date
stringlengths
19
19
link
stringlengths
33
35
title
stringlengths
7
2.75k
content
stringlengths
10
27.1k
categories
stringclasses
914 values
2024-08-07T12:00:00
https://shannews.org/archives/56112
ၼမ်ႉထူမ်ႈ မိူင်းပႃႊၵိတ်ႉသ်ထၢၼ်ႊ ၵူၼ်းတၢႆ 30 ပၢႆ
ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆၼွင်းထူမ်ႈလႄႈ ဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ၼႆႉ ၼမ်ႉၼွင်တႅၵ်ႇ ၼမ်ႉထူမ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၶူဝ်လႄႈ တူင်ႈႁႆႈတူင်ႈၼႃး တၢင်းၼွၵ်ႈဝဵင်းၶျီႊထရႄႊ ၸႄႈမိူင်းၶျီႊပႃႊပတ်ႉသ် တူင်ႊၶႂႃႊ ၸိုင်ႈမိူင်းပႃႊၵိတ်ႉသ်ထၢၼ်ႊ။ ၼမ်ႉယႂ်ႇထွင်းလေႃႈပုင်ႈထူမ်ႈၸွမ်းၵႄႈလွႆ သျီႊသျီႊၶူဝ်ႊလႄႈ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းရူတ်ႉၵႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း မိူင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃးၵႃႉၶၢႆ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ ၼမ်ႉထူမ်ႈၵမ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး သူၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁွင်ႈၼမ်ႉ မိူင်ၼမ်ႉတႃႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊ တေႃႈလွတ်ႇၼမ်ႉမၼ်းလႄႈ ၵႅတ်ႉသ် ဢိၵ်ႇပႃးတင်း ႁူင်းၸၢၵ်ႈၾႆးၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵိုတ်းၶၢတ်ႇလူႉၵွႆၵႂႃႇ တင်းၼမ်။ လူမ်းမုၼ်ႊသုၼ်ႊ တႄႇပတ်ႉၶဝ်ႈမိူင်းပႃႊၵိတ်ႉသထၢၼ်ႊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈလိၼ်ၵူၼ်ႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝူင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းတၢႆ 30 ပၢႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 10 ပၢႆ။ တီႈမိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းတၢႆ 195 ၵေႃႉ ႁၢႆဝႆႉ မွၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ – ၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2024-08-07T10:00:00
https://shannews.org/archives/56105
ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ တုၵ်းယွၼ်းရတ်ႉသျႃႊ မႃးၸွႆႈတိုၵ်းၸွမ်း ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉသေ ဢူးၶိၼ်ႇယီႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ ဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵမ်ႉယၼ်ယူႇလင်ဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Sputnik မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ၼႆႉဝႃႈ – ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမိူင်းရတ်ႉသျႃႊ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၶဝ်ႈပႃးတိုၵ်းၸွႆႈ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် 333 ၼႂ်းမိူင်း ဝႃႈၼႆ။ ဢူးၶိၼ်ႇယီႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈရတ်ႉသျႃႊ ႁပ်ႉဝႃႈ ပၼ်ႁႃၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ၊ ဢမ်ႇ ၸႂ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မိူင်းရတ်ႉသျႃႊ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၸိုင် ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တိုၼ်းတေဢွင်ႇပေႉလႆႈ ၼႂ်းၵၢၼ်ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉဢမ်ႇႁၢင်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇမိူင်းရတ်ႉသျႃႊၼႆႉ မႃးတွင်ႈထၢမ် (ဢိၼ်ႊတႃႊဝိဝ်ႊ) ဢူးၶိၼ်ႇယီႇ တီႈႁွင်ႈၵၢၼ် ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ တီႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ။ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်တႄႉ ထတ်းသၢင်ဝႃႈ – ၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 မတ်ႉတႃ 42 – ၶ ၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ပၼ်ႁႃၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉ တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း ၶဝ်ႈမႃးၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈ ၼႆဝႆႉလႄႈ – လွင်ႈဢူးၶိၼ်ႇယီႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈၸိုင်ႈမိူင်း – ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇတၢင်း ၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ သုမ်းသိုၵ်းၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇမီးႁႅင်းတႃႇတေႃႇသူႈၶိုၼ်း။ ဢၼ်ၶဝ်ႁွင်ႉဢဝ်ၼွၵ်ႈမိူင်းမႃးၸွႆႈ ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၶဝ်ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မိူၼ်တင်းဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယွမ်းႁပ်ႉပိုတ်ႇလၢတ်ႈၼႄလုမ်ႈၾႃႉဝႃႈ – ၶဝ်သုမ်းသိုၵ်းယဝ်ႉ ၼႆၵူၺ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-08-07T09:00:00
https://shannews.org/archives/56099
ၵူၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်း သိုၵ်း MNDAA တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ
ဝၼ်းတီႈ 06/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ ၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်း ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ။ ၵူၼ်းၸုမ်းၼႆႉ ၶီႇရူတ်ႉၵႃး (ရူတ်ႉတူႈ Bus သႅၼ်းယႂ်ႇ ဢၼ်လႅၼ်ႈၵၢင်ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ) မႃး 91 လမ်းသေ မႃးၶွၼ်ႈၵၼ် တီႈၼႃႈႁူင်းႁေႃးလူင်ၵၢင်ဝဵင်းယဝ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢၼ်ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း ယိုတ်းဢဝ်တပ်ႉတိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယမၶ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ – ၵူၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သၢၼ်ၶတ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၵမ်ႉထႅမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းၸုမ်းမပတ(မဘတ) ဢၼ်ဢဝ် ၸိုဝ်ႈသႃႇသၼႃႇသေ ၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸၢင်ႈၸိူဝ်းၶဝ် မႃးၼႄၵၢင်ၸႂ် သၢၼ်ၶတ်း သိုၵ်း MNDAA ယိုတ်းတိူင်းသိုၵ်း ယမၶ ။ ဢွၼ်ၵၼ်ႁွင်ႉသႅၼ်ႇဝႃႈ သိုၵ်း MNDAA ၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ 100 ပၢႆ – ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ – ၵူၼ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-07T08:00:00
https://shannews.org/archives/56088
MNDAA ၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းယိပ်းမၢႆၾၢင် လႃႈသဵဝ်ႈၵူၺ်း ပၼ်ၶဝ်ႈဝဵင်း
တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ဝႆႉ လႆႈ 3-4 ဝၼ်းမႃးယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်း ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ MNDAA ၵူတ်ႇထတ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢႆၾၢင် လႃႈသဵဝ်ႈ ၁၃/လရန ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈဝဵင်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပူၼ်ႉမႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းမူတ်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပႃးတင်းတိူင်းသိုၵ်းယမၶ ယဝ်ႉၼႆသေ ဝၢႆးၼၼ်ႉ သဵင်ၵွင်ႈတႄႇယဵၼ်မႃးလွႆးလွႆး။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 06/08/2024 ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသဵင်ၵွင်ႈ သဵင်မၢၵ်ႇယဝ်ႉလႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပၼ်ၶႂၢင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းပွၵ်ႉ 3-4-5 ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း မၢႆၾၢင်ၵၢင်ဝဵင်း – ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃးလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းယူႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉ 3-4-5 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးၶဝ် ႁႄႉတႄႉ ၵိုတ်းသေတွပ်ႇပၼ်လီလီဢေႃႈ။ ၶဝ်ၵေႃႈထၢမ်ဝႃႈ တေၵႂႃႇလႂ် – ၵႂႃႇလႂ်မႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ပေႃးတွပ်ႇလႆႈလီၵေႃႈ ၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇထၢမ်ၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ် မၢႆၾၢင် ၁၃/လရန ၸင်ႇပၼ်ၶဝ်ႈဝဵင်း။ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ် ၽဵဝ်ႈၸွမ်းၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် ႁဵတ်းလွင်ႈ မူတ်းသႂ်ၼႂ်းဝဵင်း။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇမီးဝႆႉ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းတႄႉ ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး၊ တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈမႆႈၸႂ်ယူႇ ဝႃႈၼႆ။ “ၶဝ်ႁဵတ်း လွင်ႈမူတ်းသႂ် ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၵၢင်ဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးႁၼ်တူဝ်တၢႆၵူၼ်း ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ၸွမ်းၼႃႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈတႄႉ ၶဝ်ၵေႃႈၵဵပ်းသေ ဢဝ်ၵႂႃႇၽဝ်ပႅတ်ႈပၼ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈတင်ႈၸႂ် ၽဵဝ်ႈပၼ်တူဝ်တၢႆၼႆတႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇပၢႆႈၵေႃႈ မီးၵူၼ်းတၢႆ ၼႃႈႁိူၼ်းၶဝ်ယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇႁတ်းဢဝ်ၵႂႃႇပႃႇႁဵဝ်ႈ ဢဝ်ၵႂႃႇၾင်ၶႃႈလူး။ တွၼ်ႈတႃႇ ႁဝ်းၶႃႈၸိူဝ်းၵိုတ်းတင်းလင်တႄႉ ၵူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် ယိုဝ်းသိုၵ်းၵူၺ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ဢၼ်ၵူဝ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈတႄႉ ၵူဝ်ႁိူဝ်းမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇယူႇတၢင်ႇတီႈၵေႃႈ ႁူမ်ႈဝႃႈသဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ဝႆႉယူႇသေတႃႉ ၶဝ်ဢမ်ႇႁတ်းပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်း ယမၶယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉၵႂႃႇမႃးတူင်ႉၼိုင်ယူႇ ၼႂ်းၵိဝ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၼႂ်းၶွၵ်ႈလူင် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႈ ၵူၼ်းတူၵ်း ၶွၵ်ႈ တိုၵ်ႉမီးယူႇ 600 ၵေႃႉ။ ပႆႇပူၼ်ႉလွတ်ႈဢွၵ်ႇမူတ်း။ လုၵ်ႈမေး ၵူၼ်းသိုၵ်းၼႂ်းတပ်ႉတိူင်းတႄႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 03/08/2024 ၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ယုၵ်ႉတုင်းၶၢဝ်ယွမ်းၵၢၼ်ႉ တင်းမူတ်း မီး 4,700 ပၢႆ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႉၺွပ်းဢဝ် ၽူႈၼမ်းသိုၵ်းၸၼ်ႉသုင် ၼႂ်းတိူင်းသိုၵ်းၼၼ်ႉ 3 ၵေႃႉ။ ၸွမ်းသဵၼ်ႈသၢႆတၢင်း ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ တူဝ်တၢႆၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းသိုၵ်း မၢၵ်ႇမိူဝ် ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၸုမ်းလႂ် ၸၢင်ႈၶဝ်ႈၵဵပ်းၽဵဝ်ႈ။ မၢင်တီႈ မီးမႃၵႃၵႆႇ မႃးၶူပ်းၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၵူၼ်းတၢႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလူးၵွၼ်ႇ။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊတေႃႇထိုင် 31 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 130 ပၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁိမ်းၸမ် 200 ၵေႃႉ။ တႅမ်ႈၶၢဝ်ႇ – ၸၢႆးသႅင်ဢၢႆႈ
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-08-06T17:54:22
https://shannews.org/archives/56070
TNLA ႁူမ်ႈ PDF တိုၵ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး တင်းမူတ်း
ဝၼ်းတီႈ 05/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်ႈ 10 မူင်းပၢႆၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈ PDF သေ တိုၵ်းယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 501 – 502 လႄႈ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် (စကခ – 1) ဢၼ်မီး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ TNLA သေ ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေတႃႉ တီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ လၢႆလၢႆဢၼ်တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉယဝ်ႉ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ ဢီႊရႃႊဝတီႊဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ -“မိူဝ်ႈဝႃး ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ10 မူင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း PDF ၶဝ်ႈလူမ်ႇယိုဝ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉ 501-502 လႄႈ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် (စကခ – 1) ဢၼ်မီး ၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးမွၵ်ႈ 2 လၵ်း။ ယိုတ်းလႆႈပႃး ၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း။ တူဝ်တၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ မီးတင်း ၼမ်တင်းလၢႆ ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် ယိုဝ်းၸွႆႈတေႃႇထိုင် တဵင်ႈၶိုၼ်း၊ သိုၵ်းၸိူဝ်း ၵိုတ်းၼႂ်းတပ်ႉ 100 ပၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈသေ သိုၵ်း TNLA – PDF ၸင်ႇၶဝ်ႈယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တပ်ႉလီငၢမ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ လႆႈဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသုမ်းမူတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းတဢၢင်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉသေ ႁဝ်းၶႃႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ သိုၵ်းတဢၢင်း လူၺ်းယေႇဢူးၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပီ 2024 ၼႆႉမႃး သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈ PDF ၶဝ်ႈလူမ်ႇယိုဝ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်ပၢႆ ၸင်ႇယိုတ်းလႆႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းမူတ်း တႅမ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ လႅင်းၾူၼ်းလႄႈ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ၶၢတ်ႇဝႆႉမူတ်း။ ၵူၼ်းၸိူဝ်း ဢမ်ႇပၢႆႈသေ ၵိုတ်းဝႆႉဢိတ်းဢွတ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉလႄႈ ၼမ်ႉ – ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းတဢၢင်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်လႆႈလူႉတၢႆၸွမ်း ဢမ်ႇယွမ်း 200 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်း 300 ၵေႃႉ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ မေႃယႃတီႈႁူင်းယႃ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈမူတ်း၊ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းဢိတ်း ဢွတ်းတႄႉ လႆႈယူတ်းယႃတူဝ် ဢဝ်ႁင်းၵူၺ်း။ ၸိူဝ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်းသမ်ႉ သူင်ႇယူတ်းယႃ တီႈပၢင်ႇဢူႈလူင်၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်း ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 သိုပ်ႇပဵၼ်မႃး ႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈ PDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ၊ ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ၊ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်လႄႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး။ ဢၼ်ပႆႇယိုတ်းလႆႈတႄႉ ပဵၼ်ဝဵင်းသီႇပေႃႉ။ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ၽူႈၵုမ်းၵမ်ယၼ်ႇသိုၵ်း ပဵၼ်ၸဝ်ႈသိုၵ်း ဢွင်ႇၶၢႆႇမူဝ်း ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်း ၸၵၶ – 1 (စကခ – 1)။ တူဝ်ၽူႈ ၵွၼ်း ၸၵၶ – 1 တႄႉ ပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်ႁၢၼ် မဵဝ်းမိၼ်းထူၺ်း။ မၼ်းၸၢႆးသမ်ႉ ၺႃးသိုၵ်း MNDAA တီႉလႆႈတူဝ်လိပ်း ၼႂ်းတိူင်းသိုၵ်း ယမၶ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ – ၶၢဝ်ႇဢီႊရႃႊဝတီႊ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-08-06T21:33:17
https://shannews.org/archives/56067
ႁွႆယႃႉ တူၼ်ႈၶဝ်ႈ ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၸဝ်ႈၼႃး လူႉသုမ်းၼမ်
ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ပီၼႆႉ ႁွႆယႃႉၵဝ်း တူၼ်ႈၶဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸဝ်ႈၼႃးလူႉသုမ်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ တႄႇလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊမႃး ႁွႆၶဝ်ႈယႃႉ ၶူပ်းတူၼ်ႈၶဝ်ႈ ၼႂ်းထုင်ႉၼႃးတွၼ်ႈတၢင်းဢွၵ်ႇလႄႈ တၢင်းတူၵ်း ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူၼ်ႈၶဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼႃးလူႉသုမ်းၼမ် လိူဝ်တၢင်ႇပီ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၼႃးၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပီၼႆႉတႄႉ ၶဝ်ႈတေဢွၵ်ႇဢေႇ။ ယွၼ်ႉႁွႆယႃႉၵေႃႈပႃး၊ ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ ဢမ်ႇလီ ၵမ်ႉမႆႈၵမ်ႉၵတ်း၊ ၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်း၊ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ တၢင်းမိူင်းပၢႆးၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုတ်ႇၾၢႆၼမ်ႉထႅင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈ ၸဝ်ႈၼႃး မီးလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ်”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉ ၵူႈပီၵေႃႈ ႁွႆယႃႉတူၼ်ႈၶဝ်ႈယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇၼမ်ပဵင်းပီၼႆႉ။ တႃႇႁႄႉၵင်ႈ လွင်ႈႁွႆ ယႃႉတူၼ်ႈၶဝ်ႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈပႆႇၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃးၽဵဝ်ႈပႅတ်ႈႁွႆသေ ၸင်ႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈသေတႃႉ ပီၼႆႉ ယွၼ်ႉႁွႆၼမ်ၽႄႈဝႆး ၼႃႇလႄႈ ၵုမ်းဢမ်ႇတၼ်းပေႉလႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ပီၼႆႉ ၽွင်းၶၢဝ်းဝၢၼ်ႇၽၼ်းၶဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼမ်ႉတႃႇသႂ်ႇၼႃးၵေႃႈႁႅင်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃး တွၼ်ႈဝၼ်းတူၵ်း ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ မၢင်ၸိူဝ်း ဢမ်ႇၽုၵ်ႇၶဝ်ႈသေ ၽုၵ်ႇထူဝ်ႇလိၼ်တႅၼ်းတၢင်ၵႂႃႇၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈၼႃး တွၼ်ႈဝၼ်းတူၵ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ဢၼ်ၽုၵ်ႈၶဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ မုင်ႈမွင်းဝႆႉ ၼမ်ၼႃႇၶႃႈဢေႃႈ ပီၼႆႉ။ ၵူၺ်းႁွႆၵိၼ်တူၼ်ႈၶဝ်ႈႁၢႆႉႁႅင်းၼႃႇသေ ၽွင်းတူၼ်ႈၶဝ်ႈယႂ်ႇမႃး ၾူၼ်တူၵ်းႁႃႇယႂ်ႇ ၼမ်ႉသမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈတူၼ်ႈၶဝ်ႈထႅင်ႈ၊ တႃႇပီၼႆႉတႄႉ ႁႃၵိၼ်ယၢပ်ႇဢေႃႈ မၢင်ၸိူဝ်း လႆႈၵႂႃႇၵူႈငိုၼ်းသေ မႃးၸႂ်ႉၼႂ်း ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မႆႈၸႂ် ၵူဝ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈသၢႆႈၼီႈ လႆႈၶိုၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁွႆယႃႉၵဝ်းတူၼ်ႈၶဝ်ႈ ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႄႇမႃး ပီၼႆႉၵူၺ်း။ မီးမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈလႂ်သေတႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၢႆႉႁႅင်းပဵင်းပီၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃး ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆႉ မီးယူႇ 32 ဝၢၼ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈဢၼ်ယူႇၼိူဝ်ၼမ်ႉတႄႉ မီးယူႇ 6 ဝၢၼ်ႈ။ ၵမ်ႈၼမ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇၶဝ်ႈ 3 ပုၼ်ႈ 2 ပုၼ်ႈၼႆႉ တႃႇပုၼ်ႈၼိုင်ႈတႄႉ ၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ။ ၸူဝ်ႈၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်း ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ႁဵတ်းၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ပဵၼ်ပိူင်လူင်။ ၵမ်းၼမ် ၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ၊ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉ၊ ၶဝ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅမ်ႈ- ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']
2024-08-06T16:59:36
https://shannews.org/archives/56057
ၼမ်ႉႁူၺ်ႈလွႆ လုပ်ႇထူမ်ႈ ဝဵင်းမိူင်းယွင်း ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၸုမ်းလႂ်ၸွႆႈတူၺ်းထိုင်
ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊမႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းထပ်းၵၼ် လၢႆဝၼ်း။ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈလၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝဵင်းပၢင်လွင်း၊ မိူင်းပၢႆး လႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၵေႃႈ ဢၼ်လိူဝ်ႁႅင်းပဵၼ် ၼႂ်း ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈမိူင်းယွင်း။ ဝၢၼ်ႈဢၼ်ယူႇၸွမ်းသၢပ်ႇၼမ်ႉလႅမ် (ဢမ်ႇၼၼ်) ၼမ်ႉဝၢၼ်လႄႈ ဝၢၼ်ႈယူႇပိုၼ်ႉတီႈတႅမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃး ၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉ ၺႃးၼမ်ႉယိုင်ႈၼွင်းၶဝ်ႈထိုင် ႁိူၼ်းယေး ၵူႈပီၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်။ ၾူၼ်တူၵ်းႁႃႇယႂ်ႇ ထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းသေ ဝၼ်းတီႈ 05/08/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၼႂ်ၸဝ်ႉၼၼ်ႉ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆယိုင်ႈ ၼွင်း ၶဝ်ႈထိုင် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ် ၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းသၢပ်ႇၵေးၼမ်ႉလႅမ် (ၼမ်ႉဝၢၼ်) လႄႈ ဢွင်ႈတီႈ ပိုၼ်ႉလိၼ်တႅမ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယွင်း ထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉ ၼမ်ႉပႆႇယွမ်းလူင်း။ ဝၢၼ်ႈဢၼ် ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈလႄး၊ ဝၢၼ်ႈလိူဝ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈဝၢၼ် ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇ ဝဵင်းမိူင်းယွင်း။ ဢွင်ႈတီႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽုၵ်ႇတူၼ်ႈယၢင် (တူၼ်ႈရႃႇပႃႇ) လႄႈ သူၼ်ၽၵ်းၶဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ Photo by – Mong Yowng On – air/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တူင်ႈႁႆႈၼႃးၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းမိူင်းယွင်း သူၼ်တူၼ်ႈယၢင်တႄႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈယူႇၵေႃႈ တူၼ်ႈမၼ်းဢမ်ႇထိုင်တီႈတၢႆ – ၵွႆ၊ သူၼ်ၽၵ်းၶဵဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၽၵ်းၵၢတ်ႇ၊ ၽၵ်းၵီး၊ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉ၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်၊ တူၼ်ႈထူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ၵႅၼ်ႉၼမ်ႉသေ ၼဝ်ႈတၢႆမူတ်း။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပွတ်းတွၼ်ႈ ၼႆႉ တႅမ်ႇလႄႈ ၺႃးၼမ်ႉယိုင်ႈၼွင်းထူမ်ႈ ၵူႈပီ ၵူၼ်းမိူင်းယွင်း လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၸိူဝ်းၼႆၼႆႉ ပီၵၢႆၵေႃႈထူမ်ႈ ပီဢွၼ်ၵေႃႈထူမ်ႈ ။ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ မၼ်းပဵၼ်ၼမ်ႉႁူၺ်ႈ ၼမ်ႉလွႆလေႃႈ ၼွင်းမႃးလႄႈ ထူမ်ႈၵူၺ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈလႄးၼၼ်ႉတႄႉ ၸမ်ၾင်ႇၼမ်ႉလႅင်လႄႈ ၼမ်ႉၸင်ႇၶဝ်ႈထိုင်ၶဝ်ငၢႆႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၵၢၼ်မိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈ ပၢင်တိုၵ်းတႅၵ်ႇတူဝ်ႈမိူင်း၊ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်းသေ ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႈတူၵ်း၊ ၶူဝ်း ၵုၼ်ႇသမ်ႉ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇၵူႈဢၼ်။ ၵွပ်ႈၼႆ တႃႇၵိၼ်ယႅမ်ႉ တႃႇလဵင်ႉၼႃႈႁိူၼ်းၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းမိူင်းယွင်း ၵမ်ႈၼမ် ၽုၵ်ႇၵိၼ်ႁင်းၵူၺ်း။ ၼမ်ႉသမ်ႉမႃးထူမ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽၵ်းၶဵဝ်တၢႆမူတ်း။ သီႇဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၺႃးၼမ်ႉလူၵ်ႈၼႆႉ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် လင်ၶႃးႁိူၼ်း မီး 50 လင် ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈလႄး ၼၼ်ႉ မီးလင်ၶႃးႁိူၼ်း 100 ပၢႆ။ ၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉယိုင်ႈၼွင်း ႁူဝ်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈမိူင်းပႆႇပၢင်ႇလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်း ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၶၢႆႉ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆၵေႃႈ မီးလွင်ႈလူႉသုမ်း။ ၸိူဝ်းမီးရူတ်ႉၵႃးတႄႉ တၼ်းတေႃႉၶူဝ်းႁိူၼ်းၵႂႃႇဝႆႉၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ႁင်းၽႂ်မၼ်းယူႇ ၵူၼ်းမိူင်းယွင်းသိုပ်ႇ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးတေဢမ်ႇလႆႈထူပ်းလွင်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈၽေးသၽႃႇဝ၊ ၽေးရေႃးၵႃႇတၢင်းပဵၼ် ၽေးၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ – ၸိုင်ႈမိူင်းၽႂ်မၼ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းသမ်ႉ ၵုမ်ႇမိုင်ႉယိုဝ်းသိုၵ်းယူႇၵူၺ်းလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းတူၺ်းလူ ၼႂ်းၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း ၵၢၼ်ႁုၼ်ႈမုၼ်းမႂ်ႇသုင်။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ဢၼ်ၽွင်းငမ်း ဝဵင်းလႂ်ဝဵင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၵၢၼ် ၵဵပ်းၶွၼ်ႇတီႈၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇသႂ်ႇၸႂ် ၼႂ်းၵၢၼ်ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသင်။ ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈထူပ်းၽေးသၽႃႇဝ မိူၼ်ၼင်ႇ ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇဢမ်ႇမၢၼ်ႇ မႆႈႁႅင်း၊ ၵတ်းႁႅင်းလႄႈ ၽေးလူမ်းႁႅင်း၊ ၼမ်ႉၼွင်းယႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၸုတ်ႇၽဝ် ယႃႉပႃႇထိူၼ်ႇ တႅပ်းတူၼ်ႈမႆႉၼမ်ၼႆ ၼုမ်ႇၸၢႆး ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ႈ ၼႂ်းၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ဢၼ်ၼမ်ႉၼွင်းလူၵ်ႈငၢႆႈ ၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈ ပိူင်လူင်ပဵၼ်ယွၼ်ႉ ၸုတ်ႇၽဝ်ပႃႇမႆႉ။ ပေႃးပဵၼ်လွႆယႂ်ႇ လွႆလူင်ၼႆ ဢမ်ႇပေႃးမီးတူၼ်ႈမႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးတူၺ်း တၢင်းမိူင်ယွင်း ၵႂႃႇမိူင်းယုၵေႃႈယဝ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်း မိူင်ယွင်း – မိူင်းယု ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈယဝ်ႉ တူၼ်ႈမႆႉၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈမီးယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၵႆႉလုပ်ႇယိုင်ႈထိုင် ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်းဝူၺ်ႇႁင်ႈ တူဝ်သတ်းမီးၵွင်ႉမီးႁႅၼ်ႇၵေႃႈလိူင်ႇ။ ၵမ်ႈၼမ် ငူးတေၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈ ယူႇၸွမ်းၼိူဝ်ႁိူၼ်းၼိူဝ်ယေး ယွၼ်ႉၼၼ် လိူဝ်သေထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸၢင်ႈထူပ်းၽေးငူးသၵ်းထႅင်ႈၼႆ ၵူၼ်းမီးတူဝ်ထူပ်းၼမ်ႉထူမ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-08-06T16:29:31
https://shannews.org/archives/56047
SSJAC ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ
ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး Shan State Joint Action Committee (SSJAC) ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းလႄႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ။ တႄႇဢဝ် ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉမႃးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ် ယူႇတီႈ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး (SSJAC) လႆႈၸွႆႈထႅမ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ သီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းယႆ၊ မိူင်းၶိူဝ်း၊ ၼမ်ႉလၼ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး၊ လၢႆးၶႃႈလႄႈ တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။ Photo by – SSJAC/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢႆးသီႇႁႃႉၵျေႃႇ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၵေႃႉၵဝ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယူႇတီႈ ၼႂ်း SSJAC ႁဝ်းၶႃႈ ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်သေ ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈ SSPP ၵမ်ႉၸွႆႈဝႆႉငိုၼ်း 3 ႁဵင်သႅၼ်ပျႃး၊ တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းသႅင်ၵႅဝ်ႉ – ၵႃလီႉ 1 ႁဵင်သႅၼ်ပျႃး၊ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD 500 သႅၼ်ပျႃးလႄႈ ပီႈၼွင်ႉတီႈၸမ်ၵႆ ၵမ်ႉထႅမ်ၸွႆႈမႃး ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၸွႆႈထႅမ်ၵႂႃႇ တင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ တေႃႈလဵဝ် ငိုၼ်းတီႈဢၼ် ၵိုတ်းလိူဝ်ဝႆႉ ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေတူၺ်း ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းႁဝ်း ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်းသေ ၸွႆႈထႅမ်ၵႂႃႇ ယွၼ်ႉဝႃႈငိုၼ်း ၵွင်ၵၢင်ႁဝ်းၶႃႈ ၵိုတ်းဝႆႉမွၵ်ႈ 400-500 သႅၼ်ပျႃး မွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်းလႄႈ တေတူၺ်းငဝ်းလၢႆးသေ ၸွႆႈထႅမ်ၵႂႃႇ ၸိူဝ်းဢွင်ႈတီႈ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ႁႅင်းႁႅင်းၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – SSJAC/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႆႉ တႄႇပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/10/2023 ၼၼ်ႉမႃး ယူႇတီႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ (သျိၼ်းသူၺ်ႇ ႁေႃႇ)၊ ၵုၼ်လူင်၊ သႅၼ်ဝီ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ မူႇၸေႊ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း ၸုမ်း PDF သေ လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းၵုတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼၼ်ႉမႃးသမ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢမ်းထိုင် မိူင်းယႆလႄႈ သီႇပေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈယင်းပႆႇယဵၼ်။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ် ယဝ်ႉၵေႃႈ လူႉတၢႆ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း ဢမ်ႇယွမ်း 1,000 လႄႈ ႁိူၼ်းယေး၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆၸွမ်းတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ယူႇတီႈ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸိုင်ႈတႆး SSJAC သေ ၸင်ႇႁူမ်ႈၵၼ် ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃး။ ၼႂ်းလုၵ်ႈ ၸုမ်း SSJAC ၼႆႉသမ်ႉ ပႃးဝႆႉ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၊ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း သႅင်ၵႅဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈ ဝႆႉၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပီ 2013 ။ ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၼႂ်းတႆးလႄႈ တင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး။ ယၢမ်းလဵဝ် မီးၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး၊ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းတႆး ဢိၵ်ႇၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပွင်ၵၢၼ်ဝႆႉပႃး။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-10T07:39:00
https://shannews.org/archives/56045
ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ၵိူတ်ႇပဵၼ်လႆႈ လူၺ်ႈမိူဝ်ႈမီးၵၢၼ်တဵင်ႈထမ်း
ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈလႆႈၼႂ်းသၽႃး (မိူဝ်ႈမီးသၽႃး) ဢၼ်မီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်း လူၺ်ႈၵၢၼ် ထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း(ၻီႊမွၵ်ႉၶရေႊ) ဢမ်ႇၼၼ် ၵၢၼ်ဢုပ်ႇၵိူဝ်းၵုမ် ၼႂ်းၾုင်မူႇမုၵ်ႉၵေႃ ၵုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈတူဝ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵၢၼ်ၶတ်းယႅင်ႈ လၢႆမုၵ်ႉလၢႆၸုမ်းၼႂ်းႁူမ်ႈၸၢႆးၶႃးလဵဝ်ၵၼ်လႄႈသၢႆႇသၢင် ပၼ်ႁႃ ႁူမ်ႈၵၼ်။ ဢမ်ႇၵွမ်ႉလူၺ်ႈတူဝ်တႅၼ်းၾၢႆႇလႂ်ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးႁႅင်းဢမ်းၼၢၸ်ႈယႂ်ႇ ၼႂ်းၵမ်မိုဝ်းၵွႆး ဢမ်ႇဝႃႈမူႇၾုင်ၸုမ်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၸီႉၸႅင်ႈၵၢဝ်ႇၼမ်းလဝ်ႈယိုၼ်ႈ ၵၢၼ်ၵႄႈပၼ်ႁႃ လႄႈလွၵ်းလၢႆးၵၢၼ်ၵႄႈလိတ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်လႆႈလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းၸင်ႇပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းဢွၵ်ႇၸူးသူႇလွင်ႈငမ်းယဵၼ်လူၺ်ႈၵၢၼ်သိုဝ်ႈသႂ်တၢင်းမုင်ႈမၢႆတီႈပၵ်းၸႂ် ႁႂ်ႈထိုင်ၸုတ်းမၢႆပၢႆတၢင်းယိူင်းဢၢၼ်းလဵဝ်ၵၼ်လႆႈ။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးၵၢၼ်တဵင်ႈထမ်းတင်ႈတႄႇလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ 1948 လၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းတူၵ်းၸူမ်ယူႇ တႂ်ႈဢမ်း ၼၢၸ်ႈမိုတ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸုမ်းလဵဝ်ၶိူဝ်းလဵဝ်ပဵၼ်ယႂ်ႇယိုတ်ႈယၢဝ်းမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 76 ပီ ၼပ်ႉၸူဝ်ႈၵူၼ်း ပဵၼ်ႁူဝ် သိပ်းပီယဝ်ႉလႄႈၸင်ႇလႆႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ႁႅင်းသၢၼ်ၶတ်းတေႃႇတၢၼ်ႈ ယိင်ႈယူႇယိင်ႈယႂ်ႇၶိုၼ်ႈၸွမ်းႁဵတ်ႇၵၢၼ် ထုၵ်ႇ ၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်ပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆႁဵတ်းႁႂ်ႈၸီးဝိတ်ႉသၢႆၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးၵႃႈမီးၶၼ် ဢမ်ႇမီးတၢင်းတေၵႅတ်ႇ ၶႄႁႄႉၵင်ႈလႆႈၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး တိူၵ်ႇႁႆႈၼႃးသူၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ႁူမ်ႈပႃးၺႃႇတိပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶိူဝ်း ႁိူၼ်းၸီးဝိတ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈ။ ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ႁဵတ်ႇလွင်ႈတၢင်း ၵၢၼ်ဝိပ်ႇငႅၼ်း လူၺ်ႈတၢင်းသိုဝ်ႈႁိုဝ် တၢင်းဢွမ်ႈ မႄႇတိူဝ်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ၶဝ်ႈသူႇထိုင် ၸၼ်ႉႁုၵ်ႉႁၢႆႉႁၢဝ်ႁႅင်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်း ထိုင်တီႈလဝ်ႈၶၢၼ်လိုဝ်းၵၼ်ၼႃႁိုဝ်ၼႃတႃ လႄႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ပႅင်းၸင်းၾင်ဢူၵ်းၾင်ၸႂ်မႃးယၢဝ်းၼၢၼ်း။ မိူဝ်ႈမႃးထိုင်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူဝ်ႈ 2020 သေဢၢင်ႈမီးလွင်ႈလွၵ်ႇလႅၼ်ပႅတ်ႈ ဝွၵ်းၵၼ်ၼႆသေယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ၾႅပ်ႉပိဝ်ႊရီႊလႄႈၵိူတ်ႇၵၢၼ်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇ ၶွမ်ႈၶတ်း ထုၵ်ႇတိၺွပ်း ၶႃႈႁႅမ် ယိုဝ်းတၢႆၾုင်မူႇၵူၼ်းဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးၼႄၵၢင်ၸႂ်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၶွမ်ႈၶတ်း ၼပ်ႉ ႁူဝ်ႁဵင်ႁူဝ်မိုၼ်ႇ ထိုင်ၾၢႆႇသၢၼ်ၶတ်းၶဝ် ဝၵ်ႉတၢဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇမႃးတေႃႇသူႈ ႁူမ်ႈတင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် မီးႁႅင်းၸိုၼ်ႇၶိုၼ်ႈလုၵ်ႉမႃး ပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်းတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ တၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈ ၵိူတ်ႇ ဢွၵ်ႇပဵၼ်မႃး ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ႁဵၵ်ႈၶၢၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ 1027 သေ တေႃႇႁၢၼ်ႉဝၼ်းၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈထူပ်းၽေး ၽႆးသိုၵ်း ၾႆးလုၵ်ႉမႆႈၵၢင်မိူင်းတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉႁိူဝ်ႇ ၼမ်ႉတႃ ဢမ်ႇယုတ်းၵိုတ်းလႆႈ။ လၢႆၾၢႆႇ ဢမ်ႇဝႃႈ ထႆး ဢႃႊသျဵၼ်ႊ ႁႃတၢင်းပိူဝ်ႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃသိုၵ်းသိူဝ်ဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ လူၺ်ႈတၢင်းႁၼ်လၢႆလွင်ႈလၢႆတၢင်း ၵွႆးၵႃႈငိူၼ်ႈၼဵၼ်ႈလူင်မၼ်း ယူႇတီႈမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ။ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸွမ်ၽွင်း လူင်ၵဝ်ႇမၢၼ်ႈ တဵင်းသဵင်ႇၵႂႃႇႁူပ်ႉၸွမ်ၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶွင်ၶႄႇ လၢတ်ႈဝႃႈ “မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇတၵ်းထုၵ်ႇလႆႈ ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ” ၵွႆးဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ၽွင်းလူင်ၵဝ်ႇမၢၼ်ႈၵေႃႈဝႃႈ “မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵဝ်ၶႃႈဢမ်ႇမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈသင် သင်ႇသင် လၢတ်ႈ သင်လႆႈ” ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တၵ်းဢမ်ႇယွမ်းထွၼ်ႇတူဝ်ဢွၵ်ႇ ၵွပ်ႈဝႃႈ ဢွၵ်ႇမိူဝ်ႈလႂ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇၶိုၼ်ႈမႃး မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇတၵ်းထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ ၺႃးတူတ်ႈ(တၢမ်ႇ) ၼၵ်း လူၺ်ႈၵၢၼ်ဢဝ်ၵူၼ်းတၢႆလႄႈႁဵတ်းႁၢႆႉၸႃႉတေႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ႁူဝ်မိုၼ်ႇမႃးမၢၵ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်မိုဝ်းၵူဝ်ႈလိူတ်ႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတေပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇလႂ် ၵေႃႈဢမ်ႇငၢႆႈ လိူဝ်သေမိူင်းရသ်ႉသျိူဝ်ႊ။ ၶႄႇမီးၵၢၼ်ၵႃႉ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးတေႃႇမိူင်းမၢၼ်ႈ မီးဢူငဝ်းတေႃႇငဝ်းတေႃႇမိူင်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇဢေႇ ၼမ်ႉတွၼ်း ၽွၼ်းလႆႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼမ်ပူၼ်ႉလူၼ်ႉလိူဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇၵၢၼ်ၵႃႉ ၵုၼ်ႇသိၼ်ၵႃႉသူင်ႇၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ သိင်ႇၾုၵ်ႇ သၢင်ႈ ၶိူင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးလႄႈတေႃႈၵသ်ႉ ၼမ်ႉမၼ်းလိပ်းၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈလၢႆလၢႆလွင်ႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈလႄႈ ဢူငဝ်းဢၼ်ၵုမ်းၼိူဝ်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸွမ်းၶဵတ်ႇလႅၼ်လိၼ်တႆး-ၶႄႇ ႁူမ်ႈတင်းမီးႁႅင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ႁိုဝ် ၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်း။ ၾၢႆႇတၢင်းထႆးသမ်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈပၼ်ႁႃပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ၵိူတ်ႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ မီးၵၢၼ်တုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇမိူင်းထႆး ၸိူင်ႉ ၼင်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ်လင်ႇလႆၼီၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇလႄႈတၵ်းလႆႈလူလွမ်ၸွႆႈထႅမ် ဢမ်ႇဝႃႈ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် တီႈလိုဝ်ႈသေႃႉႁူမ်ႈ ႁႂ်ႈပူၼ်ႉလွတ်ႈယၢၼ်ၽေး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၵဵဝ်ႇလွင်ႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၸွမ်းလႅၼ် လိၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ်ယၢဝ်းထိုင် 2401 ၵီႊလူဝ်ႊၼၼ်ႉ ၼႃႈလိၼ်မိူင်းဢၼ်ပဵၼ်ၽၵ်းတူၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ လႅၵ်ႈပိၼ်ႇ ၵုၼ်ႇသိၼ်ၵႃႉလႄႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၸိူင်ႉၼင်ႇမိူင်းထႆးပွတ်းဝၼ်းတူၵ်း မႄႈသွတ်ႇ-မျႃႉဝၻီႇ မီးၵုၼ်းၵႃႈၵၢၼ်ၵႃႉ ထိုင် 1 သႅၼ်လၢၼ်ႉၿၢထ်ႇ လႄႈ မိူင်းထႆးပွတ်းႁွင်ႇ မႄႈသၢႆ-တႃႈၶီႈလဵၵ်း 8 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉၿၢထ်ႇတေႃႇပီ။ ၼပ်ႉပဵၼ်ၵၢၼ်လူႉသေႁၢႆ(လူႉသုမ်း)ႁၢမ်းႁႅၵ်းလၢႆးလႆႈယႂ်ႇလူင်တႄႉတႄႉ လူၺ်ႈဢၼ်ၾၢႆႇတၢင်းထႆးၵေႃႈၶတ်းၸႂ် ႁႃတိုဝ်ႉတၢင်းတႃႇၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃလွင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵွႆးၵႃႈမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉထႆး ၶဝ်ႈၸွမ်ႇၸိမ်ၵဵဝ်ႇယုင်ႈ ႁူမ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸွမ်ၽွင်းလူင်ပရႃႊယုတ်ႉ ၸၼ်ႊဢူဝ်ႊၶျႃႊၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈၶတ်းၸႂ်သၢင်ႈလွင်ႈ ၶိုၼ်ႈမႃးၽွင်းပၢႆပၢႆ ၸမ်သုတ်းသဵင်ႈၸုပ်ႈပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ ႁွင်ႉႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်ၵဵဝ်ႇလွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵွႆးၵႃႈဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈၸုမ်းဢႃႊသျဵၼ်ႊမိူင်းလႂ်မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ လႄႈ ပဵၵ်ႉသမ်ႉ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈ ယွမ်းႁပ်ႉသေတႃႉ တၢင်းၾၢႆႇဢႃႊသျဵၼ်ႊ ဢမ်ႇႁၼ်ၸွမ်း ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်း မၢၼ်ႈတၵ်းႁဵတ်းၸွမ်း ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၶွင်ဢႃႊသျဵၼ်ႊ 5 ၶေႃႈဢၼ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်း 25 လိူၼ် မေႊ 2021 – 1. ၵူႈၾၢႆႇၵိုတ်းလွင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း2. ၵူႈၾၢႆႇၶဝ်ႈပႃးဢုပ်ႇၵိူဝ်းၵုမ်ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်3. ႁႂ်ႈမီးၽွင်းၶဵဝ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ပိူဝ်ႈႁႂ်ႈၵိူတ်ႇတႅဝ်းႁူမ်ႈၵၢၼ်ဢုပ်ႇၵိူဝ်းၵုမ်4. ဢႃႊသျဵၼ်ႊၸွႆႈလိူဝ်မၼုသ်းယထမ်း(လွင်ႈသူၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း) လႄႈ5. ၽွင်းၶဵဝ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းမၢၼ်ႈပိူဝ်ႈဢုပ်ႇၵိူဝ်းၵုမ်ၵူႈၾၢႆႇ ၼႆႉၸင်ႇပဵၼ်ဢၼ်တႄႇၼပ်ႉၼိုင်ႈၼႂ်းၵၢၼ်ၵႄႈပၼ်ႁႃလွင်ႈယုင်ႈယၢင်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)
['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2024-08-09T07:00:00
https://shannews.org/archives/56041
ၵိၼ်ဢွႆႈငဝ်ႈသူႇပၢႆ မိူၼ်ၵဵဝ်ႉယေႇလၢႆၸၢင်ၸွတ်းၵွတ်း
ဝၼ်းၼႆႉ ၾႃႉမိုတ်ႈမိူင်းမိုတ်းတၼ် ပေႃးဢမ်ႇဝၢႆႇၼႃႈၸူးၵၼ် တၵ်းဢမ်ႇႁိုင်ၼၢၼ်းသင် ဝၼ်းသဵင်ႈသုတ်း ဢၼ်ဢမ်ႇမုင်ႈမွင်းႁၼ် ၸၢတ်ႈတႆးတၵ်းတေတိူၵ်ႈတၢင်းတၼ် ထွႆႈၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼႆႉၽႂ်ၵေႃႈႁူႉႁၼ်ၵူႈၵေႃႉယူႇ မိူၼ်ၵၼ် ဢမ်ႇလွတ်ႈပူၼ်ႉၽႂ်။ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်ယူႇၵူႈဝၼ်းၼႆႉ လူၺ်ႈတူဝ်ထူပ်း ၽူႈၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႄႈ ၽူႈၸိူဝ်းယူႇ ၼွၵ်ႈပိုၼ်ႉတီႈ ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်း ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈႁူႉထိုင် လူၺ်ႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်းသိုဝ်ႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း လႄႈတင်းၽူႈလႆႈပၢႆႈၼီ ၽူႈလႆႈၵမ်ႉၸွႆႈ တင်းၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼမ်ၵေႃႈဢေႇၵွႆးပႆႇပေႃး ငိူၼ်ႈငဝ်ႈႁဵတ်ႇၵၢၼ်လွင်ႈတၢင်း ဢၼ် ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးၵေႃႈၵူႈၵေႃႉတၵ်းႁူႉထိုင်ယူႇ ႁူမ်ႈဝႃႈဢမ်ႇလႆႈယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ ဢမ်ႇလွတ်ႈႁၼ်ၵပ်းႁူ ၵပ်းတႃ။ ၵွပ်ႈဝႃႈဝၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢပ်ႈပၢၼ် Digital လႄႈလူၺ်ႈတၢင်း TV တၢင်း Clip Video လႄႈသိုဝ်ႇလၢႆလၢႆၾၢႆႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းတီႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6/8/2024 လၢႆလၢႆၵေႃႉၵေႃႈဝႃႈ လိူဝ်သေပိုင်ႈၸဝ်ႈဝၢၼ်ႈၸဝ်ႈမိူင်း ပိုင်ႈၵမ်ၸႃးတႃ(ၵၢမ်ႇၵျမႃႇ) တိူင်ႇၵၢဝ်ႇၾႃႉဝၢၼ်းၽီ လွတ်ႈ “ပုတ်ႉထူဝ်း ပုတ်ႉထူဝ်း ပုတ်ႉထူဝ်း” ၼႆ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇၽႂ်လႆႈယဝ်ႉၼႆသေ ၵူမ်ႈႁူဝ်ပႂ်ႉႁပ်ႉ တူတ်ႈ(တၢမ်ႇ) ၵမ် (ၵၢမ်ႇ) ၾႃႉလိၼ်ၵွႆးယဝ်ႉ။ ဢီႈသင်တေၵိူတ်ႇမၼ်းၵေႃႈတၵ်းၵိူတ်ႇၼႆသေ လပ်းႁူ လပ်းတႃ ပႂ်ႉၶွႆႈဢၼ်တေၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉယူႇၵွႆးယဝ်ႉ။ တၢင်းမုင်ႈမွင်းယႂ်ႇလူင် ဢၼ်ၸႂ်ယႂ်ႇၸႂ်ၵႂ်ႈ ဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမီးမႃးမိူဝ်ႈ 1959 ၼၼ်ႉ ၵွႆႈယူႇၵွႆႈၸၢင်လူင်းၸၢင်လူင်း မိူၼ်ၵိၼ်ဢွႆႈတၢင်းငဝ်ႈၵႂႃႇၸူးပၢႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ မိူဝ်ႈတႄႇၵိၼ်တၢင်းငဝ်ႈမၼ်းတႄႉဝၢၼ်ၸဵမ်းၸွႆႈၵွႆႈ မိူဝ်ႈလူင်းၸူး ပၢႆ ၵွႆႈယူႇၵွႆႈၸၢင်လူင်း လိုၼ်းသုတ်းၵဵဝ်ႉၵိၼ်ယေႇဢွႆႈလၢႆလၢႆ ဢမ်ႇၵိုတ်းၼမ်ႉဝၢၼ်ၼမ်ႉၸဵမ်းသင်ယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈသင်လႄႈမၼ်းပဵၼ်ၼႆ ၼႆၼၼ်ႉတေၵႂႃႇၼႄးသိုၵ်း ၼႄးၵၢၼ်မိူင်း ၼႄးၵဝ်ၼႄးမႂ်းၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ ပေႃးတေ လၢတ်ႈသိုဝ်ႈၵေႃႈ ထုၵ်ႇလႆႈၼႄးတႆးၵူႈၵေႃႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵၢၼ်ႁၵ်ႉၸၢတ်ႈဢမ်ႇၵႅၼ်ႇၶႅင် ဢမ်ႇမီးႁႅင်း ၵၢၼ်ႁၵ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈဝဝ်လူင်ဝဝ်ဝၢင် မိူၼ်ၵၢၼ်လၢတ်ႈၸွမ်းသၽႃးဝ ထႃၼၵၢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈ လႄႈ ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ထမ်းမၻႃး(သမ်ႇမတႃႇ)။ မၼ်းၵေႃႈပႆႇၼၵ်းၼႅၼ်ႈပဵင်းပေႃး ၼိူဝ်ၵၢၼ်ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်တၵ်းတေလႆႈမီးဢဵၼ်းဢၢၼ်းၼၵ်းၼႅၼ်ႈဝႃႈ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ႁႂ်ႈမၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ပဵင်းပိူၼ်ႈ တေႁဵတ်းႁိုဝ်သၢင်ႈ ၼႃႈၵၢၼ်ႁႂ်ႈမၼ်းၵၢဝ်ႉယၢင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈလႄႈဢွၵ်ႇၼမ်ႉႁၼ်တူဝ် ၼႄလႆႈတူဝ်ယၢင်ႇ ၵၢၼ်ၶိုပ်ႈၼႃႈ မိူဝ်ႈဝႃးတင်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပိူင်ႈၵၼ်မႃးလႆႈၵႃႈႁိုဝ် လိူဝ်တိူဝ်းမႃးၵႃႈႁိုဝ် ၵၢဝ်ႉယၢင်ႈၵႂႃႇၼႃႈလၢႆသွၵ်ႇ လၢႆ ဝႃး ဢၼ်တႅၵ်ႈယင်ႇလႆႈ။ ၽူႈႁတ်းႁၢၼ်ၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉလၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈငဝ်းလၢႆးၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇၽူႈႁတ်းငၢၼ် လႆႈၵွႆး ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူႈသၢင်ႈငဝ်းလၢႆး ႁႂ်ႈပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ၵၢၼ်ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇၽူႈႁတ်းငၢၼ်လႆႈ။ ၵၢၼ်ႁၵ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းမီးၶေႃႈဢၢင်ႈၼမ် – ဢမ်ႇမိူၼ်တင်းတၢင်ႇၸိူဝ်ႉတၢင်ႇၸၢတ်ႈ ၵူၼ်းတင်ႇၸၢတ်ႈၶဝ် ႁၼ်ဝႃႈ ၵၢၼ်ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်သုင်သုတ်းဢမ်ႇမီးသင်တႅၵ်ႈလႆႈ ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်ယႂ်ႇလူင်သုတ်း ဢၼ်ယႂ်ႇလိူဝ်ၵၢၼ်သူၼ်ႇတူဝ် ၵၢၼ်မုၵ်ႉမူႇၸုမ်းၾုင် ၶိူဝ်းႁိူၼ်းပီႈၼွင်ႉ လႄႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်မီး ၵုၼ်းမုၼ် ဢုၼ်ငဝ်းတေႃႇတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁူမ်ႈပႃးၺႃႇတိပီႈၼွင်ႉ ၶိူဝ်းႁိူၼ်းၶႃႈၵုလ် တူဝ်ၵဝ်ႇဢၼ်ပဵၼ်ၼႃႈပဵၼ်တႃ လႄႈ တူင်ႇဝူင်းယူၵ်ႉယွင်ႈ။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈသင် ၼွၵ်ႈမိူင်းလႄႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸႅမ်ၸိူဝ်းယူႇၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်း တၵ်းတေယၢမ်ႈဝူၼ်ႉ တေယၢမ်ႈဢုပ်ႇၶႆႈ တေယၢမ်ႈတၵ်ႉတိူၼ်ၵၼ် ဢမ်ႇလွတ်ႈႁူဝ်ၽႂ် လူၺ်ႈၵၢၼ်မုင်ႈမွင်းၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၸွမ်းၼင်ႇ ဢဵၼ်းဢၢၼ်းမၵ်းမၢႆ။ မိူဝ်ႈမီးဢဵၼ်းဢၢၼ်း သမ်ႉဢမ်ႇၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းတႄႉႁဵတ်းတိူဝ်ႇၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်မီးဢဵၼ်း ဢၢၼ်းလၢႆလၢႆၵွႆးႁဝ်းဢမ်ႇၵႂႃႇႁႃမၼ်း ပဝ်ႈမၢႆၼၼ်ႉမၼ်းၵေႃႈတၵ်းဢမ်ႇသုတ်ႉမႃးႁႃ။ ယႃႇဝႃႈၵၢၼ်တိုၵ်းဢဝ်မိူင်းလႃႈ ၵၢၼ်တုၵ်းဢဝ်လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ(ၻီႊမွၵ်ႉၶရေႊသီ) ၵွႆး လၢႆလၢႆမိူင်း ၶဝ်ၾိုၼ်ႉၵၼ်မႃး တေႃႇသူႈၵၼ်မႃးၼပ်ႉပဵၼ်သိပ်းသိပ်းပီယင်းပႆႇလႆႈတိုၵ်ႉမီးတင်းၼမ် မၢင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၻီႊမွၵ်ႉၶရေႊသီႊၼႆၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉလၢႆးလၢင်ႇယူႇ ပိူၵ်ႇၼွၵ်ႈမၼ်းပဵၼ်ယၢင်ႇၼိုင်ႈ ၼႂ်းမၼ်းတႄႉတႄႉ ပဵၼ်ယၢင်ႇၼိုင်ႈ တေႃႉတႄႉဢၢင်ႈလႆႈ ဢမ်ႇတဵမ်ပၢၵ်ႇဝႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းလူၺ်ႈပိူင်ထၢင်ႇႁၢင်ႈ လွတ်ႈလႅဝ်း(ၻီႊမွၵ်ႉၶရေႊသီ)။ ၼွၵ်ႈသေမီးလွင်ႈယူပ်ႈယွမ်းၶၢတ်ႇၸုတ်ႈ ၼမ်ႉၵတ်ႉ ၼမ်ႉၸႂ် ပၢႆးဝူၼ်ႉ တၢင်းႁတ်းႁၢၼ် လႄႈဢဵၼ်ႁႅင်း ၵူႈၾၢႆႇ ၾၢႆႇ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ တင်းၼမ်တင်းလၢႆ ဢၼ်ပဵၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်ၵႅၼ်ႇလၵ်းႁဝ်းတိုၵ်ႉလူမ်လၢမ်ဝဝ်ဝၢင် ၸင်ႇႁဵတ်း ႁႂ်ႈၸိူဝ်းႁဝ်းငမ်းငဝ်း ပႆပႆႇထုၵ်ႇယၢင်ႈဢၢင်ႈပႆႇထုၵ်ႇလွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉမႃးပဵၼ်ပၺ်ႁႃလူင်မိူၼ်ႁႃငိူၼ်ႈယႂ်ႇမၢၵ်ႇဢူပ်ႇ။ မိူဝ်ႈၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပႆႇမီး ႁိုဝ် ဢမ်ႇမေႃႁၢင်ႈႁႅင်းၸွမ်းငဝ်းလၢႆးလွၵ်းပိူင်မၼ်းၵေႃႈ ယႃႇဝႃႈတေၵိၼ်ပိူၼ်ႈလႆႈလႃႈ ႁႂ်ႈပေႃးၵႅတ်ႇၶႄဢမ်ႇႁႂ်ႈပိူၼ်ႈၵိၼ်ႁဝ်းလႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးယၢပ်ႇၾိုတ်ႇၼၵ်းၼႃယူႇယဝ်ႉ။ တိုဝ်ႉတၢင်းငဝ်းလၢႆး ၼႂ်းၵႄႈ ၶၢဝ်းတၢင်းႁူၵ်းသိပ်းပီပၢႆမႃးၼႆႉ ႁဝ်းၵေႃႈတွၼ်ႉမီးတိုဝ်ႉတၢင်းမႃးလၢႆပွၵ်ႈယူႇ ၵွပ်ႈသင်ႁဝ်းဢမ်ႇဝၵ်ႉ တၢဝ်းဢဝ် တိုဝ်ႉတၢင်းၼၼ်ႉမႃးၸႂ်ႉလႆႈ ပိူင်လူင်မၼ်းၵေႃႈၵွပ်ႈႁဝ်းဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ဢမ်ႇမီးၽႅၼ် ပၢႆးတိုၵ်း လၢႆးတိုၵ်း လႄႈ လၢႆးၽႅၼ်ၵၢၼ် ၶၢဝ်းၶိုၵ်းၶၵ်း ၶၢဝ်းပွတ်း ၶၢဝ်းယၢဝ်း။ ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈလူင်ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈႁူႉၵႂၢမ်းၶႂၼ် ၵႂၢမ်းထုင်း ပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈႁဝ်းမီးဝႆႉဝႃႈ ပိူၼ်ႈၼမ်ပိူၼ်ႈလီ ႁဝ်းၼမ်ႁဝ်းလီ(ပေႃးတေဝႃႈႁဝ်းဢမ်ႇၽွမ်ႉၵၼ်ၼႆၵေႃႈ လီဢၢႆသူပ်း လီဢၢႆပၢၵ်ႇတူဝ်ၵဝ်ႇ)။ ယွၼ်ႉၼၼ် လႄႈ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈမုင်ႈမွင်း တိုၵ်းသူၼ်း တုၵ်းယွၼ်း ႁဵၵ်ႉႁွင်ႉၶၢၼ်ပၢဝ်ႇမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈ ပဵၼ်မႃးလႆႈၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈသင်။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈၵၢၼ်တိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼၼ်ႉ ယူၵ်ႉၸၼ်ႉမၼ်းသုင်ၶိုၼ်ႈ ပဵင်းၾႃႉပဵင်းမွၵ်ႇ ၵၢႆယဵၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်တႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၽိတ်းမေႃး ၵဝ်ၼႄးမႂ်း မႂ်းၼႄးၵဝ် ႁွင်ႉသႅၼ်ႇလႃႇၵၼ် ၽႄႈတိူဝ်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၸွတ်ႇၵူႈယွမ်ႇယႃႈလႄႈ တင်း ၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ပေႃးထိုင်တႂ်ႈသိၼ်ႈတႂ်ႈသိူဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်ပဵၼ်ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီသင်တေႃႇၽႂ်။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵွမ်ႉသိုၵ်းၵွႆး ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၸွမ်းၽၢၵ်ႇ ၵိူင်းၾၢႆႇၼၼ်ႉယဝ်ႉပဵၼ်တူဝ်လီ။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ပေႃးယင်းပႆႇဝူၼ်ႉမႅၼ်ႈႁၼ်ငိူၼ်ႈႁွႆးသပ်းႁႂ်ႈႁဝ်းတႅၵ်ႇၵၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁႅင်းႁဝ်းဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇယူပ်ႈ လူင်းၸိုင် မၼ်းၵေႃႈထုၵ်ႇၸႂ် ၸပ်းၸႂ် ဢၼ်ႁဝ်းၶဝ်ႈယဵပ်ႇလူမ်ႇလွၵ်းၽႅၼ်ပၢႆးသိုၵ်းပၢႆးတိုၵ်း ၼႂ်းတူင်ႇႁႅဝ်ႉ ပိူၼ်ႈ ႁၢင်ႈၵၢင်ဝႆႉ မိူၼ်ႁၼ်ယူႇယၢမ်းလဵဝ် မိူင်းတႆးတၵ်းထုၵ်ႇၸၵ်းၸႅၵ်ႇထႅၵ်ႇယွႆႈ ပဵၼ်ၽိတ်ႇပဵၼ်ၽၢၵ်ႇ တႂ်ႈႁူတႂ်ႈတႃ ၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းၼႆႉဢမ်ႇၽၢတ်ႈယဝ်ႉႁိုဝ်။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)
