Datasets:

med-alex

/

qa_mt_tr_to_kaz

like 0

II. Іл. Сүлейменнің әміршілігінің кезінде ол жақсы білім алды. II. Іл. Сүлеймен, оның інісі IV Сұлтан. Мехмед хан кезінде ол сарайда арнайы ұстаздардан сабақ алды. Өмірінің 40 жылын пәтерде отырған Сұлтан II. Сүлеймен, IV. 1687 жылы 8 қарашада Осман сұлтандығы Мехмедті тақтан түсіріп, сол сұлтандықты иемденді. II. Іл. Сүлеймен - Осман империясының тарихында ең ұзақ уақыт таққа отырған патша. Ол таққа отырғанда, оған сенбей, өлтіріледі деп ойлап, сақшыларға қарсылық көрсетті.

ІІ Сұлтан Сүлеймен, IV. Мехмедті тақтан түсіргеннен кейін не болды?

Хотин келісім - бұл бейбіт келісім. Хотин келісім-шарты 9 қазанда 1621 жылы Хотинде қол қойылды. Хотин келісімі Польша мен Осман мемлекеті арасында қол қойылды. Хотин келісімін ІІ. Осман және III. Зигмунд Ваза қол қойған. Хотин келісімі - 1620-1621 жылдардағы Осман-Лехстан соғысын аяқтаған келісім. Хотин келісімінің негізінде; Қырым татарларының Польшаға қазба жұмыстарын жүргізуге тыйым салынады, қазақтардың Осман империясына шабуылдарын Польша патшасы өзі тоқтатады, Осман шекарасына салынған поляк қамалдары бұзылады, Хотин қамалы Осман империясының Боғданға беріледі, Польша Осман империясының қамқорлығында болған Қырым хандығына төлеген 40 мың алтын салығын төлеуді жалғастырады. Хотин келісімінің негізінде Польша Ердел, Ефлак және Боғданның ішкі істеріне араласпайды.

Хотин келісім-шарты қай жылы қол қойылды?

І. Ахмед, диван әдебиетіндегі махалласымен Бахти; 18 сәуірде 1590 жылы Манисада дүниеге келді, 22 қарашада 1617 жылы Стамбулда қайтыс болды. І. Ахмед 14. Осман патшасы мен 93. Ислам халифасы. І. Ахмет билігі 1603 жылы 21 желтоқсанда басталып, 1617 жылы 22 қарашада аяқталды. Ол таққа отырғызылған алғашқы Осман әміршісі. І. Ахметтен бұрынғы падишаһ III. Ол - Мехмед. І. Ахметтен кейінгі падишах I. Мұстафа. І. Ахметтің анасы Хандан Сұлтан, ал әкесі III. Ол - Мехмед. І. Ахметтің жұбайлары - Косем Сұлтан, Махфируз Хатидж Сұлтан және Фатма Сұлтан. І. Ахметтің жалғыз некелі жұбайы - Кесем Сұлтан. І. Ахметтің балалары II. Осман, Мехмед ханзадасы, Айше сұлтан, Фатма сұлтан, Хатиче сұлтан, Гевхерхан сұлтан, Джихангир ханзадасы, Орхан ханзадасы, Ханзада сұлтан, Сәлім ханзадасы, Есма сұлтан, Хасан ханзада, IV. Мұрат - Захиде сұлтан, Шаһзада Баязид, Шаһзада Хусейн, Шаһзада Касым, Атике сұлтан, Шаһзада Сүлеймен, Сұлтан Ыбырайым, Джемре сұлтан, Зейнеп сұлтан және Абиде сұлтан. І. Ахметтің билігі 14 жылға созылды. І. Ахмед 27 жаста қайтыс болған.

І. Ахмед қайтыс болғанда қанша жаста болған?

І. Сүлеймен таққа отырғаннан кейін көп ұзамай Дамаск билеушісі Канберди Газали Сүлейменнің патшалығын мойындамай, өзінің билігін жариялап, көтеріліске кірісті. Орталықтан жіберілген Ферхад Пашаның қолбасшылығындағы әскерлер, Зұлқадрия провинциясындағы күштер мен Дамасктегі күштердің іс-әрекеттері нәтижесінде Дамаск маңында 1521 жылы 27 қаңтарда өткен Мастаба шайқасында Ғазалидің жеңілуі мен өлтірілуімен көтеріліс басылды. Газалидің орнына Дамаск билігіне Аяс Мехмед паша тағайындалды. Сол жылдың соңында шығыс майданының орталығы болған Диярбақырдың билеушісі Мұсақты Мехмед Пашаның қайтыс болуынан кейін оның орнына Хөсрев Паша Диваны тағайындалды. Ол өзінің алғашқы сапарын 1521 жылы 18 мамырда Венгрия Корольдігінің Белградқа жасаған болатын. 1 тамызда қоршалған қала 1521 жылы 29 тамызда Боғурделен, Земун және Саланкамен қалаларын алғаннан кейін берілді. Еуропадағы басып алулар мен жорықтардың маңызды орталығы болған Белградты басып алу туралы Киелі Рим империясының Стамбулдағы елшісі Германның 'Белградты басып алуы Венгрия Корольдігінің құлдырауына әкелген оқиғалардың бастамасы болды. II Лагостың өлімі, Будинді басып алу және Эрдельдің басып алуымен жалғасқан кезеңде Венгрия империясы құлады және басқа елдердің де осындай ақыры болады деген қорқыныш болды. " деген сөздерді қолданған. Келесі жылы Сүлеймен Жерорта теңізіндегі Родос аралына, Knights Hospitaller орналасқан жерге, экспедиция ұйымдастырды. 1522 жылы маусымда қоршауға қатысатын Осман флоты аралдың "Жем бақшасы" шығанағына тоқтады. Сулейманның құрлықтағы әскерлері 28 шілдеде Мармаристен кемемен аралға өтті. Шамамен 100 000 адамнан және 400 кемеден тұратын Осман әскері, 6 айдан астам қоршау 26 желтоқсан 1522 жылы Жоғарғы Лидерлер Филипп Вильерс де Л'Иль-Адамның берілу шарттарын қабылдауымен және аралдың билігі Осман империясының қолына өтуімен аяқталды. Аралда христиан ретінде өмір сүрген Джем Сұлтанның ұлы Мурад пен Мурадтың ұлдары суға батып, әйелі мен екі қызы Стамбулға жіберілді. Родосты алғаннан кейін, рыцарьлардың қолындағы Бодрум, Таталы және Айдос бекіністері, сондай-ақ Истанкой мен Сомбеки аралдары алынды. 1523 жылдың ақпан айында Стамбулға оралғаннан кейін Сүлеймен өзінің билігінің алғашқы үш жылында қызмет еткен Садразам Пирә Мехмед Пашаны зейнеткерлікке шығарады. 1523 жылы 27 маусымда ол бұрын-соңды болмаған түрде хажның үй меңгерушісі Ыбырайым Ағаны садразам етіп тағайындады. Саддамдықтан басқа, оған Румели өлкесін басқаруды да тапсырды. Екінші уәзір Ахмет Паша өзіне садразамдық билікті беруді күтіп, 1524 жылдың басында Египетте төңкеріс жасап, тәуелсіздігін жариялады. Ахмет Пашаның өлтірілуімен көтеріліс басылды, ал Садразам Ибрагим Пашаға Мысырды тәртіпке келтіру тапсырылды. 1525 жылдың наурызында Сүлеймен Қағытанда аң аулап жүргенде, янчерилер қалада көтеріліс бастады. Көп ұзамай басылған көтерілістен кейін Йеничери ағасы Мұстафа Аға, оның үй басқарушысы Киран Бали және бас-ұл кітапханашы Хайдар өлім жазасына кесілді. Мысырды тәртіпке келтірген Ибрагим Паша 1525 жылы 6 қыркүйекте Стамбулға оралды. Бұл кезеңде Стамбулға келген француз елшісі Жан Франгипани 1525 жылы 24 ақпандағы Павия шайқасынан кейін Киелі Рим империясының тұтқынына түскен король І. Франсуа үшін патшаның анасы Луиза Савойяның өтініші бойынша Сулейманнан көмек сұрады. Хат арқылы көмек беруге уәде берген Сүлеймен екі мемлекет арасында келісім жасалып, Франсуа босатылса да, Венгрияға шабуыл жасауға шешім қабылдады. Алдымен, ол Венгрияға шадразам Ибрагим Пашаны жіберді, ал 1526 жылы 23 сәуірде Сүлейменнің қолбасшылығындағы әскер Венгрияға қарай қозғалды. Ыбырай Пашаның қолбасшылығындағы күштер Петроварадин мен Ілюк қалаларын және он бір қалмақты басып алғаннан кейін, Озек қалмағын да алды. Боснияның мырзалары Сирем аймағындағы кейбір қамалдарды басып алды. Венгрияның патшасы II. Лахостың әскері мен Дунай жағалауындағы Мохач жазығында кездескен Осман әскері 1526 жылы 29 тамыздағы шайқаста жеңіске жетіп, Шығыс Еуропадағы венгрлік қарсылықты сындырды. Лахос шайқастан қашып келген сарбаздармен бірге батпаққа батып, қайтыс болды. Осман әскері маршты жалғастырып, 20 қыркүйекте Будинге кірді. Қала кілтін алып, патша сарайында он төрт күн бойы болған Сүлеймен 21 қыркүйекте Пештеге өтіп, Сегединді және кейбір қалаларды алып, Венгрияның басына Эрдельдің воеводасы Янош Запольяны қойды. Венгрияның Осман империясына қосылуы және Франция-Осман одағымен 1526 жылы 5 қазанда аяқталған жеті айлық шабуылдан кейін, 1526 жылы 13 қарашада Стамбулда жеңіс алаңы ұйымдастырылды. 1526 жылы тамыз айында, Осман әскері Венгрияда болғанда, Сафевилердің қолдауымен Бозокте Баба Зунның көтерілісі болды. 1527 жылы Орта Анадолуда Сафевилердің қолдауымен Қаландер Челеби көтерілісі болды. Ол айналасындағы байрақ иелері мен уәлилерді жеңгеннен кейін көтерілісті басу үшін Садразам Ибрагим Пашаға тағайындалды. 1527 жылы Эльбистан маңында жеңілген Календар Челеби бас кесу арқылы өлімге кесілді. Бірнеше айдан кейін, Иранның Молла Кабыз пайғамбары өзінің уағыздарында Иса пайғамбардың барлық пайғамбарлардан жоғары екендігі туралы пікірін білдіргені үшін сүнни ғұламалардың наразылығын туғызды, сондықтан 1527 жылы қарашада соттың сотталды. Алайда, өз идеяларын тастамай, Молла Кабыз өлім жазасына кесілді. Киелі Рим императоры V. Карлдің інісі, Австрияның Архиекулы Фердинанд, Жанош Запольяның патшалығын мойындамай, өзін Венгрияның патшасы деп жариялады. 1527 жылы 20 тамызда Жанош Запольяның күштерін жеңгеннен кейін Будинге кіргенде, ол Осман империясына салық төлеу үшін өзін Венгрияның патшасы ретінде тануды сұрады. Алайда, оны қабылдамаған Сүлеймен 1529 жылы 10 мамырда жаңа жорыққа шығады және Серазам Ибрагим Пашаға да сарбаз атағын берді.3 1529 жылы 3 қыркүйекте Будинге жеткен Осман әскерлері қаланы қоршап алды. 7 қыркүйекте Будин беріліп, басқару қайтадан Янош Запольяға берілді. Сәл кейін Эстергонды алуға қол жеткізген Осман әскері 1529 жылы 23 қыркүйекте Австрия жеріне кіргеннен кейін 27 қыркүйекте Венаны қоршап алды. Алайда ауа райының қолайсыздығы және оқ-дәрілер жағынан қоршауға дайындықсыздық себептерімен қоршау 16 қазанда алынып тасталды және әскер 1529 жылы 16 желтоқсанда Стамбулға оралды.

Родос аралының қоршауы қашан аяқталды?

Әбу Хатимнің айтуынша Рази діндерді, әсіресе пайғамбарлық тәжірибе нәтижесінде аян алған діндерді қатты сынға алды. Разидің айтуынша, "бір топты басқалардан жоғары қою керек, бұл олардың арасында бәсекелестік пен келіспеушілікке әкеліп соқтырмауы керек, бұл оларды құртпауы керек".

Рази кімге сәйкес, әсіресе пайғамбарлық тәжірибесінен кейін аян алған діндерді қатты сынға алды?

IV. ІV. Мехмед пен Түрхан сұлтаннан толық өкілеттілікті алған Көпірші Мехмед Паша Стамбул мен Анадолудағы қауіпсіздікті қамтамасыз етті. Мехмед Паша көпіршікті басып алып, Венеция әскерін талқандап, Бозкада мен Лимниді қайтарып алды. Көпіршік Мехмет Пашаның өлімінен кейін Фазил Ахмет Паша садраззамдыққа келді. Фазыл Ахмет Паша Аустриядан Ұйғыр қалмағын алып, Васвар келісімін жасады. Фазыл Ахмет-Паша Венециядан Криттегі Кандие бекінісін тартып алып, 24 жыл бойы созылып жатқан Крит соғысын аяқтады. IV. ІV. Мехмед садразаммен бірге Польшаға жорыққа шығады және 1672 жылы Буджаш келісімін жасасқаннан кейін Эдирнеге оралады. Польшаның келісім шарттарын сақтамауынан келесі жылы тағы да жорыққа шықты, соғыс 1676 жылы аяқталды. 1676 жылы Фазил Ахмет паша қайтыс болғаннан кейін IV. Мехмед садразамизмге Көпірлі отбасында тәрбиеленген Мерзифоннан Қара Мұстафа пашаны әкелді. IV. ІV. Мәхмед садразаммен бірге Ресей басып алған Чехрин қамалын қайтарып алу үшін жорыққа аттанды. Қамалдың алынуынан кейін 1678 жылы Осман әскері Эдирнеге оралды. 1681 жылы орыстармен 20 жылдық бейбіт келісім жасалды. Осы кезеңде 1675 жылдың қыркүйегінде Англиямен жасалған келісім бойынша І. Елизаветаның кезінен бері осы елге берілген артықшылықтар жүйелі түрде қорытындыланып, аталған артықшылықтар мен капитуляциялар қолданыста екендігі көрсетілді.

IV. ІV. Мехмед, неге сен менің әкеммен бірге жүрдің?

2000 жылы Koç Holding Тұрақты Тұтыну Тобын қайта құру нәтижесінде Beko, Beko Ticaret A.Ş. Arçelik A.Ş. компаниясының құрамына кіреді. үйіне кірді.

Бекө қай кезде Арчелик АҚ шатыры астына кірді?

Ресей империясы 18. ХV ғасырда күшейіп, уақыт өте келе өзін православие әлемінің басшысы және қорғаушысы ретінде көретін болды. Сондықтан ол Стамбулдағы елшілері арқылы Осман империясының Балқанда тұратын, басым көпшілігі православиелік христиан азаматтарының құқықтарын қорғау деген сылтаумен Осман үкіметінен түрлі талаптар қоя бастады. 1853 жылы Ресейдің Иерусалимдегі Исаның туған жері шіркеуінің кілтті билігін православиеліктерге беру талабы Қырым соғысына себепші болды. Бұл соғыс Ұлыбритания мен Францияның араласуымен Османның жеңісімен аяқталды. Дегенмен, ресейліктердің қалауы бойынша, шіркеу де, православие дінбасылары да өздерінің пікірлерін білдіруде. Осылайша Ресей өзін православиеліктердің өкілі ретінде танытты, православиеліктерге бұл ұнады.

1853 жылы Ресейдің Иерусалимдегі Исаның туған жері шіркеуінің кілттерін православиеліктерге беру талабы немен аяқталды?

ІІ Сұлтан Сүлеймен таққа отырғанда, Осман әскерлерінің арасында Венаны басып алудан басталған ыдырауы мен жерді жоғалту жалғасты. II. Іл. Сүлеймен таққа отырған кезде, Венеция Мора жарым аралын жаулап алды, ал Австрия Вишеград, Уйвар және Эстергоннан кейін 160 жыл бойы Осман жері болған Будинге кірді. Ол Венгрияда көп жерді жоғалтты Венгриядағы Осман билігі кейіннен аяқталды. Осман мемлекетінің құлдырауы қазыналық табысқа кері әсер етіп, Анадолудағы қарақшылық қозғалыстарын күшейтеді. Австрияның майдангер қолбасшысы Жеген Осман-паша Румелиде жемқорлық жасап, әдепсіз салықтарды зорлықпен жинады. Осман мемлекеті 1688 жылы 8 қыркүйекте Белградты жоғалтты. Османның Белградты жоғалтуы Австрияға Балқанға жол ашты. Босния, Эрдэл және Эфлак австриялықтармен басып алынды. Бұл ілгерілеуге қарсы жиналған Осман әскері қарсы шабуылға кірісті. 1688 жылы 30 қазанда Челеби Ибрагим Пашаның қолбасшылығындағы Осман әскерлері Егрибозды жеңді. 1689 жылдың жазында ІІ. Сүлеймен Австрияға жорыққа аттанды. Садразам көпірі Фазил Мұстафа Пашаның қолбасшылығындағы Осман әскерлері 1690 жылы 8 шілдеде Гладова мен Оршованы қайта алды. 1690 жылы 11 шілдеде Кения Австрияның қолына түскенмен, Осман әскерлері 1690 жылы 8 қазанда Белградты қайтарып алды. Осман мемлекеті 1690 жылы 8 қазанда Белградты қайтарып алды, бұл Дунай желісін қайта құруға мүмкіндік берді.

Неге Венгриядағы Осман билігі кейінге қалды?

І. Сүлеймен таққа отырғаннан кейін көп ұзамай Дамаск билеушісі Канберди Газали Сүлейменнің патшалығын мойындамай, өзінің билігін жариялап, көтеріліске кірісті. Орталықтан жіберілген Ферхад Пашаның қолбасшылығындағы әскерлердің, Зүлқадрия провинциясындағы күштердің және Дамасктегі күштердің іс-әрекеттері нәтижесінде, Дамаск маңында 1521 жылы 27 қаңтарда Мастаба шайқасы нәтижесінде Ғазалидің жеңілуі мен өлтірілуімен көтеріліс басылды. Газалидің орнына Дамаск билігіне Аяс Мехмед паша тағайындалды. Сол жылдың соңында шығыс майданының орталығы болған Диярбақырдың билеушісі Мұсақты Мехмед Пашаның қайтыс болуынан кейін оның орнына Хөсрев Паша Диваны тағайындалды. Ол өзінің алғашқы сапарын 1521 жылы 18 мамырда Венгрия Корольдігінің Белградқа жасаған болатын. 1 тамызда қоршалған қала 1521 жылы 29 тамызда Боғурделен, Земун және Саланкамен қалаларын алғаннан кейін берілді. Еуропадағы басып алулар мен жорықтардың маңызды орталығы болған Белградты басып алу туралы Киелі Рим империясының Стамбулдағы елшісі Германның 'Белградты басып алуы Венгрия Корольдігінің құлдырауына әкелген оқиғалардың бастамасы болды. II Лагостың өлімі, Будинді басып алу және Эрдельдің басып алуымен жалғасқан кезеңде Венгрия империясы құлады және басқа елдердің де осындай ақыры болады деген қорқыныш болды. " деген сөздерді қолданған. Келесі жылы Сүлеймен Жерорта теңізіндегі Родос аралына, Knights Hospitaller орналасқан жерге, экспедиция ұйымдастырды. 1522 жылы маусымда қоршауға қатысатын Осман флоты аралдың "Жем бақшасы" шығанағына тоқтады. Сулейманның құрлықтағы әскерлері 28 шілдеде Мармаристен кемемен аралға өтті. Шамамен 100 000 адамнан және 400 кемеден тұратын Осман әскері, 6 айдан астам қоршау 1522 жылы 26 желтоқсанда Жоғарғы Лидер Филипп Вильярс де Л'Иль-Адамның бағындыру шарттарын қабылдауымен және аралдың билігі Осман империясының қолына өтуімен аяқталды. Аралда христиан ретінде өмір сүрген Джем Сұлтанның ұлы Мурад пен Мурадтың ұлдары суға батып, әйелі мен екі қызы Стамбулға жіберілді. Родосты алғаннан кейін, рыцарьлардың қолындағы Бодрум, Таталы және Айдос бекіністері, сондай-ақ Истанкой мен Сомбеки аралдары алынды. 1523 жылдың ақпан айында Стамбулға оралғаннан кейін Сүлеймен өзінің билігінің алғашқы үш жылында қызмет еткен Садразам Пирә Мехмед Пашаны зейнеткерлікке шығарады. 1523 жылы 27 маусымда ол бұрын-соңды болмаған түрде хажның үй меңгерушісі Ыбырайым Ағаны садразам етіп тағайындады. Саддамдықтан басқа, оған Румели өлкесін басқаруды да тапсырды. Екінші уәзір Ахмет Паша өзіне садразамдық билікті беруді күтіп, 1524 жылдың басында Египетте төңкеріс жасап, тәуелсіздігін жариялады. Ахмет Пашаның өлтірілуімен көтеріліс басылды, ал Садразам Ибрагим Пашаға Мысырды тәртіпке келтіру тапсырылды. 1525 жылдың наурызында Сүлеймен Қағытанда аң аулап жүргенде, янчерилер қалада көтеріліс бастады. Көп ұзамай басылған көтерілістен кейін Йеничери ағасы Мұстафа Аға, оның үй басқарушысы Киран Бали және бас-ұл кітапханашы Хайдар өлім жазасына кесілді. Мысырды тәртіпке келтірген Ибрагим Паша 1525 жылы 6 қыркүйекте Стамбулға оралды. Бұл кезеңде Стамбулға келген француз елшісі Жан Франгипани 1525 жылы 24 ақпандағы Павия шайқасынан кейін Киелі Рим империясының тұтқынына түскен король І. Франсуа үшін патшаның анасы Луиза Савойяның өтініші бойынша Сулейманнан көмек сұрады. Хат арқылы көмек беруге уәде берген Сүлеймен екі мемлекет арасында келісім жасалып, Франсуа босатылса да, Венгрияға шабуыл жасауға шешім қабылдады. Алдымен, ол Венгрияға шадразам Ибрагим Пашаны жіберді, ал 1526 жылы 23 сәуірде Сүлейменнің қолбасшылығындағы әскер Венгрияға қарай қозғалды. Ыбырай Пашаның қолбасшылығындағы күштер Петроварадин мен Ілюк қалаларын және он бір қалмақты басып алғаннан кейін, Озек қалмағын да алды. Боснияның мырзалары Сирем аймағындағы кейбір қамалдарды басып алды. Венгрияның патшасы II. Лахостың әскері мен Дунай жағалауындағы Мохач жазығында кездескен Осман әскері 1526 жылы 29 тамыздағы шайқаста жеңіске жетіп, Шығыс Еуропадағы венгрлік қарсылықты сындырды. Лахос шайқастан қашып келген сарбаздармен бірге батпаққа батып, қайтыс болды. Осман әскері маршты жалғастырып, 20 қыркүйекте Будинге кірді. Қала кілтін алып, патша сарайында он төрт күн бойы болған Сүлеймен 21 қыркүйекте Пештеге өтіп, Сегединді және кейбір қалаларды алып, Венгрияның басына Эрдельдің воеводасы Янош Запольяны қойды. Венгрияның Осман империясына қосылуы және Франция-Осман одағымен 1526 жылы 5 қазанда аяқталған жеті айлық шабуылдан кейін, 1526 жылы 13 қарашада Стамбулда жеңіс алаңы ұйымдастырылды. 1526 жылы тамыз айында, Осман әскері Венгрияда болғанда, Сафевилердің қолдауымен Бозокте Баба Зунның көтерілісі болды. 1527 жылы Орта Анадолуда Сафевилердің қолдауымен Қаландер Челеби көтерілісі болды. Ол айналасындағы байрақ иелері мен уәлилерді жеңгеннен кейін көтерілісті басу үшін Садразам Ибрагим Пашаға тағайындалды. 1527 жылы Эльбистан маңында жеңілген Календар Челеби бас кесу арқылы өлімге кесілді. Бірнеше айдан кейін, Иранның Молла Кабыз пайғамбары өзінің уағыздарында Иса пайғамбардың барлық пайғамбарлардан жоғары екендігі туралы пікірін білдіргені үшін сүнни ғұламалардың наразылығын туғызды, сондықтан 1527 жылы қарашада соттың сотталды. Алайда, өз идеяларын тастамай, Молла Кабыз өлім жазасына кесілді. Киелі Рим императоры V. Карлдің інісі, Австрияның Архиекулы Фердинанд, Жанош Запольяның патшалығын мойындамай, өзін Венгрияның патшасы деп жариялады. 1527 жылы 20 тамызда Жанош Запольяның күштерін жеңгеннен кейін Будинге кіргенде, ол Осман империясына салық төлеу үшін өзін Венгрияның патшасы ретінде тануды сұрады. Алайда, оны қабылдамаған Сүлеймен 1529 жылы 10 мамырда жаңа жорыққа шығады және Серазам Ибрагим Пашаға да сарбаз атағын берді.3 1529 жылы 3 қыркүйекте Будинге жеткен Осман әскерлері қаланы қоршап алды. 7 қыркүйекте Будин беріліп, басқару қайтадан Янош Запольяға берілді. Сәл кейін Эстергонды алуға қол жеткізген Осман әскері 1529 жылы 23 қыркүйекте Австрия жеріне кіргеннен кейін 27 қыркүйекте Венаны қоршап алды. Алайда ауа райының қолайсыздығы және оқ-дәрілер жағынан қоршауға дайындықсыздық себептерімен қоршау 16 қазанда алынып тасталды және әскер 1529 жылы 16 желтоқсанда Стамбулға оралды.

