url
stringlengths 17
297
| title
stringlengths 0
318
| text
stringlengths 0
772k
|
|---|---|---|
http://kompy.info | Bosh sahifa | | 3-Ma’ruza Kompyuterning tashkil etilishi ularning arxitekturasi va xususiyatlari. Reja Kompyuterlar quyidagi asosiy komponentlardan tashkil topadi: Kompyuter arxitekturasi bu kompyuterning asosiy komponentlari va ularning o'zaro aloqalarini belgilovchi struktura. Kompyuterlar quyidagi asosiy komponentlardan tashkil topadi 176,75 Kb. 3 | o'qib |
| ” fanidan 2-amaliy ish mavzu Bu amalga oshirilgandan so'ng, dielektrik izolyatorning bir qismi markaziy o'tkazgichdan olib tashlanishi mumkin, shunda markaziy o'tkazgich payvandlanishi, siqilishi yoki koaksiyal konnektorning markaziy pin moslamasiga bosilishi mumkin 1,44 Mb. 10 | o'qib |
| Eksperimental psixologiya Oila psixologiyasi bakalavr yo‘nalishi talabalari uchun seminar mashg‘ulotlari uchun 239,58 Kb. 9 | o'qib |
| Mavzu: Infografikani yaratish texnologiyalari. Ergasheva Maftuna 22/7- guruh Infografika yordamida siz mijozlar yoki xodimlarning maʻlumotlari bilan tanishishingiz mumkin 4,67 Kb. 1 | o'qib |
| Elektron chipta Ular xarajatlarni yanada qattiqroq nazorat qilish, shuningdek, daromadni oshirish uchun yangi imkoniyatlarga muhtoj. Shu bilan birga, ular yo'lovchilar uchun qo'shimcha imtiyozlarni doimo yodda tutishlari kerak 18,35 Kb. 2 | o'qib |
| Автомобил йўлларини эксплуатация қилиш фанидан 74,31 Kb. 1 | o'qib |
| Nókis innovaciyaliq instituti «tastíYÍqlayman» Mektepke shekemgi tálimde salıstırıw pedagogikasi” pánin oqıtıwda zamanagóy jantasıwlar hám innovaciyalardi qollanıw ushın zárúr bolatuǵın bilim hám kónlikpelerdi 105,2 Kb. 4 | o'qib |
| Mavzu: Bulutli hisoblash texnologiyalariga asoslangan raqamli iqtisodiyot infratuzilmasi Ma joriy qilish hali biznesni raqamli qilib qo‘ymaydi. Oddiy texnologik platformaning raqamli iqtisodiyot platformasidan farqi nimada? 41,01 Kb. 1 | o'qib |
| Mavzu: Parallel tizimlar arxitekturasi. Parallel kompyuterlar massivi. Reja Parallel kompyuterlar arxitekturasi va dasturlash” fani bo’yicha mazkur uslubiy ko’rsatma Kompyuter injiniringi yo’nalishi talabalarini tayyorlash uchun mo’ljallangan. Bu uslubiy ko’rsatma 6 ta laboratoriya ishini o’z ichiga olgan 29,59 Kb. 5 | o'qib |
| “Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarini tashkil etishga tayyorgarlik koʻrish toʻgʻrisida Olot tuman maktabgacha va maktab ta`limi bo`limiga qarashli 7-makatab direktorining buyrug’I 67,82 Kb. 2 | o'qib |
| 3-Amaliyot ishi Mamadjanova Nigora Mavzu: Anaconda virtual muhitini sozlash. Phyton kutubxonalarini o’rnatish Hozirgi vaqtda anakonda mashinani o'rganish paketini boshqarish va joylashtirishni soddalashtirish uchun eng yaxshi ochiq manba manbalaridan biridir 1,96 Mb. 3 | o'qib |
| O’tkazish sanasi: Sinf: 11-sinf Mavzu Ta’limiy: O’quvchilarga grafik obyektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullarini o’rgatish 22,7 Mb. 84 | o'qib |
| Auditning turlari va shakllari Har bir audit turi o‘zining maqsad va vazifalariga EGA bo‘lib, korxonaning ma'lum bir jarayonini tekshirishga yo‘naltirilgan. Ushbu mustaqil ishda audit turlari va shakllari to‘g‘risida to‘liq ma'lumot beriladi 176,41 Kb. 6 | o'qib |
| Jahon amaliyotida auditning rivojlanish bosqichlari Auditorik faoliyat rivoji (Tasdiqlovchi, maqsadli sistemali,tavakkalchilikka asoslangan audit) 14,62 Kb. 1 | o'qib |
| Foyda soliģi Talaba: Ismoilov Shuhrat Qabul qilingan: Reja Foyda solig'i bu kompaniya yoki jismoniy shaxsning foydasidan olinadigan soliq turi. U korxona tomonidan olingan sof daromad yoki foyda asosida hisoblanadi 2,44 Mb. 1 | o'qib |
| “masofaviy va ikkinchi oliy ta’lim” Fakulteti “Soliq va soliqqa tortish” fanidan mustaqil ta`lim uchun nazorat ishi Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti 162,82 Kb. 3 | o'qib |
| Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti Auditorlik risklari — auditorlar moliyaviy hisobotlarni tekshirishda yuzaga keladigan xavflar 22,47 Kb. 1 | o'qib |
| Audit standardlari Axs (International Standards of Auduting – isas) Buxgalterlarning xalqaro federatsiyasi – bxf (International Federation Accountants – ifac) tarkibidagi Auditorlik Amaliyoti bo‘yicha Xalqaro Komitet – aaxk 0,88 Mb. 5 | o'qib |
| Respublikasi oliy va Ushbu protsessor qo'shni komponent bilan o'zaro ta'sir qiladi, bu ularning chiqish, kirish, saqlash va xotira komponentlari bo'lishi mumkin 391,56 Kb. 8 | o'qib |
| Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti mikroprotsessorli tizimlar fanidan mustaqil ish pentinum 2 bajardi: turg’unjonov saidbek gruppa: 431-21 qabul qildi: abasxonova xalima Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti ims tuzilma va xizmatlar fanidan mustaqil ish keyingi avlod konvergent tarmoqlarida bo’yicha ishlab chiqilgan standartlar tahlili bajardi: turg’unjonov saidbek 359,16 Kb. 15 | o'qib |
| Iteratorlar va ularning turlari Sanjarbek Java tilida `Iterator` interfeysi mavjud bo'lib, u `java util` kutubxonasida joylashgan. Iteratorlar algoritmik murakkablikni kamaytirib, kodni yanada aniq va samarali qilishga yordam beradi 1,48 Mb. 3 | o'qib |
| Namangan viloyati, Namangan shahar Islom Karimov ko'chasi, 12-uy, 160103 Axborot tizimlari va texnologiyalari (tarmoqlar va sohalar bo‘yicha) ta’lim yo‘nalishi Sirtqi ta’lim 52,03 Kb. 1 | o'qib |
| Texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi 1,61 Mb. 1 | o'qib |
| Axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali Ilmiy tadqiqotlarning turlari (klassifikatsiyalanishi), strukturasi va bosqichlari 1,73 Mb. 7 | o'qib |
| Lokal va global kompyuter tarmoqlarining arxitekturasi Halqa. Bu holatda barcha kompyuterlar yopiq halqasimon, ketma-ket bog'lanadi. Bunda xabar birin-ketin kompyuterdan kompyuterga uzatiladi. Xabarni uzatgan kompyuter yana o'sha xabarni qayta qabul qilmaguncha, jarayon davom etaveradi 168,31 Kb. 3 | o'qib |
| Istemolchi manzilga tashish xizmati, korsstish xizmatining tizimli taxlili Misol uchun, agar bir kishi transportni buyurtma qilsa, xizmat bu buyurtmani qabul qiladi va bu kishiga mos transportni beradi. Bu xizmatlar onlayn platformalar orqali ham amalga oshirilishi mumkin bo'lib 3,33 Mb. 1 | o'qib |
| O‘zbekiston Respublikasida ta’lim sohasida bo‘layotgan o‘zgarishlar davlatimizning istiqbolini Ta’minlovchi asosiy omillardan biri sifatida jahon ommasi tomonidan e’tirof etilmoqda 199,24 Kb. 1 | o'qib |
| Chilangari kasbi bo’yicha B” toifadagi avtotransport vositalarining tuzilishi va servis xizmat ko‘rsatish 5,07 Mb. 162 | o'qib |
| Хулосалар Khklarida “Elektr sxema. Elektr sxema turlari va ularni chizish qoidalari” mavzusini 1,26 Mb. 25 | o'qib |
| 1-mavzu: Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini taqribiy yechish usullari va ularni kompyuterda bajarish 494,99 Kb. 2 | o'qib | |
http://kompy.info/namangan-viloyati-namangan-shahar-islom-karimov-kochasi-12-uy.html | Namangan viloyati, Namangan shahar Islom Karimov ko'chasi, 12-uy, 160103 | NAMANGAN MUHANDISLIK-QURILISH INSTITUTI
Namangan viloyati, Namangan shahar Islom Karimov ko'chasi, 12-uy, 160103
[email protected]
MA’LUMOTNOMA-CHAQIRUV QOG‘OZI
№ 310211103179-9 2024 yil «26» sentabr
Axborot tizimlari va texnologiyalari (tarmoqlar va sohalar bo‘yicha) ta’lim yo‘nalishi Sirtqi ta’lim
shaklining 5-kurs 70S-ATT-20 guruh talabasi XIDIROVA SURAYYO NURMIRZAYEVNAga nazariy
o‘qish haftaligiga qatnashishi uchun 2024-yil 30-sentabrdan 2024-yil 02-noyabrgacha O‘zbekiston
Respublikasi Mehnat kodeksining 385-moddasiga (O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining
2017-yil 21-noyabrdagi 930-son qarori hamda 2022-yil 3-oktabrdagi 559-son qarori)
binoan
qo‘shimcha ta’til berishingizni so‘raymiz.
Dekan
QAXXAROV A. A.
Namangan muhandislik-qurilish institutining Axborot tizimlari va texnologiyalari (tarmoqlar va
sohalar bo‘yicha) ta’lim yo‘nalishi Sirtqi ta’lim shaklining 5-kurs 70S-ATT-20
guruh talabasi
XIDIROVA SURAYYO NURMIRZAYEVNAning nazariy o‘qish haftaligiga qatnashganligi to‘g‘risida
MA’LUMOT
1. Ish haqqi saqlangan holda qo‘shimcha
ta’tilga ketdi:
2024-yil «____» __________________
Rahbar _________ ______________________
(imzo) (F.I.SH.)
M.O‘.
2. Oliy ta’lim muassasasiga nazariy o‘qish
haftaligiga keldi:
2024-yil «____» __________________
Mas’ul shaxs ________ ______________________
(imzo) (F.I.SH.)
M.O‘.
3. O‘quv rejasidagi o‘qish haftaligiga
qatnashdi va asosiy ish joyiga ketdi:
2024-yil «____» __________________
Mas’ul shaxs ________ ______________________
(imzo) (F.I.SH.)
M.O‘.
4. Asosiy ish joyiga keldi:
2024-yil «____» __________________
Rahbar _________ ______________________
(imzo) (F.I.SH.)
M.O‘. |
http://kompy.info/category/Xülasə/ | Xülasə | | Xülasə Tədqiqatın məqsədi Regional nəQLİyyat infrastrukturunun təKMİLLƏŞDİRİLMƏSİNDƏ baki-tbiLİSİ-qars dəMİr yolu xəTTİ layiHƏSİNİn rolu Xülasə 2,22 Mb. 31 | o'qib |
| Azərbaycanda metallurgiya Tədqiqatın məqsədini Azərbaycanın qara metalurgiya sənayesinin özəllikləri, hazırkı vəziyyəti və inkişaf perspektivlərinin müvafiq dünya kompleksinin keçdiyi tərəqqi yolu və qloballaşma çağrışları ilə bağlı müasir meylləri kontekstində təhlili Xülasə 0,53 Mb. 13 | o'qib |
| Dayaniqli inkişaf və stirpat çƏRÇİVƏSİ1 uot: 330. 341: 316. 4; 330. 35: 316. 4 Dövlət və Bələdiyyə İdarəçiliyinin Tədqiqatları Mərkəzi, Qafqaz Universiteti/Bakı, Azərbaycan Xülasə 58,9 Kb. 11 | o'qib |
| Gdpr reqlamentinə əsaslanan tələblər Gdpr reqlamentinə (Aİ-nin Verilənlərin mühafizəsi üzrə ümumi reqlamenti) əsaslanan tələbinizi aldıq. Narahat olmayın, mümkün olan ən qısa müddət ərzində sizinlə əlaqə saxlayaraq tələb etdiyiniz məlumatı təqdim edəcəyik Xülasə 37,43 Kb. 1 | o'qib |
| Biznes münasibətlərinin inkişafında marketinqin rolu Ayna Abdullazade Azad qızı Elmi rəhbər: dos. Muxtarova Pervin Açar sözlər: biznes, münasibətlərin marketinqi, biznes marketinqi, strateji marketinq Xülasə 18,22 Kb. 1 | o'qib |
| Pilotsuz uçUŞ aparatinin füzelyajinin hazirlanmasinda iSTİfadə olunan kompozit materiallar Xülasə 2,02 Mb. 6 | o'qib |
| Kafedra: sabah fənnin adı: İnsan Kompüter İnterfeysi Azərbaycanda bank sistemi inkişaf etməkdədir. Texnologiyanın sürətli inkişaf etməsi nəticəsində bankların mobil tətbiqlərindən də geniş istifadə olunur. Məsələn: Kapital bankın mobil tətbiqi olan Birbank mobil tətbiqi Xülasə 131,48 Kb. 3 | o'qib |
| Xülasə Bu tədqiqat işində informasiya təhlükəsizliyinin pozulması hallarının firmaların fəaliyyətinə təsirini araşdırılır. İnformasiya mühafizəsinin pozulması Nformasiya mühafiZƏSİNİn pozulmasi hallarinin şİRKƏTLƏRİN İQTİsadi performansina təSİRİ Xülasə 21,03 Kb. 4 | o'qib |
| Xülasə Məqalədə müasir veb texnologiyaları araşdırılıb, onlar asaındakı fərq və çatışmamazlıqlar qeyd edilib. Veb Proqram mühəndisliyinin aktual elmi-praktiki problemləri‖ I respublika konfransı, Bakı, 17 may 2017-ci IL Xülasə 1,46 Mb. 5 | o'qib |
| Xülasə Müasir dövrdə havada hərəkətin komputer vasitəsi ilə idarə olunması məsələlərinin həlli və tətbiqi geniş vüsət almışdır. Bu baxımdan sürət, hündürlük Bu baxımdan sürət, hündürlük, trayektoriya və s kimi parametrlərin müvafiq emalı nəticəsində təyyarənin hərəkət trayektoriyasının modelləşdirilməsi buraxılış işinin əsasını təşkil edir Xülasə 1,66 Mb. 16 | o'qib |
| Verilənlərin təhlükəsizlik məsələləri Şəfiyeva M.İ Bu isə verilənlərin qorunması problemini asanlaşdırmır əksinə daha da çətinləşdirir. Məqalənin əsas istiqaməti verilənlərlə əlaqədar olan təhlükəsizlik və gizlilik məsələlərinə yönəlmişdir. Məqalədə verilənlərin təhlükəsizlik məsələləri Xülasə 0,55 Mb. 1 | o'qib | |
http://kompy.info/category/Referat/ | Referat | | Referat mavzu: Ma’muriy huquqiy munosabatlar Bajardi: Fozilova G. Toshkent -2014 Reja: Kirish Ma’muriyhuquqO‘zbekistonRespublikasihuquqtiziminingasosiytarmoqlaridanbiribo‘lib, jamiyatvadavlathayotiningturlisohalaridaboshqaruvfaoliyatibilanbog‘liqholdayuzagakeladiganijtimoiymunosabatlarnihuquqiytartibgasolishningasosinitashkiletadi Referat 0,56 Mb. 16 | o'qib |
| Riyazi BİologiYA Referat 6,32 Mb. 10 | o'qib |
| Referat Mavzu: Pochta jo’natmalariga ishlov berish jarayonining asosiy bosqichlaril. Yozma korrespondensiyalarni saralash O’zbekiston Respublikasi aloqa, axborotlashtirish va telekommunikatsiya texnologiyalari Davlat Qo’mitasi Referat 57,73 Kb. 15 | o'qib |
| O’zbеkistоn rеspublikasi оliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi urganch davlat univеrsitеti «kimyoviy texnologiyalar» kafеdrasi o`qituvchisi jabberganov jahongir sabirbayevichning Referat 0,53 Mb. 17 | o'qib |
| Pedaqoji anlayışlar lüğəti Abituriyent – ali və ya orta peşə-ixtisas təhsili müəssisələrinə qəbul olunmaq üçün təhsil haqqında müvafiq dövlət sənədi təqdim edən şəxs Referat 339 Kb. 85 | o'qib |
| Sharq filologiyasi va falsafa fakulteti Mavzu: Xitoy tilidagi ekvivalentsiz frazeologik birliklarning tarjimada berilishi Referat 46,3 Kb. 9 | o'qib |
| Referat mavzu: O’zbekistonning iqtisodiy geografik o’rni mi 94-guruh o’qituvchi Poytaxti Toshkent shahri. Hozirda O'zbekiston Respublikasi hududi Qoraqalpog'iston Respublikasi va 12 ta viloyat Andijon, Buxoro, Jizzax, Navoiy, Namangan, Samarqand, Sirdaryo, Toshkent, Farg'ona Referat 49,5 Kb. 1 | o'qib |
| Farmakologiya va klinik farmatsiya Fanning o‘quv dasturi Oliy va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi yo‘nalishlari bo‘yicha o‘quv-uslubiy birlashmalar faoliyatini Muvofiqlashtiruvchi Kengashning 20 yil “ ” dagi “ ”-sonli bayonnomasi bilan ma’qullangan Referat 2,78 Mb. 28 | o'qib |
| Referat mavzu: turizm haqida tushunchalar va ularning paydo bo’lishi. Bajardi: Ruziqulov Ravshan Shuning uchun hukumatimiz tomonidan qabul qilinayotgan «Jismoniy tarbiya va sport to’g’risida» (1992 y. 14 yanvar), «Ta’lim to’g’risida» Referat 60,5 Kb. 1 | o'qib |
| Referat komputer jako szansa lub zagrożenie dla rozwoju psychicznego człowieka Opracowała: Eugenia Kowal Wynalazki techniczne, które powstały w drugiej połowie XX wieku, przyczyniły się Referat 50 Kb. 1 | o'qib |
| Referat fənn: Ekoloji proseslərin modelləşdirilməsi İxtisas: Ekologiya mühəndisliyi Qrup: M1433aE Referat 5,26 Mb. 3 | o'qib |
| Referat fakültə: İqtisadiyyat İxtisas: İqtisadiyyat Kurs: 4 Fənn: Milli iqtisadiyatın dövlət tənzimlənməsi Regional İnnovasiya Zonasının yaradılması imkanları yerli və xarici İkt şirkətləri, bunda maraqlı olan donor təşkilatlar, amea-nın müvafiq elmi-tədqiqat institut və laboratoriyaları, dövlət və özəl təhsil müəssisələri Referat 42,6 Kb. 3 | o'qib |
| Referat tayyorlash. Tayyorlangan referatni o`qituvchiga topshirish, Hemus ga joylash va himoya qilish Berilgan reja asosida referat tayyorlash. Tayyorlangan referatni o`qituvchiga topshirish, Hemus ga joylash va himoya qilish Referat 53,6 Kb. 1 | o'qib |
| Referat guruh : 7-19 Bajardi : Akramov m tekshirdi: Mavlonov E O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim s vazirligi toshkent kimyo texnologiya instituti Referat 22,56 Kb. 11 | o'qib |
| Toshkent axborot texnologiyalari universiteti audiovizual texnologiyalari kafedrasi Referat 0,6 Mb. 10 | o'qib | |
http://kompy.info/category/Qaydalar/ | Qaydalar | | Elektik stansiyalarin və ŞƏBƏKƏLƏRİNİn texniKİ İSTİsmar qaydalari Elektrik stansiyalarin və ŞƏBƏKƏLƏRİNİn elektrik avadanliqlarinəN İSTİsmar qaydalari Qaydalar 135,69 Kb. 27 | o'qib |
| Avtomobil nəqliyyatı ilə sərnişin və baqaj daşınması Qaydaları Təhvil verdi: (vəzifəsi, soyadı, adı və imzası) Qaydalar 103,53 Kb. 2 | o'qib |
| «Avtomobil nəqliyyatı ilə yüklərin daşınması Qaydaları»na 1 nömrəli əlavə Avtonəqliyyat vasitəsindən istifadəyə görə ödəmələr aşağıdakı ardıcıllıqla və müddətə ödənilir Qaydalar 1,82 Mb. 19 | o'qib |
| 16/3 Bakı şəhəri 10 iyul 2012-ci il Bakı şəhəri 10 iyul 2012-ci IL Qaydalar 25,3 Kb. 2 | o'qib |
| Xarici bazarlara çıxış metodları İxrac və ixrac sövdələşmələrinin hazırlanması qaydaları. Müştərək sahibkarlıq fəaliyyəti Xarici bazara çıxmaq istəyən firma son qərar qəbul etməmişdən əvvəl ardıcıl olaraq mütləq aşağıdakı məsələləri həll etməlidir Qaydalar 244 Kb. 18 | o'qib |
| Elektik stansiyalarin və ŞƏBƏKƏLƏRİNİn texniKİ İSTİsmar qaydalari Elektrik stansiyalarına göndərilən yanacağın keyfiyyəti dövlət standartlarına və texniki şərtlərə müvafiq olmalıdır Qaydalar 164,72 Kb. 34 | o'qib |
| Qaydaları"nın təsdiq edilməsi haqqında azərbaycan respublikasi naziRLƏr kabinetiNİn qərari " Elektron qaimə-fakturanın formasının, tətbiqi, uçotu və istifadəsi Qaydaları”nın təsdiq edilməsi haqqında Qaydalar 368,51 Kb. 1 | o'qib |
| Qaydaları"nın təsdiq edilməsi haqqında azərbaycan respublikasi naziRLƏr kabinetiNİn qərari " Elektron vergi hesab-fakturalarının tətbiqi, uçotu və istifadə Qaydaları”nın təsdiq edilməsi haqqında Qaydalar 29,71 Kb. 7 | o'qib |
| Qaydaları osi modeli internet (Mühazirə 6) Bu texnologiya hətta müharibə vaxtı belə kommunikasıyaların işinin kəsilməsinə təminat verirdi. Əgər kommunikasiya xəttinin bir hissəsi sıradan çıxarsa, böyük olmayan paketlər digər işləyən xətlərə ötürülə bilər Qaydalar 40,69 Kb. 18 | o'qib |
| Elektik stansiyalarin və ŞƏBƏKƏLƏRİNİn texniKİ İSTİsmar qaydalari Elektrik stansiyalarin və ŞƏBƏKƏLƏRİNİn elektrik avadanliqlarinəN İSTİsmar qaydalari Qaydalar 135,69 Kb. 21 | o'qib |
| Azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti SƏRBƏst iŞ Tələbə: Ramin Ağayev İxtisas Keyfiyyətin idarə edilməsi prinsipi: bir təşkilatın idarə edilməsi və idarə olunması üçün istifadə edilən kompleks və əsas qaydalar və inanclar Qaydalar 35,2 Kb. 3 | o'qib |
| Muəllimlərin Etik Davranış Qaydaları: Təhsilin Temel Sütunu Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin təsdiq etdiyi "Muəllimlərin Etik Davranış Qaydaları," təhsilin temel sütununu təşkil edir və muəllimlərə rəhbərlik edir Qaydalar 42,27 Kb. 7 | o'qib | |
http://kompy.info/mavzu-infografikani-yaratish-texnologiyalari-ergasheva-maftuna-v2.html | Mavzu: Infografikani yaratish texnologiyalari. Ergasheva Maftuna 22/7- guruh | |
Mavzu: Infografikani yaratish texnologiyalari. Ergasheva Maftuna 22/7- guruh
|
Sana | 13.10.2024 | Hajmi | 4,67 Kb. | | #274890 |
Bog'liq Mavzu Infografikani yaratish texnologiyalari. Ergasheva Maftuna (1)
Mavzu: Infografikani yaratish texnologiyalari
Mavzu: Infografikani yaratish texnologiyalari. Ergasheva Maftuna 22/7- guruh 1. Infografika nima? 2. Infografikaning asosiy turlari. 3. Infografika yaratish uchun kerakli maslahat va 5 ta onlayn xizmat
Reja:
Bugungi kunda grafik media mahsulotlarga boʻlgan talab va eʻtibor kun sayin ortib bormoqda. Ijtimoiy media marketing rivoji rivojlangani sayin, insonlarga xizmat, mahsulot hamda faoliyat haqida uzundan-uzoq tekstli maʻlumotlardan koʻr vizual kontent — infografikalar taqdim etilishi ancha effekt bermoqda. Xoʻsh, infografika nima? Infografika — axborotni taqdim etishning grafik usulidir. Boshqacha qilib aytganda, buni rasm koʻrinishidagi maʻlumotlar desak ham boʻladi. Infografika boshqa elementlarni (matn, koʻrsatkichlar, diagrammalar, bloklar va ikonlar) oʻz ichiga olishi mumkin, unda grafik tasvirlar asosiy rol oʻynaydi. Infografikani odatda grafik dizaynerlar, baʻzan esa illyustratorlar yaratadilar. Infografika oddiy rasm yoki tasvirli matndan nimasi bilan farq qiladi? Infografika, umuman olganda, axborot uzatishning mustaqil vositasidir. Bir soʻz bilan aytganda, infografika materialni tez, vizual va yorqin taqdim etish uchun moʻljallangan. Infografikaning koʻpgina afzalliklari bor: Birinchidan, infografika sizga katta hajmdagi maʻlumotlarni koʻrsatishga imkon beradi — matnni uzoq vaqt oʻqish uchun bugungi auditoriyaning sabri va vaqti kamlik qilmoqda. Ikkinchidan, yaxshi infografika maʻlumotni yanada aniqroq qiladi. Uchinchidan, qiziqarli rasm tomoshabinlarning eʻtiborini jalb qilishga yordam beradi, shuning uchun bu format ommaviy ravishda qoʻllaniladi. Bugungi zamonaviy taʻlim tizimida ham infografik materiallardan koʻproq foydalanish tavsiya etilmoqda. Infografika qayerlarda ishlatiladi?
Infografika yordamida siz mijozlar yoki xodimlarning maʻlumotlari bilan tanishishingiz mumkin;
Muhim yangiliklarni koʻrsatishingiz mumkin;
Mahsulotlaringizni/xizmatlaringizni reklama qilasiz;
Odamlar qaysi tilda gaplashishidan qatʻi nazar, hamma uchun tushunarli boʻlgan qulay texnik koʻrsatma tayyorlagan boʻlasiz;
Statistik maʻlumotlar, yillik hisobot, tadqiqot natijalarini tayyorlashingiz mumkin;
Yoʻl belgilari ham infografikaning bir turidir
Infografikaning beshta asosiy turi mavjud: Analitik yoki raqamli infografika. Uning yordami bilan statistik maʻlumotlar taqdim etiladi, unda juda koʻp raqamlar, diagrammalar, grafiklar mavjud boʻlishi mumkin. Yangiliklar infografikasi. U soʻnggi voqealar haqida aniq hikoya qiladi, xronologiyani va atrofda sodir boʻlayotgan voqealarning muhim bosqichlarini aks ettiradi. Qurilish infografikasi. Obʻektning tuzilishini yoki uning mexanizmini, baʻzan tarixiy voqeaning xronologiyasini va sabablarini koʻrsatadi. Reklama infografikasi. Oʻz mahsulotlarini reklama qilish uchun kompaniyalar tomonidan yaratilgan. Qiyosiy infografika. Turli obʻektlarning xususiyatlarini solishtirish imkonini beradi. Infografikaning kamchiliklari: Infografikaning birinchi kamchiligi shundaki, uni tayyorlash unchalik oson hamda arzon emas. Matn yoki roʻyxatni yozish, odatda, toʻgʻri tasvirlarni tanlash va ularni oqilona birlashtirishdan koʻra ancha oson, arzonroq va tezroq. Bundan tashqari, yaxshi infografikani yaratish uchun sizga ijodkorlik, kreativ dizayn fikrlash kerak. Ikkinchi kamchilik shundaki, baʻzida materialni taqdim etishning bunday rang-barang shakli odamlarni bu maʻlumotni unchalik jiddiy emas deb qabul qilishiga sabab boʻlishi mumkin. Uchinchi kamchilik shundaki, infografika deyarli har doim voqelikni qandaydir sxematik, umumlashtirish va soddalashtirishdir. Infografika yaratishni osonlashtiradigan koʻplab onlayn xizmatlar mavjud: 1.Canva 2.Easel.ly 3.Piktochart 4.Venngage 5.Creately Ushbu xizmatlar yordamida siz infografikalarni tezda jamlashingiz mumkin. Bepul shablonlar, rasmlar, piktogrammalar va shriftlarning katta kutubxonasi mavjud. E’tiboringiz uchun rahmat!
http://fayllar.org
|
| | |
http://kompy.info/280141.html | glossarij | glossarij
Download
42,3 Kb.
Sana
03.11.2024
Hajmi
42,3 Kb.
#280141
Bog'liq
glossarij
Download
42,3 Kb.
