uuid
stringlengths
36
36
article_title
stringlengths
1
51
article_pageid
uint32
807
34k
article_qid
uint32
2
117M
section_heading
stringlengths
1
86
section_level
uint32
0
2
paragraph_text
stringlengths
1
3.78k
paragraph_anchors
list
d88cdef1-b492-4fb4-bfbd-908d9166b4b2
Азанҭатәи_абырзентә_уахәама
26,531
47,471,438
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
475bc6af-72ac-4a7f-8e62-3753aa07009d
90_(ахыԥхьаӡара)
4,457
239,346
null
0
90 (ԥшьынҩажәи жәаба) — анатуралтә ахыԥхьаӡара 90.
[ { "start": 24, "end": 46, "qid": 21199, "pageid": 30165, "title": "Анатуралтә_ахыԥхьаӡара" } ]
187cc23c-970e-43c4-b8e2-3f8dab297826
Шипраге
7,635
3,594,268
null
0
Шипраге (Šiprage) – Босниеи Герцеговинеи ақыҭа.
[ { "start": 20, "end": 40, "qid": 225, "pageid": 30813, "title": "Босниеи_Герцеговинеи" } ]
920a477f-205d-4101-8062-5bdbacd9fba0
Коихаике
7,638
3,810
null
0
мини Койхаике (есп.: Coyhaique) - ақалақь Чили ахь.
[ { "start": 0, "end": 4, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Parte_baja_de_Coyhaique.JPG" }, { "start": 42, "end": 46, "qid": 298, "pageid": 4687, "title": "Чили" } ]
41e7500e-38aa-4745-954b-e0f927d98a9d
Коихаике
7,638
3,810
null
0
Акатегориа:Чили ақалақьқәа
[ { "start": 0, "end": 26, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Чили_ақалақьқәа" } ]
99a6b159-d88e-48c3-8d7b-fb594070e20a
Шипраге
7,635
3,594,268
Ауааԥсыра
0
Аҵанакы 788 ҩык. (2013 ш.).
[ { "start": 18, "end": 22, "qid": 1998, "pageid": 5511, "title": "2013" } ]
e2c7eb5f-5417-4ae1-9a5a-e065e207cda6
Шипраге
7,635
3,594,268
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Босниеи Херцеговинеи рқыҭақәа
[ { "start": 0, "end": 40, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Босниеи_Херцеговинеи_рқыҭақәа" } ]
02582a07-2ea5-4a95-96e8-8ffaee540fd0
Азанҭатәи_абаа
26,532
47,471,444
null
0
Азанҭатәи абаа (აზანთის ციხე) — Аԥсны азанҭа ақыҭан иҟоу абаа. Абаа иргылоуп абжьарашәысықәсақәа раан.
[ { "start": 32, "end": 37, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 38, "end": 44, "qid": null, "pageid": null, "title": "Азанҭа" } ]
fbc5ce0c-96e6-4d8d-a57d-884ca990b365
Азанҭатәи_абаа
26,532
47,471,444
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны абаақәа
[ { "start": 0, "end": 24, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_абаақәа" } ]
f125ce8c-bcb7-46b1-89e9-31cd1b1424e6
91_(ахыԥхьаӡара)
4,459
690,992
null
0
91 (ԥшьынҩажәи жәеиза) — анатуралтә ахыԥхьаӡара 91.
[ { "start": 25, "end": 47, "qid": 21199, "pageid": 30165, "title": "Анатуралтә_ахыԥхьаӡара" } ]
48031729-51c9-48f2-bfca-103e8cb4794c
Пунта_Аренас
7,637
51,599
null
0
мини Пунта Аренас (Punta Arenas) - ақалақь Чили ахь.
[ { "start": 0, "end": 4, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:15mrz08_P_Arenas_08.jpg" }, { "start": 43, "end": 47, "qid": 298, "pageid": 4687, "title": "Чили" } ]
fdec7d94-6830-4f1d-9f92-56594f1a4ba7
91_(ахыԥхьаӡара)
4,459
690,992
Ахьарԥшқәа
0
091
[ { "start": 0, "end": 3, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Иԥсабаратәу_ахыԥхьаӡарақәа" } ]
c328e545-5727-443b-8268-20e67939faf7
Пунта_Аренас
7,637
51,599
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Чили ақалақьқәа
[ { "start": 0, "end": 26, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Чили_ақалақьқәа" } ]
c9e3be88-55ec-4e2d-be3f-bcda8195bf6c
Адемократиатә_Республика_Конго_апрезидент
30,557
3,409,199
null
0
мини|ДР Конго апрезиденттә бираҟ мини|[[Палаи дела национ, Киншаса – Конготәи апрезидентцәа ртәарҭа]] Адемократиатә Республика Конго апрезидент (Président de la République démocratique du Congo, Rais wa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo, Mokonzi wa Republíki ya Kongó Demokratíki) — Адемократиатә Республика Конго ахада 1960 шықәса инаркны.
[ { "start": 0, "end": 32, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Flag_of_the_President_of_the_Democratic_Republic_of_the_Congo.svg|мини" }, { "start": 33, "end": 57, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Palais_de_la_nation.jpg|мини" }, { "start": 59, "end": 66, "qid": 3838, "pageid": 30909, "title": "Киншаса" }, { "start": 102, "end": 132, "qid": 974, "pageid": 30130, "title": "Адемократиатә_Республика_Конго" }, { "start": 319, "end": 323, "qid": 3754, "pageid": 7756, "title": "1960" } ]
99b21222-06bc-4912-8a0e-dc89632ebc97
Арика
7,644
2,203
null
0
Арика - ақалақь Чили ахь.
[ { "start": 16, "end": 20, "qid": 298, "pageid": 4687, "title": "Чили" } ]
baa3595e-97ee-450f-85e7-8cea45d2c943
Арика
7,644
2,203
null
0
Акатегориа:Чили ақалақьқәа
[ { "start": 0, "end": 26, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Чили_ақалақьқәа" } ]
88ca72a2-ead5-47e3-be9a-2bbd8d954a76
92_(ахыԥхьаӡара)
4,461
277,312
null
0
92 (ԥшьынҩажәи жәаҩа) — анатуралтә ахыԥхьаӡара 92.
[ { "start": 24, "end": 46, "qid": 21199, "pageid": 30165, "title": "Анатуралтә_ахыԥхьаӡара" } ]
009091e0-932c-4307-9805-8226fdc77d44
92_(ахыԥхьаӡара)
4,461
277,312
Ахьарԥшқәа
0
092
[ { "start": 0, "end": 3, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Иԥсабаратәу_ахыԥхьаӡарақәа" } ]
0a5c82b1-c220-466f-8b39-4c98d0cf84b3
Гьаргь_ацқьа_ихьӡала_Аҭара_иҟоу_ауахәама
26,534
65,291,949
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
ef0fb40d-fe4e-457d-851a-b4c8009d8cc8
93_(ахыԥхьаӡара)
4,463
31,118
null
0
93 (ԥшьынҩажәи жәаха) — анатуралтә ахыԥхьаӡара 93.
[ { "start": 24, "end": 46, "qid": 21199, "pageid": 30165, "title": "Анатуралтә_ахыԥхьаӡара" } ]
a95f9ded-d242-411c-a3b1-c291fa37ee04
93_(ахыԥхьаӡара)
4,463
31,118
Ахьарԥшқәа
0
093
[ { "start": 0, "end": 3, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Иԥсабаратәу_ахыԥхьаӡарақәа" } ]
4c023ff4-94c7-4a1c-bf14-e87427fa0870
94_(ахыԥхьаӡара)
4,465
683,782
null
0
94 (ԥшьынҩажәи жәиԥшь) — анатуралтә ахыԥхьаӡара 94.
