Datasets:
Dataset Preview
Full Screen Viewer
Full Screen
The full dataset viewer is not available (click to read why). Only showing a preview of the rows.
The dataset generation failed
Error code: DatasetGenerationError
Exception: ArrowInvalid
Message: JSON parse error: Column(/title) changed from string to object in row 59
Traceback: Traceback (most recent call last):
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/datasets/packaged_modules/json/json.py", line 160, in _generate_tables
df = pandas_read_json(f)
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/datasets/packaged_modules/json/json.py", line 38, in pandas_read_json
return pd.read_json(path_or_buf, **kwargs)
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/pandas/io/json/_json.py", line 815, in read_json
return json_reader.read()
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/pandas/io/json/_json.py", line 1025, in read
obj = self._get_object_parser(self.data)
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/pandas/io/json/_json.py", line 1051, in _get_object_parser
obj = FrameParser(json, **kwargs).parse()
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/pandas/io/json/_json.py", line 1187, in parse
self._parse()
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/pandas/io/json/_json.py", line 1403, in _parse
ujson_loads(json, precise_float=self.precise_float), dtype=None
ValueError: Trailing data
During handling of the above exception, another exception occurred:
Traceback (most recent call last):
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/datasets/builder.py", line 1854, in _prepare_split_single
for _, table in generator:
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/datasets/packaged_modules/json/json.py", line 163, in _generate_tables
raise e
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/datasets/packaged_modules/json/json.py", line 137, in _generate_tables
pa_table = paj.read_json(
File "pyarrow/_json.pyx", line 308, in pyarrow._json.read_json
File "pyarrow/error.pxi", line 154, in pyarrow.lib.pyarrow_internal_check_status
File "pyarrow/error.pxi", line 91, in pyarrow.lib.check_status
pyarrow.lib.ArrowInvalid: JSON parse error: Column(/title) changed from string to object in row 59
The above exception was the direct cause of the following exception:
Traceback (most recent call last):
File "/src/services/worker/src/worker/job_runners/config/parquet_and_info.py", line 1417, in compute_config_parquet_and_info_response
parquet_operations = convert_to_parquet(builder)
File "/src/services/worker/src/worker/job_runners/config/parquet_and_info.py", line 1049, in convert_to_parquet
builder.download_and_prepare(
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/datasets/builder.py", line 924, in download_and_prepare
self._download_and_prepare(
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/datasets/builder.py", line 1000, in _download_and_prepare
self._prepare_split(split_generator, **prepare_split_kwargs)
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/datasets/builder.py", line 1741, in _prepare_split
for job_id, done, content in self._prepare_split_single(
File "/src/services/worker/.venv/lib/python3.9/site-packages/datasets/builder.py", line 1897, in _prepare_split_single
raise DatasetGenerationError("An error occurred while generating the dataset") from e
datasets.exceptions.DatasetGenerationError: An error occurred while generating the datasetNeed help to make the dataset viewer work? Make sure to review how to configure the dataset viewer, and open a discussion for direct support.
url
string | title
string | text
string |
|---|---|---|
http://muhaz.org | Ana səhifə | | Organization Nokia Siemens Networks GmbH[1] Eckhard Lenski, Flavio Maggioni, Roberto Preatoni 101,67 Kb. 1 | oxumaq |
| Elemente suprafata de lucru Quick Access Toolbar -bara standard de instrumente care apare pe panglica ~ ofera acces la comenzile cele mai uzuale 34,17 Kb. 1 | oxumaq |
| 4-mavzu: bilish nazariyasi reja Mavzuning tayanch iboralari: Ong,til, ongning tuzilishi, o‘z-o‘zini anglash,”informatsion portlash”; onglilik, ma’naviyat, in’ikos, ta’sirlanish, sezish, informatsiya, obraz, ijodiyot, qobiliyat, daholik, ijtimoiy ong, individual ong 48,58 Kb. 4 | oxumaq |
| What are Pronouns? Sport hozirgi zamon xayotida katta o`rin tutadi. O`zbеkiston Rеspublikasi mustaqillikni qo`lga kiritib, g`oyaviy-siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy yo`nalishlarni yangi yo`lga solib 93,09 Kb. 3 | oxumaq |
| Ata da 225ª reunião ordinária da congregaçÃo da faculdade de engenharia do campus de bauru Ata da 256ª reunião ordinária da congregaçÃo da faculdade de engenharia do campus de bauru 66,64 Kb. 1 | oxumaq |
| Kingston deanery Deanery that embraces a number of significant educational and health care institutions, including Kingston University, Kingston College, nine church schools, and Kingston, Tolworth and Surbiton Hospitals 103,57 Kb. 1 | oxumaq |
| Biznesin idarə edilməsi və təşkili (Mühəndislik və idarəetmənin riskləri) Açar sözlər Xülasə. Həm keçmişdə, həm də xüsusilə indiki dövrdə biznesin səmərəliliyi və dolayısı ilə şirkətlərin fəaliyyəti ilə bağlı əsas problemlərdən biri məhsuldar istifadə tələblərini özündə əks etdirən rasional təşkilati strukturların qəbulu və Xülasə 17,64 Kb. 1 | oxumaq |
| Press release 14. 11. 16 Beirut & Beyond International Music Festival 2016 an edition beyond expectations 45,18 Kb. 1 | oxumaq |
| T. C. Kocaeli BÜYÜKŞEHİr belediyesi Yapımı tamamlanarak bölgeye su sağlayan depolar, terfi merkezleri ile içmesuyu hatları için İsu genel Müdürlüğü, 9 milyon 500 bin tl ödedi 10,07 Kb. 1 | oxumaq |
| 11-sinflar uchun II chorak test savollari Burungi zamon bo’lsa, mana shu mahluqqa tegmasdan ilojing yo’q edi, desam, Adolat ishonmaydi!” Ushbu parcha Abdulla Qahhorning qaysi asaridan olingan? 31 Kb. 1 | oxumaq |
| Uluslararası Kooperatifler Birliği Ortaklarına Mektup Alyans’ın 13 Kasım’da Antalya, Türkiye’de yapılacak genel kurulunun kapanışı itibariyle Uluslararası Kooperatifler Birliği’nin Başkanlığından ayrılamaya karar vermiş bulunuyorum 8,63 Kb. 1 | oxumaq |
| Expunere de motive Ce privind activitățile și supravegherea instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale 0,65 Mb. 11 | oxumaq |
| Universidad de el salvador Los factores asociados a la formación en valores morales de los estudiantes de educación media en las instituciones de: instituto técnico “ricaldone” y el instituto nacional “alberto masferrer” del municipio de san salvador 0,81 Mb. 9 | oxumaq |
| Crăciunescu Ștefan-Viorel fotbal az momentul 0 2017 cuvânt înainte Pot spune că maniera de a scrie a fost ceva în genul Jerry Maguire, mai ales că am scris-o într-un timp extrem de scurt, însă depășește sfera de manifest 0,62 Mb. 10 | oxumaq |
| Landtag von NÖ, VIII. Gesetzgebungsperiode Gruppe 3, Kulturwesen. Berichterstatter: Abg. Anzenberger (Seite 341); Redner: Abg. Graf (Seite 342), Abg. Diettrich (Seite 343), Abg. Stangl (Seite 345), Abg. Rohrböck 0,49 Mb. 17 | oxumaq |
| Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Gəncə Mədəniyyət və Turizm idarəsi Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Əhmədov Mübariz Əlizadə oğlunun anadan olmasının 50 illiyi.(1963-1922) Xülasə 236,9 Kb. 1 | oxumaq |
| Kurs: II fənn:Ünsiyyət psixologiyası Bu prosesdə özünəməхsus psiхoloji təsir vasitələri təzahür edir. Həmin psiхoloji təsir vasitələri təkcə kor-koranə yaranan, təsadüfi təmasda olan adamlara deyil, ümumiyyətlə ünsiyyətin bütün formalarında öz rollarını oynaya bilirlər Mühazirə 42,98 Kb. 15 | oxumaq |
| Mec speech at Media briefing at the breakfast Speech of Ms Nandi Mayathula-Khoza, Gauteng mec for Agriculture and Rural Development, during the media briefing breakfast on 25 July 2011 at Parktonian hotel Johannesburg 35 Kb. 1 | oxumaq |
| Gabaasa Raawwii Karoora Waggaa emtqoo Hojii Ijoo: Naannoo keenya keessatti bu’ura misooma tqo sadarkaa isaa eeggate babal’isuu fi humna namaa gahumsaan itti fayyadamu horachuun kenna tajaajilaa fooyyessuudha 0,65 Mb. 6 | oxumaq |
| Pa rte II renovación conceptual de la salud pública 3 En un mundo sin conoci- mientos científicos, las enfermedades se explicaban como castigos de los dioses y de los espíritus por pecados individuales o colectivos y la salud era considerada como una gracia o recompensa ante un comportamiento 298,24 Kb. 3 | oxumaq |
| Sincan Türkoğlu İlkokulu Ortaokulu 2014-2019 Dönem Stratejik Plan ankara-2015 Bir ülkenin ilerlemesindeki en önemli unsur, çağdaş bir eğitim sistemine sahip olmaktır. Gelişmiş ülkelerde uzun yıllardır sürdürülmekte olan kaynakların gerçekçi ve gelecek odaklı bir şekilde kullanımı 0,73 Mb. 10 | oxumaq |