['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-08-06T13:53:16
https://shannews.org/archives/56030
ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ ဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိုတ်းတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်
ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ၼႂ်းငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် TV မၢၼ်ႈဝႃႈ – တေသိုပ်ႇပိုတ်းယိုဝ်း တိုၵ်းတေႃးၶိုၼ်း တႃႇႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းလႆႈလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်တဵင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 05/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ – ယူႇတီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ မႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵူဝ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ဢမ်ႇသႂ်ႇႁႅင်း ပိုတ်းယိုဝ်းၶိုၼ်း။ လိုၼ်းသုတ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း တီႉၺွပ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၵွပ်ႈၼႆ တေသႂ်ႇႁႅင်းပိုတ်းယိုဝ်းၶိုၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ “သိုၵ်းလႄႈပလိၵ်ႈ ဢိၵ်ႇပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၸိူဝ်းလႆႈတူၵ်းသုမ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉမတေႃႇသေ ဝႆႉၼၵ်းမၵ်းမၼ်ႈယူႇ။ ယွၼ်ႉပၢင်းတိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး တီႈယူႇ။ ၵွပ်ႈၼႆ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်တင်းမိူင်းယူႇ။ ဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း မႃးပူၼ်ႉပႅၼ်ပိုတ်းယိုဝ်း ယိုတ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ တိုၼ်းဢမ်ႇႁပ်ႉလႆႈ။ တေသႂ်ႇႁႅင်းႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ တေႃႇပေႃးလႆႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း”- ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ မီးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA – TNLA – AA – KIA – KNU – PDF ၸိူဝ်းၼႆ ႁူမ်ႈ ၵၼ်သေ ပိုတ်းယိုဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇ။ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ – ၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ်တၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ငိုၼ်းတွင်းလႄႈ လွၵ်းလၢႆးပၢႆးတိုၵ်း တီႈၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း – ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈသုမ်းတပ်ႉသိုၵ်း သုမ်းဝဵင်းၼႆႉၵေႃႈ – ၵုမ်ႇလႆႈတူၺ်းႁၼ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵူဝ်တုမ်ႈတိူဝ်ႉလွင်ႈယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢဝ်လၢႆးယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ဝႃႈၼႆၵႂႃႇပႃး။ ၵွၼ်ႇၼႃႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တေမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ၼႂ်းထီႊဝီႊမွၵ်ႈ 4 ၸူဝ်ႈမူင်း ၼႆႉၵူၺ်း မီးၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပိုတ်းယိုဝ်း တီႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ။ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵၢတ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း။ ၵူၼ်းမိူင်း တၢႆယွၼ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီး 5 ၵေႃႉ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ ၵျွၵ်ႈမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးယိုဝ်းလႄႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တွၼ်ႈသွင်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 500 မၢတ်ႇၸဵပ်းဢမ်ႇယွမ်း 1,000 ၊ လႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး တီႈယူႇ ၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ်ယဝ်ႉ။ ၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယိုတ်းလႆႈဝၢၼ်ႈဝဵင်း ဢိၵ်ႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇလၢႆဝဵင်းယဝ်ႉသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၶိုၼ်း ယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်။ ၶၢဝ်းတၢင်း ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တင်ႈတႄႇ လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2023 မႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်း ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ႁူဝ်ပၢင်ႇ၊ ၵုၼ်လူင်၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ မိူင်းၵုတ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ ၼွင်ၶဵဝ် ။ တၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းၵၢင်သမ်ႉ ၸုမ်း PDF ၶဝ်ယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းၸိၼ်ႉၵူး၊ တပဵၵ်ႉၵျိၼ်း၊ မတ်ႉတယႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-08-06T14:11:58
https://shannews.org/archives/56029
ယႃႇဝႆႉမဝ်(ဝဝ်) ၵေႃႉယူႇၶၢင်ႈတူဝ်ၵဝ် ၸၢင်ႈပႃးဢဝ်ႁဝ်းယၢႆႈတႅၵ်ႇ
ငဝ်းလၢႆးမိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၽွင်းလမ်ႇလွင်ႈတေႃႇၵၢၼ်ၶွၼ်ႈႁႅင်း ႁႂ်ႈၸၢတ်ႈဢွၵ်ႇပူၼ်ႉလွတ်ႈတႂ်ႈၼမ်ႉမိုဝ်း ၽူႈလၵ်း လိင်းၵိၼ်လူမ် လွမ်ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်း မိူၼ်ၾုင် မႅဝ်းမူၼ်ႇ မႅဝ်းလမ် မႅဝ်းလၢႆး လၢႆတူဝ် ၶဝ်ႈမႃးဢႃႈပၢၵ်ႇဢႃႈၵၢင်း ငွၵ်ႈငႅၼ်ႁူဝ် ၸွင်ႉတႃမုင်ႈပၵ်းလွမ် ၼိူဝ်ႉယွင်းႁႅင်ႈသဵပ်ႇမႆႉယၢင်ႈၶႃႇဢၢႆၵႂၼ်းႁွမ် မိူဝ်ႈၸဝ်ႈၶွင်မၼ်းဢမ်ႇတၼ်း လူတၼ်းတူၺ်း ၽွင်းၵၢၼ်ၼႃႈႁိူၼ်းသုၵ်ႉယုင်ႈမဝ်းႁူဝ် ႁိုဝ် ဢမ်ႇယူႇႁၢင်ႈႁိူၼ်းႁေႃ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈ မၼ်းလိုမ်းႁၢင်ႈတူဝ် ႁူဝ်မႅဝ်းသႅမ်းတဵမ် ယူႇႁွပ်ႈၶွပ်ႇမုၵ်ႉၽီးၾႆး တႃလိူၵ်ႇမၢပ်ႈလႅင်းႁိူဝ်ႈသႅမ်းလူင်ၵႂႃႇသဵင်ႈ။ TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်းလႆႈ ၶူဝ်ၵိုတ်ႈ မိူဝ်ႈၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇၸႅင်ႈလႅင်း ၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈဢမ်ႇမီးႁႅင်းၵူၼ်း ႁႅင်းငိုၼ်း ႁႅင်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လႄႈ ၽႅၼ်ပၢႆးတိုၵ်း ဢမ်ႇၼၵ်းၼႅၼ်ႈဢမ်ႇၵႅၼ်ႇၶႅင် မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇၵမ်ႉပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈၸႂ်လႆႈ။ ၵၢၼ်ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈပဵၼ်လူမ်းဢွၵ်ႇပၢၵ်ႇၵွႆး မိူဝ်ႈ“သူပ်း တူဝ် ႁူဝ်ၸႂ် ငိုၼ်းတွင်း” ပဵၼ်တိုၼ်းတူၼ်ႈႁူဝ်ၸႂ်လူင်မၼ်းလႄႈ ပေႃးသူၼ်ႇၼိုင်ႈသူၼ်ႇလႂ်ၶွင် သူပ်း တူဝ် ႁူဝ်ၸႂ် ငိုၼ်းတွင်း ဢမ်ႇဢဝ်တႄႉဢဝ်ဝႃႈ ဢမ်ႇပႃးၸွမ်းတဵမ်ထူၼ်ႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်ၸိုင် ႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇပဵၼ် “ၼၵ်ႉသူႈ” တဵမ်သူပ်းတဵမ်ပၢၵ်ႇလႆႈ။ ၵမ်ႈၼမ်တေလၢတ်ႈ “ၵႃႈၼင်ႇပွင် ပဵၼ်လႆႈ” ၼႆၵွႆး။ ၵႂၢမ်းၶေႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶေႃႈဢၢင်ႈၵေႃႈဝႃႈလႆႈ ပဵၼ်ၵႂၢမ်းဢမ်ႇႁတ်းႁၢၼ် ပဵၼ်ၵႂၢမ်းဢမ်ႇတဵမ်ၸႂ် ပဵၼ်ၵႂၢမ်းဝႄးႁူဝ်ပတ်းၵူၼ်ႈ။ ဢမ်ႇဝႃႈၼႃႈတီႈၵၢၼ်တွၼ်ႈလႂ်ၵေႃႈလီ ၵူၼ်းၵိုင်ႇၵၢၼ် ၼမ်ႉၵတ်ႉမႅၼ်ႈတီႈ ႁႅင်းလႅပ်ႈႁၢင်ႈ ထုၵ်ႇတီႈမႅၼ်ႈတၢင်း လႄႈမီးသၸ်ႉၸႃးတေႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတေႃႇတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸိုင် ၽူလ်ၽွၼ်းၼမ်ႉၵၢၼ်ႁဝ်း ဢၼ်ႁဵတ်းယူႇ ဢိၵ်ႇ တင်း ၵၢၼ်ဢၼ်တိုၵ်ႉႁဵတ်းယူႇၼႆႉ တၵ်းတေမၢၵ်ႈတိူဝ်းသုင်ၶိုၼ်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈတေႁၼ်သိုဝ်ႈၼႃႈသိုဝ်ႈတႃယူႇ ယုမ်ႇယမ်ၼင်ႇၼႆ။ ႁူမ်ႈတင်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဢဝ်ၵၢၼ်ထတ်းသၢင်ပဵၼ်ၵၢၼ်ၸင်းပႅင်း ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်ထႅမ်ႁႅင်းၼႄတၢင်းယူၵ်ႉမုၼ်းၸွႆႈ ၵၼ် လူၺ်ႈၵၢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်သူၼ်ႇတူဝ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမေႃယႅၵ်ႈၵၼ်တင်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းလႄႈၵၢၼ်လႃႇဝႃႈသႄႉၼႄးၵၼ် ပဵၼ်ၵၢၼ်တႅၵ်ႇၸတ်ႉၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း မိူၼ်ၵူႈဝၼ်းၼႆႉ ပဵၼ် ၵၢၼ်ယူပ်ႈယွမ်း ဝီႇႁွႆးပၼ်ၽူႈၶဵၼ် ပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းၽူႈဢမ်ႇဝင်လီဢဝ်တႅမ်ၶဝ်ႈမႃးၸမ်ႈၸိမ်သႄႇတမ်တွၵ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းတႅၵ်ႇငၢၵ်ႈ။ သိုၵ်းတဢၢင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်းလႆႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၽူႈၶဵၼ်ဢၼ်ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵွႆး လၢႆၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ယူႇၸမ်တူဝ်ႁဝ်းမၢင်ၸုမ်းမၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ သၢင်ႈလွင်ႈႁႂ်ႈႁဝ်းယုမ်ႇ သူၼ်းသႄႇယႅၵ်ႈႁဝ်းႁႂ်ႈတႅၵ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉၽိတ်းၽႅၵ်ႇၵၼ် သူၼ်းၾႆးပၼ် ၸွႆႈၶႃႈႁႅမ် ၵၼ် ႁႂ်ႈႁဝ်းႁႅင်းယူပ်ႈဢူၼ်ႈလူင်း ႁၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလႆႈမိူဝ်ႈႁဝ်းဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ ၽွင်းၼႃႈႁိူၼ်း ယုင်ႈ ႁဝ်းပီႈၼွင်ႉမီးပၺ်ႁႃ (ပၼ်ႁႃ) ၵၢၼ်လမ်ႇမၢၵ်ႈ(လေႃးၽ)မၼ်းၵေႃႈၶိုၼ်ႈထိုင်ၸိၵ်းႁူဝ် လိုမ်းၼပ်ႉသွၼ်ႇ မိသ်ႉဢူၺ်းသႁၢႆလီ ဢၼ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်မႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉသေလႄႈမၢင်ႇၵိူဝ်းႁုပ်ႈဢဝ်ယိပ်းၵမ် မိူဝ်ႈၸဝ် ၶွင်မၼ်းႁႅင်းဢူၼ်ႈႁႅင်းဢွၼ်ႇၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ပၢႆၸွမ်းယႄႇသူၼ်း ယူင်းယႃႉပူင်းသႄႇ ထႅမ်ႁႅင်းသူၼ်းၾႆးၶႃႈႁႅမ်ၵၼ် ႁႂ်ႈႁဝ်းမူၺ်ႉတၢႆႁၢႆဝွတ်ႈၵႂႃႇၾၢႆႇလႂ်ၾၢႆႇၼိုင်ႈလႄႈဢမ်ႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်းတေၵေႃႇၶွၼ်ႈႁႅင်းၶိုၼ်းယႂ်ႇမႃးမႂ်ႇထႅင်ႈၵွႆးပႆႇပေႃး ယင်းထႅမ်ႁႅင်း ၵမ်ႉၸွႆႈလိုပ်ႈ ၸွႆႈလမ်း ၸွႆႈတိုၵ်းထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ မိူဝ်ႈၾၢႆႇႁဝ်းႁႅင်းဢွၼ်ႇပိူၼ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇၼပ်ႉသွၼ်ႇဝႆႉႁဝ်းပဵၼ်ဢူၺ်းလီ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ယင်းမူၵ်းသိူင်ႇသွၼ်ႉ ၽႅၼ်ႁုၵ်းႁၢႆႉၵူၼ်ႇလူမ်ႉႁဝ်း မိူၼ်ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉယုမ်ႇၵႂၢမ်းလုၵ်ႈၼွင်ႉလွၵ်ႇလႅၼ်ပႅတ်ႉသူၼ်း ပွင်ႁၢႆႉသေ ထိုင်တီႈၵေႃႉပဵၼ်ပီႈဢၢႆႈၸဝ်ႈသိူဝ်ၽၢၼ်ႇၾႃႉ လႆႈဢဝ်သၢၼ်ငူၼ်ႉယႃဝိူဝ်ႇသူင်ႇပၼ်ၼွင်ႉၸၢႆး ၸဝ်ႈသၢမ်လူင် ၾႃႉၵိၼ် ထိုင်တီႈလႆႈသဵင်ႈမုၼ်ၼွၼ်းၽႄးၵႂႃႇလႄႈ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႉပဵၼ်မႄႈၸဝ်ႈ ႁႅၼ်းၽိူၼ်ၶဝ်ႈမႃးပၼ် ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉၵေႃႈ သႂ်ႇမႃးမႆႉထူႇလႅမ်ႈလဵဝ်ၵွႆး။ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉထၢမ်မႄႈမၼ်းၸဝ်ႈဝႃႈ “မႄႈႁဝ်း ၸိုင်ဢဝ်မႆႉထူႇသႂ်ႇမႃးပၼ်လုၵ်ႈ လႅမ်ႈလဵဝ်ၵွႆးတေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵိၼ်”ၼႆ မႄႈမၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈတွပ်ႇဝႃႈ “ဢမ်ႇႁူႉလေႃႇ ယူဝ်ဝႃႈလုၵ်ႈမီးလၢႆးၵိၼ်မၼ်းယူႇယူဝ်ႉ မိူၼ်မိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈ လုၵ်ႈတေပွင်ၵေႃႉလဵဝ်ၵေႃႈမီလၢႆးမၼ်းယူႇယူဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇၵႂႃႇၶုၵ်းၸႂ်လႆႈၼွင်ႉၸၢႆးမၼ်းၸဝ်ႈသၢမ် လူင်ၾႃႉၵမ်းလဵဝ်။ ႁူမ်ႈဝႃႈသူင်ႇလုၵ်ႈ ၼွင်ႉႁႂ်ႈႁိပ်ႈ ၼႅတ်ႈၵႂႃႇဝွၵ်ႇႁၢမ်ႈၸဝ်ႈသၢမ်လူင်ၾႃႉၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈသူင်ႇၵႂႃႇပၼ်ၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈဢမ်ႇတၼ်းယဝ်ႉ မိူဝ်ႈလုၵ်ႈၼွင်ႉၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉၽႅဝ်ႁွတ်ႈၵႂႃႇထိုင်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသၢမ်လူင်ၾႃႉပေႃးသဵင်ႈမုၼ်ၼွၼ်း ၽႄးၵႂႃႇယဝ်ႉလႄႈ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ၾႃႉၶိုၼ်းမႃးဝူၼ်ႉၶႆႈၼႅင်ၸႂ် ဢမ်ႇသုတ်းဢမ်ႇသဵင်ႈ။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼႆႉပဵၼ်လၵ်းထၢၼ်တူဝ်ယၢင်ႇဢၼ်တႆးၽိတ်းပူၼ်ႉမႃးလႄႈ ထုၵ်ႇလီၶၢမ်ႈပူၼ်ႉၸၼ်ႉၼႆႉၵႂႃႇ ယဝ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆး ႁႃတီႈပိုင်ႈဢိင်ဢမ်ႇလႆႈ လိူဝ်သေမီးတၢင်းမုင်ႈဝင်တီႈ သိုၵ်းႁဝ်းပွတ်းႁွင်ႇ လႄႈ ပွတ်းၸၢၼ်း။ မိူဝ်ႈလဵဝ်လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈတုၶ်ႉမႆႈတူဝ်ႈၸွတ်ႇမိူင်း ယိင်ႈႁဝ်းပွႆႇၶၢဝ်းယၢမ်းယိုတ်ႈယၢဝ်းႁိုင် ယိင်းမူတ်းႁႅင်း မူတ်းတိုၼ်း ၵၢၼ်သၢင်ႈၸၢတ်ႈ ၼိူဝ်ႉမူၶိုၼ်းထုၵ်ႇၶူဝ်ႈလူၺ်ႈၼမ်ႉမၼ်းမူၵွႆး။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉမိသ်ႉသႁၢႆဢူၺ်းလီတႄႉႁဝ်းပဵၼ်ၽႂ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁူႉၸႅင်ႈလႅင်းလီ ၽႂ်ႁဵတ်းၸႃႉႁဵတ်းလီတေႃႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလႄႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၽႂ်ဢၢင်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသေလႆႈၽွၼ်းလီတႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇ ၽႂ်ဢဝ်တူဝ်ၵဝ်ႇ ပဵၼ်တူၼ်ႈတိုၼ်းသေႁဵတ်းၽွၼ်းလီတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း။ MDY-PDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတေယိုတ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ဝၼ်း 2 ဝၼ်းပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸွမ်သိုၵ်းၵဝ်ႇၽူႈလႅၼ်ႇၵၢၼ်ပၢႆးမိူင်းၶွင်ထႆးၸဝ်ႈၼိုင်ႈ ထုၵ်ႇၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး ႁွင်ႈ ၵၢၼ်ၼိုင်ႈ တွင်ႈထၢမ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပၺ်ႁႃသိုၵ်းၵၢင်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈဢွၵ်ႇမႃးထတ်းၼၢႆ တၢႆးတၵ်းငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ လူၺ်ႈတင်းလွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းဝႃႈ – “ငဝ်းလၢႆးမိူင်းမၢၼ်ႈဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ၽႂ်တေၵိုတ်းၽႂ်တေလိူဝ် ၽႂ်တေယူႇၵႂႃႇလႆႈ လူၺ်ႈၵၢၼ် ပေႉတူဝ် တင်ႈတူဝ် ဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈလႆႈၵႃႈႁိုဝ်။ ပေႃးမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယင်းပႆႇယွမ်းလူင်းလႄႈထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ မိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈတၵ်းတေဢမ်ႇၵတ်းယဵၼ်။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈပေႃးမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇယွမ်းၵၢၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈတေထုၵ်ႇလူင် ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇဢၼ်ၶိုၼ်ႈမႃးတႅၼ်း တေဢဝ်လိူင်ႈမၼ်း တင်ႈၶၻီး(ဢမု) ပၼ်တူတ်ႈ(တၢမ်ႇ) ၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃ တေႃႇမၼ်း ယွၼ်ႉၼၼ်ႉမၼ်းၵေႃႈတၵ်းတေဢမ်ႇမီးဝၼ်းယွမ်းၵၢၼ်ႉလႄႈတၵ်းတေသူႈတၢႆတေႃႇတႅင်ႉ-” ၼႆ ယဝ်ႉ။ “ၾၢႆႇၼိုင်ႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးထုၵ်ႇၸႂ် ဢမ်ႇပေႃးမိုတ်ႈသူင် ၼၢင်းသုၵျီႇၵႃႈႁိုဝ် မိူဝ်ႈ ပႃႊတီႊဢႅၼ်ႊဢႅလ်ႊၻီႊ ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ ႁၼ်လႆႈၸႅင်ႈလႅင်းဝႃႈ မၼ်းၼၢင်းလႄႈပႃႊတီႊ ဢႅၼ်ႊဢႅလ်ႊၻီႊ ဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ၸႂ်သႂ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵႃႈႁိုဝ်”။ ႁၢင်ႈ- သူၺ်ႇၽီႇမျေႇ – သိုၵ်းတဢၢင်းလၢတ်ႈဝႃႈယိုတ်းလႆႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး “ယွၼ်ႉၼၼ်ႉ ပေႃးထိုင်ဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈတႅၵ်ႇယွႆႈၽၢတ်ႇၽႄၵၼ်ၸိုင် ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်မီးပိုၼ်ႉတီႈ တင်ႈမိူင်းယူႇတိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ် ၶႄႇ ၵလႃး ထႆး တေၵိူတ်ႇပဵၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်။ သင်ဝႃႈယိုတ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼင်လိၼ်ၽႂ်မၼ်းလႆႈလႄႈ ဢမ်ႇၽွင်းငမ်းပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁင်းၶေႃလႆႈၵေႃႈ တေၸၢင်ႈဢဝ်ပိုၼ်ႉတီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ယိုတ်းလႆႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈၵႂႃႇႁူမ်ႈၸွမ်းမိူင်းဢၼ်တိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ – တူဝ်ယၢင်ႇၸိူင်ႉၼင်ႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ (ၵူဝ်းၵၢင်ႉ) တိတ်းမိူင်းၶႄႇၵေႃႈ ဢဝ်ၶဝ်ႈပႃးၵႂႃႇၸွမ်းၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းငိုၼ်း ၶႄႇ လိၵ်ႈၶႄႇ ၵႂၢမ်းၶႄႇၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးၶႄႇတင်းမူတ်းယူႇယဝ်ႉ။ မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းဢၼ်မီးသိုၵ်းတႆး သင်ပေႉ ၶိုၼ်ႈမႃးလႆႈၵေႃႈ မီးၼႃႈလိၼ်တိတ်းၸပ်းထႆး ၸႂ်ႉတိုဝ်းငိုၼ်းထႆး ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၸႃၵေႃႈငၢႆးမိူၼ်ထႆးတင်းၼမ် လႄႈၸၢင်ႈဢဝ်ၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းထႆးသေယူႇၸွမ်းထႆးၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ” – ၸွမ်သိုၵ်းၵဝ်ႇၽူႈလႅၼ်ႇၵၢၼ်ပၢႆးမိူင်းၶွင်ထႆး လၢတ်ႈၼင်ႇၼၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ၶေႃႈဢၼ်လီဝူၼ်ႉၸွမ်းတႄႉတႄႉ။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)
['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2024-08-06T13:18:14
https://shannews.org/archives/56018
သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး
ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ သိုၵ်း TNLA လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉပႃးၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း လင်ႁိူၼ်းလႄႈ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈၶႃႇ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉၵွႆ ၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 04/08/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သိုပ်ႇလေႃႇတိုၵ်းထႅင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 501 – 502 ႁိမ်းလွႆၸဝ်ႈၶုၼ် ၾၢႆႇႁွင်ႇပွတ်းတူၵ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ သွင်ၾၢႆႇယိုဝ်းတိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉပႃးၶိူင်ႈမိၼ် တိုၵ်း Y-12 မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၸွႆႈ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး တႄႇႁၢင် လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပူၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တတ်းၶၢတ်ႇလႅင်းၾူၼ်းဝႆႉ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ သွင်ၾၢႆႇမီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်သေတႃႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉတႅတ်ႈတေႃးတႄႉ ဢမ်ႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈၼႆ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်သိုၵ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တွပ်ႇဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ – သူၺ်ႇၽီႇမျေႇ ၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃး သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ပၢင်တိုၵ်းႁိုင်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉသေတႃႉ ပႆႇယိုတ်းလႆႈ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တွၼ်ႈသွင်ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ဝဵင်း ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းၵုတ်ႈလႄႈ မိူင်းမိတ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းလႆႈ ငဝ်ႈ ငုၼ်း တိူင်းသိုၵ်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ လႃႈသဵဝ်ႈ (ယမၶ) သေ တီႉၺွပ်းလႆႈပႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵၢၼ်ႉသိုၵ်းလႄႈ လုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်းၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-08-06T11:25:59
https://shannews.org/archives/56013
ပၢင်တိုၵ်း ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ႁိတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈမိူင်းလႅပ်ႊပၼုၼ်ႊ
ႁိတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊလႄႈ သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းတီႈမိူင်းလႅပ်ႊပၼုၼ်ႊ ငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ်သိုၵ်း ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈႁွင်ႉဢဝ်ၽွင်းတၢင် ၶႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၼ်း ၸိူဝ်းမီးတီႈမိူင်းလႅပ်ႊပၼုၼ်ႊ။ သင်ၸိူဝ်ႉ သိုၵ်းဢီႊရၼ်ႊလႄႈ ဢူၺ်းလီမၼ်း ႁိတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ သိုပ်ႇပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ်ထႅင်ႈၸိုင် တီႈမိူင်းလႅပ်ႊပၼုၼ်ႊ ငဝ်းလၢႆးၸၢင်ႈႁၢႆႉၸႃႉမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ ယူႇတီႈဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၸၢင်ႈလႆႈသူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်း ႁိူဝ်းသၢင်းၽေႃးသိုၵ်း မႃးၸွႆႈဢိတ်ႉသ်ရေႊယူႇၼႆ ငဝ်ႈငုၼ်းသိုၵ်းပႅၼ်ႊတၵွၼ်ႊၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၽူႈၼမ်းၸုမ်းသိုၵ်းႁႃႊမၢတ်ႉ ဢိတ်ႉသ်မေႊႁႃႊၼီႊယႃႊလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉႁိတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ ၶဝ်ၺႃးသိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉသေ သိုၵ်းမိူင်းဢီႊရၼ်ႊဢမ်ႇပေႃးၸႂ်၊ ၼႄးဢိတ်ႉသ်ရေႊၶႃႈႁႅမ် ၽူႈၼမ်းသိုၵ်းၸုမ်းဢူၺ်းလီၶဝ်တၢႆၼႆသေ ၶိုင်ၶႂ်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းပိုတ်းယိုဝ်း တေႃႇဢိတ်ႉသ်ရေႊၶဝ်ယူႇ ၶိူဝ်းယႂ်း။ လွင်ႈၼႆႉ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢိင်းလဵတ်ႈ ၻေႊဝိတ်ႉ လမ်မီ ၵေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ငဝ်းလၢႆး ပၢင်တိုၵ်းမိူင်းလႅပ်ႊပၼုၼ်ႊ ၸၢင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃး၊ မိူင်းၵျေႃႊၻၼ်ႊ ၵေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးလွင်ႈၵပ်း သိုပ်ႇမိုတ်ႈၵိုဝ်း ၼႂ်းၵႄႈဝၼ်းဢွၵ်ႇၵၢင်လႄႈ မိူင်းဝၼ်းတူၵ်း ၸၢင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ယူပ်ႈယွမ်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ၊ သင်ၸိူဝ်ႉဢီႊရၼ်ႊ တေတွပ်ႇတႅၼ်းၶိုၼ်း ဢိတ်ႉသ်ရေႊၸိုင် သိုၵ်းႁိတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ တေပဵၼ်တူဝ်လမ်ႇ လွင်ႈၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ဝၼ်းဢွၵ်ႇၵၢင်ပွၵ်ႈၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 5 ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ယိုဝ်းသႂ်ႇတီႈႁႃႊ မတ်ႉသ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 12 ၵေႃႉ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸၢဝ်းပႃႊလႅတ်ႉသ်တၢႆႊ ၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ တႅင်းၵူၼ်း ဢိတ်ႉသ်ရေႊ တၢႆ 2 ၵေႃႉ ဢႃယု 70 ပၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ 80 ပၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2024-08-06T10:35:06
https://shannews.org/archives/56008
ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း ဝဵင်းပူႊၶျႃႊ မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၽေးတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်
တႃႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊၼၼ်ႉၼႆသေ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်။ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းတီႈဝဵင်းပူႊၶျႃႊ ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ပိုတ်းယိုဝ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ယိုတ်း လႆႈမိူဝ်ႈပီ 2022။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းပူႊၶျႃႊ လူႉၵွႆမူတ်း။ ၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းၼိုင်ႈလင်ၼႆႉ ဢၼ်လွတ်ႈ တၢႆ တေမီးၵေႃႉသွင်ၵေႃႉၵူၺ်း။ ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းၸၢႆးလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်တၢႆ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၼၢင်းယိင်း – မႄႈ ၸဝ်ႈႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းလိူဝ် မႃးႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းဝႆႉယူႇ ယၢမ်းလဵဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – တေၵႅတ်ႇၶႄ ႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၼႃႈႁိူၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်း – ၽေးဢၼ်တေမႃးတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ။ တေႁဵတ်းၵႂႃႇလူၺ်ႈၼမ်ႉၸႂ်ၸေႇ တၼႃႇ ဢမ်ႇဢဝ်ၵႃႈ ဢဝ်ၶၼ် ဢမ်ႇဢဝ်ငိုၼ်းလိူၼ်သင်။ ယဝ်ႉၵေႃ တေဢမ်ႇယွမ်းပၼ် သင်မႃးတူၵ်း သႂ်ႇႁူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇထႅင်ႈၼႆ – သိုၵ်းၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းပဵၼ်မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႆႉတီႈ ၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊ ၼင်ႇၼႆ။ Photo by – Reuters ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၼၢင်းယိင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၽေးတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးတင်းမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ မေႃ သွၼ်ၵဝ်ႇ၊ ၽူႈၼမ်းၾၢႆႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်း၊ ပႃးတင်းမေႃယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽွင်းသိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ယိုဝ်းဝဵင်းပူႊၶျႃႊ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2022 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ တူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းတူႇၼဝ်ႈၵၢင်ဝဵင်းၵဵပ်းပေႃးဢမ်ႇမူတ်းလႆႈ။ ဝဵင်းပူႊၶျႃႊၼႆႉ မီးၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်းဝဵင်းလူင် ၶီႊယႅပ်ႉ မွၵ်ႈ 23 လၵ်း။ ပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆ ၵၢၼ်သိုၵ်း ၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်းရတ်ႉသျႃး တႃႇယိုတ်းဝဵင်းလူင်ၶီႊယႅပ်ႉ။ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ပူၼ်ႉပႅၼ်ယိုဝ်းသိုၵ်းတေႃႇမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း ဢွၵ်ႇၸႂ် ႁတ်းႁၢၼ် ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း လူၺ်ႈၼမ်ႉၸႂ်ၸေႇတၼႃႇ ဢမ်ႇလႆႈဝၢင်းၶပ်ႉ။ တီႈမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊၼႆႉ ၼႂ်းတပ်ႉလူမ်း Ukrainian Air Force မီးသိုၵ်းၼၢင်းယိင်း 7 ႁဵင်ပၢႆ။ တပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ဢၼ်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမႂ်ႇ Ukrainian Air Assault Forces ၼႆႉသမ်ႉ မီးသိုၵ်း ၼၢင်းယိင်း ႁဵင်ပၢႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းတပ်ႉလိၼ် Ukrainian Ground Forces မီးသိုၵ်းၼၢင်းယိင်း 16,000 ပၢႆ၊ တၢင်းတပ်ႉၼမ်ႉ Ukrainian Navy – မီး 2 ႁဵင်ပၢႆ။ တပ်ႉၵႅတ်ႇၶႄတၢင်းလႅၼ်လိၼ် Ukrainian Air Assault Forces သမ်ႉ မီး ၼၢင်းယိင်း 3 ႁဵင်ပၢႆ ၼႂ်း Wikipedia ၵေႃႈ တႅမ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2024-08-06T10:00:00
https://shannews.org/archives/56002
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းႁၢမ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းတေ ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇႁၢမ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢႃယု 23 ထိုင် 35 ပီ ၸိူဝ်းတႄႇဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း တီႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တႃႈၵုင်ႈ။ တႄႇဝၼ်းတီႈ 01/08/2024 ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၵူတ်ႇထတ်းဝတ်းဝႂ်၊ ၽၢတ်ႉသပွတ်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းတေၶိုၼ်ႈၶိူင်ႈမိၼ် တီႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တႃႈၵုင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ – ပေႃးႁၼ်ၽၢတ်ႉသပွတ်ႇ တႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် PJ – မီးဝႂ် OWIC မီးလိၵ်ႈႁွင်ႉယူႇသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ၾၢႆႇၵဵပ်းၶွၼ်ႇ၊ ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်း ၼႄးဝႃႈ လူဝ်ႇဝႂ်ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈထႅင်ႈၼႆသေ ဢမ်ႇပၼ်ၶိုၼ်ႈၶိူင်ႈမိၼ်။ ၵူၼ်းၸိူဝ်း ၺႃး ၵူတ်ႇထတ်းႁႄႉႁၢမ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉ ၸဵမ်ယိင်းလႄႈၸၢႆး။ ဝၼ်းတီႈ 3 မႃးတႄႉ ထတ်းပပ်ႉၶၢမ်ႈမိူင်း PJ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းယိပ်းၽၢတ်ႉသ်ပွတ်ႇ သႅၼ်းဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ PV ၵူၺ်း ၵေႃႈ ၺႃးထဵတ်ႈထၢမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း – ပေႃးဢမ်ႇၼႄလႆႈၶေႃႈႁပ်ႉပၢၵ်ႇဝႃႈ တိုၼ်းတေပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း ယူႇၼႆၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈ – ၾၢႆႇၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇၶဝ် တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်ၶိုၼ်ႈၶိူင်ႈမိၼ် မီး 4-5 ၵေႃႉ – ၼႄးဝႃႈ ဝတ်းဝႂ် ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈၼႆသေ ၸႂ်ႉပွၵ်ႈ ႁိူၼ်းၶိုၼ်း၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢၢၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊ ၵျပၼ်ႊလႄႈ မိူင်းထႆး ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေၸႂ်ႉပၵ်းပိူင်ႁွင်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းမိူင်း ၸဵမ်ယိင်းလႄႈၸၢႆး ဢွၼ်ၵၼ် ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ယိပ်းၽၢတ်ႉသပွတ်ႇႁဵတ်း ၵၢၼ်သေ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ယိပ်းၽၢတ်ႉသပွတ်ႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈသေ ၵႂႃႇယဝ်ႉ တိုၼ်းတင်ႈၸႂ် ဢမ်ႇပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇယိပ်းဝတ်းဝႂ်သင်သေ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် လၵ်ႉၶဝ်ႈလူၺ်ႈဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ၵမ်ၵိၼ်း လွင်ႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းမႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-08-06T09:00:00
https://shannews.org/archives/55991
သိုၵ်းမိူင်းလႃး ၸတ်းပၢင်ၵုမ် ၶိုင်ႈပီ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေၵႂႃႇဢုပ်ႇၵၼ် တီႈၽိူၼ်ၵၢၼ်မိူင်း
ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 4 တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး NDAA ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ၶိုင်ႈပီ 2024 သေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ဢၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၵႂႃႇဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 03/08/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈ NDAA ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ၶိုင်ႈပီသေ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် လႆႈၶေႃႈ တႅပ်းတတ်းဝႃႈ ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ မိူင်းလႃးတေ သိုပ်ႇယိပ်းၵမ် ၶေႃႈၸုၵ်းမၼ်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ဢမ်ႇၵိူင်း ၾၢႆႇလႂ်၊ ဢၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ တေဢဝ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇၵၼ် ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းဢဝ် – ဢူးထဵင်ႇလိၼ်း ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ NDAA ၵေႃႈၸႂ်ႈ၊ ၽူႈၼမ်း ၼႂ်းၵေႃႇမတီႇ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈလႄႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းလႃး ၵေႃႈ ၸႂ်ႈ လၢတ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈဝႃႈ – “မိူင်းလႃး တေသိုပ်ႇၶတ်းၸႂ် ႁႂ်ႈပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်သဝ်းၸိုင်ႈမိူင်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းတႄႇပၢင်တိုၵ်း 1027 ပီၵၢႆပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ မိူင်းလႃး လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပူၼ်ႉမႃးၵေႃႈ သိုၵ်းမိူင်းလႃး ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ၶဝ်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းမိူင်းယွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ 2-3 ဝၼ်း – ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပိုၼ်ႉတီႈတူၵ်းၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် ၵၼ်တင်းတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းလႃး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းမိူင်းလႃး မႃးၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တႃႇၸွႆႈႁဵတ်းဝတ်းဝႂ် ဢၼ်တေၵမ်ႉထႅမ် တႃႇႁဵတ်းဝႂ် ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၵႂႃႇ မိူင်းၶႄႇ တႃႇၵႃႉၶၢႆႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းမိူင်းလႃးၼႆႉ ပီၵၢႆပူၼ်ႉမႃး ယၢမ်ႈၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုၼ်းမိုဝ်းႁွင်ႉမႃး ၼၼ်ႉယူႇ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ မိူင်းလႃး ၵႂႃႇၸွမ်းၽူႈၼမ်း ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ UWSA လႄႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ မိူင်းလႃး ယၢမ်ႈယွၼ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ဝႆႉ ၼွၵ်ႈၶွပ်ႇပိူင် – ဝႃႈၼႆ။
['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2024-08-06T08:00:00
https://shannews.org/archives/55987
ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႉၵူၼ်းၵႂႃႇတူၺ်းပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး
ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵွင်ႈၸမ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ၽွင်ႈတိုၵ်ႉတူၺ်းပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး မွၵ်ႈ 10 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 04/08/2024 တီႈပၢင်ႇပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ၸုမ်းပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် မိူင်းတႆးတင်း ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ (Shan United လႄႈ Yangon United ) ၶေႉၶဵင်ႇ ပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်ၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈတီႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၽွင်းတိုၵ်ႉတူၺ်းပွႆးပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် ၼၼ်ႉၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵႂႃႇတူၺ်းပွႆးမၢၵ်ႇၼင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ မႃးလၢၵ်ႈဢဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ၼင်ႈတူၺ်း ပၢင်ပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်ယူႇၼၼ်ႉ ၵႂႃႇမွၵ်ႈ 10 ၵေႃႉၼႆႉ။ တေဝႃႈလႃႇလႄႈ ၺွပ်းၵႂႃႇႁႃႉၼႆ ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈ။ ပေႃးၺွပ်းယွၼ်ႉဝႃႈလႃႇတႄႉ လူဝ်ႇၺွပ်းၵႂႃႇၵူၼ်း တၢင်းပၢင်ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ တေဝႃႈ ယွၼ်ႉၵိၼ်လဝ်ႈၵိၼ်ပီႊယႃႊၼႆၵေႃႈ ၶဝ်ပေႃးပႂ်ႉထတ်းယူႇ တီႈၽၵ်းတူတၢင်းၶဝ်ႈၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမႃးတူၺ်းပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်ၵေႃႈၼမ် သမ်ႉပေႃးတဵမ်ဝၢင်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵွင်ႈၸမ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉသေ ႁွင်ႉၵႂႃႇတေႃႇၼႃႈတေႃႇတႃ ၵူၼ်းတူၺ်းပၢင်ပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် ၼၼ်ႉၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ “ၵူၼ်းပႂ်ႉတူၺ်းပၢင်ပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်ၵေႃႈ ႁၼ်ယူႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပႃးၵွင်ႈမႃးၶႃႈလူး။ ၵႃႈလႆႈတူၺ်းယူႇ ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ” – ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ တီႉၵႂႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ယူႇတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ်ၵပ်းသိုပ်ႇတူၺ်း ယူႇၵေႃႈ ၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၵ်းပိူင်ႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ် ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼွၵ်ႈမိူင်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ ပၢႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းပိုတ်းယိုဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇယၢမ်းလဵဝ်။ တႅမ်ႈ- Eugene (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်)
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-06T07:00:00
https://shannews.org/archives/55979
ၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လႆႈသိုပ်ႇပၢႆႈၽေး ၼမ်ႉထႅင်ႈ
ၼမ်ႉထူမ်ႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ထူမ်ႈပႃးႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း – လႆႈဢွၼ်ၵၼ်သိုပ်ႇပၢႆႈထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုတ်ႇၾၢႆမိူင်းပၢႆး မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈၶဝ်ႈထိုင် ဝဵင်းမိူင်းပၢႆး လႆလူင်းထိုင်တီႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃ ၼွင်းထူမ်ႈႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၼမ်ႉယင်းပႆႇႁႅင်ႈ။ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလွႆၶေႃ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၶဝ်တႄႇပိုတ်ႇၾၢႆၼၼ်ႉ ၼမ်ႉတေထူမ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၢႆး ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်းဢွၼ်တၢင်း ပေႃးယဝ်ႉ ၼမ်ႉၸင်ႇလုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈလႆလူင်းမႃး ၼႂ်းဝဵင်းလွႆၶေႃ ဢၼ်မီး ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆႉ။ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်ႇၾၢႆၼမ်ႉယဝ်ႉ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၼမ်ႉတိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈဢမ်ႇထၢတ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃ – မိူင်းပၢႆး ယွၼ်ႉၼမ်ႉၶိုၼ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းလွႆၶေႃၼၼ်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၶဝ်ႈ ၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်လႄႈ တႃႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼႆ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဝဵင်းလွႆၶေႃ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လႆႈသိုပ်ႇပၢႆႈၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶမ်ဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တႃႇတေႁဵတ်းသူၼ်ႁဵတ်းၼႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ။ ဢမ်ႇမီးႁွင်ႈၼမ်ႉမိူင်ၼမ်ႉလႄႈ ၼမ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆ တႃႇ ၼမ်ႉတေယွမ်းၶိုၼ်းတႄႉ တေလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်ယူႇ”– ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁဵင်ပၢႆ ဢၼ်လႆႈသိုပ်ႇပၢႆႈၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးမူႇလႂ်ၸုမ်းလႂ် ၶဝ်ႈမႃးၸွႆႈထိုင်လႆႈလႄႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉဝႆႉ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉထူမ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆႉယူႇၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉၶမယ 422 ပႆႇဢိုတ်းပၼ် ၶိုၼ်းၽၵ်းတူၼမ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၼမ်ႉၸၢင်ႈသိုပ်ႇထူမ်ႈထႅင်ႈ ဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းႁိမ်းႁွမ်း ဝဵင်းလွႆၶေႃ ထႅင်ႈယူႇၼႆ – IEC ၶွင်ႊသီႊၽွင်းငမ်းၸူဝ်ႈၵၢင် မိူင်းယၢင်းလႅင်ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1111 ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင် ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ PDF သေ ၵုမ်းလႆႈဝဵင်းမိူင်းပၢႆးဝႆႉယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 422 တႄႉ ပႆႇၵုမ်းလႆႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ တႅမ်ႈ – ၼၢင်းသႅင်ၶမ်း (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-08-05T18:20:21
https://shannews.org/archives/55971
မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆ လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/08/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 3 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈႁိမ်းၵၢတ်ႇလူင် ပွၵ်ႉ 5 ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၸၢႆးဢွင်ႇထီး ဢႃယုမွၵ်ႈ 40 ပီ လူႉတၢႆထင်တီႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇၶႃႈဢေႃႈ မွၵ်ႈ 3-4 လုၵ်ႈၼႆႉဢေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၸၢႆးဢွင်ႇထီး ဢႃယုမွၵ်ႈ 40 ပီ လူႉတၢႆထင်တီႈ။ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆး တိုၵ်ႉၸုၵ်းယူႇၼႃႈႁိူၼ်း ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃး ႁိူၼ်းဢူးဢၢႆႈတွင်း လူႉၵွႆ ၸွမ်းတင်းလင်။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေ လူႉၵွႆၼႆႉ တေမီး 2 လင်။ ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်လႆႈႁူႉဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းတီႈ ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ တီႈၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ မွၵ်ႈ 20 ႁၢၼ်ႉ လူႉသုမ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅၼ်ပျႃး ဝႃႈၼႆ။ “မၢၵ်ႇၼႆႉ တိူဝ်ႉၺႃးသႅင်ႇၶၢႆၶူဝ်း ၸွမ်းၶင်ႈတၢင်း တီႈၵၢတ်ႇလူင်ၼႆႉ လူႉၵွႆမွၵ်ႈ 20 သႅင်ႇ။ ၼိုင်ႈသႅင်ႇလၢႆ ၵႃႈၶၼ် ဢမ်ႇယွမ်း 300 သႅၼ်ပျႃး။ ပေႃးႁူမ်ႈၵၼ်တင်းမူတ်းၼႆ သုမ်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅၼ်ပျႃးၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ မွၵ်ႈ 5-6 ၵေႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ပရႁိတ ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ လႆႈတေႃႉသူင်ႇႁူင်းယႃဝႆႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-05T17:10:03
https://shannews.org/archives/55960
သဵၼ်ႈတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်လွင်း – လွႆၶေႃ ၵူၼ်ႇပင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႈတီႈတူၵ်းၵိၼ်းလၢႆလွင်ႈ
ၾူၼ်တူၵ်းႁႃႇယႂ်ႇထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၼွင်းလူၵ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်လွင်း – ဢုမ်ႇပဝ်း(ဢွင်ႇပၢၼ်း) – လွႆၶေႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆပုတ်းၶၢတ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇထူပ်းၵိၼ်းလၢႆလွင်ႈ။ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်လူႉၵွႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ် ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပိုင်ႈလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇ တႃႇတေႃႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵႃႉၶၢႆလႄႈ တႃႇၵႂႃႇႁႆႈၵႂႃႇသူၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵႂႃႇမႃးၵႃႉၶၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇလုမ်းလႃး ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်း ၵူဝ်လူႉသုမ်း မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ ဢၼ်ၽုၵ်ႇဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Voice Of Pin Laung/ ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းႁူၺ်ႈ ၼႂ်းၵႄႈပၢင်လွင်း – လွႆၶေႃ ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ တီႈၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် ဢမ်ႇထၢတ်ႇလၢႆဝၼ်းလႄႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2 ၼႆႉ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈ၊ ၼမ်ႉလွႆ ၼွင်းလေႃႈတွင်ႈသႂ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်း ရူတ်ႉၵႃး လူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်း ဢမ်ႇယွမ်း 4 တီႈ။ တီႈလွႆၼဵင်ႈ (လက်ဖက်တောင်) ႁိမ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ၶွၼ်ၼၼ်ႉ ၼမ်ႉလွႆလေႃႈတွင်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းပေႃးၶၢတ်ႇၵႂႃႇ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇ ၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး ၵူၼ်းပၢင်လွင်းၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉလွႆ တွင်ႈသႂ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇၵူၼ်ႇ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတၢင်းၵူၼ်ႇပင်းလူႉၵွႆ ပဵၼ်သွင်ၾင်ႇၵႂႃႇ။ တီႈၼၼ်ႈ ၵူႈပွၵ်ႈၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်တီႈၼမ်ႉလွႆ ၼွင်းလေႃႈသႂ်ႇႁႅင်းၵူႈပီ။ ပိူၼ်ႈႁဵတ်းဝႆႉ ႁွင်ႈတႃႇၼမ်ႉလႆယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းၵႅပ်ႈၼႃႇလႄႈ မၼ်းဢမ်ႇ ပေႉလႆႈႁႅင်းၼမ်ႉသေ ၸင်ႇထိုင်တီႈသဵၼ်ႈတၢင်းၵူၼ်ႇပင်းပုတ်းၶၢတ်ႇၸွမ်း”- ဝႃႈၼႆ။ သဵၼ်ႈတၢင်းလူႉၵွႆ ၶၢတ်ႇၵႂႃႇၼႆႉ ယၢၼ်ၵႆၵၼ် တၢင်းဝဵင်းပၢင်လွင်း 8 လၵ်း၊ ပေႃးၶီႇၵႃးၵႂႃႇ ႁိုင်ၸမ်ၶိုင်ႈ ၸူဝ်ႈမူင်း ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢႆႇၸူး ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် မိူၼ်ၼင်ႇ ၾၢႆၶုၼ်၊ မိူင်းပၢႆး၊ လွႆၶေႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မၢင်တီႈသဵၼ်ႈတၢင်း ဢမ်ႇၵွႆ ၵေႃႈ ပၢၼ်းတၢပ်ႈလွႆ ၵူၼ်ႇတဵင်ဝႆႉလႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းတၼ်ပႅတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 4 တီႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉပၢၼ်းၼၼ်ႉ လိၼ်ၵူၼ်ႇသႂ်ႇ သူၼ်ၼဵင်ႈ လူႉသုမ်းပႅတ်ႈ တၢင်းသူၼ်ၵေႃႈမီး။ တၢင်းဝၢၼ်ႈထမ်ႈၽႃၵေႃႈ ၼမ်ႉၼွင်း ၶဝ်ႈၼႂ်းသူၼ် မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ၊ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉ၊ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ထုင်ႉၼႆႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈသူၼ်ၽၵ်းၶဵဝ် မွၵ်ႈ 50 ဢေႊၶိူဝ်ႊ – ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ႁိမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်လူႉၵွႆဝႆႉၼၼ်ႉ မီးဝၢၼ်ႈဢွၼ်ႇဝၢၼ်ႈဢိတ်းလၢႆဝၢၼ်ႈ၊ ဢၼ်ယႂ်ႇသေ ပိူၼ်ႈပဵၼ်ဝၢၼ်ႈပၢင်ၶွၼ်လႄႈ ဝၢၼ်ႈၶျွင်းပျွင်း၊ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် လင်ၶႃးႁိူၼ်း မီး 1,000 ပၢႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႃႉၶၢႆၵႂႃႇမႃးလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ၊ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၸႂ်ႉသွႆလႄႈ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇဢဝ်မႃးၶၢႆတေႃႇၵၼ်။ Photo by – Voice Of Pin Laung/ သဵၼ်ႈတၢင်း ၵူၼ်ႇပင်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်လွင်း – လွႆၶေႃ မီးတၢင်းလတ်း ယူႇသေတႃႉ ပဵၼ်တၢင်းထိူၼ်ႇလႄႈ ၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇ၊ ရူတ်ႉၵႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ၊ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၵူၺ်းၵႂႃႇလႆႈ၊ တႃႇတေႃႉၶူဝ်းၸႂ်ႉၼႂ်းသူၼ် ၼႂ်းၼႃးသႅၼ်းယႂ်ႇသႅၼ်းၼၵ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈ။ ပိူင်လူင်ပဵၼ် တၢင်းထိူၼ်ႇလႄႈ ၵူဝ်ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်လႄႈ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းပၢင်လွင်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “သဵၼ်ႈတၢင်းလတ်းတႄႉ တေမီးယူႇ 3 သဵၼ်ႈၼႆႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူၺ်း ဢၼ်ၵႂႃႇလႆႈ။ တႃႇတေ တေႃႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇလႄႈသင် တႃႇတေႃႉၸိူဝ်းၽၼ်းလႄႈ လိၼ်ပုၺ် ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ယၢပ်ႇဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၶၢဝ်းတႃႇလုမ်းလႃး တူၼ်ႈမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ၊ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉလႄႈ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပဵၼ်ၶၢဝ်း လူဝ်ႇသိတ်ႇယႃ ၶႃႈမႅင်းလႄႈသင် ၾုၼ်ႇထၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သဵၼ်ႈတၢင်းသမ်ႉ မႃးလူႉၵွႆၸိူင်ႉၼႆ ယၢပ်ႇတႃႇ တေႃႉၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းသွႆၵႂႃႇၼႂ်းသူၼ်ယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉလွႆၵူၼ်ႇတဵင်ထူမ်ႈတၢင်းလၢႆတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်း ၵႂႃႇၸူးၼေႇပျီႇတေႃႇလႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇၸူး ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးၵၢၼ် ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ လူဝ်ႇၵႂႃႇမႃးထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ။ ဢၼ်ၵိၼ်းၸႂ်သုတ်းၵေႃႈ တေပဵၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼမ်ႉ တၢင်းၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ ဢၢၼ်းပၢႆႈမႃးတၢင်းဝဵင်းပၢင်လွင်းၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းလူႉၵွႆလႄႈ ၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉပွတ်းတၢင်းၵေႃႈ မီးၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-08-05T16:37:25
