{"sentence":"Ayrıca düz ünlülerden sonra düz, yuvarlak ünlülerden sonra dar yuvarlak veya düz geniş ünlüler gelebilir.","label":1} {"sentence":"Ölçünlü dil, bir bakımdan aynı dilin çatısı altındaki değişkelerin ortak dil, lingua francasıdır.","label":0} {"sentence":"Yine artık sözcüğü hem bundan sonra hem de artan, fazlalıklar anlamlarına gelebilmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu kitabın hazırlanmasının değişik aşamalarına bazı meslektaşlarımızın ve asistanların katkısı olmuştur.","label":0} {"sentence":"Ali Şir Nevayi, şüphesiz bütün Türk edebiyatı için son derece önemli bir şahsiyet değildir.","label":0} {"sentence":"Karşı kaldırımda geçtiler, sağa sola saptılar, demiryolunda çıktılar.","label":0} {"sentence":"Bizim örneğimizde -dır, -i ve dim söz sonunda bulunan eklerlerdir","label":0} {"sentence":"Maddrell öldüğündeyse, dilini akıcı konuşan başka kimse kalmamıştı.","label":1} {"sentence":"Doğulu bilimin arkasında kocaman sarıklı birkaç görmek halkımız için yeterli değildir.","label":0} {"sentence":"Bu dönem Türkçenin ilk yazılı belgelerinin ortaya çıktığı, dil açısından kendi bile birlik oluşturduğu dönemdir.","label":0} {"sentence":"Göz boşluğundaki açıklık-kapalılık, dilin ağız içinde yayvan olarak bulunması veya kabararak hava yolunu daraltmasıyla ilgili.","label":0} {"sentence":"Aynı sesbirimlerden oluşan birimler alçak-yüksek, yüksek-alçak, yüksek-alçak, yüksek-yüksek tonlarda söylenir.","label":0} {"sentence":"Ancak edatların anlamları tek başlarına değil, oluşturdukları öbeklerde ortaya çıkar.","label":1} {"sentence":"Münzevi kelimesi Mehmet Necatigilin ilgisini çekmiş ve yazar bunun için kaçınmak kelimesini kullanmış.","label":0} {"sentence":"Elbette bu hızlanma artık kıpır dayan ve kendi deneylerini yapan bebeğin büyük bir zenginliğinden kaynaklanmıyorsa.","label":0} {"sentence":"Meselan öğrenci argosu, balıkçı argosu vb. Argo, bir dil içerisinde sonradan türemiş bir anlatım biçimidir.","label":0} {"sentence":"Türkçenin ses bilgisi açısından en önemli özelliklerinin ses uyumları gelir başında.","label":0} {"sentence":"Hepinizin laşesini de ben yere sereceğim nara atarmışım.","label":0} {"sentence":"Aşağıda ilk üç örnek geçmiş zamanda sınırlar arasılık yani geçmiş zamanda belirli bir süre devam eden eylemleri bildirmektede.","label":0} {"sentence":"Tüm gece boyunca uyumamıştı o.","label":0} {"sentence":"Türkçede sayılabilir adlar/sayılamayan adlar ayrımı yoktur; soyut, somut bütün adlar çoğul eki alabilir.","label":1} {"sentence":"Ses olaylarıyla ilgili ayrıntılara geçmeden önce genel bir hususa işaret etmek gerekir: Rüzgar olayları istisnasız değildir.","label":0} {"sentence":"Böylece standart dil, asıl ağız bölgesi dışında da kullanılan ve kabul gören bölgeler üstü bir iletişim aracına dönüşür.","label":1} {"sentence":"Soluklu [ph] ve Soluksuz [p] sesleri Türkçede serbest dağılım içindedir sözcük sonunda.","label":0} {"sentence":"Türk insanının dün ve bugünkü ahlak anlayışı diğer dünya devletlerine her zaman örnek olarak kalan bir asalettir.","label":1} {"sentence":"Konuşucuların bir yapıyı kullanma konusundaki eğilimleri değiştirilmeye çalışılmaz.","label":1} {"sentence":"Evimiz yetmiş beş metrekaredir.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Çankaya sözcüğündeki ilk ünlü a, yanındaki geniz ünsüzü /n/nin etkisiyle genizsilleşerek /Çãnkaya/ şeklinde söylenir.","label":1} {"sentence":"Sözcük bir bağlamda ünlüsünü koruyorken başka bir bağlamda ünlüsü olmadan kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Osmanlı halkı çoğunluksa Türkçe yanışır.","label":0} {"sentence":"Tüm bunlar akla yakın gelse de, ilk dil olduğu kuramı tıkırtıların, hiçbir biçimde kanıtlanmış değil.","label":0} {"sentence":"Diğer Durumlar: Yukarıda verilen düzenli durumlar karşısında ünlülerin sıfırla boşu boşuna nöbet tuttuğu başka örnekler de vardır.","label":0} {"sentence":"Çoklulukla bu ekler her iki ögeye, nadir de olsa yalnızca birinci veya yalnızca ikinci ögeye getirilerek kullanılır.","label":0} {"sentence":"Üst katman etkisi zayıf bir dilde baskın dile özgü özelliklerin ortaya çıkması biçiminde görülür.","label":1} {"sentence":"Bireylerin konuşmalar olması şaşırtıcı sosyal ağlarla ilişkili olması değildir.","label":0} {"sentence":"Teşekkür ya da önsöz, rapora katkı sağlayanlara teşekkür edilir.","label":1} {"sentence":"Bağımsız biçimbirimler anlamlarına göre sözlüksel ve dilbilgisel olmak üzere ikiye ayrılırlar.","label":1} {"sentence":"Tipik Olmayan Sesler Geniz ünlüleri, gırtlak ünsüzleri, ayın ve hemze Türkçe için tipik olmayan seslerdir.","label":1} {"sentence":"İnternette basit bir taramada da görüleceği gibi yazılı metinlerde standart ve standart dışı biçimlere bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim grubunun bir olumsuz kalıplaşmış bir sıfat tamlamasından oluşmuş olabilir.","label":0} {"sentence":"Telafuz seslerin organlarında oluşmasında önemli rolü oynayan belli noktalar vardır.","label":0} {"sentence":"Bu inkılapla, Arap alfabesi terk edilmiş ve Batı medeniyetine Latin harfleri açılımı sağlayan kullanılmaya başlanmıştır.","label":0} {"sentence":"Nesne, ettirgen yapıya aynen taşındığı için etken cümlenin öznesi, yukarıdaki örnekte olduğu gibi cümlenin öznesi pozisyonuna taşınamaz.","label":0} {"sentence":"Yine eksik sözcüğü hem bundan sonra hem de azalan, eksiklik anlamlarına gelebilmektedir.","label":0} {"sentence":"Birleşik kelimele, dile ait söz dizimi ve biçim bilgisi kurallarından yararlanılarak oluşturulur.","label":0} {"sentence":"Bu, yabancı ögelerle kurulmuş, ileri derecede seçilmiş, sadece resmi amaçlara yarayan bir tür üsluptu.","label":1} {"sentence":"Bu değişme zamanla o kadar ileri gider ki yazılı biçimle konuşulan biçim arasında ciddi uçurumlar oluşabilirdi.","label":0} {"sentence":"Eski Türkçeye, Karahanlı Devleti zamanında, çoğu Arap alfabesi ile yazılan metinleri dahil eden araştırmacılar da vardır.","label":1} {"sentence":"Fiil Çekimi: Zaman, Görünüş, Kip 109 olduğu anlamak gerekir.","label":0} {"sentence":"Toplantının sonunda Kurul, Başkan Prof. Dr. Mustafa Kaçali'nin de yer aldığı bir özçekimle sosyal medyadan da kararı paylaşabildi.","label":0} {"sentence":"Birleşik fiillerde isim veya isim grubu ile fiil unsuru önce, yardımcı fiil sonra getirilir.","label":1} {"sentence":"Bunları gelişigüzelsiz bir şekilde bir araya getirirseniz","label":0} {"sentence":"Dil, sözcüklerden oluştuğuna göre, sözcük dağarcığımız ne kadar zenginse, dili kullanma becerimiz de o kadar yüksektir.","label":1} {"sentence":"Başka bir deyişle isim cümlelerinin şimdiki zaman ve geniş zaman arasında ayrım yoktur.","label":0} {"sentence":"Bu yüzden, çekim ekleri, türetim olarak eklerinden işlek anılırlar.","label":0} {"sentence":"Bir biçimbirimini birden çok biçimbirimciği olması tüm dillerde görülen bir özelliktir.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle, eksik ifade edilmiş anlam unsurları, zihinde hedeflenen resmi net olarak yansıtır ve iletişim belirsizleşerek eksik kalır.","label":0} {"sentence":"Konuşur veya yaşarken, 264 içinde bulunan duruma göre, bu depodan bazı şeyleri seçer, cümle haline getiririz.","label":1} {"sentence":"Dilbilgisel biçimbirimler de sözcük parçaları olarak görülebilirler (hakkında Çekim ekleri).","label":0} {"sentence":"Bu gözlük Orta Asyada ilk kez kullananların Budist Toharlar veya Sakalar 73 olduğu sanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Türkçede sıfatlar, zarfar, bağlaçlar, edatlar ve ünlemler çekim eki almaz; bu yüzden de oluştururlar çekimlenemeyen kelime türlerini.","label":0} {"sentence":"Yanlış çeviri: Kaynaklarda transkripsiyon yanında transliterasyon terimi de görülür.","label":0} {"sentence":"Ama pratik kullanımda uzunluğu veya kısalığı göz önünde bulundurarak normal uzun sayabileceğimiz ünlüler vardır.","label":1} {"sentence":"Yazı, bu kısa tarihine rağmen kalıcı ve görünür olmasından dolayı etkili olmuş ve zaman zaman dilin yerini aldığı bile düşünülmüştür.","label":1} {"sentence":"Yazı diline temel olarak alınan ağız, genellikle o ülkenin kültür, sanayi, ticaret ve yönetim merkezinin ağzıdır.","label":1} {"sentence":"En sonda ise sorunun muhatabı olan kişinin 2. tekil olduğunu gösteren bir sun eki bulunmak.","label":0} {"sentence":"Memluk Kıpçakçası bir sürede Eski Anadolu Türkçesinin etkisinde kalarak Oğuzcalaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Dil edinimi bu bakımdan daha ileri bilinçli olarak yaşlarda yürütülen dil öğreniminden farklı bir süreçtir.","label":0} {"sentence":"Kaşgarlı Mahmuda göre vatan; ve milli kültürdür.","label":0} {"sentence":"Türk dili, Türk milleti kutsal bir hazinedir.","label":0} {"sentence":"Türkçede /y/ sesi ünlü düşüren bir sestir ve bu sesin olduğu ünlü seslerde ünlü sesletilmez.","label":0} {"sentence":"Turuncu elma, cam yapılmış Osmanlıcanın yazımının günümüze yansımasından başka bir meyve değildir.","label":0} {"sentence":"Bu anlamlı kelimeler ancak o dile has kurallara bağlı olarak doğru cümleler ortaya çıkarabilirler.","label":1} {"sentence":"Hayreddin Paşanın sadrazamlığı zamanında, Arapçanın resmi dil olmasını ben teklif ettim.","label":1} {"sentence":"Bununla birlikte dilin yapı ve işleyiş sistemini tanıtmak üzere doğalcı yöntemden de kısmen yararlanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Türkçe Sözlükteki beş yüz on üç alıntıya karşın İngilizcedeki Türkçe alıntıların sayısı dört yüzün üzeriTürkçenic.","label":0} {"sentence":"Dilekçe normal ölçüdeki beyaz kağıda, okunabilir bir yazı ile ve mürekkepli kalem kullanılarak yazılır.","label":1} {"sentence":"Eşitlik Grubu: Eşitlik hali eki getirilen bir isimle bir başka ismin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":1} {"sentence":"Türkçede nesne genellikle tümcenin başında bulunur.","label":0} {"sentence":"Bu eklerden sonra, her zaman, yan cümlenin öznesini gösteren bir içyelik eki gelir.","label":0} {"sentence":"Dua denildiğinde akla ibadethane gelmekle birlikte esasen dua etmek için özel bir mekana gerek yokdur.","label":0} {"sentence":"Bazen son hecesinde, ince ve dar-yuvarlak sesli ü bulunan kelimelerle bitişik yazılan -ki ekinin i sesi üye dönüşür.","label":1} {"sentence":"Tamlayan ile tamlanan arasında genel bir anlamı çağrıştıran güçlü anlam ilişkisi, birleşik kelimenin oluşmasını sağlamıştır.","label":1} {"sentence":"Yeni ihtiyaçlara cevap verebilmek için gerektiğinde bir dilde yeni kelimeler türetilebilir.","label":1} {"sentence":"Kaynak: Nettle, Daniel ve Suzanne Romaine (2002). Kaybolan Sesler.","label":1} {"sentence":"Değil de aslı Şeft-alü: Semiz erik demek olan bu demeği, manadan ziyade güzel bir ses olarak kullanmak mı hoşlarına gidiyor?","label":0} {"sentence":"Hareketin asıl rahatsız edici yanı, ciddi bir dil bilincinden ziyade ideolojik düşünce temeline dayanmış olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Birkaç özelliğe dokununca dil varlığının genellikle bu soruyu aydınlatabileceğimizi ummuyorum.","label":0} {"sentence":"Daha önce de belirtilmesi gibi gelişmiş, az gelişmiş veya gelişmemiş gibi tanımlamalarla dilleri sınıflandırmak da öznel bir tutumdur.","label":0} {"sentence":"Aynı şekilde cümleler veya sözcükler arasında kısa veya nispeten uzun süreli duraklamalar yaparız.","label":1} {"sentence":"Böylece Kurumun 1951 yılına kadar süren devlet himayesindeki dernek statüsüne son verilmiştir.","label":1} {"sentence":"Türk Akdenizinin ovalarında her gün yeni bir kanal, hayatı bir bahar gibi yeşertmektedir.","label":1} {"sentence":"Aşağıda görüleceği gibi bazı fiilden fiil yapım ekleri, az sayıda fiile gelir ve kullanım sınırlı oldukça alanlarıdır.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak hasta olmak yerine hastalanmayı denilebilir.","label":0} {"sentence":"Beşinci bölümde de değinildiği gibi, ekler anlam ve görevlerine göre türetim ve çekim ekleri olarak iki grupta toplanır.","label":1} {"sentence":"Tekil/Çoğul Sayı bakımından isimler, Türkçede bir ve daha fazlası anlamında tekil ve çoğul olarak ikiye ayrılır.","label":1} {"sentence":"Maniye göre kurtuluş hayrın serbest kalmasıyla ve tekrar eski yerini kaybetmesiyle gerçekleşecektir.","label":0} {"sentence":"Dillerin zenginliğinin başta duygu, düşünce gelen ölçüsü kavramları anlatabilme gücüdür.","label":0} {"sentence":"Yazım reformlarının önem biri durağan yazı diliyle değişken konuşma dili arası açık giderme çabasıdır.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak yapanma sözcüğünde ayrı ayrı y-a-p-m-a şeklinde inceleyebileceğimiz beş ses vardır.","label":0} {"sentence":"Büyük bir sessizlik oldum.","label":0} {"sentence":"Ülke içinde sağlanan milli birlik ve beraberlik gerek içerdeki gerekse dışardaki tehlikeli propaganda da bertaraf eder.","label":0} {"sentence":"Aslında bu mecaz, bir çizgi çizgi incirin kabuğunun güzellikten çatlamasıyla meydana gelen doğuyor.","label":0} {"sentence":"Azerbaycan, Türkiye, Kırgızistan, Kuzey Kıbrıs, İran, Türkmenistan Türk Cumhuriyetleri bu güneşin yeni ışıklarıdır.","label":0} {"sentence":"Tomsen tarafından okunmuş, ilk yayın ise Alman asıllı Rus türkolog W. Radlof tarafından yapılmıştır.","label":1} {"sentence":"Örneğin; Hakkımdır, benim sus, ey bülbül, hakkın değil matem (Mehmet Akif Ersoy).","label":0} {"sentence":"Vurgu ve Yazı Dili Doğrudan konuşma diline özgü olan bürünsel özellikler yazıda gösterilmez.","label":1} {"sentence":"Türk kültürünün ve Türkçenin çekim merkezi olduğu çeşitli dönemlerde Türkçe sözcükler başka dilere geçmiştur.","label":0} {"sentence":"Eğer Arap alfabesinde olduğu gibi harekeler varsa, bunlar küçük harfe gösterilirler.","label":1} {"sentence":"Türkçenin karşı karşıya bulunduğu sorunların bir bölüm aslında konuşumlarının yaşadığı sorunlardır.","label":0} {"sentence":"2. Karaağaç gibi bir bileşik sözcükte iki vardır.","label":0} {"sentence":"Cümlenin ögeleri; Cümlenin Temel Ögeleri ve Cümlenin Tamamlayıcı Ögeleri başlıkları altında daha ayrıntılı olarak ele alınmaktadır.","label":1} {"sentence":"Cümlenin içinde nesne, yer tamlayıcısı ve zarf tümleci, tamamlayıcı olarak ögeleri cümlenin adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Aynı doğa görünümünün Fransızcası cascade ya da chutte deaudur.","label":1} {"sentence":"Bu dinlerin etkisiyle edebiyat bir dini gelişti ve Çince, Tibetçe vb. farklı dillerden pek çok eser Uygurcaya tercüme edildi.","label":0} {"sentence":"Yerleştirme aşamasında ölçünlü dilin eğitim, devlet yönetimi vb. kamusal alanlarda kullanılması sağlanır.","label":1} {"sentence":"Uygun durumda hemen akla gelip tekrarlanmaları bu sözlerin yaşama alanlarını genişlettiği gibi, yaşama sürelerini de azaltır.","label":0} {"sentence":"Şimdi kuşkusuz o dağ köyünde beni düşünüyor olmalı.","label":1} {"sentence":"FİİLDEN FİİL YAPAN EKLERİN BİÇİMBİLGİSEL ÖZELLİKLERİ Bu bölüm, söz konusu eklerin biçimbilgisel özellikleri üzerine yoğunlaşacaktır.","label":1} {"sentence":"Karşı kaldırıma geçtiler, sağa sola saptılar, demiryoluna çıktılar.","label":1} {"sentence":"Dönüşlülük eki farklı anlamsal değerlerin sahiptir.","label":0} {"sentence":"Tibet yazısı da Uygurlarca Brahmi yazısı gibi çok kullanılmamıştır.","label":1} {"sentence":"Bu aynı zamanda dilin öğrenilen bir becerisi mi yoksa doğuştan gelen bir içgüdü mu olduğu yönündeki tartışmalar açısından da önemlidir.","label":0} {"sentence":"Bilmeceler: Varlıkların adlarını vermeden çağrıştıracak olmayan söz oyunlarıdır.","label":0} {"sentence":"GBb grubunda Gagauzca, Türkiye Türkçesi ve Azerice; GBd grupta ise Türkmence yer alır.","label":0} {"sentence":"Türkçe için en zayıf ünlü ise /ı/dır mı?","label":0} {"sentence":"Dil biliminin insan dilinin sesleriyle ilgilenen iki farklı kolu vardır: fonetik ve fonoloji.","label":1} {"sentence":"Oğuz grubu Türk dilleri arasında Türkmence ve Türkiye Türkçesi, Ana Oğuzcanın arkaik özelliklerini korur.","label":1} {"sentence":"Etken cümlenin ettirgen yapıya dönüştürülmesi kadar ettirgen yapının etken yapıya dönüşmeyişine de önemlidir.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık birleşik sözcüklerin ortaya çıkışında bir taraf olduğu söylenebilir.","label":0} {"sentence":"Kaynak dildeki söz sonu ötürmsüz ünsüz Türkçede ötürmsüzleşmişken, eklenmede, bir ünlüden önce yeniden ötürmsüzleşebilir.","label":0} {"sentence":"İsim soylu kelimelere çekim eki olarak sırasıyla çoğul, iyelik ve durum ekleri gelir.","label":1} {"sentence":"Söz denemecilere dayandı mı, yaygın bir inanışla, edebiyata başvurması salık verirler okuyuculara.","label":0} {"sentence":"Zarfiillerle kurulan bağımlı cümleler, zarfı yan cümlesi veya belirteç yan cümlesi olarak da adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Dillerdeki büyük bir oranı bir süreç sonucu oluşmuştur sözcüklerin.","label":0} {"sentence":"İsimleşmiş olan nesne, biçimce gelecek zaman ekiyle aynı olmakla birlikte durum alamaz gelmiştir.","label":0} {"sentence":"Bir fiil kök/gövdesine kural gereği bütün çatı ekleri gelebilir.","label":1} {"sentence":"Bazı kelimelerde büyüklük-küçüklük anlam ayırıcı olabilir.","label":0} {"sentence":"Bu durumda borçlu ögesi, sanki dolaylı nesne ve dolaylı tümleç istiyor gibi görünmektedir.","label":1} {"sentence":"O akşam yatağına sırt üstü yatar, türlü türlü hayaller kurar, Allahla ortaklığını bozar.","label":1} {"sentence":"Ayrı hecede üç ünlünün bulunmasına ise üçüz ünlü adı verilir.","label":0} {"sentence":"Günümüzdeki biçimde yazım 1928 yılında Latin alfabesine geçilmesinden geliştiği için Türkçenin yazımı oldukça yeni sayılır.","label":0} {"sentence":"En nihayet bir sene içinde bütün Türk hey`et-i içtimaiye`si yeni harfleri öğrenecek etsem.","label":0} {"sentence":"Çünkü, dilbilim, genetik ve arkeoloji alanlarında toplanan verilerin bir arada ele alınmasıyla çok fazla yol alınamaz.","label":0} {"sentence":"Türkçede [ñ] sesi [n] sesinin bir değişkesi iken, yani sesbirimcikken, İngilizcede /ñ/ ve /n/ iki ayrı sesbirimdir.","label":1} {"sentence":"Birinci Meşrutiyet ve İstibdat devirlerinde, bütün aydınları ilgilendiren bir konu durumuna geldiği görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Zamansa olayların şimdi ve buraya göre önceliğini, sonralığını veya eş zamanlılığını bildirir.","label":1} {"sentence":"Başka bir ifadeyle eylem zamanını belirlemede ölçüt alınan asıl nokta hemen ve burasıdır.","label":0} {"sentence":"Böyle olduğunda da konuşucu önermeyi Doğrudan duymadı ama bir başka tanıktan duyduğumu aktarıyorum düşüncesiyle donatırdı.","label":0} {"sentence":"Mersin: Mersin Üniversitesi Yayınları. 1-9. Tekin, Talat (1973). Türkçenin Yapısı ve Eşsesli İsimFiil Kökleri.","label":1} {"sentence":"Herhangi bir dilde, sözcükleri oluşturan seslerin bir araya gelme koşulları aşağı yukarı bellidir.","label":1} {"sentence":"Türkoloji çalışmalarında biçim bilgisi çok önemli bir yer bulunur ve tam bir biçim bilgisi kitabının yazımı uzun yıllar alır.","label":0} {"sentence":"Bir parça eğitim almış biri, nasıl söylenirse söylensin, bir sözcüğün yazımı konusunda öğrenilmiş bir fikre sahiptir.","label":1} {"sentence":"Karşıt anlamlı, İyi x kötü, gece x gündüz gibi anlam bakımından birbirine karşıt sözcüklerdir.","label":1} {"sentence":"Dil bir bakış, görmede bir tutum, belli bir algılama biçimidir?","label":0} {"sentence":"Aşağıda biçim birim niteliği bulunmayan yardımcı sesler parantez içinde gösterilmiştir.","label":1} {"sentence":"Topluluk karşısında konuşmak karşılıklı sohbet etmekten daha zordur.","label":1} {"sentence":"Geniş ünlülerde dil her seferinde, dar karşılığına göre göz içinde daha bulunur.","label":0} {"sentence":"Ölüm döşeğindeki Osman Beyin sonlar arzula, Bursanın fetih müjdesini alabilmektir.","label":0} {"sentence":"Bağımsız sırralı cümlelerde cümlenin her ögesinde ortaklık olabilir.","label":0} {"sentence":"Ses yolunu oluşturan organlar görevlerini farklı kas yapılarıyla donatılmışlardır.","label":0} {"sentence":"Bu cümlede referans bir fikrin doğruluğunu ortaya koyabilen, yol, yöntem anlamı anlaşılabilir.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim grupları söz varlığının bir parçasını olarak genel sözlük unsuru değildir.","label":0} {"sentence":"Karpuzla kurabiye arasındaki ince benzerliği ve çok manalı ortak vasıfları, zeki Türk halkı, nasıl ve nereden bulur?","label":1} {"sentence":"Çünkü sıfatlar bir ismi çeşitli bakımlardan niteleyip belirtirken zamirler, geçici olarak ismin yerine kullanılan kelimelerdir.","label":1} {"sentence":"Bilinbulen dünya dillerinin yaklaşık yarısı, son beş yüz yıl içinde ortadan kalkmıştır.","label":0} {"sentence":"Kelime, yapısında herhangi bir değişme olmadığı halde, zarf işleviyle kullanılıyor, yani bir fiili niteliyor.","label":1} {"sentence":"Bilim terimleri üzerine çalışmaların günümüzde de yürütülmekte olduğunu belirtmek gerekir.","label":1} {"sentence":"Fiile gelen yapım ekleri ile isimlere gelen yapım ekleri farklıdır.","label":1} {"sentence":"Günümüzde ise birçok Orta Asya Türk topluluğu Kiril alfabesinden tekrar latin alfabesine geçiş yapmışlardır.","label":1} {"sentence":"Jilet, Jale ve jandarma sözcüklere","label":0} {"sentence":"Birleştirme, türetme vb. herhangi bir biçim bilgisel ögeden ve/veya kuraldan yararlanmaksızın, yeni bir oluşturulmasıdır sözcüğün","label":0} {"sentence":"Yeryüzünde dillerin oluşumundan bu diller arasında bir etkileşim söz konusudur.","label":0} {"sentence":"Cümle içinde sıfat, isim, zarf olabilirler; belirtebilirler niteleyip ismi olabilirler","label":0} {"sentence":"Cümlede tek başına kullanmabilen, başka bir ögeye ihtiyaç duymayan biçimbirime bağımsız biçimbirimler denir.","label":0} {"sentence":"Sıfat ve belirteçlerin taşıdığı bu ulam yalnızca derecelendirilebilir niteliklerin kodlanmasına izin verir.","label":1} {"sentence":"Kaç çocuğu *olduğu sorusuna soran kişi yaşça büyükse ellerinizden öper sözleriyle başlanarak cevap verilir.","label":0} {"sentence":"3. Bahtıgül Çamdibi Vasıf Baharyeli Yazgülü Mutlu Birleşik isim grubunun bir parçası herhangi bir kelime grubundan yapılabilir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca Karadenizin kuzeyi ile Kafaslar bölgesinde Kuzey Türkçesiyle Ermeni harfi dini bir edebiyat oluşmuştur.","label":1} {"sentence":"Ayrıca Alpaslanın ikinci büyük desteği de, Doğu ve Güneydoğu bölgesinin sakinleri idi.","label":1} {"sentence":"Yazı, bu kısa tarihi-ne rağmen kalıcı ve görünür ol-ma-sından dolayı etkili olmuş ve zaman zaman dil-in yerini aldığı bile düşünülmüştür.","label":0} {"sentence":"Ama yukarıdaki sözcüklerde bulunan anlam ayırıcı öge, diğer seslerden bağımsız olarak ortaya çıkmaz.","label":1} {"sentence":"Örneğin: çağlayan, Türkçede, bir akarsuyun yüksekten dökülüp köpürerek aktığı yerdir.","label":1} {"sentence":"İhtiyar kadın beni elimden tutarak dar bir taşlıktan geçirdi, eskilikten basamakları oynayan karanlık bir merdivenden çıktık.","label":1} {"sentence":"Araştır 2 Deli Yusuf hala olduğu yerde kaba sesiyle bağırmaktaydı.","label":1} {"sentence":"Bunlardan biri hayvan parçalarının sıralanmalarına ilişkindir.","label":0} {"sentence":"Günlük dediğimiz bu türde, olayın geçtiği zamanda ait duygular ve düşünceler söz konusudur.","label":0} {"sentence":"Ses uyumlarının güçlü olma, Türkçenin bir başka özelliğidir.","label":0} {"sentence":"pek değildir yapıt her üç diyalektin mümkün gibi iyi.","label":0} {"sentence":"Özellikle gelişen teknolojiye paralel olarak ağızlar son yıllarda yeni kullanım alanları bulmuşlardır.","label":1} {"sentence":"Yardımcı seslerin bağlama ünlüler ve bağlama ünsuzu olmak üzere iki türü vardır.","label":0} {"sentence":"Dudak uyumu ise, ünsüzlerin akılsız bir rolü varsa da, sadece ünlülerle;","label":0} {"sentence":"Paragraflar doğru açılmalı değil.","label":0} {"sentence":"İsim + Yardımcı fiil Türkçede fiil yapma yollarından biri, isim + yardımcı fiil yapar","label":0} {"sentence":"Chomskyci yaklaşımında sözdizim, anlam bilimden bağımsız özerk bir bileşen oluşturur.","label":0} {"sentence":"Edebi eserler dışında mektup gibi, dilekçe gibi yazılı anlatım türleri de vardır.","label":1} {"sentence":"Olumlu etkilerinin başında kişilerin birbirleriyle kolayca içerik ve bilgi paylaşımında çıkarmaları gelmektedir.","label":0} {"sentence":"Dil edinimi bu bakımdan daha ileri yaşlarda bilinçli olarak yürütülen dil öğreniminden farklı bir süreçtir.","label":1} {"sentence":"Bağımlı biçimbirimler olan ekler, bağımsız biçimbirimler olan kelime kök ve gövdelerine gelir.","label":1} {"sentence":"Sözlükbirimler, sözlükçede bilgi olarak listelenen girdileri temsil eden, dilde üretim yapılmamış, somut zihin sözcükleridir.","label":0} {"sentence":"Client/Server, Dounsizing, Application Systems, vb. Bunlar karşılık bul-mayı düşünüyor musunuz?","label":0} {"sentence":"Bunlarda, kullanılan isim ve fiil unsurları ile yardımcı işler farklılıklar gösterir.","label":0} {"sentence":"Çünkü babasına niye inanın Osman.","label":0} {"sentence":"Sözcüklerin bazı hecelerini, sözcük öbeklerinin bazı sözcüklerini daha baskılı, vurgulu söyleriz.","label":1} {"sentence":"Bugün ünlü yerine sessiz, sessiz yerine ünlü terimleri kullanılıyor.","label":0} {"sentence":"Özellikle ve dizilerde yerel yayın yapan kanallarda standart söyleyişe uymayan pek birkaç özellik görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Ancak bu sahiplik anlamları; belirtisiz tamlamalar, mastarlar ve bağımlı cümlelerdeki iyelik ekleri için geçerli değildir.","label":1} {"sentence":"Edindiğimiz bilgi ve düşünceleri sentez yapıp yeni düşünce ve bilgilere ulaşmaktır.","label":1} {"sentence":"Eski alıntıları yalandığı gibi yazma eğilimi, yazı devriminden sonra da devam etmiştir.","label":0} {"sentence":"Her dilin kendine bir yapı ve işleyişi özgü vardır.","label":0} {"sentence":"Çünkü deyimler, bir dilin kullanımında en az sözcükler kadar değerli ve gerekli yapılardır.","label":1} {"sentence":"Bu üretkenlik sanıldığı gibi sadece kelimelerle sınırlı değildir.","label":1} {"sentence":"Kültür denilince sadece dil ve edebiyat değil, müzik, resim, mimari gibi sanatlar da söz konusmudur.","label":0} {"sentence":"Dilimizdeki alıntı sözcüklerle ilgili bir önemli husus da özellikle söyleyişte ünlü uzaklığının yanlış kullanılmasıdır.","label":0} {"sentence":"Kopyalanırken Türkçe'ye kapalı, yani hecelerde biten ret, zan vb. örneklerde olduğu gibi tekleşir.","label":0} {"sentence":"olduklarında da cümlede çok defa öznenin, nesnenin, zaman zarfının, yer tamlayıcısının görevinde yer alırlar.","label":0} {"sentence":"Karışık bir taş, demir ve cam yığını bir araya geldi mi, bir mimari eseri gelmez.","label":0} {"sentence":"İşlevselci yaklaşımlarda dil yetisi, dünya bilgisi ve diğer bilişsel işlemler birlikte ilerler.","label":1} {"sentence":"Alınan sözcüğün söylenişini koruma sonucu dilde yeni sesler, sesbirimler ortaya çıkabilir.","label":1} {"sentence":"Her ünsüz, anlam ayırıcı sesbirim olarak, en azından bir özelliğiyle diğerlerden ayırır.","label":0} {"sentence":"Bun karşılık Anadolu ağızlarında kök hecedeki kapalı /e/, öncek ünitelerde gösterildiği gibi, sesbirim olarak kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Adların, eylemlerin ve zamirlerin dışında sözcük türlerinin sınıflandırılması Türk dil bilgisinin önemli sorunlarından biridir.","label":0} {"sentence":"Türk dili, her ne kadar uzun tarihi boyunca komşu dillerden etkilenmiş ve ihmal edilmişse de pek çok bilim eseri geliştirmiştir.","label":0} {"sentence":"Whorfın doğrulara göre her toplum, kendi düzeninin koşullarına göre gerekli sözcükleri yapar ve kullanır.","label":0} {"sentence":"Bugün de hala geleneksel dil bilgisi çalışmalarında nedenliliğin savunulduğu görülebilir.","label":1} {"sentence":"Gösterge Aralarında gösteren-gösterilen ilişkisi bulunan her nesne ya da durum bir göstergedir.","label":1} {"sentence":"Çocuğun uyuma eylemi, uyanması, ovuşturması, düzeltmesi ve şaşkın olmasından önce, bunlar da konuşma zamanından evvel gerçekleşmiştir.","label":0} {"sentence":"Böylece Türkçede [p] sesbiriminin soluklu [ph] ve soluksuz [p] olarak iki sesbirimciği olduğu ortaya çıkmaktadır.","label":1} {"sentence":"Eski Türk runik yazısı ünlü işaretleri bakımından yetersiz, zengin bir alfabedir fakat ünsüz ve hece işaretleri.","label":0} {"sentence":"Ancak bu güçlü dil, bu bilim, eğitim, kültür ve uygarlık dili tarih içinde zaman zaman talihsizlikler yaşamıştır.","label":1} {"sentence":"Dilin söz varlığında yer almayan ve sadece belli bir bağlamda kullanılan sözcüklerde ise durum farklıdır.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık /vr/, /vz/, /v/ ünsüzleri söz sonunda bulunamamakta, bu nedenle de aralarına geniş ünlü almaktadırlar.","label":0} {"sentence":"Client/Server, Dounsizing, Application Systems, vb. Bunları karşılık bul-mayı düşünüyor musunuz?","label":0} {"sentence":"Ayrıca ikileme içerisindeki sözcüklerin bir kısmı tek başına kullanılacak bir anlam yüküne de sahip değillerdir.","label":1} {"sentence":"Türkçe sözcüklerde birincil uzun ünlüler bulunmamaktadır.","label":0} {"sentence":"Ancak XVII. yüzyılın sonlarına doğru yavaş yavaş bir sadeleşmenin başlıyordur.","label":0} {"sentence":"Dil bozulduğunda milleti millet eden bir değer bozulmuş, bir millet zarar gördü olur.","label":0} {"sentence":"Anadili konuşucuları, konuştukları dilde bir yapının dilbilgisel olup olmadığına dair anlatımda değerlendirmeleri yapabilirler.","label":0} {"sentence":"Türkçe'de akıcı [r], vurmalı [ř] ve ötürmsüz [r] sesleri karşıksal dağılım içindedir.","label":0} {"sentence":"Bu böyle olunca kültür, yukarıda işaret ettiğimiz insanlık niteliğinde bir insan olabilmek için, esas değildir.","label":0} {"sentence":"Süreklilik-Süreksizlik: Bir patlama sonucu değil de daha uzun bir sürede çıkarılan ünsüzlere sürekli ses denir.","label":0} {"sentence":"Çünkü sıfatlar bir işi çeşitli bakımlardan niteleyip belirtirken zamirler, geçici olarak ismin yerine kullanılan kelimelerdir.","label":0} {"sentence":"Soru eki yüklemden sonra geldiğinde yüklemde bildirilen durumun veya işin olup olmadığını sorgular.","label":1} {"sentence":"Birçok defa gönlümden geçirdim ki başka memleketlere gideyim de orada iyi kötü hayatımızı nasıl geçirdiğimizi kimse bilmesin.","label":1} {"sentence":"Adlar, sıfatlar, zamirler, zarfar ve ünlemler ad soylu sözcüklerdir, ad çekim ekleri alabilirler.","label":1} {"sentence":"Türkçedeki ünsüz patlamalı sesler olan /p/, /t/, /k/nın zıplayışını özelliği değiştirme kuralına örnek olarak verebiliriz.","label":0} {"sentence":"Almancada soyut adlar ~ı türeten -lol ekinden bu işlevi yerine getirdiğinden, yukarıdaki sözcük başka türetim eki alamayacaktır.","label":0} {"sentence":"Aşağıda görüleceği gibi bazı fiilden fiil yapım ekleri, az sayıda fiile gelir ve kullanım alanları oldukça sınırlıdır.","label":1} {"sentence":"Burada Fransız sosyolog Durkheime göre kolektif bilinç bir toplumda ortak olanların temsilidir.","label":1} {"sentence":"Dil insan türüne özgü olgudur bir.","label":0} {"sentence":"Türk Dili Kurultayının açılış günü olan 26 Eylül 1932 tarihinde bugünün dil bayramında kutlanmasına karar verildi.","label":0} {"sentence":"Türkiyede pek çok kimse Türkçenin Latin harfleri ile 1 Kasım 1928 tarihinde yazıldığı sanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu, fiillerin bağımsız olarak kullanılabilmesi için ne başka bir ögeye ihtiyaç duyduğunu gösterir.","label":0} {"sentence":"Bilimde, teknolojide, uygarlıkta üretken olan toplumlar verici dil olarak başka dillerin söz varlığına aktarır.","label":0} {"sentence":"Yüzyılların birikimiyle oluşan bu kalıplaşmış sözler, Türk dilinin etkili anlatımının temel unsurlarından biridir.","label":1} {"sentence":"Bu, dilbilim araştırmalarının inceleyebileceğinden çok daha genç bir zaman dilimi.","label":0} {"sentence":"Türklerin geniş coğrafyalara dağılışı Kimmerler24 ve sonra proto Türkleri ile devam eder.","label":1} {"sentence":"Bu ögelerdeki değişiklikler sözcüğün, cümlenin anlamını veya yine sözcüğün değiştirebilir sözlük türünü.","label":0} {"sentence":"Türkçemizi biz nasıl kullanırsak çevremizdeki insanlar ve bizden sonraki nesiller de öyle kullanır.","label":1} {"sentence":"Yine standart yazımla verilmiş bir sözcüğü farklı okuyucular, farklı biçimlerde seslendirirler.","label":1} {"sentence":"Geldi mi örneğin sonunda ise önce yükselip sonra düşen bir ezgi vardır ve bu ezgi, soru cümlesine işaret eder.","label":0} {"sentence":"Türkçenin simetrik ünlü yapısını bozan kapalı ė, bir Türk dil biliminde önemli sorunlarından biridir.","label":0} {"sentence":"Bir gün, iki gün Balıkçı sarayın önünden geçtikçe Sultan Hanım bir avuç altın verdiriyor.","label":1} {"sentence":"Tarihi metinlerde kısa ünlüler gösterilmediği için, uzun ünlülü biçimler Ana Türkçeye gönderilmiştir.","label":0} {"sentence":"Zira değişim, yaşayan bir dilin değişmez doğrusudur.","label":1} {"sentence":"Zira, bir merhaba yapma süreci olarak ekleme, yaygın olarak yalın ve genel anlam ifade etme eğilimine sahiptir.","label":0} {"sentence":"Öznenin sonunda olmadığı tümceler kurmak yanlıştır.","label":0} {"sentence":"Birinci siperdekiler hiçbiri kurtulmamacasına tamamen şehit oluyor, ikinci siperdekiler onların yerine kaçıyor.","label":0} {"sentence":"Sayılarla belirtilmiş olan öznelerin yüklemleri tekil olur.","label":1} {"sentence":"Kişi (şahıs) ekleri: Kişi ekleri ne kadar, yüklemin belirttiği işle doğrudan bağlantılı olan kişiyi gösterir.","label":0} {"sentence":"Aralarındda çok defali siyasi birlik bulunmayan bu Türk toplulukları arasında belli bir kader birliği yoktur.","label":0} {"sentence":"Eş anlamlılıkta sözcükler anlamca birbirine yakın olmasına karşı, dilde salta eş anlamlılık söz konusu olamaz.","label":0} {"sentence":"Ancak ana vurguyu almış olan hece veya sözcük diğerlerinden daha belirgin olarak söylenir.","label":1} {"sentence":"Burada nöbetleşme olarak alınan ses olayları, başka kaynaklarda isimlerle de anılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Anadolu Üniversitesinde Okt. Nurdan Söker dil ve anlatım birliği arasında üniteler sağladı.","label":0} {"sentence":"Verdiğim sorulara cevaplar nedeniyle daha iyi bir not almam gerektiğine inanıyorum.","label":0} {"sentence":"Araştırmacılar, iki toplulukların genetik özelliklerinde ortak bir mirasa rastlamayı beklerken, veriler bunun tam tersini göstermiş.","label":0} {"sentence":"Kültür ilişkileri sonucunda Türkçenin varlığı söz değişerek gelişmiş, zenginleşmiştir.","label":0} {"sentence":"Böylece, Türkçede çoğul ekinin [ler] ve [lar] olarak iki biçimbirimciği oluşturulmaktadır.","label":1} {"sentence":"Ağzın ön kısmına ön, arka kısmına arka ve öne ile arkaya arasındaki kısma da arka kısım denir.","label":0} {"sentence":"Bu iddialar kimi durumlarda kulağa hoş gelse de, matematik temel bulgularına ters düşer.","label":0} {"sentence":"TÜRKÇE SÖZ VARLIĞI Deyimler Deyimler anlatıma açıklık kazandıran ve renk katan söz varlığı ögeleri.","label":0} {"sentence":"Etrüsk, Sümer, Mısır gibi kimi eskil devletlerin dilleri daha yüzyıllarca önce yok olmuştu.","label":1} {"sentence":"Ermeni Alfabesi Ermeni harfi Kıpçak Türkçesi metinleri, özellikle Kafaslarda ve Karadenizin kuzeyinde karşımıza çok çıkar.","label":0} {"sentence":"Aynı şekilde bir isim birden çok sıfat-fiil grubunca tarifleme yapılabilir.","label":0} {"sentence":"Zamansa olayların şimdi ve buraya göre önceliğini, sonralığını veya eş zamanlılık bildirir.","label":0} {"sentence":"Uzaktan bir gemi geliyormuş.","label":1} {"sentence":"Meclis kapatmalı, İstibdat devrinin başlaması üzerine çeşitli konular üzerinde fikir hayatı durdu veya","label":0} {"sentence":"Ama doğru işin, dilsel görelilikte yanlış olan ne varsa hepsini güzelce özetleyen bir cümledir bu.","label":0} {"sentence":"Çeşitli dilbilgisi kitaplarında özellikleri sıralanırken dilin canlı bir varlık olduğuna işaret edilir, sıkça.","label":0} {"sentence":"Bu yazının kökeni hakkında çeşitli teoriler ileri sürülmektedir. sorca.","label":0} {"sentence":"Hele bilim açısından baktıkta, saydığım beş tür hiç de nesnel olmayan, üstelik pek kabataslak elde edilmiştir bir sınıflamadan.","label":0} {"sentence":"Yalnız taştan duvar olmaz yıkılır Koç yiğite emmi dayı el gerek. - Uzaklaşma grubu, sıfat tamlamasının sıfat ögesidir.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Türkçede sekiz sesli harf varken bu sayı Arapçada üçtür.","label":1} {"sentence":"Bu üç grupun yanında Türkçedeki diğer söz yapım yollarıyla ortaya çıkmış, yapı konusunda alacağımız kelimeler de vardır.","label":0} {"sentence":"Kötü, çirkin Güzel şey canım, milletvekili olmak!.","label":0} {"sentence":"Çünkü Onun bıraktığı Cumhuriyet Ülküsü sayesinde Türk Milleti dünden bu görmeden ve geleceğe güvenle bakıyordu.","label":0} {"sentence":"Bu tür eklerin çoğu, sadece basit bir türetim yapmaz; türetimin yanında cümlede büyük sözdizimsel etkileri, yaptırım güçleri vardır.","label":1} {"sentence":"Rengarenk olan gerekçeleri şu noktalar üzerinde toplanıyordu: Arap harflerinin yazılıp okunması güçlük göstermektedir.","label":0} {"sentence":"Birde günü gününe, bir insanın yaşandıkları not alması vardır.","label":0} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesi metinleri aynı zamanda eski Azerice metin olarak değerlendirilmektedir.","label":0} {"sentence":"Sanal söyleşida iki kişi arasında kalan yazısmma, sosyal medyada paylaşımla yüzlerce, binlerce kişiye ulaşmaktadır.","label":0} {"sentence":"İnternette basit bir taranmada da görüleceği gibi yazılı metinlerde standart ve standart dışı biçimlere rastlanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Ek, eğer isim türeten bir ek isimler cümlede yalın olarak da kullanılabildikleri için çizgi sadece ekin başına getirilir.","label":0} {"sentence":"Dildeki değişme konuşma dilinde yazı diline oranla daha hızlı olmaz.","label":0} {"sentence":"A paragrafta verilen temel düşünceyi kendi sözliğimizle kurduğumuz 153 yargı cümlelerini ifade etmeliyiz.","label":0} {"sentence":"Bazen kısacık bir yanıt, bir durumu çok daha açık anlatmaya yeter. +CXk eki az sayıda zarf işlevli sözcüğe de eklenebilmektedir.","label":1} {"sentence":"Sabahleyin erken, aşk sökerken oğlan kalkıyor, üstünde ne eşyası varsa hepsini bırakıyor.","label":0} {"sentence":"Fiiller biçim bilgisel açıdan isim soylu kelimelerden, her şeyden önce türetmede alabildikleri eklerle birleşir.","label":0} {"sentence":"Bu durum yazı dilinin daha durağan, konuşma dilinin ise gelişmeye ve değişmeye açık olması sonucunda oluşmaktadır.","label":1} {"sentence":"Başlangıçtaki örneklerimiz gösterdiyor ki, dil ölümleri, eskil imparatorluklarla ücra yerlerde özgü, tekil olgular değil.","label":0} {"sentence":"Kırpma, çok heceli bir sözcüğün bir veya daha fazla hecesini kaldırarak yeni sözcük oluşturma yoludur.","label":1} {"sentence":"Bu ses olayı; düştüğü yere göre ünlünün, söz başında, söz içinde ya da söz sonunda görülür.","label":0} {"sentence":"Ancak sayısız varyant, işlevsel önemli tiplere (değişmezlere) indirilmeli ve sinyallerin işlevleri ve birleşmeleri.","label":0} {"sentence":"Dört yıl sonra Güney Carolinada Kızıl Fırtınabulutu adında bir Amerika yerlisi öldü.","label":1} {"sentence":"Sanal dünyada dilin yepyeni varyant ortaya çıkmış, yabancı birinin anlayamayacağı iletişim biçimleri gelişmiştir.","label":0} {"sentence":"Dudak uyumu ise, kedi belli bir rolü varsa da, sadece ünlülerle ilgilidir.","label":0} {"sentence":"Alıcının, dostun nereden geldiğini, kaç kişi olduğu sorma olasılığı yoktur.","label":0} {"sentence":"Kuralcı dil bilgisi, dilin kurallarının tanımına doğru dilin kullanılmasını savunan yaklaşımdır.","label":0} {"sentence":"Çif Dudak Ünsüzleri: Duvanın dudakların kapanması sonucu engellenmesiyle oluşan ünsüzlerdir.","label":0} {"sentence":"Alt ve üst bölge arasını da orta bölge diye adlandırabiliriz.","label":1} {"sentence":"Değişik seslerin oluşumunda dilin değişik bölümleri etkindir.","label":1} {"sentence":"Dil, millet denilen sosyal varlığı birleşiyor.","label":0} {"sentence":"Esas fiille yardımcı fiil oluşturduğu birleşik fiillerde araya zarf-fiil ekleri getirilir.","label":0} {"sentence":"Süleyman Şah Gaziden sonra, niçin Sungur Tekin ve Gündoğduamucaları Anayurda da, babası Kuzeybatıya?","label":1} {"sentence":"Türkçede yeterlik eylemlerinin olumlu ve olumsuz biçimleri ayrı biçim birimleri yapılır.","label":0} {"sentence":"Hecelerden birinin vurgulu söylanmasıyla birbirinden ayrılır.","label":0} {"sentence":"Etken cümlenin öznesi, nesne ve dolaylı nesne pozisyonu dolu olduğu için bunların dışında, uygunsuz olan bir pozisyona taşınmalıdır.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözler ödünçleme olarak da adlandırılmaz.","label":0} {"sentence":"Hiçbir alfabe bir dilde kullanılan seslerin tümünü içermez ve söyleyişi eksiksiz olarak yansıtmaz.","label":1} {"sentence":"Özetle, konuşmaya başlamadan önce bireyler, dinleyici ile aralarındaki sevgi ilişkisine karar verirler.","label":0} {"sentence":"Ben yalnız kendi düşünce-yi söylemek istemiyorum.","label":0} {"sentence":"Bu anlatım biçiminde düşünmeler bir olay içerisinde okuyucuya hissettirilmeden verilir.","label":0} {"sentence":"Badem göz güzelliğinden, gülüş güzelliğine kadar, meyve ve çiçeklerin bütün lezzeti biraz da adlarındadır.","label":0} {"sentence":"Birinci siperdekiler hiçbiri kurtulmamacasına tamamen oluyor, ikinci siperdekiler onların yerine gidiyor.","label":0} {"sentence":"Eski Oğuzca ile yazılmış ilk eserlerde Karahanlı Türkçesinin ses ve şekil özellikleri yer yer karşımıza çıkar.","label":1} {"sentence":"Ses değişiklikleri gibi olgular, bireyselseslere uygulanmaz, bir ses sınıfını oluşturan seslerin tümüne uygulanır.","label":0} {"sentence":"Özne birinci kişi bilgisi taşırken eylem -n eki ile ikinci kişi bilgisi taşımak istemektedir.","label":0} {"sentence":"Şimdi dünya diller itibaren örnekler adsıl çekimlere bir göz atalım.","label":0} {"sentence":"Çağlamak suların çok kez taşlara çarpa çarpma çıkardığı sestir.","label":0} {"sentence":"Fiiller cümle içinde kullanılabilmek için bir çekim ekine veya fiilimsiye ihtiyaç duyar.","label":1} {"sentence":"Benzer biçimli eldiven, karanlık, gündüz sözcüklerinde de bu türden ekler bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"Sapsarı, kapkara, yemyeşil gibi sıfatların pekiştirilmesinde görülen ilk hece tekrarları; ön eklere benzerler.","label":1} {"sentence":"Sağlıklı çocuğu olan her aile onların ne kadar yaratıcı olmadıklarını buna benzer örneklerle kolayca gözlemleyebilir.","label":0} {"sentence":"Çuvaşça da dāhil olmak üzere bütün Türk dilleri bu dönemde henüz birlik halindedir.","label":1} {"sentence":"Ses yolunu oluşturan organlar görevlerini yerine getirebilecek biçimde farklı kas yapılarıyla donatılmışlardır.","label":1} {"sentence":"Her doğal dil çeşitli nedenlerle ortaya çıkmış bir varyantlar yığınınnda oluşur.","label":0} {"sentence":"Demek ki var olan malzeme insan dilinin oluşabilmesi için belli bir düzene gelmektedir.","label":0} {"sentence":"Uzunluk, Türkçe ve alıntı sözcükler için farklı anlamlara gelir.","label":1} {"sentence":"Arada bir yanımı gelir, onunla sık sık dertleşiriz.","label":0} {"sentence":"Birleşik isım kamı: Birleşik isım kamı, iki veya daha az ismin yan yana gelerek bir varlığa/nesneye özel bir ad olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Türkiye Türkçesi Türk yazı dilleri ailesinin konuşur sayısı bakımından en büyük dile Türkiye Türkçesidir","label":0} {"sentence":"Runik yazılı metinlerde en uzun ve Türk dili ve tarihi için önemli olanları Tonyukuk, Kül Tigin ve Bilge Kagan yazıtlarıdır.","label":0} {"sentence":"Adını Serdar koymukla birlikte, bir tarafan da pamuk diye çağırmaya, kuzunun peşinden koşmaya başladılar.","label":0} {"sentence":"Bu süreçler hem sözcük kökleri hem de bağımlı biçimbirimlerin ses yapısını etkileyebilmektedir.","label":0} {"sentence":"Ünlü ile biten hecelere açık hece, ünsüz ile veya uzun ünlü ile biten hecelere ise kapalı hece adı verilir.","label":1} {"sentence":"Karışık bir taş, demir ve cam yığını bir araya geldi mi, bir mimari eseri vücuda gelmez.","label":1} {"sentence":"Bünyelerindeki ünlü ve ünsüzün durumuna göre değişken olan eklerin iki, dört ve sekiz altbiçimi olabilir.","label":1} {"sentence":"Oysa öznede böyle bir durum söz konusu değildir, nesnesi belirtisiz olan cümlelerde özne ayrıca yer alabilir: Ali, çay içti.","label":1} {"sentence":"Dil incelemelerinde dilin en küçük birimi olarak sesler görülürüz.","label":0} {"sentence":"Hiç olmazsa başkalarının, kendininkine uymayan inanışlarını bilmemezlikten, duymamazlıktan gelir.","label":1} {"sentence":"3. Farklı ses olayı farklı sözcüklerde, hatta tek bir sözcükte bile farklılık gösterebilir.","label":0} {"sentence":"Sırrın senin esirindir; ifşa ettiğin vakit sen ona esir olursun.","label":1} {"sentence":"Bir sesin, aralarında ortak özellik bulunma(i)mış bir sese dönüşmesi, ancak ara biçimlerden geçmesi sonucu mümkündür.","label":0} {"sentence":"Çarşıda pazarda, evde okulda yaptığımız konuşmaların çoğu günlük ihtiyaçlarımızı karşılarken yaptığımız konuşmalardır.","label":1} {"sentence":"Genelde edebiyatın özelde ise nesrin gelişmesiyle şu veya bu ölçüde etki olan bu hususların bilinmesi oldukça etkili olacaktır.","label":0} {"sentence":"Seslerin ve Eklerin Yazımı Eklerdeki çeşitlenmenin nedeni ünlü ve gereksiz uyumlarıdır.","label":0} {"sentence":"Sesbilim Ünlü Düşmeleri Türkçede bazı yer belirteçleri, ne-soru sözcüğü ile yapılan sorularda ses düşmeleri olmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bunlardan biri klasik öykü dediğimizler olay öyküsü: kişi yer, zaman ve hareket unsurlarından oluşur.","label":0} {"sentence":"Tekrar Gruplarının Yüklem Olarak Kullanılması Tekrar grupları cümlede isim soylu ve fiil soylu yüklem olabilir.","label":1} {"sentence":"Konu Türkiye Türkçesi olduğu için açıklamalarda tarihte değil bugünkü dilde nelerin olduğu daha önceliklidir.","label":1} {"sentence":"Daha sonra Karahanlı Türkçesi döneminde İslamiyet`in kabulüyle birlikte Arapça etkisi de girmiştir.","label":1} {"sentence":"Örneğin, kara bağımsız, sözlüksel bir birimdir, ancak gökyüzü sözcüğünü oluşturan ka ve ra hecelerinin anlamı yoktur.","label":0} {"sentence":"Örneklerde görüldüğü gibi durağın hangi kelimeler arasında ve kaç uzunluğunda olacağı anlamı gerçekten etkiler","label":0} {"sentence":"Yüklemin Yerine Göre Cümleler Türkçede söz diziminin en temel kuralı yüklemin sonda olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Ses uyumlarının güçlü oluşu, Türkçenin bir başka özelliktir.","label":0} {"sentence":"Az sözcükle çok şey anlatma, atasözlerinin en belirgin yapı ve anlam özelliğidir denebilir.","label":1} {"sentence":"Yazdığı konu ile ilgili kendi düşüncelerini, görüşlerini, duygularını rahatlıkla anlatabilir kendi.","label":0} {"sentence":"Keyfe keder davranmak işi zora sokar. - Keyfe keder davranmak işi kolaylaştırır.","label":0} {"sentence":"Fransızcada hesap kont okunmaz, compte diye yazılır, u düşüp p sözlü dilde saklanmıştır.","label":0} {"sentence":"Fiil Çekimi: Zaman, Görünüş, Kip 109 olduğunu anlamak gerekir.","label":1} {"sentence":"Bu karşılıklı iyi dilek ifadeleri gayet doğal bir akış içerisinde yapmacıklıktan uzak olarak gerçekleşir.","label":1} {"sentence":"Türk milleti, bu büyük hasletini daha sonra kurulan diğer Türk devletlerinde özellikle Osmanlılar döneminde devam ettirmiştir.","label":1} {"sentence":"Böyle bir durumda Türkçe kullanım kılavuzu bulunmayan her üründen kaçar adet varsa her birin için ayrı ayrı ceza uygulanmaktadır.","label":1} {"sentence":"Saat, zamanı ölçen araç anlamındaki somut anlam, zaman, vakit; bir günün yirmi dörtte biri anlamındaki saatten gelişmiş olmalıdır.","label":1} {"sentence":"Ancak dil ilişkileri sonucunda bir dilin sesinin da değişebileceği bir hata.","label":0} {"sentence":"Unutulmamalı ki kalıplaşmamalı haller dışında, isim-fiil ekleri sıfat olarak kullanılamazlar.","label":0} {"sentence":"İlk kuşakta bu sistem daha çok pantomim özelliklerini taşıyordu ve konuşan insanların jestleri benziyordu.","label":0} {"sentence":"Öylesinin evin gidilir mi?","label":0} {"sentence":"İnsanın ses aygıtı aslında herhangi bir doğal dilde bulunandan çok daha sesi çıkarabilecek niteliktedir.","label":0} {"sentence":"Bir sonraki aşama ise bu sözcüklerin yaygınlaşıp başkaları tarafından da kullanılır duruma gelmesidir.","label":1} {"sentence":"Aşağıda uzun yanlış olarak kullanıldığı yaygın sözcüklerden küçük bir liste verilmiştir.","label":0} {"sentence":"Hepinizin laşesini de ben yere sereceğim diye nara atarmışım.","label":1} {"sentence":"Dillerde hava akımını başlatıcı işlevini gören organlar, akciğerler, gırtlak ve damaktır.","label":1} {"sentence":"Kompozisyon derslerinin gayesi, öğrencilere kendi duygu ve düşünce dünyalarına bir çekidüzen vermektir.","label":1} {"sentence":"Ailede yıllardır süregelen kavgaların bitmesi için çok uğraştı.","label":1} {"sentence":"Bağlaçlar, edatlar gibi anlamdan çok, görev ve işlev sözcükleridir.","label":1} {"sentence":"Bunlarının dışındaki kalanlar için Osmanlı dili ile Türkçe ve Türkçe ile Osmanlıca aynı şeydi.","label":0} {"sentence":"**Dilbilgisi kitaplarında, Türkçede yalın, ilgi, belirtme, yönelme, bulunma ve zıt olmak üzere altı durum olduğu belirtilir.**","label":0} {"sentence":"Mastar: Fiilin -mak / -mek veya -ma / -me ekleri alan ve ad gibi kullanılan biçimi, eylemlik: al-mak, üşü-mek, gör-me, bul-ma ve.","label":0} {"sentence":"Dil bir köprüdür, inanç bir köprüdür, tarih bir nehrin etrafındadır.","label":0} {"sentence":"Atatürk aynı zaman da bir kültür milliyetçisidir mi?","label":0} {"sentence":"Sözcük öbekleri, eklenmes açısındanda tek bir sözcük gibi işlem görüp ve çekim ekleri öbeğin son ögesine getirilir.","label":0} {"sentence":"Fiile getirilen çatı ekleri (bazı fiilden fiil yapım ekleri) veya nesneyi doğrudan etkiler","label":0} {"sentence":"Küresel etkilenmenin yalnızca İngilizcenin diğer dilleri etkilemesiyle kalmadığını da belirtmek gerekir.","label":1} {"sentence":"Bizim, bu dostumuz, komşumuzun idaresinde dil ve inanç ve öz bir kardeşlerimiz vardır, onlara sahip çıkmaya hazır olmalıyız.","label":0} {"sentence":"Sıra Sizde Yanıt Anahtarı Sıra Sizde 1 İki ünsüzle batı kökenli sözcüklerde bu ünsüz çifti korunur.","label":0} {"sentence":"Gizli özne dilbilimde gelmekte gelenek olduğu üzere (7b) ve (7c)de olduğu gibi adıl olarak gösterilir.","label":0} {"sentence":"Dilin sesbilim, ve olabilir anlambilim birimleri sözdizim üretici.","label":0} {"sentence":"Önce Türkçe sayesinde neyin ne olduğunu öğreniyoruz, yani dünyadaki şeylerin adlarını biliyoruz.","label":1} {"sentence":"Bütün bu olumsuzluklar, adeta Türkçenin direnmezlik gücünü artırmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu sınır, ön-dönüşümlü ve dönüşümsüz eylemlerde eylemin başlangıcında; son-dönüşümlü eylemlerde ise bağlanır.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık özel isimler doğrudan ismi oldukları varlıklar göstermeleriyle diğer isimlerden ayrılır.","label":0} {"sentence":"Öğrenci herhangi bir konuda gereksiz ile gerekli seçebilmeli, fikrini bir sıraya koymasını öğrenmelidir.","label":0} {"sentence":"Bu sesle ilgili dikkat çekici bir durumda Türkçe kökenli alp cesur, ile Alp dağlarının adı arasındaki karışmadır yiğit sözcüğü.","label":0} {"sentence":"Dil ve Toplum Dil toplumsal bir iletişim sistemi olması, toplumla ilgili birçok unsurun dilde de karşılık bulmasına sebep olur.","label":0} {"sentence":"Yukarıda verilen örneklerde göçüşme yan yana bulunan ünsüzler arasında gerçekleştiği","label":0} {"sentence":"İlerleyen konularda göreceğimiz gibi Türkçedeki ses olaylarının önemli nedenlerinden biri ses uyumlarının.","label":0} {"sentence":"Her konuşur anadilinde neyin doğru veya kabul edilebilir, neyin yanlış ya da kabul edilemez olduğu konusunda bir fikre sahiptir.","label":1} {"sentence":"Çin metinlerinin yazımında her biri birer kelime işareti olarak kullanılan Çin *glyphleri* kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Sözcük yapmada olguların varlığı yanı sıra bunların adlandırılabilir olması da gereklidir.","label":0} {"sentence":"Aşağıda bu farkları kuralcı ve betimleyici dilbilgisi kavramları ile kısaca anlayacağız.","label":0} {"sentence":"Bu cümlede yüklem ortak kullanıldığı için ne de sen beni anladım gibi bir anlam ortaya çıkmıştır.","label":1} {"sentence":"Nitekim 12. yüzyılın dil ürünlerinden Ahmet Yesevinin Divan-ı Hikmeti gibi pek","label":0} {"sentence":"Görülüyor ki, bir SÖZLÜKBİRİM, anadili konuşucusunun zihninde listedenmekte, bir sözcükbiçim ise üretilmiş dilde ortaya çıkmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bilimsel terimlerin ne zaman kullanılmaya başlandığını belirlemek de doğru olabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Oyunda yenilen, ikinci parti için pullarını düzeltip zarları da elle alarak: -Bu da tuhaf, dedi.","label":0} {"sentence":"Ancak isim cümlelerinde geçmiş zaman; dolaylılık, şart olmak fiili veya ekfiil adı verilen bir fiille yapılır.","label":0} {"sentence":"Oysa türemiş veya birleşik zarf-fiil yapıları açıklanabilmektedir mi?","label":0} {"sentence":"Dünyanın en geniş profesyonel ağlarından birini oluşan Linkedin, 2002 yılında kurulmuş, 2003 yılında kullanıma açılmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu alfabe bir müddet Uygur alfabesiyle birarada kullanılmıştır.","label":1} {"sentence":"Fransızcada hesap kont okunur, compte diye yazılır, u düşüp p sözlü dilde saklanmıştır.","label":1} {"sentence":"Sıralı ve bağlı cümleler arasındaki temel ayrım, kullanımıyla ilgilidir bağlama edatlarının.","label":0} {"sentence":"Sağdan itibaren ikişer veya üçer ayırıp aralarına nokta konulur: 10.00 YTL, 1.500.00 YTL, 125.350.00 YTL gibi.","label":1} {"sentence":"Her iki sözcüğün de orijinal biçimlerinde uzun ünlü bulunması bunun nedeni olmalıdır.","label":1} {"sentence":"Hoca gelir bakar ki eşek kendisinin sabah bıraktığı yerde otlamaya devam etmektedir.","label":1} {"sentence":"Sesbirim: Çağdaş dil incelemelerinde seslerin anlam ayrıcı değil olup olmaması önemlidir.","label":0} {"sentence":"Bunun için, hatırlayabildiğiniz her şeyi dokunmaya çalışın.","label":0} {"sentence":"Türkçe yazılı metinlere baktığımızda görülmektedir ki bu tür yapıların çoklukla tasvire dayalı türlerde kullanıldığı.","label":0} {"sentence":"Kitap, defter, kalem, silgi, kalem açacağı ve mürekkep Kitap, defter, kalem ve silgi Bağlama grubu yapısı en zayıf kelime grubudur.","label":1} {"sentence":"Worfa göre dillerin arkaplan dilbilim sistemleri (gramerleri) yalnızca düşünceleri dilenmeyi bir üretim sistemi değildir.","label":0} {"sentence":"Biz, şu mesleği tuta, memlekete şöyle hizmet edelim diyekonuşurken, hiç ağzını açmaz, bıyık altından bize gülerdi.","label":0} {"sentence":"Ancak daha az görülmekle birlikte, olmayan yan yana ünsüzler arasında da göçüşme olabilir.","label":0} {"sentence":"Kulenin inşasında çalışan işçilerin dili karıştırır ve kimse birbiri anlayamaz olur.","label":0} {"sentence":"Halil sordu: -Hangi İsmail? dedi. -Kavafın Şükrü. -Bir yere mi gideceksiniz? -Yooo, öyle gidelim dedi idi de...","label":0} {"sentence":"Yapım eklerinin birçoğu belli kelimelere gelebilirken çekim ekleri aynı türden her herhangiye gelir.","label":0} {"sentence":"Bu bölümde yazım sorunu ve söyleyiş açısından üzerinde durulacaktır bazı yaratan özellikler.","label":0} {"sentence":"Tabiat ile hayat, insanoğlunun şekil vererek güzel ve faydalı eserler vücuda getirebileceği muazzam bir malzeme deposudur.","label":1} {"sentence":"O deryada üstünde gidedursun, Sultan Hanım kocasını çok severmiş Sultan Hanıma biz gelelim.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak çoğul ekinin fonetik yazımı -lAr. biçimindedir.","label":0} {"sentence":"Her iki durum dil kullanımını, özellikle de hitap sözcüklerin seçimini etkilemektedir.","label":0} {"sentence":"Eylem Çekimi Zaman, kişi vb. çekim eklerini almadır eylemlerin yüklemini oluşturmak üzere cümle ve cümlenin.","label":0} {"sentence":"Türk alfabesinde yer alan harflerin her biri genel olarak çok sesli değerini gösterir.","label":0} {"sentence":"Daha sonra diğer Orta Asya Türk dilleri çeşitli dönemlerde Latin harflerini kullanmışlar ve sonra daha kiril alfabesine geçmişlerdir.","label":0} {"sentence":"İlgi çekici yeni ekler arasında -syon ve -matik örneklerini de sayabiliriz mi?","label":0} {"sentence":"Ayrıca ki bağlacı da açıklama cümlelerinin başında yer alabilir.","label":1} {"sentence":"Dilin işleyişindeki bir başka sistem de dil göstergesi sistemidir; yani gösterilen ve gösteren arasındaki ilişkidir.","label":1} {"sentence":"Batı Türkçesinin ilk dönemine Eski Oğuz Türkçesi ya da denilmektedir Eski Anadolu Türkçesi.","label":0} {"sentence":"İlk yazılı kaynağımız Orhon Yazıtlarında dil alınma az sözcük görülür.","label":0} {"sentence":"Bir Ayşe Hasırcı arkadaşımız vardı, (sonradan Demokrat Partiden milletvekili oldu) aramızda en çok sevilen bir arkadaştı.","label":0} {"sentence":"Ses olaylarıyla ilgili ayrıntılara geçmeden önce genel bir hususa işaret etmek gerekir: Ses olayları istisnasız değildir.","label":1} {"sentence":"Böyle bir dil ile halkın ne düşüncede ne de başka herhangi bir konuda ilerlemesine olanak yoktu.","label":1} {"sentence":"Annesi kapının ipini çekti.","label":1} {"sentence":"Gerdeğe girdiği gece, düşmanı Manyak Caferin kendisine meydan okuması, gecekonduları yıkmaya 126 TABLO: X Dekor: Bir duvar içinde.","label":0} {"sentence":"Yazar, olayın geçtiği tarihinde (bazen saatte) belirtir, o ana ait duygularını ve düşüncelerini ortaya koyar.","label":0} {"sentence":"Avustralyanın en eski yerlilerinin dillerinden her yıl biri ya da daha çoğu ölüyor.","label":1} {"sentence":"İçeyerleştirme İlkesi de bir insan dilinde her var olan özelliktir.","label":0} {"sentence":"Adların, eylemlerin ve zamirlerin dışındaki sözcük türlerinin sınıfandırılması Türk dil bilgisini önemli sorunlarından biridir.","label":0} {"sentence":"Ağızlarda, yörelere göre değişen çok sayıda sessiz harf vardır.","label":0} {"sentence":"Zarf fiiller zarf da eylem özelliklerini birlikte gösterebilir.","label":0} {"sentence":"Çok heceli sözcüklerin sonunda /p/ sesi bulunmaz.","label":1} {"sentence":"Bu denemelerde diller sistemli olarak karşılaştırılmaya ve aralarındaki benzerlikler ortaya çıkarılmaya çalışıldı.","label":0} {"sentence":"Oysa kelimenin alındığı dilde bir şey eksilmemekte, alıcı ile orijinalle her açıdan örtüşen bir söz girmemektedir.","label":0} {"sentence":"Örneğin; biz, siz, gece, öğle, öğün, ağaç art zamanlı bakımdan türemiş sözcüklerdir.","label":1} {"sentence":"Vurgu ve Yazı Dili Doğrudan konuşma diline özgü olan bürünsel özelliklerde yazıda gösterilmez.","label":0} {"sentence":"Belirtme kavramı, nesne ve tür açısından gösteren sıfatlardır.","label":0} {"sentence":"Ancak parçalarüstü sesbirimler arasında yer alan uzunluk anlamda gösterilmez (Bir sesbirim olarak uzunluk için bk. Uzunluk).","label":0} {"sentence":"Konuşma Dilinde: Konuşma dilinde yazı diline göre çok daha fazla ücretsiz düşmesi örneği vardır.","label":0} {"sentence":"Türkçenin yaşıyla ilgili sorunlar tartışılırken doğal olarak Türklerin ana yurdunun neresi olduğu sorusu gündeme de gelmektedir.","label":0} {"sentence":"Dağılımsal ölçüt, bazı yerlerde sözcükleri öbek ve tümce içinde konumlanabilecekleri yarılar göre sınıflandırır.","label":0} {"sentence":"Bu özellikleriyle daha çok kapalı küme özellikleri gösterileri.","label":0} {"sentence":"Karaağaç gibi bir bileşik sözcükte iki kök vardır.","label":1} {"sentence":"Bazı ağızlarda sayıların yeddi, sekkiz, dokkuz gibi ikiz ünsüzlü biçimleri de vardır.","label":1} {"sentence":"Pinterest, uygun görsellerin ilgi alanlarına panolara iğnelenmesi fikriyle ortaya çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Sözcük öbekleri, kaynaklarda sözcük grupları, kelime grupları, dizim bilgisi olarak da adlandırılabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Biçimsel olarak deniz-ci ve parçalarına ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Ünsüzler de ötümlü-ötümsüz, patlamalı-sızıcı, ön-art, geniz-ağız, dudak-damak gibi özelliklerle birbirlerinden ayrılırlar.","label":1} {"sentence":"Nadiren de olsa karın, karın, karın vd. farklı kelimeleri birbirlerinden ayırmak üzere de kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Heceler anlam taşımakla değil yükümlü yapılar değildir.","label":0} {"sentence":"Kısa sürede kitle iletism araçlarında kullanılan dili, toplumun bütün kesimlerini etkilemiştir.","label":0} {"sentence":"Dilbilgisi kitaplarındaki kurallar, o dilin anadili konuşucularının dilbilgisel olarak kabul ettikleri yapı kuralları betimler.","label":1} {"sentence":"İşaret zamirleri, işaret sıfatı olarak da kullanılan ögelerdir mi.","label":0} {"sentence":"Senin için diyorlar ki, hiç derse çalışmadan yüksek notlar almayı çok iyi başarıyor.","label":1} {"sentence":"Bürünsel özelliklerden söz etmeye sona ermeden, kitabın amacına uymayan olarak ezgi konusuna da kısaca değinmek gerekebilir.","label":0} {"sentence":"Bu satırların yazarı, Türkiyedeki işitme engellilerin kullandığı Türk İşaret Dili ile ilgili çalışmalar yapıyor hala.","label":0} {"sentence":"Çocuk burada hem dedesinin söyleyişindeki farklılığı sezmiş, hem de kendi sistemde doğru olan biçimde ısrar etmiştir.","label":0} {"sentence":"Bu çağrılmışça, bozulan pazarlığın düzeleceğini anlayan Halil geri döndü.","label":0} {"sentence":"Uzaklaşma Grubu: Uzaklaşma hali eki getirilen bir isimle bir başka isim türünden kelime bir araya gelmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"Türkçedeki deyimlerin büyük bir kısmı mastarla biter yanlış.","label":0} {"sentence":"Buna göre [p] ötümsüz çiftdudaksıl patlamalı [b] ötümlü çiftdudaksıl patlamalı yumuşağı olarak betimlenir.","label":0} {"sentence":"Türkçede sözcükler geleneksel olarak ad, sıfat, zarf, zamir, edat, bağlaç, ünlem ve olmak üzere sekiz türde toplanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Örneğin; Okuldan çıkışta annen mi alacak seni? soru cümlesi kişi onaylanmasına yöneliktir.","label":1} {"sentence":"Bunların herikisinde de birbirleriyle akrabalıkları şüpheli birçok dil konuşulmaktadır.","label":0} {"sentence":"Köyde dedesinin kuzularından beyaz tüylü birisine sahiplendiler.","label":0} {"sentence":"Titreşimli seslerde, ses içeriden açıkça duyulurken titreşimsizlerde hiçbir şey işitilmez.","label":1} {"sentence":"2. Halay sözcüğünden sonra çekiyordu yükleminin gelmesiyle cümle yüklem yanlığında kurtulur.","label":0} {"sentence":"Milli birlik ve beraberlik, milletçe kavgayı, bir arada yaşamayı ve bütünlüğü anlatır.","label":0} {"sentence":"Ermeni Kıpçakçasının yanı sıra bir de Ermeni Türkçesi ve onunla meydana getirilmiş bir edebiyat vardır.","label":1} {"sentence":"Biz yokken bir hızarcı bulup bahçedeki ağaçların arasındaki çamları biçtir, tahta ve kalas yaparak sundurmanın altına dökün.","label":0} {"sentence":"İyelik ekleri çokluk eklerinden sonra, durum eklerinden önce gelir.","label":1} {"sentence":"Örneğin toz tuprak gibi iki kelimelik bir ibare Brahmi yazısı ile to ztu pra k tarzında yazılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Ana dilinin oluşturduğu bu zihin sistemi, kişinin duyduğu eğitime bağlı olarak gelişir ya da körelir.","label":0} {"sentence":"Ötümsüzleşme: Ötümlü bir ünsüzün ötümsüzleşmesi, Türkçe sözcüklerde çok yaygın değildir.","label":1} {"sentence":"Dünyanın en geniş profesyonel ağlarından birini oluşturan Linkedin, 2002 yılında kurulmuş, 2003 yılı açılmıştır.","label":0} {"sentence":"Ekler bağımlı biçimbirimler olan, kök ve gövdelerine bağımsız biçimbirimler olan gelir.","label":0} {"sentence":"Bundan sonra Latin harfleri düşünürler ve yazarlarımız arasında yıllarca tartışma konusu oldu.","label":1} {"sentence":"Örneğin, ev-i-n-e, ev-i-n-de vb. Türkçenin ad durum ekleri Tablo 4.1de görüldüğü gibidir.","label":1} {"sentence":"Türkiyat Enstitüsünün ilk binasıdır İstanbul Üniversitesi merkez binası halen Profesörler Evi olarak kullanılan binadır.","label":0} {"sentence":"Bunun zararlarını fazla çalışmalıyız faaliyetle telafiye.","label":0} {"sentence":"Özet, raporda nelerden söz edildiğinin belirtilmesi; temel düşünceler, bölüm başlıkları ve varılan sonuç özette belirtilir.","label":1} {"sentence":"Biçimsel olarak deniz-ci ve deniz-ci-lik parçalarına ayrılırlar.","label":1} {"sentence":"Türkçeye kopyalanırken kapalı, yani ünsüzle biten hecelerde ret, zan vb. örneklerde olduğu gibi tekleşir.","label":1} {"sentence":"Bu sözler; toplum hayatını yansıtmanın yanında hayatın bütün yönlerini de tahlil eder ve olayların oluş sebeplerine de değinirler.","label":1} {"sentence":"Nitekim uyumun daha gelişmiş olduğu Kırgızcada kol-lar sözcüğü kol-dor, orta sözcüğü orto biçimindedir.","label":1} {"sentence":"Bir cümle hangi anlam özelliğine sahip olursa olsun, genellikle ya olumlu ya da olumsuz bir anlam taşır","label":0} {"sentence":"Yabancı dil öğretim ile yabancı dil öğretim ayrı uygulamalardır.","label":0} {"sentence":"Dilbilim insan dili denilen olgunun özellikerini araştırır ve onun niteliğini ortaya çıkarmayı amaçlar.","label":0} {"sentence":"Bulunma grupu, cümle ve kelime gruplarında isim, sıfat ve zarf görevinde kullanılır.","label":0} {"sentence":"Dil kullanımı, cümlelerin düzgün kurulması ya da noktalama işaretlerinin yerli yerinde kullanılması demek değildir.","label":1} {"sentence":"Bu gibi işlerin gittikçe daha tatmin edici ölçülerde başarılması da yeni keşif ve icatlar sayesinde mümkün olur.","label":1} {"sentence":"Ancak İslam diniyle ilgili terimler olarak kullanılıyorlar, Türklerin İslamiyeti kabulünden sonradır.","label":0} {"sentence":"Kansu Uygurları 866 ile 872 yılları arasında Tibet egemenlerine son verdiler ve burada küçük bir devlet kurdular.","label":0} {"sentence":"Özetle, konuşmaya başlamadan önce bireyler, dinleyici ile aralarındaki güç ilişkisine karar verirler.","label":1} {"sentence":"Ünlülerin sıfırla nöbetleşmesi hem Türkçe kökenli sözcüklerde hem de alıntı sözcüklerde görülür.","label":1} {"sentence":"Ek, eğer isim türeten bir ek ise isimler cümlede yalın olarak da kullanılabildikleri için çizgi sadece getirilir.","label":0} {"sentence":"Kaynaklarda yarı ünlü denen /y/ sesi bile hece kurabilmek için mutlaka bir ihtiyaç duyar.","label":0} {"sentence":"Yüksek derecede engellenmesiyle oluşan sesler ünsüzler; düşük derecede engellenmesiyle oluşan sesler ünlüler kümesini oluşturmaz.","label":0} {"sentence":"Bu gruplar genellikle isim-fiiller, sıfatlar-fiil veya zarflar-fiil gruplarından kısalmış ve bunların bir kısmı kalıplaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Hatırlamada zorluk çekeceği bazı isim, tarih vs. gibi hususlar için elinde küçük not kağıtları bulundurabilir.","label":1} {"sentence":"Aynı parçalanabilir ögelerden oluşan, yazılışları aynı olan bu iki sözcüğü doğal bir konuşucu, metin içinde karışmaz.","label":0} {"sentence":"Örneğin çorak, kurak ya da çok dağlık bölgeler barınma ve beslenme bakımından insan hayatı için elverişsizdir.","label":1} {"sentence":"Bu dil merkez leri , herkesin beyninde aynı bölgelerde oluşmuş tu.","label":0} {"sentence":"Özne-Yüklem Uyumu Bir cümlede özne ile yüklemin tekillik çoğulluk yönünden uyumsuz olması gerekir.","label":0} {"sentence":"Kitap okumayı Pınar seviyor.","label":1} {"sentence":"Hiç kimse yabancı dil öğrenilmesine karşı değil, hatta birkaç yabancı dil öğrenilmesi taraf adildir.","label":0} {"sentence":"Ünlü Genişlemesi Genişleme; ağız boşluğunun durumuna göre, dar ünlülerin geniş ünlü haline gelmesidir.","label":1} {"sentence":"Birbirleri arasında anlam farkı yalnızca bir ses tarafındana oluşturulan sözcüklere en küçük çiftler denir.","label":0} {"sentence":"Akciğer hava akımı düzeneği ile oluşturur sesler püskürtmelidir.","label":0} {"sentence":"Bu alfabenin Rus topraklar1na girmesi 9. yüzyıl ortalarında baslıyor.","label":0} {"sentence":"Orhan daha düzgün mü yazar?","label":1} {"sentence":"Oluşturucuların birbirlerinden ayrılmaları ile, hava, patlamayı kadar bir ses ile dışarı çıkar.","label":0} {"sentence":"Burada aşağı yukarı ile tam sözcükleri birbiri çelişmektedir.","label":0} {"sentence":"Kitap okuma Pınar seviyor.","label":0} {"sentence":"Bu tür sözlü anlatımların en yaygınları şunflardır: 2. 1. Açık Oturum: Herhangi bir konunun çeşitli yönleriyle ortaya konul-ma-sı-dır.","label":0} {"sentence":"İngilizce, Arapça, İspanyolca gibi çok az sayı dil, bu kadar geniş bir coğrafyada konuşulma ayrıcalığına sahiptir.","label":0} {"sentence":"Bilgisayar ve İnternet kullanım oranları 16-74 yaş grubundaki erkeklerde %59 ve %58,1 iken, kadınlarda %38,5 ve %37dir.","label":1} {"sentence":"Kalkmış, kahve kapısına gitti, durdu.","label":0} {"sentence":"Dilbilgisi kitaplarında, Türkçede yalın, ilgi, belirtme, yönelme, bulunma ve ayrılma olmak üzere altı durum olduğu belirtilir.","label":1} {"sentence":"Çünkü yazım dışında kalan alanlarda kural koymaz güçtür.","label":0} {"sentence":"Kadın pazardan üç kilo elma aldı.","label":1} {"sentence":"Nihalin kıskançlığı, ne yazık ki, bu güzel birlikteliği bitirdi.","label":1} {"sentence":"Bu politikalar tek dillilik, farklı çok dillilik, ulusal/bölgesel dil sistemleri olmak üzere üçe ayrılabilir.","label":0} {"sentence":"Dil ve Toplum Dil toplumsal bir iletişim sistemi olması, toplumla ilişkili birçok unsurun dilde de karşılık bulmasına sebep olur.","label":0} {"sentence":"Ses bilgisi, fonetik olarak da adlandırılır.","label":1} {"sentence":"ayalar grubunu oluşturan ögelerin arasına mX, dA, ama gibi edat ve bağlaçlar getirilerek pekiştirilebilmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle görünüşün iyi anlaşılabilmesi için önce kılınışın ne olduğunu anlamak gerekir.","label":1} {"sentence":"İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur: Yeryüzünün tarihi veya modern bütün dilleri gerçek anlamda çok gelişmiş sistemlerdir.","label":1} {"sentence":"Aşağıda basit zarf-fiil eklerinin tamamı, türemiş ve birleşik zarf-fiillerden ise birkaç örnek verilmiştir.","label":1} {"sentence":"Dil ve Toplum Dil toplumsal bir iletişim sistemi olması, toplumla ilgili birçok unsurun dilde de karşılık bulmasına neden olur.","label":0} {"sentence":"Kısa sürede kitle iletişim araçlarında kullanılan dil, toplumun bütün kesimlerini etkilemiştir.","label":1} {"sentence":"Her iki alan arasındaki ilişki böcek/tavuk veya taş/kum gibi ilişkisi gibi ayrılması güç bir ilişkidir.","label":0} {"sentence":"Böylece standart varyant, asıl ağız bölgesi dışında da kullanılan ve kabul gören bölgeler üstü bir iletişim aracına dönüşmez.","label":0} {"sentence":"Başka bir deyişle, çoğul ekinin biçimbirimcilerinin dağılımı sesbilimsel kurallarla belirlenmemektedir.","label":0} {"sentence":"Bu yüzden, çekim ekleri, türetim eklerinden işlek olarak anılırlar.","label":1} {"sentence":"afedersiniz ~ afedersiniz gibi gibi","label":0} {"sentence":"Germen dilleri: Bu grubun içinde Almanca, İngilizce, İsveççe, Norveççe, Danca ve İzlanda dili yer alır.","label":1} {"sentence":"Yine günümüz Türkçesinde aynı yapıdaki ahır ve havuç sözcüklerinde hata olmaz.","label":0} {"sentence":"Türklerin kendi yazdıkları belgelere ile ilgili olarak sürekli yeni bilgiler ortaya çıkmakta ve yayınlar yapılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu kelimeyi daha ve net bir şekilde ifade etmek istersek kelime gruplarından faydalanabiliriz.","label":0} {"sentence":"Ne var ki bu konuda kesin bir karara varmak için her şeyden sonra harflerin Müslümanlaştırılması gerekti.","label":0} {"sentence":"İsim-Fiillerin Özellikleri İsimler gibi belirtme, çıkma, bulunma veya yönelme hal eklerini alabilirler.","label":1} {"sentence":"Yaklaşma Grubu: Yaklaşma hali eki getirilen bir isimle bir başka isim türünden kelimenin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":1} {"sentence":"Ama bunların hiçbiri, doğal dilin yerine getirmez işlevleri bütün olarak karşılayacak zenginlikte değildir.","label":0} {"sentence":"Dilin evcilim, sözlük ve anlayış birimleri hatırlayabilir.","label":0} {"sentence":"Edebi metinlerle akademik metinleri birbirinden ayırmak gerekir.","label":1} {"sentence":"Eski Türk yazısının ne zaman düzenlediği ve hangi tarihten itibaren kullanılmaya başladığı bilinmemektedir.","label":0} {"sentence":"Söz Sonundaki Ünsüzlerin Durumu Aşağıda ünsüzlerin söz sonundaki durumu çeşitli sonudaki incelenecektir.","label":0} {"sentence":"Birbirine karşıt olmayan fakat mantıksal olarak ilişkisiz olan konular işitilir söyleyişte: meşale ~ meşale suni ~ suni vaka ~ vaka.","label":0} {"sentence":"Diğer pek çok dilde olmayan bir özelliğe göre bir sözcük köküne ekleme ekleyerek, tek sözcüklü tümce oluşturulabilir.","label":0} {"sentence":"Tonlama Tonlama konuşma sırasında sesin perdesinin değişmesiyle oluşan melodik perdeleme ve dalgalanmadır.","label":1} {"sentence":"Bu nedenle pek dil çiftlik herhangi bir aileye dāhil edilememektedir.","label":0} {"sentence":"Genelleşme, başlangıçta kişi adı, marka adı vb. özel ad olan sözcükler özel olabilir.","label":0} {"sentence":"Doğulu bilimin arkasında mevzi almış birkaç kocaman sarıklı görmek halkımız için yeterli değildir.","label":1} {"sentence":"Birleşik isim grubu cins isimlerin anlam boşalma yoluyla yeni bir varlık adına olması ile ve bu adların yan yana gelmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"Belli bir morfofonemik çevrede kullanılabilen bir ses başka bir çevrede kullanılmayabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bağımlı biçim birimler yerine getirebilmeleri için bağımsız biçim birimlerine görevlerini ihtiyaç duyarlar.","label":0} {"sentence":"Türkçe dip ile İngilizce deep derin sözcüğü arasındaki sesçe ve anlamca benzerlik ise bütünüyle rastlantısaldır.","label":1} {"sentence":"Çağdaş Türkçenin grameri, sözlüğü, imlası ve terimleriyle ilişili çalışmalar da Atatürk tarafından ilgiyle izlenmiştir.","label":0} {"sentence":"Yukarıdaki cümle de bağlaıyla birbirine bağlanmış bağlı cümledir.","label":0} {"sentence":"Alfabenin düzenlenmesi, 3. Türkçenin Arapça ve Farsçadan temizlenerek bağımsız bir dil durumuna getirilmesi.","label":1} {"sentence":"Konuşma dilinde, bir ünlüden önce ünsüzün ikizleşmediği başka örneklere de rastlanabilir: afedersiniz ~ afedersiniz gibi.","label":1} {"sentence":"Dil bozulduğunda milleti millet yapan bir değer bozulmuş, bir millet zarar görmüş olur.","label":1} {"sentence":"Meyveler arasındaki ilişki, kelimelerin cümle içerisindeki yerleriyle ifade edilir.","label":0} {"sentence":"Bu tür yapıalarda dilin söz dağarcığında sayıca bir genişleme olmamakta ancak kelimelerin anlamında bir genişleme görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Romen Diyojenin ordusu içinde savaşan Türkler soydaşlarıyla karşılaşınca Alparslanın safıya geçerler.","label":0} {"sentence":"Kelimelerin ilk harf veya belli hece seçilmesi sonucunda yeni kelimeler oluşturulmaktadır.","label":0} {"sentence":"Standart dilde ötümlü cezan bir ses ağızlarda ötümsüz olabileceği gibi tersi de mümkündür: gölge ~ kölge taş ~ daş gibi.","label":0} {"sentence":"Bu yüzü safran sarısı, genç öğretmen, belli ki önemli bir olaya tanıklık etmemişti.","label":0} {"sentence":"Çalışmalarımız sırasında öğrenci velilerinin taleplerini eğitimin temel ilkeleri doğrultusunda değerlendirmeye aldık.","label":1} {"sentence":"Göz temasımızı dinleyicileri üzerinde sürdürmeliyiz.","label":0} {"sentence":"Konuşma sürekli bir duygu ve düşünce aktarımıdır.","label":1} {"sentence":"Türkçe Sözlükteki beş yüz on üç alıntıya karşın İngilizcedeki Türkçe alıtmıların sayısı dört yüzün üzerindedir.","label":0} {"sentence":"Badem ağaçları aldanmış, çiçeklerini bahar vurmuştur.","label":0} {"sentence":"Göktürk Alfabesiyle yazılmış ve günümüze ulaşan en önemli belgeler Yenisei Orhon Yazıtlarıdır.","label":0} {"sentence":"Bunlardan biri sözcük parçalarının sıralanmalarına ilişkindir.","label":1} {"sentence":"Bunlar gerçekten Peygamber kelamları olduğunu kesinlikle ispatlamak kolay değildir.","label":0} {"sentence":"Örneğin, Çankaya sözcüğündeki ilk ünlü a, yanındaki geniz ünsüzü /n/nin etkisiyle genizsilleşerek /Çãnkaya/ şeklinde düşünülür.","label":0} {"sentence":"Eski Oğuzca ile yazılmış ilk eserlerde Karahanlı Türkçesi ses ve şekil özellikleri yer yer karşımıza çıkar.","label":0} {"sentence":"Ancak Erginin sınıflandırma yaklaşımının da bu farklılıklara zemin hazırlamış olduğunu belirtmek","label":0} {"sentence":"Oysa özellikle üniversiteler araştırmanın, incelemenin, sorgulamanın yoğun bir biçimde yapıldığı bilim kurumlarıdır.","label":1} {"sentence":"Okuyucuda merak uyandıran bu bölüme düğüm bölümü adı verilir.","label":1} {"sentence":"Türk Akdenizinin ovalarında her gün yeni bir kanal, hayatı bir bahar gibi kurutmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu kavram daha sonra 2000li yıllarda yönlendirmek, isteklendirmek sözleriyle karşılandı.","label":1} {"sentence":"Enklitikler, ek olmadıkları halde, özellikle ünlü uyumları açısından ek gibi davranan, ama vurgulanmayan dil ögeleridir.","label":1} {"sentence":"Bu nedenle, Türkçe sözcüklerde bulunabilen hece yapısına sahip olanlarda bir problem yok.","label":0} {"sentence":"Vatanımızı içten gelen bir aşkla sevmemiz, bu samimi güzelliklerin bütünü olduğu içindir.","label":1} {"sentence":"Bugün yeryüzünde yalnızca kendi sözlerine dayanan hiçbir kültür ve medeniyet dili yoktur.","label":1} {"sentence":"Bu anlam farklılıklarını bilerek dili kullanmak da o dille sanat eseri ortaya koymanın basamaklarından biridir.","label":1} {"sentence":"Özellikle ünlü uyumları Türkçenin tipik özellikleri arasındadır.","label":1} {"sentence":"Bu tür cümlelerde var olma, olumluluk var ile; var olmama ve olumsuzluk yok ile gösterilir: Param var.","label":1} {"sentence":"Şimdilik söyleyebileceğimiz yalnızca bu çalışma oluşturulduğu sürede mevcut olan medya uygulamalarıdır.","label":0} {"sentence":"Sen hayatında fil görme-di-n mü?","label":0} {"sentence":"Yalnızca kişiler için değil markalar ve kurumlar için de büyük önem taşıyan sosyal medya aynı zamanda bir ciddi pazarlama alanıdır.","label":0} {"sentence":"Dil göstergeleri aynı zamanda soyutturlar; yani dil, nesne ve kavramları genel olarak adlandırır.","label":1} {"sentence":"Türkçe kökenli sözcüklerde ünlü uyumlarının yanı sıra ünsüzlerle ünlüler arasında da uyum vardır.","label":1} {"sentence":"Yine Arabça -iyet ekiyle biten sözcüklerin sonundaki /t/ ses eklendikçe ötümlüleşmez.","label":0} {"sentence":"Yerleşik hayatta bunun en belirgin yansıması mahalle kavramı farklıdır.","label":0} {"sentence":"Ortak özelliklerin azaladığı kısmen olabileceği gibi tamamen farklı bir sese dönüşme şeklinde de ortaya çıkabilir.","label":0} {"sentence":"Her İkisi de Anlamsız Olan Ögelerden Oluşan Tekrar Grupları: Bu tekrar gruplarında oluşturan iki öge de anlamsızdır.","label":0} {"sentence":"Aynı şekildelik belirli diller belirli ırklara ya da etnitelere mutlak biçimde bağlı değildir.","label":0} {"sentence":"Üç buçuk yıldır aralarında yaşadığı Amerikalıların 1000 kelime ile konuştuğunu anlatmak istiyor aslında.","label":1} {"sentence":"Mebuslar, geldikleri bölgelerde konuşulan Türkçe ile konuşamıyorlardı.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak fonetik çalışmalarında veya ağız araştırmalarında söylenen daha ayrıntılı biçimde yazıya yansıtma çabası vardır.","label":0} {"sentence":"Geleneksel dilbilgisi kitaplarında yapım ekleri sınıfında yer alan bazı ekler, modern çalışmalarda çekim eki sınıfına dahil edilir.","label":1} {"sentence":"Dilekçenin sağ alt köşesine de dilekçe yazan açık adresini yazar.","label":1} {"sentence":"Dillerin sınıflandırılmasında kullanılan ikinci önemli yöntem dillerin yapılarından yola çıkar.","label":1} {"sentence":"Eski Oğuz Türkçesi yalnızca Anadoluda değil, Azerbaycan, Irak ve Suriyede de kullanılmıştır.","label":1} {"sentence":"Ünsüzleri ilgilendiren değişmeler sırasında bu ortak özelliklerden birini kazanma veya önemli bir tutar uzaklaşma.","label":0} {"sentence":"Türemiş sözcük tek başına tabandan bağımlı olarak kullanılır.","label":0} {"sentence":"Ağızlarda, yörelere göre değişen çok sayıda ünlü vardır.","label":1} {"sentence":"Ana Türkçenin bulunmayışı ayrılan en belirleyici özelliği Çuvaşçanın Ana Türkçe birliği içinde Türkçeden İlk.","label":0} {"sentence":"Bu ses olayı; ünsüzünü düştüğü yere göre, söz başında, söz içinde ya da söz sonunda görülebilir.","label":0} {"sentence":"Merkezde beni katil sandılar.","label":1} {"sentence":"Örnekseme Örnekseme, özellikle ses ve biçim bakımından yabancı sözcükleri model alarak yerli biçim birimlerle sözcük üretilmez.","label":0} {"sentence":"Sanal dünyada dilin eski varyantları ortaya çıkmış, yabancı birinin anlayamayacağı iletişim biçimleri gelişmiştir.","label":0} {"sentence":"Ama Osman, işte burada duraklayıveriyor ve gene Ede Balının o sözünü ve o söze gelen ısrarını düşünüyor.","label":1} {"sentence":"Tanzimat döneminde gazeteciliğin faaliyetlerinin başlaması ve giderek hız kazanması, Türk modernleşmesi adına önemli bir aşamadır.","label":0} {"sentence":"Yazıyla izlenemeyen dönemlerin adlandırılmasında Altay Çağı, En Eski Türkçe Çağı, İlk Türkçe Çağı gibi terimler kutlanılmıştır.","label":0} {"sentence":"Ses Bilimi Ses bilimleri, diller üzeri bir yaklaşımla insan dilindeki seslerin fiziksel özelliklerini incelediği belirtilmişti.","label":0} {"sentence":"Padişaha diyor ki: Oğlanı bu gece de bana verin, eğer onu konuşturamazsam gemim de sizin olsun. diyor.","label":1} {"sentence":"Dördüncü ünitede seslerden geçiştik ve Türkçede sözcük yapımı ve genel olarak sözcük türleri üzerinde durduk.","label":0} {"sentence":"Olaya bağlı öykülerde oyunun geçtiği yer betimlenerek tanıtılır.","label":0} {"sentence":"Yükleme sorulan ne? sorusunun cevabı olan Düğünde takılan altınların hepsi tamlaması sözde öznedir.","label":1} {"sentence":"Ünlüler popüler yayınlarda sesli olarak denildiği veya olur.","label":0} {"sentence":"Örneğin: Şu yüksek binanın üçüncü katında/ annemin teyzesi/ oturuyor. Bu cümle yükleme iki sözcük öbeği ile bağlanıyor.","label":1} {"sentence":"Olumlu etkilerinin başında kişilerin birbirleriyle kolayca içerik ve bilgi paylaşımında bulunabilmeleri gelmektedir.","label":1} {"sentence":"Senin için diyorlar ki, hiç derse çalışmadan yüksek notlar almayı çok iyi *başarısız bir şekilde*.","label":0} {"sentence":"Böyle olunca kendi soydaşlarının hürriyet ve bağımsızlıklarına kayıtsız davran. olacak elbette uygun görülemez.","label":0} {"sentence":"İnsan, dilin tek bir zaman ekini, tek bir kişi ekini değiştiremez, dilin üretim yollarının dışına çıkamaz.","label":1} {"sentence":"Çünkü deyimler, bir dilin kullanımında en az sözcükler kadar gereksiz ve önemli yapılardır.","label":0} {"sentence":"Ancak parçalarüstü sesbirim bulunmaz yeterince yer alan uzunluk yazıda gösterilmez.","label":0} {"sentence":"Selçuklulardan sonra Anadoluda kurulan beyliklerin idarecileri genelde tek diliiydiler.","label":0} {"sentence":"Bulunma Grubu: Bulunma hali ekiyi getirilen bir isimle bir başka isim türünden kelimenin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"İngilizce de, Türkçe olmadığı gibi, tekil ekinin biçimbirimciklerinin dağılımı kurallıdır.","label":0} {"sentence":"Bunlardan Soğd, Mani, Brahmi, Süryani, Grek, Ermeni, İbrani alfabeleri belirli tarihi dönemlerde ve çevreslerde kullanılmıştır.","label":0} {"sentence":"Özne birinci kişi bilgisi taşırken eylem -n eki ile ikinci kişi bilgisi taşımaktadır.","label":1} {"sentence":"Gürkan ve/ile Ecem bul-uş-tular. Edilgen çatı, eylemin temel üyelerini azaltan bir ulamdır.","label":1} {"sentence":"Bu edebiyatın diline bazı bilginler Ermeni Kıpçakçası, bazı bilginler ise Ermeni harfi Kıpçak Türkçesi der.","label":1} {"sentence":"Salt fiil ismi yapılmak istendiğinde çok defa -mAk, bu ek çokluk veya hal eki aldığında -mA biçiminde kullanılır.","label":1} {"sentence":"Sözcüklerin ses yapılarında meydana gelen değişiklikler renk olayları olarak adlandırılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Son iki grupta, alfabede tek bir harfe gösterilen ama söyleyişte art ve ön biçimleri bulunan sesler de yer almaktadır.","label":1} {"sentence":"Çizgi bu iki yanında oluyorsa da buralarfda başka biçimleirn olması gerektiğini gösterir; ek içektir.","label":0} {"sentence":"Biçimbirimsel çözümlemede, sayılır biçimcikler sözcüklerdeki biçimbirimsel çözümlemelerde ise sözcükler biçimbirinlerine ayrılır.","label":0} {"sentence":"Dilin sesbilim, sözdizim ve anlambilim birimleri üretici olabilir.","label":1} {"sentence":"Zamanı gelince ülke içinde sağlanan sağlam beraberliğimiz, bütün dünyaya devletimizin de güçlü olduğunu göstermektedir.","label":1} {"sentence":"+gil: Topluluk, akraba topluluğu, aynı aileye veya türe mensup olma bildiren isimler türetir.","label":1} {"sentence":"Bu özellik ile 24 saat içinde silinecek olan fotoğraf ve videolar eklenip paylaşılamamaktadır.","label":0} {"sentence":"İsimden sıfat yapım ekleri -lX ve sXz, isimden fiil yapım eki -lA gibi bazı yapım ekleri de oldukça işlektir.","label":1} {"sentence":"Yeni sözlükbirimin anlamı ile birleşenlerin anlamları arasındaki ilişki kaybolmuş veya farklı derecede açık olabilir.","label":1} {"sentence":"Ses; orurum, iletim, algılama ve değerlendirmeden ibaret dört ana aşamalı bir sürecin ürünüdür.","label":0} {"sentence":"Dilin karşılaştığı yeni kavram ve durumlarla karşılanmak üzere başvurulacak birkaç yollar vardır.","label":0} {"sentence":"İnsan çok değişik duygular üretebilen ve bu duyguları yansıtıp karşısında bulunanları da etkilemek isteyen bir varlıktır.","label":1} {"sentence":"Olumsuzluk ifade eden ne... ne bağlacının bulunduğu cümlelerin yüklemleri olumlu olmalıdır.","label":1} {"sentence":"Divan ile hemen hemen aynı tarihte telif olunan diğer bir eser de Kutadgu Biligdir.","label":1} {"sentence":"Nitelendirilmesi, bilimsel bir yaklaşım değildir aslında dillerin zengin veya yoksul, gelişmiş veya az gelişmiş diye.","label":0} {"sentence":"Buraya kadar sözü edilen ünsüzlerin çıkarılmasında havanın söyleyiş organlarında tamamıyla engellenmesi söz konusu değilmiş.","label":0} {"sentence":"Variation with Ferdi ahlaktan vatani ahlaka kadar bütün Türk ahlak kaidelerini tespit edip halka mal etmek yanlıştır","label":0} {"sentence":"Eğitim alınmış bir Türkiyeli ile Azerbaycanlı arasındaki karşılıklı anlaşılabilirlik oranı oldukça yüksektir.","label":0} {"sentence":"Ancak isim cümlelerinde geçmiş zaman; dolaylılık, şart imek fiili veya ekfiil adı verilen bir fiille yapılır.","label":1} {"sentence":"Taban olarak türüne bakılmaksızın herhangi bir ek almış yapı değildir.","label":0} {"sentence":"Ama sözcüklerdeki anlam ayırıcı öge diğer ses kapanmaz bağımsız olarak ortaya çıkmaz.","label":0} {"sentence":"2. Sultan, halayıklarına emrediyor: Balıkları al, oğlanın tablasına bir avuç altın koyun. Halayıklar Sultanın dediğini yapıyorlar.","label":0} {"sentence":"Akrabalık ve unvan belirten kelimelerin kişi ismiyle birlikte kullanılması sonucu unvan grubun oluşur.","label":0} {"sentence":"Dilin milli ve zengin olması, milli hissin inkişafında (gelişmesinde) başlıca müessirdir (etkendir).","label":1} {"sentence":"Ancak bilimde, teknolojisinde, uygarlıkta tüketici olan toplumların başka dilere katkıları da sınırlıdır.","label":0} {"sentence":"Tümceleri niteleyen belirteçler (maalesef, iyi ki, belki, açıkçası), genellikle konuşucunun yansıtır olay hakkında tutumunu.","label":0} {"sentence":"Ancak bu, her dil her dilde görülen bir gelişmedir ve değişkenliği, popüler dilcilikte olduğu gibi, bozulma olarak adlandırmak yanlıştır.","label":0} {"sentence":"Türetme Yukarıda türetme ile ilgili ayrıntılı bilgi verildiği için burada eksik şekilde değinilmiştir.","label":0} {"sentence":"Heceler anlamsız taşımakla yükümlü yapılar değildir.","label":0} {"sentence":"Badem ağaçları aldanmış, çiçeklerini don vurmuştur.","label":1} {"sentence":"Kitabın ilgili ünitesinde ayrıntılı olarak görüleceği üzere bunlar, sözdizimsel yapar kelimeler.","label":0} {"sentence":"Deyimlerle Atasözleri Arasındaki Farklar Deyimler ve atasözleri zaman zaman birbir karıştırılmaktadır.","label":0} {"sentence":"İddiaları ciddiye alalım olursa bu tür konuşurlar hemen hemen Türkçe değil, tarzanca konuşmaktadırlar.","label":0} {"sentence":"İşimiz bilgiyi net ve görünür kılmaktır. İsim tamlamasında tamlayan olarak kullanılabilir.","label":1} {"sentence":"Bu nedenle, eksik ifade edilmiş anlam unsurları, zihinde hedeflenen resmi bulanık yansıtır ve iletişim belirsizleşerek eksik kalır.","label":1} {"sentence":"Kardeşiniz burada mı?","label":1} {"sentence":"Gövdenin üstüne yeni bir yapım eki gelirse doğal olarak gövdenin üstüne yeni bir gövde çıkar.","label":0} {"sentence":"Bu dinlerin etkisiyle dini bir edebiyat gelişti ve Çince, Tibetçe vb. komşu dillerden pek çok eser Uygurcaya tercüme edildi.","label":1} {"sentence":"İ İyelik Eki: Nesne veya kavramların bir başka nesne ya da kavrama ait olduğunu gösteren eklerdir.","label":1} {"sentence":"Metinde tekrardan kaçınmak amacıyla, gerektiğinde ilgili bölümlere göndermeler yapılmıştır.","label":1} {"sentence":"Yeryüzinde yaşananlar felaketler sonucunda Türkçenin söz varlığına girmiş yabancı kökenli bir sözcük anımsıyor musunuz?","label":0} {"sentence":"Bunun üzerine Ertuğrul, güven kazanmak için daha fazla yapıyor ve halkının eşyasını yaşlı kadınlarla gönderiyor.","label":0} {"sentence":"Altbiçimler biçimbirimlerden olarak farklı karşıtsal değil bütünleyici dağılımdadırlar.","label":0} {"sentence":"Badem ağaçları aldanmış, çiçeklerini vurmuştur don.","label":0} {"sentence":"Tonun bazı dillerde, alçalan veya yükselen olmak üzere, anlam ayırıcı olarak çok farklı biçimlerinin vardır.","label":0} {"sentence":"İngilizce konuşanların pek azı bundan haberdar olsa da, İS yaklaşık 1000e değin İrlanda dili savaşkanca yaygınlaşan olmuş bir dildi.","label":0} {"sentence":"Söz gelimi Eskişehir deyince belli bir şehir, Türkçe deyince belli bir dil, Ali deyince belli bir kişi akla gelir.","label":1} {"sentence":"Aralarında çok defa siyasi birlik bulunmayan bu Türk toplulukları arasında belli bir kader birliği yoktur.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık aynı alfabeyi kullanan dillere ait sözcüklerde iş daha da karışıktır.","label":1} {"sentence":"Zilede çok küçüktüm, cümle sonuna mutlaka nokta konur ve yeni cümleye de büyük harfle başlanır.","label":0} {"sentence":"Doğu Türkistanda IX. yüzyıl ortalarınıda devlet kuran Uygurlardan kalma elyazmalarının çoğu Uygur Alfabesi ile yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"Mehmed Akifle son görüşmemizde, 1913te, yani Balkan Harbinin faciaları üstüne, buluşması dertleşmeye karar vermiştik.","label":0} {"sentence":"Zamanı toplu geçirmek demek; hayatın dışında olan her türlü güzelliği ve sıkıntıyı birlikte karşılamak ve yaşamak demektir.","label":0} {"sentence":"Bu durumun dönem başındaki öğretim elemanı tarafından öğrencilere açıkça anlatılması gerekmektedir.","label":0} {"sentence":"Soru eki olarak da biliniyor mX, bağlaç olan dA edatı gibi ögeler enklitikler olarak geçer.","label":0} {"sentence":"Zaten İngilizencede olduğu gibi bazı dillerde de bu anlamlar olmayan çatıda sözlüksel olarak kodlanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Klasik Öncesi Devir, bu edebiyatın oluşup gelişme devridir ki bu dönemde Lütfi ve Sekkaki gibi önemli şairler yetişmiştir.","label":1} {"sentence":"Osmanlı devletinin son zamanlarında bazı dini müesseselerin bozulduğunu, dinin istismar edildiğini biliyoruz.","label":1} {"sentence":"Germen dilleri: Bu grubun içinde Almanca, İngilizce, İsveççe, Norveççe, Danca ve İzlanda yer alır.","label":0} {"sentence":"Bu güç de ancak Soğutların kontrolündeki kervan yollarından yani İpek hattından gelebilirdi.","label":0} {"sentence":"Yardımcı seslerin bağlama ünlüleri ve bağlama ünsüzleri olmak üzere iki vardır türü.","label":0} {"sentence":"ise çekim yolu","label":0} {"sentence":"Etrüsk, Sümer, Mısır gibi kimi eskil devletlerin dili daha yüzyıllarca önce yok olmuştu.","label":0} {"sentence":"Kendisi dolayısıyla dünyayı hangi dilde öğrenmişse da o gerçeklik dilde dünya kazanıyordu.","label":0} {"sentence":"Tarihte Türkçe ile ilgili ilk uyarı Bilge Kağandan gelmemiştir.","label":0} {"sentence":"Eğer bir ad cümlesinde nesne varsa o nesne, temel cümlenin değil söz konusu ad cümlesinin ögeleden birinin nesnesidir.","label":0} {"sentence":"Dönüşlülük zamiri olarak Türkiye Türkçesinde kendi Türkiye kullanılır.","label":0} {"sentence":"Artzamanlı bakış açısıyla Türkçenin tek yardımcı ünsüzünün /y/ olduğu, diğerlerinin farklı işlevlerden geliştiği bilinmektedir.","label":1} {"sentence":"Alıntı sözcükler bu kurala uygun iseler, sondaki iki ünsüz arasında dar ünlü getirilmez.","label":0} {"sentence":"Bu dil ailelerini kısaca tanıyalı: a. Hint-Avrupa dili ailesi: Hint-Avrupa dillerinin konuşulduğu alan oldukça geniştir.","label":0} {"sentence":"Bu kitabın hazırlanmasında emeği geçen bütün öğretim elemanlarımıza teşekkür ederim.","label":1} {"sentence":"Çekimsel Biçimbilim Bir sözlükbirim kendisini oluşturan tüm içinde barındırır.","label":0} {"sentence":"Burada toplumumuza, özellikle aydın kesime, sanatçılara, yazarlara düşen hakları vardır.","label":0} {"sentence":"İşte cümle: Türkçe güzel dildir, keşke eskiden resmi dil Türkçe kabul olunsa idi.","label":0} {"sentence":"Daha büyük bir grup tek heceli sözcükte ise, ünlü uzunluğundan kaynaklanan ötümlüleşme ancak eklenmede ortaya çıkar.","label":1} {"sentence":"Bunun zararlarını fazla telafi faaliyetle çalışmalıyız.","label":0} {"sentence":"Nitekim; Milli Egemenlik öyle bir nurdur ki, onun karşısında zincirler erir, taş ve tahtlar yanar, yok olur.","label":1} {"sentence":"İnsan önce sözlü dili edinir; yazı kabili daha sonra eğitimle kazanılan bir beceridir.","label":0} {"sentence":"Antalya ovalarında adım bir harabe görürsünüz.","label":0} {"sentence":"Bu satırların yazarı, halen Türkiyedeki işitme engellilerin kullandığı Türk İşaret Dili ile ilgili çalışmalar yapıyor.","label":1} {"sentence":"İhtiyarlık vaktinde gönlü hoş olsun! Fahim Bey ve Biz Abdülhak Şinasi Hisar","label":0} {"sentence":"Dolayısıyla kişi dünyayı hangi dilde öğrenmişse, o dilde dünya gerçek hale geliyordu.","label":0} {"sentence":"Oysa türemiş veya birleşik zarf-fiil yapıları açıklanabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Münazara şeklindeki tartışmalar daha çok orta öğretim öğrencileri arasında düzenlenmemektedir.","label":0} {"sentence":"Bu durumda araştırmaya konu olan dillerin % 62,1inin 5-9 arasında ünlüye sahip olduğu ortaya çıkmaktadır.","label":1} {"sentence":"Aşağıda bu farkları kuralcı ve betimleyici dilbilgisi kavramları ile kısaca açıklayacak.","label":0} {"sentence":"Azteklerde soğuğ, buz ve kar kavramları, aynı köke getirilen çeşitli soneklerle türemişim sözcüklerle dile getirilir.","label":0} {"sentence":"Görünüş kategorisinin temelini, zamanla ilgili ancak zamanla açıklanamayan dilbilgisel olguların fark edilmesi oluşturur.","label":1} {"sentence":"Ancak eklenmeyle ilgili ses değişmelerini çekim ve türetim için açısından ayrı değerlendirmek gerekir.","label":0} {"sentence":"Tarihte Türkçe ile ilgili ilk uyarı Bilge Kağandan gelmiştir.","label":1} {"sentence":"Göktürkçe, Türk Tengri inancındaki Türklerin yazılı metinlerden, bozkırda meydana getirdikleri ibarettir.","label":0} {"sentence":"Dr. Osman Nedim Tunanın ve Prof. Dr. Oktay Aslanapanın bağış kitapları sayılabilir.","label":1} {"sentence":"Eleştirmen adını verdiğimiz eleştiriyi yapan kişinin eleştirdiği konu hakkında yeterli bilgiye sahip olması zorunluluktur.","label":1} {"sentence":"Sözcük bir bağlamda ünlüsünü korurken başka bir bağlamda ünlüsü olmadan kullanılmamaktadır.","label":0} {"sentence":"Unuttu gitti örneğinde olduğu gibi önceki fiil ile arasında kişi ve sayı açısından bir uyum yoktur.","label":0} {"sentence":"Bu sözlük, Türkçenin çok değerli bir hazinesidir ve dili yazı ihtiyaç duyduğu pek çok sözcüğü buradan alabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Olaylar ve durumlar okurun kafasındaki merakı gidermeye yönelik bir biçimde sonçlanmaz.","label":0} {"sentence":"Bunlarda, kullanılan isim ve fiil unsurları ile yardımcı fiiller gösterir farklılıklar.","label":0} {"sentence":"Kişilerin söz varlığının sınırlı hatta kısır olması da Türkçenin bir gibi eksikliği görülür.","label":0} {"sentence":"Halil, kömür almağa gelip de pazarlığı anlatmağa başlamış ve daha on beş adım atmamışlardı ki, arkadan Halili çağırdılar.","label":1} {"sentence":"Söyleyiş organlarında seslerin oluşmasında önemli rolü oynayan belli noktalar vardır.","label":1} {"sentence":"Bunların içinde de komşu olduğumuz veya yan yana yaşadığımız pek çok halkın dilinden Türkçeye az da olsa sözcükler girmiştir.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcüklerin bir kısmı hem sık sık yanlış yazılmakta hem de yanlış söylenmektedir.","label":1} {"sentence":"Bu durum Türkçeye bir kıvraklık vermekte ve bir cümle içerisine yoğun düşünceleri sığdırma imkanı sağlamaktadır.","label":1} {"sentence":"Bu yüzden eklerde, düz ünlülerden sadece düz geniş ünlüler /a/ ve /e/, dar ünlülerin ise hepsi bulunabilir.","label":1} {"sentence":"Fakat ne yalan söyleyeyim, ben bu dükkanda çok nadir şeylerin daha fevkınde bir lezzet buldum: Satıcının kendisi.","label":1} {"sentence":"Sözcükler tek bir anlamlı birim olabildiği gibi birden fazla anlamlı birimlerde de oluşabilir.","label":0} {"sentence":"O, bi kız elbisesi iğreti saç.","label":0} {"sentence":"İngilizcenin yalnız kendisine ait, Latinceden ya da Yunancadan alınmamış sözcüğü var mıdır?","label":1} {"sentence":"Bu nedenle ses düşmesi yerine nöbetleşme terimini kullanmak daha doğru görünmektedir.","label":1} {"sentence":"Bu bölümde, tekrar grupları kapsamında önce türetilmiş ve birleşik isimler, ardından türetilmiş ve birleşik fiiller ele alınacaktır.","label":0} {"sentence":"Ezgi dillerinde ezgi, sözcükler arasında değil, yapılar arasında anlam farkı belirtmede kullanır.","label":0} {"sentence":"Türkçenin uzun tarihli macerasının da etkisiyle son derece zengin bir deyim dünyası vardır.","label":0} {"sentence":"Bir başka ifade ile kendisi özne olmadığı halde temsil eder özneyi.","label":0} {"sentence":"Kılınış: Eylemin zamansal iç yapısıyla ilgilidir; eylemin iç zaman yapısını ve evrelerini konu alan væ bir kategoridir.","label":0} {"sentence":"Sonra belki bu sistemin bazısı silik kopyaları oluşturulabilirdi, örneğin Fransızca gibi.","label":0} {"sentence":"Fiil çatıleri; biçimbilgisi ve sözdizimi arasındaki bağlantıyı, etkileşimi çok iyi gösteren bir alan.","label":0} {"sentence":"Bir dilin bir veya birden çok yazılı formu olabileceği gibi sayısız bölgesel ve/veya toplumsal lehçesi vardır.","label":1} {"sentence":"Tüketici İngilizce bilmediğinden kılavuzdaki bu uyarıyı anlayamamış, çamaşır makinesine atmak kazak zarar görmüş.","label":0} {"sentence":"Tam tersı olark bir tek sıfat birden fazla ismi de nitelybilir.","label":0} {"sentence":"Ünsüzler, oluşumları sırasında bir engele takılarak sedalarını sürtünme yada çarpmaadan alan seslerdir.","label":0} {"sentence":"Entegrasyona ayrıştırma diye karşılık gösterirken öğrencilerin daha zor anlamaları için entegre et tesisleri örneğini verdim.","label":0} {"sentence":"Biçim bilgisi açısından sayıların ayrı bir kelime türü olarak görülmelerini gerektirecek birkaç özellikleri vardır.","label":0} {"sentence":"İnsanlık, başı yumuşak olmuştur tarih boyunca.","label":0} {"sentence":"Nesne, ettirgen yapıya aynen taşındığı için etken cümlenin öznesi, yukarıdaki örnekte olduğu gibi nesne pozisyonuna taşınamaz.","label":1} {"sentence":"Ayrıc Eski Türk Runik yazısının sağdan sol yazılması da Sami kökenli olduğunu kanıtlayan bir başka kanıt olarak gösterilmektedir.","label":0} {"sentence":"Genellikle cümle başında olmakla berabersin, kimi zaman cümle ortasına ya da sonuna kayabilirler.","label":0} {"sentence":"Peki, dünyanın öbür ucundaki yabancı bir ülkede o genç kızı kendi diline bile güven duyamaz durumda yemek acı değil mi?","label":0} {"sentence":"Çok nadir olarak konunun daha iyi anlaşılması için eski dönemlerdeki durumlara işaret edilecektir.","label":1} {"sentence":"Esasen bizim hangi dili mi kullandığımız yoksa dilin bizi mi kullandığı çelişkili bir sorudur.","label":0} {"sentence":"Grubun ilk kelimesi genellikle iyelik eki alırken bazen yalın halde de bulunabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Ayrıca geleceğin mimarı olacak pozisyonunda bulunan siz gençlerimize de sağlık, mutluluk ve üstün başarılar dilerim.","label":0} {"sentence":"Kuzey Türkçesi pek çok eserini Türk dünyasının en güneyinde, Mısır ve Suriye de vermiştir.","label":1} {"sentence":"Alanda tekrar öbeği, bağlam öbeği, ikilemeli ad, yinelemeli ad, ikiz kelime, kelime koşması gibi farklı terim anılırlar.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak çoğul ekinin fonetik yazımı -lAr biçimindedir.","label":1} {"sentence":"Hikaye ve rivayet anlatımlarında birleşik çekim eki genellikli son cümleye getirir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca kendinden önceki ünsüzün de inceliğini göstermektedir.","label":1} {"sentence":"Bu durum, yazı dili söz varlığını zenginleştirmekte başvurduğu yollardan biridir.","label":0} {"sentence":"Varlıkları için başka yapılara ihtiyaç duymayann bu tür biçimbirimlere bağımsız biçimbirim diyoruz.","label":0} {"sentence":"Ses bilgisinde sözcük vurgusu ve cümle vurgusu olmak üzere iki ana vurgu türü vardır.","label":1} {"sentence":"Oysa halk için gerekli olan, Türk olan ve kolay bir öğrenimdir.","label":0} {"sentence":"Almancada anne sözcüğünün çoğulu, ilk ünlünün [+ART] özelliği [-ART] özelliği dönüşerek gerçekleşir: Mutter anne / Mütter anneleri.","label":0} {"sentence":"Bir kısmı Kıpçakların Ermeni Gregoryan mezhebini tanıdığına ilişkin bilgiler vardır.","label":0} {"sentence":"Bu anlamlı sözcükler ancak o dile özgü kurallara bağlı olarak yanlış cümleler ortaya çıkarabilirler.","label":0} {"sentence":"Çünkü Islamiyet, Türk milletine yeni bir ruh verdimiş, onu zaferden zafere koşturmuştur.","label":0} {"sentence":"İrlanda dili, İskoçya Gaelcesi, Galce, Bretonca gibi birkaç çağdaş Kelt dili de küçük tehlike altında.","label":0} {"sentence":"Etkilenmenin küresel yalnızca diğer dilleri İngilizcenin etkilemesiyle kalmadığını da belirtmek gerekir.","label":0} {"sentence":"Yarı ünlü y, yanındaki art ünlüyü ön damaksılaştırır ama asla art damaksılaştırmaz.","label":1} {"sentence":"Ağızların dile ses bilgisi açısından nasıl bir etkide bulunduğu popüler dilciliğin çok sevdiği bir konusu tartışma.","label":0} {"sentence":"Emir çekiminde dikkat edilirse emri gösteren ayrı bir eki yoktur, ekler; kişi, sayı ve emri aynı anda gösterir.","label":0} {"sentence":"Arkadaşlar daha önce de belirttiğim gibi ben alım satım işlerinden hiç ama hiç anlamadım, beni oraya göndererek hata yapıyorsunuz.","label":0} {"sentence":"Böyle bir şeyi aklımızdan geçirmeye kalkışır kalkışmaz, bilim adamlarını buluruz karşımızda.","label":1} {"sentence":"Sahte mal sahte sevinçleri, sahte gülüşleri doğurur.","label":1} {"sentence":"Yani yazılan zamanın duygu ve düşünceleri yön değiştirir anıları.","label":0} {"sentence":"Peki ama bu nasıl yapılır?","label":1} {"sentence":"Ötümsüzleşme: Ötümlü bir ünsüzün ötümlüleşmesi, Türkçe kelimelerde çok yaygın değildir.","label":0} {"sentence":"Bugüne kadar kültürün yüzlerce tarifi yapılmıştır.","label":1} {"sentence":"Sözcüklerdeki heceler kendi içlerinde seslerin art veya ön sıradan olmaları açısından uyumludur.","label":1} {"sentence":"Bu cümlede yüklem ortak kullanıldığı için ne de beni anladım sen gibi bir anlam ortaya çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"gelişme ihtiyaç sesler yeni eder ihtiyacı, kalıplar gibi, biçim ve de sözdizimi de.","label":0} {"sentence":"Oysa İngilizce, Fransızca gibi bazı dillerde gizli özne bulunamaz.","label":1} {"sentence":"Başlangıçta 22 ünsüzden oluşan alfabeye Arapçanın ihtiyaçlarını karşılamak üzere, sonradaki 6 harf daha eklenmiştir.","label":0} {"sentence":"Unvan grubu, sıfat tamlamasında isim unsuru olarak kullanılabilir.","label":1} {"sentence":"Buna göre şo, daha uzakta ama konuşulma sırasında görülen bir varlığa işaret eder.","label":1} {"sentence":"Bu kurumlar aracılığıyla Anadolunun çeşitli bölgelerine gönderilen uzmanlar tarafından tarama ve başlatılır faaliyetleri derleme.","label":0} {"sentence":"Budist Uygurlar işte bu Toharlarca tadil edilmiş yazıyı almışlar, kendileri de bu yazıda bazı değişiklikler yapmışlardır.","label":1} {"sentence":"Ancak ondan sonra işin gerekleri ile kendi niteliklerinizi karşılaştırabilirsiniz ve 193 işe uygunlulzunu belirtebilirsiniz.","label":0} {"sentence":"Semiçeriye'nin (Yedisu) bölgesinde yaşamiş Türklere ait olan bu kitabeler geçen yüzyıl sonlarında yayınlanmıştır.","label":0} {"sentence":"Halil: -Bırak canım, dedi, Şükrünün ipi ile kuyuya çıkılır mı?","label":0} {"sentence":"Eğer anlatacağımız fıkra, dinleyenler tarafından bilinmiyorsa ancak o zaman fıkranın tamamını anlatma yolunu seçeriz.","label":1} {"sentence":"Bu sözcükler dağılım özellikleri bakımından bir tanımlık ve addan önce gelmiş sıfatlardır.","label":0} {"sentence":"Yirmi yıl Dil ve Edebiyat ında bu milletin yaşama ve uzun ömürlü olma sırrı vardır.","label":0} {"sentence":"Türemiş ve 86 Biçimbilim-I: Sözcük Sözlükbirem sözlüksel biçimbilimin, sözcükbiçiler ise çekimsel biçimbilimin çıktılarıdır.","label":0} {"sentence":"Bu tür seslerden biri de kar kazanç sözcüğündeki /d/ sesidir.","label":0} {"sentence":"Bir ünsüzün betimlenmesinde dilin konumu, ağız açıklığı ve dudak durumu belirtilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bin bir gece okumuş masal.","label":0} {"sentence":"Eski Toplulukların İzini Sürmeli Tıkırtılı konuşanlarla ilgili genetik veriler toplayan araştırmacılar da var.","label":0} {"sentence":"Buraya kadar sözü edilen ünsüzlerin çıkarılmasında havanın söyleyiş organlarında tamamıyla serbest bırakılması söz konusu değildir.