Datasets:

israel

/

ProverbEval

like 0

ልጅ ሲያባብሉት ያለቅሳል።

ልጅ ሳለህ አጊጥ፤ ሞል ሳይ዗ጋ ሸምት። ልጅ በልጅነት።

ልጅ በቁንጮ፤ ወተት በጮጮ። ልጅ በጋሜ፤ አረም በጳጉሜ።

ልጅ በጡት፤ እህል በጥቅምት (ይፋፋል)።

ልጅ ቢያስብ ምሳውን፤ አዝማሪ ቢያስብ ጠላውን። ልጅ ቢያኮርፍ ቁርሱ ራት ይሆናል።

ልጅ አባቱን ገደለ ቢለው፥ የእኔ ልጅ እንዳይሰማ አለው። ልጅ አይወልድ፤ እውነት አይፈርድ።

ልጅ አባቱን፤ አይብ አ጑ቱን (ይመስላል)።

ልጅ እንደ አባቱ፤ ሰው እንደቤቱ። ልጅ እንደ ወለደ፥ በበቅል ሰደደ። ልጅ ከአርጣጣ፤ እህል ከ዗በጣ። ልጅ ከአበጀው፤ አባት ያበላሸው። ልጅ ከአባቱ፤ ሾተል ከአፎቱ።

ልጅ ከዋለበት፥ ሽማግላ አይውልም። ልጅ ከደረሰ፥ ቤት ፈረሰ።

ልጅ ከዕውር፤ እህል ከጉራንጉር። (ከዕውር ~ ከአጉል) ልጅ ከወረሰ፥ ቤት ፈረሰ።

ልጅ ከጦረው፥ ጥርስ የጦረው። ልጅ፥ የቆል ትፋት ያምረዋል። ልጅ የአባቱን፤ ወቄራ የአፎቱን።

ልጅ የጫረው እሳት፥ ለጎረቤት ይተርፋል። ልጅ ያለ፥ ልጅ አከለ።

ልጅ ያለ እናት፤ ቤት ያለ ጉልላት ከፍ አይልም።

ልጅ ያለ እናት፤ ቤት ያለ ጉልላት።

ልጅ ያቦካው፥ ለራት አይበቃም። ልጅ ያቦካው፥ ለእራት አይሆንም። ልጅ ያቦካው፤ እብድ የነካው።

ልጅ ይሮጣል እንጂ፥ አባቱን አይቀድምም። ልጅ ይወለዳል ከርጉዝ፤ ላም ይገዚል ከወንዝ። ልጅ ይወለዳል ከቦዝ፤ ላም ይገዚል ከወንዝ። ልጅ ደረሰ፤ ቤት ፈረሰ።

