Datasets:

NorHsangPha

/

shan-news-shannews_org

like 0

2024-09-07T17:10:20

https://shannews.org/archives/57303

ပလိၵ်ႈထႆး တီႉလႆႈၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 15 ၵေႃႉ ၸိူဝ်းလတ်းၶၢမ်ႈမိူင်းထႆး တေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် မိူင်းမလေးသျႃး

ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 15 ၵေႃႉ ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင်သေ ဢၢၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈမိူင်းမလေးသျႃးၼၼ်ႉ ၺႃးပလိၵ်ႈထႆးတီႉၺွပ်းလႆႈ တီႈလႅၼ်လိၼ်မိူင်းထႆး ပွတ်းၸၢၼ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Bangkok Post ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း မိူင်းထႆးတင်း ပလိၵ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး လမ်းၼိုင်ႈ ထူပ်း ႁၼ်ၼၢင်းယိင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈပႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၸၢႆး 12 ၵေႃႉ ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီး ဝတ်းဝႂ်သင်သေ ၶဝ်ႈ ၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းထႆး လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႉၺွပ်းပႃး ၵူၼ်းထႆး ၽူႈႁေႃႈရူတ်ႉၵႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း မိူင်းထႆး လႆႈၶၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ မီးၵူၼ်းလုၵ်ႉမိူင်ႈမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းမိူင်းထႆး ပွတ်းၸၢၼ်းၼႆသေ တေဢၢၼ်းၵႂႃႇမိူင်းမလေးသျုးၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း တီႉၺွပ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉၵႃး ဢဝ်ၵႃႈၸၢင်ႈ 1 ၵေႃႉ 800 ဝၢတ်ႇသေ ႁပ်ႉသူင်ႇပၼ်။ တႃႇတေလတ်းၶၢမ်ႈမိူင်းထႆးသေ ၵႂႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်တီႈမိူင်းမလေးသျုးၼၼ်ႉသမ်ႉ လႆႈပၼ်ငိုၼ်းတီႈ ၵူၼ်းၵၢင် (ၼၢႆးၼႃႈ) 1 ၵေႃႉ 50 သႅၼ် ပျႃး – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးတီႉၺွပ်းၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇသူင်ႇတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈသေ တေဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ မီးဝႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် တေသိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်း လွင်ႈတေႃႉတၢင်ႇၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇထႅင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-09-07T16:53:49

https://shannews.org/archives/57300

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပၢႆႈၽေး တီႈဝဵင်းၵၢတ်ႇလိုဝ်း ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင် ၶူမ်း/ ၸဵပ်း

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 100 ပၢႆ တီႈပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵၢတ်ႇလိုဝ်း တိူင်းၸေႈၵႅင်း ဢွၼ်ၵၼ် တိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင် ၶူမ်း/ၸဵပ်းသေ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တႃႇတေယူတ်းယႃ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉၵိၼ် ဢမ်ႇသႅၼ်ႈသႂ်၊ ၶူဝ်းၼုင်ႈဢမ်ႇႁႅင်ႈသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်းယမ်းလႄႈ ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင်ၶူမ်းၸဵပ်းၼႆ – တွၵ်ႊတႃႊ ၵျူဝ်းၸႅတ်ႉ မေႃယႃၵေႃႉ ယူတ်းယႃပၼ်ၵူၼ်းပဵၼ် တီႈပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇ RFA ၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸွမ်းႁၢၼ်ႉယႃႈယႃ ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းၵၢတ်ႇလိုဝ်းၵေႃႈ ယႃႈယႃၶၢတ်ႇ၊ ၵႃႈၶၼ်သုင်ဝႆႉလႄႈ တႃႇတေယူတ်းယႃပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင်ၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊတင်း လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်းတီႈ ပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢွၼ်ၵၼ်တိတ်းၸပ်း တၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းယႂ်ႇလႄႈ တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵၢတ်ႇလိုဝ်း တိူင်းၸႄႈၵႅင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽဝ်ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေး မီး 1 သႅၼ်ပၢႆ – ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-09-07T16:40:56

https://shannews.org/archives/57296

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

တႄႇဝၼ်းတီႈၼိုင်ႈ လိူၼ်ၼႆႉမႃး ပလိၵ်ႈတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၵူတ်ႇထတ်းၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမၵ်းမၢႆၵဵၵ်ႉလၢၼ်ႇတႅတ်ႈတေႃးသေ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵမ်ႉသၢင်ႇတေႃႇ လွင်ႈၵူတ်ႇထတ်းၼႆ့ တႄႇမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃးသေတႃႉ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉ တိူဝ်းၵူတ်ႇထတ်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵမ်ႈၼမ် ၵူတ်ႇထတ်းၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းၵူၼ်း တၢင်ႇ တီႈသီႇလႅၼ်မႃးယူႇသဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼမ် ဝၢႆးလင်ၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလၢႆတီႈၵေႃႈ မႃးသွၼ်ႈယူႇသဝ်းဝႆႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ၺႃးၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ႁႅင်း၊ ၵူတ်ႇထတ်းပႃးၾူၼ်းလႄႈ မၢႆၾၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သင်မီးလွင်ႈထၢင်ႇထိူမ်ၼႆ တီႉၺွပ်းဝႆႉသေ ၵူတ်ႇထတ်းထႅင်ႈ” – ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ တီႈၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇ ၶူဝ်တႃႈၵေႃႈ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် တူၼ်ႈတီး – ၵဵင်းတုင်ၼၼ်ႉ တႄႇလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊမႃး သိုၵ်းမၢၼ်း ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၵမ်ႈၼမ် ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ၊ ၵူတ်ႇထတ်းပႃးမၢႆၾၢႆလႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တေၵႂႃႇတၢင်းပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-07T12:23:17

https://shannews.org/archives/57292

မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်းၽွင်းၵႂႃႇလဵင်ႉၵႂၢႆး မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း

ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 6/9/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼမ်ႉလၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၵႂႃႇတူၵ်း သႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉၵိဝ်ႇတေႃး တိူဝ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈၽွင်းၵႂႃႇလဵင်ႉၵႂၢႆး ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂၢႆးတႄႉတၢႆထင်တီႈ ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽွင်းၵႂႃႇလဵင်ႉၵႂၢႆး ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမႃးမိူဝ်ႈယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵိဝ်ႇတေႃး ၸၢဝ်းၶႄႇ ၼၼ်ႉသမ်ႉတိုၵ်ႉၵႂႃႇလဵင်ႉၵႂၢႆး။ မၢၵ်ႇမႃးတူၵ်းသႂ်ႇႁိမ်းမၼ်းၶႃႈဢေႃႈ ၵႂၢႆးမၼ်းတေႉတၢႆၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ ၵူၼ်းလဵင်ႉၵႂၢႆးၼၼ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇတီႈပိၵ်ႇၵႇႇမၼ်း။ လုပ်ႇပိၵ်ႇၵႆႇမၼ်းႁၵ်းၵႂႃႇ။ လႆႈဢဝ်ၵႂႃႇႁူင်းယႃလူင်သေ ပိူၼ်ႈၽႃႇဢဝ်ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၸိူဝ်းၶမ်ဝႆႉၸွမ်းပိၵ်ႇၵႆႇ ၵွင်းလင် ၸွမ်းၶႃမၼ်းတိၼ်မၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ” ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သင်ၵေႃႈ ၵႆႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် မၢၵ်ႇလူင်ၵႂႃႇတၢင်း ဝဵင်းသီႇပေႃႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းၵႄႈ ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈလႄႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇ လူမ်ႈ ။ “ ပၢင်တိုၵ်းတႄႉဢမ်ႇပဵၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၵႂႃႇတင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ၶႂ်ႈမီးပဵၼ် လိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၵေႃႈ ယၢမ်ႈပၢႆႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇတမ်းၸႂ်တီႈႁိူၼ်းသေ ပွၵ်ႈမႃးယူႇၶိုၼ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ၼွၼ်းသေထွမ်ႇသဵင်မၢၵ်ႇလူင်ယူႇၵူႈၶိုၼ်းဢေႃႈ။ သမ်ႉပေႃး ၶႂ်ႈၼၢပ်ႈပႅတ်ႈယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈၼႆႉ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းသင်တႄႉတႄႉၶႃႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ။ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ တေပၢႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉတေပၢႆႈတၢင်းလႂ်ယဝ်ႉၶႃႈ” – ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ လႆႈငိၼ်းသဵင်မၢၵ်ႇလူင်ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢမ်းလိမ်းပွႆၼႆႉယဝ်ႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉလႆၶဝ်ႈထူမ်ႈၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈပဵင်းၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတင်းယၢပ်ႇ ထပ်းၵၼ် လၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆယၢင်ႇ။ ဝၢႆးၾူၼ်ယဝ်ႉဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉမူင်ႈမႅင်းတေယႃႉ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-09-06T17:38:05

https://shannews.org/archives/57283

ၵူၼ်းယွၼ်းလိူင်ႇၼမ် ပွတ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း – ၵဵင်းတုင် ၽဵဝ်ႈယူႇၵေႃႈ ၶိုၼ်းၼမ်မႃး

ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း ၽႂ်ၵေႃႈ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ။ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈသွၼ်ယူႇသဝ်းၸွမ်းဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ ၸဵမ်ဢဝ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းၶၢတ်ႇၵၢၼ်ၶၢတ်ႇငၢၼ်းသေ လႆႈယွၼ်း ၵိၼ်ပိူၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မႃးထင်သဝ်းၼမ်။ ယူႇတီႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် တေႃႉသူင်ႇၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇမိူင်းလင်ၶဝ် ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈ ယဝ်ႉသေတႃႉၵေႃႈ ပႆႇမူတ်းပႆႇသဵင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းၼႆႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းႁူမ်ႈ တူင်ႇၵူၼ်းလၢႆၸုမ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ ၸူဝ်းႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်လႄႇႁႃ ယွၼ်းၵိၼ်ယူႇၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ သူင်ႇ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းတီႈယူႇၽႂ်မၼ်း။ ပွၵ်ႈ ၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ရှမ်းအရှေ့သတင်းမဏ္ဍိုင် ၵူၼ်းၸိူဝ်း ဢၼ်လႄႇႁႃယွၼ်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ယူႇၸွမ်း ၶႅပ်ႇဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင်လႄႈ လုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ်မႃး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ဢၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉတူင်ႉၼိုင်ပႂ်ႉယွၼ်းငိုၼ်း ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းတႄႉ ပဵၼ်ၸွမ်းတိၼ်လွႆၵွင်းမူး သူၺ်ႇတၵူင်ႇ၊ တီႈႁိမ်းၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် မၢႆ 2 ၊ တီႈသီႇယႅၵ်ႈလူင် တၢင်းၽႄၵႂႃႇၵဵင်းတုင်လႄႈ ၾႆး ၶဵဝ်ၾႆးလႅင် တီႈပႃႇလႅင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တိုၼ်းပႂ်ႉယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁေႃႈရူတ်ႉၵႂႃႇမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ၶဝ်တေလိူၵ်ႈယူႇၸွမ်း ဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီးႁၢၼ်ႉၶၢႆၵုၼ်ႇ၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆ တၢင်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းယွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးၶဝ်ယၢမ်ႈလႆႈငိုၼ်း တီႈလႂ်ၵေႃႈ ၶဝ်တေၶွၼ်ႈၵၼ်ယူႇ ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၾုင်။ ၼမ်မႃးၵမ်းဢိတ်း ဢိတ်း။ ၵူၼ်းယွၼ်းတီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ သွၼ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းယွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်းၵဵင်းတုင် မႃးဝႃႈၼႆသေတႃႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈမႃး၊ ဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်သင်သေ မႃးၵေႃႈတေပႃးယူႇၼႆ ၵူၼ်းတႃႈၶီႈ လဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ၼႆ – “ၵူၼ်းယွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းမူးသိူဝ်း၊ ဢႃႇၶႃႇ ဢၼ်ယူႇၸွမ်း ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၸွၵ်ႉထိူၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ဢၼ်ၵႆႉလႆႈႁၼ်တႄႉ တေပဵၼ်ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇ ၵမ်ႈၼမ်။ ပေႃးမီးၵူၼ်းပၼ်ငိုၼ်း ၶဝ်ၼႆၵေႃႈ ၶဝ်ၵေႃႈၸူဝ်းၵၼ်မႃးပဵၼ်မူႇ။ တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈ။ ၵူၼ်း ႁဵတ်းၵိၼ် ၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၵေႃႈၼမ် ၵူၼ်း ၵေႃႈၵိုၼ်း။ လႆႈဝႃႈ ႁႃငိုၼ်းငၢႆႈၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ။ ၸုမ်းၸွႆႈ ထႅမ်တူင်ႇၵူၼ်းၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ သူင်ႇၸူးၵဵင်းတုင်ၼႆ ၸွင်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၵဵင်းတုင်မူတ်းႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇလႄႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တေႃႉၵူၼ်း ၸိူဝ်း ၼႆႉ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/10/2024 ၼၼ်ႉ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း ၵမ်းထီႉ 1 ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမီး 41 ၵေႃႉ ( ၸၢႆး – 15 ၊ ၼၢင်း – 26 )၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 08/06/2024 သမ်ႉ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉ 44 ၵေႃႉ ( ၸၢႆး – 17 ၊ ၼၢင်း – 27) ပဵၼ်ၵမ်းသွင်။ ၵမ်းလိုၼ်းၼႆႉသမ်ႉ တင်းသဵင်ႈမီး 47 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမီး 15 ၵေႃႉၼႆ သိုဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း (ရှမ်းအရှေ့သတင်းမဏ္ဍိုင်) ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တေႃႉသူင်ႇၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းလၢႆပွၵ်ႈၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်းပႆႇလီ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ မိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇတႄႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေမႃးယွၼ်းၵိၼ်ၶိုၼ်းမိူၼ် ၵဝ်ႇၵူၺ်း။ သင်ဝႃႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈ ၽွၼ်း ပႆႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ပၼ်ၶဝ်လႆႈတႄႉ တီႉၺွပ်းၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ တေပႆႇၸၢင်ႈမူတ်းလႆႈၼႆ – ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ လိူဝ်သေ တႃႈၶီႈလဵၵ်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၵေႃႈ မီးၵူၼ်းပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၸုမ်း လႄႇႁႃ ယွၼ်းငိုၼ်းၸွမ်းဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းၵိုၼ်း။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်သႅၼ်းဢႃယု 8 ၶူပ်ႇ ထိုင် 10 ၶူပ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူဝ် ၼပ်ႉဢမ်ႇယွမ်း 20 ၵေႃႉ။ တီႈၵဵင်းတုင်ၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် လႄႈႁႃယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ တေၸၢင်ႈမီး ၵူၼ်းယူႇၾၢႆႇလင်သေ ၸႂ်ႉၵိၼ်ႁႅင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ထုၵ်ႇလီ သႂ်ႇၸႂ် ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းသေ ၶူၼ်ႉသွၵ်ႈႁႃငဝ်ႈငႃႇမၼ်းလီလီ ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းၽိတ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တီႈၵဵင်းတုင်ၵေႃႈ မီးပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၸုမ်းလူင်ဝႆႉဢေႃႈ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 8 ၶူပ်ႇ 9 ၶူပ်ႇၼႆႉ လၢႆလၢႆ။ ပေႃးၵႂႃႇထၢမ်ၶဝ်ၼႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်း ၸိူဝ်းလႆႈမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်းပၼ်ပီႈဢၢႆႈၶဝ် ၼႆဢေႃႈ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလၢႆလၢႆလႄႈ ထၢမ်သင်ၶဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်လႃႈလီႈတွပ်ႇၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ယူႇၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ သုမ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းလူင် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈယၢပ်ႇၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်၊ ဢွင်ႈတီႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ၵူၼ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ လိူင်ႇ ၼမ် ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းသေ ၸႂ်ႉၵိၼ်ႁႅင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈမီး။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽိတ်းမၢႆမီႈၵျီႊၼီႊဝႃႊၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊ။ ၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ် ၸၢင်ႈထုၵ်ႇလုမ်း တြႃးမၢႆမီႈ လုမ်ႈၾႃႉ ဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေဢမ်ႇထုၵ်ႇတီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇ ၸႂ်ႉပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ၊ ၽိတ်းမၢႆမီႈ ၼၼ်ႉ ပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းတူၺ်းမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼၵ်းၼႃ။ ၼႂ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ တိုၼ်းပႃးဝႆႉဝႃႈ ႁၢမ်ႈဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယု ပႃႈတႂ်ႈ 14 ပီ မႃးၸႂ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ် (ၵၢၼ်သင်သေဢမ်ႇဝႃႈ – ၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ) လႃးလႃး။ ပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းတူၺ်းၵေႃႈလီ ၸုမ်းလၵ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ ၾၢႆႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယု ပႃႈတႂ်ႈ 18 ပီ လူင်းတႂ်ႈ ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ၵႃႉယႃႈၵႃႈၵွင်ႈ၊ ၵႃႉၶၢႆတူဝ်၊ ပေႉၵိၼ်တဵၵ်းတဵင် ပေႃႉႁႅမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဵပ်းသႅပ်ႇသေ တဵၵ်းၸႂ်ႉႁႅင်း၊ ၸႂ်ႉႁႃငိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် ၾၢႆႇလုမ်းတြႃးၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၸၢင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ လႆႈတီႈၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼၼ်ႉ တီႈဢေႇသုတ်းတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 3 လိူၼ် ထိုင် 1 ပီလႄႈ တူတ်ႈတၢမ်ႇငိုၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇ လုမ်းတြႃးတတ်းမၵ်းဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-06T16:57:25

https://shannews.org/archives/57274

ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ ၸဝ်ႈၵမ်ႉပၢႆး သင်ၶၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လူႉလွၼ်ႇ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 06/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11:40 မူင်း ၸဝ်ႈၶူးလူင် ၺႃၼဝရ ၸဝ်ႈၵမ်ႉပၢႆး သင်ၶ ၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ ၽွင်းဢႃယု 80 ပီ တီႈဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ဢွၵ်ႇၶူင်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်မလဵင်း (ၵႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ) တီႈတပ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ – ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ ၽွင်းလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ တီႈဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၸဝ်ႈႁဝ်း လႆႈလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်မလဵင်း (ၵႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ) တီႈတပ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ်မလဵင်း ၸဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်း တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆးၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇႁူႉၶႃႈဢေႃႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ ၶိုၼ်းသူင်ႇယူတ်းယႃ တီႈမိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႇ ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်းမွၵ်ႈ 1 လိူၼ်ၼႆႉ ၸင်ႇပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉသေ လႆႈလူႉလွၼ်ႉၵႂႃႇဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ – ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ ၽွင်းလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ တီႈဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ (ၸဝ်ႈၵမ်ႉပၢႆး) သင်ၶၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတိူၵ်ႈ ၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း သေဢမ်ႇၵႃး ပဵၼ်ၽူႈၼႄတြႃး ၵေႃႈၸႂ်ႈ။ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသေလႆႈဢွၼ်ႁူဝ် ပိုတ်ႇတိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်းမႃးသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်၊ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ဢိူင်ႇမိူင်းပူး ဢွၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းလႄႈ မိူင်းသၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ “ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရၼႆႉ တေၸတ်းပၢင်ၸႃႇပဝႆႉတီႈ ဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃ ၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ တေဝႆႉႁိုင်ၵႃႈႁိုဝ် တေသၢင်းၵဵဝ်ႇ မိူဝ်ႈလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈ သြႃႇလူင်လႄႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးၶဝ် တိုၵ်ႉဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ယူႇ ဝႃႈတေဝႆႉႁိုင်မွၵ်ႈႁိုဝ် တေသၢင်းၵဵဝ်ႇ မိူဝ်ႈလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ”- လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပီ 2018 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်လႄႈ တီႈၸမ်ၵႆႁူမ်ႈၵၼ် ယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈ ၶိုၼ်ႈပဵၼ် (ၸဝ်ႈၵမ်ႉပၢႆး) သင်ၶၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-06T14:01:25

https://shannews.org/archives/57263

မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းသီႇပေႃႉ တၢႆ 1 မၢတ်ႇ 1

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တင်ႈၸႂ် ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇတီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇထဝ်ႈၸၢႆး လူႉတၢႆထင်တီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ထဝ်ႈယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း။ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 9 မူင်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 506 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 9 မူင်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 506 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဝဵင်းၼမ်ႉ လၼ်ႈၼၼ်ႉ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵျွင်းပဵင်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼၼ်ႉ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵျွင်းပဵင်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ – မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းထဝ်ႈ သွင်ပူႇဢွၵ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵျွင်းပဵင်း ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၼၼ်ႉ ၵမ်းၵမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းလႄႈ မိူဝ်ႈဝႃး ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 9 မူင်း မၢၵ်ႇၶဝ် မႃးတူၵ်း သႂ်ႇ ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွင်းပဵင်းလူႉၵွႆလင်ၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းထဝ်ႈ သွင်ပူႇဢွၵ်ႇ တီႈႁိူၼ်း ၼၼ်ႉ ထဝ်ႈၸၢႆး လူႉတၢႆထင်တီႈလႄႈ ထဝ်ႈယိင်း လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း”- ဝႃႈၼႆ။ ထဝ်ႈၸၢႆး ၵေႃႉလူႉတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ လုင်းၸိၵ်ႉတ ဢႃယု 73 ပီ ။ ထဝ်ႈယိင်း ၵေႃႉမၢတ်ႇၸဵပ်း ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ပႃႈယွတ်ႈလူႇ ဢႃယု 72 ပီ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပႃႈယွတ်ႈလူႇၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၸွမ်းတိၼ်၊ ၸွမ်းၶႃလႄႈ ၸွမ်းတူဝ်ၶိင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ယူႇတီႈ ၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၶဝ် လႆႈဢဝ် သူင်ႇယူတ်းယႃဝႆႉတီႈ ႁူင်းယႃသီႇပေႃႉယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း သီႇပေႃႉ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၵ်ႈ လူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 25 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 57 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တိုၵ်ႉၵိုတ်းဝႆႉႁဵင်ပၢႆ ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်သွၼ်ႈယူႇ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃး ၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် သင်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ တေသိုပ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းၸိုင် လႆႈမႆႈၸႂ်ဝႆႉ ၵူဝ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတူၵ်းတိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈလႄႈ ၵူဝ်လႆႈလူႉသုမ်း ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေးတင်း သၢႆၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-06T12:19:18

https://shannews.org/archives/57255

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း တိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 11 မၢတ်ႇ 10 ပၢႆ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 06/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 1 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈပွၵ်ႉၼိူဝ်တင်း ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆထင်တီႈ 11 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 12 ၵေႃႉ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆ ဢမ်ႇယွမ်း 70 လင်။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ဢွင်ႈတီႈမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းတႅၵ်ႇ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မႃးပွႆႇတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း တိူဝ်ႉၺႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု မွၵ်ႈ 5 ပီ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ၊ ဢႃယု 12 ပီ လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ၊ ဢႃယု 13 ပီ လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ။ မႄႈမၢၼ်း လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢႃယု 70 ပီ လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉလႄႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းလူင် လူႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ တီႈပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇၼႆႉ ႁၢႆဝႆႉထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉ ႁႃဝႆႉယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေ လူႉၵွႆယွၵ်းယွႆ (လႅဝ်ၽႅဝ်ႉ) မွၵ်ႈ 20 လင်။ ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ မိူၼ် ၼင်ႇ ၽၵ်းတူႁူးလႅင်း၊ ၽႃႁိူၼ်း လူႉၵွႆ ဢိတ်းဢွတ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 50 လင် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆတႄႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပရႁိတၶဝ် တေႃႉသူင်ႇဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃၼမ်ႉၶမ်း။ ၸိူဝ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသမ်ႉ လႆႈဢဝ်ၵႂႃႇယူတ်းယႃ တူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃမူႇၸေႊ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵၢတ်ႇလူင်လႄႈ ႁူင်း ႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-06T11:28:23

https://shannews.org/archives/57251

KNDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ လႆႈဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈယႂ်ႇယိုဝ်း ၽွင်းႁူဝ်ၼႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မႃးတီႈဝဵင်းလွႆၶေႃ

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 04/09/2024 ၽွင်းၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁွတ်ႈထိုင်တီႈ ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃ မိူင်းယၢင်းလႅင်ၼၼ်ႉ လႆႈဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် 120 မမ ပိုတ်းယိုဝ်းၼႆ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင် (KNDF) လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင် KNDF လၢတ်ႈဝႃႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ် ၽႅၼ်ၵၢၼ် ယၼ်ႇသိုၵ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃလႄႈ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၼႆသေတႃႉ။ ယူႇတီႈ RFA တႄႉ ပႆႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း မႃးပိုတ်းယိုဝ်းႁိမ်းႁွမ်း ဝဵင်းလွႆၶေႃ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 5 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ – KNDF လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉသင်။ ႁွင်ႈၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 5 ၼႆႉဝႃႈ – ဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ၼႆႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈ ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်းပိုၼ်ႉ တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃသေ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် လွင်ႈၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃလႄႈ ၵၢၼ်ၵဵပ်း သဵၼ်ႈမၢႆ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၵူၼ်း ၸိူဝ်း ၼႆႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၵႂႃႇထိုင်တီႈ ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၊ ႁူဝ်ပူင်း မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းသေ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-06T10:59:04

https://shannews.org/archives/57248

ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၾူၼ်ၸၢင်ႈတူၵ်းၼမ်ထႅင်ႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၽေးၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ

လူမ်းလႅင်ႉႁႅင်းယႂ်ႇ တၢႆႊၾူၼ်ႊ ယႃႊၵီႊ (Yagi) လတ်းၶၢမ်ႈပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇ ပွတ်းၸၢၼ်းသေ ထွင်းပဝ်ႇၵႂႃႇတၢင်း ၵုၼ် ႁၢႆႊၼၼ်ႊလႄႈ ၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇပင်းၵလႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလူမ်းလႅင်ႉ ဢၼ်ႁႅင်းဢေႇဝႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ထွင်းပဝ်ႇဝႆႉ။ လူမ်းလႅင်ႉ တၢႆႊၾူၼ်ႊ ယႃႊၵီႊ(Yagi) တႄႇပတ်ႉထွင်းမႃး ၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇ ပွတ်းၸၢၼ်းသေတႃႉ တေမီးၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်ပႃး မိူင်းမၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – မိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၾူၼ်တေတူၵ်းၼမ်သေ မၢင်ပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ႉ ၸၢင်ႈလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇလႄႈ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၾူၼ်တႄႇတူၵ်းဝႆႉ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 5 ၼႆႉၵႂႃႇ ၾူၼ်တေတူၵ်းႁႅင်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းၸၢၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – မိူင်းမွၼ်း၊ မိူင်းယၢင်း ၽိူၵ်ႇ၊ တိူင်းတၼၢဝ်းသီ၊ တိူင်းတႃႈၵုင်ႈလႄႈ တိူင်းဢေႇရႃႇဝတီႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ်ၼႆႉ လူမ်းလႅင်ႉ တၢႆႊၾူၼ်ႊ ယႃႊၵီႊ(Yagi) တေလတ်းၶၢမ်ႈ မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း၊ ဝၼ်းတီႈ 8 သမ်ႉ ၸၢင်ႈလတ်းၶဝ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇသေ ၾူၼ်တေတူၵ်းၼမ်ႁႅင်းလႄႈ တေလႆႈၾၢင်ႉၽေးၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ၊ တူၼ်ႈမႆႉႁၵ်းလူမ်ႉ၊ လူမ်းႁႅင်း၊ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉသတိပႃး လွင်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းပိၵ်ႉဢိုတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းၼိူဝ် လၢႆတီႈသေ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈတိူၵ်ႇႁႆးလွၵ်းၼႃးၵူၼ်းမိူင်း လူႉသုမ်းၼမ်။ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ၼမ်ႉၸၢင်ႈၼွင်းထူမ်ႈထႅင်ႈၵမ်း ၼိုင်ႈၼႆ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-09-05T17:44:36

https://shannews.org/archives/57243

မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လႆႈထွၵ်ႇပႅတ်ႈ လူႉသုမ်းၼမ်

တီႈၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ် တေဢဝ်ၶၢႆၵေႃႈ တေသုမ်းပႃး ၵႃႈႁႅင်း ၵႃႈ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၵူၺ်းၼႆသေ ၸဝ်ႈသူၼ်လႆႈပွႆႇပႅတ်ႈ သုမ်းတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ၼႆႉ ၶၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဝဵင်းပၢင်လွင်း ၼိုင်ႈၸွႆႉ 300 ပျုး၊ သူၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၸိူဝ်းမီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၼွင်တရႃးသမ်ႉ မူင်ႈမႅင်းယႃႉ၊ ၾူၼ်ၼမ်လႄႈ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈၼဝ်ႈ ၸဝ်ႈသူၼ် ၵႃႈလႆႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈပႅတ်ႈ ၼႂ်းသူၼ်။ ၸၢႆးၼုမ်ႇ ဢႃယု 30 ပၢႆ ၸဝ်ႈသူၼ် မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“သူၼ်မၢၵ်ႇ ၶိူဝ်သူမ်ႈ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၼွင်တရႃးၼၼ်ႉ ဢၼ်ၼဝ်ႈၵေႃႈၼမ် ဢၼ်လႆႈသမ်ႉဢေႇ၊ ပေႃးတေဢဝ်ၶၢႆသမ်ႉ တေသုမ်းပႃး ၵႃႈၼမ်ႉမၼ်းထႅင်ႈၵူၺ်းလႄႈ ၵႃႈလႆႈပႅတ်ႈဝႆႉၼႂ်းသူၼ်။ ပီၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်သုမ်းၼမ်”- ဝႃႈၼႆ။ – သူၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈၼႆႉ မၢၵ်ႇဢၼ်ဢဝ်ၶၢႆလႆႈၵေႃႈ ပဵၼ်မဵဝ်းဝႆႉႁိုင် ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၶၼ်လီဢမ်ႇလီၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်း ဢဝ်ၶၢႆလႆႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသူၼ်ၵႃႈလႆႈဢဝ်ၶၢႆတိၵ်းတိၵ်း ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈသူၼ် မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – “ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် ၶူဝ်းၵုၼ်ႇလိပ်းၼႆႉ ပေႃးမၼ်းသၢင်ႇထုၵ်ႇလႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၵေႃႈ လႆႈၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇၸိူင်ႉ ပီၼႆ ပေႃးသုမ်းၵေႃႈ တေသုမ်းၼမ်။ ပေႃးဝႃႈ တေၽုၵ်ႇၶိုၼ်းတႅၼ်းထႅင်ႈၼႆသမ်ႉ တေသုမ်းၵႃႈၸိူဝ်ႉၵႃႈၽၼ်း ၵႃႈႁႅင်းထႅင်ႈၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈသူၼ် မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ တၢင်းထုင်ႉဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈဝႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉမီးၸဝ်ႈတႃႇၼ ဢၼ်တေမႃး ဢဝ်ၼႂ်းသူၼ် မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းသေ ဢဝ်ၶိုၼ်ႈမိူဝ်းၸွႆႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတႄႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းတေလီ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈလိပ်း ၼိုင်ႈၸွႆႉ 600 ပျု ၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ သုၵ်း 800 ပျုး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ၼမ်ႉၶမ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်မီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ သုင်ႁႅင်း၊ လႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ် ၼိုင်ႈၸွႆႉ မွၵ်ႈ 9,000 ပျုး ၼႆယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်း ထုင်ႉပၢင်လွင်း၊ ၼွင်တရႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ သူင်ႇၶၢႆတီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း၊ ယူႇတီႈ ဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း ၶိုၼ်းသူင်ႇၵႃႉၶၢႆ တၢင်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ မျႃႉဝတီႇ၊ မူႇၸေႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']

2024-09-05T17:25:03

https://shannews.org/archives/57235

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်ႈၸႂ် ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ

လၢႆပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တီႈဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ပိုတ်းယိုဝ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႃႈၵုမ်းလႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းတပ်ႉပၢႆႈမူတ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၵႆႉဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ။ တီႈဝဵင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈ ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်း 1027 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် Jet Fighter မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁူင်းၸၢၵ်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼဵင်ႈၵေႃႈ လူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ၼၼ်ႉယဝ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ဢဝ်မၢၵ်ႇ မႃးပွႆႇသႂ်ႇဢွင်ႈတီႈဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ (ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ) လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ (ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း)။ Photo by – Shwe Phee Myay News Agency/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ ဝၼ်းတီႈ 03/09/2024 ၵၢင်ၶမ်ႈ 10 မူင်းပၢႆၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း Jet Fighter မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇ တီႈမၢၼ်ႈတူင်ႈ 2 ၵမ်း ႁူင်းၼဵင်ႈလင်ၼိုင်ႈ၊ ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း 5 လင် လူႉၵွႆ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းၵေႃႈမီး။ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းတဢၢင်း TWO လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၶၢဝ်းၵၢင်ၶိုၼ်း ၵူၼ်း ၼွၼ်းလပ်းယဵၼ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇတၼ်းတင်ႈတူဝ် ဢမ်ႇတူဝ်ႈတၼ်း တႃႇတေပၢႆႈသွၼ်ႈသေ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇ ၸဵပ်းၸွမ်းလႄႈ ႁူင်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼဵင်ႈ လင်ၼိုင်ႈလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ဢမ်ႇယွမ်း 5 လင်လူႉၵွႆၸွမ်း – မၼ်းၼၢင်း လၢတ်ႈ ၵႂႃႇ တင်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ၶဝ်ႁေႃႈ Jet Fighter မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၵႂႃႇ ၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉဢေႃႈၼၼ်ႉ။ တိူဝ်ႉပႃးႁိူၼ်းယေးသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၵႂႃႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇႁူင်းၸၢၵ်ႈၼဵင်ႈၼၼ်ႉ လူႉၵွႆၼမ် ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်း 2 ၵေႃႉ။ တိူဝ်ႉပႃးႁိူၼ်း 4-5 လင် လူႉၵွႆ ႁိူၼ်းၽႂ်ၵေႃႈ ပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃး။ တီႈမၢၼ်ႈတူင်ႈၼႆႉ လႅင်းၾူၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး”- ဝႃႈၼႆ။ မၢၼ်ႈတူင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵုမ်းလႆႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23/12/2023 ၼၼ်ႉသေ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈပႃးၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ မိူင်းလူင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းၸၢႆးၼုမ်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ – ပိူင်လူင်တႄႉ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ၵမ်းၵမ်းမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဢွင်ႈတီႈဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼႆႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈၼႄဝႃႈ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ဝဵင်းၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉယူႇတႂ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယူႇ။ Photo by – Shwe Phee Myay News Agency/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵႃႈပေႉၶႂ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵုမ်းၵမ်လႆႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ – သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇလႆႈယူႇၵတ်းယဵၼ်၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းလီလီၸိုင် ဝၢၼ်ႈဝဵင်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယူႇလႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်း မိူင်းယူႇၸိုင် မီးၵူၼ်းၵုမ်းလၢႆလၢႆၵူၺ်းတႄႉ ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇၵိုင်ႇတၢၼ်ႇ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဝဵင်း ဢၼ် ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းလီလႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇတင်ႈၸႂ် ၶႂ်ႈယႃႉၵဝ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇၵုမ်း ဝၢၼ်ႈဝဵင်းလႆႈလီလီ၊ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႆႈၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ “သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် တိုၵ်းယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ လၢႆဝဵင်းပွတ်းႁွင်ႇၼႆသေတႃႉၵေႃႈ မၼ်းတိုၵ်ႉ မီးၼႂ်းသဵၼ်ႈ မၢႆမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈယူႇလူး။ မၢၼ်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶႂ်ႈယွမ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။ တႃႇတေတိုၵ်းပေႉလႆႈ သိုၵ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶိုၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ဢူၼ်ႈဝႆႉၵူႈၾၢႆႇယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးယိုဝ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵုမ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းသႂ်ႇဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းယူႇၼႆႉ ဢမ်ႇၵႃးတီႈမၢၼ်ႈတူင်ႈၵူၺ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ သီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးယိုဝ်းယူႇၶိူဝ်းယႂ်း။ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းယူႇ ၶိူဝ်းယႂ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ ယွၼ်ႉ ၼၼ် ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ဝၼ်းတီႈ 20 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းတဢၢင်း ႁူမ်ႈပႃး တူင်ႇၵူၼ်းတဢၢင်းလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ပၼ်ႁႅင်းဢီး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႄႉႁၢမ်ႈပၼ်ယႃႇ ႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းတိၵ်းတိၵ်း ဝႃႈၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-05T16:28:11

https://shannews.org/archives/57229

ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းၵေႃႈ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼွင်းလူၵ်ႈ သွင်မႄႈလုၵ်ႈတၢႆ တီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း

တီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းသေ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်း လၢၵ်ႈသွင်မႄႈလုၵ်ႈလႆၸွမ်းၼမ်ႉတၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 04/09/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်း ၼၢင်းၼေႃႇ ဢႃယု 24 ပီလႄႈ လုၵ်ႈယိင်း ၵေႃႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ တိုၵ်ႉလႆႈ 6 လိူၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထီႇသိမ်ႇ (ထီသိမ်) ၸႄႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း (ဢုမ်ႇပဝ်း) လုၵ်ႉတီႈသူၼ်သေ ဢၢၼ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ၽွင်းလတ်းႁူၺ်ႈၼၼ်ႉ ၼမ်ႉလွႆလေႃႈလူင်းမႃးၸွမ်းႁူၺ်ႈႁႅင်းသေ လၢၵ်ႈဢဝ်သွင်မႄႈလုၵ်ႈ လွင်ႈၵႂႃႇၸွမ်း လူႉတၢႆ ဝႃႈ ၼႆ။ – ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် သွၵ်ႈႁႃ ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းၸွႆႈ ထႅမ်ပရႁိတ ဝဵင်းဢွင်ႇပၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈၸိူင်ႉၼႆ တီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ယၢမ်ႈထူပ်း ၸိူင်ႉၼႆ။ ႁူၺ်ႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁူၺ်ႈႁႅင်ႈ။ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်း ၼမ်ႉလွႆၸင်ႇလူင်းမႃး။ မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉတႄႉ ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းသေ ၼမ်ႉလွႆၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆ။ လႅပ်ႈတေပဵၼ် ၾူၼ်တူၵ်း တွၼ်ႈတၢင်းၼိူဝ်ႁူၺ်ႈလႄႈ ၼမ်ႉလွႆၸင်ႇလေႃႈလူင်းမႃး။ သွင်မႄႈ လုၵ်ႈဢမ်ႇပေႉႁႅင်းၼမ်ႉသေ လွင်ႈလႆၸွမ်းလူႉတၢႆ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးၶဝ်မႄႈလုၵ်ႈႁၢႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸွမ်းႁႃၸွမ်းသၢႆႁူၺ်ႈသၢႆႁွင်ႈ။ ထိုင်ဝၢႆးဝၼ်း ၵႂႃႇႁၼ်တူဝ်တၢႆၵေႃႉပဵၼ်မႄႈ လွၵ်ႈလိူတ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းၼႃႈ ၊ ၸွမ်းၵွၵ်းႁူဝ်။ တေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 တႄႉ တူဝ်တၢႆလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယင်းပႆႇ ႁၼ်။ – ၼမ်ႉႁူၺ်ႈလွႆ “တူဝ်တၢႆ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်တႄႉႁၼ်ယဝ်ႉ မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း တီႈၵွၵ်းႁူဝ်၊ ၼႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တူဝ်တၢႆလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉတႄႉပႆႇႁၼ်။ တူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉၼႃႇလႄႈ ယူဝ်သၢႆးထူမ်၊ ၵူမ်ႇထူမ် ပႅတ်ႈယဝ်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ပဵၼ်လႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁႃယူႇ” – ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈထီႇသိမ်ႇၼႆႉ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်းဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း 13 လၵ်း။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်း ၵၢင်ဝၼ်းတႄႉ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်လုမ်းလႃးၶၢပ်ႈတူဝ် ၼၢင်းၼေႃႇ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉယူႇ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ပရႁိတ လၢတ်ႈၼင်ၼႆ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၾၢင်ႉပႃးဝႃႈ – ႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢဝ်လွင်ႈၼႆႉပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ်သေ ၽွင်းၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်း ၾူၼ်ၼႆႉ သင်ဝႃႈ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်သူၼ်ၵၢၼ်ႁႆႈမႃး တေလတ်းႁူၺ်ႈလတ်းႁွင်ႈၸိုင် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၾၢင်ႉတူၺ်းၼႃႈၾႃႉတႃ ၾူၼ်သေ ၸင်ႇလတ်း ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-05T14:37:51

https://shannews.org/archives/57215

မိူင်းပၼ်ႇ ၸတ်းပၢင်တွၼ်ႈသူးလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ထိုင် 11 မူင်း ၵၢင်ဝၼ်း ယူႇတီႈ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/ SSA ဢွၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးယွင်ႈၵုင်ႇ တွၼ်ႈသူးလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ပီၵၢၼ်သွၼ်ႁဵၼ်း 2024 – 2025 တီႈႁူင်းႁေႃ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢင်ယွင်ႈၵုင်ႇ တွၼ်ႈသူး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယိူင်းဢၢၼ်း မေႃသွၼ်ၶဝ်တႄႉ ႁႂ်ႈၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်း မီးၸႂ် ႁၵ်ႉၾိင်ႈငႄႈ ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း မီးႁႅင်းၸႂ် တႃႇမိူဝ်းၼႃႈ။ ပီၼႃႈမႃး ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းမီး ႁႅင်းၸႂ် တိူဝ်းၼမ်မႃးလိူဝ်ၼႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ငိၼ်းၸူမ်းထိုင် RCSS မႃးယုၵ်ႉယွင်ႈၼမ်ႉၸႂ် ၸုမ်းမေႃသွၼ် တင်းသဵင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢင်တွၼ်ႈသူး လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းတၢင်းၵႃႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇၼႆႉ လႆႈၶဝ်ႈၶႄႉၶဵင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁပ်ႉသူးထီႉၼိုင်ႈသေ တေသိုပ်ႇၶဝ်ႈၶဵင်ႉၶႅင်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢင်တွၼ်ႈသူး လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ “ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တပ်ႉၵွင် 101 ၵေႃႈ ႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ်တၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းတႆးၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေမီးႁႅင်းၸႂ် လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၶဝ်တင်းသဵင်ႈၼႆသေ ၸင်ႇလႆႈတွၼ်ႈသူး။ တွၼ်ႈတႃႇပီ 2025 ႁႂ်ႈ ပေႃးသိုပ်ႇႁဵတ်းယႂ်ႇၵႂၢင်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်ယွင်ႈၵုင်ႇ တွၼ်ႈသူးလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ပီၼႆႉ မီးၽူႈယႂ်ႇ ၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် ၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈ 70 ၵေႃႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ 24 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-05T14:00:26

https://shannews.org/archives/57210

SSA ဢၼ်တႅၵ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇ 14 ပီၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ

ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းတဵင်ႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးသု ၽူႈၼမ်းၼႂ်း SSPP/SSA တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉတီႈ ၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉသုၼ်ႇတူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈဝႃႈ – ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၸဝ်ႈလွႆမၢဝ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်လႄႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းသႅင်ၵႅဝ်ႉ တပ်ႉၸုမ်းမၢႆ 3 မႃးႁူမ်ႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၶိုၼ်းတီႈငဝ်ႈငုၼ်းဝၢၼ်ႈႁႆး ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ- September ဝၼ်းတီႈ 5 ပီ 2024 ပဵၼ်ဝၼ်းလီ ပုၼ်ႈတႃႇလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈမိူင်းတႆး ဢၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA လႆႈၽၢတ်ႇ​​ၵၼ်ပဵၼ် 2 ၸုမ်း ၽႄတၢင်းၵၼ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီ 24/04/2010 ၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉၼၼ်ႉ ထိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 14 ပီပၢႆ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ မႃးၶွႆႈၵၼ် ႁူမ်ႈၵၼ်ၶိုၼ်း- ဝႃႈ ၼႆဝႆႉ။ Photo by – Sai Hsu Harn/ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် လွႆမၢဝ်း လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇတင်းၸုမ်းသႅင်ၵႅဝ်ႉ တပ်ႉၸုမ်း 3 ဢၼ်မႃးႁူမ်ႈၼႆႉ တင်းမူတ်းဢဵၼ်ႁႅင်းမီးၵႃႈႁိုဝ် ယွၼ်ႉသင်ၼႆတႄႉပႆႇလႆႈႁူႉၸွမ်း။ တိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်တိတ်းတေႃႇဝႆႉယူႇ။ ပေႃးဢဝ်ပိူင်သိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉဝႃႈၸိုင် ၼိုင်ႈတပ်ႉၸုမ်းမီးဢဵၼ်ႁႅင်း 308 ၵေႃႉ ။ ယၢမ်းလဵဝ်ဢၼ်မႃးႁူမ်ႈၶိုၼ်း SSPP ၼႆႉ လၢမ်းၶၢတ်ႈတူၺ်းဢႅၼ်ႁႅင်းတေမီးမွၵ်ႈ 600 ပၢႆ။ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ သႅင်ၵႅဝ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈပီ 1989 ၼၼ်ႉ လႆႈၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်တၢင်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ၽွင်းၼၼ်ႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈပဵၼ် ၸွမ် ႁၢၼ် လွႆမၢဝ်း။ ထိုင်မႃး ပီ 2009-2010 ၸင်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈႁဵတ်းပဵၼ် ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ SSPP/SSA ၵႂႃႇ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-05T11:37:08

https://shannews.org/archives/57207

PNO ၶဝ်ႈၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွႆလူင် ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈ

ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၶဝ်ႈၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွႆလူင် တီႈထုင်ႉၸၢမ်ၵႃး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၵူႈယွမ်ႇၵူႈတၢင်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 2 မူင်း လုၵ်ႈၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ယိုဝ်းၵွင်ႈသႂ်ႇၼႂ်း ဝၢၼ်ႈလွႆလူင်သေ ၶဝ်ႈၽဝ်ႁိူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆဝႆႉတင်းၼမ် ႁူဝ်ၼပ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယိုၼ် ယၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈဢေႃႈ ၸုမ်း PNO ၶဝ်ႈမႃးယိုဝ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း မွၵ်ႈ 2 မူင်း။ ၶဝ်ယိုဝ်းၾၢႆႇလဵဝ်ၵူၺ်းၶႃႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၽဝ်ႁိူၼ်းယေး လူႉၵွႆတင်းၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈလွႆလူင်သေ လွၵ်ႇငိုတ်ႈ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ် ၵၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ PNO ယိုဝ်းၵွင်ႈလွၵ်ႇထႅင်ႈ လၢႆၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပူၼ်းမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ PNO မၢပ်ႈၼႄးဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆသေ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွႆလူင် 7 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ထဝ်ႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးပေႃႉထုပ်ႉ တီႈပၢင်ၵူတ်ႇထတ်းၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇထႅင်ႈ 6 ၵေႃႉသမ်ႉ ယွၼ်းငိုၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉ 20 သႅၼ်သေ ၸင်ႇပွႆႇလွတ်ႈတူဝ် မႃးၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-04T20:28:35

https://shannews.org/archives/57200

ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တၢင်းဝၢၼ်ႈတွင်ၶမ်း ဢၼ်မီးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်း ဢွၵ်ႇ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝၢၼ်ႈတွင်ၶမ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 03/09/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇတၢင်းဝဵင်းပၢင်ႁူႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၸွႆႈ ပူၼ်ႉၵႂႃႇတူၵ်း သႂ်ႇတၢင်းဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ၊ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉ တေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉပိုတ်းယိုဝ်း ၵွင်ႈလူင်ယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၸၢႆး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတွင်ၶမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “တေႃႇထိုင်ဝၢႆးဝၼ်းၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ယူႇ။ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ ၵွႆၼမ်ယူႇ၊ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသဵၼ်သႂ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉ ဢၼ်တိုၵ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ယူႇၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း၊ ငိၼ်းဝႃႈတၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ 2 ၵေႃႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း” – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈတွင်ၶမ်းၼႆႉ မီးတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 902 ၊ 406 လႄႈ 206 သေ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တိုၵ်ႉ ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်ႉႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် Jetfighter လႄႈ ၵွင်ႈလူင်ပိုတ်း ယိုဝ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉလႄႈ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ မီးၵႃႈႁိုဝ် ယၢမ်းလဵဝ် ႁဵတ်းႁိုဝ်ဝႆႉယူႇၼႆတႄႉ ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃး။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ ၸဝ်ႈသၢင်ႇ 4 တူၼ် မၢတ်ႇၸဵပ်း။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈ မွၵ်ႈ 70 လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ႁႅင်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈတွင်ၶမ်း၊ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇၵႅင်း၊ ဝၢၼ်ႈလွႆယၢဝ်းလႄႈ ဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလူႉၵွႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 500 လႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉၸွမ်း ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ် ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်း။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-04T17:56:21

https://shannews.org/archives/57193

သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ ထဝ်ႈယိင်း ဢႃယု 60 ၵူၼ်းမိူင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း

ပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇပဵၼ်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တိူဝ်ႉသႂ်ႇထဝ်ႈယိင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢႃယု 60 မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ဝၼ်းတီႈ 03/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈ ဝၢၼ်ႈဝႃးပျႃး ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်တပ်ႉသိုၵ်း လၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်း (ထၼူႉ) DPLA တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF တူင်ႉၼိုင်တၢင်းဝၢၼ်ႈဝႃးပျႃးလႄႈ ၸင်ႇဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပၢင်တိုၵ်းတႄႉ ဢမ်ႇပဵၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ၵမ်း။ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၸွမ်ႁိူၼ်းပွင်ႇႁိူၼ်းၵွႆ၊ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ပႃႈဢေးသူၺ်ႇ ဢႃယု 60 ပီ မၢတ်ႇၸဵပ်းတီႈၶႃလူင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း”- ဝႃႈၼႆ။ – မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလူႉၵွႆ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ယၢမ်းလဵဝ် တၢင်းထုင်ႉၵျွၵ်ႉၵူႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးယိုဝ်းသႂ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉၵေႃႈမီး။ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ သိုၵ်းထၼူႉ DPLF လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်း၊ တင်ႈၸႂ်ပိုတ်းယိုဝ်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၽိတ်းမၢႆမီႈ ရႃႇၸဝၢတ်ႈသိုၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ထုင်ႉၵျွၵ်ႉၵူႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈဝႃးပျႃးၼႆႉ ယၼ်ၵႆၵၼ် 3 လၵ်း။ ထုင်ႉၵျွၵ်ႉၵူႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈပႃႇတိုင်း (ဢၢင်ႇတေႃး‌) ၼႆႉ မီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်း DPLF ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး သိုၵ်းတႆး SSPP လႄႈ သိုၵ်းတႆး RCSS ၵေႃႈ တူင်ႉၼိုင် ၵႂႃႇမႃး‌။ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်သိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈသွင် သိုၵ်းတဢၢင်းလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-04T17:40:32

https://shannews.org/archives/57186

သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းလူင်းႁိူၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး

သိုၵ်းတဢၢင်း (ပလွင်ႈ) TNLA ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းလူင်းႁိူၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ႁူဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လိူၵ်ႈၽူႈ ၵွၼ်းပွၵ်ႉသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶဝ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ယဵၼ်ဝႆႉယူႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းလူႉၵွႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ၼၼ်ႉ ပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သမ်ႉ ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းလူင်းႁိူၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ တႃႇပၼ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၼၢင်းယိင်း ဢႃယုမွၵ်ႈ 40 ပီ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ -“ သိုၵ်းလွႆ ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းလူင်းႁိူၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵႃးတၢင်းဝၢၼ်ႈၵူၺ်း။ ပႃးၸဵမ်ႁိူၼ်းယေး ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈၵဵပ်း။ လၢတ်ႈဝႃႈတႃႇပူၵ်းပွင်ပၼ်ၶိုၼ်း ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်းလူႉၵွႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇမီးၽႂ်မႃးတိတ်းတေႃႇ လွင်ႈတႃႇတေပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ ၶဝ်တေၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ မႃးထၢမ်လွင်ႈႁူဝ်ၵူၼ်းႁိူၼ်းၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်”- ဝႃႈၼႆ။ – မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉၵွႆ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈသေ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ႁိူၼ်းယေးၺႃးမၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇသေ လူႉၵွႆၵႂႃႇ ထိုင်တီႈဢမ်ႇမီးတီႈယူႇတီႈသဝ်း၊ လႆႈၵႂႃႇယွၼ်း သွၼ်ႈယူႇသဝ်းႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း ပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းႁိူၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ မႃးႁၼ် မၢၵ်ႇတူၵ်းတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆဝႆႉ ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇ။ လႆႈသွၼ်ႈယူႇႁိူၼ်းပီႈၼွင်ႉဝႆႉ။ တႃႇတေမႄးႁိူၼ်းၶိုၼ်းသမ်ႉ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵေႃႈၶိုၼ်ႈသုင်၊ ၵႃႈၵူႈမဵဝ်း၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း။ ႁိူၼ်းၸိူဝ်း တိုၵ်ႉလီယူႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ သိုၵ်းလွႆ မႃး ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း။ ႁိူၼ်းဢၼ်ၵွႆဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်မႃးၵဵပ်း သဵၼ်ႈမၢႆသေ ထၢမ်ၶေႃႈမုလ်းၸဝ်ႈႁိူၼ်း။ ဝႃႈတႃႇတေၵမ်ႉထႅမ် ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ငိုၼ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇမီးသင်လူင်းမႃး” – ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း – ပီႊၻီႊဢႅပ်ႉၾ် တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁိူၼ်းယေးဢၼ် ၺႃးမၢၵ်ႇသေ လူႉၵွႆမီး 60 ပၢႆ ၊ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆမၢၵ်ႇသႂ်ႇ၊ ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်လႆႈလူႉၵွႆၼမ်ၼႆႉ ပဵၼ်တင်းပွၵ်ႉ 7 ၊ ပွၵ်ႉ 8 ၊ ပၢင်ပဝ်း၊ တိုဝ်ႉလႅင်။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လူႉတၢႆ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းမီး 150 ပၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈပႃး ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင် ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ပရႁိတ တီႈဢိူင်ႇၼွင်ပိင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၵဵပ်းတူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇ တေမီးမွၵ်ႈ 50 ၼႆႉ။ ပေႃးပႃးတူဝ်တၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇတႄႉ တေမီး 150 ပၢႆ၊ ႁူဝ်ၼပ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈၵဵပ်းၵူၺ်း။ ပႆႇပႃးႁူဝ်ၼပ်ႉ ဢၼ်ၸုမ်းပရႁိတ တၢင်ႇၸုမ်းၵဵပ်းလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉတႄႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆဢမ်ႇယွမ်း 400 ၵေႃႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈသေ ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈ ယိုၼ်ယၼ် ႁူဝ်ၼပ်ႉတႅတ်ႈတေႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈဢမ်ႇတႅၵ်ႇယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး မႆႈၸႂ်ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း၊ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵေႃႈ ၶၢတ်ႇမူတ်း၊ သၢႆလႅင်း ၾူၼ်းၵေႃႈ လႆႈလႅင်း CDMA ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း။ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း၊ ၵႂႃႇမႃးတၢင်းလႂ် ၵေႃႈ လႆႈၾၢင်ႉတူဝ်ဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ ၼုမ်ႇယိင်း ဢၼ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵၢတ်ႇၵေႃႈပိုတ်ႇယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပွၵ်ႈမႃးယူႇသဝ်း ၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးၵေႃႈ လႆႈၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ်ၾၢင်ႉၼွၼ်း ၵူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းၶွၼ်ႈတုမ်ယူႇတီႈလဵဝ်ၵၼ်ၼမ်”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း တႄႇပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၶိုၼ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းဢိူင်ႇၼွင်ပိင်လႄႈ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ တူၼ်ႈတီး၊ ပၢင်ဢူႈလႄႈ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-04T16:31:38

https://shannews.org/archives/57180

ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် ၽူႈႁေႃးတြႃးၾၢႆႇသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၺွပ်း

ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇတႂ်ႈၶဝ် ႁႂ်ႈပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း ၵူၼ်းဢၼ်သၢၼ်ၶတ်းၶဝ်ယူႇတႃႇသေႇ။ ၸဵမ်ဢဝ်လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇလီ တၢင်ႇၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊသူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်လွတ်ႈ တၵ်းၺွပ်းပၼ်ၾၢင်ႉ ၵုမ်းၶင်ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ မႃးတႃႇသေႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၼႆႉၵေႃႈ ၽူႈႁေႃးတြႃး ၾၢႆႇသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၺွပ်းၵုမ်းၶင်ၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉ လူၺ်ႈလွင်ႈမၼ်းၸၢႆး ထတ်းသၢင်သႃႇသၼႃႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၸၢႆးဢေး ( ရွှေခေါင်းလောင်း ဆရာတော်) ၵေႃႉဢၼ်ၵႆႉလူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁေႃးတြႃးလွင်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ၸွမ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇ၊ ပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၵူတ်ႇထတ်း ၽွင်းတိုၵ်ႉဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ႁွတ်ႈထိုင်တီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။ ၸၢႆးဢေး ၵေႃႉဢၼ်ၵႆႉႁေႃးတြႃးၾၢႆႇသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵၢင်ၼႃးလူင် ဝဵင်းၵဵင်းတုင်။ ၺႃးတီႉၺွပ်း တီႈႁိမ်းၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး မၢႆ 1 တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ၼၼ်ႉသေ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢဝ်တူဝ်မၼ်း ၵႂႃႇၵုမ်းၶင်ၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉ တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းယဝ်ႉ ပႆႇလွတ်ႈၶိုၼ်း ။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ယၢမ်ႈတူင်ႉၼိုင်ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းတူၵ်းၵိၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတိတ်းၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁူၺ်းၶဝ်ႈၼႂ်းသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းတႅမ်ႈလၢတ်ႈ လွင်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉသေ တၢင်ႇၼိူဝ်သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊမႃး တင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆး ထတ်းသၢင်ပႃး လွင်ႈသႃႇသၼႃႇ တၢင်ႇဢၼ်ပႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းၼမ် မီးၵူၼ်းတိတ်းတၢမ်းၼမ် ၸဵမ်ဢဝ်ၼႂ်း ၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉလႄႈ တိၵ်ႊတွၵ်ႊ။ ဢၼ်မၼ်းၺႃးၺွပ်း ပွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ တေၸၢင်ႈၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ မၼ်းလၢတ်ႈတၢင်ႇ ၼႂ်းတိၵ်ႊတွၵ်ႊ ၵႂႃႇလွင်ႈၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ သမ်ႉတေၵႂႃႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉတၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းယူဝ်ႉၼႆ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းၵဵင်းတုင် ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ – “သြႃႇၵေႃႉၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇယူႇတီႈၵဝ်ႇတီႈလဵဝ်ၶႃႈ။ တၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈ မၼ်းတူင်ႉၼိုင် ၵႂႃႇမႃးယူႇဢေႃႈ။ ၼႂ်း ၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်သွင်လိူၼ်ၼႆႉသမ်ႉ မၼ်းႁွတ်ႈမႃးတၢင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၼႆႉဢေႃႈၼၼ်ႉ။ ဢၼ်ႁူႉၸွမ်းတႄႉ မၼ်းၵႆႉ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၵိၼ်းၸႂ် လွင်ႈၵၢၼ်ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႄႈ ၵူၼ်းတိတ်း ၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢေႃႈ။ ၸူဝ်ႈမၼ်းမႃးထိုင်တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉသမ်ႉ မၼ်းတၢင်ႇၵႂႃႇၼႂ်း Tiktok ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ။ မၼ်းလၢတ်ႈၵႂႃႇလၢႆလွင်ႈ သမ်ႉတေၵႂႃႇလၢတ်ႈ ပၢႆႉပႃးႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ်ႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ ၸင်ႇၺႃးၺွပ်း။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၵေႃႈ ၺႃးၺွပ်းယူႇပွၵ်ႈ ၼိုင်ႈၼႆဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၸၢႆးဢေး ႁိုဝ် ရွှေခေါင်းလောင်း ဆရာတော် တႄႇႁဵတ်းၶလိပ်ႉဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းသူဝ်ႊသျႄႊ မီႊၻီႊယႃႊမႃးသေ တႅမ်ႈလၢတ်ႈ တၢင်ႇလွင်ႈသႃႇသၼႃႇၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊမႃးၼႆႉ ပႆႇမီးၽႂ်ႁူႉၸၵ်းပိုၼ်း တူဝ်မၼ်းၸၢႆးလီလီ။ ထႅင်ႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မၼ်းလၢတ်ႈလွင်ႈသႃႇသၼႃႇပူၼ်ႉတီႈၼႃႇၵေႃႈမီးလႄႈ ၸင်ႇမီးၵူၼ်းၵႂႃႇတၢင်ႇလၢတ်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈမၼ်းႁိုဝ် ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃးၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၸဵမ်မိူဝ်ႈလႂ်မႃးလႂ်ၵေႃႈ သြႃႇၵေႃႉၼႆႉ မၼ်းလႆႈၶႂၢင်ႉတီႈလႂ်မႃး မၼ်းလူင်းပၢင်သွၼ်တီႈလႂ်မႃးၼႆ ဢမ်ႇႁူႉၸွမ်းသေပွၵ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းတူင်ႉၼိုင်လွင်ႈသႃႇသၼႃႇ လွင်ႈၸွႆႈတူင်ႇၵူၼ်း ၸိူင်ႉၼႆႁိုင်ယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃး မိူင်းၶၢင်၊ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းယၢမ်ႈယူႇမႃးဢေႃႈ။ ဢၼ်မၼ်းလၢတ်ႈၵေႃႈ မၢင်ပွၵ်ႈဢၼ်ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵေႃႈမၼ်းလၢတ်ႈပႃး။ တေလႆႈဝႃႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၵူၼ်းဢၼ်ယုမ်ႇမၼ်းၵေႃႈမီး ဢၼ်ဢမ်ႇယုမ်ႇမၼ်းၵေႃႈ မီးယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ဢၼ်မၼ်းၺႃးၺွပ်း ပွၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ တေမီးၵူၼ်းၵႂႃႇတၢင်ႇဢဝ်လိူင်ႈမၼ်း ႁိုဝ်ၵေႃႈ ပဵၼ်လႆႈယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸၢႆး ယၢမ်ႈပၼ်တၢင်းႁူႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ၼႂ်းတူင်ႇၵူၼ်းၸၢဝ်းဝႃႉ ၸၢဝ်းၼႃႇၵ (ၼႂ်းၸႄႈမိူင်း ၶျၢင်း)၊ ၸၢဝ်းၶၢင်လႄႈတႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2012 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် မၼ်းၸၢႆး ၺႃးၺွပ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉ ၼႆ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ထတ်းသၢင်ႁၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉမၼ်းထတ်းသၢင် ၽႃႇသႃႇ၊ သႃႇသၼႃႇ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းလႄႈ ၸင်ႇၺႃးၺွပ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇဝႃႈ ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းသႃႇသၼႃႇ သႅၼ်းလႂ်ၸၼ်ႉလႂ် ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးလၢတ်ႈလွင်ႈလီသႃႇသၼႃႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ သမ်ႉၵႂႃႇလၢတ်ႈလွင်ႈသႃႇသၼႃႇတၢင်ႇဢၼ် ဢမ်ႇလီၸိုင် ၸၢင်ႈၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇ ဢၼ်ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ မီးဝႆႉ။ ထုၵ်ႇလီ ၾၢင်ႉၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆ ၽူႈတူင်ႉ ၼိုင် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၵ်းပိူင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ သင်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ တေၵႆႉလၢတ်ႈလွင်ႈသႃႇသၼႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇလီသေ လၢတ်ႈလွင်ႈသႃႇသၼႃႇပိူၼ်ႈ ဢမ်ႇလီၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း။ လၢတ်ႈလွင်ႈလီသႃႇသၼႃႇႁဝ်းတႄႉ လႆႈယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ တေၵႂႃႇလၢတ်ႈႁႂ်ႈ သႃႇသၼႃႇပိူၼ်ႈၸိုဝ်ႈလူႉတႄႉ တေဢမ်ႇလႆႈ။ ၼႂ်းပၵ်းပိူင် ဢၼ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉ လွင်ႈသႃႇသၼႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးဝႆႉယူႇ။ သႃႇသၼႃႇဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ တိုၼ်းတေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးတူၺ်း ၼႂ်းပပ်ႉပၵ်းပိူင်ၸိုင်ႈမိူင်း (ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ – ၂၉၅ နှင့် ၂၉၆ ) ၼၼ်ႉတႄႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ပေႃးမီးၵူၼ်းမိူင်းသေၵေႃႉၵေႃႉ တင်ႈၸႂ်လၢတ်ႈလွင်ႈသႃႇသၼႃႇ တၢင်ႇဢၼ်ဢမ်ႇလီႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် တင်ႈၸႂ်ယႃႉ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်သႃႇသၼႃႇ တၢင်ႇဢၼ်ၸိုင် တၵ်းၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ တႅမ်ႇသုတ်း 2 ပီ ဢမ်ႇၼၼ် တၢမ်ႇငိုၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် တင်းသွင် ဢၼ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ မီးၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ တင်ႈၸႂ်ၶဝ်ႈယႃႉၵဝ်း ၼႂ်းပၢင်ၶွၼ်ႈတုမ် (အစုအဝေး) သေ ဢၼ်ဢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈၵူၼ်းတင်းၼမ် ၸိူဝ်းၵိူဝ်းယမ်သႃႇသၼႃႇသေဢၼ်ဢၼ် တိုၵ်ႉလွတ်ႈ ႁေႃးသုတ်ႇမုၼ်း (ႁိုဝ်) တိုၵ်ႉၽွမ်ႉၵၼ် တိူင်ႇၵၢဝ်ႇယွၼ်းသူးယူႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် တၵ်းၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 1 ပီ ႁိုဝ် တၢမ်ႇငိုၼ်းႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် တင်းသွင်ဢၼ် ပႃးဝႆႉၼႂ်းပပ်ႉ ပၵ်းပိူင်မၢႆႈမီႈၸိုင်မိူင်းဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈၸၢႆးဢေး တူင်ႉၼိုင် ယူႇတီႈ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢႆး ယၢမ်ႈၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ငိုၼ်းၶႄႇ ဢၼ်ပႃးႁၢင်ႈမေႃႊၸီႊတူင်ႊၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈဢမ်ႇလီ (ၽီႁၢႆႉ) မကောင်းဆိုးဝါး – ၼႂ်းမၼ်းၼႆသေ ၸုတ်ႇၽဝ်ငိုၼ်းၼႄသေ ယၢမ်ႈၺႃးပလိၵ်ႈၶႄႇ တီႉၺွပ်းယဝ်ႉပွၵ်ႈၼိုင်ႈၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-09-04T15:55:52

https://shannews.org/archives/57176

ၵူၼ်းလၢင်းၶိူဝ်း ၺႃးၵူၼ်းယွင်ႇယႃႈ ယိုဝ်းတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 04/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၵူၼ်းယွင်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် ဢဝ်ၵွင်ႈသတ်းယၢမ်း ယိုဝ်းသႂ်ႇ ၸၢႆးၼုတ်း ဢႃယု 48 ပီ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉဢွၵ်ႇ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လူႉတၢႆ တီႈၼႂ်းသူၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၽူႈယိင်း ဢႃယု 30 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၵေႃႉၺႃးယိုဝ်းတၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပီႈၸၢႆးၼုတ်း ဢႃယု 48 ပီ။ ထုၵ်ႇၸၢႆးသႂ် ဢႃယုမွၵ်ႈ 30 ပီ ဢၼ်ပႂ်ႉသူၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ဢဝ်ၵွင်ႈသတ်းယၢမ်း (ၵွင်ႈတႆး) သေ ယိုဝ်းပီႈၼုတ်း လူႉတၢႆတီႈၼႂ်းသူၼ်။ ၶဝ်မီးလွင်ႈၽိတ်းမေႃး သင်ၵၼ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ။ တီႈသူၼ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးႁိမ်းၶႅပ်ႇဝဵင်းၼႆႉၵူၺ်းၶႃႈ။ ပီႈၼုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၽူႈၵွၼ်းဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉတူၵ်းၶႃႈ ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးၼုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းမႃႇလႃႇလႄႈ ပႃႈၸေႃး ယူႇဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉတူၵ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း။ မၼ်းၸၢႆး ၶၢႆႉမႃးယူႇတီႈ ဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉဢွၵ်ႇသေ ပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ တီႈႁိမ်းၸလွပ်ႈပွၵ်ႉဢွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ “ပီႈၸၢႆးၼုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႂ်လီၵေႃႉၼိုင်ႈဢေႃႈ။ ဢမ်ႇမေႃၽိတ်းၽႂ်ၶႃႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ။ ၸၢႆးသႂ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၸၢႆးထုတ်ႉလႄႈ ၼၢင်းလႃႉတဵင်း ယူႇဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉတူၵ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် တီႉၺွပ်းၵုမ်းတူဝ်ဝႆႉယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸၢႆးၼုတ်းၼႆႉ ၵိုတ်းဝႆႉ လုၵ်ႈယိင်း 2 ၵေႃႉလႄႈ မေးၼၢင်း။ တေပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် မၼ်းၸၢႆးၼႂ်း ဝၼ်းတီႈ 5 (မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ) ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-04T13:21:24

https://shannews.org/archives/57171

မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၺႃးၶႃႈတၢႆ တီႈမိူင်းထႆး ပႃးမႄႈမၢၼ်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 7 ၶူပ်ႇ

ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈသၢမ်ၵေႃႉ ၺႃးၶႃႈတၢႆ တီႈၸႄႈတွၼ်ႈပရၸုတ်ႊ ၶီႊရီႊၶၼ်ႊ ၸိုင်ႈထႆးပွတ်းတူၵ်း ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃး မႄႈမၢၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 7 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆ – သိုဝ်ႇထႆး ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸေႃႇမိၼ်းဢူး ဢႃယု 40 ပီၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သူၼ်ယၢင်ရႃႇပႃႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းထပ်ႉသၵႄး ၸႄႈတွၼ်ႈပရၸုတ်ႊၶီႊရီႊၶၼ်ႊ၊ မၼ်းၸၢႆး ဢမ်ႇမႃးလူင်းၵၢၼ် 2-3 ဝၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ၼႂ်းဝၼ်း တီႈ 31 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆ့ ၸဝ်ႈၵၢၼ်ပေႃႈလဵင်ႉ လႆႈၵႂႃႇၶႆႈထိုင်ႁိူၼ်း၊ ထူပ်းႁၼ် မေးၼၢင်းမၼ်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ ၺႃးၶႃႈတၢႆဝႆႉလႄႈ ၸင်ႇတိူင်ႇလၢတ်ႈတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ မႃးၵူတ်ႇထတ်းသွၵ်ႈႁႃ ၵႂႃႇထူပ်းႁၼ်ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸေႃႇမိၼ်းဢူး ၺႃးထိူဝ်ၶေႃးၶႃႈ တၢႆဝႆႉ ၼႂ်းသူၼ်ယၢင်ရႃႇပႃႇ တီႈၵႆႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆး ဝႃႈၼႆ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈမၼ်းၸၢႆး ပႆႇၺႃးၶႃႈတၢႆၼၼ်ႉ မၼ်းႁွင်ႉဢူၺ်းၵေႃႉ 2 ၵေႃႉ မႃးဢႅဝ်ႇလႄႇတီႈႁိူၼ်း တႃႇႁူမ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၵၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးလုၵ်ႈ လၢင်းမေးၼၢင်းလႄႈ ၸေႃႇမိၼ်းဢူး ၺႃးၶႃႈတၢႆယဝ်ႉ ဢူၺ်းၵေႃႉ 2 ၵေႃႉၵေႃႈ ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇဝႆႉလႄႈ လႅပ်ႈတေၵဵဝ်ႇတင်းလွင်ႈၼႆႉယူႇၼႆ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထတ်းသၢင်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်း ၸေႃႇမိၼ်းဢူးလႄႈ ဢူၺ်းၵေႃႉ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း ယူႇတီႈ ၸႄႈဝဵင်းမျဵတ်ႉ တိူင်းတၼၢဝ်းသီသေ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းထႆးပွတ်းတူၵ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းထပ်းသၵႄး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-09-04T11:48:54

https://shannews.org/archives/57165

ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် တူၵ်းတႅၵ်ႇၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 03/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ မွၵ်ႈ 4 မူင်းပၢႆၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းတႅၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢႆလုၵ်ႈ တိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေးသေ ၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႃႈ လႅပ်ႈယိုဝ်းသႂ်ႇႁူင်းပလိၵ်ႈ မၢႆ 4 ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၵူၺ်းၵႃႈ တူၵ်း တႅၵ်ႇႁိူၼ်းလင်ၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းယူႇသဝ်းလႄႈ လွင်ႈၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်း။ ယွၼ်ႉသဵင်မၢၵ်ႇလင်ႁႅင်းလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ် ဢမ်ႇႁတ်းၼွၼ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – The Irrawaddy / ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၶိူင်ႈမၢၵ်ႇလူင်ၼၼ်ႉ တူၵ်းတႅၵ်ႇ တီႈႁိူၼ်းတိုၵ်းသုင် ႁိမ်းႁူင်းပလိၵ်ႈ မၢႆ 4 လုၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ တူၵ်းတႅၵ်ႇ တိူဝ်ႉႁိူၼ်း ၼႂ်းပွၵ်ႉၺွင်ႇၵူၺ်း (ညောင်ကွဲ) သဵၼ်ႈတၢင်း 89 – 8 လႄႈ ၵိဝ်ႇတၢင်းမၢႆ 9 ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၵူၼ်း မၢတ်ႇၸဵပ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တူၵ်းတႅၵ်ႇထႅင်ႈ ႁိမ်းလၢၼ်ႇသူၺ်ႇၵျိၼ်ႇ လုၵ်ႈ ၼိုင်ႈၼႆ MDY Revolution ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၶိူင်ႈၵွင်ႈယႂ်ႇတူၵ်းတႅၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢႆလၢႆလုၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလႂ်ယိုဝ်းသႂ်ႇ ဢၼ် ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ယၼ်။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇသင် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-04T11:20:35

https://shannews.org/archives/57160

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ

ဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ဢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယိုဝ်းတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ မိူင်းရၶႅင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢူၼ် ဢၢၼ်မေႃးမႄး ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းၶႄႇ – မိူင်းမၢၼ်ႈ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼႆလႄႈ လွင်ႈတေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ လွင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈၵႄႈၵၢင် ဢုပ်ႇဢူဝ်းတႄႉ ၸၢင်ႈတေမီးပဵၼ်မိူဝ်ႈပဵၼ်ပွၵ်ႈယူႇ။ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ယႂ်ႇမႃးႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်းၼႆႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇယႃႉၶူဝ်၊ သဵၼ်ႈတၢင်းလႄႈ သဝ်ၾႆး ၾႃႉ၊ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း၊ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈတရူၼ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ၊ တဵၵ်း ၶၢၼ်းၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ၊ ယႃႉၵွႆၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းလႄႈ လုမ်း ႁူင်းသဝ်းၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉပူၼ်ႉပႅၼ် ၼိူဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်ၾိင်ႈမိူင်းသေ ၸင်ႇလႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပၢၼ် NLD ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼႂ်းပီ 2020 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ဝၼ်းတီႈ 23 ၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၸုမ်း ULA/ AA ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မုင်ႈမွင်း တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼႆသေ ဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်မၢတ်ႊ ၶျ် ပီ 2021 ၼၼ်ႉ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁုပ်ႈယိုတ်းၶိုၼ်း ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-03T22:42:23

https://shannews.org/archives/57155

ၼုမ်ႇၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈၺႃးတႅင်း ၽွင်းၶဝ်ႈထႅဝ် ၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ

မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းတီႈ 3/9/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်းၶိုင်ႈ ၼုမ်ႇၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈၽွင်းၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ် တႃႇႁဵတ်း ဝႂ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် တီႈၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ် တႆး-ၶႄႇ ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၼၼ်ႉၺႃးတႅင်း မၢတ်ႇၸဵပ်း။ ပပ်ႉၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် တႆး-ၶႄႇ ၵေႃႉၺႃးတႅင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၼုမ်ႇ ဢႃယု 20 ပၢႆ။ ၽွင်းမၼ်းၸၢႆး ၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ် တႃႇပႂ်ႉႁဵတ်း ဝႂ်ၶၢမ်ႈ လႅၼ်လိၼ် ၼၼ်ႉလႆႈထဵင်မေႃးၽိတ်းၵၼ်တင်း ၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈ ဢဝ်တီႈယူႇတႃႇၵူၼ်းၶဝ်ႈထႅဝ်။ ထိုင်တီႈၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈဢဝ်တီႈယူႇၼၼ်ႉ ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်းမၼ်းၸၢႆးၺႃးတီႈပဵမ်ႉ။ ၵူၼ်းၸွႆႈထႅမ် ပရႁိတ ဝဵင်းမူႇၸေႊၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႁွၵ်ႈဝႃႈ- “ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ့်ဢဝ်တူဝ် သူင်ႇႁူင်းယႃ တႃႇဢဝ်ၵႂႃႇထၢႆႇဢဵၷ်ႉသ်ရေႊလ် ဝႆႉယူႇ ၊ ၵူၼ်းတႅင်းတႄ့လႅၼ်ႈပၢႆႈၵႂႃႇယဝ့် ၊ ၵူၼ်းမႃး ၶဝ်ႈထႅဝ်တႃႇႁဵတ်းဝတ်းၵေႃႈၼမ်ၼႃႇ။ ၶဝ်လႆႈထဵင်မေႃးၵၼ် ၽိတ်းၵၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းတီႈယူႇၼႆႉ ယူႇတႃႇသေႇယဝ်ႉ။ ” -ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼုမ်ႇၸၢႆး ဢၼ်ထုၵ်ႇတႅင်းၼၼ့် ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် “မဵတ်ႉတႃႇပၢၼ်းၶိၼ်း” ဢဝ်တူဝ်သူင်ႇယူတ်းယႃဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ မူႇၸေႊယဝ်ႉ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ Photo – CJ-ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈထႅဝ်ပႂ်ႉႁဵတ်းပပ်ႉၶၢမ်ႈမိူင်းတီႈလႅၼ်လိၼ်တႆး-ၶႄႇ ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ် တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ သၢမ်ပၢၼ်ၸဵတ်းသႅၼ်းပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉတီႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း – ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ဢၼ်ၵူၼ်းၵိုၼ်းယူႇၵူႈဝၼ်းၼႆႉပဵၼ်ၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်ႁေႃၶမ်း ၼၢၼ်းတေႃႇပွၵ်ႉၵဵတ်ႉ လႄႈ ၽၵ်းတူၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ သိၼ်ႇၽိဝ်ႇၵဵတ်ႉ ။ တႅမ်ႈ- ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် ( ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-03T18:15:38

https://shannews.org/archives/57151

တႃႇႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ ၽွင်ႇတေႃႇဢူးၼႆသေ ၵၢင်ႉၵႄႇၸႂ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၶၢႆႉပၢႆႈ

တွၼ်ႈတႃႇတေႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ ( ၽွင်ႇတေႃႇဢူး) ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆသေ ၵၢင့်ၵႄႇၵွၼ်းဢိူင်ႇ ၸႂ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆးလႄႈလႅၼ်လိၼ်တႆး-ယၢင်းလႅင် မႃးသွၼ်ႈယူႇသဝ်းဝႆႉတီႈဝၢၼ်ႈမိူင်းပဵဝ်းလႄႈ ၼွင်တဝ်း ႁူဝ်ၵူၼ်းမွၵ်ႈ 500 ၼႆႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၶၢႆႉပၢႆႈပၼ်တီႈယူႇဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈ – ၵူၼ်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ- ဝၼ်ႈတီႈ 2/9/2024 ပၢင်ၵုမ် ၵူၼ်းမိူင်း လႄႈသင်ၶၸဝ်ႈ ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်တႃႇႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ( ၽွင်ႇတေႃႇဢူး) လူင်းမိူင်းၼႆႉ ၵၢင့်ၵႄႇၼွင်ႁၢႆးယႃႈလႄႈ ၸုမ်းပျီႇတူ့ၸိတ့်ပဢူဝ်း တေဢွၼ်ႁူဝ် ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ ။ တေယေႃးမုၼ်လူင်းၵျွင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 3 /10/2024 သေပၼ်ႇလဵပ်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ ၊ ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 20/10/2024 ၸင်ႇတေယေႃးမုၼ်ၶဝ်ႈၵျွင်းၶိုၼ်း။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ့်တီႈ ဢႃႇယု 30 ပၢႆလၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “ ၵၢင်ႉၵႄႇၸႂ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်း ၽႂ်မၼ်းၶိုၼ်း ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼမ်ႉၼႂ်းၼွင်ၵေႃႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တေႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၼႆလႄႈ ပွင်ႇဝႃႈၶႂ်ႈၽဵဝ်ႈလၢင်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း။ တႃႇႁဵတ်းပွႆးၼႆ့ ပၢင်ၵုမ်ၵၼ် 2- 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ။ ဢုပ်ႇၵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇလီလႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်း။ ၵူဝ်ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလးမ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ထိုင်ပၢင်ၵုမ်ၵမ်း 2 မႃး ဢိင်ၼိူဝ်ၵၢင်ႉၵႄႇ မႃးဢုပ်ႇလၢတ်ႈတုၵ်းယွၼ်းႁႅင်းၼႃႇလႄႈ ၸင်ႇတေတူၵ်းလူင်းတႃႇႁဵတ်းပွႆး”– ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇတီႈလႂ်လႄႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ လုၵ်ႉတီႈ ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈသေ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢတ်ႈႁွင်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်းသေ ယူႇသဝ်း။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်းၼၢင်းယိင်းဢႃႇယု 40 ပၢႆလၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-“ ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းယဝ့် ။ တီႈတႄ့ ဢမ်ႇလိုပ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းပွႆး ၽြႃး လႆႈယူႇလူး။ ဢမ်ႇၼၼ်ၶဝ်တေထၢင်ႇဝႃႈ ဝၢၼ်ႈႁဝ်းၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉၼႆသေ လိုပ်ႈႁဝ်းမိူဝ်းၶိုၼ်းႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉတေပွၵ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈ တေသိုပ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈထႅင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ဢမ်ႇႁူႉ၊ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ လွင်ႈယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၸဝ်ႈတႃႇၼ ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၸႂ်တႄႉတႄႉ”-ဝႃႈၼႆ ။ ဢၼ်ၼမ်ႉၼႂ်းၼွင် ထူမ်ႈသုင်ၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈယူႇၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇၵႂႃႇမႃး။ တႃႇသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းၵႂႃႇႁူင်းႁဵၼ်း။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ် ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးသွၼ်ႈ ယူႇဝႆႉတီႈ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-“ ႁဝ်းၶႃႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးမီးၸမ် 9 လိူၼ်ယဝ့် တႃႇႁႃၵိၼ် လဵင့်တွင့်ၵေႃႈ ယၢပ်ႇၼႃႇ၊ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈႁႃၵိၼ်ၽွင်ႈ ။ သင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ၵႂႃႇတုင်းႁပ်ႉတၢင်းၸွႆႈထႅမ်တၢင်းဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၊ လႆႈမႃး ၶႆႇၵႆႇ ၊ ၽၵ်းမီႇ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးပၼ်ယူႇၽွင်ႈ ။ ယွၼ်ႉၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈသုင် – ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈ ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၼ်ႉငဝ်ႈ ၸၼ်ႉလဵၵ်ႉတႄႉ လႆႈၵိုတ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈဝႆႉႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ”- ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ်တီႈၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၼမ့်ၶိုၼ်ႈၼမ် ၵူၼ်းပိုၼ့်တီႈ ပဵၼ်ဢၼ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇၵႂႃႇမႃး ၵူၼ်းပိုၼ့်တီႈလၢတ်ႈ ၼင်ႇၼႆ ။ တႅမ်ႈ- ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် ( ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ် )

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2024-09-03T10:00:00

https://shannews.org/archives/57146

မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ ၸတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းတႄႇသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈသွင် ၶွပ်ႈတဵမ် 85 ပီ

မၢႆတွင်း ဝၼ်းသိုၵ်း လုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈ 2 တႄႇပဵၼ်မႃး ၶွပ်ႈတဵမ် 85 ပီၼႆသေ မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ ဢၼ်ၺႃးၼႃႊၸီႊၵျုႊမၼီႊၶဝ် ၶဝ်ႈတိုၵ်းဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 1 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 50 လၢၼ်ႉပၢႆ ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇ 6 လၢၼ်ႉပၢႆၼႆႉ ပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၶိူဝ်းၵျူး 6 လၢၼ်ႉပၢႆ ဢၼ်ၺႃးၽဝ်သေ ၶႃႈတၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼိုင်ႈၶိုင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၵႅဝ်ႈဢၼ်ၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇတီႈၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ Baltic မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ။ Donald Tusk ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ တွၼ်ႈသွၼ်ဢၼ်လႆႈမႃးတီႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈဝူၼ်ႉၼွၼ်း ၾၼ်၊ ၵွပ်ႈၼၼ် တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ၸုမ်း NATO ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၸွႆႈထႅမ် မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ တိုၵ်းတေႃးၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် တႄႇမႃးၼႆႉ ၶွပ်ႈတဵမ် 85 ပီယဝ်ႉသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပၼ်ႁႃဢၼ် ၵႄႈလိတ်ႈပႆႇယဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးဝႆႉယူႇ မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ ႁၼ်ထိုင်ၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ Donald Tusk ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ႁႂ်ႈမိူင်းၵျုႊမၼီႊ ပၼ်ငိုၼ်းသၢႆႈ တႅၼ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈမိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊၵႂႃႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-03T08:00:00

https://shannews.org/archives/57143

ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တေၵမ်ႉၸွႆႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႇငိုၼ်း 12 လၢၼ်ႉ တေႃႊလႃႊ

တႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၼႆသေ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တေဢဝ်ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇ 100 လၢၼ်ႉ (ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ) ပၼ်ၵႂႃႇတီႈဢေးသျုး၊ ဢႅပ်ႊၾရိၵ ၊ ဢမေႊရိႊၵ၊ ၸိုင်ႈမိူင်းပွတ်းဢွၵ်ႇ တွၼ်ႈၵၢင် ဢိၵ်ႇပႃး မိူင်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းမူတ်း 10 မိူင်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မိူင်းမၢၼ်ႈ တေလႆႈႁပ်ႉတႃႇ 12 လၢၼ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ။ ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်း ဢၼ်လႆႈႁူပ်ႉၺႃး ၽေးသၽႃႇဝ ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်း လႆႈပၢႆႈၽၢတ်ႇယၢၼ်ႁိူၼ်းယေးဝၢၼ်ႈမိူင်း ယွၼ်ႉပၼ်ႁႃပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေပဵၼ်လွင်ႈဢၼ် ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် တူၺ်းထိုင်ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉသေ ၼႂ်းလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်း 100 လၢၼ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်တီႈၸိုင်ႈမိူင်း 7 မိူင်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပၼ်ႁႃပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈသေ ၵူၼ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ၸိူဝ်းလူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် မီး 187 လၢၼ်ႉ၊ ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် ဢၼ်လူဝ်ႇတင်းမူတ်းသမ်ႉ 49,000 လၢၼ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ။ ယၢမ်းလဵဝ် ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တိုၵ်ႉမီးဝႆႉတႃႇ 29% လႄႈ လူဝ်ႇဝႆႉထႅင်ႈ 35,000 ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-03T07:00:00

https://shannews.org/archives/57140

ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆ ၼၢင်းယိင်းၺႃးၶႃႈတၢႆ ႁဵင်ပၢႆ

တႄႇဢဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 01/02/2021 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 31/08/2024 ၼႆႉ ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵၢၼ်မိူင်း ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈသေ တီႉၺွပ်းၼႆႉ မီး 5,649 ၵေႃႉ၊ ၸိူဝ်းၺႃးၶႃႈတၢႆ မီး 1,132 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၼႆ – ၸုမ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်းၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း (AAPP) ဢွၵ်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇ ၼႆ။ ၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းၼႆႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇမႃးၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 01/09/2024 ၼႆႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ ၼၢင်းယိင်း ၵမ်ႈၼမ် လႆႈလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလူင်လႄႈ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇပိုတ်းယိုဝ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၺႃးတီႉၺွပ်းထဵတ်ႈထၢမ်သေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ ၼႂ်းၶွၵ်ႈၶင်၊ ႁူင်းပလိၵ်ႈလႄႈ ဢွင်ႈတီႈၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ် ၵၢၼ်သိုၵ်း (စစ်ကြောရေး) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼၢင်းယိင်း 5 ႁဵင်ပၢႆ ၸိူဝ်းၺႃးတီႉၺွပ်းလူၺ်ႈ ၽိတ်းမၢႆမီႈမတ်ႉတႃ ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ မီး 1,440 ၵေႃႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းၺႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းလူၺ်ႈဢမ်ႇၸွမ်းတြႃး ၊ ပူၼ်ႉပႅၼ်တၢင်းၵႃႇမလႄႈ ၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၸိူဝ်း ၼႆႉ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ႁႂ်ႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း၊ ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵူႈမိူင်းမိူင်း ဢဝ်လိူင်ႈပၼ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-02T16:39:21

https://shannews.org/archives/57134

ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ လႆၶဝ်ႈထူမ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵွင်းလၢင်း ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ

ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ၼႂ်းထုင်ႉဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉလႆ ၶဝ်ႈထူမ်ႈ ၸွမ်းတီႈတႅမ်ႇတီႈယၢၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢမ်ႇတၼ်းၶၢႆႉၶူဝ်းၶွင်ၸႂ်ႉသွႆ လႆလွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉသုမ်းမူတ်း။ ဝၼ်းတီႈ 01/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းတဵင်ႈ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ လႆၶဝ်ႈထူမ်ႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵွင်းလၢင်း ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ပေႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ မိူဝ်ႈဝႃးယၢမ်း 12 မူင်းၼႆႉ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆလူင်းမႃးလႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင်။ ပႃးၵႂႃႇၸွမ်းၼမ်ႉမူတ်း။ မိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ၼမ်ႉယွမ်းလူင်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉတေထူမ်ႈႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵွင်းလၢင်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ၶႃႈဢေႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈလွႆ လုပ်ႇထူမ်ႈ ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ လႆလူင်းထူမ်ႈ ပွၵ်ႈၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈလႆႈလူင်းဝႆးလႄႈ ၼမ်လိူဝ်ၵူႈပီ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇ တၼ်းႁူႉတူဝ်။ ပေႃးၾူၼ် တေတူၵ်းသမ်ႉ ပေႃးမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ႁႄပႂ်ႉထႃႈယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈပီၵၢႆၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၼမ်ႉယွမ်းဝႆႉသေတႃႉ ၵူဝ်မၼ်းၶိုၼ်ႈၶိုၼ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ယင်းပႆႇယဵၼ်။ သမ်ႉမႃးၺႃးၽေးၼမ်ႉထႅင်ႈၼႆႉ ယၢပ်ႇတႄႉတႄႉ ၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် ၵႂႃႇယူႇဝႆႉတၢင်း မိူင်းၵိုင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ထူပ်းၽေးသိုၵ်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇၵႃး ထူပ်းၽေးသၽႃႇဝ ပႃးထႅင်ႈ၊ တေလႆႈပွၵ်ႈၶိုၼ်း ႁိူၼ်းမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်လႄႈ မႆႈၸႂ်တႃႇ ၵိၼ်တႃႇလဵင်ႉၵၼ်တႄႉတႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တင်ႈတႄႇ ႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပီ 2024 ၼႆႉမႃး တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၵႆႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈၼွင်ၵေႃႈ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉသေ ၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ သိုၵ်းတင်း သွင်ၾၢႆႇတိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ် သိုၵ်းတေႃႇၵၼ် ယူႇၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းၼမ်ႉထူမ်ႈၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇႁတ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး၊ ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လၢႆလွင်ႈလၢႆတၢင်း။ တႅမ်ႈ – ၼၢင်းသႅင်ၶမ်း (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-09-02T20:30:00

https://shannews.org/archives/57130

ၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢႆႈၼမ် ၵူၼ်းမိူင်းႁူဝ်ပူင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼႂ်း ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ တွင်လႅၼ်းယႃႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပဢူဝ်း ၵဵပ်းသိုၵ်းတၢင်းထုင်ႉလွႆမႆ ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်းလႄႈ ၵူၼ်း ၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇတၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်ႇဝဵင်း ထိုင်တီႈဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ။ တင်ႈတႄႇ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ႁူမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းပဢူဝ်း PNLA တၢင်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ – ႁူဝ်ပူင်း မႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 8 လိူၼ်ၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇၵဵပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ပၼ်ၵူႈလိူၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ။ ထိုင်ၶၢဝ်း ၶဝ်ႈသူၼ်လူင်းၼႃး ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ ၵူၼ်းၸၢႆးၼုမ်ႇ ဢႃယု 20 ပၢႆ ၸဝ်ႈသူၼ်တွင်လႅၼ်းယႃႈ ဢိူင်ႇၸၢမ်ၽူး ဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ တေၵိုတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉၵူၺ်း ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၵူၼ်း ၼုမ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းလႆႈႁႃလႆႈၼၼ်ႉ ပၢႆႈၵႂႃႇၼွၵ်ႈမိူင်း မူတ်းယဝ်ႉ ၊ တႃႇႁဵတ်းသူၼ် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၼႃးဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉသေ ၸဝ်ႈသူၼ်ၸိူဝ်းယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃး 4-5 သူၼ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽုၵ်ႈ တင်း 4-5 သူၼ်ယဝ်ႉ။ လႆႈယွမ်းသေ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊ တႃႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သမ်ႉ လႆႈၵႂႃႇႁႃၸၢင်ႈ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းမႃးလူၺ်ႈၵႃႈယႂ်ႇၵႃႈပႅင်း။ – တွင်လႅၼ်းယႃႈ ၸဝ်ႈသူၼ်တွင်လႅၼ်းယႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၽူး လၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – “ၵၢၼ်သူၼ်တွင်လႅၼ်းယႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉ ဢဵၼ်ၸႂ်ႉႁႅင်း၊ ၽိုၼ်းၵေႃႈလႆႈႁႃႁင်းၵူၺ်းလႄႈ လူဝ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၼမ်၊ တေႃႈလဵဝ် ၵူၼ်း ၼုမ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇမီး ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႈ ႁႃယၢပ်ႇ သူၼ်ၵေႃႈပႅတ်ႈႁၢမ်းဝႆႉ၊ လႆႈၽုၵ်ႇၵိၼ် မၢၵ်ႇၶဝ်ႈ တဝ်ႈၼမ်ႉ ၶၢဝ်းပွတ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးတူၺ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉၵၶျႃး၊ တလျႃႉၼိူဝ်ႉ၊ ၸၢမ်ၽူး၊ ပၢင်ၸွၵ်ႇ၊ ပၢင်လႅမ်၊ ၼမ်ႉႁူး၊ ၼမ်ႉတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁၼ်ယွမ်းဢႄႇၵႂႃႇမွၵ်ႈၶိုင်ႈပၢႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းသေ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၸွမ်းမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ဢၼ်မီးႁိမ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽႂ်မၼ်း။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢႆႈဢွၵ်ႇ မိူင်းထႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ဢၼ်လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေးမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ၊ တူဝ်ၶႃႈၵေႃႈ ယွၼ်ႉလိၵ်ႈသင်ႉထိုင်မႃးတီႈႁိူၼ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈပၢႆႈ။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸင်ႇပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး”- ဝႃႈၼႆ။ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO သမ်ႉဝႃႈ ၽႂ်မီးလုၵ်ႈၸိူဝ်း ၵႂႃႇမီးၼွၵ်ႈမိူင်း တေလႆႈသႂ်ႇငိုၼ်းၼိုင်ႈလိူၼ် 3 သႅၼ်ပျႃး ထႅင်ႈၼႆလႄႈ ၸိူဝ်းယူႇၵေႃႈဢမ်ႇသႃႇ ၸိူဝ်းၵႂႃႇၵေႃႈၵိၼ်းၸႂ် – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်းဝႃႈ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝၢၼ်ႈၼႆသေ ၼႄဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ – သင်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁႅၼ်းၶဝ်ႈႁႅၼ်းၼမ်ႉ – တၢင်းၵိၼ်လႄႈ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်းပၼ်ၶဝ် – ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၸႂ်တႄႉတႄႉၼႆ – ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းႁူဝ်ပူင်းလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-02T20:00:00

https://shannews.org/archives/57124

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းထုင်ႉမိူင်းတူၼ် ၵဵပ်းပႃးၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇ တႃႇ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း

ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉ ၸဵမ်ဢဝ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းထဝ်ႈဢမ်ႇလႆႈယူႇၵတ်းၸႂ်၊ မိူဝ်ႈတႄႇဢွၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တေဢဝ်သဵၼ်ႈမၢႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၺ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇပႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မႆႈၸႂ် ၸွမ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵူဝ်လႆႈယၢပ်ႇၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး၊ မိူင်းတူၼ်၊ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်း ထဝ်ႈပႃး။ ဢႃယု 60 လူင်းတႂ်ႈၼႆႉ ၽႂ်တေဢမ်ႇလွတ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶီၸႂ်မႆႈၸႂ် ၵူဝ်လႆႈထူပ်း ၽေးၵွင်ႈၽေးၵၢင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉၵူၺ်း မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း တၢင်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆးၼႆႉ သိုၵ်းဝႃႉ လူင်းၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ်သေ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းၼမ် ၵူၼ်းလုမ်းလႃးတိူၵ်ႇ ႁႆႈလွၵ်းၼႃး ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိုတ်း။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 01/09/2024 ၼႆႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇၵၢင်ႉၵႄႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇတၢင်းပွတ်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းတူၼ်၊ ၼႃးၵွင်းမူး၊ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၵဵပ်းပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ သႅၼ်းဢႃယု 35 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ထိုင် 60 ၼႆထႅင်ႈ။ သဵၼ်ႈမၢႆ တႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ သိုၵ်းဝႃႉၵေႃႈ ၶိုင်ႈၵဵပ်းယူႇတၢင်းၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ သမ်ႉၶိုင်ႈၵဵပ်းယူႇ တၢင်းၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ၾၢႆႇလႂ်ၵေႃႈလႆႈမႆႈၸႂ် လႆႈၵူဝ်။ ၵၢင်ႉၵႄႇ ၶဝ်ၵေႃႈ ပေႃးၸွမ်း ၾၢႆႇၼိုင်ႈဢမ်ႇၸွမ်းတၢင်းၼိုင်ႈ ၵေႃႈ သမ်ႉၵူဝ်ၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇလႄႈ ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇၸီႉ သင်ႇမႃး။ ၵၢင်ႉၵႄႇတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ဢၼ်ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵူၼ်းၶၢဝ်ႉ ၵမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇၶဝ်ႈသိုၵ်း ၵမ်းသိုဝ်ႈ ပဵၼ်တႃႇပႂ်ႉဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇႁတ်းတမ်းၸႂ် ၽႂ်ၵေႃႈ ၵူဝ်ၺႃးသူင်ႇၵႂႃႇ ၼႃႈသိုၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တၢင်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူးၼႆႉ ဢၼ်ၶဝ်တေၵဵပ်းမီးမွၵ်ႈ 90 ၵေႃႉၼႆႉ။ တၢင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉတႄႉ တေမီးမွၵ်ႈ 300 ၼႆႉၼႆ ဢေႃႈ။ ဢႃယု 35 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၼႆႉ တေဢဝ်မူတ်းၶႃႈဝႃႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေသင်ႇလူင်း ၵူၼ်းပႃႈတႂ်ႈၶဝ်သေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸႂ်ႉၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် လၢတ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်းၼႆဢေႃႈ။ ၶဝ်ဝႃႈတႄႉ တႃႇပႂ်ႉၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ၸွမ်းဢိူင်ႇၽႂ်မၼ်းၼႆ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ယုမ်ႇ။ ၽႂ်ၵေႃႈ ၵူဝ်လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၵူၺ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶဝ်တေၵဵပ်းၵႂႃႇၼႆႉသမ်ႉ တေဝႃႈႁႂ်ႈပၼ် ၵွင်ႈၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈတေၵဵပ်းၵူၼ်းထႅင်ႈၼႆႉ ၶဝ်ပႆႇလၢတ်ႈမႃးၶိုၼ်းဝႃႈ ဝၼ်းလႂ်ပဵၼ်ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း။ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၼ်သဵၼ်ႈမၢႆဝႆးဝႆး တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 01/09/2024 ၼႆႉၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ်တႄႉ တေဢမ်ႇၵဵပ်း သဵၼ်ႈမၢႆၵေႃႈ သမ်ႉၵူဝ်လႆႈမီးပၼ်ႁႃၵၼ် တၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပေႃးၵဵပ်းသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်လႄႈ ၼႂ်းၵႄႈၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉဢိူင်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း မီးလွင်ႈၶွင်ႈၶမ်ၵၼ်မႃးၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2024 ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢႃယုတဵမ် 18 ပီ ၶိုၼ်ႈ ၼိူဝ် တေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႂ်ႈၵႂႃႇၵၢင်ႉၵႄႉ ၼႂ်းပွၵ်ႉ/ ဢိူင်ႇ ၸင်ႇသူၼ်းဢီးႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်း ၵႃႇ ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းႁႂ်ႈၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် လူင်းၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း တႃႇၸၢင်ႈၵူၼ်းႁဵတ်း သိုၵ်းၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 3 မိုၼ်ႇပျႃး။ ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈပၼ်ဢမ်ႇယွမ်း 60 သႅၼ်ပျႃး။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵဵပ်းငိုၼ်းၵဵပ်းသိုၵ်း ၸိူင်ႉၼႆ ဢမ်ႇယွမ်း 6 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵူၺ်း သႅၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၺ်း ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းထဝ်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇလွတ်ႈ ယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁိူၼ်းလႂ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ဢွၵ်ႇၵၼ် မူတ်းယဝ်ႉလႄႈ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆးသႅၼ်းပၢၼ် 35 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေႁႃလၢႆးပၢႆႈမၼ်းထႅင်ႈ။ တႃႇမိူဝ်းၼႃႈတႄႉ ၵူၼ်းၸၢႆးတႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်သူၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိုတ်းၽႂ်ယဝ်ႉၼႆ ၼုမ်ႇယိင်း ၵူၼ်းမိူင်း တူၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “ၶဝ်တေၵဵပ်းသႅၼ်း ဢႃယု 60 လူင်းတႂ်ႈၼႆလႄႈ ၸိူဝ်းပၢႆႈၵေႃႈ ပၢႆႈၽွင်ႈယဝ်ႉ ၸိူဝ်းပႆႇပၢႆႈၵေႃႈ တင်းယူႇတင်းလႆႈၵူဝ်။ ပေႃးတႅၵ်ႈတူၺ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ဢၼ်ယူႇလႄႈ ဢၼ်ပၢႆႈတႄႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၵမ်ႈ ၼမ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢွၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းသေ လူင်းမိုဝ်းႁဵတ်းတႄႉ ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တၢင်းထုင်ႉမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼမ်။ ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၵဵပ်းလႄႈ လႆႈၶၢႆၶူဝ်းသူၼ်ၶူဝ်းႁႆႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈသၢၼ်၊ ၽၵ်းမီႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈလူဝ်ႇပၢႆႈတႄႉ ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၶၢႆၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃးပၢႆႈ ၶဝ်ႈႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆး။ မၢင်ၸိူဝ်း ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းထႆးယဝ်ႉသေတႃႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ပဵၼ်ငၢၼ်း ႁႃၵၢၼ်ယၢပ်ႇယဵၼ်းလႄႈ လႆႈထူၵ်းၸႂ်ႉငိုၼ်း ဢၼ်မီးဝႆႉပေႃးမူတ်းပေႃးသဵင်ႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၵိၼ်းၸႂ် တႄႉတႄႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-02T14:07:18

https://shannews.org/archives/57120

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၵဵပ်းၵႃႈၾႆးၾႃႉ တိူဝ်းၶိုၼ်ႈထႅင်ႈသွင်ပုၼ်ႈ

ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉၵႂႃႇ တေတိူဝ်းၵဵပ်းၵႃႈမီႊတႃႊၾႆးၾႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၵႃႈမီႊတႃႊၾႆးၾႃႉ ဢၼ်တေတိူဝ်းၵဵပ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပေႃးပဵၼ်ၾႆးၾႃႉ သႅၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၸွမ်း ႁိူၼ်းယေးၸိုင် 1 ယူႊၼိတ်ႊထိုင် 50 ယူႊၼိတ်ႊၼႆႉ – 50 ပျုး၊ တႄႇ 51 ယူႊၼိတ်ႊထိုင် 100 ယူႊ ၼိတ်ႊ – 100 ပျုး၊ တႄႇ 101 ယူႊၼိတ်ႊထိုင် 200 ယူႊၼိတ်ႊ – 150 ပျုး၊ တႄႇ 201 ယူႊၼိတ်ႊ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်သမ်ႉ 300 ပျုး – ဝႃႈၼႆ။ ႁႅင်းၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၸွမ်းႁိူၼ်းယေးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်မွၵ်ႈ 200 ယူႊၼိတ်ႊ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း 200 ယူႊၼိတ်ႊၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၼႆႉ လႆႈပၼ် 125 ပျုး၊ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ တေၵဵပ်း 300 ပျုးၼႆလႄႈ တေလႆႈဝႃႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇမွၵ်ႈ 2 ပုၼ်ႈၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သင်ပဵၼ်ႁႅင်းၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၸွမ်း ႁူင်းၸၢၵ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်၊ တႃႇၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ လုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် 1 ယူႊၼိတ်ႊထိုင် 5,000 ယူႊ ၼိတ်ႊၼႆႉ 250 ပျုး၊ 5,001 ယူႊၼိတ်ႊထိုင် 20,000 ယူႊၼိတ်ႊ 400 ပျႃး ၊ တႄႇဢဝ် 20,001 ယူႊၼိတ်ႊ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်သမ်ႉ 500 ပျုး – ဝႃႈၼႆ။ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – လွင်ႈဢၼ်လႆႈ တိူဝ်းၵဵပ်းၵႃႈမီႊတိူဝ်ႊၾႆးၾႃႉၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇ ပီၵၢၼ်ငိုၼ်းပီလႂ်ပီၼၼ်ႉသေ ယွၼ်ႉၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ မိူဝ်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈၾႆးၾႃႉၼၼ်ႉ ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တွၼ်ႈတႃႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၾႆးၾႃႉၶဝ် တေၶိုၼ်းမႄး သၢႆၾႆးၾႃႉဢၼ်ယႂ်ႇလူင် တီႈႁူင်း ၸၢၵ်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇပၼ်ၾႆးၾႃႉ၊ တႃႇတိူဝ်းႁဵတ်းသၢင်ႈလႄႈ တႃႇၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးထိင်းသိမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-02T13:38:12

https://shannews.org/archives/57113

မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈတေႃႉယႃႈပၢင်းၶဝ်ႈမိူင်း

ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸႄႈမိူင်းပရိတ်ႊထဵင်ႊ (ဗြိတိန်) ၸိုင်ႈမိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉတီႈၵူၼ်း ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၶဝ်ဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈတေႃႉယႃႈပၢင်း တီႈမိူင်းထႆး (ဢၼ်မီးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသၢမ်ၸဵင်ႇ ၶမ်း မိူင်းမၢၼ်ႈ – မိူင်ထႆး – မိူင်းလၢဝ်း) ၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈၼႂ်းမိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ AFP ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 29 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ပူၼ်ႉမႃး ၼႆႉ။ ဝၢႆးသေ ၸုမ်းၾၢႆႇပႂ်ႉတူၺ်းၵူၼ်းၽိတ်းမၢႆမီႈမိူင်း (National Crime Agency – NCA) လၢတ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းပီၼႆႉ တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈပၢင်းၼမ်းၼၵ်း 15 တၼ်ႊလႄႈ ၵူၼ်းလၵ်ႉလွမ်တေႃႉတၢင်ႇမႃး ႁိမ်းၸမ် 380 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉတႃႇ 180 ၵေႃႉပၢႆ ပဵၼ်ၵူၼ်းတီႈမိူင်းထႆး၊ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸင်ႇမီးလွင်ႈပၼ်ၾၢင်ႉ ဢွၵ်ႇမႃးၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2023 ပူၼ်ႉမႃး တီႉၺွပ်းလႆႈယႃႈပၢင်း ၼမ်ႉၼၵ်း 5 တၼ်ႊ ဢိၵ်ႇတင်း ၵူၼ်းလၵ်ႉလွမ် တေႃႉတၢင်ႇ 130 ပၢႆ – ဝႃႈၼႆ။ လုမ်းၽွင်းတၢင်ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈၵုင်ႈထဵပ်ႈ မိူင်းထႆးၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 လိူၼ် ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ဝႃႈ ၸုမ်းၾၢႆႇပႂ်ႉတူၺ်းၵူၼ်းၽိတ်းမၢႆ မီႈမိူင်း NCA မီးလွင်ႈၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းလၵ်ႉလွမ်ဢဝ်ယႃႈပၢင်း သႂ်ႇတီႈၼႂ်းတိူၵ်ႈထူင်ၶူဝ်းသေ တေႃႉတၢင်ႇၶဝ်ႈမိူင်းယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ်ပီ 2022 မႃး မိူင်းထႆးပၼ်ၶႂၢင်ႉ သိုဝ်ႉၶၢႆယႃႈပၢင်းၸွမ်းႁၢၼ်ႉ ၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်သေတႃႉ တီႈ မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈတႄႉ သင်လၵ်ႉလွမ်တေႃႉတၢင်ႇယႃႈပၢင်းၶဝ်ႈမိူင်း လူၺ်ႈဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းမၢႆမီႈၸိုင် တေၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈထိုင် 14 ပီ – ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးလင် ထူပ်းႁၼ် ယႃႈပၢင်း ၼမ်ႉၼၵ်း 510 ၵီႊလူဝ်ႊ တီႈၼႂ်းတိူၵ်ႈ 28 လုၵ်ႈ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ၼႆႉယဝ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ၸင်ႇတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း 11 ၵေႃႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈမိူင်းထႆးမႃး တီႈၶူင်ႇၶိူင်ႈမိၼ်ပႃႊမိၼ်ႊႁၢၼ်ႊ (ဘာမင်ဟန်) – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်']