| Türk haritaciliği tariHİ Bu kitabı Türk haritacılığının 100. yılı olan 1995 yılındaki seviyeye gelinmesinde katkıları olan ve bu alanda emek vermiş sivil asker herkese, özellikle bu uğurda canını vermiş şehitlere, birçok isimsiz kahramanların anısına adıyorum 1,23 Mb. 16 | oxumaq |
| 5-Mavzu. Yoshlar tashkilotlarining ta’lim muassasalari bilan olib boradigan ishlarning mazmuni. Tarbiya jarayonini tashkil etish va amalga oshirish yo‘llari Mavzu. Yoshlar tashkilotlarining ta’lim muassasalari bilan olib boradigan ishlarning mazmuni. Tarbiya jarayonini tashkil etish va amalga oshirish yo‘llari 2,17 Mb. 5 | oxumaq |
| United Nations Development Programme The Republic of Yemen Local Governance Support Project Management Structure to formulate and coordinate implementation, to central government institutions, particularly the Ministry of Local Administration and to Local government units to support them in undertaking specific reforms as part of the implementation of 122,24 Kb. 5 | oxumaq |
| Women With Disabilities Australia (wwda) Welcome to Issue 1, 2010 of wwda news – the quarterly Newsletter of Women With Disabilities Australia (wwda) 225,99 Kb. 5 | oxumaq |
| Hemoragia: generalităŢI, clasificare, aspecte chiurgicale 480 b. 10 | oxumaq |
| Tasviriy san’at o’qitish metodikasi mashg’ulot turlariga dars bayonini va ishlanmasini tayyorlash 13,02 Kb. 1 | oxumaq |
| Guliston davlat universiteti Kurs ishi pedagogika kafedrasida 2023-yil himoya qilindi va foizga baholandi 49,41 Kb. 5 | oxumaq |
| Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki döVLƏt universiteti Sosial elmlər və psixologiya fakültəsinin Elmi Şurasının 1 saylı 02 oktyabr 2016-ci IL tarixli iclas protokolu ilə təsdiq edilmişdir 53 Kb. 8 | oxumaq |
| Google chrome plusieurs processus 26,41 Kb. 1 | oxumaq | |
http://muhaz.org/?abuse=1 | Abuse | E-mail
Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət
gir
|
qeydiyyatdan keç
Ana səhifə
Dərs
Dərslik
Guide
Kompozisiya
Mücərrəd
Mühazirə
Qaydalar
Referat
Report
Request
Review
yükləyin |
http://muhaz.org/cabinet/?reg=1 | Yüklə - []cabinet | []
Şəkil nömrələri daxil edin: |
http://muhaz.org/upload/ | Yüklə - []upload | Faylları yükləməyə başlamaq üçün daxil olmalısınız
[]
Şəkil nömrələri daxil edin: |
http://muhaz.org/cabinet/ | Yüklə - []cabinet | []
Şəkil nömrələri daxil edin: |
http://muhaz.org/category/Guide/ | Guide | | Guide to Australian Government Payments Department of Families, Housing, Community Services and Indigenous Affairs and the Department of Education, Employment and Workplace Relations Guide 0,76 Mb. 4 | oxumaq |
| Guide to Citations and Online Information Imaging Technologies: a different View. Resources in Technology. Technology Teacher, 51(7), 15-22 Guide 166,91 Kb. 3 | oxumaq |
| Guide to Excel Advanced Features While most of the formulae available are numerical or statistical, there are also text and data lookup functions. Here are a few features that you may not know about or may not have used before Guide 59,04 Kb. 1 | oxumaq |
| Guide to Surveillance, Reporting and Control Massachusetts Department of Public Health, Bureau of Communicable Disease Control Guide 89,63 Kb. 1 | oxumaq |
| Guide to herbs for rpgs These sections are indicated and no challenge is made to their copyright status. All Rights are reserved on this guide. However permission is granted to distribute this guide in any way or form Guide 1,28 Mb. 23 | oxumaq |
| Guide to borrow pits, campsites and other preliminary/ associated works Extracts may be reproduced providing the subject is kept in context and the source is acknowledged. Every effort has been made to supply complete and accurate information. This document is subject to continual revision and may change Guide 140,07 Kb. 1 | oxumaq |
| Guide to Australian Government Payments Department of Families, Housing, Community Services and Indigenous Affairs and the Department of Education, Employment and Workplace Relations Guide 0,8 Mb. 5 | oxumaq |
| Guide to the Human Rights Council for persons with disabilities Office. Enhanced accessibility is also part of the global management output for the whole Office to increase and strengthen our effectiveness in supporting the human rights mechanisms over the next four years (2014-2017) Guide 102,26 Kb. 1 | oxumaq |
| Guide to Ministerial Direction No 2 Contractual provisions for public construction Guide to Ministerial Direction No 2 – Contractual provisions for public construction Guide 44,13 Kb. 1 | oxumaq |
| Guide to Raising Capital Over 5 years experience as an investor and banker, having completed over 75 transactions, representing over billion in transaction value Guide 621 b. 1 | oxumaq |
| Guide to the use of itu-t sg5 Publications … Electromagnetic compatibility requirements for telecommunication equipment and installations Guide 470 b. 1 | oxumaq |
| Guide to Excel Advanced Features While most of the formulae available are numerical or statistical, there are also text and data lookup functions. Here are a few features that you may not know about or may not have used before Guide 59,04 Kb. 10 | oxumaq |
| Guide to Excel Advanced Features While most of the formulae available are numerical or statistical, there are also text and data lookup functions. Here are a few features that you may not know about or may not have used before Guide 156 Kb. 6 | oxumaq | |
http://muhaz.org/category/Qaydalar/ | Qaydalar | | Qaydaları"nın və "Elektron xidmət növlərinin Siyahısı"nın təsdiq edilməsi haqqında azərbaycan respublikasi naziRLƏr kabinetiNİn qərari " Mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən konkret sahələr üzrə elektron xidmətlər göstərilməsi Qaydaları"nın və "Elektron xidmət növlərinin Siyahısı"nın təsdiq edilməsi haqqında Qaydalar 0,51 Mb. 7 | oxumaq |
| Qaydaları Ümumi müddəalar. Bu Qaydalar "Gözəl anlarını Azercell 4G ilə paylaş!" Bu Qaydalar “Gözəl anlarını Azercell 4G ilə paylaş!” Instagram müsabiqəsinin (bundan sonra Müsabiqə) keçirilmə şərtlərini tənzimləyir Qaydalar 25,57 Kb. 1 | oxumaq |
| - Mt server: Apache Expires: Thu, 19 Nov 1981 08: 52: 00 gmt cache-Control: no-store, no-cache, must-revalidate, post-check=0, pre-check=0 Pragma: no-cache Set-Cookie: phpsessid=7b2e97adc2f4cd96f84db41d0359c661 Qaydalar 22,3 Kb. 1 | oxumaq |
| Vətən uğrunda həlak olanların xatirəsinin əbədiləşdirilməsi haqqında Bu Qanun vətən uğrunda həlak olanların xatirəsinin əbədiləşdirilməsi, onların şəxsiyyətinin müəyyən edilməsi və cənazələrinin tapılması üçün axtarış işlərinin aparılması qaydalarını müəyyən edir Qaydalar 24,87 Kb. 1 | oxumaq |
| Əmək pensiyaları haqqında Bu Qanun Azərbaycan Respublikasında vətəndaşların əmək pensiyası hüquqlarının yaranmasının əsaslarını, bu hüquqların həyata keçirilməsi qaydalarını və əmək pensiyası təminatı sistemini müəyyən edir Qaydalar 345,18 Kb. 5 | oxumaq |
| Əmək pensiyaları haqqında Bu Qanun Azərbaycan Respublikasında vətəndaşların əmək pensiyası hüquqlarının yaranmasının əsaslarını, bu hüquqların həyata keçirilməsi qaydalarını və əmək pensiyası təminatı sistemini müəyyən edir Qaydalar 387,76 Kb. 4 | oxumaq |
| TiKİNTİ ÜÇÜn podrat müqaviLƏSİ Tərəflər tikintisinin Müqavilədə nəzərdə tutulan təminatını, onun Qaydalar 257,18 Kb. 1 | oxumaq |
| Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 005-ci IL fevral Bu Qaydaların icrası tabeliyindən, mülkiyyət formasından, maliyyə mənbəyindən asılı olmayaraq dövlət elektroenergetika müəssisəsi, enerjitəchizatı müəssisələri Qaydalar 1,47 Mb. 4 | oxumaq |
| Royal Sigorta Hüquqi ŞƏxsləRƏ və HÜquqi ŞƏxs yaratmadan sahibkarliq fəALİyy əTİ İLƏ MƏŞqul olan fiZİKİ ŞƏxsləRƏ MƏxsus Qaydalar 303,29 Kb. 11 | oxumaq |
| Qaydaları Ümumi müddəalar. Bu Qaydalar "Gənclər kitab oxuyur!" Bu Qaydalar “Gənclər kitab oxuyur!” müsabiqəsinin (bundan sonra Müsabiqə) keçirilmə şərtlərini tənzimləyir Qaydalar 21,17 Kb. 1 | oxumaq |
| Gonderen istifadeciye sizin komputerden istifade etmek ucun proqramdir Birincisi, emin olun ki sizin sisteminiz temizdir. Troyan yoxlayani Yukle ve aktiv ele Bu troyani her hansi Windows'dan tapib, poza biler. Meselen siz bunu buradan yukleye bilersiz Qaydalar 7,12 Kb. 1 | oxumaq |
| Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Azərbaycan Respublikasının Qanununa və "Hidrotexniki qurğuların təhlükəsizliyi haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2003-cü IL 21 fevral tarixli 858 nömrəli Fərmanına Qaydalar 25,22 Kb. 1 | oxumaq |
| Bank vtb (AZƏrbaycan) asc-nin diVİdend siyasəTİ Bankın dividend siyasətində maraqlı olan digər şəxsləri məlumatlandırmaq məqsədi daşıyır Qaydalar 10,27 Kb. 1 | oxumaq |