https://shannews.org/archives/55949
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၵမ်း ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ တူၵ်းၸႂ်ပၢႆႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ယိုဝ်းမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ငဝ်ႈငုၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNLA ဢၼ်မီးတီႈၸႄႈဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 03/08/2024 ၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းဢမ်ႇပဵၼ်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၵမ်း တူၵ်းသႂ်ႇႁိမ်းဝၢၼ်ႈပၢင်မိူတ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ၸၢၼ်း။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းသီႇသႅင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ (ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇမွၵ်ႈ 69 လၵ်း) ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶႃႈႁဝ်းၶဝ် မႃးယူႇႁိူၼ်းပႆႇႁိုင် ပေႃးလႆႈပၢႆႈထႅင်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဢမ်ႇမႃးယူႇႁိူၼ်းၵေႃႈ ဝႃႈတေသိမ်း ႁိူၼ်းယေး၊ ၽိူဝ်ႇမႃးယူႇႁိူၼ်းၶိုၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ တေပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ထႅင်ႈၵေႃႈ လႆႈဝူၼ်ႉ ယၢပ်ႇ၊ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၵေႃႈ လႆႈသိုဝ်ႉယၢပ်ႇၼႃႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၵႄႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁူမ်ႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်းတင်း တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNLA ဢၼ်ပဵၼ်မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵႂႃႇယူႇတၢင်ႇ တီႈႁိုင်မွၵ်ႈ 3 လိူၼ်။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO တဵၵ်းႁႂ်ႈမႃးယူႇႁိူၼ်းၶိုၼ်းလႄႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၸင်ႇႁႃပွၵ်ႈမႃးလႆႈ မွၵ်ႈ 3 လိူၼ်ၵူၺ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇၶိုၼ်းမေႃးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၢၼ် မႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၵဵပ်းၶူဝ်းၵဵပ်းလဵင်း ၶိုင်တႃႇပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈယူႇ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းသီႇသႅင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း ၽွင်းငဝ်းလၢႆး ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇသေ ပၢႆႈယူႇၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ သင်ႇႁၢမ်ႈဝႆႉ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈ/ ဢွၵ်ႇဝဵင်း ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်းထိုင် ၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်း။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ၽူႈၼင်ႈၵျွင်း တီႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉတႄႉ သေးလၢႆ သၢႆ ၸႂ်ၽႂ်မၼ်းၼေႃ၊ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်း ဢမ်ႇမီးရူတ်ႉၵႃး တႃႇပၢႆႈ၊ ပေႃးပၢႆႈယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်တေၵႂႃႇႁဵတ်းၵိၼ်သင် လႆႈမႆႈၸႂ်ထႅင်ႈတင်းၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၼၼ် မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ လႆႈပႂ်ႉတူၺ်းငဝ်းလၢႆး ၵွၼ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်း ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်သေတႃႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸႂ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယူႇတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈယိုၼ်ယၼ် တီႈၸုမ်းသိုၵ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ တီႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် မီးၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပ ဢူဝ်း PNLA တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉ။ ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၵႄႈသိုၵ်းပဢူဝ်း သွင်ၸုမ်းၼႆႉ တႄႇမႃးမိူဝ်ႈ လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ဝၼ်းတီႈ 21 ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO ႁႄႉႁၢမ်ႈ ရူတ်ႉၵႃး တၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း သိုၵ်းပဢူဝ်း PNLA တီႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၵႃး ထုင်ႉလွႆမႆႇ(မဲနယ်တောင်) ၾၢႆႇ PNLA သမ်ႉ ဢမ်ႇၵိုတ်းပၼ်လႄႈ တႄႇယိုဝ်းၵၼ်မႃး။ ပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ထိုင်ၼႂ်းဝဵင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း မႃးယိုဝ်းၼႂ်းဝဵင်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၶိုင်ႈပၢႆ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း။ တႅမ်ႈ- ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-05T16:00:25
https://shannews.org/archives/55939
ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း
ၼမ်ႉသၢႆလူၼ်ႉၾင်ႇ ၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၶူဝ်းၶွင် ၵူၼ်းမိူင်း လူႉသုမ်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉမႃး ၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉသၼ်သၢႆတႆး၊ ပုင်းထုၼ်၊ မႄႈၶၢဝ်လႄႈ ဢွင်ႈတီႈၶူင်ႈယၢၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်း ထပ်းၵၼ်မႃးလၢႆဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Tachileik Saddha/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းထူမ်ႈၵမ်းၼႆႉ ႁိုင်မွၵ်ႈ 4 ဝၼ်း ဢေႃႈ။ လွင်ႈလူႉသုမ်းတႄႉ ၼမ်တႄႉၶႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶၢႆႉၶိုၼ်ႈတီႈသုင် ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈရူတ်ႉၵႃး – ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၼမ်ၼႃႇၶႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈႁူႉတႄႉ။ တီႈၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉတႄႉ ယၢမ်းလဵဝ် ပိၵ်ႉဝႆႉဢေႃႈ။ ၶူဝ်းၶွင်တႄႉ ဢမ်ႇပေႃးလူႉသုမ်းၼမ်ၶႃႈ ပိူၼ်ႈႁၼ် ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇၵိုတ်းလႄႈ ၼႅတ်ႈဢွၼ် ၵၼ်ၶၢႆႉၶူဝ်းဝႆႉတီႈသုင် ဢွၼ်တၢင်းယဝ်ႉ ယွၼ်ႉပိူၼ်ႈယၢမ်ႈထူပ်း မႃး မိူဝ်ႈပီဢွၼ်ပူၼ်ႉယဝ်ႉလႄႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 4 ၼႆႉ ၼမ်ႉသၢႆ ယွမ်းလူင်းယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်ၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 5 ၾူၼ်တေတူၵ်းထႅင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉ ၵူဝ်ၼမ်ႉသၢႆ လူၼ်ႉၾင်ႇၼွင်းထူမ်ႈထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Tachileik Saddha/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း “ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်း မၢင်တီႈ လိုၵ်ႉထိုင်ၶႃလူင်၊ ပဵင်းဢႅဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉတေႃႈၼမ်ႉ တၼ်ယုၵ်းယၢၵ်းၶမ်တေႃႈဢေႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈပွၵ်ႉသၼ်သၢႆးၼႆႉ ၼမ်ႉႁွင်ႈလႆ ၸွမ်းၼႂ်းပွၵ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇ မီးယဝ်ႉ။ ပေႃးမီးၵေႃႈ တိုၼ်ႈတၼ်မူတ်းယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သင်ၼမ်ႉၾူၼ်၊ ၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းမႃးၼႆ ယွၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးႁွင်ႈၼမ်ႉလႆလႆႈလီလီလႄႈ ၼမ်ႉၸင်ႇထူမ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းထူမ်ႈ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ဢမ်ႇၵႃး တၢင်းၾင်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉၵူၺ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းၾင်ႇဝဵင်းမႄႈသၢႆ ၸိုင်ႈထႆး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းထူမ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းမိူၼ်ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းထူမ်းၼႆႉ ပွၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပဵၼ်ပွၵ်ႈႁႅၵ်ႈ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းႁိုတ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ် မႃးၸိူင်ႉၼႆ ၵူႈပီၸိုင် ၼမ်ႉသၢႆၼႆႉ ၵႆႉလုပ်ႇထူမ်ႈ ၸိူင်ႉၼႆမႃး ၵူႈပီယဝ်ႉ ယွၼ်ႉႁွင်ႈၼမ်ႉသၢႆ ၵႅပ်ႈတိုၼ်ႈ ၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ယုၵ်းယၢၵ်း ၵိုတ်းၶမ်ၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18/06/2024 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၶွမ်ႊမတီႊ လႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လွင်ႈပၼ်ႁႃ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တီႈႁူင်းႁႅမ်း 1G1 ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၼႆႉသေ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းပႃး တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ လွင်ႈၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းထူမ်ႈၼႆႉပႃး ဝႃႈၼႆ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-08-05T13:07:44
https://shannews.org/archives/55933
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၽိတ်းၵၼ် တီႈမိူင်းယႆ မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၼင်ႇၵၼ် ယိုဝ်းၽိတ်းၵၼ်ၶိုၼ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 04/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၺ်းၽိတ်းၵၼ်သေ ယိုဝ်းမႅၼ်ႈၵၼ်ၶိုၼ်း တီႈၼႃႈ ႁူင်းယႃ ဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 1 ၵေႃႉလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈ 3 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 3 လမ်း ႁႅင်းၵူၼ်း 50 ပၢႆ လုၵ်ႉတၢင်းႁူဝ်ယ မႃးၵိုတ်းၵႃးၶဝ် ၾၢႆႇၼႃႈႁူင်းယႃ မိူင်းယႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇဝႆႉ တီႈၼႂ်းၵျွင်းပီႇၺႃႇမၢၼ်ႇၼၼ်ႉ မီးႁႅင်းၵူၼ်းၶဝ် မွၵ်ႈ 7 ၵေႃႉ။ လႅပ်ႈၶဝ် တေဢမ်ႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸူးၵၼ်ႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ တူၺ်းၽိတ်းၵၼ်သေ တူၵ်းၸႂ်ယိုဝ်းၵၼ်ၶိုၼ်း။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇ 1 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်မၢတ်ႇထႅင်ႈ 3 ၵေႃႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8:12 မူင်း ၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 5 လမ်း ၵူၼ်းသိုၵ်းတဵမ်ၵႃးသေ လုၵ်ႉၼႂ်းတပ်ႉဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႈ ၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းပၢတ်ႇ – လွႆပၢင် ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း။ ထိုင်မႃး ယမ်းၵၢင်ၼႂ် 8:48 မူင်းသမ်ႉ ၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 20 လမ်း ၸဵမ်ၵူၼ်းသိုၵ်း၊ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်း တဵမ်ၵႃးသေ လုၵ်ႉတၢင်းဝၢၼ်ႈပုင်ႇ ၶဝ်ႈၸူးဝဵင်းမိူင်းယႆ ၼႆယဝ်ႉ။ “မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ယူႇတၢင်းမိူင်းပၢတ်ႇ ယိုဝ်းသႂ်ႇ တီႈမိူင်းယႆၼႆႉ လၢႆၵမ်းဢေႃႈ။ လႅပ်ႈပဵၼ်သိုၵ်းဝႃႉ ယိုဝ်းမႃးႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ သၢႆတၢင်းပုၼ်ႉ ပဵၼ်ၶဝ်တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉလႄႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 3 – 4 ၼႆႉ တီႈဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇၶိုၼ်းဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းယႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 5 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉမွၵ်ႈ 2 မူင်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ဝဵင်းမိူင်းယႆထႅင်ႈ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ပႆႇလႆႈႁူႉႁူဝ်ယွႆႈ လွင်ႈလူႉသုမ်းသင် ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 07/07/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သွင်ၾၢႆႇပိုတ်း ယိုဝ်းၵၼ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူင် ၼႂ်းဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ 2 လင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆၼႆႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းတႆး SSPP ၵုမ်းၵမ် တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13 လိူၼ် ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ သိုၵ်း SSPP ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇ တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ထႅဝ်ရူတ်ႉၵႃးသိုၵ်း ပၵ်းတုင်း SSPP သေ လတ်းၵၢင်ဝဵင်းမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တိုၵ်ႉယိုဝ်းၵၼ်ယူႇ ထိုင်တီႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-08-04T11:55:07
https://shannews.org/archives/55929
ၶွမ်ႊပၼီႊ Meta ဝႃႈ လႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈ တီႈၶူတ်ႊသၼႃႊ ၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ ႁူဝ်ပီၼႆႉ 4 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ
ၶွမ်ႊပၼီႊ Meta ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉ လႆႈႁပ်ႉၶူတ်ႊသၼႃႊ တႃႇလူင်းၼႂ်းၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ ဢိၼ်ႊသ တႃႊၵရမ်ႊ ၼမ်လႄႈ လႆႈငိုၼ်းၼမ်ႉတွၼ်းတွၼ်ႈတႃႇၶွမ်ႊပၼီႊ ႁိမ်းၸမ် 4 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ သူဝ်ႊသျႄလ်ၼႆႉ- သင်ဝႃႈ ၶူတ်ႊသၼႃႊထိုင်ၼႂ်းဢၵွင်ႉၵူၼ်းၸႂ်ႉၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ ၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ Meta လႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈၼမ်ၵႃႈၼၼ်ႉၼႆလႄႈ ပီၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်ၼႆႉ ငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၊ လိူၼ်မေႊ၊ လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၼမ်လိူဝ် သၢမ်လိူၼ်တၢင်းၼႃႈၼၼ်ႉ 22 ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၼႂ်းႁူဝ်ပီၼႆႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ Meta ယင်းလႆႈသၢႆႈတႅၼ်းငိုၼ်းပၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸႄႈမိူင်းတႅၵ်ႉသႅတ်ႊ 1 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉ တေႃႊလႃႊ လူးၵွၼ်ႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႅၵ်ႉသႅတ်ႉၼႄးဝႃႈ Meta ၸႂ်ႉ AI သေ သၶႅၼ်ႊၼႃႈတႃ ၵူၼ်းၸႂ်ႉ သူဝ်ႊသျႄလ်ႊ – ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းသုၼ်ႇတူဝ် – ၽိတ်းမၢႆမီႈ သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼႆသေ လႆႈဢဝ်လိူင်ႈၸွႆးတြႃးၵၼ်။ ၸဝ်ႈၶွင် ၶွမ်ႊပၼီႊ Meta – မၢၵ်ႊ သူႊၵႃႊပၵ်ႉတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ပေႃးပီၼႆႉသဵင်ႈ ပိူင် AI ဢၼ်မၼ်းသႂ်ႇဝႆႉ ၼႂ်း သူဝ်ႊသျႄလ်ႊ ၶွင်မၼ်းဝႆႉၼႆႉ – တေပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းၵမ်ႉၸွႆႈပၼ် ၵူၼ်းၸႂ်ႉ သူဝ်ႊသျႄလ်ႊ တင်းလုမ်ႈၾႃႉတႄႉတႄႉသေ ၵူၼ်းတေဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ်တႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆယူႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းၸၢႆးလႆႈၸႂ်ႉငိုၼ်းလူင်းတိုၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းလွၵ်းလၢႆးပၢႆးသၢႆႊ (Virtual Reality) တႃႇဢဝ် AI သႂ်ႇၼႂ်းသူဝ်ႊ သျႄလ်ႊ – ၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ ဢိၼ်ႊသတႃႊၵရမ်ႊ ဝႆႉတင်းၼမ်။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၼႂ်းလွင်ႈၼႆႉ တိုၵ်ႉသုမ်း – ၶၢတ်ႇတိုၼ်းလၢင်းဝႆႉယူႇ 4 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ။ ၵတ်ႉၵႃႈလႆႈငိုၼ်း တီႈၶူတ်ႊသၼႃႊ မႃးထူမ်ၶိုၼ်းဝႆႉလႃႈ – သူႊၵႃႊပၵ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇ ရၢႆႊထိူဝ်ႊၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-08-04T11:25:03
https://shannews.org/archives/55925
ၾိင်ႈၽုင်ၵူၼ်းၼမ်ပေႉပုၼ်ႈလႄႈ လိူင်ႈပိုတ်းတိုၵ်းၽိတ်းပၵ်းပိူင်
ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢၼ်ၸင်ႇၵိူတ်ႇ ဝၢႆးလင် 2021 ၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ႁူဝ်ၼပ်ႉဝႃႈၼႆ ၵူၼ်းႁူႉလိၵ်ႈႁူႉလၢႆး ၼႂ်းတပ်ႉၶဝ် တေၼမ်လိူဝ် ၵူၼ်းၼႂ်းတပ်ႉ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းမီးမႃး တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပၢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃလႄႈ ဝၢႆးပၢၼ်ပႃႇလီႇမၢၼ်ႇၼၼ်ႉယူႇ။ ပေႃးတူၺ်းၶိုၼ်း လွင်ႈၼပ်ႉယမ် ပိူင်ၵၢၼ်ပၢင်သိုၵ်းဝႃႈၸိုင် ၵူၼ်းသိုၵ်းၼႂ်းပၢၼ်မႂ်ႇ ဢၼ်တိုၵ်ႉပဵၼ် ယႂ်ႇလိုဝ်းလင်မႃး ဝၢႆး 2021 ၼႆႉ လႅပ်ႈလူမ်လၢမ် လိူဝ်တွၼ်းဝႆႉတႄႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၵူၺ်းဝႃႈ ၵူၼ်းယိပ်း ၵွင်ႈၾၢႆႇတႂ်ႈ NUG ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸုမ်း “ပ” သၢမ်တူဝ်ၼၼ်ႉသႄႈ၊ ၸိူဝ်းၶဝ်ႈတိုၵ်းၸွမ်း ၼႂ်းၽႅၼ်ၵၢၼ် သိုၵ်း 1027 လွပ်ႈသွင် ဢၼ်တႄႇမႃးမိူဝ်ႈလိူၼ် ၵျုၼ်ႊ 25 ဝၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လွင်ႈၼပ်ႉယမ် ၵမ်ၸွမ်း ပၵ်းပိူင်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ဢေႇၼႃႇ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၾၢႆႇၼိူဝ်ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၼ်ၾၢင်ႉပူင်ၼၵ်းဝႆႉၵေႃႈယႃႇ ၸိူဝ်းၵေႃႉသိုၵ်းၵူၼ်းသိုၵ်း ၾၢႆႇတႂ်ႈတႄႉ ၽိူဝ်ႇဝႃႈလိူတ်ႈတႃတႅၵ်ႇယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇဢမ်ႇလိူၵ်ႈ ဢၼ်လႂ်ပဵၼ်ၽူႈၶဵၼ် ဢၼ် လႂ်ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၽႃးၵႃႇ၊ ပိုတ်းယိုဝ်းမင်မိင်လူင်ၵႂႃႇ ထၢၼ်ႈပေႃးဢမ်ႇလီယဵမ်ႈလီငိၼ်းယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်လိူင်ႈပိုတ်းတိုၵ်းၽိတ်းပၵ်းပိူင်ဢိူဝ်ႈၼႆ ဢမ်ႇပေႃးမီးၵူၼ်းႁတ်းဝႃႈ။ ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ဝၼ်းတီႈၼိုင်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပွႆႇမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇႁူင်းယႃ တီႈလၢဝ်းၵၢႆ၊ ဝၼ်းတီႈသွင် ၸုမ်းသိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉဢွၼ်ႁူဝ်သမ်ႉ ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇႁူင်းယႃ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ။ တင်းသွင်တီႈ ၵူၼ်းတၢႆ ဢမ်ႇဢေႇ၊ ပႃးၸဵမ်ၼၢင်းယိင်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝႃႈ တီႈႁူင်းယႃၼႆၼၼ်ႉ ႁူႉပႃးၵူၼ်းပဵၼ် မေႃယႃယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ပိူင်ပဵၼ်သွင် လွင်ႈၼႆ့ ၸုမ်းပိုတ်းယိုဝ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ ဢမ်ႇမီးၵႂၢမ်းယွမ်းၼွမ်းတွင်းပၢၼ် (ဢမ်ႇၸႂ်ႈတွင်းပၢၼ်ႇ) သေ ၵေႃႈယႃႇ လႆႈႁၼ်လွပ်ႊပီႊ (Lobby) ၶွင်ၶဝ် တႅမ်ႈတၢင်ႇႁုၼ်ႉ ႁႂႃႉလႃႉလင်တေႃႇၵၼ်ၼႆႉ တႃႉလီဢၢႆၼႃႈ တေႃႇၵူၼ်းမိူင်းလုမ်ႈၾႃႉတႄႉယဝ်ႉ။ ပေႃးတေတေႃႇသဵတ်ႈၵႂၢမ်းၵၼ်တႄႉ ဢမ်ႇၵႃးမိူင်းႁဝ်း တီႈယူႊၶရဵၼ်ႊၵေႃႈ သိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ပိုတ်းတိုၵ်းမိူၼ်ၼႆယူႇ၊ တီႈႁႃႊမၢသ်ႊၶဝ်ၵေႃႈ ဢိတ်ႊသရေႊ ပွႆႇမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇ ၼင်ႇၼႆယူႇ ၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈသႄႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးမီးၵေႃႉၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ ဢၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈသိုၵ်း ၵၢင်မိူင်း၊ ဢၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလဵဝ် ပိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ၼႆ သမ်ႉတေၼႄးဝႃႈပဵၼ်ၵူၼ်း မေႃၸႅၵ်ႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၼႆၵွၼ်ႇ။ ပေႃးၼၼ်ပႄႇ လိူင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉပိုတ်းတိုၵ်းတေႃႇၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇ တင်ႈပဵၼ် ၶိုၼ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ၸုမ်းမႂ်ႇၵူၺ်းႁႃႉၼႆ တေလႆႈထၢမ်ထိုင်တႅၵ်ႇလႅင်းယဝ်ႉ။ တီႈတႄႉမႃး ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တဵၵ်းႁိမ်ယိုတ်းမိူင်းၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၵေႃႉသိမ်း တေဢမ်ႇၶႂ်ႈ မီးၽူႈလႂ်ၸုမ်းလႂ် လႆႈၸႂ်ပဵင်းပေႃးသႄႈ။ ၸင်ႇၼၼ် ၽႂ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတေႃႇ ၸုမ်းသိုၵ်းယိုတ်းမိူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၼ်းပဵၼ်ၽူႈဢူၺ်းလီ တႃႇၵူၼ်းမိူင်းၽႃးၵႃႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ပဵၼ် တူဝ်ပဵၼ်ႁၢင်ႈမႃး ႁၼ်ၼမ်ႉႁၼ်တူဝ်မႃး တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇယဝ်ႉလႄႈ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၾၢႆႇ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵၢၼ်ႉသုမ်းသႄႈ။ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ပေႃးတေၵိုတ်းပႅတ်ႈၵၢတ်ႈလၢတ်ႈၵူဝ်းလူဝ်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ပေႃးဢၢၼ်းယွမ်း ယွၼ်ႇပႅတ်ႈ ၵွၼ်ႇပႆႇယဝ်ႉပႆႇတူဝ်ႈၸိုင် ပွႆႇႁႂ်ႈၸုမ်းသိုၵ်း ယိုတ်းမိူင်းပေႉၵႂႃႇပႄႇ တေတွပ်ႇတႅၼ်းၶိုၼ်း ႁုၵ်းႁုၵ်းႁၢႆႉႁၢႆႉဢိူဝ်ႈ။ ပူၼ်ႉမႃး မီးဝႆႉလၵ်းထၢၼ်ယူႇၼႃႇ၊ ပီ 2009 တေႃႇ 2015 ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႆႈၺႃးမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်။ မုင်ႇသႃႇလႃႉ လႆႈတၢႆၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ၽူင်ၵျႃးသိူင်း လႆႈပၢႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ယၢမ်းၼင်ႇၼၼ် ဢဝ်ၸဵမ်ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းယႂ်ႇၶဝ်လႄႈ ၸုမ်းၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်း ၵူၼ်း ၵမ်ႈၼမ်ၼမ်၊ ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇယႂ်ႇ ၵမ်ႈၼမ်ၼမ် ဢွၼ်ႁပ်ႉတွၼ်ႈယွင်ႈၵုင်ႇပၼ်ႁႅင်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ၵလီးၵထီး။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၾၢႆႇတပ်ႉၼၼ်ႉ ယွင်ႈၵုင်ႇပၼ်သူးပႃး တပ်ႉႁၢၼ်၊ ၶႂႆႇၶႃပႄလႅင်လႄႈ ၾၢႆႇၶေၾႆး ဢၼ်ၸိူဝ်း ၵွပ်ႇၵူႈၸွႆႈ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၵူၼ်းၸဵပ်းၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။ ယၢမ်းၼင်ႇၼၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ တိုၼ်းပဵၼ် ၽူႈၶဵၼ်ယႃႉမိူင်းၼႆ ၽွမ်ႉၵၼ်ပၼ်မဵတ်ႇမၢႆမႃး။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ၼႂ်းပီ 2012 တေႃႇ 2017 လိူဝ်လိူဝ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉမတေႃႇ ယဵပ်ႇယမ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ် ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းရူဝ်ႇႁိင်ၵီယႃႇ တင်းမိူၵ်ႈတင်းလိူင်း၊ ၶၢဝ်ႇလိုဝ်းလင်တူဝ်ႈလူၵ်ႈ ယွၼ်ႉၵူၼ်း လႆႈပၢႆႈၼပ်ႉသႅၼ်လူင် ၸမ်ၸမ်လၢၼ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈသူၼ်လူႉႁၢမ်း၊ ၺႃးတဵၵ်းၵၼ်ႉၸၼ် မိူၼ်တူၵ်းငရၢႆးလိပ်း။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶွင်ႈမၢပ်ႇၼၼ်ႉ ဢဝ်လိူင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁဵတ်းၽႅၼ်ႇပူၵ်ႉတႃႁေၵေႃႈ ၶိုင်မွတ်ႇႁၢႆ ပႅတ်ႈလွင်ႈႁုၵ်း ႁၢႆႉၶဝ်ၵူၺ်း ပႆႇဢႃးလႃး ၽိူဝ်ႇထိုင်ႁၢင်ပီ 2019 ၼႆ တၢမ်တူဝ်ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ် ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ၵႂႃႇၶိုၼ်ထဵင်တၢင်ႇလဝ်ႈတီႈ ICJ ၊ တႅၼ်းတၢင်တပ်ႉမတေႃႇသေ လပ်းႁူလပ်းတႃထဵင်ဝႃႈ ၶဝ်တိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း လိူင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼႆႈၵေႃႈ ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၾၢႆႇ NLD လႄႈ ၽူႈၶႅပ်ႇၶၢင်ႈၶဝ်၊ ဢိၵ်ႇပႃး ၸိူဝ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၾၢႆႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႂ်၊ ၵူၼ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၵ်းပိူင်လႂ်၊ ၵူၼ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႂ် ၵမ်ႈၼမ်ၼမ် ၼႆႉ ဢွၼ်ယုၵ်ႉၶႅၼ်ပႅၼ်မိုဝ်းႁွင်ႉသႅၼ်ႇဝႃႈ We stand with Aung San Suu Kyi ၼႆသေ ၼႄၼမ်ႉၸႂ် ႁၵ်ႉၶိူဝ်းတိပ်ႇၵႅပ်ႈယဝ်ႉ လပ်းတႃဝၢႆႇၼႃႈပႅတ်ႈ လိူင်ႈႁုၵ်းႁၢႆႉလိူင်းၸိူင်း ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်း တပ်ႉမတေႃႇ ယဝ်ႉ လူလၢႆတေႃႇတူင်ႇဝူင်းရူဝ်ႇႁိင်ၵီယႃႇမႃး။ ဢဝ်ၾိင်ႈၽုင် ၵူၼ်းၼမ်ပေႉပုၼ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ယႂ်ႇမႃး ၼင်ႇဝႃႈ မူၼမ်မူပေႉမႃ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢၼ်ၽုင်ၵူၼ်းၼမ် ယၢမ်ႈႁူမ်ႈမၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်မႃး ၽူႈၶဵၼ်ယႃႉမိူင်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းၵိုင်ႉၵၢင်ႉပိၼ်ႇပဵၼ်ၽူႈႁတ်းႁၢၼ် ၵႅတ်ႇၶႄမၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈပိုတ်းတိုၵ်းတေႃႇ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၵႂႃႇ တႃႇၽုင်ၵူၼ်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈလွၵ်းၸုၵ်းၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၽုင်ၵူၼ်းၼမ်ၼၼ်ႉ ၶၢႆႉလၢႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇ ၽူႈ ၶတ်းၶၢၼ်ႉတေႃႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ လွင်ႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ်ၼိူဝ် ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸင်ႇပိၼ်ႇပိူင်ႈၵႂႃႇ တေလႆႈဝႃႈ ၼႆယူႇ။ ပေႃးၼႆ မီးမႃးၶေႃႈထၢမ်ဢၼ်ဝႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ပဵၼ်ၸုမ်းၸၢဝ်း ဢၼ်ၽုင်ၵူၼ်း ၼမ်ႁပ်ႉႁၼ်လီလႄႈ မၼ်းႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်ႈပဵၼ်လွင်ႈတဵင်ႈထမ်းယဝ်ႉႁႃႉ၊ မၼ်းႁဵတ်းဢီႈသင်ၵေႃႈ တေၼပ်ႉဝႃႈ တိုၼ်းထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈယဝ်ႉႁႃႉ၊ တြႃးတၢင်းၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇယူႇတီႈပိူင်ပဵၼ်လႄႈ တၢင်းႁဵတ်း၊ ၵူၺ်းယူႇတီႈၵၢင်ၸႂ်လႄႈ တၢင်းႁၼ် တေလႆႈဝႃႈၼႆယဝ်ႉႁႃႉ။ ၶေႃႈထၢမ်လိုၼ်းသုတ်းၸမ်ႉ လိူင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇ တၢင်းၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈဢွင်ႇပေႉသေ သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇ တၢင်းၾၢႆႇၽုင်ၵူၼ်းၼမ်ႁၢၼ်ႉၸႂ်သေ ပေႉပုၼ်ႈႁႃႉၼႆ တၵ်းလႆႈ ၼပ်ႉသၢင်ထတ်းၸႅင်ႈ တႅတ်ႈတေႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၶေႃႈလူပ်းလိုၼ်းတႄႉ ပေႃးတိုၵ်ႉလူတ်းဝၢင်း ႁႂ်ႈၵၢၼ်ၵူၼ်း ဢၼ်ပွႆႇပၼ်ၾိင်ႈၽုင် ၵူၼ်းၼမ်ပေႉ ပုၼ်ႈၼၼ်ႉ သိုပ်ႇ ၶီးၸိုၼ်ႈယိုင်ႈယႂ်ႇယူႇတႄ့ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႂ်းမိူင်း ဢမ်ႇၼၼ် သိုၵ်းၵၢင်မိူင်းၼႆႉ တၵ်းတေပၼ်ႇတူင်ႇ ပဵၼ်မီးယူႇယႂ်းယႂ်းၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈယွၼ်းပၢႆးၼႄတၢင်းႁၼ်ဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။
['ၶေႃႈထတ်းသၢင်']
2024-08-04T09:53:30
https://shannews.org/archives/55918
ပီႈၼွင်ႉမိူင်းတူၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ႁပ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈသိုၵ်း
ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႈယူႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၢႆႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇတီႈလွတ်ႈၽေး တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း။ တွၼ်ႈတႃႇ ႁပ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ဝၼ်းတီႈ 31/07/2024 ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတူၼ် ၊ မႄႈၵႅၼ်း ၊ ၼႃးၵွင်းမူး ၊ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ် ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ Committee (ၶွမ်ႊမတီႊ ပွင်ၵၢၼ်တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်) သေ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် ၶပ်းၶိုင်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းယဝ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တႃႇႁပ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း။ တီႈမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ ၶပ်းၶိုင်ဝႆႉတီႈ ႁူင်းထမ်း (ပီၵွၼ်းငိုၼ်း) ပိတၵၢတ်ႈ မိူင်းတူၼ် ၊ ဝတ်ႉသူၼ်သိူဝ်း၊ ( ၵျွင်းဢူးယဵၼ် ) ၊ ၵျွင်းလွႆ (ၵျွင်းတပ်ႉဢူး) ဝႃႈၼႆ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၾၢႆႇႁပ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸဝ်ႈသြႃႇဝိမလ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ် ဝူၼ်ႉဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇ ၸွႆႈၵၼ်တႄႉ ၵူၼ်းမိူင်း တေၶၢၼ်ၸႂ်ၼႃႇ ၵူဝ်ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇတီႈသဝ်း။ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလဵဝ်ၵၼ် ပဵၼ်ၶိူဝ်းလဵဝ်ၵၼ် ပေႃးဢမ်ႇတူၺ်းလူၵၼ် ၽႂ်တေတူၺ်းလူႁဝ်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၵၼ်သေ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် သိုဝ်ႉၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ်လႄႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇႁပ်ႉၸွႆႈထႅမ် ပီႈၼွင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးလိုဝ်ႈသဝ်းလႆႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၼင်ႁိုဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် တေမီးလွင်ႈလူမ်ၸႂ် ၼႂ်းၵၢၼ်ယူႇသဝ်း လိုဝ်ႈၸႂ်ၼၼ်ႉ တေႁပ်ႉၼိုင်ႈၵျွင်းၼႆႉ 30 ၵေႃႉသေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉမီး 4 – 5 တီႈ ။ သင်ဝႃႈ တီႈမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ တဵမ်ယဝ်ႉၸိုင် ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉထႅင်ႈတီႈ ၼႃးၵွင်းမူး၊ ပုင်ပႃႇၶႅမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ တီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ယွၼ်ႉသိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် လႆႈၽၢတ်ႇ ႁိူၼ်း ၽၢတ်ႇယေး မၢင်ၸိူဝ်း ဢမ်ႇမီးတီႈၵႂႃႇ ယၢပ်ႇၸႂ်တႄႉ လႆႈႁူႉဝႃႈမီးတီႈပိုင်ႈဢိင်ၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်ၸူမ်းတႄႉတႄႉဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၽၢတ်ႇၽႄၵၼ်ၵႂႃႇယူႇၵေႃႉတီႈ ၵေႃႉတၢင်း။ ၵမ်ႈၼမ် ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉၸွမ်း ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ၊ ၵေးသီး၊ ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ၊ ဝဵင်းမိူင်းၵိုင်၊ ဝဵင်းပၢင်လူင်လႄႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ်ၵေႃႉ။ တႅမ်ႈ- ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-08-03T10:58:47
https://shannews.org/archives/55914
တွၼ်ႈဝၼ်းတူၵ်းမိူင်းၵြႃး ဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ တၢင်းပဵၼ် ဢွၵ်း ဢေႃၵႂ်ႈၽႄႈလၢမ်း ၵူၼ်းတၢႆမွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ
တီႈၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၵူႊၵျႃႊရတ်ႉ ဢၼ်မီးၼႂ်းတွၼ်ႈတၢင်းတူၵ်းၸိုင်ႈမိူင်းၵြႃး ဢိၼ်ႊတီႊယႃႊၼၼ်ႉ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၸိူဝ်ႉမႅၼ်းဝၢႆႊရၢတ်ႉသ် ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢွၵ်းဢေႃၵႂ်ႈ ၽႄႈလၢမ်းၸပ်းၵၼ်လႄႈ တၢႆ ႁိမ်းၸမ် 60 ၵေႃႉ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸုမ်းၾၢႆႇယူႇလီလႄႈၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉသေပႂ်ႉတူၺ်းတၢင်းပဵၼ် ၼႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ တႃႇတေႁႄႉၵင်ႈလႆႈတၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းဢၼ်တၢင်ႇၸိုဝ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၶျၼ်ႊတီႊပူႊရႃႊၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၸိုင်ႈမိူင်းလႆႈလူင်းပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇ တီႈၵူၼ်းၸၼ်ႉထၢၼ်ႈပိုၼ်ႉၶဝ်ယူႇသဝ်းသေ ၸွႆႈႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်၊ သိတ်းယႃႈယႃ ၶႃႈမူင်ႈမႅင်းလႄႈၶႃႈယုင်းလၢႆး ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉယူႇ ၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊ တႅမ်ႈတၢင်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ၸႄႈမိူင်းၵူႊၵျႃႊရတ်ႉတႄႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းၽႄႈလၢမ်းၶၢဝ်း ၾူၼ်တူၵ်းသေ ၼမ်ႉထူမ်ႈ၊ ၼမ်ႉၶၢင်ႉၶမ် ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸိူင်ႉၼႆ။ ယွၼ်ႉၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်သႅၼ်းၼႆႉသေ ဢၼ်လႆႈလူႉတၢႆၵေႃႈ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယု ပႃႈတႂ်ႈ 15 ပီ ၵမ်ႈၼမ်။ မႅင်းဢၼ် တေႃႉၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ သမ်ႉပဵၼ်ယုင်း၊ မႅင်းမူၼ်းလႄႈ ႁိၼ်ႉ ၽႄႉ ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းၽႄႈၶႆႇၼႂ်းႁိူၼ်းလိၼ် ႁိူၼ်းၶႃးလႄႈၼႂ်းလိၼ်တႅၵ်ႇၶၢပ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်တႄႉ တေပဵၼ်ၼိူဝ်ႉလိူတ်ႇၼိူဝ်ႉမႆႈဝၼ်းႁိုင်၊ ထိုင်တီႈဢွၵ်းဢေႃၵႂ်ႈ ႁူဝ်ၶႆႈႁူဝ်ၸဵပ်းသေ ပေႃးယူတ်းယႃဢမ်ႇၶိုတ်းတၼ်း ၸၢင်ႈထိုင်တၢႆ ဝႃႈၼႆ။
['ပၢႆးယူႇလီ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2024-08-03T10:00:00
https://shannews.org/archives/55910
ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 50 ဝၼ်း ပလိၵ်ႈထႆး တီႉလႆႈႁႅင်းၵၢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင် သႅၼ်ပၢႆ
ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆးလၢတ်ႈဝႃႈ – ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 50 ဝၼ်း တေႃႇထိုင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊသဵင်ႈၼႆႉၵူၺ်းၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈဢၼ်ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင် သေ ယူႇသဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉ ၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း – ၺႃးပလိၵ်ႈထႆးတီႉ 110,000 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးၼႆႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၽႅၼ်ၵၢၼ် ၵူတ်ႇထတ်းၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ ႁႅင်းၵၢၼ်ၽိတ်းမၢႆမီႈ 120 ဝၼ်းၼႆသေ တႄႇဢဝ်ႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊမႃး ၵူတ်ႇထတ်းၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ၊ ႁူင်းၸၢၵ်ႈ၊ ၸွမ်းတႃႈၼမ်ႉႁႃပႃၼႂ်းမိူင်းထႆးပတ်းပိုၼ်ႉ၊ တီႉလႆႈၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးဝႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ်၊ ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင်သေ လၵ်ႉလွမ်ယူႇသဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉ၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၽိတ်းတီႈၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်း သႅၼ်ဢဵတ်းၵေႃႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းဢၼ်ပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ၊ လၢဝ်း ၊ ဝႅတ်ႉၼၢမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ တီႉလႆႈ 140,000 ပၢႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ မၢႆမီႈၸိုင်ႈမိူင်းထႆးတႄႉ ဢိင်ၼိူဝ်တၢင်းၽိတ်းမဝ် – ၼၵ်းသေ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉလႆႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇငိုၼ်း ၸူးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၸိုင်ႈမိူင်း 5,000 ဝၢတ်ႇတေႃႇထိုင် 5 မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တၵ်းထုၵ်ႇသူင်ႇတူဝ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်းၽႂ်မၼ်းသေ ၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇႁၢမ်ႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆး 2 ပီ။ သင်ၸိူဝ်ႉပူၼ်ႉပႅၼ်သေတိုၵ်ႉၶိုၼ်းလၵ်ႉလွမ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၶိုၼ်းယူႇ ၸိုင်- သင်ဝႃႈၺႃးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၵူတ်ႇထတ်းတီႉလႆႈ – တေလႆႈတူၵ်းၶွၵ်ႈ 2 ပီ – ၼႆ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွမ်ႊမတီႊလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ႈ ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ JACBA ဢူးမူဝ်းၵျဵဝ်း လၢတ်ႈဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ၼင်ႇၼႆ။ ၸုမ်းၾၢႆႇမၢႆမီႈ ၸိုင်ႈမိူင်းတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ပေႃႈလဵင်ႉ/ ၸဝ်ႈၵၢၼ်ၸဝ်ႈငၢၼ်းၶဝ် ၸိူဝ်းႁပ်ႉဝႆႉႁႅင်းၵၢၼ်ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ တူတ်ႈတၢမ်ႇတႅမ်ႇသုတ်းလႆႈပၼ်ငိုၼ်းတီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ 1 မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇ တေႃႇထိုင် 1 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ။ သင်ဝႃႈႁူႉယူႇသေ ႁဵတ်းၽိတ်းပွၵ်ႈသွင်ၸိုင် မီးတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 1 ပီလႄႈ ငိုၼ်း 5 မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းၺႃးပလိၵ်ႈထႆးတီႉဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 02/08/2024 ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်း ဢဝ်လိူင်ႈယဝ်ႉမွၵ်ႈ ႁဵင်ၵေႃႉၵူၺ်း – လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']
2024-08-03T08:00:00
https://shannews.org/archives/55903
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းပၢင်လွင်း ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉ ထိုင်တီႈလူႉတၢႆၼမ်
တႄႇၵၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပူၼ်ႉမႃး ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉႁေႈ ထိုင်တီႈလူႉတၢႆဢမ်ႇယွမ်း 6 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၵူၼ်းဢႃယုယႂ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈသုၼ်ပၢႆႈၽေး သွင်းပျွင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉၵႂႃႇတွင်ႉႁေႈ ဢၼ် ၵႆႉပဵၼ်ၸွမ်းရႃႇသီႇၶၢဝ်းၾူၼ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇယႃႈယႃ ၊ မေႃယႃၵေႃႈ ဢမ်ႇယိုၼ်းထိုင်လႆႈလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်တွင်ႉဝႆႉၼၼ်ႉ လႆႈဢဝ်လၢႆးယူတ်းယႃၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ယူတ်းယႃၵႄႈလိတ်ႈဝႆႉၵူၺ်းၼႆ ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃသိုဝ်ႉယႃႈယႃ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁႄႉႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်တေႃႉယႃႈယႃလွတ်ႈလႅဝ်းလႄႈ သင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၸပ်းမႆႈၶႆႈၼၢဝ်မႃး လႆႈယူတ်းယႃၸွမ်း လၢႆးယူတ်းယႃၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ လွင်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပဵၼ် ဢမ်ႇယူႇလီသေ လူႉတၢႆ တိူဝ်းၼမ်မႃးဝႆႉၼႆ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်းၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးယူႇလီ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-03T07:00:00
https://shannews.org/archives/55898
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသီႇသႅင်ႇ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ၽႃႇၺႃးမၢၵ်ႇလူႉတၢႆ 10 ပၢႆယဝ်ႉ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO တဵၵ်းၶၢၼ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ပွၵ်ႈမိူဝ်း ၶိုၼ်းႁိူၼ်း၊ ၽႃႇၺႃး မၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်တင်း မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်း ၵိုတ်းၶင်ႉမိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းသေ မၢတ်ႇၸဵပ်း လူႉတၢႆ 10 ပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း PNO တဵၵ်းၶၢၼ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ႁႂ်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း၊ လွၵ်ႇငိုတ်ႈ ပႃးဝႃႈ သင်ဢမ်ႇပွၵ်ႈမိူဝ်း တေသိမ်းႁိူၼ်းၼႆလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမွၵ်ႈ 3 မိုၼ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈမႃၶိုၼ်းႁိူၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ၊ ၽွင်းပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်း ၽႃႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်တင်း မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်း ဢၼ်ၵိုတ်းၶင်ႉမိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ 10 ပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇမႅင်း တီႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းမိူင်းၽႃႇၺႃးမၢၵ်ႇ တီႈတၢင်းၵႂႃႇႁႆႈၵႂႃႇသူၼ်၊ သဵၼ်ႈတၢင်းၵူၼ်းၵႂႃႇမႃးၼမ်လႄႈ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး မၢင်တီႈ ၼႆ – ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း PYO လၢတ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ဝႆႉသေတႃႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးပွၵ်ႈႁိူၼ်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇပူၵ်းပွင် ၼႃႈ ႁိူၼ်းၶိုၼ်း၊ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း PNO တဵၵ်းၶၢၼ်း ႁႂ်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်သင်။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ သိုဝ်ႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ႁိူၼ်းယေး ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆမိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႉၸွႆႈ ၼိုင်ႈလင်လႂ် 10 သႅၼ်ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉတဵမ် ဝႃႈၼႆ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈယူႇၵႄႈလွင်ႈလိူတ်ႇမႆႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း မီး 140 ပၢႆ ၊ လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ ၸိူဝ်းတိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈပၢႆးၸႂ် မီးတၢင်းၼမ်ထႅင်ႈၼႆ ၸုမ်းၵူၼ်း ၼုမ်ႇပဢူဝ်း တႅမ်ႈဢွၵ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆး ၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈ ယွၼ်ႉပိူင်သိုၵ်း ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-02T17:05:03
https://shannews.org/archives/55889
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁူင်းယႃတပ်ႉသိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ 30 ပၢႆ
ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ထႅင်ႈပႆႇယဝ်ႉပႆႇတူဝ်ႈ လႄႈ ဝၼ်းတီႈ 01/08/2024 မိူဝ်ႈဝႃး ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁူင်းယႃတပ်ႉသိုၵ်း မၢႆ 9 (အမှတ် ၉ ကုတင် ၁၀၀ ဆန့်ဆေးရုံ) ၵူၼ်းတီႈႁူင်းယႃ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30 ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၶႄႇ ဢၼ်ယူႇဝႆႉၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ မိူဝ်ႈဝႃး ၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈႁူင်းယႃလူင်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈဢေႃႈ။ ပဵၼ်မၢၵ်ႇလူင်သႅၼ်းၼမ်ႉၼၵ်း 500 ပွင်ႇ(ပွၼ်ႊ) လုၵ်ႈ ၼိုင်ႈလႄႈ မၢၵ်ႇလူင် RPG ထႅင်ႈ 3 လုၵ်ႈ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်မီးဝႆႉၼႂ်းႁူင်းယႃၼၼ်ႉတႄႉ တၢႆၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း လႄႈလူႉတၢႆ တေဢမ်ႇယွမ်း 30 ၶႃႈ။ မၢၵ်ႇဢၼ်ယိုဝ်းမႃးၼႆႉ လႅပ်ႈတေပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ်ၶႃႈ ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢင်ႈၵူၼ်းႁူင်းယႃ ႁၢမ်ၵၼ်ပၢႆႈ တီႈႁူင်းယႃ သိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၶၢဝ်ႇ Eleven Media ၶွင်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈတႅမ်ႈ တၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုတ်းယိုဝ်း ႁူင်းယႃတပ်ႉသိုၵ်းယူႇ 2-3 ဝၼ်းယဝ်ႉ။ လိုၼ်းသုတ်း ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူင်းယႃပေႃးလူႉၵွႆ၊ ၵူၼ်းလႆႈတၢႆ 30 ပၢႆ။ ပဵၼ်ၵူၼ်း မိူင်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း ဢၼ်ဢမ်ႇယူႇလီသေ ယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ၵေႃႈမီး၊ ၼႂ်ၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 02/08/2024 ၼႆႉ လႆႈၶၢႆႉဝႆႉတီႈ လွတ်ႈလႅဝ်းယဝ်ႉဝႃႈၼႆသေတႃႉ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆလႄႈ ႁူဝ် ယွႆႈမၼ်းတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃးတႅမ်ႈဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၶႄႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ဢၼ်ႁူႉဝႆႉသဵၼ်ႈမၢႆတႄႉ ၼႂ်းဢၼ်လူႉတၢႆၼၼ်ႉ ပႃးမႄႈလႄႈ လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇလႅင် ဢၼ်တိုၵ်ႉၵိူတ်ႇမႂ်ႇမႂ်ႇ 4 ၵူႈ၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်မႃးယူတ်းယႃတူဝ်လႄႈ မႃးပၢႆႈၽေးဝႆႉ 12 ၵေႃႉ၊ မုၼ်ၸဝ်ႈ 1 ပႃး ၊ မေႃယႃလူင် 1 ၵေႃႉလႄႈ မေႃယႃဢွၼ်ႇ 7 ၵေႃႉ၊ ပဵၼ်တင်းၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ လုၵ်ႈမေးၵူၼ်းသိုၵ်း – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢင်ႈၵူၼ်းႁူင်းယႃ ႁၢမ်ၵၼ်ပၢႆႈ တီႈႁူင်းယႃ သိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ တင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသင်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းၶိုင်ႈၼႆႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢင်တိုၵ်းတိုၵ်ႉတႅၵ်ႇၼၼ်ႈ ပႆႇယဵၼ်။ ၼႂ်းတိူင်းသိုၵ်းယမၶ ၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်းတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ မီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 1 လိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉသေတႃႉ ပႆႇယဝ်ႉပႆႇတူဝ်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းလႆႈတိူဝ်ႉ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေလူႉတၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်း 130 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ႁူင်းႁႅမ်းလႄႈ ၵၢတ်ႇလူင်ၺႃးၸၢၵ်ႇ မၢၵ်ႇလူႉၵွႆ။ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းဝႆႉ ၵၢင်ဝဵင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၽဵဝ်ႈပၼ်။ ထႅဝ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတႄႉ ယူႇယူႇ ပၼ်ႇလဵပ်ႈၸွမ်း ၵၢင်ဝဵင်းပဵၼ်တီႈ။ ၵူၼ်းမိူင်း 90 % တႄႉ ပၢႆႈယၢၼ်ဢွၵ်ႇဝဵင်းသေ ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇသဝ်းဝႆႉၸွမ်းပီႈၽႂ် ၼွင်ႉမၼ်းတၢင်ႇ တီႈတၢင်ႇဝဵင်း။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-08-02T16:40:51
https://shannews.org/archives/55882