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
glossarij
Download
42,3 Kb. |
http://kompy.info/ | Bosh sahifa | | 3-Ma’ruza Kompyuterning tashkil etilishi ularning arxitekturasi va xususiyatlari. Reja Kompyuterlar quyidagi asosiy komponentlardan tashkil topadi: Kompyuter arxitekturasi bu kompyuterning asosiy komponentlari va ularning o'zaro aloqalarini belgilovchi struktura. Kompyuterlar quyidagi asosiy komponentlardan tashkil topadi 176,75 Kb. 3 | o'qib |
| ” fanidan 2-amaliy ish mavzu Bu amalga oshirilgandan so'ng, dielektrik izolyatorning bir qismi markaziy o'tkazgichdan olib tashlanishi mumkin, shunda markaziy o'tkazgich payvandlanishi, siqilishi yoki koaksiyal konnektorning markaziy pin moslamasiga bosilishi mumkin 1,44 Mb. 10 | o'qib |
| Eksperimental psixologiya Oila psixologiyasi bakalavr yo‘nalishi talabalari uchun seminar mashg‘ulotlari uchun 239,58 Kb. 9 | o'qib |
| Mavzu: Infografikani yaratish texnologiyalari. Ergasheva Maftuna 22/7- guruh Infografika yordamida siz mijozlar yoki xodimlarning maʻlumotlari bilan tanishishingiz mumkin 4,67 Kb. 1 | o'qib |
| Elektron chipta Ular xarajatlarni yanada qattiqroq nazorat qilish, shuningdek, daromadni oshirish uchun yangi imkoniyatlarga muhtoj. Shu bilan birga, ular yo'lovchilar uchun qo'shimcha imtiyozlarni doimo yodda tutishlari kerak 18,35 Kb. 2 | o'qib |
| Автомобил йўлларини эксплуатация қилиш фанидан 74,31 Kb. 1 | o'qib |
| Nókis innovaciyaliq instituti «tastíYÍqlayman» Mektepke shekemgi tálimde salıstırıw pedagogikasi” pánin oqıtıwda zamanagóy jantasıwlar hám innovaciyalardi qollanıw ushın zárúr bolatuǵın bilim hám kónlikpelerdi 105,2 Kb. 4 | o'qib |
| Mavzu: Bulutli hisoblash texnologiyalariga asoslangan raqamli iqtisodiyot infratuzilmasi Ma joriy qilish hali biznesni raqamli qilib qo‘ymaydi. Oddiy texnologik platformaning raqamli iqtisodiyot platformasidan farqi nimada? 41,01 Kb. 1 | o'qib |
| Mavzu: Parallel tizimlar arxitekturasi. Parallel kompyuterlar massivi. Reja Parallel kompyuterlar arxitekturasi va dasturlash” fani bo’yicha mazkur uslubiy ko’rsatma Kompyuter injiniringi yo’nalishi talabalarini tayyorlash uchun mo’ljallangan. Bu uslubiy ko’rsatma 6 ta laboratoriya ishini o’z ichiga olgan 29,59 Kb. 5 | o'qib |
| “Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarini tashkil etishga tayyorgarlik koʻrish toʻgʻrisida Olot tuman maktabgacha va maktab ta`limi bo`limiga qarashli 7-makatab direktorining buyrug’I 67,82 Kb. 2 | o'qib |
| 3-Amaliyot ishi Mamadjanova Nigora Mavzu: Anaconda virtual muhitini sozlash. Phyton kutubxonalarini o’rnatish Hozirgi vaqtda anakonda mashinani o'rganish paketini boshqarish va joylashtirishni soddalashtirish uchun eng yaxshi ochiq manba manbalaridan biridir 1,96 Mb. 3 | o'qib |
| O’tkazish sanasi: Sinf: 11-sinf Mavzu Ta’limiy: O’quvchilarga grafik obyektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullarini o’rgatish 22,7 Mb. 84 | o'qib |
| Auditning turlari va shakllari Har bir audit turi o‘zining maqsad va vazifalariga EGA bo‘lib, korxonaning ma'lum bir jarayonini tekshirishga yo‘naltirilgan. Ushbu mustaqil ishda audit turlari va shakllari to‘g‘risida to‘liq ma'lumot beriladi 176,41 Kb. 6 | o'qib |
| Jahon amaliyotida auditning rivojlanish bosqichlari Auditorik faoliyat rivoji (Tasdiqlovchi, maqsadli sistemali,tavakkalchilikka asoslangan audit) 14,62 Kb. 1 | o'qib |
| Foyda soliģi Talaba: Ismoilov Shuhrat Qabul qilingan: Reja Foyda solig'i bu kompaniya yoki jismoniy shaxsning foydasidan olinadigan soliq turi. U korxona tomonidan olingan sof daromad yoki foyda asosida hisoblanadi 2,44 Mb. 1 | o'qib |
| “masofaviy va ikkinchi oliy ta’lim” Fakulteti “Soliq va soliqqa tortish” fanidan mustaqil ta`lim uchun nazorat ishi Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti 162,82 Kb. 3 | o'qib |
| Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti Auditorlik risklari — auditorlar moliyaviy hisobotlarni tekshirishda yuzaga keladigan xavflar 22,47 Kb. 1 | o'qib |
| Audit standardlari Axs (International Standards of Auduting – isas) Buxgalterlarning xalqaro federatsiyasi – bxf (International Federation Accountants – ifac) tarkibidagi Auditorlik Amaliyoti bo‘yicha Xalqaro Komitet – aaxk 0,88 Mb. 5 | o'qib |
| Respublikasi oliy va Ushbu protsessor qo'shni komponent bilan o'zaro ta'sir qiladi, bu ularning chiqish, kirish, saqlash va xotira komponentlari bo'lishi mumkin 391,56 Kb. 8 | o'qib |
| Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti mikroprotsessorli tizimlar fanidan mustaqil ish pentinum 2 bajardi: turg’unjonov saidbek gruppa: 431-21 qabul qildi: abasxonova xalima Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti ims tuzilma va xizmatlar fanidan mustaqil ish keyingi avlod konvergent tarmoqlarida bo’yicha ishlab chiqilgan standartlar tahlili bajardi: turg’unjonov saidbek 359,16 Kb. 15 | o'qib |
| Iteratorlar va ularning turlari Sanjarbek Java tilida `Iterator` interfeysi mavjud bo'lib, u `java util` kutubxonasida joylashgan. Iteratorlar algoritmik murakkablikni kamaytirib, kodni yanada aniq va samarali qilishga yordam beradi 1,48 Mb. 3 | o'qib |
| Namangan viloyati, Namangan shahar Islom Karimov ko'chasi, 12-uy, 160103 Axborot tizimlari va texnologiyalari (tarmoqlar va sohalar bo‘yicha) ta’lim yo‘nalishi Sirtqi ta’lim 52,03 Kb. 1 | o'qib |
| Texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi 1,61 Mb. 1 | o'qib |
| Axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali Ilmiy tadqiqotlarning turlari (klassifikatsiyalanishi), strukturasi va bosqichlari 1,73 Mb. 7 | o'qib |
| Lokal va global kompyuter tarmoqlarining arxitekturasi Halqa. Bu holatda barcha kompyuterlar yopiq halqasimon, ketma-ket bog'lanadi. Bunda xabar birin-ketin kompyuterdan kompyuterga uzatiladi. Xabarni uzatgan kompyuter yana o'sha xabarni qayta qabul qilmaguncha, jarayon davom etaveradi 168,31 Kb. 3 | o'qib |
| Istemolchi manzilga tashish xizmati, korsstish xizmatining tizimli taxlili Misol uchun, agar bir kishi transportni buyurtma qilsa, xizmat bu buyurtmani qabul qiladi va bu kishiga mos transportni beradi. Bu xizmatlar onlayn platformalar orqali ham amalga oshirilishi mumkin bo'lib 3,33 Mb. 1 | o'qib |
| O‘zbekiston Respublikasida ta’lim sohasida bo‘layotgan o‘zgarishlar davlatimizning istiqbolini Ta’minlovchi asosiy omillardan biri sifatida jahon ommasi tomonidan e’tirof etilmoqda 199,24 Kb. 1 | o'qib |
| Chilangari kasbi bo’yicha B” toifadagi avtotransport vositalarining tuzilishi va servis xizmat ko‘rsatish 5,07 Mb. 162 | o'qib |
| Хулосалар Khklarida “Elektr sxema. Elektr sxema turlari va ularni chizish qoidalari” mavzusini 1,26 Mb. 25 | o'qib |
| 1-mavzu: Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini taqribiy yechish usullari va ularni kompyuterda bajarish 494,99 Kb. 2 | o'qib | |
http://kompy.info/category/Dərs/ | Dərs | | Cabbar əLƏKBƏrov Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 03 oktyabr 2006-cı IL tarixli 727 saylı əmri ilə təsdiq edilmişdir Dərs 61,5 Kb. 4 | o'qib |
| Tərcümə edəni: Akif ƏLİ Petroviçin ürəyi guppuldadı, çünki axır vaxtlar o, elanı elə-belə, vərdiş elədiyinə görə internet səhifəsində yerləşdirirdi. Son on ildə cəmi altı adamdan zəng gəlmişdi Dərs 233,13 Kb. 1 | o'qib |
| Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ Bu təlimlə işləyən müəllimin və şagirdlərin rolu üçüncü fəsildə aydınlaşdırılır. Konstruktiv təlimin prinsipləri və belə təlimlə işləyən müəllimlərin dərslərinin layihələşdirilməsi Dərs 362,35 Kb. 24 | o'qib |
| • Dərs cədvəlləri Elektrik və optika kafedrası 1976-cı ildən müstəqil fəaliyyət göstərir. Kafedraya 1982-ci ilə qədər dosent A. Məmmədov və professor K. Məmmədov, 1982-ci ildən 2012-ci IL may ayına qədər professor Mirzəli Murquzov rəhbərlik etmişdir Dərs 161,06 Kb. 10 | o'qib |
| Fənn: Texnologiya Gəncə şəhəri İ. Qayıbov adına 1№li tam orta məktəbin texnologiya müəllimi Məmmədova Ulduzun Dərs 160 Kb. 1 | o'qib |
| Dərs m ö vzula r. Saat Tarix Qeyd Vakuumda sabit elektrik sahəsi. Elektrik sahəsində yükün yerdəyişməsi zamanı görülən iş. Potensial və potensiallar fərqi Dərs 19,83 Kb. 1 | o'qib |
| M. İ. MƏMMƏdov V. T. AĞAyev Azərbaycan Respublikasi Təhsil Nazirliyi Elmi-Metodiki Şurasının “informatika və kompüter texnologiyası” bölməsinin 03. 07. 2014-cü il tarixli iclası- nın qərarı ilə təsdiq edilmişdir Əmr Dərs 2,44 Mb. 35 | o'qib |
| Dərs m ö vzula r. Saat Tarix Qeyd Yarımkeçirici qurğular. Onlardan texnika və istehsalatda istifadə edilməsi Dərs 27,94 Kb. 1 | o'qib |
| Dərs № Mövzular Standartlar Resurs İnteqrasiya Viii sinif Fizika fənni üzrə illik (perspektiv) planlaşdırma Dərs 40,45 Kb. 1 | o'qib |
| Dərs GİRİŞ Hesablama texnikası əsasən iki mühüm komponentin birgə fəaliyyətinə əsaslanır. Bunlar Aparat və proqram vasitələridir. Yalnız bu komponentlərin birlikdə qarşılıqlı funksional işinin Dərs 1,61 Mb. 79 | o'qib |
| Dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 1537 saylı Navye-Stoks və Bernulli tənlikləri. Boru kəmərində basqı itkisi Dərs 2,02 Mb. 25 | o'qib |
| Etilen ajratib olish jarayonini avtomatlashtirish Dərs 119,69 Kb. 1 | o'qib |
| Dərs vəsaiti kimi təsdiq edilib qrif verilmişdir baki "Elm və təhsil" 2013 Hümbətov H. S., Hüseynov A. R. Yem otları, Bakı: "Elm və təhsil" nəşriyyat-poliqrafiya müəssisəsi 2013, 184 s. şəkilli Dərs 8,1 Mb. 86 | o'qib |
| 1-mavzu. Radioaloqa liniyasi Radioaloqa liniyasi, uning tarkibi va elementlarining mo‘ljallanishi. Radioaloqa liniyasining samaradorligi to‘g‘risida tushuncha Dərs 191,56 Kb. 4 | o'qib |
| Azərbaycan Hava Yolları Milli Aviasiya Akademiyasının Elmi-Metodiki Şurasının 31 yanvar 2017-ci IL tarixli, 05/17 saylı protokolu ilə təsdiq edilmişdir Dərs 2,93 Mb. 35 | o'qib | |
http://kompy.info/category/Mühazirə/ | Mühazirə | | Mühazirəotağı/Cədvəl 401, 402 Məsləhətsaatları Computer Essential 2002-2003 Timothy J. O’Leary, Linda I. O’Leary Mühazirə 28,98 Kb. 1 | o'qib |
| Mühazirəçi: T. E. N., Prof. İ. M.Əliyev FƏNN: avtomatikanin əsaslari mühazirə 3 Mövzu: KƏnd təSƏRRÜfatinda istehsal prosesləRİNİn avtomatlaşdirilmasinin nöVLƏRİ Mühazirə 56 Kb. 3 | o'qib |
| Mühazirə mətnləri GƏNCƏ 2012 Ekoloji proseslərdə elektrik ölçmələri haqqında ümumi məlumat Fiziki kəmiyyət əksər fiziki obyektlər və fiziki sistemlər, onların vəziyyəti və onlarda baş verən proseslər üçün miqyasca ümumi olan xassədir Mühazirə 323,54 Kb. 20 | o'qib |
| Mühazirə №20-21 Klassik elektron nəzəriyyəsinin əsasları. Om və Coul-Lens qanunları Mkl elektrik yükü keçmişdir. Silindrlərin bir –birini sıxdıqları sahədə heç bir dəyişiklik Mkl müsahidə olunmamışdır. Bu göstərir ki Mühazirə 240 Kb. 4 | o'qib |
| Mühazirə 5 saat; laboratoriya 30 saat. Cəmi 105 saat. Kredit : Auditoriya : № B. S. S. rdarov, Ə. B. Həsənzadə, T. A. Haqverdiyeva. Beton və dəmir-beton müəssələrinin layihələndirilməsi. Bakı 2013 Mühazirə 30,51 Kb. 4 | o'qib |
| Mühazirəçi: T. E. N., Prof. İ. M.Əliyev FƏNN: avtomatikanin əsaslari mühazirə 1 Onlara texnoloji əməliyyatlarda insanın iştirakını azad edən mexanikləşdirmə vasitələri və həmçinin bu proseslərin parametrlərinə nəzarət və idarəetmə əməliyyatlarından insanı əməkdən azad etməyə imkan verən avtomatlaşdırma vasitələri Mühazirə 57,5 Kb. 2 | o'qib |
| Mühazirəçi : dos. Hüseynov İsmayıl Firuddin Mövzu: Nəqliyyat vasitələrinin aktiv təhlükəsizliyi istismar xüsusiyyətləri. Plan Tağızadə Ə. H., Bayramov R. P. Yol hərəkətinin təşkili və təhlükəsizliyi. Bakı. «Çaşıoğlu». 2002. 243 s Mühazirə 216,5 Kb. 7 | o'qib |
| Tarix və arxeologiya departamentinin müdiri: Roza Arazova Təsdiq edirəm Azərbaycan tarixi (uzaq keçmişdən 1870-ci illərə qədər). Red. Prof. Süleyman Əliyarlı. Bakı, 1996 Mühazirə 33,26 Kb. 3 | o'qib |
| Tarix və arxeologiya departamentinin müdiri: Roza Arazova Təsdiq edirəm Azərbaycan tarixi (uzaq keçmişdən 1870-ci illərə qədər). Red. Prof. Süleyman Əliyarlı. Bakı, 1996 və başqa nəşrlər Mühazirə 135,5 Kb. 12 | o'qib |
| Tarix və arxeologiya departamentinin müdiri: Roza Arazova Təsdiq edirəm Azərbaycan tarixi (uzaq keçmişdən 1870-ci illərə qədər). Red. Prof. Süleyman Əliyarlı. Bakı, 1996və başqa nəşrlər Mühazirə 136,5 Kb. 15 | o'qib |
| Avtomatikanin rele elementləRİ VƏ onlarin Rele – müxtəlif avtomatik sistemlərin ən çox yayılmış elementlərindən biri olub, onun girişinə xarici fiziki kəmiyyət təsir etdikdə çıxış kəmiyyətinin qiyməti sıçrayışla dəyişir Mühazirə 1,84 Mb. 13 | o'qib |
| Mühazirə 15 Gaus teoremi Fərz edək ki, bircinsli elektrik sahəsinə baxırıq. Onda intensivliyi olan bircinsli elektrik sahəsində yerləşən səthindən keçən intensivlik seli Mühazirə 200,5 Kb. 1 | o'qib |
| Mühazirə №17 Dielektriklər Molekula (atom) elektrik cəhəşdə neytral olur. Beləki, sin molekulanın nüvəsinin müsbət yüklərinin ümumi cəmini ilə, işərə və elektronların ümumi yükünü – ilə işarə etsək, onda bu yüklər sisteminə elektrik dipolu kimi baxmaq olar Mühazirə 145 Kb. 1 | o'qib |
| Mühazirə 16 Elektrostatik sahədə yükün hərəkəti zamanı görülən iş. Potensial Fərz edək ki, nöqtəvi yükünün elektrik sahəsində sınaq yükü nöqtəsindən nöqtəsinə öz yerinii ixtiyarı trayektoriya boyunca dəyişir. (şəkil 1) Mühazirə 159 Kb. 1 | o'qib |
| Mühazirəci: t e. n., dos. S. Z. Məmmədov. Fənn " Elektrotexnika" Mövzu 10 elektriK ÖLÇMƏLƏRİ. ƏSas anlayişlar Beynəlxalq vahidlər sistemində əsas ölçü vahidləri. Bu sistem 1960-ci ilodə qəbul olunmuşdur: uzunluq – m; kütlə kq; zaman – san; cərəyan şiddəti –A; temperatur – 0K; işiq şiddəti –cd Mühazirə 153 Kb. 9 | o'qib | |
http://kompy.info/280148.html | 2-Ma\'ruza SA | 2-Ma\'ruza SA
Download
2,33 Mb.
Sana
04.11.2024
Hajmi
2,33 Mb.
#280148
Bog'liq
2-Ma\'ruza SA
Download
2,33 Mb.
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
2-Ma\'ruza SA
Download
2,33 Mb. |
http://kompy.info/280145.html | 2023-11-06-05-40-57 4e97bf2c7d8f86fa13381d79cee597b1 | 2023-11-06-05-40-57 4e97bf2c7d8f86fa13381d79cee597b1
Download
9,61 Mb.
Pdf ko'rish
Sana
03.11.2024
Hajmi
9,61 Mb.
#280145
Bog'liq
2023-11-06-05-40-57 4e97bf2c7d8f86fa13381d79cee597b1
Download
9,61 Mb.
Pdf ko'rish
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
2023-11-06-05-40-57 4e97bf2c7d8f86fa13381d79cee597b1
Download
9,61 Mb.
Pdf ko'rish |
http://kompy.info/280144.html | Metrologiya va standartlashtirish | Metrologiya va standartlashtirish
Download
416,93 Kb.
Sana
03.11.2024
Hajmi
416,93 Kb.
#280144
Bog'liq
Metrologiya va standartlashtirish
Download
416,93 Kb.
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
Metrologiya va standartlashtirish
Download
416,93 Kb. |
http://kompy.info/280143.html | Документ Microsoft Word (2) | Документ Microsoft Word (2)
Download
20,6 Kb.
Sana
03.11.2024
Hajmi
20,6 Kb.
#280143
Bog'liq
Документ Microsoft Word (2)
Download
20,6 Kb.
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
Документ Microsoft Word (2)
Download
20,6 Kb. |
http://kompy.info/280140.html | 4-ma`ruza husnixat | 4-ma`ruza husnixat
Download
51,5 Kb.
Sana
03.11.2024
Hajmi
51,5 Kb.
#280140
Bog'liq
4-ma`ruza husnixat
Download
51,5 Kb.
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
4-ma`ruza husnixat
Download
51,5 Kb. |
http://kompy.info/280142.html | Urushboyeva Mohira Alibek qizi | Urushboyeva Mohira Alibek qizi
Download
0,71 Mb.
Pdf ko'rish
Sana
03.11.2024
Hajmi
0,71 Mb.
#280142
Bog'liq
Urushboyeva Mohira Alibek qizi
Download
0,71 Mb.
Pdf ko'rish
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
Urushboyeva Mohira Alibek qizi
Download
0,71 Mb.
Pdf ko'rish |
http://kompy.info/280146.html | 4-amaliy ish | 4-amaliy ish
Download
295,82 Kb.
Sana
03.11.2024
Hajmi
295,82 Kb.
#280146
Bog'liq
4-amaliy ish
Download
295,82 Kb.
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
4-amaliy ish
Download
295,82 Kb. |
http://kompy.info/280139.html | 4 â amaliy ish Mavzu owasp webGoat simulyatorida sql ineksiya | 4 â amaliy ish Mavzu owasp webGoat simulyatorida sql ineksiya
Download
24,5 Kb.
Sana
03.11.2024
Hajmi
24,5 Kb.
#280139
Bog'liq
4 â amaliy ish Mavzu owasp webGoat simulyatorida sql ineksiya
Download
24,5 Kb.
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
4 â amaliy ish Mavzu owasp webGoat simulyatorida sql ineksiya
Download
24,5 Kb. |
http://kompy.info/280147.html | taminlash-bu--a-ruxsat | taminlash-bu--a-ruxsat
Download
250,82 Kb.
Sana
03.11.2024
Hajmi
250,82 Kb.
#280147
Bog'liq
taminlash-bu--a-ruxsat
Download
250,82 Kb.
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
taminlash-bu--a-ruxsat
Download
250,82 Kb. |
http://kompy.info/mavzu-bulutli-hisoblash-texnologiyalariga-asoslangan-raqamli-i.html | Mavzu: Bulutli hisoblash texnologiyalariga asoslangan raqamli iqtisodiyot infratuzilmasi | |
Mavzu: Bulutli hisoblash texnologiyalariga asoslangan raqamli iqtisodiyot infratuzilmasi
|
Sana | 13.10.2024 | Hajmi | 41,01 Kb. | | #274878 |
Bog'liq Namuna referat
Mavzu: Bulutli hisoblash texnologiyalariga asoslangan raqamli iqtisodiyot infratuzilmasi.
Dunyoning eng yirik kompaniyalari allaqachondan buyon turli axborot texnologiyalaridan foydalanib kelishmoqda. Biroq qandaydir platforma joriy qilish hali biznesni raqamli qilib qo‘ymaydi. Oddiy texnologik platformaning raqamli iqtisodiyot platformasidan farqi nimada? Birinchidan, raqamli iqtisodiyot platformalari tarmoq yoki sanoatning ko‘plab qatnashchilari uchun maksimal darajada qulay o‘zaro aloqalar yaratishni ko‘zda tutgan.
Hozirgi kunda to‘laligicha qaror topgan ommaviy platformalarga misol keltirish qiyin, lekin kelajak aynan shunday yechimlar ortidadir. Google, Facebook, Apple, Amazon va Alibaba Group kompaniyalari ushbu g‘oyani to‘laligicha amalga oshirishga eng yaqin holatdalar, ko‘plab yirik kompaniyalar bunday platformalarni yaqin vaqtlarda yaratishni rejalashtirishgan. Ikkinchidan, yanada muhimrog‘i, raqamli iqtisodiyot platformalari to‘laqonli (end-toend) biznes-jarayonlarni avtomatlashtirishi lozim. Raqamli iqtisodiyot to‘liq platformasi uch qismdan iborat boTishi kerak: bular iste’molchi ekotizimlari, ishlab chiqaruvchi ekotizimlari va kommunikativ o‘zak. Iste’molchi ekotizimi funksiyasi - platformadan foydalanuvchining barcha ehtiyojlari va muhtojliklarini qondirish, uning qulayligini va funksionalligini ta’minlashdir. Ishlab chiqaruvchining ekotizim funksiyasi - biznes yuritishni yengillashtirgan va unga kirish bo‘sag‘asini pasaytirgan holda yordamchi funksiyalar bajarishini ta’minlashi lozim.
Platforma o‘zagi iste’molchilar va ishlab chiqaruvchilarning o‘zaro aloqalari bo‘yicha funksionalni ham amalga oshirib, zaruriy texnologik bazis va infratuzilma ehtiyojlarini ta’minlaydi. Uchala tarkibiy qism bir-biridan mustaqil ravishda mavjud bo‘lishi mumkin va bunga muvaffaqiyatli misollarni keltirib o‘tish mumkin: iste’molchi ekotizimi sifatida ijtimoiy tarmoqlar, Alibaba Group - birinchi navbatda, ishlab chiqaruvchi ekotizimi hisoblanadi (qolgan ikkita tarkibiy qism unchalik rivojlanmagan), Uber — ekotizimlarsiz platforma o‘zagining kommunikativ o‘zagiga yorqin misoldir. Biroq uchala tarkibiy qismni bitta model doirasida birlashtirish sezilarli darajada sinergetik samara olishga imkon beradi. Alibaba Group - elektron tijorat tarmoqlari infratuzilmasini qoilabquvvatlaydigan, qidiruv servislari, to‘lov tizimi, logistika va axborot servsislari, marketing servislari, qatnashchilarni ichki texnik qoilabquvvatlash xizmatlari va shunga o‘xshashlarni o‘z ichiga oladigan servislar ekotizimini tashkil qiladigan kompaniya. Uber esa taksi xizmatlariga buyurtma berish va bu xizmatlarni ko‘rsatish imkoniyatini taqdim etadigan raqamli platforma («taksidan foydalanish istagida bo‘lganlar» va «taksichilar» o‘rtasidagi elektron aloqani amalga oshiiiradiganlar). Eng rivojlangan ekotizimlarga misollar- amerikaning Google, Amazon, Facebook, Xitoyning Tencent va yuqorida aytib o‘tiilgan Alibaba Group kompaniyalari bo‘lishi mumkin. Amazon kompaniyasi on-layn supermarket sifatida boshlagan, lekin hozirgi paytga kelib u asosiy e’tiborni kontent taqdim etishga qaratgan va kompaniyalarga ma’lumotlar saqlash, ma’lumotlami qayta ishlash sohasidan ko‘plab servislarni o‘z ichiga oladigan bulutsimon IT infratuzilma tashkil qilish, hisoblash resurslari taqdim etish, ma’lumot va xabarlar almashinish va shunga o‘xshash imkoniyatlarni beradigan ekotizim yaratgan. Google kompaniyasi ishni qidiruv mashinasi sifatida hushlagan, lekin hozirgi paytga kelib, tajribali foydalanuvchiga yagona kirish oynasi, elektron pochta, jo‘g‘rofly kartalar, brauzer, ma’lumotlar ombori, virtual video va musiqa servislari orqali ochiq bo‘lgan yagona oyna orqali ko‘plab servislarni taqdim etadigan ekotizim tashkil qilgan.
Fncebook kompaniyasi ishni ijtimoiy tarmoq sifatida boshlagan, lekin hozirgi paytda istalgan shaxsiy ehtiyojlarni amalga oshirish imkonini beradigan to‘qqiz milliondan ortiq ilovalar va xizmatlarni o‘z ichiga olgan ekotizim yaratgan. Facebook va Google platformalari mlegratsiyasi har bir foydalanuvchining imkoniyatlarini sezilarli darajada kengaytiradi.
Tencent - Xitoyning eng yirik IT-kompaniyalari va internet-provayderlaridan biri bo‘lib, o‘z operatsion tizimi, mobil platformasi, muloqot servislari, o‘yinlari, internet portali, elektron tijorati, to‘lov tizimi, B2B segmenti uchun servislarni o‘z ichiga oladigan ekotizim tuzgan. Foydalanish qulayligi har qanday ekotizim uchun muhim ahamiyat kasb etadi. Bu qulaylik uning barcha tarkibiy qismlari o‘zaro bog‘liqligi bilan belgilanadi: foydalanuvchi avtorizatsiyasi bitta oynasi, ilovalarning bir-biri bilan «yumshoq» birikishi, barcha va xilma-xil aloqa kanallari orqali servislar sifati va bir xil ochilish va boshqalar.
Barcha asosiy iqtisodiy qonunlar va o‘lchov birliklari (jumladan, YMD) XIX-XX asrning birinchi yarmida ifodalangan va joriy qilingan bo‘lib, real sektomi (ishlab chiqaruvchi iqtisodiyotni) yaxshi tavsiflaydi. XX asrning ikkinchi yarmidan boshlab, nomoddiy ishlab chiqarish va xizmatlar sektori sezirlarli darajada rivoj topdi va iqtisodiyotning asosiy sektoriga aylandi. Nomoddiy sohada ishlab chiqarish va iste’mol xususiyatlari jiddiy farq qiladi, lekin insoniyat yangi iqtisodiyotni to‘g‘ri tavsiflash uchun mos keladigan nazariy asoslar yaratmagan (yoki yaratishni istamagan). Buning o‘miga iqtisodiyotni tavsiflashning odatiy shakllariga kiritish imkoniga ega bo‘lish uchun nomoddiy sohani mavjud metrikalar va koisatkichlarga “keltirish”ga imkon beradigan uslubiyatlar yaratilgan va muntazam qayta ko‘rib chiqilgan. Ma’lum bir vaqt intervalida bu harakatlar maqbul keladigan natijalar bergan, lekin nomoddiy sektor iqtisodiyotning real sektoridan ortib ketmagunga qadar bu ish ijobiy borgan. Yana bir xususiyat zamonaviy iqtisodiyot faniga haddan tashqari siyosiy ruh berilganligi va uning xolis emasligi bo‘lib, bu umumiy manzaraning ataylab buzib ko‘rsatilishiga olib keladi (masalan, YIM hisob-kitob qilish uslubiyatini doimiy qayta ko‘rib chiqish amaliyoti yo‘qligi sababli).
Yangi nazariyani shakllantirishda asosiy masalalardan biri, mos keladigan integral ko‘rsatkichlar tanlash va raqamli iqtisodiyotga mos bo‘lgan yangicha metrikalarni shakllantirish hisoblanadi. Bizning dunyoda ularni hisobga olish yangilangan iqtisodiy nazariyaning zaruriy bazisini shakllantirishda bizga yordam berishi mumkin bo‘lgan bir nechta barqaror tendensiyalar mavjud:
• axborot tovarga aylanadi;
• axborot qiymatga ega;
• raqamli pullar emissiya markaziga ega emas;
• juda ko‘p turdagi raqamli valyutalar hosil bola boshladi va ular an’anaviy valyutalarning о’rnini egallab oladi;
• barcha ma’lumotlar taqsimlangan ma’lumot bazalari va blokcheynlarda saqlanadi;
• ma’lum bir inson guruhlari yoki kompaniyalar jamiyatning mutloq ko‘p boyligiga egalik qiladi;
• robotlar sun’iy intellektga ega bo‘lib, insonning raqobatchisiga aylanayapti;
• intellektning jamiyatdagi mavqei misli ko‘rilmagan darajada ortadi;
• virtual dunyo jamiyat hayotining barcha sohalariga dadil va faol kirib kela boshlaydi;
• mahsulot va xizmatlar virtual dunyoda va virtual ko‘rinishda sotila boshlaydilar;
• globalizatsiya jarayoni misli ko‘rilmagan darajada rivojlanadi boshlaydi.