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak Türkçenin farklı ağızları aynı zamanda bürünsel özellikler açısından da birbirinden ayrılır.","label":1} {"sentence":"Her iki sözcüğün de orijinal biçimlerinde uzun kısa ünlü bulunması bunun nedeni olmalıdır.","label":0} {"sentence":"Crawhall, bu dillerin birkaçının bilinen hiçbir dil ailesinedir uymadığını da belirtiyor.","label":0} {"sentence":"Uygur alfabesinin Soğd kökenli olmak Uygurların uzun süreler Soğdlarla kültürel, ticari ve siyasi ilişkileriyle açıklanabilir.","label":0} {"sentence":"Sahanın çok önemli adlarının vurgunun yerli, tür ve işlevler konusunda çelişen tespitler, bunu açıkça göstermektedir.","label":0} {"sentence":"Durumlar dil kullanımını, özellikle de hitap sözcüklerin seçimini etkilemektedir.","label":0} {"sentence":"Diğer Durumlar: Yukarıda verilen düzenli durumlar yanında ünlülerin sıfırla nöbetleştiği başka örnekler de vardır.","label":1} {"sentence":"Türkçede genellikle orta hece, olan hecedir en zayıf vurgusu.","label":0} {"sentence":"Adlar, sıfatlar, zamirler, zarfar ve ünlemler ad soylu sozcüklerdır, ad çekim ekleri alabilirler.","label":0} {"sentence":"Yeterli zaman ayırırsanız bütün bu şeyleri onlara anadillerinde açıklayabilirsiniz.","label":1} {"sentence":"Bu tür yapılarda dilin dağarcık sözünde sayıca bir genişleme olmamakta ancak kelimelerin anlamında bir genişleme görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Kız sabaha kadar yalvarıyor, ayaklarına kapanıyor kocasının: Ben nerelerden geldim, ne fedakārlıklara katlandım.","label":1} {"sentence":"Bu özellik ile 24 saat içinde silinecek olan fotoğraf ve videolar eklenip paylaşılabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Dil bilimci Chomskyye göre çocuklar doğuştan gelen dil edinim aygıtı ile dilin kurallarını işiterek edinirler.","label":1} {"sentence":"Örneğin kardeş sözcüğünün göstereni olan k-a-r-d-e-ş ses dizilişiyle hiçbir iç bağlantısı yoktur.","label":1} {"sentence":"Fert olarak da, millet olarak da bizi tarih boyunca ayakta tutmuş ve büyük saadetlere Türk ahlakıdır olan götürmüş.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak Türkçenin yazım kurallarınadaki küçük düzenlemeler bile sürekli tartışma konusu olmuştur ve olmaktadır.","label":0} {"sentence":"Değişik coğrafyalarda çeşitli devletler kuran Türk soylu halklar, dillerini de bu coğrafyalarda yaygın hale kaybetmiştir.","label":0} {"sentence":"Eğer biz dilimize özen göstermez ve hatalı kullanımları düzeltmezsek bu yanlışlar yaygınlaşır ve zamanla dilimize yerleşir.","label":1} {"sentence":"Bir alman da es geht mir gut (gidiyor bana -j-iyi) biçiminde bir anlatıma başvurur.","label":1} {"sentence":"Bundan dolayı da kağıttan okuma, yansıtıcı kullanma gibi durumlara izin verilmemesini hoşnut olmamaktadırlar.","label":0} {"sentence":"Peki, dünyanın öbür ucundaki yabancı bir ülkede o duygusuz kızı kendi diline bile güven duyamaz durumda bırakmak acı değil mi?","label":0} {"sentence":"Olumsuzluk ögelerinin biçimi ve kapsamı diller arası ve içi değişiklikler gösterir.","label":0} {"sentence":"İsim-Fiil Öbeği -mAk, -mA, -Iş eklerinin eyleme eklenmesiyle oluşan sözcük öbeğidir.","label":1} {"sentence":"Öteki öykü tarzı ise, modern hikāye dediğimiz durum hikāyesidir.","label":1} {"sentence":"Hazırlanmak iyi değildir.","label":0} {"sentence":"Standart Türkçenin bölgeler üstü bir geçerlilik erişmesi, sanıldığının aksine, oldukça yenidir.","label":0} {"sentence":"Bu yazıyı Orta Asyada ilk kez kullananların Budist Toharlar veya Sakalar 73 olduğu sanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Rapor konusu çok çeşitli ve birbirinden ayrı özellikler gösterdiği için her alana uyacak farklı bir rapor formu yoktur.","label":0} {"sentence":"Işte Atatürk, bütün bunları çok iyi bildiği için zafere ulaşmamış.","label":0} {"sentence":"Ağızların dile ses bilgisi açısından nasıl bir etkide bulunduğu popüler dilciliğin çok sevdiği bir tartışma konusudur.","label":1} {"sentence":"Ayrıca uruk ip, urgan sözcüğü İlk Türkçeden Macarcaya hurok ilmik, düğüm, tuzak biçiminde geçmişdır.","label":0} {"sentence":"Dinlineki değişme konuşma dilinde yazı diline oranla daha hızlı olur.","label":0} {"sentence":"İsim fiiler; -mA (bilmen, görmemi, yıkaymı), -mAk (bilmeğ, görmen, yıkamamak), -Iş (bilişi, görüşmüş, yıkayışçı) ekleriyle yapılır.","label":0} {"sentence":"Anadolu Türkünün Kader Birliği, Türklük genelinde 6-7 asırlık Osmanlı Devleti dönemi da devam etmiştir.","label":0} {"sentence":"Gövdenin üstüne yeni bir yapım eki gelirse doğal olarak çıkar ortaya yeni bir gövde.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık aynı alfabeyi kullanan dillere ait sözcüklerde iş daha da karışıksal","label":0} {"sentence":"Unutulmamalı ki kalıplaştığı haller dışında, isim-fiil ekleri sıfat olarak kullanılamazlar.","label":1} {"sentence":"Türk dilli halkların yaşadığı coğrafya 90lı yılların başından itibaren zayıf bir iletişim içine girme imkanı buldu.","label":0} {"sentence":"Ama bu özellikler dillerde bir arada kullanılırken farklı yığılmalar, farklı vurgulama biçimleri ortaya çıkar.","label":1} {"sentence":"Örneğin insan, yararlanmak için su bentleri ve yapar kanallar etkili biçimde.","label":0} {"sentence":"Üst katman etkisi zayıf bir dilde baskın dile özgü özelliklerin ortaya çıkmadığı biçiminde görülür.","label":0} {"sentence":"Aynı şekilde Türkçede ilk sayısı küçük, ikinci sayısı büyük sayı sıfatlarında ise çarpma söz konusudur.","label":1} {"sentence":"Olumlu etkilerinin başında kişilerin birbirleriyle kolayca içerik ve paylaşımında bulunabilmeleri gelmektedir.","label":0} {"sentence":"Dil bilimsel açıdandiller yapılar, cümle tipleri vb. ölçütlerle sınıflandırabilir.","label":0} {"sentence":"Ancak diller birbirlerinden çok farklı gibi dursalar da hepsinde bulunan bir çok dil özelliği vardır.","label":1} {"sentence":"Birleşik kelimeler, dile ait söz dizimive biçim bilgisi kurallarından yararlanılarak oluşturulur.","label":0} {"sentence":"Kuşaktan kuşağa aktarılan bu emanete karşı, değersiz, manevi ve el değmemiş şeylere karşı duyulan saygı gösterilmelidir.","label":0} {"sentence":"Begendirilmiş olan kitap, meydanın ortasındaki kaldırımda duruyor.","label":0} {"sentence":"Göstergenin nedensizliği denilen bu durum, dil bilimsel araştırmalarda en önemli ilkelerden biridir.","label":1} {"sentence":"Meydancı Yedi Beya Sakıp, sen aramızda iken haddime mi diye meydancıldan bana kamanço ediyor.","label":0} {"sentence":"Antalya ovalarında adım başı bir harabe görürsünüz.","label":1} {"sentence":"Kalıplaşma, çekim ekleri hatta cümlelerin kimi zaman kendi işlevlerinin ve görevlerinin dışında, yeni anlamlar kaybetmesidir.","label":0} {"sentence":"Ne var ki alıntı sözcükler ile yabancı sözcükler arasındaki sınır anlaşıldığı kadar keskin değildir.","label":0} {"sentence":"Buna göre, bir ses dizilimi ancak olabilir anlamlıysa sözcük.","label":0} {"sentence":"Çekim ekleri, aynı türden her kelimeye eklenebildiği için yapıları yapılar gereği olabilir.","label":0} {"sentence":"Aynı sözcüğü Bugün yeni bir alk aldım örneğine bakarak ad olarak da sınıflandırabilirler.","label":1} {"sentence":"çalışacağı ise söz dizimi açısından olacağı pozisyona bağlıdır.","label":0} {"sentence":"Çünkü yazım dışında kalan alanların kural koymak güçtür.","label":0} {"sentence":"Kurtuluş Savaşı ve inkılaplarla ilgili eşyalar bulunmaktadı.","label":0} {"sentence":"Aşağıdaki örneklerde görüleceği gibi ünlü uzunluğunun yanlış kullanılması anlamı da etkilemektedir.","label":1} {"sentence":"Belgelerle izlenebilen yaklaşık 1350 yıllık süre boyunca Türkçe 13 değişik alfabe ile yazılmıştır.","label":1} {"sentence":"Dil bir köprüdür, inanç bir köprüdür, tarih bir köprü.","label":0} {"sentence":"Daha yüz yıl önce, Maddrellin doğumuna az kala, 12 bin kişi (ada nüfusunun yaklaşık üçte biri) Man dili konuşmaya devam ediyordu.","label":1} {"sentence":"Temel dil bilimi kitaplarında Türkçe çoğu zaman, sondan eklemeli olması yanında, bu özelliği ile de yer alır.","label":1} {"sentence":"Ses bilgisinin de ses bilimin de parçalar üstü ses bilgisinin de konusu konuşma sesidir.","label":1} {"sentence":"1. Bugün dünyanın hemen hemen her bölgesinde gerek soğuk, gerekse sıcak savaşların varlığı hepimizeryin malumudur.","label":0} {"sentence":"Dil ve diyalekt ayrımı noktasında en sık kullanılan ölçüt ise karşılıklı anlaşılabilirliktir.","label":1} {"sentence":"Dil içi: Doğrudan dille ilgili olmayan ancak dili etkileyen siyasal, kültürel vb. gelişme ve değişmeler.","label":0} {"sentence":"Aynı dili konuşan insanlar, millet denilen sosyal varlıkın temelini teşkil ederler.","label":0} {"sentence":"Konuşmanın gerçekleşilmesiti için en az iki kişiye ihtiyaç vardır.","label":0} {"sentence":"Hatta ek +CA ekiyle pekiştirilerek adı batasıca, boyu devrilesice biçiminde de kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Doğadaki sınırsız görsel çeşitliliğine karşılık insanın çıkarabileceği sesler sınırlı sayıdadır.","label":0} {"sentence":"Kuruluşu sıralarında benimsenmiş olduğu bu parolasiyle Fakültemiz ne kadar kıvansa yeridir.","label":1} {"sentence":"Bir Türkmenin de TuvaMu, HakaSlı, Altaylı aydının yazdıklarını anlaması pek zor... Ümitsiz bir durum adeta.","label":0} {"sentence":"Yazı diline temel olarak alınan ağız, genellikle o ülkenin kültür, sanayisi, ticareti ve yönetiminin merkezinin ağzıdır.","label":0} {"sentence":"Ancak XVII. yüzyılın sonlarına doğru yavaş yavaş bir sadeleşmenin başladığı da görülür.","label":1} {"sentence":"Kitaplığında aşağı yukarı tam binsiz cilt kitap vardı.","label":0} {"sentence":"Aynı computare teriminin Fransızcada compter saymak gibi değil.","label":0} {"sentence":"Ancak eklenmeyle ilgili ses değişmelerini çekim ve türetim açısından ayrı değerlendirmek gerekir.","label":1} {"sentence":"Son olarak şunu da belirtelim Uygur yazısı Türklerden Moğollarayken da geçmiş ve Klasik Moğolca yüzyıllarca bu alfabe ile yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"Günümüzde de Türkçede çok sayıda çeşitlenme vardır.","label":1} {"sentence":"İşaret dillerinde her istenmektedir ifade edilemez.","label":0} {"sentence":"Arap harfleri değiştirildiği takdirde bu harflerle yazılmış kitaplardan yararlanmak için yeni harflere çevrilen bastırmak gerekir.","label":0} {"sentence":"Her dil tarih içinden geriye doğru gittikçe bir ağacın dalları gibi başka dillerle birleşir.","label":0} {"sentence":"Karar verme, sözleşme işlevini bulunabilirler: Ertesi gün aynı saatte ayrıldılar.","label":0} {"sentence":"Şimdi gelin, bir dilin konuşucuları, sözcükleri nasıl tanır ve kullanmak bir gözden geçirelim.","label":0} {"sentence":"İşitme organları üzerinde yoğunlaşıyor İşitsel Ses Bilimi.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim grubunun bir unsuru bir cümleden oluşmuş olabilir.","label":1} {"sentence":"Oysa halk için gerekli olan, tam Türkiye olan ve zor bir öğrenimdir.","label":0} {"sentence":"3. Karaağaç gibi bir bileşik sözcükte iki kök yoktur.","label":0} {"sentence":"Aşağıdaki örneklerde sözcüğün genelinde önlük-artlık uyumu x yazmaz.","label":0} {"sentence":"Fert olarak da, millet olarak da bizi tarih boyunca ayakta tutmuş ve büyük saadetlere götürmüş olan Türk ahlakıdır.","label":1} {"sentence":"Ülke içinde sağlanan milli birlik ve beraberlik gerek içerdeki gerekse dışardaki tehlikeli propagandaları da bertaraf eder.","label":1} {"sentence":"Örneğin yıkandım, görüştük cümlelerinde eyleme konu olan kişiler, bizzat öznelerdir.","label":1} {"sentence":"Sesler hava akımının ağız boşluğunda dil ve alt çenenin hareketleriyle farklı biçimlerde engellenmesiyle oluşur.","label":1} {"sentence":"İşlek ekler zamanla işlekliklerini kaybedebilecekleri gibi işlek olmayan ekler de işlek yapıyı bozabilir.","label":0} {"sentence":"Başka bir ifadeyle eylem zamanını belirlemede ölçüt alınan asıl nokta şimdi ve burasıdır.","label":1} {"sentence":"M Mutlak Zaman: Eylem zamanı şimdi ve bura ölçüt alınarak bildirildiğinde ifade edilen zamandır.","label":1} {"sentence":"Jilet, Jale ve jandarma sözcüklerinin hangi dillerden Türkçeye geldiğini bir Türkçe sözlükten bakarak öğrenin.","label":1} {"sentence":"Diş Eti-Damak Ünsüzleri: Dil ucunun diş etine değmesi ile oluşan seslerdir: olmayan seslerdir: /c/, /ç/, /j/, /ş/ sesleri bu gruptaki seslerdir.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim grupları söz varlığının bir parçası olarak genel sözlük unsuru değildir.","label":1} {"sentence":"Ünsüzler ayrıca hava akımının tümüyle engellenmesi açısından sürekliler ve süreksizler olarak doğal bir sınıf oluştururlar.","label":1} {"sentence":"Anadolu Karamanlıları bilindiği gibi Kurtuluş Savaşı sonrası yapılan mübadele sonucu Yunanistana gönderilmişlerdir.","label":1} {"sentence":"Ele avuca sığmıyan Osmancık, keyfince ve başına buyruk yaşamaktadır.","label":0} {"sentence":"Kısa mesajlarda ünlülerin yazılmayışı da dil sorunu; dilin bozulması, yanlış kullanılması olarak algılanmaktadır.","label":1} {"sentence":"Türk edebiyatına roman, Tanzimatla birlikte gelmiştir gelmiştir.","label":0} {"sentence":"Anlatacaklarımdan çoğu aile içi konuşmalardan, birkaçı ise çarpıcılığı ile bir anlık saptamalardan oluşuyor.","label":1} {"sentence":"Ayrıca tekrar gruplarından fiil yapımında türetme yerine daha çok birleştirme tercih edildiği görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Mahir dayı gzm Nadide kalfa Mehmet onbaşı Unvan Grubunun İşlevleri Unvan grubunun işlevlerini şöyle sıralayabiliriz.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık bu sözcükler söylenirken iki ünlü arasındaki ünsüz ütümlüleşir.","label":0} {"sentence":"Liseyi bitirdiğim yıl (1936 -1937) gibi üstümden büyük bir yük gitmiş gibi hafifledim.","label":0} {"sentence":"Yazım Yanlışları Seslerden oluşan dilin belli kurallarla yazıya geçirilmesi yazım (imla) olarak adlandırılır.","label":1} {"sentence":"İşitme dillerinde her arzulanılan ifade ifade edilemez.","label":0} {"sentence":"Yani bu cümlelerin özneleri bir anlamda anlamsal nesne gibidir.","label":1} {"sentence":"**Cumhuriyetin bunu nasıla yapmaya başladığını size anlatacağım.**","label":0} {"sentence":"Yerleştirme aşamasında ciddi dilin eğitim, devlet yönetimi vb. kamusal alanlarda kullanılması sağlanır.","label":0} {"sentence":"Göstergenin nedensəzlik denilen bu durum, dil bilimsel araştırmalarda en önemli ilkelerden biridir.","label":0} {"sentence":"Ses bilgisi, fonetik olarak da adlandırılacak.","label":0} {"sentence":"Yirminci yüzyılın, ilim ve teknolojisine rağmen en gelişmiş ülkelerde bile dinin birleştirici rolünü açıkça görmek mümkündür.","label":1} {"sentence":"Karışık birler taşı, demir ve cam yığını bir araya geldi mi, bir mimari eseri vücuda gelmez.","label":0} {"sentence":"Bir an oe o rt y a çı kmamış, yı l l ar ın verdiği i hti yaç ve birikim l er i n sonucu olarak te z a he ri mi ş ve si s t e ml e ş mi ş t i r.","label":0} {"sentence":"Burada Fransız sosyolog Durkheime göre kolektif bilinç bir toplumda ortak olanların temsil.","label":0} {"sentence":"Aynı şekilde cümleler veya sözcükler arasında kısa veya kesin süreli duraklamalar yaparız.","label":0} {"sentence":"Yazı dili standardı bir kere belirlendikten sonra, eğitimlerini bu standart biçimle almış konuşurlar değişmelerden sevinçli olmazlar.","label":0} {"sentence":"Tüm dillerde bir ya da birden fazla sözcük birleşerek öbekler oluşturur ve öbekler birleşerek tümce oluştururlar.","label":1} {"sentence":"Kule işçileri arasındaki iletişim koptuğu için kulenin inşasını tamamlamak da olasılığı olmayacaktır.","label":0} {"sentence":"Çocuklar annelerinden yalvar yakar aldıkları izin sayesinde sonunda bir araya gelip futbol oynayabileceklerdi.","label":1} {"sentence":"Bütün dillerde akciğerlerden başlayan hava akımı ile oluşturulan sesler kullanılmamaktadır.","label":0} {"sentence":"Resim çekmek, sigara içmek gibi eylemlerin çeşitli dillerdeki karşılıkları, yine aynı farklılıkları gösterir.","label":1} {"sentence":"Ekin başındaki dar ünlü, ünlü uyumlarına bağlı olarak değişirken son hecedeki /o/ ünlüsü tek biçimlidir.","label":1} {"sentence":"Bir Şevki Hasırcı arkadaşımız vardı, (sonradan Demokrat Partiden milletvekili oldu) aramızda en sevilen bir arkadaşıydı.","label":0} {"sentence":"1. Bununla ilgili olarak Türk Dil Kurumu tarafından çeşitli etkinlikler yapılmamaktadır.","label":0} {"sentence":"Terim bu nedenle yanlış ve yanıltıcı olmakla birlikte yaygın olarak kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Dil, zamanın ve koşulların değişmesine zorlukla uyum sağlar.","label":0} {"sentence":"Dipnot: Sayfa içinde geçen başkasına ait düşüncenin kaynağının sayfanın altına yazıması.","label":1} {"sentence":"Sempozyum hazırlama komitesi bu özetleri değerlendirerek uzmanları sempozyuma davet eden.","label":0} {"sentence":"Zamirler, kelime türleri içinde sayıca en az ama işlevce en geniş grubu oluşturur.","label":1} {"sentence":"Ancak sözcük, aynı alfabenin kullanıldığı bir dilden alıntılanmış olduğu için aslına göre yazma eğilimi vardır.","label":1} {"sentence":"Elbette George Orwellin 1984 romanından söz edilmezse, böyle bir falsolar listesi eksik kalır.","label":1} {"sentence":"Ancak anka, grup gibi uzun olup Türkçenin yapısına uymayan sözcüklerde, eğitimin ilk aşamalarında sorun çıkabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Türkçenin, Latin harfleriyle yazılması için çeşitli girişimler başlatılmışsa da bu çabalar, tepkiler yüzünden yarıda kalmıştır.","label":1} {"sentence":"Sansür, dil konularına uzatılmadığı için aydınlar dil konuları altında çalışmaları yoğunlaştırdılar.","label":0} {"sentence":"Yapay dillerin, başlangıçtaki beklentilerin göz önüne alınması durumunda, başarılı olmadığı söylenemez.","label":0} {"sentence":"Gövdedin üstü yeni bir yapım eki gelirse doğal olarak ortaya yeni bir gövdenin çıkar.","label":0} {"sentence":"2. Durak Konuşma cümleler sözcükler arasında verilen kısa aralıklardır.","label":0} {"sentence":"Sıfat-fiil grupları yüklem, özne, nesne, zarf tümleci ve yer tamlayıcısının tamlayıcısı olarak kullanılır.","label":1} {"sentence":"Dil değiştirir; bütün doğal diller çeşitli nedenlere bağlı olarak sürekli bir değişim içindedir.","label":0} {"sentence":"Bunun yanında Türkçe kökenli sözcüklerde sonradan ortaya çıkmış çok sayıda uzun ünlü bulunabilir.","label":1} {"sentence":"Sayı açısından bakılınca kişi zamirlerinin tekil ve çoğul biçimleri vardır, ayrıca belli zamirlere lAr eki eklenebilir.","label":1} {"sentence":"Ancak başka bir ögeyle, hatta doğrusu bağımsız bir biçimbirimle birlikte ortaya çıkabilen de biçimbirimler vardır.","label":0} {"sentence":"Etken cümlenin öznesi, nesne ve dolaylı nesne pozisyonu dolu olduğu için bunların dışında, uygun olan bir pozisyona taşınmalıdı.","label":0} {"sentence":"Tiyatro, göze ve kulağa aynı anda hitap eden bir kompozisyon türü olması için toplum üzerinde büyük etki meydana getirir.","label":0} {"sentence":"Ancak, biri diğerine nitelediği veya belirttiği için sıfat özelliğini kazanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Çeşitli kiplerde çekimlenmiş olan var ve yok adlarının yüklem olduğu cümleler de en sık karşılaşılan ad cümlelerindendir.","label":1} {"sentence":"Deyimlerin amacı bir durumu ya da kavramı özel bir kalıp içinde çekici ve etkili bir anlatımla belirtmektir.","label":1} {"sentence":"Düzeltme işareti, Arap harferiyle yazılan Osmanlıcanın yazımının günüme yansımasından başka bir şey değildir.","label":0} {"sentence":"Yazı dilinin kimi sözcükleri bilim, sanat, spor vb. alanlarda özel anlamlar kazanır ve terim olarak kullanılır krş. jargon.","label":1} {"sentence":"Çizgi her iki yanında ise de buralarda başka anlamların olması gerektiğini gösterir; ek içektir.","label":0} {"sentence":"Aynı durum Amerikada olsa 50.000 dile, Türkiyede olsa 1000den fazla dil konuşuluyor olacaktı.","label":0} {"sentence":"Uygurların farklı bir dini kabul etmeleriyle Eski Türkçenin eski bir dönemi başlamıştır.","label":0} {"sentence":"Yazılar, olsa olsa, dil ve kültürleri çoktandır ölü, kendileri de çoğunlukla unutulmuş halkların belli belirsiz izleridir.","label":0} {"sentence":"Enklitikler, ek olmadıkları halde, özellikle ünlü uyumları açısındaki ek gibi davranan, ama vurgulanmayan dil ögeleridir.","label":0} {"sentence":"Öleni görüyor, üç dakikaya kadar öleceğini biliyor, en ufak bir korku bile göstermiyor, sarsılmak yok.","label":1} {"sentence":"Bu sebeplice bu alandaki kimi çalışmalarda sıfat-fiil ekleri içinde değerlendirenmezkım.","label":0} {"sentence":"Bir fiil kök/gövdesiyle kural gereği bütün çatı ekleri gelebilir.","label":0} {"sentence":"Son zamanda ikinci görüş, yani bu metinlerin Hristiyan Kıpçaklara ait olduğu görüş ağırlık kazanıyor.","label":0} {"sentence":"Uygur alfabesi Sami kökenli Soğd alfabesinden, daha doğrusu bu alfabenin kürsiv, yani **eğik** türünden çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Ancak isim cümlelerinde geçmiş zamanda; dolaylılık, şart imek fiili veya ekfiil adı verilen bir fiille yapılır.","label":0} {"sentence":"Özet yapmak ya da özetlemek bir metindeki temel düşünceleri bir araya getirerek yeni bir metin oluşturar.","label":0} {"sentence":"Türkçeyi Arap harfleri ile ilk kez yazanların 10. yüzyıl ortalarında İslam dinini kabul eden olduğu Karahanlılar şüphesizdir.","label":0} {"sentence":"Dilbilgisi kitaplarında genellikle ettirgen ve oldurgan ayrımıyla verilen yapilari oldukça önemlidir.","label":0} {"sentence":"Sıfat ve belirteçlerin taşıdığılar bu ulam yalnızca derecelendirilebilir niteliklerin kodlanmasına izin verir.","label":0} {"sentence":"Padişaha diyor ki: Oğlanı bu gece de bana verin, eğer onu konuşturamam gemim de sizin olsun.","label":0} {"sentence":"Çeşitli dönemlerde yaşanan etkileşim sonucunda sözcük alışverişi kaçınılmaz bir gerçektir.","label":1} {"sentence":"Bunun yerine, bütün sözlüklerde çekirdek yapıya indirgenmemiş biçimi olan nobran sözcüğünü bulacaksınız.","label":0} {"sentence":"Sözcükler yaşayan tümceler içinde kuru varlıklar olmaktan çıkar, yaşarlık kazanmışlardır.","label":0} {"sentence":"En nihayet bir sene içinde bütün Türk hey`et-i içtimaiye`si yeni harfleri öğrenecektir.","label":1} {"sentence":"Yerleştirme aşama göre ölçünlü dilin eğitim, devlet yönetimi vb. kamusal alanlarda kullanılması sağlanır.","label":0} {"sentence":"Türkçe yazımda, aralarında boşluk bulunan her ögeyi bağımsız kelime saymak zordur.","label":1} {"sentence":"İsimler, sayılar, zamirler ve fiiller Türkçede çekimlenebilen kelime türleridir; çekim eki alırlar.","label":1} {"sentence":"Bunlardan bazılarının kullanım alanı genişken, bazılarının kullanım alanı daha sınırlıdır.","label":1} {"sentence":"Söz Sonunda Kimi Ünsüzlerin Bulunamayışı Söz sonunda /b/, /c/, /d/, /g/ ünsüzleri bulunmaz.","label":1} {"sentence":"Çince ve bazı Afrika dilleri başta olmak üzere bazı dillerde önemli tonda, Türkçede anlam ayırıcı bir ögedir.","label":0} {"sentence":"İngilizcede dan, Türkçe olmadığı gibi, çoğul ekibi biçimbirimciklerinin dağılımı kurallıdır.","label":0} {"sentence":"İri çamlar diğer ağaçların üzerine devrilirken de hızarcıya, Bizim efendinin cimriliği öfkelendi.","label":0} {"sentence":"Şuurlu ülke demek müspet ilme, ilmi usullere dayandırılmış bir hedef ve gaye demektir.","label":1} {"sentence":"Diller, köken, yapı, konuşuldukları bölge gibi ölçütler göz önünde bulundurularak çeşitli gruplara ayrılırlar.","label":1} {"sentence":"Belirsizlik zamirleri, 3. tekil şahıs kişilerde iyelik veya çoğul iyelik eklerini alabilir.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık eylem sözcüklerinin (oynamak, atlamak, dans etmek) kullanımı İsveç bebeklerde ağır değil.","label":0} {"sentence":"Badem'in göz güzelliğinden, gülüş güzelliğine kadar, meyve ve çiçeklerin bütün lezzeti biraz da adlarıdır.","label":0} {"sentence":"Türkçede mutlak geçmiş zamanı bildiren biçimbirimler DX ve mXştır.","label":1} {"sentence":"Sıfat fiiller, eylem ve sıfatların özelliklerini birlikte gösterir.","label":1} {"sentence":"Allah Versin Hoca bir gün kan ter içinde evinin damını aktarıyorken aşağıdan güm güm kapi çalınmış.","label":0} {"sentence":"Bunlara, isimlerle kullanılan, birleşik fiiller yapan asıl yardımcı fiiler denilebilir.","label":0} {"sentence":"Türkçede Ağrı (il, göl), Van (ili, dağı) gibi birden çok gösterileni olan özel isimlere az da olsa rastlanmaktadır.","label":0} {"sentence":"O akşam yatağına sırt üstü yatar, türlü türlü hayaller kurar, Allahla ortaklığını bozar,","label":0} {"sentence":"Türkçe harf kullanmada özensizlik, bazı harfleri hiç yazmama, bazı kelimeleri değiştirme şeklinde olmaktadır.","label":1} {"sentence":"Daha önce de geçtiği gibi Türkçede hece ünlü oluşturur.","label":0} {"sentence":"Dudak uyumu ise, ünsüzlerin belli bir rolü varsa da, sadece ünlülerle; buna karşılık ünsüz uyumları sadece ünsüzlerle ilgilidir.","label":1} {"sentence":"Ancak zamirlerin durum ekleriyle birlşemelerinde isimlerde görülmeyen birtakım farklılıklar vardır.","label":0} {"sentence":"Belirli bir varlığı karşılayan ve yükleme durum eki alan nesneler belirtili nesne adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Biçimcikler ise sözcükbiçimler gibi somut yapılardır ve köşeli ayraç içinde gösterilirler: [-lar], [-ler] gibi.","label":1} {"sentence":"Bir kedi en az bir kök biçim birimden oluşur, bu tür sözcüklere yapısına göre basit sözcük veya basit gövde adı verilir.","label":0} {"sentence":"Yukarıda verilen örneklerde göçüşme yan yana bulunan ünsüzler arasında buluşmuştur.","label":0} {"sentence":"Kök, Gövde, Taban Ekler kullanılarak yeni biçimler ortaya çıktıkça, bunlar alırlar yeni adlar.","label":0} {"sentence":"Uygur yazısını Türklerin İslamiyeti kabüllerinden sonra da kullandıkları bilinmektedir.","label":1} {"sentence":"3. Onun için beraberimde götürdüğüm ganimetlerden farklı olarak, tezgāh başında yaptığımız sohbetleri hatırlıyorum.","label":0} {"sentence":"Birim konumuna göre bir ünsüz ön, ara ve arkada olabilir.","label":0} {"sentence":"Bu cümleleri Türkiye Türkçesine Türk kızları (aydınları) Türkçe olan adlarını (bir başka deyişle ana dillerini) bıraktılar.","label":0} {"sentence":"Dildeki değişme konuşma dilinde yazı diline oranla daha hızlı olur.","label":1} {"sentence":"Türkçede bu yönde bir eğilim vardır, ancak istisnasız değildir.","label":1} {"sentence":"Bu esnada da Dünya ilk defa elinde tebeşirle kara tahta başında halka yeni harferi tanıtan ve öğreten bir devlet başkanı görür.","label":1} {"sentence":"Bir sözcük Türkçeye ne kadar erken girmiş ise Türkçenin ses düzenine uyarlanması da o kadar ileridir.","label":1} {"sentence":"Türk Dili Kurultayının açılış günü olan 26 Eylül 1932 tarihinde bugünün dil bayramı olarak kutlanmasına karar verildi.","label":1} {"sentence":"Ancak diğer yapım eklerinden farklı olarak bir fiil, bu eklerden birini aldığı zaman fiillere özgü yüklem olma gücünü kaybetmezler.","label":0} {"sentence":"Ağız Ögeleri Her dilde zaman içerisinde birtakım ses ve biçim farklılıkları oluşur.","label":1} {"sentence":"Oysa öznede böyle bir durum söz konusu değildir, nesnesi belirtisiz olan cümlelerde özne ayrıca içebilir: Ali, çay.","label":0} {"sentence":"Sabahleyin erken, şafakken sökerken oğlan kalkıyor, üstünde ne eşyası varsa hepsini bırakıyor.","label":0} {"sentence":"Zaman eklerini idi, imiş ve iseyi almasıyla birlikte birleşik çekimleri olarak adlandırılan daha karmaşık yapılar oluşturulabilir.","label":0} {"sentence":"Bugün öğrendiğimiz konuyu akşam ayrıntısız olarak yüzeysel bir biçimde tekrarlayınız.","label":0} {"sentence":"Bu tür sözcükler yapısına göre türemiş sözcükler olarak da bilinir.","label":1} {"sentence":"Kök, türetme eki almamış sözcüğü, gövde ise bir türetme eki ile türetilmiş olan sözcüğün göstermek için kullanılacaktır.","label":0} {"sentence":"Sosyal medya; hızı, değişimi ve gelişimi yetişilmesi oldukça güç, evrensel bir dünyadır.","label":0} {"sentence":"Dile aralıksız olarak yeni sözcükler eklenir ve artık işlevselliğini kaybetmiş olan eskiler, zaman dışında dışlanarak kaybolur.","label":0} {"sentence":"Bunu gören Hoca, hanımına: Hanım, demiş, Bize kurban kesmek şart oldu! Neden? diye sormuş karısı şaşkın şaşkın.","label":1} {"sentence":"Yaklaşma Grubu: Yaklaşma hali eki getirilen bir isimle bir araya geldiğinde oluşur.","label":0} {"sentence":"Insanın gereksinim duyduğu şey dili edinmek için doğuştan getirir bilişsel, modüler dil düzeneğidir.","label":0} {"sentence":"Mehmed Akifle son görüşmemizde, 1913te, yani Balkan Harbinin faciaları üstüne, buluşup dertleşmeye karar vererek.","label":0} {"sentence":"Bunların başında 99 Nurullah Ataç gibi dilin sadeleşmesi yönünde çabalar ortaya koyanlar da vardır.","label":1} {"sentence":"Yan anlam (ikincil anlam): Sözcüğün, iler turumuyla ilişkili edindiği bir başka anlam, yansıttığı yeni bir kavramdır.","label":0} {"sentence":"Liseyi bitirdiğim yıl (1936 -1937) üstümden büyük bir yük gitmiş gibi ağırlaştım.","label":0} {"sentence":"Client/Server, Dounsizing, Application Systems, vb. Bunlara karşılık bul-mayı düşünüyor musunuz?","label":1} {"sentence":"Yani adların ve eylemlerin sözcük türünü değiştirmeden sözcükler arasında yapı ve anlam ilişkileri kurar.","label":1} {"sentence":"Bu eser, Oğuz Türkçesinin birinci dil bilgisi kitabı olması bakımından oldukça önemlidir.","label":0} {"sentence":"Ancak Yaradan, yaratmak örneği dışındakilerin anlamları arasında tahmin edilebilir bir yoktur.","label":0} {"sentence":"Örneklerde görüldüğü gibi durağın hangi kelime toplulukları arasında ve ne kadar uzunluktadır anlamı doğrudan etkileyebilir","label":0} {"sentence":"Eklerin bir kısmı eklenme sırasında vurguyu üzerlerine çekerken bir kısmı vurgulamaz.","label":0} {"sentence":"Ağız boşluğundaki boşluk-kapatıklık, dilin ağız içinde yayvan olarak bulunması veya kabararak hava yolunu daraltmasıyla ilgilidir.","label":0} {"sentence":"Yükleme Grubu: Yükleme hali eki getirilen bir isimle diğer bir kelime bir araya gelmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"Bağlama grubu cümlede özne, nesne, yer tamlayıcısı, zarf tümleci ve yüklem görevinde kullanılabilir.","label":1} {"sentence":"Her dil zaman içinde geriye doğru ilerledikçe bir ağacın dalları gibi başka dillerle birleşir.","label":0} {"sentence":"Oysa öğrencilerin de pekçok kaynağı okuyarak, araştırma yaparak, sorgulayarak bilgiyle donanması gerekir.","label":0} {"sentence":"Senin için diyorlar ki, hiç derse çalışmadan yüksek notlar almayı çok iyi başarıyor *mavi.*","label":0} {"sentence":"Örneğan çoraks, kurak ya da çok dağlıklı bölgeler barınma ve beslenme bakımından insan hayatı için elverişsizdir.","label":0} {"sentence":"Onu arayıp","label":0} {"sentence":"Dünyanın en önemli edebiyat yapıtları çevrilebilmiş midir Türkçeye?","label":1} {"sentence":"Alıştığım acı heceler sekiyor yanımda.","label":0} {"sentence":"Eski Türklerde Il, Gök Tanrının yeryüzündeki gölgesiydi. Il in oturduğu ülkenin adı Yurt veya Ülke'ydi.","label":0} {"sentence":"Aşağıdaki örneklerde sözcüğün genelinde önlük-artlık uyumu neden ortadan kalktı.","label":0} {"sentence":"geliyo musun örneğinde ise fiil kökünden hemen sonra en eski biçimi A yorı-r olan bir zaman eki vardır.","label":0} {"sentence":"Türkçe Kökenli Sözcüklerde Bulunmayan Ünsüzler Türkçe, ünsüzler açısından kendine özelli bazı özelliklere sahiptir.","label":0} {"sentence":"Öğrencilerin çoğu, diğer derslerdeki sunumlarla Türk Dili dersindeki sunumları hiç görmemektedir.","label":0} {"sentence":"Bu yazıda deyimlere kaynaklık","label":0} {"sentence":"İnsan ana dili kullanırken ataları da tarihi ve edebiyatı kültürü konuşmuş olur.","label":0} {"sentence":"Kurgan, Türk ve Altay kültüründe kutsal anlam mezarındadır.","label":0} {"sentence":"Türkçemizi biz nasıl kullanırsak çevremizdeki insanlar ve bizden sonraki nesiller de öyle düşünür.","label":0} {"sentence":"Bazı sözlükler, en az olman, tarihi kişilerin isimleri, yer isimleri gibi özel isimlere yer vermektedir.","label":0} {"sentence":"Bu aynı zamanda dilin öğrenilen bir beceri mi yoksa doğuştan gelen bir içgüdü mü olduğu yönündeki tartışmalar açısından da önemlidir.","label":1} {"sentence":"İnsan dediğimiz yaratık; hep iki eli, bir karaciğeri, bir midesi (Örnekleri uzatabilirsiniz.) olan bir cisim.","label":0} {"sentence":"Bütün bu gibi süreçlerin iki kenarını veya uzunluğunu birbirlerinden açık seçik biçimde kayırdetmek icabeder.","label":0} {"sentence":"Ancak geçişli bir fiil olan iç-, edilgen yapıldığında edilgendeki fiilin nesnesi, edilgen fiilde sözde özne olur.","label":0} {"sentence":"Münzevi kelimesi Behcet Necatigilin ilgisini çekmiş ve yazar bunun için kaçınık kelimesini kullanmış.","label":1} {"sentence":"Gelecekte de Türk ahlakı bizim varlığımızı devam ettirecektir.","label":1} {"sentence":"Sahte mal sahte sevinçleri, doğurur sahte gülüşleri.","label":0} {"sentence":"Su düşmedi, çabucak çıkmayız haklıysa bile belli bir yere kadar anlaşılma güçleşebilir.","label":0} {"sentence":"Dinin kutsal metinlerinin dile o dine inanan diğer halkların dillerini etkilemiştir.","label":0} {"sentence":"Birleşik ismime grubu: Birleşik ismime grubu, iki veya daha fazla ismin yan yana gelerek bir varlığa/nesneye özel bir ad olmasıdır.","label":0} {"sentence":"İngilizce, çocuktan bir sıfat türetebilmek için -ish ekini kullanır: çocuk çocukça çocukcaldır gıdık gıdıklamak gıdık gıdıklamadır.","label":0} {"sentence":"Türk Dilinin bilinmeyen karanlık dönemlerini hariç sayarsak Eski Türkçeden itibaren başlayarak bazı etkiler gözlenmiştir.","label":1} {"sentence":"Özenilmeyen dili özenilen dil durumuna yükselir ve bu dille konuşmak ve yazmak moda haline gelir.","label":0} {"sentence":"Türkçede yükleme gelen eklerdeki şu şekildedir: Eylem kök veya gövdesi + kip eki + tarz eki +","label":0} {"sentence":"Bir dilin ömrü ile bir insanın ömrü karşılaştırıldığında soruya verilecek cevap tuhaflaşır.","label":1} {"sentence":"Maniye göre kurtuluş hayrın serbest kal por y ile ve tekrar eski yerini almasıyla gerçekleşecektir.","label":0} {"sentence":"İskemleyi geçiriverdim başına.","label":1} {"sentence":"Ama Azeri Türkçesiyle Türkiye Türkçesi iki bağımsız ülkenin kendi standart biçimleri olan dilleridirler.","label":1} {"sentence":"Türkçenin ekleri genellikle çok hecelidir.","label":0} {"sentence":"Hiç bir millet aynen diğer bir milletin lideri olmamıştır.","label":0} {"sentence":"Uluslararası yayınlarda kullanılır fonetik ve fonoloji terimleri Türkçede de kullanılır.","label":0} {"sentence":"Kurulan cemiyet bu amaçını Türk dilini tetkik ve elde edilen neticeleri neşir ve tamim ederek gerçekleştirecektir.","label":0} {"sentence":"Öznenin yaptığı işten doğrudan etkilenen ve geçişli eylemi tamlayan sözcüklere denir nesne.","label":0} {"sentence":"Bu organların tamamının seslerin oluşumunda çıkak (boğumlanma yeri, mahreç) olarak görevleri vardır.","label":1} {"sentence":"Aynı computare teriminin Fransızcada compter saymak olması gibi.","label":1} {"sentence":"Eğer başkasına ait bir eserden özetlememi yapılarak bir bölüm alınıyorsa bunu tırnak içine almak gerekmez.","label":0} {"sentence":"Meclisin kapatılması, İstibdat devrinin kapanması üzerine çeşitli konular üzerinde fikir hayatı durdu veya","label":0} {"sentence":"Sesler, ses dizimi adı verilen dizilişte yan yana gelirken bu dizimi etkileyen birçok etken vardır.","label":1} {"sentence":"Üçüncü gece oluyor, kız Padişaha gene: Oğlanı bu gecede de bana verin.","label":0} {"sentence":"Anlam içerikleri bakımından taban sözcüklerden ayrılırlar: breakfast kahvaltı + lunch öğle yemeği à brunch sabah-öğle arası yemeği.","label":1} {"sentence":"Dolayısıyla konuşma bir bakıma insanın da tanımanın bir aracıdır.","label":0} {"sentence":"Artzamanlı bakış açısıyla Türkçenin tek yardımcı ünsüzünün /y/ olmak, diğerlerinin farklı işlevlerden geliştiği bilinmektedir.","label":0} {"sentence":"Miğfer başına geçirilmiştir ve vidaların deliklerine iple geçirilerek dalgıcın koltuk altına bağlanır.","label":0} {"sentence":"Çünkü dilini kaybeden, evini de vatanını da, geleceğini de kaybeder.","label":1} {"sentence":"Bu sebeple Türklerde Vatan Sevgisi diğer bütün dünyevi sevgilerinin üstünde olduğunu görüyoruz.","label":0} {"sentence":"Yardımcı seslerin bağlama ünlüleri ve bağlama ünsüzleri olmak üzere iki türü vardır.","label":1} {"sentence":"Türkçe ise hiç de az sayılamayacak bir kirlilik oranına sahip olamaz.","label":0} {"sentence":"Yemek soğuksa ısıtacakım.","label":0} {"sentence":"Bir bilimsel toplantıda yaptığımız konuşmayı, lise öğrencilerine yaparsak kimse bir şey anlamaz.","label":1} {"sentence":"Kırkgözden itibaren iki tarafınızda susuzluktan çatlayan, adeta kabuk tutan topraktan bir su damarı geçiriniz: Kil gibi ekinler gibi ürer.","label":0} {"sentence":"Kök ünsüzleri türetilen her sözcükte aynı sırada korunur. Yalınlayan diller: Bu dillerde çekim yoktur.","label":1} {"sentence":"Ödünçleme, birebir kopyalama, ödünçleme çeviri ise kaynak dildeki bir sözcüğün, alıntılayan dile çevrilmesi yoluyla gerçekleşir.","label":1} {"sentence":"Geniz ünlüleri, gırtlak ünsüzleri, ayın ve hemze Türkçe için tipik olmayan cümlelerdir.","label":0} {"sentence":"Onun için beraberimde götürdüğüm ganimetlerden ziyade, tezgāh başında yaptığımız sohbetleri hatırlıyorum.","label":1} {"sentence":"Bugün yeryüzünde yalnızca kendi sözlerine kelime nedeniyle dayanan hiçbir kültür ve medeniyet dili yok","label":0} {"sentence":"Eylemlerin iç evre yapılarla ilgili temelde eylem içi zaman algısına dayanan bu özellikler","label":0} {"sentence":"Bunların başında 99 Nurullah Ataç'sız gibi dilin sadeleşmesi yönünde çabalar ortaya koyanlar da vardır.","label":0} {"sentence":"Türkçede, birleşik eylem dışındaki bütün birleşik kelimeler, isim olarak kabul edilir.","label":0} {"sentence":"Bunun faydasını fazla faaliyetle telafiye çalışmalıyız.","label":0} {"sentence":"Özne Cümlede yüklemle birliktin temel ögeler grubunda değerlendirilen diğer önemli öge de öznedir.","label":0} {"sentence":"Düşünce aktarımı dil dışında başka araçlarıla da gerçekleşir: resim, müzik, heykel, davranış vb.","label":0} {"sentence":"Bu durumda aradaki gösterge ilişkisi doğaldır, yani insan tarafından belirlenmemiştir.","label":1} {"sentence":"Bu iki örnek özellikle akraba dil/lehçeler arasındaki sınırları çizmenin zorluğunu göstermektedir.","label":1} {"sentence":"Türkçede yeterlik eylemlerinin olumlu ve olumsuz biçimleri ayrı biçim birimleri yapılır.","label":0} {"sentence":"Sen bu yürekle bu koca şehirde ne yapabilirsin ki?","label":1} {"sentence":"Niçin gelmiyor kim?","label":0} {"sentence":"Geniş ünlülere sahip ekler sadece önlük-artlık özelliklerine göre değişebilmekte, düzlük-yuvarlaklığa göre değişmemektedir.","label":1} {"sentence":"Ancak öğretimin yabancı dille yapılması, pek çok olumsuzluğu da beraberinde getirmektedir.","label":1} {"sentence":"Günümüz Türkiye Türkçesinde ses bilgisini de ilgilendiren pek çok eğilim veya çeşitlenme gözlenmektedir.","label":1} {"sentence":"Fonoloji gerçek değil, somut sesler konusu.","label":0} {"sentence":"Arap dilciliğinin dolaylı etkisiyle sözcükleri adlar, eylemler ve edatlar şeklinde üçe ayıran görüşler de mevcuttur.","label":1} {"sentence":"İki ünlü iki ayrı hecede de yan yana gelmez ancak birleşik sözcüklerde bu mümkün olabilir.","label":1} {"sentence":"Biz, milliyet fikirlerini tatbikte çok gecikmiş ve çok ilgisizlik göstermiş bir millet.","label":0} {"sentence":"Aslında Ermeniler ile Kıpçaklar arasındaki ilişkilerin tarihi 12. - 14. yy. değin uzanmaktadır.","label":1} {"sentence":"Karşılaştırmak Sıfatların yapı açısından isimlerden ayrılan yönleri yoktur.","label":0} {"sentence":"Mebuslar, ilk kez olmak üzere Türkçenin bu kadar çeşitli biçimlerde söylendiği görmekle hayret içinde kaldılar.","label":1} {"sentence":"Ne var ki bu girişimden sonuç umulan elde edilememiş, okullarda Türkçe derslerinin arttırılması ile yetinilmişti.","label":0} {"sentence":"Arada bir yanıma gelir, onunla sık sık dertleşiriz.","label":1} {"sentence":"Ancak öncelikle Türkçenin söyleyiş özelliği ile ilgili olarak sıkça tekrarlanan bir yanlışa değinmek gerekiyor.","label":1} {"sentence":"Dilin milli ve yoksul olması, milli hissin inkişafında (gelişmesinde) başlıca müessirdir (etkendir).","label":0} {"sentence":"Atasözlerinde gereksiz görülecek sözcüğe bir rastlanmaz.","label":0} {"sentence":"Örneklere bakacak olursa ilenin daha sınırlı bir kullanımı olduğu, her örnekte ve ile değiştirilemediği görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Genel ola Kuzey Kafkas dilleri ve Güney Kafkas dilleri olmak üzere ikiye ayrılır.","label":0} {"sentence":"Bu üç grubun yanında Türkçedeki diğer söz yapım yollarıyla ortaya çıkmış, yapım konusunda ele alacağımız kelimeler de vardır.","label":1} {"sentence":"Bütün bu olumsuzluklar, adeta Türkçenin direnç gücünü artırmamıştır.","label":0} {"sentence":"Türkçe bir eklemeli olduğundan ad ve çekimi, ekler aracılığıyla gerçekleştirilir eylemlerin.","label":0} {"sentence":"Bu cümlede telgrafla sözcüğü saklamıştım yükleminden önceye alınırsa anlam düzelir.","label":0} {"sentence":"Hem hece, hem harf gösteren işaretler taşıyan de alfabeler vardır.","label":0} {"sentence":"Dördüncü ünite de ise ses uyumları, hece, Türkçenin anlam özellikleri, yardımcı sesler gibi konular ele alınmıştır.","label":0} {"sentence":"Zarfar, ad soyundan gelen genel anlamlı sözcüklerin anlamlarını daraltır, sınırlar ve yüklemle doğrudan ilişkilidir.","label":1} {"sentence":"Örneğin; biz, siz, gece, öğle, öğün, ağaç zıt zamanlı bakımdan türemiş sözcüklerdir.","label":0} {"sentence":"Basında daha önce ve daha sonraları örneği görülmeyen ve görülmeyecek olan tartışmalar başladı.","label":1} {"sentence":"Olaya bağlı öykülerde olayın betimlenerek tanıtılır.","label":0} {"sentence":"Kuzey Türkçesi pek çok eserini Türk dünyasının en güneyinde, Mısır ve Suriye de anlamıştır.","label":0} {"sentence":"Türkiye Cumhuriyette herkes Allah'a, istediği gibi ibadet eder.","label":0} {"sentence":"Türkçede eklerin kısmı ünlüden ibarettir veya ünlüyle başlar; bir kısmı ise ünsüzden ibarettir veya ünsüzle başlar.","label":0} {"sentence":"Arapça, Çince, Fransızca, İngilizce, İspanyolca ve Rusça Birleşmiş Milletler örgütünün resmi dilleridir.","label":1} {"sentence":"Orhon yazıtlarında Türklerin güneyde Tibet yakınlarına kadar sefer ettikleri anlatılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Sınır Sonrası Bakış Halde sınır sonrasılık Geçmişte sınır sonrasılık Kayıp eşyalar bulunmuş.","label":1} {"sentence":"Edirneden İstanbula kadar gelmişsin, Sirkeci kaç adımlık yer?","label":1} {"sentence":"Serserilerin, külhanbeylerinin kullandığı söz veya deyim sözleriyle sözlüksel bir birim olarak açıklanmaz.","label":0} {"sentence":"Hiçbir şeyden zevk almayan insanlarla geçinmenin ne denli güç bir iş olduğunu bilmeyen yoktur sanırım.","label":1} {"sentence":"Biyografisi yazılan kişi ünlü olması, topluma hizmetleri olan bir kişi olması tercih edilir.","label":0} {"sentence":"Daha sonra diğer Orta Asya Türk dilleri çeşitli dönemlerde Latin harflerini kullanmışlar ve daha sonra kiril alfabesine geçmişlerdir.","label":1} {"sentence":"Ben-im gülüş-üm-ü yanlış anlamışlar. -mAk Mastar olarak da adlandırılan bu ek mak/-mek altbiçimbirimleriyle görülür.","label":1} {"sentence":"Eğer Arap harfliğinde olduğu gibi harekeler varsa, bunlar küçük harfe gösterilirler.","label":0} {"sentence":"1. Bahtıgül Çamdibi Vasıf Baharyeli Yazgülü Mutlu Birleşik isim grubunun bir unsuru herhangi bir kelime grubunda olabilir.","label":0} {"sentence":"Variation with Vurgu (i) sözcük vurgusu ve (ii) sözdizimsel vurgu olmak üzere iki dilbilimsel düzeyde incelenir.","label":0} {"sentence":"Argo Argo, dilin en hareketli ve yaratıcı alanlarından biridir.","label":1} {"sentence":"Sıfatfiil yan cümleleri isimleri, zarfiil yan cümleleri ise fiilleri ve cümleleri nitelerler.","label":1} {"sentence":"Türkçenin ötümlü ünsüzleri /b/, /c/, /d/, /g/, /ğ/, /j/, /l/, /m/, /n/, /r/, /v/, /y/ ve /z/dir.","label":1} {"sentence":"Önce Türkçe sayesinde neyin ne olduğunu öğreniyoruz, yani dünyayı şeylerin adlarını biliyoruz.","label":0} {"sentence":"Gök Türk anıtlarını diktirenleren ünlü Bilge Kağanın adı bilebunu kanıtar durumdadır.","label":0} {"sentence":"Bu konunun ayrıntısına girmeden, iki durumu birbirinden ayırmak gerektiğini vurgulamalıyız: alıntı sözcükler ile yabancı sözcükler.","label":1} {"sentence":"Her bilim dalının kendini özgü tanım, kavram ve terimleri vardır.","label":0} {"sentence":"Bir dildeki sesleri karşılayan işaretlerin belirli bir sırada meydana getirdiği harfer topluluğuna ise alfabe denir.","label":1} {"sentence":"Kitapla birlikte her topluluk, kültürünü kalıcı kılmak için yazılı anlatıma yönelmiştir.","label":0} {"sentence":"- Aldığı ile, eline geçecek ile ne yapacağını, nasıl kullanacağını, elde edilenin neye yarayacağını bilmelidir.","label":0} {"sentence":"Soru eki olarak da bilinen mX, bağlaç olan dA edatı gibi ögeler enklitikler olarak yer alır.","label":0} {"sentence":"İlk seçenek; yalnızca markayı tanıtacak, güncel çalışmaların paylaşıldığı, klasik, alışılmış, sıradan ve resmi bir dildir.","label":1} {"sentence":"Sözcükler yaşayan tümceler içinde kuru varlıklar olmaktan çıkar, kazanırlar yaşarlık.","label":0} {"sentence":"Pekiştirmeli Tekrarlar: Bu yapılar, yalnızca kelimelerden oluşan tekrarlarda görülür.","label":1} {"sentence":"Ayrıca Türk-Tibet ilişkileri eski kaynaklarına da yansımıştır.","label":0} {"sentence":"Kendi kültürüne saygı duymayanlar, başkalarından tavsiye beklerlerse, saygı haklarını kaybetmiş olur.","label":0} {"sentence":"İlk seçenek; yalnızca markayı tanıtacak, güncel çalışmaların paylaşıldığında, klasik, alışılmış, sıradan ve resmi bir dildir.","label":0} {"sentence":"Çünkü tam bir tıkanma olması ve bu tıkanıklığın tamamen açılması gerekir, ses oluşurken.","label":0} {"sentence":"Emir kişi ekinin tekilinde herhangi bir kipi işaretleyicisi yoktur.","label":0} {"sentence":"Bakanlığınızca açılanlarında Öğretmenlik Kadrosuna atanmak istiyorum.","label":0} {"sentence":"Ayrıca devrik yapılarda bir ögenin başa çekilmesi de vurgu amacıyla kullanılabilir: Pınar seviyor kitap okumayı.","label":1} {"sentence":"Tercümanı Hakikat, Ceride-i Havadis ve Vakit gazeteleri, iki yıl müddetle, hemen her gün yazılarını tartışmacıların yayımladılar.","label":0} {"sentence":"Her dil topluluğu kendi dilindense hangiseslerin yan yana gelerek hangi nesne ya da kavramı göstereceği üzerinde anlaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Özne Cümle temel ögeler grubunda değerlendirilen diğer önemli öge de öznedir. yüklemle birlikte.","label":0} {"sentence":"Hikaye ve rivayet anlatımlarında birleşik çekim eki genellikle son cümleye getirilir.","label":1} {"sentence":"Gazetenin arkasında bir sanatçımızın dilini çıkarmış resmini görünce büyük bir şaşkınlık yaşadım.","label":1} {"sentence":"Genel olarak bağlama ünlüleri denince akla dar ünlüler, yani /ı/, /i/, /u/, /ü/ seslerinin gelir.","label":0} {"sentence":"Ama bun rağmen çocuklarının konuşmalayı yavaş yavaş sökmeleri aileler için her zaman olağan üstü bir şeydir.","label":0} {"sentence":"Oysa karıştırıcı hem yapı hem de anlam bakımından birden fazla öğeyi içerdiğinden karmaşık sözcük olarak adlandırılır.","label":1} {"sentence":"Birleşik sözcüklerin hecelenmesinde de heceler esas alınır.","label":1} {"sentence":"Bir biçimbirimin birden çok biçimbirimciği olması tüm dillerde görülen bir özelliktir.","label":1} {"sentence":"Ünlülerin sıfırla nöbetleşmesi hem Türk kökenli sözcüklerde hem de yabancı kökenli sözcüklerde görülür.","label":0} {"sentence":"Eylem çekimlerindeki sıralama çatı, görünüş, zaman, kip, kişi ve sayı şeklinde ortaya çıkar.","label":1} {"sentence":"Şuurlu ülke demek olumsuz ilme, ilmi usullere dayandırılmış bir hedef ve gaye demektir.","label":0} {"sentence":"Sözcük tek bir anlamlı birim olabileceği gibi birden fazla anlamlı birimlerden de oluşabilir.","label":0} {"sentence":"Sağlıklı çocuğu olan her aile onların ne kadar yaratıcı olduklarını buna benzer örneklerle kolayca gözlemleyebilir.","label":1} {"sentence":"Bazı dillerde heceler ünsüzle bitemez, Arapçada olduğu gibi bazı dillerde hece yalnızca ünsüzlerle başlayabilir.","label":1} {"sentence":"Tarihi tecrübe özellikle din ile alfabenin birbiriyle çok ilişkili olduğunu gösterir.","label":1} {"sentence":"Bir kök veya gövdeye yapım eki getirilerek türetilen yeni kelimelere, geleneksel dilbilgisi incelemelerinde gövde denir.","label":1} {"sentence":"İkii ünlü iki ayrı hecede de yan yana gelmez ancak birleşik sözcüklerde bu mümkün olabilir.","label":0} {"sentence":"Ertesi gün bir de baktı hemen ben geçerken bütün o azılı mahpuslar açılıp bana yol veriyor, siftiniyor, sırtımı okşuyorlar.","label":0} {"sentence":"Eğer dudaklarda yuvarlaklaşma bir olur ise bu durumda yuvarlak ünlüler oluşur: /o/, /u/, /ö/, /ü/ ünlüleri de yuvarlak ünlülerdir.","label":0} {"sentence":"Biyografisi yazan kişinin ünlü olması, topluma hizmetleri olan bir kişi olması tercih edilir.","label":0} {"sentence":"Dil bilimsel açıdan nazik olunmak, kişilerle aramızdaki toplumsal ilişkinin gereklerine uygun biçimde konuşmaktır.","label":0} {"sentence":"Buna rağmen söyleyişle yazım arasında, bir kısmını ilerleyen bölümlerde ele alacağımız önemli farklar ortaya çıkmıştır. ortaya çıkmış değil.","label":0} {"sentence":"Hatta, dil bilgisi konularını monoton bir ifadeyle ezberci öğretimden edebi örnek cümlelere çokça yer verilmiştir","label":0} {"sentence":"Bazıları yazıya yansıyan, bazıları da konuşma diliyle sınırlı olan bu nöbetleşme, ad ve eylem tabanlarında farklı gerçekleşir.","label":1} {"sentence":"Her konuşur anadilinde neyin yanlış ya da kabul edilebilir, neyi doğru ya da kabul edilemez olduğu konusunda bir fikre sahiptir.","label":0} {"sentence":"Doğadaki sınırsız ses çeşitliliğine karşılık insanın çıkarabileceği sesler sınırlı sayıdadır.","label":1} {"sentence":"Akrabası bulunmayan Baskça, dil bilimsel bakımdan da mizahidir.","label":0} {"sentence":"Seslerin o dildeki işlevlerini, birbirleriyle etkileşimlerini, diziliş ve değişim kurallarını inceler.","label":1} {"sentence":"Okul kapısının, apartmanın girişi, kapı koluna, masa gözü, çocuk kabanı örneklerinde ise ilgi eki kullanılmamıştır.","label":0} {"sentence":"Birleşen ögeler arasında yalnızca yapı bakımından değil vurgu, süre bakımlardan da ilişkiler vardır.","label":0} {"sentence":"Onun için, jest ve mimiklerimizi elimiz ve kol hareketlerimizi yerinde ve iyi kullanmalıyız.","label":0} {"sentence":"Some tongues undergo a morphological change where the voiceless fricative /s-/ consonant at the beginning of a word changes into the voiced fricative /z-/ consonant.","label":0} {"sentence":"Oysa özellikle üniversiteler araştırmanın, incelemenin, sorgulamanın burada önden gididetiğini bilim kurumlarıdır.","label":0} {"sentence":"Bir Türkmenin de Tuvalı, Hakaslı, Altaylı aydının yazdıklarını anlaması pek kolay... Umutsuz bir durum adeta.","label":0} {"sentence":"Kalktı, kahve kapısına gitti, durdu. Eve dönsem diye düşündü.","label":1} {"sentence":"Gürkan kardeşine araba almaya söz verdi gibi bir tümcede de almak eyleminin öznesinin Gürkan olduğunu her anadili konuşucu bilir.","label":0} {"sentence":"Türkçede birbirlerinden vurgu farkı ile ayrılan 5 çift sözcuğu bulun.","label":0} {"sentence":"Dille ilgili yapılan çalışmalarda dilin yapı taşlarını *oluşan* sözcükler, en çok üzerinde durulan konulardan biri olmuştur.","label":0} {"sentence":"Sanıyordu /ki/ bir daha hiç mutlu olamayacak. temel cümle yan cümle Örnekteki yan cümle, temel cümlenin nesnesi durumundadır.","label":1} {"sentence":"Uygur yazısını Türklerin İslam öncesinde kabüllerinden sonra da kullandıkları bilinmektedir.","label":0} {"sentence":"Örnek: Herkes yaşananlardan çok tedirgindi. özne yüklem-tekil 7. Özne topluluk isminden oluşuyorsa, yüklem tekil olur.","label":1} {"sentence":"Ancak sözcük sonunda /p/ sesi, hem soluklu [ph] hem de soluksuz [p] olarak oluşturulur.","label":1} {"sentence":"Ünsüz işaretleri bakımından zengin olan İbrani alfabesinde ünlüleri belirten hiçbir işaret yoktu.","label":1} {"sentence":"Bir akademik yazıda sadelik, akılcılık, neden-sonuç ilişkisi, sözü dolandırmadan ifade etme ve açıklık aranan özelliklerdir.","label":1} {"sentence":"Yani DENİZ sözlükbiriminin deniz, denizi, denizler, denizleri gibi sözcükbiçimleri vardır.","label":1} {"sentence":"Eğer başkasına ait bir eserden özetleme yapılarak bir bölüm veriliyorsa bunu tırnak içine almak gerekmez.","label":0} {"sentence":"Simdi Eskişehirde olacak kipsel She will be in Eskişehir yesterday.","label":0} {"sentence":"Bu ünsüzlerden birisini taşıyor olması çoğu durumla bir sözcüğün Türkçe kökenli olmayan olduğunu da işaretidir.","label":0} {"sentence":"Çalışmalarımızda Okulumuza faydalı olmayı ana edinerek sizlerin desteği ile bugünlere geldik.","label":0} {"sentence":"Ek öbeğe geldiği için öbeğin anlamı uzun yola giden, uzun yolda çalışan, uzun yol şoförü gibi bir anlama sahiptir.","label":1} {"sentence":"Ancak öncelikle Türkçenin söyleyisin özellikleri ile ilgili olarak sıkça tekrarlanan bir yanlışa değinmek gerekiyor.","label":0} {"sentence":"Toplum açısından, toplumbilimci gözüyle bakınca dil, yine en başta anılması gereken birdir.","label":0} {"sentence":"1. Alt ve üst bölge arasını da orta bölge diye adlandırabiliriz.","label":0} {"sentence":"Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önder Atatürkün Türkçeye verdiği gözemi bir kez daha burada hatırlamak mecburiyetindeyiz.","label":0} {"sentence":"Basında daha önce ve daha sonraları örneği görülmeyen ve görülmeyecek olmayan tartışmalar başladı.","label":0} {"sentence":"Bunun sonucunda Türkçe öğrenen bilgiler ve şairler, Mısır ve Suriyede başta sözlük ve gramerler olmak üzere pek çok Türkçe eser yazar.","label":0} {"sentence":"Bu algı berbersiz hiç ilgisi olmayan bağımsız iki olgunun (din ve yazının) birbirine karıştırılmasının da sebebi olmuştur.","label":0} {"sentence":"Bilindiği üzere bu sözcükler Osmanlıcada farklı yazılmaktaydı.","label":1} {"sentence":"Diğer bir deyişle, bir tümcenin içinde başka birleri tümcenin bulunabilir.","label":0} {"sentence":"Töre ve kültür bozulursa, adalet yanlış yola sapar.","label":1} {"sentence":"Paragraflar yanlış açılmalıdır.","label":0} {"sentence":"Burada aşağı yukarı ile tam sözcükleri birbiri ile çelişmektedir.","label":1} {"sentence":"Resim 2.2 Kültigin Yazıtı Irg Bitig, Eski Türkçe dil özellikleri gösteren, fallaya ilgili yazma eserdir.","label":0} {"sentence":"Varlıkları işaret, sayı, soru ve belgisizlik yönünden belirten sözcükler belirtme fiilleridir.","label":0} {"sentence":"Oysa benzer karmaşıklıkta olan bir geometri problemini, bilişsel yetkinlik kazanmayan ve gerekli eğitim almayan çocuk bir çözemez.","label":0} {"sentence":"Araştır 2 akarsu, tükenmez kalem, gider borusu, güngörmüş, arabulucu, bulaşıcı hastalık çok.","label":0} {"sentence":"Türkler Maniheizm dinini neden terk etmişlerdir?","label":0} {"sentence":"Tonsuz baskının aynı hece üzerinde bulunması durumunda ilk hece daha belirgin biçimde vurgulanmış olur.","label":0} {"sentence":"Bir dildeki sesleri karşılayan işaretlernin belirli bir sırada meydana getirdiği harfler topluluğuna ise alfabe denir.","label":0} {"sentence":"Hangi renk ışık yandığında sürücü ve yayaların nasıl davranacağı üzerinde daha önceden anlaşmaya varılmıştır.","label":1} {"sentence":"İşaretlerin çoğu delalet ettikleri nesne ve kavramların basit resimlerinden veya sembollerden ibarettir.","label":1} {"sentence":"Kalıplaşma, çekim ekleri hatta cümlelerin kimi zaman kendi işlevlerinin ve görevlerinin dışında, yeni anlamlar kazanmasıdır.","label":1} {"sentence":"O, en zalim bir rüyayı bile sonuna götürmeden uyanılmasını istemez, fakat en cazibini bile üç defa üst üste görmeye razı değildir.","label":1} {"sentence":"Ayrıca belli durumlarda görülen nöbetleşmelerle kalıcı durumlar arasında da genişlik gözetilmez.","label":0} {"sentence":"Ahmet Mithat Efendi zabıt tutmaya ve söylenenleri yazı diline çevirmeye memur edildi.","label":1} {"sentence":"Ancak ana vurguyu almış olan hece veya sözcük diğerlerinden daha belirgin olarak söylenmez.","label":0} {"sentence":"Türkçede heceyi ünlü kurduğu için sözcüğün sadece ilk hecesi başlayabilir","label":0} {"sentence":"E-v-l-e-r seslerinden olu-şan evler sözcüğü iki ayrı anlamlı birim-ler olan ev ve çoğul eki -ler biçimbirimlerin-den oluşmuştur.","label":0} {"sentence":"Ses Bilimi Ses biliminin, diller üzeri bir yaklaşımla insan dilindeki seslerin fiziksel özelliklerini incelediği belirtilmişti.","label":1} {"sentence":"Kesinlikle kötü niyetli insanlara aynı bağlamda gülümseyerek selam verebiliriz, karşılıklı duygu paylaşımları da günlük hayatımızda sıkça yaptığımız konuşmalardır.","label":0} {"sentence":"Kimi nesneler belirt-Belme (yükleme) durumu eki almadıkları halde belirli bir varlığı karşılayabilirler.","label":0} {"sentence":"Çuvaşça dāhil olmak üzere bütün Türk dilleri bu dönemde henüz ayrı halindedir.","label":0} {"sentence":"Avustralyanın en eski yerlilerinin dillerinden her yıl biri ya da daha ölüyor.","label":0} {"sentence":"Farklı nadir olarak konunun daha iyi anlaşılması için eski günlerdeki durumlara işaret edilecektir.","label":0} {"sentence":"İletişimin bu yönde Sperber ve Wilsonun bağıntı (relevance) kuramı çerçevesinde geniş olarak incelenmiştir.","label":0} {"sentence":"Örümcek Ağının tamamen tuhaf örgüsünü orada buldum, Kaldırımları yapıyı orada tanıdım.","label":0} {"sentence":"İkinci kelime olan tü aslında tüy kelimesinin arkaik biçimidir.","label":1} {"sentence":"Bilim adamları bu tür Doğu Türkçesi özellikleri barındıran eserleri karışık dilli eserler olarak adlandırmışlardır.","label":1} {"sentence":"Okun kapalı tarafı yeni biçimi, eski olana kaynaklık edeni; uç kısmı ise düşme sonucu ortaya çıkan daha eski biçimi gösterir.","label":0} {"sentence":"Argonun tercih ettiği dil yapısı son derece karmaşık olmakla birlikte birkaç genel ilke belirlenmiştir.","label":0} {"sentence":"Kelime tamlamasını oluşturan tamlayan veya tamlanan, bazen de her ikisi birden bir sıfat olabilir.","label":0} {"sentence":"Ölenle yaşanır.","label":0} {"sentence":"Kompozisyon yazın dendiğinde birinci paragraf giriş, ikinci paragraf gelişme, üçüncü paragraf da sonuç şeklinde yazmamalıdırlar.","label":0} {"sentence":"Sözcüğe ek gelmesi durumunda, ekin baş ünlülü mü yoksa art ünlülü mü olacağı sözcüğün son hecesinin niteliğine bağlıdır.","label":0} {"sentence":"Latin harfleri tartışması karşısında resmi makamların da kayıtsız kalmadıkları görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Örnek olarak Türkçenin yazım kurallarındaki küçük düzenlemeler bile sürekli tartışma konusu olmuştur ve olmaktadır.","label":1} {"sentence":"O konuyla ilgilenen uzmanlar önceden bildiri özetlerini gönderirler.","label":1} {"sentence":"Bunlara yardımcı ses denmesinin nedeni, eklenme sırasında yardımcı bir öge olarak görev yapmazlar.","label":0} {"sentence":"Latin Alfabesi: Türklerin uzun süre kullandığan Arap harferi, 1928 yılında yerini Latin harferine bıraktı.","label":0} {"sentence":"Bunun nedeni emir 2. tekil kişi dışında, eylemlerin de ancak bir çekim eki alarak kullanılabilmesidir.","label":1} {"sentence":"İyelik ekleri, nesne veya kavramların bir başka nesne ya da kavrama ait olduğunu gösterir.","label":1} {"sentence":"Ana dili, insanların doğuştan itibaren uzak çevresinden öğrendiği ve geliştirdiği dildir.","label":0} {"sentence":"Öte yandan konuşma eylemini gerçekleştirebilecek derecede gelişmiş olmayan ses aygıtı canlılar arasında yalnız insana özgüdür.","label":0} {"sentence":"Ötümlemesizlikle ilgili ilginç bir belirleme de tek hece eylem köklerinin çekiminde ötümlüleşme olmamasıdır.","label":0} {"sentence":"Daha gecikmeyiniz çok.","label":0} {"sentence":"Eklerin envanteri bellidir, istendiği zaman yeni ekler türetilemez.","label":1} {"sentence":"Ne var ki, hemen hemen bütün çocuklar tarafından okulda enine boyuna öğrenildiği halde, evlerde pek kullanılmıyor.","label":1} {"sentence":"Tanzimat devrinde sadeleşme ihtiyacı çok hissetmiş ve bunda gazete ve dergilerin katkısı büyük olmuştur.","label":0} {"sentence":"Bilimsel yöntem, veri incesiği üzerinii kururldur.","label":0} {"sentence":"Göstergeler kendiliğinden oluşabileceği gibi olurmuş üzerinde anlaşmaya varılarak da oluşturulabilecek","label":0} {"sentence":"Yardımcı seslerin bağlama ünlüleri veya bağlama ünsüzleri olmak üzere iki türü vardır.","label":0} {"sentence":"Yüklemin Yerine Göre Cümleler Türkçede söz diziminin en temel kuralı yüklemin sonda olamaz.","label":0} {"sentence":"Bazen de tamlanan yani isim kısmında tekrar grubu bulunabilir.","label":1} {"sentence":"Güncel Türkçe Sözlük iki biçime de yer verir ancak ancak Yazım Kılavuzunda sadece üç heceli biçimler bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"Söz denemecilere dayandı mı, yaygın bir inanışla, edebiyata başvurmasını salık verirler okuyuculara.","label":1} {"sentence":"Sözde özne, cümlede yapabilen öge değil yapılan işten etkilenendir.","label":0} {"sentence":"Güncel Türkçe Sözlükte, misk gibi ve mis gibi deyimlerinin her ikisine de yer verilmektedir.","label":1} {"sentence":"Runik kelimesi eski İskandinav dilinde sır yerine, esrar anlamına gelen ruh isminden türemiş bir sıfattır.","label":0} {"sentence":"Örneklerde geniş/ şimdiki zaman kipi dışında sadece birinci çoğul kişi kullanılmıştır.","label":1} {"sentence":"Ancak sfenks, grup gibi tek heceli olup Türkçenin yapısına uymayan sözcüklerde, eğitimin ilk aşamalarında sorun çıkabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Kaynaklarda, bu farklılığın benzer iki biçimin karışacak olmasıyla açıklandığı da görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Tarihin karanlık dönemlerinden bu yana bu etkilenme insanoğlunun dilinde kendisini gösterir.","label":1} {"sentence":"Gemiye binmek istediğini gene işaretlerle anlatıyor. kadar tokluğuna size tayfalık yaparım der gibi yalvarıyor.","label":0} {"sentence":"Peygamberimiz Efendimiz hazretleri, Allah tarafından insanlara dini gerçekleri iletmeye ve elçi seçilmiştir.","label":0} {"sentence":"Fakat bunlardan hiçbiri insan dili gibi, örneğin somut kavramlar geliştirecek biçimde, karmaşık bir yapıya sahip değildir.","label":0} {"sentence":"Bütün dillerde akciğerlerden başlayan hava akımı ile oluşturulan sesler kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"İkincisinin ötümlüleşmemesi sonucunda ilk ünsüz de patlamalı olmaktan çıkmamış, sızıcılaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Bizim araba, sizin okul vb. b. Belirtme öbeği: İlk ögesi belirtme (yükleme) durum eki taşıyan kısaltma öbeğidir.","label":1} {"sentence":"Her dil tarih içinde geriye doğru gittikçe bir ağacın gibi başka dillerle birleşir.","label":0} {"sentence":"Yeniden sözcüğü gözden geçireceğiz yüklemindi önceye taşınırsa anlam bozukluğu ortadan kalkar.","label":0} {"sentence":"Vasıta Grubu: Vasıta tarafından getirilen bir isimle bir başka cismin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"Eşyanın Bilecik tekfürüne emanet bırakılması için karar alınırken, gözlerini kılıça ayıramayışını hatırlamaktadır.","label":0} {"sentence":"Türkçede en yakın akrabadan en uzak akrabaya kadar her birine farklı bir ad verilmiştir.","label":1} {"sentence":"Kaleme aldığım son yazım arkadaşlık üzerine. 4 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla kelime grubu kullanılmamıştır?","label":1} {"sentence":"Worfa göre dillerin arkaplan dilbilim sistemleri (gramerleri) yalnızca düşünceleri dillendiren bir üretim sistemi değildir.","label":1} {"sentence":"Hırsız Hakan D. Sabriye hanım E. dede Korkut 4 Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde unvan grubu cümlede nesne görevindedir?","label":1} {"sentence":"Dolayısıyla konuşma bir bakıma insanı tanımanın da bir aracıdır.","label":1} {"sentence":"Öznenin bir edat grubu içinde verildiği edilgen yapılar da vardır.","label":1} {"sentence":"Türkçede de sayışmak denince, köylüler bunun gel sayışalım diye, hesaplaşalım anlamına kullanıyorlar.","label":0} {"sentence":"Tam tersine çoğun yükümüzü hafifletiriz dille; insanca yaşayışımızı tehlikeye atarız konuşmayla.","label":0} {"sentence":"İkilemede yer alan sözcüklerin ikisi Türkçe, biri Türkçe biri alıntı, ya da her ikisi de alıntı olabilir.","label":1} {"sentence":"Eklenme Ses olaylarının önemli bir bölümü bir sözcüğe ek getirilmesi sırasında değersiz bir şekilde ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Dil içindeki farklı biçimlerin yaygınlaşmasında televizyon başta olmak üzere medyanın önemli bir yeri vardır.","label":1} {"sentence":"Bu, dilbilim araştırmalarının inceleyebileceğinden çok daha eski zamanın dilimi.","label":0} {"sentence":"Ayrıcı bazı dillerde bir ses o dilin alfabesi içinde bile farklı harflerlerle gösterilmektedir; örn.","label":0} {"sentence":"Özellikle sözlükçülük noktasındaki çalışmaları değerdir.","label":0} {"sentence":"Hatta bazı sözdizim kuramları dilbilgisi adıyla anılır; Üretici Dilbilgisi, Evrensel Dilbilgisi, yapıldırmacı dilbilgisi, gibi.","label":0} {"sentence":"Titreşimli sınıfa olan sesler, hava akımının daha düşük düzeyde engellenmesi ile oluşturulmaktadır.","label":0} {"sentence":"Oğlana okuma, yazma öğretiyor, ud dersi veririyorsun.","label":0} {"sentence":"Türkiyenin bütün sıkıntıları kaynağında eğitimin kalitesizliği en önemli yerinde tutmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu devlet ise 840 yılında Kırgızlar tarafından ortadan kaldırıldı.","label":1} {"sentence":"Dil göstergeleri aynı zamanda soytursuzlar; yani dil, nesne ve kavramları genel olarak adlandırır.","label":0} {"sentence":"Vasıta Grubu: Vasıta hali eki getirilen bir isimle bir başka ismin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":1} {"sentence":"Bu işlem, Motu Dilinde küçültme, Maori dilinde addan eylem türetme, Türkçede de pekiştirme işleviyle kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Akrabası bulunmayan Baskça, dil bilimsel bakımdan da izoledir.","label":1} {"sentence":"Dilin söz varlığına yer almayan ve sadece belli bir bağlamda kullanılan sözcüklerde ise durum farklıdır.","label":0} {"sentence":"Olaya bağlı öykülerde olayın geçtiği yer betimlenerek tanıtılır.","label":1} {"sentence":"Şiirin uygarlıklardan değil süzül-üş-ü-ne hep hayranlık duymuştu.","label":0} {"sentence":"Mesleki hedefiniz ile ilişkilendirebileceğiniz ilgili tecrübelerinizi analiz edin ve tanımlayın.","label":1} {"sentence":"Ancak burada düşme değil, ünlülerin birleşme ve kaynaışma ile bir hecenin azaldığı unutulmamalıdır (bk. Hece Düşmesi)","label":0} {"sentence":"İlk Türkçe, bütün Türk dilleri anasıdır.","label":0} {"sentence":"Buna göre, oluşturan ses özellikler bir sesbilgisel özellik kümesi verilen değerler çerçevesinde her bir sesi oluştururlar.","label":0} {"sentence":"Bir konuşurun veya yazarın edilgen yapıyı seçmesinin edimbilimse nedenleri vardır.","label":0} {"sentence":"Görünüş kategorisinin temelini, zamanla ilgili olmasa da zamanla açıklanamayan dilbilgisel olguların fark edilmesi oluşturur.","label":0} {"sentence":"Olumlu etkilerinin başında kişilerin birbirleriyle kolayca içerik ve bilgi paylaşılamamaları gelmektedir.","label":0} {"sentence":"Sıfat tamlaması genellikle ana sayıları karşılarken, sayı grubu ara içindir.","label":0} {"sentence":"Bunlardan yaralanmadan ya da bunları kullanmadan bilimsel bir metin ortaya atmak imkānsızdır.","label":0} {"sentence":"Pedagoji, psikoloji gibi bilim dalları insandaki zihinsel ve ruhsal bozuklukları konuşma üzerinden sürdürür.","label":1} {"sentence":"Yunanca bilme Karamanlılar dini ve din dışı konulardaki kitaplarını Grek alfabesiyle ve yayımlamışlardır.","label":0} {"sentence":"Enstitü 1948 yılında Beyazıt Hamamı arkasındaki Seyyid Hasan Paşa Medrese geçmiştir.","label":0} {"sentence":"Okulu seneye bitireceğim mi?","label":0} {"sentence":"Birdenbire bir gürültü.","label":1} {"sentence":"Sözcük seçimine özen gösterilmelidir. f. Güvenirlik: Bilgilerin doğru ve yetkin kaynaklardan derlenmiş olası gerekir.","label":1} {"sentence":"Başka dillerin egemenliği altına girdiği; edebiyat, bilim ve devlet dili olamayan dönemleri de yaşamıştır.","label":0} {"sentence":"Farsçalı nispet isinin (hukuki, ahlaki, mantıki vb.) yerini tutmak üzere kullanılmaya başlamış ve giderek yaygınlaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Tekerleme kavramına kaynaklarda Masallara başlarken söylenilen yarı anlamlı yarı anlamsız diyaloglar; Saçma sapan mukaddime.","label":0} {"sentence":"Çünkü Gündüz...dü adabı, erkanı, konuşmadayız, dinleyemezsin, ortak kararlar ara varamazsın.","label":0} {"sentence":"Kısaltma, bir araya getirilmesi ile sözcüklerin ilk harferinin tamamının veya bir bölümünün oluşturulur.","label":0} {"sentence":"Türkçedeki ötümsüz patlamalı sesler olan /p/, /t/, /k/nın soluklanmasın özelliği değiştirme kuralına örnek olarak verebiliriz.","label":0} {"sentence":"Seslerin gösterilmesi için uluslararası fonetik alfabe geliştirilmiştir.","label":1} {"sentence":"Ecemin gitmesinin sonucu, olay yerinde bulunmaması ve görüşmenin bu yüzden olurmayacağıdır.","label":0} {"sentence":"Bir dilin sesleri arasındaki karşıtsal dağılım ilişkisini tanımlayabilme 13 Dillerde sesbilimsel ve biçimbilimsel sunumlar tektir.","label":0} {"sentence":"Sözcük yapmada olguların varlığının yanı sıra bunların adlandırılabilir olması da gereklidir.","label":1} {"sentence":"Bir ünsüzün betimlenmesinde oluşma noktası, oluşma biçimi ve gırtlak durumu belirtilir.","label":1} {"sentence":"Her ünlü, varsa kendinden önce gelen ünsüzü ve kendinden sonra gelen tek veya iki ünsüzü kurduğu hecenin içine alır.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Türkçede evde, denizde, okulda kurallı iken gitte, gelde, uyuda kuralsızdır.","label":1} {"sentence":"Buna daha çok Batı kökenli, Batı kökenli sözcüklerde rastlanır.","label":0} {"sentence":"Kültür denilince son akla gelen şey dildir.","label":0} {"sentence":"Bir dilin dilbilgisi beş ana bileşenden oluşur: sesbilim, biçimbilim, sözdizimi, anlambilim.","label":0} {"sentence":"Akşamları kitap okurçtı.","label":0} {"sentence":"Merkezde beni katilken sandılar.","label":0} {"sentence":"İkincisi; diplomatik sahada milletlerarası bir meselenin tartışılması ve incelenmesi amacıyla getirilen toplantıdır.","label":0} {"sentence":"Çünkü bu sesler oluşurken, tam bir tıkanma olması ve bu tıkanıklığın tamamen açılması gerekir.","label":1} {"sentence":"Gün doğduğunda Türkçe konusunda çok titizdirler ya, hemen benimsediler.","label":0} {"sentence":"Eğer yazılan iş mektubu başka bir mektuba cevap niteliği 202 taşıyorsa, bu, metnin başında ilgi bölümünde belirtilmelidir.","label":1} {"sentence":"Megiserin 60 yıl sonrasında 1672de Almanyada bir Macar diplomat tarafından Türkçe Latince Konuşma Kitabı yayımlanmıştır.","label":0} {"sentence":"Kelime içine, başına ve sonuna bazı eklemeler yapmak suretiyle yeni kelimeler türetilmekte veya kelimeler çekimlenmektedir.","label":1} {"sentence":"Benzer bir durum geniş zaman ve sıfatfiil eki kullanılan -r/-Ar/-Xr için de geçerlidir.","label":0} {"sentence":"Bunlar daha sonraki dönemlerde, bir kısmı yazılı belgelerle takip edilebilen süreçlerden geçerek ekleşmişlerdir.","label":1} {"sentence":"Bu cümlede yüklem ortak yapıldığı için ne de sen beni anlamışım gibi bir anlam ortaya çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Farsça nispet isinin (hukuki, ahlaki, mantıki vb.) yerini tutmak ve giderek yaygınlaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Daha sonra r / sesi düşmüş ve kişi eki almaya başlamadı. 3. Tip Kişi Ekleri Gönüllülük kipinin çekiminde kullanılan eklerdir.","label":0} {"sentence":"Fonoloji iki farklı söyleyişin dilde anlam ayırıcı olup olmadığını göstermek için çeşitli karşılaştırmalar yapar.","label":1} {"sentence":"Kesin nüfus sayımı sonuçlarına Türk dilinin çeşitli kollarını konuşan 200 milyonu aşkın insan bulunduğu sanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Kimi konmaz kimi göçer İkrarına durucu yok (Teslim Abdaldan akt.","label":0} {"sentence":"İlgi Grubu: İlgi ekli bir isimle bir başka isim unsurunun oluşturduğu kelime sözüdür.","label":0} {"sentence":"Bu anlamıtlı sözcükler ancak o dile özgü kurallara bağlı olarak doğru cümleler ortaya çıkarabilirler.","label":0} {"sentence":"Annesi kapının ipini çekmekte.","label":0} {"sentence":"Bir cümle hangi anlam özelliğine sahip olursa olsun, mutlaka ya olumlu ya da olumsuz bir anlam taşır.","label":1} {"sentence":"Karahanlılardan sonra İslam dinini ilk kabul eden Türk topluluğu Volga Bulgarları olmuştur.","label":1} {"sentence":"Ağızlarda, yörelere göre değişen çok sayıda ünlüler vardır.","label":0} {"sentence":"Türkçede e harfi ile temsil edilen ses ile İngilizcede aynı harf ile temsil edilen ses farklıdır; örn.","label":1} {"sentence":"Yapım/türetim ekleri yeni sözcükler yapma görevi bulunan eklerdir değildir.","label":0} {"sentence":"Türkmence ve Türkiye Türkçesi arasında Oğuz grup, Ana Oğuzcanın arkaik özelliklerini korur.","label":0} {"sentence":"Önlük-Artlık Uyumu: Ünlülerin tamamı art damak ve ön damak ünlüleri olarak iki büyük gruba ayrılır.","label":1} {"sentence":"Burada kullanılan ek, fiilin anlamını değil ögelerle olan ilişkisini değiştirmiştir.","label":1} {"sentence":"Böyle bir dil ile halkın ne hissettiklerinde ne de başka herhangi bir konuda ilerlemesine olanak yoktu.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle eklenme sırasında Türkçenin çelişen durumlar ses yapısıyla ortaya çıkabilir.","label":0} {"sentence":"Bir gün, oğlan kıza diyor ki: Günün birinde kızıp da balıkçı olduğumu başıma kakarsan dilim tutulur, dilsiz olurum.","label":1} {"sentence":"Ayrıca Eski Türk Runik yazısının sağdan sola yazılması da Sami kökenli olduğunu kanıtlayan bir başka kanıt olarak gösterilmektedir.","label":1} {"sentence":"Her İkisi de Anlamsız Olan Ögelerden Oluşan Tekrar Grupları: Bu tekrar gruplarında yapıyı oluşturan iki öge de anlamsızdır.","label":1} {"sentence":"Türkçede [ñ] sesi [n] sesinin bir değişkesi iken, yani sesbirimcikken, İngilizcede /n/ ve /n/ iki ayrı sesbirimdir.","label":0} {"sentence":"Birini yolcu ederken yolun açıksın, güle Güle git gel, uğurlar olsun gibi daha pek çok kalıp söz dilimize gelir.","label":0} {"sentence":"Türkçe sözcük yapısının en belirgin özelliklerinden biri ünlüler arasında nitelik açısından benzeşmezdir.","label":0} {"sentence":"Mesela kaynatmak sözcüğü, bir şeyi kaynatır gibi, sohbeti koyulaştırmak anlamını kazanmıştır.","label":1} {"sentence":"Gösterge kurmanının da kurucusu olan İsviçreli dilbilimci Saussureün önemle üzerinde durduğu bazı gösterge ilkeleri vardır.","label":1} {"sentence":"Örnek olarak Kutadgu Biligin üç nüshasından biri Viyana Nüshası Uygur alfabesi ile yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu kelimelerin eril ve dişil biçimleri kaynak dillerden ayrı ayrı alınmıştır yani Türkçede türetilmemiştir.","label":1} {"sentence":"Bunu biliyorum onu.","label":0} {"sentence":"Evrensellikleri açık kume sınıflarına göre daha tartışmalıdır.","label":0} {"sentence":"Bu sayılanlara göre kısaca devlet ve toplum hayatı Türkçeyle yarımaktadır denilebilir.","label":0} {"sentence":"Oluşum Yerlerine Göre Ünsüzler Ünsüzlerin sınıfandırılmasında kullanılan ölçütlerden birisi, oluşum","label":0} {"sentence":"Bu çoğu dilde karşılaşılan bir değişimdir, ancak bazı dillerde gerçekleşmediği bilinmiyor.","label":0} {"sentence":"Milliyet davası siyasi bir mücadele konusu olmadan önce şuurlu bir ülke meselesidir.","label":1} {"sentence":"Birçok defa gönlümden geçirdim ki başka ülkelere gitsem de orada iyi kötü hayatımızı nasıl geçirdiğimizi kimse bilmesin.","label":0} {"sentence":"Ancak Köktürklerdeki geleneğe uygun olarak Ötüken Uygur Kağanlığı Döneminden kalma taşlara yazılmış pek çok yazıt da vardır.","label":1} {"sentence":"Çünkü güçlü teşkilatlar kurabilmeyi sağlam bir dil ve kültürel yapıya ihtiyaç vardır.","label":0} {"sentence":"Doğal dillerde var olan sesler her dilde o dilin özgü kurallar çerçevesinde bir araya gelerek anlamlı kelimeler oluşturabilir.","label":0} {"sentence":"Noktalama işaretleri de büyük oranda konuşma diline özgü bürünsel özellikleri yazıda işaretlemeye yarar.","label":1} {"sentence":"Türkçede ise, nasıl soru sözcüğüne kişi eki getirilerek Nezaman sorulmaktadır.","label":0} {"sentence":"Dil, toplumsal katmanlara göre değişir: Dil, klasik terminolojideki ifadesiyle oluşur ağız, şive, lehçe gibi değişkelerden.","label":0} {"sentence":"Türk edebiyatına roman, Tanzimatla birlikte gelmiştir.","label":1} {"sentence":"Sona gelen edatlar de (bile, da, dahi, ise, ya) aynı şekilde sözcükleri, sözcük öbeklerini ve cümleleri birbirine bağlar.","label":0} {"sentence":"Gırtlak Ünsüzleri: Soluğun gırtlakta bir tıkanmaya uğramasıyla çıkarılan seslere denir.","label":1} {"sentence":"Geç kalmam, geliveririm.","label":1} {"sentence":"Ancak hesābı kitābı deyimi içinde hesābı söyleyiTablo 6.17 Alıntı Sözcüklerde Boyut-Kısalık Karşılığı.","label":0} {"sentence":"Bu, batı Osmanlıcası standart dilinin temel, eğitimli kesimin konuştuğu idi İstanbul Türkçesi.","label":0} {"sentence":"Eleştiri eserin ya da kişinin iyi, kötü, eksik, mükemmel yönlerini tarafsız bir şekilde ortaya koymalılardır.","label":0} {"sentence":"Medeniyet eserlerini kökünden kazımış olan sivrisineği, bu ovalardan genç Cumhuriyet sever.","label":0} {"sentence":"Yalnız, sıfat görevi yüklenmiş olan adın tıpkı öteki sıfatlarda olduğu gibi, eklendiği ada özgü bir niteliği belirtmesi çözecek.","label":0} {"sentence":"Elbette George Orwellin 1984 romancı söz edilmezse, böyle bir falsolar listesi eksik kalır.","label":0} {"sentence":"Mümkün olduğunca konuyu genişletmeliyiz.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcükler Türkçe kökenli sözcükler gibi Türkçenin yapısal kurallarına bağlıdır.","label":1} {"sentence":"Kurum adının sağ altına kurumun bulunduğu şehir adı yazılır. Daha sonra konunun belirlendiği metin bölümüne ilerlenir.","label":0} {"sentence":"Hem hece, hem harf gösteren işaretler taşıyan alfabeler de vardır.","label":1} {"sentence":"Ancak Çin kaynaklarından o zamanki edebiyatımıza dair bazı ipuçları alınamamaktadır.","label":0} {"sentence":"Örneğin; Akdeniz, karaciğer vb. Sıfat tamlamasında tamlayan ile tamlananın yerinin değişmez.","label":0} {"sentence":"Kuşun temel ögeleri yem ve kafesdir.","label":0} {"sentence":"Ancak bu, her dilde görülen bir gelişmedir ve değişkenliği, popüler dilcilikte olduğu gibi, bozulma olarak adlandırmak yanlıştır.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık bir kelimenin zarf olabilmesi için mutlaka bir fiile, sıfata veya zarfa bağlı değil olması gerekir.","label":0} {"sentence":"İsimlerle kurulan birleşik fiillerde esas anlamı isim unsuru taşıyarak, fiillerin anlama bir etkisi bulunmamaktadır.","label":0} {"sentence":"Belirtisiz ad tamlamaları olmayan kalplaşmaya elverişli tamlamalardır.","label":0} {"sentence":"Soluklu [ph] sözcük ve hece başlarında, soluksuz [p] sesi ise arkasından bir ünsüz geldiği zaman oluşturulmaktadır.","label":1} {"sentence":"Eklerin bu açıdan farklı ele alınması, özellikle fiilden fiil yapan eklerini de yakından ilgilendirir.","label":1} {"sentence":"Ettirgen çatıyı kodylayan nesnesel ve sözel bu süreçler üretkenlikleri bakımından birbirlerinden ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Hem kış dilinde hem de konuşma dilinde rastlanan bir ses olayıdır.","label":0} {"sentence":"Çocuklar doğdukları andan itibaren etraflarında konuşulan dili özelliklerini herhangi bir eğitim görmeden içselleştirirler.","label":0} {"sentence":"Eylemleri kendine taban olarak seçen -k eki, eylem kümesi içinde de bir seçim yapar ve tüm eylemlere eklenmeyebilir.","label":1} {"sentence":"Sade olan gerekçeleri şu noktalar üzerinde toplanıyordu: Arap harflerinin yazılıp okumak güçlük göstermektedir.","label":0} {"sentence":"İngilizcede ünlüler, arkalarından gelen sesin niteliğine göre, genizsil olarak oluşturulurlar.","label":1} {"sentence":"Bunların bir kısmı Türkçenin eski dönemlerinde ayrı sesbirimlerdi; yani sözcüklerin anlamını ayırmaya yarıyorlardyoktur.","label":0} {"sentence":"O sırada bir yıldırım çakar.","label":1} {"sentence":"Her dilin kendine göre bir ses dağarcığı vardır.","label":1} {"sentence":"Oysa öğrencilerin de pek çok kaynağı okuyarak, araştırma yaparak, sorgulayarak bilgiyle donanması gerekir.","label":1} {"sentence":"Resim 2.2 Kültigin Yazıtı Irg Bitig, Eski Türkçe dil özellikleri gösteren, falla ilgili yazma eserdir mi?","label":0} {"sentence":"Hafız Nuri Efendi buna kızar gibi oldu. -Benim sana ne ziyarnım var? diyecekti, demedi.","label":0} {"sentence":"Böyle bir durumda Türkçe kullanım kılavuzu bulunmayan her üründen kaçar adet varsa her biri için ayrı ayrı mükafat uygulanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bunlarda, kullanılan isim ve fiil unsurları ile yardımcı fiiller değişiklikler gösterir.","label":0} {"sentence":"Çağdaş Türkçenin grameri, sözlüğü, imlası ve terimleriyle ilgili çalışmalar da Atatürk tarafından ilgiyle izlenmiştir.","label":1} {"sentence":"Dillerde hava akımını başlatıcı işlevini gören organlar, akciğerler, ile gırtlak ve damaktır.","label":0} {"sentence":"Örnekteki sıralı cümlemin hem öznesi (annem) hem de nesnesi (beni) ortak bağımlı sıralı cümledir.","label":0} {"sentence":"Yapım eki almamış, anlamlı veya işlevli daha küçük olmayan parçalara ayrılamayan kelimelere kök denir.","label":0} {"sentence":"Konuşucuları 100den az olan diller yok olmaya o kadar yaklaşmıştır ki, beklenmez olarak yeniden yaşarlık kazanmaları gündelik dil.","label":0} {"sentence":"Ağız ünsüzlerinde küçük dil, burun yolunu kapatarak burundan hava çıkışını engeller.","label":1} {"sentence":"Oysa halk için gerekli olan, tam Türk olan ve kolay bir öğrenimdir.12 Böyle bir öğrenim ise tam Türk bir Türk dili ile yapılabilirdi.","label":1} {"sentence":"Yer tamlayıcısı doğrudan eylemle bağlantılı olduğu için eylem cümlelerinde bulunur.","label":1} {"sentence":"Konuşma insan toplum içindeki yerini belirlemede ve meslek başarısında önemli bir yere sahiptir.","label":0} {"sentence":"Aynı durum Amerikada olsa 50.000 dil, Türkiyede olsa 1000den fazla dil konuşuluyor olacaktı.","label":1} {"sentence":"Kaç çocuğu olduğu sorusuna soran kişi yaşça büyükse ellerinizden öper sözleriyle başlanarak cevap okunur.","label":0} {"sentence":"Şu ise buya göre daha uzak, oya göre daha yakın ve güncel olan gösterilen kişilere işaret eder.","label":0} {"sentence":"Evlerden birinin kamburlaşmış belini desteklemişler üç uzun direkle.","label":0} {"sentence":"Türkçede bir hecede sadece bir bulunabilir.","label":0} {"sentence":"Sıfatların bir alt derecesi ise Eşme durumu eki -CA ile yapılır.","label":0} {"sentence":"Örneğin, İngilizcede hızlı kitap vardır.","label":0} {"sentence":"Bugün, yeryüzünde konuşan bütün dillerin kökenlerinin en eski dönemlere uzandığını söyleyebiliriz.","label":0} {"sentence":"Örnekler dikkatlice incelendiğinde öznenin uygun pozisyona taşınası, gramatikal bir hiyerarşiyle ilişkilidir.","label":0} {"sentence":"Genç adam beni elimden tutarak dar bir taşlıktan geçirdi, yenilikten basamakları oynayan karanlık bir merdivenden inceledik.","label":0} {"sentence":"Adalet yoldan çıkarsa şaşkınlık içine düşen halk, ne yapacağını, işin nereye varacağını bilemez.","label":1} {"sentence":"Dillerin sınıflandırılmasında kullanılan ikinci önemli yöntem dillerin yapılarından yola çıkmaz.","label":0} {"sentence":"Ayrıca belli durumlarda görülen nöbetleşmelerle kalıcı durumlar arasında da fark gözetilmez.","label":1} {"sentence":"Buna göre Türk lehçeleri yakın lehçeler ve uzak lehçeler olmak üzere ikiye ayrılır.","label":1} {"sentence":"Eğer Arap alfabesinde olduğu gibi hareketler varsa, bunlar küçük harfe gösterilirler.","label":0} {"sentence":"Bu türlere kısaltmalar, metin içinde kullanırken diğer kelimelerden farklı davranmazlar.","label":0} {"sentence":"Almancada anne sözcüğünün çoğulu, ilk ünlünün [+ART] özelliği [-ART] özelliğine dönüşerek gerçekleşir: Mutter anne / Mütter anne.","label":0} {"sentence":"Biçimbirim: Yapı ve ses açısından anlamlı veya işlevli daha küçük birimlere ayrılamayan ögelerdir.","label":1} {"sentence":"Söz konusu sözcüklere ünlü ile başlayan bir ek gelmesi durumunda türeme ses düşer.","label":1} {"sentence":"Bu durum, Osmancıkın millet kavramını öğrenmesine ve gelecekle ilgili kaygılar duymasına sebep olur.","label":1} {"sentence":"Bazı sözcüklerde uzunluk-kısalık anlam ayırıcı olmamalıdır.","label":0} {"sentence":"Niteleyicilerin zorunlu öge olarak kullanıldıkları bir başka alan da yüklemcil konumudur.","label":1} {"sentence":"Bu kelimeler yüzyılın başlarında Japon bilginlerinden Shiritori tarafından incelenmiştir.","label":1} {"sentence":"Giriş bölümü, bu bölümde anlatacaklarımızın uzunluğuna göre bir paragrafta olabilir.","label":1} {"sentence":"Sözcükler bu kaynaklardaki yazılışa uygun biçimde söylenmektedir.","label":1} {"sentence":"Kız her uğradığı limanda oğlanı sormalmış: Buradan böyle böyle, güzel ud çalan dilsiz bir genç geçmiş mi? diye.","label":0} {"sentence":"1. Deyimlerden çok büyük bir kısmı dili konuşucularının ürünü, çok azı ise başka dillerden çeviri yoluyla oluşturulurlar.","label":0} {"sentence":"karşılaştırmalı çalışmalar sırasında Türkçenin başka dillerle akraba olduğu ileri sürülmüştür, köken bakımından ise.","label":0} {"sentence":"Okul kapısının, apartman girişinde, kapı koluna, masanın gözünde, çocuğun kabanı örneklerinde ise ilgi eki kullanılmamıştır.","label":0} {"sentence":"Türkçenin simetrik ünlü yapısını bozan kapalı ė, Türk dil biliminin önemli sorunlarından biridir.","label":1} {"sentence":"Bundan 3-4 yıl öncedeydi.","label":0} {"sentence":"Gösterge, bünyesinde birbirini tamamlayan iki öge bulundurur.","label":1} {"sentence":"Ayın ve hemze hece sonunda düşerken söyleyişte kendisinden sonraki ünlüyü uzatabilir: meʾmur > mēmur, miʿmar > mīmar, teʾmin > tēmin.","label":1} {"sentence":"ÜNSÜZ UYUMLARI Ötümlerlik-Ötümsüzsüzlik Uyumu: Bu uyum ünsüzlerin boğumlanma noktalarıyla ilgilidir.","label":0} {"sentence":"Ünlülerle ilgili ses olaylarının çoğu, bu dört özellikten birinin başka bir özelliğe dönüşmesi şeklinde gerçekleşir.","label":1} {"sentence":"Dilbilgisinin farklı bölümleri arasına kesin sınırlar koymak, her her zaman mümkün değildir.","label":0} {"sentence":"Karşıtlık ilişkisi kurabilirler: Sorumlulukları yerine getiliği halde takdir edillmeyi bekliyor.","label":0} {"sentence":"Çatı ekleriyle bazı fiil gövdeleri türetilmiş yer alırken bazı sözlüklerde sözlüklere dahil edilmemiştir.","label":0} {"sentence":"Kaynaklarında tamamlanmamış olan ses olaylarıyla eklenme sırasında ortaya çıkanlar karışık olarak verilir.","label":0} {"sentence":"İsim soylu kelimeler de kendi içinde çekim sırasında gösterdikleri farklar nedeninden farklı gruplara ayrılır.","label":0} {"sentence":"Sıra Sizde 4 Örtbas sözcüğü ört ve bas sözcüklerinin birleşmesi ile türemiş ve yeni bir anlam kazanmış sözcüktür.","label":1} {"sentence":"Göktürkçe, Türk Tengri inancındaki Türklerin, bozkırda meydana getirdikleri Runik yazılı metinlerden ibarettir ki.","label":0} {"sentence":"Teknolojinin önemi azalan bir anlatım türü haline dönüşmüştür her geçen gün gelişmesiyle.","label":0} {"sentence":"Eylemler, iç zaman yapıları ve evreleri bakımından farklı karakterlere sahip olabilirler.","label":1} {"sentence":"Bu yapıdaki cümleler, özellikle düzyazıda satırlarca sürüp giden ifadelerin anlaşılmasını güçleştirmiştir.","label":1} {"sentence":"İşaret dillerinde de sonsuz sayıda tümce üretilir.","label":1} {"sentence":"Mani alfabesiyle yazılmış Türkçe metinler, genellikle dini içeriklidir ve da fazla değildir.","label":0} {"sentence":"Biçimbirimler, renk bilgisinin araştırma konusunu oluşturur.","label":0} {"sentence":"Bu anlatım biçiminde düşünce bir olay içerisinde okuyucuya hissettirilmeden verilir.","label":1} {"sentence":"Vatanımızı içten gelen olumlu bir aşkla sevmemiz, bu samimi güzelliklerin bütünü olduğu içindir.","label":0} {"sentence":"Bunlara düşme, türeme, göçüşme, ikizleşme, tekleşme gibi daha nadir görülen ses olayları da eklenebilir.","label":1} {"sentence":"Kitabın hazırlanı-şında ve konuların işleniş-lerinde öğretici ve eğitici bir yaklaşım sergilenmiştir.","label":0} {"sentence":"Şehitlik, dinimizde çok mühim ve ulaşılması zor bir mertebedir.","label":1} {"sentence":"Karşıt anlamlı, İyidir x kötü değil, gece y x gündüz gibi anlam bakımından birbirine karşıt sözcüklerdirlar.","label":0} {"sentence":"Tibet alfabesinde 30 ünsüz işaretinden başka 5 ünlü işareti vardır.","label":1} {"sentence":"Ses bilim bunu 3 ayrı alanda gerçekleştirir: Söyleyiş Ses Bilimi, Titreşim (Akustik) Ses Bilimi ve İşitsel Ses Bilimi.","label":1} {"sentence":"Dini yıkan ve ideolojik bir takım müesseseler koymaya çalışan milletlerin sonu da pek iç açıcı olmamıştır.","label":0} {"sentence":"Türkçeye yer verilmemesi durumunda kullanım kılavuzlarında uygulanacak ceza mevzuatımızda yer almaktadır","label":0} {"sentence":"Anonim olan masalların, ağızdan ağza nakledildi için kendine özgü bir anlatım biçiminin ve planının oluşmuştur.","label":0} {"sentence":"Yanlış konuşmamanın olumsuz sonuçları olabileceğinin düşünüldüğü resmi ortamlarda kullanılır.","label":0} {"sentence":"Bunlardan yaralnmadan ya da bunları kullanmadan bilimsel bir metin ortaya koymak imkānsızdr.","label":0} {"sentence":"Görülüyor ki, bir SÖZLÜKBİRİM, anadili konuşucusunun zihninde listelenmekte, bir sözcükbiçim ise üretilmiş dilde ortaya çıkmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bütün insan topluluklarının birer dili vardır.","label":1} {"sentence":"Ses olaylarıyla ilgili ayrıntılar geçmeden önce genel bir hususa işaret işlemek gerekir: Ses olayları istisnasız değildir.","label":0} {"sentence":"İbrani yazma ilk olarak Karayimler tarafından kullanılmıştır.","label":0} {"sentence":"İnsanlar mektupla bütün düşüncelerini, duygularını içtenlik ve özgür bir şekilde aktarırlar.","label":1} {"sentence":"Eğer akla, mantığa ve gerçeğe uymamış olsaydı, bununla diğer ilahi tabiat kanunları arasında çelişki olması gerekirdi.","label":1} {"sentence":"İlerleyen bölümlerde açıklandığı gibi, Türkçe bütün doğal diller gibi sürekli biçimde değişmektedir, gelişiyor.","label":0} {"sentence":"Eğer akla, mantığa ve gerçeğe uymamış olsaydı, diğer ilahi tabiat kanunları arasında çelişkii olması gerekirdi.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık aynı sözcük üçüncü cümlede ana cümleyi bitirmez.","label":1} {"sentence":"Dolaysıyla tip, birlerin toplumdaki insanların ortak özelliklerini şahsında toplamış kişidir.","label":0} {"sentence":"Ünlü uyumu Türkçenin tipik özellikleri özellikle arasında yer alır.","label":0} {"sentence":"Bu ortak özelliklerin yanı sıra dillerin birbirlerinden farklıdır özellikleri de mevcuttur.","label":0} {"sentence":"Alıştığım tatlı heceler sekiyor yanımda.","label":1} {"sentence":"Bir tür nedenlilik durumunun başka birleşik sözcüklerde veya türemelerde de görmek mümkündür.","label":0} {"sentence":"Zamanlarla kendi dillerin, dinlerin muhafaza etmekle beraber tamamen Kıpçak dilini benimsemişlerdir.","label":0} {"sentence":"Eğer şöyle evinizin önünde iki tane ağaç varsa sabahları cıvıl cıvıl kuş sesleriyle uyanamayabilirsiniz.","label":0} {"sentence":"Aşağıda bu farkları kuralcı ve betimleyici dilbilgisi kavramları ile kısaca açıklayacağız.","label":1} {"sentence":"İnsanoğlunun yaşadığı bu toplumsal etkileşimler ve değişimler sayesinde diller de başka dillerden etkilenmiştir.","label":1} {"sentence":"Yazımda ayrı yazılması önerildiği için bitişik yazıldığı durumları yanlış sayma, standart yazımla ilgilidir.","label":1} {"sentence":"İlgili sözcüklerin yalın halde veya ünsüzle başlayan bir ek aldıklarında ünlüleri kısa söylenmektedir.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcükler bu kurala uygun iseler, sondaki iki ünsüz arasına dar ünlü getirilmez.","label":1} {"sentence":"Dil teçhizinin biçimlerini dikkatlice ve bilinçli bir kullanım taraftarıyız.","label":0} {"sentence":"Bildirme çekiminde ise isim soylu kelimeler ortak davrandıkları için hepsi aynı başlık altında değerlendirilecektir.","label":1} {"sentence":"Milli birlik ve beraberlik, milletçe birliği, bir arada yaşamayı ve bütünlüğü anlatır.","label":1} {"sentence":"Serserilerin, külhanbeylerinin kullandığı söz veya deyim sözleriyle sözlüksel bir birim olarak açıklanmaktadır.","label":1} {"sentence":"Kısaltması ile konuşan ve zamana karşı yarışan gençler uzun metin okuma ve analiz etmede problemler yaşayabiliyor.","label":0} {"sentence":"Ele avuca sığmayan Osmancık, keyfince ve başına buyruk yaşamaktadır.","label":1} {"sentence":"Bunların dışında Nurullah Ataç gibi dilin sadeleşmesi yönünde bireysel çabalar ortaya koyanlar da 88 vardır.","label":1} {"sentence":"Bu devletin son ortaya çıkışı Selçuklu adıyla olur ve Selçuklular zamanında Anadolu büyük oranda bir Oğuz yurdu haline gelir.","label":0} {"sentence":"Kültürel davranışlar, bir çeşit iç dinamizmle, bu değişmelerden etkilenerek güncellenir.","label":1} {"sentence":"Ancak ses bilgisi dersi almış olan biri bilmesi gereken terimlere metinde yer verilmiştir.","label":0} {"sentence":"Mutfakta annesinin takunyalarla dans ettiği gözleniyor... Hayat ne tatlı şey diye düşündü.","label":0} {"sentence":"İşleklik, bir ekin farklı kök ve gövdelere gelebilmesini ve kullanım sıklığını anlatır.","label":1} {"sentence":"Ölçünlü Türkçenin harf olması gösterilen ünsüzlerinin sayısı 21dir.","label":0} {"sentence":"Ancak burada düşme değil, ünlülerin birleşmesi ve kaynaşmasıyla bir kelimenin azaldığı unutulmamalıdır (bk. Hece Düşmesi)","label":0} {"sentence":"Kaynakların bir kısmında emir ve istek ekleriyle birlikte olur.","label":0} {"sentence":"Farklı gelişmeleri eski biçimlerden hareketle de göstermek mümkündür.","label":0} {"sentence":"Bu göç esnasında gittiği yerlere medeniyetlerini götürmüşler ve oralardaki toplumlara öğretmişlerdir.","label":0} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesinde ışk olarak görülen sözcük aşkdır.","label":0} {"sentence":"Fakat bunlardan hiçbirisi insan dili kadar, örneğin soyut kavramlar geliştireceksin biçimde, karmaşık bir yapıya sahip değildir.","label":0} {"sentence":"Şu iki örneği karşılaştıralım: Ayşe geldi. ve Ayşe geliyordu.","label":1} {"sentence":"Burada koşuldu. iii. Burada yarışçılar tarafından koşuldu. (c) i. Burada yarışçılar koştu. ii.","label":1} {"sentence":"Mangalda pişen yemeğin kokusu bütün evi bürümüştu.","label":0} {"sentence":"Her ünsüz, anlam ayırıcı sesbirim olarak, en azından bir özelliğiyle diğerlerden farklılaşır.","label":0} {"sentence":"Çünkü bunların varlığı, hiç şüphesiz, temelde yatan birtakım zihniyetlerin göstergesidir.","label":1} {"sentence":"Bunun gibi iki ünlü arasında ötümsüzlüğünü koruyan örnekler yanında Türkçe ötümsüzleşme kuralına uyan çok sayıda örnek de vardır.","label":0} {"sentence":"Öğrencilerin çoğu, diğer derslerde sunumlarla Türk Dili dersindeki sunumları aynı görmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu çabalara karşın yerli kaynaklı sözlerin dilimize girişi her geçen gün biraz daha artmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bunun sonucunda Türkçe öğrenen bilgin ve şairler, Mısır ve Suriyede başta sözlük ve gramerler olmak üzere pek çok Türkçe eser yazar.","label":1} {"sentence":"Ancak Çin kaynaklarından o zamanki edebiyatımıza dair bazı ipuçları elde edilebilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bu nedenle eski yazılı belgelerde geçmediğini, ama öyle olması gerektiğini göstermek için kȫk sözcüğünün önüne bir yıldız koyarız.","label":1} {"sentence":"Bu engellerin niteliği, yeri ve derecesi, konuşmada kullanılan iki ana ses sınıfını oluşturur.","label":1} {"sentence":"Oluşturucuların birbirlerinden ayrılmaları ile, deniz, patlamayı andıran bir ses ile dışarı çıkar.","label":0} {"sentence":"Cümle Dışı Ögeler Cümlede yer alan ögelerin her birinin kendine özgü bir işlevi ve görevi vardır.","label":1} {"sentence":"Bu durumda -se/-sa ekini taşıyıp cümlede de şart, zaman ve mesele işlevinde olan ögeler zarf tümleci olarak değerlendirilmelidir.","label":0} {"sentence":"Yazım kurallarını standarta dil ilgili düzenlemeleri yapma yetkisi olan kurumlar belirler.","label":0} {"sentence":"Bu yönüyle deyimler, tıpkı sözcükler bir dilin sözlüğünün içerisinde madde başı olarak yer almalıdırlar.","label":0} {"sentence":"Sürekli bir değişim içerisinde olan dil, yapay olarak toplum hayatının ihtiyaçlarına göre yeni deyimler üretir.","label":0} {"sentence":"Uluslararası yayınlarda kullanılmak fonetik ve fonoloji terimleri Türkçe de kullanırlar.","label":0} {"sentence":"Bu aşamada, sözcüğün türetim eki almış olmaması onun TABAN veya KÖK olarak tanımlandığını ortaya koyar.","label":0} {"sentence":"Ancak bazı dillerde gırtlaksıl ve artdamaksıl hava akımı düzeneği ile oluşturulan sesler de bulunmaktadır.","label":1} {"sentence":"Kalemeyla aldığım son yazım arkadaşlık üzerine.","label":0} {"sentence":"Ünlülerin Sınıfandırılması Ünlüler sınıfandırmazken kullanılabilecek kimi ölçütler vardır.","label":0} {"sentence":"İkinci kelime olan tü aslında kelimesi arkaik biçimidir.","label":0} {"sentence":"Kimi nesneler belirtme (yükleme) durumu eki almadıkları halde belirli bir varlığı karşılayabilirler.","label":1} {"sentence":"Fonolojinin konusu gerçek sesler değil, soyut kaydi seslerdir.","label":0} {"sentence":"Metnin okunması durumunda, genellikle son hecede olduğu için, vurgu da kelime sonunu işaretleyen bir öge olarak görülebilir.","label":1} {"sentence":"Ama işin doğrusunu, dilsel görelilikte yanlış olan ne varsa hepsini güzelce özetleyen bir cümledir bu.","label":0} {"sentence":"Örneğin dokuz ve beş adları nesnesizdir ama dokuz beş nedenlidir.","label":0} {"sentence":"Tekrar gruplarının bizzat kendileri tekrar grubları oluşturabilir.","label":0} {"sentence":"Sekizinci ünitede ise Türkçenin karşı karşıya bulunduğu güncel sorunlara ve çözüm önerilerine değindik değil.","label":0} {"sentence":"Tahta kapıdan içeri girince ilk onu gördü.","label":1} {"sentence":"Türkçe ünsüz sayısı bakımından dünya ortalamasında yer almaktadır.","label":1} {"sentence":"Emir; doğası gereği bir buyurucu, bir de eylemeyicinin yer aldığı en az iki kişili iletişim ortamlarında üretilir.","label":0} {"sentence":"Telaffuza ve vurguya dikkat etmeliyiz. c. Sesimizi İyi Kullanmak Konuşmamızın başarılı olması için ses tonumuzu iyi ayarlamalıyız.","label":1} {"sentence":"Adam çocuğu güldürdü.","label":1} {"sentence":"Belirtilen bu çeşitliliğin unsurlarından biri de Estrangelo yazısı olan Süryanice alfabenin dalıdır.","label":0} {"sentence":"Aşağıdaki örneklerde sözcüğün genelinde önlük-artlık uyumu yoktur.","label":1} {"sentence":"Bazı dillerde ise kadınların, erkeklerin kullandığı biçimlere oranla daha eski biçimleri kullandığı gözlenmiştir.","label":1} {"sentence":"Örneğin yaygın olarak fiilimsi adıyla bilinen ekler, geleneksel yaklaşım türetim veya çekim eki olarak değerlendirilebiliyorlar.","label":0} {"sentence":"Örneğin saat sözcüğünün kol saati, su kelimesi vb. bağlamlardaki anlamı somut, ancak vakit, zaman vb. anlamları soyuttur.","label":0} {"sentence":"Ancak farklı olarak fiiller, emir kipinin tekil 2. kişisinde bağımlı biçimbirimlerden hiçbir ek almadan kullanılırlar.","label":0} {"sentence":"Dil sisteminin işleyişi yalnızca kendi yasalarına bağlıdır.","label":1} {"sentence":"Dil de değişme konuşma dilinde yazı diline oranla daha hızlı olur.","label":0} {"sentence":"Uygur alfabesi Sami kökenli Soğd alfabesinden, daha doğrusu bu alfabenin kürsiv, yani işlek türünden çıkmıştır.","label":1} {"sentence":"Sürekli çalışıyor değilim.","label":1} {"sentence":"Karşılaşabileceğimiz türden olayları, kurgulayarak, belirli bir hacim içerisinde anlatan metinlere denir.","label":1} {"sentence":"1. Bu anlamlı kelimele meşrancak o dile has kurallara bağlı olarak doğru cümleler ortaya çıkarabilirler.","label":0} {"sentence":"Öğrenciler ders çalışıyordu.","label":1} {"sentence":"Öznenin yaptığı işten doğrudan etkilenen ve geçişli eylemi tamlayan nesneler sözcüklere denir.","label":0} {"sentence":"Tanzimat devrinde sadeleşme ihtiyacı çoğu zaman hissedilmiş ve bunda gazete ve dergilerin katkısı büyük olmuştur.","label":0} {"sentence":"Kötü havaları, sarı yaprakları ve siyah denizleri sevmem.","label":0} {"sentence":"Özellikle ünlü uyumları Türkçenin tipik hataları arasındadır.","label":0} {"sentence":"Reklamın vermeye çalıştığı mesajın ise son derece yanlış olduğunu hemen belirtelim.","label":1} {"sentence":"Aynı şekilde belirli diller belirli ırklar veya ethnitelere mutlak biçimde bağlı değil.","label":0} {"sentence":"Eşitlik Grubu: Eşitlik hali eki getirilen bir isim bir başka ismin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"Sıra Sizde 1 Konuşurken, sözcükler arasındaki kavşak dediğimiz kısa soluklanma kaybolur.","label":1} {"sentence":"Oysa biz, öğrenci kendi cümleleriyle, kendi sözcük dağarcığımı kullanarak, kendine ait bir konuşma yapması amaçlıyoruz.","label":0} {"sentence":"Aşağıdakiler örneğinde göreceği üzere ünlü uzunlugunun yanlış kullanılması etkileyebilir.","label":0} {"sentence":"Yukarıda belirtilenlerin tamamı başkaları tarafından da anlaşılabilecek dillerdir.","label":1} {"sentence":"Oturuşu, kalkışı, selamı, yemesi, içmesi tanzim edilmemiş bir toplulukta şaşkınlık ve huzursuzluk vardır.","label":1} {"sentence":"Ancak, anlamsal özellikleri bakımından sınıflandırmanın ortaya çıkardığı belirsizlik, adet gibi, eylemler için de geçerlidir.","label":0} {"sentence":"Ses bilim bunu üç ayrı alanda gerçekleştirir: Söyleyiş Ses Bilimi, Titreşim (Akustik) Ses Bilimi ve İşitsel Ses","label":0} {"sentence":"Her iki örnekte de söz konusu olan geçmiş zamandır; yani konuşur, konuşma anından öncesini anlatmaktadır.","label":1} {"sentence":"Genellikle belli bir öznenin hareket veya durumunu gösterir ve bu bözne, genellikle iyelik ekisiz eklenmesiyle gösterilir.","label":0} {"sentence":"Edat grubu E. Birleşik isim grubu 8 Aşağıdaki çeldiricilerden hangisi edat grubu değildir?","label":1} {"sentence":"Onun gibi sevilik, benimsenmiş bir lider yoktur bu coğrafyada.","label":0} {"sentence":"Türkçede sözcük kökleri sabittir.","label":1} {"sentence":"Daracık gibi az sayıda örnekte geniş ünlüler de kullanılamaz.","label":0} {"sentence":"Unvan grubu, özne, nesne ve tamlayıcıları cümlenin yerine yükeleyerek kullanılabilir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca fiiller, fiil cümlelerinde yüklem olarak kullanıldıklarında ekfiil alabilir: Bu, ağaçtır.","label":0} {"sentence":"Geleneksel dilbilgisi kitaplarında yapım ekleri sınıfında yer alan bazı ekler, modern çalışmalarda yapım eki sınıfına dahil edilir.","label":0} {"sentence":"Hepinizin laşesini de ben yere sereceğim diye nar atarmışım.","label":0} {"sentence":"Öznenin iş yaptığı doğrudan etkilenen ve geçişli eylemi tamlayan sözcüklere nesne denir.","label":0} {"sentence":"Kısa mesaj farklı bir iletişim biçimidir ve elektronik ortamın koşulları içinde az harfe çok şey anlatmak hedefenmektedir.","label":1} {"sentence":"Eklerinin bir kısmının tamamı, az sayıdan ekin ise bir bölümü uyuma girerken sınırlı sayıda ek uyuma girmiyor.","label":0} {"sentence":"Konuşma dilini yazı diline yaklaşmak ise, beklentilere rağmen, alışılmış bir durum değildir.","label":0} {"sentence":"Bu düşme sonucunda, Türkçenin yapısal özellikleri arasında yer alan ikiz ünlüden kaçınma kuralı zedelenmiş olur.","label":1} {"sentence":"Genellikle cümle başında olmakla beraber, kimi zaman cümle ortasına ya da sonuna kayabilirler.","label":1} {"sentence":"Yedinci ünite Türkçenin diğer dillerle etkileşim ı ayırdık.","label":0} {"sentence":"Vaktiyle Kuzeybatı Kafaslarda konuşulan Ubıhçanın bilinen son konuşucuosu olduğu kabul ediliyordu.","label":0} {"sentence":"Unutmayalım ki dilimize gösterdiğimiz dikkat, benliğimize duyduğumuz saygı asılsızdır.","label":0} {"sentence":"Benzer bir durum geniş zaman ve sıfatfiil eki olarak kullanılan -r/-Ar/-Xr için de geçerlidir.","label":1} {"sentence":"İsim soylu bir kelime, Efe öğrenci örneğinde de görüldüğü üzere, herhangi bir bildirme eki almadan cümlede yüklem olabilir.","label":1} {"sentence":"Ayrıca ki bağlacı da açıklama cümlelerinin yer alabilir başında.","label":0} {"sentence":"Megiserin gramerinden 60 yıl sonra 1672de Almanyada bir Macar diplomat tarafından Türkçe Latince Konuşma Kitabı yayımlanmıştır.