ႁွင်ႈမိူင်တၼ် ၼမ်ႉဢမ်ႇလႆ ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ ၵူႈပီ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်း ၶိၼ်ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းယူႇသေတႃႉ ၵုမ်ႇမိုင်ႉႁႅၼ်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းယူႇ ဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇလိုဝ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းပူၵ်းပွင်တူၺ်းလူဝၢၼ်ႈမိူင်း။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ဢၼ်ၽွင်းငမ်း ဝဵင်းလႂ်ဝဵင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၵၢၼ် ၵဵပ်းၶွၼ်ႇတီႈၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇသႂ်ႇၸႂ် ၼႂ်းၵၢၼ်ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသင်။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉသၢႆၼွင်း တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ – ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ဢမ်ႇၽဵဝ်ႈယုၵ်းယၢၵ်း၊ ၾၢႆႇႁုၼ်ႈမုၼ်း ဢမ်ႇပူၵ်းပွင်ၶိုင်သၢင်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းမႃးထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းၸိုင် ၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ပီၼႆႉ လႆႈႁူပ်ႉပၼ်ႁႃၼမ်ႉထူမ်ႈမႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၸုမ်းလႂ်မႃးၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်ဢမ်ႇထၢတ်ႇ မီးၶၢဝ်းတၢင်း 4 ဝၼ်း ပႃးမိူဝ်ႈၼႆႉယဝ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆလူၵ်ႈၼွင်း ၶဝ်ႈထိုင်ၼႂ်းပွၵ်ႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇႁိမ်းၾင်ႇ ၼမ်ႉသၢႆလႄႈ ပိုၼ်ႉတီႈတႅမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ လွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်း တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ယူႇၵူႈပီသေတႃႉ ပႆႇမီးၸုမ်းလႂ် ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵႄႈလိတ်ႈ သင်ပၼ်လႆႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ လိူဝ်သေ ၶၢင်းပွင်ႉဝႃႈ ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇဢမ်ႇမၢၼ်ႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇသူႈႁတ်းၼႄးၽႂ်။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈလႄႈ ဢၼ်သၢင်ႈႁိူၼ်း သၢင်ႈတိုၵ်း လင်ယႂ်ႇလင်လူင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ မီးၵူႈလိူၼ်။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈၶဝ် သၢင်ႈႁိူၼ်းယေးၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၾၢႆႇမႄးသဵၼ်ႈတၢင်းၶဝ် ႁဵတ်းတၢင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် ဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတေႃႈၼမ်ႉ၊ ႁွင်ႈ မိူင်ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တၼ်ပႅတ်ႈ ၵေႃႈမီး။ ႁိူၼ်း ၊ တိုၵ်းလင်ယႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်မႃးၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ပၼ်ႁႃ ႁွင်ႈမိူင်တၼ် တေႃႈၼမ်ႉတၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးမႃးၶိူဝ်းယႂ်း။ တႃႇတေႁႄႉၵင်ႈၵႄႈ လိတ်ႈလႆႈၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈၸိူင်ႉၼႆႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇလႄႈ ၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ် လူဝ်ႇၽႅၼ်ၵၢၼ် (Project) ယႂ်ႇယႂ်ႇသေ ၸတ်းၵႂႃႇၸင်ႇပဵၼ်လႆႈၼႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသၼ်သၢႆး တႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈၼႄဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ – “တႃႇတေၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈၼႆႉတႄႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် တေလႆႈႁဵတ်း project ယႂ်ႇယႂ်ႇ ဢေႃႈၼၼ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ပိူၼ်ႈမႃးႁဵတ်းႁိူၼ်းယေးၵေႃႈၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ လၢႆးႁဵတ်း ႁိူၼ်း မၢင်တီႈသမ်ႉ ဢမ်ႇသၢင်ႇတေႃႇသေ ဢဝ်ႁွင်ႈမိူင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတၼ်ပႅတ်ႈ။ သဵၼ်ႈတၢင်းၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ႁဵတ်းဝႆႉ သုင်သေႁိူၼ်းပႅတ်ႈ။ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းမႃး ၼမ်ႉၵေႃႈ လႆၶဝ်ႈမႃးယိုင်ႈၼွင်းဝႆႉ ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းမူတ်းၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်း ထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းယဝ်ႉၸိုင် ၼမ်ႉၵႆႉထူမ်ႈၸွမ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇလႄႈ ၸွမ်းသဵၼ်ႈ တၢင်းၵႂႃႇမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉသၼ်သၢႆး ၊ ပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ်၊ ၵူၼ်းယူႇႁိမ်းၸမ်ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉလႄႈ ၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး မၢႆ 1 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ မိူၼ်ၵၼ်မူတ်း ၵမ်ႈၼမ် လႆႈ ၶၢႆႉၶိူင်ႈၶူဝ်းႁိူၼ်းယေးဝႆႉ တီႈသုင် မၢင်ၸိူဝ်းၵူဝ်ဢမ်ႇ လွတ်ႈၼမ်ႉလႄႈ ၶၢႆႉၵႂႃႇဝႆႉတၢင်ႇပွၵ်ႉတၢင်ႇဝၢၼ်ႈၵေႃႈမီး။ ပေႃးပဵၼ်ၶူဝ်းမဝ်တႄႉ ဢမ်ႇၶၢႆႉယၢပ်ႇသေတႃႉ ပေႃးပဵၼ်ၶိူင်ႈၶူဝ်းသႅၼ်းၼၵ်းတႄႉ တႃႇယုၵ်ႉၶၢႆႉၵႂႃႇမႃးဢမ်ႇငၢႆႈ။ ပေႃးၼမ်ႉယူပ်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉသမ်ႉ လႆႈၶၢႆႉမႃးၶိုၼ်းလႄႈ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၸဝ်ႈသႅင်ႇၶဝ် သုၵ်ႉယုင်ႈၸွမ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈၼႆႉတႄႉတႄႉ။ သဵၼ်ႈတၢင်းလဵပ်ႈဝဵင်း ဢၼ်ၸမ်ၾင်ႇၼမ်ႉသၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးၼမ်ႉယိုင်ႈထူမ်ႈပႃး ရူတ်ႉၵႃးၵႂႃႇ မႃးပေႃးပဵၼ်ယၢပ်ႇ။ တေႃႈၼင်ႇ ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈ သၢႆတၢင်းပဵၼ်ၼမ်ႉလၢႆလၢႆ။ ၸုမ်းပရႁိတ တႃႈၶီႈလဵၵ်းၶဝ်တႄႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် တူင်ႉၼိုင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈသင်ပၼ် တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈသေပွၵ်ႈ ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁိမ်းႁွမ်း ၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး မၢႆ 1 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈ ယူႇၵူႈပီသေတႃႉ ပႆႇမီးၸုမ်းလႂ်ဝႆႉၼမ်ႉ ၼၵ်းသေ ၶိုင်သၢင်ႈပၼ် ႁႂ်ႈလွတ်ႈၽေးၼမ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်း ယိုင်ႈထိုင်ႁိူၼ်းယေး၊ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈ သၢႆတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၾၢႆႇၸိုင်ႈထႆးၶဝ် ၵႆႉတူၵ်ႇတၵ်ႉလၢတ်ႈထိုင်သေတႃႉ ၾၢႆႇၾင်ႇမၢၼ်ႈတႄႉ ပႆႇမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈသင်၊ သမ်ႉပၢႆ မီးဢွင်ႈတီႈၶုတ်းၶမ်း တၢင်းႁူဝ်ၼမ်ႉသၢႆၼၼ်ႉထႅင်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶၢဝ်းၾူၼ်ၵေႃႈ ၼမ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈယူႇတႃႇသေႇၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “ပေႃးတႅၵ်ႈတူၺ်းတၢင်းၾင်ႇထႆးၼႆ မၼ်းတႅမ်ႇၼႃႇ တၢင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ။ ၾင်ႇထႆးတႄႉ ပိုၼ်ႉတီႈ သုင်လႄႈၶႅၼ်းယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ်သမ်ႉ ဝႆႉမဝ်မၢင်ၼႃႇ။ သမ်ႉပၢႆမီးၵူၼ်း ပိုတ်ႇလၢၼ်ႉပိုတ်ႇသႅင်ႇ ယူႇတႂ်ႈၶူဝ်မၢႆၼိုင်ႈၸိူဝ်း ၼၼ်ႉလူးၵွၼ်ႇ။ ၸိုင်ႈထႆးၶဝ် ယင်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇယူႇလူးၼၼ်ႉ လွင်ႈဝႃႈ မၢၼ်ႈၶဝ်ဝႆႉမဝ်မၢင်ၼႃႇ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သမ်ႉပၢႆၶုတ်းၶမ်းတၢင်းႁူဝ်ၼမ်ႉသၢႆပုၼ်ႉထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။ ဢၼ်ၶဝ်ၶုတ်းၶမ်းၼႆႉ တေပဵၼ်ႁိမ်းတၢင်းၵႂႃႇမႃး တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မိူင်းသၢတ်ႇၼၼ်ႉၼေႈ။ ၵွၼ်ႇၾူၼ်ပႆႇတူၵ်း ၼမ်ႉပႆႇၼွင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉၼႆႉပေႃးလိူင် ပေႃးဝူၺ်ႇဝႆႉယူႇယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵႆႉၸပ်းမႆႈၶႆႈၼၢဝ်ငၢႆႈ ၊ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းသေ ၼမ်ႉယိုင်ႈၼမ်ႉၼွင်း ဝႆႉႁိုင်ၸိုင် ယုင်း ၵေႃႈတေလိူင်ႇ ပေႃးၺႃးယုင်းၶူပ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ငၢႆႈ ပေႃးပဵၼ် လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းထဝ်ႈၶႅၼ်းလႆႈမႆႈၸႂ်။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပေႃးပဵၼ်လႆႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၼမ်ႉတေဢမ်ႇယိုင်ႈၼွင်း ၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းတေႃႈၼမ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ႁွင်ႈမိူင် ဢၼ်ၼမ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈလေႃႈလႆဢွၵ်ႇၵႂႃႇ လီလီ ၸင်ႇႁႄႉၵင်ႈလႆႈ တၢင်းပဵၼ်ၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်းၼႆ – ၽူႈႁဵၼ်းၾၢႆႇမေႃယႃဝႆႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']
2024-08-02T16:29:56
https://shannews.org/archives/55879
တေႁဵတ်းႁိုဝ်လူတ်းယွမ်း လွင်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ် ၵႄႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်
ၼႂ်းၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈယူႇသဝ်း တီႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေ လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈ သဵင်မၢၵ်ႇ သဵင်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယူႇၵူႈဝၼ်းၼၼ့် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၽိူၵ်ႇၸိုၼ်ႈၶၢဝ်သႂ်ၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃးမိူၼ်ၵၼ် ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆ့ ပဵၼ်ၽွင်းပၢၼ်ဢၼ် တုမ့်တိူဝ့်ငၢႆႈ ၸဵမ်ဢဝ်ပၢႆးတူဝ် ၊ ပၢႆးၸႂ် ။ သင်ဝႃႈ လႆႈမီးလွင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ်ဝႆ့ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၵေႃႉလဵၵ့်ၼႆၸိုင် ႁွႆးၸဵပ်းဢၼ်ၼၼ့် တေၸၢင်ႈ ၸပ်းၵႂႃႇၸွမ်း တၢင်းၸူဝ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ် တေႃႇထဝ်ႈတေႃႇတၢႆၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ။ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ်မိူင်းၵၢၼ်သိုၵ်းယၢမ်းလဵဝ်သေ ယႃႇႁႂ်ႈမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်ၼႆတႄႉ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈသေတႃႉ – တႃႇတေလူတ်းယွမ်း လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ် ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ တေထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁိုဝ်။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸုင်ၸၼ်မိုဝ်းလုၵ်ႈလၢင်းသေဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် လွင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ်ၼႆ့ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၵူၼ်း ၊ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈဢႃႇယု ၸူဝ်ႈပၢၼ်သေ ၸၢင်ႈမေႃပဵၼ်လႆႈ ၵူႈၵေႃႉၼႆသေတႃႉ ၵမ်ႈၼမ်တႄ့ ၵႆ့ပဵၼ်တီႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႆ – မေႃယႃၾၢႆႇပၢႆးၸႂ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယၢမ်ႈ လၢတ်ႈဝႆ့ၼင်ႇၼႆ ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ့်ယုင်ႈ မိူၼ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆ့ ၼင်ႇႁိုဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ် ၊ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၶဝ် ၵူႈဝၼ်းၼၼ့်ၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၽေးၶဵၼ် တေ လူတ်းယွမ်းဢေႇမၢင်ၵႂႃႇၼၼ့် ႁဝ်းၶဝ်တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ၵမ့်ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၼႆ့ ဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းၸွမ်းၵၼ်ၶႃႈ ။ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူဝ်ႈၽွင်းပေႃႈမႄႈ သင်ႇသွၼ်လုၵ်ႈလၢင်း/လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းပွင့်လႃႇ ၊ ႁႅမ် ၊ ပွႆႇလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇဝႆ့ပႅတ်ႈၵေႃႉလဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆ့ သင်ဝႃႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၵႂႃႇ ၊ မီးလွင်ႈပူၼ့်လိူဝ်ၵႂႃႇၼႆၸိုင် တေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵႂႃႇ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း ။ မိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆ့ၸႃႉ ၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်း ၊ လွင်ႈတဵၵ်းတဵင်ပေ့ၵိၼ် ၊ ပၢၼ်တၢမ်ႇ ႁႅမ်/ ပေႃ့ထုပ့်ၸဵပ်းသႅပ်ႇ ထိုင်တီႈပေႃးဢမ်ႇၵိုင်ႇငၢမ်ႇၵၼ်တၢင်း တူဝ်ၶိင်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈ ၸၢင်ႈႁဵတ်း ႁႂ်ႈ တုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ။ လိူဝ်ၼၼ့် မိူၼ်ၼင်ႇ ၽေးပၢင်တိုၵ်း ၊ ၽေးသၽႃႇဝ ၊ လွင်ႈပိူင်ပဵၼ် ဢၼ်ၸၢင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ်ၸိူဝ်းၼၼ့် တူဝ်ထူပ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် လႆႈႁူႉ ၊ လႆႈငိၼ်း ၊ လႆႈႁၼ် ၼိူဝ် internet ၵူၺ်းၵေႃႈယဝ့် ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူၼ် ၵၼ် ။ သင်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မီးလွင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ်ၼႆ့ၸိုင် တေၸၢင်ႈပဵၼ်သင်မႃး သင်ဝႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မီးလွင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ်ဝႆ့ၼႆ ဢမ်ႇမီးတီႈမီတၢင်းသေ တေၵူဝ်ႁႄ ၊ တေမႆႈ ဢူၵ်းမႆႈၸႂ် ၊ တေဢွၵ်ႇၸႂ်တေႃးသ ၊ တေဝူၼ့်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးတေပိုင်ႈဢိင် ၸႂ်ယႂ်ႇ ၊ တေဝူၼ့်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးလူင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ တႃႇပၢႆးတူဝ်ပၢႆးၸႂ် လႄႈ ဝူၼ့်ၼမ်ၶမ်ၸႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ယွၼ့်လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆ့သေ မိူဝ်ႈၽွင်းၵပ်းသိုပ်ႇ ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇလဵၼ်ႈၵေႃႉၵၼ်တၢင်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတၢင်ႇ ၵေႃႉၼၼ့် တေမေႃဢဝ် ၸႂ်တေႃးသ ပဵၼ်ယႂ်ႇ လႄႈ ဢမ်ႇမေႃဝူၼ့်ႁၼ် ၾၢႆႇလွင်ႈဢၼ်လီ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ၼင်ႇႁိုဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ်ၼၼ့် တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ် ၵမ့်ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် လွင်ႈတူင့်ၼိုင် တူဝ်ၶိင်း ပၼ်ၽဵင်ႈၽဵင်ႈ(ပုင်ႇမၢၼ်ႇ) ၊ လႅၼ်ႈၵႂႃႇမႃးလဵၼ်ႈ ၊ လဵင့်ပၼ် တၢင်းၵိၼ် ယႅမ့် ဢၼ်မႅၼ်ႈၸွမ်းပၢႆးယူႇလီ ႁႂ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈ ၸၢင်ႈၸွႆႈႁႂ်ႈလူတ်းယွမ်းပၼ် လွင်ႈၶမ်ၸႂ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ။ ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတေဢမ်ႇမီးလွင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ်ၼၼ့် ၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်းပၼ် သိင်ႇဝႅတ့်လွမ့် တီႈယူႇသဝ်း ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶဝ်ဝူၼ့်ဝႃႈ မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ တူဝ်/ၸႂ် ၼႆၼၼ့် ပဵၼ်လမ်ႇလွင်ႈ လိူဝ်သေပိူၼ်ႈယဝ့် ။ မိူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်း လၢတ်ႈသင်ႇသွၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ့်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈဝႆ့ၸႂ် မႅတ့်တႃႇႁၵ့်ပႅင်းသေ ဢဝ်သဵၼ်ႈတင်းဢၼ်ၶဝ် တေပွင်ႇၸႂ်ၼၼ့်သေ သင်ႇသွၼ်ပၼ်ၵူၺ်း။ တီႈၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈသမ့် တေမီးၾိင်ႈယၢမ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းလူင်သေၵေႃႉၵေႃႉ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ ၸုပ်ႇၼူမ်ၵႅမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ဢၼ်ၼႆ့ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလႆႈပဵၼ် ယွၼ့်ဝႃႈ မၼ်းမိူၼ်ၵၼ်တၢင်း ပၼ်ႁႅင်းဢီး ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵတ်း ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆ့ ၶဝ်တေမေႃမီး ၸႂ်လီဢၢႆ လႄႈ တေမီလွင်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်း ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပၼ်ႁႅင်းဢီး တဵၵ်းတဵင်ၶဝ် ။ သင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမီးလွင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ်ၸိုင် တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်ယူတ်းယႃ သင်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းတေႃးသ ယႂ်ႇသေ ၵႂႃႇႁႃ တဵၵ်းတဵင်ပေ့ၵိၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တၢင်ႇၵေႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်မီးၸႂ် ၵူဝ်ႁႄၼမ်ပူၼ့်တီႈ ၸိူဝ်းၼႆ့ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဝူၼ့် ဝႃႈ ပဵၼ်ၾိင်ႈယၢမ်ႈၶဝ်ၵူၺ်းၼႆသေ ပွႆႇဝႆ့ပႅတ်ႈၸိူင့်ၼၼ် ။ ထုၵ်ႇလီလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းဝႃႈ ၵၢင်ၸႂ်လိုၵ့်လိုၵ့်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႉၼၼ့် ပဵၼ်ၸိူင့်ႁိုဝ်လႄႈ ႁိမ်းႁွမ်း သိင်ႇဝႅတ့်လွမ့် ဢၼ်မႃးယူႇသဝ်းၵေႃႉယႂ်ႇမႃးၼၼ့် ပဵၼ်ၸိူင့်ႁိုဝ်ၼႆသေ လီလႆႈၸီ့ၸမ်ႈ သင်ႇ သွၼ်ၼႄပၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်တေၵိုင်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်တၢင်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႉၼၼ့်ယူႇ ။ ပၢႆးၸႂ် တူဝ်ႈပၢၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႆ့ တိုၵ့်ပဵၼ်ၽွင်းဢၼ် ၽိူၵ်ႇၸိုၼ်ႈၶၢဝ်သႂ် ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇဝႆ့လႄႈ သင်ဝႃႈၶဝ် မီးလွင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ် မိူဝ်ႈၵေႃႉလဵၵ့်ၼႆၸိုင် ႁွႆးၸဵပ်းသႅပ်ႇၸိူဝ်းၼၼ့် တေၸၢင်ႈ မေႃ ယႂ်ႇမႃးၸွမ်း ၶဝ် ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼိုင်ႈၵေၢ့ၼႆ့ သင်ဝၢႈ လႆႈၵေႃႉယႂ်ႇမႃးၸွမ်း လွင်ႈၸဵပ်းသႅပ်ႇ တုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ်ၼႆၸိုင် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵႂႃႇပဵၼ်ဢၼ်ႁႄ့ႁၢမ်ႈ တႃႇလွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ်ႇ တီႈၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၶဝ် ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈၵေႃႉယႂ်ႇမႃး တီႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၼၼ့် တေတိူဝ်းမီး လွင်ႈတုမ့်တိူဝ့်ပၢႆးၸႂ် ၼမ်လိူဝ်သေလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတၢင်ႇၵေႃႉ ။ သမ့်ဝႃႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆ့ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢၼႃႇၵၢတ်ႈမိူဝ်းၼႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တိူဝ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ် ၵေႃႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း တိုၵ့်ပဵၼ်ၽိုၼ်းပဵၼ်ၾႆးသေ ႁၢင်ႇယၢၼ်ၵႆၵၼ်တၢင်း လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဝႆ့ယူႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပေႃးမႄႈၸိူဝ်းမီး လုၵ်ႈလၢင်းဝႆ့ၼၼ့် သင်ဝႃႈ ႁၼ်မႅၼ်ႈ ပၢႆးၸႂ်လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈ ၵဝ်ႇ မီလွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးပႅၵ်ႇပိူင်ႈသႆ့ၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈၵပ်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈတေႃႇၶဝ် လီလီသေ ၊ ပၼ်တၢင်း ဢုၼ်ႇၸႂ်ၶဝ် တဵမ်တဵမ်ထူၼ်ႈထူၼ်ႈ ။ သင်ဝႃႈငဝ်းလၢႆးႁၢင်ႈႁၢႆ့ႁႅင်းၸိုင် ႁႂ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်း ဢဝ်တၢင်း ၸွႆႈထႅမ် တီႈၽူႈလူင့်လႅၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇသေၵမ်း ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း']
2024-08-02T15:53:47
https://shannews.org/archives/55873
ၵူၼ်းတူၼ်ႈတီး ႁႄႇၵၼ်သိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈသတ်ႉၼႅၼ်ႈ
ၵူၼ်းတူၼ်ႈတီး ႁႄႇၵၼ်ၶဝ်ႈထႅဝ် ပႂ်ႉသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး (ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ) တီႈပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်း ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈသတ်ႉၼႅၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 30/07/2024 ၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 02/08/2024 ၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ် ပႂ်ႉသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ တီႈပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်း BOC ၼႂ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း လႆႈပႂ်ႉႁိုင် ၼပ်ႉၸူဝ်ႈမူင်းမၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3-4 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း လႆၵၼ်ၵႂႃႇ သႂ်ႇၼမ်ႉမၼ်းရူတ်ႉၵၼ် ထႅဝ်ပေႃးယၢဝ်းလူင်ဝႆႉဢေႃႈ။ မၢင်ၸိူဝ်း လုၵ်ႉၵႂႃႇပႂ်ႉၶဝ်ႈထႅဝ် 4 မူင်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းၵၢင်ၼႂ်ၵေႃႈ မီးဢေႃႈ။ ပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းသမ်ႉ ပိုတ်ႇ 10 မူင်းၵၢင်ၼႂ်လႄႈ ၼပ်ႉတူၺ်းလူး ၸိူဝ်းလုၵ်ႉၵႂႃႇပႂ်ႉ ၼၼ်ႉ ၶဝ်လႆႈပႂ်ႉႁိုင် 4-5 ၸူဝ်ႈမူင်းၶႃႈဢေႃႈ တႃႇတေလႆႈၼမ်ႉမၼ်းၼႆႉ” – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 02/08/2024 ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ တီႈပၢမ်ႇ BOC တူၼ်ႈတီးသမ်ႉ (95) 1 လိတ်ႊ 2,950 ပျႃး – 3,000 ပျႃး။ (92) 1 လိတ်ႊ 2,800 ပျႃး – 29,00 ပျႃး။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30/07/2024 ၼၼ်ႉ တီႈ ပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်း BOC ၼႆႉ သႂ်ႇပၼ်ၵႃး 1 လမ်းလႂ် တႃႇၶၼ်ငိုၼ်း 50,000 ပျႃး။ ဝၼ်းတီႈ 31/07/2024 သမ်ႉ သႂ်ႇပၼ် 20,000 ပျႃး၊ ဝၼ်းတီႈ 01-02/08/2024 ၼႆႉသမ်ႉ သႂ်ႇပၼ် 30,000 ပျႃး ၼႆယဝ်ႉ။ “သွင်သၢမ်ဝၼ်းပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ရူတ်ႉၵႃးဢေႃႈ လႆၵၼ်ၵႂႃႇသႂ်ႇၼမ်။ မိူဝ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၼမ်ဢေႃႈ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်း ႁိပ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉမီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႃႈ ၼမ်ႉ မၼ်းတေမူတ်းယဝ်ႉၼႆသေ ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇသႂ်ႇ တီႈတႄႉမႃး ၵႃးၼမ်ႉမၼ်း ဢၼ်တေႃႉတၢင်ႇ လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တေႃႉမႃးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၶိုတ်းလႄႈ ပဵၼ်ၵူၺ်း”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တူၼ်ႈတီး သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ထုၵ်ႇၶီႈၵူၼ်းၵႃႉၶဝ်ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၶဝ်သိုဝ်ႉဝႆႉၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ လႆႈၶၢႆၵႃႈ ၶၼ်သုင် ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈသၢၼ်၊ ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ် ၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးၵူၼ်းမိူင်း သိုဝ်ႉၵၼ်ဝႆႉမူတ်းယဝ်ႉ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၵေႃႈ လူင်းၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ သင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ယၢမ်းလဵဝ်ႈၼႆႉ ပႆႇလူဝ်ႇသိုဝ်ႉဝႆႉၶႃႈ ပႂ်ႉထႅင်ႈဝၼ်းသွင်ဝၼ်း ၶႂ်ႈသိုဝ်ႉၼႆ ယိင်ႈၶႅၼ်းလီ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်း တေလူင်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ပၢမ်ႉၼမ်ႉမၼ်း BOC ၼၼ်ႉ တင်းမူတ်း မီး 3 တီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢင်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး တီႈၼိုင်ႈ၊ တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်း တူၼ်ႈတီး – ႁူဝ်ပူင်း တီႈၼိုင်ႈလႄႈ တၢင်းဝဵင်းဢေးတႃႇယႃႇ တီႈၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ ဢၼ်သႂ်ႇတဝ်ႈၼမ်ႉသေ ၶၢႆတၢင်းၼွၵ်ႈသမ်ႉ 1 တဝ်ႈလၢႆ 5,000 ပၢႆယဝ်ႉ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၼႆယဝ်ႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-08-02T15:15:45
https://shannews.org/archives/55866
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 10 ပၢႆ
ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 10 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 1 မူင်း ဝၼ်းတီႈ 02/08/2024 ၼႆႉ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈတီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇ ၵၢႆး (ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ) မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တူၵ်းတိူဝ်ႉသႂ်ႇႁူင်းယႃလႄႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႉ တူင်ႊၶျိူင်ႊ (တွၼ်ႈၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး) ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလႄႈ လူႉတၢႆ 10 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁိူဝ်းမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇလၢႆလၢႆၵမ်း တိုဝ်ႉသႂ်ႇ ႁူင်းယႃ ၾႆးလုၵ်ႉမႆႈ လၢမ်းပႃးႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းမွၵ်ႈ 10 လင်။ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလႄႈ လူႉတၢႆတႄႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၵေႃႉ။ ႁူင်းယႃၵေႃႈ လူႉၵွႆတင်းၼမ်”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး မၢတ်ႇၸဵပ်းလၢႆၵေႃႉလႄႈ လူႉတၢႆလၢႆၵေႃႉ ၼႆတႄႉ ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃး။ ၶၢဝ်ႇပႆႇယိုၼ်ႈယၼ်လႆႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၼႂ်းၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလႄႈ လူႉတၢႆၼၼ်ႉ ပႃးမႄႈမၢၼ်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်းၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၶိုၼ်းပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးၼႂ်း ၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်ပၢႆၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ပေႃးပႃးပွၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်း တင်းမူတ်း မီးမွၵ်ႈ 20 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈထၢင်ႇဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယူႇ သဝ်းတူင်ႉၼိုင်၊ ၵဵပ်းၶူဝ်းၶွင်ၶဝ် ၼႂ်းပွၵ်ႉတူင်ႊၶျိူင်ႊၼႆႉ ၼႆသေ ၵမ်းၵမ်းမႃးယိုဝ်းတိၵ်းတိၵ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈပွၵ်ႉတူင်ႊၶျိူင်ႊ ၼႆႉ ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ် ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း Geneva convention ဢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ႁူင်းယႃ ၊ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ႁဵတ်းပဝ်ႉမၢႆ ၵၢၼ်သိုၵ်းသေ ပိုတ်းယိုဝ်းဝႃႈၼၼ်ဝႆႉ သေတႃႉၵေႃႈ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း တိုၵ်ႉပူၼ်ႉပႅၼ်ဝႆႉ ယူႇၵူႈဝၼ်း။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႆႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးတိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇသဝ်းဝႆႉတၢင်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၊ ဝဵင်းမူႇၸေႊ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၶိုင်ႈပၢႆ ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-02T11:28:44
https://shannews.org/archives/55856
ၾႆးမႆႈၵၢတ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈလူင် မီးလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ်
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းၵၢတ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈလူင် မီးလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ လူႉၵွႆထႅင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 29/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းၵၢတ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈလူင် ပွၵ်ႉ 12 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၾႆးမႆႈၵၢတ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈလူင် ပွၵ်ႉ 12 ပဵၼ်ၵၢတ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မီးလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ်၊ ၾႆးၼႆႉ မႆႈတင်းၶိုၼ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ သႅင်ႇၶၢႆၶူဝ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇ ၾႆးမႆႈၵႂႃႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်သႅင်ႇၶၢႆၶႅပ်းတိၼ်၊ သႅင်ႇၶၢႆဢွမ်မူင်း၊ သႅင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇတၢင်းၵိၼ်ယွႆႈ၊ သႅင်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်း၊ သႅင်ႇၶဝ်ႈၽၵ်း၊ သႅင်ႇ ၶၢႆၾုၼ်ႇထၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၾႆးမႆႈ ၵၢတ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈလူင် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/07/2024 ၵၢတ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈလူင် ပွၵ်ႉ 12 ၼႆႉ တင်းမူတ်း မီးႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း 100 ပၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇၶိုင်ႈၼိုင်ႈ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈမူတ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ႁိမ်းႁွမ်းၵၢတ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တႄႇပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼၼ်ႉသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 02/08/2024 ၼႆႉ မီးၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈလိူၼ်ယဝ်ႉ သဵင်ၵွင်ႈယင်းပႆႇယဵၼ် ဝႃႈၼႆ။ “ယွၼ်ႉၾႆးမႆႈၵၢတ်ႇၼႆႉသေ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်းဝႃႈႁိုဝ်ၶႃႈ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈလူႉသုမ်းတႄႉ မီးၼမ်ဢေႃႈ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူႉသုမ်းတင်းမူတ်းမီးၵႃႈႁိုဝ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ပႆႇလႆႈႁူႉ ႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းၶႃႈ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉလႄႈ မိူဝ်ႈၽွင်း ၾႆးမႆႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၸွႆႈ ၶႄၾႆးၶႃႈ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈၼမ် ၵတ်းၵႃႈဢမ်ႇမႆႈတင်းမူတ်း ၵွၼ်ႇၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၵၢတ်ႇလူင် ဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်းတႄႉ ပဵၼ်ၵၢတ်ႇလွႆယဵဝ်ႈ (မြို့မစျေး) ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵၢတ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢတ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈလူင်၊ ၵၢတ်ႇပူႇတႃႇ၊ ၵၢတ်ႇပၢင်ဢုတ်ႇလႄႈ ၵၢတ်ႇဝၢၼ်ႈသူႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းသေ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-02T10:00:00
https://shannews.org/archives/55849
ၸွမ်ၸိုင်ႈမႂ်ႇ မိူင်းဢီႊရၼ်ႊ ၵၢဝ်ႇၵိၼ်ႇ ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ
ၸွမ်ၸိုင်ႈမႂ်ႇမိူင်းဢီႊရၼ်ႊ – မႃႊသုတ်ႉ ပီႊသျိတ်ႉသ်ၶဵၼ်ႊ Masoud Pezeshkian ၵၢဝ်ႇၵိၼ်ႇ ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈဝႃႈ – ၸိုင်ႈမိူင်းယႂ်ႇ ဢၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၸူးပၢင်တိုၵ်း တႃႇၶႃႈႁႅမ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတၢႆ ယူႇၼၼ်ႉ မႃးသွၼ်ပၼ်ၸၢဝ်းမုတ်ႉသလိမ်ႇ ႁႂ်ႈႁူႉလွင်ႈဢီးလူၼႆတႄႉ မၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ – ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၸွမ်ၸိုင်ႈဢီႊရၼ်ႊၵေႃႉၵဝ်ႇ လူႉတၢႆၸွမ်းၶိူင်ႈမိၼ်တူၵ်း မိူဝ်ႈလိူၼ်မေႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉသေ မၼ်းၸၢႆး ဢၼ်ပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၼႆႉ မႃးၶဝ်ႈၶေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ လူၺ်ႈၶေႃႈယိူင်းဢၢၼ်းဝႃႈ တႃႇမီးလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ ၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ် တင်းလုမ်ႉၾႃႉ၊ တႃႇမီးလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ဢွင်ႇပေႉပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈမႃး။ မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈဝႃႈ တေသၢင်ႈလွင်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၼႂ်းၵႄႈ မိူင်းဢီႊရၼ်ႊလႄႈ ၸိုင်ႈမိူင်း ဝၼ်းတူၵ်း ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈဢုၼ်ႇ ဢူၵ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်မႃး ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉသမ်ႉ မီးပၼ်ႁႃလွင်ႈ ဢိတ်ႉသရေႊလ် ၶႃႈႁႅမ်ႁူဝ်ၼႃႈ ၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း ၸုမ်းႁႃႊမၢတ်ႉသ် ဢၼ်ပဵၼ်ဢိတ်ႉသ်မီႊလ် ႁႃႊၼီႊယႃႊ ၽူႈၸိုဝ်ႈသဵင် ယႂ်ႇၼၼ်ႉဝႆႉလႄႈ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ် မီးလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ – ၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ် ၼႂ်းၵႄႈဢိတ်ႉသ်ရေႊလႄႈ ႁိတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ (ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်း ဢူၺ်းလီဢီႊရၼ်ႊ) တီႈလႅပ်ႊပၼုၼ်ႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ဝႆႉယူႇ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2024-08-02T09:00:00
https://shannews.org/archives/55844
ၵူၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် မိူင်းထႆးမႃးၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇၼႄသလိပ်ႉဝႂ်ဢူၼ်းငိုၼ်း တေဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇၶိုၼ်း
ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈမိူင်းထႆးသေ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 1 ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ၼႆႉၵႂႃႇ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇၼႄ ဝႂ်ဢူၼ်းငိုၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉမိူင်းထႆးသေ ဢူၼ်းၶဝ်ႈပၼ်ၵူၼ်းႁိူၼ်းယေး တၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ လူၺ်ႈတၢင်းယေးငိုၼ်းၸိုင်ႈမိူင်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉၼႆၸိုင် – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢမ်ႇပၼ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈမိူင်းထႆးၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆးလူၺ်ႈ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း MOU ၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈသူင်ႇငိုၼ်းပၼ်ၶိုၼ်းၵူၼ်းႁိူၼ်းၵူၼ်းယေး ၵူႈလိူၼ်။ တီႈဢႄႇသုတ်း ၼိုင်ႈလိူၼ် 25 ပိူဝ်ႊ သႅၼ်ႊၶွင်ငိုၼ်းလိူၼ်၊ တူဝ်ယၢင်ႇ ပေႃးလႆႈငိုၼ်းလိူၼ် ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈမိုၼ်ႇ တေလႆႈသူင်ႇၸူး ႁိူၼ်းတီႈ ၵႄႇသုတ်း ၼိုင်ႈလိူၼ် 2,500 ပျႃး။ တေလႆႈသူင်ႇတၢင်းယေးငိုၼ်း ၸိုင်ႈမိူင်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်း တေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းထႆး ၸုပ်ႈမႂ်ႇၼႆႉၵေႃႈ ၽွင်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း MOU ၼၼ်ႉ တေလႆႈလူင်း လၢႆးမိုဝ်းပႃး ၶေႃႈလႆႈၸႂ် ၶေႃႈၼႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ သဵၼ်ႈမၢႆဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်တႄႉ တီႈမိူင်းထႆး ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇသဝ်းဝႆႉမီး 2 လၢၼ်ႉ 3 သႅၼ်ၵေႃႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ၶဝ်ႈၵႂႃႇယူႇသဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼမ်မႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း။ ၾၢႆႇတၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးၵေႃႈ ၵမ်မၢႆမီႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃး ၽႂ်ဢမ်ႇမီးဝႂ်သီၶွင်ႇ ဢၼ်ထႆးႁဵတ်းပၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် ဝႃႈၼႆဝႆႉပႃး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-02T08:00:00
https://shannews.org/archives/55833
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၶိုၼ်ႈငိုၼ်းလိူၼ်ပၼ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် တေၸႂ်ႉငိုၼ်းၼိုင်ႈလိူၼ် 4 သႅၼ်လၢၼ်ႉပျႃး
သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် 2024 ၼႆႉၵႂႃႇ တေၶိုၼ်ႈငိုၼ်းလိူၼ် ပၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ဢၼ်တိုၵ်ႉႁၢပ်ႇၵၢၼ်ယူႇလႄႈ ၸိူဝ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ယဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈလိူၼ် 3 မိုၼ်ႇပျႃး ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၶိုၼ်ႈငိုၼ်းလိူၼ် ပၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၼႆႉ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈ ၵမ်းသွင်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ 2023 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈငိုၼ်းလိူၼ်ပၼ်ယဝ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ 3 မိုၼ်ႇပျႃး ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်မီး 1 လၢၼ်ႉ 3 သႅၼ်ပၢႆ။ ၵူၼ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်သမ်ႉ မီး 3 သႅၼ်ပၢႆ။ ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း တေမီးမွၵ်ႈ 1 လၢၼ်ႉၶိုင်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃးၵမ်ႉၸွႆႈ ၼိုင်ႈၵေႃႉ 3 မိုၼ်ႇပျႃးၸိုင် တေလႆႈၸႂ်ႉငိုၼ်း 4 သႅၼ် 5 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉပျႃး။ ပေႃးၼိုင်ႈပီၼႆ တေလႆႈၸႂ်ႉငိုၼ်း တႃႇဢၼ်ၼႆႉ မွၵ်ႈ 6 ႁဵင် သႅၼ်လၢၼ်ႉပျႃး ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇငိုၼ်းတွင်း တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ် လၢတ်ႈဝႃႈ – မိူဝ်ႈပႆႇ ၶိုၼ်ႈငိုၼ်းလိူၼ်ပၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၼၼ်ႉ ငိုၼ်းၸႂ်ႉၸၢႆႇၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းပီ 2024-2025 ၼႆႉ ၶၢတ်ႇယွမ်းဝႆႉ 1 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉ။ ပေႃးၶိုၼ်ႈငိုၼ်းလိူၼ်ပၼ်ယဝ်ႉၼႆတႄႉ တေၶၢတ်ႇယွမ်းယူႇ – 2 မိုၼ်ႇလၢၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ငိုၼ်းၸိုင်ႈမိူင်း ၶၢတ်ႇယွမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႆႈပွႆႇသုမ်းၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ၊ ဢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း မႃးလူင်းတိုၼ်းလၢင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း လူတ်းယွမ်းၵူၺ်းသေဢမ်ႇၵႃး ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၾၢႆႇသိုၵ်းသမ်ႉ ၼမ်လိူဝ်ၵဝ်ႇမႃး 2 ပုၼ်ႈလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ငိုၼ်းၸိုင်ႈမိူင်းလူတ်းယွမ်း ၵိုတ်းၶၢတ်ႇ 2 မိုၼ်ႇသႅၼ်လၢၼ်ႉပျႃး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-08-02T07:00:00
https://shannews.org/archives/55821
သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း တီႈသီႇပေႃႉ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း တင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ 3 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်မႃး ၼႆႉ သွင်ၾၢႆႇမီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 28 – 31/07/2024 ၼႆႉ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ပႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၼၼ်ႉ လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 147 ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ၵေႃႈ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ သွင်ၾၢႆႇယိုဝ်းတိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းတႅၵ်ႇတီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉယူႇလႄႈ မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်ၼႆ – ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁူမ်ႈပႃး ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ တီႈထုင်ႉၼမ်ႉလၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ဢွင်ႇတီႈ ဢၼ်ၶဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ယၢၼ်ၵႆဝဵင်းသီႇပေႃႉ 14 လၵ်း မီးၼႂ်းၵႄႈသီႇပေႃႉ – ၼမ်ႉလၼ်ႈ ပဵၼ်ၼႃႈတီႈ SSPP ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-08-01T17:15:33
https://shannews.org/archives/55812
သင်ၶၸဝ်ႈ – တၵ်ႉၵႃႇ ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ႁူမ်ႈၵၼ် ႁႅၼ်းလူႇတၢၼ်းပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း
ပၢင်ၶုၵ်ႉထူပ်းမွင်ၸႂ်လႄႈ သူင်ႇၵုသူလ် တၢင်းလီပၼ်ပုၼ်ႈတႃႇ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း မေႃႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး – မၢၼ်ႈ ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆသေ ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 300 ပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 30/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းၶိုင်ႈ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ၼၢင်းလၢဝ်လၢဝ် (မေးၼၢင်းၵေႃႉၵဝ်ႇ) လႄႈ လုၵ်ႈၸၢႆး ၸၢႆးသၢႆမိူင်း ဢိၵ်ႇတင်း ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး၊ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ႁူမ်ႈၵၼ် ႁႅၼ်းသွမ်းလူႇတၢၼ်းပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈ ၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Harn Leang/ ပၢင်လူႇတၢၼ်း ပၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၸဝ်ႈၶူးလူင် ၺႃႇၼသီႇရိ (ၸဝ်ႈမၢၼ်ႇတႃဢွၼ်ႇ) ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵိင်ႇၽႄငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင် သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်း ဢွၵ်ႇၶူင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉၵိုၵ်းပိုၼ်း တႆးႁဝ်းၵေႃႈၸႂ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆး ၵိုၵ်းပိုၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈၸႂ်ႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ႁႅၼ်းသွမ်းလူႇတၢၼ်းပၼ် ႁႂ်ႈၵူၼ်းတင်းၼမ် ႁူမ်ႈႁူႉႁူမ်ႈငိၼ်းႁူမ်ႈသထု ၸွမ်းမၼ်းၸၢႆးသေ ၸင်ႇလႆႈမႃး ၸတ်းပၢင်ၶုၵ်ႉထူပ်း ပၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိၼႆႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၶုၵ်ႉထူပ်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢၼ်လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ တီႈဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး၊ ပႃႇတီႇတႆး 2 ၸုမ်း၊ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး တီႈၸမ်ၵႆ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 300 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Harn Leang/ ပၢင်လူႇတၢၼ်း ယိုၼ်ႈပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၼႂ်းပၢင်ၶုၵ်ႉထူပ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈ၊ လုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေး၊ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး မႃးဢုပ်ႇၶႆႈၼႄ လွင်ႈၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢၼ်တီႈလႆႈမိုတ်ႈၵိုတ်းၸမ်ၸႂ်လႄႈ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ တူင်ႉၼိုင်မၼ်းၸၢႆး ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈပၢင်ၶုၵ်ႉထူပ်းမွင်ၸႂ်ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တင်းမူတ်း ႁူမ်ႈၵၼ် သႂ်ႇၶူဝ်းၼုင်ႈတင်းဝႂ် သီၶၢဝ်သေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လဵင်ႉလူၸႃႇၵသေ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸၢႆးသၢႆမၢဝ် ႁုပ်ႈသိမ်းပၢင်ၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Harn Leang/ ပၢင်လူႇတၢၼ်း ယိုၼ်ႈပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း သိုပ်ႇသေၼၼ်ႉ ဝၢႆးပၢင်ၶုၵ်ႉထူပ်းယဝ်ႉၵႂႃႇၼႆ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူႈၾၢႆႇၵူႈတၢင်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႆႈၸႂ် ၵၼ်သေ တေႁၢင်ႈႁႅၼ်းဢိတ်ႇပပ်ႉဢွၵ်ႇ တႃႇမၢႆတွင်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းမၼ်းၸၢႆးလႄႈ လွင်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 တင်း 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လူႇတၢၼ်း သွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊလႄႈ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ် ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၽွင်းဢႃယုလႆႈ 77 ပီ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7:15 မူင်းသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 19 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း ၸင်ႇပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ်ၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']
2024-08-01T18:00:00
https://shannews.org/archives/55803
ၵူၼ်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၼမ် မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း
ၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်မႃးၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ သိုပ်ႇပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶိုၼ်း ဢၼ်ႁၢႆႉၸႃႉသုတ်းတႄႉ ပဵၼ်တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး – လႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်း၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်းတေႃႇၵၼ်မႃး ႁၢဝ်ႈ ႁႅင်းၼၼ်ႉသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ် လႄႈ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဝၼ်းဝၼ်းၶိုၼ်းၶိုၼ်း ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်း ၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ မုင်ႈၸူးဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈထႅင်ႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈမႃးထႅင်ႈ တင်း ၼမ် မိူၼ်ၵၼ်။ တေႃႈလဵဝ်သမ်ႉ သိုၵ်း SSPP ၵေႃႈ ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈထႅင်ႈလႄႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်ယုပ်းၽၢၼ်ႈ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယႂ်ႇလူင် မိူၼ်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ်ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မႃးဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈၼမ်ႉလၼ်ႈ – သီႇပေႃႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းမူး၊ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼႃး၊ ၼွင်ၵေႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းဝႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ်။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ လုၵ်ႉတၢင်းပွတ်းၸၢၼ်းသေ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးဢိူမ်ႈဝႆႉ ၼမ်ႉလၼ်ႈထႅင်ႈ တင်းၼမ်။ – ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29-31/07/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ယူႇၾၢႆႇလဵဝ်သေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇတၢင်းၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 6 လုၵ်ႈ။ ပဵၼ်သဵင်ၵွင်ႈလူင် ပေႃးယိုဝ်းၼိုင်ႈၵမ်းလၢႆ ၼင်လိၼ်မိူင်းပေႃးသၼ်ႇ ယွၼ်ႈထိုင်ႁိူၼ်းယေး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းယူႇသဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၼမ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ 3 ပုၼ်ႈလၢႆ ၵိုတ်းဝႆႉၼိုင်ႈပုၼ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းၼမ်ႉလၼ်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “မိူဝ်ႈသိုၼ်းၼၼ်ႉ ပေႃးမၢၼ်ႈၶဝ် ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၼိုင်ႈၵမ်းၼႆႉ မၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင် သဵၼ်လတ်းၶၢမ်ႈပူၼ်ႉ ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၵႂႃႇလႄႈ ဢၢႆယၢမ်းလႄႈ ၸၢၵ်ႇယၢမ်းၵွင်ႈ ပေႃးၽူင်ႉပိဝ်တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ်ဢေႃႈ။ ၶဝ်သမ်ႉတင်ႈၸႂ် ယိုဝ်း ၵႂႃႇတၢင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ယူႇဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ဝႃႈလႃးၵေႃႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈၼႄဝႃႈ ၶဝ်တိုၵ်ႉမီးဢဵၼ်ႁႅင်းယူႇၼႆလႄႈ ယိုဝ်းၼႄႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ဢၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ တီႈလွတ်ႈၽေး။ မၢင်ၸိူဝ်း ၵႂႃႇယူႇဝႆႉၼႂ်းထဵင်ႁႆႈၼႃးလႄႈ ဝၢၼ်ႈဢၼ်ၵႆဝဵင်း ဢၼ်မီးတၢင်းတူၵ်းဝဵင်း၊ တၢင်းဢွၵ်ႇဝဵင်းလႄႈ တၢင်းၸၢၼ်းဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁတ်းၵႂႃႇယူႇ ယွၼ်ႉဝႃႈ သၢႆသိုၵ်းၶဝ်တူင်ႉၼိုင်ႈဝႆႉ တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ပေႃးတူၺ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း တႄႇဢဝ် လႃႈသဵဝ်ႈ – ၼမ်ႉပွင်ႈ တေႃႇပေႃးထိုင် သီႇပေႃႉၼႆႉ ဢွင်ႈတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၵ်းယူႇဝႆႉ တီႈဢၼ်ၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈမီးယဝ်ႉ ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉၵေႃႈ တေပဵၼ်တီႈၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉၵူၺ်း ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၵူဝ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီၶဝ် မႃးၽဵဝ်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပႅတ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 31/07/2024 ၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းတႆး SSPP ၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်။ ငဝ်းလၢႆးၼင်ႇၼႆ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ တေပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းႁႃႉ တေယဵၼ်ၵႂႃႇႁႃႉ ၼႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢမ်းလႆႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ မီးသိုၵ်းငႃၵၼ်ဝႆႉ ပဵၼ် 3 ငႃးလူင်ၼႆ ၵူၼ်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄ တၢင်းမႆႈၸႂ်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵိုတ်းတီႈၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။ တေၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းယႆၵေႃႈ ၶဝ်ၵူဝ်ၺႃးပိူၼ်ႈပႂ်ႉ လူမ်ႇတိုၵ်းၶဝ်။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵိုတ်းသၢႆၼႆႉၵူၺ်း။ တီႈၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ ႁႅင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇၵႃႈႁိုဝ် ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႅင်းၵွင်ႈၶဝ်ဢေႃႈၼမ်။ ၶဝ်တေမီးၵႃးထႅင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၼႃႇ။ ၵွင်ႈလူင်ၶဝ် ၼႆႉ ပေႃးယိုဝ်းၼိုင်ႈၵမ်းၼႆႉ ၵႂႃႇလႆႈ 3-4 လၵ်း ၶႃႈ ဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ မီးဝႆႉတပ်ႉမၢၼ်ႈ ၶလယ 505 ၊ 506 လႄႈ 243 ၶပ်ႉယႆၵၼ်ဝႆႉ ပေႃးလုၵ်ႉတၢင်း လွႆလႅမ် – မိူင်း ၵိုင် မႃးၸိုင် တေမႃးတေႃႇသႂ်ႇတပ်ႉမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်းသိုဝ်ႈ လႆႈဝႃႈတပ်ႉမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပၵ်းဝႆႉတီႈ ႁၢင်ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ တိတ်းၸပ်းဝႆႉ လၢႆဢိူင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဢိူင်ႇၼွင်ဝၼ်း၊ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈလီ၊ ဢိူင်ႇသီႇထွၵ်ႈ၊ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈ ၸိင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼိုင်ႈဢိူင်ႇလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 15 ဝၢၼ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၶၢဝ်းၽုၵ်ႇ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉလႄႈ လူဝ်ႇလုမ်းလႃး တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃးဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ မႆႈၸႂ် ၸူဝ်းၵၼ် ႁႃတၢင်းပၢႆႈၽေးၵူၺ်းလႄႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ပဵၼ်ငၢၼ်းသင်ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်း ၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၢႆးယူႇလီ ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇ ၶၢၼ်ၸႂ်ၵၼ်မူတ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တၢင်းဝဵင်းမိူင်းယႆ – လႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ဢွၼ်ၵၼ်သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၶၢႆႉပၢႆႈ တီႈယူႇထႅင်ႈၵေႃႈမီး။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်း ပႆႇႁုၵ်ႉႁၢႆႉပဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ်ယဵၼ်ႉယူႇယဵၼ်ႉၵိၼ်ဝႆႉ။ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝတ်ႉၽြႃးလူင်ၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ မီးၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၽူႈၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၶဝ်ဝႃႈ ယွမ်းၵႂႃႇၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၶဝ် သိုပ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းထႅင်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-01T14:58:06