[ { "start": 25, "end": 47, "qid": 21199, "pageid": 30165, "title": "Анатуралтә_ахыԥхьаӡара" } ]
0260630e-cf84-4753-95da-b0f361add453
Пицундатәи_ауахәама
26,530
2,255,725
null
0
мини|Пицундатәи ауахәама Пицундатәи ауахәама (ბიჭვინთის ტაძარი)  —  Аԥсны X ашәышықәса иаҵанакәа, Анцәадзыхшаз лыхьӡала Пицунда иҟоу акафедралтә уахәама. 2006 шықәса Абҵарамза 7, Қырҭтәыла ахада идҵа ала, амилаҭтә ҵакы змоу иеиҭамҵуа акультуратә баҟа акатегориа анашьан.
[ { "start": 0, "end": 24, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:2014_Picunda,_Sobór_św._Andrzeja_(07).jpg|мини" }, { "start": 68, "end": 73, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 154, "end": 158, "qid": 2021, "pageid": 2175, "title": "2006" }, { "start": 166, "end": 177, "qid": 2989, "pageid": 7132, "title": "Абҵарамза_7" } ]
9217910e-6fb1-4866-8c56-b162a90200ef
Пицундатәи_ауахәама
26,530
2,255,725
null
0
Пицундатәи ауахәама, Аԥсны атерриториаҿы иҟоу егьырҭ абаҟақәа реиԥшҵәҟьа, ақырҭуа архитектура аҿиара еилымшәо иалахәып, аха, Қырҭтәыла егьырҭ абаҟақәа иреиԥшымкәа, византиатәи абаҟақәа рыԥшра амоуп. Ҭеимураз Батонишвили иҳәамҭала, Пицундатәи ауахәама аҭыԥан игылан ивериелаа рныҳәарҭа хада — Боча ауахәама. „...Ибераа зегьы ажәытәӡатә раҳ Боча имҵаныҳәон, иара иныхабаа абеиарала иҩычаз Хахьтәи Колхидеи Аԥснытәи Пицундеи рҳәааҿы игылан (ақьырсиантә дин аан уахәамас иҟалеит)“
[ { "start": 199, "end": 219, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ҭеимураз_Батонишвили" } ]
fa81879e-b699-4474-947c-2ca76e2f8486
Пицундатәи_ауахәама
26,530
2,255,725
Абаҟа ахцәажәара
0
Пицундатәи ауахәама еиҵыху аџьар-ҟәырӷтә ргыламҭоуп, мраҭашәарахьала анартекс амоуп, мрагыларахьала - апсидқәа хԥа. Нартекс Қырҭтәыла шамахамзар иуԥылом, аха апсидқәа иҟазшьарбагоуп заатәи аамҭа иаҵанакәа ақырҭуа уахәамақәа рзы, еиҳа ихьшәаны, мраҭашәаратә Қырҭтәылазы, лымкаала, Амшын Еиқәа агаҿы иҟаз ауахәамақәа рзы (аха, мрагыларатә Қырҭтәылагьы џьара-џьара иуԥылоит). Аҟәарҷ аныҳәарҭа аҭӡамцқәеи ашьаҟақәеи ирықәуп. Пицундатәи ауахәама иргылоуп инеимда - ааимданы еиқәҵоу иаалоу акьырмыт ҟьаҟьеи ахаҳәи рыла. Аҭӡамцқәа хыхьтәи рыхәҭеи, абарабани, уи иақәу аҟәарҷи ишеибгоу акьырмыт иалхуп. Ауахәама аҩнуҵҟала асахьақәа рыла иҩычан, аха  XIX ашәышықәса  II азбжазы ишьыхны, ашәыга шкәакәала ишәны, ажәытә сахьақәа иқәхны, аханатә сахьала ирҩычит. Нартекс алада-мраҭашәаратә кәакьаҿы адамра иҟоуп, уи аҭӡамцқәа ирну асахьақәа  XVI ашәышықәса  II азбжа иаҵанакәеит. 1966 шықәсазы ауахәама аиҭашьақәыргыларатә усурақәа мҩаԥган. Аусурақәа раан ауахәама аинтериер аҿы аарԥшын ажәытә сахьақәа рфрагментқәа, урҭ адамра аҭӡамцқәа ирну асахьақәа рхаантәи аамҭа иаҵанакәеит. Ауахәама акәша-мыкәша игылоуп еиуеиԥшым аргыламҭақәа, ауахәама хәыҷқәа, аныҳәарҭақәа, аберҭыԥ анхарҭа, анхамҩатә ргыламҭақәа. Аберҭыԥ ԥасатәи ахыбра I аихагылаҿ еиҿкаауп Пицундатәи амузеи. Пицундатәи ауахәамаҿы анцәаимаҵзура мҩаԥысуа м, уи аконцерттә зал ҳасабала рхы иадырхәоит.
[ { "start": 868, "end": 872, "qid": 2649, "pageid": 7750, "title": "1966" } ]
9e0736c1-ca40-4a42-b0b5-74d6109c3dc8
Пицундатәи_ауахәама
26,530
2,255,725
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
fe9b0f4d-f710-406f-a619-e70a5543ee6a
Ганҭиади_иҟоу_аныхабаа
26,533
4,501,087
null
0
мини|Ганҭиади ауахәама Ганҭиади иҟоу аныхабаа (განთიადის ტაძარი)  — Аԥсны VI ашәышықәса иаҵанакәа, х-апсидк змоу абазилика ауп, аҳабла Ганҭиади аҟны игылоуп. 2006 шықәса абҵарамза 7 рзы, Қырҭтәыла ахада идҵа ала, ианашьан амилаҭтә ҵакы змоу иеиҭамҵуа акультуратә баҟа акатегориа. Иргылоуп  VI ашәышықәса  I азбжазы. Аха, VIII-X ашәышықәсақәа рзы изныкымкәа аханатә ирҿыцны идыргылахьан. 1576 шықәсазы, османаа ржәылара аан, аныхабаа хәҭала ибгеит. Аԥсни, инеизакны Қырҭтәылеи ажәытәӡатә ақьырсиантә уахәамақәа иреиуп. Уажәазы абазилика ахыжәжәарақәа мацароуп иаанханы иҟоу.
[ { "start": 0, "end": 22, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Gantiadi,_Georgia_—_Gantiadi_Temple.jpg|мини" }, { "start": 68, "end": 73, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 158, "end": 162, "qid": 2021, "pageid": 2175, "title": "2006" }, { "start": 180, "end": 185, "qid": 2989, "pageid": 7132, "title": "Абҵарамза_7" }, { "start": 290, "end": 303, "qid": null, "pageid": null, "title": "VI_ашәышықәса" }, { "start": 321, "end": 325, "qid": null, "pageid": null, "title": "VIII_ашәышықәса" }, { "start": 326, "end": 341, "qid": null, "pageid": null, "title": "X_ашәышықәса" }, { "start": 387, "end": 391, "qid": 6700, "pageid": 9491, "title": "1576" } ]
a514abe0-d4aa-46a5-8487-f679ab2ecef6
Ганҭиади_иҟоу_аныхабаа
26,533
4,501,087
Аҭоурых-архитектуратә ахцәажәара
0
Аспециалистцәа ргәаанагарала, абазгаа ақьырсианра анрыдыркыла, византиатәи аимператор Иустиниан I-тәи абазгаа рзы Ҵандрыԥшьтәи аныхабаа ииргылеит. Абазилика ахыжәжәарақәа рҟны аарԥшуп амармалташь шкәакәа иалхны иҟаҵаз, абырзен нбанла адҩыла змаз анышәынҭратә хаҳә афрагмент. Ишубарҭоу ала, ари ахаҳә аҭыԥантәи идинтәымыз ма адоуҳатә хаҿык инышәынҭра акәын. Адҩылара ҟаҵоуп VI ашәышықәсазы. Ҵандрыԥшьтәи аныхабаа х-нышьк змоу абазилика ауп. Уи усҟак идуумыз, аформа иаша змаз аҳаштә блокқәеи акьырмыт ҟьаҟьеи рыла иргылан.