| Qaydalar Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2012-ci IL 27 avqust tarixli 186 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir Gömrük Məcəlləsinin təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiqi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2011-ci IL 15 sentyabr tarixli 499 nömrəli Fərmanının 2-ci yarımbəndinin icrasını təmin etmək məqsədi ilə Azərbaycan Qaydalar 154,43 Kb. 1 | oxumaq |
| Təsdiq edilmişdir Vahid təqvim planına uyğun olaraq keçirilən respublika və beynəlxalq kütləvi bədən tərbiyəsi və idman tədbirləri üçün vəsaitlərin xərclənməsi Qaydaları və Normaları Bu Qaydalar və Normalar idman tədbirlərinin iştirakçılarının maddi təminatı üçün xərclərin norma və qaydalarını müəyyənləşdirir Qaydalar 286,08 Kb. 1 | oxumaq | |
http://muhaz.org/category/Report/ | Report | | Sixth six-monthly periodic report Project title: Technology and Science for the Information Society, Institute sztaki as a Centre of Excellence Report 160,81 Kb. 1 | oxumaq |
| First six-monthly periodic report Project title: Technology and Science for the Information Society, Institute sztaki as a Centre of Excellence Report 321,38 Kb. 8 | oxumaq |
| Seventh six-monthly periodic report Project title: Technology and Science for the Information Society, Institute sztaki as a Centre of Excellence Report 187,35 Kb. 1 | oxumaq |
| Annual quality assurance report The plan of action was chalked out by the iqac in the beginning of the year towards quality enhancement and the outcome achieved by the end of the year Report 147,64 Kb. 2 | oxumaq |
| Manual for Self-Study Report UéwOíûÏrÉ qÉÔsrÉÉÇMülÉ LuÉÇ mÉëmrÉÉrÉlÉ mÉËUwÉSÌuÉvuÉÌuɱÉsÉrÉ AlÉÑSÉlÉ AÉrÉÉåaÉ MüÉ xuÉÉrÉ¨É xÉÇxjÉÉlÉnaac pub 232/ Manual Self-Uni. National assessment and accreditation councilan Autonomous Institution of the University Grants Report 0,54 Mb. 9 | oxumaq |
| Manual for Self-Study Report Naac pub 232/ Manual Self-Uni. National assessment and accreditation councilan Autonomous Institution of the University Grants Commission/03-2013 / 1000 Report 0,54 Mb. 9 | oxumaq |
| Second six-monthly periodic report Project title: Technology and Science for the Information Society, Institute sztaki as a Centre of Excellence Report 0,66 Mb. 11 | oxumaq |
| Quarterly Progress Report National and local authorities/institutions enabled to lead the community engagement, planning, coordination, delivery and monitoring of early recovery effort Report 89,45 Kb. 1 | oxumaq |
| Fourth six-monthly periodic report Project title: Technology and Science for the Information Society, Institute sztaki as a Centre of Excellence Report 224 Kb. 3 | oxumaq |
| Human body system report Human body systems are a field that biologists are learning more about each year. With the work done by researchers and doctors, more is known about the functions of body systems found in humans Report 25,9 Kb. 1 | oxumaq |
| Manual for Self-Study Report Naac pub 232/ Manual Self-Uni. National assessment and accreditation councilan Autonomous Institution of the University Grants Commission/03-2013 / 1000 Report 0,54 Mb. 9 | oxumaq |
| Fifth six-monthly periodic report Project title: Technology and Science for the Information Society, Institute sztaki as a Centre of Excellence Report 153,97 Kb. 1 | oxumaq |
| Auditor General’s Report New immigration regulations and health scares adversely affected our performance Report 722 b. 1 | oxumaq |
| Executive Directors Report Report 487 b. 1 | oxumaq |
| The media access report We believe that all Australians have the right to access all forms of media and information, through technology, so they can participate fully in society.’ Report 237,25 Kb. 10 | oxumaq | |
http://muhaz.org/category/Referat/ | Referat | | Referat beynəlxalq yük daşımalarında intermodal texnologiyaların tətbiqinin analizi Fakültə: Nəqliyyat Qrup: 159a 1 Beynəlxalq yük daşımalarında intermodal texnologiyaların tətbiqi sisteminin analizi Referat 68,94 Kb. 1 | oxumaq |
| Gsc “Azərbaycan Hava Yolları” Maa-nin Elmi Şurası tərəfindən 201 ildə (protokol № ) təsdiq edilmiş magistr hazırlığının 060627 “Elektronika, telekommunikasiya və radiotexnika mühəndisliyi” ixtisası üzrə tədris planı əsasında tərtib olunmuşdur Referat 98,91 Kb. 1 | oxumaq |
| Referat tələbə: Bayramova Ceyran Bakı- 2014 MÜNDƏRİcat Su nümunələrının seçilməsi Referat 161,92 Kb. 1 | oxumaq |
| Azərbaycan respublikasi məDƏNİYYƏt və turizm naziRLİYİ azəRBAYCAN turizm institutu Turizm və sosial mədəni sahədə servis xidməti ixtisası üzrə qiyabi şöbəsinin ikinci kurs, tsmq 0701 qrupunun tələbəsi Cəbiyev Cavid Referat 162,65 Kb. 3 | oxumaq |
| Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi Ran köRFƏZİNDƏ pampus argenteus (euphrasen, 1788) baliğinin morfobioloji XÜsusiYYƏTLƏRİ, ovunun səMƏRƏLİ TƏŞKİLİ Referat 196,18 Kb. 1 | oxumaq |
| Referat naxcivan 2014 Kapitalda dəyişikliklər haqqında hesabat Kommersiya təşkilatları üçün 2 nömrəli Milli Mühasibat Uçotu Standartlarında kapitaldakı dəyişikliklər haqqında hesabatda aşağıdakılar mütləq qaydada öz əksini tapmalıdır Referat 73,29 Kb. 1 | oxumaq |
| Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi məHƏMMƏd füzuli adına Əlyazmalar institutu Dissertasiya amea məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun “Ərəbdilli əlyazmaların tədqiqi” şöbəsində yerinə yetirilmişdir Referat 126,05 Kb. 1 | oxumaq |
| İstehsalatda inhisarların müxtəlif formaları və onların fəaliyyəti Konsern və trestlədən fərqli olaraq kartellər öz iştirakçılarının istehsal və kommersiya müstəqilliyinə toxunmur Referat 28,76 Kb. 1 | oxumaq |
| Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ Sosial-iqtisadi proseslərin inkişaf etdikləri bir şəraitdə xalq təsərrufatinin idarə edilməsində,xüsəsən bazar iqt-ı şəraitində nəzarət etmək əsas məsələlərdən biridir Referat 148,88 Kb. 1 | oxumaq |
| Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi zoologiya institutu Azərbaycanin bəZİ rayonlarinda ekoloji ŞƏRAİTDƏn asili olaraq qoyunlarin sarkosporiDİLƏRİNİN (sporozoa, apicomplexa) parazitoloji VƏ BİOKİMYƏVİ TƏDQİQİ Referat 270,44 Kb. 1 | oxumaq |
| Azərbaycan respublikasi məDƏNİYYƏt və turizm naziRLİYİ Turizm və sosial mədəni sahədə servis xidməti ixtisası üzrə qiyabi şöbəsinin IV kurs, tsmq 0701 qrupunun tələbəsi Cəbiyev Cavid Referat 301,12 Kb. 5 | oxumaq |
| Азярбайcан республикасы тящсил назирлийи бакы дювлят университети физика факüлtяси CdS/pvs və CuS/pvs polimer matris əsasında nanokompozitlərin dielektrik spektroskopiyası ” Referat 23,48 Kb. 1 | oxumaq |
| Referat mövzu: Xərclərin təsnifatı və quruluşunun öyrənilməsi Tələbə: Astanov Ruslan Qrup: 636 Kurs: 2 Bu baxımdan aqrar bazara çıxarılacaq kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı xərcləri daxili və xarici xərclər kimi təsnifləşdirilir Referat 220,66 Kb. 2 | oxumaq |
| Ümumi tarix fənni üzrə ümumi təlim nəticələri Azərbaycan tarixinin eyni dövrləri ilə tarixi kontekstdə müqayisə edir, təhlillər aparır və öz mülahizələrini bildirir Referat 37,61 Kb. 1 | oxumaq |
| Əlyazması hüququnda RÜbabə bahadir qizi şİRİnova yusif döVLƏTOĞlu və onun “MƏnzum fiQH” Dissertasiya işi Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun “Ərəbdilli əlyazmaların tədqiqi” şöbəsində yerinə yetirilmişdir Referat 148,14 Kb. 1 | oxumaq | |
http://muhaz.org/category/Mücərrəd/ | Mücərrəd | Nə yaxşı ki, belə dostum var Dostluq haqqında ancaq mücərrəd düşünmək, nəzəriyyə qurmaq mümkün deyil, bu düşüncələrin kökündə konkret dostluq nümunələri, dost obrazları durmalıdır Mücərrəd 15,77 Kb. 1
Allaha iman Allaha inanıb, iman gətirmiş, Ona ibadət edib qəlbən məhəbbət bəsləmiş və Onunla qırılmaz rabitədə olmuşlar. Eləcə də bu dərin bağlılıqlarını bütün varlıqları ilə duyub hiss etmişlər Mücərrəd 1,29 Mb. 32
Azərbaycan diLİ FƏNNİNDƏN Kim?, nə? (bəzən də hara?) suallarından birinə cavab olur. Məsələn: müəllim, şagird, uşaqva s isimləri kim? sualına; at, quş, ağac, daşvə s isimləri nə? sualına; Bakı, Təbriz, Gəncə və s isimləri isə hara? sualına cavab olur Mücərrəd 203,13 Kb. 62
Nə yaxşı ki, belə dostum var Dostluq haqqında ancaq mücərrəd düşünmək, nəzəriyyə qurmaq mümkün deyil, bu düşüncələrin kökündə konkret dostluq nümunələri, dost obrazları durmalıdır Mücərrəd 41 Kb. 1 |
http://muhaz.org/uluslararas-kooperatifler-birligi-ortaklarna-mektup.html | Uluslararası Kooperatifler Birliği Ortaklarına Mektup | Uluslararası Kooperatifler Birliği Ortaklarına Mektup 1 Temmuz 2015
Sevgili Arkadaşlarım,
Çok büyük bir üzüntü ile sizi bilgilendirmek isterim ki Alyans’ın 13 Kasım’da Antalya, Türkiye’de yapılacak genel kurulunun kapanışı itibariyle Uluslararası Kooperatifler Birliği’nin Başkanlığından ayrılamaya karar vermiş bulunuyorum.