ልጅ፥ ለእናቷ ምጥ አስተማረች። (ምጥ ~ ምጥን) ልጅ ለወለደው፤ ሙቅ ላሞቀው።

ልጅም ከሆነ ይገፋል፤ ድንችም ከሆነ ይጠፋል። ልጅቷ፥ ለቤተሰቦቿ ንብ ናት።

ልጅቱ፥ ለቤተሰቦቿ እንደንብ ናት። ልጅነት ጅልነት።

ልጅና መስተዋት አይጠገብም። ልጅና ሴት፥ ወደ መሬት። ልጅና ቀራጭ ችግር አያውቅም።

ልጅና ቄስ፥ በሰው ገን዗ብ ያለቅስ።

ልጅና አትክልትህን፥ ተጠባበቅ ጎረቤትክን።

ልጅና እህል፥ እያደር ይበስላል። (ይበስላል ~ ይበስል) ልጅና እሳት፥ ባለቤቱ ያጠፋዋል።

ልጅና ወረቀት የያ዗ውን አይለቅም።

ልጅና ጉንዳን፥ ኹል ጊዛ እንደተጠቃ ነው።

ልጅና ጥሬ፥ አይተጣጡም። (አይተጣጡም ~ አይተጣጣም) ልጅና ጦጣ፥ ውሃ(ውን) ይጠጣ።

ልጅና ጫማ አልጋ ሥር። ልጅና ፊት አይበርደውም።

ልጅን መርገምና፥ ራስጌ መሽናት ተመልሶ ጉዳት። ልጅን መቅጣት በጡት።

ልጅን ሲወደ እስከነንፍጡ ነው። ልጅን በጡት፤ እህልን በጥቅምት።

ልጅን በጡት ከአልጠበቁት፤ እህልን በጥቅምት ከአልቆጠቡት። ልጅን አሳዳጊ፤ እሳትን ውሃ ያጠፋዋል።

ልጅን ከጡት፤ እህልን ከጥቅምት። ልጡ የተራሰ፤ መቃብሩ የተማሰ።

ልፋ ያለው ሉስትሮ፥ እግር ሥር ይውላል። ልፋ ያለው ምረጡኝ አለ።

ልፋ ያለው ቆዳ፥ ለመጫኛ ይሆናል።

ልፋ ያለው በሬ፥ ቆዳው ለከበሮ (ይወጠራል)። ልፋ ያለው፥ አንድ ዕንጨት ያስራል።

ልፋ ያለው፥ በሕልሙ ሲሸከም ያድራል። ልፋ ያለው፥ በሕልሙ ዳውላ ይሸከማል።

ልፋት ቢያምርህ መሬት ግዚ፤ ችግር ቢያምርህ ልጅ አብዚ። ልላ ለስሕተት፤ ጌታ ለምሕረት።

ሕልሙ አለሙ፥ የአገኙት ነገር ግን የለም። ሕልም ተፈርቶ፥ ሳይተኛ አይታደርም። ሕልም አለ ተብል፥ ሳይተኛ አይታደርም። ሕልም እልም ልበል።

ሕልም እልም አድርግልኝ።

ሕልም ፈርቶ፥ ሳይተኙ አያድሩም። ሕመሙ ቀርቶ፥ ሞቱን በሰጠኝ። ሕመሙ ቀርቶ፥ ሞቱን በተወኝ።

ሕመሙን የሸሸገ፥ መድኀኒት አይገኝለትም። ሕመሙን የሸሸገ፥ መድኀኒት የለውም። ሕመሙን የሸሸገ በሽተኛ፥ ፈውሱ መጋኛ። ሕመሙን የደበቀ፥ መድኀኒቱም አልታወቀ። ሕመሙን የደበቀ፥ መድኀኒት የለውም።

ሕንጻና ልጅ ስምን ያስጠራሉ። (ሕንጻና ~ ግንብና) ሕይወት እና ሽንኩርት ያስለቅሳሉ።

ሕይወት፥ ከልብ ወለድ ይልቃል። ሕይወትም ሞትም በአፍ ይመጣሉ። ኅዳር መማረሪያ፥ ሠኔ መቃጠሪያ።

ሕግ ይኖራል ተተክል፤ ሥርአት ይኖራል ተዚውሮ። ሕግ፥ ዝተትና ጃኖ ያቆራኛል።

ሕግን መናቅ፤ በሽቦ መታነቅ።

ሕፃን (ልጅ) ብሉ አይል፥ መቃብር ተነሡ አይል። ሕፃንን ምግብ እንጂ፥ ስሞሽ አያሳድገውም። ሆሆሆ፥ ሥቄ ልሙት አለ ሰውየው።

መሀላ የማሉለት አይገባም፥ የካደለት ነው እንጅ። መሀይምነት ለድፍረት፤ ፍቀረ ንዋይ ለክህደት ይመቻል። መኼድ መኼድን እያደራጀኹ፤ እንደ ጉሬዚ ከእሬት አረጀኹ። መኼድ መመለስ፤ ከአሰቡት ለመድረስ።