[ { "start": 373, "end": 388, "qid": null, "pageid": null, "title": "VI_ашәышықәса" } ]
72179c38-02f1-4e3d-9744-ba7726b96c21
Ганҭиади_иҟоу_аныхабаа
26,533
4,501,087
Уажәтәи аҭагылазаашьа
0
Ҵандрыԥшьтәи аныхабаа Қырҭтәыла амилаҭтә ҵакы змоу абаҟа астатус анашьоуп.
[]
5651d15d-2340-4113-ad5e-d5e60d6dbef5
Ганҭиади_иҟоу_аныхабаа
26,533
4,501,087
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
98ea4df3-4ea0-4c0e-b482-93e154d2c1ca
Баграт_ибааш
7,687
4,185,807
null
0
300px|мини Баграт ибааш — Қырҭтәыла, Аԥсны Автономтә Республика, Аҟәа азааигәара, аӡиас Баслаҭ армарахьтәи аҳықә аҟны. Ирҿыцуп X-XI ашәышықәсақәа рзы. Қырҭтәыла Аҳ Баграт III-тәи ила. Баграт ибаа ианашьоуп Қырҭтәыла амилаҭтәи акультуратә аҭынхара абаҟа астатус.
[ { "start": 0, "end": 10, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Bagrati_fortress_(1).tif|300px" }, { "start": 26, "end": 35, "qid": 230, "pageid": 2106, "title": "Қырҭтәыла" }, { "start": 37, "end": 63, "qid": 2914461, "pageid": 5727, "title": "Аԥснытәи_Автономтә_Ареспублика" }, { "start": 127, "end": 128, "qid": null, "pageid": null, "title": "X_ашәышықәса" }, { "start": 129, "end": 145, "qid": null, "pageid": null, "title": "XI_ашәышықәса" }, { "start": 164, "end": 174, "qid": null, "pageid": null, "title": "Баграт_III" } ]
7b1ae086-013f-4d3c-bfd1-5e9dafc3473e
Шервашиӡераа_раҳҭынра
7,686
28,937,265
null
0
thumb|250px|Шервашиӡераа раҳҭынра Шервашиӡераа раҳҭынра — гылоуп Қырҭтәыла, Аԥснытәи автономтә республика, Гәдоуҭатәи амуниципалитет, Лыхны ақыҭа.
[ { "start": 0, "end": 33, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Lykhny_palace_ruins.jpg|thumb|250px" }, { "start": 65, "end": 74, "qid": 230, "pageid": 2106, "title": "Қырҭтәыла" }, { "start": 76, "end": 105, "qid": 2914461, "pageid": 5727, "title": "Аԥснытәи_Автономтә_Ареспублика" }, { "start": 107, "end": 132, "qid": null, "pageid": null, "title": "Гәдоуҭатәи_амуниципалитет" }, { "start": 134, "end": 139, "qid": 931349, "pageid": 2459, "title": "Лыхны" }, { "start": 140, "end": 145, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ақыҭа" } ]
ba7d7584-0098-4616-8523-5248d899d10d
Шервашиӡераа_раҳҭынра
7,686
28,937,265
null
0
Аҳҭынра гылан, Лыхны ашҭа ду аҿаԥхьа. 1866 шықәса, ԥхынгәымза 26 рзы иалагеит Урыстәыла аҳра иадҳәалаз аԥсуаа ампыҵахаларатә арежим аҿагылара, уи аиқәыртәаразы, иара уи ашықәсан нанҳәамзазы, қәҭешьтәи агәыбернатор аурыс аинрал — алеитенант, Свиатопольск — Мирски, аҳҭынра иблит.
[ { "start": 38, "end": 42, "qid": 7712, "pageid": 7838, "title": "1866" } ]
526d0477-37f5-4d53-945b-a6e8997430d6
Шервашиӡераа_раҳҭынра
7,686
28,937,265
null
0
Аханатә аҳҭынра ҩ — еихагылакны иргылан. Аҳҭынра еибыҭан маҭәахәы хкы рацәала (акьырхаҳә, аԥслымӡхаҳә, ақьырмыт, убас иҵегьы).
[]
f901478b-b100-4c7c-b848-43cd4779f52d
Шервашиӡераа_раҳҭынра
7,686
28,937,265
null
0
Аҭыӡқәа реиқәыршәашьала иубоит аргыларатәи амаҭәахәқәа ахыԥхьаӡара рацәаны рхы ишадырхәаз. Насгьы, еиҳа ижәытәӡоу XVI-XVII ашәышықәсақәа ирыҵанакуа акьырхаҳәцәы рхы иадырхәеит. XIX ашәышықәсазы аҳҭынра рҿцны ирҭбаан. Аҵакырадгьыл ампыҵахалара азууп Урыстәыла ала. Иҟоу аҭагылазаашьа иахҟьаны, аҳҭынра аиҭашьақәыргылара алшара ыҟаӡам. Шервашиӡераа раҳҭынра ианашьоуп Қырҭтәла амилаҭтәи ахадара змоу абаҟа астатус.
[ { "start": 114, "end": 117, "qid": null, "pageid": null, "title": "XVI_ашәышықәса" }, { "start": 118, "end": 136, "qid": null, "pageid": null, "title": "XVII_ашәышықәса" }, { "start": 177, "end": 193, "qid": null, "pageid": null, "title": "XIX_ашәышықәса" } ]
c24b4795-6b6b-48ea-a269-38da0f1cda43
95_(ахыԥхьаӡара)
4,467
595,170
null
0
95 (ԥшьынҩажәи жәохә) — анатуралтә ахыԥхьаӡара 95.
[ { "start": 24, "end": 46, "qid": 21199, "pageid": 30165, "title": "Анатуралтә_ахыԥхьаӡара" } ]
7eff836d-201f-4df4-8c47-bb5f7dbd84ea
95_(ахыԥхьаӡара)
4,467
595,170
Ахьарԥшқәа
0
095
[ { "start": 0, "end": 3, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Иԥсабаратәу_ахыԥхьаӡарақәа" } ]
9e0af09e-4e86-40cb-bee3-174ed3cc522d
Амбаратә_уахәама
7,688
28,937,073
null
0
мини|Амбаратә уахәама ахыжәжәара, 1899 Амбаратә уахәама — Қырҭтәыла, Аԥсны, Гәдоуҭа араион, Мысра адгьылбжьахала аҟны, ирыцхәыркуп VII-VIII ашәышықәсақәа рзы. Амбаратәи ауахәама ианашьоуп қырҭтәыла амилаҭтәи аҭынхара акультуратә абаҟа астатус.