• raqamli iqtisodiyotning hayotga tatbiq qilinishi natijasida turli mamlakatlar va insonlar orasidagi farq-tafovut kuchayadi;
• alohida mamlakatlar va irqlar hukmron toifaga aylana boshladi;
• jamiyat farovonligi umumiy energiya sarfi bilan bog‘lanadi:
• moddiy boyliklarning ahamiyati ancha pasayadi;
• ijtimoiy maqom ijtimoiy nufuz bilan siqib chiqariladi va boshqalar.
Ehtimol, «foydalilik» «layk»da o‘lchanadigan «iste’mol qilingan energiya miqdoriga siz ishlab chiqargan foydali axborot miqdori» kelajak valyutasi bo‘lishi ham mumkin. Hozirda bunday bashorat talimdan tashqari futuristik boilib ko‘rinishi mumkin, lekin taraqqiyot muntazam ravishda tezlashmoqda va bunday istiqbol bizni 15-20 yildan keyin kutib turgan boilishi ham mumkin. Shuni eslash kifoyaki, insoniyat uchun to‘qimachilik stanogi kabi muhim ixtiro Yevropani tark etish uchun 120 yil kerak bo‘lgan, internetga esa butun dunyoni qamrab olishi uchun atiga o‘n yil yetarli bo‘lgan.
Milliy iqtisodiyotlarning yangi raqamli iqtisodiyotning tomon rivojlanishi bu sohada nazariy tadqiqotlar va bahs-munozaralarning kengayishini talab qiladi. Milliy iqtisodiyot rivojlanishining texno- raqamli platformasini yaratishga qaratilgan oliy boshqaruv organlarining amaliy dasturiy harakatlari ham yangi iqtisodiyotga o‘tish uchun katta hissa qo‘shishi mumkin. Raqamli iqtisodiyotning mohiyatga oid tomoni, ya’ni, raqamli texnologiyalardagi inqilobiy o‘zgarishlar, internetning aloqasini zamonaviylashishi va uning jadal rivojlanishi hamda Hard Ware va Soft Ware sohalardagi innovatsiyalar bilan chambarchas bog‘liqdir. Raqamli iqtisodiyotning mazmunga oid tomon’ esa birinchi navbatda, talim tizimi islohoti va inson hayotining barcha tomonlarini «raqamlashtirish»da namoyon boladi. Masalan, sanoat dizaynini kompyuterlashtirish va ishlab chiqarishda konstruktorlik tayyorgarligini modellashtirish kabi innovatsiyalar paydo bolishi murakkablik darajasi yuqori bo‘lgan mahsulotlar, masalan, stanoklar, avtomobillar, poyezdlar, samolyotlar, binolar va boshqalarni loyihasini yaratishni osonlashtiradi va ish siklini sezilarli darajada qisqartiradi. Mamlakatimizda yangi raqamli texnologiyalarning (ishlab chiqarish. moliyaviy, boshqaruv, ijtimoiy va boshqalar) paydo bo‘lishi va hayotga joriy qilinishi milliy iqtisodiyot uchun juda ko‘p sonli ijobiy samaralar va natijalarga olib kelishi mumkin:
• mehnat unumdorligining ortishi;
• kapitallashuvning ortishi;
• turmush sifatining yaxshilanishi;
• yangi bozorlar shakllantirilishi;
• resurslarni (aktivlar, kapital, vakolatlar) utilizatsiya qilish samaradorligining ortishi;
• raqobatbardoshlikning o‘sishi;
• xavfsizlikning o‘sishi;
• xalq farovonligining ortishi
Hozirgi paytgacha, globallashuv jarayoni yakun topmagan ekan, barcha sanab o‘tilgan samaralar shunga olib keladiki. birinchi bo‘lib yangi texnologiyani o‘zlashtirgan mamlakat xalqaro bozorlarda ustunlikni qo‘lgan kiritad; va bu navbatdagi «bozor bo‘lagini bo‘lib olish»ga olib keladi. Alohida olingan mamlakat nuqtayi nazaridan bu darhaqiqat yangi texnologiya joriy qilinishi bilan asoslanadigan iqtisodiy o‘sish sifatida talqin qilinishi mumkin. Lekin jahon iqtisodiyoti ko‘lamida o‘sish joriy qilingan texnologiyaning «qo‘shimcha» kapitallashuvi bilan (siqib chiqarilgan texnologiya kapitallashuvini chiqarib tashlagan holdagi chegaralangan. To‘g‘risini aytganda, tan olish kerakki, agarda ular sotuv salohiyatini yana bir bor o‘stirishga tayyor bo‘lishmasa, hech qanady texnologiyalar va raqamli iqtisodiyot ekstensiv rivojlanish modelini hayotga qaytara olmaydi. Shu munosabat bilan tan olish kerakki, raqamli iqtisodiyot va texnologiyalar rivojlanishi na O‘zbekiston uchun, va na butun dunyo uchun har qanday falokatdan qutqaradigan vosita bo‘la olmaydi. Har bir alohida mamlakat uchun bu zaruriy chora bo‘lib, raqobatbardosh darajada qolishga, jahon iqtisodiyotidagi ulushlar paritetini qayta ko‘rib chiqishga va suverenitetni asrashga imkon beradi. Hozirgi paytda mamlakatimizdagi va xorijdagi ko‘plab mutaxassislar va iqtisodchilar yangi iqtisodiyotning, jumladan, uning namoyon bo‘lish shakllaridan biri - raqamli iqtisodiyotning hozirgi rivojlanish holatiga uzil-kesil tavsif berishga va uni tushunib yetishga harakat qilmoqdalar.
Ko‘plab tadqiqotchilar subyektiv munosabat prizmasi orqali zamonaviy iqtisodiyotga xos bo‘lgan umumiy - obyektiv va subyektiv nuqtayi nazardan bu hodisani o‘zicha tushunish va idrok qilishga harakat qilmoqda. Obyektiv jihatdan esa bu ko‘proq zamonaviy iqtisodiyotdagi yangi jihatlar, tomonlar, belgilar, tendensiyalar va qonuniyatlar namoyon bo‘lishi bilan bog‘liq. Yangi iqtisodiy hodisalarni o‘rganish va hisobga olish, xususan, raqamli iqtisodiyotni yangi iqtisodiyotning nisbatan mustaqil qismi sifatida ajratish katta qiziqish uyg‘otadi. chunki iqtisodiyotni boshqarish sifati va tezligini oshirish, biznes yuritish qoidalari va huquqiy maydoniga tuzatishlar kiritish, raqamli Texnologiyalar - taasurotlar iqtisodiyoti, MICE-industriya, Smart- shahar va shunga o‘xshashlar asosida innovatsion mahsulotlar, servislar va xizmatlar hosil qilishga imkon beradi.
Iqtisodiyotda yangi tendensiyalar va hodisalarni tahlil qilishga kuchli e’tibor qaratib, hamda Nicholas Negroponte, Chris Meyer, Mohanbir Sawhney, Daniel Spulber, Don Tapscott, Steve Jurvetson, Patricia Seybold kabi amerikalik tadqiqotchilarning asarlariga tayangan holda, mualliflarning «yangi iqtisodiyot» (New Economy), «iqtisodiyot 2000», «internet iqtisodiyoti» (Internet Economy), «Net iqtisodiyot», «Web iqtisodiyot», «raqamli iqtisodiyot», «elektron tijorat» (E- economy, E-business), «nomoddiy iqtisodiyot», «buyum ko‘rinishida bo Imagan iqtisodiyot» kabi atamalardan foydalangan holda zamonaviy iqtisodiyotning yangi jihatlarini tavsiflashga intilishini qayd etish mumkin. Ushbu atamalar ko‘pincha global elektron tarmoq (Network) shakllanishi, shaxsiy kompyuterlarning global tarqalishi, dasturiy ta’minotni (Software) yaratish va uzluksiz takomillashtirish, axborot (texnologiyali va raqamli texnologiyalar rivojlanishi, IT-kompaniyalarining nomoddiy mahsulot va xizmatlarim ishlab chiqarish bilan asoslanadigan iqtisodiyotdagi yangi hodisalarni ko‘rib chiqishda sinonim sifatida foydalaniladi. Ushbu sohadagi mavjud tadqiqot natijalariga tayanib, raqamli iqtisodiyot predmetli sohasining quyidagi ta’rifini taklif qilish mumkin: “raqamli iqtisodiyot - mavjudlikning texnoraqamli shakli bo‘lib, tovar va xizmatlarini ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va iste’mol qilish bo‘yicha iqtisodiy munosabatlarning tizimli yig‘indisidir. Iqtisodiy munosabatlarning texnoraqamli tabiati raqamli iqtisodiyotni boshqalardan ajratib turadigan asosiy belgilar hisoblanadi.
Shunday qilib, agar yangi iqtisodiyot - postindustrial iqtisodiyot namoyon bo‘lishining qonuniy shakli bo‘lsa, raqamli iqtisodiyot - yangi iqtisodiyot namoyon bo‘lishining evolyutsion shakllaridan biri. Demak, «shaklning shakli» sifatida raqamli iqtisodiyot nafaqat yangi iqtisodiyot alomatlari to‘plamiga, balki raqamli iqtisodiyotning sifat jihatidan aniqligini tavsiflaydigan bir qator ajratib turuvchi tomonlarga ega.
“Industrial” iqtisodiyotda o‘ringa ega bo‘lmagan yangi qonuniyatlar va tendensiyalar paydo boiishi bilan bir qatorda raqamli texnologiyalar bilan bog‘liqlikda va uyg‘unlikda o‘zini yangicha namoyon etadigan an’anaviy iqtisodiy qoidalarning yangicha mazmuniga e’tibor qaratadi. Fan-texnika taraqqiyoti va iqtisodiy rivojlanish ta’siri ostida bozor iqtisodiyoti qoidalarida, biznes yuritish qoidalarida, an’anaviy iqtisodiy qoidalar va qonuniyatlarning yangicha namoyon bo‘lishida jiddiy o‘zgarishlar ro‘y bermoqda. Masalan, elektron tarmoqlar, kompyuterlar va dasturiy mahsulotlar, raqamli texnologiyalar, elektron mahsulot va xizmatlar paydo bo‘liishi va rivojlanishi yangi iqtisodiyotda quyidagi tushunchalar mazmuni, nisbati va ahamiyatini tubdan o‘zgartiradi: moddiy (buyum holidagi) va nomoddiy (buyum holida bo‘lmagan), jug‘rofiy masofa, zamon va makon, iste’moli qiymati (foydalilik) va qiymat, sifat va son, raqobat va iste’molchilarning afzal ko‘rishi (afzallik), vositachilik va logistika, inson kapital va biznes axloqi, bitimlar va samaradorlikni baholash, xaridorlar va sotuvchilar xulq-atvori, iste’molchilar va ishlab chiqaruvchilarning yangi munosabatlari, marketing texnologiyalari va sotuv. Ko‘rinib turibdiki, rivojlangan mamlakatlarda, ayniqsa, AQShda internet-kompaniyalar va internet- firmalar jadal rivojlanishi bilan iqtisodiyotning barcha sohalariga kirib boradigan va butun iqtisodiyot ko‘rinishini o‘zgartiradigan internet-xizmatlar, mahsulotlar, servislar, provayderlar xizmatlari va boshqalarning yangi bozori shakllanadi. Shu sababli bizningcha, internet - iqtisodiy va raqamli iqtisodiyotni tor ma’noda – internet - kompaniyalar va firmalarning raqamli texnologiyalari, mahsulot va xizmatlari yaratish va ulardan foydalanish bo‘yicha munosabatlar yig‘indisi sifatida hamda keng ma’noda - asosan uchinchi to‘rtinchi texnologik ukladga mos keladigan «industrial» iqtisodiyot bilan taqqoslaganda bir qator ajralib turadigan belgilarga ega bo‘lgan va texnologiyalarning raqamli formatidan foydalaniladigan global elektron tarmoq sharoitlarida faoliyat yuritadigan har qanday tarmoqlar korxonalari iqtisodiyoti sifatida yangi iqtisodiyotni farqlay olish maqsadga muvofiqdir.
Yangi iqtisodiyot o‘zining raqamli mazmunida butun dunyo kompaniyalari va shaxslar Network tufayli xilma-xil shakllarda o‘zaro bog‘lanishi mumkin bo‘lgan va raqamli texnologiyalardan foydalangan holda bir zumda, vositachilar, masofa yoki bozorlar, jumladan, innovatsion raqamli texnologiyalar, mahsulotlar, xizmatlar va servis bozorlarining geografik joylashuvidan qat’iy nazar biznes-munosabatlarga kirishadigan beshinchi va oltinchi texnologik ukladlar yutuqlari asosida jamiyat iqtisodiy rivojlanishining chuqurroq bosqichini tavsiflaydi.
Shunday qilib, raqamli iqtisodiyotning rivojlanishi birinchi navbatda, nafaqat inqilobiy texnologik o‘zgarishlar bilan, balki yangi iqtisodiyotning evolyutsiya qonuniyatlari bilan ham belgilanadi, zamonaviy menejmentni yangicha boshqaruv tamoyillari va biznesni yuritish qoidalarini hisobga olishga yo‘naltiradi, mahsulot sifati va mehnat unumdorligining o‘sishiga xizmat qiladi, iqtisodiy sikldagi salbiy tomonlarni bartaraf qiladi, inflyatsiya va ishsizlikni pasaytiradi, globallashuv sharoitlarida iqtisodiyotning barqaror obsishini ta’minlaydi. Iqtisodiy jarayonlar globallashuvi jahon elektron tarmog‘ining shakllanishi bilan bog‘liq iqtisodiyotning turli sohalari integratsiyasi kuchayishi tufayli zamonaviy iqtisodiyotning rivojlanishi asosiy tcndensiya va tamoyillariga aylanadi. Yangi iqtisodiyotning ushbu qonuniyati bir tomondan global biznes uchun keng imkoniyatlar bilan ta’minlaydi, boshqa tomondan esa - firmalar va kompaniyalarning iste’molchilar oldidagi javobgarligini tubdan oshiradi. Iste’molchilar qandaydir kompaniya mahsulotidan qoniqmaganligi zudlik bilan va keng ommaga ma’lum bo‘lib qoladi va ijtimoiy javobgarlik hissini paydo qiladi. Iqtisodiyotning globallashuvi, raqamli iqtisodiyotda esa zamon va makonning «yo‘q bo‘lishi» ko‘plab ishlab chiqarish omillari va, birinchi navbatda, vaqt omili qiymatimng o‘zgarishiga olib keladi, vaqt, ijtimoiy ishlab chiqarish toifasi sifatida, doimo ishlab chiqarishning qiymat bahosini belgilab bergan. Biroq hozirgi sharoitlarda vaqt «narxi» qiyoslab bo‘lmavdigan darajada o‘sadi. ishlab chiqaruvchilar va iste’molchilar o‘rtasida «bir lahzalik» aloqalar dunyosida vaqt (uni tejash va bitimlar tezligi) katta, aytish mumkinki, strategik ustunlikni ta’minlab bera olmaydi. Firmaning bozordagi vaziyatni o‘rganish, bitimlar uchun shartlarni baholash, on-layn rejimida qaror qabul qilish va bitmlarni amalga oshirish qobiliyati uning biznes olamidagi muvaffaqiyatlari yoki muvaffaqiyatsizliklarini belgilab beradi. Muvaffaqiyatga erishgan kompaniyalar qatoriga bu sharoitlarda mahsulot ishlab chiqarishda, birinchi navbatda, raqamli biznes texnologiyalari va mahsulotni iste’molchi tomon ilgari surish hisobiga mahsulot ishlab chiqarishda yaxshilanishga doimiy va uzluksiz o‘zgarishlarni siyosatga kiritadigan kompaniyalarni kiritish lozim. Bunday siyosat fan-texnika taraqqiyotini «raqamlashtirish»ni tezlatish va tashqaridan qaraganda muvaffaqiyatli boigan an’anaviy kompaniyalar ustidan strategik ustunlikni ta’minlashga imkon beradi.
Raqamli va yangi iqtisodiyotning yetakchi tendensiyalaridan biri sifatida ishlab chiqarish va mahsulotlarning moddiy tarkibiy qismlari «yo‘qolishi», buyum holida bo‘lmagan tarkibiy qismlar bilan almashtirilishini hisoblash qabul qilingan. Bu yerda, eng avvalo, ishlab chiqarish xarajatlarida axborot-raqamli tarkibiy qismlar roli va ahamiyatining o‘sish tendensiyasi ko‘zda tutiladi. Axborot olish, raqamli qayta ishlash va uzatish mahsulotlarni va hatto ba’zida an’anaviy pullami jismoniy, analogli harakatlantirishdan ko‘ra tobora muhimroq bo‘lib bormoqda. Bundan tashqari kompaniyalar va firmalar qimmati, ularning raqobatbardoshligi tobora ko‘proq moddiy mulk bilan emas, balki nomoddiy mulk: firmaning raqobatchilardan strategik ustunligini ta’minlaydigan odamlarnmg bilimlari, inson kapitali, g‘oyalar, sun’iy intellekt va asosiy intellektual mulkning strategik yig‘indisi (g‘oyalar, innovatsion raqamli texnologiyalarga ega bo‘lish) bilan belgilanmoqda. Umumiy inson kapitali (ishchi kuchi) raqamli iqtisodiyotda harakatchan va moslashuvchan bo‘lib bormoqda, bu esa ish beruvchilarga uyushgan ishchi kuchi (jamoat tashkilotlari va kasaba uyushmalari ko‘rinishidagi) qimmatbaho bozorlarini aylanib o‘tish va har bir xodim bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri (Big Data va ishchi kuchi sifati haqida shaxsiy ma’lumotlar asosida) ishlashga imkon bermoqda. Bu esa ishchi kuchining harakat tezligini oshiradi va inson kapitaliga pul to‘lash bo‘yicha umumiy xarajatlarni pasaytiradi. Mehnat unumdorligining o‘sishi bilan taqqoslaganda, ish haqini o‘sishining nisbatan to‘xtab turishi ishchi kuchi bozorining moslashuvchanligi va globalligi hisobiga bandlikni kafolatlash darajasining pasayishi bilan ta’minlanadi. Xodimlar, o‘z tomonidan, raqamli iqtisodiyot sharoitlarida ish haqining o‘sishi Bo‘yicha faollikdan ko‘ra barqaror bandlikni tanlashni afzal ko‘rishmoqda. Boshqa barcha shartlar bir xil bo‘lganda, ish beruvchilar va xodimlar xulq-atvorida ma’lum bir murosaga erishiladi.
Iqtisodiy o‘sishni tezlatish tamoyilini raqamli iqtisodiyotning boshqa bir o‘ziga xos xususiyati deb hisoblash lozim. Network (elektron tarmoq) tufayli muomala va iste’mol sohasida mahsulotning tarqalishi va moslashuvi tezlashadi. Elektron tarmoq va raqamli texnologiyalar tarmoq marketingini yanada samarali qiladi: mahsulot va bozordagi vaziyat haqida axborot zarurli reaksiya tamoyili bo‘yicha tarqaladi. Shunga ko‘ra, birinchi qaror va to‘g‘ri harakat ko‘pincha katta ustunliklar va qo‘shimcha foyda olishni ta’minlaydi. Yaxshi va sifatli tovarlar «online» rejimida tarqalishini virusning jonli tabiatda tarqalishi bilan taqqoslash mumkin bolgan tezlikda tarqatiladi va sotiladi. «Virusli» marketing islalgan firmaning iqtisodiy o‘sishini tezlashuvini ta’minlaydi, Bunga misol qilib, turli mamlakatlarda elektron tijorat va internet-savdo bilan shug‘ullanadigan internet-kompaniyalarni keltirish mumkin. Agar XIX asrda iqtisodiy o‘sish ishlab chiqarish texnologiyalarini joriy qilishga asoslangan boisa, XX asrda jahon urushlari oralig‘ida va Ikkinchi jahon urushidan keyin boshqaruv texnologiyalarining ommaviy ravishda tarqalishiga tayangan. 1970-yillardan boshlab ularning negizida moliyaviy texnologiyalar faol rivojlana boshladi. Hozirgi kunga kelib, asosiy o‘sish omili rolini yuqori intellektual kognitiv texnologiyalar egallab olmoqda. Yangi raqamli qiymatlar, ya’ni, qo‘shilgan qiymat yaratish har bir internet-kompaniya faoliyati orqali jamiyatdagi boylikning har taraflama o‘sishini asoslab beradi. Qiymatlar yaratish, o‘z navbatida, mavjud bozorlarni bo‘lib olishga ham bog‘liq. Zamonaviy konsepsiyalar bozor ulushini ta’minlash maqsadida mashhur bo‘lgan mahsulotni tobora ko‘proq ilgari surmoqda va shundan keyin tarmoqdan foydalangan holda u bilan bog‘liq bo‘lgan yangi tovarlar va xizmatlar sotishni rivojlantirmoqda.
Mahsulot qiymatining bozor ulushiga bog‘liqligi elektron tarmoqning keng ko‘lamli rivojlanishi bilan asoslanadi. Agar ilgari mahsulot qiymati ko‘p jihatdan lining taqchilligi bilan belgilangan bo‘Isa, hozirgi paytda Network tufayli tovar narxi pasaymoqa. Iste’mol «standart»larini belgilashga yordam beradigan mahsulot turlari bo‘yicha sotuvdan olinadigan samara bozor ulushidan kelib chiqib, darajali funksiya bo‘yicha o‘zgaradi.
Raqamli iqtisodiyot sharoitlarida tarmoq orqali deyarli istalgan narsani - tovarlar, xizmatlar va iste’rnolchi uchun kerakli bo‘lgan har qanday axborotni topish mumldn. Buning ustiga, yangi foydalanuvchilar bozorni yanada taqsimlash va egallab olish maqsadida o‘zining iqtisodiy siyosatini yuritishi va axborot qo‘shishi inumkin. «Online» rejimida ishlaydigan kompaniyalar samaradorligi, birinchi navbatda, personalning tirishqoq- ligi, harakatchanligi, qarorlarning jamoaviy ravishda qabul qilinishiga bog‘iiq bo‘lib, bu ko‘ rsatkichlar tarmoqdan foydalanuvchilarga (potensial xaridorlarga) Big Data texnologiyasi asosida individual yondashuv bilan ta’minlanadi. Raqamli iqtisodiyot uchun shuningdek, vositachilik institutining o‘zgarishi ham xosdir. Vositachilar faoliyati hozirda shaklan o‘zgargan. chunki xaridorlarning xabardorligi va axborot bilan ta’minlanganligi bozor qatnashchilarining to‘g‘ridan to‘gLri o‘zaro bogliqligi bilan almashmoqda. Bir tomondan, rivojlangan mamlakatlarda an’anaviy distribyutorlar va agentlar hozirgi paytda xaridorlar va sotuvchilar bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri bog‘lanib, internet tarmog‘i rivojlanganligi tufayli o‘z bitimlarida vositachilarga murojat qilmayotganliklari sababli o‘z ishida jiddiy qiyinchiliklarga duch kelishmoqda. Boshqa tomondan, axborot miqdori to‘xtovsiz va shiddatli o‘sib, foydalanuvchilar (xaridorlar) keraksiz axborotlarni chiqarib tashlaydigan o‘ziga xos «filtr»larga ehtiyoj sezishmoqda. Bunday sharoitlarda yangi turdagi vositachilik - axborot vositachiligi paydo boiishi uchun sharoitlar yuzaga kelmoqda. Barcha jihatlarda bitimlarni amalga oshirishda kuchli va texnologik ta’minlangan yordam ko‘rsatishga qaratilgan iste’molchilarga intellektual xizmatlar ko‘rsatish yoki agregatsiyalangan xizmatlar taklif qiladigan axborot-internet- kompaniyalari soni ko‘paymoqda. Bu kompaniyalar iste’molchilarga qulaylik yaratish va, tabiiyki, o‘z biznesi manfaatlarida kommunikativ- uyushgan mnhit shakllantiradi. Axborot vositachilari sotuvchi va xaridorlarni ma’lum tarzda bir-biri bilan bog‘lagan holda, raqamli texnologiyalar asosida va elektron tarmoqlar orqali ularnirig manfaatlarini hisobga olgan holda uyushtiradi. Shunisi qiziqki, barcha bozor qatnashchilari bilan shaxsiy aloqalarga va mos keluvchi axborot texnologiyalariga, shuningdek, bu qatnashchilar haqida shakllantirilgan ma’lumotlar to‘plamlar(dan potensial foydali axborotga ega bo‘lgan har qanday kompaniyalar axborot vositachilari bo‘lishi mumkin. Global elektron tarmoq paydo bo‘lishi bilan xaridorlar o‘z ehtiyojlarini qondirish uchun yangi, misli ko‘rilmagan imkoniyatlarga ega bo‘ldilar, sotuvchilar esa, o‘z navbatida, o‘sish uchun iqtisodiy kuch (salohiyat)ning yangi manbasini qo‘lga kiritdilar.
Raqamli iqtisodiyot sharoitlarida bozorlarda sotuv sharoitlari va narxlarni «jismoniy» o‘rganish, turli magazinlarda va firmalarda narxlarni analogli taqqoslash uchun zarurat yo‘q. Muqobil variant tadqiqotlar bilan bir vaqtda tez aniqlanadi, raqobatchi esa kompyuter «sichqoni» bitta harakati bilan bartaraf qilinishi mumkin. Internet-iqtisodiyot va raqamli iqtisodiyotning muhim jihati, xususan, biznes yuritishning o‘ziga xos texxnologiyasi hisoblanadi. O‘ziga xos xususiyat shundaki, bitim «birga bir» tamoyili bo‘yicha va an’anaviy vositachilarsiz yoki axborot vositachilarini hisobga olgan holda amalga oshiriladi. Shu sababli tovar va xizmatlar qiymatining axborot tarkibiy qismi tobora ortadi. Bunda sotuvchilar ushbu jarayonni tovar qiymati an’anaviy tarkibiy qismlari xarajatlarini amalga oshirishdan ko‘ra rentabelliroq deb hisoblaydilar. Iste’molchilar, o‘z navbatida, ularning xohish-istaklariga muvofiq, mahsulotga talablarini individuallashtirishga intiladilar. Ta’minotchilar va iste’molchilar, sotuvchilar va xaridorlar o‘itasida axborot almashinish borasida misli ko‘rilmagan sharoitlar yuzaga keladi. Ular uchun ham, bular uchun ham axborot iqtisodiy hayotning asosiy jihatiga aylanadi.
Raqamli texnologik platforma (yangi iqtisodiyotning texnoraqamli bazisi) ijtimoiy-iqtisodiy subyektlarning selektiv-adresli metodologiyasini amalga oshirish uchun ajoyib imkoniyatlar yaratadi. Ma’lumotlar to‘plamlari, katta jadvallar yoki katta ma’lumotlar massivlari (Big Data) shakllantirish superkompyuterlarda axborot bilan ishlashning yangi raqamli texnologiyalar paydo bo‘lish: bilan numosabatlar subyektlari nimalarni afzal ko‘rishini aniqlash hamda har bir shaxsga adresli ta’sir va takliflar ishlab chiqishga imkon beradi. Global munosabatlar sharoitlarida har bir iste’molchi yoki munosabatlar (jumladan, ijtimoiy-siyosiy) qatnashchisiga individual yondashuv real voqelikka va samarali boshqaruv vositasiga aylanadi.
Zaxiralar, ishchi kuchi xarajatlari va logistika ustidan nazoratni raqamlashtirish tayyor mahsulot xarajatlarini minimallashtirishga va yakuniy hisobda, narxlarning o‘sishini nazorat qilishga imkon beradi (masalan: «kanban» ~ «aniq muddatida» ta’minot tizimi, axborotni skanerlash va shtrix-kodlash, transportda GPS-nazorati, xizmatlarni vertikal bog‘lash. ishchi kuchi zaxirasini kamaytirish). Maykl Mendel kabi boshqa tadqiqotchilarning hisoblashicha, raqamli iqtisodiyotda iqtisodiy sikl yuqori texnalogiyalar rivojlanishiga qaramay, iqtisodiyot beqarorligiga va undan keyin inqirozga olib keladigan texnologik siklga bog‘liq. Raqamli iqtisodiyot rivojlanishining asosiy qonuniyatlarini hisobga olib, uning faoliyat ko‘rsatishidagi asosiy tamoyillarni ajratib ko‘rsatish mumkin. Raqamli iqtisodiyotni boshqarishni takomillashtirishda ulami hisobga olish mumkin. Bu tamoyillar qatoriga quyidagilar kiradi:
Moddiy-buyum holidagi tarkibiy qismning «yo‘qolib ketish» va uni «nomoddiy» tarkibiy qism: inson kapitali, g‘oyalar, bilimlar, sun’iy intellekt, Soft Ware va boshqalar bilan almashtirish tamoyili. Bunda moddiy-buyum holatining «yo‘qolib ketish» tezligi ortadi, raqamli iqtisodiyot samaradorligi esa «nomoddiy» tarkibiy qism o‘sishiga proporsional ravishda ortadi.
Raqamli iqtisodiyotning globallashuv sharoitlarida masofaning ahamiyati pasayishi va makonning «siqilish» tamoyili - zamonaviy iqtisodiyotning eng muhim tamoyilidir. Raqamli iqtisodiyot globalligi ishlab chiqaruvchilar, iste’molchilar va raqobatchilami ularning geografik joylashuvidan qat’iy nazar birlashtiradi. Hamma hamma bilan bog‘langan, o‘z biznesining raqobatbardoshligi va javobgarlik borasida bir-biridan «himoyalanmagan». Raqamli iqtisodiyotda geografik holat raqobatda - «raqamlashtirishdan oldingi» iqtisodiyotdagi kabi muhim ahamiyatga ega emas.
