึ ่ งท� าให้ การยื ่ นข้ อเสนอต่ างๆกั บสถาบั น ทางการเงิ นและธนาคารขาดความมี ระบบและความสม� ่ าเสมอ (Le Clerc, 2012) ทั ้ งหลั กการ Equator Principles และองค์ การแห่ งความริ เริ ่ มว่ าด้ วย การรายงานสากล (GRI) ได้ รั บการวิ พากษ์ วิ จารณ์ เกี ่ ยวกั บประเด็ นที ่ ไม่ มี การเรี ยกร้ องด้ านรายงานการปฏิ บั ติ งานของโครงการ ส่ วนใหญ่ พบว่ า รายงานจะอยู ่ กั บธนาคารหรื อบริ ษั ทที ่ ด� าเนิ นการทั ้ งหมด ไม่ มี รายละเอี ยดของโครงการส่ วนบุ คคล บทสรุ ป CSR : มี พั ฒนาการมาอย่ างยาวนาน จากจุ ดเริ ่ มต้ นด้ วย แนวคิ ดเกี ่ ยวกั บความรั กและความเมตตา พั ฒนาสู ่ แนวคิ ดองค์ กรแบบ ยั ่ งยื น สิ ่ งแวดล้ อม สั งคม และการก� ากั บดู แล ถื อเป็ นสามองค์ ประกอบ หลั กที ่ เป็ นรากฐานของ CSR ซึ ่ งบริ ษั ทน� ามาใช้ วั ดผล ประเมิ นผลและ รายงานผลเกี ่ ยวกั บกิ จกรรมด้ าน CSR ของบริ ษั ท ซึ ่ แนวคิ ดของ WCD ในปี ค.ศ. 2004 จากนั ้ นได้ น� าหลั กการประเมิ นผล เห็ นมากมายเกี ่ ยวกั บ CSR สมาคมพลั งงานน� ้ านานาชาติ ได้ ใช้ แนวทางด้ านความยั ่ งยื นตามกรอบ งมี กรณี ศึ กษาให้ SOK 3: ธรรมาภิ บาลในการพั ฒนา เป็ นที ่ กรณี ศึ กษาต่ างๆทางธุ รกิ จที ่ ยอมรั บของ CSR น� าไปสู ่ การพั ฒนา ความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) ออกเผยแพร่ ในปี ค.ศ. 2006 (IHA, 2012) และในปี ต่ อมา สมาคมพลั งงานน� ้ านานาชาติ (IHA) ได้ พลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขง ด้ านกรอบแนวคิ ดสากลที ่ ใช้ เป็ นแนวทางในการปฏิ บั ติ ด้ วยวั ตถุ ประสงค์ ในการสร้ างมาตรฐานเกี ่ ยวกั บแนวปฏิ บั ติ การรายงานด้ านธุ รกิ จและ การเงิ น ในการประเมิ นกรอบแนวความคิ ดด้ าน CSR นั ้ นมี ค� าถามที ่ ร่ วมมื อกั บองค์ กรกองทุ นสั ตว์ ป่ าโลก (World Wildlife Fund) และ องค์ กร The Nature Conservancy เพื ่ อสร้ างสมาพั นธ์ เพื ่ อการประเมิ น พลั งงานน� ้ าอย่ างยั ่ งยื น เพื ่ อวั ตถุ ประสงค์ ในการปรั บปรุ ง HSAP ให้ STATE of KNOWLEDGE Compiled by: Niki West ต้ อง��� านึ งถึ งคื อ • ใครเป็ นผู ้ ประเมิ นกรอบแนวความคิ ดและเพราะเหตุ ใดจึ งมี การ ประเมิ น? • กรอบแนวความคิ ดดั งกล่ าวสร้ างขึ ้ นด้ วยความชอบธรรมหรื อไม่ และ สร้ างขึ ้ นโดยใคร? ชอบของบริ ษั ทที ่ มี ต่ อสิ ทธิ มนุ ษยชน แนวปฏิ บั ติ ดั งกล่ าวได้ รั บการน� า ไปใช้ ในประเทศจี น อิ นเดี ย สหรั ฐอเมริ กา ประเทศในแถบยุ โรป นอกจาก นี ้ รั ฐบาลในประเทศอื ่ นๆ องค์ กรและบริ ษั ทชั ้ นน� าของโลกยั งแสดง ความตั ้ งใจในการน� าเอาแนวปฏิ บั ติ ดั งกล่ าวนี ้ ไปใช้ อี กด้ วย ในปี ค.ศ. 2003 การธนาคารที ่ เข้ าร่ วมโครงการทางการเงิ นได้ ก� าหนด ข้ อตกลงร่ วมในหลั กการเกี ่ ยวกั บกรอบแนวทางพิ จารณาความเสี ่ ยง ด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมส� าหรั บการปล่ อยสิ นเชื ่ อในโครงการขนาด ใหญ่ ของสถาบั นการเงิ น โดยข้ อตกลงนี ้ เรี ยกว่ าหลั กการ Equator Principles ซึ ่ งใช้ ในการท� างานร่ วมกั นกั บบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ (International Finance Corporation หรื อ IFC) ข้ อตกลงร่ วมในหลั ก การเกี ่ ยวกั บกรอบแนวทางพิ จารณาความเสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ ง แวดล้ อมส� าหรั บการปล่ อยสิ นเชื ่ อในโครงการขนาดใหญ่ ของสถาบั น การเงิ น หรื อ Equator Principles ที ่ ก� าหนดขึ ้ นมานี ้ มี หลั กการ 10 ข้ อที ่ ประกอบด้ วย แนวคิ ดด้ านความเสี ่ ยง รวมทั ้ งการตั ้ งค่ ามาตรฐาน เกี ่ ยวกั บการประเมิ นและการจั ดการความเสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ ง แวดล้ อม ส� าหรั บโครงการที ่ มี เงิ นจดทะเบี ยนลงทุ นมากกว่ า 10 ล้ าน ดอลลาร์ สหรั ฐขึ ้ นไป ข้ อตกลง Equator Principles นี ้ ตั ้ งอยู ่ บนพื ้ น ฐานของแนวทางปฏิ บั ติ เกี ่ ยวกั บสิ ่ งแวดล้ อม สุ ขภาพและความปลอดภั ย ของธนาคารโลก และใช้ แนวปฏิ บั ติ ด้ านมาตรฐานเกี ่ ยวกั บสั งคมและ สิ ่ งแวดล้ อมที ่ ยั ่ งยื นของบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC ในช่ วง แรกนั ้ น หลั กการ Equator Principles ใช้ กั บเพี ยงโครงการที ่ เกี ่ ยวข้ อง มาตรฐานการปฏิ บั ติ ของบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC ได้ รั บ การน� าเสนอในปี ค.ศ. 2006 และปรั บปรุ งให้ ทั นสมั ยในปี ค.ศ. 2012 เพื ่ อประยุ กต์ ใช้ ในโครงการที ่ สนั บสนุ นโดยสถาบั นการเงิ นที ่ ใช้ กรอบ การประเมิ นและการจั ดการความเสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อม หรื อ EPFIs (Matsumoto, 2009) ซึ ่ งแนวปฏิ บั ติ มี อยู ่ ด้ วยกั นทั ้ งหมด 8 มาตรฐาน ครอบคลุ มด้ านสิ ่ งแวดล้ อม ก��รประเมิ นผลกระทบด้ าน สั งคมและการจั ดการ แรงงาน มลภาวะ สุ ขภาพของชุ มชน การตั ้ ง ถิ ่ นฐาน ความหลากหลายทางชี วภาพ ประชากรและวั ฒนธรรมท้ อง ถิ ่ น (IFC, 2012) มาตรฐานของ IFC ได้ กลายเป็ นมาตรฐานหลั กของ องค์ กรได้ น� าเอาแนวปฏิ บั ติ มาใช้ ด้ วยจิ ตอาสา ถึ งแม้ ว่ าองค์ กรของ ตนเองจะไม่ ได้ ขอรั บเงิ นสนั บสนุ นจากบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC ก็ ตาม นอกจากนี ้ องค์ กรเพื ่ อความร่ วมมื อทางเศรษฐกิ จและการ พั ฒนาของประเทศกลุ ่ มยุ โรป (OECD Export Credit) ยั งใช้ มาตรฐาน ของบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC รวมทั ้ งธนาคารเพื ่ อการพั ฒนา ก็ ยั งน� าเอาแนวมาตรฐานนี ้ ไปปฏิ บั ติ เห็ นได้ ว่ าแนวปฏิ บั ติ ของบรรษั ท เงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC มี อิ ทธิ พลอย่ างมากต่ อองค์ กรเพื ่ อความ ยั ่ งยื นในโลก EPFIs ส่ วนใหญ่ เป็ นธนาคารนานาชาติ จากประเทศในแถบอเมริ กาเหนื อ และยุ โรป (Foran et al, 2010) มี เพี ยงธนาคาร 4 แห่ งในเอเชี ย ที ่ รั บ เอาหลั กการ Equator Principles ซึ ่ งเป็ นกรอบแนวทางพิ จารณาความ เสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมไปใช้ ซึ ่ งหน่ วยงาน EPFIs ไม่ ได้ รั บ ความส� าคั ญในโครงการเกี ่ ยวกั บตลาดการเงิ นในเอเชี ย (Le Clerc, 2012) ถึ งแม้ ว่ า ธนาคารส่ วนใหญ่ ในประเทศไทยจะมี นโยบายเกี ่ ยว กั บ CSR (Foran et al, 2010) แต่ ไม่ มี ธนาคารแห่ งใดน� าเอาหลั กการ Equator Principles ไปใช้ ปฏิ บั ติ (Le Clerc, 2012; IFC, n.d.) ใน ประเทศลาว ธนาคาร 8 แห่ ง มี ส่ วนสนั บสนุ นทางการเงิ นแก่ การสร้ าง เขื ่ อนน� ้ าเที ยน 2 และผู ้ สนั บสนุ นที ่ 3 หน่ วยงานของบริ ษั ท Theun-Hinboun Expansion Project คื อ EPFIs ขณะที ่ มี การน� าเอาข้ อปฏิ บั ติ ของข้ อตกลงโลกแห่ งสหประชาชาติ (UN Global Compact) ของสหประชาชาติ และองค์ การแห่ งความริ เริ ่ มว่ า ด้ วยการรายงานสากล (GRI) ไปใช้ ล่ วงหน้ าแล้ ว แต่ กระบวนการเกี ่ ยว กั บผู ้ มี ส่ วนได้ เสี ยทางธุ รกิ จที ่ เรี ยกว่ า สมาคมโลกเพื ่ อเขื ่ อน (World Commission on Dams หรื อ WCD) ยั งอยู ่ ในช่ วงของการจั ดท� า โดย สมาคมโลกเพื ่ อเขื ่ อน หรื อ WCD ได้ ศึ กษาผลกระทบและผลประโยชน์ ของเขื ่ อนขนาดใหญ่ และน� าเสนอกรอบแนวทางในการตั ดสิ นใจเกี ่ ยว กั บโครงการเขื ่ อนขนาดใหญ่ ในปี ค.ศ. 2000 กรอบแนวคิ ดดั งกล่ าว ได้ มี การวางกลยุ ทธ์ ส� าคั ญทั ้ งหมด 26 แนวทางเพื ่ อเป็ นแนวปฏิ บั ติ ที ่ ดี กรอบแนวคิ ดของสมาคมโลกเพื ่ อเขื ่ อน หรื อ WCD ได้ รั บการน� าไป ใช้ และถื อเป็ นแนวทางที ่ เข้ าใจง่ าย มี ประโยชน์ ต่ อการตั ดสิ นใจที ่ เกี ่ ยวข้ องกั บโครงการด้ านเขื ่ อน (Foran, 2010) ทั นสมั ย (Foran, 2010) ในปี ค.ศ. 2012 ได้ มี การน� าเสนอ หลั กการ ประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) ฉบั บใหม่ โดยครอบคลุ ม 5 ส่ วนด้ วยกั น ซึ ่ งใน 4 ส่ วนมี ความเกี ่ ยวข้ องกั บระยะต่ างๆในวงจร การพั ฒนาเขื ่ อน แต่ ละส่ วนมี 4 หั วข้ อที ่ ส� าคั ญ ได้ แก่ สิ ่ งแวดล้ อม สั งคม เทคนิ ค เศรษฐกิ จและการเงิ น ประเด็ นหั วข้ อต่ างๆจะถู กประเมิ น โดยการวั ดระดั บ ซึ ่ งมี เกณฑ์ การประเมิ น 6 เกณฑ์ คื อ การประเมิ น การจั ดการบริ หาร การมี ส่ วนร่ วมของผู ้ มี ส่ วนได้ ส่ วนเสี ย การสนั บสนุ น ของผู ้ มี ส่ วนได้ ส่ วนเสี ย การยอมตามและการร้ องเรี ยน และผลลั พธ์ (IHA, 2010) หลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) ได้ น� าเอากรอบของสมาคมเพื ่ อเขื ่ อนโลก หรื อ WCD มาใช้ และยั งมี วิ ธี การด้ านเทคนิ คที ่ ยึ ดช่ วงเวลาในการท� างานที ่ อิ งกั บการท� างานของ ข้ อเรี ยกร้ องน้ อยเกี ่ ยวกั บการมี ส่ วนร่ วมของชุ มชนและสาธารณะ (Foran, 2010) การตระหนั กว่ าหลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) ไม่ ใช่ ผลรวมของจ� านวนปี ของการท� า CSR และยั งไม่ ใช่ มาตรฐานที ่ สมบู รณ์ หลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) ถื อเป็ นเรื ่ องใหม่ และยั งไม่ ได้ รั บการพิ สู จน์ และแน่ นอนว่ าอาจจะพบ กั บทางตั นเหมื อนที ่ เคยเกิ ดขึ ้ นกั บ CSR จึ งไม่ ควรให้ ความส� าคั ญกั บ HSAP อย่ างเกิ นจริ งหรื อสร้ างกฎระเบี ยบในเวลานี ้ หลั กการประเมิ น ผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) คื อการพิ จารณาตนเองของ ภาคอุ ตสาหกรรม ขณะที ่ สมาคมเพื ่ อเขื ่ อนโลก ประกอบด้ วยสมาชิ ก อิ สระ ในหลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) บริ ษั ทให้ คะแนนตนเองมากกว่ าจะให้ ความส� าคั ญกั บการให้ ค� ามั ่ น สั ญญาที ่ จะยึ ดแนวปฏิ บั ติ ที ่ มี มาตรฐาน หน่ วยงานภาคประชาสั งคม ในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงยั งมี ความสงสั ยในเรื ่ องนี ้ มี ความเชื ่ อมโยงเพี ยงเล็ ก น้ อยระหว่ าง HSAP และสมาคมเพื ่ อเขื ่ อนโลกยั งมี ข้ อโต้ แย้ งว่ า HSAP ไม่ ให้ ความส� าคั ญกั บค� าแนะน� าของสมาคมเพื ่ อเขื ่ อนโลก โดยการออก เกณฑ์ มาตรฐานของตนเอง 1 บทสรุ ป: ก���อบแนวคิ ดสากลเพื ่ อสนั บสนุ น CSR ถื อเป็ นเรื ่ องใหม่ และ เพิ ่ งเกิ ดขึ ้ นในปี ค.