Datasets:

haohaa

/

shan-news-shannews_org

like 0

2017-11-21T13:32:00

https://shannews.org/archives/820

ပွႆးပီမႂ်ႇတႆးၼမ်ႉၶမ်း ၸတ်းပၢင်ယွင်ႈယေႃးၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း

ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆး ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၸတ်းပႃးပၢင်ယွင်ႈယေႃးၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇဢဝ်ၼႃႈဢဝ်တႃၸႄႈဝဵင်း။ ပၢင်ပွႆးတီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸတ်းႁဵတ်းဝၼ်းတီႈ 18-19/11/2017 တီႈဝတ်ႉၽြႃးလူင်ၵေႃႇမိူင်း ၵၢင်ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼႆႉယူႇတီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး လႆႈမွပ်ႈယိုၼ်ႈပၼ်သူး ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၸၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၸၢႆးၼုမ်ႇမိူင်း (ႁွင်ႉ) ၸၢႆးတႅတ်ႉပႅင်ႇထူး (ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ လဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၼင်လွမ်) (Myanmar Football Federation U – 18 ) လႄႈ ၼၢင်းမူၺ်ၶမ်း (Miss all Nations Myanmar 2017 ။ ၼၢင်းမူၺ်ၶမ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ09/07/2017 လႆႈၶဝ်ၶႅင်ႇပၢင်(Miss North Shan State 2017 ) သေထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်ၼၢင်းငၢမ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။မိူဝ်ႈပၢင်ၶႅင်ႇ ( Miss Golden Land Myanmar 2017 တီႈတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်ၼၢင်းႁၢင်ႈလီတီႈသုတ်း ၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ် Miss all Nations Myanmar 2017။ ၸၢႆးၼုမ်ႇမိူင်း ၼႆႉမိူဝ်ႈပီ 2015 ၶႅင်ႇလႆႈထုၵ်ႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်း (Myanmar Football Federation U – 18 ) သေလႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈၶႄႉတီႈမိူင်းၶႄႇ ၊ မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ၊ မိူဝ်ႈပီ 2016 လႆႈၵႂႃႇၶႅင်ႇတီႈမိူင်း ၶႅမ်ႊ ၿေႃႊၻီႊယိူဝ်ႊ၊ မိူင်းဝႅတ်ႊၼၢမ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸၢႆးသၢမ်မူၼ်ႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈယိုၼ်ႈ မွပ်ႈၵမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ပိူဝ်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈၼမ်ႉၶမ်းလႄႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းတႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇမိူဝ်ႈၼႃႈ ” ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈ ပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼႆႉ လၢႆတီႈ ၵေႃႈၸတ်းပႃးပၢင်ယွင်ႈယေႃး ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလႄႈ ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-21T13:31:32

https://shannews.org/archives/817

တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလႄႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁူပ်ႉၵၼ်တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ

ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇတင်း ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20/11/2017။ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉဝႃႈ – “ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈ ပဵၼ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ပဵၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ လွင်ႈမၼ်ႈၵိုမ်းလႄႈ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ တႃႇယိူင်းဢၢၼ်းလႄႈယိူင်းမၢႆပေႃးတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်လႆႈၼၼ်ႉ လွင်ႈဢၼ်မီးၵၢၼ်ႁူမ်ႈမိုဝ်း တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇၼႆႉ တေၸၢင်ႈၸွႆႈႁႂ်ႈၸဵဝ်းထိုင်ယိူင်းမၢႆလႆႈဢၼ်ၼိုင်ႈ” သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Xin Hua ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼင်ႇၼႆ။ Mr. ဝင်ႊဢီႊ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ -“ၶႄႇၽွမ်ႉတေသၢၼ်မိုဝ်းတင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ ပၼ်ႁႅင်းၶိုင်သၢင်ႈပူၵ်းပွင်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ လွင်ႈၸမ်ၸႂ်ၵၼ် ၊ ယွၼ်ႉၶႄႇတင်း မၢၼ်ႈပဵၼ်ဝၢၼ်ႈပီႈမိူင်းၼွင်ႉၵၼ်လႄႈ ပၼ်ႁႅင်းတေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ၼႂ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်း ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ” ။ မိူဝ်ႈၽွင်းတေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလႄႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ ႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းတီႈ ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-20T13:29:35

https://shannews.org/archives/813

တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းတွၼ်ႈပီမႂ်ႇ 2112

ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းတွၼ်ႈပီမႂ်ႇ 2112 ၼီႈ ယွၼ်း သူးႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆးယူႇလီၵတ်းယဵၼ်။ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ တႅမ်ႈလိၵ်ႈၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းပီမႂ်ႇ 2112 သူင်ႇၸူးပၢင် ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ၵူႈၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/11/2017။ ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈၼၼ်ႉတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၽွင်းၶၢဝ်းပီမႂ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းဢၼ်လီထတ်းသၢင်တူၺ်းၶိုၼ်း လွင်ႈလၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈႁဝ်း မိူဝ်ႈပီပူၼ်ႉမႃးသေပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်လီၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၼႃႈၵၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈ ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇတိူဝ်းတွၼ်း။ ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းပီမႂ်ႇၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်ၶိုၼ်းမႄးထတ်းတူၺ်း လွင်ႈပိုၼ်းလင်ၶိူဝ်းတႆးၵူႈပၢၼ် ပၢၼ်၊ လွင်ႈၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးတႆး၊ လွင်ႈႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈတႆး၊ လွင်ႈပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢၼ်မီးမႃး ၸဵမ်ၵွၼ်ႇပၢၼ်ပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈ။ ၼင်ႇႁိုဝ်မိူင်းတႆးပေႃးတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်သဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်၊ တိုၵ်းသူၼ်းၵၼ်၊ၸုင်ၸၼ်ၵၼ်ပွင်သၢင်ႈၵႂႃႇသေၵမ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉႁႂ်ႈလႆႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈပၼ်ႁႃတင်းမူတ်းသေယဝ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ် တင်းမူတ်းတေၸၢင်ႈၶၢမ်ႇၸၢမ်ႇပူၺ်ႈလႆႈ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ႁႂ်ႈၸၢင်ႈပၼ်လႆႈၶူဝ်းမူၺ်ႇ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႇမူဝ်ႇၶရေႊၸီႊ ဢၼ်မီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်သဝ်း ဢၼ်ဢိင် ဢဝ်ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်သေယဝ်ႉ ၶတ်းၸႂ်ပႆယၢင်ႈၸွမ်းၵၼ်ၵႂႃႇႁႂ်ႈႁွတ်ႈထိုင်တီႈယိူင်းမၢႆသေၵမ်း။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-20T13:27:58

https://shannews.org/archives/808

ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးတင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်တၢင်းႁွင်ႉဝႃႈၶိူဝ်းသယၢမ်

လိၵ်ႈတႆးမႂ်ႇ ဢၼ်တႆးႁဝ်းၸႂ်ႉယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢႆမိူင်းၵဵင်းတုင် ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃး။ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးတင်းမူတ်းၵေႃႈ ဢွၼ်တၢင်းႁွင်ႉဝႃႈသယၢမ် (သျႅၼ်း)။ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပီႈၼွင်ႉတၢင်းမျႃႉဝတီႇၶဝ် တိုၵ်ႉႁွင်ႉမိူင်းထႆးဝႃႈ မိူင်းသယၢမ်၊ ပေႃးတေၵႂႃႇမိူင်းထႆး လၢတ်ႈဝႃႈ တေၵႂႃႇမိူင်းသယၢမ်- ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် လၢတ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 19/11/2017 လိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇဝၼ်းၼိုင်ႈ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဝၼ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆးၼၼ်ႉ လိူဝ်သေၸတ်းပၢင်ပွႆး ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ယဝ်ႉ တၢင်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး (ၵဵင်းမႆႇ) လႆႈၸတ်းႁဵတ်းပႃး ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈလွင်ႈၽႃးသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ဢိူင်ႇသီၽုမ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မီးၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၼႂ်းတႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းလၢႆၵေႃႉလၢႆၸဝ်ႈ။ တီႈပၢင်ၵႅဝ်ႈ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈလွင်ႈၽႃးသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ မီးပႃးပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆး ၸိူဝ်းမႃးႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ်ပၼ် ပီႈၼွင်ႉၽူႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မီးပႃးၵၢၼ်တွၼ်ႈသူး/ရၢင်းဝလ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလိၵ်ႈလၢႆးၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် မွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းဝႃႈ-“လိၵ်ႈတႆးမႂ်ႇႁဝ်းဢၼ်ၸႂ်ႉယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လုၵ်ႉမႃးတီႈၸဝ်ႈသၢႆမိူင်းၵဵင်းတုင်။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈမိူင်းတႆးၼႆႉ ပူၼ်ႉလွတ်ႈပဵၼ်ၸၢတ်ႈၶီႈၶႃႈတီႈဢိင်းၵလဵတ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ မႃးပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁင်းၵူၺ်း၊ ပေႃးမႃးပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁင်းၵူၺ်းၼႆ ဢၼ်လႆႈယိပ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ၺႃၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢႆမိူင်း။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ဢိင်းၵလဵတ်ႈၵေႃႈၶႅၼ်ႇ လိၵ်ႈထႆးၵေႃႈၶႅၼ်ႇ၊ မၼ်းၸဝ်ႈၶႅၼ်ႇလိၵ်ႈလၢႆၽႃႇသႃႇ။ ပေႃးမၼ်းၸဝ်ႈယိပ်း ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ၺႃမိူင်းတႆးယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈမႃးႁွင်ႉၽူႈမီးပၺ်ၺႃ မေႃလိၵ်ႈမေႃလၢႆးတင်းသဵင်ႈသေ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁဵတ်းၵေႃၵမ်ၵၢၼ် ႁဵတ်းဢွၵ်ႇပပ်ႉလိၵ်ႈတႆးမႂ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လိၵ်ႈတႆးမႂ်ႇဢၼ်ႁဝ်းၸႂ်ႉယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈမၼ်းၸဝ်ႈမႃး၊ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ မီးၵုၼ်းမုၼ်ယႂ်ႇၼိူဝ်တႆးႁဝ်းတႄႉတႄႉ”-ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈတႅမ်ႈဝႆႉလိၵ်ႈလၢႆးပၢႆၵမ်မီးလၢႆပပ်ႉ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းပဵၼ် (The Shan State and the British Annexation) မိူင်းတႆးလႄႈလွင်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈမႃးၽွင်းငမ်း-ၼႆယဝ်ႉ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈတႆး၊ သယၢမ်၊ Shan လုၵ်ႉတီႈလႂ်မႃးၼႆၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- “တႆးဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တၢင်းပီႈၼွင်ႉထႆးပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇဝႃႈ လွတ်ႈလႅဝ်း။ ဢွၼ်တၢင်းၼႆႉ မိူင်းထႆးႁွင်ႉဝႃႈသယၢမ်၊ ထိုင်မႃးပီ 1949 ၶဝ်တၢင်ႇၼႂ်းသၽႃး၊ သၽႃးႁပ်ႉႁွင်းသေ ၸင်ႇၵွႆႈပဵၼ်မႃးႁွင်ႉဝႃႈထႆးလႅၼ်ႊ။ မိူင်းထႆးၼႆႉ ဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈႁွင်ႉ သယၢမ်တိၵ်းတိၵ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ သယၢမ်ၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈပွင်ႇဝႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းထႆး ပိူၼ်ႈႁွင်ႉသယၢမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပွင်ႇၸိူင်ႉၼၼ်၊ သယၢမ်ၼႆႉမၼ်းပွင်ႇဝႃႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းထႆးၼႆႉ လၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းသယၢမ်တင်းမူတ်း၊ လႃးႁူႇ ၶမဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းသယၢမ်တင်းမူတ်း မၼ်းပွင်ႇၸိူင်ႉၼႆ”-ဝႃႈၼႆ။ “တီႈၼႆႈၼႆႉ မၼ်းပိူင်ႈဢၼ်တင်းႁဝ်းဢိတ်းၼိုင်ႈ၊ ပေႃးသူၸဝ်ႈယူႇတီႈပွတ်းမႄႈသွတ်ႇ-မျႃႉဝတီႇၸိူဝ်းၼႆႉ သူၸဝ်ႈတေႁူႉယူႇ။ ၵူၼ်းမျႃႉဝတီႇၶဝ်ၼႆႉ ပေႃးလူဝ်ႇမႃးယူတ်းယႃတူဝ်ၼႂ်းမိူင်းထႆးလႄႈသင်၊ ပေႃးလူဝ်ႇမႃးၵႃႉ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင်၊ ၶဝ်ဝႃႈတေၵႂႃႇမိူင်းသယၢမ် (သျႅၼ်းပျီႇတႂႃးမႄႇ) ၊ ၶဝ်ဢမ်ႇဝႃႈတေၵႂႃႇမိူင်းထႆး။ ၶဝ်တိုၼ်းႁွင်ႉမိူင်းၼႆႉပဵၼ်မိူင်းသယၢမ်၊ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉႁွင်ႉယူႇ။ ႁဝ်းႁွင်ႉဝႃႈႁဝ်းပဵၼ်တႆး ပဵၼ်ထႆးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ႁွင်ႉႁဝ်းဝႃႈပဵၼ်သယၢမ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶိူဝ်းမွၼ်း၊ ၶမဵၼ်။ ၼႂ်းၶိူဝ်းမွၼ်း ၶိူဝ်းၶမဵၼ်ၼၼ်ႉ ပႃးပီႈၼွင်ႉဝႃႉ ပီႈၼွင်ႉလွႆ (ပလွင်ႈ) ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် လၢတ်ႈပႃးၼင်ႇၼႆ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵဵင်းမႆႇ ၸၢႆးသႅင်ယ လၢတ်ႈၼႄတၢင်းယိူင်းဢၢၼ်းဝႃႈ- “ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ လွင်ႈၽႃးသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 4 ။ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်း ဝၼ်းပီမႂ်ႇၼႆႉ လွင်ႈၾိင်ႈငႄႈ လိၵ်းလၢႆး ၽႃးသႃ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ပၢႆးမွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်လၵ်းမၼ်း။ ပိူင်လူင်မၼ်း တေလိူၵ်ႈဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈလႂ်ပဵၼ်လၵ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈထွမ်ႇငိၼ်းမၼ်းလႄႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၸိူဝ်းမႃးမွၵ်ႇလၢတ်ႈသပ်းလႅင်းလွင်ႈႁူဝ်ၶေႃႈၼၼ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ပဵၼ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဵၼ်လၵ်း၊ ၸတ်းပွၵ်ႈၵမ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ယူႇတီႈၽူႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈသပ်းလႅင်းပဵၼ်လၵ်း၊ မိူၼ်ၼင်ႇမိူဝ်ႈပီႈၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၶဝ်မႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ဝႆႉႁူဝ်ၶေႃႈလွင်ႈပၢႆးမွၼ်းပဵၼ်လၵ်း”-ဝႃႈၼႆ။ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵဵင်းမႆႇၼႆႉ လိူဝ်သေၸတ်းပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး မႃးလၢႆလၢႆပီ၊ ၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၽႃးသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈမႃး လၢႆမိူဝ်ႈလၢႆပွၵ်ႈယဝ်ႉ တင်ႈတႄႇပီ 2014 မႃး လႆႈၸတ်းပၢင်လူင်းၾွၼ်ႉလိၵ်ႈတႆး ယူႊၼီႊၶူတ်ႊၼႂ်းၶိူင်ႈၾူၼ်ႊ/မိုဝ်းထိုဝ်၊ ၼႂ်းၶွမ်ႊၽိဝ်ႊတိူဝ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈမႃးလၢႆလၢႆပွၵ်ႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ လွင်ႈၼႃႈၵၢၼ်သႃသၼႃၵေႃႈ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းၸတ်းပၢင်ပွႆး သၢင်ႇလွင်း တီႈဝတ်ႉၵူႈတဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွႆႈထႅမ်တၢင်းဝတ်ႉမႃးတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။

['ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇ']

2017-11-20T13:22:23

https://shannews.org/archives/800

ပၢႆႉတၢင်းၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ၶိုၼ်းမႄးၽႅၼ်ႁွႆႈၶိုၼ်း ၼ်ႂ်းဝၼ်းလိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇၼိုင်ႈၶမ်ႈ

ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ႁူမ်ႈၵၼ်တၢင်ႇပၢႆႉ/ ၽႅၼ်ပၢႆႉ တၢင်းၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ၼႂ်းဝၼ်းလိူၼ်ၸဵင် မႂ်ႇၼိုင်ႈၶမ်ႈ ပီတႆး 2112 ၼီႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 19/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး တင်းၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ တၢင်ႇ/ၽႅၼ်ၶိုၼ်း ပၢႆႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ဝဵင်းမိူင်းၼွင် ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉ မႃး ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ၼၼ်ႉ ၸွမ်ႁၢၼ် တၢၼ်းလၢႆႇ ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ် ၸႂ်ႉပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈ ယွၼ်ႉ ဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးၸၢမ်ႇမိူင်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸႄႈမိူင်းၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ(1) ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႃႈ “ ယူႇတီႈၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ႁူမ်ႈၵၼ် 3 ၵေႃႉသေ ၵမ်ႉၸွႆႈဢွၵ်ႇငိုၼ်းပၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇလႆႈတၢင်ႇလိၵ်ႈထိုင် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇလႂ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း တင်း ၽူႈတႅၼ်းလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်မႃးလႄႈ ဢဝ်တၢင်း လွင်ႈ ပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်ၵၼ်သေၵေႃႈ လႆႈတၢင်ႇပၢႆႉ/ၽႅၼ်ပၢႆႉမႃးၶိုၼ်း” ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၾၢႆႇၽွင်းငမ်း။ ပေႃးလၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၼႆ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈႁႃတၢင်းၽိတ်းၵၼ်ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ပၢႆႉတၢင်းၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းၼႆႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး တၢင်ႇ/ၽႅၼ် တႅမ်ႈဝႆႉ လိၵ်ႈတႆးတင်း ဢိင်းၵလဵတ်ႈၵူၺ်း။ တေႃႈလဵဝ် ယႃႉပႅတ်ႈတူဝ်လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈပႅတ်ႈသေ ၶိုၼ်းမႄးတႅမ်ႈသႂ်ႇပၼ်လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ “ မိုင်းနန်း” ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းၼၼ်ႉ ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ် ၸွမ်ႁၢၼ် တၢၼ်းလၢႆႇ လူင်းပိုၼ်ႉ တီႈ တႃႇၵူတ်ႇထတ်းတပ်ႉ ပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းၼႂ်းတပ်ႉၼႆသေ ထူပ်းႁၼ်ပၢႆႉၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ၵိင်ႇၽႄမိူင်းၼွင် ၸႄႈဝဵင်းၵေး သီး ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ်၊ ယွၼ်ႉပၢႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသေတူဝ်ၼႆသေ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈပူတ်းပႅတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ပၢႆႉၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းၼႆႉ မီးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢွၵ်ႇဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းၵႂႃႇမိူင်းၼွင် တီႈပၢႆႉၼၼ်ႉ တႅမ်ႈ လိၵ်ႈတႆးတင်း လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ တႅမ်ႈဝႆႉ “ယိၼ်းလီႁပ်ႉတွၼ်ႈၽႅဝ်ထိုင် မိူင်းၼၢင်း” MONG

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-20T13:17:11

https://shannews.org/archives/788

သင်ၶၸဝ်ႈ တင်း ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ

ဝၢၼ်ႈၵူၼ်း 40 ဝၢၼ်ႈပၢႆ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ဢၼ်ယူႇပႃႈတႂ်ႈၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ မၢၼ်ႈပၢင်ႇ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ လႆႈႁူမ်ႈ ၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 17-19/11/2017 သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇတင်း ၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်း ႁပ်ႉ တွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ၶမ်း ဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၸတ်းႁဵတ်းပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ၵူႈလွင်ႈဢမ်ႇပေႃးၶႅမ်ႉၼႆသေ ဢမ်ႇပဵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းမႃးသေပွၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်း ၶၢဝ်ႇၽူႈ တွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး တင်းၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ဢွၼ်ၵၼ်မွၵ်ႈလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈပိုၼ်းပီမႂ်ႇပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉ ႁိုဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈၶႃႈႁဝ်းသမ်ႉ လၢတ်ႈလွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်လိူင်ႇၽႄႈ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းလူႉသုမ်း ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းမီးယူႇ သေတႃႉၵေႃႈ တူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇၸူးမၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် မိူဝ်ႈၼႃႈၶႃႇလိုၼ်းမႃး ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ ႁဝ်းတေလႆႈမႆႈၸႂ်။ တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼႆႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတီႈလၢတ်ႈမၼ်းယဝ်ႉ မၼ်းလိူင်ႈၽႄႈ ၼမ်ၼႃႇဢႃးလႃး ဢမ်ႇမီးၽႂ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း တႃႇတီႉ ၺွပ်းၵုမ်းၵမ်။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ယူႇၼႂ်းၼႃႈတီႈပျီႇ တုၸိတ်ႉ ၵုမ်းၵမ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ လွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉလိူင်ႇ ၽႄႈယူႇ တီႈတႄႉမၼ်း ၶဝ်လူဝ်ႇၸွႆႈၽဵဝ်ႈၸွႆႈဢဝ်လိူင်ႈ လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပေႃးမီးၵႃႈႁိုဝ် တေႃႈလဵဝ် တိုၵ်ႉသိုဝ်ႉ ငၢႆႈလူမ်ၼၼ်ႉၼႃႇ” ဝႃႈၼႆ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈၶႃႈႁဝ်း ပဵၼ်ၽူႈတႅၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသေ လႆႈၶိုၼ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းတိုၵ်း သူၼ်းထိုင်ၵႂႃႇဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈသေ ဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈလႆႈၸတ်းႁဵတ်းမႃးၸိူင်ႉၼႆ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ် ၵိုၵ်းပိုၼ်း တႄႉ တႄႉမိူဝ်းၼႃႈမႃး ႁႂ်ႈလႆႈၸၢင်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ႁဵတ်းပွႆးသေ ႁပ်ႉၸဵင် ၵႂႃႇၸိူင်ႉ ၼၼ် ၵူၺ်း ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းပႃး ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ(ဢုပ်ႇၶႆႈ) ႁႂ်ႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် လႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ၼႆ မၼ်းၵေႃႈလီ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီတႄႉတႄႉ။ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ယင်းတိုၵ်ႉၵူဝ် ပေႃးဝႃႈလွင်ႈပႃႇတီႇၼႆ ၶဝ်ဝႃႈပဵၼ်သိုၵ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ ဝႃႈၼႆ။ ၶပ်ႉမၢႆ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းသမ်ႉ ၽူႈတၢင်ၼႃႈလူင်(ၼႃယၵ) တင်း ၽူႈၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ပွႆး ဢဝ်တီႈယူႇ။ မွၵ်ႇပၢင်းဢဝ် ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၽတ်ႉတၼ်ႇတ ဝိႁၢရ်သၢႆလႅင်းထမ်း (ၵွင်းလူမ်း) မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း။ မွၵ်ႇထိုင် ႁူဝ်ပဝ်ႈဢိူင်ႇ လုင်းၸၢႆးၼႃႇရိင်ႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း၊ လုင်းၸၢႆးၶုၼ်ၽုင်း မွၵ်ႇ လၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း၊ ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း။ ၸၢႆးလႅင်း ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း လူဢၢၼ်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈၶေႃႈယွၼ်းသူး ပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ ဢၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၶုၼ် ထုၼ်းဢူးၾၢၵ်ႇမႃး။ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆၵေႃႉ ၶိုၼ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼၢင်းထူၺ်းလူႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶွပ်ႈၸႂ် ဢိုတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈႁူမ်ၸူမ်းပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ၶမ်း ဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်းၼႆႉ မီးပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ် မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်လၢႆ ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-20T13:14:53

https://shannews.org/archives/782

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးၵမ်ႉထႅမ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတဢၢင်း ႁဵတ်းပီမႂ်ႇတီႈလႅၼ်လိၼ်

ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းတဢၢင်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းပွတ်းတွၼ်ႈၼိူဝ် ၸိုင်ႈထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇ တဢၢင်း ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် မီးပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းတဢၢင်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းထႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်လၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 17-19/11/2017 ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇႁၵ်ႉသႃၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆး မိူင်းထႆး ၵမ်ႉထႅမ်ၸၢဝ်းတဢၢင်း ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးပီမႂ်ႇ တဢၢင်း တီႈမူႇဝၢၼ်ႈၼေႃးလႄး ဢိူင်ႇမွၼ်ႉပိၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၾၢင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး။ မီးပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်း တဢၢင်း ဢၼ်ယူႇၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ တၢင်းပွတ်းၼိူဝ်ၸိုင်ႈထႆး ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ (ၼၢင်း)လူၺ်ႈၵွႆႈ ၽူႈတၢင်တူဝ် ၸၢဝ်းတဢၢင်း ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ပီႈၼွင်ႉတဢၢင်း ႁဝ်း မိူင်း ၵွၵ်ႇ၊ ၵဵင်းမႆႇ ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 50 ပၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽိတ်ႈမွၵ်ႇပႃး ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် လႄႈ ပီႈ ၼွင်ႉတဢၢင်းႁဝ်း ဢၼ်ယူႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈမႃး။ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတဢၢင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်း 2 ပီ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ။ ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ယဝ်ႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းပီ 2015 ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပီၼႆႉ ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 17-19 ၼႆႉ ယွၼ်ႉဢဝ်ၵမ်ႉသၢင်ႇတေႃႇပီႈၼွင်ႉတဢၢင်း ႁဝ်း ယွၼ်ႉဝႃႈ ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ်တၼ်းၼႆသေၸတ်းႁဵတ်းၵူၺ်း။ ပေႃးဢဝ်ၸွမ်းၾိင်ႈ တဢၢင်းႁဝ်းဝႃႈ ၸိုင် ပီမႂ်ႇတဢၢင်းႁဝ်း တေပဵၼ်မွၵ်ႈလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ” ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတဢၢင်းၼႆႉ တေမီးၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း လွင်ႈပဵၼ်မႃးပိုၼ်းပီမႂ်ႇ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပႆတၢင်း(ႁႄႇၶႃႈပူၼ်း) ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇလႄႈ မီးပၢင်လဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ်ပၢၼ်မႂ်ႇတင်း တၢင်းၵႃႈၾိင်ႈ ႁိတ်ႈ ႁွႆး ၸၢဝ်းတဢၢင်း ဝႃႈၼႆ။ တႃႇတေပဵၼ်မႃးပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတဢၢင်း ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈမူႇဝၢၼ်ႈၼေႃးလႄးၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉတဢၢင်း 10 မူႇဝၢၼ်ႈ လႆႈႁူမ်ႈၵၼ် ၸွႆႈၶပ်းၶိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ဝႃႈၼႆ။ ပီမႂ်ႇတဢၢင်း ပီၼႆႉ တူၵ်းမႅၼ်ႈ 2708 ၼီႈ။ ဢဝ်ပီသႃသၼႃ 2560 တင်ႈသေ ဢဝ်ပီပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢဝ် ၼိပ်ႉပၼ်း 148 ၼၼ်ႉ မႃးလေႃး။ ၸင်ႇဝႃႈ တူၵ်းမႅၼ်ႈ ပီ 2708 ၼီႈ ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-20T13:11:31

https://shannews.org/archives/779

ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းတွၼ်ႈပီမႂ်ႇ ထိုင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁႂ်ႈယူႇလီၵတ်းယဵၼ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်

ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး SNLD ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး တႅမ်ႈလိၵ်ႈတၵ်ႉၼၢႆထိုင်ပေႃႈ မႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းပီမႂ်ႇ 2112 ၼီႈ။ ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈၼၼ်ႉတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – “ ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးတႆး ဢၼ်မီးမႃးၸဵမ်ၵွၼ်ႇမိုၼ်ႉသိုၼ်း တႆးဢွၼ်ၵၼ်ပႂ်ႉပႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇလွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆး၊ တူၼ်ႈၸႂ်၊ လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ၊လွင်ႈပၢႆး ဝူၼ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈတိူဝ်းတွၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ ဢဵၼ်ႁႅင်းလႄႈၶၢဝ်းယၢမ်းဝႆႉၸၢႆႇတႃႇပၢင်ပွႆးပၢင်လၢမ်းယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ပိူင်လူင်မၼ်းလူဝ်ႇဝႆႉၸၢႆႇ တႃႇၵၢၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်း၊ ၵၢၼ်ပၢႆးႁူႉမေႃ၊ ၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ လွင်ႈပၵ်းပိူင်၊ လွင်ႈ IT ၊ လွင်ႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇ ႁႂ်ႈပေႃးၵိုင်ႇငၢမ်ႇတင်းၸိုဝ်ႈသဵင်ပိုၼ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်ႉငိူၼ်ႈၵူၼ်းတႆး သေၵမ်း။ ၽွင်းမိူဝ်ႈသၢင်ႈႁႅင်းယုၵ်ႉမုၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢၼ်တေလႆႈၼၵ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၼႆႉသမ်ႉပဵၼ် လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၵၼ်ယဝ်ႉ ။ တႃႇတေၽွမ်ႉႁူမ်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၵၼ်လႆႈသမ်ႉ တေလႆႈမေႃ ယွမ်းႁပ်ႉလွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉဢွၼ်တၢင်းယဝ်ႉ။ လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပၼ်ႁႃ၊ တႅၵ်ႇယၢႆႈၵၼ်ၵူၺ်းၸင်ႇပဵၼ်ပၼ်ႁႃ၊ လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉလူဝ်ႇမေႃဢဝ်ၸႂ်ႉပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်း ။ လၢႆးတၢင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ၼႆႉ လီလႆႈလူင်းမိုဝ်းတိုဝ်းၵမ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၵူၼ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ႁူမ်ႈပႃး ပီႈၼွင်ႉၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈ လူဝ်ႇမေႃၸႂ်ႉတိုဝ်းတေႃႇၵၼ်ၵႂႃႇၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေပွင်သၢင်ႈလႆႈ လွင်ႈၶွတ်ႇ လိူတ်ႈၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆ ”ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T13:19:26

https://shannews.org/archives/770

မူထိူၼ်ႇၶဝ်ႈထုၺ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လူႉတၢႆၼိုင်ႈၵေႃႉ

မူထိူၼ်ႇၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ထုၺ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်း သူင်ႇယႃတူဝ်တီႈ ႁူင်းယႃလူင်ၼမ်ႉၶမ်း ယႃဢမ်ႇလႆႈလႄႈ လူႉတၢႆၵႂႃႇ။ ဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 မူထိူၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈမႃးသေ မႃးထုၺ်သႂ်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိုဝ်ႈၸၢႆး ထုၼ်းဢူး ဢႃယုမွၵ်ႈ 35ပီ ယူႇတီႈဝၢၼ်ႈငွၼ်းဢိၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်းသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႃးၸွႆႈၵၼ်ဢဝ်သူင်ႇယူတ်းယႃ တီႈႁူင်းယႃလူင်ၼမ်ႉၶမ်း ယွၼ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း လႄႈယႃဢမ်ႇတၼ်းသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးလႃႉမိၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ မိူဝ်ႈၽွင်းၸၢႆးထုၼ်း တိုၵ်ႉဢုၼ်ႇၽၵ်းတေၵိၼ် ၶဝ်ႈဝၼ်းယူႇၼၼ်ႉ မူတူဝ်ၼႆႉလုၵ်ႉလႂ်မႃးဢမ်ႇႁူႉ မႃးထုၺ်ပၼ်မၼ်းၸၢႆး မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်း ႁဝ်းၶႃႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ဢဝ်တူဝ်မၼ်းၸၢႆးသူင်ႇႁူင်းယႃ ၵူၺ်းၼႃႇမၼ်းၸၢႆးမၢတ်ႇ ၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်းလႄႈလႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇဝႃႈၼႆ ” ။ မူထိူၼ်ႇတူဝ်ၼႆႉလုၵ်ႈတၢင်းလႂ်မႃးဢမ်ႇႁူႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸွႆႈၵၼ် လမ်းယိုဝ်းသေတီႉလႆႈတူဝ်တၢႆမူတူဝ်ၼႆႉ။ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈမီးမူထိူၼ်ႇၶဝ်ႈ ထုၺ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူင်ႉၼႆမႃးသေပွၵ်ႈ ၊ ပွၵ်ႈၼႆႉပဵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်းဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T13:18:10

https://shannews.org/archives/766

RCSS/SSA မိူင်းပၼ်ႇ ၸွႆႈထႅမ်ငိုၼ်းလႄႈ မႆႉတႃႇႁဵတ်းႁိူၼ်း 3 လင်ဢၼ်ၺႃးၸုတ်ႇၽဝ်

ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA လုမ်းၵပ်းသၢၼ်မိူင်းပၼ်ႇ ၸွႆႈထႅမ် ပၼ်ငိုၼ်းလႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းတိုဝ်းမႆႉ တႃႇၸဝ်ႈႁိူၼ်း3လင်ဢၼ်ၺႃးၽဝ်။ ဝၼ်းတီႈ 17/11/2017 ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၸွႆႈထႅမ်ငိုၼ်း တီႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း 3 လင်၊ဢၼ်ၺႃးၽဝ် ၼိုင်ႈလင်လႂ် 200,000 ပျႃးလႄႈမႆႉတႃႇ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းၵၢၼ် ႁဵတ်းႁိူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸဝ်ႈဢွင်ႇၵႅၼ်ႇမိူင်း ၽူႈၼင်ႈလုမ်းၵပ်းသၢၼ် RCSS မိူင်းပၼ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ဢၼ်ပဵၼ်ၵေႃႈပဵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵုမ်ႇၶီၸႂ်မွင်ၸႂ်ယူႇတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၼင်ႇဢၼ်ပွင်ပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလႆႈၸွႆႈထႅမ်ၵႂႃႇ ၊ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇႁဝ်းၵေႃႈၼင်ႇ ႁိုဝ်တေလွတ်ႈၽေးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလႆႈၸွႆႈၵၼ်ၵႅတ်ႇၵင်ႈတူၺ်းလွမ်ၵႂႃႇ ” ဝႃႈၼႆ ။ ၸၢႆးၶိူဝ်းတႆး ၵူၼ်းမိူင်းပၼ်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆသေ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS မႃးၸွႆႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမီးႁႅင်းၸႂ်လႄႈ ဢုၼ်ႇၸႂ်မႃး ပဵၼ်ဢၼ်ယိၼ်းၸူမ်းတႄႉၶႃႈ ” ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 ၼၼ်ႉ ၸၢႆးဢွင်ႇမိူင်း ဢႃယု မွၵ်ႈ 30 ပၢႆ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း လုင်းၸၢႆး ၵျေႃႇ + ၼၢင်းထူၺ်းသေၸုတ်ႇၽဝ်လၢမ်းမႆႈပႃးႁိူၼ်းလုင်းၶတ်းတိယ + ပႃႈၼၢင်းၶမ်း လႅင်လႄႈ လုင်းၸီႉၼ+ပႃႈၸိုၼ်ႈ ပွၵ်ႉတူၵ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း။ ႁိူၼ်းဢၼ်ၾႆးတႄႇမႆႈ 2 လင်တႄႉဢမ်ႇလိူဝ်သင် ထႅင်ႈလင်ၼိုင်ႈတႄႉ တၼ်းမႆႈၶိုင်ႈလင် သုမ်းၵႃႈ ၶၼ်ဢမ်ႇယွမ်း 4,820,000 မွၵ်ႈ 5 လၢၼ်ႉပျႃး။ ယၢမ်းလဵဝ်ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ မိူင်းပၼ်ႇၵုမ်းၶင်တူဝ်ၸၢႆးဢွင်ႇမိူင်းဝႆႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈမၼ်းၸၢႆးယွင်ႇယႃႈ – ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတႄႉဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈယိုၼ်ယၼ်။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T13:17:03

https://shannews.org/archives/763

လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 7 ဢထၵ 2 ပၢင်လွင်း သမ်းၶဵမ်ႁႄႉတၢင်းပဵၼ်သေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ

ဢွၼ်ႇယိင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 7 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင် (ဢထၵ) မၢႆ 2 ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း သမ်းယႃ ႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵျႃႇပၢၼ်ႇထႅပ်ႉယႅပ်ႉဢွၵ်းဢေႃၵႂ်ႈသေ လႆႈလူႉတၢႆ ၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃလူင် ၸဝ်ႈၸၢမ် ထုၼ်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2:30 မူင်း ဢွၼ်ႇယိင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 7 ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၼၢင်းယဵၼ်ႇယဵၼ်ႇ ထူၺ်း ပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်း ဢူးၽူဝ်းတွင်ႇတင်း ၼၢင်းတိၼ်ႇ ၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မၢႆ 2 ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ဝၢႆးသမ်းၶဵမ်ယဝ်ႉ မွၵ်ႈ 6 ၸူဝ်ႈမူင်း လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ တီႈႁူင်း ယႃလူင် ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ 3 ၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈသမ်းၶဵမ်ႁႄႉၵင်ႈပၼ် တၢင်းပဵၼ် ၵျႃႇပၢၼ်ႇထႅပ်ႉ ယႅပ်ႉဢွၵ်းဢေႃၵႂ်ႈ ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ ယူႇတီႈၼၢင်းယဵၼ်ႇယဵၼ်ႇထူၺ်း လႆႈႁပ်ႉသမ်းၶႅမ်ႁႄႉၵင်ႈ မိူဝ်ႈယၢမ်းၵၢင် ဝၼ်း 11 မူင်း။ ထိုင်မႃး ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12:45 မူင်း လိုဝ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်းသမ်ႉမဝ်းလႄႈ လႆႈၼမ်း ဢဝ်တူဝ်ၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃ ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း။ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2:30 မူင်း ယူႇတီႈႁူင်းယႃ ပၢင်လွင်းလႆႈသိုပ်ႇသူင်ႇ ၵႂႃႇယႃတီႈတူၼ်ႈတီး ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်းပၢႆ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ပဵၼဝႆႉတၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်ၸဵမ်ပိုင်းသေ ဢမ်ႇၵႃး ၽွင်းသမ်းယႃႈယႃၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်း လိူတ်ႈ(ႁူဝ်လိူၼ်) မႃးၼႆ ၶူးသွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယဵၼ်ႇယဵၼ်ႇထူၺ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႃတိ ဝၢၼ်ႈၽွင်းလွင်း(ပွင်းလွင်း) ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း တၢင်းၵႂႃႇၼေႇပျီႇ တေႃႇ မႃးယူႇႁူင်ႁဵၼ်း(နတလ) ပူၵ်းပွင် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႅၼ်လိၼ် ဝဵင်းပၢင်လွင်း။ ဝၼ်းလဵဝ် ၵၼ်ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9:45 မူင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 6 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉသမ်းၶဵမ်ႁႄႉၵင်ႈ တၢင်းပဵၼ်ၵျႃႇပၢၼ်ႇထႅပ်ႉယႅပ်ႉဢွၵ်းဢေႃၵႂ်ႈၼႆႉသေ မဝ်း လႆႈၼမ်းတူဝ်သူင်ႇၵႂႃႇ တီႈႁူင်းယႃၸဝ်ႈၸၢမ်ႇ ထုၼ်း ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးဝႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းမီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း 8 ၵေႃႉ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင် မၢႆ 2 ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉလႆႈႁပ်ႉယူတ်းယႃဝႆႉယူႇ တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ဝႃႈၼႆ။

['ပၢႆးယူႇလီ']

2017-11-17T13:15:50

https://shannews.org/archives/759

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸတ်းပၢင်လႅၵ်ႈလၢႆႈတၢင်းႁူႉ တီႈၼမ်ႉၶမ်း

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈလွင်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇ ဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပိူဝ်ႈသၢၼ်မိူဝ်းၵၼ်မိူဝ်းၼႃႈ ။ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ Save the Children တင်းၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ တီႈဝဵင်းသႃႇ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 ။ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လၢႆလွင်ႈမိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၸုမ်းၽႂ်မၼ်း၊ လၢႆးႁဵတ်းၵၢၼ်ၸုမ်း ၽႂ်မၼ်း၊ တႃႇၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉမီးလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈမိူၼ်ၼင်ႇ ယၢင်းလႅင်၊ ၶၢင်၊ တဢၢင်း၊ တႆးၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 100 ပၢႆ ။ ၼၢင်းၵေသီ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ် ၸုမ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငႃႇငမ်းယဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း (EPRP) မိူင်းတႆး ဢၼ်ၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈပႃးၼႂ်းပၢင်ၼႆႉ လၢတ်ႈဝႃႈ- “ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈမီးၽွၼ်းလီ ၼင်ႇႁိုဝ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း တေမီးလွင်ႈၸမ်ၸႂ်ၵၼ်၊ မီးၵၢၼ်သင်မႃးၵေႃႈ တေၸၢင်ႈၸွႆႈ ၵၼ်ၵႂႃႇ ” ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ Save the Children ၼႆႉတူင်ႉၼိုင်လွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ ၊ ၸွႆႈထႅမ်မႄႈလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး လိူဝ်ၼၼ်ႉ သၢၼ်မိုဝ်းတင်းၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းသေ ၸွႆႈထႅမ်တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T13:14:54

https://shannews.org/archives/756

ၽႅၼ်ၵၢၼ် ပူၵ်းပွင် တႃႇႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ် ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ၽူႈတႅၼ်းၼမ်းဢုပ်ႇ ၼႂ်းသၽႃးၼၼ်ႉ ၺႃးပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ

ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ တၢင်ႇထိုင်ႁႂ်ႈလႆႈၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈ ၼႂ်းသၽႃး ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တမ်းပၼ် ၽႅၼ်ၵၢၼ် မႁႃႇပျူႇႁႃႇ တႃႇႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၶႅပ်းသဵင်ၵမ်ႉထႅမ်သေၺႃးပၢၵ်ႈပႅတ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ပၢင်ၵုမ်သၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ထူၼ်ႈ 6 တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၸၢႆးဢူးၶမ်း ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ တၢင်ႇထိုင် ႁႂ်ႈလႆႈၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ် လွင်ႈႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတမ်းပၼ်ၽႅၼ် ၵၢၼ် မႁႃႇပျူႇႁႃႇ တႃႇႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်(မူႇၵျူဝ်ႇ)။ ၸၢႆးဢူးၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၶႃႈႁဝ်းတၢင်ႇၵႂႃႇ လွင်ႈတေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လိူင်ႈတမ်းပၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ် မႁႃႇပျူႇႁႃႇ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/10/ 2017 ၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းသၽႃးႁၼ်လီသေ ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်။ ၵမ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸုမ်းမႃးသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈ မႁႃႇပျူႇႁႃႇၼႆႉ။ ၽိူဝ်ႇႁဝ်းၶႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ယဝ်ႉ ၶႃႈႁဝ်းၶိုၼ်းတၢင်ႇၼႂ်းသၽႃး ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၶေႃႈမၵ်ႉမၼ်းၵႂႃႇ။ ၵမ်းၼႆႉ ၽွင်းလူင် ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ဝုၼ်းမႅတ်ႉဢေး ၶိုၼ်းတွပ်ႇလၢတ်ႈၼႂ်းသၽႃးဝႃႈ ႁဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ ႁဵတ်းယူႇ လွင်ႈမုၼ်း လႅင်း တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်း ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶေႃႈတၢင်ႇထိုင်ၼႆႉ ၶႂ်ႈႁဵတ်းပဵၼ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈမၢႆတွင်းဝႆႉၵူၺ်း (မှတ် တမ်း) ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးႁဵတ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈမၢႆတွင်းၼႆ မၼ်းမဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ပေႃးမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ယဝ်ႉၼႆ မၼ်းတေလႆႈႁဵတ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ၵၢၼ်ၼႆႉမၼ်းပဵၼ် ၵၢၼ်လမ်ႇ လွင်ႈ ၽူႈတႅၼ်းၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ်ၵမ်ႉထႅမ် ၵမ်းၼႆႉမၼ်းသမ်ႉမႃးႁဵတ်းၽိုၼ်မၢႆတွင်း။ ယူႇတီႈၶႃႈ ႁဝ်းသေ လုၵ်ႉလၢတ်ႈ ဝႃႈ ၶႃႈႁဝ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်ၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၵ်းမၼ်ႈ ၼႂ်းသၽႃးၼႆ ၶႃႈႁဝ်းၸင်ႇ လႆႈသပ်းလႅင်း ၼႄၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ၺႃၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸင်ႇမႃးတႅပ်းတတ်းတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ၵၼ် တင်းမူတ်း ၽူႈတႅၼ်းမီး 403 ၵေႃႉ။ ဢၼ်ႁၼ်လီၵမ်ႉ ထႅမ်သမ်ႉ မီး 173 ၵေႃႉ၊ သၢၼ်ၶတ်းသမ်ႉ 219 ၵေႃႉ လႄႈ ဢၼ်ယူႇၵၢင် ဢမ်ႇတွတ်ႈသမ်ႉ 2 ၵေႃႉ။ ပွင်ႇဝႃႈ ၾၢႆႇၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ဝုၼ်းမႅတ်ႉဢေး ပေႉၵႂႃႇသေ ၶေႃႈတၢင်ႇထိုင် ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၸၢႆးဢူးၶမ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇ ၽိုၼ်လိၵ်ႈမၢႆတွင်း ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးဢူးၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈၼႆႉ ၶႃႈႁဝ်းပဵၼ်ဢၼ်လီဢၢမ်းတႄႉယဝ်ႉ ၼႂ်းၸုမ်းပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်လႂ် ၵေႃႈလီယဝ်ႉ ပေႃးဝႃႈ တေမႃးတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် တေတၢင်ႇၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်းဢိူဝ်ႈၼႆ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ပေႉသေပွၵ်ႈ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးဢေႃႈ။ ပေႃးၶဝ်တေႃႇၶဝ်တၢင်ႇတႄႉ ၶဝ်ပေႉ မိူၼ် လွင်ႈထူင် ယၢင်(ပလတ်ႉ သတိတ်ႉ) ဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ၶဝ်မၵ်းမၼ်ႈပၼ်ဢိူဝ်ႈ။ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းသွၼ် တႃႇပူၵ်းပွင်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ မၼ်း လမ်ႇလွင်ႈ ပေႃးပဵၼ်တၢၼ်ႇၼႆႉ ၶဝ်သမ်ႉ ဢမ်ႇမၵ်းမၼ်ႈပၼ် ၼႆႉပွင်ႇဝႃႈ ပေႃးဝႃႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတၢင်ႇသင်ၵေႃႈလီ ၶဝ် ဢမ်ႇပေႃး ၶႂ်ႈပၼ်တီႈယူႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မီး 1 လင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်း သေ ပိုတ်ႇဝႆႉႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ် ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း တင်းမူတ်း မီး 46 လင်။ ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်သွၼ်/ပိူင်သွၼ် ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ ၸၢႆးဢူးၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၶႂ်ႈတမ်းပိူင်၊ ပူပိုၼ်ႉပၢႆးပၺ်ၺႃၵႂႃႇ ၸဵမ်ၸၼ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်(မူႇၵျူဝ်ႇ) ဝႃႈၼႆ။

['ၵၢၼ်မိူင်း']

2017-11-17T13:13:34

https://shannews.org/archives/753

ၼႂ်းဝူင်ႈလဵဝ် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး 4 ပွၵ်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ႁိမ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တၢင်းႁႅင်း 4.2 ရိၵ်ႊတိူဝ်ႊ လွင်ႈလူႉသုမ်းမၢတ်ႇဢမ်ႇမီး။ ယူႇတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် တမ်းဝၢင်းတီႈယူႇလႄႈ ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉ လွင်ႈလူႉသုမ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းတၢႆ ဢမ်ႇမီးသင် ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ တၢင်းၾၢႆႇၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်း ယၢၼ်ႇၵႆဝဵင်းၵဵင်းတုင် 27 လၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5:06 မူင်း ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 09/11/2017 ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တင်း ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ၸႄႈဝဵင်း မူင်ႇယႂႃႇ ယၢၼ်ၵႆ ၶၢဝ်းယၢမ်း လၢႆၸူဝ်ႈမူင်း ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသွင်တီႈ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 12/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တၢင်းႁႅင်း 3.9 ရိၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၼႂ်းတိူင်းဢေႊရႃႇဝႃႇတီႇ ဝႃႈၼႆ။ 7daydaiy

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2017-11-17T13:12:09

https://shannews.org/archives/750

ဝဵင်းၵဵင်းတုင် မုၼ်ၸဝ်ႈတူၼ်ၼိုင်ႈ လူႉလွၼ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းၼမ်ႉႁွင်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈတိၼ်ထၢတ်ႈ ဢိူင်ႇၵၢတ်ႇထၢႆႈ ယၢၼ်ႇၵႆဝၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 2 လၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆ မုၼ်ၸဝ်ႈတူၼ်ၼိုင်ႈ ၼႂ်းၼမ်ႉႁွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ႁူဝ်ၼႃႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈဝႃႈ “ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်း လႆႈႁပ်ႉၾူၼ်း ၵူၼ်းထူဝ်းၶဝ်ႈမႃးလၢတ်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈမုၼ် တူၼ်ၼိုင်ႈလွၼ်ႇတၢႆဝႆႉၼႂ်းၼမ်ႉႁွင်ႈ။ ႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇဢဝ်တူဝ်တၢႆၼၼ်ႉ မႃးသူင်ႇတီႈႁူင်းယႃ။ ပဵၼ်မုၼ်ၸဝ်ႈ ဝတ်ႉလႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉ။ လွင်ႈၵၢၼ်တၢႆၼႆႉ ၸူမ်ၼမ်ႉသေ တၢႆဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇ ပဵၼ် လႆႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ တီႈၶၢပ်ႈတူဝ်မုၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၾၢင်ႁၢင်ႈတူဝ်ၶိင်းယင်း တိုၵ်ႉလီယူႇ။ ၼိူဝ်ႉ ဢမ်ႇၼဝ်ႈ လႅဝ်ၵႃႈႁိုဝ်” ဝႃႈၼႆ။ တေႃႈလဵဝ် ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ မုၼ်ၸဝ်ႈတူၼ်ၼႆႉ လႆႈသူင်ႇဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်သေ တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်း တူၺ်းယူႇ ဝႃႈလွင်ႈၵၢၼ်တၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈမုလ်း http://www.tachileik.net/2017/11/bk.html Photo: နှလုံးလှပိုင်ရှင်များ

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T13:10:24

https://shannews.org/archives/746

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ ၶွမ်ႊမတီႊပၢင်ပွႆး တၢင်ႉယၢၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းပၢင်လွင်းႁဵတ်းၵိုၵ်းပွႆးႁပ်ႉၸဵင်

ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်ႉ တေမီးပႃးပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆသေ ၶွမ်ႊမတီႊပွင် ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးတင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢမ်ႇႁပ်ႉလႆႈ သၢၼ်မိုဝ်းၵၼ် သၢၼ်ၶတ်းလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းပႃးပၢင်လွင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 17-19/11/2017 ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈသေ ၸတ်း ႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈႁူင်းႁေႃၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼႆႉ တေၸတ်းပႃးပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆသေ ၶွမ်ႊမတီႊပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးတင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဢွၼ်ၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “ မၼ်းမီးၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ တေမႃးႁဵတ်းပၢင် တေႃႇလွင်း ၼႂ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးတင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ် သၢၼ်ၶတ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈၶႃႈယဝ်ႉ။ သင်ဢမ်ႇၼၼ် ပေႃးပွႆႇပၼ်ႁဵတ်းၼႆ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈ တင်းယၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း တေ လူႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉပဵၼ်ပွႆးၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးႁဝ်းလႄႈ ၸိုဝ်ႈသဵင်ပၢင်ပွႆးႁဝ်းၵေႃႈ တေလူႉပႃးထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သင်ဝႃႈ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼႆႉ တိုၵ်ႉဝႃႈမီးၵၢၼ် လၵ်ႉႁဵတ်းပၢင်တေႃႇလွင်းယူႇၸိုင် တေဢဝ်ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈပိူၼ်ႈ ႁူႉတင်းၵမ်ႇၽႃႇ” ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵမ်းလိုၼ်းမႃး တူၵ်းလူင်းၵၼ်သေ ၶွမ်ႊမတီႊပၢင်ပွႆးႁၢမ်ႈတၢပ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း ပၢင်တေႃႇ လွင်း။ ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်း သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်း ႁဵတ်းပၢင်ပွႆးၼႆ ႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းသူးၵူၼ်းမိူင်းယူႇ ပေႃး ၼၼ် ငိုၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉလူး သမ်ႉတေဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းသင် ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းပၢင်ပွႆး။ ပေႃးဝႃႈ တေၵဵပ်းၶွၼ်ႇပၢင် တေႃႇ လွင်းသေ ႁဵတ်းၼႆ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶွမ်ႊမတီႊပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸႂ် သၢၼ်ၶတ်း ႁၢမ်ႈတၢပ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်း 3 ဝၼ်း ၶပ်ႉမၢႆပၢင်ပွႆးသမ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 17/11/ 2017 ပိုတ်ႇပၢင်ပွႆး။ ဝၼ်းတီႈ 18 သမ်ႉ ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း မီးပၢင်လဵၼ်ႈၸဵင်၊ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈသမ်ႉ ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ။ ဝၼ်းတီႈ 19 သမ်ႉ လူႇတၢၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉ ၶဝ်ႈမႂ်ႇလႄႈ လဵင်ႉလူပီႈၼွင်ႉၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်/ ၵူၼ်းထဝ်ႈ တင်း ပီႈၼွင်ႉၶႅၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T19:08:20

https://shannews.org/archives/743

ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA 8 ၸုမ်း တေပိုတ်ႇလုမ်းတီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ

ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ EAO ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်း NCA ဝႆႉၼၼ်ႉ တေပိုတ်ႇလုမ်း NCAS-EAO တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ။ ဝၼ်းသဝ်တီႈ 18/11/2017 ၶၢဝ်းယၢမ်း 3:45 မိၼိတ်ႉ၊ ယူႇတီႈ ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA 8 ၸုမ်းသေ တေပိုတ်ႇလုမ်း ၼႂ်းဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ။ ဢွင်ႈတီႈပၵ်းလုမ်းၼႆႉ မီးႁိမ်းၸမ် လုမ်းၾၢႆႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် (NRPC) ၊ ပဵၼ်တိူၵ်ႈၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ မၢႆ-6 သဵၼ်ႈတၢင်းသူၺ်ႇလီႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းၵမ်ႇမႃႇယုတ်ႉ-ၼႆယဝ်ႉ။ “ပိူဝ်ႈတႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵႅဝ်ႈပိုတ်ႇလုမ်းပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ/ႁွင်ႉမွၵ်ႇထိုင်ဝႆႉ ၸုမ်းၽွင်းတၢင်လၢႆလၢႆမိူင်း။ ပိူင်လူင်မၼ်း 6 မိူင်းလူင် ဢၼ်ႁဵတ်းပဵၼ်လၵ်းထၢၼ် ၽူႈႁူႉႁၼ်ၸွမ်း မိူဝ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းတူဝ်ႈမိူင်း (NCA) ၊ မိူၼ်ၼင်ႇၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN ၊ ၸိုင်ႈမိူင်းယူႊရွပ်ႊ EU ၊ မိူင်းၶႄႇ၊ ဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ၊ ထႆး၊ ၵျပၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ”-ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းလုမ်း PI ဢၼ်ႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၼႃႈၵၢၼ် ၵမ်ႉထႅမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႂ်းမိူင်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14-15/11/2017 ၸုမ်းႁူမ်ႈသၢင်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် (PPST) ၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် (ၵမ်းတီႈ 16) တီႈႁူင်းႁႅမ်းဢမူဝ်းရႃး တီႈၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ပၢင်ၵုမ်ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၶိုၼ်ႈတင်းမူတ်းမီး 33 ၵေႃႉ၊ လႆႈၶေႃႈတႅပ်းတတ်း 15 ၶေႃႈ။ ၼႂ်း 15 ၶေႃႈၼႆႉ ၶေႃႈတီႈၼိုင်ႈ တႅပ်းတတ်းတေပိုတ်ႇလုမ်း EAO တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းတၢင်ႇၶေႃႈ ပႃးဝႆႉမိူၼ်ၼင်ႇ- တေထတ်းသၢင်ၶိုၼ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ ၵၢၼ်ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ် NCA ။ လွင်ႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်း 37 ၶေႃႈ ဢၼ်တူၵ်းလူင်းမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈတၢင်ႇလၢတ်ႈသပ်းလႅင်းၼႄၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈႁူႉၸွမ်းၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၶႂၢင်သေ တုမ်ႉတွပ်ႇပၼ်ၵၢင်ၸႂ်ၶိုၼ်း။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈႁၢင်ႈႁႅင်းဝႆႉ တႃႇတေသိုပ်ႇတၢင်ႇၼႄ တီႈပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ဢၼ်တေၸတ်းတၢင်းၼႃႈၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 9 ႁူဝ်ၶေႃႈ-ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်း 9 ၶေႃႈၼၼ်ႉ- 1.လၵ်းၵၢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ 2.ဢႃႇၼႃႇၸိၵ်းၸွမ်။ 3.လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်တင်း ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း။ 4.သုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၶွင်ၸႄႈမိူင်း။ 5.လွင်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈၸႄႈမိူင်း။ 6.လွင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄဢႃႇၼႃႇၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈၸႄႈမိူင်း။ 7.သုၼ်ႇလႆႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်း ၸႄႈမိူင်း။ 8.လွင်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸုမ်းဢေႇ။ 9.လွင်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈတပ်ႉ/ယႄးၸႄႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ-ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်း 9 ၶေႃႈၼႆႉ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းၽွင်းႁၢင်လိူၼ်မေႊ 2017 ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈဢုပ်ႇဢၼ်မႃးၽွင်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈယင်းမီးၼမ်သေ တေသိုပ်ႇဢုပ်ႇထႅင်ႈ- လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းပၢင်ၵုမ် PPST ထႅင်ႈၶေႃႈၼိုင်ႈ ယင်းပၼ်ႁႅင်းၵမ်ႉထႅမ် UNFC, DPN လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ။ လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးဝႃႈတေဢဝ်လၢႆးၵၢၼ်မိူင်းသေၵႄႈလိတ်ႈ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း၊ သမ်ႉတေၶႂ်ႈတႄႇတင်ႈပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆၸိုင် ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်လီတီႈသုတ်းယဝ်ႉ တႃႇတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA – ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵၢၼ်မိူင်း']

2017-11-16T13:06:28

https://shannews.org/archives/739

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈ လိုပ်ႈၾၼ်းၵၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈၺႃးၾၼ်း 3 ၵမ်း

ၵူၼ်းၼုမ်ႇ 4 ၵေႃႉ ပႃးမိတ်ႈပႃးလႅဝ်းပႃးၶွၼ်ႉလိုပ်ႈလမ်းၾၼ်းတႅင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇထႅင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ 4 ၵေႃႉ တေႃႇ 4 ၵေႃႉ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈၺႃးၾၼ်း 3 ၵမ်း ၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်း ဢွၼ်ႇၸၢႆးဝၢၼ်ႈဢၢႆႇ 4 ၵေႃႉ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ တီႈလွႆ ယဵဝ်ႈသေ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းသမ်ႉၺႃး ဢွၼ်ႇၸၢႆးထႅင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ မီးၵူၼ်း 4 ၵေႃႉ ၶီႈလူတ်ႉၶိူင်ႈလမ်းမႃး ၸွမ်းလင်ၶဝ် ဢဝ်လႅဝ်းၾၼ်းသႂ်ႇ ၵေႃႉၺႃးၾၼ်းပဵၼ် ၸၢႆးလႅင်း 19 ပီ ၺႃးၾၼ်း 3 ၵမ်း ယၢမ်းလဵဝ် ၸႅင်ႈၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈႁူင်း ပလိၵ်ႈမၢႆ (1) ပွၵ်ႉ (3) ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးႁၢၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၶႃႈႁၼ်တႂ်ႈၼႃႈတႂ်ႈတႃၵမ်း သိုဝ်ႈ ယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝၢၼ်ႈဢၢႆႇဢေႃႈ။ မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆး 4 ၵေႃႉ(လၢတ်ႈၵႂၢမ်းၶႄႇ) လမ်းၸွမ်းလင်လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇၸၢႆးဝၢၼ်ႈဢၢႆႇသေ တိၼ်တိုပ်ႈလူတ်ႉၶိူင်ႈၶဝ်လူမ်ႉ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၸၢႆးသွင်ၵေႃႉဢၼ်သွၼ်ႉမႃးသမ်ႉ လူင်းမႃးသေ ဢဝ်လႅဝ်းၾၼ်းသႂ်ႇ 2-3 ၵမ်းယဝ်ႉ ၼႅတ်ႈၶီႇလူတ်ႉၶိူင်ႈၶဝ်သေ လႅၼ်ႈပၢႆႈ၊ ၶႃႈလမ်းၸွမ်းလင်ၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶိုတ်း” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၶႃႈၵေႃႈၶိုၼ်းထၢမ်တီႈဢွၼ်ႇၸၢႆးတႆးႁဝ်းဝႃႈ သူယၢမ်ႈမီးလွင်ႈၽိတ်းမေႃးၵၼ်ဝႆႉႁႃႉ၊ ၶဝ်တွပ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇမီး ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁၼ်ၶဝ်။ မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ယူႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁိမ်းၸမ် ႁူင်းပလိၵ်ႈမၢႆ(1) သေတႃႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇမႃးတူၺ်းသေဢိတ်း ၶႃႈႁဝ်းၵႂႃႇၸုၵ်းတီႈၼႃႈႁူင်းပလိၵ်ႈၼၼ်ႉ သေ ပွင်ႉလႃႇၶဝ် ႁဵတ်းသင်လႄႈ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇမႃးတူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ဢွၼ်ႇၸၢႆးတႆး 4 ၵေႃႉၼႆႉပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးဝၢၼ်ႈဢၢႆႇ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၵေႃႉတိူဝ်ႉမၢတ်ႇ ၼၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉၸၢႆးလႅင်း သူင်ႇယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃလူင် လႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈမီးၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၵၢင်ၵိဝ်ႇ လၢႆၸုမ်း – ၸုမ်းၶႄႇ၊ ၸုမ်းမၢၼ်ႈ၊ ၸုမ်းတႆး၊ ၸုမ်းၶၢင်၊ ၸုမ်းပလွင်ႈ၊ ၸုမ်းၼိုင်ႈလႄႈ ၸုမ်းၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်၊ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်သႅၼ်းယူႇႁူင်းႁဵၼ်း။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-16T13:04:02

https://shannews.org/archives/733

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် လႆႈငိုၼ်းထႆးသႅၼ်ပၢႆ တႃႇၸွႆႈထႅမ်တႆးပၢႆႈၽေး 6000 ပၢႆ ၸိူဝ်းႁူပ်ႉ တၢင်းယၢပ်ႇ ၶဝ်ႈ/ၼမ်ႉ

ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး/ တူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈ- တင်း ပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ်တႆး ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ တင်းၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် သေ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်လႆႈငိုၼ်းထႆးသႅၼ်ပၢႆ တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး 6 တီႈ၊ ႁူဝ်ၵူၼ်းႁိမ်း 6,200 ၵေႃႉ တေလႆႈမီးၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်း – 11 မူင်း ၵၢင်ၶိုၼ်း ၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး၊ ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း တင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸွမ်း လႅၼ်လိၼ် မိူၼ်ၼင် ၶႅမ်ႉပၢင်သဝ်း ၵုင်းၵျေႃႇ၊ လွႆလမ်၊ လွႆသၼ်ၸူႉ၊ လွႆၵေႃႇဝၼ်း၊ လွႆတႆး လႅင်းလႄႈ လွႆသၢမ်သိပ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပၢင်ပွႆးၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ThaPae East ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းၶမ်းဢုင်ႇ ၽူႈၵၢပ်းသၢၼ် ၼႂ်းၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေးႁွတ်ႈ လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇ ႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ယိူင်းဢၢၼ်း ဢၼ်လႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ႁူဝ်ၵူၼ်း ႁိမ်း 6,200 ၵေႃႉၼႆႉ ထုၵ်ႇတတ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ်၊ တႄႇဢဝ်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊမႃးၼႆႉ ၵူၼ်း 6,000 ပၢႆ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇ။ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇထႆး ၵဵင်းမႆႇသမ်ႉၵႂႃႇဢႅဝ်ႇသေ ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်း ပၢႆႈၽေးသေ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်း ပၢင်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်တႃႇၸွႆႈထႅမ် တၢင်းၸုမ်းၶွမ်ႊမတီႊႁဝ်းသေ ၸင်ႇလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းမႃး၊ တႃႇတေလႆႈငိုၼ်း သိုဝ်ႉၶဝ်ႈသၢၼ်၊ သူင်ႇပၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸိူဝ်းႁူပ်ႉထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ငိုၼ်းဢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃလႆႈမႃး တင်းမူတ်း ဢမ်ႇဝႃႈၶၢႆတၢင်းၵိၼ် ၵႃႈၶဝ်ႈၽၵ်းတူမႃး ၼိုင်ႈၵေႃႉ 100 ဝၢတ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈသိုဝ်ႉၶဝ်ႈသၢၼ် သိုဝ်ႉၼမ်ႉ မီႇ/ ၼမ်ႉမၼ်း/ ၶဝ်ႈသၢၼ် ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ၸမ်ပဵၼ် ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးႁဝ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶၢတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ငိုၼ်းတွင်းၸိူဝ်းလႆႈမႃး တီႈၽူႈမီးၼမ်ႉၸႂ်လႄႈသင်၊ ဢၼ်သူင်ႇ(ဢူၼ်း) မႃးတၢင်းယေးငိုၼ်း(Bank) လႄႈသင် တေသိုဝ်ႉၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ပႃးၸဵမ်ၶဝ်ႈသၢၼ် လႄႈ ၼမ်ႉမၼ်းသေ သူင်ႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ၸိူဝ်းယူႇလႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆးၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းမူၼ်ႈ ၸႂ်တွႆႇ တိုင်ႈ Chang Puak Jazz, North Gate Groups လိူဝ်ၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈႁိတ်ႈ ႁွႆးတႆး ၼူၵ်ႉ/ တူဝ်း၊ တၢင်းၵႃႈယိူင်း/ ၸိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 2017 ၼႆႉမႃး ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၺႃးၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၼႂ်းမိူင်း ၸုမ်း TBC (The Border Consortium) တတ်းပႅတ်ႈလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းႁူၵ်းႁဵင်ပၢႆ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸိူဝ်းၼႆႉၵမ်ႈၼမ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင် ပၢႆႈၽေး သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးမိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 1996-97။ မိူဝ်ႈ ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင် ႁူဝ်ၵူၼ်း သၢမ်သႅၼ် (300,000)ပၢႆ လႆႈထုၵ်ႇၸုမ်းၸိူဝ်းၺႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁေႃႈ လိုပ်ႈတဵၵ်း ၸႂ်ႉၶၢႆႉ ဢွၵ်ႇယၢၼ် ႁိူၼ်းယေး ဝၢၼ်ႈသူၼ်၊ ၼၢင်းယိင်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၵေႃႈမီး။ သင်ဝႃႈ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၶႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၸိုင် သူင်ႇ(ဢူၼ်း) ငိုၼ်းၶဝ်ႈၼႂ်းယေးငိုၼ်း(Bank) ၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေး (လႅၼ် လိၼ်တႆး-ထႆး) လႆႈတီႈ – Account Name: Ms.saranrath Saifah and Mr.komson Jaiyen Bank: Siam Com mercial Bank Branch: Tesco Lotus Ruamchok (Chiang Mai) Account Number: 408-469974-4 SWIFT Code: SICOTHBK သင်ဝႃႈ သူင်ႇ(ဢူၼ်း) ငိုၼ်းၶဝ်ႈၼႂ်းယေးငိုၼ်းယဝ်ႉ ၶႅၼ်းတေႃႈၸွႆႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇပၼ်တီႈ- Email: [email protected] Website: www.shanrefugee.org Facebook: Shan State Refugee Committee-Thai Border

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-16T13:01:21

https://shannews.org/archives/728

ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ/ပွၵ်ႉတူၵ်း မိူင်းပၼ်ႇ – ၾႆးမႆႈ 3 လင်

ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈဢႃယုမွၵ်ႈ 30 လၵ်ႉၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းၵူၼ်းပွၵ်ႉတူၵ်းသေ ၽဝ်ႁိူၼ်းပိူၼ်ႈလႄႈ ၾႆးမႆႈလၢမ်းၵႂႃႇ 3 လင်။ ဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9:00 ပၢႆ ၸၢႆးဢွင်ႇမိူင်း ဢႃယု မွၵ်ႈ 30 ပၢႆ လၵ်ႉၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းလုင်းၸၢႆးၵျေႃႇ+ၼၢင်းထူၺ်းသေၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းလၢမ်းမႆႈပႃးႁိူၼ်းလုင်းၶတ်းတိယ + ပႃႈၼၢင်းၶမ်းလႅင်လႄႈ လုင်းၸီႉၼ+ပႃႈၸိုၼ်ႈ ပွၵ်ႉတူၵ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈ လၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ၸၢႆးၼွင်ႉ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸႄႈမိူင်းမၢႆ 1 SNDP လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၾႆးမႆႈပွၵ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇၶႄၾႆးႁူမ်ႈၵၼ်ၶႄသေၾႆးမွတ်ႇၵႂႃႇ။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈပေႃးမီးၵူၼ်းယွင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸိုင် ႁႂ်ႈတၢင်ႇလၢတ်ႈတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းလႄႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ပိၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်သေဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႇၵႂႃႇ ” ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းဢၼ်ၾႆးတႄႇမႆႈ2 လင်တႄႉဢမ်ႇလိူဝ်သင် ထႅင်ႈလင်ၼိုင်ႈတႄႉတၼ်းမႆႈၶိုင်ႈလင် လွင်ႈလူႉ သုမ်းၵႃႈၶၼ်ဢမ်ႇယွမ်း 4,820,000 မွၵ်ႈ 5 လၢၼ်ႉပျႃး။ ၵေႃႉဢၼ်ၸုတ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းပွၵ်ႉတူၵ်း မိူင်းပၼ်ႇ – ၸၢႆးဢွင်ႇမိူင်းၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ မီးတၢင်းပဵၼ် ႁူဝ်ၸႂ် ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ ယွင်ႇလဝ်ႈ/ ယႃႈ ၼႆသေတႃႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈယိုၼ်ယၼ် တႅတ်ႈတေႃး တူဝ်မၼ်းၸၢႆးတႄႉယၢမ်းလဵဝ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၵုမ်းၶင် ဝႆႉတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈ မိူင်းပၼ်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by Sai Nong SNDP Mong Pen

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-16T13:00:19

https://shannews.org/archives/725

RCSS/SSA တေဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်ပႃးၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ

ယူႇတီႈ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS) ၶႂ်ႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊတႆး ၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၼႃႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ (2018) ၊ ပေႃးယဝ်ႉၸင်ႇၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (CSSU) သေ ဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ငၢၼ်း တႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်းၼႃႈ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS) ၸွမ်သိုၵ်းယွတ်ႈသိုၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- “ယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉ တေဢၢၼ်းႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ တင်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁဝ်းၶႂ်ႈႁွင်ႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၵူႈတီႈတီႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ၊ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈပႃး၊ တႆးၼွၵ်ႈမိူင်း တႆးပူၼ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈပႃး။ ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈမၼ်းမီးသုၼ်ႇႁူမ်ႈၵူႈၾၢႆႇ၊ ပေႃးတေမႃးဢုပ်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ႁဝ်းတမ်းလမ်းၼႂ်း (Agenda) မၼ်းဢမ်ႇၼမ်၊ လၢတ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းမႅၼ်ႈသိုဝ်ႈသႂ်ႇတီႈပဝ်ႉမၢႆမၼ်း”-ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းလၢတ်ႈဝႃႈ ပိူင်လူင်မၼ်းမီး 4 ၶေႃႈ။ 1.ပုၼ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းတေၸုၵ်းၵႂႃႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ 2.ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (CSSU) ၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၸိၵ်းၸွင်ႈမၼ်းသေ ႁႂ်ႈၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ လႆႈၶဝ်ႈပႃး။ 3.ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ႁဝ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးပႃႇတီႇလဵဝ်ၼႆႉ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ 4.လၢႆးႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵၢၼ်လုမ်းၼႆႉ ႁဝ်းတေတမ်းၾၢင်ႁၢင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ သုၼ်ၵၢင်မၼ်းႁဝ်းတေဝႆႉတီႈလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ”- လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊ ဢၼ်မီးယိူင်းဢၢၼ်းၸတ်းႁဵတ်းပွၵ်ႈတၢင်းၼႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႆးၶိူဝ်းလဵဝ်ၵူၺ်း ယိူင်းဢၢၼ်းပႃးၸဵမ်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပဢူဝ်း၊ ပလွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေမွၵ်ႇထိုင်/ၽိတ်ႈမွၵ်ႇပႃး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တေမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢမ်ႇမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼၼ်ႉယူႇတီႈၵၢင်ၸႂ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်း။ ၵၢၼ်မွၵ်ႇထိုင်ၼႆႉ တေဢမ်ႇမွၵ်ႇထိုင်ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း၊ တေမွၵ်ႇၼႂ်း ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈၶဝ်၊ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်၊ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၸိူဝ်းပဵၼ်ၽူႈမီးပၺ်ၺႃၶဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ- ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊၼႆႉ တေဢဝ်ၸိုဝ်ႈ RCSS သေၸတ်းႁဵတ်း၊ ပေႃး RCSS ႁဵတ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈမႃးပၢင်ၵုမ်လူင် CSSU ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈတေဢဝ်ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းတီႈၼၼ်ႈယဝ်ႉ ႁဝ်းၸင်ႇၵွႆႈဢဝ်မႃးဢုပ်ႇၼႂ်း CSSU ၊ CSSU လူဝ်ႇမႃးဢုပ်ႇၵၼ်လၢႆးႁဵတ်း၊ လႆႈၶေႃႈတႅပ်းတတ်းတီႈ ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊယဝ်ႉ CSSU ႁဝ်းတေႁဵတ်းႁိုဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ- ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း လၢတ်ႈပႃးထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း (NCA) တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တပ်ႉမတေႃႇမၢၼ်ႈ။ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပူတ်းဢွၵ်ႇပႅတ်ႈသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၸုမ်းၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ မိူဝ်ႈၵၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ပီ 2015 ၼႃႈတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ။ ၽွင်းၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ယူႇၼႆႉ ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸၼ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်ၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းမႃး။

['ၵၢၼ်မိူင်း']

2017-11-15T12:57:57

https://shannews.org/archives/721

ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းလွင်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸဝ်ႈသူၼ်ၼွင်ၶဵဝ်ၺႃးၶႃႈတၢႆ

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁပ်ႉပုၼ်ႈ ၽွၼ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁူမ်ႈၵၼ်ႁႅမ်တၢႆ လုင်းထေးဢွင်ႇ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈလွင်ႈတီႈလိၼ် ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၽိတ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းႁူမ်ႈၵၼ်ပေႃႉႁႅမ် လုင်းထေးဢွင်ႇ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈ လွင်ႈတီႈလိၼ်လႄႈ ႁႂ်ႈတူၺ်းလွမ်ပၼ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၵႅတ်ႇၵင်ႈတီႈလိၼ်ပိုၼ်ႉတီႈၽႂ် မၼ်းၼင်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်းပဵၼ်ထမ်း။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး MGR Online ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/11/2017ဝႃႈ – “ ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ FIDH ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ထတ်းထၢမ်ႁႂ်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၽူႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်ပေႃႉႁႅမ် လုင်းထေးဢွင်ႇ တီႈၼွင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉမႃးပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇဝႆးဝႆး၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ တူၺ်းလွမ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼင်ႇမီး လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လုင်းထေးဢွင်ႇၼႆႉ ၺႃးၵူၼ်းမွၵ်ႈ 20 ၵေႃႉပေႃႉထုပ်ႉမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/10/2017 လူႉတၢႆၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 2017 တီႈႁူင်းယႃ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး ) သေ ဢဝ်တူဝ် တၢႆမၼ်းမႃးၾင်ၶိုၼ်း တီႈပႃႇၸႃႉဝၢၼ်ႈပႃႇႁႆး ။ တီႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႂ် 70 % ႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်ႁႆႈၵၢၼ်ၼႃး တႄႇပီ 2011 မႃး ဝၢၼ်ႈမိူင်းလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃး မီးၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈႁူင်းၵၢၼ်၊ ႁူင်းၾႆးၾႃႉမႃးလႄႈ လွင်ႈယိုတ်းတီႈလိၼ်၊ ၶႂၢၵ်ႈတီႈလိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉမီးမႃး။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ မီးတီႈလိၼ်သေတႃႉ ဢမ်ႇမီးဝႂ်တီႈလိၼ် တဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ မီးပၼ်ႁႃမႃးႁၢၼ်ႉတေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2017-11-15T12:55:41

https://shannews.org/archives/714

ၾႆးမႆႈဝိႁၢရ်ႁူဝ်လၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ လူႉသုမ်းၵႃႈၶၼ်သွင်ႁဵင်သႅၼ်

ၵိူတ်ႇၽေးၾႆးမႆႈဝိႁၢရ်ႁူဝ်လၢၼ်း ဝၢၼ်ႈႁူဝ်လၢၼ်း ထုင်ႉၸလၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ၊ ၶူဝ်းၶွင်ဝတ်ႉ/ၵျွင်း၊ ငိုၼ်းတွင်း လူတ်ႉၵႃး လူႉသုမ်းပႃးၵႂႃႇၸွမ်းၾႆး 2,000 သႅၼ်ပျႃး။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/11/2017 လႆႈၵိူတ်ႇၽေး ၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉသေ ၾႆးမႆႈဝတ်ႉ/ၵျွင်း ဝိႁၢရ်ႁူဝ်လၢၼ်း ဝၢၼ်ႈႁူဝ်လၢၼ်း ထုင်ႉႁူဝ်လၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ဢွင်ႈတီႈၾႆးတႄႇမႆႈပဵၼ်တီႈတၢင်းလင်ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈပုတ်ႉထ/ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼိူဝ်ဝိႁၢရ်၊ တင်ႈတႄႇၶၢဝ်းယၢမ်း တဵင်ႈဝၼ်းၸၢႆႉ 12:30 မူင်းတေႃႇထိုင်ၵၢင်ၶမ်ႈ 7:30 မူင်း ၾႆးၸင်ႇမွတ်ႇ။ ၶူဝ်းၶွင်ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈၵႂႃႇတင်းမူတ်း ဢမ်ႇၵိုတ်းလိူဝ်သင်-ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆၾႃႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းထုင်ႉၸလၢၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ-“တီႈဝတ်ႉၼႆႉ မီးသြႃႇၸဝ်ႈတူၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈသၢင်ႇ 5 တူၼ်။ ၾႆးမႆႈမိူဝ်ႈသြႃႇၸဝ်ႈတိုၵ်ႉသုင်းသွမ်း။ တီႈဝတ်ႉၼႆႉၵိုတ်းသြႃႇၸဝ်ႈတူၼ်လဵဝ် ၸဝ်ႈသၢင်ႇဢွၼ်ႇၶဝ် တိုၵ်ႉၵႂႃႇၶိုၼ်ႈၵျွင်း။ ၽိူဝ်ႇသြႃႇၸဝ်ႈသုင်းသွမ်းယဝ်ႉသေ ဢွၵ်ႇၵျွင်းသွမ်းမႃးယဝ်ႉၼႆ ႁၼ်ၾႆးမႆႈ၊ မၼ်းၸဝ်ႈသမ်ႉ ဢႅၼ်ႇၶိုၼ်ႈမိူဝ်းၼိူဝ်ၵျွင်း မိူဝ်းဢဝ်ၵၢၵ်ႇသေႃးၵႃး၊ ၾႆးႁုပ်ႇၺႃးတီႈႁူဝ်လႄႈတီႈတိၼ်ၾၢႆႇၶႂႃမၼ်းၸဝ်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈ ႁူင်းယႃၼမ်ႉပွင်ႈ-ၼႆယဝ်ႉ”-ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ-“ၾႆးတႄႇမႆႈမွၵ်ႈ 12 မူင်းၶိုင်ႈ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်ၵႂႃႇၵၼ်မူတ်းလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶႄၾႆး။ တီႈယူပ်ႈယွမ်းႁဝ်းၶႃႈတႄႉ သမ်ႉပဵၼ်ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇလႄႈ ဢမ်ႇမီးလူတ်ႉၵႃးၶႄၾႆး။ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လႆႈပႃးၵႂႃႇ ၼႂ်းၾႆး လူတ်ႉၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ၊ ၶဝ်ႈပိူၵ်ႇ 40 ထူင်၊ ၵွင်မွင်းသၢမ်သိူင်းလႄႈ ငိုၼ်းသြႃႇၸဝ်ႈဝႃႇလိင်ႇတ 18 သႅၼ်”- လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ ဝတ်ႉ/ၵျွင်းလင်ၼႆႉ ႁဵတ်းမႃးမိူဝ်ႈပီ 2012 ၊ (ပီသႃသၼႃ 2556)၊ ပဵၼ်ဝိႁၢရ်သွင်ၸၼ်ႉ၊ ၸၼ်ႉၼိူဝ်ပဵၼ်မႆႉပႅၼ်ႈ ၸၼ်ႉတႂ်ႈပဵၼ်မၢၵ်ႇဢုတ်ႇ။ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်းၵႂႃႇတင်းမူတ်း ယွၼ်ႉၾႆးမႆႈဝတ်ႉ/ၵျွင်းလင်ၼႆႉ တေတူၵ်းမႅၼ်ႈငိုၼ်းမွၵ်ႈသွင်ႁဵင် (2,000) သႅၼ်-ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်လၢၼ်းၼႆႉမီးၾၢႆႇႁွင်ႇမိူင်းယႆ ယၢၼ်မိူင်းယႆမွၵ်ႈ 50 လၵ်းပၢႆ၊ ယၢၼ်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ 30 လၵ်းပၢႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-15T12:53:55

https://shannews.org/archives/710

ၶူးလႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸုမ်းၵေႃတႆး ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းတီႈသၽႃး ၼေႇပျီႇတေႃႇ