Başkan olarak geçirdiğim bu son altı yıl, çalışma yaşamımın en heyecanlı ve tatminkâr dönemi idi. Kooperatiflerin küresel düzeyde yaptıkları inanılmaz işleri birinci elden görmek ve pek çoğunuzla tanışmak benim için büyük bir ayrıcalıktı.
2009 yılında ICA Yönetim Kurulu radikal değişiklikler yapılması konusunda söz vermişti. İnanıyorum ki bu sözümüzü büyük ölçüde tuttuk ve ortak kooperatiflerimiz için önemli artı değer yaratılmasını sağladık. Küresel düzeyde tanınmanın da ötesinde temsil rolümüzü geliştirdik ve hareketle ilgili küresel istatistikler üreterek bunların dünya çapında karar organlarınca kullanılmasını sağladık. Şu anda dünya çapında kabul görmüş, çok sayıda ortağımız tarafından benimsenmiş ve pek çok ülkede ulusal kooperatif stratejileri için esas teşkil eden küresel stratejimiz, Kooperatif Onyılı için Strateji (The Blueprint for a Co-operative Decade)uygulamada bulunmaktadır. Başarılı bicinde uygulamaya koyduğumuz kooperatif küresel markası şu anda 97 ülkede kullanılmaktadır. Ortak sayısı yıllar itibariyle artmış,görünürlüğümüz ve profilimiz inşa edilmiş, ve bundan da önemli olarak, küresel kooperatif ailesi bundan öncesinde görülmedik ölçüde daha fazla kenetlenmiş ve birbirine bağlanmıştır.
En önemlisi de, gelecek için sağlam bir temel oluşturmuş olmamızdır, ancak doğal olarak, daha yapılacak çok şey vardır.
Bütün bunlar olurken, ve normal süremin bitmesine daha iki yıl varken, emeklilik kararını vermenin kolay olamadığını belirtmeliyim. Uluslararası düzeyde çalışmama kolektif biçimde olanak sağlayan İngiltere kooperatif hareketine ne kadar borçlu olduğumu anlatamam. Destekleri her türlü takdirin üstündeydi ve kendilerine teşekkür ediyorum. Pek çoğunuzun Kooperatif Grup içerisinde olanlardan haberdar olduğunuzu ve Kooperatif Bankası’nın batması ile yaratılan mali stresin sonuçlarını bileceğinizi umuyorum. 2009’dan beri görevimle ilgili masrafların asıl finansörü olan Kooperatif Grup, açıkça belirtti ki görevimle ilgili giderler 2015 sonundan itibaren karşılanmayacak. Bununla birlikte, benim emeklilik kararımın gerekçesi tek başına finansmanın durdurulması değildir.
Kooperatif Grubun bu kararı benim geleceğim hakkında düşünmemi teşvik etti ve artık bu noktada ayrılmamın doğru bir karar olduğu ve bundan sonra ne yapabileceğime bakmam gerektiğini anımsattı. Şu anda bir planım olmamakla birlikte, geçmişte yapılanlardan ders çıkararak geleceğe dönük seçeneklere bakacağım. Bundan sonra ne olursa olsun, bu güçlü küresel hareketin kararlı bir mensubu olmaktan her zaman büyük gurur duyacağım.
Bu kararımı Yönetim Kuruluna ve Genel Müdür Charles Gould’a bildirdim ve Antalya’da yeni bir Başkan seçilmesi için uygun zaman içerisinde ve profesyonelce hazırlıklara başlanılmasını istedim. Seçim Komitesi ve Yönetim Kurulu 23-24 Temmuz’da toplanarak adaylık için başvuru süresini ve seçim şartlarını açıklayacak. Doğal olarak Alyansın Başkanı olarak tüm fonksiyonlarımı Antalya’ya kadar sürdürmeye devam edeceğim ve sizlere orada veda edeceğim. |
http://muhaz.org/category/Dərs/ | Dərs | Dərs vəsaiti, Bakı, Çaşoğlu -2003 A. M. Qafarov Standartlaşdırmanın əsasları Ixtisas: 050647 –Metrologiya, standartlaşdırma və sertifikatlaşdırma mühəndisliyi Dərs 0,88 Mb. 7oxumaq Tədris ili: 2009-2010 Syllabus Müəllim: i e. n, dosent Məmmədov F. C Mizrahi & Sullivan «Finit Mathematics 7 th Edition An Applied Approach» usa, 1996 Dərs 40,73 Kb. 1oxumaq Dərsotağı, dərs cədvəli Məhsəti küç., 11 (Neftçilər kampusu), saylı otaq V. B., Hüseynova G. A. İnsan anatomiyası. Dərslik. Bakı, “Müəllim” nəşriyyatı, 2009, 240 s Dərs 100,78 Kb. 1oxumaq Dərs otağı, dərs cədvəli Məhsəti küç., 11 (Neftçilər kampusu), 101 saylı otaq Mühazirə/Seminar məşğələ Med315 Mülki Müdafiə və Tibbi Biliklərin əsasları Dərs 88,19 Kb. 1oxumaq Syllabus (Mülki Müdafiə və tibbi biliklərin əsasları) V. B., Hüseynova G. A. İnsan anatomiyası. Dərslik. Bakı, “Müəllim” nəşriyyatı, 2009, 240 s Dərs 104,79 Kb. 1oxumaq Dərs ILI Üçün Dərs Planı faküLTƏ Tİ İXTİsas: " Sənayenin təşkili və idarə edilməsi" Dərs ILI üçün Dərs Planı faküLTƏ Tİ İXTİsas: “Sənayenin təşkili və idarə edilməsi” Dərs 2,54 Mb. 26oxumaq Kİmyanin təDRİSİNDƏ SİNİFDƏnxariC İŞLƏRDƏN İSTİfadə etməKLƏ ekoloji BİLİKLƏRİN ÖYRƏDİLMƏSİ Tağıyev T.İ Kİmyanin təDRİSİNDƏ SİNİFDƏnxariC İŞLƏRDƏN İSTİfadə etməKLƏ ekoloji BİLİKLƏRİN ÖYRƏDİLMƏSİ Dərs 135,31 Kb. 1oxumaq Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi ci il tarixi saylı əmri ilə təsdiq edilmişdir Lakin bu iş özü də uşaq və yeniyetməni əhatə edən digər mühit və fəaliyyət adamlarının pedaqoji biliklərə malik olması şəraitində aparıldıqda daha səmərəli nəticə verir. Digər tərəfdən məlumdur ki, öyrətmə Dərs 1,58 Mb. 16oxumaq XƏZƏr universiteti sosial psixologiya fənninin iş proqramı (Syllabus) Semestr Psixologiya elminin əsas sahələrindən biri kimi Sosial psixologiya başqa insanların mövcudluğunun bizim fikir və düşüncələrimizə, hiss və davranışımıza necə təsir etdiyini öyrənir Dərs 56,53 Kb. 1oxumaq AZƏrbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki döVLƏt universiteti FƏnn sillabusu təsdiq edirəm II. MÜƏLLİm haqqinda məlumat(adı,soyadı,atasının adı,elmi dərəcəsi,elmi adı):Əfəndi Sadəddin Nəsrəddin oğlu,f r e n Dərs 14,19 Kb. 1oxumaq Fuat RƏsulov qubad İbadoğlu iqtisadiyyatın əsasları Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən Elmi-Metodiki Şuranın 04. 07. 2002-ci il tarixli 16 saylı protokolu əsasında dərs vəsaiti kimi təsdiq olunmuş və təhsil nazirinin 11. 07. 2002-ci il tarixli 767 saylı əmrilə qrif Dərs 3,39 Mb. 13oxumaq Dərsliklər və kurs materialları İqtisadiyyatın Əsasları, F. Rəsulov, Q.İbadoğlu. /Bакı-Еlm-2004 Proqramın asas istiqamətləri iqtisadiyyatın qanunları, modelləri, planlaşdırılması, bazar iqtisadiyyatı ilə makro və mikro səviyyədə ilk tanışlıq Dərs 34,73 Kb. 1oxumaq Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti Təsdiq edirəm: «Maliyyə və maliyyə institutları» kafedrasının müdiri i e. d.Ə.Ə.Ələkbərov Sillabus Semestr: V Tədrisin nəticəsi: Bank işi fənni tədris olunduqdan sonra maliyyə fakultəsinini tələbələri bank əməliyyatlarının yerinə yetirilməsi vərdişlərinə nail olurlar Dərs 151,45 Kb. 1oxumaq Dərsliklər və kurs materialları İqtisadiyyatın Əsasları, F. Rəsulov, Q.İbadoğlu. /Bакı-Еlm-2004 Proqramın asas istiqamətləri, Azərbaycanın iqtisadiyyatının strukturu, Dövlətin iqtisadiyyatda rolu, Neft gəlirləri və onun iqtisadiyyata təsiri və s. öyrənilməsi və təhlili üzrədir Dərs 30,98 Kb. 1oxumaq Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 14. 12. 2011- ci il tarixli, 2062 №-li əmri ilə təsdiq edilmişdir Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 14. 12. 2011- ci il tarixli, 2062 №-li əmri ilə təsdiq edilmişdir Dərs 3,72 Mb. 47oxumaq |
http://muhaz.org/expunere-de-motive-v7.html | Expunere de motive | EXPUNERE DE MOTIVE
1. Contextul propunerii
Societatea europeană îmbătrânește. Sistemele de pensii din Uniunea Europeană (UE) trebuie să se adapteze pentru a asigura pensii adecvate, sigure și viabile, lucru dificil de realizat. Abordarea eficace a acestor provocări impune realizarea de acțiuni care să fie coordonate îndeaproape de către statele membre. Propunerea de revizuire a Directivei 2003/41/CE privind activitățile și supravegherea instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale (institutions for occupational retirement provision, IORP)1 va spori guvernanța și transparența acestor instituții, precum și activitățile transfrontaliere ale acestora, consolidând astfel piața internă.