1521 жылы 27 қаңтарда қандай шайқаста Ғаззалидің жеңілуі мен өлтірілуімен көтеріліс басылды?

Зитваторок келісім - бұл бейбіт келісім. 1606 жылы 11 қарашада Словакияда Зитваторок келісімшартына қол қойылды. Зитваторок келісімі Австрия Архиегерлігі мен Осман империясы арасында қол қойылды. I. Цитваторок келісімін Ахмет және ІІ. Рудольф қол қойған шығар. Цитварокок келісімі - 1593 - 1606 жылдардағы Осман-Австрия соғысын аяқтаған келісім. Зитваторок келісімінің негізінде; Эгри, Эстергон, Кания қамалдары Осман империясында қалады; Рааб (Яндыккале) және Комаром қамалдары австриялықтарда қалады. Зитваторок келісімінің негізінде Австрия Осман мемлекетіне 200,000 алтын соғыс өтемақысын төлейді. Зитваторок келісімінің негізінде; Османдық Падишах Австрия Архиекулына Киелі Рим императоры атағын береді, Османдық Падишах пен Австрия Архиекулы үш жылда бір рет өзара сыйлықтар жібереді. Зитваторок келісімінің негізінде Австрияның эрцгерцогы Осман әміршісіне теңестіріледі. Зитваторок келісімінің негізінде Австрияның өз қолында болған Венгрия жерлері үшін төлеуі тиіс жыл сайынғы 30 000 алтын салығы жойылады.

Қай келісім бойынша Рааб (Яндыкал) және Комаром қамалдары австриялықтарға қалады?

Жәңгіз АЙТМАТОВ - қырғыз романышы. 1928 жылы Қырғызстанның Шекер ауылында чиновниктің баласы болып дүниеге келген. Алғашқы білімін ауыл мектебінде алды. II. Іл. Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде ауылдағы ерлер саны азайып кеткендіктен, ол ауылдың Советінің хатшысы болды. Кейін 1946 жылы Кумбулда ветеринариялық мектепке оқуға түсті. 1953 жылы Қырғызстанның ауыл шаруашылығы институтын бітірген. Сынақ шаруашылықтарында жұмыс істейтін жазушының шығармалары 1952 жылдан бастап жариялана бастады. Бір уақыт Москвадағы Горький институтында тағылымдамадан өтті. 1957 жылы Кеңес жазушылар одағының мүшесі болып қабылданды. 1963 жылы Мәскеу университетінің әдебиет факультетін бітірген Айтматов Ленин сыйлығын алды. Айтматов шығармаларында қырғыздардың ауыл өмірін баяндайды. Қырғыз эпостары, әсіресе Манас эпосы оның ең басты шабыт көзі болып табылады. Орыс және қырғыз тілдерінде жазылған шығармаларының ортақ тақырыбы - соғыс және махаббат. Жазушы бұл мәселелерге қатысты ұстанымын осы екі жағдай кезінде адам сезімдерінің ең қарқынды пайда болғанымен түсіндіреді. Француз ақыны Арагон Джемиль өзінің "Әлемдегі ең әдемі махаббат" атты шығармасы туралы айтқан. Түрік тілі мен Орта Азия түркіліктеріне ерекше қызығушылық танытқан жазушы 1975 жылдың тамыз айында елімізге келген болатын.

Ол 1946 жылы ветеринария мектебінде оқып бастады.

Сонымен қатар, Хайям әлемнің ғылыми тарихында маңызды орын алады. Ол қазіргі кездегі милади және хиджри күнтізбесіне қарағанда әлдеқайда дәл, Жалали күнтізбесін дайындады. Мектептерде француз математигі Блез Паскальдың атымен аталатын математикалық ұғымды - Паскаль үшбұрышыны, шын мәнінде, Омер Хайям құрды. Математика, астрономия саласының әлемдегі ең үздік ғалымдарының бірі. Көптеген ғылыми еңбектері бар екені белгілі. Көптеген рубайлар атақ-даңқынан Хаямның рубаларына араластырылды, белгілі болғандай, олардың саны 158 рубайлар. Бірақ оған жұмсалған шығын мыңнан асады. Сонымен қатар, Омер Хайямға тарихтағы ең алғашқы соғысқа қарсы белсенді ретінде айып тағылады.

Өмір Хайям қандай салалар бойынша әлемдегі ең үздік ғалымдардың бірі?

Ол бүкіл әлемге танымал "Легат-Түрк" атты шығарманың авторы. Ол өз шығармасын 1072 жылы Бағдадта жаза бастады. 1074 жылы 12 ақпанда аяқтады. 1076 жылы, ол аяқталғалы екі жыл ішінде төрт рет қайтадан қаралып, соңғы пішініне ие болды. 1077 жылы бітірілді. Оның шығармасын Аббаси халифасы Муктади-Бимрилланың ұлы Эбүл-Қасым Абдуллаға ұсынды. Кітаптың жалғыз көшірмесі Истанбулдағы Ұлттық кітапханада сақталған. Қашғарлы Махмудтің тағы бір еңбегі - "Китаби Джевахириң Нахв Фи Лугати'т Түрік" деп аталады. Түрік тілінің алғашқы грамматикалық кітабының қайда және қалай жоғалғаны белгісіз. Бұл шығарма біздің заманымызға жетпеген.

Қашғарлы Махмудтің "Диуаны" Лөгаті-Түркі" бүгінде қайда сақталуда?

1521 жылдың жазында Лютер өзінің мақсатын жеке сенімдерден, мысалы, индулигенциялар мен киелі сапарлардан, шіркеу практикасының жүрегіндегі ілімдерге кеңейтті. Өзінің "Ерекше діни рәсімнің жойылуы туралы" атты еңбегінде ол шіркеудің діни рәсімі құрбандық деген идеяны жалған тәңірлерге табынушылық деп айыптап, оны бүкіл қауым ризашылықпен қабылдауы керек деп ұйғарды. Оның "Кәпірдің күнәларды мойындауды талап етуі мүмкін бе" атты сынағы, міндетті түрде күнәларды мойындаудан бас тартып, "әрбір мәсіхші күнәларды мойындаушы" болғандықтан, еркін күнәларды мойындау мен кешіруді шақырды. Қараша айында Лютер Мартин Лютердің "Монахтар анттары туралы" өлеңін жазды. Ол монахтар мен монахтар анттан бас тарта алатынын, себебі олар құтқарылуға жету үшін ант берудің еш пайдасы жоқ екенін айтты.

Лүтер діни сенімге қарсылық білдіргеннен кейін қандай шақыру жасады?

Теңіз әскери мектебі (қысқаша DHO) - 1773 жылы әлжирлік Гази Хасан Паша Қасымпаша, Стамбулда Mühendishane-i Bahr-i Hümayun деп атаған және 1985 жылдан бастап Тұзда, Стамбулда орналасқан Түрік теңіз күштеріне әскери офицерлерді даярлайтын оқу орны. Жыл сайын 31 тамызда өтетін Диңгез әскери мектебінде офицерлер Диңгез күштері қолбасшылығына қарасты бөлімшелерде қызмет етуге дайындалады. Мектепте өнеркәсіп, электр-электроника, компьютер, машина, байланыс, халықаралық қатынастар және кеме құрылысы инженерлік бөлімдері бар. Сондай-ақ, мектепте "Коспульс" атты оқушылар журналы бар.

Әскери-теңіз мектебі қазір қайда орналасқан?

16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 17 ғасырдың басында, 17 ғасырдың басында, 17 ғасырдың басында, 17 ғасырдың басында, 18 ғасырдың басында, 18 ғасырдың басында, 19 ғасырдың басында, 19 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ға Бұл ғасырдың басындағы жақсы жаңалық еді. II-ші патша Венецияға ауыр соққы бергісі келеді. Баязид теңгерім саясатын жүргізді. Венгриямен жақсы қарым-қатынаста болуға тырысқан кезде, ол сол кездегі жеке қала мемлекеттері болған Италияның Венециямен жақсы қарым-қатынаста болмаған басқа қала мемлекеттерінің Венециямен бірге тұрмауын қамтамасыз етуге тырысты. Бұл уақытта Морадағы Венецияның теңіз базалары Модон, Корон және Наварин порттары болды, олар Оңтүстік Мораның үш жарым аралының батысында, Инебахттан жоғары орналасқан. Сұлтан II Баязид Венеция жорығына шығуға дайын, 1499 жылы 31 мамырда Стамбулдан кетеді. Ол сол кездегі Венеция билігі астындағы Кипр аралына флотын жіберіп, Венеция күштерін таратып, Кипрдің қауіпке ұшыраған көрінісін берді. Адмирал Мелхиор Тревизано Морадағы Венеция базасының қолбасшысы болып тағайындалды және қорғанысқа дайындықты бастады. Сұлтан Вардар Жеңілдіге келді. Мұнда Румелидің мырзасы Үлкен Мұстафа Паша Венеция қол астындағы Инебахтаға жіберілді. 1493 жылдан бері Дауыт Паша Кіші Мора суларында Дауыт Паша Кіші, өзен капитаны қызметін атқарған. 200-ден астам үлкен Венеция флоты Модон жағалауына келді, мұның мақсаты - Осман флотын Мора суларынан алып кету. Әмірші Антонио Грималди басқарған флоттың басшысы. Галло бұрышы жағалауында Мораның оңтүстік-батыс шетінде екі алып флоты кездеседі. Кемел Рейс флотты Хумэйлун басқаратын. Оң жақ флангтың қолбасшысы Барак Рейс әміршілік кемесін жау кемелерінің арасына сүйреп жіберді. Одан кейін, ондаған Венеция кемелері осы кемеге шабуыл жасап, оны түсіру үшін жұмыс істеді. Барак Риж жау кемелерінің ең көп жүретін аймағына кіріп, кемедегі оқ-дәрі қоймасына от жағып, үлкен жарылысты және ондаған Венеция кемелерін жарылтты. Оның қасында 500 леуілік те қаза тапты. Осы оқиғадан кейін шабуылға шыққан Осман флоты венециандықтарды құртты. Сапиенза теңізіндегі шайқас деп аталатын бұл шайқас - Осман империясының тарихтағы ең алғашқы ашық теңіздегі жеңісі. Олардың ерлігі үшін Сапиенца аралына Барак-Рис аралы деп аталды.

Мораның оңтүстік батыс жағында қандай жер бар?

23 қазан 1911 жылы Италиялық капитан Карло Пиацца Осман жерінің үстінен ұшып, тарихтағы алғашқы зерттеу рейсін жасады. Ал Джулио Гавотти 1 қарашада Этрих Таубе үлгісіндегі ұшақпен Ливиядағы Осман әскерлеріне қарсы әуе шабуылын ұйымдастырды, бұл шабуыл тарихтағы алғашқы әуе шабуылы болды. Әскери-әуе кемелері жоқ Осман әскерлері ұшақты мылтықпен атып түсірді. Түркия Республикасының болашақ президенті және азаттық соғысындағы көшбасшысы Мұстафа Кемал Ататүрк Тобрук шайқасын майор дәрежесімен жүргізе отырып, өзін көрсетті. Солтүстік Африкадағы провинциялардың ішіндегі мемлекетке ең көп тәуелділік 1551 жылы Осман империясы басып алған Траблусгарп болды. 1864 жылдан бастап провинцияға айналған Траблускарп провинциясы 1877 жылғы заңмен тікелей астанаға байланысты тәуелсіз штандартқа айналдырылды.

Италиялық капитан Карло Пиацца Осман жерінің үстінен ұшып, тарихтағы алғашқы зерттеу рейсін қашан жасады?

Эрол Түмертекиннің ғылыми зерттеулерінде ең ерекшелігі - оның өзін-өзі Стамбулға арнауы. National Geographic Society-нің президенті Г.Гросвенордың айтуынша, "қалалардың айтуы керек нәрселері көп. Әр блок - жеке зерттеу алаңы, жері" деген сөздеріне сәйкес келетін өздерінің күш-жігерінде Стамбулды зерттеулері үшін өзіне "жер" ретінде таңдады. Шын мәнінде, 1960 жылдан бері ол өзінің зерттеу саласы ретінде таңдаған, географиялық терминмен 'жері' ретінде таңдаған Стамбулға қатысты әртүрлі географиялық тақырыптарда 4 жеке кітап пен 23 мақала жариялады. Түркиядан басқа, оның жұмысы Жапониядан Польшаға, АҚШ-тан Ресейге дейінгі көптеген елдерде және қайталанатын цитаталар санымен жасалатын Түркиядағы жалғыз географ болуы мүмкін деп айтуға болады. Бұл үшін, жарияланымдардың маңызды бөлігінің ағылшын және француз сияқты кең таралған шет тілдерінде және 'қоғамдық география', басқаша айтқанда 'адам географиясы' саласында болуы, сондықтан бұл тақырыптағы халықаралық платформадағы олқылықты жабудың рөлі болды. Шетел тілдеріндегі басылымдарынан басқа, оның кейбір басылымдары шетелдік журналдар мен "Reader" журналдарында жарық көрген. Профессор Тұмертекин біздің елге географияға көптеген оқулықтар сыйлады. Ол тек Стамбул университетінің әдебиет факультетінің география бөлімінде ғана емес, сонымен қатар сол университеттің экономика және саяси білімдер факультеттерінде сабақ берді. Стамбулдағы басқа да университеттерден - Стамбул техникалық университеті мен Мимар Синан көркемсурет университетінде ұзақ мерзімді сабақтар берді. Профессор Эрол Түмертекин көптеген халықаралық зерттеулерге қатысқан: ЮНЕСКО-ның Құрғақ және жартылай құрғақ аймақтар жөніндегі зерттеуі; Пенсильвания университетінің Таяу Шығыстағы су мәселесі жөніндегі зерттеуі; және Форд қоры атынан Түркиядағы әлеуметтік ғылымдардың жағдайы туралы зерттеу нәтижесі түрік және ағылшын тілдерінде жарияланды. Ол 30 жылдан астам уақыт бойы АҚШ-та Иллинойста шығарылатын Journal of Developing Areas журналының редакциялық кеңесінде қызмет етті. Халықаралық географиялық одақтың (IGU) "Тәжірибелік география", "Қоғамдық типология", "Экономикалық дамудың аймақтық бағыттары", "Әлемнің халық картасы" сияқты әртүрлі комиссияларында қызмет етті. Сондай-ақ, географияға жасаған еңбегі мен француз географиясымен тығыз байланысы үшін, 1821 жылы құрылған және әлемдегі ең көне географиялық қауымдастық - француздық Société de Géographie 1982 жылы құрметті мүшелікке сайланды. Көп жылдар бойы Стамбул университетінің Әдебиет факультетінде басқару кеңесінің мүшесі, География институтының директоры және біраз уақыт деканының көмекшісі болған профессор. Эрол Түмертекин 11 жыл бойы география бөлімінің меңгерушісі болды.

Ford Foundation атынан Түркиядағы әлеуметтік ғылымдардың жағдайы туралы зерттеу нәтижесі қандай тілдерде жарияланды?

Канада (ағылшынша: Canada (көмек·мәлімет); французша: Canada (көмек·мәлімет)), Солтүстік Америкадағы мемлекет. Он провинциядан және үш аймақтан тұратын ел 9.98 миллион шаршы шақырым аумақты алып жатыр, ол Ұлы мұхиттан Атлант мұхитына дейін және солтүстіктегі Арктикалық мұхитқа дейін созылады. Бұл әлемдегі бет өлшемі жағынан 2-ші үлкен қасиет. Бұл оның елі. Канаданың оңтүстік пен батысында АҚШ-пен шекарасы 8891 км-ге дейін, бұл әлемдегі ең ұзақ құрлық шекарасы болып табылады. Канадада әлемдегі ең ұзын жағалау 200,000 км бар. Канаданың жерінде көбінесе орман, сонымен қатар Рокки тауларындағы тундра басым. Халықтың бестен төртеуі оңтүстік шекараға жақын жерде тұрады. Канаданың астанасы - Оттава; ең ірі үш қаласы - Торонто, Монреаль және Ванкувер. Канадада аборигендер мыңдаған жылдар бойы өмір сүрді. 16 жыл. ХХ ғасырдан бастап, британдық және француздық зерттеулер Атлантика жағалауында алғашқы отарлар құруға бастады.

Канаданың әлемдегі ең ұзын жағалауы бар, оның қашықтығы қанша?

Орта ғасырдағы ислам әлемінде ғылым Исламның алтын дәуірі деп аталатын, 8 ғасырдың басында пайда болған. 14 ғасыр. 15 ғасыр. Ислам әлемінде ғасырлар бойы дамыған және қолданылған ғылым. Бұл кезеңде араб тіліне үнді, парсы, саби және әсіресе грек өркениеттерінің еңбектері аударылды. Бұл аудармалар ислам ғалымдарына ғалымдық жетістіктерді зерттеуге және оларды кейінгі ғасырларға жеткізуге мүмкіндік берді. Ислам өркениетінің бір бөлігі болған ғалымдардың басым көпшілігі араб және парсы тектерінен болса да, жалпы алғанда, олар әртүрлі этникалық шығу тегіне ие болды. Олардың діни көзқарастары да әртүрлі болды. Бұл ғалымдардың басым көпшілігі мұсылман, бірақ кейбір христиан, яһуди және тіпті атеист ғалымдар да осы ғылым әлемінің бір бөлігі болып саналады. Орта ғасырлар - 19-шы ғасыр. ғасырдың басында ғалымдар көптеген пәндерге қызығушылық танытып, осы пәндер бойынша білімдерін арттырды. Әсіресе, ежелгі ғалымдардың көбісі қазіргі заманның стандарттары бойынша, саналы деп саналады. 7. Қалай? және 8. ХХ ғасырда аударма ісі кеңінен дамыды. Халиф болу үмітін жоғалтқан жас Емеви ханзадасы Халид бин Езидтің (б.з.д. 704) бастаған аударма ісі аясында Египеттен грек тілінде сөйлейтін кейбір адамдарға, әсіресе медицина, химия және астрологияға қатысты кітаптар аударылды. Грек тілінен басқа, сириялық және копт тілдеріндегі еңбектер де аударылып, бұл аудармаларға қызығушылық таныту жалғасты. Бастапқыда шектеулі болған тақырыптар халифа Мансурдың тұсында әдебиет, философия, метафизика, астрология, арифметика, геометрия, астрономия, музыка теориясы, этика, физика, зоология, ботаника, фармакология, ветеринария, медицина, әскери өнер, дана сөздер, тіпті шаян тәрбиесіне дейін көптеген салаларға таралды. Үнді, грек, қытай, иран өркениеттерінің аудармалары Урфа, Нусайбин, Харан және Жундишапур медреселері арқылы кең тараған. Әбу Мұса Джабир бин Хайян (722-804): Бұл дәуірдің ең маңызды химигі ретінде Харун Решид сарайының ғалымы Әбу Мұса Джабир бин Хайянды атап өту керек. Джабир бин Хайян өте жан-жақты тәжірибелер жүргізді, алхимия мен ғылымдар бойынша бүгінгі күнге дейін қалған түрлі еңбектерді шығарды. Бұл еңбектерінде ол зертханалық техниканы және тәжірибелік химияның әдістерін сипаттады. Ол күкірт қышқылы мен азот қышқылының қасиеттерін сипаттады. Ол өршілу, еріту және дәмдеу процестерін сипаттады. Ол тәжірибеде қақпақ пен сүзгі сияқты құралдарды қолданды. Оған қатысты көптеген туындылардың шынайы шығу тегі әлі күнге дейін белгісіз. Ибрахим әл-Фезари - ислам әлемінде устулабты қолданған алғашқы ғалым.

Әбу Мұса Жәбір бин Хайян сарай ғалымы болған атақты аббаси халифасы кім?