Vaqtni «siqish» tamoyili barcha iqtisodiy munosabatlar, o‘zgarishlar va, ayniqsa muhimi, boshqaruv qarorlari qabul qilish tezligi ortishini anglatadi Ijtimoiy ishlab chiqarishda tezkor aloqalar sharoitlarida vaqt katta ustunlikka va shu bilan bir vaqtda mas’uliyatga aylanmoqda. Raqamli kompaniyalarni an’anaviy kompaniyalar bilan taqqoslaganda ish vaqtining ko‘proq tejalishini ta’minlaydi. Raqamli kompaniyalar strategiyasi butun ishlab chiqarish sikli bo‘yicha doimiy o‘zgarishlarga yo‘naltiriladi, yaxshilash bo‘yicha o‘zgarishlarning tezlashuvi esa ularga raqobatli ustunliklarni ta’minlaydi.
Tashkil qilish va boshqarishning «smart» tamoyili ham raqamli iqtisodiyotda muhim ahamiyat kasb etadi. Inson kapitali, odamlar, bilimlar, g‘oyalar, sun’iy intellekt-bu raqamli iqtisodiyotning asosiy boyligidir. U texnologik sohadagi o‘zgarishlar mazmuni va tezligini, biznes va boshqaruvda dadil g‘oyalar va innovatsiyalar paydo bo‘lishini ta’minlaydi. Inson kapitali raqamli iqtisodiyotda «bebaho» boladi, personalni boshqarish esa kompaniyaning «g‘olib» texnologiyalari va qarorlari yaratish qobiliyatiga yo‘naltiriladi.
Raqamli iqtisodiyot sharoitlarida «tarmoq» o‘sishi va rivojlanish tamoyili kommunikatsiyalaming o‘ziga xos, «virusli» xarakteri bilan, birinchi navbatda, elektron tarmoq (Network) bilan bog‘liq boladi komunikatsiyalar osonligi va ulaming zanjirsimon xarakteri barcha biznes qatnashchilari uchun xabardorlikning tez tarqalishiga xizmat qiladi. Internet orqali ishlaydigan kompaniyalar tarmoq marketingini to‘gri yo‘lga qo‘yish, birinch qadam tufayli portlashsimon o‘sishga erishishi mumkin. Internetdan foydalanuvchilar olamida raqamli Texnologiyalardan foydalanish, qaytalab rejalashtirish va boshqarish boshqa barcha shartlar bir xil bo‘lganida iqtisodiy o‘sishning tezlashuviga xizmat qilishi mumkin.
Texnologik platformalar (jumladan, raqamli shakllar) va sftindartlar qiymatliligi tamoyili keyinchalik keng ko‘lamli ishlab chiqarishning negiziga aylanadigan, qoidaga ko‘ra, katta bozor ulushlarini egallab olishni ta’minlaydigan muvaffaqiyatli yolg‘iz holdagi yeehimlarning tez tarqalishi bilan asoslanadi. Keyinchalik ushbu platforma bilan yo‘ldosh mahsulot va xizmatlar turlari bog‘lanadi. Raqamli iqtisodiyotda iste’molchi xulq-atvorida yetakchi standartlar va qadriyatlarga aylanadigan, odamlar turmush tarzi va uslubini shakllantiradigan, ma’lum bir hodisa bilan belgilab beriladigan mahsulot va xizmatlar hodisa (event) komplekslari tobora ko‘proq paydo bo‘lmoqda. Ishlab chiqaruvchilar va sotuvchilar bu holatlami sezmasligi mumkin emas va biznesni tashkil qilishda ularni hisobga oladilar.
Axborot bilan ishlash «samaradorlik» tamoyili raqamli iqlisodiyot qatnashchilarini (subyektlarini) katta miqdordagi axborotni tartibga solishga yo‘naltiradi. Barcha qatnashchilar har bir muayyan holatda eng muhim va foydali ma’lumotlarni ajratib olish maqsadida axborotni <Bozorning «virtuallik» tamoyili bozorda ishtirok etish yoki jismoniy paydo bo‘lish keraksizligiga olib keladi. Mahsulot narxi va raqobatli ustunliklarini savdo markazlariga kirmasdan ham taqqoslash mumkin, maxsus dasturlar esa sifat va narx nisbati optimal bo‘lgan mahsulot izlab topishni ta’minlashi mumkin. Raqobatda jismoniy to‘siqlar yo‘qoladi, biznes eng yaxshi sifat va arzon narx taklif qilishga intiladi, xaridor esa zudlik bilan javob qaytaradi: mahsulot izlab topish va xarid qilish amalda bir vaqtda, savdo nuqtalariga tashrif buyurmasdan amalga oshiriladi.
Raqamli iqtisodiyotda xarajatlar strukturasining o‘zgarish tamoyili muhim ahamiyat kasb etadi. Tovar qiymatidagi axborot tarkibiy qismi tobora kattalashmoqda, moddiy-buyum jihati esa kichraymoqda. Yuqori texnologiyali mahsulotlar ekspluatatsiyasi yoki iste’moli iste’molchiga (foydali samara birligiga) arzon tushmoqda, ko‘proq qoniqish va tahsinga sazovor bo‘lmoqda. Innovatsionlik darajasi yuqori bo‘lgan kompaniyalar tranzaksiya xarajatlari pasayishi va ishlab chiqarish tannarxining strukturasi o‘zgarishi hisobiga ustunliklarga ega bo‘lmoqdalar.
«Impulsli» motivatsiya tamoyili shuni anglatadiki, tovar tanlash va xarid qilish internet tufayli ko‘pincha impulsiv ravishda. bir martalik va shu onda ro‘y beradigan jarayon sifatida amalga oshadi. Xohish paydo bo‘lishi va xarid boshqa tovarni izlayotgan paytda ham paydo bo‘ladi. Qidirish, xohish-istak va xarid o‘rtasida amalda hech qanday uzilish bolmaydi. Tanlovni o‘zgartirishga «yumshoq» majburlash raqamli kompaniyalar foydalanadigan vositalardan biri hisoblanadi.
Raqamli iqtisodiyotni «baynalmilallashtirish» tamoyilini bir tomondan, xalqaro mehnat taqsimotining namoyon bo‘lishi sifatida, boshqa tomondan esa - jahon iqtisodiy munosabatlari rivojlanishi (globallashuvi) sifatida talqin qilish mumkin. Iqtisodiyotning globallashuvi raqamli texnologiyalar tufayli mahsulot ishlab chiqarish va iste’mol qilish bo‘yicha to‘siqlar va cheklovlarni olib tashlamoqda. Logistika va savdoni raqamlashtirish tufayli tovarlarni yanada ochiqroq va qulayroq qilmoqda. Mahsulot hayotiylik davrining barcha bosqichlarida hamrohlik qilish har xil tillarda ta’minlanadi, maxsus dasturlar mavjudligi esa axborotni bir tildan boshqa tilga bir lahzada va tarjimonlarsiz tarjima qilishga imkon beradi. Inson kapitali harakatlanishi va xalqaro standartlashtirish ham raqamli iqtisodiyot baynalmilallashuviga xizmat qiladi.
Raqamli iqtisodiyotda xalq farovonligini strategik rejalashtirishda asosiy yo‘nalishlar quyidagilar hisoblanadi:
• xalqning turmush darajasini oshirish maqsadli tavsiflarini shakllantinsh;
• xalq farovonligi maqsadlarini amalga oshirishga ajratiladigan resurslarni tadqiq etish;
• iste’mol fondi hajmi va strukturasining istiqboldagi dinamikasini tadqiq etish;
• aholi daromadlari strukturasi va hajmi ko‘rsatkichlarini shakllantirish;
• iste’mol ijtimoiy fondlari shakllantirish jarayonlarini tadqiq etish;
• noishlab chiqarish sohasining rivojlanish ko‘rsatkichlarini ishlab chiqish;
• noishlab chiqarish kapital qo‘yilmalarini amalga oshirish jarayonlarini modellashtirish;
• noishlab chiqarish fondlari hajmi va strukturasi dinamikasini modellashtirish;
• xalqning turmush darajasini o‘stirish bo‘yicha yangi chora-tadbirlar ishlab chiqish va ularni amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan resurslarni baholash;
• xalqning turmush darajasi rivojlanishini umumiy strategik rcjalashtirish va uni xalq xo‘jaligining strategik rejasini boshqa boilimlari bilan muvofiqlashtirish;
• xalqning turmush darajasini oshirish rejalarini bajarish jarayonlarini baholash va ularning bajarilishini rag‘batlantiradigan chora-tadbirlar ishlab chiqish;
• -strategik reja sifatini sistematik baholash va uning bajarilishini nazorat qilish.
Muayyan vazifalarni hal qilish aholining turmush darajasini oshirishga va ijtimoiy rivojlanish global, mahalliy va maqsadli ko‘rsatkichlariga o‘zgartirilgan strategik maqsadlar asosida erishiladi. Global ko‘rsatkichlar eng avvalo, turmush darajasi konsepsiyalarini ishlab chiqish, noishlab chiqarish sohasi va ijtimoiy rivojlanishning asosiy sohalarini rivojlantirish, shuningdek, xalq farovonligi o‘sishini tavsiflaydigan muhim jamlanma ko‘rsatkichlar dinamikasini bashorat qilishda hisobga olinadi. Lokal maqsadlar moddiy ne’matlar va xizmatlar alohida ko‘rsatkichlarni, noishlab chiqarish sohasini rivojlantirishning turli tarmoq tavsiflarini, xalq farovonligi o‘sishidagi tafovutlarni tavsiflaydigan alohida ko‘rsatkichlarni hisob-kitob qilishda hisobga olinadi.
Shunday qilib, jahon iqtisodiyoti rivojlanishining zamonaviy tendensiyalari ko‘p jihatdan global elektron tarmoqning kelgusi rivojlanishi, axborot-intellektual va raqamli tcxnalogiyalar, sun’iy intellekt va inson kapitali salohiyatini to‘laroq amalga oshirish bilan belgilanadi va asoslanadi. Shu sababli raqamli iqtisodiyot muammolarini o‘rganish iqtisodiyot fani nuqtayi nazaridan ham, turli darajadagi: elektron hukumatdan tortib turli obyektlarni smart-boshqarish raqamli modellarigacha menejment tizimlari amaliy o‘zgarishi nuqtayi nazaridan ham dolzarb hisoblanadi. Shuni ham ta’kidlash zarurki, ijtimoiy hayotni raqamlashtirishning ushbu bob doirasidan chetda qolgan eng muhim jihati iqtisodiy va kompyuter xavfsizligi: muammolari bo‘lib, raqamli iqtisodiyotning shakllanishi va rivojlanishi bilan butun dunyoda tobora dolzarb ahamiyat kasb etib bormoqda.
Nazorat savollari:
1. Raqamli iqtisodiyot bulutli hisoblash texnologiyalarining kelajagi bog‘liqmi?
2. Raqamli iqtisodiyot nima?
3. Raqamli iqtisodiyot rivojlanishiga eng katta xissalarini qo‘shgan IT kompaniyalarini sanab bering?
4. Raqamli iqtisodiyotning afzalliklari nimada?
|
| | |
http://kompy.info/1-mavzu-chiziqli-algebraik-tenglamalar-sistemasini-v8.html | 1-mavzu: Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini | CHIZIQLI ALGEBRAIK TENGLAMALAR SISTEMASINI TAQRIBIY YECHISH USULLARI VA ULARNI KOMPYUTERDA BAJARISH
REJA:
Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasi
Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini taqribiy yechish usullari
Tenglamalar sistemasini taqribiy yechish usullari va ularni kompyuterda bajarish
Nazariy va tadbiqiy matematikaning ko‘pgina masalalari birinchi darajali chiziqli tenglamalar sistemasini yechishga olib kelinadi. Masalan, funksiyaning n-ta nuqtada berilgan qiymatlari yordamida n-tartibli ko‘phad bilan interpolyatsiyalash yoki funksiyani o‘rta kvadratlar usuli yordamida yaqinlashtirish masalalari birinchi darajali chiziqli tenglamalar sistemasini yechishga keltiriladi.
Birinchi darajali chiziqli tenglamalar sistemasini hosil qilishning manbai uzluksiz funksional tenglamalarni chekli ayirmali tenglamalar bilan yaqinlashtirishdir.
Birinchi darajali chiziqli tenglamalar sistemasini yechish asosan ikki usulga, ya’ni aniq va iteratsion usullarga bo‘linadi.
Aniq usul deganda chekli miqdordagi arifmetik amallarni aniq bajarish natijasida masalaning aniq yechimini topish tushuniladi.
Iteratsion usullarda chiziqli tenglamalar sistemasining yechimi ketmaket yaqinlashishlarning limiti sifatida topiladi.
Chiziqli tenglamalar sistemasini yechishning noma’lumlarni ketma-ket yo‘qotish orqali aniqlash usuli, ya’ni Gauss usulini ko‘rib chiqamiz.
Bu usul bir necha hisoblash yo‘llariga ega. Shulardan biri Gaussning kompleks yo‘lidir.
Ushbu sistema berilgan bo‘lsin
Faraz
qilaylik, a
11≠0 (etakchi element) bo‘lsin, aks holda tenglamalarning o‘rinlarini almashtirib,
x1 oldidagi koeffisienti noldan farqli bo‘lgan tenglamani birinchi o‘ringa ko‘chiramiz.
Sistemadagi birinchi tenglamaning barcha koeffisientlarini a
11 ga bo‘lib,
х1 +
b12(1)
x2 +...+
b1(
n1)
xn =
b1(,1
n)+1 (2)
ni
hosil qilamiz,
bu yerda
a12 =
b12(1),. . . ,
aa111
n =
b1(
n1),
aa1,11
n+1 =
b1(,1
n)+1
a11
yoki qisqacha
b1(1j) =
aa111
j (
j ≥ 2).
(2) tenglamadan foydalanib, (1) sistemaning qolgan tenglamalarida
x1 ni yo‘qotish mumkin. Buning uchun (2)
tenglamani ketma-ket a21,
a31, … larga ko‘paytirib, mos ravishda sistemaning ikkinchi, uchinchi va h.k. tenglamalaridan ayiramiz. Natijada, quyidagi sistema hosil bo‘ladi.
bu yerda
aij(1) koeffisientlar
aij(1) =
aij −
ai1
b1(1
j) ,(
i,
j ≥ 2)
formula yordamida hisoblanadi.
Endi (3) sistema ustida ham shunga o‘xshash almashtirishlar bajaramiz. Buning uchun (3) sistemadagi birinchi tenglamaning barcha koeffisientlarini yetakchi element
a22(1) ≠0 ga bo‘lib,
x2 +
b23(2)
x3 +...+
b2(2
n)
xn =
b2(,2
n)+1 (4)
ni hosil qilamiz, bu yerda
(2)
a
b2
j =
a22(1) (
j ≥3)
(4) tenglama yordamida (3) sistemaning keyingi tenglamalarida yuqoridagidek
x2 ni yo‘qotib,
sistemaga kelamiz, bu yerda
aij(2) =
aij(1) −
ai(21)
b2(2
j), (
i,
j ≥ 2)
Noma’lumlarni yo‘qotish
jarayoni davom ettirilib, bu jarayonni
m–qadamgacha bajarish mumkin deb faraz qilamiz va
m – qadamda quyidagi sistemaga ega bo‘lamiz.
bu yerda
a (
m)
(
m)
mj ,
a(
m)
bmj =
amm(
m)
ij =
aij(
m−1) −
aim(
m−1)
bmj(
m) (
i,
j ≥
m +1) .
Faraz qilaylik,
m mumkin bo‘lgan oxirgi qadamning nomeri bo‘lsin. Ikki hol bo‘lishi mumkin:
m=n yoki
m. Agar m=n uchburchak matritsali va (1) sistemaga ekvivalent bo‘lgan quyidagi
sistemaga ega bo‘lamiz. Oxirgi sistemadan ketma-ket xn, xn−1,..., x1 larni topish mumkin
(6) uchburchak sistemasining koeffisientlarini topish Gauss usulining to‘g‘ri yurishi, (7) sistemadan yechimini topish Gauss usulining teskari yurishi deyiladi. |
http://kompy.info/elektron-chipta-v2.html | Elektron chipta | |
Elektron chipta
|
bet | 1/2 | Sana | 13.10.2024 | Hajmi | 18,35 Kb. | | #274889 |
Bog'liq IATA
IATA (Xalqaro havo transporti assotsiatsiyasi) bosh direktori Toni Tayler zamonaviy elektron texnologiyalarning global fuqaro aviatsiyasini rivojlantirishdagi o‘rni haqida gapirdi. Aviakompaniyalar o'z samaradorligini oshirish uchun har bir imkoniyatni qadrlashini taxmin qilish oson. Ular xarajatlarni yanada qattiqroq nazorat qilish, shuningdek, daromadni oshirish uchun yangi imkoniyatlarga muhtoj. Shu bilan birga, ular yo'lovchilar uchun qo'shimcha imtiyozlarni doimo yodda tutishlari kerak. Bu jarayonda axborot texnologiyalari muhim rol o‘ynaydi.
Elektron chipta
2008 yilda aviakompaniyalarning 100% elektron chiptalarga o'tishi havo qatnovi uchun yangi texnologiyalarning ahamiyatiga eng mashhur misol bo'ldi. Bu Biznesni soddalashtirish (StB) dasturining asosiy loyihasidir. Elektron chiptalar har kimning sayohat hujjatlarini chop etishi va blankalarni agentlar va kassalar tarmog‘i orqali tarqatishiga bo‘lgan ehtiyojni yo‘qotib, xarajatlarni kamaytirdi. Elektron chiptalar butun sanoatda o'zgarishlar uchun katalizator bo'lib xizmat qildi. Bu qo'shimcha daromad olish imkoniyatlarini oshirdi. Aviakompaniya veb-saytlarida transport sotuvi tez o'sishni boshladi. Sayyohlik agentliklari o'z mijozlariga aviachiptalarni yetkazib berishning og'ir mas'uliyatidan ozod qilindi. Yo‘lovchilar esa sayohatga olib kelingan elektron chiptalar qulayliklaridan bahramand bo‘lishdi. Elektron chipta uni amalga oshirish samarasini to'ldiradigan boshqa o'zgarishlarga ruxsat berdi, bu o'zgarishlar ham Biznesni soddalashtirish dasturining bir qismi edi. Bir misol shtrix kodli bortga chiqish talonidir (BCBP). Ushbu bortga chiqish talonini uyda printerda chop etish yoki undan ham qulayroq bo'lgan holda smartfon yoki boshqa mobil qurilmaga yuborish mumkin. U magnit chiziqli bortga chiqish talonlarini almashtirdi, ular ancha qimmatroq va ularni faqat aeroportda olish mumkin edi. Hatto bortga chiqish moslamasidan ma'lumotlarni o'qiy oladigan tizimning texnik xizmat ko'rsatish xarajatlari ham kamaydi. Shtrixli skanerlar magnit chiziqdan ma'lumotni o'qish uchun zarur bo'lganlarga qaraganda arzonroq va kamroq buziladi. Yangi bortga chiqish talonlari ko'pincha aeroportga kelishdan oldin chop etiladi, bu bosib chiqarish moslamalari sonini kamaytiradi va yo'lovchi terminallarining ichki maydonidan samaraliroq foydalanish imkonini beradi. Biznesingizni soddalashtirishning navbatdagi bosqichi Tez sayohat bosqichidir. Elektron chiptalar va BCBPni joriy etish orqali faollashtirilgan ushbu IATA tashabbusi yoʻlovchilarga sayohat davomida imkon qadar koʻproq oʻziga xizmat koʻrsatishni taʼminlashga qaratilgan. Oltita Fast Travel loyihasi o'z-o'zidan ro'yxatdan o'tish, o'z-o'zini ro'yxatdan o'tkazish, o'z-o'zini skanerlash hujjatlari (pasportlar), reyslarni o'z-o'zidan qayta bron qilish, o'z-o'zidan samolyotga chiqish va yo'qolgan bagajni qidirish so'rovini o'z-o'zidan yuborish imkoniyatini o'z ichiga oladi. Endi 100 dan ortiq juftlik aeroportlari va aviakompaniyalari tavsiflangan variantlardan kamida uchtasini taklif qilishadi. Ishonamizki, 2020 yilga kelib, barcha sayohatchilarning taxminan 80 foizi ushbu jarayonlarning barchasi uchun mas'ul bo'lib, aviakompaniya hamkorlari uchun katta imkoniyat yaratadi. Bu biznesni soddalashtirishning oxiri emas. Endi aviakompaniyalar yo‘lovchining mobil qurilmasiga bortga chiqish talonini yuborishi mumkin bo‘lganligi sababli, ular sayohatchi bilan real vaqt rejimida suhbatni boshlash, ularga parvoz holati, mumkin bo‘lgan parvoz vaqtini o‘zgartirish, bagajni yetkazib berish va yangilash yo‘llari haqida ma’lumot berish uchun real imkoniyatga ega. sayohat holati va aeroportlarda biznes zallaridan foydalanish. Ushbu texnologiyani takomillashtirish jarayonlari mashhur bo'lib bormoqda, chunki ular aviakompaniyalarga xarajatlarni kamaytirish, qo'shimcha daromad olish imkoniyatlarini oshirish va yo'lovchilar uchun sayohat tajribasini yaxshilashga yordam beradi. Va bu muvaffaqiyatning asosiy elementi shundaki, butun dastur jahon standartlari asosida qurilgan. Aviatsiya jahon standartlari tufayli paydo bo'ldi, ular bugungi kunda sanoatni oldinga siljitishda davom etmoqda. Yangi ishlanmalar, jumladan, axborot texnologiyalaridagi innovatsiyalar bitta aviakompaniyadan boshlanishi mumkin. Biroq, ularning to'liq salohiyatini ro'yobga chiqarish uchun ular global bo'lishi kerak. Agar X aviakompaniyasi ma'lum bir aeroportda qulay IT tizimini o'rnatsa, yo'lovchilar juda minnatdor bo'lishadi. Biroq, tez orada ular boshqa aeroportlarda ham xuddi shunday qulay xizmatlarni olishni xohlashadi. Aviakompaniya nuqtai nazaridan, global aloqa ham mantiqiy. Aks holda, yangi tizimlarni saqlash xarajatlari juda yuqori bo'ladi. IATAning asosiy vazifalaridan biri umumiy global standartlarni ishlab chiqish va joriy etishni rag'batlantirishdir. Endi biz tarqatish tizimlarini modernizatsiya qilishda jahon standartlari va IT-ni joriy etish uchun katta imkoniyatlarni ko'rmoqdamiz.
|
| | |
http://kompy.info/pdfview/namangan-viloyati-namangan-shahar-islom-karimov-kochasi-12-uy.html | Namangan viloyati, Namangan shahar Islom Karimov ko'chasi, 12-uy, 160103 | Namangan viloyati, Namangan shahar Islom Karimov ko'chasi, 12-uy, 160103
Download
52,03 Kb.
Matnni ko'rish
Sana
12.10.2024
Hajmi
52,03 Kb.
#274823
Download
52,03 Kb.
Matnni ko'rish
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dərs
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Xülasə
Yazı
Namangan viloyati, Namangan shahar Islom Karimov ko'chasi, 12-uy, 160103
Download
52,03 Kb.
Matnni ko'rish |
http://kompy.info/category/Yazı/ | Yazı | | Online İmzalama Servis proqramı Istifadəçi təlimatı Yeni Online İmzalama Servis proqramı Java Applet texnologiyasının Google Chrome və digər brauzerlərdə istifadəsindən imtina edilməs səbəbindən hazırlanmışdır. Yeni Online İmzalama Servis proqramı müxtəlif Microsoft Windows əməliyyat sistemləri Yazı 3,26 Mb. 2 | o'qib |
| Biz yazıçılara bənzəyirik. Hər birimiz eyni sözlərə sahibik, lakin onları fərqli edən bizim onları istifadə etdiyimiz tərzdir Biz yazıçılara bənzəyirik. Hər birimiz eyni sözlərə sahibik, lakin onları fərqli edən bizim onları istifadə etdiyimiz tərzdir Palace Health Wellness Hotelinin memarı və interyerin dizayneri Mişel Juane deyir Yazı 45,75 Kb. 1 | o'qib |
| Chevrolet şirkətinin arxasında duran insan İsveçrədən gəlmişdi Alfred, Lui, Fanni, Berta və Artur Fransanın Bona şəhərinə köçür onların, və ailə bundan sonra orada yaşamağa davam edir. Martadan üçüncü qızdan sonra 1892-ci ildə Qaston ailənin sonuncu yeddinci uşağı dünyaya gəlir Yazı 46,38 Kb. 3 | o'qib |
| Ders İçerik BİRİNCİ yil trd101 Türk Dili I (2-0-2) Edebiyat türleri; sanatsal ( şiir, öykü, roman, tiyatro) ve düşünsel ( makale, fıkra, deneme, eleştiri, röportaj ), Edebiyat ve,veya düşünce dünyasıyla ilgili yapıtların okunup incelenmesi, Kurgulayıcı bir metni Yazı 38,64 Kb. 50 | o'qib |
| Adı: Alı Soyad: Abdullayev Fakültə: Energetika və Avtomatika Proseslərin avtomatlaşdırılması mühəndisliyi Qrup: 271A3 Fənn: Fizikanın əsasları Müəllim: Əmiraslanov Xaliq Yazı 0,95 Mb. 2 | o'qib |
| Semuel Lenqhorn Klemens ing. Samuel Langhorne Clemens; 30 noyabr 1835 21 aprel 1910 görkəmli Amerika yazı Mark Tven (ing. Mark Twain, əsl adı Semuel Lenqhorn Klemens ing. Samuel Langhorne Clemens; 30 noyabr 1835 – 21 aprel 1910) — görkəmli Amerika yazıçısı, jurnalisti və ictimai xadimi Yazı 21,14 Kb. 1 | o'qib |
| Yazır 20 mart 2023 Sabiq Maliyyə naziri, professor Saleh Məmmədov "Elmin taleyi" Sabiq Maliyyə naziri, professor Saleh Məmmədov "Elmin taleyi" adlı düşündürücü bir məqalə hazırlayıb və Musavat com -a göndərib. Həmin yazını təqdim edirik Yazı 81,98 Kb. 1 | o'qib |
| Danışıq fəaliyyət forması kimi Bir dil hadisəsi aşağıdakı xüsusiyyətlərlə xarakterizə olunursa, normativ sayılır: dilin quruluşuna uyğunluq; rabitə prosesində kütləvi və müntəzəm çoxalma; ictimai təsdiq və tanınma. Nitq normasının formalaşmasında həm spontan Yazı 23,48 Kb. 4 | o'qib |
| Yazı simvol Xəbər dedikdə nə başa düşülür? Məlumat mənbəyinin ayrı ayrı elementlərinin ardıcıl ötrülməsi nəticəsində formalaşan informasiya necə informasiya adlanır? Yazı 0,51 Mb. 36 | o'qib |
| Turkcha matnlar va darslar Türkçe metinler ve dersler. Turk tili Düşünmeden öğrenmek, vakit kaybetmektir.” (konfüÇYÜS) Özdeyişini açıklayan bir kompozisyon Yazı 127,84 Kb. 2 | o'qib |
| Yazılmalıdır. Bu amaçla kişiler örnek kompozisyonları inceleyebilir okuyabilir Sözlü ya da yazılı olarak oluşturulan kompozisyonda kullanılan anlatım şekilleri Yazı 1,26 Mb. 45 | o'qib | |
http://kompy.info/texnologiyalar-vazirligi-muhammad-al-xorazmiy-nomidagi-toshken-v60.html | Texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi | Texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi
amaliy ish 1
|
Bosh sahifa
Aloqalar Bosh sahifa Texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi
| |
http://kompy.info/masofaviy-va-ikkinchi-oliy-talim-fakulteti-soliq-va-soliqqa-to.html | “masofaviy va ikkinchi oliy ta’lim” Fakulteti “Soliq va soliqqa tortish” fanidan mustaqil ta`lim uchun nazorat ishi | |
“masofaviy va ikkinchi oliy ta’lim” Fakulteti “Soliq va soliqqa tortish” fanidan mustaqil ta`lim uchun nazorat ishi
|
bet | 1/3 | Sana | 12.10.2024 | Hajmi | 162,82 Kb. | | #274838 |
Bog'liq Ijtimoiy soliq va mahalliy yig’imlar OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR TA’LIM VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI “MASOFAVIY VA IKKINCHI OLIY TA’LIM” Fakulteti “Soliq va soliqqa tortish” fanidan MUSTAQIL TA`LIM UCHUN NAZORAT ISHI Bajardi:BHA-69/2-2023 guruh Murodov Nurali. Qabul qildi: Reja: - 1. Aksiz solig‘ining maqsadi
- 2.Aksiz solig‘ining turlari
- 3. Qonunchilik va tartibga solish
1.Aksiz solig‘ining maqsadi - Iste'molni boshqarish: Aksiz solig‘i zararli mahsulotlar (alkogol, tamaki) iste'molini kamaytirish maqsadida joriy etilgan. Bu, ayniqsa, sog‘liqni saqlashga ijobiy ta'sir ko‘rsatadi.
- Byudjetni to‘ldirish: Davlatning moliyaviy resurslarini oshirish uchun aksiz solig‘i muhim manba hisoblanadi.
Aksiz solig‘ining turlari - Aksiz solig‘ining turlari
- Mahsulot turlariga ko‘ra: Alkoholi ichimliklar, tamaki mahsulotlari, yoqilg‘i, shuningdek, boshqa aniq tovarlar (masalan, avtotransport) uchun alohida stavkalar mavjud.
- Stavkalar: Aksiz solig‘ining stavkalari davlat tomonidan belgilangan va har xil tovarlarga qarab farq qiladi. Ba'zi mahsulotlar uchun bu stavkalar yuqori bo‘lishi mumkin.
Qonunchilik va tartibga solish - Qonunchilik va tartibga solish
- Davlat qonunchiligi: Aksiz solig‘i har bir mamlakatda o‘ziga xos qoidalar va tartiblarga ega. Davlatlar ushbu soliqni yig‘ish mexanizmlarini hisoblash tartibini va to‘lash muddatlarini belgilaydi.
- Monitoring va nazorat: Aksiz solig‘ining to‘lanishi va to‘lanmasligi bo‘yicha monitoring va nazorat tizimlari mavjud. Bu noqonuniy savdoni oldini olishda muhim rol o‘ynaydi.