[ { "start": 0, "end": 38, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Ambara_church_ruins_in_Abkhazia,_1899.jpg|мини" }, { "start": 58, "end": 67, "qid": 230, "pageid": 2106, "title": "Қырҭтәыла" }, { "start": 69, "end": 74, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 76, "end": 90, "qid": 135943, "pageid": 2447, "title": "Гәдоуҭа_араион" }, { "start": 131, "end": 134, "qid": null, "pageid": null, "title": "VII_ашәышықәса" }, { "start": 135, "end": 153, "qid": null, "pageid": null, "title": "VIII_ашәышықәса" } ]
35cabf0a-0857-429b-a19c-aa41e6361377
Амбаратә_уахәама
7,688
28,937,073
Алитература
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
388f906b-e8b1-49e6-beec-d2479fee1b2f
Ахалшентәи_аныҳәарҭа_–_«Иоанн_аӡӡаахҩы_ихы»
26,536
65,291,979
null
0
Ахалшентәи аныҳәарҭа – «Иоанн аӡӡаахҩы ихы» (ახალშენის სალოცავი – იოანე ნათლისმცემლის თავი) — Аԥсны Ахалшени ақыҭан иҟоу аныҳәарҭа. Ауахәама иргылоуп икьасоу абжьарашәышықәсақәа раан. Ахаԥы аҿы иҭыхуп Иоанн Аӡаахҩы ихы асахьа. Ишырҳәо ала, абри аҭыԥаҿоуп Иоанн Аӡаахҩы ихы ахынтәраан иахьырбаз, убри аҟынтә, адинхаҵаҩцәа зегьы абри аҭыԥҷыдала иазҿлымҳауп.
[ { "start": 94, "end": 99, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 100, "end": 108, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ахалшени" } ]
8f89b699-e48b-40be-8e6c-7b30a50dcc44
96_(ахыԥхьаӡара)
4,469
280,167
null
0
96 (ԥшьынҩажәи жәаф) — анатуралтә ахыԥхьаӡара 96.
[ { "start": 23, "end": 45, "qid": 21199, "pageid": 30165, "title": "Анатуралтә_ахыԥхьаӡара" } ]
f3181290-b55d-4308-ba58-dfa65cb6eea2
96_(ахыԥхьаӡара)
4,469
280,167
Ахьарԥшқәа
0
096
[ { "start": 0, "end": 3, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Иԥсабаратәу_ахыԥхьаӡарақәа" } ]
b836adbe-7a09-4682-8d6e-4479448ec3d9
Бзыԥтәи_аныхабаа
7,689
28,937,097
null
0
Бзыԥтәи аныхабаа — Аԥсны Аҳәынҭқарра, ақыҭа Бзыԥ. Ауахәама ақәцә хыгьажьуп. Ирыцхәыркуп IX ашәышықәса аҩбатәи ахәҭа.
[ { "start": 19, "end": 36, "qid": 31354462, "pageid": 1053, "title": "Аԥсны_Аҳәынҭқарра" }, { "start": 0, "end": 7, "qid": 585242, "pageid": 2452, "title": "Бзыԥ" } ]
80c169d0-c6e0-4d75-892e-acd95b6efad9
Бзыԥтәи_аныхабаа
7,689
28,937,097
null
0
Бзыԥтәи аныхабаа ианашьоуп қырҭтәыла амилаҭтәи аҭынхара акультуратә абаҟа астатус.
[]
d9941c4f-f841-467e-a0e8-6b954f2e682e
Бзыԥтәи_аныхабаа
7,689
28,937,097
Алитература
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
0bb395c0-b944-453c-a3cb-572a6f82f4e5
97_(ахыԥхьаӡара)
4,471
673,849
null
0
97 (ԥшьынҩажәи жәибжь) — анатуралтә ахыԥхьаӡара 97.
[ { "start": 25, "end": 47, "qid": 21199, "pageid": 30165, "title": "Анатуралтә_ахыԥхьаӡара" } ]
4acd29b7-6a88-4de5-b8bf-bc26b4cd4b93
97_(ахыԥхьаӡара)
4,471
673,849
Ахьарԥшқәа
0
097
[ { "start": 0, "end": 3, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Иԥсабаратәу_ахыԥхьаӡарақәа" } ]
e0996499-2270-446b-a0c2-91199b60ce05
Ауахәама_«Аилага-абыҟә»
26,537
65,291,953
null
0
Ауахәама «Аилага-абыҟә» (აილაგა-აბიყუს ეკლესია) — Аԥсны Бомбора ақыҭан иҟоу ауахәама. Ауахәама иргылоуп VIII-IX ашәышықәсазы. Гәдоуҭантә 10 километрак бжьоуп, амшын ахырхарҭала.
[ { "start": 50, "end": 55, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 56, "end": 63, "qid": null, "pageid": null, "title": "Бомбора" } ]
d82f2020-e1d9-4f27-ada5-41873e639b19
Ауахәама_«Аилага-абыҟә»
26,537
65,291,953
null
0
Заатәи абжьарашәышықәсақәа ирыҵанакәа ақырҭуа ақьырсиантә уахәамоуп, аҭыԥантәи ауааԥсыра уи «Аилага - абыҟә» ахьӡала ауп ишырдыруа. Ауахәама залк змоу ргыламҭоуп, аҭӡымцқәа ишеибгоу, хә-кәакьктәи апсидала, еиқәханы иҟоуп. Ауахәама аҩнуҵҟа аԥхасҭа зауз ишьыху аҽыҭаҿ иубарҭоуп аҭыӡсахьа ашьҭақәа. Аладахьаала иҟоу аҩналарҭа авара аҭӡамц иануп аџьар асахьа. Аладахьала иадыргылоуп еиҵыху азал, мрагыларатә ахәҭаҿы иҟоуп агежьбжа аформа змоу аныҳәарҭа. Аилага-абыҟә ҳәа икьасаны ахьӡарҵеит. Аханатә хьӡыс иамаз идырым.
[]
985fbb7a-41c8-42d3-8e6c-b3adf9325a95
Ауахәама_«Аилага-абыҟә»
26,537
65,291,953
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
a065d8cd-180b-47d5-b221-1dd1ceb2e834
Адемократиатә_Республика_Конго_ахадацәа_рсиа
30,562
696,179
null
0
Ари адаҟьа иҟои Адемократиатә Республика Конго ахадацәа рсиа — Адемократиатә Республика Конго апрезидентцәа (аҭоурыхла Конготәи Ареспублика, Заир) 1960 шықәса инаркны.
[ { "start": 16, "end": 46, "qid": 974, "pageid": 30130, "title": "Адемократиатә_Республика_Конго" }, { "start": 94, "end": 107, "qid": null, "pageid": null, "title": "Апрезидент" }, { "start": 119, "end": 139, "qid": null, "pageid": null, "title": "Конготәи_Ареспублика_(Леопольдвиль)" }, { "start": 141, "end": 145, "qid": null, "pageid": null, "title": "Заир" }, { "start": 147, "end": 151, "qid": 3754, "pageid": 7756, "title": "1960" } ]
c10ebe59-9f74-46f9-8207-9bde25bc7374
Адемократиатә_Республика_Конго_ахадацәа_рсиа
30,562
696,179
null
0
Уажәытәи ахада иҟои апрезидент Феликс Чисекеди 24 инаркны.