= Дилхан Эриурт = Проф. Дәрігер. Дилхан Эриурт (d. 1926 жылдың 29 қарашасы, Измир, ö. 13 қыркүйек 2012, Анкара), түрік ғарыш физигі. Ол өз зерттеулерімен Күн мен жұлдыздардың эволюциясын зерттеуге үлес қосқан ғалым. 1961-1973 жылдары NASA-да қызмет атқарып, осы мекемедегі алғашқы түрік ғалымы болған Эриурт ОДТУ-да астрофизика ана ғылымының бөлімін құрды және 1988-1993 жылдары ОДТУ Ғылыми әдебиет факультетінің деканы болды. == Өмір жолы == 1926 жылы 29 қарашада Измирде дүниеге келді. Әкесі 1944 жылы Денизден депутат ретінде ТБММ-ге кірген Абидин Эге. Әкесі жоғары білім беретін мектептің құрылуына байланысты Измирде дүниеге келгеннен кейін көп ұзамай, отбасы алдымен Стамбулға, бірнеше жылдан кейін Анкараға көшіп барды. Анкарада бастауыш білімін аяқтағаннан кейін Анкара қыздар орта мектебіне оқуға түсті. Мектепте оқыған кезінде математикаға ерекше қызығушылық танытты. Сондықтан, жоғары оқу орнын бітіргеннен кейін, Стамбул университетінің жоғары математика және астрономия бөліміне оқуға түсті. Астрономияға қызығушылығы университет кезінде пайда болды. 1946 жылы Стамбул университетінің жоғары математика және астрономия бөлімін бітіргеннен кейін, екі жыл бойы Анкара университетінде астрономия бөлімін ашуға тағайындалған Тәуфик Октай Кабакчиоглумен бірге ассистент болды. Біраз уақыт Мичиган университетінің аспирантурасында білім алып, 1953 жылы Анкара университетінің астрофизика ғылымы бөлімінде докторлық, содан кейін доценттік оқуын аяқтады. 1959 жылы Халықаралық атом энергиясы агенттігінің стипендиясымен Канадаға екі жылға барды. Мұнда профессор Дәрігер. Аластари Г. W. Ол Камеронмен жұмыс істеді. Содан кейін АҚШ-қа барып, алдымен Американың Сороптимисттер федерациясының стипендиясымен АҚШ-тағы Индиана университетінде қызмет атқарды. Университеттің Goethe Link обсерваториясында жұлдыз модельдерін жасаумен танысқан профессор. Дәрігер. Маршалл Врубельмен жұмыс істеді. Осы тәжірибеден кейін ол NASA-ның Goddard Space Flight Research Institute-те жұмыс істеді. NASA-да өз жұмысын жалғастырған Алястер Г. W. Ол Кэмеронмен бірге Күн тарихын зерттеді. Ол осы уақыт аралығында Годдард ғарыш зерттеу институтында қызмет атқарған кезде, ол институтта жұмыс істейтін жалғыз әйел астроном болды. Дильхан Эриурттың Годдард институтындағы жұмыстары сол уақытқа дейін Күн туралы қате түсінікпен танылған кейбір фактілерді ашып берді. Ол Күннің жарықтығы қалыптасқаннан бері өспей, бұрын әлдеқайда жарық әрі ыстық болғандығын дәлелдеді. Оның жұмысы сол кезде жаңадан басталған ғарыш ұшуының бағытына әсер еткен маңызды болды. Айға алғашқы қону үшін атқарған табысты жұмысына 1969 жылы Apollo Achievement Award марапаты берілді. Эриурт екі жылдық жұмысын аяқтағаннан кейін, оған шетелдіктерге жиі танылмайтын мәртебе берілді және институтта аға зерттеуші ретінде жұмыс істей берді. Институт оны Калифорния университетінің жұлдыздардың пайда болуы мен дамуы туралы зерттеулері үшін жаңа мәліметтер алу үшін жіберді. 1968 жылы Түркияға келіп, ОДТУ-да бір жыл қызмет еткен Эрыурт, бұл уақытта ТҮБІТАҚ-тың қолдауымен І. Ұлттық астрономиялық конференцияны ұйымдастырды. 1969-1973 жылдары NASA-да ғылыми зерттеулерін жалғастырды. 1973 жылы ОДТУ физика бөліміне оралып, астрофизиканың негізгі ғылым саласын құрды. 1977 жылы Тубитак ғылым қызметі және ынталандыру сыйлығымен марапатталды. 1988 жылы алты ай бойы физика бөлімінің меңгерушісі болғаннан кейін бес жыл бойы Ғылыми әдебиеттер факультетінің деканы болды. 1993 жылы зейнеткерлікке шықты. 2012 жылдың 13 қыркүйегінде Анкарада жүрек соғысынан қайтыс болды. Ол бұрынғы Эрзурум депутаты Сабахаттин Эриуртннің әйелі. == Көшірме ==

Дилхан Эриурт Халықаралық атом энергиясы агенттігінің шәкіртақысымен қанша жыл жүрді?

Яһудилік (івритше: יהדות, romanize: Yehadut; идишше: יידישקייט, Yiddiškeit; ладино: גודאיסמו, Djudaismo) - еврей халқының ұжымдық сенімін, мәдениетін, құқықтық ережелерін және өркениетін қамтитын этникалық дін. Яһуди діні - алғашқы Ыбырайымдық дін, сонымен қатар адамзат тарихындағы ең көне діндердің бірі, монотеизмге негізделген діндердің алғашқы үлгісі. Яһудилік діни ұстанымдар оны "Ыбырайымның Жаратушымен жасаған келісімінің бір көрінісі" деп түсіндіреді. Жүйүтшіліктің кең мәтіндері мен практикасы, әртүрлі теологиялық ұстанымдары мен ұйымдық формалары бар, ол еврей философиялық көзқарасымен қатар, сонымен бірге дүниетанымы болып табылады. Тора - Танахтың бір бөлігі және Мидраш пен Талмуд сияқты екінші реттік мәтіндермен бірге ұсынылған толықтырғыш ауызша дәстүрдің бір бөлігі. Дүние жүзінде 14-15 миллион адамнан тұратын яһуди діні - әлемдегі ең үлкен ондық. Яһуди дінінің негізі - "адамзатты жаратқан, мәңгілік билеуші, барлық нәрсеге құдіреті жететін, барлық жерде болатын, әділ, мейірімді, тумаған немесе тумаған" бір тұлғаның бәрін жаратқанына сену; бұл тұлғаның (Құдайдың) есімі, дін бойынша, өте қасиетті, сондықтан түпкілікті айтылуы мәңгілік белгісіз болу үшін, Танахта יהוה (YHVH) әріптерімен кодталған. Бұл атаусыз дін, ЯХВЕ Исраилдің түп атасы Ыбырайым Авину мен оның халқын "барлық халықтардың үстінен" билік етуге және "оларға ерекше жер беру" уәдесімен құрылады, бұл дін өзінің атын болашақтағы Яһудадан алады. Яһудилікте көптеген діни қозғалыстар бар, олар көбінесе Раббинистік яһудилікте пайда болды, олар Құдайдың Синай тауында Мұсаға жазбаша және ауызша аян берген заңдары мен өсиеттеріне негізделген. Тарихи тұрғыдан алғанда, бұл қорғаныстардың барлық бөлігіне немесе бөлігіне екінші ғибадатхана кезеңіндегі саддукейлер немесе эллиндік яһудилік мүшелері сияқты әртүрлі топтар қарсылық білдірді; бұл ойдың ағымы кейінгі орта ғасырдағы караиттер мен қазіргі православие емес секталар арасында жалғасты. Яһуди дінінің кейбір заманауи салалары, мысалы гуманистік яһудилік, дінсіз немесе тәңірсіз деп қарастырылуы мүмкін. Қазіргі кезде ең ірі яһуди діндері - православие (харадистік және заманауи православие), консервативті және реформалық яһудилік. Бұл топтардың арасындағы ең басты айырмашылық яһуди заңына, Рабби дәстүрінің билігіне және Израиль мемлекетіне қатысты идеологиялық көзқарастарындағы айырмашылықтарға байланысты.

Бұл есім (Құдай) дінге сәйкес өте қасиетті, сондықтан оның соңғы айтылуы мәңгілікке белгісіз болу үшін Танахта қандай әріптермен кодталған?

І. Селим, Явуз Сұлтан Селим 10 қазан 1470 22 қыркүйек 1520, 9. Османдық падишах және 88. Ислам халифасы. Сонымен қатар, ол алғашқы түрік ислам халифасы және Хадим-ул-Харамейн-уш-Шерифен "Мекке мен Мединаның қызметшісі" деген атаққа ие. Әкесі Гүлбаһар Хатун, әкесі - Баязид II, әйелі - Айше Хафса Сұлтан. Ол таққа отырғанда 2,375,000 км2 Осман аумағын 8 жылдай қысқа мерзімде 2,5 есеге ұлғайтты, ал өлім кезінде империяның аумағын 1,702,000 км2 Еуропада, 1,905,000 км2 Азияда, 2,905,000 км2 Африкада, барлығы 6,557,000 км2 құрады. Падишалық кезінде Анадолуда бірлік орнады; халифалық Мысыр Мәмлүктеріне қарасты Аббасилерден Осман әулетіне өтті. Сонымен қатар, сол дәуірдің ең маңызды екі сауда жолы - Жібек және Дәмдеуіш жолдарын басып алған Османдықтар шығыс сауда жолдарын толықтай бақылауға алды. Селим әкесі ІІ Баязидке қарсы төңкеріс жасап, таққа отырды. Салим ханшайым таққа отырмас бұрын Трабзонның губернаторы болған. Явуз Сұлтан Селимге қызын берген Қырым ханы Менгли Герай оған әскери қолдау көрсетіп, таққа отыруға көмектесті. 1512 жылы таққа отырған Сұлтан Селим 1520 жылы 22 қыркүйекте Арыстан тырнағы 'Ширпенке' деп аталатын талмадан 49 жасында қайтыс болды және оның орнына оның ұлы Қауни Сұлтан Сүлеймен билік құрды. Явуз Сұлтан Селимнің бейіті Стамбулдың Фатих ауданында орналасқан. Сонымен қатар, оның жанында Танзимат дәуірі padişahs бірінің Абдулмеджидтің дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дәстүрлі дә

І. Селим қайтыс болғанда, Еуропадағы Осман жерінің көлемі қанша км2 болды?

Еуропаның қысымымен Османдықтар бейбітшілікке келісті. Балқандағы барлық осы мәселелерді шешу үшін Стамбулдағы "Терсеселе-и-Амиреде" халықаралық конференция өткізу туралы шешім қабылданды. Кемежай конференциясы деп аталатын бұл конференцияда Осман мемлекетіне Балқандағы христиан халықтарына қатысты ауыр қысым жасалуы күтілді. Конференцияның шешімдерін жұмсарту үшін жаңадан билікке келген ІІ. Абдулхамит конференция жиналған 1876 жылдың 23 желтоқсанында І. Ол заңдылықты жариялады. Дегенмен, конференция Осман империясына қарсы өте ауыр шешімдер қабылдады. Ресей Париж келісімінің (1856) қара теңізде кемежайлар мен соғыс кемелерін ұстауға тыйым салатын ережелерін мойындамайтынын 1870 жылы Пруссияның күшейіп, Еуропа теңгерімінің шайқалғанына байланысты Париж келісімінің қатысушыларына хатпен мәлімдеген болатын. Осылайша ол өзін Қара теңіз мен Балқанға шектеген барлық міндеттемелерден азат болды. Содан кейін ол Осман мемлекетіне православиелік бағыныстарына қатысты келісімнің ережелерін орындауға қысым жасай бастады. Осы уақытта Ұлыбритания Ресейдің Осман империясына соғыс жариялауына жол бермеу үшін Лондон конференциясын шақыруды бастады. Османдық садрахманы Ыбырай Әдiм-Паша конференцияда дайындалған Лондон хаттамасын 1877 жылы өзінің ішкі істеріне араласу деп қабылдамады. Елдегі панславистік ағымдардың әсерінен хаттаманы қабылдамау соғысқа себеп болады деп алдын ала хабарлаған Ресей 1877 жылы 24 сәуірде Ефлек пен Боғданға кіріп, Осман империясына соғыс жариялады. Көп ұзамай толық тәуелсіздікке ұмтылатын румындар соғысқа орыс жақтарына қосылды. Болгария мен Сербияның бүлікшілері Осман империясына қарсы соғысқан рустар мен румындарға қосылды.

Осман империясына қарсы соғысқан рустар мен румындарға кімдер қосылды?

Стэнли Кубрик (US: /ˈkuːbrɪk/; 26 шілде 1929 - 7 наурыз 1999), еврей тектес американдық кинорежиссері, сценарист, продюсер, фотограф және кинематографшы. Әдеби кемелдікке жету үшін әртүрлі техникалық әдістерді қолданған, бүкіл әлемдегі киноға әсер еткен және барлық уақыттағы ең үздік режиссерлердің бірі болып танылған. Өзінің көптеген шығармаларында ол түпнұсқа сценарий жазуды таңдамады, әдебиет жазушыларының шығармаларын киноға бейімдеді. Кубриктің киносында, кемелдікті талап ететін атмосферадан басқа, символдық және реалистік жанрлар байқалды. Ол қорқыныш, соғыс, полиция, қаралы-көкті әзіл және ғылыми фантастика сияқты әртүрлі жанрларды шығарды. Кубрик бес рет ұсынылған Оскар сыйлығының тек бірін ғана жеңіп алды, ол 2001: Бір ғарыш оқиғасы фильмімен үздік арнайы эффекттер номинациясында. Мартин Скорсезе, Джеймс Камерон және Вуди Аллен сияқты есімдер Кубрикті маңызды илхам көзі ретінде қарастырған. Режиссердің маңызды фильмдері арасында Жеңіс жолдары (1957), Спартак (1960), Лолита (1962), Dr. Ғажайып (1964), 2001: Бір ғарышқа арналған оқиға (1968), Автоматты апельсин (1971), Барри Линдон (1975), Жиннет (1980), Full Metal Jacket (1987) және Оның көздері толығымен жабық (1999) бар. IMDB-дің Топ 250 тізімінде 7 фильм бар. Америка азаматы Кубрик Лолита фильмі үшін уақытша көшіп барған Ұлыбританияға, фильм түсірілімдері аяқталғаннан кейін тұрақты түрде қоныс аударды және 1999 жылға дейін Ұлыбританияның Хертфордширдегі үйінде өмірін жалғастырды.

Кубрик 1999 жылға дейін қай жерде өмір сүріп жүрді?

Зейнетақысынан кейін есту қабілеті нашар адамдарға арналған есту аппаратын жасады. 2003 жылдың 11 мамырында көлік оқиғасы салдарынан қайтыс болды.

Сайт Ақпынардың өлімінің себебі неде?

Ұлы Солтүстік соғыс 1700 жылы 22 ақпанда басталып, 1721 жылы 10 қыркүйекте аяқталды. Ұлы Солтүстік соғыс - Вестфалия келісімінен кейін Солтүстік Еуропаны қайта қалыптастырған соғыстар тізбегі. Ұлы Солтүстік соғыс; Осман, Швеция, Польша, Қазақтар мен Ресей, Дания, Саксония, Пруссия, Ганновер, Ұлыбритания арасында болды. Отыз жылдық соғыс кезінде ІІ. Густав Адольфтің басшылығымен швед әскерлері Еуропаның ішкі жеріне еніп, француз шекарасына дейін барлық неміс әскерлерін жойып жіберді. Швецияның таңғаларлық күші тіпті оның одақтасы Францияны да қорқытатын болды. Өзінің үлкен әскері, флоты мен темір кендері арқылы Швеция көршілеріне қарсы аумағын кеңейтті. Ресейдің көреген патшасы, Ессіз Петр, Швеция қауіпін жою үшін әрекет жасады. Швецияның кеңеюіне наразы болған көршілері Ресей, Пруссия, Дания-Норвегия және Польша бірігіп, Солтүстік Альянсты құрды. Швецияның жас әрі қуатты патшасы Карл Железбас әскерінің басшысына айналып, одақтас күштермен соғысты. Сол жылдары Швеция Францияның көмегінен айырылды, өйткені Испанияның Батыс Еуропадағы соғысы жалғасты. Алайда, "Қорлығаш" барлық майданда жеңіске жетті. Аңшыл Шарль 1700 жылы Нарвада ресейліктерді жеңді. Алайда Швецияның ресурстары осыған дейін соғыс жүргізетін жауларға жеткіліксіз болды. 1709 жылы Полтавада жеңілген темірбас Шарль Осман мемлекетіне кіргеннен кейін оңтүстікте Прут соғысы басталды. 1711 жылы Прутта Османның орыстарды жеңгені Швецияны жеңілдеткенмен, Осман соғыстан тез кетіп қалды. Швеция соғыстан жеңіліп кетті. Шведтердің жарты ғасырдан астам уақытқа созылған ықпалы тоқтады. Ресейлер Балтық теңізінің жағалауында кең жағалауды иеленді. Олар әлемдегі ең ірі мемлекеттердің біріне айналды.

Батыс Еуропада Испанияның Верасет соғысы жүріп жатқандықтан, Швеция қай елдің көмегінен айырылды?

Түркияға оралғаннан кейін еркін жұмыс істей бастады; алдымен Хаской жыныстық аурулар ауруханасының (Халич) бас дәрігері болды, содан кейін Вақиф Гуреба ауруханасына ауысты. Сол кезде Стамбулдың медицина факультетінің бір бөлігі болған ауруханада профессорлық қызмет атқарған.

Хаскойдің Жыныстық аурулар ауруханасынан кейін Хулуси Бехчет қай ауруханаға ауысты?

4:51 қалыпты уақыттың аяқталуына дейін Каролина өздерінің 24 ярдтық желісінде ойынды жеңіп алу мүмкіндігімен топты иеленді және үшінші мен тоғызыншыны кездестірді. Келесі ойын кезінде Миллер Ньютоннан топты алып тастады және бірнеше ойыншының суға түсуінен кейін ұзақ қайтты, бұл Panthers-тің 4-ші ойындағы жеңісі болды. Ол 5 метрге кері қайтарылып, Уордтың қақпасына жіберілді. Бірнеше ойыншыны құтқару үшін Ньютон қауымға шабуыл жасаса да, ол бұлай істемеді, ал шабуылсыздығы кейіннен оған қатты сын әкелді. Сонымен қатар, Денвердің қорғанысы үш ойынға аяқталу аймағынан тыс қалды, бірақ Джош Норман бұрыштық соққыдан айыппұл соқты, бұл Бронкосқа жаңа жеңілістерді берді. Содан кейін Андерсон 2 метрлік қақпа сызығын өтіп бара жатқанда, Маннинг Бенни Фоулерге 2 ұпайға айналдырды, бұл 3:08 уақыт қалғанда Денверді 24-10 есеге ұтып алды, бұл ойын туралы болды. Каролинаның тағы екі амалы болды, бірақ әрқайсысында ол бірінші жеңіліске жетпеді.

Денвер 24-10 есебіне жеткенде, ойын қанша уақытқа созылып қалды?

І. Сүлеймен таққа отырғаннан кейін көп ұзамай Дамаск билеушісі Канберди Газали Сүлейменнің патшалығын мойындамай, өзінің билігін жариялап, көтеріліске кірісті. Орталықтан жіберілген Ферхад Пашаның қолбасшылығындағы әскерлер, Зұлқадрия провинциясындағы күштер мен Дамасктегі күштердің іс-әрекеттері нәтижесінде Дамаск маңында 1521 жылы 27 қаңтарда өткен Мастаба шайқасында Ғазалидің жеңілуі мен өлтірілуімен көтеріліс басылды. Газалидің орнына Дамаск билігіне Аяс Мехмед паша тағайындалды. Сол жылдың соңында шығыс майданының орталығы болған Диярбақырдың билеушісі Мұсақты Мехмед Пашаның қайтыс болуынан кейін оның орнына Хөсрев Паша Диваны тағайындалды. Ол өзінің алғашқы сапарын 1521 жылы 18 мамырда Венгрия Корольдігінің Белградқа жасаған болатын. 1 тамызда қоршалған қала 1521 жылы 29 тамызда Боғурделен, Земун және Саланкамен қалаларын алғаннан кейін берілді. Еуропадағы басып алулар мен жорықтардың маңызды орталығы болған Белградты басып алу туралы Киелі Рим империясының Стамбулдағы елшісі Германның 'Белградты басып алуы Венгрия Корольдігінің құлдырауына әкелген оқиғалардың бастамасы болды. II Лагостың өлімі, Будинді басып алу және Эрдельдің басып алуымен жалғасқан кезеңде Венгрия империясы құлады және басқа елдердің де осындай ақыры болады деген қорқыныш болды. " деген сөздерді қолданған. Келесі жылы Сүлеймен Жерорта теңізіндегі Родос аралына, Knights Hospitaller орналасқан жерге, экспедиция ұйымдастырды. 1522 жылы маусымда қоршауға қатысатын Осман флоты аралдың "Жем бақшасы" шығанағына тоқтады. Сулейманның құрлықтағы әскерлері 28 шілдеде Мармаристен кемемен аралға өтті. Шамамен 100 000 адамнан және 400 кемеден тұратын Осман әскері, 6 айдан астам қоршау 1522 жылы 26 желтоқсанда Жоғарғы Лидер Филипп Вильярс де Л'Иль-Адамның бағындыру шарттарын қабылдауымен және аралдың билігі Осман империясының қолына өтуімен аяқталды. Аралда христиан ретінде өмір сүрген Джем Сұлтанның ұлы Мурад пен Мурадтың ұлдары суға батып, әйелі мен екі қызы Стамбулға жіберілді. Родосты алғаннан кейін, рыцарьлардың қолындағы Бодрум, Таталы және Айдос бекіністері, сондай-ақ Истанкой мен Сомбеки аралдары алынды. 1523 жылдың ақпан айында Стамбулға оралғаннан кейін Сүлеймен өзінің билігінің алғашқы үш жылында қызмет еткен Садразам Пирә Мехмед Пашаны зейнеткерлікке шығарады. 1523 жылы 27 маусымда ол бұрын-соңды болмаған түрде хажның үй меңгерушісі Ыбырайым Ағаны садразам етіп тағайындады. Саддамдықтан басқа, оған Румели өлкесін басқаруды да тапсырды. Екінші уәзір Ахмет Паша өзіне садразамдық билікті беруді күтіп, 1524 жылдың басында Египетте төңкеріс жасап, тәуелсіздігін жариялады. Ахмет Пашаның өлтірілуімен көтеріліс басылды, ал Садразам Ибрагим Пашаға Мысырды тәртіпке келтіру тапсырылды. 1525 жылдың наурызында Сүлеймен Қағытанда аң аулап жүргенде, янчерилер қалада көтеріліс бастады. Көп ұзамай басылған көтерілістен кейін Йеничери ағасы Мұстафа Аға, оның үй басқарушысы Киран Бали және бас-ұл кітапханашы Хайдар өлім жазасына кесілді. Мысырды тәртіпке келтірген Ибрагим Паша 1525 жылы 6 қыркүйекте Стамбулға оралды. Бұл кезеңде Стамбулға келген француз елшісі Жан Франгипани 1525 жылы 24 ақпанда Павия шайқасынан кейін Киелі Рим империясы Герман империясына тұтқынға түскен король І. Франсуа үшін патшаның анасы Луиза Савойяның өтініші бойынша Сулейманнан көмек сұрады. Хат арқылы көмек беруге уәде берген Сүлеймен екі мемлекет арасында келісім жасалып, Франсуа босатылса да, Венгрияға шабуыл жасауға шешім қабылдады. Алдымен, ол Венгрияға шадразам Ибрагим Пашаны жіберді, ал 1526 жылы 23 сәуірде Сүлейменнің қолбасшылығындағы әскер Венгрияға қарай қозғалды. Ыбырай Пашаның қолбасшылығындағы күштер Петроварадин мен Ілюк қалаларын және он бір қалмақты басып алғаннан кейін, Озек қалмағын да алды. Боснияның мырзалары Сирем аймағындағы кейбір қамалдарды басып алды. Венгрияның патшасы II. Лахостың әскері мен Дунай жағалауындағы Мохач жазығында кездескен Осман әскері 1526 жылы 29 тамыздағы шайқаста жеңіске жетіп, Шығыс Еуропадағы венгрлік қарсылықты сындырды. Лахос шайқастан қашып келген сарбаздармен бірге батпаққа батып, қайтыс болды. Осман әскері маршты жалғастырып, 20 қыркүйекте Будинге кірді. Қала кілтін алып, патша сарайында он төрт күн бойы болған Сүлеймен 21 қыркүйекте Пештеге өтіп, Сегединді және кейбір қалаларды алып, Венгрияның басына Эрдельдің воеводасы Янош Запольяны қойды. Венгрияның Осман империясына қосылуы және Франция-Осман одағымен 1526 жылы 5 қазанда аяқталған жеті айлық шабуылдан кейін, 1526 жылы 13 қарашада Стамбулда жеңіс алаңы ұйымдастырылды. 1526 жылы тамыз айында, Осман әскері Венгрияда болғанда, Сафевилердің қолдауымен Бозокте Баба Зунның көтерілісі болды. 1527 жылы Орта Анадолуда Сафевилердің қолдауымен Қаландер Челеби көтерілісі болды. Ол айналасындағы байрақ иелері мен уәлилерді жеңгеннен кейін көтерілісті басу үшін Садразам Ибрагим Пашаға тағайындалды. 1527 жылы Эльбистан маңында жеңілген Календар Челеби бас кесу арқылы өлімге кесілді. Бірнеше айдан кейін, Иранның Молла Кабыз пайғамбары өзінің уағыздарында Иса пайғамбардың барлық пайғамбарлардан жоғары екендігі туралы пікірін білдіргені үшін сүнни ғұламалардың наразылығын туғызды, сондықтан 1527 жылы қарашада соттың сотталды. Алайда, өз идеяларын тастамай, Молла Кабыз өлім жазасына кесілді. Киелі Рим императоры V. Карлдің інісі, Австрияның Архиекулы Фердинанд, Жанош Запольяның патшалығын мойындамай, өзін Венгрияның патшасы деп жариялады. 1527 жылы 20 тамызда Жанош Запольяның күштерін жеңгеннен кейін Будинге кіргенде, ол Осман империясына салық төлеу үшін өзін Венгрияның патшасы ретінде тануды сұрады. Алайда, оны қабылдамаған Сүлеймен 1529 жылы 10 мамырда жаңа жорыққа шығады және Серазам Ибрагим Пашаға да сарбаз атағын берді.3 1529 жылы 3 қыркүйекте Будинге жеткен Осман әскерлері қаланы қоршап алды. 7 қыркүйекте Будин беріліп, басқару қайтадан Янош Запольяға берілді. Сәл кейін Эстергонды алуға қол жеткізген Осман әскері 1529 жылы 23 қыркүйекте Австрия жеріне кіргеннен кейін 27 қыркүйекте Венаны қоршап алды. Алайда ауа райының қолайсыздығы және оқ-дәрілер жағынан қоршауға дайындықсыздық себептерімен қоршау 16 қазанда алынып тасталды және әскер 1529 жылы 16 желтоқсанда Стамбулға оралды.