O'zbekiston sharoitida aksiz solig‘I - O'zbekiston sharoitida aksiz solig‘I
- O‘zbekiston Respublikasida aksiz solig‘i 2021-yildan kuchga kirgan yangi qonunlarga muvofiq joriy etilgan. Ushbu qonunlarga ko‘ra, aksiz solig‘i tovarlarning turiga qarab farq qiladi va uning darajasi har yili yangilaydi.
- O‘zbekistonning iqtisodiy strategiyalari: Aksiz solig‘idan olingan mablag‘lar ijtimoiy va iqtisodiy dasturlarga sarflanadi, masalan, sog‘liqni saqlash va ta'lim sohasini rivojlantirish.
|
| | |
http://kompy.info/iteratorlar-va-ularning-turlari-sanjarbek.html | Iteratorlar va ularning turlari Sanjarbek | |
Iteratorlar va ularning turlari Sanjarbek
|
bet | 1/3 | Sana | 12.10.2024 | Hajmi | 1,48 Mb. | | #274824 |
Bog'liq Taqdimot(@slaydai bot)-1 Sanjarbek
Iteratorlar va ularning turlari
Sanjarbek
Iteratorlar va ularning turlari Sanjarbek
Reja:
1. Iterator nima?
2. Iteratorlarning tarixi
3. Iteratorlar va sikllar
... t.me/slaydai_bot
1. Iterator nima?
Iterator — bu dasturlashda ma'lumotlar to'plamini ketma-ket ko'rib chiqish uchun ishlatiladigan obyekt. Iteratorlar odatda qo'llanmalar, ro'yxatlar va boshqa kolleksiyalar ustida ishlaydi. Ular birinchi elementdan boshlab, navbatma-navbat keyingi elementni qaytaradi. Har bir iterator kamida ikki asosiy metodga ega bo'lishi kerak: `next()` va `hasNext()`. `next()` metodi keyingi elementni qaytaradi, `hasNext()` metodi esa navbatdagi element mavjudligini tekshiradi. Bu struktura hoshiyalarsiz va tartibli ma'lumotlarni boshqarishga yordam beradi. Iteratorlar Java, Python, va C++ kabi dasturlash tillarida keng qo'llaniladi. Java tilida `Iterator` interfeysi mavjud bo'lib, u `java.util` kutubxonasida joylashgan. Iteratorlar algoritmik murakkablikni kamaytirib, kodni yanada aniq va samarali qilishga yordam beradi. Ular ayniqsa katta hajmli ma'lumotlar ustida samarali ishlashda muhim ahamiyatga ega.
... t.me/slaydai_bot
Iteratorlar dasturlashda ma'lumotlar tuzilmalari ustida takroriy iteratsiyalarni amalga oshirish imkonini beruvchi mexanizm sifatida keng qo'llaniladi. Iteratorlarning kelib chiqishi kompyuter fanidagi dastlabki algoritmlar va ma'lumotlar tuzilmalariga borib taqaladi. 1960-yillarda ALGOL, Lisp kabi dasturlash tillarida iteratorlarga asos bo‘lgan konsepsiyalar paydo bo‘la boshladi. 1970-yillarda CLU tili iteratsiya mexanizmlarini birinchi bo'lib qo'llagan til sifatida tanilgan. 1983-yilda C++ dasturlash tili paydo bo'ldi va unda iteratorlar standarti ishlab chiqildi. Bu esa iteratorlarning dasturlash tillarida keng tarqalishiga olib keldi. 1998-yilda ANSI va ISO tomonidan C++ tilining Standart Andozalari rasmiylashtirilib, iteratorlar bu standarning bir qismi bo‘ldi. Java tilida 1998-yilda chiqarilgan Java Development Kit 1.2 versiyasida Collections Framework kirib keldi va Iterable, Iterator interfeyslari qo'shildi. Bu o‘zgarishlar iteratorlar konsepsiyasining tarixiy rivoji va bugungi kunda ular dasturlashda muhim rol o‘ynashini ko‘rsatadi.
|
| | |
http://kompy.info/auditning-turlari-va-shakllari.html | Auditning turlari va shakllari | |
Auditning turlari va shakllari
|
bet | 1/6 | Sana | 12.10.2024 | Hajmi | 176,41 Kb. | | #274850 |
Bog'liq Auditning turlari va shakllari
OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI
“MASOFAVIY VA IKKINCHI OLIY TA’LIM”
Fakulteti
“AUDIT” fanidan
“Auditning turlari va shakllari”
Bajardi: EgamberdiyevB.I.
Qabul qildi: Boymurodov I.
REJA:
Kirish Asosiy qism. Auditning tushunchasi va ahamiyati. Audit turlari. Audit shakllari. Xulosa.
Kirish.
Audit kompaniya va tashkilotlarning moliyaviy faoliyatini tekshirishda muhim rol o‘ynaydi. Har bir audit turi o‘zining maqsad va vazifalariga ega bo‘lib, korxonaning ma'lum bir jarayonini tekshirishga yo‘naltirilgan. Ushbu mustaqil ishda audit turlari va shakllari to‘g‘risida to‘liq ma'lumot beriladi, ularning tasnifi va ahamiyati tahlil qilinadi.
Auditorlik tekshiruvi xarajatlarini hamda audit o’tkazish davrini kamaytirish maqsadida auditni quyidagi turlarga bo’linadi:
Tasdiqlovchi audit;
Tizimli-orientirlangan audit;
Tavakkalchilikka asoslangan audit.
Tasdiqlovchi audit tekshirish davomida auditor har bir xo’jalik muomalasini tekshirgan va tasdiqlagan hamda parallel ravishda hisob registrlarini tuzgan. Hozirda esa bu hisob ishlarini qayta tiklash deyiladi.
Tizimli-orientirlangan audit mijozning ichki nazorat tizimining qay darajada ishlayotganligini tekshirishga asoslanadi. Agarda ichki nazorat tizimi oqilona tashkil qilingan hamda yaxshi ishlayotgan bo’lsa, tashqi auditorlar o’z ishlarini tanlab tekshirish hamda alohida ob’ektlarni nazoratdan o’tkazish bilan cheklanadi. Bu esa, albatta, auditorning ish vaqtini hamda audit jarayoniga qilinadigan xarajatlarni kamaytiradi. Ammo, auditor bunday tekshiruv o’tkazishda mijozning xo’jalik faoliyati tizimi samaradorligini har jihatdan baholashi hamda korxonada yuz beradigan o’g’irlik, firibgarlik holatlarini ham inobatga olishi lozim.
Tavakkalchilikka asoslangan audit tavakkalchilik baland bo’lgan joyda tekshirish vaqtini ko’proq ajratish hamda past tavakkalchilik bo’lgan joyda tekshirishga kam vaqt ajratishga asoslanadi. Bu tekshirish xarajatlarini kamaytirish yuzasidan kelib chiqadi.
Auditorlik tekshirivi iqtisodiy nuqtai nazardan ikki turga bo’linadi:
Ichki audit;
Tashqi audit.
|
| | |
http://kompy.info/3-amaliyot-ishi-mamadjanova-nigora-mavzu-anaconda-virtual-muhi.html | 3-Amaliyot ishi Mamadjanova Nigora Mavzu: Anaconda virtual muhitini sozlash. Phyton kutubxonalarini o’rnatish | |
3-Amaliyot ishi Mamadjanova Nigora Mavzu: Anaconda virtual muhitini sozlash. Phyton kutubxonalarini o’rnatish
|
bet | 1/3 | Sana | 12.10.2024 | Hajmi | 1,96 Mb. | | #274868 |
Bog'liq 3-Amaliyot
3-Amaliyot ishi
Mamadjanova Nigora
Mavzu: Anaconda virtual muhitini sozlash. Phyton kutubxonalarini o’rnatish.
Ushbu maqola sizning mashinangizga moslashtirilgan mashinani o'rganish yoki ma'lumotlar fanining anakonda muhitini qanday o'rnatishingiz haqida oson va amaliy qo'llanma. Hozirgi vaqtda anakonda mashinani o'rganish paketini boshqarish va joylashtirishni soddalashtirish uchun eng yaxshi ochiq manba manbalaridan biridir.
Anakonda nad mini-konda o'rtasidagi farq shundaki, anakonda ko'plab kutubxonalar va paketlar bilan birga keladi. Boshqa tomondan, Miniconda juda kam sonli asosiy kutubxonalar bilan birga keladi, shuning uchun juda moslashtirilgan muhitni o'rnatish yaxshidir. Bundan tashqari, agar siz kompyuteringizda bo'sh joyni tejashni istasangiz, mincoda - bu eng yaxshi usul.
Ushbu qo'llanmada men mashinani o'rganish loyihalari uchun Anaconda va miniconda-ni qanday o'rnatish bo'yicha bosqichma-bosqich protseduralarni muhokama qilaman.
Ushbu Anacoda veb-saytiga o'ting va yuklab olish tugmasini bosing va 64 yoki 32 grafik o'rnatuvchini tanlang va uni yuklab oling. Pyhton 3 so'nggi versiya bo'lgani uchun men Python 2 dan python 3 ni tavsiya qilaman.
2. Yuklab olishni toping va uni oching, so'ng keyingi tugmasini bosing.
3. Quyidagi oynalarda quyidagi amallarni bajaring
-> Men roziman -> "faqat men" Keyingi -> "maqsadli papka" Keyingi ->
4. Bu yerga kelganingizda, quyidagi rasmda ko'rsatilganidek, ikkinchi variantni tanlashni taklif qilaman, keyin o'rnatish tugmasini bosing.
5. O'rnatish tugallangach, "tugallandi" bilan quyidagi oynani ko'rsatadi.
Mini Conda o'rnatish
Quyidagi veb-saytdan miniconda o'rnating (men Windows o'rnatish python 3.7 ni o'rnatdim)
https://docs.conda.io/en/latest/miniconda.html
Yuklab olingan o'rnatish faylini oching, u quyida ko'rsatilgan. Keyingi tugmasini bosing va barcha standart tanlangan variantlarni saqlab, o'rnatishni boshlang.
Miniconda anakondaning engil versiyasi bo'lgani uchun (10x kamroq, 2,15 Gb va 200 MB) foydalanuvchi uni o'z ehtiyojlariga moslashtirishi kerak. Shunday qilib, biz o'rnatilgan minikondani mashinani o'rganish uchun ideal qilish uchun moslashtiramiz.
Uni muvaffaqiyatli o'rnatganingizni tekshirish uchun boshlang'ich satriga o'ting va miniconda-ni qidiring, so'ng uni oching va "conda" deb yozing va Enter tugmasini bosing. Quyida ko'rsatilganidek, condo ixtiyoriy argumentlarini ko'rasiz.
Visual studio-ni o'rnating
Chuqur oʻrganish yechimlarini yaratish, sinab koʻrish va oʻrnatish uchun foydalanishingiz mumkin boʻlgan integratsiyalashgan ishlab chiqish muhitiga (IDE) ega boʻlish uchun sizga Visual Studio Tools kerak boʻladi.
Yuklab oling va Visual Studio ni o'rnataman. Jamiyat versiyasini tanlang (bepul versiya). Biz python muhitida foydalanishga qiziqqanimiz sababli, tanlov python ishlab chiqish etarli bo'ladi.
CUDA Toolkit va cuDNN o'rnatilmoqda
GPU-ni qo'llab-quvvatlaydigan drayveringiz borligiga ishonch hosil qiling. Odatiy maslahat - GPU uchun eng so'nggi drayverni o'rnatish. Ushbu drayver hech qanday o'zgarishsiz CUDA 8.x, CUDA 9.x va/yoki CUDA 10.x ni qo'llab-quvvatlaydi. Bu erda NVIDIA drayverlarini yuklab oling . To'g'ri drayverni olish uchun GPU spetsifikatsiyasiga asoslangan variantlarni to'ldiring.
2. Drayvingizni yangilaganingizdan so'ng, eng so'nggi CUDA asboblar to'plamini o'rnating. Kompyuteringiz spetsifikatsiyasi asosida variantlarni tanlang va asboblar to'plamini o'rnating.
3. Ish tugagach, kompyuteringizni qayta ishga tushiring.
Mashinani o'rganish uchun anakonda muhitini yaratish
Avval “ML_env” nomli muhit yarataylik. Boshlash panelidan "miniconda" yoki "anaconda" so'rov oynasini oching va quyidagi buyruqni bajaring.
|
| | |
http://kompy.info/otkazish-sanasi-sinf-11-sinf-mavzu-v2.html | O’tkazish sanasi: Sinf: 11-sinf Mavzu | |
O’tkazish sanasi: Sinf: 11-sinf Mavzu
|
bet | 1/84 | Sana | 12.10.2024 | Hajmi | 22,7 Mb. | | #274857 |
Bog'liq 11-sinf INFORMATIKA
O’tkazish sanasi: ____________________ Sinf: 11-sinf ___________________
Mavzu: Grafik obyektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullari
Fan: Informatika
Darsning maqsadi:
Ta’limiy: O’quvchilarga grafik obyektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullarini o’rgatish.
Rivojlantiruvchi: O’quvchilarni mustaqil fikrlarini oshirish va rivojlantirish.
Tarbiyaviy: Vatanini sevish, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmatda bo‘lish, odob-axloq qoidalariga rioya qilishni singdirish.
Tayanch va fanga oid kompetensiyalar:
TK: axborot kommunikatsion texnologiyasidan foydalanishda xorijiy tildagi atamalarni mazmunini tushungan holda uni jarayonga qo‘llay bilish;
FK: grafik ob’ektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullari, kompyuter grafikasi va uning turlari haqida bilimga ega bo‘ladi;
Dars usuli: suhbat, tushuntirish, “Savol-javob” metodi, “Rasmli boshqotirma” , “To‘g‘risini top”,”Yosh aktyor”o‘yinlari.
Dars turi: Yangi bilim berish.
O’quv jarayonining amaliga oshirish texnologiyasi:
O’qitish usullari: blits-so’rov, savol-javob.
O’qitish shakllari: guruhlara ishlash, frontal, jamoaviy.
O’qitish vositalari:11-sinf darsligi, mavzuga oid dars taqdimoti,
Monitoring va baholash: og’zaki va test nazorati, amaliy vazifalar.
Darsning borishi:
Tashkiliy qism:
O’quvchilar bilan salomlashish
Xonani va o’quvchilarni darsga tayyorliklarini kuzatish
Yo’qlamani aniqlash
Navbatchi axboroti.
Siyosiy daqiqa.
Darsning maqsad va vazifalarini qo’yish.
Tayanch bilimlarning faollashtirish.
Uyga vazifalarini tekshirish va o’tilgan mavzuni mustahkamlash.
1. “Ribbon” so’zining ma’nosini toping.
a) Maydon. b) Tasma c) Katak d) Mantiq
2. MS Excel 2010 qachon ishlab chiqilgan?
a) 2003 yil b) 2005 yil c) 2010 yil d) 2008 yil
3. MS Excel 2010 menyular qatorini ko’rsating.
a) Главная, Вставка, Разметка страницы, Формулы, Данные, Рецензирование, Вид
b) Главная, Вставка, Разметка страницы, Ссылки, Данные, Рецензирование, Вид
c) Главная, Вставка, Разметка страницы, Формулы, Рассылки, Вид
d) Главная, Вставка, Формулы, Данные, Рецензирование, Вид
4. Главная menyusi qanday vazifalarni bajaradi?
a) jadvalga biror rasm, diagramma kabi obyektlarni joylashtirishga mo‘ljallangan
b) jadvallardagi ma’lumotlarni kiritishga va tahrirlashga mo‘ljallangan
c) matn xatolarini tuzatish va hujjatlarni tahrirlash
d) jadval varaqlarini bosmaga chiqarish uchun
5. “matn xatolarini tuzatish va hujjatlarni tahrirlash” ni qaysi menyuda bajariladi?
a) Главная b) Формулы c) Данные d) Рецензирование
Dars materiallarini tushuntirish (materiallarni tushuntirish dars prezentatsiyasi va videorolik, amaliy harakatlar, tayyor ishlar ko’rgazmasini namoyish qilish bilan birgalikda olib boriladi).
|
| | |
http://kompy.info/3-maruza-kompyuterning-tashkil-etilishi-ularning-arxitekturasi.html | 3-Ma’ruza Kompyuterning tashkil etilishi ularning arxitekturasi va xususiyatlari. Reja | |
3-Ma’ruza Kompyuterning tashkil etilishi ularning arxitekturasi va xususiyatlari. Reja
|
bet | 1/3 | Sana | 13.10.2024 | Hajmi | 176,75 Kb. | | #274899 |
Bog'liq 3-Ma\'ruza 3-Ma’ruza Kompyuterning tashkil etilishi ularning arxitekturasi va xususiyatlari. Reja: Kompyuter arxitekturasi — bu kompyuterning asosiy komponentlari va ularning o'zaro aloqalarini belgilovchi struktura. Kompyuterlar quyidagi asosiy komponentlardan tashkil topadi: Kompyuter arxitekturasi — bu kompyuterning asosiy komponentlari va ularning o'zaro aloqalarini belgilovchi struktura. Kompyuterlar quyidagi asosiy komponentlardan tashkil topadi: Markaziy Protsessor Blok (CPU): Bu kompyuterning "miya"si bo'lib, u ma'lumotlarni qayta ishlaydi va instruktsiyalarni bajaradi. Xotira (RAM): Ijro etish uchun zarur bo'lgan vaqtinchalik ma'lumotlarni saqlaydi. Bu xotira tezkor, ammo energiya ta'minoti to'xtaganda ma'lumotlarni yo'qotadi. Saqlash Qurilmalari: Qattiq disk (HDD): Katta hajmdagi ma'lumotlarni uzoq muddat saqlaydi. Soliq (SSD): Tezkor va samarali saqlash qurilmasi, ma'lumotlarni tezda o'qish va yozish imkonini beradi. Onlayn va Tashqi Qurilmalar: Video karta: Grafik ma'lumotlarni qayta ishlaydi va ekran orqali ko'rsatadi. Ovoz kartasi: Ovoz ma'lumotlarini qayta ishlaydi va ovoz chiqaradi. Kirish-chiqish qurilmalari: Klaviatura, sichqoncha, printer va boshqa qurilmalar. Anjuman Boshqaruv Bloki (Motherboard): Barcha komponentlarni bir-biriga ulab, ularning o'zaro ishlashini ta'minlaydi. Tizim Dasturi (Operating System): Kompyuterning asosiy dasturi bo'lib, apparat va dasturlar o'rtasidagi interfeysni ta'minlaydi. Tarmoq Qurilmalari: Internetga ulanish va boshqa kompyuterlar bilan aloqa qilish uchun zarur.
|
| | |
http://kompy.info/jahon-amaliyotida-auditning-rivojlanish-bosqichlari.html | Jahon amaliyotida auditning rivojlanish bosqichlari | OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI
“MASOFAVIY VA IKKINCHI OLIY TA’LIM”
Fakulteti
“AUDIT” fanidan
"JAHON AMALIYOTIDA AUDITNING RIVOJLANISH BOSQICHLARI" mavzusida
BAJARDI:Nasimova Salima
Reja:
1.Audit nima?
2 Jahon amaliyotida auditning rivojlanish bosqichlari.
3.Auditorik faoliyat rivoji (Tasdiqlovchi, maqsadli sistemali,tavakkalchilikka asoslangan audit).
1.Audit o'zi nima?
Lotincha "Audire" - eshitmoq degan ma`noni anglatadi, chunki qadim zamonlarda auditorlar Xujalik subektlari egalaring yoki boshqaruvchilaring og'zaki hisobotlarini tinglashgan va hisobot tog'riligini tasdiqlashagan. Yillar o'tishi bilan vazifa yozmashakllarni ham tasdiqlashga o'tdi.
Audit bu
-yillik hisobotda ko'rsatilgandek tashkilotning moliyaviy hisobotini ushbu tashkilotdan mustaqil bo'lgan shaxs tomonidan tekshirilishi:
-Audit buxgalteriya hisoboti va yozuvining to'g'riligi va ishonchliligini aniqlash bilan buxgalteriya hisobi ma'lumotlarini tekshirish bilan bog'liq
2. Auditorlik evolyutsiyasi
1840 yilgacha
1840-yildan 1920-yilgacha
1920-yildan 1960-yilgacha
1960-yildan 1990-yilgacha
1990-yildan xozirgacha
Ilk ko'riIlk ko'ri-
nish
Qadimdan 1840-yilgacha
Audit Xitoy, Misr va Yunonistonning qadimgi tsivilizatsiyasida qadimgi tekshirish faoliyati shaklida mavjud bo'lganligi aniqlandi. Qadimgi Yunonistonda o'tkazilgan tekshiruv ishlari hozirgi auditorlik faoliyatiga eng yaqin bo'lgan ko'rinadi.
AUDITORIYA FAOLIYATI
1. Auditorik tekshiruvlar
2.Auditorik tekshiruvlarning proffessional xizmatlariga bolinadi.
Birinchi qayd qilingan auditorlar qadimgi Fors podshosi Doro josuslari bo'lgan (miloddan avvalgi 522 dan 486 yilgacha). Ushbu auditorlar "qirolning quloqlari" sifatida provintsial satraplarning (qadimgi Forsda viloyat hokimi) xatti-harakatlarini tekshirib ko'rishgan.
1494 yilda Luca Pacioli Italiyaning Venetsiyadagi savdogarlar tomonidan qo'llaniladigan buxgalteriya hisobining ikki tomonlama tizimiga oid kitobni nashr etdi. Bu buxgalteriya hisobi bo'yicha birinchi kitob edi.
1840-1920 yillar
Zamonaviy audit 1844 yilda Buyuk Britaniya parlamenti "Aksiyadorlik kompaniyalari to'g'risida" gi qonunni qabul qilganida boshlandi. Birinchi marta akt bo'yicha direktorlar aktsiyadorlarga auditorlik tekshiruvi o'tkazilgan moliyaviy hisobot, balans hisoboti orqali hisobot berishni talab qildilar. 1844 yilda auditor buxgalter yoki mustaqil bo'lishi shart emas edi, ammo 1900 yilda mustaqil auditorni talab qiladigan yangi kompaniyalar to'g'risidagi qonun qabul qilindi.
Ikkinchi bosqich:
1930 yilgacha auditorlik bajarilgan operatsiyalarga yo'naltirilgan edi. Bu tranzaktsiyani amalga oshirishda kuzatilgan protseduralarga qaratilgan; ushbu protseduralar asosan ichki dalillarga tayangan.
Birinchi jamoat buxgalterlari tashkiloti 1854 yilda tashkil etilgan Edinburgdagi buxgalterlar jamiyati edi. Amerika jamoat buxgalterlari uyushmasi 1887 yilda tashkil topgan bo'lib, keyinchalik Amerika sertifikatlangan buxgalterlar instituti (AICPA) ga aylandi.
Uchinchi bosqich
AQSh amaliyoti 19-asrning oxiridan boshlab aktivlar va majburiyatlar to'g'risida yoki ko'pincha balans auditi deb ataladigan dalillarni yig'ish jarayoniga qarab rivojlanib bordi. Moliyaviy hisobotlarning notogri tushunchada yuritilishi 1929-yilda aksiya bozori qulashiga olib keldi
AQShning 1933 va 1934 yillardagi Qimmatli qog'ozlar to'g'risidagi aktlari bilan Qo'shma Shtatlardagi yirik fond birjalarini tartibga soluvchi Qimmatli qog'ozlar va birjalar bo'yicha komissiya (SEC) tashkil etildi. Ushbu qonunlar butun dunyo bo'ylab auditorlik faoliyatiga katta ta'sir ko'rsatdi.
Nyu-York fond birjasida yoki Amerika fond birjasida aktsiyalarni sotishni istagan kompaniyalar balans bilan bir qatorda tekshirilgan daromadlar to'g'risidagi hisobotlarni chiqarishi shart edi. Bundan tashqari, 1920-yillarning moliyaviy hisobotlarini chalg'itishda avvalgi muammolar sababli, ushbu moliyaviy hisobotlarni taqdim etishning to'g'riligiga e'tibor qaratildi va auditorning vazifasi taqdimotning adolatliligini tekshirish edi.
To'rtinchi bosqich
Auditorlarning vazifalari, boshqalar qatori, moliyaviy hisobotlarning adolatli taqdim etilishini ta'minlashdan iborat edi. Moliyaviy hisobotni tekshirishda auditorlarning roli, umuman olganda, oldingi davrdagidek saqlanib qoldi.
1970-yillarda auditorlik yondashuvida "operatsiyalarni kitoblarda tekshirish" dan "tizimga tayanish" ga o'tish kuzatildi. Bunday o'zgarish kompaniyalarning hajmi va murakkabligining muttasil o'sib borishi natijasida tuzilgan bitimlar sonining ko'payishi bilan bog'liq bo'lib, bu erda auditorlar tomonidan bitimlarni tekshirish rolini o'ynashi ehtimoldan yiroq edi. Natijada, ushbu davrda auditorlar o'zlarining auditorlik protseduralarida kompaniyalarning ichki nazoratiga ancha yuqori darajada ishonishgan. Kompaniyaning ichki nazorati samarali bo'lganda, auditorlar moddani sinab ko'rish darajasini pasaytirdilar.
1980 yil boshida auditorlarning yondashuvlari qayta tiklandi, bu erda ichki nazorat tizimlarini baholash juda qimmat jarayon deb topildi va shuning uchun auditorlar o'z tizimlarining ishlarini qisqartirishga va tahliliy protseduralardan ko'proq foydalanishga kirishdilar. Buning kengayishi 1980-yillarning o'rtalarida xatarga asoslangan auditorlik tekshiruvi bo'lib o'tdi. Xavfga asoslangan audit - bu auditor yondashuv bo'lib, unda auditor xatolarni ehtimoli ko'proq bo'lgan sohalarga e'tiborini qaratadi.
Beshinchi davr
2000-yillarning boshlarida WorldCom, Enron, Tyco va boshqalar kabi turli xil buxgalteriya mojarolari yuz berdi. Enronning 2002 yil kuzgi Sarbanes-Oksli to'g'risidagi qonuni qabul qilinganligi munosabati bilan qabul qilindi, bu menejment va auditorlar uchun turli xil javobgarlik qoidalarini keltirib chiqardi. Sarbanes-Oksli moliyaviy hisobot ustidan ichki nazoratning etarliligini tekshirish bo'yicha auditorning vazifalarini kengaytirdi.
Ushbu buxgalteriya janjallari, Arron Andersenning Enron janjalidagi roli tufayli o'sha paytda Big 5 auditorlik kompaniyasidan biri qulashiga olib keldi.
Garchi hozirgi davrdagi auditning umumiy maqsadlari bir xil bo'lib qolgan bo'lsa-da, ya'ni moliyaviy hisobotga ishonchlilikni berish, turli mamlakatlarda amalga oshirilgan keng islohotlar natijasida auditorlik amaliyotiga jiddiy o'zgarishlar kiritildi.
Auditning tarixiy rivojlanishini o'rganish auditorlik tekshiruvining maqsadi va uning roli ekanligini ko'rsatdi
auditorlar doimo o'zgarib turadi, chunki ularga tarixiy muhim kabi kontekstli omillar katta ta'sir ko'rsatadi
voqealar (masalan, yirik korporatsiyalar qulashi), sudlarning hukmi va texnologik o'zgarishlar (masalan.
hisoblash tizimlari va CAATlarning rivojlanishi). Ushbu kontekstdagi har qanday katta o'zgarishlar kuzatilishi mumkin
omillar auditorlik funktsiyasi va auditorlarning roli o'zgarishiga olib kelishi mumkin. Natijada, auditorlik tekshiruvi amalga oshiriladi har doim rivojlanib boradi.
Hozirgi
davr auditi
Soliq boshqarmasi.
Vazirliklardagi nazorat taftish bo’linmalari
Hukumatga yoki moliya vaziriga bo’ysunadi, davlat byudjeti
daromadlar qismining to’ldirilishini nazorat qiladi.
byudjet tomonidan mablag’ bilan
ta’minlanib, davlat moliyaviy nazoratining oliy organi yoki tegishli vazirlikka bo’ysunadi.
Asosiy vazifasi byudjet mablag’larining to’g’ri sarflanishini nazorat qiladi.
Mustaqil auditorlik moliyaviy nazorat
Davlat moliyaviy nazoratining oliy organi schyotlar palatasi yoki davlat bosh
auditorlik apparati
balans ma’lumotlarining to’g’riligini, amalga
oshirilgan muomalalarning qonuniyligini shartnoma asosida nazorat qiladi.
Bozor iqtisodi rivojlangan mamlakatlarda moliyaviy nazoratning quyidagi tashkiliy
tizimidan foydalaniladi
Rivojlangan mamlakatlarda mustaqil auditorlik tashqi moliyaviy nazoratning asosiy
shakli bo’lib hisoblanadi va u keng profilli taftishchilar tomonidan amalga oshiriladi.
Turli mamlakatlarda auditni tashkil qilish bilan bog’liq qoidalarni o’rganish shuni
ko’rsatadiki, ularda bir-biriga o’xshashliklar mavjud:
korxonalar moliyaviy hisobotlarini majburiy audit nazoratidan o’tkazish;
auditorlik faoliyati bilan shug’ullanuvchilar uchun ma’lum malakaga ega bo’lishi bilan
bog’liq talablar;
auditorlikka faqat shu mamlakat fuqarolarini tayinlash.
Bu mamlakatlarning har birida auditorlik xizmatlarining soni juda ko’p. Ularning faoliyati shu darajada keng tarqalganligi xalqaro auditorlik tashkilotlarining shakllanishiga olib keldi. Xususan, Diplomli jamoatchi buxgalterlar xalqaro assotsiatsiyasi 147 ta mamlakatda faoliyat ko’rsatadigan 4 mingdan oshiq auditorlik firmalarini birlashtiradi. Xorijiy mamlakatlarning nazorat amaliyotidagi ijobiy tajribalarni o’rganish va yoyish maqsadida 1953 yili BMT qoshida nodavlat tashkiloti - Oliy Nazorat Organlarining Xalqaro Tashkiloti (INTOSAI) tuzilgan. Bu tashkilotni tuzishga quyidagi omillar sabab bo’lgan:
jahon iqtisodiyotida baynalminallashish tendentsiyalarining kuzatilishi;
biznes va savdo-sotiqning rivojlanishi;
ko’p millatli korporativ operatsiyalarning kengayishi;
pul mablag’larini samarali nazorat qilishga intilish;
davlat nazoratining kuchaytirilishi va chet el inves-titsiyalarining boshqarilishi.