ศ. 2000 ที ่ ผ่ านมา ข้ อตกลงร่ วมในหลั กการเกี ่ ยวกั บ กรอบแนวทางพิ จารณาความเสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมส� าหรั บ การปล่ อยสิ นเชื ่ อในโครงการขนาดใหญ่ ของสถาบั นการเงิ น หรื อที ่ เรี ยก ว่ า หลั กการ Equator Principles ยั งไม่ ได้ รั บการยอมรั บในเอเชี ยเหมื อน ที ่ ได้ รั บการยอมรั บในทวี ปยุ โรปและอเมริ กาเหนื อ ผู ้ สนั บสนุ นโครงการ สร้ างพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงเป็ นธนาคารจากเอเชี ย ดั งนั ้ นหลั กการ Equator Principles และมาตรฐานการปฏิ บั ติ ของ IFC อาจไม่ ได้ รั บ การน� ามาใช้ เหมื อนเมื ่ อครั ้ งที ่ ธนาคารจากทวี ปยุ โรปและอเมริ กาเหนื อ เคยมี ส่ วนร่ วมทางการเงิ น หลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงาน น� ้ า (HSAP) มี ศั กยภาพบางอย่ างในฐานะเป็ นมาตรฐานด้ านอุ ตสาหกรรม พลั งงานน� ้ า แต่ ยั งมี เรื ่ องที ่ ต้ องด� าเนิ นการอี กมากเพื ่ อให้ เกิ ดการยอมรั บ ด้ านมาตรฐานจากอุ ตสาหกรรมภายนอก. เสี ยชื ่ อเสี ยงหากสถาบั นธนาคารให้ การสนั บสนุ นโครงการที ่ ยั งมี ความ ขั ดแย้ งอยู ่ ธนาคารที ่ รั บเอาหลั กการ Equator Principles ไปปฏิ บั ติ จะลดความเสี ่ ยงด้ านชื ่ อเสี ยง และยั งเป็ นการแสดงแนวปฏิ บั ติ ที ่ มี ความ รั บผิ ดขอบต่ อสั งคม (Scholtens and Dam, 2007) ยั งไม่ มี ความแน่ นอนเกี ่ ยวกั บการบั งคั บใช้ กรอบการท� างานของข้ อ ตกลงร่ วมในหลั กการเกี ่ ยวกั บกรอบแนวทางพิ จารณาความเสี ่ ยงด้ าน กั บการแลกเปลี ่ 2011) องค์ กรในการดู แลบริ หารความเสี ่ ยง สิ ่ งแวดล้ อมและสั งคม หลาย ผู ้ พิ จารณาโครงการ ผู ้ สนั บสนุ นทางการเงิ นและผู ้ ด� าเนิ นการ โดยมี สั งคมและสิ ่ บทสรุ ป CSR : มี พั ฒนาการมาอย่ างยาวนาน จากจุ ดเริ ่ มต้ นด้ วย แนวคิ ดเกี ่ ยวกั บความรั กและความเมตตา พั ฒนาสู ่ แนวคิ ดองค์ กรแบบ ยั ่ งยื น สิ ่ งแวดล้ อม สั งคม และการก� ากั บดู แล ถื อเป็ นสามองค์ ประกอบ หลั กที ่ เป็ นรากฐานของ CSR ซึ ่ งบริ ษั ทน� ามาใช้ วั ดผล ประเมิ นผลและ รายงานผลเกี ่ ยวกั บกิ จกรรมด้ าน CSR ของบริ ษั ท ซึ ่ แนวคิ ดของ WCD ในปี ค.ศ. 2004 จากนั ้ นได้ น� าหลั กการประเมิ นผล เห็ นมากมายเกี ่ ยวกั บ CSR สมาคมพลั งงานน� ้ านานาชาติ ได้ ใช้ แนวทางด้ านความยั ่ งยื นตามกรอบ งมี กรณี ศึ กษาให้ SOK 3: ธรรมาภิ บาลในการพั ฒนา เป็ นที ่ กรณี ศึ กษาต่ างๆทางธุ รกิ จที ่ ยอมรั บของ CSR น� าไปสู ่ การพั ฒนา ความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) ออกเผยแพร่ ในปี ค.ศ. 2006 (IHA, 2012) และในปี ต่ อมา สมาคมพลั งงานน� ้ านานาชาติ (IHA) ได้ พลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขง ด้ านกรอบแนวคิ ดสากลที ่ ใช้ เป็ นแนวทางในการปฏิ บั ติ ด้ วยวั ตถุ ประสงค์ ในการสร้ างมาตรฐานเกี ่ ยวกั บแนวปฏิ บั ติ การรายงานด้ านธุ รกิ จและ การเงิ น ในการประเมิ นกรอบแนวความคิ ดด้ าน CSR นั ้ นมี ค� าถามที ่ ร่ วมมื อกั บองค์ กรกองทุ นสั ตว์ ป่ าโลก (World Wildlife Fund) และ องค์ กร The Nature Conservancy เพื ่ อสร้ างสมาพั นธ์ เพื ่ อการประเมิ น พลั งงานน� ้ าอย่ างยั ่ งยื น เพื ่ อวั ตถุ ประสงค์ ในการปรั บปรุ ง HSAP ให้ STATE of KNOWLEDGE Compiled by: Niki West ต้ องค� านึ งถึ งคื อ • ใครเป็ นผู ้ ประเมิ นกรอบแนวความคิ ดและเพราะเหตุ ใดจึ งมี การ ประเมิ น? • กรอบแนวความคิ ดดั งกล่ าวสร้ างขึ ้ นด้ วยความชอบธรรมหรื อไม่ และ สร้ างขึ ้ นโดยใคร? ชอบของบริ ษั ทที ่ มี ต่ อสิ ทธิ มนุ ษยชน แนวปฏิ บั ติ ดั งกล่ าวได้ รั บการน� า ไปใช้ ในประเทศจี น อิ นเดี ย สหรั ฐอเมริ กา ประเทศในแถบยุ โรป นอกจาก นี ้ รั ฐบาลในประเทศอื ่ นๆ องค์ กรและบริ ษั ทชั ้ นน� าของโลกยั งแสดง ความตั ้ งใจในการน� าเอาแนวปฏิ บั ติ ดั งกล่ าวนี ้ ไปใช้ อี กด้ วย ในปี ค.ศ. 2003 การธนาคารที ่ เข้ าร่ วมโครงการทางการเงิ นได้ ก� าหนด ข้ อตกลงร่ วมในหลั กการเกี ่ ยวกั บกรอบแนวทางพิ จารณาความเสี ่ ยง ด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมส� าหรั บการปล่ อยสิ นเชื ่ อในโครงการขนาด ใหญ่ ของสถาบั นการเงิ น โดยข้ อตกลงนี ้ เรี ยกว่ าหลั กการ Equator Principles ซึ ่ งใช้ ในการท� างานร่ วมกั นกั บบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ (International Finance Corporation หรื อ IFC) ข้ อตกลงร่ วมในหลั ก การเกี ่ ยวกั บกรอบแนวทางพิ จารณาความเสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ ง แวดล้ อมส� าหรั บการปล่ อยสิ นเชื ่ อในโครงการขนาดใหญ่ ของสถาบั น การเงิ น หรื อ Equator Principles ที ่ ก� าหนดขึ ้ นมานี ้ มี หลั กการ 10 ข้ อที ่ ประกอบด้ วย แนวคิ ดด้ านความเสี ่ ยง รวมทั ้ งการตั ้ งค่ ามาตรฐาน เกี ่ ยวกั บการประเมิ นและการจั ดการความเสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ ง แวดล้ อม ส� าหรั บโครงการที ่ มี เงิ นจดทะเบี ยนลงทุ นมากกว่ า 10 ล้ าน ดอลลาร์ สหรั ฐขึ ้ นไป ข้ อตกลง Equator Principles นี ้ ตั ้ งอยู ่ บนพื ้ น ฐานของแนวทางปฏิ บั ติ เกี ่ ยวกั บสิ ่ งแวดล้ อม สุ ขภาพและความปลอดภั ย ของธนาคารโลก และใช้ แนวปฏิ บั ติ ด้ านมาตรฐานเกี ่ ยวกั บสั งคมและ สิ ่ งแวดล้ อมที ่ ยั ่ งยื นของบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC ในช่ วง แรกนั ้ น หลั กการ Equator Principles ใช้ กั บเพี ยงโครงการที ่ เกี ่ ยวข้ อง มาตรฐานการปฏิ บั ติ ของบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC ได้ รั บ การน� าเสนอในปี ค.ศ. 2006 และปรั บปรุ งให้ ทั นสมั ยในปี ค.ศ. 2012 เพื ่ อประยุ กต์ ใช้ ในโครงการที ่ สนั บสนุ นโดยสถาบั นการเงิ นที ่ ใช้ กรอบ การประเมิ นและการจั ดการความเสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อม หรื อ EPFIs (Matsumoto, 2009) ซึ ่ งแนวปฏิ บั ติ มี อยู ่ ด้ วยกั นทั ้ งหมด 8 มาตรฐาน ครอบคลุ มด้ านสิ ่ งแวดล้ อม การประเมิ นผลกระทบด้ าน สั งคมและการจั ดการ แรงงาน มลภาวะ สุ ขภาพของชุ มชน การตั ้ ง ถิ ่ นฐาน ความหลากหลายทางชี วภาพ ประชากรและวั ฒนธรรมท้ อง ถิ ่ น (IFC, 2012) มาตรฐานของ IFC ได้ กลายเป็ นมาตรฐานหลั กของ องค์ กรได้ น� าเอาแนวปฏิ บั ติ มาใช้ ด้ วยจิ ตอาสา ถึ งแม้ ว่ าองค์ กรของ ตนเองจะไม่ ได้ ขอรั บเงิ นสนั บสนุ นจากบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC ก็ ตาม นอกจากนี ้ องค์ กรเพื ่ อความร่ วมมื อทางเศรษฐกิ จและการ พั ฒนาของประเทศกลุ ่ มยุ โรป (OECD Export Credit) ยั งใช้ มาตรฐาน ของบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC รวมทั ้ งธนาคารเพื ่ อการพั ฒนา ก็ ยั งน� าเอาแนวมาตรฐานนี ้ ไปปฏิ บั ติ เห็ นได้ ว่ าแนวปฏิ บั ติ ของบรรษั ท เงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC มี อิ ทธิ พลอย่ างมากต่ อองค์ กรเพื ่ อความ ยั ่ งยื นในโลก EPFIs ส่ วนใหญ่ เป็ นธนาคารนานาชาติ จากประเทศในแถบอเมริ กาเหนื อ และยุ โรป (Foran et al, 2010) มี เพี ยงธนาคาร 4 แห่ งในเอเชี ย ที ่ รั บ เอาหลั กการ Equator Principles ซึ ่ งเป็ นกรอบแนวทางพิ จารณาความ เสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมไปใช้ ซึ ่ งหน่ วยงาน EPFIs ไม่ ได้ รั บ ความส� าคั ญในโครงการเกี ่ ยวกั บตลาดการเงิ นในเอเชี ย (Le Clerc, 2012) ถึ งแม้ ว่ า ธนาคารส่ วนใหญ่ ในประเทศไทยจะมี นโยบายเกี ่ ยว กั บ CSR (Foran et al, 2010) แต่ ไม่ มี ธนาคารแห่ งใดน� าเอาหลั กการ Equator Principles ไปใช้ ปฏิ บั ติ (Le Clerc, 2012; IFC, n.d.) ใน ประเทศลาว ธนาคาร 8 แห่ ง มี ส่ วนสนั บสนุ นทางการเงิ นแก่ การสร้ าง เขื ่ อนน� ้ าเที ยน 2 และผู ้ สนั บสนุ นที ่ 3 หน่ วยงานของบริ ษั ท Theun-Hinboun Expansion Project คื อ EPFIs ขณะที ่ มี การน� าเอาข้ อปฏิ บั ติ ของข้ อตกลงโลกแห่ งสหประชาชาติ (UN Global Compact) ของสหประชาชาติ และองค์ การแห่ งความริ เริ ่ มว่ า ด้ วยการรายงานสากล (GRI) ไปใช้ ล่ วงหน้ าแล้ ว แต่ กระบวนการเกี ่ ยว กั บผู ้ มี ส่ วนได้ เสี ยทางธุ รกิ จที ่ เรี ยกว่ า สมาคมโลกเพื ่ อเขื ่ อน (World Commission on Dams หรื อ WCD) ยั งอยู ่ ในช่ วงของการจั ดท� า โดย สมาคมโลกเพื ่ อเขื ่ อน หรื อ WCD ได้ ศึ กษาผลกระทบและผลประโยชน์ ของเขื ่ อนขนาดใหญ่ และน� าเสนอกรอบแนวทางในการตั ดสิ นใจเกี ่ ยว กั บโครงการเขื ่ อนขนาดใหญ่ ในปี ค.ศ. 2000 กรอบแนวคิ ดดั งกล่ าว ได้ มี การวางกลยุ ทธ์ ส� าคั ญทั ้ งหมด 26 แนวทางเพื ่ อเป็ นแนวปฏิ บั ติ ที ่ ดี กรอบแนวคิ ดของสมาคมโลกเพื ่ อเขื ่ อน หรื อ WCD ได้ รั บการน� าไป ใช้ และถื อเป็ นแนวทางที ่ เข้ าใจง่ าย มี ประโยชน์ ต่ อการตั ดสิ นใจที ่ เกี ่ ยวข้ องกั บโครงการด้ านเขื ่ อน (Foran, 2010) ทั นสมั ย (Foran, 2010) ในปี ค.ศ. 2012 ได้ มี การน� าเสนอ หลั กการ ประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) ฉบั บใหม่ โดยครอบคลุ ม 5 ส่ วนด้ วยกั น ซึ ่ งใน 4 ส่ วนมี ความเกี ่ ยวข้ องกั บระยะต่ างๆในวงจร การพั ฒนาเขื ่ อน แต่ ละส่ วนมี 4 หั วข้ อที ่ ส� าคั ญ ได้ แก่ สิ ่ งแวดล้ อม สั งคม เทคนิ ค เศรษฐกิ จและการเงิ น ประเด็ นหั วข้ อต่ างๆจะถู กประเมิ น โดยการวั ดระดั บ ซึ ่ งมี เกณฑ์ การประเมิ น 6 เกณฑ์ คื อ การประเมิ น การจั ดการบริ หาร การมี ส่ วนร่ วมของผู ้ มี ส่ วนได้ ส่ วนเสี ย การสนั บสนุ น ของผู ้ มี ส่ วนได้ ส่ วนเสี ย การยอมตามและการร้ องเรี ยน และผลลั พธ์ (IHA, 2010) หลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) ได้ น� าเอากรอบของสมาคมเพื ่ อเขื ่ อนโลก หรื อ WCD มาใช้ และยั งมี วิ ธี การด้ านเทคนิ คที ่ ยึ ดช่ วงเวลาในการท� างานที ่ อิ งกั บการท� างานของ ข้ อเรี ยกร้ องน้ อยเกี ่ ยวกั บการมี ส่ วนร่ วมของชุ มชนและสาธารณะ (Foran, 2010) การตระหนั กว่ าหลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) ไม่ ใช่ ผลรวมของจ� านวนปี ของการท� า CSR และยั งไม่ ใช่ มาตรฐานที ่ สมบู รณ์ หลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) ถื อเป็ นเรื ่ องใหม่ และยั งไม่ ได้ รั บการพิ สู จน์ และแน่ นอนว่ าอาจจะพบ กั บทางตั นเหมื อนที ่ เคยเกิ ดขึ ้ นกั บ CSR จึ งไม่ ควรให้ ความส� าคั ��กั บ HSAP อย่ างเกิ นจริ งหรื อสร้ างกฎระเบี ยบในเวลานี ้ หลั กการประเมิ น ผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) คื อการพิ จารณาตนเองของ ภาคอุ ตสาหกรรม ขณะที ่ สมาคมเพื ่ อเขื ่ อนโลก ประกอบด้ วยสมาชิ ก อิ สระ ในหลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) บริ ษั ทให้ คะแนนตนเองมากกว่ าจะให้ ความส� าคั ญกั บการให้ ค� ามั ่ น สั ญญาที ่ จะยึ ดแนวปฏิ บั ติ ที ่ มี มาตรฐาน หน่ วยงานภาคประชาสั งคม ในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงยั งมี ความสงสั ยในเรื ่ องนี ้ มี ความเชื ่ อมโยงเพี ยงเล็ ก น้ อยระหว่ าง HSAP และสมาคมเพื ่ อเขื ่ อนโลกยั งมี ข้ อโต้ แย้ งว่ า HSAP ไม่ ให้ ความส� าคั ญกั บค� าแนะน� าของสมาคมเพื ่ อเขื ่ อนโลก โดยการออก เกณฑ์ มาตรฐานของตนเอง 1 บทสรุ ป: กรอบแนวคิ ดสากลเพื ่ อสนั บสนุ น CSR ถื อเป็ นเรื ่ องใหม่ และ เพิ ่ งเกิ ดขึ ้ นในปี ค.