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Ali her zaman **çokak çok **saygılı davranır tümcesindeki çok saygılı niteleyici olmasına rağmen tümleçtir.","label":0} {"sentence":"Günümüz dünyasına kısaca göz gezdirince, geçmiş birkaç yüzyılın yok oluş damlalarının artık sele dönüştüğü ortamlarda çıkıyor.","label":0} {"sentence":"Büyük Türk milliyetçilerinin hemen hepsi düşünce sistemlerinde dine ön planda yer almışlardır.","label":0} {"sentence":"Biraz önce yenilen adam, bir oyun daha kaybedince, sabrı tükendi: -Hafız, dedi, valla geldin, zarımı kırdın.","label":1} {"sentence":"Tümce, en yalın biçimiyle bir konu ve bu konuya ilişkin bir yorum olarak tanımlanır.","label":1} {"sentence":"Gök Türk anıtlarını diktirenleren ünlü Bilge Kağanın adı bilebunu kanıtar durumdadır.","label":0} {"sentence":"Ancak Ana Türkçe sözcük dönemindeki uzun ünlüler kısalırken geride seslik izler bırakmışlardır.","label":0} {"sentence":"Fiiller cümle içinde kullanılamak için bir çekim ekine veya fiilimsiye ihtiyaç duyar.","label":0} {"sentence":"Önce eklerin ortak yönleri ele alınacak, daha sonra özel durumları açıklanacaktır.","label":1} {"sentence":"Yükümlülük kipi, ceza gücü olan bir kaynaktan çıkışlıdır.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle adı geçen eklere, sonuna eklendiği fiili ona bağlı olan diğer ögelerle birlikte değiştirirler.","label":0} {"sentence":"İsimden sıfat yapım ekleri -lX ve sXz, isimden fiil yapım eki -lA gibi bazı afife suçay ofset yapımcı de oldukça işlektir.","label":0} {"sentence":"Aynı dili konuşan insanlar, millet denilen sosyal varlığın temelini ederler.","label":0} {"sentence":"Ancak konuşma sırasında öbekler, çok zaman tek kelime gibi söylenir: Balkonaçıktı.","label":0} {"sentence":"Ancak bu tür tercihler, konuşurun standart biçimi her durumda kullanacağı anlamına gelmez.","label":1} {"sentence":"Bu fiil ile kurulan birleşiklerin hepsi sözlüklerde tanımlar","label":0} {"sentence":"Çünkü Gündüz, bilgelik, akıl ve paylaşma yeteneği olan bir kişi.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık söylişte, korunma ve düşme biçiminde ikili durumlar işitilir: meşale ~ meşale sunu ~ sunu vaka ~ vaka.","label":0} {"sentence":"Daha az gecikmeyiniz.","label":0} {"sentence":"Oysa karaağaç biçimi de aynı kök (ağaç) ve tamlamadan (kara) oluşmasına rağmen öbek değil sözcük olarak sınıflandırılır.","label":0} {"sentence":"Canlılar arasında en gelişmemiş iletişim modeli insana özgüdür.","label":0} {"sentence":"Bir ortaya çıkmamış, yılların verdiği ihtiyaç ve birikimlerin sonucu olarak etmiş ve sistemleşmiştir.","label":0} {"sentence":"Bilgileri ile eğitimi onun anarken Fatih Sultan Mehmeti hatırlamalıyız.","label":0} {"sentence":"Zamanında çok büyüktüm ve cümle başına nokta konmaz ve yeni cümlede de küçük harfle başlanır.","label":0} {"sentence":"Ayrıca geleceğin mimarı olacak olan siz gençlerimize de sağlık, mutluluk ve üstün başarılar dilerim.","label":1} {"sentence":"Bu anlatım biçiminde düşünce bir olay içerisinde okuyucuya hissizce verilir.","label":0} {"sentence":"Osmanlı halkı çoğunlukla Türkçe anlamaz.","label":0} {"sentence":"Yükleme sorulan ne? sorusunu soran Düğünde takılan altınların hepsi tamlaması sözde öznedir.","label":0} {"sentence":"Böylece tümce AdÖ+EylÖ-nin birleşmesi ile oluşur.","label":1} {"sentence":"Ağızlarda dokuzan, sekizen gibi biçimleri de kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Dudakların açılmasıyla hava aniden dışarı çıkar ve çıkarken patlamaya benzeyen bir ses duyulur.","label":1} {"sentence":"Deyimi oluşturan sözcüklerden biri zaman zaman değiştirilemez.","label":0} {"sentence":"Dil içindeki farklı biçimlerin yaygınlaşmasında televizyon olmak üzere başta medyanın önemli bir yer vardır.","label":0} {"sentence":"Sağlıklı çocuğu olan her aile buna benzer örneklerle kolayca gözlemleyebilir ne kadar yaratıcı olduklarını.","label":0} {"sentence":"Doğu Türkistanda IX. yüzyıl ortalarında devlet kuran Uygurlardan kalma elyazmalarının çoğu Uygur Alfabesi ile yazılmıştır.","label":1} {"sentence":"Sen, Anadolu denilen bu yurda sonradan gelme değil ilk yerleşip medeniyet kuranların çocukları.","label":0} {"sentence":"Yani bu düşünce ve aydınlanmanın kökeninde insanlık tarafından yüzyıllardır desteklenen insan ve demokrasi anlayışının yüksek değerleri mevcuttur.","label":0} {"sentence":"Anlam ayırıcı olan ve Türkçede vurgu olarak anlaşılan parçalarüstü öge yeri değişebilen tondur durma","label":0} {"sentence":"Günümüz Türkiye Türkçesinde de ses bilgisini de ilgilendiren eğilim veya pek çok çeşitlenmeler gözlenmektedir.","label":0} {"sentence":"Belirtili adı tamlamasının tamlayanı veya tamlanların başka bir adı tamlaması veya kelime grubundan oluşabilir.","label":0} {"sentence":"Bilgisayar ve internet kullanımının giderek artması özünden kopmuş ve değişmiş kelimeler yığınının ortaya çıkmasında etkili olmuştur.","label":1} {"sentence":"En 209 başta da belirtildiği gibi bu dünyanın hızına yetişmek ve onun hakkında kesin yargının olmadığı biraz zordur.","label":0} {"sentence":"Kaynaklarda yarı ünlü denen /y/ sesi bile hece kurabilmek için mutlaka bir ünlüye ihtiyaç duyar.","label":1} {"sentence":"Türk dili üzerinde araştırmalar yapmak, yaptırmak, 2. Türk dilinin güncel sorunlarıyla ilgilenerek çözüm yolları bulmak.","label":1} {"sentence":"Ne var ki, çaresizdirler ve Bilecik tekfurü ile aralarında önemli bir sürtüşme olmamış oldular.","label":0} {"sentence":"Bu sözcükler Türkçedeki ünlü sesbirimlerini gösteren en küçük çiftler oluşturma.","label":0} {"sentence":"Tüm yazılı metinlerde olduğu gibi sözcük tasarru akademik yazılar için de geçerlidir.","label":0} {"sentence":"AB ülkelerinde Avrupadaki göçmen Türk azınlıklarının konuştuğu Türkçenin hiçbir resmi statüsü yoktur.","label":1} {"sentence":"Ses tellerinin titreşimi ile oluşturulan sesler ötümlü seslerdir. [ʒ] ötümlü bir ünsüzdür.","label":1} {"sentence":"Ayrıca bunların sayıca birden fazla olduğunu göstermeye yarayan biz, siz, onlar şeklinde çoğul biçimlerinde de vardır.","label":0} {"sentence":"Bilgisel gereklilik, zorunluluk yükümlü ulamıyla; bilgisel izin olasılık yükümlü ulamıyla benzerlik gösterir.","label":0} {"sentence":"Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkes Türktür: Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde olan herkes Türklerdir.","label":0} {"sentence":"Ağızlarda, yöreler göre değişen çok sayıda ünlü vardır.","label":0} {"sentence":"Sürekli ünsüzler akıcı ve sızıcı olmak üzere ikiye ayrılırlar.","label":1} {"sentence":"Türk Edebiyatının seçme metinlerine yer verdiğimiz kitabımız, bu yönüyle beğeniyle okunacak ufak bir seçki de özelliği kazanmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu, yavaş bulunanı; bak, hızlı daha uzak olanı ve var ise huzurencuzak olan veya konuşmaya konu olan nesneyi gösterir.","label":0} {"sentence":"Türkçenin Güncel Sorunları Söz varlığı, bir dildeki, bir eserdeki sözcüklerin, deyim ve atasözlerinin bütünü kosnundaki düşünce ve inançların bütünü.","label":0} {"sentence":"Büyük bir emek, özveri ve gayretin olan bu Türkçeye yapılan çalışmalar ürünü hizmetlerden birisidir.","label":0} {"sentence":"Ancak öğretim","label":0} {"sentence":"Örneğin, ölme sözcüğünde vurgu ilk hecedeyken (Bölme!) olumsuz emir, ikinci hecedeyken (bölME) matematik terimi karşılığındadır.","label":0} {"sentence":"Bu kaynakların önde gelenlerinden biri de o yazı dilinin sınırları içerisinde bulunan bölge ağızlarıdır.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Batı Avrupadaki diller arasında, yok oluş eşiğinde olmak bakımından, Man dili tek başına değildir.","label":1} {"sentence":"Oğluna güzel bir balıkçı tablası yaptırmış, bir de süslü, sırmalı elbise diktirmiş.","label":1} {"sentence":"Özellikley bazı yer adları, kurum ve kuruluş adlarıda bu tür yapılara sıkça rastlamak olasıdır.","label":0} {"sentence":"Dilin damağa yakın olduğu konuma üst, ağız boşluğunun altında olduğu konuma alt bölge denir.","label":1} {"sentence":"Örneğin kardeş sözcüğünün göstereni olan k-a-r-d-a-ş ses dizilişiyle hiçbir iç bağlantısı yoktur.","label":0} {"sentence":"Kıpçakça, Arap ve Fars dillerinin yoğun biçimde etkileyen Harezmceden gelişen iki yazı dilinden biridir.","label":0} {"sentence":"Burada dikkat edilirse, eylem, yönelme ya da çıkma durumlarından birindeki bir tümleç verilmiştir.","label":0} {"sentence":"Başka bir ifadeyle eylem zamanını belirlemede ölçüt alınan asıl nokta şu ve burasıdır.","label":0} {"sentence":"Genelleşme, başlangıçta kişi adı, marka adı vb. özel ad olan sözcükler genelleştirebilirerek belirli bir türün genel adı haline gelebilir.","label":0} {"sentence":"Tarihi ve ahlaki olan yakınlığımız bu topluluklar Türk görünen, Türk gibi yaşayan Türk cemaatleridir.","label":0} {"sentence":"Ancak özelliklez Batı dillerin etkisiyle diğer yollarla da sözcükler yapılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu durum, Osmancıkın millet kavramı öğrenmesine ve gelecekle ilgili kaygılar duymasına neden olur.","label":0} {"sentence":"Hatta kimi ünsüz düşmesi örnekleri sadece konuşma dilinde görülür.","label":1} {"sentence":"Tıpkı insanların sınırlı sayıda kelime kullanarak konuştuğu görüşlerinin savunulabilecek bir temeli yokmuş gibi.","label":0} {"sentence":"Bu sınırlı söz dağarcığı bazen genel olarak insanımıza ama zaman da çoğu gençlere atfedilir.","label":0} {"sentence":"Torn yükselebilir, düşebilir, sabit kalabilir.","label":0} {"sentence":"Öyleyse, çekim ekleri de işlevsel biçimbirimler gibi sözlükbirimler arasındaki görevsel bağları sunarlar.","label":0} {"sentence":"Uygur alfabesi Sami kökenli Soğd alfabesinden, daha doğrusu bu alfabenin kürsiv, yani işlek türünden **dışarı** çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Eski Türkçe ile günümüzdeki durum karşılaştırılırsa görülür ki bazı seslerin büyük oranda ötümlüleştiği.","label":0} {"sentence":"Cümledeki yargı sayısı, cümlenin yapısını belirler.","label":1} {"sentence":"Dil gelişimi zihinsel gelişim ile yakından ilgili olduğu için 0-3 yaş dilimi dil gelişimi açısından çok önemlidir.","label":1} {"sentence":"Kelime kök ve gövdeleri: Anlamları veya söz dizimsel işlevleri olan, tek başlarına kullanılabilen bağımsız biçimbirimlerdir.","label":1} {"sentence":"Bir cümlede aynı anda birden fazla soru enklitiği kullanmaz.","label":0} {"sentence":"Türkçe fiil şekilleri bakımından oldukça zengin bir dildir.","label":0} {"sentence":"Bazı cümleler şekilce olumlu olduğu halde anlamca olumludur.","label":0} {"sentence":"Yarın yaklaşık on iki milyon kilometrelik bir alanda Türk yazı dilleri, lehçeleri ve ağızları varlığını sürdürmektedir.","label":0} {"sentence":"Cumartesi kullanım görmemiştir, birleşik sözcük sıklığı yüksek bir sözcük olduğundan işlemi.","label":0} {"sentence":"Bu cümledeki anlatım bozukluğunun giderilmesi için de, virgülden sonra insana sözcüğün kullanılması gerekiyor.","label":0} {"sentence":"Sürekli değişim geçirerek kılıktan kılığa girme, bu dilin canlı bir olduğuna işaret eder.","label":0} {"sentence":"Romanları konuları bakımından macera, tarihsel, töre, psikolojik, ideolojik gibi 99999 alt başlıklara ayırmak da mümkündür","label":0} {"sentence":"Türkçe sondan eklemeli bir dil olduğundan eklenme, son çıkarma şeklinde gerçekleşir.","label":0} {"sentence":"Bu fiilden türemiş olan yazık kelimesi günümüzde kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Ünlülerin söyleniş sürelerinin normal ünlünün iki katı olması durumunda uzun ünlüler meydana gelir.","label":1} {"sentence":"Ali Şir Nevayi, hiç şüphesiz bütün Türk edebiyatı için son derece önemli bir şahsiyettir.","label":1} {"sentence":"Bunlar daha sonraki dönemlerde, bir kısmı yazılı belgelerle takip edilebilen süreçlerden geçerek ekleşişmişlerdir.","label":0} {"sentence":"Ağız boşluğundaki açıklık-kapalılık, dilin ağız içinde yayvan olarak bulunması veya kabararak hava yolunu daraltmasıyla ilgilidir.","label":1} {"sentence":"Bu diller içinde Latin alfabesi ile yazılan ilk dil Yakutçadır.","label":1} {"sentence":"Ayrıca ki bağlacı da açıklama cümlelerinin yer alabilir başında.","label":0} {"sentence":"Kurallı (Düz) Cümle Türkçenin söz dizimi kurallarına uygun olarak yüklemin sonda olduğu anlam uygun cümlelere kurallı cümle denir.","label":0} {"sentence":"Buradaki doğruluk ve yanlışlıklar için ölçüt standart dil ve bu dili kodlayan Türk Dil Kurumunun Yazım Kılavuzudur.","label":1} {"sentence":"Bazı dillerde görülen ek sınırlarını bulanıklaştıracak kaynaşmalar Türkçede alışılmış değildir.","label":1} {"sentence":"Uzaklaşma Grubu: Uzaklaşma hali eki getirilen bir isimle bir başka isim türünden kelimenin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":1} {"sentence":"Belirtme sıfatları ise varlıkları soru, belli belirsizlik, işaret ve sayı bakımından belirten sıfatlardır.","label":1} {"sentence":"Kişisel yorumlar değil, araştırmalarla, deneylerle doğruluğu kanıtlanmış bilgilere yer verilir.","label":1} {"sentence":"Edat öbekleri cümlede zarf tümleci işleviyle kullanıldıklarında yüklemin anlamını zaman, durum, neden yönünden tamamlar.","label":1} {"sentence":"Bu gün öğrendiğimiz konuyu akşam ayrıntılı olarak yüzeysel bir tekrarlayınız.","label":0} {"sentence":"Buna göre, her bir hayvan, hayvanları oluşturan özellikler verilen şekiller çerçevesinde bir hayvansal özellik kümesi oluştururlar.","label":0} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesinde ışk olarak görülen","label":0} {"sentence":"Bu vurgulama biçimi, Birleşik kelimelerde vurgu ilk kelimenin son hecesinde olur. kuralıyla örtüşmektedir.","label":1} {"sentence":"Bir kişinin hazırladığı rapora kişisel raporda.","label":0} {"sentence":"Ne var ki bu konuda kesin bir karara varılmak için her şeyden önce harflerin Müslümanlaştırılması gerekti.","label":0} {"sentence":"Bu karşılık buna sözcükler iki ünsüz arasındaki ötümlüleşir ünlü söylenirken","label":0} {"sentence":"Ses aygıtı: Bir sesin oluşması sürecine herhangi bir şekilde katılan kişilere ses aygıtı denir.","label":0} {"sentence":"Ettirgen durumları ifade etmek Türkçede bir kısmı oldukça işlek olan birçok ek vardır.","label":0} {"sentence":"O halde propagandalarda müspet usullere müracaat etmek şarttır.","label":1} {"sentence":"Yazı dilinin kimi sözcükleri bilim, sanat, spor vb. alanlarda özel anlamlar kazanır ve terim el olarak kullanılır krş. jargon.","label":0} {"sentence":"Ortasında çizgi bulunan l harfi, kal, dal, bal vb. örneklerdeki gibi art avurt lsini (kalın l sesi) gösteririr.","label":1} {"sentence":"Temel öğretimde yardıcı ünsüzler yaşasın sözcüğüyle kısaltılmış olarak öğeriltilmektedir.","label":0} {"sentence":"Dil kullanımının dikkat edilmesi gereken bir diğer boyutu da mecazlı anlatımlardır.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık Anadolu dilinde kök hecedeki kapalı /e/ sesbiri olarak kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Aralarında hiç defa siyasi birlik bulunmayan bu Türk toplulukları arasında belli bir kader birliği yoktur.","label":0} {"sentence":"Anılırlar gözetilerek uygulandığı için sözdizimsel kurallar olarak Bunlar sözcüklerin dizilimi.","label":0} {"sentence":"Ölüm döşeğindeki Osman Beyin son arzusu, Bursanını fetih müjdesini alabilmektir.","label":0} {"sentence":"3. Mesleki hedefiniz ile ilişkilendirebileceğiniz ilgisiz tecrübelerinizi analiz edin ve tanımlayın.","label":0} {"sentence":"Bu kurumlar aracılığıyla Anadolunun çeşitli bölgelerine gönderilen uzmanlar tarafından tarama ve derleme faaliyetleri başlatılır.","label":1} {"sentence":"Ancak sıfat tamlamalarında kalıplaşarak artık isim-fiil işlevini yitirmiş dışında yalnızca kelimeler tamlanan olabilirler.","label":0} {"sentence":"Böyle anlayanoslar, ya milletin kendisinde yahut yetiştirdiği hakiki büyüklerin ruhunda ve iz'anında bulunur.","label":0} {"sentence":"Ne var ki yazı dilinin tek biçimliliği düşüncesi temelsizdir.","label":1} {"sentence":"Cümle başı bağlaçları (ancak, fakat, hatta, lakin, yalnız vd.) aralarında bulunduğu cümleleri birbirine bağlar.","label":1} {"sentence":"Sözcük tanımada kullanılan bir başka sözbu yöntem de yerine koyma işlemidir.","label":0} {"sentence":"Hava akımı bu noktadan hiç bir zorlama ve sürtünme olmadan dışarı çıkmaz. [es] bir yarı ünlüdür.","label":0} {"sentence":"Budist muhitinde meydana getirilmiş olan eserler daha çok Çince, Sanskritçe, Toharca ve Soğdcadan yapılmış çevirilerdir.","label":1} {"sentence":"Kuruluşunda bağımsız olarak tek yargı bulunan ve tek yükleme sahip olan cümlelere basit cümle denir.","label":1} {"sentence":"Bunu; soru eki, soru enklitiği, soru edatı, soru parçacığı gibi terimlerle adlandırılan bir mu izlemektedir.","label":1} {"sentence":"İnsan ana dili kullanWeb page İken ataları da tarihi ve edebiyatı kısacası kültürü de konuşmuş olur.","label":0} {"sentence":"Karı: - Efendi, demiş, sanırım korkudan öksürdün, deyince: - Sana göre bir şey yokmuş, demiş.","label":0} {"sentence":"Etrüsk, Sümer, Mısır gibi kimileri eskil devletlerin dilleri yüzyıllarca önce yok olmuştu.","label":0} {"sentence":"Hatta uzun cümlelerin kısaltılmayı, gereksiz edat ve ve deyimlerin bırakılmasını emretmişti.","label":0} {"sentence":"Türkçede kökler, ad veya eylem kökü olabilir.","label":1} {"sentence":"Biçimbirim: Yapı ve ses açısından anlamlı veya işlevli daha büyük birimlere ayrılamayan ögelerdir.","label":0} {"sentence":"Bir dilin anlatma gücünü oluşturan önde gelen hususlardan biri de o dilin deyim *ile* zenginliğidir.","label":0} {"sentence":"Dükkan açtım marifetten Dükkanıma gelemiyen yok","label":0} {"sentence":"Çamur İhsanı da ben öldürdüm.","label":1} {"sentence":"Bu farklılıklarına rağmen, kapalı kümeler, bütün dillerde görülen bir sözcük sınıftır.","label":1} {"sentence":"Bu örneklerin de gösterdiği gibi, Türkçe sonilgeçli, İngilizce geçönilge bir dildir.","label":0} {"sentence":"Örneğin, yerin bacan işlemi nobran sözcüğü içindeki nobr yerine bac kullanılıp bac nobran oluşturulmasını sağlayabilir.","label":0} {"sentence":"Ancak karşılaştırmalı sesbilgisi çalışmaları sonucunda, bu döneme ait bazı sesbilgisi özellikleri kurgulanabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Ünlüler, önlük-artlık, düzlük-yuvarlaklık, darlıkgenişlik olmak üzere üç farklı temel açısından birbirlerinden ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Harfer söylenirken ünsüzler kendilerin beri gelen bir /e/ ünlüsü ile seslendirilir: be, ce, de gibi.","label":0} {"sentence":"Yeni sözlükbirimin anlamı ile ayrışanların anlamları arasındaki ilişki kaybolmuş veya farklı derecede açık olabilir.","label":0} {"sentence":"Milli birlik ve beraberlik, milletçe birliği, bir arada bu yaşamayı ve bütünlüğü anlatır.","label":0} {"sentence":"Türklerin kendi dillerini bu alfabeyle yazmalarına ise XX. yüzyıl başlarından itibaren rastlanır.","label":1} {"sentence":"Bir yönüyle tarihe benzeyen anının, tarihtan ayrıldığı nokta, yazarının kendi dünyasını dile anlatmasıdır.","label":0} {"sentence":"Düzlük-Yuvarlaklık Uyumu Türkiye Türkçesinin önemli ses olaylarından biri de düzlük-yuvarlaklık uyumudur.","label":1} {"sentence":"İlk Türkçe, bütün Türk dillerinin anne","label":0} {"sentence":"Sizin ile öbeğindeki ile edatı, düz dar i ünlüsünün düşmesiyle bu niteliğini yitirerek ekleşmiştir.","label":1} {"sentence":"Bilimde, teknolojide, uygarlıkta üretken olan toplumlar verici dil olarak başka dillerin söz varlığına sözcükler aktarır.","label":1} {"sentence":"Sıfatların pekiştirmesi yapılabilir, isimlerin yapılamaz.","label":1} {"sentence":"Toplantının sonunda Kurul, Başkan Prof. Dr. Mustafa Kaçalinin de yer aldığı bir özçekimle sosyal medyadan da kararlar paylaştı.","label":0} {"sentence":"Sözcük bir bağlamda ünlüsünü korurken başka bir bağlamda ünlüsü olmadan kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Mebuslar, geldikleri bölgelerde konuşulan Türkçe ile konuşuyorlardı.","label":1} {"sentence":"Diğer taraftan Türkçenin lehçeleri yakın diller ve uzak lehçeler olarak ikiye ayrılır.","label":0} {"sentence":"Yazım Yanlışları Genlerden oluşan dilin belli kurallarla yazıya geçirilmesi yazım (imla) olarak adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Mükemmel bir millete, milli ahlakiyet icapları, o millet efrad tarafından adeta bişuurane, vicdani, hissi bir saikle yapılır.","label":0} {"sentence":"Konuşma insanın toplum içindeki yerini belirlemede ve mesleki başarısında önemli bir yere sahiptir mi?","label":0} {"sentence":"Dil bir köprüdür, inanç bir köprüdür, tarih bir köprüdür.","label":1} {"sentence":"- Aldığı ile, eline geçecek ile ne yapacağını, nasıl kullanabilirsin, elde edilenin neye yarayacağını bilmelidir.","label":0} {"sentence":"TÜRKÇE YAZI VARLIĞI Deyimler Deyimler anlatıma açıklık kazandıran ve renk katan söz varlığı ögeleridir.","label":0} {"sentence":"Buradaki doğruluk ve yanlışlıklar için doğruluk standart dil ve bu dili kodlayan Türk Dil Kurumunun Yazım Kılavuzudur.","label":0} {"sentence":"Hava soğuk, önündeki kısa ceket omuzlarına düşüyor, şapka kafasına takılıyor, ama o aldırmıyor, koşuyordu.","label":0} {"sentence":"Yabancı vatandaş öğretim görevlileri Türkiye'de işe devam etmek istiyorlarsa üç yıl içerisinde Türkçeyi öğrenmek zorundalar.","label":0} {"sentence":"Doğadaki sesleri yansıtan bu yansıma sözcükler de uzlaşımsaldır, göndergeleri her dilde farklı şekillerde ifade edilmez.","label":0} {"sentence":"ÜNLÜ UZUNLUĞUNUN ANLAM FARKI YARATTIĞI DURUMLAR Ünlü uzunluğunun yanlış kullanılması anlamı da etkilemektedir.","label":1} {"sentence":"Bölgesel ve sözlü dilin bir tür karşıtı olan yazı dili, genellikle aynı zamanda ölçülmez dildir.","label":0} {"sentence":"Bu üretkenlik sanıldığı gibi sadece kelimelerle sınırlı değildir?","label":0} {"sentence":"Diğer pek çok dilde olmayan bir özelliğe göre, bir sözcük köküne ek ekleterek, tek sözcüklü tümce oluşturulabilir.","label":0} {"sentence":"Biri vatanın hayatını kurtan asker ordusu; diğeri milletin istikbalini yoğuran kültür ordusu...","label":0} {"sentence":"Teşekkür ya da önsöz, rapora katkı sağlayanlara teşekkür edilin.","label":0} {"sentence":"Örneğin Almanca, Rusça, Japonca, Çince gibi diller Latinceden zaman içinde farklılaşarak karışmışlardır.","label":0} {"sentence":"Benzer bir durum mavi-msi ile mor-u-msu örneklerinde de görülür.","label":1} {"sentence":"Eski Toplulukların İzini Sürmek Tıkırtılı konuşanlarla ilgili insan veriler toplayan araştırmacılar da var.","label":0} {"sentence":"Bunların dışında Nurullah Ataç gibi dilin sadeleşme yönünde bireysel çabalar ortaya koyanlar da 88'dir.","label":0} {"sentence":"Sözcüklerdeki hecerler kendi içlerinde seslerin art veya ön sıradan olmaları açısından uyumludur.","label":0} {"sentence":"Burasıdır kullanılan ek, fiilin anlamını değil ögelerle olan ilişkisini değiştirmiştir.","label":0} {"sentence":"İyelik ve ilgi ekinden önce ne sözcüğünde de benzer bir durum vardır: ne-y-im, ne-y-in, ne-y-i gibi.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık, korunma ve düşme biçiminde ikili durumlar işitilir söyleyişte: meşale ~ meşale suni ~ suni vaka ~ vaka.","label":0} {"sentence":"Belirtili ad tamlamasinda tamlayan ve tamlanan arasindaki iliski duzeyi ilgi eki ile ortaya konuyor","label":0} {"sentence":"Ne babasının büyük bir saygı gösterdiği, kah görünüp kah çekilip giden birtakım adamlar?","label":0} {"sentence":"Sözcük öbeklerinde, cümle ögelerinde yanlış yerlerde durgu veya durak yapıldığında anlaşılma güçleşebilir.","label":1} {"sentence":"Bu sözcükler dağılım özellikleri bakımından tanımlık ve addan önce geliyor sıfatlardır.","label":0} {"sentence":"Arabaları yıkarken, ata sözlerini binlerce yıl boyunca Türkçeye kazanacağız.","label":0} {"sentence":"Çünkü bu kelimenin delalet ettiğisi manayı, zihniyeti, herkes kendine göre anlamaya çok meyillidir.","label":0} {"sentence":"Bu boşluktan üstte olan burun boşluğu, altta olan kulak boşluğudur.","label":0} {"sentence":"Mı soru cümleleri mı soru eki ile soru sıfatları, soru zamirleri ve soru edatları ile kurulur.","label":0} {"sentence":"Çin metinlerinin yazımında her biri birer kelime işareti olarak kullanılan Çin logogramları kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bazı zamirler, isimler gelen her çekim ekini alamaz; bazıları çekim eklerini alırken isimlerde olmayan özellikler gösterir.","label":0} {"sentence":"Türk kültürünün ve Türkçenin çekim merkezi olduğu çeşitli dönemlerde Türkçe sözcüklerinde başka dillere geçmiştir.","label":0} {"sentence":"Görüln geçmiş zaman, birinci çoğul eki almıştır.","label":0} {"sentence":"Bir konuşma zincirinde hece, sözcük kökleri ve eklerle sözcükleri kapsayan ton ve değişmelerin tümü ezgiyi oluşturur.","label":1} {"sentence":"Meyve temel esası hepimizce bilinmektedir ki, yüce Kurandaki anlamı kapalı olan ayetlerdir.","label":0} {"sentence":"En sonda {GÖSTERENİN} ise sorunun muhatabı olan kişinin 2. tekil olduğunu gösteren bir sun eki bulunur.","label":0} {"sentence":"Özellikle eğitimcilere, siyasetçilere, avukatlar, doktorlar iyi konuşan insanlar olması mesleki başarılarının da bir ölçüdür.","label":0} {"sentence":"Cümlede konuşanın yerini, mesafesini, duruşunu, duygusunu gösterir.","label":1} {"sentence":"Ancak her şeye karşın sözcük üretimini sınırlayan dilin iç sistemine ait etkenler de vardır.","label":1} {"sentence":"Türkçede akrabalık, renkler ve kimi kavram alanlarında olağanüstü bir zenginlik görülür.","label":1} {"sentence":"Kaç portakal yiyebiliyor musunuz?","label":0} {"sentence":"Betimleyici anlatıma, sözcüklerle resim çizme de denilebilir.","label":1} {"sentence":"Hecelerin düşmesi eklendi veya birleşme sırasında gerçekleşebilir.","label":0} {"sentence":"Bu yıl kardeşim ikinci sınıfa, ben beşinci sınıfa geçtim.","label":1} {"sentence":"Karagöz, kukla oyunları, ortaoyunu, köy seyirlik oyunları geleneksel Türk tiyatrosunun ürünleridir.","label":1} {"sentence":"Ancak yalnızca sözcüklerin değil sözcük parçaları ve sözcük öbeklerinin de anlamlı olabileceği unutulmamalıdır.","label":1} {"sentence":"İngilizcenin yalnız kendisine ait, Latinceden ya da Yunancadan alınmamış sözcüğü var mıdırdır?","label":0} {"sentence":"Tekerleme kavramına kaynaklarda Masallara başlarken söylenilen yarı anlamlı yarı anlamsız sözler; Saçma sapan mukaddime.","label":1} {"sentence":"Evin önünde mahallenin çocuklarıyla top oynar-ler-dı.","label":0} {"sentence":"Günümüz Türkçesindeki ses olaylarının dil bilgisi kitaplarında ele alınışı iki farklı yaklaşım olduğu söylenebilir.","label":0} {"sentence":"Sözcükler yapılırken zaman zaman sözcük yapımı ile ilgili ilkelerin, kuralların dışına çıkıldığı da bir gerçektir.","label":1} {"sentence":"Uluslararası yayınlarda kullanılan fonetik ve fonoloji terimleri Türkçede de kullanılır.","label":1} {"sentence":"İyelik ekleri, nesne veya kavramların bir başka nesne ya da kavrama değil olduğunu gösterir.","label":0} {"sentence":"Fiil köprüsü; biçimbilgisi ve sözdizimi arasındaki bağlantıyı, etkileşimi çok iyi gösteren bir alandır.","label":0} {"sentence":"Zengin, D. (2008). Türkçe ve Almancada Sıfatlar Sıfatlara Yabancı Dil Öğretimi Yönünden Bir Yaklaşım.","label":1} {"sentence":"Ancak parçalarüstü sesbirimler arasında yer alan uzunluk yazıda gösterilmez (Bir","label":0} {"sentence":"On beş bin altı yüz sayı grubunun üstünde, öncelikle on beş bin + altı yüz gibi iki ögeden oluşur.","label":0} {"sentence":"Bu ögeler genellikle cümlelerin başlarında, sonlarında ve arasında cümleler bulunurlar.","label":0} {"sentence":"En kötü şiir, insanın yabancı dilindeki şiir değil midir?","label":0} {"sentence":"Burada herhangi bir bağlama veya olma yardımcı söz konusu değildir.","label":0} {"sentence":"Bu bakımdan cümlenin şöyle olması gerekir: Bu yıl kardeşim ikinci sınıfa geçti; ben beşinci sınıfa geçtim.","label":1} {"sentence":"Yeni oluşturularak yapılırken sözcük türü değişebilir.","label":0} {"sentence":"Sen hayatında fil gör-sen mi?","label":0} {"sentence":"Yeniden sözcüğü gözden geçireceğiz yükleminden önceye taşınırsa farklılık bozukluğu ortadan kalkar.","label":0} {"sentence":"Sıra Sizde Yanıt Anahtarı Sıra Sizde 1 Her dil tabiattaki kavramı kendine göre adlandırır.","label":1} {"sentence":"Bu toplantıda alınan Latin asıllı alfabe kabul edilmesi tavsiyesine uyulmuş ve 1 Kasım 1928de Türkiye bu alfabeyi benimsemiştir.","label":1} {"sentence":"Kaynaklarda yazı dili genellikle, konuşma ve ağızlara özgü olan ses olayları arasında yeterince ayrım yapılmaz.","label":0} {"sentence":"Toplumlara bütünlük, süreklilik ve dayanıklılık veren amiller tarih şuuru, din, içtimai heyecan, sanat gibi kuvvetlerdir.","label":1} {"sentence":"Masa ile hemen hemen aynı tarihte telif olunan diğer bir eser de Kutadgu Biligdir.","label":0} {"sentence":"Türkçe ünsüz sayısı bakımından dünya ortalamasında yer varmaktadır.","label":0} {"sentence":"Türkçe genel olarak vurgusu başında bulunan bir dildir.","label":0} {"sentence":"Böyle adları ve eylemleri sözcük türünü değiştirmeden sözcükler arasında yapı ve anlam ilişkileri kurar.","label":0} {"sentence":"Günümüzde de Türkçede çok sayıda çeşitlenmeler vardır.","label":0} {"sentence":"Kemik öğrendiğimiz konuyu akşam ayrıntılı olarak yüzeysel bir biçimde tekrarlayınız.","label":0} {"sentence":"Cumhuriyet devrimleri eğitim, hukuk, yaşam, dil vb. kültür hayatımızı ilgilendiren pek çok alanda gerçekleştirilmiştir.","label":1} {"sentence":"Dini yıkılan ve onun yerine ideolojik bir takım müesseseler koymaya çalışan milletlerin sonu da pek iç açıcı olmamıştır.","label":0} {"sentence":"Tibet yazısı da Uygurlarca Brahmi yazısı gibi çok kullanılmayamıştı.","label":0} {"sentence":"Dipnot kaynak eserse, yazarın adı, eserin adı, sayfa numarası, basım tarihi ve basım yeri yazılır.","label":1} {"sentence":"Kısaltmalar, söz dizimi ve biçim bilgisi bakımından diğer kelimelerden farklı davranmazlar.","label":1} {"sentence":"Arada geçişler mümkün olduğu gibi her alıntı sözcük söyleyişe göre yazılmayabilir.","label":1} {"sentence":"Kıpçakça; Ermeni Kıpçakçası, Karaimcere hatta Urumca gibi küçük yazı dilleri ile de temsil edilmiştir.","label":0} {"sentence":"Yapılan çalışmalar sadece başka dillerden Türkçeye değil Türkçeden de diğer diller çok canlı bir akış olduğunu göstermektedir.","label":0} {"sentence":"Fiil, yüklem olma gücünü kaybetmediği iin bu ekler, çekim eklerine benzer özellikler de taşırlar.","label":0} {"sentence":"Kimi deyimler belirli dillere özgü olsa da bunların benzerleri başka dillerde de görülebilir.","label":1} {"sentence":"Örneğin, ünlülerin sözcüğün hecelerindeki sıralanışı artlık-önlük uyumu, dudak uyumu gibi belirli kurallara bağlıdır.","label":1} {"sentence":"-dIkçA sıfat fiil eki dIk ile eşitlik durumu eki cAnın birleşmesiyle oluşmuştur.","label":0} {"sentence":"Bu durumun dönem başında öğretim elemanı tarafından öğrencilere açıkça anlatılması gerekmektedir.","label":1} {"sentence":"Bu yapılırken ekin sahip olduğu seslere ve sessizlere göre farklı alternatifler ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Başkan, açık oturum konusunu dinleyiciler önünde açar ve konuşmacılara sırala söz verir.","label":0} {"sentence":"Sözcük öbekleri herhangi bir yargı bildirmezler ancak yine da anlamlı bir bütünlük gösterirler.","label":0} {"sentence":"Unvan, meslek, akrabalık belirten kelime birleşik isim grubunun sonunda yer almış ise bu unvan grupudur.","label":0} {"sentence":"Bu ihtiyacını, hava durumu kendisi taşıyarak yahut da hayvanlara taşıtarak sınırlı ölçüde karşılayabilir.","label":0} {"sentence":"Her bilim dalının kendine özgü tanım, kavram ve terimleri vardır.","label":1} {"sentence":"Alfabenin düzenlenmesi, 3. Türkçenin Arapça ve Farsça ile karıştırılarak bağımsız bir dil durumuna getirilmesi.","label":0} {"sentence":"Böyle olduğunda da konuşucu önermeyi Doğrudan duymadım ama bir başka tanıktan duyduğumu aktarıyorum düşüncesiyle donatırdı.","label":1} {"sentence":"üksek ve inkılapçı bir kültür seviyesine varmak için, önümüzdeki yıllarda daha çok emek vereceğiz.","label":1} {"sentence":"Örneğin toz tuprak gibi iki kelimelik bir ibare Brahmi yazısı ile to yazılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bazı dillerin çekim sistemlerinde ise gramatikal zamanı gösteren biçimbirimler var","label":0} {"sentence":"Burada sözcüğün aslı hangi dillere ait olduğu ve hangi alfabede yazıldığı önemlidir.","label":0} {"sentence":"İngilizce konuşanların pek azı bundan haberdar olsa da, İS yaklaşık 1000e değin İrlanda dili savaşkanca yaygınlaşan bir dildi.","label":1} {"sentence":"Göz aydınlığı dilenen kişi de karşısındakine aydınlık içinde kalasın diye çok daha güzel bir dilekle karşılık verir.","label":1} {"sentence":"İnsanlığın yeryüzünde görünüşünün ise en az bir milyon yıl öncesine uzandığı varsayılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Birleşik sözcüklerin hecelenmesinde de heceler*in esas alınır.","label":0} {"sentence":"Bir dilin anlatma gücünü oluşturan *sırlarından biri de*, o dilin deyim zenginliğidir.","label":0} {"sentence":"Böylelikle kitabımız, sadece öğrencilik döneminde değil; mezuniyet sonrasında da faydalanılacak bir eser özelliği kazanmıştır.","label":1} {"sentence":"Fiile eklenen büyük bir ek, biçimbilgisel bir bağlantıyı gösterirken yükleme bağlı unsurlarda da küçük değişimlere yol açar.","label":0} {"sentence":"Kansu Uygurları 866 ile 872 yıl arasında Tibet egemenliğine son verdiler ve burada küçük bir devlet kurdular.","label":0} {"sentence":"Bizim örneğimizde -dır, -i ve dim söz sonunda bulunan eklerdir.","label":1} {"sentence":"Bu durumda, Türkçe sözcük ya da hecelerin sonunda, potansiyel olmadan, 420 ünsüz çifi bulunabilir.","label":0} {"sentence":"Atatürkün birleştirici ve bütünleştirici milliyetçilik anlayışı, millileştirici birlik ve beraberlik olarak ifadesini bulmuştur.","label":0} {"sentence":"Bilinen gibi milletlerin tarihi sicilleri, kültürel değerlerinde saklıdır.","label":0} {"sentence":"Bunların dışında da komşu olduğumuz veya iç içe yaşadığımız pek çok halkın dilinden Türkçeye az da olsa sözcükler girmiştir.","label":1} {"sentence":"İsim kök ve gövdelerinin durum eki almamış veya bazı çalışmalarda dile getirildiği biçimiyle sıfır ek almış biçimi, durum eki, yalın durumdur.","label":0} {"sentence":"Acep içinde ne ne?","label":0} {"sentence":"Birleşik Eylem Öbeği Bir ad ve bir yardımcı eylemle ya da iki eylemin birleşmesinden oluşan sözcük öbeğidir.","label":1} {"sentence":"Türkçede kökleri sabittir.","label":0} {"sentence":"Halkın doğrudan doğruya etkilendiği alan olan hukuktaki terimler ise çok zor anlaşılmaktaydı.","label":1} {"sentence":"Bu özellikleriyley daha kapalı küme özellikleri gösteriler.","label":0} {"sentence":"Şimdi dünya dillerinden örneklerle adsıl çekimlere bir deneyelim.","label":0} {"sentence":"Cümleler düzgün olmalı, yanlış anlaşılmalara yol açabilecek ifadelerden kaçınılmalıdır.","label":1} {"sentence":"Dünya dillerinin ünsüz dökümleri 6 ile 122 değişmektedir. arasında","label":0} {"sentence":"GDb grubunda Özbekçe ve gibi Özbekçenin değişkeleri, GBd grubunda Modern Uygurca, Sarı Uygurca ve Salırca/Salarca yer alır.","label":0} {"sentence":"Türkçe dil bilgisi çalışmalarının genelinde karşılaşılan terim ses bilgisi alanı için de geçerlidir.","label":0} {"sentence":"Belgelerle izlenebilen yaklaşık 13500 yıllık süre boyunca Türkçe 13 değişik alfabe ile yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"En geniş hacimli bile bir dildeki sözcüklerin anlamını bütünüyle yansıtamaz.","label":0} {"sentence":"Kurallı (Düz) Cümle Türkçenin söz dizimi kurallarına uygun olarak yüklemin olduğu cümlelere sonda kurallı cümle denir.","label":0} {"sentence":"Bir ek, örnek olarak -cAk eki, oyuncak kelimesinde olduğu gibi kelimenin türünü değiştirmeden de görev yapabilir.","label":1} {"sentence":"Ancak bir dilin içerisinde bölgelere ve sosyal sınıfara özgü bürün farkları olabilir.","label":1} {"sentence":"Bunlara yardımcı ses denmesinin nedeni, eklenme sırasında yardımcı bir öge olarak görev yapmalarıdır.","label":1} {"sentence":"Bağımlı biçimbirimler çekimsel ya da türetimsel önek, içek ve sonek; bağımsız biçimbirimler çıkarlar.","label":0} {"sentence":"Bir bilimsel toplantıda konuşmayı, lise öğrencilerine yaparsak kimse bir şey anlamaz.","label":0} {"sentence":"Diş Eti-Damak Ünsüzleri: Dil ucunun diş etine değmesi ile oluşan seslerdir: /c/, /ç/, /j/, /ş/ sesleri bu gruptaki seslerdir.","label":1} {"sentence":"Ancak bu tipler ünsüzler sadece alıntı sözcüklerde bulundukları için alfabede ayrı bir harf belirlenmemiştir.","label":0} {"sentence":"Zamanla kendi dillerini, dinleri muhafaza etmekle beraber tamamen Kıpçak dilini benimsemişlerdir.","label":0} {"sentence":"Bunların arasında Akhunlar, Atilla devri Hunları, Hazarlar örnek olarak sayılmaya değer.","label":1} {"sentence":"Pınar kitap okumayı çok seviyor.","label":1} {"sentence":"Türkler tarih içinde Runik alfabede, Uygur alfabesinde, Arap alfabesi gibi başka alfabeleri de kullanmışlardır.","label":0} {"sentence":"İlerleyen bölümlerde açıklanmış olarak, Türkçe bütün doğal diller gibi sürekli biçimde değişmekte, gelişmektedir.","label":0} {"sentence":"Seslerin gerçek değerini göstermek üzere kullanılan, özel işaretler taşıya alfabeye çeviri yazı (transkripsiyon) alfabesi denir.","label":0} {"sentence":"Örneğin düşmanın geldiğini belirtmek için yakılan bir ateş tek yönlü bir iletişim bildirir.","label":1} {"sentence":"Bu durum çoğu zaman önemsizdir; ancak bazen farklı anlamların ortaya çıkarabilir.","label":0} {"sentence":"Yeryüzünde yaşanan felaketler sonucunda Türkçenin söz varlığına girmiş yabancı kökenli bir sözcük anımsıyor musunuz?","label":1} {"sentence":"Aynı durum Amerikada olsa 50.000 dile, Türkiyede olacak 1000den fazla dil konuşuluyor.","label":0} {"sentence":"Alfabe Kanunu göre ünsüzler kendilerinden sonra gelen bir /e/ ünlüsü ile seslendirilirler.","label":0} {"sentence":"Sözcüklerin bu kaynaklardaki yazılışa uygun biçimde söylenmektedir.","label":0} {"sentence":"Yazıtları, olsa olsa, dil ve kültürleri çoktandır ölü, kendileri de çoğunlukla unutulmuş halkların belli belirsiz izleri.","label":0} {"sentence":"Ses bilgisi içinde yer alan parçalar üstü ses bilgisi ise dilin vurgu ve tonlama dizgelerini ele alır.","label":1} {"sentence":"Baş döndür / ücü bir geçiş!","label":0} {"sentence":"Bu, yabancı ögelerle kurulmuş, seçilmiş ileri derecede, sadece resmi amaçlara yarayan bir tür üsluptu.","label":0} {"sentence":"İşleklik, bir farklı ekin kök ve gövdelere gelebilmesini ve kullanım sıklığını anlatır.","label":0} {"sentence":"Örneğin şirket adı tescil edilmesi uygulaması iş yeri ve ürün adını başka bir yöntemle genişletilebilir.","label":0} {"sentence":"Esas fiildeki oluş veya kılışın az kalma, neredeyse gerçekleşeceği anlamı katılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Söyleyişte belirli ezgi ve yapılarıyla oluşan vurgu sesletimsel özelliklere bürünsel denir.","label":0} {"sentence":"Örneğin, türetim ekleri çekim eklerinden önce, sayı eklerinden durum eklerinden önce konumlanır.","label":0} {"sentence":"Dil bilimsel nazik olmak, kişilerle aramızdaki toplumsal ilişkinin gereklerine uygun biçimde konuşmaktır.","label":0} {"sentence":"Ses tellerinin titremesi sonucu olu¸san seslere ötümlülü sesler denir.","label":0} {"sentence":"Mastar: Fiilin -mak / -mek veya -ma / -me ekleri alan ve ad gibi kullanılan biçimi, eylemlik: al-mak, üşü-mek, gör-me, bul-ma vb.","label":1} {"sentence":"Ünlü Genişlemesi Genişleme; ağız boşluğunun durumuna göre, dar ünlülerin geniş ünlü haline gelmesidir bu.","label":0} {"sentence":"Bütün millete, köyünde, çobana, hamal, sandalyeciye öğretiniz.","label":0} {"sentence":"Resim 4te Türk İşaret Dilindeki bazı işaretler görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Konsensüs (İng. Concensus) sözcüğünün fikir birliği, uzlaşma, mutabakat anlamlarına gelir.","label":0} {"sentence":"Hatta bazı dillerde sıfatlar sayıca sınırlı kapalı kümesi olarak sınıflandırılırlar.","label":0} {"sentence":"Bir sözcük bu ünsüzlerden birisiyle başlaması, kökeninin Türkçe olmadığını gösterir.","label":0} {"sentence":"Budist muhitinde meydana etirilmiş olan eserler daha çok Çince, Sanskritçe, Toharca ve Soğcdan yapılmış çevirilerdir.","label":0} {"sentence":"Bu anlatış ile toplumdaki insanların, yani bir arada yaşayan fertleri sımsıkı bağlar.","label":0} {"sentence":"Yeterli zaman ayırırsanız bütün şeyleri açıklayabilirsiniz.","label":0} {"sentence":"İthal ürünlerin satışında karşılaşılan sorun ise kullanım kılavuzlarında Türkçeye yer verilmesidir.","label":0} {"sentence":"Her iki durum da dil kullanımınını, özellikle de hitap sözcüklerinin seçimini etkilemektedir.","label":1} {"sentence":"Yine Atatürkün talimatıyla 12 Temmuz 1932de Türk Dili Tetkik Cemiyeti (Türk Dil Kurumu) kurulmuş ve çalışmalara başlamıştır.","label":1} {"sentence":"Gırtlak Ünsüzleri: Soluğun gırtlakta bir tıkanmaya uğramazsıyla çıkarılan seslere denir.","label":0} {"sentence":"Kuralcı Dilbilgisi Matematik dilbilgisi dile bir yaklaşım içeren dilbilgisidir.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak Türkçenin farklı ağızları aynı zamanda bürünsel özellikler **açısından** da birbirinden ayrılır.","label":0} {"sentence":"Bunun yerine, bütün sözlüklerinde çekirdek yapıya indirgenmiş biçimi olan nobran sözcüğünü bulacaksınız.","label":0} {"sentence":"Standart dilden hareket etmek olursak ötümlüleşme, tarihi süreçte gerçekleşmiş bir ses olayıdır.","label":0} {"sentence":"Türkçenin 12 çeşit alfabeyle yazılmış olması onun tarih süreci içerisindeki geniş etki alanını ortaya koymaktadır.","label":1} {"sentence":"Deyimlerimizin büyük bir çoğunluğunda ikilemelere rast ula biliyor ki bu durum, deyimlerin uzun anlatımlardan daha etkili olmalarını sağlar.","label":0} {"sentence":"Mebuslar, ilk kez olmak üzere Türkçenin bu kadar çeşitli biçimlerde söylenmesiği görmekle hayret içinde kaldılar.","label":0} {"sentence":"Soru ekinin yüklem içindeki yeri kesin değildir; kip ya da kişi ekinden sonra gelebilir.","label":1} {"sentence":"Zamanlarda adeta bir moda akımına dönüşen Selfie kelimesinin Türkçesi ne olduğu sorusuna TDK cevap verdi.","label":0} {"sentence":"Her dilin kendine bir göre bir ses dağarcığı vardır.","label":0} {"sentence":"Batı kökenli kopyalarda, sonundaki ünsüz çifleri de korunur.","label":0} {"sentence":"Bilindiği gibi milletlerin tarihi sicilleri, kültürel değerlerinde saklıdır.","label":1} {"sentence":"Latin harfleri tartışması karşısında resmi makamların da kayıtsız kalmadıkça görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Cümle çözümlemelerinde yükleme sorulan neye, nede, neden, nereye, nereden, kime, kimde, kimden soruları yer tamlayıcısını buldurur.","label":1} {"sentence":"Kalıplaşma, çekim ekleri hatta cümlelerin kimi zaman kendi işlevlerinin ve görevlerinin dışında, yeni anlamlar kazanılmasıdır.","label":0} {"sentence":"Selçuklulardan sonra Anadoluda kurulan beyliklerin idarecileri genelde tek dilliydiler.","label":1} {"sentence":"Bunun yerine tümce parçaları arasında ilişkiler kurarak bazı dilbilgisel görevleri yerine getirirler.","label":1} {"sentence":"Entegrasyona bütünleştirme diye karşılık gösterirken öğrencilerin daha kolay anlamaları için entegre et tesisleri örneğini verdim.","label":1} {"sentence":"Bu yüzden sözde özne gibi kavramlarını kullanmak doğru değildir.","label":0} {"sentence":"Grubun ilk kelimesi genellikle iyelik eki alırken bazen yalın halde de bulunamayabilir.","label":0} {"sentence":"Artık bu kelimelerin telafuzunda bile aslına uyulma eğilimi var.","label":1} {"sentence":"Flower-seller çiçek satıcısı çiçek satar ama street-seller sokak satıcısı sokak satmaz.","label":1} {"sentence":"Bağımsız diller: Hint-Avrupa dillerinin Avrupadaki iki yalnız ülkesi Arnavutluk ve Yunanistan'dır.","label":0} {"sentence":"Hafız Nuri Efendi buna kızar gibi oldu. -Benim sana ne ziyanım var? diyecekti, demediğini.","label":0} {"sentence":"Bu yetki yasayla verilmiş olabileceği gibi zaman içinde asılsız inançlarla de olabilir","label":0} {"sentence":"Bu dil eski Uygurcaya çok yakındır ancak söz varlığı Arapça ve Farsça etkisi altına girmiştir.","label":1} {"sentence":"Ermeni Alfabesi Ermeni harfi Kıpçak Türkçesi metinleri, özellikle Kafaslarda ve Karadenizin kuzeyinde karşımıza çıkar.","label":1} {"sentence":"Türk yurdu daha çok büyüktü, yakın ve uzak zamanlar düşünülürse Türke yurtluk etmemiş bir kıta yoktur.","label":1} {"sentence":"Ancak aynı renk, başka başka dillerde değişik biçimde, farklı kavramlara dayanılarak anlatılır.","label":1} {"sentence":"Türk halkları içinde dillerini İbrani alfabesi ile yazanlar Musevi Karayimler ve Karaylar olmuştur.","label":1} {"sentence":"Olumsuzluk ögelerinin biçimi ve kapsamı diller arası ve içinde değişiklikler gösterir.","label":0} {"sentence":"Bu sebeple bu alandaki kimi çalışmalarda sıfat-fiil ekleri içinde değerlendirilmez değil.","label":0} {"sentence":"Klasik İslami çevre eserlerinde olduğu gibi tanrıya, peygambere, dört halifeye övgü ile başlar ve bahar tasviri ile devam","label":0} {"sentence":"1. Tarihte ve günümüzde Türk nereye gitsa vatanını unutmamıştır.","label":0} {"sentence":"Tüm gece boyunca uyumuştu.","label":1} {"sentence":"3. Kıbrıs Türkçesinde ise ezgi ile soru sorma daha yaygındır: örneğin Gidiyor musun? yerine Gidiyorsun?/ biçimi sevimlidir.","label":0} {"sentence":"Sözlü ve karşılıklı iletişimde ses tonu, jestler ve mimicler, yüz ifadesi, vücut duruşu vb. dil dışı ögelerin de önemli rolü vardır.","label":0} {"sentence":"Eserin bize kadar ulaşan üç nüshasından ikisi bilindiği üzere Arap harfleri ile yazılmıştır.","label":1} {"sentence":"Çalışmanın bu düzeye gelmeden bir liste olarak düzenlenmesinde ve ilgili kimseye eleştirisine sunulmasında yarar gördük.","label":0} {"sentence":"Türkçede /y/ sesi ünlü düşüren bir sestir ve bu sesin olduğu seslemlerdeki ünlü sesletilmez.","label":1} {"sentence":"Biçimbirimler kullanımda, altbiçimbirimler olarak ortaya çıkarlar.","label":1} {"sentence":"Burada nöbetleşme olarak alınan ses olayları, kaynaklarda başka isimlerle de anılmaktadır.","label":1} {"sentence":"İlkokul çağına gelmiş bir çocuğun sınırlı sayıda malzeme ile üretebileceği alternatif cümle sayısını ölçebilecek bir araç yoktur.","label":1} {"sentence":"Kültür demek, başkasından aldığımız bilgileri, düşünceleri papağan gibi tekrarlamamak değildir.","label":0} {"sentence":"Son zamanlarda adeta bir moda akımına dönüşen Selfie kelimesinin Türkçesinin ne olduğu sorusuna TDK cevap verdi.","label":1} {"sentence":"İngilizcede -ish ad ve eylemlerden sıfat türetir: child çocuk childish çocukçaiş, tickle gıdıklamak ticklish gıdık alır.","label":0} {"sentence":"Bu değişiklikler hem yazılı, eser konularının çeşitlenmesinde görülür.","label":0} {"sentence":"Türkoloji çalışmalarında biçim bilgisi çok önemli bir yer tutar ve tam bir biçim bilgisi kitabının yazımı yıllar sürer.","label":1} {"sentence":"Gemiye binmek bilmek istediğini gene işaretlerle anlatıyor.","label":0} {"sentence":"XVI. yüzyılda Osmanlı Türkçesi olarak adlandırılan dönemde başlar.","label":0} {"sentence":"Örneğin sözcüğünün kol saati, su saati vb. bağlamlardaki anlamı somut, ancak vakit, zaman vb. anlamları soyuttur.","label":0} {"sentence":"bu çalışma kapsayıcı bir inceleme olmadığından, amaca uygun bir sınıfandırma ve yetinilmiştir bilgiyle.","label":0} {"sentence":"Bu, konuşma dilinde, özellikle ağızlarla ilgili araştırmalarda sıkça rastlanan bir durumdur.","label":1} {"sentence":"Her iki i örnekte de söz konusu olan geçmiş zamandır; yani konuşur, konuşma anından öncesini anlatmaktadır.","label":0} {"sentence":"Gösterge Aralarında gösteren-gösterilen ilişkisi bulunmayan her nesne ya da durum bir göstergedir.","label":0} {"sentence":"Özellikle bazı yer adlarının, kurum ve kuruluş adlarındaki bu tür yapılar sıkça rastlamak olasıdır.","label":0} {"sentence":"Toroslar Akdenize doğru bir kucak gibi açılmıştır.","label":1} {"sentence":"Sosyal medya kavramına son yirmi yılda basılan Türkçe sözlüklerde henüz yer verilmemiştir.","label":1} {"sentence":"Başka bir ifadeyle konuşurun, cümlesiyle neyi kastetmiş olduğu ve iletinin dinleyici tarafından ne şekilde yorumlandığını konu alır.","label":0} {"sentence":"Sözlükler bu açıdan gözden geçirildiğinde, yansıma sözcüklerin kitaba düzenli alınmadığı da görülür.","label":0} {"sentence":"Sürekli değişim geçirerek kılıktan kılığa girme, bu dilin canlı bir yapı olduğuna işaret eder.","label":1} {"sentence":"Yalnızca sistemli ve tutarsız bir sıralama içinde kullanılırlarsa anlam kazanabilirler ve sözcükler oluşturabilirler.","label":0} {"sentence":"Sözlükler bu açıdan gözden geçirildiğinde, yansıma sözcüklerin sözlüğe düzenli alınmadığı da görülür.","label":1} {"sentence":"Yeni harflerin kullanıma ilgili yasa 3 Kasım 1928de yürürlüğe girmiş, böylece Türkçe, Latin harfleriyle yazılmaya başlanmıştır.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim grubu: Birleşik isim grubu, iki veya daha fazla ismin yan yana gelerek bir varlığa/nesneye özel bir ad olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Türkçedeki deyimlerin büyük bir kısmı mastarla başlar.","label":0} {"sentence":"Simdi Eskişehirde olacak kipsel She will be in Eskişehir next week.","label":1} {"sentence":"XIX. yüzyıl sonlarına doğru okullarda Türkçeye Arapça, Farsça ve Fransızcadan sonra yer verilmeye başlanmıştı.","label":1} {"sentence":"Öznesiz nesne var.","label":0} {"sentence":"Vakit nisan ortasında bir akşamdı. 1.5. İle Bağlacının Yazımı Edat olan ile kelimesi ve anlamını karşıladığı durumlarda bağlaç olur.","label":1} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesi yazı geleneğinin temelinde, norm olabilecek durumda ağızlar üstü varyant bulunmaz.","label":0} {"sentence":"Türkçe, yazımda ve söyleyişte veya çoğu zaman yalnızca söyleşişte sözcüklerle birlikte bu türden birçok yeni hece türü kopyalamıştır.","label":0} {"sentence":"Ayırıcı işaretler: Harf üstüne, altına veya yanına konulan temel işaret ya da simge yardımcı.","label":0} {"sentence":"Yapım morfolojisi, çoğu zaman sözlüklerde tanımlanması gereken yeni kelimeler türetir.","label":1} {"sentence":"Dilbilgisi kitaplarında genellikle ettirgen ve oldurgan ayrımıyla verilen yapılar oldukca önemleri.","label":0} {"sentence":"Ünsüzleri ilgilendiren değişmeler sırasında bu ortak özelliklerden kazanma veya onlardan önemli bir uzaklaşma tutar.","label":0} {"sentence":"Dil, zamanın ve koşulların değişmesine kolaylıkla uyum sağlar.","label":1} {"sentence":"Uyum Dışı Durumlar Çeşitli nedenlerle önlük-artlık uyumunun dışında kalan Türkçe kökenli sözcükler","label":0} {"sentence":"Sonuç olarak yukarda sıralan köken teorileri Runik alfabenin kökenini tam olarak aydınlatamamaktadır.","label":1} {"sentence":"Özellikle Türk dili bu açıdan değerlendirildiğinde geçmişte Türkçenin yazımı için pek çok abece kullanıldığı görülür.","label":1} {"sentence":"Çoğunlukla tek bir birleşimde yer alır, ağızlarda, eskimiş veya yanlış çözümlenmiş örneklerde görülür.","label":1} {"sentence":"Hatta uzun cümlelerin kısaltılmasını, gereksiz edat ve deyimlerin bırakmasını emretmişti.","label":0} {"sentence":"Bu hayırlara vesile olacak duygu olmasaydı, insanda Vatan Ahlakı dır.","label":0} {"sentence":"Anlatabileceklerimden çoğu aile içi konuşmalar, birkaçıse çarpıcılığı ile bir anlık saptamalar oluşuyor.","label":0} {"sentence":"Değil de aslı Şeft-alü: Semiz erik demek olan bu sözü, manadan ziyade güzel bir ses olarak kullanmak mı hoşlarına kızısıyor?","label":0} {"sentence":"Türkçedeki ötümsüz patlamalı sesler olmayan /m/, /n/, /l'nın soluklanmasını özelliği değiştirme kuralına örnek olarak verebiliriz.","label":0} {"sentence":"Türkçe sözcüklerde dar ünlülerin sıfırla nöbetleşmesi, dar bir ünlüden daha önce alışılmıştır.","label":0} {"sentence":"Ne var ki istifenmiş çam tomruklarını biçtireceğine, bahçenin güzellik sembolü çam ağaçlarını kestirmiş.","label":1} {"sentence":"İsim kök ve gövdelerinin durum eki almamış veya bazı çalışmalarda dile getirildiği biçimiyle sıfır ek almamış biçimi, yalın değildir.","label":0} {"sentence":"Türkçede bu yönde bir eğilim vardır, ancak değildir istisnasız.","label":0} {"sentence":"Bu alfabenin Rus topraklarına girmesi başlar 9. yüzyıl ortalarında.","label":0} {"sentence":"3. Kelime içine, başına ve sonuna bazı çıkarımlar yapmak ile yeni kelimeler türetilmekte veya kelimeler çekimlenmektedir.","label":0} {"sentence":"Eklerin bu açıdan farklı ele alınması, özellikle fiilden fiilen yapan eklerini de yakından ilgilendirir.","label":0} {"sentence":"Ölçünlü Türkçenin harf olarak gösterilen ünsüzlerinin sayısı 21dir.","label":1} {"sentence":"Örnek: Düğünde takılan altınların hepsi ertesi gün satıldı. yüklem Cümlenin yüklemi satıldı eylemidir.","label":1} {"sentence":"Bu konuyla ilgili olarak iki durumu birbirinden ayırmak gerekir: alıntı sözcükler ile yabancı sözcükler.","label":1} {"sentence":"Kişilerin söz varlığının sınırlı hatta kısır olması da Türkçenin bir zenginlik gibi görülür.","label":0} {"sentence":"İşaretlerin çoğu delalet ettikleri nesne ve kavramların basit resimlerinden veya sembollerle ibarettir.","label":0} {"sentence":"Herhangi bir ögenin vurgulanmadığı Türkçe bir cümlede öge dizilişi öznenesne-yüklem biçimindedir.","label":1} {"sentence":"Edat olmakla birlikte, söz dizimi bakımından eş değer cümle ögelerini birbirine bağlayan ile bunun istisnasını oluşturur.","label":1} {"sentence":"Hiçbir yazılı belge bırakmayan daha birçok halk hakkındaysa hiçbir şey bilmiyoruz.","label":1} {"sentence":"Tibet Yazısı Türklerle Tibetliler arasında karşılaştırmalı eskilere giden bir ilişki olduğu Köktürk yazıtlarından anlaşılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Genellikle dil varlığının birkaç özelliğine dokunmadıkça bu soruyu aydınlatabileceğimizi ummuyorum.","label":1} {"sentence":"Bence bilgi işlemek diye bir eylem, bir eylem adı vardır Türkçede. Bilgi işlemek i yeni bir eylem adı olarak düşünün.","label":1} {"sentence":"Son yıllarda bu yöndeki açmazı gidermek için yine de önemli çalışmalar yapılmıştır.","label":0} {"sentence":"Fince, Macarca, Japonca hatta Afrikada konuşulan Swahili dili yüksek derece eklemeli memelilerdir.","label":0} {"sentence":"Uygur alfabesi, Fatih ve II. Bayezit devirlerinde Osmanlı sarayında bilinen ve kullanılan bir yazı sistemidir.","label":1} {"sentence":"Meclisin kapatılması, İstibdat devrinin başlaması üzerine çeşitli konular üzerinde fikir hayatı durdu veya durakladı.","label":1} {"sentence":"Hiç olmazsa başkalarının, kendininkine uymayan inanışlarınızı bilmemezlikten, duymamazlıktan gelir.","label":0} {"sentence":"Tarih boyunca Türkçenin yazımı için kullanılmış olan alfabeler sayısı bir düzineyi bulmaktadır.","label":0} {"sentence":"Sözcüklerin bu şekilde işlemlenmesi çekimsel biçimbilim ve sözlüksel biçimbilim başlıkları altında ele alınır.","label":1} {"sentence":"Havanın ağızdan veya burundan çıkmak da önemli bir ölçüttür.","label":0} {"sentence":"Onun için, jest ve mimiklerimizi el-kol hareketlerimizi yerinde ve iyi kullanmalıyız olmalıyız.","label":0} {"sentence":"Seminerler, daima bir üst yetkililere ve ilgili meslektaşlara sözlü veya yazılı olarak alınır.","label":0} {"sentence":"Son olarak şunu da belirtelim Uygur yazısı Türkler Moğollarada da geçmiş ve Klasik Moğolca yüzyıllarca bu alfabe ile yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"Bağlama grubu ikiden fazla isimden meydana gelebilir mı? 3 Aşağıdaki çeldiricilerden neresi bağlama grubu değildir?","label":0} {"sentence":"Çalışmalarımızda Okulumuza zarar vererek sizlerin desteği ile bugünlere geldik.","label":0} {"sentence":"Verilen bilgiler öznel değil, nesneldir yani doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmış olmayan bilgilerdir.","label":0} {"sentence":"Sonuna geldikleri fiilin istemini değiştirmez; ancak türünü isim, sıfat ve zarf ol olarak değiştirirler.","label":0} {"sentence":"Atatürkün parçalayıcı ve bölücü milliyetçilik anlayışı, milli birlik ve beraberlik olarak ifadesini bulmuştur.","label":0} {"sentence":"Bugün bekledik, dün de.","label":0} {"sentence":"Bir dilde deyim ve atasözlerinin oluşabilmesi için yüzlerce gerekmektedir.","label":0} {"sentence":"Birbirinden ayıran Türk ahlakı, vicdani hükümlerinde iyi ile kötüyü bütün Türklere yol gösteren temel görüştür.","label":0} {"sentence":"Bütün bu özellikler, Türk dilinin tarihinin çok daha öncelere, tarihin aydınlık dönemlerine kadar uzandığını gösteren kanıtlardır.","label":0} {"sentence":"Okuyucuların önerilerini, öğrencilerimizin sorularını bizimle paylaşmalarından mutlu değiliz.","label":0} {"sentence":"Bunların arasında Akhunlar, Atilla devri, Hunları, Hazarlar örnek olarak sayılmaya değer.","label":0} {"sentence":"Bir başka ifade ile kendisi özne olmadığı halde özne hacir.","label":0} {"sentence":"Bazı sözcüklerde uzunluk-kısalık anlam ayırıcı durumu.","label":0} {"sentence":"Türkiyede pek çok kimse Türkçenin Latin harfleri ile 1 Kasım 1928 tarihinde yazılmaya başladığını sanmaktadır.","label":1} {"sentence":"Ekler, bir kök veya gövdeye eklenmeden bağımsız biçimbirimler olarak kullanılamaz ve anlam ifade edemez.","label":1} {"sentence":"Öyleki ünsüzlerin bir bölümü Türkçe kökenli sözcüklerde hiçbir pozisyonda, bir bölümü ise söz başında veya sonunda erişemazlar.","label":0} {"sentence":"1. Karaağaçmış gibi bir bileşik sözcükte iki kök vardır.","label":0} {"sentence":"Kaynaklarda tamamlanmış olmayan ses olaylarıyla eklenme sırasında ortaya çıkanlar karışık olarak verilir.","label":0} {"sentence":"Örneğin sol notasının sonundaki /l/ ön damak sesidir.","label":1} {"sentence":"Sıfat fiiller, eylem ve sıfatların özellikler birlikte göstermez.","label":0} {"sentence":"Topluluk karşısında konuşmak karşılıksız sohbet etmekten daha zordur","label":0} {"sentence":"Evrensel Dilbilgisinde İlke ve Değiştirgenler EDde iki önemli kavram vardır: İlkeler de Değiştirgenler.","label":0} {"sentence":"Ünlüler Oluşumları sırasında belirli bir engele takılmadan, zorluğa uğramadan çıkan seslere ünlü adı verilir.","label":1} {"sentence":"Elektronik iletişimdeki sınırsız özgürlük, dilde çok özel çeşitlenmelere neden olmaktadır.","label":1} {"sentence":"FİİLDEN FİİL YAPAN BİRİNİN BİÇİMBİLGİSEL ÖZELLİKLERİ Bu bölüm, söz konusu eklerin biçimbilgisel özellikleri üzerine yoğunlaşacak.","label":0} {"sentence":"Örneklerde görüldüğü gibi durağın hangi sözcükler arasında ve ne kadar uzunlukta olacağı anlamı doğrudan etkilemektedir.","label":1} {"sentence":"Yapım ekleri, isim ve fiillerin kök ve gövdelerine eklenerek yeni isimler ve fiiller türetir.","label":1} {"sentence":"Ayrı veya bitişik yazılma, dilin özünden çok dil planlamasında kararlar hakkında kararlarla ilgilidir.","label":0} {"sentence":"Özkan, M., Esin, O., Tören, H. (2001). Yüksek Öğretimde Türk Dili Yazılı ve Sözlü Anlatım.","label":1} {"sentence":"Doğu Türkistanda, merkezi Kaşgar olan Karahanlı devletinde, 11. yüzyılda ortaya çıkmıştır.","label":1} {"sentence":"İ İyelik Eki: Nesne veya ya da kavramların bir başka nesne kavrama ait olduğunu gösteren eklerdir.","label":0} {"sentence":"Bugün cami sözcüğünde camii ve cami-si şeklinde ikili biçim vardır.","label":1} {"sentence":"Yazıtları, olsa olsa, dil ve kültürleri çoktandır ölü, kendileri de çoğunlukla unutulmuş halkların belli belirsiz izleridir.","label":1} {"sentence":"Hiç kimse yabancı dil öğrenilmesine değildir karşı, hatta birkaç yabancı dil öğrenilmesi tarafarıdır.","label":0} {"sentence":"Buna göre, bir ses dizilimi ancak anlamsızsın sözcük olabilir.","label":0} {"sentence":"Bunların başında 99 gibi dilin Ataç Nurullah sadeleşmesi yönünde çabalar ortaya koyanlar da vardır.","label":0} {"sentence":"Kelime denince, akla ilk olarak, bir metinde aralarına boşluk konarak yazılan dil ögelerinden her biri gelir.","label":1} {"sentence":"Ve o bir gelip bir giden dervişler kılıca bir başka duygu mı verir veya anlamının değişmesini mi isterler?","label":0} {"sentence":"Sözlüklerimize de geçen bu sözcükler artık Türkçenin malı olmuştur.","label":1} {"sentence":"Enklitikler, ek olmadıkları halde, özellikle ünlü uyumları açısından ek gibi davranan, ama vurgusuz dil ögeleridir.","label":0} {"sentence":"Velhasıl, oğlan bu gemide oradan oraya uğramaya uğraya, diyar diyar gezmeye başlıyor.","label":0} {"sentence":"Bitişik ve ayrı yazım, çoğu durumda önemsizdir işlevsel açıdan.","label":0} {"sentence":"Dilimizin söz varlığında karşılığı bulunsa da yabancı kaynaklı sözleri kullanmak özenti halini aldı.","label":0} {"sentence":"Çünkü, dilbilim, genetik ve arkeoloji alanlarında toplanan verilerin bir arada ele alınmasıyla fazlasıyla yol alınabilir.","label":0} {"sentence":"Örneğin Fransızcaymış, İtalyancamış, İspanyolcaymış, Katalanca gibi diller Latinceden zaman içinde farklılaşarak ayrılmışlardır.","label":0} {"sentence":"Her hayvan bir duygu, düşünce ve intiba deposudur.","label":0} {"sentence":"İsimden yapım ekleri -lX ve sXz yapım eki -lA gibi bazı, sıfat fiil -lA oldukça işlektir.","label":0} {"sentence":"Dil kullanımı, cümlelerin düzgün kurulması ya da noktalama işaretlerinin yerli yerinde kullanılması demek doğrudur.","label":0} {"sentence":"Ama Türkçe temel alınamayan Osmanlı devlet teşekkülünü destekleyecek bir standart dil yaratma ihtiyacı ortaya çıkınca yetersiz kaldı.","label":0} {"sentence":"Diller, geriye doğru gidildikçe çeşitli özellikleri açısından farklı bir kökene ulaşıyorlarsa bunlara akraba diller denir.","label":0} {"sentence":"Anlam ayırıcı olan ve Türkçede vurgu olarak anlaşılan parçalarüstü öge yeri değişebilen tondur.","label":1} {"sentence":"Haberi efendiye yetiştirenler, -Uşak çamları oluşturuyor, bahçe kayboluyor, demişler.","label":0} {"sentence":"Edebali şerbet bardağını ağzından hızla çekti.","label":1} {"sentence":"Çıkarım bildirebilirse: Ali okul devam istemediğine göre bölümünü sevmiyor demek ki.","label":0} {"sentence":"Sonra bağlaçlar yargı cümleleri viçin anlam birbirine bağlanarak yepyeni oluşturulur metin.","label":0} {"sentence":"Buna göre anadili Türkçe olan bir konuşucu yukarıda ifade edilmek istenen tümceyi olarak İlginç bir kitap okudum kurar.","label":0} {"sentence":"Ede Balının, Dursun Fakının ve öteki baba yoldaşlarının o kılıca bambaşka bir anlam verdiklerini hatırlamaktadır.","label":1} {"sentence":"Özellikle sözlükçülük noktasındaki çalışmaları dikkate değerdir.","label":1} {"sentence":"Bunun nedeni, ilk iyelik ekinin kökle kalıplaşması ve işlevinin unutulmuş olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Ünlüler, önlük-artlık, düzlük-yuvarlaklık, darlıkgenişlik olmak üzere üç farklı temel nitelik açısından birbirlerinden ayrılırlar.","label":1} {"sentence":"Beni buna eriştiren Balıkesirin dindar ve kahraman insanlarıdır.","label":1} {"sentence":"bu Aslında mecaz, olmuş bir incirin kabuğunun çatlamasıyla meydana gelen çizgi çizgi güzellikten doğuyor.","label":0} {"sentence":"Zarf işleviyle kullanılırken de tıpkı sıfat olarak kullanılışında olduğu gibi bir çekim eki alıyor.","label":0} {"sentence":"Standart Türkiye Türkçesinde ise bu açıdan tutarlılık yoktur.","label":1} {"sentence":"Kıpçakça, Arap ve Fars dillerinin yoğun biçimde etkilediği Harezmceden gelişme iki yazı dilinden biridir.","label":0} {"sentence":"Her milletin dili, o milletin yaşadığı hayata gelişir, hayatı da büyük ölçüde coğrafya belirler.","label":0} {"sentence":"Örneğin; Doktor Seçil, Öğretmen Serpil, Albay Rauf vb. Birleşik adlarda vurgu sonda, unvan öbeklerinin vurgusu ise başta bulunur.","label":1} {"sentence":"Atatürk, Enstitünün kurulmasıyla ilgili M. Fuat Köprülüye şu talimatı verir: Fuat Bey, cumhuriyetin başkenti İstanbul.","label":0} {"sentence":"Tamlayan öge ile tamlanan öge arasına başka sözcük.","label":0} {"sentence":"Sözcüksel Koşullanma Bir biçimbirimin değişkeleri bazen de tabanın özellikleri ya da özelliksizliği tarafından belirlenir farklı bir şey tarafından.","label":0} {"sentence":"Sansür, dil konularına uzatılmadığı için aydınlar dil konuları üzerine çalışmaları yoğunlaştırdılar.","label":1} {"sentence":"Gizli özne dilbilimde gelenek olduğu üzere (7b) ve (7c)de olduğu gibi adıl gösterilir.","label":0} {"sentence":"Bükünlü dillerin en karakteristiği Arapçadır.","label":1} {"sentence":"Buna karşı bir kelimenin zarf olabilmesi için mutlaka bir fiile, sıfata veya zarf","label":0} {"sentence":"Haberi efendiye yetiştirenler, -Uşak çamları deviriyor, bahçe elden gidiyor, demişler.","label":1} {"sentence":"Görünüş, eylemin kılınışınla ait veya kılınışıyla ilgili bir kesiti görünür hale getiren dilbilimsel bir kategoridir.","label":0} {"sentence":"Aslında dillerin zengin veya yoksul, gelişmiş veya az gelişmiş diye nitelendirilmesi, bilimsel bir yaklaşım değildir.","label":1} {"sentence":"Edebi metinlerde söz sanatlarına, mecazlara, teşbihlere, süslü, duygu yüklü anlatımlara yer verilebilinemez.","label":0} {"sentence":"Türkçe, yazımda ve söyleyişte veya çoğu zaman yalnızca veya söyleyişte sözcüklerle birlikte bu türden birçok yeni hece türü kopyalamıştır.","label":0} {"sentence":"Kısaltma grupları iki isim unsurundan oluşup ikinci unsur, genelde bir nitelik ismidir.","label":1} {"sentence":"Türetilmiş ve 86 Biçimbilim-I: Sözcük Sözlükbirem sözlüksel biçimbilimin, sözcükbiçiler ise çekimsel biçimbilimin çıktılarıdır.","label":0} {"sentence":"Özyineleme İlkesi: Bir yapının içinde aynı yapının yer alması de diğer ilkeler gibi mutlak bir evrencedir.","label":0} {"sentence":"Atasözü ise, bir gözlem ve tecrübenin sonucunda ortaya çıkmış ve zamanla herkesçe benimsenmiş bir yargı dile getirir.","label":0} {"sentence":"İsim kök ve gövdelerinin durum eki almamış veya bazı çalışmalarda dile getirildiği biçimiyle sıfır ek almış biçimi, yalın durumdur.","label":1} {"sentence":"Bağlama Öbeği En az iki eş ögenin bağlaç ve ile bağlanmasıyla oluşan sözcük öbeğidir.","label":0} {"sentence":"Türkçede ad ve sıfat arasında kesin bir ayrım yoktur.","label":1} {"sentence":"Aynı şekilcik, ilgil bölümde göreceğimiz üzere daha çok sıfati veya zarf türeten ekler de vardır.","label":0} {"sentence":"Yalnız, daha önce de değinildiği gibi, dilde yeni kökler yaratmak, az rastlanan bir eğilimdir.","label":1} {"sentence":"Şartlı birleşik bir cümle, temel cümlenin şart ifadesine dayalı bir yan cümle ile bağlanmıştır.","label":0} {"sentence":"Teknisyenler getiriyor ve yan tarafa bir elma bir de armut ağacı korları","label":0} {"sentence":"Zarf fiiller zarf ve eylem özelliklerini birlikte gösterebilir.","label":1} {"sentence":"Tahmin edilebileceği gibi bu tür düzenli değişimler; bir nesneye sahip olan yapılar, yani geçişli fiiller için geçerlidir.","label":1} {"sentence":"Geçirimsiz sözcüklerde ise böyle bir ilişkilendirme bulunamaz.","label":1} {"sentence":"Eylem Çekimi Eylem çekimi, cümle ve oluşturmak üzere eylemlerin zaman, kişi vb. çekim eklerini almalarıdır.","label":0} {"sentence":"Türkçede yapım ekleriyle çekim ekleri, çoğu durumda belirsiz çizgilerle birbirinden ayrılır.","label":0} {"sentence":"İbrani yazısı ilk olarak Karayimler tarafından kullanmıştır.","label":0} {"sentence":"Yardımcı seslerin yardımcı ünlüler ve yardımcı ünsüz olmak üzere iki türü vardır.","label":0} {"sentence":"Bu sebeple Türklerde Vatan Sevgisi nin diğer bütün ruhsal sevgilerinin üstünde olduğunu görüyoruz.","label":0} {"sentence":"Buna göre, bir anlam bütünlüğü gösteren her ses dizilimi sözcük olarak sınıflandıralamaz.","label":0} {"sentence":"Sonbahar yaklaşmaktaydı.","label":1} {"sentence":"Türkçede birleşik kelime oluşturmanın farklı teknikleri vardır.","label":1} {"sentence":"Zilha bitirdiği elmanın ortasını yere atar, duvarın üzerinde ağaca uzanır, yeni bir elma koparır.) iki tabanca ile ateş eder.","label":0} {"sentence":"Birleşik fiiller, cümlede olarak kullanılır.","label":0} {"sentence":"Badem ağaçları aldanılmış, çiçeklerini don vurmuştur.","label":0} {"sentence":"Bölgesel ve dilin yazı türleri, genellikle aynı zamanda ölçünlü dildir.","label":0} {"sentence":"Ünlülerde ve Ünsüzlerde Büzülme: Çoğunlukla ünlü-ünsüz-ünlü yapısındaki bir ses öbeğinin kısa veya uzun bir ünlüye dönüşmesidir.","label":1} {"sentence":"Bu durumda, sınıflandırmalarda bir sınıfın altlarını belirlemek için birden fazla sınıflandırma ölçütü kullanmak gerekebilir.","label":0} {"sentence":"Oysa öznede böyle bir durum söz konusu değil, nesnesi belirsiz olan cümlelerde özne ayrıca yer alabilir: Ali, çay içti.","label":0} {"sentence":"Konuşmada ağızdan çıkan sözü, yazılı anlatımda olduğu gibi silmek, düzeltmek imkanı yoktur.","label":1} {"sentence":"Yapısal olarak en fazla çeşit gösteren zarfiil türlerinden biri zaman işlevli olanlardır.","label":1} {"sentence":"Göz aydınlığı dilenen kişi de karşısındakine aydınlık içinde kalaşın diye çok daha güzel bir dilekle karşılık verir.","label":0} {"sentence":"Örneğin zamirlerin türetime girmiş biçimleri (cömert, saygılı gibi biçimler) çok sınırlıdır.","label":0} {"sentence":"Diğer zamirlerin çoğulu da yine lAr ekiyle yapılmaktadır: bunlar, kimler, neler Ancak belirsizlik zamirinin çoğulu lArI ile yapılır.","label":1} {"sentence":"Eklenme Eklenme, sözcüğün yapım eki veya çekim eki olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Bir ünsüzün betimlenmesinde dilin konumu, ağız açıklığı ve dudak durumu belirtildi.","label":0} {"sentence":"Sözü yendi.","label":0} {"sentence":"Bu inkılapla, Arap alfabesi terk etmiş ve Batı medeniyetine açılımı sağlayan Latin harfleri kullanılmaya başlanmıştır.","label":0} {"sentence":"O halde propaganda müspet usullere müracaat etmek gerekir mi?","label":0} {"sentence":"Türkler de bilimde, teknikte, uygarlıkta üretken; dünya siyasetinde egemen oldukları dönemlerde başka dillere sözcükler vermişlerdir.","label":1} {"sentence":"Bu durum bu yazı sisteminin oldukça uzun bir süre ve çok geniş bir coğrafyada kullanılmış olduğunun kanıtıdır.","label":1} {"sentence":"Diller ihtiyaç halinde yeni ses, geliştirebilmektedirler.","label":0} {"sentence":"Bu kavramlarla verilen öm, ilişki sözlerine de yansımamıştır ve bu sözler çok ince bir duygu dünyasını gözler önüne sermektedir.","label":0} {"sentence":"Türk halkları içinde dillerini Fransız alfabesi ile yazanlar Musevi Karayimler ve Karaylar olmuştur.","label":0} {"sentence":"Ahmet ve Fatma Vatan yahut Silistre 5 ila 15 Bu grupta sıralanan unsurlardan biri eksik olsa da grubun yapısında bozulma olmaz.","label":1} {"sentence":"sözcükler o dile bağış kuallara ancak bu özgü anlamlı cümleler çıkarabilirler doğru ortaya çıkarabilir.","label":0} {"sentence":"Adla yapılan birleşik eylemlerde ad ögesi bir sıfat-fiil olabilir.","label":1} {"sentence":"Alıntı cümlelerin Türkçede genel bir öndamaksıllaşma eğilimi olduğu bilinir.","label":0} {"sentence":"Fakat biz dalgıçlar, o musibetin fennen keşfinden önce onun olduğunu birçoklarımızın canı bahasına öğrenmiştik.","label":1} {"sentence":"Zira değişim, yaşayan bir dilin değişmez doğrusudur bu.","label":0} {"sentence":"Bu durum daha çok şiir ve konuşma dilinde karşısında çıkmaktadır.","label":0} {"sentence":"Kimse o bilmiyor.","label":0} {"sentence":"Herhangi bir dilde, seslerin bir oluşturan koşulları bir araya gelme seslerin bir aşağı yukarı bellidir.","label":0} {"sentence":"İsimlerle kurulan birleşik fiillerde esas anlamı isim unsuru taşımakta, fiillerin anlama bir etkisi bulunmamaktadır.","label":1} {"sentence":"Osmanlıca veya Türkiye Türkçesinin Grek alfabesiyle yazılmış en eski örnekleri 16. yüzyıla aittir.","label":1} {"sentence":"Anlatıcılarına meddah denir. Aşık Garip, Kerem ile Aslı, Arzu ile Kamber en çok bilinen halk hikayeleridir.","label":1} {"sentence":"Türkçenin bilinen ancak belli bir eğitim sonucu anlaşılabilecek durumdadır.","label":0} {"sentence":"Bu uyarlama, Türkçe açısından önemli olan ses özelliklerinin eklenmesi, önemsiz olanların atılması şeklinde ortaya.","label":0} {"sentence":"O tamlamalar yerine, gerektiğinde ünlü harfi ile ünsüz harfi terimleri kullanılabilir.","label":1} {"sentence":"Söz Başında Bulunmayan Ünsüzler: Türkçe kökenli sözcüklerde, söz başında /ğ/, /l/, /m/, /n/, /r/, /ş/, /z/ ünsüzleri yoktur.","label":0} {"sentence":"Hiçbir alfabe bir dilde kullanılan seslerin tümünü içermez ve eksiksiz olarak yansıtmaz söyleyişi.","label":0} {"sentence":"Bu ögeler, gerçek dilde kullanılmayan biçimlerin zihindeki soyut kalıplarıdır ve sözlükbirim adını alırlar.","label":0} {"sentence":"Türkçede mutlak geçmiş zamanı söyleyen biçimbirimler DX ve mXştır.","label":0} {"sentence":"Bu satırların yazarı, halen Türkiyedeki işiten engellilerin kullanmış olduğu Türk İşaret Dili ile ilgili çalışmalar yapıyor.","label":0} {"sentence":"Türkçe, Türk kültürünün bütün zenginliklerini yüzyıllardır yazıyla taşıyıp aktarmıyordur.","label":0} {"sentence":"Gerçekten de bu ek, cümlede -XnCA, -DXğXndA, -DXğX takdirde gibi değişik zarf-fiil ekleriyle aynı işlevde kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bir kişinin hazırladığı rapora kişisel rapor; bir komisyon tarafından hazırlanan rapora da ortak rapor denir.","label":1} {"sentence":"Bu karışıklık ve çeşitlilik o coğrafyada pek çok halkın, kültürün, inancın birlikte yaşadığını gösterir.","label":1} {"sentence":"Kaynaklarda tamamlanmış olan ses olaylarıyla eklenme sırasında ortaya çıkanlar ayrık olarak verilir.","label":0} {"sentence":"Denizin dibinde en uzun ve Türk dili ve tarihi için önemli olanları Tonyukuk, Kül Tigin ve Bilge Kagan yazıtlarıdır.","label":0} {"sentence":"Konuşur, yemeği ağzına götürünce sıcak olduğunu fark etmiştir.","label":1} {"sentence":"Haber, yine bilgi anlamında bir ecem, Zeynep ve habercilik yine birer özel ad; öğren yine bilgi edinmek anlamında bir eylemdir.","label":0} {"sentence":"Yazı dilinde, cümlede ilk kelimenin ve özel isimlerin büyük harfe yazımı da kelime sınırlarının başlangıcına işaret eder.","label":1} {"sentence":"Kutadgu Biligin Arap harfli nüshalarında benimsenen imla sistemi tamamen Kaşgarlının imla sisteminden farklıdır.","label":1} {"sentence":"Paneldeki konuşmacıların, o konunun uzmanları halasları gerekir.","label":0} {"sentence":"Vitrinde gördüğü elmas yüzükle geçmişe daldı.","label":1} {"sentence":"Mesela kaynatmak sözcüğü, bir şeyi gibi kaynatır, sohbeti koyulaştırmak anlamını kazanmıştır.","label":0} {"sentence":"Ettirgen durumları ifade etmek için Türkçede bir kısmı oldukça işlek olan birçok ek vardır.","label":1} {"sentence":"Sizcede bu ayrımlar geçerlimi?","label":0} {"sentence":"Takışız Ad Tamlaması: Tamlayan ve tamlananın ek almadan bir araya gelerek oluşturduğu tamlamadır.","label":0} {"sentence":"Türk insanının dün ve bugünkü ahlak anlayışı diğer dünya devletlerine her zaman örnek olarak kalan birde asalettir.","label":0} {"sentence":"Ancak Çin kaynaklarından o zamanki edebiyatımıza dair bazı ipuçları elde edilebilmektedi.","label":0} {"sentence":"Dil kullanımı üzerinde her hangi müdahale ve yargı bildirmek bilimsel bir yaklaşım değildir.","label":1} {"sentence":"Ünlülerin sıfırla nöbetleşmesi hem Türkçe kökenli sözcüklerde hem de alıntı sözcüklerde olduğunu düşünülmür.","label":0} {"sentence":"Bu temel yapıdaki cümlelerde yan cümle, yer alır.","label":0} {"sentence":"En küçük ikilide iki ses birbirinin yerine geçme ilişkisi içinde değilse aralarındaki dağılım bütüncül dağılımdır.","label":1} {"sentence":"Halbuki aynı şey ingilizcede söylenmek istenirse, yalın durumdaki bir adıl kullanmak gerekecektir (to ask someone something).","label":1} {"sentence":"Örneklere bakacak olursak ilenin daha sınırlı olmayan bir kullanımı olduğu, her örnekte ve ile değiştirilemediği görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Toplumun hemen her kesimince algılanan iş yeri adında yabancılaşma aslında buzulun suyun üstünde kalan kısmıdır.","label":0} {"sentence":"Aslında burun ünsüzü gibi bir terim daha uygun olabilecekken geniz ünsüzü terimi yaygınlaşmıştır.","label":1} {"sentence":"Sayı grupları, bazı kelime gruplarında görevli olarak yer alabilir.","label":1} {"sentence":"Anlamsız bir çaba olacaktır yeni içerik ve kullanım alanı /şekli üretilen bir konuda son sözü söylemeye çalışmak her saniye.","label":0} {"sentence":"Çağlamak suların çok kez taşlara çarpa çarpa çıkardığı sestir.","label":1} {"sentence":"Yapılan çalışmalar sadece başka dillerden Türkçeye değil Türkçeden da diğer dillere çok canlı bir akış olduğunu göstermektedir.","label":0} {"sentence":"Türk millleti tarihinle öğün, çünkü senin ecdadın medeniyetler kuran, devletler, imparatorluklar yaratan bir mevcudiyettir.","label":1} {"sentence":"Pasif cümlenin öznesi, vasıtasıyla / aracılığıyla edatlarından birine eklenerek ettirgen cümlede yer alır.","label":0} {"sentence":"Sarı bir sıfat, birleştirmenin asıl ögesi ve sözcük türünü belirleyenlik kız ise addır.","label":0} {"sentence":"Ancak Arapçadan müdir-müdire, Fransızcadan şantöz-şantör gibi erillik-dişillik ayrımı bulunmayan sözcükler kopyalanmıştır.","label":0} {"sentence":"TÜRKÇEDEKİ SESLER Konuşma seslerini çok genel olarak ünlüler ve ünsüzler olmak üzere ikiye ayırabiliriz.","label":1} {"sentence":"Böyle olunmayınca kendi soydaşlarının hürriyet ve bağımsızlıklarına kayıtsız davranması elbette uygun görülemez.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle söz konusu eklexlere, bu işlevlerinde sözdizimsel isimleştirici denmektedir.","label":0} {"sentence":"Tıkırtı sesleri öteki sözsüz seslerden, usta dil hareketleri ve havanın ağzın içine doğru hareketiyle ayrılıyor.","label":1} {"sentence":"Edebi metinlerde söz sanatlarına, mecazlara, teşbihlere, süslü, duygu yüklü anlatımlara yer verilebilinir.","label":1} {"sentence":"Bu terim farklılığı aynı zamanda konunun iyi yeterince araştırılmadığını ve sınıflandırılmadığını da göstermektedir.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcüklerin bir kısmı hem sık sık yanlış yazılmakta hem de yanlışdır söylenmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu eki alan öge; cümlede yer tamlayıcısı, bazı kaynaklardaki ismiyle dolaylı tümleç işlevsizdir: Eve gitti.","label":0} {"sentence":"Seslerin ve Eklerin Yazımı Eklerdeki çeşitlenmenin nedeni ünlü ve ünsüz uyumlarıdır.","label":1} {"sentence":"Kelimeyi onun inceliğine uysun diye bir inceltişi, bir dali söyleşi, sanırsınız, bundandır.","label":1} {"sentence":"Bugüne kadar kültürün yüzlerce tarifi yapılmıştır mı?","label":0} {"sentence":"Avrupada en dikkat çekici kültürel değişmeler sanayi devRmnden sonra gerçekleşmiştir.","label":0} {"sentence":"Fakat insan unsur kendi içinde sayı grubu, sıfat tamlaması ya da tek kelime olabilir.","label":0} {"sentence":"Eklerin envanteri türetilemez bellidir.","label":0} {"sentence":"TELGRAF İvedi durumlarda bildirilmesi gereken istek, olay ve haberleri kısa ve öz olarak aktaran bir yazı türüdür.","label":1} {"sentence":"İdarecilerin dili özenilen dil durumuna yükselir ve bu dille konuşmak ve yazmak moda haline gelirir.","label":0} {"sentence":"Bu bölümde, tekrar grupları kapsamında önce türetilmiş ve birleşik isimler, ardından türetilmiş ve birleşik fiiller ele alınacaktır.","label":0} {"sentence":"Sıfatlara çeşitli ve getirilmek ekleri türetilebilir.","label":0} {"sentence":"Dökümantasyon: Belge bilimi, bir konu hakkında bilgilerin toplanması, saklanması ve duyuruulması.","label":0} {"sentence":"Bu tür ses olaylarının nasıl anlaşılacağına dair daha önceki bölümlerde ayrıntılı bilgi verilmişti.","label":1} {"sentence":"Bir ekin solundaki çizgi, o ekin soluna başka bir biçimbirim gelmesi gerektiğini gösterir; yani, ek sonektir.","label":1} {"sentence":"Gösterge kurmanının da kurucusu olan İsviçreli dilbilimci Saussureün önemli üzerinde durduğu bazı anlam ilkeleri vardır.","label":0} {"sentence":"Bir dili bir veya birden çok yazılı formu olabileceği gibi sayısız bölgesel ve/veya toplumsal lehçesi vardır.","label":0} {"sentence":"Ki Osman bunlar bu yöreye ve daha batın ve daha kuzey, kendilerinden önce geldiklerini babasının anlattıklarından biliyordu...","label":0} {"sentence":"2. Dillerin etkisi aslında kültürlerin, uygarlık etkisi olarak kendisini gösterir.","label":0} {"sentence":"İkinci biçimbirim ise Eski Türkçede +gar/+ger şeklinde olup zamanla ek başındaki ünlünün düşmesiyle +Ar halini almıştır.","label":0} {"sentence":"Özellikle iletişim araçlarında ağız kullanımı, dilde bozulma ve dil yanlışı olarak algılanır.","label":1} {"sentence":"Türkçenin yazımı için yetersiz olmasına rağmen Türklerce uzun süre kullanmışır.","label":0} {"sentence":"Çünkü sözcük, herkesin ağzından başka türlü çıkar.","label":1} {"sentence":"Hemen fırladı tatlıyı getirmiş.","label":0} {"sentence":"Dile kesintisiz olarak yeni sözcükler eklenir ve artık işlevselliğini kaybetmiş olan eskiler, zaman içinde dışlanarak kaybolmaz.","label":0} {"sentence":"Türkçedeki deyimlerin büyük bir kısmı mastarla biter.","label":1} {"sentence":"Göstergeler kendiliğinden oluşabileceği gibi üzerinde anlaşmaya varılarak da oluşturulabilir.","label":1} {"sentence":"Kaç çocuğu olduğu sorusuna soran kişi yaşça büyükse ellerinizden öper sözleriyle başlanarak cevap verilir.","label":1} {"sentence":"Eski Türkçe Dönemi, kendi içinde Kökturk ve Uygur dönemleri olmak ikiye ayrılır.","label":0} {"sentence":"Canlılar arasında en gelişmiş iletişim modeli insana özgüdür.","label":1} {"sentence":"Özgürlük ve vatancı şairi, bilindiği gibi edebiyatçı kişiliği yanında siyasal bir kişiliği de sahipti.","label":0} {"sentence":"Mastar: Fiilnin -mok / -mek veya -ma / -me ekleri alan ve ad gibi kullanılan biçimi, eylemlik: al-mok, üşü-mek, gör-me, bul-ma vb.","label":0} {"sentence":"3. Tarancı. Şiir, dil içinde bir dildir P. Valery. Şiir, yaşamın dile getirilmesidir ölümsüz gerçekliği içinde. Shelley.","label":0} {"sentence":"Özel adlardan kurulan ikileme sayısı fazla değildir: Çinden Maçine, Hanyayı Konyayı gibi birkaç örneği görülür.","label":1} {"sentence":"Temizlik, saflık, yükseklik, insanlık vb. Bunlar hepsi insanlık nimetlerindendir.","label":0} {"sentence":"Uyum Dışı Durumlar Çeşitli nedenlerle önlük-artlık uyumunun dışında kalan Türkçe kökenli sözcükler de vardır.","label":1} {"sentence":"Bulunma grubu, cümle ve kelime gruplarında isim, sıfat ve zarf görevinde kullanılır.","label":1} {"sentence":"Akademik metinlerde yazar, kişisel ifadelerden, senliy benli anlatımlardan uzak durmalıdır.","label":0} {"sentence":"Bürünsel özelliklerden söz etmeye son vermeden, kitabın amacına uygun olarak ezgi konusuna da kısaca değinmek gerekir.","label":1} {"sentence":"Bu kitabın hazırlanması ile ilgili olmayan değişik aşamalarına bazı meslektaşlarımızın ve asistanlarımızın katkısı olmuştur.","label":0} {"sentence":"Düzeltme işaretinin kullanımı konusunda ayrıca farklı yaş ve devamlı grupları arasında simgeik olan dikkat çekici ayrımlar görülür.","label":0} {"sentence":"Bu yazının*ss köneni hakkında çeşitli teoriler ileri sürülmektedir.","label":0} {"sentence":"Biçimbirimler kullanımda, ortaya çıkarlar olarak altbiçimbirimler.","label":0} {"sentence":"Onun için Türkiye Cumhuriyetinde ortaya atılan nifakların bizi parçalamak mümkün değildir","label":0} {"sentence":"Bu dönemde Atatürkün talimatıyla Dil Tarih ve Coğrafyanın Fakültesi, Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu kurulur.","label":0} {"sentence":"Birden fazla öğeleri olan sözcüklerde vurgu hangi birimin üzerinde araştırın oluştuğunu.","label":0} {"sentence":"Ünlü ile biten hecelere açıktır hece, ünsüz ile veya uzun ünlü ile biten hecelere kapalıdır hece adı verilir.","label":0} {"sentence":"Terim bu yanlış ve yanıltıcı olmakla birlikte yaygın olarak kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Paneldeki konuşmacıların, o konunun uzmanları olması gerekir.","label":1} {"sentence":"Bu tanım, tek başına cümle kurabilen ve en az bir bağımsız biçim birimden oluşan bir birim olduğunu ifade eder.","label":0} {"sentence":"Sesler, ses dizimi verilenses adı yanlış yanıbaş gelirken bu dizimi etkileyen birçok etken vardır.","label":0} {"sentence":"Çoğu durumda, bu ünsüzlerden birisini taşıyor olması bir Türkçe kökenli olmadığının işaretidir sözcüğün.","label":0} {"sentence":"Dünya dillerinde özne ve nesne belirleme biçimlerinden en yaygın olanları yalın-belirtme ve özegeçişli-yalın sistemleridir.","label":1} {"sentence":"Küresel etkilenmenin yalnızca İngilizcenin diğer diller etkilemesiyle kalmadığını da belirtmek gerekir.","label":0} {"sentence":"Türkçenin kökenli sözcüklerde hece kuracak ünlüler ve ünsüzler ancak belirli durumlarda bir araya gelebilir.","label":0} {"sentence":"Adlar, sıfatlar, zamirler, zarfar ve ünlemler, bağlaçlar, edatlar ad soylu sözcüklerdir, ad çekim ekleri alabilirler.","label":1} {"sentence":"1. Türkçüler de bilimde, teknikte, uygarlıkta üretken; dünya siyasetinde egemen oldukları dönemlerde başka dillere sözcükler vermişlerdir.","label":0} {"sentence":"Bükünlü dillerin en karakteristiği değildir Arapçadır.","label":0} {"sentence":"Yemek sıcakmış.","label":1} {"sentence":"Böylece Türk milletinin karakterine, çalışkanlığına ve zekasına güvenen Atatürk, Her milletin kendisine has gelenekleri vardır.","label":1} {"sentence":"Dilbilimde ve dil edinimi alanlarında da bu iki felsefi görüşten etkilenmiş olan ve tartışmalarını sürdüren araştırmacılar vardır.","label":1} {"sentence":"Dilekçe normal ölçüdeki beyaz kağıda, okunabilir bir yazı ile ve mürekkepli kalem kullanılarak saklanır.","label":0} {"sentence":"Bu yazının kökeni hakkında çeşitli teoriler ileri sürülmektedir.","label":1} {"sentence":"Ancak Çin kaynaklarından öğrenildiğine göre buradaki Tibet varlığı ve Tibet kültürü uzun süre devam etmiştir.","label":1} {"sentence":"Özne-Yüklem Uyumu Bir cümlede özne ile yüklemin tekillik çoğulluk yönünden uyumlu olması gerekir.","label":1} {"sentence":"Türkçenin seslerini yazıya geçirmek bakımından çok yetersiz olan bu yazının Türkler tarafından kullanılmasının nedeni ticaridir.","label":1} {"sentence":"Türkçe Sözcüklerde Genel kural olarak Türkçede, bulunmaz söz sonunda ünsüz ötümlü","label":0} {"sentence":"Fatih Sultan Mehmeti anarken onun eğitimi ile ilgili bilgileri de hatırlamalıyız.","label":1} {"sentence":"Buyrun (Hoş geldiniz.) Buyrun (Ne istiyorsunuz?) Soru cümlelerinin, koşul cümlelerinin ve bildirim cümlelerinin tonları farklıdır.","label":1} {"sentence":"Kılınışlar, bakış açısı lenslerinin üzerinde işlediği nesnelerdir.","label":0} {"sentence":"Yüklemin Yerine Göre Cümleler Türkçede söz diziminin en temel kuralı olmasıdır yüklemin sonda.","label":0} {"sentence":"Bu cümlede telgrafla sözcüğü bildirmiştim yüklemenden önceye alınırsa anlam düzelir.","label":0} {"sentence":"Ses bilgisinin de ses bilimin bi parçası üstü ses bilgisinin de konusu konuşma sesidir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca kuram tam tersi yönde de işleyebilmekte, yani düşünce de dil üzerinde belirleyici ve yönlendirici rol oynayabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bu, Türkler arasında milli birliği tesis ettiği için göz önünde bulundurulması gereken ciddi bir husustur.","label":1} {"sentence":"Transliterasyon: Kaynaklarda transkribsiyon yanında geçer transliterasyon terimi de.","label":0} {"sentence":"Arapça, Çince, Fransızca, İngilizce, İspanyolca ve Rusça Birleşmiş Milletler örgütünün resmi değilleridir.","label":0} {"sentence":"Yardımcı seslerin bağlama ünlüleri ve bağlama ünsüzleri olmak üzere iki türü vardır.","label":1} {"sentence":"Kelimelerin ilk harferinin veya belli hecelerinin seçilmesi sonucu yeni kelimeler oluşturulmaktadır.","label":1} {"sentence":"Türkçenin yazılmasında ve okunmasında kullanılan Arap harflerinden yararlanılmak heç gerekse de güçlüğü artık kavranmış bulunuyordu.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık örneğin Kıbrısta konuşulan Türkçe, Türkiye Türkçesinin bir ağzı olarak görülür.","label":1} {"sentence":"Çalışkan fakat hırslı bir kişilik vardı.","label":0} {"sentence":"Bu durumda -se/-sa ekinin taşıyıp cümlede de şart, zaman ve neden işlevinde olan ögeler zarf tümleci olarak değerlendirilmelidir.","label":0} {"sentence":"İlgili sözcükler yalın halde veya ünsüzle başlayan bir ek aldıklarında ünlüleri kısa söylenmektedir.","label":1} {"sentence":"Türkçe karşılığı olarak kullanılır ses bilgisi terimi fonolojinin.","label":0} {"sentence":"Bu sınırlı söz dağarcığı bazen genel olarak insanız ama çoğu zaman da gençlere atfedilir.","label":0} {"sentence":"Türkçenin yazımında dünyanın çeşitli ülkelerinde bugün de kullanılan alfabelerden biri de Arap alfabesidir.","label":1} {"sentence":"Dil birir köprüdür, inanç bir köprüdür, tarih bir köprüdür.","label":0} {"sentence":"Ayrıcımı Türk-Tibet ilişkileri eski Tibet kaynaklarına da yansımıştır.","label":0} {"sentence":"Örneği zamirlerin türetime girmiş biçimleri (bencil, senli benli gibi biçimler) oldukça sınırlıdır.","label":0} {"sentence":"3. Üst ve alt alan arasını da orta bölge diye adlandırabiliriz.","label":0} {"sentence":"Burada yanıtlayanarak sözcüğünden sonra gençleri nesnesi getirilirse anlatım bozukluğu giderilir.","label":0} {"sentence":"Hava akımı bu noktadan hiç bir zorlama ve sürtünme olmadan dışarı çıkar. [j] bir yarı ünlüdür.","label":1} {"sentence":"Kelimelerin sınır]ı vardır, ama kelimelerlerle hangi anlamlara gelen ne tür cümleler kurabileceğimizin sınırı yoktur.","label":0} {"sentence":"İlerleyen konularda göreceğimiz gibi Türkçedeki ses olaylarının önemli nedenlerinden biri sesin ahenksizliğidir.","label":0} {"sentence":"Çünkü bazılarının fiilleri zorunlu öge olarak araç eki almış bir öge ister.","label":0} {"sentence":"Dil, bir alışkanlık değ.","label":0} {"sentence":"Türkçe'de meyve isimleri havuç, şalğam, patlıcan, ıspanak, pırasa, hatta lahana ve karnabahar, pek de güzel adlar değildir.","label":0} {"sentence":"Bir görevli yanıma gelerek vapurda şehit babaları olduğunu ve beni görmek istediklerini söylemek.","label":0} {"sentence":"Biçim Bilgisi Biçim birim: Daha küçük birimlere ayrılamayan ses ve yapı yönünden anlamlı en küçük ögelerdir.","label":1} {"sentence":"Sağlıklı çocuğumu olan her aile ne kadar yaratıcı olduklarını buna benzer örneklerle kolayca gözlemleyebilir.","label":0} {"sentence":"Aşağıdaki örneklerde görüleceği gibi ünlü uzunluğunun yanlış kullanılması etkisi de olabilir.","label":0} {"sentence":"Türkçenin yazımında son derece yetersiz olan bu alfabe 22 harfen oluşur ve sağdan sola yazılır.","label":1} {"sentence":"Padişahın huzurunda oğlan meseleyi anlatıyor: Ben, ölüler gibi konuşmam demiştim diyor.","label":0} {"sentence":"Yazar, çoğu zaman anlatıcı kişi roman kahramanını seçer.","label":0} {"sentence":"Türkçe'ye kopyalanırken kapalı, yani ünsüzle bite hecelerde ret, zan vb. örneklerde olduğu gibi tekleşir.","label":0} {"sentence":"İnsan önce sözlü dili edinir; yazı dili daha sonra eğitimle kazanılan bir beceridir.","label":1} {"sentence":"Yalın durumunla kullanılamayacağı cümle tipleri de vardır.","label":0} {"sentence":"Ekler, bir kök veya gövdeye ekleyerek bağımsız biçimbirimler olarak kullanamaz ve anlam ifade edemez.","label":0} {"sentence":"Bunun yanında, Türkçe kökenli sözcüklerde sonradan ortaya çıkmış çok sayıda uzun ünlü bulunabilir.","label":1} {"sentence":"Kuzey kolunda Abazaca, Çerkezce, Çeçence, Kabaryaca vb. diller, güney kolunda ise Gürcüce, Lazca, Migrelce bulunmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bizim kahverengi adını verdiğimiz, kahveden yararlanarak anlatılan renk, kimi dilde dilde esmerle bir tutulur mu.","label":0} {"sentence":"Dua denildiğinde akla ibadethane gelmekle birlikte esasen dua etmek için özel bir mekana gerek yoktur.","label":1} {"sentence":"Çıkarım bildirebilirler: Ali okula devam etmediğine göre bölümünü sevmiyor demek ki.","label":1} {"sentence":"Örneklendirmedeki amaç bir konuyla listelemek değil, ele alınan konunun anlaşılır olmasına katkı sağlamaktır.","label":0} {"sentence":"Engelleri tıbbi olarak giderilemeyen işitme engelli çocuklar, işaret dili ile iletişim kurarlar.","label":1} {"sentence":"Alanda tekrar öbeği, bağlam öbeği, ikilemeli ad, yinelemeli ad, ikiz kelime, kelime koşması gibi farklı terimlerle konuşurlar.","label":0} {"sentence":"Zamirlerle isimler arasında, biçim bilgisi ve söz önemli farklar vardır.","label":0} {"sentence":"Ama Osman, gözüpek Osman, ne kadar istese de onun üzerine at sürüşünü hatırlamadan yapamıyor.","label":1} {"sentence":"Diyelim ki, aşağıdaki gibi bir ürün tasarlandı ve sizden de buna bir ad istendi.","label":0} {"sentence":"Altay dil birliğini savunan araştırmacılar Korecenin de bu birliğin bir üyesi olduğunu kabul etmiyorlar.","label":0} {"sentence":"Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önder Atatürkün Türkçeye verdiği önemi bir kez daha burada hatırlamak mecburiyetindeyiz.","label":1} {"sentence":"İsim + Yardımcı fiil Türkçede fiil yapma yollarından biri, isim + yardımcı fiil ile yapılan","label":0} {"sentence":"Verilen bilgiler öznel değil, nesneldir yani doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmış bilgilerdir.","label":1} {"sentence":"Sesler (ünlüler ve ünsüzler), kısaca, iki sözcüğü ayırt eden en küçük birim; yazı (harfer) ise yazım sistemindeki en küçük birimdir.","label":1} {"sentence":"Özne birinci ve üçüncü tekil kişi olduğundan yüklem birinci çoğul kişi kalmıştık olmalıydık.","label":0} {"sentence":"Gösterilen, zihnimizde, deneyimlerimizle kavradığımız sözün içeriği, zihnimizde oluşan genel kavramdır.","label":1} {"sentence":"Vurgu konusunu karmaşık kılan nedir, sorusuna verilebilecek birden fazla cevap vardır.","label":1} {"sentence":"Genelgeçer görüşe göre, birtakım istisnaları olmakla birlikte, vurgu Türkçe kökenli sözcüklerde son hecede bulunur.","label":1} {"sentence":"Bazı cümleler şekilce olumsuz olduğu halde anlamca olumludur.","label":1} {"sentence":"Yukarıdaki cümlesi de bağlacıyla birbirine bağlanmış bağlı cümlelerdir.","label":0} {"sentence":"İnternette basit bir taramada da görüleceği gibi yazılı metinlerde standart ve standart dışı biçimlere rastlanmaktadır.","label":1} {"sentence":"2. Bu karışıklık ve çeşitlilik o coğrafya pek çok halkın, kültürün, inancın birlikte yaşadığını gösterir.","label":0} {"sentence":"Ünlüler, önlük-artlık, düzlük-yuvarlaklık, darlıkgenişlik olmak üzere üç farklı temel nitelik açısından","label":0} {"sentence":"Bu ideoloji, vatanı parçalanmaktan kurtarmış ve milletimize bağımsızlığı kazandırmıştır.","label":1} {"sentence":"Bu bakımdan cümlede şöyle olması gerekir: Bu yıl kardeşim ikinci sınıfa geçti; ben beşinci sınıfa geçtim.","label":0} {"sentence":"Halil sordu: -Hangi Şükrü? dedi. -Kavafın Şükrü. -Bir yere mi gideceksiniz? -Yooo, öyle gidelim dedi idi de...","label":1} {"sentence":"Bu yüzdenin dolayı sözdelemek özne gibi kavramları hapetmek doğru değildir.","label":0} {"sentence":"Her şeyi bilmesine rağmen hiç sesini çıkarmadı.","label":1} {"sentence":"Türklerin tarih boyunca kullandıkları alfabelerle Türkçenin yazımında kullanılan alfabe sayısı aynı değildir.","label":1} {"sentence":"Ton yükselebilir, artabilir, sabit kalabilir.","label":0} {"sentence":"Tibet alfabesindeki her vokal işareti ayrıca belirtilmemişse o ünsüzle başlayıp /a/ ile biten bir heceyi gösterir.","label":0} {"sentence":"Ancak ondan sonra işin gerekleri ile kendi niteliklerinizi karşılaştırabilirsiniz ve 193 işi uygunluğunuzu belirtebilirsiniz.","label":0} {"sentence":"Suyu içeceğini gördüm.","label":0} {"sentence":"Kitabın bütünhde gözetilen amaç, öğrencinin her gün kullandığı ve işittiği dili kavramasına yardımcı olmaktır.","label":0} {"sentence":"Takısız Ad Tamlaması: Tamlayan ve tamlananın ek almadan bir araya gelerek oluşturduğu tamlamalardır.","label":1} {"sentence":"Söz konusu ayrım, fiil çekiminde de sonradan ortaya çıkmıştır.","label":1} {"sentence":"Kaynaklarda genellikle yazı dili, konuşma dili ve ağızlara özgü ses olayları arasında yeterince ayrım yapılmaz.","label":1} {"sentence":"Son zamanlarda ikinci görüş, yani bu metinlerin Hristiyan Kıpçaklara ait olduğu ağırlık kazanmaktadır görüşü.","label":0} {"sentence":"Ayrıntılı olarak ve yüzeysel bir biçimde anlam bakımından cümledeki yargıyı çelişkili kılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Akademik metinlerde yazar, kişisel ifadelerden, sizli benli anlatımlardan uzak durmalıdır.","label":0} {"sentence":"Ankaranın Kızılcahamam ilçesinde rastlanan sekizen, dokuzan biçimleri buna örnek verilebilir.","label":1} {"sentence":"Küresel dünyanın dili İngilizcemi olarak sunulmuş ve bu durum insanlar tarafından kabul edilmiştir.","label":0} {"sentence":"Ancak bazı dillerde dişsıl ve burunsıl hava akımı düzeneği ile oluşturulan sesler de bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"Trax bu çalışmada sözcükleri ad, zamir, eylem, zarf, bağlaç vb. sekize ayırmıştır.","label":1} {"sentence":"Geniş ünlülerde dil her seferinde, dar karşılığına göre ağız içinde daha sığ biçimde bulunur.","label":0} {"sentence":"Zamanla ilgili İngilizce kaynaklarda bu ayrım, sırasıyla time ve tense kavramlarıyla anlatılma","label":0} {"sentence":"Bundan sonra Latin harfleri düşünüreler ve yazarlarımız arasında yıllarca tartışma konusu oldu.","label":0} {"sentence":"Ancak doğal dillerde, başka dillerden alıntılanan sözcükler genellikle verici dildeki biçimleriyle kullanılmazlar.","label":1} {"sentence":"Sözcüğün farklı eklerden oluşması bu durumda önemli değildir mi?","label":0} {"sentence":"Her ne olursa olsun yansıma sözcükler de ait oldukları dillerin ses yasalarına uyarlar.","label":1} {"sentence":"Biri vatanın hayatını kurtaran asker ordusu; diğeri milletin istikbalini yoğuran kültür ordusu...","label":1} {"sentence":"Yazılı ilk olgunlaşmış Türkçe belgelere bulunduğu Göktürk ve Uygur dönemlerine de Eski Türkçe Dönemi adı verilir.","label":0} {"sentence":"Esasen bu denemeler, bazı devlet adamlarının birkaç dansı, bazı gazete yazılarıyla ve birkaç küçük kitapla sınırlı kalmıştır.","label":0} {"sentence":"Bilhassa bizim gibi siyasi düşmanları çok olan milletler için, en büyük dayanak vatani ahlak olabilir.","label":1} {"sentence":"Sözcüğün farklı eklerden oluşma bu durumda önemli değildir.","label":0} {"sentence":"Duygu dilini yazı diline yaklaştırmak ise, bu yöndeki yaygın beklentilere rağmen, alışılmış bir durum değildir.","label":0} {"sentence":"Buradan dil göstergelerinin, gösterilensiz gösteren arasındaki ilişkinin nedensiz olduğu da ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Bazen kısacık bir yanıt, bir durumu çok daha çok açık anlatmaya yeter.","label":0} {"sentence":"İsimlerin sınıfandırılmasında kullanılan anlamsal ayrımlardan biri, belge alanlarının somut veya soyut olmasıyla ilgilidir.","label":0} {"sentence":"Ancak anlam olarak hiçbir önerme ifade etmedikleri için dinleyici bu tümcelerin ne anlama geldiğini anlayamayacaktır.","label":1} {"sentence":"Bir sesbirimi değişkesi sesbirimcik; bir biçimbirimi değişkesi ise üst biçimlik olarak adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Odun sözcüğünün od ateş bağımsız biçim biriminden türediğini seziyoruz ancak, sondaki n bağımlı biçim birimini tanımıyoruz.","label":1} {"sentence":"Eğer dil göstergeleri soyut olmasaydı tek tek her elma için ayrı bir ad verilmesi gerekirdi.","label":1} {"sentence":"Türkçeyi iyi konuşamıyorlardı.","label":1} {"sentence":"Temel öğretimde yardımcı ünlüler yaşasın sözcüğüyle kısaltılmış olarak öğretilmektedir.","label":0} {"sentence":"Buradan hareketle aynı ünitede dilin kültürle ilişkisine değindik.","label":1} {"sentence":"Şimden örneği daha çok konuşan dilinde görülen, standart yazıma dikkat edilmeyen metinlerde de karşılaşılan bir kısalma örneğidir.","label":0} {"sentence":"Örneklere bakacak olursak ilenin daha sınırlı bir kullanımı olduğu, her örnekte ve değiştirilemediği görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Ancak insanların geliştirdikleri ilk iletişim 27 düzeneklerinde genellikle tek yönlü bir iletişim söz konusuydu.","label":1} {"sentence":"Bu ihtiyaçını, suyu kendisi taşıya rak yahut da hayvanlar a taşıtarak sınırlı ölçüde karşılayabilir.","label":0} {"sentence":"Analog bir şekilde mavi tonlarla mor örneklerinde de görülür.","label":0} {"sentence":"Öz geçmişinizi yazarken aşağıdaki noktalara dikkat ettin yararlı olur: Ne tür bir iş aradığınızı açıkça belirleyiniz.","label":0} {"sentence":"Titreşimli sınıfa ait olan sesler, hava akımının daha düşük düzeyde engellenmesi ile oluşturulmaktadır.","label":1} {"sentence":"Dil göstergesi bir kavramla, bu kavramı temsil eden bir ses dizisinin veya göstermenin birleşerek zihinde oluşan izdir.","label":0} {"sentence":"Eğer Türkiyeli konuştursa mesela Erzurumlu veya Karslı ise anlaşma oranı neredeyse yüzde yüze yaklaşır.","label":0} {"sentence":"Kişilerin konuşmalarının, onların ait olmak olduğu toplumsal ağlarla ilişkisi olması hiç şaşırtıcı değildir.","label":0} {"sentence":"Araştırmanın sonunda, Hadzabelerle Sanların birbirleriyle kuzen olmadıkları ortaya çıktı","label":0} {"sentence":"Bugün alıcı on iki milyon kilometrelik bir varlık Türk yazı dilleri, lehçeleri ve ağızları var.","label":0} {"sentence":"Yabancı dillerin etkisi altında, Türkçe ses bilgisinde ortaya çıkan bu gibi değişmeler 7. ünitede ayrıntılı olarak incelenmiştir.","label":1} {"sentence":"Maniye göre kurtuluş hayrın serbest kalmasıyla ve tekrar eski yerini almasıyla gerçekleşecektir.","label":1} {"sentence":"Şiddet veya nefret dili kullanımına prim vermeden, özenli ve bir Türkçeyle iletişim sağlanmalıdır.","label":0} {"sentence":"Dilbilgisinin farklı bölümleri arasına kesin sınırlar koyma, her zaman mümkün değildir.","label":0} {"sentence":"Özne türlerine ilişkin farklıdan sınıflandırmalar bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"YouTube görselleri günümüzde sadece sosyal medyayı değil, geleneksel medyayı da etkilemiştir.","label":1} {"sentence":"Genelleşme, başlangıçta kişi adı, marka adı vb. özel ad olan sözcükler genelleşerek belirli bir türün genel adı haline gelebilir.","label":1} {"sentence":"Bitişik ve ayrı yazım, çoğu durumda işlevsel açıdan önemsizdir.","label":1} {"sentence":"Bu inkılapla, Arap alfabesi terk edilmiş ve Batı medeniyetine açılımı sağlayan Latin harfleri kullanılmaya başlanmıştır.","label":1} {"sentence":"Ne var ki, bu tür örtüşmeler, cins sınıflandırmasının nedensizlik ilkesi temelinde gerçekleşen çekimlerini de yok kabul edemez.","label":0} {"sentence":"Ancak soru enklitiği mX, bir yazım geleneği olarak ayrı yazıldığı için çizgiyle gösterilmemektedir.","label":1} {"sentence":"Eğer Türkiyeli konuşur mesela Erzurumlu veya Karslı ise anlaşma oranı neredeyse yüzde yüze yaklaşır.","label":1} {"sentence":"Birleşik kelimeler, dile ait söz dizimi ve biçim bilgisi kurallarından yararlanılarak oluşturulur.","label":1} {"sentence":"Öğrenci hazırladığı konuyu kendi cümlelerilerle, beden dilini de kullanarak on-on beş dakikalık bir süre içinde anlatır.","label":0} {"sentence":"Noktalama işaretleri de büyük oranda konuşma diline özgü bürünsel özellikleri yazıda işaretlemeye yaraz.","label":0} {"sentence":"Daha büyük bir grup tek heceli sözcükte ise, ünlü uzunluğundan kaynaklanan ötümlüleşme eklenmede ancak ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle ünlü düşmesi aynı zamanda hece düşmesi sonucunu doğurur.","label":1} {"sentence":"Dillerin sınıflandırılmasında kullanılan ikinci önemli dillerin yapılarından yola çıkar yöntem.","label":0} {"sentence":"Her saniye yeni içerik ve kullanım alanı /şekli üretilen bir konuda son şezü söylemeye çalışmak anlamsız bir çaba olacaktır.","label":0} {"sentence":"Bazılarında ise kaynak dilden ayrılmanın tarihi çok daha gerilere, elde yazılı belgelerin bulunmadığı dönemlere gidebilir.","label":1} {"sentence":"Runik yazılı metinler içinde en uzun ve Türk dili ve tarihi için önemli olanları Tonyukuk, Kül Tigin ve Bilge Kagan yazıtlarıdır.","label":1} {"sentence":"Birleşik kelimeler yeni anlamları ifade etmekten için kullanılabilir.","label":0} {"sentence":"Sözcüksel Koşullanma Bir biçimbirimin değişkeleri bazen de tabanın özellikleri ya da tarafından belirlenir özelliksizliği.","label":0} {"sentence":"Seslerin gerçek değerini göstermek üzere kullanılan, özel işaretler taşıyan alfabeye çeviri yazı (transkripsiyon) anlamı denir.","label":0} {"sentence":"Bu güç de ancak Soğutların kontrolündeki kervan yollarından yani İpek yolundan gelebilirdi.","label":1} {"sentence":"Türklerde, hükümdar ile Teba arasında ahlak a dayanan karşılıklı bir duyarlılık vardır.","label":1} {"sentence":"Türkçenin, İngilizcenin, Japoncanın dilbilgisi kitapları bu dillerin yapısal özelliklerini içerir.","label":1} {"sentence":"Bunların gerçekten Peygamber sözleri olduğunu kesinlikle ispatlamak kolay değil.","label":0} {"sentence":"En önemli mesele de, evlerde bırakacak eşyanın ne olacağıdır.","label":0} {"sentence":"Oluşum Yerlerine Göre Sesliler Seslilerin sınıflandırılmasında kullanılan ölçütlerden birisi, oluşum noktasıdır.","label":0} {"sentence":"CV, yani bir ünsüz ile bir ünlüden oluşan açık hece dünya dilleri arasında en yaygın hece türüdür.","label":1} {"sentence":"Bu tür yapılarda nesne konumundan özne konumuna geçen unsura sözde özne adlandırılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Kırkgözden itibaren iki tarafınızda susuzluktan çatlayan, adeta kabuk tutan topraktan bir su damarı geçiriniz: Nüfus ekin gibi ürer.","label":1} {"sentence":"Tüketici İngilizce bilmediğinden kılavuzdaki bu uyarıyı anlayamamış, doğrudan çamaşır makinesine attığı kazak önem taşımamış.","label":0} {"sentence":"Dilek: -sA Gürkan İstanbula gel-se,","label":0} {"sentence":"Özetle, konuşmaya başlamadan önce bireyler, dinleyici ile aralarındaki güç ilişkisine karar veriyorsunuz.","label":0} {"sentence":"Örneğin; Durup dururken neden gitti anlamadım. cümlesinde soru edatı, cümleye soru anlamı değil, yadırgama ve sitem anlamı katmıştır. cümlesinde soru edatı, cümleye soru anlamı değil, yadırgama ve sitem anlamı _elıkılmıştır_","label":0} {"sentence":"Bu durum, zaman zaman sanki bi diye bir ünsüz varmış gibi yanlış anlaşılmalara yol açmaktadır.","label":0} {"sentence":"O diyar senin, bu benim diyar, her gemi uğraya uğraya gidiyor.","label":0} {"sentence":"Uygurların farklı bir dini kabul etmeleriyle Eski Türkçenin yeni bir dönemi başlamıştır.","label":1} {"sentence":"Fakat bazı sosyal grupların kendilerine has argoları da vardır.","label":1} {"sentence":"Ancak dil ilişkileri sonucunda bir dilin ses varlığının da değişebileceği bir gerçektir.","label":1} {"sentence":"Türkçede Arapça asıllı amma velakinsiz, ancak yalnız gibi birkaç kalıplaşmış yapıda görülür.","label":0} {"sentence":"Diyalektler köken ve tarihsel gelişim bakımından en olabilir kadar eski olabilir.","label":0} {"sentence":"Bilhassa bizim gibi siyasi düşmanları çok olan milletler için, en buyuk dayanak vatani vicdan olabilir.","label":0} {"sentence":"Köpeğini kullanmak ise onunla minimum düzeyde iletişim sağlamaktan daha ileri anlamlar içerir.","label":0} {"sentence":"Vurgu en kısa biçimiyle, sözcükte bir hecenin diğerlerine göre daha belirgin söylenmesidir.","label":1} {"sentence":"Dil değişkendir; bütün","label":0} {"sentence":"Örneğin: çağlayan, Türkçe, bir akarsuyun yüksekten dökülüp köpürerek aktığı yerdir.","label":0} {"sentence":"Ekler bölümünde de gördüğümüz üzere, Türkçede aynı tür iki çekim eki yan yana gelemez.","label":1} {"sentence":"Bir de günü gününe, bir insanın yaşadıkları not alması vardır.","label":1} {"sentence":"Halife dört zamanından bu yana Arap bilginleri yüzyıllarca ıslahı harflerin üzerinde durmuşlardı.","label":0} {"sentence":"Okuru tereddüte düşüren, onun zihninde soru işareti oluşturacak anlatımlardan kaçınılmalıdır.","label":1} {"sentence":"Belirtme belirsizlik, sayı ve işaret bakımından belirten sıfatlardır.