Biznes bo’yicha ekspert vazifalarini bajarish uchun auditor keng bilim, mahorat va tajribaga ega bo’lishi lozim. Bizning mustaqil mamlakatimizda auditning dunyoga kelishi va auditorlik firmalarining barpo etilishi asosan, aktsiyadorlik jamiyatlari, qo’shma korxonalar va tijorat banklarining tashkil etilishi bilan bog’liq bo’lib, ularning hisobotlari auditor xulosasiz rasmiy maqomga ega bo’la olmaydi.
Auditorlik ishlarining rivojlanishi tufayli yirik transmilliy kompaniyalar va
firmalar vujudga keldi. Ularning bir qancha davlatlarda o’z filiallari mavjud.
O’zbekistonda auditorlik amali xonliklar davridayoq mavjud bo’lgan. U
paytda auditorlik vazifasi o’z ichiga maslahatchi, tanobchi va ish yurituvchi
kabilarni olgan. Shuni ta’kidlash lozimki, u vaqtdagi audit tushunchasi hozirgi
auditorlik faoliyati mohiyatidan tubdan farq qilgan.
O’zbekistonda zamonaviy auditorlik kasbi 1990 yildan keyin boshlandi.
Bozor munosabatlari rivojlanishi bozor infratuzilmasining ajralmas qismi sifatida
auditning vujudga kelishiga olib keldi. Auditorlik faoliyatining O’zbekistondagi
hozirgi holati rivojlanish sari dadil odimlayotganidan dalolat bermoqda.
Germaniyada auditorlik faoliyati «Auditorlarning professional ustavi
to’g’risida»gi qonunga (24.07.1961 y) muvofiq amalga oshiriladi. Ushbu qonunga
muvofiq, auditor deb, mazkur kasbni jamoatchilik oldida oshkora bajara oladigan
va tegishli imtihonni topshirish orqali o’zining shaxsiy va professional layoqatini
tasdiqlagan shaxs tan olinadi.
Auditor professional faoliyatining mazmuni iqtisodiy sohada auditorlik
tekshiruvlarini amalga oshirish; kafolat berish, soliq masalalari bo’yicha konsalting
xizmati ko’rsatish; ishlab chiqarishni boshqarish sohasida ekspert sifatida ishlashi
va vasiylik faoliyatidan iborat.
Germaniyada auditorlik faoliyati bilan shug’ullanish huquqini olish bilan
bog’liq savollar majmui puxta ishlab chiqilgan. Malaka imtihonlarini o’tkazish
uchun Federal erlar oliy ma’muriyatining vakillaridan rais tayinlanadi. Barcha
komissiya a’zolari e’tiroz bildirmasa, da’vogarlarni imtihonga qo’yish haqida rais
qaror qabul qiladi.
Auditorlik faoliyatini professional boshqarish uchun Auditorlar Palatasi
tashkil etilgan. Auditorlar faoliyatini nazorat qilish Palata va sud organlari
tomonidan amalga oshiriladi.
Frantsiyada auditorlik faoliyati 12 avgust 1969 yilda qabul qilingan dekret va
24 yanvar 1994 yildagi hukumat qaroriga muvofiq amalga oshiriladi. Bu
yo’nalishdagi asosiy ishlar professional tashkilot – schetlar bo’yicha
komissarlarning milliy kompaniyasi tomonidan bajariladi.
Kompaniyaning asosiy maqsadi – auditorlarning o’z professional faoliyatini
amalga oshirishlari ustidan nazorat o’rnatish, a’zolarining obro’-e’tiborini va
mustaqilligini himoya qilishdan iborat. Kompaniya auditorlarni ikki darajada
birlashtiradi. Mintaqaviy darajada professionallik faoliyatini tashkil etish va
tartibga solish bilan mintaqaviy kompaniyalar shug’ullanadilar. Ular auditorlarni
ro’yxatga oladigan mintaqaviy komissiyalar va mintaqaviy sud-intizom Palatalari
bilan hamkorlikda ish olib boradilar. Milliy darajada esa, Kompaniya ro’yxatga
olish bo’yicha Milliy Komissiya va Milliy intizom Palatasi bilan hamkorlik qiladi.
Xorijda mustaqil auditorlar yakka holda faoliyat ko’rsatishlari mumkin.
Ammo ular ko’p hollarda firmalar va tashkilotlarga birlashib (bu samaraliroq
bo’lganligi uchun), ular har xil nomlanadi. Masalan, xalqaro amaliyotda va
zamonaviy iqtisodiy adabiyotlarda diplomli buxgalterlar firmalari (Angliyada CA
firms) yoki diplomli jamoatchi buxgalterlarning firmalari (AQShda CPA firms) va
boshqalar to’g’risida ma’lumotlar uchraydi.
G’arb mamlakatlarida o’n minglab auditorlik firmalari (faqat AQShning
o’zida qirq besh mingdan ko’p) faoliyat ko’rsatadilar. Bular xilma-xil bo’lib, bir
kishidan yoki bir necha qasamyod qilgan buxgalterlardan iborat (bunday firmalar
90-95%). Xususiy firmalardan tortib, to transmilliy korporatsiyalar hisoblangan va
xalqaro audit amaliyotida hal qiluvchi rol o’ynaydigan, yirik auditorlik firmalari
ham mavjud. G’arbdagi yirik korporatsiyalar tomonidan auditorlik xizmati
bozorida hukmronlik
o’rnatilishi va
o’tgan XX asrda kapitalning
baynalminallashishi ham auditorlik firmalarining rolini yanada oshirdi. Birinchi
transmilliy auditorlik korporatsiyalari, monopolistlar vujudga keldi va kuchli
mavqega ega bo’ldilar (asosan, ikkinchi jahon urushidan keyin). Bunga misol
«katta sakkizlik» bo’lib, u keyinchalik tegishli o’zgarish (transformatsiya)lardan
so’ng, avval «oltilik»ka aylangan va 2000 yildan boshlab esa «katta to’rtlik» deb
atalmoqda. Ko’plab mamlakatlarning obro’li professional va ishchan nashrlari
vaqti-vaqti bilan etakchi auditorlik-konsultatsion firmalarning (milliy hamda
transmilliy) ro’yxatini e’lon qilib turadilar. Ushbu ro’yxatlarning ko’pchiligi
ularning faoliyati to’g’risidagi har xil statistik ma’lumotlarni o’z ichiga oladi. Bu
ma’lumotlar vaqti-vaqti bilan yangilanib turiladi.
3. AUDITORIK FAOLIYATNING RIVOJLANISH BOSQICHLARI
1.Tasdiqlovchi audit
2.Maqsadli sistemali audit
3.Tavakkalchilikka asoslangan audit
Tasdiqlovchi audit tekshirish davomida auditor har bir xo’jalik muomalasini
tekshirgan va tasdiqlagan hamda parallel ravishda hisob registrlarini tuzgan.
Hozirda esa bu hisob ishlarini qayta tiklash deyiladi.
Maqsadli sistemali audit mijozning ichki nazorat tizimining qay darajada
ishlayotganligini tekshirishga asoslanadi. Agarda ichki nazorat tizimi oqilona
tashkil qilingan hamda yaxshi ishlayotgan bo’lsa, tashqi auditorlar o’z ishlarini
tanlab tekshirish hamda alohida ob’ektlarni nazoratdan o’tkazish bilan cheklanadi.
Bu esa, albatta, auditorning ish vaqtini hamda audit jarayoniga qilinadigan
xarajatlarni kamaytiradi. Ammo, auditor bunday tekshiruv o’tkazishda mijozning
xo’jalik faoliyati tizimi samaradorligini har jihatdan baholashi hamda korxonada
yuz beradigan o’g’irlik, firibgarlik holatlarini ham inobatga olishi lozim.
Tavakkalchilikka asoslangan audit tavakkalchilik baland bo’lgan joyda
tekshirish vaqtini ko’proq ajratish hamda past tavakkalchilik bo’lgan joyda
tekshirishga kam vaqt ajratishga asoslanadi. Bu tekshirish xarajatlarini kamaytirish
yuzasidan kelib chiqadi.
Auditorlik tekshiruvi iqtisodiy nuqtai nazardan ikki turga bo’linadi:
1. Ichki audit;
2. Tashqi audit.
Ichki audit – bu xo’jalik ichida uning faoliyatining samaradorligini tekshirish
va aniqlashda mustaqil baho berishdir.
Foydalanilgan adabiyotlar
1.Auditing: An International Approach by Wally J. Smieliauskas and Kathryn Bewley, p-120-124
2.The evolution of auditing: An analysis of the historical development by Lee Teck-Heang and Azham Md. Ali
3. "AUDIT" fanidan Ma`ruzalar matni 2020-yil TFI.
| |
http://kompy.info/eksperimental-psixologiya.html | Eksperimental psixologiya | O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
MIRZO ULUG‘BEK NOMIDAGI O‘ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETINING JIZZAX FILIALI
YOSHLAR PSIXOLOGIYASI KAFEDRASI
“EKSPERIMENTAL PSIXOLOGIYA” fanidan
60310900 -Oila psixologiyasi bakalavr yo‘nalishi talabalari uchun seminar mashg‘ulotlari uchun
USLUBIY KO‘RSATMA
S.YO’LDOSHEV
JIZZAX – 2022
Eksperimental psixologiya fanidan seminar mashg’ulotlari ishini bajarish uchun uslubiy ko‘rsatma 60310900 – Psixologiya (Oila psixologiyasi bakalavr yo‘nalishi talabalari uchun) O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi 20___ -yil _____________dagi _____- sonli buyrug’i bilan tasdiqlangan “Eksperimental psixologiya” fan dasturi asosida tayyorlangan.
Eksperimental psixologiya fanidan uslubiy ko‘rsatma talabalarga seminar mashg’ulotlarini o‘zlashtirish jarayonida uslubiy ko‘mak berish maqsadida tuzilgan va unda seminar mashg’ulotlari bayoni, nazorat savollari, foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yxati, internet saytlar, glossariylar keltirilgan. Talaba kerakli ma’lumotlarni o‘zlashtirish imkoniga ega.
Eksperimental psixologiya fanidan seminar mashg’ulotlarini olib borish uchun uslubiy ko‘rsatma “Yoshlar psixologiyasi” kafedrasining 20____ yil “___” ____________dagi ___ -sonli yig’ilishida muhokamadan o‘tgan va fakultet uslubiy kengashiga muhokama qilish uchun tavsiya etilgan.
Kafedra mudiri v/b ____________ B. Norbekova
“Eksperimental psixologiya” fanidan uslubiy ko‘rsatma “Psixologiya” fakulteti 2022- yil “____” ________ dagi uslubiy kengashida muhokama etilgan va foydalanishga tavsiya qilingan.
Fakultet uslubiy kengashi raisi: _______________ N. Alimov
1-MAVZU: Psixologik o’lchov va sensor deprivatsiyasi (2soat)
REJA:
Psixologik o’lchov turlari
Sensor turlari
| |
http://kompy.info/-fanidan-2-amaliy-ish-mavzu.html | ” fanidan 2-amaliy ish mavzu | |
” fanidan 2-amaliy ish mavzu
|
bet | 1/10 | Sana | 13.10.2024 | Hajmi | 1,44 Mb. | | #274898 |
Bog'liq 2-ish K Tarmoq
Muhammad al-Xorazmiy nomidagi
Toshkent axborot texnologiyalari universiteti
“MUT va T” kafedrasi
“KOMPYUTER TARMOQLARI” FANIDAN
2-AMALIY ISH
Mavzu: AXBOROT UZATISh MUHITLARINI O‘RGANISh (SIMLI, SIMSIZ)
Bajardi: Yadgarov Xursandbek
Guruh: 310-22
TOSHKENT-2024
Koaksial kabellarni ishlashini tahlil qiling.
Koaksial kabel – ma'lumot uzatish uchun ishlatiladigan sim. Uning yadrosi mis yoki boshqa elektr o‘tkazuvchan material bilan qoplangan bo‘lib, izolyatsiyalangan qatlam bilan o‘ralgan. Koaksial kabelda signal markaziy o‘tkazgich orqali uzatiladi va tashqi ekran signal yo‘qotishlarini kamaytiradi, shuningdek, elektromagnit shovqinlarga qarshi himoya qiladi. huni ta'kidlash kerakki, koaksiyal kabelning uchi toza kesilganda kabelning koaksiyalligi kamaytirilmasligi kerak va izolyatorda metall parchalar qolmasligi kerak. Tashqi qalqon odatda tashqi qalqonga zarar bermasdan tashqi qalqonni olib tashlashni yakunlash maqsadida aniq ishlab chiqilgan tayyorgarlik vositasi yordamida chiqariladi. Olib tashlangandan so'ng, folga, gofrirovka qilingan yoki torli o'tkazgichning himoya qatlami koaksiyal konnektorning tashqi o'tkazgichining butun qismiga mos keladigan tarzda ishlov beriladi. Bu amalga oshirilgandan so'ng, dielektrik izolyatorning bir qismi markaziy o'tkazgichdan olib tashlanishi mumkin, shunda markaziy o'tkazgich payvandlanishi, siqilishi yoki koaksiyal konnektorning markaziy pin moslamasiga bosilishi mumkin.
1-rasm. Koaksiyal kabel. KKV kabeli.
Koaksiyal konnektorlar odatda kabelning tashqi o'tkazgichining mexanik ulagichini mustahkamlash va yaxshi RF ekranlanishini ta'minlash uchun metall halqalarga ega. Koaksiyal kabel va koaksiyal ulagichni siqish, payvandlash yoki boshqa vositalar bilan birlashtirgandan so'ng, koaksiyal kabelning tashqi himoya qobig'i va koaksiyal ulanish moslamasi o'rtasida kuchli mexanik aloqani ta'minlash uchun ko'pincha qo'shimcha issiqlik qisqaradigan quvur yoki lenta ishlatiladi. Supero'tkazuvchilar va dielektrik ulanishlardagi kuchlanishni kamaytirish va koaksiyal yig'ilishning ma'lum stresslar, yuklar yoki egilishlar ostida kutilganidek ishlashini ta'minlash uchun kabel va ulagich orasidagi ulagichga issiqlik bilan qisqaradigan quvur yoki lenta qo'shiladi.
|
| | |
http://kompy.info/muhammad-al-xorazmiy-nomidagi-toshkent-axborot-texnologiyalari-v1087.html | Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti mikroprotsessorli tizimlar fanidan mustaqil ish pentinum 2 bajardi: turg’unjonov saidbek gruppa: 431-21 qabul qildi: abasxonova xalima | |
Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti mikroprotsessorli tizimlar fanidan mustaqil ish pentinum 2 bajardi: turg’unjonov saidbek gruppa: 431-21 qabul qildi: abasxonova xalima
|
bet | 1/15 | Sana | 12.10.2024 | Hajmi | 359,16 Kb. | | #274828 |
Bog'liq 1 mustaqil ish MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI IMS – TUZILMA VA XIZMATLAR FANIDAN MUSTAQIL ISH KEYINGI AVLOD KONVERGENT TARMOQLARIDA BO’YICHA ISHLAB CHIQILGAN STANDARTLAR TAHLILI BAJARDI: TURG’UNJONOV SAIDBEK GRUPPA: 430-21 QABUL QILDI: MIRAZIMOVA GULNORA KEYINGI AVLOD KONVERGENT TARMOQLARIDA BO’YICHA ISHLAB CHIQILGAN STANDARTLAR TAHLILI REJA: 1) Kirish 2) Asosiy qismi 2.1) Qo’llash soxasi 2.3) Softswitch uskunasining tuzilishi 3) Xulosa Kirish Kirish Umumiy holatda konvergensiya, o’xshash sharoitda ishlash natijasida, dastlab kelib chiqishi turlicha bo‘lgan ob’ektlarning belgilarini yaqinlashishini bildiruvchi evolyusion tushuncha kabi aniqlanadi. Ya’ni konvergensiya, texnologiyalarning o‘zaro kirib borish natijasida mazmunlarini yaqinlashish jarayonidir. Shu ma’noda konvergensiyani integratsiyaning yuqori darajasi deyish mumkin. Aloqa tarmoqlarining konvergensiyasi uchta aspektda qarab chiqiladi: 2) xizmatlar konvergensiyasi; 3) qurilmalar konvergensiyasi. Tarmoq konvergensiyasi, qayd qilingan, mobil va konvergent xizmatlarni taqdim etish uchun yagona infrastrukturani qo‘llashni taqazo etadi; ya’ni bitta tarmoq, yagona yadro bazasi asosida mobil va qayd qilingan trafiklarni uzatishni qo‘llab quvvatlovchi juda ko‘p servislarni ta’minlaydi. Bunga, NGN konsepsiyasi asosidagi yagona transport tarmoqlarini yaratgandan keyingina erishish mumkin. Yangi avlod tarmoqlarining arxitekturasi, xizmatlar konvergensiyasini qo‘llash doirasida, ulanish satxi amaliy satxdan ajratilgan bo‘lishini qarab chiqadi. Qayd qilingan va mobil kanallar bo‘yicha ulangan foydalanuvchilar real vaqtda barcha servislarga ulanish imkoniga ega bo‘ladi. Boshqacha so‘z bilan aytganda, aloqa tarmoqlarida konvergent xizmatlarga abonent qo‘llaydigan har qanday terminal (telefon, smartfon, SHK, noutbuk)dan, foydalanuvchining joyiga bog‘liq bo‘lmagan holda ulanish mumkin.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti mikroprotsessorli tizimlar fanidan mustaqil ish pentinum 2 bajardi: turg’unjonov saidbek gruppa: 431-21 qabul qildi: abasxonova xalima
| |
http://kompy.info/ozbekiston-respublikasida-talim-sohasida-bolayotgan-ozgarishla.html | O‘zbekiston Respublikasida ta’lim sohasida bo‘layotgan o‘zgarishlar davlatimizning istiqbolini | O‘zbekiston Respublikasida ta’lim sohasida bo‘layotgan o‘zgarishlar
davlatimizning istiqbolini
ta’minlovchi asosiy omillardan biri sifatida jahon ommasi tomonidan e’tirof etilmoqda.
O‘z navbatida «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»ning
qimmatiunda har
bir
shaxs
ni
jamiyat
ehtiyojiga javob
beruvchi kasb egasi
qilib tarbiyalashga asosiy e’tibor
qaratilganligi bilan
belgi
lanadi.
Ushbu asosda o‘quvchilarni ijodkorlik
faoliyatiga tayyorlash
ishlarining samarali yo‘lga qo‘yilishi ta’lim islohotlari muvaffaqiyatini ta’minlovchi
muhim om
il vazifasini o‘taydi.
Ta’lim islohotlarining hozirgi bosqichida erkin
fikrlovchi
shaxs
ni
tarbiyalash
muammo
si alohida dolzarblik kasb etmoqda.
Bu boradagi milliy ta’lim modelining asosiy g‘oyasi va mazmuni «Ta’lim to
‘g‘risida»gi Qonun hamda «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»da o‘z ifodasini topgan.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 6-apreldagi 187-
son
qaroriga
asosan Umumiy o‘rta ta’limning davlat ta’lim standarti ishlab chiqildi.
Davlat ta’lim standartining maqsadi — umumiy o‘rta ta’lim tizimini mamlakatda amalga
oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar, rivojlangan xorijiy mamlakatlarning ilg‘or tajribalari
hamda ilm-fan va zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalariga asoslangan holda tashkil
etish, ma’naviy barkamol va intellektual rivojlangan
shaxs
ni tarbiyalashdan iborat.
5. Davlat ta’lim standartining vazifalari quyidagilardan iborat:
umumiy o‘rta ta’lim mazmuni va sifatiga qo‘yiladigan talablarni
belgi
lash;
milliy, umuminsoniy va ma’naviy qadriyatlar asosida o‘quvchilarni tarbiyalashning samarali
shakllari va usullarini joriy etish;
o‘quv-tarbiya jarayoniga pedagogik va zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy
etish, umumiy o‘rta ta’lim muassasalarining o‘quvchilari va bitiruvchilarining malakasiga
qo‘yiladigan talablarni
belgi
lash;
kadrlarni maqsadli va sifatli tayyorlash uchun ta’lim, fan va ishlab chiqarishning samarali
integratsiyasini ta’minlash;
ta’lim va uning pirovard natijalari, o‘quvchilarning malaka talablarini egallaganlik darajasini tizimli
baholash tartibini, shuningdek ta’lim-tarbiya faoliyati sifatini nazorat qilishning huquqiy asoslarini
takomillashtirish;
davlat ta’lim standartlari talablarining ta’lim sifati va kadrlar tayyorlashga qo‘yiladigan xalqaro
talablarga muvofiqligini ta’minlash.
3-bob. Umumiy o‘rta ta’lim davlat ta’lim standartining asosiy prinsiplari
6. Davlat ta’lim standarti quyidagi asosiy prinsiplarga asoslanadi:
o‘quvchi
shaxs
i, uning intilishlari, qobiliyati va qiziqishlari ustuvorligi;
umumiy o‘rta ta’lim mazmunining insonparvarligi;
davlat ta’lim standartining ta’lim sohasidagi davlat va
jamiyat
talablariga,
shaxs
ehtiyojiga mosligi; |
http://kompy.info/ozbekiston-respublikasi-oliy-talim-fan-va-innovatsiyalar-talim.html | Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti | |
Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti
|
Sana | 12.10.2024 | Hajmi | 22,47 Kb. | | #274837 |
Bog'liq 69.2 Murodov Nurali
OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI
“MASOFAVIY VA IKKINCHI OLIY TA’LIM”
Fakulteti
“AUDIT” fanidan
“Auditorlik risklar maqbul toplami va unga tasir qiluvchi omillar”
Bajardi: Murodov Nurali
Qabul qildi: Boymurodov I.
Reja:
1.Kirish
2.Auditorlik Risklari
3.Auditorlik Risklarining Maqbul To'plami
4.Ta'sir qiluvchi Omillar
5.Xulosa
Kirish
Auditorlik risklari — auditorlar moliyaviy hisobotlarni tekshirishda yuzaga keladigan xavflar.
Auditorlik jarayoni kompaniya uchun muhimdir, chunki u moliyaviy hisobotlarning ishonchliligini ta'minlaydi.
Auditorlik risklari va ularning maqbul to'plami hamda ta'sir qiluvchi omillar haqida to'liq ma'lumotni keltiraman.
Auditorlik Risklari
Auditorlik risklari, auditorlar tomonidan moliyaviy hisobotlarni tekshirish jarayonida yuzaga kelishi mumkin bo'lgan turli xavflarni anglatadi. Bu risklar asosan uchta asosiy elementdan iborat:
Xato riski:
Tushuntirish: Moliya hisobotlarida xatolar yoki noaniqliklar mavjud bo'lishi mumkin. Xato riski auditorlar tomonidan kutilmagan natijalarga olib kelishi mumkin.
Turlar:
Samarasiz hisob-kitob: Hisob-kitoblar va ma'lumotlar noto'g'ri kiritilishi.
Tashqi omillar: Bozor o'zgarishlari yoki iqtisodiy sharoitlar kutilmagan xatolarni keltirib chiqarishi mumkin.
Nazorat riski:
Tushuntirish: Ichki nazorat tizimining samaradorligi past bo'lganda, auditorlar xatolarni aniqlashda qiyinchiliklarga duch kelishadi.
Sabablar:
Nazorat mexanizmlarining yetarli darajada o'rnatilmasligi.
Ichki audit yoki nazorat jarayonining yo'qligi.
Kashfiyotchilik riski:
Tushuntirish: Auditorlar muhim xatolar yoki firibgarliklarni aniqlashda qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin.
Sabablar:
Murakkab ma'lumotlar yoki hisobotlar.
Auditorning tajribasizligi yoki bilim etishmovchiligi.
Auditorlik Risklarining Maqbul To'plami
Auditorlik risklarining maqbul to'plami — bu auditorning muayyan sharoitlar ostida qabul qilishi mumkin bo'lgan risklar darajasi. Bu daraja, auditorlik strategiyasi, mijozning ichki nazorat tizimi va boshqa omillarga asoslanadi. Maqbul to'plamga erishish uchun quyidagi jihatlar e'tiborga olinadi:
Auditorlik strategiyasi:
Risklarni baholash va rejalashtirish jarayoni.
Auditorlik jarayonida qo'llaniladigan metodlar va usullar.
Ichki nazorat tizimi:
Tizimning kuchli va zaif tomonlarini aniqlash.
Nazorat mexanizmlarining samaradorligini baholash.
Ma'lumotlarni to'plash va tahlil qilish:
Auditorlar to'g'ri va ishonchli ma'lumotlarni to'plashlari zarur.
Tahlil usullari risklarni aniqlashda yordam beradi.
Muvofiqlik va qonunchilik:
Moliyaviy hisobotlarning xalqaro va milliy standartlarga muvofiqligini ta'minlash.
Qonuniy talablar va reglamentlarga rioya etish.
Ta'sir qiluvchi Omillar
Auditorlik risklariga ta'sir qiluvchi bir qator omillar mavjud. Ularning asosiylari quyidagilardir:
Korxonaning faoliyati:
Korxonaning iqtisodiy sektori va tadbirkorlik darajasi auditorlik risklarini oshirishi yoki kamaytirishi mumkin.
Ichki nazorat tizimi:
Tizimning samaradorligi va kuchli tomonlari auditorlik jarayonining sifatiga ta'sir qiladi.
Auditorning tajribasi:
Tajribali auditorlar risklarni aniq baholay oladi va muammolarni hal qilishda samaraliroq bo'ladi.
Mijoz bilan munosabatlar:
Mijoz bilan ochiq va halol muloqot auditorlik jarayonini yaxshilaydi.
Moliya hisobotlarining murakkabligi:
Murakkab hisob-kitoblar va jarayonlar auditorlik risklarini oshiradi.
Sanoat va bozor sharoiti:
Iqtisodiy o'zgarishlar va bozor sharoitlari auditorlik jarayonida risklarni keltirib chiqarishi mumkin.
Texnologik o'zgarishlar:
Yangi texnologiyalarning joriy etilishi va ulardan foydalanish auditorlik risklariga ta'sir qiladi.
Xulosa
Auditorlik risklari va ularning maqbul to'plami auditorlik jarayonining muhim jihatlaridir. Auditorlar bu risklarni to'g'ri baholash va boshqarish orqali sifatli xizmatlarni taqdim etishlari mumkin. Risklarni kamaytirish uchun ichki nazorat tizimlarini kuchaytirish, auditorlarning tajribasini oshirish va mijozlar bilan ochiq muloqotni o'rnatish zarur.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Oʻzbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti
| |
http://kompy.info/rga-binoan-bajarish.html | Rga binoan bajarish | |
Rga binoan bajarish
|
bet | 1/4 | Sana | 17.01.2024 | Hajmi | 2,71 Mb. | | #139382 |
Bog'liq Mavzu 5
Mavzu №5: Qo‘lda bajariladigan ishlarni texnik shartlarga binoan bajarish.Oddiy va murakkab qo‘l qaviqlarni tikish.
Vaqt:6 soat
|
Ta’lim oluvchilar soni: nafar
|
O’quv mashg’ulotining shakli va turi
|
Amaliy
|
O’quv mashg’uloti rejasi, / tuzilishi
|
Qo‘lda bajariladigan ishlarni texnik shartlarga binoan bajarish
2.Oddiy va murakkab qo‘l qaviqlarni tikish.
|
O’quv mashguloti maqsadi: umumiy tushuncha , bilimlarni shakillantirish
|
O’qitish natijasi
|
Ushbu mavzuni o’zlashtirish natijasida o’quvchida shakllanadigan asosiy bilim, ko’nikma yoki kompitensiyalar, yangi innovatsion yangiliklar
yetkaziladi
|
Pedagogik vazifalar:
Kiyim o‘lchamlari bilan tanishtirish
konstruksiyasining xususiyatlari
Kiyim silueti, shakli va bichimi
tasnifini berish;
Turli zamonaviy kiyimlar konstruktiv tuzilishi va tashqi shakli xarakteristikasi tasnifini berish
|
O’quv faoliyat natijalari:
Kiyim o‘lchamlari konstruksiyasining xususiyatlari haqida tushunchaga ega bo’ladi
Kiyim silueti, shakli va bichimi haqida tushunchaga ega bo’ladi.
Turli zamonaviy kiyimlar konstruktiv tuzilishi va tashqi shakli xarakteristikasi haqida tushunchaga ega bo’ladi.
|
O’qitish metodlari.
|
Kichik axborotli/ ma’ruza/ hikoya/ tushuntirish/ ko’rsatmaberish/ namoyish. Ko’rsatish/ video usul/ kitob bilan ishlash/ insert/ mashk;/ suxbat/ baxs/
akliy hujum ta’limiy uyin/ pinbord va boshkalar
|
O’qitish vositalari.
|
Matnlar, yozuv taxtasi, slaydlar, proektor, kompyuter, diaproektor, flipchart, videofilm grafikli organizatorlar, model, mulyajlar, chizma, grafiklar,
diagrammalar, namunalar, ekspert varagi, yuriknoma, elektron yuriknoma.
|
O’quv faoliyatini tashkil etish shakli.
|
Ommaviy, jamoaviy, guruhli, juftlikda, yakka
tartibda.
|
O’qitish sharoiti.
|
Maxsus texnik vositalar bilan jixozlangan guruhlarda ishlashga mo’ljallangan xona
|
Qayta aloqaning usul va vositalari.
|
Tezkor-surov, savol-javob, test, misol va
mashklar, bajarilgan ukuv topshiriklarni baxolash
|
|
| | |
http://kompy.info/xulase-tedqiqatn-meqsedi.html | Xülasə Tədqiqatın məqsədi | UOT 339.9:656.2 (4):(5)
REGİONAL NƏQLİYYAT İNFRASTRUKTURUNUN TƏKMİLLƏŞDİRİLMƏSİNDƏ BAKI-TBİLİSİ-QARS DƏMİR YOLU XƏTTİ LAYİHƏSİNİN ROLU
Hacızadə Elşən Mahmud oğlu
i.e.d., prof. Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
Az 1001, İstiqlaliyyət küçəsi 6
[email protected]
Xülasə
Tədqiqatın məqsədi: Avropa-Asiya ticarət əlaqələrinin genişləndirilməsində və “Böyük İpək yolu” marşrutu boyunca nəqliyyat infrastrukturunun təkmilləşdirilməsində Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti layihəsinin mümkün potensial imkanlarını qiymətləndirmək, onun sosial-iqtisadi effektivlərini əsaslandırmaqdan ibarətdir.