[ { "start": 20, "end": 30, "qid": 3409199, "pageid": 30557, "title": "Адемократиатә_Республика_Конго_апрезидент" }, { "start": 31, "end": 46, "qid": null, "pageid": null, "title": "Чисекеди,_Феликс" } ]
4802dc1f-692f-4256-8e52-49efbc650b67
Адемократиатә_Республика_Конго_ахадацәа_рсиа
30,562
696,179
Адемократиатә Республика Конго ахадацәа (1960 ш. инаркны)
0
{| class="wikitable" style="text-align:center" ! colspan="6" |
[]
66fde6e4-a3f3-4227-b207-443c6fdd4e5b
Адемократиатә_Республика_Конго_ахадацәа_рсиа
30,562
696,179
Конготәи Ареспублика (1960–1971 шш.)
1
! # ! width="90px" | Асахьа ! Ахьӡ (диит–дыԥсит) ! Далырхит ! Амаҵуратә аамҭа ! Аполитикатә партиа ! style="background:#F9E99C;" | (1910–1969) (дамырхит) 5 шш. 146 мш. ! style="background:#6ABD51;" | (1930–1997) 5 шш. 337 мш. Ареволиуциазы Жәлар Рыҵысра ! colspan="6" |
[ { "start": 227, "end": 254, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ареволиуциазы_Жәлар_Рыҵысра" } ]
9e57ae1b-8323-48dc-80ea-33e12ef9ca6e
Адемократиатә_Республика_Конго_ахадацәа_рсиа
30,562
696,179
Азхьарԥшқә
0
Акатегориа:Адемократиатә Республика Конго аполитика
[ { "start": 0, "end": 0, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Адемократиатә_Республика_Конго_апрезидентцәа" }, { "start": 0, "end": 51, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Адемократиатә_Республика_Конго_аполитика" } ]
347a04e2-0f74-488f-b3e0-b9b4d21cd9bf
Дмитри_Менделеев
9,616
9,106
null
0
Дмитри Менделеев (Дми́трий Ива́нович Менделе́ев; ажьырныҳәа 27, 1834 — жәабран 2, 1907) — 1869 ш. азы аурыс ҵарауаҩ Дмитрии Менделеев ахимиатә аелементқәа Рпериодикатә (реишьҭагыларатә) таблица шааиртыз рылеиҳәеит. Абас ала, анаука аԥсабара амаӡақәа раартраз ацаԥха аиуит. Уи нахыс химеи физикеи рҿы иҟаҵоу аартра дуқәа зегьы ари азакәан шьаҭас ирыман.
[ { "start": 49, "end": 62, "qid": 2284, "pageid": 17301, "title": "Ажьырныҳәа_27" }, { "start": 64, "end": 68, "qid": 7591, "pageid": 7870, "title": "1834" }, { "start": 71, "end": 80, "qid": 2313, "pageid": 17166, "title": "Жәабран_2" }, { "start": 82, "end": 86, "qid": 2048, "pageid": 7797, "title": "1907" } ]
afc6534a-87ce-4c04-b058-9f6b4bf03949
Дмитри_Менделеев
9,616
9,106
null
0
Менделеев ипериодикатә таблица аелементқәа дара-дара еишьҭагылоуп урҭ ратомтә капан инақәыршәаны. Урҭ апериодқәеи агәыԥқәеи рыла еихшаны иеидкылоуп.
[]
d5c8a51d-16f9-42ff-8645-d356f96e9411
Дмитри_Менделеев
9,616
9,106
null
0
Менделеев иҟаиҵаз аартра аҵарауаа ирылнаршеит Апериодикатә таблицаҿы иҭацәны иааныжьыз аҭыԥқәа хазырҭәааз 38 иҿыцу ахимиатә елементқәа раартра. Иара убри аангьы урҭ ирылшеит Апериодикатә таблицаҟны иҟаз аҵыхәтәантәи аелемент аасҭа еиҳа ихьанҭаз аелемент аԥшаара. 1955 шықәсазы америкатәи аҵарауаҩ Грени Сиберд иоуит (иԥшааит) аелемент 101-тәи аномер, Мендилеевиум ахьӡиҵеит, Апериодикатә Закәан аԥызҵаз ихьӡ аҳаҭыр ала.
[ { "start": 263, "end": 267, "qid": 18577, "pageid": 7761, "title": "1955" }, { "start": 297, "end": 309, "qid": null, "pageid": null, "title": "Грени_Сиберд" }, { "start": 351, "end": 363, "qid": null, "pageid": null, "title": "Мендилеевиум" } ]
49dadd09-80b0-4b60-84d7-d7f8dc7c47f9
Дмитри_Менделеев
9,616
9,106
Алитература
0
Акатегориа:Урыстәылатәи аҵарауаа
[ { "start": 0, "end": 32, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Урыстәылатәи_аҵарауаа" } ]
4f0050c2-d9e4-44cf-9ed7-345dd7a0a664
98_(ахыԥхьаӡара)
4,473
713,239
null
0
98 (ԥшьынҩажәи жәаа) — анатуралтә ахыԥхьаӡара 98.
[ { "start": 23, "end": 45, "qid": 21199, "pageid": 30165, "title": "Анатуралтә_ахыԥхьаӡара" } ]
d8d4be3d-2695-4f43-b466-714845ab0891
98_(ахыԥхьаӡара)
4,473
713,239
Ахьарԥшқәа
0
098
[ { "start": 0, "end": 3, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Иԥсабаратәу_ахыԥхьаӡарақәа" } ]
5c07e5f5-e97b-4c29-bc0e-c3d46963ff3d
Ҵабалтәи_абаа
7,693
28,937,321
null
0
Ҵабалтәи абаа — Қырҭтәыла, Аԥсны автономтә республика, Гәылрыԥшь амуниципалитет, ақыҭа Ҵабал. Акомплекс иалоуп абаашқәа, ауахәамақәа, аргыларақәа, ахьчаратә аргыларақәа, абаагәара иаарԥшуп Византиатәи аҭоурыхҭҵааҩы Пракофи Кесариатәи ианҵамҭақәа рҟны, VI ашәышықәсазы.
[ { "start": 27, "end": 53, "qid": 2914461, "pageid": 5727, "title": "Аԥснытәи_Автономтә_Ареспублика" }, { "start": 0, "end": 8, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ҵабал" }, { "start": 252, "end": 267, "qid": null, "pageid": null, "title": "VI_ашәышықәса" } ]
ba29a692-8656-468b-be8c-4c1d7169ed0c
Ҵабалтәи_абаа
7,693
28,937,321
Алитература
0
Акатегориа:Аԥсны абаақәа
[ { "start": 0, "end": 24, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_абаақәа" } ]
74c0f9da-9c0e-49ee-8f4c-aa1dbc196bb4
Гагратәи_ауахәама
7,690
28,937,150
null
0
мини|Гагратәи ауахәама Гагратәи ауахәама (გაგრის ეკლესია) — Аԥсны ақалақь Гагра ауахәама. 2006 шықәса Абҵарамза 7, Қырҭтәыла ахада идҵа ала, Гагратәи ауахәама амилаҭтә ҵакы змоу иеиҭамҵуа акультуратә баҟа акатегориа анашьан.