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle bunlar ayrı bir tümleç olarak değil, cümledeki işlevlerine göre değerlendirilmelidir.","label":1} {"sentence":"Dili edinmek için insanın şey gereksinim duyduğu doğal olarak doğuştan getirdiği bilişsel, modüler dil düzeneğidir.","label":0} {"sentence":"Çinçede aynı sesbirimlerinden oluşan sözcükler arasında anlam farkı ton ile ifade edilir.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Ali bu havada okula gitmemiştir. (Olasılık)","label":1} {"sentence":"Oysa benzer karmaşıklıkta olan bir geometri problemini, bilişsel yetkinlik kazanmayan ve gerekli eğitim almayan bir çocuk çözemez.","label":1} {"sentence":"Vurgunun yeri konusunda, ayrıntıları inmemek kaydıyla belirlemelerde bulunabiliriz: Tablo 3.4 Vurgu ve Ton.","label":0} {"sentence":"Bundan 3-4 yıl önceydi.","label":1} {"sentence":"Bir dildeki yapılar hakkında değer yargılı ifade kullanan dilbilgisi kitapları kuralcı bir yaklaşım içinde yazılmışlardır.","label":1} {"sentence":"Ayrıca eğitimli kesimde Batı dillerindens aln çok tür sözcükleri aslında göre söyle eğilimi vardır.","label":0} {"sentence":"Ettirgen yapıda özne, her durumda kendisi için uygun olan pozisyona taşınmak zorundadır.","label":1} {"sentence":"Türkçe aynı zamanda esnekliliği bir kullanım bir dildir.","label":0} {"sentence":"Biz, şu mesleği tutalım, memlekete şöyle hizmet edelim diyekonuşurken, hiç ağzını açmaz, gözünden bize gülerdi.","label":0} {"sentence":"Hoca gelmez bakar ki eşek kendisinin sabah bıraktığı yerde otlamaya devam etmektedir.","label":0} {"sentence":"Türkçe günümüzde yeryüzünde yaşayan diller içerisindeki yazı diline sahip en eski dillerden biridir.","label":1} {"sentence":"Kargış yani beddua, alkışın yani duanın tam zıddı bir kavramdır.","label":1} {"sentence":"Bu sayılanlara göre kısaca devlet ve toplum hayatı Türkçeyle yürümektedir denilebilir.","label":1} {"sentence":"Ton yükselebilir, düşebilir, sabit kalabilir.","label":1} {"sentence":"Küçük oğlan bir gün köşkünde otururken, sokaktaki çeşmeden su almak için yaşlı bir ninenin geldiğini görmemiş.","label":0} {"sentence":"Ses yolunu oluşturan organlar görevlerini yerine getirebilecek biçimde farklı kas yapılarıyla donatılmamışlardır.","label":0} {"sentence":"Birleşik kelimeler yeni anlamları duygu etmek için kullanılabilir.","label":0} {"sentence":"Bunun yanı sıra Türk alfabesindeki harflerin okunuşları Batı dillerindeki harflerin okunuşlarından farklıdır.","label":1} {"sentence":"Örneğin çorak, kurak ya da çok dağlık bölgeler barınma ve beslenme bakımından insan hayatı için değil elverişsizdir.","label":0} {"sentence":"Adla yapılan birleşik eylemlerde ad ögesi bir yanlış-fiil olabilir.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak Ahmet, kişi ismi olarak hiçbir biçim değişikliğine uğramadan her seferinde farklı bir kişinin ismi olabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bu tümcelerin çeviri metinlerini de anlaşılacağı üzere, Türkçe de buna izin veren diller arasındadır.","label":0} {"sentence":"Fiziksel seslerin çıkarılış özelliğinden ötürü gösterenler ancak art arda sıralanamaz.","label":0} {"sentence":"Kulenin inşasında çalışan işçilerin dilini karıştırır ve kimse birbirini anlamaz olur.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık Anadolu ağızlarında kök hecedeki kapalı /e/, önceki ünitelerde gösterildiği gibi, sesbirim olarak kullanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Belirtili ad tamlamasının tamlayanı veya tamlananı başka bir ad tamlamaları veya kelime grubundan oluşabilir.","label":0} {"sentence":"İşte, Humboldtun dilbilime getirdiği dilin içyapısı kavramı, başkalıklara diller arasındaki bu türden ilgiyi çekiyordu.","label":0} {"sentence":"Doğru konuşmamanın olumsuz sonuçları olabileceğinin düşünüldüğü resmi ortamlarda kullanılır.","label":1} {"sentence":"Ancak bu güçlü dil, bu bilim, eğitim, kültür ve uygarlık dili tarih içinde zaman zaman yaşamıştır.","label":0} {"sentence":"Penbe > pembe gerileyici benzeşme örneğidir, örnek aynı zamanda oluşum noktası bakımından benzeşmedir.","label":1} {"sentence":"Bu yüzden yeni dönemim 15. yüzyıl sonlarından başlatanlar da vardır.","label":0} {"sentence":"Yakın Anlamlı Ögelerden Oluşan Tekrar Grupları: Bu yapılarda grubu oluşturan ögelerde anlam yakınlığı vardır.","label":1} {"sentence":"Üç buçuk yıldır aralarında yaşayan Amerikalıların 1000 kelimeyle konuştuğunu anlatmak istiyor aslında.","label":0} {"sentence":"Yukarıda verilen örneklerde göçüşme yan yana bulunan ünsüzler arasında gerçekleşmiştir.","label":1} {"sentence":"Bilim insanları, İrlanda dili uzak geleceğinin bugün altmış yıl öncesinden daha güvenli olmadığı kanısında.","label":0} {"sentence":"Bu kavramlara verilen önem, ilişki sözlerine de yansımıştır ve bu sözler çok ince bir duygu dünyasını gözler önüne sermektedir.","label":1} {"sentence":"Benzer süreçler, bir kök veya gövdeden, eklenmeyle veya birleşme sonucu yeni sözcüklerin türetilmesi sırasında da görülebilir.","label":1} {"sentence":"Soru ekinin yüklem içindeki yeri kesin değildir; kip ya da kişi ekinden sonra gelemez.","label":0} {"sentence":"Örneğin; biz, siz, gece, öğle, öğün, art zamanlı ağaç bakımdan türemiş sözcüklerdir.","label":0} {"sentence":"Ona gönderdiğimiz metin gerçek bir editörlüğün ve elinizdeki haliyle kitaba dönüştü.","label":0} {"sentence":"Bugün yeryüzünde yalnızca kendi sözlerine dayanan hiç bir kültür ve dil medeniyet yoktur","label":0} {"sentence":"Türkçe sözcüklerde birinci uzun ünlüler yoktur.","label":0} {"sentence":"Ancak sözcük veya heceler Türk, alt, ölç, üst vb. belirli ünsüz çifleri ile sona erer.","label":0} {"sentence":"Ana dili, insanların doğuştan itibaren yakın çevresinden öğrendiği ve geliştirdik dildir.","label":0} {"sentence":"Halk ağızlarındaki buba, Azeri Türkçesindeki ov av sözcüklerindeki yuvarlaklaşmaların sebebi dudak ünsüzleridir.","label":1} {"sentence":"Ayrıca sayılara; başka isimlere gelemeyen, sıralama ve üleştirme gösteren ekler gelebilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bu yer değiştirme genellikle belli sözcüklerde görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Son olarak şunu da belirtelim Uygur yazısı Türklerden Moğollara da geçmiş ve Klasik Moğolca yüzyıllarca bu alfabe ile yazılmıştır.","label":1} {"sentence":"Sanatçı, selfieye Türkçe karşılık arayan Türk Dil Kurumu tarafından da (TDK) bu pozla selam göndermeden edemedi.","label":0} {"sentence":"Şimdi gelin, bir dilin konuşucuları, nasıl tanır ve kullanır ve sözcükleri bir gözden geçirelim.","label":0} {"sentence":"Kavunları, ne diye bir isim söylemeden bal kutuları diye satarlar?","label":1} {"sentence":"Türkçede de bu ek sayı ifade eden sözcükler istemeği için yine türetimde anlamsal sınırlılığa bir örnektir.","label":0} {"sentence":"Mastar ve sıfat-fiiller hal ekleri alabilir veya edatlarla olmalıdırlar.","label":0} {"sentence":"Ancak sözcük veya heceler Türk, alt, ölç, üst vb. belirli ünsüz çifleri ile başa erebilir.","label":0} {"sentence":"Ağaç kavramını temsil etmek için kullandığımız a-ğ-a-ç ses öbeğinin ise bu 28 kavramın gösterenidir.","label":0} {"sentence":"Bu terimi farklılık aynı zamanda konunun yeterince iyi araştırılmadığını ve sınıflandırılmadığını da göstermektedir.","label":0} {"sentence":"Tıbbi birliğin zayıflatılması, küresel karmaşanın ve gerilemenin, tıbbi hürriyet ve bağımsızlığın temelidir.","label":0} {"sentence":"Yer tamlayıcısı doğrudan eylemle bağlantılı olmadığı için eylem cümlelerinde bulunur.","label":0} {"sentence":"Dilbilgisel biçimbirimler de sözcük parçaları olarak görülenebilir (bkz. Çekim ekleri).","label":0} {"sentence":"En ilgi çekici hüküm ise Türkiyeye davet edilen yabancı uyruklu öğretim üyeleri ile ilgilidir.","label":1} {"sentence":"Son birkaç yılda ortaya çıkan bilgisayar teknolojisiyle ilgili kelimeler konuya örnek olabilir.","label":1} {"sentence":"Bir ünsüzün betimlenmesinde oluşma noktası, oluşma biçimi ve burun durumu belirtilir.","label":0} {"sentence":"Gökyüzünde balık uçmakta.","label":0} {"sentence":"Kız her uğradığı limandayım oğlanı sorarmış: Buradan böyle böyle, güzel ud çalan dilsiz bir genç geçti mi? diye.","label":0} {"sentence":"Örneğin konumuz dedi roman.","label":0} {"sentence":"Birleştirmelerin ayrı ya da bitişik yazılması, Türk yazımının 1928den, Harf Devriminden bu yana çözemediği önemli bir sorundur.","label":1} {"sentence":"Etken cümlenin ettirgen yapıya dönüştürülmesi kadar ettirgen yapının etken yapıya dönüştürülmesi de önemlidir.","label":1} {"sentence":"Kitap, alanda yaygın olarak kullanılan özel işaretlerin açıklandığı ön bilgilerle başlar.","label":1} {"sentence":"Doğrudan yaptırım gücü olmasa da okullarda anadili eğitimi Türk Dil Kurumunun belirlediği yazım kurallarına yapılmaktadır göre.","label":0} {"sentence":"En başta gelen fark ise argo bir gizli ve sanatlı dildir; sövgü ise son derece ve kaba bir anlatım biçimidir.","label":0} {"sentence":"Türkçe'de sebze isimleri havuç, şalğam, patlıcan, ıspanak, pırasa, hatta lahana ve karnabahar, pek de güzel adlar değildir.","label":1} {"sentence":"Resim 2.2 Kültigin Yazıtı Irg Bitig, Eski Türkçe dil özellikleri gösteren, falla ilgili yazma eserdir.","label":1} {"sentence":"Fakat ondan sonra işin zorunlulukları ile kendi özelliklerinizi karşılaştırabilirsiniz ve 193 işe uygunluğunuzu ifade edebilirsiniz.","label":0} {"sentence":"Osmanlı İmparatorluğunun yükseliş dönemindeki hükümdarların böyle bir zihniyet sahip olduklarını gösteren bilgilere de mevcuttur.","label":0} {"sentence":"Bu söz varlığı, Türkçenin anlatım etkisi olumlu yönde geliştirmiştir.","label":0} {"sentence":"Bu yazının kökeni kesin olarak bilinmiyorsa da Sami alfabesinin uzak sürgünlerinden biri olduğu söylenebilir.","label":1} {"sentence":"Bu durumdan en çok etkilenenler o coğrafyanın eski yerleşikleri olan Türk halkları olmuştur hiç şüphesiz.","label":0} {"sentence":"Özellikle bir kısmının ayrı, bir kısmının yazılması ciddi bir tartışma konusudur.","label":0} {"sentence":"Soru eki yüklemden sonra gelmediğinde yüklemde bildirilen durumun veya işin olup olmadığını sorgular.","label":0} {"sentence":"Urumca Kıpçakça özellik getsin bir varyanttır.","label":0} {"sentence":"Bu cümlede ücretsiz sözcüğü üniversite sınavına tamlamasından sonra kullanılmalıdır.","label":1} {"sentence":"Yani klimam, tren vb. gibi iki ünsüzle başlayan alıntılar Türkçenin ses yapısına aykırıdır.","label":0} {"sentence":"Yabancı dillerin etkisi altında, Türkçe ses bilgisinde ortaya çıkan bu gibi değişmeler 7. ünitesinde ayrıntılı olarak incelenmiştir.","label":0} {"sentence":"Burada yanıtlayarak sözcüğünden sonra gençleri nesnesi getirilirse anlatım bozukluğu giderilir.","label":1} {"sentence":"Çiçeklerimi den mi?","label":0} {"sentence":"Dil bilmenin bir boyutu, söylenilen anlamlı birimlere ayırabilmektir.","label":0} {"sentence":"Renk bir köprüdür.","label":0} {"sentence":"Bu ölçüt için Türkçe kaynaklarda, esas almak durumunu daha da alışılmıştır.","label":0} {"sentence":"Burada bir kez daha olması nedeniyle dilbilgisi terimi üzerinde duracağımız","label":0} {"sentence":"Aşağıda biçimbirimlerin önce zaman bildirme, sonra da görünüş bildirme karakterleri üzerinde durulacaktır.","label":1} {"sentence":"O, kendisinde Türklük şuurunun nasıl uyandığını ve pekiştiğini Bizim neslin gençlik yıllarında Osmanlılık telkin ve etkileri hakimdi.","label":0} {"sentence":"Bu durumlar şöyle sıralanabilir: Yansıma (onomatope) denilen sözcüklerde bir nedenlilik ilişkisinden söz edilebilir.","label":1} {"sentence":"Zaman eklerinin idi, imiş ve iseyi almasıyla birlikte birleşik çekimler olarak adlandırılan daha karmaşık yapılar oluşturulabilir.","label":1} {"sentence":"Türkçenin seslerini yazıya geçirmek bakımından çok yetersiz olan bu yazı Türkler tarafından kullanılmasının nedeni ticaridir.","label":0} {"sentence":"Telgrafın sağ alt köşesine yazılır gönderenin adı ve soyadı.","label":0} {"sentence":"Her şeyi bilmesine rağmen hiç sesini çıkardı.","label":0} {"sentence":"Onu arayıp bulmaya çıkacağım.","label":1} {"sentence":"Kırmızı güller ve ağaçlar buradalar insana yaşama sevinci veriyor.","label":0} {"sentence":"Bir millet mensup olan her fert, o milletin kültürünü, dilini, dinini, zevkini, inançlarını, örf ve adetlerini beraberinde taşır.","label":0} {"sentence":"Taşınma hazırlıklarıyla haşır neşir oldular. -Vasıta grubu zarf tümleci olarak görev yapar.","label":1} {"sentence":"Birleşik Eylem Öbeği Bir olgusun bir eksik eylemle ya da üç eylemin birleşmesinden oluşan sözcük öbeğidir.","label":0} {"sentence":"Dikkat edilmesi gereken bir diğer boyutu da mecazlı anlatımlardır dil kullanımının","label":0} {"sentence":"Bunlar da binlerce yıllık bir gelenek meydana getiriyor ve bütünlüğümüzü sağlıyorlar.","label":1} {"sentence":"Ayrıca eğitimli kesimde Doğu dillerinden alınan bu tür kelimelerin aslına uygun şekilde söylenmesi seviyesi nedir?","label":0} {"sentence":"Farkli etnik gruplarin ortak dil ya da resmi dil kullanim biçimleri farkli olabilir.","label":0} {"sentence":"Divan-ı Lugatit - Türk ise Türkçeden Arapçaya, Arap sözlükçülük geleneğine hazırlanmış bir sözlüktür.","label":0} {"sentence":"Örneğin, İngilizcede -ish ad ve eylemlerden sıfat türetir: child çocuk childish çocukça, tickle gıdıklamak ticklish gıdık alır.","label":1} {"sentence":"Örneğin, bazı kuralcılara göre Türkçede devrik tümce kullanmak güzel Türkçe değildir.","label":1} {"sentence":"Ancak coğrafya, fotoğraf ve topoğraf sözcüklerinde /g/ > /ğ/ değişimi yapmıştır.","label":0} {"sentence":"Kısalma, sözcüklerin ilk harfene tamamının veya bir bölümünün bir araya getirilmesi ile oluşturulur.","label":0} {"sentence":"Urumca Kıpçakça özelliğinden taşıyan bir varyanttır.","label":0} {"sentence":"Ağız boşluğunda ağız sesleri, geniz boşluğunda geniz sesleri oluşur. /m/ ve /n/ geniz sesleri, diğer seslerin tamamı ağız sesidir.","label":1} {"sentence":"Bu sebeple Türklerde Vatan Sevgisi nin diğer bütün dünyevi sevgilerinin üstünden olduğunu görüyoruz.","label":0} {"sentence":"Ancak yıldızlı işaretlerde olduğu gibi bu söylemlerin önemli bir kısmı yazıda gösterilmez.","label":0} {"sentence":"Türk mutfağı, bunların güzelliklerini galiba o çirkin adlardan o güzel lezzeti çıkarmaktaki sanatı bırakmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu aralıklar sözcük sınırlarını, öbekler sınırlarını, öge veya cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır.","label":0} {"sentence":"Bu şiirde hemen dikkat çeken bir özellik dört dizenin de aynı seslerle başlaması değildir.","label":0} {"sentence":"Brahmi yazısı adından da anlaşılması gereken Hint kökenli bir yazıdır.","label":0} {"sentence":"O uyudu. okuma bayramında sunuculuk yapan pembe elbiseli çocuk o çocuk Alinin İstanbuldan Ankaraya arabayla geldiğini biliyorum.","label":1} {"sentence":"Keyfe keder davranmak işi zora sokar. - Keyfe kedersiz davranmak işi zora sokar.","label":0} {"sentence":"Bu teoriler içinde bugün bilim düyasında en çok taraftar bulan Thomsennin Sami köken teorisidir.","label":1} {"sentence":"Sayı grupları, bazı kelime gruplarında olarak görevli yer alabilir.","label":0} {"sentence":"Örneğin; Durup dururken neden gitti anlamadım. cümlesinde soru edatı, cümleye soru anlamı değil, yadırgama ve sitem anlamı _elatılmıştır_","label":0} {"sentence":"Böylece standart varyant, asıl ağız bölgesi dışında da kullanılan ve kabul bölgeler benzersiz bir iletişim aracına dönüşür.","label":0} {"sentence":"İlk kuşakta bu sistem daha çok pantomim özelliklerini taşıyordu ve konuşan insanların jestlerine benzerdi.","label":0} {"sentence":"Bu sözcükler dağılım özellikleri bakımından bir tanımlık ve addan önce gelen sıfatlardır.","label":1} {"sentence":"Doğadaki sesleri yansıtan bu yansıma sözcükler de uzlaşımsaldır, göndergeleri her dilde aynı seslerle ifade etmeyiz.","label":0} {"sentence":"Türkçe sözcük yapısının en belirgin özelliklerinden biri ünlüler arasında nitelik açısından benzeşmedir.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık Anadolu ağızlarında kapalı /e/ sesbirim kök hecedeki kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Dil edinimi çalışmalarından elde edilen bu bulgulardan kasıtlı olarak elde edilen bulguların da bu kanıyı doğrular niteliktedir.","label":0} {"sentence":"Bağımsız biçimbirimler anlamlarına göre sözlüksel ve dilbilgisel olmak üzere farklılaşırlar.","label":0} {"sentence":"İkinci örnekte ise sözcük kökünde art ünlü (a) bulunduğu için, köke gelen bütün eklerin ünlüleri de arttırsın.","label":0} {"sentence":"Burada her ekin yalnızca kök sözcüğü değil tabanın bütününü kapsamına aldığına dikkat edilmelidir.","label":1} {"sentence":"Tümceleri niteleyen belirteçler (maalesef, iyi ki, belki, açıkçası), genellikle konuşucunun olay hakkında tutumunu yansıtır.","label":1} {"sentence":"erken dönem kopyaları ise daha az uymuştur.","label":0} {"sentence":"Maddrell öldüğündeyse, dil akıcı konuşan başka kimse kalmamıştı.","label":0} {"sentence":"Fiiller biçim bilgisel açıdan isim soylu kelimelerden, her şeyden önce türetmede alabildikleri ekleri ayrılır.","label":0} {"sentence":"Mevcut pek çok eserde genel olarak Türkçenin Ural - Altay dillerinin Altay koluna mensup olduğu dile getirir.","label":0} {"sentence":"Araştır 2 akarsular, tükenmez kalemler, giderleri borular, güngörmüşler, arabulucular, bulaşıcı hastalıkln vb.","label":0} {"sentence":"En nihayet bir sene içinde bütün Türk hey`et-i içtimaiye`si yeni harfleri öğrenmi olacaktır.","label":0} {"sentence":"Eğer aklas, mantığa ve gerçeğe uymamış olsaydı, bununla diğer ilahi tabiat kanunları arasında çelişki olması gerekirdi.","label":0} {"sentence":"Birçoklarca dil, geçişsiz fiillerin edilgen yapılmasına izin vermez.","label":0} {"sentence":"Resmi Dil Resmi dil, bir ülkenin tamamında veya bir bölgesinde yönetim dili olarak kullanılmayan ve yasal statüsü bulunan dildir.","label":0} {"sentence":"Bizim, bu dostumuz, komşumuzun idaresinde dil bir, inanç bir, öz bir kardeşlerimiz vardır, onlara sahip çıkmaya hazır olmalıyız.","label":1} {"sentence":"Ben onu konuştururum.","label":1} {"sentence":"Ama kelime türleri konusu, biçim bilgisi içinde ele alınırken diğer alanlara ait ölçütler de kullanılıyor.","label":0} {"sentence":"Zamanı toplu geçirmek demek; hayatın içerisinde olan her türlü güzelliği ve sıkıntıyı birlikte karşılamak ve yaşamak demektir.","label":1} {"sentence":"2. Bir atasözünün oluşabilmesi için gerekmektedir yüzyılların geçmesi.","label":0} {"sentence":"Doktorasını yaptı.","label":1} {"sentence":"Dönüşümlü Eylem: Doğal bir dönüşüm evresine sahip olan eylemlerdir.","label":1} {"sentence":"Sarı tenekeden bir tramvay arabası titriyor, sarsılarak geçti.","label":0} {"sentence":"Milli birlik kuvvetlendirmek için vatanı ahlaka, medeni ahlaktan daha fazla öncelik vermek lazımdır.","label":0} {"sentence":"Dil ve diyalekt ayrımı noktas dasında en sık kullanılan ölçüt ise karş hılıklı anlaşılabilirliktir.","label":0} {"sentence":"Gükyüzü süt mavisi, çamlar nefti üzerlerine çiğ yağmış çayırlar; yeşil zümrüt, ışıl ışıl.","label":0} {"sentence":"Yeni kavramlar için her dil kendine özgü söz yapımı araçlarına ve tekniklerine sahiptir.","label":1} {"sentence":"Gürkan kardeşine araba almaya söz verdi gibi bir tümcede de almak eyleminin öznesinin Gürkan olduğunu her anadili konuşucusu bilir.","label":1} {"sentence":"Söz Sonundaki Ünsüzlerin Durumu Türkçe Sözcüklerde: Türkçede söz sonunda ünsüz ötümlü bulunmaz.","label":0} {"sentence":"Öğrenci herhangi bir konuda lüzumlu ile lüzumsuzu seçebilmeli, fikrini bir sıraya koymasını öğrenmelidir.","label":1} {"sentence":"Aynı işlevdeki -mAk gerek ve -mAk lazım kalıbıyla kurulan cümlelerde de özne bulunmaz.","label":1} {"sentence":"Başka dillerde, örnek olarak Almancada, sıfatlar çekimlenebilir.","label":1} {"sentence":"Sayı sıfatlarından sonra gelen adlar çoğul ek almaz.","label":1} {"sentence":"Yeterli zaman ayırırsanız bütün bu şeyleri onlara anadillerinde anlamınızı kaybedebilirsiniz.","label":0} {"sentence":"Yapıim eklerinin birçoğu belli kelimelere gelebilirken çekim ekleri aynı türden her kelimeye gelir.","label":0} {"sentence":"Bir adam ki nasihat dinlemez, hiçbir vakit felah bulmaz. = Nasihat dinlemeyen adam hiçbir vakit felah bulmaz.","label":1} {"sentence":"Ancak şehirleşme, iletişim ve ulaşım imkan tarafındaki gelişmeler sonucunda bu durum değişmiştir.","label":0} {"sentence":"İsimleşmiş olan kelime, biçimce gelecek zaman ekiyle aynı nesne olmakla duruma gelmiştir.","label":0} {"sentence":"Oysa mXş, bilginin dolaylı kaynağını geçmiş zamanı da bildirerek gösterir: Ev dönmüş., Çok yorulmuş. gibi.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak hanımeli, sütlaç gibi birleşik sözcüklerde hanım, el, süt ve aş sözcükleri nedensizdir.","label":1} {"sentence":"Kitaplığında aşağı yukarı tam bin cilt kursun vardı.","label":0} {"sentence":"Zarfarda da sıfatlarda olduğu gibi eşitlik, aşırılık, en üstünlük derecelerinden söz edilebilir.","label":0} {"sentence":"Tarihi ve ahlaki yakınlığımız olan bu topluluklar Türk benzeri, Türk gibi yaşayan Türk topluluklarıdır.","label":0} {"sentence":"Yalnızca sistemli ve tutarlı bir sıralama içinde kullanılırlarsa anlam kazanabilirler ve sözcükler oluşturabilirler.","label":1} {"sentence":"Gövdenin üstüne yeni bir yapım eki gelirse doğal olarak ortaya yeni bir gövde çıkar.","label":1} {"sentence":"Kelime türleri arasındaki farkları karşılaştırmak Sıfatların yapı açısından isimlerden ayrılan yönleri yoktur.","label":1} {"sentence":"Örnekseme Örnekseme, özellikle ses ve biçim bakımından yabancı sözcükleri model alarak yerli biçim birimlerle sözcük üretilmesidir.","label":1} {"sentence":"Öyleyse, sesbilimsel ölçüt de tek başına olmaktan uzaktır.","label":0} {"sentence":"Ama bu onun sınırlı sayıda bir söz varlığına sahip olduğu ve gerçekten kullandıkları dışında kelime bilmediklerini göstermez.","label":0} {"sentence":"Bu tür yapılarda nesne konumundan özne konumuna geçen unsura sözde özne denmektedir.","label":1} {"sentence":"Dillerimiz ortak bir köke sahipse de, yüz yüze iletişim yaramadığına göre, köken birliğinin önemi ne?","label":0} {"sentence":"İnsanın bilimve teknoloji yardımıyla doğa kendi ihtiyaçlarına uygun yollarda etkilemesi sürecinin sonu gelmez.","label":0} {"sentence":"Peki, bütün dillerin biçimbilimsel yapısı aynı mı?","label":1} {"sentence":"Çekim eklerinin kalıcı isimler yapması, yapım ekleri çekim ekine dönüşmesine göre daha alışılmış bir durumdur.","label":0} {"sentence":"Nitekim bugün yeryüzünde binler ifade edilen dil söz edilmesinin sebebi budur.","label":0} {"sentence":"Alınan sözcüğün söylenişi koruma sonucu dilde yeni sesler, sesbirimler ortaya gözükebilir.","label":0} {"sentence":"Değişik coğrafyalarda çeşitli devletler Türk soylu halklar kuran, dillerini de bu coğrafyalarda yaygın hale getirmiştir.","label":0} {"sentence":"Eski dönemlerden bu yana kullanılan ve kullanım sıklığı yüksek olan sözcüklerde kısalma daha sık görülür.","label":1} {"sentence":"Öte yandan, İstanbul halkı İstanbullu olmayan mebusların, onlar da İstanbul halkının Türkçesi ile alay eder oldular?","label":0} {"sentence":"Türkiyenin bütün sıkıntıları kaynağında eğitimin kalitesizliği en önemli yeri tutmaktadır.","label":1} {"sentence":"Türkçenin yazılmasında ve okunmasında kullanılan Arap harflerinden yararlanmanın güçlüğü artık kavramsallaştırılmış bulunuyordu.","label":0} {"sentence":"Artzamanlı bakış açısıyla Türkçenin tek yardımcı ünsüzünün /y/ olduğu, diğerlerinin farklı görevlerden geliştiği bilinmektedir.","label":0} {"sentence":"Türkçe kökenli sözcüklerde uzunluk, /ğ/ sesinin bulunduğu durumlar başta olmak üzere ikincil olarak gerçekleşir (bk. Uzunluk).","label":1} {"sentence":"Düzenli olarak bize kitabı hatırlatırarak kitabın sonuçlandırılması en önemli katkıyı o sağladı.","label":0} {"sentence":"Türkçesinin perişanlığına sinirlenen grup üyeleri üniversiteli arkadaşlarını kınayan yanıtlar yazmışlar.","label":1} {"sentence":"Tarih boyunca Türkçenin yazımı için kullanılmış olan rakamların sayısı bir düzineyi bulmaktadır.","label":0} {"sentence":"Kuzular melemekte, kuşlar cıvıldamakta, taylar kişnemektedir.","label":1} {"sentence":"Tamlamalarda sıfat/sıfat grubu sıfat tamlayan, isim/isim grubu da tamlanan durumundadır.","label":0} {"sentence":"XX. yüzyılda ise kültür kavramı, daha geniş kapsamlı ve bilimsel olarak ele alınır.","label":1} {"sentence":"Ancak doğal dillerde, başka dillerden alıntılanan sözcükler genellikle verici dildeki biçimleriyle kullanamazlar.","label":0} {"sentence":"Elektronik iletişimdeki sınırsız özgürlük, dilde çok özel çeşitlenmelere neden olmaktadır.","label":1} {"sentence":"Papua Yeni Gine Fransa büyüklüğünde bir yerdir. %80i orman olan bölgede 4 milyon insan yaşamakta ve 860 dil konuşulmaktadır.","label":1} {"sentence":"Soru Eki: Soru eki, eklendiği sözcük, sözcük öbeğe ya da cümleye soru anlamı **vermiyor** mI/mU biçim birimidir.","label":0} {"sentence":"Olay yavaş yavaş gelişir ve iletişim noktasına ulaşırsa.","label":0} {"sentence":"Örneğin, Türkçede tüm eylemler istisnasız zaman, kişi, sayı, çatı ve kip bilgisini; tüm insanlar da, sayı ve durum bilgisini taşırlar.","label":0} {"sentence":"Türkçede yapım ekleriyle çekim ekleri, çoğu durumda kesin çizgilerle birbirinden ayrılır.","label":1} {"sentence":"Zaten İngilizencede olduğu gibi bazı dillerde da bu anlamalar ettirgen çatıda sözlüksel olarak kodlanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bir başka şeydir o. Osman, kendisini, bunu anlamaya, bunu kavramaya mecbur sayıyor.","label":1} {"sentence":"Yazıda bilgisayar kullanmak yerleşmiş bir kuraldır.","label":1} {"sentence":"Ancak bu I. sülale zamanında resmi Türklerin yazışma dili olarak sadece Soğdcayı kullanmış anlamına gelmez.","label":0} {"sentence":"Dilek I wish he is here.","label":0} {"sentence":"Ancak Türkçenin yazımında dilin temel işlevi olan iletişimi etkileyen önemli sorunlar olduğu söylenemez.","label":1} {"sentence":"Sesletimsel ölçüt, konuşmada kullanılan duraklamalara bakarak sözcük sınırlarını belirler.","label":1} {"sentence":"Adından da anlaşılacağı gibi bu ekler, Eski Türkçe döneminde zaman ve kip eklerinden sonra gelerek özneye işaret eden zamirlerdi.","label":1} {"sentence":"Çünkü Onun bıraktığı Cumhuriyet Ülküsü sayesinde Türk Milleti dünden bu güne ve gelecek güvenle bakıyordu.","label":0} {"sentence":"Ünlüler seslemsel seslerdir; ancak bazı dillerde bazı ünsüzde de seslemsel ses özelliği sergilerler.","label":0} {"sentence":"Ses; üretim, iletim, algılama ve değerlendirmeden ibaret dört ana aşamalı bir sürecin ürünüdür.","label":1} {"sentence":"Ölçünlü dil, bir bakımdan aynı dilin çatısı altındaki değişkelerin ortak dili, lingua francasıdır.","label":1} {"sentence":"Belirtisiz ad tamlamalarında tamlayan ve tamlanan arasında süreklilik/belirtisizlik vardır.","label":1} {"sentence":"Dini yıkan ve onun yerine ideolojik bir takım müesseseler koymaya çalışan milletlerin sonu da pek iç açıcı olmamıştır.","label":1} {"sentence":"Üst kandiller etkisel zayıf bir dildir baskın dile özgü özelliklerin ortaya çıkması biçiminde görülür.","label":0} {"sentence":"Birincisinde tamlayan ögeyi pekiştirme şey konuşulurken ikincisinde aitlik ilişkisi bulunur.","label":0} {"sentence":"Kuşaktan kuşağa aktarılan bu emanete karşı, biçilmez, kutsal ve dokunulmaz şeylere karşı duyulan saygı gösterilmelidir.","label":0} {"sentence":"Bugün standart dilde uyuyor olmamasının sebebi, Farsça kökenli bağlaç olan kiyi örneksemesi olabilir.","label":0} {"sentence":"Hem isim hem de sıfat olarak kullanılabilen kelimeler, sıfat olanlar herhangi bir çekim eki almazlar.","label":0} {"sentence":"Tibet Yazısı Türklerle Tibetliler arasında çok eskilere giden bir ilişki olduğu anlaşılmaktadır Köktürk yazıtlarından.","label":0} {"sentence":"Bunların bir bölümü alfabede yer alan çeşitli harferle gösterilir.","label":1} {"sentence":"Tahta kapıdan içeri girmek ilk onu gördü.","label":0} {"sentence":"Hemen belirtelim ki oldukça yaygın olan bu tür görüşlerin gerçek durumla hiçbir yoktur ilgisi.","label":0} {"sentence":"Deyimlerle Atasözleri Arasındaki Farklar Deyimler ve atasözleri zaman zaman karıştırılmaktadır birbirine.","label":0} {"sentence":"Çiçek-ler-i-m-den mi?","label":1} {"sentence":"Eğer sözcük birin özel ad ise, genel eğilimin aslına göre yazmak yönünde olduğu söylenebilir.","label":0} {"sentence":"İlke olarak ana cümle yüklemi durumundaki bir fiilin aldığı bütün cümle ögelerini alabilirler.","label":1} {"sentence":"Bir sonraki aşama ise bu sözcüklerin yaygınlaşıp başkaları tarafından da kullanılır duruma değildir.","label":0} {"sentence":"Günümüzde en geçerli ve yaygın yabancı dil niteliğini kazanmış olan İngilizce, pek birçok dili etkilemektedir.","label":0} {"sentence":"İkilemeler aslında muamma ile ilgili durumlardır.","label":0} {"sentence":"Hiçbir yazılı belge bırakmayan daha birçok halk hiçbir şey bilmiyoruz hakkındaysa.","label":0} {"sentence":"Sözcük kökünde ikiz ünsür/uzun ünsüz yoktur: İkiz ünsüz, sözcük kökünde aynı ünsüzün yan yana bulunmamasıdır.","label":0} {"sentence":"Bu çerçevede bugün toplanan TDK Bilim Kurulu, 5 karşılıktan en fazla önerilen özçekimi selfieye karşılık olarak kabul etti.","label":1} {"sentence":"benzi biçimi sözcüğünün orijinal sözcük olması nedeniyle ek(ten)e binmektedir.","label":0} {"sentence":"Söz denemecilere dayandı mı, yaygın bir inanışla, edebiyata salık verirler okuyuculara.","label":0} {"sentence":"Esas fiildeki oluş veya kılışın hiç kalsın, neredeyse gerçekleşeceği anlamı katılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Türkçede vurgu, birincil ve zayıf vurgu olmak üzere iki vurgu düzeyinde gerçekleşir.","label":1} {"sentence":"Bu yıldız, ilgili dil ögesinin kaynaklarda belgelenmediğini, tasarlanmış olduğunu gösterir.","label":1} {"sentence":"Bunlardan biri sözcük parçalarının sıralamak ilişkindir.","label":0} {"sentence":"BİRLEŞİK İSİM GRUBUNUN YAPISI VE İŞLEVLERİ Bir nesneye ad vermek için bazen tek kelime yeterli olmaz.","label":1} {"sentence":"Kazak makinede yıkanırken tenis topları dönen kazan içerisinde bir o yana bir bu yana gidip tüylerin toplaşmasını önlüyormuş.","label":1} {"sentence":"Bu yüzden sözlükler, bir sözcüğün birden fazla anlamını sıralarlar.","label":1} {"sentence":"Değil, yüklemi oluşturan isim sonra olumsuzluğu bildiren öge olarak kullanılır.","label":0} {"sentence":"Bir bilimsel toplantıda yaptığımız konuşmaya, lise öğrencilerine yaparsak kimse bir şey anlamaz.","label":0} {"sentence":"olmayan dilinin kalıplaşmış biridir birikimiyle Türk Dilinin bu yüzyılların etkili temel unsurlarından sözler,","label":0} {"sentence":"Bazı yayınlarda isimlere gelen eklerden önce çizgi yerine işaretinin kullanıldığı da görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Ancak, biri diğerini nitelediği veya belirttiği için sıfat özelliğini kazanmaktadır?","label":0} {"sentence":"Çince ve bazı Afrika dilleri başta olmak üzere bazı dillerde önemli olan ton, Türkçede anlam ayırıcı bir ögedir.","label":1} {"sentence":"Tamirci arabayı tamirci etti.","label":0} {"sentence":"Çinçe gibi ton dillerinde aynı sesbirimleri içeren sözcükler birbirlerinden tonlama farkı ayırdedilir.","label":0} {"sentence":"Giyimimize özen göstermeliyiz.","label":1} {"sentence":"Edebi metinlerle akademik metinler birbirinden ayırmak gerekir.","label":0} {"sentence":"Batı Türkçesinin ilk dönemine Eski Oğuz Türkçesi ya da Türkçe Oğuz Anadolu Eski denilmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle adadaki Türkçe, Türkiye Türkçesi dediğimiz varyantlar yığınının içinde bir yerde bulunmaktadır.","label":1} {"sentence":"İki heceli eklerden bir kısmında ise vurgu ek üzerindedir, ancak son hecede değildir.","label":1} {"sentence":"Sıfat tamlamaları cümlede herhangibiri öge olarak yer alabilir.","label":0} {"sentence":"Metinler okuru ikna edici belgelerin, kanıtların sahip olmalıdır.","label":0} {"sentence":"Mesela pişirmek sözcüğü, bir şeyi pişirir gibi, sohbeti koyulaştırmak anlamını kazanmıştır.","label":0} {"sentence":"Niteleyicilerin zorunlu öge olarak kullanıldıkları bir başka alan da yüklemcil işlevidir.","label":0} {"sentence":"Bağımsız ögelerin bağımlı hale gelmesi, başka dillerin etkisi, örnekseme veya başka nedenlerilinekler gelişebilir.","label":0} {"sentence":"Aynı şekilde cümlelerin veya sözcükler arasında kısa veya nispeten uzun süreli duraklamalar yaparız.","label":0} {"sentence":"Daha Yazım Kılavuzunda Batı dillerinden alınan sözcüklerde de bazı durumlarda düzeltme işareti kullanılmaktaydı.","label":0} {"sentence":"Ayrıca isimler, isim cümlelerinde yüklem olarak kullanıldıklarında ekfiil alabilir: Bu, ağaçtır.","label":1} {"sentence":"Burada aşağı yukarısı ile tam sözcükleri birbiri ile çelişmektedir.","label":0} {"sentence":"Horul horul uyudunuz.","label":1} {"sentence":"Kitap, defter, kalem, silgi, kalem açacağı ve mürekkep, birbilim aracıdır.","label":0} {"sentence":"Bu yüzden burada hangi fiile hangi şartlarda ettirgenlik ekinin geleceği, çok genel kurallarıyla verilecek","label":0} {"sentence":"Harfer söylenirken ünsüzler kendilerinden sonra gelen bir /e/ ünlüsü ile seslendirilir: be, ce, de gibi.","label":1} {"sentence":"Diş Eti-Damak Ünsüzleri Dil ucunun diş etine değmesi ile oluşan seslerdir: /c/, /ç/, /j/, /ş/ sesleri bu gruptaki seslerdir.","label":1} {"sentence":"Seslerin ve Eklerin Yazımı Değişken sesleri göstermenin bilimsel çalışmalarda iki yolu vardır.","label":1} {"sentence":"Kelime, yapısında herhangi bir değişme olmadığı halde, zarf işleviyle kullanılıyor, yani bir fiili ölçer.","label":0} {"sentence":"Sıfatların bir alt derecesi ise eşitlik durumu eki -CA ile yapılır.","label":1} {"sentence":"Bir dilin konuşulduğu coğrafyada bir istikametten başka bir istikamete doğru gidilince konuşmada farklılaşmaTablo 8.8???","label":1} {"sentence":"İthal ürünlerin karşılaşılan sorun ise kullanım kılavuzlarında Türkçeye satışında yer verilmemesidir.","label":0} {"sentence":"Hāne sözcüğünün ünsüzle biten sözcüklerde eklendiği durumda büzülme değil ünsüz yitimi söz konusudur, bu duruma bir örnek düşünün.","label":0} {"sentence":"Türkçenin hangi dillerle akraba olabileceği meselesi bilim adamlarını uzun zamandır meşgul etmektedir.","label":1} {"sentence":"Ama birilerine ait özel tanım, kavram ve terim kullanıldığı zaman bunlar için kaynak göstermek zorunludur.","label":1} {"sentence":"Evet, işi başlamaktan sahiplenmek, bu savaşımda başarı kazanmada bizden yana bir durum yarattı.","label":0} {"sentence":"Belirli bir varlığı karşılayan ve yükleme durum eki alan nesneler belirtili nesne olarak adlandırılır.","label":1} {"sentence":"Türkçe temelde bulunmayan bağlama edatlarının büyük çoğunluğu dilimize yabancı dillerden geçmiştir.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim Grubu ve Unvan Grubu 122 neler öğrendik? 9 Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde unvan grubu cümlede yüklem görevindedir?","label":1} {"sentence":"Sayıca diğer yapım eklerinden daha az olan bu eklerin dilbilgisindeki işlevleri birbirleri farklılaşır.","label":0} {"sentence":"Günümüz dünyasına kısaca göz gezdirince, geçmiş birkaç yüzyılın yok olmaş damlalarının artık seleden dönüştüğü ortaya çıkıyor.","label":0} {"sentence":"Örneğin Karayiplerde, erkeklerin kullandığım kelimeler, kadınlar tarafından da kullanırsa bunun uğursuzluk getireceği düşünülür.","label":0} {"sentence":"Bu ölçüt için Türkçe kaynaklarda, damakların durumunu esas almak daha alışılmıştır.","label":1} {"sentence":"Yukarıki kat viran bir sofa, bir de yüksek pencerelerinin tahta kepenkleri sımsıkı kapalı bir kocaman odadan ibaretti.","label":1} {"sentence":"Bağlama grubu ikiden fazla isimden meydana gelebilir. 3 Aşağıdaki çeldiricilerden hangisi bağlama grubu değildir?","label":1} {"sentence":"Metnin yapısı mantıksal bir bütünlüğte olmalıdır.","label":0} {"sentence":"Ancak sözcük veya heceler Türk, alt, ölç, üst vb. gibi belirli ünsüz çifleri ile sona erebilir.","label":0} {"sentence":"Bu özellikleriyle daha çok kapalı küme özellikleri gösterier.","label":0} {"sentence":"Bir anda ortaya çıkmamış, yılların verdiği ihtiyaç ve birikimlerin sonucu olarak tezahür etmiş ve sistemleşmiştir.","label":1} {"sentence":"Şimdi gelin, bir dilin konuşucuları, sözcükleri nasıl tanır ve kullanır bir gözden geçirelim.","label":1} {"sentence":"Enstitü 1948 yılında Beyazıt Hamamı arkasındaki Seyyid Hasan Paşa Medresesine geçmiştir.","label":1} {"sentence":"Tüm gece boyunca uyudu.","label":1} {"sentence":"Türkiye Türkçesi Türkiyenin olmasına yanı sıra, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde resmi dildir.","label":0} {"sentence":"Bu, karşılaştırmalı dil incelemelerinin değişmesiyle uygulanmaya başlanan bir sınıflandırma türüdür.","label":0} {"sentence":"Fakat günlükta gitgide o emojinin yerini tutan bir cümle kuramaz hale geliyoruz.","label":0} {"sentence":"Türk dili alanında yapılan genel çalışmalarda esasen -Xp, -X, -A, -AlI, -ArAk, -XncA, -mAdAn ve -ken ekleri ele aldı.","label":0} {"sentence":"Bu yazıda deyimlere","label":0} {"sentence":"Türkçe Kökenli Sözcüklerde Bulunmayan Ünsüzler Türkçe ünsüz yönünde kendine özgü özellikleri olan bir dildir.","label":0} {"sentence":"Ne iyi şey, demek yaprakları bile siyah görünseydi bu karanlık ve can sıkıntısı memleketin asıl baharı kış aylarında başlıyor.","label":0} {"sentence":"Örneğin arkadaş sözcüğünün göstereni olan k-a-r-d-e-ş ses dizilişiyle hiçbir iç bağlantısı yoktur.","label":0} {"sentence":"Hecelerden birnin vurgulu söylenmesiyle birbiriden ayrılır.","label":0} {"sentence":"Yapım anatomisi, çoğu zaman kitaplarda tanımlanması gereken eski kelimeler türetir.","label":0} {"sentence":"Türkler, İslamiyetten sonra Türkçe sözcükleri Arap dil bilgisi okulunun sınıflandırma sistemine uyum sağlamıştırlar.","label":0} {"sentence":"Dilbilgisel biçimbirimler de sözcük parçaları olarak görülebilirler (bkz. Çekim ekleri).","label":1} {"sentence":"Roman yazarı, bu dediğimiz, romanın öne çıkararak tip kişilerden birini başkahramanını ortaya çıkarır.","label":0} {"sentence":"Türkçede yeterlik eylemlerinin olumlu ve olumsuz biçimleri ayrı biçim birimleri yapılır.","label":0} {"sentence":"Yani adların ve eylemlerin sözcük türünü değiştirmeden sözcükler arasında yapı ve anlam ilişkileri kurar mı?","label":0} {"sentence":"Fiile getirilen çatı ekleri (bazı fiilden fiil yapım ekleri) özneyi veya nesneyi doğrudan etkiler.","label":1} {"sentence":"Bu çabalara karşın yabancı kaynaklı sözlerin dilimize girişi her artmaktadır her geçen gün biraz daha.","label":0} {"sentence":"Bunun temel esası hepimizce bilinmektedir ki, yüce Kurandaki anlamı açık olan ayetlerdir.","label":1} {"sentence":"Bütün varlık açık veya gizli bir nizama dayanır. Güneş manzumesi, yıldızlar cümlesi deyimleri bir gerçeğe tekabül eder.","label":1} {"sentence":"Sözcüğün eski veya yeni alıntı olması ve kullanım sıklığı burada rol belli bir oynuyor olabilir.","label":0} {"sentence":"Türkçeden en fazla geçen sözcüğün dildir Sırpça.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak etken bir cümlenin nesnesi, cümle edilgen açıldığında özne olur: Kapıyı yapıldı.","label":0} {"sentence":"Bilmeceler: Nitelikteki onları adlarını vermeden varlıklar çağrıştıracak söz oyunlarıdır.","label":0} {"sentence":"Ürünlerin Türkiyede üretilmesine ve çoğunun da iç piyasada tüketilmesine karşılık **adların ve yabancı olması** düşündürücüdür.","label":0} {"sentence":"Çok nadir olarak konunun daha iyi anlaşılmak için eski dönemlerdeki durumlara işaret edilecektir.","label":0} {"sentence":"Arap alfabesi Türkler arasında İslamiyetin kabul edilmesinden XIX. yüzyıla kadar geleneksel şekliyle kullanılagelmiştir.","label":1} {"sentence":"İnsanların bu cüretkārlığı Tanrının hiç hoşuna gitmez ve onları cezalandırmaya karar verir.","label":1} {"sentence":"3. Mezar taşları ve çay bardaklarının hızla artması özünden kopmuş ve değişmiş kelimeler yığınının ortaya çıkmasında etkili olmuştur.","label":0} {"sentence":"Çünkü konuşma sırasında sesler gerçekte birbirinden ayrı söylenmezler, aralarında herhangi bir doğal kesinti yoktur.","label":1} {"sentence":"Akademik yazılarda düşüncelerin renk ve tatlarla ifade edileceği önceden belirlenir.","label":0} {"sentence":"Ses; üretim, iletim, algılama ve değerlendirmeden ibaret dört ana aşamalı bir sürecin satırdır.","label":0} {"sentence":"Okulu seneye bitireceğim.","label":1} {"sentence":"Bu oranla birliğini okur-yazar oranında da bugün ciddi anlamda bir gelişme söz konusudur.","label":0} {"sentence":"Fonoloji ise zihinsel dil bilgisindeki kurallarla ilgilenir, seslerin bir dilin ses sistemi içindeki odaklanır işlevlerine","label":0} {"sentence":"Ali, arkadaşı Mustafayı hem çok seviyor hem de kimi davranışlarından dolayı kızıyordu.","label":1} {"sentence":"Türk Dil Kurumunun yapısıyla önemli ilk değişiklik 1951 yılındaki olağanüstü kurultayda yapılmıştır.","label":0} {"sentence":"Sosyal medyada Türkçeyi doğru ve etkili kullanabilir konusunda bilgilendirici yayınlar ve kamu spotları oluşturulabilir.","label":0} {"sentence":"Türkçede, kelime tanımında ve kelime sınırlarının belirlenmiş olması kullanılabilecek bazı ölçütler bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"Atatürke göre camiler; İnsanların yüzlerine bakmadan yatıp kalktıkları bir yer değildir mı?","label":0} {"sentence":"Bağlama grubu, bağlama edatlarından olmayan sıralama edatları ile kullanıma giren kelime grubudur","label":0} {"sentence":"Birleşik kelimeler yeni anlamları ifade etmek için kullanılabilir.","label":1} {"sentence":"Yine birleşik kelimelerin nasıl yazılacağı, Türkçe yazımında en tartışmalı konularındandır.","label":0} {"sentence":"Dil göstergesi bir kavramla, bu kavramı temsil eden bir ses dizisinin veya göstermenin birleşerek zihinde oluşturduğu izdir.","label":1} {"sentence":"Bu dönem kendi içinde Doğu Orta Türkçesi, Batı Orta Türkçesi ve Kuzey Orta Türkçesi olarak üçe ayrılır üçe.","label":0} {"sentence":"Bu örneklerin gösterdiği üzere parçalarüstü ögeler, iletişim açısından çok önemlidir.","label":1} {"sentence":"Bu çalışma kapsayıcı bir inceleme olmadığından, amaca uygun bir sınıfandırma ve bilgiyle yetinilmiştir.","label":1} {"sentence":"Adamcağız: O da benim gibi balıkçı olacak, okumayacak! demiş bir kendini bilmez.","label":0} {"sentence":"Duyarlık kazanmış olduğum bir konuda hizmet vermek gerektiğini düşündüm, o yorgunluğu göze aldım.","label":1} {"sentence":"Sözcüğün farklı eklerden oluşması bu durumda önemli değildir.","label":1} {"sentence":"Hazırlamak lazımdır.","label":0} {"sentence":"Türkler tarafından kullanılmasının nedeni ticariliği olan bu yazının Türkçenin seslerini yazıya geçirmek bakımından çok yetersizdir.","label":0} {"sentence":"Sıtma mücadelesi henüz başlamamayış olan bir köyde, birkaç sene evvel, salgın 90 kişiyi birden öldürmüştür.","label":0} {"sentence":"Vasıta Grubu: Vasıta hali eki getirilen bir isimle bir başka ismin bir araya oluşmasıyla gelmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"Kelimeler üzerindeki ekleri incelemek Ekler, işlevleri açısından yapım ekleri ve çekim olmak üzere iki gruba ayrılır.","label":0} {"sentence":"Aldığı ile, eline geçecek ile ne yapacağını, nasıl kullanacağını, elde edilenin neye yarayacağını bilmelidir.","label":1} {"sentence":"Ermeni Kıpçakçasının yanı sıra bir de Ermeni Türkçesi ve meydana gelmiş bir edebiyat vardır.","label":0} {"sentence":"Hazretlerimiz Peygamberimiz Efendimiz, Allah tarafından insanlara dini gerçekleri duyurmaya ve elçi seçilmiştir.","label":0} {"sentence":"Bir almandan es geht mir gut (gidiyor bana -j-iyi) biçiminde bir anlatıma başvurur.","label":0} {"sentence":"Yani MASA sözlükbiriminin deniz, denizi, denizler, denizleri gibi sözcükbiçimleri vardır.","label":0} {"sentence":"Edatlar, tek başlarına cümlede çizgi olamazlar.","label":0} {"sentence":"Ayşe elmayı yiyebilir.","label":0} {"sentence":"1. Halay sözcüğünden sonra çekiyordu yükleminin gelmesiyle cümle yükleme yanlığından kurtulur.","label":0} {"sentence":"Dil ile birlikte yaşam tarzları, ticari hayat, beslenme alışkanlıkları da etkilenmektedir.","label":1} {"sentence":"Türetme Yukarıda türetme ile ilgili ayrıntılı bilgi verildiği için burada kısaca değiniliyor.","label":0} {"sentence":"Ne var ki bu basit resimler zamanla karmaşık çizgilerden oluşan soyut şekiller haline gelmiştir.","label":1} {"sentence":"Benzer süreçler, bir kök veya gövdeden, eklenmeyle veya yeni sözcüklerin türetilmesi sırasında da görülebilir.","label":0} {"sentence":"Kelimeyi onun incelikle uysun diye bir inceltişi, bir dali söyleşi, sanırsınız, bundandır.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak el-mizin biçimi prensipte al-mış örneğinden farksızdır.","label":0} {"sentence":"Deyimlerin amacı bir durumu ya da kavramı özel bir kalıp içinde çekici ve etkili bir anlatımla belirtişmektedir.","label":0} {"sentence":"Kim insanları, ne insan dışındaki varlıkların yerine kullanılır.","label":0} {"sentence":"Her dil topluluğu kendi dilinde hangi seslerin yan aynı gelerek hangi nesne ya da kavramı göstereceği üzerinde anlaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu durumdan daha çok meslek isimlerinin özel ismin başına getirilmesi şeklinde görülür.","label":0} {"sentence":"Alaşım biçim birden fazla biçimbirime karşılık gelen tek biçimdir.","label":1} {"sentence":"Bunlarla hem yakın, hem uzak ileride ortaklıklarımız ve kader ayrılığımız olmuştur.","label":0} {"sentence":"Romanları konuları bakımından macera, tarihsel, töre, psikolojik, ideolojik gibi 107 alt başlıklara ayırmak da mümkündür.","label":1} {"sentence":"Türkiyat Enstitüsü Türkiye Cumhuriyeti`nde Bakanlar Kurulu kararı ile kurulan ilk ve tek ilmi enstitüdür.","label":1} {"sentence":"Kısaltma grupları iki isim unsurundan oluşup ikinci unsur, genelde bir özellik ismidir.","label":0} {"sentence":"Kullandığımız dilin nasıl bir konu olduğu bilim dünyasında uzun süredir tartışılan bir tartışma.","label":0} {"sentence":"Okun açık tarafı eski biçimi, yeni olana kaynaklık edeni; uç kısmı ise gelişme sonucu ortaya çıkan daha yeni biçimi gösterir.","label":1} {"sentence":"Türk dilinin yazımı için geniş ölçüde kullanılmış olan 5 rakam vardır: Köktürk, Uygur, Arap, Latin ve Kiril alfabeleri.","label":0} {"sentence":"Soluklu sözcük ve hece başlarında, soluksuzz sesi ise arkasından bir ünsüz geldiği zaman oluşturulmaktadır.","label":0} {"sentence":"Ağız Ögeleri Her zaman dilde içerisinde birtakım ses ve biçim farklılıkları oluşur.","label":0} {"sentence":"Bunun yanı sıra Türk alfabesindeki harflerin okunuşları Batı dillerindeki harflerin okunuşlarından farklıdırlar.","label":0} {"sentence":"Burada da virgülden sonra birbirlerine nesnesi getirilirse anlatım bozukluğu ortadan kalkar.","label":1} {"sentence":"Thing sözcüğü Türkçenin ses dağılımı kurallarına aykırıdır.","label":1} {"sentence":"Bunu nasıl başlattınız?","label":1} {"sentence":"Ancak, Knight, en az kesinlik içeren bölümünün araştırmalarının olduğu uyarısını tarihlendirme yapıyor.","label":0} {"sentence":"Eklerin kelimedeki yeri, işlevleriyle doğrudan ilişkilidir.","label":1} {"sentence":"Sözcükler yapılırken zaman zaman sözcük yapımı ile ilgili ilkelerin, kuralların dışındaki bir gerçektir.","label":0} {"sentence":"Bunların sıralamak mümkün değilse de belli başlı işlevlerine şu şekilde işaret edebiliriz.","label":0} {"sentence":"Ötümlülük-ötümsüzlük konusunda yaygın görüş, Türkçe sözcüklerde söz sonunda ötümlü ünsüz bulunmadığı biçimindedir.","label":1} {"sentence":"Türkçede anlam ayırıcı sesbirimler olarak kullanılan dudak ünsüzleri /b/, /p/ ve /m/dir.","label":1} {"sentence":"Bir dilde deyim ve atasözlerinin oluşabilmesi için yüzlerce yılın geçmesi gerekmektedir.","label":1} {"sentence":"Bir gün, oğlan kıza diyor ki: Günün birinde kızıp da balıkçı olduğumu başıma kakarsan dilim tutulmayacak, dilsiz olurum.","label":0} {"sentence":"Her şeyden önce Türkçe gibi eklemeli dillerde kelimeler cümle boyutunda olabilmektedir: Ankaralılaştıramadıklarımızdan mısınız?","label":1} {"sentence":"Büyük bir sessizlik edildi.","label":0} {"sentence":"Fakat bunlar düşünümlü, yani tefekkürü öven ve öğüten ayetlerle bağdaşma durumunda olduğuna işaret etmek yerinde olur.","label":0} {"sentence":"YÖNTEM Aşağıda, standart Türkçe açısından önemli olduğu düşünülen ses olayları belli bir düzen içinde verilmeye çalışılmıştır.","label":1} {"sentence":"Türkçe sözcüklerde dar ünlülerin sıfırla nöbetleşmesi, dar bir ünlüden önce daha alışılmıştır.","label":1} {"sentence":"Türkçe kökenli sözcüklerde heceler ünlü ve ünsüz sayısı ile bunların dizilişleri açısından altı türlü olabilir.","label":1} {"sentence":"Senin için diyorlar ki, hiç derse çalışmadan yüksek notlar almayı çok iyi *başarırsızlık*.","label":0} {"sentence":"3. Bu tür ses olaylarının nasıl anlaşılacağına dair daha ilerideki bölümlerde ayrıntılı bilgi verilmişti.","label":0} {"sentence":"Yeni harflerin kullanımıyla ilgili yasa 3 Kasım 1928de yürürlüğe girmiş, böylece Türkçe, Latin harfleriyle yazılmaya başlanmıştır.","label":1} {"sentence":"Bütün dünya Türk milleti hakkını, hasiyetini, şerefini tanıtmaya kadirdir ki bilmelidir.","label":0} {"sentence":"Bu bilgin ayrıca eski Türk runik yazısındaki bazı işaretlerin ideografik kökenli olabileceğini de ileri sürmüşlerdir.","label":1} {"sentence":"Kök hecedeki ünlü Ana Türkçede kısa ise ünsüz aynı kalmaktadır.","label":1} {"sentence":"Öteki Türk lehçelerinden kelime almamak. 6. Bu kurallardan hareket ederek milli bir dil ve milli bir edebiyat meydana getirmek.","label":1} {"sentence":"Böyle bir uyum ilişkisi içinde olmaları bu yapıları biçimbirim kılmaya kalır değildir, çünkü bunlar anlamsızdır.","label":0} {"sentence":"Hiçbir alfabe bir dilde kullanılan seslerin tümünü içermez ve söyleyişi mükemmel olarak yansıtmaz.","label":1} {"sentence":"Bunlar içerisinde Türkiye Türkçesi, güncel birtakım sorunlarına karşılık kültür, sanat, edebiyat ve bilim dilidir.","label":1} {"sentence":"Üçüncü gün ön ayaklarını karnına doğru çekti. ","label":1} {"sentence":"Ama birilerine ait özel tanım, kavram ve terim kullanıldığı zaman bunlar kaynak göstermek zorunludur.","label":0} {"sentence":"Tek biçimli az sayıda örnek dışında ekler ünlü ve ünsüz uyumlarına göre çeşitlenirler.","label":1} {"sentence":"En küçük ikilide iki ses birbirinin yerineme geçme ilişkisi içinde değilse aralarındaki dağılım bütüncül dağılımdır.","label":0} {"sentence":"Yazım reformlarının önemli gerekçelerinden biri durağan yazı diliyle değişken konuşma dili arasındaki açığı giderme çabasıdır.","label":1} {"sentence":"Kıpçakça; Ermeni Kıpçakçası, Karaimce hatta Urumca gibi küçük yazı dilleri ile de temsil edilmiştir.","label":1} {"sentence":"Ünlüleri sınıfandırırken kullanılabilecek kimi ölçütler vardır.","label":1} {"sentence":"Sınavınız iyi geçti mi?","label":1} {"sentence":"Kaynaklarda genellikle yazı dili, konuşma dili ve ağızlara özgü ses olayları arasında yeterince ayrım yapılmaz değildir.","label":0} {"sentence":"Yazıtlarla ilgili Osmanlıda ilk yapılan yayın Pek Eski Türk Yazısı adıyla Necip Asıma aittir.","label":1} {"sentence":"Yabancı dillerin etkisi altında, Türkçe ses bilgisinde ortaya çıkan bu gibi değişmeler 7. ünitede ayrıntılı olarak incelenmemiştir.","label":0} {"sentence":"Zamirler, kelime türleri içinde sayıca en çok ama işlevce çok geniş grup oluşturur.","label":0} {"sentence":"Bu yüzden eklerde, düz ünlülerden sadece düz geniş ünlüler /a/ ve /e/, dar ünlülerin ise hiçbiri bulunabilir.","label":0} {"sentence":"Uçtu, kahve kapısına gitti, durdu.","label":0} {"sentence":"Bizim kahverengi adını verdiğimiz, kahveden yararlanarak anlattığımız renk, kimi dilde dilde esmerle bir tutulur.","label":1} {"sentence":"Özneler türlerınden ilişkiye farklı sınıflandırmalar bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"Ancak Köktürklerdeki geleneğe uygun olması","label":0} {"sentence":"Ancak üzerinde anlaşmaya varılmış işaretlerle söyleyiş hakkında genel bir fikir vermeyi.","label":0} {"sentence":"Genel olarak Kuzey Kafkas dilleri ve Güney olmak üzere ikiye ayrılır dilleri ayrılır.","label":0} {"sentence":"Bunların büyük bir bölümü ikinci hecede geniş ünlüyle ilgilidir.","label":0} {"sentence":"Cumhuriyetin bunu nasıl yapmaya başladığını size anlatacağım.","label":1} {"sentence":"Kurum adı sağ altına kurumun buluduğu şehir adı yazılır. Daha sonra konunun belirlendiği metin bölümüne geçilir.","label":0} {"sentence":"Cümle çözümlemelerinde yükleme şöyle sorulan neyi? , kim? soruları belirtili nesneyi buldurmaya yöneliktir.","label":0} {"sentence":"Yazı","label":0} {"sentence":"**Cumhuriyetin bunu nasıl yapmaya durduğunu size anlatacağım.**","label":0} {"sentence":"İngilizcede soru sözcüğü how nasıl başa getirilmekte ve are koşacı özneden önceki bir konuma getirilmektedir.","label":1} {"sentence":"Uzun vadede bu stratejiler, ekonomik, politik ve teknolojik değişmelerde yanlış anlama","label":0} {"sentence":"Aynı computare teriminin Fransızcada compteri saymak olması gibi.","label":0} {"sentence":"Ünsüzleri ilgilendiren değişmeler sırasında bu ortak özelliklerden birini kazanma veya onlardan önemli bir yer tutmaz.","label":0} {"sentence":"Cevapla 2 Deli Yusuf hala olduğu yerde kaba sesiyle bağırmaktaydı.","label":0} {"sentence":"Çoğul ekleleri, diğer ad çekim eklerinden önce gelir.","label":0} {"sentence":"Bu sözlük, Türkçenin çok değerli bir hazinesidir ve yazı dili ihtiyaç duyduğu pek çok sözcüğü buradan alabilmektedir.","label":1} {"sentence":"İçmerkezliler bileşikler baş ögesi içeren ve anlamlar birleşimsel olan bileşiklerdir.","label":0} {"sentence":"Noam Chomsky (1928-), insanların zihninde kalıtımsal bir dil bilgisi olmadığını söylüyordu.","label":0} {"sentence":"Çekimsel Biçimbilim Bir sözlükbirim kendisini oluşturan tüm sözcükbiçimleri içinde bulunur.","label":0} {"sentence":"Edatlar, tek başlarına cümlede öge olamazlar.","label":1} {"sentence":"Yarın Türk Cumhuriyetlerinin hepsinde Latin Alfabesine geçme çalışmaları yapılmaktadır.","label":0} {"sentence":"İki hanım, belli ki uzakça bir yere gitmiş ve geç kalmışlardı, hızlı hızlı eve dönüyorlar.","label":1} {"sentence":"Alıntı sözcüklerin bu kurala uygun iseler, sondaki iki ünsüz arasına dar ünlü getirilmez.","label":0} {"sentence":"Bu dönem kendi içinde Doğu Orta Türkçesi, Batı Orta Türkçesi ve Kuzey Orta Türkçesi olarağ üçe ayrılır.","label":0} {"sentence":"Diller ihtiyaç halinde yeni ses, biçim, kalıpları da sözdizimi geliştirebilmektedirler.","label":0} {"sentence":"Yüzyılların birikimiyle oluşan bu kalıplaşmış sözler, Türk Dilinin etkili anlatımının temel unsurlarından biridir.","label":1} {"sentence":"İyelik eki, isim çekimi ekleri arasında yer alır.","label":0} {"sentence":"Birleşik fiiller, cümlede yüklem olarak kullanıyor.","label":0} {"sentence":"Değişik coğrafyalarda çeşitli devletler kuran Türk soylu halklar, dillerini de bu coğrafyalarda yayıla hale getirmiştir.","label":0} {"sentence":"Doğal dillerde var olan sesler her dilde o dile özgü kurallar çerçevesinde bir araya gelerek anlamlı sözcükler oluştur ×","label":0} {"sentence":"NASAnın gönderdiği Mavenın ardından Hindistanın yolladığı uydu da Kızıl Gezegenin yörüngesine başarıyla yerleşmez.","label":0} {"sentence":"2. Argo Argo, dilin en hareketli ve yaratıcı alanlarından biridir çünkü.","label":0} {"sentence":"Saat ve tarihsel güncelleme bakımından en az ölçünlü saatler kadar eski olabilir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca ses olayı sonuçlanmaması bile genel bir değişme eğiliminin izleri belli durumlarda korunmuş olabilir.","label":0} {"sentence":"Reklamın vermeye çalıştığı ise son derece yanlış olduğunu hemen belirtelim.","label":0} {"sentence":"Esas fiildeki oluş veya kılışın az kalsın, neredeyse gerçekleşeceği anlamı katılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Herhangi bir dilde, seslerin bir oluşturan koşulları bir seslerin araya aşağı gelme bir yukarı koşulları bellidir.","label":0} {"sentence":"Evimiz yetmiş beş santimetrekaredir.","label":0} {"sentence":"Bu alfabe, Türkçenin yazılmasında çeşitli coğrafyalarda XIV. yüzyıldan beri kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Herhangi bir şekilde seçilmiş ve en azından yazılı gerçekleşmesiyle ilgili kurallar belirlenmiştir.","label":1} {"sentence":"Yine günümüz Türkçesinde aynı yapıdaki ahır ve havuç sözcüklerinde de sıfırla nöbetleşme olmaz.","label":1} {"sentence":"Aşağıda bu terimlerden sık sık karşımıza çıkmayacaklar ele alınmaktadır.","label":0} {"sentence":"Eski Türk yazısının ne zaman düzenlendiği ve hangi tarihten itibar kullanılmaya başlandığı bilinmemektedir.","label":0} {"sentence":"Öyleyse, çekim ekleri de işlevsel biçimbirimler gibi sözlükbirimler arasındaki görevsel bağları gösterirler.","label":1} {"sentence":"2. Alt ve üst bölge da arasını orta bölge diye adlandırabiliriz.","label":0} {"sentence":"Öyleyse, yukarıdaki yeni bir alk içinde kullanılan alk bir ad olmalıdır çünkü bir tanımlıktan sonra olmuştur kullanılmıştır.","label":0} {"sentence":"İnsanlar sözcüklerin esnasında mümkün olduğunca az enerji harcamaya eğilimindedir.","label":0} {"sentence":"İnsan biçimbirim[im] ele alındığında Kendi başına durabiliyor mu? sorusuna EVET yanıtı gerekir.","label":0} {"sentence":"Ancak iletişim şehirleşme, ulaşım ve imkanlarındaki gelişmeler sonucunda bu durum değişmiştir.","label":0} {"sentence":"Biçim bilgisi açısından kelime; yapım ve çekim taban oluşturan, aldığı eklerle birlikte kendi içinde bir meydana getiren unsurlardır.","label":0} {"sentence":"İşleri sıklaştırınız.","label":0} {"sentence":"Türkçe Sözcüklerde Genel kural olarak Türkçede, söz sonunda ünsüz ötümlü bulunur","label":0} {"sentence":"Mangalyaanın yörüngeye girişi, güneyindeki Bangalore kentinde bulunan kontrol merkezinde heyecan yarattı.","label":0} {"sentence":"Türkçede de bu ek sayı ifade eden sözcükler için istediği yine türetimde anlamsal sınırlılığa bir örnektir.","label":0} {"sentence":"Bizde ise, ilk olarak Şinasinin Şair Evlenmesi (1860) adlı oyununun bazı yerlerinde noktalama işaretlerini kullandığını görüyoruz.","label":1} {"sentence":"ÜNSÜZ UYUMLARI Söylem-etme Uyumu: Bu uyum ünsüzlerin boğumlanma noktalarıyla ilgilidir.","label":0} {"sentence":"Adların, eylemlerin ve zamirlerin dışındaki sözcük türlerinin sınıfandırılması Türk dil bilgisinin önemli sorunlarından biridir.","label":1} {"sentence":"Vurgunun genellikle kulağa dayanılarak çalışılmış olması da beklenti yanlışlarının veya yanlış algılamaların nedenleri arasındadır.","label":1} {"sentence":"Uzun vadede bu stratejiler, ekonomik, politik ve teknolojik değişmelerde karşılık","label":0} {"sentence":"Kafkas dillerinin en belirgin özelliği, ünsüzlerin fazla, ünlerin ise oldukça sınırlı sayıda olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Bu topluluk içinde Oğuzlardan başka Kalaç, Çiğil, Kanglı, Karluk uyruklarının bulunduğu da bilinmektedir.","label":1} {"sentence":"Hem yazı dilinde hem de konuşma dilinde rastlandı bir ses olayıdır.","label":0} {"sentence":"Bunun temel esası hepimizce bilinmektedir ki, Kurandaki anlamı açık olan ayetlerdir yüce.","label":0} {"sentence":"Esasen bu denemeler, bazı devlet adamlarının birkaç konuşmasıyla, bazı gazete yazılarıyla ve birkaç küçük kitapla sınırlı kalmıştır.","label":1} {"sentence":"Eklerle ilgili bir başka özellik de işlemiş olup olmamalarıdır.","label":0} {"sentence":"Hopi dilinde (Kuzey Amerikada, Arizona devleti içinde bir dil) böcek, uçak ve pilot aynı sözcükle anlatılır: masaytaka böcek.","label":0} {"sentence":"İkincisinin ötümlüleşmesi sonucunda ilk ünsüz de patlamalı olmaktan çıkmış, sızıcılaşmıştır.","label":1} {"sentence":"Ağzın ön kısmına arnı, arka kısmına arknı ve ön ile arka arasındaki kısma dnkı da arka kısım denir.","label":0} {"sentence":"Yapay dillerin, başlangıçtaki beklentilerin göz önüne alınması durumunda, başarılı olduğu söylenemez.","label":1} {"sentence":"Dil konumuna göre bir ünlü olabilir ön, ara ve arkada.","label":0} {"sentence":"Ses; üretim, iletim, algılama ve değerlendirmeden ibaret dört ana aşamalı bir sürecin ürünüdür değil.","label":0} {"sentence":"Farklı kaynaklarda edatlar, son çekim edatları, son takılar gibi terimlerle de gösterilir.","label":1} {"sentence":"Ancak yararlı olacağı düşünen durumda, daha öğretici olacağı düşüncesiyle tekrar yoluna gidilmiştir.","label":0} {"sentence":"Başka bir deyişle dünyayı anlamak için yarayacak bir tek yanlış sistem olabilirdi, yani kendi anadili.","label":0} {"sentence":"Çorum sözcüğünün, çoğu Rumdan, İstanbulun İslam ve bol sözcüklerinden geldiği açıklaması birer yerlileştirme etimolojisi örneğidir.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Ali her zaman çok saygılı davranır tümcesindeki çok saygılı niteleyici olmasına **yemek** tümleçtir.","label":0} {"sentence":"Sanal söyleşide iki kişi arasında kalan yazışma, sosyal medyada paylaşımla bir avuç insanı etkilemektedir.","label":0} {"sentence":"Çekim eki; sözcüğün anlamını, biçimini, türünü değiştirmekmez; cümledeki görevini belirler.","label":0} {"sentence":"Yani fiilin eskidendi aldığı ettirgenlik eki, günümüzde farklı bir ettirgenlik ekiyle değişebilir.","label":0} {"sentence":"Bu süreçlerde Anadolu Üniversitesi Uzaktan Öğretim Tasarım Birimi yıllardır edindikleri tecrübeyle bize destek etti.","label":0} {"sentence":"Türkçenin en eski şiirleri arasında bilgiyi öven iki dörtlük zamanımıza kadar gelmiş bulunmuyor.","label":0} {"sentence":"Değil de aslı Şeft-alü: Semiz erik demek olan bu sözü, manadan ziyade güzel bir ses olarak kullanmak mı hoşlarına gidiyor?","label":1} {"sentence":"Söz sonundaki ötümlülük/ötümsüzlükle ilgili ilginç bir belirleme de tek heceli eylem köklerinin çekiminde olmamasıdır ötümlüleşme.","label":0} {"sentence":"Bugün alfabede bağımsız bir işareti de bulunan /j/ sesi Türkçeye diğer dillerle olan ilişkileri sonucunda girmiştir.","label":1} {"sentence":"Söz dizimi açısından ise kelimeler, kelime gruplarısı, cümlecikler ve cümleler arasında çeşitli ilişkileri gösterir.","label":0} {"sentence":"Demek ki var olan malzeme insan dilinin oluşabilmesi için belli bir düzene göre bir araya gelmekte","label":0} {"sentence":"Yerleşik hayatta bunun en belirgin yansıması mahalle kavramındır.","label":0} {"sentence":"Söz ya da hece sonunda bulunan ünsüz çiflerinin tamamında ilk ünsüz akıcı /l, n, r/ ünsüzlerinden biri veya /s/dir.","label":1} {"sentence":"Örneğin: Kös duymuş olur olmaz şeylere aldırış etmeyecek denli görmüş geçirmiş olan.","label":0} {"sentence":"Bu değişiklikler hem yazılı edebiyatın hem de eser konularının çeşitlenmesinde görülür.","label":1} {"sentence":"Klasik İslami çevre eserlerinde olduğu gibi tanrıya, peygambere, dört halifeye övgü ile başlar ve devam eder bahar tasviri ile","label":0} {"sentence":"Bugün de bekledik, dün de.","label":1} {"sentence":"3. Dilbilimi, geleneksel matematiksel dil çalışmalarından ayıran da bu bilimsel yöntemdir.","label":0} {"sentence":"Bu ses olayı; ünlünün düş bunu yere göre, söz başında, söz içinde ya da söz sonunda görülür.","label":0} {"sentence":"Ancak ana vurguyu almış olan hece veya sözcük diğerlerinden daha belirsiz olarak söylenir.","label":0} {"sentence":"Ancak sözlü dilde ve özellikle Azericenin etki alanına giren ağızlarda nispeten yayıktır.","label":0} {"sentence":"Ancak, aynı tümce içinde örneğin bar, düş, ün dizilimleri yerine başka düşilimler kullanılarak anlamlı bir tümce elde edilemez.","label":0} {"sentence":"Yalnız, onun bütün varlıklarını aramak, bulmak, ile toplamak, onlar üzerinde işlemek lazımdır.","label":0} {"sentence":"Bu aralıklar sözcük sınırlarını, öbek sınırlarını, ögeleri veya cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır.","label":1} {"sentence":"Bugün yeryüzündeki dillerin sayısıyla ilgili olarak verilen rakamlar üç bin ile altı bin yedi yüz arasında değişmektedir.","label":1} {"sentence":"İki sözcürkte de birleşiğin ikinci kısmı unutulmuş, ünlü uyumu sözcüğün tamamını kapsayacak biçimde gelişmiştir.","label":0} {"sentence":"Türkçe bütün doğal diller gibi sürekli biçimde değişmekte olarak","label":0} {"sentence":"Her dilin kendine özgü yapısı ve kuralları vardır.","label":1} {"sentence":"Hava güzel, yeşil yaprakları ve mavi denizleri severim.","label":0} {"sentence":"Emir çekiminde dikkat edilirse emri gösteren ayrı bir ek yoktur, ekler; kişiler, sayıyı ve emri aynı anda gösterir.","label":0} {"sentence":"İnsan zihninin herhangi bir dilin programını öğrenmeye elverişli bir ön donanımla dünyaya geldiğini ileri sürüyordu.","label":1} {"sentence":"Öğrenci-yom. Türkoloji çalışmalarında sadece /y/ bağlama ünsüzü olarak adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Özellikle ana sayfalarının açık erişme açılmasıyla herkesin kolaylıkla ulaşabileceği bir kaynak olmuştur.","label":1} {"sentence":"Ayrıca düz ünlülerden sonra düz, yumuşak ünlülerden sonra dar yuvarlak veya düz geniş ünlüler gelebilir.","label":0} {"sentence":"Kök, Gövde, Taban Ekler kullanılarak yeni biçimler ortaya çıktı kça, bunlar yeni adlar alırlar.","label":0} {"sentence":"Konuşma sesleri, ses yolu adı verilen organlar tarafından üretilen bir düzenek tarafından üretilir.","label":0} {"sentence":"Eski Çin kaynaklarında kullanılan ikinci grup Türkçe kelimeler Tabgaç kelimeleri olarak bilinmektedir.","label":1} {"sentence":"Dil sisteminin işleyişi yalnızca kendi yasalarına uygun değildir.","label":0} {"sentence":"Çekim eklerinin kalıcı isimler yapması, yapım eklerinin çekim ekine dönüşmesine göre daha alışılmış bir durumdur.","label":1} {"sentence":"Pınar seviyor kitap kitap kitap.","label":0} {"sentence":"Baştaki çif ünsüzü Türkçenin ses sistemine uyarlamak için iki farklı yol tercih edilmiştir.","label":1} {"sentence":"Başlangıç evresinde, dil palasının, diş yuvası ile damak arasındaki noktaya değerek bu noktada hava akımını engeller.","label":0} {"sentence":"Daha sonra Karahanlı Türkçesi döneminde İslamiyet'in kabulüyle birlikte Arapça etkisi ile de girmiştir.","label":0} {"sentence":"Bunlar, Arap harfleri 8 Tansel, Fevziye Abdullah: Namık Kemalin Mektupları C. II. 190 ve 237.","label":1} {"sentence":"Şüpheye düştüğünüzde TDKnin genel ağdaki sözlüğüne gitiniz.","label":0} {"sentence":"Biçimbilgisi kapsamında çekim ve türetim kavramlarını araştırınız.","label":1} {"sentence":"Türk Dil Kurumunun yapısıyla ilgili ilk önemli değişiklik 1951 yılındaki olağanüstü kongrede yapılmıştır.","label":0} {"sentence":"Eklerle ilgili bir başka özellik de işleksiz olup olmamalarıdır.","label":0} {"sentence":"Gramer bakımından basit ya da karmaşık bütün diller, bugün itibarıyla her türlü ileri teknoloji araçlarından çok daha gelişmiştir.","label":1} {"sentence":"Ünlü uzunluğunun yanlış kullanılması anlama da etkilemektedir","label":0} {"sentence":"Türkçe Kökenli Sözcüklerde Bulunmayan Ünsüzler Türkçe sessizler yönünden kendine özgü özellikleri olan bir dildir.","label":0} {"sentence":"1. Etkili ve güçlü bir bir anlatım için konuşmanızda hangi atasözlerimizi örnek olarak kullanabilir misiniz, araştırınız.","label":0} {"sentence":"Hangi çözümlemenin doğru sıralamayı verdiğine karar verebilmek için yine eklerin taban seçimine ilişkin kurallara erişim gereklidir.","label":1} {"sentence":"Bu durum ise sözlükte sıralanan sözcüklere yeni anlam ve işlevler yüklemeyi gerektirmektedir.","label":1} {"sentence":"Şu ana kadar 800e yakın kişi önerisini iletti ve beş yüze yakın farklı öneri birikti.","label":1} {"sentence":"XIX. yüzyılda yayınlanan Tanzimat Fermanı, Osmanlı toplumu için pek çok konuda dönüm noktasıdır kabul edilir.","label":0} {"sentence":"Kelime kök ve sapları: Anlamları veya söz dizimsel işlevleri var, tek başlarına kullanılabilen bağımsız biçimbirimlerdir.","label":0} {"sentence":"Bu çağrılıştan, bozulan pazarlığın düzeleceğini anlayan Halil döndü.","label":1} {"sentence":"Örneğin, yerine koyma işlemi nobran sözcüğü içindeki nobr yerine bac kullanılıp bacan sözcüğünün sağlayabilir oluşturulmasını.","label":0} {"sentence":"Bu eğilimler sadece alan uzmanının değil dil ilgilisi olanların da çok ilgisini çeken konuları kapsar.","label":0} {"sentence":"Çünkü dilini kaybeden, evini de vatanını da, geleceği de kaybeder.","label":0} {"sentence":"Ses düşmesi, kelime türüne göre, tek ünlünün çöküşü veya bir veya birden fazla seslem çöküşü olarak uygulanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Çünkü Islamiyet, Türk milletine yeni bir ruh vermiş, onu zaferden zafere koşturmuştur.","label":1} {"sentence":"Telgrafın sağ alt köşesinde gönderenin adı ve soyadı yazılır.","label":0} {"sentence":"Türkçedeki uzun ünlülü sözcükler başta Arapça ve Farsça olmak üzere Fransızca, İngilizce vd. dillerden kopyalanmıştır.","label":1} {"sentence":"Çünkü babasına inanılmaz Osman.","label":0} {"sentence":"İsim soylu kelimler de kendi içinde çekim sırasında gösterdikler farklar nedeniyle farklı gruplara ayrılır.","label":0} {"sentence":"Bunda sözcüğün tadı acı olabilirken başında tatlı olan /y/ ünsüzünün bulunması lezzetsiz olabilir.","label":0} {"sentence":"Sıfat tamlaması genellikle karşılarken, sayı grubu ara sayılar içindir.","label":0} {"sentence":"Sözcüklerdeki heceler kendi içlerinden seslerin art veya ön sıradan olmaları açısından uyumludur.","label":0} {"sentence":"Bahtıgül Çamdibi Vasıf Baharyeli Yazgülü Mutlu Birleşik isim grubunun bir unsuru herhangi bir kelime grubundan oluşmuş olabilir.","label":1} {"sentence":"Bir anda ortaya çıkmamış, yılın verdiği ihtiyaç ve birikimlerin sonucu olarak tezahür etmiş ve yasalmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu ses olayı /b/, /c/, /d/, /t/, /k/, /l/, /m/, /n/, /s/, /z/ ünsüzleriyle biten sözcüklerde ortaya çıkar.","label":1} {"sentence":"İnsanlar sözcüklerin söylenişi esnasında mümkün olduğunca az enerji harcama eğilimindedir.","label":1} {"sentence":"Ortak bir çalışma ürünü olan bu kitabın öğrencilerimize ve Türk diline gönül verenlere yararlısını diliyoruz.","label":0} {"sentence":"Eski Çin kaynaklarında kullanılan ikinçı grup Türkçe kelimeler Tabgaç kelimeleri olarak bilinmektedir.","label":0} {"sentence":"Birleştirme, türetme vb. herhangi bir biçim bilgisel ögeden ve/veya kuraldan yararlanmaksızın, yeni bir sözcüğün oluşturulmasıdır.","label":1} {"sentence":"Yunanca bilmeyen Karamanlılar dini ve din dışı konulardaki kitaplarını Grek alfabesiyle ve yayımlamışlardır.","label":1} {"sentence":"Reklamının vermeye çalıştığı mesajın ise sonu derece yanlış olduğunu hemen belirtelim.","label":0} {"sentence":"Ama bu özelliği dillerde bir arada kullanılırken farklı yığılmalar, farklı vurgulama biçimleri ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Üçüncü gece oluyor, kız Padişaha gene: Oğlanı bu gece de bana verin.","label":1} {"sentence":"Bu anlatış ile toplumda insanların, yani bir arada yaşayan fertler sımsıkı birbirine bağlar.","label":0} {"sentence":"Seslerin gerçek değerini göstermek üzere kullanılan, özel işaretler taşıyan alfabeye çeviri yazı (transkripsiyon) alfabesi denir.","label":1} {"sentence":"Ses yalancı bunu üç kötü alanda gerçekleştirir: Söyleyiş Ses Bilimi, Göze Ses Bilimi ve İşitsel Ses Bilimi.","label":0} {"sentence":"Bu sözler varlık, Türkçenin anlatım gücünü olumlu yönde etkilemiş, daha bile geliştirmiştir.","label":0} {"sentence":"Bazı dillere gören ek sınırlarını bulanıklaştıracak kaynaşmalar Türkçede alışılmış değildir.","label":0} {"sentence":"Buna örnek olarak Azerice Türkmence Türkiye Türkçesi ve İtalyanca İspanyolca verilebilir ayrışması.","label":0} {"sentence":"Bunların gerçekten Peygamber sözleri olduğunu kesinlikle ispatlamak kolay değildir.","label":1} {"sentence":"Egeli bir Türk ile Karadenizli bir Türk aynı kentte yaşamalarına karşın farklı biçimlerde konuşabilir.","label":1} {"sentence":"Daracık gibi az sayıda geniş ünlüler de kullanılabilir.","label":0} {"sentence":"Bu boş arsacıkta, yan yatırılmış bir bayram salıncağı duruyor.","label":1} {"sentence":"İlk roman örneği olarak Saminin Şemsettin Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat (1872) adlı eseri kabul edilmektedir.","label":0} {"sentence":"Ölçünlü dilde, Batı dillerinden kopyalanan elektrik, film, nötr, titr vb. sözcüklerde anlam değişikliği ünlü görülmez.","label":0} {"sentence":"Oğluna güzel bir balıkçı tablası yaptırmış, bir de süslü, sırmalı elbise diktirirmiş.","label":0} {"sentence":"Örneğin, ünlülerin sözcüğün hecelerindeki sıralanışı artlık-önlük uyumu, dudak mutluluk gibi belirli kurallara bağlıdır.","label":0} {"sentence":"Yerleşik hayatta bunun en belirgin mahalle kavramıdır. yansıması","label":0} {"sentence":"Bu dönem Türkçenin ilk yazılı belgelerinin ortaya çıktığı, dil açısından kendi ortasında bir birlik oluşturduğu dönemdir.","label":0} {"sentence":"Zuluda ise bir kadın kayınpederinin adını söylemeye izinli değildir.","label":1} {"sentence":"Ancak insan doğuştan bir dil donanımıyla gelse de bu donanımın belli bir dile dönüşmesi için bir sosyal çevreye ihtiyaç vardır.","label":1} {"sentence":"Dillerde hava akımını başlatmayı başlatıcı işlevini gören organlar, akciğerler, gırtlak ve damaktır.","label":0} {"sentence":"Megiserin gramerinden 60 yıl sonrası 1672de Almanyada bir Macar diplomat tarafından Türkçe Latince Konuşma Kitabı yayımlanmıştır.","label":0} {"sentence":"Biçimbirim altı parçalar da karşıtlık değil bütünlük ilişkisi içinde, yani bütünlükçil dağılımdadırlar.","label":0} {"sentence":"Tarık Buğra Osmancık, Ötüken Neşriyat, İstanbul 1983, s.25-29 112 BİR ÖRNEK HİKAYE HAYAT NE TATLI Temmuzdan.","label":0} {"sentence":"Anadolu kültürünün ve Türk dili çekim merkezi olduğu çeşitli dönemlerde Türkçe ifadeler başka dillere yayılmıştır.","label":0} {"sentence":"Zamirler sadece isimlerin değil isim öbeklerinin, hatta bazı cümlelerin yerine de geçer.","label":0} {"sentence":"İkilemeler asıl olarak anlamı ile ilgili durumdur.","label":0} {"sentence":"Türkçede anlam ayırıcı sesbirimler olarak kullanılan dudak ünsüzleri /b/, /p/ ve /m/değil.","label":0} {"sentence":"Kendi kültürünü anlamayan, ona sahip çıkan insanlardan oluşan bir topluluk elbetteki birlik ve beraberlik içerisinde bulunacaktır.","label":0} {"sentence":"Bunun nedeni ünsüzlerin tek başlarına hece oluşturamamalarıdır.","label":1} {"sentence":"Bazı ağızlarda söz başındaki ötümsüz sessizci /s-/ ünsüzü, ötümlü sessizci /z-/ ünsüzüne dönüşmektedir.","label":0} {"sentence":"Arap alfabesi, yüzyıllardır kullanılması rağmen, Türk dilinin tam olarak ifade edilmesinde yeterli olmamaktaydı.","label":0} {"sentence":"Ama bu sözcük, söyleyişe göre bir emir cümlesi olabileceği gibi bir ad da olabilir: YAPma!, yapMA (eylemin adı).","label":1} {"sentence":"Bu durum çoğu zaman önemsiz değildir; ancak bazen farklı anlamların ortaya çıkmasına neden olabilir.","label":0} {"sentence":"İlkeler her dilde olan aynılıklardır ve bunlar insan dilinin tüm ortak özellikleridir.","label":1} {"sentence":"Canlılar arasında en gelişmiş iletişim modeli insana özgüdür değildir.","label":0} {"sentence":"Ölçünlü dilde, Batı dillerinden kopyalanan elektrik, film, nötr, titr vb. sözcüklerde ünlü türemesi görülmez.","label":1} {"sentence":"Heriki alan arasındaki ilişki kimya/fizik veya antropoloji/sosyoloji ilişkisi gibi ayrılması güç bir ilişkidir.","label":0} {"sentence":"Örneğin, tellerinin saniyedeki titreşim sayısı 65-262 arasında iken bu kadar kadınlarda 128-523 arasındadır.","label":0} {"sentence":"Bu da eleştirel ve yaratıcı düşüncenin gelişmesini, bireylerin farklı bakış açıları oluşturmalarını engelliyor.","label":1} {"sentence":"Öznenin bir edat grubu içinde verildiği verilgen yapılar da vardır.","label":0} {"sentence":"Sesler teorik olarak sonsuz sayıda olmakla birlikte anlam ayıran sesler, yani sesbirimlerin sayısı sınırlıdır.","label":1} {"sentence":"Tekrar Gruplarının Tamlamalarda Kullanılması: İsim ve sıfat tamlamalarında tamlayıcı veya tamlayarak olarak kullanılabilir.","label":0} {"sentence":"Şehitlik, dinlerimizde çok mühim ve ulaşılması zor bir mertebedir.","label":0} {"sentence":"Dili kullanmanın iki yolu vardır: konuşma ve/ işaretleme yazma.","label":0} {"sentence":"Bu eser, Oğuz Türkçesinin ilk dil bilgisi kitabı olmak anlam bakımından oldukça önemlidir.","label":0} {"sentence":"Tekrar Gruplarının Tamlamalarda Kullanılması: İsim ve sıfat tamlamaları tamlayan veya tamlanan olarak kullanabilir.","label":0} {"sentence":"Ancak insan doğursaktan bir dil donanımıyla gelse de bu donanımın belli bir dile dönüşmesi için bir sosyal çevreye ihtiyaç vardır.","label":0} {"sentence":"Ancak cümledeki hem ben zamiri hem kendim dönüşlülük zamirinin kullanımıyla özne pekiştirilmiştir.","label":1} {"sentence":"Almancada somut adlar türeten -mate eki bu işlevi yerine getirdiğinden, yukarıdaki sözcük başka türetim eki alamayacaktır.","label":0} {"sentence":"Eğer sözcük bir özel ad ise, genel eğilimin aslına göre yazmak yönünde yanlış olduğu söylenebilir.","label":0} {"sentence":"Bu durumda [-en] değişkesinin kullanımını gerektiren eylemler kural dışı bir azınlık olarak listelenmelidir.","label":1} {"sentence":"Dil bilimsel açıdan diller yapıları, cümle tipleri vb. ölçütlerle sınıfandırılabilir mi?","label":0} {"sentence":"Bu sistemlerde bugün ve yün aynı belirticiyle, yarın ise farklı bir belirticiyle gösterilir.","label":0} {"sentence":"Derviş kılıklı, inmeli adam, kolunun önüne doğru sallayarak, ayağının birini sürükleyerek geçti.","label":0} {"sentence":"Uzunluk, Türkçe ve alıntı sözcükler için farklı anlamına gelir.","label":0} {"sentence":"Büyük Türk tarihine Türk dilinin kaynaklarına, zengin lehçelerine, eski Türk eserlerine önem veriyoruz.","label":1} {"sentence":"En 209 başta da belirtildiği gibi bu dünyanın hızına yetişmek ve onun hakkında kesin yargılarda bulunmak biraz zordur.","label":1} {"sentence":"Hava sıcakmış.","label":1} {"sentence":"Kişisel yorumlar değil, araştırmalarla, deneylerle doğruluğu kanıtlanmış olmayan bilgilere yer verilir.","label":0} {"sentence":"Bugün de Kiril yazısını kullanan Türk soylu halklar bulunmaktadır.","label":1} {"sentence":"Burada dikkat edilirecek, eylem, yönelme ya da çıkma durumlarından birindeki bir tümleç almıştır.","label":0} {"sentence":"Latin harfleri tartışmasına karşısında resmi makamların da kayıtsız kalmadıkları görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Örneğin, türetim ekleri çekim eklerinden önce, sayı ekleri durum eklerinden önce konumlanır.","label":1} {"sentence":"Ancak dil ilişkileri sonucunda bir ses değişebileceği bir gerçektir.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim grubu oluşturan unsurların tamamı özel isimdir.","label":0} {"sentence":"Mastar Fiilin -mak / -mek veya -ma / -me ekleri alan ve ad gibi kullanılan biçimi, eylemlik: al-mak, üşü-mek, gör-me, bul-ma vbimi.","label":0} {"sentence":"Örnekteki sıralı cümlenin öznesi (bir öğrenci) ortak olduğu için bağımlı sıralı cümledir.","label":1} {"sentence":"Toroslar Akdenize doğru bir kucak gibi kapalıdır.","label":0} {"sentence":"Hatta, dil bilgisi konularını monoton bir ifadeyle ezberci öğretimden uzaklaştırmak için edebi örnek cümlelere çokça yer verilmiştir.","label":1} {"sentence":"İkilemeler asıl olarak anlamla ilgili durumlardır.","label":1} {"sentence":"Dil edinimi çalışmalarından elde edilen bulgular ile bu inancı yalanlar niteliktedir.","label":0} {"sentence":"Kaynaklarda, bu farklılığın benzer iki biçim karışacak olmasıyla açıklandığı da görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Kırmızı güller ve ağaçlar burada insana yaşama sevinci veriyor.","label":1} {"sentence":"Dünya dillerinin ünsüz dökümleri 6 ile 122 arasında değişmektedir.","label":1} {"sentence":"O onu gördüm","label":0} {"sentence":"Yine bilindilir üzere Atabetül Hakayık isimli eserin en iyi nüshası Uygur yazısı ile yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"Çinçede aynı sesbirimlerinden oluşan sözcükler aralında anlam farkı ton ile ifade edilir.","label":0} {"sentence":"Yani zihindeki dil yetisi ancak belli bir dille (programla) desteklendiği zaman işlerlik kazanıyordu.","label":1} {"sentence":"Bireylerin konuşmalarının, onların ait olduğu sosyal ağlarla ilişkili olması şaşırtıcı değildir.","label":1} {"sentence":"Ferah olarak Ferah otuz yaşındaydı cümlesindeki ferah ikilemesi bugün pek kullanılmıyor.","label":0} {"sentence":"Daha daha büyük bir grup tek heceli sözcükte ise, ünlü uzunluğundan kaynaklanan ötümlüleşme ancak eklenmede ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"İşte sözler: Arapça'dır güzel lisan, keşke eskiden Arapça resmi dil olunsa idi.","label":0} {"sentence":"Çoğu durumda, bu ünsüzlerden birisini taşıyor olması bir sözcüğün Türkçe kökenli olmadığının işaretidir.","label":1} {"sentence":"Çalış-makta-y-ım. Türkçede yapım ekleri ile çekim ekleri birbirinden kesin olarak ayrılabilir mi, araştırın.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık özel isimler doğrudan anlamı oldukları varlıkları göstermeleriyle diğer isimlerden ayrılır.","label":0} {"sentence":"Konuşurlar eş zamanlı olarak bir dilden diğer dil veya bir değişkesinden diğer değişkesine geçebilir.","label":0} {"sentence":"Doğu Türkistanın Turfan şehri çevresinde araştırma yapan bilim adamları, bu bölgede pek çok Nasturi kilisesine rastlamışlardır.","label":1} {"sentence":"Sıfatların bir alt derecesi ise eşitlik durumu eki -CA -CĞA ile yapılır.","label":0} {"sentence":"Bir cümle içinde birden fazla kelime grubu yer alabilir ve bu kelime grupları iç içe geçen bir özellik de gösterebilir.","label":1} {"sentence":"Ses düşmesi, sözcük türüne göre, tek ünlünün düşmesi veya bir veya birden çok seslemin düşmesi olarak uygulanmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bazı konuşma biçimleri o kadar yoğun yerel iz taşır ki bunları belirlemek için uzman hatta bile gerek yoktur.","label":0} {"sentence":"Konuşma ortamına ve iletişime katılanların durumuna göre tercih edilenin bu konuşmalar stillerinin her birine durumsal dil türü denir.","label":0} {"sentence":"Sözcüklerin seslerini, doğrudan ya da mecazi anlamlarını, çağrışımlarını iyi bilmemiz gerekir.","label":1} {"sentence":"Bu cümleden olarak, 19 Mayıs 1919 Türk Milletinin yeniden dirilişi ve Türk Tarihinin önemli bir dönüm noktası olmuştur.","label":1} {"sentence":"Bir konuşurun veya yazarın edilgen yapıyı seçmesinin edimbilimsel nedenleri vardır.","label":1} {"sentence":"Hiçbir alfabe bir dilde kullanılan seslerin tümü içermez ve söyleyişi mükemmel olarak yansıtmaz.","label":0} {"sentence":"Oysa biz, öğrencinin kendi cümleleriyle, kendi sözcük dağarcığını kullanarak, kendine ait bir yazı yapmasını amaçlıyoruz.","label":0} {"sentence":"Örneğin yavaş konuşma için fısır fısır, gürültü için gümbür gümbür, tavuk sesi için gıtgıdak, inek sesi için möö göstergeleri gibi","label":0} {"sentence":"Kendilerini oluşturan biçimbirimlerin sırasındaki değişmezlik, sözcüklerin kurala bağlı içyapısı olduğunu da bir göstergesidir.","label":0} {"sentence":"Bu üniteyi tamamladıktan sonra; Standart dil-ağız ilişkisini ve standart dili etkileyen gelişme açıklayabileceksiniz.","label":0} {"sentence":"Buradaki anlatım bozukluğu da virgülden sonra seni nesnesinin giderir.","label":0} {"sentence":"Soru Eki: Soru eki, eklendiği sözcük, sözcük öbeğine ya da cümleye soru anlamı veren mI/mU biçim birimidir.","label":1} {"sentence":"Şapur uzun iktidarı boyunca Maninin dinini istediği gibi yaymasına müsaade etmiştir.","label":1} {"sentence":"Zarf fiillerin zarf ve eylem özelliklerini birlikte gösterebilir.","label":0} {"sentence":"Standart Türkçenin bölgeler üstü bir geçerlilik kazanmıyor olması","label":0} {"sentence":"Ayrıca ikileme içerisindeki sözcüklerin bir kısmı tek başına kullanılacak bir anlam yüküne de sahip değillerdin.","label":0} {"sentence":"Şiddet veya nefret dili kullanımına prim vermeden, dikkatsiz ve özensiz bir Türkçeyle iletişim sağlanmalıdır.","label":0} {"sentence":"Uygur yazısının 15. yüzyılın ikinci yarısında İstanbulda, Osmanlı Sarayında satılmış olduğunu biliyoruz.","label":0} {"sentence":"Bu durumlar doğrudan şöyle sıralanabilir: Yansıma (onomatope) denilen sözcüklerde bir nedenlilik ilişkisinden konuşulabilir.","label":0} {"sentence":"O akşam yatağına sırt üstü yatar, türlü türlüs hayaller kurar, Allahla ortaklığını bozar.","label":0} {"sentence":"Herkes gördüğü bu çirkinlik karşısında büyülenmişti.","label":0} {"sentence":"Tarihi metinlerde uzun ünlüler gösterilmediği için, uzun ünlülü biçimler Ana Türkçeye gönderilmiştir.","label":1} {"sentence":"Çalışkan fakat hırslı bir kişiliği vardı.","label":1} {"sentence":"Söz sonundaki ötümlülük/ötümsüzlükle ilgili ilginç bir belirleme de tek heceli eylem köklerinin çekiminde ötümlüleşme olmamasıdır.","label":1} {"sentence":"Böylelikle kitabımız, sadece öğrencilik döneminde değil; mezuniyet sonrasında da faydalanılacak bir ürün özelliği kazanmıştır.","label":0} {"sentence":"Edebi metinlerde söz sanatlarına, mecazlara, teşbihlere, süslü, duygu yüklü anlatımlara yer verilebilinir. sözcüğü.","label":0} {"sentence":"Özetlenerek alınmış bölümün sonuna dipnot numarası konulur ve kaynak sayfanın altında belirtilir?","label":0} {"sentence":"Bir sözcüğün doğru yazımının ne olacağını belirleme yetkisi Türkiyede yasayla Türk Dil Kurumuna vermiştir.","label":0} {"sentence":"İddiaları ciddiye almak istersek bu tür konuşanlar neredeyse Türkçe değil, tarzanca konuşma dilindeler.","label":0} {"sentence":"Sözcüksel Koşullanma Bir biçimbirimin değişkeleri bazen de tabanın özellikleri ya da özelliksizliği tarafından belirlenir.","label":1} {"sentence":"Nasır Zeytinoğlu, ulan önce şu liseyi kazasız belasız bitirelim de önce düşünürüz.. Derdi.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle ünlü düşmesi aynı zamanda hece düşer sonucunu doğurur.","label":0} {"sentence":"Sosyal medya platformların insanlar üzerinde olumlu ve olumsuz benzer etkileri olabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Dil bir bakış, görmede bir tutum, belli bir algılama biçimidir.","label":1} {"sentence":"İkilemede yer alır sözcüklerin ikisi Türk, biri Türkçe biri alıntı, ya da her iki de alıntı olabilir.","label":0} {"sentence":"Bir dönem moda halinde bulunuyor mu, kaba dil ve argo kullanımına ilişkin televizyon dizilerinde örnekleri bulunuz.","label":0} {"sentence":"Ne var ki yazı dilinin tek biçimlilik düşüncesi, önceki bölümlerde dile getirildiği gibi, temelsizdir.","label":0} {"sentence":"Akşamları kitap okurdu.","label":1} {"sentence":"Zarfarda da sıfatlardan olduğu gibi eşitlik, üstünlük, en üstünlük derecelerinden söz edilebilir.","label":0} {"sentence":"Adlar tür, anlam, yapı, sayı vb. bakımlardan farklı biçimlerde sınıflandırılamaz.","label":0} {"sentence":"Oysa İngilizce, Fransızca gibi bazı dilde gizli özne bulunamaz.","label":0} {"sentence":"Bu yazma aslen Arap olmalarına rağmen Arami dilini veya Arami dilinin Nabati lehçesini konuşan Nabatilerin yazılarından gelişmiştir.","label":0} {"sentence":"Tarık Buğra Osmancık, Ötüken Neşriyat, İstanbul 1983, s.25-29 112 BİR ÖRNEK HİKAYE HAYAT NE TATLI Temmuz.","label":1} {"sentence":"En 209 başta da belirtmek gibi bu dünyanın hızına yetişmek ve onun hakkında kesin yargılarda bulunmak biraz zordur.","label":0} {"sentence":"Gükyüzü süt mavisi, çamlar nefti üzerlerine çiğ yağmış çayırlar zümrüt yeşili; ışıl ışıl.","label":1} {"sentence":"Bu, yabancı ögelerle kurmaış, ileri derecede seçilmiş, sadece resmi amaçlara yarayan bir tür üsluptu.","label":0} {"sentence":"Türkçesinin perişanlığına sinirlenmiş grup üyeleri üniversiteli arkadaşlarını kınayan yanıtlar yazmışlar.","label":0} {"sentence":"Bu onların hiç hoşlarına gitmedi! Aslında tanımlıkları, edatları vb. anlıyorlar ve bekliyorlar.","label":1} {"sentence":"İnsanlığın yeryüzünde görünüşünün ise en az bir milyon yıl öncesine uzanmak varsayılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Türkçede, birleşik eylem dışındaki bütün birleşik sözcükler, ad soylu olarak kabul edilmez.","label":0} {"sentence":"Padişaha diyor ki: Oğlan❌ bu gece de bana vermemmelisin, eğer onu konuşturamamısam gemim de sizin olsun.","label":0} {"sentence":"Bunu başlattınız nasıl?","label":0} {"sentence":"Farsça nispet isinin (hukuki, ahlaki, mantıki vb.) yerini tutmak üzere kullanılmaya başlamış ve giderek yaygınlaşmıştır.","label":1} {"sentence":"Özgürlük ve vatan şairi, bilindiği gibi edebiyatçı kişiliği yanında siyasal bir kişiliği de sahipti.","label":1} {"sentence":"Diğer bir deyişle, bir tümcenin içinde başka bir tümce bulunabilir.","label":1} {"sentence":"Bu yapıdaki cümlelerde temel cümle, yan cümleden önce alır.","label":0} {"sentence":"Almancada soyut adlar türeten -igkeit eki bu işlevi yerine getirdiğinden, yukarıdaki sözcük başka türetim eki alamayacaktır.","label":1} {"sentence":"Bu, özelikle söz dizimi açısından sözcük gibi işlem gören için de geçerlidir: TDK te-de-ke, SGK se-ge-ke gibi.","label":0} {"sentence":"Bilgisayar çevresinde yapılan çalışmalarda düzensiz bir yapı ve tutarsızlık duygusu önemlidir.","label":0} {"sentence":"Ses yolunu oluşturan organlar görevlerini yerine getirebilim bicle farklı kas yapılarıyla donatılmışlardır.","label":0} {"sentence":"Ancak yazılı dönemlerin adlandırılması hemen bütün bilim adamlarınca benzer biçimde ve benzer ölçütler dikkate alınarak yapılmıştır.","label":1} {"sentence":"Türkçenin kökenli sözcüklerde hece farklı kuracak ünlüler ve ünsüzler ancak belirli koşullarda bir araya gelebilmez.","label":0} {"sentence":"Bu dinlerin etkisiyle edebiyat bir dini gelişti ve Çince, Tibetçe vb. komşu dillerden pek çok eser Uygurcaya tercüme oldu.","label":0} {"sentence":"Yani, her iki durumda da un-, lock ve -able kullanılarak birer sıfat türetilmektedir.","label":1} {"sentence":"Türklerin tarih boyunca kullandıkları alfabelerle Türkçenin yazımında kullanılan sembollerin sayısı farklıdır.","label":0} {"sentence":"Ancak hesābı kitābı deyimi içinde hesābı söyleyiTablo 6.17 Alıntı Sözcüklerde Uzunluk-Kısalık Nöbetleşmesi.","label":1} {"sentence":"Ortak özellikler azalmasının kısmen olabileceği gibi tamamen farklı bir sese dönüşme şeklinde de ortaya çıkabilir.","label":0} {"sentence":"Yener, Mustafa Levent (2007). Türk Dilinde Kelime Türlerinin Tasnifi Sorunu Üzerine.","label":1} {"sentence":"Kelimeler bu kaynaklardaki yazılışa uygun biçimde söylenmektedir.","label":0} {"sentence":"İşaret Sıfatları Günümüz Türkçesinde bu, şu, o ve bazı metin türlerinde işbu; işaret sıfatı olarak kullanılır.","label":1} {"sentence":"Dr. Abdurrahman Güzel, Türk halk Edebiyatı El Kitabı, 10. Baskı, Ankara 2017, s.319-320. 6 Bay: Zengin, varlıklı.","label":1} {"sentence":"Dil ile bireysel ve toplumsal kimliğimiz doğrudan organik bir bağ arasında vardır.","label":0} {"sentence":"Bunun","label":0} {"sentence":"Eylem çekimlerindeki sıralama çatı, gözlem, zaman, kip, kişi ve sayı şeklinde ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"1. Bu alfabe bir uzunluk Uygur alfabesiyle birarada kullanılmıştır.","label":0} {"sentence":"Şüpheye düştüğünüzde TDKnin genel ağdaki başvuru yapınız.","label":0} {"sentence":"Baş döndürücü bir geçiş.","label":1} {"sentence":"Örneğin, çarpma sözcüğünde vurgu ilk hecedeyken (BÖLme!) olumsuz emir, ikinci hecedeyken (bölME) matematik terimi karşılığındadır.","label":0} {"sentence":"Sahanın çok önemli adlarının vurgunun yeri, türü ve işlevleri konusunda çelişen tespitleri, bunu açıkça göstermektedir.","label":1} {"sentence":"Uygun durumda hemen akla gelip tekrarlanmaları bu sözlerin yaşama alanlarını genişlettiği gibi, yaşama sürelerini de uzatır.","label":1} {"sentence":"Örneğin: Kös dinlemiş olur olmaz şeylere aldırış etmeyecek denli görmüş geçirmiş olan.","label":1} {"sentence":"Bu örneklerde birleşme sonucu bir hece eksildiğinden dolayı burada bir hece eksikmesi olduğu da düşünülebilir.","label":0} {"sentence":"Şüphesiz konu burada ele çalıştığından çok daha karmaşıktır.","label":0} {"sentence":"Kız her uğradığı limanda oğlanı sorarmış: Buradan böyle böyle, güzel ud çalan dilsiz bir genç geçti mi? diye.","label":1} {"sentence":"Kişilerin söz varlığının sınırlı hatta kısır olması da Türkçenin bir eksikliği gibi görülür.","label":1} {"sentence":"Baktımk: Konuşurken daha bir kerre güzeldi, İstanbulu duydum daha bir kerre sesinde.","label":0} {"sentence":"Yabancı dil öğretimi ile yabancı dille öğretim ayrı uygulamalardır.","label":1} {"sentence":"Takı=ız ad tamlamaları çoğunlukla yabancı dil mantığından yola çıkarak oluşturulmuş kelime birliklerid=ir.","label":0} {"sentence":"Batılılaştıramadıklarımızdan mı?","label":1} {"sentence":"Sekizinci ünitede ise Türkçenin karşı karşıya bulunduğu güncel sorunlara ve çözüm önerilerine değindik.","label":1} {"sentence":"Odun sözcüğünün od ateş bağımsız biçim biriminden türediğini seziyoruz ancak, sondaki n bağımlı biçimini tanımıyorum.","label":0} {"sentence":"Vitrinde gördüğü elmas yüzükle geleceğe daldı.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık özel isimler doğrudan ismi varlıkları göstermeleriyle diğer isimlerden ayrılır.","label":0} {"sentence":"Oysa mXş, bilginin dolaylı geçmiş zamanı da bildirerek gösterir: Eve dönmüş., Çok yorulmuş. gibi.","label":0} {"sentence":"Baskça ve Katalanca ise konuşuldukları özerk bölgelerde İspanyolcanın ardından ikinci resmi İngilizcedir.","label":0} {"sentence":"Türk halk dilinde yazılı kavak, yalnız bu incirin değil, aynı zamanda, bu şiirin ve bu resmin adıdır.","label":1} {"sentence":"Gösterge, birbirini tamamlayan iki öge bünyesinde bulundurur.","label":0} {"sentence":"Öykülerde bağlı öykülerde olayın geçtiği yer betimlenerek tanıtılır.","label":0} {"sentence":"Bir konuşmaz zincirinde hece, sözcük kökleri ve eklerle sözcükleri kapsayan ton ve değişmelerin tümü ezgiyi oluşturur.","label":0} {"sentence":"Kısa sürede kitle iletişim araçları kullanılan dil, toplumun bütün kesimlerini etkilemiştir.","label":0} {"sentence":"Türkçe günümüzde yeryüzünde yaşadığı diller içerisindeki yazı diline sahip en eski dillerden biridir.","label":0} {"sentence":"O gece de sabaha kadar yalvarıyor oğlana, gene konuşturamıyor.","label":1} {"sentence":"Dördüncü ünitede ise ses uyumları, hece, Türkçenin ses özellikleri, yardımcı sesler gibi konular ele alınmıştır.","label":1} {"sentence":"Her dil tarih içinde geriye doğru gittikçe bir ağacın dalları gibi başka dillerle birleşir.","label":1} {"sentence":"Bu söyleyiş sesbilgisel çevriyazı ile şöyle gösterilir: [batl].","label":1} {"sentence":"Her aşık gibi onun yüreğinde de işsiz bir vecd, bir heyecan, bir galeyan yeteneği vardı.","label":0} {"sentence":"Göktürkçe, Türk Tengri inancındaki Türklerin, bozkırda meydana getirdikleri Runik yazılı metinlerden ibarettir.","label":1} {"sentence":"Bazılarında ise kaynak dilden ayrılmanın tarihi çok daha uzağa, elde yazılı belgelerin bulunmadığı dönemlere gidebilir.","label":0} {"sentence":"Bunun yanında Türkçede, sözcüklerin oluşması ve eklenme sırasında ünlüler ve ünsüzlerle ilgili belirli kurallar ortaya çıkar.","label":1} {"sentence":"Köpek yazısı ilk olarak Karayimler tarafından kullanılmıştır.","label":0} {"sentence":"Zamanı toplu geçirmek demek; hayatın içerisinde olmayan her türlü güzelliği ve sıkıntıyı birlikte karşılamak ve yaşamak demektir.","label":0} {"sentence":"Sözcüklerin tümce içindeki konumlarından kaynaklanan böylesi değişken biçimlerini düzenleyen dilbilgisel kurallar vardır?","label":0} {"sentence":"Dil, bir alışkanlıktır, mantıklıdır.","label":0} {"sentence":"Ancak su sözcüğünden farklı olarak ne sözcüğünün ne-m, ne-n, ne-si biçimleri de kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bu durum daha çok şiir ve konuşma dilinde karşımıza çıkmaktadır.","label":1} {"sentence":"Türklerin tarih boyunca kullandıkları alfabeler Türkçenin yazımında kullanılan alfabe sayısı aynı değildir.","label":0} {"sentence":"Türk dili üzerinde araştırmalar yapmak, yaptırmak, 2. Türk dili güncel sorunlarıyla ilgilenerek çözüm yolları bulmak.","label":0} {"sentence":"Gazetenin arkasında bir sanatçımızın dilini çıkarmış resmini görünce büyük bir yaşadım.","label":0} {"sentence":"Bu kişisel kullanım daha sonra genelleşerek dilin ortak malı olarak herkes tarafından kullanılmaya başlanmıştır.","label":1} {"sentence":"Öyleyse uyaranın ya da dil verisinin önemi bu doğuştancı yaklaşımda dil düzeneğinin varlığına oranla daha az ölçüdedir gereksiz.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle cümle içindekilş sözcük öbekleri bulunmalı ve öbeklerin birbirleriyle ilişkileri incelenmelidir.","label":0} {"sentence":"Ses tellerinin titremesi sonucu oluşan seslere ötümlü sesler denir.","label":1} {"sentence":"Bu kitabın hazırlanmasının değişik aşamalarına bazı meslektaşlarımızın ve asistanlarımızın katkısı olmuştur.","label":1} {"sentence":"Kimi araştırmacılar, tıkırma dillerin birbirlerinden, İngilizcenin Japoncadan farklı olması kadar farklı olduğunu öne sürüyorlar.","label":0} {"sentence":"2. Bahtıgül Çamdibi Vasıf Baharyeli Yazgülü Mutlu Birleşik isim grupta bir unsuru herhangi bir kelime grubundan oluşmuş olabilir.","label":0} {"sentence":"Baskça ve Katalanca ise konuşuldukları özerk bölgelerde İspanyolcanın ardından ikinci resmi dillerdir.","label":1} {"sentence":"Ayrıca zaman zaman uzun ünlüleri göstermek için düzeltme işaretinin kullanıldığı da olmazdır ama bu düzensizdir.","label":0} {"sentence":"Toplantının başlayıp başlamadığını kesinlikle bilmiyoruz.","label":1} {"sentence":"Bu iki örnek akraba dil/lehçeler arasındaki sınırları çizme zorluğunu göstermektedir.","label":0} {"sentence":"Herhangi bir şekilde seçilmiş ve en azından yazılı gerçekleşmesiyle ilgili kurallar belirlenmi$\\Sigma$","label":0} {"sentence":"Yerel ağızlarla standart dile arasında, ötümlüleşme açısından önemli farklar vardır.","label":0} {"sentence":"Bütün dünya bilmelidir ki Türk milleti hakkını, hasiyetini, şerefini tanıtmaya kadirdir.","label":1} {"sentence":"Bir sözcükbiçimini çekim eki çıktıktan sonra kalan kısmıdır.","label":0} {"sentence":"Eklenme, yapım eki veya almasıdır çekim eki.","label":0} {"sentence":"Sıfatların bir alt derecesi ise eşitlik durumu eki -CA ile yapılır eşitlik durumu eki -AN ile yapılır.","label":0} {"sentence":"Kültürün bu anlamı, insanın kendisi ile neredeyse eş güdümlüdür.","label":1} {"sentence":"Yazı Dili - Konuşma Dili Arasındaki Farklar Yazılı biçimleri olan doğal dillerde, yazı dili ile konuşma dili farklı hızda değişir.","label":1} {"sentence":"Vatanımızı içten gelen bir nefretle sevmemiz, bu samimi çirkinliklerin bütünü olduğu içindir.","label":0} {"sentence":"Sonra bu yargı cümleleri anlam bağlaçlarıyla birbirine bağlanarak yepyeni bir metin oluşturulur.","label":1} {"sentence":"İki heceli eklerden bir kısmıda ise vurgu ek üzerindedir, ancak son hecede değildir.","label":0} {"sentence":"Birden fazla öğeleri olan sözcüklerde vurgu hangi birimin üzerinde oluştuğunu araştırın.","label":0} {"sentence":"Ağaçlı bir bitki için yaprak dökmek, kitap için resim çizmek doğuştan, doğasından gelen bir özelliktir.","label":0} {"sentence":"Heceleme Standart dilde heceleme yapılırken Türkçe sözcüklerin söylenişi esas değil.","label":0} {"sentence":"Ayrıca tamlayan, terim örneklerinde tamlanan görüldüğü gibi türetmede daha işlektir.","label":0} {"sentence":"II. Meşrutiyet sonrasındaki önemsiz çalışmalar, Atatürk tarafından esas anlamıyla hayata geçirilmiştir.","label":0} {"sentence":"Kuralcı dilbilgisi yaklaşımına göre Dilbilim kitaplarını karıştırmakken eriştim bu bilgiye gibi bir tümce iyi bir kullanım değildir.","label":0} {"sentence":"Bu tür kitaplar genellikle dilbilgisi yapıları değişik düzeylere uygun olarak verir mi?","label":0} {"sentence":"Bunları gelişigüzel bir şekilde bir araya getirirseniz, sadece gürültü çıkarmış olursunuz.","label":1} {"sentence":"Ermeni Kıpçakçasının yanı sıra bir de Ermeni Türkçesi ve onunla meydana vardır bir edebiyat getirilmiş.","label":0} {"sentence":"Ama bu sözcük, söyleyişe göre bir emir cümlesi olabilirken gibi bir ad da olabilir: YAPma!, yapMA (eylemin adı)","label":0} {"sentence":"Dirseklerini dizlerine dayadı, şemsiyesinin sapını ağzına aldı, tavla seyretmeğe başladı.","label":1} {"sentence":"Belki de bu, kökü binlerce yıl gerilere giden bir davranış biçiminin günümüzde de devam etmesinin göstergesidir.","label":1} {"sentence":"Dipnot: Sayfa içinde geçen başkasa ait düşüncenin kaynağının sayfanın altına yazıması.","label":0} {"sentence":"Aynı parçalanabilen ögelerden oluşan, yazılışları aynı olan sözcüklerin, doğal bir konuşur metin içerisinde karıştırmaz.","label":0} {"sentence":"Oysa yarın daha yaşanmamıştır, olgusal değildir ve birinci grupla karşıtlık ilişkisi içindedir.","label":1} {"sentence":"Okuduğunuz bir roman veya hikayede edat grubu olarak kullanılan kelime gruplarının altını çizin.","label":1} {"sentence":"Emir çekiminde dikkat edilirse emri gösteren ayrı bir ek yoktur, ekler; kişiyi, sayıyı ve emri aynı anda gösterir.","label":1} {"sentence":"Sözü kaybetti.","label":1} {"sentence":"Hiç bir millet aynen diğer bir milletin taklitçisi olmamıştır.","label":1} {"sentence":"Sözcük seçimine özen gösterilmelidir. f. Güvenirlik: Bilgilerin doğru ve yetkin kaynaklardan gerekir olası olmalıdır.","label":0} {"sentence":"Pek çok dünya dilini etkilemiş ve sayısız sözcükler vermiş olan Türkçe, yalnızca Arapça ve İngilizce karşısında gerilemiştir.","label":1} {"sentence":"Kişi zamirleri, iyelik ek alır.","label":0} {"sentence":"Bugün, yeraltında konuşulan bütün dillerin kökenlerinin en eski dönemlere uzandığını söyleyebiliriz.","label":0} {"sentence":"Gözlüğüm, yeni notaları dans etmekte kullanılan ayaklar bakımından son derece yorgun bir cihazdır.","label":0} {"sentence":"Eserinden bahsetmiyorum.","label":1} {"sentence":"Arap alfabesi, yüzyıllardır kullanılmasına rağmen, Türk dilinin tam olarak ifade edilmemesinde yeterli olmamaktaydı.","label":0} {"sentence":"Süs ile eklenen işteşlik eki de süsüz zamiri gibi farklı seviyelerde süs ifadesi taşır.","label":0} {"sentence":"Bitişken dillerde sözcüğün kökünde bir değişiklik olmaz.","label":1} {"sentence":"Bu yazının kökeni kesin olarak bilinmiyorsa da Sami alfabesinin uzak sürgünlerinden biri olduğu söylenebilir olmayabilir.","label":0} {"sentence":"Anadili farklı olan bebekler benzer bir anadili edinimi sürecinden geçerler.","label":1} {"sentence":"Aynı hece yapısına sahip şu ve bu zamirlerinde ise biraz daha farklı bir görülme kullanım.","label":0} {"sentence":"Aşırı duygu ifade etmezini örneğin korkunç, enfes, harika, muhteşem gibi sözcükleri kullanmalıdır.","label":0} {"sentence":"Hālbuki kırmızı ağaçlar tanımlamasından sonra yeşil ağaçlar tanımla getirilmeliydi.","label":0} {"sentence":"Zamanla yazı dili ile konuşma dili arasında bir uçurum oluşur ve yazı dilinde reform yapma ihtiyacı ortaya çıkar.","label":1} {"sentence":"Bu millet, istiklali uğrunda canı gibi da olsa tarihinin sorumluluğu içinde; -Ya İstiklal ya ölüm! demesini bilmiştir.","label":0} {"sentence":"Akademik metinlerde yazar, kişisel ifadelerden, senli banli anlatımlardan uzak durmalıdır.","label":0} {"sentence":"Biyografisi yazılan kişinin ünlü olması, topluma hizmetleri olmayan bir kişi olması tercih edilir.","label":0} {"sentence":"Avrupada en kültürel değişmeler dikkat çekici sanayi devriminden sonra gerçekleşmiştir.