1525 жылы 24 ақпандағы шайқастың аты қандай?

93 жылғы соғыс Балқанды түбегейлі өзгертті. Соғыстың нәтижесінде 2 еркін мемлекет және 2 автономиялық мемлекет құрылды, Осман империясының ықпалы едәуір азайды және аймақта Ресейдің ықпалы артты. Бұл соғыс Румынияның азаттық соғысы болды. Соғыстан кейін Грекия патшалығы да күшті болды. Плевнея қорғанысының аяқталуынан кейін Грекия әскері Тесалияға кірді. Кавказда да стратегиялық маңызы бар көптеген облыстар Ресейдің басқаруына өтті. Аястефанос келісімінің негізінде Ресей мен оның одақтастарының табыстары әлдеқайда көп болды, бірақ Осман империясының дипломатиялық әрекеттерінің нәтижесінде Берлиндегі келіссөздерде бұл табыстар азайтылды, өтемақы жеңілдетілді және көптеген жоғалған өлкелер қайтарып алынды. Екі жақтың да шығындары өте көп болды. Ресей мен одақтастарының 100 мыңнан астам адам қаза тапты. Османдықтардың да шығындары осылай болды. Аурудан қайтыс болғандар саны екі жақта да өте көп болды. Сонымен бірге, Плевне қорғанысы мен Азизия Табыясы түрік жұртшылығында батырлық ретінде қарастырылды. Ресей мен оның одақтастары да Плевне қорғанысына және Шыпка асуындағы шайқастарға ескерткіштер орнатты. Осман империясы бұл соғыстан кейін Балқанда тағы 35 жыл өмір сүре алатын болды. ІІ Сұлтан Абдулхамид соғыстан кейін парламентті мерзімсіз демалысқа жіберіп, абсолюттік билікке қайта оралды. Сулейман Хусну Паша мен Абдулкерим Паша жеңіске жауапты деп сотталды. Осман Нұри Паша мен Ахмет Мухтар Паша "Гази" атағын алды. Ахмет Әйүп паша да патшаның сүйіктісі болды. Ел ішінде патшаға сенім артпайтындар саны өсті, нәтижесінде Чираган шабуылдары болды. Ресей жағында, кейбір табысты қолбасшылар губернатор болып тағайындалды. Соғыстың соңында, Ваха аңғарындағы 20-ға жуық ауылда орналасқан Помактар бастаған көтеріліс Шығыс Румели провинциясынан автономия алумен аяқталды. Тимраш ауылының орталығы болып құрылған автономиялы Тимраш Республикасы 8 жыл дейін өмір сүре алды, 1886 жылы Болгария үстем болды.

Тимераяқ ауылын орталықтаған автономды Тимераяқ Республикасы қанша жыл өмір сүре алды?

1910 жылы Салоникада туған Джахит Арф бастауыш мектепті сол жылдары сұлтан деп аталатын лицейдің алғашқы бөлігінде оқыды, бесінші сыныпта кездескен жас мұғалім оған математикаға қызығушылық танытты. Орта мектепте оқушы балалардың математикалық мәселелерді шешуге деген қабілеті ата-анасы мен мұғалімдерінің назарына түсіп, Париждегі Санкт-Петербургте оқиды. Louis орта мектебінде оқысын деп, оның ата-анасы оны Францияға жібереді. Екі жылда үш жылдық орта мектепті бітіріп, Түркияға оралған Джахит Арф сол кездегі түрік үкіметі жоғары білім алу үшін Еуропаға емтиханға жіберілетін үміткер студенттердің қатарына кірді. Осы емтиханды жеңген Джахит Арф Францияға оралып, көптеген ғалымдар өскен мектеп - École Normale Supérieure-ге оқуға түседі. Жоғары оқу орнынан кейін Түркияға оралған Арф біраз уақыт Галатасарай лицейінде ұстаздық етті, содан кейін доцент кандидаты ретінде Стамбул университетінің математика курсына өтті. 1937 жылы докторлық дәріс алу үшін Геттинген университетінің математика бөліміне барған Джахит Арфтың осы университеттегі докторлық жұмысы оның бүкіл әлемге танылуына әкелді. Жахит Арф математикалық генийлер тіпті өте қиын деп санайтын тақырыпта жалғыз өзі жұмыс істеді және бір жарым жыл ішінде "коммутативті емес сыныптық өріс" тақырыбында докторлық диссертациясын аяқтады. Бұл жұмыстан алынған кейбір нәтижелер әдебиетке Хассе-Арф теоремасы ретінде өтті. 1938 жылы докторлық диссертациясын аяқтаған Cahit Arf тағы бір жыл Геттингенде жұмыс істеуін жалғастырды, бұл кезеңде ол әлем әдебиетінде Arf Invaryant деп аталатын, алгебралық және дифференциалдық топологияда үлкен маңызға ие жұмыстарға қол қойды. 1938 жылдың соңында Түркия университетіне оралған Арф 1943 жылы профессор, 1955 жылы ordinaryüs профессоры болды. 1962 жылға дейін университетте жұмыс істеген Cahit Arf сол жылдары бір жыл Мэриленд университетінде қонақ профессор ретінде болды, сонымен қатар ол Майнц академиясының корреспондент мүшесі болып сайланды. 1960 жылы Черемеке ядролық зерттеу орталығын құруға тағайындалған Джахит Арф 1962 жылы университеттегі қызметінен кетіп, бір жылға жуық уақыт Роберт колледжінде сабақ берді. ТҮБІТАК-тың құрылуы мен дамуына үлкен үлес қосқан Джахит Арф 1963-1967 және 1967-1971 жылдары ТҮБІТАК-тың Ғылыми кеңесінің төрағасы болды. 1974 жылы математикаға қосқан үлесі үшін Джахит Арф ТҮБИТАК ғылым сыйлығына ие болды. 1964-1966 жылдары Принстондағы Institute for Advanced Study-де оқуын жалғастырған; кейін Калифорния университетінде қонақ оқытушы болған Cahit Arf 1967 жылы Түркияға оралып, ODTÜ математика бөлімінде жұмыс істей бастады және 1980 жылы осы университеттен зейнеткерлікке шықты. 1980 жылы ITU және Қара теңіз техникалық университетінің, 1981 жылы ОДТУ-ның құрметті докторларын алған, 1993 жылы Түркия ғылым академиясының құрметті мүшесі болып сайланған Cahit Arf 1994 жылы 4 ақпанда Францияда Commandeur des Palmes Académiques сыйлығына ие болды. Біздің елімізде математиканың символына айналған Орд. Профессор Дәрігер. Джахит Арф 1997 жылы 26 желтоқсанда қайтыс болды (Tübitak, 2015).

Алгебралық және дифференциалдық топологияда үлкен маңызға ие зерттеудің аты қандай?

Emin Mehmed Bey (d. 5 маусым 1758 - ө.ж. 23 сәуір 1809) Әкесі - бұрынғы Садразам Әмин паша. 27 Рамазан 1171 жылы (5 маусым 1758 жылы) дүниеге келген. Алайелік Қадизаде Мехмед, Карамандық Абид, Чаталжалы Ахмед, Геленбевий Исмаил, Энвер Эфенділерден ғылым, әдебиеті мен әдебиетін, Татарлық, Нуман және Бенлизаделерден нұқум, интригалық-дискур және әлат-иртифаие және Есәрден тә'лік желісін үйреніп, 1182 (1768/9) жылы құқысыз алған мөдерристі 1206 (1791/2) жылы Галата муллалығы құқығына ие болды. Ребиулевель 1210 жылы (қыркүйек / қазан 1795) Эдирне пайлығы, Ребиулехир 1211 жылы (қазан 1796) Мекке пайлығы және Джемазиелевель 1215 жылы (қыркүйек / қазан 1800) Стамбул ханы болды. Жемәзиелевель 1216 жылы (қыркүйек 1801) Анадолу үлесімен, Зилхицце 1218 жылы (наурыз 1804) 2. Ол 1220 жылы Ребиуллахырдан ( шілде 1805) Анадолу қазағы болып кеткеннен кейін 1223 жылы Ресебтен ( қыркүйек 1808) Румели үлесін алды. 8 Ребиулевел 1224 жылы (23 сәуір 1809) қайтыс болды. 1209 жылы (қаңтар 1795) қайтыс болған анасы Хафиза Ханымның жанында Әюпте жерленген. Ол - шын, адал, бай, байсалды, Оның ұлы Абдулқадыр әмір.

Эмин Мехмед мырза, Мекке үлесін қашан алды?

1985 жылы жарық көрген "Өрнектердің грамматикалық бөлінісі" атты кітабы "өмір" түрінде Жазушылар одағының сыйлығына ие болды. 1985-1990 жылдары Лондон университетінде жасалма интеллект саласындағы жұмысы үшін докторлық дәрежесін алды. Докторлық диссертация тақырыбы "Білімді функционалдық жіктеу: ғылыми зерттеулер мен жаңалықтарға арналған қолданбалар/ Functional Categorization of Discovery" болды.

Шакир Кожабас 1985 жылы шығарған кітабының аты қандай?

Буджаш келісімі - бұл бейбіт келісім. Буджаш келісімі 1672 жылы 18 қазанда қол қойылды. Буджаш келісімі Польша мен Осман мемлекеті арасында қол қойылды. Бұқаш келісім-шарты Бұқашта қол қойылған. Бұқаш келісімінің арқасында Осман империясы жерлерді ең соңғы рет жеңіп алды. Осман мемлекеті Батыста Буджаш келісімімен ең кең шекарасына жетті. Польша Буджаш келісіміндегі салықтық бапты қабылдамағаны үшін 1672-1676 жылдардағы Осман-Лехен соғысы басталды.

Бұқаш келісімі Осман империясының қандай соңғы келісімі болды?

Али Мурат Дарьял - түрік теологиясының профессоры. 1931 жылы Стамбулда дүниеге келген. 15 наурыз 2017 күні қайтыс болды. 1950 жылы Таксим ерлер лицейін, 1959 жылы Стамбул университетінің әдебиет факультетінің араб-парсы филологиясы бөлімін бітірді. Сол университеттің психология факультетін бітірген. Ислам ғылымдары бойынша арнайы сабақ алды. Стамбул университетінің әдебиет факультетінің ислам зерттеулері бөлімінде ассистент болып, орта деңгейдегі мектептерде дінтану пәнінен сабақ бергеннен кейін, 1966 жылы Стамбул жоғары ислам институтына оқытушы болып тағайындалды. 1988 жылы докторлық дәрежесін аяқтады, 1998 жылы профессор болды. Сол жылы зейнеткерлікке шыққан профессор. Дәрігер. Әли Мұрат Дариал тағы бір уақыт Мармара университетінің теология факультетінде келісімшарт бойынша сабақ беріп жүрді.

Әли Мурат Дарьял қай күні қайтыс болды,.?

І. Селимнің қалыңдығы Хасан ханның ұлы ретінде 1536/37 жылы Стамбулда дүниеге келген. Ол жақсы білім алды, ғылымдар класына түсіп, 1556 жылдан 1573 жылға дейін директор болды. Манисада орналасқан Мұрад ханзадасының (III. Мұрат) ұстаздықпен айналысуы кейінгі жылдары оның тез көтерілуіне көмектесті. 1574 жылы ІІІ. Мұрат таққа отырғанда, Хасе-и Сұлтаны ретінде мемлекеттік істерде ықпалды болды. Бұл атауды кейін таққа отырған III. Мехмедтің кезінде де қорғап, падишахқа ықпал етуі арқасында ішкі және сыртқы саясатта белсенді рөл атқарды. 1596 жылы Хачава шайқасында ол патшаны соғыс алаңынан кетпеуге көндіріп, Хачава Жеңісіне жетуде маңызды және тиімді рөл атқарды. Хачова шайқасында пайдалы болған Жигалазаде Юсуф Синан Пашаны қарапайым тәртіпке келтіруді қамтамасыз етті. Алайда бұрынғы садразам Ибраһим Пашаны ұстаған ата-бабасы Сафие Сұлтанның ықпалымен көмескіленді. Ол жер аударылудан қиналып құтқарылды және мемлекеттік істерге араласпау шартымен Стамбулда қалуға рұқсат алды. Осы уақыт аралығында 1598 жылы шейхул-исламның Бостанзаде Мехмед Әфенді өліміне қарсылықтарға қарамастан шейхул-исламдыққа әкелінді. 1598 жылы хадисі Хасан Пашаны падишах қызметінен алып тастап, оны өлтіруге мәжбүр етті. Кейіннен ол жер-жерде мемлекеттік істерге ықпал етіп, кезекпен садразаматқа келуіне мүмкіндік берген, хирург Мехмед Паша мен күйеу баласы Ыбырайым Пашаға ықпал етті.

Ходжа Саддин Әмір кімнен кейін шейхул-ислам қызметін алды?

Иордания немесе ресми атауы Иордания Хашими Корольдігі - Таяу Шығыстағы араб елі. Солтүстікке қарай Сирия, солтүстік-шығысқа қарай Ирак, оңтүстік пен шығысқа қарай Сауд Арабиясы, батысқа қарай Израиль және Батыс Шерия орналасқан. Астанасы Амман орналасқан Иорданияның ресми діні - ислам, ал ресми тілі - араб тілі. Иордания Ислам діні тараған кезде Араб-Ислам мемлекетінің шекарасында болды. Бір кезеңнен кейін; алдымен, Мәмлүк, содан кейін Осман билігіне енген Иордания, I. Бірінші дүниежүзілік соғыстың соңында ол түрік билігінен шықты. 1921 жылы Мавера-и Иордания әмірлігі деп аталып, Шәриф Хусейннің ұлы И. Абдулла өтіп кетті. І. Абдулла ағылшындардан тәуелсіздік алғысы келген кезде өлтіріліп, оның орнына ұлы Таллал билік құрды. Ақыл-есін жоғалтқан Таллал Стамбулға емделу үшін келді, оның орнына ұлы Гусейн келді. Хусейн қайтыс болғаннан кейін, оның орнын патша И. Абдулла оны алды. Иордания, ІІ. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін тәуелсіз патшалық болды.

І. Абдулланың ұлының аты қандай?

Орхан би 1281 жылы Согутта дүниеге келген. Орхан мырза 1362 жылы Бурсада қайтыс болған. Осман империясының екінші падишасы Орхан би 1326 жылдан 1359 жылға дейін бейлік жүргізді. Орхан би өзінің әкесі Осман Газиден 16000 шаршы шақырым мемлекет алған, ұлы І. Мұрадқа 95 мың шаршы шақырым жер қалдырды. Ғосман Гази тұсында басталған Бурса қоршауы 1326 жылы Текфурдың қаланы тапсыруымен аяқталды. Осылайша, биліктің орталығы Йенишехирден Бурсаға көшірілді. Малтепе шайқасы, басқаша аталуы Палеканон шайқасы 1329 жылы болды. Бұл Осман империясының Іздікті қоршауына байланысты болды. Малтепе шайқасы Осман әмірлігі мен Византия арасындағы шайқаста Осман әмірлігі Малтепе шайқасында жеңіске жетті. Биылғы жылы Византия императоры Стамбулға қашып кетті. 1331 жылы Мальтепе шайқасынан кейін Иznik басып алынды. Кеме 1333 жылы жаулап алынған. 1337 жылы Измитті жаулап алды. Измитинді жаулап алумен бүкіл Коджаели жарым аралы Осман әскерінің қолына өтті. Измиттің басып алуымен Византияның Анатолиядағы болуы аяқталды. Карэси ұлдары билігі 1345 жылы алынды. Кареси мырзаның өлімімен Кареси мырзаның ұлдары арасында таққа күрес болды.

1345 жылы не алынды?

1937 жылы қан тамырларының қабыну ауруы (васкулит) бар, қазір оның атымен аталатын Бехчеттің ауруын сипаттаған алғашқы ғалым болды.

Хулуси Бехчетт ауруы алғаш рет қашан сипатталған?

1930 жылы оқуын аяқтап, Гази оқу институтының тарих мұғалімі болып тағайындалды. Ол Гази оқу институтында, Полиция колледжінде, Мемлекеттік консерваторияда және Медицина факультетінде көп жылдар бойы Түрік тарихы мен инқилабынан сабақ берді. Мұғалімдікпен қатар, түрік тілі мен тарихы бойынша зерттеулер жүргізді. Оның басылымдарында түрік аңыздары мен дастандары, түрік ұлылықтары туралы зерттеулер, түрікшелік пен түркілікке қатысты ойлар, сын және таныстырулар бар. 1944 жылы Расизм-Туранизм ісі бойынша сотталды; бір жыл түрмеде болғаннан кейін ақталды. Төрмеден шыққаннан кейін денсаулығы нашарлаған Оркун 1956 жылы Анкарада қайтыс болды.

Гусейн Намик Оркунның денсаулығы қашан нашарлай бастады?

Солтүстік Америкадағы француз протестант қауымдарының (немесе жеке адамдарының) көпшілігі, ақырында, мүшелерінің саны көп болған басқа протестант секталарына қосылды. Француз протестанттары тез бейімделіп, өздерінің француз қауымынан тыс адамдармен жиі некелесіп, ассимиляцияға әкелді. Көптеген отбасыларда француз протестант ұрпақтары он тоғызыншы ғасырға дейін балаларының есімдерін және тектерін француз тілінде қолдана берді. Ассимиляцияланған француздар, әсіресе, соңғы колониалды және ерте Федералды кезеңдерде, АҚШ-тың экономикалық өміріне саудагерлер мен қолөнершілер ретінде көптеген үлес қосты. Мысалы, Лавуазьедің бұрынғы оқушысы Э.И. ДуПонт Элютериандық оқ фабрикаларын құрды.

Дюпонның оқ-дәрі бизнесі қалай аталды?

Әртүрлі музыка түрлерінің ортасында өскен Хасан Учарсу Истанбул университетінің муниципалды консерваториясында флейтаны жартылай уақыттан бастап бастаған. Орта және жоғары оқу орнында консерваторияда оқыған Учарсу жоғары оқу орнында оқыған кезінде Муаммер Сунмен қысқа уақыт жұмыс істеді.

Хасан Учарсу флейтаны қайдан үйренді?

Ұлы Сельджук билеушісі Альпарслана 1071 жылы Малазгиртте Византия императоры IV. Роман Диогенді жеңді. Анадолу биліктері Малазгирт соғысынан кейін Анадолуда түрктердің құрған мемлекеттері. 1243 жылы болған Кесдаг шайқасынан кейін Анадолу Селжүкілік мемлекеті қайта құрылып, Илаханлы мемлекеті қамқорлығына түсті. Қайықтар Анадолияға 1071 жылғы Малазгирт жеңісінен кейін келген. Олар 1230 жылы Анадолудың Селжүкілік сұлтаны І. Аладин Кейкубат оларға Яссымен шайқасынан кейін мекен ретінде берген Анкара маңындағы Карачадаг жеріне қоныстанды.

Анадолу әмірліктері дегеніміз не?

Минимализм - бұл 1960 жылдары пайда болған, қарапайымдылық пен объективтілікті алға тартқан, қазіргі заманғы өнер мен музыкадағы ағым. Ол ABC өнер, минималдық өнер сияқты терминдермен де аталады. Абстрактіл экспрессионизмнің форма мен сезімге берген шамадан тыс маңызына қарсылық ретінде ол нысанның объектілік қасиетіне назар аударуды және көріністі, тарихи, символикалық мағыналарын барынша азайтуды мақсат етті. Минималист суретшілер, әдетте, мүсінге назар аударған, өйткені олар заттарды және объективтілікті қызықтырады. Бұл саладағы маңызды есімдердің қатарына Карл Андре, Сол ЛеВитт, Роберт Моррис, Ричард Серра, Франк Стелла, Роберт Смитсон, Дональд Джадд, Дэн Флавин, Ева Гессе, Яйои Косаманы жатқызуға болады. Процесс өнері, ландшафт өнері, спектакль өнері және инсталляция өнері минимализмнің әсерінен пайда болды. Көрнекі өнердегідей, музыкалық минимализм формализмге қарсылық ретінде пайда болды, оның мақсаты - музыкалық эмоционалдық стерильділікті, интеллектуалды күрделілікті және басқа да формаларды жою. Минималистік деген атауды музыкологтар Ла Монте Янг, Терри Райли, Филип Гласс немесе Стив Райх сияқты композиторлардың азайтушы және қайталаушы композицияларын сипаттау үшін қолданды. Минималистік музыка, қажетсіз бөлшектер мен әшекейлерден аулақ болып, көбінесе электронды музыка құралына негізделеді, ұзақ уақыт бойы өте қарапайым аккорды үлгілерін қайталаумен және ритм, мелодия және үйлесімділіктің күрделілігін әдейі азайтумен жасалады. Минималистік музыкада композицияға құрылым мен үйлесімділік қайталануды пайдалану арқылы беріледі, сызықтық даму, мотив, тон және орын сияқты дәстүрлі элементтерден аулақ болу.

Минимализм дегеніміз не?