መላላጫ፥ ፊት መገለጫ።

መላሰኛ ሴት፥ በጎረቤቷ ጠብ በተነሣ ጊዛ፥ መላሷን ትለምጥ ትጀምራለች። መላእክት የፈሩትን፥ ሞኞች ይደፍሩታል።

መልከ ጥፉ፥ ቆንጆዋን አስናቀች። መልከ ጥፉ(ን)፥ በስም ይደግፉ። መልከኛ፥ ከአጤ ቤት ይገባል።

መልከኛው ኮሶ ቢጠጣ፥ ጪሰኛው አስቀመጠው። መልኩ የእኔ፤ ግብሩ የአረመኔ።

መልካም ላባ፥ ከመልካም ወፍ ይገኛል። መልካም፥ ልብ አይነካም።

መልካም ሚስት፥ ለባሎ ዗ውድ ናት።

መልካም ሠሪ ለልጆቹ፥ የጨረቃ ንጋት በወፎቹ ይታወቃል። መልካም ሱሪ፥ ለተማሪ። (ለተማሪ ~ ከተማሪ)

መልካም ሴት፥ ለባሎ ዗ውድ ናት። መልካም ስም፥ ከመልካም ሽቶ ይበልጣል።

መልካም ስም ከመቃብር በላይ ይቆማል። (ይቆማል ~ ይውላል) መልካም ቆንጆ፥ የላት መቀናጆ።

መልካም በሬ ለዕርሻ፥ ድማም አያሻ። መልካም ባል፥ መጥፎ ሴት ይገራል። መልካም ተመኝ፥ መልካም እንድታገኝ።

መልካም ንግግር ቁጣን ያበርዳል፤ መጥፎ ንግግር ልብን ያናድዳል። መልካም አባት፥ ለልጆቹ እጁን ኪሱ ይከታል።

መልካም አድራጊ አበደረ፥ ክፉ አድራጊ ተግደረደረ።

መልካም ወሬ አጥንት ያለመልማል፥ መጥፎ ወሬ ልብን ያደክማል። (ያደክማል ~ ይሰብራል)

መልካም ወገን፤ የፀሓይ ወጋገን። (ወጋገን ~ ውጋገን) መልካም ወጥ፥ እጅን ያስመጥጥ።

መልካም ጭራ ለደብተራ።

መልካም ፈረስ ለሩጫ፤ ሰጋር በቅል ለኮርቻ። መልክ ስጠኝ እንጂ፥ ሙያ ከጎረቤቴ እማራለኹ። መልክ በግምት ይገኛል፤ ልብ ትልቅ ይመኛል። መልክ ታጥቦ አይጠጣም።

መልክ ታጥቦ አይጠጣ? ወይ አይበላ?

መልክተኛ ከአጤ፥ ቤት ይገባል። (መልክተኛ ~ መላክተኛ) መልክተኛ፥ ንጉሥ አይፈራም።

መል኱ ባያምር፥ አመሎ ይመር። መልፋት መድከም፥ የቆርበት የጉልበት። መመሳሰል የጋራ ነው።

መመራመር ያደርሳል፥ (ከ)ቁም ነገር። መመራመር፥ ያገባል ከባሕር። (ያገባል ~ ይከታል) መመከት ጋሻ አንግቦ፤ መደለያ ዳዊት አቅርቦ።