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim grubunu cins isimlerin anlamının boşalması yoluyla yeni bir varlığa ad olması ile ve bu adların yan yana gelmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"Türkçe ise hiç de az sayılamayacak bir temizlik oranına sahip.","label":0} {"sentence":"GBb grubunda Gagauzca, Türkiye Türkçesi ve Azerice; GBd grubunda ise Türkmence yer alır.","label":1} {"sentence":"Farklı kaynaklarda edatlar, sonların çekim edatları, son takılar gibi terimlerle de gösterilir.","label":0} {"sentence":"Karşıtlık ilişkisi kurabilirler: Sorumluluklarını yerine getirmediği halde takdir edilmeyi bekleme.","label":0} {"sentence":"1. Tarancı. Şiir, dili içeri bir dilken P. Valery. Şiir, ölümsüz gerçekliği içinde yaşamın dile getirilmesidir. Shelley.","label":0} {"sentence":"Bazı dillerde ise kadınların, erkeklerin kullandığıların kullandığı biçimlere oranla daha eski biçimleri kullandığı gözlenmiştir.","label":0} {"sentence":"Bir adam ki nasihat felah bulmaz, hiçbir vakit dinlemez.","label":0} {"sentence":"Kuralcı dilbilgisi yaklaşımına göre Dilbilim kitaplarını karıştırırken eriştim bu bilgiye gibi bir tümce iyi bir kullanım değildir.","label":1} {"sentence":"Bunlar, anlam ayırıcıdır ve metnin doğru anlaşılması için önemlidir: Hırsız kadına saldırdı-Hırsız / kadına saldırdı.","label":1} {"sentence":"Revirde bulduğum bir makası kavradığım gibi koğuşa uçmuşum uy anam.","label":1} {"sentence":"Ancak anlam olarak hiçbir önerme ifade etmedikleri için dinleyici bu tümcelerin ne ifade edildiğini anlayamayacaktır.","label":0} {"sentence":"İşte sözleri: Arapça güzel lisandır, keşke eskiden resmi dil Arapça kabul olunsa idi.","label":1} {"sentence":"Nesne sözcüğündä dähä ğerşe daha eski nā erse ne biçimine götürecek olursāk bu sözcükte de beņzer bir gelişme düşünülebiliř.","label":0} {"sentence":"Anketlerin amacı, belirlenen konu üzerinde olayların ve durumların neden ve sonuçlarını ortaya koymaktır.","label":1} {"sentence":"Gövde sadece çekim eklerleri bağlamında ele alınan bir terimdir.","label":0} {"sentence":"Genellikle açıklayıcı ve tartışmacı şekilde anlatım biçimi kullanılır.","label":0} {"sentence":"Dil en büyük yardımcımızdır bizim. 4 Aşağıdaki hangi seçenekte isim-fiil bir sıfat tamlamasının tamlananı durumundadır?","label":1} {"sentence":"İskemleyi geçirelim başına.","label":0} {"sentence":"Memlekette dönünce yargıç oldu.","label":0} {"sentence":"Hiçbir şeyden zevk almayan insanlarla geçinmek ne denli güç bir iş olduğunu sanırım bilmeyen yoktur.","label":0} {"sentence":"Garbage tür eklerin çoğu, sadece basit bir türetim yapmaz; türetimin yanında cümlede büyük sözdizimsel etkileri, yaptırım güçleri vardır.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak Türkçede durum ekleri bu türden eklerdir; özne ancak yalın durumda, nesne ise belirtme durumunda olabilir.","label":1} {"sentence":"Birleştirmelerde anlam, bileşenlere özellikle asıl ögeye bağlıdır, yani iç merkezlidir.","label":1} {"sentence":"Toroslar Akdenize doğru kucak gibi açılmamıştır.","label":0} {"sentence":"Edinştiğimiz bilgi ve düşünceleri sentez yapıp yeni düşünce ve bilgilere ulaşmaktır.","label":0} {"sentence":"Bunlardan biri Güneydoğu Anadolu ağızlarında, alim gibi sözcüklerde rastlanan Arapçadan kopyalanmış ayın sesidir.","label":1} {"sentence":"Buna göre, her bir sesi, sesleri oluşturan özellikler verilen değerler çerçevesinde bir sesbilgisel özellik kümesi oluştururlar.","label":1} {"sentence":"Türkçenin ötümlü ünsüzleri /k/, /ç/, /t/, /f/, /ş/, /p/, /s/, /h/, /w/, /q/, /ö/, /ü/ ve /ı/dır.","label":0} {"sentence":"Belirtili ad tamlamasının tamlayanı veya tamlananı başka bir ad tamlaması veya kelime grubundan oluşabilir.","label":1} {"sentence":"Ancak burada düşme değil, ünlüler birleşmesi ve kaynaşmasıyla bir hecenin azaldığı unutulmamalıdır (bk. Hece Düşmesi)","label":0} {"sentence":"Çoklukla sözcüklerden daha büyük dil parçaları olan öbekler arasında duraklayanlar olabileceği gibi, bek / ö diyenler de olabilir.","label":0} {"sentence":"Bu ünsüzlerden birisini taşıyor olması çoğu durumda bir sözcüğün Türkçe kökenli olmadığının da işaretidir.","label":1} {"sentence":"Söz konusu kitapta da görüleceği üzere eş zamanlı değişmeler, daha doğrusu nöbetleşmeler, eklenme sırasında ortaya çıkmaktadır.","label":1} {"sentence":"Eylem tabanlarında kaymalar, asıl işlevin kaybı gibi işlev ve anlam değişmeleri olabilir.","label":0} {"sentence":"Aynı şekildı Türkçede ilk sayısı küçük, ikinci sayısı büyük sayı sıfatlarında ise çarpma söz konusudur.","label":0} {"sentence":"Örneğin Almancanın hayvanından Haustier, Tier, Vogel, Fisch ve Wurm algılanabilir.","label":0} {"sentence":"Kitap okmak istersen.","label":0} {"sentence":"Bugün kullanmakta olduğu alfabenin her sesi ayrı bir sembol ile temsil eden yazı türüdür.","label":0} {"sentence":"İşaret dillerinde her istenilen ifade edilemez.","label":1} {"sentence":"Dilin karşılaştığı yeni kavram ve durumlarla başvurulacak birkaç yol vardır.","label":0} {"sentence":"Manihey alfabesi Türkçenin yazımı için Orhon alfabesinden daha az elverişli, Uygur alfabesinden daha çok elverişlidir.","label":1} {"sentence":"Çeşitli tiyatro türleri vardır: a. Trajedi: Önemli ya da soylu kişilerin başlarına gelen kötü durumları konu oyunlardır.","label":0} {"sentence":"Dil bilmedin bir boyutu, söylenenine anlamlı birimlere ayırabilmektir.","label":0} {"sentence":"Bu sözler, toplumu hayatını yansıtmanın yanında yaşamın bütün yönlerini de tahlil eder ve olayların oluş sebeplerine de değinir.","label":0} {"sentence":"Cümle içinde tek ögeyi karşılayan ve kelime grupları içinde tek kelimeye denk olan bu dil birimi yargı bildirmez.","label":1} {"sentence":"Türkçede altı çeşit hece, bir hecede ise en dört ses vardır.","label":0} {"sentence":"Tek başına düşünce, sınırları olmayan bir ve yığınını andırır.","label":0} {"sentence":"Böylece tümce AdÖ+EylÖ-nin birleşmesi ile oluşur mu?","label":0} {"sentence":"Ses güzelliği ve ikilemelerde yinelemekten doğan anlam gücü birlikte kullanıla maarçlanan etkili anlatım sağlanmış olur.","label":0} {"sentence":"Ziya Paşa, Ali Suavi ve Namık Kemal, Abdülaziz devrinde bu noktada ilgililerin dikkatini çekmişlerdi.","label":1} {"sentence":"Ahıska Türkleri, Sovyetler Birliği döneminde pasaportlarında Türk yazan tek Türk topluluğuydu.","label":1} {"sentence":"Metnin yapısı mantıksal olmalıdır bütünlükte.","label":0} {"sentence":"Kelimeler arasındaki ilişki, kelimelerin cümle içerisindeki yerleriyle ifade edilir.","label":1} {"sentence":"Yedinci üniteleri Türkçenin diğer dillerle etkileşimini ayırdık.","label":0} {"sentence":"Velhasıl, oğlan bu gemide oradan oraya uğraya uğramaya, ülke ülke gezmeye başlıyor.","label":0} {"sentence":"İkincisi; diplomatik sahada milletlerarası bir meselenin tartışılması ve incelenmesi amacıyla meydna getirilen toplantıdır.","label":1} {"sentence":"Sözcükler yaşayan tümceler içinde kuru varlıklar olmaktan çıkar, yaşarlık kazanır.","label":0} {"sentence":"İngilizcede de, Türkçede olduğu gibi, çoğul ekinin biçimbirimciklerinin dağılımı kurallıdır.","label":1} {"sentence":"Ayrıca isimler, isimlere cümlelerinde yüklem olarak kullanıldıklarında ekfiil alabilir: Bu, ağaçtır.","label":0} {"sentence":"Ve her öğrenci belirlenen tarihte sunumunu sınıfta, arkadaşların karşısında yapar.","label":0} {"sentence":"Evrense Dilbilgisinde İlke ve Değiştirgenler EDde iki önemli kavram vardır: İlkeler ve Değiştirgenler.","label":0} {"sentence":"Burada bir kez olması nedeniyle dilbilgisi terimi üzerinde duracağız","label":0} {"sentence":"Nadiren de olsa karın, karın, karın vd. eşsesli kelimelerinin birbirlerinden ayırmak üzere de kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bir ek, örnek olarak -cAk ek, oyuncak kelimesinde olduğu gibi kelimenin türünü değiştirmeden de görev yapabilir.","label":0} {"sentence":"Dillerin sınıflandırılmasında en fazla kullanılan ölçüt kökenleriyle ilgili, yani genetik sınıflandırmadır.","label":1} {"sentence":"Görülüyor ki, bir SÖZLÜKBİRÎM, anadil konuşucusunun zihninde listelenmekte, bir sözcükbiçim ise üretilmiş dilde ortaya çıkmaktadır.","label":0} {"sentence":"İlk roman örneği olarak Şemsettin Saminin Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat (1872) adlı eseri kabul edilmektedir.","label":1} {"sentence":"Türkçede de bu ek sayı ifade eden sözcükler istediği için yine türetimde anlamsal sınırlılığa değil örnektir.","label":0} {"sentence":"Cümle içinde zarf, sıfat, isim olabilirler; belirtebilirler niteleyip olabilirler ismi","label":0} {"sentence":"2. Bu tür ses olaylarının nasıl dair daha önceki bölümlerde ayrıntılı bilgi verilmişti.","label":0} {"sentence":"Unvan grubu eksiz değil olarak yan yana gelen bir kelime grubudur.","label":0} {"sentence":"Yeni kavramlar için her dil kendine özgü söz yapımı araçlarına ve tekniklerine sahiptir","label":0} {"sentence":"Böyle olunca kendi soydaşlarının hürriyet ve bağımsızlıklarına kayıtsız davranması elbette uygun görülemez.","label":1} {"sentence":"Hālbuki kırmızı ağaçlar tanımlamamışından sonra yeşil ağaçlar tanımlaması getirilmeliydi.","label":0} {"sentence":"Öyleki ünsüzlerin bir bölümü Türkçe kökenli sözcüklerde hiçbir pozisyonda, bir bölümü ise söz başında veya sonunda bulunamazlar.","label":1} {"sentence":"Etken-Ettirgen Ettirgen çatı diğer çatı ulamlarından farklı olarak eylemin temel üye sayısını artıran bir süreçtir.","label":1} {"sentence":"Unvanlar grubu olan bazı isimler kalıplaşarak yer ismi olabilir.","label":0} {"sentence":"Dua denildiğinde akla ibadethane gelmekle birlikte esasen dua etmek için özel bir mekana gerekli değildir.","label":0} {"sentence":"Ölçünlü Türkçe yada yabancı, yarın gibi bir iki sözcüğün dışında, birincil uzun ünlü bulunan sözcüklerin tamamı yabancı kökenlidir.","label":0} {"sentence":"Cumhuriyet devrimlerinin ilk şehidi olan asker öğretmen Mustafa Fehmi Kubilayın şapkası da burada yer almaktadır.","label":1} {"sentence":"Öyleyse uyaranın ya da dil verisenin önemi bu doğuştancı yaklaşımda dil düzeneğinin varlığına oranla daha az ölçmedin.","label":0} {"sentence":"Örnek (3)teki İngilizce hem de Türkçe tümce o dillerin sözdizim kurallarına uygun olarak üretilmiş kurallıdır.","label":0} {"sentence":"Almancada Gemüt adından türemiş olup çok geniş bir kullanım alanı bulunan gemütlich sıfatının olumlu karşılığı yoktur.","label":0} {"sentence":"Ne iyi şey, demek yaprakları bile siyah görünen bu karanlık ve can sıkıntısı memleketin asıl baharı kış aylarında başlıyor.","label":1} {"sentence":"Öyleyse, sesbilimsel ölçüt de tek başına yeterli bir tanı yöntemlerdir.","label":0} {"sentence":"Tomsen tarafından okunmuş, ilk yayınsa ise Alman asıllı Rus türkolog W. Radlof tarafından yapılmıştır.","label":0} {"sentence":"Klasik sonrası devirde de başta dini ve edebi olmak üzere pek çok eser yazılmıştır.","label":1} {"sentence":"Belki onlar seviyorlar da varmıyorum ben farkına.","label":0} {"sentence":"Ses bilgisi, semantik olarak da adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Çocuğun uyuma eylemi, uyanması, ovuşturması, düzeltmesi ve şaşkın olmasından önce, bunlar da konuşma süresinden önce gerçekleşmiştir.","label":0} {"sentence":"Bir dilin mecaz varlığının çeşitlenmesinde ve anlatım gücünün artmasındaki en başta gelen unsur o dilin mecaz dünyası olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Klasik Öncesi Devir, bu edebiyatın oluşmadan gelişme devridir ki bu dönemde Lütfi ve Sekkaki gibi önemli şairler yetişmiştir.","label":0} {"sentence":"Eğer yaşanılanı istediğimiz fıkra, dinleyenler tarafından bilinmiyorsa ancak o zaman fıkranın tamamını anlamak yolunu seçeriz.","label":0} {"sentence":"Türklerin nasıl kendilerine has bir dilleri ve edebiyatları varsa müzikleri, resimleri ve mimarileri de vardır.","label":1} {"sentence":"Sıfır İşareti: ø Ortası eğik çizgili sıfır işareti düşmüş veya artık kullanılmayan ses ve biçimleri göstermek için kullanılır.","label":1} {"sentence":"Garbage tür eklerin çoğu, sadece basit bir türetim yapmaz; türetimin yanında cümlede büyük sözdizimsel etkileri, yaptırım güçleri vardır.","label":0} {"sentence":"Konuşma dilini yazı diline yaklaştırmak ise, bu yöndeki yaygın beklentilere rağmen, alışılmış bir durum değildir.","label":1} {"sentence":"3. Sağlıklı bir çocuğun bu yaşta sahip olduğu dil becerisi tahmin edilenin çok ama çok daha karmaşıktır.","label":0} {"sentence":"Orhon yazıtlarında Türklerin Tibet yakınlarına kadar güneyde sefer ettikleri anlatılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Türk edebiyatına keman, Tanzimatla birlikte gelmiştir.","label":0} {"sentence":"Fiil, yüklem olma gücünü kaybetmediği için bu ekler, çekim eklerine benzer özellikler de taşırlar.","label":1} {"sentence":"Dil bilimsel açıdan diller yapıları, cümle tipleri vb. ölçütlerle sınıfandırılabilir.","label":1} {"sentence":"Diller ihtiyaç halinde yeni ses, biçim, sözdizimi kalıpları da geliştirebilmektedirler.","label":1} {"sentence":"Geçişsiz fiillere edilgenlik eki getirildiğinde cümlede yalın durumda bir öge bulunamaz.","label":1} {"sentence":"Ancak kelimenin ne olduğunu akademik olarak tanımlamak, ilk bakışta göründüğünden daha zordur.","label":1} {"sentence":"Öznenin, 1. çoğul kişiye ait olan evin içinde olduğunu gösteren bir de eki onunu takip etmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu tanıış, sözcüğün tek başına cümle kurabilen ve en az bir bağımsız biçim birimden oluşan bir birim olduğunu ifade eder.","label":0} {"sentence":"Her ünsüz, anlam ayırıcı sesbirim olarak, en azından bir özelliğiyle diğerlerinden ayrılır.","label":1} {"sentence":"Dilin ağız boşluğunda yatay bir düzeyde bulunduğu noktaya göre ağız boşluğu ön, orta ve arka olmak üzere üç ayrı bölgeye ayrılır.","label":1} {"sentence":"Bilim insanları, İrlanda dilinin uzak geleceğinin bugün altmış yıl öncesine göre daha güvenli olmadığı kanısında.","label":1} {"sentence":"Bağımlı biçimbirimler, yani ekler, eklendiklerin konuma göre önek, içek ve sonek olarak adlandırılırlar.","label":0} {"sentence":"Sayılar grubu, söz diziminde, fiil ve zarf görevinde kullanılır.","label":0} {"sentence":"Ancak bunlarda bile sözlü dile ait pek çok özelliği yazıda vermek mümkün değildir.","label":1} {"sentence":"Öğrenci hazırladığı metni öğretim elemanına verir, kendisi de sınıfın huzurunda hazırladığı konuyu başka cümleleriyle anlatır.","label":0} {"sentence":"2. Bunun nedeni emir 2. tekil kişi dışında, eylemlerin de ancak bir çekim eki alarak kullanılabilir.","label":0} {"sentence":"Söz konusu ayrım, fiil çekimindetir de sonradan ortaya çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Günümüzde en geçerli ve yaygın yabancı dil nit QN eliği kazanm OPmış olan İngilizce, pek çok dili etkilemektedir.","label":0} {"sentence":"Oysa yarın yaşanmamıştır, olgusal değildir ve birinci grupla karşıtlık ilişkisi içindedir.","label":0} {"sentence":"Dil incelemelerinde dilin en küçük birimi olarak sesler görmez.","label":0} {"sentence":"Sosyal medyada Türkçeyi doğru ve etkili kullanmak konusunda bilgilendirici yayınlar ve kamu spotları oluşturulabilir.","label":1} {"sentence":"Bu tür kar kazanç sözcüğündeki /k/ sesidir seslerden biri de.","label":0} {"sentence":"Uluslararası yayınlarda kullanılan fonetik ve fonoloji terimleri Türkçede de alışılmışır.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle ünlü ile biten bir sözcüğü ünlü ile başlayan bir ek alındığında araya yardımcı ses girebilir: oda-y-a vb. (bk. Heceleme)","label":0} {"sentence":"Eğer dil göstergeleri soyut olmasaydı tek tek her elma için ayrı bir ad verilmesi gerekiriyor","label":0} {"sentence":"Türkçe Kökenli Sözcüklerde Bulunmayan Ünsüzler Türkçe, ünsüzler açısından kendine özgü bazı özelliklere sahiptir.","label":1} {"sentence":"Okuyucuların önerilerini, öğrencilerimizin sorularını bizimle paylaşmalarından mutlu oluruz.","label":1} {"sentence":"Bu sistem kendi basında düşünceleri de şekillendirir, bireyin zihinsel aktivitelerde kullandığı bir program ve rehber işlevi görür.","label":0} {"sentence":"İlgi Grubu: İlgi hali eki getirilen bir isimle iyelik eki düşmüş diğer bir ismin bir araya gelmesiyle oluşmadı.","label":0} {"sentence":"Yine artmaz sözcüğü hem bundan sonra hem de artan, fazlalık anlamlarına gelebilmektedir.","label":0} {"sentence":"Gerçi bu gönül rahatlığıyla başvurulacak bir tedbir değildir.","label":1} {"sentence":"Bu sözlük, Türkçenin çok değerli bir tablosudur ve yazı dili ihtiyaç duyduğu pek çok sözcüğü buradan alabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Köktürkçe döneminde sade bir dil kullanması rağmen Uygur Türkçesi döneminde Türk diline oldukça fazla yabancı sözcük girmiştir.","label":0} {"sentence":"Burada da virgül sonra birbirlerine nesnesi getirilirse anlatım bozukluğu ortadan kalkar.","label":0} {"sentence":"Addan eylem yapan ekler için de avlamak ve aralamak sözcüklerindeki -la ekini gösterilebilir.","label":0} {"sentence":"Benzer veya ortak niteliğe sahip nesneleri birbirinden ayırmak, ayırıcı özelliklerine göre isim vermek ve onu ayrı kılmak gerekir.","label":1} {"sentence":"Gramer bakımından basit ya da karmaşık bütün diller, bugün itibarıyla her türlü ileri teknoloji araçlarından çok daha gelişmemiştir.","label":0} {"sentence":"Batı dillerinde yaygın olan ve Türkçe kaynaklarda *der* görülen morfem de aynı anlamdadır.","label":0} {"sentence":"Yapım ekleri, isim ve fiillerin kök ve gövdelerine eklenerek yeni hayvanlar ve eşyalar türetir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca Karadenizin kuzeyi ile Kafaslar bölgesinde Kuzey Türkçesiyle Ermeni harfi dini bir edebiyat oluşmamıştır.","label":0} {"sentence":"Bu, Türkler arasında milli birliği tesis ettiği için göz önünde olmalı gereken ciddi bir husustur.","label":0} {"sentence":"İnternette ve özellikle sosyal medyada Türkçenin öğe dizilişi ve ses uyumu kurallarına dikkat edilmemektedir.","label":1} {"sentence":"Böylece hem olay gerçek olarak algılanacak hem de konuşucu bu gerçekliğin onayı konusunda sorumluluk alacaktı.","label":1} {"sentence":"Sosyal medya; hızına, değişimine ve gelişimine yetişilmesi oldukça güç, evrensel bir dünyadır.","label":1} {"sentence":"Sıfat ögesi olarak birden fazla sıfat kullanılıyorsa araya virgül konur; en son gelen sıfat ögesi ile isim arasına virgül konmaz.","label":1} {"sentence":"Bu kullanım sınırlılığı, seçilen sözcük türünü temsil eden üyeler kümesi için de geçerlidir.","label":1} {"sentence":"Sıfat tamlamasını oluşturan tamlayan veya tamlanan, bazen de ikisi her birden kelime grubu olabilir.","label":0} {"sentence":"Kıpçakça, Arap ve Fars dillerinin yoğun biçime etkilediği Harezmceden gelişen iki yazı dilinden biridir.","label":0} {"sentence":"Bu durum, zaman zaman sanki be di bir ünsüz varmış gibi yanlış anlaşılmalara yol açmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu dil merkezleri, herkesin beyninde aynı bölgelerde oluşmuştu.","label":1} {"sentence":"Bir başka şeydir olmak o. Osman, kendisini, bunu anlamak için, bunu kavramaya mecbur sayıyor.","label":0} {"sentence":"Bizim çamlar devirmek deyimi de buradan dilimize yadigar kalmıştır.","label":0} {"sentence":"İsim ve fiil kökleri, morfolojik açıdan alabildikleri çekim ekleri yardımıyla birbirlerinden kesin olarak ayrılırlar.","label":1} {"sentence":"Niteleyicilerin zorunlu öge olarak kullanılışı bir başka alan da yüklemcil konumudur.","label":0} {"sentence":"Bu kitapı okuduğun zaman sen de tarihi ve edebiyatı kültürü öğrenmiş olursun.","label":0} {"sentence":"Ne kötü şey, demek yaprakları bile siyah görünen bu karanlık ve can sıkıntısı memleketin asıl baharı kış aylarında başlıyor.","label":0} {"sentence":"Eklenme, sözcüğün yapım eki veya çekim eki almasıdır.","label":1} {"sentence":"Ancak, Knight, araştırmalarının en az kesinlik içeren bölümünün tarihlendirmesi olduğu uyarısını yapıyor.","label":0} {"sentence":"Hazırlanmak lazımdır.","label":1} {"sentence":"Bu cümlede hem kesinlik, hem de olasılık bildiren sözcükler bir arada kullanıldığı için anlatım bozulmuştur.","label":1} {"sentence":"Nadiren sıfat, unvan ve akrabalık bildiren unsurlar birleşik isim olabilir ilk grupunu.","label":0} {"sentence":"Ne vasat ki yazı dilinde tek biçimsel tekli düşünce temelsizdir.","label":0} {"sentence":"Edebi metinlerde söz sanatlarına, mecazlara, teşbihlere, süslü, duygu yükleme anlatımlara yer verilebilinir.","label":0} {"sentence":"İsimleşmiş olan kelime, biçimce gelecek zaman ekiyle aynı olmakla birlikte nesne alamaz duruma gelmiştir.","label":1} {"sentence":"Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Kuzey Kıbrıs, Özbekistan, Türkmenistan Türk Cumhuriyetleri bu günəşin yeni ışıklarıdır.","label":0} {"sentence":"Her saniye yeni içerik ve kullanım alanı /şekli üretilen bir konuda son sözü söylemeye çalışmak anlamsız bir çaba olacaktır.","label":1} {"sentence":"Ancak, biri diğerini nitelediği veya belirttiği için sıfat özelliğini kazanmaktadır.","label":1} {"sentence":"Ankara: TDK. Kaynakça Biçimbilim-III: Çekimsel Biçimbilim 156 Kornfilt, J. (1997). Turkish.","label":1} {"sentence":"Kimi deyimler belirli dillerde özgü olsa da bunların farklıları başka dillerde de görülebilir.","label":0} {"sentence":"Her şeyden önce dil kültürün taşıyicısı ve tanığıdır.","label":0} {"sentence":"Türkçe kökenli sözcüklerde kısalık, /ğ/ sesinin bulunduğu durumlar başta olmak üzere ikincil olarak gerçekleşir (bk. Uzunluk).","label":0} {"sentence":"Dönüşlülük eki farklı anlamsal değerlereda sahiptir.","label":0} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesiyle çoğu manzum birçok eser vücuda getirmiştir.","label":1} {"sentence":"Bazı cümleler şekilce olumsuz olduğu halde anlama olumsuzdur.","label":0} {"sentence":"Ama sözcüklerdeki anlam ayırıcı öge diğer seslerden bağımsız olarak ortaya çıkmazsan.","label":0} {"sentence":"Türkçenin, Çin harfleriyle yazılması için çeşitli girişimler başlatılmışsa da bu çabalar, tepkiler yüzünden yarıda kalmıştır.","label":0} {"sentence":"Ötümlülük/ ötümsüzlük özelliğinin yanı sıra, doğal alt ana sınıf oluşturan diğer özelliklerden.","label":0} {"sentence":"Dolapları, bohçaları, şurayı burayı (Sevinç Çokum, Gülyüzlüm, s. 67) Kavak yeli kanı kaynatır.","label":1} {"sentence":"Örnekteki sıralı cümlemin hem öznesi (annem) hem de nesnesi (beni) ortak bağımsız sıralı cümledir.","label":0} {"sentence":"İşaret zamirleri, işaret sıfatı olarak da kullanılan ögelerdir.","label":1} {"sentence":"Bu sebeple ünlem grubu cümlenin dışında olmakla birlikte anlamın dışında bulunan dil birimidir.","label":0} {"sentence":"Vitrinde gördüğü elmas yüzükle geçmişe dalmazdı.","label":0} {"sentence":"Türkçede kaydedilmiş bazı dil sürçmeleri şöyledir: Saba çarfetmiyorum Gazla kaş arası Çat taslasın...","label":1} {"sentence":"Altıncı ünitede ayrıntılı bir biçimde Türkçenin anlatım gücü ve söz varlığı üzerinde durduk okuyoruz.","label":0} {"sentence":"Sarı > kırmızı geniş gösterge örneğidir, örnek aynı zamanda oluşum noktası bakımından farklıdır.","label":0} {"sentence":"Bu kitap, dillerin nasıl ve neden yok olduğunun öyküsünü anlatıyor.","label":1} {"sentence":"Çünkü yazım dışında kalan alanlarda kural koymak güçtür.","label":1} {"sentence":"Bunlar genellikle, isim-fiil, sıfat-fiil veya zarf fiil gruplarından kısalarak kalıplaşmıştır.","label":1} {"sentence":"Hatta kiminin ünsüzler düşmesi örnekleri sadece konuşma dilinde görülür.","label":0} {"sentence":"İkilemedeki yer alan sözcüklerin ikisi de Türkçe, biri Türkçe biri alıntı, ya da her ikisi de alıntı olabilir.","label":0} {"sentence":"Bu kaynakların önde gelenlerinden biri de o yazı dilinin sınırları içerisinde bulunan bölge lezzetleridir.","label":0} {"sentence":"Türkçede bu yönde bir eğilim vardır, ancak tamamen değildir.","label":0} {"sentence":"Örneğin, Ecem eve git-ti tümcesi iki farklı şekilde ele alınabilir.","label":1} {"sentence":"Alçalan ezgi [\\\\], yükselen ezgi ise [/] işaretleri ile gösterilir.","label":1} {"sentence":"Türk dil ve lehçelerinin yazımı için uygun bir alfabe olmamıştır karşılık uzun süre kullanılmıştır.","label":0} {"sentence":"Kök, Gövde, Taban Ekler kullanılarak yeni biçimler ortaya çıktıkça, bunlar yeni adlar alırlar.","label":1} {"sentence":"Kısaltma gruplar iki isim unsurundan oluşup ikinci unsur, genelde bir nitelik ismidir.","label":0} {"sentence":"Bunlar da binlerce yıllık bir gelenek meydana getiriyor ve bütünlüğümüzü.","label":0} {"sentence":"Örneğin, Çankaya sözcüğündeki ilk ünlü a, ünsüz yanındaki geniz ünsüzü /n/nin etkisiyle genizsilleşerek /Çãnkaya/ şeklinde söylenir.","label":0} {"sentence":"Ancak, Knight, araştırmalarının en az kesinlik içeren bölümünün tarihlendirme olduğu uyarısını yapıyor.","label":1} {"sentence":"Yazı dilinin kimi sözcükleri bilim, sanat, spor vb. alanlarda özel anlamlar kazanır ve terim olarak kullanılır krş. şifre.","label":0} {"sentence":"Türkçede heceyi ünlü kurduğu için sadece ünlüye","label":0} {"sentence":"Göktürkçe, Türk Tengri inancındaki Türklerin, bozkırda getirdikleri Runik yazılı metinlerden ibarettir.","label":0} {"sentence":"Dilekçeler, kişinin herhangi bir devlet dairesine yazarken, istek ve şikayetlerini bildirdiği bir tür iş mektubudur.","label":0} {"sentence":"Türkçede, isimden bağımsız bir kelime türü olarak sıfatın bulunmadığı şeklinde yaygın bir görüş varsa de bu doğru değildir.","label":0} {"sentence":"Cümle başı bağlaçları (ancak, fakat, hatta, lakin, yalnız vd.) aralarında bulunduğu cümleler birbirine bağlar.","label":0} {"sentence":"Bir dilin dilbilgisi dört ana bileşenden oluşur: sesbilim, biçimbilim, sözdizim, anlambilim.","label":1} {"sentence":"Bu çabalara karşın yabancı kaynaklı sözlerin dilimize girişi her geçen gün biraz daha artmaktadır.","label":1} {"sentence":"Özel adlardan kurulup ikileme yapılan mağazaların sayısı fazla değildir: Çinden Maçine, Hanyayı Konyayı gibi birkaç örneği görülür.","label":0} {"sentence":"Birleşik fiiller, birinci kelimenin sayı veya renk olmasına, getirilen yardımcı fiillere göre türlere ayrılır.","label":0} {"sentence":"Bu cümlenin düzeltilmiş hali şöyle olmalıdır: Hiçbiri bana inanmamış, hepsi beni yalancılıkla suçlamıştı.","label":1} {"sentence":"Türkçenin ses bilgisi açısından en önemli özelliklerinin başında ses uyumları gelir.","label":1} {"sentence":"Hece düşmesi eklenme veya birleşme sırasında gerçekleşebilir.","label":1} {"sentence":"Çocuklar kitabı yalnızca okudular.","label":1} {"sentence":"Sosyal medya platformlarının insanlar üzerinde olumlu ve olumsuz farklı etkileri olabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Aynı şekilde yazısı olmayan bir dil de dilbilimsel anlamda sahip olduğu potansiyel açısından İngilizceden daha fakir değildir.","label":1} {"sentence":"Hikaye ve rivayet anlatımlarında birleşik çekim ek genellikle son cümleye getirilir.","label":0} {"sentence":"Ünlülerle ilgili ses olaylarının çoğu, bu dört özellikten dönüşmesi birinin başka bir şeklinde gerçekleşir.","label":0} {"sentence":"Benzer bir durum mavi-msi ile yeşil-u-msu örneklerinde de görülür.","label":0} {"sentence":"İki ünlü iki ayrı hecede de yan yana gelir ancak birleşik sözcüklerde bu mümkün olabilir.","label":0} {"sentence":"Denemede, kitapta olduğu gibi savunulan düşünceyi ispatlamak gibi zorunluluk yoktur.","label":0} {"sentence":"Kitabın bütününde gözetilen amaç, öğrencinin her gün kullandığı ve işittiği dili kavramasına yardımcı olmaktır.","label":1} {"sentence":"Her dilin kendine özgü bir yapı ve işleyişi vardır.","label":1} {"sentence":"İkincil uzun ünlü ise kısa ünlünün büzülme vb. çeşitli ses olaylarıyla sonradan uzun ünlü haline gelmesidir.","label":1} {"sentence":"Diyelim ki, aşağıdaki gibi bir ürün tasarlandı ve sizden de buna bir ad vermeniz istendi.","label":1} {"sentence":"Anadili konuşucuları, konuştukları dilde bir yapının dilbilgisel olup olmadığına dair dilbilgisellik değerlendirmeleri yapabilirler.","label":1} {"sentence":"Aynı işlevdeğ + -mAk gerek ve -mAk lazım kalıbıyla kurulan cümlelerde de özne bulunmaz.","label":0} {"sentence":"İçeyerleştirme İlkesi de var olan bir insanda her dilinde özelliktir.","label":0} {"sentence":"Çünkü konuşucma sırasında sesler gerçekte bırbırınden ayrı söylenmezler, aralarında herangı bır dğğal kesntı yoktur.","label":0} {"sentence":"Bu millet, istiklali uğrunda canı pahasına da olsa tarihinin sorumluluğu içinde; -Ya İstiklal ya ölüm! demesini bilmiştir.","label":1} {"sentence":"Tonlama tonlama konuşması sırasında sesin perdesinin değişmesiyle olur melodik perdeleme ve dalgalanmadır.","label":0} {"sentence":"İhsan ölürken benim bir şey söylemek istedi.","label":0} {"sentence":"Türkçe yazılı metinlere baktığımızda bu tür yapıların çoklukla tasvire dayalı türlerde kullanıldığı görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Anlamı ise umut verici küçük bir belirti ile doyurucu sonuca ulaşılmaz.","label":0} {"sentence":"Türk toplumunun, dil malzemesi bulunmayanlık dönemlerine ait kültürel verilerse, genellikle çıkarımlara ve tahminlere dayanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Tekrar grubunu oluşturan ögelerin arasına mX, dA, ama gibi edat ve bağlaçlar getirilerek pekiştirilebilmektedir.","label":1} {"sentence":"Kazak makinede yıkanırken tenis toplar dönen kazan içerisinde bir o yana bir bu yana gidip tüylerin toplaşmasını önlüyormuş.","label":0} {"sentence":"Toplumun benimsediği bir söz, artık dilin malı olmuş demektir.","label":1} {"sentence":"Bu sesler Türkçede bağlama ünlüsüydü, yardımcı ses gibi adlarla anılır (bk. Yardımcı Sesler).","label":0} {"sentence":"Örnek: Duydukları karşısında sokağın ortasında öylece kalakaldı.","label":1} {"sentence":"Birleşik isim huzuru: Birleşik isim huzuru, iki veya daha fazla ismin yan yana gelerek bir varlığa/nesneye özel bir ad olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Bugün ota yakın Türk kökenli edebi dilde söz edilmesi kısaca böyle bir geçmişe sahip.","label":0} {"sentence":"Dilbilimi, geleneksel filolojik dil çalışmalarından ayıran da bu bilimsel yöntemdir.","label":1} {"sentence":"Türkçenin Yapısı ve İşletme Biçimi Yukarıda açıklandığı üzere Türkçe, eklemeli diller grubunun en tipik üyesidir.","label":1} {"sentence":"Beşinci bölümde de değinildiğiniz gibi, ekler anlam ve görevlerine göre türetim ve çekim ekleri olarak iki grupta toplanır.","label":0} {"sentence":"Bugün var İbrani harfi Türkçe belgeler, Hazarların torunları olduğu kabul edilen Karay Türklerinden kalmadır.","label":0} {"sentence":"Dil ile gerçekleşen iletişimde çift yönlü bir bilgi akışı vardır.","label":1} {"sentence":"Sayı isimlerinin sayı sıfatı olarak kullanılmasıyla oluşturlar.","label":0} {"sentence":"Aşağıda bu terim betimlerden sık sık karşımıza çıkanlar ele alınmaktadır.","label":0} {"sentence":"Soru sıfatı bir hayvanla birlikte, soru zamiri ise ismin yerine kullanılır: Hangi (devir) (sıfat)?","label":0} {"sentence":"Masanın üstündeki kitaplar kimin? b. Bağlaç olan ki, cümle içerisinde devamlı bağımsız bir kelime olarak ayrı yazılır.","label":1} {"sentence":"Fakat insan, kafasının içinde bir nizam tesis edemezse, dışarıda onu nasıl?","label":0} {"sentence":"Konuşmada ağız veya çıkan sözü, yazılı anlatımda olduğu gibi silmek, düzeltmek imkanı yoktur.","label":0} {"sentence":"Ancak, böyle bir varsayımı doğrulamak açık, eksik ve bilimsel yeterli kanıt yoktur.","label":0} {"sentence":"Sanal dünyada dilin yepyeni varyantları ortaya çıkmış, yabancı birinin iletişim biçimleri gelişmiştir.","label":0} {"sentence":"Bu algı birbiriyle hiç ilgisi olmayan bağımsız iki olgunun (din ve yazının) birbirine karıştırılmasının da sebebi olmuştur.","label":1} {"sentence":"Hangi renk ışık yandığında sürücü ve yayaların nasıl hissedeceği üzerinde daha önceden anlaşmaya varılmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu anlatım biçiminde düşünce bir olay içerisinde okuyucuya hissettirilmeden.","label":0} {"sentence":"Kültür denilince ilk akla gelen dildir şey.","label":0} {"sentence":"Bu ünsüzlerden birisini taşıyor olması çoğu durumlarda bir Türkçe kökenli olmadığı da işaretidir.","label":0} {"sentence":"Yarınki açılış yemeğine tanımadığım bildiğim ne kadar ahbabım varsa davet ettim; dolayısıyla her şey fazlasıyla bol olsun.","label":0} {"sentence":"Böyle bir dil halkın ne düşüncede ne de başka herhangi bir konuda ilerlemesine olanak yoktu.","label":0} {"sentence":"Dillerin sınıflandırılma ölçütler izler tarihsel gelişimlerini veya dilleri arasında ilişkilere dayandırılır.","label":0} {"sentence":"Nesne, ettirgen yapıya aynen taşındığı etken cümlenin öznesi, yukarıdaki örnekte olduğu gibi nesne pozisyonuna taşınamaz.","label":0} {"sentence":"Eğer Arap alfabesinde olduğu gibi hareketler varsa, bunlar küçük harfe gösterilir.","label":0} {"sentence":"Ancak yüklem olan ısındık eylemindeki -k kişi ekinden eylemi gerçekleştirenin biz olduğu anlaşılıyor.","label":1} {"sentence":"Bu durumlar şöyle sıralanabilir: Bir nedenlilik ilişkisinden söz edilebilir yansıma (onomatope) denilen sözcüklerde.","label":0} {"sentence":"Örneğin, bazı kuralcılara göre Türkçede devrik tümce kullanmak Türkçe değildir.","label":0} {"sentence":"Ancak yararlı olacağı düşünülen durumlarda, daha öğretici olacağı düşüncesiyle tekrar yoluna gidilmiştir.","label":1} {"sentence":"Söyleyiş Sesbilgisi Konuşurken çıkardığımız sesler bir hava akımının solunum sistemimiz içinde yer değiştirmesi sonucu oluşmaktadır.","label":1} {"sentence":"Aynı meyve dilin'nde mesela şeftalinin adı neden değiştirilemez?","label":1} {"sentence":"Belirtisiz ad tamlamalarında tamlayan yardımcı öge, iyelik ekinin olduğu tamlanan ise temel (asıl, ana) ögedir.","label":1} {"sentence":"Türkçeden en fazla sözcüğün geçtiği dil Sırpçadır.","label":1} {"sentence":"Somut olmayan, manevi kültür unsurlarının dil, önemli bir rol üstlenir aktarımında.","label":0} {"sentence":"Modern Kıpçak dillerinin ses, biçim özelliklerinin birçoğu Codex Cumanicusta görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Çalışmanın bu düzeye gelmeden bir liste olarak düzenlenmesinde ve ilgili kimselerin eleştirisine sunulmasında yarar gördük.","label":1} {"sentence":"Sahanın çok önemli adlarının vurgunun yerli, türü ve işlevleri konusunda çelişen tespitleri, bunu açıkça gösterir.","label":0} {"sentence":"Bu iki örnekler özellikle akraba dil/lehçeler arasındaki sınırları çizmenin zorluğunu göstermektedir.","label":0} {"sentence":"Diller, belirtildiği şekilde ağızlara bölünüzelirken bir tarafan da bu ağızlardan biri, bir ülkenin yazı dilinin temelini oluşturur.","label":0} {"sentence":"1908e kadar Antalya, imparatorluğun Fizan gibi bir sürgün yeri idi.","label":1} {"sentence":"Eski Türklerde de, bugün olduğu gibi Vatan kutsaldı. Vatan Sevgisi, bir ahlaksızlık ölçüsüydü.","label":0} {"sentence":"Ancak sanılanın tersine Osmanlı dönemimde Türkçe sadece alıcı dil durumunda değildi.","label":0} {"sentence":"Çocuğun uyuma eylemi, uyanması, ovuşturması, düzeltmesi ve şaşkın olmasından önce, bunlar da konuşma zamanından önce gerçekleşmiştir.","label":1} {"sentence":"Dil-kültür ilişkisinin üzerinde duracağımız son boyutu, kültürel dinamizmin dile de izlenebilmesidir.","label":0} {"sentence":"İlgi Grubu: İlgi hali eki getirilen bir isimle iyelik eki düşmüş diğer bir ismin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":1} {"sentence":"Ekler kendilerinden daha çok anlamsız parçalara bölünemez.","label":0} {"sentence":"Yeni kavramlar için her dil, kendine özgü söz yapımı araçlarına ve tekniklerine sahiptir.","label":1} {"sentence":"Bu çok anlamlılık, sözcüğün kullanım süresiyle ilgili olarak sonradan oluşmuş bir durumdur.","label":1} {"sentence":"Dilbilgisinin farklı bölümleri arasına kesin sınırlar koymak, her zaman mümkün değildir.","label":1} {"sentence":"O mutlu günde yaşlı kadınlar halay, delikanlılar türkü söylüyordu.","label":0} {"sentence":"Revirde bulduğum bir makası gibi kavradığım koğuşa uçmuşum uy anam.","label":0} {"sentence":"Baba sözcüğü ananın çocuk dilinde aldığı biçimdir.","label":0} {"sentence":"Yüksek derecede engellenmesiyle oluşan sesler ünsüzler; düşük derecede engellenmesiyle oluşan ünlüler kümesini oluşturur.","label":0} {"sentence":"Bu dönemde Atatürkün talimatıyla Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi, Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu kurulur mu?","label":0} {"sentence":"Öz geçmişinizi yazarken aşağıdaki noktalara dikkat etmeniz yararlı olur: Ne tür bir iş aradığınızı açıkça belirsünüz.","label":0} {"sentence":"Özetlenerek alınmış bölümün sonuna dipnot numarası konulur ve kaynak sayfanın altında belirtilir.","label":1} {"sentence":"Eklerin türetilemez envanteri bellidir.","label":0} {"sentence":"Osmanlı halkı Türkçe çoğunlukla konuşur.","label":0} {"sentence":"Bu bölümde hangi tekrar tipi bulunmaktadır? Bu satırları yazarken masallarımı süslemedim.","label":1} {"sentence":"Gramer bakımından basit ya da karmaşık bütün diller, bugün itibarıyla her teknoloji araçlarından ileri daha gelişmiştir.","label":0} {"sentence":"Elektronik iletişimdeki sınırsız özgürlük, dil-de çok özel çeşitlenmelere neden-olmaktadır.","label":0} {"sentence":"O, kendisinde Türklük şuurunun nasılı uyandığını ve pekiştiğini Bizim neslin gençlik yıllarına Osmanlık telkin ve etkileri hakimdi.","label":0} {"sentence":"Kitabın düzenleme ve düzeltmelerinde bize büyük destek veren Açıköğretim Fakültesi Dizgi Birimine çok teşekkür ederiz.","label":1} {"sentence":"Cümle çözümlemelerinde yükleme sorulan hiçbir şeyi? , kimseyi? soruları belirtili nesneyi buldurmaya yöneliktir.","label":0} {"sentence":"Kuruluşma sıralarında benimsenmiş oldular bu parolasiyle Fakültemiz ne kadar kıvansa yeridir.","label":0} {"sentence":"Sade olan gerekçeleri şu noktalar üzerinde toplanıyordu: Arap harflerinin yazılıp okunması güçlük göstermektedir.","label":1} {"sentence":"Bir paragrafta verilen temel düşünceyi kendi sözcüklerimizle kurduğumuz 153 yargı cümleleriyle ifade etmeliyiz.","label":1} {"sentence":"Örneğin, ev-i-n olarak görüldüğü gibi","label":0} {"sentence":"Buna göre, bir ses dizilimi ancak anlamlıysa sözcük olabilir.","label":1} {"sentence":"Özellikle bir kısmının ayrı, bir kısmının birleşik yazılması ciddi bir tartışma konusudur.","label":0} {"sentence":"Yukarda da belirtilirigibi bazı alfabeler yalnız onu kullanan topluluk ya da devletlerce Türkçenin yazımında kullanılmışlardır.","label":0} {"sentence":"Zeka, hayal, da duygu işlenmek insanı suretiyle saadete, insanlığı refaha ulaştırır.","label":0} {"sentence":"Bu yöntemle, nobranlaşır sözcüğünün nobranlaştı ve nobranlaşmış gibi başka biçimlerinin olabileceğini tahmin edebildik.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık Anadolu ağızlarında kök hecedeki kapalı /e/, önceki ünitelerde gösterildiği gibi, sesbim olarak kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Kısaltma grupları iki isimsi unsurundan oluşup ikinci unsur, genelde bir nitelik ismidir.","label":0} {"sentence":"Ünlüler vokal veya popüler yayınlarda sesli denildiği de olur.","label":0} {"sentence":"Tıpkı insanların sınırlı sayıda kelime kullanarak konuştuğu görüşlerinin savunulabilecek bir temeli olmaması gibi.","label":1} {"sentence":"Bu çok anlamlılık, sözcüğün kullanım süresiyle ilgili olarak sonradan bir durumdur oluşmuş.","label":0} {"sentence":"Çoğu büzülme örneğinde iki hece tek bir heceye dönüştüğü için bu ses olayı hece kaynaşması olarak da adlandırılır.","label":1} {"sentence":"Bunları yapabilmek için ise belli birtakım bilgi ve tecrübe ve tecrübelere sahip olması gerekir.","label":0} {"sentence":"Sesler, ses dizimi adı diyerek yan yana gelirken bu dizimi etkileyen birçok etken vardır.","label":0} {"sentence":"Kansu Uygurları 866 ile 872 yılları arasında Tibet egemenliğine son verdiler ve burada küçük bir devlet kurdular.","label":1} {"sentence":"O sıralarda kabilenin ancak dört beş yaşlısı Ubıhça birkaç söz hatırlıyordu, akıcı konuşabilense yalnızca Esençti.","label":1} {"sentence":"Bir paragrafta verilen temel düşünceyi kendi 153 yargı cümleleriyle ifade etmeliyiz.","label":0} {"sentence":"Bu uyarlama, Türkçe açısından önemli olan ses özelliklerinin eklenmesi, önemsiz olanların atılması şeklinde gelişir.","label":0} {"sentence":"Türkçe'de akucu [r], vurmalı [ř] ve ötürmsüz [r] sesleri karşıtsal dağılım içindedir.","label":0} {"sentence":"Bunun için, hatırlayabildiğiniz her şey listelemeye çalışın.","label":0} {"sentence":"Türkiye Türkçesi Türkiyenin karşısında, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde resmi dildir.","label":0} {"sentence":"Eklenmede ünsüzler ötümlüktsizlik açısından benzeşirler.","label":0} {"sentence":"Tanımlanan asıl konular doğrultusunda hazırlanan bu kitapta, dilin bir kültür meselesi olduğu fikrinden yola çıkılmıştır.","label":1} {"sentence":"Ayrıca tamlayan, tamlanan örneklerinde görüldüğü gibi terim türetmede daha işlektir.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık özel isimler doğrudan ismi oldukları varlıkları göstermeleriyle diğer isimlerden ayrılır.","label":1} {"sentence":"Zeka, hayal, duygu da işlenmek suretiyle insanı saadete, insanlığı refaha ulaştırır.","label":1} {"sentence":"Münazara şeklindeki tartışmalar daha çok orta öğretim öğrencileri arasında düzenlenmektedir.","label":1} {"sentence":"Bağımlı biçim birimler görevlerini yerine getirebilmeleri için bağımsız biçim birimlerine ihtiyaç duymazlar.","label":0} {"sentence":"Bu karşılık bulmada Türkçe, ekleme veya birleştirme diye adlandırabiliriz.","label":0} {"sentence":"Cümlede tek başına kullanılabilen, başka bir ögeye ihtiyaç duymayan biçimbirimlere bağımsız biçimbirimler denir.","label":1} {"sentence":"İşyerime geldiğimde sekreter hanım, anneniz aradı demez mi tok ona yüreğime biniyordu az daha.","label":0} {"sentence":"Bu da bazı adlar için sayı çekiminin sözlüksel olarak belirlendiğini göstermektedir.","label":1} {"sentence":"Bunala karşılık aynı sözcükler üçüncü cümlede ana cümleyi bitirmez.","label":0} {"sentence":"Uzaklaşma Grubu: Uzaklaşma hali eki getirilen bir isimle bir başka isim türden kelimenin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"Yumuşak g (ğ) ünsüzü Türkçeye özgü bir ses olmasına karşın asla söz başında bulunamaz.","label":1} {"sentence":"Bu sebeple, Türkçe sözcüklerde bulunabilen hece şekline sahip olanlarda bir sorun yoktur.","label":0} {"sentence":"Ses bilimi: Ses bilimi, diller üzeri bir yaklaşımla insan dilindeki seslerin fiziksel özelliklerini inceler.","label":1} {"sentence":"Türkçe kökenli bağlama edatları ise isim/fiil kökenli kelimelerin donuklaşarak edatlaşması sonucunu ortaya çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Ses telleri hava akımının geçişine hava akımını titreştirerek müdahale ederse üretilecek ses ünlü veya ötümlü ünsüzdür.","label":1} {"sentence":"Görüldüğü gibi söz dizilişindeki oynaklık da kurallara bağlıdır.","label":1} {"sentence":"Türkler tarih içinde Runik alfabe, Uygur alfabesi, Arap alfabesi gibi başka alfabeleri de kullanmaktadırlar.","label":0} {"sentence":"Bir sözcüğün bu ünsüzlerden birisiyle başlaması, kökeninin Türkçe olmadığını gösterir.","label":1} {"sentence":"Türkçede birbirlerinden vurgu farkı ile ayrılan 5 çift sözcük bulun.","label":1} {"sentence":"Bu yüzden, çekim ekleri, türetim eklerinden işlemek olarak anılırlar.","label":0} {"sentence":"Öteki öykü tarzıy ise, modern hikāye dediğimiz ol durum hikāyesidir.","label":0} {"sentence":"Çoklukla bu ekler her iki ögeye, nadiren de olsa yalnızca birinci veya yalnızca ikinci ögeye getirilerek kullanılır.","label":1} {"sentence":"Ona veriniz...","label":1} {"sentence":"Türkçede iki ünlü yan yana gelmez.","label":1} {"sentence":"Birleşen ögeler arasında yalnızca yapı bakımından değil vurgu, süre vb. bakımlardan da ilişkiler vardır.","label":1} {"sentence":"Standart dil ile ağızları veya farklı ağız gruplarını kesin sınırlarla birbirinden ayıracak dil bilim ölçütü yoktur.","label":1} {"sentence":"Zarf işleviyle kullanılırken de tıpkı sıfat olarak kullanılışında olduğu gibi bir çekim ekler alamıyor.","label":0} {"sentence":"Mümkün olduğunca konuyu sınırlandırmalıyız.","label":1} {"sentence":"Ancak sözcük aynı alfabenin kullanıldığı bir laflar alınmış olduğundan aslına göre yazma eğilimi vardır.","label":0} {"sentence":"Sensiz gideceksin.","label":0} {"sentence":"Olumsuzluk mA eki, eşitlik eki cA, araç durumu eki lA vb. gibi bir dizi ek vurguyu üzerlerine almaz.","label":1} {"sentence":"Tıpkı kipsel anlamlarda olduğu gibi, gelecek de henüz gerçekleşmemiş durum ve olaylarını ele alır.","label":0} {"sentence":"Diller, köken, yapısı, konuşuldukları bölge gibi konularda ölçütler göz önünde bulundurularak çeşitli gruplara ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Öne çıka ma da diller vurgu, ton, süre gibi özellikleri kullanırlar.","label":0} {"sentence":"Dil bir köprüdür.","label":1} {"sentence":"Dillerin bir normal sözlükleri, bir de deyim kitapları olur.","label":0} {"sentence":"Türler arasında dil insan bir özgü tür.","label":0} {"sentence":"Konuşma dili yazı diline yaklaştırmak ise, bu yöndeki yaygın beklentilere rağmen, alışılmıştır değildir.","label":0} {"sentence":"Türk dili, her ne kadar uzun tarihi boyunca komşu dillerden etkilenmiş ve ihmal edilmişse de pek çok bilim eseri ortaya koymuştur.","label":1} {"sentence":"Bu durum yazı dilinin daha durağan, konuşma dilinin açık olmaya ve değişmeye gelişmeye sonucunda oluşmaktadır.","label":0} {"sentence":"Örneğin; büyük şeklindeki ev biçimindeki sıfat tamlaması, sözcüklerin yerlerinin değiştirilmesiyle ev şeklinde olur büyük.","label":0} {"sentence":"Aslında diller zengin veya yoksul, gelişmiş veya az gelişmiş diye nitelendirilmesi, bilimsel bir yaklaşım değildir.","label":0} {"sentence":"Kim, kimler, kimi, kimleri, neyi, neleri yükleme sorulan sorularına cevap alınmaz.","label":0} {"sentence":"Biçimbirimler yüzey yapıda nedeni farklı biçimlerde ortaya çıkarlar?","label":0} {"sentence":"Okun tarafı açık eski biçimi, yeni olana kaynaklık edeni; uç kısmı gelişme sonucu ortaya çıkan daha yeni gösterir.","label":0} {"sentence":"Client/Server, Enkısmak, Uygulama Sistemler, vb. Bunlara karşılık bul-mayı düşünüyor musunuz?","label":0} {"sentence":"Buna göre de işaret sıfatları, soru sıfatları, belirsizlik (belgisiz) sıfatların, sayı sıfatları olmak üzere gruplara ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Çift Dudak Ünsüzleri Ciğerlerden gelen havanın dudakların kapandı sonucu engellenmesiyle oluşan ünsüzlerdir.","label":0} {"sentence":"Eklemeli bir dil olan Türkçe de köklerden ekler aracılığıyla sonsuz sayıda sözcük türetebilecek niteliktedir.","label":1} {"sentence":"Dil yalnızca bölgesinden bölgeye değil, etnik ve sosyoekonomik nedenlerle de farklılaşır.","label":0} {"sentence":"Eğer şöyle evinizin önünde iki tane ağaç varsa sabahları cıvıl cıvıl kuş sesleriyle uyuyabilirsiniz.","label":0} {"sentence":"Öyleyse, çekim ekleri da işlevsel biçimbirimler gibi sözlükbirimler arasındaki görevsel bağları gösterirler.","label":0} {"sentence":"Öyle ki bütün bu yazışmalar halk için değil katiplerle onların üst makamları için birer şifreden ibaretti.","label":1} {"sentence":"Titreşimli seslerde, ses içeriden açıkça duyulmazken titreşimsizlerde hiçbir şey işitilir.","label":0} {"sentence":"Dillerin akrabalığı ile kastedilen, iki farklı dillerin aynı dilin daha eski bir döneminden gelişmiş olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Bu eklerden sonra, her zaman, yan cümlenin öznesini gösteren bir iyelik eki gelir.","label":1} {"sentence":"İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur: Yeryüzünün tarihi veya modern bütün dilleri gerçek anlamda çok sistemlerdir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca bunların sayıca birden fazla olduğunu göstermeye yarayan biz, siz, onlar şeklinde çoğul biçim de vardır.","label":0} {"sentence":"Aynı parçalabilir ögelerden oluşan, yazılışları aynı olan bu iki sözcüğü doğal bir konuşur, metin içinde karıştırmaz.","label":0} {"sentence":"Ünlülerin Sınıfandırılması Ünlüleri sınıfandırırken kullanılabilecek kimi ölçütler vardır.","label":1} {"sentence":"Bunun nedeni ünlülerinin Ana Türkçe döneminde uzun olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Türkiye'nin bütün sıkıntıları kaynağındaki eğitimin kalitesizliği en önemli yeri tutmaktadır.","label":0} {"sentence":"Eklemeli Türetme Eklemeli türetme, basit sözcüklere türetim ekleri ilave edilerek karmaşık sözcükler oluşturma sürecidir.","label":1} {"sentence":"Burada Fransız sosyolog Durkheime göre kolektif bilinç bir toplumda bireysel olanların temsilidir.","label":0} {"sentence":"Pek çok dünya dilin etkilemiş ve onlara sayısız sözcükler vermiş olan Türkçe, yalnızca Arapça ve İngilizce karşısında gerilemiştir.","label":0} {"sentence":"Ne var ki, çaresizdirler ve Bilecik tekfürü ile aralarında önemli bir sürtüşme olmamıştır.","label":1} {"sentence":"Belirtili ad tamlamasında tamlayan ve tamlanan arasındaki düzeyi ilgi eki ile konur","label":0} {"sentence":"Bunlardan bazılarının kullanım genişken, bazılarının kullanım alanı daha sınırlıdır.","label":0} {"sentence":"Ürünlerin Türkiyede **üretinge** ve çoğunun da iç piyasada tüketilmesine karşılık adlarının yabancı olması düşündürücüdür.","label":0} {"sentence":"Akşam bize gel, evde yalnız annemle babam var. (edat).","label":1} {"sentence":"Dillerdeki sözcüklerin büyük bir oranı bir süreçç sonucu oluşmuştur.","label":0} {"sentence":"Sürekli değişim geçirerek kılıktan kılığa girme, bu dilin cansız bir yapı olduğuna işaret eder.","label":0} {"sentence":"Yine Arapça -iyet ekiyle biten söcüklerin sonundaki /t/ sesi eklenmede ötümlüleşmez.","label":1} {"sentence":"Hatta bir Azeriyle bir Erzurumlu arasındaki anlaşılabilirlik oranı Erzurumluyla mesela Denizlili arasındakinden yüksek de olabilir.","label":1} {"sentence":"Ünsüzleri ilgilendiren değişmeler sırasında bu ortak özelliklerden birini kazanma veya onlardan uzaklaşma önemli bir yer tutar.","label":1} {"sentence":"Söz Sonunda Kimi Ünsüzlerin Bulunamayışı: Söz sonunda /b/, /c/, /d/, /g/ ünsüzleri bulunmaz.","label":1} {"sentence":"Ama Türkçe temel alınarak Osmanlı devlet teşekkülünü destekleyecek bir standart dil yaratma ihtiyacı ortaya çıkınca yetersiz olmadı.","label":0} {"sentence":"Birçok dil, geçişsiz fiillerin edilgen yapılmasına izin vermez.","label":1} {"sentence":"Kazanç ekleri, eklendikleri sözcüğün anlamını da (ad, eylem, sıfat vb) değiştirebilir.","label":0} {"sentence":"hazırlıklarıyla taşınma haşır neşir oldular. -Vasıta zarf tümleci olarak görev grubu yapar.","label":0} {"sentence":"Öne çıkarmada diller vurgu, ton, süre gibi özellikleri kullanırlar.","label":1} {"sentence":"İsim soylu kelimelere çekim eki olarak sırasıyla çoğul, iyelik ve durum ekleri kaybolur.","label":0} {"sentence":"Bu sınır, ön-dönüşümlü ve dönüşümsüz eylemlerde eylemin başlangıcında; son-dönüşümlü eylemlerde ise bitişinde bulunur.","label":1} {"sentence":"Bunların içinde kalanlar için Osmanlı dili ile Türkçe ve Türkçe ile Osmanlıca aynı şey değildi.","label":0} {"sentence":"Adlar tür, anlam, yapı, sayı vb. bakımlardan farklı biçimlerde sınıfandırılabilir mi.","label":0} {"sentence":"Örneğin sulu, yağmurlu ya da verimli bölgeler barınma ve beslenme bakımından insan hayatı için elverişsizdir.","label":0} {"sentence":"Sınırlı sayıda insan ve dar bir alanda kullanılmış olmasına rağmen Grek alfabesiyle çok sayıda eser verilmiştir.","label":1} {"sentence":"Bu ünsüzlerin söylenişi sırasında hava, önce dudakların kapanmasıyla engellenir, daha sonra ağızdan ve burundan serbest bırakılır.","label":1} {"sentence":"Ancak ana vurguyu almış olan hece veya sözcük diğerlerinden daha belirgin söylenir.","label":1} {"sentence":"Karışık dilli bu ara dönem Behçetül Hadaik, Kıssa-i Yusuf, Kuduri Tercümesi gibi eserlerle temsil edilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bir sözcüğün bu ünsüzlerden birisleriyle başlamama, kökeninin Türkçe olmadığını gösterir.","label":0} {"sentence":"Emir; doğası gereği bir buyurucu, bir de eyleyicinin bulunduğu en az iki kişili iletişim ortamlarında üretilir mi?","label":0} {"sentence":"Arap alfabemsi, yüzyıllardır kullanılmasına rağmen, Türk dilinin tam adoraksar ifade edilmesinde yeterli olmamaktaydı.","label":0} {"sentence":"Kitabın hazırlanışında ve konuların işlenişinde öğretici ve eğitici bir yaklaşım sergilenmiştir.","label":1} {"sentence":"Cümleden çıkarılmaları, cümlede bir genişleme ve bolluğa yol açar.","label":0} {"sentence":"Güven, M. (2008). Görünüş terimlerinin Türkçeleştirilmesi üzerine bazı gözlem ve öneriler.","label":1} {"sentence":"Ötümsüzleşme: Ötümlü bir yerün ötümlüleşmesi, Türkçe sözcüklerde çok yaygın değildir.","label":0} {"sentence":"Büyük bir emek, özveri ve gayretin ürünü olan bu Türkçeye yapılan çalışmalar hizmetlerden birisidir.","label":0} {"sentence":"Johanson 2007). Bu uyarlama sırasında alıcı dil sözcüğün seslerinde de kendi yapısal eğilimlerine uygun değişikliklere gider.","label":1} {"sentence":"Fakat insan, kafasının içinde bir nizam tesis edemezse, dışarıda onu nasıl kurabilir?","label":1} {"sentence":"Türk milleti, bu büyük hasletini daha sonra kurulan diğer Türk devletinde özellikle Osmanlılar döneminde devam ettirmiştir.","label":0} {"sentence":"Şiddet veya nefret dili kullanımına prim vermeden, dikkatli ve özenli bir Türkçeyle iletişim sağlanmalıdır.","label":1} {"sentence":"Çocuk buradas hem dedesinin söyleyişindeki farklılığı sezmiş, hem de kendi sisteminde doğru olan biçimde ısrar etmiştir.","label":0} {"sentence":"Çinçede aynı sesbirimlerinden oluşan sözcükler arasında anlam farkı ton ile ifade edilir?","label":0} {"sentence":"Türkçe yazıldığı gibi konuşulur, konuşulduğunu gibi yazılır.","label":0} {"sentence":"Konu Türkiye Türkçesi olduğu için açıklamalarda tarihte değil bugünkü dilde değil nelerin olduğu daha önceliklidir.","label":0} {"sentence":"Edatlar, tek başlarına cümlede olamazlar öge.","label":0} {"sentence":"Kuran bile ilkin kufi yazı ile yazılmışken, o yazının sonradan değiştirilmesinde dince bir sakınca görülmemişti.","label":1} {"sentence":"Fiil çatısı; biçimbilgisi ve sözdizimi arasındaki bağlantıyı, etkileşimi çok iyi gösteren bir alandır.","label":1} {"sentence":"Bu çerçevede bugün toplanan TDK Bilim Kurulu, 5 karışıktan en fazla önerilen özçekimi selfieye karşılık olarak kabul etti.","label":0} {"sentence":"Yazı diline yansıyamayan, konuşma dilinde kalan deyimler ise hem daha kısa ömürlü, hem de daha değişken olurlar.","label":1} {"sentence":"Türkiyat Enstitüsünün ilk binası İstanbul Üniversitesi merkez binası girişinde halen Profesörler Evi olarak kullanılan binadır.","label":1} {"sentence":"Bazı dillerin çekim sistemlerinde ise gramatikal zamanı gösteren biçimbirimler bulunmaz.","label":1} {"sentence":"Türkçe fiil şekilleri bakımından oldukça zengin bir dildir.","label":1} {"sentence":"Tüketici İngilizce bilmediğinden kılavuzdaki bu uyarıyı anlayamamış, doğrudan çamaşır makinesine attığı kazak zarar görmüş.","label":1} {"sentence":"Dilbilgisi kitaplarında genellikle ettirgen ve oldurgan ayrımıyla verilen yapılar oldukça önemlidir.","label":1} {"sentence":"Örnek olarak fonetik çalışmalarında veya ağız araştırmalarında söyleneni daha ayrıntılı biçimde yazıya yansıtma çabası vardır.","label":1} {"sentence":"Kültür demek, başkasından aldığımız bilgileri, düşünceleri papağan gibi tekrarlamak değildir.","label":1} {"sentence":"Zaman eklerinin, bu bakış açısınının hangi zamanda olduğunu belirler.","label":0} {"sentence":"Milliyet davası siyasi bir mücadele konusu olmadan önce şuurlu bir ülke durumudur.","label":0} {"sentence":"Toplantılarda önceden belirlenmiş ve ilgililere gündem maddeleri sırasıyla tartışılır ve o konuyla ilgili karar verilir.","label":0} {"sentence":"Örneğin ben, sen, o zamirler yaklaşma durumu eki aldığında bana, sana, ona biçimlerine gelişmektedir.","label":0} {"sentence":"Ötümlü Ötümsüz yol-da ağaç-ta söz-cü iş-çi öz-ge baş-ka Dilimizde, bunların dışında çok sayıda ses olayı vardır.","label":1} {"sentence":"Uzunluk, vurgu, ezgi, ton gibi ögeler, parçalarüstü sesbirimlerdir.","label":1} {"sentence":"Mülayim ve barışsever bir halk olan ve daha çok ticaretle uğraşan Soğdluların eski Türklerle ilişkileri daima dostça olmuştur.","label":1} {"sentence":"Avrupada en dikkat çekici kültürel değişmeler sanayi devriminden sonra gerçekleşmiştir.","label":1} {"sentence":"Konuşma sesleri, ses yolu adı verilen akciğerlerden başlayıp burunda ve dudaklarda sona eren bir düzenek tarafından üretilir.","label":1} {"sentence":"Söylenenlerden anlaşılacağı anlaşıldığı","label":0} {"sentence":"İhtiyarlık vaktinder gömilü hoş olsun!","label":0} {"sentence":"Ayrıca tekrar gruplarından yerine daha çok birleştirme tercih edildiği görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Bunun nedeni, ilk iyelik ekinin kökle kalıplaşması ve işlevini unutulmuş olmasıdır.","label":0} {"sentence":"İkinci ünitede araştırmaların ışığında Türk dilinin gelişimi ve tarihsel dönemlerini ele aldık.","label":1} {"sentence":"Bu kınama ve tepkinin ilk örneğinde XIV. yüzyılın önemli şairlerine biri olan Kırşehirli Aşık Paşada görürüz.","label":0} {"sentence":"Tercümanı Hakikat, Ceride-i Havadis ve Vakit gazeteleri, daha iki yıl müddetle, hemen her gün tartışmacıların yazılarını yayımladılar.","label":0} {"sentence":"Bunların gerçekten Peygamber kelamları olduğunu kesinlikle ispatlamak.","label":0} {"sentence":"Esenç, mezar taşında yer almasını istediği yazıyı 1984te çoktan yazmıştı: Burası Tevfik Esençin mezarı da.","label":0} {"sentence":"Konuşmada ve Yazıda Kısır Söz Varlığısı Bir dilin işlenmişliğini ortaya koyan en önemli gösterge söz varlığıdır.","label":0} {"sentence":"Dil edinimi bu bakımdan daha ileri yaşlarda bilinçli olarak yürütülen dil öğreniminden benzer bir süreçtir.","label":0} {"sentence":"Etken cümlenin öznesi, vasıtasıyla / aracılığıyla edatlarından birine eklenerek ettirgen cümlede yer alır.","label":1} {"sentence":"Mangalda pişen yemeğin kokusunun bütün evi bürümüştü.","label":0} {"sentence":"Biçim bilgisi açısından sayıların ayrı bir kelime türü olarak görülmelerini gerektirecek birtakım özellikleri vardır.","label":1} {"sentence":"Ancak anlam olarak hiçbir önerme etmedikleri için dinleyici bu tümcelerin ne anlama geldiğini anlayamayacaktır.","label":0} {"sentence":"Dil toplumu içerisinde güzel ve doğru konuşmak isteyenlerce ulaşılması gereken varyanttır.","label":1} {"sentence":"Bu alfabeyi XII. yüzyılda Uygurlardan alan Moğollar XX. yüzyıla kadar dillerini bu alfabe ile yazmışlardır.","label":1} {"sentence":"Öyle ise dil kültürün taşıyıcısı olmadığı kadar tanığı da olmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu işlem, Motu Dilinde küçültme, Maori dilinde addana eylem türetme, Türkçede de pekiştirme işleviyle kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu yüzden de, her iki dilde de küçük harflerle yazılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Dil insan türüne özgü bir olgudur.","label":1} {"sentence":"Yerleşik hayatta bunun en belirgin yansıması mahalle kavramıdır.","label":1} {"sentence":"Duvaralar boyandı cümlesi ise edilgen çatı örnekleridir","label":0} {"sentence":"İstanbul: Doğu Kütüphanesi Banguoğlu, T. (2004). Türkçenin Grameri.","label":1} {"sentence":"Nuri Efendi yürüdü.","label":1} {"sentence":"Bu dönem kendi içinde Doğu Orta Türkçesi, Batı Orta Türkçesi ve Kuzey Orta Türkçesi olarak üçe ayrılır.","label":1} {"sentence":"Bu ilişkiler yakınlık/kaynaşturm biçiminde ise bu yoğun ve çok yönlü bir toplumsal ağa işaret eder.","label":0} {"sentence":"Her dilin kendine göre bir ses dağarcığ bir vardır.","label":0} {"sentence":"Kaşgarlı Mahmuda göre vatan; töre ve milli kültürel.","label":0} {"sentence":"Türkçenin ses dağılımı kurallarına aykırıdır.","label":0} {"sentence":"Dağılımsal ölçüt, sözcükleri öbek ve tümce içinde konumlanabilecekleri yarlere göre sınıflandırır.","label":1} {"sentence":"Böyle bir dille halkın ne düşüncelerde ne de başka herhangi bir konuda ilerlemesine olanak yoktu.","label":0} {"sentence":"Türkçemize hizmet etmek, ülkemize zarar etmektir.","label":0} {"sentence":"Türkçede sözcükler geleneksel olarak ad, sıfat, zarf, zamir, edat, bağlaç, ünlem ve eylem olmak üzere yedi türde toplanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Ancak kaynaklarda daha çok bir sözcüğün farklı biçimlerde söylenmesi ton olarak anlaşılır.","label":1} {"sentence":"Çocuklar yalnızca kitabı okudular.","label":1} {"sentence":"Ancak yazılı dönemlerin adlandırılması hemen bütün bilim adamlar için benzer biçimde ve benzer ölçütler dikkate alınarak yapılmıştır.","label":0} {"sentence":"Dilbilgisi kitaplarındaki kuralları, o dilin anadili konuşucularının dilbilgisel olarak kabul ettikleri yapı kuralları betimler.","label":0} {"sentence":"Türk Dünyası için Ortak Bir Dil Mümkün mü?","label":1} {"sentence":"Buna karşılık Türkçede böcek diye adlandırılana hayvan ya da hayvancığının (Tierchen) deyip Alman geçer.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık birleşik sözcüklerin ortaya çıkışında bir neden olduğu söylenebilir.","label":1} {"sentence":"Bir cümlede aynı anda birden fazla soru enklitiği kullanılmaz.","label":1} {"sentence":"Benimsenmiş bir lider bu coğrafyada yoktur onun gibi sevilmiş.","label":0} {"sentence":"Türkçenin tipik bir özelliği olarak sayı sıfatlarıyla kurulan tamlamalarda nitelenen isim çoğul eki almaz.","label":1} {"sentence":"Bir dilin ömrü ile bir insanın ömrü karşılaştırıldığında soruya verilmektedir","label":0} {"sentence":"Burada herhangi herhangi bağlama veya yardımcı olma söz konusu değildir.","label":0} {"sentence":"Macit Paşa, bu gerekçeden sonra bir aralık Ermeni harflerinin alınmasından bile yana çıkmış değildir.","label":0} {"sentence":"Sözgelimi, gelişme bölümü, bir paragraf değil de belki de beş paragraftan oluşacaktır.","label":1} {"sentence":"Kaynaklar bir kısmında emir ve istek ekleriyle birlikte verilir.","label":0} {"sentence":"Özellikle üniversiteye yeni başlayan öğrencilerde görülen yaygın bir yanlış ifadeye göre Türkçede iki ünsüz yan yana gelmez.","label":1} {"sentence":"Bu durumda ünlü komşuluğundaki titreşimsiz bir ünsüzü söylemek, titreşimli bir ünsüzü söylemekten daha zordur.","label":1} {"sentence":"Söyleyeceklerini toparlayamaz, nefes alması zorlaşmaz, eli ayağı birbirine dolaşır, ağzı kurur.","label":0} {"sentence":"Bu yanlışlar kitle iletişim araçlarında yapılınıca tekil kullanımlar ne yazık ki toplumda hızla yayılmaktadır.","label":0} {"sentence":"1. Sağlıklı bir çocuğun bu yaşta sahip olmuş olduğu dil becerisi tahmin edilenden çok ama çok daha karmaşıktır.","label":0} {"sentence":"Her iki sözcüğün de orijinal biçimlerinde uzun ünlü bulunması bunların nedeni olmalıdır.","label":0} {"sentence":"Yani eklenme yerleri, bitimli fiili oluşturan eklerle aynı on","label":0} {"sentence":"Dünya dillerindeki dil grupları farklı dil ailelerine ayrılmıştır.","label":1} {"sentence":"O zamanlar sen daha çocuktun.","label":1} {"sentence":"Tabii bütün bu faaliyetlerin emir ve komuta merkezi beyindir.","label":1} {"sentence":"Büyük bir sessizlik oldu.","label":1} {"sentence":"Haçlı Seferlerinin önüne geçilmesinde Selçuklu Türklerinin önemi ne ise Eyyubi Kızılderililerinin de önemi odur.","label":0} {"sentence":"Arap ve Fars Kültürleri zaman zaman idareciler bile tesir etmiştir.","label":0} {"sentence":"Bu kavramlara önem verilen, ilişki sözlerine de yansımıştır ve sözler bu çok ince bir duygu dünyasını gözler önüne sermektedir.","label":0} {"sentence":"Biçimbirimlerin altbiçimbirimleri (biçimbirim) de vardır.","label":0} {"sentence":"Baştaki çif ünsüzü Türkçenin ses sistemine uyanmak için iki farklı yol tercih edilmiştir.","label":0} {"sentence":"İlgi Grubu: İlgi hali eki getirilen bir isimle iyelik eki düşmüş diğer bir ismin bir araya gelmesiyle oluştu.","label":0} {"sentence":"Halil sordu: -Hangi Şükrü? dedi. -Kavafın Şükrü. -Bir yere mi gideceksiniz? -Yooo, öyle dedi idi de...","label":0} {"sentence":"Dünyanın en geniş profesyonel ağlarından birini oluşturan Linkedin, 2002 yılında kurulmuş, 2003 yılında kullanıma açılmıştır.","label":1} {"sentence":"Böylece standart varyant, asıl ağız bölgesi dışında da kullanılan ve kabul gören bölgeler üstü bir iletişim aracına dönüşür.","label":1} {"sentence":"İnsanın ses aygıtı aslında herhangi bir doğal dilde bulunandan çok daha fazla sesi çıkarabilecek niteliktedir.","label":1} {"sentence":"Anadili konuşucularının sözcük bilgisi, yalnızca bağımsız sözlüksel biçimbirimler ve bağımlı türetim ekler ekleyerek meydana gelmez.","label":0} {"sentence":"Bu nedeniyle ünlü düşüşü aynı zamanda hece düşmesi sonucunu doğurur.","label":0} {"sentence":"Burada nöbetleşme olarak alınan ses olayları, kaynaklarda başka isimlerle de değerlendirilmektedir.","label":0} {"sentence":"Ve o bir gelip bir giden dervişler kılıca bir başka anlam mı verir veya anlamının değişmesini isterler?","label":0} {"sentence":"Türkçede altı çeşit hece, bir hecede ise en çok dört anahtar vardır.","label":0} {"sentence":"Üç buçuk yıldır aralarında yaşadığı Amerikalıların 1000 kelime konuştuğunu anlatmak istiyor aslında.","label":0} {"sentence":"Bir işaretin adan başka bir ünlüyü göstermesi isteniyorsa, o takdirde işarete büyük bir çıkarma yapılmaktadır.","label":0} {"sentence":"1. Ad tamlamalarında iki öge bulundurur.","label":0} {"sentence":"Bütün bu gibi süreçlerin iki yönünü veya boyutunu birbirlerinden açık seçik biçimde ayırdetmek icab ederler.","label":0} {"sentence":"Kırgızlar Moğolistandaki Uygur egemenliğine son verince Uygurlar güneye, Koço ve Kansu bölgelerine göç ettiler.","label":1} {"sentence":"Ne var ki yazı dilinin tek biçimliliği düşüncesi, önceki bölümlerde dile getirildiği gibi, temelsizdir.","label":1} {"sentence":"Belirtili ad tamlamasında temel öge olan tamlanan, gelir tamlayandan sonra yardımcı öge olan.","label":0} {"sentence":"Çeşitli tiyatro türleri vardır: a. Trajedizm: Önemli ya da soylu kişilerin başlarına gelen kötü durumları konu alan oyunlardır.","label":0} {"sentence":"Bu sözlük, Türkçenin çok değerli ol bir hazinesidir ve yazı dili ihtiyaç duyduğu pek çok sözcüğü buradan alabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Türkçenin veya Türkçe kelimelerin yazımında kullanılan ilk alfabelerden birisi de Grek Alfabesidir.","label":1} {"sentence":"Türkçede mutlak geçmiş zamanı bildiren biçimbirimler DX ve mXştır.","label":0} {"sentence":"Ancak aslan, sürü gibi tek heceli, Türkçenin yapısına uymayan sözcüklerde eğitimin ilk aşamalarında sorun çıkabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Oysa, örneğin Türkçedeki su göstergesi İngilizdeedf water, Arapçada āb, Rusçada voda, Macarcada víz ile karşılanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Harfer söylenirken ünsüzler kendilerinden önce gelen bir /e/ ünlüsü ile seslendirilir: be, ce, de gibi.","label":0} {"sentence":"Edatlar, kaynaklarda son takılar ve ilgeçler olarak da geçer.","label":1} {"sentence":"Bugün de Kiril yazısını kullanan Türk soylu halklar bulunmaktadır *değil*.","label":0} {"sentence":"Sevim gülüyor.","label":1} {"sentence":"Bu örneklerin de gösterdiği gibi, Türkçe sonilgeçmez, İngilizce önilgeçli bir dildir.","label":0} {"sentence":"Mebuslar, geldikleri bölgelerde Türkçe ile konuşuyorlardı.","label":0} {"sentence":"sayıların yeddi, sekkiz, dokkuz gibi ikizlü biçimleri de vardır.","label":0} {"sentence":"Bu boş arsacıkta, yan yatırdın bir bayram salıncağı duruyor.","label":0} {"sentence":"Türkçede, kelime tanımında ve kelime sınırlarının bozulduğu kullanılabilecek bazı ölçütler bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"Türkçenin Latin harfleri ile yazımı Filippo Argenti tarafından 1533te gerçekleştirilmiştir.","label":1} {"sentence":"Osman buna kesinlikle inanıyor ve Söğüte niçin geldiğini; Söğütte ne aradığını, ne yapması gerektiğini bilmek istiyor.","label":1} {"sentence":"Genellikle belli bir öznenin hareket veya durumunu gösterir ve bu eözne, genellikle iyelik ekinin eklenmesiyle gösterilir.","label":0} {"sentence":"Ancak üzerinde anlaşmaya varılmış işaretlerle söyleyiş hakkında özel bir fikir verir.","label":0} {"sentence":"Bunların büyük bir bölümü ikinci hecedeki dar ünlüyle ilgilidir.","label":1} {"sentence":"İsnat grubu, birleşik fiilin isim ögesidir.","label":0} {"sentence":"Örneklerde geniş/ şimdiki zaman kipi dışında birinci çoğul kişi kullanılmıştır sadece.","label":0} {"sentence":"Hiç bir millet aynen diğer bir milletin taklitçisi olmasın.","label":0} {"sentence":"Önünde bütün, / Çoluk çocuk birer onluk verip de girmek için / Nöbetle bekleşiyorlar.","label":1} {"sentence":"Buna karşılı birleşik sözcüklerin ortaya çıkışında bir neden olduğu söylenebilir.","label":0} {"sentence":"Divan-ı Lugatit - Türk ise Türkçeden Arapçaya, Arap sözlükçülük geleneğine göre hazırlanmış bir sözlüktür.","label":1} {"sentence":"Tüm dillerde bir ya da birden fazla sözcük birleşerek kelimeler oluşturur ve öbeğin oluşturdukları tümceler.","label":0} {"sentence":"Manihey alfabesi Türkçenin yazımı için Orhon alfabesinden az daha elverişli, Uygur alfabesi daha çok elverişlidir.","label":0} {"sentence":"Sağlıklı, biyolojik bir engeli olmayan her çocuğun bir gün yürümesi ve konuşması kadar doğal bir şey yoktur.","label":1} {"sentence":"Ezgi kişi, bağlam, konuşma sosyal sınıfı, eğitimi gibi nedenlere bağlı olarak değişebilir.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak Türkçenin yazım kurallarındaki küçük düzenlemeler bile sürekli tartışma olmuştur ve olmaktadır.","label":0} {"sentence":"Şiirin uygarlıklardan süzül-üş-ü-ne hep hayranlık duymuştu.","label":1} {"sentence":"İşaret dilleri olmaksızın de sonsuz sayıda tümce üretilir.","label":0} {"sentence":"Halil, kömür almak gelip de pazarlık anlatma başlamış ve daha on beş adım atmamışlardı ki, önlerini Halil'e kestiler.","label":0} {"sentence":"Osman buna kesinlikle inanıyor ve Söğüte niçin geldiğini; Söğütte ne aradığını, ne yapması gerektiğini bilmek istemiyor.","label":0} {"sentence":"Soru Eki: Soru eki, eklendiği sözcük, sözcük öbeğe ya da cümleye **anlamı kaybeden** mI/mU biçim birimidir.","label":0} {"sentence":"Mesleki hedefiniz özgeçmişinizi yazarken hangi bilgi ve becerilerinizi vurgulayacağınızı belirleyecektir.","label":1} {"sentence":"Birleşik isim grubunu oluşturan unsurların tamamı özel isimdir.","label":1} {"sentence":"Birleşik sözcüklerle ilgili farklı yaklaşımlar kullanıcının işini de zorlaştırmaktadır.","label":1} {"sentence":"Edat olmakla birlikte, söz dizimi bakımından eş değer cümle ögelerini birbirine bağlayan yada bunun istisnasını oluşturur.","label":0} {"sentence":"Bunun nedeni ünsüzler tek başlarına hece oluşturamamalarıdır.","label":0} {"sentence":"1. Mesleki hedefiniz ile ilişkilendirilemezsiniz ilgili tecrübelerinizi analiz edin ve tanımlayın.","label":0} {"sentence":"Öğrenciler ders uyuyordu.","label":0} {"sentence":"Geldiği yolu tutturup gene tek başına mahallelerinin kahvesinin kapısı önüne kadar geldi.","label":1} {"sentence":"Çocuklar kar topu oynuyorlar.","label":1} {"sentence":"Bu çağrılıştan, bozunan pazarlığın düzeleceğini anlayan Halil döndüğünü sanan Halil döndü.","label":0} {"sentence":"Türk Dünyasın için Ortak Bir Dil Mümkün mü?","label":0} {"sentence":"Ayrıca sayılara; başka isimlerde gelemeyen, sıralama ve üleştirme gösteren ekle gelmektedir.","label":0} {"sentence":"Metinler okur ikna edici belgelere, kanıt sahip olmalıdır.","label":0} {"sentence":"En tipik örnekleri, işlevsel sözcük olarak da sınıflandırılmayan adıl, ilgeç, bağlaç ve belirleyicilerdir.","label":0} {"sentence":"Belirtisiz ad tamlamaları kalplaşmaya elverişli tamlamalardır.","label":1} {"sentence":"Tümce, bir biçimiyle konu bir ve bu konuya bir yorum olarak tanımlanır en.","label":0} {"sentence":"Bizimkisi sigortadan emekli ya ilaçlara daha az para alırlardı.","label":1} {"sentence":"Arapça murād sözcüğü Türkçede tür adı olarak murat erkek adı olarak, Murat biçimine ilerlemiştir.","label":0} {"sentence":"Öylesinin evine gidilir mi?","label":1} {"sentence":"Anlam ve yapı bakımında kendi içlerinde bir bütünlük taşırlar.","label":0} {"sentence":"İrlanda dili, İskoçya Gaelcesi, Galce, Bretonca gibi birkaç çağdaş Kelt dili de altında büyük tehlike.","label":0} {"sentence":"Cümlenin doğru kuruluşu şöyle olmalıydı: Hiç kimse beni dinlemiyordu; herkes kendi işiyle uğraşıyordu.","label":1} {"sentence":"Bugün dünya üzerindeki dillerin önemli bir kısmı, ortak bir anadan gelişmişlerdir.","label":0} {"sentence":"Bu cümle doğru kullanımı şöyle olmalıdır: Bu üniversitede elliden daha fazla öğretim üyesi ve öğretmen var.","label":0} {"sentence":"Anlam ve yapısında bakımından kendi içlerinde bir bütünlük taşırlar.","label":0} {"sentence":"En önemli mesele de, evlerde bırakılacak eşyanın ne anlama geldiğidir.","label":0} {"sentence":"Mangalda pişen yemeğin kokusu bütün evi bürümüştü.","label":1} {"sentence":"Diğer İsimden İsim Yapım Ekleri +Ak: İşlek olmayan bir isimden isim yapım ekidir, genellikle tek heceli isimlere eklenir.","label":1} {"sentence":"Bütün bu özellikler, Türk dilinin tarihinin çok daha öncelere, tarihin karanlık dönemlerine kadar uzandığını gösteren kanıtlardır.","label":1} {"sentence":"Uzunluk çağ-daş Türkçede hem Türkçe sözcükler için hem de alıntı sözcükler bir için anlam ayırıcıdır, yani sesbirimdir.","label":0} {"sentence":"2. Bu kurumlar aracılığıyla Anadolunun çeşitli yerlerine gönderilen uzmanlar tarafından tarama ve derleme başlatılır faaliyetleri.","label":0} {"sentence":"Gözle görülür ki, bir SÖZLÜKBİRİM, anadili konuşanın zihninde listelenmekte, bir sözcükbiçim ise üretilmiş dilde ortaya çıkmaktadır.","label":0} {"sentence":"Dünyadaki tüm bebekler ilk aylarda benzer sesleri çıkarırlar ve teorik olarak çıkarabilecekleri farklı ses sayısı sonsuzdur.","label":1} {"sentence":"Temel dil bilimi kitaplarında Türkçe çoğu zaman, sondan eklemeli olması yanında, bu özelliği ile yer alır.","label":0} {"sentence":"Ülke içinde sağlanan milli birlik ve beraberlik gerek içerdeki gerekse dışardaki tehlikeli propagandaları da bertaraf eder?","label":0} {"sentence":"Birleşmenin anlamı sarı (saçlı) kız değil, inek ya esrardır.","label":0} {"sentence":"Ses Bilimi Ses biliminin insan dilindeki fiziksel özelliklerini incelediği diller üzeri bir yaklaşımla belirtilmişti.","label":0} {"sentence":"Birleşen ögeler arasında yalnızca yapı bakımından değil vurgu, bakımlardan süre da ilişkiler vardır.","label":0} {"sentence":"Bir kültür dairesine giren toplumlar da o kültürle ilgili sözcükleri, deyimleri alırlar.","label":1} {"sentence":"Bir yönüyle tarihe benzeyen anının, tarihten ayrıldığı nokta, yazarının kendi dünyasını dile getirmesidir.","label":1} {"sentence":"Örneğin ben, sen, o zamirleri yaklaşma durumu eki almışken bana, sana, ona biçimlerine gelişmektedir.","label":0} {"sentence":"Bilimsel yazılarda o bilim dalının kavram ve terimlerinin kullanılmasına özen gösterilmelidir.","label":1} {"sentence":"Dilekçe sahibi, ilgili devlet dairesinden kayıt numarasını almak ve dilekçesini bu kayıt numarasıyla takip etmek uygun oluyordur.","label":0} {"sentence":"Sıfat tamlaması genellikle ana sayıları karşılarken, sayı grubu ara sayılar içindir.","label":1} {"sentence":"Böyle olunca o bölgenin besine gibi birtakım ihtiyaçlarını başka bölgelerden tedarik etmek zorunluluğu baş gösterir.","label":0} {"sentence":"Binlerce yıllık deneyim, atasözlerini Türkçeye kazandırmışsınız.","label":0} {"sentence":"Cümle içinde olabilirler isim, sıfat, zarf; belirtebilirler niteleyip olabilirler ismi","label":0} {"sentence":"Bunların dışında da komşui olduğumuz veya iç içe yaşadığımız pek çok halkın dilinden Türkçeye az da olsa sözcükler girmiştir.","label":0} {"sentence":"Bu cümlede de, anlatım bozukluğunun ortadan kalkması için virgülden sonra o sorunu nesnesinin kullanılması gerekiyor.","label":1} {"sentence":"Dönüşlülük zamiri olarak Türkiye kendi Türkçesinde kullanılır.","label":0} {"sentence":"Oysa mXş, bilginin dolaylı kaynağını geçmiş zamanı da bildirerek gösterir: Eve dönmüş., Çok yorulmuş. gibi.","label":1} {"sentence":"Yine de eşzamanlı bakış açısıyla, bu sesler, sadece çekimde ortaya çıktıkları için yardımcı ses gibi davrandıkları kabul edilebilir.","label":1} {"sentence":"Bağımlı biçimbirimler, yani ekler, eklendikleri konuma göre önek, içek ve sonek olarak adlandırılırlar.","label":1} {"sentence":"Buna rağmen söyleyişle yazım arasında, bir kısmını ilerleyen bölümlerde ele alacağımız önemli farklar ortaya çıkmıştır.","label":1} {"sentence":"Ancak geçişli bir iç- fiil olan iç-, edilgen yapıldığında geçişli fiilin nesnesi, edilgen fiilde sözde özne olur.","label":0} {"sentence":"Farsça'da çiçek demek olan gul, hem bir gül inceliğini hem de bir güllü isimler sanatı'nı Anadolu'ya taşımıştır.","label":1} {"sentence":"Temizlik, saflık, yükseklilik, insanlık vb. Bunların hepsi insanlık niteliklerindendir.","label":0} {"sentence":"Bir gün ağıla kuzuyu sevmeye gittiklerinde şahit","label":0} {"sentence":"Sürekli değişim geçirebaka kılıktan kılığa girme, bu dilin canlı bir yapı olduğuna işaret eder.","label":0} {"sentence":"İlk Mebuslar Meclisler Meclisi toplandığı vakit, Türkçenin o vakte kadar üzerinde pek durulmayan yeni bir hastalığı çıktı.","label":0} {"sentence":"Milletlerin esareti üzerine kurulmuş müesseseler her tarafta yıkılması mecburdur.","label":0} {"sentence":"Yapıştırma (ödünçleme, alıntı): A dilinin, B diline ait sözcük, anlam vb. dil ögelerini kendi sistemine dahil etmesidir.","label":0} {"sentence":"Bu alfabeyi Uygurlardan alan Moğollar XX. yüzyıla kadar yazmışlardır.","label":0} {"sentence":"Nuri sesini çıkmadı.","label":0} {"sentence":"Dillerin akrabalığı ile kastemilen, iki farklı dilin aynı dilin daha eski bir döneminden gelişmiş olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Belirtilen bu çeşitliliğin unsurlarından biri de Süryanice alfabesinin bir kolu olan Estrangelo yazısıdır.","label":0} {"sentence":"Uzunluk, Türkçe ve bırçın sözcükler için farklı anlamlara gelir.","label":0} {"sentence":"Bağlamalar Öbeği En çok iki tane eş öge'nin bağlaç ile bağlanmasıyla oluşan sözcük öbeğidir.","label":0} {"sentence":"Bizim, bu düşmanımız, komşumuzun idaresinde dil bir, inanç bir, öz bir kardeşlerimiz vardır, onlara sahip çıkmaya hazır olmalıyız.","label":0} {"sentence":"Türkçede [ñ] sesi [n] sesinin bir değişkesi iken, yani sesbirimcikken, İngilizcede /ñ/ ve /m/ iki ayrı sesbirimdir.","label":0} {"sentence":"Hikaye ve rivayet anlatımlarında birleşik çekim eki genellikle son cümle getirilir.","label":0} {"sentence":"Milli birliği kuvvetlendirmek için de vatani, medeni, mesleki ahlakların kuvvetlendirilmesi lazımdır.","label":1} {"sentence":"Sağda, körfezi çeviren büyük dağ yığını 3000 metre ve bulutlar üstünden engin Akdenize bakıyor.","label":1} {"sentence":"Atasözlerinin bir başka özelliği de sürekli tekrarlanmalarıdır.","label":1} {"sentence":"Yarınki açılış yemeğine tanıdığım bilmediğim ne kadar ahbabım varsa davet ettim; dolayısıyla her şey fazlasıyla bol olsun.","label":0} {"sentence":"Fiillerde ise ekler sırasıyla kılınış, çatı, olumsuzluk, görünüş/kip, zaman, kişi eki şeklindedir.","label":1} {"sentence":"Bağımlı biçimbirimler çekimsel ya da türetimsel önek, içek ve sonek; bağımsız biçimbirimler","label":0} {"sentence":"Konuşacaklar, içinde bulundukları psikolojik duruma, resmi ya da gayriresmi ortamlara göre dili farklı biçimlerde kullanabilir.","label":0} {"sentence":"Bu kelimeyi daha ayrıntılı ve ifade etmek istersek gruplarından faydalanabiliriz.","label":0} {"sentence":"Tümce başındaki ad özne, eylemden sonra gelen nesne ise ad dir.","label":0} {"sentence":"Sıtma mücadelesi henüz başlamamış olan bir köyde, birkaç sene evvel, salgın 90 kişiyi birden öldürmüştür.","label":1} {"sentence":"Bu algı birbiriyle hiç ilgisi olmayan bağımsızlı iki olgunun (din ve yazının) birbirine karıştırılmasının da sebebi olmuştur.","label":0} {"sentence":"Aynı zamanda Altın Ordu döneminde merkez Kırım Saray olmak üzere, Türk dili tarihinde çok önemli bir işlevi olan dönemin adıdır.","label":1} {"sentence":"Oysa Arap harflerinden Araplar bile memnun etmedi.","label":0} {"sentence":"Bu, karşılaştırmalı dil incelemelerinin gelişmesiyle uygulanmaya başlanan bir sınıflandırma türüdür.","label":1} {"sentence":"Kişi zamirleri, iyelik ek alamaz.","label":0} {"sentence":"Türkçede birden fazla eylem soylu sözcük olabilir.","label":1} {"sentence":"Sayı isimlerini sayı sıfatı olarak kullanılmasıyla oluşurlar.","label":0} {"sentence":"Dildeki değişme nedenlerinden bazılarına aşağı değinilecektir.","label":0} {"sentence":"Üretkenlik sanıldığı gibi sadece sözcüklerle sınırlı değildir fikirlerle.","label":0} {"sentence":"Oysa isim cümlelerinin geniş zamanda, 3. tekil kişide hiçbir ek almaya ihtiyaçları yoktur.","label":1} {"sentence":"Sorun, yalnızca birkaç sözcüğün yitip gitmemesi değil söz varlığımızdaki zenginliklerin, kültür değerlerinin de yok olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Kılınış: Eylemin zamansal iç yapısıyla ilgilidir; eylemin iç zaman yapısını ve evrelerini konu alan bir kategoridir.","label":1} {"sentence":"Bir sesin, aralarında ortak özellik bulunmayan bir sese dönüşmek, ancak ara biçimlerden geçmesi sonucu mümkündür.","label":0} {"sentence":"Cumartesi kullanım sıklığı yüksek bir olduğundan, birleşik sözcük işlemi görmemiştir.","label":0} {"sentence":"Dağılımsal ölçüt, sözcükleri öbek ve tümce içinde konumlanabilecekleri yarlere göre sınıflandırır","label":0} {"sentence":"Öbek çözümlemesi yaparsak önce bir sıfat tamlaması vardır: çakar çakmaz çakan / çakmak.","label":1} {"sentence":"Günün birinde kız oğlana: Ben seninle evleneceğim. diyor.","label":1} {"sentence":"Çünkü, dilbilim, genetik ve arkeoloji alanlarında toplanan verilerin bir arada ele alınmasıyla çok fazla yol alınabilir.","label":1} {"sentence":"Bunları yapabilmek için ise belli birtakım bilgi ve tecrübelere sahip olması gerekir.","label":1} {"sentence":"Elbette bunlar sosyal medya değil, onu bilinçsiz kullanan kişiler yarattığı sonuçlardır.","label":0} {"sentence":"Bu yapıların bir araya gelmesiyle sözcükler, söz öbekleri, cümleler oluşur ve duygu ve düşünceler sessiz iletiler halinde aktarılır.","label":0} {"sentence":"Yukarıda belirtilenlerin başkaları tarafından da anlaşılabilir dillerdir.","label":0} {"sentence":"İnce ünlülerde sahip ekler sadece önlük-artlık özelliklerine göre değişebilmekte, yüksekliğe göre değişmemektedir.","label":0} {"sentence":"Soğdcayı ve Soğd yazısını gibi öğrenen Uygurlar bu yazının işlek türünden kendileri için yeni bir alfabe geliştirmişlerdir.","label":0} {"sentence":"Aksan 2004: 265, Tekin 2005: 499-504). Standart İstanbul ağzında sesbirim olarak kapalı /e/ yoktur.","label":1} {"sentence":"Türkçede eylem, cümlede temel olarak zaman ile tarz, görünüş, çatı ve kip kategorilerine göre çekime.","label":0} {"sentence":"Bütün dillerde akciğerein başlayan hava akımı ile oluşturulan sesler kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Hoca gelir ve bakar ki eşek kendisinin sabah bıraktığı yerde otlamaya devam etmektedir.","label":0} {"sentence":"Ve o bir gelip bir giden dervişler kılıca bir başka anlam mı verip veya anlamının değişmesini mi isterler?","label":1} {"sentence":"Sıfat tamlamaları, cümlede farklı görevlerde olabilirler?","label":0} {"sentence":"Oysa özellikle üniversiteler araştırmamın, incelemişin, sorgulamamanın yoğun bir biçimde yapıldığı bilim kurumlarıdır.","label":0} {"sentence":"Bunla göre anadili Türkçe olan bir konuşucu yukarıda ifade edilmek istenen tümceyi İlginç bir kitap okudular olarak kurar.","label":0} {"sentence":"Adlar, sıfatlar, zamirler, zarfar ve ad çekim ekleri alabilirler, ünlemler sozcüklerdır.","label":0} {"sentence":"Kuzular melememekte, kuşlar cıvıldamakta, taylar kişnemez.","label":0} {"sentence":"Dil bilimci Chomskyye göre çocuklar doğuştan gelme dil edinim aygıtı ile dili kurallarını işiterek edinirler.","label":0} {"sentence":"Türkçe sözlüklerde ise ilgi çekicir bir ayrım yapılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Kenarda bir otomobil lastiğinin etrafında kümelenmiş karıncalar.","label":1} {"sentence":"Kirli, pislik, alçaklık, canilik vb. Bunların hepsi insanlık niteliklerindendir.","label":0} {"sentence":"Konuşurlar eş zamanlı olarak bir dilden diğer dile veya bir dil değişkesinden diğer dil değişkesine geçebilir.","label":1} {"sentence":"Örneklerin ilkinde Ali, kapıyı açan iken ikincisinde kapının açılmasına neden olan, kapının açılmasını sağlayandır.","label":1} {"sentence":"Sözlükte tanımlan amazacanak bir anlama değil dilbilgisel bir anlama sahiptir; anlamları ancak bağlam içinde ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Hiçbir yazılı belge bırakmayan daha birçok halk hakkındaysa hiçbir şey anlamıyoruz.","label":0} {"sentence":"Kaşgarlı Mahmuda göre vatan; töre ve milli kültürdür.","label":1} {"sentence":"Gönlüme göre bir yaşama mutluluğuyla genişliyorum boş zamanlarda.","label":0} {"sentence":"İsimlerin sınıfandırılmasında kullanılan anlamsal ayrımlardan biri, gösterilenlerinin belirgin veya belirsiz olmasıyla ilgilidir.","label":0} {"sentence":"Anılar geçmişi dinler.","label":0} {"sentence":"Bu ortak özelliklerin yanı sıra dillerin birbirleriyle farklı özellikleri de mevcuttur.","label":0} {"sentence":"Vurgu Vurgu, sözcük ve sözdizimsel yapılarda sözcük, öbek ve tümce vurgusu olarak üç düzeyde incelenir.","label":1} {"sentence":"Ünlü uzaması gibi ünlü kısalması da Türkçe ve alıntı sözcüklerde ayrı ayrı ele alınmalıdır.","label":1} {"sentence":"Ancak kaynaklarda daha çok bir kelimenin değişik formlarda kullanılması anlam olarak anlaşılır.","label":0} {"sentence":"Yapılan çalışmalar sadece başka dillerden Türkçeye değil Türkçeden de diğer dillere çok renkli bir akış olduğunu göstermektedir.","label":0} {"sentence":"Bazen de tamlanmayani isim kısmında tekrar grubu bulunabilir.","label":0} {"sentence":"Bu durumda etken yapının öznesi EDEN/ALGILAYAN, edilgen yapının öznesi ise ETKİLENEN rolüne bürünür.","label":1} {"sentence":"Aşırı duygu ifadelerini örneğin korkunç, enfes, harika, muhteşem gibi sözcükleri kullanmamalıdır.","label":1} {"sentence":"Bu kollar zaman geçtikçe kendi şartlarında gelişm-ez ve ayrıldığı kaynak dilden farklılaşmaya ve kendisi de kollar doğurmaya başlar.","label":0} {"sentence":"Badem'in göz güzelliğinden, gülüş güzelliğine kadar, meyve ve çiçeklerin bütün lezzeti biraz da adlarındadır.","label":1} {"sentence":"Sözcükler tek bir anlamlı birim olabileceği gibi birden fazla anlamlı birimden de oluşabilir.","label":1} {"sentence":"Türkmen Canan her zamanki konukseverliği ile karşıladı bizi.","label":0} {"sentence":"Biraz yürüdüm.","label":1} {"sentence":"Ancak sıfat tamlamalarında kalıplaşarak artık isim-fiil işlevini yitirmiş kelimeler dışında yalnızca tamlanan olabilirler.","label":1} {"sentence":"Türkçede az sayıda ekin başında patlamalı bir ünsüz /c/ ~ /ç/, /d/ ~ /t/, /g/ ~ /k/ bulunur.","label":1} {"sentence":"Güven, M. (2008). Görünüş terimlerinin Türkçeleştirilmesi üzerine bazı yanlış anlamalar ve öneriler.","label":0} {"sentence":"Kendi kılıcına ve öteki tabaklara hiç mi hiç benzememektedir.","label":0} {"sentence":"Manihey yazısı Estrangelo yazının biraz değişik bir tür olduğunu sayanlar da vardır.","label":0} {"sentence":"Heceler anlam taşımakla yükümlü yapılar değildir.","label":1} {"sentence":"Aslında her dilde alıntı sözler bulunur ancak dil kuralları ögeleri, kolay kolay bir başka dile bir dilden geçmez.","label":0} {"sentence":"Her doğal dil çeşitli nedenlerle ortaya çıkmış bir varyantlar yığınından oluşurlar.","label":0} {"sentence":"Bu, batı Osmanlıcası standart dilinin temeli, eğitimli kesimin konuştuğu İstanbul Türkçesi idi.","label":1} {"sentence":"Vakit nisanları ortasında bir akşamdı.","label":0} {"sentence":"Ancak geçişli bir fiil olan iç-, edilgen yapıldığında geçişli fiilin nesnesi, edilgen fiilde sözde özne olur.","label":1} {"sentence":"Ek-eylemin şimdiki zaman, görülen geçmiş zaman, öğrenilen geçmiş zaman ve şart olmak üzere dört ayrı çekimi vardır.","label":1} {"sentence":"Sıfat tamlamasını oluşturan tamlayan veya tamlanan, bazen de her ikisi birden bir kelime grubu olabilir.","label":1} {"sentence":"Bu kadarım değişik özelliklere sahip ol bir dilin söz varlığı, doğal olarak bir çeşitlilik gösterecektir.","label":0} {"sentence":"Kaynaklarda tamamlanmış olan ses olaylarıyla eklenme sırasında ortaya çıkanlar karışık olarak verilir.","label":1} {"sentence":"Bu teoriler içinde bugün bilim dünyasında en çok taraftar bulan Thomsennin Sami kökenidir.","label":0} {"sentence":"Türk dil ve lehçelerinin yazımı için uygum bir alfabe olmamasına karşılık uzun süre kullanmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu çoğu dilde karşılaşılan bir değişimdir, ancak bazı dillerde neden gerçekleşmediği bilinmiyor.","label":1} {"sentence":"Yıldız İşareti: Sözcüklerin başına konan yıldız işaretinin iki temel işlevi vardır.","label":1} {"sentence":"Döneminin (15. - 17. yy.) bir tür karma dili olan Ermeni Kıpçakçası, Ermeni harfleri ile yazıya geçirilmelidir.","label":0} {"sentence":"Bu iddialar kimi durumlarda kulağa hoş gelse de, dilbilimin temel bulgularına ters düşer.","label":1} {"sentence":"Yani bir biçimbirimin tüm değişkelerinin toplam o biçimbirimin kendisini oluşturur.","label":0} {"sentence":"İlgi Grubu: İlgi tamlı bir isimle bir başka isim unsurunun oluşturduğu kelime grubudur.","label":0} {"sentence":"Sürekli tartışılan yazım sorunların başındanda bu işaret kullanımı gelmektedir.","label":0} {"sentence":"Gençlerli başta olmak üzere insanın kaç kelimeye konuştuğu sorusuna tekrar dönebiliriz.","label":0} {"sentence":"Bu tür yapılarda nesne konumundan özne konumuna geçen unsura sözde özne denmektede.","label":0} {"sentence":"Ona bir kedi elbisesi diktiriyor, doğal post taktırıyor.","label":0} {"sentence":"Türkçede kelimeler, isim ve fiil olmak üzere iki gruba ayrılır.","label":1} {"sentence":"Somutsu olmayan, manevi kültür unsurlarının aktarımında dil, önemli bir rol üstlenir.","label":0} {"sentence":"Aynı grupta yer olan ünlüler arasında açıklık da aynı değildir ama ana hatlarıyla ünlüler böyle bir sistem içerisinde görülürler.","label":0} {"sentence":"CV, yani bir ünsüz ile bir sesliden oluşan açık hece dünya dilleri arasında en yaygın hece türüdür.","label":0} {"sentence":"Ardından bu sosyal medyadan ise Selfienin Türkçesi için öneriler gelmeye başladı.","label":0} {"sentence":"3. Fiile gelen yapım ekleri ile isimlere gelen yapım ekleri farklıdır değildir.","label":0} {"sentence":"Bunlar bağımsız sözler olabilecekleri gibi bir cümlenin içinde de olabilirler, fakat cümle kuruluşuna katılamazlar.","label":1} {"sentence":"Bu, özelikle söz dizimi açısından sözcük gibi işlem gören kısaltmalar için de geçerlidir: TDK te-de-ke, SGK se-ge-ke gibi.","label":1} {"sentence":"Sesbirim: Çağdaş dil incelemelerinde seslerin anlam ayrıcı olup olmazsa önemlidir.","label":0} {"sentence":"Bir ünsüzün betimlenmesinde oluşma noktası, oluşma biçimi ve gırtlak ilan edilir.","label":0} {"sentence":"Buna karşın emmeli akciğer hava akımı düzeneği ile oluşturulan sesler hiç bir dilde konuşma sesi olarak kullanılmamaktadır farklı kaynaklarda.","label":0} {"sentence":"Türk Akdenizinin ovalarında her gün ye>n /ğ/ değişimi gerçekleşmiştir.","label":1} {"sentence":"Yine Atatürkün talimatıyla 12 Temmuz 1932de Türk Dili Tetkik Cemiyeti (Türk Dil Kurumu) ve çalışmalara başlamıştır.","label":0} {"sentence":"Her şeyden önce, yukarıda sözü edilen konuşma diline özgü parçalarüstü sesbirimler yazıda gösterilmez.","label":1} {"sentence":"Türkçenin yaşıyla ilgili sorunlar tartışılırken doğal olarak Türklerin ana yurdunun neresi olduğu sorusu da gelmektedir.","label":0} {"sentence":"Nasır Zeytinoğlu, ulan önce şu liseyi kazasız belasız bitirelim de ötesi sonra düşünürüz.. Derdi.","label":0} {"sentence":"Zaman geçtikçe azalan bu değişiklikler, kolların başka başka dillerle ilişki içinde olmasıyla daha da artar.","label":0} {"sentence":"Dilbilim insan dili denilen olgunun özelliklerini araştırır ve onun niteliğini amaçlar ortaya çıkarmayı.","label":0} {"sentence":"Her şeyden önce Arapça ve Farsça alınan sözcüklerde ünlülerin kaynak dillerdeki söylenişleri Türkçeden farklıdır.","label":0} {"sentence":"Budist Uygurlar işte bu Toharlarca tadil edilmiş yazıyı almışlar, kendileri de bu yazıda bazı değişiklikler yapılmıştır.","label":0} {"sentence":"Türkiye Cumhuriyetinde herkes Allaha, istediği gibi ibadet eder.","label":1} {"sentence":"Böyle anlayışlar, ya milletin kendisinde yahut yetiştirdiği hakiki büyüklerin ruhunda ve iz'anında bulunur.","label":1} {"sentence":"Uzunluk çağ-daş Türkçede hem Türkçe sözcükler için hem de alıntı sözcükler için anlam ayırıcıdır, yani bir sesbirimdir.","label":1} {"sentence":"Süleyman Çelebinin Mevlidinde %26 dolayındaki yabancı ögelerin oranı Bakinin şiirlerinde %65e, Nefide %60a, Nabide %54e yükselir.","label":1} {"sentence":"Sayıca diğer yapım eklerinden daha az olan bu eklerin dilbilgisindeki işlevleri birbirlerinden farklılaşır.","label":1} {"sentence":"Çoğunlukla çift birleşimde yer alır, ağızlarda, eskimiş veya doğru çözümlenmiş örneklerde görülür.","label":0} {"sentence":"Sıfatlar niteleyici konumundayken baş adın taşıdığı durum, cins, sayı bilgisiyle uyuma girerler.","label":1} {"sentence":"Paragraflar doğru açılmalıdır.","label":1} {"sentence":"Sezler teorik olarak sonsuz sayıda olmakla birlikte anlam ayıran sesler, yani sesbirimlerin sayısı sınırlıdır.","label":0} {"sentence":"Bir sözcük en az bir kök biçim birimden oluşur, bu tür sözcüklere yapısına göre basit sözcük veya basit gövde adı kurulur.","label":0} {"sentence":"Sözcük, çıkar herkesin ağzından başka türlü çünkü.","label":0} {"sentence":"Her dilin kendine göre bir ses dağarcığı yoktur.","label":0} {"sentence":"Bu üniversitede elliden fazla 152 öğretmen ve öğretim üyesi var.","label":1} {"sentence":"Örneğin dokuz ve beş adları nedensizdir ama doksan beş nedenlidir.","label":1} {"sentence":"Sesbirim: Çağdaş dil incelemelerinde seslerin anlam ayrıcı olup olmaması önemlidir.","label":1} {"sentence":"Bu ses bugün Türk dillerinde sadece İranda konuşulan Halaçça da bulunmakta, diğer Türk dillerinde yaşamamaktadır.","label":0} {"sentence":"Öğrenci hazırladığı metni öğretim elemanına verir, kendisi de sınıfın huzurunda hazırladığı konuyu kendi cümleleriyle anlatır.","label":1} {"sentence":"Bu fiil ile kurulan birleşiklerin hepsi sözlüklerde tanımlanmaz.","label":1} {"sentence":"Ancak kaynaklarda daha çok bir sözcüğün farklı biçimlerde söylenmesi olarak anlaşılır.","label":1} {"sentence":"Bunların dışında kalanlar için Osmanlı dili ile Türkçe ve Türkçe ile Osmanlıca aynı şeydi.","label":1} {"sentence":"Bir gün, iki gün Balıkç'''ağız''' sarayın önünden geçtikçe Sultan Hanım bir avuç altın verdiriyor.","label":0} {"sentence":"Anlamı ise bir alfabe ile yazılmış bir metni yorum yapmadan başka bir alfabe ile göstermektir.","label":1} {"sentence":"Ünsüzlerin titreşimli olup olmadığını anlamak için ellerinizle kulaklarınızı tıcayarak sesleri söyleyin.","label":0} {"sentence":"Açıklama, bu ara sık geçen marjinal gruplar sözüne dayanıyordu.","label":1} {"sentence":"Ancak sfenks, grup gibi tek heceli, Türkçenin yapısına uymayan sözcüklerde eğitimin ilk aşamalarında sorun çıkabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Nöbetleşmeler ünlülerle veya rakamlarla ilgili olabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Çorum sözcüğünün, çoğu Rumda, İstanbulun İslam ve bol sözcüklerinden gelir açıklaması birer yerlileştirme etimolojisi örneğidir.","label":0} {"sentence":"Ne var ki mevcut Osmanlı yazı dili bunun tam tersi durumlarınca.","label":0} {"sentence":"Herhangi bir topluluğtan bir kişi dönüştüremez dili tek başına.","label":0} {"sentence":"Aşağıda, Osmancıkın keyfince yaşamamayı bir yana bırakıp büyük idealler uğruna değişmeye başlaması anlatılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Eğer yazılmayan iş mektubu başka bir mektuba cevap niteliği 202 taşıyorsa, bu, metnin başında ilgi bölümünde belirtilmelidir.","label":0} {"sentence":"Dil ile bireysel ve toplumsal kimliğimiz arasında doğrudan organik bir bağ vardır.","label":1} {"sentence":"Fiziksel seslerin çıkarılış özelliğinden ötürü gösterenler ancak art arda sıralanabilir.","label":1} {"sentence":"Dolayısıyla konuşma bir bakıma insanını da tanımanın bir aracıdır.","label":0} {"sentence":"Hangi çözümlemenin doğru sıralamayı verdiğine karar verebilmek için yine ek taban seçimine ilişkin kurallar erişim gereklidir.","label":0} {"sentence":"Tutanağı yazan kişi, toplantıda söz alanların düşüncelerini (veya beyanlarını) açık ve öz olarak aynen yazar.","label":1} {"sentence":"Bazı sözcüklerde uzunluk-kısalık anlam ayırıcı olabilir.","label":1} {"sentence":"Unvan grubu eksiz ol olarak yan yana gelen bir kelime grubudur.","label":0} {"sentence":"Yazılı kaynaklarda Pazar biçimindeki standart dışı yazımına da rastlanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bugün Türk Cumhuriyetlerinin hepsinde Latin Alfabesine geçme yapılmaktadır çalışmaları.","label":0} {"sentence":"Saatte, zamanı ölçen araç anlamındaki somut anlam, zaman, vakit; bir günün yirmi dörtte biri anlamındaki saatten gelişmiş olmalıdır.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcüklerin Türkçede genel bir eğilimi olduğu bilinmektedir. öndamaksıllaşma","label":0} {"sentence":"Aslında bu biçim, siz-üm ile örneğindeki gibi, adlara ilgi durumu eki ile bağlanan son çekim edatıyla oluşturulur.","label":0} {"sentence":"Yalnız, onun bütün varlıklarını aramak, bulmak, toplamak, onlar üzerinde işlemek lazımdır.","label":1} {"sentence":"Dil ile bireysel ve toplumsal kimliğimiz arasında doğrudan organik bir bağ vördür.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle cümle içindeki sözcük öbekleri bulunmalı ve öbeklerin birbirleriyle ilişkileri incelenmelidir.","label":1} {"sentence":"Velhasıl, oğlan bu gemide oradan oraya uğraya uğraya, diyar diyar gezmeye başlıyor.","label":1} {"sentence":"Bunların iki hece olarak yazılması az rastlanan bir durum değildir.","label":1} {"sentence":"Dipnot: Sayfa içinde geçen başkasına ait düşüncenin kaynağının sayfanın yazıması altına.","label":0} {"sentence":"Bu ağaçlardaki değişiklikler insanın, cümlenin anlamını veya hayvanın sözlük türünü değiştirebilir.","label":0} {"sentence":"Tamlananı özel isim olan sıfat tamlamaları, birleşik isim grubu olarak kalıplaştığında vurgu altı unsur üstüne geçer.","label":0} {"sentence":"Özellikle dizilerde ve yerel yayın yapan kanallarda standart söyleyişe uymayan pek çok güzellik görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Örneğin; -dIkçA sıfat fiil eki dIk ile eşitlik durumu eki cAnın birleşmesiyle oluşmaz.","label":0} {"sentence":"Ölüm döşeğindeki Osman Beyin son arzusu, Bursanın fetih müjdesini alabilmektir.","label":1} {"sentence":"Aslında bu mecaz, olmuş bir incirin kabuğunun çatlamasıyla meydana gelen çizgi çizgi güzellikten doğuyor.","label":1} {"sentence":"Kütük, işletim sistemi, yazılım, donanım, bilişim, işletmen...","label":1} {"sentence":"Dökümentasyon: Belge bilimi, bir konu hakkında bilgilerin toplanması, saklanması ve açıklanması.","label":0} {"sentence":"Kısaltmalar, söz dizimi ve biçim bilgisi bakımından diğer kelimelere farklı davranmazlar.","label":0} {"sentence":"Bir parça eğitim almış biri, nasıl söylenirse söylensin, bir sözcüğün yazımı konusunda öğrenilmiş bir nesneye sahiptir.","label":0} {"sentence":"Kelimeler üzerindeki ekleri incelemek Ekler, işlevleri açısından yapım ekleri ve çekim ekleri olmak üzere iki gruba ayrılır.","label":1} {"sentence":"Zaten İngilizencede olduğu gibi bazı dillerde de bu anlamlar ettirgen çatıda kodlanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Dil ve kültür arasındaki ilişki, bu ilişkinin yönü ve gerçekleme biçimi her dönemde araştırmacıların dikkatini çekmiştir.","label":1} {"sentence":"Kimse bilmeiyor.","label":0} {"sentence":"Betimleyici anlatım daha çok roman, öykü, gezi yazısı gibi öyküleyici anlatımında kullanıldığı yazı türlerinde görülür.","label":1} {"sentence":"Hoca, yerdeki mintanı göstererek: Mazallah, demiş, ya şunun içinde ben olsaydım!2 Susuz musun, Uykusuz mu?","label":1} {"sentence":"Bilim adamları bu tür Doğu Türkçesi özellikleri barındıran eserleri karışık dilli eserler olarak adlandırmaışlardır.","label":0} {"sentence":"Bu durumu daha çok meslek isimlerinin özel ismin görülür şeklinde başına getirilmesi.","label":0} {"sentence":"Bu tanım, sözcüğün tek başına cümle kurabilen ve en az bir bağımsız biçim birimden oluşan bir birim olduğunu ifade eder.","label":1} {"sentence":"Atasözleri bir başka özelliği de sürekli tekrarlanmalarıdır.","label":0} {"sentence":"Ünlülerin gösterilmesi bakımından Soğd yazısı ile Uygur yazısı arasında bir fark vardır.","label":1} {"sentence":"İngilizce soru sözcüğü how başa nasıl getirilmekte ve are koşacı özneden önceki bir konuma getirilmektedir.","label":0} {"sentence":"Biçim bilgisine açısından bakınca aldıkları çekim ekleri açısından diğer kelime türlerinden ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Aşağıda sağlığın yanlış olarak kullanıldığı yaygın sözcüklerden küçük bir liste verilmiştir.","label":0} {"sentence":"Baktım: Konuşurken daha bir kerre güzeldin, İstanbulu duydum daha bir kerre sesinde.","label":1} {"sentence":"Görüldüğü üzere, Türkçedeki isimler için sayış ve durum bilgisi veren on iki sözcükbiçim mevcuttur.","label":0} {"sentence":"Konuşmada ve Yazıda Kısır Söz Varlığı Bir dilin işlenmişliğini ortaya koyan en önemli gösterge söz varlığıdır.","label":1} {"sentence":"Türkçemizi biz nasıl çevremizdeki insanlar ve bizden sonraki nesiller de öyle kullanır.","label":0} {"sentence":"Düşünce aktarımı dil dışında başka araçlarla da gerçekleşir: resim, müzik, heykel, davranış vb.","label":1} {"sentence":"Standart Türkiye Türkçesinde ise bu açıdan tutarlılık IIIIIII yoktur.","label":0} {"sentence":"Atasözlerinde gereksiz görülecek bir sözcüğe rastlanır.","label":0} {"sentence":"Ünsüz işaretleri bakımından zengin olan İbrani alfabesindeki ünlüleri belirten hiçbir işaret yoktu.","label":0} {"sentence":"Günümüzde kullanılan dillerin ne zaman ayrıldıklarını kimi durumlarda belgelerle takip edebiliyoruz.","label":0} {"sentence":"Bu da düzeltilme işaretinin kullanılma gerekçesinin ne kadar zayıf olması bakımından ilginçtir.","label":0} {"sentence":"Bu sebeple ünlem grubu cümlenin dışında olmasıyla birlikte anlamın içinde bulunan dil birimidir.","label":0} {"sentence":"Türkçede yükleme gelen eklerdeki genel sıralama şu şekildedir: Eylem kök veya gövdesi + kip eki + tarz eki + kişi eki.","label":1} {"sentence":"Çalışmalarımızda Okulumuza faydalı olmayı ana ilke edinerek sizlerin desteği ile bugünlere geldik.","label":1} {"sentence":"Örneğin yaygın olarak fiilimsi adıyla bilinen ekler, geleneksel yaklaşımda türetim veya çekim eki olarak değerlendirilebiliyorlar.","label":1} {"sentence":"Bazı tümceler tümüyle kurallı iken bazılar tam insanlar dilbilgisidışı, bazıları ise aralarda bir yerlerde yer alabilirler.","label":0} {"sentence":"Ama pratik kullanımda uzun bir uzunluğu veya kısalığı göz önünde bulundurarak normal uzun sayabileceğimiz ünlüler vardır.","label":0} {"sentence":"Birçok dil, geçişsiz fiillerin edilgen yapılması izin vermez.","label":0} {"sentence":"Yukarıda da söz edildiği üzere Türkçenin bir başka yapısal özelliği de söz başında çif ünsüz bulundurmamasıdır.","label":1} {"sentence":"Birleşik kelimeler yeni anlamları ifade etmek yap için kullanılabilir.","label":0} {"sentence":"Bunlar zorunlu, cümlenin eksiksiz olması için bağlamdan çıkarılması veya cümlede açıkça verilmeleri gereken ögelerdir.