2024-09-02T12:24:23

https://shannews.org/archives/57105

ပီၼႆႉၶၼ်ဢႃႇလူးသုင်ယူႇၵေႃႈၾူၼ်ၼမ်လႄႈ ဢႃႇလူးဢမ်ႇမၢၵ်ႈ ၼဝ်ႈၼမ်

ပီၼႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း လႄႈ ဝဵင်းၼွင်တရႃး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တီႈဢၼ်ၽုၵ်ႇ ဢႃႇလူးၼမ်ၼၼ်ႉ ၶၼ် ဢႃႇလူးသုင် လႆႈၶၢႆထိုင် ၼိုင်ႈၸွႆႉ 3,000 ထိုင် 5,000 ပျႃး ၵူၺ်းၵႃႈ ၾူၼ်ၼမ်လႄႈၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ၊ ဢႃႇလူးၼဝ်ႈ ဢွၵ်ႇဢႄႇၶၼ်သုင်ယူႇသေတႃႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းၼမ် ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈသေ မၼ်းဢႃႇလူး ဢမ်ႇမၢၵ်ႈ/ ၼဝ်ႈ လႆႈမၢၵ်ႇဢႄႇ။ ၼၢင်းယိင်း ၸဝ်ႈသူၼ်ႇဢႃႇလူး တီႈဝဵင်းၼွင်တရႃးၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – “တီႈၼွင်တရႃးၼႆႉ ဢႃႇလူးဢွၵ်ႇၼမ်။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ႁႃႈၼၼ်ႉ ၸွႆႈ 2000-3000 ၵူၺ်း။ လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၶၼ်သုင်ထိုင် 3,000 ထိုင် 5,000 ပျႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾူၼ်ၼမ် ၼမ်ႉထူမ်ႈလႄႈ ဢႃႇလူးၼဝ်ႈ၊ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇၼမ်” – ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၽုၵ်ႇဢႃႇလူးၼၼ်ႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ပုၺ် (မျေႇဢေႃးၸႃႇ) ယဝ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉပႃး ယႃႈၶႃႈမူင်ႈမႅင်းၼမ်လႄႈ ပေႃး ၾူၼ်တူၵ်းမႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူဝ်မၼ်းဢႃႇလူးၸဵဝ်းၼဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ “ယွၼ်ႉၸႂ်ႉယႃႈၶႃႈမူင်ႈမႅင်းၼမ်လႄႈ ဢမ်ႇၵႃးသူၼ်မၼ်းဢႃႇလူးၵူၺ်း ပေႃးၼမ်ႉၾူၼ်တေႃႉဢၢႆ – ၼမ်ႉယႃႈၶႃႈမူင်ႈလူင်းၵႂႃႇၸူးသူၼ်မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်ႇၸိူဝ်ႉၵေႃႈ လၢမ်းၽႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇတၢင်ႇဢၼ်ၼဝ်ႈၵွႆၸွမ်းၵၼ်မူတ်းယဝ်ႉ”- ၼၢင်းယိင်းၸဝ်ႈသူၼ်ဢႃႇလူးၼၼ်ႉလၢတ်ႈထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။ တီႈထုင်ႉပၢင်လွင်းၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ် သူၼ်ဢႃႇလူး သူၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ သူၼ်ၼဵင်ႈလႄႈ သူၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈတၢင်ႇဢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးၼမ်ႉလူၵ်ႈ လိၼ်ၵူၼ်ႇလူႉၵွႆၼမ်။ တႃႇတေတေႃႉသူင်ႇၵႃႉၶၢႆၸူး တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းၵေႃႈ ၵႃႈၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈသုင် – သဵၼ်ႈတၢင်းဢိုတ်းဝႆႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။

['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-02T11:14:58

https://shannews.org/archives/57098

ၶေႃႈပူင်ၼၵ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၵႂၢမ်းလွၵ်ႇငိုတ်ႈ လုၵ်ႉမိူင်းၶႄႇ သူင်ႇထိုင်တီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ – တေပိုၼ်ႉပႅတ်ႈႁႃႉ ​​တေႁဵတ်းၸွမ်း

“တပ်ႉပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတဢၢင်း (TNLA) ၼႆႉ ၵိုတ်းတိုၵ်းၵမ်းလဵဝ်​​သေ ႁႂ်ႈထိင်းသိမ်းလွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈ ၼႂ်းၼႃႈလႅၼ်လိၼ်တိတ်းၸပ်းမိူင်းၶႄႇ သင်ဢမ်ႇၼၼ် ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇၼႆႉ ​​တေတိူဝ်းယုၵ်ႉၶဵင်ႈ လၢႆးသင်ႇသွၼ်ဢွၼ်ငႄႈလႄႈ မီးမႃးၽွၼ်းယွၼ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်​​ၵေႃႈ ​​တေၸႂ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းသဵင်ႈသဵင်ႈ” ၼႆ ​​ၵေႃၵမ်ၵၢၼ် လိူင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈမိူင်းၶႄႇ တီႈမိူင်းမၢဝ်း (ႁူၺ်ႈလီ) ႁဵတ်းလိၵ်ႈသူင်ႇထိုင်တီႈ TNLA မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29 ​​သေ လင်ၶၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30 ၼၼ်ႉ ပူၵ်းယွၼ်ႈထိုင် ၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်းယဝ်ႉ။ လိၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်တွၵ်ႇဝႆႉၸုမ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးမိၵ်ႈမၢႆလုမ်း၊ ဢမ်ႇမီး​​ၵေႃႉလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၵဝ်းယုင်ႈ ၵၼ် ၵူၺ်း၊ တူၺ်းၸွမ်းၼမ်ႉလိၵ်ႈ​​ၵေႃႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇၸွမ်း လၢႆးၵၢၼ်ၽွင်းၶဵဝ်​​သေ ၸႂ်ႉ​​ၶေႃႈသိုဝ်ႈလိူတ်းထိူတ်းလႄႈ မိူၼ်တင်ႈၸႂ်လူလၢႆၵၼ်ဝႆႉၼႆ ၸိူဝ်းၸမ်ၸႂ်ၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ၸီႉၸမ်ႈၵၼ်​​ၵေႃႈ ဢမ်ႇ​​ဢေႇ။ ၵူၺ်းၼၼ်​​သေတႃႉ ၽူႈ ၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၶွင်ၸုမ်း TNLA တႄႉ ယွမ်းယိုၼ်ဝႃႈ ၶဝ်လႆႈႁပ်ႉဝႆႉ​သေ ​​တေလႆႈသိုပ်ႇႁဵတ်း သင်တိုၵ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ယူႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၸင်ႇၼၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၸင်ႇလၢမ်းႁၼ်ဝႃႈ လိၵ်ႈၼင်ႇၼႆ ၶႄးၸၢင်ႈသူင်ႇပႃးၸဵမ် AA လႄႈ MNDAA ဢၼ် ပဵၼ် ၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉၼၼ်ႉယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ​​သေ လႆႈႁၼ်ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ တူင်ႉၼိုင်ယၵ်းယႂ်ႉၼႃႇ၊ ဝၢႆးလင် ၶုၼ်ၽွင်းလူင် လိူင်ႈမိူင်းၼွၵ်ႈ ဝၢင်ယီႈ လၢတ်ႈဢွၵ်ႇမႃး ႁူဝ်ႉၶႅၼ်ႈလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈသၢမ်ႁၢဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ တၢမ်တူဝ်မၼ်း ႁပ်ႉႁူပ်ႉၸွမ်း ၽူႈတႅၼ်း ၶွင်US ဝႃႇ၊ ႁွင်ႉထူပ်း ၽူႈတႅၼ်း ၶွင်UN ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈဝႃႇ၊ တဵင်ႈသျီၸွၼ်း ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၸွမ်း KIA ဝႃႇ၊ ၽွင်းတၢင်ၶဝ် မႃၵျႃး ႁူပ်ႉၸွမ်း ႁူဝ်ၼႃႈ (စကစ) ဢမ်ႇၵႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းသၢမ်ဝၼ်း ၶဝ်ႈဢုပ်ႇၸွမ်း ၶုၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇ (စကစ) သီႇ​​ၵေႃႉဝႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆဝႆႉ။ လိူဝ်ၼႆႉ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈဢိုတ်းႁပ်းလၢၼ်ႇၽၵ်းတူႇၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ဢၼ်မီးၼႂ်းၼႃႈလိၼ် ၵုမ်းၵမ် ၶွင် MNDAA ,UWSA ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ​​ပေႃးတူၺ်းၾၢႆႇ MNDAA ၼႆ မီး​​ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ မၢင်ႉၸွမ်းလွင်ႈတမ်းၵၢၼ် ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၼႂ်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆ​​သေ ၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉယူႇ​​ၵေႃႈ ၾၢင်ႁၢင်ႈလႄႈ ​​ၶေႃႈသဵင် ဢမ်ႇ​​ပေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းမိူၼ် မိူဝ်ႈ ၸင်ႇတႄႇ​​ပေႉပၢင်တိုၵ်းယဝ်ႉ။ တီႈလုမ်းတီႈၸႆး​​ၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ပူၵ်းပႃး ၶီႉတုင်းၸိုင်ႈမိူင်းမႃး၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ​​ၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်တႅမ်ႈၸႂ်ႉပႃး လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈသိုပ်ႇ ၸႂ်ႉၸွမ်းလုမ်းၼၼ်ႉမႃးယဝ်ႉ။ ပေႃးတူၺ်း ၾၢႆႇ AA တပ်ႉရၶႅင်ႇၼႆ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်းယၼ်ႇသိုၵ်းၽႅၼ်တိုၵ်း 1027 လွပ်ႈ သွင်​​သေတႃႉ တီႈမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်တႄႉ ၽဵဝ်ႈတိုၵ်းပႅတ်ႈ တပ်ႉစကစ ထၢၼ်ႈ​​ပေႃးၸမ်တူဝ်ႈမိူင်းယဝ်ႉ။ ၵူၺ်း ၵႃႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 30 ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ဢွၵ်ႇမႃး ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် ၸွမ်သိုၵ်း ထွၼ်းမရၢတ်ႉၼၢႆႇ၊ မၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ- “ဢဝ်ငဝ်းလၢႆးၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းဝႃႈတႄႉ မီးသၢႆငၢႆၶိုၼ်ႈၼႃႈလႆႈထႅင်ႈယူႇ။ ၶႂၢၵ်ႈၼႃႈလိၼ် လႆႈၵႂၢင်ႈလိူဝ်ထႅင်ႈ ယူႇ၊ လိုပ်ႈပႅတ်ႈၽူႈၶဵၼ် ႁႂ်ႈထွႆႁူၼ်ၵႂႃႇလႆႈယူႇ​​သေတႃႉ ​​သေဝၼ်းဝၼ်းမႃး မၼ်း​​ၵေႃႈ ၸၢင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတိုၵ်း ၶိုၼ်းယူႇ။ ၸင်ႇၼၼ် ၽိူဝ်ႇ​​တေတိူဝ်းၶႂၢၵ်ႈထႅင်ႈ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁႃလၢႆး​​တေမီး​​ၶေႃႈႁပ်ႉပၢၵ်ႇ တႃႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၵူၺ်းယဝ်ႉ ..” ၼႆလူး။ ၵဵပ်းတီႈပွင်ႇဝႃႈ AA တႄႉ ​​တေဢမ်ႇၶႂၢၵ်ႈၼႃႈသိုၵ်း ပူၼ်ႉဢွၵ်ႇၶွပ်ႇ မိူင်းရၶႅင်ႇယဝ်ႉ ၼႆ​​ၵေႃႈ လႅပ်ႈ​​တေဢမ်ႇ ၽိတ်းသႄႈ။ ၵမ်းၼႆႉ ၵိုတ်းလိူဝ် TNLA ၸုမ်းပလွင်ႈ ဢၼ်လဵဝ် သိုပ်ႇႁူမ်ႈမိုဝ်းၸွမ်း DPLA ၸုမ်းထၼု​​သေ ​​လေႃႇတိုၵ်း​​တေႃႇ တပ်ႉၵွင်ႈတင်ႈ စကစ ၼႂ်းၵႄႈၼွင်ၶဵဝ် – ႁူဝ်ပၢင်ႇ​​မေႇမဵဝ်ႉ ယူႇၼၼ်ႉလႂ်၊ ႁူမ်ႈတင်း MNDAA ​​သေ ၸွႆႈထႅမ် PDF ၶဝ် လွမ်ႉတိုၵ်းၶွပ်ႇတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ယူႇလႂ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇ​​တေၸၢင်ႈယိုဝ်ႈယိုတ်းၵႂႃႇ ႁိုဝ်ၼႆ ပဵၼ်တီႈလီပၵ်းတႃတူၺ်း ၸွမ်းမႃးယဝ်ႉ။ BPLA, PLA လႄႈ PDF ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵိူဝ်းလႆႈလွင်ႈၸွႆႈထႅမ် ၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်းလႄႈ ႁူမ်ႈမိုဝ်း ၸွမ်း 3BH ၶဝ်​​သေ ၸွႆႈတိုၵ်းလႆႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇယဝ်ႉ။ ငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ​​ၵေႃႈ ၵူၼ်ႇယဝ်ႉ။ ထိုင်ၵမ်းလူဝ်ႇ လူင်းတိုၵ်းၸွႆႈမိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းၵၢင်မႃး 3BH ၶဝ် ​​တေဢဝ်​​ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ မိူင်းၶႄႇမိပ်ႇငႅၼ်းၼႆ​​သေ ဢိူဝ်းၶီႇဢိူဝ်းၶႃႇ​​တေႃႇၵၼ်တႄႉ ​​တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈမၼ်ႈၸႂ် လိူင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယူတ်ႇယၢႆႈပႅတ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ပိုတ်းတိုၵ်း မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ တိုၼ်းပဵၼ်ပၵ်းလဵဝ်ပိုၼ်ႉလဵဝ်ၵၼ်တင်း လိူင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶၢဝ်းႁွင် မိူင်းမၢၼ်ႈ (Myanmar Spring Revolution) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ​​တေလႆႈလူႉပင်း လူၺ်ႈ​​ၶေႃႈပူင်ၼၵ်း လုၵ်ႉ ႁူၺ်ႈလီယိုၼ်ႈသူင်ႇမႃး ၼၼ်ႉယဝ်ႉႁိုဝ်ၼႆ တၵ်းလႆႈပႂ်ႉတူၺ်းယူႇယဝ်ႉ။ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈမႃး ၵူၺ်း​​တေပၵ်းၸႂ်ၼိူဝ်လွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်လႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၽွၼ်းပၢင်ႈမၢၵ်ႈမီးမၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃး ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၵွတ်ႇလူၵ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ထီႉၼိုင်ႈ​​သေ ၶဝ်ႈၵႅဝ်ယုင်ႈသုမ်ႇငုမ်းၸွမ်းယူႇဢမ်ႇႁၢင်ႉၼႆ လၢတ်ႈလႆႈယူႇၶၢဝ်ႉၶၢဝ်ႉ​​သေတႃႉ၊ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ​​ၵေႃႈ ယူႇတီႈဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ ၸုမ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ် ​​တေငမ်ယႅဝ် NUG လႄႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၾၢႆႇတၢင်းၸၢၼ်းၶဝ် ​​လေႃႇႁူဝ်သႂ်ႇ စကစ ၼၼ်ႉတႄႉၵေႃႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ လႅပ်ႈ​​တေဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ။ ​​ဢေႃးၸႃႇ ၾၢႆႇဝၼ်းတူၵ်းသုမ်ႇငုမ်းမႃး ၼိူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႆႉ ပဵၼ်လိူင်ႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈ​​တေႃႇ ၵၢၼ်ၼိမ်တဵင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းမၼ်း ၵမ်းသိုဝ်ႈယဝ်ႉလူး။ ၸင်ႇၼၼ် ၼႂ်းၵႄႈမိူင်းၶႄႇတင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢဝ်မိူင်းႁဝ်းႁဵတ်းမၢၵ်ႇၵွၼ်း​​သေ လဵၼ်ႈၸိူင်းၵုမ်းမိူင်း Super Power ​​တေႃႇၵၼ်ၼၼ်ႉ ၸၢမ်းႁႂ်ႈၽႂ်ပႅၼ်ပႄႈ​​ၵေႃႈ တၵ်းၺႃးတၢၵ်ႈတႃးၽတ်ႉၼႃႈၽၢၵ်ႇယူႇၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။ လိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈ ပဵၼ်တႃႇပူတ်းၵူၼ်ႇၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ဝႃႈၼႆ​​သေ​​ၵေႃႈယႃႇ ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်း ၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၽွင်းတိုၵ်ႉတိုၵ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် ​​ပေႃးလိုမ်းတူၺ်း​​တေႃႇၽွၼ်းပၢင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတင်း လၢႆ ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် ၶႄး​​တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈထိုင်လႆႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း​​သေ ပၼ်ႇတူင်ႇ ထူင်ႇထူၺ်ႈယူႇၼႂ်းသမ်ႇသရႃႇ သိုၵ်းၵၢင်မိူင်းၵူၺ်းႁိုဝ်ၼႆ​​ၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈၾၢင်ႉထိုင်ၵၼ်ၵႂႃႇၸင်ႇ ​​တေဢဝ်ႁႅင်း ၵူၼ်းမိူင်းၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈ လွင်ႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈသုမ်ႇငုမ်းၶွင် ၸိုင်ႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၶဝ်ယဝ်ႉ​​ဢေႃႈ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-08-31T15:26:05

https://shannews.org/archives/57093

ပၢင်တိုၵ်းဢမ်ႇပဵၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း

ၶမ်ႈဝႃးဝၼ်းတီႈ 30/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 8 မူင်း 45 မိၼိတ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မိူဝ်းပၼ်ႇလဵပ်ႈတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်း တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈႁူင်းႁဵၼ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈဢၼ်ပွၵ်ႈမိူဝ်းတူၺ်းႁိူၼ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ-“ၶဝ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇမိူင်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း၊ တူၵ်းတၢင်းပွၵ်ႉ 10 ပုၼ်ႉ။ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း၊ လုမ်းၵွၼ်းပွၵ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉဢမ်ႇၺႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇပႆႇႁတ်းမႃးယူႇႁိူၼ်းၶိုၼ်း ။ ယွၼ်ႉၵူဝ်ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉၶႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ- သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 30/08/2024 ဢိင်ၼိူဝ်ပၢင်တိုၵ်း ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၵမ်းသွင်ၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တင်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ။ ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႉသ်ၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈယဵၼ်ယဝ်ႉသေ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးယူႇလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်းပွၵ်ႈမိူင်းတူၺ်းငဝ်းလၢႆး မွၵ်ႈ 10 ပုၼ်ႈၼႆႉ 1 ပုၼ်ႈ ၵူၺ်း။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ-“ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉသမ်ႉယူႇယူႇဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၸိူင်ႉၼႆ။ လွင်ႈဝႃႈၶဝ်တေမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼႆၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉၶၢဝ်ႇမၼ်းလိုဝ်းဝႆႉယူႇ 2 ၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၶမ်ႈဝႃးၼႆႉတႄႉၵေႃႈပတ်ႉယဝ်ႉၼႃႇ ။ ၵတ်ႉၵႃႈပွၵ်ႉၼၼ်ႉပႆႇမီးၽႂ်မိူဝ်းယူႇၶိုၼ်း ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းလူင်ၵျွၵ်ႉမႄးၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ်။ ၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/08/2024 ၼၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇမီးသေသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းမွၵ်ႈ 11 မူင်း။တိူဝ်ႉသႂ်ႇတပ်ႉပလိၵ်ႈ လုမ်းၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႉ 1 ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး။ တိူဝ်ႉသႂ်ႇပႃးႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း။ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈ ပွၵ်ႉ 9 ၵျွၵ်ႉမႄး၊ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 2 ၵေႃႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း 2 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ- သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 30/08/2024 တႄႇဢဝ်ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊမႃးတေႃႇထိုင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႉသ်သဵင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ သီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သႅၼ်ဝီ၊လၢဝ်ႇၵၢႆး ဢၼ်ပဵၼ် ၼႃႈတီႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵုမ်းၵမ် လႆႈဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ဢမ်ႇပဵၼ်သေတႃႉၵေႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း။တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၵၢတ်ႇ၊ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇတၼ်းပၢႆႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈၼၼ်ႉ တၢႆၵႂႃႇ 20 ပၢႆ။ မၢတ်ႇၸဵပ်း 10 ပၢႆ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-08-31T12:39:13

https://shannews.org/archives/57087

ၵၢင်ႉၵႄႇ ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ တေၵဵပ်းငိုၼ်း တႃႇၸတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ

တွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ (ၽွင်ႇတေႃႇဢူး) ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ယေႃးမုၼ်လူင်းၵျွင်း ၽွင်းၶၢဝ်းဢွၵ်ႇဝႃႇ ၼႆသေ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်တႃႇၵဵပ်းငိုၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၸႂ်။ ဝၼ်းတီႈ 30/08/2024 ၵၢင်ႉၵႄႇဝၢၼ်ႈၽႂ်မၼ်း ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ႁွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႃးႁူပ်ႉထူပ်းသေလၢတ်ႈဝႃႈ တေၵဵပ်းငိုၼ်း တီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႃႇႁဵတ်းပွႆး၊ တႃႇၵမ်ႉၸွႆႈပၼ် သိုၵ်း PNO ဢၼ်မႃးဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ် ၽွင်းပွႆး ဝႃႈၼႆ။ မႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵူၼ်းၼႂ်း ၼွင် ယၢပ်ႇႁႅင်းဢႃးလႃး။ ၾူၼ်တူၵ်း ၼမ်ႉၼွင်ၵေႃႈ ယိုင်ႈသုင်။ ၸဝ်ႈႁိူဝ်းၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈၵႂႃႇမႃး၊ ၵႃႈၼမ်ႉ မၼ်း၊ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ၵေႃႈ သုမ်းၼမ်။ ၵႃႈၸၢင်ႈၵူၼ်းတေၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပၼ် ၼမ်။ ၶွၼ်ႇၵေႃႈလႆႈသႂ်ႇၵူႈဢၼ်ၵူႈၾၢႆႇ။ တေႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၼႆႉၵေႃႈ ငိၼ်းဝႃႈတေမႃးၵဵပ်းငိုၼ်းတီႈၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ၊ သမ်ႉဝႃႈတေၵဵပ်းသွင်ပုၼ်ႈပီၵၢႆ ပီဢွၼ်ထႅင်ႈၼႆလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်မႃးယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းလွၼ်ႉလွၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ PNO ဝႃႈ တေၵဵပ်း 2 ပုၼ်ႈ ပီၵၢႆၼႆသေတႃႉ တေပဵၼ်ၵႃႈႁိုဝ်တႄႉတႄႉ – ၼႆတႄႉပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႅတ်ႈတေႃး။ မိူဝ်ႈပီ ၵၢႆတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ PNO ၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ႁိူၼ်းၼိုင်ႈလင် 15,000 ပျႃး။ တွၼ်ႈတႃႇ တေၵဵပ်းငိုၼ်းၵႃႈႁိုဝ် ၼႆၼၼ်ႉတႄႉ တေႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထႅင်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ၼႆႉ မႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉလၢတ်ႈထႅင်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ – ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းမိူင်း (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ဢၼ်လူင်းၵဵပ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၼွင် မီး 4-5 ၵမ်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵေႃႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “မိူၼ်တင်းတဵၵ်းၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းပွႆးၵူၺ်း။ ပႆႇႁဵတ်းပွႆး ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပေႃးယၢပ်ႇၸႂ်ၼႃႇယဝ်ႉ။ ပေႃးတင်းဝႃႈႁၼ် ထိုင်လီ ၵမ်ႉထႅမ်ၸွမ်းယူႇၵေႃႈ တေပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်လႆႈၼမ်ႉတွၼ်း တီႈၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇလႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO ယူႇၵေႃႈ ၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ပီၵၢႆၼႆႉ ၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ လူင်းၵျွင်းသေ ပၼ်ႇလဵပ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းၼွင်လႆႈဝႆႈသႃ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ တႄႇဢဝ်လိူၼ် 11 မႂ်ႇ ၼႆႉၵႂႃႇတေႃႇပေႃးထိုင်ဝၼ်းလိူၼ် 11 မူၼ်းၸင်ႇထိုင်ၵျွင်းၶိုၼ်း။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO ၶၢၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵႂႃႇပႂ်ႉဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၸွမ်းၵူႈဝၢၼ်ႈ။ တူဝ်ၶဝ်ၵေႃႈၵႂႃႇဢဝ်ႁူမ်ႇ လူမ်ႈၸွမ်း။ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းၵေႃႈ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-30T16:52:35

https://shannews.org/archives/57079

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈလူင်းၼမ် တီႈၼမ်ႉၸၢင် ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း

ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ 2023 တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းတပ်ႉၵွင်၊ တပ်ႉၸုမ်း ပႃးၸဵမ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်မီးငိုၼ်းၶဝ်ႈတင်းၼမ်။ တေႃႈၼင်ႇ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယၢမ်ႈတေႃႉသူင်ႇၶိူင်ႈၶူဝ်းသိုၵ်း ၵူၼ်းသိုၵ်း ၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းပေႉၵုမ်းလႆႈမူတ်းယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ တေႃႉသူင်ႇ ၶူဝ်းၶွင်လႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈၸႂ်ႉၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း။ ၶိူင်ႈမိၼ် လမ်းၵဝ်ႇလမ်းမႂ်ႇ လၢႆသႅၼ်းၶိုၼ်ႈလူင်းသုတ်းဝၼ်း၊ သဵင်ၶိူင်ႈမိၼ် မၢၼ်ႈဢူၼ်မေႃးၼၼ်ႈၵူႈဝၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ ၵူဝ်ပၢင် တိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ လၢမ်းထိုင်မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဝႃႈ ၼႆ။ – တီႈႁၢင်ႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ဝၢႆးသေ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းလႆႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ယမၶ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉယဝ်ႉသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တိုၵ်ႉၵိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းလၢႆၸႄႈဝဵင်း မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း ၶိုင်ပွင်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းဝႆႉ၊ ၾၢႆႇသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇၵုမ်းလႆႈၶိုၼ်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇၵူႈတီႈလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ် လီလီ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၵမ်ႈၼမ် သင်လူဝ်ႇတေႃႉလုၵ်ႈသိုၵ်းလႄႈသင် မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းလႄႈ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် တႃႇသိုၵ်းၶဝ်လႄႈသင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် လႃႈသဵဝ်ႈ ပဵၼ်လၵ်းသေ ၶိုၼ်ႈလူင်းယူႇတႃႇသေႇ။ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းလႃႈသဵဝ်ႈလႆႈယဝ်ႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၶိုၼ်ႈလူင်းယဝ်ႉလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈၸႂ်ႉၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ပဵၼ်ပိူင်ယႂ်ႇ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢႆႉဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၶိူင်ႈမိၼ် ဢၼ်ၶဝ်မႃးလူင်းယူႇၵူႈဝၼ်းၼႆႉ မီးလၢႆသႅၼ်း ၶိူင်ႈမိၼ်မႅင်းမီႈ ၊ Jet Fighter ၸဵမ်ဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ် ဢၼ်ၸႂ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းလၢႆသႅၼ်း မႃးလူင်းတီႈၼႆႈမူတ်း။ ဢၼ်ၶဝ်ၶိုၼ်ႈလူင်းယူႇၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶဝ်တေႃႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းၶဝ်ၵူၺ်း ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇ လၢႆလၢႆၼႆ ၵူၼ်းၼမ်ႉၸၢင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “သဵင်ႁိူဝ်းမိၼ်တႄႉ ထူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၶိုၼ်ႈၶိုၼ်ႈလူင်းလူင်းယူႇတင်းဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁိူဝ်းမိၼ် ဢၼ်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မႃးလူင်းတီႈၼႆႈၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ။ မၢင်လမ်းႁၼ်ပဵၼ်လမ်းသီသွမ်ႇဝႆႉ။ လႅပ်ႈတေပဵၼ်ဢၼ်ၶဝ်သိုဝ်ႉမႃးတၢင်းမိူင်းရတ်ႊသျႃႊႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ႁိူဝ်းမိၼ် မႅင်းမီႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈလူင်းမွၵ်ႈ 7 ပွၵ်ႈၼႆႉ။ ၶဝ်ၶိုၼ်ႈလူင်းတၢင်းၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉ တေလႆႈၼမ်တိူဝ်းလိူဝ် ၵူႈပွၵ်ႈမႃးတႄႉတႄႉဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်း 1027 ႁၢင်ပီ 2023 – ထိုင်မႃးႁူဝ်ပီ 2024 တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈ မိၼ်သိုၵ်း တီႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်ၼမ်ႉၸၢင် မိၼ်ၶိုၼ်ႈလူင်းၵႂႃႇမႃးတင်းၶိုၼ်းတင်းဝၼ်း။ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ၶိုၼ်ႈလူင်းဢမ်ႇယွမ်း 6 ပွၵ်ႈ၊ ၶိူင်ႈမိၼ်သမ်ႉ မိၼ်တႅမ်ႇႁႅင်းၼႃႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၼွၼ်းလပ်းၵိၼ်လီ၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ၸပ်းတူဝ် ပဵၼ်ဢၼ်တူၵ်းၸႂ် လိူဝ်ႁႅင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတၢင်းပွတ်းၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉ မီးဝႆႉ တပ်ႉၶမယ 516 ၊ ၶလယ 66 ၊ တပ်ႉၵွင်ၾၢႆႇၵမ်ႉၵႅမ် 931 ၊ ၶလယ 278 ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းယၢမ်ႈပႂ်ႉဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပွတ်းတၢင်းၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉ ႁၢႆၵႂႃႇသေ မီး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇယၢမ်ႈႁၼ်ၼၼ်ႉ မႃးယူႇတႅၼ်း။ ၵူၼ်းၼမ်ႉၸၢင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢၼ်ယၢမ်ႈပႂ်ႉၵိၼ်း ပႂ်ႉဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸွမ်းပွၵ်ႉၸွမ်းယွမ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇ ပေႃးမီးယဝ်ႉ မီးၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႉၸုမ်းလဵဝ်ၵၼ်ယဝ်ႉ ၶဝ်လၢႆႈဢွင်ႈတီႈၵၼ်ၶႃႈယူဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၼႃႈပိူၼ်ႈတေ သိမ်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မႃးတၢင်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶိုၼ်ႈလူင်းတီႈၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉ – ၵမ်ႈၼမ် မုင်ႈၼႃႈ ၵႂႃႇတၢင်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ၊ လႅပ်ႈတေ ၵႂႃႇတၢင်းသီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းမိတ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-08-30T14:30:09

https://shannews.org/archives/57072

ၶၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တူၵ်းႁႅင်း ၸဝ်ႈသူၼ်သုမ်းၼမ်

မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၼွင်တရႃး သီႇၵိပ်ႇလႄႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၵႃႈၶၼ်တူၵ်းႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈသူၼ်သုမ်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၼိုင်ႈၸွႆႉလႂ် လႆႈၶၢႆ 2,000 – 2,500 ပျႃး၊ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၼိုင်ႈၸွႆႈလႂ် လႆႈၶၢႆ မွၵ်ႈ 300 ပျႃး၊ သင်ၾၢႆႇၸဝ်ႈသူၼ် ဢမ်ႇယွမ်းၶၢႆ ၵူၼ်းၵႃႉၶဝ် ဢမ်ႇသိုဝ်ႉဢမ်ႇဢဝ်ယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်သုမ်းၼမ်တႄႉတႄႉ ၸဝ်ႈသူၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၼႂ်းထုင်ႉပၢင်လွင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆလၢႆဝၼ်း ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈသေ သူၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ လူႉၵွႆၸွမ်းတင်းၼမ်ထႅင်ႈ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သုမ်ႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈၵေႇလႃႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈၵျေးသႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၵူၼ်းၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈၼမ် ႁႅင်းဢွၵ်ႇၵေႃႈလီယူႇသေတႃႉ ယွၼ်ႉလႆႈၶၢႆ ၼိုင်ႈၸွႆႉလႂ် 400 – 500 ပျႃးၵူၺ်းလႄႈ တိုၼ်းလၢင်း ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၶိုၼ်းၼႆ – ၼၢင်းယိင်း ၸဝ်ႈသူၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်း ထုင်ႉပၢင်လွင်း၊ သီႇၵိပ်ႇ၊ ၼွင်တရႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ သူင်ႇၶၢႆတီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း ၊ ယူႇတီႈ ဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း ၶိုၼ်းသူင်ႇၵႃႉၶၢႆ တၢင်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ မျႃႉဝတီႇ၊ မူႇၸေႊ၊ ယၢမ်းလဵဝ် မၢင်တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇၵႃႉၶၢႆတေႃႇၵၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵႃႈၶၼ် တူၵ်းႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ၼမ်ႉၶမ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇသမ်ႉ ၶၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ သုင်ႁႅင်း၊ လႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ် ၼိုင်ႈၸွႆႉလႂ် မွၵ်ႈၼိုင်ႈမိုၼ်ႇၵေႃႈမီး ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-30T13:41:41

https://shannews.org/archives/57066

တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ မီးလွင်ႈယိုဝ်းၵၼ် တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ

ၽွင်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ မီးလွင်ႈလမ်းယိုဝ်းတၢႆ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆထင်တီႈ ၵိုၵ်းၵႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 29/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်းမွၵ်ႈ 11 မူင်းၶိုင်ႈ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ၵိုၵ်းၵႃး တီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းပူဝ်ႇတႄး ၼႂ်းၵႄႈပွၵ်ႉၵွင်းၼွင် – ပွၵ်ႉၶရိတ်ႉယၼ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ၵေႃႉၺႃးယိုဝ်းတၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ မၼ်း ၸၢႆးၺႃးလမ်းယိုဝ်းမႃး လုၵ်ႉတီႈပွၵ်ႉၵွင်းၼွင် ပၼ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်းႁေႃၼႃႇလီၵၢင်ဝဵင်း သေ ပၼ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၾၢႆႇၸၢၼ်း ဢွၵ်ႇၵႂႃႇသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ပွၵ်ႉၼိူဝ်သေ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ၼႂ်းၵႄႈပွၵ်ႉၵွင်းၼွင် – ပွၵ်ႉၶရိတ်ႉယၼ်ႇ။ ၵူၼ်းမႃးၸွမ်းၼႂ်း ၵႃးတႄႉ ဢမ်ႇပဵၼ်သင်ၶႃႈ ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃးၼၼ်ႉၵူၺ်း ၺႃး ယိုဝ်းတၢႆ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းဢၼ်မႃးလၢမ်းယိုဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလႂ် ၼမ်ႉမိုဝ်းၽႂ်ယိုဝ်းတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။ “လႆႈႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ ယူႇပွၵ်ႉၵွင်းၼွင် လုၵ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇယူႇလီၼႆသေ တေဢဝ်ၵႂႃႇႁူင်းယႃ ၼႂ်းၵႃးၼၼ်ႉ ပႃးမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၼၢင်းယိင်းထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းသင်ၶႃႈ။ ယူႇတီႈ ႁဝ်းၶႃႈထၢင်ႇတႄႉ တေၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ၸုမ်းၸုမ်းယူႇ ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈလၢမ်းယိုဝ်းၵၼ်တၢႆ ၸိူင်ႉၼႆ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ မိူဝ်ႈ 29/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 11 မူင်းၶိုင်ႈ ၽူႈၸၢႆး ဢၼ်ၺႃးယိုဝ်းတၢႆၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃး ဢမ်ႇၵွင်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 လုၵ်ႈ။ ၼႂ်းၵႃးၼၼ်ႉ ပႃးမႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 1 ၵေႃႉ၊ ၼၢင်းယိင်း 2 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းသင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 29 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း 11 မူင်းၼႆႉ တီႈပွၵ်ႉႁူဝ်ၼႃးၵေႃႈ မီးလွင်ႈလၢမ်းယိုဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈ ပဵၼ်ၵႃးသွင်လမ်း သႅၼ်း Crown ၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း ယွၼ်ႉသင်လႄႈ လၢမ်းယိုဝ်းၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ် ဢမ်ႇယွမ်း 3-4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 8 မူင်းၶိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 3 ၵေႃႉ ယိုဝ်းၵွင်ႈ လွၵ်ႇငိုတ်ႈသေ ၸူၼ်ႁႃဢဝ်ၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇလမ်းၼိုင်ႈ တီႈၼႃႈႁၢၼ်ႉ T Nail House ပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-30T10:53:09

https://shannews.org/archives/57059

လုမ်းတြႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈတေႃႇၸူဝ်ႈ တီႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Dawei Watch

ၵူဝ်ႇၵျေႃႇသၢၼ်းမိၼ်း ၽူႈၵုမ်းထတ်းလိၵ်ႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Dawei Watch လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇ RFA ဝႃႈ ၽူႈႁၢပ်ႇ ၵၢၼ် တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ Dawei Watch ဢၼ်တႅမ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ပၵ်းသဝ်းၼႂ်းတိူင်းတၼၢဝ်းသီ 2 ၵေႃႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် – ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူဝ်ႇဢွင်ႇသၢၼ်းဢူးလႄႈ ၵူဝ်ႇမဵဝ်းမိၼ်ႉဢူး။ လုမ်းတႅပ်းတတ်းတြႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈ ၶွၵ်ႈမျဵတ်ႉပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ ၵူဝ်ႇဢွင်ႇသၢၼ်းဢူး 20 ပီလႄႈ ၵူဝ်ႇမဵဝ်းမိၼ်ႉဢူး သမ်ႉၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ တေႃႇၸူဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈၸွႆးတြႃး လူၺ်ႈပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ၾၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉလွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ။ ယူႇတီႈ လုမ်းတြႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်သုၼ်ႇၵူတ်ႇထတ်းၶိုၼ်း၊ ဢမ်ႇပၼ်သုၼ်ႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၸွမ်း ၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ၊ ဢမ်ႇပၼ်ထၢမ်လွင်ႈတၢင်းသင်သေ ပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 2 ၵေႃႉၵႂႃႇ – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ Dawei Watch ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 27 လိူၼ်ၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ပဵၼ်လွင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင်သေ ႁဵတ်းပူၼ်ႉပႅၼ်ၼိူဝ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူဝ်ႇမဵဝ်းမိၼ်ႉဢူးၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းတင်းၼမ် ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႃႈႁႅမ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 2 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းၵျၢႆႉထူဝ်ႇ ၸႄႈမိူင်းမွၼ်း။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်း ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢမ်ႇမီးၶွပ်ႇလႅၼ် (RSF) ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းပီၼႆႉဝႃႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း 180 မိူင်း ဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ် သုၼ်ႇလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ မိူင်းမၢၼ်ႈ ယူႇဝႆႉ တီႈၸၼ်ႉ 171 – ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ ၸုမ်း RSF သေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃးၼႆႉ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၺႃးတီႉၺွပ်း 63 ၵေႃႉ၊ ၺႃးၶႃႈတၢႆ 5 ၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-30T10:09:32

https://shannews.org/archives/57048

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေထူဝ်းသိုၵ်း ဢဝ်ၶိုၼ်းၼႃႈတီႈဢၼ်သုမ်ႉဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတင်း မိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ

တႃႇတိုၵ်းဢဝ်လႆႈၶိုၼ်း ၼႃႈလိၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်လႆႈသုမ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ တူဝ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉ ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်း လွၵ်းလၢႆးပၢႆးတိုၵ်း မႁႃႇပိဝ်ႇႁႃႇသေ တေတႄႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ မွၵ်ႈႁၢင်ပီၼႆႉ – ဝႃႈ ၼႆ။ ၼႂ်းၽႅၼ်ၵၢၼ် တႃႇတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်လႆႈသုမ်းၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း ၸူဝ်းဝိၼ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တေမီးပႃးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း။ တႃႇတေႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽႅၼ် ၵၢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းလႄႈ ၵဵပ်းႁွမ်ၶိူင်း ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း၊ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ဝႆႉယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလႆႈသုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ လႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ဝဵင်း 70 ပၢႆ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉယဝ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉလၢတ်ႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ဝႃႈ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်လူဝ်ႇႁဵတ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈ ၼႆ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းမႄးထတ်းသၢင် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ပိဝ်ႇႁႃႇ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်သေ လိူဝ်သေႁႅၼ်းသိုၵ်းပႂ်ႉတိုၵ်းယဝ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵၢၼ်ထူဝ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈတိုၵ်း၊ ပၵ်းပိူင်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈလႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၾၢႆႇတေႃႉသူင်ႇ ၵမ်ႉၸွႆႈ ဢၼ်မီးပႃးၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇၽႅၼ်ၵၢၼ် ထူဝ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈတိုၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈတမ်းဝၢင်းဝႆႉပႃး လွၵ်းလၢႆးပိဝ်ႇႁႃႇဢၼ်မႂ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၵႆႉလၢတ်ႈဝႃႈ တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းပီ 2025 ၼႆသေ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈတိုတ်ႉၸၼ်မႃး ၽႅၼ်ၵၢၼ်တိုၵ်း တႃႇတေယိုတ်းဢဝ် လႆႈၶိုၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းလႆႈသုမ်းၵႂႃႇ ၼင်ႇၵႃႈဢဝ်လႆႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Khit Thit Media ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T18:24:12

https://shannews.org/archives/57040

ၶႄႇၾိုၵ်းသိုၵ်း ၸၢဝ်းတႆးလၢႆမူႇဝၢၼ်ႈ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၸၢဝ်းတႆး လၢႆမူႇဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼွင်တဝ်း ဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢိူင်ႇတႂ်ႈၶူင်း ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ယွၼ်ႉသိုၵ်းၶႄႇ ၾိုၵ်းသိုၵ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵင်ၵွင်ႈလင်ႁႅင်း။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းၶႄႇ ၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ မူ၊ မႃ၊ ၵႆႇ၊ ပဵတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼွင်တဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၼွင်မူဝ်လွႆ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ 2-3 ဝၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈငိူင်ႉပၢႆႈ ဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ယွၼ်ႉၶဝ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ၶဝ်ၸၢမ်းယိုဝ်းမၢၵ်ႇ သဵင်မၢၵ်ႇၶဝ်လင်ႁႅင်းထူၼ်ႈယဝ်ႉ ၼင်ႇလိၼ်ပေႃးသၼ်ဢေႃႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်လႆႈၶၢႆႉဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းတႆး ၵူၺ်းၵႃႈ ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇဝႆႉတီႈလႂ်တႄႉ ပႆႇႁူႉၶႃႈ။ သိုၵ်းၶႄႇၶဝ် တူမ်ႈၶဝ်ႈလဵင်ႉယူႇ ၼႆဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ဢွင်ႈတီႈ သိုၵ်းၶႄႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်း ဢိူင်ႇတႂ်ႈၶူင်း ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇ တၢင်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း တႄႇၾိုၵ်းၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 27-29 တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ – ၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း သိုၵ်းၶႄႇ ဢၼ်ပၼ်ႇလဵပ်ႈၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ၸၢမ်းယိုဝ်းၼၼ်ႉ သဵင်မၼ်းယွၼ်ႈထိုင် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ၼင်လိၼ်ပေႃးသၼ်ႇဢေႃႈ။ ဢွင်ႈတီႈၶဝ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼၼ်ႉသေ တီႈၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ တေယၢၼ်ၵၼ်မွၵ်ႈ 7 လၵ်းၼႆႉၵူၺ်း။ ဢၼ်လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈၶဝ် ယိုဝ်းၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ်ၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်း ထိုင်ဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈၸင်ႇယဵၼ်ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းၶႄႇ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်း မႃးၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈသိုၵ်း တၢင်းဝၼ်းတဵင်ႈ ဢၼ်တေႃႇ ၼႃႈၵၼ်တၢင်း ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး၊ တၢင်းၸေႊၵဝ်ႇ – ႁူၺ်ႈလီႈ တေႃႇၼႃႈၵၼ်တၢင်း ဝဵင်းမူႇၸေႊလႄႈ ၼွင်တဝ်း ဢၼ်တေႃႇၼႃႈၵၼ်တၢင်း ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T17:41:47

https://shannews.org/archives/57028

ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ငိၼ်းၶၢဝ်ႇလိုဝ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ထႅမ်ႁႅင်းၶဝ်ႈမႃးလႄႈ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း

မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉႁဵင် ၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ တူၵ်းၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး။ ဝၼ်းတီႈ 29/08/2024 မိူဝ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ငဝ်းလၢႆးၼိမ်ယဵၼ်ဝႆႉ ဢမ်ႇလႅပ်ႈတေမီး ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်၊ ၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇမႃးမိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇ။ – ႁၢင်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ PNLA (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ – ၵျွၵ်ႉၵူႇသမ်ႉ မီးသဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ၊ ၼႂ်းဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉသမ်ႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း (သိုၵ်းတႆး) လူင်းမႃးမီးတၢင်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ သမ်ႉမီးၶၢဝ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ်ႈတီး မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ – ၵူၼ်းတူၼ်ႈတီး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “မီးၶၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းတႆး တေၶဝ်ႈတူၼ်ႈတီးၼႆလႄႈ ၵူဝ်ပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ်ဝႆႉယူႇဢေႃႈ” – ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်းထုင်ႉၵုၼ်ပွၼ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 28/08/2024 မီးၸုမ်းဢူၺ်းလီ လူင်းမႃးတၢင်းထုင်ႉႁူဝ်ပူင်း – မိူင်းပွၼ် ဢဵၼ်ႁႅင်းႁဵင်ပၢႆ ၵူၺ်းၵႃႈ တေသိုပ်ႇၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ထႅင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ – ဝႃႈၼႆ။ “ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃး မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႃႈ ၸုမ်း PDF ယွၼ်းလူႇၶၢမ်ႇငိုၼ်း တႃႇသိုဝ်ႉၻရူၼ်ႊ တႃႇၶဝ်ႈတိုၵ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆထႅင်ႈလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးတႄႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄသေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵဵပ်းၶူဝ်း လမ်ႇလွင်ႈဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပူၼ်ႉမႃးယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ်တိတ်းတေႃႇ ၸူးၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ SSPP လႄႈ UWSA တႃႇတွင်ႈထၢမ်လွင်ႈၼႆႉ ၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ ထတ်းသၢင်ဝႃႈ – ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃး ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO ဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉ ႁဵင် ဢွၵ်ႇမႃးၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈသိုၵ်း၊ လၢမ်းၽႄႈၼႂ်းၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ။ ထိုင်မႃးဝူင်ႈၼႆႉသမ်ႉ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း တၢင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇလူင်း မႃးတၢင်း ၸၢၼ်းထႅင်ႈ။ မႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ဢမ်ႇၵႃးတီႈ တၢင်းထုင်ႉၵုၼ်ပွၼ် ႁူဝ်ပူင်းၵူၺ်း၊ ၼႂ်းႁူဝ်ပီၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း လူင်းမႃးတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ၊ ယွင်ႁူၺ်ႈ၊ သီႇသႅင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်မႃးတႄႉတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈၼင်ႇ ၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T17:02:37

https://shannews.org/archives/57023

တႃႉဢၢႆႈရူင် (ပဝ်ႉယၢၼ်ရူင်) ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ 318 သိုၵ်းဝႃႉ UWSA လူႉသဵင်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 28/08/2024 ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ 318 ၵေႃႉၵဝ်ႇလႄႈ ႁူဝ်ၼႃႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈ UWSA တႃႉ ဢၢႆႈရူင် (ပဝ်ႉယၢၼ်ရူင် ) လႆႈလူႉသဵင်ႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “တႃႉဢၢႆႈရူင် (ပဝ်ႉယၢၼ်ရူင်) ၼႆႉ ဢမ်ႇယူႇလီမႃး ႁိုင်ယဝ်ႉ ၸင်ႇလႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 ၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ တႃႉဢၢႆႈရူင် (ပဝ်ႉယၢၼ်ရူင်) ၼႆႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ ၸုမ်း 318 ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းမႂ်ႇ။ ယွၼ်ႉပၢႆး ယူႇလီဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ လႆႈယွၼ်းၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ၵႂႃႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ လႆႈသိုပ်ႇႁၢပ်ႇၵၢၼ် ပဵၼ်ၽွင်း လူင်ၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ။ – ၽွင်းသိုၵ်းဝႃႉ ဢဝ်တူဝ်တၢႆ တႃႉဢၢႆႈရူင်း မႃး တႃႇၸတ်းပၢင်မႃႇသႃႇ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆလႄႈ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ၸတ်းပၢင်ၸႃႇပၼ မိူဝ်ႈလႂ်တႄႉ ပႆႇႁူႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ်ဝၼ်းလႂ်ၵေႃႈ ပႆႇႁူႉ မိူၼ်ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၼႆႉ ငဝ်ႈငုၼ်းပၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်သၢင်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပဵၼ်ပဝ်းယဵဝ်ႇၶျႅင်။ ၶၢဝ်းပၢင်တိုၵ်း 1027 တွၼ်ႈၵမ်း 2 ၼႆႉ ဝႃႉသူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်း ၶၢမ်ႈၶူင်းမႃးတၢင်းတၢင်ႉယၢၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၼႂ်း ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ၶၢမ်ႈၶူင်းမႃး 2,000 ပၢႆၼၼ်ႉ တႃႇ 500 ပၢႆ ပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း တႂ်ႈတပ်ႉၸုမ်း 318 ၼႆႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T16:28:03

https://shannews.org/archives/57017

သိုၵ်းဝႃႉပွတ်းဢွၵ်ႇ ၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ် ၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း