መመጽወት፥ ያድናል ከድህነት። (ከድህነት ~ ከጸጸት) መማለጃ እየበሉ፤ ወንድማቸውን እየበደሉ።

መማር መሟር።

መማር ይቅደም፥ ከመጠምጠም። መምህራን ከአሉ፥ አዋቂዎች ይበዚሉ። መምሩ፥ ያዩትን አይምሩ።

መምሩ ገመሩ።

መምሬ፥ አይበሉም ጥሬ።

መምታት አያውቅ ራስ ይመታል፤ መስጠት አያውቅ የቁና ድርብብ ይሰጣል። መምከርማ ድሀ ይመክራል፥ ሰሚ አጥቶ ይቀራል።

መሞት የፈለገ ግልገል፥ ቀበሮ ቤት ኼድ ይጨፍራል። መሠልጠን ወይስ መሰይጠን።

መሠረትህ እውነት፤ መጨረሻህ ደግሞ ትዕግሥት ይኹን። መሰንበት፥ የማያሳየው ነገር የለም።

መሥራት እንጂ፥ ማፍረስ አያቅትም።

መሪ የላለው ጨንባሳ፤ ምርኩዝ የላለው አንካሳ። (ጨንባሳ ~ ጠንባሳ) መሪና ንፉግ እያደር ይቆጨዋል።

መሪው ከተመታ፥ መንጋው ይበተናል። መራጭ ይወድቃል ከምራጭ።

መሬት ለተሰደደ፥ እንዱያጎበድደ። መሬት ለአራሽ፤ ነፍጥ ለተ኱ሽ።

መሬት ላይ ላለ ሥጋ፥ በሰማይ ያለ አሞራ ተጣላ። መሬት ሲያረጅ፥ መጭ ያበቅላል።

መሬት በአቅጣጫ፤ መልክ በአፍንጫ። መሬት በአዋቂ፤ ጠጅ በፈላቂ።

መሬት በወንዙ፤ እባብ በመርዙ። መሬት በድንበር፤ ውበት በከንፈር። መሬት እናት፤ ዗ር አባት።

መሬት ከሠባ፤ ግዳዩ ከሰለባ።

መሬት ከደዳላብ፤ ውሃን ከናጌብ። (ከደዳላብ ~ ከኢየሩሳላም) መሬት የወደቀ ሥጋ፥ አፈር ሳይዝ አይነሣም።

መርዝ መርዝን፥ ኮሶ ኮሶን ያፈራል። መርዝ ያፈላ፥ ሢሶው ለራሱ። መርጦ ይገዞል፥ ዋጋ ያበዞል።

መርፌ መግቢያዋን እንጂ፥ መውጫዋን አታይም። መርፌ ሰርቆ ማረሻ ቢተኩ ልብ አይሞላም። መርፌ ሲለግም፥ ቅቤ አይወጋም።

መርፌ ቢሰበሰብ፥ ማረሻ አይሆንም። መርፌ ውጦ፥ ማረሻ መትፋት።

መርፌ የራሷን ቀዳዳ ሳታይ፥ ለብዙ ሰው ትጠቅማለች። መርፌ የራሷን ቀዳዳ ሳታይ፥ የላላውን ቀዳዳ ትጠቅማለች።

መርፌ የጠፋው፥ ጋን ይፈነቅላል።

መርፌ ፈላጊ፥ ማረሻ ቢያነቅፈው አያየውም። መሮጥ ሲበዚ ልብ ያፈርሳል።

መሰስ ሲሉ፥ ምን ደስ ይሉ? መሰስ ሲል፥ ምን ደስ ይል? መሠረት ነዋሪ፤ መሪና አስተማሪ።

መሳምን ወደሽ፥ ጢምን ጠልተሽ። መሣሣል የጋራ ነው።

መሳሳሚያ ከንፈር፤ መገናኛ ድንበር (የለንም)። መሣሪያ ይዝ ጸልት፤ ካባ (ላንቃ) ለብሶ ማእድ ቤት። መስል ከመታየት፥ ሆኖ መገኘት።

መስማት ማየትን አያሸንፍም።

መስማት ሰለቸው ሕዝቡ ዗ንድሮ፥ ምነው በሰጠው የዝኆን ጆሮ። መስማት ከማይወድ አንሶ፥ የሚሰማ የለም።

መስተዋት ፊት ያሳያል፤ መሰንበት ዅሉን ያሳያል።

መስከረም ሲጠባም ብንከፍተው፥ ያው ጎታው ሙሉ ገለባ ነው። መስከረም በአበባው፤ ሰርግ በጭብጨባው (ይታወቃል)። መስከረም የሚወልደው፤ ንጉሥ የሚፈርደው አይታወቅም። መስጠት ቤት አይፈታም።

መስጠት አያውቅ ራት፤ መምታት አያውቅ አናት። መስጠት የማያውቅ፥ የቁና እኩል።

መስጠትን የማያውቅ ሰው፥ መቀበልን ማን አስተማረው? መሶብ ሰፍቼ፥ ለአጤ አበርክቼ።

መሸ መሰለኝ ሉጨልም፥ እንደቀን ጣይ የለም።

መሸሽማ አንበሳም ይሸሻል፥ መለስ ያለ እንደሆን ሰውን ያበላሻል። መሸከም የለመደ ራስ፥ መናገር የለመደ ምላስ፥ ኹለቱ አንድ ናቸው። መሸጥ የለመደ፥ እናቱን ያስማማል።