ศ. 2000 ที ่ ผ่ านมา ข้ อตกลงร่ วมในหลั กการเกี ่ ยวกั บ กรอบแนวทางพิ จารณาความเสี ่ ยงด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมส� าหรั บ การปล่ อยสิ นเชื ่ อในโครงการขนาดใหญ่ ของสถาบั นการเงิ น หรื อที ่ เรี ยก ว่ า หลั กการ Equator Principles ยั งไม่ ได้ รั บการยอมรั บในเอเชี ยเหมื อน ที ่ ได้ รั บการยอมรั บในทวี ปยุ โรปและอเมริ กาเหนื อ ผู ้ สนั บสนุ นโครงการ สร้ างพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงเป็ นธนาคารจากเอเชี ย ดั งนั ้ นหลั กการ Equator Principles และมาตรฐานการปฏิ บั ติ ของ IFC อาจไม่ ได้ รั บ การน� ามาใช้ เหมื อนเมื ่ อครั ้ งที ่ ธนาคารจากทวี ปยุ โรปและอเมริ กาเหนื อ เคยมี ส่ วนร่ วมทางการเงิ น หลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงาน น� ้ า (HSAP) มี ศั กยภาพบางอย่ างในฐานะเป็ นมาตรฐานด้ านอุ ตสาหกรรม พลั งงานน� ้ า แต่ ยั งมี เรื ่ องที ่ ต้ องด� าเนิ นการอี กมากเพื ่ อให้ เกิ ดการยอมรั บ ด้ านมาตรฐานจากอุ ตสาหกรรมภายนอก. เสี ยชื ่ อเสี ยงหากสถาบั นธนาคารให้ การสนั บสนุ นโครงการที ่ ยั งมี ความ ขั ดแย้ งอยู ่ ธนาคารที ่ รั บเอาหลั กการ Equator Principles ไปปฏิ บั ติ จะลดความเสี ่ ยงด้ านชื ่ อเสี ยง และยั งเป็ นการแสดงแนวปฏิ บั ติ ที ่ มี ความ รั บผิ ดขอบต่ อสั งคม (Scholtens and Dam, 2007) ยั งไม่ มี ความแน่ นอนเกี ่ ยวกั บการบั งคั บใช้ กรอบการท� างานของข้ อ ตกลงร่ วมในหลั กการเกี ่ ยวกั บกรอบแนวทางพิ จารณาความเสี ่ ยงด้ าน กั บการแลกเปลี ่ 2011) องค์ กรในการดู แลบริ หารความเสี ่ ยง สิ ่ งแวดล้ อมและสั งคม หลาย ผู ้ พิ จารณาโครงการ ผู ้ สนั บสนุ นทางการเงิ นและผู ้ ด� าเนิ นการ โดยมี สั งคมและสิ ่  "},{"text":"CSR ของเอเชี ยในปั จจุ บั นเป็ นอย่ างไร? ยกร้ องการมี ส่ วนร่ วมจากชุ มชน ความอิ สระ ล� าดั บความส� าคั ญ การเห็ นด้ วยและการยอมรั บจาก สาธารณะ ธนาคารโลก สมาคมพลั งงานน� ้ านานาชาติ และ องค์ การ เครดิ ตการส่ งออก มี ข้ อตกลงร่ วมกั นเกี ่ ยวกั บข้ อก� าหนดส� าคั ญ 7 ขณะที ่ ภู มิ ทั ศน์ ด้ าน CSR ก� าลั งพั ฒนาในเอเชี ย CSR ส่ วนใหญ่ มุ ่ งไป ที ่ การให้ ความรั กความเมตตาและการพั ฒนาชุ มชน (LRQA and CSR Asia, 2010; Krechowicz and Fernando, 2009a; Krechowicz and Fernando, 2009b) ซึ ่ งในบางมุ มมองเห็ นว่ าเป็ นเรื ่ องที ่ ล้ าสมั ยไม่ และ สามารถให้ ข้ อมู ลที ่ เป็ นประโยชน์ ได้ เพี ยงพอแก่ การด� าเนิ นกิ จกรรม ด้ านการก� ากั บดู แล และกิ จกรรมที ่ อดั ชนี ชี ้ วั ดของดาวน์ โจนด้ านองค์ กรเพื ่ อความยั ่ งยื น มี เพี ยง 17% ที ่ อยู ่ ในกลุ ่ มของผู ้ ลงนามในสั ญญาตามข้ อตกลงแห่ งสหประชาชาติ และ 30% ที ่ ถู กตั ดชื ่ อออกจากกลุ ่ มของบริ ษั ทผู ้ ลงนามในสั ญญาตาม ข้ อตกลงแห่ งสหประชาชาติ รั ฐบาลแต่ ละประเทศและตลาดหุ ้ นท้ อง ถิ ่ นรั บเอากฎระเบี ยบต่ างๆไปใช้ เพื ่ อการพั ฒนาด้ าน CSR (LRQA and CSR Asia, 2010) การลงทุ นและเงิ นลงทุ นด้ านการรั บผิ ดชอบ ต่ อสั งคมเพิ ่ มสู งขึ ้ น (Krechowicz and Fernando, 2009a) และในปี ค.ศ.2009 ได้ มี การน� าเสนอเป็ นครั ้ งแรกในเอเชี ยเกี ่ ยวกั บการจั ดล� าดั บ องค์ กรที ่ มี ความยั ่ งยื น โดยยึ ดผลงานด้ านสิ ่ งแวดล้ อม สั งคม และการ ก� ากั บดู แล (LRQA and CSR Asia, 2010) หน่ วยงานที ่ สามารถเห็ น เป็ นตั วอย่ าง เช่ น สมาคมเพื ่ อการลงทุ นอย่ างรั บผิ ดชอบและยั ่ งยื นใน เอเชี ย และการวิ จั ยอย่ างรั บผิ ดชอบ นอกจากนี ้ ยั งได้ เห็ นการเริ ่ มต้ น การวิ จั ยหาข้ อมู ลเกี ่ ยวกั บสิ ่ งแวดล้ อม สั งคมและการก� ากั บเพื ่ อการ ลงทุ น (LRQA and CSR Asia, 2010) สนั บสนุ นให้ กลุ ่ มรั ฐวิ สาหกิ จน� าไปใช้ ตลาดหุ ้ นเซี ่ ยงไห้ และเสฉวนมี สนั บสนุ นให้ กลุ ่ มรั ฐวิ สาหกิ จน� าไปใช้ ตลาดหุ ้ นเซี ่ ยงไห้ และเสฉวนมี ข้ อก� าหนดโดยออกรายชื ่ อบริ ษั ทที ่ ต้ องน� าเสนอรายงานด้ าน CSR เช่ น ข้ อก� าหนดโดยออกรายชื ่ อบริ ษั ทที ่ ต้ องน� าเสนอรายงานด้ าน CSR เช่ น เดี ยวกั บในประเทศมาเลเซี ยที ่ มี การก� าหนดกรอบการท� างานด้ าน เดี ยวกั บในประเทศมาเลเซี ยที ่ มี การก� าหนดกรอบการท� างานด้ าน CSR และแนวทางการรายงานด้ าน CSR แก่ บริ ษั ทที ่ มี รายชื ่ อตาม CSR และแนวทางการรายงานด้ าน CSR แก่ บริ ษั ทที ่ มี รายชื ่ อตาม ก� าหนดไว้ (LRQA and CSR Asia, 2010) บริ ษั ทและองค์ กรมี ความ ก� าหนดไว้ (LRQA and CSR Asia, 2010) บริ ษั ทและองค์ กรมี ความ การน� า ยวกั บการรายงานว่ าจะรายงานอะไรโดยวิ ธี นในการตั ดสิ นใจเกี ่ ยื ดหยุ ่ การน� า ยวกั บการรายงานว่ าจะรายงานอะไรโดยวิ ธี นในการตั ดสิ นใจเกี ่ ยื ดหยุ ่ ไปปฏิ บั ติ จริ งยั งคงขาดความสม� ่ าเสมอและขาดการรายงานผลการ การแบบใด ท� าให้ ยั งขาดมาตรฐานในการน� าเสนอรายงาน CSR ตาม ไปปฏิ บั ติ จริ งยั งคงขาดความสม� ่ าเสมอและขาดการรายงานผลการ การแบบใด ท� าให้ ยั งขาดมาตรฐานในการน� าเสนอรายงาน CSR ตาม ด� าเนิ นงานของโครงการ องค์ กรแห่ งความริ เริ ่ มว่ าด้ วยการรายงาน หลั กมาตรฐานสากล ตลาดหุ ้ นไทยไม่ มี การก� าหนดข้ อบั งคั บเกี ่ ยวกั บ ด� าเนิ นงานของโครงการ องค์ กรแห่ งความริ เริ ่ มว่ าด้ วยการรายงาน หลั กมาตรฐานสากล ตลาดหุ ้ นไทยไม่ มี การก� าหนดข้ อบั งคั บเกี ่ ยวกั บ สากล (The Global Reporting Initiative หรื อ GRI) มี ความโปร่ งใส การรายงานผล CSR ส่ วนในประเทศเวี ยดนามนั ้ น รายชื ่ อบริ ษั ท สากล (The Global Reporting Initiative หรื อ GRI) มี ความโปร่ งใส การรายงานผล CSR ส่ วนในประเทศเวี ยดนามนั ้ น รายชื ่ อบริ ษั ท มากขึ ้ นหากน� าเอา CSR มาใช้ ให้ เห็ นอย่ างประจั กษ์ และควรน� าเสนอ ต่ อองค์ กรอิ สระที ่ เข้ ามาประเมิ นผล การรายงานเกี ่ ยวกั บโครงการไม่ ควรท� าภายใต้ กรอบขององค์ กรแห่ งความริ เริ ่ มว่ าด้ วยการรายงาน สากล (GRI) กรอบการท� างานของสมาคมเพื ่ อเขื ่ อนโลก (WCD) เข้ าใจ ง่ ายและได้ รั บการยอมรั บในวงกว้ าง แต่ อย่ างไรก็ ตาม ยั งต้ องมี การ เผชิ ญหน้ ากั บการแข่ งขั นในรู ปแบบของการพั ฒนาอุ ตสาหกรรมใน หลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) เกี ่ ยวข้ องกั บสิ ่ งแวดล้ อมขององค์ กร (Krechowicz and Fernando, 2009a) การด� าเนิ นการ CSR มี แนว โน้ มที ่ จะสะท้ อนประวั ติ ศาสตร์ บรรทั ดฐาน และธรรมเนี ยมของแต่ ละ ประเทศ ซึ ่ งมี ความแตกต่ างหลากหลายกั นไป (Chapple and Moon, 2005; Kemp, 2001) Welfred 2 เสนอว่ า ผู ้ ขั บเคลื ่ อน CSR คื อภาค การเมื องและภาคธุ รกิ จ หาใช่ ภาคปร��ชาสั งคมและชุ มชนไม่ สิ ่ งหน่ วย งานที ่ ขั บเคลื ่ อน CSR เหล่ านี ้ ถู กมองด้ วยความเคลื อบแคลงและยั ง ท� างานจากลั กษณะการสั ่ งการจากบนลงล่ าง การขาดความโปร่ งใสขององค์ กรเป็ นอุ ปสรรคส� าคั ญต่ อการพั ฒนา โครงการ CSR และการรายงานผลโครงการ (LRQA and CSR Asia, 2010; Krechowicz and Fernando, 2009b) ตลาดหุ ้ นมี ความตระหนั ก มากขึ ้ นและมี ส่ วนร่ วมมากขึ ้ นในการท� ากิ จกรรม CSR อย่ างไรก็ ดี เพี ยง 21% ของรายงานขององค์ กรแห่ งความริ เริ ่ มว่ าด้ วยการรายงาน สากล (GRI) ในปี ค.ศ. 2009 มาจากประเทศในเอเชี ย (LRQA and CSR Asia, 2010) หน่ วยงานด้ านพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงส่ วนใหญ่ ขาดความโปร่ งใส ซึ ่ งเป็ นผลมาจากปั ญหาคอรั ปชั ่ น (Foran et al., 2010) รวมทั ้ งความกลั วในการเปิ ดเผยและรายงานข้ อมู ลที ่ เสี ่ ยงต่ อ การถู กวิ พากษ์ วิ จารณ์ (LRQA and CSR Asia, 2010; Tobias, 2010) 3 การมี ส่ วนร่ วมในการริ เริ ่ ม CSR ตามหลั กสากลของบริ ษั ทในเอเชี ยมี น้ อย ในปี ค.ศ. 2010 มี บริ ษั ทในเอเชี ยเพี ยง 3.5% เท่ านั ้ นที ่ อยู ่ ในราย องค์ กรในตลาดหุ ้ นซึ ่ งเป็ นตลาดหุ ้ นใหม่ ส่ วนใหญ่ จะมี การรายงานผล CSR ในภาษาเวี ยดนามเท่ านั ้ น (Krechowicz and Fernando, 2009b) ขณะเดี ยวกั นหน่ วยงานที ่ เป็ นเจ้ าของโดยรั ฐบาลมี การท� า CSR เพี ยง ผิ วเผิ นแบบผ่ านๆ บางองค์ กรท� าการประชาสั มพั นธ์ เพื ่ อสนั บสนุ นว่ า ตนมี แนวความคิ ดแบบ CSR แต่ ในแง่ ของการปฏิ บั ติ แล้ วพบว่ าการ ด� าเนิ นงานส่ วนใหญ่ ยั งอยู ่ ในรู ปของธุ รกิ จแบบเดิ มๆ บทสรุ ป: ตลาดหุ ้ นในภู มิ ภาคเอเชี ยพยายามปรั บตั วไปสู ่ การรายงาน ผลการด� าเนิ นงาน CSR โดยเฉพาะองค์ กรที ่ มี เป้ าหมายในการเข้ าสู ่ บั ญชี รายชื ่ อของกลุ ่ มธุ รกิ จระดั บนานาชาติ ซึ ่ งต้ องมี การด� าเนิ นการที ่ งานรั ฐวิ สาหกิ จที ่ ได้ รั บการแปรรู ปเป็ นรู ปแบบองค์ กรส่ วนใหญ่ ในเอเชี ย งหน่ วย นั ้ น มี การครอบง� าโดยผู ้ ถื อหุ ้ นรายเดี ยวหรื อกลุ ่ มเดี ยวมี ผลท� าให้ การ ค� านึ งถึ ง CSR และความโปร่ งใสลดลง (LRQA and CSR Asia, 2010; Krechowicz and Fernando, 2009b) CSR ขั บเคลื ่ อนโดยผู ้ ถื อหุ ้ น และผู ้ สนั บสนุ นด้ านการเงิ นที ่ ให้ ความส� าคั ญต่ อการบริ หารความเสี ่ ยง การน� า CSR ไปใช้ ปฏิ บั ติ จะก่ อให้ เกิ ดศั กยภาพและอิ ทธิ พลต่ อการ สร้ างการมี ส่ วนร่ วมทางสั งคม การป้ องกั นอ� านาจจากผู ้ มี อิ ทธิ พลและ สนั บสนุ นการแสวงหาข่ าวสารอย่ างอิ ส���ะจากสื ่ อ การให้ การยอมรั บแนวปฏิ บั ติ CSR ที ่ มี มาตรฐานต� ่ าของบริ ษั ทใน เอเชี ยอยู ่ ในภาคอุ ตสาหกรรม การผู กขาดของบริ ษั ทใหญ่ ที ่ เป็ นบริ ษั ท ร่ วมทุ นจากนานาชาติ และมี ผู ้ ถื อครองหุ ้ นจากหลายประเทศที ่ มี ผลก ระทบต่ อชุ มชนจากการใช้ พื ้ นที ่ และทรั พยากรน� ้ าก� าลั งได้ รั บการกดดั น จากสั งคมให้ รั บผิ ดชอบต่ อผลกระทบของตนเอง บริ ษั ทเหล่ านี ้ มี การ รายงานด้ าน CSR สู งกว่ ามาตรฐานที ่ ตั ้ งไว้ นอกจากนี ้ ยั งตระหนั กว่ า ความสั มพั นธ์ ระหว่ างองค์ กรของตนเองกั บชุ มชนและชื ่ อเสี ยงของ บริ ษั ทขึ ้ นอยู ่ กั บการธ� ารงไว้ ซึ ่ งการยอมรั บจากภาคสั งคม (LRQA and บทสรุ ป: CSR ก� าลั งมี การวิ วั ฒนาการ จ� านวนบริ ษั ทในเอเชี ยที ่ น� า CSR มาใช้ อย่ างจริ งจั งมี จ� านวนเพิ ่ มมากขึ ้ นในหลายปี ที ่ ผ่ านมา และยั งมี แนว โน้ มที ่ จะเพิ ่ มสู งขึ ้ น อย่ างไรก็ ตาม ต้ องมี การปรั บปรุ งด้ านความโปร่ งใส และการรายงานผลการด� าเนิ นงาน CSR ซึ ่ งส่ วนหนึ ่ งมาจากโครงสร้ าง ของบริ ษั ทในเอเชี ยและลั กษณะการก� ากั บดู แลของบริ ษั ทในเอเชี ยที ่ ยั ง คงลั งเลในการน� าเอาหลั กการสากลด้ าน CSR มาใช้ แต่ ได้ ประยุ กต์ แนว ปฏิ บั ติ CSR ท้ องถิ ่ นขึ ้ นเอง แม้ จะมี อั ตราการรั บเอาแนวปฏิ บั ติ CSR มาใช้ ค่ อนขางต� ่ าในประเทศแถบเอเชี ย แต่ การลงทุ นที ่ มี ความรั บผิ ดชอบ ต่ อสั งคมก� าลั งได้ รั บความนิ ยม รวมทั ้ งบริ ษั ทที ่ ด� าเนิ นงานเกี ่ ยวกั