ၸဵမ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢွၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်း ႁူဝ်ပီ 2024 ၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ဢွၵ်ႇမိူင်းတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး လၢႆပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ်လႆႈၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းယဝ်ႉ လႆႈၵူဝ်ပႃး သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵဵပ်းသိုၵ်း၊ မၢင်ၸုမ်း လူင်းၵဵပ်း သိုၵ်းထိုင်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ မၢင်ၸုမ်းပႂ်ႉ ၵဵပ်းၵၢင်တၢင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တၢင်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ လူင်းၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ၼႂ်း ၼႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းထႅင်ႈၼမ်။ ၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်းၵေႃႈ သေလၢႆ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းလုမ်းလႃးတိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ယွၼ်ႉလႆႈပိုင်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉမႃး တပ်ႉမၢၼ်ႈၼႂ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တူၵ်းသုမ်းတင်းၼမ် ၼႂ်းၵႄႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်း လၢႆၸႄႈဝဵင်းသေ ၽႄဢွၵ်ႇသၢႆသိုၵ်းၶဝ်ယူႇဝႆႉၸွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းမိူင်းယႆ၊ တၢင်ႉယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵၢင်လိူၼ် ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းဝႃႉတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼႆႉ မီးလွင်ႈငူပ်ႉငီႉ ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၼ် သေၸိူဝ်ႉသေပိူင်ၼႆ လိုဝ်းယူႇၼႂ်းတူင်ႇၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇထႅင်ႈ။ ထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး တႄႇဢဝ် ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉ တၢင်းမိူင်းၵျွတ်ႈ၊ မိူင်းထႃး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တႂ်ႈၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း 171 ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူင်းၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ၸွမ်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး ႁူၺ်ႈဢေႃႈ၊ ၼႃးပႃႇၵၢဝ်၊ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ်၊ ႁူဝ်ပၢင်ႇ၊ ႁူဝ်ယွတ်ႈ၊ မိူင်းတေႃႉ၊ မိူင်းထႃး၊ ၶၢႆးလူင် လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ဢၼ်ယူႇၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်။ ဢၼ်သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် ႁွင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်သႅၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢဝ်းဝႃႉ ဢႃယု 15 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၸၢဝ်းဝႃႉၵေႃႈ သင်ဝႃႈ ယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသိုၵ်းဝႃႉ ၵုမ်းၵမ်ၸိုင် ဢမ်ႇဝႃႈယိင်းဝႃႈၸၢႆး တၵ်းၺႃးၵဵပ်း ဢဝ်ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းတၢင်းမိူင်းၵျွတ်ႈၼၼ်ႉ၊ မၢင်ၸိူဝ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပၢႆႈသွၼ်ႈဝႆႉတၢင်ႇတီႈလႄႈ ႁွင်ႉၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈ ၵႂႃႇတႅၼ်းၵေႃႈမီးၼႆ ၽူႈၸမ်ၸႂ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇဝႃႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆႇ – “ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ၶဝ်တေၵဵပ်းၸၢဝ်းဝႃႉၶဝ်ၶိုၼ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်း ဢၼ်ယူႇၼႂ်းၼႃႈတီႈဝႃႉၶဝ် ၵုမ်းၵမ်တႄႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ်ၵေႃႈ ၵဵပ်းၵႂႃႇၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပၢႆႈပႅတ်ႈၵေႃႈ မီးဢေႃႈ။ ၸိူဝ်းဢၼ် ဢဝ်မေးဝႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ မၢင် ႁိူၼ်း ပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၼုမ်ႇဝႆႉၵေႃႈ ဢဝ်ၵေႃႉ ပဵၼ်ပေႃႈၵႂႃႇတႅၼ်း ၸိူင်ႉၼႆ။ တေႃႈလဵဝ် ငိၼ်းဝႃႈ ပေႃးဢႃယုထိုင် 15 ၼႆ ဢမ်ႇဝႃႈယိင်းဢမ်ႇဝႃႈၸၢႆး တေလႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းမူတ်းၼႆဢေႃႈ။ တေႃႈၼင်ႇ တိုၵ်ႉမီးဢႃယု 14 ၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးတေလႆႈၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆ ငိၼ်းမႅၼ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်။ ႁၼ်ၶဝ်တၢင်ႇၵႃးၵႂႃႇ တဵမ်လမ်းတဵမ်လမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၼမ်ၶႃႈ ၼေႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇမၢင်ၸိူဝ်း တိုၵ်ႉလူဝ်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈယူႇသေတႃႉ ဢႃယု ထူၼ်ႈတဵမ် 15 ပီယဝ်ႉလႄႈ ၵႃႈလႆႈၵႂႃႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈမီး။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းဝႃႉ ယူႇယူႇၵေႃႈၼႄဢဵၼ်ႁႅင်းၶဝ် တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃး ၸွမ်း ပွၵ်ႉၸွမ်းယွမ်ႇ။ ပွတ်းထုင်ႉ ၼႃးၵွင်းမူး ၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် ပၵ်းပၢႆႉတႅမ်ႈဝႆႉ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၼႃႈ လိၼ်ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းဝႃႉ ၼႆလူးၵွၼ်ႇ။ လႆႈ ႁၼ်ၶဝ်ပၵ်းပၢႆႉဝႆႉ လၢႆတီႈ မၢင်တီႈၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႄႉႁၢမ်ႈ ၸႂ်ႉၶဝ်ပူတ်းပႅတ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈမီးၼႆ ၵူၼ်းလတ်းၵႂႃႇမႃး ၼႃးၵွင်းမူး – ပုင်ႇပႃႇၶႅမ်ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈၵၢင်ပီ 2024 ၼႆႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ သိုၵ်း RCSS ၶဝ် လူင်းတီႉၺွပ်းၵူၼ်းသူႇသမ်းၵိၼ်ယႃႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႃးပႃႇၵၢဝ် (ၼႃးပႃၵေႃႇ) ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယင်းမီးပၼ်ႁႃ လွင်ႈတွၵ်ႉတႅၵ်ႉၵၼ် တင်းသိုၵ်းဝႃႉယူႇ ၵူၼ်းမိူင်းလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ပေႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆး တၢင်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉၸိုင် သိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ၵႆႉတူင်ႉၼိုင် ပွတ်းၼႆႉၵေႃႈ လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇၼမ်၊ ႁၼ်သိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မႃးပုတ်ႈတႅၼ်းဢိတ်းဢွတ်း ယွၼ်ႉၼၼ် ဢၼ်ၵႆႉမီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းၵၼ်ဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ တၢင်းပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ သူင်ႇဢဵၼ်ႁႅင်း ၸူး တၢင်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေမႅၼ်ႈယူႇ။ ဢမ်ႇၼၼ် ၶဝ်လႅၵ်ႈလၢႆႈတီႈ ယူႇၵၼ်ႁိုဝ်ၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ဢၼ်ဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ဝႆႉ တၢင်းပွတ်းၸၢၼ်း ပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸႂ်ႈတႄႉဢေႃႈ။ ၶဝ်ဢဝ်တၢင်းၼႆႉ ၵႂႃႇၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ ၼႃႈတႃသိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ႁဝ်းယၢမ်ႈႁၼ်ၶဝ်တူင်ႉၼိုင် တၢင်းၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးမီးၼမ်ယဝ်ႉ။ ၶဝ်တေဢဝ်ၵူၼ်းတၢင်းၼႆႉ ၵႂႃႇထႅမ်တၢင်းပုၼ်ႉသေ သမ်ႉဢဝ် ၵူၼ်းတၢင်းပုၼ်ႉမႃးဝႆႉတၢင်းၼႆႉၽွင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ ၵူၼ်းထုင်ႉၼႆႉ မၢင်ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉၽုၵ်ႇငႃး မၢင်ၸိူဝ်းၽုၵ်ႇ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၸိူဝ်းၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵေႃႈမီး။ ၵၢၼ်ၵမ်ႈၼမ် လႆႈပိုင်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇသေ ႁဵတ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ သိုၵ်းဝႃႉသမ်ႉ လူင်းၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်း ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႉ လႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ မႆႈၸႂ်တႃႇယူႇတႃႇၵိၼ်မိူဝ်းၼႃႈ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢဝ်းဝႃႉ မၢင်ၵေႃႉ တိုၵ်ႉၵႂႃႇႁၢပ်ႇပုၼ်ႈၽွၼ်းတၢင်းပၢင်သၢင်းမႃးၵူၺ်း သမ်ႉပေႃး တေလႆႈၵႂႃႇၶိုၼ်းၵေႃႈမီး။ ပေႃးၸူးၸႂ်ၵူၼ်းသိုၵ်း ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇၶဝ်တႄႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ တီႈ ဢၼ်ၸမ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ဢမ်ႇၽွင်းလိူဝ်လႆႈၶေႃႉၸီႉသင်ႇလႄႈ ၵႃႈလႆႈၵႂႃႇၵူၺ်းၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇၶဝ်သမ်ႉ လႆႈၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူင်းၵဵပ်းသိုၵ်းလႄႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၽူင်ႉပၢႆႈ ၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇထင်သဝ်း ၸမ်ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းဝႃႉ ၵုမ်းၵမ်သမ်ႉ လႆႈၵူဝ်သိုၵ်းဝႃႉ လူင်းၵဵပ်းၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းထႅင်ႈလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈထႅင်ႈ။ တႃႇတေလုမ်းလႃး တိူၵ်ႇႁႆႈ လွၵ်းၼႃးတႄႉ ယၢပ်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းဝႃႉ ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်းပွတ်းႁွင်ႇ လူင်းမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉ မီးဢႃႇၼႃႇ။ လူင်းမႃး ၶွတ်ႇၽွတ်ႈပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း 171၊ မီး 5 တပ်ႉၸုမ်းလူင် ၵွၼ်းဝႆႉ 25 တပ်ႉၵွင်၊ ပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင်၊ ႁဵတ်း ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ လဵင်ႉၵႆႇ၊ လဵင်ႉမူ၊ ၽုၵ်ႇၶဝ်ႈ၊ ယႃႉထိူၼ်ႇ ယႃႉပႃႇ ႁဵတ်းသူၼ်ယၢင် (ရႃႇပႃႇ) ၶၢႆတေႃႇ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းထႆး။ မႆႉသၵ်း၊ မႆႉတိုင်း၊ ၶူဝ်းႁႄႈ၊ ၵႅဝ်ႈ၊ သႅင်ငိုၼ်းၶမ်း ပႃးၸဵမ်တွင်း ၵေႃႈဢွၵ်ႇ ၸုမ်းလႃးႁူႇ ယၢမ်ႈဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႆႉ ထႅင်ႈဝႃႈ တၢင်းပွတ်းမိူင်းၵျွတ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ ဝႃႉပၼ်ၶႂၢင်ႉ ၶွမ်ႊပၼီႊၶႄႇ ၶဝ်မႃးၶုတ်းႁႄႈ ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယူႇတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတႄႉ ပႆႇလႆႈၶေႃႈ ယိုၼ်ယၼ် တီႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-29T15:55:23

https://shannews.org/archives/57010

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵူၼ်းမိူင်း တၢႆ 1 မၢတ်ႇ 2

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းဝဵင်း ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း 2 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 27/08/ 2024 ၵၢင်ၶိုၼ်း 11 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ႇ ယိုဝ်းသိုၵ်း သႅၼ်း Jet Fighter မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႅၼ်း 500 ပွၼ်ႊ 2 လုၵ်ႈ တိူဝ်ႉႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင် ဢၼ်မီးတီႈပွၵ်ႉ 9 တိူဝ်ႉပႃးႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း 5 လင် ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉၵွႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ မိူဝ်းသိုၼ်း ဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁိူဝ်းမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ 2 ၵမ်း တိူဝ်ႉလင်ၶႃး ႁူင်းႁဵၼ်းဢထၵ 2 ဢၼ်မီးတီႈ ပွၵ်ႉတိုဝ်ႉလႅင်။ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ တူၵ်းသႂ်ႇပႃး ႁူင်းၵဵပ်းသိုဝ်ႉၼဵင်ႈလုၵ်ႈၼိုင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေ လူႉတၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းပွၵ်ႉ 9 ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉမၢႆးဢၺႃႇ (မိုင်းအညာ) ဢႃယု 54 ပီ လူႉတၢႆထင်တီႈ။ ၵူဝ်ႇငႄႇလေး (ကိုငယ်လေး) ဢႃယု 35 ပီ၊ ၵူဝ်ႇၼၢဝ်ႇ (ကိုနောင်) ဢႃယု 50 ပီ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁိူဝ်းမိၼ် Jet Fighter တပ်ႉၾၢႆႇ တေႃႉသူင်ႇၵမ်ႉၸွႆႈ (ထောက်ပိုႉ) သႅၼ်း Y-12 မႃး ပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ဢမ်ႇယွမ်း 50 လုၵ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်း တၢႆ 2 ၵေႃႉ တိူဝ်ႉႁူင်း ႁဵၼ်း 2 လင်။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉ၊ ၼႂ်းယွမ်ႇ ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းၼွၼ်း ၵူဝ်မၢၵ်ႇမႃးတူၵ်းသႂ်ႇ၊ တေပၢႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်းဢမ်ႇပဵၼ်သေတႃႉ တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၼမ်၊ ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းလူႉၵွႆႇတင်းၼမ် ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး တင်းမူတ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢမ်ႇမီးလွင်ႈပိုတ်း ယိုဝ်းၵၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႆႉၵႆႉ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူးသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T14:00:00

https://shannews.org/archives/57005

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈတင်းသဵင်ႈ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း

ပၢင်တိုၵ်း ၵိူတ်ႇပဵၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းသိုၵ်း သုမ်းၼႃႈတီႈ လႆႈထွႆထွၼ်ပၼ်တင်းၼမ် ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ သၢမ်ပၢၼ်ၸဵတ်းသႅၼ်း ႁႂ်ႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ဝႃႈ ၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 16/08/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၸုမ်းၾၢႆႇၵုမ်းၵမ်ငဝ်ႈငုၼ်း ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၾၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵၢၼ်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈတၢင်း၊ ပွၵ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇသေ ထုၵ်ႇလီၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၸုမ်းႁူမ်ႇလူမ်ႈၵႂႃႇၼႆ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၵေႃႈ တိုၵ်းသူၼ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေႁွင်ႉဢဝ်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းဢမ်ႇပူၼ်ႉ လွင်ႈၵူတ်ႇထတ်းယႃလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းထုၵ်ႇယင်ႉၵိုတ်းဝႆ့ ၸွမ်းၼင်ႇပိူင် ၵဵပ်းသိုၵ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ တေႁႂ်ႈပၼ်ႇပုတ်ႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵႂႃႇၼႆ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်ႁၢၼ် ၸေႃႇမိၼ်းထုၼ်း တွပ်ႇဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇ BBC ၼင်ႇၼႆ။ – ပၢင်ၾိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ဢၼ်ယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉပဵၼ် တႃႇပွၵ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇလႄႈ ဝဵင်း ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်းၵတ်းယဵၼ်။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢႃယု တဵမ် 35 ပီယဝ်ႉသေတႃႉ သင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းတိုၵ်ႉပေႉႁၢပ်ႇၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ တႃႇၵၢၼ်ငမ်း ယဵၼ်ၼိမ်တဵင်ႈၼႆ တေႁႂ်ႈ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၵႂႃႇ၊ ပိူင်ယႂ်ႇ တေႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇ။ တေပၼ်ပႃးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄၼႆ ၸွမ်ႁၢၼ် ၸေႃႇမိၼ်းထုၼ်း လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တေပၼ်ယိပ်းၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈပႃး။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ဢူးတၢၼ်းၸူဝ်းၼၢႆႇ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ထတ်းသၢင်ဝႆႉဝႃႈ – ပဵၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းလဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ တင်းသဵင်ႈ ၸၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်းၶွပ်ႇပိူင်သိုၵ်း၊ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တီႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းႁႅင်းၵူၼ်းၼမ် သုမ်းသိုၵ်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ – ပၢင်ၾိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း မိူဝ်ႈလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပိူင်ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃယု 18 – 35 ပီ၊ ၵူၼ်းယိင်း 18 – 27 ပီ တေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းတပ်ႉမတေႃႇ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းသေ ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမႃး 5 ၵမ်း ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇမွၵ်ႈ 25,000 ၵေႃႉ။ ၸိူဝ်းလူင်းပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူင်ႇၼႃႈသိုၵ်း ႁႂ်ႈၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်ၼႆ – ၽူႈလဵပ်းႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T13:00:00

https://shannews.org/archives/57000

မိူင်းထႆး ၵမ်ႉၸွႆႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႇငိုၼ်းထႆး 9 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ

သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Bangkok Post ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ တႃႇၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ်တူၺ်းထိုင် ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၼႆသေ မိူင်းထႆး လူႇတၢၼ်းၸွႆႈထႅမ်ငိုၼ်း 9 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ (ၵိုင်ႇငိုၼ်းဢမေႊရိႊၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 2 သႅၼ်ပၢႆ) ပၼ်တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ငိုၼ်းလူႇတၢၼ်းၸွႆႈထႅမ်ဢၼ်ၼႆႉ လႆႈယိုၼ်ႈမွပ်ႈပၼ်ၵႂႃႇတီႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် ဢႃႊသီႊယႅၼ်ႊ (AHA Center) ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်ၼႆႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ် ၽွင်းလူင်ဢႃႊသီႊယႅၼ်ႊ ပွၵ်ႈၵမ်း 57 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇတီႈ ဝဵင်းပီႊယႅၼ်ႊၵျိၼ်ႊ (ဗီယမ်ကျင်း) မိူင်းလၢဝ်းၼၼ်ႉ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းထႆး လႆႈပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈဝႆႉဝႃႈ တေပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ်တူၺ်းထိုင်ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၸွႆႈထႅမ်ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ်ပီ 2021 ၼၼ်ႉမႃး ယူႇတီႈမိူင်းထႆး လႆႈၸွႆႈထႅမ်မိူင်းမၢၼ်ႈ တၢင်းမူတ်းမီးၵႂႃႇ ႁိမ်းၸမ် 16 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ (ငိုၼ်းဢမေႊရိႊၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 4 သႅၼ်ပၢႆ)။ ငိုၼ်းၸွႆႈထႅမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈယိုၼ်ႈပၼ်ၵႂႃႇ တီႈၶွမ်ႊမတီႊ ၸုမ်းၶႂၢႆႇၶႃပေလႅင်(ICRC) ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵူႈမိူင်းမိူင်း၊ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး မုင်ႈမွင်းဝႆႉဝႃႈ ငိုၼ်းၸွႆႈထႅမ်ပွၵ်ႈၼႆႉ ၸုမ်း AHA Center တေဢဝ်ၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ပၼ်တီႈ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇလႄႈ ဢၼ်ႁူပ်ႉၺႃးၽေးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသေ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-08-29T12:00:00

https://shannews.org/archives/56995

ၾၢႆၵူၼ်ႇ တီႈမိူင်းသူႊတႅၼ်ႊ ၵူၼ်းလူႉတၢႆ 60 ပၢႆ ႁၢႆဝႆႉၼပ်ႉပၢၵ်ႇ

တီႈမိူင်းသူႊတႅၼ်ႊ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆလၢႆဝၼ်းသေ ၾၢႆၵူၼ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 60 ပၢႆ ႁၢႆဝႆႉထႅင်ႈပၢၵ်ႇပၢႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆဢႃႇပၢတ်ႉ ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းပူသ်ႉသူႊတႅၼ်ႊ မိူင်းသူႊတႅၼ်ႊ ၵူၼ်ႇပင်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/08/2024 ၼႆႉသေ ၼမ်ႉလူၵ်ႈထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ တိူၵ်ႇသူၼ်လွၵ်းၼႃးလူႉၵွႆတင်းၼမ်ၼႆ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ပၢႆးယူႇလီၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉသမ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယွၼ်ႉၾၢႆၵူၼ်ႇ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈသေ လင်ႁိူၼ်းမွၵ်ႈ 5 မိုၼ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈ 20 ဝၢၼ်ႈ ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်းမွၵ်ႈ 3 သႅၼ်ပၢႆ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၾၢႆဢႃႇပၢတ်ႉ ၵူၼ်ႇပင်းလႄႈ ၵူၼ်းဝဵင်းပူသ်ႉသူႊတႅၼ်ႊ ၸၢင်ႈထူပ်းၽေးၼမ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆ သိုဝ်ႇဢႄႇလ်ၵျႃႊသီႊယႃး ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင်၊ ၵုၼ်ႁဵင်၊ လၢင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းၼၢႆး၊ ၼမ်ႉၸၢင်၊ ပၢင်လွင်း၊ ထုင်ႉပူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ၊ တိူၵ်ႇသူၼ်လွၵ်းၼႃး လူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ် တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉတိုၵ်ႉၼွင်းယိုင်ႈယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-08-29T11:03:31

https://shannews.org/archives/56988

ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း 200 ပၢႆ တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ယၢပ်ႇတီႈယူႇတၼ်းသဝ်း

တႄႇၵၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်မႃး ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မီးတီႈတႅမ်ႇတီႈပၢင်ႇပဵင်း တီႈဝၢၼ်ႈဝႃးလီး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉယိုင်ႈ ၽႃႈယၢင်မုင်းၵင်ႈ သိၵ်ႇၶၢတ်ႇ ဢမ်ႇပဵင်းပေႃး လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်။ ၵူၼ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးယူႇဝႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈဝႃးလီးၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 200 ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝၢၼ်ႈဝႃးလီးၼႆႉ လႆႈ ဢဝ်ၽႃႈယၢင် (မိုးကာ) မုင်းၵင်ႈသေ ယူႇသဝ်းဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းလႄႈ ၼမ်ႉယမ်းတီႈယူႇ။ တႃႇတေသၢင်ႈတီႈယူႇ သုမ်ႉသွင်း ထဵင် ဢၼ်ၵႅၼ်ႇၶႅင်လီငၢမ်းၵေႃႈ – ၵႃႈၶၼ် ၶူဝ်းၶွင်သုင်ႁႅင်းၼႃႇ။ ၸဵမ်ၽႃႈၵင်ႈမႆႉပူၵ်ႇ၊ မႆႉမွင်ၵေႃႈ လႆႈသိုဝ်ႉဢဝ်။ ပႆႇဝႃႈတေႁဵတ်းသုမ်ႉ – တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ပဵၼ် ဢၼ်ယၢပ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းလႄႈ တုမ်ႉယွၼ်ႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း ပဵၼ်ၶႆႈပဵၼ်ၼၢဝ် ၸဵမ်သႅၼ်းၼုမ်ႇထဝ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်း တႃႇၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃ။ လႆႈပိုင်ႈဢိင်ယႃႈယႃတႆး၊ ႁၢၵ်ႈမႆႉႁၢၵ်ႈတွၵ်ႇသေယႃ။ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇလၢႆးယူတ်းယႃတႆး ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တေႃႈလဵဝ်တႄႉ မႆႈၸႂ်တႃ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉဢေႃႈ တေၸႂ်ယႂ်ႇဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇတိၵ်းတိၵ်းဢမ်ႇလႆႈ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼမ်မႃး ၵူႈဝၼ်း။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်သမ်ႉ လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇ။ တႃႇ ၵိၼ်ဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ တေလႆႈၵႄႈလိတ်ႈ ပၼ်ႁႃၸိူင်ႉႁိုဝ် ပေႃးဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးမီးတၢင်းဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ မီး 3,000 ပၢႆ ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး။ ၸိူဝ်းၶဝ်ယူႇဝႆႉ တင်းဝၢၼ်ႈလူင်ပႅၼ်ႈ (လုံးပြင်)၊ ၵေႃမႆႉသၢၼ်း (တောင်မဲသင်း)၊ ပၢင်ပုမ်ႇ( ပင်ပုံ)၊ ၼမ်ႉၼဵင်ႈလႄႈ သွင်းပျွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼွၵ်ႈဝဵင်း၊ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ဝဵင်းမွၵ်ႈ 2 လၵ်း ဝႃႈၼႆ။ ပီၼႆႉ ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လႄႈ ထူပ်းၽႄးၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်း၊ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၵေႃႈ ၵွႆလႄႈ ၾၢႆႇတေႃႉသူင်ႇၶူဝ်းၶွင်ၵေႃႈ တိူဝ်းယၢပ်ႇ၊ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈလႄႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ လူႉသုမ်းၼမ် ဝႃႈ ၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-28T17:15:14

https://shannews.org/archives/56978

ၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လၢႆၸႄႈဝဵင်း လၢႆဝၼ်းယဝ်ႉ ပႆႇလူတ်းယွမ်း

တႄႇႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉမႃး ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းသေ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ မႄႈၼမ်ႉၵႄးၼမ်ႉ ၼွင်းထူမ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ် ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း လၢႆလၢႆဝဵင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၸႂ်ဝႆႉ။ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁၢႆႉႁႅင်းမႃး 2-3 ဝၼ်းယဝ်ႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 28/08/2024 ၼမ်ႉ ႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆလႄႈ ၼမ်ႉပၢၵ်ႈ ၼွင်းၼမ်ႉထူမ်ႈဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၼမ်ႉတဵင်းသမ်ႉ ၼွင်းဝႆႉၸဵမ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/08/2024 ပူၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇလူတ်းယွမ်း။ ႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလႆႈဢိုတ်းဝႆႉ 2 လင်။ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁိူၼ်းၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း 100 လင်ပၢႆ။ Photo by – SAL/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈႁိူၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇတႄႉ ၺႃးၽေးသိုၵ်း ပီႈၼွင်ႉမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းတႄႉ ၺႃးၽေးၼမ်ႉ။ ၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်းၼႆႉ တေပဵၼ်ယွၼ်ႉ 2 လွင်ႈ၊ လွင်ႈၼိုင်ႈတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုတ်ႇၾၢႆၼမ်ႉတီႈၵဵင်းတွင်း၊ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉပႃႇမႆႉမူၺ်ႉ၊ ဢမ်ႇမီးတူၼ်ႈမႆႉ တႃႇတေႁႄႉၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆလႄႈ ၼမ်ႉၸင်ႇထူမ်ႈတူင်ႈၼႃး”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉၵူၺ်း ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းၵေႃႈ ၼမ်ႉတဵင်း ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈထူမ်ႈ ၶဝ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉ ၶဝ်ႈထိုင်ပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ၾၢႆႇဢွၵ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇပိၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်သၼွင်း၊ ဝၢၼ်ႈတႃႈလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်ႉသုင်ၶိုၼ်ႈမွၵ်ႈ 20 ထတ်း/ ပေႇ။ ၶိုၼ်ႈထိုင်ပိုၼ်ႉၶူဝ်မႂ်ႇၼမ်ႉတဵင်း ဢၼ်ၵေႃႇၵၢႆႇႁဵတ်းဝႆႉ တီႈပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ ထိုင်ဝၢၼ်ႈႁူဝ်တိုဝ်ႉ ၾင်ႇၾၢႆႇဢွၵ်ႇတဵင်း။ ၵူၼ်းမိူင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈသုင် ၶႂ်ႈပဵင်းမိူဝ်ႈပီ 2004 ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီမႆႈ ၸႂ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “တၢင်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉလၢင်းၶိူဝ်း ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၸူးဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၶၢတ်ႇဝႆႉ။ ရူတ်ႉၵႃးဢွၼ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး။ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိုတ်းၶၢတ်ႇဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝႃး။ တၢင်းၵႂႃႇဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈပႃးသဵၼ်ႈတၢင်း၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈတႃႈသူပ်းတဵင်းၵေႃႈ ၼွင်းထူမ်ႈၶိုၼ်ႈသုင် ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵႂႃႇမႃးၶိုၼ်ႈလူင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇပွၵ်ႉယွမ်ႇ ဢၼ်ၺႃး ၼမ်ႉထူမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ၾႆးၾႃႉၵေႃႈ ၶၢတ်ႇဝႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ႁုင်ၵိၼ်ႁုင်ယႅမ်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၶူဝ်ၼမ်ႉတဵင်း တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်း၊ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉ ၵႂႃႇယူႇၸွမ်း ႁိူၼ်းပီႈၽႂ်ၼွင်ႉမၼ်း ၸိူဝ်းမီးတီႈၵွင်းတီႈသုင် ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ဢၼ်ပဵၼ်ယွင်လူင် မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉႁွင်ႈလူၼ်ႉၾင်ႇသေ ၼွင်းတိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉသုမ်း 7,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ၸဝ်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃး လူႉသုမ်းတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈသူၼ် ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉတႄႉ မႆႈပိူၼ်ႈၵေႃႈ ထိုင်ႁဝ်း ၊ မႆႈႁဝ်းၵေႃႈ ထိုင်ပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၸႂ်ဢမ်ႇလီၸွမ်း ၸဝ်ႈၼႃး တင်းမူတ်းယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း ဢဝ်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇ သွမ်ႈႁဵတ်းပဵၼ်ပိူင်လူင် လဵင်ႉသၢႆၸႂ်ၵႂႃႇလႄႈ ပေႃးမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ ၶဝ်ႈဢၼ်တေဢွၵ်ႇႁူင်းမႃးၼႆႉ ၸွင်ႇတေလီယဝ်ႉႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတွင်း တီႈဝဵင်းၵဵင်းတွင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉတဵင်းယိုင်ႈဝႆႉ 2-3 ဝၼ်းယဝ်ႉ မိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇၶဝ်ႈထိုင်ၼႂ်း ပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၼႂ်းဝဵင်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းၸမ် ၾင်ႇၼမ်ႉ ၼမ်ႉႁွင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ၼမ်ႉလၢတ်ႈ ၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ၶဝ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉ (1) ႁူင်းႁဵၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၵေႃႈ လႆႈဢိုတ်းဝႆႉသေ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈၶၢႆႉၶူဝ်းၶွင် ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇသဝ်း တီႈလွတ်ႈၽေး။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတွင်း တီႈထုင်ႉပူင်း ဢၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ဢွၵ်ႇၼမ်သေပိူၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈ တႄႇဝၼ်းတီႈ 14 ၼႆႉ ၼမ်ႉတၢမ်ၽၢၵ်ႇ ၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇထူမ်ႈ 19 ဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇၸွမ်း ၾင်ႇၼမ်ႉ ထူမ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး ၶဝ်ႈၼႂ်းၼႃႈ ထုၵ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈလူႉ ၵွႆ ၼႃႇလိူဝ်သေ ၵူႈပီ ဝႃႈၼႆ။ မႄႈၼမ်ႉတၢမ်ၽၢၵ်ႇ ၼွင်းထူမ်ႈမႃးထိုင် တၢင်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၶဝ်ႈၼႃးၼဝ်ႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၸဝ်ႈၼႃး လူႉသုမ်းတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈၼႃး ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ– “ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၼမ်ႉယွမ်းဝႆးဝႆး ၼမ်ႉထူမ်ႈ 10 ဝၼ်းပၢႆ ယဝ်ႉလႄႈ တူၼ်ႈၶဝ်ႈၵေႃႈၼဝ်ႈမူတ်းယဝ်ႉ ပီၼႆႉတႄႉ သုမ်းတင်းမူတ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်။ ၼိုင်ႈပီၼိုင်ႈပီ လႆႈလူင်းငိုၼ်းတိုၼ်းၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 40 သႅၼ်ပျႃး။ ပီၼႆႉတႄႉ ၶဝ်ႈၵေႃႈသုမ်း ငိုၼ်းၵေႃႈသုမ်းမူတ်း ၶဝ်ႈတႃႇၵိၼ်ပီၼႃႈဢမ်ႇမီး၊ တၵ်းတေလႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ်လႄႈ တၵ်းတေႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဢမ်ႇႁၢင်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ၼမ်ႉလွႆယိူင်း လေႃႈလူင်းလွႆ ၼွင်းယိုင်ႈ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝဵင်း ပွၵ်ႉသွင်၊ သၢမ်၊ ႁႃႈလႄႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႂႃႇမႃးႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸုၸုၸၢၼ်ႇၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၾူၼ်တေတူၵ်းတေႃႇထိုင်ၼႂ်း လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ၾူၼ်တေတူၵ်းႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵၢတ်ႇလေႃႉ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီးလႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း၊ ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ၊ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင် ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၼမ်ႉႁွင်ႈၼမ်ႉၵႄး ၸၢင်ႈၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ၶဝ်ႈထူမ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း။ ႁႂ်ႈလႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ်ၵၼ် – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇတႄႉ ပီၼႆႉ ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းထူမ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵမ်းထူၼ်ႈ 6 ယဝ်ႉ လႆႈ ႁူႉၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-08-28T16:31:02

https://shannews.org/archives/56975

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁႅင်းၵၢၼ် ဢႃယု 5 ၶူပ်ႇ ႁဵတ်းလႆႈဝႂ်သိပ်းပီယဝ်ႉ

ဢိင်ၼိူဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်း၊ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်သေ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၶၢႆႉပၢႆႈ ၶဝ်ႈမိူင်းထႆးႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 96 ပီ 97 တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉလႆႈပၢႆႈ ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး။ ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁႅင်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆး တေမီးသုၼ်ႇလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းၼႆသေ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ႁပ်ႉႁဵတ်းပၼ်ဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းဢႃယုတဵမ် 5 ပီ ဝႃႈၼႆ။ သင်ဝႃႈ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီၼႆ တေလႆႈၾၢင်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ပေႃႈမႄႈ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းသင်ၵႂႃႇ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇၺႃး လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸွမ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ၼႆႉ သုၼ်ၶေႃႈမုလ်း ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ – သင်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ် သႅၼ်းဢႃယုထူၼ်ႈထိုင် 5 ပီယဝ်ႉၸိုင် ဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ်သိပ်းပီ တီႈလုမ်းၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း (ဢမ်ႊၽိူဝ်ႊ) ၽႂ်မၼ်းလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽိုၼ်လိၵ်ႈၽိုၼ်လၢႆး ဢၼ်တၵ်းလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵႂႃႇတႄႉ – ၽိုၼ်မိူၼ်ဝႂ်ၸႅင်ႈၵိူတ်ႇ၊ ပပ်ႉၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၶႅပ်းႁၢင်ႈၼိုင်ႈၼိဝ်ႉ 2 ဢၼ်၊ ၶႅပ်းႁၢင်ႈမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း Family Photos ၊ ဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းႁူင်းႁဵၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ (တီႈဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈသႂ်ႇပႃး မၢႆၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇပႃး)။ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈမႄႈသမ်ႉ တၵ်းလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းပႃး မၢႆၾၢင် (မၢတ်ႉပူင်ႇတိၼ်ႇ) မိူင်းမၢၼ်ႈ (တေလႆႈပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇ ၼူဝ်ႊထရီႊၾၢႆႇထႆးၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်) ။ သမ်ႉထႅင်ႈ ဝႂ်သီၶွင်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႊၽိူဝ်ႊဢွၵ်ႇပၼ်၊ ဝႂ်ၶႂၢင်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်၊ ၽၢတ်ႉသ်ပွတ်ႇ (တေလႆႈပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ် မိူဝ်ႈၵႂႃႇၸႅင်ႈၵိူတ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ)။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဝႂ်ၵပ်းတူဝ်ပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈလႄႈ ဝႂ်မုင်းႁေႃႁိူၼ်းၼၢႆးၸၢင်ႈ ဝႂ်ထဝဵၼ်းဝၢၼ်ႈၼၢႆးၸၢင်ႈ၊ သင်ဝႃႈ ပဵၼ် ၶွမ်ႊပၼီႊၸိုင် တၵ်းလႆႈၼႄပႃးဝႂ်ၶႂၢင်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး။ လိုၼ်းသုတ်းၵေႃႈ တေလႆႈမီးၵူၼ်းထႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁပ်ႉ ႁွင်းပၼ် ၸင်ႇၸၢင်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်းဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ ဢၼ်ၸၢင်ႈထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇ ၽွင်းၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ်သိပ်းပီ ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႄႉ ၸိူဝ်းဢၼ်ပေႃႈမႄႈ ပႅတ်ႈၵၼ်ဝႆႉ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ။ ပေႃးမီးၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမီးၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆၵေႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တေၸၢင်ႈႁၢမ်း တိုဝ်ႉတၢင်း။ ထႅင်ႈလိူင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ပေႃႈမႄႈဢမ်ႇပႅတ်ႈၵၼ်သေတႃႉ ၽွင်းမိူဝ်ႈၵႂႃႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တီႈႁူင်းယႃၼၼ်ႉ ပေႃႈမႄႈလႆႈဢဝ်ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်း Passport သေ ယွၼ်းဝႂ်ၵိူတ်ႇ၊ ဝၢႆးမႃး ပေႃႈမႄႈသမ်ႉ ပႅတ်ႈၽၢတ်ႉသပွတ်ႇသေ ယိပ်းဝတ်းဝႂ်ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်းထႆးဢွၵ်ႇပၼ်ဝႆႉသေဢၼ်ဢၼ် (မိူၼ်ၼင်ႇ ဝႂ်သိပ်းပီ၊ ဝႂ်ပိုၼ်ႉတီႈသုင်) ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼၼ်ႉတႄႉ လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ ၸၢင်ႈလုတ်ႈႁၢမ်းတိုဝ်ႉတၢင်း တႃႇလႆႈဝႂ်သိပ်းပီ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် တၵ်းထတ်းတူၺ်း DNA ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈလၢင်းသေ တေလႆႈမီးၵူၼ်းႁပ်ႉႁွင်း ပၼ်ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵွၼ်ႇတေၵႂႃႇယွၼ်းဝတ်းဝႂ် ပၼ်လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝတ်းဝႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁႂ်ႈၽွမ်ႉဝႆႉၵူႈဢၼ်။ ၵူဝ်လႆႈၵႂႃႇသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းပႅတ်ႈလၢႆ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶွင်ႈၶမ် ၽွင်းၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ်သိပ်းပီ ပၼ်လုၵ်ႈၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ ထွင်းၶမ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း လၢတ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၶၢဝ်းယၢမ်း တေၵႂႃႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၸႂ်ႉဝတ်းဝႂ်ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၸႂ်ႉဝႆႉဝႂ်သႅၼ်းၼၼ်ႉတႃႇသေႇ တေဢမ်ႇလႆႈပိၼ်ႇလႅၵ်ႈၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃး ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်ပပ်ႉဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်း Passport ပိၼ်ႇလၢႆႈ ပဵၼ်ပပ်ႉ ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်းၶိုၼ်းတႄႉ လႆႈယူႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ပပ်ႉသီမူင်ႈ (သီႇၵမ်ႇ) လႅၵ်ႈပဵၼ် သီလႅင်ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ လႆႈယူႇ ႁဝ်းလူဝ်ႇယွၼ်းပႃးဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်း တီႈလုမ်းတၢင်မၢၼ်ႈတီႈလႂ်တီႈၼၼ်။ ပေႃႈမႄႈမၢင်ၵေႃႉသမ်ႉ ၸႂ်ႉဝႂ် CI (ပပ်ႉသီၶဵဝ်) သေ လႅၵ်ႈပဵၼ်ပပ်ႉဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်းသီလႅင်ၵေႃႈမီး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈမၼ်း မိူၼ်ၵၼ်မူတ်းမူတ်းၵေႃႈလႆႈယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ပပ်ႉဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်းသေ သမ်ႉၵႂႃႇပိၼ်ႇလၢႆႈပဵၼ်ဝတ်းသိပ်း ပီတႄႉဢမ်ႇလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးမီးဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီၼႆ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ တေလႆႈတမ်းၸႂ် ၼႂ်းၵၢၼ်ယူႇၵၢၼ်ၵိၼ်။ တႃႇၼႂ်း ၵၢၼ်ႁဵၼ်းလႄႈ တႃႇပၢႆးယူႇလီ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈတမ်းၸႂ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပေႃးပဵၼ်သႅၼ်းၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈ ၵမ်းၵမ်းသဵင်ႈငိုၼ်း၊ တေဢမ်ႇလႆႈၵမ်းၵမ်း တေႃႇဢႃယု မိူၼ်ပပ်ႉၶၢမ်ႈမိူင်းပၢတ်ႉသ်ပွတ်ႇလႄႈ ၵမ်ႈၼမ် ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ႁိုၼ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇႁႃႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီ။ ဢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီၼႆႉ မၢင်ၸိူဝ်း ၺႃးၵူၼ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ် ငိုၼ်းသဵင်ႈၼပ်ႉမိုၼ်ႇၼပ်ႉ သႅၼ်ငိုၼ်းထႆးၵေႃႈမီးမႃး။ ႁႅင်းၵၢၼ်ၵေႃႉလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ သင်ၶႂ်ႈႁဵတ်းဝတ်းသိပ်းပီၸိုင် ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇ ၸွပ်ႇထၢမ် တီႈလုမ်းၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း (တီႈဢမ်ႊၽိူဝ်ႊ) ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ သင်ဝႃႈ ယူႇယူႇၵႂႃႇႁႃၵႄႇဝၢၼ်ႈ (ၵမ်ႇၼၼ်းပေႃႈလူင်) တိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ပိူၼ်ႈၸၢင်ႈယွၼ်းၵဵပ်းငိုၼ်းၼပ်ႉမိုၼ်ႇ ၸၢင်ႈသဵင်ႈငိုၼ်း သဵင်ႈ ၶၢဝ်းယၢမ်း ၸွမ်းတင်းၼမ်ၼႆ ထွင်းၶမ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸုမ်းႁႅင်း ၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ – “ဢမ်ႇဝႃႈလဵၵ်ႉဝႃႈယႂ်ႇ မၢင်ၵေႃႉသမ်ႉ ၶႂ်ႈႁဵတ်းဝႂ်သိပ်းပီၼႆ ဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇႁႃၵမ်ႇၼၼ်းပေႃႈလူင်တိၵ်းတိၵ်း။ တီႈတႄႉမၼ်း လူဝ်ႇၵႂႃႇထၢမ်လွင်ႈယွႆႈယႅမ်းမၼ်းတီႈဢမ်းၽိူဝ်းၵွၼ်ႇဝႃႈ လူဝ်ႇဝႂ်သင်လၢႆလၢႆ လူဝ်ႇလၵ်းထၢၼ်ႇသင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ လူဝ်ႇလႆႈမီးဝႂ်ၵိူတ်ႇလႄႈ ဝႂ်ၸႅင်ႈၵိူတ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ႁပ်ႉႁွင်းပၼ်မွၵ်ႈသွင်ၵေႃႉ ၼႆႉ။ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇသဵင်ႈငိုၼ်းၼႆတႄႉ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵႃႈၼမ်ႉသူမ်ႈၼမ်ႉဝၢၼ် ပိူၼ်ႈတႄႉလႆႈပၼ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႅၼ်းသေ ၵႂႃႇၺႃးပေႃႈလူင်ၵမ်ႇၼၼ်းၶဝ် ၸၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းသေ ယွၼ်းၵိၼ်ငိုၼ်း ၵမ်ႉဝႃႈ 5,000 ၵမ်ႉဝႃႈ မိုၼ်ႇသွင်မိုၼ်ႇ။ ၼႆႉယွၼ်ႉဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇ မေႃၶဝ်ႈႁႃဢမ်ႊၽိူဝ်ႊ” – ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် ၵႆႉယၢပ်ႇၸႂ်ထႅင်ႈ လွင်ႈၼိုင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၸိုဝ်ႈပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ယွၼ်ႉဝႃႈ မိူဝ်ႈ ၵႂႃႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈတီႈႁူင်းယႃၼၼ်ႉသမ်ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉတီႈၼိုင်ႈ ဝၢႆးသေ ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈယဝ်ႉသမ်ႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးလၢႆလွင်ႈသေ သမ်ႉလႆႈၶၢႆႉတီႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ၸိုဝ်ႈပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈသမ်ႉ တေပဵၼ်ဝႆႉထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမိူၼ်မိူဝ်ႈၵႂႃႇ ၸႅင်ႈၵိူတ်ႇလုၵ်ႈၼၼ်ႉ။ သင်ၸိုဝ်ႈ ပေႃႈလဵင်ႉၼႂ်းဝတ်း ဝႂ်ပေႃႈမႄႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၵေႃႈ တေႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်ပၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပေႃးဝႃႈ ၶၢႆႉဢွင်ႈတီႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိုင် ႁႂ်ႈယွၼ်းဢဝ်ၸိုဝ်ႈလုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶဝ်ႈလူင်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၼႂ်းဝႂ် ထဝဵၼ်းဝၢၼ်ႈယူႇၸွမ်းပေႃႈလဵင်ႉ (ဝႂ်ထဝဵၼ်းဝၢၼ်ႈ သီလိူင် ဢၼ်ပဵၼ်တႃႇႁႅင်းၵၢၼ် – ဢမ်ႇၸႂ်ႈသီသွမ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ဝႂ်မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းပေႃႈလဵင်ႉ) တီႈလႂ်တီႈၼၼ်ႈ ၸင်ႇတေဢမ်ႇယၢပ်ႇ ၽွင်းၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ် သိပ်းပီၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-08-28T15:47:37

https://shannews.org/archives/56969

ၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈ

ၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်မႃးၼႆႉ ၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇထူမ်ႈၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဢမ်ႇယွမ်း 6 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ပွၵ်ႈၼႆႉ တီႈ ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈလိုၵ်ႉပူၼ်ႉၸူဝ်ႈၵူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းမႃး ၼမ်ႉသၢႆ လူၼ်ႉၾင်ႇ လုပ်ႇထူမ်ႈ ၸွမ်းပွၵ်ႉပုင်းထုၼ်၊ သၼ်သၢႆး၊ မၢၵ်ႇၵႃႇႁူဝ်ၶမ်း၊ မႄႈၶၢဝ်လႄႈ ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်ႉၶယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ်ထႅင်ႈ။ Photo by – สมบัติ คำลือ/ ၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းထူမ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉထူမ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 6 ၼႆႉ ဢမ်ႇလူဝ်ႇ လၢတ်ႈသင်ယဝ်ႉ ၼႃႇလိူဝ်ၵူႈပွၵ်ႈဢေႃႈ။ တီႈၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉၼၼ်ႉ လိုၵ်ႉပူၼ်ႉႁူဝ်ၵူၼ်းၶႃႈၼႃႇ။ ၵူၼ်းမိူင်း မၢင်ၸိူဝ်း ၼွၼ်းပေႃးဢမ်ႇလပ်းလႆႈယဝ်ႉ ၵူဝ်ၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်း။ ပွၵ်ႈၼႆႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈထိုင်ၶူဝ်မၢႆ 2 ပုၼ်ႉ ဢေႃႈ။ ၵူႈပွၵ်ႈဢမ်ႇထူမ်ႇလူး တီႈၶူဝ်မၢႆ 2 ၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်း လႆႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸွမ်း ၼမ်ႉထူမ်ႈယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေႁိူဝ်ႉၸွမ်း ဝၢႆးၼမ်ႉယွမ်းလူင်း ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶီႈၵူမ်ႇၶီႈငႂ်ႈ ၵိုတ်းၶင်ႉၼမ် လူဝ်ႇၽဵဝ်ႈလၢင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ “ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ႁိူဝ်ႉႁႅင်းၼႆႉ ဝၢႆးၼမ်ႉထူမ်ႈယွမ်းလူင်းယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ လူဝ်ႇပတ်းၽဵဝ်ႈလၢင်ႉၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးလၢင်ႉယဝ်ႉမူတ်း ယူႇဢမ်ႇႁိုင် ၾူၼ်တူၵ်းထႅင်ႈ ဢဝ်ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈထႅင်ႈ ပေႃးယဝ်ႉ လႆႈပတ်းၽဵဝ်ႈထႅင်ႈ လႆႈႁိူဝ်ႉၸွမ်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈလၢတ်ႈသင်ၸွမ်းယဝ်ႉ ယွၼ်ႉလႆႈပတ်း လႆႈၽဵဝ်ႈၶီႈၵူမ်ႇၶီႈငႂ်ႈၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပီၼႆႉၵူၺ်း ပေႃးၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆ ၵႆႉလုပ်ႇထူမ်ႈမႃးၵူႈပီ ယွၼ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢမ်ႇယွမ်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ပွႆႇႁႂ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉသၢႆၵႅပ်ႈ၊ တိုၼ်ႈ၊ ယုၵ်းယၢၵ်းၶမ်ၼမ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပၼ်ႁႃမၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼႆ တင်းသွင်ၾင်ႇၼႆႉ ႁဵတ်းႁိူၼ်း ၶႂၢၵ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းၼမ်ႉသၢႆ ၼင်ႇၵၼ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉသၢႆၵႅပ်ႈလူင်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁွင်ႈတိုၼ်ႈ ဢမ်ႇလၢင်း ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်ပၼ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ပႅတ်ႈယုၵ်းယၢၵ်း တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းၼမ်ႉသၢႆၵေႃႈၼမ်။ ၼမ်ႉ ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈထူမ်ႈတၢင်း ၾင်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉၵူၺ်း တၢင်းၾင်ႇမႄႈသၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ထူမ်ႈႁႅင်းမိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းသွင်ၾၢႆႇ ဢမ်ႇယွမ်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၼႆႉၸိုင် ထႅင်ႈ 2-3 ပီ တၢင်းၼႃႈၼၼ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆၼႆႉ တေပဵၼ်ၼွင်လူင် ၵႂႃႇပႅတ်ႈမူတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉယဝ်ႉ ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ၼႆႉ တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ၊ ၵုၼ်ႁဵင်၊ ၶူဝ်လမ်၊ မိူင်းၼၢႆး၊ ၵဵင်းတွင်းလႄႈ လၢင်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေးတူင်ႈႁႆႈ ၼႃးၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ တင်းၼမ်လၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T10:30:00

https://shannews.org/archives/56966

သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမီးလၵ်းၼမ်း ပိူင်တိုဝ်းၵမ်လီလႄႈ ပၵ်းပိူင် (ၵူတ်းမၢႆ)