ၶူးသွၼ်လႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸုမ်းၵေႃတႆးတႃႈၵုင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းတီႈ သၽႃး ၼေႇပျီႇတေႃႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇႁူႉၸၵ်းၽူႈတႅၼ်းလႄႈ လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းသၽႃး။ ဝၼ်းတီႈ 14/11/2017 ၶူးသွၼ်လႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းၵေႃတႆး ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈၵၢၼ် မိူင်း တီႈသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼေႇပျီႇတေႃႇ။ ၶၢဝ်းတၢင်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလၢႆလွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇၽူႈတႅၼ်းၶဝ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မီးဢႃႇၼႃႇတႅပ်းတတ်းလႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်? တၢင်ႇယိုၼ်ႈၶေႃႈ ထၢမ်၊ လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉၽူႈတႅၼ်း၊ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းတႆး ၊ လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2020 ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼၢင်းႁဵဝ်းသႅင် ၶူးသွၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ “ ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်သၽႃးၼႆႉၵူၼ်း မိူင်းၵူႈၵေႃႉထုၵ်ႇလီႁူႉ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉၸိုင်ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်သင်လႆႈ ၵွပ်ႈၼၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူႈၵေႃႉထုၵ်ႇလီဢွၼ်ၵၼ် လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း၊ ပိူင်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းသၽႃး၊ လွင်ႈပၵ်း ပိူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးႁူႉယဝ်ႉၸင်ႇ ၸၢင်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်၊ထတ်းသၢင်လီလီ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ ၸင်ႇတေမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၼႂ်းတၢင်းတီႈလီမႃး ” ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵေႃတႆးၼႆႉ ၵေႃႇတင်ႈမႃးမိူဝ်ႈပီ 1999 ၊ပူင်သွၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်းၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ၊ ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပိုၼ်ႉထၢၼ် Computer ၊ ၵၢၼ်ပူၵ်း ပွင်ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈပိုၼ်ႉတီႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉၶပ်းၶိုင်ပၼ်ႁႂ်ႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်း ၵႂႃႇ ႁဵၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း။ ၸိူဝ်းပွၵ်ႈမႃး ၸွႆႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၸုမ်းၶိုၼ်းမီး 30 ပၢႆယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ ။

['ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇ']

2017-11-18T12:41:26

https://shannews.org/archives/707

မူထိူၼ်ႇၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ထုၺ်ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းတၢႆ

မူထိူၼ်ႇၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ထုၺ်ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းတၢႆ

['Uncategorized']

2017-11-16T12:40:22

https://shannews.org/archives/704

ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလႅၼ်လိတ်တႆး-ထႆး

ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလႅၼ်လိတ်တႆး-ထႆး

['Uncategorized']

2017-11-14T12:38:46

https://shannews.org/archives/701

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တွၼ်ႈ-2

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တွၼ်ႈ-2

['Uncategorized']

2017-11-13T12:37:43

https://shannews.org/archives/698

ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ၊ ၵူႈဝၼ်းဢၢင်းၵၢၼ်း၊ 2017/11/14၊ BNI/SHAN TV Program, 2017/11/14

ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ၊ ၵူႈဝၼ်းဢၢင်းၵၢၼ်း၊ 2017/11/14၊ BNI/SHAN TV Program, 2017/11/14

['Uncategorized']

2017-11-14T23:35:33

https://shannews.org/archives/668

လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်(ဢထၵ) 5 တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းသၵ်းလၢႆးဝႆႉ ၺႃးႁွင်ႉတူဝ်ၵႂႃႇမွတ်ႇယႃႉ-ၼႂ်းႁူင်းယႃသိုၵ်း

ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် လင်ၼိုင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း မွၵ်ႈ 30 ၵေႃႉ သၵ်းလၢႆးဝႆႉ ၸွမ်းၶႅၼ် မိုဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇႁွင်ႉၵႂႃႇမွတ်ႇယႃႉတီႈႁူင်းယႃသိုၵ်း တူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင်တင်း ၸၼ်ႉသုင် ဢၼ်ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဝႆႉတီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉ သုင် (ဢထၵ) မၢႆ 5 ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်း မွၵ်ႈ 30 ၵေႃႉ ဢၼ်သၵ်းလၢႆး ဝႆႉၸွမ်းၶႅၼ်မိုဝ်း မိူၼ်ႁၢင်ႈ မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်၊ မိတ်ႈ၊ မွၵ်ႇလႄႈ သၵ်းလၢႆးၼႃႈမေႃးၵိင်ႇ တူဝ်ပႃလိ/တႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇ ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ႁွင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇမွတ်ႇယႃႉပႅတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ မိူဝ်ႈၶႃႈႁဝ်း ၵႂႃႇသူင်ႇ လုၵ်ႈတီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ မေႃသွၼ်ၶဝ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈသင်။ ထိုင်ၶႃႈႁဝ်းႁွတ်ႈၽႅဝ်ႁိူၼ်း မေႃသွၼ်ၶဝ်ၵပ်းၾူၼ်း မႃးဝႃႈ တေမွတ်ႇပႅတ်ႈလၢႆးသၵ်း တီႈၶႅၼ်လုၵ်ႈၶႃႈ တီႈႁူင်းယႃသိုၵ်းၼႆ ၶႃႈႁဝ်းပဵၼ်ဢၼ်တူၵ်းၸႂ်ၵႂႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶႃႈႁဝ်း ၵႂႃႇၸွမ်းတီႈႁူင်းယႃသိုၵ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်သမ်းယႃႈယႃမိုၼ်(ထူင်ႇသေး)သေ မွတ်ႇပႅတ်ႈလၢႆးသၵ်းၼၼ်ႉ ၶႃႈႁဝ်းလႆႈႁၼ် လုၵ်ႈၶႃႈႁဝ်းၸဵပ်း။ ႁၼ်မၼ်းႁႆႈ ၶႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇယိူၼ်ႉလႆႈသေႁႆႈၸွမ်း။ ဝၢႆးမွတ်ႇမႃး 3-4 ဝၼ်းယဝ်ႉ ႁွႆးဢၼ်ၶဝ်မွတ်ႇ ၼၼ်ႉပႆႇႁၢႆ တိုၵ်ႉၸဵပ်းယူႇလႄႈ ၶႃႈႁဝ်းပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ် ဢမ်ႇပဵၼ်လပ်းပဵၼ်ၼွၼ်း တင်းၶိုၼ်းတင်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်သၵ်းလၢႆးၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ထုၵ်ႇႁွင်ႉတူဝ်ၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃသိုၵ်းသေ မွတ်ႇပႅတ်ႈလၢႆးသၵ်း 3-4 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း တေႃႇသူၺ်ႇသူၺ်ႇဢွင်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ “ 1) ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလီ။ 2) ၵူဝ်မၼ်းတုမ်ႉ တိူဝ်ႉတၢင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇတႃႇၶဝ်။ 3) ၵူၼ်းၼုမ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇသၵ်းလၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈၵူၼ်းႁၢႆႉလႄႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၾိင်ႈ သၵ်းလၢႆးၼႆႉ ၽႄႈတိူၼ်းၵႂႃႇၼမ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၸင်ႇလႆႈၵႂႃႇမွတ်ႇပၼ်” ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ တင်းမူတ်း ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မီး 7 ႁူင်းႁဵၼ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 5 လင်လဵဝ်ၵူၺ်း ႁွင်ႉဢဝ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸိူဝ်းမီးလၢႆးၵႂႃႇမွတ်ႇ။ ဢၼ်ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းဢွၼ် တၢင်းသုတ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2017-11-14T23:34:14

https://shannews.org/archives/663

ၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ် တႄႇဢဝ် ပၢင်ၵုမ် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၵမ်း 2 မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းၸုမ်းၵိုတ်းသိုၵ်း/ ဢမ်ႇၵိုတ်းသိုၵ်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 80 ပွၵ်ႈ

တႄႇဢဝ် ၵၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊထိုင် ႁၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ပီ 2017 ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ် ဝၢႆးပၢင်ၵုမ်လူင် ပၢင် လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ၼႆႉမႃး သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းပဵၼ်ပၢင် တိုၵ်း ၵၼ် တင်းမူတ်း 85 ပွၵ်ႈ ၾၢႆႇလူလွမ်ပႂ်ႉတူၺ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ Myanmar Peace Monitor ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ်မႃးၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼမ် တီႈသုတ်း။ ဢၼ် ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼမ်တီႈသွင်သမ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် (KIA)၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင် ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်း DKBA တင်း တပ်ႉသိုၵ်း ULA/AA ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ်ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ်ၼႆႉမႃး ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈတီႈသုတ်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊတင်းမူတ်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် 34 ပွၵ်ႈ။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်ႉတီႈသုတ်းသမ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်း ၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈပၢင်ၵုမ်လူင် ပၢင်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း လႆႈပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တင်းမူတ်း 120 ပွၵ်ႈပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈမုလ်း 7daydaily

['ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2017-11-14T23:32:13

https://shannews.org/archives/659

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO တင်းမေႃယႃၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းပၢႆးယူႇလီပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶၢင်

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO သၢၼ်မိုဝ်းၸုမ်းပၢႆးယူႇလီၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေၵႂႃႇပၼ်တၢင်းႁူႉၵဵဝ်ႇၵပ်းပၢႆးယူႇ လီၵူၼ်းမိူင်း လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼိူဝ်ႉလိူင်တပ်းၵႂ်ႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းသႅၼ်း B တင်း C ပွတ်းထုင်ႉလႅၼ်လိၼ် တႆး – ၶၢင် ။ ဝၼ်းတီႈ 11-12 /11/2017 ၸုမ်းၵူၼ်းတႆး TYO ၼမ်ႉၶမ်းလႄႈ ထုင်ႉလွႆႁူဝ်သိူဝ်၊ ၸုမ်းၽွင်ႊတေႊ သျိၼ်ႊၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ သၢၼ်မိုဝ်းၵၼ် တင်းမေႃယႃၸၢႆးၼေႃႇမိူင်းသေ ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းလႄႈ ပၼ်တၢင်းႁူႉ လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်း B/C ၼိူဝ်ႉလိူင်တပ်းၵႂ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈသွၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇထုင်ႉလွႆႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸေႊ ၸႄႈတွၼ်ႈ မၢၼ်ႈမေႃႇ ။ Dr. ၸၢႆးၼေႃႇမိူင်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈသမ်း ယႃႈႁႄႉၵင်ႈပၼ်ယဝ်ႉ သင်ဝႃႈၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းႁဝ်းသေၵေႃႉပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၸိုင် ယႃႇပေၵူဝ်ၵၼ် မၼ်းဢမ်ႇၸပ်းၵၼ်ငၢႆႈ ၵူၺ်းၼႃႇလူဝ်ႇႁႂ်ႈၵိၼ်ယႃၸွမ်ၼင်ႇမေႃယႃသင်ႇၼၼ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉလႆႈသမ်းယႃႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသွၼ်း တႃႇ 50 ၵေႃႉလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇထုင်ႉ လွႆႁူဝ်သိူဝ် 9 ဝၢၼ်ႈမိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉႁီး၊ ဝၢၼ်ႈသူၼ်ၶႃး၊ ဝၢၼ်ႈဢၢႆႇတႂ်ႈ ၊ဝၢၼ်ႈသွၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈၵုင်းၶမ်း၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇၶမ်း၊ ဝၢၼ်ႈၵူတ်ႉလူင်၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်ၸွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ 200 ပၢႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/10/2017 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်တႆး TYOလႄႈ Dr. ၸၢႆးၼေႃႇမိူင်း ၵႂႃႇၵူတ်ႇ ထတ်း တၢင်းပဵၼ် ၼိူဝ်ႉလိူင်တပ်းၵႂ်ႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းသႅၼ်း B/C လႄႈ ပၼ်တၢင်းႁူႉၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝၢၼ်ႈ သွၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵူတ်ႇထတ်းသေသမ်းယႃႈႁႄႉၵင်ႈပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း 129 ၵေႃႉ ။

['ပၢႆးယူႇလီ']

2017-11-14T23:30:37

https://shannews.org/archives/655

ၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး တင်းၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇထႆး တေႁူမ်ႈၵၼ် ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉ/တင်းၵိၼ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း 6000 ပၢႆ

ၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး တင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇထႆး တေႁူမ်ႈၵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်း ၵွင်ၵၢင် တႃႇၵမ်ႉထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် 6 တီႈ တႃႇႁူဝ်ၵူၼ်း 6000 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်း ထိုင် 11 မူင်း ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး တင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်သေၸတ်းႁဵတ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တီႈလၢၼ်ႉဢႃႉႁၢၼ် Thapae East ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ၸိူဝ်းယူႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး 6 တီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶႅမ်ႉပၢင်သဝ်း ၵုင်းၵျေႃႇ၊ လွႆတႆးလႅင်း၊ ၵွင်းမုင်ႈမိူင်း၊ လွႆလမ်၊ လွႆသၼ်ၸူႉလႄႈ လွႆၵေႃႇဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးႁေႃသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸုမ်းၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ယိူင်း ဢၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉၼႃႇ၊ ငိုၼ်းဢၼ်တေလႆႈမႃး တီႈၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေတူၺ်း ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၸမ်ပဵၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢွၼ်တၢင်း တီႈလႂ်လူဝ်ႇဢီႇသင်။ တေႃႈလဵဝ် ဢၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေး ႁဝ်းလူဝ်ႇတီႈသုတ်းတႄႉ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈတေၸတ်းႁဵတ်းၼႆႉ တေလႆႈသဵင်ႈၵႃႈၶဝ်ႈမၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉ 100 ဝၢတ်ႇ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉ သမ်ႉတေမီးတၢင်းၵိၼ်၊ ငိုၼ်းဢၼ်ၵႃႈၶဝ်ႈၽၵ်းတူႁႃႉ၊ ၵႃႈဢၼ်ႁဝ်း သိုဝ်ႉၵိၼ် တင်းၵိၼ်ယမ်ႉႁႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶွင်လၢၼ်ႉပိူၼ်ႈတေဢမ်ႇဢဝ်သေဝၢတ်ႇ ပိူၼ်ႈတေပၼ်ႁဝ်းမူတ်းမူတ်း။ ႁႂ်ႈႁဝ်းလႆႈဢဝ်ငိုၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်းၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး” ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၵူၼ်းထူပ်းၽေး လႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်းတီႈၵဵင်းမႆႇၼႆႉ တေမီး ၸုမ်းမူၼ်ႈၸႂ်တွႆႇတိုင်ႈ Chang Puak Jazz, North Gate Groups လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေမီးၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈႁိတ်ႈ ႁွႆးတႆး ၼူၵ်ႉ/တူဝ်း၊ တၢင်းၵႃႈယိူင်း/ ၸိူင်း လႄႈ ၵႂၢမ်းပၢၼ်မႂ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 2017 ၼႆႉမႃး ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၺႃးၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၼႂ်းမိူင်း ၸုမ်း TBC (The Border Consortium) တတ်းပႅတ်ႈလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းႁူၵ်းႁဵင်ပၢႆ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸိူဝ်းၼႆႉၵမ်ႈၼမ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင် ပၢႆႈၽေး သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးမိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 1996-97။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင် ႁူဝ်ၵူၼ်း သၢမ်သႅၼ် (300,000)ပၢႆ လႆႈထုၵ်ႇၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁေႃႈလိုပ်ႈတဵၵ်း ၸႂ်ႉၶၢႆႉ ဢွၵ်ႇယၢၼ် ႁိူၼ်းယေး ဝၢၼ်ႈသူၼ်၊ ၼၢင်းယိင်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ဝႃႈၼႆ။

['Uncategorized']

2017-11-14T23:29:19

https://shannews.org/archives/651

ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ ၽိူမ်ႉထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ

ပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸတ်းႁဵတ်းပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ တင်းမူတ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ႁိမ်း 20 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 07-12/11/2017 ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး၊ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၸၢႆးဢုတ်ႉ တင်း လုမ်းၵၢပ်းသၢၼ် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်ၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ ယုၵ်ႉမုၼ်းၼမ်ႉၵတ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ႁႂ်ႈၶိုတ်ႈၵၢပ်ႈ။ ပၢင်သွၼ်ၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝတ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးသႅင်လီ ၽူႈၼင်ႈလုမ်ႈၵၢပ်းသၢၼ် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်ႈၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA လၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ပၢင်သွၼ်ၼႆႉ ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈတင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်သွၼ်ၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ။ ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႆးႁဝ်း ပေႃးတေမေႃၸႂ်ႉၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ မိူၼ်ၼင်ႇ လၢႆးၵဵပ်းၶေႃႈမုၼ်းလႄႈ လၢႆးၶပ်ႉလိၵ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်သွၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်း EPRP ၵမ်ႉၸွႆႈသူင်ႇၶူးပူင်သွၼ်မႃး 2 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်သွၼ်ၼႆႉ ပူင်သွၼ်ပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း သွၼ်ပၼ် လၢႆးၶပ်ႉလိၵ်ႈ၊ လၢႆးၵဵပ်းၶေႃႈမုၼ်း၊ လၢႆးၸႂ်ႉ E-mail/ သူင်ႇၶေႃႈမုလ်း/ ႁပ်ႉၶေႃႈမုလ်း လၢႆးတတ်းတေႃႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ Photoshop ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:44:21

https://shannews.org/archives/630

ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၢင်းယိင်းလႄႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် တီႈတူၼ်ႈတီး ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 100 ပၢႆ

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၢင်းယိင်းလႄႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 100 ပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 11-12/11/2017 ၸုမ်းမဵၵ်ႉတိတ်ႉသျၢၼ်းပျီႇ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်း ၵူၼ်း Civil Society Organization CSO’s ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉမီးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ် လုၵ်ႉမႃး ၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ တူၼ်ႈတီး ၊ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း ၊ ၸုမ်းၾၢႆႇလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢိၵ်ႇၸုမ်း တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 135 ပၢႆ။ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ၵျွင်းၶရိတ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းလၢၼ်းမတေႃႇ ဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ၼၢင်းဝူဝ်းၽတ်း ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်သွၼ် လၢတ်ႈဝႃႈ – “ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၼၢင်းယိင်းၼႆႉမၼ်းၺႃး ၽေးလႆႈငၢႆႈၼႃႇ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈထုၵ်ႇလီမီးပၵ်းပိူင်တူၺ်းလွမ်ပၼ်လွင်ႈလွတ်ႈၽေး ၼၢင်းယိင်း လႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ႁႂ်ႈၼၢင်းယိင်းမီးသုၼ်ႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၊ ၶဝ်ႈပႃးတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်း ၵၢၼ်မိူင်း ” ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လၢႆလွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇၼၢင်းယိင်းလႄႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼၢင်းယိင်း၊ လၢႆးၸွႆႈထႅမ်ၼၢင်းယိင်း၊ လၢႆးႁႄႉၵင်ႈၽေးၼၢင်းယိင်းလူင်ႈၼႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၽူႈၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈမီးလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းမိူၼ်ၼင်ႇတႆး၊ ပဢူဝ်း၊ ထၼူႉၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:43:20

https://shannews.org/archives/626

မေႃသွၼ် မိူင်းပၢတ်ႇ တၢင်ႉယၢၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်း – ႁဵၼ်းဢဝ်ၵၢၼ်မေႃမိုဝ်းႁၢင်ႈၶိူင်ႈၽႅၼ်ႇ/ ပၢႆႉ

မေႃသွၼ်ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းပၢတ်ႇ 30 ပၢႆ ၶဝ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းဢဝ်လၢႆးဢဝ်ၽႃႈႁဵတ်းႁၢင်ႈမွၵ်ႇ ဢၼ်သင် ၶၸဝ်ႈမႄႈၶၢဝ်လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း။ ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ၸဝ်ႈၶူးသုၼၼ်ႇတ ၊ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈမႄႈၶၢဝ်ဢွၼ်ႁူဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်သွၼ်လၢႆးဢဝ်ၽႅၼ်ႇႁဵတ်းႁၢင်ႈမွၵ်ႇ၊ ႁၢင်ႈမၢၵ်ႇ၊ ၽႅၼ်ႇဢၼ်ပၢႆႉၸွမ်း ၽိူၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶူးပူင်သွၼ်ပဵၼ် ၸဝ်ႈၶူးၺႃႇၼေႃး ။ ပၢင်သွၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝတ်ႉငဝ်းလႅင်းၶမ်း ဝၢၼ်ႈလွႆ ဢိူင်ႇမိူင်းပၢတ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မီးမေႃသွၼ် ၊ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ 13 ဝၢၼ်ႈ မႃးၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဢဝ် ႁူမ်ႈတင်းမူတ်းမီး 30 ၵေႃႉပၢႆ။ ၸၢႆးမွၼ်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁဵၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ လွင်ႈဢဝ်ၽႅၼ်ႇႁဵတ်းႁၢင်ႈမွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈမၼ်းလမ်ႇလွင်ႈၶႃႈဢေႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်မေႃတိၼ်မေႃမိုဝ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ မိူဝ်းၼႃႈဝၢၼ်ႈ မိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃးၸိုင် တေၸၢင်ႈပဵၼ်ၵၢၼ် မေႃႁဵတ်းဝႆႉၵေႃႈဢမ်ႇၽိတ်း ” ဝႃႈၼႆ။ မေႃသွၼ်လႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းဢၼ်မႃးၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဢဝ်ၼႆႉ တေၶိုၼ်းဢွၼ်ၵၼ် မိူဝ်းပူင်သွၼ်ၶိုၼ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၼႂ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း ဝႃႈၼႆ။ Photo by Sai Mone Khur

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:42:12

https://shannews.org/archives/622

ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးမိူင်းသူႈ 150 ပၢႆသၢၼ်မိုဝ်းၵၼ် ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းဝတ်ႉလႄႈထၢတ်ႈၸေးၻီး ၵဝ်ႇၵႄႇ – ၼိူဝ်လွႆႁိမ်းဝဵင်း

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဝဵင်းမိူင်းသူႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပႆၶိုၼ်ႈလွႆ လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ ႁႂ်ႈၵူၼ်း ၼုမ်ႇႁူႉပိုၼ်းပဵၼ်မႃးလႄႈ ၸွႆႈၵၼ်ပႅင်းမႅတ်ႇႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 11/11/2017 ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဝဵင်းမိူင်းသူႈ ဢဵၼ်ႁႅင်း150 ၸူႉတုမ်ၵၼ်တီႈ လုမ်းၵေႃ လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၶီႇၵႃးၵႂႃႇထိုင်တီႈဝၢၼ်ႈထႃယႃႉသေ ဢွၼ်ၵၼ်ပႆၶိုၼ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၼိူဝ်လွႆႁၢႆး ၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 1 ၸူဝ်ႈမူင်းပၢႆ ။ ၶၢဝ်းတၢင်းဢွၵ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၵွင်းမူးၵဝ်ႇၵႄႇပီ150 ပၢႆလႄႈ ၵျွင်းႁႃႈလင် ႁူမ်ႈပိုၼ်ႉ ဢၼ်မီးဢႃယု 200 ပီပၢႆ လွင်ႈတူၼ်ႈမႆႉ၊ လွင်ႈၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃၸိူဝ်းၼႆႉ။ မေႃသွၼ် ၼၢင်းသႅင်ႁိူင်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ယိူင်းဢၢၼ်းလူင်တႄႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇမီးလွင်ႈၸမ်ၸႂ်ၵၼ်၊ ႁူႉလွင်ႈၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃမိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ ႁႂ်ႈမေႃမီးၸႂ်ၶႂ်ႈမႅတ်ႇ ပႅင်းႁၵ်ႉသႃၵႂႃႇ ႁႂ်ႈမေႃၸၢင်ႈၶႆႈၼႄပိူၼ်ႈၵူၼ်းႁုၼ်လင်သိုပ်ႇၵႂႃႇ ၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတၢင်ႇဝဵင်းၵေႃႈပေႃး ပဵၼ်လႆႈ ထုၵ်ႇလီဢွၼ်ၵၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းယူႇ ” ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းသူႈၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်တူင်ႉၼိုင်ၵဵပ်းယုၵ်းယၢၵ်း ၸွမ်းၵၢင်ဝဵင်းမိူင်းသူႈ၊ ၽွင်းဝၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈသၢၼ်မိုဝ်းၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYN သေၵႂႃႇပႆၶိုၼ်ႈလွႆသႅင် – မိူင်းသူႈ။ Photo by Hseng Herng

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:41:14

https://shannews.org/archives/618

ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ် ၸီႉသၢင်ႇႁႂ်ႈပူတ်းပၢႆႉဢၼ်ဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တၢင်းၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ မိူင်းၼၢင်း

ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ် ၸီႉသၢင်ႇႁႂ်ႈပူတ်းပၢႆႉ တၢင်းၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းပႅတ်ႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တႅမ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းၼၼ်ႉ ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ် ၸွမ်ႁၢၼ် တၢၼ်းလၢႆႇ လူင်းပိုၼ်ႉ တီႈ တႃႇၵူတ်ႇထတ်းတပ်ႉ ပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းၼႂ်းတပ်ႉၼႆသေ ထူပ်းႁၼ်ပၢႆႉၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ၵိင်ႇၽႄမိူင်းၼွင် ၸႄႈဝဵင်းၵေး သီး ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ်၊ ယွၼ်ႉပၢႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသေတူဝ်ၼႆသေ ၸီႉသၢင်ႇႁႂ်ႈပူတ်ႉပႅတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ဢမ်ႇဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႉလၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ မိူဝ်ႈ ဢွၼ်တၢင်းတႄႉဝႃႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ် တေမႃးၵူတ်ႇထတ်းပၢႆးယူႇလီၼႆသေ ပႃးၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ်မႃးၸွမ်း ၽိူဝ်ႇမၼ်းၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈမႃး သမ်ႉမႃးႁၼ်ပၢႆႉဢၼ်တႅမ်ႈၾၢႆႇတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ ႁွင်ႉၽူႈၵွၼ်း ဢိူင်ႇ ႁိုတ်းထႃႉပွင်ႉၵမ်းလဵဝ် ယဝ်ႉၵေႃႉ ၸႂ်ႉ ပူတ်းလူင်း ပႅတ်ႈပၢႆႉ” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ်း မႃးႁူပ်ႉထူပ်းမေႃသွၼ်တီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းသေ ႁွင်ႉၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇ ပွင်ႉလႃႇတီႈၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇတၢင်း မေႃသွၼ်။ မိူဝ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၵၢတ်ႇလႄႈ ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁူပ်ႉၸွမ်းၼမ်ႉၵႃႈႁိုဝ် ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၵွၼ်ႇတေႁဵတ်းပၢႆႉၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ဝူၼ်ႉပႃးယူႇ လွင်ႈဝႃႈတေ သႂ်ႇပႃး လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ တူဝ်လိၵ်ႈႁဝ်းသမ်ႉၸႂ်ႉပိူၼ်ႈႁဵတ်း မၼ်းသမ်ႉၶႂ်ႈဢဝ်ယႂ်ႇပႅတ်ႈသေ ၵမ်းၼႆႉႁဝ်း သမ်ႉမႃးၶပ်ႉ တူဝ်လိၵ်ႈၼႂ်းၽႅၼ်ႇပၢႆႉႁဝ်း သမ်ႉဢဝ်တဵမ်ၵႂႃႇပႅတ်ႈ ၵမ်းၼႆႉ တႃႇႁဝ်းတေသႂ်ႇထႅင်ႈတူဝ်လိၵ်ႈၼႆၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇပဵၼ် ယၢပ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းငိုၼ်းတွင်းထႅင်ႈလၢႆၾၢႆႇလၢႆတၢင်းထႅင်ႈသေ ႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈသႂ်ႇဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်သေၵွၼ်ႇ ႁဝ်းတိုၵ်ႉ ပဵၼ်ဢိူင်ႇပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢွၼ်ႇၵူၺ်း ႁဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝဵင်း လၢတ်ႈၼႄၵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် သႂ်ႇဝႆႉႁဵတ်းၼၼ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ ပၢႆႉၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းၼႆႉ မီးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢွၵ်ႇဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းၵႂႃႇမိူင်းၼွင် တီႈပၢႆႉၼၼ်ႉ တႅမ်ႈ လိၵ်ႈတႆးတင်း လိၵ်ႈဢင်းၵိတ်း တႅမ်ႈဝႆႉ “ယိၼ်းလီႁပ်ႉတွၼ်ႈၽႅဝ်ထိုင် မိူင်းၼၢင်း” MONG NANG ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:39:30

https://shannews.org/archives/608

ၵူၼ်းမိူင်း ထုင်ႉမၢဝ်း ယွင်ႈယေႃး သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ် ၽူႈပွင်သၢင်ႈသႃသၼႃတႂ်ႈၶူင်း

ၵူၼ်းမိူင်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ထုင်ႉမၢဝ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ႁူမ်ၸူမ်းယွင်ႈယေႃး သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈပွင်သၢင်ႈ သႃသၼႃ ၼႂ်းဢိူင်ႇတႂ်ႈၶူင်း လႄႈ ႁူမ်ႈတၢၼ်းၵထိၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 11-12/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ထိုင် တၢမ်းၶမ်ႈ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သႃသၼႃ ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸဝ်ႈၶူးတိုၼ်းတႆးလႄႈ ဢိၵ်ႇပႃး တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ထုင်ႉမၢဝ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်း ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းယွင်ႈယေႃး သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ်လႄႈ ပွႆးတၢၼ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းၵထိၼ်ႇ တီႈဝတ်ႉလူင်ႁေႃၶမ်း မိူင်းမၢဝ်း တႂ်ႈၶူင်း/ယုၼ်ၼၢၼ်။ သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ်ၼၼ်ႉ လႄႈ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၽတ်ႉတိယ၊ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ဝၼ်ႇၼိတလႄႈ ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸဝ်ႈၶူးတိုၼ်းတႆး ၸိူဝ်း ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈၶူးၵေႃးဝိတ ၵႅမ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်လူင် ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ဢၼ်ႁဝ်းၸတ်း ႁဵတ်းပၢင်ပွႆးၼႆႉ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပုတ်ႉထၽႃသႃ၊ ယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးဝႃးၼႆႉ ပိူၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈႁၼ်လႄႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ႁူမ်ႈၸူမ်းတူၺ်း။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸိုင် မၼ်းတေမီး လွင်ႈယဵၼ်ႇငႄႈလၢႆလၢႆ၊ လွင်ႈၶုပ်ႉလွင်ႈဝႆႈလွင်ႈဝႆႈသႃၽြႃး၊ လွင်ႈမႃးၶုပ်ႈဝႆႈၸဝ်ႈၶူးဝႃး ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉသေ ဢမ်ႇၵႃး လွင်ႈၼႂ်းပလိတ်ႈ၊ ၶဝ်ႈသိမ်ႇ၊ ထပ်ႈၵၢမ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉတၵ်ႉ ၵႃႇသတ်ႉ ထႃးၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႃး ထွမ်ႇထမ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇ ယၢမ်ႈမႃး ၼၼ်ႉ ၵေႃႈမေႃမႃး။ မိူၼ် ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတၢင်ႇၶိူဝ်း မေႃမႃးလူႇမႃးတၢၼ်းၼမ်” ဝႃႈၼႆ။ ပွႆးႁူမ်ၸူမ်ယွင်ႈယေႃး သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈပွင်သၢင်ႈသႃသၼႃ ၼႂ်းထုင်ႉတႂ်ႈၶူင်းၼႆႉ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး လူင် ၽတ်ႉတိယ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႃယၵ လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸႄႈမိူင်းယုၼ်ၼၢၼ်၊ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း လုမ်းၵပ်းသၢၼ် ၵၢၼ်မိူင်း တႂ်ႈၶူင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႃယၵ လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ တႂ်ႈၶူင်း၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ လုမ်းပုတ်ႉ ထသႃသၼႃ ဝဵင်းမိူင်းလႃႈ လႄႈၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉ ၵျွင်းသႃႊၽူဝ်ႊ မိူင်းလႃႈ။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ဝၼ်ႇၼိတ (ၵမ်ႇမထႃႇၼၸရိယ) ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸိုင်ႈၶႄႇ၊ ၽူႈပွင် ၵၢၼ် လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸႄႈမိူင်းယုၼ်ၼၢၼ်၊ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း လုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၵၢၼ်မိူင်း တႂ်ႈၶူင်း၊ ၸဝ်ႈၼႃႇ ယၵ လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ဢိူင်ႇတႂ်ႈၶူင်း၊ ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉၵျွင်းသႅင် မိူင်းၶွၼ်၊ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉ မိူင်းလႃႈ ၵျွင်းၸေႊၸၢၼ်းတႃႊ။ ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၸဝ်ႈၶူးတိုၼ်းတႆး (သတ်ႉထမ်ႇမၸေႃးတိၵထၸ) ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸိုင်ႈၶႄႇ၊ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸိုင်ႈၶႄႇ။ ၵႅမ်ႁူဝ် လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸႄႈမိူင်းယုၼ်ၼၢၼ်၊ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း လုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸႄႈမိူင်းယုၼ်ၼၢၼ်။ ႁူဝ်ပဝ်ႈလုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ တႂ်ႈၶူင်း။ ႁူဝ်ပဝ်ႈ လုမ်းပုတ်ႉ ထသႃသၼႃ ဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်း။ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်းၽူဝ်းထိ ဝတ်ႉလူင်ႁေႃၶမ်း မိူင်းမၢဝ်း။ ၸဝ်ႈၵွၼ်း ဝတ်ႉ ၵျွင်း/ဝတ်ႉတူၵ်း ဝဵင်းၵဝ်ႇ မိူင်းမၢဝ်း။ ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းယွင်ႈယေႃး သၢင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ်ႈလႄႈ ပွႆးတၢၼ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းၵထိၼ်ႇမိူင်းၼႆႉ မီးတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၼႂ်းထုင်ႉတႂ်ႈၶူင်း၊ ပီႈၼွင်ႉၶႄႇလႄႈ တၵ်ႉၵႃႉသတ်ႉထႃး ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တင်းၼမ် လၢႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းၸတ်းပႃး ပၢင်ပွႆးဝၼ်းၵိူတ်ႇ မႄႈၸဝ်ႈၵေးၸူးၶူးဝႃး Dr. ၸဝ်ႈတိုၼ်းတႆး၊ မႄႈၸဝ်ႈဢႃယု ၶွပ်ႈတဵမ် 76 ပီ ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:36:53

https://shannews.org/archives/605

မုၼ်ၸဝ်ႈပွမ် ၸၼ်သၢႆၶေႃးၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶမ်း ၵဵင်းတုင်သေ လႅၼ်ႈပၢႆႈ

ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ သႂ်ႇၽႃႈလိူင်သၢင်ႇၵၢၼ်းသေ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း ဢၼ်ႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဝႃႈ ႁၢၼ်ႉၶမ်းၶေႇမရတ်ႉ တီႈၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင် ၵဵင်းတုင် ၸၼ်ဢဝ်သၢႆၶေႃးၶမ်းသေ လႅၼ်ႈပၢႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း “ၶေႇမရတ်ႉ” ၶွင်လုင်းၸၢႆးသၢမ် ဢႃယု 82 ပီ ဢၼ် ၶၢႆၶမ်းဝႆႉ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင် ၵဵင်းတုင်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ပွမ်ၼုင်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်းသေ မႃးထၢမ် သိုဝ်ႉၶမ်း။ ၽိူဝ်ႇၸဝ်ႈၶွင် ႁၢၼ်ႉ ဢဝ်သၢႆၶေႃးၶမ်းမႃးၼႄ သွင်သဵၼ်ႈ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼၼ်ႉ ႁုၵ်ႉဢဝ်သေလဵၼ်ႈပၢႆႈ။ ၵႃႈၶၼ်သၢႆၶေႃးၶမ်း သွင် သဵၼ်ႈၼၼ်ႉ တေတူၵ်ႈမႅၼ်ႈ 17 သႅၼ် ပျႃးပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ လုင်းၸၢႆးသၢမ် ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ “ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉ သၢင်ၶၸဝ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် ယၢမ်ႈမႃးသိုဝ်ႉ ၶမ်းယူႇ။ ပွၵ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈယုမ်ႇသေ မေးၶႃႈ ဢဝ်ဢွၵ်ႇၼႄ သၢႆၶေႃးၶမ်း 2 သဵၼ်ႈ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းတေမီး 17 သႅၼ်ပျႃး ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼၼ်ႉ ႁုၵ်ႉၸၼ်လႅၼ်ႈဢွၵ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ႁွင်ႉသႅၼ်ႇသေ ႁႂ်ႈၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းၸွႆႈၵူၺ်းၵႃႈ ပိူၼ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈသင်လႄႈဢဝ်ၵူၼ်းလၵ်းၼၼ်ႉပၢႆႈလွတ်ႈၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း လႆႈၸႅင်ႈၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈပလိၵ်ႈၵဵင်းတုင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈပလိၵ်ႈၵဵင်းတုင် တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းၵွင်ႈထၢႆႇ CCTV သေ တေၵုမ်းၶင်တူဝ်ၵူၼ်းႁၢႆႉမႃး ပၼ်တၢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ဝၢၼ်ႈ မိူင်းမီးယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈမုလ်း The Voice

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-10T13:25:23

https://shannews.org/archives/586

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢင်ၵုမ် ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တွၼ်ႈ-1

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢင်ၵုမ် ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တွၼ်ႈ-1

['Uncategorized']

2017-11-10T13:24:46

https://shannews.org/archives/583

ႁိူၼ်းပီႈၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းမိူင်းမၢဝ်း ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ လင်ၼိုင်ႈ ၾႆးမႆႈ

ႁိူၼ်းပီႈၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းမိူင်းမၢဝ်း ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ လင်ၼိုင်ႈ ၾႆးမႆႈ

['Uncategorized']

2017-11-09T13:23:01

https://shannews.org/archives/580

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း လွင်ႈပၢင်ၵုမ် UPDJC တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ဝၼ်းထိ 30-31/10/2017 တွၼ်ႈ-1

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း လွင်ႈပၢင်ၵုမ် UPDJC တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ဝၼ်းထိ 30-31/10/2017 တွၼ်ႈ-1

['Uncategorized']

2017-11-08T13:21:05

https://shannews.org/archives/577

ပီႈၼွင်ႉတႆးႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵဵင်းမႆႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းပၢင်လူႇတၢၼ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းၵထိၼ်ႇ

ပီႈၼွင်ႉတႆးႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵဵင်းမႆႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းပၢင်လူႇတၢၼ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းၵထိၼ်ႇ

['Uncategorized']

2017-11-06T13:16:54

https://shannews.org/archives/572

ပီႈၼွင်ႉတႆး ႁွတ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၼပ်ႉပၢၵ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပွႆးလွင်ႈတဵၼ်း “ပွႆးလွႆးၵရႃႇထူင်း”

ပီႈၼွင်ႉတႆး ႁွတ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၼပ်ႉပၢၵ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပွႆးလွင်ႈတဵၼ်း “ပွႆးလွႆးၵရႃႇထူင်း”

['Uncategorized']

2017-11-07T13:12:18

https://shannews.org/archives/569

တွင်ႈထၢမ် ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း လွင်ႈငဝ်းလၢႆးလႄႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တွၼ်ႈ 2

တွင်ႈထၢမ် ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း လွင်ႈငဝ်းလၢႆးလႄႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တွၼ်ႈ 2

['Uncategorized']

2017-11-06T13:11:17

https://shannews.org/archives/566

ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ၊ ၵူႈဝၼ်းဢၢင်းၵၢၼ်း၊ 2017/11/07၊ BNI/SHAN TV Program, 2017/11/07

ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ၊ ၵူႈဝၼ်းဢၢင်းၵၢၼ်း၊ 2017/11/07၊ BNI/SHAN TV Program, 2017/11/07

['Uncategorized']

2017-11-06T13:09:13

https://shannews.org/archives/563

ၽူႈၸွႆႈထႅမ်သုၼ်ႇလႆႈတီႈလိၼ် ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးပေႃႉလူႉတၢႆ

ၽူႈၸွႆႈထႅမ်သုၼ်ႇလႆႈတီႈလိၼ် ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးပေႃႉလူႉတၢႆ

['Uncategorized']

2017-11-03T13:07:56

https://shannews.org/archives/560

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း လွင်ႈငဝ်းလၢႆးလႄႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တွၼ်ႈ 1

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း လွင်ႈငဝ်းလၢႆးလႄႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တွၼ်ႈ 1

['Uncategorized']

2017-11-02T13:06:28

https://shannews.org/archives/557

ၸုမ်း Shan State Off Road တၢင်တူဝ်မိူင်းတႆး ၶဝ်ႈၶႅင်ႇပၢင်ႁေႃႈလူတ်ႉၵႃး လႆႈသူးရၢင်းဝလ်းထိၼိုင်ႈ

ၸုမ်း Shan State Off Road တၢင်တူဝ်မိူင်းတႆး ၶဝ်ႈၶႅင်ႇပၢင်ႁေႃႈလူတ်ႉၵႃး လႆႈသူးရၢင်းဝလ်းထိၼိုင်ႈ

['Uncategorized']

2017-11-01T13:06:05

https://shannews.org/archives/554

ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁွတ်ႈၽႅဝ်ထုင်ႉမၢဝ်းပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်း

ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁွတ်ႈၽႅဝ်ထုင်ႉမၢဝ်းပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်း

['Uncategorized']

2017-10-31T07:09:53

https://shannews.org/archives/544

ပွႆးလူင်ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈဢင်းၵိတ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီး

ပွႆးလူင်ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈဢင်းၵိတ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီး

['Uncategorized']

2017-05-11T06:59:59

https://shannews.org/archives/527

ၵပ်းသိုပ်ႇ

တႃႈမုင်ႈႁၼ် တႃႇပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ/ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ လႄႈႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်မႅၼ်ႈၸွမ်းလွၵ်းပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇလႄႈၸွမ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ။ ယိူင်းမၢႆ တႃႇပၼ်ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ၊ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ယုမ်ႇယမ်လႆႈ ပဵၼ်တၢင်းႁူႉ လႄႈမီးၽွၼ်းလီ ဢိင်ၸွမ်းၸၼ်ႉလၵ်းၸဵင်သိုဝ်ႇ လႄႈပိုၼ်ၽႄႈလၢႆၽႃသႃလူၺ်ႈလွၵ်းလၢႆးလၢၵ်ႇလၢႆ မိူၼ်ၼင်ႇ သိုဝ်ႇဢၼ်ၽိမ်းဢွၵ်ႇ၊ ငဝ်းတူင်ႉ ႁၢင်ႈသဵင်၊ ရေႇၻီႇဢူဝ်ႊ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တႃႇႁႂ်ႈမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ ဢၼ်ယုမ်ႇယမ်လႆႈႁႂ်ႈၶဝ်ႈထိုင် ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ တႆး၊ ထႆး လႄႈတူင်ႇဝူင်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း လႄႈလွင်ႈမၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ် လွင်ႈၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး၊ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်တိုၵ်းတေႃးပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ်မိူင်းၻီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ၊ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ သုၼ်ႇလႆႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ လွင်ႈၶိုၼ်းလီၵၼ်ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ လႄႈလွင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸဵမ်ပႃးၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်။ တႃႇတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်တင်းသွင်ပႃႈသွင်ႇၾၢႆႇၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉလႄႈၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆး ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈလွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း၊ သုၼ်ႇလႆႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ၻီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ လႄႈလွင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၾႅတ်ႇတရႄႇ။ တႃႇပိုၼ်ၽႄႈပၼ်တၢင်းႁူႉလႄႈသိမ်းပႅင်း ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းတႆး မိူၼ်ၼင်ႇ ပိုၼ်း၊ ၽႃသႃလႄႈၶူဝ်းၵဝ်ႇပၢၼ်မွၼ်ႇ။ ပိူင်ႁပ်ႉၶူဝ်ႊသၼႃႊ (ပိူင်ႁပ်ႉၵျေႃႇၺႃႇ) ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼႆႉပဵၼ်ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်း လႄႈပဵၼ်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇၵိၼ် ၼမ်ႉတွၼ်းၽႂ်လႄႈၸုမ်းလႂ်။ ယိူင်းဢၢၼ်းၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုလ်းၶၢဝ်ႇ သၢၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆး လႄႈ ၽူႈသူၼ်ၸႂ် လွင်ႈတႆး ပေႃးတေႁူႉၶိုတ်းတၼ်းၶၢဝ်ႇသၢၼ် လႄႈ ဢိင်ဢဝ်ပိူင်ႁပ်ႉၶူဝ်ႊသၼႃးၼႆႉသေ ၼင်ႇႁိုဝ် သွင်ပႃႈ သွင်ၾၢႆႇ ပေႃးတေမီးလွင်ႈ ပိၼ်ႇပၢႆႇယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ်ၵၼ်၊ ႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼိူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်သေ သၢၼ်မိုဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈၼၼ်ႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈႁဝ်းၸင်ႇလႆႈႁဵတ်း ပၵ်းပိူင်ၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈၶူဝ်ႊ သၼႃႊ မိူၼ်ၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ဢမ်ႇႁပ်ႉ– ၶူဝ်ႊသၼႃႊဢၼ်တေပိုၼ်ၽႄႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼၼ်ႉတၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆ ပၢႆးဝူၼ်ႉၽႂ်သေၵေႃႉၵေႃႉ၊ တၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈလူလၢႆပူၼ်ႉပႅၼ် – လွင်ႈသုၼ်တူဝ်၊ သုၼ်ႇၸုမ်း၊ သုၼ်ႇၵႃႉၶၢႆၽႂ်။ ၶူဝ်ႊသၼႃႊဢၼ်တေပိုၼ်ၽႄႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတၵ်းတေလႆႈပဵၼ်ဢၼ်တႄႉ၊ တၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ်ဢၼ်ပွမ်၊ ဢၼ်ပႅတ်ႉလႅၼ် သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸိုဝ်ႈသဵင်ၽႂ်သေၵေႃႉၵေႃႉဢမ်ႇလီ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဢမ်ႇႁပ်ႉၼၼ်ႉ– ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ယိူင်းၸူးသေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉမီးတၢင်းယၢမ်ႈဢမ်ႇလီ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၵႂႃႇတုမ်ႉယွၼ်ႈလွင်ႈၸၢႆးယိင်း၊ ၶိူဝ်းၵူၼ်း၊ သႃသၼႃ တၢင်းယုမ်ႇယမ် လႄႈၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်လူလၢႆႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းၽႂ်သေၵေႃႉၵေႃႉတူၵ်းတႅမ်ႇ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵႃႇမ၊ လွင်ႈပွႆႇပူၺ် ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူၵ်းၸႂ်၊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ် ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ယိူင်းၸူးလွင်ႈပႅတ်ႉလႅၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ဢၢင်ႈဢိင်ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉၶွင်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေသမ်ႉဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းပုၼ်ႈတႃႇသုၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶူဝ်ႊသၼႃႊဢၼ်ဢမ်ႇႁပ်ႉ– ၶူဝ်ႊသၼႃႊၶိူင်ႈၸႂ်ႉတႃႇႁူမ်ႈၵႃႇမၵၼ် ၶူဝ်ႊသၼႃႊၵဵဝ်ႇၵပ်းလႅၼ်းယႃႈၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း ၶူဝ်ႊသၼႃးၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈမိုၼ်းမဝ်းၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း ၶူဝ်းသၼႃႊဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆၶွင်ပိူၼ်ႈ လႄႈၶူဝ်းၶွင်ၵုၼ်သိၼ်ၵႃႉဢၼ်ပွမ် ၶူဝ်းသၼႃႊႁႃၼမ်ႉမျႅတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်း (ဢၼ်ႁႃငိုၼ်းလွၵ်းလၢႆးပႅတ်ႉလႅၼ်) ၶူဝ်းသၼႃႊဢၼ်ၽိတ်းမၢႆမီႈ မိူၼ်ၼင်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် ၶူဝ်းသၼႃႊဢၼ်ယိူင်ႈၶူဝ်းၶွင်ၶွင်ပိူၼ်ႈ ၶူဝ်းသၼႃႊၵဵဝ်ႇၵပ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း ၶူဝ်းသၼႃးဢၼ်ၵႂႃႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၵုၼ်ႇသိၼ်ၵႃႉ ႁိုဝ်ၸုမ်းဢၼ်ႁဵတ်းၽိတ်းမၢႆမီႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇတေႁပ်ႉၶူဝ်းသၼႃႊ သႂ်ႇၼႂ်းၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ၊ ဝႅပ်ႉသၢႆႉ၊ ၵူႈဢၼ်ဢၼ် ၼၼ်ႉယူႇ တီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈသေတေထတ်းတူၺ်းၵွၼ်ႇ၊ သင်ထုၵ်ႇလႆႈမူၼ်ႉမႄး၊ ပိၼ်ႇလႅၵ်ႈၶေႃႈမုလ်း ၸိုင် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈမီးဢႃႇၼႃႇႁႂ်ႈထႅမ်ထွမ် ၸွမ်းၼင်ႇပိူင်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇတွႆႇႁွၵ်ႈ တမ်းဝၢင်းဝႆႉၵွၼ်ႇတေ ႁပ်ႉၶူဝ်းသၼႃႊၼၼ်ႉ။ Advertise with us: Please contact our advertising department Email: [email protected] Tel: +66 0657461834

['Uncategorized']

2017-05-11T06:56:22

https://shannews.org/archives/512

ၵႃႇတုၼ်း

ၵႃႇတုၼ်း 1 of 5

['Uncategorized']

2017-09-15T06:43:12

https://shannews.org/archives/503

6 ပီပၼ်ႇႁွပ်ႈ ၶွပ်ႈမၢႆတွင်းဝၼ်းသႅင်ၸိုၼ်ႈ

ၸဵမ်ၽွင်းဝၢႆးယၢၼ်ၽၢတ်ႇ ပႆႇတွၼ်ႉၶၢတ်ႇၸႂ်ပႅၼ်း ယိင်ႈၶႅၼ်းၶုၵ်းၸႂ်ၶွပ်ႈ ႁွပ်ႈ 6 ၵၢင်လိူၼ်ၵဝ်ႈ ယၢင်ႈၶဝ်ႈ 15 ၵၢင်ၼႂ် ၾႃႉသႂ်ပၢင်ႇၸႅင်ႈလီ ထူၼ်ႈပီၶွပ်ႈ 59 ဢႃယုၸဝ်ႈၽွင်းႁိူင်း ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈႁူႉလႅၼ်ႇ ၶႅၼ်ႇတင်းၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ပၢႆးမွၼ်းၵေႃႈသုတ်းယွတ်ႈ တွႆႇႁွၵ်ႈပူၵ်းတိုၼ်ႇၶၢဝ်ႇ ၽၢဝ်ႇပိုၼ်လွင်ႈမိူင်းတႆး ၶိုတ်းဝႆးတၼ်းပၢႆးတိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈၽၢၼ်ႇမႃး ႁူမ်ႈပႃးလၢႆတွၼ်ႈတီႈ ပၢၼ်မွၵ်ႇတိုၵ်ႉၵီႈႁွမ် ၶွၼ်ႈတွမ်ႁႅင်းၶိုင်သၢင်ႈ ၶီႈၶၢင်ႈႁိုဝ်ထၢၼ်ႇမီႈ ၼီႈပိုၼ်းၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸဝ်ႈႁၢပ်ႇၵွၼ်းထူၼ်ႈတဵမ် ၸဵမ်ငဝ်ႈထိုင်ပၢႆယွတ်ႈ တေႃႇႁွတ်ႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် 6 ပီၶွပ်ႈဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ

['Uncategorized']

2017-07-20T06:42:31

https://shannews.org/archives/501

ၶုၵ်းထူပ်း ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ

24 ၵျူႊလၢႆႊ 17 ထိုင်ၶွပ်ႈ ႁွပ်ႈတဵမ် 13 ပီၸဝ်ႈမိူဝ်းယၢၼ် ၽွၼ်းၵၢၼ်ဢၼ်ၸဝ်ႈသၢင်ႈႁဵတ်းမႃး ႁဝ်းႁႃးႁုၼ်ႈသႅၼ်းပႃႈလင် ယင်းတိုၵ်ႉတွင်းယမ် မုၼ်ၵုၼ်းၸဝ်ႈလိူဝ်တွၼ်း ၽွင်းႁဝ်းၶၢတ်ႇတီႈမုင်းသွၼ်းႁူမ်ႈၵုမ်းႁူဝ် ပိူၼ်ႈႁိုဝ်ၶႂ်ႈမႃးၵူဝ်တႆးယွႆႈလၢႆၸုမ်း မူတ်းသဵင်ႈလုမ်းလုမ်းတိုဝ်ႉတၢင်းပူၼ်ႉပႅတ်ႈၽိတ်းၽူၼ် မိူင်းဢူၼ်ယိင်ႈယိုၼ်းယၢဝ်း ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီသၢဝ်းဢိတ်းၶွပ်ႈပေႃးထိုင် ႁဝ်းတိုၵ်ႉမုင်ႈမိုင်ယူႇၶၢင်ႈႁိမ်းတၢင်း ယင်းပႆႇထိုင်တီႈဢၢင်ႈဢၢၼ်းယွတ်ႈယိူင်းမၢႆ တိုၵ်ႉမုင်ႈယင်းၵႆ ႁိမ်းၽိတ်ႇလႅၼ်လၢင်းလၢင်း ယွၼ်ႉလွင်ႈသဵၼ်ႈသၢႆတၢင်းၶႂၢင်ၵိတ်ႇၶွင်ႈ လၢႆလွင်ႈသႅၼ်ပိူင်ယွႆႈၶၢတ်ႇယုင်ႈပဵၼ်ယွင်း လိူတ်ႈႁၢၼ်ၼွင်းၶူင်းလူၼ်ႉထူမ်ႈၾင်ႇလဝ်တွင်ႈ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇႁူၼ်ႈဢူၼ်ပၼ်း ဝၼ်းဝၼ်းၶိုၼ်းၶိုၼ်းတိုၵ်ႉယွၼ်ႈငႃးႁူ တိုၵ်ႉၵူဝ်ႈၵိူၵ်ႇၼုၵ်းထူတင်းလိူတ်ႈမဵၼ်ၶႅဝ်း လႅဝ်းႁဝ်းၵႃႈမၼ်ႈၶႂ်ႈၶူမ်းၽၢႆ မၢၵ်ႈၵွင်ႈပၢႆလုၵ်ႈမၼ်းလႅမ်လႅၼ်ႈမႃးဝႆး ၵႂၼ်းၾႆးသုမ်ႇမိုတ်ႈမူဝ်းဢိုမ်တိုမ်းတၼ် ၼႅတ်ႈတိုၼ်ႇပၢႆႈၽူင်ႉပႃးၵၼ်မိူဝ်းပၢႆႈၼွၼ်းႁႅမ်း မူၵ်းယူႇတႂ်ႈပုမ်ႇယႃႈၽိူဝ်ၶႅမ်း ၼႂ်းထိူၼ်ႇတႂ်ႈမႆႉတူၼ်ႈလမ်းလူင် ၽႂ်တေမၵ်ႉၸူမ်းသူင် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၢၼ်တႆး မၼ်းၵႅၼ်ႇၼပ်ႉထူၼ်ႈသႅၼ်ဝႆး ၸဝ်ႈသဵင်ႈငဝ်းမုၼ် တိုဝ်ႉပွင်ႇတႃႈယၢမ်းၶုၼ်သင်ၸဝ်ႈႁဝ်းမီး ႁႅင်းသူင်ႇယွၼ်ႈတမ်ဢီးၸၢင်ႈတေႁဵတ်းႁႂ်ႈတႆးၽွမ်ႉပဵင်းၵၼ် ၸဝ်ႈပဵၼ်ၽူႈပိုတ်ႇသၢင်ႈတၢင်းပၼ် တူဝ်ႈၵုမ်ႇလႆႈၸေးၵၼ်ၵူႈၸုမ်းၸုမ်း ၵုမ်းငဝ်ႈတင်းပၢႆ ယွၼ်းၵႃရဝ ယုၵ်ႉယွင်ႈပဵၼ်တီႈတွင်းမၢႆ မိုဝ်ႉၶွပ်ႈထိုင်ဝၼ်း 24 ၵျူႊလၢႆႊၶွပ်ႈတဵမ်တၼ်း ဝၼ်းၸဝ်ႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် ၶေႃႈၵႂၢမ်းၸဝ်ႈပွၼ်ႈသင်ႇ “ဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ ၵႆႉၸၢင်ႈပေႉတြႃး၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇလီလူင်လိုမ်းဝႃႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ မိူၼ်လွင်ႈမၢၵ်ႈတၢင်းမီးယဝ်ႉ ဢမ်ႇမၼ်ႈဢမ်ႇၵိုမ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၶဵၼ်ႇသၢင်ႈပၼ်ႁႃဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇၵဝ်ႇတႃႇသေႇ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ လွင်ႈပိုင်ႈဢိင်ၸ်ႂယႂ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈပၢၵ်ႈဢွၵ်ႇပႅတ်ႈပၢႆးႁူႉပၢႆးပၺ်ၺႃၼၼ်ႉလႄႈ လၢႆးၼူၵ်ႇ တိုဝ်တၼ် ၼင်ႇၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၼ်ၽႅဝ်တီႈၽႅဝ်တၢင်းလႆႈ” မွၼ်းၶိူဝ်း

['Uncategorized']

2017-07-20T06:41:48

https://shannews.org/archives/499

20 ၵျူႊလၢႆႊ မၢႆတွင်းဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး

ဝၼ်းတီႈ 20 ၵျူႊလၢႆႊတႆးသဝ်ႈယိၼ်းမွင် ယွၼ်ႉၽူႈၶဵၼ်ပွင်ႁၢႆႉဢွင်ႇသၢၼ်း ပၢၼ်းပၢႆႉပႃးတႆး လပ်းၾႆးၶေႃႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇဢဝ်ၸိုင်ႈၵွၼ်းၶေႃ ၽွင်းတိုၵ်ႉၵုမ်ၵေႃတမ်းႁၢင်ႈၽႅၼ်ဝၢင်း ပိူဝ်ႈၼပ်ႉယၢင်ႈၶပ်ႉမၢႆသဵၼ်ႈတၢင်းႁူမ်ႈမိူင်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼ် တိုတ်ႉၸၼ်ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈၽႅၼ်ၸူဝ်ႈယၢမ်းဝႆႉသိပ်းပီ ပေႃးဢမ်ႇလီၸင်ႇၶိုၼ်းယၢၼ်ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ မိူၼ်ထွၵ်ႇၼမ်ႉႁၢႆၸိုမ်းၶဝ်ႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင်သၢႆး ဝၢႆးၸဝ်ႈၶဝ်သဵင်ႈသုတ်းမုၼ် ၼေႇဝိၼ်းယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈၶိၼ်ႁဵတ်းၶုၼ်ႁုပ်ႈဢဝ်မင်း ယႃႉသိၵ်ႇလိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇဢၼ်ပဵၼ်တီႈမၢႆယိူင်း ႁူမ်ႈဝႃႈထုၵ်ႇယိုဝ်းၶႃႈတၢႆပႅတ်ႈပဵၼ်သိူင်းတင်းၸိူဝ်း ၵိူဝ်းလပ်းမွတ်ႇမူၺ်ႉသဵင်ႈမူတ်းႁၢႆ ပႅတ်ႇၸဝ်ႈတၢႆထင်တီႈၵေႃႈယင်းၵိုတ်း ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းတၼ်းၶိုတ်းၶဝ်ႈႁူင်းယႃ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈၸႃၶေႃႈသင်ႇပွၼ်ႈပၼ်ၵႂၢမ်း ထိုင်ယၢမ်းတဵင်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ငၢႆးၶွပ်ႈထိုင်ၶၢဝ်းဝၼ်းၼႆႉၸဝ်ႈၸင်ႇလႆႈၼွၼ်းၽႄး ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတူဝ်ႈၸွတ်ႇၸေး ၸမ်ၸမ်သွင်လၢၼ်ႉလႆႈတူၵ်းၼမ်ႉတႃ ၵႃရဝၵူမ်ႈၼပ်ႉယမ်ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း(ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းပွၼ်)ယႂ်ႇၼမ်ၶႃႈယဝ်ႉ

['Uncategorized']

2017-07-19T06:40:15

https://shannews.org/archives/496

ၸၢႆးလဝ်ပိူင်း(ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်)

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ – ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း (ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်း ၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး) ၸိုဝ်ႈ – ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ – ၸၢႆးလမွင်ႇ + ၼၢႆးပၢၼ်ႉလူင် ပီၵိူတ်ႇ – 1954 တီႈၵိူတ်ႇ – ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ပီႈၼွင်ႉ – 1. ၼၢင်းၶူဝ်ႈပဝ်း (လွၵ်ႈၸွၵ်ႇ)၊ 2. ၼၢင်းမၢၼ်ႇသႅင်ဢၢမ်ႊ (သဵင်ႈၵမ်၊ 3. ၸၢႆးသွႆႈၶမ်းယီႈ (ၼမ်ႉၶမ်း)၊ 4. ၼၢင်းမၢႆၶမ်းဢၢႆ (ၼမ်ႉၶမ်း)၊ 5. ၼၢင်းဢေး (ၼမ်ႉၶမ်း)၊ 6. ၸၢႆးဢုင်းၵျေႃႇ (မိူင်းၵုတ်ႈ)၊ 7. ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း (ၼမ်ႉၶမ်း)၊ 8. ၼၢင်းလူၼ်း (ၼမ်ႉၶမ်း)၊ 9. ၸၢႆးႁၢၼ် (ၶုၼ်းမိင်) ပၢႆးပၺ်ၺႃ – ပူၼ်ႉၸၼ်ႉငဝ်ႈ ၼႃႈႁိူၼ်း – 1. ၼၢင်းဢွင်ႇ (လႃႈသဵဝ်ႈ) ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈ။ 2. ၼၢင်းလီယဵၼ် (လီႇယဵၼ်ႉ) ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈ။ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း- မၢႆႁိူၼ်း 136၊ သဵၼ်ႈတၢင်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်၊ ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ဝၼ်းသဵင်ႈၵမ် – 19/07/2001 ယၢမ်း 01.45 မူင်း (တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆး) ၶၢဝ်းတၢင်းၸူဝ်ႈပၢၼ် ၼႂ်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း(ၽဵင်းၵႂၢမ်း) 1974-75 – တႄႇၾိုၵ်းတႅမ်ႈ/ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း 1976 – ၵႂႃႇၸွႆႈၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (ၼႂ်းၸုမ်းလၢႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ) တၢင်းပွတ်းၸၢၼ်း တေႃႇလႅၼ်လိၼ်ထႆး -ပွတ်းၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် 1997 – ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး – ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃႁွမ်ငိုၼ်းတႃႇလႆႈဢတ်းၽဵင်းတီႈ ၼိဝ်းပရႃးတိူဝ်ႊ (New Brother) တီႈဢၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢတ်းၶႅပ်းဢွၵ်ႇဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉ။ 1979 – ႁွတ်ႈထိုင်ၵဵင်းတုင် ၸုမ်းမွၵ်ႇၵွၼ်ၼုမ်ႇ (တႆးၼုမ်ႇ)ၶပ်းၶိုင်ၸတ်းဢတ်းဢွၵ်ႇပၼ် ၶႅပ်းၵႂၢမ်း “လႆႈယူႇၵူၺ်း” ႁူမ်ႈတင်း ၼၢင်းမုၼ်းမိူင်း လႄႈမီးတင်းၵႂၢမ်းၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ၸၢႆးသၢမ်လူၺ် တႅမ်ႈ လႄႈၸၢႆးမွၼ်းၶိူဝ်း တႅမ်ႈပၼ်ၼၢင်းမုၼ်မိူင်းသေၸိုဝ်ႈၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းလိုဝ်းလင်ယႂ်ႇမႃး။ ၵူၼ်းႁူႉ ၸၵ်း ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း တူဝ်ႈၸွတ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈ 1980 – ဢႅဝ်ႁႃႁွင်ႉၵႂၢမ်းၸွမ်းလူၺ်ႈပိူၼ်ႈဝွၵ်ႇၸိူၼ်းထိုင် ၵႂႃႇမူၼ်ႈၸႂ်ပၼ်ၵူႈတီႈၼႂ်းမိူင်းတႆး။ ၵမ်ႈၼမ် ပွတ်းႁွင်ႇလႄႈထုင်ႉမၢဝ်း 1993 – ၵႂႃႇမူၼ်ႈၸ်ႂပၼ်ႁႅင်းႁွင်ႉၵႂၢမ်းပွႆးပီမႂ်ႇတႆး တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈႁူဝ်မိူင်း မိူဝ်ႈပိူၼ်ႈဝွၵ်ႇထိုင် ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၵူႈဝဵင်းဝဵင်း။ (ဝၢႆးၼၼ်ႉ ယူႇတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၾိင်ႈငႄႈ ၸၢႆးသၼ်လွႆ မွၵ်ႈပီပၢႆ ၸင်ႇပွၵ်ႈမိူဝ်း) 1998 – ၸၢႆးတႃႇဢူး(ၸုမ်းၸိူင်းလႅဝ်း) ဝွၵ်ႇၸိူၼ်းႁႂ်ႈၵႂႃႇမူၼ်ႈၸႂ်ပၼ်ပွႆးသၢင်လွင်းလိူၼ် 4 တီႈဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ လႄႈတင်းၼၢင်းၶမ်းၶိၼ်ႇ လႆႈၵႂႃႇႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸွမ်းၵၼ်တီႈၵဵင်းမႆႇ ၼမ်ႉၵတ်ႉလၢႆးမိုဝ်းလွင်ႈပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်း တႄႇတႅမ်ႈၵႂၢမ်း/ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၼႂ်းၶႅပ်း “လႆႈယူႇၵူၺ်း” ဢၼ်ႁွင်ႉၸွမ်းၼၢင်းမုၼ်းမိူင်း၊ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်းၶဝ် မိူဝ်ႈမိူဝ်ႈၵၼ် တင်းၶႅပ်း – ငိုၼ်းႁွမ် ဢၼ်ၸၢႆးၶမ်းဢွၼ်ႇ ၊ ၸၢႆးၵၢပ်ႇသႅင်၊ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း၊ ၼၢင်းၼၢင်းၶဝ်ႁူမ်ႈႁွင်ႉၼၼ်ႉ။ ၽဵင်းၵႂၢမ်းဢၼ်တႅမ်ႈ/ႁွင်ႉ တူၼ်းလမ်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ (own tune) ႁင်းၵွႆး 1. ငရၢႆးလူင်ႁႃႈပၢၵ်ႇ 2. ၵမ်ႇၾႃႇတေတႅၵ်ႇ 3. ၵႆသေၵႆ 4. ၾၢႆးပၢင်ႇလၢႆႇ 5. ၼွၼ်းလပ်းလပ်း 6. ၶမ်ႈၶိုၼ်းၼႆႉ 7.ႁၵ်ႉပႅတ်ႈလၢႆ 8. သၢဝ်ၼမ်ႉၶူင်း ။ ၼႂ်းပႅတ်ႇၶႅပ်းၼႆႉ 3-4-5 ၼၼ်ႉ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၶိုၵ်ႉၶမ်ႇၶမ်ႇၶိုၵ်ႉၶၢႆး ၶႅမ်ႉၶိုၼ်းၶိုၼ်ၶၼ်းၶိုဝ်းယမ်တႄႉတႄႉ။

['Uncategorized']

2017-07-19T06:38:48

https://shannews.org/archives/492

ၸဝ်ႈလုင်းသုရၽူလ်း 6 ၵျူႊလၢႆႊ 2016

ၸဝ်ႈလုင်းသုရၽူလ်း မိူဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ၵူႈၽၢၵ်ႈထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် ၶႄႇၽိူၵ်ႇမႅၼ်လီၸၢၼ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈတၢင်းတဵၵ်း ၶီႇၼဵၵ်းၵၼ်မႄႇၵႂၢင်ႈ ၸင်ႇယၢင်ႈသူၼ်ႈႁွႆးတၢမ် ႁၢပ်ႇႁၢမ်ၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း တႃႇမိူင်းၵွၼ်းၶေႃမႃး တိတ်းၸွမ်းၸဝ်ႈငႃးၶမ်း ပႃးၼမ်းၶဝ်ႈမိူင်းလၢဝ်း ႁႃတၢဝ်းတီႈၸွႆႈထႅမ် ၵႅမ်တူဝ်ႁွႆႈတိတ်းၸဝ်ႈ ၶိုၼ်းၶဝ်ႈပိုင်ႈမိူင်းထႆး လိူၵ်ႈတီႈသိုၵ်းတႆးထင် သၢင်ႈပၵ်းၾင်ငဝ်ႈငုၼ်း ႁုၼ်ႈမုၼ်းႁူၺ်ႈၼမ်ႉၶုၼ်ႇ လႆႈသုၼ်ႇၾၢႆႇၵပ်းသၢၼ် တၢင်းထႆးၵၢၼ်ဢုပ်ႇၶဝ်ႈ ဝၢႆးသဵင်ႈၸဝ်ႈငႃးၶမ်း ၶိုၼ်းမိူဝ်းတမ်းတူဝ်ၸွမ်း ႁွမ်းၶုၼ်မိၼ်ႉမိူင်းလႃး ပဵၼ်ပႃးၾၢႆႇဢုပ်ႇႁူၺ်း ဢူၺ်းၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉလႅင် လၵ်းၼမ်းၶႅင်လိမ်ႇၽၢႆႉ ၶိုၼ်းယၢႆႉၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်း ဢုပ်ႇလၢတ်ႈပိူင်းၼႄတၢင်း ၸၢႆးၼၢင်းတႆးထဝ်ႈၼုမ်ႇ ၵုမ်ႇၸွမ်းၵႄႈပၼ်ႁႃ လၢတ်ႈၸႃပၢၵ်ႇယမ်ၵေး ၶေႃႈၼႄးၵဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပူၼ်ႉလွတ်ႈၶဵၼ် လိုၼ်းသုတ်းၶဝ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းႁူဝ်သိူဝ် ၸဝ်ႈလုင်းသုရၽူလ်း ပိုၼ်းတူဝ်ၵႅပ်ႈ လုင်းသုရၽူလ်း ၸိုဝ်ႈ – သုရၽူလ်း ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ – ၸၢႆးၵူမ်းသႃႇ(ဢမ်ႇၼၼ်)ၸၢႆးၵုင်ႇၼ ၸိုဝ်ႈသိုၵ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇ – သိူဝ်ၽၼ်းမၢၼ်ႈ ပီၵိူတ်ႇ – ၶရိတ်ႉသ် 1927 ၼီႈ ပီၵေႃးၸႃႇ 1289 တီႈၵိူတ်ႇ – ဝၢၼ်ႈဝိုၼ်း၊ ဢိူင်ႇတႃႈၵေႃႈ(ၾင်ႇၶူင်း) ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းတုင် ၸိုဝ်ႈပေႃႈ – သၢင်ႇၶတ်းတိယ(ႁွင်ႉ)သႅင်ၶမ်းဝၢဝ်း(ၽျႃးတႃႈၵေႃႈ) ၸိုဝ်ႈမႄႈ – ၼၢင်းၸၢမ်ၶမ်း(ႁွင်ႉ)ပႃႈလၢႆးသႂ် ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ – 3 ၵေႃႉ / 1. လုင်းသုရၽူလ်း၊ 2. ပႃႈၼၢင်းၼေႃႇ၊ 3. ပႃႈၼၢင်းယုင်ႇ ပၢႆးပၺ်ၺႃ – ဢႃယု 10 ၶူပ်ႇပဵၼ်သၢင်ႇသႃမၼဵရ်း(သႃမၼေႇ)၊ ယူႇဝတ်ႉ(ၵျွင်း)ဝၢၼ်ႈဢိင်၊ ၵျွင်းၵၢင်ၵႄး၊ ၵျွင်းၼႃးၼိူဝ်၊ ႁဵၼ်းႁူႉမေႃလိၵ်ႈတႆး။ ဝၢႆးၼၼ်ႉထႂၢၵ်ႈလူင်းဝတ်ႉၶဝ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ပူၼ်ႉၸၼ်ႉ 4 ၼႃႈႁိူၼ်း – 1960 တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းတင်းၼၢင်းၶမ်းၵႅဝ်ႈ(ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယၢင်းလေႃး ဝဵင်းၵဵင်းတုင်) 1967 တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းမႂ်ႇႁူမ်ႈတင်းၼၢင်းၶမ်းၽူမ်း (ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈ) ၵဵပ်းလဵင်ႉ ၸၢႆးၶမ်းလူႇ(ပဵၼ်လုၵ်ႈၵဵပ်းၵေႃႈ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈၽွင်းဢႃယုမၼ်းၸၢႆး 29 ပီ) ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 1957 – ၽွင်းပဵၼ်ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃး ႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵႂႃႇၵူႈတီႈတီႈ လႆႈႁၼ်ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ၊ ထုၵ်ႇတဵၵ်းတဵင် လူၺ်ႈၼမ်ႉမိုဝ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ လႄႈၸင်ႇလႆႈလၵ်ႉလွမ်ၸွႆႈ ၸုမ်းတႆးယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ။ 1960 – ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းၸုမ်းသိုၵ်းႁၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး (TNA) ဢၼ်ၸဝ်ႈငႃးၶမ်း ဢွၼ်ႁူဝ်။ 1961 – လုၵ်ႉၵဵင်းတုင်ၸွမ်းၸဝ်ႈငႃးၶမ်း ၶဝ်ႈမိူင်းလၢဝ်း(သမ်ႉမႅၼ်ႈၽွင်း လၢဝ်းလႅင် လၢဝ်းၶၢဝ်ၶဝ်တႅၵ်ႇၵၼ်) လႄႈလႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတူင်ႈၽႃႉႁၢမ်ႈ၊ ဢိူင်ႇၵဵင်းသႅၼ် (ၸိုင်ႈထႆး)။ 1963 – ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတီႈငဝ်ႈငုၼ်း ဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈၼမ်ႉၶုၼ်ႇ (ၸိုင်ႈထႆး)။ 1965 – တူၵ်းၶွၵ်ႈမိူင်းထႆး 2 ပီ။ 1967 – ပဵၼ်ၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး။ 1968 – ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ၵႄႈလိတ်ႈ မိူင်းမႃႉ မိူင်းလႃး (ယိုဝ်းၵၼ်)။ 1969-70 – ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း ႁႃတၢင်းဢွၵ်ႇလႄႈၵပ်းသိုပ်ႇမိူင်းလၢဝ်း(ဝၢႆးၸဝ်ႈငႃးၶမ်းသဵင်ႈမုၼ်)။ 1971 – ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇၸွမ်းၸဝ်ႈၶုၼ်မိၼ်ႉ(မိူင်းလႃး)သေပဵၼ်ၾၢႆႇသူၼ်းတုမ်(ၼႂ်းၸုမ်းၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ)။ 1977/1/16 – ၵိုတ်းပေႃးယင်ႉၵၢၼ်လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉသေ ၶဝ်ႈလႅင်း တီႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းတုင်ႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးၸွမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆးၵဵင်းတုင်။ 1989 – ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃႇတီႇငဝ်ႈငုၼ်းၻီႊမွၵ်ႉၶရေႊသီႊၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး(ႁူဝ်သိူဝ်) ႁိုဝ် (SNLD) လႆႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်း ပဵၼ်ၽူႈသူၼ်းတုမ် တီႈၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။ 2012/08/26 – ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇငဝ်ႈငုၼ်းၻီႊမွၵ်ႉၶရေႊသီႊၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး(ႁူဝ်သိူဝ်) ႁိုဝ် (SNLD)တီႈၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း 2016/07/06 – ၽွင်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 05.25 မူင်းသဵင်ႈၵမ်သုတ်းမုၼ်လပ်ႉလွႆငိုၼ်းလွႆၶမ်းၵႂႃႇ ၽွင်းဢႃႇယုလႆႈ 89 ပီ

['Uncategorized']