І. Бірінші дүниежүзілік соғыстағы жеңілістен кейін, үшінші Мебусан Меджлісі 1918 жылдың 21 желтоқсанында таратылды, ол Екінші Мешурититтің алты жыл бойы созылды. Алайда, елдің оккупациялық жағдайларына байланысты Конституция талап еткен жаңа сайлау бір жылға жуық уақыт өткізілмеді. Араб провинциялары қатыспаған сайлау жерді жоғалтуды ресми түрде мойындауды білдіреді. Сонымен қатар, жаңа мәжіліске Ыттыһат және Тераки жақтастарының кіруінен қорқынышты. Бірақ партия өздігінен таратылды, ал жоғары басшылары ағылшын қысымымен елден кетіп қалды. Сивас Конгресі сайлау өткізуге деген талаппен орнынан кеткен Дамат Ферит Пашаның кабинетінің орнына 1919 жылы 2 қазанда құрылған Садразам Дюстабан Али Риза Паша үкіметі сол күні сайлау туралы шешім қабылдады. Бұл сайлауды Анадолуда басталған тәуелсіздік қозғалысы, Стамбулдың әкімшілігі және басып алушы мемлекеттер талап етті. Аумақ мемлекеттері өз шешімдерін қабылдауға, Стамбул әкімшілігі өз әрекеттеріне заңдылық келтіру үшін, ал Анадолу қозғалысы ұлттық күрес үшін көбірек күш алу үшін сайлауды талап етті. Желтоқсанда өткен сайлауға Стамбулдан басқа барлық жерде тек қана "Мұдафа-и-Уақық" жақтасы депутаттар сайланды. Мұстафа Кемал Паша екі бөлек өлкеден сайланғанымен, қауіпсіздік себептерімен Стамбулда жиналған мәжіліске қатыспады. 1920 жылы 12 қаңтарда жиналған Мәжіліс Анадолу қозғалысына жақтап шешім қабылдады. 16 ақпанда Мисак-ы Ұлттық декларацияны бірауыздан қабылдады. 16 наурызда одақтас мемлекеттер Стамбулды уақытша әскери басып алып, Мәжіліс төрағасы Рауф Бейді және кейбір депутаттарды тұтқындады. 18 наурызда жиналған Парламент Мәжілісі өзін мерзімсіз демалысқа жіберді. Көптеген мәббұстар Анкараға өтіп, 23 сәуірде жиналған Ұлы халық мәжілісіне қатысты. 11 сәуірде патша Мехмед Вахдеттиннің мәжілісі ресми түрде таратылды. Осы күннен бастап Осман мемлекеті 1 қараша 1922 жылға дейін, Осман мемлекеті іс жүзінде тарихқа араласқанға дейін, Осман үкіметі қағаз жүзінде өмір сүруін жалғастырды. Ол ішкі және сыртқы саясатта нақты мәнін көрсете алмады.

І. Бірінші дүниежүзілік соғыстағы жеңілістен кейін 1918 жылдың 21 желтоқсанында екінші Мешрутиеттің алты жыл бойына созылған Мебусанның төртінші Мәжілісі таратылды?

Ол күрт мәселесін демократиялық жолмен шешу керектігін айтып, күрт ашылуын қолдады, осы шеңберде ол мәселені бейбіт және саяси шеңберде шешу үшін БДП Саяси академиясында сабақтар берді және БДП партиясының мәжілісіне демократиялық конституцияның жобасын әзірлеу жұмыстарына қолдау көрсетті. 2011 жылдың қарашасында Эрсанлы "Ұйымға мүше және оның басшысы" деген айыппен ҚКК ісі аясында тұтқындалып, 9 ай түрмеде отырды. Түрік баспасөзінде оның жағында үлкен жұртшылық қалыптасты, Халықаралық баспасөз және жұртшылық да Эрсанлының тұтқындалуын қатты сынға алды. Ол кездегі Сыртқы істер министрі Ахмет Давутоглу 2012 жылдың 11 шілдесінде Миллиет газетінде берген сұхбатында Бушраның террорист екеніне сенбейтінін айтып, үкімет атынан Эрсанлыға сыртқы қолдау көрсетті. Бүшра Ерсанлы 2012 жылғы 13 шілдеде 3. Соттық пакет аясында қамауға алынбай сотқа жіберілді.

Бұшра Ерсанұлының түрмеден босатылуына үкімет атынан сырттан қолдау көрсететін саясаткер кім?

Қазанның ішінде су сағаты бар. Бұл сағат күндізгі уақытты көрсетеді, оны жоғарыдағы тақтадағы жазу таяғының орнынан оқуға болады. Күннің шығуы мен батуы арасындағы уақыт 12 бөлікке бөлінген, олар осы кезекпен кезеңдік сағат деп аталады. Күннің өтуінің күнтізбелік айырмашылығы, ең алдымен, жазу таяғының әртүрлі шкалалар жазылған диаметрдің бағытына қарай орнатылуы арқылы есептеледі.

Күннің 12 бөлікке бөлінген шығысы мен батысы қандай уақыт деп аталады?

1494 жылы 6 қарашада Трабзон қаласында дүниеге келген. Оның әкесі, Сүлеймен туылған кезде Трабзонның губернаторы болған және 1512 жылы таққа отырған І. Селим, ал анасы Айше Хафса - Уәлиде Сұлтан. Балалық шағын Трабзон қаласында өзінің сіңлісі, Иоанн Ефендимен өткізді. 7 жасында; ғылым, тарих, әдебиет, дін және әскери салаларда білім алу үшін Стамбулға, Топкапы сарайындағы Эндерунға жіберілді.1508 жылы Шарқи Қарахисар тубасы болып тағайындалды; бірақ әкесі Селимнің інісі Амасия тубасы Ахметтің наразылығынан кейін Болуға тағайындалды. 1509 жылы шілдеде Кефе штандартына тағайындалды, себебі Ахмет бұған да қарсылық білдірді. Оның әкесі І. Селим 1512 жылы таққа отырғаннан кейін Стамбул мен Эдирнеде тұрып қалды. 1513 жылы Сахаран штаб-мұражайына тағайындалды. Мұнда ол кейіннен өзінің басты кеңесшілерінің бірі болатын Ибрагим Паргалымен жақын достық қарым-қатынас орнатты. 1520 жылы 21 қыркүйек пен 22 қыркүйек аралығында, Саруханның 7 жылдай бас иелігінен кейін, оның әкесі И. Селимнің өліміне байланысты ол Стамбулға көшіп барды және 1520 жылы 30 қыркүйекте таққа тағылған онінші Осман әміршісі ретінде ешқандай қарсылық көрсетпей отырды, өйткені таққа құқықты басқа ешкім жоқ еді. Таққа отырғаннан бірнеше апта өткен соң Венеция елшісі Бартоломео Контарини Сүлейменді "Елбасы жиырма алты жаста, ұзын бойлы, бірақ сымбатты, сыпайы көрінеді. Мойын сәл ұзын, бет әлсіз, мұрны бүркіт қағындай бүгілген. Оның көлеңкелі мүйіздері мен кішкентай шашы бар. Оның бет-әлпеті өте әдемі, бірақ терісі біршама ақ түсті. Терісі сарғаюға бейім. Ол ақылды патша деп айтылады, оның билігі жақсылыққа жеткізетін болады деп үміттенетіндер бар" деп сипаттады.

І. 1508 жылы Сүлеймен қайда тағайындалды?

Шаясте ханым (d. 1836 - жж. 11 ақпан 1912) жетіінші Османдық Падишахы Абдулмеджидтің әйелі. Шейсте ханым 1836 жылы Абхазияның Сохумда дүниеге келген. Ол Абхазияның ханзадасы Инелипаның бір мүшесі еді. Әкесі - ханзада Таташ-бей Иналипа, анасы - Сарей ханзада. Оның үш қарындасы болды: Ханшайым Фатма Михрифелек ханшайым, Ханшайым Хуснидил ханшайым және Ханшайым Фухаран ханшайым. Сұлтанның ІІ. Абдулхамид оның екінші әйелі Бедрифелек ханымының әпкесі болды. Ата-анасы екеуі де бала кезінде қайтыс болды. Стамбулға әкелінген, оның ағасы оны және оның қарындасы Фатима Михрифелек Ханымды императорлық харемге тапсырған. Османдық сарайдың дәстүріне сәйкес оның аты Шейсте болып өзгертілді. 1852 жылы Шейсте Абдулмеджидке тұрмысқа шықты. Оған "Жетіінші Икбал" деген атақ берілді. Үйленгеннен кейін бір жыл өткен соң, 1853 жылы 3 ақпанда оның тұңғыш баласы, өлі туған ұлы дүниеге келді. 1853 жылы "Алтыншы Икбал", 1854 жылы "Бесінші Икбай", 1856 жылы "Төртінші Икбал" атағына көтерілді. 1856 жылы 30 қыркүйекте екінші баласы Найл Сұлтан дүниеге келді. 1858-59 жылдары Үскеуде мешіт салдырды. 1861 жылы 25 маусымда Абдулмаджид қайтыс болғаннан кейін жесір қалды. Гүлүсті ханның 1865 жылы қайтыс болғаннан кейін төрт жасар Шаһзада Мехмед Вахиддин (болашақтағы VI. (Мұхаммед Ғ.С.) оған сеніп тапсырылды. Шаһзада өзінің қатыгез өгей анасымен қиын күндерді бастан кешірді және 16 жасында өгей анасының үйінен бала кезінен өзіне қызмет еткен үш қызметшімен бірге кетіп қалды.

Шейсте ханым Абдулмеджидтің қайсысы?

Холера - бұл Vibrio cholerae деп аталатын бактерияның ішек-қарын инфекциясы себеп болған, жіті және қатты диареямен жүретін ауру. 1817 жылы Жапонияда, 1826 жылы Мәскеуде, 1831 жылы Берлинде, Парижде және Лондонда індет басталды. Кейіннен Лондоннан көшіп келгендер Канадаға жеткенде, көптеген өлім-жітімге әкелген, содан кейін 1892 жылы Гамбургте індет болды. Осман империясындағы ең үлкен холера індеті 1912-1913 жылдардағы Балқан соғыстары кезінде орын алды, бұл әскер персоналы мен иммигранттар арасында үлкен зардаптарға әкелді. Өлімге әкелетін қауіпті ауру, әлі күнге дейін мыңдаған адамның өмірін жалмап жүрген холераны емдеу өте қарапайым. Ауыз суын қайта суландыру терапиясы деп аталатын емдеу арқылы холерамен ауыратын науқастар тез арада денсаулығына оралуы мүмкін. Бұл емделу кезінде жоғалған су мен электролиттерді (натрий, калий, хлор, бикарбонат) қалпына келтіру және қалыпты тамақтанудан айырылған науқасқа энергия беру мақсатында науқасқа дененің қалыпты сұйықтық-электролитіне теңестірілген (изотоникалық) тұз бен глюкоза қоспасы беріледі. Еш нәрсе іше алмайтын ауыр науқастарға (барлығы науқастардың 10-20% -ы) қоспаны ішектен береді. Өте ауыр және шұғыл жағдайда пациенттерге тетрациклин және тетрациклинге ұқсас антибиотиктермен антибактериялық ем жүргізіледі.

Холера Vibrio cholerae деп аталатын бактерияның салдарынан болатын ауру.

1985 жылы жарық көрген "Өрнектердің грамматикалық бөлінісі" атты кітабы Жазушылар одағы сыйлығының "өмір сүру" түрінде иегері атанды. 1985-1990 жылдары Лондон университетінде жасалма интеллект саласындағы жұмысы үшін докторлық дәрежесін алды. Докторлық диссертация тақырыбы "Білімді функционалдық жіктеу: ғылыми зерттеулер мен жаңалықтарға арналған қолданбалар/ Functional Categorization of Discovery" болды.

"Өрнектерді грамматикалық бөлу" қай мекемеден марапатталды?

Баязид II Баязидтің алғашқы жорығы - Баязидтің жыл сайынғы салық төлемеуі, Баязидтің Осман мемлекетіне тығыз байланысуы және Қара теңіз жағалауындағы жерлерін алып, бұл бейліктің теңізге байланысын бұзатын мақсаттармен, Баязид бірінші жорықтан бір жыл өткен соң тағы да жорыққа шықты. 1484 жылы 1 мамырда Стамбулдан кетіп қалды. Сол кезде Баязид сұлтан атасының сол елге жасаған сапарынан 8 жыл өткен соң тағы да Бағданға аттанды. Осы жорықтың соңында, оған Эфлак Воеводиясы да 20 мың сарбазбен қосылып, Осман мемлекеті барлық мақсаттарына жетіп, Қара теңіз түрік көліне айналды. Сонымен қатар, Крымға құрлықтан байланыс орнатылды. Стамбулға жолға шыққаннан кейін 2 айдан кейін, 6 шілдеде Осман әскері Дунай өзенінің солтүстік жағалауында Килидің алдына келді. 9 күн ішінде қамал Осман әскерінің қолына түсіп, Килья 'Кили' берілді. 24 шілдеде Днестрдің Қара теңізге құйған сағасының оңтүстігіндегі Акерман қоршауға алынды және 16 күннен кейін 9 тамызда қолға алынды. Бұл қоршауға Қырым хандығы Менгли Гирай да әскерімен қосылды. Осылайша, Қырым хандары алғаш рет Осман әскерінде қызмет етті. 1419, 1454, 1474 жылдары мерейтойлық падишалар Челеби Мехмет пен Фатих үш рет қоршап алған, бірақ оны басып ала алмаған бұл қамалдың жаулап алынуы үшін Ұзын Хасанның ұлы Аққоюнлы билеушісі Сұлтан Якуб, Моссоның сұлтаны, тіпті Венгрияның королі Маттиас сияқты көптеген билеушілер елшілерін жіберіп, ІІ. Олар Баязидті құттықтады. Осылайша, Боғданның Қара теңізге жағалауы қалмады. Тікелей Стамбулдан басқарылатын Добружамен Қырым хандығына жататын жерлер біріктірілді. II Баязид осы жолынан кейін Стамбулға қайтып келмеді. Ол қысты Эдирнеде өткізді. 1485 жылы жаз айында ол Филиппиге барып, осы аймақты бақылады. Келесі қыста ол тағы да Эдирнеде болды. 1486 жылдың басында ол мұнда Венгрия корольінің елшілерін қабылдады. Ол тек 1486 жылы Стамбулға оралды.

II. Іл. Баязид екінші рет қалай болды?

1509 жылы 10 қыркүйекте Амасия, Токат, Сивас, Чорум және оның айналасынан басталған және 45 күн бойы күшті созылып кеткен жер сілкінісінде, халық 2 айға жуық шатырларда өмір сүрді. Бұл жер сілкінісі Стамбул мен Эдирнеде де дәл осындай күшпен болды. 1509 жылы 14 қыркүйекте Стамбулды Осман империясының тарихында ең күшті жер сілкінісі соқтырды. Кіші қиямет 'Қиямет-і Сугра' деп аталатын осы жер сілкінісінде Стамбулда 109 мешіт пен мешіт, бір мың 70 үй пайдалануға жарамсыз болды. Ал 5 мыңға жуық адам қаза тапты. Мыңдаған адам қираған жер астында қалды. Көбік пен қызу толқындар Стамбул мен Галатаның қабырғаларын жауып, көшелерді су басқан. Сонымен қатар, ескі бөгеттер де құлады. Сұлтан II Баязид сарай қабырғаларына сенбей, бақшасында өте жеңіл және қауіпсіз шатыр орнатып, онда 10 күнге дейін тұрды. 45 күн бойы ара-тұра жалғасқан бұл жер сілкінісі Стамбул тұрғындарын үнемі қобалжытып өмір сүрді. Чорм тұрғындарының үштен екісі өз қалаларында жер сілкінісінен жарылып, жер астында қаза тапты. Осы уақытта Гелиболудың сот процестері де құлады. Сұлтан ІІ Баязидтің туған қаласы Диметока жер үйіндісіне айналды. Сұлтан Баязид осы жер сілкінісінен кейін мемлекеттің екінші астанасы Эдирнеге барған болса да, Стамбул жер сілкінісінен 15 күн өткен соң, Эдирнеде Стамбулдағыдай және бірдей күшті жер сілкінісі болды. Сәулетші Хайреддин 15 күн ішінде Падишах үшін Эдирнеде ағаштан үй салдырды. Патша, мына ағаш үйде тұрып жатыр. Сол жылы Эдирнеде тағы бір жер сілкінісі болды. Ол Тунка өзенін тасып, өзеннің төсенішінен өтіп, жер сілкінісінің қираған жерлерін жауып тастады. 3 күн бойы өтпеген Тунжаның су басуынан да көптеген адам қаза тапты. Бұдан кейін ІІ. Баязид Стамбулды қайта құру үшін не істеу керектігі туралы мүдделі адамдармен жеке кездесулер өткізді. Жиналыстардың соңында 20 үйден бір адам және әр үйден 22 дана жиналды. Осылайша Анадолудан 37 мың, Румелиден 29 мың шархара 'жалақы алатын жұмыс' түріне шығарылды және 3 мыңға жуық сәулетші мен ағаш ұсталары әкелінді. Сонымен қатар, "Яя" тобынан 8 мың адам, "Мүслім" тобынан 3 мың адам әк жағумен айналысты. 1510 жылы 29 наурызда басталған құрылыс 65 күнде аяқталды. Бұл құрылыс пен жөндеуде, Стамбул қабырғаларынан басқа, Галатадағы тұңғыштар, Галата мұнарасы, Қыз мұнарасы, Румели және Анадолу бекіністері мен фонарьлары, Чекмедж көпірлері мен Силиври қамалы сияқты маңызды жерлер болды. Сұлтан II Баязидтің осы күш-жігеріне байланысты Стамбул қысқа мерзім ішінде қайтадан салынған. Бұл құрылыс толықтай сәулетші Хайреддиннің бақылауымен жүргізілді. Құрылыс аяқталғаннан кейін, патшаның бұйрығымен кедейлерге 3 күн мен түн бойы тамақ таратылды.

Жиналған акциялармен не істелді?

Хотин келісім - бұл бейбіт келісім. Хотин келісім-шарты 1621 жылы 9 қазанда Хотинде қол қойылды. Хотин келісімі Польша мен Осман мемлекеті арасында қол қойылды. Хотин келісімін ІІ. Осман және III. Зигмунд Ваза қол қойған. Хотин келісімі - 1620-1621 жылдардағы Осман-Лехстан соғысын аяқтаған келісім. Хотин келісімінің қағидаларына сәйкес; Қырым татарларының Польшаға жасаған тау-кен жұмыстарын тыйым салынады, поляк патшасы қазақтардың Осман империясына жасаған шабуылдарына жеке өзі кедергі жасайды, Осман шекарасына салынған поляк қамалдары бұзылады, Хотин қамалы Осман империясының Боғданына беріледі, Польша Осман империясының қамқорлығындағы Қырым хандығына төлеген 40 мың алтын салығын төлеуді жалғастырады. Хотин келісімінің негізінде Польша Ердел, Ефлак және Боғданның ішкі істеріне араласпайды.

Қандай келісім бойынша қырым татарларының Польшаға қазба жұмыстарын жүргізуге тыйым салынады?

Ахмет бин Мұса (ғ. 803 - м. 878 Бағдат) жүйелік инженерлік және кибернетика ғылымының ізашарларының бірі, сонымен қатар математика және астрономия саласындағы еңбектер жазған мұсылман ғалымы.

Ахмет бин Мұса қандай салаларда еңбектер жазған?

Беко көптеген баскетбол ұйымдарына демеушілік етеді. Сонымен қатар, 2014 жылы Барселонаға Испания футбол клубтарының демеушілігі болды. Спонсорлық келісім бойынша, "Барселона" футболкасының сол жақ жеңінде төрт жыл бойы Беко логотипі болады. Сонымен қатар, 1988-2004 жылдар аралығында Бешикташтың негізгі формасының демеушісі болған Бэко 2014-2015 маусымда қайтадан Бешикташпен форманың артқы спонсоры ретінде келісті.

Беко испандық футбол клубтарының қайсына демеушілік етті?

1945 жылы "Көз аурулары" атты оқулық жарық көрді. 1946 жылы Регинаның табысты ретиналық декольте (ағатабақаның бөлінуі) операциялары үшін Қызыл хан марапаттады. 1953-1962 және 1968-1970 жылдары Түрік офтальмология қауымдастығының президенті болды.

Наци Бенгисудың 1945 жылы жарық көрген кітабының аты қандай?

16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 16 ғасырдың басында, 17 ғасырдың басында, 17 ғасырдың басында, 17 ғасырдың басында, 17 ғасырдың басында, 18 ғасырдың басында, 18 ғасырдың басында, 19 ғасырдың басында, 19 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ғасырдың басында, 20 ға Бұл ғасырдың басындағы жақсы жаңалық еді. II-ші патша Венецияға ауыр соққы бергісі келеді. Баязид теңгерім саясатын жүргізді. Венгриямен жақсы қарым-қатынаста болуға тырысқан кезде, ол сол кездегі жеке қала мемлекеттері болған Италияның Венециямен жақсы қарым-қатынаста болмаған басқа қала мемлекеттерінің Венециямен бірге тұрмауын қамтамасыз етуге тырысты. Бұл уақытта Морадағы Венецияның теңіз базалары Модон, Корон және Наварин порттары болды, олар Оңтүстік Мораның үш жарым аралының батысында, Инебахттан жоғары орналасқан. Сұлтан II Баязид Венеция жорығына шығуға дайын, 1499 жылы 31 мамырда Стамбулдан кетеді. Ол сол кездегі Венеция билігі астындағы Кипр аралына флотын жіберіп, Венеция күштерін таратып, Кипрдің қауіпке ұшыраған көрінісін берді. Адмирал Мелхиор Тревизано Морадағы Венеция базасының қолбасшысы болып тағайындалды және қорғанысқа дайындықты бастады. Сұлтан Вардар Жеңілдіге келді. Мұнда Румелидің мырзасы Үлкен Мұстафа Паша Венеция қол астындағы Инебахтаға жіберілді. 1493 жылдан бері Дауыт Паша Кіші Мора суларында Дауыт Паша Кіші, өзен капитаны қызметін атқарған. 200-ден астам үлкен Венеция флоты Модон жағалауына келді, мұның мақсаты - Осман флотын Мора суларынан алып кету. Әмірші Антонио Грималди басқарған флоттың басшысы. Мораның оңтүстік-батыс шетіндегі Галло бұрышының жағасында екі алып флоты кездеседі. Хумайланы Кемал Риз флотпен басқаратын. Оң жақ флангтың қолбасшысы Барак Рейс әміршілік кемесін жау кемелерінің арасына сүйреп жіберді. Одан кейін, ондаған Венеция кемелері осы кемеге шабуыл жасап, оны түсіру үшін жұмыс істеді. Барак Риж жау кемелерінің ең көп жүретін аймағына кіріп, кемедегі оқ-дәрі қоймасына от жағып, үлкен жарылысты және ондаған Венеция кемелерін жарылтты. Оның қасында 500 леуілік те қаза тапты. Осы оқиғадан кейін шабуылға шыққан Осман флоты венециандықтарды құртты. Сапиенза теңізіндегі шайқас деп аталатын бұл шайқас - Осман империясының тарихтағы ең алғашқы ашық теңіздегі жеңісі. Олардың ерлігі үшін Сапиенца аралына Барак-Рис аралы деп аталды.

Османдық флотын кім басқаратын?

Гусейн Намик Оркун (туған 15 тамыз 1902, Стамбулда, қайтыс 23 наурыз 1956, Анкара) - түрік тарихшысы және тіл білімі. Түркілік, Түркілік және Түрік әлемі туралы еңбектер жазған. 1902 жылы Стамбулда дүниеге келген. Орта білімін Нишанташи Сұлтанында аяқтады. Истанбул Университетінің Әдебиет факультетінің тарих бөлімін бітіргеннен кейін Будапешт университетінің философия факультетінде түркологияны оқыды. Гюла Неметтің шәкірті болды. Түрік ұрпағының жиырмасыншы ғасырда өмір сүрген тармақтары туралы "Түрік әлемі" атты еңбегін Будапештте жазды (Есер оралғандан кейін Түркияда 1932 жылы басылып шықты).