Tədqiqatın metodologiyası: amilli və müqayisəli təhlil metodları.
Tədqiqatın nəticələri: Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti layihəsinin potensial imkanları qiymətləndirilərək, onun makroregional iqtisadi inteqrasiyanın dərinləşməsində mühüm logistik əhəmiyyətə malik olması və sosial-iqtisadi effektivliyi əsaslandırılmışdır.
Tədqiqatın məhdudiyyətləri: ayrı-ayrı ölkələrin bir-biri ilə iqtisadi əlaqələrinin genişləndirilməsi istiqamətində aparılan regional siyasət üzrə və beynəlxalq daşımalar sahəsində nəqliyyat infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi planları ilə bağlı məlumatların geniş informasiya dövriyyəsinə çıxarılmaması və ya onlara giriş imkanlığının məhdudluğu.
Tədqiqatın praktiki əhəmiyyəti: Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xəttinin Avropa-Asiya regionunda daşınmalarda və marşrut seçimində iqtisadi səmərəsi və logistik gücü barədə informasiya təyinatlılığı, həmçinin yeni elmi-tədqiqatların aparılmasında müvafiq alternativ mənbə kimi istifadə imkanlığı.
Tədqiqatın orijinallığı və elmi yeniliyi: ilk dəfə olaraq elmi müstəvidə Avropa-Asiya arasındakı əsas marşrutlar çevrəsində Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti layihəsinin daşınmalar üzrə potensial imkanları qiymətləndirilmiş, onun makroregional iqtisadi inteqrasiyanın dərinləşməsindəkı başlıca sosial-iqtisadi effektivləri əsaslandırılmışdır.
Açar sözlər: nəqliyyatın iqtisadiyyatı, iqtisadi inteqrasiya, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti layıhəsi, TRACECA, logistika.
1.Giriş
İqtisadiyyatın bütün aparıcı sahələrində köklü dəyişiklikləri təmin etmiş, böyük uğurlara nail olmuş Azərbaycanda nəqliyyat infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi və nəqliyyat müstəqilliyinin genişləndirilməsi istiqamətində də davamlı və məqsədyönlü iş aparılır. Ölkənin nəqliyyat sisteminin inkişafına çoxmilyardlı sərmayələr yatırılır, respublikada ən müasir beynəlxalq standartlara uyğun avtomobil yollarının inşası və modernizasiyası həyata keçirilir. Dəniz donanmasının arsenalı yeniləşdirilir, Bakı şəhərinin Ələt qəsəbəsində Xəzərdə ən böyük beynəlxalq dəniz ticarət limanı kompleksi tikilir. Hava gəmiləri parkı ən müasir təyyarələrlə təchiz edilr, yeni beynəlxalq avia reyslər açılır, ölkənin əsas regional mərkəzlərində - Gəncə, Lənkəran, Zaqatala və Qəbələdə beynəlxalq hava limanları fəaliyyət göstərir. Ölkənin dəmir yolu nəqliyyatı “Azərbaycan Respublikasında dəmir yolu nəqliyyat sisteminin 2010-2014-cü illərdə inkişafına dair Dövlət Proqramı” əsasında yenidən qurulur. Nəqliyyat sferasında daha uzaq hədəfləri nişan alan perspektivli geniş quruculuq işləri “Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyası çərçivəsində reallaşdırılır. Bütün bunlar bir daha onu göstərir ki, Azərbaycan cəmiyyətinin inkişafının müasir mərhələsi nəqliyyat sferasının artan rolu ilə xarakterizə olunur.
Özünün geosyasi mövqeyinə görə Azərbaycan Şimal-Cənub, Şərq-Qərb nəqliyyat marşrutlarının kəsişdiyi məkanda yerləşir. Əlverişli coğrafi vəziyyəti ona həm özünün sahib olduğu zəngin karbohidrogen resurslarının və həm də qonşu Asiya ölkələri neftini, neft-qaz məhsullarının Avropa bazarlarına daşınmasında çox vektorlu logistik imkanlar yaradır. Bu bir daha ondan irəli gəlir ki, Azərbaycandan keçən Sərq-Qərb dəhlizi - TRACECA Avropa ilə Asiyanı birləşdirən ən kiçik marşrut hesab edilir. İndi resbublika xaricə çıxışı olan 7 neft və qaz magistral kəmərlərinə malikdir. Neft (turkcha neft, fors, neft), qoramoy - suyuq yonuvchi qazilma boylik, organik birikmalarning , asosan, uglevodorodlarning murakkab aralashmasidan iborat modda. Yer yuzasidan, asosan, 1,2-2,0 km chukurlikdagi yer osti gumbazlarining gʻovak yoki seryoriq togʻ jinslari (qum, qumtosh, ohaktoshlar)da joylashgan. Özünün tranzit imkanlarından irəli gələrək, Azərbaycan mühüm regional nəqliyyat infrastruktur layihələrinin təşəbbüsçüsı və stimullşadırıcısı kimi bu istiqamətdəki fəaliyyətini genişləndirir. Bunlar içərisində müəllifi olduğu qlobal mahiyyətli Trans Anadolu Boru Kəməri - TANAP, onun davamı olan Transadriatik Qaz Kəməri -TAP ilə yanaşı nəhəng nəqliyyat şəbəkəsi - Azərbaycanla Türkiyəni, bütövlükdə isə Avropa ilə Asiyanı birləşdirəcək, müasir dünyanın 100 layihəsi siyahısına daxil olan Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xəttinin inşası xüsusi strateji əhəmiyyət daşıyır. Artıq reallaşmaqda olan bu dəmir yolu xətti üzrə hər il milyonlarla ton yük daşınacaqdır. Gələcəkdə isə onun rolu sərnişin daşınmalarında da artacaqdır. Bu layihənin əhəmiyyətinə yaxın zamanlarda Bosfor boğazı altı keçəcək dəmir yolu tuneli - “Mərməray” layihəsinın tam gücdə işə düşməsi daha bir effektivlik qatacaqdır. Bununla da, Asiyanın ən ucqar şərqindən dəmir relslər üzərindən Avropanın bütün nöqtələrinə yetişəcək tarixi bir nəqliyyat marşrutu gerçəkliyə cevriləcəkdir. Bu nəhəng layihənin reallaşması yaxınlaşdıqca potensial yükdaşıyıcıların ona olan marağı da yüksəlməkdədir.
Nəqliyyat infrastrukturunun təkmilləşməsi ilə bağlı 2013-cü il avqustun 16-da Azərbaycanın Qəbələ şəhərində Heydər Əliyev Konqres Mərkəzində keçirilən Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının III Zirvə toplantısında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev demişdir: “Avropanı Asiya ilə birləşdirən Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunu xüsusilə qeyd etmək istəyirəm. Bu dəmir yolu bundan sonra 100 illiklər ərzində xalqlarımıza xidmət edəcək. Bu, böyük geosiyasi, geoiqtisadi və əməkdaşlıq layihəsidir”.
Beləliklə də, çox mühüm transmilli neft-qaz kəmərlərinə malik Azərbaycan bu strateji layihənin reallaşması ilə özünün nəinki regionda, bütünlükdə Avro-Asiya kontinentindəki əhəmiyyətini artıracaqdır. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xəttinin işə düşməsi Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin gücləndirilməsində, iqtisadi qüdrətinin artırılmasında yeni mühüm strateji amilə çevriləcəkdir. Bütün bu aktual səciyyə daşıyan real görüntülər, Bakı-Tbilisi-Qars kəmərinin siyasi qüdrəti, strateji dəyəri, iqtisadi şəmərəsi, onun Azərbaycanın, regionun, bütövlükdə dünya iqtisadiyyatının artım tempinə sosial-iqtisadi töhfəsi ilə bağlı elmi-tədqiqatlara impuls verir və bizim tədqiqat araşdırmamızın da predmetini əks etdirir.
2.Mühüm təyinatlar: inkişaf edən nəqliyyat sistemi
Nəqliyyatın inkişaf səviyyəsi ölkə və regionun, bütövlükdə cəmiyyət sivilizasiyasının inkişafı səviyyəsini müəyyən edən ən mühüm təyinatlardan biri kimi çıxış edir. Tarixə nəzər yetirdikdə görərik ki, bütün dövrlərdə cəmiyyətin transformasiyası nəqliyyat texnikasının, həm də bütövlükdə nəqliyyat sisteminin özünün dəyişməsi ilə müşayiət olunmuşdur. Məhz nəqliyyat sahəsindəki əsaslı irəliləyişlər bu keçidlərin təmin olunmasında özünəməxsus rol oynamışlar. Yaşadığımız cağdaş sivilizasiyanı da iqtisadiyyatın texnoloji əsası kimi onun xammal, material, mallar mübadiləsini geniş miqyasda reallaşdıran inkişaf etmiş nəqliyyat sistemi olmadan təsəvvür etmək mümkün deyil. Birmənalı olaraq nəqliyyat əməliyyatları istənilən istehsal proseslərinin zəruri şərtidir və elə bu baxımdan da onu iqtisadiyyatın arteriyaları adlandırırlar.
Nəqliyyata həm geniş və həm də konkret tərif vermək mümkündür. Konkret olaraq nəqliyyat sərnişinlərin və yüklərin yerdəyişməsini və bu istiqamətdə texnoloji proseslər kompleksini həyata keçirən maddi istehsal sahəsi kimi iqtisadi infrastrukturun əsas komponentlərindən birini təşkil edir. O, iqtisadi artıma əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərərək, ticarətin genişləndirilməsinə, yaşayış səviyyəsinin yüksəldilməsinə, yüklərin ünvana yetişməsi və ya insanların iş, mənzil və ümumilikdə hər hansı bir təyinat yerinə çatdırma zamanını qısaltmaqla vaxt itkilərinin aradan qaldırılmasına, əmək məhsuldarlığının yüksəldilməsinə kömək edir. Bu səbəbdən də nəqliyyatın inkişaf sürətinin iqtisadi artıma müvafiq olması əsaslıdır.
Nəqliyyat sferasında inkişaf elm sahəsindəki tədqiqatların da özəyini təşkil edir. Yaşadığımız zamanda da bu və ya digər cəhətdən nəqliyyata aidiyyəti olmayan hər hansı bir tədqiqat sahəsi tapmaq çətindir. Reallıq belədir ki, xüsusi dinamik sistem kimi nəqliyyat həmişə müxtəlif elmlərin, o cümlədən fundamental elmi nailiyyət və kəşflərin ilk istehlakçılarından olmuşdur. Bir çox hallarda isə o, elm qarşısında birbaşa sifarişçi kimi çıxış etmiş və davamlı olaraq onun özünun inkişafını stimullaşdırmışdır [3, 5, 6].
Müasir dünya nəqliyyatı iki mühüm prinsipi rəhbər tutur: “qapıdan qapıya” (ingiliscə - from door to door) sxemi üzrə yerdəyişmənin tam tsiklini və “düz vaxtında” (ingiliscə - just in time) çatdırılmanın təmin olunmasını. Yəni, yüklər istehsalçının və ya yük sahibinin anbarının qapısından istehlakçının və ya yükü alanın anbarının qapısına qədər daşınır. Bu zaman yük sahibi, yükü alan daşınma prosesinin təşkilində iştirak etməyə də bilər. Onlar yalnız xərcləri ödəyirlər. Bu sxem sərnişindaşımalara da şamil olunur. Bütün bu proseslər təsbit edilmiş vaxt ərzində əlavə zaman itkisinə yol vermədən həyata keçirilməlidir. Göründüyü kimi, bu cür nəqliyyat prosesi ideal variant hesab edilir. Bu hədəfə yetişmək istəyənlər isə müasir nəqliyyat bazarında rəqabətqabiliyyətli olmalıdırlar. Təbii ki, nəqliyyat fəaliyyətində adı çəkilən prinsiplərin həyata keçirilməsi nəqliyyatın müasir texnikasını və infrastrukturunu, çox mühüm olan nəqliyyatda müasir daşınmaların və idarəetmənin təşkili formalarını tələb edir [10, 13, 15].
Keyfiyyət effektləri ilə yanaşı, nəqliyyat neqativ təzahürlərdən də azad deyildir. Onun ətraf mühitə fəal mənfi təsiri vardır. Belə ki, istehsal fəaliyyətinin bütün məhsullarının atmosferə ümumi tullantılarında nəqliyyatın payı 40% təşkil edir. Nəqliyyat sferasında digər çətinliklər isə texnoloji tərəqqi və nəqliyyat təhlükəsizliyi ilə bağlıdır ki, bu sahədə də nailiyyətlər üçün çoxmilyardlı investisiyalar dövriyyəyə çıxarılır. Nəqliyyat qəzalarının, xüsusi ilə ölümlə nəticələnən halların aradan qaldırılması, vaxt itikilərinin azaldılması, terror hərəkətlərinin tamamilə təcrid olunması, rahatlıq, komfort kimi problemlər bu sferada həllini gözləməkdədir. Bu sferada digər bir hal da qlobal, regional və lokal aspektdə nəqliyyatın xüsusi çəkisindən istifadə, sərnişin və yük əmtəə dövriyyəsində eyni olmayan vəziyyətlərlə bağlıdır. Belə gerçəklik çoxsaylı tarixi, coğrafi, iqtisadi, sosial və başqa səbəbləri ehtiva etsə də, ETT-nin nailiyyətləri nəticəsində fərqlərin mülayimləşməsi ilə müşayiət olunur [1, 7].
Aparılan tədqiqatların nəticələri göstərir ki, dünya ölkələrinin əksəriyyətində ümumi daxili məhsulun artımı nəqliyyatın əsas fondlarının dəyərinin proporsional artması ilə müşayiət olunur. Ona görə də, rasionallıq baxımından ölkə iqtisadiyyatının inkişafı ilə nəqliyyat sahəsi nəqliyyat xidmətlərinə olan tələbin dinamikasına müvafiq dəyişməlidir. Əks-əlaqə də mövcuddur, yəni nəqliyyat iqtisadi inkişafa “mühərrik” kimi olmasa da, iqtisadi fəallığın “təkərləri” kimi təsir edir. Bununla belə, müəyyən edilmişdir ki, yalnız nəqliyyat sahəsinə və ya bütöv infrastruktura qoyulan investisiyalar iqtisadi artıma zəmanət vermir. Uğur isə hər şeydən əvvəl, bütövlükdə dövlətin iqtisadi siyasətindən asılı olur.
3.Dəmir yolu nəqliyyatı: xarakterik cəhətlər və başlıca prinsiplər
Dəmir yolu nəqliyyatı relslər üzərində yük və sərnişin daşımanı həyata keçirən ictimai istehsalın çox mühüm olan vacib sferalarındandır. Müasir dəmir yolu nəqliyyatı uzun və uğurlu formalaşma və inkişaf yolu keçmişdir. Bu gün xətlərinin uzunluğu 1,4 milyon km hesablanan dünya dəmir yolu vasitəsi ilə hər il 10 trilyon ton civarında yük, 15 trilyondan çox sərnişin daşınır [15, 17]. İqtisadi inkişaf amilləri ilə onun infrastruktur coğrafiyası dəyişikliklərə məruz qalır, texnoloji strukturu modernizə olunur və potensialı güclənir.
Dəmir yolu nəqliyyatı bir sistem olaraq özünəməxsus xarakterik cəhətlərə, texniki-iqtisadi göstəricilərə və fəaliyyət prinsiplərinə malikdir. Onun əsas texniki-iqtisadi xüsusiyyətlərini aşağıdakı kimi səciyyələndirmək olar [3]:
-
dəmir yollarının yüksək daşınma və buraxılış qabiliyyətliliyi;
-
daşınmaların nisbətən aşağı qiyməti ilə kütləvi həyata keçirilməsi imkanlığı;
-
yüklərin və sərnişinlərin daha qısa yolla çatdırılması, çatdırılma müddətləri və hərəkətin daha optimal yüksək sürəti;
-
ilin bütün fəsillərində və sutkanın hər vaxtında daşınmaların fasiləsiz və bərabər həyata keçirilməsi mümkünlüyü;
-
nisbətən yüksək iqtisadi göstəricilər və kifayət qədər mükəmməl daşınma texnologiyaları;
-
sənaye və kənd təsərrüfatı müəssisələri, tikinti, ticarət bazaları, anbarlar və s. ilə qırılmaz əlaqə;
-
dəmir yollarının praktiki olaraq ölkənin istənilən quru ərazilərində tikintisinin mümkünlüyü və rayonlar arasında dayanıqlı əlaqələrin təmin edilməsi;
Xüsusi ilə qeyd olunmalıdır ki, dəmiryol nəqliyyatında yüklərin çatdırılması müddətləri, yük daşımaların sürətləndirilməsi, optimal marşrut və xərc təyinatı ən mühüm keyfiyyət göstəricilərindən hesab edilir. Hesablamalar göstərir ki, dəmir yolları ilə yüklərin çatdırılması məhdudlaşdırılarsa, sutka ərzində təxminən 9-10 milyon ton maddi resurs azad olur [17]. Bundan başqa yadda saxlamaq lazımdır ki, daha qısa marşrut heç də həmişə effektli olmaya da bilər. Bir sıra hallarda güclü yük axınlarında daha qısa marşrutlarla müqayisədə aşağı maya dəyəri olan nəqliyyatdan istifadə məqsədəuyğundur.
Daşımalarda yolların müasirliyi və texnoloji optimallığı da önəm daşıyan məsələlərdəndir. Belə ki, praktikaya görə avtomatik blokirovkalarla quraşdırılmış ikiyollu dəmiryol xətti ildə hər tərəfə 100 milyon tondan artıq daşınmaları, bir yollu xətt isə ildə hər tərəfə 20 milyon ton və daha artıq daşınmaları təmin edə bilər [17]. Bu ölçülər qatarların ümumi kütləsinin, hərəkət sürətinin və s. dəyişməsi ilə dəyişmələrə məruz qalır.
Dəmir yolu digər nəqliyyat növlərindən müxtəlif üstünlükləri ilə fərqlənir. Baxmayaraq ki, onunla hazırda daha çox avtomobil nəqliyyatı rəqabət aparır, dəmir yolu yenə də xərclər və həcmlər kontekstində onu qabaqlayır. Əgər dəmiryol nəqliyyatında yanacaq sərfi orta hesabla vahid kimi qəbul edilərsə, bu avtomobil nəqliyyatında 4-5 vahid təşkil edəcəkdir [15, 17]. İki sistem arasındakı rəqabət, istehsalın və xammal resurslarının yerləşdirilməsinin qeyri-bərabərliyi, infrastruktur zəifliyi, regional fərqlər də kəskinləşir.
Dəmir yolu nəqliyyatı daim dinamik inkişaf meyilləri ilə irəliləyir. Lakin çoxdan oturuşmuş sistemə malik, infrastruktur şəbəkəsi quruculuğu yüksək kapitaltutumlu bu sahədə inqilabi dəyişikliklərin gözlənilməsinə səbəb və tələblər hələ ki, yoxdur. Bütün inkişaf istiqamətləri necə olursa-olsun, qatarlar relslər üstündən mənzilə yetişəcəklər. Ona görə də bu nəqliyyat sistemindəki perspektivlər qlobal şəbəkə inteqrasiyası və diversifikasiyası, texnoloji modernizasiya, çoxfunksionallıq və nəqliyyat təhlükəsizlikləri ehtiva olunan sürət artımı, komfort yüksəlişi kimi substansiyalarda davam edəcəkdir.
4.Azərbaycan dəmir yolları kompleksi: təşəkkül tarixi və müasir vəziyyəti
Müasir dəmir yolu texnikası və dəmir yolu daşınmaları davamlı təşəkkül və inkişaf tarixinə malikdir. XVIII əsrin 60-80-ci illərində İngiltərədə, sonra isə digər ölkələrdə sənaye sahəsində olan inkişaf əl əməyinin maşın istehsalla əvəzlənməsi dəmir yolu sisteminin də yaranışına zəmin olumuşdur.
Sənaye inqilabları Şotland mühəndisi Ceyms Uatt (1736-1819) tərəfindən 1784-cü ildə buxarla işləyən maşının ixtirasına gətirdi. Bu ixtira universallığı ilə fəqrlənərək, onun bütün istehsal sistemlərində tətbiqini imkanlı etdi. Buxar mühərriki nəqliyyatın inkişafına da güclü təkan verərək dəmir yolu şəbəkəsində geniş və uzunmüddətli tətbiqini tapdı. Polad relslər (latınca - rels - düz tir, dirək) üzərində nəqliyyat sistemi olan dəmir yolu şəbəkəsi XIX əsrin ilk illərində artıq geniş təşəkkül taparaq bütün dünyaya yayıldı və eyniliklə də Azərbaycanda tətbiqini tapdı [3, 18].
Azərbaycanda dəmir yolunun tikintisinin başlanması və onun sonrakı inkişafı neftin çıxarılması və emalı ilə sıx surətdə bağlı olmuşdur. Neftin daşınması uzun illər primitiv karvan üsulları ilə arabalarda yerləşdirilmiş taxta çəlləklərlə və tuluqlarla reallaşdırılırdı. Belə üsul baha başa gəlməsi ilə yanaşı neft işinin inkişaf etdirilməsinə də maneə yaradırdı. Bunun üçün də neft istehsalçıları böyük gəlirlər əldə edilməsi üçün dəmiryol xətlərinin çəkilişinə yüksək maraq göstərməyə başladılar. Beləliklə də, yaşadığımız coğrafiyada neft və onun sənaye istehsalı öncə Bakıda sonra isə bütün Azərbaycanda dəmir relslər üzərində qurulan dəmir yolunun yaranmasına səbəb oldu. 1878-ci ildə dövlət fərmanına əsasən Azərbaycanda ilk dəmir yolunun, uzunluğu 20 km olan Bakı-Suraxanı-Sabunçu xəttinin çəkilişinə başlanıldı və tikinti işləri 20 yanvar 1880-ci ildə başa çatdırıldı. Yanvar (lot.; Jānuārius mēnsis 'Yanus oyi' rimliklar xudosi Yanus nomidan) - Grigoriy kalendari boʻyicha yilning birinchi oyi. Yanvar 31 kundan iborat (yana q. Kalendar). Həmin gün, tarixə Azərbaycanda dəmir yolunun əsasının qoyulması kimi düşdü [11].
Azərbaycanda dəmir yolunun təşəkkülü ilə dünyada ilk dəfə olaraq neftin sisternlərdə daşınmasına başlanıldı. Artan neft gəlirləri bu nəqliyyat növünün ölkədə inkişafına yeni stimullar gətirdi. Sonrakı 20 il Azərbaycanda dəmiryol tikinitisinin yüksək inkişafı ilə qeyd olunmuşdur. 1883-cü ildə neftin Qara dəniz limanlarına çatdırılması üçün Bakı-Tiflis-Batumi, 1890-cı ildə isə Biləcəri-Dərbənd magistral xətləri çəkildi. 1900-cu ildə Dərbənd-Tixoretskaya xəttinin tikintisinin başa çatdırılmasından sonra Bakının dəmir yolları şimal istiqamətində Ümumrusiya dəmir yolları şəbəkəsi ilə birləşdirildi, bu da neftin qatarlarla Rusiyanın mərkəzi və qərb rayonlarına çatdırılmasına imkan yaratdı [17].
XX əsrin əvvələrində elektrikləşmə sferasında baş verən devrimlər dəmir yolu şəbəkəsində də təsirli oldu. Elektrikləşdirilmə Sovetlər İttifaqının dəmir yollarında da tətbiqini tapdı. Bu iş İttifaqda 1926-cı ildə ilk dəfə olaraq Azərbaycanda, Bakı-Sabunçu xəttində həyata keçirildi. II dünya müharibəsindən sonrakı illərdə, xüsusən də 1960-70-ci illərdə keçmiş SSRİ-nin digər təsərrüfat sahələrində inkişafın sürətləndirliməsi ilə əlaqədar respublika dəmir yolunda başqa növ yüklərin daşınmasının həcmi də artdı [1, 18]. Respublika (lot. respublica, res - ish va publicus - ijtimoiy, umumxalq) - davlat boshqaruvi shakli, unda bar cha davlat hokimiyati organlari saylab qoʻyiladi yoki umummilliy vakolatli muassasalar (parlamentlar) tomonidan shakllantiriladi, fuqarolar esa shaxsiy va siyosiy huquqlarga ega boʻladilar.
Azərbaycanda dəmir yolu ilə yük göndərmənin maksimal həcmi 1987-ci ilə təsadüf edir və bu zaman 44,5 milyon ton yük, o cümlədən 12,9 milyon ton neft və neft məhsulları daşınmışdır. İllik sərnişindaşınmanın həcmi isə 5-6 milyon sərnişin olmuşdur. Neft və neft məhsullarının ən yüksək daşınma həcmi 1970-ci ildə yerinə yetirilmişdir. 1980-ci illərin sonunda Azərbaycan dəmir yolunda yük dövriyyəsi 43 miylard ton-kilometrə çatmışdır [18].
Hazırda Azərbaycanda dəmir yolunun ümumi açıq uzunluğu 4136,0 km, o cümlədən baş yolların açıq uzunluğu 2898,9 km, istismar uzunluğu 2068,1 km, stansiya və xüsusi yolların açıq uzunluğu isə 1225,9 km təşkil edir. Bütün yolların 802,3 km-i ikixətlidir. Yolun ümumi istismar uzunluğundan 1240,2 km (60%) elektrikləşdirilmiş, 837,9 km (40%) isə teplovoz dartısı ilə işləyir. Dəmir yolu xətlərinin yarısından çoxu, yəni 1527,7 km avtoblokirovka, 481,5 km mərkəzləşdirlmiş tənzimləmə ilə, qalanı isə yarımavtomatik blokirovka ilə təchiz edilmişdir. Yolun 170, o cümlədən 4 çeşidləmə, 2 sərnişin, 22 yük, 131 aralıq, 12 sahə stansiyası vardır. Bunlardan ikisi - Biləcəri və Şirvan iri avtomatlaşdırılmış təpə-çeşidləmə stansiyasıdır. 12 stansiya zəruri maşın və mexanizmlərlə təchiz edilmiş konteyner meydançalarına, 3 stansiya (Keşlə, Gəncə və Xırdalan) iri həcmli konteynerlərlə əməliyatlar aparmaq qabiliyyətinə malikdirlər [9].
Qeyd olunmalıdır ki, Ermənistanın təcavüzü ilə Azərbaycana məxsus dəmir yolunun 240,4 km sahəsi işğal altına düşmüş, bunun nəticəsində ərazidəki dəmir yolu infrastrukturu və hərəkət tərkibləri məhv edilmişdir [18]. Mehri-Kərçivan sahəsində qatarların hərəkətinin dayandırılması ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası ölkədən təcrid olunaraq blokadaya məruz qalmışdır.
Azərbaycana və respublikadan kənara dəmir yolu vasitəsi ilə çeşidli məhsullar daşınır. Dəmir yolu nəqliyyatı vasitəsi ilə Azərbaycandan ixrac olunan əsas mallar sırasında xam neft, neft məhsulları, kimya sənayesi məhsulları, pambıq mahlıcı, tütün və tütün məmulatları, qara metal və onlardan hazırlanan məmulatlar, alüminium və ondan hazırlanan məmulatlar, meyvə-tərəvəz, bitki və heyvan mənşəli yağlar, alkoqollu və alkoqolsuz içkilər və s. daxildir. İdxal olunan əsas mallar isə yeyinti məhsulları (ət, süd, taxıl, un, şəkər, yağ), maşın, mexanizm, elektrik cihazları, avadanlıqlar və onların hissələri, nəqliyyat vasitələri və onların hissələri, qara metallar və onlardan hazırlanan məmulatlar, oduncaq və ondan hazırlanan məmulatlar, neft qazı və digər qazaoxşar karbohidrogenlər, mebel və onun hissələri, əczaçılıq məhsulları və s. Metallar (yun. metalleuo - qaziyman, yerdan qazib olaman) - oddiy sharoitda yuqori elektr oʻtkazuvchanligi, issiq oʻtkazuvchanligi, elektr oʻtkazuvchanligi, elektr magnit toʻlqinlarini yaxshi qaytarishi, plastikligi kabi oʻziga xos xususiyatlarga ega boʻlgan oddiy moddalar. M. -dir.
Aşağıda «Azərbaycan Dəmir Yolları» QSC-nin 2013-cü il üzrə əsas göstəricilərinı xarakterizə edən cədvəl verilmişdir:
Cədvəl 1
«Azərbaycan Dəmir Yolları» QSC-nin əsas göstəriciləri - 2013-cü il
№
|
Göstəricilər
|
Ölçü
vahidi
|
Cəmi
|
1.
|
Yük dövriyyəsi
|
mln. ton/km
|
7958
|
2.
|
Yük daşımalar
|
min ton
|
23126
|
2.1.
|
beynəlxalaq daşımalar
|
min ton
|
17256
|
2.1.1.
|
ixrac
|
min ton
|
3729
|
2.1.2.
|
idxal
|
min ton
|
6895
|
2.1.3.
|
tranzit
|
min ton
|
6632
|
3.
|
Yük göndərilmişdir
|
min ton
|
13659
|
3.1
|
tikinti materialları
|
min ton
|
4008
|
3.2
|
qara metal
|
min ton
|
186
|
3.3
|
qara metal qırıntısı
|
min ton
|
72
|
3.4
|
filiz
|
min ton
|
145
|
3.5.
|
kimya məhsulları, soda
|
min ton
|
67
|
3.6.
|
neft və neft məhsulları
|
min ton
|
8336
|
3.6.1
|
tranzit neft
|
min ton
|
4109
|
4.
|
Sərnişin dövriyyəsi
|
mln. sər/km
|
609
|
5.
|
Sərnişindaşımalar
|
min nəfər
|
2509
|
6.
|
Yol üzrə işçilərin orta siyahı sayı
|
nəfər
|
23351
|
7.
|
Yol üzrə işçilərin orta əmək haqqı
|
manat
|
256
|
| |
http://kompy.info/kasbiy-rivojlanish-kuni-va-kasbiy-rivojlanish-soati-tadbirlari.html | “Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarini tashkil etishga tayyorgarlik koʻrish toʻgʻrisida | |
“Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarini tashkil etishga tayyorgarlik koʻrish toʻgʻrisida
|
bet | 1/2 | Sana | 13.10.2024 | Hajmi | 67,82 Kb. | | #274872 |
Bog'liq Maktab buyrug\'i kasb r1
OLOT TUMAN MAKTABGACHA VA MAKTAB TA`LIMI BO`LIMIGA QARASHLI 7-MAKATAB DIREKTORINING BUYRUG’I
“Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarini tashkil etishga tayyorgarlik koʻrish toʻgʻrisida
Oʻzbekiston Respublikasi Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirining 2024-yil 7-avgustdagi “Umumiy oʻrta taʼlim muassasalari oʻqituvchilari uchun “Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarini bosqichma-bosqich joriy etish toʻgʻrisida”gi 246-sonli hamda Buxoro viloyati maktabgacha va maktab taʼlimi boshqarmasining 11-sentyabrdagi 19-sonli buyrug’i va Olot tuman maktabgacha va maktab ta’limi bo’limi boshlig’ining 2024-yil 17-sentabrdagi 585-2-31-XT/2024-sonli buyrug’ining ijrosini taʼminlash, aniq va tabiiy fan oʻqituvchilarining uzluksiz kasbiy rivojlanish tadbirlarini tashkil etishga munosib tayyorgarlik koʻrish maqsadida buyuraman:
Maktabgacha va maktab taʼlimi bo’limining 2-31-XT/2024-sonli buyrug’iga asosan “Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarining birinchi bosqichini 2024-2025-oʻquv yilidan aniq (matematika, informatika) va tabiiy (fizika, biologiya, kimyo, geografiya) fanlar yoʻnalishida boshlash belgilanganligi inobatga olinsin.