2017-07-19T06:38:16

https://shannews.org/archives/489

ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ 30 ၵျူႊလၢႆႊ 2004

ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၽူႈငၢၼ်ၵတ်ႉပၢႆးတိုၵ်း ဢွၼ်သိုၵ်းၶဝ်ႈႁႅင်းႁူမ်ႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉၵူမ်ႈၼွမ်းၶဵၼ် ၶွၼ်ႈတုမ်လွမ်ပဵၼ်ၼိုင်ႈ (TRA) သိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ (TRC) သၽႃးပိုၼ်ႉပူသိူဝ်ႇ ႁႅၼ်းၽႅၼ်ၽိူဝ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်း သၢင်ႈတႅဝ်းႁူမ်ႈၸူးလၢႆႇ ၵၢႆႇၵွင်ႉၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း သၢင်ႈမိူင်းၸိုင်ႈၵွၼ်းၶေႃ ၵုၺ်ႉၶုတ်းတေႃႁၢၵ်ႈၶဵၼ် ပိူဝ်ႈမိူင်းယဵၼ်ႁိၼ်ႉၼွၼ်း ႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၽွၼ်းၵၢၼ်ၸိုင်ႈ ယိုင်ႈၶုၼ်သႃႇၶဝ်ႈပႃး ငႃးသိုၵ်းတဵမ်တူဝ်ႈမိူင်း ၸိုဝ်ႈႁိူင်းႁူင်ၸွတ်ႇပၼ်း ဝၼ်းႁွင်ႇၸၢၼ်းဢွၵ်ႇၽႄႈ ၵူႈၸႄႈဝဵင်းၽွမ်ႉတိုၵ်း ႁႅၼ်းသိုၵ်းၽွမ်ႉၵူႈမိူဝ်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇမိူင်းတႆးၵွၼ်းၶေႃ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈ – ၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ – ၸၢႆးၸၢမ်ႇၺုၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈတၢင်ႇဢၼ် – ၸၢႆးၶိူဝ်းတႆး၊ သိူဝ်ယဵပ်ႇမိူင်း ဢႃႇယု – 64 ပီၵိူတ်ႇ – ၵေႃးၸႃႇၸႃႇ 1302 ၼီႈ လိူၼ် 10 မႂ်ႇ2 ၶမ်ႈ၊ ဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်း တီႈၵိူတ်ႇ – ဝၢၼ်ႈပၢင်လူင်၊ ဢိူင်ႇပၢင်လူင်၊ ၸႄႈဝဵင်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်၊ မိူင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ ပေႃႈမႄႈ – လုင်းလွႆၸိုၼ်ႈ၊ ပႃႈၸိင်ႇၺုၼ်ႉ ၼႃႈၵၢၼ်ပေႃႈမႄႈ – ႁႆႈ၊ ၼႃး၊ သူၼ်၊ လဵင်ႉလူ ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ – မီး 5 ၵေႃႉ၊ ပဵၼၵေႃႉတီႈ 1 (တၢင်ႇၵေႃႉလူႉၶွႆႈသဵင်ႈယဝ်ႉ) ၼမ်ႉၵတ်ႉ/ၸၼ်ႉလိၵ်ႈ – လိၵ်ႈတႆး/မၢၼ်ႈ (ႁူႉမေႃ ဢၢၼ်ႇ/တႅမ်ႈ) တၢင်းမေႃၵၢၼ်ငၢၼ်းယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃး- ႁဵတ်းၼႃး၊ ႁဵတ်းသိုၵ်း ၼႃႈႁိူၼ်း – ၼၢင်းယိင်းၼုမ်ႇ (ပဵၼ်ၵူပ်ႉၵူႈၵၼ်မိူဝ်ႈ 1965 တီႈဢိူင်ႇမိူင်းမေႃႇ၊ ၸႄႈဝဵင်း ၼမ်ႉတူႈ-ပၢင်ႁႆး) ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းထၢမ်၊ ဢိူင်ႇမိူင်းထၢမ်၊ မိူင်းသႅၼ်ဝီ လုၵ်ႈလၢင်း – 7 ၵေႃႉၸၢႆး 3 ယိင်း 4 [1. ၸၢႆးၸၢမ်ၼုမ်ႇ 2.ၼၢင်းၸၢမ်ထူၺ်း 3. ၸၢႆးၸၢမ်ႇလႅင်း 4. ၸၢႆးၵျေႃႇမိူင်း 5. ၼၢင်းၸၢမ်တွင်း 6. ၼၢင်းသႅင်တႆး 7.ၼၢင်းလိုၼ်းႁွမ်] တီႈယူႇ – ဝၢၼ်ႈၶႃးႁၢၼ်၊ ဢိူင်ႇႁူၺ်ႈၽႃ၊ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ် တႄႈတွၼ်ႈ မႄႈႁွင်ႈသွၼ် လႄႈႁူဝ်မိူင်း ၵၢၼ်ငၢၼ်းတၼ်းႁဵင်းလိုၼ်းလင်- ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်း/ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းၵုမ်ပၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ SSS ၶွင်မႁႃႇၵျႃႇ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၸူဝ်ႈပၢၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 1960 – ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းပၢၼ်းဢွင်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈဝဵင်းမႂ်ႇ၊ ဢိူင်ႇဝဵင်းမႂ်ႇ၊ မိူင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ မိူဝ်ႈ 21 မေႊ(ဝၼ်းလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ) ၼႂ်းၸုမ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ပွတ်းႁွင်ႇ။ 1961 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ် ႁူဝ်ႁၢၼ် (1 မၢႆ) 1962 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ်ႁူဝ်သိုၵ်း (2 မၢႆ) 1963 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ် ႁူဝ်သိုၵ်းလူင် (3 မၢႆ) သေယူႇၼႂ်းတပ်ႉထႅဝ်/တပ်ႉမူႇၼႂ်း ၵၢပ်ႈပၢၼ် SSIA (တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၸိုင်ႈတႆး) 1964 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းၶၢမ်ႈၸၼ်ႉၵႅမ်ၶုၼ်ႁၢၼ်သေပဵၼ်ၶုၼ်ႁၢၼ်။ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမူႇ 3 ၼႂ်း တပ်ႉၵွင် 4 ဢၼ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၸၢမ်ႇမိူင်းပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင်။ လႆလူင်းၵႂႃႇမိူင်းထႆးၸွမ်း ၸဝ်ႈ ႁၢၼ်ၸၢမ်ႇမိူင်း ၼႃႈတေၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA တီႈမိူင်းၾၢင်မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 24/04/1964။ ၼႂ်းႁၢင်ပီၼၼ်ႉ ပေႃးလႆႈၶိုၼ်ႈမႃးၶိုၼ်းပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈလႆႈၶိုၼ်ႈ ၸၼ်ႉသိုၵ်း ပဵၼ်ၶုၼ်သိုၵ်း – ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမုၵ်ႉ 1 ၼႂ်းတပ်ႉၵွင် 4 ပွတ်းမိူင်းမေႃႇ။ 1965 – ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်သိုၵ်းလူင်တီႈပွတ်းမိူင်းမေႃႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ သိုပ်ႇယိပ်းတပ်ႉမုၵ်ႉသေ ၸွႆႈၵၢၼ် ငဝ်ႈတပ်ႉၵွင် (ပဵၼ်ၽူႈၸွႆႈ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 4) မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်းၵၼ်တင်းၸဝ်ႈၵၢင်းယွႆး ပွတ်းၼမ်ႉၶမ်း ထုင်ႉမၢဝ်း၊ ထိုင်တီႈၸုမ်းၵၢင်းယွႆး လႆႈၶဝ်ႈၸူး ပႃႊတီႊၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉ မၢၼ်ႈ(ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတႆးတေႃႇ တႆး တိုၵ်းၵၼ် ပိူၼ်ႈၸၼ်ဢဝ်ပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းပိူၼ်ႈ)။ 1969 – လုၵ်ႉပွၵ်ႉထုင်ႉမၢဝ်းလူင်းမႃးတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းတူင်ႇတၢင်ႇ မိူင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းတုင်၊ မိူင်းလႃ တေႃႇထိုင် မိူင်းသွင် ၼွင်တဝ်း မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 105 ၼႂ်း SSA ။ 1971 – ပေႃးတင်ႈပႃႊတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP) ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈပႃႇတီႇတဵမ်တူဝ်သေလူင်း ပွတ်းၸၢၼ်း။ 1972 – ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 16 ၼႂ်းသၢႆသိုၵ်းမႂ်ႇသသုင် SSA သေလူင်းၵႂႃႇတိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ တင်း တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ (ၸိုင်ႈတႆး) SURA ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းပၼ်ႇ ႁိုင် 7-8 လိူၼ်။ (ၵႂၢႆးတေႃးၵၼ်သၢင်ႈတႄးၼႃး – ပိူၼ်ႈသႅၵ်ႇလႅၵ်ႇမႃး လႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၵႄႈၵၢင်) ၼႂ်းႁၢင်ပီ ၶိုၼ်ႈယိပ်းတပ်ႉၵွင် 16 ၶိုၼ်ႈမိူဝ်းပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၵႂႃႇပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းတူင်ႇ တၢင်ႇလွႆၶိူဝ်း မိူင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းတုင်၊ မိူင်းလႃ တေႃႇထိုင်ပွတ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်မိူင်းမု။ 1973 – ၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ်ၸၼ်ႉၸဝ်ႈႁၢၼ်၊ ယိပ်းတပ်ႉႁူမ်ႇလူမ်ႈငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း (တီႈ လုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း) မိူဝ်ႈၽွၼ်း SSA တႄႇပဵၼ်ဢူၺ်းလီၵၼ်တင်းပႃႇတီႇ ၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ မၢၼ်ႈ CPB။ 1975 – ဝၢႆးသေငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း SSA (ပွတ်းႁွင်ႇ) ၶိုၼ်းၶွတ်ႇၽွတ်ႈပူၵ်းတင်ႈ 4 တပ်ႉၸုမ်း။ [တပ်ႉၸုမ်း 1 ၸဝ်ႈသိုၵ်းသိူဝ်ၼုမ်ႇ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတွၼ်ႈတႂ်ႈ – ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 11,12။ တပ်ႉၸုမ်း 2 ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၸၢမမႂ်ႇ ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 10,16,449 ပွတ်းၸၢၼ်း/ တပ်ႉၸုမ်း 3 ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၶုၼ်ၽူင်း – ၶသလ ၸၢႆးလဵၵ်ႉ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတွၼ်ႈၼိူဝ် – ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 24, 25,816/ တပ်ႉၸုမ်း 7 ၸဝ်ႈသိုၵ်းၼေႃႇမိူင်းလူင် – ၵုၼ်ပၢင်ၵုၼ်ၶူင်း – ပႅတ်ႇၵၢင်ႉ ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 4] ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈလူင်းပွတ်းၸၢၼ်း မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ။ [မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈပီ ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း၊ ၸဝ်ႈဢုမ်ႈမိူင်းၶဝ် လႆႈထုၵ်ႇပူတ်းထွၼ်သေ ၸဝ်ႈသိူဝ်ဝၢႆ (ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ)၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၸိုင်ႈ ၊ ၸဝ်ႈင်းရၢႆး ၶဝ်ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ] 1977 – ၸွမ်းၼင်ၶေႃႈၸီႉသင်ႇသေ လႆႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇပၢင်သၢင်း။ ဢိင်ၼိူဝ် SSPP/SSA ပဵၼ်ဢူၺ်းလီ CPB လႄႈလႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸွမ်းၵူၼ်းလူင်လၢႆလၢႆၵေႃႉ။ ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်း ၶုၼ်းမိင် ၊ သိုဝ်းမဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ (ၼႂ်းပီၼၼ်ႉ CPB တုၵ်းယွၼ်းတႃႇဢွၼ်ႁူဝ် SSPP လုမ်းလုမ်းသေ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်းဢွၼ်ႁူဝ်တွပ်ႇထဵင်တွပ်ႇထဵင်ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ ၼႅတ်ႈငၢၵ်ႈ ဢွၵ်ႇ ပၢင်သၢင်းမႃးတၢင်း တူၵ်းၶူင်း)။ 1978 – လုၵ်ႉပၢင်သၢင်းဢွၵ်ႇၶၢမ်ႈၶူင်းယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင်ၵေႃႈ လူင်းမႃးပွတ်းၵၢင်ပွတ်းၸၢၼ်း။ လႆႈၶိုၼ်ႈ ပဵၼ်ၸၼ်ႉၸဝ်ႈသိုၵ်း။ [မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈပီ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်း ၸဝ်ႈသိုၵ်းပၢၼ်းဢွင်ႇ ၶဝ်ႁၢႆလၢႆ ၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းထႆး -ဢၼ်ႁူႉဝၢႆးလင်မႃးဝႃႈပဵၼ်ၼမ်ႉမိုဝ်းၶုၼ်သႃႇ၊ ၾႃႉလင်ၶဝ် ႁႅမ်ပႅတ်ႈ တၢင်း လႅၼ်လိၼ်]။ 1981 – လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉငဝ်ႈသိုၵ်း SSA ပွတ်းၸၢၼ်း ပွတ်းမိူင်းၼၢႆး ၵဵင်းတွင်း မိူင်းပၼ်ႇ မွၵ်ႇမႆႇ လၢင်းၶိူဝ်း ဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇ။ [ၸဝ်ႈၸၢႆးလဵၵ်ႉပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ NDF သၢႆသိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၼုမ်ႇ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ ငဝ်ႈသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ။] 1983 – ၵိူဝ်းၵုမ်ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်းၸဝ်ႈၵမ်ႉၶိူဝ်း ၊ ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်းၶဝ်သေ တၢင်တူဝ်တပ်ႉငဝ်ႈသိုၵ်း ပွတ်းၸၢၼ်း SSA တႄႇၵပ်းသိုပ်ႇ SURA ၽွင်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုၼ်းမိုဝ်း လွင်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ။ 1984 – ဢွၼ်ႁူဝ် SSA ပွတ်းၸၢၼ်း ၶဝ်ႈၸူးၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်တင်း SURA သေ ႁူမ်ႈႁွမ်းၵေႃႇတင်ႈ ၶွင်ႇသီႇၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ TRC / တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ TRA တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈမႂ်ႇ သုင် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/04/1984၊ ပဵၼ်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ TRC။ 1985 – ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်းတၢင်တူဝ် TRC။ TRA ဢၼ်ပႃးၸဝ်ႈၵၼ်းၸဵတ်း ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်း၊ ၸဝ်ႈၸေႃး ၺုၼ်ႉ ၊ ၸၢႆးၵၢၼ်းယွတ်ႈၶဝ်သေ ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၶုၼ်သႃႇ – ၶုၼ်သႅင်ၶဝ် ၸုမ်း SUA ပွတ်းၼမ်ႉၵတ်း/တၢၵ်ႇလႅတ်ႇ ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး – [တေႃႇၼႃႈမႄႈလႃးၼႃး သူပ်းပွင်ႇ မိူင်းပၢႆး ]။ ၼႂ်းၵၢင်ပီမွၵ်ႈလိူၼ် July ၼၼ်ႉ SUA ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ TRC သေမႄးလႅၵ်ႈလၢႆၸိုဝ်ႈပဵၼ် မႃး SSRC/SSA/ 1986 – တီႈငဝ်ႈၸို်င်ႈမႂ်ႇသုင်လႄႈႁူဝ်မိူင်း ယင်းတိုၵ်ႉၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင် ၸုမ်ႈတွၵ်ႇ တႅမ်ႈလၢတ်ႈ ဢဝ်ၸိုဝ်ႈ SSRC။ SSA သေတႃႉ ယူႇတီႈၸၢင်းသူၶျိူၼ် (ၾႃႉလင်) သမ်ႉယူႇတီႈလွႆလၢင်း သေ လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် MTA ပႅတ်ႈလႄႈ ၶုၼ်သႃႇၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်း။ ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ ၵေႃႈ လႆႈလုၵ်ႉမႂ်ႇသုင်ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇႁူဝ်မိူင်း ၊ တီႈပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇလၢင်း။ 1987-95 – ပဵၼ်ၸဝ်ႈသိုၵ်းၽၵ်းၵိူဝ်ၼဵပ်းၸွၵ်ႉယၢင်ႈၶႃႇ-ပႃးတင်းၸဝ်ႈသိူဝ်ယဵၼ်း (ဢၼ်သဵင်မုၼ်ယၢၵ်ႈၽၢၼ်တီႈႁူဝ်မိူင်း ဝၢႆးၶုၼ်သႃႇ ဝၢင်းၶိူင်ႈ) ပႅတ်ႈၶၢဝ်းတၢင်း 7-8 ပီပၢႆ။ (ၽွင်း 1988-95 မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၶုၼ်သႃႇလႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းၵူၼ်းလူင်ၵဝ်ႇ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇလၢင်းၶဝ် ၶၢင်းပွင်ႉဝႃႈ လႆႈထုၵ်ႇၼဵပ်းၸွၵ်ႉယၢင်ႈၶႃႇၼႆၼၼ်ႉလႄႈၸႂ်လမ်ယဝ်ႉသေၶိုၼ်းၵႂႃႇဝွၼ်းႁုမ်း ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၸဝ်ႈသိူဝ်ယဵၼ်းၶဝ် – “ဢမ်ႇၸႂ်ႈယၢင်ႈၶႃႇၼေႃႈ၊ ႁဝ်းၵႂႃႇၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်းၸွမ်း ၵၼ် တီႈယၼ်ႇၵုင်ႇ၊ ၵႂႃႇဢဝ်မႄႈမၢၼ်ႈလဝ်းလဝ်းၵႂႃႈ” ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ 1996 – ပႃးတင်းၸဝ်ႈၼေႃႈမိူင်းၶွၼ်း၊ ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်းၶဝ်သေ ၵႃႈလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၼႂ်းပၢင်ဝၢင်းၶိူင်ႈ ၸွမ်းၶုၼ်သႃႇ ၾႃႉလင်ၶဝ်တီႈႁူဝ်မိူင်း မိူဝ်ႈ 07/01/1996၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶၢႆႉမႃးယူႇ ၶႃးႁၢၼ်သေ ၶိုၼ်ႈၶိုၼ်ႈလူင်းလူင်း။ တႄႇၼၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ႁဵတ်းပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းထမ်းမၻႃး ႁဵတ်းၼႃး ၶိုၼ်ႈလွင်ႈၵႂႃႇမႃး လိုၼ်း သုတ်း လူၺ်ႈပၢႆးယူႇလီသေၶိုၼ်ႈလူင်းၵႂႃႇမႃးယူတ်းယႃတူဝ်တီႈၵဵင်းမႆႇ 2004 ထိုင်မႃး 30/07/2004 ၵေႃႈလႆႈသဵင်ႈမုၼ်တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ဝၢၼ်ႈၶႃးႁၢၼ် ဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈ သွၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆး။

['Uncategorized']

2017-07-19T06:35:56

https://shannews.org/archives/485

ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ (လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းယွင်ႁူၺ်ႈ-ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႉႁႅၵ်ႈ) 26 ၵျူႊလၢႆႊ 2004

ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ ၵိုင်ႇတၢင်းဝႃႈယုၵ်ႉယွင်ႈ ၵိူတ်ႇယႂ်ႇတႂ်ႈၸွင်ႈၶမ်း ဝၢင်းတမ်းတူဝ်တႅမ်ႈယေႃႈ ၶေႃႈၽႅၼ်ဝူၼ်ႉသုင်ယႂ်ႇ သႂ်ႇၸႂ်ၵၢၼ်ပုၼ်ႈၸၢတ်ႈ လၢတ်ႈဢေႇလိူဝ်ႁဵတ်းၵၢၼ် တင်းၸူဝ်ႈပၢၼ်ၸၢတ်ႈၵူၼ်း ယူႇၶူၼ်းၶဝ်ႈၵူႈၾၢႆႇ ထၢႆႇထွတ်ႇပၼ်ၼမ်ႉၵတ်ႉ လပ်ႉၶူမ်းပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇၵေႃၵုမ်ႇၵွၼ်ႈ ၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၢၼ်ၸၢတ်ႈၶိူဝ်း ယူႇႁူမ်ႈၵိူဝ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇ ဢမ်ႇဢိူၼ်ႇၸႂ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၼုၵ်းဢိူၵ်ႇၶဝ်ႈငဝ်းလၢႆး လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ထီႈၼိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းၵုမ်ၾၢႆႇ ၵူႈလၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼမ် ၸုမ်းယိပ်းၵမ်ၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢင်ႇတင်ႈ 8 ၸႄႈမိူင်း သုၼ်ႇလႆႈပိူင်းၽဵင်ႇသဵင်ႈ ၶဵင်ႈၵၢၼ်ၸၢတ်ႈပဵၼ်လၵ်း ဢမ်ႇၶၢင်းၼၵ်းယွမ်းၵၢၼ်ႉ ဢမ်ႇလိုဝ်ႈၶၢၼ်ႉတၢင်းမေႃ ထိုင်ဢွၵ်းဢေႃလိူတ်ႈၶၢတ်ႇ ၽၢတ်ႇယၢၼ်ၶွႆႈသဵင်ႈမုၼ် ၽွင်း 24 ၸဵတ်းသုၼ်သီႇ သဵၼ်ႈတၢင်းၸဝ်ႈတီႇပၼ် ၵူၼ်းၼမ်တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပႆ ၵွပ်ႈၼႆယၢၵ်ႈသႅၼ်လိုမ်း မုၼ်ၵုၼ်းၸဝ်ႈၵိုမ်းယႂ်ႇ ႁိုၵ်ႉသႂ်ႇမႅၼ်ႈသူႇတွင်ႈ ယုၵ်ႉယွင်ႈၵႃရဝၸူးထိုင်ဢေႃႈ ၽွင်းတိုၵ်ႉႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႈႁူၺ်ႈ ၸိုဝ်ႈ ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႈႁူၺ်ႈ တၢင်ႇၸိုဝ်ႈ ၸဝ်ႈသိူဝ်လိူၼ်ၾႃႉ၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ဝၢႆႇ၊ ၶုၼ်လုမ်ႈၾႃႉ Eugene Thaike ပေႃႈမႄႈ ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်ယွင်ႁူၺ်ႈ၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်း(လုၵ်ႈသၢဝ်ၶုၼ်သၢင်ႇ တူၼ်ႈႁူင်း) ၵိူတ်ႇ 26/04/1939 တီႈၵိူတ်ႇ ၼႂ်းႁေႃလူင် ယွင်ႁူၺ်ႈ ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ (ၸဝ်ႈသိူဝ်) / ၸဝ်ႈသိူဝ်လုမ်ႈၾႃႉ (ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ) / ၸဝ်ႈယိင်းသီႇတႃႇ 04/02/1942 / ၸဝ်ႈသိူဝ်ႇႁူမ်ႇၾႃႉ (ၸဝ်ႈမီ) သဵင်ႈၵမ်ယဝ်ႉ ၸဝ်ႈသိူဝ်ႁၢၼ်ၾႃႉ (ၸဝ်ႈႁၢၼ်) / ၸဝ်းယိင်းရတၼႃႇသႅင်လိုၼ်း(ၸဝ်ႈလိုၼ်း) ပၢႆးပၺ်ၺႃ B.A (Hons) ပၢႆးပိုၼ်း-ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၸၼ်ႉၸွမ်(တႃႈၵုင်ႈ) M.A လႄႈPh.D. ပၢႆးၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸွမ် British Columbia, Canada ၼႃႈႁိူၼ်း ၼၢင်းၼုၼုမျိၼ်ႉ (ၵဵင်းတုင်) မီးလုၵ်ႈသွင်ၵေႃႉ 1. ၸဝ်ႈဢုင်းၾႃႉ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၾၢႆႇတႅမ်ႈႁၢင်ႈ 2. ၸဝ်ႈယိင်းဢွၼ်းၵျၼႃး သဵင်ႈၵမ် 24/07/2004 လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 1958 တႄႇတူင်ႉၼိုင်လွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း၊ ပဵၼ်ပီဢၼ်ၸဝ်ႈၼွႆႉ ပူၵ်းတင်ႈၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် 1961 ဢွၼ်ႁူဝ်ပူၵ်းတင်ႈ တႅဝ်းႁူမ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း (National Students United Front) တီႈၸၼ်ႉၸွမ် (တႃႈၵုင်ႈ) 1963 ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၸိုင်ႈတႆး (SSIA) 1964 ပဵၼ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း တပ်ႉၸုမ်းမၢႆၼိုင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (ၸဝ်ႈသိူဝ်လဵၼ်းပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉသိုၵ်း) 1966 ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းလုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး၊ ၵေႃႉၵေႃႇတင်ႈၶွမ်ႊမိတီႊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႇၸိုင်ႈတႆး 1968 ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉတိူင်းမၢႆၼိုင်ႈ၊ ၾၢႆႇတႂ်ႈမီးတပ်ႉၸုမ်း (1) လႄႈတပ်ႉၸုမ်း (4) 1971 ႁူမ်ႈၵေႃႇတင်ႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP) 1972 ႁူမ်ႈၶပ်ႉၶိုင်တႃႇ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၶဝ်ႈမိူင်းတႆးသေထၢႆႇငဝ်းတူင်ႈလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းလႄႈပၼ်ႁႃ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႂ်းမိူင်းတႆး။ ငဝ်းတူင်ႉလွင်ႈၼႆႉလႆႈႁပ်ႉရၢင်ႊဝလ်ႊလႄႈၸိုဝ်ႈယႂ်ႇလိုဝ်းလင်ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ။ 1975 တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၾၢႆႇတႂ်ႈၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ႁိူင်ႈၵိူင်းၾၢႆႇပႃႊတီႊ ၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမၢၼ်ႈ (CPB) 1976 တပ်ႉသိုၵ်းတုၵ်းယွၼ်းမႃး ႁႂ်ႈလိုဝ်ႈၵိုတ်းယႃတူဝ်။ 1984 တႅမ်ႈပပ်ႉ The Shan of Burma ပဵၼ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႂ်းၶူင်းၵၢၼ်ႁႃတၢင်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ် ၶိုၼ်း ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (National Reconciliation Program) ပုၼ်ႈတႃႇမီးမႃး လွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် သၢမ်ၾၢႆႇ(တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ- ၾၢႆႇၻီးမူဝ်ႊၶရေႊသီႊမၢၼ်ႈလႄႈၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း)။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၸဝ်ႈဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ ၵႆႉၸၢင်ႈပေႉတြႃး၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇလီလူင်လိုမ်းဝႃႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ မိူၼ် လွင်ႈမၢၵ်ႈတၢင်းမီးယဝ်ႉ ဢမ်ႇမၼ်ႈဢမ်ႇၵိုမ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၶဵၼ်ႇသၢင်ႈပၼ်ႁႃဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇၵဝ်ႇတႃႇသေႇ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ လွင်ႈပိုင်ႈဢိင်ၸ်ႂယႂ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈပၢၵ်ႈဢွၵ်ႇပႅတ်ႈပၢႆးႁူႉပၢႆးပၺ်ၺႃၼၼ်ႉလႄႈ လၢႆးၼူၵ်ႇ တိုဝ်တၼ် ၼင်ႇၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၼ်ၽႅဝ်တီႈၽႅဝ်တၢင်းလႆႈ။

['Uncategorized']

2017-07-19T06:34:35

https://shannews.org/archives/482

ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း – တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ(ၸိုင်ႈတႆး) 11 ၵျူႊလၢႆႊ 1991

ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၶၢၼ်ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈႁဵၵ်ႈႁၢၼ် လၵ်းၼမ်းၵၢၼ်ၼႅၼ်ႈၵႅၼ်ႇ ပၢဝ်ႇသႅၼ်ႇၵၢၼ်ႁူမ်ႈႁွမ်း ႁွမ်တွမ်းၶွတ်ႇမၼ်ႈၵိုၵ်း ၵၢၼ်တိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်းမိူင်း တၵ်းဢမ်ႇၵိူင်းၶႂႆႇပိူင်ႈ ႁုမ်ယိူင်ႈၶွႆၵႂၢမ်းၶူမ်း ၸူမ်းသူင်မိုတ်ႈဝၢၼ်ႁူ တမ်းပိူင်သိူဝ်ႇပူပိုၼ်ႉ ၾိုၼ်ႉသၢႆႇသၢင်ထတ်းထီႇ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၵူၼ်းမိူင်း ဢဝ်ၶိူဝ်းၵိူင်းလူမ်ႉပိၼ်ႈ မိူင်းၶိၼ်ႈၶွင်တႆးႁၢႆ ယဵၼ်းၵၢႆပဵၼ်ၶွင်လူင် ယူႇတႂ်ႈပူင်ၵႂၢမ်းသင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇၶိူဝ်းပုတ်းႁၢၵ်ႈ ပဵၼ်သၢၵ်ႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၽႂ်သမ်ႉၶီႇၸိၵ်းၸွမ် ႁူမ်ႈတုမ်ၵႅၵ်းပွမ်ႁၢင်ႉ ဢမ်ႇငၢင်ႉဢွၵ်ႇၵၼ်လႆႈ ႁိုၼ်ႇတုၵ်းမႆႈသဵင်ၶႅဝ်း ၵၢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ သၢင်ႈၸၢတ်ႈတၵ်းႁူမ်ႈႁႅင်း ၸင်ႇပႅင်းၵႅတ်ႇလႆႈၶိူဝ်း ပေႃးၵုမ်ႇၸိူဝ်းၵဝ်မႂ်း ယိုတ်ႈယႂ်းယိင်ႈၸဵဝ်းၵွႆ ပိူၼ်ႈသွႆၵမ်းၸုမ်းၸုမ်း သုမ်းၵၢၼ်ႉႁၼ်သိုဝ်ႈတႃ ၸင်ႇပၢဝ်ႇႁႃၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၸူမ်းထူၼ်ႈၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ပိုတ်ႇၸိူင်းၼႃႈပိုၼ်းမႂ်ႇ လၢႆၸုမ်းႁူမ်ႈယႂ်ႇလူင် ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းႁူင်ၸွတ်ႇၸိုင်ႈမႃးယဝ်ႉ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၽူႈၼမ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၾိၼ်ႉ(ၸိုင်ႈတႆး) ၸိုဝ်ႈ “ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း” ဢမ်ႇၼၼ် “ၸဝ်မူဝ်ႁိူင်း” ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ ၸၢႆးၶိူင်ႇ ပေႃႈမႄႈ လုင်းၸႃႇၵႃႇထူဝ်ႉ ႁွ ပႃႈၶျုင်ႇ ၵိူတ်ႇ 20/06/1926 ဝၼ်းတိတ်ႉ တီႈၵိူတ်ႇ ဝၢၼ်ႈထေၼႃႉ ဢိူင်ႇလၢႆႈသၢၵ်ႇၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၸႄႈတွၼ်ႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး(ယၢမ်းလဵဝ်)ပၢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉ ၵူႈပွၵ်ႈ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇမိူင်းဢၼ်ပႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွ င်ႁူၺ်ႈ ပီႈၼွင်ႉ မီးပီႈဢွၵ်ႇၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉၵၼ် 12 ၵေႃႉ၊ ပဵၼ်ၵေႃႉတီႈ 3 ပၢႆးပၺ်ၺႃ မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉလႆႈၶိုၼ်ႈဝတ်ႉသေၼုင်ႈသၢင်ႇႁဵၼ်းဢဝ်လိၵ်ႈလၢႆးတီႈ ၵွင်းမၢၵ်ႇလၢင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇလၢႆးသၢၵ်ႇ မေႃတႅမ်ႈ မေႃလူဢၢၼ်ႇ လိၵ်ႈတႆး/ ပဢူဝ်း/ မၢၼ်ႈ လီငၢ မ်း။ ၼႃႈႁိူၼ်း 1. မႄႈထဝ်ႈယႃႇ မီးလုၵ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်- (1) ၼၢင်းမၢတ်ႈ (2)ၼၢင်းဢိင်ႇ (3)ၸၢႆးမီ (4) ၸၢႆးသိူဝ် (5) ၸၢႆးၸၢင်ႉ (6) ၸၢႆးႁဵၼ် (7) ၸၢႆးသိူဝ်ထႆး (8) ၼၢင်းၼေႃႇ (9) ၼၢင်းမျႃႉ (10) ၼၢင်းဝႅဝ် (11) ၸၢႆးပႃႇလၢႆး 2. မႄႈထဝ်ႈမၢၼ်ႈ မီးလုၵ်ႈလၢင်းႁူမ်ႈၵၼ်- (1) ၸၢႆးၵွၼ်းၶမ်း (လုၵ်ႈၸပ်းမႄႈ) (2) ၼၢင်းၸိင်ႇဢွင်ႇ (3) ၼၢင်းပီၸဵဝ်း ပၢၼ်သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈသွင် ၽွင်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းပဵၼ်မၢဝ်ႇႁၢႆးလိူဝ်လိူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈၶဝ်ႈပႃးႁွမ်းမိုဝ်းၼႂ်းတပ်ႉလူင်းၸွင်ႈ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ (101st. Airbone Division) သေၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းတေႃႇသူႈၵျပၼ်ႊမႃး။ ၶၢဝ်းတၢင်းၸူဝ်ႈပၢၼ် လႄႈၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ * ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈလုၵ်ႈပူႇႁဵင်လၢႆးသၢၵ်ႇ ပီႈၶုၼ်သၢင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်တႆးၵေႃႉတၢင်းႁူႉယႂ်ႇၵေႃႈၸႂ်ႈ၊ ပဵၼ်ၶူးဝႃး ဢႃးၸၢၼ်ၵေႃႈၸႂ်ႈ၊ ပဵၼ်ပီႈဢၢႆႈမေး (မႄႈထဝ်ႈယႃႇ) ၵေႃႈၸႂ်ႈ။ * ၸွမ်းၼင်ႇတူဝ်ထူပ်းတႃႁၼ် ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်မိူင်းမႃး ပဵၼ်ပွတ်းပဵၼ်တွၼ်ႈလႄႈလႆႈႁူႉႁၼ် မႃးဝႃႈ-ဝၢႆးသိုၵ်းလူၵ်ႈ(လုမ်ႈၾႃႉ)ပွၵ်ႈသွင်ၼႆႉ ၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးၼမ်သေၶုၼ်ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၶဝ်ၵေႃႈ ပၼ်ၵတိဝႆႉဝႃႈ တေပၼ်ၵွၼ်းၶေႃတီႈမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ် ၸွႆႈတိုၵ်းၵျပၼ်ႊ။ * ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင်ပွၵ်ႈသွင် (လိူၼ်ၾႅပ်ႉပိဝ်ႊရီႊ 1947) ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူႉဝႃႈ-မိူင်းတႆးပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ႁင်းၶေႃ ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းၵူတ်းမၢႆ။ * ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ပၢႆးမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ်သူၼ်းသေႃႇၵဝ်းလႅၼ်ပၼ်ႁႅင်းၸုမ်း ရပလ ႁႂ်ႈ ရပလ ၶဝ် တင်းၸဝ်ႈၾႃႉ တႅၵ်ႇယၢႆႈ ၵၼ် ၊ ပႃးၵၼ်လူႉလႅဝ်။ * ၸုမ်းမၢၼ်ႈၶဝ်သူၼ်းၾႆးယွၵ်ႈမွၼ်ပၼ်ႁႅင်းပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းၶိူဝ်းပဢူဝ်းၶဝ်သၢၼ်ၶတ်းလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉၸဝ်ႈၾႃႉသေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းပဵၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႃး ပီ 1952 ၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ CPB ၶဝ် တမ်းဝၢင်းဝႆႉ ပိူင်ၵၢၼ်(လၵ်းၼမ်း) သၢၼ်ၶတ်း လွၵ်းပိူင်ၸဝ်ႈၶွင်တီႈလိၼ် ပတေႇသရိတ်ႉ သၢၼ်ၶတ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽသပလ လႄႈသၢၼ်ၶတ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း လႆႈၶဝ်ႈပႃးႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၼႂ်းတီႈၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ CPB (ၼႃႈတီႈ တွၼ်ႈလိၼ်မိူင်းတႆး ပွတ်းၵၢင် ပွတ်းၸၢၼ်း) မႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉဝႃႈမၼ်းၸဝ်ႈဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ႁၢပ်ႉဢဝ်လႆႈ ဝႃႇတ သဵၼ်ႈတၢင်း CPB ၶဝ်လႄႈဢမ်ႇဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းပႃးတီႊၶဝ်မႃး။ ၽွင်းၼၼ်ႉ သမ်ႉဝႃႈၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃႇတီႇ CPB သေတႃႉၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈလၢႆးတိုၵ်းသိုၵ်းမၼ်း ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ပေႉပိူၼ်ႈၵမ်ႈၼမ်လႄႈ-လႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးၽူႈၸတ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ပွတ်းၵၢင် မိူင်းတႆး။ မၼ်း ၸဝ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃးၼႂ်း CPB ၶၢဝ်းတၢင်း 4-5 ပီသေယဝ်ႉ ၽိူဝ်ႇထိုင် 12/06/1959 မႃးၵေႃႈ လႆႈၵွင်လင်ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉပႅတ်ႈ CPB။ လွင်ႈဢၼ်လႆႈသၢၼ်ၶတ်း လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ CPB မႃးၼၼ်ႉ- ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ CPB ၶဝ် မႃးတမ်းလွၵ်းပိူင်ၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်လၢႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ တီႈလိၼ် (Agrarian Revolution) သေ မႃးၸၵ်းၽႃႇၸႅၵ်ႇထႅၵ်ႇၽႄပႅတ်ႈထၢၼ်ႈၵူၼ်း ၸဝ်ႈၶွင်တီႈလိၼ် လႄႈၵူၼ်းၽၢၼ်တီႈလိၼ် မိူင်းတႆးႁဝ်း။ မႃးႁဵတ်းႁႂ်ႈမိူင်းတႆးႁဝ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ် တိုၵ်းဢဝ် သုၼ်ႇလႆႈ သုၼ်ႇပဵၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉ တႅၵ်ႇယၢႆႈၽၢတ်ႇၽႄပႅင်းၸင်းၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသွင်ပီၸမ်ၸမ် – ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃး 1958 လိူၼ်မေႊ 21 ဝၼ်း၊ မိူဝ်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈၼွႆႉ (ႁွင်ႉ) ၸေႃးယၼ်တ ဢွၼ်ႁူဝ်သူၼ်းတုမ် ပူၵ်းတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃၸိုင်ႈတႆး ဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ သေလၢႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းလႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်း ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်။ မိူဝ်ႈၽွင်းႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၼႃႈၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းယူႇၼႂ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ၼၼ်ႉ – လႆႈတိူဝ်ႉဝၢတ်ႇ ၸဵပ်းၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းမိူဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈတိုၵ်းယိုတ်းတပ်ႉမၢၼ်ႈၵႃႈတီႈႁူၺ်ႈဢေႃႈမိူဝ်ႈ 1959 ၼႂ်းလိူၼ်သႅပ်ႉထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ လႄႈလႆႈတႅပ်းပႅတ်ႈၶႅၼ်ၾၢႆႇသၢႆႉ။ ထိုင်မႃး 1960 ၵေႃႈ လွင်ႈယုင်ႈယၢင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၽိတ်းၵၼ် မေႃးၵၼ်ၼႂ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် ၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးသေ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း လႆႈႁၢမ်ႈတပ်ႉႁႄႉၶႄ ယႃႇႁႂ်ႈၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်တႅၵ်ႇယၢႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလႃးလႃး။ တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃး လႆႈတႅၵ်ႇယၢႆႈ ပဵၼ်ၵႂႃႇလၢႆၾၢႆႇ လၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း။ 1961 ၸင်ႇလႆႈဢွၼ်ႁူဝ်ပူၵ်းတင်ႈ တပ်ႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး (SNUF) ပုၼ်ႈတႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ဢဝ်လွင်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ႁႂ်ႈပေႃးၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ် လႆႈၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉၼႆသေ သိုပ်ႇပူၵ်းတင်ႈၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈတႆး လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ (SSRC)။ 1964 လႆႈၸ်ႂႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်တင်းမုၵ်ႉၸုမ်း SSIA ဢၼ်ၸဝ်ႈၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်းဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉသေ ၽွမ်ႉၵၼ် ပူၵ်းတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSA)။ 1966 ႁွင်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႃးၶဝ်ႈလႅင် မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၶိုၼ်းမႄးပူၵ်းတင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈ(SSA)လူၺ်ႈ လၵ်းၼမ်း 3 ၶေႃႈ [ဢၼ်ပဵၼ် 1. လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ 2. လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ 3. ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ] လႄႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈတမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ် တႃႇၸုၵ်းမၼ်းၼိူဝ်းလၵ်းၼမ်း 3 ၶေႃႈၼၼ်ႉ တိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇ ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းသေယဝ်ႉ ဢဵၼ်းဢၢၼ်းပူၵ်းတင်ႈၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉထႅင်ႈ။ 1967 လႆႈၼမ်းၼႃႈၶဝ်ႈပႃးလွင်ႈပဵၼ်မႃးၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ 3 မူႇ 3 ၸုမ်း ဢၼ်မီးမုၵ်ႉၸုမ်း SSA ၊ ရလလၽ (SSNPLO) တင်း SNIA ၶဝ်ၶဝ်ႈပႃး။ 1968 ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပႃႊတီႊၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ CPB ၶဝ်ဢဝ်လႆႈဢဵၼ်ႁႅင်းၸွႆႈထႅမ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ တီႈမိူင်းၶႄႇ လႅင် PRC သေၶဝ်ႈမႃးမီးဢေႃးၸႃႇ ပၼ်ႁွၼ်ႈၼႂ်းၵၢၼ်ပၢႆးမိူင်း မိူင်းတႆးႁဝ်းမႃး (သေသမ်ႇသေပိူင် သေလွင်ႈ သေတၢင်း) လႄႈဢဝ်လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်းတႅၵ်ႇယၢႆႈလူႉလႅဝ်ၵႂႃႇယႂ်ႇယႂ်ႇလူင်လူင်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ 1969 ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈပူၵ်းတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း “တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ (ၸိုင်ႈတႆး)” ၵႃႈတီႈပဵင်းလူင်လႅၼ် လိၼ်မိူင်းထႆးသေ တမ်းဝၢင်းယိပ်းၸႂ်ႉမႃး ၸွမ်းၼင်ႇလၵ်းၼမ်း 5 ၶေႃႈ [ဢၼ်ပဵၼ် 1. သၢၼ်ၶတ်း ၶွမ်ႊမိဝ်ႊ ၼိတ်ႉ 2 . လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ 3. ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ 4. လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ 5. လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်]။ 1983 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 16 ဝၼ်း ဢိင်ၼိူဝ်ထွတ်ႈမျၢတ်ႈ 4 ယိူင်ႈ (ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၽႃသႃ) လႄႈလၵ်း ၼမ်း ၸုၵ်းၼိူဝ်လၵ်းၼမ်း 5 ၶေႃႈသေ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုၼ်ႈမိုဝ်းႁွင်ႉလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ 1984 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် 1 ဝၼ်း ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းယိုၼ်ႈမိုဝ်းႁွင်ႉႁႃ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈသေ မုၵ်ႉၸုမ်း SSPP/SSA (ပွတ်းၸၢၼ်း) ၵေႃႈ ယုမ်ႇယမ်ၵမ်ႉထႅမ်ႁၼ်လီလႄႈ SURA လႄႈ SSA (ပွတ်းၸၢၼ်း) ၸင်ႇမႃး လႆႈၸ်ႂႁူမ်းႁွမ်းၵၼ် ပူၵ်းတင်ႈၶွင်ႊသီႊၸို်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ (TRC)။ 1985 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် 3 ဝၼ်း ၵွပ်ႈဝႃႈၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းဢွၼ်ႁူဝ်ၶတ်းၸႂ်ၶိုင်ပွင်လႄႈမုၵ်ႉၸုမ်း SUA ဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ် သႃႇ ဢွၼ်ႁူဝ် ၸင်ႇလႆႈၸ်ႂ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၶဝ်ႈပႃးၽွမ်ႉႁူမ်ႈမႃးၸွမ်း TRC ။ 1985 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် 27 ဝၼ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း၊ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႅင်၊ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ဢိၵ်ႇၵူၼ်းလူင်တင်း 3 မူႇ 3 ၸုမ်း လႄႈၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ၽူႈတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈလႆႈၸ်ႂၵၼ်ပူၵ်းတင်ႈ ၶွင်ႊသီႊ ၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (SSUPC) သေမၵ်းမၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃး။ 1985 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼမ်းၼႃႈပူၵ်းတင်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႆးၸူဝ်ႈၶၢဝ်း-ၽွင်းယၢမ်းသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးသေပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းမႃး။ 1990 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 26 ပဵၼ်မၢၵ်ႇႁႅင်း cancer တီႈၶေႃး – ၵႅမ်ႈ – ပဵမ်ႉ လႄႈလႆႈၽႃႇတတ်း ယႃတူဝ်မႃး။ 1991 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 11 ယၢမ်း 11.00 မူင်း (ယၢမ်းမိူင်းတႆး)ဝၼ်းၽတ်း၊ လိူၼ်ပႅတ်ႇလွင်ႈ 15 ၶမ်ႈ – လႆႈသဵင်ႈၵမ် သုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇတီႈႁေႃသိလ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၼိူဝ်ၵွင်းဝဵင်းဢိၼ်း။

['Uncategorized']

2017-07-19T06:33:14

https://shannews.org/archives/478

ဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်တႆး ၶွပ်ႈႁွပ်ႈ 70 ပီ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း (ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းပွၼ်)

ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး ၵျူႊလၢႆႊလိူၼ်ၽူႈႁတ်းငၢၼ် ပိူဝ်ႈပူတ်းဢႅၵ်ႇၵၢၼ်ၵွၼ်းၶေႃ ၸဝ်ႈၽွင်းႁေႃဝဵင်းမိူင်းပွၼ် ဢွၼ်ႁူဝ်တႆးဢွၵ်ႇၼမ်းၼႃႈ ထုၵ်ႇၶႃႈယိုဝ်းတင်းဢွင်ႇသၢၼ်း ၽွင်းဝၢင်းၽႅၼ်ဢုပ်ႇဢၢၼ်းသၢင်ႈ ပုၼ်ႈပၢင်ႈတႃႇမိူင်းၵွၼ်းၶေႃ လႆႈပိုၼ်ႉပွႆႇႁေႃဝၢင်းၽႃႈ ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းသေလၢႆ ဢွင်ႇသၢၼ်းတၢႆ 19 ဝၼ်း ၸဝ်ႈယင်းတၼ်းထိုင်ႁူင်းယႃ 20 ဝၼ်းၸီႉဝိတ်းႁႃတဵင်ႈ ၸဝ်ႈၸင်ႇသဵင်ႈမုၼ်ၼွၼ်းၽႄး တႃႇပွင်မႄးဝၢၼ်ႈမိူင်းမႂ်ႇ ၾင်ၸႂ်သႂ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိူင်ႉၵၢတ်ႈၽိတ်းၽၢတ်ႈယိူင်းမၢႆ ပိုၼ်ႉသၢႆၸႂ်တႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ၵွပ်ႈပိူၼ်ႈလဵၼ်ႈၸိူင်းတေႃႇႁဝ်း ယုၵ်ႉယွင်ႈငဝ်းမုၼ်ၸူဝ်ႈပၢၼ် ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး “ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း” ဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်တႆး ၶွပ်ႈႁွပ်ႈ 70 ပီ ဝၼ်းတီႈ 19/07/2017 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ် ၶွပ်ႈႁွပ်ႈ 70 ပီ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ၵွပ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ၼႂ်းပၢၼ် ၼဝတ၊ မဢၽ (1988-2011) ဢမ်ႇပေႃးဝႆႉၼၵ်းလႄႈ ဢဝ်ယဵၼ် ဝႆႉႁိမ်း 20 ပီလိူဝ်။ ထိုင်မႃးပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈဢူးတဵင်းသဵင်ႇ (2012) ၼႆႉ ၸင်ႇၶိုၼ်းမႃးဝႆႉၼၵ်းလႄႈ တူင်ႉတိုၼ်ႇၵၼ် ပိူဝ်ႈႁႂ်ႈၶဝ်ႈၵၼ်လႆႈ တင်း ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတင်းသင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်။ ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၼႆႉ ၵႂၢမ်းပႃလိႁွင်ႉဝိရပုရိသ၊ ဢႃၸႃၼိယ၊ ပွင်ႇၵႂၢမ်းတႆးဝႃႈ- ၽူႈႁတ်းတၢႆတၢင်ဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း တူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၵွပ်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈတၢႆတၢင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇထိုဝ်ပဵၼ် ၵုၼ်းမုၼ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းသေ ယုၵ်ႉယွင်ႈသိုပ်ႇသိုပ်ႇၵၼ်မႃး။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တႄႇႁဵတ်းဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်မႃးမိူဝ်ႈပီ 1948 ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၸဝ်ႈသျူၺ်ႇတႅၵ်ႈ(ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းယွင်ႁူၺ်ႈ)လႄႈၸွမ်ၽွင်း လူင် ဢူးၼု ဢွၼ်ႁူဝ်(1948-1962)၊ ထိုင်မႃးၼႂ်းပၢၼ် ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၼေႇဝိၼ်းႁုပ်ႈယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းမႃးဢဝ်ၼႃႈ ပိူဝ်ႈၵၢၼ်သူၼ်းတုမ် တႃႇတပ်ႉသိုၵ်းမႃးဢမ်ႇဝဵၼ်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ (1962-1987)။ ဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်ၸွမ်ႁၢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်းႁူမ်ႈတင်းၽွင်းလူင် 6 ၵေႃႉ ၽူႈယိပ်းလုမ်း 1 ၵေႃႉလႄႈၽူႈဢဝ်ႁူမ်ႈလူမ်ႈသုၼ်ႇတူဝ်ၸွမ်ႁၢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ႁူမ်ႈပဵၼ် 9 ၵေႃႉ လႆႈထုၵ်ႇမိုဝ်းပိုၼ် ၾၢႆႇၵလူင်ႇဢူးၸေႃး (ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းမၢၼ်ႈၵဝ်ႇ) ၶဝ်ႈယိုဝ်းတၢႆၶမ်ၼႂ်းလုမ်းၽွင်းၵၢၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/07/1947 ၽွင်းတိုၵ်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၽွင်းလူင်။ ဝၢႆးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃယဝ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸင်ႇမၵ်း မၼ်ႈဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 19 လိူၼ်ၵျႃႊလၢႆႊၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်(ဝၼ်းဢႃႇၸႃႇၼီႇ)ၼႆသေ ယုၵ်ႉယွင်ႈမုၼ်ၵုၼ်း မႃး တေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၼႂ်း 9 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပႃးတႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းပွၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 12/02/1947 မၢၼ်ႈတင်းတႆး ၶၢင် ၶျၢင်း လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် ပိူဝ်ႈတႃႇႁူမ်ႈၵၼ် ၵေႃႇတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ဝၢႆးၼႆႉႁူမ်ႈၵၼ်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈသၽႃးပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈမၢႆမီႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (constitution)။ သၽႃးပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း လႆႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း – မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/09/1947 ဝၢႆးၽူႈႁတ်းငၢၼ် ၶဝ်သဵင်ႈၵမ် (တၢႆ) လႆႈ 2 လိူၼ်ပၢႆ။ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 04/01/1948 မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ တေႃႇ 1962။ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းပွၼ် (ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး) ၸဝ်ႈၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈ 31/05/1907 ပီ (ပီၵေႃးၸႃႇ 1249၊ လိူၼ်ၸဵတ်းလွင်ႈ 5 ၶမ်ႈ ဝၼ်းသုၵ်း) တီႈၵိူတ်ႇ ၼႂ်းႁေႃဝဵင်းမိူင်းပွၼ် ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၸဝ်ႈၶုၼ်ထီး (ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းပွၼ်) လႄႈမႁႃတေဝီၸဝ်ႈၼၢင်းၸိင်ႇဢု (ႁေႃႁွင်ႇ)၊ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ ၸဝ်ႈသႃႇထုၼ်း (ယႂ်ႇမႃးႁွင်ႉၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း) ၵိူဝ်းယမ် ပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၼႃႈႁိူၼ်း ၸဝ်ႈၶိၼ်တွင်း (လုၵ်ႈသၢဝ်ၸဝ်ႈၶိၼ်ႇမွင်ႇလႄႈၸဝ်ႈၼၢင်းဢိင်ႇ ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းမိတ်ႉ) လုၵ်ႈလၢင်း 1. ၸိုဝ်ႈၸဝ်ႈသုၼၼ်ႇတႃႇ၊ 2. ၸဝ်ႈသိူဝ်ႁူမ်ႇ၊ 3. ၸဝ်ႈၶႆႇၾႃႉ လႄႈ 4. ၸဝ်ႈမျိၼ်ႉၵျီႇ ၼွၼ်းၽႄး 20/07/1947 ႁူင်းယႃလူင်ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ၵၢၼ်ႁဵၼ်း လႆႈႁဵၼ်းဢဝ်လိၵ်ႈဢင်ႊၵိသျ်ႉတင်းလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႈၽူႈမၢႆလူင်ၾၢႆႇတႅပ်းတတ်းသိလ်(တြႃး) တီႈႁေႃမိူင်းပွၼ် မိူဝ်ႈ ဢႃယု တိုၵ်ႉလႆႈ 5 ၶူပ်ႇ (ပီ1912)။ ဢႃယု 7 ပီ လႆႈၵႂႃႇယူႇႁူင်းႁဵၼ်းလုၵ်ႈလၢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉၶဝ်တီႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး (ပီ 1914) တေႃႇယဝ်ႉၸၼ်ႉ 10 ။ ၶိုၼ်းၵႂႃႇသိုပ်ႇႁဵၼ်းဢဝ်ပၺ်ၺႃပၢႆးမၢႆမီႈ တီႈဝဵင်းမိတ်ႉထိလႃႇ 6 လိူၼ်ယဝ်ႉ သိုပ်ႇၵႂႃႇၶဝ်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်း ပလိၵ်ႈသပ်ႊ (Police Training School) တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇထႅင်ႈ။ ဝၢႆးယဝ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းသပ်ႊတီႈဝဵင်းလိုဝ်ႇယဝ်ႉ လႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၵမ်ႉၽွင်းၾိုၵ်းၵၢၼ် တီႈဝဵင်းဝၢၼ်ႈမွၵ်ႇ (ပမေႃႇ-ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶၢင်ယၢမ်းလဵဝ်)။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၶၢႆႉမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈလုမ်းၶုၼ်ၽွင်းငမ်း တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး။ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၼႆႉ သူင်ၵၢၼ်လဵၼ်ႈႁႅင်းမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉလႄႈ ၾၢႆႇပၢႆးမွၼ်းၵေႃႈ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလၢႆလၢႆသႅၼ်း သေ ပဵၼ်ၸဝ်ႈလၢႆးတႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႂ်ႈတူင်ႇဝူင်းလုၵ်ႈလၢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉတင်းလၢႆ။ ဢၼ်ၸဝ်ႈသူင်သေပိူၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈလႄႈ ယင်းပိုတ်ႇဝႆႉ ႁွင်ႈဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈသုၼ်ႇတူဝ်ဝႆႉလူးၵွၼ်ႇၼႆယဝ်ႉ။ တီႈဝဵင်းမိူင်းပွၼ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ ႁူင်းယႃ ပၢၼ်မႂ်ႇ ဢၼ်မီးၵူႇၼွၼ်းတႃႇၵူၼ်းပဵၼ် 60 လင်ၼၼ်ႉ ဝႆႉပၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းမိူင်းပွၼ်လင်ၼိုင်ႈ။ ပုတ်ႈႁၢင်ႈႁေႃ ႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း လႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉတႅၼ်းပေႃႈၸဝ်ႈ မိူဝ်ႈ 27/06/1928 ။ ၶုၼ်ဢင်းၵိသျ်ႉၶဝ် မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉမိူဝ်ႈ 1929 လႄႈမွပ်ႈပၼ်ဝႂ်သႃႊၼၢတ်ႉမိူဝ်ႈ 1932 ၼီႈ။ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်း 1 တီႈပၢင်လူင် (ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ) ဢၼ်ႁဵတ်းမိူဝ်ႈ 20-28/03/1946 ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈသေ ယင်းလႆႈလၢတ်ႈသပ်းလႅင်း လွင်ႈ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈလႄႈလၢႆးလဵင်ႉသတ်း ဢၼ်ၶိုတ်းၸၼ်ႉ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်။ မိူဝ်ႈတင်ႈၶွင်ႊသီႊၸဝ်ႈၾႃႉလူင် တီႈပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ လႆႈၶဝ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းသေ မိူဝ်ႈၶတ်းလိူၵ်ႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် ၶွင်ႊသီႊၸဝ်ႈၾႃႉလူင် 7 ၸဝ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ် ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပႃး ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ။ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင်ၵမ်း 2 ဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ တႆး ၶၢင် ၶျၢင်း တင်း မၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လူၺ်ႈၵၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/02/1947 ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 07/02/1947 တီႈပၢင်ၵုမ်လႆႈ ၶတ်းလိူၵ်ႈၸုမ်းဢုပ်ႇဢူဝ်း 6 ၵေႃႉ မီးတင်းတႆး ၶၢင်လႄႈ ၶျၢင်း တႃႇတေ ႁပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းတင်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၸွမ်ႁၢၼ် ဢွင်ႇသၢၼ်း တေၼမ်းႁူဝ်မႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 11 ၼၼ်ႉလႂ်၊ မိူဝ်ႈၵေႃႇတင်ႈၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၶွင်ႊသီႊမိူင်းတႆး ၼႂ်းဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး ဝၼ်းတီႈ 7 ၼၼ်ႉလႂ်၊ မိူဝ်ႈၵေႃႇတင်ႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် ၵူၼ်းမိူင်း သၼ်လွႆၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 11 ၼၼ်ႉလႂ်၊ တီႈပၢင်ၵုမ်လႆႈလိူၵ်ႈဢဝ် ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၶဝ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း ၸွမ်း တင်းသၢမ်တီႈ။ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းပွၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈတၢင်တူဝ်မိူင်းတႆး ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 12/02/1947 ၼၼ်ႉၸဝ်ႈၼိုင်ႈသေ ဝၢႆးပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ် ၽွင်းလူင်ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ မိူင်းသၼ်လွႆ ၼႂ်းၶွင်ႊသီႊပွင်ၵၢၼ်ၶႃႈလူင်ယႂ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ (မျႅၼ်ႇမႃႇၼႅင်ႇငၢၼ်ႇၽုယိၼ်ႉၶၢၼ်ႇၵွင်ႇၸီႇ)။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15/02/1947 ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၽူႈတၢင်တူဝ်ၸဝ်ႈၾႃႉလႄႈၽူႈတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ႁဵတ်းတီႈႁေႃယွင်ႁူၺ်ႈဝဵင်းတူၼ်ႈ တီးၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈလိူၵ်ႈၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၶဝ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းၶွင်ႊသီႊမိူင်းတႆး (ဝၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ႇမႃးပဵၼ်ၶွင်ႊသီႊမိူင်းတႆး ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ)။ မႃးၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ၸဝ်ႈလႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းၶွင်ႊသီႊတွင်ႈထၢမ်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းသၼ်လွႆထႅင်ႈ သေ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၽွင်းလူင်တီႈၵိူဝ်းၵုမ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းသၼ်လွႆ ဢၼ် ဢမ်ႇမီးႁွင်ႈၵၢၼ်ၼႂ်းၶွင်ႊသီႊပွင်ၵၢၼ်ၶႃႈလူင်ယႂ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႊ။ လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်ၽွင်းတႅၼ်း(ၽွင်းၽူႈဢၼ် ၵူၼ်းမိူင်း လိူၵ်ႈမႃးႁႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်တႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်း) ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းပွၼ် တႃႇၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈသၽႃး ပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 13/05/1947 ။ မိူဝ်ႈသၽႃးပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း လႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၶွမ်ႊမိတီႊ ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈမၢႆမီႈ ပိူင်ငဝ်းပိုင်းမိူင်းလႄႈလႆႈၶဝ်ႈပႃးတင်းၵေႃၽႄ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈ ၵေႃၽႄၸႄႈမိူင်း ႁူမ်ႈတင်းၵေႃၽႄ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉ တင်းသၢမ်တီႈထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸုမ်းၽွင်းလူင်-လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တီႈလုမ်းၽွင်းလူင် (ဢတႂႃၼ်းဝုၼ်ႇ မျႃးယူင်း-ဝၢႆးမႃး ပဵၼ် ဝုၼ်ႇၵျီးမျႃးယူင်း) မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပီ 1947 ယၢမ်း 10:37 မူင်း ၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇယိုဝ်းၸွမ်း ၵၼ်တင်းၸွမ်ႁၢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်းသေ ပိူၼ်ႈတင်း 8 ၵေႃႉတၢႆထင်တီႈသေတႃႉ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း လႆႈဝၢတ်ႇၸဵပ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈၵႂႃႇၼွၼ်းၽႄး တီႈႁူင်းယႃ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ယၢမ်း 12:00 မူင်းတဵင်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈ လႆႈဢဝ်ၶိုၼ်ႈမႃးလုမ်းလႃး ၶိုၼ်းတီႈမိူင်းပွၼ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 08/04/1948 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ တဝ်ႈလုပ်ႇၸဝ်ႈ ဝႅင်ႇပဵၼ်သွင်ပုၼ်ႈသေ ပုၼ်ႈၼိုင်ႈဢဝ်ၽဵတ်ႇၾင်ဝႆႉ တီႈၵုတ်းၸဝ်ႈၾႃႉ ဢၼ်မီးတၢင်းၸၢၼ်းဝဵင်းမိူင်းပွၼ်။ ထႅင်ႈ ပုၼ်ႈၼိုင်ႈ ဢဝ်ၵႂႃႇၽဵတ်ႇၾင် ဝႆႉတီႈ ဝိမၢၼ်ႇဢႃႇၸႃႇၼီႇ(မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ-တူႇယႄးၵွင်းသိၸ်ႉတီႇပိမၢၼ်ႇ-ဝိမၢၼ်ႇ သိုၵ်းၽူႈႁတ်းႁၢၼ်) ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ဝၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈလႆႈထူပ်းၽေးၼၼ်ႉ လွႆမၢႆ၊ လွႆလၢၼ်ႉ၊ လွႆၵၢၼ်းမႃး လႄႈၶွၵ်ႈၶင်လူင်မိူင်းပွၼ် ၵူၼ်ႇပင်း၊ ၼွင်ၶဵဝ် ႁိမ်းဝဵင်း ၵေႃႈ ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်း ၼမ်ႉဢမ်ႇၼွင်းသေ ၶုၼ်ႇဢူၼ်လႅင်ၸၢင်းႁၢင်း၊ သိူဝ်လူင်တူဝ်ၼိုင်ႈၶၢင်းႁွင်ႉ ႁွပ်ႈဝဵင်း ၵၢင်ဝၼ်း ၵၢင်ၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇတၢႆဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်ၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇယိုဝ်းဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်(မိူၼ်တၢႆဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်)လႄႈၸင်ႇမၵ်းမၼ်ႈ ဢဝ် ပဵၼ်ဝၼ်း 19 မိူၼ်ၵၼ်၊ ႁွင်ႉဝႃႈဝၼ်းတီႈ 19 (ဝၼ်းဢႃႇၸႃႇၼီႇ) ၼႆ သိုပ်ႇၵၼ်မႃး ၵူႈၶူပ်ႇပဵၼ်ပီလႄႈ တေသိုပ်ႇၵႂႃႇ တေႃႇၸူဝ်ႈလုၵ်ႈပၢၼ်လၢၼ်။ တီႈထင်သဝ်းလႄႈငဝ်းလၢႆးထုင်ႉလိုမ်မိူင်းပွၼ်ၽွင်းၼၼ်ႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 502 လွၵ်းလၵ်းပၼ်ႇမူၼ်း၊ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇမီးဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇ မိူင်းၼၢႆး၊ ၾၢႆႇၸၢၼ်းမီး ဝဵင်ႊသီႇသႅင် ၼွင်မွၼ်၊ ၾၢႆႇတူၵ်း မီး ႁူဝ်ပူင်း၊ ၾၢႆႇႁွင်ႇမီးဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ဝဵင်းလွႆလႅမ် ။ လင်ႁိူၼ်းမီးမွၵ်ႈ 300 ပၢႆ၊ ႁူဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း 5-600။ ႁူဝ်ၵူၼ်း တင်းသဵင်ႈမွၵ်ႈ 30,000 ပၢႆ။ ၶေႃႈလူပ်းလိုၼ်း ပိုၼ်းၶုၵ်းထူပ်း တူပ်းၼင်လိၼ် ၶိၼ်ၸ်ႂၸွမ်း တႆးၼွမ်းပိူၼ်ႈႁၢမ်းမိူင်း ပီၶရိတ်ႉသ် 1561 ၼႄႊထိူဝ်ႊလႅၼ်ႊ (ႁေႃႊလႅၼ်ႊ) တူၵ်းပဵၼ်ၶီႈၶႃႈ သပဵၼ်ႇ ဝီးလျမ်း ဢွပ်ႉၾ် ဢေႃႊရဵၼ်ႉၵျ် (William of Orange) တိုၵ်ႉဢွၼ်ႁူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၻတ်ႉၶျ် တိုၵ်ႉဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃယူႇ။ 10/07/1584 လႆႈထုၵ်ႇၽူႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း သပဵၼ်ႊ ၶဝ်လၵ်ႉလွမ်ၶႃႈႁႅမ်ပႅတ်ႈ။ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၵလႃး 500 လၢၼ်ႉ ပၢႆပူၼ်ႉလွတ်ႈၽဝႃႉၸၢတ်ႈၶီႈၶႃႈၼၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢိၼ်ႊၻီႊ ယိူဝ်ႊ မႁတ်ႉတမၵၼ်ႊတီႊ လႆႈၼမ်းၼႃႈၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈယင်းပႆႇထိုင်ယိူင်းမၢႆ ဢၼ်ဢဵၼ်းဢၢၼ်းဝႆႉသေ မိူဝ်ႈ 30/01/1948 ၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၵူၼ်းႁူဝ်ၶႅင် ႁုင်းႁႅင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ယိုဝ်းတၢႆပႅတ်ႈ။ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းပွၼ် ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ်။ မၢင်ၵိူဝ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈမိူင်းတႆး ႁူဝ်မႃႇပဵင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵွၼ်း ၶေႃ ၼင်ႇၵၼ်သေ လႆႈတၢႆတၢင်မိူင်းတႆးၵႂႃႇ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉႁိုင်ၼၢၼ်းမႃး70 ပီမိူင်းယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢွင်ႇသၢၼ်းဢမ်ႇတၢႆၼႆ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ၊ သင်ဝႃႈၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းဢမ်ႇၼွၼ်းၽႄး တင်းဢွင်ႇသၢၼ်း ၶဝ် ၸိုင် ဝၢႆးလႆႈၵွၼ်းၶေႃ 1948 မႃးယဝ်ႉ မိူင်းတႆးမိူင်းမၢၼ်ႈ တေပဵၼ်ႁိုဝ် ။ ယၢမ်းလဵဝ်တေပဵၼ်ႁိုဝ်။ သင်ဝႃႈဝိၺၢၼ်ႇၶႂၼ်ငဝ်း ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းႁူႉႁၼ်ဝႃႈ-မိူင်းတႆးလႆႈထုၵ်ႇမၢၼ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်းၶဝ်ပႅတ်ႉလႅၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ် ဢူမ်ဢိုၼ် မႃး (ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 1958-1962) ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် ႁၢၼ်ႉတေႃႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆၸိုင် ၸွင်ႇမၼ်းၸဝ်ႈ တေဝူၼ်ႉၼႅင်ၸႂ်သေးလၢႆ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈယုမ်ႇပိူၼ်ႈ ဢိူဝ်ႈငၢႆႈၼၼ်ႉႁိုဝ် ။ ပဵၼ်ၶေႃႈထၢမ်ဢၼ်ဢမ်ႇတၢပ်ႈတွပ်ႇယဝ်ႉႁိုဝ်။ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းပိူၼ်ႈ လႆႈတူၵ်းလူႉတၢႆလူမ်ႉႁၢႆၵႂႃႇ (ၸိူင်ႉၼင်ႇ ဝီးလျႅမ်းၶဝ် ၵၼ်ႊတီႊ ၶဝ်) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈၵိုင်ႇတၢင်း လႆႈပိုၼ်ႉပွႆႇသၢႆၸႂ်ယူႇတႄႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈ လႆႈပူတ်းပွႆႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းမႃးယဝ်ႉ၊ တႃႇမိူင်းတႆးႁဝ်းသမ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၽူႈႁတ်းငၢၼ် သိုၵ်းႁၢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသင်ၶ လႆႈပိုၼ်ႉပႅတ်ႈၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈသၢႆၸႂ် ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇႁူဝ်သႅၼ် မႃးသေ တႃႉၵေႃႈ ႁဝ်းတိုၵ်ႉပဵၼ် တွင်တူၵ်းတႂ်ႈၼၢမ်ယူႇ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း – ၸဝ်ႈသိူဝ်ႁူမ်ႇ မိူင်းပွၼ်ၵေႃႈ မီးယူႇၼွၵ်ႈမိူင်း။ ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈလၢၼ် မီးယူႇ ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ-ၸဝ်ႈလႂ်တေသိုပ်ႇပုတ်ႈတိၼ်တၢင်မိုဝ်းသၢႆႈၼီႈပိုၼ်းပၼ် ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းလႆႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းတႅပ်းတတ်းၼႄလႆႈယူႇႁိုဝ်။

['Uncategorized']

2017-07-19T06:31:56

https://shannews.org/archives/475

ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိူဝ်းသဵင်ႈသုတ်းပၢၼ်ၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ

ၼႂ်းၽွင်းလုၵ်ႈလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၶိုၵ်ႉတွၼ်ႈလမ်ႇလွင်ႈၸိုင်ႈတႆး လႆႈလူႉသဵင်ႈမုၼ် လပ်ႉလွႆငိုၼ်း လွႆၶမ်းၵႂႃႇလၢႆၸဝ်ႈလႄႈပဵၼ်လိူၼ်ဢၼ်လီငိၼ်းၶေႃးၶူမ် မွင်ၸႂ်လဵၵ်ႉတႄႉတႄႉ သင်ဝႃႈၶဝ်ၸဝ်ႈတိုၵ်ႉမီးယူႇၸိုင် တေပဵၼ်ႁိုဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/07/1947 ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းပွၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၼမ်းၼႃႈၵၢၼ်မိူင်းၸိုင်ႈတႆး တိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်တႃႇတေဢဝ်လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃၸွမ်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်သိုၵ်း ဢွင်ႇသၢၼ်းၼၼ်ႉလႆႈထုၵ်ႇၵူၼ်းႁၢႆႉလွမ်ယိုဝ်းၽွင်းတိုၵ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တင်းၽူႈၼမ်းမိူင်းမၢၼ်ႈလၢႆၵေႃႉ ႁူမ်ႈပႃးၸွမ်သိုၵ်း ဢွင်ႇသၢၼ်းသေ လူႉတၢႆသဵင်ႈမုၼ်ၼွၼ်းၽႄးၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇ – ႁူမ်ႈဝႃႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး SURA ဢၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ် တင်း တပ်ႉသိုၵ်းႁူမ်ႈပွင်း SUA ဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ႁူဝ် မိူဝ်ႈပီ 1985 သေမႄးၶွတ်ႇၽွတ်ႈပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်း မိူင်းတႆး TRC/TRA ဝၢႆးမႃးလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် MTA သေတႃႉ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 1991 ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇ – ဝၢႆးၼၼ်ႉ 13 ပီ ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ လုၵ်ႈၸဝ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ၾႃႉလူင် ယွင်ႁူၺ်ႈ (ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၵေႃႉတီႈ 1) ဢၼ်ပဵၼ်တီႈပိုင်ႈ တီႈၸႂ်ယႂ်ႇတႆးၼၼ်ႉ ထႅင်ႈၸဝ်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈၵမ်သုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇ တီႈႁိူၼ်း မၼ်းၸဝ်ႈ ၶႅၼ်းၼႃႊၻႃႊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၊ ပႆႇတၼ်းသင် ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ ပေႃႈၼၢင်းၸၢမ်တွင်း ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈႁၢပ်ႇၵွၼ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃးၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈၵမ်သုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပီ 2004 မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30 ။ လုင်းသုရၽူလ်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵိုတ်ႇၵၢၼ်ၸွမ်းၸဝ်ႈငႃးၶမ်း (တပ်ႉသိုၵ်းႁၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး) မႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်သေ ၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းတပ်ႉၸဝ်ႈၶုၼ်မိၼ်ႉ (မိူင်းလႃး) လႄႈလိုၼ်းသုတ်း ၶဝ်ႈပဵၼ်ႁူဝႅပဝ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈလူႉသဵင်ႈ မုၼ်ၵႂႃႇတီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းတုင်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 06/07/2016 ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် ၵႂႃႇၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 19 July ၼႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်လီတွင်းမၢႆ သၢႆၸႂ်ၶဝ်ၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈပိုၼ်း သၢင်ႈတိုၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ လၢတ်ႈႁဵတ်း ပုၼ်ႈၶိူဝ်း ၸဝ်ႈၸိူဝ်းၸိုဝ်ႈၵႂင်ႈ ယုၵ်ႉယွင်ႈၵုၼ်းမုၼ်ငဝ်းသေလႄႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ 19 ၵျူႊလၢႆႊ 2017

['Uncategorized']

2017-07-14T06:31:18

https://shannews.org/archives/473

ပိုၼ်းတူဝ်ၵႅပ်ႈ – ၼၢင်းယွတ်ႈလၢဝ်ၶမ်း – [ၼၢင်းမူၺ်ငိုၼ်း သဵင်တႆးၼေႃႊဝူၺ်ႊ]

ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇလ [ၼၢင်းယွတ်ႈလၢဝ်ၶမ်း – ၼၢင်းမူၺ်ငိုၼ်း ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ သဵင်တႆးၼေႃႊဝူၺ်ႊ)] ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈ 17/04/1962 တီႈ မိူင်းႁၢင် ဢိူင်ႇၼႃႈၵွင်းမူး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ပေႃႈၸိုဝ်ႈ လုင်းမႁႃဝၼ်း မႄႈၸိုဝ်ႈ ပႃႈၼၢင်းယူင်ႇ (မိူဝ်ႈလဵဝ်မႄႈ ဢႃယု 86 ယင်းမီးယူႇ) ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉလဵဝ်ၵၼ် ၼၢင်းပူး ပီႈၼၢင်းလူင်သုတ်း ၼၢင်းၼူၼ်း ပီႈၼၢင်းၵေႃႉၵၢင် ၼၢင်းယွတ်ႈလၢဝ်ၶမ်း ၼၢင်းမူၺ်ငိုၼ်း (ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇလ) ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈပေႃႈဢမ်ႇႁူမ်ႈမႄႈ ၸၢႆးၵီး (မိူင်းသၢတ်ႇ) ၸၢႆးသိူဝ်ယွမ် (ပၢင်လူင်) ၸၢႆးထုၼ်းၸိင်ႇ (ပၢင်လူင်) ၸၢႆးၵျေႃႇႁၢၼ်ႇ (ပၢင်လူင်) ၼၢင်းၸေႃးလ(ယိင်း) (ပၢင်လူင်) ၸၢႆးႁွင်တႆး (ပၢင်လူင်) ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈမႄႈ ဢမ်ႇႁူမ်ႈပေႃႈ ၼၢင်းဢေး သၢင်ႇဝိမလ သၢင်ႇဢွၼ်ႇ 1974 ဝၢႆးပေႃႈမႄႈၽၢတ်ႇၵၼ် ၽွင်းဢႃႇယု 10 ၶူပ်ႇ ႁဵၼ်းယူႇ ၸၼ်ႉ 4 ၵႂႃႇယူႇၸွမ်းပေႃႈလႄႈမႄႈသိုပ်ႇ တီႈ ဝဵင်းပၢင်လူင် သေ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းတီႈဝဵင်းပၢင်လူင်တေႃႇၸၼ်ႉ 10 ၊ ယူႇၼႂ်းၵေႃလိၵ်ႈ လၢႆး ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင် ၸွႆႈထႅမ်သွၼ်ပၼ်တၢင်းၵႃႈ/လိၵ်ႈတႆးၶၢဝ်းမႆႈၸွမ်းဝၢၼ်ႈ 1980 ပႃးၵႂႃႇၸွမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင် ႁူမ်ႈၸၼ်ႉၸွမ်တၢင်းလူင် လူင်းသွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈတီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး( ပီၼၼ်ႉ မီးၶူးသွၼ် သီႇပၢၵ်ႇပၢႆ လႄႈမီးၶူးသွၼ် ၵူႈဝဵင်းဝဵင်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ) 1981 -1984 ႁဵတ်းၶူးသွၼ်လိၵ်ႈတီႈႁူင်းႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈသီႇသႅင်ႇ 1983 ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁဵတ်းလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSA) ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇဢွၼ်ႁူဝ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်း 1984 လိူၼ်ၵျူၼ်ႊ 19 ဝၼ်းတႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၸွမ်း ၸၢႆးသႅင်ယ ၵဵင်းတုင်သေ ပႃးၵၼ်မႃးယူႇၵဵင်းတုင် မွၵ်ႈၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈမႃးၸႂ်းမႄႈတီႈမိူင်းႁၢင်ယဝ်ႉ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸွမ်းၸဝ်ႈၽူဝ် ၸၢႆးသႅင်ယ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး SURA ဢၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းဢွၼ်ႁူဝ် ။ ႁပ်ႉၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဵတ်းၶူးသွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တီႈပၢင်ၵမ်ႉၵေႃႇ ဢိူင်ႇမႂ်ႇသုင် ဢၼ်မီးမႄႈၶူးမေႊရီႊ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ 1985 ၸုမ်းတပ်ႉသိုၵ်းႁူမ်ႈပွင်း SUA ဢၼ်ၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ႁူဝ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်း။ ၶိုၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈၸိုဝ်ႈပဵၼ်မႃး ၶွင်ႊသီႊၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး TRC/TRA ဢွၼ်ၼႃႈတေလႅၵ်ႈလၢႆႈပိၼ်ႇၸိုဝ်ႈပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ။ 1986 ပၢႆပီ ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃးယူႇမိူင်းၵွၵ်ႇ 1986 ၶဝ်ႈပႃးၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆးမိူင်းၵွၵ်ႇ (ၶိူဝ်းတႆးၽွမ်ႉႁူမ်ႈ) ႁိုဝ် (ၶိူဝ်းတႆးသႃမၵ်းၶီး ชมรมเครือ ไตยสมัคคี) ႁဵတ်းၾၢႆႇသွၼ်ၵႃႈဝႅၼ်သေ ယိပ်ႉၶူဝ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ 1996 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ၾၢႆႇတႆး တီႈႁူင်းပွႆႇသဵင် “သဵင်ထၢင်ႇႁၢင်ႇလွတ်ႈလႅဝ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ” (Democratic Voice of Burma-DVB) ၵမ်ႈၼမ် တႆးႁဝ်းတေႁွင်ႉၵၼ်ဝႃႈ သဵင်တႆး DVB ႁိုဝ် သဵင်တႆးၼေႃႊဝူၺ်ႊ ၼႂ်းၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ (ၼၢင်းမူၺ်ငိုၼ်း) တင်း ၸၢႆးမွၼ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းရေႊၻီႊဢူဝ်ႊ ၽွင်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 06.45 – 07.00 မူင်းမိူင်းတႆးလႄႈ ၵၢင်ၶိုၼ်း 09.45 – 10.00 မူင်း ၵူႈဝၼ်းပုတ်ႉ 1 ဝူင်ႈ 1 ဝၼ်း 2 ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်/ၵၢင်ၶမ်ႈ။ 1999 လိူၼ်ဢွၵ်ႉထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်တီႈႁွင်ႈၵၢၼ် (Democratic Voice of Burma-DVB) တီႈဝဵင်းလူင်ဢေႃႊသလူဝ်ႊ ၸိုင်ႈမိူင်းၼေႃႊဝူၺ်ႊ Oslo Norway ၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ် တေႃႇထိုင် 2000 လိူၼ်ၵျၢၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်းၵွၵ်ႇၸိုင်ႈထႆးသေ သိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ၾၢႆႇတႆး ၼႂ်းလၢႆးၵၢၼ် (Democratic Voice of Burma-DVB) 2003 လိူၼ်မေႊ 30 ဝၼ်း လႆႈၶၢႆႉၶိုၼ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ။ ၵိုၵ်းၽၢၵ်ႈတင်းၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈသေ သိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ၾၢႆႇတႆး ၼႂ်းႁူင်းပွႆႇ DVB ႁိုဝ် ၼေႃႊဝူၺ်ႊ ၶဝ်ႈပႃးႁူမ်ႈသၢင်ႈၼႂ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆးၵဵင်းမႆႇ ဝၢႆးႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵဵင်းမႆႇ ၸၢႆးသူၺ်ႇလ လႆႈသဵင်ႈမုၼ်လပ်းတႃလိုမ်းမိူင်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈ ပီ 2002 လႄႈၶိုၼ်းၵေႃႇတင်ႈ လိူၵ်ႈဢဝ် ၸၢႆးသႅင်မိူင်း မင်းၵွၼ်းပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸၢႆးသႅင်ယ ပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ႁူမ်ႈတင်း ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်မႂ်ႇ။ 2009 ပၢႆပီ လႆႈၵူတ်ႇၺႃးမရဵင်ႊ တဝ်ႈၼူမ်း။ 2010 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 12 ၶဝ်ႈၽႃႇတတ်းမရဵင်းတဝ်ႈၼူမ်းၾၢႆႇသၢႆႉ လႆႈသႂ်ႇယႃၶီႊမူဝ်ႊ မႃး တင်းမူတ်း 18 ပွၵ်ႈ။ ဝၢႆးၽႃႇတတ်းတဝ်ႈဢမ်ႇႁိုင် သမ်ႉၵူတ်ႇႁၼ်မရဵင်ႊၵလုၵ်ႇ(လုပ်ႇ) လႄႈ လႆႈသၢႆသႅင် မႃး ၵူႈ 3 လိူၼ် 1 ပွၵ်ႈ သေယူတ်းယႃတူဝ်မႃးတင်းႁဵတ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင် ၾၢႆႇတႆး ၼေႃႊဝူၺ်ႊမႃး။ 2014 လိူၼ်ဢွၵ်ႉထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 26 ဝၼ်း ထုၵ်ႇပူတ်းရၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင် ရေႊၻီႊဢူဝ်ႊ တီႈႁူင်းပွႆႇသဵင် DVB ႁိုဝ်သဵင်တႆးၼေႃႊဝူၺ်ႊ ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 18 ပီပၢႆ ၼၼ်ႉသေ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈ ယူတ်းယႃတူဝ်တင်းလဵင်ႉလၢၼ်ၸၢႆးဢွၼ်ႇ 2 ၵေႃႉမႃး။ 17/06/2015 လိုၼ်းသုတ်းလႆႈၶဝ်ႈယူတ်းယႃတူဝ်တီႈႁူင်းယႃလူင်သူၼ်ၻွၵ်ႇ (မႁႃရၢၶျ်) ၵဵင်းမႆႇ ၵူတ်ႇထူပ်းမရဵင်ႊၼႂ်းပွတ်ႇ လႄႈတူဝ်ႈၸွတ်ႇၼႂ်းတူဝ်။ 12/08/2015 ဝၼ်းပုတ်ႉ (ဝၼ်းမႄႈႁႅင်ႇၸၢတ်ႈ) လုၵ်ႈသၢဝ်လႆႈဢဝ်ၶူဝ်ႈတူင်ႇမွၵ်ႇၶဝ်ႈတႅၵ်ႇ (ၻွၵ်ႇမလိ) ၵႂႃႇတၢၼ်းမွပ်ႈပၼ်တီႈႁူင်းယႃ ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းဝၼ်းမႄႈသေ ထိုင်မႃး ၶၢဝ်းယၢမ်း 16.25 မူင်းၵေႃႈ လႆႈၼွၼ်းလိုဝ်ႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃသူၼ်ၻွၵ်ႇ(မႁႃရၢၶျ်ၼၶွၼ်ႊၸဵင်းမႆႇ) ၽွင်းဢႃယုလႆႈ 52 ပီ။