บด้ าน ทรั พยากรสิ ่ งแวดล้ อมก� าลั งเผชิ ญหน้ ากั บแรงกดดั นทางสั งคมที ่ สู งขึ ้ น เกี ่ ยวกั บการจั ดการสิ ่ งแวดล้ อมและผลกระทบทางสั งคม CSR ในการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงคื ออะไร? การเติ บโตด้ านเศรษฐกิ จในภู มิ ภาคเอเชี ย ยกเว้ นในประเทศเวี ยดนาม ก่ อให้ เกิ ดกฎระเบี ยบข้ อบั งคั บ การริ เริ ่ มทางการตลาด และการมอบ รางวั ลเพื ่ อกระตุ ้ นการรายงานผลการด� าเนิ นงาน CSR (LRQA and CSR Asia, 2010; Krechowicz and Fernando, 2009a) การรายงาน ผล CSR ในประเทศมาเลเซี ยและประเทศไทยพบว่ ามุ ่ งไปที ่ การพั ฒนา รั บผิ ดชอบต่ อสั งคมสู ง ตลาดหุ ้ นในประเทศจี นมี ข้ อก� าหนดด้ านการ รายงานผล CSR ที ่ เคร่ งครั ดที ่ สุ ด ตามมาด้ วยมาเลเซี ย ส่ วนการ รายงานผลการด� าเนิ นงานด้ าน CSR ในตลาดหุ ้ นของประเทศไทยยั ง ไม่ มี การบั งคั บใช้ รวมทั ้ งการรายงานผล CSR โดยการรายงานแบบ สมั ครใจที ่ พบมั กจะเน้ นไปที ่ การพั ฒนาชุ มชนและกิ จกรรมการให้ ความ ช่ วยเหลื อเพื ่ อความรั กและความเมตตาเท่ านั ้ น เวี ยดนามเป็ นประเทศ ที ่ มี การรายงานผล CSR น้ อยที ่ สุ ด และไม่ มี กฎระเบี ยบในการรายงาน ผล รวมทั ้ งมี จ� านวนบริ ษั ทเพี ยงเล็ กน้ อยที ่ รายงานผลการด� าเนิ นงาน ชื ่ บริ ษั ทในรู ปแบบธุ รกิ จครอบครั วและองค์ กรรั ฐวิ สาหกิ จ รวมทั ้ CSR Asia, 2010; Krechowicz and Fernando, 2009b ) ด้ าน CSR มากขึ ้ นหากน� าเอา CSR มาใช้ ให้ เห็ นอย่ างประจั กษ์ และควรน� าเสนอ ต่ อองค์ กรอิ สระที ่ เข้ ามาประเมิ นผล การรายงานเกี ่ ยวกั บโครงการไม่ ควรท� าภายใต้ กรอบขององค์ กรแห่ งความริ เริ ่ มว่ าด้ วยการรายงาน สากล (GRI) กรอบการท� างานของสมาคมเพื ่ อเขื ่ อนโลก (WCD) เข้ าใจ ง่ ายและได้ รั บการยอมรั บในวงกว้ าง แต่ อย่ างไรก็ ตาม ยั งต้ องมี การ เผชิ ญหน้ ากั บการแข่ งขั นในรู ปแบบของการพั ฒนาอุ ตสาหกรรมใน หลั กการประเมิ นผลความยั ่ งยื นด้ านพลั งงานน� ้ า (HSAP) เกี ่ ยวข้ องกั บสิ ่ งแวดล้ อมขององค์ กร (Krechowicz and Fernando, 2009a) การด� าเนิ นการ CSR มี แนว โน้ มที ่ จะสะท้ อนประวั ติ ศาสตร์ บรรทั ดฐาน และธรรมเนี ยมของแต่ ละ ประเทศ ซึ ่ งมี ความแตกต่ างหลากหลายกั นไป (Chapple and Moon, 2005; Kemp, 2001) Welfred 2 เสนอว่ า ผู ้ ขั บเคลื ่ อน CSR คื อภาค การเมื องและภาคธุ รกิ จ หาใช่ ภาคประชาสั งคมและชุ มชนไม่ สิ ่ งหน่ วย งานที ่ ขั บเคลื ่ อน CSR เหล่ านี ้ ถู กมองด้ วยความเคลื อบแคลงและยั ง ท� างานจากลั กษณะการสั ่ งการจากบนลงล่ าง การขาดความโปร่ งใสขององค์ กรเป็ นอุ ปสรรคส� าคั ญต่ อการพั ฒนา โครงการ CSR และการรายงานผลโครงการ (LRQA and CSR Asia, 2010; Krechowicz and Fernando, 2009b) ตลาดหุ ้ นมี ความตระหนั ก มากขึ ้ นและมี ส่ วนร่ วมมากขึ ้ นในการท� ากิ จกรรม CSR อย่ างไรก็ ดี เพี ยง 21% ของรายงานขององค์ กรแห่ งความริ เริ ่ มว่ าด้ วยการรายงาน สากล (GRI) ในปี ค.ศ. 2009 มาจากประเทศในเอเชี ย (LRQA and CSR Asia, 2010) หน่ วยงานด้ านพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงส่ วนใหญ่ ขาดความโปร่ งใส ซึ ่ งเป็ นผลมาจากปั ญหาคอรั ปชั ่ น (Foran et al., 2010) รวมทั ้ งความกลั วในการเปิ ดเผยและรายงานข้ อมู ลที ่ เสี ่ ยงต่ อ การถู กวิ พากษ์ วิ จารณ์ (LRQA and CSR Asia, 2010; Tobias, 2010) 3 การมี ส่ วนร่ วมในการริ เริ ่ ม CSR ตามหลั กสากลของบริ ษั ทในเอเชี ยมี น้ อย ในปี ค.���. 2010 มี บริ ษั ทในเอเชี ยเพี ยง 3.5% เท่ านั ้ นที ่ อยู ่ ในราย องค์ กรในตลาดหุ ้ นซึ ่ งเป็ นตลาดหุ ้ นใหม่ ส่ วนใหญ่ จะมี การรายงานผล CSR ในภาษาเวี ยดนามเท่ านั ้ น (Krechowicz and Fernando, 2009b) ขณะเดี ยวกั นหน่ วยงานที ่ เป็ นเจ้ าของโดยรั ฐบาลมี การท� า CSR เพี ยง ผิ วเผิ นแบบผ่ านๆ บางองค์ กรท� าการประชาสั มพั นธ์ เพื ่ อสนั บสนุ นว่ า ตนมี แนวความคิ ดแบบ CSR แต่ ในแง่ ของการปฏิ บั ติ แล้ วพบว่ าการ ด� าเนิ นงานส่ วนใหญ่ ยั งอยู ่ ในรู ปของธุ รกิ จแบบเดิ มๆ บทสรุ ป: ตลาดหุ ้ นในภู มิ ภาคเอเชี ยพยายามปรั บตั วไปสู ่ การรายงาน ผลการด� าเนิ นงาน CSR โดยเฉพาะองค์ กรที ่ มี เป้ าหมายในการเข้ าสู ่ บั ญชี รายชื ่ อของกลุ ่ มธุ รกิ จระดั บนานาชาติ ซึ ่ งต้ องมี การด� าเนิ นการที ่ งานรั ฐวิ สาหกิ จที ่ ได้ รั บการแปรรู ปเป็ นรู ปแบบองค์ กรส่ วนใหญ่ ในเอเชี ย งหน่ วย นั ้ น มี การครอบง� าโดยผู ้ ถื อหุ ้ นรายเดี ยวหรื อกลุ ่ มเดี ยวมี ผลท� าให้ การ ค� านึ งถึ ง CSR และความโปร่ งใสลดลง (LRQA and CSR Asia, 2010; Krechowicz and Fernando, 2009b) CSR ขั บเคลื ่ อนโดยผู ้ ถื อหุ ้ น และผู ้ สนั บสนุ นด้ านการเงิ นที ่ ให้ ความส� าคั ญต่ อการบริ หารความเสี ่ ยง การน� า CSR ไปใช้ ปฏิ บั ติ จะก่ อให้ เกิ ดศั กยภาพและอิ ทธิ พลต่ อการ สร้ างการมี ส่ วนร่ วมทางสั งคม การป้ องกั นอ� านาจจากผู ้ มี อิ ทธิ พลและ สนั บสนุ นการแสวงหาข่ าวสารอย่ างอิ สระจากสื ่ อ การให้ การยอมรั บแนวปฏิ บั ติ CSR ที ่ มี มาตรฐานต� ่ าของบริ ษั ทใน เอเชี ยอยู ่ ในภาคอุ ตสาหกรรม การผู กขาดของบริ ษั ทใหญ่ ที ่ เป็ นบริ ษั ท ร่ วมทุ นจากนานาชาติ และมี ผู ้ ถื อครองหุ ้ นจากหลายประเทศที ่ มี ผลก ระทบต่ อชุ มชนจากการใช้ พื ้ นที ่ และทรั พยากรน� ้ าก� าลั งได้ รั บการกดดั น จากสั งคมให้ รั บผิ ดชอบต่ อผลกระทบของตนเอง บริ ษั ทเหล่ านี ้ มี การ รายงานด้ าน CSR สู งกว่ ามาตรฐานที ่ ตั ้ งไว้ นอกจากนี ้ ยั งตระหนั กว่ า ความสั มพั นธ์ ระหว่ างองค์ กรของตนเองกั บชุ มชนและชื ่ อเสี ยงของ บริ ษั ทขึ ้ นอยู ่ กั บการธ� ารงไว้ ซึ ่ งการยอมรั บจากภาคสั งคม (LRQA and บทสรุ ป: CSR ก� าลั งมี การวิ วั ฒนาการ จ� านวนบริ ษั ทในเอเชี ยที ่ น� า CSR มาใช้ อย่ างจริ งจั งมี จ� านวนเพิ ่ มมากขึ ้ นในหลายปี ที ่ ผ่ านมา และยั งมี แนว โน้ มที ่ จะเพิ ่ มสู งขึ ้ น อย่ างไรก็ ตาม ต้ องมี การป���ั บปรุ งด้ านความโปร่ งใส และการรายงานผลการด� าเนิ นงาน CSR ซึ ่ งส่ วนหนึ ่ งมาจากโครงสร้ าง ของบริ ษั ทในเอเชี ยและลั กษณะการก� ากั บดู แลของบริ ษั ทในเอเชี ยที ่ ยั ง คงลั งเลในการน� าเอาหลั กการสากลด้ าน CSR มาใช้ แต่ ได้ ประยุ กต์ แนว ปฏิ บั ติ CSR ท้ องถิ ่ นขึ ้ นเอง แม้ จะมี อั ตราการรั บเอาแนวปฏิ บั ติ CSR มาใช้ ค่ อนขางต� ่ าในประเทศแถบเอเชี ย แต่ การลงทุ นที ่ มี ความรั บผิ ดชอบ ต่ อสั งคมก� าลั งได้ รั บความนิ ยม รวมทั ้ งบริ ษั ทที ่ ด� าเนิ นงานเกี ่ ยวกั บด้ าน ทรั พยากรสิ ่ งแวดล้ อมก� าลั งเผชิ ญหน้ ากั บแรงกดดั นทางสั งคมที ่ สู งขึ ้ น เกี ่ ยวกั บการจั ดการสิ ่ งแวดล้ อมและผลกระทบทางสั งคม CSR ในการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงคื ออะไร? การเติ บโตด้ านเศรษฐกิ จในภู มิ ภาคเอเชี ย ยกเว้ นในประเทศเวี ยดนาม ก่ อให้ เกิ ดกฎระเบี ยบข้ อบั งคั บ การริ เริ ่ มทางการตลาด และการมอบ รางวั ลเพื ่ อกระตุ ้ นการรายงานผลการด� าเนิ นงาน CSR (LRQA and CSR Asia, 2010; Krechowicz and Fernando, 2009a) การรายงาน ผล CSR ในประเทศมาเลเซี ยและประเทศไทยพบว่ ามุ ่ งไปที ่ การพั ฒนา รั บผิ ดชอบต่ อสั งคมสู ง ตลาดหุ ้ นในประเทศจี นมี ข้ อก� าหนดด้ านการ รายงานผล CSR ที ่ เคร่ งครั ดที ่ สุ ด ตามมาด้ วยมาเลเซี ย ส่ วนการ รายงานผลการด� าเนิ นงานด้ าน CSR ในตลาดหุ ้ นของประเทศไทยยั ง ไม่ มี การบั งคั บใช้ รวมทั ้ งการรายงานผล CSR โดยการรายงานแบบ สมั ครใจที ่ พบมั กจะเน้ นไปที ่ การพั ฒนาชุ มชนและกิ จกรรมการให้ ความ ช่ วยเหลื อเพื ่ อความรั กและความเมตตาเท่ านั ้ น เวี ยดนามเป็ นประเทศ ที ่ มี การรายงานผล CSR น้ อยที ่ สุ ด และไม่ มี กฎระเบี ยบในการรายงาน ผล รวมทั ้ งมี จ� านวนบริ ษั ทเพี ยงเล็ กน้ อยที ่ รายงานผลการด� าเนิ นงาน ชื ่ บริ ษั ทในรู ปแบบธุ รกิ จครอบครั วและองค์ กรรั ฐวิ สาหกิ จ รวมทั ้ CSR Asia, 2010; Krechowicz and Fernando, 2009b ) ด้ าน CSR ชุ มชนและกิ จกรรมที ่ เกี ่ ยวกั บการให้ ความช่ วยเหลื อต่ างๆ ขณะที ่ ชุ มชนและกิ จกรรมที ่ เกี ่ ยวกั บการให้ ความช่ วยเหลื อต่ างๆ ขณะที ่ บริ ษั ทในเวี ยดนามยั งมี การรายงาน CSR ในระดั บต� ่ า (Krechowicz บริ ษั ทในเวี ยดนามยั งมี การรายงาน CSR ในระดั บต� ่ า (Krechowicz and Fernando, 2009a) and Fernando, 2009a) ในประเทศจี นมี การก� าหนดแนวทางในการรายงานด้ าน CSR และ ในประเทศจี นมี การก� าหนดแนวท��งในการรายงานด้ าน CSR และ  "},{"text":"การพั ฒนาพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มน� ้ าโขงเกี ่ ยวข้ องกั บ CSR หรื อ ไม่ ? แห่ งที ่ กล่ าวมา ยกเว้ นธนาคาร กสิ กรไทยพยายามด� าเนิ นกิ จกรรม CSR ให้ ตรงกั บตั วชี ้ วั ดของ GRI บริ ษั ทพั ฒนาลงทุ นขนาดใหญ่ 4 แห่ งของประเทศไทยมี การประยุ กต์ ใช้ CSR ที ่ แตกต่ างกั น บริ ษั ทอิ ตาเลี ยนไทย บริ ษั ท ช การช่ าง มี ผล การด� าเนิ นงานด้ าน CSR ที ่ ไม่ ได้ มาตรฐาน ขณะที ่ บริ ษั ทโรงไฟฟ้ า ราชบุ รี มี ผลการด� าเนิ นงานที ่ ดี กว่ า ทั ้ งบริ ษั ท ช การช่ าง และบริ ษั ท อิ ตาเลี ยนไทยมี นโยบายด้ าน CSR ที ่ ไม่ ชั ดเจน ขณะที ่ บริ ษั ทพลั งงาน เอ็ กโกและโรงไฟฟ้ าราชบุ รี มี นโยบายที ่ ชั ดเจนกว่ า รายงานด้ าน CSR ของบริ ษั ทอิ ตาเลี ยนไทยและบริ ษั ท ช การช่ าง เป็ นส่ วนหนึ ่ งที ่ อยู ่ ใน รายงานประจ� าปี โดยกิ จกรรม CSR มี การมุ ่ งเน้ นไปที ่ กิ จกรรมด้ าน การให้ ด้ วยความรั กและความเมตตา และการพั ฒนาชุ มชน (Italian-Thai Development, 2011; CH. Karnchang, 2011) บริ ษั ทโรงไฟฟ้ า ราชบุ รี และบริ ษั ทเอ็ กโก มี การจั ดท� ารายงานด้ าน CSR แยกต่ างหาก และยั งมี ความชั ดเจนมากกว่ า โดยยึ ดหลั กการรายงานของ GRI มี วรรณกรรมเพี ยงเล็ กน้ อยเท่ านั ้ นเกี ่ ยวกั บความเกี ่ ยวข้ องของ CSR ในการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มน� ้ าโขง บทความจ� านวน 3 เรื ่ อง โดย Foran และคณะ ในปี ค.ศ. 2010 และ Middleton และคณะ ในปี ค.ศ. 2009 และโดยองค์ กรน� ้ านานาชาติ ในปี ค.