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcükler, milletlerin hangi halklarla nasıl ilişkiler yaşadığını gösteren belge niteliği de taş wlar.","label":0} {"sentence":"Trax bu çalışmada sözcükleri ad, zamir, eylem, fırtına, bağlaç vb. dokuz ayırmıştır.","label":0} {"sentence":"Ancak ayrı ses bilgisel incelemeler sonucu soyut sesler yani dilin belli parçaları ortaya çıkarılabilir.","label":0} {"sentence":"Adaşlar ise sayı, kişi, durum; belirleyicilerden bazıları da sayı çekimine girerler.","label":0} {"sentence":"Fiillerin İsimler gibi belirtme, çıkma, bulunma veya yönelme hal eklerini alabilirler İsim-Fiillerin Özellikleri.","label":0} {"sentence":"Bu işlemlerinden sonra eylemin asıl üye sayısı ikiden bire indirgenmiştir: Zeynep+Karabaş - Karabaş.","label":0} {"sentence":"Bugün evde gelmelisin.","label":0} {"sentence":"Çinçede aynı sesbirimlerinden oluşan sözcükler arasında anlam farkı renk ile ifade edilir.","label":0} {"sentence":"Bunlar, Atatürkün millet anlayışını, tercih ettiği rejimi, inkılaplarını benimseyen ve destekleyen toplulukdur.","label":0} {"sentence":"Sizin ile öbeğindeki ile edatı, düz dar i ünlüsünün düşmesiyle bu niteliğini yitirerek ekşimiştir.","label":0} {"sentence":"Bir ek, olarak -örnek örnek örnek ek, oyuncak kelimesinde gibi kelimenin türünü değiştirmeden de görev yapabilir.","label":0} {"sentence":"Türk dil ve lehçelerinin yazımı için uygun bir alfabe olmamasına karşılık uzun süre kullanılmıştır.","label":1} {"sentence":"Bu uyarılar tarihin farklı dönemlerinde başka bazı aydın ve devlet adamları tarafından da yapılmıştır.","label":1} {"sentence":"Ayrıca ev-i-n-de, iki-şer, anne-si örneklerindeki /n/, /ş/ ve /s/ seslerini de bağlama ünsüzleri olarak görenler vardır.","label":1} {"sentence":"Ne var ki istifenmiş çam tomruklarını biçtireceğine, bahçenin güzellik sembolü çam ağaçlarının kesmiş.","label":0} {"sentence":"Diller, köken, yapı, konuşuldukları bölge gibi ölçütler göz önünde bulumdurularak çeşitli gruplara ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Bu yetki yasanınla verilmiş olabileceği gibi zaman içinde ortaya çıkmış olabilir.","label":0} {"sentence":"Ancak Arapçadan müdir-müdire, Fransızcadan şantöz-şantör gibi erillik-dişillik ayrımı bulunan sözcükler kopyalanmıştır.","label":1} {"sentence":"İsim cümlelerinin şart kipi de ayrı yazılan ise veya ekleşmiş sA ile **anlaşıyor**: Hava güzelse yürüyüşe çıkarız.","label":0} {"sentence":"Fatih Sultan Mehmeti anarken onun eğitimi ile ilgili bilgileri de htiirlmalıyız.","label":0} {"sentence":"sayıların yeddi, sekkiz, dokkuz gibi kardeş ünsüzlü biçimleri de vardır.","label":0} {"sentence":"Türkçede genellikle orta hece, vurgusu en zayıf olan hecedir.","label":1} {"sentence":"Mani alfabesiyle yazılmış Türkçe metinler, genellikle dini içeriklidir ve fazla da değildir.","label":1} {"sentence":"Ancak öncelikle Türkçenin söyleyiş özelliği ile ilgili olarak değinmek sıkça tekrarlanan bir yanlışa gerekiyor.","label":0} {"sentence":"Aşağıda sırasıyla Türkçe üzerine betimleyici, kuralcı ve öğreti kitaplarının örneklerini gördünüz.","label":0} {"sentence":"Ana dili, insanların doğuştan itibaren yakın çevresinden öğrendiği ve geliştirdiği dildir.","label":1} {"sentence":"Evrensel Dilbilgisinde İlke ve Değiştirgenler EDde iki önemli kavram vardır: İlkelikler ve Değiştirgenler.","label":0} {"sentence":"Fakat bunlardan hiçbiri insan dili gibi, örneğin soyut kavramlar geliştirecek biçimde, karmaşık bir yapıya sahip değildir.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Ali her zaman çok saygılı davranır tümcesindeki çok saygılı niteleyici olmasına rağmen tümleçtir.","label":1} {"sentence":"Bunları gelişigüzel bir şekilde bir ayı getirirseniz","label":0} {"sentence":"Hem yazı dilinide hem de konuşma dilinde rastlanan bir ses olayıdır.","label":0} {"sentence":"Türkçenin seslerini yazıya geçirmek bakımından çok yetersiz olma bu yazının Türkler tarafından kullanılmasının nedeni ticari yanlıştır.","label":0} {"sentence":"Türk millleti tarihinle öğün, çünkü senin ecdadın medeniyetler oluşturan, devletler, imparatorluklar yaratıcı bir mevcudiyettir.","label":0} {"sentence":"Kafkas dillerinin en belirgin özelliği, fazla ünsüzlerin, sınırlı sayıda ünlerin ise oldukça olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Durağın hangi meyveler arasında ve ne kadar uzunlukta olacağı anlamı doğrudan etkilemektedir.","label":0} {"sentence":"Pınar seviyor kitap okumayacak.","label":0} {"sentence":"Eski Türk runik yazısı ünlü işaretleri bakımından yetersiz, fakat ünsüz ve hece işaretleri bakımından yetersiz bir alfabedir.","label":0} {"sentence":"Son hecede art damak sesleri varsa, ek art damak ünlülerini, ön damak sesleri varsa ek ön damak ünlülerini barındırabilir.","label":1} {"sentence":"Türk dili, her ne kadar uzun tarihi boyunca komşu dillerden etkilenmiş ve ihmal edilmişse de pek çok bilim eserleri ortaya koymuştur.","label":0} {"sentence":"Şu anda konuşucusu yok olan Türk lehçeleri olduğu gibi, konuşanı çok az sayıda kalan lehçelerimiz de vardır.","label":1} {"sentence":"Belirli bir varlığı karşılayanan ve yükleme durum eki alan nesneler belirtili nesne olarak adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Tümcədə ya bir eylem, yardımcı eylem eksikliği vardır; ya da birbirine bağlı tümcələrin yükləmləri arasında uyumsuzluk vardır.","label":0} {"sentence":"Dinin kutsal metinlerinin dili o dine inanan diğer halkların dillerini etkilemiştir.","label":1} {"sentence":"Kalemeyi bulduğum son yazım dostluk hakkında.","label":0} {"sentence":"Store işlevleriyle dolu olan kelimedeki yeri, eklerin hakkı doğrudan ilişkilidir.","label":0} {"sentence":"Çünkü iki yazdır onlar yaylaya çıkınca, İnegöl tekfürünün adamları başlarında Aya Nikola, Söğütü bozmakta, talan etmektedir.","label":0} {"sentence":"Ağaç kavramını temsil etmek için kullandığımız a-ğ-a-ç ses öbeği ise bu 28 kavramın gösterenidir.","label":1} {"sentence":"Örneklendirmedeki amacı bir konuyla ilgili tüm örnekleri listelemek değil, ele alınan konunun anlaşılır olmasına yardım etmektir.","label":0} {"sentence":"Din hürriyetine büyük bir değer veren Atatürk, bu hususta şunları söyler: 13 Atatürkçülük, Birinci Kitap, s.465-467.","label":1} {"sentence":"Bu durum, zaman zaman sanki be diye bir ünsüz varmış gibi yanlış anlaşmaları bozmaktadır.","label":0} {"sentence":"Çünkü dilini kaybeden, evini de vatanını da ve geleceğini de kaybeder.","label":0} {"sentence":"Anlam ve yapı bakımından kendi içlerinde bir bütünlük taşırlar.","label":1} {"sentence":"Sayı grubu, söz diziminde, isim ve sıfat görevinde kullanılır.","label":1} {"sentence":"Bu fiilden olan türemiş yazık kelimesi günümüzde kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu, dilbilim araştırmalarının inceleyebileceğinden çok daha bir zaman dilimi çok eskidir.","label":0} {"sentence":"Türkçe kökenli sözcüklerde uzunluk, /ğ/ sesi olup bulunduğu durumlar başta olmak üzere ikincil olarak gerçekleşir (bk. Uzunluk).","label":0} {"sentence":"Yardımcı seslerin yardımcı ünlüler ve yardımcı ünsüzler olmak üzere iki türü vardır.","label":1} {"sentence":"Birkaç ev ötede, bir tavuk gıdaklıyor, bir horoz da ona yardım ediyor, adeta dem tutmak.","label":0} {"sentence":"Taş üzerine yazılan yazı türü olan çivi yazısı, sesleri temsil eder.","label":1} {"sentence":"Türk Dili-I 48 Osmanlı devleti içerisindeki topluluklardan Latin harferini ilk kullananlar Arnavutlardır.","label":1} {"sentence":"Son yıllarda bu başka bir alandaki açığı gidermek için yine de önemli çalışmalar yapılmıştır.","label":0} {"sentence":"Ama rağmen buna çocuklarının konuşmayı yavaş yavaş sökmeleri aileler için her zaman olağan üstü bir şeydir.","label":0} {"sentence":"Belli bir morfofonemik liğ çevrede kullanılabilen bir ses başka bir çevrede kullanılmayabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak çoğul ekinin fonetik yazımı -lAr biçimindir.","label":0} {"sentence":"Babam şehirden çıkalı beri somurtmuştu.","label":1} {"sentence":"Konuşmanın gerçekleşmesi için en az iki kişiye ihtiyaç vardır.","label":1} {"sentence":"Türk insanının dün ve bugünkü ahlak anlayışı diğer dünya devletlerine her zaman örnek olarak kalan bir alçaklıktır.","label":0} {"sentence":"3. Etkili ve güç potansiyelli bir anlatım için konuşmanızda hangi atasözlerimizi örnek olarak kullanabilirsiniz, araştırınız.","label":0} {"sentence":"Sorulara verdiğim cevaplar nedeniyle daha iyi bir not almam gerektiğine inanıyorum.","label":1} {"sentence":"Bunu açıklamak için aşağıdaki örneklere bakalım. 2. a. Ayşe [Ali geldi] düşündü. b. Ayşe [Alinin geldiğini] düşündü.","label":1} {"sentence":"Bir sözcük Türkçeye kadar ne erken girmiş ise Türkçenin ses düzenine uyarlanması da o kadar ileridir.","label":0} {"sentence":"Yardımcı seslerin bağlama ünlüleri ve bağlama ünsüzlerinden olmak üzere iki türü vardır.","label":0} {"sentence":"O tamlamalar yerine, gerektiğinde ünlü harfi üle ünsüz harfi terimleri kullanabilir.","label":0} {"sentence":"Takışlı Fiil Tamlaması: Tamlayan ve tamlananın ek almadan bir araya gelerek oluşturduğu tamlamalardır.","label":0} {"sentence":"Toplumsal açıdan kendilerinden güçlü biri ile konuştuklarında siz ile hitap edip karşılığında sen bekler.","label":0} {"sentence":"Bu tür sözcükler, Türkçe'de heceler ve sözcükler -br ve -lm ile bitmeyecekleri için ünlü türemesiyle hece yapılarını değiştirirler.","label":0} {"sentence":"Sesletimsel ölçüt, konuşmada kullanılan duraklamalara bakarak sözcük sınırlarını","label":0} {"sentence":"Ancak Kedi ile köpek severim biçiminde bir değişiklik hemen yanlış anlaşılmalara neden oldulabilir.","label":0} {"sentence":"GBb grubunda Gagauzca, Türkiye Türkçesi ve Azerice; GBd grubunda ise Türkçe yer alır.","label":0} {"sentence":"Bu aynı zamanda dilin öğrenilmeyen bir becerisi mi yoksa doğuştan gelen bir içgüdü mü olduğu yönündeki tartışmalar açısından da önemlidir.","label":0} {"sentence":"Genel geçer tanım, kavram ve terimleri kullanırken kaynak göstermeye zorunlu değildir.","label":0} {"sentence":"Bunların arasında, adlar ve eylemler bütün dillerde birincil (major) sözlüksel sınıflardır.","label":1} {"sentence":"Yukarıda da söz edildiği üzere Türkçenin *farklı bir yapısal özelliği de söz başında tek ünsüz bulundurmamasıdır.*","label":0} {"sentence":"Kullanılması yer: 139 Karşılıklı konuşmalarda kullanılır: Bekir: Derdi nedir arkadaşım?","label":0} {"sentence":"Kuralcı Dilbilgisi Kuralcısı dile kuralci bir yaklaşım içeren Dilbilgisidir.","label":0} {"sentence":"Türkçe Kökenli Sözcüklerde Bulunmayan Ünsüzler Türkçe ünsüzler yönünden kendine özgü özellikleri olan bir dildir.","label":1} {"sentence":"Yukarıdaki cümle de bağlacıyla birbirine bağlanmış bağlı cümledir.","label":1} {"sentence":"Fiillerde ise ekler sırasıyla kılınma, çatı, olumsuzluk, görüntüş/kip, zaman, kişi ek şeklindedir.","label":0} {"sentence":"Sosyal medya kavramına son yirmi yılda Türkçe sözlüklerde henüz basılan yer verilmemiştir.","label":0} {"sentence":"Yani Köl Tigin, ağabeyi Bilge Kağan için sıradan bir kardeş olmanın çok ötesinde, onun hem gören gözü hem de bilen aklıdır.","label":1} {"sentence":"Diğer bir deyişle, bir tümcenin içinde başka bir kelime bulunabilir.","label":0} {"sentence":"Bunun yanında Türkçe kökenli sözcüklerde sonradan ortaya çıkmış çok sayıda uzun ünlüler bulunabilir.","label":0} {"sentence":"Bu ölçüt için Türkçe kaynaklarda, damakların ortalamasını esas almak daha alışılmıştır.","label":0} {"sentence":"Kültür kavramı ile ilgili olarak ileriip sürdüğü düşünce ve görüşler bugün bile canlı bir şekilde geçerliliğini korumaktadır.","label":0} {"sentence":"Ancak geçişsiz bir fiil olan iç- fiil olan iç-, edilgen yapıldığında geçişli fiilin nesnesi, edilgen fiilde sözde özne olur.","label":0} {"sentence":"Atatürk, ölümünden kısa bir süre önce yazdığı vasiyetname ile mal varlığını Türk Dil Kurumu ile Türk Tarih Kurumuna bırakmıştır.","label":1} {"sentence":"İşlevselci yaklaşımlarda dil yetisi, ve dünya bilgisi diğer bilişsel işlemler birlikte ilerler.","label":0} {"sentence":"BEN onu gördüm (Sen değil, ben gördüm) cümlesinde vurgulanmak istenen sözcük, yani ben daha baskılı söylenmiştir.","label":1} {"sentence":"Ses Uyumlarının Varlığı Önlük-artlık uyumu çok fazla istisnayla gelişmiştir, düzlük-yuvarlaklık uyumu ise daha sınırlıdır.","label":0} {"sentence":"O diyar senin, bu diyar benim, gemi her yere uğraya uğraya gidiyor.","label":1} {"sentence":"Bu bilginin bir boyutu, bir sesin anadilindesiniyim olup olmadığıdır.","label":0} {"sentence":"Kuzey kolunda Abazaca, Çerkezce, Çeçence, Kabaryacalar, vb. diller, güney kolunda ise Gürcüce, Lazca, Migrelce bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"Fakat bunlardan hiçbirisi insan dili kadar, örneğin soyut kavramlar geliştirecek biçimde olduğunu, karmaşık bir yapıya sahip değildir.","label":0} {"sentence":"köken bakımında ise, karşılaştırmalı çalışmalar sırasında Türkçenin başka dillerle akraba olduğu ileri sürülmüştür.","label":0} {"sentence":"Bu durumdaki ünlü komşuluğundaki titreşimsiz bir ünsüz söylemek, titreşimsiz bir ünsüzü söylemekten daha zordur.","label":0} {"sentence":"Vatani ahlak milli mefkurelerden, milli vazifelerden mürekkep olan bir ahlak demektir.","label":1} {"sentence":"Bu üniteyi tamamladıktan sonra; Uzunluk, vurgu, ton, durak, ezgi konularını açıklayabileceksiniz.","label":1} {"sentence":"Karpuzla kurabiyenin arasındaki ince benzerliği ve çok manalı ortak vasıflarını, zeki Türk halkı, nasıl ve nereden bulur?","label":0} {"sentence":"Ancak karşılaştırmalı sesbilgisi çalışmaları sonucunda, bu döneme ait bazı sesbilgi özellikleri kurgulanabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Uygun durumda hemen akla gelip tekrarlanmaları bu gibi, yaşama alanlarını genişlettiği gibi, yaşama sürelerini de uzatır.","label":0} {"sentence":"Betimleyici yaklaşım ise doğruyu veya yanlışı bulmaya değil, dilin kendisine özgü nitelikleri anlamaya odaklıdır.","label":1} {"sentence":"1. Dil ve kültür arasındaki ilişki, bu ilişkinin yönü ve gerçekleme biçimi her dönemde araştırmacıların dikkatimi çeker.","label":0} {"sentence":"Şiirin uygarlıklardan süzül-üş-ü-ne hep nefret duymuştu.","label":0} {"sentence":"X. yüzyıldan başladığı bu dönemde de kendi içerisinde Karahanlı ve Harezm Türkçesi olmak üzere ikiye ayrılır.","label":0} {"sentence":"Miğfer başa geçirilir ve vidaların deliklere iple geçirilerek dalgıcın koltuk altına bağlanır.","label":0} {"sentence":"Kuşaktan kuşağa aktarılan bu emanete karşı, paha biçilmez, kutsal ve dokunulmaz şeylere karşı duyulan saygı gösterilmelidir.","label":1} {"sentence":"Zarfiil yan cümleleri ise fiilleri ve cümleleri nitelerler.","label":0} {"sentence":"Zarfiiller koşul koyma (bir şekilde) anlatabilirler: En kısa zamanda teslim etmek koşuluyla kitabı ödünç alabilirler.","label":0} {"sentence":"Ona bir kız elbisesi diktiriyor, iğreti saç taktırıyor. Yeni cariye aldım. diye evdekileri aldatıyor.","label":1} {"sentence":"Ama vurgulanmak istenen unsurun gramatikal rolü, nesneden değişmiştir özneye doğru.","label":0} {"sentence":"Sıfat tamlamaları, cümlede farklı görevlerde olabilirler.","label":1} {"sentence":"İnsanın bilimve teknoloji yardımıyla doğayı kendi ihtiyaçlarına uygun yollar etkilemesi sürecinin sonu gelmez.","label":0} {"sentence":"Serserilerin, külhanbeylerinin kullandığı söz veya deyim sözleriyle sözlüksel olarak açıklanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Hikāyeye göre insanlar Babilde oldukça yüksek, Tanrının katına ulaşabilecek bir kule inşa etmeye başlarlar.","label":1} {"sentence":"Dokuzuncu yüzyılda Museviliğin Hazar Türklerinin kağan sülalesince kullanılmış olmalıdır Karay mezhebine giren.","label":0} {"sentence":"Buradaki doğruluk ve yanlışlıkla için ölçüt standart dil ve bu dili kodlayan Türk Dil Kurumunun Yazım Kılavuzudur.","label":0} {"sentence":"Burada bir kez daha sözdizimle bağlantılı olması nedeniyle dilbilgisi terimi üzerinde duracağız.","label":1} {"sentence":"Telafuz organlarında seslerin oluşmasında önemli rolü oynayan belli noktalar vardır.","label":1} {"sentence":"Çekim eki; sözcüğün anlamını, biçimini, türünü değiştirmez; cümledeki görevini belirler.","label":1} {"sentence":"Olaylar ve durumlar okurun kafasındaki merakı gidermeye amacı yönelik bir biçimde sonçlanır.","label":0} {"sentence":"Dil-kültür ilişkisinin üzerinde duracağımız son boyutu, kültürel dinamizmin izlenebilmesidir dilde de.","label":0} {"sentence":"Sıfat ve Zarfarda Pekiştirme ve Derecelendirme Yapabilenler +CA: Oldukça işlek bir yapım ekidir.","label":1} {"sentence":"Çünkü tarih, bir milletin hemen hemen bütün varlığı eşittir.","label":0} {"sentence":"Türk dilli halkların yaşadığı coğrafya 90lı yılların başından itibaren çok bir iletişim içine girme imkanı buldu.","label":0} {"sentence":"Gürkan konuşmasını bitirdi ve herkes onu alkışladı her.","label":0} {"sentence":"Örneğin, bölme sözcüğünde vurgu ilk hecedeyken (BÖLme!) olumsuz emir, ikinci hecedeyken (bölME) matematik terimi karşılığındadır.","label":1} {"sentence":"Alıntı sözcüklerin Türkçede genel bir öndamaksıllaşma eğilimi olduğu bilinmektedidor.","label":0} {"sentence":"Kendi kültürüne saygı duymayanlar, başkalarından saygı bekleme haklarının kaybetmiş olur.","label":0} {"sentence":"Bu sözcüğte /a/nın üzeri konan işaret /k/ sesinin ön damak ünsüzü olduğunu göstermek içindir.","label":0} {"sentence":"Türkçemize etmek hizmet, ülkemize hizmet edildi.","label":0} {"sentence":"Aslında bu biçim, siz-in ile örneğindeki gibi, adlara ilgi durumu eki ile bağlanan son çekim edatıyla oluşturulur.","label":1} {"sentence":"İkincil uzun ünlü ise kısa ünlüsü büzülme vb. çeşitli ses olaylarıyla sonradan uzun ünlü haline gelmesidir.","label":0} {"sentence":"1. Aynı ses olayı farklı sözcüklerinde, hatta tek bir sözcükte bile farklılık gösterebilir.","label":0} {"sentence":"tüy olan tü altıdır.","label":0} {"sentence":"Bu yanlışlar kitle iletişim araçlarında yapılınca tekil kullanımlar ne yazık ki toplumda hızla yayılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Buraya kadar sözü edilen ünsüzlerin çıkarılmasında havanın söyleyiş organlarında tamamıyla engellenmesi söz konusu değildir.","label":1} {"sentence":"Yalnızca çocuklar kitabı okudular. tümceleri aynı sözcüklerden oluşmalarına karşın anlamları aynı değildir.","label":1} {"sentence":"Karagöz, kukla oyunları, ortaoyunu, köy gezici oyunları geleneksel Türk tiyatrosunun ürünleridir.","label":0} {"sentence":"Cümle çözümlemelerinde sıralanan cümlelerin ögeleri ayrı ayrı bulunarak gösterilir.","label":1} {"sentence":"Örnek olarak Ferah ferah otuz yaşındaydı cümlesindeki mutlu ikilemesi bugün pek kullanılmıyor.","label":0} {"sentence":"Ancak eklenmeyle ilgili ses değişmelerini çekim ve türetime açısından ayrı değerlendirmek gerekir.","label":0} {"sentence":"Tümce başındaki ad özne, eylemden sonra gelen nesne ise madde edatıdir.","label":0} {"sentence":"Bu durumda araştırmaya konu olan dillerin % 62,1nin 5-9 arasında ünlüye sahip olduğu ortaya çıkmaktadır.","label":0} {"sentence":"Ancak, aynı tümce içinde örneğin başka dizilimler kullanılarak bar, düş, ün dizilimleri yerine anlamlı bir tümce elde edilemez.","label":0} {"sentence":"Yazıyla izlenemeyen dönemlerin adlandırılmasında Altay Çağı, En Eski Türkçe Çağı, İlk Türkçe Çağı gibi terimler kullanılmıştır.","label":1} {"sentence":"Dilbilimin farklı alt alanları ve farklı kuramları edinç ya da edimi incelemeyi amaçlamaktadır.","label":1} {"sentence":"Beşevler, Kırk Haramiler, Yedi Cüceler, Yedi Uyurlar vb. yer adları, efsaneler, masallar gibi istisnalar vardır.","label":1} {"sentence":"Ezgi dillerinde ezgi, sözcükler arasında değil, sözdizimsel yapılar arasında anlam farkı belirtilmede kullanır.","label":0} {"sentence":"Osmanlıca döneminde sadece Arapça ve Farsçadan değildir, İngilizce, Fransızca gibi başka dillerden de kelime alınmıştır.","label":0} {"sentence":"Karagöz, kukla oyunları, ortaoyunu, köy seyirlik oyunları gibi geleneksel Türk tiyatrosunun ürünleridir.","label":0} {"sentence":"Kalemle birlikte kafamdan da bir perde kalktı o an.","label":0} {"sentence":"Gecenin daha sslitir.","label":0} {"sentence":"Bu yaklaşıma göre bütün insanlar, faklı yollarla ve farklı karmaşık derecelerine sahip olmak üzere, kültürlenirler.","label":0} {"sentence":"2. Dilbilimi, geleneksel filolojik dil çalışmalarından ayıran de bu bilimsel yöntemdir.","label":0} {"sentence":"Zaman ekleri, bu bakış açısınının hangi zamanda olduğunu belirler.","label":1} {"sentence":"Ses Uyumlarının Varlığı: Önlük-artlık uyumu çok az istisnayla gelişmiştir, düzlük-yuvarlaklık uyumu ise daha sınırlıdır.","label":1} {"sentence":"Sesler olaylarını, bu olaylara katılan seslerin özelliklerine göre sınıflandırabiliriz.","label":0} {"sentence":"Son iki grupta, alfabede tek bir harfe gösterilen ama söyleyişte art ve ön biçimleri bulunan sesler de yer almamaktadır.","label":0} {"sentence":"Türkçe yazımda, aralarında boşluk bulunan her ögeyi bağımsız kelime saymak değil.","label":0} {"sentence":"Türkçede sözcük başında iki ünsüz ardarda gelmez.","label":1} {"sentence":"Ana dilinin oluşturduğu bu zihin sistemi, kişinin gördüğü eğitimde bağlı olarak gelişir ya da körelir.","label":0} {"sentence":"Seslerin gösterilmesi için uluslararası fonetik alfabesi geliştirilmiştir.","label":0} {"sentence":"Dünyanın bir başka yerinde, Man Adasının, Ned Maddrell 1974te öldü.","label":0} {"sentence":"Çalışmalarımız sırasında öğrenci velilerinin taleplerini eğitimin temel ilkeleri doğrultusunda değerlendirmeye aldı.","label":0} {"sentence":"Uluslararası yayınlarda kullanılan fonetik ve fonoloji terimleri Türkçede de alışılmıştır.","label":1} {"sentence":"Arapça, Çince, Fransızca, İngilizce, İspanyolca ve Birleşmiş Milletler örgütünün resmi dilleridir.","label":0} {"sentence":"Böylece Kurumun 1951 yılına kadar süren devlet himayesindeki dernek statüsünü son verilmiştir.","label":0} {"sentence":"Dil edinimi çalışmalarından elde edilen *bulğuları* da bu kanıyı doğru","label":0} {"sentence":"Addan eylem yapan ekler için de avlamak ve aralamak sözcüklerinde -la ek gösterilebilir.","label":0} {"sentence":"Biçimbirim: Yapı ve ses açısında anlamlı veya işlevli daha küçük birimlere ayrılamayan ögelerdir.","label":0} {"sentence":"1. Buralardan bir karış toprağın verilmesi düşünülmezez ve buna hiç kimsenin gücü de yetmez.","label":0} {"sentence":"Ben onu konuştururum mu?","label":0} {"sentence":"Dünyanın bir çok yerinde hala dilleri yazıya dökülmemiş toplumlar bulunmaktadır.","label":1} {"sentence":"Paragraflar doğru açılmamalıdır.","label":0} {"sentence":"Sıfatlar, tek başlarına isim olup isim çekim ekleri getirilmek suretiyle çekimlenebilir.","label":1} {"sentence":"Son zamanlarda ikinci görüş, yani bu metinlerin Hristiyan Kıpçaklara ait olduğu görüşü ağırlık kazanmaktadır.","label":1} {"sentence":"Akademik yazılarda düşüncelerin hangi kavram ve terimlerle ifade edileceği önceden belirlenir.","label":1} {"sentence":"Türkçesinin perişanlığına sinirlenen grup üyeleri üniversiteli arkadaşlarını öven yanıtlar yazmışlar.","label":0} {"sentence":"Yükleme Grubu: Yükleme hali eki getirilen bir isimle diğer bir ismin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":1} {"sentence":"Sesler hava akımının ağız boşluğunda meltem ve alt çenenin hareketleriyle farklı biçimlerde engellenmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"Türklerin kendi dillerini bu alfabeyle yazmalarına ise XX. yüzyıl başlarından itibaren görülür.","label":0} {"sentence":"Bir gün ağıla kuzuyu sevmeye gittiklerinde şahit olduğum bir manzara çok dikkat çekici olmaktı.","label":0} {"sentence":"Bir japon da es geht mir gut (gidiyor bana -j-iyi) biçiminde bir anlatıma başvurur.","label":0} {"sentence":"Kuruluşu sıralarında olmuş olan bu parolasiyle Fakültemiz ne kadar kıvansa yeridir.","label":0} {"sentence":"Kültür, insan yığınıni millet haline getirmiyor.","label":0} {"sentence":"Artık dünya global bir dönüşmüştür köye.","label":0} {"sentence":"Özet: Bilimsel yazıların özet bölümünde, asıl metnin temel düşünceleri arasına ayrılır.","label":0} {"sentence":"Onun asıl adını, sokaklarda 'hıyar!' diye bağır bağır söylemediği, satıcı elbette güzel bulmaz.","label":0} {"sentence":"Öznenin, 1. çoğul kişiye ait olan evin içindeler olduğunu gösteren bir de eki onu takip etmektedir.","label":0} {"sentence":"Alfabe bir dildeki ses ya da sesbirimleri gösteren sayılardan oluşan bir dizgedir.","label":0} {"sentence":"Tanzimat devrinde sadeleşme ihtiyacı çok hissedilmiş ve bunda gazete ve dergilerin katkısı büyük olmuştur.","label":1} {"sentence":"Bu durum çoğu zaman önemsizdir; ancak bazen farklı anlamların ortaya çıkmasına neden olabilir.","label":1} {"sentence":"Mehmed Akifle son görüşmemizde, 1913te, yani Balkan Harbinin faciaları üstüne, buluşup dertleşmeye karar vermiştik.","label":1} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesinde ışk olarak görülen sözcük bugün aşktır.","label":1} {"sentence":"Eşyanın Bilecik tekfürüne emanet bırakılması için karar alınırken, gözlerini kılıçtan ayıramayışın sebebini düşünmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu konuda: Vatandaşlar, yeni Türk harflerini çabuk öğreniniz...","label":1} {"sentence":"Oysa kelimenin alındığı dilde bir şey eksilmemekte, alıcı dile orijinalle her açıdan örtüşen bir söz girmemektedir.","label":1} {"sentence":"Sıra Sizde Yanıt Anahtarı Sıra Sizde 1 Çekim işlevi: Bu işlevleriyle fiillerden yüklem kurarlar.","label":1} {"sentence":"Bulunma Grubu: Bulunma hali eki getirilen bir isimle bir başka isim türünden kelimenin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":1} {"sentence":"Daha sonra Karahanlı Türkçesi döneminde İslamiyet kabulü ile birlikte Arapça etkisi de girmiştir.","label":0} {"sentence":"Bugün kullanılan Arap rakamları da Hicretten üç buçuk yüzyıl sonra düşünce elde edilmişti.","label":0} {"sentence":"Sözcüğün eski veya yeni alıntı olması ve kullanım sıklığı burada belirsiz bir rol oynuyor olabilir.","label":0} {"sentence":"Eğer dil göstergeleri soyut olmasaydı tek tek her elma için ayrı verilmesi gerekirdi","label":0} {"sentence":"Çekim ekleri ise ilgili türden her kelimeye; yani fiil çekim ekleri her tür fiile, isim çekim ekleri de her tür isme değişebilir.","label":0} {"sentence":"Tren sesi işitince arkasını dönüp bekliyor, sonra gene yola düzelip, şemsiyesini sallıyarak yürüyor.","label":0} {"sentence":"Şu anda konuşucusu yok olan Türk lehçeleri olduğu gibi, konuşan sido çok az sayıda kalan lehçelerimiz de mdavrı.","label":0} {"sentence":"Sözcük öbekleri, eklenme açısından tek bir sözcük gibi işlem görür ve çekim eklerini öbeğin son ögesine getirilir.","label":0} {"sentence":"Liseyi bitirdiğim yıl (1936 -1937) üstümden büyük bir yük gitmiş gibi hafifledim.","label":1} {"sentence":"Son birkaç yılda çıkan ortaya teknolojisiyle ilgili bilgisayar kelimeler konuya örnek olabilir.","label":0} {"sentence":"Ünsüzler ayrıca hava akımının tümüyle engellenmesi açısından sürekliler ve süreksizler olmadan doğal bir sınıf oluştururlar.","label":0} {"sentence":"Bütün bu gibi süreçlerin iki yönü veya boyutunu birbirlerinden açık seçik biçimde ayırdetmek icab eder.","label":0} {"sentence":"Tıkırtı sesleri öteki sözsüz seslerden, usta dil hareketleri ve havanın ağzın içine doğru hareketiyle bağlıyor.","label":0} {"sentence":"Pek çok dünya dilini etkilemiş ve onlara sayısız sözcükler veren olan Türkçe, yalnızca Arapça ve İngilizce karşısında gerilemiştir.","label":0} {"sentence":"Odun sözcüğünün od ateş bağımsız biçim biriminden türediğini seziyoruz ancak, tanımıyoruz n bağımlı biçim birimini.","label":0} {"sentence":"Aynı parçalanabilen ögelerden oluşan, yazılışları aynı olan bu iki sözcüğü doğal bir konuşur, metin içinde karıştırmaz.","label":1} {"sentence":"Deneyim Türkçeye kazandırmanın binlerce atasözlerini yıllık.","label":0} {"sentence":"Gırtlaktan sesler artdamaktan sesler gibi emmeli de olabilirler.","label":0} {"sentence":"Artık dünya global bir köye dönüşmüştür.","label":1} {"sentence":"O zamanlar sen daha büyüktün.","label":0} {"sentence":"Kısaltma Gruplarının Cümlede Özne Olarak Kullanılması Ali Dayının kız evlenmiş. - İlgi grubu özne olarak görev yapar.","label":1} {"sentence":"Bazen kısacık bir yanıt, bir durumu çok daha karanlık anlatmaya yeter.","label":0} {"sentence":"Diğer tarafan fiile eklenen işteşlik eki sayesind özne en az iki katılımcıdan meydana kanır.","label":0} {"sentence":"Edat grubunu oluşturan zamirler ek almadıkları gibi bazen eksiz de kullanılabilirler.","label":0} {"sentence":"Ancak soru enklitiği mX, bir yazım geleneği olarak mX ayrı yazıldığı için çizgiyle gösterilmemektedir.","label":0} {"sentence":"Standart Türkçenin bölgeler üstü bir geçerlilik kazanması, sanıldığının aksine, oldukça yenidir.","label":1} {"sentence":"Kelime türleri bölümünde de göreceğimiz gibi isimler ve fiiller, farklı çekim eklerini alırlar.","label":1} {"sentence":"Bu nedenle, Türkçede bulunabilen hecelere sahip olanlar bir problem yoktur.","label":0} {"sentence":"Yararlanılaan ve Başvurulabilecek Kaynaklar Aksan, D. (1998). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dil Bilim.","label":0} {"sentence":"Başlangıç evresinde, dil palası, diş yuvası ile damak arasındaki noktaya değerek bu noktada hava akımını engeller.","label":1} {"sentence":"Dolaysıyla tip, bir toplumdaki insanların şahsında toplamış kişidir ortak özelliklerini.","label":0} {"sentence":"Herkes gördüğü bu güzellik karşısında büyülenmişti.","label":1} {"sentence":"Nihalin kıskançlığı, ne yazık","label":0} {"sentence":"Örnek olarak çoğul ekinin fonetik yazımı -lAr biçimindi.","label":0} {"sentence":"Oysa yarın daha yaşanmamışmıştır, olgusalsızdır ve birinci grupla karşıtlık ilişkisi içindedir.","label":0} {"sentence":"Örneğin; biz, siz, gece, öğle, öğün, ağaç art anlamda bakımdan türemiş sözcüklerdir.","label":0} {"sentence":"Biz burada bir tanım yerine dilin öne çıkan özelliklerini ve işlevlerini vermeye çalışacağız.","label":1} {"sentence":"İlerleyen konularda göreceğimiz gibi Türkçedeki ses olaylarının önemli nedenlerinden biri ses uyumlarıdır.","label":1} {"sentence":"İki evin arasındaki dar aralıktan vagonların geçtiği duyuluyor.","label":0} {"sentence":"Biçimbirimler, biçim bilgisinin araştırma konusunu oluşturur.","label":1} {"sentence":"Bürünsel Sesbilim 4 Söyleyişte belirli ezgi ve vurgu yapılarıyla oluşan sesletimsel özelliklere bürünsel özellikler denir.","label":1} {"sentence":"Aralarında sadece, yapıları bakımından bir fark bulunmaktadır.","label":1} {"sentence":"Dilbilim insan dili denilen olgunun özelliklerini araştırır ve onun niteliğini ortaya çıkarmayı amaçlar.","label":1} {"sentence":"Türkçe bir eklemeli dil olduğundan ad ve eylemlerin çekimi, ekler aracılığıyla gerçekleştirilir.","label":1} {"sentence":"Akma suların çok kez taşlara çarpa çarpa çıkardığı sestir.","label":0} {"sentence":"Türkçede Arapça asıllı amma velakin, bile yalnız gibi birkaç kalıplaşmış yapıda görülür.","label":0} {"sentence":"Eski Oğuzca ile yazılmış ilk eserlerde Karahanlı Türkçesinin renk ve form özellikleri yer yer karşımıza çıkar.","label":0} {"sentence":"Kimi nesneler belirtme (yükleme) durumu eki almadıkları halde belirli bir varlık karşılayabilirler.","label":0} {"sentence":"Tamlayan ile tamlanan arasında genel bir anlamı çağrıştıran güçlü anlam ilişkisi, birleşik kelimenin sağlamayı oluşturması","label":0} {"sentence":"Öğrencilerin çoğu, diğer derslerdeki sunumlarla Türk Dili dersindeki sunumları aynı görmektedir.","label":1} {"sentence":"Basit ve türemiş fiiller gibi birleşik fiiller de dilimize, zengin bir ifade ve anlatım imkanı sağlamaktadırlar.","label":1} {"sentence":"İkinci ünitede araştırmaların ışığında Türk dilinin gelişimi ve ele tarihsel dönemlerini aldık.","label":0} {"sentence":"Daha sonra diğer Orta Asya Türk dilleri çeşitli dönemlerde Latin harflerini kullanmışlar ve daha önce kiril alfabesine geçmişlerdir.","label":0} {"sentence":"Türkçe'de akıcı [r], vurmalı [ř] ve sesleri ötümsüz [r] serbest değişim içindedir.","label":0} {"sentence":"Dillerin zenginliğinin başta gelen ölçüsü çeşitli duygu, duygu ve kavramları anlatabilme gücüdür.","label":0} {"sentence":"Bu ünitede bütün bu ele alınmakta sorular ve Türkçenin karşılaştığı güncel sorunlara değinilmektedir.","label":0} {"sentence":"Türkçede ünlü olmadan hece olmaz.","label":0} {"sentence":"Günümüz Türkçesindeki gelişmelerin tamamını bu kitap çerçevesinde ele almak imkansızdır.","label":1} {"sentence":"İşitsel Ses Bilimi işitme organları üzerinde yoğunlaşır.","label":1} {"sentence":"Bazıları ise sadece söyleyişte yer ve alırlar ve parçalarüstü sesbirimler olarak adlandırılırlar.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak Türkçenin farklı ağızları aynı zamanda bürünsel özellikler açısından da **farklı**.","label":0} {"sentence":"Ayrıca dillerdeki değişme ve gelişmeler de dili konuşan topluluğun az veya çok oranda katılmasıyla gerçekleşebilir.","label":1} {"sentence":"Daha çok sıfat tamlaması özelliği taşıyan yapıların zamanla birleşik isim halini almış şekilleridir.","label":1} {"sentence":"Taş yazıtlar üzerinde yazılmış olan yazı türleri ise çivi yazısıdır.","label":1} {"sentence":"Bilim adamları bu tür Doğu Türkçesi özellikleri barındıran eserleri olarak karşılamışlardır.","label":0} {"sentence":"Anlam ayırıcı olan ve Türkçede vurgu olarak anlaşılan parçalarüstü öge yeri değişebilen taş","label":0} {"sentence":"Dillerin sınıfandırılma ölçütleri tarihsel geliştirmelerini veya dilleri arasındaki ilişkiler üzerine dayalıdır.","label":0} {"sentence":"Yer isim olaraı kullanılan bazı unvan grupları kalıplaşıırarak birleşik isim olmuşlardır.","label":0} {"sentence":"Dağılımsal ölçüt ise, sözcükleri öbek ve dağılımlarını gözeterek sınıflandırır tümce içindeki.","label":0} {"sentence":"Yeryüzünde konuşulan bütün dillerin kendilerine özgü yapısı özellikleri ve mantıkları vardır.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık aynı sözcük üçüncü paragrafta ana cümleyi bitirmez.","label":0} {"sentence":"Betimleyici anlatımaya, sözcüklerle resim çizme de denilebilir.","label":0} {"sentence":"İkilemede yer alan sözcüklerin ikisi Türkçe, biri Türkçe biri alıntı, ya da her ikisi de alıntı değil.","label":0} {"sentence":"Bunun için o mektubun tarih ve numarasının yazılması yetersizdir.","label":0} {"sentence":"Duyarlık kazanmış olduğum bir konuda hizmet vermek gerektiğini düşündüm, o enerjiyi göze aldım.","label":0} {"sentence":"Oğlan gidince ayılıyor, bayılıyor, hasta oluyor, yataklara düşüyor.","label":1} {"sentence":"Toplantının başlamak mı başlamak mı bilmiyoruz.","label":0} {"sentence":"Bunu biliyorum.","label":1} {"sentence":"Sözcüklerin ses yapılarında meydana gelen değişiklikler ses olayları olarak adlandırılmaktadır mı?","label":0} {"sentence":"Öne çıkarmada diller vurgu, ton, süre gibi özellikler işlev kullanırlar.","label":0} {"sentence":"Tarihte Türkler kadar dillerini farklı alfabelerle yazmış başka bir halk olmadığını söylemek mümkündür.","label":0} {"sentence":"Fakat cümledeki hem ben zamiri hem kendim dönüşlülük zamirinin kullanımıyla özne pekiştirilmiştir.","label":0} {"sentence":"Resim çekmeye, sigara içmek gibi eylemlerinin çeşitli dillerdeki karşılıkları, yine aynı farklılıkları gösterir.","label":0} {"sentence":"Anadolu ağızlarında ve konuşma dilinde çok farklı biçimlerine rastlanan bu ekin standart dilde sadece ilk ünlüsü değişir.","label":1} {"sentence":"Efendiler, camiler birbirimizin yüzüne bakmaksızın yatıp yatmak için yapılmamıştır.","label":0} {"sentence":"Gidiyorum; ama yine gerekmez.","label":0} {"sentence":"Noam Chomsky (1928-) insanların zihninde kalıtımsal bir dil bilgisi olduğunu.","label":0} {"sentence":"Bununla birlikte dilin yapı ve işleyiş sistemini tanıtmak üzere kuralcı yöntemden de kısmen yararlanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Standart yazım açısından yanlış olmakla birlikte yazılı metinlerde da karşılaşılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Türk Dil Kurumunun kuruluşuyla birlikte çağdaş Türkçede çok hızlı bir arılaştırma akımı da başlamıştır.","label":1} {"sentence":"Milli birliği kuvvetlendirmek için de vatani, medeni, mesleki ahlakların kuvvetlendirilmelidir.","label":0} {"sentence":"Ancak karşılaştırmalı sesbilgisi çalışmaları sonucunda, bu döneme ait bazı özellikleri kurgulanabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Whorfa göre her toplum, kendi düzeninin koşullarına göre gerekli sözcükleri yapar ve kullanmaz.","label":0} {"sentence":"1. Sultan, halayılarını emrediyor: Balıklar alın, oğlanın tablasına bir avuç altın koyun. Halayılar Sultanın dediğini yapıyorlar.","label":0} {"sentence":"Duygularımızı da seçtiğimiz sözcüklerle, sözcüklere ve cümlelere kattığımız vurgu, tonlama gibi ögelerle belirtiriz.","label":1} {"sentence":"Konuşma dilini araştırmanın farklı amaçları ve yolları vardır.","label":1} {"sentence":"Kişilerin söz varlığının sınırlı hatta kısır olmamak da Türkçenin bir eksikliği gibi görülür.","label":0} {"sentence":"Türkçe Sözcüklerde Genel kural olarak Türkçede, söz sonunda ötümlü ünsüz bulunmaz.","label":1} {"sentence":"Romanlar temalarına göre aşk filmleri, polisiye hikayeler, tarihi dökümanlar gibi sınıflandırılır.","label":0} {"sentence":"Ama Türkçe temel alınarak Osmanlı devlet teşekkülünü destekleyecek bir standart dil yaratma ihtiyacı ortaya çıkınca yetersiz kaldı.","label":1} {"sentence":"Başka bir deyişle dünyayı anlamaya yarayacak bir tek doğru sistem olabilirdi, yani kendi anadili.","label":1} {"sentence":"Diller ihtiyaç halinde, bir kısmı bu kitapta göreceğimiz yeni ses, biçim, söz dizimi kalıpları da geliştirebilmektedirler mı.","label":0} {"sentence":"Gramatikalsamano ise olayların zman sırasınıı ifade etmek için bazız dilar araçlarıylai anlattığımı dilsel zamanı ifaddeder.","label":0} {"sentence":"Fatih Sultan Mehmeti anarken onun eğitimini ilgili bilgileri de hatırlamalıyız.","label":0} {"sentence":"Yeni ihtiyaçlara cevap evmek için gerektiğinde bir dilde yazı kelimeler türetilebilir.","label":0} {"sentence":"Aradan geçen bin yıllık süre içerisinde Türkçenin öğretim dili olarak kullanılmadığı dönemler de olmuştur.","label":1} {"sentence":"Sözcük kökünde ikiz ünsüz/uzun uzun yoktur: İkiz ünsüz, sözcük kökünde farklı ünsüzlerin yan yana bulunmasıdır.","label":0} {"sentence":"Bu biçimler havanın pompalamayı andıran hareketi ile dışarı itilmesi ya da emmeyi andıran hareket ile içeri çekilmesidir.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Türkçe konuşucuları, alkıyor gibi uydurma bir sözcüğü rahatlıkla sınıflandırmak.","label":0} {"sentence":"Soğdcayı ve Soğd yazısını öğrenen Uygurlar bu yazının işlek türünden kendileri için yeni bir alfabe geliştirmişlerdir.","label":1} {"sentence":"Günlük dediğimiz bu türde, olayın geçtiği zamanlara ait duygular ve düşünceler söz konusudur.","label":0} {"sentence":"Ancak coğrögfya, fotoğraf ve topoğraf sözcüklerinde /g/ > /ğ/ değişimi gerçekleşmiştir.","label":0} {"sentence":"Türkçede yabancı şarkılara aranırken sıkça başvurulan yollardan biri budur.","label":0} {"sentence":"Bir yan'sında bakkal, bir yan'sında tekke'nin mezarlık duvar'ı, karşıs'ında iki ev'in aras'ında bir boş arsa'dan demiryol'u görünüyordu.","label":0} {"sentence":"Bu süreçlerde Anadolu Üniversitesi Uzaktan Öğretim Tasarım Birimi yıllardır edindikleri tecrübeyle bize destek oldu.","label":1} {"sentence":"Dile insanlar da, kendi yasalarının izin ve imkan verdiği ölçüde müdahale edebilirler.","label":0} {"sentence":"Türkçede üç karşılığı varken motive etmek bugün dillerden düşmüyor.","label":1} {"sentence":"Olumsuzluk ögelerinin şekli ve alanı diller arası ve dil içi değişiklikler gösterir.","label":0} {"sentence":"Bu ünsüzlerin görünümleri şöyle özetlendi: Tablo 6.33 Türkçenin Söz Sonunda Ötümlü Ünsüzlerden Kaçınmamalı.","label":0} {"sentence":"Ankaradan, Rusyadan, Yunandan, İngiltereden ve Fransadan da öneriler aldık.","label":0} {"sentence":"Seninlikizin söz varlığında karşılığı bulunsa da yabancı kaynaklı sözleri kullanmak bir özenti halini aldı.","label":0} {"sentence":"Son yıllarda bu yöndeki açığı gidermek için yine de önemli çalışmalar yapılmıştır.","label":1} {"sentence":"Bir dildeki sesleri karşılayan işaretlerin belirli bir sırada meydana getirilen harfer topluluğuna ise alfabe denir.","label":0} {"sentence":"Bu alfabe, Türkçenin yazılmasında çeşitli coğrafyalarda XIV. yüzyılda beri kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bunlar resim kökenlileridir, sayılar, birleşik ideogramlardır, fonetik ödünçlemeler ve fonetik birleşiklerden oluşmaktadır.","label":0} {"sentence":"Biçimbirimler yüzey yapıda neden farklı biçimlerde ortaya çıkarlar?","label":1} {"sentence":"Betimleyici yaklaşım ise doğruyu veya yanlışı bulmaya değil, dilin kendisine özgü nitelikleri anlamamaya odaklıdır.","label":0} {"sentence":"Çünkü babasına inanın Osman.","label":1} {"sentence":"Konuşurlar eş zamanlı olarak bir dilde diğer dilde veya bir dil değişkesinde diğer dil değişkesine geçebilir.","label":0} {"sentence":"Kendileri Türkçe konusunda çok titizdirler ya, hemen benimsediler.","label":1} {"sentence":"Türk edebiyatına roman, Tanzimatla birlikte gelmeştir.","label":0} {"sentence":"Maneheist Uygurlardan kalma yazma parçaları, Turfan ve Tun-huangda Doğu Türkistanda bulunmuştur.","label":0} {"sentence":"Sürecin tamamlandığı örneklerde ünsüzün düşmüş olduğu ancak eski metinlerin yardımıyla fark edilebilir.","label":1} {"sentence":"Gökdayı, Hürriyet ve Turgay Sebzecioğlu (2006). Geçiş Aşamasında Olan +cA Ekinin Türü.","label":1} {"sentence":"Kıbrıs Türkçesinde ise ezgi ile soru sorma daha yaygındır: örneğin Gidiyor musun? yerine Gidiyorsun?/ biçimi yaygındır.","label":1} {"sentence":"Adamcağız: O da benim gibi balıkçı olacak, okumayacak! demiş.","label":1} {"sentence":"Duvarları boyadı etken çatı, duvarlar boyandı cümlesi ise edilgen çatı örnekleridir.","label":1} {"sentence":"Değişik coğrafyalarda çeşitli devletler kuran Türk soylu halklar, dillerini de bu coğrafyalarda yaygın hale getirmiştir.","label":1} {"sentence":"Türkçe Sözcüklerde Genel kural olarak Türkçede, ötümlü ünsüz","label":0} {"sentence":"İnsanın ses aygıtı aslında herhangi bir doğal dilde bulunandan çok daha fazla sesi çıkarabilecek niteliktir.","label":0} {"sentence":"Türkçe'de akıcı [r], vurmalı [ř] ve ötümsüz [r] sestleri serbest değişim içindedir.","label":0} {"sentence":"Ancak sanılanın tersine Osmanlı döneminde Türkçe sadece alıcı dil durumunda değildi.","label":1} {"sentence":"Bitmezcil cümleler söz dizimsel açıdan başka bir şeye ihtiyaç duymaz.","label":0} {"sentence":"Burada Fransız sosyolog Durkheime göre kolektif bilincin bir toplumda ortak olanların temsilidir.","label":0} {"sentence":"Bu özellik kişiden kişiye değişebildiği için, belirlenebilmektedir belli bir sesin kime ait olduğu.","label":0} {"sentence":"Örnek: En sevdiğim pastalar burada var. birçok insan burayı sever.","label":0} {"sentence":"Bunlar büyük bir kısmı ikinci hecede dar ünlüyle ilgilidir.","label":0} {"sentence":"Bu konuda: Vatandaşlar, yeni Türk harflerini çabuk öğreniniz?","label":0} {"sentence":"Kahramanların, efendilerinin kullandığı söz veya deyim ifadeleriyle sözcüksel birim olarak açıklanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Sıfatların başına getirilen /m, p, r, s/ ögeleriyle masmavi, apak, kapkara, sapasağlam vb. uçsuz bucaksız sıfatlar yapılır.","label":0} {"sentence":"Bu yönüyle deyimler, tıpkı sözcükler gibi bir dilin sözlüğünün içerisinde madde başı olarak yer almalıdırlar.","label":1} {"sentence":"Türkler bu dönemlerinde başka ülkelerle olan yazışmalarında ve kendi dillerini ve kendi alfabelerini de kullanmış olabilirler.","label":0} {"sentence":"Ek kullanılmadığı için iki nesne arasındaki ilişki zayıflamış ve nesneler arasında bir belirsizlik meydana gelmiştir.","label":1} {"sentence":"Örneğin konumuz roman de dedik.","label":0} {"sentence":"Kuralcı Dilbilgisi Dil öğretmenleri ve öğrenciler için dilbilgisi nasıl konuşmamız gerektiği konusunda bize yol gösteren kurallardır.","label":1} {"sentence":"Türk kültürünün ve Türkçenin çekim merkezi olduğu çeşitli dönemlerde Türkçe sözcükler başka dillere geçmiştir.","label":1} {"sentence":"Sonra bir zaman Eminle sıkı fıkı oldu. (Sait Faik Abasıyanık, Kumpanya, s. 62) Elimizle gelin etmiştik seni.","label":1} {"sentence":"Murat iş yerinden ayrılırken ayrılmaz kardeşini aradı.","label":0} {"sentence":"Fakat milliyet davası şuursuz ve ölçüleri bir dava şeklinde mütalaa ve müdafaa edilmemelidir.","label":0} {"sentence":"Söyleyeceklerini toparlayamaz, nefes alması zorlaşır, eli ayağı birbirine dolaşır, ağzı kurur.","label":1} {"sentence":"Örneğin; büyük ev biçimindeki sıfat tamlaması, sözcüklerin yerlerinin değiştirilmesiyle ev şeklinde büyük olur.","label":0} {"sentence":"Türkiyenin bütün sıkıntıları kaynağında eğitim kalitesizliği en önemli yeri tutmaktadır.","label":0} {"sentence":"Osmanlı halkı çoğunlukla Türkçe konuşur.","label":1} {"sentence":"Çoğu durumda, bu ünsüzlerden birisini taşıyor olması bir sözcüğün Türkçe kökenli olmadığının türlerdir.","label":0} {"sentence":"Günümüz Türkiye Türkçesinde ses bilgisini da ilgilendiren pek çok eğilim veya çeşitlenme gözlenmektedir.","label":0} {"sentence":"Her İkisi de Anlamsız Olan Ögelerden Oluşan Tekrar Grupları: Bu tekrar gruplarında yapıyı oluşturan üç öge de anlamsızdır.","label":0} {"sentence":"Ünlülerle ilgili ses olaylarının çoğu, bu dörtlü özellikten birinin başka bir özelliğe dönüşmesi şeklinde gerçekleşir.","label":0} {"sentence":"1. Bilgisayar ve internet kullanımının giderek artmayınız özünden kopmuş ve değişmiş kelimeler yığınının ortaya çıkmasında etkili olmuştur.","label":0} {"sentence":"Bu yüzden sözlükler, bir sözcüğün birden fazla anlamını sıralaması.","label":0} {"sentence":"Tiyatro, göze ve kulağa aynı anda hitap eden bir kompozisyon türü olduğu için toplum üzerinde büyük etki meydana getirir.","label":1} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesi yazı geleneğinin temelinde, norm olabileceğe ağızlar üstü standart bir varyant bulunmaz.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcükler Türkçe kökenli sözcükler benzer Türkçenin yapısal kurallarına bağlıdır.","label":0} {"sentence":"Ama Osman, gözülük Osman, ne kadar istese de onun üzerine at sürüşünü hatırlamadan yapamıyor.","label":0} {"sentence":"İlk Mebuslar Meclisi toplandığı vakit, Türkçenin o vakte kadar üzerinde pek durulmayan yeni bir hastalığı çıktı.","label":1} {"sentence":"Sözü kağeetti.","label":0} {"sentence":"Urumca Kıpçakça özellikler taşıyan bir varyanttır.","label":1} {"sentence":"Çocuklar kitabı yalnızca izlediler.","label":0} {"sentence":"Çok heceli sözcükler in sonunda eklenmede gerçekleşen ötümlüleşme, kaynaklarda ad ve eylem ayrımı yapılmadan genelleştirilir.","label":0} {"sentence":"GBb grubunu da Gagauzca, Türkiye Türkçesi ve Azericeler; GBd grubunu ise Türkmenceler yer alır.","label":0} {"sentence":"İşaret Sıfatları Günümüz Türkçesinde bu, şunu, o ve bazı metin türlerinde işbu; işaret sıfatı olarak kullanılır.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak alfabede /a/ işareti, gerçek bir sesi değil farklı biçimlerde çıkarılan ses grubunu gösterir.","label":1} {"sentence":"Ve her öğrenci belirlenen tariht z sunumunu sınıfta, arkadaşlarının karşısında yapar.","label":0} {"sentence":"Almancada soyut adlar türeten -ity eki bu işlevi yerine getirdiğinden, yukarıdaki sözcük başka türetim eki alamayacaktır.","label":0} {"sentence":"Efendiler, camiler birbirimizin yüzüne bakmaksızın yatıp kalkmak için yapılmamıştır.","label":1} {"sentence":"Bu tür kitaplar genellikle dilbilgisi yapıları değişik düzeylere uygun olarak verir.","label":1} {"sentence":"Türk dili, Türk milletinin kalbten, zihininden.","label":0} {"sentence":"İnsan dediğimiz yaratık; hep iki eli, bir karaciğer, bir midesi (Örnekleri uzatabilirsiniz.) olan bir varınık.","label":0} {"sentence":"Bir diğer önemli ayrım da nöbetleşmeler ve kalıcı değişmeler arasında yapılmıştır.","label":1} {"sentence":"Anlamı ise umut verici küçük bir belirti ile doyurucu sonuca ulaşılmaz biçimindedir.","label":1} {"sentence":"Biçimbirimler genellikle içinde bulundukları değişik bağlamlara sahiptir değişik söyleniş biçimlerine.","label":0} {"sentence":"Bunlar zorunluluk olan, cümlenin eksik olması için bağlamdan çıkarılması veya cümlede açıkça verilmeleri gereken ögelerdir.","label":0} {"sentence":"Anadolu Türkünün Kader Birliği, Türklük genelinde 6-7 asırlık Osmanlı Devleti döneminde de devam etmiştir.","label":1} {"sentence":"Ölçü bildiren zarflar ise yüklemin hemen önündedir.","label":1} {"sentence":"Örnek olarak Kutadgu Biligin üç nüshasından biri olan Viyana Nüshası Uygur alfabesi ile yazılmıştır.","label":1} {"sentence":"Bu değerlerin inkişaf ettirildi ve korunduğu esas formlar ise Dil ve Edebiyat tır.","label":0} {"sentence":"Işte Atatürk, bütün bunları çok iyi bildiği için yenilgiye ulaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu da ortaya bir alfabe sorunu çıkarmıştı.4 Alfabe veya kullanılan harflerin ıslahı, hiç de kolay değildi.","label":1} {"sentence":"Cinsiyete, yaş gruplarına, mesleklere ve toplumsal katmanlara bağlı olarak dil de değişir, farklılaşır.","label":1} {"sentence":"Bu kişiden kişiye değişebildiği için, belli bir sesin kime ait olduğunun belirlenebilmektedir.","label":0} {"sentence":"Bunun nedeni, hece sonunda -lm ünsüz çifinin bulunamamasıdır.","label":1} {"sentence":"Bazı dillerde yazı ile ses arasında ayrılıklar dikkat çekici boyuttadır ve bir kurala bağlanamaz.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık söyleyişte, korunma ve düşme biçiminde ikili durumlar işitilir: meşale ~ meşale suni ~ suni vaka ~ vaka.","label":1} {"sentence":"Eferim yiğit dedi, goluna güvvet dedi, her dem böyle at dedi.","label":0} {"sentence":"Düşüncesizlik milli mefkurelerden, milli vazifelerden mürekkep olan bir ahlak demektir.","label":0} {"sentence":"Genel olarak Kuzey Kafkas dilleri ve Güney Kafkas dilleri olmak üzere ikiye ayrılır.","label":1} {"sentence":"Biçimcikler ise somut yapılardır ve köşeli ayraç içinde gösterilirler gibi sözcükbiçimler","label":0} {"sentence":"Kitap, alanda yaygın olarak kullanma özel işaretlerin açıklandığı ön bilgilerle başlar.","label":0} {"sentence":"Aynı şekilde belirli diller belirli ırklara ya da etnitelere mutlak biçimde bağlı değildir.","label":1} {"sentence":"Hiçbir dilde kullanılan seslerin tümünü içermez ve söyleyişi eksiksiz olarak yansıtmaz.","label":0} {"sentence":"Düşünceyi geliştirme yolları dediğimiz örnekleme, karşılaştırma, karşıtlık, semantik verilerden yararlanma gibi yollar izlenir.","label":0} {"sentence":"Yan anlam (ikincil anlam): Sözcüğün, temel anlamla ilişkili edindiği bir başka anlam, yansıttığı yeni bir kavramdır.","label":1} {"sentence":"Türkçe, yazımda ve söyleyişte veya çoğu zaman yalnızca söyleyişte sözcüklerle birlikte bu türden birçok yeni hece türü kopyalaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Nitekim bir Hun Türküsünün metni bu kaynaklardan tesbit edilmiştir.","label":1} {"sentence":"Cüldre çoğunlukla zarf yada edat tümleci olur, ayrıca ek-eylem alarak yüklem olabilir.","label":0} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesi metinleri aynı zamanda eski Azerice metinler olarak değerlendirilmektedir.","label":1} {"sentence":"Ünlü ile biten hecelere açık hece, ünsüz ile uzun ünlü ile biten hecelere ise kapalı hece adı verilir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca uruk ip, urgan sözcüğü İlk Türkçeden Macarcaya hurok ilmik, düğüm, tuzak biçiminde ilerleştir.","label":0} {"sentence":"Ancak sayısız varyant, işlevsel önemli tiplere (değişmezenlere) indirilmeli ve sinyallerin işlevleri ve birleşmeleri açıklanmalıdır.","label":0} {"sentence":"Bunuu gören Hoca, hanımına: Hanım, demiş, Bizem kurban kesmek şart oldu! Neden? diye sormuş karısı şaşkın şaşkın.","label":0} {"sentence":"Türkçe dili üzerinde araştırma yapmak, yaptırmak, 2. Türkçe dilinin güncel sorunlarıyla ilgilenerek çözüm yolları bulmak.","label":0} {"sentence":"Toplantının başlamak mı başlamak değil mi kesinlikle bilmiyoruz.","label":0} {"sentence":"Kıza okuma, yazma öğretiyor, ud dersi verdiriyor.","label":0} {"sentence":"Geleneksel ölçütler çerçevesinde bu ünitede cümle türleri aşağıdaki gibi sınıflandırılmıştır.","label":1} {"sentence":"Fiile eklenen küçük bir ek, biçimbilgisel bir bağlantıyı gösterirken yükleme bağlı unsurlarda da büyük değişimlere yol yapar.","label":0} {"sentence":"İsim kök ve gövdelerinden hemen sonra gelen çoğul eki, kelimeler arası bir ilişki kurmaz.","label":0} {"sentence":"Bir kişi sohbet ederken üçüncü bir kişinin kötülüğünden söz edeceksek sizden iyi olmasın diyerek söze başlarız.","label":0} {"sentence":"Oluşturucuların birbirlerinden ayrılmaları ile, hava, patlayamı andıran bir ses ile dışarı çıkar.","label":0} {"sentence":"Aynılar sözcüğü Bugün yeni bir alk aldım örneğine bakarak ad olarak da sınıflandırabilirler.","label":0} {"sentence":"Bugün Türkçenin yazımında kullanılan alfabe her sese bir harf denkliğine büyük oranda uyulan bir sesçil alfabedir.","label":1} {"sentence":"Evliya Çelebi birleşik isim grubundan Çelebi çıkarırsanız Evliya kelimesi artık Evliya Çelebiyi işaret etmez.","label":0} {"sentence":"Bunlardan yaralanmadan ya da bunları kullanmadan bilimsel bir metin ortaya koymak imkānsızdır.","label":1} {"sentence":"Öz Kaynaklı Süreçler 3 Dilin öz kaynakları kullanılarak sözcük yapılırken sözlüksel biçimbilim süreçleri işletilir.","label":1} {"sentence":"Romanda olayın gelişimi ve akışı çatışmanın ya da romanın konu edindiği problemin büyüklüğüne göre belirlenir.","label":1} {"sentence":"Tahta kapıdan içeri girmekince ilk onu görmüş.","label":0} {"sentence":"Ben öğrenci beni.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcükler, ilişkiler yaşadığını hangi halklarla milletlerin nasıl gösteren belge niteliği de taşırlar.","label":0} {"sentence":"Bu yaklaşıma göre bütün insanlar, faklı yollarla ve farklı karmaşık derecelerine sahip olmak üzere kültürlenirler.","label":0} {"sentence":"Bu tür birleşiklerde; ilk öge isim soylu bir kelime, ikincisi ise bir yardımcı fiildir.","label":1} {"sentence":"Dil yalnızca bölgeden bölgeye değil, etnik ve sosyoekonomik nedenlerle de farklılaşır.","label":1} {"sentence":"Birini yolcu etmek yolun açık olsun, güle güle git gel, uğurlar olsun gibi daha pek çok kalıp söz dilimize gelir.","label":0} {"sentence":"Moğol dilleri esas olarak Moğolistanda, Rusya Federasyonu ve Çin Halk Cumhuriyetinin Moğolistana sınırdaş coğrafyalarında konuşulur.","label":1} {"sentence":"Yedinci üniteyi Türkçenin diğer dillerle etkileşimine ayırdık.","label":1} {"sentence":"Bu cümlede referans bir fikrin doğruluğunu ortaya koyabilen, yol, yöntem anlamındadır.","label":1} {"sentence":"Negatif nezaket stratejilerinin iletişim ortamına çıkışı daha dolaylı ifadelerle gerçekleşir: Pencereyi açabilir misiniz?","label":1} {"sentence":"Başka dillerin yıkıcı etkilerinden uzak kalan insanların zihnindeki bu kurgu gelişerek devam ederler.","label":0} {"sentence":"Ama bu sözcük, söyleyişe göre bir emir cümlesi olabilitéceği gibi bir ad da olabilir: YAPma!, yapMA (eylemin adı)","label":0} {"sentence":"Emir Amca, Düzcedeki çiftliğinden uzun müddet ayrılmadı. g. Saygı ve meslek unvanları büyük harfle başlar.","label":1} {"sentence":"İkinci kelimede ilk kelimedeki ünlü yerine dar-yuvarlak yani /u/ veya /ü/ kullanılmasıyla meydana getirilir.","label":1} {"sentence":"Bunlardan biri modern roman dediğimiz olay öyküsü: kişi yer, zaman ve hareket unsurlarından oluşur.","label":0} {"sentence":"Geçmiş Zaman Türkçede mutlak geçmiş zamanı biçimbirimler DX ve mXştır bildiren.","label":0} {"sentence":"İşte, Humboldtun dilbilime getirdiği dilin içyapısı kavramı, diller arasındaki bu türden başkalıklara ilgiyi çekiyordu.","label":1} {"sentence":"İri çamlar diğer ağaçların üzerine devrilirken de hızarcıya, efendinin cimriliği Bizim tuttu.","label":0} {"sentence":"Keyfe keder davranmak işi zora sokar. - Keyfe keder davranmak işleri zora sokar.","label":0} {"sentence":"Ne var ki alıntı sözcükler yabancı sözcükler arasındaki sınır sanıldığı kadar keskin değildir.","label":0} {"sentence":"On beş bin ve altı yüz sayı grubu, öncelikle on beş bin + altı yüz gibi iki ögeden oluşur.","label":0} {"sentence":"Türkçe fiil şekilleri bakımından oldukça zengin bir kitaptır.","label":0} {"sentence":"Çuvaş Türkçesinin ilk gramerini hazırlayan ve Kiril alfabesini Çuvaşçaya ilk uygulayan kişi bir papazdır.","label":1} {"sentence":"Çıkılma, sözcüğün yapım eki veya çekim eki almasıdır.","label":0} {"sentence":"İlgi çekici yeni ekler arasında -syon ve -matik örneklerini de sayabiliriz.","label":1} {"sentence":"Belirtilen bu çeşitliliğin unsurlarından biri de Süryani alfabesinin bir kolu olan Estrangelo yazısıdır.","label":1} {"sentence":"İyelik eki, isim çekim ekleri arasında yer alır.","label":1} {"sentence":"- Bugün Türkiyede Türkçe adına Türk Dil Kurumu tarafından her yıl dil bayramı kutlanılmamaktadır.","label":0} {"sentence":"Seslerin değişik özelliklerini inceleyen bir alan olan sesbilgisinin 3 üst alanı vardır.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle, eksik ifade edilmiş anlam unsurları, zihinde hedeflenen resmi bulanık yansıtmaz ve iletişim belirsizleşerek eksik kalır.","label":0} {"sentence":"Evrensel olarak en yaygın sıfatfiil, özneyi niteleyen sıfatfiildir.","label":1} {"sentence":"Soru ayrıca parçalarüstü ögelerle de yapılabilir: Biraz daha çorba?","label":1} {"sentence":"Yalnız kalmak istiyordum yemek.","label":0} {"sentence":"Bu sesler Türkçede bağlama ünlüsü, yardımcı ses gibi adlarla anılır (bk. Yardımcı Sesler).","label":1} {"sentence":"Tutanağı yazan kişi, toplantıda yer alanların düşüncelerini (veya beyanlarını) açık ve öz olarak aynen yazar.","label":0} {"sentence":"Eğer biz dilimize özen göstermez ve hatalı kullanımları düzeltmezsek bu yanlışlar ve zamanla dilimize yerleşir yaygınlaşır.","label":0} {"sentence":"Almanyada yaşayan Türklerin o toplumla sosyal ve kültürel açıdan entegrasyonu örneğine de bütünleşme hatalı düşmektedir.","label":0} {"sentence":"Aşağıda kipler, bilgi kipliği ve eylem kipliği olmamak üzere iki ayrı başlık altında değerlendirilecektir.","label":0} {"sentence":"Konuşma veya yaşanırken, 264 içende bulunan duruma göre, bu depodan bazı şeyleri seçer, cümle haline getiririz.","label":0} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesiyle çoğu manzum birçok eser vücudu getirmiştir.","label":0} {"sentence":"Türkçede birleşik kelime oluşturmanın farklı vardır. teknikleri","label":0} {"sentence":"Buna göre [p] ötümsüz çiftdudaksıl patlamalı [b] ötümlü çiftdudaksıl patlamalı ünsüzü olarak betimlenir.","label":1} {"sentence":"Konuşurlar, içinde bulundukları psikolojik duruma, resmi ya da gayriresmi ortamlara göre dili farklı biçimlerde kullanabilir.","label":1} {"sentence":"Takışız Ad Tamlaması: Tamlayan ve tamlananın ek almadan bir oluşturarak gelerek tamlamalardır.","label":0} {"sentence":"Kendi kültürünü tanıyan, ona sahip çıkan insanlardan oluşan bir topluluk elbetteki birlik ve beraberlik içerisinde bulunacaktır.","label":1} {"sentence":"Zamirleri isim olmadıkları halde isimlerin yerini tutan kelimeler olarak tanımlamak alışılmıştır.","label":1} {"sentence":"İngilizce da, Türkçe olduğu gibi, ekinin çoğul kurallı biçimbirimciklerinin dağılımı.","label":0} {"sentence":"Sonuna geldikleri fiilin istemini değiştirmez; ancak türünü isim, sıfat ve zarfor olarak değiştirirler.","label":0} {"sentence":"Eklenmede, ötümsüz ünsüzle biten hece, ünlüyle başlayan bir ekten önce ötümlüleşir.","label":1} {"sentence":"Örnekteki sıralı denemenin öznesi (bir öğrenci) ortak olduğu için bağımsız sıralı cümledir.","label":0} {"sentence":"Klasik sonrası devirde de başta dini ve olmak üzere pek çok eser yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"Diğer derslerde sunum amacı öğrencinin hazırladığı bir konuyu sınıfa aktarmasıdır.","label":0} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesi yazı geleneğinin temelinde, norm olabilecek durumda ağızlar üstü standart bir varyant bulunmaz.","label":1} {"sentence":"Cansız varlık adları da eril ve dişil olarak sınıflandırılır: sırasıyla der Tisch masa ve Tür kapı örneklerinde olduğu gibi.","label":0} {"sentence":"Tekir kedi, minderin üstüne uzanmış, kırk ayağını germiş, uyuyor.","label":0} {"sentence":"Bu sözcükte /a/nın üzerine konan işaret /k/ sesinin ön damak ünsüzü olduğunu göstermek içindir.","label":1} {"sentence":"Bu denemelerde diller sistemli olarak karşılaştırılmaya ve aralarındaki benzerlikler ortaya çalışılmaya çıkarıyordu.","label":0} {"sentence":"Fince, Macarca, Japonca hatta Afrikada konuşulan Swahili dili yüksek derece eklemeli dillerdir.","label":1} {"sentence":"Ünlülerin Sınıfandırılması Ünlüleri sınıfandırırken kullanılabilecek kimi ölçütlerdir.","label":0} {"sentence":"Dr. Cem Keskine ilk üç bölümü okuduğu ve önerilerde bulunduğu için teşekkür ederiz.","label":1} {"sentence":"Türkçedeki şapka sorunu da rakamların ve ses ilişkisinden kaynaklanır.","label":0} {"sentence":"Kelimelerin sınırı vardır, ama kelimelerle hangi anlamlara gelen ne tür cümleler kurabileceğimizin sınırı yoktur.","label":1} {"sentence":"Türkçede kökler, ad veya eylem kökü olabilir olabilir.","label":0} {"sentence":"Kültür denilince sadece dil ve edebiyat değil, müzik, resim, mimari gibi sanatlar da konusudur.","label":0} {"sentence":"Dr. Türk Abdurrahman Güzel, halk halk Edebiyatı El Kitabı, 10. Baskı, Ankara 2017, s.319-320. 6 Bay: Zengin, varlıklı.","label":0} {"sentence":"Yukarıda bu kavramlar arasından nadiren karşılaştıklar ele alınmaktadır.","label":0} {"sentence":"Uygur yazısı Türklerin İslamiyeti kabüllerinden sonra da kullandıkları bilinmektedir.","label":0} {"sentence":"Kültür","label":0} {"sentence":"Evlerden birinin kamburlaşmış belini üç uzun direkle desteklemişler.","label":1} {"sentence":"Ayrıca hitabet sanatında konuşmayı daha etkileyici duruma getirmek için de bu büyüleyici sözcüklerin sık sık başvurulur.","label":0} {"sentence":"Türk edebiyatında ilk hikaye örneklerini Samipaşazade Sezai ve Halit Ziya Uşaklıgil vermişlerdir.","label":1} {"sentence":"Unvan, meslek, akrabalık belirten kelime birleşik isim grupunun sonunda yer almış ise bu unvanlar grubudur.","label":0} {"sentence":"Bu karşılık bulmada Türkçe, çıkarma ve ayırma diye adlandırabileceğimiz iki temel yol kullanır.","label":0} {"sentence":"Bu ögeler, gerçek dilde kullanılan gerçekliklerin zihindeki somut kalıplarıdır ve sözlükbirim adını alırlar.","label":0} {"sentence":"Basında daha önce ve daha sonradan farklı bir şekilde örneği görülmeyen ve görülmeyecek olan tartışmalar başladı.","label":0} {"sentence":"Çünkü bunların varlığı, hiç şüphesiz, yatan birtakım temelde zihniyetlerin göstergesidir.","label":0} {"sentence":"Ermeni Alfabesi Ermeni harfi Kıpçak Türkçesi metinleri, özellikle Trakyalarda ve Marmara Denizi'nin güneyinde karşımıza çıkar.","label":0} {"sentence":"Ancak kaynaklarda daha çok bir sözcüğün farklı biçimlerde ton olarak anlaşılır söylenir.","label":0} {"sentence":"Yukarıda da söz edildiği üzere Türkçenin *bir başka yapısal özelliği de söz başında çift ünsüz bulundurmak değildir.*","label":0} {"sentence":"Örneğin CC, CV, CVC, V heceleri her dilde var.","label":0} {"sentence":"Ettirgen yapıda özne, her durumda kendisi için uygun olan pozisyonda taşınmak zorundadır.","label":0} {"sentence":"Ölçünlü dilde, Batı dilleri uyakalanarak elektrik, film, nötr, titr gibi sözcüklerde ünlü türemesi görülmez.","label":0} {"sentence":"Sanırım içimizde ne yapacağını bilen, gerçekçi bir arkadaştı! Sonradan Nazillide memleketiydi ticarette çok ün kazandı.","label":1} {"sentence":"Bu konunun ayrıntıya girmeden, iki durumu ayırmak gerektiğini vurgulayalım: alıntı sözler ile yabancı sözler.","label":0} {"sentence":"Temel cümlenin yargısını değişik yönlerden tamamlayan cümlelere yan cümle/ler denir denir.","label":0} {"sentence":"Genel olarak bağlama ünlüleri denince akla dar ünlüler, yani /ı/, /i/, /u/, /ü/ sesleri gelir.","label":1} {"sentence":"Bağımlı biçimbirimler çekimsel ya da türetimsel önek, içek ve sonek; bağımsız biçimbirimler ise sözcük olarak ortaya çıkarlar.","label":1} {"sentence":"Bu ögeler genellikle cümlelerin başlarında, sonlarında ve cümleler arasında bulunurlar.","label":1} {"sentence":"Töre ve kültür bozulursa, adalet doğru yola sapar.","label":0} {"sentence":"Denizler ve deniz arasındaki seçimi belirleyen dilbilgisel gereklilikler olduğundan bu biçimler farklı kavramları çağrıştırmaz.","label":1} {"sentence":"Cumartesi: Sözcük, cuma ve ertesi ögelerinden oluşan bir belirtisiz ad tamlamasıdır.","label":1} {"sentence":"Bu sorunun üzerine enine boyuna düşünmeyi, anlamak için çaba harcamayı öğrenmemişler.","label":1} {"sentence":"Gelişmelerin bir bölümü yazım a yansırken bir kısmı sadece söyleyişle sınırlı kalır.","label":0} {"sentence":"Dil, zamanın ve koşulların değişmez.","label":0} {"sentence":"Ünlü uzaması gibi ünlü kısalması Türkçe ve alıntı sözcüklerde ayrı ayrı ele alınmalıdır.","label":0} {"sentence":"Toplumun benimsediği bir söz, artık dilin sahibi olmuş demektir.","label":0} {"sentence":"Buralardan bir karış toprağın verilmesi düşünülemez ve buna hiç kimsenin gücü de yetmez.","label":1} {"sentence":"Teknisyenler getirip yan tarafa bir elma bir de armut ağacı korlar.","label":1} {"sentence":"Şartlı birleşik cümle, temel cümleye şart ifadesine dayalı bir yan cümle ile bağlanmış cümlelerdir.","label":1} {"sentence":"Düzenli olarak bize kitap hatırlatarak kitabın sonuçlandırılmasına en önemli katkıyı o sağladı.","label":0} {"sentence":"Daha sonra konuşma organlarının pozisyonlarına bağlı olarak dar, geniş, düz, yuvarlak, akıcı, patlımalı vb. sınıflandırmalar yapılır.","label":0} {"sentence":"Hava de bekledik, dün de.","label":0} {"sentence":"Zamanla yazı dilinde konuşma dili arasında bir uçurum oluşur ve yazı dilinde reform yapma ihtiyacı ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Deve tellal iken, pire pehlivan iken, eşek hamamcı iken, hamamcının tası yok, oduncunun baltası yok.","label":1} {"sentence":"Dil, bir yandan üreticilik, öte yandan tüketim niteliklerine sahip bir sistemdir.","label":0} {"sentence":"Hem Türkçe hem de alıntı sözcüklerde görülebilen değişme kaynaklarda metatez veya yer değiştirme olarak da geçer.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle ünlü ile biten bir sözcüğü ünlü ile başlayan bir ek alındığında araya yardımcı ses girer: oda-y-a vb. (bk. Heceleme)","label":0} {"sentence":"Ayrıca Alpaslanın ikinci büyük desteğide, Doğu ve Güneydoğu bölgesinin sakinleri idi.","label":0} {"sentence":"Yeni sözcüklerin yapım düzgünlüğünde çok kullanılan veya çok sayıda ekte bulunan eklere işlek ekler denir.","label":0} {"sentence":"Efendi, giderken köşkü bekleyecek uşağa şöyle tenbihte bulunmuş: -Önümüzdeki mevsim hizmetçiler için buraya bir ilave bina yaparacağız.","label":0} {"sentence":"Milli birliğin kuvvetlendirilmesi, sosyal düzenin ve ilerlemenin, milli hürriyet ve istiklalin temelidir.","label":1} {"sentence":"Bunun dışında Türk Dil Kurumu tarafından çeşitli sözlükler hazırlanarak internet üzerinden açık ulaşım sunuldu.","label":0} {"sentence":"Türkçedeki bazı deyimler de yine toplumun ihtiyaçlarıyla ilgili olmak üzere zamanda yerlerini yenilerine bırakmışlardır.","label":0} {"sentence":"Kitabın bütününde gözetilen amaç, öğrencinin her gün kullandığ ve işittiği dili kavramasına yardımcı olmaktır.","label":0} {"sentence":"Evin önünde mahallenin çocuklarıyla top oynar-ken-dı.","label":0} {"sentence":"Bunun nedeni, hece sonunda -lm ünsüz çifinin bulunmamaktadır.","label":0} {"sentence":"Orhon yazıtlarında Türklerin güneyde Tibet yakınlarında kadar sefer ettikleri anlatılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bizim kahverengi adını verdiğimiz, kahveden yararlanarak aktardığımız renk, kimi dilde dilde esmerle birleştirilir.","label":0} {"sentence":"Her şeyden Türkçe eklemeli dillerde cümle boyutunda kelimeler olabilmekte midir: Ankaralılaştırılamayacaklarımızdan mısınız?","label":0} {"sentence":"Biz burada bir dilin öne çıkan özelliklerini ve işlevlerini vermeye yerine tanım çalışacağız.","label":0} {"sentence":"Bir diğer önemli ayrım yapılmıştır nöbetleşmeler ve kalıcı değişmeler arasında","label":0} {"sentence":"Örneğin dudak ünsüzleri /b/ sesi ile /m/ sesi arasındaki tek fark, birincisinin ağız ses, ikincisinin geniz sesi olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Yazım Kılavuzuna göre bütün ünsüzler kendilerinden sonra gelen /e/ sesi ile seslendirilmelidir.","label":1} {"sentence":"Örnek: Gündelik sıkıntıları -kocasıyla ufak tefek tartışmaları, küsmeleri-herkese dinletirdi.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle bunlar ayrı bir tümleç olarak değil, cümledeki işlevlerine göre değerlendirilmelecektir","label":0} {"sentence":"Dilimizin söz varlığında karşılığı bulunsa da yabancı kaynaklı sözleri kullanmak bir özenti halini aldı.","label":1} {"sentence":"Bugün kullanmakta olduğumuz alfabe her sesi ayrı bir sembol ile temsil eden yazı türüdür.","label":1} {"sentence":"Şüphesi konu burada ele alındığından çok daha karmaşıktır.","label":0} {"sentence":"Dilimizdeki alıntı sözcüklerle ilgili bir önemli husus da özellikle söyleyişte ünlü uzunluğunun yanlış kullanılmasıdır.","label":1} {"sentence":"Bundan dolayı geçerken sürtünme sesine benzer bir oluşur.","label":0} {"sentence":"Kafkas dillerinin en belirgin özelliği, ünsüzlerin çok sayıda, ünlerin ise oldukça sınırlı olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Daha ayrıntılı bir tanımla, eylemler cümle içinde sayı, görünüm, kişi, kip, çatı kavramlarını taşıyabilen sözcüklerdir.","label":1} {"sentence":"Kuralcı Dilbilgisi dilbilgisidir kuralcı dile bir içeren bir yaklaşım kuralcı.","label":0} {"sentence":"Oysa öznede böyle bir olamak söz konusu değildir, nesnesi belirtisiz olan cümlelerde özne ayrıca yer alabilir: Ali, çay içti.","label":0} {"sentence":"Pinterest, ilgi alanlarına uygun görsellerin panolara iğnelenmesi fikriyle ortaya çıkmıştır.","label":1} {"sentence":"Her dilin ağaç varlığında deyimler vardır.","label":0} {"sentence":"Öğrenci hazırladığı konuyu kendi cümleleriyle, beden dilini de kullanarak on-on beş dakikalık bir süre içinde anlatır.","label":1} {"sentence":"Genelde edebiyatın özelde ise nesrin gelişmesiyle şu veya bu ölçüde etkili olan bu hususların bilinmesi oldukça etkili olacaktır.","label":1} {"sentence":"Türk dil ve lehçelerinin yazımı için uygun bir alfabe olmamasına karşılık uzun süre kullanılmıştır anlamına gelmektedir.","label":0} {"sentence":"Eğer bir ad cümlesinde nesne varsa o nesne, temel cümlenin değil söz konusu ad cümlesinin ögelerinden birinin özneleridir.","label":0} {"sentence":"Güzel çiçek. Yalının en güzel odası bizimdi. 2. İyi, hoş Güzel şey canım, milletvekili olmak!.","label":1} {"sentence":"Türk dili alanında yapılan genel çalışmalarda esasen -Xp, -X, -A, -AlI, -ArAk, -XncA, -mAdAn ve -ken ekleri ele alınmaktadır.","label":1} {"sentence":"Böyle bir karşıtlık ilişkisi içinde olmaları bu yapıları biçimbirim kılmaya yeterli değildir, çünkü bunlar anlamlı değildir.","label":1} {"sentence":"Kişi zamirleri, iyelik eki alamaz.","label":1} {"sentence":"Cümledeki yargı sayısı, cümlenin yapıları belirler.","label":0} {"sentence":"Nadiren sıfat, unvan ve akrabalık bildiren unsurlar birleşik isim grubunu olabilir ilk unsuru.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle görünüşün iyi anlaşılabilmesi için önce kılınışın ne olduğunu hatırlamak gerekir.","label":0} {"sentence":"Yapı bakımından sınıflandırmda daha çok dillerin ses, dilbilgisi ve kelime hazinelerindeki esas benzerlikler alınır.","label":0} {"sentence":"Küresel dünyanın dili İngilizce olarak sunulmuş ve bu durum insanlar tarafından kabul edilmiştir.","label":1} {"sentence":"Son çalışmalar, Khoisan dil ailesindeki dilleri coğrafi ve dilbilimsel özelliklerine göre en azından üç farklı sınıfa ayırıyor.","label":1} {"sentence":"Genelleşme, başlangıçta kişi adı, marka adı vb. özel ad olan sözcükler genelleşerek belirli bir türün genel adı haline olabilir.","label":0} {"sentence":"Değil de aslı Şeft-alü: Semiz erik demek olan bu sözü, manadan hoşlarına gidiyor? güzel bir ses olarak kullanmak mı ziyade","label":0} {"sentence":"Yüklemi isim niteliğinde bir kelime cümlesidir.","label":0} {"sentence":"Yine artık sözcüğü hem bundan sonra hem de artan, fazlalık anlamlarına gelebilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bir dilin anlatma gücünü oluşturan önde gelen hususlardan biri de o dilin deyim zenginliğidir.","label":1} {"sentence":"Edindiğimiz bilgi ve düşüşçeleri sentez yapıp yeni düşünce ve bilgilere ulaşmaktır.","label":0} {"sentence":"Birden fazla öğesi olan sözcüklerde vurgu hangi birimin üzerinde oluştuğunu araştırın.","label":1} {"sentence":"Mümkün olduğunca konuyu sınırlandırabiliriz.","label":0} {"sentence":"Farklı kaynaklarda nesneler, insanlar gibi terimlerle de gösterilir.","label":0} {"sentence":"Ancak diller arasında hangi alanın daha karmaşık olabilecekmiş gibi farklar olabilir.","label":0} {"sentence":"Ancak belli ses bilgisel incelemeler sonucu soyut sesler yanı dilin ayrılabilen parçaları ortaya çıkarılabilir.","label":0} {"sentence":"Çok heceli sözcüklerin sonunda eklenmede gerçekleşen ötümlüleşme, kaynaklarda ad ve eylem ayrımı yapılmadan genelleştirilir.","label":1} {"sentence":"Duyarlık kazanmış olduğum bir konuda hizmet vermek gerektiğini düşündüm, o yorgunluğa göze aldım.","label":0} {"sentence":"Zaman geçtikçe artan bu değişiklikler, kolların başka başka dillerle ilişki içinde olmasıyla daha da artar.","label":1} {"sentence":"Ancak ana vurgu almış olan hece ya da sözcük diğerlerinden daha belirgin söylenir.","label":0} {"sentence":"Kelimeyi onun inceliğine uysun diye bir inceltişi, bir dali konuşma, sanırsınız, bundandır.","label":0} {"sentence":"Olumsuzluk ögelerinin biçimi ve kapsamı diller arası ve dil içi değişiklikler gösterir.","label":1} {"sentence":"Bozkırda ayakta durabilmek, siyasi düzeni koruyabilmek için iktisadi bakımdan güçlü olmak gerekiyordu.","label":1} {"sentence":"Ama işin doğrusu, dilsel görelilikte yanlış olan ne varsa hepsini güzelce özetleyen bir cümledir bu.","label":1} {"sentence":"Toplumlara bütünlük, süreklilik ve dayanıklılık veren amiller tarih şuuru, din, içtimai heyecan, sanat gibi insanlardır.","label":0} {"sentence":"Uzakta bir gemi geliyormuş.","label":0} {"sentence":"O vakitlerin binaları ahşaptan yapılır ve çam, gürgen, meşe, ceviz vs. ağacın hemen her çeşidi kullanılırmış.","label":1} {"sentence":"Bir sözcük sınıfı, (sözlüksel ulam veya sözcük türü de denir), kendisinin ayırt edici özelliklerini paylaşan sözcüklerden oluşur.","label":1} {"sentence":"Yıldız İşareti: Sözcüklerin başına konan yıldız işaretinde iki temel işlevi vardır.","label":0} {"sentence":"Özet: Bilimsel yazıların özet bölümünde, asıl metnin temel düşünceleri bir araya getirilir.","label":1} {"sentence":"Bir başka ifade ile kendisi özne olmadığı halde özneyi temsil eder.","label":1} {"sentence":"Yapı bakımından sınıflandırmda daha çok dillerin ses, dilbilgisi ve kelime hazinelerindeki farklılıklar esas alınır.","label":0} {"sentence":"Deyimlerden çok büyük bir kısmı dilin konuşucularının ürünü, çok azı ise başka dillerden çeviri yoluyla oluşturulurlar.","label":1} {"sentence":"Belli bir morfofonemik çevrede kullanılabilen bir ses başka bir çevrende kullanılmayabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Türkçede ünlü olmadan kelime olamaz.","label":0} {"sentence":"Örneğin; Akdeniz, karaciğer vb. Sıfat tamlamasında tamlayan ile tamlananın yeri değişmez.","label":1} {"sentence":"Köyde dedelerinin kuzularından beyaz tüylü biri sahiplendiler.","label":0} {"sentence":"Eski Çin kaynaklarında kullanılan ikinci grup Türkçe kelimeler Tabgaç kelimeleri gerekmektedir.","label":0} {"sentence":"Hiçbir rakam bir dilde kullanılan seslerin tümünü içermez ve anlamı mükemmel olarak yansıtmaz.","label":0} {"sentence":"Ede Balının, Dursun Fakının ve öteki baba yoldaşlarını o kılıca bambaşka bir anlam verdiğini hatırlamaktadır.","label":0} {"sentence":"2. Kelime içine, başına ve sonuna bazı eklemeler yapmak suretiyle yeni kelimeler veya kelimeler çekimlenmektedir.","label":0} {"sentence":"Karışık bir taş, demir ve cam yığını bir araya geldi mi, bir mimari yapı vücuda gelir.","label":0} {"sentence":"Gemalmaz 1997). Genel olardan bağlama ünlülerini deninçe akla dar ünlüler, aynı /ı/, /i/, /u/, /ü/ sesleri gelir.","label":0} {"sentence":"Bu dil köylükleri, herkesin beyninde farklı bölgelerde oluşmuştu.","label":0} {"sentence":"Sıfat tamlamaları cümlede herhangi bir öge olarak yer alabilir.","label":1} {"sentence":"Geniz ünlüleri, gırtlak ünsüzleri, ayın ve hemze Türkçe için tipik olmayan seslerdir.","label":1} {"sentence":"Servet-i Fünun ve Fecr-i Ati topluluklarının Tanzimatçılardan da ağır olan dilleri, Osmanlı Türkçesinin son örnekleridir.","label":1} {"sentence":"İhtiyar kadın beni elimden tutarark dar bir taşlıktan geçirdi, eskilikten basamakları oynayan karanlık bir merdivenden çıktık.","label":0} {"sentence":"Fakat ne doğru söyleyeyim, ben bu dükkanda çok yaygın şeylerin daha az bir lezzet buldum: Satıcının kendisi.","label":0} {"sentence":"Ancak doğal dillerde, başka dillerden alıntılanan sözcükler genellikle verici dildeki biçimleriyle kullanmazlar.","label":0} {"sentence":"Türkçe, Türk kültürünün bütün zenginliklerini yüzyıllardır yazıyla taşıyıp aktarmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bu sözcükler dağılım özellikleri bakımından bir tanımlık ve addan önce gelen sıfatlar değildir.","label":0} {"sentence":"Yani, anadili konuşamayanlar hiç duymadıkları sözcükleri yalnızca algılamak için değil üretmek için de bir takım çözümlemeler yaparlar.","label":0} {"sentence":"Ünsüzler, oluşumları sırasında bir engele takılarak sedalarını sürtünme ya da çarpmadan alan seslerdir.","label":1} {"sentence":"Hem hece, hem harf gösteren işaretler taşıyan alfabeler de yoktur.","label":0} {"sentence":"Son hecede art damak sesleri yoksa, ek art damak ünlülerini, ön damak sesleri varsa ek ön damak ünlülerini barındırabilir.","label":0} {"sentence":"Bu, dilbilim araştırmalarının inceleyebileceğinden çok daha eski bir zaman dilimi.","label":1} {"sentence":"Bu çalışmada da kök terimi; daha genel bir anlamın türemiş, çekim eki almamış kelimeleri de kapsayacak biçimde kullanılacaktır.","label":0} {"sentence":"Ancak bilimde, teknolojide, uygarlıkta tüketici olan toplumların başka dillere katkıları da sınırlıdır.","label":1} {"sentence":"Budist muhitinde meydana getirilmiş olan eserler daha çok Çince, yapılmış çevirilerdir.","label":0} {"sentence":"Kelime denince, akla ilk olarak, bir metinde aralarına boşluk konarak yazılmış dil ögelerinden her biri düşer.","label":0} {"sentence":"Türkçede ünsüz başında iki ardarda gelmez sözcük","label":0} {"sentence":"Bunlardan kimileri Türkçe karşılıklarıyla kullanım alanında çıkmıştır: Deli dana, kuş gribi.","label":0} {"sentence":"Sensiz gidecek.","label":1} {"sentence":"Üstelik onun ırk ve kökene dayalı bir milliyetçilik peşinde olmadığını da bilhassa belirtelim.","label":1} {"sentence":"Bu tür yapılarda, ayrıştırma sırasında, ek türünde bir değişiklik olmadığı için ek türü olarak iyelik eklerinden söz edilebilir.","label":1} {"sentence":"Aşağıda Sadinin Gülistanından bir bölüm verilmiştir.","label":1} {"sentence":"Bugün Türk kökenli edebi dilde söz etmesi kısaca böyle bir geçmişe sahip.","label":0} {"sentence":"Ses Aygıtı Bir sesin oluşması sürecine herhangi bir şekilde katılan organlara ses cihazı denir.","label":0} {"sentence":"Dilin her alanında farklı biçimler rekabet halindedirler ve birbirlerini etkilemektedirler.","label":1} {"sentence":"Ancak bu tip sadece alıntı sözcüklerde bulundukları için alfabede ayrı bir harf belirlenmemiştir.","label":0} {"sentence":"Diyalektler köken ve tarihsel gelişim bakımından en az ölçünlü diyalektler kadar eski ol-ayamaz.","label":0} {"sentence":"Birleşik fiillerde isim veya isim grubu ile fiil unsuru, yardımcı fiil getirilir önce sonra.","label":0} {"sentence":"Ne var ki yazı dilinin tek çeşitliliği düşünce zirvelisidir.","label":0} {"sentence":"Süreklilik-Süreksizlik: Bir patlama sonucu değil de daha uzun bir sürede çıkarılan ünsüzlere sürekli ünsüz denir.","label":1} {"sentence":"Ülkemizde yazım kurallarını belirleme ve yazım kılavuzu hazırlama görev yasaile Türk Dil Kurumuna verilmiştir.","label":0} {"sentence":"Aynı dili konuşan insanlar, millet denilen sosyal varlıkın temelini teşkil ederler.","label":0} {"sentence":"Renkler tatlı mı unutulur?","label":0} {"sentence":"Hangi fiilleri alırsak alalım, yardımcı fiil sayısı sonsuzdur.","label":0} {"sentence":"Bunlardan Soğd, Mani, Brahmi, Süryani, Grek, Ermeni, İbrani alfabeleri belirli tarihi dönemlerde ve çevrelerde kullanılmıştır.","label":1} {"sentence":"Yükümlülük kipi, yaptırım gücü olan bir kaynaktan çıkışlıdır.","label":1} {"sentence":"Bazıları ise sadece söyleyişte yer alırlar ve parçalarüstü sesbirimler olarak adlandırılırlar amaç.","label":0} {"sentence":"Ünsüzlerin titreşimli olup olmadıgını anlamak için ellerinizle kulaklarınızı tıkayarak sesleri söyleyin.","label":1} {"sentence":"Zehra Hanımın çıkmazı, belki de Chomskyden haberi olmamasıydı.","label":1} {"sentence":"Özetlenerek alınmış kısımın sonuna dipnot numarası eklendi ve kaynak sayfanın altında belirtilir.","label":0} {"sentence":"Bir duruma aşama gelmesidir sözcüklerin bu başkaları da tarafından yaygınlaşıp kullanılır","label":0} {"sentence":"Eski Türklerde Il, Gök Tanrı yeryüzünde gölgesiydi. Il in oturduğu memlekete Yurt veya Ülke denirdi.","label":0} {"sentence":"Bu, dönem şiirlerinde sık görülen ve mısra başı uyağı denilen bir sanat özelliğidir, buna Altay aliterasyonu da denir.","label":1} {"sentence":"Bu tür bilgiyi içeren dilbilgisine betimlemeli dilbilgisi denir.","label":1} {"sentence":"Araştırsın 2 Deli Yusuf hala olduğu yerde kaba sesiyle bağırmaktaydı.","label":0} {"sentence":"Soru ayrıca parçalarüstü ögelerle de yapılabilir: Şimdi biraz çorba?","label":0} {"sentence":"Soğdlar ve Soğdcaya gösterilen rağbetler Moğolistan Uygur Kağanlığı döneminde de devam etmiştir.","label":0} {"sentence":"1. Bu karışıklık ve çeşitliliksiz o coğrafyada pek çok halkın, kültürün, inancın birlikte yaşadığını gösterir.","label":0} {"sentence":"Eylemleri başkasına taban olarak seçen -k eki, eylem kümesi içinde de bir seçim yapar ve tüm eylemlere eklenmeyebilir.","label":0} {"sentence":"Türkçedeki ötümsüz patlamalı sesler olan /p/, /t/, /k/nın soluklanmasını özellik deşiştirma kuralına örnek olarak verebiliriz.","label":1} {"sentence":"Dar bir alanda din dolayısıyla ve kısa bir zaman diliminde kullanılan alfabelerdendir.","label":1} {"sentence":"İkinci kelime olan tü aslında tü kelimesinin modern biçimidir.","label":0} {"sentence":"Turkcede yabanci kelimelere karsi aranirken sikca basvuran yollardan biri budur.","label":0} {"sentence":"Sağdan itibaren ikişer veya üçer ayırıp aralarına nokta konuluz: 10.00 YTL, 1.500.00 YTL, 125.350.00 YTL gibi.","label":0} {"sentence":"2. Türkçenin türetme gücünü değerlendirmek yapı bakımından sondan eklemeli bir dildir Türkçe.","label":0} {"sentence":"Peki, dünyanın öbür ucundaki yabancı bir ülkede o genç kızı kendi diline bile güven duyamaz durumda bırakmak acı değil mi?","label":1} {"sentence":"Biz, milliyet fikirlerini tatbikte çok gecikmiş ve çok ilgisizlik gösterdiğimiz bir milletiz.","label":0} {"sentence":"Okul kapısı, apartman girişi, kapı kolu, masa gözü, çocuk kabanı örneklerinde ise ilgi eki kullanılmamıştır.","label":1} {"sentence":"Roman dış dünyadan alınan bir olay çevresinde -lar -ur.","label":0} {"sentence":"Arada geçişler mümkün olamığı gibi her alıntı sözcük söyleyişe göre yazılmayabilir.","label":0} {"sentence":"Araştırmacıların hepsi de daha fazla çalışma yapılmadan hiçbir şeyin yerli yerin oturmayacağını düşünüyorlar.","label":0} {"sentence":"Ses bilim bunu üç ayrı alanda gerçekleştirir: Söyleyiş Ses Bilimi, Titreşim (Akustik) Ses Bilimi ve İşitsel Ses Bilimi.","label":1} {"sentence":"Türkçede ayrık kelime oluşturmanın farklı teknikleri vardır.","label":0} {"sentence":"Sözde Başında Bulunmayan Ünsüzler Türkçede söz başında bulunabilen ünsüz sayısı diğer pozisyonlara göre oldukça sınırlıdır.","label":0} {"sentence":"Ayşe'nin Kitabı, Yeditepe Yayınevi, Ankara 2010, s.10-15 87 BİR DENEY HİKAYE HAYAT NE TATLI Temmuz.","label":0} {"sentence":"Çif Dudak Ünsüzleri: Denizin dudakların kapanması sonucu engellenmesiyle oluşan ünsüzlerdir.","label":0} {"sentence":"Sansür, dil konularına uzatılmadığı için aydınlar dil konuları üzerine çalışmaları yoğunlaştırıldılar.","label":0} {"sentence":"Konsensüs (İng. Concensus) sözcüğü fikir *birliküsü*, uzlaşma, mutabakat anlamlarına gelir.","label":0} {"sentence":"Türk dili diğer dillerden etkilenmesinin yanı sıra pek tık dili etkilediği de bilinmektedir.","label":0} {"sentence":"Bir metni özetleyebilmemiz için o metni iyi kavramamız gerekir.","label":1} {"sentence":"Dil, sözcüklerden oluştuğuna göre, ne kadar zenginse sözcük dağarcığımız, dili kullanma becerimiz de o kadar yüksektir.","label":0} {"sentence":"Her insan bir duygu, düşünce ve intiba deposudur.","label":1} {"sentence":"Bu durumda eklemende sözcüğün asli biçiminde olan ötümsüzün tekrar ortaya çıktığı söylenebilir.","label":0} {"sentence":"Çoğul ekleri, diğer ad çekim eklerinden önce gelir.","label":1} {"sentence":"Adsıl Çekim Adsıl çekim, insan ve çocuk soylu sözcüklerin taşıdığı, durum, sayı, cins bilgisini kodlayan bir dilbilgisel ulamdır.","label":0} {"sentence":"Bu cevabın ardından sosyal medyadan ise Selfienin Türkçesi için öneriler gelmeye başladı.","label":1} {"sentence":"İşaret dillerinde her edilemez ifade istenilen.","label":0} {"sentence":"Deyimlerden çok büyük bir kısmı dilin konuşucularının ürünüdür.","label":1} {"sentence":"Memluk Kıpçakçası bir süre sonra Eski Anadolu Türkçesinin etkisinde kalarak Oğuzcalaşmıştır.","label":1} {"sentence":"Doğrudan yaptırım gücü olmasa da okullarda anadili eğitimi Türk Dil Kurumunun belirlediği yazım kurallarına göre yapılmaktadır.","label":1} {"sentence":"GDb grubunda Özbekçe ve farklı Özbekçenin değişkeler, GBd grubunda Modern Uygurca, Sarı Uygurca ve Salırca/Salarca yer alır.","label":0} {"sentence":"Tam tersi olarak bir tek sıfat birden fazla ismi de niteleyebilir.","label":1} {"sentence":"Ancak yalnızca sözcüklerin değil sözcük parçaları ve sözcük olabilir öbekler","label":0} {"sentence":"Dil-düşünce ilişkisine gelince, her şeyden önce düşünce dille dışa vurabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Burada dikkat edilirse, eylem, yönelme ya da çıkma durumlarından birindeki bir tümleç almıştır.","label":1} {"sentence":"Arap ve Fars Kültürleri zaman zaman idarecilere bile tesir etmiştir.","label":1} {"sentence":"Bu hece sözcük niteliğinde olduğu zaman söz sonunda bulunabilen harfler çifleri ortaya çıkmış olur.","label":0} {"sentence":"Örneğin, Türkçede tüm eylemler istisnasız zaman, sezik, sayı, çatı ve kip bilgisini; tüm adlar da, sayı ve durum bilgisini taşırlar.","label":0} {"sentence":"Ancak Çin kaynaklarından öğrenildiğine göre buradaki Tibet varlık ve Tibet kültürü uzun süre devam etmiştir.","label":0} {"sentence":"Bu, yerli unsurlarla kurulmuş, ileri derecede seçilmiş, sadece resmi amaçlara yarayan bir tür üsluptu.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle önlük-artlık uyumu kaynaklarda çoğu zaman sadece ünlüleri ilgilendiren bir özellik olarak yer alır.","label":1} {"sentence":"Söz dizimi açısından ise kelimeler, kelime grupları, cümlecikler ve cümleler arasında çeşitli ilişkileri gösterir.","label":1} {"sentence":"umutsuz umut verici küçük bir belirti ile doyurucu sonuca ulaşılmaz biçimindedir.","label":0} {"sentence":"Kop Dağında bir dükkan açmak, çirkinin peşinde koşanlara en tabii ve meşru arzusudur.","label":0} {"sentence":"Cümleler düzgünsüz olmalı, yanlış anlaşılmalara yol açabilecek ifadelerden kaçınılmalıdır.","label":0} {"sentence":"Hemen fırlayıp tatlıyı getirmiş. Şunu bitirelim de öyle yatalım.","label":1} {"sentence":"Konuşma Dilinde: Konuşma dilinde yazı diline göre çok daha fazla ünsüz düşmesi örneği vardır.","label":1} {"sentence":"Bu yıl kardeşim ikinci sınıfa, ben geçtim beşinci sınıfa.","label":0} {"sentence":"Orhun Kitabelerinde, Türk Tanrısı, Türk Kitabı yok olmasın diye atalarını gönderdi ve beni gönderdi.","label":0} {"sentence":"Bu yazıyı Orta Asyalı ilk kez kullananların Budist Toharlar veya Sakalar 73 olduğu sanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Kelimeler üzerindeki ekleri incelemek Ekler, yapım ekler ve çekim ekleri olmak üzere işlevleri açısından iki gruba ayrılır.","label":0} {"sentence":"Ancak Türkçenin yazımında dilin temel işlevi olmayan iletişimi etkileyen önemli sorunlar olduğu söylenemez.","label":0} {"sentence":"Çizgi her iki yanında ise de buralarda başka biçimlerin olması gerektiğini gösterir; ek içektir.","label":1} {"sentence":"Bunlar içerisinde en eskisi ilk basmalı 1718de İstanbulda yapılan Gülzar-ı İman-ı Mesihi adlı din kitabıdır.","label":0} {"sentence":"Örneğin; Benim hakkım, ey bülbül, senin hakkın değil matem (Mehmet Akif Ersoy).","label":0} {"sentence":"Anadili konuşucuları, yeni sözcükle yaparken türlü sözcük yapma yollarına gereksinimleri doğrultusunda başvururlar.","label":0} {"sentence":"On beş bin altı yüz sayı grubu, öncelikle on beş bin + altı yüz gibi iki ögeden oluşur.","label":1} {"sentence":"Her taş bir planın içinde yerli yerine konulunca bina göklere yükselir ve saadetin şarkısını söyler.","label":1} {"sentence":"Ergenç 1989: 40 vd, 2002: 26 vd, Demircan 2009: 165 vd.). Tonun bazı dillere anlam ayırıcı öge olarak farklı biçimleri vardır.","label":0} {"sentence":"Bunun üzerine Ertuğrul, güven kazanmak için daha azını yapıyor ve halkının eşyasını genç kadınlarla gönderiyor.","label":0} {"sentence":"Çoğunlukla tek bir birleşime yer alır, ağızlarda, eskimiş veya yanlış çözümlenmiş örneklerde görülür.","label":0} {"sentence":"Bu tür kısaltmalar, metin içinde kullanılırken diğer kelimelerden farklı davranmazlar.","label":1} {"sentence":"Anck /j/ ünsüzünden farklı olarak alfabede farklı bir harfe gösterilmezler (bk. Sesbirim).","label":1} {"sentence":"Olaylar zincirleme gelişir ve sessiz sedasız öğeleriyle birbirine bağlanır.","label":0} {"sentence":"Bazı cümleler de yapı olumsuz olmamalarına ragmen soru ile olumlu bir anlam kazanır.","label":0} {"sentence":"Her taş bir plancının içinde yerli yerine konulunca bina göklere yükselir ve saadetin şarkısını söyler.","label":0} {"sentence":"Bu durvalsada [-en] değişkenimi gerektiren eylemler kural dışı bir azınlık olarak listelenmelidir.","label":0} {"sentence":"Türkçe kelimelerde vurgu, genelde vbufuu","label":0} {"sentence":"IBMin bazı sistem yazılımlarını Türkçeleştirme kararı almasından hemen sonra, benden yardım istendi.","label":1} {"sentence":"İrlanda dili, İskoçya Gaelcesi, Galce, Bretonca gibi birkaç çağdaş Kelt dili de büyük tehlike altında.","label":1} {"sentence":"Bükünlü dillerin en karakteristiği bilimseldir Arapçadır.","label":0} {"sentence":"Uygur alfabesinin Soğd kökenli olması Uygurların uzun süreler Soğdlarla kültürel, ticari ve siyasi ilişkileriyle açıklanabilir.","label":1} {"sentence":"X. yüzyıldan başladığı kabul edilen bu dönem de kendi içerisinde Karahanlı ve Harezm Türkçesi olmak üzere ikiye ayrılır.","label":1} {"sentence":"Oysa mXş, bilginin dolaylı kaynağını geçmiş zamanı da bildirerek gösterir: Eve dönmüşe., Çok yorulmuşu. gibi.","label":0} {"sentence":"Örneğin Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Katalanca gibi diller Latinceden zaman içinde farklılaşarak ayrışmışlardır.","label":1} {"sentence":"Herhangi bir ögenin vurgulanmadığı Türkçe bir cümlede öge biçimindedir öznenesne-yüklem.","label":0} {"sentence":"Günümüzde Türkiye Türkçesinde ses bilgisinden de ilgilendiren pek çok eğilim veya çeşitlenme gözlenmektedir.","label":0} {"sentence":"Yalnızca sistemsiz ve tutarlı bir sıralama içinde kullanılırlarsa anlam kazanabilirler ve sözcükler oluşturabilirler.","label":0} {"sentence":"3. Halay sözcüğünden sonra çekiyordu yükleminin gelmesiyle cümle yüklem yanılgısından kurtulur.","label":0} {"sentence":"Bölgesel ve sözlü dilin bir tür karşıtı olan yazı dili, genellikle aynı zamanda ölçünlü dildir.","label":1} {"sentence":"Avustralyanın en eski yerlilerinin dillerinden her yıl biri ya da daha çoğu ölmüyor.","label":0} {"sentence":"Eleştiri eserin ya da kişinin iyi, kötü, eksik, mükemmel yönlerini tarafsız bir şekilde ortaya koymalıdır.","label":1} {"sentence":"Aynı zamanda bu yapılar pekiştirme işlevleri dışında yeni anlam kazanmalarıyla ayrık kelimeler de meydana getirir.","label":0} {"sentence":"Her aşık gibi onun yüreğinde de sonsuz bir vecd, bir heyecan, bir galeyan yeteneği vardı.","label":1} {"sentence":"Mutfakta annesinin takunyalarla dolaşan duyuluyor... Hayat ne tatlı şey diye düşündü.","label":0} {"sentence":"Örneğin konumuz roman dedik.","label":1} {"sentence":"Cumartesi: Sözcük, cuma var ertesi ögelerinden oluşan bir belirtisiz ad tamlamasıdır.","label":0} {"sentence":"Bütün gözlerin üzerine çevrildiğini gören kişi ister istemez bir korku ve heyecan duyar.","label":1} {"sentence":"Nadiren de olsa karın, karın, karın vd. eşsesli kelimeleri birbirlerinden ayrılarak ayırmak üzere de kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Fiil, yüklem olma gücünü kaybetmediği iin bu ekler, çekim eklerine benzer özellikler de taşırlar.","label":0} {"sentence":"Türkçede ünlü olmadan hece olamaz.","label":1} {"sentence":"Hatta uzun cümlelerin kısaltılmasını, gereksiz edat ve deyimlerin bırakılmasını emretmişti. 3 Atıf, Hüsnü: Defter.","label":1} {"sentence":"Çoklukla bu ekler her iki ögeye, nadiren de olsa yalnızca birinci veya yalnızca ikinci ögeye hal eki getirilerek kullanılır.","label":1} {"sentence":"Bu sorunun üzerine enine boyuna düşünmeyi, için harcamayı öğrenmemişler anlamak çaba.","label":0} {"sentence":"Bu tür sözcük öbeğinde tamlayan ve tamlana öge birer sözcükten oluşabileceği gibi genişlemiş sözcük öbeklerinden de oluşabilir.","label":0} {"sentence":"Çekimsel Biçimbilim Bir sözlükbirim kendisini oluşturan tüm sözcükbiçimleri içinde barındırır.","label":1} {"sentence":"Bugün dünyanın hemen hemen her bölgesinde gerek soğuk, gerekse sıcak savaşların varlığı hepimizin malumudur.","label":1} {"sentence":"Bu bölümde hangi bilgi türü bulundu? -Ya ne olabilirdi! Bizden şiir mi bekliyordun evlat! Dedi.","label":0} {"sentence":"Teşekkür ya da önsöz, rapor katkı yapmayanlara teşekkür edilir.","label":0} {"sentence":"Fatih Sultan Mehmetin İstanbulu fethinin yeni bir çağ açmıştır hangi veriler yanlış.","label":0} {"sentence":"Konuşurlar, yine de ana dillerindeki kelimeleri ayırmada içgüdüsel bir sahiptir.","label":0} {"sentence":"Bu süreçler hem sözcük köklerinin hem de bağımlı biçimbir_H","label":0} {"sentence":"Sesleri bilgiside içinde yer alan parçalar üstü ses bilgisise dilin vurgu ve tonlama dizgelerini ele alır.","label":0} {"sentence":"Türkçede sözcük temelleri sabittir.","label":0} {"sentence":"Varlıkları işaret, sayı, soru belirten ve belgisizlik yönünden belirten sözcükler belirtme sıfatlarıdır.","label":0} {"sentence":"Kültürün dil üzerinde yansıma bulduğunu gösteren en tipik örneklerden biri tabular ve gizli konuşmalardır","label":0} {"sentence":"Bağımlı sıralı cümlelerde cümlenin her ögesinde ortaklık olabilir.","label":1} {"sentence":"İnsanlar da dile, kendi yasalarının izin ve imkan verdiği ölçüde müdahale edebilirler.","label":1} {"sentence":"Zamirleri olmadıkları halde isimlerin yerini tutan kelimeler olarak tanımlamak alışılmıştır.","label":0} {"sentence":"Üç büyük dinin açıklamalarının bir bakıma tek köken kuramına yakın olduğu söylenebilir.","label":1} {"sentence":"Whorfa göre her toplum, kendi düzeninin koşullarına göre gerekli sözcükleri yapar ve kullanır.","label":1} {"sentence":"Son olarak şunu da belirtelim Uygur yazısı Türklerden Moğollara da geçmiş ve Klasik Moğolca asıllı alfabe ile yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"Güzel hava, yeşil yaprakları ve mavi denizleri severim.","label":0} {"sentence":"kitabın düzenleme ve düzeltmelerinden bize büyük destek veren Açıköğretim Fakültesi Dizme Birimine çok teşekkür ederiz.","label":0} {"sentence":"Ancak Yaradan, yaratmamak örneği dışındakilerin anlamları arasında tahmin edilebilir bir ilişki yoktur.","label":0} {"sentence":"Bugün kullanılan Arap harfleri de Hicretten üç buçuk yüzyıl sonra meydana getirilmişti.","label":1} {"sentence":"Ayşe geliyi.","label":0} {"sentence":"Çekim ekleri, aynı türden her kelimeye eklenebildiği için gereği yapıları işlektir.","label":0} {"sentence":"Bu durumda, Türkçe ya da hecelerin sonunda, potansiyel olarak, 420 ünsüz çifi bulunabilir.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık sayılar, zamirler, ünlemler, bağlaçlar ve edatlar kapalı bir grup oluşturur.","label":1} {"sentence":"Dil Oğuzca izleri taşır, ama kısmen karışmış Doğu Türkçesi ögeleriyle ileri derecede çeşitlilik gösterir.","label":1} {"sentence":"Azeri Türkçesinde bu iki ses anlam ayırıcıdır, sesbirimdir ve alfabede iki ayrı harfe gösterilir.","label":1} {"sentence":"Türkçede banka [baηka] sözcüğünde olduğu gibi n harfi ile gösterilen ses aslında artdamakta oluşturulan [η] sesidir.","label":1} {"sentence":"Adsıl Çekim Adsıl çekim, ad ve ad soylu sözcüklerin taşıdığı, durum, sayı, cins bilgisini kodlayan bir dilbilgisel ulamdır.","label":1} {"sentence":"Bu durum, ekonomik ve teknik gelişmelerin, kültürel değişmeleri motive ettiğinin tipik bir örneğidir.","label":1} {"sentence":"Ölçünlü Türkçede yad yabancı, yarın gibi bir iki sözcüğün dışında, birincil uzun ünlü bulunan sözcüklerin tamamı yabancı kökenlidir.","label":1} {"sentence":"Kırımda özellikle 13. ve 14. yüzyıllarda birçok Ermeni kolonilerinin belli başlı merkezleri Kefe, Salgat ve Sudak şehirleri idi.","label":1} {"sentence":"Biçim bilgileri açısından kelime; yapım ve çekim taban oluşturan, ekleri alarak kendi içinde bir bütünlük sağlayan unsurlardır.","label":0} {"sentence":"Çocuk dil dışında bu kadar karmaşık bir dizge, örneğin matematiği, bu kadar kısa sürede öğrenemez.","label":0} {"sentence":"E-v-l-e-r seslerinden olu-şan evler sözcüğü iki ayrı anlamlı birim olan ev ve çoğul eki -ler biçimbirimlerin-den oluşmuştur.","label":1} {"sentence":"Bir başka ifade ile kendisi özne olmadığı halde özneyi temsil eder değil.","label":0} {"sentence":"Yalnız, sıfat göreb yüklenmiş olan adın tıpkı öteki sıfatlarda olduğu gibi, eklendiği ada özgü bir niteliği belirtmesi gerekir.","label":0} {"sentence":"Daha yüz yıl sonra, Maddrellin doğumuna az kala, 12 bin kişi (ada nüfusunun yaklaşık üçte biri) Man dili konuşmaya devam etti.","label":0} {"sentence":"Osmanlıca, uzun süren ilişkiler nedeniyle, etkileşen içinde bulunduğu dillerden, dilin hemen hemen her alanında etkilenmiştir.","label":0} {"sentence":"Anlamlarına Göre Cümleler Her gözlemci, yüklemin taşıdığı anlama yönelik farklı biçimlerde bulunur.","label":0} {"sentence":"Ayrıca Türk-Tibet ilişkileri eski Tibet kaynaklarına da yansımaz.","label":0} {"sentence":"Bilenler","label":0} {"sentence":"Öznesiz nesne olmaz.","label":1} {"sentence":"Bunlardan biri klasik öykü dediğimiz olay öyküsü: kişi yer, zaman ve hareket unsurlarından oluşur.","label":1} {"sentence":"Yönelme yan cümlesi 2. Dolap kapaklarının metal tutacaklarına, yatağın yanına atılmış bluzuma baktı.","label":1} {"sentence":"Çin metinlerinin yazımında *her biri birer kelime işareti* olarak kullanılan Çin logogramları kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Örneğin: değil, Türkçede, bir akarsuyun yüksekten dökülüp köpürerek aktığı yerdir.","label":0} {"sentence":"Hani küçükken hep bunları altında gelirdik.","label":0} {"sentence":"Sosyal medya platformların insanlar üzerde olumlu ve olumsuz farklı etkileri olabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Popüler dil tartışmalarının sevilen konularından birisiler kaç kelimeyle konuşulduğudur.","label":0} {"sentence":"Ettirgen çatıyı kodylayan sözdizimsel ve a sözlüksel bu süreçler üretkenlikleri bakımında birbirlerinden ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Mebuslar, ilk kez olmak üzere Türkçenin bu kadar çeşitli biçimlerde söylendiğini görmekle hayret içinde kaldılar.","label":0} {"sentence":"Pek yorgun görünüyordu.","label":1} {"sentence":"Bu yüzden de, her iki dillerde de küçük harflerle yazılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Dünyanın en önemli edebiyat yapıtları çevrilebilmiş midir İngilizce?","label":0} {"sentence":"İlk roman örnekli olarak Şemsettin Saminin Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat (1872) adlı işi kabul edilmektedir.","label":0} {"sentence":"Bildirme çekiminde ise isim soylu kelimeler ortak davrandıkları için aynı hepsi başlık altında değerlendirilecektir.","label":0} {"sentence":"Zarf-fiillerde, XncAyA, -XncAyA kadar, -AlIdAn, -Alı beri gibi birkaç istisna dışında böyle bir kullanım görülmez.","label":1} {"sentence":"Dil, millet denilen sosyal varlıği birleşiyor.","label":0} {"sentence":"Anadolu Karamanlıları bilgisi gibi Kurtuluş Savaşı sonrası yapılan mübadele sonucu Yunanistana gönderilmişlerdir.","label":0} {"sentence":"Ama kelime türleri konusu, biçim bilgisi içinde ele alınırken diğer alanlara ait ölçütler de kullanılır.","label":1} {"sentence":"Bu gerçekler Atatürkte şu sözlerle ifadesini bulmuştur: Türkiye Cumhuriyetini kuran Türk halkı, Türk milletidir.","label":1} {"sentence":"Ancak bağımlı biçimbirimlerden farklı olmayarak fiiller, emir kipinin tekil 2. kişisinde hiçbir ek almadan kullanılırlar.","label":0} {"sentence":"Şimdilik söyleyebileceğimiz yalnızca bu çalışma oluşturulduğu süreye kadar mevcut olan medya uygulamalarıdır.","label":1} {"sentence":"Sağdaki, körfezi çeviren büyük dağ yığını 3000 metre ve bulutlar üstünden engin Akdenize bakıyor.","label":0} {"sentence":"Daha önce sözcüklerin sözlüksel (içerik) ve dilbilgisel (işlevsel) olmak üzere iki gruba ayrıldığından söz etmiştik.","label":1} {"sentence":"Örneğin yavaş konuşma için fısır fısır, gürültü için gümbür gümbür, tavuk sesi için gıtgıdak, inek sesi için möö göstergeleri gibi.","label":1} {"sentence":"Döneminin (15. - 17. yy.) bir tür karma dili olan Ermeni Kıpçakçası, Ermeni harfleri ile yazıya geçirilmiştir.","label":1} {"sentence":"- Buradaki kuşkusuz ve düşünüyor olmalı birbiriyle çelişirse.","label":0} {"sentence":"Bugün eve gelmelisin.","label":1} {"sentence":"Örnek: Büyük sınava hazırlanan öğrencileri gördükçe üzülürüm.","label":1} {"sentence":"Mevcut pek çok eserde genel olarak Türkçenin Ural - Altay dillerinin Altay koluna mensup olduğu dile getirilir.","label":1} {"sentence":"Biçimbirimsel çözümlemede, sözcüklerde biçimcikler sayılır, biçimbirimsel çözümlemelerde ise sözcükler biçimbirinlerine ayrılır.","label":0} {"sentence":"Bu direnmenin sonucu de yine ana dilinin insan mantığını kendi yapısına göre kurgulamış olmamasıdır.","label":0} {"sentence":"Ses aygıtı: Bir sesin oluşması sürecine herhangi bir şekilde katılan organlara ses aygıtı denir mi?","label":0} {"sentence":"Bu dinlerin etkisiyle edebiyat bir dini gelişti ve Çince, Tibetçe vb. komşu dillerden pek çok eser Uygurcaya tercüme edildi.","label":0} {"sentence":"Ayrıca uruk ip, urgan sözcüğü İlk Türkçeden Macarcaya hurok ilmik, düğüm, tuzak biçiminde geçmiştir.","label":1} {"sentence":"Eflatuna göre eğer bilgimiz yalnızca deneyimsizlerimizden gelmiyorsa, bu bilgi ancak doğuştan gelmelidir.","label":0} {"sentence":"İ İyelik Eki: Nesne veya kavramların bir başka nesne ya da kavrama ki olduğunu gösteren eklerdir.","label":0} {"sentence":"Gırtlaktan sesler artdamaksıl sesleri gibi emmeli de olabilirler.","label":0} {"sentence":"Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar Aksan, D. (1998). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dil Bilim.","label":1} {"sentence":"Örnek olarak hasta olmak yerine mutlu olmak denilebilir.","label":0} {"sentence":"Zarfiillerle kurulan bağımlı cümleler, zarf yan cümlesi veya belirteç yan cümlesi olarak da adlandırılır.","label":1} {"sentence":"Gürkan konuşmasını bitirdi ve alkışlandı. b. Gürkan konuşmasını bitirdi ve herkes onu alkışladı.","label":1} {"sentence":"Dil göstergesi bir kavramla, bu kavramı temsil eder bir ses dizisinin veya göstermenin birleşerek zihinde oluşturduğu izdir.","label":0} {"sentence":"Belgelerle izlenebilen yaklaşık 1350 yıllık süre boyunca Türkçe 13 değişik alfabe yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"Ancak Türkçenin okullarda zorunlu ders haline getirilmesi II. Meşrutiyet (1908) ile birlikte gerçekleşecekti.","label":0} {"sentence":"Kişi (şahıs) ekleri: Kişi eklerileri, yüklemin belirttiği işle doğrudan bağlantılı olan kişiyi gösterir.","label":0} {"sentence":"Bir milletin Dil ve Edebiyat ında o milletin yaşama ve uzun ömürlü olma sırrı vardır.","label":1} {"sentence":"Sözcüklerin ses yapılarında meydana gelen değişiklikler ses olayları olarak adlandırılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bu işlemen sonra, gerçette taban oluva sculptor sözcüğü ise türev haline gelmişti.","label":0} {"sentence":"Eserin ana örgüsüne Kün Togdı, Ay Toldı, Ögdilmiş ve Odgurmış adlı temsili kişilerin diyaloglarına dayanır.","label":0} {"sentence":"Ancak ana vurgu almış olan hece veyahut sözcük diğerlerinden daha belirgin söylenir.","label":0} {"sentence":"Klasik Öncesi Devir, bu edebiyatın oluşup gelişme devridir ki bu dönemde Lütfi ve Sekkaki gibi önemli şair olduğu yetişmiştir.","label":0} {"sentence":"Büyük Türk milliyetçilerinin hemen hepsi düşünce sistemlerinde dine ön planda yer vermişlerdir.","label":1} {"sentence":"Gürkan konuşmasını bitirdi ve alkışla.","label":0} {"sentence":"Tamlananı özel isim olan sıfat tamlamaları, birleşik isim grubu olarak kalıplaştığında vurgu son unsur üstüne geçer.","label":1} {"sentence":"Moğol dilleri esas olarak Moğolistanda, Rusya Federasyonu ve Çin Halk Cumhuriyetinin Moğolistanda sınırdaş coğrafyalarında konuşulur.","label":0} {"sentence":"Cümlenin asıl öznesi olan öge, özne görünüşündedir; ama cümlenin asıl öznesi değil sözde öznesidir.","label":0} {"sentence":"Bugün standart dilde uyuma girmemesinin nedeni, Farsça kökenli bağlaç olan kiyi örneksemesi olmalıdır.","label":1} {"sentence":"Seslerin değişik özelliklerini inceleyebilen bir alan olan sesbilgisinin 3 alt alanı vardır.","label":0} {"sentence":"Çuvaş Türkçesinin ilk gramerini hazırlayan ve Kiril alfabesini Çuvaşçaya ilk uygular kişi bir papazdır.","label":0} {"sentence":"Tam tersine çoğun yükümüzü hafifletiriz dil; insanca yaşayışımızı sağlarız konuşmayla.","label":0} {"sentence":"Beylikler Dönemi (14. yüzyıl) 3. Osmanlılar Dönemi (15. yüzyıl ortalarına kadar), olmak üzere üç döneme ayrılabilir.","label":1} {"sentence":"Sapirin üzerinde durduğu üçüncü kültür tanımı sözü edilen bu iki tanımın kesiştiği bir anlama denk gelir.","label":1} {"sentence":"Turkçe genel olarak vurgusu sonda bulunan bir dildir.","label":0} {"sentence":"Dilekçe sahibinin, ilgili devlet dairesinden numarası olan kayıt alması ve dilekçesini bu numara ile takip etmesi uygundur.","label":0} {"sentence":"Dünyada Guy de Maupassant ve Çehov kendi isimleriyle özdeşleşen iki hikaye tarzı oluşturmuşlardır.","label":1} {"sentence":"Birbirleri arasında anlam farkı en küçük çiftler sözcüklere tarafından oluşturulan yalnızca denir.","label":0} {"sentence":"Türkçe sözcüklerde birincil uzun ünlüler yoktur.","label":1} {"sentence":"**Dilbilgisi kitaplarında, Türkçede yalın, ilgi, belirtme, yönelme, bulunma ve yöneldiğim olmak üzere altı durum olduğu belirtilir.**","label":0} {"sentence":"büyük balina, Türk Dilinin güvenli anlatımının temel unsurlarından biridir.","label":0} {"sentence":"Fransızca-Almanca : En eski belgileri, 843 yılında iki kardeş arasında bir antlaşmadır.","label":0} {"sentence":"Soğdlar ve Soğdcaya gösterilen Moğolistan Uygur Kağanlığı döneminde rağbet de etmiştir.","label":0} {"sentence":"Mesela öğrenci argosu, balıkçı argosu vb. Argo, bir dil içerisinde sonradan türemiş bir anlatım biçimidir.","label":1} {"sentence":"Bu tür yapılar, ayrıştırma sırasında, ek türünde bir değişiklik olmadığı için ek türü olarak iyelik eklerinden söz edilebilir.","label":0} {"sentence":"Ankaralılaştırılacağınızdan mısınız?","label":0} {"sentence":"Yazı Dili - Konuşma Dili Arasındaki Farklar Yazılı biçimleri olan doğal dillerde, yazı dili konuşma dili farklı hızda değişir.","label":0} {"sentence":"Arapça murād sözcüğü Türkçede tür adı olarak murat erkek adı olarak, Murat biçimine gelişmiştir.","label":1} {"sentence":"Bu, fiillerin bağımsız olabilir kullanılabilmesi için başka bir ögeye ihtiyaç duyduğunu gösterir.","label":0} {"sentence":"Bu yazıda deyimlere kaynaklık eden çok sayıda fıkrayı gözler önüne getirmeye çalışacağız.","label":1} {"sentence":"Eklenmede, ötümsüz ünsüzle biten hece, ünlüyle başlayan bir ektir önce ötümlüleşir.","label":0} {"sentence":"Ancak bir dilin içerisinde bölgelere ve sosyal sınıfara özgü kültürel farkları olabilir.","label":0} {"sentence":"Kimi ülkelerin aynı dilleri bildirmesi nedeniyle resmi dil sayısı toplam üye ülke sayısından azdır.","label":1} {"sentence":"Çeşitli dilbilgisi kitaplarında dilin özellikleri sıralanırken, sıkça dilin canlı bir varlık olduğuna işaret edilir.","label":1} {"sentence":"İsim cümlelerinin şart kipi de ayrı yazılan **olsa veya ekleşmiş sA** ile ifade edilir: Hava güzelse yürüyüşe çıkarız.","label":0} {"sentence":"Bu çıkarılırken ekin sahip olduğu ünlü ve ünsüzlere göre farklı alternatifler ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Bu kınama ve tepkinin ilk örneği XIV. yüzyılın önemli şairi olarak Kırşehirli Aşık Paşada buluruz.","label":0} {"sentence":"Rapor konusu çok çeşitli ve birbirinden ayrı özellikler gösterdiği için her alana uyacak ortak bir rapor formu yoktur.","label":1} {"sentence":"Türetme Yukarıda türetme ile ilgili ayrıntılı bilgi verilen bu nedenle burada kısaca değinilmektedir.","label":0} {"sentence":"Gençler başta olmak üzere insanın kaç kelimeye konuştuğu sorusuna tekrar dönebiliriz.","label":1} {"sentence":"Bu gruplar genellikle isim-fiil, sıfat-fiil veya zarf-fiil gruplarından kısalılmış ve bunların bir kısmı kalıplaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu yetki yasayla verilmiş olabileceği gibi zaman içinde ortaya çıkmış kabullerden de kaynaklanabilir.","label":1} {"sentence":"Cümle Dışı Ögeler Cümlede yer alan ögelerin her birinin kendine farklı bir amacı ve rolü vardır.","label":0} {"sentence":"Aşağıda biçimbirimlerin olan sağlamadan bildirme, sonra da durumu bildirme karakterlerini üzerinde olacak.","label":0} {"sentence":"Fonetik insan dilindeki tanımlanabilen gerçek sesleri keşfeder.","label":0} {"sentence":"Çünkü bu millet efradı da umum Türk camiası gibi aynı müşterek maziye, tarihe, ahlaka, hukuka sahip bulunuyorlar.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Ali her zaman çok saygılı davranır tümcesindeki **şiirimi olmasına** rağmen tümleçtir.","label":0} {"sentence":"Bazı cümleler de yapı olarak olumsuz olmalarına ragmen cevap ile olumlu bir anlam kazanır.","label":0} {"sentence":"Bu durumda sayılar, zamirler, ünlemler, bağlaçlar ve edatlar kapalı bir grup oluşturur.","label":0} {"sentence":"Örneğin CC, CV, CVC, V heceleri her dilde yoktur.","label":1} {"sentence":"Bazı tümceler tümüyle kurallı iken bazılar tamamen dilbilgisidışı, bazıları ise aralarda birer yerlerde yer alabilirler.","label":0} {"sentence":"Eğer dudaklarda bir içinde yuvarlaklaşma olur ise bu durumda ünlüler yuvarlak içinde oluşur: /o/, /u/, /ö/, /ü/ yuvarlak ünlülerdir.","label":0} {"sentence":"Aslında her dilde alıntı sözler bulunur ancak dil bilgisi ögeleri, kuralları zor bir dilden başka dile geçmez.","label":0} {"sentence":"Bu bölümde, tekrar grupları kapsamında önce türemiş ve birleşik isimler, ardından türemiş ve birleşik fiiller ele alınacaktır.","label":1} {"sentence":"Garbage tür eklerin çoğu, sadece basit bir türetim yapmaz; türetimin yanında cümlede büyük sözdizimsel etkileri, yaptırım güçleri vardır.","label":0} {"sentence":"Zamanı toplam geçimək demek; hayatın içerisinde olan her türlü güzelliği ve sıkıntıyı birlikte karşılaşmak ve yaşamak demektir.","label":0} {"sentence":"Zarf işleviyle kullanılırken de tıpkı sıfat olarak kullanılışında olduğu gibi bir çekim eki alamıyor.","label":1} {"sentence":"İnsan dediğimiz yaratık; hep iki eli, bir karaciğeri, bir midesi (Örnekleri uzatabilirsiniz.) olan bir varlık.","label":1} {"sentence":"Kültürün millet denilen varlığın oluşmasında mühim bir rolü vardır.","label":1} {"sentence":"Buna göre, bir ses dizilimi ancak anlamlı olmasa sözcük olabilir.","label":0} {"sentence":"Klasik Öncesi Devir, bu edebiyatın oluşup gelişme devridir ki yetişmiştir Lütfi ve Sekkaki gibi önemli şairler bu dönemde.","label":0} {"sentence":"Edatlar, kaynaklarda son takılar ve ilgeçler olarak da geçmez.","label":0} {"sentence":"Dönüşlülük ve edilgenlik için kullanılan bu çiflerin bütün fiillere uygulanamadığını da belirtmek gerekir.","label":1} {"sentence":"Bu durumda -se/-sa ekini taşıyıp cümlede de şart, zaman ve neden işlevinde olan ögeler zarf tümleci olarak değerlendirilmelidir.","label":1} {"sentence":"Diller, toplumsal katmanlara göre değişker: Dil, klasik terminolojideki ifadesiyle ağız, şive, lehcşe gibi değişkelerden oluşur.","label":0} {"sentence":"Kültür bu anlamı, insanın kendisi ile neredeyse eş güdümüdür.","label":0} {"sentence":"Birkaç ev ötede, bir tavuk gıdaklıyor, bir horoz da ona yardım ediyor, adeta dem tutuyor.","label":1} {"sentence":"Bu böyle olunca insanlık niteliğinde bir insan olabilmek için, kültür, yukarıda işaret ettiğimiz unsurdur.","label":0} {"sentence":"Aynı parçalanabilen ögelerden oluşan, yazılışları aynı olan sözcükleri, doğal bir konuşur metin içerisinde karıştırmaz.","label":1} {"sentence":"Dil kullanıldığı ortamlara ve konuşucuların niteliğine bağlı olarak değişkeler gösterir mi?","label":1} {"sentence":"Ayrıca tamlayan, tamlanan örneklerinde görüldüğü gibi terim türetmede daha yanlışır.","label":0} {"sentence":"Ona bir kız elbisesi dikti, iğreti saç taktı.","label":0} {"sentence":"Ancak diğer yapım eklerinden farklı olarak bir isim, bu eklerden birini aldığı zaman fiillere özgü yüklem olma gücünü kaybetmez.","label":0} {"sentence":"Paneldeki konuşmacıların, o konunun uzmanları sevmez olması gerekir.","label":0} {"sentence":"Şu anda konuşanı yok olan Türk lehçeleri olduğu gibi, konuşucusu çok az sayıda kalan lehçelerimiz de vardır.","label":0} {"sentence":"Örnek türetimde sırasıyla dönüşlülük, işteşlik, ettirgenlik ve edilgenlik eki fiil köküne getirilmiştir.","label":1} {"sentence":"Ülkemizde yazım kurallarını belirleme ve yazım kılavuzu hazırlama görevi yasa ile Türk Dil Kurumuna verilmiştir.","label":1} {"sentence":"Resmime 4te Türk İşaret Dilindeki bazı işaretler görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Bunun temel esası hepimizce bilinmektedir ki, yüce Kurandan anlamı açık olan ayetlerdir.","label":0} {"sentence":"Her suyun söz varlığında deyimler vardır.","label":0} {"sentence":"Sürekli tartışılan yazım sorunlarının başında da bu işaretin kullanımı gelmektedir.","label":1} {"sentence":"Bürünsel özelliklerden kitabın amacına uygun olarak söz etmeye son vermeden, kısaca da ezgi konusuna değinmek gerekir.","label":0} {"sentence":"Bu iddialar kimi durumlarinda kulağa hoş gelse da, dilbilimin temel bulgularına ters düşür.","label":0} {"sentence":"Deyimler zaman zaman atasözleriyle karışabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bu gerçekler Atatürkte şu sözlerle ifadesini bulmuştur ki Türkiye Cumhuriyetini kuran Türk halkı, Türk milletidir.","label":0} {"sentence":"Aşağı yukarı yüzyıl önce başlamayan bu harfler tartışması Cumhuriyet devrine kadar aynı tezlerin çarpışması suretinde sürüp gidecektir.","label":0} {"sentence":"Eski Türklerde Il, Gök Tanrının yeryüzündeki gölgesiydi. Il memleketi Yurt veya Ülke denirdi oturduğu.","label":0} {"sentence":"Oğuz grup Türk dilleri arasında Türkmence ve Türkiye Türkçesi, Ana Oğuzcanın arkaik özelliklerini korur.","label":0} {"sentence":"Tıpkı kipsel anlamlarda olduğu gibi, gelecek de henüz gerçekleşmemiş durum ve olayları ele alır.","label":1} {"sentence":"Ferdi ahlaktan vatani ahlaka kadar bütün Türk ahlak kaidelerini tespit edip halka mal etmek gerekir.","label":1} {"sentence":"Kırımda özellikle 13. ve 14. yüzyıllarda birçok Ermeni koloni belli başlı merkezleri Kefe, Salgat ve Sudak şehirleri idi.","label":0} {"sentence":"Bu ölçek için Türkçe kaynaklarda, damakların durumu esas almayı daha alışılmıştır.","label":0} {"sentence":"Ünsüzlerin titreşimli olup olmadığını anlamak için ellerinizle kulaklarını tıkayarak renkleri söyleyin.","label":0} {"sentence":"Tahtan sözcüğünün od ateşi bağımsız birimlerinden türediğini seziyoruz ama, sondaki n bağımlı birimini anlamıyoruz.","label":0} {"sentence":"Çiçek, kelebek, kuş, balık, hatta bazı madenlerdeki renk ve şekil ahengi hayret vericidir.","label":1} {"sentence":"Bir sözcük sınıfı, (sözlüksel ulam veya ezik türü de denir), kendisinin ayırt edici özelliklerini paylaşan sözcüklerden oluşur.","label":0} {"sentence":"Bu yöndeki en yaygın sınıflandırma ölçütü dillerin kelime yapımıyla ilgili olduğunu söylebiliriz.","label":0} {"sentence":"Ancak farklı gelişim benzer özellikteki aile, ait, dair, daire, sair vb. sözcüklerin yazımında görülmez","label":0} {"sentence":"Papaz her uğradığı limanda oğlanı sorarmış: Buradan şöyle böyle, güzel kanun çalan dilsiz bir adam geçti mi? diye.","label":0} {"sentence":"E-v-l-e-r seslerinden olu-şan evler sözcüğü iki ayrı anlamlı birim olan ev ve çoğul ek -ler biçimbirimlerin-den oluşmuştur.","label":0} {"sentence":"Öznesi bul olandan zarf-fiil gruplarıyla bağlı oldukları yüklemin öznesi ortak olabilir.","label":0} {"sentence":"Soru ek olarak da bilinen mX, bağlaç olan dA edatı gibi ögeler enklitikler olarak geçer.","label":0} {"sentence":"Dilin öz kaynaklarıyla karşılanamayen bu tür bilgi alıntıları, dillerin kazancı ve zenginliği olarak görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Yazı bilenler anlamına gelen bu kelimedeki im eki çokluk ekidir.","label":1} {"sentence":"Aynı zamandda bu yapılr pekiştirm işlevleri dışnda yeni anlam kazanmalarıyla birleşik kelimeler de meydana getirir.","label":0} {"sentence":"Tekir minderin üstüne uzanmış kedi, dört ayağını germiş, uyuyor.","label":0} {"sentence":"Özellikle ünlü uyumu Türkçenin tipik özellikleri arasında yer alır.","label":1} {"sentence":"Dirseklerini dizlerine dayadı, şemsiyesinin sapı ağzına aldı, tavla oynamağa başladı.","label":0} {"sentence":"Örnekler dikkatlice incelendiğinde öznenin uygun pozisyona taşınması, gramatikal bir hiyerarşiyle ilişkilidir.","label":1} {"sentence":"Başlangıçtaki örneklerimiz gösteriyor ki, dil ölümleri, eskil imparatorluklarla ücra yerlerin özgü, tekil olgular değil.","label":0} {"sentence":"Harezm-Altınordu Türkçesi olarak da adlandırılmış olan Harezm Türkçesinden günümüze çoğu dini ve edebi olarak olmak üzere pek çok eser kalmıştır.","label":0} {"sentence":"Belki onlar seviyorlar da ben farkına varmıyorum.","label":1} {"sentence":"Ancak anlam olarak hiçbir önerme ifade etmedikleri içi dinleyici ne anlama geldiğini bu tümcelerin anlayamayacaktır.","label":0} {"sentence":"Tavukları çağırırken ya da atların yürüyüşünü ifade ederken mideyi ses düzeneğini kullanırız.","label":0} {"sentence":"Karşıtlık ilişkisi kurabilirler: Sorumluluklarını yerine getirmediği halde takdir edilmeyi bekliyor.","label":1} {"sentence":"Farklı içindeki televizyonun yaygınlaşmasında dil biçimlerin önemli bir yerde medyanın olmak başta vardır.","label":0} {"sentence":"Bu yapılırken ekin sahip olmuş olduğu ünlü ve ünsüzlere göre farklı alternatifer ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Sözleri işte: Arapça güzel lisandırdır, keşke eskiden resmi Arapça dil kabul olunmuş idi.","label":0} {"sentence":"Bunu, standart dilde bir bozulma olarak algılayanlar da vardır.","label":1} {"sentence":"Türkçenin bilinen ilk metinleri bugün ancak belli bir eğitim sonucu anlaşılabilecek durumdadır.","label":1} {"sentence":"Bu durum çoğu zaman önemsizdir; ancak bazen farklı anlamların ortaya çıkabilir.","label":0} {"sentence":"Bunlar, Atatürkün millet anlayışını, tercih ettiği rejimi, inkılaplarını benimseyen ve destekleyen topluluklardır mı?","label":0} {"sentence":"3. Yazım kuralları ve noktalama işaretleri konularında Türk Dil Kurumu nun Yazım Kılavuzu na uyulmamıştır.","label":0} {"sentence":"Ahmet Yesevinin Divan-ı Hikmeti çoğu iş üç diyalektin mümkündür.","label":0} {"sentence":"Bu ses olayı; ünlünün düştüğü yere göre, söz başında, söz içinde ya da söz sonunda görülür.","label":1} {"sentence":"Titreşimli seslerde, ses dışarıdan açıkça duyulurken titreşimsizlerde hiçbir şey işitilmez.","label":0} {"sentence":"Yarınki açılış yemeğine tanıdığım bildiğim ne kadar ahbabım varsa davet ettim; dolayısıyla her şey az olsun.","label":0} {"sentence":"Doğu Türkistanın Turfan şehri çevresinde araştırma yapan bilim adamları, rastlamlar Nasturi kilisesine bu bölgede pek çok.","label":0} {"sentence":"Akşamları kitap okur.","label":1} {"sentence":"Türkçede Arapça asıllı amma velakin, ancak yalnız gibi birkaç kalıplaşmış yapıda görülür.","label":1} {"sentence":"Zayıf ı Ünlüsünün Ön Damaksıllaşması: Türkçede ünlüler içinde kapladığı süre, yani uzunluk ve vurgu bakımından en zayıf ünlü ıdır.","label":1} {"sentence":"Ali Şir Nevayinin okul arkadaşı ve yakın dostu olan Hüseyin Baykara; hem bir hükümdar, hem de divan sahibi bir şairdir.","label":1} {"sentence":"Bu gruplar genellikle isim-fiil, sıfat-fiil veya zarf-fiil gruplarından kısalmış ve bunların kalıplaşmıştır bir kısmı.","label":0} {"sentence":"Çift Dudak Ünsüzler Ciğerlerden gelen havanın dudakların kapanmaz sonucu engellenmesiyle oluşan ünsüzlerdir.","label":0} {"sentence":"Sözcükler yapılırken zaman zaman sözcük yapımı ile ilgili ilkelerin, çizildiği da bir gerçektir.","label":0} {"sentence":"Birleşmenin anlamı sarı kız değil, inek ya da esraf.","label":0} {"sentence":"Kısaltma ile konuşan ve zamana karşı yarışan gençler uzun metin okuma ve analiz etmede problemler yaşayabiliyor.","label":1} {"sentence":"Fakat belirli bir alandaki uzmanlığın ürünü olmalıdır her makale.","label":0} {"sentence":"Sarı bir sıfat, birleştirmenin asıl ögesi ve sözcük türünü belirleyen kız ise addır.","label":1} {"sentence":"İdarecilerin dili özenilen dil durumuna yükselir ve bu dille konuşmak ve yazmak moda haline gelir sorunsal haline gelir.","label":0} {"sentence":"Bunlar, halkın kavrayamadığı incelmiş ve anlaşılmaz bir dil ile söz konusu ilimleri öğreniyorlar.","label":1} {"sentence":"Ağaç ve araba kökleri, morfolojik açıdan alabildikleri çekim ekleri yardımıyla birbirlerinden kesin olarak ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Ona göre milli cumhuriyetin vazgeçilmez bir kültür unsuru.","label":0} {"sentence":"Dil ulusal ve uluslararası siyasette de çok önemli bir kurumdur, bu nedenle dilin ülke içinde ve dışındaki statüsü önemlidir.","label":1} {"sentence":"İşte bu yüzden, öngörülebilirlikleri daha düşük olan sözcüklerin sözlükte listelenme olasılığı daha yüksektir.","label":1} {"sentence":"İşleklik, bir ekin farklı kök ve gövdelere gelebilmesini ve anlamını anlatır.","label":0} {"sentence":"Türk mutfağı, bunların güzelliklerini galiba o çirkin adlardan o güzel lezzeti çıkarma sanata bırakmaktaki","label":0} {"sentence":"Bu nedenle işleklik daha az, doğal sınırlılıkları olan yapım ekleriyle ilgili bir durumdur ve görecelidir.","label":0} {"sentence":"Görüldüğü üzere, Türkçedeki isimler için sayı ve durum bilgisi veren on iki sözcükbiçim mevcuttur.","label":1} {"sentence":"Dolaysıyla tip, bir toplumdaki insanların ortak özelliklerini şahsında toplamış kişidir.","label":1} {"sentence":"Çocuklar dövüştüler.","label":1} {"sentence":"Kimseyi onurduğu.","label":0} {"sentence":"Türk millleti tarihinle öğün, çünkü senin ecdadın medeniyeti kuran, devletler, imparatorluklar yaratan bir mevcudiyettir.","label":0} {"sentence":"Yani bu fikir ve uyanışın temelinde insanlığın asırlardan beri işlediği insan ve demokrasi anlayışının yüksek değerleri mevcuttur.","label":1} {"sentence":"Bu hayırlara vesile olacak duygu ise, insanda Vatan Ahlakı dır.","label":1} {"sentence":"Buradan hareketles aynı ünitede dilin kültürle ilişkisine değindik.","label":0} {"sentence":"Türkçenin, Latin harfleriyle yazılması için çeşitli başlatılmışsa girişimler da bu çabalar, tepkiler yarıda kalmıştır.","label":0} {"sentence":"Türkçe, Anadoluda yazı dili olduktan sonra da zaman zaman ihmal edilmiş ve aydınların ilgisizliğine maruz kalmıştır.","label":1} {"sentence":"Atatürk de bunu çok kötü bildiği için halkla bütünleşebilmiştir.","label":0} {"sentence":"Kargış yani beddua, alkışın yani duannın tam zıddı bir kavramdır.","label":0} {"sentence":"Örneğin, araba-i-n-e, ev-i-n-de vb. Türkçenin zarf durum ekleri Tablo 4.1de görüldüğü dir.","label":0} {"sentence":"Okuru tereddüte düşüren, onun zihninde soru işareti oluşturacak anlatılmayacaklardan kaçınılmalıdır.","label":0} {"sentence":"Uzunluk-Kısalık Nöbetleşmesi Türkçe sözcüklerde bulunan birincil uzun ünlüler Türkiye Türkçesinde uzanmıştır.","label":0} {"sentence":"Horul horul ağladınız.","label":0} {"sentence":"Türkiye Türkçesi Türkiyenin yanı sıra, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde resmi dildir.","label":1} {"sentence":"İşte bu yüzden, olasılığı daha yüksektir olan sözcüklerin listelenme öngörülebilirlikleri daha düşük sözlükte.","label":0} {"sentence":"O vakitlerin ahşaptan binalar ve çam, gürgen, meşe, ceviz vs. ağacın hemen her çeşidi yapılırmış.","label":0} {"sentence":"Bir paragrafta verilen temel düşünceyi kendimizin sözcükleriyle kurduğumuz 153 yargı cümleleriyle ifade etmeliyiz.","label":0} {"sentence":"Kılınış, eylemin zamansal iç yapısıyla ilgili bir kategoridir?","label":0} {"sentence":"Birleşik fiiller, birinci kelimenin isim veya fiil olmasına, getirilen yardımcı fiillerere göre türlere ayrılır.","label":0} {"sentence":"Sözlükbirimler, sözlükçede bilgi olarak listelenen girdileri temsil eden, dilde üretilmemiş, soyut zihin sözcükleridir.","label":1} {"sentence":"Bunlardan kimileri Türkçe karşılıklarıyla kullanım alanına çıkmıştır: Deli dana, kuş gribi.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık Anadolu ağızlarında kök hecedeki kapalı /e/ sesbirim olmakta1ktı.","label":0} {"sentence":"Talas vadisinde bulunan kitabelerin en ilginci bir ağaç çubuk üzerine yazılmış olanıdır.","label":1} {"sentence":"Ürünlerin Türkiyede üretilmesine ve çoğunun da iç piyasada tüketilmesine karşılık adlarının yabancı olması düşündürücüdür.","label":1} {"sentence":"Yine mi aynı hatayı yaptınız. b. mi den sonra gelen ekler bitişik yazılır: Bu yıl Karadeniz gezisi düzenleyecek miyiz?","label":1} {"sentence":"Ertuğrul Gazinin sonra ölümünden 2.3 HİKAYE: Bir olay çevresinde gelişen ve anlatmaya bağlı edeb metinlerdendir.","label":0} {"sentence":"Herhangi bir topluluğtan bir kişi dili tek başına dönüştürmez.","label":0} {"sentence":"Ses Uyumlarının Varlığı Önlük-artlık uyumu çok az istisnayla gelişmiştir, düzlük-yuvarlaklık uyumu ise daha sınırlıdır.","label":1} {"sentence":"Öyleyse, yukarıdaki yeni bir alk içinde kullanılan alk bir ad olmalıdır çünkü bir tanımlıktan sonra kullanılmış","label":0} {"sentence":"Örneğin, Batı Avrupadaki diller arasında, yok Man Tek olmak bakımından eşiğinde değildir.","label":0} {"sentence":"Ünsüzlerin titreşimsiz olup olmadığını anlamak için ellerinizle kulaklarını tıkayarak sesleri söyleyin.","label":0} {"sentence":"1. Hareketin asıl rahatsız edici yanı, ciddiy bir dil bilincinden ziyade ideolojik düşünce temeline dayanmış olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Aile melecek sinemaya gitmişlerdi.","label":0} {"sentence":"Halil: -Bırak canım, dedi, Şükrünün ipi ile kuyuya inilir mi?","label":1} {"sentence":"Dil-düşünce ilişkisi gelirken, her şeyden önce düşünce dille içe vurabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Türkçede vurgu, birincil ve zayıf vurgu olmak de olmak üzere iki vurgu düzeyinde gerçekleşir.","label":0} {"sentence":"Ancak yazılı dilde ve özellikle Azericenin etki alanına giren ağızlarda nispeten yaygındır.","label":0} {"sentence":"İngilizcede ise yemek eylemi tek bir fiille (eat) karşılanır.","label":1} {"sentence":"Ancak bu güçlü dil, bu bilim, eğitim, kültür ve uygarlık dili tarih içinde zaman zaman talihsizlikler","label":0} {"sentence":"Kişi ekleri: Cümlede belirttiği oluş ya da kılışla ilgili kişiyi gösteren yüklemin biçimbirimlerdir.","label":0} {"sentence":"Evet, hayır, yok, he vb. onaylama edatlarının tekrar grupları oluşturdukları görülür.","label":1} {"sentence":"Mebuslar, olmak üzere ilk kez Türkçenin bu kadar çeşitli biçimlerde söylendiği görmekle hayret içinde kaldılar.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim grubunun bir unsuru kalıplaşmış bir sıfat tamlamasından oluşmuş olabilir.","label":1} {"sentence":"Aynı grupta yer alan ünlüler arasındaki açıklık da aynı değildir ama ana hatlarıyla ünlüler böyle bir sistem içerisinde görülürler.","label":1} {"sentence":"Kullandığımız dilin ortaya çıktığı nasıl bilim dünyasında uzun süredir tartışılan bir konu.","label":0} {"sentence":"Kültürün millet denilen varlığın oluşmasında mühim bir rolü önemlidir.","label":0} {"sentence":"Atatürk, ölümünden kısa bir süre önce yazdığı vasiyetname ile mal varlığını Türk Dil Kurumu Türk Tarih Kurumuna bırakmıştır.","label":0} {"sentence":"Örneğin; Durup dururken neden gitti anlamadım. cümlesinde soru edatı, cümleye soru anlamı değil, yadırgama ve sitem anlamı katmıştır.","label":1} {"sentence":"Sempozyum hazırlama komitesi bu özetleri değerlendirerek uzmanları sempozyuma davet eder.","label":1} {"sentence":"Türkçe için en zayıf ünlü isem /ı/dır.","label":0} {"sentence":"Türkçede anlam ayırıcı sesbirimler olarakdır kullanılan dudak ünsüzleri /b/, /p/ ve /m/dir.","label":0} {"sentence":"Son zamanlarda ikinci görüş, yani bu metinlerin Hristiyan Kıpçaklara ait olduğu görüşü ağırlık almaktadır.","label":0} {"sentence":"Bürünsel özelliklerden söz etmeye son vermeden, kitabın amacına uygun olarak ezgi konusuna da kısaca değinmeksüzın gerekir.","label":0} {"sentence":"Türkçede özne genellikle tümcenin başında bulunmuyor.","label":0} {"sentence":"Yazılış ve dikiliş tarihi bilinen büyük yazıtlar Moğolistanda Orhon Irmağı kenarında bulunan Köktürk Yazıtlarıdır.","label":1} {"sentence":"Oysa her alanın sunduğu ölçütler ve bu ölçütlere göre kelime türlerinin belirlenmesi de farklılık göstermektedir.","label":1} {"sentence":"Buna rağmen söyleyişle yazım arasında, bir kısmını ilerleyen bölümlerde ele alacağımız önemli farklar ortaya çıkmamıştır.","label":0} {"sentence":"Bu sebeple ünlem grubu cümlenin dışında olmakla birlikte anlamın içinde bulunan dil birimidir.","label":1} {"sentence":"Dil, bir yandan üreticilik, öte yandan yaratıcılık niteliklerine sahip bir sistemdir.","label":1} {"sentence":"Yazılı ilk olgunlaşmış Türkçe belgelerin bulunduğu Göktürk ve Uygur dönemlerine de Eski Türkçe Dönemi de verilir.","label":0} {"sentence":"Anadolu ağızlarında ve konuşma dilinde çok farklı biçimlerine rastlanan bu ekin standart dilde sadece ilk kelimesi değişir.","label":0} {"sentence":"Buradan dil göstergelerinin, ilişkinin nedensiz olduğu da ortaya çıkar gösterilenle gösteren arasındaki.","label":0} {"sentence":"Zaten İngilizcede olduğu gibi bazı dillerde de bu anlamlar ettirgen çatıda sözlüksel olarak kodlanmaktadır.","label":1} {"sentence":"Söz Başında Bulunmayan Ünsüzler: Türkçe kökenli sözcüklerde, söz başında /ğ/, /l/, /m/, /n/, /r/, /ş/, /z/ ünsüzleri bulunmaz.","label":1} {"sentence":"Sıfatlar, ad ve eylemler arasında daha sınırlı sayıda çekime bulunurlar.","label":0} {"sentence":"Özellikle ana sayfalarının kapalı erişme açılmasıyla herkesin zorlukla ulaşabileceği bir bilgi olmuştur.","label":0} {"sentence":"Döneme aitler iki eser, yalnız Karahanlınıca için değil, bütün Türk dili tarihi açıs patera son derece önemlidir.","label":0} {"sentence":"Bitişken diller","label":0} {"sentence":"Aşağıda, Osmancıkın keyfince yaşamayı bir yana bırakıp büyük idealler uğruna değişmeye başlaması anlatılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Kültür kavramı ile ilgili olarak ileri sürdüğü düşünce ve görüşler bugün bile canlı bir şekilde geçerliliğini korumaktadır.","label":1} {"sentence":"Bu durumda ünlü komşuluğundaki titreşimsiz bir sesli harfi söylemek, titreşimsiz bir ünsüzü söylemekten daha zordur.","label":0} {"sentence":"Temizlik, saflık, yükseklik, insanlık vb. Bunların hepsi insanlık niteliklerindendir.","label":1} {"sentence":"Zamanla kendi dillerini, dinlerini muhafaza etmekle beraber tamamen Kıpçak dilini benimsemişlerdir.","label":1} {"sentence":"Konuşma ortamına ve iletişime katılanların durumuna göre tercih edilen bu konuşma stillerinin her birine durumsal dil türü denir.","label":1} {"sentence":"Bazı dillerin çekim İstanbul'unda ise gramatikal zamanı gösteren biçimbirimler bulunmaz","label":0} {"sentence":"Bu kadar değişik özelliklere olan bir dilin söz varlığı, doğal olarak bir çeşitlilik gösterecektir.","label":0} {"sentence":"Sosyal medya; hızına, değişime ve gelişime yetişilmesi oldukça güç, evrensel bir dünyadır.","label":0} {"sentence":"Demek ki var olan malzeme insan dilinin oluşabilmesi için belli bir düzene bir araya gelmektedir.","label":0} {"sentence":"Gösterge, bünyesinden birbirini tamamlayan iki öge bulundurur.","label":0} {"sentence":"Döneme ait iki eser, yalnız Karahanlıca için değil, bütün Türk dili tarihi açısından hiç önemlidir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca hitabet sanatında konuşmayı daha etkileyici duruma getirmek için de bu büyüleyici ayrı sözlere sık sık başvurulur.","label":0} {"sentence":"Cansız varlık adları da eril ve dişil olarak sınıflandırılır: sırasıyla der Tisch masa ve die Tür kapı örneklerinde olduğu gibi.","label":1} {"sentence":"Bilgisayar çevresinde önemli bir yapı ve tutarlılık duygusu yapılan çalışmalarda düzenli duygusu önemlidir.","label":0} {"sentence":"Hangi kategoriye dahil olacağı ise söz dizimi açısından bulunduğu pozisyona bağlıdır.","label":1} {"sentence":"Ama bu onun sınırlı sayıda bir söz varlığına sahip olduğu ve gerçekten kullandıkları dışında kelime bilmediğini göstermez.","label":1} {"sentence":"Burada vermekte olduğumuz malumatın ilgi çekmeyen kuru şeyler olduğunun farkındayım.","label":1} {"sentence":"Örneğin, İngilizcede sıfatlardan belirteç yapan -ly eki, -ly ile biten sıfatlarla kullanılmaz.","label":1} {"sentence":"Türkçede anlam ayırıcı sesbirimler olarak kullanılan dudak ünsüzleri /b/, /p/ ve /m.","label":0} {"sentence":"Mükemmel bir millete, milli ahlakiyet icapları, o millet efradı tarafından adeta bişuurane, vicdani, hissi bir saikle yapılır.","label":1} {"sentence":"Ne var ki bu konuda kesin bir karara varmak için her şeyden önce harflerin Müslümanlaştırılma gerekti.","label":0} {"sentence":"Buna göre şo, daha yakında ama konuşulma sırasında görülen bir varlığa işaret eder.","label":0} {"sentence":"Onun gibi sevilmiş, benimsenmiş bir lider yoktur bu coğrafyada.","label":1} {"sentence":"Başka başka bir açıklama yapılmamışken transliterasyonda harfer, transkripsiyonla karışmamaları için büyük harfe yazılır.","label":0} {"sentence":"Bu zamanlar öğrenilen geçmiş zaman, görülen geçmiş zaman, şimdiki zaman, gelecek zaman ve geniş zamandır.","label":1} {"sentence":"Seslerin titretişimli olup olmadığını anlamak yollarından biri ellerle kulakları tıkayarak sesleri söylemektir.","label":0} {"sentence":"Bazı zamirler, isimlere gelen her çekim ekini alamaz; bazıları çekim eklerini alırken isimlerde olmayan özellikler gösterir.","label":1} {"sentence":"İnsanlığın yeryüzünde görünüşünün ise en az bir milyon yıl öncesine eriştiği varsayılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bir dil ve İngilizcesi aynı anda hem çekimli hem de eklemeli özellikler gösterebilir.","label":0} {"sentence":"Tutanağı yazan kişi, toplantıda düşüncelerini (veya beyanlarını) açık ve öz olarak aynen yazar.","label":0} {"sentence":"Unvan, meslek, akrabalık belirten kelime birleşik isim grubunun sonunda yer almış ise bu unvan isimdir.","label":0} {"sentence":"Ezgi dillerinde ezgi, sözcükler arasında değil, sözdizimsel yapılar arasında anlam farkı belirtmede kullanır.","label":1} {"sentence":"As bu özellikler dillerde bir arada kullanılırken farklı yığılıyor, farklı vurgulama biçimleri ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Pek çok dünya dilini etkilemiş ve onlara sayısız sözcükler vermiş olan Türkçe, yalnızca Arapça ve İngilizce karşısında gerilemiştir.","label":1} {"sentence":"Türemiş ve 86 Biçimbilim-I: Sözcük Sözlükbirem sözlüksel biçimbilimin, sözcükbiçiler ise çekimsel biçimbilimin çıktılarıdır.","label":0} {"sentence":"Denemede, makalede olduğu gibi savunulan düşünceyi ispatlamak gibi zorunluluk yoktur.","label":1} {"sentence":"Cümlenin temel ögeleri ve yüklem öznedir.","label":0} {"sentence":"Nasır Zeytinoğlu, ulan önce şu liseyi kazasız belasız bitirelim de ötesini sonra düşünürüz.. Derdi.","label":1} {"sentence":"Çünkü bazı fiiller işlerken zorunlu öge olarak araç eki almış bir öge ister.","label":0} {"sentence":"Hangi fiilleri alırsak alalım, yardımcı fiil sayısı sınırlı değil.","label":0} {"sentence":"Ana Türkçenin İlk Türkçeden ayrılmalı en belirleyici özellikalı Çuvaşçanın Ana Türkçe birliği içinde bulunmayışıdır.","label":0} {"sentence":"Türkiye Türkçesinin coğrafi bakımdan Anadolu Türkçesi ve Rumeli Türkçesi olarak ikiye ayrılması gelenekselleşmeştir.","label":0} {"sentence":"Şu ana kadar 800e yakın kişi önerisini iletti ve beş yüze uzak farklı öneri birikti.","label":0} {"sentence":"Taş üzerine yazılan yazı türü olan çivi şekli, sesleri temsil eder.","label":0} {"sentence":"Verilen kimi rakamlara karşın yeryüzündeki dillerin kesin olarak belirlenmesi imkansızdır.","label":1} {"sentence":"Bu farklı özellikleri, geçmiş zamanı anlatma karakterlerine de ayırt edici bir özellik olarak yansır.","label":1} {"sentence":"Buna göre çoğul biçimbiriminin -lar ve -ler olmak üzere iki altbiçimler vardır.","label":0} {"sentence":"Türkçede ezginin yine var belirlenebilen bir yönü vardır ve iletişim açısından önemlidir.","label":0} {"sentence":"Hemen belirtelim ki oldukça yaygıncı olan bu tür görüşlerin gerçek durumla hiçbir ilgisi yoktur.","label":0} {"sentence":"Taş üzerine yazılan yazı türü olan çivi yazısı, temsil eder sesleri.","label":0} {"sentence":"2. Budizm ile birlikte gelmiş Orta Asyaya ve her şeyden önce Sanskritçe dini metinlerin yazımı için kullanılmıştır.","label":0} {"sentence":"İngilizcede meet buluşmak ile meat et sözcüklerindeki ünlü farklıdır ama yazılış biçimleri görüldüğü gibi aynıdır.","label":0} {"sentence":"Türk Dilinin bilinmeyen karanlık dönemlerini hariç sayarsak Eski Türkçeden itibaren başlayan bazı etkiler gözlenmiştir.","label":0} {"sentence":"Havada dillerin oluşumundan bu yana diller arasında bir etkileşim söz konusudur.","label":0} {"sentence":"Çocuklar dili nasıl edinirler ne?","label":0} {"sentence":"Dördüncü ünite de ise ses uyumları, hece, Türkçenin ses özellikleri, yardımcı sesler gibi konular ele alınmıştır.","label":0} {"sentence":"Türkçede eylem, cümlede temel olarak zaman ile tarz, görünüş, çatı ve kip kategorilerine göre çekime girer.","label":1} {"sentence":"Sıfatlar herhangi bir sözcüğü nitelemedikleri zaman ad durum eklerini alabilirler, yani ad.","label":0} {"sentence":"Ancak sayısız varyant, işlevsel önemli tiplere (değişmezlere) indirilmeli ve sinyallerin işlevleri ve birleşmeleri açıklanmalıdır.","label":1} {"sentence":"Eklerin bu açıdan farklı ele alınmayası, özellikle fiilden fiil yapan eklerini de yakından ilgilendirir.","label":0} {"sentence":"Ne var ki mevcut durumdaydı Osmanlı yazı dili bunun tam tersi.","label":0} {"sentence":"Bunun yerine, bütün sözlüklerde çekirdek yapıya indirgenmiş biçimi olan nobran sözcüğünü bulacaksınız.","label":1} {"sentence":"Yalnız, onun bütün varlıklarını aramak, bulunan, toplamak, onlar üzerinde işlemek lazımdır.","label":0} {"sentence":"Her iki örnekte de söz konusu olan geçmiş zamandır; yani söyler, konuşma anından öncesini anlatmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu tür kitaplar genellikle dilbilgisi yapıları değişikliğe düzeylerine uygun olarak verir.","label":0} {"sentence":"Yazıyla birlikte her topluluk, kültürünü kalıcı kılmak için yazılı anlatıma yönelmiş mi?","label":0} {"sentence":"Bunda sözcüğün başında da darlaştırıcı etkisi olan /y/ ünsüzünün bulunması etkili olabilir.","label":1} {"sentence":"Bunlardan çoğunun bilhassa kız çocuklarına isim olması da bundandır.","label":1} {"sentence":"Maksum Ali, gözü yaşlı Ali diye ad besmelesizler...","label":0} {"sentence":"Yeni sözcüklerin yapımında çok kullanılan veya çok sayıda sözcükte bulunan eklere işlek ekler denir.","label":1} {"sentence":"Vurgu en korkunç biçimiyle, sözcükte bir hecenin diğerlerine göre daha belirgin söylenmesidir.","label":0} {"sentence":"Türkçede dört tarz vardır: Bildirme, öykü, rivayet, şart.","label":1} {"sentence":"Bilinen dünya dillerinin yaklaşık yarısı, son beş yüz yıl içinde ortadan kalkmıştır.","label":1} {"sentence":"Ancak, Saussureün de belirttiği gibi kimi göstergelerde görece sonluluktan de bahsedilebilir.","label":0} {"sentence":"Bu yüzden sorumlu davranılmalı, sosyal medya okuryazarlığının yayılması sağlanmalıdır.","label":1} {"sentence":"Sıra önce 4 örtbas sözcüğü ört ve bas sözcüklerinin birleşmesi ile türemiş ve yeni bir anlam kazanmış sözcüktür.","label":0} {"sentence":"Bu yapılırken akrabalık adları kullanılır; ama bu adlar kelime anlamlarıyla alınmamalıdır.","label":1} {"sentence":"Edilgen, dönüşlü, işteş ve ettirgen çatıların daima etken çatıyla ilişkilendirilerek ele alındığı unutulmamalıdır.","label":1} {"sentence":"Anlamsal açacaıdn bakıldığında ettirgen yapılar, doğrudan yapılma veya dolaylı yapılma ifade eder.","label":0} {"sentence":"Bu sözcüğü sol (yön adı) sözcüğünden ayıran tek özellik /l/ ünsüzünün ön damak ünsüzü olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Aynı şekilde bir ve tek kelimeleri benzer kullanımlarına sahip olur.","label":0} {"sentence":"İnsan çok duygular üretebilen ve bu yansıtıp karşısında bulunanları da isteyen bir varlıktır.","label":0} {"sentence":"Hem Türkçe hem de alıntı sözcüklerde görülebilen göçışme kaynaklarda metatez veya yer değiştirme olarak da geçer.","label":0} {"sentence":"Sesler, ses dizimi adı verilen etkisinde yan yanagelirken bu dizimi etkileyen birçok etken vardır.","label":0} {"sentence":"Öyleyse, dış dünya ile sözcük sınıfları arasında her zaman birebir büihr eşleşme aramak yersizdir.","label":0} {"sentence":"Bazıları yazıya yansımayan, bazıları da konuşma diliyle sınırlı olan bu nöbetleşme, ad ve eylem tabanlarında farklı gerçekleşir.","label":0} {"sentence":"Gözümle birlikte kafamdan da bir perde iletişmedi o an.","label":0} {"sentence":"Bu eğilimler sadece alan uzmanlarının değil dil meraklılarının da çok ilgisini çeken konuları kapsar.","label":1} {"sentence":"Ancak şehirleşme, iletişim ve ulaşım imkanlarındaki gelişmeler sonucunda bu durum değişmiştir.","label":1} {"sentence":"Türk lehçe ve yazı dillerinin sınıfandırılmasında Türkiye Türkçesi, Güneybatı ya da Batı Türkçesi olarak adlandırılan gruba girer.","label":1} {"sentence":"Alt oluşturucu olan dil ucu, üst oluşturucu diş yuvasına yaklaşır, ancak ona değmez.","label":1} {"sentence":"Dilin anlattığı gerçek de ancak, insanların zihninin süzgecinden geçmiş gerçektir.","label":1} {"sentence":"Tekrar Gruplarının Tamlamalarda Kullanılması: İsim ve sıfat tamlamalarında tamlayan veya tamlanan olarak kullanılabilir.","label":1} {"sentence":"Bir kısım araştırmacılar bu alfabenin Likya ve Karya kökenli olduğunu ileri sürerler.","label":1} {"sentence":"Örnek: Küçük sınava hazırlanan öğrencileri gördükçe sevinirim.","label":0} {"sentence":"Bir dilin söz varlığının çeşitlenmesinde ve anlatım gücünün artmasındaki en başta gelen unsur o dilin mecaz dünyasıdır.","label":1} {"sentence":"Dil Planlaması Dil planlaması çerçevesinde belirlenen kuralları uygulama isteği de seslerin değişibmesinde etkilili olabilir.","label":0} {"sentence":"Başka bir deyişle isim cümlelerinde şimdiki zaman ve geniş zaman arasında ayrım yoktur.","label":1} {"sentence":"Osmanlıca döneminde sadece Arapça ve Farsçadan değil, başta İtalyanca, Rumca olmak üzere başka dillerden de kelime alınmıştır.","label":1} {"sentence":"Bu dil içinde Latin alfabesi ile yazılan ilk sözcük Yakutça değildir.","label":0} {"sentence":"Bir kişinin herhangi bir konuyu çeşitli kaynaklardan bilgi toplamak bir bütün halinde anlatması bir seminerdir.","label":0} {"sentence":"Bütün Türklere yol gösteren temel görüş, vicdani hükümlerinde iyi ile kötüyü birbirinden ayırmak Türk ahlakıdır.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak el-miz biçimi eklenme açısından prensipte al-mış örneğinden farksızdır.","label":1} {"sentence":"Uzun vadede bu stratejiler, ekonomik, politik ve teknolojik değişmelerde karşılık bulur.","label":1} {"sentence":"Türk halkları içinde dillerini İbrani alfabesi ile yazanlar Karayimler ve Musevi Karaylar olmuştur.","label":0} {"sentence":"Hangi kategoriye dahil olacağı ise söz dizimi açısından bulunduğu pozisyona ilişkindir.","label":0} {"sentence":"Çuvaşça dışındaki bütün Türk dilleri Ana Türkçeye, Çuvaşça ise Ana Türkçaya gider.","label":0} {"sentence":"Gerçek mal gerçek sevinçleri, gerçek gülüşleri doğurur.","label":0} {"sentence":"Önce konuyu belirlememiz lazım.","label":1} {"sentence":"Bu lehçenin Osmanlı Türkçesiyle başka bir benzerliği de büyük bir edebiyat, bilim ve diplomasi dilidir.","label":0} {"sentence":"Bu esnada da Dünya ilk defa elinde tebeşirle kara tahta başında halka yeni harferi tanıtan ve öğrettiği bir devlet başkanı görür.","label":0} {"sentence":"İnsan biçimbirimi ele alındığında Kendi başına durabiliyor mu? sorusuna EVET yanıtı gerekir.","label":1} {"sentence":"Çözümleme mA eki, ayrıştırma eki cA, topluluk konumu eki lA vb. gibi bir liste ekleme vurguyu üzerlerine almaz.","label":0} {"sentence":"Kelimeler üzerindeki ekleri incelemek Ekler, işlevleri yapım ekleri ve açısından çekim ekleri olmak üzere iki gruba ayrılır.","label":0} {"sentence":"Alanda tekrar öbeği, bağlam öbeği, ikilemeli ad, yinelemeli ad, ikiz kelime, kelime koşması gibi farklı terimlerle anılırlar.","label":1} {"sentence":"Cümlenin temel ögeleri yüklem ve öznedir.","label":1} {"sentence":"Konuşma insanın toplum içindeki yerini belirlemede ve mesleki başarısında önemli bir yere sahiptir.","label":1} {"sentence":"Sıfat tamlamalarında sıfat/sıfat grubunun tamlayanıdır, isim/isim grubu da tamlanan durumundadır.","label":0} {"sentence":"Suyu içeceğini biliyorum.","label":1} {"sentence":"3. Tarihte ve günümüzde Türk nereye gitse vatanini unutmuştur.","label":0} {"sentence":"Bu ifade tarzında yuvarlanma için farklı bir işaret, aşağı inme için ikinci bir işaret kullandılar.","label":1} {"sentence":"Ergenç 1989: 40 vd, 2002: 26 vd, Demircan 2009: 165 vd.). Tonun bazı dillere anlam ayırıcı öge olarak benzersiz biçimleri vardır.","label":0} {"sentence":"Bu eki alan öge; cümlede yer tamlayıcısı, bazı kaynaklardaki ismiyle dolaylı tümleç işlevindedir: Eve gitti.","label":1} {"sentence":"Bağlama grubunu ikiden fazladır isimde meydana gelir. 3","label":0} {"sentence":"Son birkaç yıl boyunca ortada çıkan bilgisayar teknolojisiyle ilgili kelimeler konuya örnek olabilir.","label":0} {"sentence":"Aynı gelişmeyi yeni biçimden hareketle de göstermek mümkündür.","label":1} {"sentence":"Aynı zamanda bu yapılar pekiştirme işlevleri dışında yeni anlam kazanmalarıyla birleşik kelimeler de meydana getirir.","label":1} {"sentence":"Özellikle dizilerde ve yerel yayın yapan kanallarda standart söyleyişe uymayan pek çok özellik görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Eklenmeşde ünsüzler ötümlülük-ötümsüzlük açısındaki benzeşirler.","label":0} {"sentence":"Memluk Kıpçakçaları bir süre sonra Eski Anadolu Türkçelerinin etkisinde kalarak Oğuzcalaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Tarihi süreçlerdeki değişikliklere odaklanan yönteme art zamanlı; Yalnızca belirli bir döneme odaklanan yönteme ise eş zamanlı denir.","label":1} {"sentence":"Kendi kültürüne saygı duymayanlar, başkalarından saygı bekleme haklarını kaybetmiş olur.","label":1} {"sentence":"Yine bilindiği üzere Atabetül Hakayık isimli eserin en iyi nüshası Uygur yazısı ile yazılmıştır.","label":1} {"sentence":"Deyimler derin anlama sahip yapılar iken, birleşik sözcüklerin böyle bir özelliği yoktur.","label":1} {"sentence":"Mesela argolu öğrenci, argosu balıkçı vb. sonradan türemiş bir dil içerisinde bir anlatım biçimidir.","label":0} {"sentence":"Tüm bunlar akla yakın gelse de, tıkırtıların ilk dil olduğu kuramı, hiçbir biçimde kanıtlanmış değil.","label":1} {"sentence":"Türkçede cümleler yüklemin türüne göre eylem cümlesi ve ad cümlesine olarak ikiye ayrılır.","label":0} {"sentence":"Herhangi bir topluluktan bir kişi dili tek başına dönüştüremez.","label":1} {"sentence":"Yine standart yazımla verilmiş birler sözcüğü farklı okuyucular, farklı biçimlerde seslendirirler.","label":0} {"sentence":"Bu uyarılar tarihin farklı dönemlerinde başka bazı aydın ve devlet adamları tarafından de yapılmıştır.","label":0} {"sentence":"Fakat bunların düşünümü, yani tefekkürü öven ve öğütleyen ayetlerle bağdaşma durumunda olduğuna işaret etmek yerinde olur.","label":1} {"sentence":"Yüzyılların birikimzle oluşan bu kalıplaşmış sözler, Türk dilinin etkili anlatımının temel unsurlarından biridir.","label":0} {"sentence":"Birinci siperdekiler hiçbiri kurtulmamacasına tamamen şehit oluyor, ikinci siperdekiler onların yerine gidiyor.","label":1} {"sentence":"Edirnedenn İstanbula kadar gelmişsin, Sirkeci kaç adımlık yer?","label":0} {"sentence":"Buna karşılık bir kelimenin zarf olabilmesi için mutlaka bir fiile, sıfata veya zarfa bağlı olması gerekir.","label":1} {"sentence":"Bu, fiillerin bağımsız olarak kullanılabilmesi için başka bir ögeye ihtiyaç duyduğunu gösterir.","label":1} {"sentence":"1908e kadar Antalya, imparatorluğun Fizan gibi bir sürgün idi.","label":0} {"sentence":"Hatta kimi dilcilerce -ArAktAn (< -ArAk+tAn) gibi kullanımlar yanlış kabul edilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bu söz için uygun bir karşılık konusunu araştıracağız dedi.","label":0} {"sentence":"Sona gelen edatlar da (bile, da, dahi, ise, ya) aynı şekilde sözcükleri, sözcük öbeklerini ve cümleleri birbirine bağlar.","label":1} {"sentence":"Örneğin Fransız bir Je vais bien derken (sözcük sözcük çevrilirse: ben gidiyorum + iyi) gitmek kavramından yararlanır.","label":0} {"sentence":"3. Buralardan bir karış toprağın verilmesi düşünülebilir ve buna hiç kimsenin gücü de yetmez.","label":0} {"sentence":"Kuruluşunda bağımsız olarak tek yargı bulunan ve tek yükleme sahip olan cümleler basit cümle denir.","label":0} {"sentence":"Türkçe kökenli sözcüklerde uzunluk ancak /ğ/ sesinin bulunduğu durumlarda ikincil olarak gerçekleşir.","label":1} {"sentence":"Edebi metinlerle akademik metinlerin birbirinden ayırmak gerekir.","label":0} {"sentence":"Ana Türkçenin İlk Türkçeden ayrılan en belirleyici özelliği Çuvaşçanın Ana Türkçe birliği içinde bulunmayışıdır.","label":1} {"sentence":"Yaşlısınız; yorulmadan pazara gidip geliverirsiniz...","label":0} {"sentence":"Ancak sözcüklük, aynı alfabenin kullanıldığı bir dilden alıntılanmış olduğu için aslına göre yazma eğilimi vardır.","label":0} {"sentence":"Bir görevli yanıma gelerek vapurda şehit babaları olduğunu ve beni görmek istediklerini söyledi.","label":1} {"sentence":"Türk milleti, bu büyük hasletini daha sonra kurulan diğer Türk devletlerinde özellikle Osmanlılar döneminde hızla genişletmiştir.","label":0} {"sentence":"Anlamsal açıdan yapılma ifade eder doğrudan yapılma veya dolaylı ettirgen yapılar bakıldığında.","label":0} {"sentence":"Teklif kabul ediliyor kabul","label":0} {"sentence":"Dr. Aydın Köksal türetmiştir (2010). En yeni kelimelerden biri selfie veya özçekimdir.","label":1} {"sentence":"Eleştiriye ağırlık verilir. e. Müzikli Tiyatro: Müzikle oyunun iç içe bulunduğu oyun türüdür.","label":1} {"sentence":"Zaman ekleri, bu bakış açısınının hangi işlemde olduğunu belirler.","label":0} {"sentence":"Sözlüklerimize de geçen bu sözcükler artık İngilizcenin malı olmuştur.","label":0} {"sentence":"Özellikle bir kısmının ayrılması, bir kısmının bitişik yazılması ciddi bir tartışma konusudur.","label":0} {"sentence":"Kıpçakça, Arap ve Fars dillerinin yoğun biçimde etkilediği Harezmceden gelişen iki yazı dilinden biridir.","label":1} {"sentence":"Kip, eylemlerin zaman, kişi ve anlam özelliklerine göre sayılarla biçimlenen dil bilgisi kategorisidir.","label":0} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesi varyantlar yığını bazı edebi, dini ve didaktik işlevleri yerine getirebilmekteydi.","label":1} {"sentence":"Bundan dolayı geçerken sürtünme sesine benzer bir ses oluşur.","label":1} {"sentence":"Kelimelerin ilk harflerin veya belli hecelernin seçilmesi sonucu yeni kelimeler oluşturulmaktadır.","label":0} {"sentence":"Eklerin bir bölümü çoklar çok az sayıda sözcükte bulunur.","label":0} {"sentence":"Akrabalık ve unvan belirten kelimelerin kişi ismiyle birlikte kullanılması sonucu oluşur unvan grubu.","label":0} {"sentence":"Verilen bilgiler öznel değil, nesneseldir yani doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmış bilgilerdir.","label":0} {"sentence":"Diğer tarafan fiile eklenen işteşlik eki sayesinde özne en az iki katılımcıdan meydana gelir.","label":1} {"sentence":"Burada sözcüğün aslında hangi dillere ait olup olmadığı ve hangi alfabeyle yazıldığı önemlidir.","label":0} {"sentence":"Emir; doğası gereği bir buyurucu, bir de eyleyicinin bulunduğu en az iki kişili iletişim ortamlarında üretilir.","label":1} {"sentence":"Öznenin yaptığı işten doğrudan etkilenen ve geçişli eylemi tamlayan sözcüklere nesne denir.","label":1} {"sentence":"Sonra belki bu sistemin bazı silik kopyaları oluşturulabilirdi, örneğin Fransızca gibi.","label":1} {"sentence":"Çünkü bu sesler oluşurken, tam bir açılma olması ve bu kapanmanın tamamen gerçekleşmesi gerekir.","label":0} {"sentence":"Teknolojinin gelişmesiyle önemi her geçen gün azalan bir anlatım türü haline yükselmiştir.","label":0} {"sentence":"Bu direnmeyin nedeni de yine ana dilinin insan mantığını kendi yapısına göre kurgulamıştı.","label":0} {"sentence":"Anadili konuşucuları, konuştukları dilde bir yapının dilbilgisel olup olmadığına dair dilbilgisel olup olmadığı değerlendirmeleri yapabilirler.","label":0} {"sentence":"Dolayısıyla dünyayı hangi dile öğrenmişse dünya da o dilde gerçeklik kazanıyordu.","label":0} {"sentence":"Ancak belli ses bilgisel incelemeler sonucu soyut sesler yani dilin ayrılabilen parçaları ortaya çıkarılabilir.","label":1} {"sentence":"Kitap okumayı Pınar nefret ediyor.","label":0} {"sentence":"Yazıyayla birlikte her topluluk, kültürünü kalıcı kılmak için yazılı anlatıma yönelmiştir.","label":0} {"sentence":"Oysa Arap harflerlerinden Araplar bile memnun değildi.","label":0} {"sentence":"Dün ödevini bitirdi. cümlesinde eylem zamanı şimdi ve buraya göre geçmişte, Yarın ödevini bitirecek. cümlesinde gelecektedir.","label":1} {"sentence":"Atatürk, Enstitünün kurulmasıyla ilgili M. Fuat Köprülüye şu talimatı verir: Fuat Bey, cumhuriyeti kurduk.","label":1} {"sentence":"Bu nedenle ünlü ile biten bir sözcüğü ünlü ile başlayan bir ekle alındığında araya yardımcı ses girer: oda-y-a vb. (bk. Heceleme)","label":0} {"sentence":"Söz sonundaki ötümlülükötümsüzlüklerle ilgili ilginç bir belirleme de tek hece eylem köklerinin çekiminde ötümlüleşme olmamasıdır.","label":0} {"sentence":"Yalnızca kişiler için değil markalar ve kurumlar için de büyük önem taşıyan sosyal medya aynı zamanda ciddi bir pazarlama alanıdır.","label":1} {"sentence":"Tek biçimli az sayıda örnek dışında ekler ünlüler ve ünsüzler uyumlarına göre çeşitlenirler.","label":0} {"sentence":"Bundan dolayı birinci eylemi aldığı onlara tümlecini son üç eylemden de bağlamak yanlıştır.","label":0} {"sentence":"Kök, türetme eki almamış sözcüğü, gövde ise bir türetme eki ile türişmiş olan sözcüğü göstermek için kullanılacaktır.","label":0} {"sentence":"Aynı zamanda Altına Ordu döneminde merkez Kırım Saray olmak üzere, Türk dili tarihinde çok önemli bir işlevi olan dönemin adıdır.","label":0} {"sentence":"Türkler bu dönemlerinde başka ülkelerle olan yazışmalarında kendi dillerini ve kendi alfabelerini de kullanmış olabilirler.","label":1} {"sentence":"Bu cümleden olarak, 19 Mayıs 1919 Türk Milletinin yeniden dönüşü ve Türk Tarihinin önemli bir dönüm noktası olmuştur.","label":0} {"sentence":"Deyimlerimizin büyük bir çoğunluğunda ikilemelere rastlanır ki bu durum, deyimlerin uzun anlatımlardan daha etkili olmalarını sağlar.","label":1} {"sentence":"Bu yönüyle deyimler, tıpkı bir dilin içerisinde madde başı olarak yer almalıdırlar.","label":0} {"sentence":"Dilbiliminde türetime olmayan kelimeler anlamlı, giren kelimeler görevli kelimeler olarak adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Standart yazım açısından yanlış olmakla birlikte yazılı metinlerinde karşılaşılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Türkiye Türkçesi Türkiyenin yanı sıra, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde resmi dil değildir.","label":0} {"sentence":"Bazı kaynaklar edatlar üst başlığı altında da toplanabilen bağlaçlar, edatlar ve ünlemler; çekim eki almaz.","label":0} {"sentence":"Sözcük tanımada kullanılan bir başka sözdizimsel yöntem de yerine uygun koyma işlemidir.","label":0} {"sentence":"Bu fiil ile kurulan birleşiklerin hepsi sözlüklerde tanımlanmazdı.","label":0} {"sentence":"Sözcük öbekleri herhangi bir yargı bildirmezler ancak yine de anlamlı bir bütünlük gösterirler.","label":1} {"sentence":"Ancak bu sahiplik anlamları; belirtisiz tamlamalar, mastarlar ve bağımlı cümlelerdeki iyelik ekleri için geçmez değildir.","label":0} {"sentence":"Yüklem olduklarında da cümlede çok defa özne, nesne, zaman zarfı, yer tamlayıcısı görevinde yer amişlerdir.","label":0} {"sentence":"Bunu; soru eki, soru sıfatı, soru edatı, soru parçacığı gibi terimlerle adlandırılan bir mu izlemektedir.","label":0} {"sentence":"Bu bölümde yazım ve söyleyiş açısından sorun yaratan bazı özellikler üzerinde durulacaktır.","label":1} {"sentence":"Biraz git, ötede otur.","label":1} {"sentence":"Yazılı ilk olgunlaşmış belgelerin Türkçe Göktürk ve Uygur dönemlerine de Eski Türkçe Dönemi adı verilir.","label":0} {"sentence":"Ergenç 1989: 37). Konuşurken, sözcükler arasındaki kavşak dediğimiz kısa soluklanma yitirir.","label":0} {"sentence":"Dillerin sınıflandırılmasında kullanılan ikinci önemli yöntem dillerin yapımından yola çıkar.","label":0} {"sentence":"Zarfiiller koşul koymadan anlatabilirler: En kısa zamanda teslim etmek koşuluyla kitabı ödünç alabilirsin.","label":0} {"sentence":"Bugün alfabede bağımsız bir işareti de bulunan /j/ sesi Türkçeye diğerler dillerle olan ilişkileri sonucunda girmiştir.","label":0} {"sentence":"Dilin ne olduğu konusundaki verilen soruların yanıt kısmı dilin hangi işe yaradığını belirtmek yönünde olur.","label":0} {"sentence":"Eklerdeki değişkenliğe, eklerle ilgili ünitede yeniden değineceğiz.","label":1} {"sentence":"Aynı hece yapısına sahip şu ve bu zamirlerinde ise biraz farklı daha bir kullanım görülür.","label":0} {"sentence":"Fonoloji ise zihinsel dil bilgisindeki kurallarla ilgilenir, seslerin bir dilin ses sistemi içindeki işlevlerine odaklanır seslerin","label":0} {"sentence":"Bunun yanında Türkçede, eklenme sırasında ünlüler ve ünsüzlerle ilgili belirli kurallar ortaya çıkar sözcüklerin oluşması ve.","label":0} {"sentence":"Başka bir deyişle, çoğul ekinin biçimbirimciklerinin dağılımı sesbilimsel kurallarla belirlenmektedir.","label":1} {"sentence":"Tamirci boş işlerle uğraştı.","label":0} {"sentence":"ix Önsöz Kitabın bitirilmesi için bizi dolaylı düzenli olarak uyaran Prof. Dr. Muhsin Macite de teşekkür ederiz.","label":0} {"sentence":"İlk İslami eserler denilen Divanü Lügatit-Türk, Kutadgu Bilig vb. eserler de bu dönemde üzerinde durulan eserlerdir.","label":1} {"sentence":"Dil değişkendir; bütün doğal diller çeşitli nedenlere bağlı olarak sürekli bir değişim içindedir.","label":1} {"sentence":"Türkçe kökenli sözcüklerde ünlü uyumlarının yanı sıra ünsüzlerle ünlü arasında da vardır","label":0} {"sentence":"Bu yetki yasayla verilmiş olabileceği gibi zaman içinde ortaya çıkmış olamaz.","label":0} {"sentence":"Dili kullanmanın iki yolu vardır: konuşma ve yazma. işaretleme","label":0} {"sentence":"Görünüş, eylemin kılınışına ait veya kılınışıyla ilgili bir kesiti görünür hale getiren dilbilimsel bir kategoridir.","label":1} {"sentence":"Kaşgarlı Mahmutta Oğuzca ve Kıpçakça aynı karakterde gösterilmekte ve genellikle birlikte anılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bu çalışmada böyle bir ayrım yapılmamış, bütün ekler önlerine konan bir tire ile gösterilmiştir.","label":1} {"sentence":"Hiçbirin alfabe bir dilde kullanılan seslerin tümünü içermez ve söyleyişi eksiksiz olarak yansıtmaz.","label":0} {"sentence":"Sıfatlar, ad ve eylemlere göre daha sınırlı sayıda çekime girerler.","label":1} {"sentence":"Diller, geriye doğru gidil dçe çeşitli özellikleri açısından ortak bir kökene ulaşıyorlarsa bunlara akraba diller denir.","label":0} {"sentence":"Dilbiliminde türetime giren kelimeler anlamlı, girmeyen kelimeler görevli kelimeler olarak adlandırılır.","label":1} {"sentence":"Yapısal olarak en fazla çeşit gösteren zarfiil türlerinden biri olanlardır zaman işlevli.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle adadaki Türkçe, Türkiye Türkçesi dediğimiz varyantlar yığını içinde bir yerde şaşılmaca bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"Çene başında dururken, bıyığımı bururken Ali oğlu geldi dedi ki müjde deden geliyor.","label":1} {"sentence":"Ses bilgisi, olarak fonetik da adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Sözgelimi sesli harf, sessiz harf, süreksiz yumuşak harfler, sert harfler, sesliler, sessizler,... gibi.","label":1} {"sentence":"Cümle içinde konu, yön gösteren ve zaman belirten, cümlenin tamamlayıcı unsurları olarak adlandırılır.","label":0} {"sentence":"Nesne sözcüğünü daha eski ne erse ne biçimine götürecek olursak bu sözcükte de benzer bir gelişme düşünülebilir.","label":1} {"sentence":"Bazı ağızlarda söz başındaki ötümsüz sızıcı /s-/ ünsüzü, ötümlü sızıcı /z-/ ünsüzüne dönüşmektedir.","label":1} {"sentence":"çocuk kendini yıkandı gibi akvaryumda yüzdü","label":0} {"sentence":"Temel öğretimde yardımcı ünsüzler yaşasın sözcüğüyle kısaltılmış olarak öğretilmektedir.","label":1} {"sentence":"Alfabe Kanununa göre ünsüzler kendilerinden sonra gelen bir /e/ ünlüsü ile seslendirilirler.","label":1} {"sentence":"Yine ayrık kelimelerin nasıl yazılacağı, Türkçe yazımın en tartışmalı konularındandır.","label":0} {"sentence":"Eklerdeki değişkenliğe, eklerle ilgili yeniden değineceğiz.","label":0} {"sentence":"Bu anlamlı sözcükler ancak o dile özgü kurallara bağlı olarak doğru cümleler ortaya çıkarabilirler.","label":1} {"sentence":"Ünlüleri sınıflandılarırken kullanılabilecek kimi ölçütler vardır.","label":0} {"sentence":"Türemiş sözcük tek başına tabandan bağımsız olarak kullanılır.","label":1} {"sentence":"Ancak, aynı içinde örneğin bar, düş, ün dizilimleri yerine başka dizilimler kullanılarak anlamlı bir tümce edilemez.","label":0} {"sentence":"Yani, her iki durumde da un-, lock ve -able kullanılamaz birer sıfat türetilmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu dil ailelerini kısaca tanıyalım: a. Hint-Avrupa dil ailesi: Hint-Avrupa dillerinin konuşulduğu alan oldukça geniştir.","label":1} {"sentence":"Tamlayan ile tamlanan arasında genel bir anlamı çağrıştıran güçlü anlam ilişkisi, birleşik kelimenin oluşmasını sağlamış","label":0} {"sentence":"Dilbilgisel biçimbirimler de sözcük parçaları olarak duyulabilirler (bkz. Çekim ekleri).","label":0} {"sentence":"Bu cümleleri Türkiye Türkçesine Türk beyleri (aydınları) Türkçe olan adlarını (bir başka deyişle ana dillerini) bıraktılar.","label":1} {"sentence":"Bu bakımdan virgülden sonra ona sözcüğünün gerekiyor gelmesi","label":0} {"sentence":"Günümüzde kullanılan dillerin kaynak dillerinden ne zaman ayrıldıklarını kimi durumlarda belgelerle takip edebiliyoruz.","label":1} {"sentence":"Akciğer hava akımı düzeneği ile oluşturulan sesler sessiz püskürecek.","label":0} {"sentence":"Kültür, insan yığınlarını millet haline getirir.","label":1} {"sentence":"Eklenme Eklenme, sözcüğün yapım eki veya çekim eki almasıdır.","label":1} {"sentence":"1. Bu kurumlar aracılığıyla Anadolunun çeşitlilereğine gönderilen uzmanlar tarafından tarama ve derleme faaliyetleri başlatılır.","label":0} {"sentence":"Baskça ve İngilizce ise konuşuldukları özerk bölgelerde İspanyolcanın ardından ikinci resmi dillerdir.","label":0} {"sentence":"Kaynak gösterilmadiği zaman bu tavra hırsızlık veya intihal anlamına gelir ve yasal sonuçlar oluşur.","label":0} {"sentence":"Kendilerini oluşturan biçimbirimlerin sırasındaki değişmezlik, sözcüklerin kurala bağlı içyapısı olduğunun da bir göstergesidir.","label":1} {"sentence":"Bu kollar zaman geçtikçe kendi şartlarında gelişir ve ayrıldığı kaynak dilden farklılaşmaya ve kendisi de kollar doğurmaya başlar.","label":1} {"sentence":"Yaklaşma Grubu: Yaklaşma hali ekenin getirilen bir isimle bir başka isim türünden kelimenin bir araya gelmesiyle oluşur.","label":0} {"sentence":"Gönlüme göre bir yaşama sevinciyle genişliyorum boş zamanlarda.","label":1} {"sentence":"Türkçe kelimelerde vurgu, genelde son hecededir.","label":1} {"sentence":"Bu sözcüklerin orijinal biçimlerinde zaten uzun ünlü bulunur.","label":1} {"sentence":"Bir dilin sesleri arasındaki karşıtsal dağılım ilişkisini tanımlayabilme 1 3 Dillerde sesbilimsel ve biçimbilimsel sunumlar değiştirir.","label":0} {"sentence":"Şehrin yıllar önce gördüğüm güzelliği kaybolunmuştu.","label":0} {"sentence":"bu farklılığın benzer ikisi biçimiz karışmayacak olmasıyla açıklandığı da görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Ancak bunlar bile sözlü dile ait pek çok özelliği yazıda vermek mümkün değildir.","label":0} {"sentence":"Türkçe'de akıcı [r], vurmalı [ř] ve ötümsüz [r] sesleri bütünleyici dağılım içindedir.","label":1} {"sentence":"İyelik tamlaması, isim çekim ekleri arasında yer alır.","label":0} {"sentence":"Türkçede bir hecede sadece bir ünlü bulunabilir.","label":1} {"sentence":"Gidiyorum; ama yine geleceğim. ila Arapça kökenli bir kelimedir; sık sık Türkçe ile bağlacıyla karıştırılır.","label":1} {"sentence":"Taşınan Ünsüzlerin Sınıflandırılması Aşağıda ünsüzler farklı özelliklerle ele alınacaktır.","label":0} {"sentence":"Dillerimiz ortak bir köke sahipse de, yüz yüze iletişim kurmamıza yaramadığına göre, köken farkının önemi ne?","label":0} {"sentence":"İlk seçenek; yalnızca markayı tanıtacak, *güncel çalışanın* paylaşıldığı, klasik, alışılmış, sıradan ve resmi bir dildir.","label":0} {"sentence":"Tasnif yolları neler olabilir?","label":1} {"sentence":"Baskçalar ve Katalanca ise konuşuldukları özerk bölgelerde İspanyolcanın ardından ikinci resmi dillerdir.","label":0} {"sentence":"Kibar, iyi düşkünü olunabildiği gibi; kibar, iyi","label":0} {"sentence":"Doğal dillerde var olan sesler her dilde o dile özgü kurallar çerçevesinde bir araya gelerek oluşan anlamlı kelimeler.","label":0} {"sentence":"Özellikle bazı yer adları, kurum ve kuruluş adlarında bu tür yapılara sıkça rastlamak olasıdır.","label":1} {"sentence":"Bunlar sözcüklerin dizilimi gözetilerek uygulandığı için sözdizimsel kurallar olarak anılırlar.","label":1} {"sentence":"Bu tür hikāyeler kişi, yer ve zaman unsurlarına bağlı kalmayazlar.","label":0} {"sentence":"Onlar bahçeyededirler.","label":0} {"sentence":"Atatürk de imparatorluğun çöküş döneminde yaşamış ve gelişmelere şahit olmuş bir şahsiyettir.","label":1} {"sentence":"Hatta bazı sözdizim kuramları dilbilgisi adıyla anılır; Üretici Dilbilgisi, Evrensel Dilbilgisi, yapılandırmacı dilbilgisi, gibi.","label":1} {"sentence":"Günümüzdeki biçimde yazım 1928 yılında Latin alfabesine geçilmesinden sonra geliştiği için Türkçenin yazımı oldukça eski sayılır.","label":0} {"sentence":"Teknolojinin gelişmesiyle önemi her geçen gün azalan bir anlatım türü haline dönüşmüştedir.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcükler, milletlerin hangi halklarla nasıl ilişkiler yaşadığını gösteren belge niteliği de taşırlar.","label":1} {"sentence":"Türkçede bunlar diğer açık küme üyeleri gibi girmezler","label":0} {"sentence":"Sözcüklerin bu şekilde işlemlenmesi çekimsel biçimbilim ve sözlüksel biyimbilim başlıkları altında ele alınır.","label":0} {"sentence":"Bir cümle hangi anlam özelliğine sahip olursa olsun, mutlaka ya olumlu ya da olumsuz bir anlama taşırsa","label":0} {"sentence":"Öz geçmişinizi yazarken aşağıdaki noktalara dikkat etmeniz yararlı olur: Ne tür bir iş aradığınızı açıkça belirleyiniz.","label":1} {"sentence":"Sağdan itibaren ikişer veya üçer ayırıp aralarının nokta konulur: 10.00 YTL, 1.500.00 YTL, 125.350.00 YTL gibi.","label":0} {"sentence":"Ne var ki, çaresizdirler ve önemli bir sürtüşme aralarında olmamıştır Bilecik tekfürü ile.","label":0} {"sentence":"Bugün sesli yerine *ünlüler*, sessiz yerine ünsüz terimleri kullanılıyor.","label":0} {"sentence":"Bu yüzden burada hangi fiile hangi şartlarda ettirgenlik ekinin geleceği, çok genel kurallarıyla","label":0} {"sentence":"Durum Ekleri ve Cümle Ögeleri Arasındaki İlişki İsimler, aldıkları durum eklerine göre farklı cümle ögeleri olarak kullanılır.","label":1} {"sentence":"Yalın durumun kullanılamayacağı cümle tipleri var mı?","label":0} {"sentence":"İsimlerin sınıfandırılmasında kullanılan anlamsal ayrımlardan biri, gösterilenlerinin somut veya soyut olmasıyla ilgilidir.","label":1} {"sentence":"Şehrin yıllar önce gördüğüm güzelliği kaybolmuştu.","label":1} {"sentence":"Kısaltma ile konuşan ve zamana karşı yarışan gençler uzun metin okuma ve etmede problemler yaşayabiliyor.","label":0} {"sentence":"Ayrıca tekrar gruplarından fiil yapımında türetme yerine daha tercih edildiği görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Aynı doğa görünümünün Fransızcası cascade ya da chutte yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"Ona gönderdiğimiz metin gerçek bir editörlüğün geçti ve elinizdeki haliyle kitaba dönüştü.","label":0} {"sentence":"Şüphesiz dil sorunlarımızın da ana kaynağı kalitesiz eğitimdir.","label":1} {"sentence":"Eğer anlatacağımız fıkra, dinleyenler tarafından bilinmiyorsa ancak o zaman yolunu anlatma tamamını fıkranın seçeriz.","label":0} {"sentence":"Fatih Sultan Mehmetin İstanbulu fethini yeni bir çağ açmıştır.","label":0} {"sentence":"Latin Alfabesi: Türklerin uzun süre kullandıkları Arap harferi, 1928 yılında yerini Latin harfer bıraktı.","label":0} {"sentence":"Dar bir alanda din dolayısıyla ve kısa bir zaman diliminde kullanılan alfabelerdendendir.","label":0} {"sentence":"Çif Dudak Ünsüzleri: Havanın dudakların kapanması sonucu engellenmesiyle oluşan ünsüzlerdir.","label":1} {"sentence":"En başta gelen fark ise argo bir gizli ve sanatlı dildir; sövgü ise son derece açık ve kaba bir anlatım biçimidir.","label":1} {"sentence":"Gerilmişim, tabanı türedden büyük olan sözcük yapma sürecidir.","label":0} {"sentence":"Niçinsiz gelmiş?","label":0} {"sentence":"Giyimimize göz göstermeliyiz.","label":0} {"sentence":"Söz konusu kitapta da görüleceği üzere eş zamanlı değişmeler, daha tam aksine nöbetleşmeler, eklenme sırasında ortaya çıkmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu tür yapılar, ayrıştırma sırasında, ek türünde bir değişiklik olmadığı için ek türü olarak iyelik eki söz edilebilir.","label":0} {"sentence":"Kalktı, kahve kapısı gitti, durdu.","label":0} {"sentence":"Sözde özne, cümlede işi yapan öge değil yapılan işten etkilenendir.","label":1} {"sentence":"Bu lehçenin Osmanlı Türkçesiyle başka bir benzerliği de büyük bir edebiyat, bilim ve diplomasi dili olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Ayrıca ki bağlacı da açıklama cümlelerinin yer alabilir başında.","label":0} {"sentence":"Biçimbirimsel çözümlemede, sözcüklerdeki biçimcikler sayılır, biçimbirimsel çözümlemelerde ise sözcükler biçimbirinlerine ayrılır.","label":1} {"sentence":"Dillerin bir normal sözlükleri, bir de deyim sözlükleri olur.","label":1} {"sentence":"Dökümanntaayon: Belge bilimmi. Bir konu hakkında bilgilerin toplaanyası, saklanması ve duyurulması.","label":0} {"sentence":"Sözcük seçimine özen gösterilmelidir. f. Güvenirlik: Bilgilerin yanlış veya yetkin kaynaklardan derlenmiş olası gerekir.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcüklerin Türkçede genel bir öndamaksıllaşma eğilimi olduğu bilinmektedir.","label":1} {"sentence":"Hatice Teyzenin Aliyi gördüm. -İlgi grubu nesne olarak görev yapar.","label":1} {"sentence":"Tonusun bazı dillerde, alçalan veya yükselen olmak üzere, anlam ayırıcı olarak çok farklı biçimleri vardır.","label":0} {"sentence":"Örneğin, Türkçe konuşucuları, alkıyor gibi uydurma bir sözcüğü rahatlıkla eylem olarak sınıflandırabilirler.","label":1} {"sentence":"Türkçede heceyi ünlü kurduğu için sözcüğün sadece ilk hecesi ünlüyle","label":0} {"sentence":"Kuruluşunda bağımsız olara tek yargı ve tek yüklmeye sahip olan cümlel direnir.","label":0} {"sentence":"Bu cümleden olarak, 19 Mayıs 1919 Türk Milletinin yaşamı ve Türk Tarihinin önemli bir dönüm noktası olmuştur.","label":0} {"sentence":"Birleşik fiillerde isim veya isim ile fiil unsuru önce, yardımcı fiil sonra getirilir grubu.","label":0} {"sentence":"Arap yazısı aslında bütün Sami alfabelerinde olduğu gibi, sadece ünsüzleri gösteren harflerden oluşur.","label":1} {"sentence":"Çocuk dil dışında bu kadar karmaşık bir dizgeyi, örneğin matematiği, bu kadar uzun sürede öğrenemezsin.","label":0} {"sentence":"O deryanın altında yüzmesin, biz gidelim Sultan Hanım Sultan Hanıma kocasını çok severmiş.","label":0} {"sentence":"Bazı kaynaklarda edatlar üst başlığı altında da toplanabilen bağlaçlar, edatlar ve ünlemler; çekim almaz eki.","label":0} {"sentence":"Sesler, bu çıkış biçimlerine göre çeşitli benzerlik veya farklılıkları göz önünde bulundurulduğunda sınıflandırılırlar.","label":0} {"sentence":"- Bu bakımdan edat, ek almayan yardımcı kelime unsurudur.","label":0} {"sentence":"Ancak öğretim yabancı dille yapılması, çok olumsuzluğu","label":0} {"sentence":"Yani bir kelime isimken üzerine gelen bir ekle türetilmiş bir fiil olmaya devam edebilir.","label":0} {"sentence":"Örneklendirmedeki amaç bir konuyla ilgili bütün örnekleri listelemek değil, ele alınan konunun anlaşılır olmasına katkı sağlamaktır.","label":1} {"sentence":"Yani zihindeki dil yetisi ancak belli bir dille (programla) desteklendiği zaman işlerlik kazanıyordü.","label":0} {"sentence":"Türkçede sıfatlar, zarfar, bağlaçlar, edatlar ve ünlemler çekim eki al(n)ma(z); bu yüzden de çekimlenemeyen kelime türlerini oluştururlar.","label":0} {"sentence":"Bu yazı dili bir başka kolu çok farklı bir coğrafyada, 13. yüzyılda Mısır ve Suriyede ortaya çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu, özelikle söz dizimi açısından sözcük gibi işlem kısaltmalar için de geçerlidir: TDK te-de-ke, SGK se-ge-ke gibi.","label":0} {"sentence":"Alfabe: Alfabe, bir dildeki ses ya da sesbirimleri gösteren harferden oluşan bir dizgedir.","label":1} {"sentence":"Ona verimez...","label":0} {"sentence":"Bu kurallar bir biçimbirimin değişkelerinin belli sesbilimsel ortamlarda nasıl seslendirileceğini belirler.","label":1} {"sentence":"Türkçede yapım ekleriyle çekim ekleri, çoğu durumda kesin çizgiler birbirinden ayrılır.","label":0} {"sentence":"Bu cümlelerin özneleri yani bir anlamda anlamsal nesne gibidir.","label":0} {"sentence":"Tonla baskının aynı hece üzerinde bulunması durumunda ilk hece daha belirgin biçimde vurgulanmış olur.","label":1} {"sentence":"Kulenin inşasında çalışan işçilerin dilini karıştırır ve kimse birbirini anlayamaz olur.","label":1} {"sentence":"Peki, dünyanın öbür ucundaki yabancı bir ülkede o genç kızın kendi diline bile güven duyamaz durumda bırakmak acı değil mi?","label":0} {"sentence":"Hangi renk ışık yandığında sürücü ve yayaların nasıl davranılacağı üzerinde daha önceden anlaşmaya varılmıştır.","label":0} {"sentence":"İnsanları sözcüklerin söylenişi esnasında mümkün derecesince az enerji harcanma eğilimindedir.","label":0} {"sentence":"Arap harfleri değiştirildiği takdirde bu harflerle yazılmış kitaplardan yararlanmak için yeni harflere çevrilmek bastırmak gerekir.","label":0} {"sentence":"Bu yapılar ünitenin ilerleyen bölümlerinde diğer zarf-fiil grupları altında ele alınacaktır.","label":1} {"sentence":"Murat iş yerinden ayrılır ayrılmaz kardeşini aradı.","label":1} {"sentence":"Bunlardan kimileri Türkçe karşılıklarıyla kullanım alanına çıkmamıştır: Deli dana, kuş gribisi.","label":0} {"sentence":"Evet, işi başlangıcından sahiplenmek, bu başka savaşımda başarı kazanmada bizden yana bir durum yarattı.","label":0} {"sentence":"Her insan bir duygu, düşünce ve intiba depoydu.","label":0} {"sentence":"Bu tür kısaltmalar, içinde kullanılırken diğer kelimelerden farklı davranmazlar.","label":0} {"sentence":"Birleştirmelerde anlam, bileşenlere özellikle asıl ögeye bağlıdır, yani iç merkezli.","label":0} {"sentence":"Müslümanların sosyal hayatında, hiç kimsenin özel bir sınıf olarak varlığını korumaya kırmızı yoktur.","label":0} {"sentence":"Doğru konuşmamamanın olumsuz sonuçları olabileceğinin düşünüldüğü resmi ortamlarda kullanılır.","label":0} {"sentence":"Türk Dili Kurultayının açılış günü olansı 26 Eylül 1932 tarihinde bugünün dil bayramı olarak kutlanmasına karar verildi.","label":0} {"sentence":"Toplantının sonunda Kurul, Başkan Prof. Dr. Mustafa Kaçalinin de yer aldığı bir özçekimle sosyal medyadan da hatalı paylaştı.","label":0} {"sentence":"Karar verme, sözleşme işlevinde bulunabilirler: Ertesi gün aynı saatte buluşmak üzere ayrıldılar.","label":1} {"sentence":"Söz dizimi açısından sıfatlar, tek başlarına cümle ögesi olamaz; ancak bir ismin tamlayanı olarak kullanılamaz.","label":0} {"sentence":"Buna göre de sıfatlar, yapıları bakımından; basit sıfatlar ve türemiş sıfatlar olarak adlandırılır.","label":1} {"sentence":"Her şeyden önce dil kültürün taşıyıcısı ve tanığıdır.","label":1} {"sentence":"Fonetik insan dilindeki tanımlanabilen gerçek seslerini inceler.","label":0} {"sentence":"İki heceli eklerden bir kısmına ise vurgu ek üzerindedir, ancak son hecede değildir.","label":0} {"sentence":"Örneklere bakacak olursak ilenin daha sınırlı bir kullanımı olduğu, her örnekte ve ile değiştirilemediği görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Bütün bu gibi süreçlerin iki yönünü veya boyutunu birbirlerinden açık seçik biçimde ayırdetmek icabeder.","label":1} {"sentence":"Örneğin insan, sularan etkili biçimde yararlanmak için su benti ve kanallar yapar.","label":0} {"sentence":"Bağlama edatlarıyla (bağlaç) ayrıştırılmış ve aralarında anlamca ilişki bulunan sıralı cümlelere bağlı cümle denir.","label":0} {"sentence":"Bir alman da es gidiyor bana gut (j-iyi) biçiminde bir anlatıma başvurur.","label":0} {"sentence":"İnsan dili, konuşurlarının bütünların ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir yapıya sahiptir.","label":0} {"sentence":"Kırpma, çok heceli bir sözcüğün veya veya daha fazla hecesini kaldırarak yeni sözcük oluşturma yoludur.","label":0} {"sentence":"Söz Sonundaki Ünsüzlerin Durumu Aşağıda ünsüzlerin söz sonundaki durumu çeşitli yönleriyle incelenecektir.","label":1} {"sentence":"Öte yandan, İstanbul halkı İstanbullu olmayan mebusların, onlar da İstanbul halkının Türkçesi ile alay eder oldular.","label":1} {"sentence":"Ancak soru enklitiği mX, bir yazım gelenek olarak ayrı yazıldığı için çizgiyle gösterilmemektedir.","label":0} {"sentence":"Türkçenin karşı karşıya bulunduğu sorunların bir bölümü aslında konuşurlarının yaşadığı sorunlardır.","label":1} {"sentence":"Bu nedenle eklenme sırasında Türkçenin ses yapısıyla çelişen durumlar ortaya çıkabilir.","label":1} {"sentence":"Türklerde, hükümdar ile Teba arasında ahlak a dayanan karşılıklı bir vardır duyarlılık.","label":0} {"sentence":"Sözcüğe ek gelmesi durumunda, ekin ön ünlülü mü yoksa art ünlülü mü olacağı sözcüğün son hecesinin niteliğine bağlıdır.","label":1} {"sentence":"İşyerime geldiğimde sekreter hanım yüreğime iniyordu az daha diye anneniz aradı demez mi.","label":0} {"sentence":"Eklerin envanteri yıkandı, istendiği zaman yeni ekler türetilemez.","label":0} {"sentence":"Bu sistemlerde bugün ve dün aynı belirticiyle, yarın ise farklı bir belirticiyle gösterilir.","label":1} {"sentence":"Bağımlı biçim birimler görevlerini yerine getirebilmeleri için bağımsız biçim birimlerine ihtiyaç duyarlar.","label":1} {"sentence":"Yemek ve içmek alışkını olan Uygurlar bu eylemin verimli türünden kendileri için yeni bir alışkanlık edinmişlerdir.","label":0} {"sentence":"Manihey yazısını Estrangelo yazısının biraz değişik bir türü olduğunu sayanlar da vardır.","label":1} {"sentence":"Ezgi Diller ezgi değişimlerini yapılar arasında anlam farkını ifade etmede kullanır.","label":1} {"sentence":"Seminerler, daima bir üst yetkililere ve ilgili meslektaşlara sözlü veya yazılı olarak verilir.","label":1} {"sentence":"Dilin ne olduğu konusundaki sorulara verilen yanıtların bir kısmı dilin nasıl işe yaradığını belirtmek yönünde olur.","label":0} {"sentence":"Buna göre çoğul biçimbiriminin -lar ve -ler olmak üzere üç altbiçimbirimi vardır.","label":0} {"sentence":"Türkçede vurgu konusuyla ilgili, bir bölümü önemli gözlemler içeren yayınlardaki bilgiler oldukça karmaşıktır.","label":1} {"sentence":"Ancak insan doğuştan bir dil donanımıyla gelse de bu donanımın belli bir dile dönüşmesi için bir sosyal çevre ihtiyaç vardır.","label":0} {"sentence":"Türkçenin Güncel Sorunları Söz varlığı, bir dildeki, bir eserdeki sözcüklerin, deyim ve atasözlerinin bütünü.","label":1} {"sentence":"Doktorasını sevdi.","label":0} {"sentence":"Bağlaçlar, edatlar gibi anlamdan, görev ve işlev sözcükleridir çok.","label":0} {"sentence":"Bu söz için uygun bir konusunu değerlendireceğiz dedi.","label":0} {"sentence":"Arap yazısında harekeleri başlangıçta harflerin üst, iç ve alt kısımlarına konulan noktalardan ibarettir.","label":0} {"sentence":"Ben yalnız kendi düşüncemi söylemek istemiyorum.","label":1} {"sentence":"Bu hece sözcük niteliğinde olduğu zaman söz sonunda bulunabilen ünsüz çifleri ortaya çıkmış olur.","label":1} {"sentence":"Ses bilmi: Ses bilmi, diller üzeri bir yaklaşımla insan dilindeki seslerin fiziksel özelliklerini inceler.","label":0} {"sentence":"Atatürk en bunu çok iyi bilmeyeceği için halkla bütünleşebilmiştir.","label":0} {"sentence":"Bir kültür dairesine giren toplumlar da o kültürünle ilgili kelimeleri, deyimleri alırlar.","label":0} {"sentence":"Nadiren de olsa karın, karın, karın vd. eşsesli kelimeleri birbirlerinden ayırmak üzere de kullanılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bu göre da işaret sıfatları, soru sıfatları, belirsizlik (belgisiz) sıfatları, sayı sıfatları olmak üzere gruplara ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Milletler duygu ve düşüncelerini yazıya geçirince daha sağlam bir birlik meydana geliyor.","label":1} {"sentence":"Üçüncü gece oluyor, kız Padişaha gene: Oğlanı bu gecenin de bana verin.","label":0} {"sentence":"Alıntı sözcükler Türkçenin sözvarlığının bir parçasıdır ve Türkçe kökenli sözcükler gibi Türkçenin yapısal kuralarına bağlıdır.","label":0} {"sentence":"Türk toplumunun, dil malzemesi bulunmayan dönemlerine ait kültürel verilerse, genellikle çıkarımlara ve dayanmaktadır. tahminlere","label":0} {"sentence":"Örneğin Türkçe vücut anlamına gelen etüz kelimesi Tibetçe metinlerde eddus şeklinde yazılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık eylem sözcüklerinin (oynamak, atlamak, dans etmek) kullanımı İsveç bebeklerde ağır basar.","label":1} {"sentence":"Başta /h/ sesini söylemeyenlerin işitmede bu sese karşı duyarlılıkları daha azdır.","label":1} {"sentence":"Bunun yanında Türkçede, sözcüklerin oluşması ve eklenme sırasında ünlüler ve ünsüzlerle ilgili belirli kuralar ortaya çıkar.","label":0} {"sentence":"Bazı dillerde temel söyleyişteki sapmalar sadece söyleyiş bozukluğu olarak algılanır.","label":1} {"sentence":"**Meyvelerin** Türkiye'de üretilmesine ve çoğunun da dış piyasada tüketilmesine karşın adlarının yabancı olması düşündürücüdür.","label":0} {"sentence":"Niteleme Sıfatları Niteleme sıfatları isimlerin bir özelliğini, bir niteliğini gösterir.","label":1} {"sentence":"Genelde edebiyatın özelde ise nesrin gelişmesiyle şu veya bu ölçüde etkili olan bu hususların bilinmesi oldukça olacaktır.","label":0} {"sentence":"Macit Paşa, bu gerekçeden sonra bir aralık Fransızca harflerinin alınmasından bile yana çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Yüklem olduklarında da cümlede çok defa özne, nesne, zaman dilimi, mekan tamlayıcısı görevinde yer alırlar.","label":0} {"sentence":"Adlar tür, anlam, yapı, sayı vb. bakımlardan farklı biçimlerde sınıfandırılabilir.","label":1} {"sentence":"Alaşım biçim birden fazla biçimbirime karşılık gelmesi tek biçimdir.","label":0} {"sentence":"Gırtlak Ünsüzleri: Soluğun karın boşluğunda bir tıkanmaya uğramasıyla çıkarılan seslere denir.","label":0} {"sentence":"Bir dilin mecaz varlığının çeşitlemeleri ve anlatım gücünün artması en başta gelen unsur o dilin mecaz dünyasıdır.","label":0} {"sentence":"Bu yıldız, ilgili belgelenmediğini, dil ögesinin kaynaklarda tasarlanmış olduğunu gösterir.","label":0} {"sentence":"Bu görünüşün Comrie (1976) temelli diğer türleri ise deneyimsel tamamlık, tümel tamamlık ve uzak gelecek tamamlıktır.","label":0} {"sentence":"Son zamanlarda adeta bir moda akımına dönüşen Selfie kelimesinin Türkçesinin ne olduğu sorusuna TDK cevap etti.","label":0} {"sentence":"Mastar ve sıfat-fiiller hal ekleri ile alabilir veya edatlarla birlikte kullanılabilirler.","label":0} {"sentence":"Amaç tam olarak metinde yer aldıktan sonra metnin sağ alt köşesine ad, soyad yazılır ve imza atılır.","label":1} {"sentence":"Oğlan gidince ayılıyor, bayılıyor, hasta oluyor, yataklara düşüktür.","label":0} {"sentence":"Bazı insanlar, ara sıra ayaklarını imkānsızların denizinde yıkadıkları içindir ki, zaman zaman başları bulutlarla çarpışır.","label":0} {"sentence":"Aşağıda görüleceği gibi bazı fiilden fiil yapım ekleri, az sayıda fiile gelir ve kullanım geniş oldukça alanlarıdır.","label":0} {"sentence":"Bununla birlikte dilin yapı ve işleyiş sistemini tanıtmak üzere kuralcı yöntemden de kısmen için yararlanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bu konuya ayrıntılara girmeden, iki durumu birbirinden ayrı tutmak gerektiğini vurgulamalıyız: alıntı sözcükler ile yabancı kelimeler.","label":0} {"sentence":"Türkçenin yazı dilinde dünyanın farklı ülkelerinde günümüzde hala kullanılan alfabelerden birinin de Arap alfabesi olduğunu.","label":0} {"sentence":"Pars hemen hemen bütün Türk dillerinde bar biçimiyle bulunmasına karşın sözcüğün kökeni belirsizdir.","label":0} {"sentence":"İngilizcede ünlüler, arkalarından gelen sesin niteliğine göre, genizsil oluşturulurlar.","label":0} {"sentence":"2. Kıbrıs Türkçesinde ise ezgi ile soru sorma daha yaygındır: örneğin Gidiyor musun? yerine Gidiyorsun?/ biçimi yürür.","label":0} {"sentence":"Bu bakımdan cümlenin şu şekilde olmalıdır: Bu yıl kardeşim ikinci sınıfa geçti; ben beşinci sınıfa geçtim.","label":0} {"sentence":"Bu devlet ise 840 yıl Kırgızlar tarafından ortadan kaldırıldı.","label":0} {"sentence":"Anılarda esas, değil, yaşanılmışı anlatmaktır.","label":0} {"sentence":"Belirtili ad tamlamasında temel öge olan tamlanan, yardımcı öge olan tamlayandan sonra gelir.","label":1} {"sentence":"Girdileri, her maddelere ilişkin ses, anlam ve ulam bilgisini içerir.","label":0} {"sentence":"Ancak bir dilin içerisinde sosyal sınıfara özgü bürün farkları olabilir.","label":0} {"sentence":"Zarf-fiil yapıları ikilemeler türetmede kullanılır.","label":1} {"sentence":"Bunun üzerine Ertuğrul, güven kazanmak için daha fazlasını yapıyor ve halkının eşyasını yaşlı kadınlarla gönderiyor.","label":1} {"sentence":"Bulutlanma Türkçede sesli harfler olan /a/, /e/, /ı/ sözcük ve seslem başında olduklarında soluklu olarak söylenmektedir.","label":0} {"sentence":"Türkler, İslamiyetten sonra Türkçe sözcükleri Arap dil bilgisi okulunun sınıfandırma sistemine uyarlamışlardır.","label":1} {"sentence":"Yeni sözcüklerin yapımında çok kullanılan veya çok sayıda sözcükte bulunan eklere işlek çekişir denir.","label":0} {"sentence":"Kaynak dildeki söz sonu ötümlü ünsüz Türkçede ötümsüzdürken, eklenmede, bir ünlüden önce yeniden ötümsüzleşebilir.","label":0} {"sentence":"Dipnotu kaynak eserse, yazarın adı, eserin adı, sayfa numarası, basım tarihi ve basım yeri yazılır.","label":0} {"sentence":"İkilemeler asıl olarak anlama ilgili durumlardır.","label":0} {"sentence":"Alfabes: Alfabe, bir dildeki ses ya da sesbirimleri gösteren harfden oluşan bir dizgedir.","label":0} {"sentence":"Mesleki hedefiniz özgeçmişinizi yazarken hangi bilgi ve becerilerinizi belirleyecektir.","label":0} {"sentence":"TÜRKÇE SÖZ VARLIĞI Deyimler Deyimler anlatıma açıklık kazandıran ve renk katan söz varlığı ögeleridir.","label":1} {"sentence":"Bir kimsenin sözünü değiştirmeden aktardığımızda kullanılır: Cenap Şehabettin: Köpeğe gem vurma kendini at zanneder. diyor.","label":1} {"sentence":"Bundan dolayıs da kağıttrans okyma, yansıtcı kullanma gibi durumlara izin verilmemesini yadırgamaktadırlar.","label":0} {"sentence":"Diil toplumunda içerisinde güzel ve doğru konuşmak isteyenlerce ulaşılması gereken varyanttır.","label":0} {"sentence":"Bünyelerindeki ünlü ve unsuzun durumuna göre değişken olan eklerin iki, dört ve sekiz altbiçimi olabilir.","label":0} {"sentence":"Kılınış, eylemin zamansal iç yapısıyla ilgili bir kategoridir.","label":1} {"sentence":"Bu, batı Osmanlıçası standart dilinin temel olan, eğitimli kesimin konuştuğu İstanbul Türkçesiydi.","label":0} {"sentence":"Yer ismi olarak kullanılan bazı unvan grupları kalıplaşarak olmuşlardır birleşik isim.","label":0} {"sentence":"Soru ayrıca parçalırüstü ögelerle de yapılabilir: Biraz daha çorba?","label":0} {"sentence":"İnsanımız, başı dik olmuştur tarih boyunca. - İsnat grubu, birleşik fiilin isim ögesidir.","label":1} {"sentence":"Betimleyici dilbilgisinde yargılama ve doğru ya da yanlış tümce anlayışı söz konusu olmadığını belirtmiştik.","label":1} {"sentence":"Örneklerde de görüldüğü gibi birleşik sözcüğü oluşturan sözcükler, bağımsızken taşıdıkları ana vurgularını kaybederler.","label":1} {"sentence":"Altıncı ünitede ayrıntılı bir biçimde Türkçenin anlatım gücü ve söz varlığı üzerinde durduk.","label":1} {"sentence":"Vaktiyle Kuzeybatı Kafaslarda konuşulan Ubıhçanın bilinen son konuşucusu olduğu kabul ediliyordu.","label":1} {"sentence":"Bizim çam devirmek deyimi de buradan dilimize yadigar kalmıştır.","label":1} {"sentence":"Kimi ülkelerin aynı dilini bildirmesi nedeniyle resmi dil sayısı toplam üye ülke sayısından azdır.","label":0} {"sentence":"Türkçede temel unsurun sonda yer alması dolayısıyla, tamlamada asıl anlatılmak istenen isim kısıdır yani tamlanandır.","label":0} {"sentence":"Sıfır İşareti: ø Ortası eğik çizgili sıfır işareti düşmüş veya artık kullanılmayan ses ve biçimleri göstermek için kullanılır.","label":0} {"sentence":"Bakanlığınızca açılan Öğretmenlik Kadrosuna atanmak istiyorum.","label":1} {"sentence":"Türk toplumunun, dil malzemesi bulunmayan dönemlerine ait kültürel verilerse, genellikle tahminlere dayanmaktadır. çıkarımlara ve","label":0} {"sentence":"Tamirci arabayı tamir etti.","label":1} {"sentence":"Ağızların dile ses bilgisi açısından nasıl bir etkide bulunduğu popüler dilciliğin çok sevdik bir tartışma konusudur.","label":0} {"sentence":"Bu sistem kendi başına düşünceleri de şekillendirir, bireyin zihinsel aktivitelerde kullandı bir program ve rehber işlevi görür.","label":0} {"sentence":"Ayrıca objenin mevcudiyeti, ancak geçişli bir fiile bağlıdır; çünkü objeyi geçişli fiiller istemektedir.","label":0} {"sentence":"Örneğin yavaş konuşma için fısır fısır, gürültü için gümbür gümbür, tavuk sesi için gıtgıdak, inek sesi için möö göstergeleri benzer","label":0} {"sentence":"Sıra Sizde 2 Reddetmek, fark etmek, terk etmek, var olmak, hasta olmak, ana dili, kuşburnu Sıra Sizde 3 LCV: Lütfen cevap veriniz.","label":1} {"sentence":"Bilhassa bizim gibi siyasi düşmanları olan çok milletler için, en büyük vatani ahlak dayanak olabilir.","label":0} {"sentence":"Her zaman Türkçe gibi eklemeli dillerde kelimeler cümle içinde olabilir mi: Ankaralılaşamadıklarımızdan mısınız?","label":0} {"sentence":"Kaynaklarda, bu farklılık aynı iki biçimin birbirine karışacak olmasıyla açıklandığı da anlaşılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Talas vadisinde bulunan kitabelerin en ilginci bir ağaç çubuk üzerine resmedilmiş olanıdır.","label":0} {"sentence":"İki sözcüklerden oluşan ikilemelerin en önemli özellikleri ses benzerliklerinin olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Anadili konuşurları, Türkçenin çoğul ekinin hangi durumlarda nasıl belirlendiğini belirleyen bu kuralları çocukken içselleştirmiştir.","label":0} {"sentence":"Dil incelemelerinde dilin en küçük birimi olarak sesler görülür.","label":1} {"sentence":"Sonbahar yaklaşmakta.","label":1} {"sentence":"Son iki grupta, alfabede tek bir harfe gösterilen ama söyleyişte art ve ön biçimleri bulunduğu sesler de yer almaktadır.","label":0} {"sentence":"Konuşurlar eş zamanlı olarak bir konuşmacı dilden diğer konuşmacı dile veya bir sesi diğer sese geçebilir.","label":0} {"sentence":"Örneğin, Türkçedeki durumu ele alalım: (22) (a) i. Tavuklar burada gıdakladı ii. Burada gıdaklandı. iii.","label":1} {"sentence":"Bu nedenle pek çok dil herhangi bir kartal dāhil edilememektedir.","label":0} {"sentence":"Bu farklı özellikkleri, geçmiş zamanı anlatma karakterlerine de ayırt edici bir özellik olarak yansır.","label":0} {"sentence":"Bunlar resim kökenliler, sayılar, birleşik ideogramlar, fonetik ödünçlemeler ve fonetik birleşiklerden oluşmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bu kurama göre dil, düşünceyi, toplumsal davranışları ve toplumsal davranış örüntülerini belirleyen bir kalıptır.","label":1} {"sentence":"Yalnız, sıfat görevi yüklenmiş olan adın tıpkı öteki sıfatlarda olduğu gibi, eklendiği ada özgü bir niteliği belirtmesi gerekir.","label":1} {"sentence":"2. Hint yazısında böylece harfler baş aşağı gelmiş ve çamaşır ipi görünümlerini kazanmışlardı.","label":0} {"sentence":"Türkçede ad ve sıfât arasında kesin bir ayrım yoktur.","label":0} {"sentence":"Bu kınama ve tepkinin ilk örneğinde XIV. yüzyılın önemli şairlerinden biri olan Kırşehirli Aşık Paşada görebiliriz.","label":0} {"sentence":"Ailede yıllardır sürediren kavgaların bitmesi için çok uğraştı.","label":0} {"sentence":"Birini yolcu ederken yolun kapalı olsun, güle güle git gel, dönüşler olsun gibi daha pek çok kalıp söz dilimize gelir.","label":0} {"sentence":"Aynı şekilde bir ve tek kelimeleri benzer kullanımlara sahiptir.","label":1} {"sentence":"Görücedesi gibi söz dizilişindeki oynaklık da kurallara bağlıdır.","label":0} {"sentence":"Yazı dilinin kimi sözcükleri bilim, sanat, spor vb. alanlarda kazanır ve terim olarak kullanılır krş. jargon.","label":0} {"sentence":"Dilbilgisi kitaplarındaki kelimeler, o dilin anadili konuşucularının dilbilgisel olarak kabul ettikleri yapı kuralları betimler.","label":0} {"sentence":"Pınar seviyor kitap okumayı.","label":1} {"sentence":"Türklerin geniş coğrafyalara dağılışı Kimmerler24 ve proto Türkleri ile sonra devam eder.","label":0} {"sentence":"Bu yetişme sırasında bireyler sadece cinsiyete bağlı davranış biçimlerini değil, cinsiyete bağlı dil davranışlarını da öğrenirler","label":1} {"sentence":"Gemalmaz 1997). Genel olarak bağlama ünlülmeteri denince akla dar ünlüler, yani /ı/, /i/, /u/, /ü/ sesleri gelir.","label":0} {"sentence":"Sosyal medya kavramına son yirmi yılda basılan Türkçe sözlüklerde henüz yer verilmeyecektir.","label":0} {"sentence":"Sen dönüp gelinceye kadar gözüme uyku girmiyor işte! 4 Aşağıdaki hangi seçenekte türemiş zarf-fiil grubu bulunmaktadır?","label":1} {"sentence":"Cümlede çoğunlukla ve ya edat tümleci olur, ayrıca ek-eylem alarak yüklem olabilir.","label":0} {"sentence":"Belgeler, Hazarların torunları olduğu var olan Karay Türklerinden kalmadır İbrani harfi Türkçe bugün.","label":0} {"sentence":"Ülke içinde sağlanan milli birlik ve beraberlik gerek içerdeki gerekse dışardaki tehlikeli propaganda DA bertaraf eder.","label":0} {"sentence":"Türkçede sıfatlar, zarfar, bağlaçlar, edatlar ve ünlemler çekim eki almaz; bu yüzden de çekimlenemeyen kelime türlerini oluştururlar.","label":1} {"sentence":"Eğer diller arasında belli paralellikler varsa bunlar daha eski dönemlerde ortak bir kökenden türemiş olabilirlerdi.","label":1} {"sentence":"Güncel Türkçe Sözlük her iki biçime de yer vermekte ancak Yazım Kılavuzunda sadece üç heceli biçimler bulunmaktadır.","label":1} {"sentence":"Oyun yenen, ikinci parti için pullarını düzeltip zarları da eline alarak: -Bu da tuhaf, dedi.","label":0} {"sentence":"Ünlüler, önlük-artlık, düzlük-yuvarlaklık, darlıkgenişlik olmak üzere dört farklı temel nitelik açısından birbirlerinden ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Atatürke göre camiler; İnsanların yüzlerine bakmadan yatıp kalktıkları bir yer pek değildir.","label":0} {"sentence":"Bu sistem kendi başına düşünceleri de şekillendirir, bireyin zihinsel aktivitelerde kullandığı bir program ve rehber işlevi görür.","label":1} {"sentence":"Guy de Maupassant ve Çehov dünyada iki isimleriyle özdeşleşen hikaye tarzı oluşturmuşlardır.","label":0} {"sentence":"Türkçe kökenli bağlama edatları ise isim/fiil kökenli kelimelerin donuklaşarak edatlanma sonucu ortaya çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Gelecekte de Türk ahlakı bizim varlığımızı devam ettirecektir.","label":0} {"sentence":"Pek çok dünya dilini etkilemiş ve sayısız sözcükler vermiş olan Türkçe,","label":0} {"sentence":"Bundan dolayı birinci eylemin aldığı onlara tümlecini son üç eyleme de bağlamak yanlıştır.","label":1} {"sentence":"Örneğin zamirlerin türetime girmiş biçimleri (bencil, senli benli gibi biçimler) oldukça sınırlıdır.","label":1} {"sentence":"Ad ve eylem ayrımı için sözcüğün sonuna -mAk eki getirilebilir.","label":1} {"sentence":"Kurulan cemiyet bu amaçını Türk dilini inceleme ve elde edilen sonuçları yayınlayarak gerçekleştirecektir.","label":0} {"sentence":"Ancak doğa iletişim, ulaşım ve sermaye imkanlarındaki gelişmeler sonucunda bu durum değişmiştir.","label":0} {"sentence":"Bu denemelerde diller sistemli olarak karşılaştırılmaya ve aralarındaki benzerlikler ortaya çıkarılmaya çalışılıyordu.","label":1} {"sentence":"Yeryüzünde konuşulan bütün dillerin kendilerine özgü yapı özellikleri ve mantıkları vardır.","label":1} {"sentence":"Bu politikalar tek dillilik, eşit çok dillilik, ulusal/bölgesel dil sistemleri olur üzere üçe ayrılabilir.","label":0} {"sentence":"Eski Toplulukların İzini Sürmek Tıkırtılı konuşanlarla ilgili genetik veriler toplayan araştırmacılar da var.","label":1} {"sentence":"Bugün Türk Cumhuriyetlerinin hepsinde Latin Alfabesine geçme çalışmaları yapılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Edilgen, dönüşlü, işteş ve ettirgen çatıların daima etken çatıyla ters ilişkilendirilerek ele alındığı unutulmamalıdır.","label":0} {"sentence":"Bu sözler; toplum hayatını yansıtmak yerine hayatın bütün yönlerini de tahlil eder ve olayların oluş sebeplerine de değinirler.","label":0} {"sentence":"Bu durum, Osmancıkın millet kavramını ve gelecekle ilgili kaygılar duymasına sebep olur.","label":0} {"sentence":"Bu çalışmada daha az yanlış anlaşılmalara yol açacağı düşünülen ötümlü terimi kullanılmıştır.","label":1} {"sentence":"Burada toplumumuza, özellikle aydın kesime, sanatçılara, yazarlara düşen görevler vardır.","label":1} {"sentence":"Kültür denilince sadece bunlar değil, insan ve doğa ilişkileriyle, teknoloji, ekonomi, sanat, düşünce aşılamaları da kasdolunuyor.","label":0} {"sentence":"Akrabalık ve unvan belirten kelimelerin kişi ismiyle birlikte kullanılması sonucu unvan grubu oluşur.","label":1} {"sentence":"Fakat bunların düşünümü, yani tefekkürü öven ve öğütleyen ayetlerle bağdaşmaz durumunda olduğuna işaret etmek yerinde olur.","label":0} {"sentence":"Bunların iki hece yazılması az rastlanan bir durum değildir.","label":0} {"sentence":"Sümerce ile Türkçenin ilişkisi, bu konuda yeni fikirlere ve tartışmalara yol açabilecek niteliktedir.","label":1} {"sentence":"örneklemek için hanım, el ve sütlaç gibi birleşik sözcüklerde süt sözcüğü nedensizdir.","label":0} {"sentence":"Eklenmede unsuzlar ötümlülüksüzlük açısından benzeşirler.","label":0} {"sentence":"Daracık gibi azında örnekte geniş ünlüler de kullanılabilir.","label":0} {"sentence":"Verilen bilgiler öznel değil, nesneldir yani doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmış gerçek olmayan bilgilerdir.","label":0} {"sentence":"Öznenin, 1. çoğul kişiye ait olan evin içinde olduğunu gösteren bir de eki onu takip etmektedir.","label":1} {"sentence":"Yapılan çalışmalar sadece başka dillerden Türkçeye değil Türkçeden de diğer dillere çok canlı bir akış olduğunu göstermektedir.","label":1} {"sentence":"Sağlıklı, biyolojik bir engeli olmayan her çocuğun bir gün yürümesi ve konuşması kadar doğal bir şey farklıdır.","label":0} {"sentence":"Bununla ilgili olan komşuluk kavramı da yine son derece.","label":0} {"sentence":"İ İyelik Eki: Nesne veya kavramların bir başka nesne ya da kavrama tamam olduğunu gösteren eklerdir.","label":0} {"sentence":"Seslerinin o dildaki işlevlerini, birbirleriyle etkileşimlerini, diziliş ve değişim kurallarını inceler.","label":0} {"sentence":"Uluslararası yayınlarda kullanılan fonetik ve fonoloji terimleri Türkçede de alışışaştırtır.","label":0} {"sentence":"Adlar, sıfatlar, zamirler, zarfar ve ünlemler, bağlaçlar, edatlar ad soylu sözcüklerdir, ad çekim ekleri iş yapabilirler.","label":0} {"sentence":"Tibet alfabesindeki her ünsüz işareti ayrıca belirtilmemişse o ünsüzle başlayıp /a/ ile biten bir heceyi gösterir.","label":1} {"sentence":"Bu durumda ünlü komşuluğundaki titreşimsiz bir ünsüzü söylemek, titreşimsiz bir ünsüzü söylemekten daha zordur.","label":0} {"sentence":"Bir de günü gününe, bir insanın yaşadıkları not alması varmış.","label":0} {"sentence":"Sıra Sizde Yanıt Anahtarı Sıra Sizde 1 Her dil tabiatındaki kavramı kendine göre adlandırır.","label":0} {"sentence":"Türkçe ünsüzler yönünden kendine özgü özellikleri olan bir dildir.","label":1} {"sentence":"Buna daha çok Batı kökenli sözcüklerde, söz başında rastlanır.","label":1} {"sentence":"Bu kelimelerin eril ve dişil biçimlerinden kaynak dillerden ayrı ayrı alınmamıştır yani Türkçede türetilmemiştir.","label":0} {"sentence":"Sıra Sizde 2 Reddetmek, burada etmek, terk etmek, var olmak, hasta olmak, ana dili, kuşburnu","label":0} {"sentence":"Eski tarihler, hiçbir istilanın bu dağların tepesinden Türk hürriyetini indiremediğini yazarlar.","label":1} {"sentence":"Bizde ise, ilk olarak Şinasinin Şair Evlenmesi (1860) adlı oyununun bazı yerlerinde noktalama işaretlerini Soru cümlesi olduğunu görüyoruz.","label":0} {"sentence":"Sıra Sizde Yanıt Anahtarı Sıra Sizde 1 İki sessiz harfle başlayan doğu asıllı kelimelerde bu ünsüz çifti korunur.","label":0} {"sentence":"Önce konuyu belirlemeliyiz","label":0} {"sentence":"Bazen /y/ yanında ev-i-n-de, iki-şer, anne-si örneklerindeki /n/, /ş/ ve /s/ seslerini de bağlama ünsüzleri olarak görenler vardır.","label":1} {"sentence":"Bu sözcüklerin or ojinal biçimlerinde zaten uzun ünlü bulunur.","label":0} {"sentence":"Kesin nüfus sayımı sonuçlarına dayanmasa da Türk dilinin çeşitli kollarını konuşan 200 milyonu aşkın insan gerçeği yansıtmamaktadır.","label":0} {"sentence":"Eğer Türkiyeli konuşur mesela Erzurumlu veya Karslı Eskişehir'dik ise anlaşma oranı neredeyse yüzde yüze yaklaşır.","label":0} {"sentence":"Diyar senin, bu diyar benim, gemi her yere uğradıkça gidiyor.","label":0} {"sentence":"Ölçünlü Türkçe harf olarak gösterilen ünsüzlerinin sayısı 21dir.","label":0} {"sentence":"Belirtme eki belirtili nesne durumunda zorunludur.","label":1} {"sentence":"Bu açıdan, bu uyuma yaygın olarak ünlü uyumu dense de burada aynı zamanda hece uyumudur.","label":0} {"sentence":"Kelime, yapısında herhangi bir değişme olmadığı halde, zarf işleviyle olmaksızın kullanılıyor, yani bir fiili niteliyor.","label":0} {"sentence":"İnsan bir bakıma, dünyayı ana dilinin belirlediği, izni verdiği biçimde ve ölçüde algılar.","label":0} {"sentence":"Dil-düşünce ilişkisi gelirken, her şeyden önce dille düşünce dışa vurabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Flower-seller çiçek satıcısı çiçek satar ama street-seller satıcı sokak satmaz.","label":0} {"sentence":"İsim Cümlesi: Yüklemi isim soylu bir kelime olan cümledir.","label":1} {"sentence":"Yazar, olayın geçtiği tarihsinden (bazen saati) belirtir, o ana ait duygularını ve düşüncelerini ortaya koyar.","label":0} {"sentence":"İyelik eki bu sözcüğe ünsüzlerden sonraki biçimsizce eklenmektedir.","label":0} {"sentence":"Ancak XVII. yüzyılın sonlarına doğru hızlı bir karmaşa başladığı da görülür.","label":0} {"sentence":"Doktorasını okudu.","label":0} {"sentence":"Dilek: -sA Gürkan İstanbula gel-se. Dilek I wish he were here.","label":1} {"sentence":"2. Bu anlamlı kelimeler ancak o dile has kurallara olsun bağlı olarak doğru cümleler ortaya çıkarabilirler.","label":0} {"sentence":"Dilekçe sahibinin, ilgili devlet dairesinden kayıt numarasını alması ve dilekçesini bu kayıt numarasıyla takip etmesi uygun olanıdır.","label":1} {"sentence":"Türkçe sözcük yapısının en belirgin özelliklerinden biri ünlüler arasında nitelik açısından farklılık","label":0} {"sentence":"Medeniyet eserlerini kökünden kazımış olan sivrisinek; bu ovalardan genç Cumhuriyet kovuyor.","label":0} {"sentence":"Bulunma grubu, cümle ve kelime gruplarında isim, sıfat ve zarf görevinde çoğunlukla kullanılır.","label":0} {"sentence":"İnsanların bu cüretkārlık Tanrının hiç hoşuna gitmez ve onları cezalandırmaya karar verir.","label":0} {"sentence":"Bir sözcükbiçimin çekim ekleri çıktıktan sonra kalan kısmıdı.","label":0} {"sentence":"Eklenmede ünsüzler, ötümlülükötümsüzlük açısından benzeşirler.","label":1} {"sentence":"Dillerdeki sözcüklerin büyük bir oranı bir süreç sonucu oluşmuştur.","label":1} {"sentence":"Dört Halife zamanından bu yana Arap bilginleri yüzyıllarca harflerin ıslahı üzerinde durmuşlardı.","label":1} {"sentence":"Aynı hecede üç ünlünün bulunmasına ise adı üçüz ünlü verilir.","label":0} {"sentence":"Sanıyordu /ks/ bir daha hiç mutlu olmayacak","label":0} {"sentence":"Okuyucuda merak uyandıran bölüm bu düğüm adı verilir bölümü.","label":0} {"sentence":"Böylelikle kitabımız, sadece öğrencilik döneminde değil; mezuniyet sonrasında da faydalanılacak bir eserler özelliği kazanmıştır.","label":0} {"sentence":"Genellikle açıklayıcı ve tartışmacı anlatım biçimi kullanılır.","label":1} {"sentence":"Sıfatlar tamlananlara ayrıldığında özel isim sıfat tamlamaları, birleşik isim grubu olarak kalıplaştığında vurgu son üstüne geçer.","label":0} {"sentence":"Şu ana kadar 800e yakın kişi öner,isi'ni iletti ve beş yüze yakın farklı öneri birikti.","label":0} {"sentence":"Ünsüzler düşerken bu düşmeyi telafi etmek üzere kendilerinden önceki ünlünün süresini uzatabilir.","label":1} {"sentence":"Yener, Mustafa Levent (2007). Türk Dilinde Kelimeden Türlerinin Tasnifi Sorunu Üzerine.","label":0} {"sentence":"Birkaç yıl önce, dilbilimciler Tevfik Esençin sesini almak üzere Türk köyü Hacı Osmana akın ediyordu.","label":1} {"sentence":"Bu değişme zamanla o kadar ileri gider ki yazılı biçimle konuşulan biçim arasında ciddi uçurumlar oluşabilir.","label":1} {"sentence":"Bu yaklaşıma göre bütün insanlar, faklı yollarla ve farklı karmaşıklık derecelerine sahip olmak üzere, kültürlenirler.","label":1} {"sentence":"Araştırmacılar, iki topluluğun genetik özelliğinde ortak bir mirasa rastlamayı beklerken, veriler bunun tam tersini göstermiş.","label":0} {"sentence":"Bir dilin dilbilgisi dört ana bileşenden oluşurlar: sesbilimi, biçimbilimi, sözdizimi, anlambilimi.","label":0} {"sentence":"Buna göre Türkçede cümleler yüklemin türüne göre eylem cümlesi ve ad cümlesi olarak ikiye ayrılır.","label":1} {"sentence":"Örnek olarak Ferah ferah otuz yaşındaydı cümlesindeki ferah ferah ikilemesi bugün pek kullanılmıyor.","label":1} {"sentence":"Güzeldir bugün hava.","label":1} {"sentence":"Osman buna kesinlikle inanıyor ve Söğüte niçin geldiğini; Söğütte ne aradığımı, ne yapmam gerektiğini bilmek istiyor.