['Uncategorized']

2017-06-12T06:30:34

https://shannews.org/archives/471

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း

ၸိုဝ်ႈ – သႅင်သိုၵ်း ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ – ၶုၼ်ၵျႃႇၼု ပေႃႈမႄႈ – လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇပု၊ ၼၢင်းၶိၼ်ႇမၵျီး (လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇပု ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈ ဢွၼ်ႁူဝ် ပဵၼ်တူဝ်တႅၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ပၢင်လူင် မိူဝ်ႈ 12/02/1947 ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈ – 22/03/1935 သဵင်ႈမုၼ် – 13/08/2007 (ၵဵင်းမႆႇ) တီႈၵိူတ်ႇ – ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး(တွင်ႇၵီး) ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ – 10 ၵေႃႉ 1- လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇဢူး (ၽူႈဢွၼ်ၵေႃႇတင်ႈၸုမ်း ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈ ၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး (S.H.R.F) 2- ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇပု (ႁွင်ႉ) ၼၢင်းမူဝ်ငိုၼ်း 3- လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇဢေး 4- ၸၢႆးၼုတ်း (လူႉမိူဝ်ႈဢႃႇယုလႆႈ 2 ၶူပ်ႇ) 5- ၼၢင်းမူဝ်ၶမ်း (ၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇၸု) ၵေႃႉတႄႇတင်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈ (တိုင်းရင်းမေဂျာနယ်) 6- လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇၼု 7- ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇဢု (ၼၢင်းမူဝ်တွင်း) 8- လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇဢူဝ်ႈ 9- ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇၼု (ၼၢင်းမူဝ်လိုၼ်း) 10- ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇထူၺ်း (ၼၢင်းမူဝ်လၢဝ်) ၼႃႈႁိူၼ်း – ၼၢင်းလႃႉယဵၼ်ႇ (ၵူပ်ႉၵူႈၵၼ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 1974 တီႈလွႆၶိူဝ်း ဢိူင်ႇမိူင်းၶိူဝ်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ။) တီႈယူႇ – ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ၸၼ်ႉလိၵ်ႈ – ႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ ထိုင်ၸၼ်ႉ 2 တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ (ပၢၼ်ၵျပၢၼ်ႊၶဝ်ႈ) ၸၼ်ႉ 3 တီႈႁူင်းႁဵၼ်း တူၼ်ႈတီး (တွင်ႇၵီး) ၊ ၸၼ်ႉ 4-9 တီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင် သီႇပေႃႉ ၊ ၸၼ်ႉ 10 တီႈႁူင်းႁဵၼ်း ဝဵင်းၵၢတ်ႇလေႃႉ (ၵလေႃး) ၊ 1953 ၽႅဝ်ၸၼ်ႉၸွမ် တႃႈၵုင်ႈ ၊ ႁဵၼ်းၾၢႆႇပၢႆးသၢႆႊ Science (6) ပီ ၊ ၸၼ်ႉ Isc (B) ၊ ဢမ်ႇႁပ်ႉၶူး ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ ႁဵတ်းသိုၵ်း လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ မၢၼ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း။ ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ- July 1942 ၶဝ်ႈၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်း မူၵ်ႇႁူဝ်ၽိူၵ်ႇ (White Hat League) တီႈသီႇပေႃႉ ၊ လႆႈႁူႉလွင်ႈ ၵၢၼ်ႁၵ်ႉ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ။ 1953 – ႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ် တီႈတႃႈၵုင်ႈ ၊ ၶဝ်ႈၸုမ်း ယုၵ်ႉယွင်ႈ လိၵ်ႈတႆးလႄႈ ၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ် ၸိုင်ႈတႆး Shan Litercy Society and Shan State Students Association သေ တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃး။ 1959 – ၽႅဝ်မႃး ၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်း ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် ၊ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တိုၵ်းဢဝ် လွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်း ၶေႃၸိုင်ႈတႆး 1960 – ပႃးၼႂ်း ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် တႄႇတင်ႈ SSIO, SSIA တီႈမိူင်းယွင်း။ 1964 – မိူဝ်ႈတင်ႈ SSA ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်း တႅင်ႇတင်ႈပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၸုမ်း 3 1971 – လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ပႃႊတီႊမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP 1976 – ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း 1992 – ၶဝ်ႈပႃး ဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇ တင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း လူင်ၸိုင်ႈတႆး SSO 1996 – ၶဝ်ႈပႃး ဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇတင်ႈ ႁူမ်ႈတုမ်ၻီႊ မူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး SDU တၢင်းႁၼ်ထိုင် ၼိူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလႄႈ ၵႂၢမ်းၾၢၵ်ႇထိုင် ၽူႈလူဢၢၼ်ႇ * ႁဝ်းထုၵ်ႇ လႆႈႁူႉၸၵ်းဝႃႈ တူဝ်ၵဝ်ပဵၼ်သင် Know your own identity * ႁဝ်းထုၵ်ႇလႆႈႁူႉၸၵ်းဝႃႈ တူဝ်ၵဝ်ယူႇၸၼ်ႉထၢၼ်ႈလ်ႂ Know your own status * ႁဝ်းထုၵ်ႇလႆႈႁူႉၸၵ်းဝႃႈ တူဝ်ၵဝ်ႇၸုၵ်းယူႇတၼ်းႁဵင်းလ်ႂ Know your own position တင်း 3 ၶေႃႈၼႆႉ လီလႆႈထတ်းသၢင် ႁူႉၸႅင်ႈလႅင်း ႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်း ဝူၼ်ႉၶွပ်ႈၸႅင်ႈလႅင်း လႄႈလီလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း ၸႅင်ႈလႅင်း။ ပေႃးတေပိုတ်ႇၼႄႁႂ်ႈတႅၵ်ႇလႅင်းၼႆႉ တေယၢဝ်းယူႇ ၊ ႁႂ်ႈႁူႉငၢႆႈလီၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈတႅၵ်ႈၼႄ ၸုမ်းၵူၼ်းပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် Football Team ။ – တေလႆႈႁူႉတူဝ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လဵၼ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်းဢီႈသင် (လဵၼ်ႈယူႇၼႂ်းၸုမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလဵၼ်ႈၵေႃႉလဵဝ်လႆႈ) Identifying yourself with the team – ႁူႉတူဝ်ဝႃႈ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈလ်ႂ Knowing your status (ၸၼ်ႉႁူင်းႁဵၼ်း ၊ ၸၼ်ႉၸႄႈဝဵင်း ၊ ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ၊ ၸၼ်ႉ Coach ႁိုဝ်) ၶူးသွၼ် Coach ၵေႃႈ ပႃးၼႂ်းၸုမ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ) ၸၼ်ႉၽူႈၵုမ်းၵမ် Captain ၵေႃႈပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈပႃး ယူႇၼႂ်းၸုမ်းၵူၺ်း – ႁူႉတူဝ်ဝႃႈ လဵၼ်ႈတၼ်းႁဵင်းလ်ႂ ၊ ၸုမ်းလဵၼ်ႈၵွင်ၼႃႈ ၊ ၸုမ်းလဵၼ်ႈၵွင်ၵၢင် ၊ ၸုမ်းလဵၼ်ႈၵွင်လင် (ၶႄလင်) Knowing your position ။ ၸုမ်းၼႃႈ- ပိၵ်ႇသၢႆႉ (left wing) ပိၵ်ႇၶႂႃ (right wing) ၼႂ်းသၢႆႉ (left inner) ၼႂ်းၶႂႃ (right inner) ၵၢင်ၼႃႈ (Center half) ၸုမ်းၵၢင်- သၢႆႉၶိုင်ႈ (left half) ၶႂႃၶိုင်ႈ (right half) ၵၢင်ၶိုၼ်ႈ (Center half) ၸုမ်းလင်- လင်သၢႆႉ (left back) လင်ၶႂႃ (right back) ၵူၼ်းပႂ်ႉၽၵ်းတူ (Goal Keeper) တၵ်းလႆႈမီးပၵ်းပိူင် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လၢႆးၾိုၵ်း ၊ လၢႆးလိူၵ်ႈၵူၼ်းလဵၼ်ႈ ၊ လၢႆးဝၢင်းၽႅၼ် ၵၢၼ်ပၢႆးတိုၵ်း (strategy) လႄႈလၢႆးတိုၵ်း (tactics) လၢႆးၵုမ်းၵမ်လႄႈ လဵၼ်ၸွမ်းၽႅၼ်ၵၢၼ် ၊ တီႈၼႄၼမ်ႉၵတ်ႉၵေႃႈ ၽွမ်ႉၵၼ် တင်ႈၸုမ်းသေ ၼႄတၢင်းၵတ်ႉလႆႈ ၸင်ႇတေပေႉတင်းၸုမ်း ၊ ၸင်ႇတေပဵၼ် (champion) လႆႈ။ ၶူးၾိုၵ်းသွၼ် coach ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈဝၢင်းၽႅၼ် ၽူႈၸီႉသင်ႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽူႈလဵၼ်ႈ ၊ လီလႆႈမၢႆတွင်း ၊ ၽွမ်ႉၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽွမ်ႉၵၼ်ပဵၼ်ၾုင်လူင် ၵႂႃႇၸူးတီႈမၢၵ်ႇၼင်မီး ၊ ႁႂ်ႈမေႃသူင်ႇပၼ်မၢၵ်ႇၼင် passing လႆႈလီ ၊ ဝႆး မႅၼ်ႈယၢမ်း၊ ၶိုၼ်ႈ လူင်း ၽဵင်ႇ ၊ ႁႂ်ႈၵူႈၵေႃႉ ၶတ်းၸ်ႂ လီမိူၼ်ၵၼ် ၸွမ်းၾၢႆႇလီမိူၼ်ၵၼ် ၸင်ႇတေပေႉ။ ၶူးၾိုၵ်းသွၼ် coach ၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၵတ်ႉမီးၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸင်ႇပဵၼ်လႆႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လီဢွၼ်ၵၼ်ဝူၼ်ႉ။ လၢႆးၵႅတ်ႇၶႄၸုမ်းလင် 4 လႄႈၸုမ်းၵၢင် 4 ဢိၵ်ႇၸုမ်းၼႃႈ 3။ လၢႆးလဵၼ်ႈ ၸုမ်းၼႃႈ 4 ၸုမ်း ၵၢင် 4 ၸုမ်း လင် 3 ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ- ပဵၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶွင် coach ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ။ * ႁဝ်းၵိၼ်သင် (Identity) ႁဝ်းပဵၼ်ၽူႈႁၵ်ႉ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၊ ႁဝ်းတိုၵ်း ဢဝ်သုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်း ႁင်းၶေႃ (Rights of self-determination) ႁဝ်းတိုၵ်းလူၺ်ႈလၢႆးၵတ်းယဵၼ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၊ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ တိုၵ်းဢဝ် ၵေႃႈလႆႈ ႁဝ်းယူႇၾၢႆတႂ်ႈ မုၵ်ႉၸုမ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ပၼ်ၵၢင်ၸႂ် လိူၵ်ႈတင်ႈမွပ်ႈပၼ် ဢမ်းၼၢၸ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉယူႇ။ * ႁဝ်းယူႇၸၼ်ႉထၢၼ်ႈလ်ႂ (Status) ႁဝ်းၶဝ်ႈပဵၼ်ၸုမ်း ႁဵတ်းၵၢၼ် ပုၼ်ႈတႃႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသေတႃႉ ႁဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၸုမ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း မွပ်ႈပၼ်ဢမ်းၼၢၸ်ႈ ၼႂ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃး ၊ ယူႇတီႈၸၼ်ႉဢမ်ႇမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း မွပ်ႈပၼ်ၼၼ်ႉသေတႃႉ ၸွမ်းၼင်ႇႁူႉၸၵ်း ပုၼ်ႈၽွၼ်း တူဝ်ၵဝ်ႈပဵၼ်တႆးလႄႈ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် ပုၼ်ႈတႃႇ ဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း။ * ႁဝ်းၸုၵ်းယူႇတီႈ တၼ်းႁဵင်းလ်ႂ (Position) ႁဝ်းႁူႉတူဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ သွင်ၶေႃႈပႃႈၼိူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႁဝ်းယူႇတၢင်ႇတီႈ တၢင်ႇမိူင်း (ဢမ်ႇၼၼ်) ယူႇၼႂ်းမိူင်းသေ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း။ ႁဝ်းၸုၵ်းယူႇတီႈလ်ႂ တီႈၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းပုၼ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်း ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေဢဝ်လႆႈ သုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းႁင်းၶေႃ (self-determination)။ ယူႇတီႈၸၼ်ႉ ဢၼ်ႁဵတ်းၸွမ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးတိုၵ်း (Strategy) လႄႈလၢႆးတိုၵ်း (Tactics) ၵၢၼ်မိူင်းႁဝ်း တမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ဝႆႉပၼ်။ ယူႇတီႈၸၼ်ႉ ဢၼ်ၸၢင်ႈပၼ်ၵႂၢမ်းဝူၼ်ႉ ၊ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ႁဝ်း ဢၼ် Coach ၵၢၼ်မိူင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ။ ပေႃး 3 ၶေႃႈ ပႃႈၼိူဝ်ၼႆႉ ၸႅင်ႈလႅင်းလီယဝ်ႉၸိုင် ၶေႃႈလမ်ႇလွင်ႈ ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉလူင်မၼ်း ယူႇတီႈ ၼမ်ႈၵတ်ႉ ႁဝ်းၵေႃႉလႂ် ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၊ ၸုမ်းလ်ႂၸုမ်းၼၼ်ႉ မေႃႁဵတ်းၸွမ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးတိုၵ်း Strategy တင်းလၢႆးတိုၵ်း Tactidcs ဢၼ် Coach ၵၢၼ်မိူင်းႁဝ်း တမ်းပၼ်ႁဝ်းဝႆႉ (ဢမ်ႇလႆႈတႅမ်ႈၼိူဝ်ၸေႈပၼ် ၊ ဢမ်ႇလႆႈလၢတ်ႈၼႄ ႁဝ်းၼႆၵေႃႈ တေလႆႈမီး ၼမ်ႉၵတ်ႉ ၶႆႈၸႂ်ဝူၼ်ႉဢွၵ်ႇ) ၼၼ်ႉသေ ယူႇတီႈၼမ်ႉၵတ်ႉႁဝ်း မေႃၵပ်းသၢၼ်ၵၼ် ၵေႃႉတေႃႇၵေႃႉ၊ ၸုမ်းတေႃႇ ၸုမ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်တိုၵ်းဢဝ် သုၼ်ႇလႆႈ လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁဝ်းၸိုင် တၵ်းတေပေႉလႆႈဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ ၶေႃႈၸီႉၼႄးလႄႈ ၶေႃႈထတ်းသၢင် သွင်ၶေႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ လီလႆႈပွင်ႇၸႂ်။ တေလႆႈဢွၼ်ၵၼ် ဝႄႈၶေႃႈၸီႉၼႄး (ၵွပ်ႈၶဝ်ႈလွၵ်းၵၢၼ်ၽူႈၶဵၼ်) ၊ တေလႆႈဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸ်ႂ ႁႂ်ႈပေႃးမေႃယွမ်းႁပ်ႉထွမ်ႇၶေႃႈထတ်းသၢင် (ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၶေႃႈထတ်းသၢင်လီၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸေႇတၼႃႇလီသေ ထတ်းသၢင်ၼႄယင်းပႆႇပေႃး ယင်းပဵၼ် ၽူႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈႁဵတ်းၸွမ်း ၶေႃႈထတ်းသၢင် လီၼၼ်ႉလႆႈ။) ၵူၼ်းမီး ၼမ်ႉၵတ်ႉ မေႃထတ်းသၢင် ၊ ၵူၼ်းဢမ်ႇမီး ၼမ်ႉၵတ်ႉ မေႃၸီႉၼႄး ၊ ၵူၼ်းၸႂ်ၵူတ်ႉ မေႃသႄႇတမ် ၊ ၵူၼ်းမႃႇၼယႂ်ႇ မေႃသမ်ႇမႅၼ် ၊ ၵူၼ်းၸႂ်လီ မေႃယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ ၊ ၵူၼ်းႁူႉ မေႃယွင်ႈယေႃး။ ၵူၼ်းႁၼ် – ၼႄၼိုင်ႈသွၵ်ႇ မေႃတူၺ်းဢွၵ်ႇၼိုင်ႈဝႃး ၵူၼ်းၶိုၵ်ႉသမ်ႉ မေႃႁဵတ်းမေႃသၢင်ႈ။

['Uncategorized']

2017-06-30T06:29:14

https://shannews.org/archives/469

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်မႂ်ႇ

ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈ – ၸၢမ်မႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ – ၸၢႆးၸၢမ်ႇၺုၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈတၢင်ႇဢၼ် – ၸၢႆးၶိူဝ်းတႆး၊ သိူဝ်ယဵပ်ႇမိူင်း ဢႃႇယု – 66 ပီၵိူတ်ႇ – ၵေႃးၸႃႇ 1302 ၼီႈ လိူၼ် 10 မႂ်ႇ 2 ၶမ်ႈ၊ ဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်း တီႈၵိူတ်ႇ – ဝၢၼ်ႈပၢင်လူင်၊ ဢိူင်ႇပၢင်လူင်၊ ၸႄႈဝဵင်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်၊ မိူင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ ပေႃႈမႄႈ – လုင်းလွႆၸိုၼ်ႈ၊ ပႃႈၸိင်ႇၺုၼ်ႉ ၼႃႈၵၢၼ်ပေႃႈမႄႈ – ႁႆႈ၊ ၼႃး၊ သူၼ်၊ လဵင်ႉလူ ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ – မီး 5 ၵေႃႉ၊ ပဵၼ်ၵေႃႉတီႈ 1 (တၢင်ႇၵေႃႉလူႉၶွႆႈသဵင်ႈယဝ်ႉ) ၼမ်ႉၵတ်ႉ/ၸၼ်ႉလိၵ်ႈ – လိၵ်ႈတႆး/မၢၼ်ႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃး – ႁဵတ်းၼႃး၊ ႁဵတ်းသိုၵ်း ၼႃႈႁိူၼ်း – ၼၢင်းယိင်းၼုမ်ႇ (ၵူပ်ႉၵူႈၵၼ်မိူဝ်ႈ 1965 တီႈဢိူင်ႇမိူင်းမေႃႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ/ပၢင်ႁႆး) ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းထၢမ်၊ ဢိူင်ႇမိူင်းထၢမ်၊ မိူင်းသႅၼ်ဝီ လုၵ်ႈလၢင်း – 7 ၵေႃႉ ၸၢႆး 3 ယိင်း 4 | 1- ၸၢႆးၸၢမ်ၼုမ်ႇ (ၵိူတ်ႇ 1968 လု 1992) 2- ၼၢင်းၸၢမ်ထူၺ်း (ၵိူတ်ႇ 1972) 3- ၸၢႆးၸၢမ်လႅင်း (ၵိူတ်ႇ 1975) 4- ၸၢႆးၵျေႃႇမိူင်း (ၵိူတ်ႇ 1977) 5- ၼၢင်းၸၢမ်တွင်း (ၵိူတ်ႇ 1981) 6- ၼၢင်းသႅင်တႆး (ၵိူတ်ႇ 1983) 7- ၼၢင်းလိုၼ်းႁွမ် (ၵိူတ်ႇ 1985) တီႈယူႇ – ဝၢၼ်ႈၶႃးႁၢၼ်၊ ဢိူင်ႇႁူၺ်ႈၽႃ ၊ ၸႄႈဝဵင်း/ၸႄႈတွၼ်ႈ မႄႈႁွင်ႈသွၼ်လႄႈႁူဝ်မိူင်း တၼ်းႁဵင်းလိုၼ်းသုတ်း – ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်း/ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းၵုမ်ၶွမ်ႊပၼီႊSSS ၶွင်မႁႃႇၵျႃႇ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၸူဝ်ႈပၢၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 1960 – ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းပၢၼ်းဢွင်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈဝဵင်းမႂ်ႇ၊ ဢိူင်ႇဝဵင်းမႂ်ႇ၊ မိူင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်မေႊ(ဝၼ်းလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ) ၼႂ်းၸုမ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ပွတ်းႁွင်ႇ။ 1961 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်း ပဵၼ်ႁူဝ်ႁၢၼ် (1 မႆ) 1962 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ် ႁူဝ်သိုၵ်း (2 မႆ) 1963 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ် ႁူဝ်သိုၵ်းလူင် (3 မႆ) သေယူႇၼႂ်းတပ်ႉထႅဝ်/တပ်ႉမူႇ ၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ် SSIA (တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၸိုင်ႈတႆး) 1964 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းၶၢမ်ႈၸၼ်ႉၵႅမ်ၶုၼ်ႁၢၼ်သေပဵၼ်ၶုၼ်ႁၢၼ်။ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမူႇ 3 ၼႂ်းတပ်ႉၵွင် 4 ဢၼ်ၸဝ်ႈႁၢၼ် ၸၢမ်မိူင်း ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင်။ လႆႈလူင်းၵႂႃႇမိူင်းထႆးၸွမ်းၸဝ်ႈႁၢၼ်ၸၢမ်ႇမိူင်း ၼႃႈတေၵႂႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA တီႈမိူင်းၾၢင် မိူဝ်ႈ 24/4/1964။ ၼႂ်းႁၢင်ပီၼၼ်ႉ ပေႃးလႆႈၶိုၼ်ႈမႃးၶိုၼ်းပွတ်းႁွင်ႇယဝ်ႉၵေႃႈလႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်း ပဵၼ်ၶုၼ်သိုၵ်း- ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမုၵ်ႉ 1 ၼႂ်းတပ်ႉၵွင် 4 ပွတ်းမိူင်းမေႃႇ။ 1965 – ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် တီႈပွတ်းမိူင်းမေႃႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ သိုပ်ႇယိပ်းတပ်ႉမုၵ်ႉသေ ၸွႆႈၵၢၼ်ငဝ်ႈတပ်ႉၵွင် (ပဵၼ်ၽူႈၸွႆႈ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 4) မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်းၵၼ်တင်းၸုမ်းၸဝ်ႈၵၢင်းယွႆး ပွတ်းၼမ်ႉၶမ်း ထုင်ႉမၢဝ်း၊ ထိုင်တီႈၸုမ်းၵၢင်းယွႆး လႆႈၶဝ်ႈၸူး ပႃႊတီႊၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမၢၼ်ႈ (ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတႆးတေႃႇတႆးတိုၵ်းၵၼ် ပိူၼ်ႈၸၼ်ဢဝ်ပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းပိူၼ်ႈ)။ 1969 – လုၵ်ႉပွၵ်ႉထုင်ႉမၢဝ်းလူင်းမႃးတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းတူင်ႇတၢင်ႇမိူင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းတုင်၊ မိူင်းလႃ တေႃႇထိုင်မိူင်းသွင်ၼွင်တဝ်း မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 105 ၼႂ်း SSA ။ 1971 – ပေႃးတင်ႈပႃႊတီႊမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP) ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈပႃႊတီႊတဵမ်တူဝ်သေ လူင်းပွတ်းၸၢၼ်း။ 1972 – ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 16 ၼႂ်းသၢႆသိုၵ်းမႂ်ႇသုင် SSA သေလူင်းၵႂႃႇတိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇတင်း တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ(ၸိုင်ႈတႆး) SURA ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းပၼ်ႇ ႁိုင် 7-8 လိူၼ် ။ (ၵႂၢႆးတေႃးၵၼ်သၢင်တႄးၼႃး – ပိူၼ်ႈသႅၵ်ႇလႅၵ်ႇမႃး လႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၵႄႈၵၢင်) ၼႂ်းႁၢင်ပီ ၶိုၼ်ႈယိပ်းတပ်ႉၵွင် 16 ၶိုၼ်ႈမိူဝ်းပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၵႂႃႇပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းတူင်ႇတၢင်ႇလွႆၶိူဝ်း၊ မိူင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းတုင်၊ မိူင်းလႃ တေႃႇထိုင် ပွတ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်မိူင်းမု။ 1973 – ၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်း ပဵၼ်ၸၼ်ႉၸဝ်ႈႁၢၼ်၊ ယိပ်းတပ်ႉႁူမ်ႇလူမ်ႈငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း (တီႈလုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း) မိူဝ်ႈၽွင်း SSA တႄႇပဵၼ်ဢူၺ်းလီၵၼ်တင်း ပႃႊတီႊၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမၢၼ်ႈ CPB ။ 1975 – ဝၢႆးသေငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း SSA (ပွတ်းႁွင်ႇ) ၶိုၼ်းၶွတ်ႇၽွတ်ႈပူၵ်းတင်ႈ 4 တပ်ႉၸုမ်း။ [ တပ်ႉၸုမ်း 1 ၸဝ်ႈၸဝ်ႈသိုၵ်းသိူဝ်ၼုမ်ႇ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတွၼ်ႈတႂ်ႈ – ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 11,12။ တပ်ႉၸုမ်း 2 ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၸၢမ်မႂ်ႇ ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 10,16,449 ပွတ်းၸၢၼ်း/တပ်ႉၸုမ်း 3 ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၶုၼ်ၽူင်း – ၶသလ ၸၢႆးလဵၵ်ႉ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတွၼ်ႈၼိူဝ် – ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 24,25,816/ တပ်ႉၸုမ်း 7 ၸဝ်ႈၸဝ်ႈသိုၵ်းၼေႃႇမိူင်းလူင် -ၵုၼ်ပၢင်ၵုၼ်ၶူင်း-ပႅတ်ႇၵၢင်ႉ ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 4] ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈလူင်းပွတ်းၸၢၼ်း မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ။ |မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈပီ ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႊတီႊ ၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း၊ ၸဝ်ႈဢုမ်ႈမိူင်း ၶဝ် လႆႈထုၵ်ႇပူတ်းထွၼ်သေ ၸဝ်ႈၸဝ်ႈသိူဝ်ဝၢႆႇ၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၸိုင်ႈ ၊ ၸဝ်ႈမင်းရၢႆး ၶဝ်ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ]။ 1977 – ၸွမ်းၼင်ၶေႃႈၸီႉသင်ႇသေ လႆႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇပၢင်သၢင်း။ ဢိင်ၼိူဝ် SSPP။ SSA ပဵၼ်ဢူၺ်းလီ CPB လႄႈလႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸွမ်းၵူၼ်းလူင်လၢႆလၢႆၵေႃႉ ။ ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းၶုၼ်းမိင်၊ သိုဝ်းမဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ (ၼႂ်းပီၼၼ်ႉ CPB တုၵ်းယွၼ်း တႃႇဢွၼ်ႁူဝ် SSPP လုမ်းလုမ်းသေ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ်တွပ်ႇထဵင် ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ ၼႅတ်ႈငၢၵ်ႈဢွၵ်ႇ ပၢင်သၢင်း မႃးတၢင်းတူၵ်းၶူင်း)။ 1978 – လုၵ်ႉပၢင်သၢင်းဢွၵ်ႇၶၢမ်ႈၶူင်းယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင်ၵေႃႈ လူင်းမႃးပွတ်းၵၢင်ပွတ်းၸၢၼ်း။ လႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၼ်ႉၸဝ်ႈသိုၵ်း။ [မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈပီ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်း/ၸဝ်ႈသိုၵ်းပၢၼ်းဢွင်ႇၶဝ် ၵႂႃႇၵႂႃႇႁၢႆလၢႆၼႂ်းမိူင်းထႆး-ဢၼ်ႁူႉဢၼ်ႁူႉဝၢႆးမၼ်းမႃး ပဵၼ်ၼမ်ႉမိုဝ်းၶုၼ်သႃႇ၊ ၾႃႉလင်ၶဝ် ႁႅမ်ပႅတ်ႈတင်းလိၼ်တႅၵ်ႇ]။ 1981 – လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉငဝ်ႈသိုၵ်း SSA ပွတ်းၸၢၼ်း ပွတ်းမိူင်းၼၢႆး ၵဵင်းတွင်း မိူင်းပၼ်ႇ မွၵ်ႇမႆႇ လၢင်းၶိူဝ်း ဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇ။ [ၸဝ်ႈၸၢႆးလဵၵ်ႉပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ NDF သၢႆသိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၼုမ်ႇ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ ငဝ်ႈသိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ။] 1983 – ၵိူဝ်းၵုမ်ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ႁူမ်ႈမိုဝ်းတင်း ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၵမ်ႉၶိူဝ်း၊ ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်းၶဝ်သေ တၢင်တူဝ်တပ်ႉငဝ်ႈသိုၵ်းပွတ်းၸၢၼ်း SSA တႄႇၵပ်းသိုပ်ႇ SURA ၽွင်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုၼ်းမိုဝ်းလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ။ 1984 – ဢွၼ်ႁူဝ် SSA ပွတ်းၸၢၼ်း ၶဝ်ႈၸူးၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်တင်း SURA သေႁူမ်ႈႁွမ်းၵေႃႇတင်ႈ ၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ TRC တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ TRA တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈမႂ်ႇသုင် မိူဝ်ႈ 1/4/1984 ၊ ပဵၼ်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ TRC ။ 1985 – ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်းတၢင်တူဝ် TRC ။ TRA ဢၼ်ပႃးၸဝ်ႈၵၼ်းၸဵတ်း ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်း၊ ၸဝ်ႈၸေႃးၺုၼ်ႉ၊ ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈၶဝ်သေ ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၶုၼ်သႃႇ – ၶုၼ်သႅင်ၶဝ် ၸုမ်း SUA ပွတ်းၼမ်ႉၵတ်း/တၢၵ်ႇလႅတ်ႇ ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး-[တေႃႇၼႃႈမႄႈလၼႃး သူပ်းပွင်ႇ/မိူင်းပၢႆး ]။ ၼႂ်းၵၢင်ပီမွၵ်ႈလိူၼ် July ၼၼ်ႉ SUA ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ TRC သေမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈၸိုဝ်ႈပဵၼ်မႃး SSRC/SSA ။ 1986 – တီႈငဝ်ႈၸို်ႈမႂ်ႇသုငလႄႈႁူဝ်မိူင်း ယင်းတိုၵ်ႉၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်/ၸုမ်ႈတွၵ်ႇ/တႅမ်ႈလၢတ်ႈဢဝ်ၸိုဝ်ႈ SSRC/SSA သေတႃႉ ယူႇတီႈ ၸၢင်းသူးၶျိူၼ် (ၾႃႉလင်) သမ်ႉယူႇတီႈလွႆလၢင်းသေ လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် MTA ပႅတ်ႈလႄႈ ၶုၼ်သႃႇၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်း ။ ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇၵေႃႈ လႆႈလုၵ်ႉပၢင်မႂ်ႇသုင်ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇႁူဝ်မိူင်း ၊ တီႈပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇလၢင်း။ 1987-95 – ပဵၼ်ၸဝ်ႈသိုၵ်းၽၵ်းၵိူဝ်ၼဵပ်းၸွၵ်းယၢင်ႈၶႃႇ-ပႃးတင်းၸဝ်ႈသိူဝ်ယဵၼ်း (ဢၼဢၼ်တၢႆယၢၵ်ႈတၢႆၽၢၼ်တီႈႁူဝ်မိူင်း ဝၢႆးၶုၼ်သႃႇဝၢင်းၶိူင်ႈ) ပႅတ်ႈၶၢဝ်းတၢင်း 7-8 ပီပၢႆ ။ (ၽွင်း 1988-95 မီး ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၶုၼ်သႃႇလႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းၵူၼ်းလူင်ၵဝ်ႇ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇလၢင်းၶဝ်ၶၢင်းပွင်ႉဝႃႈ လႆႈထုၵ်ႇၼဵပ်းၸွၵ်ႉ ယၢင်ႈၶႃႇၼႆၼၼ်ႉလႄႈၸႂ်လမ်ယဝ်ႉသေ ၶိုၼ်းၵႂႃႇဝွၼ်းႁုမ်း ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၸဝ်ႈသိူဝ်ယဵၼ်းၶဝ်- “ဢမ်ႇၸႂ်ႈယၢင်ႈၶႃႇၼေႃႈ ၊ ႁဝ်းၵႂႃႇၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်းၸွမ်းၵၼ် တီႈယၼ်ႇၵုင်ႇ၊ ၵႂႃႇဢဝ်မႄႈမၢၼ်ႈလဝ်းလဝ်းၵႂႃႈ” ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ 1996 – ပႃးတင်းၸဝ်ႈၼေႃႈမိူင်းၶွၼ်း၊ ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်းၶဝ်သေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႂ်းပၢင်ဝၢင်းၶိူင်ႈ ၸွမ်းၶုၼ်သႃႇ ၾႃႉလင်ၶဝ်တီႈႁူဝ်မိူင်း မိူဝ်ႈ 7/1/1996 ၊ ဝၢႆးဝၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈၶၢႆႉမႃးယူႇဝၢၼ်ႈၶႃးႁၢၼ် – ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ယူႇၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈၸွမ်းလူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်၊ ဢမ်ႇပေႃးယူႇလီလႄႈၶဝ်ႈႁၵ်ႉသႃယူတ်းယႃတူဝ်ၵႂႃႇမႃးၵဵင်းမႆႇ မႄႈႁွင်ႈသွၼ် တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 30/7/2004 လႆႈသဵင်ႈမုၼ်ၵႂႃႇတီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ဝၢၼ်ႈၶႃးႁၢၼ်၊ ဢိူင်ႇႁူၺ်ႈၽႃ ၊ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၽွင်းဢႃယုၸဝ်ႈလႆႈ 66 ပီ။

['Uncategorized']

2017-10-25T06:22:30

https://shannews.org/archives/465

ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း တူၵ်ႇတၵ်ႉမွင်ၸႂ်ၸွမ်း ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း တူၼ်ထူၼ်ႈ 9 မိူင်းထႆး သဵင်ႈမုၼ်ၼွၼ်းၽႄး လႄႈတေသၢင်းၵျူဝ်ႇၽဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26/10/2016

ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၼႆႉ ပႃႇရမီႇမၼ်းၸဝ်ႈယႂ်ႇတႄႉတႄႉ။ ဝၼ်းၵိူတ်ႇမၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၸတ်းပၢင်ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈ ယေႃးမုၼ်ၵူႈပီၵူႈပီ။ ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်းမၼ်းၸဝ်ႈ တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 23 တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 25-26 ၼႆႉ ႁဝ်းသင်ႇႁႂ်ႈလူတ်းတုင်းၸၢတ်ႈ ဢၼ်ႁဝ်းပၵ်းဝႆႉယူႇၵူႈတီႈတီႈ လူတ်းလူင်းၶိုင်ႈၼိုင်ႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ႁဝ်းသင်ႇဝႆႉၵူႈတီႈတီႈ ႁႂ်ႈဢဝ်ႁၢင်ႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်း မႃးဝႆႉၾၢႆႇၼႃႈပုတ်ႉထၽြႃးသေ ယွၼ်းသူးပၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇလီလူင်လိုမ်း မီးယူႇ 3 ပိူင်။ 1.ႁႂ်ႈႁၵ်ႉသႃထိူၼ်ႇပႃႇမႆႉ ႁႂ်ႈမၼ်းမိူၼ်ၾိင်ႈတိုၼ်းသၽႃႇဝ (ထမ်မၸႃတိ)။ သၽႃႇဝၼႆႉ ႁႂ်ႈၵိူတ်ႇမီးမႃးၼမ်ႉလီ လိၼ်လီ တီႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈလီ။ 2.ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈမီးတၢင်းတိုဝ်းၵမ်လီ ၸရိယထမ်း၊ ယႃႇဝူၼ်ႉပုၼ်ႈတႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၵေႃႉလဵဝ်၊ ႁႂ်ႈဝူၼ်ႉပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း။ တေတႅပ်းတတ်းသင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ႁႂ်ႈဝူၼ်ႉလီလီ၊ ဝူၼ်ႉႁႂ်ႈၸွတ်ႇၸေး။ 3.မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇၶုၼ်လီ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်းမီးၵုင်ႇမုၼ်ၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵုင်ႇမုၼ်ပုၼ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁဝ်း၊ တႆး ထႆး လၢဝ်း ႁဝ်းၶႃႈပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၵၼ်ၼႆ ၼႂ်းပိုၼ်းမၼ်းတႅမ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈသိုပ်ႇတေႃႇသိုပ်ႇ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ဢိၵ်ႇၶႅပ်းႁၢင်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ ႁဝ်းထုၵ်ႇလီဢဝ်ယုၵ်ႉယွင်ႈတၢင်ႇသုင် (ၵူဝ်းၵၢႆႇ)ဝႆႉ၊ ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈမၢႆတီႈတွင်း ၵူၼ်းႁုၼ်ႈသႅၼ်းလင်ႁဝ်းၶိုၼ်ႈမႃး၊ ၵူၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးမႂ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၶဝ်ႁူႉၸၵ်းႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းတႆး ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆးၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်၊ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၵၼ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလဵဝ်ၵၼ်။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇၸဝ်ႈပုတ်ႉထႁဝ်း။ ၸဝ်ႈပုတ်ႉထႁဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ႁဝ်းယိပ်းတိုဝ်းမႃးႁဵင်ပီပၢႆ။ ၸဝ်ႈပုတ်ႉထ မီးမႃးယဝ်ႉသွင်ႁဵင်ပီပၢႆၼႆသေတႃႉၵေႃႈ တႆးႁဝ်းယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ်ပုတ်ႉထၸဝ်ႈၼႆႉ လႆႈႁဵင်ပီပၢႆ၊ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၼပ်ႉထိုဝ်သိလ်ႁႃႈသဵၼ်ႈ။ သိလ်ႁႃႈသဵၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းလိုၵ်ႉလမ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းႁုၼ်ႈသႅၼ်းမႂ်ႇႁဝ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်ပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ သိလ်ႁႃႈသဵၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးဝႆႉလမ်ႇလွင်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်ပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၸဵမ်မိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းထုၵ်ႇလီဝႆႉလမ်ႇလွင်ႈ။

['Uncategorized']

2017-10-20T06:19:57

https://shannews.org/archives/462

ငဝ်းလၢႆးမိူင်းရၶႅင်ႇပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်တႄႉ လွင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်း

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈ 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁၼ်ယူႇ တီႈၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးၸဵမ်မိူင်းမၢၼ်ႈ၊ မိူင်းဢၼ်ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ လႆႈႁၼ်မီးၵူၼ်းပဵၼ်ၾုင်ပဵၼ်ၵေ ၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်သေလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇဝႃႈ ႁဝ်းၸုၵ်းမၼ်ႈယူႇၾၢႆႇႁူဝ်ၼႃႈၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ၊ ႁဝ်းၵမ်ႉထႅမ်မၼ်းၼၢင်း ဢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ယူႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ-ၼႆ လႆႈႁၼ်သူင်ၵၼ်ယိူင်ႈၵၼ်သေႁဵတ်းယူႇ တင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈလႆႈႁၼ်ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ၸုၵ်းမၼ်ႈၾၢႆႇမၼ်းၼၢင်း မီးယူႇတင်းၼမ်တင်းလၢႆသေတႃႉၵေႃႈ ၼႆႉပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးၾၢႆႇၼႂ်းမိူင်းၵူၺ်း၊ မၼ်းမိူၼ်တင်းဢဝ်ၼမ်ႉလၢႆး တႃးယႃမူၼ်ႇ ၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈသင်လႄႈၼႆ ပေႃးမႃးတူၺ်းတီႈၼႂ်းၵူႈမိူင်းမိူင်း ၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉၼႆၸိုင် တႄႇဢဝ်မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈတေႃႇထိုင် မိူင်းမူႇသလိမ်ႇလၢႆလၢႆမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ပႃးၸဵမ်မိူင်းဢၼ်ပႃးၼႂ်းၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ EU တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ႁၼ်ၽိတ်းၼိူဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁူႉငိၼ်းၸွမ်းၵၼ်ယူႇၶႃႈ။ လွင်ႈဢၼ်ႁၼ်ၽိတ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်းမၼ်းတႄႉ မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈဢိၵ်ႇတင်းမိူင်း ယူႊရႃးပႃႉ (EU) တင်းၼမ်တင်းလၢႆႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ-ၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵၼ်ဢိူဝ်ႈ- ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းလႆႈ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈလႆႈပၼ်ႁႃဢၼ်ၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈထိုင်တီႈပေႃးလႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသရေႇၼႃႈတႃၸိုင်ႈမိူင်း ဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်ႁူဝ်ၼႃႈၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈ လႆႈၼႃႈလူႉဢူၵ်းဢၢႆတေႃႇၵမ်ႇၽႃႇယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းပိုၼ်းမၼ်း လွင်ႈ Genocide ၼႆႉ တႄႇမႃးမိူဝ်ႈပီ 1948 ႁဵတ်းၸွမ်းပၢင်ၵုမ်လူင် UN Convention ဢၼ်ဝႃႈၶေႃႈႁႅၼ်းတမ်းၶွင်မိူင်း UN သေယဝ်ႉ မီးၵူၼ်းၸိုင်ႈမိူင်း 140 ပၢႆႁူမ်ႈၵၼ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၵမ်ႇၽႃႇပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၼႆႉ ၵူၼ်းလႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ 6 လၢၼ်ႉပၢႆ၊ လႆႈထုၵ်ႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉႁႅမ်တၢႆပႅတ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈၵူၼ်းၼႆႉ တေသိုပ်ႇပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ထႅင်ႈ မိူဝ်းၼႃႈၼႆၸိုင် ၼင်ႇႁိုဝ်တေႁႄႉၵင်ႈလႆႈ ဢမ်ႇဝႃႈၸိုင်ႈမိူင်းလႂ် ဢမ်ႇဝႃႈမုၵ်ႉၸုမ်းလႂ်၊ ႁႂ်ႈပေႃးၸၢင်ႈႁႄႉၵင်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ လႆႈၼၼ်ႉၼႆလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈမႃးတႅပ်းတတ်း Convention ဢၼ်ၼႆႉ၊ ၶေႃႈႁႅၼ်းတမ်းဢၼ်ၼႆႉ။ ပေႃးႁႅၼ်းတမ်းဢၼ်ၼႆႉမႃးယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်လႄႈ တေလႆႈမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း Genocide ၼႆၸိုင်- 1.ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉတီႈၵၼ်ၼႆႉ ဢဵၼ်းဢၢၼ်းပေႉသေယဝ်ႉ တင်ႈၸႂ်ပူၼ်ႉပႅၼ်။ 2.ႁဵတ်းလွင်ႈယႃႉလူႉၵဝ်းလႅဝ် တီႈၵူၼ်းမူႇၼိုင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ ၸၢဝ်းၼိုင်ႈ၊ သင်ဝႃႈၵူၼ်းမူႇၼိုင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ ၸၢဝ်းၼိုင်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶဝ်မၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းၼႆႉပဵၼ်ၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈဢိူဝ်ႈ၊ ႁဝ်းၼႆႉပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈဢိူဝ်ႈၼႆ တၢမ်တူဝ်ၶဝ်မၵ်းမၼ်ႈၵူၺ်းၵေႃႈလႆႈ၊ ၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း ဢမ်ႇၼၼ်တၢင်ႇၵေႃႉ တၢင်ႇၸုမ်းမၵ်းမၼ်ႈၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈမူႇၼိုင်ႈ ၸၢဝ်းၼိုင်ႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉသမ်ႉ 3.ဢိင်ၼိူဝ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်းၼိုင်ႈဢၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ၸုမ်းၵူၼ်းၼိုင်ႈၾုင်၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈဢၼ်၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းသေဢၼ်ဢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈမၵ်းမၼ်ႈပႃးၼႂ်း ၸုမ်းၼိုင်ႈ ၸၢဝ်းၼိုင်ႈၶိူဝ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉယူႇ။ ၶေႃႈတီႈ 4.ၶၢတ်ႈၶွပ်ႇဝႆႉၼႂ်းငဝ်းလၢႆးပိူင်ပဵၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈသေယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ ၸၢဝ်းၼိုင်ႈၶိူဝ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉ တုၵ်ႉယၢၵ်ႈ တွၼ်ႈတူဝ်တွၼ်ႈၸႂ်၊ ယဝ်ႉၵေႃႈငႅၼ်းၶေႃးၶႃႈႁႅမ် ႁႂ်ႈပေႃးလူႉပေႃးတၢႆ ပေႃးၸဵပ်းပေႃးသႅပ်ႇ။ ၶေႃႈတီႈ 5.သူၼ်းသေႃႇယူင်းပၼ် ႁႂ်ႈယုင်ႈယၢင်ႈဢူၼ်ဢၢၼ်။ ပေႃးဝႃႈႁဵတ်း 5 လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉမႅၼ်ႈယဝ်ႉၼႆၸိုင် တေလႆႈမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈပဵၼ်လွင်ႈ Genocide ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်း တေမီး 2 တွၼ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈလူႉလႆႈတၢႆလႆႈႁၢႆၵႂႃႇၼႆ တေဝႃႈပဵၼ် Genocide ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈပေႃးလူႉတၢႆဢမ်ႇမီးသေတႃႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၼ်းႁၢႆလၢႆၵႂႃႇတီႈဢၼ်ၶဝ်ယူႇဝႆႉၵဝ်ႇၵဝ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢထမ်ႇမသေၶၢႆႉပၢႆႈၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉတေဝႃႈပဵၼ် Ethnic cleansing ဢၼ်ဝႃႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁၢႆလၢႆတီႈယူႇ တၼ်းသဝ်းၵႂႃႇ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈသမ်ႉပႃးဝႆႉၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆဢၼ်ဝႃႈ Genocide ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵမ်းၼႆႉ ယူႇတီႈၸိုင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈဢၼ်၊ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼိုင်ႈၸုမ်းၼႆႉ မၼ်းမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ပေႃးဝႃႈၵႂႃႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်းဝႆႉၼႂ်း UN Convention ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆၸိုင်- 1.တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇ ဝႃႈမႃး 5 ၶေႃႈၼၼ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈတေဢမ်ႇလႆႈပၼ်ႁႅင်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေလႆႈႁႄႉၵင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇၵိူတ်ႇပဵၼ် ပၼ်ႁႃၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်။ ပေႃးဝႃႈမၼ်းပဵၼ်မႃးတႄႉယဝ်ႉ မီးၵူၼ်းၼိုင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈၸၢဝ်း ၵိူတ်ႇႁႂ်ႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃမႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃမႃးယဝ်ႉၼႆ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉသမ်ႉ တေလႆႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇတီႈၵူၼ်း ဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ႁဵတ်းၽိတ်းၼၼ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉသမ်ႉ ႁဵတ်းၵႅင်ႈဢမ်ႇႁူႉဢမ်ႇႁၼ်သေယဝ်ႉ တင်ႈၸႂ်ပွႆႇႁႂ်ႈပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ပေႃးဝႃႈႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉၵေႃႈ တိုၼ်းဝႃႈလႆႈထုၵ်ႇမၢပ်ႇပႃးဝႃႈ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်ၵေႃႉႁဵတ်းၸွမ်းယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပေႃးမႃးထတ်းသၢင်ၸွမ်းတူၺ်း ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် တီႈတၢင်းမိူင်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉၼႆၸိုင် တႄႇဢဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် 25 ဝၼ်းၵူၺ်း ၼပ်ႉသွၼ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈ တၢင်းၼႃႈမွၵ်ႈ 15 ဝၼ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝူင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်း 5 သႅၼ်လိူဝ်လိူဝ် လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းရၶႅင်ႇသေယဝ်ႉ ၵႂႃႇမီးယူႇတီႈတၢင်းမိူင်းၿင်းၵလႃးၻဵတ်ႉသျ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးမႃးၼပ်ႉတူၺ်းဝၢၼ်ႈမၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမွင်းတေႃးဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ဝၢၼ်ႈမၼ်းမွၵ်ႈ 290 လိူဝ်လိူဝ် လႆႈထုၵ်ႇတင်းၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈ ဢမ်ႇၵိုတ်းတေႃမၼ်းႁၢၵ်ႈမၼ်းသေဢိတ်း၊ ၵူၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇၵိုတ်းသေၵေႃႉသေၵူၼ်းသေယဝ်ႉ လႆႈပၢႆႈၼီၵႂႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵမ်ႇၽႃႇႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၼႆႉပဵၼ် Genocide ယဝ်ႉ။ ပဵၼ်လွင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁႂ်ႈပေႃးမူၺ်ႉပေႃးႁၢႆယဝ်ႉၼႆ ၵမ်ႇၽႃႇတႄႉမုင်ႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈတီႈၼႆႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈၶႃႈလႃႇၼႆ ပေႃးဝႃႈ UN ပွႆႇမႃးၵူၼ်း ဢၼ်တေမႃးထဵတ်ႈမႃးထၢမ်သမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈမႃး၊ တေႃႉတႄႉႁွင်ႉဢဝ်ၽွင်းတၢင်ၼႂ်းမိူင်းၼႆႉသေၵႂႃႇၼႄ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈဢၼ်ၸုမ်းၽွင်းတၢင်ၶဝ် လႆႈၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းၼၼ်ႉၵေႃႈသမ်ႉ မီးတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဢၼ်ဝႃႈ တၢမ်တူဝ်တီႈၶိူဝ်းၵူၼ်းဢၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉလႆႈထၢမ် ဢမ်ႇလႆႈႁၼ်ၶဝ်သေယဝ်ႉ ၵူၺ်းလႆႈၵႂႃႇႁၼ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းယူႇဝႆႉတီႈၼၼ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ပၢၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်လႆႈထုၵ်ႇတင်းဢႃႊသႃႊ (ARSA) ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၿင်ႇၵလီႇၶဝ် မႃးပေႉၵိၼ်ၶဝ်ၼႆ ပိူင်ပဵၼ်လႄႈၵူၼ်းၵၢင်မၼ်းၵႂႃႇႁၼ်ၼၼ်ႉ ပိူင်ႈၵၼ်ဝႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇမီးၶေႃႈယိုၼ်ယၼ်ဢၼ်ဝႃႈ လွင်ႈဝႃႈႁဝ်းဢမ်ႇႁဵတ်း ပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆ၊ ၵူၼ်းပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆ ၵူၼ်းႁဵတ်းၽိတ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇဢဝ်ၶၢပ်ႈ၊ ႁဝ်းတိုၼ်းႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈယူႇ၊ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၽႃႇသႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ်၊ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၵူၼ်းလဵၵ်ႉၵူၼ်းယႂ်ႇ၊ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၵူၼ်းယိင်းၸၢႆး ႁဝ်းတိုၼ်းၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်ယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဢမ်ႇၼႄလႆႈလၵ်းထၢၼ်မၼ်းၸႅင်ႈလႅင်း ႁႂ်ႈပေႃးပိုတ်ႇပၢင်ႇလူင်ႉလႅင်းၵၼ်လႄႈ ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸင်ႇဝႃႈၵမ်ႇၽႃႇမၢပ်ႇၼႄးၸီႉၸမ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းလႆႈ ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၸိူင်ႉၼႆမႃး ႁဝ်းၶႃႈယူႇတီႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး သမ်ႉၸၢင်ႈဢဝ်တွၼ်ႈသွၼ်သင် ပေႃးၼႆ မိူဝ်ႈပီ 1996-97 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈတၢင်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပီငရၢႆးလူင်-ၼႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢီႈသင်မႃး။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်း ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၶဝ် ၸႂ်ႉလၢႆးတႅပ်းသီႇတႅပ်းသေယဝ်ႉ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆးမႃး၊ ဝၢၼ်ႈမၼ်းတေမီး 2 ႁဵင်ၸမ်၊ ႁူဝ်ၵူၼ်းၼပ်ႉဢၢၼ်ႇသႅၼ်မၼ်း လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းၵႂႃႇ။ လုၵ်ႉတီႈမႄႈမိူင်းတႆးသေ ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈမိူဝ်ႈၼၼ်ႉပဵၼ် Genocide ဢိူဝ်ႈ၊ ပဵၼ် Ethnic cleansing ဢိူဝ်ႈၼႆ ၵမ်ႇၽႃႇဢမ်ႇတူင်ႉဢမ်ႇတိုၼ်ႇမႃး၊ ဢမ်ႇၸီႉဢမ်ႇၼႄးမႃး။ ၵမ်းၼႆႉ မိူဝ်းၼႃႈထႃႇပၢႆ ပိူင်ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉတေဢွၼ်လႆႈသူးတွင်း ယွၼ်းသူးယူႇ၊ တေလႆႈႁႄႉၵင်ႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇသေ မၼ်းပဵၼ်မႃးၼႆၸိုင် တေႃႉတႄႉဝႃႈငႃတေပဵၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇႁူႉၸၵ်းဝႆႉဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ယူႇတီႈၵမ်ႇၽႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁူႉၸၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈသေ ၸၢင်ႈမႃးၶဝ်ႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈၼၼ်ႉ ပိူင်ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၸင်ႇပဵၼ် Genocide ၊ ႁဵတ်းလွင်ႈလႂ် ပူၼ်ႉပႅၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸင်ႇတေထိုင်တီႈလႆႈတၢင်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈပဵၼ် Genocide ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတၵ်းလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉႁၼ်ၵၼ်သေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပိူဝ်ႈတႃႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈလႆႈလီငၢမ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇႁဝ်းၶႃႈတေပူၼ်ႉလွတ်ႈလႆႈ ၽေးၶဵၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ-ၼႆ ၶႂ်ႈယွၼ်းမွၵ်ႇလၢတ်ႈမွၵ်ႈၼႆႉသေ တႃႇဝူင်ႈၼႆႉ တူင်ႉတၵ်ႉမႂ်ႇသုင်ၵၼ်တီႈၼႆႈသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ၊ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။ (တၢင်းႁၼ်ထိုင် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၽူႈထတ်းလိၵ်ႈ ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း)

['Uncategorized']

2017-10-17T06:18:23

https://shannews.org/archives/458

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ဝၼ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်း ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီ (ၵဵပ်းထွၼ်ပိၼ်ႇတႅမ်ႈၾၢႆႇတႆး တွၼ်ႈ NCA ဝႆႉၵူၺ်း)

ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်တီႈလႂ် ပၢင်ၵႅဝ်ႈတီႈလႂ်ၵေႃႈ တေၵႆႉလႆႈငိၼ်း ၶႃႈႁဝ်းလၢတ်ႈလွင်ႈ NCA ယူႇတႃႇသေႇ၊ လွင်ႈလႆႈ လၢတ်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ (1) လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼႆႉပဵၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်ၵၢၼ်မိူင်း လမ်ႇလွင်ႈတႃႇ ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် တွၼ်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးဢမ်ႇပဵၼ်။ (2) ဢမ်ႇၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ဢမ်ႇၼၼ် သဵင်ၵွင်ႈတိုၵ်ႉတႅၵ်ႇယူႇၼႆၸိုင် ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ႁဵတ်းယူႇၵူႈလွင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈဝၢင်းၸႂ်၊ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၽႅဝ်ၵႂႃႇၶိုၼ်း သဵၼ်ႈတၢင်း ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵူၺ်း။ (3) ၶေႃႈလႆႈၸႂ် ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢင်ၸႂ်ၵေႃႉလဵဝ် ၸုမ်းလဵဝ် ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉ၊ ဢိင်ဢဝ်ၶေႃႈမုလ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းသေ တပ်ႉမတေႃႇ(သိုၵ်းမၢၼ်ႈ) ၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပႆႇယၢမ်ႈမီးမႃး ဢၼ်ပႃးၵူႈၾၢႆႇ ၵူႈပႃႈသေ ႁဵတ်းလိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်၊ လႆႈၸႂ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ NCA ၼႆႉ ပဵၼ်တီႈတင်းလၢႆလႆႈၸႂ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင် လူၺ်ႈ လွၵ်းပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ယဝ်ႉ ၶႂ်ႈၸီႉၸမ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လွင်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သၢင်ႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင်ၸွမ်း ၼႂ်း NCA ၼႆႉ လႆႈဝႃႈ ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ် လူၺ်ႈ လွၵ်းပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေသီႊ ၸွမ်းၼင်ႇ ၵၢင်ၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ မုင်ႈမွင်း ၽွၼ်းပၢင်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသေ လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး ၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ ၶႂ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းတွၼ်ႈၵၼ် ပိူင်ပိုၼ်ႉထၢၼ် လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ်ပႃး ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈ – “ တႃႇႁူမ်ႈၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်မီးလွင်ႈႁပ်ႉႁွင်းတဵမ်ထူၼ်ႈ တေဢဝ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် ၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်မီးသုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းႁင်းၶေႃ၊ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း၊ လွင်ႈတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ပဵၼ်လွၼ်ႉၵႅၼ် ၸွမ်းၼင်ႇ ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင် ၼၼ်ႉသေ မုင်ႈမွင်း တႃႇႁႂ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢမ်ႇတႅၵ်ႇဢမ်ႇယၢႆႈ၊ လွင်ႈၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇတႅၵ်ႇဢမ်ႇယၢႆႈ လႄႈ ဢႃႇၼႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ၵႅၼ်ႇၶႅင်မၼ်ႈၵိုမ်း” – ၼႆသေ တေလႆႈႁၼ် ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ် ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႇလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ၵႅၼ်ႇၶႅင်မၼ်ႈၵိုမ်းၼၼ်ႉ – တေလႆႈဢဝ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် ဢၼ်ၵၢင်ၸႂ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တင်းလၢႆၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉပဵၼ်လၵ်းသေ တေလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းဢၼ် တင်းလၢႆၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ် ဢၼ်တတ်းမၵ်းဝႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယူႇသဝ်းဝႆႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈဝႃႈ လႆႈၸႂ်ၵိုတ်းၵၢၼ်တိုၵ်းတေႃးပိူင်လဵဝ် ယင်းမီးလွၼ်ႉၵႅၼ်ၵႂၢမ်းမၢႆ လိူဝ်ၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ တေလႆႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈပႂ်ႉပႃးသင်၊ တေလႆႈသင်၊ သုၼ်ႇလႆႈ ႁဝ်းၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈတိုဝ်းၵမ်ၵႂႃႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ၵေႃႈပႃးဝႆႉၼႂ်းၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼၼ်ႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆ လႆႈၸႂ်တႅပ်းတတ်းဝႆႉဝႃႈ တေၵေႃႇတင်ႈမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း လႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်း ယိုၼ်ႈယွၼ်း ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ၵေႃႇတင်ႈ မိူင်း ႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၼၼ်ႉသေ ယင်းမီးၵႂၢမ်းထၢမ်ဝႃႈ ၾႅတ်ႊတရႄႊ ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၾႅတ်ႊတရႄႊ ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တေလႆႈႁၼ် တမ်းဝၢင်းၼႄ တႅၵ်ႇလႅင်း ၼႂ်းၶေႃႈႁႅၵ်ႈၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်၊ ၵေႃႇတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊတရႄႊ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်မီးၶေႃႈႁပ်ႉႁွင်း သုၼ်ႇလႆႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ၊ သုၼ်ႇလႆႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽဵင်ႇပဵင်း လႄႈသုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းႁင်းၶေႃ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ် ပိူင်ၾႅတ်ႊတရႄႊ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶႂ်ႈလႆႈ၊ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ပိူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီ တွၼ်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၶႂ်ႈၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႇတေလႆႈမႃး လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈပႂ်ႉပႃးတိုဝ်းၵမ်သင်၊ လွင်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တြႃးလေႃးၵ လူင်ၼႆႉၵေႃႈ တိုၼ်းထုၵ်ႇလႆႈပႂ်ႉပႃး လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း ၽဵင်ႇပဵင်း ပဵၼ်ထမ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းလူင်သၢမ်ယိူင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၽွၼ်းလီ တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၽွၼ်းလီမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈပႂ်ႉပႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းသင်၊ သုၼ်ႇလႆႈႁဝ်းတေလႆႈသင်၊ တႃႇလႆႈလွင်ႈမုင်ႈမွင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ် ႁဵတ်းသၢင်ႈၼႄၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ တေပႆၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း လွၵ်းပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ၊ ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းလၢႆးၵတ်းယဵၼ်၊ ၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႄႈလိတ်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇ လွၵ်းလၢႆး “ၽွၼ်းပၢင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းသေ ၵေႃႇသၢင်ႈၵႂႃႇ” ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း တၵ်းတေလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်လူင် ဢမ်ႇလူဝ်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၸုမ်းဢၼ်လၢတ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ၵေႃႈတိုၵ်ႉမီးယူႇ။ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼႆႉ ပေႃးဢဝ် ၼႃမ ၸိုဝ်ႈသဵင်ဝႃႈ ပဵၼ်လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ ၵိုတ်းယိုတ်းၵၢၼ်တိုၵ်းတေႃးၵၼ် ဝႃႈၼႆသေတႃႉ လွၼ်ႉၵႅၼ်မၼ်းၵႂၢင်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ၊ လိုၵ်ႉလမ်ႇလိူဝ်ၼၼ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တိုၼ်းတေလႆႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းယဝ်ႉ ၶႃႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈၸိူင်ႉၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼၼ်ႉ ႁႄႉဝႆႉ၊ ၵင်ႈဝႆႉ၊ ဢိုတ်းႁႅတ်ႉဝႆႉ သုၼ်ႇလႆႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးသေတီႈ၊ ပၼ်လႆႈၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ပၼ်ဝႆႉသုၼ်ႇလႆႈ ယူႇၼႆၼၼ်ႉတေလႆႈႁၼ်ယူႇ၊ လွင်ႈၼႆႉ ပေႃးဝႆႉမၢင်ဝၢင်းႁဵဝ်ႇ ၼိူဝ်ၼႆႉၸိုင် မိူၼ်ၵၼ်တင်း သၢၼ်ၶတ်း ပိူင်ၾႅတ်ႊတရႄႊမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈလႆႈ၊ သၢၼ်ၶတ်းပိူင် ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးသိုပ်ႇ- ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ၽႂ်ၵေႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းၸဝ်ႈႁဵတ်းၸွမ် ယူႇႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းတႄႉ တေလႆႈမၵ်းမၢႆပဵၼ် ၽူႈဢၼ် ၵွင်လင်သၢၼ်ၶတ်းၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

['Uncategorized']

2017-10-14T06:05:31

https://shannews.org/archives/438

NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်

ဝၼ်းတီႈ 15/10/2017 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း 8 ၸုမ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီ။ ၽွၼ်းလီၽွၼ်းၸႃႉ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်သဝ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး သမ်ႉပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ။ ၶၢဝ်းတၢင်း NCA 2 ပီ လွင်ႈလီၸႃ့ လွင်ႈယူပ်ႈယွမ်းမီးသင်။ ၼၢင်းဝႃႇၼူႉ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း SNDP ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ- ၽွၼ်းလီဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်း လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈတူင်ႉၼိုင် ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၸတ်းပၢင်ပၼ်တၢင်းႁူႉပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႃးလႆႈလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း၊ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈလူတ်းယွမ်းမႃး။ ၽွၼ်းၸႃႉဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA သမ်ႉၼႂ်း NCA ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈပႃး ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈပႃး၊ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈပႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈပေႃးမႃးဢုပ်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးၸႅင်ႈလႅင်းၵၼ်၊ ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉမၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ မီးမႃးပၼ်ႁႃၼႃႈလိၼ်။ ပေႃးၸုမ်းတႆးတေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁႃလွင်ႈႁႃတၢင်းသေၶတ်းၶႂၢင်ၸွမ်းႁႄႉႁၢမ်ႈယူႇတႃႇသေႇ။ လွင်ႈၼႆႉထတ်းႁၼ်ဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်ဝႃႈ ယွၼ်ႉတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလႄႈ NCA လူႉလႅဝ်ၵႂႃႇ၊ ၵွပ်ႈၼၼ်လွင်ႈၼႆႉတႆးႁဝ်းထုၵ်ႇလီဝႆႉၾၢင်ႉသတိၵႂႃႇ။ တႃႇ NCA ပေႃးတေမၼ်ႈၵိုမ်းယိုၼ်းယၢဝ်းလႆႈၼၼ်ႉ တင်းသွင်ၾၢႆႇလူဝ်ႇလႆႈသၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ်။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵူၼ်းႁဝ်းႁႂ်ႈတူဝ်ႈတၼ်းယူႇတႃႇသေႇ၊ ပေႃးၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယွၼ်းမႃးတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈသူင်ႇတူဝ်တႅၼ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းလႆႈၵမ်းလဵဝ်။ ဢၼ်ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇထိုင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတႄႉဝႃႈ ပေႃးႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၸင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းလုမ်းမၢၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၼႆယူႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ပေႃးပိူၼ်ႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ပိူၼ်ႈလၢတ်ႈၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ၊ ၸႂ်ႉလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇမေႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇႁူႉပၵ်းပိူင်ပိူၼ်ႈၸိုင် ႁဝ်းတူၵ်းသုမ်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇဢွၼ်ၵၼ်ပၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်း လွင်ႈပၢႆးပၺ်ၺႃၼႆႉၼမ်ၼမ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၼၢင်းၵေသီ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ် တွၼ်ႈတႃႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ၸုမ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငႃႇငမ်းယဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း (EPRP) ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ – ၽွၼ်းလီဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယဝ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း၊ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ၵႂႃႇမႃးငၢႆႈလူမ်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း၊ ထၢင်ႇႁၢင်ႈၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း၊ ပၢင်သွၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်းၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ၽွၼ်းၸႃႉမၼ်းသမ်ႉယင်းတိုၵ်ႉမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ယူႇ၊ ပေႃးမီးပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၶၢမ်ႇၸၢၵ်ႇမၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇထၢင်ႇႁၢင်ႈၵတ်းယဵၼ်လႆႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်တင်းသွင်ၾၢႆႇ ထုၵ်ႇလီၵႆႉႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်။ လွႆၶမ်းပၢင်ႇ – ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး လၢတ်ႈဝႃႈ-ဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယဝ့် ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ပီၼႆ့ ၽွၼ်းလီတႃႇၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈတႆးတႄ့ ပႃႇတီႇ တပ့်သိုၵ်း ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး လၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း မီးတိုဝ့်တၢင်းႁူမ်ႈသၢင်ႈ တူင့်ၼိုင်လႆႈ ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ၵူၼ်းမိူင်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ၊ မီးသုၼ်ႇႁူပ်ႉထူပ်း သပ်းလႅင်းၶၵ်ႉတွၼ်ႊၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်လႄႈ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈၸႂ် ပွင်ႇၸႂ်လီ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ လူတ်းပွႆႇပၼ် မၢႆမီႈ 17/1 ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း -လွင်ႈယူပ်ႈယွမ်းတႄ့ ပၢင်ၵုမ်လူင်ငမ်းယဵၼ်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇ သိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇၼၼ့်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်ၶိုပ်ႈၼႃႈၶိုၼ်ႈသင့်သင်မႃး လိူဝ်သေၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း 8 ၸုမ်းယဝ့် ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇပႆႇသိုပ်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလႆႈထႅင်ႈ။ -ဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ့်ၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်းၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးထႅင်ႈယူႇတင်းၼမ် ၵမ်ႈၽွင်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်ယဝ့် သေတႃ့ တင်းတပ့်မတေႃႇၶဝ် တိုၵ့်သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်း။ -ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၽွင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းၼႂ်းၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆ့ ယင်းတိုၵ်ႉထုၵ်ႇၺႃးပေႃ့ထုပ့်တီ့ၺွပ်း မၢပ်ႇမႂ်မၢႆမီႈ 17/1 ။ -ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ့်ၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ပႆႇမီးသုၼ်ႇၸတ်းႁဵတ်း တိုၵ့်လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁၢင်းႁႅၼ်းၵူၺ်း။ သင်ၸိူဝ့်တေလႆႈႁဵတ်းၵေႃႈ မီးလွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ တေလႆႈႁဵတ်းၼႃႈတီႈ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈတပ့်မတေႃႇၶဝ်တမ်းဝၢင်း။ -ပၢင်ၵုမ်ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ့်ႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး ထုၵ်ႇၺႃးႁႄႉႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းမိူင်း ၼွၵ်ႈမိူင်း။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လူဝ်ႇပိုတ်ႇပၢင်ႇလူင့်လႅင်းၼႄၽႅၼ်ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၸႅင်ႈလႅင်း လူဝ်ႇပိုတ်ႇတိုဝ့်တၢင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄ ႁႂ်ႈၵူႊမူႇၵူႊၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းလႆႈ လႄႈ မူၼ့်မႄးယူင့်ၶၢပ်ႈပိူင် NCA ၸွမ်းၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်တင်းလၢႆလႆႈၸႂ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ။ -ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ထုၵ်ႇလီပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်းဢွၼ်တၢင်း တပ့်မတေႃႇၵေႃႈလူဝ်ႇမီး ၵၢင်ၸႂ်ယွၼ်ႇယၢၼ်းပၼ်ၼိူဝ်လွင်ႈၶွင်ႈၶမ် NCA ။ -ၾၢႆႇၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ့်ၵေႃႈတုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈမူၼ့်မႄးယူင့်ၶၢပ်ႈ NCAသေယဝ်ႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶေႃႈမုလ်းတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း၊ ဢုပ်ႇႁႂ်ႈလႆႈဢၼ်မႅၼ်ႈငၢမ်ႇတင်းယိူင်းဢၢၼ်းႁဝ်း လူၺ်ႈလၢႆးဢမ်ႇတုမ့်တိူဝ့်လူ့သုမ်းၶေႃႈၸုၵ်းမၼ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ -ပေႃးဢဝ်တူဝ်ထူပ်းႁၼ်ၼႃႈၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီၼႆ့ဝႃႈၼႆၸိုင် NCA ၼႆ့ ၽွၼ်းၸႃ့ၼမ်လိူဝ်ၽွၼ်းလီ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ဢမ်ႇၶိုပ်ႈၼႃႈလႆႈ ယူင့်ၶၢပ်ႈ NCA ၼႆ့တိုၼ်းတေလႆႈမူၼ့်မႄး ဢမ်ႇၼၼ်တႅမ်ႈၸၼ်မၵ်းမၼ်ႈယူင့်ၶၢပ်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇ။ -ၸွမ်းလူၺ်းမၢႆမီႈလၵ်းမိူင်း 2008 ဢမ်ႇၵႄႈလႆႈလွင်ႈၶွင်ႈၶမ် တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်လႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁဵတ်းမႃးလၢႆးတၢင်း NCA သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်မႃး..။ ပေႃးတူၺ်းၶိုၼ်းလၢႆးၵႂႃႇ NCA သမ်ႉ ႁဵတ်းၵႂႃႇႁဵတ်းမႃးၶိုၼ်းၵႂႃႇမီးတႂ်ႈလၵ်းမိူင်း 2008 ။ -တႃႇတေမူၼ့်မႄး ဢမ်ႇၼၼ် တႅမ်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇယူင့်ၶၢပ်ႈ NCA ၼၼ်ႉ လိုမ်းပႅတ်ႈလၵ်းမိူင်း 2008 ၵႅပ့်ၼိူင်ႈသေ ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ႁႂ်ႈလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈတႅမ်ႈၸၼ်မၵ်းမၼ်ႈ လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ။ -ၼၼ့်ၸင်ႇၸုမ်းၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းတင်းသဵင်ႈတေၶဝ်ႈပႃးမႃးလႆႈ၊ လွင်ႈယႂ်ႇသုတ်းတႄႉတပ်ႉမတေႃႇ လႄႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေဢမ်ႇလႆႈၸႅၵ်ႇၽႄၸုမ်းၼၼ့်ၸုမ်းၼႆ့၊ တေဢမ်ႇလႆႈပႃးၼႆ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈတေပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးလီ တႃႇၶၢမ်ႈပူၼ့်လႆႈလွင်ႈၶွင်ႈၶမ် NCA ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

['Uncategorized']

2017-10-14T05:16:12

https://shannews.org/archives/435

ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ထတ်းသၢင်ၽွၼ်းလီ ၽွၼ်းၸႃႉ NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီ

(1) ၽွၼ်းလီၽွၼ်းၸႃႉ မီးၵိုၵ်းၵၼ်၊ ပေႃးၼိူင်းၵၼ်တူၺ်းၸိုင် တေလႆႈဝႃႈ ၽွၼ်းလီ ၼမ်ယူႇ။ ၽွၼ်းလီမၼ်းမီးယူႇလၢႆဢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ပူတ်းပၼ် မၢႆမီႈၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ (Unlawful Association Act) ပၼ်RCSS ၊ လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်တွၼ်ႈ၊ ၵၢၼ်တိုၵ်းၵၼ် လူတ်းယွမ်းလူင်းတင်းၼမ် ပေႃးတႅၵ်ႈတူၺ်း မိူဝ်ႈပႆႇၵိုတ်းတို်ၵ်း၊ လႆႈပိုတ်ႇလုမ်း ၵပ်းသၢၼ်၊ လႆႈပိုတ်ႇ လုမ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းမိူင်း၊ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ တၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်း၊ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ပဵၼ်ပွတ်းပဵၼ်တွၼ်ႈလႄႈ မူၼ်ႉမႄးတူဝ်ၸႂ်ပၼ် ၵူၼ်းၸပ်းတိတ်းယႃႈ၊ မီးတိုဝ်ႉတၢင်း ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ တႆးၶိုၼ်ႈမႃးသေ လႆႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (CSSU)၊ လႆႈဢွၵ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၼွၵ်ႈမိူင်း လၢႆလၢႆမိူင်း၊ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်း ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်း၊ ၽွင်းတၢင်ၼွၵ်ႈမိူင်း၊ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မုၵ်ႉၸုမ်းၵုမ်းၵမ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽွၼ်းၸႃႉၵေႃႈမီး မိူၼ်ၼင်ႇ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်သေ ၽိုတ်ႉၶဝ်ႈၼႃႈတီႈ မုၵ်ႉၸုမ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၵုမ်းၵမ်၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸုမ်း EAOs ပဵၼ်ၵႂႃႇသၢမ်မူႇသၢမ်ၸုမ်း၊ ငိုၼ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် တႃႇၵူၼ်းမိူင်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလတ်းၽၢၼ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇၸၢင်ႈပၼ် ၸုမ်း EAOs ။ ၶေႃႈလႆႈၸႂ် ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း၊ ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ် လႆႈတဵမ်ထူၼ်ႈ။ မီးသုၼ်ႇလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼႆသေတႃႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉယူႇၾၢႆႇပေႉပုၼ်ႈသေ ၵႅဝ်ၵၢၼ်၊ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA သေတႃႉ မၢင်တီႈပၢင်တိုၵ်း တိုၵ်ႉမီးယူႇ၊ ၵူၼ်းမိူင်း မၢင်တီႈၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉလႆႈၶၢမ်ႇတၢမ်ႇ သိုၵ်းသိူဝ်ယူႇ၊ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ၶၵ်ႉၵၢၼ် (Process) ဝႃႈၸိုင် မီးလွင်ႈၶိုၼ်ႈၼႃႈသေတႃႉ ပေႃးဢဝ် လွၼ်ႉမွၼ်းၽွၼ်းလီ(Results) ဝႃႈၸိုင် ယင်းပႆႇႁၼ်မီးသင်။ (2) ၵူႈၾၢႆႇလူဝ်ႇမီးၸႂ်ၵႂၢင်ႈတေႃႇၵၼ်၊ လူဝ်ႇမီးၸႂ်သိုဝ်ႈယူဝ်းပူင်ႇသႂ် ၶႂ်ႈႁဵတ်း ငမ်းယဵၼ်တႄႉတႄႉ၊ ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼႆႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ တေလႆႈတဵမ် 100% ၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ၊ တေၵႃႈလႆႈ ယွၼ်ႇယၢၼ်းၶဝ်ႈႁႃၵၼ်၊ တေလႆႈဢဝ် ပုၼ်ႈပၢင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ ယႃႇပေမီးၸႂ်ၶႂ်ႈပေႉပုၼ်ႈ ၵၼ်ၵူၺ်း၊ ပေႃးတပ်ႉမတေႃႇတေသိုပ်ႇယိပ်း မူႇငမ်းယဵၼ် (6)ၶေႃႈ ၶွင်မၼ်းယူႇမၼ်ႈတိုင်ႈတို်င်ႈၸိုင် တေဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်၊ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ၵေႃႉလဵဝ်၊ ၸုမ်းလဵဝ်ႁဵတ်းၸိုင် တေဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လီပိုတ်ႇပၼ် ႁႂ်ႈၵူႈၸုမ်း လႆႈၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉလႄႈ ၸႂ်ႉလၢႆးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၼိူဝ်ၽိူၼ်သေ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၼ်၊ ၸႂ်ႉလၢႆးႁႅင်းသိုၵ်းသေ ၵႄႈပၼ်ႁႃၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်၊ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈလႆႈၼႆၼၼ်ႉ တူဝ်ထူပ်း ၼႂ်းပိုၼ်းမီးမႃး ၸမ် (70)ပီႊယဝ်ႉ။ တေႃႈလဵဝ် ဢမ်ႇဝႃႈၾၢႆႇ EAOs ဢမ်ႇဝႃႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၶိုၼ်းမႄးထတ်းၵၢၼ်ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ် NCA လႄႈ ထတ်းသၢင် ၶိုၼ်း ၼိူဝ်ယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း (FPD) ယူႇ၊ ပေႃးမူၼ်ႉမႄး လႆႈယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃး သၢင်ႇထုၵ်ႇၵူႈၾၢႆႇ ႁႂ်ႈၵူႈၾၢႆႇယွမ်းႁပ်ႉ ႁၼ်လီၸိုင် ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ တေၸၢင်ႈသိုပ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈ လႆႈယူႇ။ တႃႇၵူႈၾၢႆႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တပ်ႉမတေႃႇ လူဝ်ႇပိုတ်ႇၽၵ်းတူဝႆႉပၼ်။ (3) လၢႆးၵႂႃႇ NCA ၼႆႉ ယွၼ်ႉမၼ်းပႆႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈလႄႈ တေႃႈလဵဝ် ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ လႆႈၵိုတ်းဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း (Pause) ၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။ တင်ႈတႄႇပၢင်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီႊ 21 ပွၵ်ႈၵမ်း (2) ၼႂ်းလိူၼ်မေႊမႃးၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်း EAOs ယင်းပႆႇၸၢင်ႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ၶၢဝ်းတၢင်းၼႃႈၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ၊ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်း ပေႃးၸမ် (5)လိူၼ်ယဝ်ႉ။ လၢႆးလီသေပိူၼ်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ တပ်ႉမတေႃႇ လႄႈ ၸုမ်း EAOs တင်းသဵင်ႈ ဢမ်ႇဝႃႈ PPST ဢမ်ႇဝႃႈUNFC ဢမ်ႇဝႃႈ FPNCC လူဝ်ႇမႃး ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လူင်ႉလူင်ႉလႅင်းလႅင်း ၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ၊ ယႃႇပေဝႆႉ ၶေႃႈဝဵၼ်ႉလူင်ႈၼႃႈ (Precondition) သင် သေပိူင်၊ ဢဝ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်လၵ်း၊ ဢဝ်သုၼ်ႇႁူမ်ႈ ပဵၼ်ပိူင်လူင် လႄႈ ဢဝ်မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ် ၽိူၵ်ႇၸိုၼ်ႈၶၢဝ်သႂ်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း တေပဵၼ် လၢႆးၵႄႈၶႆ ဢၼ်လီသေပိူၼ်ႈ ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။