ศ.2008 ที ่ น� าเสนอข้ อมู ล เกี ่ ยวกั บการลงทุ นและการพั ฒนาด้ านพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขง ซึ ่ ง ผลการศึ กษาพบว่ ามี การน� า CSR มาใช้ น้ อยมาก บทความทั ้ ง 3 ชิ ้ น ให้ ข้ อมู ลตรงกั นว่ า สถาบั นเพื ่ อการพั ฒนาและธนาคารในประเทศไทย ใช้ เงิ นลงทุ นจ� าวนมหาศาล โดยมี ธนาคารในประเทศไทยเพี ยง 4 แห่ ง ที ่ มี นโยบายด้ าน CSR ได้ แก่ ธนาคารเพื ่ อการส่ งออก ธนาคารไทย พาณิ ชย์ ธนาคารกรุ งศรี อยุ ธยา และธนาคารกสิ กรไทย ทุ กธนาคาร ที ่ กล่ าวมายกเว้ นธนาคารไทยพาณิ ชย์ มี หน่ วยงานด้ าน CSR ที ่ เน้ น ไปที ่ การท� ากิ จกรรมเกี ่ ยวกั บการบริ จาคและการพั ฒนาชุ มชน รวมทั ้ ง การเป็ นอาสาสมั ครของพนั กงาน ซึ ่ งพบข้ อมู ลเหล่ านี ้ จากการรายงาน ในประเทศจี น ยั งไม่ มี ความชั ดเจนว่ าธนาคารเพื ่ อการส่ งออกและน� า เข้ ามี แนวนโยบายด้ าน CSR หรื อไม่ ถึ งแม้ ว่ าทา���ธนาคารจะมี การ รายงานส่ วนเล็ กๆเกี ่ ยวกั บกิ จกรรมการให้ และการบริ จาคในรายงาน ประจ� าปี ก็ ตาม (Export Import Bank of China, 2011) ธนาคารเพื ่ อ การพั ฒนาของจี นมี นโยบายเกี ่ ยวกั บ CSR มี การรายงานเป็ นรู ปเล่ ม เฉพาะของรายงานเกี ่ ยวกั บ CSR และถื อเป็ นส่ วนหนึ ่ งของ ISO26000 ตามมาตรฐานด้ านความรั บผิ ดชอบต่ อสั งคม (China Development Bank, 2011) ในส่ วนของภาคธุ รกิ จเพื ่ อการพั ฒนาและลงทุ นในประเทศจี น พบว่ า บริ ษั ทชิ โนไฮโดรมี นโยบาย CSR และจั ดท� ารายงาน GRI (GRI, 2012) ซึ ่ งเป็ นส่ วนหนึ ่ งของ ISO14001 ตามมาตรฐานด้ านระบบการจั ดการ สิ ่ งแวดล้ อม (Sinohydro, n.d.) บริ ษั ทดาทั งและไชน่ าเซาเทิ ร์ น มี นโย บายด้ าน CSR และมี การจั ดท� ารายงาน GRI รวมทั ้ งยั งเป็ นสมาชิ ก ของข้ อตกลงสากลแห่ งสหประชาชาติ (China Southern, 2011; Datang, 2009) ธนาคาร 2 แห่ ง ในประเทศเวี ยดนาม คื อ ธนาคารเวี ยดคอม และ ธนาคารเวี ยดนามเพื ่ อการลงทุ นและพั ฒนา รวมทั ้ งการไฟฟ้ าแห่ ง เวี ยดนาม ได้ รั บการระบุ ว่ ามี การท� า CSR แต่ ไม่ มี ข้ อมู ลที ่ เป็ นภาษา อั งกฤษเกี ่ ยวกั บ CSR ปรากฏในเว็ บไซต์ ของธนาคารเวี ยดคอมและ การไฟฟ้ าแห่ งเวี ยดนาม ส่ วนธนาคารเวี ยดนามเพื ่ อการลงทุ นและ พั ฒนามี แนวนโยบายการด� าเนิ นงานด้ าน CSR ที ่ มุ ่ งเน้ นกิ จกรรมการ บริ จาคและกิ จกรรมการให้ ด้ วยความรั กและความเมตตา (Bank for Investment and Development of Vietnam, n.d.) องค์ กรด้ านการลงทุ น 2 แห่ ง ของมาเลเซี ย คื อ เมกะเฟริ สท์ เบอร์ ฮั ด และ กาดา เบอร์ ฮั ด ไม่ มี ทั ้ งนโยบายการด� าเนิ นงานและการรายงาน ด้ าน CSR (Mega First Corporation Berhad, 2011; Gamuda Berhad, 2012) การไฟฟ้ าแห่ งประเทศลาวไม่ มี ข้ อมู ลเกี ่ ยวกั บ CSR ด้ าน CSR ของธนาคาร ธนาคารทั ้ ง 4 (Ratchaburi, 2011; EGCO, 2009) ในเว็ บไซต์ (Electricité du Laos, n.d.) มี วรรณกรรมเพี ยงเล็ กน้ อยเท่ านั ้ นเกี ่ ยวกั บความเกี ่ ยวข้ องของ CSR ในการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มน� ้ าโขง บทความจ� านวน 3 เรื ่ อง โดย Foran และคณะ ในปี ค.ศ. 2010 และ Middleton และคณะ ในปี ค.ศ. 2009 และโดยองค์ กรน� ้ านานาชาติ ในปี ค.ศ.2008 ที ่ น� าเสนอข้ อมู ล เกี ่ ยวกั บการลงทุ นและการพั ฒนาด้ านพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขง ซึ ่ ง ผลการศึ กษาพบว่ ามี การน� า CSR มาใช้ น้ อยมาก บทความทั ้ ง 3 ชิ ้ น ให้ ข้ อมู ลตรงกั นว่ า สถาบั นเพื ่ อการพั ฒนาและธนาคารในประเทศไทย ใช้ เงิ นลงทุ นจ� าวนมหาศาล โดยมี ธนาคารในประเทศไทยเพี ยง 4 แห่ ง ที ่ มี นโยบ���ยด้ าน CSR ได้ แก่ ธนาคารเพื ่ อการส่ งออก ธนาคารไทย พาณิ ชย์ ธนาคารกรุ งศรี อยุ ธยา และธนาคารกสิ กรไทย ทุ กธนาคาร ที ่ กล่ าวมายกเว้ นธนาคารไทยพาณิ ชย์ มี หน่ วยงานด้ าน CSR ที ่ เน้ น ไปที ่ การท� ากิ จกรรมเกี ่ ยวกั บการบริ จาคและการพั ฒนาชุ มชน รวมทั ้ ง การเป็ นอาสาสมั ครของพนั กงาน ซึ ่ งพบข้ อมู ลเหล่ านี ้ จากการรายงาน ในประเทศจี น ยั งไม่ มี ความชั ดเจนว่ าธนาคารเพื ่ อการส่ งออกและน� า เข้ ามี แนวนโยบายด้ าน CSR หรื อไม่ ถึ งแม้ ว่ าทางธนาคารจะมี การ รายงานส่ วนเล็ กๆเกี ่ ยวกั บกิ จกรรมการให้ และการบริ จาคในรายงาน ประจ� าปี ก็ ตาม (Export Import Bank of China, 2011) ธนาคารเพื ่ อ การพั ฒนาของจี นมี นโยบายเกี ่ ยวกั บ CSR มี การรายงานเป็ นรู ปเล่ ม เฉพาะของรายงานเกี ่ ยวกั บ CSR และถื อเป็ นส่ วนหนึ ่ งของ ISO26000 ตามมาตรฐานด้ านความรั บผิ ดชอบต่ อสั งคม (China Development Bank, 2011) ในส่ วนของภาคธุ รกิ จเพื ่ อการพั ฒนาและลงทุ นในประเทศจี น พบว่ า บริ ษั ทชิ โนไฮโดรมี นโยบาย CSR และจั ดท� ารายงาน GRI (GRI, 2012) ซึ ่ งเป็ นส่ วนหนึ ่ งของ ISO14001 ตามมาตรฐานด้ านระบบการจั ดการ สิ ่ งแวดล้ อม (Sinohydro, n.d.) บริ ษั ทดาทั งและไชน่ าเซาเทิ ร์ น มี นโย บายด้ าน CSR และมี การจั ดท� ารายงาน GRI รวมทั ้ งยั งเป็ นสมาชิ ก ของข้ อตกลงสากลแห่ งสหประชาชาติ (China Southern, 2011; Datang, 2009) ธนาคาร 2 แห่ ง ในประเทศเวี ยดนาม คื อ ธนาคารเวี ยดคอม และ ธนาคารเวี ยดนามเพื ่ อการลงทุ นและพั ฒนา รวมทั ้ งการไฟฟ้ าแห่ ง เวี ยดนาม ได้ รั บการระบุ ว่ ามี การท� า CSR แต่ ไม่ มี ข้ อมู ลที ่ เป็ นภาษา อั งกฤษเกี ่ ยวกั บ CSR ปรากฏในเว็ บไซต์ ของธนาคารเวี ยดคอมและ การไฟฟ้ าแห่ งเวี ยดนาม ส่ วนธนาคารเวี ยดนามเพื ่ อการลงทุ นและ พั ฒนามี แนวนโยบายการด� าเนิ นงานด้ าน CSR ที ่ มุ ่ งเน้ นกิ จกรรมการ บริ จาคและกิ จกรรมการให้ ด้ วยความรั กและความเมตตา (Bank for Investment and Development of Vietnam, n.d.) องค์ กรด้ านการลงทุ น 2 แห่ ง ของมาเลเซี ย คื อ เมกะเฟริ สท์ เบอร์ ฮั ด และ กาดา เบอร์ ฮั ด ไม่ มี ทั ้ งนโยบายการด� าเนิ นงานและการรายงาน ด้ าน CSR (Mega First Corporation Berhad, 2011; Gamuda Berhad, 2012) การไฟฟ้ าแห่ งประเทศลาวไม่ มี ข้ อมู ลเกี ่ ยวกั บ CSR ด้ าน CSR ของธนาคาร ธนาคารทั ้ ง 4 (Ratchaburi, 2011; EGCO, 2009) ในเว็ บไซต์ (Electricité du Laos, n.d.)  "},{"text":" เช่ น ไม่ สามารถควบคุ มการพั งทลายของดิ นและ ภาวะฝุ ่ นละออง การจั ดการบริ หารด้ านน� ้ าและการสร้ างถนนที ่ ไม่ มี คุ ณภาพ โครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 พบกั บปั ญหาด้ านวิ ถี ชี วิ ตและการ แก้ ปั ญหาพื ้ นที ่ เพาะปลู กที ่ ไม่ มี คุ ณภาพ พื ้ นที ่ เพาะปลู กริ มตลิ ่ งถู กน� ้ า ท่ วม ปริ มาณปลาลดลง จ� านวนเงิ นชดเชยเยี ยวยาไม่ เพี ยงพอ แผนการ ด้ านการเงิ นขนาดเล็ กเกี ่ ยวกั บการเยี ยวยาล้ มเหลวเพราะสร้ างวงจร หนี ้ ให้ แก่ ประชากรในหมู ่ บ้ านด้ วยเป็ นผลมาจากโครงการด้ านความ การให้ ค� าจ� ากั ดความของการท� า CSR ในบริ บทของพลั งงานน� ้ าเป็ น การวางแผนเพื ่ อการขยายโครงการเขื ่ อนเทิ น-หิ นบู น มี ความพยายาม เทอเบล อ้ างว่ าเป็ นความผิ ดของบริ ษั ทแดวู เอ็ นจิ เนี ยริ ่ ง ในที ่ สุ ด บริ ษั ท การให้ ค� าจ� ากั ดความของการท� า CSR ในบริ บทของพลั งงานน� ้ าเป็ นการวางแผนเพื ่ อการขยายโครงการเขื ่ อนเทิ น-หิ นบู น มี ความพยายาม เทอเบล อ้ างว่ าเป็ นความผิ ดของบริ ษั ทแดวู เอ็ นจิ เนี ยริ ่ ง ในที ่ สุ ด บริ ษั ท เรื ่ องที ่ ท� าได้ ยาก เนื ่ องจากมี กิ จกรรมที ่ ต้ องค� านึ งถึ งมากมายในด้ าน มากขึ ้ นโดยการเรี ยนรู ้ จากประสบการณ์ ด้ าน CSR ที ่ ผ่ านมา โดยการ เทรดเทอเบล พยายามเยี ยวยาแก้ ไขปั ญหา ซึ ่ งเป็ นการด� าเนิ นการ เรื ่ องที ่ ท� าได้ ยาก เนื ่ องจากมี กิ จกรรมที ่ ต้ องค� านึ งถึ งมากมายในด้ านมากขึ ้ นโดยการเรี ยนรู ้ จากประสบการณ์ ด้ าน CSR ที ่ ผ่ านมา โดยการ เทรดเทอเบล พยายามเยี ยวยาแก้ ไขปั ญหา ซึ ่ งเป็ นการด� าเนิ นการ สถานะของ CSR ทั ้ งในด้ านมุ มมองของกระบวนการผลิ ต (อาคาร ประเมิ นผลกระทบและสิ ่ งแวดล้ อมและแผนการในการจั ดการและ เยี ยวยาเนื ่ องจากถู กกดดั นโดยองค์ กรพั ฒนาเอกชนของประเทศ สถานะของ CSR ทั ้ งในด้ านมุ มมองของกระบวนการผลิ ต (อาคารประเมิ นผลกระทบและสิ ่ งแวดล้ อมและแผนการในการจั ดการและ เยี ยวยาเนื ่ องจากถู กกดดั นโดยองค์ กรพั ฒนาเอกชนของประเทศ โรงเรี ยน คลิ นิ ก น� ้ าสะอาดส� ารอง ฯลฯ) กฎระเบี ยบด้ านการด� าเนิ น เยี ยวยาสิ ่ งแวดล้ อม รวมทั ้ งข้ อตกลงร่ วมกั นได้ รั บการร่ างขึ ้ นให้ สอดคล้ อง เบลเยี ่ ยม และยั งถู กฟ้ องร้ องด้ วยเหตุ ผลที ่ ว่ าไม่ ปฏิ บั ติ ตามกฎระเบี ยบ โรงเรี ยน คลิ นิ ก น� ้ าสะอาดส� ารอง ฯลฯ) กฎระเบี ยบด้ านการด� าเนิ นเยี ยวยาสิ ่ งแวดล้ อม รวมทั ้ งข้ อตกลงร่ วมกั นได้ รั บการร่ างขึ ้ นให้ สอดคล้ อง เบลเยี ่ ยม และยั งถู กฟ้ องร้ องด้ วยเหตุ ผลที ่ ว่ าไม่ ปฏิ บั ติ ตามกฎระเบี ยบ งานเกี ่ ยวกั บพลั งงานน� ้ า ขณะที ่ CSR มี ศั กยภาพในการพั ฒนาคุ ณภาพ ของโครงการในทุ กด้ าน แต่ ก็ ยั งคงไม่ เพี ยงพอต่ อการพั ฒนาที ่ ยั ่ งยื น CSR ยั งไม่ ได้ รั บการพิ สู จน์ ว่ าเป็ นตั วแทนที ่ มี ประสิ ทธิ ภาพ รวมทั ้ งยั ง ขาดความโปร่ งใสภายในประเทศ โครงการด้ านพลั งงานน� ้ า 2 โครงการคื อโครงการเขื ่ อนเทิ น-หิ นบู น (Theun-Hinboun) และเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 (Nam Theun 2) เป็ นโครงการ ที ่ มั กได้ รั บการกล่ าวถึ งในฐานะที ่ เป็ นตั วอย่ างของโครงการจากภาค เอกชนที ่ มี ความรั บผิ ดชอบต่ อสั งคม โครงการพลั งงานน� ้ าของภาคเอก ชนอื ่ นๆ อาทิ โครงการเขื ่ อนน� ้ างึ ม และเขื ่ อนฮวยโห ไม่ มี หลั กฐานบ่ ง ชี ้ ว่ ามี การด� าเนิ นการด้ าน CSR เขื ่ อนเทิ น-หิ นบู น ถื อเป็ นเขื ่ อนหลั กแห่ งแรกในประเทศลาวที ่ ได้ รั บ การพั ฒนาภายใต้ การท� างานของภาคเอกชน (International Rivers, 2008) เพราะเป็ นหนึ ่ งในเขื ่ อนแรกของโครงการที ่ มี ลั กษณะการด� าเนิ น งานแบบ Build Own Operate Transfer คื อเป็ นธุ รกิ จเขื ่ อนผลิ ตกระแส ไฟฟ้ าซึ ่ งได้ รั บการจั ดตั ้ ง ครอบครองและด� าเนิ นการโดยภาคเอกชน โดยจะถู กโอนเป็ นของรั ฐบาลประเทศลาวเมื ่ ออายุ สั มปทานสิ ้ นสุ ดลง (Virtanen, 2006) เขื ่ อนได้ รั บการสร้ างเสร็ จเรี ยบร้ อยในปี ค.ศ. 1998 และเป็ นเจ้ าของโดยรั ฐบาลของประเทศลาว บริ ษั ท Statkraft แห่ ง ประเทศนอร์ เวย์ และจี เอ็ มเอสพาวเวอร์ ของประเทศไทย เป็ นผู ้ ก่ อตั ้ ง บริ ษั ทพลั งงานเทิ น-หิ นบู น และธนาคารเพื ่ อการพั ฒนาแห่ งเอเชี ยช่ วย สนั บสนุ นด้ านการเงิ นของการถื อหุ ้ นในประเทศลาว (International Rivers, 2008 ) โครงการได้ รั บการวิ พากษ์ วิ จารณ์ ว่ าขาดการรั บฟั งจากภาคสาธารณชน และไม่ มี การประเมิ นผลกระทบต่ อสิ ่ งแวดล้ อม ซึ ่ งส่ งผลกระทบต่ อการ ด� าเนิ นชี วิ ตของมนุ ษย์ และสิ ่ งแวดล้ อมของประชากรกว่ า 30,000 คน ที ่ อาศั ยอยู ่ ในหมู ่ บ้ านต้ นน� ้ าและปลายน� ้ าของเขื ่ อน โดยเฉพาะอย่ าง ยิ ่ งการพั งทลายของตลิ ่ งและแม่ น� ้ าไห่ และแม่ น� ้ าหิ นบู น มี มากขึ ้ น น� า ไปสู ่ การเกิ ดน� ้ าท่ วมที ่ เพิ ่ มสู งขึ ้ น ก่ อให้ เกิ ดสภาวะที ่ ไม่ สามารถท� าการ เพาะปลู กได้ ในฤดู ฝน เกิ ดการเส��� ่ อมสลายของพื ้ นที ่ ริ มตลิ ่ ง รวมทั ้ งการ ลดลงของการประมงและปริ มาณปลาที ่ จั บได้ และการแห้ งแล้ งของ แหล่ งน� ้ าเพื ่ อการบริ โภค (International Rivers, 2008; Virtanen, 2006; Matsumoto, 2009) ในปี ค.