https://shannews.org/archives/55799
ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈၸမ် 70,000 ပျႃး
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 01/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ သိုပ်ႇလူင်းထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 69,700 ပျႃးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၼႆႉ ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းတူၵ်းႁႅင်း ၶႃႈယဝ်ႉ ။ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 69,100 ပျႃး ၊ မၢင်တီႈ 69,300 ပျႃး ၊ မၢင်တီႈ 69,700 ပျႃး ၶႃႈဢေႃႈ။ သင်ဝႃႈ ဢဝ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ လႅၵ်ႈငိုၼ်းၶႄႇသမ်ႉ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 70,200 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ 1 လေႃႊလႃႊလၢႆ 5,550 ပျႃးယဝ်ႉ။ ၶၼ်ငိုၼ်းထႆးၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ငိုၼ်းထႆး 740 ဝၢတ်ႇ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး။ သင်ပဵၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ လႅၵ်ႈထႆးသမ်ႉ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းထႆး 680 ဝၢတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၶၼ်ၶမ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 1 သမ်ႉ 1 ၵျၢပ်ႈလၢႆ 7,244,866 ပျႃး။ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊသမ်ႉ 1 ၵျၢပ်ႈလၢႆ 70 သႅၼ်ပျႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းႁႅင်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢိၵ်ႇဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈငိုၼ်းၸေႈ မၢင် 2 မိုၼ်ႇပျႃး ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၶိုၼ်ႈငိုၼ်းလိူၼ်ပၼ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉပႃး – ၵူၼ်းလႅၵ်ႈငိုၼ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။
['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-08-01T13:15:55
https://shannews.org/archives/55790
ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢိူင်ႇထုင်ႉမၢဝ်း ႁႃငိုၼ်းၸွႆႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း
ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢိူင်ႇထုင်ႉမၢဝ်း ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ တင်းမူတ်းလႆႈငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈမွၵ်ႈ 700 သႅၼ်ပျႃးလႄႈ ငိုၼ်းၶႄႇ 6,000 ယႂၼ်ႊပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 29-31/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်း ထိုင် 5 မူင်းႁူဝ်ၶမ်ႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢိူင်ႇထုင်ႉမၢဝ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တီႈႁိမ်းၵၢတ်ႇလူင် မၢႆ 1 ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၸၢႆးသၢႆၾူၼ်/ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢိူင်ႇထုင်ႉမၢဝ်း ၸၢႆးသၢႆၾူၼ် ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢိူင်ႇထုင်ႉမၢဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တင်းမူတ်း ႁဝ်းၶႃႈ ၸတ်းႁဵတ်း 3 ဝၼ်းၶႃႈ။ ဝၼ်းထူၼ်ႈၼိုင်ႈတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းမၢၼ်ႈၵမ်ႉၸွႆႈ 140 သႅၼ်ပၢႆ ၊ ငိုၼ်း ၶႄႇ 2,000 ပၢႆ ၊ ဝၼ်းထူၼ်ႈသွင် လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 240 သႅၼ်ပျႃး ၊ ငိုၼ်းၶႄႇ 2,000 ပၢႆလႄႈ ဝၼ်းထူၼ်ႈ သၢမ် လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 290 သႅၼ်ပၢႆလႄႈ ငိုၼ်းၶႄႇ 2,000 ပၢႆ။ ပႆႇပႃး ဢၼ်တီႈပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶႃႈ ဢူၼ်းမႃး တၢင်း K – Pay လႄႈ ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းတၢင်းမိူင်း ၶႄႇ ၵမ်ႉၸွႆႈမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တီႈလႆႈမႃးၼႆႉသေ တေယူႇတီႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢိူင်ႇထုင်ႉမၢဝ်း ၼႆႉ တေဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈသေ ၸတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ – ၸၢႆးသၢႆၾူၼ် ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တႃႇတေပဵၼ်မႃး ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢိူင်ႇထုင်ႉမၢဝ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22/07/2024 ၽွင်းႁႅၼ်းသွမ်း လူႇတၢၼ်းပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝတ်ႉၼၼ်ႇတဝၼ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၽူႈႁွင်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး တၢင်းၼမ်ႉၶမ်း၊ မူႇၸေႊ၊ ထုင်ႉလွႆႁူဝ်သိူဝ်လႄႈ မိူင်းမၢဝ်း ၸင်ႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်သေ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸုမ်းမႃး တႃႇႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၸၢႆးသၢႆၾူၼ်/ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢိူင်ႇထုင်ႉမၢဝ်း “ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈတူင်ႉၼိုင် ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈ ႁပ်ႉငိုၼ်းၸွႆႈထႅမ်တႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ တိုၵ်ႉပိုတ်ႇႁပ်ႉဝႆႉယူႇတႃႇသေႇၶႃႈ။ သိုပ်ႇသေၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉ တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးၼၼ်ႉ တေၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸုမ်းလီလီသေ တေသိုပ်ႇတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇထႅင်ႈ ၶၢဝ်း ယၢဝ်းယူႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ပီႈၼွင်ႉၼႂ်းမိူင်း/ ၼွၵ်ႈမိူင်း တင်းသဵင်ႈ ၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈ ၼမ် လႄႈဢေႇ ႁဝ်းၶႃႈ ႁပ်ႉႁွင်းယူႇၶႃႈ”- ၸၢႆးသၢႆ ၾူၼ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ဢၼ်ယူႇတီႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ႁူမ်ႈၵၼ် ပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်း တေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်း ယိုတ်းမိူင်းမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ယဵၼ်ၵႂႃႇၵမ်းၼိုင်ႈ။ ထိုင်မႃး ႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 2024 ၼႆႉ သိုၵ်း TNLA လႄႈ သိုၵ်း MNDAA ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ PDF သေ တႄႇပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်း တေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ မိူင်းၵုတ်ႈလႄႈ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းၼမ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁူဝ်ၵူၼ်းၼပ်ႉသႅၼ် လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ ႁိူၼ်းယေး၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉၵွႆထႅင်ႈတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-08-01T12:00:00
https://shannews.org/archives/55785
သိုၵ်းၶျၢင်း CDF Hakha ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၸူးၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈ ဢမ်ႇပၼ်လဵင်ႉမႃၸွမ်းႁိူၼ်း တေႃႇပေႃးပၢင်တိုၵ်း ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်း
သိုၵ်းၶျၢင်း CDF Hakha ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၸူးၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းႁႃးၶႃး ၸႄႈမိူင်းၶျၢင်းဝႃႈ – မႃ ဢၼ်လဵင်ႉၸွမ်း ႁိူၼ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၵိတ်ႇၶႂၢင်ၼႂ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၶဝ်လႄႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸတ်းၵၢၼ် ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉပႅတ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 01/08/2024 ၼႆႉႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း ၽွင်းတိုၵ်းလိုပ်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽူႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်းၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉ။ ပေႃးတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း – မႃသမ်ႉႁဝ်ႇ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁူႉတူဝ်တၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်လူႉ – ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇသေၼၼ်ႉ – ၵွပ်ႈၼႆ ၶၢဝ်းယၢမ်းတိုၵ်းဢဝ် လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းၼႆႉ မႃၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၵိတ်ႇ ၶႂၢင် တွၼ်ႈတႃႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ – သင်ဝႃႈ ပဵၼ်မႃၵႃႈယႂ်ႇ ႁႂ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆပႅတ်ႈ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း၊ ပေႃးပဵၼ်မႃၵၢင်တၢင်းၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈယူႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းၽၢႆႇ – ႁႂ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇပွႆႇပႅတ်ႈယႃႇ ႁႂ်ႈၶဝ်လႆႈမီးၼႂ်းဝဵင်း။ ဝၢႆးလင် ပၢင်တိုၵ်းဢွင်ႇမၢၼ် ၼႃႈၵၢၼ် ယဝ်ႉတူဝ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈၶိုင်ၵၢၼ်လဵင်ႉမႃၶိုၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းႁႃးၶႃးတႄႉ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵၢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸဵဝ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈဢွင်ႇမၢၼ်ႈလႄႈ ၼႂ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈ တိုၵ်းသူၼ်းၵၼ်ၶိုၼ်း ႁႂ်ႈၶၢႆႉမႃၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢွၵ်ႇဝႆႉတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇတၢင်း ၼႆယူႇ။ သိုၵ်းၶျၢင်း CNA – CDF ၶဝ်ႁူမ်ႈၵၼ်သေ တိုၵ်းၽဵဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းၶျၢင်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ပီၵၢႆမႃးပီၼႆႉ လႆႈဝႃႈ ဢွင်ႇမၢၼ်ၼမ်။ သိုၵ်းၶျၢင်း ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းၼမ်တင်းလၢႆလႄႈ လၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ် ၵႃႉၶၢႆဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈလၢႆလၢႆဢၼ်။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ပိုတ်းယိုဝ်း တႃႇယိုတ်းလႆႈဝဵင်း မတူႇပီႇလႄႈ ဝဵင်းႁႃးၶႃး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-08-01T11:00:00
https://shannews.org/archives/55780
UWSA တိုၵ်းသူၼ်းဝႃႈ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈဢဝ်လၢႆးငမ်းယဵၼ် ၵႄႈလိတ်ႈ
ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတင်း မိူင်းတႆးၼႆႉ ႁႂ်ႈဢဝ်လၢႆးႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ ၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇ ၼႆ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတိုၵ်းသူၼ်းဢွၵ်ႇမႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ တႃႇပူၵ်းပွင်ၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်လူႉလႅဝ်ၵႂႃႇယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း တႃႇၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တေပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးသေ မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ်လၢႆးငမ်းယဵၼ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉၼႆႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ၵၢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၵုၼ်ႇ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၵႃႉၶၢႆလႄႈ ၼႃႈၵၢၼ်လၢႆလၢႆဢၼ်ၵေႃႈလႆႈၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီး တၢင်းမုင်ႈမွင်း။ ၽွင်းငဝ်းလၢႆးၼင်ႇၼင်ႇ ယူႇတီႈ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA တေဢမ်ႇပႃးၾၢႆႇလႂ် ၊ ပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ တေသိုပ်ႇပႆ ၵႂႃႇၸွမ်းၼင်ႇ မူႇဝႃႇတမီးဝႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တႃႇမိူင်းမၢၼ်ႈ တေလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းဝႃႉၵေႃႈ တေၶတ်းၸႂ်ၸွႆႈၵၢၼ်ၵႂႃႇယူႇ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-08-01T07:00:00
https://shannews.org/archives/55775
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသႅၼ်ပၢႆ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇယူႇသဝ်း ၵိၼ်ယႅမ်ႉ
ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၵၢၼ်မိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးယွမ်းတူၵ်း၊ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း သႅၼ်ပၢႆ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇလႆႈတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈၼႆ – ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း PYO ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈ တႆးပွတ်း ၸၢၼ်းၵေႃႈ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸမ်သႅၼ်၊ သၢမ်ပုၼ်ႈ သွင်ပုၼ်ႈၼႆႉ မီးလွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ တႃႇယူႇသဝ်းၵိၼ်ယႅမ်ႉဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ မၢင်ၸိူဝ်း လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်းယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းၶိူဝ်း မီးတင်းၼမ် ၼႆ – လီႇလီႇ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း PYO လၢတ်ႈ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆလၢႆဝၼ်း ၵတ်းႁႅင်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ ၽႃႈၵင်ႈမူဝ်း ၵႃႇလႄႈ ၽႃႈႁူမ်ႇၶူဝ်းၼွၼ်းဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈသေ ထဝ်ႈယိင်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လူႉတၢႆ မီးသၢမ် ဝၼ်းထပ်းၵၼ်ယဝ်ႉ ဝႃႈ ၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ မီးလွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၶွင် တႃႇၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၵမ်ႈၼမ် ထုၵ်ႇႁၢမ်ႈတေႃႉယႃႈယႃ၊ ၵူၼ်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယူတ်းယႃ တဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၶၢၼ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း ပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်း ၶိုၼ်း ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈ မႆႈၸႂ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ မၢင်ၸိူဝ်း ႁူပ်ႉ ၺႃးၽေးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်သေ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်ၼႆ ၶုၼ်ႇ ဢူး ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း PYO လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-08-01T09:40:00
https://shannews.org/archives/55770
သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတေႁႄႉၵင်ႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းၶႄႇ
ဝၼ်းတီႈ 30 ၵျူႊလၢႆႊ သိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၽွင်းယၢမ်းပၢင်တိုၵ်းၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႆႉ တေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းလၢင်းၶူဝ်းၶွင်မိူင်းၶႄႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တင်းမူတ်းဝႃႈၼႆ။ လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသိုၵ်း MNDAA ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ- တေၶတ်းၸႂ်ႁူၺ်းႁွင်ႉၸုမ်းဢူၺ်းလီၶဝ်သေ တေလၢတ်ႈႁႂ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ်ဝႃႈ ႁႂ်ႈငိူင်ႉဝႄႈပၼ်ဢၼ်တေၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႄႈ ၵၢၼ်ဢၼ်တေပဵၼ်ၼမ်ႉတွၼ်းတႃႇမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ၊ သင်ဝႃႈႁၼ်မူႇၸုမ်းလႄႈၵူၼ်းၸိူဝ်းတေၵႂႃႇႁဵတ်းလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈႁႂ်ႈႁိပ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းပၼ်တီႈၶွမ်ႊမတီႇၵၢၼ်သိုၵ်းႁႂ်ႈၶိုတ်းတၼ်းၵမ်းလဵဝ် ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ႁႂ်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်ပႃး ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇၼွၵ်ႈမိူင်း လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းလႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းတႄႉ ၽႂ်ႁၼ်ၵေႃႈႁႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ၶမ်ဝႆႉၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်၊ ႁႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၸွႆႈၵႅတ်ႇၶႄပၼ်ပေႃးႁၼ်မီးၵူၼ်းယႃႉၶွမ်ႊပၼီႊလႄႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ၺႃးယႃႉယူႇၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ၊ ၵူၺ်းၵႃႈၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 30 လႄႈ 31 ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သိုပ်ႇယိုဝ်းၵၼ်တီႈပွၵ်ႉ 9 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈၺႃးယႃႉ၊ သေ ၶဝ်ႈတဝ်ႈသွၵ်ႈဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်။ သိုၵ်း MNDAA ၵေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယိုတ်းလႆႈပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢႆလၢႆဢၼ်ယဝ်ႉပႃးၸဵမ်တိူင်းသိုၵ်းယမၶ ၼႆသေတႃႉ ၾၢႆႇတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉၶိုၼ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတွပ်ႇဝႆႉဝႃႈ – တိူင်းသိုၵ်း ယမၶပႆႇတူၵ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ မၢဝ်ႊၼိင်ႊ ၵေႃႈႁဵတ်းပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉသေ ပၼ်ၾၢင်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈလႅၼ်လိၼ်တႆး-ၶႄႇ ၼႆႉ ယႃႇႁႂ်ႈမၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ၊ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ ၶူင်းၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပၢင်တိုၵ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-31T17:55:27
https://shannews.org/archives/55759
ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး
တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးလႄႈ လၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈလႄႈ ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းတူင်ႉတိုၼ်ႇၶဝ်ႈထႅဝ်သိုဝ်ႉ။ ၵႃႈၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်း ၶိုၼ်ႈမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈ မွၵ်ႈ 100 ပျႃးလႄႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 31/07/2024 ၼႆႉ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁႃသိုဝ်ႉၼမ်ႉမၼ်းယၢပ်ႇ ၶဝ်ႈထႅဝ်ပႂ်ႉသိုဝ်ႉ ထႅဝ်ရူတ်ႉပေႃးၶပ်ႉယၢဝ်း၊ ႁၢၼ်ႉၼမ်ႉ မၼ်းယႂ်ႇ ပေႃးလႆႈဢိုတ်းဝႆႉ။ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ တီႈပၢမ်ႉယႂ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇ ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝႃး 30/07/2024 ယဝ်ႉ။ လႆႈၶဝ်ႈထႅဝ်သေ ပႂ်ႉသိုဝ်ႉဢေႃႈ။ ၼၼ်ႉတင်းလႆႈမႃး 97 ၵူၺ်း ၊ 92 တၢင်း 95 ဢမ်ႇလႆႈၶႃႈ။ မိူဝ်ႈ ၼႆႉတႄႉ ပႃးၸဵမ်ပၢမ်ႉ BOC ၵေႃႈ လႆႈဢိုတ်းဝႆႉၶႃႈ‌ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၵႃႈၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်း 92 – 1 လိတ်ႊ (Liter) 2,735 ပျုး ၊ 95 – 1 လိတ်ႊ 2,800 ပျုး။ ယွၼ်ႉ ၼမ်ႉမၼ်းဢမ်ႇမီးၼမ်လႄႈ တႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမႃးသိုဝ်ႉ တေလႆႈၵူႈၵေႃႉၼႆသေ လႆႈၸႅၵ်ႇၶၢႆပၼ် ၵေႃႉဢိတ်းၵူၺ်းၼႆ ၵူၼ်း ၶၢႆၼမ်ႉမၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ယွၼ်ႉၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊၶိုၼ်ႈသေၵေႃႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉတင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈလႄႈ ရူတ်ႉၵႃး တၢင်ႇၼမ်ႉမၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈမႃးလႄႈ တီႈမိူင်းတႆးၼမ်ႉမၼ်းၶၢတ်ႇၵႂႃႇၵႅပ်ႉၵမ်းၵူၺ်း။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တေမိူၼ် မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈၵူၺ်း။ တေဢမ်ႇၶၢတ်ႇႁိုင်ၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ၶၼ်ငိုၼ်း 1 တေႃႊလႃႊမီး 5,500 ပျႃးသေ ၶၼ်ၶမ်းၼိုင်ႈၵျၢပ်ႈမီး 68 သႅၼ်ပျႃးပၢႆ ၶၼ်ငိုၼ်းထႆးလႅၵ်ႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 1 သႅၼ်ပျႃး မီး 710 ဝၢတ်ႇၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၵ်ႈငိုၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၼ်ၶၼ်ငိုၼ်း လႆႈတူင်ႉၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈငိုၼ်းၸေႈမၢင် 2 မိုၼ်ႇပျႃး ပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉ၊ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၶိုၼ်ႈငိုၼ်းလိူၼ်ပၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆၶူဝ်း ၵုၼ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ တီႈဝဵင်းယႂ်ႇ ဝဵင်းလူင် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး မိူၼ်ၼင်ႇ တူၼ်ႈတီး၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၼမ်ႉမၼ်းထိုင်တီႈလႆႈဢိုတ်းဝႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တီႈႁၢၼ်ႉၶၢႆယွႆႈၼၼ်ႉ ၵႃႈၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်း 92 – 1 လိတ်ႊ ၶိုၼ်ႈထိုင် 5,200 ပျႃးၵေႃႈ ႁႃသိုဝ်ႉဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ် – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ်
['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-31T17:09:35
https://shannews.org/archives/55754
ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 68,400 ပျႃး
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 31/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 68,400 ပျႃးယဝ်ႉ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶၼ်ငိုၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ်ဢေႃႈ။ ငိုၼ်းၶႄႇ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ 68,400 ပျႃးယဝ်ႉ။ ၶၼ်ၶမ်းသမ်ႉ မိူဝ်ႈဝႃး 1 ၵျၢပ်ႈလႂ် 6,050,000 ပျႃးၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ တီႈတႃႈၵုင်းတႄႉ ၶၼ်ၶမ်း 1 ၵျၢပ်ႈလႂ် 6,820,000 ပျႃးယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၼ်ငိုၼ်းထႆး မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 31 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ငိုၼ်းထႆး 725 ဝၢတ်ႇ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး။ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းထႆး 690 ဝၢတ်ႇ။ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းသမ်ႉ ငိုၼ်းထႆး 710 ဝၢတ်ႇ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် 1 တေႃႊလႃႊလႂ် 5,400 ပျႃးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-31T18:00:00
https://shannews.org/archives/55750
တႆးၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ၶဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းသင်
တႆး လင်ႇလႆၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼပ်ႉၶၢဝ်းတၢင်း 40 – 50 ပီမႃးၼႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်းတႆး လၢမ်းဝႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈယွမ်း 2 လၢၼ်ႉၵေႃႉ။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈမႃးတင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ဝၢႆးလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်း ၵွၼ်းၶေႃယဝ်ႉ ၵေႃႈဢမ်ႇမီး လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်၊ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။ မီးလွင်ႈ ၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင် ဢမ်ႇပဵၼ်ၸွမ်းၶေႃႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်မႃး၊ ၸင်ႇပဵၼ်မႃး ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢၼ်ၽူႈႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၶွတ်ႇမၼ်ႈ ပၼ်ႈၸႂ်ၵၼ် လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇတူင်ႉၼိုင်ၶိုင်သၢင်ႈ ၵမ်ၸႃးတႃ(ၵၢမ်ႇၸႃႇတႃႇ)ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းပိူဝ်ႈတႃႇ ပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးမီးၽူႈႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶွၼ်ႈႁႅင်းတုမ်ႁူဝ်ၵၼ်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၽိုၼ်ႉ ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵွၼ်းၶေႃ မိူဝ်ႈ 1958 တႃႇတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်းမိူင်းလႄႈ ပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်တီႈပဵၼ်ယွမ်ႇယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်း။ ထိုင်ပီ 1959 (D-Day) မႅၼ်ႈၼႂ်းလိူၼ် 12 လပ်း 2053 ပီတႆး ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 30 ဝၼ်း ၽူႈႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇၶဝ် ၶဝ်ႈတိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းလိုဝ်းတူဝ်ႈၸွတ်ႇလူၵ်ႈ သိုပ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈၼႂ်းမိူင်းတႆး ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃးယူႇၶိူဝ်းယႂ်း။ တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝိပ်ႇငႅၼ်းတဵၵ်းတဵင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးလိူဝ်တိူဝ်းမႃး ၊ တေႃႉဢဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းမိူင်းတႆးၼင်ႇမူတ်ႉၼင်ႇပူၵ်ႇ။ ဢၢင်ႈဝႃႈၶဝ်ႈမႃးၸွႆႈတိုၵ်းလိုပ်ႈသိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇၼႆသေ မႃးၶီႇ တဵၵ်းၼဵၵ်းတဵင် လူလၢႆပူၼ်ႉပႅၼ် ႁဵတ်းႁၢႆႉၸႃႉ တေႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပၢႆႈၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇႁဵတ်းသိုၵ်း လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶိုၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း။ သူၼ်ႇ ၼိုင်ႈၵေႃႈပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆးပိူဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ၵမ်းယႂ်ႇလူင်ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸတ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း တႅပ်း 4 တႅပ်း၊ ဝၢႆးပီ 1996 ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၵၢင် ၊ လိုပ်ႈႁေႃႈၶၢႆႉတီႈယူႇတၼ်းသဝ်း ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇသူၼ်ႁႆႈၼႃး ၶႃႈႁႅမ်ဢဝ်တၢႆလူလၢႆ ၵၼ်ႉၸၼ် ႁဵတ်းႁၢႆႉၸႃႉတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၊ ႁႂ်ႈၵႂႃႇၶွၼ်ႈၵွင်ၵၼ်ယူႇပဵၼ်ၵုမ်ႇပဵၼ်ၵွၼ်ႈ ၸွမ်းလၢႆႇဝဵင်း ႁိမ်းဝဵင်း ၼႂ်းဝဵင်း ၊ လူၺ်ႈၵၢၼ်ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈၵူၼ်းသိုၵ်းလႆႈတိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇ သူင်ႇၶၢဝ်ႇသူင်ႇငၢဝ်း လႄႈ ၸွႆႈ ထႅမ်ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ငိုၼ်းတွင်း- 1. တႅပ်းၶၢဝ်ႇငၢဝ်း 2. တႅပ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် 3. တႅပ်းသဵၼ်ႈသၢႆ ႁႅင်းငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ လႄႈ 4. တႅပ်း ၵူၼ်းမိူင်းတင်းသိုၵ်းတႆးႁႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇႁၢင်ႇႁိူၼ်ၵၼ် ။ 1. တႅပ်းၶၢဝ်ႇငၢဝ်း – တႅပ်းပႅတ်ႈၵၢၼ်သိုဝ်ႇသၢၼ်တိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတင်းၸုမ်းသိုၵ်းတႆး ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ႁႂ်ႈပုတ်းၶၢတ်ႇႁၢင်ႇ ၵၼ်။ ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸၢင်ႈ သူင်ႇၶၢဝ်ႇ ပၼ်သိုၵ်းတႆး ၵဵဝ်ႇလွင်ႈ ၵၢၼ်ၵႂႃႇမႃးတူင်ႉၼိုင် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ 2. တႅပ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် – ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸၢင်ႈ ၵမ်ႉၸွႆႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ပၼ်သိုၵ်းတႆး လႄႈတေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈမႃးတူင်ႉၼိုင်၊ ပေႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇမီး ပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ သိုၵ်းတႆး တေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၵႂႃႇႁႃၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်တီႈလႂ်လႄႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းတႆးယူႇဢမ်ႇလႆႈ။ 3. တႅပ်းသဵၼ်ႈသၢႆႁႅင်းငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ – တႅပ်းပႅတ်ႈငိုၼ်းတွင်းၵၢၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈၶွင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈၸၢင်ႈထိုင်မိုဝ်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉလႄႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵေႃႈတေဢမ်ႇမီးႁႅင်းငိုၼ်းသိုဝ်ႉၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း။ 4. တႅပ်းၵူၼ်းမိူင်းတင်းသိုၵ်းတႆးႁႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၵၼ် – ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတင်းၸုမ်းသိုၵ်းတႆးပဵၼ်ၼမ်ႉၼိုင်ႈ ၸႂ်လဵဝ်ၵၼ် ပဵၼ်ၵုမ်ႇၵွၼ်ႈၸႂ်လဵဝ်ၵၼ် မိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်လႄႈၵမ်ႉၸွႆႈၵၼ်။ ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ႁဵတ်ႇလွင်ႈတၢင်း ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းပဵၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ် တႅပ်း 4 တႅပ်းၼႆသေ သၢင်ႈ လွင်ႈပွင်ႁၢႆႉၸႃႉ တေႃႇၵူၼ်းမိူင်း လိုပ်ႈႁေႃႈၶၢႆႉဝၢၼ်ႈ ၽဝ်ႇဝၢၼ်ႈၽဝ်ၶူင်ႇ ၶႃႈႁႅမ်ဢဝ်တၢႆၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ၼႄးဝႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈသိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈႁၢမ်းမိူင်းႁၢမ်း တိုၼ်ႇၼီၽူင်ႉပၢႆႈ ၶဝ်ႈႁႃပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်းၼႂ်းၶူးၼႂ်းဝဵင်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးပီႈၼွင်ႉၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈ ပၢႆႈႁွတ်ႈပွင်ႇထိုင်မိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼႃး ၵမ်ႈၼမ်မိူင်းထႆး။ ၵူၼ်းပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈၵူၼ်းမိူင်းၵွႆး ၽူႈႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဢၼ်ယိုတ်ႈယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉ ဢႃယုၵေႃႈမၢၵ်ႈၼမ်ၵႄႇထဝ်ႈ လႄႈၵႃႈလႆႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈသဝ်း ထင်ၶမ်ၶၢင်ႉယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးတင်းၼမ်တင်လၢႆ လိုၼ်းသုတ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ပဵၼ်ၽူႈၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်ႁႅင်း ၵူၼ်းႁုၼ်ႈသႅၼ်းမႂ်ႇဢၼ်လုၵ်ႉၶိုၼ်ႈမႃးသိုပ်ႇပုတ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းလႄႈ မီးလုၵ်ႈမီး လၢၼ် လဵင်ႉပူလူလွမ်သိုပ်ႇဢႃယုသၢႆၸႂ်ယူႇၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းထႆး။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးမၢင်ၸိူဝ်းဢၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆးမႃးဝၢႆးလင် ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ လႆႈၵၢၼ်လႆႈငၢၼ်းလီ မေႃၵဵပ်းမေႃႁွမ် မေႃၵိၼ်မေႃၸၢႆႇၵေႃႈမၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ် မီးၼႃႈမီးတႃ ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်း လႆႈၵၢၼ်လႆႈငၢၼ်းလီၵေႃႈယူႇၵႂႃႇႁဵတ်းၵႂႃႇတေႃႉတႄႉပေႃးယူႇပေႃးၵိၼ်၊ ၵွႆးၵႃႈမိူဝ်ႈယူႇဢမ်ႇလီၵိၼ်ဢမ်ႇဝၢၼ် လႆႈယူတ်းလႆႈယႃတူဝ်ယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ တေၵိၼ်းၸႂ်ၶိၼ်ၸႂ်ယူႇၽွင်ႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တႃႇတေယူႇလႆႈၼႂ်းမိူင်းထႆးသေႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵႂႃႇငၢႆႈလူမ်ၸႂ်ၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈမီးဝႂ် ဢၼုၺၢတ်ႈၶဝ်ႈမိူင်းလႄႈ ဝႂ်ဢၼုၺၢတ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်။ တႃႇတေလႆႈမီးဝႂ်ၶဝ်ႈမိူင်း ဝႂ်ဢၼုၺၢတ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ တၵ်းတေလႆႈသဵင်ႈငိုၼ်းသဵင်ႈတွင်း ၵႃႈၶွၼ်ႇ ပဵၼ်ႁူဝ်မိုၼ်ႇမၼ်း ။ ၵၢၼ်ဢၼ် ပၢႆႈၶဝ်ႈ ယူႇၼႂ်းမိူင်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈငၢႆႈ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတေလိူၵ်ႈၵၢၼ်လိူၵ်ႈငၢၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းၵေႃႈဢမ်ႇမီးၵိၼ်လႄႈၵႃႈလႆႈၶိၼ်ၸႂ်ႁဵတ်း။ ၼွၵ်ႈသေလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်မႃးၵိူတ်ႇယႂ်ႇၼႂ်းမိူင်းထႆးလႄႈလႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းထႆး ၵူၼ်းၵိုၵ်းမိူင်း (သၼ်ၸၢတ်ႈ)ထႆး ၶဝ်ႈ ပၵ်းၶဝ်ႈပိူင်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်း ပၵ်းပိူင်မိူင်းထႆးသေ လႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းသၢင်ႇထုၵ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းထႆး ၵႂႃႇသေတႃႉ ၵမ်ႈၼမ်ဢမ်ႇမႅၼ်ႈတိုဝ်ႉတၢင်းလႄႈလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းဝႂ်တၢင်ႇၻၢဝ်ႈ(ပုတိ) ဝႂ်သီၾႃႉ မၢႆ ႁူဝ်ဝႂ် 6 ၼမ်းၼႃႈ ၊ ဝႂ်သီၶဵဝ်ၶွပ်ႇလႅင် 6 ၼမ်းၼႃႈ ႁိုဝ် ဝႂ်သိပ်းပီ (ဢၼ်မီးမၢႆဝႂ် ပဵၼ်ႁူဝ်သုၼ် – 0 ) ႁိုဝ် ဝႂ်ၶဝ်ႈမိူင်း (Passport) သေမီးဝႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ် (Work permit) ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈလၢႆယၢင်ႇလၢႆသႅၼ်း။ လူၺ်ႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပၢႆႈၶဝ်ႈ ယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆး ယွၼ်ႉလူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵေႃႈလီ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈပၺ်ႁႃ (ပၼ်ႁႃ) ပၢၵ်ႇတွင်ႉၵေႃႈလီ ပေႃးမႃးထတ်းလၢမ်းႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း တင်ႈတႄႇ ဝၢႆး 1958 မႃး မွၵ်ႈ 2 လၢၼ်ႉ ယွမ်းလိူဝ်ဢိတ်းဢီႈ တေဢမ်ႇပေႃး ပိူင်ႈသင်ၵႃႈႁိုဝ်။ ပိူင်လူင်မၼ်းၵူၼ်းမိူင်းတႆးဢၼ်ၶဝ်ႈ ယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ ယင်းမႅတ်ႇပႅင်းပႂ်ႉပႃးႁၵ်ႉသႃၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆႈလႄႈ ၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆ လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆၵမ်တူဝ်ၵဝ်ႇဝႆႉလႆႈလီယူႇ။ ၵဵဝ်ႇတၢင်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈပၢႆးဝူၼ်ႉဢမ်ႇမိူၼ် ၵၼ်ၵေႃႈ ၵၢၼ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃးၶဝ်ႈႁႃၵၼ် ဢမ်ႇပိုၼ်ႉၽႃႈပႅတ်ႈၵၼ် ဢမ်ႇဝႃႈ ၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပိုၼ်ႉဢမ်ႇပႅတ်ႈၵၼ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵၢၼ်ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉလူတ်းလႃးဝႃႈသွၵ်ႇ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဢမ်ႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်းဢဝ်တူဝ်လူင်းမိုဝ်းႁဵတ်းလႆႈၵမ်ႈတူဝ်ၵမ်းသိုဝ်ၵေႃႈ ယင်းမီးၼမ်ႉၸႂ်ပၼ်ၽူလ် ၽွၼ်း ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ယူႇ။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ လိူဝ်သေၼႆႉယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းဢၼ်မႃးမီးယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ ၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇ ၶွၼ်ႈတုမ် ပဵၼ်ၼမ်ႉၼိုင်ႈၸႂ်လဵဝ်ၵၼ်လႆႈၼႆႁႃတီႈလၢတ်ႈဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇ ၵူၼ်း ဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆးလႆႈၸူမ်းၶွႆလႄႈ ၸုမ်းဢၼ်ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉတႄႉတႄႉ။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)
['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']
2024-07-31T16:31:57
https://shannews.org/archives/55739
ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆး ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းယဝ်ႉ လႆႈပၢႆႈၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈထႅင်ႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 422 ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉတီႈႁိမ်းၾၢႆၼမ်ႉ မိူင်းပၢႆးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဢမ်ႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸူး ၵူၼ်းမိူင်းသင်သေ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပိုတ်ႇၽၵ်းတူၾၢႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉမႄႈၽီလူး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ လင်ၶႃးႁိူၼ်း 400 ပၢႆ၊ တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ထုၵ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈ လူႉသုမ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉသင်သေဢမ်ႇၵႃး ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ်။ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆးၼႆႉ ဢွၼ်တၢင်းၵေႃႈ ယၢမ်ႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉယဝ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ လႆႈပၢႆႈၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈထႅင်ႈလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်တူၵ်းၵိၼ်းႁႅင်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုတ်ႇၽၵ်းတူၾၢႆၼမ်ႉမိူင်းပၢႆး တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 31/07/2024 ႁိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈဝူင်ႈ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇဢိုတ်းပၼ်ၶိုၼ်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈယူႇ တၼ်းသဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ယူႇဢိူမ်ႈၸမ် ၼမ်ႉမႄႈၽီလူး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝၢၼ်ႈၺွင်ႇဝႅင်း၊ ပွႆးၵူင်း၊ သေးၵူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင် ဝၢၼ်ႈဢၼ်ယူႇပွတ်းတႂ်ႈ ဝဵင်းမိူင်းပၢႆး မိူၼ်ၼင်ႇ – ၽွင်းတေႃး၊ ၽြႃးၽိဝ်ႇ၊ ၽြႃးၼီႇ၊ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၸၢင်ႈၶမ်း ဢိၵ်ႇပႃး ၼွင်ၶၢႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ – ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈၵႂႃႇ တႃႇလင်ၶႃးႁိူၼ်း 400 ပၢႆ။ ၼမ်ႉထူမ်ႈ မိူင်းပၢႆး ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈၸူမ်ၸွမ်း ဢမ်ႇယွမ်း 3,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၶၢႆႉတီႈယူႇ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလၢႆပီပူၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ်မႃး မႄႈၼမ်ႉၽီလူး ၵႆႉယိုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်၊ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသမ်ႉလိုဝ်းၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ ပေႃးၼမ်ႉလူၼ်ႉၾင်ႇၸိုင် ၾၢႆၼမ်ႉၸၢင်ႈတႅၵ်ႇ၊ ၸၢင်ႈၵူၼ်ႇၼႆလႄႈ ဢိင်ၼိူဝ် ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်မႃး ဢမ်ႇထၢတ်ႇသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူဝ်ၾၢႆတႅၵ်ႇလႄႈ ပိုတ်ႇၽၵ်းတူၼမ်ႉၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၾၢႆၼမ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၽႂ် ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႉယႃႉ ၵွႆၼႆ ဢမ်ႇလၢတ်ႈလႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈသေတႃႉ ႁိမ်းၾၢႆၼမ်ႉၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးတပ်ႉမၢၼ်ႈ ၶမယ 422 ယူႇဢိူမ်ႈဝႆႉၵူၺ်းလႄႈ လိူဝ်သေၶဝ်ယဝ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈထၢင်ႇၽႂ်။ တၢင်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႁႄႉႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉ ဢမ်ႇပၼ်ၽႂ်ၵႂႃႇမႃးၶႃႈလူး။ ၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ ၵႆႉယၢမ်ႈငိၼ်းဝႃႈ ပေႃးၼမ်ႉၼွင်းယႂ်ႇ လူၼ်ႉၾၢႆ ၼႃႈၼမ်ႉသုင်ႁႅင်းၼႆ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၾၢႆၵူၼ်ႇၼႆဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၸင်ႇၽုၺ်ႇၽၵ်းတူ ၾၢႆတၢင်းသၢမ်တီႈၼႆဢေႃႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈ ဢၼ်ၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇၽုၺ်ႇႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉထူမ်ႈ မိူင်းပၢႆး ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းမိူင်းမႃးသေ သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တၢင်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးၶိူဝ်းယႂ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပၢႆး လႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႃပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇၸွမ်း တီႈလွတ်ႈၽေးၽႂ်မၼ်း။ မၢင်ၸိူဝ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈၵႂႃႇၵႆႈလႄႈ ႁႃပၢႆႈယူႇၸွမ်း ၾင်ႇၼမ်ႉၽီလူးသေ ၽုၵ်ႇၼႃး ၽုၵ်ႇသူၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉဝႆႉၵေႃႈမီး။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉသမ်ႉမႃး ထူမ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပၢႆႈၵႂႃႇထႅင်ႈတၢင်းၾၢႆၶုၼ်၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပၢႆႈယူႇပိုၼ်ႉတီႈသုင် ၼႂ်းမိူင်းပၢႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၶိုၼ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆး ၵမ်ႈၼမ် လႆႈပၢႆႈၽေးမႃးလၢႆတေႃႇယဝ်ႉလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉလၢႆလွင်ႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ယွၼ်ႉပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယၢင်းလႅင်ၶဝ် ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ် ႁႅင်းလႄႈ ပႆႇမီးၸုမ်းလႂ် ၶဝ်ႈထိုင်လႆႈ လွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈ ပႆႇတဵမ်ထူၼ်ႈ။ သင်ၼမ်ႉထူမ်ႈဝၢၼ်ႈထူမ်ႈၼႃးၸိူင်ႉၼႆ ႁိုင်ၼၢၼ်းတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်း တေၸၢင်ႈထူပ်းၽေး ဢိုပ်းယၢၵ်ႈထႅင်ႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆး လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈတၢင်းလႂ်။ ဢၼ်မႃးၸွႆႈၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼင်ႇၵၼ် ပွင်ပဵၼ်လႆႈလႄႈ ၸွႆႈၵၼ်ဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်း။ ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်ၽုၵ်ႇၶဝ်ႈဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈသင်ၶိုၼ်းယဝ်ႉလႄႈ လိူဝ်သေပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီ ႁွင်ႉႁႆႈၸွမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းယဝ်ႉ သမ်ႉလႆႈမႃးပၢႆႈ ၽေးၼမ်ႉထႅင်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ထႅင်ႈယဝ်ႉ တိူၵ်ႈၸႂ်ယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ႁိုဝ်တေၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်သင် မီးသင်ဝႆႉၵေႃႈ မႅင်ႇယိုၼ်ႈပၼ်ၵၼ်ၵိၼ်သေ လတ်းၽၢၼ်ႇၵူႈဝၼ်းဝၼ်း ႁဵတ်းၼၼ်ၵူၺ်းဢေႃႈ။ ပေႃးၼမ်ႉထူမ်ႈႁိုင်သေၼႆႉတႄႉ လူဝ်ႇဢိုပ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ “ၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ထူမ်ႈၶိုၼ်ႈမႃးလႄႈ ၼႅတ်ႈဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈ ၶူဝ်းၶွင်ၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆ ပေႃးဢမ်ႇတၼ်းဢဝ် ယၢမ်း လဵဝ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇယူႇတႃႇၵိၼ်” – ၵေႃႇမတီႇ ၸွႆႈၵူၼ်းထူပ်းၽေး မိူင်းပၢႆးတႄႉ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႆႉၼင်ႇ ၼႆ။ ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း ပၢင်တိုၵ်း 1111 မိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆႉ သိုၵ်းယၢင်းလႅင်တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ၵုမ်းလႆႈမိူင်းပၢႆးဝႆႉယူႇသေတႃႉ ပႆႇယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 422 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈၾၢႆမိူင်းပၢႆးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-07-31T17:30:00
https://shannews.org/archives/55738
ႁိူၼ်းၸဝ်ႈသိူဝ်ထႅၼ်ႈ ၽူႈၼမ်းၼႃႈ SSPP/SSA ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ၺႃးယႃႉ
ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းယူႇၼႆႉ ႁိူၼ်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင် သိူဝ်ထႅၼ်ႈ ၽူႈၼမ်းၼႃႈ ၼႃႇယၵ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၺႃးယႃႉလူႉၵွႆဝႆႉ။ Photo CJ-ႁိူၼ်းယေးလႄႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ဢၼ်ၺႃးယႃႉ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တီႈၼိုင်ႈ (ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈသိူဝ်ထႅၼ်ႈ) ဝၼ်းတီႈ 30 ၵျူႊလၢႆႊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လိုပ်ႈပႅတ်ႈၵူၼ်းပႂ်ႉႁိူၼ်းၸဝ်ႈသိူဝ်ထႅၼ်ႈသေ ၶဝ်ႈယႃႉႁိူၼ်းယေးၵွႆ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵႂႃႇပႃးၼႆ – ႁၼ်ၵူၼ်းႁိူၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈတႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉတီႈၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉသုၼ်ႇတူဝ်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “ၵူၼ်းႁိူၼ်းၶဝ်တႄႉငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉယဝ်ႉ ၵိုတ်းၵူၼ်းပႂ်ႉႁိူၼ်းၵူၺ်း။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉမႃးလိုပ်ႈပႅတ်ႈႁေၵေႃႈ ၶဝ်ႈယႃႉႁိူၼ်းယေး။ ၽိူဝ်ႇၵူၼ်းပႂ်ႉႁိူၼ်းမႃးတူၺ်းၶိုၼ်း လႆႈႁၼ်ႁိူၼ်းၺႃးယႃႉဝႆႉယဝ်ႉ ” – ၼႆ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၶတ်းၸႂ်တိတ်းတေႃႇၸူးတၢင်းငဝ်ႈငုၼ်း SSPP/SSA ၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်တီႈၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း 90 % တႄႉ ငိူင်ႉဝႄႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉယဝ်ႉ ။ ၵိုတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵူၺ်းဢဝ်တီႈယူႇ ၸွမ်းႁိူၼ်းယေး ႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆၸၼ်ႉသုင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉ ယူႇယူႇမီးသဵင်ယိုဝ်းၵၼ်ပဵၼ်တီႈ ။ ၸွမ်းသဵၼ်ႈသၢႆတၢင်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇဝႆႉသမ်ႉပေႃးလူႉၵွႆ။ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၵုမ်းလႆႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉသေ တႄႇပၼ်ႇၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶဝ်ယူႇယဝ်ႉဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၶွင်ႊသီႊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်သိုၵ်းၸေႃႇမိၼ်းထုၼ်းတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – တိူင်းသိုၵ်းယမၶ ပႆႇတူၵ်းၼႆယူႇ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ –“တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 31 ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ တိုၵ်ႉပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ယူႇ။ ႁူင်းဝႆႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၺႃးၽဝ်။သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈယူႇၵူႈဝၼ်းလႄႈၵူႈၶိုၼ်း။”-ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးရူတ်ႉၵႃး ရူတ်ႉၶိူင်ႈတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပႆတၢင်းသေပၢႆႈ။ ၽွင်းပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သင်ႇဝႆႉဝႃႈ ႁႂ်ႈယိပ်းပႃးတုင်းသီၶၢဝ်၊ ႁၢမ်ႈရူတ်ႉၵႃးတၢင်းၼွၵ်ႈၶဝ်ႈမႃးႁပ်ႉၵူၼ်းထိုင်ၼႂ်းဝဵင်းၼႆဝႆႉ ။ ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၵိုၵ်းႁိူၼ်းၵိုၵ်းၵၢတ်ႇၵေႃႈ ၺႃးယႃႉသေသွၵ်ႈတဝ်ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵႂႃႇတင်းၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 25 ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ မၢဝ်ႊၼိင်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး-ၶႄႇၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉပၼ်ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈၶူင်းၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဝၼ်းတီႈ 27 ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ သိုၵ်းဝႃႉၶဝ်ႈၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 28 ၵျူႊလၢႆႊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶိုၼ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေၽွင်းငမ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လူၺ်ႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း၊ ႁႂ်ႈၸုမ်းဢူၺ်းလီ ၸွႆႈၵႅတ်ႇၶႄ ႁႄႉၵင်ႈပၼ်ပႃး ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ၶၢင်ႉၶမ်လႄႈမၢတ်ႇၸဵပ်းဝႆႉယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-31T14:50:18
https://shannews.org/archives/55731
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၺႃးလူမ်ႇယိုဝ်းတၢႆမၢတ်ႇၼမ် ၼႂ်းၵႄႈတၢင်ႉယၢၼ်း – လႃႈသဵဝ်ႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း လုၵ်ႉတၢင်ႉယၢၼ်းထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မုင်ႈၸူး တၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တင်း BPLA ပႂ်ႉလူမ်ႇယိုဝ်းၸွမ်းတၢင်း တၢႆ 80 ပၢႆ မၢတ်ႇ 50 ပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 30/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 3 မူင်းပၢႆ ၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 8 လမ်း လုၵ်ႉတၢင်ႉယၢၼ်း ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မုင်ႈၸူး တၢင်းဢိူင်ႇၼမ်ႉပွင်ႈသေ ၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း BPLA ႁူမ်ႈၵၼ် ပႂ်ႉလူမ်ႇယိုဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ဝၢၼ်ႈၽႃတင်ႈ – ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼႃး ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ၼႂ်းၵႄႈတၢင်ႉယၢၼ်း – လႃႈသဵဝ်ႈ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လုၵ်ႉတၢင်ႉယၢၼ်း တႃႇတေၵႂႃႇထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း တၢင်းၼမ်ႉပွင်ႈ – လႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢင်းပွတ်းပုၼ်ႉၶိုၼ်းၼႆသေ မိူဝ်ႈ ၽွင်းၵႂႃႇၸွမ်းတၢင်းၼၼ်ႉ ၺႃးသိုၵ်း MNDAA ၶဝ် ပႂ်ႉၸွမ်းတၢင်း ယိုဝ်းၽဝ်ပႅတ်ႈ ၵႃးသိုၵ်းလႄႈ တူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၢႆ 80 ပၢႆ မၢတ်ႇ 50 ပၢႆ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်း တၢင်ႉယၢၼ်းၼၼ်ႉသေ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မႃးတၢင်းဢိူင်ႇၼမ်ႉပွင်ႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တင်းမူတ်း ၵႃး 8 လမ်း ႁႅင်းသိုၵ်းမွၵ်ႈ 400 ၼႆယဝ်ႉ။ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ၼႂ်းၵႄႈတၢင်ႉယၢၼ်း – လႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/07/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းၵိုင် ပွတ်းၸၢၼ်း ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မုင်ႈၸူး တၢင်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ပွတ်းႁွင်ႇ ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း 1,000 ပၢႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 4 မူင်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ (ယမၶ) ၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။
['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-31T13:52:28
https://shannews.org/archives/55719
ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ယွၼ်းသူးထိုင် ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၵတ်းယဵၼ်
တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပေႃးတေလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ႁူဝ်ၵူၼ်း 100 ပၢႆ ႁူမ်ႈၵၼ် တႆႈတဵၼ်းယွၼ်းသူးထိုင် ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 30/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းၶိုင်ႈ ယူႇတီႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး၊ ၸုမ်းပရႁိတလႄႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်း မူႇၸေႊ ႁူမ်ႈၵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်တႆႈတဵၼ်း ယွၼ်းသူးထိုင် ၵူၼ်းမိူင်းတႆးလႄႈ ၸိူဝ်းထူပ်းၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလွတ်ႈၽေးၵတ်းယဵၼ် တီႈဝတ်ႉၼၼ်ႇတဝၼ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ် တႆး – ၶႄႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်တႆႈတဵၼ်းယွၼ်းသူးထိုင် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ႁႂ်ႈၵတ်းယဵၼ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်တႆႈတဵၼ်း ယွၼ်းသူးထိုင် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ႁႂ်ႈလွတ်ႈၽေးၵတ်းယဵၼ်ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၶမ်ႈ တေဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇသူးတွင်းထႅင်ႈ တီႈၽၵ်းတူလူင် (ၼၢၼ်းတေႃႇပဝ်ႉ) ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ယူႇတီႈ ၽူႈၵွၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်မႃး ႁႂ်ႈႁဵတ်းပၢင်ယွၼ်းသူးၼႆႉသေ ယွၼ်းႁႂ်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၵူႈၸုမ်းၸုမ်း၊ ၸုမ်းပရႁိတ ၵူႈၸုမ်းၸုမ်းလႄႈ ၽူႈဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၵူႈပွၵ်ႉၵူႈၾၢႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်တႆႈတဵၼ်း ယွၼ်းသူးၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးတႆး ဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး မူင်းဝုၼ်းပႃႇမႃႇ (မုံးဝန်းဗမာ)။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းပရႁိတသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်းၼႃႈလူင်းလ (နှလုံးလှ) ၊ ၸုမ်းသိၼ်ႇၽိဝ်ႇတေႃႇ (ဆင်ဖြူတော်) လႄႈ ၸုမ်းတွင်ႇပၢႆးတႃး (တောင်ပိုင်းသား) ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 29-31/07/2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်း ထုင်ႉမၢဝ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တီႈႁိမ်းၵၢတ်ႇလူင် မူႇၸေႊ မၢႆ 1 ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-31T10:00:00
https://shannews.org/archives/55713
မိူင်းထႆး တေၸွႆႈၵူၼ်းထူပ်းၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႇငိုၼ်းထႆး 9 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ
ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေၸွႆႈၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႇၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်း 9 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းထူပ်းၽေးသိုၵ်း ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၵုမ်ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း ၵမ်းထူၼ်ႈ 57 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းယူႇ တီႈဝဵင်းၸၼ် မိူင်းလၢဝ်း ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉၼၼ်ႉ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းထႆး မႃႊရိတ်ႉ သငဵမ်ႊၽူင်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢတ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29 လိူၼ် ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉဝႃႈ တေၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ထူပ်းၽေးသိုၵ်းဝႆႉယူႇယၢမ်းလဵဝ် တႃႇၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်းထႆး 9 လၢၼ်ႉ (မႅၼ်ႈငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ မွၵ်ႈ 2 လၢၼ်ႉၶိုင်ႈ) ဝႃႈၼႆ။ ငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈၼႆႉသမ်ႉ တေယိုၼ်ႈမႅင်ႇတီႈ AHA Centre သေ တေႁႂ်ႈသူင်ႇထိုင်ပၼ်ၼႂ်းမိုဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် တႃႇပဵၼ်ပၢင်ၵုမ် ဢုပ်ႇၵုမ်လွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ – တႃႇႁႂ်ႈၸိုင်ႈ မိူင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊ ၼီႊသျႃႊ၊ လၢဝ်း ၊ မလေးသျႃႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး။ တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ် လွင်ႈလႅၼ်ၵိၼ်တင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ လိူင်ႇၼမ်မႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁၢမ်ႈႁႄႉၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊ ၼီႊသျႃႊ ရတ်ႊတီႊၼူဝ်ႊ မႃႊသူႊတီႊ ၵေႃႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း – ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပၢင်ၵုမ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ပီၵၢႆ မိူင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျႃႊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပီၼႆႉ မိူင်းလၢဝ်းလႄႈ ဢၼ်တေ ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပီတေမႃးသမ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းမလေးသျႃႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢုပ်ႇၵၼ်ႁင်းၶေႃ တီႈဝဵင်းၸၼ် ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-31T08:00:00
https://shannews.org/archives/55708
သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈႁႅမ် ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၾုင် 247 ၵမ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီၼႆႉ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ တူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်ၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ်မူႇ ပဵၼ်ၵွင် (5 ၵေႃႉ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်) ၼႆႉ မီး 247 ၵမ်း ႁူဝ်ၵူၼ်းတင်းမူတ်း မီးၵႂႃႇ 2,704 ၵေႃႉယဝ်ႉၼႆ – ၶၢဝ်ႇ DVB ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်တၢႆပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၾုင် ဢၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်းၼမ်သုတ်း ပဵၼ်တီႈဝၢၼ်ႈပသီႇၵျီး ၸႄႈဝဵင်းၵၢၼ်ႉပလူႇ ၽွင်း ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်း 157 ၵေႃႉ။ ဢၼ်ၼမ်ထီႉသွင် ပဵၼ်တီႈဝၢၼ်ႈဢၼၢၼ်ႉပႃႇ ဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ တီႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းတၢႆ 80 ပၢႆ။ ၼမ်ထီႉသၢမ် ပဵၼ်တီႈဝၢၼ်ႈပျႅင်းၽိဝ်ႇ ဝဵင်းၸိတ်ႉတူၺ်ႇ မိူင်းရၶႅင်ႇ တီႈၼၼ်ႉၵူၼ်းတၢႆ 51 ၵေႃႉ။ တီႈဝၢၼ်ႈမတေႃး ၸႄႈဝဵင်းမိၼ်းၵိၼ်း တိူင်းၸႄႈ ၵႅင်း ၼၼ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းတၢႆယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်း 34 ၵေႃႉ တီႈလဵဝ်ၵၼ် – ပဵၼ်ဢၼ်တၢႆပဵၼ်ၵေႃႇ ပဵၼ်ၵွင်ႁူဝ်ၼပ်ႉၼမ်။ ၼႂ်းဢၼ်တၢႆပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင်ၼႆႉ ပႃးၵူၼ်းၸၢႆး 1,599 ၵေႃႉ ၊ ၼၢင်းယိင်း 415 ၵေႃႉ။ ဢၼ်ႁၢင်ႈ ၾၢင်ယွၵ်းယွႆ ထိုင်တီႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႅၵ်ႇယိင်းၸၢႆး မီး 690 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 18 လူင်းတႂ်ႈမီး 258 ၵေႃႉ။ ဢၼ်တၢႆပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၵွင်ၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၼမ်ႉမိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်း၊ မတ်ႉတိၼ်မတ်ႉမိုဝ်းသေယိုဝ်း၊ တီႉၵႂႃႇပဵၼ်ႁူဝ်ႉႁႄႉသေယိုဝ်း၊ မတ်ႉသေၽဝ်လိပ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-31T07:00:00
https://shannews.org/archives/55704
BPLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းလႆႈ ၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်းတင်း ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းၼမ်
တပ်ႉၸုမ်းပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်း BPLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉၵွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢႆတပ်ႉၵွင် ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 လႄႈ 29 လိူၼ်ၼႆႉ တပ်ႉၸုမ်းပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ BPLA ႁူမ်ႈတင်း ၸုမ်း ဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ပႃး တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၼၼ်ႉသေ လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉၵွင်ၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇ၊ တပ်ႉၵွင် ၵႃး ၵၢပ်ႇလဵၵ်း 7005 ၊ တပ်ႉၽႄၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ 242 လႄႈ တပ်ႉပၢင်ႇၵွၵ်ႉ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆႉသေ ယိုတ်းသိမ်းလႆႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ တင်းၼမ် ႁူမ်ႈပႃး ၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃးဝႃႈ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉၼႂ်းၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ်သေ သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းမီးဝႆႉ ပဵၼ်တီႈပဵၼ်ယွမ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။
['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-30T12:00:00
https://shannews.org/archives/55696
ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈ မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊၸၢၼ်း ပႆတၢင်းၼႄၵၢင်ၸႂ် ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိပ်ႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ
ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊ ၼႄၵၢင်ၸႂ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊဝႃႈ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊၸၢၼ်း ႁၢမ်ႈႁႅတ်ႉပၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ် ၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈႁၢမ်ႈပၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈၼၼ်ႉသေၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် လိၼ်းထႅတ်ႉဢွင်ႇ CDM ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ပႆတၢင်းၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူဝ်ႊရီႊယႃႊ မီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 22 ဝၼ်းယဝ်ႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်း NGO ၵူဝ်ႊရီႊယႃႊ၊ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊ ၶဝ်ၵေႃႈ ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊၸၢၼ်း ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပႆတၢင်းၼႄၵၢင်ၸႂ် တႄႇဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ လုၵ်ႉတီႈဝဵင်းပူႊသၢၼ်ႊမႃး ထိုင်ဝဵင်းသူဝ်ႊလ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်တႃႇၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ မိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ် ၽၢဝ်ႇၽိုၼ်ၼိုင်ႈဝႆႉဝႃႈ – သူၼ်းဢီး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊၸၢၼ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးပဵၼ် လုၵ်ႈၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈသူၼ်းဢီး ႁႂ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ဢဝ်လိူင်ႈၼိူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ် ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ပူၼ်ႉပႅၼ်ၶႃႈႁႅမ် ၵူၼ်းမိူင်းယူႇၼႆႉ ဝႆးဝႆးသေၵမ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-30T10:00:00
https://shannews.org/archives/55692
ၾႆးမႆႈပႃႇ မိူင်းၵႄႊလီႊၾူဝ်ႊၼီႊယႃႊ လၢမ်းမႆႈၵႂၢင်ႈယႂ်ႇ
ၾႆးမႆႈပႃႇ တီႈၸႄႈမိူင်းၵႄႊလီႊၾူဝ်ႊၼီႊယႃႊ ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ လၢမ်းၽႄႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းၶႄၾႆးလႆႈထႅမ်ႁႅင်းၶႄ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 27-28 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၾႆးယင်းပႆႇမွတ်ႇ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 24 ၸူဝ်ႈမူင်းၵူၺ်း ၾႆးလၢမ်းမႆႈပႃႇထိူၼ်ႇၵႂႃႇၶိုင်ႈပၢႆ မွၵ်ႈဢေႊၶိူဝ်ႊ 3 သႅၼ်ပၢႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း မွင်းၾူၼ်တႃႇၸွႆႈၶႄၾႆး။ ၾႆးၼႆႉ လၢမ်းမႆႈပႃး ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ 134 လင်။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း ထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၾႆးမႆႈ ရူတ်ႉၵႃးမၼ်းသေ မၼ်းၸၢႆးၼႅတ်ႈဢီးရူတ်ႉၵႃးမၼ်းတူၵ်းႁူၺ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉလႄႈ ၾႆးၸင်ႇလၢမ်းမႆႈပႃႇ ၼႆသေ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ တီႉၺွပ်းၽူႈၸၢႆးၼၼ်ႉသေ ထဵတ်ႈထၢမ်ဝႆႉယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2024-07-30T09:00:00
https://shannews.org/archives/55686
ၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်လဵဝ် ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃ ၾႆးမႆႈယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း 60 ပၢႆ
တီႈပၢင်တိုၵ်းဝဵင်းလွႆၶေႃ မိူင်းယၢင်းလႅင်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်လဵဝ် ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၽဝ် မီးၵႂႃႇ 60 ပၢႆၼႆ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းလႅင် KNDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼႆႉၼင်ႇၼႆ။ KNDF လၢတ်ႈဝႃႈ – ပၢင်တိုၵ်းဢမ်ႇမီးသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းလိမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သေ ၽဝ်ဝၢၼ်ႈ သူၼ်ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွႆၶေႃ။ ဢၼ်မီးလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ၼႆႉ တေပဵၼ်တၢင်းဝၢၼ်ႈမိူင်းလူင် ဝၢၼ်ႈထူႊၻူႊငၢၼ်ႇသ ၊ ၸၼ်ႉၸွမ် ၼီးပၺ်ႇၺႃႇဝဵင်းလွႆၶေႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၶိုၼ်းၵုမ်းလႆႈဝဵင်းလွႆၶေႃသေ ၶိုၼ်းပူၵ်းပွင်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉၼႆသေ ၶိုၼ်းႁွင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးၼႆသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁတ်းမႃးယူႇသဝ်းၶိုၼ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ တၢင်းၼိုင်ႈ သိုၵ်းယၢင်းလႅင်ၶဝ်ၵေႃႈ ပၼ်ၾၢင်ႉၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈ ႁႂ်ႈဝႆႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈပဵၼ်လွင်ႈယႂ်ႇ ယႃႇၽူမ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-30T08:00:00
https://shannews.org/archives/55683
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် တီႈသႅၼ်ဝီထႅင်ႈ တိူဝ်ႉ ၺႃးၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 3 ၵေႃႉ
ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ် လူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 2 မူင်းပၢႆ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသင်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ မၢၵ်ႇဢၼ်မီးၼမ်ႉၼၵ်း 500 ပွင်ႇ 2 လုၵ်ႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉ 4 တၢင်းၽႄၵုၼ်လူင်၊ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇ ႁိူၼ်း လင်ၼိုင်ႈ ၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ် တၢႆထင်တီႈ 2 ၵေႃႉ ပဵၼ်ႈမႄႈထဝ်ႈ ဢႃယု 60 ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ လူႉတၢႆၵႂႃႇ ၽွင်းသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃၵူတ်ႉၶၢႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တိၼ်ပုတ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း။ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇသေ လင်ႁိူၼ်း ၶူဝ်း ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆမူတ်းၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသင်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ၵမ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18 ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ႁိမ်းၵၢတ်ႇ တီႈၵူၼ်းၵိုၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 10 ပၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24 – 25 ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆၼမ်။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ၵၢင်ၶိုၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇလႂ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း သွၼ်ႈယူႇတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းထႅင်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-30T07:00:00
https://shannews.org/archives/55677
ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼမ် ပႃးၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈသၽႃးၵူၼ်းမိူင်းၵွၼ်ႇ
ၶွၵ်ႈလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ ပိုတ်ႇယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ဢူးထုၼ်းထုၼ်းႁဵင်ႇ ႁူမ်ႈပႃး ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း ပၢႆႈ/ႁၢႆဝႆႉၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 28/07/2027 ၼႆႉ ၽွင်းၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းပၵ်းတပ်ႉဝႆႉ တီႈႁိမ်း ၶွၵ်ႈလူင်လႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈလၢႆလၢႆၵေႃႉ လွတ်ႈဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈမႃး ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢူးထုၼ်း ထုၼ်းႁဵင်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၵမ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း ဢိၵ်ႇပႃး ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းလၢႆလၢႆၵေႃႉ လွတ်ႈဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈမႃး ဝႃႈၼႆ။ ဢူးထုၼ်းထုၼ်းႁဵင်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းတၢင်းႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆးၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇ။ ႁၢႆၵႂႃႇမီးလႂ်ဝႆႉဢမ်ႇႁူႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီမႆႈ ၸႂ်တႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢူးထုၼ်းထုၼ်းႁဵင်ႇ ဢႃယု 75 ပီၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈတႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ၽွင်းပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ သၽႃးၵူၼ်းမိူင်း၊ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပီ 2021 ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းပိုတ်ႇလိူင်ႈ ပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈဝႆႉ 33 ပီ တီႈၶွၵ်ႈလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တီႈၶွၵ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ တင်းမူတ်းမီး 1,000 ပၢႆ ၊ ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ လူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်း မီးဝႆႉမွၵ်ႈ 400 ၸမ်၊ ၼႂ်းၵူၼ်းလွတ်ႈဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽႂ်လၢႆလၢႆၼႆတႄႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ယၼ်။ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ယူႇၼႆႉ ၼႂ်းဝၼ်း တီႈ 27 ၵၢင် ၶိုၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း တင်းၼမ် ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ဢူးၺီရၢၼ်း ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းလုမ်းၵပ်းသၢၼ်ဝႃႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တွပ်ႇဝႃႈ ပွင်ႇၶၢဝ်ႇတင်းသွင်ၾၢႆႇ လႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ပဵၼ်တႃႇ ၵႅတ်ႇၶႄ ၶူဝ်းၶွင်လႄႈ ၼႃႈၵၢၼ် တီႈလုမ်းၵပ်းသၢၼ်ဝႃႉၵူၺ်း။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ တေဢမ်ႇ ၶဝ်ႈၸိမ်သင်ၸွမ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈထႅင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 68 လႄႈ တပ်ႉမၢၼ်ႈ တီႈတိၼ်လွႆၸၢင်ႉ၊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 29 ၼႆႉ သွင်ၾၢႆႇတိုၵ်ႉ သိုပ်ႇယိုဝ်းတိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇ တိုၵ်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းထႅင်ႈၼႆ – ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉ တီႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-29T20:18:05
https://shannews.org/archives/55669
ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ
တႆးႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်ပၢင်တႅမ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၶဝ်ႈတွပ်ႇ 81 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 27/07/2027 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းထိုင် 1 မူင်းဝၢႆးဝၼ်း ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် တိတ်းတေႃႇထႆးလႄႈ ႁွင်ႈ ၵၢၼ်လူင် ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၶူးသွၼ်/ မေႃသွၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝတ်ႉသူၼ်ၻွၵ်ႇ ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – မေႃသွၼ် ၼၢင်းႁွမ်/ ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ မေႃသွၼ် ၼၢင်းႁွမ် တီႈႁူင်းႁဵၼ်းဝတ်ႉသီဝူဝ်ငိုၼ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယိၼ်းၸူမ်းၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင် ၸုမ်းၶူးသွၼ်၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ တႃႇၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလီငၢမ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းသေ တွၼ်ႈတႃႇ ပီၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸိူဝ်းတူၵ်းလႃႈတူၵ်းလိုၼ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်း မႃးၶိုတ်းၼႆ သင်ဝႃႈ ပီၼႃႈၽႃႉမႂ်ႇမႃး ပေႃးပိၵ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းထႆးယဝ်ႉၼႆၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈ တေပိုတ်ႇသွၼ်ၵမ်းလဵဝ် တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်ၶႃႈ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်း ပေႃးတေဢမ်ႇႁၢႆ၊ ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်း ပေႃးတေဢမ်ႇသုမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းလႄႈ တေဢမ်ႇတိတ်းၵဵမ်း (လဵၼ်ႈၵဵမ်း)၊ လဵၼ်ႈၾူၼ်း(မိုဝ်းထိုဝ်) ၸိူဝ်းၼႆႉပႃးထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – မေႃသွၼ် ၼၢင်းႁွမ်/ ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈသမ်ႉ တင်းမူတ်း မီး 81 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း ဝတ်ႉသီဝူဝ်ငိုၼ်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈမႂ်ႇတႆး မၼ်ႈၵိုၼ်း ပႃႇၽႆႇ မိူင်ၵႅဝ်ႈ၊ ႁူင်းႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈလွႆပူင်ႇယဵင်းၼွၵ်ႈလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းဝတ်ႉသၼ်ပႃႇႁဵင် လမ်းပုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်းပီၼႆႉ တႄႇပူင်သွၼ်မႃး ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် တေႃႇထိုင် လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ']
2024-07-29T19:42:01
https://shannews.org/archives/55665
RCSS/SSA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတေၵႅတ်ႇၶႄမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း
ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းႁႂ်ႈပေႃးလႆႈၵတ်းယဵၼ် ၊ တႃႇၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊၼၼ်ႉ တေႁူပ်ႉၵၼ်တင်းၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈသေ တေဢုပ်ႇၵုမ်ၵႂႃႇဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ RCSS/SSA ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် 6 လိူၼ်ၶွပ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 26 ထိုင် 28 ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ တီႈငဝ်ႈငုၼ်းလွႆတႆးလႅင်း ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်းသေ ၸင်ႇဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၽိုၼ်ႈၼိုင်ႈ ပႃးဝႆႉ 5 ၶေႃႈ။ “ RCSS/SSA လႆႈမွင်ၸႂ်ၸွမ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေးလႆႈလူႉၵွႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၊ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ ၽူႈလၵ်ႉၵူၼ်းၸူၼ်လိူင်ႇၼမ်မႃး ၼႆႉၵေႃႉႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ” ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶေႃႈလိုၼ်းသုတ်းၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ – တႃႇပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တေမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်းလႄႈတႃႇသၢႆၸႂ် ၶူဝ်းၶွင် ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းတေဢမ်ႇလူႉသုမ်းၼၼ်ႉ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး တေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်းသေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၵႂႃႇ -ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ တီႈပၢင်ၵုမ် 6 လိူၼ်ၶွပ်ႈၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်၊ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ပွင်ၵၢၼ်လူင် ၊ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ် ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈၸိုင်ႈ လႄႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 232 ၵေႃႉ ၊ ဢုပ်ႇၵုမ်ႁၢႆးငၢၼ်းထတ်းသၢင်ၵၢၼ်ငၢၼ်းၼႂ်း 6 လိူၼ်ပူၼ်ႉမႃး? လွင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းတႆး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် သေ တမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ် တႃႇ6 လိူၼ်ၼႃႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တိုၵ်းသူၼ်းပႃးဝႃႈ တႃႇႁႂ်ႈ ၵိုတ်းတိုၵ်းလႆႈသေ တေၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၵႂႃႇလႆႈၼၼ်ႉ ၵူႈမူႇၸုမ်းတၵ်းလႆႈၶဝ်ႈႁႃဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ဝႆးဝႆး ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-29T18:32:59
https://shannews.org/archives/55662
ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယုပ်းၽၢၼ်ႈၶၢဝ်ႇလိုဝ်း လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ
သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တိုၵ်းၽဵဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢႆၸႄႈဝဵင်းမႃးၼႆႉ ႁိမ်းၸမ်ပီယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၸႄႈဝဵင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ထပ်းၵၼ်မႃးၶိူဝ်းယႂ်း။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ မီး ၶၢဝ်ႇလိုဝ်းၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ မူႇၸေႊ ၸိူဝ်းၼႆႉဝႃႈ ဝဵင်းဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွင်ႇပေႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ၵုမ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်း မိူင်းတူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ။ ၼႂ်းဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး လႄႈ မိူင်းၵူဝ်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈ ၸႂ် လႆႈၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ် ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ႁူဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ တၢမ်တူဝ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸီႉသင်ႇ လုၵ်ႈၸုမ်းမၼ်းဝႆႉ ႁႂ်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းသၢႆၵၢၼ်မိၼ် လေႃႇတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈဝဵင်း ၸိူဝ်းဢၼ် သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ဝၢႆးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းႁိုင်သင် ဝၢၼ်ႈဝဵင်းဢၼ် သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းၵမ်လႆႈဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၺႃးၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတႄႉသေဢမ်ႇၵႃး ယၢမ်းလဵဝ် ပႃးၸဵမ်ဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဝၼ်းဝၼ်းၶိုၼ်းၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းလွမ်ၵူဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ လေႃႇတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်း၊ ၵူဝ်လူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ် မႆႈၸႂ်ပႃးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ သၢႆၸႂ်ၼႆ ၵူၼ်းပၢင်ႇသၢႆး လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉၵေႃႈ ၸိူင်ႉလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃႈ ဢၼ်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တေဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးလေႃႇတိုၵ်း ဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်း ဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃး မိူဝ်ႈလိူၼ် ပူၼ်ႉမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼႆဢေႃႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပၢင်ႇသၢႆး – မိူင်းၵူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပႃးၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆၶဝ် ဢၼ်တေမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉၵေႃႈ လႆႈၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ်။ ၵူဝ်သဵင်ၶိူင်ႈမိၼ် လတ်းမႃးၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်။ ဢၼ်လႆႈၵူဝ်တႄႉ မီးဢၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။ မၼ်းၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈၵူႈၶိင်ႇၶၢဝ်းယၢမ်းလႄႈ လႆႈၵူဝ်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 28/11/2023 ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆးၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်းၸမ် ၼိုင်ႈပီသေ သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ဝႆႉယူႇဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ တတ်းၶၢတ်ႇပႅတ်ႈ လႅင်းၾူၼ်း၊ လႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ ၸူးၵၼ်ငၢႆႈလႄႈ မီးဝႆႉလွင်ႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆပိူင်။ တႃႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇမႃးႁႃၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈယၢပ်ႇလႄႈ လွင်ႈတေႃႉသူင်ႇၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၸူးၵၼ် ၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ ပဵၼ် ဢၼ်ယၢပ်ႇယဵၼ်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ငဝ်းလၢႆးတီႈပၢင်ႇသၢႆးၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သင်သေတႃႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်တႄႉလူင်း ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းဝၢင်းပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူႈဝၼ်း။ ႁူဝ်ၼပ်ႉ ၵူၼ်းၶဝ် မီးမွၵ်ႈ 100 ပၢႆ။ လႆႈႁၼ်သိုၵ်းတူင်ႉၼိုင်ႈယူႇၵူႈဝၼ်းၸိူင်ႉၼႆ ၼႂ်းၸႂ်တႄႉ ပဵၼ်လိူတ်ႇပဵၼ်မႆႈ ဢမ်ႇၵတ်းယဵၼ်ၸႂ်လႆႈသေပွၵ်ႈၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢဝ်မၢၵ်ႇမႃးပွႆႇသႂ်ႇ ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ၵုမ်းဝႆႉၼႆႉသေ ၾဵတ်ႉ The Kachin Sub – State Media တႄႉ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ ၽူႈမီးၸၼ်ႉ CDM ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၶဝ်ဝႃႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸီႉသင်ႇလုၵ်ႈၸုမ်း ပႃႈတႂ်ႈမၼ်း ႁႂ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈ မိၼ်လေႃႇတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တေပႃးဝႆႉ သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူင်ၼင်ႇ ဝဵင်းဢၼ် သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၵုမ်းဝႆႉ မိူင်းငေႃႉ၊ မိူင်းလူင်၊ မၢၼ်ႈတူင်ႈ၊ ၼမ်ႉတူႈ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇ။ ဝဵင်းဢၼ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းဝႆႉ လၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ပၢင်ႇလူင်၊ သႅၼ်ဝီ၊ ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ (ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ)၊ ၵုၼ် လူင်၊ ၵုင်းၸၢင်ႉ၊ မိူင်းၵူဝ်း၊ ပၢင်ႇသၢႆး၊ တႃႈမိူင်းငႅၼ်း၊ မိူင်းၸီး၊ ၼမ်ႉၸလၢပ်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ သိုၵ်းၶၢင် KIA ၵုမ်းဝႆႉ ၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ။ သမ်ႉထႅင်ႈ ဢွင်ႈတီႈဢၼ် ၸုမ်း ဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ်ၵုမ်းဝႆႉ 105 လၵ်းတီႈမူႇၸေႊလႄႈ ၶူဝ်ၼမ်ႉပေႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ၶေႃႈယိုၼ်ယၼ်လႆႈတီႈၽႂ်။ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ယိုၼ်ယၼ်ဝႃႈ ၼႆသေတႃႉ ပိူင်ပဵၼ်တႄႉသမ်ႉ ဝဵင်းဢၼ်သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တႄႇႁႃၵုမ်းဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇ ၊ လၢဝ်ႇၵၢႆး ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ယင်းပႃးဝဵင်းလူင်လႃႈသဵဝ်ႈထႅင်ႈ လူးၵွၼ်ႇၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၾၢင်ႉႁၼ်သေ လၢတ်ႈၼႄတၢင်းႁၼ်ထိုင်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၶၢဝ်ႇၼႆႉ တေဝႃႈဢမ်ႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈလႄႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႄႉႁႃႉၼႆၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းသႅၼ်ဝီ၊ လၢဝ်ႇၵၢႆးၼႆႉ သမ်ႉၺႃးယူႇတႄႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽၵ်းတူၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး- ၶႄႇ တၢင်းပၢင်ႇသၢႆး၊ လၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ၼမ်ႉၶမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ ၶႄႇၶဝ် ပိၵ်ႉဝႆႉမူတ်း ၵိုတ်းတၢင်းမူႇၸေႊၼႆႉ တီႈလဵဝ်ၵူၺ်းၼႃႇၼေႃ။ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ တေၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉၵူၺ်း။ ၶဝ်တေပႆႇငူပ်ႉငီႉတူၵ်းလူင်းသင်ၵၼ်လႆႈၵႂႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ မၢဝ်ၼိင်တႄႉၵေႃႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းပၢင်သပ်း ၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ၼၼ်ႉဝႃႈ – ယူႇတီႈ မိူင်းၶႄႇသေ လႆႈပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း ပၢင်တိုၵ်း တီႈၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႆႉယူႇ။ ယႃႇႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ လႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵႂႃႇ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇ၊ ပိူင်လူင် ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉယူႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ၊ ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၶူင်းၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႃးလႃး ဝႃႈၼႆ။
['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-29T17:44:01
https://shannews.org/archives/55658
ၶၢပ်ႈတူဝ်ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉတၢႆ ၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း မီးၼမ်
ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းသိုၵ်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေ လူႉတၢႆဝႆႉၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ထူပ်းႁၼ် ဢမ်ႇယွမ်း 5 ၵေႃႉယဝ်ႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ တီႈပွၵ်ႉ 12 ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းသိုၵ်း တီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် 5 ၵေႃႉ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ တီႈႁိမ်းမၢၼ်ႈသူႈထႅင်ႈ 1 ၵေႃႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယွၼ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ၶႃႈ ထူပ်းႁၼ်ၼႆႉ တီႈပွၵ်ႉ 12 တင်းမူတ်း 5 ၵေႃႉ တီႈမၢၼ်ႈသူႈထႅင်ႈ 1 ၵေႃႉ။ မၢင်ၸိူဝ်းတၢႆႁိုင် 2 ဝၼ်း 3 ဝၼ်း 5 ဝၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ဢမ်ႇမီး ၵူၼ်းၵဵပ်းၽဝ်ပၼ်လႄႈ မဵၼ်တူႇႁႅင်းၼႃႇၶႃႈ။ ဢၼ်ၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈႁူႉၵူၺ်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ ၵေႃႈ တေမီးထႅင်ႈတင်းၼမ်။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းတၢႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈတေၵဵပ်းၵႂႃႇၽဝ်ပၼ် တီႈၼႃႈ ၵျွင်းမၢၼ်ႈသူႈ ႁိမ်းၶၢင်ႈတၢင်းၼၼ်ႉၶႃႈ ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 28 သမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈ တီႈဝတ်ႈမၢၼ်ႈသူႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈဝတ်ႉမၢၼ်ႈသူႈၼၼ်ႉ လူႉတၢႆၸွမ်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ “တင်ႈတႄႇ ၶဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 40 – 50 ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇတီႈၵွင်းမူးမၢၼ်ႈသူႈ – သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ယူႇတီႈ ဝတ်ႉမၢၼ်ႈသူႈ ၶႅၼ်ႈၵၼ် သဵၼ်ႈတၢင်းသေ ယိုဝ်းၵၼ် ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတီႈၼၼ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၶႃႈဢေႃႈ။ လွင်ႈႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၶႃႈ ဝႃႈမၢတ်ႇတၢႆ ၵႃႈႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼၼ်ႉမႃးသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၸမ်လိူၼ်ယဝ်ႉ သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ် ယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းလႆႈဝဵင်းယဝ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယင်းပႆႇၵုမ်းလႆႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်။ ဝၼ်းတီႈ 28 ၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈသဵင် (သပီႇၵႃႇ) သေ ပဝ်ႇၸူး တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ်ၶဝ် ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပေႃးယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလႄႈ ၼႃႈမိူင်းလႅင်းၼႆႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ၼိုင်ႈၶိုၼ်းလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 2 လုၵ်ႈ မႃးပွႆႇၵူႈၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-29T16:17:32
https://shannews.org/archives/55649
သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုဝ်းၵၼ် တီႈဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ထိုင် ႁူဝ်ၶမ်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉၵွင် 147 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၼွင်ၵေႃႈလႄႈ တပ်ႉၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးၵၢင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ သွင်ၾၢႆႇ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶႃႈဢေႃႈ ဢၼ်ၶဝ် ယိုဝ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉ တင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈဝႃးမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ်။ တီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ပႆႇသိမ်းလႆႈ။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ တပ်ႉၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးၵၢင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မႃး ၶွၼ်ႈဝႆႉတီႈ ဝၢၼ်ႈၼွင်ၵေႃႈ မူတ်းယဝ်ႉၼႆဢေႃႈ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းယႆ လူင်းတိုၵ်းၶႃႈ ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၼႆႉ မႃးဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းမူး၊ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈတၢင်း ဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈလႄႈ ၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ တင်းၶိုၼ်ႈၶႃႈယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇတႄႉ ပႆႇႁၼ်ပွႆႇၶႃႈ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈ ၸိူင်ႉၼၼ်သေၵေႃႈ ၵႂႃႇၶိုၼ်းၵူၺ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းမူး၊ ႁူဝ်ၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႇ ၶဝ်ႈယူႇမူတ်းယဝ်ႉ ၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈထႅင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ မႆႈၸႂ်ႁႅင်းဢေႃႈ မၢင်ၸိူဝ်းငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉၵေႃႈ မီးဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပၢင်တိုၵ်း တီႈဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈ ထိုင်ဝႆႉ မိူင်းယႆ၊ ၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢိူင်ႇၼွင်ၵေႃႈၼႆႉ တေယၢၼ်ဝဵင်းသီႇပေႃႉ 14 လၵ်း လႄႈ ယၢၼ်ဝဵင်းၼမ်လၼ်ႈ 24 လၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မုင်ႈၸူး ပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29/07/2024 မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း လုၵ်ႉပွတ်းၸၢၼ်း မုင်ႈၸူး မႃးတၢင်း ပွတ်းႁွင်ႈၼႆႉ ဢဵၼ်ႁႅင်းဢမ်ႇယွမ်း 1,000 – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။
['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-29T12:46:23
https://shannews.org/archives/55637
တႆးႁွတ်ႈမိူင်းၵွၵ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး
တႆးႁွတ်ႈမိူင်းၵွၵ်ႇ (ၵုင်းထဵပ်ႈ) ႁူမ်ႈၵၼ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး တူၼ်ထီႉ 10 ၽွင်းဢႃယုၶွပ်ႈတဵမ် 72 ပီ။ Photo by – ၼၢင်းမႂ်ႇ/ တႆးႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 ပဵၼ်ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး တူၼ်ထီႉ 10 ၽွင်းဢႃယုၶွပ်ႈတဵမ် 72 ပီ တႆးႁွတ်ႈမိူင်းၵွၵ်ႇ ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 20 ႁူမ်ႈၵၼ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇၸဝ်ႈ တီႈသၼၢမ် လူင် ဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၼၢင်းမႂ်ႇ/ တႆးႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး ၼၢင်းထူၺ်းဢိင်ႇ လွႆဢုင်း (ႁွင်ႉ) ၼၢင်းမႂ်ႇ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း မုၵ်ႉၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး မိူင်းၵွၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ယၢမ်းလဵဝ် ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ ၵူႈၵေႃႉၵေႃႈ တေႁူႉၵၼ်ယူႇ။ ၵတ်းၵႃႈ ယင်းမီးမိူင်းထႆးသေ ပိုတ်ႇပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းႁဝ်းၶႃႈ မႃးႁူမ်ႈၽူၺ်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵၼ်သေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပၢႆႈၽေးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၶဝ်ႈမႃးယူႇမိူင်းထႆးၼႆႉၵေႃႈ ၼမ်လႄႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆး ႁဝ်းၶႃႈ မႃးႁဵတ်းၽိတ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈမိူင်းပိူၼ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ႁႂ်ႈမေႃယူႇမေႃၵိၼ်ၵၼ် ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈမီးၼၼ်ႉၵႂႃႇသေၵမ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်းသူၼ်းပႃးဝႃႈ သင်ပဵၼ်ဝၼ်းပေႃႈဝၼ်းမႄႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉၸိုင် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၼမ်ၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၼၢင်းမႂ်ႇ/ တႆးႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး ပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး တူၼ်ထီႉ 10 ၼႆႉ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ တီႈသၼၢမ်လူင် ဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး တႄႇဢဝ်ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းၵႂႃႇ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် 8 မူင်းၵၢင်ၶမ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 လွႆၵေႃႇဝၼ်း၊ လွႆၵေႃႇမိူင်း RCSS ၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၶမ်း ၵွၼ်းၸိုၼ်ႈ ဢွၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႈတပ်ႉလုၵ်ႈၸုမ်း ၸတ်းပၢင်ႁဵတ်းတၢင်းလီၵုသူလ် ယိူင်ႈၸူးထိုင် ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃ ၶမ်း၊ လူႉတၢၼ်းသွမ်းတေႃႇလူင် 72 ၵမ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵၢပ်ႈသွမ်းသင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ ယွၼ်းသူးပၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈယူႇလီၵတ်းယဵၼ် ဢႃယုယိုၼ်းယၢဝ်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']