['Uncategorized']

2017-10-10T05:15:20

https://shannews.org/archives/432

ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ထတ်းသၢင်ၽွၼ်းလီ ၽွၼ်းၸႃႉ NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီ

ပေႃးႁဝ်းၼပ်ႉသွၼ်ႇ ႁဝ်းတေမႃးၼပ်ႉသွၼ်ႇဢဝ်မိူဝ်ႈႁဝ်း တႄႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းမိူဝ်ႈလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 15 ပီ 2015 ၵူၺ်း မၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇ၊ မၼ်းတေလႆႈၼပ်ႉတႄႇဢဝ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 2011 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 18 မိူဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉတႄႇဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် မၼ်းၸင်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ် တင်ႈတႄႇဢဝ် 2011 မႃးတေႃႇထိုင်ပီ 2015 ၼႆႉ 4 ပီလုမ်းလုမ်း မၼ်းလႆႈၶတ်းၸႂ်မႃးတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ တင်းသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ မၼ်းၸင်ႇၸၢင်ႈမႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းလွင်ႈၵိုတ်းယိုဝ်းပတ်းပိုၼ်ႉ NCA ၼၼ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းမႃးတႅၵ်ႈတူၺ်းမိူဝ်ႈႁဝ်းပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း မၼ်းယင်းတိုၵ်ႉပွတ်းယူႇ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈလႆႈဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈတေဝႃႈ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇၼႆႉ ၶိုၼ်ႈမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ တေပၢႆႈယဝ်ႉ၊ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉၵေႃႈ ယင်းပႆႇမီးၽႂ်မႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းထႅင်ႈ။ ဢၼ်ယိုဝ်းၵၼ်ၵေႃႈတိုၵ်ႉမီးယူႇ၊ ဢၼ်ယိုဝ်းၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵူၺ်း၊ ၸိူဝ်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇၸုမ်း SSA ပွတ်းၸၢၼ်းၵေႃႈ ယင်းထုၵ်ႇယိုဝ်းယူႇ၊ ၸဵမ်ၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉသေ မီးၵူၼ်းထတ်းသၢင်ဝႃႈ NCA ၼႆႉဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈ။ ႁဝ်းလူဝ်ႇႁဵတ်းလၢႆးမႂ်ႇၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၸိူင်ႉၼႆ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်ႁဝ်းလူဝ်ႇထတ်းတူၺ်းဝႃႈ ၸွင်ႇမၼ်းလႆႈလွင်ႈ ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈ။ ပေႃးႁဝ်းထတ်းတူၺ်းၼႆ လႆႈႁၼ်ဝႃႈ 1.မၼ်းပိူင်ႈၵၼ်ၼႆႉပဵၼ်ငဝ်းလၢႆး။ ငဝ်းလၢႆးၼႆႉ မိူဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈဢၼ်ၵူႈၾၢႆႇယွမ်းႁပ်ႉၼႆႉ မၼ်းမီးလွင်ႈလဵၵ်ႉၵေႇဢေႇမၢင်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈလဵၵ်ႉၵေႇဢေႇမၢင်လႄႈ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပိူၼ်ႈပေႃးတေယွမ်းႁပ်ႉၼႆႉ လႆႈၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵူႈၾၢႆႇ၊ ပိုတ်ႇ Media ၶႂ်ႈတႅမ်ႈသင်တႅမ်ႈလႆႈ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ် လွင်ႈၾၢႆမိတ်ႉၸူင်ႇ ၵေႃႈပိၵ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ လုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈပၼ်ႁႃၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈၵႄႈလိတ်ႈၼႆၵေႃႈ ၵႄႈလိတ်ႈ၊ ႁဝ်းလူဝ်ႇမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်၊ ႁဝ်းမႃးႁဵတ်းမိူင်းၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊလၢႆလၢႆၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တေလႆႈႁဵတ်းပႃး ၾႅတ်ႊၻရႄႊ၊ ၸဵမ်ၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈၶတ်းၸႂ်မႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပိူၼ်ႈပေႃးတေယွမ်းႁပ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈလႆႈဝႃႈၶတ်းၸႂ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ 4 ပီၼႆႉ မၼ်းႁိုင်ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈၶတ်းၸႂ်သေ ၸင်ႇပဵၼ်မႃး။ ႁဝ်းတေဝႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်း ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၵူႈၾၢႆႇ ပႃးၸဵမ်ၸိူဝ်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်ၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵူႈၵွၼ်ႇ၊ ၶဝ်ၸဝ်ႈၼႆႉၶတ်းၸႂ်မႃးတႄႉတႄႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တင်ႈတႄႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း 2015 မႃးတေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ပီၼႆႉ ဢၼ်မႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းမႂ်ႇ ထႅင်ႈ သမ်ႉဢမ်ႇမီး။ ဢမ်ႇမီးၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မီးဢၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်၊ ယိုဝ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉ ဢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တီႈပၢင်ၵုမ်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်တင်းဝႃႈ 3 လိူၼ်ပၢႆမႃးယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်သင်ထႅင်ႈ၊ မၼ်းပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ တင်းၼမ်ၵေႃႈဝႃႈ မၼ်းတေယဝ်ႉလၢႆယဝ်ႉယူဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပဵၼ်မႃးလိူင်ႈရၶႅင်ႇၼႆ ၶႅၼ်းတေၵႂႃႇၵႆယဝ်ႉယူဝ်ႉ၊ ပိူၼ်ႈၵေႃႈဝႃႈၸိူင်ႉၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉ၊ မၼ်းတေလႆႈပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ် တေလႆႈၶိုၼ်းမႄးပူၵ်းတိုၼ်ႇၶိုၼ်း။ ၵၢၼ်တီႈရၶႅင်ႇၼႆႉမၼ်းၵေႃႈလမ်ႇလွင်ႈယူႇ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈရၶႅင်ႇလမ်ႇလွင်ႈလႄႈ တေပႅတ်ႈဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ဢၼ်ၼႆႉသမ်ႉတေႁၢႆထႅင်ႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ရၶႅင်ႇလမ်ႇလွင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ တီႈၼႆႈၵေႃႈ မၼ်းတိုၼ်းလူဝ်ႇႁဵတ်း၊ ပေႃးဝႃႈႁဵတ်း မၼ်းၸင်ႇၵွႆႈၶိုပ်ႈၼႃႈလႆႈ၊ မၼ်းၵေႃႈတေပဵၼ်ဢၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈ လႆႈတီႈ ပၼ်ႁႃတၢင်ႇလွင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်မၼ်းပဵၼ်ယူႇၼႆႉ ပေႃးလၢတ်ႈပွတ်းပွတ်းမၼ်း ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၼႄး NCA ဝႃႈ NCA ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈ။ NCA ၼႆႉမၼ်းပဵၼ်လိၵ်ႈလူး၊ လိၵ်ႈဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၼႆႉမၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ႁဝ်းဝႃႈၼႆႉ ၵူၼ်းဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၵူၺ်း။ ပၢင်လူင် ႁဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းမႃးမိူဝ်ႈပီ 1947 ၼႆႉ ပၢင်လူင်ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၼႆမီးၽႂ်ဝႃႈ၊ ၽႂ်ဢမ်ႇဝႃႈ။ ၵူၼ်းဢၼ်မႃး ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ်မၼ်း ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈဢွၼ်ၵၼ်မႃး ဝူၼ်ႉ မႃးတႅပ်းတတ်းဝႃႈ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈ NCA ၊ မၼ်းပဵၼ်ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ်။ ၸိူဝ်းဢၼ်ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ်ၼႆႉ တၢင်းၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တၢင်းၾၢႆႇႁဝ်းၵေႃႈပႃးယဝ်ႉ၊ တင်းသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇၼႆႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈၶတ်းၸႂ်လိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ပေႃးဝႃႈႁဝ်း ဢမ်ႇၶတ်းၸႂ်လိူဝ်ၵဝ်ႇသေ ၵုမ်ႇပႂ်ႉတူၺ်းယူႇ မၼ်းၵေႃႈတေၵွႆတီႈၼႆႈၵူၺ်း။ ပေႃးဢမ်ႇပႂ်ႉတူၺ်းသေ ႁဝ်းတေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်ႁဵတ်းၵႂႃႇတႄႉတႄႉၼႆ မၼ်းၵေႃႈတေဢွင်ႇၵူၺ်း ႁဝ်းႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ပိူင်လူင်မၼ်း ၼမ်ႉၸႂ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်။ ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်သင်၊ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ဢၼ်ပဵၼ်ၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ်။ ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၼႃႈႁေႃႁိူၼ်း လဵဝ်ၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းတေလႆႈပဵၼ်ၼင်ႇ တေလႆႈႁူႉၸႂ်ၵၼ်၊ တေလႆႈမီးလွင်ႈတၢင်းယုမ်ႇယမ်တမ်းၸႂ်ၵၼ်။ လွင်ႈဢၼ်သူၸဝ်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ် ႁဝ်းယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်း၊ လွင်ႈဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်ၵေႃႈ သူၸဝ်ႈယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်း။ ၼင်ႇႁိုဝ်ႁဝ်းပေႃးတေယူႇႁူမ်ႈၸွမ်းၵၼ်လႆႈ မၢင်ၸိူဝ်ႉမၢင်ပိူင်ၼႆႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈႁဝ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်ၵေႃႈ ႁဝ်းတေလႆႈပွႆႇဝၢင်းၶႂၢင်းၽႃႈပၼ်ၵေႃႈမီး။ မၼ်းပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ် ၸင်ႇႁဵတ်းဝႆႉလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းတေလႆႈႁၵ်ႉသႃမႅတ်ႇပႅင်းၸွမ်း ႁဵတ်းၸွမ်း၊ ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇႁၵ်ႉသႃ ဢမ်ႇမႅတ်ႇပႅင်း ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၼႆ ပၼ်ႁႃလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵေႃႈ တေမႃးထႅင်ႈတိၵ်းတိၵ်း၊ ပၼ်ႁႃမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ တေမႃးထႅင်ႈတိၵ်းတိၵ်း။ ပေႃးႁဝ်းႁဵတ်းၸွမ်း ဢၼ်ႁဝ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 1947 ၼႆ မၼ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇလၢတ်ႈယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းဢၼ်ၶႅမ်ႉလီ၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၶႅမ်ႉလီ မၼ်းၵေႃႈတေပဵၼ်မႃးၵူၺ်း။ ဢၼ်ဝႃႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼႆ မၼ်းတိုၼ်းဝႃႈဢမ်ႇလူဝ်ႇလၢတ်ႈ၊ မၼ်းတိုၼ်းတေၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးၵူၺ်း၊ ပဵၼ်မႃးၵေႃႈတိုၼ်းတေဢမ်ႇမီးသင်။ မၼ်းတေပဵၼ်ၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်း ဢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ၵတ်းယဵၼ်သိူဝ်းသႃႇၵႂႃႇၼၼ်ႉဢမ်ႇႁၢင်ႉ ႁဝ်းႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။

['Uncategorized']

2017-10-06T05:14:08

https://shannews.org/archives/429

မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ လႆႈၼႃႈလူႉ လႆႈဢၢႆတေႃႇမိူင်းဝၼ်းတူၵ်း ပိူင်လူင်ၸိူဝ်းၼပ်ႉယမ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း

မႂ်ႇသုင်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉၵူႈၵူၼ်းၶႃႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးတိုဝ်ႉတၢင်း တီႈမိူင်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ႁူဝ်ၼႃႈၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈသင်၊ ၼႃႈတႃၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈသင်၊ လႆႈလူႉလႆႈဢၢႆတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ်။ ပိူင်ယႂ်ႇမၼ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ဢၼ်ၼပ်ႉယမ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ပဵၼ်ယႂ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ လၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈ ပိူင်ပဵၼ်ပိူင်မီးယူႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းထိုင်တီႈဢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵၼ်၊ ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ မိူၼ်တင်းဝႃႈ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းထုၵ်ႇလီလႆႈမီးၵူႈၵေႃႉ ယူႇၼၼ်ႉ လႆႈလူႉလႆႈသုမ်းယဝ်ႉၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၼႃႈလဵၵ်ႉတႃတမ်ႇတေႃႇမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ် ဢိၵ်ႇပႃးတင်းမိူင်းၵမ်ႇၽႃႇယူႇၵူႈမိူင်းမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေႁူႉၸၵ်းႁၼ်ထိုင် ငိၼ်းၵၼ်ယူႇၵူႈၵေႃႉၶိင်းၵူၼ်း။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆသေယဝ်ႉ သမ်ႉၸၢင်ႈမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇ ပီႈၼွင်ႉမိူင်းတႆးႁဝ်းၶဝ်၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်ၶႃႈလႃႇ။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးဝူၼ်ႉတူၺ်းတႄႉ လွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈသွင်တၢင်း ယူႇတီႈႁူဝ်ၼႃႈၸိုင်ႈမိူင်း ပေႃးဝႃႈလႆႈၼႃႈလူႉတေႃႇမိူင်းၵမ်ႇၽႃႇ၊ ယူႇတီႈၸိုင်ႈမိူင်း ပေႃးဝႃႈလႆႈၼႃႈလူႉတေႃႇ ၵူႈမိူင်းမိူင်းၼႆၸိုင် ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ်ၸွႆႈထႅမ် လွင်ႈပိၼ်ႇပႅင်လႅၵ်ႈလၢႆႈဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းမႃး တင်းႁိုင်တင်းႁီးၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ်ၵူႈယိုမ်ပၼ်ငိုၼ်းတွင်းလႄႈသင်၊ ၵူႈမိူင်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်တေမႃးလူင်းတိုၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇယုၵ်ႉမုၼ်းပၼ်လွင်ႈမၢၵ်ႇမီးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇႁဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ တေဢဝ်ယိုဝ်ႈယိုတ်းၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵႂႃႇၼႆ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈဝူၼ်ႉပႃးၼႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းလႄႈသင်၊ ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ်ႁၵ်ႉသႃလွင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႇၸီႇ တေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵႂၢင်ႈၶႂၢင်မႃးၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ လႆႈၸွႆႈထႅမ်လွင်ႈၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈငမ်းယဵၼ် ၶွင်မိူင်းမၢၼ်ႈမႃး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်းမႃးၼႆႉ တင်းၼမ်တင်းလၢႆ တႄႇဢဝ်ၸဵမ်မိူင်းၼေႃႊဝူၺ်ႊၶဝ်၊ မိူင်းသဝိတ်ႊသိူဝ်ႊလႅၼ်ႊၶဝ် ပႃးတင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် EU မိူင်းယူႊရူဝ်ႊပႃႊၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁၼ်ထိုင်ၶၵ်ႉဢၼ်ဝႃႈ ၸွင်ႇတေလႆႈသိုပ်ႇၸွႆႈၼႄႇ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ တေလႆႈလႅၵ်ႈလၢႆးပိူဝ်ႈတႃႇ တေၸွႆႈထႅမ်ယဝ်ႉၼႄႇၼႆ လႆႈႁၼ်ၶဝ်မီးတၢင်းႁၼ်တၢင်းဝူၼ်ႉမႃးၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်။ တီႈၼႆႈပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးတူၺ်း လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉၼႆၸိုင် ယႃႇဝႃႈတေၶိုပ်ႈၼႃႈ ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈထႅင်ႈ ယင်းႁၼ်ၶၵ်ႉၵၢၼ်မၼ်းၼႆႉ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵႂႃႇ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇၵိုတ်းလိုဝ်ႈ လႆႈၶတ်းၸႂ်တိုၼ်ႇတူဝ်တိုၼ်ႇၸႂ်သေ တင်ႈတူဝ်တင်ႈၸႂ်သေၸုၵ်းမၼ်ႈဝႆႉယူႇၵူၺ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၼ်ၸိူင်ႉ ၼၼ်ၶႃႈ။ မိူဝ်ႈ UNFC ၸုမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈႁူင်ဝႃႈ တေႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၸွမ်းလူၺ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 2 ပီတဵမ် ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်မႃး ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 15 ဝၼ်းတေမႃးၼႆႉ တေႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၵိုတ်းတိုၵ်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇငဝ်းလၢႆးဢၼ်ၶဝ် UNFC လႄႈပႃးတင်း PC ဢၼ်ဝႃႈ Peace Commission ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁၼ်ငဝ်းလၢႆးမီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈ မႃးလႄႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 15 တေမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉၸွမ်းၵၼ်ဝႆႉ။ တီႈဢၼ်ဝႃႈ ပႆႇပဵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးတူၺ်း လွင်ႈပိုၼ်ႉငဝ်ႈၵေႃႇႁႅၵ်ႈၵၢၼ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉၸိုင် မၼ်းတေမီးယူႇ 5 ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ။ 1.ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈလႆႈဢီႈသင် ၶႂ်ႈႁဵတ်းသင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်တင်းသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇ။ ပေႃးဝႃႈႁူႉၸၵ်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ႁဝ်းမီးယိူင်းဢၢၼ်းဢီႈသင်၊ တေႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းသင်၊ တေႁူမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်ႈလႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉၸင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈတေႁူပ်ႉဢုပ်ႇၸွမ်းၽႂ်၊ ဢုပ်ႇၸွမ်းၽူႈလႂ်ၽႂ်ၸင်ႇတေလႆႈ၊ ဢၼ်ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေမႃးထႅင်ႈ ပဵၼ်ၶၵ်ႉတီႈ 2 ။ ၶၵ်ႉတီႈ 3 မႃးၸင်ႇတေဝႃႈ ႁဝ်းတေႁဵတ်းၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်၊ ႁဝ်းတေၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးလႂ်၊ ႁဝ်းတေၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးၸိူင်ႉႁိုဝ် ႁူမ်ႈလူၺ်ႈတင်းၽႂ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေမႃးဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်လႆႈ။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈႁဝ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းဢၼ်ဢၼ်၊ ႁဵတ်းၵႂႃႇၸွမ်းလွင်ႈတၢင်းမၼ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ပေႃးဝႃႈတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၸွမ်းၵမ်း ဢၼ်ဢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေမီးလၢႆးၼိုင်ႈ။ ထႅင်ႈလၢႆးတီႈ 2 ၵေႃႈ ဢုပ်ႇၸွမ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် ၶၵ်ႉယဝ်ႉၶၵ်ႉ ဢၼ်ယဝ်ႉဢၼ်၊ မိူဝ်ႈလႂ်ဢုပ်ႇၵၼ် တူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈ၊ လႆႈၸႂ်ၵၼ်ယဝ်ႉတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ၸင်ႇမႃးႁူမ်ႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်။ တီႈၼႆႈ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးဢုပ်ႇၸွမ်း တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈယဝ်ႉ ၵွႆပၢႆဝၢႆးလိုၼ်း ၸင်ႇမႃးႁူမ်ႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၼႆၸိုင် မၼ်းသမ်ႉၸၢင်ႈမီးမႃးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမၼ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ႁႅင်ႉဢုပ်ႇႁိုင်ၼႃႇဢႃးလႃး၊ မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈၵိုင်ႉၵၢင်ႉပႆႇယဝ်ႉလႆႈလႄႈ ပေႃးဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်ၼႃႇဢႃးလႃး တႃႇၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းမုင်ႈမွင်းပႂ်ႉတူၺ်း လွင်ႈၵၢၼ်ၶၵ်ႉၵၢၼ် ငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇပဵင်းပေႃးၸႂ်၊ တေႁၼ်ထိုင်ဝႃႈမၼ်း ၸိူင်ႉၼၢၼ်းၼႃႇၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်သင်သေဢိတ်းလူး ၼႆၵေႃႈၵူၼ်းမိူင်းၸၢင်ႈၾင်ၸႂ်ၵႂႃႇၼႆၵေႃႈ တေမီးယူႇၶႃႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ပေႃးသမ်ႉဝႃႈႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းဢၼ်ဢၼ် ဢုပ်ႇၵုမ်တူင်းလူင်းလႆႈၼိုင်ႈၶေႃႈၼိုင်ႈဢၼ်ယဝ်ႉ ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၵႂႃႇၵမ်းသိုဝ်ႈၼၼ်ႉၸိုင် ၽွၼ်းၵၢၼ်မၼ်းသမ်ႉ ၸၢင်ႈမႃးပဵၼ်လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇဢုပ်ႇၵုမ်ထႅင်ႈတၢင်းၼႃႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉလႆႈၾၢင်ႉယူႇတၢင်းၼိုင်ႈ။ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းတႄႉ မၼ်းမီးထႅင်ႈ လၢႆးၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ တေၽေႃႇဢၼ်လႂ်၊ တေၽေႃႇၸွမ်းလႂ်၊ တေႁဵတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆသေယဝ်ႉ လိုၼ်းသုတ်းသမ်ႉတေမီးၶၵ်ႉၵၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ႁူမ်ႈႁႃငိုၼ်းတွင်း ပိူဝ်ႈတႃႇသၢင်ႈၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ၶေႃႈတီႈ 5 ။ ၼႂ်းၶေႃႈတီႈ 5 ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ ၸွင်ႇၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁဝ်း တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈလႄႈ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ႁူမ်ႈတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ႁဵတ်းၸွမ်း ၶၵ်ႉၵၢၼ်ၼႆႉတႄႉယူႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉတႄႉ ပေႃးႁဝ်းမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်းဢၼ်ဝႃႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢမ်ႇၶိုပ်ႈၼႃႈၼၼ်ႉ ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ႁဝ်းပေႃးႁၼ်ထိုင်တီႈပွင်ႇမၼ်းဝႃႈ ႁဝ်းၸုတ်ႈယွမ်းဝႆႉယူႇသေလွင်ႈလွင်ႈယဝ်ႉၼႆ ယွၼ်းထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ။

['Uncategorized']

2017-09-29T05:09:25

https://shannews.org/archives/423

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈမိူင်းတႆးၼႆႉ ၸွင်ႇပဵၼ်လႆႈ

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ သိုဝ်ႈၽႂ်တၼ်းမၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၶတ်းၸႂ်ယူႇၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတေႁၼ်ၵၼ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸိူဝ်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းယဝ်ႉၵေႃႈ လူင်းသေ၊ ၸိူဝ်းဢၼ်တိုၵ်ႉလူင်းလၢႆးမိုဝ်းပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈသေယဝ်ႉ သမ်ႉတိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ် ပိူဝ်ႈတႃႇၶိုပ်ႈၼႃႈလႆႈထႅင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈတေမီး၊ မၢင်ၸုမ်းၸိူဝ်းပႆႇလႆႈဢုပ်ႇၵၼ်လၢင်းလၢင်းၵေႃႈတေမီး။ ၼႂ်းၼင်ႇၼၼ် မိူၼ်ၸိူင်ႉပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၼႆၵေႃႈ လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ် တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းတပ်ႉမတေႃႇၼၼ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပီ 2012 ပုၼ်ႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆၵေႃႈ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊလွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေယဝ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းတင်းၸုမ်း UNFC ၊ မိူဝ်ႈ UNFC မႃးႁူပ်ႉၵၼ်တင်းၶဝ်ၵမ်းတီႈ 6 ၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ ဢၼ်မႃးႁူပ်ႉၵၼ်ထႅင်ႈ ပၢင်ၵုမ်ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈမၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ လႆႈႁၼ်ၽူႈတၢင်တူဝ်ၾၢႆႇ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP ၵေႃႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ SSPP/SSA ၼႆႉ ယွၼ်းထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇဝႆႉၼႂ်း UNFC ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ တႃႇတေႁပ်ႉဝႃႈၶဝ်ဢွၵ်ႇႁိုဝ် ဢမ်ႇဢွၵ်ႇလုမ်းလုမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလႂ်ထိုင်ပၢင်ၵုမ်လူင်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇမႃး ၸင်ႇတေၵွႆႈတႅပ်းတတ်းၼႆလႄႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ၶဝ်ဝႃႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇၼႂ်း UNFC ၵူၺ်းၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈပဵၼ်မႃးလွင်ႈထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်၊ လွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈၼႆၵေႃႈ ယူႇတီႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆးတႄႉ တေလႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီမၼ်း လူၺ်ႈတင်း UNFC ယူႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထိုင်ၼင်ႇၼၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလႄႈ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈမီးလွင်ႈ တူၵ်းလူင်းၵၼ်မႃး ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တင်းသွင်ၸၼ်ႉသေတႃႉၵေႃႈ ထိုင်မႃးငဝ်းလၢႆး ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၼ်မႃး၊ မီးလွင်ႈၵိတ်ႇၶႂၢင်၊ မီးလွင်ႈတိုၵ်းတေႃးၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉလႆႈႁၼ်ၸွမ်း။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၢင်တိုၵ်း မိူဝ်ႈလိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 10 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၼႆၸိုင် လႆႈႁၼ်ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၼၢႆႇဝိၼ်းဢွင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၶုၼ်ၽွင်း ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈၾၢႆႇလႅၼ်လိၼ်မိူင်းတႆး ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်းထိုင် SSPP ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း။ မိူဝ်ႈလိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 23 ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၼၢႆႇဝိၼ်းဢွင်ႇ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈဝႆႉဝႃႈ- ပူၼ်ႉမႃးၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 10 ၼၼ်ႉ ၵၢင်ၼႂ် 7 မူင်းၶိုင်ႈ ၶမယ 325 ဢွၵ်ႇမိူဝ်းၵူတ်ႇထတ်းၼႃႈတီႈၼႆလႄႈ လႆႈၽႃႇၺႃးၵၼ်တင်းတပ်ႉသိုၵ်းဝၢၼ်ႈႁႆး၊ ဢၼ်ၼုင်ႈဝႆႉၶူဝ်းသိုၵ်း ယူႊၼီႊၾွမ်ႊသေ ပႃးတင်းၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၸေးမိုဝ်း၊ မီးၵူၼ်းမွၵ်ႈ 10 ၵေႃႉ၊ လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်သေယဝ်ႉ ၵမ်းလိုၼ်းမႃး ၾၢႆႇဝၢၼ်ႈႁႆးလႆႈၶိုၼ်းထွႆလင်ၵႂႃႇသေ ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈမွၵ်ႈ 11 မူင်းပၢႆ 35 မိၼိတ်ႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈတႅမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်တီႈလႂ်ၼႆၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉတႄႉ ပဵၼ်ၼႂ်းၵႄႈဝၢၼ်ႈသႅင်ႉၵႅဝ်ႉတင်းဝၢၼ်ႈပၢၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၵႂႃႇၼႆႉ သေယဝ်ႉ ယူႇတီႈၶုၼ်ၽွင်းၼၼ်ႉ သိုပ်ႇၸီႉၸမ်ႈဝႆႉဝႃႈ- 1.ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းဝၢၼ်ႈႁႆးၼႆႉ ဢမ်ႇၸွမ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ၵၼ်မႃး။ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းဢၼ်လႂ်ၼႆ မိူဝ်ႈပီ 2012 ဢၼ်သွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်မႃး တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇဝၢၼ်ႈႁႆးဢမ်ႇၸွမ်း၊ ယူႇတီႈၾၢႆႇဝၢၼ်ႈႁႆးပူၼ်ႉပႅၼ်ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈၼႆႈႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁၼ် ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ဢၼ်ယူႇတီႈဝၢၼ်ႈႁႆး လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉမီးမႃးတီႈၵဵင်းတုင်၊ ၵူၺ်းလႆႈပဵၼ်မႃးတီႈတူၼ်ႈတီး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈႁူႉၸွမ်းယူႇ။ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းဢၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်မႃးမိူဝ်ႈပီ 2012 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 28 ဝၼ်း၊ တီႈဢၼ်ၶဝ်ၸဝ်ႈသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ပေႃးႁဝ်းမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းၼႆ တေလႆႈႁၼ်မီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ် 5 ၶေႃႈ။ 1.ၼႂ်းၵႄႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ တင်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၼႆႉ ႁူမ်ႈလႆႈၸႂ်ပိူဝ်ႈတႃႇ ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ယဝ်ႉ။ 2.ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းဝၢၼ်ႈႁႆးၼႆႉ တေလႆႈပၵ်းသဝ်းငဝ်ႈၸိုင်ႈတီႈဝၢၼ်ႈႁႆးသေ ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈၽႄဝႆႉလုၵ်ႈတပ်ႉမၼ်း ပၢင်သဝ်းမၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈသိုပ်ႇယူႇၵႂႃႇၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇငဝ်းလၢႆးယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ယူႇ။ 3.တေပိုတ်ႇလုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇတီႈ တူၼ်ႈတီး၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၶူဝ်လမ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေယဝ်ႉ ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ်ၵႂႃႇ။ 4.ၸွမ်းၼင်ႇၼႂ်းၼႃႈတီႈ ဢၼ်တူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉသေ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈမီးလွင်ႈတၢင်း လူဝ်ႇၶၢမ်ႈပူၼ်ႉၵႂႃႇၼႂ်းၼႃႈတီႈ ဢၼ်ဢမ်ႇတတ်းမၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉၼႆၸိုင် သွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇၼႆႉ တေလႆႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇၵၼ်သေယဝ်ႉ တေလႆႈငူပ်ႉငီႉၵၼ်သေ ၸင်ႇၵွႆႈၵႂႃႇမႃး။ ဝႃႈတီႈသိုဝ်ႈ ပေႃးဝႃႈၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ တေၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၼႃႈတီႈ ဢၼ်ဝၢၼ်ႈႁႆးၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ တေလႆႈပွင်ႇသေမႃး၊ ယူႇတီႈဝၢၼ်ႈႁႆး တေဢွၵ်ႇပူၼ်ႉၼွၵ်ႈၶွပ်ႇ ဢၼ်တတ်းမၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈပႃးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈၼႆ တေမီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ် ႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းယူႇ။ 5.ၸွမ်းၼင်ႇလႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉၼႆႉ ဢဝ်ၼႆႉၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၼႂ်းၼႃႈတီႈတေၼိမ်တဵင်ႈ၊ တေၸၢင်ႈပွင်သၢင်ႈလႆႈၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၼႂ်းၼႃႈတီႈ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်ၾၢႆႇလုၵ်ႈတပ်ႉဝၢၼ်ႈႁႆး တေၸၢင်ႈႁႃႁဵတ်းၵိၼ် လဵင်ႉတွင်ႉၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်မႃးလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼိမ်မၼ်ႈတေႃႇၸူဝ်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ တေသိုပ်ႇဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၵႂႃႇယူႇၼႆ- လႆႈႁၼ်ၶဝ်တူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ တီႈၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ဢွင်ႇတူႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၶုၼ်ၽွင်း မိူဝ်ႈယၢမ်းၼင်ႇၼၼ် ဢွၼ်ႁူဝ်သေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ။ ၾၢႆႇဝၢၼ်ႈႁႆးသမ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႅင် ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်ႁူဝ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းသမ်ႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈပဵၼ်ဢူးဢွင်ႇတွင်း၊ ဢၼ်ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈၾၢႆႇဢုပ်ႇၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ထီႉ 1 လႄႈပႃးတင်း ဢူးတဵင်းၸေႃႇ ဢၼ်ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈထီႉ 2 လူင်းလၢႆးမိုဝ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉမီးထႅင်ႈ ၸဝ်ႈဢွင်ႇမျၢတ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၸွမ်းၽွင်းမိူဝ်ႈယၢမ်းၼင်ႇၼၼ်။ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉသေယဝ်ႉ ၾၢႆႇဝၢၼ်ႈႁႆးသမ်ႉ မီးၸဝ်ႈၶိူဝ်းတႆး ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈလူင်၊ ၸဝ်ႈၶေႇမိၼ်ႇ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ပႃးတင်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႅင် ၶဝ်သၢမ်ၸဝ်ႈဢွၼ်ႁူဝ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ။ တီႈၼႆႈ ပေႃးမႃးတူၺ်းလွင်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ သွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇၼႆႉ မၼ်းမီးဝႆႉ လၵ်းၵၢၼ်မၼ်း ဢၼ်တေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇၵၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈမႃးထတ်းႁၼ်တႄႉ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ်မႃး ၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈ SSPP တင်းတပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၵူၺ်းပဵၼ်ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဢၼ်ဝၢၼ်ႈႁႆး ၵုမ်းၵမ်မႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈမိုၼ်ႉၵဝ်ႇသဝ်းႁိုင်။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼႃႈတီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈပၢၼ်း လႄႈသင်၊ ၼႂ်းသႅင်ၵႅဝ်ႉလႄႈသင် ပဵၼ်ၼႃႈတီႈသိုၵ်းတႆးၵုမ်းၵမ်မႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 6-7 ပီ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပေႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းပိုၼ်း ၽႂ်ၵေႃႈႁူႉႁၼ်ၸွမ်းယူႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ဢၼ်ဝႃႈယူႇတီႈၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းဝၢၼ်ႈႁႆး ပူၼ်ႉပႅၼ်မႃးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တေဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈမၼ်းပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၾၢႆႇၼူၵ်ႉယုင်းၵုမ်းၵမ်ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈလႅၼ်လိၼ် ၶွင်မိူင်းတႆးၼႆႉ မၼ်းၵူၺ်းမီးတႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၵုမ်းၵမ်ၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ ၼႂ်းဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၵုမ်းၵမ်ယူႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶုၼ်ၽွင်းလူင် 3 ႁွင်ႈၵၢၼ်ၼၼ်ႉ တိုၼ်းမီးတႂ်ႈၸဝ်ႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉ ၵုမ်းၵမ်ၵမ်းသိုဝ်ႈလႄႈ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ တူဝ်ၶုၼ်ၽွင်းလူင်မၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇသေတႃႉၵေႃႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ဢၼ်ၼႆႉ ယူႇတႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၵုမ်းၵမ်ယူႇ လုမ်းလုမ်းၵူၺ်း၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉလႄႈမိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ၸိူဝ်းဢၼ်မႃးသိုပ်ႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ ယူဝ်ၸိူဝ်းဢၼ်ၵူၼ်းမိူဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇ ဢၼ်ပူၼ်ႉဢွၼ်ၼၼ်ႉ ဢိၵ်ႇတင်း ၵူၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်သႅၼ်းမႂ်ႇမႃးသိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႆႉ တေဢမ်ႇမႅၼ်ႈႁွႆႈၵၼ်ႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈလႆႈထတ်းႁၼ်ထိုင်ဝႆႉ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉ SSPP ၼႆႉ ငဝ်ႈငုၼ်းမၼ်းပၵ်းသဝ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁႆး မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေးသီးၼႆ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၵေႃႈႁူႉၸွမ်းယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၼၢႆႇဝိၼ်းဢွင်ႇ မႃးဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသမ်ႉဝႃႈ- ဢၼ်တူၵ်းလူင်းၵၼ်မႃးတီႈၵဵင်းတုင် (ၵႂႃႇမီးတၢင်းပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းပုၼ်ႉ) ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်မႃးတင်း ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢမ်ႇႁူႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဢမ်ႇႁူႉတႄႉၼႆၵေႃႈ ဢၼ်ၼႆႉတေႁဵတ်းႁိုဝ်မၼ်ႈၸႂ်လႆႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵႂႃႇၼႆ လွင်ႈၼႆႉလီငမ်းငဝ်းၵၼ်ဝႆႉၼႆ ႁဝ်းၶႃႈထတ်းႁၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်။ မိူၼ်လိူင်ႈၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၼႂ်းလိူၼ်ပူၼ်ႉၼႆႉၵူၺ်း ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ တၢင်ႇလၢတ်ႈ ၵႂႃႇဝႃႈ- ပျီႇတုၸိတ်ႉမၢၼ်ႈပၢင်ႇ ဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းၵႄႈတၢင်ႉယၢၼ်း လႄႈမိူင်းယႆၼၼ်ႉ ၵဵပ်းၵူၼ်းမႂ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႃႇလႄႈ ႁႂ်ႈလႆႈဢဝ်လိူင်ႈပၼ်။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၼၢႆႇဝိၼ်းဢွင်ႇၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈထိုင်ၵႂႃႇတီႈတၢင်း မပၶ ဢၼ်ပဵၼ်တိူင်းသိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ တီႈတၢင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃး၊ ၼၼ်ႉၵေႃႈပိူင်ႈၽိတ်း မႃးယဝ်ႉပွၵ်ႈၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉသိုပ်ႇပိူင်ႈထႅင်ႈယူႇ၊ ဢၼ်ၼႆႉတႄႉ မိူၼ်တင်းဝႃႈတပ်ႉသိုၵ်း ဢမ်ႇၼၼ် တပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇၼၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆးၼႆႉ ဢမ်ႇဝႆႉၼၵ်းတေႃႇလွင်ႈၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ႁိုဝ်၊ ၼႆႉႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈထတ်းထၢမ်ၵၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈၽွင်းတႅၼ်းသၽႃးၶဝ်ထၢမ်ထိုင်သေယဝ်ႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မႃးတွပ်ႇၵႄႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၽိတ်းမၼ်းပိူင်ႈဝႆႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၽူႈတႅၼ်းၽွင်းၶဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုၼ်းတုမ်ႉတွပ်ႇသိုပ်ႇသွႆႈသေ ထၢမ်ထႅင်ႈႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ယူႇတီႈႁူဝ်ၼႃႈတႅၼ်းၽွင်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၶိုၼ်းတုမ်ႉတွပ်ႇ ႁႂ်ႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵႄႈလိတ်ႈႁႃႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၽႂ်ၸုတ်ႈဝႆႉပုၼ်ႈၽွၼ်း၊ ဢၼ်မီးပုၼ်ႈၽွၼ်းတႄႉတႄႉပဵၼ်ၽႂ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၼႂ်းၵႄႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆးလႄႈ ၼႂ်းၵႄႈတႅၼ်းၽွင်းမိူင်းတႆး တၵ်းတေလႆႈမီးလွင်ႈပုတ်းၶၢတ်ႇၸႅင်ႈလႅင်းယဝ်ႉၼႆ ႁဝ်းယွၼ်းထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈပုတ်းၶၢတ်ႇၸႅင်ႈလႅင်းတႄႉတႄႉၼႆၸိုင် ၼႃႈၵၢၼ်ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တပ်ႉမတေႃႇ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈယူႇၼၼ်ႉ ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း တၵ်းတေထၢင်ႇထိူမ်ငမ်းငဝ်းၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈယႂ်းယႂ်းသေယဝ်ႉ ပိူဝ်ႈတႃႇတေႁၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇမၼ်ႈၵိုမ်း တႄႉတႄႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတၵ်းတေလႆႈမုင်ႈမွင်း ဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းထႅင်ႈတႄႉတႄႉၼမ်ၼမ်ယူႇၼႆ ယွၼ်းထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆသေ တူင်ႉတၵ်ႉမႂ်ႇသုင်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉၶိင်းၵူၼ်းၶႃႈ။

['Uncategorized']

2017-08-07T05:07:58

https://shannews.org/archives/420

မၢႆမီႈသိုဝ်ႇသၢၼ် ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်ႇၶၢၼ် ႁႂ်ႈယႃႉပူတ်းပႅတ်ႈ

မိူဝ်ႈလဵဝ် ၼႂ်းသၽႃးၽူႈတႅၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၶတ်းၸႂ်ပိူဝ်ႈတႃႇတေပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈလႆႈ မၢႆမီႈတႃႇသိုဝ်ႇသၢၼ် (ဆက် သွယ်ရေးဥပဒေပုဒ်မ) ၸိူဝ်းဢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းၸွမ်းၵၢၼ်ၽူႈတႅၼ်းၶဝ် သၽႃးၶဝ်ၵေႃႈ တေႁူႉႁၼ် ၸွမ်းယူႇ။ မၢႆမီႈပၵ်းပိူင်သိုဝ်ႇသၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉမၼ်းၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ႁူၵ်းႁၢႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢိၵ်ႇလူၺ်ႈ ပႃးတင်းၵူၼ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈဢူၵ်းလႆႈဢၢႆ လႆႈတူၵ်းၸႂ် လႆႈၶဝ်ႈၶွၵ်ႈ လႆႈတုၵ်ႉ ၶၸွမ်းမၼ်း လႆႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸွမ်းမၼ်းမႃးတင်းၼမ်တင်းလၢႆ ၽႂ်ၵေႃႈတေႁပ်ႉႁူႉၸွမ်းယူႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆ မီးပႃး ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းဢိၵ်ႇလူၺ်ႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸီႉၸမ်ႈ ဝႃႈ မၢႆမီႈဢၼ်ၼႆႉ ထုၵ်ႇလီယႃႉပူတ်းပႅတ်ႈလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း တႃႇဝူင်ႈၼႆႉ ၶႂ်ႈယွၼ်းထတ်းသၢင်တူၺ်းဝႃႈ ၸွင်ႇသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ တေယႃႉပူတ်ႈပႅတ်ႈလႆႈ ၾိင်ႈမိူင်းမၢႆမီႈၾၢႆႇသိုဝ်ႇသၢၼ်ၼႆႉယူႇႁႃႉ။ ၼႂ်းပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼူၵ်ႉယုင်း ဢၼ်တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ဢွၼ်ႁူဝ် ယူႇၼႆႉ ၵူၼ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၶဝ် ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ၵႆႉယူႇၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊသေယဝ်ႉ ထတ်းသၢင်တေႃႇလူင်ပွင် ၸိုင်ႈလႄႈ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈထုၵ်ႇတီႉၺွပ်းယဵတ်ႈၶွၵ်ႈ မၢပ်ႇမႂ် လူင်းတူတ်ႈတၢမ်ႇ မီး ယဝ်ႉမီး ထႅင်ႈယူႇတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇပၵ်းပိူင်ၶဝ် ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၾၢႆႇသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၶဝ် ၸင်ႇဢွၼ် တူၵ်ႇတၵ်ႉ ၸီႉၼႄး တိုၵ်းသူၼ်းပိူဝ်ႈ ပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈမၢႆမီႈၾၢႆႇသိုဝ်ႇသၢၼ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေပုဒ်မ 66 က ) ဢၼ်ၼႆႉ။ မၢႆမီႈၾၢႆႇသိုဝ်ႇသၢၼ် ဢၼ်ႁူႉၸၵ်းၵၼ်ဝႃႈ (ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေပုဒ်မ 66 က ) ၼႆႉ ဝၢင်းတမ်းမၵ်း မၼ်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 2013 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 8 ၼႂ်းပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢူးတဵင်းသဵင်ႇၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈတႄႇ ဝၢင်းတမ်း မႃးတႄႉ ဢၢင်ႈဢၢၼ်းပုၼ်ႈတႃႇၶွမ်ႊပၼီႊၵူႈမိူင်းမိူင်းၶဝ် ၸိူဝ်းဢၼ်တေမႃးၽုၵ်ႇၾင်တိုၼ်းလၢင်း ႁဵတ်းၵၢၼ် ၾၢႆႇသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ။ မၢႆမီႈၾၢႆႇသိုဝ်ႇသၢၼ်ၼႆႉ လိုဝ်းႁူင်လူၺ်ႈ မတ်ႉတႃ 66 က လႄႈ မတ်ႉတႃ 80 ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈႁူႉႁၼ်ၸွမ်း။ ၵမ်းၼႆႉပေႃးၼၼ် မတ်ႉတႃ 66 က လၢတ်ႈဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ၶႃႈလႃႇ ၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းသၢႆၼႅင်ႈသေ တေဢမ်ႇလႆႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈ ယွၼ်းဢဝ် ငိုၼ်းတွင်း၊ တေဢမ်ႇလႆႈၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်၊ တေဢမ်ႇလႆႈႁၢမ်ႈတပ်ႉၶတ်းၶႂၢင် ပူၼ်ႉၶွပ်ႇတြႃး၊ တေဢမ်ႇလႆႈ ယႃႉသရေႇ ၼႃႈတႃတၢင်ႇၵေႃႉတၢင်ႇၵူၼ်း၊ တေဢမ်ႇလႆႈပၼ်တင်းၵိတ်ႇၶႂၢင်၊ တေဢမ်ႇလႆႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈ လႆႈၵူဝ် လႆႈႁႄ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း။ ပေႃးဝႃႈႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ ပွင်ႇဝႃႈ ၽိတ်းၾိင်ႈ(ပၵ်းပိူင်) ဢၼ်ၼႆႉ။ ၵမ်းၼႆႉပေႃး မႃးတူၺ်းတီႈမတ်ႉတႃ 80 သမ်ႉဝႃႈဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ပေႃးဝႃႈၶွင်ႈမၢတ်ႇၺႃးလွင်ႈဢၼ်ၼႆႉ (ပေႃးဝႃႈ ႁဵတ်းၽိတ်းလိူင်ႈ) ဢၼ်ၼႆႉ ဝႆႉပဵၼ်လိူင်ႈလၢဝ်း ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈပလိၵ်ႈတႃႁၢၼ် ယိပ်းၵမ်(ၵုမ်းၵမ်) လႆႈၵုမ်းသိုဝ်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးတေမၢပ်ႇ မႂ်လူၺ်ႈမၢႆမီႈၼႆ တေလႆႈယွၼ်းၶႂၢင်ႉတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇ(ၼႅင်ႈသၢၼ်)။ လူၺ်ႈမၢႆမီႈ သိုပ်ႇသၢၼ်ဢၼ် ၼႆႉသေယဝ်ႉ မိူဝ်ႈၵျုႊလၢႆႊ 30 ဝၼ်း ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ ၽူႈထတ်းလိၵ်ႈတီႈမျၢၼ်ႇမႃႇဢွင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈထုၵ်ႇ မၢပ်ႇမႂ်တီႉၺွပ်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၽူႈထတ်းလိၵ်ႈတီႈ The Voice ဢၼ်ဝႃႈ ဢူးၵျေႃႇမိၼ်ႉသူၺ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉလႆႈတေႃႇသူႈ၊ တိုၵ်ႉလႆႈမီးၼႂ်းၶွၵ်ႈယူႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉၸွမ်း။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸွမ်း မၢႆမီႈသိုဝ်ႇသၢၼ်ဢၼ်ၼႆႉ မိူဝ်ႈပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢူးတဵင်းသဵင်ႇ ဢွၼ်ႁူဝ်ႁႅၼ်း တမ်းမႃး ဝႃႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ၊ ၼႂ်းပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢၼ်ၵဝ်ႇ ပၢၼ်ဢူးတဵင်းသဵင်ႇၼၼ်ႉ လိူင်ႈလၢဝ်းၾၢႆႇၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈဢၼ်ၼႆႉ ပေႃးမီးမႃး 7 လိူင်ႈ ၼ်ႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်လႆႈထုၵ်ႇပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ မီး 5 လိူင်ႈ ။ ၵမ်းၼႆႉ ထိုင်မႃးပၢၼ် တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇဢွၼ်ႁူဝ်မႃးၼႆႉ လိူင်ႈလၢဝ်းဢၼ်ၼႆႉမီးမႃးထိုင် 73 လိူင်ႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ဝၢင်းတူတ်ႈ တၢမ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ မီး 11 လိူင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်လႆႈထုၵ်ႇၵုမ်းၵမ်ယူႇ ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉႁွင်း(ဢႃႇမၶၢမ်ႇ) လႆႈယူႇၼႂ်းၶွၵ်ႈ သေ တေႃႇသူႈ သမ်ႉမီး 10 လိူင်ႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တင်းမူတ်း ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ မႃးထတ်းသၢင်တူၺ်းၼႆ ဢၼ်မၢပ်ႇမႂ် သႄႉၼႄးတေႃႇ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သေယဝ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇပဵၼ်လိူင်ႈၼႆႉတေမီးယူႇ 7 လိူင်ႈ၊ ဢၼ်ယူႇတီႈပႃႇတီႇ NLD ဝႃႈ ၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈလူလၢႆ ၶႃႉၶၢႆၸိုဝ်ႈသဵင်ႁဝ်းဢိူဝ်ႈ တၢမ်တူဝ် NLD ႁဵတ်းလိူင်ႈသမ်ႉမီး 6 လိူင်ႈ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၽူႈၵိူဝ်း ၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်းသၢၼ်းၸုၵျီႇ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ပိူၼ်ႈၶႃႉၶၢႆၸိုဝ်ႈသဵင်မၼ်း ၸီႉၼႄးၸိုဝ်ႈသဵင်မၼ်းသေယဝ်ႉ ၵူၼ်းၼႂ်းၵႄႈၵၢင်မၼ်း ႁဵတ်းလိူင်ႈ သမ်ႉမီးယူႇ 8 လိူင်ႈ ပေႃးမႃးတူၺ်းတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈၼႆ ယူႇတီႈၵူၼ်းသိုဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢၼ်လႆႈထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမၢႆမီႈဢၼ်ၼႆႉ တေမီးယူႇ 10 လိူင်ႈ၊ ၵူၼ်း 18 ၵေႃႉ တိုၵ်ႉလႆႈထုၵ်ႇ မၢပ်ႇမႂ်တိုၵ်ႉလႆႈထုၵ်ႇၶိုၼ်ႈလုမ်းတြႃးသေယဝ်ႉ တေႃႇသူႈယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်း ၶႃႈလႆႈႁူႉႁၼ်ၸွမ်း။ ပေႃးဝႃႈၸိူင်ႉၼႆမႃး ဢၼ်ၵေႃႉႁဵတ်းမၢႆမီႈဢၼ်ၼႆႉမႃး ပဵၼ်မိူဝ်ႈပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢူးတဵင်းသဵင်ႇ ထိုင်ပၢၼ်ၼႆႉမႃး ႁဵတ်းသင်သမ်ႉသိုပ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းယူႇ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းၼႆႉ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ဢိၵ်ႇတင်းၵမ်ႇၽႃႇႁူႉႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်တေပႆယၢင်ႈၸွမ်းလၢႆးတၢင်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ႁဵတ်းသင်သမ်ႉသိုပ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်း မၢႆမီႈဢၼ်ဢမ်ႇ တူၵ်းထုၵ်ႇတြႃး ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၽွမ်ႉၸႂ်ၼၼ်ႉလႃႇ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸိုင် တီႈၼႆႈတေလႆႈႁၼ်ဝႃႈ မၢႆမီႈဢၼ်ၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈပၢၼ်ဢူးတဵင်းသဵင်ႇ ဢၼ်ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းႁူမ်ႇငမ်းၼၼ်ႉႁဵတ်းမႃးလႄႈ ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ယူႇတီႈလူင် ပွင်ၸိုင်ႈ ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်း ၽိုၼ်ႉပႅတ်ႈလႆႈ သၢၼ်ၶတ်းၶၢၼ်ႉပႅတ်ႈလႆႈ ပႆႇပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈလႆႈၼႆႉ မိူၼ်တင်းဝႃႈ တပ်ႉ သိုၵ်းတိုၵ်ႉသုမ်ႇငမ်းၼိူဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းယူႇ ႁဝ်းထတ်းသၢင်ႁၼ်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တီႈၼႆႈပေႃးႁဝ်းမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်းၸွမ်း မၢႆမီႈ 66 က ၼႆႉမၼ်းမီးလွင်ႈယူပ်ႈယွမ်းဝႆႉတင်းၼမ် 1) ပေႃးႁႂ်ႈမီး ၵူၼ်းတိူင်ႇၸႅင်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၽူႈလႂ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ဢၼ်လႂ်သေယဝ်ႉသႄႉသွမ်း ယႃႉလူႉသရေႇၼႃႈတႃ သေၵေႃႉၵေႃႉဢိူဝ်ႈ ဝႃႈၼႆၵူၺ်း တႃႁၢၼ်ပလိၵ်ႈၼႆႉ တီႉၺွပ်းလႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ 2) ၽိတ်းတႄႉႁႃႉ၊ ဢမ်ႇၽိတ်းၼႆႉ ပႆႇလႆႈထဵတ်ႈထၢမ်သေပွၵ်ႈ၊ ဢဝ်ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈပႅတ်ႈၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ ဢၼ်ပၼ်ႁပ်ႉႁွင်း(ဢႃမၶၢမ်ႇ) ဢမ်ႇပွႆႇယူႇတၢင်း ၼွၵ်ႈလွတ်ႈလူမ်သေယဝ်ႉ တေႃႇသူႈၵႄႈၶႆ။ ပွႆႈႁႂ်ႈဝႃႈ လႆႈထုၵ်ႇပိၼ်ႇပႅင်ၵေႃႈ တိုၼ်းယဵတ်ႈၶွၵ်ႈလႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ 3) ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢမ်တူဝ်ၵေႃႉလႆႈထုၵ်ႇသႄႉၼႄး မၢပ်ႇမႂ် ယူႇတီႈၵူၼ်းၵၢင်မၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ သမ်ႉပိၼ်ႇပႅင်လႆႈ မၢပ်ႇမႂ်ၸွႆးတြႃးလႆႈ မိူၼ်ၸိူဝ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်းသၢၼ်းၸုၵျီႇ မီးၵူၼ်းသႄႉၼႄးဝႃႈ တေႃႇဢွင်ႇ သၢၼ်းၸုၵျီႇၼႆႉ ပဵၼ်ၼႆမီးၼႆ သေၵေႃႈ တၢမ်တူဝ်ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇဢမ်ႇႁူႉတူဝ် ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈလုၵ်ႈၼွင်ႉ တပေးမၼ်းလႂ် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ယူႇတီႈလုၵ်ႈၸုမ်းၼႂ်းပႃႇတီႇမၼ်းလႂ် သေၵေႃႉၵေႃႉသမ်ႉ ႁဵတ်းၽူႈတိူင်ႇၸႅင်ႈသေ မၢပ်ႇမႂ်ၵူၼ်းၵေႃႉ ၽိတ်းပၵ်းပိူင်(ၽိတ်းၾိင်ႈ) ၼၼ်ႉလႆႈ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း သုင်သုတ်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၵေႃႈ တၢမ်တူဝ်မၼ်းဢမ်ႇတၼ်းႁူႉသေတႃႉ ယူႇတီႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉတပေးမၼ်း ယူႇတီႈလုၵ်ႈတပ်ႉမၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ တၢင် တူဝ်မၼ်းသေ သမ်ႉၶိုၼ်းမၢပ်ႇမႂ်လႆႈ တိူင်ႇၸႅင်ႈ လႆႈ။ ဢၼ်ပဵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်ၵျုႊလၢႆႊၼႆႉ မိူၼ် ၸိူင်ႉမီးၵူၼ်းသႄႉၼႄးတီႈမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢူးဝီႇ ရတူႇၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ်ဢူးဝီႇရတူႇ ဢမ်ႇၸီႉသင်ႇ သေတႃႉၵေႃႈ ယူႇတီႈတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးမၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ တၢင် တူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈသေ မၢပ်ႇမႂ်လႆႈ တႄႇဢဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်လွၵ်းဢူၼ်ႈမၼ်းဝႆႉ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸွမ်း မၢႆမီႈဢၼ်ၼႆႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၾဵတ်ႉပုၵ်ႉ ဢၵွင်ႊ (Facebook Account) ၸႂ်ႉတိုဝ်းၼိူဝ်ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉ သေဢၼ်ဢၼ်သေ ယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈတၢမ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇ သႄႉၼႄးမႅၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈၵႂႃႇထတ်းသၢင်မႅၼ်ႈသေၵေႃႉ သေၵူၼ်း ပေႃးသမ်ႉမီးၵေႃႉဢၼ် ဢမ်ႇလႆႈၸႂ် ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်လႆႈၸိုင် ႁူႉၸၵ်းၵၼ်ႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉၸၵ်းၵၼ်ၵေႃႈ ၸီႉၼႄး/ၸီႉၸမ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် Facebook Account ၶဝ်ၼၼ်ႉသေ မၢပ်ႇမႂ်လႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈ တီႈၼႆႈပေႃးမႃး ထတ်း သၢင်တူၺ်းၼႆ Facebook Account ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸႂ်ႉၵူၺ်း ပိူၼ်ႈသေၵေႃႉသေၵူၼ်း ၸၢင်ႈ ၵႂႃႇႁဵတ်းပွမ်လႆႈလႄႈ ဢဝ်ၸိုဝ်ႈ ပွမ်ႁဝ်းၼႆႉသေ ၵႂႃႇလူလၢႆ သႄႉၼႄးသေၵေႃႉၵေႃႉယဝ်ႉ ထိုင်ၵမ်းလႆႈထုၵ်ႇတီႉ ၺွပ်း တိူင်ႇၸႅင်ႈမႃးသမ်ႉ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်း ဢၼ်တေလႆႈၺႃး မၼ်းဢမ်ႇတူၵ်း ထုၵ်ႇၸွမ်းလၢႆးၵၢၼ်တြႃး။ တီႈတႄႉမၼ်း ပေႃးဢဝ်မႆႉထတ်းၾၢႆႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႄႈ မႆႉထတ်းၾၢႆႇပၵ်းပိူင်ဝႃႈၸိုင် ၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ ၼႆႉ ၵွၼ်ႇပႆႇလႆႈထဵတ်ႈထၢမ်မၼ်း လီငၢမ်းဝႃႈ မီးတင်းၽိတ်းဢမ်ႇမီးတင်းၽိတ်း ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈ ထုၵ်ႇဢဝ်ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈ တေဢမ်ႇလႆႈတၢင်ႇထိုင်လုမ်းတြႃးသေ မၢပ်ႇမႂ် မိူဝ်ႈလႂ်ထဵတ်ႈ ထၢမ်ၸႅင်ႈလႅင်း မီးသၢၵ်ႈသေႇ လၵ်းထၢၼ်ယဝ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇပိူင်မၼ်းမီးၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီလႆႈယဵတ်ႈၶွၵ်ႈႁိုဝ်၊ ထုၵ်ႇလီပၼ်တၢမ်ႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶဝ်တေလႆႈၵႂႃႇၸွမ်းလၢႆးတၢင်းၵၢၼ်မၼ်း ဢၼ်ၼႆႉၽႂ်ၵေႃႈႁူႉ ၸၵ်းႁင်းၽႂ်မၼ်းၵူႈၵေႃႉ။ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢၼ်ဝႃႈ တေပႆၸွမ်းလၢႆးတၢင်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၼၼ်ႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းတေလႆႈၼပ်ႉယမ် သုၼ်ႇလႆႈ သုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႄႈ တေလႆႈၼပ်ႉယမ် ပၵ်းပိူင် ၵူႈၵေႃႉႁူႉၸွမ်းယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ထိုင်မႃးဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ မၢႆမီႈ 66 က ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမၢႆမီႈ မတ်ႉတႃ 80 ၾၢႆႇသိုဝ်ႇသၢၼ်ၼႆႉသေ ႁဵတ်းသင်လႄႈ NLD ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်း သိုပ်ႇယိပ်း ၵမ်ဝႆႉယူႇလႃႇ မိူၼ်တင်းလၢတ်ႈမႃးမိူဝ်ႈၵႆႈ ဢၼ်ဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းၼႆႉ တိုၼ်းပႆႇ ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈ လွင်ႈ ၵုမ်းၵမ် တပ်ႉသိုၵ်း တပ်ႉမတေႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ၸႅင်ႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉမိူဝ်ႈဝႃး ယူႇတီႈသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၶတ်းၸႂ်ပိူဝ်ႈတႃႇယႃႉပႅတ်ႈ မၢႆမီႈသိုဝ်ႇသၢၼ် ဢၼ်ၼႆႉယူႇ သေ တႃႉၵေႃႈ ပႆႇႁၼ်လွၵ်းလၢႆး ငဝ်းလၢႆးပုၼ်ႈတႃႇတေ ဢွင်ႇပူၼ်ႉလႆႈ။ ၵူၼ်းၾၢႆႇဢၼ်တၢင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈယႃႉ ပႅတ်ႈမၢႆမီႈၼႆႉ မီး 7 ၵေႃႉ၊ ၽူႈတႅၼ်းဢၼ်ၶိုၼ်းသၢၼ်ၶတ်းဝႃႈ မၢႆမီႈဢၼ်ၼႆႉ ပႆႇထုၵ်ႇပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈၵေႃႈ သမ်ႉမီး 7 ၵေႃႉ မိူၼ်ၵၼ် ၊ ၼႂ်းၶဝ် 7 ၵေႃႉ၊ 7 ၵေႃႉၼင်ႇၵၼ် ထဵင်ထွင်ၵၼ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 2 လႆႈႁၼ်ၶဝ်မႃး ၸႅၵ်ႇသဵင် သေယဝ်ႉ တႅပ်းတတ်းပိူဝ်ႈတႃႇတေယႃႉပႅတ်ႈမၢႆမီႈဢၼ်ၼႆႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇဢွင်ႇပူၼ်ႉမႃး မိူၼ်ၸိူင်ႉ မတ်ႉတႃ 66 က ဢၼ်ဝႃႈ သေၵေႃႉၵေႃႉ တေဢမ်ႇလႆႈယႃႉလူႉၸိုဝ်ႈသဵင်ၵၼ် တေဢမ်ႇလႆႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉ ပဵၼ်ယူႇၸိူင်ႉၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လူတ်းယွမ်းလူင်းၵႂႃႇ ပေႃးတေမၢပ်ႇမႂ်လူၺ်ႈ ပၵ်းပိူင်ၸိုင် တေလႆႈယွၼ်းၶႂၢင်ႉတီႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼႂ်းမိူင်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇထႅင်ႈတႄႉ တၵ်းတေလႆႈပဵၼ်ဢၼ်ႁပ်ႉႁွင်း(ဢႃမၶၢမ်ႇ) ဢွၼ်တၢင်းပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ တိူင်ႇၸႅင်ႈဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁပ်ႉႁွင်း (ဢႃႇမၶၢမ်ႇ) ၸွင်ႇပဵၼ်မႃး ဢၼ်ႁူၵ်းႁၢႆႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပေႃးတေမႃးသိုပ်ႇတူၺ်းၸွမ်း လၢႆးၵၢၼ်ဢၼ်ၼႆႉၸိုင် ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸုမ်းNLD ၼႆႉ တႄႇဢဝ် လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ပီ 2015 ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃး ထိုင်မႃးၼႂ်း ပီ 2016 လိူၼ်မၢတ်ႊ ၸွမ်ၸိုင်ႈမႂ်ႇလႄႈ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇၶိုၼ်ႈမႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ ယူႇထႅင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ပီပၢႆၽၢၵ်ႇလိူဝ်မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမုင်ႈမွင်းဝႃႈ ယူႇတီႈလူင် ပွင်ၸိုင်ႈၼူၵ်ႉယုင်းသေ တေလူတ်းယွမ်းပႅတ်ႈလႆႈ ဢေႃးၸႃႇဢႃႇၼႃႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ တေၸၢင်ႈမူၼ်ႉ မႄးလႆႈ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008၊ တေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉပႅတ်ႈၵၢၼ်ၵိၼ်သူး ၵိၼ်လၢပ်ႈလွင်ႈၽိတ်းၵၢၼ် သိၼ်ၸိူဝ်း ၼႆႉယူႇ၊ မုင်ႈမွင်းမႃးတင်းၼမ်တင်းလၢႆသေတႃႉၵေႃႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တေႃႈၼင်ႇ မၢႆမီႈဢၼ်ၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈလွင်ႈ သိုဝ်ႇသၢၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၶဝ်ယင်းပႆႇပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈလႆႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၸိူဝ်းႁဵတ်း ၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ တင်းၼမ်တင်းလၢႆ လႆႈၸၢင်ၸႂ်ၸွမ်း။ ဢၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၽူးတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်သၢၼ်ၶၢတ်းၵၼ် ထဵင်ထွင်ၵၼ်သေ ယဝ်ႉၵႂႃႇသေတႃႉၵေႃႈ ၸွမ်းလူၺ်ႈလၢႆးၵၢၼ်မၼ်း တေလႆႈသိုပ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇတီႈ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း၊ ပေႃးဝႃႈ သၽႃးၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပႆယၢင်ႈၸွမ်း လၢႆးၵၢၼ်သၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယူႇၼႆႉ မၢႆမီႈ 66 က မၢႆမီႈ 80 ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၾၢႆႇ သိုဝ်ႇသၢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇပူတ်းယႃႉၵႂႃႇလုမ်းလုမ်း ၵူၺ်းသမ်ႉတေမူၼ်ႉမႄး ၵႂႃႇၵမ်းၶၵ်ႉၵမ်းတွၼ်ႈ ၵႂႃႇၸိုင် မိူၼ်တင်းဝႃႈ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၼႆႉ ႁဝ်းပႆႇလႆႈတဵမ်၊ မိူၼ်တင်းဝႃႈ ၾိင်ႈမိူင်းၼႆႉ တၢမ်ၼင်ႇၵၢင်ၸႂ် တပ်ႉ သိုၵ်းမီးၵူၺ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼူၵ်ႉယုင်း တိုၼ်းလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေ လႆႈထတ်း ႁၼ်ၸႅင်ႈၸႅင်ႈ လႅင်းလႅင်းသေ ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၶႂ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽူႈ တၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတေႁဵတ်း ပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတၵ်းတေလႆႈတေႃႇသူႈၵႂႃႇ တၢင်ႇထိုင်ၵႂႃႇ တုၵ်းယွၼ်းၵႂႃႇ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း ယွၼ်းထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈဝႆႉတီႈၼႆႈၶႃႈ။

['Uncategorized']

2017-06-29T05:05:41

https://shannews.org/archives/417

လွင်ႈယုင်ႈယၢင်ႈယေးငိုၼ်း ပွတ်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းၶႄႇ ႁႅင်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆး ဢိၵ်ႇငဝ်းလၢႆးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ

တင်ႈတႄႇၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 15 ဝၼ်း တေႃႇထိုင်ဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းႁဝ်းၶႃႈတီႈမိူင်းတႆးလႄႈသင်၊ ဢိၵ်ႇပႃးတင်း ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်းပိုၼ်ႉၼႆႉ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးလွင်ႈၵႃႉၶၢႆတေႃႇတၢင်းၵုင်းထဵပ်ႈ ၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၸိူဝ်းဢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းႁႅင်းၵၢၼ်ႁႅင်းငၢၼ်း တီႈတၢင်းမိူင်းထႆးၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၺႃးတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တုၵ်ႉယၢၵ်ႈဝႆႉတင်းၼမ်တင်းလၢႆဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေႁူႉငိၼ်းၸွမ်းၵၼ်ယူႇၶႃႈၼေႃႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပိူင်ပဵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းသမ်ႉၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၼ်တင်း လွင်ႈၼႃႈဝၢၼ်ႈတႃမိူင်း၊ လွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမိူင်း ၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈယွၼ်းထတ်းသၢင်ၼႄၵၼ်ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 15 ဝၼ်း တီႈတၢင်းမိူင်းၶႄႇၼႄလွင်ႈတၢင်းဝႃႈ- ယွၼ်ႉမီးၵူၼ်းတေႃႇလွင်းၸွမ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ဝႃႈၼႆသေယဝ်ႉ ၶဝ်ဢိုတ်းပႅတ်ႈသဵၼ်ႈမၢႆယေးငိုၼ်း တႃႇၵူၼ်း 349 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးၵႂႃႇၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 132 ၵေႃႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈၶဝ်ဢိုတ်းပႅတ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆယေးငိုၼ်းၼၼ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆမိူၼ်ၼင်ႇၶဝ်ႈသၢၼ် ထူဝ်ႇ ငႃး ၶဝ်ႈၶႄႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၵိုတ်းယင်ႉၵႂႃႇပႅတ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းဢၼ်တေလႆႈလွင်ႈၸွမ်း ငိုၼ်းၶဝ်ႈငိုၼ်းဢွၵ်ႇ ယဝ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၵႃႉၵူၼ်းၶၢႆတီႈတၢင်းမူႇၸေႊ-ၼမ်ႉၶမ်း ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်း ၸိူဝ်းဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ မိူင်းမၢၼ်ႈသေၵႂႃႇထင်သဝ်းယူႇၸွမ်း 105 လၵ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်တုၵ်ႉယၢၵ်ႈၵႂႃႇတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ ၵၢၼ်ၵႃႉၵၢၼ်ၶၢႆၼႆႉ ဢဝ်ၵိုတ်းယင်ႉၵႂႃႇပႅတ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ် ထိုင်မႃးဝၼ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 23 ဝၼ်း၊ ၵူၼ်းၵႃႉၵူၼ်းၶၢႆ 300 ပၢႆၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ် တီႈလၢၼ်ႇဢၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းၶႄႇလႄႈ မိူင်းမၢၼ်ႈတိတ်းၸပ်းၵၼ်၊ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈလၢၼ်ႇႁေႃၶမ်း ၼၼ်ႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းလၢႆးၵၢၼ် ဢၼ်ၵႃႉၶၢႆတေႃႇမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ပိူင်ယႂ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉသူင်ႇၵႂႃႇ တေမီးၶဝ်ႈသၢၼ် ထူဝ်ႇ ငႃး ၶဝ်ႈၶႄႇ မၢၵ်ႇမူင်ႈ တႅင်ႈတဝ်ႈ (တႅင်ၸမ်ႇပူႇ)ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလုၵ်ႉတီႈမိူင်း ႁဝ်းၶႃႈသူင်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇသိၼ်ၵႃႉၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ၽိူဝ်ႇၶဝ်ႈၽႅဝ်တီႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်လႄႈ လႆထုၵ်ႇတင်းပီႈၼွင်ႉၶႄႇၶဝ်တဵၵ်းၶၼ်မၼ်း။ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇမိူၼ်ၼင်ႇမၢၵ်ႇမူင်ႈ တႅင်တဝ်ႈၼႆၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းပဵၼ်ၶူဝ်းဢမ်ႇဝႆႉလႆႈႁိုင်လႄႈ ပေႃးဝႃႈၼဝ်ႈၵႂႃႇမၢၼ်ႉၵႂႃႇၸိုင် ဢမ်ႇဢဝ်၊ ၶဝ်ၶႂ်ႈၽၼ်ႉလိူၵ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽၼ်ႉ၊ ၶႂ်ႈတႅပ်းတတ်းၵႃႈၶၼ်မၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ တႅပ်းတတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉၼၼ်သေ ယူႇတီႈၵူၼ်းၵႃႉၾၢႆႇႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇပိူဝ်ႈတႃႇတေတွပ်ႇထဵင်ၶိုၼ်း၊ ပၼ်ၶၼ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈႁပ်ႉၵႂႃႇၸိူင်ႉၼၼ်။ လွင်ႈၼႆႉႁဝ်းၶႃႈလႆႈငိၼ်းမႃးတင်းႁိုင်။ တီႈၼႂ်းတႅၼ်းၽွင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ ၸၢႆးႁၵ်ႉ ႁွင်ႉၸၢႆးသီႇႁၵျေႃႇ၊ ဢၼ်ပဵၼ်တႅၼ်းၽွင်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈတၢင်ႇလၢတ်ႈထိုင်တီႈၼႂ်း တႅၼ်းၽွင်းသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽွင်းလူင်ဢၼ်မႃးတွပ်ႇၵႄႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁႃလႆႈၶေႃႈၵႄႈလိတ်ႈ ပၼ်ႁႃဢၼ်ၼႆႉသေယဝ်ႉ ၵူၺ်းတွပ်ႇလုပ်ႈလၢပ်ႈၵႂႃႇၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉငိၼ်းၸွမ်းမႃး။ တီႈၼႆႈၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးထတ်းသၢင်ၸွမ်းတူၺ်း ၾၢႆႇၶႄႇၼႆၵေႃႈ မီးလွၵ်းဢူၼ်ႈဝႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ မိူၼ်ၼင်ႇယေးငိုၼ်းၶဝ် ဢၼ်ပိုတ်ႇၸွမ်းတီႈသူၺ်ႇလီႇ တီႈမိူင်းမၢဝ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈယေးငိုၼ်း ဢၼ်ယေးငိုၼ်းလုမ်ႈၾႃႉ World Bank မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ။ ငိုၼ်းတွင်းဢၼ်မီးၼႂ်းယေးငိုၼ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁပ်ႉႁွင်း Guarantee လႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ လွင်ႈၶဝ်ၸုတ်ႈယွမ်းၼၼ်ႉ ၵူဝ်ၵမ်ႇၽႃႇႁူႉထိုင်သေ ၸင်ႇဝႃႈၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵၼ်မႃး လွင်ႈလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်လႆႈၵုမ်းၶိုၼ်း လႆႈၼွမ်းၶိုၼ်းတီႈၾၢႆႇၵူၼ်းၵႃႉၵူၼ်းၶၢႆၶဝ်တႄႉတႄႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၵိုတ်းယင်ႉၵႂႃႇပႅတ်ႈၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၵမ်း မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းတင်းၼမ်တင်းလၢႆလႄႈ ၵႃႈလႆႈလုၵ်ႉၼႄၵၢင်ၸႂ်။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ ပေႃးမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်း ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ပေႃႇလသီႇမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ လႆႈဝႃႈပိူင်ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆတေႃႇ လႅၼ်လိၼ်ၾၢႆႇမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးဝႆႉဢၼ်တၢႆတူဝ်၊ မၼ်းဢမ်ႇမီးဝႆႉဢၼ်ၶိူင်ႇၶမ်ႉ။ ပိူဝ်ႈတႃႇတေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉ။ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊဝၼ်းတီႈ 12 ၼၼ်ႉ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ၵႂႃႇလၢတ်ႈတီႈမိူင်း သဝိတ်ႉၻဵၼ်ႊဝႃႈ 1.ပိူဝ်ႈတႃႇတေလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်။ 2.ပိူဝ်ႈတႃႇတေသၢင်ႈလွင်ႈၶိုၼ်းလီၵၼ်ၶိုၼ်းၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ Reconciliation ။ 3.ပိူဝ်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၸိူဝ်းၼႆႉ တၵ်းတေၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမၼ်းသမ်ႉမႃးထုၵ်ႇငၢမ်ႇၵၼ်တင်း ပိူင်ပဵၼ်ဢၼ်ပဵၼ်ဢၼ်မီးယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉႁိုဝ်။ ပေႃးမႃးထတ်းသၢင်ၸွမ်း တႃႇတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၼၼ်ႉ ယႃႇပေၽူမ်ႈဝႃႈၵွၼ်ႇ တႃႇတေငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း ယင်းတေႁဵတ်းယၢပ်ႇ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇမိူင်းၶႄႇပဵၼ်ယူႇၼႆႉ မိူင်းထႆးၵေႃႈမိူဝ်ႈလဵဝ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ၵူၼ်းၶဝ်ႈၵူၼ်းဢွၵ်ႇ ၶဝ်ထဵတ်ႈထတ်းၸွမ်းၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း။ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၵႂႃႇမီးယူႇတီႈမိူင်းထႆး မွၵ်ႈ 4 လၢၼ်ႉပၢႆပၢႆၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးဝတ်းမီးဝႂ်၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်သေ လၵ်ႉလွမ်ႁဵတ်းၵၢၼ်။ ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းတေႁဵတ်းႁိုဝ်။ ယူႇတီႈမိူင်းထႆး ဢမ်ႇယူႇလႆႈ၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလႄႈ ပွၵ်ႈမႃးသမ်ႉမႃးၺႃးလၢၼ်ႇၺႃးၵဵတ်ႉ ၶွင်မိူင်းမၢၼ်ႈသေ သမ်ႉတေမၢပ်ႇမႂ်ယွၼ်းငိုၼ်းၵၼ်ထႅင်ႈၼႆ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယိုင်ႈၶႅၼ်းတုၵ်ႉၶယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈသမ်ႉလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းႁႅင်းၵၢၼ်ႁႅင်းငၢၼ်း တီႈမိူင်းၼွၵ်ႈလႃႇ၊ ပေႃးမႃးထတ်းသၢင်ၸွမ်း ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ 1.ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၼႆႉ ၵွႆႈယူႇၵွႆႈတူၵ်းၵႂႃႇ၊ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ။ 2.ၵွပ်ႈဢမ်ႇမီးလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေၶီးၸိုၼ်ႈလဵင်ႉတွင်ႉၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈတၢင်းမုင်ႈမွင်းတႃႇမိူဝ်းၼႃႈ ဢမ်ႇမီးသင်လၢင်းလၢင်းလႄႈ ၵႃႈလႆႈမိူဝ်းၼႃႈလဵၵ်ႉတႃတမ်ႇသေ ႁဵတ်းႁႅင်းၵၢၼ်ႁႅင်းငၢၼ်းတီႈမိူင်းၼွၵ်ႈ။ ၽိူဝ်ႇၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇမီးသင်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉပၼ်၊ မိူၼ်ၸိူင်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၶဝ် လႆႈၺႃးၵိၼ်ယူႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇတေပူၵ်းပွင်ၽဝႃႉၶဝ်ၵႂႃႇ၊ ၼႆႉၵေႃႈပဵၼ်လွင်ႈ ၸုတ်ႈယွမ်းၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇ ၺႃးတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတုၵ်ႉယၢၵ်ႈယူႇၼႆႉ ၵူၼ်းၵႃႉၵူၼ်းၵူးၵေႃႈ ၺႃးတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸိူင်ႉၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ပေႃးမႃးတူၺ်းထႅင်ႈၵူၼ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵေႃႈ ၼႂ်းဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉၵူၺ်း လႆႈထုၵ်ႇမၢပ်ႇမႂ်ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇမိူဝ်ႈသိုၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၶၢဝ်ႇတီႈ DVB လႄႈၵူၼ်းၶၢဝ်ႇတီႈ ဢီႇရႃႇဝၻီႇ ဢၼ်မိူဝ်းၶဝ်ႈၸွမ်းပၢင်ၸုတ်ႇ ၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ်၊ ဢၼ်ပီႈၼွင်ႉလွႆ TNLA ၶဝ်ႁဵတ်းတီႈတၢင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ ၽိူဝ်ႇပွၵ်ႈမႃး လႆႈထုၵ်ႇတင်းတပ်ႉသိုၵ်း ႁွင်ႉၸႅတ်ႈထဵတ်ႈထၢမ်သေယဝ်ႉ ၵုမ်းၶင်ဝႆႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ဢၼ်ဝႃႈၵႂႃႇတိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်းတီႈၼႂ်း TNLA ၼၼ်ႉ ပဵၼ်တၢင်းၽိတ်း ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်းၾိင်ႈမိူင်း 17/1 ဝႃႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေဢဝ်လိူင်ႈတေႃႇၶဝ်၊ တေမၢပ်ႇမႂ်ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢၼ်တပ်ႉသိုၵ်း၊ ၵူၺ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ၾၢႆႇၼႂ်းမိူင်း ပဵၼ်ၵၢၼ်ၾၢႆႇပလိၵ်ႈ၊ ၵၢၼ်လုမ်းတြႃး။ ဢၼ်ၼႆႉမိူၼ်တင်းဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းၼႆႉပူၼ်ႉပႅၼ်ၾၢႆႇၵၢၼ်လုမ်းတြႃးသေယဝ်ႉ ပူၼ်ႉပႅၼ်ၾၢႆႇၵၢၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇ ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈသေ ၶဝ်ႈႁဵတ်းၸွမ်း၊ မိူၼ်တင်းဝႃႈတပ်ႉသိုၵ်းလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ မၼ်းၵႂႃႇသွင်တၢင်း မၼ်းၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ဝႆႉသေ ၽႂ်ဢမ်ႇထွမ်ႇၽႂ်၊ မိူၼ်တင်းမီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႆႉသွင်ၸုမ်းၵေႃႈလူဝ်လူဝ်။ ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းၼႄငဝ်းလၢႆး ပွင်ႇဝႃႈတပ်ႉသိုၵ်းလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ ၽႂ်ဢမ်ႇယွမ်းၽႂ်၊ ၽႂ်ဢမ်ႇတႅမ်ႇလိူဝ်ၽႂ် ၽႂ်ဢမ်ႇသုင်လိူဝ်ၽႂ်သေယဝ်ႉ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ဝႆႉပဵၼ်သွင်တၢင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈငဝ်းလၢႆး ပိူဝ်ႈတႃႇပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း တေယူႇယၢပ်ႇၶၢၼ်ၸႂ် ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၵူၺ်း ႁဝ်းၶႃႈထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆ။ ပိူဝ်ႈတႃႇတေပဵၼ်မႃး လွင်ႈၶိုၼ်းလီၵၼ်ၶိုၼ်းၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈ National reconciliation ၼၼ်ႉ ပေႃးတင်းဝႃႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းတိုၵ်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်၊ တႃႇတေပဵၼ်မႃးၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတေယၢပ်ႇ။ ၸွမ်းဢဝ်ၾိင်ႈမိူင်း ပိူင်ပဵၼ်တင်းၵမ်ႇၽႃႇဝႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ပၢႆးပၺ်ၺႃ တူၵ်းတႅမ်ႇလႄႈသင်၊ ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးတူၵ်းတႅမ်ႇႁႅင်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ပိူဝ်ႈတႃႇတေပဵၼ်ၶိုၼ်း ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းယၢပ်ႇၼႆ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉႁၼ်ၵၼ်မႃး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆလႄႈ ၽွင်းယၢမ်းဢၼ်ၾၢႆႇၾိင်ႈမိူင်းတိုၵ်ႉယူပ်ႈယွမ်း၊ လွင်ႈၾိင်ႈမိူင်းႁူမ်ႇငမ်းဢၼ်ဝႃႈ Rule of Law တိုၵ်ႉတူၵ်းတႅမ်ႇယူႇၼႆႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ၼင်ႇႁိုဝ်တေၸၢင်ႈတိုတ်ႉၸၼ်ဢဝ်လႆႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်းသေယဝ်ႉ မူၼ်ႉမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ်မႃး မိူင်းၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵူၼ်းမိူင်းတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ တၵ်းတေလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ၶတ်းၸႂ်တေႃႇသူႈၵႂႃႇ၊ ယွၼ်းၶႆႈၼႄတၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆးၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ၊ မႂ်ႇသုင်ၵူႈၵေႃႉၶႃႈ။