[ { "start": 0, "end": 22, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Gagra_old_church.jpg|мини" }, { "start": 23, "end": 31, "qid": 44811, "pageid": 1046, "title": "Гагра" }, { "start": 90, "end": 94, "qid": 2021, "pageid": 2175, "title": "2006" }, { "start": 102, "end": 113, "qid": 2989, "pageid": 7132, "title": "Абҵарамза_7" } ]
066353dc-a538-4638-bef0-a2b596b27817
Гагратәи_ауахәама
7,690
28,937,150
Аҭоурых-архитектуратә ахцәажәара
0
Ауахәама VI ашәышықәса иаҵанакәеит. Уи х-нефтк змоу абазилика ауп. Ауахәама имҽыӷны иҿыцәаау аблокқәа рыла иргылоуп. Анышь хада мрагыларахьтә аҩналарҭа амоуп, аладатәи анышь – аноураалатәи аҭӡамц аҟынтә аҩналарҭа амоуп. Аладатәи анышь ауахәама хада иадҳәалоуп ашә хәыҷқәа ҩба рыла. Ашәқәа руакы ала аҩадатәи азал ашҟа ҳнеиуеит, уи мрҭашәаратә аҭӡамц аҿгьы аҩналарҭа амоуп. Ауахәама хада ашҟа алашара иҩналоит аладатәи аҭӡамци, мраҭашәаратәи аҭӡамци, аныҳәарҭеи рҿы иҟоу х-ԥенџьырк рыла. Ауахәама иҩычоуп мраҭашәаратә ашә атимпани аԥенџьыр авареи иҭыху “Болнистәи аџьар” мацарала. Ажәытә Гагратәи ауахәама VI-IX ашәышықәсақәа ирыҵанакәа, Мрагыларатә Қырҭтәыла лассы-лассы иуԥыло абазиликақәа иреиԥшуп.
[ { "start": 610, "end": 612, "qid": null, "pageid": null, "title": "VI_ашәышықәса" }, { "start": 613, "end": 629, "qid": null, "pageid": null, "title": "IX_ашәышықәса" } ]
28ab8867-c245-4314-ad86-9e687002d990
Гагратәи_ауахәама
7,690
28,937,150
Уажәтәи аҭагылазаашьа
0
Гагратәи абазилика Қырҭтәыла акультуратә ҭынха абаҟа астатус анашьоуп.
[]
dcd45325-3a89-4a3e-8be2-819d17dc7467
Гагратәи_ауахәама
7,690
28,937,150
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
7ae6a4a4-dcd5-49e3-a711-325fae76a8af
Израиль
30,565
801
null
0
Израиль (יִשְׂרָאֵל, إسرائيل), аофициалтә хьӡы: Израиль Аҳәынҭқарра (מְדִינַת יִשְׂרָאֵל, دَوْلَة إِسْرَائِيل) — Азиа аҳәынҭқарра иауакуп.
[ { "start": 113, "end": 117, "qid": 48, "pageid": 17449, "title": "Азиа" } ]
e0a71c98-0017-4c7b-8d08-5f7edbc22ecc
Беиӡин
30,563
956
null
0
Беиӡин (北京) – Чынҭ аҳҭнықалақь ауп. Иаланхо.
[ { "start": 14, "end": 18, "qid": 148, "pageid": 3959, "title": "Китаи" } ]
38432064-3e56-44cf-bad6-ffec6fe192b4
Израиль
30,565
801
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Азиатәи атәылақәа Акатегориа:Ареспубликақәа
[ { "start": 0, "end": 0, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Израиль" }, { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Азиатәи_атәылақәа" }, { "start": 29, "end": 54, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ареспубликақәа" } ]
8933f231-e1ce-4ffd-9577-8f8332c471bb
Беиӡин
30,563
956
Административ-территориалтә шара
0
Шьоукы Беиӡин аҭоурыхтә раионқәа:
[]
6968a4d5-6fba-430e-9582-e4d0e1343a21
Беиӡин
30,563
956
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Аҳҭнықалақьқәа
[ { "start": 0, "end": 25, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аҳҭнықалақьқәа" } ]
6f120c0b-1441-4e13-9fcd-b3bcd4844887
Беиӡин
30,563
956
Азгәаҭақәа
0
Акатегориа:Китаи ақалақьқәа Акатегориа:Аҳҭнықалақьқәа
[ { "start": 0, "end": 27, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Китаи_ақалақьқәа" }, { "start": 28, "end": 53, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аҳҭнықалақьқәа" } ]
ebf1d48c-ecee-4e7c-90f5-684594d6123b
Камантәи_ауахәама
7,692
28,937,161
null
0
Камантәи ауахәама ианашьоуп қырҭтәыла амилаҭтәи акультуратә аҭынхара абаҟа астатус.
[]
a0fce96d-3176-4c43-8cef-2122dd1cd6b2
Камантәи_ауахәама
7,692
28,937,161
Алитература
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
d205e59f-597b-4597-8647-2b5d9047314b
Ахалшентәи_абаа
26,539
65,292,793
null
0
Ахалшентәи абаа (ახალშენის ციხე) — Аԥсны Ахалшени ақыҭан иҟоу абаа. Абаа иргылоуп абжьарашәышықәсақәа раан. Абаа аҭӡамцқәа рҭагылазаашьа цәгьоуп, зы ԥшра ҟамҵакәа аконсервациа рзутәуп. Абаа аҩхаа хәыҷы аҟны игылоуп, абӷьыҵлара ала ихҩоу ашьха ҳаракқәа рыгәҭа. Ашьхеибаркыра мрагылара-мраҭашәаратә хырхарҭала еиҵыхуп, абаа аплангьы убасҵәҟьоуп ишыҟоу. Абаа ахәҭа хада - мрагырахьтәи аган аҿы, зегьы реиҳа иҳаракыз аҭы ԥ аҿы акәын иахьыҟаз. Абаа агалуан ала ихкаан, уи аконтурқәа зегьы реиҳа ибзианы иубарҭоуп алада-мраҭашәарахьтәи ахәҭаҿы. Иҟоу агәаанагарала, ашьхеибаркыра мраҭашәаратә ахәҭаҿы иҟоу ашьхаҟьаҟьагьы агалуан ала ихкаазар ҟаларын.
[ { "start": 35, "end": 40, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 41, "end": 49, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ахалшени" } ]
0f8a64e9-ba19-4dac-b511-2f4b3e25c1d1
Ахалшентәи_абаа
26,539
65,292,793
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны абаашқәа
[ { "start": 0, "end": 25, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_абаашқәа" } ]
894aeb62-436e-4df7-92a2-6cdf5b5a9e50
Ацқьа_Симон_Кнтәи_ихьыӡ_зху_абааш
7,694
16,375,728
null
0
мини Ацқьа Симон Кнтәи ихьыӡ зху абааш — Қырҭтәыла, Аԥснытәи автономтә республика, Гәдоуҭатәи амуниципалитет, аҳабла Афон-Ҿыц, Ивертәи ашьха. Аханатә аргылара иаҵанакуеит VII-VIII ашәышықәса.
[ { "start": 0, "end": 4, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:2014_Nowy_Aton,_Cerkiew_św._Szymona_Apostoła_(06).jpg" }, { "start": 171, "end": 174, "qid": null, "pageid": null, "title": "VII_ашәышықәса" }, { "start": 175, "end": 190, "qid": null, "pageid": null, "title": "VIII_ашәышықәса" } ]
4dc46ea3-92d9-4c13-91c6-e08b2aa026b6
Ацқьа_Симон_Кнтәи_ихьыӡ_зху_абааш
7,694
16,375,728
Алитература
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
3f852956-3b00-4e4b-9668-0313c2f273b9
Еинштеин,_Алберт
9,615
937
null
0
Алберт Еинштеин (Albert Einstein; 14, Ульм, Германиатәи аимпериа — 18, Принстон, Ниу-Джерси, ЕАА) — агерман физик аҭоурых аҿы ахәыцҩы дуқәа дыруаӡәкны дрыԥхьаӡоит.