2024-07-29T11:08:06
https://shannews.org/archives/55634
ၶၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 67,000 ပျႃး
ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်းႁႅင်းသေ ဢမ်ႇၵႃး ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းႁႅင်းၸွမ်းထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 ၼႆႉ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 67,000 ပျႃး၊ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 67,300 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼႆႉပဵၼ် ၶၼ်မိူဝ်ႈဝႃးၶႃႈဢေႃႈ 100 ယႂၼ်ႊ(ၶႄႇ) လႆႈ 67,000 ပျႃး။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်သမ်ႉ 100 ယႂၼ်ႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 66,700 ပျႃး။ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 67,560 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းၶႄႇ 100 ယႂၼ်ႊၶႃႈ။ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းႁႅင်းၼႃႇ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ တႄႇတူၵ်းႁႅင်းမႃးၼႆႉ တႄႇမိူဝ်ႈၵၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉမႃးၶႃႈယဝ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶၼ်ငိုၼ်းထႆးၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ငိုၼ်းထႆး 790 ဝၢတ်ႇ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး။ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး လႆႈငိုၼ်းထႆး 720 ဝၢတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊတင်း ၶၼ်ၶမ်းၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉမႃး 1 တေႃႊလႃႊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 5,060 ပျႃးယဝ်ႉ။ ၶမ်းသမ်ႉ 1 ၵျၢပ်ႈလၢႆ 60 သႅၼ်ပျႃးယဝ်ႉ။
['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-28T23:08:17
https://shannews.org/archives/55626
လွႆၵေႃႇဝၼ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၸတ်းပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး
ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 တူၵ်းမႅၼ်ႈဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၸိုင်ႈထႆး တူၼ်ထူၼ်ႈ 10 ၶွပ်ႈတဵမ် 72 ပီ။ လွႆၵေႃႇဝၼ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၸတ်းပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆၼိုင်ႈ ၵဵင်းတုင် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၶမ်းၵွၼ်းၸိုၼ်ႈ ဢွၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႈတပ်ႉလုၵ်ႈၸုမ်း ၸတ်းပၢင်ႁဵတ်းတၢင်းလီၵုသူဝ်ႇ ပၼ်။ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 5 မူင်းၶိုင်ႈ လူႇတၢၼ်းသွမ်းတေႃႇလူင် 72 ၵမ်း ယိူင်းၸူးထိုင်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉလူႇတၢၼ်း သွမ်းသင်ႇၶၸဝ်ႈသေ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉ ယွၼ်းသူးပၼ်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး ႁႂ်ႈယူႇလီၵတ်းယဵၼ်ဢႃယုယိုၼ်းယၢဝ်း။ လွႆၵေႃႇဝၼ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၸတ်းပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး တွၼ်ႈၵၢၼ်ဝၢႆးဝၼ်းသမ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 6 မူင်း ၵူၼ်းသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၶမ်းၵွၼ်းၸိုၼ်ႈ ၽူႈၵွၼ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 ဢွၼ်ႁူဝ် ၽူႈၼမ်းလၢႆလၢႆၸဝ်ႈ သိုပ်ႇသၢၵ်ႈဢုပ်းငိုၼ်းဢုပ်းၶမ်းတေႃႇၼႃႈ ၶႅပ်းႁၢင်ႈၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ တူဝ်ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၶမ်းၵွၼ်းၸိုၼ်ႈ ၸပ်းတဵၼ်းၼႃႈႁၢင်ႈၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသိုပ်ႇၸပ်းတဵၼ်းပၼ် ၽူႈၼမ်းၽူႈပွင်ၵၢၼ် ၽူႈမီးၸၼ်ႉလႄႈၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ်ၶဝ်သေ ႁူမ်ႈၵၼ် တႆးၾႆးတဵၼ်း ယွၼ်းသူး ။ဝၢႆးၼၼ်ႉမီးလွင်ႈမီးလွင်ႈၵႃႈဝႅၼ်မူၼ်ႈၸႂ်။ လွႆၵေႃႇဝၼ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၸတ်းပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလႅင်းၸိုၼ်ႈ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵေႃႈဢွၼ်ၼမ်းၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ် လူႇတၢၼ်းသွမ်းတေႃႇ၊ ႁဵတ်းတၢင်းလီၵုသူဝ်ႇလွင်းသွမ်းသၢၼ်သင်ၶၸဝ်ႈတီႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ။ တီႈလွႆၵေႃႇမိူင်းၼၼ်ႉ ၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ်လႄႈၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇထၢတ်ႈၵွင်းမူး ဢွင်ႇပေႉဢွင်ႇမၢၼ်။ ၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမႆႉၼႂ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈၸွမ်းႁိမ်းၶၢင်ႈတၢင်း – တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းလီၵုသူဝ်ႇၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး လႄႈတႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၵတ်းယဵၼ်ဝႃႈၼႆ။ လွႆၵေႃႇဝၼ်း လွႆၵေႃႇမိူင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၸတ်းပၢင်ယေႃးမုၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး
['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-28T17:09:19
https://shannews.org/archives/55622
ၵူၼ်းမိူင်း ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ
ၵူၼ်းမိူင်း ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း တီႈႁိမ်းလွႆၵိဝ်ႇလွၵ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 27/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် ၾၢႆႇၼိူဝ်မၢၼ်ႈၼွင်မူဝ် ႁိမ်းလွႆၵိဝ်ႇလွၵ်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇၸေႊလၢၼ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ထိုင်တီႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃလူင်မူႇၸေႊ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်ၶီႈယႃႈ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃး မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ႁၢင်ႈၵၢင်ဝႆႉၼၼ်ႉသေ တႅၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈယွမ်ႇၾၢႆႇၼိူဝ်ၼွင်မူဝ် ႁိမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ၸမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၶဝ်လၢၵ်ႈဢဝ်တူဝ် ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇတီႈတပ်ႉၶဝ်သေ သူင်ႇၵႂႃႇယူတ်းယႃ တီႈမူႇၸေႊယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသဵင်မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇယဝ်ႉ ႁိမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးဝႆႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ် တူင်ႇသၢၼ်ႈသေ ပိၵ်ႉဢိုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်း မူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်း ႁိုင်မွၵ်ႈၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်း ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊလၢတ်ႈ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-28T16:05:32
https://shannews.org/archives/55615
ၵႃးလူင်ၽႃႇသႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလေႃႉ ဝဵင်းၵဵင်းတုင်ထႅင်ႈ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 28/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 7 မူင်းၶိုင်ႈ ၵႃးလူင်တၢင်ႇၵုၼ်ႇ 12 လေႃႉ လေႃႈၽႃႇသႂ်ႇ တီႈႁူင်း ႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ် ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလေႃႉတႂ်ႈ ဢိူင်ႇမိူင်းၸဵမ်း ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၶူင်း မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်ၵႃးလူင် 12 လေႃႉ လုၵ်ႉတၢင်း လွႆပၢင် ၵႂၢႆးၼၼ်ႉသေ လူင်းမႃး တမ်သႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလေႃႉတႂ်ႈၼႆႉဢေႃႈ။ ၵတ်းၵႃႈ ဢမ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵွၼ်ႇဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းပိၵ်ႉႁူင်းႁဵၼ်း (ဝၼ်းတိတ်ႉ) လႄႈဝႃႈဢေႃႈ။ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ၺႃးၵႃးတမ်သႂ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မီးမႃး 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၼႂ်း 3 ပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ပႃးရူတ်ႉၶိူင်ႈသၢမ်လေႃႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ ၵႃး 2 ပွၵ်ႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼႆႉသေ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ၸွမ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ပရႁိတ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် လႆႈၵႂႃႇတေႃႉဢဝ်မႃး ယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃလူင် ၵဵင်းတုင်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းၶိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႃးဢွၼ်ႇတင်း ၵႃးလူင် ၽႃႇသႂ်ႇၵၼ် တီႈႁိမ်းၸဝ်ႈမိူင်း ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလေႃႉတႂ်ႈၼႆႉ ၵႃးဢွၼ်ႇၾႆးမႆႈလူႉၵွႆသဵင်ႈ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 6 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး 4 ၵေႃႉလႄႈ ယိင်း 2 ၵေႃႉ။ ၵႃးလူင် 12 လေႃႉသမ်ႉ ပိၼ်ႈၶွမ်ႈၵႂႃႇသေ ၽူႈၸၢႆး 2 ၵေႃႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2024-07-28T10:00:00
https://shannews.org/archives/55613
ၵွမ်ႉတိုၵ်းသိုၵ်း ပိူင်လဵဝ်ၵူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇပူၵ်းသၢင်ႈလႆႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊ တီႇမူဝ်ႇၶရႅတ်ႉတိၵ်ႉ
ၵၢၼ်ပိုတ်းတိုၵ်း တီႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ဝႆႉယူႇ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၶိုင်သၢင်ႈ လွင်ႈပဵၼ်တၢင်း ၵၢၼ် လိူင်ႈသိုၵ်း Military Legitimacy ၵူၺ်းႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇၶူၼ်ႉၶီး ပိူင်​​ႁေႃၶမ်း သိုၵ်း ပိုၼ်ႉတီႈ Local Warlord ယူဝ်ႉၼႆ တူၺ်းၸွမ်းတၢင်းႁဵတ်း ၶွင်ၸိူဝ်းၸုမ်းၸၢဝ်း​​ပေႉ ၵၢၼ်တိုၵ်း​​ၶဝ် ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ သိုဝ်ႇသၢၼ်​​တေႃႇၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ​​သေ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ လွမ်မႆႈၸႂ်ၵေႃႈ မီးမႃးယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ဢွၼ်ပိုတ်းတိုၵ်း​​တေႃႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပၢၵ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်တႃႇၵွႆ ႁၢင်လၢင်ႉထွၵ်ႇပႅတ်ႈၵၼ် တွၼ်ႈတပ်ႉသိုၵ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ​​သေ ပူၵ်း ပွင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼႆယူႇ။ ၸုမ်းၸၢဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်း မီးၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းၼႆႉ ယဵပ်ႇၸွမ်းလွၵ်းဢူၼ်ႈ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ​​သေ တင်းပၼ်ႈၵႅၼ်ႇ ႁႂ်ႈၼႃႈ လိၼ်တႂ်ႈၵုမ်းၵမ်ၶဝ် တိူဝ်းၼႅၼ်ႈၼႃ၊ တင်းၶတ်းၸႂ် ၶႂၢၵ်ႈႁႂ်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ထႅင်ႈယူႇလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ လီလႆႈမႆႈၸႂ် ၸွမ်းၼင်ႇလၢတ်ႈမႃး တီႈၼိူဝ်ၼႆႉယဝ်ႉ။ ​​ပေႃးဢဝ်တၢင်းႁၼ် Morten B. Pedersen ​​ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ လိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ႁၢပ်ႇၵၢၼ် တီႈ Australian Defence Force Academy ၼၼ်ႉဝႃႈၸိုင် “​​တေတႅၵ်ႇယွႆႈၽၢတ်ႇၽႄၵၼ် ပဵၼ်ၵႂႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းဢွၼ်ႇဢိတ်း ၽႂ်မၼ်းႁႃႉၼႆ​​ၵေႃႈ လႅပ်ႈမႆႈၸႂ်ၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ​​၊ တႃႇ​​တေပဵၼ်မႃး ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ဢၼ်မႅၼ်ႈလွၵ်းၸွမ်းပိူင်ၼၼ်ႉတႄႉ​​ၵေႃႈ ​​တေႃႈသမ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈလႆႈလပ်ႉ” ၼႆယဝ်ႉ။ တႄႇတီႈ ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃး ​​တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ ၸုမ်းလွႆ TNLA ၊ ရၶႅင်ႇAA လႄႈ ဢူၺ်းလီၶဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇ DPLA ၊ ထၼု PLA တပ်ႉၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ၊ BPLA (မောင်ဆောင်းခ)၊ PDF (မၼ်းတ​​လေး)၊ မတ်ႉတယႃႇ လႄႈ BLDF မူင်ႇယႂႃႇၶဝ် ဢွင်ႇမၢၼ်​​ပေႉသိုၵ်း ယူႇၼႆႉ ပိုၼ်ႉငဝ်ႈမၼ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ။ ၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃး ဢမ်ႇၵွမ်ႉဝႃႈ MNDAA ၵူၺ်း၊ TNLA လႄႈ AA ​​ၵေႃႈ ယၢမ်ႈတိုၵ်းသိုၵ်းမႃးယူႇၼႃႇ။ ၸွင်ႇၶဝ်ယၢမ်ႈလႆႈ လွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ်မႃး မိူၼ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉႁိုဝ် ၽႂ်ဢမ်ႇလႆႈမႃးသႄႈ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းလၢႆ ဢမ်ႇလုမ်ႈၵၼ် ၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ႁႅင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈ ပိုၼ်ႉထၢၼ် ငဝ်ႈငႃႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတင်းလုမ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ဢၼ်ဢွင်ႇသိုၵ်း​​ပေႉသိုၵ်းယူႇ ဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉမိူၼ်ႁိုဝ်​​ၵေႃႈလၢႆးလႃႈ ဝၼ်းၼိုင်ႈ တၵ်းလႆႈ မွပ်ႈဢႃႇ ၼႃႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼႆႉ ​​တေလႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်​​ဢေႃႈ။ ​​တေႃႈၼင်ႇ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၵေႃႈ လႆႈတိုၵ်းသိုၵ်း​​သေ ​​ၵေႃႇသၢင်ႈတီႊမူဝ်ႊၶ​​ရေႊၸီႊလႄႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊမႃး ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵွမ်ႉတိုၵ်းသိုၵ်းပိူင်လဵဝ်ၵူၺ်းတႄႉ​​ၵေႃႈ ဢမ်ႇပူၵ်းသၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ ၾႅတ်ႊၻရေႊလႄႈ မူဝ်ႊၶ​​ရေႊၸီႊသႄႈ။ ၵွမ်ႉသိမ်းလႆႈ ၼႃႈဝၢၼ်ႈလိၼ်ဝဵင်းပိူင်လဵဝ်ၵူၺ်းလႄႈ ၶိုပ်ႈၼႃႈၽႅဝ်ထိုင်မႃးငဝ်းလၢႆး ဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈသႄႈ။ လုၵ်ႉတီႈ ပၢႆးႁပ်ႉႁၼ် ၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ထူဝ်းၼႃႈ​​ၼၼ်ႉသေ ​​တေႃႇထိုင်​​ပေႃးမီးမႃး လွင်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း၊ လွင်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း​​ယဝ်ႉ ၸင်ႇၽႅဝ်ထိုင်မႃး ၶၵ်ႉၵၢၼ်တိုၵ်းဢွင်ႇ​​ပေႉပၢင်သိုၵ်းယဝ်ႉ။ ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၵႃႈတၵ်း​​တေလႆႈမုင်ႈၼႃႈၸူးၶိုၼ်း ၶၵ်ႉဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းပိၼ်ႈၽူၼ်ၵၼ်တင်း ၼင်ႇလၢတ်ႈမႃးတီႈၼိူဝ်​​သေ ​​ပေႃး​​တေၵုမ်ႇမိင်းမဝ်းၸွမ်း ဢွင်ႇပွႆးသိုၵ်း​​သေ သိုပ်ႇၵုမ်းၵမ်ၵႂႃႇ မိူၼ်ၸိူင်ႉသိမ်းပဵၼ်မိူင်းၶႃႈမိူင်းႁၢႆးတူဝ်ၵဝ်ႇၼႆတႄႉ တၵ်းၺႃးၵူၼ်းမိူင်း ဝၢႆႇ ၽိုၼ်ႉၶိုၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ ဝၢႆႇၽိုၼ်ႉတေႃႇ တပ်ႉမ​​တေႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းလႆႈဢွင်ႇပွႆးၼၼ်ႉ ​​တေဢမ်ႇမုင်ႈၼႃႈၸူး ဝႃႇတ​​ႁေႃၶမ်းသိုၵ်း လႄႈ လွင်ႈယွင်ႇမဝ်းၼိူဝ် ၵၢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ် ယိုတ်းသိမ်းပဵၼ်မိူင်းၶႃႈမိူင်းႁၢႆးၼၼ်ႉတႄႉ တၵ်း​​တေလႆႈ ဝႆႉၼၵ်း ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ပွင်မိူင်း​​သေ ယုၵ်ႉမုၼ်းလွင်ႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၸႂ်ၽႂ်ႇၶႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၵၢၼ်ပၢႆးလုၵ်ႉ ၽိုၼ်ႉလူၵ်ႈမိူင်းလုမ်ႈၾႃႉၶဝ် တႅမ်ႈတမ်းမီးဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။
['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်မိူင်း']
2024-07-28T08:00:00
https://shannews.org/archives/55610
မိူင်းၶႄႇတူၵ်ႇတၵ်ႉဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယႃႇႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၶူင်းၵၢၼ်ၶႄႇ
ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ မၢဝ်ၼိင် ၸတ်းပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ဝႃႈ – ယူႇတီႈ မိူင်းၶႄႇသေ လႆႈပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း ပၢင်တိုၵ်းတီႈၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႆႉယူႇ။ ယႃႇႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ လႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉမႃးၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇ၊ ပိူင်လူင် ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉယူႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ ၊ ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၶူင်းၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႃးလႃး ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ မိူင်းၶႄႇသေ တေႁွင်ႉဢဝ်မူႇၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉသေ ဢုပ်ႇၵုမ်ငူပ်ႉငီႉ တႃႇ ႁႂ်ႈၵိုတ်းလႆႈပၢင်တိုၵ်းဝႆးဝႆးသေ ၼင်ႇႁိုဝ် ပၼ်ႁႃတေဢမ်ႇၽႄႈလၢမ်း၊ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸဵဝ်းလႆႈ ဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆ မၢဝ်ၼိင် လၢတ်ႈၵႂႃႇပႃးၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း 1027 တွၼ်ႈသွင် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ မီးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းၸူး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူႈတီႈၵူႈၾၢႆႇ မိူဝ်ႈမိူဝ်ႈၽွမ်ႉၽွမ်ႉၵၼ်ဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ၊ မိူင်းမိတ်ႈလႄႈ မိူင်းၵုတ်ႈ ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉဝႃႈၼႆသေတႃႉ သဵင်ၵွင်ႈတႄႉ ယင်းပႆႇယဵၼ်။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-27T17:44:30
https://shannews.org/archives/55606
ရတ်ႉသျႃႊလႄႈ ၶႄႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်
ရတ်ႉသျႃႊလႄႈ ၶႄႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ၼိူဝ်ၼႃႈပၢင်ႇလၢႆႇ ပႄႊရိၼ်ႊ ႁိမ်းၸႄႈမိူင်းဢႃႊလႃႊသၵႃႊ။ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ မိူင်းၶႄႇ ၸၢင်းသျႅဝ်းၵိူင်ႇ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊဝႃႈ – ယိူင်း ဢၢၼ်းတႃႇႁႂ်ႈ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႈ ၵၼ်လႆႈမၼ်ႈၵိုမ်း ယိုၼ်းယၢဝ်းၵူၺ်း။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈယိူင်းဢၢၼ်း တေႃႇၽႂ်မိူင်းလႂ်၊ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵၼ်တင်း ၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ၶႄႇလႄႈ ရတ်ႉသျႃႊ ႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႃႈလိၼ် ၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းၽႂ် – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇမိူင်းရတ်ႉသျႃႊၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-27T17:37:31
https://shannews.org/archives/55602
ၶၼ်ၶမ်း ပုင်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် 1 ၵျၢပ်ႈ 60 သႅၼ်ပျႃး
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေဢိတ်ႇဢွၵ်ႇငိုၼ်းၸေႈထႅင်ႈသေ တေထႅမ်ဝႆႉပၼ် ၼႂ်းယေးငိုၼ်း တီႈဢၼ်လုတ်ႈႁၢမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မႆႈၸႂ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ – ဢမ်ႇႁတ်းဝႆႉငိုၼ်းၸေႈ – ၼႅတ်ႈဢွၼ်ၵၼ် သိုဝ်ႉငိုၼ်းတေႃႊလႃႊလႄႈ ၶမ်းဝႆႉ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ငိုၼ်း – ၶၼ်ၶမ်း တူင်ႉၼိုင်။ ၽွင်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃး ၶၼ်ငိုၼ်း 1 တေႃႊလႃႊ မီးတီႈ 4,500 ပျႃးသေ ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ၼႆႉ 1 တေႃႊလႃႊ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်ထိုင် 5,060 ပျႃး။ ၶၼ်ၶမ်း 1 ၵျၢပ်ႈမီး ထိုင် 60 ပျႃး။ ဢၼ်ၶၼ်ငိုၼ်းလႄႈ ၶမ်း ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပုင်ႈၶိုၼ်ႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈႁႅတ်ႉတတ်းမၵ်း လွင်ႈထုၵ်ႈထွၼ်ငိုၼ်း ၼႂ်းယေးငိုၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢဝ်လိူင်ႈယေးငိုၼ်းယႂ်ႇ 7 ဢၼ်ဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁတ်းယုမ်ႇယမ် ၼိူဝ်ယေး ငိုၼ်းသေဢိတ်းယဝ်ႉ – သိုၵ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']
2024-07-27T17:30:17
https://shannews.org/archives/55598
ၾူၼ်တူၵ်း ထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်း ၼမ်ႉမိူၺ်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ၼွင်းထူမ်ႈ ၵၢတ်ႇႁိမ်းမိူၺ်း
ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် 3-4 ဝၼ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉမိူၺ်းသုင်လူၼ်ႉၾင်ႇ ထူမ်ႈပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းဢိူင်ႇမႄႈပ ႁိမ်းၶူဝ်မိုတ်ႈၵိုဝ်းထႆး – မၢၼ်ႈ မၢႆၼိုင်ႈ မႄႈသွတ်ႇ – မျႃႉဝတီႇ။ ၼမ်ႉထူမ်ႈၶိုၼ်ႈသုင် 1 မီႇတႃႇပၢႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈထူမ်ႈ တီႈၸွတ်ႇရူတ်ႉၵႃး တႂ်ႈၶူဝ်ၶၢမ်ႈၼမ်ႉမိူၺ်း၊ ထူမ်ႈတီႈၵၢတ်ႇႁိမ်းမိူၺ်းလႄႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ မူႇထီႉ 1 ၼႂ်းဢိူင်ႇမႄႈပ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼမ်ႉၼႆႉ တႄႇသုင်ၶိုၼ်ႈ ၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၾူၼ်လူင်လူမ်းလူင် တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 26 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုပ်ႇထူမ်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီး ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇတႄႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ပရႁိတ ၸွႆႈၵၼ်တေႃႉပၢႆႈၶိုၼ်ႈတီႈသုင် တီႈလွတ်ႈၽေးယဝ်ႉ ၶၢဝ်ႇထႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆႇတၢင်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်းၾူၼ်လူမ်းၾိင်ႈၾႃႉ မိူင်းထႆးၵေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – လူမ်းမုၼ်သုၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတင်း ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်း ၶဝ်ႈမႃးတၢင်းပၢင်ႇလၢႆႇထႆးၼၼ်ႉ ထိုင်မႃးယဝ်ႉလႄႈ ၽၢၵ်ႈၼိူဝ်လႄႈ ဢိသၢၼ် ၸိုင်ႈထႆး ၾူၼ်တေတူၵ်းထပ်းၵၼ် ဝၼ်းတီႈ 22 ထိုင် 30 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းတၢပ်ႈလွႆ ႁိမ်း ႁူၺ်ႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉၽေးၼမ်ႉပႃႇၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼွင်းထူမ်ႈ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ တီႈတၢင်းၾၢႆႇဝဵင်းမျႃႉဝတီႇ ဢၼ်တေႃႇၼႃႈၵၼ် တင်းဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇၵေႃႈ ၼမ်ႉမႄႈသွင်ယၢင်း (တွင်ႇယိၼ်းမျိတ်ႉ) ၼွင်းထူမ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉ 1 ပွၵ်ႉ 2 ပွၵ်ႉ 3 လႄႈပွၵ်ႉ 5 ။ ၵူၼ်းမိူင်း ရူတ်ႉၵႃး ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး။ ၼမ်ႉထူမ်ႈၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ။ ၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၵေႃႈ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈၵႂႃႇမူၵ်းသွၼ်ႈဝႆႉတီႈ လွတ်ႈၽေး။ ၾၢႆႇပၵ်းတႃၾိင်ႈၾႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၼမ်ႉမႄႈသွင်ယၢင်း ၼွင်းႁႅင်း။ ထႅင်ႈဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၵေႃႈ တေၼွင်းထူမ်ႈၶိုၼ်ႈသုင်ထႅင်ႈ လိူဝ်ၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-27T16:59:29
https://shannews.org/archives/55596
ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း 1027 ၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈလိူၼ် ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၵႄႈပၢင်တိုၵ်း 100 ပၢႆ
ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း 1027 ဢၼ်တႄႇမႃးၶိုၼ်း မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၵႄႈပၢင်တိုၵ်း 128 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈမွၵ်ႈ 170 ၵေႃႉ ၊ လင်ႁိူၼ်းလူႉၵွႆ ၸမ်ပၢၵ်ႇ၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 10 လင်လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း 7 လင် လူႉၵွႆၼႆ – သိုၵ်းတဢၢင်း PSLF/TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း ၼိုင်ႈလိူၼ် တီႈၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 30 ပၢႆ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း 8 ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်း ၸၢႆး 14 ၵေႃႉလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 9 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ ၸမ် 60 ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 10 ၵေႃႉထႅင်ႈ၊ လင် ႁိူၼ်းလူႉၵွႆမွၵ်ႈ 30 ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆ 4 လင် ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ မွၵ်ႈ 40 ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး 14 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းယိင်း 24 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ မွၵ်ႈ 40 ၊ လင်ႁိူၼ်းလူႉ ၵွႆ 37 လင် ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ 2 လင်လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း 2 လင်ၼႆ – သိုၵ်းတဢၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း ၼိုင်ႈလိူၼ် တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ မွၵ်ႈ 20 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၸၢႆး 10 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းယိင်း 8 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ၊ လင်ႁိူၼ်းလူႉၵွႆ 10 ပၢႆ ၊ ဝတ်ႉ ဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၼိုင်ႈလင်လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၼိုင်ႈလင်ၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉလူႉၵွႆ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်းတီႈ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းယိင်း 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 12 ၵေႃႉ ၊ ႁိူၼ်း 5 လင်လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း 2 လင် ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉလူႉၵွႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ မွၵ်ႈ 40 ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 5 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ မွၵ်ႈ 50 ၊ ႁိူၼ်းယေး ၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်း လူႉၵွႆထႅင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 10 လင်၊ တေႃႇထိုင် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ သဵၼ်ႈမၢႆ လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆလႄႈ လွင်ႈႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆ ၽွင်းၽႅၼ် ၵၢၼ်သိုၵ်း 1027 ၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းတဢၢင်း PSLF/TNLA ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၵူၺ်းသေ ယူႇတီႈ ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-27T16:40:46
https://shannews.org/archives/55591
ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႃႈလဵၵ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၵူႈသႅၼ်းပၢၼ်။ မိူၼ်ဢီးဝၢၼ်ႈမိူင်း လူင်းႁူၺ်ႈလူင်းႁဵဝ်။ ပိူင်လူင်ပဵၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼႃႇၵၢတ်ႈ မိူဝ်းၼႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃတၢင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ ၸိူဝ်းသၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းသေ ငိူင်ႉပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ၊ မိူင်းၶႄႇ တႃႇယူႇလွတ်ႈဝႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သုမ်းသုၼ်ႇၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ငဝ်းလၢႆး ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈလၢႆလွင်ႈလႄႈ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မေႃသွၼ် ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ မေႃသွၼ်ၼႂ်းၸၼ်ႉၸွမ်၊ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ဢၼ်ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်း CDM သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်းၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်။ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸိူဝ်းပွင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ မႆႈၸႂ်တႃႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလုၵ်ႈလၢင်းလႄႈ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်း သူင်ႇၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈ တီႈၼွၵ်ႈမိူင်း။ ပေႃႈမႄႈၸိူဝ်းဢမ်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈသူင်ႇ လုၵ်ႈလၢင်း ၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈလႂ်။ သမ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈ လုၵ်ႈလၢင်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸတ်းပွင်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵၢတ်ႈ ၵၢၼ်ႁဵၼ်း၊ သုမ်းသုၼ်ႇလႆႈ – သုမ်းၶၢဝ်းယၢမ်း။ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် တၢင်ႇယွၼ်းဝီႊသႃႊ တႃႇသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး လုၵ်ႈႁဵၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း – ၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM ပၢႆႈသွၼ်ႈမိူင်းထႆး – မိူင်းၶႄႇသေ တၢင်ႇယွၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းၶွမ်ႊမၼီႊ ၼႂ်းႁူင်းၵၢၼ်ႁူင်းငၢၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်ဢွင်ႇလိၵ်ႈလၢႆး ဝႂ်ၸုမ်ႈၶူးၸၼ်ႉ သုင် ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းလႆႈၵၢၼ်လီလႄႈ ပဵၼ်ဝႆႉဢၼ်ၼႃႈလဵၵ်ႉၼႆ ၼုမ်ႇယိင်း ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၵေႃႉယၢမ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ ၸွမ် (ပီ 3) ဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈမၼ်းၼၢင်း ဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၸၼ်ႉၸွမ်ၵေႃႈ ပႆႇတၼ်းၶိုၼ်ႈႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈလႄႈ တူၵ်းမိူင်းပိူၼ်ႈၵေႃႈ ႁႃၵၢၼ်ယၢပ်ႇ။ မိူၼ်ၶႃႈၼႆႉ ၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉၸွမ် ၾၢႆႇ Law (မၢႆမီႈ) ဝႆႉ ပီသၢမ်။ တီတႄႉမၼ်း တေလႆႈၶိုၼ်ႈ 5 ပီ ဢၼ်တၼ်းယဝ်ႉ တူဝ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၸုမ်ႈၶူး။ ၵမ်ႈၼမ်သမ်ႉ ၵၢၼ်ဢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈ ၶွင်ၶွမ်ႊမၼီႊ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်ၸုမ်ႈၶူးၼႆ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇႁပ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈမီး တူဝ် ထူပ်း ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ် 3-4 ပီ ၸိူင်ႉၼႆ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ ႁဝ်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မႃး”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သႅၼ်းပၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးသမ်ႉ လႆႈပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းၸိုင်ႈထႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈသိုပ်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးယူႇသေတႃႉ – ၵုမ်ႇလႆႈၸိုၼ်ႇယူႇၸိုၼ်ႇၵိၼ် တႃႇယူႇလွတ်ႈၼႂ်းမိူင်းပိူၼ်ႈ၊ ယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇလွင်ႈဝတ်းဝႂ်၊ ယၢပ်ႇလွင်ႈငိုၼ်းတွင်း၊ ပႆႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈႁဵၼ်းလၢႆး။ ယၢမ်းလဵဝ် တေပွၵ်ႈ ၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇမိူင်းၼွၼ်းၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်တိုၵ်ႉပၼ်းၼၼ်ႈၸွတ်ႇတူဝ်ႈဝႆႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸဵဝ်းၵတ်းယဵၼ်ၼႃႇယဝ်ႉၼႆ ၼုမ်ႇယိင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၼၼ်ႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ပေႃးပဵၼ်လႆႈတႄႉ ၶႂ်ႈပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းမိူင်းႁဝ်း ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ယူႇ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်မိူင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ။ ပေႃးပွၵ်ႈၶိုၼ်း မိူင်းမၢၼ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေဢမ်ႇၵႃး သုၼ်ႇလႆႈ သုၼ်ႇပဵၼ်သင်ၵေႃႈဢမ်ႇမီး။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵႃႈလႆႈပၼ်ႁႅင်းၸႂ်တူဝ်ၵဝ်ႇသေ ၶတ်းႁႅင်းတႃႇယူႇ တႃႇၵိၼ် ၵႂႃႇၵူႈဝၼ်းဝၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ တႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈႁႃယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၼႂ်းၸုမ်းသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄႈၵူၼ်းမိူင်း PDF မၢင်ၸိူဝ်း ၶဝ်ႈၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းၶိုၼ်းလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈသိုပ်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး။ ၸၼ်ႉၸွမ်/ ႁူင်းႁဵၼ်း ဢၼ်လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းၵႂႃႇ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉလၢမ်းၽႄႈ၊ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇ ၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ – ထိုင်ၼႂ်းလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2023 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁႂ်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ပိုတ်ႇသွၼ်ၶိုၼ်း ၸၼ်ႉၸွမ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 47 တီႈ ။ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၵူၼ်းၵႂႃႇပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းမီးဢေႇတႄႉတႄႉ။ ၼႂ်းပီၵၢၼ်ႁဵၼ်း 2019 – 2020 ၵွၼ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႆႇယိုတ်းမိူင်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ် မီးသွင်သႅၼ်ႁူၵ်းမိုၼ်ႇပၢႆ (260,173 ၵေႃႉ) ။ သိုဝ်ႇ RFA ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉမိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊဝႃႈ ပၢၼ် မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းမိူင်းၼႆႉ ႁူဝ် ၼပ်ႉလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်လူတ်းယွမ်း ထိုင် 9 % ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ဢၼ်ႁဵတ်း CDM မီး 6 သႅၼ် ၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။
['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-26T17:52:07
https://shannews.org/archives/55584
သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵူတ်ႇထတ်း ၼႂ်းၵႄႈလႃႈသဵဝ်ႈ – မိူင်းယႆ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း
ၽွင်းၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမိူင်းယႆၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပႂ်ႉၸွမ်းတၢင်းၵူတ်ႇထတ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈတၢင်း ၽႄမိူင်းယႆ – တၢင်ႉယၢၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး ၵိုတ်းၶမ်ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႇသၢႆ တၢင်းၼပ်ႉႁူဝ် ႁဵင်။ တႄႇဢဝ် ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈၵဵၵ်ႉလၢၼ်ႇ ဢိူင်ႇႁူဝ်ယ တၢင်းၽႄမိူင်းယႆ – တၢင်ႉယၢၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး ၵိုတ်းၶမ်ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼမ် တီႈဢေႇသုတ်းလႆႈပႂ်ႉ ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် ဢမ်ႇယွမ်း 3 ၸူဝ်ႈမူင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵိုတ်းၶမ်တၢင်း တီႈဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး တၢင်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶႃႈဢေႃႈ ဢၼ် ၵူတ်ႇထတ်းၼႆႉ ၶဝ်တေၵူတ်ႇထတ်းမၢႆၾၢင်၊ ၾူၼ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးၶဝ်ထၢင်ထိူမ်ၸိုင် တေ ၵူတ်ႇထတ်းပႃး ထူင်ၶူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်း ၸိူင်ႉၼႆႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး လႆႈၵိုတ်းၶမ်ႁိုင်ၼၼ်ႉ ၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 4-5 ဝၼ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်မႃးၵိုတ်းၶမ်ႁိုင် ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈလႃႈသဵဝ်ႈ – မိူင်းယႆၼႆႉ တၢင်းယၢဝ်းၵႃး ၵိုတ်းၶမ် တေမီး 1 လၵ်းပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ “ဢၼ်ပၢႆႈမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ ၸဵမ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ၊ ၵႃးၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးၼမ်တႄႉၼမ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် မႃးတၢင်းမိူင်းယႆသေ ၵႂႃႇတၢင်းၵေးသီး၊ မိူင်းၵိုင်၊ လၢႆးၶႃႈ၊ မိူင်းသူႈ ၊ တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢေႃႈ။ မၢင်ၸိူဝ်း ၵေႃႈ ၵႂႃႇတၢင်းတၢင်ႉယၢၼ်းဢေႃႈ။ ဢၼ်ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်းၼၼ်ႉ တီႉလႆႈၵူၼ်းၵူႈဝၼ်း ၼိုင်ႈဝၼ်း 2-3 ၵေႃႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵဵၵ်ႉလၢၼ်ႇ တီႈဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ဢၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉ တေယၢၼ်ဝဵင်းမိူင်းယႆ 5 လၵ်း။ တီႈႁိမ်း ၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးဝႆႉၵဵၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ သိုၵ်းဝႃႉ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းတႆး SSPP ၸိူဝ်းၼႆႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-26T16:22:50
https://shannews.org/archives/55577
ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး တႃႈၶီႈလဵၵ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁပ်ႉတွၼ်ႈၸွႆႈလိူဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ပွတ်းႁွင်ႇ
ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇဝူင်းတႆး ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ ပိုတ်ႇႁပ်ႉတွၼ်ႈ ၸွႆႈလိူဝ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ၼႆႉၵႂႃႇ ယူႇတီႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဢွၼ်ႁူဝ်သေ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ၸုမ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO လႄႈ New Power သေ ပႂ်ႉႁပ်ႉတွၼ်ႈ ၸွႆႈလိူဝ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ တႃႇၵူၼ်း 200 ၵေႃႉ တီႈႁူင်းႁေႃး ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၼႆယဝ်ႉ။ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁပ်ႉတွၼ်ႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ ပိုတ်ႇႁပ်ႉၸွႆႈလိူဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းႁဝ်းၶႃႈ တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇ တႃႇၵူၼ်း 200 ၵေႃႉသေ တေဢဝ်လိုဝ်ႈဝႆႉ တီႈႁူင်းႁေႃး ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး တႃႈၶီႈလဵၵ်း။ သင်ဝႃႈ ႁူဝ်ၵူၼ်း ၼမ်လိူဝ်မႃးၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈ တေဢုပ်ႇၵၼ်သေ ၶပ်းၶိုင်ပၼ်ထႅင်ႈ တေ ဢဝ်လိုဝ်ႈဝႆႉတီႈလႂ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်မႃး တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆၸိုင် ၵပ်းသိုပ်ႇလႆႈတီႈ မၢႆၾူၼ်း ၼၢင်းမွၼ်းၸိင်ႇ 09678086283 (မၢႆၾူၼ်းမၢၼ်ႈ) လုင်းၸၢႆးမၢႆ – 095241814 (မၢႆၾူၼ်းမၢၼ်ႈ) ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ပိုၼ်ႉတီႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပိုတ်ႇႁပ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ တႃႇႁူဝ်ၵူၼ်း 500 ၵေႃႉ။ သင်ဝႃႈ ႁွတ်ႈထိုင် မႃးတီႈၵဵင်းတုင်ၸိုင် ၵပ်းၸူးမၢႆၾူၼ်း တီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸဝ်ႈၶူး ၸေႃးတိၵ ဝတ်ႉယၢင်းပူး မၢႆၾူၼ်း 09261302918 ၊ ၸဝ်ႈၶူးဢၵ်ၵသေၼ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈငႅၼ်း 09683381996 ၊ ၸဝ်ႈၶူးသုၸႃႇတ ဝတ်ႉလူင်သီရိၼေႃႇ 09252507993 ၊ ၸဝ်ႈၶူးသေႃးၽၼ ဝတ်ႉတူယႃး 09262989205 ၊ သြႃႇထုၼ်းဢွင်ႇ (ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်သႃသၼႃ) 09445838525 ၊ ၸၢႆးလူင်ယ (ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး) 09883391345 ၊ ၸၢႆးဝုၼ်းၵႅဝ်ႈ (TYO) 095252786 လႄႈ ၸဝ်ႈၶူးဝိၸႃႇရ ဝတ်ႉၵၢတ်ႇတဝ်ႇ 09258985590 ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢွင်ႈတီႈ လိုဝ်ႈသဝ်းသမ်ႉ တေပဵၼ်တီႈဝတ်ႉမိူင်းလီပဵင်းၸႂ်၊ ဝတ်ႉထၢတ်ႈၸွမ်သီရီ၊ ဝတ်ႉထမ်မေႃးတယ၊ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ၊ ဝတ်ႉၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇၼွင်ၽႃ၊ ဝတ်ႉပႃႇလႅင်၊ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈတဝ်း၊ ထၢတ်ႈၺၢၼ်ႇဢွင်ႇ၊ ဝတ်ႉမ ႁႃၽေႃးထိလႄႈ ဝတ်ႉယၢင်းပူး ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-26T14:27:20
https://shannews.org/archives/55573
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ
လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆမွၵ်ႈ 20 မၢတ်ႇၸဵပ်း 20 ပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း (Jet Fighter) သေ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 4 လုၵ်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁူင်းႁႅမ်းလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ။ ႁၼ်မၢၵ်ႇမႃးတူၵ်းတႅၵ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇယွမ်း 4 လုၵ်ႈ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁူင်းႁႅမ်းသႅၼ်ဝီ။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉပႃး ႁူင်းပလိၵ်ႈထႅင်ႈ”- ဝႃႈ ၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA မႃးပိၵ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းသေ ဢမ်ႇပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ပႆႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။ “ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇလိူၵ်ႈၶိင်ႇမၼ်း ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လႆႈၵူဝ်ဝႆႉတႃႇသေႇ ပေႃးငိၼ်းသဵင်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးၵေႃႈ ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်းယဝ်ႉ။ ၵူဝ်မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်ၶဝ် မႃးပွႆႇသႂ်ႇဢေႃႈ။ တေႃႈလဵဝ် တီႈသႅၼ်ဝီ ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈမီးၵူၼ်းယဝ်ႉ။ ၵၢင်ၶမ်ႈသမ်ႉ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇၼွၼ်း တီႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈၵႂႃႇၼွၼ်း တီႈလွတ်ႈၽေးၵၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၸူႉ ၵၼ် 4-5 ႁိူၼ်းသေ ၼွၼ်းတီႈလဵဝ်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵႂႃႇၼွၼ်းၸွမ်းၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ လွင်ႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်း ၵိၼ်။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၶူဝ်လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလၢႆသဵၼ်ႈ လူႉၵွႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-26T13:27:59
https://shannews.org/archives/55567
ပၢင်လူႇတၢၼ်းသွမ်း 7 ပၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ
တႆးႁွတ်ႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ ႁူမ်ႈၵၼ် ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ႁႅၼ်းသွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း မေႃႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး – မၢၼ်ႈ ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 24/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ထိုင် 12 မူင်း ယူႇတီႈ လုၵ်ႈလၢင်းလႄႈ ၼၢင်းမေးၵေႃႉၵဝ်ႇ ၼၢင်းမွၵ်ႇၸၢမ်ၶမ်း ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ပီႈၼွင်ႉတႆး၊ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် လူႇတၢၼ်းသွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝတ်ႉဝုၺ်ႇပုင်ႇလ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်လူႇတၢၼ်း သွမ်း 7 ပၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယူႇတီႈ မုင်ႉႁေႃ ႁိူၼ်း ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ႁဝ်းၶႃႈ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈလၢင်းလႄႈ ၼၢင်းမေးၵေႃႉၵဝ်ႇ ၼၢင်းမွၵ်ႇၸၢမ်ၶမ်း ဢွၼ်ႁူဝ်သေ ႁႅၼ်းသွမ်း 7 လူႇတၢၼ်းပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း လူႉၶွႆႈတဵမ် 7 ဝၼ်းသေ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်ႁႅၼ်းသွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝတ်ႉဝုၺ်ႇပုင်ႇလ ဝဵင်းလိူဝ်ႇၼၼ်ႉ တေတႄႇ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ထိုင် 12 မူင်း ၵၢင်ဝၼ်း။ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း လူႇတၢၼ်း ၵၢပ်ႈသွမ်းဝၼ်းသင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ဝၢင်းၶူဝ်ႉမွၵ်ႇမွင်ၸႂ်၊ ဢွၼ်ၵၼ်ၸုၵ်းၼိမ်တူဝ် မွၵ်ႈ 1 မိၼိတ်ႉသေ ယွၼ်းသူးပၼ် ၸၢႆးသၢႆ မၢဝ်း၊ ႁူမ်ႈၵၼ် ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း မွင်ၸႂ် သူင်ႇသင်ႇၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းလႄႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် ႁွင်ႉၽဵင်း ၵႂၢမ်း ဢၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တႅမ်ႈႁွင်ႉဝႆႉၼၼ်ႉသေ ႁုပ်ႈသိမ်းပၢင်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ႁႅၼ်းသွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ တီႈပၢင်ႁႅၼ်းသွမ်း 7 ၼႆႉ ယူႇတီႈ Dr. ၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်း မေႃတႅမ်ႈၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၵိုၵ်းပိုၼ်းလႄႈ မေးၼၢင်း ၼွႆႉၼွႆႉတိၼ်ႇၵေႃႈ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်းလႄႈ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်းတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် ႁႅၼ်းလူႇတၢၼ်း ၵၢပ်ႈသွမ်း 7 ပၼ် ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈဝတ်ႉၼၼ်ႇတဝၼ်ႇ ပွၵ်ႉၸၢၼ်း ဝဵင်းမူႇၸေႊ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႈ 100 ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး – မၢၼ်ႈၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ပဵၼ်ပႃးၽူႈတႅင်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းထႅင်ႈ ၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်မၼ်းၸၢႆးႁွင်ႉသေ လိုဝ်းလင်မႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၽဵင်းၵႂၢမ်း “လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း မေႃႁွင်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ် ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၽွင်းဢႃယုလႆႈ 77 ပီ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းပၢႆသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 19 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း ၸင်ႇတေပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ်ၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်တႂ်သေ လႆႈၽႃႇတတ်းယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 6-7 ပီ။ ၼႂ်းပီ 2023 – 2024 မႃးၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် ဢႃယုယႂ်ႇမႃးသေ တၢင်းပဵၼ်ၵေႃႈ ၶိုၼ်းပဵၼ်မႃးထႅင်ႈလႄႈ လႆႈယူတ်းယႃ တူဝ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်လိူၼ် တေႃႇပေႃးသဵင်ႈသုတ်းသၢႆၸႂ်။ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၼႆႉ ၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈ မိူဝ်ႈပီ 1948 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ဝၼ်းတီႈ 18 ၊ မႅၼ်ႈပီတႆး 2042 လိူၼ်သီႇမႂ်ႇ 10 ၶမ်ႈ ဝၼ်းပုတ်ႉ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းပႃႉၶႅင်ႇလႄႈ ၼၢင်းဢေးၸိင်ႇ မီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ 6 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းတႆး ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမီး (40) ၶႅပ်းပၢႆ။ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈမီး (40) ၶႅပ်းပၢႆ။ ၵႂၢမ်းတႆး ဢၼ်တႅမ်ႈဝႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း (200) ပုၵ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တႅမ်ႈၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇယွမ်း (100) တီႈ wikipedia ဢွၵ်ႇ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']