ၵၢပ်ႈပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ပဵၼ်ပၢၼ်ထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ technology ၻီႊၵျီႊထလ်ႊ Digital ဢေႊဢၢႆႊ AI တၢင်ႇၵေႃႉ တၢင်ႇမီး ၶိူင်ႈမိုဝ်း(ၾူၼ်းမိုဝ်းထိုဝ်) ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ယင်းမီးလွၵ်းလၢႆးသၢင်ႈ ႁွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်သုၼ်ႇ တူဝ် သူင်ႇလႄႈႁပ်ႉ လိၵ်ႈၶဝ်ႈ ဢွၵ်ႇ ႁၼ်ပႃးႁၢင်ႈ ႁၢင်ႈတူင်ႉ ဢိၵ်ႇတင်းၶေႃႈၵႂၢမ်း လူၺ်ႈၵၢၼ်တူင်ႉတၵ်ႉ ၵၼ်ၵေႃႈလီ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၵေႃႈလီ ၵၢၼ်တိတ်းတေႃႇ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ် ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ် တၢင်း ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼ် တင်းသဵင် တင်းႁၢင်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းမိူၼ်ၵူႈပွၵ်ႈ သူင်ႇတၢင်းၼမ်ႉ(ႁိူဝ်း) တၢင်းလိၼ်(ရူထ်ႉ – ၵႃး- ရူထ်ႉၾႆး) တၢင်းဢႃးၵၢသ်ႇ(ႁိူဝ်းဝိၼ်) ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉယင်းဝႆးၶိုတ်းၸႂ်တၼ်းၸႂ်လီၶိုၵ်ႉ။ လူၺ်ႈၽူႈသူင် ၵၢၼ်ပဵၼ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ႁိုဝ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈငၢႆႈငႅမ်ႈ ၵွႆးၵႃႈတွၼ်ႈတႃႇ ၵူႈၵေႃႉတေသၢင်ႈၼမ်ႉၵတ်ႉ လႄႈၵၢဝ်ႉယၢင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလီလီၶႅၼ်ႇၶႅၼ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ် လမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉ။ ၵၢၼ်ပဵၼ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉ တၵ်းတေလႆႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၵၢၼ်ႁႃၶၢဝ်ႇတႅမ်ႈၶၢဝ်ႇၵွႆး ပိူင်ၵၢၼ်တိုဝ်းၵမ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႄႈ လၵ်းၵၢၼ်ၶွင်မၼ်းလိူဝ်သေတၵ်းလႆႈမီး သၸ်ႉၸႃ လႄႈ ၾိင်ႈယၢမ်ႈလီ ယဝ်ႉၶေႃႈၵႅမ်းၾၢင်ႉ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမီးထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ပိူင်လူင်မၼ်းၵေႃႈတၵ်းလႆႈႁဵၼ်းႁူႉႁႂ်ႈပဵၼ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ လီၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆႉ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်။ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တၵ်းဢမ်ႇပိုၼ်ႉပႅတ်ႈလႆႈ ၸရိယထမ်း (ၾိင်ႈယၢမ်ႈလီ) လႄႈ ၵူတ်းမၢႆ (ပိူင်မၢႆမီႈ) ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Professional journalist ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၢဝ်ႇ မီးၵႃႈၶၼ်လႆႈ။ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ (ၾိုၵ်း ၵၢၼ်) ႁိုဝ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ပဵၼ်လၵ်းလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လူၺ်ႈၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်း တၵ်းလႆႈႁၢပ်ႇၼၵ်း ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢၼ်ၶဵင်ႈၶႅင် ၸွမ်းပၵ်းပိူင် လၵ်းၵၢၼ် တင်းၽူႈၾိုၵ်း လႄႈ ၽူႈထိုဝ်ဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ၼႃႈၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တၵ်းလႆႈတိုဝ်းၵမ်ၸရိယထမ်း (ၾိင်ႈယၢမ်ႈလီ) လႄႈ ၵူတ်းမၢႆ (ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ) ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ။ လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ သႅၼ်းၵဝ်ႇ လႄႈ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပႃႈတႂ်ႈလၵ်းၵၢၼ် ၸရိယထမ်း ၼႂ်းတူင်ႇၶွပ်ႇ ၵူတ်းမၢႆ ဢၼ်တၵ်းလႆႈယိုတ်းထိုဝ် ၵၢၼ်သၢင်ႈၵုၼ်းၵႃႈၶၼ်ၶၢဝ်ႇႁႂ်ႈပဵၼ်“ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢႃႊၶျိပ်ႉ” (ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလဵင်ႉတွင်ႉ) ဢမ်ႇၸႂ်ႉၵွမ်ႉၵႃႈ “ဢႃႊၶျိပ်ႉၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ” (ၽူႈႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ) ၼႂ်းၸဵင်ႇမုင်ႈၶွင်ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈသၽႃးၼႂ်းပၺ်ႇၺႃႇၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝိထယု လႄႈထီႊဝီႊ ၼႂ်းထႆး။ ပူၼ်ႉမႃးဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် မိူဝ်ႈပီ 1955 ၼၼ်ႉ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလၢႆၵေႃႉ လႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈ “သမႃႊၶူမ်ႊၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး”(ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိုင်ႈထႆး) မႃးတေႃႇႁၢၼ်ႉၼႆႉလႄႈ ပေႃးထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၵူႈပီ ၸင်ႇမၵ်းမၢႆပဵၼ်ဝၼ်းတီႈ မၢႆတွင်း “ဝၼ်းၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ႁိုဝ် ဝၼ်းသိုဝ်ႇသၢရ်မူၼ်းမူႇၾုင်ၵူၼ်း ၸိုင်ႈထႆး။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ပီၼႆႉပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼၢႆႊသုပၼ်ႉ ရၵ်ႉၶျိူဝ်ႉ ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈသၽႃးၵၢၼ်သိုဝ်ႇလဵင်ႉတွင်ႉၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဝိထယုလႄႈထီႊဝီႊထႆးပိုတ်ႇၽိူၺ်ထိုင်ၸဵင်ႇမုင်ႈ ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းဝၼ်းၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ(ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ) ထိုင်လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ် ဝူင်ႈၵၢင် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼႂ်းဢၻိတ်ႇ(ပူၼ်ႉမႃး) လႄႈ ပၸ်ႉၸုၿၼ်ႊ(ယၢမ်းလဵဝ်) လူၺ်ႈတေႁၼ်ဝႃႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇႁုၼ်ႈသႅၼ်းပၢၼ်မႂ်ႇ ယင်းၶၢတ်ႇၵၢၼ် ၶူၼ်ႉၶႂႃႉလႄႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းထႅမ်တိူမ်းၶွင်ၼိူဝ်ႉမွၼ်းၶၢဝ်ႇ ၶႄးယွၼ်ႉလူၺ်ႈမၢင်ၼႅဝ်းတၢင်းၶွင် ၿၼ်ႊၼႃႊထိၵၢၼ် Editorial Team ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေၸီႈၸႅင်ႈလႆႈဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးတင်းမူတ်းလႆႈ။ ၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တၵ်းသူၼ်ၸႂ်ငဝ်းလၢႆးၶၢဝ်ႇၵူႈဝၼ်းဝၼ်းၼႆႉ တၵ်းယိပ်းဢဝ်လွင်ႈတၢင်းမၼ်းႁႂ်ႈလႆႈ။ လၢႆၵေႃႉ မႆႈၸႂ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ မၢင်ၸိူဝ်းတေယိပ်းၵမ်ဢဝ်ၼိူဝ်ႉမွၼ်းလွၼ်ႉၵႅၼ်မၼ်ဢမ်ႇလႆႈ ပႂ်ႉၶေႃႈမုလ်းၶွင် ၿၼ်ႊၼႃႊထိၵၢၼ် Editorial။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးႁဵတ်ႇ လွင်ႈတၢင်းၶၢဝ်ႇ လိူင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေ တွင်ႈထၢမ် တွပ်ႇၵႄႈ လႅင်ႇၶၢဝ်ႇလႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢႆယဵၼ်းပဵၼ် ၶိူင်ႈဝူၵ်ႇသဵင်ၼမ်းလဝ်ႈၶၢဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပေႃးပဵၼ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵေႃႈတၵ်းလႆႉႈၾိုၵ်းၽူၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇႁႂ်ႈပဵၼ်ၼၵ်ႇၶၢဝ်ႇဢႃၶျိပ်ႉ(ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလဵင်ႉတွင်ႉ) ဢမ်ႇၸႂ်ႉၵွမ်ႉ လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ဢႃၶျိပ်ႉၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ(ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလဵင်ႉတွင်ႉ) ႁူမ်ႈဝႃႈ ၵူႈဝၼ်းၼႆႉ လၢႆၵေႃႉယင်းႁၼ်ဝႃႈ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈပဵၼ်ၼၵ်ႉၶၢဝဝ်ႇလႆႈ ၵွမ်ႉၵႃႈမီးၾူၼ်းမိုဝ်းထိုဝ်လႄႈ ပိုၼ်ႉတီႈၼိူဝ်လူၵ်ႈဢွၼ်းလၢႆႊၼ် မၼ်းၵေႃႈၶႄးၸႂ်ႈယူႇသူၼ်ႇၼိုင်ႈၼႂ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇသၢရ် ႁဵတ်ႇၵၢၼ် လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ထူပ်းႁၼ် ၵွႆးၵႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈတင်းမူတ်းဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈလႆႈဝႃႈ “သိုဝ်ႇ” ၵွပ်ႈဝႃႈႁူဝ်ၸႂ်ၵၢၼ်ပဵၼ်“သိုဝ်ႇ”ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼိူဝ်ႉလိူင်ႈမွၼ်းၵႅၼ်ၶွင်ၶၢဝ်ႇ လိူင်ႈလၢဝ်းဢၼ် ၼမ်းလဝ်ႈၼၼ်ႉ တၵ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈၶၢတ်ႈလၢမ်း ထၢင်ႇဝႃႈ လႄႈၵၢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ် ၸိမ်သွတ်ႇထႅမ်မီႇၵီး။ သိုဝ်ႇဢၼ်ပဵၼ်လၵ်း တၵ်းၼမ်းလိူင်ႈ ၼိူဝ်သိုဝ်ႇသူဝ်ႊသျဵလ်ႊ တၵ်းမီးၵၢၼ်ၵူတ်ႇသွပ်ႇထတ်းထွင် လွင်ႈပဵၼ်မီးတႄႉ ထိုင်တီႈၵႂႃႇတီႈမႃးၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇလႄႈ သိုဝ်ႇသၢရ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼႂ်းၵူႈ ၸွၵ်ႉၸဵင်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်မိူၼ်လႄႈဢၼ်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈ။ ၸုတ်းယမ်ၶွင်သိုဝ်ႇႁုၼ်ႈသႅၼ်းမႂ်ႇပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ် မီးၵၢၼ်လႅၼ်ႇၵၢၼ်ပၢႆးထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ ၶေႃႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်တင်းသိုဝ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၶိူင်ႈထဵၵ်းၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊၶိုတ်းၵၢပ်ႈပဵင်းမိူၼ်ပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်လႄႈ လႆႈဢဝ်ၵၢၼ်ၼမ်ႉၵတ်ႉၵၢၼ်လူင်ႉ လႅၼ်ႇတူဝ်ထူပ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးပဵၼ်ၵၢၼ်ႁွင်းႁပ်ႉၼႂ်းၼႃႈတီႈၵၢၼ်သိုဝ်ႇ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈတေသၢင်ႈၵုၼ်းၵႃႈၶၼ် ၶွင်ၶၢဝ်ႇ ၵူပ်ႉၵူႈၵၢၼ် ယိုတ်းလၵ်းၸရိယထမ်း(လၵ်းၵၢၼ်ထမ်း)လႄႈၸၼ်ႊယႃႊၿၼ်ႊ(ၶေႃႈတိုဝ်းၵမ်)ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ လူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသၽႃး“ဢႃၶျိပ်ႉၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ(သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလဵင်ႉတွင်ႉ) ဝိထယုလႄႈထီႊဝီႊၶွင်ထႆး မီးဢူငဝ်းၼႂ်းၵၢၼ်လူလွမ်ၸရိယထမ်း ၶွင်သိုဝ်ႇတင်းလၢႆ ပဵၼ်ၵၢၼ်လူလွမ်ၵုမ်းၵမ်ၵၼ်ႁင်းၵွႆး လူၺ်ႈတေသိုဝ်ႇသၢရ်တၢင်းႁွင်ႈၵၢၼ်တင်းလၢႆ ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း ထိုင် လွင်ႈတၢင်းၶွင်ၶၢဝ်ႇ ႁူမ်ႈပႃးၵၢၼ်ၼမ်းလဝ်ႈၶၢဝ်ႇလၢႆလၢႆငဝ်းလၢႆး ၸင်ႇယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ မၢင်းပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ၶႄးၸၢင်ႈမီး ပၺ်ႁႃ(ပၼ်ႁႃ) ယွၼ်ႉလူၺ်ႈသိုဝ်ႇလႂ်သိုဝ်ႇၼိုင်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေသိုဝ်ႇထိုင်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႆႈတင်းမူတ်း ၶႄးၸၢင်ႈပဵၼ်လိူင်ႈၶွပ်ႇတူင်ႇၶၢဝ်းယၢမ်း ဢမ်ႇ ၼၼ် လူၺ်ႈလၵ်းၼမ်းၶွင်သိုဝ်ႇလႂ်သိုဝ်ႇၼိုင်ႈ ၸင်ႇမီးၵၢၼ်တင်ႈၵႂၢမ်းထၢမ် ၵၢၼ်ၼမ်းလဝ်ႈၶွင်သိုဝ်ႇၼႂ်း ပၸ်ႉၸုၿၼ်ႊ (ယၢမ်းလဵဝ်) ယူႇၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း ပွင်ႇဝႃႈလႆႈႁပ်ႉၵၢၼ်ႁူမ်ႈမိုဝ်းသိုဝ်ႇ လၢႆလၢႆၾၢႆႇလူၺ်ႈလီ။ ယၢမ်းလဵဝ်မီးသိုဝ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း မွၵ်ႈ 20 ၸုမ်း တင်းဝိထယုလႄႈထီးဝီး ႁူမ်ႈပႃးတင်းၶေႊၿိူလ်ႊ။ လူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေလႄႈသၽႃးဝိၶျႃႊၶျိၽ်ႉ(ပၺ်ႇၺႃႇၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ) ၶၢဝ်ႇဝိထယုလႄႈထီႊဝီႊ ၶွင်ထႆး ယင်းၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈပၼ်ႁႅင်းၸႂ် သိုဝ်ႇမူၼ်းမူႇၾုင်ၵူၼ်း ၵူႈၵေႃႉဢၼ်မုင်ႈမၼ်ႈႁဵတ်းၶၢဝ်ႇဢၼ်တေတုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇ လိူင်ႈပဵၼ်မီးတႄႉ ႁႂ်ႈတူင်ႇဝူင်းလႆႈႁပ်ႉႁူႉပၢႆးတႂ်ႈ လၵ်း ၸရိယထမ်း လႄႈၶွပ်ႇဝူင်း ၶွင်ၵူတ်းမၢႆ ႁူမ်ႈတင်းၾၢၵ်ႇၸူးထိုင်သိုဝ်ႇဢၼ်တၵ်းလႆႈႁပ်ႉၽိတ်းထုၵ်ႇ ၼိူဝ်ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈၵႂၢမ်းလီလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၶွင်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသၢရ်လႆႈလီငၢမ်း။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)

['ပွင်ႈၵႂၢမ်း']

2024-08-28T13:39:33

https://shannews.org/archives/56964

ၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ လဵပ်ႈၵူတ်ႇထတ်းၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶဵင်ႈၶႅင်

ဝင်ႊယိ ၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶွင်ၶႄႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မိူဝ်ႈၼႂ်းၵၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵသ်ႉ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ Myanmar Military Information Team via AP ၶႄႇ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်း ႁႅင်းတမ်ႇရူတ်ႇ(ပလိၵ်ႈ) ထိုဝ်ၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵူတ်ႇသွၵ်ႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇ-မိူင်းမၢၼ်ႈ မႅတ်ႇပႅင်းပႂ်ႉပႃးႁၵ်ႉသႃၵၢၼ်လွတ်ႈၽေး ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶဵင်ႈၶႅင်ၵႅၼ်ႇၼႅၼ်ႈ။ ၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ ၸႅင်ႈမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 ဢေႃႊၵသ်ႉၼႆႉ ဝႃႈ လႆႈၸတ်းၼူၺ်ႇသိုၵ်းလႄႈတမ်ႇရူတ်ႇ(ပလိၵ်ႈ) တင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ယိပ်းထိုဝ်ဢႃႊဝုထ်ႉ(ၵွင်ႈၵၢင်ႇ) လဵပ်ႈၵူတ်ႇထတ်း လႅၼ်လိၼ် တိတ်းၸပ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး ပဵၼ်ၵၢၼ်ႁၵ်ႉသႃ လွင်ႈမၼ်ႈၼိမ်ယဵၼ် ဢၼ်မီးၵၢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႅၼ်ႈ ၼႂ်းၽွင်းယၢမ်း တိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းဝူင်ႈၵၢင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်း လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ပဵၼ်ၽွင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း သုင်တိူဝ်းယႂ်ႇၶိုၼ်ႈ။ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်းလဵပ်ႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ မုင်ႈၼႅၼ်ႉထိုင်ပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းမၢဝ်း (ရုၺ်ႉလီႉ) ၸိူင်ႉၶင်း လႄႈပိုၼ်ႉတီႈၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်လၢႆလၢႆတီႈ လူၺ်ႈငဝ်ႈငုၼ်းၵၢၼ်ၸတ်းပွင်လၵ်းၽႅၼ်လၢႆးတိုၵ်းပၢႆးတိုၵ်း ၽၢၵ်ႈတႂ်ႈ ၶွင်ၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ ပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ လႆႈၸတ်းၼူၺ်ႇသိုၵ်း ပိူဝ်ႈၵၢၼ်ၵူတ်ႇသွပ်ႇၼမ်ႉၵတ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်လိူၼ်ႈယၢႆႉတီႈ ၵႅတ်ႇၵင်ႈလႄႈၵုမ်းၵမ် တႅၼ်ႇမင်ႁူမ်ႈမိုဝ်းၽွမ်ႉၽဵင်ႇၵၼ် ဢိၵ်ႇတင်းႁၵ်ႉသႃ လွင်ႈမၼ်ႈၼိမ် ယဵၼ်ၵၢၼ်လွတ်ႈၽႆး ႁူမ်ႈပႃးၵၢၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၵႅၼ်ႇၶႅင်ၵေႃႉသိုၵ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်။ – ဝင်ႊယိ တင်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁူပ်ႉၵၼ် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/08/2024 လိူဝ်သေၼႆႉ ၶႄႇယင်းဝွၵ်ႇဝႃႈ မီးၽႅၼ်တေၸတ်းၵၢၼ်ၾိုၵ်းသိုၵ်း ႁိမ်းၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်မိူင်းၶႄႇ-မၢၼ်ႈ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈပၢင်တိုၵ်းဝူင်ႈၵၢင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတေႃႇသူႈ တိုၵ်းတေႃးၵၼ် မီးၵၢၼ်ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းၶူင်ႇ ၼႂ်းၵႄႈၾုင်ၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်းၶွၼ်ႈ ၼမ်လႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဝၢတ်ႇၸဵပ်းလူမ်ႉတၢႆ ႁူမ်ႈတင်းယင်းမီးသိင်ႇၵေႃႇသၢင်ႈ ႁေႃႁိူၼ်းၸိူၼ်းတၢင်ႇၼႂ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇလႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသေႁၢႆ(လူႉသုမ်း)။ ၶႄႇယင်းဝွၵ်ႇဝႃႈ ၶေႃႈၶတ်းၶွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ သူင်ႇၽူလ်ၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇလွင်ႈမၼ်ႈၼိမ် ယဵၼ်တူင်ႇဝူင်း ၵူၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶႅပ်ႇလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ-မၢၼ်ႈဢမ်ႇဢေႇ။ ဝင်ႊယိ လုၵ်ႈၸုမ်းၵေႃၵမ်ၵၢၼ် ၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ်ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ၵၢင်ၾၢႆႇ ၼွၵ်ႈမိူင်းၸိုင်ႈမိူင်းၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိသ်ႉ ၶႄႇ လႄႈၽွင်းလူင် ၼွၵ်ႈမိူင်းၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈပူၼ်ႉမႃးဢမ်ႇႁိုင်ၼႆႉဝႃႈ ၶႄႇယင်းပၼ် ၵႂၢမ်းမၼ်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် လႄႈလွင်ႈမၼ်ႈၼိမ်ယဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈယူႇ။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ မႃးထိုင် 27 ဢေႃးၵသ်ႉမိူဝ်ႈၼႆႉ ၶႄႈလႆႈပိုတ်ႇပၢင်ၾိုၵ်းၾွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းတွၼ်ႈ လႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ-မၢၼ်ႈ ဝၢႆးထုၵ်ႇ လွၵ်ႇငိုတ်ႈပွင်ႁၢႆႉၶူင်းသၢင်ႈပိုၼ်ႉထၢၼ်ၶွင်ၶႄႇ လူၺ်ႈၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ လႆႈၵၢဝ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 ဝၼ်းၸၼ်ပူၼ်ႉ မႃးၼႆႉဝႃႈ လႆႈၸတ်းၵၢၼ်ၼူၺ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ ၼူၺ်ႇၵူတ်ႇထတ်းလဵပ်ႈလွမ်လူပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် ႁိမ်းႁွမ်းလႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ ပိူဝ်ႈ ႁၵ်ႉသႃလွင်ႈမၼ်ႈ ၼိမ်ယဵၼ်လႄႈၵႂၢမ်းမၼ်ႈၸႂ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် ယွၼ်ႉလူၺ်ႈပၢင်တိုၵ်းဝူင်ႈၵၢင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းတိူဝ်းၶိုၼ်ႈယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢဝ်းမႄႇၵႂၢင်ႈ။ ၵၢၼ်လဵပ်ႈထတ်းၵူတ်ႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မုင်ႈၼႅၼ်ႉၸူးပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းမၢဝ်းလႄႈပိုၼ်ႉတီႈလမ်ႇလွင်ႈလၢႆလၢႆတီႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ဢိၵ်ႇတင်း ၵွင်တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇပိုတ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းယႂ်ႇၼႂ်းမိူင်းၶၢင် လႄႈမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇလႆႈလူႉသေႁၢႆၶူဝ်းၶွင် ႁူမ်ႈပႃး ယင်းပဵၼ်ၵၢၼ်ပွင်လွင်ႈႁၢႆႉတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇ ၶူင်းသၢင်ႈပိုၼ်ႉထၢၼ် ၶွင်ၶႄႇ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ။ ၵွင်တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇ ႁိုဝ် တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းပူတ်းပွႆႇမိူင်းၶႄႇ တိုၵ်ႉၸတ်းၵၢၼ်ၵူတ်ႇသွပ်ႇၼမ်ႉၵတ်ႉၶွင်သိုၵ်း လွင်ႈၵၢၼ်“လိူၼ်ႈတပ်ႉ လူၺ်ႈတၢင်းလႅတ်းသႅဝ်းၶၼ်ဝႆးႁႄႉၵင်ႈၵႅတ်ႇလႄႈၶူပ်ႈၵုမ်း ဢိၵ်ႇပႃး ၵၢၼ်ဝုၵ်းလေႃႈတႅၼ်ႇမင် လႄႈ ၵၢၼ်ႁၵ်ႉသႃ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ ၼိမ်ယဵၼ်လႄႈၵႂၢမ်းမၼ်ႈၸႂ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႅၼ်လိၼ်။ ၼွၵ်ႈသေၼႆႉ ၵွင်တပ်ႉပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ယင်းမီးမၵ်းမၢႆၸတ်းၵၢၼ်ၾိုၵ်းပိုၵ်ႉယိုဝ်းၵွင်ႈ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇတႄႉ ၼႂ်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်တိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 27-29 လိူၼ်ဢေႃႊၵသ်ႉၼႆႉ တေၸတ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပွတ်းတႂ်ႈၶွင်မိူင်းမၢဝ်း ႁူမ်ႈထိုင်ႁိမ်းႁွမ်းလွမ်ႉႁွပ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းၸိူင်းၶင်းလႄႈၶဵတ်ႇပူၵ်းပွင်တူဝ်ၵဝ်ႇ ၵိုင်မႃႉထႆႉ လႄႈ ဝႃႉ ၼႂ်းထုင်ႉယုၼ်ႊၼၢၼ်ႊတႃဝၼ်းတူၵ်း။ တၢင်းၵၢၼ်ၶႄႇၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၶေႃႈၶတ်းၶႂၢင်ၵၼ်ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈမၼ်ႈၼိမ် ယဵၼ် တေႃႇလႅၼ်လိၼ်မိူင်းၶႄႇ-မၢၼ်ႈ ၸင်ႇဝႃႈၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶႄႇ ဝင်ႊယိ ယင်းၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၶႄႇၵေႃႈယင်းတေမုင်ႈမၼ်ႈသၢင်ႈၵၢၼ် ယူၵ်ႉမုၼ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်လႄႈ လွင်ႈမၼ်ႈၼိမ်ယဵၼ် ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ၶႄႇ-မၢၼ်ႈၵႂႃႇယူႇ။ လူၺ်ႈႁဵတ်ႇၵၢၼ်လၢႆလွင်ႈ ဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၵူၼ်းၸၢဝ်းၶႄႇ ဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃး ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ သၢင်ႈပၢင်လွင်း ၶႃႊသီႊၼူဝ်ႊ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းၶႄႇ-မိူင်းတႆး မိူင်းၶႄႇ-မိူင်းလၢဝ်း ႁူမ်ႈတင်းၵၢၼ်ၽိတ်း ၵူတ်းမၢႆၵၢၼ် လွၵ်ႇလႅၼ်ပႅတ်ႉၵိၼ် တင်းၵၢၼ်ၵႃႉ ၶေႃႊသႅၼ်ႊထိူဝ်ႊ ၵူႈလွၵ်းလၢႆး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸိုဝ်ႈသဵင်ၶႄႇလူႉသေႁၢႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပိူၼ်ႈ ႁၼ်ၵူၼ်းၶႄႇၵေႃႈလူမဝ်ထၢင်ႇလဵၵ်ႉၶဝ်ႈၸႂ်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၼႆလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇၵေႃႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ယွၼ်းႁႂ်ႈမၢၼ်ႈၸွႆႈတိၺွပ်းၵဵပ်းၽဵဝ်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပႅတ်ႈပၼ်ၼႆၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇၸွႆႈႁဵတ်းပၼ် ဢမ်ႇဢဝ်သႂ်ႇၸႂ်လႄႈ ၸင်ႇႁႂ်ႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၸွႆႈတိၺွပ်းပၼ်။ တႄႇၼၼ်ႉမႃး ဢမ်ႇဝႃႈတၢင်းမိူင်းလႃး မိူင်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸင်ႇလႆႈၸႂ်ႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈ တုၵ်းယွၼ်းၶွင်မိူင်းၶႄႇ ၸွႆႈတိၺွပ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၶဝ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃ ၵိၼ်ၽိတ်းၵူတ်းမၢႆၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ႈလႄႈ လႆႈတၢင်း ၵမ်ႉၸွႆႈၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ဢိၵ်ႇတင်း ၶိူင်ႈၵမ်ႉၵႅမ်လၢႆလၢႆလွင်ႈ လိူဝ်သေၸွႆႈတိၺွပ်းၵူၼ်းၸၢဝ်းၶႄႇဢၼ်ႁဵတ်းၽိတ်း ၵူတ်းမၢႆ ႁိုဝ် (ႁဵတ်းၵၢၼ်သီမူၼ်ႇ ၵၢၼ်ဢမ်ႇၸိုၼ်ႈဢမ်ႇသႂ်) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ယင်းလႆႈႁႅင်းၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈ ၸိုၼ်းယၢမ်းမႃးၵမ်ႉၸွႆႈ ထိုင်ပေႃးမီးႁႅင်းၶႅင်ႇတႃႉ တုမ်ႉတွပ်ႇ ၶိုၼ်းတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈယိပ်းထိုဝ်ဢဝ်ပဵၼ်မၢႆႁဵတ်ႇ 1027 မဵတ်ႇမၢႆၵၢၼ်တေႃႇသူႈ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ သေ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ငဝ်ႈငႃႇပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵိုၼ်းၵႂၢင်ႈယႂ်ႇတိူဝ်းမႄႇၶႂၢၵ်ႈတူဝ်ႈၸွတ်ႇၽၢၵ်ႈမႃးတေႃႇႁၢၼ်ႉၼႆႉ။ ၼွၵ်ႈၼိူဝ်သေဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ၾႅပ်ႉပိဝ်ႊရီႊ 2021 မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇဢွၼ်ဢဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁုပ်ႈယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပႃႊတီႊ NLD ဢၼ်ထုၵ်ႇၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈပေႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတင်းၼမ်တင်းလၢႆ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႄႈဢွၼ်ၵၼ် လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးၶႂမ်ႈၶတ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိၺွပ်းလႄႈယိုဝ်းတၢႆမိူၼ်လူမ်းပဝ်ႇဝႂ်မႆႉႁူင်ႈဝၢၵ်ႇဝိူဝ်ၵႂႃႇသဵင်ႈ။ လူၺ်ႈလွင်ႈထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈႁႅမ်ဢဝ်တၢႆဢမ်ႇမီးၵူတ်းမီးပိူင်ၼႆႉသေ ၵိူတ်ႇမီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းမႂ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ် ၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၵူၼ်းမိူင်း” (PDF) လႄႈတင်းၸုမ်းၶၢဝ်းၶိူဝ်း TNLA ၊ MNDAA လႄႈ AA ဢၼ်မီးဝႆႉယူႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁူမ်ႈႁႅင်းၵၼ်ႁတ်းတႃႉၶတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတိုၵ်းလိုပ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၽႆးသိုၵ်းလူင်ၵၢင်မိူင်း လႆႈဝၢတ်ႇၸဵပ်းလူမ်ႉတၢႆမၢၵ်ႈလၢႆလႄႈပၢႆႈၼီဢဝ်တူဝ်ၸႂ်ၸီးဝိတ်ႉလွတ်ႈ ထူပ်းတၢင်းယၢၵ်ႈတၢင်းၽၢၼ် ဝၢၼ်ႈမိူင်းလုၵ်ႉပဵၼ်ၾႆး ႁေႃႁိူၼ်းၸိူၼ်းတၢင်ႇ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ (ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ) ၵၢႆယဵၼ်း ပဵၼ်ၽဝ်ႇ တဝ်ႈ ၶဝ်ႈၵႃႈမၢၵ်ႇပႅင်း သဵင်ႁႆႈသဵင်ၶၢင်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈၸၢႆးယိင်း ပဵၼ်ၼမ်ႉႁူၼမ်ႉတႃ လိူတ်ႈလုပ်ႇထူမ်ႈဝၢၼ်ႈထူမ်ႈမိူင်း။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)

['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-28T12:16:15

https://shannews.org/archives/56961

ၶႄႇသင်ႇပိၵ်ႉလၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တၢင်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းဝႃႉ – သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းၵမ်တူင်ႉၼိုင်

လၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈမၢၼ်ႈၶႃး ဢၼ်မီးတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉတိုၵ်း ၼႃႈလိၼ်ဝႃႉၵုမ်းၵမ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၶႄႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉသင်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းလႄႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆတေႃႉသူင်ႇၶူဝ်းၶွင် ၵိုတ်းၶၢတ်ႇဝႆႉ။ လၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ် မၢၼ်ႈၶႃးၼႆႉ တႄႇပိၵ်ႉၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24/08/2024 သေ လၢၼ်ႇပၢင်သၢင်းလႄႈ လၢၼ်ႇယႂ်ႇႁိမ်းႁွမ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾင်ႇမိူင်းၶႄႇလႄႈ မိူင်းတႆး ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး/ ၵူၼ်းၵႂႃႇမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းၵႃႉ တီႈဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ၶဝ်တႄႇၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉမႃးသေ ၶဝ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းလၢၼ်ႇမၢၼ်ႈၶႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 ၼႆႉ။ ဢမ်ႇပၼ်ရူတ်ႉတၢင်ႇၶူဝ်းၶွင်ၵႂႃႇၶႃးၶဝ်ႈဢွၵ်ႇယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၵိုတ်းထႅင်ႈလၢၼ်ႇယႂ်ႇ 2 ဢၼ် ပႃးၸဵမ်လၢၼ်ႇပၢင်သၢင်းၵေႃႈ ဝႃႈတေပိၵ်ႉၼႆဢေႃႈ”– ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ပိၵ်ႉဢိုတ်းသေလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ၵႃႉၶၢႆယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇၸူးၵၼ်၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ၊ ပၢင်ႇလူင်၊ ပၢင်ဝၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၵိုတ်း ၶၢတ်ႇဝႆႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၶႄႇသင်ႇပိၵ်ႉၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၵူၼ်းပဵၼ်ဢၼ်မီးၾင်ႇမိူင်းတႆး ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ ယူတ်းယႃတူဝ် တၢင်းမိူင်းၶႄႇ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ။ “ၸဝ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၼ်ယူႇၾင်ႇမိူင်းတႆးသမ်ႉ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇလႄႈ သင်ဝႃႈ တေပိၵ်ႉၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၼႆႉႁိုင်ၼႆတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ လႆႈမႆႈၸႂ်လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ်ပႃး။ ပိူင်လူင်တႄႉ တႃႇၵႂႃႇယူတ်း ယႃတူဝ်တၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၶႃႈဢိူဝ်ႈၼေႃႈ”- ၵူၼ်းၵႃႉ ဝဵင်းပၢင်သၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ တႄႇဢဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ဝူင်ႈထီႉ 3 မႃး ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇ သင်ႇပိၵ်ႉၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းမီးၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ – တႆး ဢၼ်မီးၼႂ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တိုၵ်းယိုဝ်းယိုတ်းလႆႈဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇၶျိၼ်ႊသူၺ်ႊႁေႃႊ (ၼမ်ႉၽႃႈ) ၊ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႉလႄႈ ပၢင်ႇသၢႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၼွင်တဝ်း – ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ် TNLA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 မႃး ၶႄႇတႄႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ယူႇတီႈ လႅၼ်လိၼ်တႆး-ၶႄႇ တေၾိုၵ်း 3 ဝၼ်း။ ၵၢၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ ၽွင်းမိူဝ်ႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ဝၼ်ႊယိ ႁူပ်ႉၵၼ်တင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/08/2024 တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၼၼ်ႉဝႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၼၢင်းသႅင်ၶမ်း (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-28T11:55:13

https://shannews.org/archives/56954

လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်တၢင်း တႃႈသၢင်း – မိူင်းပၼ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 10 တီႈ

ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းသေ လိၼ်ၵူၼ်ႇ – တူၼ်ႈမႆႉႁၵ်းလူမ်ႉတဵင်းတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈတႃႈသၢင်း – မိူင်းပၼ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး ၵိုတ်းၶမ်ဢမ်ႇယွမ်း 60 လမ်း။ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 တႄႇဢဝ် ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် တေႃႇထိုင် ၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇတႃႈပႆ တၢင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး ဢွၼ်ၵၼ်ၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼမ် ယွၼ်ႉလိၼ်ၵူၼ်ႇ – တူၼ်ႈမႆႉႁၵ်း လူမ်ႉတဵင်တၢင်းၼႂ်း ၵႄႈတႃႈသၢင်း – မိူင်းပၼ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 တီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းဢွၵ်ႇတၢင်း/ တူၼ်ႈမႆႉႁၵ်းလူမ်ႉ တဵင်တၢင်း ၼႂ်းၵႄႈတႃႈသၢင်း – မိူင်းပၼ်ႇ ၵူၼ်းဢွၵ်ႇတၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝၼ်းတီႈ 26 ၼၼ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း တင်းၶိုၼ်းသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 27 ၼႆႉ ဢဝ်လိၼ်ၵူၼ်ႇ – တူၼ်ႈမႆႉ ႁၵ်ႈလူမ်ႉတဵင်ၸွမ်းတၢင်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 တီႈ။ ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းၶမ်ၸွမ်းတၢင်း ဢမ်ႇယွမ်း 60 လမ်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဢွၵ်ႇတႃႈပႆတၢင်း ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း။ ႁဝ်းၶႃႈ မႃးၵိုတ်းၶမ်ၼႂ်းတၢင်းၼႆႉ တင်ႈတႄႇၵၢင်ဝၼ်း တေႃႇထိုင်ၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်းဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 27 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်တၢင်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်သၢင်း – မိူင်းပွၵ်ႉ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်တၢင်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်သၢင်း – မိူင်းပွၵ်ႉ လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်တၢင်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်သၢင်း – မိူင်းပွၵ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်ၵၢႆႇၸူးၵၼ်ဝႆႉ မိူင်းပွၵ်ႉ၊ မိူင်းၽႅၼ်လႄႈ ပၢင်သၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-28T09:00:00

https://shannews.org/archives/56950

သိုၵ်းၶႄႇ တႄႇၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တေႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ၼႆႉမႃး တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ (PLA) တႄႇၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇသေ တေၾိုၵ်းၽွၼ်ႉႁိုင် ၶၢဝ်းတၢင်း (3) ဝၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ် တိူင်းသိုၵ်းပွတ်းၸၢၼ်း PLA (PLA တောင်ပိုင်းစစ်နယ်ဝန်းကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – တႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ တႃႇလွင်ႈၼိမ်သဝ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼႆသေ ၼႂ်းပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ ၵၢၼ်သိုၵ်းပွၵ်ႈၼႆႉ တေမီးပႃးတပ်ႉလိၼ်တင်း တပ်ႉၼမ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေၸႂ်ႉမၢၵ်ႇၵွင်ႈဢၼ်တႄႉသေ ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် တၢၼ်ႊၵျွၼ်ႊလီႊ (တန်ကျွန်းလီ) လၢတ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် တီႈၼႂ်းသိုဝ်ႇ WeChat ဝႃႈ – မိူဝ်ႈၽွင်းႁူပ်ႉၺႃး ငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ပၼ်သၢႆၸႂ် ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ တႃႇလွင်ႈမၼ်ႈ ၼိမ်သဝ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇ တိုၼ်းလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၾိုၵ်း ၽွၼ်ႉဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈဢၼ် PLA တေၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ဝၼ်းတီႈ 27 – 29 ၼႆႉ ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸႄႈမိူင်းယူႊၼၢၼ်ႊ မိူင်းၶႄႇ ဢၼ်လႅၼ်လိၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် တၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁဵင်လၵ်းပၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းၸၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်တိုၵ်းတေႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ သိုၵ်းၶႄႇ ၸင်ႇမီးလွင်ႈၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မႃး။ ငဝ်ႈငုၼ်း ၵုမ်းၵမ်တိူင်းသိုၵ်းပွတ်းၸၢၼ်း PLA (PLA တောင်ပိုင်းစစ်နယ်ဝန်းကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်) ၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ် ဢေႊပိူဝ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈဢဝ်မၢၵ်ႇၵွင်ႈဢၼ်တႄႉသေ ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းၸွမ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ မႃးယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-08-28T08:00:00

https://shannews.org/archives/56946

ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ တီႈမိူင်းထႆးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းလူႉတၢႆ 20 ပၢႆ

ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႂ်းၸိုင်ႈထႆး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 22 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇၽေးသၽႃႇဝ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26/08/2024 ၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 10 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ 31 တီႈ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း 3 မိုၼ်ႇပၢႆ ထူပ်းၽေးၼမ်ႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 19 ၵေႃႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းၽူးၵဵတ်ႇ ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်သေ ပဵၼ်လွင်ႈလိၼ်ၵူၼ်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မီး ၵူၼ်းလူႉတၢႆ 13 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးႁႅင်း ၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 9 ၵေႃႉၼႆ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တီႈၸႄႈတွၼ်ႈ 31 ဢၼ် ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ၼမ်ႉတိုၵ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ယူႇလၢႆလၢႆတီႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉ ၾူၼ်ၸၢင်ႈတူၵ်းထပ်းၵၼ်ထႅင်ႈလႄႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉလွင်ႈၼမ်ႉၼွင်း ထူမ်ႈလိၼ်ၵူၼ်ႇၼႆ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ ၽေးသၽႃႇဝ မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းမိူင်းတႆး လၢႆၸႄႈဝဵင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈဝႆႉ တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း၊ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင် ပၢင်လွင်း၊ မိူင်းၼၢႆး၊ ထုင်ႉပူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-08-28T07:00:00

https://shannews.org/archives/56940

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢတ်ႈ ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း တေလႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၶိုၼ်း

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်ဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈ တၢင်း၊ ပွၵ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း ၵေႃႉတေလႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/08/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇ ၽွင်းမိူဝ်ႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ႁွင်ႈၵၢၼ်တႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တီႈတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈလႂ် ပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉ ႁႂ်ႈမေႃၾၢင်ႉသေ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈႁင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း People Security ၊ Public Security ၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈတၢင်း၊ ပွၵ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇသေ ၸတ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်းၼႆ တိုၵ်းသူၼ်းပႃးၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈၽွင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မႃးထိုင်တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇသေ လၢတ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈယူႇၼၼ်ႉ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF တႂ်ႈၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဝဵင်းၽိတ်ႉၶျၢင်း (သ ပိတ်ကျင်း) ဢၼ်မီးၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တၢင်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇမွၵ်ႈ 80 လၵ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ တႄႇၶိုၼ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်သိုၵ်း 1027 လွပ်ႈသွင်ၼႆႉ ၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ 3 ဝဵင်းယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ဝဵင်းၸၢင်ႉၵိုဝ် (စဉ်ႉကူး)၊ တႃႈၵွင် (တကောင်း) လႄႈ ဝဵင်းၽိတ်ႉၶျၢင်း (သပိတ်ကျင်း) ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-27T16:58:24

https://shannews.org/archives/56934

ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ၶဝ်ႈထူမ်ႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 4

ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ၶဝ်ႈထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တေႃႇထိုင်ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ၼမ်ႉယင်းပႆႇလူတ်းယွမ်းလူင်း ၾူၼ်ၵေႃႈ တိုၵ်ႉတူၵ်းယူႇပႆႇထၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉလူၼ်ႉၾင်ႇ ထူမ်ႈၶဝ်ႈၽွင်း ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 2 မူင်းပၢႆ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉတိုၵ်ႉထူမ်ႈၸွမ်း ပွၵ်ႉပုင်းထုၼ်၊ မၢၵ်ႇၵႃႇ ႁူဝ်ၶမ်း ၊ သၼ်သၢႆး၊ မႄႈၶၢဝ်လႄႈ ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းထူမ်ႈၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉၼႆႉ တႄႇထူမ်ႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ပႆႇယွမ်း။ ပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈဝႃႈထူမ်ႈႁႅင်း ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 4 ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၵမ်း 3 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽဵဝ်ႈၶီႈၵူမ်ႇၶီႈဢုင် ယင်းပႆႇယဝ်ႉ ၼမ်ႉပေႃးၶိုၼ်းထူမ်ႈထႅင်ႈ ႁဵတ်းၼႆယူႇၵူႈၵမ်း။ ၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ် ၵၼ်”- ဝႃႈ ၼႆ။ ပေႃးၼမ်ႉထူမ်ႈမႃး ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉဢွၼ်တၢင်းသုတ်းပဵၼ် ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၶွင် ၸွမ်းၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ၊ ၸိူဝ်းၶၢတ်ႈႁွင်ႈယူႇသဝ်း ၸွမ်းတီႈတႅမ်ႇတီႈယၢၼ်း၊ ၵုမ်ႇမိုင်ႉလႆႈၶၢႆႉၶူဝ်းပၢႆႈ၊ ၵုမ်ႇ မိုင်ႉလႆႈၽဵဝ်ႈၵူမ်ႇၵူၺ်းလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလီလီ ၵူၼ်းမိူင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ပီၼႆႉ ၼမ်ႉၵမ်းၵမ်းထူမ်ႈ။ ယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈသေ ႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် မႃးၵေႃႈႁိုင်ယဝ်ႉၶႃႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈထႅင်ႈ၊ တေၵႂႃႇသိုဝ်ႉၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ၊ ၸိူဝ်းယူႇ တီႈတႅမ်ႇတီႈယၢၼ်း မၢင်တီႈၼမ်ႉထူမ်ႈပေႃးပဵင်းဢူၵ်းၼႆႉဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ၸွႆႈထႅမ် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸွႆႈထႅမ်ၶၢႆႉၶူဝ်းၶွင်၊ ၸႅၵ်ႇၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉပၼ် ၸိူဝ်းထူပ်း ၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈယူႇ။ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉဢမ်ႇႁၼ် ၸွႆႈထႅမ်တူင်ႉၼိုင်ထိုင်တီႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်း ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းႁႅင်းထႅင်ႈ သုင်ထိုင်ပိုၼ်ႉၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် မၢႆ 1 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၾၢႆႇၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းလႄႈ မႄႈသၢႆ တၢင်းသွင် ၾင်ႇ ယၢမ်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် မႃးတႃႇသေၵေႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈပူၵ်းပွင်ပိုၼ်ႉတီႈ၊ ပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းပၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ၼမ်ႉတေဢမ်ႇထူမ်ႈ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီမႃးၼႆႉ ပီၼႆႉ ၼမ်ႉၵမ်းၵမ်းထူမ်ႈ ထူမ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 6 ယဝ်ႉသေတႃႉ ဢၼ်ထူမ်ႈႁၢဝ်ႉႁႅင်းၼႆႉ ပဵၼ် ၵမ်းထူၼ်ႈ 4 ၊ လႆႈဝႃႈၾူၼ်လိူင်ႇ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁိုင်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ – ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-08-27T16:39:14

https://shannews.org/archives/56925

ၸူၼ်ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈပႃႇလႅင် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၺႃးပၢတ်ႇၶေႃးၶႃႈႁႅမ် ၸမ်တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ

တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၵူဝ် ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းၸူၼ်ႁၢႆႉလိူင်ႇ ၶဝ်ႈၸူၼ် ထိုင်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉ။ ႁဵတ်း ႁၢႆႉၶႃႈႁႅမ်ၸဝ်ႈႁိူၼ်း၊ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၸုမ်းလႂ် ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်၊ ဢမ်ႇမီး ၽႂ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉပၼ်။ ၽွင်းၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ၺႃးၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈယူႇၼႆႉ ၵူၼ်းတၢင်းဝၢၼ်ႈပႃႇလႅင်သမ်ႉ ၺႃးၸူၼ်ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ပၢတ်ႇၶေႃးၶႃႈႁႅမ် ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၸမ်တၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၽွင်းငဝ်းလၢႆး ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးဢမ်ႇလီၼႆႉ တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၼၼ်ႉ ဢွၼ် ၵၼ် ၶၢႆႉယၢၼ်တီႈယူႇတၼ်းသဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ၵႂႃႇယူႇသဝ်းႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း။ ၵူၼ်းမိူင်း ၵေႃႉၺႃးတႅင်း တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆးၼႆႉၵေႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီမႃးၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉယဵၼ်းပဵၼ် ပိုၼ်ႉတီႈၵူၼ်း ၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်း ပႃးၸဵမ်တၢင်ႇၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်း ဢွၼ် ၵၼ်ပၢႆႈမႃးသေႃႉ ယူႇသဝ်းႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ၸိူဝ်းမႃးယူႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ မၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်ၵေႃႈမီး ၸိူဝ်းမႃးဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇသေ လႆႈတုၵ်ႉလႆႈယၢၵ်ႈၵေႃႈၼမ်။ ၸိူဝ်းၺႃးၸူၼ်ၺႃးလၵ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဢေႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 2 မူင်းၶိုင်ႈၼၼ်ႉ ၵူဝ်ႇဝၼ်ႇၼ ၵူၼ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ဢႃယု 30 ပီ ဢၼ်မႃးယူႇတီႈ ပွၵ်ႉပႃႇလႅင် 2 ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၸွမ်းဢူၺ်းၵေႃႉသေ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁွင်ႈသဝ်း မၼ်း ၸၢႆး၊ ၺႃးၸူၼ်ပႂ်ႉႁူဝ်ၵိဝ်ႇတၢင်းၶဝ်ႈ မိူဝ်းၸူးႁွင်ႈမၼ်းၼၼ်ႉသေ တီႉၺွပ်း ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်း ၊ ထိူဝ်ထိုင်တီႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း သုမ်းငိုၼ်းတွင်းလႄႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၵိုၵ်းတူဝ်။ ဝၢႆးသေ ၸူၼ်လႆႈၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်းတီႈတူဝ် မၼ်းၸၢႆးယဝ်ႉ ၸင်ႇပွႆႇမၼ်းၸၢႆးသေ လႅၼ်ႈပၢႆႈ။ မၼ်းၸၢႆး မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇထိုင်တီႈတၢႆ ၽူႈၸမ်ၸႂ်ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃး ၸူၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ – “မၼ်းၵႂႃႇလႄႇသေ ၽွင်းမိူဝ်ႈမၼ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းသမ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႉလဵဝ်။ ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်း မႃးသူင်ႇယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ မႃးသူင်ႇထိုင်ၼႃႈၵိဝ်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ဢမ်ႇလႆႈသူင်ႇထိုင်ႁိူၼ်း။ မိူဝ်ႈမၼ်းပႆ လတ်းၶဝ်ႈမိူဝ်းၼႂ်းၵိဝ်ႇၼၼ်ႉ ၸင်ႇၺႃးၸူၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လမ်းၸွမ်းလင်မၼ်းသေ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မႃးၺွပ်းမၼ်းယဝ်ႉ ဢဝ်မိတ်ႈငႃမၼ်းဝႆႉ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ ၸူၵ်းၶိူင်ႈၶူဝ်းၸပ်းတူဝ်မၼ်း။ မၼ်းၵူဝ်သေ တဵၼ်ႈလႄႈ ၺႃးတႅင်းၸွမ်းၶၢင်ႈပုမ်မၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မွၵ်ႈ 3 ႁွႆးလႄႈ ၺႃးထိူဝ်ၶေႃးမၼ်းဢေႃႈ။ တီႈၶေႃးတႄႉ ၵတ်းၵႃႈလႃႈဢမ်ႇၶဝ်ႈလိုၵ်ႉ ၸွမ်းမိုဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူဝ်ႇဝၼ်ႇၼ ဢႃယု 30 ပီၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ တိုၵ်ႉမႃးပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉၵႅတ်းၶူၼ်ႁူဝ် တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း ၸမ် 2 ပီ။ ၺႃးၸူၼ်ၵႂႃႇ ငိုၼ်းထႆး 3 ႁဵင်ပၢႆ ၊ ၾူၼ်း 1 လုၵ်ႈလႄႈ ၸွပ်ႇမိုဝ်းၶမ်း 1 သဵၼ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ် ဢဝ်တူဝ်ၵူဝ်ႇဝၼ်ႇၼၼႆႉ ယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃလူင်တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလႄႇႁႃလၵ်ႉႁႃၸူၼ်ပိူၼ်ႈ မီးၵူႈလိူၼ်။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်ႈၸူၼ်ႁၢၼ်ႉၵႅတ်းၶူၼ်ႁူဝ် တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ်ၼၼ်ႉၵႂႃႇ သုမ်းငိုၼ်းထႆး ဢမ်ႇယွမ်း 2 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 05/04/2023 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယူႇပွၵ်ႉပႃႇလႅင် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၺႃးၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ ႁႄႉ ၸူၼ်ရူတ်ႉ တီႈႁိမ်းလုမ်းၵွၼ်းပွၵ်ႉ ၼႂ်းပွၵ်ႉပႃႇလႅင်ၼၼ်ႉၶိုၼ်း။ ၸိူဝ်းၺႃးၸူၼ်သေ ၵူၼ်းတင်းၼမ် ဢမ်ႇႁူႉၸွမ်း ၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ပေႃးၵႂႃႇလႂ်ပႆလႂ် ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢၼ်ၶိုၼ်းၸိုင် တၵ်းလႆႈၾၢင်ႉၼၵ်းၼႃ။ သင်ပဵၼ်လႆႈ ပေႃးၵႂႃႇတၢင်းၼွၵ်ႈ ႁႂ်ႈပႃးၵေႃႉပႃးသႄႈသေၵႂႃႇ ၸင်ႇၸၢင်ႈ လွတ်ႈၽေး။ တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူၵ်ႈၵူၼ်းလိူင်းၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ ၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ – “ယူႇတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ တေၵႂႃႇလႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၵၼ်ၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃၶႃႈ။ သင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ယႃႇပေၵႂႃႇၵေႃႉလဵဝ် ၸူၼ်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူၵ်ႈၵူၼ်းလိူင်းလိူင်ႇၼႃႇ။ ၸွမ်းပွၵ်ႉၸွမ်းယွမ်ႇ ၸိူဝ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ လိူင်ႇၼႃႇ” – ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်း ၶႂ်ႈႁႃငိုၼ်းတၢင်းလတ်းၵေႃႈၼမ်၊ ၵမ်ႈၼမ် ၶႂ်ႈၸူးငၢႆႈလႄႈ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ်မႃး။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ မီးၵူၼ်းၽွတ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းသေ လႄႇႁႃလၵ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈမီး ၵူႈလိူၼ်။ ၼိုင်ႈလိူၼ်လႂ် ၺႃးလၵ်ႉဢမ်ႇယွမ်း 20 လမ်း ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ဢဝ်ပုၼ်ႈ ၽွၼ်းပၼ်။ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉမီးၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵူၺ်း ၸဵမ်ဢဝ်ၵၢၼ်သိုဝ်ႉၶၢႆ ယႃႈမဝ်းၵေႃႈမီး ၊ ၵၢၼ်ႁႃငိုၼ်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၵျႃးၽႅၼ်ႉၵေႃႈမီး တေႃႈၼင်ႇ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉလိုပ်ႇ ဢွၵ်ႇလၢႆၵမ်းၵေႃႈ တိုၵ်ႉပၼ်ႇၵၢၼ် မိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇ။ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ဢဝ်ငိုၼ်းမွၼ်ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသေ သိုပ်ႇၶၢတ်ႈႁွင်ႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်း တူင်ႉၼိုင်ႈမိူၼ်မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼႆ – ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-08-27T16:00:07

https://shannews.org/archives/56916

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ယၢမ်းတဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ တၢႆထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ

ၽွင်းတဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉ ၶၢဝ်းလပ်းၶၢဝ်းၼွၼ်း ၽွင်းယၢမ်းမွၵ်ႈ 1 မူင်း တေႃႇထိုင် 2 မူင်း ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထပ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ် ႁိူဝ်းမိၼ် Jet Fighter တပ်ႉၾၢႆႇတေႃႉသူင်ႇၵမ်ႉၸွႆႈ (ထောက်ပိုႉ) သႅၼ်း Y-12 မႃးပွႆႇ မၢၵ်ႇ 2 ၵမ်း တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇလႄႈ ၼႂ်းဝၢင်းႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉငဝ်ႈမၢႆ 3 ဢၼ်မီးတီႈပွၵ်ႉဢူၵ်ႉၵျိၼ်း တိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 2 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၵူဝ်ႇဢွင်ႇၼၢႆႇလႄႈ ၵူဝ်ႇၽူဝ်းလူႇ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းသီႇပေႃႉ လူႉတၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၶၢဝ်းပိူၼ်ႈၼွၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ၊ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၶၢဝ်းၼၼ်ႉ၊ ၶဝ်လႅပ်ႈ တေလၢမ်းဝႃႈ သိုၵ်းလွႆ မႃးယူႇၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႆသေ တိုၼ်းတင်ႈၸႂ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 2 ၵေႃႉ။ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ မီးလူမ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်၊ လႅပ်ႈတူၵ်းၸႂ်သဵင်မၢၵ်ႇသေတၢႆ ”- ဝႃႈၼႆ။ မၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၸၢၵ်ႈၼမ်ႉသႅၼ်ႈသႂ် တူၵ်ႉထဝတီႇ၊ တီႈၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၼ်ႇ ဢေႊမႃႊ ၼူၺ်ႇလႃႉ၊ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ ဢမၵ 3 ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ၵျွင်းၽြႃးလူႉၵွႆ။ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇပွၵ်ႉ ၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉၵေႃႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင်သေ လူႉၵွႆၵေႃႈမီး။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိူဝ်ႉၺႃးၵျွင်းၶရိတ်ႉယၼ်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 26/08/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 10 ၶူပ်ႇ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတီႈပဵမ်ႉၼၼ်ႉ တၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ၶေႃ မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ ဢၼ်ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ သဵၼ်တိူဝ်ႉသႂ်ႇပဵမ်ႉ ဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃႇယု 10 ၶူပ်ႇ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ သူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် ဝႆႉတီႈၼမ်ႉလၼ်ႈၼၼ်ႉ တၢႆၵႂႃႇယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်းၶိုင်ႈ – ၽွင်းဢဝ်တူဝ်မၼ်းၸၢႆး လုၵ်ႉၼမ်ႉလၼ်ႈ သိုပ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇ တူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ သၢႆၾူၼ်းၶိုၼ်းလီပဵၼ်တီႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တိုၵ်ႉၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇယၢပ်ႇယူႇ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းသီႇပေႃႉ လူႉတၢႆ တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၽွင်းသႂ်ႇႁႅင်း ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်၊ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 23 ၊ ၶမယ 503 – 504 ပႆႇတူၵ်း၊ သိုၵ်း TNLA – PDF ၵေႃႈ သႂ်ႇႁႅင်းပိုတ်းယိုဝ်းယူႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးလၢမ်းလိမ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ ထိုင်တီႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ တုၵ်းယွၼ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵႂႃႇပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈဝဵင်း တီႈဢၼ်ဢမ်ႇမီးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈမၢႆ 3 ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၼႂ်းၶေႃႈလႆႈၸႂ်တူၵ်းလူင်း ၵျီႊၼီႊဝႃႊၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊၵေႃႈ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႆႉ ႁၢမ်ႈဢဝ်ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉ ပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ႁၢမ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ဝႃႈၼႆဝႆႉသေတႃႉ – ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢမ်ႇၸွမ်းမၢႆမီႈၼႆႉသေၸုမ်း။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-27T12:01:02

https://shannews.org/archives/56905

ပၢင်ၸႃႇပၼ ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းလႃး မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼပ်ႉသႅၼ်

ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 4 ဝဵင်းမိူင်းလႃး လႆႈၾင်ဝႆႉတီႈၼႂ်းဝၢင်းလုမ်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ တႃႇမၢႆတွင်း ၵူၼ်းတင်းၼမ် ပေႃးတေလႆႈႁပ်ႉႁူႉၵႃႇရဝၼပ်ႉယမ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 23/08/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈ၊ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း၊ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်၊ ၵေႃႉသိုၵ်းႁၢၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတီႈၸမ်ၵႆ ႁူမ်ႈၵၼ် ပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း မၢႆ 4 ဝဵင်းမိူင်းလႃး တီႈဝၢင်းလုမ်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼပ်ႉသႅၼ်။ ပၢင်ပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း ဝဵင်းမိူင်းလႃး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းလႃး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၾင်ဝႆႉ တီႈၼႂ်းဝၢင်းလုမ်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ပေႃႈပဵၼ်ဢူႈပဵၼ်ၵဝ်ႉပဵၼ်ငဝ်ႈႁဝ်း ပဵၼ်ၵေႃႉ ဢၼ်တႄႇသၢင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႃးႁဝ်း လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်း ၵတ်းယဵၼ် ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃးၵေႃႈၸႂ်ႈ ၵွပ်ႈၼႆ တႃႇပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်း ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵူၼ်းသိုၵ်းလႄႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းတင်းၼမ် လႆႈႁပ်ႉႁူႉၼပ်ႉယမ်”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ၸႃႇပၼ ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ တူဝ်တႅၼ်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 6 ၸုမ်းၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၸွမ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး၊ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉလိၵ်ႈမွင်ၸႂ် သူင်ႇထိုင်ထႅင်ႈ 45 ၽိုၼ်လႄႈ တူင်ႇမွၵ်ႇမွင်ၸႂ် မွၵ်ႈ 600 တူင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း ဝဵင်းမိူင်းလႃး လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းမိူင်းၵေႃႈ သူင်ႇလိၵ်ႈမွင်ၸႂ် ယိုၼ်ႈထိုင် ယဝ်ႉၵေႃႈ သူင်ႇတူဝ်တႅၼ်း ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်း သၢမ်ၸဵင်ႇၵဵင်းတုင် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းထႅင်ႈ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းလႃးလၢတ်ႈ။ “ဢၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်း လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ်ဢၼ်သေလၢႆမွင်ၸႂ်ၸွမ်း တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ၶႃႈယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵူၼ်းသိုၵ်း လိူၵ်ႈဢဝ် ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈႁဝ်း ၸဝ်ႈထဵင်ႇလိၼ်း သိုပ်ႇတႅၼ်းတၢင်ၵႂႃႇ လွင်ႈၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇယိုၼ်ယၼ်။ မၼ်းၸဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶႅၼ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မီးဢႃယု 40 ပၢႆ။ လိူဝ် ၼၼ်ႉ ၶႅၼ်ႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈလိၵ်ႈလၢႆး လၢႆၽႃႇသႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းလုၼ်ႉမႂ်ႇပႃးထႅင်ႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းလႃးလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၸဝ်ႈထဵင်ႇလိၼ်း ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း ဝဵင်းမိူင်းလႃး ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်းၼႆႉ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 07/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 10:40 မူင်း ၽွင်းဢႃ ယုလႆႈ 76 ပီ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်မလဵင်း (ၵႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ) တီႈႁူင်းယႃၾင်ႇမိူင်းၶႄႇသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 9 ၸင်ႇလႆႈ ဢဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ်မႃး ၸတ်းပၢင်ၸႃႇၼ တီႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈ ဝဵင်းမိူင်းလႃး။ ဝၼ်းတီႈ 22 ၸင်ႇၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵႃႇရဝၼပ်ႉယမ် ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း တီႈပၢင်ႇလဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၼင် ၵၢင်ဝဵင်းသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 23 ၸင်ႇ ယုၵ်ႉဢဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈၸၢႆးလိုၼ်း တီႈႁိူၼ်းသေ မႃးၾင်တီႈလုမ်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ဝဵင်းမိူင်းလႃး ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-27T10:00:00

https://shannews.org/archives/56902

ၾူၼ်တူၵ်းလိၼ်ၵူၼ်ႇ တီႈၽူးၵဵတ်ႇ မိူင်းထႆး ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈလူႉတၢႆ 9 ၵေႃႉ