În mai multe privințe, revizuirea directivei ar fi trebuit să aibă loc de multă vreme.
În primul rând, sunt necesare standarde mai ridicate de guvernanță care să reflecte cele mai bune practici la nivel național în urma crizei economice și financiare, pentru a proteja membrii și beneficiarii schemelor și a facilita furnizarea de pensii la nivel transfrontalier în condiții de siguranță. Unele instituții pentru furnizarea de pensii ocupaționale sunt instituții financiare de mari dimensiuni, iar disfuncționalitățile acestora ar putea să afecteze stabilitatea financiară și să aibă consecințe sociale semnificative. Acest lucru este deosebit de important, având în vedere că tot mai multe scheme de pensii ocupaționale sunt bazate pe contribuții determinate. Pensiile membrilor acestor scheme sunt expuse riscurilor în cazul unui cadru de guvernanță insuficient în ceea ce privește riscurile sau al unei gestionări defectuoase a acestora.2
În al doilea rând, trebuie reduse divergențele în materie de reglementare, cerințele care se suprapun și procedurile transfrontaliere excesiv de împovărătoare. Consultările Comisiei au arătat că aceste elemente reprezintă una dintre barierele în calea dezvoltării piețelor transfrontaliere de pensii ocupaționale și că reducerea acestor obstacole va ajuta întreprinderile, inclusiv IMM-urile și firmele multinaționale, să își organizeze activitățile de furnizare de pensii la nivel european într-un mod mai eficient.3 Instituțiile transfrontaliere pentru furnizarea de pensii ocupaționale, cum ar fi fondurile de pensii paneuropene pentru cercetătorii mobili4 sau mecanismul transfrontalier preconizat privind angajatorii austrieci5, sunt limitate în prezent. Dar este foarte probabil ca presiunea crescândă asupra sectorului pensiilor ocupaționale să se accentueze semnificativ, având în vedere reducerea continuă a sistemelor publice de pensii, instituțiile transfrontaliere pentru furnizarea de pensii ocupaționale putând juca un rol din ce în ce mai important în furnizarea de pensii ocupaționale. De altfel, mai multe state membre au introdus noi legi menite să stimuleze instalarea pe teritoriul lor a instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale.6
În al treilea rând, au fost constatate lacune semnificative în ceea ce privește nivelul informațiilor furnizate membrilor și beneficiarilor schemelor de pensii din întreaga UE. Mulți membri nu sunt conștienți că drepturile lor de pensie nu sunt garantate sau că acestea ar putea, chiar dacă au fost acumulate, să fie reduse de către instituțiile pentru furnizarea de pensii ocupaționale, ceea ce nu s-ar întâmpla în cazul altor contracte financiare7. De asemenea, membrii schemelor nu sunt adesea conștienți de impactul semnificativ al comisioanelor asupra drepturilor de pensie.
Prezenta propunere se bazează pe o serie de inițiative lansate în ultimii ani, cum ar fi cartea albă privind pensiile8 și cartea verde privind finanțarea pe termen lung a economiei europene9. Pornind de la aceasta din urmă, revizuirea directivei vizează, de asemenea, consolidarea capacității IORP de a investi în active cu un profil economic pe termen lung și de a sprijini finanțarea creșterii durabile în economia reală.
Sectorul instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale se dezvoltă în numeroase state membre în care pensiile ocupaționale jucau până în prezent un rol limitat, inclusiv prin stabilirea de cadre de reglementare. Dacă nu se stabilește un cadru de reglementare actualizat la nivelul UE, există în prezent riscul ca statele membre să continue să dezvolte soluții divergente, accentuând astfel fragmentarea la nivelul reglementării. În plus, materializarea îmbunătățirii performanței pensiilor ocupaționale necesită perioade îndelungi de timp. Lipsa de acțiune imediată ar duce la pierderea unor oportunități în ceea ce privește economiile de costuri și randamentul investițiilor, precum și la realizarea de planificări financiare neadecvate de către milioane de europeni. De asemenea, ar crește în mod disproporționat povara pentru generațiile mai tinere și s-ar submina solidaritatea între generații.
Prezenta propunere nu ia în calcul introducerea noilor norme privind solvabilitatea, care, în orice caz, nu sunt relevante pentru schemele cu contribuții determinate. În plus, un studiu de impact cantitativ10 efectuat de Autoritatea Europeană de Asigurări şi Pensii Ocupaţionale (EIOPA) în 2013 a arătat că, înainte de a se putea lua o decizie cu privire la aspectele legate de solvabilitate, sunt necesare informații mai cuprinzătoare privind aceste aspecte.
1.1. Obiectivele propunerii
Obiectivul general al prezentei propuneri este facilitarea creării unor economii pentru pensiile ocupaționale. Existența unor pensii ocupaționale mai sigure și mai eficiente va contribui la adecvarea și viabilitatea pensiilor, prin sporirea contribuției economiilor din pensiile complementare la veniturile din pensii, va consolida, de asemenea, rolul de investitori instituționali în economia reală a UE pe care îl joacă instituțiile pentru furnizarea de pensii ocupaționale și va spori capacitatea economiei europene de a dirija economiile pe termen lung către investițiile care favorizează creșterea economică.
Prezenta propunere are patru obiective specifice: (1) eliminarea ultimelor bariere prudențiale din calea instituțiilor transfrontaliere pentru furnizarea de pensii ocupaționale, în special prin impunerea cerinței ca normele privind investițiile și comunicarea informațiilor către membri și beneficiari să fie cele din statul membru de origine, precum și prin clarificarea procedurilor pentru activitățile transfrontaliere și definirea în mod clar a sferei de acțiune a statului membru de origine și a statului membru gazdă; (2) asigurarea unei bune guvernanțe și gestionări a riscurilor; (3) furnizarea de informații clare și pertinente membrilor și beneficiarilor și (4) asigurarea faptului că autoritățile de supraveghere dispun de instrumentele necesare pentru a supraveghea IORP în mod eficace.
1.2. Coerența cu alte politici și obiective ale Uniunii
Obiectivele prezentei propuneri sunt coerente cu politicile și obiectivele urmărite de Uniune. Tratatul privind funcționarea Uniunii Europene (TFUE) prevede adoptarea de măsuri pentru a garanta crearea și funcționarea unei piețe interne care să asigure un nivel ridicat de protecție a consumatorilor și libertatea de a presta servicii.
Prezenta propunere este conformă cu cartea albă privind pensiile. În același timp, aceasta este coerentă cu Strategia Europa 2020, care prevede realizarea consolidării fiscale și a sustenabilității financiare pe termen lung în paralel cu reforma structurală a sistemelor de pensii din statele membre.11 În fine, prezenta propunere este conformă cu alte inițiative din domeniul serviciilor financiare, cum ar fi directivele Solvabilitate II12, AFIA13 și MiFID II14. Astfel, propunerea se integrează perfect în domeniul de aplicare al agendei Comisiei în ceea ce privește consolidarea sectorului financiar în vederea sprijinirii creșterii.15
Propunerea promovează drepturile omului prin protejarea furnizării de pensii. Aceasta este conformă cu articolul 25 din Carta drepturilor fundamentale a UE, care prevede recunoașterea și respectarea drepturilor persoanelor în vârstă de a duce o viață demnă și independentă. Acțiunile propuse ar avea un impact pozitiv asupra protecției consumatorilor (în temeiul articolului 38) și a libertății de a desfășura activități comerciale (în temeiul articolului 16), în special prin garantarea unui nivel mai ridicat al transparenței furnizării pensiilor, al planificării în cunoștință de cauză de către indivizi a finanțelor și a pensiilor și prin facilitarea activităților economice transfrontaliere ale instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale și ale întreprinderilor plătitoare. Obiectivul general justifică anumite restricții privind libertatea de a desfășura o activitate comercială (articolul 16), întrucât propunerea vizează asigurarea integrității și a stabilității pieței.