['Uncategorized']

2017-11-09T05:02:07

https://shannews.org/archives/407

ၾိင်ႈဝၼ်းပီမႂ်ႇတႆး (တႆးလူင်)

ၵႂၢမ်းၼမ်း ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇဝႃႈၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလႂ် မိူဝ်ႈလႆႈယူႇသဝ်းႁူမ်ႈၵၼ်လႄႈလႆႈၵေႃႇတင်ႈ ၾိင်ႈၵူၼ်းႁူမ်ႈၵၼ် ၸွမ်းတီႈယူႇ တီႈၵိၼ်ၼႂ်းတၼ်းႁဵင်းၽႂ်မၼ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ ပေႃးႁို်င်တၢမ်ႁိုင်မႃး တေၵိူတ်ႇမီးၾိင်ႈတိုဝ်းၵမ် ဢၼ်ဝႆႉပဵၼ်တီႈယုမ်ႇယမ် ၸုင်ၸႂ်လႄႈတိုဝ်းမၼ်ႈ ႁဵတ်းၸွမ်းမႃးပၢၼ်ယဝ်ႉပၢၼ်တွၼ်ႈတႃႇမုၵ်ႉၾုင်ၵူၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၾိင်ႈၵူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေလႆႈယူႇၵတ်းယဵၼ်ႁိၼ်ႉၼွၼ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်လွင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၼႂ်းၾိင်ႈၵူၼ်း တေတဵင်ႈၼိမ် မၼ်ႈ ၵႅၼ်ႇ ၸိူဝ်ႉသၢႆငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်း ၸင်ႇလႆႈၵေႃႇတင်ႈၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆး ဢၼ်ၸွမ်း ၵႃႇလတေႇသ မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းႁဵတ်းၸွမ်း ၵၼ်ယူႇ။ ၼႂ်းၵႃႈၾိင်ႈၸိူဝ်ႈလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းသိုပ်ႇသိုပ်ႇမႃး ၼႂ်းၾိင်ႈၵူၼ်းႁဝ်း ပီလႂ်ပီၼၼ်ႉၼႆႉ မီးပႃးၾိင်ႈပီမႂ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၾိင်ႈႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇၸွမ်းယူႇ လွင်ႈၼိုင်ႈ။ ပီမႂ်ႇတႆး ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းၵူႈၸုမ်းၸုမ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ ထႆး လၢဝ်း ယူၼ်း တႆးလူင် တႆးၶိုၼ် တႆးလိုဝ်ႉ တႆးလႅမ်း တႆးၼုင်း တႆးမၢဝ်း လႄႈတႆးဢႃႁူမ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈဢမ်ႇလႆႈယူႇၵႆးၵိၼ်ၸမ်ၵၼ် (ၵမ်ႈၼမ် ယူႇယၢၼ်ၵႆၵၼ်) ၵေႃႈ ၾိင်ႈပီမႂ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆး ၵၢၼ်ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇၼႆႉ တီႈမႃးမၼ်းမိူၼ်ၵၼ်၊ ပဵၼ်ဝၼ်းလဵဝ် လိူၼ်လဵဝ်ၵၼ်ၵူႈတီႈတီႈ။ ဝၼ်းပီမႂ်ႇတႆးၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းလိူၼ်ဢၢႆႈ ၶိုၼ်ႈၼိုင်ႈၶမ်ႈၵူႈပီပီ (တေယူႇမွၵ်ႈၵၢင်လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊရ် ၵူႈပီလႄႈ ပေႃးပဵၼ်ပီသွၼ်ႉၼႆႉ တေယူႇမွၵ်ႈၵၢင်လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊရ် ၵူႈပီ)။ မိူဝ်ႈပၢၼ်ပူႇမွၼ်ႇႁဝ်း ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး ၵူႈၸုမ်းၸုမ်း လႆႈတိုဝ်းၵမ်ဢဝ်ဝၼ်းလိူၼ်ဢၢႆႈၶိုၼ်ႈၼိုင်ႈၶမ်ႈ ပဵၼ်ဝၼ်းပီမႂ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၵူႈတီႈ။ (လိူၼ်ဢၢႆႈၼႆႉ မၢင်တီႈႁွင်ႉဝႃႈ လိူၼ် ၸဵင် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ လိူၼ်ၵဵင် ၊ ပေႃးဝႃႈ လိူၼ်ဢၢႆႈ ၼႆတႄႉတႆးႁဝ်းႁူႉၸၵ်းၵၼ်ၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်း။) ပီမႂ်ႇတႆး ဢမ်ႇၼၼ် ပီမႂ်ႇတႆးလူင် ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်း လႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းလၵ်းပိူင် 12 လိူၼ်ၸွမ်းၸိုဝ်ႈလႅင်လၢဝ် (ၼၵ်ႉၶတ်ႈ)၊ လႅင်လၢဝ်ၼႆႉ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး သူၼ်ႇယႂ်ႇ သူင်ႁွင်ႉဝႃႈ မိင်ႈပီ (ႁူမ်ႈတင်းထႆးလႄႈလၢဝ်း) ဢၼ်ပဵၼ်- ၸႆႈ (ၼူ)၊ ပဝ်ႈ (ဝူဝ်း)၊ ယီး (သိူဝ်)၊ မဝ်ႈ (ပၢင်တၢႆး)၊ သီ (ငိူၵ်ႈ)၊ သႆႈ (ငူး)၊ သိင (မႃႉ)၊ မဵတ်ႉ (ပႄႉ)၊ သၼ် (လိင်း)၊ ရဝ်ႉ (ၵႆႇ)၊ သဵတ်း (မႃ)၊ ၵႆႈ (မူ) ၸိူင်ႉၼႆ။ လၵ်းပိူင်ၸိူင်ႉၼႆႉ တႆးလူင် တႆးမၢဝ်းႁွင်ႉဝႃႈ လၵ်းၼီႈ ။ တင်ႈၸိုဝ်ႈလုၵ်ႈလၢင်းၵေႃႈ သူင်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၸွမ်းလၵ်းပိူင် မိင်ႈပီ ၼႆႉမိူၼ်ၵၼ်၊ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပေႃးပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး သူင်တင်ႈၸိုဝ်ႈ တႄႇဢဝ်လုၵ်ႈၵေႃႉငဝ်ႈၵႂႃႇ ပဵၼ် – ဢၢႆႈ ယီႈ သၢမ် သႆႇ ငူဝ်ႉ လူၵ်ႈ၊ သင်ပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်း သူင်တင်ႈဝႃႈ- ဢီႇ ယေႈ ဢၢမ် ဢႆႇ ဢူဝ်ႈ ဢူၵ်း (ဢိတ်း လဵၵ်ႉ ၼုမ်ႉ လိုၼ်း ၵွႆႈ)- ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၵူၼ်းတႆးလူင် တႆးမၢဝ်း လႆႈတင်ႈလၵ်းၼီႈ ဢၼ်ဢဝ်ၸွမ်းလၵ်းပိူင် မိင်ႈပီ ၸႂ်ႉတႃႇၾိင်ႈၵူၼ်း တူဝ်ၵဝ်ႇမႃးလႄႈ ၸင်ႇမီးၾိင်ႈပီမႂ်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇဝၼ်းၼိုင်ႈ (လိူၼ်ဢၢႆႈ လိူၼ်ၸႆႈ မႂ်ႇဝၼ်းၼိုင်ႈ) သေ လႆႈယိပ်း တိုဝ်းသိုပ်ႇၵၼ်မႃးတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ တီႈတႄႉမၼ်း လၵ်းၼီႈ ၼႆႉ ပဵၼ်ၽႃးသႃၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ဢၼ်လႆႈဢူမ်သူပ်းမႃး ပဵၼ်ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉသေ ဢၼ်ပဵၼ်သၵ်ႉၵရၢၸ်ႈတူဝ်ၼပ်ႉသွၼ်ႇ ဢၼ်တႆးလူင်သူင်ႁွင်ႉၵၼ်ဝႃႈ ပီမိူင်းၼၼ်ႉ ၼႂ်းပီၿုတ်ႉထ 2562 ၼႆႉ (ပုၼ်ႈတႃႇတႆးလူင် တႆးမၢဝ်း) လႆႈမႃးယဝ်ႉ 2112 ပီယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆယူႇ။ (ပီမိူင်း 2112 ၼီႈၼႆႉ ပဵၼ်သၵ်ႉၵရၢၸ်ႈတႆးလူင် တႆးမၢဝ်းလႄႈ တႆးၼိူဝ်မၢင်ပွတ်းမၢင်တွၼ်ႈ။ ၵွႆးၵႃႈ မႃးပၢၼ် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ပီ 21 မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ႁူမ်ႈတင်းၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးၼွၵ်ႈမိူင်းမၢင်ပိုၼ်ႉတီႈယူႇ။) ပီမိူင်း ဢမ်ႇၼၼ် တႆးသၵ်ႉၵရၢၸ်ႈ (ပီတႆး) ၸွမ်းဢဝ်ပိုၼ်းမၢၼ်ႈလႄႈၽိုၼ်မၢႆၸွႆႈတွင်းၶႄႇ ႁူမ်ႈတင်းၵႂၢမ်ႈၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈ ၽူႈႁူႉၵူၼ်းၶိူဝ်း တႆးလူင်လၢႆလၢႆၸဝ်ႈယဝ်ႉ လႆႈႁူႉငိူၼ်ႈငဝ်ႈမႃးဝႃႈ ပီမိူင်းတႆး ဢမ်ႇၼၼ် တႆးသၵ်ႉၵရၢၸ်ႈ (တႆးလူင်-တႆးမၢဝ်း) ၼႆႉ တႄႇၼပ်ႉသွၼ်ႇ တင်ႈဢဝ်ပီဢၼ် ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈ လုၵ်ႈၸၢႆးတေႃႉတီႈ 2 ၶုၼ်ဢူတီႇၾႃႉ (ၸိုဝ်ႈၶိူဝ်းႁိူၼ်း) ၸဝ်ႈမိူင်း ၼွင်သႄ ဢွၼ်ဢဝ်ၶႃႈဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ လွင်ႈလူင်းၸွမ်းလမ်းၼမ်ႉၶူင်းမႃးတႄႇတင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း (မိူင်းမၢဝ်း) တီႈႁိမ်းၾင်ႈၼမ်ႉမၢဝ်း မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းပီၶရိသ်ႉတ် မွၵ်ႈ 94 ပီ၊ မႅၼ်ႈမွၵ်ႈပီၿုၻ်ႉထ 450 ၼၼ်ႉမႃးၼႆယူႇ (တႆးၼပ်ႉ သွၼ်ႇၼႂ်းပီ 2562)။ (ၼမ်ႉမၢဝ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းႁွင်ႉ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈလီႈ၊ ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈတႅမ်ႈ မႃးပဵၼ်သူၺ်ႇလီႇ၊ ၸၢဝ်းၶႄႇသမ်ႉတႅမ်ႈၸွမ်း သဵင်မၢၼ်ႈၶဝ်ဝႃႈ- ရုၺ်ႉရီႉ)။ ယွၼ်ႉလွင်ႈၸိူင်ႉၼႆသေလႄႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး (တႆးလူင်၊ တႆးမၢဝ်း လႄႈတႆးၼိူဝ် မၢင်ပွတ်းမၢင်တွၼ်ႈ) ၸင်ႇလႆႈယိပ်း တိုဝ်းဢဝ်ပီဢၼ် ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈ ဢွၼ်ဢဝ်ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူင်းမႃးတႄႇတင်ႈသိုင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း တီႈႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉ မၢဝ်း ၼၼ်ႉသေ မႃးပဵၼ်ပီမိူင်း ဢမ်ႇၼၼ် သၵ်ႉၵရၢၸ်ႈ ၸႂ်ႉတႃႇသၢႆၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇသေ သိုပ်ႇတိုဝ်းၵမ်မႃး တေႃႇႁၢၼ်ႉဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်။ ၼႂ်းပီ ၿုၻ်ႉထ 2562 ၼႆႉ တႆးသၵ်ႉၵရၢၸ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ပီမိူင်းတႆး လႆႈမႃးယဝ်ႉ 2112 ၼီႈ။ (ယူႇၼႂ်းလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊရ် ပီ 2017-2018 ၼႆႉ)။ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်း ၸင်ႇႁွင်ႉပီမႂ်ႇတူဝ်ၵဝ်ႇၼႂ်းပီ(2017-2018) ၼႆႉဝႃႈ လၵ်းၼီႈပီတႆးပိူၵ်းသဵတ်း (ပီမႃ) ပီမိူင်း 2112 ၼီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ (မိူဝ်ႈၶႂ်ႈႁူႉ ပီမိူင်း-တႆး ဢမ်ႇၼၼ် တႆးသၵ်ႉၵရၢၸ်ႈၼၼ်ႉ တေလႆႈဢဝ်ပီၿုၻ်ႉထမိူဝ်ႈလဵဝ်တင်ႈသေ ဢဝ်ပီ ဢၼ်ၶုၼ်ယီႈ တင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ မႃးထွၼ် ၼႆၸိုင်တေလႆႈပီမိူင်း – တႆး (ပတႉ) ဢမ်ႇၼၼ် တႆးသၵ်ႉၵရၢၸ်ႈ (တသႉ) ၊ ၸိူင်ႉၼင်ႇ- ပီ ၶသႉ 2018 ၼႆႉ ပီပသႉ 2562 ၼီႈ၊ ဢဝ်ပီဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈတင်ႈမိူင်း 450 မႃးထွၼ်ယဝ်ႉလႆႈ 2112 ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပီမိူင်းတႆး (တသႉ)။ (ပသႉ 2562 – 450 ႁူ တသႉ 2112)ၼႆၼၼ်ႉယူႇ။ ပီမိူင်းတႆး လဵၵ်ႉလိူဝ် ပီၿုတ်ႉထ 450 ပီ၊ သမ်ႉယႂ်ႇလိူဝ်ပီၶရိသ်ႉတ် 94 ပီ လႄႈယႂ်ႇလိူဝ်ပီၵေႃးၸႃႇ 733 ပီ။ [ ပီမိူင်း ဢမ်ႇၼၼ် သၵ်ႉၵရၢၸ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ပီတႆး (2112) ဢၼ်တႆးႁဝ်းၼပ်ႉသွၼ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၵၼ်ယူႇၼႆႉ ပဵၼ်ပီမိူင်းတႆးလူင်၊ တႆးမၢဝ်းလႄႈတႆးၼိူဝ် မၢင်ပွတ်း မၢင်တွၼ်ႈၶဝ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ။ တင်းၵူၼ်ူးၶိူဝ်းတႆးတၢင်ႇသၢႆထၶိူဝ်းၶဝ် ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵွင်ႉၵၼ်သင်။ ၵွႆႈၵႃႈ လၵ်းၼီႈ ပီတႆး ဢၼ်ဢိင်ဢဝ် လၵ်းပိူင်ပီ ၵၢပ်ႇၸႆႈ 60 လွၵ်းသေ ၼပ်ႉသွၼ်ႇယိပ်းတိုဝ်းၵၼ်မႃး ဢၼ်ပဵၼ်လိူၼ်ဢၢႆႈ (လိူၼ်ၸဵင် – လိူၼ်ၵဵင်) မႂ်ႇဝၼ်းၼိုင်ႈ ပဵၼ်ဝၼ်းပီမႂ်ႇတႆးၼႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်းတႆးႁဝ်း ၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်း ယိပ်းတိုဝ်းမိူၼ်ၵၼ် ၵူႈတီႈ။ လၵ်းၼီႈ မိူၼ်ၵၼ်၊ ပီမိူင်း ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ၼႆၵွႆး။] ၾိင်ႈၵေႃႇၸဵင် ဢမ်ႇၼၼ် လၵ်းပိူင်ပီမႂ်ႇတႆးၼႆႉ ပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ဝႅင်ႇဝႆႉပဵၼ် 4 တွၼ်ႈ။ တွၼ်ႈႁူဝ်တီး ပႂ်ႉၸဵင် – ပႂ်ႉၸဵင်ပွင်ႇဝႃႈ ၾဝ်ႈႁပ်ႉ တၵ်ႉၼၢႆ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပႂ်ႉႁပ်ႉတွၼ်ႈလိူၼ်ၸဵင် (လိူၼ်ဢၢႆႈ) ၼႂ်းၶမ်ႈၶိုၼ်းလိူၼ် 12 လပ်း ဢၼ်မၵ်းမၢႆ ပဵၼ်ဝၼ်းသဵင်ႈပီၵဝ်ႇ။ တွၼ်ႈသွင် ပၢႆႈၸဵင် – ပၢႆႈၸဵင် ပဵၼ်ၵႂၢမ်းတႆးမွၼ် ပွင်ႇဝႃႈ ၵွမ်းဝႆႈ၊ ပၢႆႈၸဵင် ၸင်ႇပွင်ႇဝႃႈ ၵွမ်းဝႆႈ ၵႃႇရဝၼပ်ႉယမ်လိူၼ်ၸဵင် (လိူၼ်ဢၢႆႈ) ဢၼ်ပဵၼ် လိူၼ်ႁူဝ်ႁႅၵ်ႈႁူဝ်တီးၼႂ်းပီမႂ်ႇၵူႈပီပီ။ ဝၼ်းလိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇ 1 ၶမ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈၵွၼ်ၼၼ်ႉ မီးၵၢၼ်ၶိုၼ်ႈပၼ် ထႃႇၼ တႃၶုၼ် ၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉ (ယႃႇထူး) တီႈၵူၼ်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်မိူင်းၶဝ်၊ မီးၵၢၼ်ပၼ်ရၢင်းဝလ်း (သူးၽွၼ်းၵၢၼ်) တီႈၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်လီၸွႆႈၾိင်ႈ ၵူၼ်း (ၸွႆႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း)။ ပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ပွတ်းၼႂ်ထွမ်ႇလိၵ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၵႂၢမ်းသွၼ်ၸွမ်းၵၢပ်ပၢၼ်၊ ဢိၵ်ႇတင်း မီးပၢင် ဢုပ်ႇၶႆႈ (သမ်မၼႃး) ၵၼ်ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈ ႁိတ်ႈႁွႆး ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၸွမ်းတီႈလႂ်တီႈၼၼ်ႈ။ တွၼ်ႈသၢမ် ၵိၼ်ၸဵင် – ၵိၼ်ၸဵင် ပွင်ႇဝႃႈ ၶပ်းၶိုင်လဵင်ႉၶဝ်ႈၽၵ်းတၢင်းၵိၼ် တီႈၽူႈထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇလႄႈပီႈၼွင်ႉသၢႆၶိူဝ်းၺႃတိတင်းလၢႆ ဢၼ်မီး တင်း ၶဝ်ႈတူမ်ႈလႅမ်၊ ၶဝ်ႈပုၵ်း (ၶဝ်ႈတမ်ငႃး) လႄႈၶဝ်ႈယႃႇၵု (ၶဝ်ႈၼမ်ႉဢွႆႈ)၊ ႁူမ်ႈတင်းၾိင်ႈသႃသၼႃး ဢၼ်ၸဝ်ႈ ၵဝ်ႇၵိူဝ်းလီ ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း ၼႂ်းဝၼ်းပီမႂ်ႇမိူဝ်ႈလိူၼ်ၸဵင် (လိူၼ်ဢၢႆႈ)။ တွၼ်ႈလိုၼ်းသုတ်း လဵၼ်ႈၸဵင် – လဵၼ်ႈၸဵင် ပွင်ႇဝႃႈႁဵတ်းပွႆးဢုၼ်ႇငၢၼ်း(ပွႆးမူၼ်ႈသိူဝ်း) ၼႂ်းယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းသေ ၸူမ်းသိူဝ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇ၊ သူင်ႇသင်ႇပီၵဝ်ႇ ၸိူင်ႉၼင်ႇ – ႁွင်ႉၵႂၢမ်းလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ် ၵႃႈၼူၵ်ႉ ၵႃႈတူဝ်း လဵၼ်ႈလၢႆးၸိူင်း လၢႆးယိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ “ၸဝ်ႈဢမ်ႇယွင်ႈ ၶွင်ဢမ်ႇၵႃႈ ။ ၾိင်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ပေႃးတူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇယွင်ႈ ဢမ်ႇမႅပ်ႇပႅင်းပႂ်ႉပႃးႁၵ်ႉသႃ ဢမ်ႇသိုပ်ႇၽႄႈတိူၼ်းၸိုင် တေယဵၼ်းပဵၼ်သိင်ႇၶွင်ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ်ၼႂ်းဝၼ်းၼႃႈ”- ၵပ်းသိုပ်ႇလႆႈတီႈ – E-mail: [email protected], Line: Sai Puenkham, Facebook: Puenkham Luedai. မႁႃမုင်ႉ (မိူင်းၸႄႈ)

['Uncategorized']

2017-11-02T05:01:13

https://shannews.org/archives/405

ၽွမ်ႉႁူမ်ႈတၢင်းၶႂ်ႈလႆႈ ပေႃးဢမ်ႇၶဝ်ႈၵႆႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းတေၸၢင်ႈၵႆ

ပိူၼ်ႈၼမ်ပိူၼ်ႈလီ ႁဝ်းၼမ်ႁဝ်းၶိုၵ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ လိုၵ်ႉလိုၵ်ႉ မၼ်း ဢမ်ႇငၢႆႈ လူၺ်ႈႁဵတ်ႇၽူလ်ၽႂ်မၼ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တၢင်းၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ယႃႇဝႃႈတေၵႆႈၵၼ် ယေႈၶႅၼ်းၸၢင်ႈၵႆ။ လူၺ်ႈၾၢင်ႁၢင်ႈၼႃႈတႃ(သၵ်းသီ)ၸိုဝ်ႈသဵင်ၵေႃႉလႂ် မူႇလႂ် ၸုမ်းလႂ် ဢၼ်လႆႈၵေႃႇတင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉ မီး ႁဵတ်ႇၽူလ် မီးယိူင်းဢၢၼ်းႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း ဢမ်ႇဝႃႈလဵၵ်ႉယႂ်ႇ တၵ်းဝႆႉ တၵ်းမီး ဢူမုၼ်ၾၢင်ငဝ်းမႃႇၼ မုၼ်ၵုၼ်း ဢမ်ႇၼမ်ၵေႃႈ ဢေႇ မီးၸႂ်ၸပ်းပႅၼ်း ၸိုဝ်ႈသဵင် တီႈယူႇ ထိၼ်ႇထၢၼ် လႄႈ တၢင်းယုမ်ယမ် ၽႂ်မၼ်း ယူႇၼႆၼၼ်ႉ တေထဵင်လႆႈယၢပ်ႇ။ လိူဝ်သေၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်ႁဝ်း မူႇႁဝ်း ၸုမ်းႁဝ်းယဝ်ႉ တေဢမ်ႇ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပိူၼ်ႈမႃး ၸွမ်ႇၸိမ် မႃးၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ မႃးၵႅဝ်ၸွမ်းၼႆၵေႃႈ တေမီး။ ယွၼ်ႉၼၼ် တႃႇတေယူႇၶဝ်ႈၸွမ်း ႁဵတ်းၸွမ်း ၾုင်ၵူၼ်း ၼမ်လၢၵ်ႇလၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃလူင်ဢၼ်ၼိုင်ႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းပေႃးမီးလွင်ႈဢမ်ႇပူင်ႇသႂ် ဢမ်ႇၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇမူတ်း သႂ် ၵႂၢမ်းလပ်ႉ ယိင်းၶႅၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်တေယူႇႁူမ်ႈၵၼ် ဢမ်ႇငၢႆႈ။ ပၼ်ႁႃလူင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ဢမ်ႇၸူးၵႃႈၼႆႉၵူၺ်း လူၺ်ႈ ဢမ်းၼၢၸ်ႈ ၵၢၼ်ၵုမ်းငမ်း ၵၢၼ်တႅပ်းတတ်း ၵၢၼ် ႁူမ်ႈႁူႉ ႁူမ်ႈဝူၼ်ႉ ႁဵတ်းသင်သိင်ၵေႃႈ တၵ်းထုၵ်ႇထတ်းသၢင် ႁၢမ်ႈတပ်ႉ သူၼ်ႇဝႅင်ႇ ၽွၼ်းလႆႈ ၽဵင်ႇပဵင်း ၵူႈ သမ်ႇသႅၼ်ပိူင် ဢၼ်တၵ်းမီးတူင်ႇၶွပ်ႇ ႁတ်ႉႁႅတ်ႉလႄႈၶႂၢၵ်ႇၼၢမ်ၵိတ်ႇၶႂၢင် ၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈတီႈလူၺ်ႈ ငဝ်းလၢႆးတေ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ လီၸႃႉလႆႈၵူႈမိူဝ်ႈ။ တႃႇတေၶဝ်ႈႁူမ်ႈၶူၼ်းၶဝ်းၼုၵ်းသုၼ် ၵူမ်ၵဵဝ်ၵၼ်လႆႈလီမၼ်ႈၵိုမ်း ယိုၼ်းယၢဝ်းၼၼ်ႉ ႁမ်ႉယၢပ်ႇ တႄႉတႄႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈလႆႈၵေႃႈ ၵၢၼ်တႅၵ်ႇယႅၵ်ႈ ၸၢင်ႈ ၵိူတ်ႇ ၶိုၼ်ႈလႆႈၶိုၼ်းငၢႆႈငၢႆႈၵူၺ်း။ ၶိုၼ်းတူၺ်းပိုၼ်း ဝၼ်းလင်ၵေႃႈဝၢႆးၸဝ်ႈၼွႆႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇတင်ႈ ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢဝ်မိူင်းၵွၼ်းၶေႃ ၶဝ်ႈတိုၵ်း တေႃး မၢၼ်ႈၼႆၵေႃႈ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၽႄႈၸွတ်ႇလိုဝ်းႁူင်ၵႂႃႇသေ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၵူႈတီႈၵူႈဝဵင်း ဢၼ်လႆႈၵူမ်ႈ ႁူဝ်ယိူၼ်ႉၵၼ်ႈမႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 10 ပီၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽႂ်ဢမ်ႇသူၼ်းဢမ်ႇႁွင်ႉၽႂ် သေ လုၵ်ႉယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉတိုၵ်းတေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈၽႂ်တီႈမၼ်း ၸုမ်းၽႂ်ၸုမ်းမၼ်းတိုၼ်ႇတူဝ်ႈလၢမ်းၸွတ်ႇ ၵႂႃႇသဵင်ႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းၵိုင်ႉၵၢင်ႉယႂ်ႇမႃးလႄႈ ထိုင်မႃး 1959 ၸဝ်ႈပူဝ်ႇမွင်ႇတင်းၸဝ်ႈသိူဝ်ဝၼ်းၶဝ် ဢွၼ်ႁူဝ် ၶဝ်ႈတိုၵ်းႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းလႆႈလႄႈ မၢၼ်ႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈတႄႉတႄႉ။ ထိုင်ပေႃးလႆႈဢဝ် တပ်ႉၵၢင်ႁၢဝ်ၶဝ်မႃးၸွႆႈတိုၵ်းလူးၵွၼ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈထိုင်မႃး 1960 ၵေႃႈၶိုၼ်းတႅၵ်ႇယၢႆႈၵၼ်ၵႂႃႇ ပဵၼ်လၢႆမူႇ လၢႆၸုမ်းယဝ်ႉ။ 1964 ၸဝ်ႈၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်း ၼၢင်းၾႃႉယွင်ႈႁူၺ်ႈ (မေးၼၢင်းၸဝ်ႈၾႃႉလူင်ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ယွင်ႈႁူၺ်ႈ) ဢွၼ်ႁူဝ်ၶွၼ်ႈတုမ်ဢဝ် SNIA, SNUF တပ်ႉၵဝ်ႈၵၢင်ႉ (ၵူဝ်းၵၢင်ႉ)လႄႈတပ်ႉၸဵင်းတုင် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA မႃးၵေႃႈ ယွၼ်ႉလၢႆးႁဵတ်း လၢႆးသၢင်ႈဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈၶိုၼ်း တႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၽၢတ်ႇၽႄၵၼ်ၶိုၼ်း။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉၵေႃႈမီးလွင်ႈႁွင်ႉႁႃလွင်ႈၽွမ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်မႃးယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်း။ တေႃႇထိုင် 1983 ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႈၾိုၼ်ႉ – ၸိုင်ႈတႆး SURA ၶိုၼ်းႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈထႅင်ႈလႄႈ မီၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်ၸၢႆးၵၢၼ်းယွတ်ႈဢွၼ်ႁူဝ်(မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ)တင်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ ဢွၼ်ႁူဝ်မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပဵၼ်မႃး TRC/TRA ထိုင်မႃး 1985 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ မႃးၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈသေပဵၼ်မႃး MTA ဢၼ် ဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇသုတ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး တင်ႈတႄႇမီးၵၢၼ်လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း လွင်ႈထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် လွင်ႈၶဝ်ႈၸႂ် ပွင်ႇၸႂ် ဢမ်ႇမႅၼ်ႈတၢင်းလဵဝ်ၵၼ်လႄႈ ထိုင်မႃး 1995 ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ ၵေႃႈ ၶိုၼ်းတႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၵႂႃႇ တင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး SSNA ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈတႆးၼႆႉ ႁဝ်းႁဵၵ်ႈၶၢၼ်မႃး ႁဝ်းမုင်ႈမွင်း မႃး ႁဝ်းႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး လၢႆပွၵ်ႈလၢႆလႂ်ၵေႃႈ ၶိုၼ်းတႅၵ်ႇယႅၵ်ႈ ၽၢတ်ႇၽႄၵၼ်ၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉသင်? ၵွပ်ႈသင်? ပိူဝ်ႈသင်?။ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ထုၵ်ႇလီတႄႇဢဝ် တီႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈၼွမ်းၽူႈယွမ်း ၽူႈၸႂ် ၵႂၢင်ႈ မီးၵၢၼ်ပိုၼ်ႉပွႆႇမႃႇၼ တေႃးသ ပူတ်းၽႃႈဝၢင်းပွႆႇပၼ်ၵၼ် ဢမ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်ၵၼ် ဢမ်ႇၶတ်းၶႂၢင်ၵၼ် ဢမ်ႇဢဝ် ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလႆႈၼိူဝ်ၵၼ် ဢမ်ႇဢဝ်ၼႃႈ ဢဝ်တႃ ၵေႃႉလဵဝ်ၶိင်းၵူၺ်း ဢမ်ႇႁၼ်ပုၼ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢမ်ႇသႄႉၼႄး ၵၼ် ဢမ်ႇၶႃႉၸိုဝ်ႈၶၢႆသဵင်ၵၼ်သေ ပိၼ်ႇပႆႇယုၵ်ႉယွင်ႈၵၼ် ယွင်ႈယေႃးၵုၼ်းမုၼ်ၵၼ် ၸွႆႈထႅမ် ၵၼ် ၵမ်ႉထႅမ်ၵၼ် ဢဝ်ၶၢပ်ႈဝႆႉၼႃႈပၼ်တႃၵၼ် ဢမ်ႇဢဝ်လိူင်ႈသုၼ်ႇတူဝ် ပဵၼ်ယႂ်ႇပဵၼ်လၵ်းပဵၼ်တီႈတင်ႈ ဢၼ်လႂ်တေၸၢင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၼႃႈၵၢၼ် တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈသုၼ်ႇတူဝ် တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၼႃႈႁိူၼ်းၽႂ်ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵဵပ်းဝႆႉၵွၼ်ႇ ဢၼ်လႂ်ပဵၼ် ၽွၼ်းလီပုၼ်ႈတင်းၼမ် ဢဝ်မႃးပဵၼ်လၵ်းသဝ်ပိူင်လူင်သေ ဝႆႉပဵၼ်ၵၢၼ်ၶိုၵ်ႉၶမ်ႇ လမ်ႇလွင်ႈၸိုင် လွင်ႈမုင်ႈမွင်းႁဝ်း ၼၼ်ႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တၵ်းတေသုတ်ႉၸူးၸမ်ၵၼ် တေႃႇပေႃးၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈဢၼ်ႁဝ်း မုင်ႈမွင်း ၼၼ်ႉယူႇ။

['Uncategorized']

2017-10-22T04:59:43

https://shannews.org/archives/402

ပၢင်ၵုမ်လူင်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးလႄႈ ဢူမုၼ်ၼႃႈတႃတႆး

တႆးတေဢၢၼ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉ(တႆး) ၼႆႁၢင်ႈႁႅၼ်းမႃးၸဵမ်ႁၢင်ပီပီၵၢႆ။ ႁူဝ်ပီ 2017 ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ (workshop) တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး – ဝၢႆးၼၼ်ႉ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈလၢႆဝၢၼ်ႈလၢႆဝဵင်း ထိုင်ပႃးၵဵင်းမႂ်ႇ၊ မိူင်းၵွၵ်ႇ – ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇပႆႇပဵၼ်ႁဵတ်း ႁၢၼ်ႉတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ။ ၽွင်းၼၼ်ႉတင်းမူတ်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈ ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၼႆႉ တေဢၢၼ်းႁဵတ်းတီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ဢမ်ႇၼၼ် ဝဵင်းပၢင်လူင် ဝဵင်းၾင်ႁူၵ်ႈႁႄႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းတပ်ႉမတေႃႇမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၽွမ်ႉ ဢမ်ႇပၼ်တႆးႁဵတ်း၊ တမ်းဝၢင်းပၼ်ႁႂ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းတီႈ မိူင်းတေႃႉ၊ မိူင်းထႃး၊ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်၊ ဢမ်ႇၼၼ်တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸွမ်သိုၵ်းလူင်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ လၢတ်ႈသမ်ႉ ဝၼ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီၼၼ်ႉဝႃႈ– “တေလႆႈဢဝ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်ၵၢင်ၸႂ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တင်းလၢႆၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉပဵၼ်လၵ်းသေ တေလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်တင်းလၢႆၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဢၼ်တတ်းမၵ်းဝႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယူႇသဝ်းဝႆႉ ….” – ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးတူၺ်းၵႂၢမ်းၶေႃႈၼႆႉ ၽူႈပႂ်ႉတူၺ်းၵၢၼ်မိူင်းမိူင်းတႆးၵမ်ႈၼမ်ထတ်းသၢင်ၸွမ်းဝႃႈ – ၼွၵ်ႈသေၼႃႈလိၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ (ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း) ၵုမ်းၵမ်တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းတီႈလႂ်ၼႆလႄႈ ဢမ်ႇပႆႇဝႃႈတူၼ်ႈတီး၊ ပၢင်လူင်၊ ၵဵင်းတုင် – လိူဝ်သေမိူင်းတေႃႉ – မိူင်းထႃးတင်းမိူင်းပၼ်ႇ ႁဵတ်းတီႈလႂ်ၵေႃႈလႅပ်ႈမိူၼ်ဢမ်ႇၽွမ်ႉၸွမ်းဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးသိူဝ်ႁၢၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃပူၵ်းပွင်ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးမိူင်းတႆး (SADG) လၢတ်ႈဝႃႈ- ” …ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၵ်းမၼ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး မီးၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA သွင်ၸုမ်း၊ PNLO တင်း RCSS ၵူၺ်း။ ၸုမ်း PNLO ၶဝ်ႁဵတ်းတီႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်းယဝ်ႉ။ RCSS လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸႂ်ႉႁဵတ်းတၢင်းမိူင်းတေႃႉ၊ မိူင်းထႃး ဢမ်ႇၼၼ်မိူင်းပၼ်ႇ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉလူတ်းယွမ်းပၼ်ထႅင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈ ႁဵတ်းတီႈလၢင်းၶိူဝ်းၵေႃႈၶဝ်ႈလႅပ်ႈၽွမ်ႉယူႇ”-ဝႃႈၼႆ။ လုင်းသၢမ်တိပ်ႉသိူဝ် ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး ပိုတ်ႇလၢတ်ႈတႅၵ်ႇလႅင်းဝႃႈ – “လွင်ႈၼႆႉမၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း။ ပေႃးဢဝ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းဝႃႈတႄႉ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၼႃႈတေႃႇၼႃႈ တႃတေႃႇတႃ ႁဝ်းလူဝ်ႇႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီး၊ လိူဝ်သေတီႈတူၼ်ႈတီး ႁဝ်းဢမ်ႇလူဝ်ႇႁဵတ်းတီႈလႂ်ယဝ်ႉ။ ႁဝ်းတေလႆႈႁဵတ်း။ ပေႃးပိူၼ်ႈၶဵင်ႈမႃးႁဝ်းယၢၼ်း ဢၼ်ၼၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ၊ ပေႃးၶဵင်ႈတေႃႇၶဵင်ႈမႃးၼႆၵေႃႈ မၼ်းတေယွၼ်ႇယၢၼ်းႁႃၵၼ်လႆႈယူႇ၊ ႁဝ်းလူဝ်ႇႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီးၵူၺ်း။ ပေႃးႁဝ်းယွမ်းသေၵႂႃႇႁဵတ်းတၢင်ႇတီႈ ၵေႃႈမိူၼ်ႁဝ်းယွမ်းၵၢၼ်ႉ၊ ႁဝ်းတႄႉႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ် – ” – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈႁဵတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ workshop တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇလူင်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ဝၼ်းပိုတ်ႇပၢင်ၵူၼ်းမႃးၶိုၼ်ႈ 500 ပၢႆ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ တူဝ်တႅၼ်းၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်း၊ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၵူႈပၢႆးပၢႆး။ ၸၢႆးသိူဝ်ႁၢၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ – ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼႆႉမီး RCSS ၸုမ်းလဵဝ်ၵူၺ်း။ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈမၼ်းဢမ်ႇတၢင်တူဝ်မိူင်းတႆး၊ ၼႂ်းၸုမ်းတႆးႁဝ်းသမ်ႉ တေဢဝ်ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး CSSU သေႁဵတ်း၊ ဢမ်ႇဢၢၼ်းယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းသေႁဵတ်းပိူင်လဵဝ်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃးဝႃႈတေႁဵတ်းၼႆၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈတူၼ်ႈတီး ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈတီႈပၢင်လူင်။ တၢင်းႁၼ်ထိုင်တႄႉ ဢၼ်ၼႆႉမၼ်းတေပဵၼ်ယၢပ်ႇ၊ ပေႃးတေႁဵတ်းတီႈမိူင်းၼၢႆး မိူင်းၼၢႆးသမ်ႉဢမ်ႇၸႂ်ႈၸႄႈတွၼ်ႈ၊ ပေႃးႁဵတ်းတီႈလၢင်းၶိူဝ်းတႄႉ သၢင်ႇထုၵ်ႇယူႇ မၼ်းပဵၼ်ဝဵင်းၸႄႈတွၼ်ႈ၊ တီႈပၵ်းလုမ်း။ မိူဝ်ႈတေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇမႃးၵေႃႈ မႃးတီႈလၢင်းၶိူဝ်း။ လၢင်းၶိူဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈဝဵင်းဢွၼ်ႇၼင်ႇၵဝ်ႇ” – ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးၼေႃႇသႅင် ႁူဝ်ၼႃႈၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ TYN လၢတ်ႈဝႃႈပေႃးႁဵတ်းတၢင်ႇဝဵင်းတႄႉ ဢမ်ႇတူၵ်းထုၵ်ႇ / ၵုင်ႇသရေႇၼႃႈတႃၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၵေႃႈဢမ်ႇလႅပ်ႈ။ တႆးတိုၼ်းထုၵ်ႇႁဵတ်းတီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ငဝ်ႈၸိုင်ႈဝဵင်းတႆး ဢမ်ႇၼၼ်ဝဵင်းပၢင်လူင် ဝဵင်းၵိုၵ်းပိုၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းဝႃႈၼႆ။ “ပေႃးႁဵတ်းတီႈမိူင်းပၼ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ်တီႈမိူင်းတေႃႉ-မိူင်းထႃးၼႆႉ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းမွၵ်ႈ 5-6 ပၢၵ်ႇ တႃႇတေလဵင်ႉလူလုမ်းလႃးၵၼ်လႄႈသင်၊ တီႈယူႇတီႈၼွၼ်းလႄႈသင်မၼ်းတေဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ။ ပေႃးဢဝ်ၵုင်ႇသရေႇၵၢၼ်မိူင်းဝႃႈၵေႃႈ ႁၼ်ဝႃႈသႂၢင်းၽႅပ်ႉၵၼ်၊ ထၢင်ႇလဵၵ်ႉၵၼ်ပူၼ်ႉတီႈ။ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေပႃးသေ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ႁဝ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇယွမ်းၵႂႃႇႁဵတ်းတီႈဢၼ်ၶဝ်တတ်းမၵ်းပၼ်ၼၼ်ႉ။ တူၼ်ႈတီးၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဝဵင်းလူင်ၸိုင်ႈတႆး၊ ပေႃးဢဝ်ပၢင်လူင်ဝႃႈၼႆၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်တီႈဢၼ်ၵိုၵ်းပိုၼ်းၵၢၼ်မိူင်းႁဝ်းမႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်၊ ၵွပ်ႈၼၼ် 2 တီႈၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထိုင်ဝႃႈသၢင်ႇထုၵ်ႇတီႈသုတ်း၊ လီတီႈသုတ်းယဝ်ႉ၊ မၼ်းၵေႃႈၵိုင်ႇလႅပ်ႈၼႃႈတႃၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်ၶၢဝ်းတၢင်း ၸွမ်သိုၵ်းယွတ်ႈသိုၵ်း ၵႂႃႇၼႄႇပျီႇတေႃႇ လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊပွၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ဝၼ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၶွပ်ႈတဵမ်သွင်ပီပွၵ်ႈၼိုင်ႈသေ ဝၼ်းတီႈ 18/10/2017 ၽႅဝ်ထိုင်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်မိူင်း၊ ဝၼ်းတီႈ 19/10/2017 ႁူပ်ႉထူပ်းၽူႈၼမ်း လုၵ်ႈၸုမ်း CSSU သေ – လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵွၼ်ႇၼႃႈတေႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၵၢၼ်မိူင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၼႆႉ တေႁဵတ်းၼႃႈၵၢၼ် 2 ဢၼ်။ ဢၼ်ၼိုင်ႈတေႁဵတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ workshop ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ၊ ပေႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ တေလူင်းႁူပ်ႉထူပ်းသပ်းလႅင်းၼႄၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၸွင်ႇၵွႆႈႁဵတ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈၼႂ်းပီ 2017 ၼႆႉတႄႉတေပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းယဝ်ႉ -ဝႃႈၼႆ။

['Uncategorized']

2017-10-14T04:51:32

https://shannews.org/archives/399

တေဢဝ်တၢင်းႁၵ်ႉ ပဵၼ်ယႂ်ႇလိူဝ်ၵၢၼ်ပႂ်ႉပႃးၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႄႉယဝ်ႉႁိုဝ်?

“ ၸိူဝ်ႉမူင်ႈၵေႃႈမူင်ႈပႅင်း ၸိူဝ်ႉမႅင်းၵေႃႈမႅင်းႁၵ်ႉ” ၶေႃႈသင်ႇသွၼ်ပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈႁဝ်းၶဝ်ၶေႃႈၼႆႉ ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈပၼ်တၢင်းႁူႉ၊ ၼႂ်းပၢင်မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းလႄႈ ၼႂ်းလိၵ်ႈၼႂ်းလၢႆးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉလႆႈႁၼ်ဢွၼ်ၵၼ်ဢဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵၼ် သိုပ်ႇယိုၼ်ႈပၼ်ၵၼ်မႃးၵႂၢမ်းသိုပ်ႇၵႂၢမ်း လိၵ်ႈသိုပ်ႇလိၵ်ႈယူႇ။ မိူဝ်ႈမႃးၼိူင်းတူၺ်းၵၼ်တင်း ဢၼ်ပဵၼ်တႄႉမီးတႄႉလႄႈ ၽူႈၸိူဝ်းၵမ်မၼ်ႈယိပ်းတိုဝ်းၸွမ်းတႄႉတႄႉၼၼ်ႉ မိူၼ်ႁၢင်ႈၶႂ်ႈဢေႇလိူဝ်သေၽူႈလၢတ်ႈလႄႈၽူႈတႅမ်ႈၶဝ်လူးၵွၼ်ႇ။ ပေႃးႁႂ်ႈမၼ်းထုၵ်ႇမႅၼ်ႈတိူဝ်ႉယမ်တႄႉ တင်းလၢတ်ႈတင်းတိုဝ်းၵမ်လူဝ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ယူႇ။ မိူဝ်ႈၸမ်တေဢွၵ်ႇဝႃႇထႅင်ႈမွၵ်ႈသၢမ်သီႇဝၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၽူႈ ၸိူဝ်ႉမူင်ႈၵေႃႈမူင်ႈပႅင်း-ၸိူဝ်ႉမႅင်းၵေႃႈမႅင်းႁၵ်ႉၶဝ် တႅမ်ႈလိၵ်ႈသေတၢင်ႇၼိူဝ်ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉၶဝ်ဝႃႈ “ဝၢႆးဢွၵ်ႇဝႃႇပီၼႆႉ ယွၼ်းသူး ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈႁၼ်သၢဝ်တႆး လႅၼ်ႈၸွမ်းမၢဝ်ႇတၢင်ႇၶိူဝ်းသေၵမ်း”ၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉၽူႈၸိူဝ်းလႆႈလူဢၢၼ်ႇၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၼ်ၶေႃႈထုၵ်ႇၸႂ်၊ ဢွၼ်ၵၼ်သိုပ်ႇပိုၼ်ၽႄႈပေႃးမိူဝ်ယူႇၼိူဝ်ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉတင်းၼမ်။ ၶွင်လၵ်း မိူဝ်ႈပီၵၢႆၼၢင်းသၢဝ်လဝ်းမွၵ်ႇၵွၼ်တႆး လႆႈထုၵ်ႇပိူၼ်ႈမႃးပိတ်းၵႂႃႇၼမ်တႄႉၼင်ႇဝႃႈတႄႉလူး။ ယူႇတီႈပဵၼ်ၽူႈၸိူဝ်ႉမူင်ႈၵေႃႈမူင်ႈပႅင်း-ၸိူဝ်ႉမႅင်းၵေႃႈမႅင်းႁၵ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ၼႂ်းၸႂ်ၵေႃႈလွမ်လွမ် ယွၼ်းသူးယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ “ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈႁၼ်သၢဝ်တႆးၵႂႃႇၸွမ်းၶိူဝ်းပိူၼ်ႈထႅင်ႈသေၵမ်း” “ယႃႇပေႁႂ်ႈမီးထႅင်ႈသေပၢၼ်သေပွၵ်ႈသေၵမ်း” ၼႆၸိူင်ႉၼင်ႇၸိူဝ်းၶဝ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈတၢင်းယွၼ်းသူးၼႆႉ ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈပဵၼ်မႃးၸွမ်းၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၽူႈယွၼ်းယဝ်ႉ။ ဢွၵ်ႇဝႃႇယဝ်ႉ မွၵ်ႇမၢၵ်ႇဢၼ်ႁွႆႈၸွမ်းၶဵင်ႇတၢင်ႇပုတ်ႈၼၼ်ႉ ယင်းပႆႇတၼ်ႈၼဝ်ႈ ပေႃးလႆႈႁၼ်ၽူႈၼၢင်းသၢဝ်မွၵ်ႇၵွၼ်တႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ပႃးၵႂႃႇၼႂ်းမိုဝ်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉယိုင်?၊ တေၸၢင်ႈဝႃႈႁိုဝ်ၼေႃႈ။ တၢင်းယွၼ်းသူး ဢမ်ႇပဵၼ်မႃးၼင်ႇယွၼ်းသူးၵေႃႈတိူင်းမၼ်းလႃႈ!၊ ဢဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်း”တိူင်းမၼ်းလႃႈ” ဢၼ်ၶူးၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်းတႅမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ သႂ်ႇၸႂ်သေတေသိုပ်ႇတိုၵ်းသူၼ်းပၼ်ၾၢင်ႉၵႂႃႇ ယႃႇႁႂ်ႈမီးမႃးထႅင်ႈၵေႃႉသွင်၊ ၵေႃႉသၢမ်၊ ၵေႃႉသီႇ ၸဵမ်ၵႂႃႇယူႇ။ လိၵ်ႈႁူဝ်ၼႆႉၵေႃႈ ယိူင်းၸူးလႄႈၶႂ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉသတိထိုင်ၸိူဝ်းၶဝ် ဢၼ်မီးယိူင်းဢၢၼ်းလႄႈ ဢၼ်ဢၢၼ်းတေယၢင်ႈၸွမ်းမၢဝ်ႇၶိူဝ်းပိူၼ်ႈ၊ ဢၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်ဝႆႉၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းဝႃႇသၢမ်လိူၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉယူႇ။ သင်တေလၢတ်ႈဝႃႈ ယွၼ်ႉတၢင်းႁၵ်ႉၼႆႉဢမ်ႇမီးတႃလူး၊ ဢဝ်ၼမ်ႉယၢတ်ႇပၼ်ဢွၼ်ဝႃႈၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ။ ထိူၵ်ႈၽႂ်ၵေႃႈဢဝ်မၼ်းၼႃႇ။ ၸၢင်ႈၵႂႃႇၼၵ်းႁူဝ်သူႁႃႉ။ ဢမ်ႇၼၼ်သင်တေဝႃႈၼႆ ပဵၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵဝ်ဢိူဝ်ႈ။ ၵဝ်မီးသုၼ်ႇလိူၵ်ႈလႆႈၵေႃႉၵူႈၵဝ်ၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၵဝ်မီးဢိူဝ်ႈ။ ၽူႈလႂ်ၽႂ်တိုၼ်းဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇမႃးႁၢမ်ႈမႃးသီးၵဝ်။ မီးယိူင်းဢၢၼ်းလႄႈမီးၽႅၼ်ၵၢၼ် တေပဵၼ်ၵေႃႉမၢႆသွင်မၢႆသၢမ်မၢႆသီႇ တႃႇၼႂ်းပီၼႆႉ ဢမ်ႇၼၼ်ၸူဝ်ႈပႆႇဢဝ်တၢင်းႁၵ်ႉပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ ဢဝ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း တၢင်ႇသီႈမွမ်ႈၸွမ်ႁူဝ် လပ်းႁူလပ်းတႃၸွမ်းမၢဝ်ႇၶိူဝ်းပိူၼ်ႈၵႂႃႇ၊ ၸူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်ၵေႃႉမၢႆသွင်၊ မၢႆသၢမ်၊ မၢႆသီႇၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဢဝ်ၶေႃႈထၢမ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၶိုၼ်းထတ်းသၢင်တူၺ်းၶိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇတူၺ်းလီလီတူၺ်းယူႇ။ 1. တၢင်းႁၵ်ႉၵဝ်ၼိူဝ်မႄႈမိူင်းတႆး၊ ၼိူဝ်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း၊ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ၊ ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းၵဝ်လႄႈၼိူဝ်ၵေႃႉႁၵ်ႉၵဝ်ၼႆႉ ဢၼ်လႂ်ယႂ်ႇလိူဝ်။ 2. တေလတ်းၽၢၼ်ႇၶေႃႈသေႉၼႄးၽူႈ ၸိူဝ်ႉမူင်ႈၵေႃႈမူင်ႈပႅင်း-ၸိူဝ်ႉမႅင်းၵေႃႈမႅင်းႁၵ်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉသေ ယၢင်ႈၸွမ်းၶိူဝ်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ၵဝ်ပေႉၸႂ်တႄႉယဝ်ႉႁိုဝ်။ 3. တႃႇၶဝ်ႈၼႂ်းသဵၼ်ႈၽူႈႁၵ်းလင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၵဝ်ၼၼ်ႉ ၵဝ်ၽွမ်ႉတႄႉယဝ်ႉႁိုဝ်။ 4. ၵဝ်တေဢၢၼ်းပဵၼ်ၽူႈႁၵ်းလင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၸိူဝ်းၶိူဝ်းၵဝ်တႄႉယူႇႁိုဝ်။ 5. တႃႇတေပဵၼ်ၼွၼ်ၼႂ်းၼိူဝ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၼၵ်းၸႂ်သင်တႄႉယဝ်ႉႁိုဝ်။ 6. ၵေႃႉၵူႈၵဝ်ၼႆႉ မၼ်းသမ်ႉႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း၊ ၽႃႇသႃႇ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵဝ်ၵႃႈႁိုဝ်။ 7. ၵေႃႉၵူႈၵဝ်ၼႆႉ မၼ်းဢၢၼ်းပႅတ်ႈၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းမၼ်းသေ မႃးႁဵတ်းပၼ်ၽွၼ်းလီမႄႈမိူင်းတႆးဢိူဝ်ႈၼႆၼၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈတဵမ်ႁူၵ်ႇပၢၵ်ႇမၼ်းတႄႉယူႇႁိုဝ်။ 8. တေဢၢၼ်းဢဝ်မၢဝ်ႇတၢင်ႇၶိူဝ်းတႄႉယဝ်ႉႁိုဝ်။ 9. သင်ၵဝ်ဢမ်ႇဢဝ်မၢဝ်ႇတၢင်ႇၶိူဝ်းသေ သမ်ႉဢဝ်မၢဝ်ႇတႆးလူး တေပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ တေပဵၼ်သင်လူင်လၢင်။ တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈထတ်းသၢင်တူၺ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ တိုၼ်းဝႃႈယႃႇၸူႇႁူဝ်ၸႂ်ၵူၺ်း၊ တေဢၢၼ်းပဵၼ်ၵေႃႉမၢႆသွင်၊ မၢႆသၢမ်၊ မၢႆသီႇ ၼင်ႇၽႅၼ်ၵၢၼ်ယိူင်းဢၢၼ်းမီးၼၼ်ႉတႄႉယူႇၼႆၸိုင် ၸူဝ်ႇပႆႇတၼ်းလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼိူဝ်ဝၢင်ၸေႈ ပဵၼ်ႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ၵိုင်ႇလီဝူၼ်ႉတူၺ်းဝႃႈ “ယွၼ်ႉသင်” ႁဵတ်းသင်” “ၵဝ်တေဢဝ်တၢင်းႁၵ်ႉ ပဵၼ်ယႂ်ႇလိူဝ်ၵၢၼ်ပႂ်ႉပႃးၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႄႉယဝ်ႉႁိုဝ်?” ၼႆယူႇယူဝ်ႉၼေႃႈ။ မိူင်းၶုၼ်

['Uncategorized']

2017-09-18T04:49:09

https://shannews.org/archives/397

ၽိူဝ်ႇၵုမ်ႇမိုင်ႉထဵင်ၵၼ် ႁႃယွင်မႃးသႂ်ႇၶဝ်ႈ တႃႉႁဝ်းႁႃၶဝ်ႈမႃးသႂ်ႇယွင်

ၽွၼ်းလီၽွၼ်းၸႃႉမီးၼင်ႇၵၼ်သေတႃႉ ၵမ်ႈၼမ်လၢၵ်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇပဵၼ်ၽွၼ်းၸႃႉ လူၺ်ႈၼမ်းသဵင်လႄႈထွႆႈၵႂၢမ်း (ၶေႃႈၵႂၢမ်း) ႁူမ်ႈတင်းႁဵတ်ႇၽူလ်တူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၵၢၼ်တူၵ်ႇလၢတ်ႈၶိူဝ်း လိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ၾိင်ႈငႄႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်းၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်သိူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးၼမ်းသဵင်ဝၢၼ်ႁူ ထွႆႈၵႂၢမ်းဢွၼ်ႇၼွမ်း ႁဵတ်ႈၽူလ် ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈၼႆတႄႉ တေပဵၼ်ၽွၼ်းလီယူႇ။ ပေႃးၼမ်းသဵင်ၶႅင် ထွႆႈၵႂၢမ်းႁၢဝ်ႈ ႁဵတ်ႇၽူလ်သမ်ႇမႅၼ် ပႅၼ်ႁူမ်ႇၵုမ်းၼိူဝ် ၾၢႆႇပိူၼ်ႈ လူလၢႆသၢင်းမဝ်ဢဝ်ပေႉယူႇၾၢႆႇၸဝ်ႈၵဝ် သေထၢင်ႇလဵၵ်ႉပိူၼ်ႈဢမ်ႇႁူႉသင်ၼႆတႄႉ လိူဝ်သေဢမ်ႇပဵၼ် ၽွၼ်းလီ ယင်းၸၢင်ႈပဵၼ်ၽွၼ်းၸႃႉလႄႈ တေတႅၵ်ႈယႅၵ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းၵူၺ်း။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပေႃးလၢတ်ႈထိုင်ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၼႆၵေႃႈ ၽွၼ်းၸႃႉမၼ်းဢၼ်တေၵိူတ်ႇၶိုၼ်ၼၼ်ႉ ၵၢၼ်သႄႉၼႄးၵၼ် တႅမ်ႈၽိတ်းတႅမ်ႈထုၵ်ႇ (ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ တၵ်းတေလႆႈတႅမ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် တႅမ်ႈၸိူင်ႉၼႆ) ၼႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁဵတ်ႇဢၼ် တေပဵၼ်ၽွၼ်းၸႃႉယဝ်ႉ။ (တူၼ်ၸဝ်ႈၶူးလူင် ပရၵူႇၻွၵ်ႉတိူဝ်ႊထမ်းမသႃမိ ၶမ်းမၢႆ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – ႁဝ်းတႄႉ ၶႂ်ႈတႅမ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်မႃးၵေႃႈယဝ်ႉ ႁဝ်းမေႃဢၢၼ်ႇယူႇ) – ဝႃႈၼႆ။ ထွႆႈၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈလေႃးမၢၼ်ႈ လေႃးထႆး ဢမ်ႇၼၼ် ပွတ်းဢွၵ်ႇ ပွတ်းၸၢၼ်း ပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ပိူင်ႈၵၼ်တင်း ထွႆႈၵႂၢမ်းလႄႈသဵင်လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢဝ်သင်တႅၵ်ႈထတ်းပဵၼ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈ ထွႆႈၵႂၢမ်းၶေႃႈလႂ်ပဵၼ်ၵႂၢမ်းတႆး ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵႂၢမ်းတႆး မိူဝ်ႈတႆးယင်းပႆႇမီးမိူင်းႁင်းၶေႃ ဢမ်ႇမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈပွင်ဝၢၼ်ႈပွင်မိူင်း ဢမ်ႇမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈ ပွင်ၵူတ်းမၢႆ(မၢႆမီႈ) ဢမ်ႇမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈပွင်ပၢႆးပၺ်ၺႃ ဢွၵ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈႁင်းၵူၺ်း။ ထွႆႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ “ၵိၼ်ၶဝ်ႈ” ၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း (ထႆး လၢဝ်း ဢႃးႁူမ် တႆးၼိူဝ် တႆးတႂ်ႈ တႆးလိုဝ်ႉ တႆးလႅမ်း တႆးၶမ်းတီး ၵေႃႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၵၼ်ၵူၺ်းၵူၺ်း။ တေဝႃႈၽႂ်ပဵၼ် ၸဝ်ႈၶွင် ၽႂ်ဢဝ်ၵႂၢမ်းၽႂ်မႃးၸႂ်ႉ (ပေႃးဝႃႈၽႂ်ဢမ်ႇဢဝ်ၶွင်ၽႂ်မႃးၼႆ ႁဵတ်းသင်သမ်ႉမိူၼ်ၵၼ် – ႁဵတ်းသင်တႆးတင်းမၢၼ်ႈ ယူႇမိူင်းလဵဝ်ၵၼ် သမ်ႉဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်)။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢမ်ႇဝႃႈၵူၼ်းၶိူဝ်းလႂ် ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈ ဢွၵ်ႇမႃးထွႆႈၵႂၢမ်းမႂ်ႇမႂ်ႇၵူၺ်း ထွႆႈၵႂၢမ်းၵူတ်းမၢႆ(မၢႆမီႈ) ၵေႃႈယင်းလႆႈယုၵ်ႉမုၼ်းၸွမ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ယဝ်ႉ။ ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး ၸဵမ်ၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆ လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ် လွင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈသၢင်ႈ ပၢႆပႃးၼမ်ႉၼမ်းတၢင်းယၢမ်ႈ ဢၼ်မိူၼ်ၵၼ် ဢၼ်ငၢႆးၵၼ် မီးၶိူဝ်းသင်လၢႆလၢႆ တေဢဝ်တီႈလႂ်တွၼ်ႈလႂ်တႅၵ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းလဵဝ်ၵၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၶိူဝ်းလဵဝ်ၵၼ် ပဵၼ်တႆးဢမ်ႇပဵၼ်တႆး။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈယုၵ်ႉမုၼ်းၸွမ်းၵၢပ်ႈဝၢၼ်ႈပၢၼ်မိူင်းမႃး။ ၶူဝ်းတႆးမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ၵူႈပွၵ်ႈ ၼုင်ႈဝႆၶူဝ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၾၢင်ႁၢင်ႈပဵၼ်ႁိုဝ်၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ဝႅပ်ႇႁၢင်ႈမၼ်းသမ်ႉပဵၼ်ႁိုဝ် တေၸီႉၼႄးဝႃႈ ၶူဝ်းမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶူဝ်းတႆးၼႄႇ ၊ ဢမ်ႇၼၼ် တေၼႄးဝႃႈၶူဝ်းၼုင်ႈမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶူဝ်းတႆးၼႄႇ။ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းတႆးမၢင်ပႃႇတီႇ ဢၼ်ဢမ်ႇပဵၼ်ၸွမ်းၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတၵ်းတေဝႃႈ ပႃႇတီႇဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း ႁဵတ်းတႃႇတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်း။ ပႃႇတီႇဢၼ်ထုၵ်ႇၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ တေဝႃႈမၼ်းလီ ၼႆႉပဵၼ်ထမ်းမၻႃးၼႂ်းလူၵ်ႈ။ တပ်ႉသိုၵ်းတႆးၵေႃႈၼင်ႇၼၼ် ပေႃးပဵၼ်ဢၼ်ထုၵ်ႇၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈတၵ်းတေဝႃႈ ႁဵတ်းတႃႇပုၼ်ႈၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ပေႃးဢမ်ႇမိူၼ်ၸႂ် ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၵေႃႈ တၵ်းတေဝႃႈ ႁဵတ်းၵိၼ် ႁဵတ်းဢဝ်ၸိုဝ်ႈဢဝ်သဵင်ၼႆၵူၺ်း။ ပေႃးပဵၼ်ၶေႃႈထတ်းသၢင် ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵႂၢမ်းပႅင်းၸင်းၵၼ်။ လူၺ်ႈႁဵတ်ႇလႄႈၽူလ်ၸိုင် ထုၵ်ႇလီၸီႉၸႅင်ႈပွင်ႇလႅင်း ထတ်းသၢင် ဝူၼ်ႉမႄးၵၼ်လႆႈယူႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ၵေႃႈတၵ်းထုၵ်ႇလႆႈတုင်းႁပ်ႉလူၺ်ႈႁဵတ်ႇၽူလ်သေ ၵႄႈလိတ်ႈ ၸင်ႇပဵၼ် ၽွၼ်းလီ ၼင်ႇၵၼ်တင်းသွင်ၾၢႆႇ။ ၶေႃႈထတ်းသၢင် ပေႃးဢမ်ႇမေႃၸႂ်ႉလၢႆးထတ်းသၢင်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၶေႃႈၸီႉၼႄး ၵူၺ်း။ ၶေႃႈဝူၼ်ႉမႄးၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇမေႃထွမ်ႇၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၶေႃႈသႄႉၼႄးသေပဵၼ်တၢင်းၸႂ်လမ်လူင်ယဝ်ႉ။ ၵူႈဝၼ်းၼႆႉ ၵွပ်ႈလွင်ႈႁၵ်ႉလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ၾိင်ႈငႄႈၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ၵူဝ်ၵၼ်ၵႂႃႇယဵၼ်းပဵၼ်မၢၼ်ႈ ၵူဝ်ၵၼ်ၵႂႃႇယဵၼ်းပဵၼ်ထႆး၊ မၢၼ်ႈပဵၼ်ၽႂ် ထႆးပဵၼ်ၽႂ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တႅမ်ႈသၢတ်ႈၵၼ် လႃႇၵၼ် သႄႉၵၼ်ၵူၺ်း လီတွင်ႈထၢမ်တူၺ်းတူဝ်ၵဝ်ႇယူႇ လိၵ်ႈတႆးၵႂၢမ်းတႆးၼႆႉ ၽႂ်မေႃသေၽႂ် ၽႂ်ႁူႉလိူဝ်ၽႂ် ၵဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉမႂ်း မႂ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၵဝ် သမ်ႉတေဝႃႈၽႂ်ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလိူဝ်ၽႂ် တေဢဝ်သင်တႅၵ်ႈ။ ႁဝ်းဢမ်ႇၵႂႃႇဝူၼ်ႉဝႃႈ လၢႆးလႂ် ပိူၼ်ႈတေ သူင်လၢတ်ႈၵႂၢမ်းတႆး လၢႆးလႂ်ပိူၼ်ႈတေသူင်တႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆး လၢႆးလႂ်ပိူၼ်ႈတေသူင်ၼုင်ႈၶူဝ်းတႆး။ လၢႆးလႂ်ပိူၼ်ႈတေလိူၵ်ႈ ပႃႇတီႇတႆး လၢႆးလႂ်ပိူၼ်ႈတေၵမ်ႉထႅမ်လႄႈၸွႆႈထႅမ်တပ်ႉသိုၵ်းတႆး။ (မိူဝ်ႈပီ 203 ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႆႉၽွင်းမၼ်းၸဝ်ႈၶဝ်ႈႁူင်းယႃ ယူတ်းယႃတူဝ်တီႈမိူင်းၵွၵ်ႇ တေႃႇၼႃႈ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸဝ်ႈသႅင်ၸိုၼ်ႈ ၸဝ်ႈပိုၼ်ၶမ်းၼၼ်ႉဝႃႈ – တႆးႁဝ်းၼႆႉ ပေႃးႁဝ်း ဢမ်ႇမေႃႁၵ်ႉသႃမႅတ်ႇပႅင်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ႁဝ်းၸိုင် ထႅင်ႈ 50-100 ပီ တေၸၢင်ႈယဵၼ်းႁၢႆယူႇ။ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေယွမ်းယဵၼ်းပဵၼ်ၽႂ်လီၼႆသေ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈၵူၺ်းၶိုၼ်းတွပ်ႇၵႂၢမ်းမၼ်းၸဝ်ႈဝႃႈ – ၽိူဝ်ႇယဵၼ်းပဵၼ်မၢၼ်ႈ တႃႉယဵၼ်းပဵၼ်ထႆး ဢမ်ႇလီ ႁိုဝ်ႈ – ထွႆႈၵႂၢမ်းႁဝ်းၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ငၢႆးၵၼ်ၼမ် ဢၼ်ၸႂ်ႉၶေႃႈလဵဝ်ၵၼ်ၵေႃႈမီၼမ်ၼမ် သၢႆလိူတ်ႈႁဝ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ၶိူဝ်း လဵဝ်ၵၼ်) ဝႃႈၼႆ။ ႁဝ်းဢမ်ႇတွၼ်ႉၶုၵ်းဝူၼ်ႉလႆႈဝႃႈတေႁႃၶဝ်ႈတီႈလႂ်မႃးသႂ်ႇယွင် ၵူၺ်းဝူၼ်ႉယူႇတႃႇသေဝႃႈ တေႁႃယွင်တီႈလႂ်မႃးဝႆႉ သႂ်ၶဝ်ႈၼႆၵူၺ်း။

['Uncategorized']

2017-09-13T04:47:29

https://shannews.org/archives/395

သႄႉၵၼ်သႄႉပႃႈၼႃႈ ယွင်ႈၵၼ်ယွင်ႈပႃႈလင်

ၼႂ်းလူၵ်ႈလူင်ၼႆႉ မီးလႅင်းလႄႈလပ်းသိင်ႇ မီးလီလႄႈၸႃႉ သွင်ၽၢၵ်ႇသွင်ၾၢႆႇၵူႈတီႈ ၵူႈမိူဝ်ႈ။ လႅင်းလႄႈလပ်းသိင်ႇ ၼၼ်ႉ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈတၵ်းႁူႉ။ တေႃႈၼင်ႇၵူၼ်းတႃဝွတ်ႇယင်းႁူႉၵၢင်ဝၼ်းၵၢင်ၶိုၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈလီလႄႈၸႃႉၼၼ်ႉ ၵူႈၵေႃႉ ႁူႉယူႇသေတႃႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇပေႃးမေႃၸႅၵ်ႇမေႃယႅၵ်ႈႁိုဝ် ဢမ်ႇယွမ်းၸႅၵ်ႇယွမ်းယႅၵ်ႈ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ မၢင်ၸိူဝ်းတေၶဝ်ႈၶၢင်ႈ ယူႇၾၢႆႇတူဝ်ၵဝ်ႇတိၵ်းတိၵ်းသေ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉႁဵတ်ႇၽူလ်ၾၢႆႇပိူၼ်ႈ။ ပိူင်လွင်ႈၵူၼ်း ဢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းလူင်လိုမ်းႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉၸၵ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်တေႁူႉလိူင်ႈပိူၼ်ႈ ထတ်းသၢင် ပိူၼ်ႈ ႁၼ်လီႁၼ်ၸႃႉပိူၼ်ႈၵူၺ်း လွင်ႈလီလွင်ႈၸႃႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇတွၼ်ႉၶွၼ်းယဝ်ႇသၢႆႇသၢင် ထတ်းတူၺ်းၶိုၼ်း။ ဝူၼ်ႉဝႃႈ ႁဵတ်ႇၽူလ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပၢႆးဝူၼ်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တၢင်းႁဵတ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၵူႈလွင်ႈၵူႈဢၼ်ၵူႈမိူဝ်ႈ မိူၼ်ၽူႈတတ်းသိလ်(တြႃး)မၢင်ၸဝ်ႈမၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉလႆႈထတ်းသၢင်တူဝ်ၵဝ်ႇ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၽူႈတတ်းသိလ် (တြႃး) တတ်းသိလ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈမႃးလၢႆလၢႆလိူင်ႈ လူၺ်ႈၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၵဵပ်းႁွမ်တွမ်ၶွၼ်ႈ ယွႆႈသေးထီႇ ထူၼ်ႈ တႅမ်ႈသူင်ႇယိုၼ်ႈမွပ်ႈမႃးၼၼ်ႉ မၢင်လွင်ႈတတ်းသိလ်ၽိတ်းၵႂႃႇၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီးမႃးယူႇ။ ဢမ်ႇၵွမ်ႉပိူၼ်ႈၵူၺ်း တူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႈၵေႃႉတၵ်းပဵၼ်ယူႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉတိူၼ်ႁင်းၽႂ်မၼ်းလႄႈ ၶိုၼ်းထတ်းသၢင်တူၺ်းတူဝ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇ။ ၵွၼ်ႇတေလၢတ်ႈတေႁဵတ်း တၵ်းဝူၼ်ႉႁႂ်ႈထီႇထူၼ်ႈ ဝၢႆးလၢတ်ႈဝၢႆးႁဵတ်းယဝ်ႉ ၶိုၼ်းထတ်းသၢင် ၸွင်ႇ မၼ်းသၢင်ႇထုၵ်ႇၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ ၽိတ်းထုၵ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ၾိင်ႈတိုဝ်းၵမ် ဢၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈပူႇမွၼ်ႇပွၼ်ႈသွၼ်ၵႂၢမ်းၶူမ်းယမ်မႃး “သႄႉၵၼ်သႄႉပႃႈၼႃႈ ယွင်ႈၵၼ်ယွင်ႈပႃႈလင်” ၼၼ်ႉ ပွင်ႇဝႃႈသႄႉပႃႈၼႃႈပဵၼ်ၵၢၼ်မႄး ၼႄးပႃႈလင်ပွင်ႇဝႃႈသႄႉသွမ်း (ၶႃႉၸိုဝ်ႈၶၢႆသဵင်) ပိူၼ်ႈ။ ယွင်ႈၵၼ် ယွင်ႈပႃႈ ၼႃႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵေႃႉထုၵ်ႇယွင်ႈ (ၵူၼ်းမီးတင်းႁူႉ) ဢမ်ႇမေႃယူႇ ဢမ်ႇမေႃဝႆႉတူဝ် ဢိၵ်ႇတင်းႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ မၼ်းၶႂ်ႈလႆႈသင်တီႈၵဝ်ႇၼႆယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်လိူမ်ႈၵိူမ်ႈ(လေးၶႅင်ႈလေးၶႃ)ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵႂၢမ်းၶူမ်းၽၢႆဢၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈပွၼ်ႈသွၼ်မႃး “သႄႉၵၼ်သႄႉပႃႈၼႃႈ ယွင်ႈၵၼ်ယွင်ႈပႃႈလင်” ၼႆႉပဵၼ်သိလ်ထမ်း (တြႃး)ဢၼ်ၼိုင်ႈ ထုၵ်ႇလႆႈယူႇၵိုၵ်းတူဝ်ၸႂ်။ ယိင်ႈပဵၼ်ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ယိင်ႈသိလ်ထမ်းၼႆႉမီးၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ။ ယေႈၵႆႉ လၢတ်ႈၵႆႉၼႄးၵႆႉသႄႇၵႆႉတွၵ်ႈၵႆႉယွၵ်ႈၵႆႉလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၸၼ်ႉတႅမ်ႇၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၶိုၼ်းတိုတ်ႉၸၼ် ၸၼ်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူင်းတႅမ်ႇ တိၵ်းတိၵ်းၵူၺ်း။ လၢတ်ႈၶိူဝ်းပိူၼ်ႈဢမ်ႇလီ ယႃႇထၢင်ႇဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေလီ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇပႅတ်ႈလၢႆ။ မိူဝ်ႈမႃး လၢတ်ႈ လွင်ႈပိူၼ်ႈဢမ်ႇလီၼႄႁဝ်း ထႅင်ႈတီႈၼိုင်ႈၵေႃႈ တၵ်းတေၵႂႃႇလၢတ်ႈလွင်ႈႁဝ်းဢမ်ႇလီၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၵူၼ်း လၢတ်ႈၶိူဝ်းပိူၼ်ႈဢမ်ႇလီၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်ၵူၼ်းၼိင်ႈပိူၼ်ႈ ၶွႆပိူၼ်ႈ ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၶႂ်ႈယႃႉပိူၼ်ႈလႄႈ ဢႅဝ်ႇၶႃႉၸိုဝ်ႈၶၢႆသဵင်ယႃႉၵဝ်း ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပိူၼ်ႈလူႉပိူၼ်ႈၵွႆ ႁႂ်ႈပိူၼ်ႈႁၼ်မိူၼ် ႁူႉမိူၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပဵၼ်ၾၢႆႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ၵူၺ်း။ ၼႂ်းပၢင်ၵူၼ်းတင်းၼမ် ၸိူင်ႉၼင်ႇပၢင်ၵုမ်လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈၼင်ႇၼၼ် မိူဝ်ႈပိူၼ်ႈၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈၸီႉၼမ်းသပ်းၸႅင်ႈၼႄ ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသမ်ႉဢမ်ႇတၵ်းသဵင်သေ ဝၢႆးဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းၼွၵ်ႈသမ်ႉမႃးထတ်းသၢင်လွင်ႈၸႃႉပိူၼ်ႈ ၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ။ သင်ဝႃႈဢဝ်မႃးထတ်းသၢင်ႁဵတ်ႇလႄႈၽူလ်လီဢမ်ႇလီၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယင်းတေလႆႈတၢင်းႁူႉလူးၵွၼ်ႇ။ လူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈလီ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵေႃႈလီ ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇၽွမ်ႉၵၼ်လႆႈ။ သူၼ်ႇၼိုင်ႈၵေႃႈ လိူဝ်သေႁဝ်း ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉႁဵတ်ႇၽူလ်ၵၼ် ဢမ်ႇဝႆႉၵႂၢမ်းႁၵ်ႉတေႃႇၵၼ် ဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ်ၵၼ် ဢမ်ႇဝႆႉၶိုၵ်ႉၵၼ်။ လိူဝ် ၼၼ်ႉၼႂ်းၵႄႈၵၢင်မၼ်း ယင်းပၢႆမီးပႃးၵႂၢမ်းသႄႉၼႄးၵၼ် ၵႂၢမ်းသႄႇယူင်းပူင်းၸႃႉၵၼ် ၶႃႉၸိုဝ်ႈၶၢႆသဵင်ၵၼ် ယွၼ်ႉ ၼႆႉၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈဢမ်ႇၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးလႆႈ။ ၽူႈၶဵၼ်ၶဝ်ႁူႉလိုၵ်ႉႁူႉတိုၼ်ႈလွင်ႈႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၸင်ႇဝႆႉ မဝ် ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းလွင်ႈၼႆႉသေ ဢမ်ႇၵူဝ်ၵိၼ်ႁဝ်းလႄႈၸင်ႇလူလၢႆႁဝ်းမႃး ။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႈၵေႃႉ လူၺ်ႈၵၢၼ်ပိၼ်ႇပႆႇႁၵ်ႉၵၼ် ၵၢၼ်ယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ်ၵၼ် ၵၢၼ်ယုၵ်ႉယွင်ႈၵၼ် ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်လီတိုဝ်းၵမ်မႅတ်ႇပႅင်းႁႂ်ႈၵိုမ်းဝႆႉၼႂ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်လူင်ၽႂ်မၼ်းယူႇ။ မၢႆတွင်း * ပွင်ႈၵႂၢမ်းဢွၼ်ႇႁူဝ်ၼႆႉ ဝႆႉပဵၼ်ၵၢၼ်ၵႅမ်းၾၢင်ႉ ပိုတ်ႇငၢင်ႉတၵ်ႉတိူၼ်ၸႂ် ဢမ်ႇမၢႆၽႂ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ယွၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ထတ်းယင်ႇ ၸွင်ႇပဵၼ်ၼင်ႇထွႆႈၵႂၢမ်း ယၢမ်းၼႆႉလီၵႄႈမႄး ၸၢင်ႈၶႄးပဵၼ်ၽွၼ်းလီ သုၵ်ႈသီၸႂ်ၸၢင်ႇၸိုၼ်ႈ ယုၵ်ႉသုင်ၶိုၼ်ႈမုၼ်းတိူဝ်း ၸၼ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ လႅၵ်ႈလၢႆႈမႂ်ႇၸႂ်ႁဝ်း ၵဝ်ၼဝ်းၸူမ်မူၵ်းၵူမ်ႇ ၶီႈႁူမ်ႇၽႄးမႃးႁိုင် ထိုင်ၶၢဝ်းယမ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈၸႂ်ႁဝ်းယဝ်ႉ