ศ. 2000 บริ ษั ทพลั งงานเทิ น-หิ นบู น ได้ ประกาศว่ าจะใช้ เงิ น กว่ า 4.5 ล้ านดอลลาร์ สหรั ฐในการด� าเนิ นโครงการรั กษาเยี ยวยาผลก ระทบ (International Rivers, 2008; Matsumoto, 2009) บริ ษั ท พลั งงานเทิ น-หิ นบู น สามารถปฏิ บั ติ ตามข้ อตกลงและสั ญญาเกี ่ ยวกั บ ผลกระทบด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อม บริ ษั ทได้ ริ เริ ่ มจั ดตั ้ งแผนกที ่ ดู แล ด้ านการบริ หารจั ดการด้ านสิ ่ งแวดล้ อมและสั งคม และด� าเนิ นการจ่ าย ค่ ารั กษาเยี ยวยาแก่ คนในชุ มชนที ่ ได้ รั บผลกระทบ มี การมี ส่ วนร่ วมใน การพั ฒนาชุ มชน และลงทุ นในโครงการเพื ่ อการเป็ นอยู ่ แบบยั ่ งยื น (Virtanen, 2006) น่ าเสี ยดายว่ าโครงการเพื ่ อชี วิ ตความเป็ นอยู ่ ซึ ่ งเป็ น โครงการเกี ่ ยวกั บการปลู กข้ าวในช่ วงฤดู แล้ งไม่ ประสบผลส� าเร็ จ ด้ วย กั บข้ อก� าหนดของธนาคารเพื ่ อการพั ฒนาแห่ งเอเชี ย หลั กการมาตรฐาน Equator Principles และนโยบายของประเทศลาวเกี ่ ยวกั บความยั ่ งยื น ของสิ ่ งแวดล้ อมและสั งคมในภาคส่ วนพลั งงานน� ้ าประจ� าปี ค.ศ.2005 (THPC, 2011) โครงการเขื ่ อนเทิ น-หิ นบู น มี การจั ดท� ารายงาน CSR ซึ ่ งจั ดท� าโดยแผนกสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมของโครงการซึ ่ งให้ ข้ อมู ลเกี ่ ยว กั บผลกระทบที ่ มี ต่ อคนในชุ มชนด้ านต่ างๆ อาทิ การจั ดท� าข้ อตกลง และแนวการปฏิ บั ติ ต่ ออิ ทธิ พลที ่ เกิ ดขึ ้ นกั บลุ ่ มน� ้ าตอนใต้ ของเขื ่ อน การ รั บฟั งเสี ยงจากประชาชน การพั ฒนาชี วิ ตความเป็ นอยู ่ สุ ขภาพของ ชุ มชน การศึ กษา ชนกลุ ่ มน้ อย กลุ ่ มอาสาสมั คร การจั ดการผลกระทบ ทางสั งคม คุ ณภาพของน� ้ า อุ ทกศาสตร์ การพั งทลายของดิ น การ ประมง การติ ดตามการก่ อสร้ าง การจั ดการขยะและของเสี ย ความ หลากหลายทางชี วภาพ และโครงการป้ องกั นดู แลสิ ่ งแวดล้ อม (THPC, 2011) อย่ างไรก็ ตาม Matsumot (2009) ให้ ความเห็ นว่ าโครงการเขื ่ อน เทิ น-หิ นบู น ได้ ฝ่ าฝื นข้ อตกลงเกี ่ ยวกั บการชดเชยและข้ อตกลงตาม มาตรฐานของ Equator Principles และบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC รวมทั ้ งข้ อตกลงที ่ ผู ้ ด� าเนิ นโครงการได้ จั ดท� าขึ ้ นเอง เขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 ได้ รั บการพั ฒนาในลั กษณะ Build own Operate Transfer ภายใต้ การ��่ วมมื อของหุ ้ นส่ วนภาคเอกชน (Foran et al., 2010) และเป็ นเจ้ าของโดยการไฟฟ้ าแห่ งฝรั ่ งเศส รั ฐวิ สาหกิ จลาว และ บริ ษั ทเอ็ กโก (NTPC, n.d.) สถาบั นด้ านการเงิ นทั ้ งหมด 27 แห่ งให้ การ สนั บสนุ นแก่ โครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 (Foran et al., 2010) ซึ ่ งในที ่ นี ้ รวมไปถึ งหน่ วยงานด้ านการเงิ นในประเทศไทยและประเทศในแถบ ยุ โรป ธนาคารเพื ่ อการพั ฒนาระหว่ างประเทศและธนาคารเอกชน (International Rivers, 2008; Lawrence, 2009) ในปี ค.ศ.2005 เขื ่ อน น� ้ าเทิ น 2 ได้ รั บการสนั บสนุ นจากธนาคารโลก ท� าให้ กลายเป็ นเขื ่ อน แห่ งแรกที ่ ได้ รั บเงิ นสนั บสนุ นจากธนาคารในรอบเกื อบ 10 ปี ธนาคาร เพื ่ อการพั ฒนาแห่ งเอเชี ยและธนาคารโลกสนั บสนุ นการพั ฒนาเขื ่ อน น� ้ าเทิ น 2 เพราะโครงการดั งกล่ าวได้ ยึ ดหลั กแนวปฏิ บั ติ และเป็ นตั วอย่ าง ที ่ ดี ในการส่ งเสริ มการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าอย่ างยั ่ งยื นในภู มิ ภาค (Law-rence, 2009; Molle et al., 2009) ในระยะแรก องค์ กรพั ฒนาเอกชนได้ วิ พากษ์ วิ จารณ์ แผนการท� างาน ของเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 โดยกล่ าวว่ ามี การฝ่ าฝื นข้ อก� าหนดของธนาคารโลก โดยอ้ างว่ าการรั บฟั งและกระบวนการปรึ กษาหารื อยั งไม่ เพี ยงพอ และ มี การด� าเนิ นการที ่ ล่ าช้ าเกิ นไป ไม่ มี การวิ เคราะห์ ทางเลื อกหรื อการ ศึ กษาเกี ่ ยวกั บผลกระทบของวิ ถี ชี วิ ตของประชาชนซึ ่ งเรื ่ องนี ้ ถื อเป็ น จุ ดอ่ อนของโครงการ ในระหว่ างการก่ อสร้ างโครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 ไม่ ได้ มี การปฏิ บั ติ ตาม ข้ อตกลง ส่ งผลให้ ประชาชนกว่ า 10,000 คนในหมู ่ บ้ านต้ องย้ ายถิ ่ นฐาน ออกจากบ้ านเรื อนของตนเองก่ อนที ่ จะได้ รั บเงิ นชดเชยและการจั ดหา ที ่ อยู ่ อาศั ยแห่ งใหม่ ให้ ไม่ มี การน� าเสนอข้ อมู ลตามกรอบระยะเวลา รวมทั ้ งระบบการชลประทานไม่ ได้ รั บการจั ดท� าขึ ้ นแต่ อย่ างใด กระบวนการ ตรวจสอบอย่ างอิ สระชี ้ ให้ เห็ นว่ ามี ผลกระทบต่ อการจั ดการสิ ่ งแวดล้ อม ที ่ ไม่ ประสบผลส� าเร็ จ (Lawrence, 2009; International Rivers, 2008) องค์ กรด้ านแม่ น� ้ านานาชาติ (2008) กล่ าวว่ า เขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 เป็ น โครงการที ่ มี การด� าเนิ นการดี กว่ าโครงการด้ านพลั งงานน� ้ าอื ่ นๆในแง่ ของการตรวจสอบอย่ างมี อิ สระ การรายงานผลและการให้ ข้ อมู ลที ่ สามารถเข้ าถึ งได้ แก่ สาธารณะเกี ่ ยวกั บการท� างานของโครงการเขื ่ อน กั บการด� าเนิ นการด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อม ซึ ่ งรวมไปถึ งด้ านวิ ถี ชี วิ ต การย้ ายถิ ่ นที ่ อยู ่ การเยี ยวยาชดเชย การบริ หารการก่ อสร้ าง และการ ให้ การสนั บสนุ นแก่ กลุ ่ มชุ มชนที ่ อยู ่ ใต้ เขื ่ อน (Dye, 2012) Molle และ คณะ (2009) ให้ ข้ อสั งเกตว่ า แรงกดดั นจากกลุ ่ มองค์ กรพั ฒนาเอกชน มี ส่ วนช่ วยพั ฒนาการด� าเนิ นงานของโครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 ในด้ าน แนวปฏิ บั ติ ในการดู แลผลกระทบต่ อสิ ่ งแวดล้ อมและสั งคม รวมทั ้ งการ เยี ยวยาชดเชย โครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 เป็ นโครงการของภาคธุ รกิ จเอกชน โดยมี บริ ษั ท ช การช่ าง โรงไฟฟ้ าราชบุ รี การทางพิ เศษแห่ งประเทศไทย และรั ฐบาลประเทศลาว เป็ นผู ้ ลงทุ นหลั กของโครงการ ขณะที ่ ธนาคาร ไทยพาณิ ชย์ และธนาคารเพื ่ อการน� าเข้ าและส่ งออกแห่ งประเทศไทย เป็ นผู ้ สนั บสนุ นทางการเงิ น ไม่ มี การน� าเสนอข้ อมู ลแก่ สาธารณชน เกี ่ ยวกั บการประเมิ นผลกระทบต่ อสิ ่ งแวดล้ อม และข้ อตกลงแนวทาง ในการเยี ยวยาแก้ ไข รวมทั ้ งเงิ นชดเชยและการเยี ยวยาก็ เป็ นไปอย่ าง ไร้ คุ ณภาพ ประชากรหลากหลายเชื ้ อชาติ ถู กน� าไปรวมไว้ ในหมู ่ บ้ าน เดี ยวกั น และไม่ ได้ รั บการจั ดสรรที ่ ดิ นท� ากิ นอย่ างเพี ยงพอ ซึ ่ งกรณี แบบเดี ยวกั นนี ้ ก็ เคยเกิ ดขึ ้ นกั บการสร้ างเขื ่ อนน� ้ างึ ม 3 ซึ ่ งเป็ นโครงการ ที ่ ด� าเนิ นโดยภาคเอกชนได้ แก่ บริ ษั ทพลั งงานจี เอ็ มเอส โรงไฟฟ้ า ราชบุ รี บริ ษั ทมารุ บิ นิ ของประเทศญี ่ ปุ ่ น และรั ฐบาลของประเทศลาว การก่ อสร้ างเริ ่ มต้ นขึ ้ นโดยไม่ ได้ รั บการประเมิ นผลกระทบต่ อสั งคม และสิ ่ งแวดล้ อม มี ความไม่ แน่ ใจและความเสี ่ ยงด้ านผลกระทบที ่ จะ เกิ ดขึ ้ นด้ านการประมงและคุ ณภาพของน� ้ าอั นเป็ นผลมาจากการสร้ าง เขื ่ อน ไม่ มี ความแน่ นอนว่ าการดู แลวิ ถี ชี วิ ตจะได้ รั บการด� าเนิ นการ หรื อไม่ บริ ษั ทชิ โนไฮโดร เป็ นผู ้ ด� าเนิ นการหลั กของเขื ่ อนน� ้ างึ ม 5 ซึ ่ ง ถู กวิ พากษ์ วิ จารณ์ ในลั กษณะเดี ยวกั นว่ า ไม่ ได้ มี การศึ กษาผลกระทบ ด้ านสิ ่ งแวดล้ อมและสั งคม รวมทั ้ งยั งมี การวางแผนด้ านการดู แลรั กษา วิ ถี ชี วิ ตที ่ ไร้ คุ ณภาพ (International Rivers, 2008) เขื ่ อนฮวยโห เป็ นเขื ่ อนที ่ ด� าเนิ นการโดยภาคเอกชนในประเทศลาว โดยมี บริ ษั ทแดวู เอ็ นจิ เนี ยริ ่ ง ของประเทศเกาหลี เป็ นผู ้ ลงทุ นหลั ก โครงการไม่ มี ความโปร่ งใส ส่ งผลให้ การดู แลเยี ยวยาชนกลุ ่ มน้ อย กลุ ่ ม เฮิ ง และกลุ ่ มจรอ ไม่ ได้ ด� าเนิ นการอย่ างยุ ติ ธรรม การจ่ ายเงิ นชดเชย และการให้ ที ่ ดิ นท� ากิ นชดเชยไม่ เพี ยงพอ เพี ยง 20 % ของที ่ ดิ นที ่ จั ดสรรให้ เท่ านั ้ นที ่ สามารถใช้ การได้ เพราะ 80% ถู กใช้ ไปโดยประชาชน จากหมู ่ บ้ านอื ่ นๆแล้ ว ในปี ค.ศ.2001 บริ ษั ท แดวู เอ็ นจิ เนี ยริ ่ ง ขาย หุ ้ นส่ วนใหญ่ ให้ กั บ บริ ษั ท เทรดเทอเบล ซึ ่ งเป็ นบริ ษั ทร่ วมหุ ้ นนานาชาติ ของประเทศเบลเยี ่ ยม สถานภาพความเป็ นอยู ่ ของประชาชนที ่ ได้ รั บ ของยุ โรปเกี ่ ยวกั บการด� าเนิ นการขององค์ กรด้ านเศรษฐกิ จและแนว ปฏิ บั ติ ในการด� าเนิ นธุ รกิ จขององค์ กรร่ วมทุ นนานาชาติ (Interna-tional Rivers, 2008) บทสรุ ป: แม้ การบริ หารจั ดการเขื ่ อนของโครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 และ เขื ่ อนเทิ น-หิ นบู น ซึ ่ งถื อเป็ นโครงการที ่ มี แนวปฏิ บั ติ ที ่ ดี ก็ ยั งเกิ ดปั ญหา และอุ ปสรรคในการจั ดหาข้ อมู ลและการด� าเนิ นการเยี ยวตามกรอบ อยู ่ หลายประเด็ น เป็ นอยู ่ น� ้ าเทิ น 2 และ เทิ น-หิ นบู น ได้ รั บการจั ดอั นดั บในระดั บเดี ยวกั นเกี ่ ยว ระยะเวลา งานเกี ่ ยวกั บพลั งงานน� ้ า ขณะที ่ CSR มี ศั กยภาพในการพั ฒนาคุ ณภาพ ของโครงการในทุ กด้ าน แต่ ก็ ยั งคงไม่ เพี ยงพอต่ อการพั ฒนาที ่ ยั ่ งยื น CSR ยั งไม่ ได้ รั บการพิ สู จน์ ว่ าเป็ นตั วแทนที ่ มี ประสิ ทธิ ภาพ รวมทั ้ งยั ง ขาดความโปร่ งใสภายในประเทศ โครงการด้ านพลั งงานน� ้ า 2 โครงการคื อโครงการเขื ่ อนเทิ น-หิ นบู น (Theun-Hinboun) และเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 (Nam Theun 2) เป็ นโครงการ ที ่ มั กได้ รั บการกล่ าวถึ งในฐานะที ่ เป็ นตั วอย่ างของโครงการจากภาค เอกชนที ่ มี ความรั บผิ ดชอบต่ อสั งคม โครงการพลั งงานน� ้ าของภาคเอก ชนอื ่ นๆ อาทิ โครงการเขื ่ อนน� ้ างึ ม และเขื ่ อนฮวยโห ไม่ มี หลั กฐานบ่ ง ชี ้ ว่ ามี การด� าเนิ นการด้ าน CSR เขื ่ อนเทิ น-หิ นบู น ถื อเป็ นเขื ่ อนหลั กแห่ งแรกในประเทศลาวที ่ ได้ รั บ การพั ฒนาภายใต้ การท� างานของภาคเอกชน (International Rivers, 2008) เพราะเป็ นหนึ ่ งในเขื ่ อนแรกของโครงการที ่ มี ลั กษณะการด� าเนิ น งานแบบ Build Own Operate Transfer คื อเป็ นธุ รกิ จเขื ่ อนผลิ ตกระแส ไฟฟ้ าซึ ่ งได้ รั บการจั ดตั ้ ง ครอบครองและด� าเนิ นการโดยภาคเอกชน โดยจะถู ก��อนเป็ นของรั ฐบาลประเทศลาวเมื ่ ออายุ สั มปทานสิ ้ นสุ ดลง (Virtanen, 2006) เขื ่ อนได้ รั บการสร้ างเสร็ จเรี ยบร้ อยในปี ค.