2. Rezultatele consultărilor cu părțile interesate și ale evaluării impactului
Prezenta propunere se bazează pe mai multe consultări publice cu privire la cerințele privind aspectele cantitative, guvernanța și comunicarea informațiilor. Dată fiind natura specifică a activităților instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale, consultările au implicat sistematic partenerii sociali (angajatori și sindicate). În iulie 2010, Comisia a lansat consultări cu privire la cartea verde privind pensiile în care sublinia o serie de idei legate de această revizuire.16 Consultarea a avut drept rezultat aproape 1 700 de răspunsuri din întreaga UE, inclusiv 350 din partea statelor membre, a parlamentelor naționale, a organizațiilor comerciale și sindicale, a societății civile și a reprezentanților sectorului.17
Luând în considerare feedbackul primit în ceea ce privește cartea verde privind pensiile, serviciile Comisiei au solicitat Autorității Europene de Asigurări și Pensii Ocupaționale în aprilie 2011 consultanță tehnică privind modificarea directivei. Cu respectarea principiului proporționalității, EIOPA a recomandat aplicarea cadrului de guvernanță prevăzut în Directiva Solvabilitate II și în cazul instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale. Publicarea proiectului de asistență de specialitate18 a fost urmată de un proces amplu de consultare19. EIOPA și-a dat avizul final în februarie 2012, pe baza căruia direcția generală Piața internă și servicii a organizat un schimb de opinii între părțile interesate în cadrul unei audieri publice desfășurate la 1 martie 2012. Ulterior, serviciile Comisiei au realizat un studiu de impact cantitativ privind cerințele cantitative, precum și un studiu privind sarcina administrativă în ceea ce privește aspectele referitoare la guvernanță și comunicarea informațiilor. Ambele studii se bazează pe contribuțiile din partea sectorului și a partenerilor sociali.
Prezenta propunere este însoțită de un raport de evaluare a impactului care analizează o serie de opțiuni și subopțiuni de politică. Raportul a fost transmis Comitetului de evaluare a impactului la 4 septembrie 2013. Comitetul a solicitat informații suplimentare cu privire la opiniile diferitelor grupuri de părți interesate, definirea problemei, chestiunea subsidiarității și a proporționalității, opțiunile și impactul preconizat. Raportul a fost revizuit în consecință, iar principalele modificări au fost următoarele: (i) o descriere mai cuprinzătoare a opiniilor statelor membre și ale diferitelor categorii de părți interesate; (ii) o explicație mai detaliată a problemelor abordate de măsurile propuse; (iii) în ceea ce privește subsidiaritatea, o prezentare mai amănunțită a argumentelor în favoarea adoptării de măsuri la nivelul UE; (iv) clarificarea faptului că nu se propune o mai mare armonizare a raportării în scopuri de supraveghere; (v) un nou capitol privind impactul inițiativei asupra întreprinderilor mici și mijlocii și (vi) o descriere mai detaliată a ipotezelor utilizate pentru calculul beneficiilor și costurilor preconizate aferente diferitelor opțiuni. Evaluarea impactului a fost supusă din nou atenției Comitetului la 16 octombrie 2013. La 6 noiembrie, Comitetul a declarat că nu poate emite un aviz pozitiv și a solicitat câteva modificări suplimentare.
3. Elementele juridice ale propunerii
3.1. Temei juridic
Prezenta propunere reformează Directiva 2003/41/CE, codificând dispozițiile neschimbate ale acesteia și modificând-o în același timp. Temeiurile juridice ale Directivei 2003/41/CE sunt fostul articol 47 alineatul (2) și fostele articole 55 și 95 din Tratatul CE [în prezent articolul 53, articolul 62 și articolul 114 alineatul (1) din TFUE].
Propunerea menține temeiurile juridice ale directivei. Aceasta urmărește realizarea pieței interne prin libertatea de a presta servicii și libertatea de stabilire, reglementând inițierea și efectuarea de activități de către persoane care desfășoară activități independente și stabilind un nivel ridicat de protecție a consumatorilor.
Directiva 2003/41/CE reglementează domenii precum cadrul de funcționare al instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale, inclusiv printr-o abordare comună a procesului de înregistrare sau de autorizare, normele și procedurile care trebuie urmate în cazul în care instituțiile pentru furnizarea de pensii ocupaționale doresc să își ofere serviciile în alte state membre, normele de solvabilitate cantitative, regulile de investire bazate pe principiul prudenței („prudent person rule”), cerințele privind gestionarea eficace, inclusiv cerințele de competență și onorabilitate, utilizarea serviciilor de audit intern și a serviciilor actuariale, cerințele în materie de gestionare a riscurilor, utilizarea depozitarilor, informațiile care trebuie comunicate membrilor și beneficiarilor, precum și competențele de supraveghere și obligațiile de raportare.
Propunerea aprofundează aceste elemente. În ceea ce privește informațiile care trebuie comunicate de către instituția pentru furnizarea de pensii ocupaționale, propunerea introduce, de exemplu, o declarație de pensie la nivelul UE. În ceea ce privește gestionarea eficace a instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale, aceasta stabilește norme mai detaliate privind cerințele de competență și onorabilitate și funcțiile-cheie, printre care și gestionarea riscurilor. Propunerea vizează, de asemenea, facilitarea activităților transfrontaliere.
Cele două obiective ale Directivei 2003/41/CE sunt menținute. Niciunul dintre obiective nu este secundar sau indirect în raport cu celălalt. De exemplu, profesionalizarea managementului instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale prin definirea sarcinilor și responsabilităților personalului-cheie de conducere și introducerea propriei evaluări prospective a riscurilor consolidează protecția consumatorilor. Pe de altă parte, îmbunătățirea gradului de informare cu ajutorul declarației de pensie oferă un cadru în care conducerea instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale să răspundă în fața membrilor și beneficiarilor. Un nivel mai înalt de armonizare a acestor cerințe facilitează activitățile transfrontaliere prin reducerea costurilor tranzacțiilor și stimularea inovării pieței.
3.2. Subsidiaritate și proporționalitate
Luarea de măsuri la nivelul UE în acest domeniu aduce o valoare adăugată, deoarece măsurile adoptate doar la nivelul statelor membre nu vor reuși: (i) să elimine barierele din calea activităților transfrontaliere ale instituțiilor pentru furnizarea de pensii ocupaționale; (ii) să asigure creșterea pragului minim la nivelul UE al protecției consumatorilor; (iii) să ducă la economii de scară, la diversificarea riscurilor și la inovații, elemente inerente activităților transfrontaliere; (iv) să evite arbitrajul de reglementare între sectoarele serviciilor financiare; (v) să evite arbitrajul de reglementare între statele membre și (vi) să ia în considerare interesele lucrătorilor transfrontalieri.
În cadrul acțiunii propuse, statelor membre le revine întreaga responsabilitate de organizare a propriilor sisteme de pensii. Revizuirea nu pune această prerogativă în cauză și nici nu vizează legislația națională în domeniul protecției sociale și al muncii sau în cel al fiscalității ori al contractelor.
Propunerea este conformă cu principiul proporționalității, astfel cum este consacrat la articolul 5 alineatul (4) din Tratatul privind Uniunea Europeană (TUE). Opțiunile de politică alese încearcă să găsească un echilibru între interesul public, protecția membrilor și a beneficiarilor, precum și costurile pentru instituții, plătitori și autoritățile de supraveghere. Opțiunile au fost analizate cu atenție, elaborate ca standarde minime și adaptate având în vedere modele de afaceri diferite. Acestea sunt motivele pentru care, în ansamblu, propunerea va stimula furnizarea de pensii ocupaționale.
3.3. Trimiteri la alte directive
Prezenta propunere este o reformare și se referă la Directivele 2003/41/CE, 2009/138/CE, 2010/78/UE20, 2011/61/UE și 2013/14/UE21. Directiva 2003/41/CE va fi abrogată de prezenta directivă.
3.4. Explicarea detaliată a propunerii
Deoarece este vorba de o reformare a Directivei 2003/41/CE, explicația detaliată de mai jos vizează exclusiv noile dispoziții sau dispozițiile care urmează să fie modificate.
Titlul I – DISPOZIȚII GENERALE
Articolul 6 include în prezent definiții noi și/sau clarificate ale conceptelor de „întreprindere plătitoare”, „stat membru de origine”, „stat membru gazdă”, instituția „care efectuează transferul” și instituția „destinatară”, „piață reglementată”, „sistem multilateral de tranzacționare”, „sistem reglementat de tranzacționare”, „suport durabil” și „funcție-cheie”.
Articolul 9, coroborat cu articolul 10, nu mai enumeră condițiile de funcționare în mod separat, ci conferă statelor membre sarcina de a asigura înregistrarea sau autorizarea fiecărei instituții și de a garanta că dispun de norme stabilite în mod corespunzător privind schemele de pensii.
Articolul 12 se modifică în trei direcții. În primul rând, acesta precizează că o instituție desfășoară activități transfrontaliere atunci când gestionează o schemă de pensii care face obiectul legislației din domeniul muncii și al protecției sociale dintr-un alt stat membru, inclusiv în cazul în care o instituție și întreprinderea plătitoare sunt situate în același stat membru.22 În al doilea rând, alineatul (4) impune obligația unei autorități competente dintr-un stat membru de origine de a formula o decizie motivată în cazul în care interzice o activitate transfrontalieră. În plus, în cazul în care o autoritate competentă dintr-un stat membru de origine refuză să transmită o notificare autorității competente din statul membru gazdă, aceasta trebuie să își motiveze refuzul. În al treilea rând, statul membru gazdă nu mai poate impune instituțiilor care desfășoară activități transfrontaliere cerințe suplimentare de informare, dat fiind că propunerea introduce o declarație de pensie standard (a se vedea articolele 40-54).
Articolul 13 stabilește noi norme pentru transferul transfrontalier de scheme de pensii care trebuie să fie autorizat în prealabil de către o autoritate competentă din statul membru de origine al instituției destinatare. Cu excepția cazului în care legislația națională din domeniul protecției sociale și al muncii în materie de organizare a sistemelor de pensii prevede altfel, transferul și condițiile în care acesta se realizează trebuie să facă obiectul unei aprobări prealabile de către membrii și beneficiarii vizați sau, dacă este cazul, de către reprezentanții acestora. Articolul 13 include, de asemenea, norme privind schimbul de informații referitoare la legislația aplicabilă din domeniul protecției sociale și al muncii în temeiul căreia trebuie gestionată schema de pensii. În cazul în care, în urma transferului, instituția destinatară desfășoară activități transfrontaliere, se aplică articolul 12 alineatele (8) și (9). Instituția va gestiona schema de pensii în conformitate cu legislația din domeniul social și al muncii din statul membru gazdă23, neschimbând astfel nivelul de protecție a membrilor și beneficiarilor implicați în transfer.