Хусейн Намик Оркун қай университетте тарих бөлімін бітірген?

Салам 14 жасында Пенджаб университетінің біліктілік емтиханында сол күнге дейін ең жоғары баға алды. Пунджаб штатындағы Лахордағы Үкімет колледжінің университетіне толық стипендиямен оқуға ауысып, урду және ағылшын әдебиеті саласына түсті, бірақ көп ұзамай ол математиканы өзінің негізгі бағыты ретінде таңдады. Саламның ұстаздары Саламның ағылшын тілі мұғалімі болуын қалады, бірақ Салам математика саласында шешім қабылдады. Төртінші сыныпта математикадан, Шриниваса Раманужанның проблемасы туралы диссертациясын жариялады және 1944 жылы математика бөлімінде бірінші дәрежесін алды. Әкесі оның Үндістанның азаматтық қызметіне қосылуын қалайды. Сол уақытта Үндістанның азаматтық қызметі жаңадан бітіргендер мен азаматтық қоғамның маңызды орындарында қызмет ететін мемлекеттік қызметшілердің ең көп сұралатын қызметі болды. Әкесінің тілегін құрметтеп, Салам өзінің сәттілігін Үндістан темір жолының жағында сынады, бірақ жас кезінен бастап көзі нашар болғандықтан және көзілдірік кигендіктен, бұл міндетке лайық емес еді. Оның жұмысқа қабылданбауына тек осы ғана себеп емес, сонымен қатар, теміржол инженерлерінің механикалық сынағын өтпеуі және өте жас болуы да әсер етті. Сондықтан оның өтініші қабылданбады. Лахорда жүргенде, ол Университеттің үкіметтік колледжінде білім алу үшін одан әрі жалғастырды. 1946 жылы Университетінің үкімет колледжінде математика дәрежесін алды. Сол жылы ол Кембридждегі Сент-Джон колледжінде стипендияға ие болды. 1949 жылы математика және физикадан B.A. дәрежесін Double First-Class Honoursпен аяқтады. 1950 жылы Кембридж университеті Смит сыйлығын физикаға қосқан үлесі үшін берді. Сарапшы Фред Хойл Сэламды тәжірибелік физика саласында жұмыс істеу үшін Кавендиш лабораториясына шақырды, бірақ Сэлам ұзақ уақыт күтіп, ұзақ эксперименттер жүргізуге шыдамдылық танытпады. Салам Жанг Пунджабқа оралды, ал стипендия алғаннан кейін Ұлыбританияға докторлық диссертациясын оқып кетті.

Абдус Салам докторы болу үшін қайда барды?

Орта ғасырдағы ислам әлемінде ғылым Исламның алтын дәуірі деп аталатын, 8 ғасырдың басында пайда болған. 14 ғасыр. 15 ғасыр. Ислам әлемінде ғасырлар бойы дамыған және қолданылған ғылым. Бұл кезеңде араб тіліне үнді, парсы, саби және әсіресе грек өркениеттерінің еңбектері аударылды. Бұл аудармалар ислам ғалымдарына ғалымдық жетістіктерді зерттеуге және оларды кейінгі ғасырларға жеткізуге мүмкіндік берді. Ислам өркениетінің бір бөлігі болған ғалымдардың басым көпшілігі араб және парсы тектерінен болса да, жалпы алғанда, олар әртүрлі этникалық шығу тегіне ие болды. Олардың діни көзқарастары да әртүрлі болды. Бұл ғалымдардың басым көпшілігі мұсылман, бірақ кейбір христиан, яһуди және тіпті атеист ғалымдар да осы ғылым әлемінің бір бөлігі болып саналады. Орта ғасырлар - 19-шы ғасыр. ғасырдың басында ғалымдар көптеген пәндерге қызығушылық танытып, осы пәндер бойынша білімдерін арттырды. Әсіресе, ежелгі ғалымдардың көбісі қазіргі заманның стандарттары бойынша, саналы деп саналады. 7. Қалай? және 8. ХХ ғасырда аударма ісі кеңінен дамыды. Халиф болу үмітін жоғалтқан жас Емеви ханзадасы Халид бин Езидтің (б.з.д. 704) бастаған аударма ісі аясында Египеттен грек тілінде сөйлейтін кейбір адамдарға, әсіресе медицина, химия және астрологияға қатысты кітаптар аударылды. Грек тілінен басқа, сириялық және копт тілдеріндегі еңбектер де аударылып, бұл аудармаларға қызығушылық таныту жалғасты. Бастапқыда шектеулі болған тақырыптар халифа Мансурдың тұсында әдебиет, философия, метафизика, астрология, арифметика, геометрия, астрономия, музыка теориясы, этика, физика, зоология, ботаника, фармакология, ветеринария, медицина, әскери өнер, дана сөздер, тіпті шаян тәрбиесіне дейін көптеген салаларға таралды. Үнді, грек, қытай, иран өркениеттерінің аудармалары Урфа, Нусайбин, Харан және Жундишапур медреселері арқылы кең тараған. Әбу Мұса Джабир бин Хайян (722-804): Осы дәуірдің ең маңызды химигі ретінде Харун Рашидтің сарай ғалымы Әбу Мұса Джабир бин Хайянды атау керек. Джабир бин Хайян өте жан-жақты тәжірибелер жүргізді, алхимия мен ғылымдар бойынша бүгінгі күнге дейін қалған түрлі еңбектерді шығарды. Бұл еңбектерінде ол зертханалық техниканы және тәжірибелік химияның әдістерін сипаттады. Ол күкірт қышқылы мен азот қышқылының қасиеттерін сипаттады. Ол өршілу, еріту және дәмдеу процестерін сипаттады. Ол тәжірибеде қақпақ пен сүзгі сияқты құралдарды қолданды. Оған қатысты көптеген туындылардың шынайы шығу тегі әлі күнге дейін белгісіз. Ибрахим әл-Фезари - ислам әлемінде устулабты қолданған алғашқы ғалым.

Өз заманының ең маңызды химигі және Харун Рашидтің сарай ғалымы кім?

Әли бин Иса (арабша: علي بن عيسى) Бағдадта дүниеге келді және 9. ғасырларда астрономия, география және әсіресе оптика саласында жұмыс істеген мұсылман ғалымы. Али бин Иса Орта ғасырлардағы көз аурулары туралы алғашқы еңбек - Notebook of Oculist (Көз дәрігерінің жазбасы) атты еңбегін жазды. Бұл еңбек оның ортағасырлық Еуропада Jesu Occulist ретінде танылуына себеп болды. Jesu - латыншада Иса деген сөз. Бұл еңбек алдымен парсы тіліне, кейіннен латын тіліне аударылып, 1497 жылы Венецияда басылып шықты. Кейіннен 1904 жылы Хиршберг пен Литтер оны неміс тіліне, ал 1936 жылы Кейси Вуд ағылшын тіліне аударды. Ибн Исаның бұл кітабынан кейіннен оптика ғалымдары ең көп жүгінген кітаптардың бірі болды. Әли бин Иса осы жұмыстан басқа, 827 жылы Халид бин Абдул-Маликпен бірге жердің айналасын өлшеді және 40.248 км деген қорытындыға келді. Басқа дереккөздерде бұл 41 136 км.

Әли би Иса жердің шеңберін қаншалықты тапты?

Вехби Кочтың 4 қазан 1993 Коч университетінің тарихындағы алғашқы дәрісінде айтқандай, "Коч университетінің мақсаты - қарапайым емес жастардың жақсы тәрбиеленуін қамтамасыз ету. Олардың саны жеткілікті болса және олар лайықты басшылыққа ие болса, біздің еліміздің болашағы қамтамасыз етіледі... Біз сапалы адамдарды қаншалықты көп өсіре алсақ, елімізге соғұрлым көп қызмет етеміз... '

Коч университеті өзінің алғашқы сабағын қай күні өткізді?

І. Абдулхамид 1725 жылы 20 наурызда Стамбулда дүниеге келді, 1789 жылы 7 сәуірде 64 жасында Стамбулда қайтыс болды. І. Абдулхамид, 27 жаста. Османдық падишаһ және 106. Ислам халифасы. I. Абдулхамидтің әкесі III. Ахмедтің анасы Рабиға Шерми Қадин. І. Абдулхамидтен бұрын келген падишах III. Мұстафа, І. Абдулхамидтен кейінгі падишах III. Бұл Селим. Сұлтан І. Абдулхамид саяси және әскери реформалар жүргізді. І. Абдулхамид бүгінде Стамбул техникалық университеті деп аталатын мектепті құрып, Йеничери ошағына және флотқа жаңа жүз беруге тырысты. І. Абдулхамид жаңадан келгендерді санап, артық ақша алғандарды анықтады. Садразам Халил Хамит Пашаның мүддесі бұзылған адамдар оны патшаға шағымдады. Халил Хамит пашаның барлық оң жұмыстарына қарамастан, Сұлтан Абдулхамидті құлатып, оның орнына Селимді таққа отырғызуды қалайды деп айыптап, Сұлтан I. Ол Абдулхамидтің бұйрығымен өлім жазасына кесілді. І. Абдулхамид 1782 жылы Стамбулдағы өртке қарсы өртке қарсы жұмыстарға қатысқаны үшін халықтың сүйіспеншілігі мен ризашылығына ие болды.

І. Абдулхамид, 27 жаста. Османдық падишаһ және Исламның халифасы?

1946 жылы Мардиннің Савур қаласында орта табысты шаруа отбасының жетінші баласы болып дүниеге келген. Бастауыш және орта білімін Анкарада оқыған бастауыш мектептен екінші сыныпты қоспағанда, Савурда аяқтады. Орта мектепті Мардиннен оқыды. Кейін Стамбул университетінің медицина факультетін бірінші болып бітірді. ТҮБИТАК АҚШ-қа біраз жыл бойы биохимияны оқыды, бірақ әлеуметтік үйлесімсіздіктерден кейін ол үйіне оралды және туған жері Савурда біршама уақыт дәрігерлік қызмет атқарды. Бірақ оның жүрегі әлі де ғылымда еді. Сол себепті ол АҚШ-қа оралып, Даллас қаласында орналасқан Техас университетінде молекулалық биология саласында докторлық диссертация алды. Алдымен ол Ел университетінде докторантураны аяқтады, сонда да маңызды жаңалықтарды тапты. Осы жетістіктері үшін оған АҚШ-тағы Чапел-Хиллдегі Солтүстік Каролина университетінің ұсынысы келді. Ол сол жерде де өз жұмысын дәл сол жылдамдықпен әрі мұқият жалғастырып, тағы да маңызды жаңалықтарға қол қойды. Қырық жылға жуық ғылыми мансабында көптеген марапаттар алған Азиз Санжар, ақыр соңында 2015 жылы химиядағы Нобель сыйлығына ДНҚ-ны жөндеу механизмдерін ашу үшін лайық деп танылды (BilTek, 2015).

Сенджардың докторантурадан кейінгі зерттеулерін жалғастырған және маңызды жаңалықтарға қол қойған университеті қандай?

І. Баязид 1354 жылы Эдирне қаласында дүниеге келді, 8 наурыз 1403 жылы Ақшехирде қайтыс болды. І. Баязид, 4. Ол Осман патшасы. І. Баязид 1389 жылдан 1402 жылға дейін билік жүргізді. І. Баязидтің әкесі Сұлтан І. Мұрад, ал оның анасы - Гүлшөп Хатун. І. Баязидтің алдындағы падишах І. Мұрад, кейіннен І. Ол - Мехмед. І. Баязид 49 жасында қайтыс болған. І. Баязидтің әйелдері: Мемлекеттік Хатун, Хафса Хатун, Сұлтан Хатун, Деспина Хатун, Мемлекеттік Шаха Хатун. І. Баязидтің балалары: Әмір Сүлеймен, Иса Челеби, Мұса Челеби, Челеби Мехмед. І. Баязидтің аты І. Баязидтің әжесінің әжесі Әба Езидтің әкесінің атымен аталған. І. Баязидтің денесі уақытша Ақшехирдегі Сейид Махмуд Хайрани кесенесінде жерленген. І. Баязидтің "Жылтқыр" деген лақап атын қалай алғандығы туралы түрлі аңыздар бар.

І. Баязид 1354 жылы Эдирнеде дүниеге келді, қай күні Ақшехирде қайтыс болды?

Еуропаның қысымымен Османдықтар бейбітшілікке келісті. Балқандағы барлық осы мәселелерді шешу үшін Стамбулдағы "Терсеселе-и-Амиреде" халықаралық конференция өткізу туралы шешім қабылданды. Кемежай конференциясы деп аталатын бұл конференцияда Осман мемлекетіне Балқандағы христиан халықтарына қатысты ауыр қысым жасалуы күтілді. Конференцияның шешімдерін жұмсарту үшін жаңадан билікке келген ІІ. Абдулхамит конференция жиналған 1876 жылдың 23 желтоқсанында І. Ол заңдылықты жариялады. Дегенмен, конференция Осман империясына қарсы өте ауыр шешімдер қабылдады. Ресей Париж келісімінің (1856) қара теңізде кемежайлар мен соғыс кемелерін ұстауға тыйым салатын ережелерін мойындамайтынын 1870 жылы Пруссияның күшейіп, Еуропа теңгерімінің шайқалғанына байланысты Париж келісімінің қатысушыларына хатпен мәлімдеген болатын. Осылайша ол өзін Қара теңіз мен Балқанға шектеген барлық міндеттемелерден азат болды. Содан кейін ол Осман мемлекетіне православиелік бағыныстарына қатысты келісімнің ережелерін орындауға қысым жасай бастады. Осы уақытта Ұлыбритания Ресейдің Осман империясына соғыс жариялауына жол бермеу үшін Лондон конференциясын шақыруды бастады. Османдық садрахманы Ыбырай Әдһәм Паша конференцияда әзірленген 1877 жылғы Лондон хаттамасын ішкі істеріне араласу деп қабылдамады. Елдегі панславистік ағымдардың әсерінен хаттаманы қабылдамау соғысқа себеп болады деп алдын ала хабарлаған Ресей 1877 жылы 24 сәуірде Ефлек пен Боғданға кіріп, Осман империясына соғыс жариялады. Көп ұзамай толық тәуелсіздікке ұмтылатын румындар соғысқа орыс жақтарына қосылды. Болгариялық бүлікшілер мен сербтер де отандық рустар мен румындарға қосылып, Осман империясына қарсы соғысты.

Неліктен Османдық саддам Ыбырай Әдiм Паша Лондон хаттамасын, Лондон хаттамасын 1877 жылғы конференцияда дайындалған?

ІІІ. Селим, оның махаллі - Ильхами, 24 желтоқсан 1761 жылы Стамбулда дүниеге келді, 28 шілде 1808 жылы Стамбулда қайтыс болды. ІІІ. Селим, 28 жаста. Османдық әмірші және 107-ші патша. Ислам халифасы. ІІІ. Селимнің әкесі 1774 жылы қайтыс болғаннан кейін, III. Селим 13 жаста болғандықтан, І. Абдулхамид таққа отырды. І. 1789 жылы 7 сәуірде Абдулхамид қайтыс болғаннан кейін, III. Селим патшалық құрған кезде Франция революциясы басталып, Еуропаны тұңғиықтан шайқап жібермек еді. ІІІ. Селим билікке келген кезде Осман империясы Австриямен де, Ресеймен де соғыста болатын. 1792 жылы Аустриямен жасалған Зиштов келісімдерімен және 1792 жылы Ресеймен жасалған Жас келісімдерімен соғыстар аяқталды. Соғыс аяқталғандықтан, III. Селим Осман әскерінде жаңалықтар жасай алды. ІІІ. Селим 1793 жылы Низам-і-Кедид әскерін құрды. 1807 жылы Низам-і-Кедид әскерін жоюды талап еткен жаңсақшылар Қабакшы Мұстафаның басшылығымен көтерілді. ІІІ. Селим Низами-на-Дед армиясын таратып, 1807 жылы 29 мамырда тақтан түсуге мәжбүр болды. ІІІ. IV Селимнің орнын басады. Мұстафа, III. Ол Селимді қамауға жіберді. 1808 жылдың 28 шілдесінде III. Селимді тағы таққа отырғызу мақсатында Рущук аянды Әлемдар Мұстафа Паша сарайға жақындаған кезде III. Селим IV патша. Мұстафаның бұйрығымен суға батырылды. ІІІ. Селим мен III. Селимді өлтіруге келген жаңашылдар арасында үлкен жанжал болғандығы белгілі. ІІІ. Селимнің жерлеу рәсімі III Ләлә мешітінің ауласында өтті. Мұстафа қабірінде жерленген.

ІІІ. Сәлім қай күні қайтыс болды?

Түрік асханасы - Түркияның ұлттық асханасы. Осман мәдениетінің мұрагері болған түрік асханасы Балқан және Таяу Шығыс асханаларына әсер етті және солардан әсер алды. Түрік асханасы аймаққа байланысты да әр түрлі. Қара теңіздің, Оңтүстік-Шығыс, Орта Азияның көптеген аймақтары өздерінің бай ас қоры бар. Шорпа, әсіресе қыста, түрік асханасының маңызды бөлігі болып табылады. Марцымек шұбы, эзогелин шұбы, йогурт шұбы және тархана шұбы ең көп қолданылатын шұбалар болып табылады. Бірақ түрік асханасы бұлардан басқа, көптеген шұбаларды қамтиды. Ет, көкөніс және балдырлар көбінесе шұпының негізгі ингредиенттері болып табылады. Ет шырыны, ұн, йогурт және шелек осы ингредиенттерді шұпыға айналдыру үшін қолданылады. Көпшілік ішкен сусындардың алкогольдік ішімдіктерден болатын бас ауруын емдейді деген сенімде. Әсіресе қалаларда ашылған жеміс-жидек дүкендері кешке дейін ашылып, тұтынушыларға жеміс-жидек шұбырын ұсынады. Түрік асханасындағы ет тағамдарының көпшілігі кебаптар, көкөністер және қазандықтар класындағы тағамдар болып табылады.

Түрік асханасының кейбір аймақтары қандай?

Ланселот (французша: Lancelot du Lac) - француз сарбазы, король Артурдың Дөңгелек үстелдің рыцарьларының бірі деп саналады. Ол ойдан шығарылған тұлға. Ол Бреттон патшасы Банның (немесе Бан Боневигтің) ұлы. Патша Клаудидің жеңілісіне ұшыраған Бан әйелі Элейнмен бірге қашуға мәжбүр болды. Балалары Ланцелотты анасы көлге тастап кетеді. Оны көлдегі әулие Вивиан (Көлдің патшайымы немесе көлдегі әйел) қасиетті және мистикалық жерге (Авалонға) алып кетеді. Ланцелот Авалонның ішінде өседі, ол жерде құпия және киелі семсер Экскалибур пайда болды. Кейінгі романдарында ол аңызға айналған Артур патшаның ең жақсы досы және жауынгері ретінде таныстырылады, ол мінсіз үлгідегі жауынгер ретінде бейнеленеді: қорқынышты, батыл, құрметті, ақылды, харизматикалық және ізгілікпен.

Авалон қандай жер?

Жауланған елдердің мәдени орталықтарында білімді қабылдап, игеруге деген қызығушылықпен, І.Мерван (үкімет ету мерзімі:64-65/683-685) кезінде алғаш рет медицина кітабы араб тіліне аударылды. Грекше Александриялық Ахронның оқулығы (куnāш) ретінде жазылған бұл еңбекті бастапқыда Госиос деген адам сүрия тіліне аударды, ал жоғарыда аталған кезеңде бұл аударманы еврей дәрігері Масерцевейх әл-Басри араб тіліне аударды, оған тағы екі бөлім қосылды. Бұл аударманың халифесі Омар б. Әбділазиз (дәуірі:99-101/717-720) кітапханасында болған және ол оны жұртшылыққа ұсынған.

Медициналық кітаптың алғашқы аудармасы қай тілден жазылды?

OCLC, Online Computer Library Center Inc. (ОКЛК) - онлайн компьютерлік кітапхана орталығы. (Түрікше: Компьютерлік онлайн кітапхана орталығы), коммерциялық емес, мүшелік компьютерлік кітапхана қызметі және әлемдегі көбірек білімге арзан қол жеткізуді көздейтін зерттеу ұйымы. 1967 жылы Ohio College Library Center (Огайо университетінің кітапхана орталығы) ретінде құрылған OCLC және оның мүше кітапханалары әлемдегі ең үлкен онлайн-ашық каталогты - WorldCat-ті жасайды және дамытады. 1967 жылы 6 шілдеде пайда көздемейтін ұйым ретінде Огайо университетінің кітапхана орталығы ретінде құрылды. 170 ел мен аймақтағы 72,000-ден астам кітапхана OCLC қызметтерін кітапхана құралдарын анықтау, қарыз алу, каталогтау сияқты жұмыстар үшін пайдаланады. Ол Fred Kilgour-дің қолында құрылған және штаб-пәтері Дублин қаласында, Огайо штатында орналасқан. OCLC барлық адамдарға библиографиялық қысқаша мазмұнын және барлық мәтіндік мәліметтерді ұсынады. OCLC және мүше кітапханалар WorldCat каталогын дамытады және пайдаланады. WorldCat мемлекеттік және жеке кітапханалардан алынған жазбаларды сақтайды. Open WorldCat бағдарламасы OCLC WorldCat деректер қорында кітапхана иелігіндегі материалдарды сақтауға мүмкіндік береді және Интернет іздеу, библиографиялық және кітап сату сайттарында осы ақпаратты Интернет пайдаланушылары көре алады. 2005 жылдың қазанында OCLC техникалық тобы оқырмандарға кез-келген WorldCat жазбалары туралы түсініктеме мен ақпарат беруге мүмкіндік беретін вики-жобаны іске қосты. OCLC-де кітапханалар мен пайдаланушылар каталогтау және іздеу мақсатында пайдалана алатын деректер қоры бар. 2001 жылы таныстырылған Connexion және оған дейінгі OCLC Passport компьютерлік бағдарламалары 2005 жылы мамыр айында тоқтатылды. Бұл деректер қорында OCLC каталогизациялау құралы ретінде OCLC-ті пайдаланатын адамдар енгізген MAchine Readable Cataloging (MARC) форматындағы жазбалар бар. Бұл жазбалар кітапханалардың жергілікті каталог жүйелеріне жүктеп алынады. 2007 жылдың ақпан айына сәйкес, деректер базасында 1.1 миллиардтан астам каталогталған заттар бар.

OCLC дегеніміз не?

1912 жылы 21 шілдеде Ахмет Мұхтар Пашаның қарапайымдылығымен партиялық емес үкімет құрылды. Оның ішінде үш бұрынғы садразам болғандықтан, "Ұлы кабинет" деп аталатын кабинетте ешқандай Иттіхат және Тераки мүшесі болмағандықтан, жаңа үкімет Меджлис-и Мэбусанды таратып жібереді деген уәделер болды. 1912 жылдың шілдесінде Халаскер Зәбитан Меджлис-и Мабусанның төрағасы Халил Бейге хат жіберіп, оны 48 сағат ішінде таратуды талап етті. Мүбусан, Іttihat және Terakki көпшілігінің Мәжілісі бұл қатерді айыптап отыр. Бірақ Садразам Ахмет Мухтар Паша 1912 жылы 5 тамызда Падишаның еркімен Меджлисті Аяннан өткізген заңның жеңілдігімен Меджлисті Мебусанды таратуға мүмкіндік берді. Мәжілісті таратып, қатаң тәртіп жарияланды, І. Балқан соғысының басталуы мен оның жаман нәтижелеріне байланысты Ахмет Мухтар Паша отставкаға кетті.