Aniq va tabiiy fan oʻqituvchilarining uzluksiz kasbiy rivojlanish jarayonlarini tashkil etishga tayyorgarlik koʻrish maqsadida quyidagilar:
“Kasbiy rivojlanish kuni” tadbirlarini tashkil etish uchun yetakchi oʻqituvchilar (metodbirlashma rahbarlari) roʻyxati aniq va tabiiy fanlar kesimida
1-ilovaga;
Maktabda tashkil etiladigan “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlariga jalb etiladigan aniq va tabiiy fan oʻqituvchilari roʻyxati 2-ilovalarga muvofiq tasdiqlansin.
Maktabda “Kasbiy rivojlanish kuni” tadbir o‘quvlari mazkur buyruqning 1- va 2-ilovalarida ko‘rsatilgan yetakchi oʻqituvchilari ishtirok etishi nazarda tutilsin.
4. “Uzluksiz kasbiy ta’lim” maxsus elektron platformasida roʻyxatdan oʻtkazish; uzluksiz kasbiy rivojlanish tadbirlarining belgilangan kunlarda tashkil etilishi, taʼlim jarayonlari sifati va mashgʻulotlarga tinglovchilar davomatini doimiy nazoratqilish;
5.“Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarini tashkil etish yuzasidan choraklik va yillik hisobotlarni tayyorlash vazifalari yuklatilsin.
“Kasbiy rivojlanish kuni” oʻquvlari uchun zarur sharoitlarni (ishtirokchilar guruhlari uchun sinf xonalarini ajratish, kompyuter va proyektor qurilmalari bilan jihozlashvaboshqalar)yaratish;
“Kasbiy rivojlanish kuni” tadbirlarining tashkil etilishi holati, yetakchi oʻqituvchi va ishtirokchilarning davomati haqida tadbir oʻtkazilgan kuni tuman(shahar) ishchi guruhiga maʼlumot taqdim etish choralarini koʻrsin.
6.Maktabda tashkil etiladigan “Kasbiy rivojlanish kuni” tadbirlariga maktabdagi yetakchi oʻqituvchilarining ishtirokini taʼminlash; “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarini samarali tashkil etish choralarini koʻrish va zarur sharoitlarni yaratish; yetakchi oʻqituvchi tomonidan tegishli fan oʻqituvchilariga “Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlari dasturlari asosida mahorat darslari, trening mashgʻulotlari, dars kuzatish va refleksiv amaliyotlarning tashkil etilishininazoratqilish; kasbiy rivojlanish tadbirlari doirasida oʻziga yuklatilgan vazifalarni lozim darajada amalga oshirgan yetakchi oʻqituvchilarni oʻrnatilgan tartibda ragʻbatlantirish;
“Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarini tashkil etish jarayonida tartib-qoidalarning buzilishiga yoʻl qoʻyilgan holatlarda aybdorlarga nisbatan oʻz vakolati doirasida belgilangan tartibda taʼsir choralarini koʻrish;
Maktabgacha va maktab ta’limi bo’limining 17 - sentabrdagi
2-31-XT/2024 -sonli xatiga 1-ilova
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
“Kasbiy rivojlanish kuni” va “Kasbiy rivojlanish soati” tadbirlarini tashkil etishga tayyorgarlik koʻrish toʻgʻrisida
| |
http://kompy.info/avtomobil-jllarini-ekspluataciya-ilish-fanidan.html | Автомобил йўлларини эксплуатация қилиш фанидан | Автомобил йўлларини эксплуатация қилиш
фанидан
ТОПШИРИҚ
МУДДАТ:13.10.2024 й
1
Avtomobil yo‘llarini ekspluatatsiya qilish korxonalarining asosiy vazifalari
va ularning strukturasi.
2
«Haydovchi – avtomobil – yo‘l - transport oqimi - muhit»
kompleksi - ommaviy xizmat ko‘rsatish tizimi.
3
Avtomobilning yo‘l to‘shamasi bilan o‘zaro ta’siriga yo‘l
qoplamasi holatining ta’siri. |
http://kompy.info/audit-standardlari.html | Audit standardlari | |
Audit standardlari
|
bet | 1/5 | Sana | 12.10.2024 | Hajmi | 0,88 Mb. | | #274836 |
Bog'liq Auditning xalqaro standartlari (2) OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR TA’LIM VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI MASOFAVIY VA IKKINCHI OLIY TA’LIM” FAKULTETI AUDIT fanidan MUSTAQIL TA`LIM UCHUN NAZORAT ISHI Auditning xalqaro standartlari Bajardi:BHA-69/2-2023 guruh Qo’chqorov Yaxyo. Qabul qildi: Hojiyev.M.S
2.AXSga muvofiq asosiy prinsiplari
1
2
3
3.Satndartlashtirish ob`yektlari
- Auditning xalqaro standartlari (AXS) haqida tushunchasi.
Reja:
Auditning xalqaro standartlari – AXS (International Standards of Auduting – ISAs) Buxgalterlarning xalqaro federatsiyasi – BXF (International Federation Accountants – IFAC) tarkibidagi Auditorlik Amaliyoti bo‘yicha Xalqaro Komitet – AAXK (International Auditing Practice Committe) tomonidan ishlab chiqiladi.
IFAC 1977 yil 7 oktabrda tashkil topgan.
Xolislik: Аuditor adolatli bo`lishi va taassub, yanglishishi hamda boshqa omillar uning хolisligiga ta`sir ko`rsatishiga yo`l qo`ymasligi lozim
Xalqaro audit standartlarining asosiy prinsiplari
Halollik: Аuditor o`zining kasb majburiyatlarini bajarishi chog`ida halol bo`lmog`i lozim
Professional malakalilik: Auditor auditorlik xizmatini ko`rsatishga rozilik berish chog`ida o`zining professional malakasini, bilim va mahorati yetarli darajadalaliga ishonch hosil qilishi, aks holda ushbu xizmatni ko`rsatishda o`zini to`xtatmog`I darkor.
Маxfiylik. Auditor tekshirilayotgan sub`ektning ruhsatisiz professional xizmatlar ko`rsatilishi chog`ida olingan axborotlarni, tijorat sirlarni oshkor etishga ruhsat etilmaydi. Audit natijalarini mulkdorga yoki tekshiruvni tayinlagan organga berish holatlari bundan mustasno.
Standartlashtirish ob’yektlari - Jami standartlashtirish ob`yektlari 7 ta,
- Har bir ob`yekt bo‘yicha 100 ta pozitsiya ajratilgan, demak 700 ta standart ishlab chiqilishi mumkin.
- Masalan: I. Kirish (100 -199);
|
| | |
http://kompy.info/category/Referat/?page=45 | Referat | | Muhammad al-xorazmiy nomudagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti So‘nggi yillarda axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarining rivojlanishi hayotning ko‘p sohalariga ta’sir ko‘rsatdi. Barcha sohalarda raqamlashtirishning kirib kelishi, yuqori suratdagi taraqqiyoti butun sanoatning rivojlanishida Referat 246,94 Kb. 2 | o'qib |
| Antennalar va radioeshittirish fani Mustaqil ishlash Mustaqil ishlash jarayonida talabalar nazariy darslar materiali asosida dolzarb mavzularda ma’ruza, taqdimot va referatlar tayyorlaydilar va ularni auditoriyada himoya qiladilar Referat 57,89 Kb. 6 | o'qib |
| Referat mavzu: Muvozanatlashgan Binar daraxtni qurish, BinarHeap ko’rinishdagi ma’lumotlar tuzilmasi va ular ustida bajariladigan amallar Referat 0,63 Mb. 3 | o'qib |
| Referati mavzu: Ilova sathi protokollari : ntp,dhcp,bootp,rlogin,rexec,rsh,Telnet,ssh bajardi Referat 0,96 Mb. 3 | o'qib |
| Mustaqil ishlash Ma’ruza, amaliyot va amaliy mashg‘ulotlarining barcha mavzularini to‘la o‘zlashtirgan hamda mustaqil ishni bajargan talabalarga yakuniy nazoratda ishtirok etishga ruxsat etiladi Referat 19,09 Kb. 1 | o'qib |
| Mavzu: Kompleks birikmalar xelatlar Kompleks birikmalarda olingan va berilgan elektronlarning soniga qarab valentlikni bilib bo’lmaydi. Kompleks birikmalar 2 ta polyar molekulalarni o’zaro ta’siridan hosil bo’ladi. Masalan Referat 19,88 Kb. 1 | o'qib |
| Referat mavzu: Geoaxborot texnologiyalarining asoslari Bajardi: Dushanova Zuxro. Tekshirdi: To’raqulova M Bunday yuqori texnologik yo’nalish uchun bu ko’pmi yoki kammi? Nega geoinformatika va geoaxborot texnologiyalari ichida eng gurkirab rivojlanayotgan yo’nalishlardan birini o’zida ifodalaydi? Va umuman, bu nima -fanmi, texnologiyami Referat 1,64 Mb. 15 | o'qib |
| Mavzu: Miqdoriy ma’lumotlarni yig’ish va ularni qo’llash texnologiyasi Zamonaviy tahlil vositalari yordamida katta hajmdagi miqdoriy ma'lumotlarni ishlatish va ulardan samarali foydalangan holda aniq va foydali natijalarga erishish imkoniyatlari kengaydi Referat 292,25 Kb. 9 | o'qib |
| Referat kompyuter tarmog’ining maqsad va vazifalari Referat 44,11 Kb. 4 | o'qib |
| Referati tayyorladi: Abdirashidova g tekshirdi: O`dayev r reja: Dinshunoslik faniga kirish Diniy falsafa din falsafasi kabi dinning mohiyatiga e’tibor qaratadi. U falsafiy tafakkur natijalariga tayangani uchun o‘zida e’tiqod va ratsionallik, dogmatika va hurfikrlilikning birligini namoyon etadi Referat 33,19 Kb. 3 | o'qib | |
http://kompy.info/category/Referat/?page=5 | Referat | | Referat mavzu: O’zbekiston Respublikasining tashqi iqtisodiy a’loqalari Bajardi: Hakimov S Referat 26,19 Kb. 6 | o'qib |
| Referat tayyorlashda quydagilarga e’tibor berish kerak!!! A4 formatda holatida Yuqori va quyi hoshiyalar 2 sm Referat 27,79 Kb. 1 | o'qib |
| Referat Reja: Kompyuter haqida Shaxsiy kompyuterlarning tuzulishi Tizimli blok Kompyuter haqida kompyuter inglizcha hisoblayman degan ma’noni bildiradi. U oldindan berilgan dastur bo’yicha ishlaydigan avtomatik qurilma hisoblanadi Referat 33,54 Kb. 1 | o'qib |
| Falsafa muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti samarqand filiali hisob Referat 0,89 Mb. 11 | o'qib |
| 115-а. Менчинская Н. А. Проблемы ученя и умственного развития школьника. М. 1998. С. 182-191 Ball, Barbara. "Teaching and learning mathematics with an interactive whiteboard." Micromath (Spring 2003): 4-7 Referat 44,39 Kb. 1 | o'qib |
| Mavzu: texnika madaniyati Inson tabiat qonunlariga mos ravishda rivojlanuvchi tabiatdan aqlli mavjudod hisoblanib,nafaqat moddiy dunyo markazida turadi,u shuningdek,badiiy tushinish va tasvirlash ob’ektining asosi xamdir Referat 30,94 Kb. 1 | o'qib |
| Referat mavzu: Inklyuziv ta’lim tushunchasi Fan: Inklyuziv ta’lim Bajardi: Mustafoyeva d guruh: 110-guruh Tekshirdi: Latipova Nazira inklyuziv ta`lim tushunchasi Inklyuziv taʼlimning mazmun mohiyati toʻgʻrisidagi bilim va maʼlumotlar hali jamiyatda yetarli emas Referat 62,37 Kb. 1 | o'qib |
| Referati Mavzular Nanotehnalogiya – bu moddalar bilan ishlashdan alohida atomlarni boshqarishga o’tishi Referat 364,89 Kb. 7 | o'qib |
| Referat Glossariy Test savollar Mavzu bo’yicha savollar 2 10-15 Mavzuga oid muhim atamalar Har bir talaba ro’yxatdagi raqamidan kelib chiqqan holda mustaqil ta’lim mavzusini tanlaydi va taqdim etadi Referat 274,64 Kb. 1 | o'qib |
| Mashina choki turlari. Birlashtiruvchi choklar, ziy choklar Tavsif: Gazlamalarga ishlov berish texnologiyasi bo’yicha amaliy mashg’ulotlarda ochiq Referat 113,46 Kb. 1 | o'qib |
| Referat. Referat turlari. Vaqt: 2 soat Talabalar soni: 15-30 Dars turi: Amaliy Talabalar referat tayyorlash uchun qo‘yiiladigan talablar haqida bilim ko‘nikmasini o‘zlashtiradilar. (Ilova 3) Referat 27,67 Kb. 4 | o'qib |
| Referat mavzu: Biznesda risk boshqaruvi va sug’urtalash Fakultet: aktsim guruh: 121-20 Bajardi: Sardor Boltaboyev Referat 55,46 Kb. 2 | o'qib |
| Referat mavzu: Standart shifrlash algoritmlari qo`llanilishi rejimlari, farqi va ularning qiyosiy tahlili Mavzu: Standart shifrlash algoritmlari qo`llanilishi rejimlari, farqi va ularning qiyosiy tahlili Referat 296,25 Kb. 8 | o'qib |
| Referat mavzu: Mehnatdan kelsa boylik Turmush bo’lar chiroyli Bajarildi Peshona teri bilan topganingni oila a'zolaring bilan baham ko‘rib yashashga ne yetsin. Afsuski, ana shu oddiy xaqiqatni ayrimlar tushunmayda yoki tushunsa ham ahamiyat bermay, bilganidan qolmaydi Referat 197,91 Kb. 1 | o'qib |
| Referat ishi topshirdi: Ermatov Rasul Qabul qildi: Ahmedov S. M qo’qon 2023 Fosforli o’g’itlar ishlab chiqarish O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim,fan va innovatsiyalar vazirligi islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti qo’qon filiali Referat 437 Kb. 1 | o'qib | |
http://kompy.info/category/Referat/?page=3 | Referat | | O’zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi Amaliy dasturlarni ishlab chiqish va ular bajarilishini ta’minlaydigan vositalar majmuasi. Operatsion muhit operatsion tizim, dasturiy ta’minot, amaliy dasturlar interfeyslari, tarmoq xizmatlari Referat 52,34 Kb. 5 | o'qib |
| Referati qabul qildi: Tayyorladi: Qo’qon 2022 Sizning chetga chiqishingizning ortida esa qanchadan qancha inson taqdiri turganligini his qilib yashash zarur. Shunday ekan hozirda har bir rahbar bu borada yanada chuqurroq o‘ylashi talab qilinadi Referat 55,05 Kb. 4 | o'qib |
| Referat mavzu: kasbiy psixologiyaning tadqiqot metodlari Reja: Kasbiy psixologiyaning tadqiqot metodlari klassifikatsiyasi. Kasbiy psixologiyaning tadqiqot metodlaridan foydalanishni shakllantirish Referat 29,44 Kb. 5 | o'qib |
| Referat mavzu: shoshilinch tibbiy yordam ko'rsatishning rivojlanish tendensiyasi Yirik shaharlar, jumladan Toshkentda ham ixtisoslashtirilgan maxsus reanimatsion, kardiologik, nevrologik, toksikologik, pediatriya, intensiv terapiya brigadalari va boshqa tashkil etilgan Referat 285,28 Kb. 3 | o'qib |
| Referat Davlat Moliyasi Choriyev Shahruz Soliq va byudjet siyosatining kelgusi yildagi asosiy yo‘nalishlari O‘zbekiston Respublikasining yaqin va o‘rta istiqboldagi byudjet-soliq siyosatining asosiy yo‘nalishlari mavzusida Referat 0,81 Mb. 1 | o'qib |
| Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika unibersiteti Elektr qayta shakllantirgichlarda biroz boshqacharoq detektirlash tamoyillari qo‘llaniladi. Hozirgi kunda quyidagi harorat datchiklari eng keng tarqalgan bo‘lib hisoblanadi: rezistiv, termoelektrik, yarim o‘tkazgichli Referat 316,16 Kb. 1 | o'qib |
| Referat mavzu: Ma’muriy huquqiy munosabatlar Bajardi: Fozilova G. Toshkent -2014 Reja: Kirish Ma’muriyhuquqO‘zbekistonRespublikasihuquqtiziminingasosiytarmoqlaridanbiribo‘lib, jamiyatvadavlathayotiningturlisohalaridaboshqaruvfaoliyatibilanbog‘liqholdayuzagakeladiganijtimoiymunosabatlarnihuquqiytartibgasolishningasosinitashkiletadi Referat 0,56 Mb. 10 | o'qib |
| Referat turlari Fan nomi: akademik yozuv Guruh : 972-21 Referatlash qandaydir masalaning bir yoki bir necha manbalarning tasniflanishi, umumlashtirilishi, tahlili va sintezi asosida bayon qilinishini nazarda tutadi Referat 11,82 Kb. 5 | o'qib |
| Apple kompaniyasi Apple iii“ ni sotish bilan bogʻliq muammolar shunga olib keldiki, Jobs oʻzning 40 ta ishchisini boʻshatishga majbur boʻladi. 1985-yilda aqsh prezidenti Ronald Reygan texnik progressni rivojlantirgani uchun Jobs va Wozniakga medal Referat 24,16 Kb. 1 | o'qib |
| Referat Adabiyotlar sharhi Glossariy Test savollari Mavzu bo’yicha savollar Har bir talaba ro’yxatdagi mavzudan kelib chiqqan holda mustaqil ta’lim mavzusini Referat 131,21 Kb. 1 | o'qib |
| Referat Mavzu : Mutaxassisliklarga ixtisoslashgan tizimlar va dasturlar yordamida soha masalalarini yechish Toshkent farmasevtika instituti farmatsiya fakulteti yo’nalishi 2-oqim 104-a guruh Referat 33,2 Kb. 6 | o'qib |
| Referat Modul: Mutaxasislikka kirish Mavzu: Dori vositalarini standartlashtirish Fuqarolar sog‘lig‘ini saqlash to‘g‘risida”gi va 1997 yil 25-aprelda “Dori vositalari Referat 43,02 Kb. 1 | o'qib |
| Bajardi: Turdiyeva Shaxnoza Xiv asrdan XVII asrgacha bo'lgan davrda axborot texnologiyalarining rivojlanishiMen ushbu mavzuni tanladim, chunki u menga qiziq va dolzarb Referat 98,15 Kb. 1 | o'qib |
| Bugungi zamon barcha sohalari qatorida ilm-fanni ham yangi bosqichlargako’tarishni talab qilmoqda. Zotan jamiyat oldida turgan Bunga juda ko‘p sabablar bor. Eng asosiy sabablardan biri bu — kompyuter orqali inson tomonidan bajariladigan ishlarning deyarli barchasi bajarilmoqda. Nafaqat bajarilmoqda, balki osonlik va tez bajarilmoqda Referat 0,6 Mb. 18 | o'qib |
| Referat bajardi: Yusupova Muxayyo Urganch 2024 Reja: Kirish Tovush chastotasi. Tovush bosimi Referat 135,5 Kb. 6 | o'qib | |
http://kompy.info/category/Referat/?page=7 | Referat | | Referat " Yeni Nəsil Şəbəkəsi daxilində İntellektual xidmətlərin təşkili " Qrup GiRİŞ səh – 3 Referat 1,02 Mb. 7 | o'qib |
| Referat fan: Fizika Biroq, u o'rtacha o'quvchisi yoki yuqori maktabga nisbatan shogirdi hisoblanadi tushunish ancha oson bo'ladi, deb rozilik bildirasiz. Va yoqadi muddatli yuqori maktab o'quvchilar xususiyatlarini tushuntirishga hojat yo'q, gapirish Referat 42,23 Kb. 3 | o'qib |
| Referat Mavzu: Axborot xavfsizligida risklarni boshqarish jarayonining tahlili Bajardi: Tekshirdi O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va komunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi Referat 74,99 Kb. 3 | o'qib |
| O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi andijon mashinasozlik instituti Mashinasozlik texnologiyasi” fakulteti “M. T. M. I. Ch. J. A” yo`nalishi 4-kurs 019-12-gurux talabasi Referat 0,54 Mb. 10 | o'qib |
| Referat bajardi: 739-22 guruh talabasi Axmedov Izzatilla Qabul qildi: farg’ona-2024 O`zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalari vazirligi muhammad al xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti Referat 133,86 Kb. 4 | o'qib |
| Referat Media axborot yaratish Aloqa vositasi sifatida, odamlar aloqa jarayonini amalga oshirish uchun foydalanadigan barcha vositalar, kanallar yoki ma'lumotlarni uzatish shakllari deyiladi Referat 56,1 Kb. 4 | o'qib |
| Mustaqil ta’lim bo’yicha uslubiy ko‘rsatma Hurmatli talabalar! Barcha topshiriqlar daftarga yoziladi hamda pdf holatida Ism Referat 187,99 Kb. 1 | o'qib |
| Sharof rashidov nomidagi samarqand davlat universiteti intellektual tizimlar va kompyuter texnologiyalari fakulteti Murakkab dasturiy tizim yashash siklini ta’minlash uchun buyurtmachi bilan hamkorlikda shartnoma loyihasini ishlab chiqish Referat 17,22 Kb. 1 | o'qib |
| Moliya va molioyaviy texnologiyalar Referat 17,02 Kb. 1 | o'qib |
| Referat mavzu: ishlab chiqarish omillari bozori qabul qildi: Murodova M. Ch. Bajardi: Mamatqulov Islom Korxonada ishlab chiqarishni tashkil etish prinsiplari (qoidalari) va ishlab chiqarish davri Referat 74,28 Kb. 4 | o'qib |
| Referat mavzu: Ilmiy uslub va uning uslubiy xususiyatlari Reja: Ilmiy uslub haqida tushuncha Mantiqlilik, aniqlik bu uslubga xos xususiyatlardir. Ilmiy uslub aniq ma’lumotlar asosida chiqarilgan ilmiy xulosalar Referat 25,94 Kb. 1 | o'qib |
| Referat Mavzular: Axborot xavfsizligi sohasidagi milliy va jahon standartlari Bajardi: 072-20 guruh talabasi Rajabov Shamshod Shuning uchun hozirgi vaqtda biometrik texnologiyalar asosida shaxsni tanib olish usul va algoritmlarini takomillashtirish, ishlab chiqish hamda joriy qilishga katta e’tibor qaratilmoqda Referat 20,91 Kb. 3 | o'qib |
| 1-topshiriq referatni tayyorlashda har bir talaba mustaqil ravishda mavzuni olishi mumkin Mavzu akt fani yuzasidan yoki har bir talaba o'z faoliyati sohasidan kelib chiqib Referat 70,2 Kb. 1 | o'qib |
| Referat mavzu: " ilmiy uslub janrlari" bajardi: 1-kurs di-11-22 guruhi talabasi boboqulov bobir Referat 96,96 Kb. 3 | o'qib |
| Referat elmi rəhbər: Kərimova Şəbnəm Tələbə: Gözəlova Firuzə Xp məsələsinin optimal həllini təyin etməyə imkan verir. Lakin müvafiq yanaşma, öz növbəsində, müəyyən çətinliklərlə əlaqədardır. Belə ki, hər bir xp məsələsinin dayaq həllərinin sayı sonlu olsa da, onlar həddindən artıq çox ola bilər Referat 145,62 Kb. 5 | o'qib | |
http://kompy.info/category/Referat/?page=2 | Referat | | Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat univrsiteti Miqdoriy analizning vazifalari birikmalardagi kimyoviy elementlar yoki ularning Referat 0,5 Mb. 14 | o'qib |
| Mavzu: Avtotebranishlar va Tebranayotgan sistemaga ko‘rsatilayotgan ta’sirning xarakteriga qarab, tebranishlar erkin (yoki xususiy) va majburiy tebranishlarga bo‘linadi Referat 59,86 Kb. 1 | o'qib |
| Kompyuter injiniring Ochiq optik aloqa tizimlarida nurlanish manbalari elektromagnit to‘lqinlarni ochiq Referat 128,46 Kb. 4 | o'qib |
| N. P. Ogarev Fizika va kimyo instituti Fizik kimyo kafedrasi Qurilish materiallari kimyosi fanidan referat Federal Davlat byudjet oliy ta'lim muassasasi “Milliy tadqiqot Mordoviya davlat universiteti N. P. Ogarev Referat 55,06 Kb. 1 | o'qib |
| Referat bajardi: Musiqa yo’nalishi 206-guruh talabasi Yu. Nabiyeva Qabul qildi: katta o’qit. L. Safarov Qarshi-2014 y Kompyuterni foydalanuvchi ishga tushirishi (yoqishi) bilan ishga tushuvchi ushbu dastur kompyuterni va uning resurslarini Referat 259,63 Kb. 4 | o'qib |
| Referat tarkibidagi klishelangan jumlalar Shuning uchun referat, konspektdan farqli ravishda, yangi, muallifning matni hisoblanadi. Bunday holdagi yangilik yangicha bayonni, materialning bir tizimga solinishi Referat 18,11 Kb. 1 | o'qib |
| Modulli o’qitish texnologiyalari Modulli o’qitish texnologiyalari” -mavzusi materiallarini internet manbasidan topib, ma’lumotlarni saralab, o`rganib, tahlil qilib,referat tayyorlang Referat 14,15 Kb. 1 | o'qib |
| Kompyuter injiniring Yorug’lik xodisalari yorug’likning modda bilan ta’sirlashishida namoyon bo’ladi. Bunday Referat 73,25 Kb. 1 | o'qib |
| Fotoeffekt hodisasi. Yorug’lik bosimiga doir masalalar yechish Tavsif: Tashqi fotoeffektni vujudga keltiruvchi foton energiyasi bilan uchib chiqayotgan Referat 112,68 Kb. 1 | o'qib |
| Referat Qabul qildi: Eshchanov b bajardi: Abdiraxmonov a toshkent-2022 Mundarija Yorug‘likning difraksiya manzarasini tahlil qilishda vektor diagrammasini qo‘llanishi. Frenel zonalari Referat 95,7 Kb. 1 | o'qib |
| Referat turlari Fan nomi: akademik yozuv Guruh : 972-21 Referatlash qandaydir masalaning bir yoki bir necha manbalarning tasniflanishi, umumlashtirilishi, tahlili va sintezi asosida bayon qilinishini nazarda tutadi Referat 232,16 Kb. 5 | o'qib |
| Toshkent axborot texnologiyalari universiteti nukus filiali O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi Referat 0,86 Mb. 2 | o'qib |
| Referati tayyorladi: Muradov O’tkirbek Tekshirdi: KuvandikovaDamegul Nukus-2022 Nukus filiali Telekomnikatsiya texnologiyalari va kasbiy ta’lim fakulteti akt sohasida kasbiy ta’lim yo’nalishining 102-21 guruh talabasi Muradov O’tkirbekbekning Chiziqli algebra fanidan “Matritsalarni lu va ldu ko'paytmalarga yoyish va ularning tatbiqlari” Referat 178,1 Kb. 3 | o'qib |
| O'rtacha va kuchli shorlangan erlarni o'zlashtirish texnologiyasi va ulardan samarali foydalanish yo'llari Tavsif: Sho'rxok va shurxoksimon shurtob va shurtobli hamda meliorastiya jixatidan og'ir Referat 112,87 Kb. 1 | o'qib |
| Referati Mavzu: Axborot analitika va qarorlarni qabul qilishni qo’llab quvvatlovchi tizimlar Reja O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti Referat 53,35 Kb. 6 | o'qib | |
End of preview. Expand
in Dataset Viewer.
Dataset Card for Kompy.info
Dataset Summary
This dataset contains 584,648 pages of educational content in Uzbek language extracted from kompy.info website. The content includes academic and educational materials, with a focus on technical and scientific topics.
Languages
The dataset is primarily in Uzbek (uz).
Dataset Structure
Data Fields
This dataset includes the following fields:
url: URL of the webpage (string)title: Title of the page/article (string)text: Main content text extracted from the page (string)
Data Splits
All examples are in a single split.
Additional Information
License
This dataset is dedicated to the public domain under the Creative Commons Zero (CC0) license. This means you can:
- Use it for any purpose, including commercial projects.
- Modify it however you like.
- Distribute it without asking permission. No attribution is required, but it's always appreciated! CC0 license: https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.en To learn more about CC0, visit the Creative Commons website: https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/
Dataset Curators
- Downloads last month
- 8