Proverb
stringlengths 4
244
|
|---|
ሀ ሁ፥ ባልኩ ተለከፍኩ። |
ሀ ባሉ፥ ተዝካር በሉ። |
ሀ ባሉ፥ ደሞዝ በሉ። |
ሀሁ ሳይሉ ጽሕፈት፤ ውል ሳይዙ ሙግት። |
ሀሜተኛ ነው ከዳተኛ። |
ሀሜተኛ ያፍራል፤ እውነተኛ ይረታል። |
ሀሜት አይቀር፥ ከድሀም ቤት። |
ሀሜትና ጅራት በስተኋላ ነው። (በስተኋላ ~ ከበስተኋላ) |
ሀምላ ቢያባራ፥ በጋ ይመስላል። |
ሀምላና ሙሽራ ሳይገለጡ ነው። |
ሀምላን በብጣሪ፤ ነሀሴን በእንጥርጣሪ። |
ሀረጉን ሲስቡት ዚፉ ይወዚወዚል። |
ሀረጉን ሳብ፥ ዚፉ እንዱሳሳብ። |
ሀረጎ አጠጣሽኝ ዕርጎ። ሀረጎ አጠጣችኝ ዕርጎ። |
ሀሰተኛ ሲናገር ይታወቃል፤ ሥሡ ሲበላ ይታነቃል። ሀሰተኛ ሲናገር ይታወቃል፤ በሶ ሲበሉት ያንቃል። |
ሀሰተኛ በቃሉ፤ ስደተኛ በቅሉ። |
ሀሰተኛ ያወራውን፥ ፈረሰኛ አይመልሰውም። |
ሀሰተኛን ሲረቱ በወንድሙ(ና) በእኅቱ። |
ሀሰት ሲናገሩ ውቃቢ ይርቃል። |
ሀሰት ስለበዚ፥ እውነት ሆነ ዋዚ። |
ሀሰት ቢናገሩ ውቃቢ ይርቃል። |
ሀሰት ነገር ክፉ፥ ገሃነም እሳት ትርፉ። |
ሀሰት አያቀላ፤ እውነት አያደላ። |
ሀሰት አያድንም፥ መራቆት መልክ አያሳምርም። |
ሀሰት እያደር ይቀላል፥ እውነት እያደር ይበራል። |
ሀሰት እያደር ይቀላል፥ እውነትና ውሃ እያደር ይጠራል። |
ሀሰትና ሥንቅ እያደረ ያልቅ። |
ሀሳቡ ጥልቅ፤ ነገሩ ጥልቅ። |
ሀሳብ ከውለታ አይቆጠርም ። |
ሀሳብ ከፊት አይፈታ፤ ሙት አይመታ ። |
ሀሳብ የለሽ፥ ወጧ ጣፋጭ ነው። |
ሀሳብ የላለው ሰው፥ ሽንብራ ነቀላ ሲኼድ፥ ምሳዬን ይላል። |
ሀሳብ ያገናኛል፤ ፍርሀት ያሸኛኛል ። |
ሀሳብና መንገድ ማለቂያ የለውም ። |
ሀሳብህን ጨርቅ ያድርገው። |
ሀብታም ለሀብታም ይጠቃቀሱ፤ ድሀ ለድሀ ይለቃቀሱ። |
ሀብታም ለሰጠ፥ የድሀ ሙርጥ አበጠ። |
ሀብታም ለሰጠው፥ ድሀ ይንቀጠቀጣል። |
ሀብታም ሉሰጥ፥ የድሀ ሙርጥ አበጠ። |
ሀብታም ሉሰጥ፥ የድሀው ሙርጥ ያብጣል። |
ሀብታም ሉሰጥ፥ ድሀ ምርጥ ያወጣል። |
ሀብታም ሉደኸይ፥ ሲል ጠላት ያበዚል። |
ሀብታም ሲወድቅ፥ ከሰገነት ድሀ ሲወድቅ ከመሬት። |
ሀብታም በከብቱ፤ ድሀ በጉልበቱ። ሀብታም በወርቁ፤ ድሀ በጨርቁ። |
ሀብታም በገንቡ ይኮራል፤ ድሀ በጥበቡ ይከበራል። ሀብታም በገንቡ፤ ድሀ በጥበቡ እርስ በርስ ይቃረቡ። ሀብታም ቢሰጥ፥ አበደረ እንጂ አልሰጠም። |