1912 жылы шілдеде Меджлис-i Мевсуанның төрағасы Халил мырзаға хат жіберіп, 48 сағат ішінде меджлисті таратуды талап еткен кім?

Emin Mehmed Bey (d. 5 маусым 1758 - ө. 23 сәуір 1809) Әкесі - бұрынғы Садразам Әмин паша. 27 Рамазан 1171 жылы (5 маусым 1758 жылы) дүниеге келген. Алайелік Қадизаде Мехмед, Карамандық Абид, Чаталжалы Ахмед, Геленбевий Исмаил, Энвер Эфенділерден ғылым, әдебиеті мен әдебиетін, Татарлық, Нуман және Бенлизаделерден нұқум, интригалық-дискур және әлат-иртифаие және Есәрден тә'лік желісін үйреніп, 1182 (1768/9) жылы құқысыз алған мөдерристі 1206 (1791/2) жылы Галата муллалығы құқығына ие болды. Ребиулевель 1210 жылы (қыркүйек / қазан 1795) Эдирне пайлығы, Ребиулехир 1211 жылы (қазан 1796) Мекке пайлығы және Джемазиелевель 1215 жылы (қыркүйек / қазан 1800) Стамбул ханы болды. Жемәзиелевель 1216 жылы (қыркүйек 1801) Анадолу үлесімен, Зилхицце 1218 жылы (наурыз 1804) 2. Ол 1220 жылы Ребиуллахырдан ( шілде 1805) Анадолу қазағы болып кеткеннен кейін 1223 жылы Ресебтен ( қыркүйек 1808) Румели үлесін алды. 8 Ребиулевел 1224 жылы (23 сәуір 1809) қайтыс болды. 1209 жылы (қаңтар 1795) қайтыс болған анасы Хафиза Ханымның жанында Әюпте жерленген. Ол - шын, адал, бай, байсалды, Оның ұлы Абдулқадыр әмір.

Эмин Мехмед мырза қашан дүниеге келген?

Осман империясы немесе Осман мемлекеті (османша: دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثَمَانِيّه, romanize: Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye) - Оғыз түркілерінің бірі Осман Гази құрған Османғұл әулетінің билігімен өмір сүрген көп ұлтты сүнни мұсылман мемлекет. Қазіргі Түркияның Билечик провинциясының Согут округінде құрылған беделдік болған кезде, 1453 жылы ІІ. Мехмед Стамбулды басып алып, Византия империясын жойғаннан кейін империяға айналды. 1683 жылы ең кең шекарасына жеткен; Орталық Еуропаның бір бөлігі мен барлық Балқан, Солтүстік Африканың бір бөлігі, Хиджаз, Месопотамия, Кавказдың бір бөлігі және Анадолияны биледі. 1699 жылы Карлофча келісімінен кейін құлдырау басталды және 1922 жылы патшалық жойылғанда құлдырады.

Османдар мемлекеті қандай мемлекет?

І. Сүлейменнің тұсында І патша Сүлейменнің әскерімен соғысып, оның патшалығын басып алды. Франсуа Истанбулға жіберген француз елшісі Пьер Жильдің жазғандарына сәйкес, қалада Византия империясы кезеңінен қалған құрылыстар аз болған. Сүлейменнің тұсында оның әкесі І. Селим дәуірінде салынған І. Селим күлеті салынып біткен кезде, оның ұлы Мехметтің шаһзадасы күлеті, ал өзінің Сүлеймен күлеті жасалды, ол Осман сәулетінің ең маңызды үлгілерінің бірі болып саналады. Сондай-ақ, падишахтың жақын адамдарының күлі; Рустем Паша күлі, Соколлы Мехмед Паша күлі, Қилыч Али Паша күлі, Хасеки күлі және Михрима Сұлтан күлі 'Үскүдар мен Эдирнекападағы екі', Хадим Ибрагим Паша күлі, Қара Ахмет Паша күлі осы кезеңде салынған. Сонымен қатар, халық санының өсуіне байланысты Стамбулда су тапшылығының алдын алу мақсатында су қондырғылары жаңартылды және Қырғыз су жүйесі құрылды. Бұл құрылыс жұмыстарының басты бағыты - сарайға байланысты жұмыс істейтін және мемлекеттік шекаралардағы кез келген ресми құрылыс жұмыстарын жүргізетін Hassa Architects Оcağı және оның бас сәулетшісі болды. Сүлеймен патшалық құрған кезде, оның сәулетшісі І. Селім дәуірінде қызмет атқарған Әсем Әли болды.1538 немесе 1539 жылы қайтыс болған Әсем Әлидің орнын басқан және Сүлеймен дәуіріндегі көптеген сәулет туындыларына қол қойған Міназар Синан Осман дәуірінің ең ұлы сәулетшілерінің бірі болып саналады.

Әжем Әли қайтыс болғаннан кейін оның сәулетшісі кім болды?

Түрік тілі немесе түрік тілі - Оңтүстік-Шығыс Еуропа мен Батыс Азияда сөйленетін, түркі тілдері тілдер отбасына жататын, соңғы қосылған тіл. Түрік тілдері отбасының Оғыз тілдері тобындағы Батыс Оғыз тілі Осман түркісінің жалғасын құрайды. Тіл бұрынғы Осман империясының аймағында, негізінен Түркияда, Балқан, Эгей аралдары, Кипр және Таяу Шығысты қамтиды. Ethnologue-тің мәліметі бойынша, түрік тілі 83 миллионға жуық тілмен әлемдегі ең көп сөйленетін тілдердің 20-сы болып табылады. тіл. Түрік тілі Түркияда, Кипр Республикасында және Солтүстік Кипрде ұлттық ресми тіл мәртебесіне ие. Түрік тілі көптеген басқа түрік тілдерімен бөлісетін соңынан қосулы болуы және әйгілі үйлесімділігі сияқты лингвистикалық ерекшеліктерімен сипатталады. Тілдің жалпы құрылымы бойынша, әдетте, субъект-объект-жұмыс реті болады. Неміс, араб тілдерінен айырмашылығы, түркі тілінде грамматикалық жынысы (ерлік, әйелдік, жыныстық бөліну) жоқ, сөздердің бір бөлігі араб, парсы және француз сияқты шет тілдерінен алынған. Сонымен қатар, азербайжан, гагавуз және түрікмен сияқты басқа да огуз тілдерімен түрік тілі жоғары деңгейде өзара түсіністікке ие. Түрік тілі 1928 жылы Ататүрктің басшылығымен жүзеге асырылған әріптер төңкерісінен бері Латын әліпбиімен жазылады. Стандарттық түрік тіліндегі орфографиялық ережелерді Түрік тілі ұйымы бақылайды. Стамбул тілі, сондай-ақ Стамбул түркішесі деп аталады, түркі тілінің стандартты түрі және түркі жазба тілі осы тілді негізге алады. Алайда, Оңтүстік-Шығыс Еуропа мен Таяу Шығыста түрік тілінің әртүрлі диалектілері бар, олар Стамбул түркішесінен әртүрлі сецессальдық айырмашылықтарға ие.

Түрік тілі 1928 жылы Ататүрктің басшылығымен жүзеге асырылған Әліппе революциясынан бері қандай әліппемен жазылады?

"Харкуш-C" қару жүйелерінен басқа, термосуретке түсіру және нысаналау жүйесіне, броньды құрылысқа, өзін-өзі қорғау жүйесіне, түнгі көрініске үйлесімді сандық кабинаға және озық авиациялық жүйелерге ие болумен қатар, цифрлық қауіпсіз байланыс пен бейне және деректер сілтемесі арқылы бейне беруді жүзеге асырады. Қарулы ұшақтан ең үлкен айырмашылығы жүк тасымалдауға қабілеттілігі; 7 сыртқы жүк станциясы бар 1500 килограмға дейінгі сыртқы жүк сыйымдылығына, 4 сағаттан асатын ұзын уақытқа ие болады және тар аумақта жоғары маневрлік қабілетіне ие болады. 2018 жылы ТМД-ның түгендеуіне кіруі жоспарланған "Хуркуш-С" қарулы нұсқасы ТМД-ға әсіресе терроризмге қарсы күресте өте қажетті жақын әуе көмегін қамтамасыз етеді. 2017 жылдың 07 сәуірінде ХҮРКҮШ ұшағының алғашқы қарулы үлгісінің LUMTAS зымыранының атылу сынағы Қарапанардағы Ұлттық қорғаныс министрлігінің атыс сынағы мен бағалау тобының командалығында сәтті өтті.

"Күлік-С" ұшағының алғашқы қарулы үлгісінің атыс сынағы қайда өткізілді?

2019 жылғы коронавирус ауруы (COVID-19) - ауыр жедел респираторлық синдром коронавирусы 2 (SARS-CoV-2) салдарынан болатын жұқпалы ауру. Бірінші жағдай 2019 жылдың желтоқсанында Қытайдың Хубэй провинциясының Вухан қаласында тіркелді. Содан бері ол жайылып, пандемияға ұшырады, ол әлі де жалғасуда. 2020 жылдың 3 наурызында бүкіл әлем бойынша өлім көрсеткіші 3,4% болды, 2021 жылдың 27 ақпанына дейін әлемде 114.193.798 расталған жағдай, 89.761.048 сауыққан, ал вирустан 2,532.924 науқас қайтыс болды. COVID-19 симптомдары әртүрлі, бірақ қызба, жөтел, шаршау, тыныс алу қиындығы, анозмия (мұрт сезу сезімі жоғалады) және дәм сезу сезімі жоғалады. Симптомдар вирусқа жұққаннан кейін бір-он төрт күн ішінде байқалады. Ауру жұқтырған адамдардың шамамен бестен бірінде ешқандай симптомдар байқалмайды. Көптеген адамдарда жеңіл белгілер байқалады, бірақ кейбір адамдарда жедел тыныс алу синдромын (ARDS) тудыруы мүмкін. АРДС цитокиндік дауылдарды, көп мүшелі жетіспеушілікті, сепсис пен тромбозды тудыруы мүмкін. Ұзақ мерзімді ағзаларға (әсіресе өкпе мен жүрекке) зақым келтіру байқалды. Аурудың жедел кезеңінен өткен, бірақ бірнеше ай бойы әртүрлі әсерлерін жалғастыратын науқастардың едәуір саны бар екендігі алаңдатады. Бұл жағдай ұзақ COVID деп те аталады. Бұл әсерлерге қатты шаршау, когнитивтік проблемалар, соның ішінде есте сақтау қабілетін жоғалту, төмен температура, бұлшықеттердегі әлсіздік және тыныс алудың қиындауы жатады. COVID-19-ға себепші вирус көбінесе жұқтырған адамның басқа адаммен тығыз байланыста болуы арқылы жұғады. Вирусты қамтитын ұсақ тамшылар мен аэрозольдер ауыз және мұрын арқылы жұқтырса, жұқтырған адам дем алса, жөтелсе, тыныстаса, ән айтса немесе сөйлесе алады. Адамдар ауыз, мұрын немесе көзге вирус кірсе, жұғады. Вирус ластанған беттер арқылы да жұға алады, бірақ бұл аурудың негізгі жолмен жұғатыны жоқ деп саналады. Аурудың қалай таралатыны сирек анықталады, бірақ жұқпа көбінесе адамдар белгілі бір уақыт бойы бірге болған жағдайда болады. Ауру жұқтырған адам симптомдар пайда болудан екі күн бұрын басқаларға жұқтыруы мүмкін. Сонымен қатар, COVID-19 симптомдары жоқ адамдардан жұға алады. Қалыпты жағдайда он күнге дейін, ал ауыр жағдайда екі аптаға дейін жұқтырылуы мүмкін. Ауруды анықтау үшін бірнеше әдістер жасалды. Диагностиканың ең көп қолданылатын әдісі - назофарингеалдық скраптың көмегімен қолданылатын нақты уақыт полимеразалық тізбекті реакция (rRT-PCR). Алдын алу шараларына физикалық немесе әлеуметтік қашықтық, карантин, жабық жерлерді желдету, жөтел және тынығу кезінде ауыз мен мұрынды жабу, қол жуу және жуылмаған қолдарды ауызша ұстау жатады. Ауру жұқтыру қаупін азайту үшін жұртшылыққа арналған орындарда бетперделерді қолдану ұсынылды. Түрлі вакциналар әзірленді және бірнеше елде жаппай вакцинациялау науқаны басталды.

Алғашқы жағдай қашан байқалды?

Ұлы Солтүстік соғыс 1700 жылы 22 ақпанда басталып, 1721 жылы 10 қыркүйекте аяқталды. Ұлы Солтүстік соғыс - Вестфалия келісімінен кейін Солтүстік Еуропаны қайта қалыптастырған соғыстар тізбегі. Ұлы Солтүстік соғыс; Осман, Швеция, Польша, Қазақтар мен Ресей, Дания, Саксония, Пруссия, Ганновер, Ұлыбритания арасында болды. Отыз жылдық соғыс кезінде ІІ. Густав Адольфтің басшылығымен швед әскерлері Еуропаның ішкі жеріне еніп, француз шекарасына дейін барлық неміс әскерлерін жойып жіберді. Швецияның таңғаларлық күші тіпті оның одақтасы Францияны да қорқытатын болды. Өзінің үлкен әскері, флоты мен темір кендері арқылы Швеция көршілеріне қарсы аумағын кеңейтті. Ресейдің көшбасшы патшасы Петр Деремен Швеция қауіпін жоюға әрекет етті. Швецияның кеңеюіне наразы болған көршілері Ресей, Пруссия, Дания-Норвегия және Польша бірігіп, Солтүстік Альянсты құрды. Швецияның жас әрі қуатты патшасы Карл Железбас әскерінің басшысына айналып, одақтас күштермен соғысты. Сол жылдары Швеция Францияның көмегінен айырылды, өйткені Испания Батыс Еуропада Версац соғысын жүргізіп жатты. Алайда, "Қорлығаш" барлық майданда жеңіске жетті. Аңшыл Шарль 1700 жылы Нарвада ресейліктерді жеңді. Алайда Швецияның ресурстары осыған дейін соғыс жүргізетін жауларға жеткіліксіз болды. 1709 жылы Полтавада жеңілген темірбас Шарль Осман мемлекетіне кіргеннен кейін оңтүстікте Прут соғысы басталды. 1711 жылы Прутта Османның орыстарды жеңгені Швецияны жеңілдеткенмен, Осман соғыстан тез кетіп қалды. Швеция соғыстан жеңіліп кетті. Шведтердің жарты ғасырдан астам уақытқа созылған ықпалы тоқтады. Ресейлер Балтық теңізінің жағалауында кең жағалауды иеленді. Олар әлемдегі ең ірі мемлекеттердің біріне айналды.

Швеция қауіпін жоюға кім әрекет етті?

Әбдірахман әл-Суфи (парсы тілінде:, d. 903 ж.б. желтоқсан 986 жылы 25 мамыр), 10. ғасырдағы парызшыл астрономы. Сондай-ақ, Абдулрахман Әбу әл-Хусейн, Абдулрахман Суфи, Абдулрахман Суфи және батыс әлемінде 'Азофи' деп аталады; Ай кратеры Азофи және кіші планета 12621 Алсуфи оның атымен аталған.

Абдурахман ас-Суфи үшін планетаға қандай ат берілген?

Бірақ Танжада ұзақ тұрмады. Кастилияның XI патшасы. Альфонс Джибелитарияны басып алу үшін жорыққа аттанды, ал Ибн Баттута мұсылмандармен бірге қаланы қорғауға еріктілер тобы Индулусқа барды. Бірақ олар осы жерге келгенде XI. Олар Альфонсоның індеттен қайтыс болғанын, енді қауіп жоқ екенін біледі. Ибн Баттута өзінің саяхаттарын ләззат алу үшін жалғастырды. Ол Валенсия арқылы Гранадаға барды.

Әнділлге дейін Ібн Баттулаға кімдер ілесіп жүр?

Ориентализм, Эдвард Саидтың теориясы бойынша, батыстың шығысты бейнелеу географиясын қалай дамытқанын білдіреді. Бұл географиялық бейнелеу Шығыс әлеуметтік шындықтарын да, оның әртүрлілігін де бейнелемейтін өзіндік мағыналы сөйлеуге негізделген. Қайта, бұл сөйлеу батыстың "біз" және шығыстың "олар" немесе батыстың "мұнда" және шығыстың "ол жерде" арасындағы айырмашылықты және қашықтықты қалыптастыру үшін орналасу негізінде сәйкестік идеясын қолданады, бұл шығысты ерекшелендіреді. Бұл айырмашылық әсіресе рационалды және прогрессивті батысқа қарсы шығысты иррационалды және регрессивті ретінде көрсететін Еуропаның ертедегі шығыс зерттеулерінің мәтіндік және бейнелі жұмыстарында айқын көрінді. Шығысты өз алдына жағымсыз бейне ретінде сипаттау, оның асты ретінде, батыстың өзіндік сезімін арттырып қана қоймай, батысқа бағындыру және бағындыру және бағындыру үшін батысқа белгілі болудың жолы болды. Ориентализм сөзі, сол себепті, басқа елдердің әлеуметтік, мәдени, саяси және экономикалық басқаруын рационализациялайтын идеялар мен білім базасын құру сияқты, бұрынғы Батыс империализміне идеологиялық негіз болды.

Батыс Шығыспен не істеді?

Вамик Джемал Волкан (1932, Никосия), Кипр түркі психиатриясының профессоры.

Вамик Вулкан қай жылы туған?

Пири Рейс картасы 1960 жылдары кейбір ғылыми теорияларды рухландырды. Чарльз Хапгуд 16 ғасырда Оңтүстік Американың оңтүстік шетінен шығысқа қарай кеңейгенін көрсетті. ғасырда Еуропаға Антарктиканың әлі күнге дейін жоқ деп танылған құрлығы ретінде таныстырды. Картада бұл жердің мұздық көрінбеуінен, ал Сахараның көлі көрінуінен, Хапгуд Пайри Ристің пайдаланған дереккөздер арасындағы картаның он мың жыл бұрын, жердің климаты қазіргіден әлдеқайда ерекше болған кезге жататындығын болжады. Бұл туралы айтылғандай, Пирри Риз тарихқа дейінгі дәуірдегі өркениеттің картасы немесе ғарышкерлер пайдаланған. Эрих фон Даникен өзінің "Құдайлардың күймелері" атты кітабында Пири-Рейс картасындағы кейбір бұзылыстарды түсіндіру үшін ғарыштан алынған ғарыштан алынған әлемнің суреттері қолданылды деп мәлімдеді.

Неліктен пири бас карта үшін пайдаланылды деп айтылады?

Рази фармацевтика, алгемия, музыка және философия салаларына аса маңызды үлес қосты. Оған әр түрлі салаларға қатысты 200-ге жуық кітап пен мақалалар кіреді. Педиатрияның атасы деп аталады. Сонымен қатар, ол көз ғылымдарының авторитеті болып саналады. Ол алкоголь мен газ майын тауып, қызылшаның қызылшадан ерекшеленетінін алғаш рет анықтаған. Британдық шығыстанушы Эдвард Гранвилл Браунның пікірінше, ол - барлық уақыттағы ең қабілетті ғалымдардың бірі. Ол көбінесе медицина-фармацевтика саласындағы жетістіктерімен танымал. 750 жылдан кейін түрік және парсы мәдениеттерінің қатысуымен космополиттік болған ислам өркениетінің барлық салада алға жылжуы басталды. Бұл кезеңде көптеген ислам қалаларында үлкен кітапханалар құрылды. Олар зерттеу орталықтары болды.

Рази қандай салаларда жұмыс істейді?

Дильхан Эриурттың Годдард институтындағы жұмыстары сол уақытқа дейін Күн туралы қате түсінікпен танылған кейбір фактілерді ашып берді. Күннің жарқырауы қалыптасқаннан бері өспейді, ол бұрын әлдеқайда жарқын және ыстық болған. Оның жұмысы сол кезде жаңадан басталған ғарыш ұшуының бағытына әсер еткен маңызды болды. Айға алғашқы қону үшін атқарған табысты жұмысына 1969 жылы Apollo Achievement Award марапаты берілді. Эриурт екі жылдық жұмысын аяқтағаннан кейін, оған шетелдіктерге жиі танылмайтын мәртебе берілді және институтта аға зерттеуші ретінде жұмыс істей берді. Институт оны Калифорния университетінің жұлдыздардың пайда болуы мен дамуы туралы зерттеулері үшін жаңа мәліметтер алу үшін жіберді.

Ол өзінің "Goddard Institute" институтындағы жұмысымен, көпшілікке танымал емес шындықты ашты.

Париж келісімі Крым соғысын және Ресейдің Еуропадағы үстемдігін тоқтатты. Бұл ретте 1853 жылдың қазанында басталған және елдерге үлкен шығын әкелген Қырым соғысын 3 жылдан кейін аяқтаған келісімнің маңызы зор. Бұл Отман және Еуропа тарихи және саяси дамуы жағынан маңызды кезең. Париж келісімі бейбіт келісім болғанымен, бейбітшілікке тікелей қатысы жоқ теңіз соғыс заңдары сияқты мәселелер талқыланып, шешім қабылданды. Бұл жағдай халықаралық ұйымның күшейіп келе жатқанын көрсетті. Осы тұрғыдан алғанда, келісімнің маңызы арта түсті. Сонымен қатар, Еуропа мемлекеттері арасындағы тепе-теңдікті өзгерткен ең маңызды келісімдердің бірі.

Бұл кімнің тарихы мен саяси дамуындағы маңызды кезең?

Алгоритм - белгілі бір мәселені шешу немесе белгілі бір мақсатқа жету үшін жасалған тәсіл. Математика мен компьютерлік ғылымда белгілі бір жұмысты орындау үшін, бастапқы күйден басталып, белгілі бір соңғы күйде аяқталатын, шекті операциялар жиынтығы деп сипатталады. Ол компьютерлік бағдарламалауда жиі қолданылады және барлық бағдарламалау тілдерінің негізі алгоритмге негізделген. Сонымен қатар, алгоритм бір мәселені шешу үшін бір қадамнан кейін бір қадамға әрекет жасауды, негізгі жұмыстарды орындайтын командалар немесе сөз тіркестерін шығаруды білдіреді және бұл қадамдардың реттілігіне назар аудару керек. Мәселелерді шешуде екі тәсіл бар: алгоритмдік және интуитивті (herustic). Алгоритмдік тәсіл бойынша, мүмкін болатын әдістердің ішінен ең қолайлысын таңдап, бірден-бірден не істеу керектігін анықтайды. Алгоритмді көрсету үшін екі әдіс қолданылады: текстильді түрде жай сөз және ағындық диаграмма. Алгоритмдерді компьютерлер бағдарламалау тілі арқылы басқара алады. Алғашқы алгоритмді әл-Харизми "Хисап әл-джәбір және әл-муқабала" кітабында ұсынған. Алгоритм деген сөз әл-Харизми есімінің еуропалықтармен айтылуынан пайда болған. Алгоритм деген сөз қазіргі Түрікменстанның Хиве қаласында туған Әбу Абдулла Мұхаммед ибн Мұса әл-Харазмиден, Өзбекстанның Харезм қаласынан шыққан. Бұл 9-шы ғалым. Алгебрадағы алгоритмдік жұмыстарының басылымы математикаға үлкен үлес қосты. "Хисап әл-жәбір және әл-муқабала" (حساب الجبر و المقابلة) кітабы әлемдегі ең алғашқы алгебралық кітапты және сонымен қатар алгоритмдердің алғашқы жинағын құрайды. Латын аудармасы Еуропада үлкен қызығушылық тудырды. Ғылымның атын айта алмайтын еуропалықтар "алгоризм" сөзін араб сандарын пайдалана отырып, арифметикалық мәселелерді шешу ережелері деген мағынада қолданады. Бұл сөз кейіннен "алгоритм" деп аталып, жалпы қолданыста болады.