ศ. 1998 และเป็ นเจ้ าของโดยรั ฐบาลของประเทศลาว บริ ษั ท Statkraft แห่ ง ประเทศนอร์ เวย์ และจี เอ็ มเอสพาวเวอร์ ของประเทศไทย เป็ นผู ้ ก่ อตั ้ ง บริ ษั ทพลั งงานเทิ น-หิ นบู น และธนาคารเพื ่ อการพั ฒนาแห่ งเอเชี ยช่ วย สนั บสนุ นด้ านการเงิ นของการถื อหุ ้ นในประเทศลาว (International Rivers, 2008 ) โครงการได้ รั บการวิ พากษ์ วิ จารณ์ ว่ าขาดการรั บฟั งจากภาคสาธารณชน และไม่ มี การประเมิ นผลกระทบต่ อสิ ่ งแวดล้ อม ซึ ่ งส่ งผลกระทบต่ อการ ด� าเนิ นชี วิ ตของมนุ ษย์ และสิ ่ งแวดล้ อมของประชากรกว่ า 30,000 คน ที ่ อาศั ยอยู ่ ในหมู ่ บ้ านต้ นน� ้ าและปลายน� ้ าของเขื ่ อน โดยเฉพาะอย่ าง ยิ ่ งการพั งทลายของตลิ ่ งและแม่ น� ้ าไห่ และแม่ น� ้ าหิ นบู น มี มากขึ ้ น น� า ไปสู ่ การเกิ ดน� ้ าท่ วมที ่ เพิ ่ มสู งขึ ้ น ก่ อให้ เกิ ดสภาวะที ่ ไม่ สามารถท� าการ เพาะปลู กได้ ในฤดู ฝน เกิ ดการเสื ่ อมสลายของพื ้ นที ่ ริ มตลิ ่ ง รวมทั ้ งการ ลดลงของการประมงและปริ มาณปลาที ่ จั บได้ และการแห้ งแล้ งของ แหล่ งน� ้ าเพื ่ อการบริ โภค (International Rivers, 2008; Virtanen, 2006; Matsumoto, 2009) ในปี ค.ศ. 2000 บริ ษั ทพลั งงานเทิ น-หิ นบู น ได้ ประกาศว่ าจะใช้ เงิ น กว่ า 4.5 ล้ านดอลลาร์ สหรั ฐในการด� าเนิ นโครงการรั กษาเยี ยวยาผลก ระทบ (International Rivers, 2008; Matsumoto, 2009) บริ ษั ท พลั งงานเทิ น-หิ นบู น สามารถปฏิ บั ติ ตามข้ อตกลงและสั ญญาเกี ่ ยวกั บ ผลกระทบด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อม บริ ษั ทได้ ริ เริ ่ มจั ดตั ้ งแผนกที ่ ดู แล ด้ านการบริ หารจั ดการด้ านสิ ่ งแวดล้ อมและสั งคม และด� าเนิ นการจ่ าย ค่ ารั กษาเยี ยวยาแก่ คนในชุ มชนที ่ ได้ รั บผลกระทบ มี การมี ส่ วนร่ วมใน การพั ฒนาชุ มชน และลงทุ นในโครงการเพื ่ อการเป็ นอยู ่ แบบยั ่ งยื น (Virtanen, 2006) น่ าเสี ยดายว่ าโครงการเพื ่ อชี วิ ตความเป็ นอยู ่ ซึ ่ งเป็ น โครงการเกี ่ ยวกั บการปลู กข้ าวในช่ วงฤดู แล้ งไม่ ประสบผลส� าเร็ จ ด้ วย กั บข้ อก� าหนดของธนาคารเพื ่ อการพั ฒนาแห่ งเอเชี ย หลั กการมาตรฐาน Equator Principles และนโยบายของประเทศลาวเกี ่ ยวกั บความยั ่ งยื น ของสิ ่ งแวดล้ อมและสั งคมในภาคส่ วนพลั งงานน� ้ าประจ� าปี ค.ศ.2005 (THPC, 2011) โครงการเขื ่ อนเทิ น-หิ นบู น มี การจั ดท� ารายงาน CSR ซึ ่ งจั ดท� าโดยแผนกสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมของโครงการซึ ่ งให้ ข้ อมู ลเกี ่ ยว กั บผลกระทบที ่ มี ต่ อคนในชุ มชนด้ านต่ างๆ อาทิ การจั ดท� าข้ อตกลง และแนวการปฏิ บั ติ ต่ ออิ ทธิ พลที ่ เกิ ดขึ ้ นกั บลุ ่ มน� ้ าตอนใต้ ของเขื ่ อน การ รั บฟั งเสี ยงจากประชาชน การพั ฒนาชี วิ ตความเป็ นอยู ่ สุ ขภาพของ ชุ มชน การศึ กษา ชนกลุ ่ มน้ อย กลุ ่ มอาสาสมั คร การจั ดการผลกระทบ ทางสั งคม คุ ณภาพของน� ้ า อุ ทกศาสตร์ การพั งทลายของดิ น การ ประมง การติ ดตามการก่ อสร้ าง การจั ดการขยะและของเสี ย ความ หลากหลายทางชี วภาพ และโครงการป้ องกั นดู แลสิ ่ งแวดล้ อม (THPC, 2011) อย่ างไรก็ ตาม Matsumot (2009) ให้ ความเห็ นว่ าโครงการเขื ่ อน เทิ น-หิ นบู น ได้ ฝ่ าฝื นข้ อตกลงเกี ่ ยวกั บการชดเชยและข้ อตกลงตาม มาตรฐานของ Equator Principles และบรรษั ทเงิ นทุ นระหว่ างประเทศ IFC รวมทั ้ งข้ อตกลงที ่ ผู ้ ด� าเนิ นโครงการได้ จั ดท� าขึ ้ นเอง เขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 ได้ รั บการพั ฒนาในลั กษณะ Build own Operate Transfer ภายใต้ การร่ วมมื อของหุ ้ นส่ วนภาคเอกชน (Foran et al., 2010) และเป็ นเจ้ าของโดยการไฟฟ้ าแห่ งฝรั ่ งเศส รั ฐวิ สาหกิ จลาว และ บริ ษั ทเอ็ กโก (NTPC, n.d.) สถาบั นด้ านการเงิ นทั ้ งหมด 27 แห่ งให้ การ สนั บสนุ นแก่ โครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 (Foran et al., 2010) ซึ ่ งในที ่ นี ้ รวมไปถึ งหน่ วยงานด้ านการเงิ นในประเทศไทยและประเทศในแถบ ยุ โรป ธนาคารเพื ่ อการพั ฒนาระหว่ างประเทศและธนาคารเอกชน (International Rivers, 2008; Lawrence, 2009) ในปี ค.ศ.2005 เขื ่ อน น� ้ าเทิ น 2 ได้ รั บการสนั บสนุ นจากธนาคารโลก ท� าให้ กลายเป็ นเขื ่ อน แห่ งแรกที ่ ได้ รั บเงิ นสนั บสนุ นจากธนาคารในรอบเกื อบ 10 ปี ธนาคาร เพื ่ อการพั ฒนาแห่ งเอเชี ยและธนาคารโลกสนั บสนุ นการพั ฒนาเขื ่ อน น� ้ าเทิ น 2 เพราะโครงการดั งกล่ าวได้ ยึ ดหลั กแนวปฏิ บั ติ และเป็ นตั วอย่ าง ที ่ ดี ในการส่ งเสริ มการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าอย่ างยั ่ งยื นในภู มิ ภาค (Law-rence, 2009; Molle et al., 2009) ในระยะแรก องค์ กรพั ฒนาเอกชนได้ วิ พากษ์ วิ จารณ์ แผนการท� างาน ของเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 โดยกล่ าวว่ ามี การฝ่ าฝื นข้ อก� าหนดของธนาคารโลก โดยอ้ างว่ าการรั บฟั งและกระบวนการปรึ กษาหารื อยั งไม่ เพี ยงพอ และ มี การด� าเนิ นการที ่ ล่ าช้ าเกิ นไป ไม่ มี การวิ เคราะห์ ทางเลื อกหรื อการ ศึ กษาเกี ่ ยวกั บผลกร���ทบของวิ ถี ชี วิ ตของประชาชนซึ ่ งเรื ่ องนี ้ ถื อเป็ น จุ ดอ่ อนของโครงการ ในระหว่ างการก่ อสร้ างโครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 ไม่ ได้ มี การปฏิ บั ติ ตาม ข้ อตกลง ส่ งผลให้ ประชาชนกว่ า 10,000 คนในหมู ่ บ้ านต้ องย้ ายถิ ่ นฐาน ออกจากบ้ านเรื อนของตนเองก่ อนที ่ จะได้ รั บเงิ นชดเชยและการจั ดหา ที ่ อยู ่ อาศั ยแห่ งใหม่ ให้ ไม่ มี การน� าเสนอข้ อมู ลตามกรอบระยะเวลา รวมทั ้ งระบบการชลประทานไม่ ได้ รั บการจั ดท� าขึ ้ นแต่ อย่ างใด กระบวนการ ตรวจสอบอย่ างอิ สระชี ้ ให้ เห็ นว่ ามี ผลกระทบต่ อการจั ดการสิ ่ งแวดล้ อม ที ่ ไม่ ประสบผลส� าเร็ จ (Lawrence, 2009; International Rivers, 2008) องค์ กรด้ านแม่ น� ้ านานาชาติ (2008) กล่ าวว่ า เขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 เป็ น โครงการที ่ มี การด� าเนิ นการดี กว่ าโครงการด้ านพลั งงานน� ้ าอื ่ นๆในแง่ ของการตรวจสอบอย่ างมี อิ สระ การรายงานผลและการให้ ข้ อมู ลที ่ สามารถเข้ าถึ งได้ แก่ สาธารณะเกี ่ ยวกั บการท� างานของโครงการเขื ่ อน กั บการด� าเนิ นการด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อม ซึ ่ งรวมไปถึ งด้ านวิ ถี ชี วิ ต การย้ ายถิ ่ นที ่ อยู ่ การเยี ยวยาชดเชย การบริ หารการก่ อสร้ าง และการ ให้ การสนั บสนุ นแก่ กลุ ่ มชุ มชนที ่ อยู ่ ใต้ เขื ่ อน (Dye, 2012) Molle และ คณะ (2009) ให้ ข้ อสั งเกตว่ า แรงกดดั นจากกลุ ่ มองค์ กรพั ฒนาเอกชน มี ส่ วนช่ วยพั ฒนาการด� าเนิ นงานของโครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 ในด้ าน แนวปฏิ บั ติ ในการดู แลผลกระทบต่ อสิ ่ งแวดล้ อมและสั งคม รวมทั ้ งการ เยี ยวยาชดเชย โครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 เป็ นโครงการของภาคธุ รกิ จเอกชน โดยมี บริ ษั ท ช การช่ าง โรงไฟฟ้ าราชบุ รี การทางพิ เศษแห่ งประเทศไทย และรั ฐบาลประเทศลาว เป็ นผู ้ ลงทุ นหลั กของโครงการ ขณะที ่ ธนาคาร ไทยพาณิ ชย์ และธนาคารเพื ่ อการน� าเข้ าและส่ งออกแห่ งประเทศไทย เป็ นผู ้ สนั บสนุ นทางการเงิ น ไม่ มี การน� าเสนอข้ อมู ลแก่ สาธารณชน เกี ่ ยวกั บการประเมิ นผลกระทบต่ อสิ ่ งแวดล้ อม และข้ อตกลงแนวทาง ในการเยี ยวยาแก้ ไข รวมทั ้ งเงิ นชดเชยและการเยี ยวยาก็ เป็ นไปอย่ าง ไร้ คุ ณภาพ ประชากรหลากหลายเชื ้ อชาติ ถู กน� าไปรวมไว้ ในหมู ่ บ้ าน เดี ยวกั น และไม่ ได้ รั บการจั ดสรรที ่ ดิ นท� ากิ นอย่ างเพี ยงพอ ซึ ่ งกรณี แบบเดี ยวกั นนี ้ ก็ เคยเกิ ดขึ ้ นกั บกา��สร้ างเขื ่ อนน� ้ างึ ม 3 ซึ ่ งเป็ นโครงการ ที ่ ด� าเนิ นโดยภาคเอกชนได้ แก่ บริ ษั ทพลั งงานจี เอ็ มเอส โรงไฟฟ้ า ราชบุ รี บริ ษั ทมารุ บิ นิ ของประเทศญี ่ ปุ ่ น และรั ฐบาลของประเทศลาว การก่ อสร้ างเริ ่ มต้ นขึ ้ นโดยไม่ ได้ รั บการประเมิ นผลกระทบต่ อสั งคม และสิ ่ งแวดล้ อม มี ความไม่ แน่ ใจและความเสี ่ ยงด้ านผลกระทบที ่ จะ เกิ ดขึ ้ นด้ านการประมงและคุ ณภาพของน� ้ าอั นเป็ นผลมาจากการสร้ าง เขื ่ อน ไม่ มี ความแน่ นอนว่ าการดู แลวิ ถี ชี วิ ตจะได้ รั บการด� าเนิ นการ หรื อไม่ บริ ษั ทชิ โนไฮโดร เป็ นผู ้ ด� าเนิ นการหลั กของเขื ่ อนน� ้ างึ ม 5 ซึ ่ ง ถู กวิ พากษ์ วิ จารณ์ ในลั กษณะเดี ยวกั นว่ า ไม่ ได้ มี การศึ กษาผลกระทบ ด้ านสิ ่ งแวดล้ อมและสั งคม รวมทั ้ งยั งมี การวางแผนด้ านการดู แลรั กษา วิ ถี ชี วิ ตที ่ ไร้ คุ ณภาพ (International Rivers, 2008) เขื ่ อนฮวยโห เป็ นเขื ่ อนที ่ ด� าเนิ นการโดยภาคเอกชนในประเทศลาว โดยมี บริ ษั ทแดวู เอ็ นจิ เนี ยริ ่ ง ของประเทศเกาหลี เป็ นผู ้ ลงทุ นหลั ก โครงการไม่ มี ความโปร่ งใส ส่ งผลให้ การดู แลเยี ยวยาชนกลุ ่ มน้ อย กลุ ่ ม เฮิ ง และกลุ ่ มจรอ ไม่ ได้ ด� าเนิ นการอย่ างยุ ติ ธรรม การจ่ ายเงิ นชดเชย และการให้ ที ่ ดิ นท� ากิ นชดเชยไม่ เพี ยงพอ เพี ยง 20 % ของที ่ ดิ นที ่ จั ดสรรให้ เท่ านั ้ นที ่ สามารถใช้ การได้ เพราะ 80% ถู กใช้ ไปโดยประชาชน จากหมู ่ บ้ านอื ่ นๆแล้ ว ในปี ค.ศ.2001 บริ ษั ท แดวู เอ็ นจิ เนี ยริ ่ ง ขาย หุ ้ นส่ วนใหญ่ ให้ กั บ บริ ษั ท เทรดเทอเบล ซึ ่ งเป็ นบริ ษั ทร่ วมหุ ้ นนานาชาติ ของประเทศเบลเยี ่ ยม สถานภาพความเป็ นอยู ่ ของประชาชนที ่ ได้ รั บ ของยุ โรปเกี ่ ยวกั บการด� าเนิ นการขององค์ กรด้ านเศรษฐกิ จและแนว ปฏิ บั ติ ในการด� าเนิ นธุ รกิ จขององค์ กรร่ วมทุ นนานาชาติ (Interna-tional Rivers, 2008) บทสรุ ป: แม้ การบริ หารจั ดการเขื ่ อนของโครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 และ เขื ่ อนเทิ น-หิ นบู น ซึ ่ งถื อเป็ นโครงการที ่ มี แนวปฏิ บั ติ ที ่ ดี ก็ ยั งเกิ ดปั ญหา และอุ ปสรรคในการจั ดหาข้ อมู ลและการด� าเนิ นการเยี ยวตามกรอบ อยู ่ หลายประเด็ น เป็ นอยู ่ น� ้ าเทิ น 2 และ เทิ น-หิ นบู น ได้ รั บการจั ดอั นดั บในระดั บเดี ยวกั นเกี ่ ยว ระยะเวลา เกิ ดจากปั ญหาดิ นเสื ่ อมคุ ณภาพ ปริ มาณน� ้ าที ่ ไม่ เพี ยงพอและการ ผลกระทบอยู ่ แล้ วยิ ่ งแย่ ลงอี ก 70%ของประชากรที ่ ถู กเคลื ่ อนย้ ายจาก  เกิ ดจากปั ญหาดิ นเสื ่ อมคุ ณภาพ ปริ มาณน� ้ าที ่ ไม่ เพี ยงพอและการ ผลกระทบอยู ่ แล้ วยิ ่ งแย่ ลงอี ก 70%ของประชากรที ่ ถู กเคลื ่ อนย้ ายจาก ลงทุ นที ่ สู ง (International Rivers, 2008) ถิ ่ นฐานต้ องอพยพออกไปจากพื ้ นที ่ ภายในปี ค.ศ.2006 บริ ษั ท เทรด  ลงทุ นที ่ สู ง (International Rivers, 2008) ถิ ่ นฐานต้ องอพยพออกไปจากพื ้ นที ่ ภายในปี ค.