Titlul II – CERINȚE CANTITATIVE
Articolul 20 referitor la regulile de investire se modifică în trei direcții. În primul rând, statul membru gazdă nu mai poate impune reguli de investire suplimentare instituțiilor care desfășoară activități transfrontaliere. Acest lucru facilitează organizarea gestionării investițiilor, în special în cazul schemelor bazate pe contribuții determinate. Măsura nu subminează protecția membrilor și beneficiarilor, fiind completată cu norme consolidate privind guvernanța și supravegherea. În al doilea rând, articolul 20 alineatul (6) litera (a) a fost actualizat pentru a reflecta terminologia utilizată în Regulamentul (UE) nr..../... [MiFIR]. În al treilea rând, articolul înlocuiește termenul ambiguu „piețe de capital de risc” [articolul 20 alineatul (6) litera (c)] cu o terminologie care reflectă mai bine sensul inițial al acestei dispoziții, și anume că statele membre nu pot restrânge libertatea instituțiilor de a investi în instrumente pe termen lung care nu sunt tranzacționate pe piețele reglementate. În plus, regulile de investire nu ar trebui să limiteze investițiile în active necotate care finanțează proiectele de infrastructură care promovează reducerea emisiilor de carbon și reziliența în fața schimbărilor climatice.
Nu se propune armonizarea suplimentară a normelor referitoare la situația de solvabilitate financiară a instituției.
Titlul III – CONDIȚIILE CARE REGLEMENTEAZĂ ACTIVITĂȚILE DESFĂȘURATE
În cazul instituțiilor mici pentru furnizarea de pensii ocupaționale, propunerea menține posibilitatea ca statele membre să excludă instituțiile care gestionează scheme care împreună au mai puțin de 100 de membri în total. În cazul altor instituții pentru furnizarea de pensii ocupaționale, o serie de măsuri specifice, de exemplu cele privind funcțiile-cheie și estimarea riscurilor, garantează proporționalitatea cerințelor privind guvernanța.
CAPITOLUL 1 – Sistemul de guvernanță
Cu excepția articolelor 31 și 32 (fostele articole 10 și 12), acest titlu al directivei este nou și stabilește noi cerințe de guvernanță detaliate pentru IORP.
Articolul 21 prevede că organului administrativ, de conducere sau de control al IORP îi revine răspunderea finală în ceea ce privește respectarea de către instituția în cauză a actelor cu putere de lege și a actelor administrative adoptate în temeiul prezentei directive. Normele referitoare la guvernanța IORP nu aduc atingere rolului partenerilor sociali în gestionarea acestora.
Articolul 22 stabilește că instituțiile trebuie să dispună de un sistem de guvernanță eficace care să asigure o administrare corectă și prudentă a activității lor. Acest sistem trebuie să fie proporțional cu natura, amploarea și complexitatea activităților IORP pentru a se garanta că cerințele de guvernanță nu vor fi prea împovărătoare, de exemplu pentru instituțiile mici.
Articolul 23 prevede că instituțiile pentru furnizarea de pensii ocupaționale se asigură că toate persoanele care conduc efectiv IORP sau dețin funcții-cheie au calificări profesionale, cunoștințe și experiență adecvată pentru a asigura o gestionare corectă și prudentă IORP sau a-și exercita în mod corect funcțiile-cheie (criteriul privind competența) și că acestea au o bună reputație și sunt integre (criteriul privind onorabilitatea).
Articolul 24 stabilește că instituțiile trebuie să aibă o politică de remunerare solidă și că această politică trebuie făcută publică. De asemenea, articolul propune să i se confere Comisiei competența de a adopta un act delegat.
Articolul 25 stabilește principiile generale privind funcțiile-cheie. Instituțiile pentru furnizarea de pensii ocupaționale pot permite unei singure persoane sau unități organizaționale să dețină mai multe funcții-cheie, dar trebuie să atribuie funcția de administrare a riscurilor, în orice moment, unei persoane sau unei unități organizaționale diferite de cea care deține funcția de audit intern.
Articolul 26 prevede că instituțiile pentru furnizarea de pensii ocupaționale trebuie să dispună de un sistem eficace de gestionare a riscurilor care este necesar pentru a identifica, monitoriza, administra și raporta în mod continuu toate riscurile, inclusiv cele legate de activitățile externalizate sau cele reexternalizate ulterior, la care sunt sau ar putea fi expuse, precum și interdependențele dintre aceste riscuri. Gestionarea riscurilor ar trebui să fie proporțională cu dimensiunea și organizarea internă a instituției și cu natura, sfera și complexitatea activităților acesteia.
Articolul 27 prevede o funcție eficace de audit intern care să evalueze adecvarea și eficacitatea sistemului de control intern și a altor elemente ale sistemului de guvernanță al acestuia, inclusiv activitățile externalizate sau cele ulterior reexternalizate. Funcția de audit intern trebuie să fie asumată de cel puțin o persoană independentă, din interiorul sau din afara instituției.
Articolul 28 impune obligația ca o funcție actuarială eficace să coordoneze și să supravegheze calculul provizioanelor tehnice și să evalueze adecvarea metodologiilor și a modelelor de bază, în cazul în care membrii și beneficiarii nu suportă toate riscurile.
Articolul 29 stabilește că instituțiile trebuie să efectueze o estimare a riscurilor pentru pensii în mod regulat și fără întârziere după orice modificare importantă a profilului de risc al instituției. Estimarea trebuie să demonstreze compatibilitatea mai multor elemente, în conformitate cu cerințele naționale. Estimarea ar trebui să cuprindă riscurile noi sau emergente legate de schimbările climatice, utilizarea resurselor și mediu. Estimarea riscurilor pentru pensii ar trebui să fie proporțională cu dimensiunea și organizarea internă a instituției și cu natura, sfera și complexitatea activităților acesteia.
Articolul 30 propune să i se confere Comisiei competența de a adopta un act delegat privind estimarea riscurilor pentru pensii.
Dostları ilə paylaş: | |
http://muhaz.org/biznesin-idare-edilmesi-ve-teskili-muhendislik-ve-idareetmenin.html | Biznesin idarə edilməsi və təşkili (Mühəndislik və idarəetmənin riskləri) Açar sözlər | Biznesin idarə edilməsi və təşkili (Mühəndislik və idarəetmənin riskləri) Açar sözlər: biznes, biznesin idarəedilməsi, mühəndislik, risk.
Xülasə.Həm keçmişdə, həm də xüsusilə indiki dövrdə biznesin səmərəliliyi və dolayısı ilə şirkətlərin fəaliyyəti ilə bağlı əsas problemlərdən biri məhsuldar istifadə tələblərini özündə əks etdirən rasional təşkilati strukturların qəbulu və uyğunlaşdırılmasıdır.
Keçmiş tədqiqatlar və müasir problemlər biznesin səmərəliliyini optimallaşdırmaq üçün rasional sağlam təşkilat strukturlarının qəbulu və uyğunlaşdırılması məsələsi ətrafında dövr edir. Bu strukturlar daxilində maddi və maliyyə resurslarının gizli tələbləri adekvat intellektual kapital, insan resursları, bölgü imperativinə cavab verməlidir. Risklərin uzunmüddətli qarşılıqlı təsirində dərin SWOT təhlilinin müsbət təsirinə məhəl qoymamaq ayrı-ayrı müəssisələrin və yerli iqtisadiyyatların iflasına gətirib çıxardı. Təşkilatların mühəndisliyi biznes mühitinin dinamikasına uyğun olaraq konstitusiya strukturlarını yenidən dizayn etmək və iqtisadi və maliyyə mexanizmlərinin ümumi fəaliyyətində iştirak edən firmalar üçün bazar dəyərini yaxşılaşdırmaq yoludur. Müəssisələrin yenidən qurulmasında istifadə olunan vasitələr kompüter şəbəkələrində tətbiq edildikdə yeni İT üstünlüklərindən yaradıcı istifadə edir.
Atılan addımlara əsasən, müasir idarəetmənin tərkib hissəsi kimi təşkilati mühəndislik strukturların yenidən nəzərdən keçirilməsinin yaradıcı metodu kimi müəyyən edilə bilər:
a. biznes mühitində baş verən dəyişikliklərə asanlıqla uyğunlaşa bilən çevik strukturların yaradılması məqsədilə təşkilati strukturların ölçülməsi, eləcə də sistemin yenidən qurulması və səmərəli texnologiyalardan istifadə prinsiplərinə uyğun olaraq yeni komponentlərin tətbiqi;
b.Yeni texnologiyaların inteqrasiyası prosesi vasitəsilə təşkilat daxilində tətbiq edilən mutasiyaları nəzərə alaraq sxemlərin və real dəyər axınlarının, məlumat və qərar qəbuletmə axınlarının kritik təhlili;
c.Əməliyyat xərclərini və potensial gəlirləri, eləcə də şirkətin ehtiyac və imkanlarını nəzərə alaraq mümkün strukturlar haqqında düşünmə və yaratma/yaradıcılıq;
d.Firmanın faktiki mövcudluğu və fəaliyyəti üçün uyğun olan alternativ təşkilati strukturun və daxili qayda və qaydaların və təşkilatın orta və uzunmüddətli əsasda yerinə yetirilməli olan məqsədlərinin tələbləri ilə bağlı seçim və qərarların qəbulu.
Mövzunun aktuallığı.Yeni informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının üstünlüklərindən istifadə edərək, üçüncü tərəflərlə işgüzar münasibətlərin idarə edilməsi yolu ilə daxili strukturların qurulmuş strukturlarla əlaqələndirilməsi yolu ilə müəssisənin gəlirli olmasını təmin etməkdir.