['Uncategorized']

2017-09-06T04:45:41

https://shannews.org/archives/391

လၢဝ်ၽတ်းယုၵ်ႉၶၢႆႉရႃႇသီႇ ၵျူဝ်ႇၸႃႇတႃႇၽႂ်တေလီ ၽႂ်တေလႆႈၾၢင်ႉသတိ

ဝၼ်းတီႈ 6 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 2017 ၼႆႉ၊ ၶၢဝ်းယၢမ်း 20:19 မူင်းၵၢင်ၶမ်ႈ၊ ၸွမ်းၼင်ႇလၢႆးၼပ်ႉသွၼ်ႇ တၢင်းၵၢၼ်ႁူးရႃး ဢမ်ႇၼၼ် ပၢႆးၵၢၼ်လွင်ႈလိူၼ်လၢဝ်ၼၼ်ႉ လၢဝ်ၽတ်း (တူဝ်ၼပ်ႉ 5) တေလုၵ်ႉတီႈ ရႃႇသီႇၵၼ်ႊ ယုၵ်ႉၶၢႆႉၶဝ်ႈၵႂႃႇသဝ်းထင်ၼႂ်းရႃႇသီႇတုလ်ႊယဝ်ႉ။ လၢဝ်ၽတ်းၼႆႉ ၼိုင်ႈႁိူၼ်းရႃႇသီႇလႂ် ယူႇထင်သဝ်းၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈပီယဝ်ႉ။ လၢဝ်ၽတ်းၼႆႉ ပဵၼ်လၢဝ်သေႃးမၵျူဝ်ႇ၊ ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈလၢဝ်ၾၢႆႇလီ၊ မီးတီႈပွင်ႇၵႂၢမ်းမၢႆဝႃႈ ၵုသူလ်ၼႃးမုၼ်တၢင်းလီ၊ သႃသၼႃ၊ ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ၊ ၽူႈတိုဝ်းမၼ်ႈပၼ်ႈသိလ်၊ ၽူႈမီးၶၼ်ႇထီႇတၢင်းယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ၊ ၶူးဝႃးဢႃၸႃရိယ၊ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်၊ လွင်ႈၽႃႇၵၢင်ဝၢင်းၶိုင်ႈ ပဵၼ်ထမ်းတြႃး၊ လွင်ႈၵၢၼ်တတ်းသိၼ်/လုမ်းတြႃး၊ လွင်ႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းပၢႆးပၺ်ၺႃတၢင်းမေႃ၊ ၸုၵ်ႈလၢပ်ႈ၊ လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ်၊ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ဢွင်ႇမၢၼ်ပဵၼ်ၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ တီႈၼႆႈတေဝႆႉလမ်ႇလွင်ႈၼိူဝ်လၢဝ်ၽတ်းၶၢႆႉရႃႇသီႇၼႆႉသေ ႁေႃးလၢတ်ႈၵႂႃႇ။ ၵျူဝ်ႇၸႃႇတႃႇ ၽႂ်တေလီတေႁၢႆႉ ပၢၼ်ၵၢင်ဢမ်ႇလီဢမ်ႇႁၢႆႉၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေလႆႈႁူႉယူႇယဝ်ႉ။ ၾႆးၼႆႉမီးမိူဝ်ႈလုၵ်ႉ မိူဝ်ႈဝွတ်ႈ မိူဝ်ႈမွတ်ႇ။ ၼမ်ႉၼႆႉမီးမိူဝ်ႈၶိုၼ်ႈမိူဝ်ႈလူင်း။ လူမ်းၵေႃႈမီးမိူဝ်ႈဢူၼ်ႈမိူဝ်ႈႁႅင်း။ လိၼ်ၵေႃႈမီးတီႈၵႅၼ်ႇတီႈပိူဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ပေႃးလႆႈႁူႉယဝ်ႉ လွင်ႈၵျူဝ်ႇၸႃႇတႃႇၽႂ်ဢူၼ်ႈၽႂ်ၶႅင်၊ ၵျူဝ်ႇၸႃႇတႃႇၽႂ်လီၽႂ်ႁၢႆႉ လီဢမ်ႇလီၵေႃႈ ယႃႇပေၸႂ်တူၵ်းၸႂ်ႁူင်ႈလႃးလႃး၊ ႁႂ်ႈသွၼ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ၾိင်ႈလေႃးၵၶူင်းၵၢင် လေႃးၵထမ်းတြႃး 8 ပိူင် ၼႆၵူၺ်းတႃႉ။ ပေႃးၼပ်ႉသွၼ်ႇထတ်းထွင်တူၺ်းသေ ၸတ်းၸၼ်ႉမၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇလၢဝ်ၽတ်းယုၵ်ႉၶၢႆႉႁိူၼ်းရႃႇသီႇပွၵ်ႈၼႆႉၸိုင် မီးၸၼ်ႉလီသုတ်း လီပၢၼ်ၵၢင် ဢမ်ႇလီဢမ်ႇၶႅမ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵျူဝ်ႇၸႃႇတႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်းလီသုတ်းၼၼ်ႉ မီး 5 ရႃႇသီႇ- ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းရႃႇသီႇတုလ်း၊ ရႃႇသီႇမဵတ်ႉ၊ ရႃႇသီႇၵုမ်း၊ ရႃႇသီႇသိင်၊ ရႃႇသီႇၵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ရႃႇသီႇဢၼ်လီပၢၼ်ၵၢင် ၵေႃႈမီး 5 ရႃႇသီႇၼင်ႇၵဝ်ႇ- ရႃႇသီႇၵေႃးရၵူတ်ႇ၊ ရႃႇသီႇမင်းၵွၼ်း၊ ရႃႇသီႇထၼူး၊ ရႃႇသီႇမေးထုၼ်၊ ရႃႇသီႇမိၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ရႃႇသီႇဢၼ်ဢမ်ႇလီဢမ်ႇၶႅမ်ႉၸမ်ႉ ပဵၼ် ရႃႇသီႇၽရိုၵ်းသူပ်ႇတင်း ရႃႇသီႇၽိၵျိၵ်ႇ (ၽိသိၵ်ႉ)ယဝ်ႉ။ ရႃႇသီႇမင်းၵွၼ်း။ ၽူႈၵိူတ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းထီႉ 16 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 12 လိူၼ်ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊ။ ၸၢင်ႈလႆႈႁဵတ်းၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်းဢၼ်မႂ်ႇသေ လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၼႃႈၵၢၼ်ၼၼ်ႉ။ ၸုၵ်ႈလၢပ်ႈၵေႃႈၸၢင်ႈၶဝ်ႈမႃး တၢင်းတုၵ်ႉၶၵေႃႈၸၢင်ႈၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ် ၸွမ်းၵၼ် ပဵၼ်တုၵ်ႉၶလၢပ်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ မီးၸုၵ်ႈလၢပ်ႈငိုၼ်းၶဝ်ႈၵေႃႈ လွင်ႈၼႃႈႁိူၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉ တေလႆႈၾၢင်ႉသတိယူႇယဝ်ႉ။ ရႃႇသီႇၵုမ်း။ ၽူႈၵိူတ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင် ဝၼ်းထီႉ 13 ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊထိုင်ဝၼ်းထီႉ 13 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်။ ၸူဝ်ႈပၢၼ်လီၶိုၼ်ႈ ၵွပ်ႈရႃးႁူဢွၵ်ႇပူၼ်ႉမႃးဢမ်ႇႁိုင်ၼႆႉ၊ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၶၢဝ်းတၢင်းပီပၢႆ မီးတၢင်းသဵင်ႈငိုၼ်းၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈၵမ်းၼႆႉ ၵၢၼ်ငိုၼ်းတေလီၶိုၼ်ႈ၊ မီးၵိင်းလႆႈငိုၼ်းၵွၼ်ႈယႂ်ႇ ၵွပ်ႈလၢဝ်ၽတ်း ဢၼ်ပဵၼ်လၢဝ်ၸဝ်ႈႁိူၼ်းၵၢၼ်ငိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၶဝ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းသုၽ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးၵူပ်ႉၵူႈပဵၼ်ႁိူၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႃႈႁိူၼ်းတေမူၼ်းလီ၊ မီးၵိင်းၵူပ်ႉၵူႈပဵၼ်ႁိူၼ်း မီးလုၵ်ႈလၢင်း။ ရႃႇသီႇမိၼ်း။ ၽူႈၵိူတ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းထီႉ 14 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 12 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ။ ၸၢင်ႈလႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈသေပိူင်ပိူင်၊ ၶၢႆႉၼႃႈၵၢၼ်၊ ၵၢၼ်ငိုၼ်းဢမ်ႇမၼ်ႈၵိုမ်း။ ပီၵၢႆလၢဝ်ၵိုၵ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ လၢဝ်ၽတ်း ယူႇတၼ်းႁဵင်းဢမ်ႇမၼ်ႈၵိုမ်း ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ မူတ်းႁႅင်း။ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉၶၢႆႉၶဝ်ႈႁိူၼ်းမရၼ ၵူၺ်းၵႃႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ၶႅၼ်းမႃးဢိတ်းၼိုင်ႈ လႆႈဝႃႈလီၶိုၼ်ႈမႃး။ ရႃႇသီႇမဵတ်ႉ။ ၽူႈတီႈၵိူတ်ႇဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းထီႉ 13 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 13 လိူၼ်မေႊ။ ၵၢမ်ႇတၢင်းႁၵ်ႉ လီၶိုၼ်ႈ၊ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းလီ၊ ၵၢၼ်ငၢၼ်းတေၶိုပ်ႈၼႃႈၶိုၼ်ႈသင်ႉ။ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢွင်ႇမၢၼ်ပဵၼ်ၵၢၼ် တေမီးၵူၼ်းၸွႆႈထႅမ်။ ရႃႇသီႇၽရိုၵ်းသူပ်ႇ။ ၵူၼ်းၵေႃႉၸိူဝ်းၵိူတ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းထီႉ 14 လိူၼ်မေႊတေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 13 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ။ ၽူႈၶဵၼ်ၼမ်၊ ၸၢင်ႈလႆႈႁိူဝ်ႉလႆႈယၢပ်ႇ၊ မီးပၼ်ႁႃၶွင်ႉၶမ်ၼမ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တင်ႈတႄႇလိူၼ် ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 2017 ၵႂႃႇၼႃႈ လၢဝ်သဝ်ၶၢႆႉဢွၵ်ႇရႃႇသီႇၽိၵျိၵ်ႇယဝ်ႉ ၵၢၼ်ငၢၼ်းတေလီၶိုၼ်ႈ၊ မီးလွင်ႈငၢႆႈလူမ်မႃး၊ ၼႃႈၾႃႉပိုတ်ႇပၢင်ႇမႃးယဝ်ႉ။ ရႃႇသီႇမေးထုၼ်။ ၽူႈၵိူတ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းထီႉ 14 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 14 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ။ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉသတိ ၸၢင်ႈၺႃးပိူၼ်ႈလွၵ်ႇ ၵိၼ်ၸိၵ်းတွၵ်ႇၸွၵ်း၊ ပၼ်ႁႃလွင်ႈယုင်ႈယၢင်ႈၼမ်။ ၵွပ်ႈရႃးႁူ မႃးယူႇဝႆႉၼႂ်းႁိူၼ်းၵၢၼ်ငိုၼ်းလႄႈ ငိုၼ်းၶဝ်ႈၼမ်ၵေႃႈငိုၼ်းဢွၵ်ႇတေၼမ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၸၢဝ်းရႃႇသီႇၵေႃးရၵူတ်ႇ။ ၽူႈၵိူတ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းထီႉ 15 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 16 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်။ ၸၢင်ႉၵႆႉလႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း၊ ၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်မီးလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉယုင်ႈယၢင်ႈၼမ်။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉရႃးႁူထပ်ႉလၵ်ႉၶၼႃႇၵေႃႈ ၵွပ်ႈလၢဝ်ၽတ်းလႆႈတၼ်းႁဵင်း ဢမ်းၽုၵိင်းလႄႈ ၵျူဝ်ႇၸႃႇတႃႇလႆႈဝႃႈလီ ယူႇၸၼ်ႉပၢၼ်ၵၢင် ယူႇယဝ်ႉ။ ရႃးသီသိင်။ ၽူႈၵိူတ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းထီႉ 17 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 16 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ။ ပေႃးႁဵတ်းၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇမီးတူဝ်ထူပ်း လူင်ႉလႅၼ်ႇၸိုင် ၵၢၼ်ငၢၼ်းတေၶိုပ်ႈၼႃႈ၊ ၵၢၼ်ငိုၼ်းတေလီ၊ ၵၢၼ်တိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇ သၢင်ႈလွင်ႈၸမ်ၸႂ်တင်းဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသေႈတေလီ၊ ၼႃႈၾႃႉပိုတ်ႇပၢင်ႇဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ရႃႇသီႇၵၼ်း။ ၽူႈၵိူတ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းထီႉ 17 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 16 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ။ ၸၢင်ႈမီးၸုၵ်ႈမီးလၢပ်ႈ၊ ၵေႃႉႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈၼႃႈႁိူၼ်း ၸၢင်ႈပၼ်ၸုၵ်ႈလၢပ်ႈ။ တႄႇၼႆႉၵႂႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈပီတဵမ် ငိုၼ်းတွင်းတေၶဝ်ႈမႃးၼမ် ၵွပ်ႈလၢဝ်ၽတ်းမႃးၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းၵၢၼ်ငိုၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ၸၢင်ႈလႆႈတႄႇလူင်းတိုၼ်းလၢင်း ႁဵတ်းၼႃႈၵၢၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇသေပိူင်ပိူင် ယူႇယဝ်ႉ။ ရႃႇသီႇတုလ်း။ ၽူႈၵေႃႉၵိူတ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းထီႉ 17 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 16 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ။ ၵႃႈပူၼ်ႉမႃး ဢၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇထူပ်းၺႃးလွင်ႈဢမ်ႇလီဢမ်ႇလၵ်းလူင်၊ မီးပၼ်ႁႃၼမ်၊ တူၵ်းၵၢၼ်တူၵ်းငၢၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပၢၼ်မၼ်းပူၼ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ တေလႆႈဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈလၢဝ်ၽတ်း မႃးထပ်ႉႁိူၼ်းလၵ်ႉၶၼႃႇလႄႈ ၸၢင်ႈလႆႈတႄႇႁဵတ်းၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်းဢၼ်မႂ်ႇ၊ မီးလွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ၶိုပ်ႈၼႃႈၶိုၼ်ႈသင်ႉလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵၢၼ်ငိုၼ်း တၢင်းႁၵ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉလီဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ရႃႇသီႇၽိၵျိၵ်ႇ။ ၽူႈၵိူတ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင် ဝၼ်းထီႉ 16 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 15 လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် လၢဝ်သဝ်ထပ်ႉႁိူၼ်းရႃႇသီႇၽိၵျိၵ်ႇဝႆႉ၊ သမ်ႉထွင်ႇတေႃႇၼႃႈႁိူၼ်း ရႃႇသီႇၽရိုၵ်းသူပ်ႇ။ ၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းတွင်းၸၢင်ႈလူႉသုမ်း၊ ထုၵ်ႇပိူၼ်ႈလွၵ်ႇ၊ ၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်းမီးပၼ်ႁႃဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈလၢဝ်ၽတ်းယုၵ်ႉၶၢႆႉပွၵ်ႈၼႆႉ ၵေႃႈသမ်ႉမႃးယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းဝိၼႃသ ပွင်ႇဝႃႈ လူမ်ႉၸူမ် လူႉၵွႆ လိုၵ်ႉလပ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢမ်ႇမီးပုၼ်ႈပၢင်ႈၽွၼ်းလီ တႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇသင်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝၢႆးလင် ဝၼ်းထီႉ 1 လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၵႂႃႇၼႃႈ လၢဝ်သဝ်ၶၢႆႉဢွၵ်ႇဢၼ်ထပ်ႉလၵ်ႉၶၼႃႇဝႆႉယူႇၼၼ်ႉ ၵၢၼ်ငၢၼ်းတေလီၶိုၼ်ႈမႃး ယူႇယဝ်ႉ။ ရႃးသီထၼူး။ ၵူၼ်းၵိူတ်ႇဝူင်ႈၵၢင်ဝၼ်းထီႉ 16 လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထီႉ 15 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ။ ၵၢၼ်ၾၢႆႇတိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇ ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလီ။ လၢဝ်ၽတ်းၶဝ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းလႃႇၽ လႄႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ၸၢင်ႈမီးၸုၵ်ႈလၢပ်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တင်ႈတႄႇလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 2017 ၵႂႃႇၼႃႈ လၢဝ်သဝ်တေမႃးထပ်ႉ လၵ်ႉၶၼႃႇလႄႈ ၼႃႈၵၢၼ်တေၼၵ်းၼႃပႃးပၢၼ်ႈ လႆႈယၢပ်ႇႁိူဝ်ႉမွႆႈယွၼ်ႉၵၢၼ်ငၢၼ်းဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယင်းမီးလၢဝ်ၽတ်းယူႇတၼ်းႁဵင်းလီ ၵမ်ႉထႅမ်ဝႆႉယူႇလႄႈ မီးလွင်ႈလူမ်ၸႂ်ၶႅၼ်းၸႂ်ၽွင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၸၢႆးၽွၼ်းလီ ဝၼ်းထီႉ 6/9/2017

['Uncategorized']

2017-08-28T04:44:48

https://shannews.org/archives/389

ၶႅၵ်းဢွၵ်ႇတၢင်းႁူႉသၽႃႇဝ ဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပႃးမႃး

ၵႂၢမ်းၼမ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉတၢင်းႁူႉယႂ်ႇသေၵူၼ်းလူင်ယဝ်ႉ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶေႃႈၼႆႉ ၽူႈဢၼ်တေယွမ်းႁပ်ႉမၼ်း လႅပ်ႈတေမီးယူႇ။ ၵူၺ်းၵမ်ႈဢေႇ။ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈတေဝႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈလေႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူၺ်း ဝႃႈတၢင်းႁူႉယႂ်ႇသေ ၵူၼ်းလူင်ၼႆႉ ဢမ်ႇ ၸႂ်ႈပိူင်မၼ်း။ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈတေထဵင်။ တေႃႈၼင်ႇၵႂၢမ်းၵူၼ်းလူင်တႆးၶဝ် ယင်းၵႆႉလၢတ်ႈၵၼ်ဝႃႈ “ၵဝ်ႁၼ် တွင်ႉၾႃႉ သွမ်ႇ ဢွၼ်တၢင်းမႂ်းဢိူဝ်” ၼႆ ႁင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်မႃးႁၢၼ်ႉတေႃႇ ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်းၼႆႉ။ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၸိူဝ်းဢၼ် ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉတၢင်းႁူႉယႂ်ႇသေၵူၼ်းလူင်ၼႆ တေဢမ်ႇမီး၊ ၸိူဝ်းဢၼ်ႁပ်ႉႁၼ်ၵေႃႈ လႅပ်ႈတိုၵ်ႉဢေႇ မၢင်တႄႉ ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းတႆးႁဝ်း။ လိူဝ်သေၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းတႆးယဝ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်ႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းလႄႈ တၢင်ႇမိူင်း ၶဝ်တႄႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵႅဝ်ႈသႅင်မီးၵႃႈၶၼ်လူင်ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ မီးတၢင်းႁူႉ ယႂ်ႇသေ ၵူၼ်းလူင်ယဝ်ႉ ၼႆ ဢွၼ်ၵၼ်ယိုၼ်ယၼ် ႁပ်ႉၶၢမ်ႇသေ ပူၵ်းပွင်လုမ်းလႃးပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၶဝ်မႃးယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ယင်းမီးပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈဢၼ်ႁႄႉၵင်ႈပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်လူးၵွၼ်ႇ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈၽႂ် မႃးပူၼ်ႉပႅၼ် ပၵ်းပိူင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸိုင် ယင်းထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃလူးၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈဝႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉတၢင်းႁူႉယႂ်ႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉတၢင်းႁူႉယႂ်ႇသေၵူၼ်းလူင်၊ သၢၵ်ႈသေမၼ်းလူးမီးလႂ်၊ ႁဵတ်းႁိုဝ် ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ယင်းတေထၢမ်ၵၼ်ၵႂင်ၸႂ်ယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်း ႁင်းၽႂ်မၼ်းယူႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈၵူႈၵေႃႉယင်းတေၶႂ်ႈႁူႉ လွင်ႈတၢင်းမၼ်း လွင်ႈဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ႁဵတ်းလႆႈ ပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉယူႇ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ တၢင်းႁူႉယႂ်ႇၼႆယဝ်ႉ ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ မီးငဝ်ႈႁၢၵ်ႈသၢၵ်ႈသေႇမၼ်းလႆၢယၢင်ႇယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ -ၽူႈမီးတၢင်းႁူႉလူင်ၵုၼ်ႇၽူးသျႅတ်ႉလႄႈ ၸၢႆးဢွၼ်ႇဢႃႇယူႉၸဵတ်းၶူပ်ႇ ၵုၼ်ႇၽူးသျႅတ်ႉ ၽူႈမီးတၢင်းႁူႉယႂ်ႇလူင်မိူင်းၶႄႇ ပေႃးလၢတ်ႈထိုင်ၸိုဝ်ႈမၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇႁူႉ ၸၵ်းမၼ်း ၸဝ်ႈၼၼ်ႉလႅပ်ႈတေဢမ်ႇမီး။ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇၶဝ် ၼပ်ႉယမ်မၼ်းၼင်ႇၽြႃးသူႇၼိုင်ႈ တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ်။ ၸိူဝ်းႁဝ်းၼႂ်းလူၵ်ႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းတိုဝ်းၵမ်ၸွမ်းၶေႃႈသင်ႇသွၼ်မၼ်းယူႇ ၽႂ်ၽႂ်မၼ်းမၼ်း တေႃႇထိုင် ယၢမ်းၼႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ဝၼ်းၼိုင်ႈမိူဝ်ႈမၼ်းလူင်းပႆလႄႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇၵႂႃႇ ၺႃးၸၢႆးဢွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ တိုၵ်ႉလဵၼ်ႈ တၢင်းလဵၼ်ႈယူႇ ႁိမ်းၵၢင်တၢင်းၼၼ်ႉၶႂၢင်တၢင်းမၼ်းဝႆႉယူႇ ။ မၼ်းၸင်ႇဝူၼ်ႉဝႃႈ “ၸၢႆးဢွၼ်ႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇႁူႉယူဝ်ႉ ၵဝ်မႃးၼႆႉ” ၼႆသေ ၸႂ်ႉၸၢႆးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉပၢႆႈပၼ်တၢင်းမၼ်းယဝ်ႉ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၵေႃႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ “ ၶႃႈပႆႇ တၼ်းပၢႆႈပၼ်ၶႃႈ ၶႃႈတိုၵ်ႉလဵၼ်ႈတၢင်းလဵၼ်ႈယူႇဢေႃႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵုၼ်ႇၽူးသျႅတ်ႉၸႂ်ဢမ်ႇယၢဝ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇလူင်းမႃႉမၼ်း ပႆမႃးၸူးၸၢႆးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၸၢႆးဢွၼ်ႇ ၼၼ်ႉဝႃႈ “ ၸၢႆးဢွၼ်ႇ ၸွင်ႇမႂ်းႁူႉၼႄႇဝႃႈၵဝ်ပဵၼ်ၽႂ် ” ၼႆ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၸင်ႇတွပ်ႇၶိုၼ်းဝႃႈ “ ဢေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ မၼ်းၸင်ႇၶိုၼ်းထၢမ်ၸၢႆးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉဝႃႈ “ ၸွင်ႇမႂ်းယၢမ်ႈငိၼ်း ၸိုဝ်ႈဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ၵုၼ်ႇ ၽူးသျႅတ်ႉ ၽူႈဢၼ်မီး တၢင်းႁူႉယႂ်ႇ ၼႆၼၼ်ႉႁိုဝ် ”။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၸင်ႇဝႃႈ “ ဢေႃႈ ယၢမ်ႈငိၼ်းၶႃႈဢေႃႈ၊ ဢေႃႈ ပဵၼ်လုင်းႁဝ်းၼႆႉၶႃႈဢေႃႈၼေႃ ဢၼ်ပိူၼ်ႈဝႃႈ ထၢမ်သင်ၵေႃႈတွပ်ႇလႆႈၵူႈဢၼ်ၼၼ်ႉ ”။ “ၸႂ်ႈယဝ်ႉ ပဵၼ်ၵဝ်ၼႆႉၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉၸၢႆးဢွၼ်ႇ” ၼႆ ႁင်းၸၢႆးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ “ ပေႃးၼၼ်ၶႃႈတေယွၼ်းထၢမ် လုင်းႁဝ်းၸွင်ႇလႆႈၶႃႈ ” ၼႆ ႁင်းၵုၼ်ႇၽူးသျႅတ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵုၼ်ႇၽူးသျႅတ်ႉၵေႃႈၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ “ ထၢမ်လႄႈၸၢႆးဢွၼ်ႇ မႂ်းၶႂ်ႈထၢမ်သင်ၵေႃႈထၢမ်လႃႈ၊ ဢၼ်ၵဝ်ဢမ်ႇတွပ်ႇလႆႈၼၼ်ႉတိုၼ်းဢမ်ႇမီး၊ ထၢမ်မႃးလႄႈၸၢႆးဢွၼ်ႇ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ “ၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်ၼၼ်ႉ လၢဝ်မီးလၢႆလုၵ်ႈၶႃႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵုၼ်ႇၽူးသျႅတ်ႉၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ “ ၸၢႆးဢွၼ်ႇ မႂ်းယႃႇထၢမ်ၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ် မၼ်းၵႆၼႃႇလူင်၊ ထၢမ်ဢၼ်ၸမ်ၸမ်မၼ်း ဢိတ်းၼိုင်ႈလႄႈ ၵဝ်တေတွပ်ႇပၼ်မႂ်းဢိူဝ်ႈ ” ၼႆႁင်းၸၢႆးဢွၼ်ႇသေ လုပ်ႈၶူၼ်ၵၢင်း မၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ “ပေႃးၼၼ် ၶူၼ်ၵၢင်းလုင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ မီးလၢႆသဵၼ်ႈၶႃႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉ ၵုၼ်ႇၽူးသျႅတ်ႈၽူႈမီးတၢင်းႁူႉယႂ်ႇၼႃႇၼႆၼၼ်ႉ ၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ “ ဢႃ ၼႆႉတႄႉ ၸမ်ပူၼ်ႉၼႃႇလူင် မႂ်းယႃႇထၢမ် ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈဢၼ်ထုၵ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ႁူၵ်းမိူင်းယုၵ်ႉတၢင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ၽူႈမီးတၢင်းႁူႉလူင်ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇလႄႈ ဢၼ်ၸိူဝ်း ႁဝ်းတိုၵ်ႉဢွၼ်ၵၼ် ဢဝ်ၵုင်ႇဢဝ်မုၼ်ယူႇၼၼ်ႉ လိုၼ်းသုတ်းၵေႃႈမႃးသုမ်းၵႂၢမ်းထၢမ်လူင်ၸၢႆးဢွၼ်ႇ ဢႃယု ၸဵတ်းၶူပ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေၼႄသၢၵ်ႇသေႇမၼ်းထႅင်ႈလွင်ႈဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉတၢင်းႁူႉၼမ်သေ ၵူၼ်းလူင်ၼႆၼၼ်ႉ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇလႄႈ ပေႃႈမၼ်းၸၢႆး ၸၢႆးဢွၼ်ႇဢႃယုမွၵ်ႈႁူၵ်းၶူပ်ႇၶီႇႁိူဝ်းလွင်ႈလူင်းၸွမ်းၼမ်ႉၸွမ်းပေႃႈမၼ်းပွၵ်ႈၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈၵႂႃႇႁိုင်ႇတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇၵႂႃႇႁၼ်ႁၢၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈသေ ထၢမ်ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈမၼ်း ဝႃႈ “ ပေႃႈ ပေႃႈ ႁဵတ်းသင် ႁၢၼ်ႇၼႆႉႁွင်ႉသဵင်ပေႉလင်ၶႃႈ ” ၼႆႁင်းပေႃႈမၼ်းယဝ်ႉ။ “လုၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ပေႉမႃးငိူဝ်ႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶေႃးမၼ်းယၢဝ်းၼၼ်ႉၼႃႇလုၵ်ႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ “ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈယူဝ်ႉပေႃႈ၊ ပေႃးၼၼ် ႁဵတ်းသင်ဢိုင်းဢၢင်ႇၼႆႉ ၶေႃးမၼ်းသမ်ႉဢမ်ႇယၢဝ်း တင်းႁွင်ႉလင် ယူႇလႃႇ ” ၼႆႁင်းပေႃႈမၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ “ ဢႃ ဢၢႆႈၼႆႉ မႂ်းထၢမ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈလွင်ႈၶဝ်ႈလၢႆး၊ ၵႂႃႇ ၵႂႃႇ ယႃႇပေမေႃး ” ၼႆႁင်းလုၵ်ႈမၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ သိုပ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈ လုၵ်ႈမၼ်းၵႂႃႇႁၼ်ၼေႃႇမႆႉဝွင်ယဝ်ႉ ထၢမ်ပေႃႈမၼ်းဝႃႈ “ ပေႃႈ ၼေႃႇၼၼ်ႉ ႁဵတ်းသင်မၼ်းမႅၼ်း ဢွၵ်ႇလိၼ်မႃးလႆႈၶႃႈလႃႇ ပေႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃႈမၼ်းၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ “ ဢေႃ ၼင်ႇၼႆၵေႃႈမႂ်းဢမ်ႇႁူႉ လုၵ်ႈၸၢႆးၵဝ်မႂ်းပေႉငိူဝ်ႈ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼေႃႇၼႆႉ ပၢႆမၼ်း လႅမ်လႄႈ မၼ်းမႅၼ်းဢွၵ်ႇၸီႉၾႃႉဢိူဝ်ႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၸင်ႇလၢတ်ႈႁင်းၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈမၼ်းဝႃႈ “ ႁဵတ်းသင် မိူဝ်ႈၶႃႈတင်းမႄႈႁဝ်းၵႂႃႇဢဝ်ႁဵပ်းပူၵ်ႇၼၼ်ႉ ႁူဝ်မၼ်းတမ်ႉဢမ်ႇလႅမ် တင်းၸီးဢွၵ်ႇလိၼ်မႃးလႆႈယူႇလႃႇ ပေႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ သိုပ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵႂႃႇႁၼ်မႃႉတူဝ်ၼိုင်ႈ လႅၼ်ႈယူႇၼိူဝ်ၵုင်းၼၼ်ႉ၊ မႃႉတူဝ်ၼၼ်ႉ လႅၼ်ႈၽၢႆၼႃႇ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၸင်ႇထၢမ်ပေႃႈမၼ်းဝႃႈ “ ပေႃႈ ႁဵတ်းသင်မႃႉတူဝ်ၼၼ်ႉ ပေႉလႅၼ်ႈၽၢႆလႃႇပေႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃႈမၼ်းၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ “ ဢႃႈလူဝ်ႈ ၼႆႉၵူၺ်းၵေႃႈမႂ်းဢမ်ႇႁူႉ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမၼ်းမီးသီႇၶႃဢိူဝ်ႈ မႂ်းဝႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၸင်ႇလၢတ်ႈႁင်းပေႃႈမၼ်းဝႃႈ “ ပေႃးၼၼ်ၶူင်ႇမီးသီႇၶႃ တမ်ႉဢမ်ႇမေႃလႅၼ်ႈလႃႇ ပေႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ “ ပေႃး ပေႃး လုၵ်ႈ ပေႃႈၶၢၼ်ႉတွပ်ႇၼႃႇယဝ်ႉ။ ၵႂႃႇႁႃးမိူဝ်းႁိူၼ်းၶိုၼ်းလႃႈ” ၼႆ ႁင်းၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈမၼ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈမိူဝ်းထိုင်ႁိူၼ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၸင်ႇႁၼ်ၽၵ်းၽႆႇမီးယူႇတႂ်ႈႁိူၼ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇထၢမ်ပေႃႈ မၼ်းဝႃႈ “ ပေႃႈ ပေႃႈ ႁဵတ်းသင်ၽၵ်းၽႆႇတႂ်ႈၶဵင်ႇၼမ်ႉၼႆႉ ပေႉမႃးဢွၵ်ႇလီၶႃႈလႃႇပေႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ “ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼမ်ႉယမ်းမၼ်းယူႇ ၵူႈဝၼ်းၵူႈဝၼ်း လႄႈ မၼ်းၸင်ႇဢွၵ်ႇလီ ဢိူဝ်ႈ ဢၢႆႈဢိူဝ်ႉ၊ ၼႆႉၵူၺ်းၵေႃႈ မႂ်းဢမ်ႇႁူႉႁႃႉ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼၼ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇၶိုၼ်းလၢတ်ႈႁင်းပေႃႈမၼ်းဝႃႈ “ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈပေႃႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႃႈၶႂ်ႈထၢမ် ပေႃႈ ႁဝ်းထႅင်ႈၶေႃႈၼိုင်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ၊ ႁဵတ်းသင်ၵွၵ်းႁူဝ်ပေႃႈႁဝ်း ယမ်းၼမ်ႉယူႇၵူႈဝၼ်းၵူႈဝၼ်း တမ်ႉဢမ်ႇဢွၵ်ႇလီ၊ ၵွၵ်း ႁူဝ်ပေႃႈႁဝ်းတင်းလွမ်ႈယူႇလႃႇပေႃႈ” ၼႆသေ ဢဝ်ပေႃႈမၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈတၵ်းသဵင် သုမ်းလုၵ်ႈၸၢႆး မၼ်းထႅင်ႈၵမ်း ၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇလႄႈၸဝ်ႈၶူးသီႇရိထမ်ႇမ (ဝဵင်းဢိၼ်း) ၸဝ်ႈၶူးသီႇရိထမ်ႇမ(ဝဵင်းဢိၼ်း)ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈဢၼ်လူင်ႉလႅၼ်ႇတြႃး ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ၽူႈဢၼ် ပိုၼ်ၽႄႈသႃႇသၼႃႇၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ၊ ပဵၼ်ၽူႈဢၼ်မီးတၢင်းႁူႉယႂ်ႇ တၢင်းႁၼ်ၵႂၢင်ႈ၊ ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ် လႄႇ ၸွတ်ႇမိူင်းတႆးသေ ႁႃတိုၵ်းသူၼ်းႁေႃးတြႃးသင်ႇသွၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းထဝ်ႈတီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇ လိုဝ်ႈဢမ်ႇသဝ်း။ ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ်ႁဝ်းၶဝ်လႆႈပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇတူၼ်ၼိုင်ႈ။ ၽူႈလႂ်ဢၼ်ဢမ်ႇႁူႉၸၵ်းမိုတ်ႈၵိုဝ်းမၼ်း ၸဝ်ႈၼႆ ဢမ်ႇၶႂ်ႈမီး။ ၸိူဝ်းဢမ်ႇယၢမ်ႈထူပ်းတူဝ်ၵေႃႈ ၸိုဝ်ႈသဵင်တႄႉတိုၼ်းယၢမ်ႈငိၼ်း၊ ယၢမ်ႈထွမ်ႇတြႃးမၼ်း ၸဝ်ႈယဝ်ႉ။ ဝၼ်းၼိုင်ႈမိူဝ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈလူင်းပၼ်တၢင်းႁူႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် တီႈႁူင်းႁဵၼ်းလင်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် ၸင်ႇမႃး ထၢမ်ၸဝ်ႈၶူးဝႃႈ “ၸဝ်ႈၶူး ၸဝ်ႈၶူး ႁူဝ်ၸႂ်ၸဝ်ႈၶူးႁဝ်းမီးၾၢႆႇလႂ် ၸွင်ႇႁူႉၶႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၶူးၵေႃႈ ၸင်ႇၵမ်းတီႈၼႃႈဢူၵ်းၾၢႆႇသၢႆႉမၼ်းၸဝ်ႈသေတွပ်ႇဝႃႈ “ ႁူဝ်ၸႂ်ၸဝ်ႈၶူးႁဝ်းမီး ၾၢႆႇသၢႆႉ ၼႆႉဢိူဝ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ “ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈ” လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် တွပ်ႇထဵင်ၸဝ်ႈၶူးၶိုၼ်း။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးၸင်ႇၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ “ပေႃးၼၼ် မီးၾၢႆႇၶႂႃဢိူဝ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼႆႉၵေႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ “ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵေႃႉပဵၼ်ၸဝ်ႈၶူး ၸင်ႇၶိုၼ်းထၢမ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ဝႃႈ “ပေႃးၼၼ် ႁူဝ်ၸႂ်ၸဝ်ႈၶူးမီးၽႆၢလႂ်လႃႇ” လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် ၸင်ႇတွပ်ႇၸဝ်ႈၶူးဝႃႈ “မီးၾၢႆႇၼႂ်းၶႃႈဢေႃႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈတီႈၼိုင်ႈမိူဝ်ႈၸဝ်ႈၶူးလူင်းပၼ်တၢင်းႁူႉလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်လႄႈ လူင်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းႁူင်းႁဵၼ်း ဢၼ်တိုၵ်ႉသၢင်ႈ မႂ်ႇတီႈၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးၸင်ႇထၢမ်တီႈၸၢႆးဢွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈဝႃႈ “ ဢၢႆႈၸၢႆး ၸိုဝ်ႈဢၢႆႈၸၢႆး ဝႃႈႁိုဝ်” “ ဢလူဝ်ႉ ႁဵတ်းသင်ၸဝ်ႈၶူးႁဝ်းၼႆႉ ပေႉမေႃႁွင်ႉၸိုဝ်ႈၶႃႈလႃႇ၊ ယၢမ်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ႁူႉၸၵ်းၸိုဝ်ႈၶႃႈဝႃႈ ဢၢႆႈၸၢႆး ၶႃႈလႃႇ ” ၼႆ ႁင်းၸဝ်ႈၶူးယဝ်ႉ။ “ ႁဵတ်းသင်ၸိုဝ်ႈမႂ်းဝႃႈ ဢၢႆႈၸၢႆးႁႃႉ ” ၼႆ ၸဝ်ႈၶူးၶိုၼ်းထၢမ်။ “ၸႂ်ႈဢေႃႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ “ဢေႃ ၸဝ်ႈၶူးၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉၼင်ႇၵဝ်ႇ ၸဝ်ႈၶူးလၢမ်းဢဝ်ၵူၺ်း ” ၼႆႁင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၸင်ႇၶိုၼ်းဝႃႈ “ ဢေႃႈ ၸဝ်ႈၶူးၼႆႉ လၢမ်းၶႅၼ်ႇတႄႉၶႃႈၼေႃ ” ၼႆယဝ်ႉ။ “ ဢမ်ႇလၢမ်းၶႅၼ်ႇၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ လၢမ်းတူၺ်းၵူၺ်း ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵမ်ႉၼၼ်ႉၸဝ်ႈၶူးၸင်ႇထၢမ်ၸႆၢးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉဝႃႈ “ပေႃးၼၼ် ႁွင်ႈၼမ်ႉသူမီးလႂ်လႃႇၸႆၢးဢွၼ်ႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၸင်ႇၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ “ ပေႃႈၸဝ်ႈၶူးလၢမ်းၶႅၼ်ႇၼႆ လၢမ်းဢဝ်ၵူၺ်းၶႃႈလေႃႇ ” ၼႆႁင်းၸဝ်ႈၶူးယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၶူးၵေႃႈၸင်ႇယွမ်းသုမ်းသေ လၢတ်ႈတီႈၸၢႆးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉဝႃႈ “ ၸဝ်ႈၶူးယွမ်းသုမ်းယဝ်ႉ၊ ၸဝ်ႈၶူးဢမ်ႇႁၼ်ယဝ်ႉ ႁွင်ႈၼမ်ႉတႄႉ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၸင်ႇထၢမ်ၸဝ်ႈၶူးၶိုၼ်းဝႃႈ “ ပေႃးၼၼ်ၸဝ်ႈၶူးၶႂ်ႈၶဝ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉၵဝ်ႇႁႃႉ ႁွင်ႈၼမ်ႉမႂ်ႇၼႆယဝ်ႉ ” ၽႂ်လႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ႁူႉတိုၼ်းၶႂ်ႈၶဝ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉမႂ်ႇၵူၺ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈႁိုဝ်။ ၸဝ်ႈၶူးၵေႃႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ “ ၸဝ်ႈၶူး ၶႂ်ႈၶဝ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉမႂ်ႇဢိူဝ်ႈ ၸၢႆးဢွၼ်ႇ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇၸင်ႇတွပ်ႇၶိုၼ်းဝႃႈ “ ဢေႃႈ ႁွင်ႈၼမ်ႉမႂ်ႇႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ပႆႇလႆႈႁဵတ်းလႆႈ ၶဝ်ႈဢမ်ႇပႆႇလႆႈၶႃႈ ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၶူးၸင်ႇၶိုၼ်းထၢမ် “ ပေႃးၼၼ်ႁွင်ႈၼမ်ႉၵဝ်ႇသူသမ်ႉမီးတီႈလႂ်လႃႇ” “ ဢေႃႈ ႁွင်ႈၼမ်ႉၵဝ်ႇႁဝ်း တိုၵ်ႉယႃႉၵွႆမိူဝ်ႈဝႃႈၵူၺ်းၶႃႈ ” ၼႆ ႁင်းၸဝ်ႈၶူးသေ ဢဝ်ၸဝ်ႈၶူးႁဝ်း ဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈ ႁွင်ႈၼမ်ႉဢၼ်လႂ်ယဝ်ႉ။ ၶေႃႈလူပ်းလိုၼ်း ၼႂ်းၵႃႈပိုၼ်းတူဝ်ထူပ်း ဢမ်ႇၼၼ် သၢၵ်ႈသေႇဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ၸႅင်ႈလႅင်းလီၼႄဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၼႆႉ တိုၼ်းမီးတၢင်းႁူႉသဵင်ၶွင်တူဝ် ဢမ်ႇၼၼ် တၢင်းႁူႉသၽႃႇဝ ဢၼ်ၵိုၵ်းတူဝ်မႃးႁင်းၶေႃ ယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေသၢၵ်ႈသေႇ လၵ်းထၢၼ်ၼႆႉယဝ်ႉ ယင်းမီးထႅင်ႈၸၢတ်ႈၽြႃးလွင်းၸဝ်ႈႁဝ်း ၸဝ်ႈမႁေႃႇသထႃႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼႄလၵ်းထၢၼ်လႆႈ ထႅင်ႈဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၼႆႉ တိုၼ်းမီးတၢင်းႁူႉၼမ်လၢႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းႁူႉၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းလူင်ၵမ်ႈပႃႈၼမ် တူၺ်းတိုၼ်းဢမ်ႇႁၼ်ထိုင်လႆႈလႃးလႃး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဢမ်ႇႁၼ်ထိုင်လႆႈလႄႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉငိူဝ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးတၢင်းႁူႉသင်ၼႆယူႇ ၶိူဝ်းၶိူဝ်း ယႂ်းယႂ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးၼၼ်တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်ႁူႉလႃႇဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်မီးတၢင်းႁူႉၼၼ်ႉ။ ၵူၼ်းလူင်ႁဝ်းၶဝ် လူဝ်ႇလႆႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝၢင်း ၶပ်ႉပၼ် ပၢႆးပၺ်ၺႃဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ၊ ဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇတႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉသေ ပူင်သၢင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတၢင်းႁူႉ သၽႃႇဝ ဢၼ်ပႃးမႃးၸွမ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ။ တေလႆႈႁႃလွၵ်းလၢႆးမၼ်း လၢႆလၢႆလွင်ႈ လၢႆလၢႆဢၼ် ၶွၵ်းၶေႇၼင်ႇႁိုဝ် တၢင်းႁူႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် တေဢွၵ်ႇမႃးသေ မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ပဵၼ်ငၢၼ်း ၵူၺ်း။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလႄႈဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇႁူႉသင်ၼႆသေ မႃးပိုၵ်ႉပၼ်မိူၼ်ဝူဝ်းမိူၼ်ၵႂၢႆး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ လႄႈဝႃႈ ထၢင်ႇလဵၵ်ႉသႂၢင်းၽႅပ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇသေ ဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်သေဢိတ်းသေၶႅၵ်းသေ ယူႇၼိမ်ၼိမ် ယွမ်းသုမ်း ပႅတ်ႈလၢႆလၢႆ၊ ပွႆႇပိုၼ်ႉပႅတ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁၢမ်းပၢႆးပၺ်ၺႃ ႁၢမ်းၼမ်ႉလႅမ်ႉတၢင်းႁူႉသၽႃႇဝႁင်းၶဝ် ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။ ၸၢႆးဢွင်ႇၶမ်း

['Uncategorized']

2017-08-28T04:39:50

https://shannews.org/archives/373

ႁၢင်ႈဝၢတ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးလႄႈ မိူင်းထႆးပွတ်းႁွင်ႇမိူဝ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 19

ဢိင်းၵလဵတ်ႈမိူဝ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 19 ၼႆႉ လႆႈတင်ႈႁေႃသႅင် (Empire) မႃးဢၼ်ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈၼႂ်းပိုၼ်း။ ၼိူဝ်ႉတီႈတၢင်းမူတ်း 13,612,000 လၵ်းပၼ်ႇမူၼ်း(33,700,000 ၵီႊလူဝ်ႊပၼ်ႇမူၼ်း) မွၵ်ႈ ¼ ၶွင်ၼင်လိၼ်မိူင်းတင်းသဵင်ႈ။ ႁူဝ်ၵူၼ်း 458 လၢၼ်ႉ ( 1/5 ၶွင်ႁူဝ်ၵူၼ်းတင်းသဵင်ႈ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ) ။ ၶဝ်ၼႆႉၽႅဝ်ၵႃႈလႂ်ၵေႃႈၶတ်းၸႂ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈမိူင်းလႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ။ ႁဵတ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၶိုၼ်း ႁဝ်းၶႂ်ႈႁူႉလွင်ႈ ပိုၼ်းတႆး မိူင်းတႆး ပူႈပွၵ်ႈၼႆ လႆႈသွၵ်ႈႁႃၶိုၼ်းလိၵ်ႈၶဝ်တႅမ်ႈမၢႆဝႆႉ ၸင်ႇႁူႉၼၼ်ႉမီးတင်းၼမ်။ ၼႂ်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၵႆႉတႅမ်ႈမၢႆၼႆႉမီးၵျဵမ်းသ်ၵျႂတ်ႉၶျ် သၵွတ်ႉ (1851-1935) ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ မၢၼ်ႈႁွင်ႉ မၼ်းဝႃႈ သူၺ်ႇယူဝ်း (Shwe Yoe) ။ ပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ်ၼႄႉၼမ်းၵၢၼ်လဵၼ်ႈလုၵ်ႈၼင် (Football or soccer) တီႈမိူင်းႁဝ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ လႆႈႁဵတ်းၶုၼ်တီႈမိူင်းတႆးၵႂႃႇလၢႆပီ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈတႅမ်ႈၶႂ်ႈႁူႉလွင်ႈ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၼ်ႇၾႃႉၼၼ်ႉ လႆႈၶူၼ်ႉႁႃတီႈမၼ်းၸဝ်ႈမၢႆဝႆႉၼႆႉၼၼ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉတွင်းလႆႈယူႇ။ ၼွၵ်ႈသေတႅမ်ႈလွင်ႈၵူၼ်းလွင်ႈပိုၼ်းၼၼ်ႉ ဢိင်းၵလဵတ်ႈၶဝ်လႆႈဝၢတ်ႈႁၢင်ႈ၊ ၸၼ်ႁၢင်ႈ ၵူၼ်း ႁဝ်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ။မိူဝ်ႈလဵဝ်မီးဝႆႉတီႈၸၼ်ႉၸွမ် ဢီလီၼွႆးႁွင်ႇ (University of Northern Illinois) တီႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢမေႇရိၵၼ်ႇ မွၵ်ႈ 60 ႁၢင်ႈပၢႆ။ ပပ်ႉတႃႇၵူၼ်းတွင်ႈတဵဝ်း ( Tourist) Guidelines June 2012 ၼၼ်ႉၼႄဝႆႉ မီး 13 ႁၢင်ႈ။လီဢွၼ်ၵၼ်တူၺ်းသေ ပေႃးထုၵ်ႇၸႂ်ၵေႃႈလီလႆႈပႃးၵၼ်ၵႂႃႇတူၺ်းတီႈၸၼ်ႉၸွမ် ဢီလီၼွႆးထႅင်ႈယူႇ။ 1. မူးသိူဝ်းၵုၺ်ႈ (လႃးႁူႇၵုၺ်ႈ) 2. တႆးၶိုၼ် 3. ၶၢင် 4. ဢႅၼ်ႇ 5. ဝႃႉ 6. ဢႃးၶိုဝ်း(ၶိူဝ်းဢၶႃႇ) 7. တႆးလႅင် ( ဢမ်ႇၼုင်ႈၽႃႈတူင်ႇ ၼုင်ႈၵူၼ်တႆးဝႆႉၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်ပႅၵ်ႇတႃ) 8. ယၢင်းသႅၵ်ႉ 9. တႆးလိုဝ်ႈ 10. တႆးလွႆ သႅၼ်ၸိုမ်း( Hsen Jum) 11. တႆးလွႆသၢမ်တဝ်ႉ 12. လႃးႁူႇၼႃး/လႃးႁူႇလမ် 13. ၽႅၼ်။ ၶမ်းၸမ်ႈ

['Uncategorized']

2017-08-28T04:37:35

https://shannews.org/archives/370

လီဢဝ်ၸႂ်ႉ ၾဵတ်ႉၶ်ၿုၵ်ႉ Face Book ႁႂ်ႈပဵၼ်ၽွၼ်းလီ

ပၢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈပၢၼ်ၼိုင်ႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်လႄႈၼမ်ႉတိၼ်ၼမ်ႉမိုဝ်း ၵၢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉၵူၼ်း ၶိုတ်းတၼ်း လူၵ်ႈဢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈပိၼ်ႇပႅင်ၵူႈဝၼ်းဝၼ်းဢမ်ႇယုတ်းဢမ်ႇယင်ႉလႄႈ ၵၢၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်း ပၢႆးသၢႆႊ ပၢႆးၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ ပၢႆးထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ (Technology) ၶူဝ်းၶွင်လႄႈၶိူင်ႈမႆႉၶိူင်ႈမိုဝ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ပေႃးၼမ်းၵၢပ်ႈ လၢႆလွင်ႈလၢႆသႅၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇဢဝ်ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်တႅၼ်းၵူၼ်းလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လူၺ်ႈၶိူင်ႈမႆႉၶိူင်ႈမိုဝ်းတင်းၼမ်တင်းလၢႆၼၼ်ႉ ပိူင်လူင်မၼ်းၾူၼ်းမိုဝ်းထိုဝ် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 90% ၸႂ်ႉလၢႆႊ Line ဝီႊၶျႅတ်ႉ Wechat ၾဵတ်ႉၶ်ၿုၵ်ႉ Face book, social media ၵၼ်ၵမ်ႈၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉၵမ်ႈၼမ် တေၸႂ်ႉ တေမီး ၾဵတ်ႉၶ်ၿုၵ်ႉ ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းၵူႈၵေႃႉ။ မၢင်ၵေႃႉမီးပဵၼ်လၢႆဢၼ်လၢႆၸိုဝ်ႈလႄႈ ပေႃးလိုမ်းမၢႆ ၶဝ်ႈမၼ်း ၵေႃႈမီး။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ၵပ်းသၢၼ်(တိတ်းတေႃႇ)ၵၢၼ်သိုဝ်ႇသၢရ်(တၢင်းလိၵ်ႈ)ငၢႆႈလႄႈဝႆးလိူဝ်တၢင်း(E-mail)ၶဝ်ႈငၢႆႈဝႆး လိူဝ်တၢင်း website ။ လူၺ်ႈတၢင်းလိၵ်ႈၵေႃႈလီ တၢင်းသဵင်ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၵေႃႈလႆႈ တင်းႁၢင်ႈတူင်ႉႁၢင်ႈၼိမ် လၢႆလၢႆးလၢႆတၢင်း။ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈတိတ်းတေႃႇၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၵၢၼ်လွင်ႈငၢၼ်း လွင်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶၢႆၶူဝ်းၶွင် သိၼ်ၵႃႉ လွင်ႈတႆႇထၢမ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵိူဝ်းၵုမ်ၵၼ် ၵေႃႉတေႃႇၵေႃႉၵေႃႈလီ တင်းၵုမ်ႇ တင်းမူႇ တင်းၸုမ်း ၵေႃႈငၢႆႈ ဝႆးတၼ်းၸႂ် ႁႃလွင်ႈႁူႉတၢင်းႁၼ် ပၢႆးၵၢၼ်ၵႃႉ ပၢႆးယူႇလီ ပၢႆးပၺ်ၺႃ လႆႈၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ။ ပိူင်လူင်မၼ်း တီႈလႂ် မီးၼႅင်ႈၶၢႆႇ ဢိၼ်ႊတိူဝ်ႊၼဵတ်ႉ (internet) ၵေႃႈ ၶူၼ်ႉၶႆႈသွၵ်ႈႁႃလႆႈၵူႈလွင်ႈ။ ယွၼ်ႉၼႆႉ ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၾဵတ်ႉၶ်ၿုၵ်ႉ ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၸွတ်ႇတူဝ်ႈတင်းလူၵ်ႈ ထိုင်ၵူႈၸွၵ်ႉၵူႈယွမ်ႇ။ ၵွမ်ႉၵႃႈၼႂ်းတႆးႁဝ်းၵူၺ်းၵေႃႈ လႆႈဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းပဵၼ်ၽွၼ်းလီဢမ်ႇၸႂ်ႈဢေႇဢေႇ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ပီႈၼွင်ႉတႆး ႁဝ်း ဢၼ်ယူႇယၢၼ်ၵႆၵၼ် ပေႃးဢမ်ႇၵႂႃႇႁႃၵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁူပ်ႉၼႃႈႁၼ်တႃၵၼ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢုပ်ႇ ဢူဝ်းၵၼ် လုၵ်ႈလၢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆးမိူင်းၶႄႇ ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတိတ်းတေႃႇ တွင်ႈထၢမ်လၢတ်ႈၸႃ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၸႅင်ႈဝွၵ်ႇလွင်ႈလီလွင်ႈၸႃႉၸူးၵၼ်။ မိူဝ်ႈလဵဝ် လိူဝ်သေတႅမ်ႈလိၵ်ႈၸူးၵၼ် လၢတ်ႈတေႃႇၵၼ် ႁၼ်ၼႃႈႁၼ်တႃၵၼ်ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ႁူမ်ႈဝႃႈႁဝ်းဢမ်ႇမေႃ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽူႈၶူင်သၢင်ႈ ၽူႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ႁဝ်းၵေႃႈလႆႈမေႃဢဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းပဵၼ်ၽွင်းလီဢမ်ႇဢေႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေႁဝ်းဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ဢုပ်ႇလၢတ်ႈၸႃ တၵ်ႉတၢႆးၵၼ် ထၢႆႇႁၢင်ႈ ထၢႆႇၾၢင် ၵိၼ်မူၼ်ႈၵိၼ်သိူဝ်း ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇတွင်ႈတဵဝ်းတီႈလႂ်ၵေႃႈ ဢဝ်ပိုၼ်ဢွၵ်ႇမႃးၼႄၵၼ်ယဝ်ႉ ႁဝ်းယင်းထုၵ်ႇလီဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်း ပဵၼ်ၽွၼ်းလီပုၼ်ႈတႃႇပၼ်တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် ပၼ်ၶၢဝ်ႇပၼ်ငၢဝ်းၵၼ် တႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ်။ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇတွင်ႈတဵဝ်း တီႈလီဢႅဝ်ႇလီလူလီတူၺ်း တီႈပဵၼ်ပိုၼ်း တူဝ်ယၢင်ႇ ၸိူင်ႉၼင်ႇလွႆဢိၼ်းထၼုၼ်း တီႈၵဵင်းမႆႇ ႁိုဝ် တီႈလႂ်ၵေႃႈလီဢၼ်မီးတၢင်းႁၢင်ႈလီလႄႈမီးပိုၼ်း လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လိူဝ်သေ ထၢႆႇႁၢင်ႈထၢႆႇၾၢင်ႁဝ်းယဝ်ႉ လီထၢႆႇထွတ်ႈဢဝ်ပိုၼ်းလွင်ႈပဵၼ်မႃးဢၼ်ပိူၼ်ႈႁဵတ်းဝႆႉသၢင်ႈဝႆႉၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ သိုပ်ႇဢဝ်မႃးတေႃႉတႆႇၶႆႈၼႄၵၼ် လိူဝ်သေပဵၼ်တီႈႁၢင်ႈလီတႃပဵၼ်တီႈသိူဝ်းၸႂ်ယဝ်ႉ ယင်းပဵၼ်ပိုၼ်း တီႈလီႁူႉ လီဢဝ် လီႁဵၼ်းႁူႉလႄႈ တေပဵၼ်ၽွၼ်းလီတႃႇပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ဢၼ်လႆႈပိုၼ်ၽႄႈပၼ်ၵၼ်။ မိူဝ်ႈႁဝ်းဢဝ်ႁၢင်ႈပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉပိုၼ်ၽႄႈၸူးၵၼ်ၵေႃႈ လီတႅမ်ႈလီလၢတ်ႈပႃးလွင်ႈတၢင်းမၼ်း လၢႆလၢႆၵေႃႉ ၸင်ႇတေပွင်ႇၸႂ် ၸင်ႇတေႁူႉလွင်ႈမၼ်း။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပိုၼ်းလႄႈသင် ၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈသင် ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလႄႈ သင် ၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်းလႄႈသင် ၵၢၼ်ပၼ်တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်လႄႈသင် ဢမ်ႇၼၼ် ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၵၢၼ်ႁဵတ်း ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႄႈသင် ၵဵဝ်ႇလွင်ႈၵူတ်းမၢႆ(မၢႆမီႈ)ပၵ်းပိူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်းလႄႈသင် ၵၢၼ်တွင်ႈထၢမ်ပၼ်ႁႃ ၵူႈသမ်ႇသႅၼ်ပိူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႉဢမ်ႇႁူႉၵေႃႈတွင်ႈထၢမ် ၵေႃႉႁူႉၵေႃႈၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈၼႄပၼ် ပေႃးႁဝ်းဢဝ်မႃး ပိုၼ်ၽႄႈ ဝွၵ်ႇၵၢဝ်ႇတေႃႉတႆႇၶႆႈၼႄၵၼ်ၸိုင် တေပဵၼ်ၽွၼ်းလီလူင် တႃႇပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းတႄႉတႄႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်း ယွၼ်းၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈယွမ်းၵူမ်ႈယမ်ယႂ်ႇယႂ်ႇလူင်လူင်သေ ဢမ်ႇႁႂ်ႈပဵၼ်ၵႂၢမ်းသႄႉၼႄး ထၢင်ႇလဵၵ်ႉ လူမဝ်ဝၢႆႇဝဵင်ႇ ယမ်ႉယွၵ်ႈ တွၵ်ႈသၢတ်ႈ တဵၵ်းၼဵၵ်း ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၼ် လိူဝ်သေယႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈထဵင်ဢဝ်ပေႉ ဢဝ်ၵၢၼ်ႉၼၼ်ႉ ယင်းထုၵ်ႇလႆႈပၼ်ၼႃႈဝႆႉတႃယုၵ်ႉယွင်ႈပိၼ်ႇပႆႇဝူၼ်ႉမႄးထႅမ်ထွၼ်ပၼ်တၢင်းႁူႉၵၼ်လႄႈ ယွမ်းႁပ်ႉၵၼ် ယွင်ႈၵုၼ်းယေႃးမုၼ်(ပၼ်ၵဵတ်ႇတိ)ၵၼ်လႄႈ ၽိတ်းထုၵ်ႇပိူင်ႈပၢႆႈၵၼ် တၢင်းပၢႆးဝူၼ်ႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၵေႃႈ တၵ်းလီမီးၸႂ်ပူတ်းၽႃႈဝၢင်းပွႆႇပၼ်ၵၼ်ၸိုင် ၾဵတ်ႉၶ်ၿုၵ်ႉ Facebook တေပဵၼ်သၢႆလႅင်း ဢၼ်ၵွင်ႉၵပ်း ၸပ်းတိတ်း သိုပ်ႇႁၢဝ်း တၢဝ်းတိုတ်ႉ ၵွင်ႉၵၢႆႇၵၼ် ပၼ်ၽွၼ်းလီလူင်လၢင်ပုၼ်ႈတႃႇ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း ၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃး ယင်းပဵၼ်သၢႆသဵၼ်ႈတၢင်းပိူင်းလႅင်းထွင်ႇပၼ် ဢၼ်ၸႂ်ႁဝ်းမုင်ႈမွင်ႈလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼၼ်ႉ လူးၵွၼ်ႇ။

['Uncategorized']

2017-11-08T00:55:42

https://shannews.org/archives/366

ထိုင် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ

သိုပ်ႇမွၵ်ႇပၼ် ႁႂ်ႈ RCSS/SSA ၵပ်းသၢၼ် KIA သေ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် တၢင်းယၢပ်ႇၵူၼ်း မိူင်းသေၵမ်းၶႃႈ။ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ ႁူဝ်လိူၼ် November 2017 ၼႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈဢၼ်ပီႈၼွင်ႉတႆးယူႇသဝ်း ၼႂ်းဢိူင်ႇလွႆၸေႊ (ဢိူင်ႇ 8 ဝၢၼ်ႈ) ၸႄႈမိူင်းၶၢင် သိုၵ်းၶၢင်ယွၼ်းၵူၼ်းမႃးၸွႆႈတႃႇ 15 ၵေႃႉ၊ တပ်ႉ (16) ယွၼ်းမႃး 5 ၵေႃႉ၊ တပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း တီႈတူၼ်ႈသိူဝ်ႈၼၼ်ႉ 10 ၵေႃႉ။ ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းတႃႇ 3 ဝၼ်း ႁႂ်ႈၵႂႃႇသူင်ႇပၼ် ပေႃးဢမ်ႇၵႂႃႇသူင်ႇၼႆ ႁၼ်တီႈလႂ်တေတီႉၺွပ်းတီႈ ၼၼ်ႈ ႁၼ်ယိင်းတေဢဝ်ယိင်း ႁၼ်ၸၢႆး တေဢဝ်ၸၢႆး ၵူၼ်းလူင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢမ်ႇဝႃႈ တေဢဝ် မူတ်းဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်သိုၵ်းၶၢင်ပႂ်ႉဝႆႉ တီႈႁူဝ်ဝၢၼ်ႈ ႁၢင်ဝၢၼ်ႈ လိူဝ်သေယွၼ်းၵူၼ်းယဝ်ႉယွၼ်း ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းတိုဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵိၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႆႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ၊ လွင်ႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးၾိင်ႈထုင်း ၊ လိၵ်ႈလၢႆးၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈ၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း ၵႂႃႇႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းမိူင်းၶႄႇ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းမိူင်းပေႃးတေယူႇငၢႆႈလူမ်ၸႂ် ဢမ်ႇဢွၼ်ၵၼ် ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈယွၼ်းႁႂ်ႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ႁဝ်းၸဝ်ႈ ၸွႆႈၵႄႈ လိတ်ႈပၼ်သေၵမ်းၶႃႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈ 08/11/2017

['Uncategorized']

2016-07-11T00:54:19

https://shannews.org/archives/362

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ ဢၼ်လူႉတၢႆၵႂႃႇႁိမ်း တပ်ႉၶလယ 9 ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁႃပၼ်ၵႂၢမ်းတွပ်ႇ ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ

ထိုင်- ၽူႈထတ်းထွင်လိၵ်ႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ။ လွင်ႈတၢင်း- ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸလၢႆးလွႆ ဢိူင်ႇၸလၢႆးၶုမ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ 2 ၵေႃႉ ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈၸိုဝ်ႈၸၢႆးသူၺ်ႇၶမ်း ဢႃယု 42 ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈၸိုဝ်ႈၸၢႆးပိင်ႇၺႃႇ (ပၺ်ၺႃ) ဢႃယု 28 ။ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/12/2015 ၼၼ်ႉ ၶႃသွင်ၵေႃႉၼႆႉ ၵႂႃႇဝဵင်းၵေးသီးသေ ၵႂႃႇသိုဝ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈ 125cc သေပွၵ်ႈၶိုၼ်း ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇထိုင်ႁိူၼ်းၶိုၼ်းသေ ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၵေးသီး ဢၼ်လႆႈႁူႉၸွမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- ၶႃသွင်ၵေႃႉၼႆႉ လုၵ်ႉၵေးသီးသေ ဢွၵ်ႇမိူဝ်းတၢင်းမိူင်းၼၢင်း-မိူင်းၼွင်၊ မိူဝ်းၵႂႃႇတၢင်းလွႆၼေႃႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇၽႅဝ်မိူဝ်း တၢင်းႁိူၼ်းၶိုၼ်းသေ ႁၢႆလၢႆပႅတ်ႈၵၢင်တႃႈၵၢင်တၢင်း။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼွင် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်း၊ မႅၼ်ႈၽွင်းမိူဝ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢင်ႈသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼွင် မိူင်းသူႈ။ ဝၢႆးသေၶဝ်သွင်ၵေႃႉႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ ၵူၼ်းႁိူၼ်းၵူၼ်းယေးၶဝ် ၵႂႃႇႁႃၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇတီႈလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၶၢဝ်ႇငၢဝ်းသင်- ဝႃႈၼႆ ။ ၵပ်းၵၢႆႇလွင်ႈၼႆႉ မီးၸဝ်ႈၵႃး/ ၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉၵႃး (ရူတ်ႉသၢႆ) ၵေႃႉၼိုင်ႈ မႃးလၢတ်ႈဝႃႈ- မိူဝ်ႈဢၼ်မၼ်း မႃးလိုဝ်ႈတီႈ ၸလၢႆးၶုမ်ႇၼၼ်ႉ မီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းတီႈမိူင်းၼွင်ၼၼ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈ မႃးလၢတ်ႈမၼ်းဝႃႈ- တီႈမိူင်းၼွင်ၼၼ်ႉ တီႉၺွပ်းဝႆႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸလၢႆး 2 ၵေႃႉ၊ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၸလၢႆးၶဝ် ၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်သေ ၵႂႃႇယွၼ်းႁူပ်ႉသေ ယွၼ်းဢဝ်မႃးၶိုၼ်းဝႆးဝႆးလႄႈ- ဝႃႈၼႆ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸဝ်ႈၵႃးၵေႃႉဢၼ်မႃးလၢတ်ႈၼႄလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသမ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းတွင်းဝႃႈ- မၼ်းပဵၼ်ၽႂ်၊ ၵႃးမၼ်းပဵၼ်လမ်းလႂ် ပၢႆႉသင်။ ဝၢႆးမႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸလၢႆးၶဝ် ၵႂႃႇႁႃၸွပ်ႇတီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ တီႈၼိုင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇထူပ်းဢမ်ႇႁၼ်၊ ဢမ်ႇလႆႈၶၢဝ်ႇသင် ။ ပူၼ်ႉၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 4 လိူၼ်ပၢႆႁိမ်း 5 လိူၼ်၊ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/05/2016 ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸလၢႆးၶုမ်ႇၶဝ် ၵႂႃႇလူႇၵႂႃႇတၢၼ်း တီႈဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈဝဵင်း ၵျွင်းဝဵင်းၵဝ်ႇ (မိူင်းၼွင်) ။ သမ်ႉၵႂႃႇၵိုတ်းလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉ ဝႄႉဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈဢွၵ်ႇပၢင်ႇ တီႈႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇႁၼ်ၶူဝ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ လုပ်ႇၵူၼ်း၊ လုပ်ႇၵွၵ်းႁူဝ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တီႈၼႂ်းယုမ်းတီႈၼၼ်ႈ။ ၽိူဝ်ႇၵႂႃႇႁၼ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ၵႂႃႇထတ်းတူၺ်းသိူဝ်ႈၶူဝ်း၊ သွၵ်းတိၼ်၊ သိူဝ်ႈၽႃႈယၢင် (မူဝ်းၵႃႇ)ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃးဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ် ဢၼ်ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်လႆႈႁၼ်သိူဝ်ႈ 2 ၽိုၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တႃႇၽိုၼ်ၼိုင်ႈ တိုၼ်းပဵၼ်သိူဝ်ႈၸၢႆးသူၺ်ႇၶမ်း၊ ထႅင်ႈတႃႇ ၽိုၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ တိုၼ်းပဵၼ်သိူဝ်ႈၸၢႆးပိင်ႇၺႃႇ ။ “ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးတၢင်းၽိတ်းသင်သေ လႆႈႁၢႆလၢႆၵႂႃႇ၊ မိူၼ်ၼင်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသင်တီႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈႁဵတ်း၊ ဢမ်ႇမီးပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈသုမ်ႇငမ်း။ ပေႃးဝႃႈတူၺ်းၼႆ ၶႃသွင်ၵေႃႉၼႆႉ ၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ဢၼ်ၶႃသွင်ၵေႃႉလႆႈၺႃးႁႅမ်တၢႆၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ယူႇသဝ်းၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၵ်းပိူင်သင်၊ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ်ယဝ်ႉႁႃႉ။ လွင်ႈဢၼ်လႆႈ ပဵၼ်ၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်း လူင်းႁႆႈလူင်းၼႃး ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈယဝ်ႉႁႃႉ၊ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈလီမွင်ၸႂ်ၸွမ်းတႄႉတႄႉ ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ယူႇတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်သေ လွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းယူႇသဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈထုၵ်ႇၶႃႈႁႅမ်တၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈ၊ တႃႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ပေႃးတေသုမ်ႇငမ်း တူဝ်ႈထိုင်ၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈ။ ၽႂ်မီးပုၼ်ႈၽွၼ်းတႄႉတႄႉ။ ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉၼႆႉ သမ်ႉမႃးတၢႆတီႈႁိမ်းတပ်ႉ ၶလယ 9 (တပ်ႉမတေႃႇ) မွၵ်ႈ 100 မဵတ်ႉၵူၺ်း။ လွင်ႈၼႆႉၶႅၼ်းတေႃႈ လၢတ်ႈပၼ်ၵႂၢမ်းတွပ်ႇမၼ်းဢိတ်းၼိုင်ႈၶႃႈ ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေးသီး

['Uncategorized']

2016-02-20T00:53:28

https://shannews.org/archives/360

လိၵ်ႈယိုၼ်ႈထိုင် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ

ယိုၼ်ယၼ်ယွၼ်းတၢင်ႇထိုင် RCSS/SSA လႄႈ SSPP/SSA မိူင်းၸိုင်ႈတႆး ၶႃႈၶဝ်ပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ်ၸွမ်းႁၼ်ၸႅင်ႈလီငၢမ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁဵတ်းလိၵ်ႈၽိုၼ်တၢင်ႇထိုင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးလႄႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး ၶႃႈဢေႃႈ ။ ဢၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ PSLF/TNLA ၶဝ်ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်း မိူင်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ပိုၼ်းႁၢႆႉလူင်လၢင်တႄႉယူႇယဝ်ႉ ။ လွင်ႈတၢင်းႁၢႆႉၶဝ်သမ်ႉ တင်ႈၸႂ်ပိုတ်းယိုဝ်း တပ်ႉၸုမ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ဢမ်ႇၵႃး ယိူင်းဢၢၼ်းၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး ဝႃႈၼႆ ။ ၼႂ်းသူပ်းပၢၵ်ႇၵႂၢမ်းၶဝ်ဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမိူင်းတႆးယဝ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းလွႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ ။ လႆႈငိၼ်းမႃးၼႂ်းႁူသၵ်းသၵ်းယဝ်ႉ ။ ဢၼ်တူဝ်ထူပ်းမႃးတႄႉ လႆႈႁူႉႁၼ်ၸုမ်းၶဝ်တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇၵူၼ်းပွၵ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် မတ်ႉပေႃႉထုပ်ႉ ဢဝ်ၵႂႃႇမိူၼ်ဝူဝ်းၵႂၢႆးသေ ဢမ်ႇမီးၶေႃႈတွပ်ႇထၢမ် ႁႂ်ႈယိုဝ်းတၢႆၵမ်းသိုဝ်ႈ ။ ဢၼ်ဢဝ်တၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးလၢႆလၢႆ ။ ၸဝ်ႈမုၼ်ၸဝ်ႈၸၢင်းၵေႃႈၵူတ်ႇထတ်းၸႅတ်ႈထၢမ် ၺွပ်းၶင်ဝႆႉၼႂ်းမိုဝ်းၶဝ်။ ဢဝ်ၵူၼ်း / သူၼ် (ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး) ႁဵတ်းပဵၼ်တႃႈႁူဝ်ႉႁႄႉၵင်ႈတူဝ်ၶဝ်သေ ၶိုၼ်ႈၼႃႈသိုၵ်းတိုၵ်း (RCSS/SSA) ၼၼ်ႉ ႁူႉထိုင်ႁၼ်လႅင်းၸွမ်းလီလီယူႇ ။ ဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇႁိူၼ်းလူတ်ႉၵႃး ၊ လူတ်ႉၶိူင်ႈ ၊ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်လၢႆလၢႆ ဢဝ်ၵူၼ်းတၢႆ ၊ လူလၢႆၼၢင်းလိင်းတႆး ၊ ၾႆးၸုတ်ႇဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်း PSLF/TNLA ၼႆႉယဝ်ႉ ။ ယွၼ်ႉၵေႃႇၵၢၼ်မိူၵ်ႈမႂ်ၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸဝ်ႈမုၼ်ၸဝ်ႈၸၢင်း ၵူၼ်းထဝ်ႈၵဝ်ႇၵႄႇမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမေႃသွၼ် ၵူၼ်းယိင်း ၊ ၸၢႆး ၊ ပတ်းပိုၼ်ႉတင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉပၢႆႈထိုင်မိူင်းလူင် ၊ မိူင်းၵုတ်ႈ ၊ မိူင်းမိတ်ႈ ၊ မိူင်းငေႃႉ ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၊ သမ်ႉပေႃးၸွတ်ႇၵႂႃႇ မူတ်းယဝ်ႉ ။ ၼပ်ႉသွၼ်ႇဢၢၼ်ႇတူၺ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးမီးပဵၼ်ၵႂႃႇသမ်ႁဵင်ပၢႆ ၵႂႃႇယဝ်ႉ ။ ဢၼ်ၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉၼႂ်းၼႃႈတီႈသိုၵ်းပလွင်ႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ် ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶၢႆႉပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးလႆႈ ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈပၢႆႈမႃးၵၢင်ၶမ်ႈ ၵၢင်ၶိုၼ်း လူတ်ႉၵႃးမႃးပိၼ်ႈၸွမ်းတၢင်းသေ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၵွပ်ႈမၼ်းၵေႃႈမီးယဝ်ႉ ။ ႁိူၼ်းဢမ်ႇမီးၵူၼ်းပႂ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁွတ်းလူင်ၵႂႃႇ ၽဵဝ်ႈၵိၼ်ၽဵဝ်ႈဢဝ် ယႃႉတဝ်လူႉလႅဝ်ၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉ ။ ယိူင်းဢၢၼ်း တၢင်းႁဵတ်းၶဝ်ၼႆႉ တင်ႉႁူဝ်တေႃႇၵူၼ်းၶူဝ်းတႆးတင်းသဵင်ႈသေ ဢဝ်တၢႆလူလၢႆ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႉလႅဝ်ၵႅဝ်မိူင်းတႆး ႁႂ်ႈပေႃးၸူမ်ႁၢႆၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉ ။ လိူင်ႈပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တႄႇမႃးပီ 2015 ၸမ်သဵင်ႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်လိၵ်ႈလၢႆးၽႃႇသႃႇ သႃသၼႃ ၽႅၼ်ႇလိၼ် ၶိူဝ်းၵူၼ်းယႃႇၸူမ်ႁၢႆ ၵိုတ်းပိုၼ်းႁၢႆႉလူင်ၼၼ်ႉ ပိုင်ႈဢိင်ဢဝ် တၢင်းႁူႉႁၼ် ဢဵၼ်ႁႅင်းလူင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) လႄႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) သွင်ၽၢႆႇသွင်ၸုမ်း ႁူမ်ႈမိုဝ်းၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်သေ ၽုတ်းဢွၵ်ႇပၼ်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်းႁဝ်း ၶၼ်ၶၼ်ဝႆးဝႆးသေၵမ်း ။ လူလွမ်ပႂ်ႉပႃးဢႃယု ၶူဝ်းၶွင် ၽႅၼ်ႇလိၼ် ၶိူဝ်းၵူၼ်းတႆး ၽႂ်းၽႂ်း ၽၢႆၽၢႆသေၵမ်း ။ တပ်ႉၸုမ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ႁူမ်ႈၶွၼ်ႈၵၼ်သေ ဢဝ်တီႈယူႇပၵ်းသဝ်းမၼ်ႈၵိုမ်း ၼိူဝ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းၸိုင်ႈတႆး ၶၼ်ၶၼ်ဝႆးဝႆးသေၵမ်းၶႃႈ ။ ၵေႃႉတူဝ်ထူပ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပွတ်းႁွင်ႇ/ မိူင်းၸိုင်ႈတႆး ဝၼ်းတီႈ 16/02/2016

['Uncategorized']

2016-02-20T00:52:10

https://shannews.org/archives/356

ထိုင်/ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ

တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် KIA တဵၵ်းတဵင်မၢပ်ႇမႂ် ယွၼ်းငိုၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ယွၼ်ႉပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၶၢင် ။ ဝၼ်းတီႈ 05/02/2016 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၶၢင်ၼႆလႄႈ ၼၢႆးထီးသႂ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵွင်း ဢိူင်ႇလွႆၸႄႈ မၢၼ်ႈမေႃႇ မိူင်းၶၢင် တၢင်ႇမၢၵ်ႇႁိၼ် / မၢၵ်ႇဢုၵ်ႇ တႃႇတေႁဵတ်းၵေႃႇသၢင်ႈႁိူၼ်း ။ ယၢမ်းၼၼ်ႉၸုမ်းသိုၵ်းၶၢင် KIA ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉယူႇဝႆႉတီႈၼႂ်းမၢၼ်ႈၵွင်းၼၼ်ႉ သမ်ႉႁၼ်ၵႃးတၢင်ႇမၢၵ်ႇဢုတ်ႇၼၼ်ႉသေ ႁႄႉႁၢမ်ႈ ။ ဢမ်ႇပၼ်ဢဝ်လူင်းရူတ်ႉၵႃး ။ ဝႃႈပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၶၢင်ၼႆသေ တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင်ႁၢမ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ် ။ သိုၵ်ႈၶၢင်ဝႃႈႁင်း ၼၢႆးထီးသႂ်ဝႃႈ – ပေႃးၶႂ်ႈလႆႈမၢၵ်ႇဢုတ်ႇၶိုၼ်းတၵ်းလႆႈပၼ် ငိုၼ်းၶႄႇ 2,600 ယႅၼ်ႉ ။ သင်ဢမ်ႇပၼ်ၸိုင် တေဢဝ်တူဝ်ၼၢႆးထီးသႂ် ၵႂႃႇၵုမ်းၶင် ။ ၸဝ်ႈႁိူၼ်းလႆႈယွၼ်းၼွမ်းယႂ်ႇယႂ်ႇၼမ်ၼမ်သေ ယွၼ်းပၼ်ငိုၼ်းၶႄႇ 200 ယႅၼ်ႉ ။ ပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၶၢင်လႄႈ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်သေဢိတ်း။ ပေႃးၶႂ်ႈလႆႈငိုၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ သမ်ႉယွၼ်းယူႇ ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၺႃးပေႉၵိၼ်တဵၵ်းတဵင်ယူႇၼႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းလူင်တႆး ၽူႈၼမ်းတႆးႁဝ်းႁူႉထိုင် ။ ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်သေ ၸၢႆးဢၢႆႈ မၢၼ်ႈၵွင်း လွႆၸႄႈ 15/02/2016