ဝၼ်းတီႈ 22 – 23/08/2024 ၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်း တီႈဝဵင်းၽူးၵဵတ်ႇ မိူင်းထႆး တွၼ်ႈၸၢၼ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ထိုင်မႃးၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 23 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉၼၼ်ႉ ၾူၼ်သိုပ်ႇတူၵ်းႁႅင်းထႅင်ႈလႄႈ ဢဝ်လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်ႇသႂ်ႇ ၵူၼ်းလူႉတၢႆ 13 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း19 ၵေႃႉ – ၽူႈၵွၼ်းၾၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇ ဝဵင်းၽူးၵဵတ်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၵူၼ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ 13 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပႃးႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 9 ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းထႆး 2 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ရတ်ႊသျႃႊ 2 ၵေႃႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး မူႇဝၢၼ်ႈ (9) ဝၢၼ်ႈ၊ လင်ႁိူၼ်း 200 ပၢႆ လႆႈလူႉၵွႆၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ထူပ်းႁၼ်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉတင်းမူတ်းယဝ်ႉလႄႈ လွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၶူၼ်ႉႁႃၸွႆႈထႅမ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်ယႃသေ ၵူၼ်း ၼွၵ်ႈမိူင်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉၵပ်းသိုပ်ႇဝႆႉတီႈလုမ်းၽွင်းတၢင် ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၸွမ်းမိူင်းၽႂ်မၼ်းယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆးတႄႉ ဢၢင်ႈဢိင်ၶေႃႈမုလ်း ၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ်သေ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် တေပၼ်ငိုၼ်းသၢႆႈတႅၼ်းတီႈပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်လူႉတၢႆၵႂႃႇတင်း ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-08-27T09:00:00

https://shannews.org/archives/56898

ၶွမ်ႊပၼီႊ Apple တေၵပ်းသိုပ်ႇပၼ် iPhones မႂ်ႇ ၼႂ်းလိူၼ် ၼႃႈ

သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Bloomberg ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 တေထိုင်ၼႆႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ Apple ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇတေၵပ်းသိုပ်ႇပၼ် iPhones , Watches လႄႈ Air pod ဢၼ်တေဢွၵ်ႇမႃး ၸုပ်ႈၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ မီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ Apple တေတႄႇၶၢႆပၼ် iPhone 16 series ဢၼ်မႂ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 20/09/2024 ၼႆသေတႃႉ ၾၢႆႇၶွမ်ႊပၼီႊ Apple တႄႉ ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ဝၼ်းတီႈ ဢၼ်တႅတ်ႈတေႃး၊ တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်း iPhone 16 series ဢၼ်တေဢွၵ်ႇမႂ်ႇၼႆႉ မီးလွင်ႈၶၢတ်ႈလၢမ်းဝႆႉဝႃႈ တေမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ဢၼ်ယႂ်ႇလူင် မိူၼ် ၼင်ႇ Software Upgrade တႃႇ iPhone လႄႈ ၼႂ်း Software Upgrade ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေမီးပႃး AI Feature ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉၶွမ်ႊပၼီႊ Samsung ဢၼ်ပဵၼ်ၵူႈၶဵင်ႇၵၼ်တၢင်း ၶွမ်ႊပၼီႊ Apple ၼၼ်ႉၵေႃႈသႂ်ႇဝႆႉပၼ် Feature ဢၼ်ၶႂ်ႈငၢႆးၵၼ်တၢင်း Apple လႄႈ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ (Product) ၶွမ်ႊပၼီႊ Apple ဢၼ်တေဢွၵ်ႇ မႃးမႂ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တေပႃးမႃး Feature ဢၼ်မႂ်ႇတင်းၼမ် – ၼႆယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ လွၵ်းၵၢတ်ႇ ၶွမ်ႊပၼီႊ Apple ဢၼ်ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈထီႉ 3 တီႈမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ႁႅင်းသိုဝ်ႉၶၢႆ လူတ်းယွမ်းလူင်းဝႆႉလႄႈ ၸင်ႇတေဢဝ် AI သေ ၸၼ်ၸႂ်ၵူၼ်းသိုဝ်ႉၸႂ်ႉတိုဝ်း Apple ။ ၼႂ်းလွၵ်းလၢႆးပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇမႂ်ႇၼၼ်ႉ လိူဝ်သေ Siri ယဝ်ႉ တေၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈပႃး Open AI လႄႈ Chat GPT ၸိူဝ်းၼႆႉ။ AI Feature ၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ႁႅင်းသိုဝ်ႉၶၢႆ iPhone ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃးလႄႈ ၾၢႆႇၶွမ်ႊပၼီႊ Apple ၸင်ႇဝႆႉၼၵ်းၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-08-27T08:00:00

https://shannews.org/archives/56894

ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းၽိတ်ႉၶျၢင်း(သပိတ်ကျင်းမြို့)

ဝၼ်းတီႈ 25/08/2024 ၼႆႉ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF တႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဝဵင်းၽိတ်ႉၶျၢင်း (သပိတ်ကျင်းမြို့) ဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ယွၼ်ႉၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းသေ ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းလိူဝ်ႇ 80 လၵ်းပၢႆၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ဝၢႆးယိုတ်းလႆႈဝဵင်း ၸၢင်ႉၵိုဝ် (စဉ်ႉကူး) ယဝ်ႉ ၸုမ်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ်လေႃႇ တိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၽိတ်ႉၶျၢင်း ၾၢႆႇဢွၵ်ႇၼမ်ႉၵဵဝ် ၊ ပၢင်တိုၵ်းႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်း ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈၼႂ်းဝဵင်းၽိတ်ႉၶျၢင်းသေ သိုပ်ႇလေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းပၢႆႈမႅပ်းပဵၼ်တီႈပဵၼ်ယွမ်ႇ ထိုင်မႃးၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉ ၸင်ႇၽဵဝ်ႈလၢင်ႉယိုတ်းလႆႈဝဵင်းလီငၢမ်း ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်တိုၵ်း ယိုတ်းဝဵင်းၽိတ်ႉၶျၢင်းၼႆႉ PDF ၶဝ် တီႉၺွပ်းလႆႈပႃး ၸဝ်ႈသိုၵ်း ၸူဝ်းမိၼ်းတူႇ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ယိုတ်းလႆႈပႃးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇထႅင်ႈ တင်းၼမ်။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၾၢႆႇ PDF လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ – NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးလင်တႄႇၶိုၼ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 လွပ်ႈသွင်ၼႆႉ ၼႂ်းတိူင်းမၼ်းတလေးၼၼ်ႉ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ 3 ဝဵင်းယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ဝဵင်းၸၢင်ႉၵိုဝ် (စဉ်ႉကူး) ၊ တႃႈၵွင်လႄႈ ဝဵင်းၽိတ်ႉၶျၢင်း (သပိတ်ကျင်း) ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-27T07:00:00

https://shannews.org/archives/56887

ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ယိပ်းမိတ်ႈလမ်းတႅင်း ၼႂ်းပၢင်မူၼ်ႈသိူဝ်း တီႈမိူင်းၵျႃႊမၼီႊ တၢႆ 3 မၢတ်ႇ 8

ၽွင်းမိူဝ်ႈၸတ်းပၢင်မူၼ်ႈသိူဝ်း ယုၵ်ႉယွင်ႈမၢႆတွင်း တဵမ် 650 ပီ ဝဵင်း Solingen မိူင်းၵျႃႊမၼီႊၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉ ၾၢႆႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ယိပ်းမိတ်ႈလမ်းတႅင်း ၵူၼ်းၼႂ်းပွႆး လူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 8 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်မူၼ်ႈသိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸတ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ (ၶၢဝ်းယၢမ်းမိူင်းၵျႃႊမၼီႊ) ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉတေႃႇၵူၼ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆး ထိုင်တီႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းၼႆႉသေ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ IS ၶဝ်တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ႁွႆးမိုဝ်းၶဝ်။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 25 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ ၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃယု 26 ပီ ၵူၼ်းမိူင်းသီႊရီႊယႃႊ ၵႂႃႇတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈသေ ယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၵေႃႉႁဵတ်းႁၢႆႉၶႃႈႁႅမ် ၵူၼ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆး ထိုင်တီႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ၊ ယွၼ်ႉၼၼ် ယူႇတီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၵေႃႈ လႆႈၵုမ်းတူဝ်မၼ်းၸၢႆးသေ ၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉၸွမ်းၼင်ႇ ပိူင်ပဵၼ်ၼႆ ၸုမ်းၽူႈတၢင်ၼႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ ၸုမ်းပလိၵ်ႈ Duesseldorf ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႃႈ တေထိုင်ၼႆႉ တီႈၸႄႈမိူင်း 3 ဢၼ် ၼႂ်းမိူင်းၵျႃႊမၼီႊၼၼ်ႉ တေၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ ပႃႇတီႇ AFD ဢၼ်ၶႂ်ႈမူၼ်ႉမႄး ၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်းလွင်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်းၼၼ်ႉ မီးငဝ်းလၢႆးလီ တႃႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈ၊ ၽွင်းၸိူင်ႉၼႆ ၺႃးၵူၼ်းမိူင်းသီႊရီႊယႃႊ ႁဵတ်းႁၢႆႉၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းမိူင်း ထိုင်တီႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်း။ ဢိင် ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်းထႅင်ႈ ဢွင်ႈတီႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်း Solingen – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇ ၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-26T18:05:04

https://shannews.org/archives/56882

MNDAA လႃႈသဵဝ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ရူတ်ႉၵႃးၽႂ်ႁၢႆ ဢဝ်လၵ်းထၢၼ်သေ မႃးဢဝ်ၶိုၼ်းလႆႈ

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ရူတ်ႉၵႃးၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ၺႃးလၵ်ႉမိူဝ်ႈၽွင်း ပၢင်တိုၵ်း ပၢင်ယၼ်သိုၵ်း 1027 ၸုပ်ႈသွင်ၼၼ်ႉ လႆႈၵဵပ်းဝႆႉပၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈယူႇလႄႈ ရူတ်ႉၽႂ်ႁၢႆ ႁႂ်ႈဢဝ်လၵ်းထၢၼ်ရူတ်ႉ မႃးပႃးတဵမ်ထူၼ်ႈသေ မႃးလိူၵ်ႈတူၺ်းဢဝ်ၶိုၼ်းလႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – “ရူတ်ႉၵႃး ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးလၵ်ႉ မိူဝ်ႈ ၽွင်း ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း မၢႆၼိုင်ႈ (ဝဵင်း လႃႈသဵဝ်ႈ) လႆႈႁႄႉႁၢမ်ႈသေ ၵဵပ်းဝႆႉပၼ်။ ရူတ်ႉၵႃးၽႂ်ႁၢႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢဝ်လၵ်းထၢၼ် ရူတ်ႉမႃးၸွမ်းတဵမ်ထူၼ်ႈသေ မႃး ယိုၼ်ႈယွၼ်းထတ်းတူၺ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇထုတ်ႇဢဝ်ၶိုၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵဵပ်းဝႆႉပၼ် တီႈပၢင်ႇပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် ပွၵ်ႈ (12) ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ – လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼႆႉသေ ႁဝ်းၶႃႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ်ၵပ်းသိုပ်ႇ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ယူႇသေတႃႉ ၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈယဝ်ႉၼႆသေ ၸႂ်ႉပိူင်ၽွင်းငၢမ်းႁင်းၶဝ်ဝႆႉ။ ၸွမ်းလုမ်းၵပ်းသၢၼ်ဝႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၶဝ်ႈဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၼႆႉ တႄႇပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉသေ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 3 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ – ယမၶ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၾႆးၾႃႉၶၢတ်ႇဝႆႉသေတႃႉ ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း ဢၼ်ၵႆဝဵင်းတႄႉ လႅင်းၾူၼ်း Mytel ၸႂ်ႉလႆႈယူႇ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း မွၵ်ႈ 4 ပုၼ်ႈ 2 ပုၼ်ႈယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-26T16:52:30

https://shannews.org/archives/56877

ၵူၼ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တိုၵ်ႉၵိုတ်းၶင်ႉဝႆႉ တီႈထုင်ႉႁၢႆးယႃႈၼပ်ႉႁဵင်

ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းယဝ်ႉ ၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇသၢၼ်ၶတ်း တေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆႉ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်းၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးၶိူဝ်းယႂ်း။ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးၼပ်ႉမိုၼ်ႇၼပ်ႉႁဵင် ယၢမ်းလဵဝ် ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်း ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ယဵၼ်ဝႆႉယူႇသေတႃႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈ။ ၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈ ယူႇၸွမ်းထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးဝႆႉၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်။ ၸိူဝ်းပွၵ်ႈၵေႃႈ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ၸိူဝ်းပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၵေႃႈ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ် ယွၼ်ႉဢွင်ႈတီႈႁိူၼ်းယေး ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆမူတ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇၼႂ်းၵႄႈလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလၢႆလွင်ႈသေ ၵိၼ်ၸၢင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉႁင်း ၽႂ်မၼ်းဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၶိၼ်ၽွင်းငမ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇ ပၼ်း ၼၼ်ႈ ၸွတ်ႇတူဝ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆႉၵေႃႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF မိူင်းယၢင်းလႅင် ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးႁွတ်ႈဝႆႉ ၵူႈတီႈၵူႈတၢင်း။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 2021 ၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈထိုင်ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ႁူဝ်မိုၼ်ႇ။ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ဝဵင်းပၢင်လွင်း ၊ ဢွင်ႇပၢၼ်း ၊ ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၊ ယွင်ႁူၺ်ႈ ၊ ပၢင်လႃႈ (ပၢင်းတရႃႉ) ၊ တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ငဝ်းလၢႆး ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ယဵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းမူတ်း။ ၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈယူႇ တၢင်းထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉ တိုၵ်ႉၵိုတ်းၶင်ႉဝႆႉ ၼပ်ႁူဝ်ႁဵင်။ ၵမ်ႈၼမ် သွၼ်ႈယူႇၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝတ်ႉမိူင်းပဵဝ်း၊ ဝတ်ႉၼွင်တဝ်း၊ ဝတ်ႉၵဵင်းၶမ်းတႂ်ႈ၊ ဝတ်ႉၵဵင်း ၶမ်းၼိူဝ်၊ ဝတ်ႉပၢၼ်းၵၢၼ်ႇလႄႈ ထႅင်ႈလၢႆဝတ်ႉ ဢၼ်မီးၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ။ ၼိုင်ႈ ၵျွင်းလႂ် ႁူဝ်ၼပ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢမ်ႇယွမ်း 300 ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈမိူင်းပဵဝ်းၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၸမ် 600 လူးၵွၼ်ႇၼႆ ၵူၼ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈ ၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉ မီးၼမ်ဝႆႉယူႇ။ ဢၼ် ၼမ်သုတ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ၶိုၼ်ႈမႃးယူႇဝႆႉ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ။ ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၼႂ်းၼွင်ၼႆႉ မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးယူႇဝႆႉ ၵူႈဝတ်ႉၵျွင်းယဝ်ႉ။ ၼိုင်ႈတီႈဢမ်ႇယွမ်း 300 ၼႆႉ။ မီးၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၶဝ် မႃးၵမ်ႉၸွႆႈၶဝ်ႈ ၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၽွင်ႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းၵမ်တႄႉ ၵႂႃႇႁႃၵိၼ်ၸၢင်ႈလၢႆးဝၼ်း တႃႇလႆႈငိုၼ်းမႃးလဵင်ႉၼႃႈႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸိူဝ်းၶဝ် ၵႂႃႇၵိၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈၾုၼ်ႇထၢတ်ႈ (မျေႇဢေႃးၸႃႇ) ၾၢႆႇဢွၵ်ႇၵၢတ်ႇ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉပၼ်ႇ ၼၼ်ႉ။ ၸိူဝ်းၵႂႃႇၵိၼ်ၸၢင်ႈ တႅပ်းဢွႆႈ ၊ ပိတ်းမၢၵ်ႇၽိတ်ႉ ၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈမီး။ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ လႆႈၵႃႈႁႅင်း မွၵ်ႈ 8,000 ပျႃး ၼႆႉယူႇၼႆ ၵူၼ်းထုင်ႉႁၢႆးယႃႈသိုပ်ႇလၢတ်ႈ။ ၵၢင်ပီ 2023 ၼၼ်ႉတႄႉ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် တွၼ်ႈတႃႇၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းယၢင်းလႅင် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၶွင်ႇသီႇၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ၸူဝ်ႈၵၢင် မိူင်းယၢင်းလႅင် IEC (Interim Executive Council of Karenni State – IEC ) သေ တေႁူမ်ႈမိုဝ်း ၵၼ် ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ် ဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းပွင်ၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇပူၵ်းပွင်ပၼ်ၶိုၼ်း တီႈယူႇတၼ်းသဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းလႆႈလူႉၵွႆၵႂႃႇ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်း တင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၵမ်ႈၼမ် ႁွတ်ႈထိုင်ၼွင်ႁၢႆးယႃႈသေ လွတ်ႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉသေတႃႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇၸႂ်ႈ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ – လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းၼမ်ႉၼႂ်းၼွင်လႄႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ဝႆႉယူႇ။ တေပွၵ်ႈ ၶိုၼ်း မိူင်းယၢင်းလႅင်ၵေႃႈ ႁိူၼ်းယေးသမ်ႉ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆမူတ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ဢၼ်ၸမ်ၸႂ်ၵၼ် တင်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၸႂ်း တီႈယူႇၶဝ်ၶိုၼ်းၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင်ယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁိူၼ်းယေးၶဝ်ၵေႃႈ ၾႆး မႆႈၵွႆမူတ်း ယဝ်ႉလႄႈ ၵႃႈလႆႈပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း။ ဢၼ်မိူဝ်းၶိုၼ်း ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ယူႇတင်း ၽ ယႃးၽိဝ်ႇ ၊ ၽယႃးၼီႇ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉ ဝတ်ႉလႂ်ဝတ်ႉၼၼ်ႉ လူႇၶၢမ်ႇငိုၼ်းတွင်း ၶူဝ်းၶွင် ၵိၼ်ယႅမ်ႉ တီႈၸမ်တီႈၵႆသေ ၸွႆႈၵၼ်ဝႆႉယူႇ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းႁွတ်ႈဝႆႉၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်သႅၼ်းၵူၼ်းၶၢဝ်ႉလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တေဢမ်ႇၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇၸမ်ႁူင်းႁဵၼ်းလႂ်ၵေႃႈ ႁူင်း ႁဵၼ်းၼၼ်ႉ ႁပ်ႉသွၼ်ပၼ်ယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တၢင်းမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်းဝဵင်းလွႆၶေႃ ၊ တီႊမေႃႊသူဝ်ႊ ၊ ငူၺ်ႇတွင်ႇ ၊ ၽယႃးၽိဝ်ႇ၊ ၽယႃးၼီႇလႄႈ လၢႆဝဵင်း ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်းသၢပ်ႇ လႅၼ်လိၼ် မိူင်းပၢႆး ၊ ၾၢႆၶုၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင် ၵၢၼ်သိုၵ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင်ဝႆႉယူႇသေ ၸုမ်းၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း ၶွင် ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်ၵေႃႈ ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်း တင်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁင်းၶေႃသေ ၶိုင်ပွင်ၽွင်းငမ်းၵႂႃႇ။ ဝၢႆး လင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင်ႇသီႇ ၽွင်းငမ်း မိူင်းယၢင်းလႅင် IEC ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်း ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-26T16:23:16

https://shannews.org/archives/56868

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇထပ်းၵၼ် ၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ

တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇလႄႈ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆၼမ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 10 ၶူပ်ႇ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ သဵၼ်ၶဝ်ႈႁိမ်းပဵမ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 26/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 4 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းပဵမ်ႉ မၼ်းလႄႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း တေႃႈလဵဝ် သူင်ႇၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ် ဝႆႉတီႈၼမ်ႉလၼ်ႈ။ ႁိမ်းႁိူၼ်းလႄႈ တင်းႁူင်းႁဵၼ်းၵေႃႈၵွႆ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 25/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈပွၵ်ႉဝဵင်းတူၵ်း လူႉတၢႆထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/08/2024 ၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇၵမ်းၼိုင်ႈ တူၵ်းတီႈၵျွင်းၶမ်းၵၢင်ဝဵင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း 2 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈၼွင်ၵေႃႈလူင် ထွႆဢွၵ်ႇ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈမိူဝ်းယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ မိူဝ်းယႃႉသေႃးႁိူၼ်းပိူၼ်ႈသေ ၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႅပ်ႈလၢမ်းႁူႉသေ ၸင်ႇၵမ်းၵမ်းဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈႁူဝ်ႉဢုတ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ လူႉၵွႆ တီႈသီႇပေႃႉ – ၼွင်ၵေႃႈလူင် – ၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်ဝႆႉယူႇသေတႃႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ ဢမ်ႇႁတ်းၶဝ်ႈမိူဝ်းယူႇၶိုၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁိူၼ်းယေးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ၶႂ်ႈပၢႆႈယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈ၊ တေဢမ်ႇပၢႆႈသမ်ႉ မႆႈၸႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢဝ်မၢၵ်ႇမႃးပွႆႇထႅင်ႈ မိူဝ်ႈလႂ်ဢမ်ႇႁူႉၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- “ၶႂ်ႈပၢႆႈယူႇသေတႃႉၵေႃႈ မၢင်ၸိူဝ်း ႁဵတ်းၵိၼ်ႁႃလဵင်ႉတွင်ႉ ဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉၶႃႈလူး။ ပေႃးတေပၢႆႈၵေႃႈ သမ်ႉပေႃးလူဝ်ႇၸႂ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းသီႇပေႃႉ ၸွမ်းၼင်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လူင်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း ၽွင်းပီ 2014 – 2015 ၼၼ်ႉသေ ၼႂ်းဝဵင်းသီပေႃႉၼႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း တင်းမူတ်း မီး 3 မိုၼ်ႇပၢႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ဝႆႉ မီး 2 မိုၼ်ႇပၢႆ။ ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်း မိုၼ်ႇပၢႆသမ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇလႅင်းၾူၼ်း၊ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်ယူႇ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵိၼ်ဝႆႉ ၸွင်ႇလွတ်ႈၽေးႁိုဝ်ၼႆ ၵူၼ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉယူႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်း တႄႇပဵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/08/2024 ။ တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 26/08/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ဢၼ်လႆႈလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း မီးမွၵ်ႈ 20 ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း မီး 48 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၼႆ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၵေႃႈ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-26T15:57:34

https://shannews.org/archives/56864

ၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ဢဝ်ၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း မႃးပၼ်ႇဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 6 လမ်း မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈထိုင် တီႈၽၵ်းတူလူင် ၸေႊၵဝ်ႇ – မူႇၸေႊ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တင်းသွင်ၾင်ႇ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈဢေႃႈ ၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်း ဢဝ်ၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း မႃးလဵပ်ႈပၼ်ႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ၽႅဝ်တီႈၽၵ်းတူလူင် ၸေႊၵဝ်ႇ – မူႇၸေႊၼၼ်ႉဢေႃႈ။ သိုၵ်းၶၢင် KIA ၵေႃႈ ဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်သႅင် ၼႂ်းၵႄႈၼမ်ႉၶမ်း – မူႇၸေႊ ပဵၼ်ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးဝႆႉ။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းၵၼ် ဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ဝၼ်းတီႈ 28 ၼႆႉ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇၶဝ် တေၶဝ်ႈ လူမ်ႇယိုဝ်း ဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆဢေႃႈ။ လွင်ႈၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇယိုၼ်ယၼ်။ ယူဝ်ၶႄးၶၢဝ်ႇၼႆႉသေ သိုၵ်းၶႄႇ ၶဝ် မႃးဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼႆႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈ ၼႆ။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ တၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႅင်းမီႈ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တႆး – ၶႄႇ တၢင်းၾင်ႇမိူင်းမၢဝ်း – ၸေႊၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းလၢႆ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈ 2-3 လမ်း မၢင်ဝၼ်း မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈ 1 လမ်း ဝႃႈ ၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းၵႄႈၼွင်တဝ်းတင်း မိူင်းမၢဝ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇၶဝ် ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းဝႆႉ ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း ႁႅင်းသိုၵ်း တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-26T13:01:43

https://shannews.org/archives/56854

ၼမ်ႉတဵင်းၼွင်းထူမ်ႈ တူင်ႈၼႃးၵူၼ်းလၢင်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇယွမ်း 2,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ

ၼမ်ႉတဵင်း ၼွင်းထူမ်ႈၼႂ်းဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း လုပ်ႇထူမ်ႈပႃး တူင်ႈၼႃးၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇယွမ်း 2,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 24/08/2024 ၼၼ်ႉမႃး ၼမ်ႉတဵင်း လူၼ်ႉၾင်ႇၼွင်းထူမ်ႈ တၢင်းဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇဢုၼ်လဝ်း၊ ဝၢၼ်ႈၶုမ်ဢုတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း၊ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၼွင်းထူမ်ႈထႅင်ႈ တၢင်းဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇပိၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉဢွၵ်ႇလႄႈ ပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၾူၼ်တူၵ်းတၢင်းႁူဝ်ၼမ်ႉတဵင်းသေ လႆၼွင်းထူမ်ႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၼမ်ႉတဵင်းၼႆႉ လႆလူင်းၶဝ်ႈၸူးၼမ်ႉၶူင်း တီႈတႃႈသူပ်းတဵင်းၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ ၼမ်ႉၶူင်းၶိုၼ်ႈၵေႃႈ ၼမ်ႉတဵင်းဢၼ်လႆၶဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆၶဝ်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၼႆႉ ၸင်ႇယိုင်ႈၶိုၼ်ႈလူၼ်ႉၾင်ႇၶႃႈယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ တီႈၾၢႆၾႆးၾႃႉ ၵဵင်းတွင်းၼၼ်ႉ တီႈၼၼ်ႈၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈၼမ်ႉၼမ်ၼႆ ၶဝ်ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပွႆႇၼမ်ႉလူင်းလႄႈ ၼမ်ႉၾၢႆ ၼၼ်ႉ လူင်းသႂ်ႇထႅင်ႈၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၼမ်ႉၸင်ႇယိုင်ႈၶိုၼ်းဝႆး။ တီႈလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းႁႅင်း ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉတဵင်း လူၼ်ႉၾင်ႇ ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ 26 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈၼႆႉသေ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇတၢင်းၾၢႆႇတႂ်ႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် လႆႈၽၢႆး ႁိူဝ်းၵႂႃႇမႃးဢဝ် ဝႃႈၼႆ။ “ယၢမ်းလဵဝ် ပွၵ်ႉတီႈဢၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်းတႄႉ ပဵၼ်တီႈပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ လင်ႁိူၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 20 ယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းထႅင်ႈ။ ဢၼ်လိူဝ်ႁႅင်းတႄႉ တၢင်းၾၢႆႇတႂ်ႈဝဵင်းၼၼ်ႉဢေႃႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ထူမ်ႈမႃးမီးလၢႆဝၼ်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ် ပေႃးလႆႈၽၢႆးႁိူဝ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃးဢဝ်ဢေႃႈ တၢင်းပွတ်းၼႃးၵူင်းၼၼ်ႉၶႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တူင်ႈၼႃး ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၾၢႆႇတႂ်ႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း လွင်ႈလူႉသုမ်းတႄႉ ဢမ်ႇယွမ်း 2,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉတဵင်း လူၼ်ႉၾင်ႇ ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ 26 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၽူႈတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တူင်ႈၼႃး ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼမ်ၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပွတ်းတႂ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း တၢင်းဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇဢုၼ်လဝ်း၊ ဝၢၼ်ႈၶုမ်ဢုတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း တၢင်းသၢႆၼၼ်ႉ တူင်ႈ ၼႃးမီး ဢမ်ႇယွမ်း 5,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉ လုပ်ႇထူမ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇယွမ်း 2,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ သင်ဝႃႈ ၼမ်ႉၼႆႉ ယိုင်ႈၼွင်းယူႇၸိူင်ႉၼႆတႄႉ တူင်ႈၼႃးၼၼ်ႉ လူႉသုမ်းဢမ်ႇႁၢၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၼႃး မၢင်ၸိူဝ်း တိုၵ်ႉၽုၵ်ႇၶဝ်ႈ၊ မၢင်ၸိူဝ်း တိုၵ်ႉထူၺ်ႈၵႃႈ ပႆႇလႆႈသွမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၼမ်လႄႈ လွင်ႈလူႉသုမ်းတႄႉ တေမီးၼမ် ဢေႃႈ။ တႃႇၸဝ်ႈၼႃးတႄႉ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်မႆႈ ၸႂ်ႁႅင်းဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉတဵင်းၼႆႉ ၵႆႉလူၼ်ႉၾင်ႇ ၼွင်းထူမ်ႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းမႃးယူႇၵူႈပီ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ဢၼ်လုပ်ႇထူမ်ႈႁႅင်းတႄႉ မိူဝ်ႈပီ 2022 ၼၼ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈပီ 2004 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လုပ်ႇထူမ်ႈႁႅင်း ၶိုၼ်ႈထိုင် 18 ထတ်း/ ပေႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလၢင်းၶိူဝ်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉ ၵူဝ်လုပ်ႇထူမ်ႈႁႅင်း မိူၼ်မိူဝ်ႈ ၵူႈပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၶၢဝ်းၾူၼ် ၵၢင်လိူၼ်ၼႆႉ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ လုပ်ႇထူမ်ႈတူင်ႈႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းၼၢႆး ဢမ်ႇယွမ်း 7,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝၢၼ်ႈသၢႆးၽေႇ၊ ဝၢၼ်ႈၼႃးၶၢၼ်၊ ပွၵ်ႉၼွင်ၵႅဝ်း၊ ပွၵ်ႉၼႃးႁွင်ႇ၊ ပွၵ်ႉပေႃႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉသၢႆ လူၼ်ႉၾင်ႇၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း တႄႇဢဝ် လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊမႃး တေႃႇထိုင် လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-26T14:02:01

https://shannews.org/archives/56852

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တုမ်ႉတိူဝ်ႉယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးမိူဝ်းၼႃႈဝၢၼ်ႈမိူင်း

UNICEF မိူင်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈ ဢမ်ႇလႆႈတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈ ၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်းတူၺ်းလူၸွႆႈထႅမ်ၵၼ် ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ပိူင်လူင်ပဵၼ်ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၵၢပ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ လႄႈ ႁူပ်ႉၽေးသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ လႄႈၽေးဢိုပ်းယၢၵ်ႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽေးၸိူဝ်းၼႆႉသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း 14 လၢၼ်ႉပၢႆ ၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 5 လၢၼ်ႉပၢႆ ။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးပၢႆးပၺ်ၺႃ။ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ်လၢမ်းၽႄႈပဵၼ်ႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶျၢင်း၊ မိူင်းယၢင်းလႅင်၊ မိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ၊ မိူင်းမွၼ်း၊ မိူင်းတႆး၊ မိူင်းရၶၢႆႇ ၊ တိူင်းမၵူၺ်း၊ တိူင်းၸေႈၵႅင်း၊ တိူင်းတၼၢဝ်းသီၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ယၢမ်းလဵဝ်လၢမ်းၶဝ်ႈပႃးထိုင်ၼႂ်းတိူင်းပႃႇၵိူဝ်။ Crd.KHRG – သိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇၸွမ်းထႅဝ်သိုၵ်း ၶဝ်သေႁဵတ်းႁူဝ်ႉႁႄႉတၢႆတၢင်ၶဝ် UNICEF လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းတင်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း 3 သႅၼ်ပၢႆ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၵမ်းသွင်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 2 သႅၼ်။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆယွၼ်ႉၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ၊ ယွၼ်ႉယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်။ ယွၼ်ႉလဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၵွင်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉၽွင်းပၢင်တိုၵ်းသေ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ထိုင်တီႈလူႉတၢႆၵေႃႈ ၶႂ်ႈဝႃႈမီးၵူႈဝၼ်း။ ဢၼ်ၺႃးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇတီႉၺွပ်းၵႂႃႇၸွမ်းသၢႆသိုၵ်းသေဢဝ်ႁဵတ်းႁူဝ်ႉႁႄႉတၢႆတၢင် ဢမ်ႇၼၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈဝဵင်း ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းသေ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵတ်းႁူဝ်ႉႁႄႉတၢႆတၢင်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးၼမ်။ ပေႃးတူၺ်းၶိုၼ်းပၢင်တိုၵ်း ဝၢႆးလင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင်၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ မိူင်းရၶၢႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇၸွမ်းသၢႆသိုၵ်းၼမ်။ ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၽိုၼ်ၼိုင်ႈ ပႃးဝႆႉ 3 တွၼ်ႈ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ KHRG ၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ထူဝ်းသိုၵ်း ဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းႁူဝ်ႉႁႄႉတၢႆတၢင်ၼႆႉ ၼႂ်းပီ 2023 ၵူၺ်း ဢမ်ႇယွမ်း 600 ၵေႃႉ။ ၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈဢမ်ႇဝႆႉ တီႉဢဝ်ၵႂႃႇမူတ်း။ လွင်ႈႁၢမ်ႈႁႄႉ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်း၊ လွင်ႈတီႉဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇၸွမ်းပႃးသၢႆသိုၵ်း ဢဝ်ႁဵတ်းႁူဝ်ႉႁႄႉတၢႆတၢင်ၼႆႉ – ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ လွင်ႈဢီးလူၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်း ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း IHL ၼၼ်ႉ ႁၢမ်ႈႁႄႉဝႆႉတီႈမတ်ႉတႃပၵ်းပိူင် 97 ၼၼ်ႉၵမ်းသိုဝ်ႈ။ သိုၵ်းၸုမ်းလႂ်ပူၼ်ႉပႅၼ်လွင်ႈၼႆႉၸိုင် ၼပ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈပူၼ်ႉပႅၼ်မၢႆမီႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်း ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ ပူၼ်ႉပႅၼ် ၾိင်ႈပိူင်ၶေႃႈႁႅၵ်ႈ မတ်ႉတႃ 7 ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းမႃးၵႅတ်ႇၶႄၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ။ ဢၼ်ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမႃးႁဵတ်းႁူဝ်ႉႁႄႉတၢႆတၢင် ထႅဝ်သိုၵ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၼႃႈသိုၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်ပႃးသုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ ၼႆႉၵေႃႈ ၽိတ်းပၵ်းပိူင်သိုၵ်း။ ဢၼ်တီႉၵူၼ်းမိူင်း လႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵႂႃႇယူႇၸွမ်းၼႂ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်သိုၵ်းသေ ဢမ်ႇလဵင်ႉၶဝ်ႈလဵင်ႉၼမ်ႉ၊ ပွႆႇဢိုပ်းပွႆႇယၢၵ်ႈ ပေႉၵိၼ်လူလၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈၽိတ်းပၵ်းပိူင် ရူမ်ႊ တွၼ်ႈ 7-1-ၸ ၼၼ်ႉသေ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵၢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်တဵၵ်းတဵင်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵူၼ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ပေႃးတူၺ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတႄႉ ဢၼ်တီႉၵႂႃႇၸွမ်းသၢႆသိုၵ်း ဢမ်ႇမီးၵမ်းသိုဝ်ႈသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈယိုဝ်းၵၼ်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း တႄႇဢဝ်ပၢင်တိုၵ်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ 2023 မႃးတေႃႇထိုင် လိုၼ်းသုတ်းပၢင်တိုၵ်း သီႇပေႃႉ- ၼွင်ၶဵဝ် ဢၼ်တိုၵ်ႉပဵၼ်ယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ၸမ်ပီၼႆႉ သိုၵ်းတင်းသွင်ၸုမ်းၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း၊ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း၊ ၼႂ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇပိုၼ်ႉတီႈသႃႇသၼႃႇ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ႁူင်းယႃ သွၼ်ႈယူႇဢဝ်ႁဵတ်းတီႈႁႄႉၵင်ႈတူဝ် တႃႇယိုဝ်းသိုၵ်း။ လွင်ႈၼႆႉႁဵတ်းႁႂ်ႈထႅင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ ဢဝ်ပဵၼ်ၼႃႈတိူဝ်ႈၶေႃႈဢၢင်ႈသေ ဝႆႉပဝ်ႉမၢႆၸၢၵ်ႇသိုၵ်းသေပိုတ်းယိုဝ်းပႃးႁူင်းႁေႃ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ။ ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းသမ်ႉပေႃး လူႉၵွႆ ၵူၼ်းမိူင်းလဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ လႆႈတၢႆပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင် ။ မိူၼ်ၼင်ႇၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တွၼ်ႈသွင် ၽွင်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ လႄႈ ဢေႃႊၵတ်ႉသ် 2024 – တၢင်းပွၵ်ႉပူႇတႃႇ (တႃႈရူတ်ႉၾႆး) ၊ၵၢတ်ႇပွၵ်ႉ 5၊ ပွၵ်ႉ 1 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင်၊ မိူၼ်ၼင်ႇတီႈၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ မိူၼ်ၼင်ႇတီႈၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇမိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႉသ်ၼႆႉလႄႈသင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၸွမ်း။ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႃးၸဵမ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢမ်ႇၸွမ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵျီႊၼီႊဝႃႊၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊ လွင်ႈတေလႆႈငိူင်ႉဝႄႈ လွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းတီႈယူႇတၼ်းသဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ၽွင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း။ လွင်ႈၽေးဢိုပ်းယၢၵ်ႇ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ဢၼ် လွၵ်ႇငိုတ်ႈ လွင်ႈယူႇလွတ်ႈ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ပဵၼ်ဢၼ်လွၵ်ႇငိုတ်းလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူဝ်းၼႃႈပႃး ။ ၸွမ်းၼင်ႇ Customary International Law Rules 70 and 71 တႄႉတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ -ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆး လႄႈပၢႆးတိုၵ်း ဢၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်တေၸၢင်ႈပဵၼ်လွင်ႈတုၵ်ႉၶ ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်။ ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈယိပ်း ဢၼ်ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇၽႄလႆႈ ၵူၼ်းသိုၵ်း ၵူၼ်းမိူင်း ၶူဝ်းၶွင်သိုၵ်း ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်း ။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၼႂ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႄႈၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၶေႃႈလႆႈၸႂ် Geneva Convention သေ ယူႇတီႈမူႇၸုမ်း Geneva Call ၶိုၼ်းတႅမ်ႈဝႆႉ ၶိူင်ႈယိပ်း ၵွင်ႈၵၢင်ႇဢၼ်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်တိုၵ်းဢၼ်မၵ်းၶၢၼ်းဝႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈၸႂ်ႉပဵၼ်တီႈပဵၼ်တၢင်း တႄႉပဵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ – ၶိူင်ႈယိပ်း ဢၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၾႆး လုၵ်ႉမႆႈ၊ မၢၵ်ႇၾင်လိၼ် ၸိူဝ်းဢၼ်ၸႂ်ႉၶိူင်ႈၵုမ်းတၢင်းၵႆ ၶိူင်ႈယိပ်း ဢၼ်မီးလေႇသႃႇ ႁႅဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၶိူင်ႈယိပ်းဢၼ်ႁႄႉႁၢမ်ႈဝႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ ၸႂ်ႉၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း တႄႉပဵၼ်မိူၼ်ၼင်ႇ ၶိူင်ႈယိပ်းမီးၵွင်ႉ- ပဵၼ်ၵွင်ႉ မၢၵ်ႇဢၼ်မေႃတႅၵ်ႇၽႄႈ မၢၵ်ႇၾင်လိၼ် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ တူဝ်ယိူဝ်ႇၵေႃႉတိူဝ်ႉသႂ်ႇသေတႅၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းယၢင်းလႅင် တုၵ်းယွၼ်းပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ်ထိုင် ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈမိူင်းမိူင်း ၊ ၸုမ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေ ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်တႃႇတူင်ႇဝူင်းၵူုၼ်း၊ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉဝႆႉဝႃႈ – ဢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈပိုၼ်ႉတီႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းသိုၵ်းသေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းယူႇၼႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၵ်းမၼ်ႈမၢႆဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပဵၼ် ၽူႈၶွင်ႈမၢၵ်ႇၵမ်းသိုဝ်ႈ ၼႆသေ ယႃႇမၵ်းမၼ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်လႃးလႃး။ ယူႇတီႈလုမ်းတြႃး ICC သေ ႁႂ်ႈဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁႂ်ႈလႆႈ။ တုၵ်းယွၼ်းထိုင်ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း လႄႈၸုမ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၶတ်းၸႂ် ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်သႂ်ႇႁႅင်း ဢိုတ်းႁႅတ်ႉပၢႆးမၢၵ်ႈမီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်မၼ်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈသိုဝ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ သေမႃးယိုဝ်းသိုၵ်းၼႂ်းမိူင်း မႃးယိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်းလႆႈ – ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-25T17:38:50

https://shannews.org/archives/56847

ၸုၵ်းတီႈၸဵင်ႇႁၼ် ဢၼ်ဝႃႈ​​ တေၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ်ၽဵင်ႇပဵင်းၼၼ်ႉသေ တိုင်ႈၶိုၼ်ႈၼႃႈယူႇၼႆႁႃႉ?

ႁဵတ်းလၢႆးၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပႅၼ်ပႄႈ​​သေ ​​တေၵႅတ်ႇ​​ၶႄဢဝ်မိူင်းယႆၵူၺ်း ​​ပေႃးဝႃႈၼႆတႄႉ မိူၼ်တင်း ဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈ တႃႇတႆးသူၶိူဝ်းလဵဝ်ၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ။ မိူၼ်တင်း ၵႂႃႇႁူမ်ႈၸွမ်းတပ်ႉမဢလ​​သေ ၵွင်လင်ပႅတ်ႈၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇ ၼႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵွၺ်းဢိူဝ်ႈ။ ထႃႈဝႃႈ သူဢမ်ႇဢၢၼ်းတိုၵ်း ၸုမ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈပႄႇ ၸုမ်းၸၢဝ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉယူႇတင်းသဵင်ႈ ​​တေလႆႈၼပ်ႉသူၶဝ် ပဵၼ်ၽူႈၶဵၼ်ၵူၺ်းလေႃႇၼႆ သႄႊလီႊဢွၼ်ႊလၢႆႊ ​​ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၶိတ်ႈ လၢတ်ႈပၢႆႇ​​တေႃႇ ၸုမ်းသိုၵ်းတႆး ၶဝ်ႈၵုမ်းမိူင်းယႆၼၼ်ႉ တေငိၼ်းၵၼ်ယူႇ။ ၼႂ်းၼၼ် ဢမ်ႇႁၼ်ႁတ်းလၢတ်ႈပႃး လွင်ႈၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ ၶဝ်ႈၵုမ်းတၢင်ႉယၢၼ်း။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶၢဝ်းႁွင် (Myanmar Spring) ၼႆႉ မီးၼမ်ႉၸႂ်တဵမ်တီႈ​​သေတႃႉ ဢမ်ႇမီးၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း၊ ၵႃႈလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇ ဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉ၊ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်း လႆႈပိုင်ႈဢိင်ၼိူဝ် ၸုမ်းဝႃႉ UWSA ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တူၺ်းႁၼ်တီႈၸုမ်းတႆး ဢၼ်ဢမ်ႇ​​ၼႄႁၢင်ႈၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းၼၼ်ႉသေ ႁႃလွင်ႈႁႃတၢင်း ပွင်ႉ​​ၼႄးလွၵ်ႇငိုတ်ႈယူႇ​​ၵေႃႈ တမ်ႈတီႈၸုမ်းဝႃႉတႄႉ ဢမ်ႇႁတ်းတူၵ်ႇႁတ်းတၵ်ႉ။ ​​တေဢၢင်ႈဝႃႈ ၸုမ်းမၢၼ်ႈၼင်ႇၵၼ် ယင်းပိုတ်းတိုၵ်းယူႇ၊ သူၶဝ်ၸုမ်းတႆး ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃးလႃႇၼႆတႄႉၸိုင် မိူၼ်ၶဝ်လိုမ်းပႅတ်ႈ ၵၢၼ်တႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ​​တေႃႇ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈ1958 ၼၼ်ႉၵူၺ်းလႄႈ ​​တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်သဵင်ၶင်းပွင်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸပ်းၵူး​​ယေႃးၵႃႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵူၺ်း။ ၸၢမ်းႁႂ်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶၢဝ်းႁွင် (Myanmar Spring) ၼႆႉ​​ ၼႄလႆႈသဵၼ်ႈတၢင်းပုတ်းၶၢတ်ႇၸႅင်ႈလႅင်းပႄႇ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းၸၢဝ်းလႂ် ဢမ်ႇႁူမ်ႈမိုဝ်းၸွမ်းသႄႈ။ လုၵ်ႉတီႈၸဵင်ႇႁၼ် ၵူၼ်းၵိုၵ်းမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈ​​တေၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ်ၽဵင်ႇပဵင်း ၼၼ်ႉ​​သေ တိုင်ႈၶိုၼ်ႈၼႃႈယူႇၼႆၼၼ်ႉ ​​တေလႆႈယင်ႇၼိူဝ်လႂ်​​သေ ယုမ်ႇယမ်လႃႇၼႆ တိုၵ်ႉပဵၼ်ဝႆႉ​​ၶေႃႈထၢမ် တႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၺႃးၽႃႉသပ်းလင်မႃး ဢမ်ႇယွမ်းသွင်သၢမ်ၵမ်းၼၼ်ႉ ယူႇယဝ်ႉ။ ဢဝ်သ​​ၽေႃးတြႃးဝႃႈၸိုင် ၵၢၼ်ပိုတ်းတိုၵ်း ယိုတ်းသိမ်းဝၢၼ်ႈဝဵင်းၼႆႉ ၽႂ်တိုၵ်း​​ပေႉမၼ်းဢဝ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ၽႂ်တိုၵ်းလႆႈမၼ်းငမ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈ သေတႃႉ​​ၵေႃႈယႃႇ ၸွမ်းၼႃႈတီႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းဢွၼ်တိုၵ်း​​ပေႉၶဝ် သၢင်ႈၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇလႄႈ သၢင်ႈၵၢၼ်ပႅၼ်ပႄႈၸွမ်း ၾၢႆႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ သိုဝ်ႈၽႂ်တၼ်းမၼ်းၵႃႈႁိုဝ်၊ ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်း ၸၢဝ်းဢူၺ်းလီ ၶဝ်ၼင်ႇၵၼ် တွၵ်ႉတႅၵ်ႉႁိမ်ၸိင်းယုင်ႈယၢင်ႈၵၼ်ထၢၼ်ႈႁိုဝ်ၼႆ ​​ပေႃးမီးႁူထွမ်ႇ ​​ပေႃးပိုတ်ႇတႃတူၺ်း ​​တေငိၼ်းႁၼ်ၸွမ်း ၸႅင်ႈလႅင်းယူႇ။ ယႃႇၽူမ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵွၼ်ႇ ​​တေႃႈၼင်ႇၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူင်ႉၼင်ႇ မိူင်းၵုတ်ႈ၊ ၽိတ်ႉၶျၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ TNLA လႄႈ PDFs လႆႈၽိတ်း​​မေႃးလႃႉလင်ၵၼ် မိူၼ်ႁိုဝ်ၼႆ ပဵၼ်မီးလၵ်းထၢၼ်ယုင်ႈယၢင်ႈယူႇ လပ်ႉၵၼ်သိူင်ႇၵၼ် ဢမ်ႇလႆႈလူင်။ တီႈတၢင်းမိူင်းၶျၢင်း ပလႅတ်ႉဝ AA လႄႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶျၢင်းၶဝ် ၶွင်ႈၶမ်ၵမ်ၵိၼ်းၵၼ်ယူႇ မိူၼ်ႁိုဝ်ၼႆ​​ၵေႃႈ ​​တေႁူႉငိၼ်း ၵၼ်ယူႇ။ သ​​ၽေႃးတြႃးလႄႈ ၵၢၼ်ထူပ်း​​တေႃႇၼႆႉ ၵႆႉ​​လႄႇပိူင်ႈႁွႆႈၵၼ်​​ဢေႃႈ၊ ပိုတ်းတိုၵ်းၵူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇယဝ်ႉ။ ​​တေလႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၸပ်းပိုၼ်ႉလဵဝ်ၵၼ် တင်းၵူၼ်းမိူင်းၵွၼ်ႇၼႆ လၢတ်ႈငၢႆႈ​​သေ သမ်ႉႁဵတ်းၸွမ်းယၢပ်ႇဝႆႉလူး၊ သူပ်းတႄႉလၢတ်ႈၵၼ်​​ဢေႃႈ။ “သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတိုၵ်း​​ၵေႃႈ ပွႆႇတိုၵ်းလႃႈ၊ တိုၵ်းလႆႈမႃး ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ​​တေပဵၼ်ၵႂႃႇ မိူင်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ။ သိုၵ်းပလွင်ႈ တိုၵ်း​​ၵေႃႈ ပွႆႇတိုၵ်းလႃႈ၊ တိုၵ်းလႆႈမႃး ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ​​တေပဵၼ်ၵႂႃႇမိူင်းပလွင်ႈ။ ၵၢၼ်မၵ်းတတ်း ၼမ်ႉလိၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵၢၼ်ၼႂ်းသိုၵ်း၊ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၼႂ်းတႅၼ်းၽွင်းဢိူဝ်ႈ” ၼႆ ၸိူဝ်းၸင်ႇငႃလူင်း လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸုပ်ႈလင်ၶဝ် ၵႆႉလၢတ်ႈၵႆႉပူင်ၵၼ်ယူႇ။ “တီႈတပ်ႉ ယိုတ်းဝၢၼ်ႈယိုတ်းဝဵင်းၶဝ်ၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈယိုၼ်ယၼ်ၼိူဝ် ဢႃႇၼႃႇ ႁႅင်းပွင်ၶဝ်ဢိူဝ်ႈ။ ဝၢႆးၼႆႉၸင်ႇ ​​တေၸၢင်ႈၸႂ်ႉႁႂ်ႈၶဝ် ႁပ်ႉႁဵတ်းပုၼ်ႈၽွၼ်းဢိူဝ်ႈ” ၼႆ လၢတ်ႈတႄႉငၢႆႈ​​ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈၸုမ်းၸၢဝ်း ဢၼ်ႁပ်ႉယိုၼ်တူဝ်ဝႃႈ ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇပႃႈႁႅၼ်းတမ်းမီးဝႆႉ လၵ်းၼမ်း တႃႇ​​ၵေႃႇသၢင်ႈ လိူင်ႈတပ်ႉတေႃႇတပ်ႉ သိုဝ်ႇသၢၼ်ၵၼ်လႂ်၊ လွင်ႈၸႅၵ်ႇၸႂ်ႉဢႃႇၼႃႇလႂ်၊ လိူင်ႈသိုဝ်ႇသၢၼ်ၾၢႆႇတပ်ႉၾၢႆႇမိူင်း ၵူႈၶၵ်ႉထၢၼ်ႈၼၼ်ႉလႂ်၊ လိူင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပဵၼ်တပ်ႉမႅၵ်ႇၵွင်ႈ ဢၼ်တုင်းႁပ်ႉလိူင်ႈၽွင်းငမ်းၾၢႆႇမိူင်းၼၼ်ႉလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉႁိုဝ်။ တၢမ်တူဝ် NUG ၼၼ်ႉ ယင်းပႆႇပႃႈၵုမ်းၵွၼ်းလႆႈ ၼိူဝ် PDF ၶဝ် ႁပ်ႉယူႇတႂ်ႈၸွင်ႈပဝ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ လူင်ႇလဵဝ် ၵၼ်ၸိုင် ၼႂ်းၼႃႈမိူင်း ဢၼ်ဢဝ်ၵွင်ႈၵၢင်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်း​​သေလႆႈမႃးၼၼ်ႉ ၵွင်ႈၵၢင်ႇ​​ တေဢမ်ႇၶဝ်ႈၵႅဝ်ပႃးၸွမ်း ၼႂ်း ၵၢၼ်မိူင်းၼႆ ၽႂ်​​တေႁပ်ႉပၢၵ်ႇလႆႈ ပဵၼ်ဝႆႉ​​ၶေႃႈထၢမ်လူင်ယဝ်ႉ။ ၵုမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၶုၼ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၾႃႈပွႆႇ ၸိုၼ်ႇၸုၼ်ႉၸိုင် မိူၼ်ၸူဝ်းၵၼ် တူၵ်းလုၵ်းလဝ် လိုၵ်ႉလိူဝ်ၵဝ်ႇၵူၺ်းသႄႈ။ ၸင်ႇၼၼ် တီႊမူဝ်ႊၶ​​ရေႊၸီႊၼႆႉ ၵူၼ်းၽႂ်ၼမ်မၼ်း​​ပေႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ တီႊမူဝ်ႊၶ​​ရေႊၸီႊၼႆႉ ၽႂ်တိုၵ်း​​ပေႉ မၼ်းဢဝ်ၵူၺ်းလၢႆ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ တီႊမူဝ်ႊၶ​​ရေႊၸီႊၼႆႉ ​​တေလႆႈပဵၼ်လၢႆးၸႅၵ်ႇၸႂ်ႉ ဢႃႇၼႃႇ ႁႂ်ႈတဵင်ႈထမ်းဢိူဝ်ႈၼႆ တၢမ်တူဝ် ၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ယုမ်ႇယမ်ႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်း​​တႄႉတႄႉၸင်ႇ ​​တေဝႄႈယၢင်ႇလႆႈ လိူင်ႈၽၼ်းတႅင်းၶႃႈတၢႆၵၼ် ၶၢဝ်းယၢဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ ယွၼ်းပၢႆး​​ၼႄ ပၢႆးႁၼ်မွၵ်ႈၼႆႉသေ ​​တေယင်ႉလိုဝ်ႈၵွၼ်ႇ​​။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-08-25T13:28:32