Алгоритмді белгілеу үшін қандай әдістер қолданылады?

Стамбулды жаулап алғаннан кейін, сербтер отандық отанға адалдықтарын білдіріп, басып алған кейбір қамалдарды қайтарып берді, олар мажарлармен бірлесіп, қайтадан жаулық таныта бастады. 1454 - 1457 жылдары Сербияға үш рет жорық жасалды. Белградтан басқа барлық сербтер жері басып алынды. Сербия патшасы Бронковичтің өлімімен басталған таққа арналған күрестердің пайдасын көрген Османдықтар сербтерді салыққа бағындырды. Тақ үшін жанжалдың қайта жандануы кезінде Мора жорығында болған Фатих серб мәселесіне тоқтатуды бұйырды. Махмуд Паша 1459 жылы өзінің астанасы Семендіреді басып алып, Семендірелік Сандықбайлық құрды. Осылайша Сербияға 350 жыл бойына Осман империясының билігі орнады. Стамбулды жаулап алғаннан кейін Византия императоры XI Константиннің бауырлары өздерінің бәсекелестері Кантакузен отбасына қарсы Моражда Османлылардан көмек сұрады. Тұраханұлы Өмір Бей өз шабуылшыларымен жағдайға араласып, қарсыластар жойылды. Бірақ бұл жолы екі бауырлас арасында дау-дамай басталды. Мораны жаулап алу ниетінен хабардар болған Фатих 1458 жылы әрекетке кірісті. Қорынтты басып алған соң, Фатих Мораның бір бөлігін орталыққа қосып, мұнда байрағын құрды. Афина мен басқа да аймақтар Осман билігін мойындады. Ал, екінші рет Моравияға іс-шара Томастың ағасы Димитрияға қарсы албандықтардың қолдауына ие болған Осман империясымен жасалған келісімді бұзғаны үшін ұйымдастырылды. Томас Папаға қашып кетуі керек болды. Бұл аймаққа көптеген түрік қоныс аударған. Венециялықтар жергілікті халықты Осман империясына қарсы көтерілуге итермелеуге тырысты. Алайда бұл мақсатқа қол жеткізе алмады, өйткені Венеция 1465 жылы Осман әскерімен жеңілді. Фатих Сұлтан Мехмет 1477 жылы Қырым хандығын Осман мемлекетінің билігіне алды. Ол Кандароның ұрпақтарынан Синопты тартып алды. Ол генуэздіктердің маңызды базасынан Амасраны алды. 1479 жылы келісімге қол қойып, Венециямен 16 жыл бойы соғыс жүргізген. Венеция Албаниядағы қамалдарды Осман империясына тапсырды, ал оның орнына Морадағы кейбір кемежайларды пайдалану құқығын алды. Ол Венециямен келісімге қол жеткізгеннен кейін Италияның басқа да маңызды қалаларына қарсы соғыс бастады. 1480 жылы Италияның оңтүстігіндегі Отранто портын басып алды. Бұл оқиға Еуропада үлкен резонанс туғызды, өйткені Otranto Римге баратын жолдың көпіршігі болды.

1477 жылы Қырым хандығын Осман империясының билігіне қосқан қай патша болды?

Алма шайқасы (20 қыркүйек 1854) - Қырым соғысының алғашқы маңызды шайқасы, Алма өзенінің оңтүстігінде болды. Генерал Св. Арнод пен Лорд Рагланның қолбасшылығындағы ағылшын-француз одақтас күштерінің жеңілісі генерал Меншиковтың орыс күштерін талқандады. Орыстар 6000-ға жуық адамнан айырылды. Ағылшын-француз күштері 13 қыркүйекте 1854 жылы Қрым түбегінің батыс жағалауында, Сивастополдан солтүстікке қарай 56 км қашықтықта Каламита шығанағына орналасты. Олар дизентерия мен холера аурулары салдарынан өте бейқам жағдайда болғанмен, жағалаудан 4 км-ге дейін ішке әкелінді. Алты күннен кейін одақтас әскерлер үш өзенге қарай алға жылжуын жалғастыра отырып, екіншісі Ресей әскерімен Алма өзенінің маңында кездесті. Орыс әскері қорғаныс позициясына көтерілді. Британдықтар мен француздықтар түнді шатырсыз лагерде өткізгеннен кейін өзеннің солтүстік беткейлерінен төмен қарай ылғала бастады. Орыстар өзеннің оңтүстігіндегі тік төбелерге көтеріліп, 107 м биіктіктегі, қысқа степ үстімен жабылған үстем төбеде орналасты. Сивастопольге жол соғысты жеңген одақтастарға ашылды.

Соғысты жеңген одақтастарға не ашылды?

1569 жылы Сұлтан Селимнің Суматра жорығы кезінде Сокулу Мехмед Пашаның командалығымен жорық кезінде алынған шағын жер. Мысырдың ең маңызды және стратегиялық қамалы - Каир қамалы 1569 жылы Пияле Паша қолбасшылығындағы әскермен алынды. Ресейдің 1552 жылы Қазан хандығын, ал 1556 жылы Астрахан хандығын басып алуы солтүстіктегі орыс қауіпін алғаш рет ашты. Сокулу Мехмед-паша Дон мен Волга өзендерін арнамен біріктіріп, Қара теңіз мен Каспий теңіздерін біріктіру арқылы орыстардың оңтүстікке қарай түсуіне кедергі келтіруді, сонымен қатар Жібек жолының саудасын жандандыруды, Иранмен соғыстарда теңіз флотын пайдалануды және Азиядағы түрік хандықтарымен байланыс орнатуды мақсат етті. 1569 жылы тамыз айында Кефе биі Қасым Паша бастаған жұмыстар Ресейдің шабуылы, қыс мезгілі және Крым хандығының жобаны тоқтатуы нәтижесінде сәттілікке қол жеткізе алмады. Осман мемлекеті 1556 жылдан бері ресейліктердің қолында болған Астраханды қайтарып алу үшін тағы бір жорық ұйымдастырды, бұл Дон-Волга каналы жобасының шарты ретінде. 1569 жылдың қарашасында ауа райының өте қолайсыз жағдайында басталған қоршау 16 күннен кейін аяқталды, ол Ресей патшасы Иван Грозныйның аймаққа князь Серебяновтың басшылығымен 20 000 адамнан тұратын күш жіберіп, түрік сарбаздарын екі оттың арасында ұстап, түрік армиясы қоршаудан құтылуға мәжбүр болды. Крым хандығы I Мемлекет басшысы Осман мемлекетінің Дон-Волга каналы жобасы мен Астрахань жорығымен қол жеткізуге тырысқан Ресей қауіпін жою мақсаты тікелей Мәскеуге барып, Ресейдің күшін жою арқылы қол жеткізіледі деп ойлады. 120 мыңдық әскерімен Ока өзенінен өтіп, Серпухов жерінен өтіп, Герай хан қарсы тұрған 6 мыңдық орыс әскерін де жеңіп, Мәскеудің алдына келді. 1571 жылы 24 мамырда Мәскеуді өртеп жіберген әскер, көптеген орыс азаматтарының қаза болуына қарамастан, орыс әскерін ұстай алмай, кері қайтты. Бір жылдан кейін Хан тағы да Мәскеуге аттанды, бұл жолы ол 60 мыңдық орыс әскерін Мәскеуден оңтүстікке қарай 60 шақырым жерде кездестірді. Молодыда 30 шілде мен 3 тамыз аралығында болған шайқаста қатаң соғысуға мәжбүр болған Крымдық әскердің атқыштары айтарлықтай жеңіліске ұшырап, Крымға кетуге мәжбүр болды. Осы сәтсіздіктердің нәтижесінде Ресейдің жаулап алулары мойындалуға мәжбүр болды және болашақта Осман мемлекетіне үлкен қиындықтар әкелетін мемлекет қалыптаса бастады.1570 жылы Бехрам Пашаның қолбасшылығындағы әскерлердің арқасында Кевкебан қамалы алынды. Сол жылы Йеменмен татулық орнады. Бейбітшілік орнағандықтан Бехрам-паша Зигедке барды. 1571 жылы Кипрді жаулап алу кезінде Далмакияны жаулап алды. Жеңіс Сокулу Мехмед-пашаның қолбасшылығымен жасалды. Түрік әскерінің Кипрді жаулап алуы Батыс Еуропада маңызды резонанс туғызды. Венецияның үгіт-насихаттарымен "Құдайдың одағы" құрылды, оған Испания, Женева, Рим папасы және Мальталық рыцарьтардың әскерлері кірді. Аустриялық адмирал Дон Хуанның қолбасшылығындағы крест әскерінің алдында Муэцзинзаде Али Пашаның қолбасшылығындағы Осман әскері үлкен жеңіске ұшырады. Османдық теңіз флоты алғаш рет өртенді. Бұл жеңілістің салдары қысқа мерзімді. Сол кездегі садразам Сокулу Мехмет Паша бұл жағдайды Венеция елшісіне былай деп түсіндірді: "Біз Кипрді алып, сіздің қолыңызды кесіп алдық; сіз біздің флотымызды өртеп, біздің ұзын жүзімізді қырқып тастадыңыз. Бұзылған қолды алмастыруға болмайды, бірақ қырқылған сақал көбірек болады. Мәккесі Мүкерремнің су жолдарының тамиры, Мешіті Харамның мәрмәр күмбездерімен безендірілуі, Ликкоша Селимие Câmii хайрулы арасында. Оның мешітті Эдирнеге салу себебі: Сұлтанның мешітті салу үшін Эдирне қаласын таңдағаны неге белгілі емес. Евлия Челеби өзінің "Саяхатнама" атты еңбегінде падишаның түсінде Ислам пайғамбары Мұхаммедті көргенін және оның Кипрді жаулап алуды еске алу үшін мешіт салуды сұрағанын жазған. Бұл мәселеге қатысты реалистік пікірлер сол кезде Стамбулда жаңа үлкен мешіт салуға қажеті жоқ екендігіне, Эдирне Румелидегі Осман билігінің орталығы болғандығына және Селимнің жастық шағынан бастап қалаға ерекше сүйіспеншілік танытқанына назар аударады.

Қаһар қамалы қай қолбасшының әскерімен алынды?

Сағат орнатылған жердің ең ұзақ күні 14,5 сағат. Арқанның диаметрі дәл есептелген, бұл күннің таңғы және кешкі аралығында хатшы дәл бір рет айналып жүреді. Жазу таяғын осы орынға отырғызу шартымен сол күннің уақыты тақтаның сыртқы бөлігінен оқуға болады. Ең қысқа күн - 9,5 сағат. Бұл сағаттар тақтаның ішкі дөңгелек сақинасынан оқуға болады.

қандай жағдайда қол сағатының кубок сағаты орналасқан жердегі ең ұзақ күннің сағатын тақтаның сыртқы бөлігінен оқуға болады?

Чалдыраң шайқасы немесе Чалдыраң алаңы шайқасы - Осман империясының I патшасы Чалдыраңның соғыс жолындағы шайқасы. Селим мен Сафеви билеушісі Шах Исмаилдің арасындағы 1514 жылы 23 тамыздағы шайқас қазіргі Иран шекарасындағы Маку қаласының маңында орналасқан Чалдиран аңғарында өтті. "Волкер Эиданың айтуынша, Ван көлінің солтүстігіндегі жер емес, қазіргі Иран шекарасындағы Макудан сәл алыста орналасқан. "Ол соғыс Осман әскерінің жеңісімен аяқталды. Соғыстың себебі, әсіресе, ұзақ уақыт бойы Осман мемлекеті мен Сафеви сектасы арасындағы жаман қарым-қатынастардан туындады. Османдық II патшасы Баязид, Исмаилдің әкесі, шейх Хайдардың 1488 жылы қайтыс болғанын естігенде: "Хайдардың қайтыс болғанын естіген қуанышым көбейді. - деп жауап берді. Ал, Хайдардың қызыл басшылар тобының мүшелеріне: "Хайдардың адасқан тобы, оларға Алла қарғыс түсірсін!" - депті. Сафави шейхтерінің Анадолуда көптеген шәкірттері болғаны белгілі, бұл шәкірттер шейхтерге жиі баратын, олармен бірге сыйлықтар алып, шейхтерден білім алу үшін Иранға баратын. Осман мемлекеті Шах Исмаилдің Қызылбаштық сенімге ие болуын, Анадолудағы үлкен жақтаушыларының көптігін және сонымен қатар көршілес жерлерде өрлеуін үлкен қауіп деп санады. Сондықтан ІІІ. Баязид 1501 жылы Сафеви мемлекетін құрып, қызылбашылар Иранға бармасын деп, олардың барлығын өлтіруді бұйырды. Сафеви билеушісі Шах Исмаилдің қызыл бас сенімін ұстауы және Анадолудағы үлкен жақтастары Осман мемлекеті үшін қауіп ретінде қарастырылды. 1502 жылы ІІ-ші дүниежүзілік соғыстың кезінде Шия мәзһабын бүлік деп санайды. Баязид осы себепті көптеген қырғыздарды Анадолудан Мораға, яғни "Грекияға" айдады. 1501 жылы Тебризді алғаннан кейін, Ысмайыл хан Әрзинжанды да басып алды. Бұл аймақ Осман империясының жеріне кірмегенмен, оның Исмаилдің қолына өтуі сол кездегі Трабзонның уәзірі болған Селим ханзаданың ашуын туғызды. Содан кейін Селим хан 1503 және 1507-8 жылдары екі рет Сафеви жерлеріне шабуыл жасап, Эрзинжанды басып алуға тырысты. Салим ханның соңғы шабуылда шаһ Исмаилдің қару-жарағы мен қазынасы да қолға түсті. Шаһ Селимге елші жібереді, бірақ принц Селим олжасын қайтарудан бас тартады. Бұл жолы Исмаил II. Ол Баязидке елші жібереді. Елшінің бейбітшілік пен достық туралы сөзімен, Селимнің жауыздыққа бейімделуіне наразылық білдіреді және қолға алынған қару мен қазынаны қайтаруды талап етеді. Осман билігі елшіге құрметпен қарайды, бірақ оның наразылығын елемеді.

Шаһзада Селим Ерзинжанды алу қайда шабуыл жасады?

Османдықтар Венециямен соғысып жатқанда, Караманғұл Мұстафа биі тарихтағы соңғы көтерілісті жасады. Табризде өскен Мұстафа мырза 1500 жылы II. Баязид Морада болған кезде Мерсинге келді. Ол мұнда жинаған түрікмендермен Қараманды қоршап алды. Османдықтар бұл оқиғаға көп мән бермегендіктен, Коньяда болған Баязидтің төртінші ұлы, Шаһзада Шехеншах, Қараманұлы Мұстафа биге жеке бас көтермеген, Бейшехир байрағы биі болған ұлын жіберді. Қараманұлы Мұстафа батыр шайқасқа қатыса алмай, Ітелге айдалды. 1500 жылдың соңында Шаһзада Шехеншах Ічелге келді, бірақ Қараманұлы Мұстафа биді ұстай алмады. 1501 жылдың көктемінде Визир-и Азам Хажы Мәсіх Паша да Ичельге келді. Сол себепті Қарманұлы Мұстафа мырза Тарс қаласынан кемемен Сирияға қашып, мамлюктарға бас сауғалады. Мәмлүк сұлтаны Османдықтармен жаңа қақтығысқа түскісі келмегендіктен, Қараманұлы Мұстафа мырзаны өлтірді.

Мұстафа Бей Мерсинге кеткенде ІІ. Баязид қайда болды?

Сарықамыс - Шығыс Анадолия аймағындағы Карс провинциясына қарасты аудан. Арқалық аты қайдан шыққандығы туралы әртүрлі аңыздар бар. Олардың ішіндегі ең көп тарағандарының үшеуі мыналар: Түрік әміршілерінің бірі осы жерді бір шапан мен аздап азық-түлікпен алмастырғандықтан, бұл аймақтың аты Сарықамыш деп айтылған. Екінші аңыз бойынша, бұл аймақтағы бала көлі (құрғаған көл) өскен қамыс сары болғандықтан пайда болған. Үшінші аңыз бойынша, бұл аймаққа Казар теңізі мен Арал көлі арасындағы Сарықамыш шұңқыры аймағынан бір түрік бойының қоныстанғанынан пайда болған. Аудан Орыс билігі кезеңінен қалған көптеген тарихи ескерткіштерді қамтиды. Олардың ішіндегі ең көрнектісі - Жоғарғы Сарықамыштағы патша Николайдың күркесі. Ауданның тарихы Византия дәуіріне дейін барады. Бұл аймақтың мұсылман билеушілерінің билігіне кіруі Селжүкілік дәуірден басталады. Бұл аймақты 1064 жылы 16 тамызда Византия патшасымен болған соғыста Сельджук қолбасшысы Алпарслан басып алды.

Сарықамыс ауданында қай дәуірге жататын көптеген тарихи ескерткіштер бар?

Шахқұлу көп сандаған жанкүйерлерді жинағаннан кейін, Батыс Анадолу мен Румелидегі халифалар арқылы халқын Шах Исмаильге биатқа шақырды. Осы уақытта Осман әміршілерінің арасында наразылық пен мемлекет қайраткерлерінің бей-жайлығын пайдаланып, көтеріліс болды. Өзінің қол астындағы күштермен Маниса байрағына барған Шейхзада Қорқыттың қазынасын тасыған кербенге шабуыл жасап, олжаны тартып алғаннан кейін, Шах Исмаилдің халифасы деген талаппен, айналасына шабуыл жасады. Анталияны басып алып, әйелді өлтіргеннен кейін Қызылжая, Истанос 'Қоркутлы', Алмалы, Бурдур және Кечиборлыны басып алып, әйелдерін және халықтың бір бөлігін өлтіріп, Кутахияға келді. Өзгегеге жіберілген Анадолу Бейлербейі Карагоз Ахмет Паша басшылығымен Осман әскерлері жеңіліп, паша тұтқынға алынды. Шахкулу Кутахияны қоршап алды, бірақ қаланы ала алмады, бірақ қамал алдында Карагоз Ахмет Пашаны өлтірді. "22 сәуір 1511" Шахқұлы бұдан кейін Бурсаға қарай жүріп, оған қарсы жіберілген Субашы Хасан Ағаны жеңіп, өлтіргеннен кейін Бурсада дүрлігіп, Шаһзада Қорқыт Маниса қамалына қамалды. Бурса әйелінің жағдайы туралы Стамбулға хабарлағаннан кейін, уәзір-и Азам Хадим Али Пашаға көтерілісті басу тапсырылды. Шаккулидің әскері Қараман Бейлербейді Хайдар пашаны өлтіргеннен кейін солтүстікке қарай жылжыды. Жорыққа жіберілген Ахмет ханзада мен басқа да ханзадалар Алтынтас орнында Хадим Али пашамен бірігіп, көтерілісшілерді тік таудың басына қоршап алды. Осы уақытта Ахмет ханзада көтерілісшілерге шабуыл жасайтын жердің билігін талап етіп, жаңашылдарды өзіне биат беруге шақырды, бірақ жауапсыз қалды. Осы уақытта қоршауда тұрған Шахкулу әскерлері жол тауып, қашып құтылуға мүмкіндік алды. Хадим Али Паша көтерілісшілерді қудаласа да, жаңашылдардың оған бата бермеуіне ренжігендіктен, Ахмет ханзада өз жалауына қарай тартты. Хадим Али Паша Сивастың маңындағы Чубукова немесе Гөкчай позициясының жанында Шахкулу күштеріне жетті, екі жақ соқтығысты. Шахкулудың соғыста қаза тапқаны көтерілісшілердің арасында дүрбелең тудырды. Осы уақытта хадим Али Паша да садақпен өлтірілді. 1511 жылы 2 шілдеде Ғатаған Осман әскері Хадим Али Пашаның өліміне байланысты алға қарай жылжый алмады, қалған көтерілісшілер Иранға қарай бет алды.

Анадолу Бейлербейи кім?

Назым Хикмет 1902 жылы 15 қаңтарда Салоникада дүниеге келген. Ол өзінің алғашқы өлеңін 1913 жылы 3 шілдеде жазды. Сол жылы ол Мekteb-i Sultani орта мектебінде оқыды. Бірде отбасылық жиналыста Бахрия Назирі Джемаль Пашаға теңізшілер үшін жазған батырлық өлеңін оқығаннан кейін, баланың Бахрия мектебінде оқыуы керектігі шешілді. 1915 жылы 25 қыркүйекте Хайбелияда теңіз мектебінде оқыды, 1918 жылы 26 адамның 8-і. Ол "Астана" университетінің магистрі болды. Карне бағалауында ақылды, орташа еңбекқор, киімін қамықпай, ашулы және моральдық ұстанымы жақсы оқушы болып көрінеді. Мектепті бітірген соң, сол кездегі оқу кемесі Хамидиеге палубалық офицер-стажер болып тағайындалды. 1921 жылы 17 мамырда оның шектен тыс жағдайлары анықталғандықтан, әскермен байланысы үзілді. Назым Хикмет 1920 жылы досы Вала Нұретдинмен бірге Ұлттық күреске қатысу үшін отбасынан хабарсыз Анадолияға көшіп барды, Болуда мұғалім болды. Кейін ол Батуми арқылы Мәскеуге шығыс жұмысшыларының коммунистік университетінде саяси ғылымдар мен экономиканы оқыды. 1921 жылы Мәскеуге барған кезінде ол революцияның алғашқы жылдарын көрді және коммунизммен танысты. 1924 жылы Мәскеуде басылып шыққан алғашқы поэзия кітабы 28 Kanunisani қойылды. Сол жылы Түркияға оралып, "Айдынлык" журналында жұмыс істей бастады, бірақ журналда жарияланған өлеңдері мен мақалалары үшін он бес жыл бас бостандығынан айыруды талап еткенде, қайтадан Кеңес Одағына кетті. 1928 жылы ол кешірім туралы заңның игілігін көріп, Түркияға оралды. Бұл жолы "Рассветный месяц" журналында жұмыс істей бастады. 1938 жылы оған жиырма сегіз жыл бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалды. 12 жыл қамауда болды. Бейбітшілікті сүйетіндер қоғамының құрылтайшысында болды. 12 жыл қамауда болғаннан кейін, 1950 жылы Сталиндік Кеңес Одағына әскери қызметке алынып, өлтіріледі деп қорқып кеткен Назым, 1951 жылы 25 шілдеде Министрлер Кеңесінің Түрік азаматтығынан шығарылғаннан кейін, үлкен бабасы Мұстафа Жәләлетдин Пашаның (Константин Боржекки) туған жері Польшаның азаматтығына өтіп, Боржекки тегін алды. 1963 жылы 3 маусымда Назым Хикмет 61 жасында жүрек соғысынан қайтыс болды.

Назым Хикмет қашан бітірді?