ሀብታም ቢያብር፥ ድህነትን ያጠፋል። |
ሀብታም ነው መባል ያኮራል፤ ድሀ ነው መባል ያሳፍራል። ሀብታም እንደሚበላለት፤ ድሀ እንደሚከናወንለት። |
ሀብታም ያለ ድሀ አይኮራም፥ ድሀ ያለ ሀብታም አይበላም። ሀብታም ገንቡን ያስባል፤ ድሀ ቀኑን ይቆጥራል። |
ሀብታምና ሀብታም፥ አንተ ለእኔ፥ አንተ ለእኔ ይባባላሉ ምን ነው? ሀብታችኹ ባለበት ልባችኹም ይገኛል። |
ሀብታችን በውርስ፥ ክብራችን በአዋጅ (ተገፍፎ)። |
ሀብት እና ዕውቀት አይገኙ(ም) አንድነት። (አይገኙ(ም) ~ አይገኝ(ም)) ሀብት፥ የጠዋት ጤዚ ነው። |
ሀብትና ዕውቀት አይገኝም በአንድነት። |
ሀኪም ሲበዚ በሽተኛው ይሞታል። (በሽተኛው ~ በሽተኛ) ሀኪም የያው ነፍስ፥ ባያድር ይውላል። |
ሀኪሞች እስኪመካከሩ በሽተኛው ይሞታል። ኀን ለሰነፎች፤ ደስታ ለብልኆች። |
ሀገር ሲያረጅ እምቧጮ ያበቅላል። ሀገር ያለ ዳኛ፤ ትብትብ ያለመጫኛ። |
ሀገርን ያለ አንድ ቸር ሰው አይተዋትም። ኀጢአተኛ ኀጢአቱ ያሳድደዋል። ኀጢአት ለሠሪው፤ ምሕረት ለአክባሪው። ኀጢአት ሲደጋግሙት ጽድቅ ይመስላል። |
ሃላ ከመዙ፤ ምቀኛህ ብዙ። |
ሃይማኖት የላለው ሰው፤ ልም የላለው ፈረስ። ሃይማኖት ያለ ፍቅር፤ ጸልት ያለ ግብር። |
ሆቴል ቢያብር ገንብ ያስገኛል። ሆኖ ከመገኘት፥ መስል መታየት። ሆደ ሰፊ፤ ነገር አሳላፊ። |
ሆደ ሰፊ፥ ይሻላል ከአኩራፊ። ሆደ ሲሞላ፥ ፍቅሩ ላላ። |
ሆደ ሲሞላ፥ ፍቅሩ ላላ ፤ ሆደ ሲጎድል ሰው ያጋድል። ሆደ ናረት፤ ሙያው ከጅረት። |
ሆደ ወድድ፥ አፉ ክድ፤ ክፉ ለምድ። |
ሆደ ፈሪ፥ እግሩ ዳተኛ፤ አዳም ሲዋጋ፥ እርሱ ይተኛ። ሆደን የወደደ፥ ማዕረጉን የጠላ። (የጠላ ~ ይጠላል) ሆደን ያለ፥ ሆደን ተወጋ። |
ሆዳ ሆዳ የሚለውን ጌታ ያየዋል፤ አይኔ አይኔ የሚለውን ሰው ያየዋል። ሆዳ በጀርባዬ ቢሆን፥ ገፍቶ ገደል በጣለኝ። |
ሆዳ፥ ኑር በዳ። |
ሆዳ፥ አታጣላኝ ከመዳ። ሆዳ ከሞላ፤ ደረቴ ከቀላ። ሆዳ ይሙላ፤ ደረቴ ይቅላ። |
ሆዳም ሰው ዕንብርት የለውም። ሆዳም (ሰው) ፍቅር አያውቅም። ሆዳም ቢሸከም፥ የበላ ይመስለዋል። |
ሆዳም ቢፈተፍት፥ የበላ ይመስለዋል። (የበላ ~ የጠገበ) |
ሆዳን በልቶኝ ጎኔን ቢያኩኝ አይገባኝ። |
ሆድ ሆደን፥ የምትል ወፍ አለች፥ ምን አለች? ሆድ ለማታ በልቶ፥ ለጠዋት። |
ሆድ ለባሰው፥ ማጭድ አታውሰው። (ማጭድ ~ ቢላዋ) ሆድ ለተባባሰው፥ ማጭድ አታውሰው። |