https://shannews.org/archives/56845

ၵူၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈၼၢင်းယိင်းၵမ်ႈၼမ်

ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း 1027 ၸုပ်ႈၵမ်း 2 ၼႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄး ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ သီႇပေႃႉ ၊ မိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႄႈၸုမ်းသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း၊ ၸုမ်းသိုၵ်း TNLA- MNDAA ၶဝ်ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ်၊ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇၵၼ် ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမႃးယိုဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ၊ ဢဝ်ၻရူၼ်ႊမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၵၼ်လႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမီးၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ်။ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်လႆႈလူႉတၢႆၸွမ်း မီးၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ထူပ်းၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၼႂ်းၼၼ်ႉတီႈလႃႈသဵဝ်ႈဝဵင်းလဵဝ်ၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း မီး 380 ပၢႆ၊ တီႈၵျွၵ်ႉမႄးၵေႃႈ မွၵ်ႈ 300 ၵေႃႉ တီႈသီႇပေႃႉၼွင်ၶဵဝ်မီး 200 ပၢႆ -ၼႆ ၸုမ်းပရႁိတ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်တၢႆယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵမ်ႈၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 16/08/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်း ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသင်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵူးၵွတ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၸဝ်ႈသၢင်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းတူၼ် ၼိုင်ႈ ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/07/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉပူႇတႃႇ တႃႈရူတ်ႉၾႆးဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 3 ၵေႃႉ။ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း မီး 10 ပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 1/7/2024 သမ်ႉ မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းလင်ၼိုင်ႈတီႈပွၵ်ႉ 1 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း 6 ၵေႃႉ တၢႆထင်တီႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 10 ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉသိုၵ်း TNLA+PDF ႁူမ်ႈၵၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပိုတ်းယိုဝ်းလႆႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်တင်းမူတ်း။ ဝၼ်းတီႈ 24 ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ယိုတ်းလႆႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ။ ဝၼ်ႊတီႈ 27-28 ထိုင် 30 သိုၵ်း MNDAA ထႅမ်ႁႅင်းၶဝ်ႈယိုဝ်းၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်းလႆႈတပ်ႉတိူင်းသိုၵ်း ယမၶ ။ ၵူၺ်းၵႃႈတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇယူႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မိူဝ်းလဵပ်ႈပၼ်ႇသေ ယိုဝ်းသႂ်ႇယူႇတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဢမ်ႇႁတ်းပွၵ်ႈယူႇသဝ်းတီႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း။ ၸုမ်းၶူၼ့်ၶႂႃ့ မႁႃႇပိဝ်ႇႁႃႇ လႄႈ မူႇဝႃႇတမိူင်းမၢၼ်ႈ ISP Myanmar ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16 ဢေႃႊၵတ်ႉသ်ၼႆႉဝႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီမႃးၼႆ့ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈႁႅမ် ၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၸုမ်း 10 ၵေႃ့ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် မီး 57 ၵမ်း ၊ ႁူဝ်ၵူၼ်း 1224 ၵေႃႉဝႃႈၼႆ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၶိုၼ်းၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ် ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆ့ၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပျီႇတူ့သိတ့် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈတၢႆ ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၸုမ်းၼႆ့ မီး 359 ၵေႃ့ ၊ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထၢင်ႇထိူမ်သေ တီ့ၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းယဝ့်ၶႃႈတၢႆ၊ ၸႂ့်ၶိူင်ႈမိၼ် လႄႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် ယိုဝ်းသႂ်ႇသေ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈလူ့တၢႆ ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၸုမ်း ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ၊ မၼ်းတလေး၊ ၸႄႈၵႅင်းလႄႈ မၵူၺ်း။ ပဵၼ်သႅၼ်းပၢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸၢႆး-ယိင်း လႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပႃႈတႂ်ႈ 18 ၶူပ်ႇသႅၼ်းပၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈ ၵေႃႈပႃး။ ပဵၼ်လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ့်ပႅၼ်ပိူင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႄႈ လွင်ႈတူၺ်းထိုင်ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် ဢၼ်ၵူႈမိူင်းမိူင်း မၵ်းမၢႆဝႆ့ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း လိၵ်ႈ ၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ Geneva Convention။ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၶူဝ်းၶွင် ၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်းသေ ပိုတ်းယိုဝ်း။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်းတူၺ်းထိုင်ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း AAPP ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆ့ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 16 /08/2024 တႄႉဝႃႈ- ဝၢႆးလင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ၵူၼ်းမိူင်းၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈတၢႆ 5500 ပၢႆယဝ့် ဝႃႈၼႆ။ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လၢႆးႁဵတ်းသၢင်ႈဢၼ်ၼပ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈ ၶဝ်ပႃးၼႂ်း ပၢင်တိုၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈသေ ဢၼ်မီးၽေးတေႃႇသၢႆၸႂ်ၼၼ်ႉပဵၼ်- ပဵၼ်ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ မီးလွင်ႈၼွင်ႇၵၢႆႇ ၶဝ်ႈပႃးၸွႆႈထႅမ်ၽႅၼ်ၵၢၼ် သူင်ႇၶၢဝ်ႇပၼ် ၼႃႈၵၢၼ် ၸုမ်းယိပ်း ၵွင်ႈၵၢင်ႇ၊ ၸုမ်းသိုၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းသိုၵ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႈတီႈတပ်ႉသိုၵ်းသေတိုၵ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် တိုၵ်ႉလုၵ်ႉတီႈႁိူၼ်းသေတေၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈ ။ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ၵျီႊတီႊဝႃႊ ၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊ မတ်ႉတႃ 14 ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၽိူမ်ႉထႅမ် 2 ၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – သိုၵ်းၼႆႉ ႁၢမ်ႈယႃႉၶူဝ်းၶွင်လမ်ႇလွင်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ဢမ်ႇမီးဢမ်ႇပဵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ လိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ဢၼ်ၽုၵ်ႈသွမ်ႈဝႆႉမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ၊ သူၼ်-ၶွၵ်ႈလဵင်ႉသတ်း ၊ ႁူဝ်ၼမ်ႉ ၵိၼ် ၼမ်ႉၸႂ်ႉ၊ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉလႃးလႃး။ ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ သိုၵ်း တိုၼ်းတေဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈယူႇ ၶဝ်ႈလိုဝ်ႈ ၶဝ်ႈဢဝ်ပဵၼ်ထၢၼ် တပ်ႉသိုၵ်း လႃးလႃး။ တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈတပ်ႉတႃႇၵႅတ်ႇၶႄတူဝ် ၊ ဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ႁဵတ်းလုမ်း၊ တီႈၵုမ်းၶင်ၽူႈမီးတၢင်းၽိတ်း၊ တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ႁဵတ်းပိုၼ်ႉတီႈပၢင်သွၼ် ၵၢၼ်သိုၵ်း လႃးလႃး၊တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ႁဵတ်းပိုၼ်ႉတီႈၵဵပ်းဝႆႉသိုၵ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်သိုၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈယိုဝ်းလႃးလႃး ႁိုဝ် တေဢမ်ႇလႆႈတိူဝ်ႉလႃးလႃးၼႆႉပဵၼ် – ႁူင်းယႃ ႁွင်ႈယႃ၊ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ဢွင်ႈတီႈၵိူဝ်းယမ်၊ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉဝၢၼ်ႈသူၼ်၊ ႁႆႈၼႃးမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ၊ ႁူင်းၵၢၼ်ႁူင်းၸၢၵ်ႈဢၼ်ၸၢင်ႈတႅၵ်ႇပဵၼ်ၵွင်ႉငူၼ်ႉမီးၽေးတေႃႇၵူၼ်းမိူင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-24T17:38:15

https://shannews.org/archives/56841

ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ်ထႅင်ႈ သုမ်းၵႂႃႇၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ

ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 3 ၵေႃႉ ဢဝ်ၵွင်ႈငႃ ၸဝ်ႈၶွင်ၵႃးသေ ၸူၼ်ဢဝ်ၵႃးၵႂႃႇ လမ်းၼိုင်ႈ တီႈၵၢင်ဝဵင်းမူႇၸေႊ။ ဝၼ်းတီႈ 23/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 8:21 မူင်း ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 3 ၵေႃႉ ယိုဝ်းၵွင်ႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈသေ ဢဝ်ၵွင်ႈငႃ ၸဝ်ႈၶွင်ရူတ်ႉၵႃး တီႈၼႃႈႁၢၼ်ႉ T Nail House တီႈပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ ႁိမ်းၵွင်းမူးၶမ်း ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၸူၼ်ဢဝ်ၵႂႃႇ ၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းႁၢႆႉၼၼ်ႉ မႃးၸွမ်းၵၼ် 3 ၵေႃႉ ယိပ်းၵွင်ႈ သေ ယိုဝ်းၶိုၼ်ႈၾႃႉ လွၵ်ႇငိုတ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၵွင်ႈငႃ ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉ T Nail House ၽွင်း တိုၵ်ႉၵဵပ်းသႅင်ႇယူႇ ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းႁၢႆႉၼၼ်ႉ ၸူၼ်ႁိမ်ဢဝ်ၵႃးၵႂႃႇ ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉတီႈၼႃႈသႅင်ႇၼၼ်ႉ။ သႅင်ႇ T Nail House ၼႆႉ ပဵၼ်သႅင်ႇႁၢင်ႈၶိူင်ႈ ၵၢပ်ႇၼဵပ်ႉမိုဝ်း/ ၼဵပ်ႉတိၼ် ၼၢင်းယိင်း”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလႂ် ၼမ်ႉမိုဝ်းၽႂ်ႁဵတ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇႁူႉ။ မိူဝ်ႈၽွင်းမႃးၸူၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး 3 ၵေႃႉ ၶီႇၵႃးမႃးလမ်းၼိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယိပ်းပႃးၵွင်ႈ။ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီး။ “ဢွင်ႈတီႈ ပိူင်ပဵၼ်ၼၼ်ႉ ၸမ်ၵၼ်တင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပႂ်ႉဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ ၼိူဝ်ၵွင်းႁိမ်း ၼၼ်ႉ ပေႃးမုင်ႈႁၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉဢေႃႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉသင်ၸွမ်းတႄႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်သႄႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ် ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 3-4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ပူၼ်ႉမႃးမွၵ်ႈဝူင်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 7 မူင်းၶိုင်ႈ ၵူၼ်းၶၢႆၼိူဝ်ႉမူတူမ်ႈ ၺႃးၸူၼ် တီႈႁိမ်းလုမ်းၾၢႆႇပႃႇမႆႉ ပွၵ်ႈၼိူဝ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸူၼ်ႁိမ်ငိုၼ်းၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 4 မူင်းၶိုင်ႈ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု 50 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 4 ၵေႃႉ လမ်း ၽၼ်းၸူၼ်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ မၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇ တီႈႁေႃၼႃႇလီႇ ၵၢင်ဝဵင်းမူႇၸေႊ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းမိုဝ်းၸွမ်းၶႃ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-08-24T16:29:01

https://shannews.org/archives/56837

ၶိူင်ႈမိၼ်လမ်းၼိုင်ႈ ယၢတ်ႇတူၵ်း ႁိမ်းၵုင်းထဵပ်ႈ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 9 ၵေႃႉ ပႃးၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ

ဝၼ်းတီႈ 22/08/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ၶိူင်ႈမိၼ်ဢွၼ်ႇလမ်းၼိုင်ႈ လုၵ်ႉတီႈတႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵုင်ႈထဵပ်ႈ မိူင်းထႆးသေ မိၼ် ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇပႆႇႁိုင်ၼၼ်ႉ ယၢတ်ႇတူၵ်းမႃးၶိုၼ်း၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပႃးၵႂႃႇၼႂ်းၶိူင်ႈမိၼ် လူႉတၢႆ ထင်တီႈတင်း 9 ၵေႃႉ ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ 5 ၵေႃႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၼၼ်ႉ ယၢတ်ႇတူၵ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၶျႃႊၶျိူင်သဝ် ယၢၼ်ၵႆတင်း ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်ၵုင်းထဵပ်ႈ 25 လၵ်း။ သိုဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ မိူဝ်းၸုမ်းၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်ၶဝ် ႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈၶိူင်ႈမိၼ်တူၵ်း ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၶပ်းၶိူင်ႈမိၼ် 2 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶီႇၵႂႃႇၸွမ်း ၶိူင်ႈမိၼ် 7 ၵေႃႉ လူႉတၢႆၵႂႃႇ တင်းမူတ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ – ယွၼ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ယၢတ်ႇတူၵ်း လူႉၵွႆၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆ ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပႆႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈၸိုဝ်ႈသဵင် ဢၼ်တႅတ်ႈတေႃး ၊ ၵူၺ်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ မိူင်းႁွင်ႇၵွင်ႇမႃး 5 ၵေႃႉ ၊ ၵူၼ်းၸွမ်းၶိူင်ႈမိၼ် ၼၢင်းယိင်း 2 ၵေႃႉလႄႈ ၽူႈၶပ်းၶိူင်ႈမိၼ် ၵူၼ်းၸၢႆး 2 ၵေႃႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် သုဝၼ်ၼၽုမ်းသေ ဢၢၼ်းမိၼ်ၵႂႃႇတီႈၸႄႈတွၼ်ႈတရၢတ်ႇ ဢၼ် ယၢၼ်ၵႆမွၵ်ႈ 171 လၵ်း။ ၶိူင်ႈမိၼ်ယၢတ်ႇတူၵ်းၵႂႃႇ ယွၼ်ႉသင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ၾၢႆႇၽူႈမီးပုၼ်ႈ ၽွၼ်းၶဝ် ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ MekongNews ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-08-24T16:16:26

https://shannews.org/archives/56834

ထူပ်းႁၼ် သႅင်လုၵ်ႈယႂ်ႇသုတ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းပၢၵ်ႇပီ တီႈမိူင်းပွသ်ႊဝႃႊၼႃႊ (Botswana)

ၶွမ်ႊပၼီႊ ၶုတ်းႁႄႈ Lucara Diamond ၵေႃႊပူဝ်ႊရေႊသျိၼ်ႊ မိူင်းၶၼေႊတိူဝ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ် ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉဝႃႈ ၶုတ်းႁၼ်သႅင် ဢၼ်လုၵ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈထီႉသွင် ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ၊ ဢၼ်လုၵ်ႈယႂ်ႇသုတ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းပၢၵ်ႇပီ တီႈမေႃႇၶုတ်းႁႄႈ ၵႃႊရူဝ်ႊဝီႊ ၊ မိူင်းပွသ်ႊဝႃႊၼႃႊ (Botswana) ဝႃႈၼႆ။ William Lamb ၽူႈမီးၸၼ်ႉသုင် တီႈၶွမ်ႊပၼီႊသႅင် လၢတ်ႈဝႃႈ – သႅင်လုၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်သႅင် ဢၼ်ယႂ်ႇတႄႉတႄႉ ၼမ်ႉၼၵ်းမီးၸမ် 2,500 ၵႃႊရႅတ်ႊ (Carat) ၊ လႆႈၸႂ်ႉ X-ray သေ ၶုတ်းဢဝ်မႃး – ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးလင် ႁိုင်မႃး 100 ပီပၢႆ ၸင်ႇၶိုၼ်းၶုတ်းႁၼ် သႅင်လုၵ်ႈယႂ်ႇၸိူင်ႉၼႆ ။ မိူဝ်ႈပီ 1905 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈ ၶုတ်းလႆႈသႅင် Cullinan ၼမ်ႉၼၵ်းမီး 3,106 ၵႃႊရႅတ်ႊ (Carat) တီႈဢႅပ်ႊၾရိၵ ပွတ်းၸၢၼ်း ။ ဝၢႆးလင်ပီ 1800 ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶုတ်း ႁၼ်သႅင် ဢၼ်မီးသီလမ် တီႈမိူင်းပရႃႊၸီႊ။ ယွၼ်ႉထူပ်းႁၼ်ၼိူဝ်ၼင်လိၼ်လႄႈ မၢင်ၸိူဝ်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပဵၼ်ပွတ်းတွၼ်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉမႃးတီႈ လၢဝ်ယွတ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ မေႃႇၶုတ်းႁႄႈ ၵႃႊရူဝ်ႊဝီႊ ဢၼ်ထူပ်းႁၼ် သႅင်လုၵ်ႈယႂ်ႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၵေႃႈ ယၢမ်ႈၶုတ်းလႆႈသႅင် 4 လုၵ်ႈ ဢၼ်ၼမ်ႉၼၵ်းမီး မွၵ်ႈ 1,000 ၵႃႊရႅတ်ႊ – ၼႆယဝ်ႉ။ သႅင်ဢၼ်ဢွၵ်ႇပဵၼ်မႃးၸွမ်း သၽႃႇဝၼႆႉ တီႈဢေႇသုတ်း မီးဢႃယုမွၵ်ႈ ၼိုင်ႈႁဵင်လၢၼ်ႉပီပၢႆ ၊ မၢင်ဢၼ် လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 3,000 လၢၼ်ႉပီပၢႆ ၸင်ႇတေပဵၼ်မႃးၵွၼ်ႈသႅင် – ၼႆ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇပၢႆးသၢႆႈၶဝ် လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-08-24T16:02:42

https://shannews.org/archives/56831

သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းတၢႆ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 2 ၵေႃႉ ၼႂ်းမိူင်းမွၼ်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၶဝ်ႈယိုဝ်း ႁိူၼ်းၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျႅၵ်ႉထူဝ်ႇ မိူင်းမွၼ်း ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ KRF လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 21/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ KRF ၵႂႃႇလႄႇ တီႈႁိူၼ်းၽူႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈလႅတ်ႉပျႃႉ ၸႄႈဝဵင်းၵျႅၵ်ႉထူဝ်ႇ ၸႄႈမိူင်းမွၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႆႈၶၢဝ်ႇသေ ဢဝ်ဢဵၼ် ႁႅင်း 30 ပၢႆ မႃးဝႅတ်ႉ သွင် ၾၢႆႇလႆႈယိုဝ်းတိုၵ်းၵၼ်။ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 2 ၵေႃႉ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၵွင်ႈၵၢင်ႇသင်ၼၼ်ႉ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ တီႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈ ၼႆ။ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူဝ်ႇဝိၼ်းထုတ်ႉဢူး ၽူႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ CJ ႁွင်ႈၵၢၼ်သိုဝ်ႇ DVB လႄႈ ၵူဝ်ႇထႅတ်ႉမျႅတ်ႉတူႇ ၸဝ်ႈႁိူၼ်း ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူဝ်ႇဝိၼ်းထုတ်ႉဢူးၼႆႉ မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ယၢမ်ႈၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်းသေ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတီႉ ၺွပ်း၊ မၼ်းၸၢႆးငိူင်ႉပၢႆႈ ၵႂႃႇယူႇဝႆႉတီႈႁိူၼ်း ၵူဝ်ႇထႅတ်ႉမျႅတ်ႉတူႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျႅၵ်ႉထူဝ်ႇ။ မိူၼ်ၼႆ ၵူဝ်ႇထႅတ်ႉမျႅတ်ႉတူႇၵေႃႈ ယၢမ်ႈၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 1 ပီ တိုၵ်ႉလွတ်ႈဢွၵ်ႇ မႃးၶိုၼ်းပႆႇႁိုင်သေ သိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-08-23T17:37:29

https://shannews.org/archives/56821

ၵူၼ်းၵိၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ် ၽဝ်ႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းသူႈ

ၵူၼ်းၵိၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယူႇပွၵ်ႉ 2 ဝဵင်းမိူင်းသူႈ ၽဝ်ၶိုၼ်းႁိူၼ်းမၼ်း ၾႆးမႆႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉ တူၵ်းၸႂ်။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 22 /08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်း ၵူၼ်းမဝ်းယႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၽဝ်ၶိုၼ်းႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၊ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီးသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ် လွင်ႈယႃႈမဝ်း ၵမ် လိူင်ႇၼမ်ဢမ်ႇမီး ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ႁၢမ်ႈ ႁႄႉၽဵဝ်ႈသိမ်း။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းဝဵင်းမိူင်းသူႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၼ်းၵိၼ်ၸေးသေ ၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းမၼ်းၶိုၼ်း ဢေႃႈ။ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးၶႃႈ။ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၶဝ်လၢႆ လၢႆၵူၺ်းဢေႃႈ။ တၢင်ႇႁိူၼ်းတႄႉ ၾႆးဢမ်ႇလၢမ်းထႅင်ႈ ၶႃႈ။ ၾူၼ်ၵေႃႈတူၵ်း တင်းဝၼ်းတင်း ၶိုၼ်းၶႃႈဢေႃႈ ႁိူၼ်းၶဝ်တႄႉၵေႃႈ မႆႈပႅတ်ႈသဵင်ႈၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၾႆးမႆႈၼႆႉသေ ႁိူၼ်းယေးသွင်ၸၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆး မီးလွင်ႈလူႉသုမ်း တူၵ်းမႅၼ်ႈငိုၼ်း 12 သႅၼ်ပၢႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၽူႈၸၢႆး ၵေႃႉဢၼ်ၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းမၼ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ပၢႆႈဝႆႉ။ ၸဝ်ႈၼႃႈ တီႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တိုၵ်ႉႁႃတူဝ်မၼ်း ၸၢႆးဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ ၊ ပၢင်တေႃႇလွင်း လိူင်ႇၼမ်။ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ်။ သိုဝ်ႉၶၢႆၵၼ်ငၢႆႈ။ ဢမ်ႇမီးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၸုမ်းလႂ်မႃး ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပၼ်။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-23T17:50:59

https://shannews.org/archives/56820

တေႁဵတ်းႁိုဝ် လုမ်းလႃးတူၺ်းထိုင် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၽွင်းယၢမ်းၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ လႄႈ ၽွင်းယၢမ်း ငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇ

လွင်ႈဢၼ်ပၼ်ႁႃ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉယူႇၼႆ့ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပဵၼ် မႃးလွင်ႈဢၼ်လွတ်ႇငိူတ်ႈတေႃႇ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇႁုၼ်ႈမုၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ့်တီႈ ၵမ်ႈ ၼမ် ဢၼ်မီးယူႇတီႈၼႂ်း လုမ်ႈၾႃႉၼႆ့ ။ ယွၼ့်ပၼ်ႁႃ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၸိူဝ်းၼႆ့သေ လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ လႆႈပၢႆႈၽၢတ်ႇယၢၼ် ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင့် ၊ ဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသေႈ ၊ ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး လူ့ၵွႆ ။ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တုမ့်တိူဝ့်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းလိူဝ်ပိူၼ်ႈသမ့် ပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈသုမ်း ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ၶဝ်ႁၵ့်လႄႈ ၶီငဝ်မွင်ၸႂ်သေ ၵူဝ်ႁေဝႆ့ယူႇၼၼ့်ယဝ့် ။ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်လုၵ်ႉဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆးပွၵ်ႈမႃးတၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လွင်ႈလႆႈၶၢႆ့ပၢႆႈၸူး ဢွင်ႈတီႈဢၼ်လွတ်ႈၽေး လႄႈ သဵင်ပၼ်ၾၢင့်(ဉသြဆွဲသံ) ၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇသုၵ်ႉယုင်ႈၸႂ် ၊ ၵူဝ်ႁႄ ၸပ်းပၢႆးၸႂ်၊ ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းသုၵ့်ၸႂ်ယႂ်ႇ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ် ၶဝ်တႄ့ တႄ့ ။ မိူၼ်ၼင်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်း ဢၼ်တိုၵ်ႉလဵၵ့်ႁႅင်းတႄ့ ယွၼ့်သင်လႄႈ ၶဝ်လႆႈ ၶၢႆႉပၢႆႈ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း တီႈလွတ်ႈၽေးၼႆ ၶဝ်ယင်း လႅပ်ႈတေပႆႇပွင်ႇၸႂ် ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တွၼ်ႈ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်ၵေႃႉယႂ်ႇ ၼၼ့်တႄ့ မိူဝ်ႈ ၽွင်းယူႇၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၶိုၵ့်ၶၢၵ့်ၼၼ့် ၶဝ်တေ မေႃတုမ့်တွပ်ႇၶိုၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ လႅၼ်ႈပၢႆႈ ၊ ဢမ်ႇၼၼ် မေႃႁႃတီႈလွတ်ႈၽေးသေ ယူႇယဵၼ်ယဵၼ်ဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈ (Fight, Flight or Freeze) ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ မိူဝ်ႈၽွင်းႁူပ့်ၺႃးငဝ်းလၢႆးၸိူင့်ၼႆ ၵေႃႉပဵၼ် ပေႃႈမႄႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၽူႈၵုမ်း တေလႆႈဝႆ့ၸႂ် ၼိမ်ၼိမ် ၊ ၸႂ်ယဵၼ်ယဵၼ်သေ ဝူၼ့်ပၼ်ၾၢႆႇလွင်ႈလီ ၸွမ်းၼင်ႇ ပွင်ပဵၼ် လႆႈ ။ ၶေႃႈလမ်ႇလွင်ႈ ဢၼ်ပေႃႈမႄႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၽူႈၵုမ်း ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း မိူဝ်ႈၽွင်းၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းသူၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆ့ ၶဝ်တေတူၺ်းၸွမ်းလွင်ႈတူင့်ၼိုင် ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်သေ တေၸၢင်ႈ ႁူႉၸွမ်းလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်သင်ယူႇ – ၼႆယဝ့် ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ဢမ်ႇလူဝ်ႇယူႇ ႁႂ်ႈ ၵႅၼ်ႇၶႅင် ၼေ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယူႇ ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း ၵေႃႈလႆႈယဝ့် ။ ၸွမ်းၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈၼၼ့် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်း ႁႂ်ႈလီတဵမ်ထူၼ်ႈယဝ့်လႄႈ လူဝ်ႇလႆႈတူၺ်းထိုင်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႄႈ ဝူၼ့် ႁၼ်ၾၢႆႇလွင်ႈလီ ၼေပၼ်ၶဝ်လွင်ႈၵၢင်ၸႂ်ဢၼ်လီ ၸိူဝ်းၼၼ့်ၵေႃႈ လႆႈယဝ့်။ သင်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မီးၵၢင်ၸႂ် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵွတ်ႇ ႁွပ်ႇဢုမ်ႈဝႆ့ၼႆၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီ ႁဵတ်းပၼ် ၸွမ်းၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၶဝ်ၶႂ်ႈပဵၼ်ယူႇ ။ ဢွၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁွင့်ၽဵင့်ၵႂၢမ်း ဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယၢမ်ႈငိၼ်းမိုတ်ႈႁူ လႄႈ ပွင်ႇၸႂ်ငၢႆႈ ။ ယွၼ့်ဝႃႈလွင်ႈႁွင့်ၽဵင်း ၵႂၢမ်းၼႆ့ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸႂ်ၶဝ်ဝူၼ့်ဝႃႈ မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼႆယဝ့်။ ငိူင့်ဝႄႈ လွင်ႈဢၼ်ၽိတ်းမေႃး ၵႂၢမ်းၼမ်ၵၼ်တင်း ၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းၼင်ႇၵၼ် လႄႈ ၵူၼ်းမိုတ်ႈ ၵိုဝ်းႁူႉၸၵ်းၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ပၼ်တိုဝ့်တၢင်း ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁဵတ်းသၢင်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၼေ လွင်ႈၼႂ်းဢူၵ်းၼႂ်းၸႂ်ၶဝ် ၊ ဢမ်ႇဝႃႈတေပဵၼ် လွၵ်ႈလၢႆးၸိူင့်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ့် ႁႂ်ႈယွမ်းႁပ့်ပၼ်ၶဝ်လႆႈ ။ သင်ဝႃႈ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈမႄႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၽူႈၵုမ်းထိင်းၼၼ့် လႆႈတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈတၢင်ႇ ၵေႃႉ ၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ယိုင်ႈၶႅၼ်းတေတိူဝ်း ၵႅတ်ႇၶႄႁေ့ၵင်ႈပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈၼမ် ယဝ့်။ သင်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမီးၵၢင်ၸႂ် ၶႂ်ႈတွပ်ႇတႅၼ်းၶိုၼ်း ၊ ဢမ်ႇၼၼ် ဢွၵ်ႇၸႂ်လမ်တေႃးသ ၼႆ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ သူၼ်းၾႆးပၼ်ႁႅင်းၸွမ်း ။ ယွၼ့်ဝႃႈလွင်ႈၸိူဝ်းၼႆ့ ယိုင်ႈၶႅၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလိူတ်ႇမႆႈၸႂ်ၸွမ်းထႅင်ႈၵူၺ်း။ သင်ဝႃႈပဵၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပၢၼ်သိၵ့်ႁိၵ့် ၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈၵပ်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈတေႃႇ ၶဝ်မိူၼ် ၵူၼ်းလူင် (မိူၼ်ၼင်ႇ လၢတ်ႈၼေပၼ်လွင်ႈပိူင်ပဵၼ်ဢၼ်တေ့ ၊ ၸိူဝ်းပဵၼ် ပေႃႈမႄႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈ ၶိုၼ်းလၢတ်ႈၼေၶဝ်/ဢုပ်ႇလၢတ်ႈၼေၶဝ် လွင်ႈတၢင်း ႁၼ်ထိုင် ၊ ပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ) သင်ဝႃႈ ၶဝ်ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်မႃးၵေႃႈ ႁႂ်ႈယိုၼ်းမိုဝ်း ၸွႆႈ ထႅမ်ပၼ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ၶတ်းၸႂ်ၽိူမ့်ထႅမ်ပၼ် လွင်ႈတၢင်းလူဝ်ႇငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ့် တွၼ်ႈတႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈၼမ့် တၢင်းၵိၼ်၊ ၽႃႈၽႅၼ်ႇ သိူဝ်ႈၶူဝ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့။ ၶတ်းၸႂ် ႁဵတ်းသၢင်ႈတူၺ်း လွင်ႈတူင့်ၼိုင်ဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေၸၢင်ႈႁဵတ်း လႆႈ ၵူႈ ဝၼ်း ။ ပေႃးႁဵတ်းၼႆၸိုင် တေၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၸႂ်ႁဝ်းၼိမ်သေ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဝူၼ့်ဝႃႈ လွင်ႈမၢင်လွင်ႈၼႆ့ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵုမ်းထိင်းလႆႈယူႇၼႆ ၸိူဝ်းၼႆ့။ တၢင်းၼွၵ်ႈ ၵေႃႈလီ ၼႂ်းဢွမ်လူမ်း ရေႊတီႊယူဝ်ႊ ၊ ငဝ်းတူင့် ထီႊဝီႊ ၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈယဝ့် ယႃႇပေပၼ်ႁႂ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈထွမ်ႇငိၼ်း လႆႈတူၺ်းမႅၼ်ႈ လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆ့ ဢၼ်ဢမ်ႇ ထုၵ်ႇလႆႈႁၼ် လီတူၺ်း ။ ငိူင့်ဝႄႈ လွင်ႈဢၼ်ပၼ်ႁႂ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပၵ်းၸႂ်သႂ်ႇတီႈ လွင်ႈတၢင်းသေဢၼ်ဢၼ် ။ မိူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇ မေႃးယူႇၼၼ့် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမၢင်ၵေႃႉ တေယူႇယဵၼ်ယဵၼ်သေတႃ့ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမၢင်ႇၵေႃႉသမ့် တေၸၢင်ႈမေႃဢွၵ်ႇၸႂ်လမ် တေႃးသ ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ တွင်ႈထၢမ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၸွမ်းၶဝ်သေ ယွမ်းႁပ့်ပၼ်လွင်ႈ ဢၼ်ၶဝ် ပဵၼ်ဝႆ့ယူႇၼၼ့်။ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႄ့ ယႃႇပေလိုမ်းလၢတ်ႈၼေ/ၸီ့ၼေပၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း တွၼ်ႈတႃႇလွင်ႈ လွတ်ႈၽေး ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းႁဝ်း ယူႇသဝ်းၼၼ့် သင်ဝႃႈ ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼႆၸိုင် လူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းၼေ ပၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁႂ်ႈၶဝ်ႁူႉဝႃႈ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႅတ်ႇၶႄတူဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၼွၼ်းဢူပ်ႇမူပ်ႇဝႆ့ ၊ ဢဝ်မိုဝ်းဢူမ်းႁူ /ပိၵ့်ႁူသေ ဢႃႈသူပ်းဝႆ့ ဢိတ်းဢိတ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ဝၢႆးလင်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ယဝ့်ၵႂႃႇၼၼ့် တေလႆႈလၢတ်ႈပၼ်ၾၢင့် ယႃႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵႂႃႇယိပ်းတိူဝ့်တူၺ်း ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်မေႃတႅၵ်ႇ ၊ ၶူဝ်းၶူဝ်ဢၼ်ဢမ်ႇႁူႉၸၵ်း လႄႈ ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်လူ့ၵွႆဝႆ့ၸိူဝ်းၼၼ့် ။ ႁႂ်ႈဢွၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၽိုၵ်းဝႆ့ မိူၼ်ၼင်ႇ – ပေႃးၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇ မၢၵ်ႇ တေလႆႈႁဵတ်းသင် ၊ ပေႃးၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇယဝ့်ၵႂႃႇယဝ့် တေလႆႈႁဵတ်းသင် ၊ သင်မီးဝႆ့ တီႈပႅပ့်သေတီႈတီႈၸိုင် တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်လႅၼ်ႈၵႂႃႇၸူး တီႈပႅပ့်ၼၼ့် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ လွင်ႈဢၼ် ဢွၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၽိုၵ်းႁဵတ်းဝႆ့ ၸိူင့်ၼႆၼႆ့ တေၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈၶမ်ၸႂ်ၶဝ် ယွမ်းလူင်းသေ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မေႃဝူၼ့်ဝႃႈ မၢင်လွင်ႈၼႆ့ၶဝ်ၵုမ်းထိင်းလႆႈယူႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ သင်ဝႃႈ တေပၢႆႈၵႂႃႇၼႂ်း လုၵ်းပဵမ်ႇ/လုၵ်းပႅပ့် ဢမ်ႇၼၼ် ႁွင်ႈတႂ်ႈလိၼ်ၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈႁၢင်ႈ ႁႅၼ်းဝႆ့ ထူင်လုၵ်ႈၼိုင်ႈ တႃႇဢဝ်ၵႂႃႇၸွမ်း မိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးၶိုၵ့်ၶၢၵ့် ။ ၼႂ်းထူင်ၼၼ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈသႂ်ႇဝႆ့ ၶိူင်ႈၸႂ့် ၶူဝ်းတိုဝ်း ဢၼ်လူဝ်ႇသေ မိူဝ်ႈၽွင်းပၢႆႈၼၼ့် ႁႂ်ႈၸၢင်ႈဢဝ်ပႃးၵႂႃႇၸွမ်း ၵမ်းလဵဝ် ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇလႆႈယိပ်းသုၵ့်သၵ့်ၼၼ့် သင်ပဵၼ်ထူင်ၸေး ၶႅၼ်းလီ လူဝ်ႇလႆႈၸေးၸပ်း ၵွင်းလင်သေ လႅၼ်ႈပၢႆႈၵူၺ်း ။ တီႈၼႂ်းထူင်ၸေး တႃႇတေဢဝ်ပၢႆႈ ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၶိုၵ့်ၶၢၵ့်ၼၼ့် ထုၵ်ႇလီသႂ်ႇဝႆ့သင်လၢႆလၢႆ သႂ်ႇဝႆ့ ၼမ့် လႄႈ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ့် ဢၼ်တေဝႆ့လႆႈၶၢဝ်းႁိုင်သေ ၵုမ်ႇၵိၼ်လႆႈမွၵ်ႈ (3) ဝၼ်း တႃႇၵူၼ်းႁိူၼ်းၵူႈၵေႃႉ။ သိူဝ်ႈၶူဝ်း ၊ ၸေႈတိတ့်သျူးယမ်း ၊ ၼမ့်ယႃႈလၢင့်မိုဝ်း လႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ့်တိုဝ်း တႃႇလွင်ႈ မူတ်းသႂ် တူဝ်ၶိင်း ႁႂ်ႈၵုမ်ႇၸႂ့်လႆႈတႃႇၼိုင်ႈဝူင်ႈ။ ယႃႈယႃ ၊ ယႃႈႁႅင်း ဢၼ်မေႃယႂ်ႇၶဝ် သင်ႇလၢတ်ႈဝႆ့ ႁႂ်ႈၵိၼ် လႄႈ ယႃႈယႃၵမ်ႈၽွင်ႈ တႃႇယူတ်းယႃတူဝ် ၼႂ်းငဝ်းလၢႆၶိုၵ့်ၶၢၵ့် လႄႈ မိူဝ်ႈၸပ်းမႆႈၶႆႈၼၢဝ် ဢမ်ႇယူႇလီ ။ ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်တေလူဝ်ႇၸႂ့်တိုဝ်း တွၼ်ႈတႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်ၵေႃႉလဵၵ့်ႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ့်ၼူမ်းၽွင် / တဝ်ႈၼမ့်ၼူမ်း ၊ ၽႃႈဢွမ်ႈ ၊ ၸေႈတိတ့်သျူးဢၼ်ယမ်း ၊ တၢင်းၵိၼ် ယႅမ့် လႄႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ့်တိုဝ်းဢၼ်ႁႃသိုဝ့်ယၢပ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆ့ ႁႂ်ႈႁႃသေၸွၵ်းႁေႃဝႆ့တီႈလဵဝ် ၸွမ်းၵၼ်။ မၢႆၾၢင်(မၢတ်ႈပူင်ႇတိၼ်ႇ) ၊ ၶႅပ်းဝႂ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈ ၽိုၼ်လၢႆးဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ ၊ ၽိုၼ်လိၵ်ႈ ၽိုၼ်လၢႆးဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်းမၢႆမီႈ လႄႈ ပပ့်ယေးငိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ သၢႆသႂၢင်းႁႅင်းၾူၼ်း ၊၊ ၾႆးထၢတ်ႈ/ၾႆးသၢႆ ဢၼ်ၸႂ့်/သႂ်ႇ မၢၵ်ႇထၢၼ်ႇ ၊ ႁိမ်းႁွမ်း ဢၼ် ပၢႆႈၵႂႃႇၼၼ့် သင်ဝႃႈၾႆးၾႃႉၶၢတ်ႇသေ ဢမ်ႇၸႂ့်ၸၢၵ်ႈ ATM ထုၵ်ႈ/ထွၼ်ငိုၼ်းလႆႈ ၸိုင် တႃႇတေၸႂ့်ၸၢႆႇၼၼ့် ႁႂ်ႈပႃးတူဝ်ငိုၼ်းၸပ်းတူဝ်ဝႆ့ ဢိတ်းဢွတ်း။ ယႃႇပေလိုမ်းဢဝ် တူဝ်သတ်းဢၼ်လဵင့်လူဝႆ့ၼၼ့် ၵႂႃႇၸွမ်း ။ လိူဝ်ၼၼ့်ၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပႃး ၶဝ်ႈၼမ့်တၢင်းၵိၼ် ၊ ယႃႈယႃ ၊ ၶွၵ်ႈ/သွင်း ဢမ်ႇၼၼ် ၸိူၵ်ႈ လႄႈ ဢွင်ႈ တီႈတႃႇၶဝ် တေၸၢင်ႈၶီႈ/ယဵဝ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ သင်ဝႃႈ မီးၶၢဝ်းယၢမ်းၸိုင် ႁႂ်ႈဢဝ်ပႃး ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်မီး ၵႃႈၶၼ် ၊ ၶူဝ်းၶူဝ်ဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ႁႃတႅၼ်းၶိုၼ်းလႆႈ ၊ ၶွမ်း(ၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ) ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ဢၼ်လီထီ့သုတ်းတႄ့ ၶေႃႈ မုၼ်းလ် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ့် ႁႂ်ႈဢဝ်သႂ်ႇဝႆ့ၼႂ်း memory stick ဢမ်ႇၼၼ် သႂ်ႇဝႆ့ၼႂ်း internet တီႈဢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈသေတီႈတီႈ ။ ပေႃးႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆ့ ၸိူင့်ၼႆၵွၼ်ႇ တေဢမ်ႇပေႃးလႆႈႁိပ်ႈၼႅတ်ႈ ။ သင်ဝႃႈတိုၵ့်မီးၶၢဝ်းယၢမ်း ထႅင်ႈယူႇၸိုင် ႁႂ်ႈဢဝ်ပႃး ၶူဝ်းၶွင်တၢင်းလဵၼ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်လဵၵ့်လဵၵ့်ဢွၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ပပ့်လိၵ်ႈ ၊ ၽိုၼ်ၸေႈ ၊ ၵမ်ႁႅင်ႈ လႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်တေ ၶဝ်ႈတၢင်းတိုဝ်း ပဵၼ်လွင်ႈၵမ့်ၸွႆႈထႅမ်တႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ လွၵ်းလၢႆးၽိုၵ်း/ထူၺ်ႈၸႂ် ဢၼ်ၸွႆႈႁႂ်ႈလွင်ႈၶမ်ၸႂ် ယွမ်းလူင်း သုတ်ႇၼူမ်ဢၢႆႁွမ်မွၵ်ႇ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝူၼ့်ႁၼ်ဝႃႈ သုတ်ႇၼူမ်ဢၢႆႁွမ်မွၵ်ႇ သေဢၼ်ဢၼ်ၼႆသေ ႁႂ်ႈသုတ်ႇ လူမ်းၶဝ်ႈ တၢင်းၶူႈၼင် လႄႈတင်း သူပ်း ႁႅင်းႁႅင်း ။ ၼႂ်းတၢင်းဝူၼ့်ၶဝ်ၼၼ့်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၶဝ်ဝူၼ့်ႁၼ်ထိုင် မွၵ်ႇ ။ ပၢင်တၢႆးဢွၼ်ႇ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝူၼ့်ႁၼ် ပၢင်တၢႆးဢွၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးယူႇ တီႈၼႂ်းသူၼ်မွၵ်ႇ ၼၼ့်ၼႆသေ ႁႂ်ႈၶဝ်သုတ်ႇလူမ်းၶဝ်ႈတၢင်းၶူႈၼင်ဝႆးဝႆး 3 ၵမ်း ၊ ပေႃးယဝ့် ႁႂ်ႈၶဝ်ၶိုၼ်း ပွႆႇလူမ်းဢွၵ်ႇတၢင်းသူပ်း လူၺ်ႈပွႆႇလူမ်းဢွၵ်ႇလွႆးလွႆး မၢၵ်ႇၼင် ဢၼ်ၸွႆႈႁႂ်ႈၸႂ်သုၵ့်ယုင်ႈႁၢႆ(Stress Ball) ဢဝ်ၽႅၼ်ႇယွႆႈဢွၼ်ႇ ယဵတ်ႇသႂ်ႇၶဝ်ႈ တီႈၼႂ်းမၢၵ်ႇၼင်လုၵ်ႈၼိုင်ႈ ၊ ဢမ်ႇၼၼ် ဢဝ် ထူင်ၸႄႈ ပလၢတ့်သတိတ့် ဢမ်ႇၼၼ် ဢဝ်ၶဝ်ႈသၢၼ် သႂ်ႇၼႂ်းမၢၵ်ႇၼင် လုၵ်ႈၼိုင်ႈ သေ ပေႃးၸႂ် သုၵ့်ယုင်ႈမႃးၸိုင် ႁႂ်ႈမိပ်ႇလဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၼင်ၼၼ့် ယွၼ့်မၼ်းတေ ၸွႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵၢမ်ႈၼိူဝ့် ဢၼ်ၶဵင်ႈ မိူဝ်ႈၽွင်းၸႂ်သုၵ့်ယူႇၼၼ့် လူတ်းယွမ်းလူင်းမႃး ။ လွၵ်းလၢႆးဢၼ်တေဢွၼ်ႁႂ်ႈ ၸႂ်ႁဝ်းဝူၼ့်လွင်ႈလီ ပဵၼ်တီႈလႂ်ၵေႃႈယဝ့် ဢွၼ်ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဝူၼ့်ႁၼ်ထိုင်မႅၼ်ႈ ဢွင်ႈတီႈဢၼ် လွတ်ႈ ၽေးသေတီႈတီႈ ။ ပေႃးယဝ့်ၵေႃႈ ထၢမ်တူၺ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁႂ်ႈၶဝ်လၢတ်ႈ ၼေၶိုၼ်းဝႃႈ ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၶဝ်ဝူၼ့်မႅၼ်ႈၼၼ့် ၶဝ်ႁၼ်သင်လၢႆလၢႆ ၊ ၶဝ် ဝူၼ့်ႁၼ် မႅၼ်ႈၸိူင့်ႁိုဝ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ၵႆ့လၢတ်ႈၼေၶဝ် လွင်ႈလီ မိူဝ်ႈပူၼ့်မႃး ၊ လွင်ႈတူဝ်ထူပ်း ၊ လွင်ႈၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်း လႄႈ လွင်ႈပီႈၼွင့်ဢူၺ်းၵေႃႉ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-23T17:23:21

https://shannews.org/archives/56813

ပျီႇတူႇၸိတ်ႉပဢူဝ်း ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇယဝ်ႉ ၸႂ်ႉၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း ၵမ်းလဵဝ်

ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း သီႇသႅင်ႇ ႁူဝ်ပူင်းလႄႈ ၼႂ်းထုင်ႉပူင်း ၺႃးၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO/ PNA ၵဵပ်းသိုၵ်းသေ ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းပၼ်။ ပေႃးဢမ်ႇၵႂႃႇလႆႈသမ်ႉ တေလႆႈပၼ်ငိုၼ်း ႁူဝ်သိပ်းသႅၼ်ပျႃးၼႆလႄႈ ၵႃႈလႆႈပွႆႇ ၽႃႈႁိူၼ်းယေး ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈမေး ၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်းသေ ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ၸတ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈ တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ၸၢၼ်း။ လုၵ်ႈသိုၵ်းမႂ်ႇ မီးၼပ်ႉႁဵင် ။ PNO သမ်ႉလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ၽႂ်ဢမ်ႇၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်တီႈ ဢၼ်ၶဝ်သူင်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸိုင် တေလႆႈၸၢႆႇငိုၼ်း 5 သႅၼ်ႉပျႃးဝႃႈၼႆထႅင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ Photo by – PNO/ ပွႆးလူင်းပၢင် ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ဝၼ်းတီႈ 21/08/2024 ၼႆႉ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၸတ်းပွႆးလူင်းပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈထုင်ႉၼွင်တယႃး ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ပဵၼ်ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်ၸုပ်ႈယႂ်ႇ ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၶလိပ်ႉဝီႊတီႊဢူဝ်ႊ ငဝ်းတူင်ႉပွႆးလူင်းပၢင်ၼၼ်ႉ ၽႄႈၼႂ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ လႆႈႁၼ်သိုၵ်းမႂ်ႇ မီး ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်၊ သႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်းၶဵဝ် သိုၵ်းဝႆႉမိူၼ် ၵၼ်။ လုၵ်ႈသိုၵ်းမႂ်ႇ မီးၼပ်ႉထိုင်မိုၼ်ႇၼႆ လိုဝ်းယူႇၼႂ်း သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊဝႆႉ။ သိုၵ်းမႂ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၾိုၵ်းမႃးတႃႇၵႅတ်ႇၶႄႇ ပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းၼႆ ၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၼႂ်းၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇ ၼႆ။ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပဢူဝ်း PNA ဢၼ်ဢူးဢွင်ႇၶမ်းထီႇ ဢွၼ်ႁူဝ်ဝႆႉ ၼၼ်ႉသေ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 11/04/1991 ၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်ငမ်းယဵၼ်ၵၼ် တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵိုတ်းတိုၵ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပဵၼ်မႃးၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၵ်းမၼ်ႈပၼ်ၵုမ်း ဝႆႉၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 6 ။ Photo by – PNO/ ပွႆးလူင်းပၢင် ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ပျီႇၸူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ႁဵတ်းၵေႃႉၸွႆႈထႅမ် ၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၵဵပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းသေ သူင်ႇပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း လႅၼ် လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင် ၼၼ်ႉမႃးတႃႇသေႇ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းၵေႃႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၵဵပ်းငိုၼ်းၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – သီႇသႅင်ႇ၊ ႁူဝ် ပူင်း၊ ပၢင်လွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၸႂ်မႃး။ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ မႃးၸတ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းၼႄဢဵၼ်ႁႅင်း ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ် တႃႇလုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈၼႄတၢင်းယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇမၼ်း ၼင်ႇၼႆ။ “ပီႈၼွင်ႉပဢူဝ်းတၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းတၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ ၸုမ်းလႂ်ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈယွမ်းတေႃးသ မေႃးႁၽွင်ႈ ။ ၼႆႉသမ်ႉ ၽႂ်ဢမ်ႇယွမ်းၽႂ် တိုၵ်းတေႃးၵၼ်ယူႇတိၵ်းတိၵ်း။ ပေႃးဢဵၼ်ႁႅင်းၶဝ် ယွမ်းမႃးသမ်ႉ တဵၵ်းယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်း ယွၼ်းဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ။ ယွၼ်းၵူၼ်း ယွၼ်းငိုၼ်းသေ ပေႃးလူဝ်ႇတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉသမ်ႉ ၶဝ်ႈသွၵ်ႈၶဝ်ႈတဝ်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းႁိူၼ်း။ တီႈတႄႉမၼ်း ပေႃးဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်တႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၵႃႉငၢႆႈၶၢႆလီ ၵႂႃႇလႂ်ၵေႃႈလွတ်ႈလႅဝ်း လႆႈၵတ်းယဵၼ်ၸႂ် ဢမ်ႇလႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ်သင်ၵႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ၼင်ႇၵၼ် လႆႈႁူမ်ႈၵၼ် ၸွႆႈၵၼ်ၶိုၼ်းထႅင်ႈ ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆး”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈပိူင်ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင်သေ ပိုတ်းယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2021 ။ ဢဵၼ်ႁႅင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယွမ်းၼမ်ၼႃႇလႄႈ တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃး ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၵဵပ်းငိုၼ်းၵဵပ်းၵူၼ်းတီႈၵူၼ်းမိူင်းသေ ၵမ်ႉၸွႆႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၊ လုၵ်ႈလၢင်းၵူၼ်းမိူင်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင် ၵႂႃႇတၢႆၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၵွင်။ Photo by – PNO/ ပွႆးလူင်းပၢင် ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပိုတ်ႇတူဝ် လွင်ႈၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမႂ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆ ၸၢႆးယိင်းၼုမ်ႇၵႄႇ ၵူၼ်းထုင်ႉလႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင် မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈသွင်းပျွင်း၊ ဝၢၼ်ႈၵေႃမႆႉသၢင်း(တောင်မဲသင်း)၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ပုမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇၵေႃႉတီႈ ၵေႃႉတၢင်း ၵႂႃႇတၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်ႇဝဵင်း။ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းႁိူၼ်းၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းလႄႈ လႆႈပွႆႇၽႃႈႁိူၼ်းယေးသေ ပၢႆႈယူႇၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းပီႈၽႂ်ၼွင်ႉမၼ်း တီႈတေလွတ်ႈၽေး။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းထုင်ႉပူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၵဵပ်းၶွၼ်ႇ၊ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပၢႆႈသမ်ႉပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်း တေၽုၵ်ႇၶဝ်ႈသွမ်ႈ ၼႃး။ ၼႂ်းပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်းၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းၼႂ်းထုင်ႉပူင်းတင်းၼမ်။ ၵူၼ်းထုင်ႉပူင်းလၢတ်ႈဝႃႈ – ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်းႁူၺ်းသူၼ်း ပေႃးၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တေလွတ်ႈသႂ်ႇ ၶွၼ်ႇၼႆလႄႈ – ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပၢင်သွၼ်ယဝ်ႉတူဝ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇလႆႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းလႄႈ ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ် ၵူၼ်းထုင်ႉပူင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တေလႆႈတူၵ်းလွၵ်းၶဝ်ယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ။ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းတႄႉ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်းၶဝ်ဝႃႈ ပေႃးၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ တေလွတ်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ ပၢႆလၢတ်ႈဝႃႈ တေႁွင်ႉဢဝ် ၵူၼ်းၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႂႃႇပႂ်ႉၵိၼ်းတၢင်းတူၵ်းသီႇသႅင်ႇ ၊ ယွင်ႁူၺ်ႈ လႄႈ ၾၢႆႇတၢင်းၵျွၵ်ႉတလူင်းပုၼ်ႉ မွၵ်ႈၼိုင်ႈလိူၼ် ၼႆဢေႃႈ။ ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇသမ်ႉဝႃႈ တေလႆႈၸၢႆႇငိုၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် 5 သႅၼ်ၼႆဢေႃႈ။ ထၢင်ႇတေသႃႇသမ်ႉၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းသမ်ႉ လူဝ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ သိုၵ်းၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းသမ်ႉ ၶႂ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မိုင်ႉၵဵပ်းသိုၵ်း ၸတ်းပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈၼိုင်ႈ မိုင်ႉၼႄဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းတေႃႇၵၼ်။ ယွၼ်ႉၵူဝ်လႆႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပၢႆႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ႉတီႈၼမ် တေႃႈၼင်ႇၶၢဝ်းသွမ်ႈၼႃးၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းမၼ်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိုတ်းၽႂ် မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းထုင်ႉပူင်းၼႆႉ ႁႅင်းၵူၼ်းၸၢႆး ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉလႄႈ ပေႃးလႆႈ ၸၢင်ႈၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ်မႃးႁဵတ်း ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-08-23T16:45:08

https://shannews.org/archives/56807

သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ TNLA – PDF သိုပ်ႇယိုဝ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေးၵူၼ်း မိူင်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ်တင်း သိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ TNLA လႄႈ PDF ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း။ ဝၼ်းတီႈ 21/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်း ဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်း ႁိုၵ်ႉၸုၼ်ၽႃႇၺႃး ၵၼ်တင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈ PDF လႄႈ လႆႈလေႃႇတိုၵ်း ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ထႅဝ်ရူတ်ႉၵႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈလုၵ်ႉတၢင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ထႅမ်ႁႅင်းၶိုၼ်ႈမႃး တၢင်းၼွင်ၶဵဝ် – မိူဝ်ႈပူၼ်ႉဝၢၼ်ႈၼွင်လူင်(ၵၢၼ်ႇၵျီး) ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းတဢၢင်း/ ပလွင်ႈ TNLA တင်းသိုၵ်း PDF ထၼူႉ လေႃႇတိုၵ်းထႅဝ်ၵႃးၶဝ်။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 22 ယူႇယူႇတိုၵ်ႉမေႃးယူႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းလိမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇတိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈသိုၵ်း TNLA – PDF ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်တီႈႁိမ်းတပ်ႉငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ်တပ်ႉပၢင်သဝ်းၵွင်ႈလူင် (အမြောက်စခန်းကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ် မစခ 902) ဢၼ်မီးႁိမ်းဝၢၼ်ႈတွင်းၶမ်း။ မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တူၵ်းတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းၼၼ်ႉ 2-3 လင် ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20/08/2021 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA – PDF ယိုဝ်းၵၼ် တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈတွင်း ၶမ်း – ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇမူင်ႈဝၢၼ် (တယႅတ်ႉၶဵဝ်ႇ) ၼႆႉ 2 ၵမ်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉမၸၶ 902 ၵေႃႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၸွႆႈ – သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ Photo by – TNLA/ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ တင်ႈတႄႇလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊမႃး ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ၶိုၼ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း – ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယေႇၽိဝ်ႇ၊ ၼွင်လူင်၊ သူၺ်ႇမုၵ်ႉတေႃး၊ တွင်းၶမ်း၊ မႆႉပူၵ်ႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼွင်ၶဵဝ်ဢွၼ်ႇ – ၸိူဝ်းမီးၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ၊ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တေႃႈလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈသိုၵ်းၵေႃႈ ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်မၢၵ်ႇမႃးပွႆႇ 2 လုၵ်ႈ ၵတ်းၵႃႈဢမ်ႇတႅၵ်ႇ၊ လုၵ်ႈၼိုင်ႈတႄႉ ၵႂႃႇတူၵ်းတင်း ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ ၼႂ်းပႃႇပႅၵ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်သိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်း 2 သိုၵ်းတဢၢင်းလႄႈ PDF ႁူမ်ႈၵၼ် ပိုတ်းယိုဝ်း ယိုတ်းလႆႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလ ယ 114 လႄႈ 115 ။ ယိုတ်းလႆႈပႃး တပ်ႉသိုၵ်း 606 သေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယိုတ်းလႆႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-08-23T16:05:37

https://shannews.org/archives/56800

ၼမ်ႉသၢႆထူမ်ႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ

ၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်မႃးၼႆႉ ၼမ်ႉသၢႆလုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း။ ဝၼ်းတီႈ 22/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၼမ်ႉသၢႆ လူၼ်ႉၾင်ႇၼွင်းထူမ်ႈ ၸွမ်းၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ၊ ပွၵ်ႉမၢၵ်ႇၵႃႇႁူဝ်ၶမ်း၊ ပွၵ်ႉသၼ်သၢႆး၊ ပွၵ်ႉပုင်းထုၼ်လႄႈ ပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ဢွၵ်ႇၶူင်း ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်မႃးလၢႆဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်းလိူဝ် ၵူႈပီ။ ၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၼမ်ႉထူမ်ႈတီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ တီႈၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉၼၼ်ႉ ၼမ်ႉလိုၵ်ႉပဵင်း ဢူၵ်းပဵင်းၶေႃးၼႆႉ။ တႄႇဢဝ် ဝတ်ႉသၢႆမိူင်းတေႃႇထိုင် ၵၢတ်ႇသၼ်သၢႆးၼၼ်ႉ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ၊ ၵႃးဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃးလႆႈသေ ဢိတ်းၶႃႈ ယွၼ်ႉၼမ်ႉလိုၵ်ႉႁႅင်းဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉသၢႆ ထူမ်ႈႁႅင်း ယွၼ်ႉၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇထူမ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵူၼ်းၶၢႆႁၢၼ်ႉ ၶွင် ၵိၼ်ယႅမ်ႉ/ ၶူဝ်းၼုင်ႈဝႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း။ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တႄႇဢဝ် ဝတ်ႉသၢႆမိူင်းၵႂႃႇ တေႃႇထိုင် ၵၢတ်ႇသၢၼ်သၢႆးၼၼ်ႉ လၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ၊ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၸွမ်းတၢင်းလူင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇၶၢႆသေဢိတ်း။ ပွၵ်ႈၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်းလိူဝ်ၵူႈပွၵ်ႈဢေႃႈ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉပႆႇယွမ်းလူင်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၼမ်ႉသၢႆလူၼ်ႉ ၾင်ႇၼွင်းထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉသၢႆ ထူမ်ႈႁႅင်း “တီႈႁိူၼ်းၶႃႈၼႆႉ တိုၵ်ႉႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ် ယဝ်ႉၵႂႃႇလၢႆဝၼ်းၼႆႉၵူၺ်း မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈထႅင်ႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တေလႆႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၵုမ်ႇလႆႈလၢင်ႉၽဵဝ်ႈၸွမ်း ၼမ်ႉထူမ်ႈၼႆႉ မီးမႃး 2-3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ၵုမ်ႇလႆႈႁိူဝ်ႉၸွမ်းၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼႆႉၵူၺ်း ၵၢၼ်ငၢၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်းထႅင်ႈတႄႉ ၸိူဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ႁႃၸဝ်ႉၵိၼ်ၶမ်ႈ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ်ငၢၼ်းမႃးသေ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇႁႃသိုဝ်ႉ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉတၢင်းၼွၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်း။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼမ်ႉသၢႆ ၵႆႉလုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ယွၼ်ႉႁွင်ႈၼမ်ႉၵႅပ်ႈ၊ တိုၼ်ႈ၊ ယုၵ်းယၢၵ်းၶမ်ၼမ် ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းသွင်ၾင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃသင် – ၵူၼ်းမိူင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းလၢတ်ႈ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-08-23T14:24:53

https://shannews.org/archives/56787

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် ၵႂႃႇႁႆႈ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းသိပ်းပၢႆ