ศ.2006 บริ ษั ท เทรด  "},{"text":" ปั จจั ยในการขั บเคลื ่ อน CSR ในภู มิ ภาคเอเชี ยไม่ ปรากฏให้ เห็ น ดั งที ่ ได้ กล่ าวไว้ แล้ วว่ า ตั วขั บเคลื ่ อน CSR ที ่ ส� าคั ญคื อ การบริ หารจั ดการ ความเสี ่ ยงและแรงกดดั นจากผู ้ ลงทุ น ธุ รกิ จการเงิ น ลู กค้ า และผู ้ มี ส่ วนได้ เสี ยทางธุ รกิ จ และสาธารณชน(LRQA and CSR Asia, 2010)  โครงสร้ างของตลาดพลั งงานด้ านไฟฟ้ าในประเทศแถบลุ ่ มแม่ น� ้ าโขง โครงสร้ างของตลาดพลั งงานด้ านไฟฟ้ าในประเทศแถบลุ ่ มแม่ น� ้ าโขง ไม่ เอื ้ ออ� านวยให้ เกิ ดการกดดั นจากผู ้ บริ โภค ประเทศในแถบลุ ่ มแม่ น� ้ า ไม่ เอื ้ ออ� านวยให้ เกิ ดการกดดั นจากผู ้ บริ โภค ประเทศในแถบลุ ่ มแม่ น� ้ า โขงมี ลั กษณะการด� าเนิ นธุ รกิ จด้ านพลั งงานไฟฟ้ าในรู ปแบบที ่ ผู กขาด โขงมี ลั กษณะการด� าเนิ นธุ รกิ จด้ านพลั งงานไฟฟ้ าในรู ปแบบที ่ ผู กขาด โดยการด� าเนิ นงานในรู ปแบบขององค์ กรรั ฐ อย่ างไรก็ ตาม ในประเทศไทย โดยการด� าเนิ นงานในรู ปแบบขององค์ กรรั ฐ อย่ างไรก็ ตาม ในประเทศไทย และประเทศเวี ยดนาม จะมี การแปรรู ปหน่ วยงานรั ฐวิ สาหกิ จ ขณะที ่ และประเทศเวี ยดนาม จะมี การแปรรู ปหน่ วยงานรั ฐวิ สาหกิ จ ขณะที ่ ประเทศกั มพู ชาและประเทศลาวมี การสนั บสนุ นให้ ภาคธุ รกิ จเข้ ามา ประเทศกั มพู ชาและประเทศลาวมี การสนั บสนุ นให้ ภาคธุ รกิ จเข้ ามา ลงทุ นด้ านนี ้ ลงทุ นด้ านนี ้ โครงการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าขนาดใหญ่ เป็ นเรื ่ องที ่ ซั บซ้ อนและเกี ่ ยวข้ อง โครงการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าขนาดใหญ่ เป็ นเรื ่ องที ่ ซั บซ้ อนและเกี ่ ยวข้ อง กั บหลายหน่ วยงาน และองค์ กรภาครั ฐรวมถึ งธนาคารเพื ่ อการพั ฒนา กั บหลายหน่ วยงาน และองค์ กรภาครั ฐรวมถึ งธนาคารเพื ่ อการพั ฒนา ระหว่ างประเทศ เจ้ าของเงิ นทุ นภาคเอกชน องค์ กรพั ฒนาธุ รกิ จ หน่ วย ระหว่ างประเทศ เจ้ าของเงิ นทุ นภาคเอก��น องค์ กรพั ฒนาธุ รกิ จ หน่ วย งานด้ านเครดิ ตส่ งออกจากหลากหลายประเทศ (Haas, 2008; Foran งานด้ านเครดิ ตส่ งออกจากหลากหลายประเทศ (Haas, 2008; Foran et al., 2010) ดั งตั วอย่ างที ่ เห็ นจากโครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 ในประเทศ et al., 2010) ดั งตั วอย่ างที ่ เห็ นจากโครงการเขื ่ อนน� ้ าเทิ น 2 ในประเทศ ลาว ซึ ่ งมี ผู ้ สนั บสนุ นทางการเงิ นถึ ง 27 แห่ งด้ วยกั น (Foran et al., ลาว ซึ ่ งมี ผู ้ สนั บสนุ นทางการเงิ นถึ ง 27 แห่ งด้ วยกั น (Foran et al., 2010) 2010) ผู ้ สนั บสนุ นด้ านการเงิ นของการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงมี ผู ้ สนั บสนุ นด้ านการเงิ นของการพั ฒนาพลั งงานน� ้ าในลุ ่ มแม่ น� ้ าโขงมี แนวโน้ มจะเป็ นธนาคารในแถบเอเชี ย โดยเฉพาะธนาคารเอกชน แนวโน้ มจะเป็ นธนาคารในแถบเอเชี ย โดยเฉพาะธนาคารเอกชน ธนาคารเหล่ านี ้ จ� านวนไม่ มากที ่ รั บเอากรอบแนวคิ ดสากล เช่ น มาตรฐาน ธนาคารเหล่ านี ้ จ� านวนไม่ มากที ่ รั บเอากรอบแนวคิ ดสากล เช่ น มาตรฐาน Equator Principles ไปใช้ (Le Clerc, 2012; IFC, n.d.) โดยทฤษฎี Equator Principles ไปใช้ (Le Clerc, 2012; IFC, n.d.) โดยทฤษฎี แล้ ว ธนาคารเป็ นผู ้ ได้ รั บผลประโยชน์ สู งสุ ดจากการจั ดท� าระบบบริ หาร แล้ ว ธนาคารเป็ นผู ้ ได้ รั บผลประโยชน์ สู งสุ ดจากการจั ดท� าระบบบริ หาร ความเสี ่ ยง โดยการวางมาตราการด้ านสิ ่ งแวดล้ อมและสั งคม ธนาคาร ความเสี ่ ยง โดยการวางมาตราการด้ านสิ ่ งแวดล้ อมและสั งคม ธนาคาร ต้ องการหลี กเลี ่ ยงผลกระทบด้ านลบที ่ น� าไปสู ่ ความเสื ่ อมเสี ยชื ่ อเสี ยง ต้ องการหลี กเลี ่ ยงผลกระทบด้ านลบที ่ น� าไปสู ่ ความเสื ่ อมเสี ยชื ่ อเสี ยง แต่ ด้ วยความที ่ ธนาคารเองเป็ นเพี ยงผู ้ ปล่ อยสิ นเชื ่ อเงิ นลงทุ น แต่ ไม่ ใช่ แต่ ด้ วยความที ่ ธนาคารเองเป็ นเพี ยงผู ้ ปล่ อยสิ นเชื ่ อเงิ นลงทุ น แต่ ไม่ ใช่ เป็ นผู ้ ลงทุ นเอง ดั งนั ้ น ผลด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมจึ งไม่ ใช่ ปั จจั ย เป็ นผู ้ ลงทุ นเอง ดั งนั ้ น ผลด้ านสั งคมและสิ ่ งแวดล้ อมจึ งไม่ ใช่ ปั จจั ย ส� าคั ญของตนเอง (Foran et al., 2010) ส� าคั ญของตนเอง (Foran et al., 2010)  "},{"text":"What is the State of Knowledge (SOK) Series? แนวความคิ ดตามลั ทธิ ขงจื ้ อในประเทศ จี นสร้ างสั งคมในรู ปแบบชนชั ้ น สายสั มพั นธ์ ความยื ดหยุ ่ นและการ ต่ อรอง ผลที ่ ตามมาก็ คื อ ธุ รกิ จในประเทศจี นส่ วนใหญ่ เป็ นธุ รกิ จในรู ป แบบครอบครั วหรื อธุ รกิ จที ่ ผู กขาดโดยภาครั �� แม้ ประเทศจี นจะมี หลั ก กฎหมายที ่ ดี แต่ ไม่ ใช้ รั บการน� ามาใช้ บั งคั บอย่ างจริ งจั ง นอกจากนี ้ ยั ง ให้ ความส� าคั ญกั บสายสั มพั นธ์ ส่ วนตั วและการต่ อรองซึ ่ งเป็ นลั กษณะ เฉพาะทางวั ฒนธรรมของตนเอง ความเข้ มแข็ งของระบบการก� ากั บ ดู แลและกฎระเบี ยบทางกฎหมายเป็ นปั จจั ยส� าคั ญต่ อการเปลี ่ ยนแปลง ด้ าน CSR (Whelan, 2007) อิ นเดี ยและบราซิ ลมี การรั บเอา CSR ไป ใช้ ในระดั บที ่ สู งกว่ าประเทศจี น (Alon et al., 2010; Abreu et al., 2012) อี กทั ้ งประเทศอิ นเดี ยและบราซิ ลมี กฎระเบี ยบที ่ เข้ มแข็ งซึ ่ งตั ้ ง อยู ่ บนกฎหมายด้ านการก� ากั บดู แล ซึ ่ งตรงข้ ามกั นกั บการก� ากั บดู แล แบบสายสั มพั นธ์ ส่ วนตั ว นอกจากนั ้ นระบอบประชาธิ ปไตยในบราซิ ล และอิ นเดี ยสนั บสนุ น CSR ขณะที ่ ในประเทศจี นกลั บเป็ นอุ ปสรรคต่ อ CSR (Alon et al., 2010) จึ งท� าให้ เห็ นว่ า CSR ในอิ นเดี ยขั บเคลื ่ อนโดยค่ านิ ยม และมุ ่ งเน้ นที ่ หลั กคุ ณธรรมจริ ยธรรม รวมทั ้ งพั ฒนาคุ ณภาพชี วิ ตของ ชุ มชน (Alon et al., 2010) รู ปแบบของ CSR ในอิ นเดี ยและบราซิ ล มี การวางแผนเชิ งกลยุ ทธ์ มากกว่ าเพี ยงการด� าเนิ นกิ จกรรมบริ จาค ด้ วยความเมตตา ซึ ่ งสิ ่ งนี ้ เป็ นส่ วนส� าคั ญในการผลั กดั น CSR ให้ เข้ ม แข็ งและกลายเป็ นสถาบั นหนึ ่ ง (Chapple and Moon, 2005; Ja-Robins, 2005) จึ งอาจเป็ นเหตุ ผลที ่ ท� าให้ บริ ษั ทต่ าง ชาติ ที ่ เป็ นผู ้ ด� าเนิ นงานให้ ความส� าคั ญกั บการน� า CSR ไปใช้ มากกว่ า เพราะต้ องบริ หารจั ดการผู ้ มี ส่ วนได้ ส่ วนเสี ยทางธุ รกิ จที ่ มากกว่ า (Chapple and Moon, 2005) CSR ในประเทศก� าลั งพั ฒนาแตกต่ างออกไปจากในประเทศที ่ พั ฒนา แล้ ว และ CSR ต้ องน� าไปปรั บใช้ ให้ เข้ ากั บบริ บทของแต่ ละประเทศ (Dobers and Halme, 2009; Robins, 2005) ไม่ ได้ หมายความว่ า CSR ไม่ มี ความเกี ่ ยวข้ องกั บประเทศในเอเชี ย ภาคประชาสั งคม ผู ้ บริ โภคภายในประเทศ แรงกดดั นจากชุ มชนเป็ นตั วขั บเคลื ่ อนส� าคั ญ ของ CSR สั งคมชนชั ้ นกลางที ่ ก� าลั งเติ บโต ความโปร่ งใสที ่ เพิ ่ มมาก ขึ ้ น การวิ พากษ์ วิ จารณ์ จากสาธารณะเพิ ่ มขึ ้ น อาจจะส่ งผลให้ บริ ษั ท ต้ องรั บเอา CSR ไปเป็ นแนวปฏิ บั ติ (Chapple and Moon, 2005; Epstein-Reeves, 2012) ซึ ่ งกรณี แบบนี ้ เคยเกิ ดขึ ้ นในประเทศบราซิ ล แล้ ว (Young, 2004; Abreu et al., 2012) และดู เหมื อนก� าลั งจะเกิ ด ขึ ้ นในประเทศจี น ด้ วยประชาชนเรี ยกร้ องสภาพการท� างานที ่ ดี ขึ ้ น CSR จะพั ฒนาขึ ้ นอยู ่ กั บปั จจั ยด้ านประวั ติ ศาสตร์ วั ฒนธรรม การเมื อง เศรษฐกิ จ สั งคม และสิ ่ งแวดล้ อมของแต่ ละ ประเทศ CSR ด� ารงอยู ่ บนพื ้ นฐานส� าคั ญของความต่ อเนื ่ อง ปั จจั ยที ่ เป็ นรากฐาน CSR ที ่ แน่ นอนอั นได้ แก่ การก� ากั บดู แลจากรั ฐ ความ โปร่ งใสของประชาธิ ปไตย ความเข้ มแข็ งของภาคประชาสั งคม จะช่ วย ส่ งเสริ มการเติ บโตของ CSR ดั งนั ้ น CSR เป็ นเรื ่ องที ่ มี ความหลาก หลายในประเทศในแถบเอเชี ยแต่ ละประเทศ และบริ ษั ทหรื อผู ้ ด� าเนิ น การจากองค์ กรร่ วมทุ นนานาชาติ มี การใช้ CSR ในระดั บที ่ สู งกว่ า บทสรุ ป: CSR เป็ นเรื ่ องที ่ มี ความแตกต่ างในบริ บทของแต่ ละประเทศ บทสรุ ป: CSR เป็ นเรื ่ องที ่ มี ความแตกต่ างในบริ บทของแต่ ละประเทศ ในแถบเอเชี ย ในแถบเอเชี ย ระบบการเมื องแบบประชาธิ ปไตยมี แนวโน้ มที ่ จะควบคุ มก� ากั บกฎหมาย ระบบการเมื องแบบประชาธิ ปไตยมี แนวโน้ มที ่ จะควบคุ มก� ากั บกฎหมาย ได้ ดี กว่ า มี ความโปร่ งใสมากกว่ า และสร้ างการมี ส่ วนร่ วมทางสั งคม ได้ ดี กว่ า มี ความโปร่ งใสมากกว่ า และสร้ างการมี ส่ วนร่ วมทางสั งคม ได้ ดี กว่ า (Abreu et al., 2012) วั ฒนธรรมและประวั ติ ศาสตร์ ยั งมี ได้ ดี กว่ า (Abreu et al., 2012) วั ฒนธรรมและประวั ติ ศาสตร์ ยั งมี บทบาทต่ อการเติ บโตของ CSR ในประเทศอิ นเดี ย ด้ วยค่ านิ ยมหลาย บทบาทต่ อการเติ บโตของ CSR ในประเทศอิ นเดี ย ด้ วยค่ านิ ยมหลาย อย่ างของประเทศมี ความเชื ่ อมโยงกั บ CSR และ CSR ยั งมี แนวคิ ด อย่ างของประเทศมี ความเชื ่ อมโยงกั บ CSR และ CSR ยั งมี แนวคิ ด ที ่ คล้ ายคลึ งกั บความเชื ่ อและแนวคิ ดทางศาสนาในอดี ต (Chapple and ที ่ คล้ ายคลึ งกั บความเชื ่ อและแนวคิ ดทางศาสนาในอดี ต (Chapple and Moon, 2005) mali, 2007) Moon, 2005) mali, 2007) ประเด็ นที ่ สองคื อ บริ ษั ทในเอเชี ยที ่ ด� าเนิ นการโดยบริ ษั ทร่ วมทุ น ประเด็ นที ่ สองคื อ บริ ษั ทในเอเชี ยที ่ ด� าเนิ นการโดยบริ ษั ทร่ วมทุ น นานาชาติ มี แนวโน้ มที ่ จะรั บเอา CSR ไปใช้ ในระดั บที ่ สู งมากกว่ าบริ ษั ท นานาชาติ มี แนวโน้ มที ่ จะรั บเอา CSR ไปใช้ ในระดั บที ่ สู งมากกว่ าบริ ษั ท ที ่ ด� าเนิ นการในประเทศของตนเอง (Chapple and Moon, 2005) การ ที ่ ด� าเนิ นการในประเทศของตนเอง (Chapple and Moon, 2005) การ มี ส่ วนร่ วมใน CSR ขึ ้ นอยู ่ กั บประเทศที ่ ด� าเนิ นการ เพราะผู ้ มี ส่ วนได้ มี ส่ วนร่ วมใน CSR ขึ ้ นอยู ่ กั ���ประเทศที ่ ด� าเนิ นการ เพราะผู ้ มี ส่ วนได้ เสี ยในประเทศต่ างๆมี การคาดหมายและความสนใจที ่ แตกต่ างกั นออก เสี ยในประเทศต่ างๆมี การคาดหมายและความสนใจที ่ แตกต่ างกั นออก ไป ซึ ่ งความต้ องการของผู ้ มี ส่ วนได้ ส่ วนเสี ยถื อเป็ นเรื ่ องที ่ บริ ษั ทพยายาม ไป ซึ ่ งความต้ องการของผู ้ มี ส่ วนได้ ส่ วนเสี ยถื อเป็ นเรื ่ องที ่ บริ ษั ทพยายาม ให้ ความส� าคั ญ (อากาศที ่ บริ สุ ทธิ ์ ขึ ้ น และผลิ ตภั ณฑ์ ที ่ มี ความปลอดภั ยมากขึ ้ น (Epstein- ให้ ความส� าคั ญ (อากาศที ่ บริ สุ ทธิ ์ ขึ ้ น และผลิ ตภั ณฑ์ ที ่ มี ความปลอดภั ยมากขึ ้ น (Epstein- Reeves, 2012) Reeves, 2012)  "},{"text":" Citation: West, N. 2013. Corporate Social Responsibility in Mekong Hydropower Development. State of Knowledge Series 3. Vientiane, Lao PDR, Challenge Program on Water and Food. This SOK has been reviewed by Ame Trandem, International Rivers; Leena Wokeck, CSR Asia Center at AIT; Melody Kemp, independent consultant; Paul Angwin, People and Planet; and Pech Sokhem, Hatfield Consultants.  "}],"sieverID":"13d982a2-892b-4c9f-9936-8d1832984dc1","abstract":""}
\ No newline at end of file