[ { "start": 38, "end": 42, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ульм" }, { "start": 44, "end": 64, "qid": null, "pageid": null, "title": "Германиатәи_аимпериа" }, { "start": 71, "end": 79, "qid": null, "pageid": null, "title": "Принстон_(Ниу-Джерси)" }, { "start": 81, "end": 91, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ниу-Джерси" }, { "start": 93, "end": 96, "qid": 30, "pageid": 30801, "title": "ЕАА" }, { "start": 100, "end": 113, "qid": null, "pageid": null, "title": "Агерман_физик" } ]
3c27c85c-31fc-47da-84ed-b65abcd9b999
Еинштеин,_Алберт
9,615
937
Абиографиа
0
Диит иара Ульм, Германиа хәажәкырамза 1879 шықәсазы, иқәыԥшра зегьы Миунхен ихигеит. Ара иҭаацәа дәқьан хәыҷык рыман. Миунхен ашкол ахь дныҟәон, уи зыхгара цәгьаз гәҿыӷьран иара изы. 12 шықәса анихыҵуаз ихала Евклидов игеометриа иҵеит. Ашьҭахь иҭаацәа Италиа Миланҟа нхара имцар амуит, уа нас, 15 шықәса дшырҭагылаз ашкол дҭыҵырц иӡбеит. Уи еиликаауазар ҟаларын азеиԥшдырратә школ ишалгатәыз. Аха, даҽаганкахьалагьы, иурокқәа рыбжьажьра дшаҿыц даҿын физи ка ихала иҽазыҟаиҵарларц азы. 22-шықәса дырҭагылан Швеицариа датәылауаҩханы даныҟала, 1903 шықәсазы уи ԥҳәысс дигеит Милеве Марек. Хара имгака ҩыџьа аԥацәа ихылҵуеит, аха 1919 шықәса азы иԥҳәыс длылҵуеит, иаб иашьа иԥҳа ԥҳәысс дигарцаз азы. 26 шықәса анхыҵуаз ихадоу иҭҵаарадырратә усумҭақәа хәба икьыԥхьуеит. Раԥхьатәи иусумҭа Броун иныҟәара, иеиҭаҵра иазкуп, уи 1905 шықәсазы адоктортә ҩаӡара изҭаз усумҭоуп.
[ { "start": 38, "end": 42, "qid": 7783, "pageid": 7825, "title": "1879" }, { "start": 252, "end": 258, "qid": 38, "pageid": 3915, "title": "Италиа" }, { "start": 259, "end": 266, "qid": null, "pageid": null, "title": "Милан" }, { "start": 506, "end": 515, "qid": 39, "pageid": 30221, "title": "Швеицариа" }, { "start": 541, "end": 545, "qid": 2045, "pageid": 7801, "title": "1903" }, { "start": 626, "end": 630, "qid": 2157, "pageid": 7785, "title": "1919" }, { "start": 819, "end": 823, "qid": 2047, "pageid": 7799, "title": "1905" } ]
824fcb44-61bb-4927-8952-eee717181d75
Еинштеин,_Алберт
9,615
937
Абиографиа
0
Аҩбатәи аусумҭа афотон мамзаргьы алашара акванттә теориа шьаҭас иауит. Алашара амчхара хаз-хазы иҟоу ахәҭаҷқәа рыла ишьақәгылоуп ҳәа иԥхьаӡоуп, урҭ аквантқәа ма, афотонқәа ҳәа ирышьҭоуп. Еинштеин иусумҭа алашара атеориа даҽакала иазнеиуеит. Ателехәаԥшра – ари Енштеин иаартроуп, уи аԥсҭазаараҿы ахархәароуп. 1921 ш. азы Енштеин Нобель ипремиа ианашьоуп афизика иазкыз аусумҭазы. 1933 шықәсазы Уи Еиду Америкатәи Аштатқәа рахь диасуеит, ара 1940 шықәсазы атәылауаҩрагьы иоуит. Еинштеин иԥсҭазаара далҵит 1955 шықәса мшаԥымза 18 рзы Принстон, Ниу-Джерси аштат аҿы.
[ { "start": 308, "end": 312, "qid": 2162, "pageid": 7783, "title": "1921" }, { "start": 379, "end": 383, "qid": 18726, "pageid": 6213, "title": "1933" }, { "start": 440, "end": 444, "qid": 18633, "pageid": 6207, "title": "1940" }, { "start": 503, "end": 507, "qid": 18577, "pageid": 7761, "title": "1955" }, { "start": 515, "end": 526, "qid": 2521, "pageid": 6958, "title": "Мшаԥымза_18" }, { "start": 531, "end": 539, "qid": null, "pageid": null, "title": "Принстон" }, { "start": 541, "end": 551, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ниу-Джерси" } ]
dad4bb5c-498b-435c-ad51-f729e25ac790
Еинштеин,_Алберт
9,615
937
Алитература
0
Акатегориа:Германиатәи аҵарауаа Акатегориа:Ауриа аҵарауаа Акатегориа:Германиатәи аҿыцхәыцҩцәа Акатегориа:Ауриа аҿыцхәыцҩцәа Акатегориа:Германиатәи Ауриацәа Акатегориа:1879 шықәсазы ииз Акатегориа:Хәажәкырамза 14 рзы ииз Акатегориа:1955 шықәсазы иԥсыз Акатегориа:Мшаԥымза 18 рзы иԥсыз
[ { "start": 0, "end": 31, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Германиатәи_аҵарауаа" }, { "start": 32, "end": 57, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ауриа_аҵарауаа" }, { "start": 58, "end": 93, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Германиатәи_аҿыцхәыцҩцәа" }, { "start": 94, "end": 123, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ауриа_аҿыцхәыцҩцәа" }, { "start": 124, "end": 155, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Германиатәи_Ауриацәа" }, { "start": 156, "end": 184, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:1879_шықәсазы_ииз" }, { "start": 185, "end": 219, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Хәажәкырамза_14_рзы_ииз" }, { "start": 220, "end": 250, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:1955_шықәсазы_иԥсыз" }, { "start": 251, "end": 283, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Мшаԥымза_18_рзы_иԥсыз" } ]
8a754c36-d34b-4a06-a216-cae6ff342c86
Гәандратәи_Ахалара_ауахәама
26,542
65,292,037
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
3ad85fa4-847a-4aed-8c12-32822c450be6
Саркози,_Николь
30,566
329
null
0
Николь Саркози (Nicolas Sarkozy; диит 28, Париж, Франциа) — 23-тәи Франциа апрезидентуп (2007–2012).
[ { "start": 42, "end": 47, "qid": null, "pageid": null, "title": "Париж" }, { "start": 49, "end": 56, "qid": 142, "pageid": 5666, "title": "Франциа" } ]
fc613b97-acda-431f-b16f-9506d74dd27b
Саркози,_Николь
30,566
329
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Франциа апрезидентцәа Акатегориа:Франциатәи аполитикцәа Акатегориа:1955 шықәсазы ииз Акатегориа:Ажьырныҳәамза 28 рзы ииз
[ { "start": 0, "end": 32, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Франциа_апрезидентцәа" }, { "start": 33, "end": 66, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Франциатәи_аполитикцәа" }, { "start": 67, "end": 95, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:1955_шықәсазы_ииз" }, { "start": 96, "end": 131, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ажьырныҳәамза_28_рзы_ииз" } ]
9fa9f243-3647-419d-96bb-f5e26cda1b59
Аҟәатәи_астелла
7,696
28,937,214
null
0
мини Аҟәатәи астелла — ԥшаауп Қырҭтәыла, Аԥсны, Аҟәа, аӡиас Баслаҭ азааигәара, Аҟәатәи астелла анышәынҭра ахаҳәуп, амармалташь иалхуп, 1953 шықәсазы аӡиас Баслаҭ амшын иахьалало аҭыԥ аҟны, ишьҭоуп Аҟәатәи амузеи аҟны.