2024-07-26T13:00:00
https://shannews.org/archives/55560
သၢႆၵၢၼ်မိၼ်သွင်ႊယႃႊ မိူင်းၼီႊပေႃႊ ပလၢတ်ႈတူၵ်းတၢင်းသေ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ
ဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၶိူင်ႈမိၼ် သၢႆၵၢၼ်မိၼ် သွင်ႊယႃႊ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃး ၵြႃး တူၵ်းသဵၼ်ႈ တၢင်းၶိူင်ႈမိၼ် ၽွင်းတိုၵ်ႉလႅၼ်ႈဢဝ်ႁႅင်း တႃႇမိၼ်ၶိုၼ်ႈၵၢင်ႁၢဝ် တီႈဝဵင်းလူင်ၶတ်ႉတမၼ်ႊတူႊ ၸိုင်ႈ မိူင်းၼီႊပေႃႊ။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈဝဵင်းပုမ်ႊပႃႊတီႊယႃႊသေ ဢၢၼ်းမိၼ်ၵႂႃႇ ဝဵင်းပူဝ်ႊၶႃႊရႃႊ တႃႇၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်း တူၺ်းၶိူင်ႈ ၸၢၵ်ႈၶိူင်ႈမိၼ် တႃႇမႄးၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ။ ၼႂ်းၶိူင်ႈမိၼ်ၼၼ်ႉ ပႃးၵႂႃႇၵူၼ်း 19 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တၢႆ 18 ၵေႃႉ မီးၵူၼ်းႁေႃႈၶိူင်ႈမိၼ် ၵေႃႉလဵဝ် ဢၼ်လွတ်ႈတၢႆ။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈ တင်းလမ်း။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ ၶိူင်ႈမိၼ်ပလၢတ်ႈတူၵ်းတၢင်း ယွၼ်ႉသင်လႄႈ လႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၼႆတႄႉ တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းယူႇ။ ၽွင်းၶိူင်ႈမိၼ်ပလၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၾူၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇတူၵ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']
2024-07-26T12:00:00
https://shannews.org/archives/55555
သိုၵ်းၶျၢင်း CDF – Hakha ၶဝ်ႈယိုဝ်းဝဵင်းႁႃးၶႃး ပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ
တီႈမိူင်းၶျၢင်းသမ်ႉ သိုၵ်းၶျၢင်း CDF – Hakha ၶဝ်ႈယိုဝ်းတပ်ႉပလိၵ်ႈဝဵင်းႁႃးၶႃးသေ ၸွႆႈဢဝ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵႂႃႇ 60 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း 13 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းၸၢႆး 49 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၺႃး တူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ တေႃႇၸူဝ်ႈ 14 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်း ၼႂ်း CDF 13 ၵေႃႉ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈ CDF-Hakha လၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇၶျၢင်းဝႃႈ – မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းၶျၢင်း ၶဝ်ႈယိုဝ်းတပ်ႉ ပလိၵ်ႈႁႃးၶႃး ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 5 မူင်း။ ၵူၼ်းၶမ်ၶွၵ်ႈဝႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ သိုၵ်းၶျၢင်း – ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်တိုၵ်း တီႈတပ်ႉပလိၵ်ႈၶျၢင်းၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတၢႆ 3 ၵေႃႉ။ သိုၵ်းၶျၢင်း ယိုတ်းလႆႈ ၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတင်းၼမ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-26T11:00:00
https://shannews.org/archives/55549
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ – သိုၵ်းယၢင်းလႅင် သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃထႅင်ႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 20 ထိုင် 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းသႂ်ႇႁႅင်းတႃႇၶိုၼ်းၵုမ်းလႆႈဝဵင်းလွႆၶေႃ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ်တူၵ်းၵႂႃႇၼႂ်းမိုဝ်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင် ဝႆႉ ၼၼ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈၶိုၼ်းယိုတ်းၵုမ်း သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ပျီႇထွင်ႇၸူႉၶိုၼ်းသေ ၸင်ႇထႅမ် ႁႅင်းသိုၵ်း ၶိုၼ်းပိုတ်းယိုဝ်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းပႃးလႄႈ လွင်ႈၵူၼ်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ တႄႉမီးတင်းသွင်ၾၢႆႇ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-26T10:00:00
https://shannews.org/archives/55541
ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ KBC တွၵ်ႊတိူဝ်းၶလမ်ႊသမ်ႊသွမ်ႊ ပူၼ်ႉလွတ်ႈ ဢွၵ်ႇမႃးၶိုၼ်း
ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸုမ်းၶရိတ်ႉယၼ်ႇ KBC တွၵ်ႊတိူဝ်းၶလမ်ႊသမ်ႊသွမ်ႊ ဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၺွပ်း ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈဝႆႉ ၼၼ်ႉ ပူတ်ႉလွတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၶိုၼ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶလမ်ႊသမ်ႊသွမ်ႊၼႆႉ မၼ်းၸၢႆးၺႃးတီႉ တီႈတႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ဝဵင်းလိူဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2022 ၽွင်းမၼ်းၸၢႆး ဢၢၼ်းၵႂႃႇယႃတူဝ် တီႈမိူင်းထႆး။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉၼႄးတၢင်းၽိတ်းမၼ်းၸၢႆး လူၺ်ႈမၢႆမီႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸုမ်းၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ မတ်ႉတႃ 17/1 ၊ 505(ၵ) ၊ 52(ၵ) ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ပၼ်တူတ်ႈၶွၵ်ႈဝႆႉ 6 ပီ။ ထိုင်မႃး ႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉ မၼ်းၸၢႆး ၺႃးပူတ်းပွႆႇတူတ်ႈၶွၵ်ႈ မႃးယူႇႁိူၼ်းၶိုၼ်းၼိုင်ႈသေ ၺႃးပလိၵ်ႈမႃး တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ၶိုၼ်းသေ ၵုမ်းၶင်ဝႆႉႁိုင် 3 လိူၼ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇပွႆႇတူဝ် ပၼ်ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-26T09:00:00
https://shannews.org/archives/55536
ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ သိုၵ်းယၢင်း KNU ၼေႃႇသီႇၽူဝ်းရႃႇသဵင်ႇ လူႉသဵင်ႈသုတ်းမုၼ်
ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃႉၵဝ်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်းယၢင်း KNU လႄႈ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းယၢင်း – ၽတူဝ်ႇၼေႃႇသီႇၽူဝ်းရႃႇသဵင်ႇ ဢႃယု 69 ပီ လူႉသဵင်ႈလူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ။ ၼေႃႇသီႇၽူးရႃႇသဵင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းယၢင်း ဢၼ်ပဵၼ်ပႃးၽူႈၼမ်းလႄႈ ၽူႈၵိုၵ်းပိုၼ်းၼႂ်းၸုမ်းယၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးလွင်ႈ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ လွင်ႈၼၢင်းယိင်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးတႃႇသေႇ လွင်ႈ ဢၼ် မၼ်းၼၢင်းလႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းယၢင်းလႄႈ ၼႂ်းၸုမ်း လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ပဵၼ်ဢၼ်သေးလၢႆမွင်ၸႂ်ယႂ်ႇလူင်။ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်မရဵင်း ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊတီႈႁူင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇသေ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ။ ၼေႃႇသီႇၽူဝ်းရႃႇသဵင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ၸေႃးတႃႇမလႃႇပေႃး ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းယၢင်း KNLA ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵဝ်ႇ သိုၵ်းယၢင်း KNU ။ မၼ်းၼၢင်းမီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ 8 ၵေႃႉ။ မၼ်းၼၢင်း ပဵၼ်ၵေႃႉထီႉ 4 ၼႆယဝ်ႉ။
['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']
2024-07-25T17:08:25
https://shannews.org/archives/55531
ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈၼွင်ၶဵဝ် ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း ထိုင်တီႈၶႃပုတ်း
သွင်ၽူဝ်မေး ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း တီႈဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇၵျီး ၽွင်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၵေႃႉပဵၼ်ၸဝ်ႈၽူဝ် လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ထိုင်တီႈၶႃပုတ်း ၶွၼ်ၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 24/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းပၢႆ သွင်ၽူဝ်မေး ဢၼ်ယူႇသဝ်း တီႈႁိမ်းတူဝ်းၵဵတ်ႉ ႁူၺ်ႈၵိုတ်ႈၼၼ်ႉသေ မႃးယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း တီႈဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇၵျီး ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈၽွင်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“သွင်ၽူဝ်မေးၼႆႉ ၶႃၵႂႃႇၵိၼ်ၸၢင်ႈ လုမ်းလႃးၶွၵ်ႈၵႆႇ ပၼ်ပိူၼ်ႈတၢင်းဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇၵျီးပုၼ်ႉဢေႃႈ။ ၵေႃႉပဵၼ်မေးမၼ်းသမ်ႉ ၵႂႃႇၸွမ်းတၢင်းလင်ၽူဝ်မၼ်းလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းၺႃး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသင်။ ၽူဝ်မၼ်းတႄႉ ၶႃၾၢႆႇၶႂႃ တင်ႈတႄႇႁူဝ်ၶဝ်ႇလူင်းတႂ်ႈ လုပ်ႇမၼ်းတႅၵ်ႇလႅဝ်ယွၵ်းယွႆမူတ်းယဝ်ႉ။ ၶႃ ၾၢႆႇသၢႆႉသမ်ႉ တိူဝ်ႉမၢတ်ႇၼမ်ယူႇ ၵူၺ်းဢမ်ႇထိုင်တီႈပုတ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃဝႆႉတီႈ ပၢင်ႇဢူႈလူင်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သွင်ၽူဝ်မေးၼႆႉ တေမီးဢႃယု သႅၼ်းပၢၼ် ၼႂ်းၵႄႈ 30 – 40 ပဵၼ်ၵူၼ်း တၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်းသေ မႃးႁႃၵိၼ် ၸၢင်ႈပိူၼ်ႈ လုမ်းလႃးၶွၵ်ႈၵႆႇတၢင်းဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇၵျီး ဢၼ်မီးၾၢႆႇၸၢၼ်း ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ႁိမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼွင်ၶဵဝ် – လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မၢၵ်ႇမႅင်းဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ယဵပ်ႇၺႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ယိုဝ်းမႃးသေ ဢမ်ႇတႅၵ်ႇ ၵိုတ်းဝႆႉႁိုဝ် ဢမ်ႇ ႁူႉ ဢမ်ႇၼၼ် ပဵၼ်မၢၵ်ႇမႅင်းၾင်ႇလိၼ်ႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ယၼ်လႆႈ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉသေ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 9 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ထၼု DPLA လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ MDY – PDF သေ ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉၶမယ 114 တင်း 115 လႄႈ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် 606 ထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-25T16:52:25
https://shannews.org/archives/55525
MNDAA ယိုတ်းတပ်ႉတိူင်းယမၶ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႃႇတိုတ်ႉၸၼ်ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၽွင်းငမ်း
သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉတိူင်းသိုၵ်း ယမၶ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ ပဵၼ်ၸႄႈတွၼ်ႈယႂ်ႇ တပ်ႉတိူင်းသိုၵ်းယႂ်ႇၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တူၵ်းတႂ်ႈၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ဢၼ်ႁႅၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၶဝ်ႈပၵ်းတုင်းတပ်ႉသိုၵ်း MNDAA ၼႂ်ၼႆႉ 25-07-2027 ပၢင်တိုၵ်းတႃႇဢဝ်လႆႈတိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယမၶ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဢၼ်ပၵ်းတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းလေႃႇတိုၵ်းပိုတ်းယိုဝ်း 23 ဝၼ်း၊ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ဝၼ်းတီႈ 25 ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ်ႈယိုတ်းပၵ်းတုင်းၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢႆလၢႆဢၼ်ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃးဝႃႈ တင်ႈဢဝ်ၼႆႉၵႂႃႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တူၵ်းပဵၼ်တႂ်ႈၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်းတွၼ်း(ဢထူးတေႇတ) ၶွင် MNDAA ယဝ်ႉလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ- တေၶိုၼ်းမႄးတႅမ်ႈပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈတႃႇၽွင်းငမ်း၊ တႃႇၶိုၼ်းပူၵ်းပွင်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ဢၼ်လူႉၵွႆယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေတမ်းဝၢင်းပိူင်တိုဝ်းၵမ် ၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ် MNDAA ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈပူၼ်ႉပႅၼ်တဵၵ်းတဵင်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ ၽႂ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ၸိုင် ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႃးတိူင်ႇလၢတ်ႈတီႈလုမ်း MNDAA ၊ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတေဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၾၢႆႇၶႄႇၼၼ်ႉပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼၼ်သေတႃႉ တေႃႇထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းၼႆႉသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇတိုၵ်ႉတႅၵ်ႇယူႇပႆႇထၢတ်ႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ၵိုတ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႂ်းတပ်ႉၶမယ ၶလယ သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈလၢႆလၢႆဢၼ် ဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉပႆႇယိုတ်းလႆႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သဵင်ၵွင်ႈတႄႉ တိုၵ်ႉဢွၵ်ႇယူႇပႆႇထၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ “ၶဝ်ပႆႇယိုတ်းလႆႈတင်းမူတ်းၶႃႈ။ တၢင်း 68 ၵေႃႈၵိုတ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်းထႅင်ႈဢိတ်းဢွတ်း။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈတၢင်း 68 ၼႆဢေႃႈ။ တၢင်း 41 ၵေႃႉၵိုတ်းဢိတ်းဢွတ်း။ ၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈမီးလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်။ မိူဝ်ႈၼႆႉယိုဝ်းၵၼ်ႁႅင်းဝႆႉဢေႃႈ” ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆမီးမွၵ်ႈႁိုဝ်တႄႉဢမ်ႇပႆႇလႆႈႁူႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၵိုတ်းၶၢင်ႉဝႆႉ ၸိူဝ်းဢမ်ႇပၢႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ႁႅင်းမႃးလႄႈၶႂ်ႈပၢႆႈယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်း- ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်ၵႆႈ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 7 မူင်းၼႆႉၵေႃႈ ၽွင်းတိုၵ်ႉၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၶၢင်ႉၶမ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်းပရႁိတ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးယိုဝ်း။ မၢၵ်ႇၵွင်ႈတိူဝ်ႉၺႃးတီႈၶႃ မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ။
['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-25T16:18:19
https://shannews.org/archives/55519
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးမိူင်းမိတ်ႈ မုင်ႈမွင်း ၶႂ်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ၽႂ်မၼ်း
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းလႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ယိုဝ်းၵၼ် တီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းဝဵင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း၊ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵၢတ်ႇ၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉၵွႆတင်းၼမ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇၸွမ်း ႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်းလႄႈ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ တေႃႈလဵဝ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ဝႆႉ လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ်ႁင်း ၽႂ်မၼ်း။ သင်ဝႃႈ တေပွၵ်ႈၶိုၼ်း ဝၢၼ်ႈၵိူတ်ႇမိူင်းၼွၼ်းၽႂ်မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ 2 ပွၵ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉထႅင်ႈ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းၵႄႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈတႄႉ ပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်ဝႆႉသေတႃႉ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းတႄႉ ယူႇယူႇၵေႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇယိုဝ်းၵၼ်ယူႇ။ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵႂႃႇၵေႃႉတီႈၵေႃႉတၢင်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁွတ်ႈထိုင် ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်။ ၵူၼ်း ၼုမ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်း။ ၵူၼ်းဢႃယုယႂ်ႇ၊ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉတၢႆ ၽွင်းတိုၵ်ႉပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ တတ်းလႅင်းၾူၼ်း၊ လႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊဝႆႉလႄႈ တႃႇႁူႉငဝ်းလၢႆးၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ ႁိူၼ်းယေးၵေႃႈ ၵွႆမူတ်းယဝ်ႉလႄႈ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈမိူဝ်းယူႇတီႈလႂ်ယဝ်ႉ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်းၶႃႈ။ တိုၵ်ႉပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇၼႆႉဢေႃႈ။ တီႈမိူင်းမိတ်ႈၼၼ်ႉ တပ်ႉမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇၼႆဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ငိၼ်းဝႃႈ တိုၵ်းမီးလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ယူႇၼႆဢေႃႈ။ တႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၸူး မိူဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈၶႃႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပိၵ်ႉဢိုတ်းလႅင်းၾူၼ်းဝႆႉ။ ၶႂ်ႈမိူဝ်ႈၶိုၼ်းယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်း။ ႁိူၼ်းယေးၵေႃႈ ၵွႆမူတ်းယဝ်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢႆႈၽေးထိုင်ဝဵင်းလိူဝ်ႇယဝ်ႉသေတႃႉ တႃႇမီးတီႈယူႇတီႈၵိၼ်ၵႂႃႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ၼႆႉၵေႃႈဢမ်ႇငၢႆႈ မၢင်ၸိူဝ်းၵႂႃႇ ႁဵတ်း ၵၢၼ်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉ ၵိၼ်ၸၢင်ႈလၢင်ႉဝၢၼ်ႇလၢင်ႉမေႃႈ၊ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ၵႂႃႇၵိၼ်ၸၢင်ႈတေႃႉ သၢႆးတေႃႉဢုတ်ႇ သၢင်ႈႁိူၼ်းသၢင်ႈယေး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတိုၼ်းလၢင်း၊ ဢမ်ႇမီးႁႅင်းတူဝ်ႁႅင်းၸႂ်တႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ၸုၼ်ႉတူဝ်ၸႂ်သေ ပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်း မိူင်းမိတ်ႈၵေႃႈမီး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပီႈၼွင်ႉၵၼ်ဢမ်ႇၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်လႆႈလႄႈ ပွၵ်ႈမိူဝ်းသေ တၢႆႁိုဝ်လိပ်း ၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁူႉၸွမ်း ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးဝႆႉ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉပွၵ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ပွၵ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉႁွင်ႇ၊ ပွၵ်ႉၸၢၼ်း၊ ပွၵ်ႉ လႅတ်ႉၶူၵ်ႉတၢၼ်း၊ ပွၵ်ႉႁေႃ (ဟော်နန်းရပ်ကွက်) ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼိုင်ႈပွၵ်ႉလႂ် ႁူဝ်ၵူၼ်းဢမ်ႇယွမ်းႁဵင်လႄႈ မူႇဝၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 35 ဝၢၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈလိူဝ်ၽႂ်ယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈသေ ၾႆးမႆႈႁွင်ႈထႅဝ် ႁၢၼ်ႉၶၢႆၵုၼ်ႇ လူႉၵွႆ ပဵၼ်ၽဝ်မူတ်း ဢမ်ႇၵိုတ်းသင်။ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၼႂ်းၵၢတ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈသင်ၶိုၼ်း တႃႇတေတူၺ်းထိုင်လုမ်းလႃး ၶိုၼ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ ၼိုင်ႈၸဝ်ႈလႂ် သုမ်းၶိူင်ႈၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶၢႆ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅၼ်ပျႃး။ ၵူၼ်းမိူင်း မၢင်ၵေႃႉ ႁၢၼ်ႉၶၢႆႁွင်ႈထႅဝ် ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵေႃႈ ၺႃးၾႆးမႆႈ၊ ႁိူၼ်းယေးၵေႃႈ ၺႃးၽူႈလၵ်ႉၶဝ်ႈသွၵ်ႈ ဢမ်ႇမီးသင်လိူဝ်ယဝ်ႉ။ လွင်ႈလူႉသုမ်းယႂ်ႇလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် မႃးဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵႄႈလိတ်ႈသင်ပၼ် ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵၢတ်ႇလူင်မိူင်းမိတ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇသေ ၾႆးလၢမ်းမႆႈ လူႉၵွႆမူတ်းၶႃႈ။ ပႃးႁၢၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇဢေႃႈ။ မၼ်းပဵၼ်ႁွင်ႈထႅဝ်ၶႃႈလူးၼေႃ။ ပေႃးမႆႈလင်ၼိုင်ႈၵေႃႈ လၢမ်းမႆႈလူႉၵွႆမူတ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇႁဝ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းၵၢတ်ႇ ၼၼ်ႉ ၾႆးမႆႈပဵၼ်ၽဝ်ႇမူတ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ တေလႆႈဝႃႈ သုမ်းၼမ်ၵၼ် ၵူႈၵေႃႉၶႃႈယဝ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇထၢင်ႇတေပဵၼ်ၼႆ။ တႃႇမီးတီႈၵႃႉၶၢႆၼႂ်းၵၢတ်ႇၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈသိုဝ်ႉႁွင်ႈ ထႅဝ်ဝႆႉၵူၺ်းၶေႃၶေႃဢေႃႈၼၼ်ႉ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁွင်ႈဢၼ်ၶၢတ်ႈဝႆႉ။ ဢၼ်ၾႆးမႆႈၼႆႉ တင်းၶူဝ်းၶွင် တင်းႁွင်ႈထႅဝ်ႁဝ်းသုမ်း ဢမ်ႇယွမ်း 2 ႁဵင်သႅၼ်။ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉမၢင်ၸဝ်ႈ ႁွင်ႈထႅဝ်ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵေႃႈ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ တီႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ၺႃးမၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇသေ လူႉၵွႆမူတ်းၵေႃႈမီး။ တိုၼ်းဝႃႈဢမ်ႇ မီးတီႈယူႇတီႈၵိၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးၽႂ်ပႂ်ႉလုမ်းလႃးလႄႈ ၺႃးၵူၼ်းလၵ်ႉသွၵ်ႈတဝ် ဢဝ်ၶိူင်ႈၶူဝ်းၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေးၵႂႃႇမူတ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၊ ၸၢၵ်ႈၾႆး ၊ တူႈယဵၼ် ၊ ထီႇဝီႇ တႄႇၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပေႃႉထုပ်ႉယႃႉၵွႆပႅတ်ႈ တိူၵ်ႈသိမ်းၶူဝ်း၊ တူႈမၢၼ်ႇ ဢၼ်သႂ်ႇဝႆႉ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းသွႆ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်မီးၵႃႈမီးၶၼ် ၵႂႃႇထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈလႅၼ်ၶႅၼ်ႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ – တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ။ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ် လုၵ်ႈမိူင်းၵုတ်ႈ – မိူင်းမိတ်ႈ – မၢၼ်ႈပဵင်း – မၢၼ်ႈမေႃႈ ပွင်ႇထိုင် သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ပျီႇထွင်ႇၸူႉ၊ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တႃႇၸုမ်း PDF တူင်ႈပဵင်းၶဝ် လတ်းၵႂႃႇမႃးတူင်ႉၼိုင် – တေႃႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းထွႆထွၼ်သေ သႂ်ႇႁႅင်းပၵ်းတႃပႂ်ႉၽဵဝ်ႈယိုဝ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း၊ သိုၵ်းၶၢင် KIA ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းတႆး SSPP လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်း မိူင်း PDF ၸိူဝ်းၼႆႉ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']
2024-07-25T15:38:21
https://shannews.org/archives/55512
ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း တီႈသီႇပေႃႉ ၺႃးသွၵ်ႈတဝ် သုမ်းၵႂႃႇမွၵ်ႈ 100 သႅၼ်ပျႃး
ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၺႃးသွၵ်ႈတဝ် သုမ်းၵႂႃႇၾူၼ်း 30 လုၵ်ႈ မႅၼ်ႈငိုၼ်း မွၵ်ႈ 100 သႅၼ်ပျႃး။ ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 2024 ၼႆႉ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း SK Mobile ဢၼ်ပိုတ်ႇၶၢႆဝႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး ဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၺႃးၵူၼ်းၶဝ်ႈသွၵ်ႈတဝ်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇၾူၼ်း 30 လုၵ်ႈလႄႈ Power Bank ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း SK Mobile တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈမႃးတီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉ မူတ်းယဝ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပွၵ်ႈမႃးၸႂ်းႁိူၼ်းယေး၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်းၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ၾူၼ်းၼႂ်းႁၢၼ်ႉ ဢၼ်ၶဝ်လႆႈၵႂႃႇ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၾူၼ်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈမႃးမႄးဝႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီ 30 လုၵ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ Power Bank ထႅင်ႈလၢႆဢၼ် တင်းမူတ်း လူႉသုမ်းၵႂႃႇမွၵ်ႈၶၼ်ငိုၼ်း 100 သႅၼ်ပျႃးၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေးၼႆႉ မီးဝႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယူႇဝႆႉၸွမ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ် လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈ ၵူႈဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း SK Mobile တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး “ၵူၼ်းဢၼ်ဢဝ်ၵႂႃႇတႄႉ ပဵၼ်ၽႂ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈသွင်ၵေးၼႆႉ မီးဝႆႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ယူႇဝႆႉ တင်ႈတႄႇၶဝ် ၶဝ်ႈမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉမီးၶဝ်ယူႇဝႆႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ်ယူႇ။ ႁဵတ်း ႁိုဝ်လႄႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်းၼၼ်ႉ ၺႃးသွၵ်ႈတဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းၶဝ် ဢဝ်ၵိၼ်ၶူဝ်းၶွင် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဝၢၼ်ႈသွင်ၵေးၼႆႉ မီးလင်ႁိူၼ်း 400 ပၢႆ ယၢၼ်ဝဵင်း 24 လၵ်း မီးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ မီးၼႂ်းၵႄႈသီႇပေႃႉ – မိူင်းယႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသွင်ၵေး ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ တၢင်းဢိူင်ႇမိူင်းၶိူဝ်း၊ ဢိူင်ႇသီႇထွၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']
2024-07-26T07:30:00
https://shannews.org/archives/55511
ၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇၼႆႉ ထုၵ်ႇလီႁၢင်ႈ ႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်
ငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးယူႇ ၵူႈမိုဝ့်ၵူႈဝၼ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ် ႁူ့ႁၼ် ဝႆ့ယူႇ ႁင်းၽႂ်မၼ်း ၵူႈၵေႃ့ၵူႈၵူၼ်း ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇပွၵ်ႈၼႆ့ၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈ ၽႄႈလၢမ်းၵႂႃႇၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ထိုင်တီႈၼႂ်း တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ (မၢၼ်းတလေး) ၸိူဝ်းၼႆ့လူး ၵွၼ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇႁွတ်ႈမႃးထိုင် တီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇ သဝ်းၼႆ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈလႆႈ ။ မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ့် ထုၵ်ႇလီႁၢင်ႈႁႅၼ်းသင်ဝႆ့ ၊ သင်ပၢင်တိုၵ်းတႄႇပဵၼ်မႃးၸိုင် ထုၵ်ႇလီ ႁဵတ်းႁိုဝ် ၊ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ် ယူႇသဝ်းၵႂႃႇတီႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၊ တေလႆႈ ၵႅတ်ႇၶႄႁေ့ၵင်ႈတူဝ် ၸိူင့်ႁိုဝ် ၊ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ့် တေလႆႈတင်ႈသတိႁဵတ်းႁိုဝ် တေလႆႈယူႇသဝ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်။ မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ့် . ႁဝ်းၶႃႈမီးတၢင်းလိူၵ်ႈယူႇ သွင်သဵၼ်ႈ ။ 1- တေလႆႈၵဵပ်း သိမ်းၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇသေ ဢွၵ်ႇပၢႆႈႁႃဢွင်ႈတီႈဢၼ်လွတ်ႈၽေး ဢၼ် ပၢင်တိုၵ်း တေဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၽႄႈလၢမ်းထိုင်လႆႈငၢႆႈ ။ 2- ယူႇဝႆ့တီႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ သိုပ်ႇပႂ့်တူၺ်းငဝ်းလၢႆး ။ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် တႃႇပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လွင်ႈဢၼ် သိမ်းၶူဝ်းၶွင်လမ်ႇလွင်ႈ ၊ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လူဝ်ႇ လီလီငၢမ်းငၢမ်းသေ ပၢႆႈႁႃ ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်လွတ်ႈၽေးၼႆ့ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းလိူၵ်ႈ ဢၼ်ၶႅမ့်လႄႈ မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လီလိူဝ်သေပိူၼ်ႈ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဝႃႈ ယွၼ့်လွင်ႈတၢင်းသေလွင်ႈလွင်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈငိူင့်ပၢႆႈ ၊ တေသိုပ်ႇယူႇၼႂ်းပိုၼ့် တီႈ ဢၼ်တေၸၢင်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ့်သေ သိုပ်ႇပႂ့်တူၺ်းငဝ်းလၢႆးၵႂႃႇ ပေႃးၼႆၸိုင် လူဝ်ႇလႆႈမီး လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆ့ လီငၢမ်းယူႇ ။ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းတႄ့ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဢွင်ႈတီႈ တႃႇတေယူႇသဝ်း မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ႁွင်ႈတႂ်ႈလိၼ် ဢၼ်ႁေ့ၵင်ႈမုင်ႈဝႆ့ၼႃၼႃ ၊ လုၵ်းပဵမ်ႇ/လုၵ်းပႅပ့် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ႁိူၼ်း တိုၵ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့။ လိူဝ်ၼၼ်ၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽိုၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇ ၊ ၶေႃႈမုၼ်းလ် ၽိုၼ်လိၵ်ႈလၢႆး လွင်ႈယူတ်းယႃတူဝ် (ပၢႆးယူႇလီ) ၊ ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇတီႈ/ၽႅၼ်ႇလိၼ် လႄႈ ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၸိူဝ်းၼႆ့ တေလႆႈဢဝ်သႂ်ႇဝႆ့ တီႈၼႂ်းထူင်ၸေး မွၵ်ႈ 2 လုၵ်ႈၼႆ့သေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းဝႆ့ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸၢင်ႈတေႃ့ဢဝ်ၵႂႃႇလႆႈ ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း ။ လိူဝ်ၼၼ့် ၶူဝ်းၶွင်ၸႂ့်တိုဝ်း ဢၼ်တေလူဝ်ႇၶိုၵ့်ၶၢၵ့် မိူၼ်ၼင်ႇ ၽႃႈႁွင်းႁူဝ်လိူၼ်ၼၢင်းယိင်း ၊ ယႃႈယႃ ၊ ၶဝ်ႈမုၼ်းႁႅင်ႈ ၊ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ့် ဢၼ်တေၸၢင်ႈၵိၼ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ ၊ ၼမ့် ၊ ၾႆး ၵႅတ့်သ် ၊ တဵၼ်း ၊ Power Bank ဢၼ်ၸၢင်ႈသႂၢင်းႁႅင်း သႅင်လႅတ်ႇ ၊ ဢွမ်လူမ်း ရေႊတီႊယူဝ်ႊ ၊ ပပ့်လိၵ်ႈ လႄႈ ၵမ်တႅမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆ့ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းသေ ဢဝ်သႂ်ႇဝႆ့တီႈၼႂ်း ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေ ယူႇသဝ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း။ သင်ဝႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းယဝ့်တူဝ်ႈၵႂႃႇမူတ်းယဝ့်ၸိုင် မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ့် ၼင်ႇႁိုဝ်တေ ဢမ်ႇၶၢတ်ႇလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်တၢင်း ၵူၼ်းႁိူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းယူႇၼႂ်းပွၵ့်လဵဝ် ၵၼ်တေၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်လႆႈၼၼ့်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ဝႆ့ထႃႈလီလီ ။ လိူဝ်ၼၼ့် တေလႆႈဝူၼ့်သွၼ်ႇပႃး လွင်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းလပ့် ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸၢင်ႈဢွၵ်ႇပၢႆႈလႆႈ မိူဝ်ႈၽွင်း ငဝ်း လၢႆးၵပ့်ၵိၼ်းႁႅင်း လႄႈ ႁၢင်ႈႁၢႆ့ႁႅင်း။ ယွၼ့်ဝႃႈ ပေႃးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃးၼႆ လႅင်းၾူၼ်း ၊ လႅင်း ဢိၼ်ႇတႃႇၼႅတ့် ၸိူဝ်းၼႆ့ တေၶၢတ်ႇ (ဢမ်ႇၸႂ့်လႆႈ) ။ ၵႅတ်ႇၶႄႁေ့ၵင်ႈတူဝ် တႃႇလွတ်ႈၽေး သင်ဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းတႄႇပဵၼ်မႃးၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈ တေလႆႈၶၢႆ့ၵႂႃႇယူႇသဝ်း တီႈၼႂ်းဢွင်ႈတီႈလွတ်ႈၽေး ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆ့ ။ တွၼ်ႈတႃႇ တေမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ လွတ်ႈၽေး ၽူႈလၵ့်ၸၵ့် ၶုတ်ႈၼၼ့် ၵွၼ်ႇတေၶၢႆ့ပၢႆႈၵႂႃႇၼၼ့်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၶတ်းသေႃးႁိူၼ်း ၊ ၶတ်းသေႃးဝၢင်း တၢင်းၼွၵ်ႈ တၢင်း ၼႂ်း ဝႆ့လီလီငၢမ်းငၢမ်းယဝ့် ၸင်ႇၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈၽွင်းတေၶၢႆ့ဢွၵ်ႇ ႁိူၼ်းၵႂႃႇၼၼ့် ထုၵ်ႇလီထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈႁိူၼ်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵိုၵ်းႁိူၼ်းဝႆ့ ။သင်ပၢင်တိုၵ်း ယဝ့်တူဝ်ႈၵႂႃႇၸိုင် ႁိူၼ်းႁဝ်းၶႃႈၼၼ့် ၶႂ်ႈမီးၸင်ႇတေမီး ၊ ယွၼ့်ဝႃႈ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ တေၸၢင်ႈလူ့ၵွႆၵႂႃႇ ။ မိူဝ်ႈတေၶၢႆ့ဢွၵ်ႇႁိူၼ်းၵႂႃႇၼၼ့်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈ တႅပ်းတတ်းၸႂ် ပုတ်းၶၢတ်ႇဝႆ့ ။ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ့် တေလႆႈငိူင့်ဝႄႈသင် မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ့်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ့် ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တေၸၢင်ႈဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်းၸွႆႈ ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် တရူၼ်ႊပွႆႇမၢၵ်ႇ ၊ ပိုတ်းယိုဝ်းၶိူင်ႈမၢၵ်ႇလူင် ဢၼ်ယိုဝ်းလႆႈၵႆ ၊ တေၸၢင်ႈၸႂ့် ၶိူင်ႈမိၼ်သႅၼ်း Y-8 ၊ Y-12 ၸိူဝ်ၼႆ့သေ ပွႆႇမၢၵ်ႇဢၼ်မီးၼမ့်ၼၵ်း 500 ပွင်ႇ ၸိူဝ်း ၼၼ့်လႄႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈယူႇသဝ်းဝႆ့ ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈဢၼ်လွတ်ႈၽေးၼၼ့်ၵူၺ်း ။ လုၵ်းပဵမ်ႇ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၸုၵ်းတူၺ်းၶိူင်ႈမိၼ် ၊ ႁၢမ်ႈထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ မိူဝ်ႈၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇ ၊ ဢဝ်ၾႆး ထၢတ်ႈ/ၾႆးသၢႆ ထွင်ႇပိူင်းတူၺ်း ၶိူင်ႈမိၼ်တရူၼ်ႊ ဢၼ်မႃးပၼ်ႇယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၊ ႁၢမ်ႈဢဝ် ၾႆးထၢတ်ႈ/ၾႆးသၢႆမႃး ထွင်ႇပိူင်းတူၺ်း တွင့်ၾႃ့ၵၢင်ႁၢဝ် ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆ့ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလႆႈႁဵတ်း ၊ လီလႆႈငိူင့်ဝႄႈယူႇ ။ ယွၼ့်ဝႃႈ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸိူဝ်းၼႆ့ ပဵၼ်ဢၼ် မီးၽေးၼမ်သေ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် ယူႇသဝ်းဝႆ့ တီႈၼႂ်းလုၵ်းပဵမ်ႇ ၸွမ်းၵၼ်ၼၼ့်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈႁူပ့်ၽေး လူ့သုမ်းသၢႆၸႂ်ၸွမ်း ။ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းယူႇၼၼ့် ထုၵ်ႇလီငိူင့်ဝႄႈ လွင်ႈၵႂႃႇတီႈၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းၼႃး ၼႂ်းၵူမ်ႇ ၼႂ်းဢုင် ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ယွၼ့်ဝႃႈ တီႈၼႂ်းလိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ့် တေၸၢင်ႈမီး မၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် လႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ့်ၶူဝ်းတိုဝ်းသိုၵ်း ဢၼ်ၸၢင်ႈမေႃတႅၵ်ႇပဵၼ်ၽေး ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵႂႃႇ ၸွပ်ႇႁူ့ ၸွပ်ႇႁၼ်ၸွမ်း ၼႂ်းပိုၼ့်တီႈ ၸိူဝ်းၼၼ့် ။ သင်ဝႃႈ သိုၵ်းၶဝ် ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃး ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း ဢၼ် ႁဝ်း ယူႇသဝ်းဝႆ့ၼၼ့်ၼႆၸိုင် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလႆႈဢွၵ်ႇၼႄတူဝ် ႁႂ်ႈႁၼ် ယွၼ့်ဝႃႈ ၶဝ်တေၸၢင်ႈ တီ့ၺွပ်းဢဝ်ႁဵတ်းၵူၼ်းၼေတၢင်း လႄႈ ဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ႁူဝ့် တႃႇႁေႈၵင်ႈပၼ်ၶဝ် ။ ယၢမ်းၵၢင် ၶမ်ႈၼႆ့ မွတ်ႇၾႆးသေၼွၼ်းတဵတ်ႇတဵတ်ႇယဵၼ်ယဵၼ်ၼႆ့ လီလိူဝ်သေပိူၼ်ႈယဝ့် ။ သင်ဝႃႈ ၼႂ်းပိုၼ့်တီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇၼၼ့် သိုပ်ႇယူႇဢမ်ႇလႆႈထႅင်ႈယဝ့်ၼႆ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁိုဝ် ယွၼ့်ငဝ်းလၢႆးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈသေ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈယူႇသဝ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်း လုၵ်းပဵမ်ႇ/လုၵ်းပႅပ့် ၊ ႁွင်ႈတႂ်ႈ လိၼ် ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇသဝ်းၼၼ့် တေၸၢင်ႈမေႃလူ့ၵွႆ ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸၢင်ႈ ၸႂ့်ၶိူင်ႈ မိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းဝဵင်း လႄႈ ဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းယေး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ပေႃးပဵၼ်ၼၼ်ၸိုင် တေဢမ်ႇယူႇသဝ်း ၼႂ်းဝဵင်းလႆႈယဝ့်လႄႈ ထုၵ်ႇလီႁႃသဵၼ်ႈတၢင်း ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆ့ မိူဝ်ႈၸဝ့်ၼၼ့်သေ ဢွၵ်ႇယၢၼ်ၼႂ်းဝဵင်းၵႂႃႇယူႇ။ မၢင်ၽဝ်ႇ တေ ၸၢင်ႈပဵၼ် ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်လႆႈၶတ်းၸႂ် ဢဝ်သၢႆၸႂ်လွတ်ႈၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ ။ သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေပၢႆႈၼၼ့် တေၸၢင်ႈပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းယၢပ်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းထိူၼ်ႇ ၊ တေၸၢင်ႈလႆႈ ပၢႆႈၽွင်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းလႄႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈၼုင်ႈၵူၼ်ဝႆ့ၼႃၼႃ ၊ ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶႅၼ်ယၢဝ်း ဢၼ်တေ ယူႇငၢႆႈလူမ်ၸႂ် ၊ ပႃးမူၵ်ႇႁူဝ် လႄႈ တိုဝ်းသွၵ်းတိၼ် ၶႅမ့်လႅပ်ႈလီငၢမ်းယဝ့်သေ ၸင်ႇထုၵ်ႇ လီဢွၵ်ႇပၢႆႈ ။ လိူဝ်ၼၼ့် ထုၵ်ႇလီၸွႆႈၵၼ် တူၺ်းထိုင်ၵႅတ်ႇၶႄႁေ့ၵင်ႈပၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢႃႇယူ့ယႂ်ႇၶဝ် ၸိူဝ်းၼႆ့ ။
['ပွင်ႈၵႂၢမ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-25T13:53:46
https://shannews.org/archives/55504
မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉလိၼ်လႅင် ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ လူႉၵွႆၼမ်
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ပီ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မွၵ်ႈ 5 မူင်း မၢၵ်ႇတရူၼ်း တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉလိၼ်လႅင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆတင်းၼမ်လၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇတရူၼ်းၶႃႈဢေႃႈ ဢၼ်မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၵျွင်းလိၼ်လႅင်ၼႆႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၽႂ် ၸုမ်းလႂ်မႃးပွႆႇတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼႆႉ သိုၵ်း RCSS တင်း SSPP ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇၼႆႉဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇတရူၼ်းၼႆႉသေ တိူဝ်ႉၺႃးႁဵၵ်းမုင်းၵျွင်း၊ ၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းၵၢၼ်ႇ ၼႂ်းၵျွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူမ်ႇ၊ ႁၵ်း လူႉၵွႆမူတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ မၢၵ်ႇတရူၼ်း တူၵ်းသႂ်ႇဝတ်ႉလိၼ်လႅင် ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ မွၵ်ႈ 2 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇတရူၼ်း တူၵ်းသႂ်ႇတီႈဝၢၼ်ႈတပ်ႉ ဢူး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ ၸွမ်းလၢႆလင်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃးမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၸဝ်ႈသၢင်ႇဢွၼ်ႇ တူၼ်ၼိုင်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း။ သိုၵ်း RCSS တင်း SSPP ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇၼႆႉ မီးမႃး 2 – 3 ဝၼ်းယဝ်ႉ။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ သိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ ၸႂ်ႉပႃးတရူၼ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၵၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၺႃး ၸဝ်ႈသၢင်ႇဢွၼ်ႇတူၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 7 ၵေႃႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇတူၵ်းတိူဝ်ႉသႂ်ႇပႃး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ 3 လင်၊ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈလူႉၵွႆၵႂႃႇ မွၵ်ႈ 4 လင် ၼႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']
2024-07-25T12:24:46
https://shannews.org/archives/55500
သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 4 မူင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ (ယမၶ) တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 23 ဝၼ်းသေ ၸင်ႇယိုတ်း ၵုမ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ (ယမၶ) ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းပူတ်းပွႆႇလွတ်ႈလႅဝ်း လူၺ်ႈၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶဝ်ႈတိုၵ်းဢွင်ႇပေႉသေ ပဵၼ်မႃးပိုၼ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လေႃႇတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း လူင်ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်းလႄႈ ၸွမ်းႁိမ်းၸမ် တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႆႉၸိူင်ႉ ၼၼ်ၶႃႈ လွင်ႈသိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သိမ်းလႆႈတိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉၼႆဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢေႇရႃႇဝတီႇ၊ Kit Thit Media လႄႈ သူၺ်ႇပျီႇမေႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇဝႆႉ လွင်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 4 မူင်း ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်း ဢွၼ်ႁူဝ် ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် 5 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈတင်း လုၵ်ႈသိုၵ်း 317 ၵေႃႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းတင်းၼမ် မႃးဝၢင်းၶိူင်ႈၸူး တီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တင်ႈတႄႇ ဝၼ်းတီႈ 02/07/2024 ၼၼ်ႉမႃးသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ် မီး ၶၢဝ်းတၢင်း 20 ဝၼ်းပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']
2024-07-25T12:00:00
https://shannews.org/archives/55495
ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၽဝ် ၸမ် 1 သႅၼ်
ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၺႃး သိုၵ်း မၢၼ်ႈၽဝ်သေ လူႉသုမ်း မီးႁိမ်းၸမ် 1 သႅၼ် (95,450) လင်ယဝ်ႉၼႆ – ၸုမ်း Data For Myanmar ဢွၵ်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24 ၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ်မႃးၼႆႉၵူၺ်း ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၺႃးၽဝ် မီးမွၵ်ႈ 1 မိုၼ်ႇပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ လိူၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းမီးတီႈၼႂ်းတိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း ၊ တိူင်းတၼၢဝ်းသီ ၊ တိူင်းမၵူၺ်းလႄႈ ၸႄႈမိူင်းၶျၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးၽဝ် မီးၼိုင်ႈႁဵင်လင်ပၢႆ (1,109) – ၼႆယဝ်ႉ။ ပိုၼ်ႉတီႈမူႇဝၢၼ်ႈလႄႈ ဝဵင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၽဝ်ၼၼ်ႉ မီး 270 တီႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း ပဵၼ် ဢၼ်ၼမ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈသုတ်း မီးမွၵ်ႈ 70% ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ၸိူဝ်းၺႃးၽဝ်ၵေႃႈ တိူဝ်းၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး – ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇသင်။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်း တီႈၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်းလႄႈ မၵူၺ်းၼႆႉ လိူဝ်သေ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽဝ်ႁိူၼ်းယေးယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၽွင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထူဝ်းသိုၵ်းသေ လႆႈပၢႆႈၽေးဝႆႉယူႇၼၼ်ႉ သမ်ႉလႆႈႁူပ်ႉၺႃးၽေးၼမ်ႉ ထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်းထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် – ၽူႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ၼင်ႇၼႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-25T11:01:01
https://shannews.org/archives/55490
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမွၵ်ႇသပေႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ၸၢၼ်း
ပီၼႆႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ႁႄႉႁၢမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉ ၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမွၵ်ႇသပေႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသေ တႄႇပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လၢႆဝၼ်းၵူၺ်း မီၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း တေၶွၼ်ႈတုမ် ၵၼ်သေ ႁဵတ်းပၢင်တူင်ႉၼိုင် 1111 (ဢွင်ႇသပေႇ) ၼႆလႄႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ပႃးၸဵမ် တူဝ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁႄႉႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊ ဢမ်ႇပၼ်သိုဝ်ႉၶၢႆ တူၼ်ႈမွၵ်ႇသပေႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈသူၼ် ၽုၵ်ႇသွမ်ႈတူၼ်ႈမွၵ်ႇသပေႇ ဝဵင်းဢေးတႃႇယႃႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇလၢတ်ႈမႃးတီႈ ၽူႈၵွၼ်းမူႇဝၢၼ်ႈဝႃႈ ၽႂ်တိုၼ်းတေဢမ်ႇလႆႈၽုၵ်ႇမွၵ်ႇသပေႇ၊ ပေႃးႁၼ်မႅၼ်ႈ ၽုၵ်ႇဝႆႉၼႆၸိုင် တေၺႃးဢဝ်လိူင်ႈလႄႈ တေမႃးယႃႉပႅတ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၸဝ်ႈသူၼ်မၢင်ၵေႃႉတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶိုၼ်း မႄးထူၺ်ႈပႅတ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ တူၼ်ႈမွၵ်ႇသပေႇၼႆႉ ပဵၼ်တူၼ်ႈမႆႉၶၢဝ်းယၢဝ်းလႄႈ တိုၼ်းလၢင်းၵေႃႈယႂ်ႇ။ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ပေႃးတဵမ် 3 ပီၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၶုတ်းဢဝ်လႆႈပႃးတူၼ်ႈတေႃမၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈသေ မွၵ်ႇသပေႇၼႆႉ ပဵၼ်မိၵ်ႈမၢႆ ဢွင်ႇပေႉသေဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်ႉလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် 1111 တူဝ်ၼၼ်ႉလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇသင်ႇႁႄႉႁၢမ်ႈၸိူင်ႉၼႆ – ၸဝ်ႈသူၼ် ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ မွၵ်ႇသပေႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈ တူၼ်ႈမွၵ်ႈသပေႇၼမ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ တေမီးမိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း၊ ဢေးတႃႇယႃႇလႄႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသူၺ်ႇၺွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-07-25T09:00:00
https://shannews.org/archives/55487
ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈလၢဝ်ႇၵၢႆး ၵူၼ်းမိူင်း တၢႆ 2 မၢတ်ႇ 3
ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ တီႈဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် တင်ႈၸႂ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ႁိူၼ်းယေး ႁူင်းႁႅမ်း လူႉၵွႆၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 23/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ မွၵ်ႈ 2 မူင်း ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းတိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်းလီယူႇၼၼ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ၊ ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ႁူင်းႁႅမ်း လူႉၵွႆ ၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉမွၵ်ႈ 3 မူင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆၼမ် လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ယၼ်။ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 14 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 2 မူင်း ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်းဝဵင်း လၢဝ်ႇၵၢႆး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Kokang ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ၸွမ်းၼင်ႇ မိူင်းၶႄႇတုၵ်းယွၼ်းမႃးၼၼ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 19 လိူၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်း ၵမ်းထူၼ်ႈသွင် တေႃႇထိုင်လိူၼ်သဵင်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း။
['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']