ሆድ ሲሞላ፥ ራስ ባድ ይቀራል። |
ሆድ ሲሞላ፥ ፍቅሩ ላላ፤ ሆድ ሲጎድል፥ ሰው ያጋድል። ሆድ ሲያር፤ ጥርስ ይሥቃል። |
ሆድ ሲያውቅ፤ ድሮ ማታ። ሆድ ሲጎድል፥ ሰው ያጋድል። ሆድ በላኹ አይልም። |
ሆድ ቢሸከም፥ የበላ ይመስለዋል። ሆድ ባድ(ን) ይጠላል። (ባድ ~ ራብ) ሆድ አየኹ አይልም። |
ሆድ እንዳሳዩት ነው። |
ሆድ ከአልሞላ፥ ጥርስ መቼ ይሥቃል። ሆድ ከአገር ይሰፋል። |
ሆድ ከጀርባ ይቀርባል። |
ሆድ ወድ፥ አፍ ክድ፥ ክፉ ለምድ። |
ሆድ ዕዳ፥ ያስበላል ጎዳዳ። ሆድ ከሐዳድ ይሰፋል። |
ሆድ ያባውን ብቅል ያወጣዋል። |
ሆድ ይርበዋል፥ ቆዳ ይበርደዋል ክረምት። ሆድ ይፍጀው። |
ሆድ ድንጋይ ልበላ ነው ቢል፥ ጐረሮ በየት አሳልፈህ? አለው። |
ሆድ መድ ሳይወድ፤ አፍ እህል ሳይለምድ። ሆድ የሸሸገውን ብቅል ያወጣዋል። |
ሆድ፥ የእኔ ነው ሲሉት፥ ቁርጠት ሆኖ ይገድላል። ሆድ ያበላውን ያመሰገናል። |
ሆድና ግንባር አይሸሸጉም። (አይሸሸጉም ~ አይሸሸግም) ሆድን በጎመን ቢደልሉት፥ ጉልበት (በ)ዳገት ይለግማል። |
ሆድህና ልጅህ አይጣላህ። ሆድህና ልጅህ አይጥሉህ። |
ሆድህን ጎመን ሙላው፥ ጀርባህን ለጠላት አታሳየው። (አታሳየው ~ አታሳይ) |
ለሀብት መትጋት፥ ሰውነትን ያከሳል፤ ገንብን ማሰብ፥ እንቅልፍ ይነሣል። ለኀጥአን የወረደ፥ ለጻድቃን ይተርፋል። |
ለሆዳም ሰው ማብላት፤ ውቅያኖስን ለመደልደል መቃጣት። ለሆዳ ጠግቤ፤ ለልብሴ አንግቤ። (ለልብሴ ~ በልብሴ) ለሆድ ቁርጠት ብላበት፤ ለራስ ምታት ጩህበት። |
ለሆዳም በሬ ገለባ ያዝለታል። (ገለባ ~ ጭድ) ለሆዳም በቅል ጭድ ያዝለታል። |
ለላላ የሚመክር ለራሱ አያውቅም። ለላባ ቅላት ልብሱ ነው። |
ለላሙ መንጃ፤ ለሸማው መቀደጃ። (መቀደጃ ~ መከንጃ) ለላም ቀንዶ አይከብዳትም። |
ለላም ከጥጃዋና ከአላቢዋ፥ ማን ይቀርባታል። ለላም ከጥጃዋና ከአቢላሟ፥ ማን ይቀርባታል። ለላም፥ የሣር ለምለም። |
ለላም ጥጃዋ፤ ለአህያ ውርንጭላዋ። ለላለው፥ ምን ትለው? |
ለልደት ያልሆነ ቀሚስ ይበጣጠስ። |
ለልጅ ሲሉ ይበሉ፤ ለወዳጅ ሲሉ ይጠሉ። (ለወዳጅ ~ ለወገን) ለልጅ አይሥቁለትም፤ ለውሻ አይሮጡለትም። |
ለልጅ አገዳና ቀራ የለውም። |
ለልጅ ከሣቁለት፤ ለውሻ ከሮጡለት (ነገር ተበላሸ)። |
ለልጅ ጨዋታ፤ ለባለጌ ቧልታ። (ቧልታ ~ ቧልት) |