['Uncategorized']

2015-09-26T00:51:24

https://shannews.org/archives/354

မွင်ၸႂ်ၸွမ်းၵူၼ်းႁိူၼ်းၵူၼ်းယေး လွင်ႈဢၼ် ၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းဢိူၺ်ႈလွတ်ႈ လုသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် တီႈ သိူဝ်လိုဝ်း မိူင်းလႃး

ဝၼ်းတီႈ 14/9/2015 ယၢမ်းဝၢႆး 3 မူင်းၶိုင်ႈၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ ၵေႃႉပဵၼ်မေးၼၢင်း ၸဝ်ႈၶုၼ်သၢင်ႇလူႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၸုမ်းမိူင်းလႃး ၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းဢိူၺ်ႈလွတ်ႈ လုသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ ။ ပူၼ်ႉတူဝ် ႁွပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႈႁဵဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 19/9/2015 တီႈ (ပႃႈႁဵဝ်ႈ) ပႃႇၸူင်ပႃႇၸၼ် ပႃးမွၼ်းလွၼ်းၵႅဝ်ႈ တီႈဝဵင်းသိူဝ်လိုဝ်း ဝႃႈၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ မုၵ်ႉမူႇၸၢဝ်းတႆးတၢင်းလၢႆ ပဵၼ်ဢၼ် မွင်ၸႂ် ၶေႃးၶူမ်ၸွမ်းတႄႉတႄႉၶႃႈ ။ {morfeo 29} ပေႃႈထဝ်ႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်သၢင်ႇလူႇ တင်း ၸဝ်ႈၼၢင်းမႄႈၼၢင်းဢိူၺ်ႈလွတ်ႈၼႆႉ မီးလုၵ်ႈႁူမ်ႈၵၼ် 4 ၵေႃႉ ၊ ယိင်း 3 ၵေႃႉ ၊ ၸၢႆး 1 ၵေႃႉ ။ မိူဝ်ႈသူင်ႇၶၢပ်ႈတူဝ် ႁွပ်ႇႁူဝ် ၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းဢိူၺ်ႈလွတ်ႈ ၶဝ်ႈႁဵဝ်ႈ တီႈ သုသၢၼ် ပႃႇမွၼ်းလွၼ်းၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 19/9/2015 ။ ၵူၼ်းၸွမ်းသူင်ႇၶၢပ်ႈတူဝ် မီး 2400 ပၢႆ ။ ၵူၼ်းသိုၵ်းၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 4 ၸွမ်းသူင်ႇ 160 ၵေႃႉ ၊ ပႃးတင်း တပ်ႉပီႈတပ်ႉၼွင်ႉ UWSP/UWSA, RCSS/SSA, SSPP/SSA လႄႈ တူဝ်တႅၼ်း လုမ်းတိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သၢမ်ၸဵင်ႇၵဵင်းတုင် ၵျီႊဝမ်ႊ မွင်ႇမွင်ႇလေး ၵေႃႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း – ဝႃႈၼႆ ။ ယွၼ်းသူးႁႂ်ႈၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းဢိူၺ်ႈလွတ်ႈ ႁွတ်ႈသူႇ သုၵတိ တီႈၵတ်းယဵၼ်သေၵမ်းၶႃႈ ။

['Uncategorized']

2015-04-08T00:50:36

https://shannews.org/archives/352

ၶူဝ် (ၼမ်ႉမ) ဢၼ်မီးဢႃယုပၢၵ်ႇပီၼၼ်ႉ လူႉၵွႆ ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၸွႆႈမႄးပၼ်ဝႆးဝႆး ဢိတ်းၼိုင်ႈ

ထိုင် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ (ပၢင်လူင်) 07/04/2015 ၶူဝ်ၼမ်ႉမႃႉ ဢၼ်မီးၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႈဝၢၼ်ႈၵုၼ်လူင် ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆႉလႆႈလူႉၵွႆမႃးၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ်ယဝ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်ပႆႇမႃး မႄးပၼ်ႁဝ်းၶႃႈ။ ၶူဝ်ၼမ်ႉမႃႉ ဢၼ်မီးၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႈဝၢၼ်ႈၵုၼ်လူင် ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆႉလႆႈလူႉၵွႆမႃးၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ်ယဝ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်ပႆႇမႃး မႄးပၼ်ႁဝ်းၶႃႈ။ ပႅၼ်ႈသိူဝ်ႇၽင်ႉမူတ်း ၼႂ်းၵၢင်ၶူဝ် ပဵၼ်ဝႆႉႁူးပွင်ႇ လႄႈၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေး တႃႇၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇမႃး ။ ၶူဝ် ၼမ်ႉမႃႉၼႆႉ ပဵၼ်ၶူဝ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်လႆႈလတ်းၵႂႃႇမႃးႁႃၵၼ်၊ တႃႇၵႂႃႇ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉ လိုဝ်ႈၸႂ် ၵႂႃႇဢၢပ်ႇၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ၊ ၵႂႃႇႁူင်းၸၢၵ်ႈၾႆးၾႃႉၼမ်ႉမၢဝ်း လႄႈၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းၶၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶူဝ်ၼမ်ႉမႃႉၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၶၢဝ်းတၢင်း (100)ပီ ပၢၼ် ဢိင်းၵလဵတ်ႈ။ ပဵၼ်တႃႇၸႂ်ႉၵၢၼ် သိုၵ်းၵႂႃႇမႃး ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၵူၺ်းသေတႃႉ ၶူဝ်ဢၼ်ၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းတႄႉတႄႉ ၶႃႈဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် မႃးမႄးပၼ် ၶူဝ်ၼမ်ႉမႃႉ ဝႆးဝႆးလႄႈ ၸင်ႇလႆႈယိုၼ်ႈလိၵ်ႈထိုင် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ တီႈၶႃႈဢေႃႈ။ ၵေႃႉတႅမ်ႈသူင်ႇ – ပီႈၼွင်ႉၼမ်ႉပူင်ႇ

['Uncategorized']

2015-03-26T00:49:58

https://shannews.org/archives/350

ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇမီးပၵ်း ဢမ်ႇမီးပိူင်ယဝ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ၸွႆႈၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၽွင်ႈ

ထိုင် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဢိင်ၼိူဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပွတ်းပၢင်လူင် ဝၢၼ်ႈၸၢမ် ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ၊ ထုၵ်ႇသိုၵ်းလွႆ (တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA) တီႉၺွပ်း ယွၼ်းငိုၼ်းသေ ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈတၢင်ႇလၢတ်ႈမႃးၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/03/2015 ယင်းပႆႇထိုင်ၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်း၊ သိုၵ်းလွႆ (တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA) ၶဝ် ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ် (ဝၢၼ်ႈၸၢမ်-မိူင်းမု)သေ ဢဝ်ၵႂႃႇၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ် 10 ပၢႆ။ ၶဝ်ဢၢင်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 2014 ၶဝ်ၵႂႃႇဢဝ် ၵူၼ်းပၢင်လူင် ၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဢူးသုၼၼ်ႇတႃႇ၊ ၶဝ်ၸီႉၼႄးမၼ်းဝႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းမိုဝ်းမၼ်းဢမ်ႇလႆႈသင်၊ မၼ်းလႆႈပၼ်ငိုၼ်း 19 သႅၼ်သေ လႆႈဢွၵ်ႇမႃး။ တီႈဝၢၼ်ႈၸၢမ် ၸိုဝ်ႈဢႃးၵျူဝ်း (ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶႄႇ) ၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈၵႂႃႇထုတ်ႇဢဝ် 50 သႅၼ်။ ၶႄႇဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၼႆႉ မီး 3 ၵေႃႉ၊ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်းၵႂႃႇထုတ်ႇဢဝ် ၼိုင်ႈၵေႃႉ 20 သႅၼ်ထိုင် 50 သႅၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/01/2015 တီႈပၢင်လူင်ၼႆႉ လုင်းသၢင်ႇယူင်ႇ၊ မၼ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈယႃႈ၊ လႆႈၵႂႃႇဢဝ်ငိုၼ်းထုၵ်ႇဢွၵ်ႇမႃး 8 သႅၼ်။ ၵူၼ်းပၢင်လူင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ဢူးထၢႆးၶိၼ်ႇ 5 သႅၼ်၊ ဢူးဢွင်ႇလႃႉ 100 သႅၼ်။ ၶဝ်ၼႆႉ လႆႈၵႂႃႇထုတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးၵူၺ်းပႆႇပေႃး လႆႈထုၵ်ႇသိုၵ်းလွႆၶဝ် ဢဝ်ၶွၼ်ႉပေႃႉထုပ်ႉပႃး။ ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 01/02/2015 ဢူးသုၼၼ်ႇတႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပူႇၵႄႇၶဝ်ၸႂ်ႉမၼ်းၵႂႃႇလၢတ်ႈ လွင်ႈသိုၵ်းလွႆၶဝ်ၸႂ်ႉဢိုတ်းပိၵ်ႉႁူင်းၸၢၵ်ႈလိူဝ်ႈမႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ မၼ်းၵေႃႈၵႂႃႇလၢတ်ႈတီႈႁူင်းၸၢၵ်ႈ ႁႂ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈ၊ ၽိူဝ်ႇမၼ်းၵႂႃႇလၢတ်ႈသေဢွၵ်ႇမႃး မႃးၺႃးသိုၵ်းလွႆၶဝ်၊ ၶဝ်ဝႃႈမႂ်းမႃးၸႂ်ႉပိူၼ်ႈသိူင်ႇသိမ်းယႃႈ၊ ၵူဝ်ႁဝ်းတီႉၺွပ်းယႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႃႉ၊ ၼႆသေသမ်ႉၶိုၼ်းတီႉၺွပ်းမၼ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ။ ၼႂ်းမိုဝ်းမၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈသင်၊ လုင်းသုၼၼ်ႇတႃႇၼႆႉ ၺႃးသွင်ပွၵ်ႈ၊ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်းထုတ်ႇထႅင်ႈ 25 သႅၼ်။ မိူဝ်ႈဝၼ်းပႆႇဢဝ်ငိုၼ်းထုတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းလွႆၶဝ် သမ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းၵၢင်ယေႇဢူဝ်းလႄႈ လေႇလူႉ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11/02/2015 တီႈဝၢၼ်ႈသႃႇ ဢိူင်ႇပၢင်လူင်၊ ပေႃႈဢၢႆႈလႅင်း (ၸၢဝ်းလွႆ) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းထုၵ်ႇၼီႈ ထုၼ်းၼၢႆႇ (ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ) တႃႇငိုၼ်း 5 မိုၼ်ႇ၊ ထုၼ်းၼၢႆႇၵေႃႈယွၼ်းၼီႈသေ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈၵႂႃႇဢဝ်ၵၢင်ၶမ်ႈ။ ၽိူဝ်ႇမၼ်းၵႂႃႇဢဝ် ထုၵ်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းလွႆၶဝ် ပေႃႉထုပ်ႉႁႅမ်မၼ်းသေ မတ်ႉဝႆႉတင်းၶိုၼ်း။ လွႆမၢၼ်ႈသႃႇ ဢၢႆႈၼီႇ၊ ဢၢႆႈမွင်ႇဝိၼ်း၊ ဢၢႆႈလႃႉ၊ ဢၢႆႈၵူမ်း သမ်ႉလုၵ်ႈပူႇၵႄႇၶဝ် 2 ၵေႃႉ၊ ဢၢႆႈၼေႇ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉတီႉၺွပ်းမၼ်းသေ ဢဝ်ၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်တီႈသိုၵ်းလွႆ။ ၽိူဝ်ႇၵႂႃႇၽႅဝ်တီႈသိုၵ်းလွႆယဝ်ႉ လူတ်ႉၶိူင်ႈဢၼ်ထုၼ်းၼၢႆႇ ၶီႇၵႂႃႇယွၼ်းၼီႈၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢဝ်ဝႆႉ၊ သၢႆၶေႃးမၼ်းၵေႃႈႁၢႆဝႆႉ။ ၵမ်းၼႆႉ လုၵ်ႈမေးထုၼ်းၼၢႆႇ တင်းပူႇၵႄႇၶဝ်ၵေႃႈ မႃးတၢင်ႇလၢတ်ႈပလိၵ်ႈ တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်၊ ပလိၵ်ႈသမ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႂႃႇတီႉၺွပ်းပၼ်။ လွႆၶဝ်ၵေႃႈႁႅင်းဝႆႉ ပလိၵ်ႈသမ်ႉႁႅင်းဢေႇ ၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇ၊ ပလိၵ်ႈၵေႃႈ ၶိုၼ်းလၢတ်ႈတီႈၶဝ်ဝႃႈ သူၵႂႃႇၸွပ်ႇသေ ၶိုၼ်းမႃးလၢတ်ႈတီႈႁဝ်းၼႃႈ။ ၶဝ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူဝ်းႁိူၼ်းသေ ႁွင်ႉၵူၼ်းလူင်ၶဝ် ဢၢင်ႈၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈပလိၵ်ႈၼမ်ႉတူႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ ဢၢႆႈထုၼ်းၼၢႆႇၼႆႉ ၵႂႃႇမီးတၢင်းပၢင်ၵုတ်ႇ၊ ၵႂႃႇမီးတီႈသိုၵ်းလွႆၶဝ်၊ သိုၵ်းလွႆၶဝ်တီႉမတ်ႉဝႆႉ။ ဢၢႆႈမူၼ်း တင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ၸွမ်းၵႂႃႇတီႈသိုၵ်းလွႆၶဝ် ဢၼ်မီးတီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ၵုတ်ႇ၊ လႆႈၵႂႃႇပၼ်တီႈသိုၵ်းလွႆၶဝ်ငိုၼ်းသွင်သႅၼ်ႁႃႈ (250,000)သေ ႁပ်ႉႁွင်းဢဝ်၊ ဝၼ်းတီႈ 15/02/2015 ယၢမ်း 6 မူင်း ၶဝ်ၶိုၼ်းပွႆႇထုၼ်းၼၢႆႇ ဢွၵ်ႇ မႃး။ ၽိူဝ်ႇၶဝ်ပွႆႇဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ ထုၼ်းၼၢႆႇၼႆႉ ႁူဝ်မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်လိူတ်ႈ၊ ၼႂ်းႁူမၼ်းၵေႃႈပဵၼ်လိူတ်ႈ၊ ၸွမ်းတိၼ်မၼ်း ႁွႆးမတ်ႉမၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လိူတ်ႈလွၵ်ႈမူတ်း။ ထုၼ်းၼၢႆႇ လၢတ်ႈၼႄလွင်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတီႉမတ်ႉမၼ်းသေ ၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်သိုၵ်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈသိုၵ်းလွႆတီႉၺွပ်းမၼ်း။ ထုၼ်းၼၢႆႇ လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ သၢႆၶေႃႈမၼ်းၵေႃႈႁၢႆ လူတ်ႉၶိူင်ႈမၼ်းၵေႃႈၶဝ်ဢမ်ႇသူင်ႇၶိုၼ်း၊ ၵၢင်ၸႂ်မၼ်းတႄႉ ၶႂ်ႈတၢင်ႇလၢတ်ႈပလိၵ်ႈ- ဝႃႈၼႆ။ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 19/02/2015 ဢူးဢၢႆႈမူၼ်း တင်းထုၼ်းၼၢႆႇ တင်းၵူၼ်းၸၢဝ်းလွႆ ၶဝ်ၶိုၼ်းၵႂႃႇတီႈပၢင်လူင်၊ ၵႂႃႇတီႈႁိူၼ်းႁူဝ်ၼႃႈပီႇတုၸိတ်ႉ ပၢင်လူင် ဢူးၽူဝ်းၺၢၼ်ႇ။ ၵႂႃႇဢုပ်ႇၵၼ်သေ ႁဵတ်းလိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵၼ်ဝႃႈ ၸၢဝ်းလွႆမၢၼ်ႈသႃႇၶဝ် တေသၢႆႈတႅၼ်းပၼ် 12 သႅၼ်။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၢႆႈလႃႉ သမ်ႉၶိုၼ်းသိုပ်ႇၾူၼ်ႊႁွင်ႉ သိုၵ်းလွႆ၊ သိုၵ်းလွႆၵေႃႈၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈပၢင်လူင်သေ ၽွင်းယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးယိုဝ်းၵွင်ႈလွၵ်ႇ၊ ဢဝ်သေႃးမိုဝ်းသႂ်ႇ ဢၢႆႈထုၼ်းၼၢႆႇ၊ ပီႈဢၢႆႈမၼ်း တင်း ဢူးဢၢႆႈမူၼ်း၊ ဢူးၽူဝ်ႇၺၢၼ်ႇၵေႃႈ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇၸွမ်း။ ၼွၵ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်းပႆႇပေႃး ဝၼ်းတီႈ 25/02/2015 ၵၢင်ၶမ်ႈယၢမ်း 8 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းလွႆၶဝ်မႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်၊ မႃးယိုဝ်းၵွင်ႈသေ မႃးတီႉၺွပ်းၵူၼ်းၶၢႆယႃႈၵႂႃႇထႅင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 26/02/201 သိုၵ်းလွႆမႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ၵေႃႉပဵၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် လုမ်းပၢႆးယူႇလီဝၢၼ်ႈၸၢမ် သြႃႇမတေႃႇၵျီးၼၢႆႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶၢင်။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူဝ်မၼ်းၼၢင်းၸိုဝ်ႈလႃႇၵျိၼ်ႇ၊ ၼႄးၽူဝ်မၼ်းၼၢင်းၶၢႆယႃႈ၊ ၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်း သိုၵ်းလွႆၶဝ်မႃးသွၵ်ႈတီႈႁိူၼ်း လႃႇၵျိၼ်ႇသမ်ႉလႅၼ်ႈပၢႆႈ၊ သိုၵ်းလွႆၶဝ်ၵေႃႈ တီႉၺွပ်းၼၢႆးသြႃႇမၵႂႃႇပႅတ်ႈ၊ ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈၸင်ႇပွႆႇပၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 08/03/2015 ၶဝ်မႃးယိုဝ်းသႂ်ႇတီႈ ၵူၼ်းဢၼ်ၶၢႆယႃႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ဝၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/03/2015 ၼႆႉၵေႃႈ မႃးတီႉၺွပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်သေ ဢဝ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈ။ တီႈဝၢၼ်ႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၼႆႉ ပလိၵ်ႈၵေႃႈမီး၊ သိုၵ်းၵေႃႈမီး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပလိၵ်ႈလႄႈသိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈ၊ ဢမ်ႇလူင်းၵူတ်ႇထတ်းတွင်ႈထၢမ် ဢမ်ႇလူင်းတူၺ်းသင်၊ ႁဝ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးၶႂ်ႈထၢမ်ဝႃႈ မၢၼ်ႈၶဝ်ၸႂ်ႉႁဵတ်းႁႃႉ၊ သိုၵ်းလွႆ တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီးလွင်ႈလမ်ၼမ်ႉယၵ်းမိုဝ်းၵၼ်ႁႃႉ၊ ပေႃးၼႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းပွင်ႇသင်။ လွင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းတႆး ၵေႃႈဢမ်ႇႁဵတ်းသင်၊ ဢၼ်ႇၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းတႆးသေဢိတ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ/ ပဵၼ်ထမ်း၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးပၵ်းမီးပိူင်သင်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/03/2015 ၼႂ်းပၢင်လူင်ၼႆႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ်မႃးယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈပၢင်လူင်သေ ပႂ်ႉႁႄႉၵႃးသေယွၼ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း၊ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးၸၢၵ်ႈလိူဝ်ႈပႅၼ်ႈ ၵေႃႈယွၼ်းငိုၼ်း၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ၶဝ်ႈယွၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းပိူၼ်ႈတိၵ်းတိၵ်း၊ မၢၼ်ႈၵေႃႈပွႆႇဝႆႉယူႇၸိူင်ႉၼႆ။

['Uncategorized']

2017-11-10T00:42:31

https://shannews.org/archives/329

လွင်ႈတေၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇႁိုဝ် ဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ မီးတီႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး

ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (ၵမ်း 4) ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ၼႆႉ တႆးၶႂ်ႈလႆႈသင်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၵွၼ်ႇ။ လွင်ႈတႆးတေၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ ဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၵေႃႈ တေဢုပ်ႇဢူဝ်းဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်တႆး တီႈၼၼ်ႈ။ ထၢမ်-ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ၼႆႉ တႆးသမ်ႉၶႂ်ႈလႆႈသင်ၽွင်ႈၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-မိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇလႆႈငိၼ်းသဵင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း၊ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၶႃႈတင်းမူတ်းၼႆႉ ၶႂ်ႈလႆႈသင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵွပ်ႈပႆႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးလႄႈပႆႇလႆႈႁူႉ။ ဢၼ်မုင်ႈမွင်းတႄႉ ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈႁႂ်ႈမၼ်းဢွၵ်ႇမႃးပိူင် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈတုၵ်းယွၼ်းယူႇတင်းမူတ်း ပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ႁဝ်ၶႃႈႁူႉၵၼ်ယူႇ တီႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇၵေႃႈ တူၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈပၢင် လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 2 ပီၼၼ်ႉ မၼ်းဝႃႈၼႂ်းပီ 2018 ၼႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလႆႈပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်တေလႆႈၼၼ်ႉ တေၶတ်းၸႂ် မၼ်းၼၢင်းဝႃႈၼင်ႇၼႆ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈလႆႈတႄႉ ပိူင်လူင်မၼ်း ပေႃးလၢတ်ႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈမႃးပိူင် တႃႇတေၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ဢၼ်တင်းသဵင်ႈၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ။ ထၢမ်-ဢၼ်ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ၊ တေလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတႆးသမ်ႉဝူၼ်ႉဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ဢၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၾၢႆႇလဵဝ်ၵူၺ်း။ လွင်ႈၼႆႉ ပေႃးဢဝ်တႆးႁဝ်းဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈမီးလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်၊ မီးၵႂၢမ်းမၼ်ႈပၢင်လူင်၊ မီးလိၵ်ႈပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်း 1947 ၊ ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈ ႁဝ်းမီးသုၼ်ႇ။ ႁဝ်းၶႃႈမီးသုၼ်ႇယူႇသေတႃႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇဝူၼ်ႉတႃႇတေၸႂ်ႉမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈၵမ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးပၢင်ၵုမ်လူင် ၵမ်းတီႈ 2 ၼၼ်ႉ မၼ်းၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်ၽိူၼ်ယဝ်ႉ၊ ၶဝ်တၢင်ႇၶိုၼ်ႈမႃး၊ ၶဝ်ဝႃႈဢၼ်ၼႆႉတေလႆႈဢုပ်ႇ။ ဢၼ်ၶဝ်ဝႃႈၼႆႉ ပေႃးၶႂ်ႈလႆႈသုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းႁင်းၶေႃ၊ ပေႃးၶႂ်ႈလႆႈသုၼ်ႇတႃႇၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပိူင်ပိုင်းၸႄႈမိူင်း၊ ပေႃးသူၸဝ်ႈၶႂ်ႈလႆႈ 2 ဢၼ်ၼႆႉ တေလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈဝႃႈဢမ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၼႆႉႁဝ်းၵေႃႈဝႃႈ တေဢဝ်လွင်ႈၼႆႉမႃးဢုပ်ႇ မၼ်းပႆႇမႅၼ်ႈၸွမ်းပိူင်မၼ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်ၵမ်းတီႈ 2 ၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇပႃးမႃးၵူႈၾၢႆႇၸွတ်ႇၸေးတူဝ်ႈထိုင်၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ လွင်ႈဢၼ်ၼႆႉႁဝ်းပႆႇဢုပ်ႇၵၼ်၊ ဢုပ်ႇၵေႃႈႁဝ်းၶႃႈပႆႇယွမ်းဢုပ်ႇ၊ ၽွမ်ႉၵေႃႈႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၽွမ်ႉၼႆလႄႈ ၵမ်းပူၼ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈဢုပ်ႇၵၼ်။ ၶိုၼ်းဢဝ်ဝႆႉလူင်းတၢင်းတႂ်ႈၽိူၼ် ငဝ်းလၢႆးလွင်ႈဢၼ်ဝႃႈဢမ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၼင်ႇၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈလွင်ႈၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃး မၼ်းၵေႃႈတေဢိင်ၼိူဝ်သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း၊ တီႈၼႆႈသဵင်ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းတေဝႃႈႁိုဝ်၊ ပေႃးဢဝ်မုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းပိူင်၊ မုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈဢမ်ႇႁၼ်လီ။ ပေႃးဢဝ်ပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၵေႃႈမၼ်းဢမ်ႇမီး၊ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈပိူင်မၼ်း၊ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ တႃႇတေဢုပ်ႇလွင်ႈၼႆႉမၼ်းတေယၢပ်ႇ၊ ပေႃးဢဝ်ၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်ၽိူၼ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈမႃးဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈလႆႈတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လွင်ႈၼႆႉ။ ပေႃးပၢင်ၵုမ်လူင်ၵမ်း 3 ၸၢင်ႈၶိုၼ်းမႃးထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈယူႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ၼႂ်းတႆးႁဝ်းၵေႃႈ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃး ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈမႃးဢုပ်ႇၵၼ်၊ တေဝႃႈၵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မီးတၢင်းႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈဢဝ်တင်းၼမ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

['Uncategorized']

2017-11-09T00:41:38

https://shannews.org/archives/326

ပေႃးပႆႇၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ပႆႇၸၢင်ႈႁူႉဝႃႈတႆးၶႂ်ႈလႆႈသင်

တေႃႈလဵဝ် ၸွမ်းၼင်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တႆးတူဝ်ႈတၼ်းၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပႆႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပႆႇၸၢင်ႈလၢမ်းၶၢတ်ႈႁူႉလႆႈဝႃႈ တႆးၶႂ်ႈလႆႈသင်၊ တေလႆႈပႂ်ႉတူၺ်း။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS/SSA ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ထၢမ်- ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် (လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်) ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၵေႃႈတေၸတ်းႁဵတ်းယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈၸမ်တေထိုင် 6 လိူၼ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် တႆးသမ်ႉပႆႇလႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး၊ တႃႇတေၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၼႆႉ ပုၼ်ႈတႃႇတႆးတူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉယဝ်ႉၶႃႈႁႃႉ?။ တွပ်ႇ-ပေႃးပႆႇလႆႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း၊ မိူဝ်ႈလႂ်ႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇလႆႈဝႃႈတူဝ်ႈတၼ်း။ ပေႃးပႆႇလႆႈႁဵတ်းပႆႇၸၢင်ႈဢဝ်သင်ၵႂႃႇလၢတ်ႈၵႂႃႇဢုပ်ႇ၊ မိူဝ်ႈလႂ်ႁဵတ်းယဝ်ႉ ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵႂႃႇဢုပ်ႇ ၸင်ႇၵွႆႈၸၢင်ႈဝႃႈတူဝ်ႈတၼ်း။ ပေႃးပႆႇလႆႈႁဵတ်း တႃႇတေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼၼ်ႉ ပွင်ႇဝႃႈပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း။ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈပႆႇလႆႈႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တႆးလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇထွမ်ႇၵူၺ်း၊ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၵႂႃႇဢုပ်ႇသင်။ ၵမ်း 3 ၼႆႉၵေႃႈ တႃႇတႆးႁဝ်း ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းဢမ်ႇမီး၊ သင်ဝႃႈပႆႇလႆႈႁဵတ်း တေၵႂႃႇဢမ်ႇၵႂႃႇပဵၼ်ထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။ ထၢမ်-ပၢင်ၵုမ်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၼႆႉတေၸတ်းႁဵတ်းမိူဝ်ႈလႂ်ၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈ ႁဵတ်းၼိုင်ႈပီ 2 ပွၵ်ႈ။ ၵႃႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ်မေႊ၊ ပေႃးၼပ်ႉၸွမ်း ၸိူင်ႉၼၼ် ပေႃးၼႂ်း 12 လိူၼ် (ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ)ၼႆႉ လီလႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉ၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈၶဝ်ၶႂ်ႈႁဵတ်း ၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးမႃးၼပ်ႉသၢင်ႈတူၺ်းငဝ်းလၢႆးၵူႈတီႈတီႈၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ပေႃးပဵၼ် 11 လိူၼ် (ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ)ယဝ်ႉ၊ လိူၼ်ၼႃႈၵေႃႈပဵၼ် 12 လိူၼ်၊ ၵူဝ်မၼ်းဢမ်ႇၶိုတ်း၊ မၼ်းတေလႆႈဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢိတ်းၼိုင်ႈ။ ထၢမ်-ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် တႃႇတေၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၼႆႉ တႆးသမ်ႉပႆႇလႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး၊ လွင်ႈၼႆႉၶႂ်ႈလၢတ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ပေႃးႁဝ်းၶႃႈပႆႇလႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ် ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တႃႇၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႆႉမၼ်းမီးလွင်ႈယၢပ်ႇ။ မိူဝ်ႈၵမ်းတီႈ 2 သဵင်တႆးႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇပႃး၊ ပေႃးၵမ်းတီႈ 3 ပေႃးပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ပႆႇလႆႈႁဵတ်း မၼ်းတေယၢပ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်သဵင်တႆးႁဝ်းပေႃးတေမီးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈၶတ်းၸႂ် တေဢၢၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ မၼ်းပဵၼ်။ ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈ တႆးႁဝ်းတိုၼ်းမီးသုၼ်ႇႁဵတ်းယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်မၼ်းမႃးၶမ်ၵၼ် ႁဝ်းတင်းတပ်ႉမတေႃႇ လွင်ႈဢွင်ႈတီႈမၼ်း တီႈၼၼ်ႈတီႈၼႆႈ။ ထၢမ်-တႃႇတေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ၸွင်ႇတႆးသမ်ႉပႃႈတူဝ်ႈတၼ်းၶႃႈႁႃႉ?။ တွပ်ႇ-လွင်ႈၼႆႉ လႆႈဝႃႈတူဝ်ႈတၼ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈပီၵၢႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃး။ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းလူင်ႈၼႃႈ၊ ၵႂႃႇယွၼ်းၵၢင်ၸႂ်ဝႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ တႃႇႁဝ်းတေႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းတေလႆႈသိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇယူႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉထႅင်ႈယဝ်ႉ၊ ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ လိူၼ်ၼႃႈ ဢမ်ႇၼၼ် ႁၢင်လိူၼ်ၼႆႉ တေလႆႈၶိုင်ၵႂႃႇလွႆးလွႆး။ ထၢမ်-ပေႃးဝႃႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၼႆ ၾၢႆႇတႆးသမ်ႉၶႂ်ႈလႆႈသင်ၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းပႆႇႁူႉ ၵွပ်ႈဝႃႈႁဝ်းၶႃႈပႆႇလႆႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး၊ မိူဝ်ႈလႂ်လႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉ မၼ်းၸင်ႇတေႁူႉမႃးဝႃႈ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈသင်လၢႆလၢႆ။ ပိူင်လူင်မၼ်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈတေဢုပ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းမီးႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်း၊ ၵၢၼ်မိူင်း။ ၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ မိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉႁဝ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႂ်ႈပူၵ်းတင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ႁဝ်းၶႂ်ႈဢဝ်ပိူင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ တင်ႈတႄႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး တေမီးသၽႃးမိူင်းတႆး ဢၼ်ၼၼ်ၵေႃႈ တေႁႂ်ႈမီးပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်းတႆး (State Constitution) ၸိူဝ်းၼႆႉၼႄႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ပႂ်ႉတူၺ်းဝႃႈမၼ်းတေဢွၵ်ႇမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး၊ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ၵၢၼ်တီႈလိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်း တေလႆႈဢုပ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼၼ်ႉ တေမီးၵၢၼ်တမ်းဝၢင်းပၼ်၊ ႁဝ်းပႂ်ႉတူၺ်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ တေႃႈလဵဝ်တႄႉပႆႇလၢမ်းႁူႉ။ (ၶႅၼ်းတေႃႈပႂ်ႉသိုပ်ႇဢၢၼ်ႇတွၼ်ႈ ပေႃးႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ ပွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 3 တႆးတေၸၢင်ႈလႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီသင်)။

['Uncategorized']

2017-11-08T00:40:54

https://shannews.org/archives/324

ပေႃးဝႃႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇပဵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA မိူဝ်းၼႃႈတေပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်

သင်ဝႃႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ပဵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၼမ်လိူဝ်မႃးထႅင်ႈ၊ တေမီးႁႅင်းသဵတ်ႈၵႃႈသဵတ်ႈႁူဝ် ၵၢၼ်မိူင်းလိူဝ်မႃးထႅင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဝႃႈဢမ်ႇပဵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းသေ ၶၢတ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇ မိူဝ်းၼႃႈမႃးတေပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼၼ်ႉ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS/SSA ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ထၢမ်-ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇပဵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA သေၶၢတ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇ တေမီးမႃးၽွၼ်းလီၶႃႈႁႃႉ ၽွၼ်းၸႃႉၶႃႈႁႃႉ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ႁဝ်းလၢတ်ႈၽွၼ်းလီမၼ်းဢွၼ်တၢင်း၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းမီး 8 ၸုမ်း၊ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈၶဝ်ၸဝ်ႈ မႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းထႅင်ႈ 4-5-6 ၸုမ်း ႁဝ်းၶႃႈတေမီးမွၵ်ႈ 13-14 ၸုမ်း၊ ပေႃးဢဝ်ၸုမ်းမၼ်းဝႃႈၵေႃႈမၼ်းၼမ်မႃး၊ မၼ်းမီးႁႅင်း၊ မၼ်းပဵၼ်ၽွၼ်းလီယူႇ။ ပေႃးၶဝ်ၸဝ်ႈၶဝ်ႈမႃး တင်း 8 ၸုမ်းမႃးႁူမ်ႈၵၼ်ၼႆၵေႃႈ ပေႃးႁဝ်းဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်း မၼ်းတေမႃးၵမ်ႉပၼ် ႁႅင်းသဵတ်ႈၵႃႈသဵတ်ႈႁူဝ်ႁဝ်းတေၼမ်၊ ပေႃးဝႃႈၶဝ်ႈမႃး ဢၼ်လိူဝ်မႃးမၼ်းတေမီးထႅင်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမွၼ်း၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းယၢင်းလႅင်။ ပေႃးၶဝ်ၶဝ်ႈမႃး ၶဝ်ၵေႃႈတေၸၢင်ႈႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်လူင်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၼ်း၊ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ၵေႃႈတေၶဝ်ႈမႃး၊ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈပဵၼ်ၽွၼ်းလီမၼ်း။ ပေႃးၶဝ်ၶဝ်ႈမႃး ၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၶႃႈတေၶႅၼ်းၼမ်၊ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈဢုပ်ႇၵၼ်လီလီ၊ ႁဝ်းၶႃႈတေၶႅၼ်းလူင်ႉလႅင်းၵၼ်၊ ႁႅင်းႁဝ်းၶႃႈတေမီးမႃး။ ၽွၼ်းႁၢႆႉမၼ်းၸမ်း။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မၼ်းဢဝ်ၶိုၼ်းၶမ်ၵၼ်သေ ၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉ၊ ၵမ်းဢၼ်တေမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းယဝ်ႉၼႆ ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလႆႈၼႆၵေႃႈ ၼႄႉၼွၼ်းယဝ်ႉမၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇလီ။ ၵူဝ်မၼ်းၸၢင်ႈၶိုၼ်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း၊ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃး ၵမ်းသိုဝ်ႈမၼ်း မၼ်းတေမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း၊ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းၸၢင်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႃႈႁဝ်းမုင်ႈမွင်းဝႃႈ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ တင်းသွင်ၾၢႆႇၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ငဝ်းလၢႆးမၼ်းတေဢမ်ႇႁၢႆႉၸႃႉၼၼ်ႉ ၶဝ်တေၸၢင်ႈငူပ်ႉငီႉၵၼ်လႆႈယူႇ၊ ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးလီတင်းသွင်ၾၢႆႇ၊ ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးမီးၽွၼ်းလီတႃႇၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း၊ တႃႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်း၊ ႁႂ်ႈမိူင်းႁဝ်းပေႃးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ၵတ်းၸိုၼ်ႈသိူဝ်းသႃႇ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တင်းသွင်ၾၢႆႇ တေဢဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈယႂ်ႇသေ ၸၢင်ႈဢုပ်ႇၵၼ်ယူႇ၊ ယွၼ်ႇယၢၼ်းႁႃၵၼ်ယူႇ၊ ၶဝ်ႈႁႃၵၼ်သေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လႆႈယူႇ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉမုင်ႈမွင်းၸိူင်ႉၼၼ်။ ထၢမ်-ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၶဝ် (ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း)ပေႃးမႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေမီးငဝ်းလၢႆး တေလူင်းဢမ်ႇလူင်းၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-လွင်ႈၼႆႉ ပေႃးဝႃႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆၵေႃႈ ၶဝ်မီးၸုမ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၶဝ် ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊငမ်းယဵၼ် (PC) ၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ၸုမ်းၼႆႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢုပ်ႇ။ ပေႃးဝႃႈၾၢႆႇ ၶွင်ႇသီႇၾႅတ်ႊၻရႄႊၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UNFC) ၶဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်မီးၸုမ်းတူဝ်တႅၼ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ဝႃႈ DPN ။ သွင်ၾၢႆႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸုမ်း PC တင်းၸုမ်း DPN ၶဝ်မႃးထူပ်းၵၼ်ၼႆႉ မီး 7 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶဝ်မႃးထူပ်းၵၼ်သေ ၼင်ႇႁိုဝ်ၸုမ်း UNFC ၶဝ်ပေႃးတေမႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၼႆႉ ၶဝ်တေႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ၶဝ်တေယွၼ်ႇယၢၼ်းပၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ၶဝ်ၶႂ်ႈမူၼ်ႉမႄးၸိူင်ႉႁိုဝ် ၶဝ်မႃးဢုပ်ႇၵၼ်။ ပေႃးမႃးထတ်းတူၺ်းငဝ်းလၢႆးမၼ်း ဢၼ်ၶဝ်မႃးဢုပ်ႇၵၼ်ၼႆႉ လႆႈဝႃႈမၼ်းၶိုပ်ႈၼႃႈမႃးတင်းၼမ်၊ လႆႈငိၼ်းဝႃႈၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၼႆႉ ၶဝ်တေၺႃးၵၼ်တီႈတႃႈၵုင်ႈထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ၊ ၶဝ်ဝႃႈၺႃးၵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ်ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းလႆႈယူႇ။ တင်းသွင်ၾၢႆႇၵေႃႈတေၶတ်းၸႂ် ႁႂ်ႈမၼ်းယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တီႈပွင်မၼ်းတေမီး 2 ပိူင်- တေၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ။ ပေႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဢမ်ႇလႆႈၵေႃႈ မၼ်းတေၸၢင်ႈၶၢတ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်ႁိုဝ် တေမီးၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်းငဝ်းလၢႆးတႄႉ ဢၼ်ၶဝ်ဢုပ်ႇၵၼ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ လွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၵၼ် မီးၼမ်တႄႉတႄႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ပေႃးမႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆးတၢင်းၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၼႆႉ ၸွင်ႇၶဝ်တေယွမ်းပၼ် ဢမ်ႇယွမ်းပၼ်ၽွင်ႈ၊ ယွၼ်ႇယၢၼ်းပၼ် ဢမ်ႇယွၼ်ႇယၢၼ်းပၼ် UNFC မၼ်းတေမီးတီႈၼၼ်ႈ။ ငဝ်းလၢႆးမၼ်း တေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဢမ်ႇလူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈပႆႇၸၢင်ႈလၢမ်းၶၢတ်ႈ၊ တေလႆႈပႂ်ႉတူၺ်းဝၼ်းတီႈ 8 ၊ မၼ်းတေဢွၵ်ႇမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်။ မိူဝ်ႈၶဝ်ၺႃးၵၼ်ၵမ်းတီႈ 7 ၼၼ်ႉ တင်းသွင်ၾၢႆႇၵေႃႈလၢတ်ႈၵၼ်ဝႃႈ- ဢၼ်ႁဝ်းမႃးၺႃးၵၼ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း၊ ပွင်ႇဝႃႈတေၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈ။ ပေႃးဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ် လႆႈဝႃႈငဝ်းလၢႆးမၼ်းတႄႉ ၶႅၼ်းမႃးထႅင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈယူႇႁိုဝ် မွၵ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ႁဝ်းပႂ်ႉတူၺ်းဝၼ်းတီႈ 8 ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈၶဝ်ၵေႃႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ တင်းၸုမ်းဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း 8 ၸုမ်းၼႆႉ ၵႂႃႇၶိုၼ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၸွမ်း တီႈတႃႈၵုင်ႈ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ တၢင်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈတေၵႂႃႇထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ ငဝ်းလၢႆးမၼ်း တေၶႅၼ်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇဢိတ်းၼိုင်ႈ ႁဝ်းၶႃႈၸၢင်ႈလၢတ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ လိုၵ်ႉလိုၵ်ႉတႄႉ မၼ်းတေမီးတီႈတင်းသွင်ၾၢႆႇ မိူဝ်ႈဢုပ်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေၸၢင်ႈဢုပ်ႇၵၼ်လႆႈလီ၊ တေၸၢင်ႈယွၼ်ႇယၢၼ်းႁႃၵၼ်ၵႃႈႁိုဝ် ဢၼ်ၼႆႉႁဝ်းၶႃႈပႂ်ႉတူၺ်း၊ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈ။ (ၶႅၼ်းတေႃႈပႂ်ႉသိုပ်ႇဢၢၼ်ႇတွၼ်ႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ပၢင်ၵုမ် ND တႆးပႆႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း၊ တႃႇတေၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၸွင်ႇတႆးပႃႈတူဝ်ႈတၼ်း)

['Uncategorized']

2017-11-06T00:39:32

https://shannews.org/archives/321

ပေႃးပႆႇမူၼ်ႉမႄးယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်းယဝ်ႉ ပႆႇၶႂ်ႈႁဵတ်း 21 ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်း 3

ဝၢႆးသေပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၵမ်းထူၼ်ႈ 2 ယဝ်ႉၶၢဝ်းတၢင်း 4-5 လိူၼ်မႃး ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ၵိုတ်းၵႂႃႇ လႆႈဝႃႈ ၶိုၼ်းတူင်ႉတူဝ်မႃး။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS/SSA ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ထၢမ်-ငဝ်းလၢႆးၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မီးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ပေႃးဢဝ်ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဝႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈႁူႉၵၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵမ်းတီႈ 2 ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ၊ ၵမ်းၼႆႉထိုင်မႃးၼႂ်းလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ မၼ်းႁိုင်မီးယူႇ 5 လိူၼ်၊ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းၸုမ်းယိပ်း ၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း EAOs ႁဝ်းပႆႇလႆႈၺႃးၵၼ်၊ လႆႈဝႃႈမၼ်းၵိုတ်းဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈ၊ မၼ်းၶမ်ၵၼ်ဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈ တေလႆႈဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈသင်လႄႈမၼ်းၶမ်ၵၼ် ၵႃႈပူၼ်ႉမႃး ဢၼ်လႆႈမႃးၶေႃႈလႆႈၸႂ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 37 ၶေႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈလႆႈႁၢၼ်ႉၸႂ် လႆႈပဵင်းပေႃးၸႂ် လႆႈလူင်ႉလူင်ႉလႅင်းလႅင်းၵၼ်သေ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈမႃး၊ ၽႂ်ၵေႃႈမၼ်းၸမ်ပဵၼ် မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်၊ မၼ်းဢမ်ႇပႃႈၵူႈပႃႈၵူႈၾၢႆႇ မၼ်းဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈသေ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်သေႁပ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၶႃႈၶိုၼ်းမႃးထူပ်းၵၼ်သေဝႃႈ မၼ်းပႆႇမႅၼ်ႈ၊ ႁဝ်းၶိုၼ်းမႃးထတ်းတူၺ်း ဢၼ်ႁဝ်းမႃးၸွမ်း NCA ၊ ဢၼ်ႁဝ်းႁဵတ်းမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းမီးတီႈယူပ်ႈယွမ်းတီႈလႂ်၊ ႁဝ်းတေလႆႈမူၼ်ႉမႄးတီႈလႂ်၊ ဢမ်ႇဝႃႈယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း၊ ဢမ်ႇဝႃႈလၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၶိုၼ်းမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်း၊ ပေႃးမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်းယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေမူၼ်ႉမႄးၸိူင်ႉႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ်ၼႆႉ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းမၼ်း ႁဝ်းၶႃႈၶိုၼ်းမႃးၺႃးၵၼ်တီႈ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 15 ၼၼ်ႉ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ တီႈပၢင်ပွႆးၶုၵ်းထူပ်း ၵၢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 2 ပီတဵမ်။ တီႈၼႆႈ ၵူၼ်းလူင်သွင်ၾၢႆႇမႃးထူပ်းၺႃးၵၼ်သေ ၶိုၼ်းမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်၊ ႁဝ်းၶိုၼ်းမႃးတႄႇႁဵတ်းသၢင်ႈ ႁႂ်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ်ၼႆႉ ပေႃးသိုပ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈလႆႈလႄႈၼႆ မၼ်းၸင်ႇပဵၼ်မႃး။ ၵွပ်ႈၼႆ ၸင်ႇပဵၼ်မႃးၸတ်းပၢင်ၵုမ် UPDJC မိူဝ်ႈဝႃးမိူဝ်ႈသိုၼ်း (30-31/10/2017)ၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပဵၼ်ၼႆ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးတေၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈၼႆႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေၵႂႃႇၸွမ်းၶၵ်ႉမၼ်း၊ တေႁၢင်ႈႁႅၼ်း ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးၸၢင်ႈ ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေမူၼ်ႉမႄးယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း (Frame-work) ၊ ႁဝ်းၶႃႈတေၵႂႃႇမိူဝ်ႈမိူဝ်ႈၵၼ်ၼႆႉ တေမီး 2 တၢင်းၸိူင်ႉၼႆ။ ၾၢႆႇႁဝ်းၶႃႈတႄႉႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ မိူဝ်ႈလႂ်ႁဝ်းၶႃႈၶိုၼ်းမူၼ်ႉမႄး ယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း၊ လၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈမၼ်း ယဝ်ႉယႃႇယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၸင်ႇၵွႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၵမ်းတီႈ 3 ။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ပႆႇလႆႈၸတ်း ပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈၸတ်းယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈလႂ်မၼ်းမႃးၸေးၸွတ်ႇၵၼ်ယဝ်ႉ တဵမ်ထူၼ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈၵႂႃႇတီႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၵမ်းတီႈ 3 ၊ ယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ၼႂ်း 12 လိူၼ်ၼႆႉတႄႉ မၼ်းတေယၢပ်ႇ။ ပေႃးဢဝ်ယိူင်းဢၢၼ်းၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းဝႃႈတႄႉ တေၶႂ်ႈႁဵတ်းမွၵ်ႈၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ႁူဝ်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပီၼႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်လႆႈဝႃႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ်မၼ်းဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းတူင်ႉမႃးဢိတ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈပၢင်ၵုမ်မိူဝ်ႈဝႃးမိူဝ်ႈသိုၼ်း (UPDJC) ၵေႃႈတႄႇမႃးယဝ်ႉ၊ ပေႃးၼၼ်ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ မၼ်းတေမီးၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း မိူၼ်ၼင်ႇပၢင်ၵုမ် UPDJC ၶဝ်၊ ပၢင်ၵုမ်ၸုမ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မၼ်း၊ မၼ်းတေၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵေႃႈဝႃႈ ၶဝ်တေၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ ပွင်ႇဝႃႈၵၢၼ်ၼႆႉ မၼ်းၶိုၼ်းပၼ်ႇမႃးၶိုၼ်းယဝ်ႉ၊ ပေႃးမၼ်းပၼ်ႇမႃးၶိုၼ်းယဝ်ႉ ၶၢပ်ႈမၼ်းတဵမ်ၶိုၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းဢၢင်ႈၶိုၼ်းၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၵမ်းတီႈ 3 ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈမၼ်း တႃႇမုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလီ၊ တႃႇတႆးႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလီ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇလႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ် ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း ယဝ်ႉၵွၼ်ႇ၊ မၼ်းၸင်ႇတေဢွၵ်ႇမႃးသဵင်ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ ႁဝ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ႁဝ်းတေဢဝ်တီႈၼၼ်ႈသေ ၵႂႃႇဢုပ်ႇ၊ မၼ်းပဵၼ်သဵင်တင်းသဵင်ႈ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ လႆႈဝႃႈၶၵ်ႉၵၢၼ်ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉ 4-5 လိူၼ်ၼႆႉ မၼ်းၶိုၼ်းပၼ်ႇမႃးယဝ်ႉ ၶိုၼ်းတူင်ႉမႃးယဝ်ႉ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ (ၶႅၼ်းတေႃႈပႂ်ႉသိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ တွၼ်ႈပေႃးဢမ်ႇပဵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA တေမီးမႃးၽွၼ်းလီႁိုဝ် ၽွၼ်းၸႃႉ)

['Uncategorized']

2017-11-06T00:38:45

https://shannews.org/archives/318

လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ 37 ၶေႃႈ တီႈ 21 ပၢင်လူင်ၵမ်း 2 ၸွင်ႇပႃႈထုၵ်ႇထိုင်ၼႂ်းသၽႃး

တီႈပၢင်ၵုမ်လူင် UPDJC ၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶႂ်ႈဢဝ်ၶေႃႈလႆႈၸႂ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 37 ၶေႃႈ ဢၼ်ဢမ်ႇပႃးၵၢင်ၸႂ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းသဵင်ႈ တၢင်ႇသၽႃးသေႁႂ်ႈမၵ်းမၼ်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS/SSA ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ထၢမ်-ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵႂႃႇၶိုၼ်ႈပၢင်ၵုမ် UPDJC တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းၼႆႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သင်ၽွင်ႈၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉ (30-31/10/2017) ပိူင်လူင်မၼ်းမီး 3 လွင်ႈ။ 1.ၵဵဝ်ႇၵပ်းၶေႃႈလႆႈၸႂ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 37 ၶေႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉမိူဝ်ႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ၵမ်းတီႈ 2 ဢၼ်ၸတ်းမိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 4-5 လိူၼ်ၼၼ်ႉ။ ဢၼ်လႆႈမႃး 37 ၶေႃႈၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉၶဝ်ၶႂ်ႈဢဝ်တၢင်ႇၶဝ်ႈ ၼႂ်းသၽႃးသေ ႁႂ်ႈမၵ်းမၼ်ႈ၊ မီးၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈလွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ လႆႈမႃးဢုပ်ႇၵၼ်ၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ဢၼ်ၼႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ 2.ၵဵဝ်ႇၵပ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈႁဝ်းတေႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ထႅင်ႈၶေႃႈၼိုင်ႈ 3.ပေႃးထိုင်မႃးပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ၵမ်းတီႈ 3 ဢၼ်တေၸတ်းတၢင်းၼႃႈ ထႅင်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေဢုပ်ႇႁူဝ်ၶေႃႈသင်လၢႆလၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ပေႃးဢဝ်ၶပ်းမၢႆဢၼ်ယႂ်ႇယႂ်ႇမၼ်းမီး 3 ၶေႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ ထၢမ်-ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ၶႂ်ႈဢဝ် ၶေႃႈလႆႈၸႂ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 37 ၶေႃႈ တၢင်ႇၼႂ်းသၽႃးၼၼ်ႉ မီးၸိူင်ႉႁိုဝ် ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈယဝ်ႉၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးဢဝ်ၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA ဝႃႈ မၼ်းတေလႆႈတၢင်ႇယူႇၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ပေႃးတၢင်ႇသေသၽႃးမၵ်းမၼ်ႈ ၸင်ႇၵွႆႈတေၸၢင်ႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်၊ တႃႇတေမႄးမၢႆမီႈႁႃႉ မႄးပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်းႁႃႉ ပေႃးဢဝ်ၶၵ်ႉမၼ်းဝႃႈ တေလႆႈႁဵတ်းၼၼ်ၵႂႃႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉၶႂ်ႈႁဵတ်း ၶႂ်ႈဢဝ်တၢင်ႇၶႂ်ႈမၵ်းမၼ်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးတူၺ်းၶေႃႈလႆႈၸႂ် ဢၼ်လႆႈမႃး 37 ၶေႃႈ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်၊ ၾၢႆႇပႃႇတီႇၶဝ် ႁၢၼ်ႉၸႂ်ႁၢၼ်ႉၶေႃးသေလႆႈမႃး။ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈႁဝ်းလူင်ႉလူင်ႉ လႅင်းလႅင်း ႁဝ်းပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်သေလႆႈမႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႂ်းၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇပႃးၵၢင်ၸႂ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းသဵင်ႈ၊ မၼ်းဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းဢၼ်ပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၵေႃႈသမ်ႉမီးတင်းၼမ်၊ ၶဝ်ပႆႇလႆႈၶဝ်ႈမႃး။ ၾၢႆႇႁဝ်းၶႃႈတႄႉႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၶေႃႈလႆႈၸႂ် 37 ၶေႃႈၼႆႉ မၼ်းပႆႇပႃးၵၢင်ၸႂ်တင်းသဵင်ႈ၊ ပေႃးဢဝ်တၢင်ႇၼႂ်းသၽႃးၸိုင် မၼ်းတေပႆႇမႅၼ်ႈ။ ၵူၼ်းဢၼ်ပႆႇလႆႈၶဝ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတေယၢပ်ႇ တႃႇၶဝ်တေၶဝ်ႈမႃး၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇႁူမ်ႇငမ်းတင်းမိူင်း တင်းပိုၵ်း၊ ၶဝ်ဝႃႈပဵၼ်ပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ မၼ်းဢမ်ႇပႃးၵၢင်ၸႂ်တင်းမူတ်းလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈဢၼ်ၼႆႉတႄႉ ဢဝ်ဝႆႉသေၵမ်းၼိုင်ႈၵွၼ်ႇ၊ ယႃႇၽူမ်ႈတၢင်ႇသေ ၵႂႃႇမၵ်းမၼ်ႈၼႂ်းသၽႃးၼႆ- ၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းဝႃႈၼၼ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ 1.ႁဝ်းၶႃႈလႆႈဝႃႈ ဢဝ်ၵိုတ်းဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈၵွၼ်ႇ ႁဝ်းပႆႇဢဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆလႄႈ ႁဝ်းပႆႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ဢၼ်တေဢဝ်ၵႂႃႇတၢင်းၼိူဝ်။ မိူဝ်းၼႃႈမႃးၵွႆႈဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ ထၢမ်-ၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႄႉဝႃႈ ဢဝ်ဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈၵွၼ်ႇ။ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉ ၶိုၼ်းတွပ်ႇလၢတ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ႁူႉဝႃႈၾၢႆႇႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇႁပ်ႉ၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ၶဝ်ၵေႃႈဝႃႈဢၼ်ၼႆႉ ဢဝ်ဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈၵေႃႈဝႆႉသေလႄႈ၊ ပႂ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈပွၵ်ႈၼႃႈပွၵ်ႈလိုၼ်း၊ ဝႆႉၶၢဝ်းတၢင်းၼႃႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တေၵဵပ်းဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈၵွၼ်ႇ ပႆႇပဵၼ်ဢဝ်တၢင်ႇ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းၵေႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ (ၶႅၼ်းတေႃႈပႂ်ႉသိုပ်ႇဢၢၼ်ႇ တွၼ်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် တိုင်ႈၶိုၼ်ႈၼႃႈႁိုဝ် ၵိုတ်းၼိမ်ၸိုင်ႈဝႆႉယူႇ)

['Uncategorized']

2017-11-03T00:37:37

https://shannews.org/archives/315

ၸႂ်ဢမ်ႇယၢဝ်းသေၶႂ်ႈပေႉပုၼ်ႈၼိူဝ်ၵၼ် ႁဵတ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢမ်ႇလႆႈ

ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ယိုၼ်ႈမိုဝ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် တင်းၸုမ်းဝႃႉတင်းၸုမ်းမိူင်းလႃး ပဵၼ်လွင်ႈလီ။ ႁဵတ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်မီးလၢႆၶၵ်ႉတွၼ်ႈ၊ တေလႆႈဝႆႉၸႂ်ယိုၼ်းယၢဝ်းသေႁဵတ်းၵႂႃႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS/SSA ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ထၢမ်- မိူဝ်ႈလဵဝ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းမီးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ဢၼ်ၼႆႉတႄႉ ငိၼ်းဝႃႈဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်းၼႆႉ ၶွမ်ႊမတီႊလွင်ႈငမ်းယဵၼ် PC ၶဝ်တေၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းတင်းပီႈၼွင်ႉဝႃႉ UWSA တင်းၸုမ်းမိူင်းလႃး။ ငိၼ်းဝႃႈၶဝ်တေၵႂႃႇဢုပ်ႇၵၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်၊ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ၼႆႉပဵၼ်တွၼ်ႈၼိုင်ႈ။ ပေႃးဝႃႈၵႂႃႇၺႃးၵၼ်ဢုပ်ႇၵၼ်ၼႆၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈလီ၊ ၵၢၼ်ဢၼ်လႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ မၼ်းမႃးယဝ်ႉတီႈဢုပ်ႇၵၼ်ၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁဝ်းလူဝ်ႇႁူႉဝႃႈ ပေႃးၵဵဝ်ႇၵပ်းၼိူဝ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 7 ၸုမ်းၼႆႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉဝႃႈ- ပေႃးယူႇတီႈ 7 ၸုမ်းသေႁူမ်ႈၵၼ် ၶဝ်သမ်ႉဢမ်ႇႁပ်ႉ၊ ၼႆႉယဝ်ႉပၼ်ႁႃမၼ်း။ တၢင်းပုၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးသူဢမ်ႇႁပ်ႉ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ FPNCC 7 ၸုမ်း ႁဝ်းပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇဢုပ်ႇ။ တေႃႈလဵဝ်ႈ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လႆႈငိၼ်းဝႃႈတၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေၵႂႃႇဢုပ်ႇပီႈၼွင်ႉဝႃႉတင်းမိူင်းလႃးၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးလီ။ ထႅင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈ ပေႃးဝႃႈၵႆႉၵႆႉၺႃးၵၼ် ၵႆႉၵႆႉဢုပ်ႇၵၼ်မႃး၊ ပေႃးႁဝ်းမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၵၼ် မီးလွင်ႈၸမ်ၸႂ်ၵၼ် ၼႆၵေႃႈ မၼ်းတေမီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈမႃး တေလီမႃးယူႇ။ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇၵႆႉၵႆႉႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်၊ မၼ်းတေမီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ်ၵႂႃႇ၊ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းၶေးတေငၢႆႈမႃးယူႇ။ ပွင်ႇဝႃႈတၢင်းၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ဢၼ်ၵိုတ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၶဝ်ၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈမၼ်းၶိုၼ်းတူင်ႉမႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈ ဢၼ်မၼ်းတိူၵ်ႈတၼ်ၵၼ်ဝႆႉယူႇၼၼ်ႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈၶိုၼ်းတီႇမႃး၊ ပေႃးဢဝ်တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇဝႃႈၵေႃႈ လႆႈငိၼ်းဝႃႈၶဝ်ၸဝ်ႈၽွမ်ႉယူႇတႃႇသေႇ၊ ၶဝ်ဝႃႈႁဝ်းၶႃႈ 7 ၸုမ်း တေၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်သေဢုပ်ႇ။ ဢၼ်ၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးၸၢင်ႈတေလီမႃးယူႇ- ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼႆ။ ထၢမ်-ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်သေ ၶႂ်ႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈသူင်ႇသင်ႇသင်ၽွင်ႈၶႃႈ?။ တွပ်ႇ- ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် မၼ်းဢိင်ၼိူဝ် NCA ။ ၵမ်းၼႆႉပေႃးမႃးတူၺ်း NCA ၊ NCA မၼ်းပဵၼ်သင်ၼႆ မၼ်းပဵၼ်သိၵ်ႈၶူဝ်လႆတႃႇၵၢႆႇၵႂႃႇၸူးပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း၊ NCA ၼႆႉမၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈယိူင်ႈမၢႆသုင်သုတ်း၊ ပေႃးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းယဝ်ႉ တီႈပၢင်ၵုမ်လူင်ၼၼ်ႉ မၼ်းတေဢွၵ်ႇမႃးၶေႃႈလႆႈၸႂ်၊ ပေႃးလႆႈမႃးၶေႃႈလႆႈၸႂ် ဢၼ်တင်းသဵင်ႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်မူတ်းမူတ်းယဝ်ႉၼႆ မၼ်းတေပဵၼ်မႃးလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉသမ်ႉ ပေႃးဢဝ်ၶၵ်ႉမၼ်းဝႃႈ မၼ်းတေလႆႈၵႂႃႇၼႂ်းသၽႃး၊ လုၵ်ႉတီႈသၽႃးၶိုၼ်းမၵ်းမၼ်ႈ၊ ပေႃးမၵ်ႈမၼ်ႈယဝ်ႉ ၸွင်ႇႁဝ်းၶႃႈတေၶႂ်ႈၶိုၼ်းမႄး မၢႆမီႈပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်း၊ လၢႆးမၼ်းမႃးၸိူင်ႉၼႆ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ မိူဝ်ႈႁဝ်းၶႃႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၼႂ်း NCA ၵေႃႈတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႉ ၸွမ်းၼင်ႇၽွၼ်းၵၢၼ် (Out come) ဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ႁဝ်းဝႃႈပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်ၼၼ်ႉ တေဢဝ်ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်ၼၼ်ႉသေ တေမႄးပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်းႁဝ်း ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးပဵၼ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ-ဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆ မိူဝ်ႈဢုပ်ႇၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈ၊ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈလႆႈသင် ၶႂ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ လူဝ်ႇဢုပ်ႇၵၼ်ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈလႆႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်။ ဢၼ်ၼႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇႁပ်ႉႁူႉဝႆႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းလမ်ႇလွင်ႈလႄႈ ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၼၼ်ႉမၼ်းလူဝ်ႇပႃး၊ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈပတ်းပိုၼ်ႉတေပႃးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ် မိူဝ်ႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းသင် ၶႂ်ႈမီးသင် ႁဝ်းၶႃႈလၢတ်ႈ၊ ႁဝ်းၶႃႈႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ၵၢင်ၸႂ်တႆးႁဝ်း။ ပေႃးၼၼ် ႁဝ်းတေဢဝ်ၵႂႃႇတီႈပၢင်ၵုမ်တၢင်းၼိူဝ်သေ ၶတ်းၸႂ်ဢုပ်ႇႁႂ်ႈမၼ်းဢွၵ်ႇမႃး ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈ။ တီႈၼႆႈ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈမၼ်း။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇမေႃဢုပ်ႇ၊ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉဢုပ်ႇ၊ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇပေႉပိူၼ်ႈၵေႃႈ ပေႃးမၼ်းဢွၵ်ႇမႃးၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်ပိူၼ်ႈၶႂ်ႈလႆႈၵေႃႈ မၼ်းတေၵႂႃႇပဵၼ်ၸွမ်းပိူၼ်ႈၵူၺ်း၊ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၸႂ်ႁဝ်း၊ ဢၼ်ၼႆႉလမ်ႇလွင်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ မိူဝ်ႈဢုပ်ႇၵၼ်ၵူႈၸၼ်ႉၸၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းလီလီ၊ ဢမ်ႇဝႃႈႁႅင်းၵူၼ်း ဢမ်ႇဝႃႈႁႅင်းၼမ်ႉၵတ်ႉ ႁႅင်းၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ၊ ႁႅင်းလၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇၶိုတ်းပိူၼ်ႈ၊ ဢၼ်ၼႆႉမၼ်းလမ်ႇလွင်ႈ။ ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈမုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ၵွပ်ႈႁဝ်းၶႃႈပဵၼ်ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ႁဝ်းၶႃႈတေၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇၸွမ်းဢၼ် NCA မီးဝႆႉၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ ၵႂႃႇပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်တွၼ်ႈ၊ ၵႂႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတေလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း၊ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈဝႆႉၸႂ်ယိုၼ်းၸႂ်ယၢဝ်း။ မိူဝ်ႈႁဝ်းဢုပ်ႇတင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈလီ တင်းတပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈလီ မၢင်ပွၵ်ႈၼႆႉမၼ်းတေၸၢင်ႈၶမ်ၵၼ်၊ ဢၼ်ၼႆႉပဵၼ်သၽႃႇဝမၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးၶမ်ၵၼ်ယဝ်ႉၶိုၼ်းၵႄႈ၊ ပေႃးၵႄႈလႆႈၶိုၼ်းၵႂႃႇ၊ ပေႃးဢုပ်ႇပႆႇလႆႈၵေႃႈ ၵိုတ်းၵမ်းၼိုင်ႈၼႄႇ မၼ်းၸၢင်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၵိုတ်းမႃး 4-5 လိူၼ်၊ လၢႆးမၼ်းတေပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈဝႃႈၼႆႉ မၼ်းတေလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း၊ မၼ်းတေယဝ်ႉမိူဝ်ႈလႂ်တႄႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈပႆႇႁူႉ။ မိူၼ်တေႃႈလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းမႃး ပေႃးဢဝ်ငမ်းယဵၼ်ဝႃႈ ပေႃးမီး 6 ပီယဝ်ႉ၊ ပေႃး NCA သမ်ႉတိုၵ်ႉမီး 2 ပီ၊ မၼ်းတေလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းလႄႈ ဢၼ်ၼႆႉတေလႆႈဝႆႉၸႂ်ယိုၼ်းၸႂ်ယၢဝ်း။ ၼႂ်းၵႄႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇႁၢင်ႈႁႅၼ်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ပၵ်းတႃတူၺ်းပၼ်ၽွင်ႈ ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းလူဝ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မၼ်းမီးၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မၼ်းယူပ်ႈယွမ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ တူၺ်းသေၸီႉၸမ်ႈပၼ် ဢၼ်ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈပႂ်ႉထွမ်ႇပႂ်ႉႁပ်ႉယူႇ။ ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈလႆႈ၊ ၸွမ်းၼင်ႇၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေၶတ်းၸႂ်။ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေဢဝ်ႁႅင်းၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇသေ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်သေလႄႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ၊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႂႃႇ၊ ၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇၼႆတႄႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ မၼ်းတေၸဵဝ်းထိုင်ႁိုဝ် ၶႂ်ႈယွၼ်းၾၢၵ်ႇဝႆႉၸိူင်ႉၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ (ၶႅၼ်းတေႃႈပႂ်ႉသိုပ်ႇဢၢၼ်ႇတွၼ်ႈ ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းတီႈပၢင်ၵုမ်လူင် UPDJC ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ဝၼ်း၊ ဢၼ်ၸတ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30-31/10/2017 တီႈဝဵင်းလူင်ၼေႇပျီႇတေႃႇ)

['Uncategorized']

2017-11-02T00:36:39

https://shannews.org/archives/312

တႃႇႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ၶွင်ႉၶမ်ဝႆႉတီႈလႂ်

ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁိုဝå် ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်းတၢင်းၼႃႈၼႆႉ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း တေဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်း လွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်တေၸတ်းၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၼႆႉ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း- လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS/SSA ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ ထၢမ်-တႃႇၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၼႆႉ မီးလွင်ႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ၵဵဝ်ႇၵပ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ပေႃးတႆးတႄႉ ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈ ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယဝ်ႉလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈတိုၼ်းမီး သုၼ်ႇႁဵတ်းယဝ်ႉ။ တင်းသွင်ၾၢႆႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်းမုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၸႂ်ၵၼ်တႃႇၸတ်းႁဵတ်းယဝ်ႉ ပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ မၼ်းမႃးၶမ်ၵၼ်ဢွင်ႈတီႈမၼ်း။ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်းတပ်ႉသိုၵ်း ၶဝ်သမ်ႉဝႃႈ ႁႂ်ႈသူၸဝ်ႈၵႂႃႇၸတ်းႁဵတ်းတီႈမိူင်းပၼ်ႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမႅၼ်ႈ ႁဝ်းတေႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီး၊ လွင်ႈၼႆႉမၼ်းမႃးၶမ်ၵၼ်တီႈမၼ်း။ ၵွပ်ႈဝႃႈဢွင်ႈတီႈမၼ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈဢုပ်ႇၵၼ်ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ မိူဝ်ႈၵႃႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း။ ၵမ်းၼႆႉ လွင်ႈၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ႁဝ်းဢဝ်မႃးၼိူဝ်ၽိူၼ်သေၶိုၼ်းဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉၵေႃႈပႆႇတူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈ၊ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်ဝႃႈ ႁႂ်ႈႁဵတ်းတီႈမိူင်းပၼ်ႇ၊ ႁဝ်းၵေႃႈဝႃႈႁဝ်းလူဝ်ႇႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီး၊ မႃးၶမ်ၵၼ်သေ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈပႆႇၸၢင်ႈၵႄႈ၊ ပႆႇၸၢင်ႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈ။ လိူင်ႈၼႆႉၵေႃႈဝႆႉဢုပ်ႇၵၼ်တၢင်းၼႃႈ ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ၊ မၼ်းတိုၵ်ႉပဵၼ်လၢႆးၵဝ်ႇယူႇ၊ ပၼ်ႇၵႂႃႇပၼ်ႇမႃးၶိုၼ်းၵူၺ်း။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းမႃးၶမ်ၾၢႆႇသိုၵ်း၊ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉ ၸၢင်ႈငူပ်ႉငီႉၵၼ်လႆႈယူႇ၊ ၾၢႆႇသိုၵ်းတႄႉၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်း။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈတေလႆႈၶိုၼ်းဢုပ်ႇတင်းၾၢႆႇသိုၵ်းထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ၊ ၶဝ်တေဝႃႈႁိုဝ်၊ ပေႃးဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်း ၼႆၵေႃႈ ၾၢႆႇႁဝ်းလူး ၸွင်ႇႁဝ်းတေယွမ်း၊ ၼႂ်းႁဝ်းၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈၶိုၼ်းဢုပ်ႇၵၼ်။ ပေႃးႁဝ်းမႃးဢုပ်ႇတူၺ်းၼႂ်းၽူႈၼမ်းတႆးႁဝ်း ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ႁဝ်း ဢမ်ႇဝႃႈၼႂ်းပႃႇတီႇ၊ ဢမ်ႇဝႃႈၼႂ်းၸုမ်း တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ႁဝ်းထွမ်ႇတူၺ်းသဵင်တႄႉ ၽႂ်ၵေႃႈဝႃႈ ဢၼ်ၼႆႉမၼ်းပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ပိူဝ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်း၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းတင်းသဵင်ႈလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၵိုင်ႇလီလႆႈႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီး၊ မၼ်းၸင်ႇတေမီးၵုင်ႇမုၼ်၊ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈဢမ်ႇယွမ်း-ၼႆ တင်းၼမ်ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် တႃႇႁဝ်းၶႃႈတေလုၵ်ႉတီႈတူၼ်ႈတီးသေ ၵႂႃႇႁဵတ်းတီႈဢၼ်ၶဝ်မၵ်းမၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းပႆႇထုၵ်ႇ။ ဢၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈၶိုၼ်းဢုပ်ႇတင်းတပ်ႉထႅင်ႈ၊ ၵၢၵ်ႇသေႃးမၼ်းမီးတီႈတပ်ႉ၊ တေႃႈလဵဝ်ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်ယူႇ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈတႆးႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၼႆ ပေႃးဢဝ်ပိူင် NCA ဝႃႈၸိုင် တႃႇတေဢဝ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇတၢင်းၼိူဝ် ဢၼ်ႁဝ်းဝႃႈပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၼၼ်ႉ မၼ်းတေလႆႈဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်၊ ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းသေ ဢဝ်ၵႂႃႇ၊ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် မၼ်းၸင်ႇၵွႆႈပဵၼ်သဵင်တႆး ႁဝ်းၶႃႈတင်းမူတ်း၊ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ ၸင်ႇဢဝ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇတီႈၼၼ်ႈ။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၼႆၸိုင် သဵင်ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်းၶႃႈတေဢမ်ႇမီး၊ ပေႃးဝႃႈသဵင်တႆးႁဝ်းၶႃႈတင်းမူတ်း ၵၢင်ၸႂ်ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇမီး၊ ဢၼ်ႁဝ်းၵႂႃႇတီႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်ၼၼ်ႉ မၼ်းတေပဵၼ်သဵင် RCSS ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း၊ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် မၼ်းတေယၢပ်ႇ၊ ငဝ်းလၢႆးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ ထၢမ်-လွင်ႈတႃႇတေႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ပေႃးဝႃႈၵႂႃႇဢုပ်ႇၵၼ်တင်းၾၢႆႇသိုၵ်းၼႆ ဝူၼ်ႉဝႆႉဝႃႈ ဢၼ်ၶဝ်ၶဵင်ႈၶႅင်ဝႆႉၼၼ်ႉ တေယွမ်းလူင်းဢိတ်းၼိုင်ႈယူႇၶႃႈႁႃႉ?။ တွပ်ႇ-ပေႃးမႃးတူၺ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ႁဝ်းၶႃႈဢုပ်ႇၵၼ်မႃးလၢႆပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇယွမ်း ၾၢႆႇႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းၼႆ တိုၵ်ႉၶမ်ၵၼ်ယူႇ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ပႆႇလၢမ်းလႆႈ တိုၵ်ႉပဵၼ်မွၵ်ႈ 50% ။ တၢင်းပီႈၼွင်ႉရၶႅင်ႇၶဝ်ၵေႃႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်း၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပေႃးဢဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈတႃႇတေႁဵတ်း တၢင်းပုၼ်ႉၼၼ်ႉ မၼ်းယၢပ်ႇ၊ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပႆႇပၼ်၊ ၶဝ်လၢတ်ႈမွၵ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း ၶဝ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆးၸိူင်ႉၼႆ တႃႇပၢတ်ႈၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ ပီႈၼွင်ႉရၶႅင်ႇၼႆႉမၼ်းတေယၢပ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပေႃးမႃးႁုပ်ႈသေလၢတ်ႈၵေႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈဢုပ်ႇၵၼ်မိူဝ်ႈဝႃးမိူဝ်ႈသိုၼ်းၼႆႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းပၢင်ၵုမ် ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးလႄႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈပႆႇတူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈ။ တႃႇရၶႅင်ႇယၢပ်ႇ၊ တႃႇတႆးႁဝ်းတႄႉတီႈမၼ်း ပႆႇၸၢင်ႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈလႄႈ တိုၵ်ႉမိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇ။ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ တႃႇႁဝ်းၶႃႈတေၸၢင်ႈႁဵတ်းတႄႉ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းႁႃႉ၊ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းလူင်ႈၼႃႈႁႃႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတေႁဵတ်းၵႂႃႇယူႇ။ တၢင်ႇတီႈၵေႃႈပိူၼ်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်၊ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်း၊ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းလူင်ႈၼႃႈ၊ ပၢင်ယွၼ်းတၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းၵႂႃႇပဵၼ်တီႈပဵၼ်တီႈသေ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းမႃး ၸင်ႇမႃးၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်သေပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽႂ်မၼ်း၊ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ တေလႆႈၸႂ်ႉလၢႆးၼၼ်ႉသေႁဵတ်းၵႂႃႇ။ ပေႃးၸၢင်ႈၸတ်းမႃးၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေဢဝ်ဢၼ်လႆႈမႃး ၶိုၼ်းမႃးၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်သေ ၸင်ႇၵွႆႈႁဵတ်း-ငဝ်းလၢႆးမၼ်း လႅပ်ႈတေပဵၼ်ၼၼ်။ ထၢမ်-ပေႃးဝႃႈပၢင်ၵုမ်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၼႆႉ တေဢုပ်ႇဢူဝ်းႁူဝ်ၶေႃႈသင်လၢႆလၢႆၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ဢၼ်ၼႆႉ လႆႈၶိုၼ်းမႄးဢုပ်ႇၵၼ်ဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေၶိုၼ်းၸႂ်ႉႁူဝ်ၶေႃႈၵဝ်ႇ ၸွမ်းၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈလႆႈဢုပ်ႇမိူဝ်ႈ ၵမ်းတီႈ 2 ၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းသမ်ႉၶိုၼ်းဝႃႈ ၵမ်းၼႆႉႁဝ်းၶႃႈတေဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းၵၢၼ်မိူင်း ပဵၼ်ထီႉၼိုင်ႈ။ ပေႃးယဝ်ႉၸင်ႇၵွႆႈမႃး ဢၼ်ၵိုတ်းယူႇ 4 ႁူဝ်ၶေႃႈၼၼ်ႉ၊ ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ၵၢၼ်တီႈလိၼ်လႄႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝ။ ပေႃးဢဝ်ပိူင်လူင်မၼ်းဝႃႈ တေပဵၼ်ၵၢၼ်မိူင်းဝႃႈၼႆၵူၺ်း၊ ႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းတႄႉ မၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇၵူၺ်း ဢမ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈသင်။ ထၢမ်-ယွၼ်ႉသင်လႄႈဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းၵၢၼ်မိူင်း။ ၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တင်း 5 ႁူဝ်ၶေႃႈၼႆႉ မၼ်းမႃးၵွင်ႉၵၼ်။ ပိူင်လူင်မၼ်း လုၵ်ႉတီႈၵၢၼ်မိူင်းသေၸင်ႇဢွၵ်ႇမႃးၶေႃႈလႆႈၸႂ်၊ ပေႃးၼၼ် မၼ်းတေလုၵ်ႉတီႈပိူင်ၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉသေ မၼ်းတေတမ်းဝၢင်းပၼ်တင်းသဵင်ႈ။ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် ပေႃးႁဝ်းၶႃႈပႆႇတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၵၢၼ်မိူင်းလႆႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉႁဝ်းၶႃႈတေမႃးတမ်းပိူင်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ ပိူင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ ပိူင်တီႈလိၼ်ၼႆ မၼ်းတေဢမ်ႇမႃးၶူပ်းငၢမ်ႇ တင်းၵၢၼ်မိူင်း၊ မၼ်းတေမႃးၵွင်ႉၵၼ်မူတ်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၵၢၼ်မိူင်းယဝ်ႉ ဢၼ်တေၸၢင်ႈႁဵတ်းၼႆႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵၢၼ်တပ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိူဝ်းၼႆႉ။ တပ်ႉၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေလႆႈဢိင်ၼိူဝ်တီႈၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၵၢၼ်မိူင်း၊ တူၵ်းလူင်းၵၢၼ်မိူင်း၊ တမ်းပိူင်မၼ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈၸၢင်ႈဢုပ်ႇၵၼ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ဢၼ်တေမႃးၼႆႉ တေဢုပ်ႇၵၼ်ဢၼ်ပဵၼ်ၵၢၼ်မိူင်းပဵၼ်လၵ်းဢွၼ်တၢင်း။ ဢၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈတေသိုပ်ႇဢုပ်ႇယူႇ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈၵႃႈပူၼ်ႉမႃး ဢၼ်ဢုပ်ႇၵၼ်ပႆႇယဝ်ႉၵေႃႈမၼ်းမီး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ၼဵၼ်ႉဢၼ်ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းမၼ်း ဝႆႉတီႈၵၢၼ်မိူင်း။ ထၢမ်-ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၼႆႉ ဝႃႈတေၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်း လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၼႆႉ တေပဵၼ်ဢမ်ႇပဵၼ်ၶႃႈ?။ တွပ်ႇ-ပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉၶႂ်ႈၸတ်းႁဵတ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းသမ်ႉဝႃႈ ၵူဝ်မၼ်းဢမ်ႇတၼ်း။ ၵွပ်ႈဝႃႈသွၼ်ႇတူၺ်းၼႂ်းၵႄႈမၼ်း ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ၊ လူဝ်ႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ လၢႆၾၢႆႇလၢႆဢၼ်ၼႆႉမၼ်းပႆႇတၼ်း။

['Uncategorized']