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသၢႆးမူၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် ၵႂႃႇႁႆႈၸွမ်းၵၼ် 3 ၵေႃႉ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ တၢႆထင်တီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၽွင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႃးၸွႆႈၼၼ်ႉ တႅၵ်ႇထႅင်ႈလုၵ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း တင်းၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 20/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ တီႈႁိမ်းၼွင်ဝူဝ်းၶမ်း ဢၼ်မီးႁိမ်းဝၢၼ်ႈသၢႆးမူၼ်ႇ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆးလွတ်ႈ ဢႃယု 15 ပီ တၢႆထင်တီႈ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသၢႆးမူၼ်ႇ ဢၼ်ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသၢႆးမူၼ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ဝၢႆးၸၢႆးလွတ်ႈတၢႆယဝ်ႉ ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်းထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ သိုပ်ႇၾူၼ်းမႃး ႁႂ်ႈၵူၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈ။ ၽွင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 18 ၵေႃႉ ထိုင်ၵႂႃႇတီႈၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၶွင်ႉၺႃးသၢႆမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ 16 ၵေႃႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃ ဝဵင်းၶူဝ်လမ်”- ဝႃႈၼႆ။ မၢၵ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၽႂ် ၸုမ်းလႂ်ႁၢင်ႈၵၢင်တေႃႇၵၼ်တႄႉဢမ်ႇႁူႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းထုင်ႉၼွင်ဝူဝ်းၶမ်းၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းသိုၵ်း RCSS လႄႈ SSPP တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉ။ ၽွင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတေၵႂႃႇၸွႆႈ ၸုမ်းၸၢႆးလွတ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်းသဵၼ်ႈသၢႆတၢင်းၵေႃႈ လႆႈႁၼ်မၢၵ်ႇဢၼ် ႁၢင်ႈၵၢင်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသၢႆးမူၼ်ႇ ဢၼ်ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသၢႆးမူၼ်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၸွမ်းသဵၼ်ႈသၢႆတၢင်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်မၢၵ်ႇမႅင်းႁၢင်ႈၵၢင်ဝႆႉ မီးယူႇ 4 – 5 လုၵ်ႈ။ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ၽေးတေႃႇသၢႆၸႂ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းတေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်သူၼ်ၵၢၼ်ႁႆႈ ၵူၺ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသၢႆးမူၼ်ႇ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼၼ်ႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ မႃးၽဵဝ်ႈ မႃးၵဵပ်းမၢၵ်ႇမႅင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉပၼ်ယူႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသၢႆးမူၼ်ႇ ဢၼ်ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ တီႈဢၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ႁၢင်ႈၵၢင်မၢၵ်ႇဝႆႉၼႆႉ ယၢၼ်ၵၼ်တင်းဝၢၼ်ႈသၢႆးမူၼ်ႇ မွၵ်ႈ 2 လၵ်း။ မီးၾၢႆႇၸၢၼ်း ဝၢၼ်ႈလၢႆးၵမ် ၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် မွၵ်ႈ 3 လၵ်း။ ထုင်ႉၼၼ်ႉ ပီႈၼွင်ႉလွႆလႄႈ ပီႈၼွင်ႉတႆးယူႇႁူမ်ႈ ၵၼ်ဝႆႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈလႆႈၸႂ် ၵျီႊၼီႊဝႃႊ ၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊတႄႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႆႉ ႁၢမ်ႈဢဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁိူၼ်းယေး ႁဵတ်းပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်လႄႈ မၢၵ်ႇဢၼ်ၸၢင်ႈတႅၵ်ႇၽူင်ႉ၊ မၢၵ်ႇဢၼ်မီးၵွင်ႉငူၼ်ႉ မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းႁိမ်းဝၢၼ်ႈသူၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုပ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-23T12:13:09

https://shannews.org/archives/56784

မိူင်းထႆး ထူပ်းႁၼ်တၢင်းပဵၼ်မႁဵင်းလိင်း Mpox ၵမ်းႁႅၵ်ႈ

တၢင်းပဵၼ်မႁဵင်းလိင်း (Monkey Pox) ဢၼ်ၸုမ်းပၢႆးယူႇလီလုမ်ႈၾႃႉ (WHO) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးပၢႆးယူႇလီ ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ တီႈမိူင်းထႆးၵေႃႈ ထူပ်းႁၼ် ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၵေႃႉဢွၼ် တၢင်းသုတ်းယဝ်ႉၼႆ ယူႇတီႈသိုဝ်ႇၼႂ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 21/08/2024 ၼင်ႇၼႆ ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Bangkok Post ႁၢႆးငၢၼ်းၵႂႃႇဝႃႈ ထူပ်းႁၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ် မႁဵင်းလိင်း တီႈၼၢင်းယိင်း ဢႃယု 66 ပီ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၵုၼ်ဢႅပ်ႊၾရိၵသေ ပွၵ်ႈမႃးတီႈၵုင်းထဵပ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်ၼႆႉလႄႈ လႆႈသူင်ႇတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ ၊ တိုၵ်ႉပဵၼ်ၽွင်းၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆသေတႃႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်တႄႉ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႃႈ ထူပ်းႁၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် မႁဵင်းလိင်း clade 1 – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈယႅၵ်ႈဝႆႉမၼ်းၼၢင်း ႁင်းၵူၺ်းတီႈၼိုင်ႈ တေလႆႈပႂ်ႉထႅင်ႈ 2 ဝၼ်း ၸင်ႇတေလႆႈႁူႉၶေႃႈတွပ်ႇ ၊ လိူဝ် ၼၼ်ႉ ၵူၼ်း 42 ၵေႃႉ ဢၼ်ယူႇႁိမ်းၸမ်ၵၼ် တၢင်းၵူၼ်းပဵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉပႂ်ႉတူၺ်းငဝ်းလၢႆး ဝႆႉယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်မႁဵင်းလိင်း Mpox ၼႆႉသေ တီႈၵုၼ်ဢႅပ်ႊၾရိၵ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇတင်းၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈမိူင်း ၵုၼ်ႊၵူဝ်ႊ ၊ ပရွၼ်ႊတီႊ ၊ ရဝမ်ႊတႃႊလႄႈ ယူႊၵၼ်ႊတႃႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ တႄႇပဵၼ်မႃးၸဵမ် မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ။ တၢင်းပဵၼ်မႁဵင်းလိင်းၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈတူဝ်သတ်းသေ တိတ်းၸပ်းလၢမ်းၽႄႈၸူးၵူၼ်းၼႆသေတႃႉ သင်ယူႇၸမ်ၵူၼ်းပဵၼ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းလႆႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ပၢႆးယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-08-23T11:48:02

https://shannews.org/archives/56779

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ် ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ လူၺ်ႈမၢၵ်ႇမႅင်း မွၵ်ႈ 700 ၵေႃႉ

ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ ယူႇၼီႇသႅပ်ႉ (UNICEF) မိူင်းမၢၼ်ႈ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉသေ ၼႂ်းပီ 2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်လႄႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်း ဢၼ်ၸၢင်ႈတႅၵ်ႇၼၼ်ႉ မီးၸမ် 700 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မိူင်းတႆးပဵၼ်ၼမ်တီႈသုတ်း – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2023 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ တင်းပီ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် မီးၼိုင်ႈႁဵင်ပၢႆ (1,052) ၊ ပီ 2024 ၼႆႉသမ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ်ၵူၺ်း မီးၸမ် 700 ၵေႃႉလႄႈ ပေႃးတႅၵ်ႇ ၼိူင်းၵၼ်တင်း ပီ 2023 တင်းပီၸိုင် ၶိုၼ်ႈမႃးမွၵ်ႈ 66% ပၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မိူင်းတႆး ပဵၼ်မိူင်းမီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉလိူင်ႈ မၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် ၼမ်သုတ်းမီး 117 လိူင်ႈ ၊ ပေႃးဢဝ်ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ဝႃႈၸိုင်မီး 24% ။ ဢၼ်ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ထီႉသွင် ပဵၼ်တိူင်းၸႄႈၵႅင်း မီး 69 လိူင်ႈ ၊ ၵူၼ်းလူႉတၢႆ 19 ၵေႃႉလႄႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း 99 ၵေႃႉ။ ထီႉသၢမ်ပဵၼ် မိူင်းရၶႅင်ႇ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 15 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 67 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ တိူင်းလႄႈ ၸႄႈမိူင်း ဢၼ်ၵိုတ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တိူင်းဢေႇရႃႇဝတီႇ ၊ တိူင်းပႃႇၵိူဝ် ၊ မိူင်းၶၢင် ၊ မိူင်းၶျၢင်း ၊ မိူင်း ယၢင်းၽိူၵ်ႇ ၊ မိူင်းယၢင်းလႅင် ၊ တိူင်းမၵူၺ်း ၊ တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၊ မိူင်းမွၼ်း ၊ တိူင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ ၊ တိူင်းတ ၼၢဝ်းသီလႄႈ တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉလိူင်ႈမၢၵ်ႇမႅင်းၾင် လိၼ် မီး 108 လိူင်ႈ ၊ 47% ၶွင်တူဝ်ႈမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတူဝ်ႈမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉၼႆႉ တႃႇ 32% ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-08-23T11:10:04

https://shannews.org/archives/56753

ၵႄႇပၢၵ်ႇႁိူၼ်း တီႈသူၺ်ႇၺွင်ႇ ၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း တႃႇၵူၼ်းၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း

ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် 2024 ၼႆႉ ၵႄႇပၢၵ်ႇႁိူၼ်း ဝဵင်းသူၺ်ႇၺွင်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ တႃႇၵူၼ်းၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ တဵၵ်းၶၢၼ်းၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသူၺ်ႇၺွင်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁိူၼ်းမီးလုၵ်ႈၸၢႆးၵူႈႁိူၼ်း လႆႈသႂ်ႇ 3 မိုၼ်ႇပျႃး ၸွမ်းၵဵပ်းထိုင်ၼႂ်းႁိူၼ်း။ ႁိူၼ်းဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈၸၢႆးၵေႃႈ ၶဝ်ႈၵဵပ်းငိုၼ်းၵႂႃႇ၊ ပေႃးဢမ်ႇသႂ်ႇငိုၼ်း တေလႆႈၸူၵ်းမႄး၊ ပေႃးၸူၵ်းမႅၼ်ႈ တိုၼ်းတေလႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းႁိူၼ်း ႁူပ်ႉ တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်းဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵႄႇပၢၵ်ႇႁိူၼ်း ဝဵင်းသူၺ်ႇၺွင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း၊ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ယွၼ်ႉႁူမ်ႈတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပၼ်ၶၢဝ်ႇတီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ယၢမ်ႈဢဝ်မၢၵ်ႇၵွင်ႈ ၵႂႃႇပၼ်ၾၢင်ႉ မၼ်းၼၢင်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် မၼ်းၼၢင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇ လွၵ်ႇငိုတ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ထႆၵိၼ်ငိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ တီႈၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈလႄႈ ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈ တႃႇၵူၼ်းၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ တဵၵ်းၶၢၼ်းၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၼိုင်ႈသႅၼ် ထိုင် 4 သႅၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်း။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-22T18:05:32

https://shannews.org/archives/56751

ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈမႃးၶိုၼ်းဢိတ်းဢီႈသေတႃႉ ၶၼ်ၵုၼ်ႇပႆႇတူၵ်း

ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈမႃးၶိုၼ်းဢိတ်းဢီႈ ယဝ်ႉသေတႃႉ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၶူဝ်းၶွင် ဢမ်ႇယွမ်းလူင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇတႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပူၼ်ႉမႃး ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းႁႅင်း ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇလႄႈ ၶၼ်ငိုၼ်းထႆး ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၶိုၼ်ႈလိူဝ်လႄႈ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပုင်ႈၶိုၼ်ႈမွၵ်ႈ 3 ပုၼ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေး သိုၵ်းလႄႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမိူၼ်ၵၼ် တင်းမူတ်း။ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်း ဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵူႈပွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ ပေႃးၵိၼ် ပေႃးၸႂ်ႉယူႇ ယၢမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉၶၼ်ၵုၼ်ႇၶိုၼ်ႈႁႅင်းၼႃႇလႄႈ တေသိုပ်ႇၶၢႆထႅင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉပေႃးၵဵင်ၸႂ် ဢီးလူၵူၼ်းသိုဝ်ႉမၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃး ဢမ်ႇၶိုၼ်ႈၵႃႈမၼ်းၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇလိူဝ်သင် ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းႁၢၼ်ႉ မၢင်ၸိူဝ်းတင်းႁႃသိုဝ်ႉဢမ်ႇလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းႁႅင်း 1 သႅၼ်ပျႃး လႅၵ်ႈလႆႈငိုၼ်းထႆး 490 ဝၢတ်ႇၵူၺ်း လႅၵ်ႈငိုၼ်းၶႄႇလႆႈ 100 ယႂၼ်ႊၵူၺ်း။ သိုဝ်ႉငိုၼ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ 1 တေႃႊလႃႊ လႆႈပၼ်ထိုင် 5,700 ပျႃး။ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵေႃႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပုင်ႈၶိုၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 1 သႅၼ်ပျႃး လႅၵ်ႈလႆႈငိုၼ်းထႆး ပဵၼ် 630 ဝၢတ်ႇ ၊ လႅၵ်ႈလႆႈငိုၼ်းၶႄႇ ပဵၼ် 200 ယႂၼ်ႊ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၶူဝ်းၵိၼ် ဢၼ်သုင်ဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇယွမ်းလူင်းၶိုၼ်း။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တေႃႈလဵဝ် ၽေးသိုၵ်းၵေႃႈလႆႈပၢႆႈ။ ငိုၼ်းၶဝ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး။ ဢၼ်လႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ်သမ်ႉ ၵႃႈယႂ်ႇ။ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၼႆႉ ပေႃးလႆႈၶိုၼ်ႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်းလူင်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ၊ ယၢပ်ႇတႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ တေႃႈလဵဝ်ၵေႃႈ မီးငိုၼ်းဢၼ်ၸဝ်ႈၸေႇတၼႃႇ ၶဝ်ၸွႆႈထႅမ်မႃးၼၼ်ႉ ဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်ဝႆႉယူႇသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းပႆႇႁတ်းမိူဝ်း ယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး။ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆ ၵေႃႈ ပႆႇႁတ်းတမ်းၸႂ် ငဝ်းလၢႆးသေ သိုဝ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၶွင်သင်။ ၶဝ်ႈသၢၼ် ၼိုင်ႈထူင်ၶၢႆ 2 သႅၼ်ပျႃး။ ၼမ်ႉမၼ်း ၼိုင်ႈပုင်း 2 သႅၼ်ပျႃး၊ ၶႆႇၵႆႇ 1 လုၵ်ႈ 700 ပျႃး။ ၽၵ်းမီႇလႅင် ၼိုင်ႈၸွႆႉ 15,000 ပျႃး၊ ၼိူဝ်ႉမူ 1 ၸွႆႉ 5 မိုၼ်ႇပျႃး။ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၶိုၼ်ႈ 3 ပုၼ်ႈ။ ပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉသင်။ တေႃႈၼင်ႇ ၽၵ်းၶဵဝ်ယင်းဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈတၢင်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း – ၵဵင်းတုင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၶၼ်ငိုၼ်းထႆး ယွမ်းလူင်းၶိုၼ်းယူႇသေတႃႉ ယွၼ်ႉၶၼ်ၵုၼ်ႇဢမ်ႇယွမ်းလူင်းလႄႈ လႆႈယၢပ်ႇတႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၶိုၼ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းလူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းၵႃႉၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ ႁႃယၢပ်ႇ၊ ၵႃႈတၢင်ႇၵုၼ်ႇ တေႃႉသူင်ႇၶိုၼ်ႈသုင်လႄႈ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၸင်ႇလႆႈၶိုၼ်ႈၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-22T17:43:27

https://shannews.org/archives/56745

ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တၢႆယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းမီး 300 ပၢႆ ပႆႇၵဵပ်းတူဝ်တၢႆယဝ်ႉမူတ်း

ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တၢႆယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ MNDAA ယိုဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ မီး 300 ပၢႆ ၶၢပ်ႈတူဝ်ၸိူဝ်းပႆႇလႆႈၵဵပ်းၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉမီး ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း ပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း မွၵ်ႈၼိုင်ႈလိူၼ် တႄႇႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ မႃး တေႃႇထိုင် ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ၺႃးယိုဝ်းသေ တၢႆၼႂ်းဝဵင်းၼွၵ်ႈဝဵင်း တင်းမူတ်းမီး 300 ပၢႆၼႆ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ FYV (Freedom Youth Volunteers) လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတၢႆ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း မီးၸမ် 300 ပၢႆ ၊ ဢၼ်ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၵဵပ်းသၢင်းၵဵဝ်ႇပၼ်တႄႉ မီး 86 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇလႆႈၵဵပ်းၵေႃႈ တေမီးတင်းၼမ် ၊ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵေႃႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈပွၵ်ႈမႃး ႁိူၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၵႃႈၶၼ် ၵုၼ်ႇၶိုၼ်ႈသေ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇတႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸိူဝ်းဢၼ်တၢႆဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်း၊ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်တၢင်းၶွၵ်ႈလူင်၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပဵၼ်ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ။ ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၶႂ်ႈဝႃႈတင်းဝဵင်း။ ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇ ဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇ ၵႂႃႇၵဵပ်းၽဵဝ်ႈ။ – ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ တူဝ်တၢႆၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵိုတ်းၶူင်းလုပ်ႇမၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ ၸုမ်းပရႁိတ ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မႃးၽဵဝ်ႈ မႃးၵဵပ်းဢဝ်ၵႂႃႇၽဝ်ပၼ်။ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တၢႆဝႆႉ မီးတီႈလႂ်လၢႆလၢႆလႄႈ ပေႃးငိၼ်းဢၢႆတူႇဢၢႆၼဝ်ႈ ၸင်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ ၽဵဝ်ႈပၼ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တိုၵ်ႉမီး 3 ပုၼ်ႈ 2 ပုၼ်ႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ယင်းပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈ ၶိုၼ်း။ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ လႅင်းၾူင်း Mytel တႄႉ လႆႈယဝ်ႉသေတႃႉ ၾႆးၾႃႉတႄႉ ပႆႇလႆႈၶိုၼ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ၵူၼ်းပၢႆႈသိုၵ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းယဝ်ႉ မႃးပတ်းၽဵဝ်ႈႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းသေ ယူႇၵႂႃႇ။ မၢင်ႁိူၼ်း ၸဝ်ႈႁိူၼ်းပႆႇပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးႁိမ်းၶၢင်ႈႁိူၼ်းလႆႈဢၢႆတူႇတႄႉၵေႃႈ လၢတ်ႈၵၼ်ၸႅင်ႈၵၼ်သေ ၸုမ်းပရႁိတၶဝ်၊ ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မႃးၽဵဝ်ႈပၼ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယင်းပႆႇၽဵဝ်ႈလႆႈတင်းမူတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် မိူဝ်းပတ်းၽဵဝ်ႈသေ တူၺ်းငဝ်းလၢႆး ပိုၼ်ႉတီႈၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တိုၵ်ႉမီးၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ပႆႇၸၢင်ႈတမ်းၸႂ်လႄႈ ၶိုၼ်းဢွၵ်ႇပၢႆႈဝႆႉ။ လႆႈမႆႈၸႂ် ယၢမ်းလႂ် တေဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆမၢၵ်ႇ၊ ၵူဝ်ပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ် ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ဝၼ်းတီႈ 3 သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်းလႆႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ယမၶ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ ဢဝ်လုၵ်ႈမေးၵူၼ်းသိုၵ်းလႄႈ ၶႃႈသိုၵ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သိုပ်ႇသူင်ႇပၼ် တီႈလွတ်ႈၽေးလီလီ ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-22T16:50:21

https://shannews.org/archives/56740

ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆးၶၢတ်ႇ တုမ်ႉယွၼ်ႈၼႃႈၵၢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ

ၸဵမ်မိူဝ်ႈၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တႄႇယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၼ်ႇၵၢၼ်လႆႈလီ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တူၵ်းယဝ်ႉသိုပ်ႇတူၵ်းထႅင်ႈ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵူႈသႅၼ်းပုင်ႈၶိုၼ်ႈ ၸဵမ်ဢဝ်ၶိူင်ႈၸႂ်ႉသွႆ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၼႂ်း ၼႃႈႁိူၼ်းၵူႈဝၼ်းဝၼ်းလႄႈ ယႃႈယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႃႈယႂ်ႇၶၼ်လူင်မူတ်း။ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းႁႃၸဝ်ႉၵိၼ်ၶမ်ႈယိင်ႈၶႅၼ်းလႆႈ ၼၵ်းၸႂ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆးသမ်ႉ ၶၢတ်ႇထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၸႂ်ထႅင်ႈ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆးႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇသမ်ႉ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း၊ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼမ်ႉမၼ်း ၸၢၵ်ႈၼမ်ႉမၼ်းၵႃး။ မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း – ပွတ်းဢွၵ်ႇၵေႃႈ ၸဝ်ႈရူတ်ႉၸဝ်ႈၵႃး ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇတေႃႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇ တႃႇဢွၵ်ႇတႃႈပႆတၢင်း။ ဢၼ်လိူဝ်ႁႅင်းတႄႉ တေႃႇတေႃႉၶိူင်ႈၶူဝ်း ၵမ်ႉထႅမ် သူင်ႇၸူးၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၵူႈတီႈၼႂ်းမိူင်းတႆး ၵေႃႈ ယၢပ်ႇယဵၼ်း။ တႃႇတေၵႂႃႇထႅမ်ၼမ်ႉမၼ်း တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၼမ်ႉမၼ်းတီႈလႂ်ၵေႃႈ လႆႈၵႂႃႇၼွၼ်းတုမ်း ၶဝ်ႈထႅဝ်ပႂ်ႉသုတ်းၶိုၼ်း သုတ်းဝၼ်း။ မၢင်ၸိူဝ်း ၵႂႃႇပႂ်ႉယူႇၵေႃႈ ၼမ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈၼႆသေ ဢမ်ႇလႆႈသိုဝ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈထႅမ်သေ လႆႈပွၵ်ႈၶိုၼ်း ၵေႃႈမီး ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “ၼမ်ႉမၼ်းၵေႃႈ ႁႃယၢပ်ႇဝႆႉဢိူဝ်း။ မၢင်ပွၵ်ႈလုၵ်ႉၵႂႃႇၸဵမ်ၸဝ်ႉသေ ဢမ်ႇလႆႈသႂ်ႇ ၶိုၼ်းလႆႈပွၵ်ႈမႃး ၶိုၼ်းၵေႃႈမီးယဝ်ႉ။ သႅင်ႇလႂ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶိုၼ်ႈၵႃႈမၼ်းသေၶၢႆ ။ ပေႃးတေဢွၵ်ႇတၢင်းၵႆတႄႉ လႆႈၵႂႃႇပႂ်ႉဝႆႉတီႈပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းမွၵ်ႈ ဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉ ၸင်ႇတေလႆႈသႂ်ႇ။ လႆႈၵႂႃႇၸဵမ်ၸဝ်ႉ။ ၼိုင်ႈလမ်း လႂ်ၵေႃႈ ၶဝ်သႂ်ႇပၼ် တႃႇငိုၼ်းသၢမ်မိုၼ်ႇ ။ 7 မူင်း ၵၢင်ၼႂ် ၶဝ်ၸင်ႇထႅမ်ပၼ်။ ပေႃးၵႂႃႇတူၵ်းလိုၼ်းၵေႃႈ ၼမ်ႉမၼ်းပိူၼ်ႈမူတ်းပႅတ်ႈသေ လႆႈၵႂႃႇလၢႆ မႃးလၢႆၵူၺ်းဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Taunggyi/ ၵူၼ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၶဝ်ႈထႅဝ် ပႂ်ႉသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး တႄႇဢဝ် ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉမႃး လႆႈဝႃႈ ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၶၢတ်ႇႁႅင်းဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးလႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ် ပႂ်ႉသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ တီႈပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်း BOC သုတ်းဝၼ်း။ ထႅင်ႈလၢႆၸႄႈဝဵင်းၵေႃႈ ၸဝ်ႈရူတ်ႉၸဝ်ႈၵႃး ၵမ်ႈၼမ် လႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈဝႆႉ၊ ႁၢမ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း။ ၸိူဝ်းမီး ၵၢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇၵေႃႈ 2-3 ဝၼ်း ၸင်ႇဢွၵ်ႇတၢင်း လႆႈၼိုင်ႈပွၵ်ႈၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၶိူင်ႈႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆသေ ၵၢၼ်ငၢၼ်းၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇပၼ်ႇၵၢၼ်လႆႈလီ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီး ငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၸဝ်ႈၵႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ၽွင်းၼမ်ႉမၼ်း ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇယူႇၼႆႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီသေ လၵ်ႉလွမ်သိုဝ်ႉၶၢႆၼမ်ႉ မၼ်းၸၢၵ်ႈ ၼႂ်းလွၵ်းၵၢတ်ႇမိုတ်ႉ သိုဝ်ႉၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃးသေ သမ်ႉၶၢႆတေႃႇၶိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းလူဝ်ႇ ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၼၼ်ႉ ၵႃႈၶၼ်သုင်။ ပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ဢုမ်ႇပဝ်း (ဢွင်ႇပၢၼ်း) ၊ သီႇသႅင်ႇ ၊ တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉလႆႈထူပ်းလႆႈ ၺႃး ။ ၼိုင်ႈလိတ်ႉလႂ် ၶၢႆထိုင်ၼိုင်ႈမိုၼ်ႇပျႃး။ ၸိူဝ်းတၢင်ႇ ၶၢႆၼႂ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၵေႃႈမီးလူးၵွၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၵေႃႈ မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႆႇယိုတ်းမိူင်းတႄႉ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး ၼိုင်ႈလိတ်ႉ မီးၼႂ်းၵႄႈ 1,000 – 1,500 ၵူၺ်းသေတႃႉ ဝၢႆးၼႆႉတႄႉ ၶၼ်မၼ်းၶိုၼ်ႈသုင်ယဝ်ႉသုင်ထႅင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ၼိုင်ႈလိတ်ႉလႂ် လႆႈသိုဝ်ႉ 7,000 ပျႃး ။ မီးၶၼ်မၼ်းၶိုၼ်ႈၵူၺ်း ၶၼ်မၼ်းလူင်း ၶိုၼ်းပႆႇမီးသေပွၵ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးလၢႆတီႈ မီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ဝႆႉလႄႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၵေႃႈ ၵူဝ်မီးပၢင်တိုၵ်းၶိုၼ်ႈမႃးလႄႈ ၸိူဝ်းသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ ၵဵပ်းဝႆႉၵေႃႈမီးယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “ၵႃႈၶိုၼ်ႈမႃးတႄႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼိုင်ႈလိတ်ႉလႂ် 7,000 ဝႃႈ။ ပေႃးလူတ်းၵႂႃႇၵေႃႈ 6,800 ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း။ လႆႈဝႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵူႈၵေႃႉယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ သိုဝ်ႉဝႆႉပဵၼ်ပုင်းပဵၼ်ပုင်းၵေႃႈ မီးယွၼ်ႉၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း။ ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ်၊ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ ၵႃႈၶိုၼ်ႈမူတ်း။ ပေႃးဢမ်ႇမီးၼမ်ႉမၼ်းၵေႃႈ ၵႂႃႇမႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈလႄႈ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈသိုဝ်ႉၸႂ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်း ပုင်ႈၶိုၼ်ႈၸိူင်ႉၼႆသေ ၵႃႈဝႂ်ရူတ်ႉၵႃး ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵေႃႈ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈၸွမ်း၊ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ သႅၼ်း 5-6 ႁဵင်ၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ပုင်ႈၶိုၼ်ႈပဵၼ် 2-3 မိုၼ်ႇပျႃး။ ဝၢၼ်ႈဝဵင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇ လႆႈၾႆးၾႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉ ၸႂ်ႉၸၢၵ်ႈၾႆး။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၵႃႈယႂ်ႇ ၊ ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉၸၢၵ်ႈၾႆး။ ပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼၼ်ႉ ပေႃးလႆႈသိုဝ်ႉ သႅင်ၾႆးသူဝ်ႊလႃႊ (Sola) ၸႂ်ႉဢဝ် လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ၵၢပ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ၵၢၼ်ငၢၼ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ လႆႈပိုင်ႈၾႆးၾႃႉသေပၼ်ႇၵၢၼ် ၸဵမ်ဢဝ်ႁူင်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇ တၢင်းၵိၼ်ၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း၊ ၵၢၼ်ႁဵတ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈၽိုၼ်လၢႆးလႄႈ ႁၢၼ်ႉမႄးရူတ်ႉၵႃး ၊ ႁၢၼ်ႉမႄး ၾူၼ်းမႄးၶွမ်ႊလႄႈ ဢွင်ႈတီႈ တႃႇၽႃႇတတ်းယူတ်းယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ၾႆးၾႃႉဢမ်ႇလႆႈၽဵင်ႇ ဢမ်ႇလႆႈတႃႇသေႇယဝ်ႉလႄႈ ပၼ်ႇၵၢၼ်ယၢပ်ႇ။ တေၸႂ်ႉၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၵေႃႈ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈသမ်ႉ ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇလႄႈ တႃႇႁႂ်ႈမီးၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ ၶိုတ်းတၼ်း ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းၸုမ်းတူင်ႇၵူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈ ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-22T14:09:01

https://shannews.org/archives/56728

ၸုမ်း EAO တင်း PDF ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ၶူင်းၵၢၼ်ၶႄႇ ၸမ် 10 ဢၼ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ

ဝၼ်းတီႈ 19/08/2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ISP – Myanmar ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းၶူင်းၵၢၼ်ၶႄႇ 19 ဢၼ် ဢၼ်မီးၼႂ်း မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ႁိမ်းႁွမ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းၼၼ့် ယူႇတီႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း (EAOs) လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း (PDFs) ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ 9 ဢၼ်ယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၶူင်းၵၢၼ်ၶႄႇ ဢၼ်ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဢွင်ႈတီႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ႁူမ်ႈၵၼ် တီႈလႅၼ်လိၼ် မူႇၸေႊ ၊ ၾၢႆၵုၼ်လူင် ၊ ၶူဝ်ၵုၼ်လူင် ၊ ပၢင်သဝ်းၵႃႉၶၢႆ ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ (ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ)၊ ၾၢႆၼွင်ၾႃႉ၊ ႁူင်းၵဵပ်းၶူဝ်းၶွင် တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၽေးသၽႃႇဝ လၢၼ်ႉၸၢင်ႉ – မႄႈၶူင် ၊ ၶူဝ်ႁူၺ်ႈၵိုတ်ႈလႄႈ ၶူင်းၵၢၼ်ႁဵတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇ၊ ႁူင်းဢိတ်ႇၵိူဝ်ဝၢၼ် သျိၼ်းသူၺ်ႇလီႇ – မၢႆ 2 ၊ ႁူင်းၵၢၼ် ႁဵတ်းလိၼ်ပုၼ် ဢႄႇလ်ၽႃႇ၊ ႁူင်းႁုင်လဵၵ်း/ တွင်း တီႈတႃႈၵွင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႉသ်လႄႈ ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ – မိူင်းၶႄႇ ဢၼ်မီးဝႆႉၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၊ သၢႆႁႅင်းထၢတ်ႈ ဢၼ်လတ်းၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ၊ သဵၼ်ႈတၢင်းၼမ်ႉ – သဵၼ်ႈတၢင်းလိၼ် ဢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵႃႉၶၢႆၸူး ၵူႈမိူင်းမိူင်း (အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်းတွင်း-ရေကြောင်းကုန်သွယ်စင်္ကြံသစ် – ILSTC) လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းရူတ်ႉၾႆး မူႇၸေႊ – မၼ်းတလေး ႁူမ်ႈပႃး သဵၼ်ႈတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇ ၵႃႉၶၢႆ ၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ ၸုမ်း EAOs ၶဝ် ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ လုမ်းၽွင်းတၢင်မၢၼ်ႈ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၸွမ်းမိူင်းၶႄႇတႄႉ ပိုၼ်ႇၽၢဝ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉဝႃႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ဝၼ်ႊယိလႄႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉ တႃႇတေၵႅတ်ႇၶႄပၼ် ၶူင်းၵၢၼ်ၶႄႇ၊ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ – မိူင်းၶႄႇ တေမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ဝၼ်ႊယိၼႆႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းမႃးထိုင် မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ် ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉသေ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢိၵ်ႇတင်း ႁူဝ်ၼႃႈၵဝ်ႇ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ပႃး လွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၶူင်းၵၢၼ်ၶႄႇ ၸိူဝ်းၼႆႉပႃး – ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']

2024-08-22T13:37:32

https://shannews.org/archives/56724

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 147 တီႈသီႇပေႃႉယဝ်ႉ

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶလယ 147 မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၶၢဝ်းတၢင်း ၸမ်လိူၼ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉတႄႉ ပၢႆႈလွတ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 21/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 147 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉ တီႈၼႂ်းဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈလူင် ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းတင်းၼမ် ၶိုၼ်ႈလေႃႇတိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် သိမ်းလႆႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 147 တီႈၼွင်ၵေႃႈယဝ်ႉၶႃႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းတင်းၼမ် ၶိုၼ်ႈယိုဝ်းသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈဝၢင်း ၶိူင်ႈပၼ် ၵူၺ်းၵႃႈ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၶဝ်တႄႉ ပၢႆႈပႅတ်ႈလုၵ်ႈၼွင်ႉတပေးမၼ်းဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈတပ်ႉၼွင်ၵေႃႈ ၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ၶိုၼ်ႈပၵ်းတုင်းၶဝ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်း တီႈဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈလူင်ၼႆႉသေ ၵူၼ်းသိုၵ်း မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် တၢင်းဝၢၼ်ႈတူၼ်ႈၵႅင်း – ၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃလႄႈ ၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ “ဝၢႆးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သိမ်းလႆႈယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ယဝ်ႉ ထိုင်မႃး ယၢမ်းၶမ်ႈ ၶဝ်ႁဵတ်းဢွင်ႇပွႆးသေ ဢဝ်မူတူဝ်လိပ်း ပွႆႇၶဝ်ႈမုၵ်ႉၾႆးၵမ်းသိုဝ်ႈ သဵင်မူႁွင်ႉ ပေႃးပၼ်းလူင်ဝႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇပၢႆႈသေ ၵိုတ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၼွၼ်းပေႃးဢမ်ႇလပ်းတင်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ မၢၵ်ႇၵွင်ႈတူၵ်းၸွမ်းၼႃးၸွမ်းထိူၼ်ႇလႄႈ ၸွမ်းႁိမ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းၼမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တင်းသွင်ၾၢႆႇ မီးလွင်ႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းၼမ် မိူၼ်ၵၼ်”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ငဝ်းလၢႆး တၢင်းဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈလူင်ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တိုၵ်ႉထႅမ်ႁႅင်းၵူၼ်းလႄႈ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ထႅင်ႈတင်းၼမ်ယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈလူင်ၼႆႉ တႄႇပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 ၼၼ်ႉသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶလယ 147 ၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 21 ၼႆႉ ၸင်ႇယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ။ ဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈလူင်ၼႆႉ တေယၢၼ်ဝဵင်းသီႇပေႃႉ 14 လၵ်းလႄႈ ယၢၼ်ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ 24 လၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-22T11:26:12

https://shannews.org/archives/56721

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ၼၢင်းယိင်းၼႂ်းမိူင်းမွၼ်း တႃႇၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း

ၸုမ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း တႃႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းမွၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇၶိုၼ်ႈပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်ႁႅင်းဢီး ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၼၢင်းယိင်း ၼႂ်းမိူင်းမွၼ်းဝႆႉယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ၊ ၽူႈၵွၼ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢၼ်ႇၽိဝ်ႇသယႅၵ်ႉ ၸႄႈမိူင်းမွၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်လူင်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းဢႃယု ႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်းသေ တႄႇသူင်ႇပၼ် တီႈပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေ ၵူၼ်းၸၢႆးယဝ်ႉ ၼၢင်းယိင်းၼုမ်ႇၵေႃႈ ၺႃးၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ သူင်ႇၵႂႃႇတီႈပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းဝႆႉလႄႈ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းဝႆႉယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ သဵၼ်ႈမၢႆၼႆႉသေ ယူႇတီႈ ၾွၼ်ႇတေးသျိၼ်း သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း မိူင်းမွၼ်းၶဝ် ၵဵပ်းဝႆႉၼၼ်ႉ လိူဝ်သေ 10 ၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းမိူင်းမွၼ်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇလႄႈ တိူင်းတၼၢဝ်းသီ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼၢင်းယိင်းၶဝ် ၺႃးၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ တႃႇၾိုၵ်းသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းဝႆႉမိူၼ်ၵၼ်။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိူဝ်းၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇၼမ်မႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၢင်းယိင်း ပၢႆႈဢွၵ်ႇတီႈယူႇႁိူၼ်းယေးတိူဝ်း ၼမ်မႃး – ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇ မၢႆမီႈပၵ်းပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇသေ ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းဢႃယုတဵမ် ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း တႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉ တေတႄႇႁွင်ႉၶိုၼ်ႈပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းၸုပ်ႈထီႉ (5) ။ ဝၢႆးလင် ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ၊ ၽူႈၵွၼ်းမူႇဝၢၼ်ႈ၊ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း၊ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၾၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်လူင်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၼၢင်းယိင်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-08-22T11:09:21

https://shannews.org/archives/56718

ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၺႃးတီႉၺွပ်း တီႈမိူင်းထႆး ႁိမ်းၸမ် 2 သႅၼ်

ၸွမ်းၼင်ႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ် 120 ဝၼ်း ၶွင်ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း မိူင်းထႆးသေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ၵူတ်ႇထတ်းမႃး 2 လိူၼ်ပၢႆၼႆႉ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၺႃးတီႉၺွပ်း မီးၸမ် 2 သႅၼ် ယဝ်ႉၼႆ – ဢူးမူဝ်းၵျူဝ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃႇမတီႇ ၾၢႆႇႁူမ်ႈၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင် လွင်ႈႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇ BBC ၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 5 သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉ ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း မိူင်းထႆး လူင်းၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်း ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီး ဝတ်းဝႂ်တဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်း ၼႂ်းဝတ်းဝႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢၼ်ပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇ ၊ ၵၢၼ်ၵိၼ်ၸၢင်ႈၶပ်းရူတ်ႉၵႃး ၶၢဝ်းတၢင်းပွတ်း/ ယၢဝ်း ၊ ၵၢၼ်မိပ်ႇၼူတ်ႈ ႁူမ်ႈပႃးၵၢၼ်ငၢၼ်း 27 ဢၼ် ၸိူဝ်းမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ၶႂၢင်ႉဝႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းထႆးၵူၺ်း။ သင်ႁႅင်းၵၢၼ် တၢင်ႇမိူင်းပူၼ်ႉပႅၼ် ႁဵတ်းၼႆၸိုင် ၺႃးတီႉၺွပ်းမိူၼ်ၵၼ် – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၵူတ်ႇထတ်း တီႉၺွပ်းႁႅင်းၵၢၼ်ၼႆႉ လိူဝ်သေ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းၵမ်ႇပေႃးတီးယႃး ၊ မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်းလႄႈ မိူင်းလၢဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်း ယွၼ်ႉၽႅၼ်ၵၢၼ် 120 ဝၼ်းၼႆႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးတီႉၺွပ်းၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ လဝၵ မိူင်းထႆး မီးဝႆႉသေ တေၺႃးတၢမ်ႇမႂ်ငိုၼ်း 5,000 ထိုင် 50,000 ဝၢတ်ႇငိုၼ်းထႆး ၊ တူတ်ႈတၢမ်ႇ ဢၼ်ၼၵ်းလိူဝ်သေပိူၼ်ႈသမ်ႉ တေထုၵ်ႇလိုပ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီ – ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']

2024-08-22T07:00:00

https://shannews.org/archives/56714

ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၵဵပ်းၶွၼ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ

ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းမီးရူတ်ႉၵႃး တွၼ်ႈတၢင်းတူၵ်း ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 18/08/2024 ၼႆႉမႃး ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် ယႅၵ်ႉၶ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် ၼႂ်းၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပ ဢူဝ်း ဢွၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႈၼွင်ႉ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇတီႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းမီးရူတ်ႉၵႃးဢွၼ်ႇ 1 လမ်း 5 မိုၼ်ႇပျႃး၊ ရူတ်ႉၵႃးလူင် 1 လမ်း 1 သႅၼ်ပျႃး ပေႃးဢမ်ႇပၼ်ငိုၼ်း တေယိုတ်းဢဝ်လၢႆ ရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တႄႇဝၼ်းတီႈ 18 ၼႆႉမႃး ၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ။ ၸိူဝ်းမီးရူတ်ႉၵႃး တၢင်းယၢဝ်း 12 ပေႇ(ထတ်း) ၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈလမ်ႈ 1 သႅၼ်ပျႃး။ ပေႃးပဵၼ်ရူတ်ႉယၢဝ်း 10 ပေႇ လူင်းတႂ်ႈတႄႉ ၼိုင်ႈလမ်း 5 မိုၼ်ႇပျႃး၊ ၵဵပ်းငိုၼ်းယဝ်ႉ ပၼ်ပႃးဝႂ်တိုတ်းငိုၼ်းသေလူးၵွၼ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈတၢင်းတူၵ်း ၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉ လိူၼ်ပူၼ်ႉမႃး တႃႇၵူၼ်းၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ လႆႈပၼ်ငိုၼ်း ယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ ၊ တွၼ်ႈတႃႇ PNO မႃးႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ဝၢၼ်ႈ ၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပၼ်ၼိုင်ႈလိူၼ် ႁိူၼ်း ၼိုင်ႈလင် 2,500 ပျႃး။ ဢၼ်ၶဝ်လူင်းမႃးၵဵပ်းငိုၼ်း ၶွၼ်ႇရူတ်ႉၵႃးၼႆႉတႄႉ ပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်း သုတ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼင်ႇ ၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢင်ၸိူဝ်း သိုဝ်ႉၵႃးဝႆႉယဝ်ႉယင်းပႆႇလႆႈၶီႇ သမ်ႉပေႃး ဝႃႈ တေလႆႈသႂ်ႇၶွၼ်ႇပၼ်ၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇပၼ် သမ်ႉဝႃႈတေယိုတ်းဢဝ်လၢႆ ရူတ်ႉၵႃးၼႆလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ၵႃႈလႆႈပၼ်ငိုၼ်းၶွၼ်ႇ။ ဢဝ်ငိုၼ်းၶွၼ်ႇယဝ်ႉ သမ်ႉဝႃႈ – ပေႃးလူဝ်ႇၸႂ်ႉရူတ်ႉၵႃးၼႆ ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ တေမႃးဢဝ်ၸႂ်ႉ ၼႆထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈၼႂ်းဝႂ်တိုတ်းငိုၼ်း ၶွၼ်ႇရူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ၶဝ်ပၼ်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉတႄႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ ငိုၼ်းလူႇတွၼ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလႄႈ ႁုၼ်ႈမုၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇတၢင်းတူၵ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ဢၼ်ၺႃးၵဵပ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႇတႄႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၵႃး (စံကား) ၊ ဝၢၼ်ႈမူဝ်းဢူး( မိုးဦး) ၊ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉတွင်း (နမ့်တောင်း) ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ၵၢင် (လုံကန်) ၊ ဝၢၼ်ႈၼႃးႁူး (နားဟူး) ၊ ဝၢၼ်ႈဝဵင်းၵဝ်ႇ (မြို့ဟောင်း) ၊ ဝၢၼ်ႈထီးၵႃ (ထီးကာ) ၊ ဝၢၼ်ႈသႃႇယႃႇၵုင်း (သာယာကုန်း) ၊ ဝၢၼ်ႈယေႇၶဵဝ်ႇ (‌ရေချို) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-21T18:13:16

https://shannews.org/archives/56708

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဝၢၼ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေးဝၢၼ်ႈသူၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ပႃးဝၢၼ်ႈတႆး ႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၺႃးၾႆးမႆႈဢမ်ႇလိူဝ်သင်။ ဝၼ်းတီႈ 19/08/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဝၢၼ်ႈဢၼၢၼ်းၵုၼ်းလႄႈ ဝၢၼ်ႈတႆး (လုတ်ႉ သျၢၼ်း) ဢၼ်မီး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းဝိၼ်းယေး ၸႄႈတွၼ်ႈတူးပလႃႇယႃႇ ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNU ၵုမ်းၵမ်။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ယၢင်းၽိူၵ်ႇ KIC တႅမ်ႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ -“သိုၵ်းယၢင်း KNLA ၶဝ်ႈပိုတ်းယိုဝ်း တပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးႁိမ်းဝၢၼ်ႈဢၼၢၼ်းၵုၼ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇၶဝ် တေဢမ်ႇတူၵ်းသုမ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးယိုဝ်းၸွႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – KIC/ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉၵွႆ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 05/08/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇႁႃဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း တၢင်ႇၶိူင်ႈမိၼ် မႃးဝၢင်းပၼ် တီႈၵွင်းပိဝ်ႇႁႃႇ ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃး 20/08/2024 ၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးယိုဝ်းတင်းဝၼ်း။ ယိုဝ်းသႂ်ႇဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းမီးၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းရူတ်ႉၵႃး။ မီးလွင်ႈလူႉၵွႆတင်းဝၢၼ်ႈ။ မၢင်ဝၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၺႃးယိုဝ်းသေတႃႉ သမ်ႉၺႃးၽဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈထုင်ႉၵွင်းပိဝ်ႇႁႃႇၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းတႄႇပဵၼ်မႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်။ ယိုဝ်းယိုဝ်းၵိုတ်းၵိုတ်း ႁိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ်။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ဝၢၼ်ႈတႆး 2 ဝၢၼ်ႈၼႆႉ လူႉလႅဝ်ပဵၼ်ၽဝ်ႇမူတ်းယဝ်ႉ။ Photo by – KIC/ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉၵွႆ “ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝၢၼ်ႈဢၼၢၼ်းၵုၼ်းလႄႈ ဝၢၼ်ႈတႆး ပႃးၸဵမ်ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ႁူင်းႁေႃးၵၢင်ဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵွႆမူတ်း။ မၼ်းၸမ်ၵွင်းတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇၶဝ်လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူဝ်သိုၵ်းယၢင်း မႃးသွၼ်ႈယူႇသေ ပိုတ်းယိုဝ်းၶဝ်၊ ၶဝ်ၸင်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈမူတ်း။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 2 ဝၢၼ်ႈၼႆႉတႄႉ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ဝႆႉမူတ်းယဝ်ႉၸဵမ်လႂ်”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇ ၼႆ။ တပ်ႉၵွင်းပိဝ်ႇႁႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝၢၼ်ႈဢၼၢၼ်းၵုၼ်းလႄႈ ဝၢၼ်ႈတႆးၼႆႉ မီးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းရူတ်ႉၵႃး ၽြႃးသီႇသူႇ – တၢၼ်ႇၽိဝ်ႇသယၢတ်ႉ။ ပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNLA ၵုမ်းၵမ်။ ၽွင်းပီ 2021 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ တႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈဝၢၼ်ႈၼႆသေ တင်ႈၸႂ်မႃးတင်ႈတပ်ႉဝႆႉ။ တပ်ႉၵွင်းပိဝ်ႇႁႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်တပ်ႉဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ ၼႂ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ သိုၵ်းယၢင်း ၽိူၵ်ႇ KNLA ၸင်ႇၵႆႉၵႆႉမႃးပိုတ်းယိုဝ်း။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇလႄႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ဝၢၼ်ႈဢၼၢၼ်းၵုၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈတႆး (လုတ်ႉသျၢၼ်း) ယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈ တူင်ႉၼိုင် မႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝၢၼ်ႈတၺိၼ်း ၊ ၵျွၵ်ႉမလူး ၊ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇၽႃႈ (တၢၼ်ႇပယႃႇ) ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']