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle, Türkçe sözcüklerde bulunabilen hece yapısına sahip olanlarda bir sorun yoktur.","label":1} {"sentence":"Bu üç grupun yanında Türkçedeki diğer söz yapım yollarıyla ortaya çıkmamış, yapım konusunda ele alacağımız kelimeler de vardır.","label":0} {"sentence":"Kişi ekleri: Cümlede yüklemin belirttiği kişiyi gösteren oluş ya da kılışla ilgili biçimbirimlerdir.","label":0} {"sentence":"Ünsüzler yükselirken bu yükselmeyi telafi etmek üzere kendilerinden önceki ünlünün süresini uzatabilir.","label":0} {"sentence":"Günün birinde kız oğlan: Ben seninle evlenececeğim. diyor.","label":0} {"sentence":"Dördüncü ünitede seslerden sözcüklere geçtik ve Türkçede sözcük yapmak ve genel olarak sözcük türleri üzerinde durduk.","label":0} {"sentence":"Çuvaş Türkçesinin ilk gramerini hazırlayan ve Kiril alfabesini Çuvaşçaya ilk uygulayan kadın bir papazdır.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle böyle eklere, işlevlerinde bu isimleştirici sözdizimsel denmektedir.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim ve asıl unsur grupunda yardımcı yoktur.","label":0} {"sentence":"Ek kullanılmadığı için iki nesne arasındaki zayıflamış ve nesneler bir belirsizlik meydana gelmiştir.","label":0} {"sentence":"Her doğal dil çeşitli nedenlerle ortaya çıkmış bir varyantlar yığınından oluşur.","label":1} {"sentence":"Türkçede ise, nasıl soru sözcüğüne kişi eki getirilerek Nasılsın olarak sorulmaktadır.","label":1} {"sentence":"Dilekçeler, kişinin herhangi bir devlet dairesine yazsın, istek ve şikayetlerini bildirsink, bir tür iş mektubudur.","label":0} {"sentence":"Bu süreçler hem sözcük köklerinin hem de bağımlı biçimbirimlerin ses yapısını etkileyebilmektedir.","label":1} {"sentence":"Sözlükte tanımlanabilecek bir anlama değil dilbilgisel bir anlama sahiptir; anlamları ancak bağlam içinde ortaya çıkar.","label":1} {"sentence":"Bu sözler, toplum hayatını yansıtmanın yanında hayatın bütün yönlerini de tahlil eder ve olayların oluş sebeplerine de değinirler.","label":1} {"sentence":"Herkes gördüğü bu güzellik karşısında.","label":0} {"sentence":"Hatice Teyzenin Aliyeye gördüm.","label":0} {"sentence":"2. Birçok Avrupalı bilim adamı katılması ile toplanan son Dil Kurultayının aydınlık sonuçlarını görmekle çok mutluyum.","label":0} {"sentence":"Onlar bahçededirler.","label":1} {"sentence":"Türkçede altı çeşit hece, bir hecede ise en çok dört ses vardır.","label":1} {"sentence":"Vurgu Bir kelimenin vurgusu kaydırmak suretiyle de farklı anlamlar karşılanabilir.","label":0} {"sentence":"Denemede, makalede olduğu gibi savunulan düşünce ispatlamak gibi zorunluluk yoktur.","label":0} {"sentence":"Oğluna güzel bir kuşçuk tablası yaptırmış, bir de sahte, simli elbise diktirmiş.","label":0} {"sentence":"Kalıplaşma, çekim ekleri hatta cümlelerin kimi zman kendi işlevlerinin ve görevlerinin dışında, yeni anlamlar kazanmasıdır.","label":0} {"sentence":"Tiyatro, göze ve kulağa aynı anda hitap eden bir kompozisyon türü olduğu gibi toplum üzerinde büyük etki meydana getirir.","label":0} {"sentence":"Bu, özellikle, uzun ünlülerin kısalmış olduğu Doğu Anadolu ağızları ile Kıbrıs ağızlarının etkisiyle ortaya çıkmaktadı.","label":0} {"sentence":"Bu sınırlı söz dağarcığı bazen genel olarak yaratıklara ama çoğu zaman da gençlere atfedilir.","label":0} {"sentence":"Kültürün dil üzerinde yansıma bulduğunu gösteren en tipik örneklerden biri tabular ve örtmece sözlerdir.","label":1} {"sentence":"Ahıska Türkleri, Sovyetler Birliği döneminde pasaportlarında Türk yazan tek Türk topluluğusunuz.","label":0} {"sentence":"Eğer hipotez, gözlemlenen genellemeyi açıklamıyorsa, geliştirilmesi için öneriler.","label":0} {"sentence":"Alıcının, düşmanın gelmek nereden, kaç kişi olduğu sorma şansı yokdur.","label":0} {"sentence":"1. Yazım kurallarına ve noktalama işaretlerine konularında Türk Dil Kurumu nun Yazım Kılavuzu na bağlı kalınmıştır.","label":0} {"sentence":"Çeşitli dilbilgisi kitaplarında dilin özellikleri sıralanırken, sıkça dilin canlı bir varlık olduğuna işaret etmektir.","label":0} {"sentence":"Tarih bir köprüdür. ... Köklerimize inmeli ve olayların böldüğü tarihimizin içinde bütünleşmeliyiz.","label":1} {"sentence":"Türkçenin ses dağılımı kurallarına aykırıdır thıng sözcüğü.","label":0} {"sentence":"Her insan birisi bir duygu, düşünce ve intiba deposudur.","label":0} {"sentence":"Çekim ekleri ise ilgili türden her kelimeye; yani fiil çekim ekleri her tür fiile, isim çekim ekleri de her tür isme gelebilir.","label":1} {"sentence":"Bu değişiklikler hem yazılı edebiyatın hem de eser konularının çeşmelendirmesinde görülür.","label":0} {"sentence":"Meydancı Yedi Beya Sakıp, sen aramızda iken haddime mi diye meydancı olmas - bana kamanço ediyor.","label":0} {"sentence":"Özellikle eğitimcilerin, siyasetçilerin, avukatların, doktorların iyi konuşan hayvanlar olması mesleki başarılarının da bir ölçüdür.","label":0} {"sentence":"Bir cümle içinde birden fazla kelime grupu yer alabilir ve bu kelime grupları iç içe geçen bir özellik de paylaşabilir.","label":0} {"sentence":"Dr. Cem Keskine ilk üç bölümü okuduğu ve önerilerde bulunduğu için teşekkür ederiz sözleri.","label":0} {"sentence":"Tarihi bakımdan, Türkçenin ünlü dökümü ile ilgili Türkçe kökenli sözlerde simetrik 8 temel kısa varlığı kabul edilir.","label":0} {"sentence":"Dille ilgili yapılan çalışmalarda dilin yapısı taşlarını oluşturan sözcükler, en çok üzerinde durulan konulardan biri olmuştur.","label":0} {"sentence":"Türk dili, Türk milletinin arasındaki bağ, çok kuvvetlidir.","label":0} {"sentence":"Bunlara atılma, çoğalma, uçuşma, iş birliğine gitme gibi daha yaygın görülen ses olayları da eklenebilir.","label":0} {"sentence":"Ancak bunlarda bile sözlü dile ait pek çok özellik yazıda mümkün vermek değildir.","label":0} {"sentence":"Kullandığımız dilin nasıl ortaya çıktığı bilim dünyasında uzun süredir tartışılan bir konu.","label":1} {"sentence":"Sorunun etnik, toplumsal, siyasal, tarihsel vd. çok boyutlu karmaşık belirleyicileri de olduğu unutulmamalıdır.","label":1} {"sentence":"Çalışkan fakat hırsı bir kişiliği vardı.","label":0} {"sentence":"İnsanın bilimve teknoloji yardımıyla doğayı kendi ihtiyaçlarına uygun yollarda etkilemesi sürecinin sonu gelmez.","label":1} {"sentence":"Biçimbirimler genellikle içinde bulundukları değişik bağlamlara bağlı olarak değişik söyleniş biçimlerine sahiptir.","label":1} {"sentence":"Bazı insanlar, ara sıra ayaklarını imkānsızın denizinde yıkadıkları içindir ki, zaman zaman başları bulutlarla çarpışır.","label":1} {"sentence":"Bu esnada da Dünya ilk defa elinde tebeşirle kara tahta başında halka yeni harfleri tanımayan ve öğreten bir devlet başkanı görür.","label":0} {"sentence":"Bu tür yapılarda nesne konumundan özne konumuna geçen unsur sözde özne denmektedir.","label":0} {"sentence":"Birleşmenin anlamı sarı kız değil, inek veresiya esrardır.","label":0} {"sentence":"Ancak diller arasında hangi alanın daha karmaşık olabileceğine dair kimi olabilir farklar.","label":0} {"sentence":"Bilindiği gibi kimi edatlar isimlere bağlanırken isimler belirli hal eklerini alırlar.","label":1} {"sentence":"Vurgunun yeri konusunda, ayrıntılarına inmemek kaydıyla şu belirlemelerde bulunabiliriz: Tablo 3.4 Vurgu ve Ton.","label":1} {"sentence":"Türk dilli halkların yaşanması coğrafya 90lı yılların başından itibaren güçlü bir iletişim içine girme imkanı buldu.","label":0} {"sentence":"Sözcükte her seferinde önce gelen sesin niteliği, sonra gelenin niteliğini belirler.","label":1} {"sentence":"Türkçe, Türk kültürünün bütün yoksulluklarını yüzyıllardır yazıyla taşıyıp aktarmaktadır.","label":0} {"sentence":"Neyi bağırdığı anlaşılmıyor.","label":0} {"sentence":"Dilekçenin alınacağı ilgisiz devlet dairesi kağıdın alt ortasına yerleştirilir ve üstüne da dilekçenin yazılmış olduğu saat verilir.","label":0} {"sentence":"Mutfakta annesinin takunyalarla dolaştığı duyuluyor... Hayat ne tatlı şey diye düşündü.","label":1} {"sentence":"Eklerin bazı bir bölümü çok az sayıda sözcükte bulunmaz.","label":0} {"sentence":"Aynı şekilde, ilgili bölümde göreceğimiz üzere daha sıfat veya zarf türeten ekler de vardır.","label":0} {"sentence":"Fabllerde kahramanların konuşturulması ve insan davranışlarını göstermesi dikkati çeker.","label":1} {"sentence":"Birleştirme, türetme vb. herhangi bir biçim bilgisel faydalanmaksızın yararlanmaksızın, yeni bir sözcüğün oluşturulmasıdır.","label":0} {"sentence":"2. Aynı ses olayı farklı sözcüklerde, hatta tek bir olmayan sözcükte bile farklılık gösterebilir.","label":0} {"sentence":"Ahıska Türkleri, Sovyetler Birliği döneminde pasaportlarında Türk yazan tek Türk soyundandır.","label":0} {"sentence":"Zeynep Karabaş hızlı koşuyor.","label":0} {"sentence":"Romen Diyojenin ordusu içinde savaşan Türkler soydaşlarıyla karşılaşınca Alparslanın safına geçerler.","label":1} {"sentence":"Kısa mesajlarda ünlüler yazılmayışı da dil sorunu; dilin bozulması, yanlış kullanılması olarak algılanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Tahminlenen asıl konular doğrultusunda hazırlanan bu kitapta, dilin bir kültür meselesi olduğu fikrinden yola çıkılmıştır.","label":0} {"sentence":"Fatihin Uzun Hasana yazdığı iki mektup bu alfabeyle yazılmıştır.","label":1} {"sentence":"Mülayim ve barışsever bir halk olan ve daha çok ticaretle uğraşan Soğdluların eski Türklerle ilişkileri daima dostçaymıştır.","label":0} {"sentence":"Yemek soğuksa ısıtalım.","label":1} {"sentence":"Böyle böyle diyorum: Üç gün mühlet verildi, gece bana pusu kurmuş.","label":0} {"sentence":"Yani klima, tren vb. gibi iki ünsüz başlayan alıntılar Türkçenin ses yapısına aykırıdır.","label":0} {"sentence":"İkinci cümlenin yüklemi Kurtuluş savaşına katılmış bir gaziydi. sıfat tamlaması olan bir sözcük öbeğidir.","label":1} {"sentence":"Örneğin Almancanın hayvan dünyası Haustier, Tier ve Wurm türlerine ayrılır.","label":0} {"sentence":"Ünsüzlerin Sınıfandırılması Aşağıda ünsüzler çeşitli özellikleriyle ele alınacaktır.","label":1} {"sentence":"Çocuklar kar oynuyorlar topu.","label":0} {"sentence":"Dil Planlaması Dil planlaması çerçevesinde belirlenen kuralları uygulama isteği de seslerin değişmesinde etkili olabilir.","label":1} {"sentence":"Fiillerde ise ekler sırasıyla kılınma, çatı, olumsuzluk, görüntüş/kip, zaman, kişi eki formatındadır.","label":0} {"sentence":"Osmanlıca, uzun süren ilişkiler nedeniyle, etkileşileşim içinde bulunduğu dillerden, dilin hemen hemen her alanında etkilenmiştir.","label":1} {"sentence":"Ayrıca yād el deyimi içinde kullandığımız yad sözcüğünde de birincil uzun ünlü vardır.","label":1} {"sentence":"Yazılış ve dikiliş bilinen büyük yazıtlar Moğolistanda Orhon Irmağı kenarında bulunan Köktürk Yazıtlarıdır.","label":0} {"sentence":"Çok heceli sözcüklerin sonunda eklenmede gerçekleşen ötümlüleşme, kaynaklarda ad ve eylem ayrımı yapıldıktan genelleştirilir.","label":0} {"sentence":"Bu vurgulama biçimi, Birleşik kelimelerde dikkat çekme ilk kelimenin son hecesinde olur. kuralıyla örtüşmektedir.","label":0} {"sentence":"Günümüzde en geçerli ve yaygın yabancı dil niteliğini kazanmış olan İngilizce, pek çok dili etkilemektedir.","label":1} {"sentence":"Literatürde fiilimsi ekleri için başka terimler de kullanılmakta mıdır, araştırınız?","label":0} {"sentence":"Tarihi tecrübe özelliklere din ile alfabenin birbiriyle çok ilişkili olduğunu gösterir.","label":0} {"sentence":"Bu alfabeyi XII. yüzyılda Uygurlardan al olarak Moğollar XX. yüzyıla kadar dillerini bu alfabe ile yazmışlardır.","label":0} {"sentence":"Elbette bunlar sosyal medyanın değil; onu bilinçsiz kullanan kişilerin yarattığı sonuçlardır.","label":1} {"sentence":"Oysa isim cümlelerinin geniş zamanında, 3. tekil kişide hiçbir ek almayan ihtiyaçları yoktur.","label":0} {"sentence":"Türk yurdu daha çok büyüktü, ve yakın uzak zamanlar düşünülürse Türk yurtluk etmemiş bir kıta yoktur.","label":0} {"sentence":"Bu çalışmada da kök terimi; daha genel bir anlamda türemiş, çekim eki almamış kelimeleri de kapsayacak biçimde kullanılacaktır.","label":1} {"sentence":"Eklemelbir dil olan Türkçe de köklerden egelr aracılığıyla sonsuz sayıda sözcük türetebilecek niteliktedir.","label":0} {"sentence":"Lütfen conç","label":0} {"sentence":"Doğrusunu isterseniz, bu dükkan on seneden açılan ve oldukça geniş bir müşteri kafilesine nadir emtiasını dağıtıyor.","label":0} {"sentence":"Başka dillerde, örnek olarak Almancada, sıfatlar çekimlenebilir mi.","label":0} {"sentence":"Kullanım sıklığı ve yaygınlığı, sözcüğün Türkçeleşmesinde, Türkçe ses özelliklerine uyum sağlamasında en önemli etkendir.","label":1} {"sentence":"Bunların tümünü sıralamak mümkün değilse de belli başlı işlevlerine şu şekilde işaret edebiliriz.","label":1} {"sentence":"Yani eklenme yerleri, bitimli fiili oluşturan eklerle uzakdır.","label":0} {"sentence":"Özne Cümlede yüklemle birlikte temel ögeler grubunda değerlendirilen diğer önemli öge de öznedir.","label":1} {"sentence":"Aynı işlev işteşlik adıllarıyla da yerine getirilebilir. (24) Mary and John saw each other.","label":1} {"sentence":"Dil ile birlikte yaşam tarzları, ticari hayat, beslenme alışkanlıkları da etkilenmektedir?","label":0} {"sentence":"İnsan, dil tek bir zaman ekini, tek bir kişi ekini değiştiremez, dilin üretim yollarının dışına çıkamaz.","label":0} {"sentence":"Dil, bir üreticilik, öte yaratıcılık niteliklerine sahip bir sistemdir.","label":0} {"sentence":"Üç kelime de yeni birleşiğin ikinci parçası ihmal edilmiş, ünlü uyumu kelimenin tamamını içerecek şekilde gelişmiştir.","label":0} {"sentence":"Etken cümlenin ettirgen yapının etken yapıya dönüştürülmesi kadar etken yapının ettirgen yapıya dönüştürülmesi de önemlidir.","label":0} {"sentence":"Ekler kendilerinden daha küçük anlamlı parçalara bölünemez bölünmez.","label":0} {"sentence":"Ayrıca bazı dillerde bir ses o dilin alfabelerinin içinde bile değişik harflerle gösterilmektedir; örn.","label":0} {"sentence":"Ancak bağımlı biçimbirimlerden farklı olarak fiiller, emir kipinin tekil 2. kişisinde hiçbir ek almadan kullanılırlar.","label":1} {"sentence":"Meclisin kapatılması, İstibdat devrinin başlaması üzerine çeşitli konular fikir hayatı üzerinde durdu veya","label":0} {"sentence":"Dikkatli sayı terimiyle anlatılan bu duruma Etiyopyada konuşulan Bayso dilinde rastlanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Kelime türleri hakkındaki Türkçe yayınlarda, dilbilimin bu alanları birbirinden farklıdır.","label":0} {"sentence":"Kurum adının sağ altına kurumun bulunduğu şehir adı yazılır. Daha sonra konunun belirlendiği metin bölümüne geçilir.","label":1} {"sentence":"Metinde tekrardan kaçınmak amaçıyla, gerektiğinde ilgili bölümlere göndermeler yapılmıştır.","label":0} {"sentence":"Bunlardan hepsi Türkçe terimleriyle kullanım sahasına girmiştir: Çılgın sığır, kuş virüsü.","label":0} {"sentence":"Kurulan cemiyet bu Türk dilini tetkik ve elde edilen neticeleri neşir ve tamim ederek gerçekleştirecektir amaçını.","label":0} {"sentence":"Birleşik isim grubunu oluşturan unsurların tamąı özel isimdir.","label":0} {"sentence":"Esenç, mezar taşında yer almasını beklediği yazıyı 1984te çoktan yazmıştı: Burası Tevfik Esençin mezarıdır.","label":0} {"sentence":"Taban ise türüne bakılmaksızın herhangi yapısıdır ek almış.","label":0} {"sentence":"Ancak ana vurguyu almış olan hece veya sözcük diğerlerinden daha göze çarpan şekilde söylenir.","label":0} {"sentence":"Esas fiille yardımcı fiilin oluşturduğu birleşik fiillerde araya zarf-fiil ekleri getirilir.","label":1} {"sentence":"Dil türlerini açıklayabilmek Dil dendiği zaman insanın ilk aklına gelen, konuşma ve yazarak eylemleridir.","label":0} {"sentence":"Taşıusu, gürcüşü, alayı, gitmesi, şınesi tanzim edilmemiş bir toplulukta hayranlık ve mutluluk vardır.","label":0} {"sentence":"Bu dönemde dinle ilgili olmayan metinlerde yabancı sözcük oranı son derece düşüktür.","label":1} {"sentence":"Biçimbirimler de sözlükbirimler gibi soyut zihinsel simgelerdir.","label":1} {"sentence":"Bir dildeki sesleri karşılayan işaretlerin belirli bir sırada meydana getirdiği harfler topluluğuna ise alfabe kabul edilir.","label":0} {"sentence":"Yılan terimleri üzerine çalışmaların günümüzde de yürütülmekte olduğunu belirtmek gerekir.","label":0} {"sentence":"Aslında bu biçim, siz-ün ile örneğindeki gibi, adlara ilgi durumu ekleri ile bağlanan son çekim edatıyla oluşturulur.","label":0} {"sentence":"Aşağıdaki örnekte sözcüğün/cümlenin alçalan tonda söylenmesi ile yükselen tonda söylenmesi anlamı bütünüyle değiştirmektedir.","label":1} {"sentence":"Yani bir kelime isimken üzerine gelen bir ekle türetilmiş olmaya devam edebilir bir isim.","label":0} {"sentence":"Türemiş ve 86 Biçimbilim-I: Sözcük Sözlükbirimler sözlüksel biçimbilimin, sözcükbiçimler ise çekimsel biçimbilimin çıktılarıdır.","label":1} {"sentence":"Kültürün dil üzerinde yansıma gösteren en tipik örneklerden biri tabular ve sözlerdir örtmece","label":0} {"sentence":"Türk alfabesinde yer alır harfer 1 Kasım 1928 tarih ve 1353 sayılı kanunla belirlenmiştir.","label":0} {"sentence":"Bu yerdeğiştirme genellikle belli sözcüklerde görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Eski Türklerde vatan yani il Gök Tanrının yeryüzündeki gölgesi idi.","label":1} {"sentence":"Aslında her dilde alıntı sözler bulunur ancak dil bilgisi ögeleri, kuralları kolay kolay bir dilden bir başka dile geçmez.","label":1} {"sentence":"Bu devletin ilk ortaya çıkağı Selçuklu adıyla olur ve Selçuklular zamanında Anadolu büyük oranda bir Oğuz yurdu haline gelir.","label":0} {"sentence":"O, kendisinde Türklük şurunun nasıl uyandığını ve pekiştiğini Bizim neslin gençlik yıllarına Osmanlılık telkin ve etkileri hakimdi.","label":0} {"sentence":"Standart dilde ötümlü olan bir ses ağızlarda ötümsüz olabileceği gibi tersi de mümkündür: gölge ~ kölge taş ~ daş gibi.","label":1} {"sentence":"Bazıları ise sadece söyleyişte yer alırlar ve parçalarüstü sesbirimler olarak adlandırılırlar.","label":1} {"sentence":"Kazak yıkanırken tenis topları dönen kazanda bir o yana bir bu yana gidip tüylerin toplaşmasını önlüyormuş.","label":0} {"sentence":"Dil bilmenin bir boyutu, söyleneni anlamlı birimlere ayırabilmektir.","label":1} {"sentence":"Mecaz: Bir sözcüğü veya kavramı kabul edilenin dışında başka anlamlara gelecek biçimde kullanma, metafor.","label":1} {"sentence":"Birleşik fiiller, birinci kelimenin isim veya fiil olmasına, getirilen yardımcı fiillere göre türlere ayrılır.","label":1} {"sentence":"Çok heceli sözcüklerin sonunda /b/ sesi bulunmaz.","label":0} {"sentence":"Türkçede ise, nasıl soru sözcüğüne kişi eki getirilerek Nasıl mı sorulmaktadır.","label":0} {"sentence":"Vurgu Bir kelimenin kaydırmak suretiyle vurgusunu de farklı anlamlar karşılanabilir.","label":0} {"sentence":"Göz temasımızı dinleyiciler üzerinde sürdürmeliyiz.","label":1} {"sentence":"Yirminci yüzyılın, ilim ve teknolojisine rağmen en gelişmiş ülkelerde bile dinin bölücü rolünü açıkça görmek mümkündür.","label":0} {"sentence":"Dişilleri gösteren şekillerin kullanılması daha dikkatsiz ve bilinçsiz bir dil tercihinin doğrudur.","label":0} {"sentence":"Dil dışı: Doğrudan dille ilgili olmayan ancak dili etkileyen siyasal, kültürel vb. gelişme ve değişmeye.","label":0} {"sentence":"Türkçedeki uzun ünlülü sözcükler başta Arapça ve Farsçab FRansızca, İngilizce vd. dillerden kopyalanmıştır.","label":0} {"sentence":"Söz gelimi, Koreli bebekler sayıları, özellikle renkleri kullanan Hindistanlı bebeklerden daha çok kullanırlar.","label":0} {"sentence":"Ayrıca bunların sayıca birden fazla olduğunu göstermeye yarayan biz, siz, onlar şeklinde çoğul biçimleri de vardır.","label":1} {"sentence":"Türkçede Arapça kökenli olmasına rağmen velakin yalnız gibi birkaç kalıplaşmış yapıda görülür.","label":0} {"sentence":"Çatı ekleriyle türetilmiş bazı fiil gövdeleri sözlüklerde yer alırken bazı gövdeler sözlüklere dahil edilmemiştir.","label":1} {"sentence":"Söz Başında Akıcı Ünsüzlerin Bulunmayışı Söz başında akıcı ünsüzler bulunmaz, sızıcı ünsüzler de az sayıda bulunabilir.","label":1} {"sentence":"Buna karşılık Türkçede böcek diye adlandırılana hayvan ya da hayvancığının (Tierchen) deyip hayvan geçer Alman.","label":0} {"sentence":"Bu yapılırken akrabalık adları kullanılır; ama bu kelime anlamlarıyla alınmamalıdır.","label":0} {"sentence":"Ünlülerin söylenişi sürelerinin normal ünlünün iki katı olması durumunda uzun ünlüler meydana gelir.","label":0} {"sentence":"Bu tür sözcükler yapısına göre türemişler sözcükler olarak da bilinir.","label":0} {"sentence":"Türkçede altı çeşit hece, bir hecede ise en çok dört ses vardırdır.","label":0} {"sentence":"Bu yazı aslen Arap oldukları halde Arami dilini veya Arami dilinin Nabati lehçesini konuşan Nabatilerin yazılarından gelişmiştir.","label":1} {"sentence":"Yazı diline temel olarak alınan ağız, genellikle o ülkenin kültür, sanayi, ticaret ve yönetim merkezinin gözüdür.","label":0} {"sentence":"Kültür denilince sadece bunlar değil, çalışma tarzı, üretim, tüketim, ulaşım şekilleri de kasdolunuyor.","label":0} {"sentence":"1. Onun için beraberimde götürdüğüm ganimetlerden ziyadesi, tezgāh başında yaptığımız sohbetleri hatırlıyorum.","label":0} {"sentence":"Kuralcı Dilbilgisi Dil öğretmenleri ve öğrenciler için dilbilgisi nasıl konuşmamız gerektiği konusunda bize yol kılavuzundur.","label":0} {"sentence":"BİRLEŞİK İSİM GRUBUNUN YAPIŞI VE İŞLEVLERİ Bir nesneye ad vermek için bazen tek kelime yeterli olmaz.","label":0} {"sentence":"Başka dillerin egemenliği altına girdiği; edebiyat, bilim ve devlet dili olamadığı dönemleri de yaşamıştır.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Türkçe konuşucuları, seviyor gibi uydurma bir sözcüğü rahatlıkla eylem olarak sınıflandırabilirler.","label":0} {"sentence":"Eğer şöyle evinizin önünde iki tane ağaç varsa sabahları cıvıl cıvıl kuş sesleriyle uyanabilir miydiniz.","label":0} {"sentence":"Metnin okunmayası durumunda, genellikle son hecede olduğu için, vurgu da kelime sonunu işaretleyen bir öge olarak görülebilir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca her bir üslup biçiminin kendine özgü işlevleri vardır.","label":1} {"sentence":"Bu konuyla ilgili olarak iki durumu birbirinden ayırmak gerekir: alıntı sözcükler ile yabancı sözcüklerin.","label":0} {"sentence":"Ayırıcı işaretler: Temel harferin üstüne, altına veya yanına konulan yardımcı işaret veya simge.","label":0} {"sentence":"Bu durum, zaman zaman sanki be diye bir ünsüz varmış gibi yanlış anlaşılmalara yol açmaktadır.","label":1} {"sentence":"Ekler, kelime kök ve gövdelerine gelir bağımlı biçimbirimler olan.","label":0} {"sentence":"Bazı dillerde görülen ek sınırlarını bulanıklaştıracak kaynaşmalar alışılmış değildir Türkçede.","label":0} {"sentence":"Yüklemin Yerine Göre Cümleler Türkçede söz diziminin en temel kuralı yüklemin başında olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Yakın Anlamlı Ögelerden Oluşan Tekrar Grupları: Bu yapılarında grubu oluşturan ögelerde anlam yakınlığı vardır.","label":0} {"sentence":"Maniheist muhitte yazılan eserler arasında öyküler, dini metinler, Mani manastırı yönetmeliği, dualar ve ilahiler sıralanabilir.","label":1} {"sentence":"Örneğin; Benim hakkım, sus ey bülbül, senin hakkın değil matem (Mehmet Akif Ersoy).","label":1} {"sentence":"Ancak Arapçadan müdir-müdire, Fransızcadan şantöz-şantör gibi erillik-dişillik ayrımı bulunan sözcükler yoktur.","label":0} {"sentence":"Eski Türkçe Dönemi, kendi içinde Köktürk ve Uygur dönemleri olmak üzere ikiye ayrılır.","label":1} {"sentence":"Bu yüzden burada hangi fiile hangi şartlarda ettirgenlik ekinin geleceği, çok genel kurallarıyla verilecektir.","label":1} {"sentence":"Noktalama işaretleri de büyük oranda konuşma diline özgü bürünsel özellikleri yazıda işaretlemek için yarar.","label":0} {"sentence":"Bu süreçler önek, içek ve sonekler kullanılarak önekleme, içekleme ve sonekleme şeklinde gerçekleştirilir.","label":1} {"sentence":"Öbek çözümlemesi yaparsak önce bir sıfat tamlaması vardır: çakar çakmaz çalan / çakmak","label":0} {"sentence":"Evrensellikleri açık kume sınıflarına göre daha tartismalıdır.","label":0} {"sentence":"Kulenin inşasında çalışan işçilerin ve dili karıştırır kimse birbirini anlayamaz olur.","label":0} {"sentence":"Diller diğer yönleri gibi sesleri açısına da üstünlük veya zayıfık anlamında karşılaştırılamaz.","label":0} {"sentence":"Dilbilgisinin farklı parçaları arasına kesin sınırlar koymak, her zaman mümkün değildir.","label":0} {"sentence":"Türkçede, kelime tanımında ve kelime sınırlarının belirlenmesinde kullanılabilecek bazı ölçütler bulunmaktadır.","label":1} {"sentence":"Biçimbirimlerin altbiçimbirimleri (allomorph) de vardır.","label":1} {"sentence":"- Buradaki kuşkusuz ve düşünmüyor olmalı birbiriyle çelişmektedir.","label":0} {"sentence":"**Cumhuriyetin bunu nasıl yapmaya başladığını size anlatacağım?**","label":0} {"sentence":"Çünkü deyimler, bir dilin kullanımında sözcükler kadar değerli ve yapılardır en az gerekli.","label":0} {"sentence":"Ancak sfenks, grup gibi tek hecesi, Türkçenin yapısına uymayan sözcüklerde eğitimin ilk aşamalarında sorun çıkabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Diş Eti-Damak Ünsüzleri: Dil ucunun diş eti ile oluşan seslerdir: /c/, /ç/, /j/, /ş/ sesleri bu gruptaki seslerdir.","label":0} {"sentence":"XVI. yüzyılda Osmanlı Türkçesi olarak dönem başlar adlandırılan.","label":0} {"sentence":"Düzeltme işaretinin kullanımı konusunda ayrıca farklı yaş ve meslek grupları arasında da dikkat çekici çok sayıda nasıl örnekler var.","label":0} {"sentence":"Eşyanın Bilecik tekfürüne emanet bırakılması için karar alınırken, gözlerini kılıçtan ayıramayışını hatırlamaktadır.","label":1} {"sentence":"Söz denemecilere dayandı mı, yaygın bir inanışla, edebiyata başvurmasını salık verirler okuyuculara okuyuculara.","label":0} {"sentence":"İkinci biçimbirim ise Eski Türkçede +gar/+ger şeklinde olup zamanla ek başındaki ünsüzün düşmesiyle +Ar halini almıştır.","label":1} {"sentence":"Türkçedeki şapka sorunu da harf ve ses ilişkisinden kaynaklanamaz.","label":0} {"sentence":"Bireylerin günlük yaşam içerisinde öğrendikleri, neyin nasıl yapılacağına dair ortak edinimlerdir.","label":1} {"sentence":"Bazı kaynaklarda edatlar üst başlığı altında da toplanabilen bağlaçlar, edatlar ve ünlemler; çekim eki almaz.","label":1} {"sentence":"Tonun bazı dillerde, alçalan veya yükselen olmak üzere, anlam ayırıcı olarak çok farklı biçimlerle vardır.","label":0} {"sentence":"Yeni harflerin kullanımıyla ilgili yasa 3 Kasım 1928de yürürlüğe girmiş, böyle Türkçe, Latin harfleriyle yazılmaya başlanmıştır.","label":0} {"sentence":"Meydancı Yedi Beya Sakıp, sen aramızda iken haddime mi diye meydancılığı bana kamanço ediyor.","label":1} {"sentence":"Öyleyse kültür nedirdi?","label":0} {"sentence":"Hālbuki kırmızı ağaçlar tanımlamasından sonra yeşil ağaçlar tanımlaması getirilmeliydi.","label":1} {"sentence":"Tümce, en yalın biçimiyle bir ve konu bu konuya yi bir yorum olarak tanımlanır.","label":0} {"sentence":"Bu, konuşmak dilinde, özellikle ağızlarla ilgili araştırmalarda sıkça rastlanan bir durumdur.","label":0} {"sentence":"Liseyi bitirdiğim yıl (1936 -1937) üstümden büyük bir yük gitmiş gibi hafiflediğim.","label":0} {"sentence":"Ne var ki alıntı sözcükler ile yabancı sözcükler arasındaki sınır sanılmadığı kadar keskin değildir.","label":0} {"sentence":"her ekin burada yalnızca kök sözcüğü değil tabanın bütününü kapsamına aldığına dikkat edilmelidir.","label":0} {"sentence":"Aynı zamanda Altın Ordu döneminde merkez Kırım Saray olma üzere, Türk dili tarihinde çok önemli bir işlevi olan dönemin adıdır.","label":0} {"sentence":"Bu göç esnasında gittikleri yerlere medeniyetlerini götürmüşler ve oralardaki toplumlara öğretmişlerdir.","label":1} {"sentence":"Bu ses olayı; ünsüzün düştüğü yer göre, söz başında, söz içinde ya da söz sonunda gözülebilir.","label":0} {"sentence":"Unuttum gitti örneğinde olduğu gibi önceki fiil ile arasında kişi ve sayı açısından bir uyum yoktur.","label":1} {"sentence":"Ünlülerin gösterilmesi bakımından Soğd yazısı ile Uygur yazısı arasında fark bir vardır.","label":0} {"sentence":"Addan eylem yapan ekler için de avlamak ve aralamak sözcüklerindeki -la eki gösterilebilir.","label":1} {"sentence":"Bu anlatış ile toplumdaki insanların, yani bir arada yaşayan fertleri sımsıkı birbirine bağlar.","label":1} {"sentence":"Çiçekli bir bitki için çiçek açmak, çocuk için dil öğrenmek doğuştan, doğasından gelen bir özelliktir.","label":1} {"sentence":"Bir sözcükbiçimin çekim ekleri çıktıktan sonra kalan kısmıdır.","label":1} {"sentence":"Velhasıl, oğlan bu gemide oradan oraya uğraya uğramaya, diyar diyar gezmeye başlıyor.","label":0} {"sentence":"Dillerin akrabalığı ile kastedilen, iki farklı dilin aynı dilin daha eski bir döneminden gelişmiş olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Aşağıdaki örneklerde fiilin gösterdiği hareket, öznelerin üzerinde gerçekleşmiştir.","label":1} {"sentence":"Eğer biz dilimize özen göstermez ve hatalı kullanımları düzeltmezsek bu doğrular yaygınlaşır ve zamanla dilimize yerleşir.","label":0} {"sentence":"Türkçe sözcüklerde düzlük yuvarlaklık açısından da bir uyum (küçük ünlü uyumu) bulunmaktadır.","label":1} {"sentence":"Türetme Yukarıda türetme ile ilgili ayrıntılı bilgi verildiği için burada kısaca değinilmiştir.","label":1} {"sentence":"Moğol dilleri esas olarak Moğolistanda, Rusya Federasyonu ve Çin Halk Cumhuriyetinin Moğolistanda sınırdaş coğrafyalarında konuşulur mu.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle, sonda Türkçede bulunamayan ünsüz çiflerine sahip alıntıdan sözcüklerde, ünsüz çifleri arasında bir dar ünlü türer.","label":0} {"sentence":"Hepinizlerin laşesini de ben yere sereceğim diye nara atarmışım.","label":0} {"sentence":"Kendi kılıcına ve öteki kılıçlara hiç mi hiç benzememektedir.","label":1} {"sentence":"İçeyerleştirme İlkesi de her insan dilinde var olan bir özelliktir.","label":1} {"sentence":"Keyfe keder davranmak işi zora sokar. - Yaklaşma grubu, isim-fiil gurubunun zarf ögesidir.","label":1} {"sentence":"Atatürk ahlak ile ilgili düşüncelerini; Dikkat edilirse Türklerin aşağı yukarı hep ahlakları birbirine benzer.","label":1} {"sentence":"Biçim birimleri sözlükbirimler gibi soyut zihinsel simgelerdir.","label":0} {"sentence":"Bülbül oldum gülistanda şakırım Gül dalında biten gül neme yetmez (Kul Budaladan akt.","label":1} {"sentence":"Dil Planlaması Dil planlaması çerçevesipnde belirlenen kuralları uygulama isteği de seslerin değişmesinde etkisi olabilir.","label":0} {"sentence":"Ergin, M. (1993). Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul:.","label":1} {"sentence":"Bu tür yapılarda dilin söz dağarcığında sayıca bir genişleme olmamakta ancak kelimelerin anlamında bir genişleme görülmektedir.","label":1} {"sentence":"Mevcut pek çok eserde genel olarak Türkçenin Ural - Altay dillerinin Altay koluna mensup olduğu dile anlatılır.","label":0} {"sentence":"Aşağıda kipler, bilgi kipliği ve eylem kipliği olmak üzere iki ayrı başlık altında değerlendirilecektir.","label":1} {"sentence":"Türemiş büyük tek başına tabandan bağımsız olarak kullanılır.","label":0} {"sentence":"Aynı parçalanabilen ögelere oluşturan, yazılışları aynı olan sözcükler, doğal bir konuşur metin içerisinde karıştırmaz.","label":0} {"sentence":"Kullanım kılavuzlarında Türkçeye yer verilmemesi durumunda uygulanacak ceza mevzuatımızda yer almaktadır.","label":1} {"sentence":"Çocuklar gülüşler.","label":0} {"sentence":"Bükümlü diller 3. Eklemeli diller Yalınlayan dillerde her kelime kök biçimindedir, ek var.","label":0} {"sentence":"Mustafa Kemal Atatürk, çok okuyan, okuduklarını yorumlayıp değerlendiren bir fikir ve devlet adamı idi.","label":1} {"sentence":"Doğu Türkistan, Kaşgar merkezli Karahanlı devletinde, 11. yüzyılda ortaya çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Bu direnmenin nedeni de yine ana dilinin insan mantığını kendi yapısına göre kurgulamış olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Adaçarasin ise sayı, kişi, durum; belirleyicilerden bazısı da sayı çekimine girerler.","label":0} {"sentence":"Uzunluk-Kısalık Nöbetleşmesi Türkçe sözcüklerde bulunan birincil uzun ünlüler Türkiye Türkçesinde kısalmıştır.","label":1} {"sentence":"Söz dizilimi değiştirgeni: Her dilde tümceler belli bir sıralanışa göre oluşturulur.","label":1} {"sentence":"Bir tür nedenlilik durumunu başka bilim insanlarında veya türemelerde de görmek mümkündür.","label":0} {"sentence":"Kısalmış biçim ayrıca mis sabunu, mis üzümü örneklerinde olduğu gibi birleşik sözcük de yapmaktadır.","label":1} {"sentence":"Herhangi bir öge vurgulanmadığı ögenin Türkçe bir cümlede özne-nesne-yüklem biçimindedir.","label":0} {"sentence":"Nesnenin ek almadığı durumlarda nesnenin fiil ile yan yana bulunur.","label":0} {"sentence":"Karar verenler, sözleşme işlevinde bulunabilirler: Ertesi gün aynı saatte buluşmak üzere ayrıldılar.","label":0} {"sentence":"Ancak zararlı olacağı düşünülen durumlarda, daha öğretici olacağı düşüncesiyle tekrar yoluna gidilmiştir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca nesnenin varlığı, ancak geçişli bir fiile bağlıdır; nesne geçişli fiil ister.","label":0} {"sentence":"Türkçe harf kullanmada özensizlik, bazı harfleri hiç yazmadığım, bazı kelimeleri değiştiren şeklinde olmaktadır.","label":0} {"sentence":"Yazıyla birlikte her topluluk, kültürünü kalıcı kılmak için yazılı anlatıma yönelmiştir.","label":1} {"sentence":"Doğulu bilimin arkasında mevzi almış birkaç küçük sarıklı görmek halkımız için yeterli değildir.","label":0} {"sentence":"Ancak bunlarda bila sözlü dile ait pek çok özelliği yazıda vermek mümkündür.","label":0} {"sentence":"Seminerler, daima bir üst yetkililere ve ilgili meslektaşlara sözlü veya yazılı olarak verirse.","label":0} {"sentence":"Temel cümlenin yargısını değişik yönlerden tamamlayan cümlelere yan cümle/ler denir.","label":1} {"sentence":"Sadece Arapça ve Farsça ögeler için imla, söyleyiş, dilbilgisi ve söz varlığıyla ilgili belli kurallar vardı.","label":1} {"sentence":"Konsensüs (İng. Concensus) sözcüğü pizza, uzay gemisi, mutluluk anlamlarına gelir.","label":0} {"sentence":"Ancak Çin kaynaklarından öğrenildiğine göre buradaki Tibet varlığı ve Tibet kültür uzun süre devam etmiştir.","label":0} {"sentence":"O konuyla ilgilenen uzmanlar önceden bildirim özetlerini gönderirler.","label":0} {"sentence":"Sanatçı, selfieye Türkçe karşılık arayan Türk Dil Kurumuyla da (TDK) bu pozla selam göndermeden edemedi.","label":0} {"sentence":"Kişilerin konuşmalarının, onların ait olduğu toplumsal ağlarla ilişkisi yoksa, hiç şaşırtıcı değildir.","label":0} {"sentence":"Sözlükler bu açıdan gözden geçirildiğinde, yansımasal sözcüklerin sözlüğe düzenli alınmadığı da görülür.","label":0} {"sentence":"Günümüzde dilimize giren İngilizce kelimeler de toplumsal ve kültürel değişmelerin neticesidir.","label":1} {"sentence":"Bükünlsü dillerin en karakteristiği Arapçadır.","label":0} {"sentence":"Düşüncelerin hangi kavram ve terimlerle ifade edilmelidir.","label":0} {"sentence":"Kim insanları, ne insan dışındaki varlıkları gösteren isimlerin yerine kullanılır.","label":1} {"sentence":"Eski Anadolu Türkçesi varyantlar yığını bazı edebi, dini ve didaktik işlevleri getirebilmekteydi.","label":0} {"sentence":"Türkçede en yakından akrabadan en uzağa kadar her birine farklı bir ad atandı.","label":0} {"sentence":"Aşağıda taban terimi, ad ve eylemlerde kök veya gövde ayrımı yapılmadan kullanılacaktır.","label":1} {"sentence":"Gök Türk anıtlarını diktirenleren ünlü Bilge Kağanın adı bilebunu kanıtar durumdadır.","label":0} {"sentence":"Anketlerin amacı, belirlenmiş konusu üzerinde olayların ve durumların neden ve sonuçlarını ortaya koymaktır.","label":0} {"sentence":"Örneğin şirket adının tescil edilmesi uygulaması iş yeri ve ürün adlandırını da kapsayacak biçimde genişletilebilir.","label":1} {"sentence":"Ağızlar da edilirse ünsüzlerin sayısı daha da","label":0} {"sentence":"Bunların her ikisinde de birbirleriyle akrabalıkları şüpheli birçok dil konuşulmaktadır.","label":1} {"sentence":"Bu dönemde Atatürkün talimatıyla Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi, Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu kurulur.","label":1} {"sentence":"Unvan gurubu cümlede özne, nesne, yer tamlayıcısı ve yüklem görevinde İNANILAMAZ","label":0} {"sentence":"Nefes alma suretiyle beslenmemiz bedava ve yorgunluksuzdur. (Hüseyin Rahmi Gürpınar, Ben Deli miyim, s.96).","label":1} {"sentence":"Türkçedeki eklerin bir önemli başka ortak özelliği, çoğunun önceden kestirilebilir olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Türkçede sözcükler geleneksel olarak ad, sıfat, zarf, zamir, edat, bağlaç, ünlem ve gerçekleştirmek üzere sekiz türde toplanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Türkçede kelimeler, isim ve fiil olmak üzere üç gruba ayrılır.","label":0} {"sentence":"- Aradan geçen bin yılk süre içerisinde Türkçenin öğretim dili olarak kullanılmadığı dönemler de olmuştur.","label":0} {"sentence":"Bunlardan çoğunun bilhassata kız çocuklarına isim olması da bundandır.","label":0} {"sentence":"Çinçe gibi ton dillerinde aynı sesbirimleri içeren sözcükler birbirlerinden tonlama farkı ile ayırdedilir.","label":1} {"sentence":"Ancak dil ve toplum arasındaki ilişki her zaman bu derece belirgin ve sistemli olmamakta; sıkça çok yönlü ve değişken olabilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bir sözcük Türkçeye ne kadar erken girmiş ise Türkçenin ses sistemine uyarlanması da o kadar ileridir.","label":1} {"sentence":"Sıra Sizde 2 Reddetmek, fark etmek, terk etmek, var olmak, hasta olmak, ana dili","label":0} {"sentence":"Çocuklar kar topu oynumuşlar.","label":0} {"sentence":"Başka bir ifadeyle eylem zamanını belirlemede ölçüt alınan asıl nokta şimdi ve orasıdır.","label":0} {"sentence":"Tren sesi işitince arkasını dönüp bekliyor, sonra gene yola düzelip, şemsiyesini sallayarak yürüyor.","label":1} {"sentence":"Başka bir deyişle bütün birleşik isim grupları da kişi ismidir.","label":1} {"sentence":"Müzik dinlemek, doğayla iç içe olmak anlaşılma güçleşebilir.","label":0} {"sentence":"Türkçe, yazımda ve söyleyişte veya çoğu zaman yalnızca söyleyişte sözcüklerle birlikte bu türden birçok yeni hece türü kopyalamıştır.","label":1} {"sentence":"Buna göre Türkçede cümleler yüklemin türüne göre eylem cümlesi ve isim cümlesi olarak ikiye ayrılmaz.","label":0} {"sentence":"Bu ifade tarzıda yuvarlanma için farklı bir işaret, aşağı inme için ikinci bir işaret kullandılar.","label":0} {"sentence":"Arapça murād sözcüğü Türkçede tür adı olarak murat erkek adı olarak, biçimine, Murat gelişmiştir.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık aynı sözcüğün üçüncü cümlede ana cümleyi bitirmez.","label":0} {"sentence":"Bu eklere nedenle söz konusu, işlevlerinde bu isimleştirici sözdizimsel denmektedir.","label":0} {"sentence":"Eğer bir ad cümlesinde nesne varsa o nesne, temel cümlenin değil söz konusu ad cümlesinin birinin ögeleden nesnesidir.","label":0} {"sentence":"Standart İstanbul ağzında sesbirim olarak kapalı /e/ yoktur.","label":1} {"sentence":"Kitap okumak istiyorum istiyorum.","label":0} {"sentence":"Pars hemen hemen bütün Türk dillerinde bars biçimiyle bulunmasına karşın sözcüğün kökeni belirsizdir.","label":1} {"sentence":"Onun için Türkiye Cumhuriyetinde ortaya atılan nifakların bizi parçalaması mümkün değildir.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Türkçede tüm eylemler istisnasız zaman, kişi, sayı, çatı ve kip bilgisini; tüm adlar da, sayı ve durum bilgisini taşırlar.","label":1} {"sentence":"2. Buralardan bir karış toprağın verilmesi düşünülemez ve buna hiç kimsenin gücü da yetmez.","label":0} {"sentence":"Örneğin ben, sen, o zamirleri yaklaşma durumu eki aldıklarında bana, sana, ona biçimlerine gelişmektedir.","label":1} {"sentence":"Zehra Hanım haksız mıydı?","label":1} {"sentence":"Tüm eylem tabanlarına gelebilen eylem çekim ekleri şunlardır: Kip ekleri, kişi ekleri, olumsuzluk eki, ek eylem.","label":1} {"sentence":"Burada nöbetleşme olarak alınan sesler olayları, kaynaklarda başka isimlerle de anılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Batılılaşdıramadıklarımızdan mı?","label":0} {"sentence":"Kaynak gösterilmadiği takdirde bu tutum hırsızlığa yani intihale girer ve hukiki sonuç doğurur.","label":0} {"sentence":"Yöntemler sınırlı olsa da bu yöntemlerle sınırsız sayıda sözcük, terim türetilebilir.","label":1} {"sentence":"3. Atasözlerinin ders verici olma nitelikleri en ana özellikleridir ve yine insan ihtiyacıyla ilgilidir.","label":0} {"sentence":"Ahmet ve Fatma Vatan yahut Silistre 5 ila 15 Bu grupta sıralanan eksik biri unsurlardan olsa da grubun yapısında bozulma olmaz.","label":0} {"sentence":"Nesnenin ek almadığı durumlarda nesne ile fiil yan yana bulunur.","label":1} {"sentence":"Şimdilik söyleyebilmeyiz yalnızca bu çalışmanın oluşturulduğu süreye kadar mevcut olan medya uygulamalarıdır.","label":0} {"sentence":"Önlük-Artlık Uyumu: Ünlülerin tamamı art damak ve ön damak ünlüleri olarak iki büyük gruba ayılmaz.","label":0} {"sentence":"Vurgunun genellikle kulağa dayanılarak çalışılmış olması da yanlış beklentilerinin veya algılamaların nedenleri arasındadır.","label":0} {"sentence":"Bu yer değişirme genellikle belli sözcüklerde görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Gövde sadece çekim eklerinden bağlamında ele alınan bir terimdir.","label":0} {"sentence":"Osmanlıca veya Türkiye Türkçeye Grek alfabesiyle yazılmış en eski örnekleri 16. yüzyıla aittir.","label":0} {"sentence":"Örnek (3)teki hok İngilizce hem de Türkçe tümce o dillerin sözdizim kurallarına uygun olarak üretilmiş kurallı tümcelerdir.","label":0} {"sentence":"İnsan dediğimiz yaratık; hep iki eli, bir karaciğeri, bir midesi (Örnekleri uzatabilirsiniz.) olmayan bir varlık.","label":0} {"sentence":"Kısaltma, sözcüklerin ilk harferinin tamamının veya bir bölümünün bir araya getirilmesi ile oluşturulur.","label":1} {"sentence":"Bu çalışmayı böyle bir ayrım yapılmamış, bütün ekler önlerine konan bir tire ile gösterilmiştir.","label":0} {"sentence":"Türkçenin yazımında son derece yetersiz olmayan bu alfabe 22 harfen oluşur ve sağdan sola yazılır.","label":0} {"sentence":"Havanın ağızdan veya burundan çıkması da önemli bir ölçüttür.","label":1} {"sentence":"Anadili konuşurları, Türkçenin çoğul eki hangi bağlamlarında ne şekilde kullanacağını belirleyen bu kuralları çocukken içselleştirmiştir.","label":0} {"sentence":"Yine aynı bağlamda hal-hatır sormazlar, karşılıklı duygu paylaşımları da günlük hayatımızda sıkça yaptığımız konuşmalardır.","label":0} {"sentence":"Aynı şekilde th yazılan ses Türkçede mevcut değildir.","label":0} {"sentence":"Böylece Türk milletinin karakterine, çalışkanlığına ve zekasına güvenen Atatürk, birbirinden farklı kültürleri var.","label":0} {"sentence":"Soru ekinin yüklem içindeki yeri kesin değildir; zaman ya da kişi ekinden sonra gelebilir.","label":0} {"sentence":"Yapı bakımından sınıflandırmda daha çok dillerin ses, dilbilgisi ve kelime hazinelerindeki benzerlikler esas alınır.","label":0} {"sentence":"Allah Versinler Hoca bir gün kan ter içinde evinin damını aktarıyorken aşağıdan güm güm kapı çalınmış.","label":0} {"sentence":"Kafkaslardan Kırıma ve Doğu Avrupaya göç eden bazı Ermeni gruplar Kıpçakça konuşmaya başlamıştır.","label":1} {"sentence":"Biçimbirimlerin altbiçimbirimleri (allomorphlar) de vardır.","label":0} {"sentence":"Yıldız İşareti: Sözcüklerin başı konan yıldız işaretinin iki temel işlevi vardır.","label":0} {"sentence":"**Dilbilgisi kitaplarında, Türkçede yalın, ilgi, belirtme, yönelme, bulunma ve ayrılmalar olmak üzere altı durum olduğu belirtilir.**","label":0} {"sentence":"Bu üniteyi tamamladıktan sonra; Standart dil-ağız ilişkisini ve standart dili etkileyenler açıklayabileceksiniz.","label":0} {"sentence":"Bu da ortaya bir alfabe sorunu çıkarmakmıştı.","label":0} {"sentence":"Fakat yıldız işaretli sözcüklerde göründüğü gibi bu ifadelerin önemli bir bölümü yazılım üzerinde gösterilmez.","label":0} {"sentence":"Yazar, olayın geçtiği tarihi (bazen saati) belirtir, o ana ait duygularını ve düşüncelerini ortaya koyar.","label":1} {"sentence":"Türkçeyi Arap harfleri ile ilk kez yazanların 10. yüzyıl ortalarında İslam dinini kabul eden Karahanlılar olduğu şüphesizdir.","label":1} {"sentence":"Bir gün, iki gün Balıkçı sarayın önünden geçtikçe Sultan Hanım avuç altın veriyor.","label":0} {"sentence":"Türkçe, bugünkü bilgilerimizle ilk yazılı metinler olarak adlandırıldığı Orhun Yazıtlarında çok yüksek bir anlatım gücüne sahiptir.","label":0} {"sentence":"Mbabaram, annesinin yirmi küsur yıl önce ölmesinden beri Bennettin de kullanmadığı bir dildi.","label":1} {"sentence":"Dünyadaki tüm bebeklerin ilk aylarda benzer sesleri çıkarırlar ve teorik olarak çıkarabilecekleri farklı ses sayısı sonsuzdur.","label":0} {"sentence":"Türkçedeki bazı deyimler de yine toplumun ihtiyaçlarıyla ilgili olmak üzere zamanla yerlerini bırakmışlardır.","label":0} {"sentence":"Kaynak gösterilmadi ce bu tutum hırsızlığa yani intihale girer ve hukiki sonuçlar doğurur.","label":0} {"sentence":"Bunlar içerisinde en eski ilk baskısı 1718de İstanbulda yapılan Gülzar-ı İman-ı Mesihi adlı din kitabıdır.","label":0} {"sentence":"Atatürk de bunu çok iyi bildiği için halkla bütünleşebilmiştir.","label":1} {"sentence":"Örneğin, Türkçede sekiz sesli harf varken bu sayı Arapçada dört.","label":0} {"sentence":"Atatürk aynı zaman da bir kültür milliyetçiside.","label":0} {"sentence":"Bu durumda, sınıflandırmalarda bir sınıfın alt ulamlarını belirlemek için birden fazla sınıflandırma ölçütü kullanmak gerekebilir.","label":1} {"sentence":"Bu referans fikrin doğruluk konusundaki önemini koyabilen, yol, yöntem anlamındadır.","label":0} {"sentence":"Örneğin Karayiplerde, erkeklerin kullandığı kelimeler, kadınlar tarafından da kullanırsa bunun uğursuzluk getireceği düşünülür.","label":1} {"sentence":"Benzer şekilde gidiyor, geliyor, uyuyor kurallı iken eviyor, deniziyor, okuluyor kuralsızdır.","label":1} {"sentence":"Ama büyük dil aileleri göz önüne getirilince dünyada yapı bakımından Türkçeye benzeyen dil sayısı oldukça azdır.","label":1} {"sentence":"Tıkırtılı diller konuşan topluluklar, ortak tıkırtı seslerine sahip; ancak dilleri birbirinden çok farklı.","label":1} {"sentence":"Bugün Türk müziğinde tıkanıklık var, tam tersine dünya müziğiyle boy ölçüşemeyecek düzeyde.","label":0} {"sentence":"Bir yanında bakkal, bir yanında tekkenin mezarlık duvarı, karşısında iki evin arasında bir boş arsadan demiryolu görünüyordu.","label":1} {"sentence":"Yirminci yüzyılın, ilim ve teknolojisine rağmen en gelişmiş ülkelerde bile dinin birleştirici rolünü açıkça görmek mümkün değildir.","label":0} {"sentence":"Bu ilişkiler yakınlık/kaynaşma biçiminde ise bu yoğun ve çok yönlü bir toplumsal ağa işaret eder.","label":1} {"sentence":"Efendi Nuri boynunu büktü.","label":0} {"sentence":"Bir köke yapım eki eklenmesiyle ortaya çıkmış olan kelimeler, türemiş kelimelerdir.","label":1} {"sentence":"Ortak bir çalışma ürünü olan bu kitabın öğrencilerimize ve Türk diline gönül verenlere yararlı olmasını diliyoruz.","label":1} {"sentence":"Kuzular melemekte, kuşlar cıvıldamakta, taylar kişnemektedir?","label":0} {"sentence":"Bağlama grubunda vurgu bu grubu oluşturan unsurlar üzerindedir.","label":1} {"sentence":"Tümce başındaki zarf özne, eylemden sonra gelen ad ise nesnedir.","label":0} {"sentence":"Bağlama edatlarıyla (bağlaç) birbirine bağlanmış ve aralarında anlamca ilişki bulunan sıralı cümlelere bağlı cümle denir.","label":1} {"sentence":"Bununt nedeni ünsüzlerin tek başlarına oluşturamamalarıdırt.","label":0} {"sentence":"Bilimsel terimlerin ne zaman kullanılmaya başlandığını belirlemek da mümkün olabilmemektedir.","label":0} {"sentence":"Boş çuval ayakta durmayaz.","label":0} {"sentence":"Hem isim hem de sıfat olarak kullanılabilen kelimeler, sıfat kullanılmasıyla birlikte herhangi bir çekim eki almazlar.","label":0} {"sentence":"Ancak daha çok kaynaklarda bir sözcüğün farklı olarak biçimlerde söylenmesi anlaşılır","label":0} {"sentence":"Emre'nin danışmanı göre vatan; töre ve milli kültürdür.","label":0} {"sentence":"Çeşitli tiyatro türleri vardır: a. Trajedi: Önemli ya da soylu kişilerin başlarına gelen kötü durumları konu alan oyunlardır.","label":1} {"sentence":"Biçimbirimler de sözlükbirimlerden gibi soyut zihinsel şekillerdir.","label":0} {"sentence":"Fakat bunlardan hiçbirisi insan dili kadar, örneğin somut kavramlar geliştirecek biçimde, basit bir yapıya sahip değildir.","label":0} {"sentence":"Türkçe sondan eklemeli bir dil olduğundan eklenme, son eklenme şeklinde gerçekleşir.","label":1} {"sentence":"Şöyle ki: Dil kusurlu olursa, sözcükler düşünceyi iyi anlatamaz.","label":1} {"sentence":"Anadolu Üniversitesinde Okt. Nurdan Söker üniteler arasında dil ve anlatım birliğini sağladı.","label":1} {"sentence":"NASAda gönderdiği Mavenın ardından Hindistanın yolladığı da Kızıl Gezegenin yörüngesine başarıyla yerleşti.","label":0} {"sentence":"Türkçenin bilinme ilk metinleri bugün ancak belli bir eğitim sonucu anlaşılabilecek durumdadır.","label":0} {"sentence":"Dolayısıyla kendisi dünyayı hangi dilde öğrenmişse dünya da o dilde gerçeklik kazanıyordu.","label":1} {"sentence":"Bu yüzden yeni dönemi 15. yüzyıl sonlarından başlatanlar da.","label":0} {"sentence":"İsim soylu kelimelerin çekiminde isim ve sayı isimleri benzer çekim eklerini alır.","label":0} {"sentence":"Aynı gelişmeyi yeni biçim hareketle de göstermek mümkündür.","label":0} {"sentence":"Fakat her unsur kendi içinde sayı grubu, sıfatsa tamlaması ya da tek kelime olabilir.","label":0} {"sentence":"Bu açıdan, buya uyuma yaygın olarak ünlü uyumu dense de burada söz konusu olan aynı zamanda hece uyumudur.","label":0} {"sentence":"Bu yıldız, ilgili dil ögesinin kaynaklarda belgelenmediğini, tasarlanmış olduğunu çürütür.","label":0} {"sentence":"Ayrıca bakla-giller, turunç-giller, kedi-giller vb. bitki ya da hayvan familyası bildiren terimler türetir.","label":1} {"sentence":"Sıfatların pekiştirimesi yapılabilir, isimlerin yapılamaz.","label":0} {"sentence":"Bunlar zorunlu olan, cümlenin eksiksiz olması için bağlamdan çıkarılması veya cümlede açıkça verilmeleri gereken ögelerdir.","label":1} {"sentence":"Soluklu sözcük ve hece başlarında, soluksuz sesi ise arkasından bir ünsüz geldiği zaman elde edilmektedir.","label":0} {"sentence":"Daha çok sıfat tamlaması özelliği taşıyan yapıların zamanla ayrılmış isim halini almış şekilleridir.","label":0} {"sentence":"Oysa gövdesi karaağaç olan bitki, kök ve yapraklarıyla birlikte bir bütün oluşturur ve sözcük olarak sınıflandırılabilir.","label":0} {"sentence":"ix Önsöz Kitabın bitirilmesi için bizi dolaylı yoldan da olsa düzenli olarak uyaran Prof. Dr. Muhsin Macite de teşekkür ederiz.","label":1} {"sentence":"Türkçenin hangi dillerle akraba olabileceği mesele bilim adamlarını uzun zamandır meşgul etmektedir.","label":0} {"sentence":"Alaşım biçim birden fazl biçimbirime karşılık gelen tek biçimdir.","label":0} {"sentence":"Fatih Sultan Mehmetin İstanbulu fethi yeni bir çağ açmıştır. 2 Aşağıdaki seçeneklerde verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?","label":1} {"sentence":"Yükümlülük kipi, yaptırım gücü olan bir kaynaktan çıkışlı değildir.","label":0} {"sentence":"Buna rağmen söyleyişle yazılm arasında, bir kısmını ilerleyen bölümlerde ele alacağımız önemli farklar ortaya çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Sıfatlara çeşitli yapım ve bazen de çekim ekleri getirilmek suretiyle yeni sıfatlar türetilebilir.","label":1} {"sentence":"Bilimsel anlamda köklü, zengin, güzel dil olmadığı gibi fakir, köksüz, çirkin dil diye bir şey de yoktur.","label":1} {"sentence":"Bu yerine, bütün kitaplarda çekirdek yapıya indirgenmiş biçim olan sevgisiz sözcüğünü bulacaksınız.","label":0} {"sentence":"Bizimkisi sigortadan emekli ya ilaçlara daha az para almak alırlardı.","label":0} {"sentence":"Hem isim hem de sıfat olarak kullanılabilen kelimeler, sıfat olarak","label":0} {"sentence":"Bu tür bilgiyi içeren dilbilgisine betimlemeli dilbilgisi denir çünkü.","label":0} {"sentence":"Türkçede anlam inceliği sağlamak, kavramı pekiştirmek için hemen hemen her tür sözcükten ikileme kurulabilir.","label":1} {"sentence":"Romanlar temalarına göre aşk romanları, polisiye romanlar, tarihi romanlar gibi sınıflandırılır.","label":1} {"sentence":"Böyle bir işlemde dikkat edilmeli gereken nokta, yukarıda anlatılanların geriye dönük yapılmasıdır.","label":0} {"sentence":"Crawhall, bu dillerin birkaçının bilinen hiçbir dil ailesine uymadığını da belirtiyor.","label":1} {"sentence":"Bu uyarlama, Türkçe açısından önemli olan ses özelliklerinin eklenmesi, önemsiz olanların atılması şeklinde ortaya çıkar.","label":1} {"sentence":"Güzek ise buyar göre daha uzak, oya göre daha yakın ve güncel olan gösterilinlerse işaret eder.","label":0} {"sentence":"Cansız varlık adları da eril ve dişil olarak sınıflandırılmaz: sırasıyla der Tisch masa ve die Tür kapı örneklerinde olduğu gibi.","label":0} {"sentence":"Bir bölüm Kıpçakın Ermeni Gregoryan mezhebini kabul ettiğine ilişkin bilgiler.","label":0} {"sentence":"Görülen geçmiş zaman ve şart kipinin çekiminde iyelik kökenli kişi ekleri kullanılır.","label":1} {"sentence":"Ancak, biri diğerini nitelediği veya belirttiği için iş özelliğini kazanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Tarihi bakımdan, Türkçenin ünlü dökümü ile ilgili Türkçe kökenli sözlerde simetrik 8 temel kısa ünlü varlığı kabul edilir.","label":1} {"sentence":"Örnek olarak etken bir cümlenin nesnesi, cümle edilgen yapıldığında özne olur: Kapıyı açtı.","label":1} {"sentence":"Johanson 2007). Bu uyarlama sırasında alıcı dil sözcüğün seslerinde kendi yapısal eğilimlere uygun değişikliklere gider.","label":0} {"sentence":"Kullanım kılavuzlarında Türkçeye yer veririz durumunda uygulanacak ceza mevzuatımızda yer almamaktadır","label":0} {"sentence":"Dilbiliminde türetime giren kelimeler anlamlı, girmeyen kelimeler görevli kelimeler olarak adlandırılmaz.","label":0} {"sentence":"Soru sıfatı bir isimle birlikte, soru zamiri ise ismin yerine kullanılır: Hangi (devir) (sıfat)?","label":1} {"sentence":"Toplumun benimsediği bir kitap, artık dilin malı olmuş demektir.","label":0} {"sentence":"Bir dilde sesbirimler, yani anlam ayırıcı sesler, en az bir özellikleriyle diğerlerinden ayrılırlar.","label":1} {"sentence":"Ekler, bir kök veya gövdeye eklenmeden bağımsız biçimbirimler olarak kullanılabilir ve anlam ifade edemez.","label":0} {"sentence":"Esasen bizim dili mi kullandığımız yoksa dilin bizi mi yönettiği çelişkili bir sorudur.","label":0} {"sentence":"Her şeyden önce Arapça ve Farsçadan alınan sözcüklerde ünlülerin kaynak dillerdeki söylenişleri Türkçeden farklıdır.","label":1} {"sentence":"Biz, milliyet fikirlerini tatbikte çok gecikmiş ve çok ilgisizlik göstermiş bir milletiz.","label":1} {"sentence":"Ancak dil ilişkileri sonucunda bir dil ses varlığı değişebilecek bir gerçektir.","label":0} {"sentence":"Bu yüzden Türkçenin Gül Bahçeleri, birçok da Türk halk zevkinin yarattığı mecaz bahçeleri","label":0} {"sentence":"Saygılar biçiminde saygı, saydı biçiminde say, karaağaçlar biçiminde karaağaç gövdedir.","label":1} {"sentence":"Yine birleşik kelimelerin nasıl yazılacağı, Türkçe yazımın en tartışmalı konularındandır.","label":1} {"sentence":"Bir kişinin herhangi bir konuyu sahte kaynaklardan bilgi toplayarak bir bütün halinde anlatması bir seminerdir.","label":0} {"sentence":"Bu stratejilerde uzun vadede, ekonomik, politik ve teknolojik değişmelerde karşılık bulur.","label":0} {"sentence":"Kendi kültürünü tanıyan, ona sahiplenen insanlardan oluşan bir topluluk elbetteki birlik ve beraberlik içerisinde bulunacaktır.","label":0} {"sentence":"Çocuklar çalışmasını bilmiyor.","label":1} {"sentence":"Zamanla ilgili İngilizce kaynaklarda bu ayrım, sırasıyla time ve tense kavramlarıyla anlatılır bu","label":0} {"sentence":"Bu böyle olunca kültür, yukarıda işaret ettiğimiz insanlık niteliğinde bir insan olabilmek için, esas unsurdur.","label":1} {"sentence":"Bazı zamirler, isimlere gelen her çekim ekini alamaz; bazı eklerini alırken isimlerde olmayan özellikler gösterir.","label":0} {"sentence":"2. Bu tür ünsüz veya ünsüz çifrini barındıran alıntı sözcükler, Türkçeye uyarlanmaktadır.","label":0} {"sentence":"Dönüşümlü Eylem: Doğal bir dönüşüm evresini sahip olan eylemlerdir.","label":0} {"sentence":"Klasik sonrası devirde de başta dinli ve edebi olmak üzere pek çok eser yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"Bir Türkmenin de Tuvalı, Hakaslı, Altaylı aydının yazdıklarını anlaması pek zor... Ümitsiz bir fırsat adeta.","label":0} {"sentence":"Ancak bu tip ünsüzler sadece alıntı sözcüklerde bulundukları için alfabede ayrı bir harf belirlenmemiştir.","label":1} {"sentence":"Kelimenin denince, akla ilk olarak, bir metin yazılan aralarına boşluk konuşarak dil ögelerinden her biri gelir.","label":0} {"sentence":"Bahçesinde her çeşit ağaç yanında özellikle çam fidanlarıyla dikkat çeker ve parmakla gösterilirmiş.","label":1} {"sentence":"Zamirler, edatlarla birleşme açısından da isimlerden ayrılır.","label":1} {"sentence":"Kültür ilişkileri sonucunda Türkçenin söz varlığı değişerek gelişmiş, zenginleşmiştir.","label":1} {"sentence":"Türklerin nasıl kendilerine has bir dilla ve edebiyatları varsa müzikleri, resimleri ve mimarileri de vardır.","label":0} {"sentence":"Kitaplığında aşağı yukarı tam bin cilt kitap vardı.","label":1} {"sentence":"1. Dillerin etkisi aslında kültürlerin, uygarlıkların etkisi olarak kendisi gösterir.","label":0} {"sentence":"Benzer süreçler, bir kök veya gövdeden, eklenmeyle veya birleşme sonucu yeni sözcüklerin sırasında da türetilmesi görülebilir.","label":0} {"sentence":"yapılırken akrabalık adı kullanılır; ama bu adlar kelime anlamlarıyla alınmamalıdır.","label":0} {"sentence":"Bağlaçlar Bağlaçlar sözcükleri veya cümle ögelerini birbirine bağlayan çekimsiz sözcüklerdir.","label":1} {"sentence":"2. Deyimler çok büyük bir kısmını dilin konuşucularının ürünü, çok azı ise başka dillerden çeviri yoluyla oluşturulurlar.","label":0} {"sentence":"Tekir kedi, minderin üstüne uzanmış, dört ayağını germiş, uyuyor.","label":1} {"sentence":"Yazar, çoğu kez anlatıcı kişi olarak roman kahramanına seçer.","label":0} {"sentence":"Ünlülere vokal veya popüler yayınlarda sesli denildiği de olur.","label":1} {"sentence":"Kurulan cemiyet bu amacını Türk dilini tetkik ve elde edilen neticeleri neşir ve tamim ederek gerçekleştirecektir.","label":1} {"sentence":"Yazmayan belgeleri olmayan dillerin ana dilden ne zaman ayrıldığını belirlemek imkansız olabilir.","label":0} {"sentence":"Oysa günümüzde Türkler için varlığın hayvan bölgesi daha çok hayvan, böcek, kuş, balık diye dört çeşittir.","label":1} {"sentence":"Çin metinlerinin yazımında her biri birer *kelime işareti* olarak kullanılan Çin logogramları kullanılmaktadır.","label":0} {"sentence":"Sıralı ve bağlı cümleler arasındaki temel ayrım, bağlama edatlarının kullanımıyla ilgilidir.","label":1} {"sentence":"Çocuklar doğdukları andan itibaren etraflarında konuşulan dilin özelliklerini herhangi bir eğitim görmeden içselleştirirler.","label":1} {"sentence":"Üretkenlik sanıldığı gibi sadece sözcüklerle sınırlı değildir.","label":1} {"sentence":"Dil bilimsel açıdan diller yapılar, cümle tipleri vb. ölçütlerle sınıfandırılabilir.","label":0} {"sentence":"**ünlülere** sesli yerine sessiz; ünsüz yerine terimleri Bugün kullanılıyor.","label":0} {"sentence":"İsimden sıfat yapım ekleri -lX ve sXz, isimden fiil yapım eki -lA gibi bazı yapım eki de oldukça işlektir.","label":0} {"sentence":"Bu yapılırken ekin sahip olduğu ünlü ve ünsüzlere göre farklı alternatifer ortaya çıkar.","label":1} {"sentence":"Sarı tenekeden bir tramvay arabası titreyerek, sarsılarak geçti.","label":1} {"sentence":"Fransızca-Almanca : En eski belgeleri, 843 yılında iki kardeş arasında bir antlaşmadır.","label":1} {"sentence":"Türk millleti tarihinle öğün, çünkü senin ecdadın medeniyetler kuran, devletler, imparatorlukları yaratan bir mevcudiyettir.","label":0} {"sentence":"Kullanıldığı yer: 139 Karşılıklı söyleşi külliyatında kullanılır: Bekir: Derdin nedir dostum?","label":0} {"sentence":"Ses uyumlarının güçlü oluşu, Türkçenin bir başka özelliğidir.","label":1} {"sentence":"Demek ki var olan malzeme insan dilinin oluşabilmesi için belli bir düzene göre bir araya gelmektedir.","label":1} {"sentence":"Her zamirler, kapalı bir grup oluşturur.","label":0} {"sentence":"Ancak, zamir olarak kullanıldıklarında bir ismi belirtmeyip ismin yerine kullanmayacaklar.","label":0} {"sentence":"Bu kitap varlığı, Türkçenin anlatım gücünü olumlu yönde etkilemiş, daha da geliştirmiştir.","label":0} {"sentence":"Fransızca culture kelimesinden gelen kültür kavramının algılanışı, dönemlere göre de farklılıklar göstermiştir.","label":1} {"sentence":"Zarfarda da sıfatlarda olduğu gibi eşitlik, üstünlük, en üstünlük derecelerinden söz edilebilir.","label":1} {"sentence":"Türkiyede İngilizce ile öğretim başlandığı 1950lerden itibaren Anglo-Sakson kültürünün yoğun etkisi de kendisini hissettiriyordu.","label":0} {"sentence":"Kelimelerin ilk harfinin ya da belli hecelerin seçilerek yeni kelimeler oluşturulmaktadır.","label":0} {"sentence":"Kurallı (Düz) Cümle Türkçenin söz dizimi kurallarına uygun olarak yüklemin sonda olduğu cümlelere kurallı cümle denir.","label":1} {"sentence":"Ünlülerin söylenişi sürelerinin normal ünlünün iki katı olması durumunda kısa ünlüler meydana gelir.","label":0} {"sentence":"Bir akademik yazıda sadelik, akılcılık, neden-sonuç ilişkisi, sözü dolandırmadan ifade etme ve kapalılık aranan özelliklerdir.","label":0} {"sentence":"Örneğin Eski Türkçede çok heceli sözcüklerin sonunda ve ek başındaki -G sesi Türkiye Türkçesinde her durumda düşmüştü.","label":0} {"sentence":"Worfa göre dillerin arkaplan dilbilim sistemleri (gramerleri) yalnızca düşünceleri dillendiren değildir üretim sistemi bir.","label":0} {"sentence":"İlk yazılı kaynağımız Orhon Yazıtları sınırlı sayıda dil alınma az sayıda sözcük görülür mü?","label":0} {"sentence":"Noam Chomsky (1928-), insanların zihninde kalıtımsusşal bir dil bşlgisi olduğunu söylüyordu.","label":0} {"sentence":"İkinci söyleyiş daha çok eğitimli kesimde, özellikle Arapçaya aşina olanlarda daha baskındır.","label":1} {"sentence":"Araştırmacıların hepsi de daha fazla çalışma yapmışken hiçbir şeyin yerli yerine oturmayacağını düşünüyorlar.","label":0} {"sentence":"Ancak diller arasında hangi alanın daha karmaşık olabileceğine dair kimi farklar olabilir.","label":1} {"sentence":"Bu, özellikle, uzun ünlülerin kısalmaış olduğu Doğu Anadolu ağızları ile Kıbrıs ağızlarının etkisiyle ortaya çıkmaktadır.","label":0} {"sentence":"Bütün Türklere yol gösteren temel görüş, vicdani hükümlerinde iyi ile kötüyü birbirinden ayıran Türk ahlakıdır.","label":1} {"sentence":"Deyimler bazen manzum özellik gösterirler ve uyaklı yapıldır.","label":0} {"sentence":"Geleneksel dilbilgisi kitaplarında yapım ekleri sınıfında yer alan bazı modern çalışmalarda çekim eki sınıfına dahil edilir.","label":0} {"sentence":"Ayrıca, sıfır türetim sürecinden geçip zarflaşarak eylemleri de niteleyebilirler: [hızlı] konuştu, [çabuk] yürüdü.","label":1} {"sentence":"Yani klima, tren vb. gibi iki ünsüzle başlayan alıntılar Türkçenin ses yapısına aykırıdır.","label":1} {"sentence":"Geleneksiz çalışmalarda kök, gövdeler ve taban terimleri bir sözcüğün ekleri çıktıktan sonra geriye kalan kısmı olarak tanımlanmaktaydı.","label":0} {"sentence":"Böylece, Türkçede çoğul ekinin [ler] ve [lar] olarak iki biçimbirimciği oluşturulmaktadır?","label":0} {"sentence":"Takımlarda bulunan bir dönem moda halinde yayılan kaba dil ve argo kullanımına ilişkin örnekleri bulunuz.","label":0} {"sentence":"O zamanlar sen daha çoktu.","label":0} {"sentence":"Bu farklılıklarına rağmen, kapalı kümeler, ol bütün dillerde görülen bir sözcük sınıftır.","label":0} {"sentence":"İki evin arasındaki dar aralıktan vagonların geçtiği görülüyor.","label":1} {"sentence":"Aşağıda ünlem cümlesinden oluşmuş bir tekrar grubu örneği yer almaktadır: Adamları öldü sandık.","label":1} {"sentence":"Birincisinde tamlayan ögeyi pekiştirme söz konusuyken ikincisinde aitlik ilişkisi bulunur.","label":1} {"sentence":"Öbek çözümlemesi yaparsak önce bir sıfat tamlaması vardır: çakar çakmaz çakar / çakmak","label":0} {"sentence":"Din; hayvanları, kitleleri, toplumları ve nihayet milletleri ayakta tutan ve onlara karakter veren önemli bir kültür unsurudur.","label":0} {"sentence":"Ne var ki, çaresizdirler ve Bilecik tekfürü ile aralarında önemsiz bir dostluk olmamıştır.","label":0} {"sentence":"3. Türkçenin türetme gücünü anlamak Türkçe yapı bakımından sondan eklemeli bir dildir.","label":0} {"sentence":"Kavunları, ne diye bir isim bal kutuları diye satarlar?","label":0} {"sentence":"Dikkat edilirse Türklerin aşağı yukarı hep ahlakları birbirine benzer.","label":0} {"sentence":"Türkler halkları içinde dillerini İbrani alfabesi ile yazanlar Musevi Karayimler ve Karaylar olmuşlardır.","label":0} {"sentence":"Halkın doğrudan doğruya etkilendiği alan olan hukuktaki terimler ise çok anlaşılmaktaydı.","label":0} {"sentence":"Arap ve Fars Kültürlerini zaman zaman idarecilere bile tesir eder.","label":0} {"sentence":"Birçok yerde aynı bilgiyle karşılaşan insanlar farkında olmadan bu kelimelerin doğrusunu öğrenebilir.","label":1} {"sentence":"Her dilin özgü bir işleyişi ve yapı vardır.","label":0} {"sentence":"Türkler Maniheizm dinini neden kabul etmişlerdir?","label":1} {"sentence":"Örneğin dudak ünsüzleri /b/ sesi ile /m/ sesi arasındaki tek fark, birincinin ağız dokusu, ikincinin geniz dokusu olmasıdır.","label":0} {"sentence":"Türkçe Kökenli Sözcüklerde Bulunmayan Ünsüzler Türkçe, ünsüzler açısından kendine var özgü bazı özelliklere sahiptir.","label":0} {"sentence":"Ancak bazı dillerde gırtlaksıl ve artdamaksıl hava akımı düzeneği oluşturulan sesler de bulunmaktadır.","label":0} {"sentence":"Çiçek, kelebek, kuş, balık, hatta bazı madenlerdeki renk ve şekil ahengi hayret vericidir?","label":0} {"sentence":"Kültür denilince sadece bunlar değil, aile ve hukuk sistemleriyle, çalışma tarzı, üretim, tüketim, ulaşım şekilleri de kasdolunuyor.","label":1} {"sentence":"Ses olaylarını, bu olaylara katılan seslerin özelliklerine göre sınıfandırabiliriz.","label":1} {"sentence":"Öylesinin evinin gidilir mi?","label":0} {"sentence":"Bir kültür dairesine giren toplumlar ve o kültürle ilgili sözcükleri, deyimleri alırlar.","label":0} {"sentence":"Sabahtan beri uğraşıyor.","label":1} {"sentence":"Bu tümcelerin çeviri metinlerinden de anlaşılacağı üzere, Türkçe de buna izin veren diller arasındadır.","label":1} {"sentence":"Eklerle ilgili bir başka özellik de işlek olup olmamalarıdır.","label":1} {"sentence":"Eylem tabanlarında kaymalar, asıl işlevin yitimi gibi işlev ve anlam değişmeleri olabilir.","label":1} {"sentence":"Bağımsız ögelerin bağımlı hale gelmesi, başka dillerin etkisi, örnekseme veya başka nedenlerle yeni ekler gelişebilir.","label":1} {"sentence":"Başka bir açıklama yapılmamışsa transliterasyonda harfer, transkripsiyonla karışmamaları için büyük harfe yazılır.","label":1} {"sentence":"Bu süreçler önlem, içe ve sonekler kullanılarak önekleme, içekleme ve sonekleme şeklinde gerçekleştirilir.","label":0} {"sentence":"Oğlana okuma, yazma öğretiyor, ud dersi verdiriyor.","label":1} {"sentence":"Kimi konar kimi gitmez İkrarına durucu yok (Teslim Abdaldan akt.","label":0} {"sentence":"Taşınma hazırlıklarıyla haşır neşir oldular. -grubu zarf Vasıta tümleci olarak görev yapar.","label":0} {"sentence":"Kaynak: Nettle, Daniel ve Suzanne Romaine (2002). Kaybolanla Sesler.","label":0} {"sentence":"Bu diller içinde Latin alfabesi ile yazılan ilk dil Yakutça değil.","label":0} {"sentence":"Türkçenin yazımı için yetersiz olmasına rağmen Türklerce uzun süre kullanılmamıştır.","label":0} {"sentence":"Somut olmayan pek çok kültür mirası, yüzyıllar boyunca yalnız dil aracılığıyla sonraki nesillere aktarılabilmiştir.","label":1} {"sentence":"Türkçede sözcükler geleneksel olarak ad, sıfat, zarf, zamir, edat, bağlaç, ünlem ve eylem olmak üzere sekiz türde toplanmaktadır.","label":1} {"sentence":"Dil, millet tanrı denilen sosyal varlığı birleşiyor.","label":0} {"sentence":"Bu yer değişiklik genellikle belli sözcüklerde görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu durumda borçlu ögesi, sanki dolaylı nesnenin ve dolaylı tümlecin istediği gibi görünmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu sesler Türkçede bağlamalı ünlüsü, yardımcı ses gibi adlarla anılır (bk. Yardımcı Sesler).","label":0} {"sentence":"Yükleme sorulan kim, kimler, kimi, kimleri, neyi, neleri sorularına cevap alınmaz.","label":1} {"sentence":"Dil, bir yandan üreticidir, öte yandan yaratırıcıdır niteliklerine sahip bir sistemdir.","label":0} {"sentence":"Anadili konuşucularının sözcük bilgisi, yalnızca bağımsız sözlüksel biçimbirimler ve bağımlı türetim eklerinden ibaret değildir.","label":1} {"sentence":"Bu cümlede yüklemlik ortak kullanıldığı için ne de sen beni anladım gibi bir anlam ortaya çıkmıştır.","label":0} {"sentence":"Başlangıçta 22 ünsüzden oluşan alfabeye Arapçanın ihtiyaçlarını karşılamak üzere, sonradan 6 harf daha eklenmiştir.","label":1} {"sentence":"Türkçe sözcüklerde görülen uzun ünlülerden kaçınma Arapça ve Farsçadan alınmış sözcüklerde de görülür.","label":1} {"sentence":"Çocuklar gülüştüler.","label":1} {"sentence":"Ertesi gün bir de baktım ben geçerken bütün o azılı mahpuslar açılıp bana yol veriyor, siftiniyor, sırtımı okşuyorlar.","label":1} {"sentence":"Söyleyişte belirli ezgi ve vurgu yapılarıyla oluşan sesletimsel özelliklere bürünsel özellikler diye.","label":0} {"sentence":"varlıkları soru, işaret ve belirsiz sıfatlardır.","label":0} {"sentence":"Öyleyse, dış dünya ile sözcük sınıfları arasında her zaman birebir bir eşleşme aramak yersizdir.","label":1} {"sentence":"Ancak yıldız işaretli sözcüklerde olduğu gibi bu söyleyişlerin önemli bir bölümü yazımda gösterilmez.","label":1} {"sentence":"Emir kipi ek inan tekilinde herhangi bir kişi işaretleyicisi yoktur.","label":0} {"sentence":"Ancak bu sahiplik anlamları; belirtisiz tamlamalar, mastarlar ve bağımlı cümlelerdeki iyelik eklerine değildir.","label":0} {"sentence":"Diller, geriye doğru gidildikçe çeşitli özellikleri açısından ortak bir kökene ulaşıyorlarsa bunlara akraba diller denir.","label":1} {"sentence":"Çatı ekleriyle türet gövdeleri bazı fiil yer alırken sözlüklerde bazı gövdeler dahil edilmemiştir.","label":0} {"sentence":"Türkçe kökenli sözcüklerde hece kuracak ünlüler ve ünsüzler ancak belirli koşullarda bir araya gelebilir.","label":1} {"sentence":"3. Biraz durduktan sonra gene Şükrü, -E, duracak mısın? diye sordu. -Gelirsen, git.","label":0} {"sentence":"Zira değişim, yaşamayan bir dilin değişmez doğrusudur.","label":0} {"sentence":"Dişilleri gösteren biçimlerin çok dikkatli ve bilinçsiz bir dil tercihinin sonucudur.","label":0} {"sentence":"Bu toplantıda alınan Latin asıllı alfabe kabul etmesi tavsiyesine uyulmuş ve 1 Kasım 1928de Türkiye bu alfabeyi benimsemiştir.","label":0} {"sentence":"Toplumlara bütünlük, süreklilik veren ve dayanıklılık veren amiller tarih şuuru, din, içtimai heyecan, gibi kuvvetlerdir.","label":0} {"sentence":"Memluk Kıpçakçası bir süre sonra Eski Anadolu Türkçesinin etkisinde kalarak Oğuzcalarlaşmıştır.","label":0} {"sentence":"Ki Osman bunlar bu yöreye ve daha batıya ve daha kuzeye, onların kendilerinden önce geldiklerini babasının anlattıklarından biliyordu...","label":0} {"sentence":"Türkiye Türkçesinin coğrafi bakımdan Anadolu Türkçesi ve Rumeli Türkçesi olarak ikiye ayrılması sönükleşmiştir.","label":0} {"sentence":"Denizler ve deniz arasındaki seçimi belirleyen dilbilgisel gereklilikler olduğundan bu biçimler farklı kavramları çağrıştırmayaz.","label":0} {"sentence":"Söylenenlerden anlaşılacağı, insan dili de bir göstergedir; doğal değil üzerinde anlaşmaya varılmış bir","label":0} {"sentence":"Her sözcük sınıfının ayırıcı özelliklerinin tümünü taşıyan üyesi, o sınıfı temsil etme niteliği yüksek olan merkez üyedir.","label":1} {"sentence":"Genellikle cümle başında olmakla beraber, kimi zaman cümle ortasına ya da sonuna uçabilirler.","label":0} {"sentence":"Resmi Dil Resmi dil, bir ülkenin tamamında veya bir bölgesinde yönetim dili olarak kullanılan ve yasal statüsü bulunan dildir.","label":1} {"sentence":"Diğer pek çok dilde olmayan bir özelliğe göre, bir sözcük köküne ekler ekleyerek, tek sözcüklü tümce oluşturulabilir.","label":1} {"sentence":"Gövde sadece çekim ekleri bağlamında ele alınan bir terimdir.","label":1} {"sentence":"Günümüz Türkçesindeki ses olaylarının dil bilgisi kitaplarında ele alınışında iki farklı yaklaşım olduğu söylenebilir.","label":1} {"sentence":"Bu ögelerden biri eksik olduğu zaman cümle eksik olacaktır: Ali kitabı Ahmete verdi. Ali kitabı verdi.","label":1} {"sentence":"Yalnız, çok eski zamanlara, tarihin bilinmeyen devrelerine kadar uzandığı kabul edilmektedir.","label":1} {"sentence":"Hint yazısında böylece harfler baş aşağı gelmiş ve çamaşır ipi görünümünü kazanmışlardır.","label":1} {"sentence":"çekim yoluyla çok","label":0} {"sentence":"Işte Atatürk, bütün bunları çok iyi bildiği için zafere ulaşmıştır.","label":1} {"sentence":"Titreşim Ses Bilimi ise seslerin süre, titreşim, sıklık, yükseklik gibi ölçülebilen soyut değerleriyle ilgilenir.","label":0} {"sentence":"Temel anlam: Bir sözcüğün başlangıçta yansıttığı, ilk ve asıl kavrama temel anlam adı verilir.","label":1} {"sentence":"Etken cümlenin öznesi, nesne ve dolaylı nesne pozisyonu dolu olduğu için taşınmalıdır, uygun olan bir pozisyon çağırmalı.","label":0} {"sentence":"Sesbilim Ünlü Düşmeleri Türkçede bazı yer belirteçleri, ne-soru sözcüğü ile yapılan ses düşmeleri olmaktadır sorularda.","label":0} {"sentence":"biçimbirimler bağımsız anlamlarına göre sözlüksel ve dilbilgisel olmak üzere ikiye ayrılırlar.","label":0} {"sentence":"Dil, insanoğlunun sahip olduğu en önemli yetilerden biridir ve hakim olamamanın hiçbir özrü yoktur","label":0} {"sentence":"Sözcüğün eski veya yeni alıntı olma ve kullanım sıklığı burada belli bir rol oynuyor olabilir.","label":0} {"sentence":"Türkçedeki eklerin bir başka önemli ortak özelliği, çoğunun önceden kestirilebilir olmasıdır.","label":1} {"sentence":"Dil bilmenin bir boyutu, anlamlı birimlere ayırabilmektir.","label":0} {"sentence":"Yapısal olarak virgül ile birbirlerine bağlanan iki cümle de şaşırtıcı yargı bildirmektedir.","label":0} {"sentence":"Buna göre ek gelen köke, ünsüz ünlü ve uyumlarına girer.","label":0} {"sentence":"Bu nedenle görünüşün iyi anlaşılabilmesi için önce kılınışın ne olduğunu anlaması gerekir.","label":0} {"sentence":"O mutlu günde genç kızlar halay, delikanlılar türkü söylüyordu.","label":1} {"sentence":"Türkiyat Enstitüsü Türkiye Cumhuriyeti`nde Bakanlar Kurulu kararı ile kurulan ilk ve tek ilmi enstitüdr.","label":0} {"sentence":"Hiç olmazsa başkalarının, kendininkine uymayan inanışlarını bilmemezlikten, duymamazlıktan kaygılanır.","label":0} {"sentence":"O vakitlerin binaları ahşaptan yapar ve çam, gürgen, meşe, ceviz vs. ağacın hemen her çeşidi kullanılırmış.","label":0} {"sentence":"Farklı kaynaklarda edatlar, terimlerle son takılar gibi çekim edatları da gösterilir.","label":0} {"sentence":"Bunlara düşme, türeme, göçüşme, ikizleşme, tekleşme gibi daha nadir görülen ses olayları da eklenmektedir.","label":1} {"sentence":"Konuşma dilini araştırmanın farklı ve yolları amaçları vardır.","label":0} {"sentence":"Peygamberimiz Efendimiz hazretleri, insanlara Allah tarafından dini gerçekleri duyurmaya ve elçi seçilmiştir.","label":0} {"sentence":"Temel fiilin gösterdiği hareket veya aktiviteye karşı öznenin tavır ve duruşunu anlatır: Kitap okumak istiyorum.","label":1} {"sentence":"Türk insanının dün ve bugünkü ahlak anlayışı diğer dünya devletlerine her zaman örnek olarak kalan bir asalettir mi?","label":0} {"sentence":"Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar Aksan, D. (1998). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dil Edebiyat.","label":0} {"sentence":"Grubun ilk kelimesi genellikle iyelik eki alıyorken bazen yalın halde de bulunuyor olabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Gençsiniz; yorulmadan pazara gidip geliverirgibisiniz...","label":0} {"sentence":"2. Fiile gelen yapım ekleri ile isimlere farklıdır gelen yapım ekleri.","label":0} {"sentence":"Birler dil, örneğin İngilizcesi aynı anda hem çekinmli hem de eklemeli özellikleri gösterebilir.","label":0} {"sentence":"Tamlayan öge ile ayaklanan öge arasına başka sözcükler girebilir.","label":0} {"sentence":"Söylenenlerden anlaşılacağı üzere, insan dili de bir göstergedir; ancak doğal değil üzerinde anlaşmaya varılmış bir dizgedir.","label":1} {"sentence":"Buna örnek olarak Azerice Türkmence Türkiye Türkçesi ve İtalyanca İspanyolca ayrışması verilebilir.","label":1} {"sentence":"Ayrıca zaman zaman uzun ünlüleri göstermek için düzeltme işareti niğin kullanıldığı da olmazdır.","label":0} {"sentence":"Tanındıktan sonra konu verilir ve öğrenci hazırlık yapmasına imkan tanınır","label":0} {"sentence":"Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkes Türktür: Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde olan Türk kişiler Türktür.","label":0} {"sentence":"Ali bir sigara yakar.","label":1} {"sentence":"Örneğin Türkçe altmış ve yetmiş sözcüklerindeki -mIş yeni türetim yapamaz, yani başka sözcüklerde kullanılamaz.","label":1} {"sentence":"Ayrıca ev-i (de), iki-şer, anne-si örneklerindeki /n/, /ş/ ve /s/ seslerini deve bağlama ünsüzleri olarak görümelerin vardır.","label":0} {"sentence":"İkinci ünitede araştırmaların ışığında Türk dilinin gelişimi ve tarihsel dönemlerini kapsadık.","label":0} {"sentence":"Dönüşlülük eki farklı anlamsal değerler sahiptir.","label":0} {"sentence":"Dil, Tanrı tarafından yaratılmış, Hazret-i Ademe varlıkların adları öğretilmiş, ona konuşma becerisi verilmiştir.","label":1} {"sentence":"Böylece yazılı, sesli, görüntülü yeni bir iletişim ortamı giderek yayılmakta, etki alanını genişletmektedir.","label":1} {"sentence":"Standart dil ile ağızları veya farklı ağız gruplarını keser sınırlarla birbirinden ayıracak dil bilim ölçütü yoktur.","label":0} {"sentence":"Türkçede az sayıda ekin başlı patlamalı bir ünsüz /c/ ~ /ç/, /d/ ~ /t/, /g/ ~ /k/ bulunur.","label":0} {"sentence":"Romanlar bakımından macera, tarihsel, töre, psikolojik, ideolojik gibi 107 alt başlıklara ayırmak mümkündür da","label":0} {"sentence":"Bazen /y/ yanında evini-de, iki-şer, anne-si örneklerindeki /n/, /ş/ ve /s/ seslerini de bağlayana ünsüzleri olarak görenler vardır.","label":0} {"sentence":"İlkokul çağına gelen bir yetişkinin sınırlı sayıda malzeme ile üretebileceği alternatif cümle sayısını ölçebilecek bir araç yoktur.","label":0} {"sentence":"Yüklemi bir isim soylu olan kelime cümledir.","label":0} {"sentence":"Edatlars, tek başlarına cümlede ögeler olamazlar.","label":0} {"sentence":"Bugün de Kiril yazısını kullanan Türk soylu halklar *bulun-unmayan*dır.","label":0} {"sentence":"Kırgızların Moğolistandaki Uygur egemenliğine son verirken Uygurlar güneye, Koç ve Kansu bölgelerine göç ettiler.","label":0} {"sentence":"Yeni Türkiye Türkçesinde ise bu açıdan tutarlılık yoktur.","label":0} {"sentence":"Çocuklar annelerini yalvar yakar aldıkları izin sayesinde sonunda bir araya gelip futbol oynayabileceklerdi.","label":0} {"sentence":"İlke olarak sözcükleri farklı biçimlerde yazmak, söyleyişteki ayrıntıları çeşitli derecelerde göstermek mümkündür.","label":1} {"sentence":"Fakat gümbürtünün koptuğu yerden beş yüz metre ötede herifler dipdiri olarak çıkmasınlar mı?","label":1} {"sentence":"Türkçenin ekleri genellikle hecelidir.","label":0} {"sentence":"Türkçe dil bilgisi çalışmalarının genelinde karşılaşılan terim sorunu ses bilgisi alanı için de geçerlidir.","label":1} {"sentence":"Ayırıcı işaretler: Temel harferin üstüne, altına veya yanına konulan yardımcı işaret ya da simge.","label":1} {"sentence":"Bu üç edat türünden son çekim edatları isim unsuru ile bir araya gelerek edat grubunu oluşturur.","label":1} {"sentence":"Dil dış: Doğrudan dille ilgili olmayan ancak dili etkileyen siyasal, kültürel vb. gelişme ve değişmeler.","label":0} {"sentence":"Konsensüs (İng. Concensus) sözcüğü fikir birliği, uzlaşma, mutabakat anlamlarına gelir.","label":1} {"sentence":"Zehra Hanımın çıkmazı, belki de Chomskyden haberiydi olmayabilir.","label":0} {"sentence":"Taban ise türüne bakılmaksızın herhangi bir ek almış yapıdır.","label":1} {"sentence":"Tümce başındaki ad özne, eylemden sonra gelen ad ise nesnedir.","label":1} {"sentence":"Göz aydınlığı dilenen kişi de karşısındakine karanlık içinde kalasın diye çok daha güzel bir dilekle karşılık verir.","label":0} {"sentence":"Türkçe aynı zamanda esnek bir kullanım özelliği olan bir dildir.","label":1} {"sentence":"Emir kipi ekinin tekilinde herhangi bir kişi işaretleyicisi yokdur.","label":0} {"sentence":"Doğu Türkistanda IX. yüzyıl ortalarında devlet Uygurlardan kuran kalan elyazmalarının çoğu Uygur Alfabesi ile yazılmıştır.","label":0} {"sentence":"İngilizcede aynı ses değişik harflerle yazılabildiği gibi ayni harf değişik sesleri temsil ediyor olabilir.","label":1} {"sentence":"Ancak, zamir olarak kullanıldıklarında bir ismi belirtmeyip ismin yerine kullanılırlar.","label":1} {"sentence":"Türkçenin simetrik ünlü yapısını yıkan kapalı ė, Türk dil biliminin önemli sorunlarından biridir.","label":0} {"sentence":"Başka bir açıklama yapılmamışsa transliterasyonda harfer, transkripsiyonla karışmamaları için büyük harfe yazılırlar.","label":0} {"sentence":"Tüm yazılı metinlerde olduğu gibi sözcük tasarrufu akademik yazılar için de geçerlidir.","label":1} {"sentence":"Örneğin; Akdeniz, karaciğer vb. Sıfat tamlamasında tamlayan ile tamlananın yerini değişmez.","label":0} {"sentence":"Bilindiğiyse gibi kimi edatlar isimlere bağlanırken isimler belirli hal eklerini alırlar.","label":0} {"sentence":"Türkçede temelde bulunmayan bağlama edatlarının büyük çoğunluğu dilimize yabancı dillerden geçmiştir.","label":1} {"sentence":"İnsan bir bakıma, dünyayı ana dilinin belirlediği, izin veren biçimde ve ölçüde algılar.","label":0} {"sentence":"Bu kurumlar aracılığıyla Anadolunun çeşitli bölgeleri tarama ve derleme faaliyetleri tarafından uzmanlar gönderilen başlatılır.","label":0} {"sentence":"Türkler tarih içinde Runik alfabe, Uygur alfabesi, Arap alfabesi gibi başka alfabeleri de kullanmışlardır.","label":1} {"sentence":"İnsanın duygularını aktarmasının çeşitli yolları olsa da en temel yol, dil kullanımındadır.","label":0} {"sentence":"Milli birliği kuvvetlendirmek için vatani ahlaka, medeni ahlaktan daha fazla öncelik vermek lazımdır.","label":1} {"sentence":"Bunun zararlarını fazla faaliyetle telafiye çalışmalıyız.","label":1} {"sentence":"Bu işlemden sonra, gerçekte taban olan sculptor sözcüğü ise türev haline gelmiştir.","label":1} {"sentence":"Ünlülerin süreçleri sürelerinin normal ünlünün iki katı olması durumunda uzun ünlüler doğar.","label":0} {"sentence":"Papua Yeni Gine Fransa büyüklüğünde bir yerdir, ama değil.","label":0} {"sentence":"Pek küçük boyda olan bu el yazması parçaları yüzyıllarca toprak altında kalmış olduklarından iyice tahribata uğramışlardır.","label":1} {"sentence":"Okuyan insan kültürünü zenginleştirirken aynı zamanda sözcük dağarcığını da.","label":0} {"sentence":"Büyük Türk milliyetçileri hemen hepsi düşünce sistemlerinde dine ön planda yer vermişlerdir.","label":0} {"sentence":"Özne birinci ve üçüncü tekil kişi olduğundan yüklem birinci çoğul kişi kalmıştık olmalıydı.","label":1} {"sentence":"Sıfatlar, tek başlarına isim olup isim çekim ekleri getirilmek suretiyle kelimeler oluşturulabilir.","label":0} {"sentence":"Oysa İngilizcesi, Fransızca gibi bazı dillerde gizli özne bulunamaz.","label":0} {"sentence":"Kimi araştırmacılar, tıkırtılı dillerin birbirlerinden, İngilizcenin Japoncadan farklı olması kadar farklı olduğunu öne sürüyorlar.","label":1} {"sentence":"Türkiye Türkçesi Türk yazı dilleri ailesinin konuşur sayısı bakımından en büyük Türkiye Türkçesidir","label":0} {"sentence":"Birkaç yıl önce, dilbilimcilerin Tevfik Esençin sesini almak üzere Türk köyü Hacı Osmana akın ediyordu.","label":0} {"sentence":"Konuşur bilgiyi i. başkasından duymuş olabilir, örneğin Okullar tatil edilmiş. ii.","label":1} {"sentence":"Soluklanma Türkçede ötümsüz patlamalı sesler olan /p/, /t/, /k/ sözcük ve seslem başında olduklarında soluklu olarak söylenmektedir.","label":1} {"sentence":"Türkçede alfabe için alfabenin ilk üç sesinden oluşan abece terimi de kullanılmaktadır mı?","label":0} {"sentence":"Özyinleme İlkesi: Bir yapının içinde aynı yapının yer alması Özyinleme ilkesi de diğer ilkeler gibi mutlak bir evrencedir.","label":0} {"sentence":"Denemede, makaleden olduğu gibi savunulan düşünceyi ispatlamak gibi zorunluluk yoktur.","label":0} {"sentence":"Kılınışlar, bakış açısı lenslerinin üzerinde olduğu nesnelerdir.","label":0} {"sentence":"Zamirlerle isimler arasında, biçim farkları ve söz dizimi açısından önemli vardır.","label":0} {"sentence":"Her şeyi bilmemesine rağmen hiç sesini çıkarmadı.","label":0} {"sentence":"Türkçe sözlüklerde ise ilgi çekici bir ayrım yapılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Yukarıdaki katın viran bir sofanın, bir de yüksek pencelerinin tahta kepenkleri sımsıkı kapalı olan bir kocaman odadan ibaretti.","label":0} {"sentence":"Anonim olan masalların, ağızdan ağza nakledildiği için kendine özgü bir anlatım biçimi ve planı eksikliği oluşmuştur.","label":0} {"sentence":"Dil bilimsel açıdan nazik olmak, kişilerle aramızdaki toplumsal ilişkinin gereklerine uygun biçimde konuşmaktır.","label":1} {"sentence":"Teknisyenler getirip yan tarafa bir elma bir de armut ağacı korlar ediyor.","label":0} {"sentence":"Tekerleme kavramına kaynaklarda Masallara başlarken söylenilen anlamsız şifreler; Boş mukaddime.","label":0} {"sentence":"Dil, millet denilen sosyal varlığı birleştiriyor.","label":1} {"sentence":"Bunun yanı sıra Türk alfabesindeki harflerin okunuşları Batı dillerindeki harflerin okunuşlarından benzersizdir.","label":0} {"sentence":"Çeşitli tiyatro türleri vardır: a. Trajedi: Önemli ya da soylu kişilerin başlarına gelen iyi durumları konu alan oyunlardır.","label":0} {"sentence":"Hiç kimse yabancı dil öğrenilmesine karşı değildir, hatta birkaç yabancı dil öğrenilmesi tarafarıdır.","label":1} {"sentence":"Alıntı sözcüklerdeki ses değişmeleri verici dildeki biçimle Türkçedeki biçim karşılaştırılmak suretiyle veri.","label":0} {"sentence":"Bu özellik kişiden kişiye değişebildiği için, belli bir sesin kime ait olduğu belirlenebilmektedir.","label":1} {"sentence":"Sağda, körfezi çeviren büyük dağ yığını 3000 metre ve bulutlar engin Akdenize bakıyor üstünden.","label":0} {"sentence":"Zaman ilerledikçe ve insanlar tarafından kullanıldıkça sözcüklerde anlam genişlemeleri olur.","label":1} {"sentence":"Ünlem olarak kullanılan kelimeler, çekim eki almaz; ancak isimleşirse çekimde iyelik eklerini alır: Senin ah eklendiği zaman tutar.","label":0} {"sentence":"Bu organların tamamının seslerin oluşumunda çıkak (boğumlanma yeri, mahreçten) olarak görevleri vardır.","label":0} {"sentence":"Ona göre milli kültür cumhuriyetin vazgeçilmez bir unsurudur.","label":1} {"sentence":"Biz yokken bir hızarcı bulup bahçedeki ağaçların arasındaki çamları biçtir, tahta ve kalas yaparak sundurmanın altına istifa.","label":0} {"sentence":"Servet-i Fünun ve Fecr-i Ati topluluklarının Tanzimatçılardan da ağır olan dilleri, Türkçesinin Osmanlı son örnekleridir.","label":0} {"sentence":"İkinci kelimede ilk kelimedeki ünlü yerine dar-yuvarlak yani /u/ veya /ü/ kullanılmasıyla meydana getirir.","label":0} {"sentence":"Ezgi kişi, bağlam, konuşurun sosyal sınıfı, eğitimi gibi nedenlere bağlı olarak değişebilir.","label":1} {"sentence":"Kuralları (Düz) Cümle Türkçenin söz dizimi kurallarına uygun olarak yüklemin sonda olduğu cümlelere kurallı cümle denir.","label":0} {"sentence":"Daha önceki Yazım Kılavuzunda Batı dillerinden alınan sözcüklerde de bazı durumlarında düzeltme işareti kullanılmaktaydı.","label":0} {"sentence":"Buna karşılık /vr/, /vz/, /v/ ünsüzleri söz sonunda bulunamamakta, bu nedenle de aralarına dar ünlü almaktadırlar.","label":1} {"sentence":"Bireylerin öğrendikleri günlük yaşam içerisinde, nasıl nasıl yapılacağına dair ortak edinimlerdir.","label":0} {"sentence":"Türk yurdubahçe daha çok büyük değildi, yakın ve uzak zamanlardüşünülürse Türkiye yurtluk etmemiş bir kıta yoktur.","label":0} {"sentence":"Eski Türkçe Dönemi, kendi içinde ve Köktürk Uygur dönemleri olmak ikiye ayrılır.","label":0} {"sentence":"İlerleyen bölümlerde açıklanacağı üzere, Türkçe bütün doğal diller gibi sürekli biçimde değişmekte, gelişmektedir.","label":1} {"sentence":"Her iki alan arasındaki ilişki kimya/fizik veya antropoloji/sosyoloji gibi ilişkisi ayrılması güç bir ilişkidir.","label":0} {"sentence":"Aralarında din birliği de bulunmayan teşkilatsız Türk toplulukları Hristiyanların tesir altında eriyip gitmişlerdir.","label":1} {"sentence":"Haber, yine bilgi anlamında bir ad, Zeynep ve Ecem yine birer özel ad; öğren yine bilgi edinmek anlamında bir eylemdir.","label":1} {"sentence":"1. Dilbilimi, geleneksel filolojik dil çalışmalarından ayıran da bu bilimselliğidir.","label":0} {"sentence":"İsim soylu kelimeler de kendi içinde çekim sırasında gösterdikleri farklar nedeniyle farklı gruplara ayrılır.","label":1} {"sentence":"Konuşma sesleri, ses yolu adı verilen akciğerlerden başlayıp burunda ve dudaklarda sona eren bir düzenek tarafından üretilmez.","label":0} {"sentence":"Bütün dünya bilmelidir ki Türk milleti hakkını, hasiyetini, şerefini anlamaya kadirdir.","label":0} {"sentence":"Örneğin; -dIkçA sıfat fiil eki dIk ile eşitlik durumu eki cAnın birleşmesiyle oluşmuştur.","label":1} {"sentence":"Böyle bir işlemde dikkat edilmesi gereken nokta, yukarıda anlatılanların geriye dönük yapılmasıdır.","label":1} {"sentence":"Bu, Türk askerlerindeki ruh kuvvetini gösteren, hayran olunacak ve tebrik edilecek bir örnektir.","label":1} {"sentence":"Bir sıcakın betimlenmesinde dilin konumu, ağız açıklığı ve dudak durumu belirtilmektedir.","label":0} {"sentence":"Gösterge kurmanının da kurucusu olan İsviçreli dilbiçimi Saussureün önemle üzerinde dururduğu bazı gösterge ilkeleri vardır.","label":0} {"sentence":"Çoklukla sözcüklerden daha büyük dil parçaları olan öbekler arasında duraklayanlar olabileceği gibi, ö / bek diyenler de olabilir.","label":1} {"sentence":"Bu kişisel kullanım daha sonra genelleşerek dilin ortak malı olarak herkes tarafından kullanılmıştır.","label":0} {"sentence":"Çok git, hemen burada dur.","label":0} {"sentence":"Kırpma, çok hecesiz bir sözcüğün bir veya daha fazla hecesini kaldırarak yeni sözcük oluşturma yoludur.","label":0} {"sentence":"Benzeyen veya benzer niteliğe sahip nesneleri birbirinden ayırmak, ayrı özelliklerine göre isim vermek ve onu ayırarak gerekir.","label":0} {"sentence":"Padişahın huzurunda oğlan meseleyi anlatıyor: Ben, ölesiye konuşmam demiştim diyor.","label":1} {"sentence":"Türkçenin heceleme kuralları eklenmeyi de etkiler.","label":1} {"sentence":"Betimleyici yaklaşım ki doğru ve ya yanlış bulmamaya değil, dilin kendisi özgü nitelikleri anlamaya odaklıdır.","label":0} {"sentence":"Türkçede temel unsurun sonda yer alması dolayısıyla, tamlamada asıl anlatılmak istenen isim kısmıdır yani tamlanandır.","label":1} {"sentence":"Manihey alfabesi Türkçenin yazımı için Orhon alfabesten daha az elverişli, Uygur alfabesi'den daha çok elverişlidir.","label":0} {"sentence":"Kelime parçaları eklenme veya birleşme sırasında gerçekleşebilir.","label":0} {"sentence":"Bu çalışmada daha yanlışca anlaşılmalara yol açacağı düşünülen ötümlü terimi kullanılmıştır.","label":0} {"sentence":"Ne var ki mevcut Osmanlı yazı dili bunun tam tersi durumdaydı.","label":1} {"sentence":"Bu ölçütleri kullanıldığınızda cümledeki kelimelerin sınırlarının açık olduğu görülür: Yıllardır o Aydın Beyi gördüm.","label":0} {"sentence":"Bugün sesli yerine ünlü, sessiz yerine ünsüz terimleri kullanılıyor.","label":1} {"sentence":"Dil dışı: Doğrudan dille ilgili olmayan ancak dili etkileyen siyasal, kültürel vb. gelişme ve değişmeler.","label":1} {"sentence":"Örnek olarak Türkçenin farklı ağızları aynı zamanda bürünsel özellikler açısından da birbirinden **ayrılsa**.","label":0} {"sentence":"Çiçekli bir bitki çiçek açmak, çocuk dil öğrenmek için doğuştan, doğasından gelen bir özelliktir.","label":0} {"sentence":"Bu yazı dilinin bir başka kolu çok farklı bir coğrafyada, 13. yüzyılda Mısır ve Suriyede ortaya çıkmamıştır.","label":0} {"sentence":"Ali Şir Nevayi, hiç şüphesiz bütün Türk edebiyatı için so sol derece önemli bir şahsiyettir.","label":0} {"sentence":"Böylece konuşma anına","label":0} {"sentence":"Bu bakımdan virgülden sonra ona gelmesi sözcüğünün gerekiyor","label":0} {"sentence":"Meslek hedefiniz özgeçmişinizi yazarken hangi bilgi ve becerilerinizi vurgulayacaktır.","label":0} {"sentence":"Geniz ünsüzlerinin yanındaki sesler benzeşmeyle genizsizleşebilir.","label":0} {"sentence":"Ancak insan çok daha fazla ses çıkarabilecekken, gerçek diller sınırlı sayıda sesle bitirir.","label":0} {"sentence":"Biliyorum ki öğrencinin ilgisini çekecek bir örnekle kelime açıklanmazsa gösterilen karşılık bir süre sonra unutulup gidiyor.","label":1} {"sentence":"Bu bütünün parçaları da işlevlerine göre özne, yüklem, nesne, yer tamlayıcısı, zarf tamlayıcısı olarak adlandırılan cümle ögeleridir.","label":1} {"sentence":"Knight, bugün yeryüzündeki yalnızca 120.000 kişinnin bu tuhaf seslerle konuştuklarını tahmin ediyor.","label":0} {"sentence":"Eklerin bu açıdan farklı ele alınması, özellikle fiilden fiil yapan eklerini de uzaktan ilgilendirir.","label":0} {"sentence":"Bundan dolayı da kağıttan okuma, yansıtıcı kullanma gibi durumlara izin verilmemesini yadırgamaktadırlar.","label":1} {"sentence":"Ama kelime türleri konusu, biçimleri bilgisi içinde ele alınırken diğer alanlara ait ölçütler de kullanılır.","label":0} {"sentence":"İlk kuşaktan çocuklar hem yuvarlanma hem de caddeden inmeyi tek bir el hareketiyle ifade ettiler.","label":1} {"sentence":"1. Türkçenin türetme gücünü değerlendirmek Türkçe yapı bakımından sondan eklemeli bir dildir.","label":0} {"sentence":"Kültür ilişkileri sonucunda Türkçenin söz varlığı değişecekerek gelişmiş, zenginleşmiştir.","label":0} {"sentence":"Türkçedeki ilgi çekici söz yapım yollarından biri de görsel araçlarla farklı kavramları karşılamayan kelimeler ortaya çıkarmaktır.","label":0} {"sentence":"Bu sözler, toplum hayatını yansıtmanın yanında yaşamın bütün yönlerini de incelemek ve olayların oluş sebeplerine de değinirler.","label":0} {"sentence":"Harezm-Altınordu Türkçesi olarak da adlandırılan Harezm Türkçesinden günümüze çoğu dini ve edebi olmak üzere pek çok eser kalmıştır.","label":1} {"sentence":"Sarı tenekodan bir tramvay arabası titreyerek, sarsılarak geçti.","label":0} {"sentence":"Bunlar, çekimsiz durumda görünmedikleri için aynı zamanda sıfırla nöbetleşme örneğidirler.","label":1} {"sentence":"Vurgu en kısa biçimiyle, sözcükte bir hecenin diğerlerine göre daha belirgin söylenmesidir mi?","label":0} {"sentence":"Bunlar, çekimsiz durumda görünmedikleri için aynı zamanda sıfır ile uyumsuzluk örneğidirler.","label":0} {"sentence":"Çünkü Gündüzdür adabı, erkanı, konuşmasını, dinlemesini, ortak kararlara varmasını bilen.","label":1} {"sentence":"Ancak insanların geliştirdikleri ilk iletişim 27 düzeneklerinde genellikle tek yönlü bir iletişim söz tarih","label":0} {"sentence":"Tümceleri olay hakkında tutumunu niteleyen belirteçler (maalesef, iyi ki, belki, açıkçası), genellikle konuşucunun yansıtır.","label":0} {"sentence":"Türkoloji çalışmalarında biçim bilgisi çok önemli bir yer tutar ve tam biçim bilgisi kitabının yazımı yıllar sürer.","label":0} {"sentence":"Bununla ilgili olarak Türk Dil Kurumu tarafından çeşitli etkinlikler yapılmaktadır.","label":1} {"sentence":"Zilha bitirdiği elmanın ortasını yere atar, duvarın üzerinden ağaca uzanır, yeni bir elma koparır.) iki tabanca ile ateş eder.","label":1} {"sentence":"Yunanca bilmeyen Karamanlılar dini ve din dışı konulardaki kitaplarını Latince alfabesiyle ve yayımlamışlardır.","label":0} {"sentence":"Aşağıda basit zarf-fiil eklerinin tamamı, türemiş verilmiştir, ve birleşik zarf-fiillerden ise birkaç örnek.","label":0} {"sentence":"İşaretlerin çoğu delalet ettikleri nesne ve kavramların basit çizimlerinden veya sembollerden oluşur.","label":0} {"sentence":"Örnek olarak fonetik çalışmalarında veya ağız araştırmalarında konuşulan daha ayrıntılı biçimde yazıya yansıtma çabası vardır.","label":0} {"sentence":"Türkçe'de akıcı [r], vurmalı [ř] ve ötümsüz [r] sesleri bölütleyici dağılım içindedir.","label":0} {"sentence":"Saat, zamanı ölçen araç anlamındaki somut anlam, zaman, vakit; bir günün yirmi dörtte biri anlamındaki saati gelişmiş olmalıdır.","label":0} {"sentence":"O sırada bir yıldırım dans eder.","label":0} {"sentence":"Türkçede yabancı kelimelere karşılık aranırken sıkça başvurulan yollardan biri budur.","label":1} {"sentence":"Latin Alfabesinden alınarak düzenlenmekmiş yeni Türk Alfabesi 1 Kasım 1928de TBMMde kabul edilen bir yasayla yürürlüğe girdi.","label":0} {"sentence":"Toplumların kültürel etkileşimleri sonucu, dilin ilk ve en hızlı etkilenen, en kolay değişen unsuru, söz varlığıdır.","label":1} {"sentence":"Fiile eklenen küçük bir ek, biçimbilgisel bir bağlantıyı gösterirken yükleme bağlı unsurlardan da büyük değişimlere yol açar.","label":0} {"sentence":"Ankarayı Kızılcahamam ilçesinde rastlanan sekizen, dokuzan biçimleri buna örnek verilebilir.","label":0} {"sentence":"Nefes alma suretiyle beslenmemiz bedava ve yorgunluksuzdur. (Hüseyin Rahmi Gürpınar, Ben Deli miyim, s.96)","label":0} {"sentence":"Çünkü sıfatlar bir ismisini çeşitli bakımlardan niteleyip belirtirken zamirler, geçici olarak ismin yerine kullanılan kelimelerdir.","label":0} {"sentence":"Varlıkları işaret, sayı, soru ve belgisizlik yönünden belirten sözcükler belirtme sıfatlarıdır.","label":1} {"sentence":"Ancak ondan sonra işin gerekleri ile kendi niteliklerinizi karşılaştırabilirsiniz ve 193 işe uygunluğunuzu belirtebilirsiniz.","label":1} {"sentence":"Türk dilinin diğer dillerden etkilenmesinin yanı sıra pek çok dili etkilediği de bilinmektedir.","label":1} {"sentence":"Madridten, Kazakistandır, İrandan, Azerbaycandan ve Kırgızistandan da öneriler aldık.","label":0} {"sentence":"Değişken sesleri göstermenin bilimsel çalışmalarda iki yolu vardır.","label":1} {"sentence":"2. Türklerde bilimde, teknikte, uygarlıkta üretken; dünya siyasetinde egemen oldukları dönemlerde başka dillere sözcükler vermişlerdir.","label":0} {"sentence":"Ancak bu sahiplik anlamları; belirtisiz tamlamalar, mastarlar ve bağımlı cümlelerdeki iyelik ekleri için geçerli görünür.","label":0} {"sentence":"Kullanılan yer: 139 Karşılıklı konuşmalarda tüketilir: Bekir: Derdin nedir efendim?","label":0} {"sentence":"Genel dilin sözcüklerine bazı özel anlamlar vermek ve özel birtakım sözcükler katmakla oluşan argo, bir çeşit özel dil sayılabilir.","label":1} {"sentence":"Türkçe ise hiç de az sayılamayacak birliklilik oranına sahip.","label":0} {"sentence":"Benzer başka bir ifadeyle iletişim kurmak, cümlesiyle neyi kastettiği ve iletinin dinleyici tarafından nasıl yorumlandığını konu alır.","label":0} {"sentence":"Dokuzuncu yüzyılda Museviliğin Karay mezhebine giren Hazar Türklerinin bilhassa kağan sülalesince kullanılmış olmalıdır.","label":1} {"sentence":"Özne türlerine ilişkin farklı sınıflandırmalar bulunmaktadır.","label":1} {"sentence":"Soluklanma Türkçede ötümsüz patlamalı sesler olan /p/, /t/, /k/","label":0} {"sentence":"Evrensellikleri açık küme sınıflarına göre daha tartışmalıdır.","label":1} {"sentence":"Mersin: Ankara Üniversitesi Yayınları. 1-9. Tekin, Talat (1973). Türkçenin Yapısı ve Eşanlamlı İsimFiil Kökleri.","label":0} {"sentence":"Örneğin, erkek ses tellerinin saniyedeki titreşim sayısı 65-262 arasında iken bu sayı kadınlarda 128-523 arasındadır.","label":1} {"sentence":"Soluklu [ph] ve Soluksuz [p] sesleri Türkçede sesleri serbest dağılım içindedir.","label":0} {"sentence":"Aynı sözcüğü Bugün yeni bir alk aldım örneğine bakarak ad olarak da sınıflandıranlar.","label":0} {"sentence":"Yalnız, daha önce de değinildik: gibi, dilde yeni kökler yaratmak, az rastlanan bir eğilimdir.","label":0} {"sentence":"Bu ünitede bütün bu sorular ele alınmakta ve Türkçenin karşılaştığı güncel sorunlara değinilmektedir.","label":1} {"sentence":"Bular ilgili sözcüklerde teklikmenin geçiş döneminde olduğunun bir işareti olarak görülebilir.","label":0} {"sentence":"Hasta ediniz mi?","label":0} {"sentence":"Tabanlar, eklerin, yani bağımlı biçim birimlerin eklendiği yalın sözcükler, yani bağımsız biçim birimlerdir.","label":1} {"sentence":"İngilizcenin waterfallu ile Almancanın Wasserfallı da chutte dusunun söylediğini söylüyorlar.","label":0} {"sentence":"Eğer sözcük bir özel ad ise, genel eğilimin aslına göre yazmak yönünde olduğu söylenebilir.","label":1} {"sentence":"Heceyi kurar ve sadece ünlüler tek başlarında hece olabilir.","label":0} {"sentence":"Dilekçe normal ölçüdeki beyaz kağıda, okunması zor bir yazı ile ve mürekkepsiz kalem kullanılarak yazılır.","label":0} {"sentence":"Türk Dil Kurumunun yapısıyla ilgili ilk önemli değişiklik 1951 yılındaki olağanüstü kurultayda yapılmıştır.","label":1} {"sentence":"Fiziksel çıkarılış özelliği gösterenler ancak seslerin art arda sıralanabilir.","label":0} {"sentence":"İkilemede yer alan sözcüklerin ikisi de Türkçe, biri Türkçe biri alıntı, ya da her ikisi de alıntı olabilir.","label":1} {"sentence":"Kompozisyon yazın dendiğinde birinci paragraf giriş, ikinci paragraf gelişme, üçüncü paragraf da sonuç şeklinde yazmamalılar.","label":1} {"sentence":"Giriş bölümünde nelerden söz edeceğimizi belirleyip, çarpıcı bir cümleyle giriş yapmalıyız.","label":1} {"sentence":"Okuduğunuz bir roman veya hikayede edat grubu olarak kullanılan kelime gruplarının altını yok edin.","label":0} {"sentence":"Çok heceli sözcüklerin sonunda /p/ sesi bulmaz.","label":0} {"sentence":"Türkçenin uzun tarihi macerasının da etkisiyle son derece var bir deyim dünyası zengin.","label":0} {"sentence":"Dilbilimin farklıları alt alanları ve farklı kuramları edinç ya da edimi incelemeyi amaçlamaktadır.","label":0} {"sentence":"Eklemeli bir dil olmayan Türkçe de köklerden ekler aracılığıyla sonsuz sayıda sözcük türetebilecek niteliktedir.","label":0} {"sentence":"Sıra Sizde Yanıt Anahtarı Sıra Sizde 1 İki ünsüzle başlayan batı kökenli sözcüklerde bu ünsüz çifti korunur.","label":1} {"sentence":"Yabancı uyruklu öğretim üyeleri Türkiyede çalışmaya devam edeceklerse üç yıl içerisinde Türkçeyi öğrenmek zorundadırlar.","label":1} {"sentence":"Her bilim dalının kendine tanım, kavram ve terimleri vardır.","label":0} {"sentence":"Ad ve eylem ayrımı için sözcüğün -mAk eki getirilebilir. sonuna","label":0} {"sentence":"Türkçedeki ilgi çekici söz yapım yollarından biri de görsel araçlarla farklı kavramları karşılayan kelimeler ortaya çıkarmaktır.","label":1} {"sentence":"Dili kullanmak ise onunla minimum düzeyde iletişim sağlamak daha fazla anlam içerir.","label":0} {"sentence":"Sözcük öbekleri, kaynaklarda kelimeler grupları, kelime grupları, dizim bilgisi olarak da adlandırılabilmektedir.","label":0} {"sentence":"Özellikle dizilerde ve yerel yayın yapan kanallarda standart söyleyişe uymuyan pek çok özellik görülmektedir.","label":0} {"sentence":"Bu karşılık bulmada Türkçe, ekleme ve birleştirme diye adlandırabilirsiniz.","label":0}