[ { "start": 0, "end": 4, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Sokhumi_stela_-_სოხუმის_სტელა.jpg" }, { "start": 41, "end": 46, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 5, "end": 12, "qid": 40811, "pageid": 1040, "title": "Аҟәа" }, { "start": 135, "end": 139, "qid": 18585, "pageid": 7763, "title": "1953" } ]
d5a1728b-cda0-4ef5-8bc0-332661cd6e1b
Ҭевдоре_ацқьа_ихьӡала_Ахалшени_иҟоу_ауахәама
26,540
65,291,981
null
0
Ҭевдоре ацқьа ихьӡала Ахалшени иҟоу ауахәама, Фиодр ацқьа ихьӡала Ахалшени иҟоу ауахәама (ახალშენის წმინდა თევდორეს ეკლესია) — Аԥсны Ахалшени ақыҭан иҟоу ауахәама. Ауахәама иргылоуп заатәи абжьарашәышықәсақәа раан.
[ { "start": 127, "end": 132, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 22, "end": 30, "qid": null, "pageid": null, "title": "Ахалшени" } ]
793f372a-78bf-4d5e-a32d-c2e4f7e7d394
Ҭевдоре_ацқьа_ихьӡала_Ахалшени_иҟоу_ауахәама
26,540
65,291,981
null
0
Ауахәама иргылан Фиодр ацқьа ихьӡала. Иаанханы иҟоуп 1,5 м. аура змоу аҭӡамкәа мацара. Аҩналарҭа мраҭашәарахьтәи аган аҿоуп иахьыҟоу. Азал аплан еиҵыху акәакьҭаиаша аформа амоуп, ауралатәи аҭӡамцқәа рыцыԥ хьаӡаҿы аҿаԥсак змоу абаҟәқәа иҟоуп. Аргыларатә маҭәахәы аҳасабала ахархәара рыман аҳаши аҳаштә аиларшьышьи. Ауахәамаҿы иҟоуп аквадраттә рамка иҭаргылоу Болонтәи аџьар. Аџьар аганқәа рҿы адҩылақәа игәылԥ ҟаауп.
[]
8156468b-9d70-4034-926b-1c29e7f55083
Ҭевдоре_ацқьа_ихьӡала_Ахалшени_иҟоу_ауахәама
26,540
65,291,981
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
4d674336-e6f5-4cf3-ae18-f6ca851e030f
Queen
30,569
15,862
null
0
мини|Queen Queen (Куи́н) — Британиатәи амузыкатә гәыԥ ыҟан.
[ { "start": 0, "end": 10, "qid": null, "pageid": null, "title": "Афаил:Queen_sheratonhotel_bsas.jpg|мини" }, { "start": 27, "end": 38, "qid": 145, "pageid": 30820, "title": "Британиа_Ду" } ]
180e994c-c91c-42b7-96b0-3a0c05892b77
Queen
30,569
15,862
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Британиатәи амузыка
[ { "start": 0, "end": 30, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Британиатәи_амузыка" } ]
431161ec-5773-47d1-9f79-bcb556af8707
Мықәтәи_ԥшьыхык
7,698
27,660,295
null
0
Мықәтәи ԥшьыхык, Мықәтәи Евангелие (ажәабжь бзиа) — абжьарашәышықәсатәи напылаҩыра, ихҩаалоуп 1300-шықәсазы Аԥсны, Анцәа иан лыхьыӡ зху Мықәтәи ауахәамаҿы. Мықәтәи Ажәабжь ҽбзиа еицдыруп, ақырҭуа ибеиоу ақьабзтә орнаментқәеи, аминиатиурақәеи рыла. Атекст иҩуп ақәырҭуа аҩыра “нусхур” ала.
[ { "start": 108, "end": 113, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" } ]
0c4287d8-085a-4ec7-ba60-c0379c699778
Мықәтәи_ԥшьыхык
7,698
27,660,295
Алитература
0
Акатегориа:Ақырҭуа анапылаҩырақәа
[ { "start": 0, "end": 33, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ақырҭуа_анапылаҩырақәа" } ]
575f687d-486a-4f5f-8491-3560efab697c
Ганҭиадтәи_абазилика
26,544
65,292,031
null
0
Ганҭиадтәи абазилика (განთიადის ბაზილიკა) — Аԥсны Ганҭиади аҳаблаҿ иҟоу ауахәама. Ауахәама иргылан VI-VII ашәышықәсқәа рзы.
[ { "start": 44, "end": 49, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 50, "end": 58, "qid": 2508003, "pageid": 30464, "title": "Ганҭиади" }, { "start": 99, "end": 101, "qid": null, "pageid": null, "title": "VI_ашәышақәса" } ]
a237ad3f-5b23-4a10-aa3d-500e0b20e1fc
Ганҭиадтәи_абазилика
26,544
65,292,031
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
930b120c-8550-407e-acf4-c91aa4c9ced6
Ганҭиадтәи_абырзентә_уахәама
26,543
65,292,035
null
0
Ганҭиадтәи абырзентә уахәама (განთიადის ბერძნული ეკლესია) — Аԥсны Ганҭиади аҳаблаҿ иҟоу ауахәама. Ауахәама иргылоуп XIX ашәышақәса II азбжазы.
[ { "start": 60, "end": 65, "qid": 23334, "pageid": 17176, "title": "Аԥсны" }, { "start": 66, "end": 74, "qid": 2508003, "pageid": 30464, "title": "Ганҭиади" }, { "start": 116, "end": 130, "qid": null, "pageid": null, "title": "XIX_ашәышақәса" } ]
33777ea2-c43e-4640-bb12-d013c8e7be6c
Ганҭиадтәи_абырзентә_уахәама
26,543
65,292,035
Азхьарԥшқәа
0
Акатегориа:Аԥсны ауахәамақәа
[ { "start": 0, "end": 28, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Аԥсны_ауахәамақәа" } ]
316c48e2-2562-4da7-a23b-f3be0f735687
Пицундатәи_ԥшьхык_ма_Евангелие
7,699
12,862,663
null
0
Пицундатәи ԥшьхык ма Евангелие — XII ашәышықәсазы Ақырҭуа напылаҩыроуп,ихҩаалоуп қырҭтәыла амраҭашәара аҟны. Анаҩс уи Пиҵундатәи Анцәадзыхшаз лыхьыӡ зху ауахуама ианашьан,убрантә иаауеит уи ахьыӡгьы.
[ { "start": 33, "end": 49, "qid": null, "pageid": null, "title": "XII_ашәышықәса" } ]
ca9fb55e-6fa3-483b-b178-9584dfb834a0
Пицундатәи_ԥшьхык_ма_Евангелие
7,699
12,862,663
Алитература
0
Акатегориа:Ақырҭуа анапылаҩырақәа
[ { "start": 0, "end": 33, "qid": null, "pageid": null, "title": "Акатегориа:Ақырҭуа_анапылаҩырақәа" } ]