Tədqiqatın məqsədi. Təşkilati mühəndisliyin əsas məqsədi müştərilərin tələblərini adekvat şəkildə ödəməkdir. Tədqiqat obyekti. Biznes mühitinin dinamikası, idarə edilməsi və təşkili. Tədqiqat metodu. Ticarət şirkətlərinin təşkili və yenidən təşkili çərçivəsində təşkilati mühəndislik, biznes mühitinin dinamikasının tələblərinə və bazarın genişləndirilməsinə uyğun olaraq təşkilati strukturların (yenidən) layihələndirilməsi metodu kimi fərqlənir.
Резюме. Как в прошлом, так и особенно в настоящем одной из основных проблем, связанных с эффективностью бизнеса и, следовательно, функционирования компаний, является принятие и адаптация рациональных организационных структур, отражающих требования продуктивного использования.
Summary. Both in the past and especially in the present, one of the main problems related to the efficiency of business and therefore the operation of companies is the adoption and adaptation of rational organizational structures that reflect the requirements of productive use.
Ədəbiyyat Abbasov S.A. Maliyyə menecmenti: təşkili və təkmilləşdirilməsi problemləri (monoqrafiya). Bakı, «Elm və təhsil», 2009. – 288 səh.
Fıkırkoca M. “Bütünsel risk yönetimi” Ankara. 2013. |
http://muhaz.org/turk-haritaciligi-tarihi.html | Türk haritaciliği tariHİ | TÜRK HARİTACILIĞI TARİHİ
(1895 - 1995)
Türk Haritacılığının 100. kuruluş yılı Anısına
Prof.Dr. Muzaffer ŞERBETÇİ
İSTANBUL 1999
Bu kitabı Türk haritacılığının 100. yılı olan 1995 yılındaki seviyeye gelinmesinde katkıları olan ve bu alanda emek vermiş sivil asker herkese, özellikle bu uğurda canını vermiş şehitlere, birçok isimsiz kahramanların anısına adıyorum.
ÖNSÖZ
Haritacılık Dünya'nın en eski bilimlerinden biridir. Bu bilimin gelişmesine birçok bilim dallarının özellikle matematik, geometri, trigonometri, coğrafya, astronomi, fizik gibi bilimlerin katkıları olmuştur. Bu nedenle bu yayında yukarıda sayılan bilim dallarındaki gelişmelerden de bazı kesitler alınmış, bu konuda katkıları olanlardan bilgiler sunulmuştur.
Türkiye'de haritacılık çalışmaları olarak 1895 yılı nirengiye dayalı, astronomik ve gravimetrik gözlemlerle pekiştirilmiş modern haritacılığın başlangıcı alınmıştır. Harita Genel Komutanlığı bu nedenle 1970 yılında yayınladığı kitaba "Türk Haritacılığında 75 Yıl" adını vermiştir. Bunu 1975 de yayınladığı "Türk Haritacılığında 80 Yıl" izlemiştir. Benzer şekilde 1980 yılında yayınladığı "Haritacılar Albümü ve Harita Y.Teknik Okulu" kitabının kapağına Türk Haritacılığının 85. yıl anısına ibaresini yazmıştır. Bu yüzden 1995 yılı Türk haritacılığının 100. yılı olarak kutlanacaktır.
6. Bölümde verilen Türkçe yayınlanmış kitaplar listesinin arkasında yazarların, soyadı alfabetik sırada bir listesi verilerek isimlerinin hizasında yazdığı (veya çevirdiği)kitapların sıra numaraları verilmiştir. Böylelikle kimlerin hangi kitapları yazdıkları da kolayca görülmektedir.
Kitabın arkasında Türk haritacılığına emeği geçenlerden 177 kişinin çok çeşitli kaynaklardan edinilen kısa biyografileri alfabetik sırada sunulmuştur. Bu konuda yazılı belge olmayışı nedeniyle bu listenin eksik ve yanlışlarla dolu olduğunu kabul ediyorum. Belge eksikliği nedeniyle bu liste öğretim üyesi ağırlıklı görünmektedir. Bunun nedeni ise bu kimselerin yaşam öykülerinin akademik aşama için başvuru dosyalarından ya da doktora tezlerinden kolayca elde edilmesindendir. Bundan sonraki çalışmalara ışık tutacak bu konudaki bu başlangıç çalışmanın, belli aralıklarla güncelleştirilmesi gerekeceğine inanıyorum. Hatta birer resim de konarak bir haritacılar albümü yapılabilir.
Konu ile ilgili tüm Türkçe kaynaklar dipnotu olarak verilmiştir. Böylelikle daha fazla bilgi gereksinimi duyanlar kaynaklar listesinden arama yerine ilgili yayınları çabucak sayfasından alabilirler.
Kitabın yazımında, özellikle sabır ve özverili yardımları ve önerileri için Dr. Veysel ATASOY ve Dr. Mualla ÜNVER'e, çizimler için teknik ressam Yaşar YAVUZ'a ve kitabın basımında emeği geçen herkese teşekkür ederim.
Trabzon, 1995 Prof. Dr. Muzaffer ŞERBETÇİ
2. baskı için Önsöz
1995 de yayınlanan bu kitabın 1. baskısı tükendiğinden bu 2. baskıda, kitaptaki bilgiler yeniden gözden geçirilerek güncelleştirilmeğe çalışılmıştır. 1. baskıda oda yönetim kurulu tarafından konulan önsöz ve yeni sayfa numaraları, kitabın arkasındaki dizini altüst etmişti. Bu baskıda aynı hatanın yinelenmeyeceğini ümit ediyorum. Mesleğimizle ilgili yayınlanan kitaplar yeniden taramalarla ve aradan geçen 5 yılda yayınlanan yeni kitaplarla hacım olarak bu kitabın amacı dışına çıktığından bu bölüm kitaptan çıkartılarak “Türk Haritacılığı Bibliyografyası-1 Kitaplar-Tezler” ismi ile yayınlanacaktır. Bunun yerine Türk haritacıları tarafından 1990 yılından sonraki son 10 yılda yayınlanmış kitap listesi verilmiştir.
1. baskıda kitabın arkasında haritacılığa katkıları olan bazı meslektaşları, biyografilerini bulmanın çok güç olmasına rağmen kısa özgeçmişleriyle anlatarak, bunları yeni kuşağa tanıtmak istemiştik. Bu konuda özellikle üniversitelerde doktora yaparak akademik kariyerlerini kanıtlamış olanların sayısı -sevinerek söyleyebilirim ki- büyük rakamlara ulaştığından bu kişileri çıkararak Doçent ünvanını alan kişiler listeye alınmış,. mevcut biyografiler güncelleştirilmiş ve yeni kişiler eklenmiştir. Bu kişilerin birer küçük fotograflarının özgeçmişlerin yanına konabilmesi gelecek baskıya kalmıştır. Kişilerin kısa özgeçmişlerini bulmak Türkiyede oldukça zor bir olaydır. Gerçi 1988 yılından itibaren Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası “Mesleğimizde 30 yılını dolduranların Özgeçmişleri” adında her yıl yayınladığı kitapçıkta üyelerin tamamı olmasa da büyük bir kısmının özgeçmişlerini yayınlanmaktadır. Ancak 1958 öncesi YTÜ mezunları ve 1. Kuşak Haritacılar olarak adlandırdığımız Avrupada eğitim görmüş Haritacılar ve diğer değerli meslektaşların özgeçmişlerine ulaşmak pek kolay olmadı. Türkiyede insana kıymet verilmediğinden bu kişilerin bir kuşak sonra unutulması doğaldı. Buna da gönlüm razı gelmediğinden bu kişilerin bazılarının özgeçmişlerini büyük çabalar sonucunda elde edebildim. Yinede bu bilgilerin eksik ve hatta yanlış olduğunu kabul ederek ilgili kişilerden özür diliyorum.
Kitabın 2. baskısını üstlenen Harita Kadastro Mühendisleri Odası yöneticilerine ve emeği geçenlere teşekkürü bir borç bilirim.
İstanbul 1999 Prof. Dr. Muzaffer ŞERBETÇİ
İÇİNDEKİLER
1. GİRİŞ
1.1 Haritanın Tanımı
1.2 Ölçü Birimlleri
1.2.1 Uzunluk Ölçü Birimi
1.2.2 Eski Ölçü Birimleri
1.2.3 Takvimler
2. 800-1895 YILLARI ARASINDAKİ ÇALIŞMALAR
2.1 Matematik ve Astronomi Çalışmaları
2.2 Eski Türklerde ve Osmanlılarda Haritacılık
2.3 Ölçme Aletlerine Tarihsel Bakış
3. MODERN TÜRK HARİTACILIĞI
3.1 Modern Türk Haritacılığının Başlaması (1895)
3.2 İstanbul'da Harita Çalışmaları
3.3 Jeodezik Çalışmalar
3.3.1 Türkiye Ulusal Nirengi Ağı
3.3.2. Türkiye Ulusal Nivelman Ağı
3.3.3 Türkiye Ulusal Gravite Ağı
3.4 Kartografik Çalışmalar
3.5 Fotogrametrik Çalışmalar
4. HARİTACILIK İLE İLGİLİ KURUMLAR
4.1 Harita Genel Komutanlığı
4.2 Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
4.3 İller Bankası
4.4 Diğer Kurumlar
4.5 Kuruluşlar, Birlik, Cemiyet, Oda vb. Faaliyetler
4.6 Harita, Tapu ve Kadastro İşlemleri İle İlgili Yasa ve Yönetmelikler
5. EĞİTİM-ÖĞRETİM KURUMLARI
5.1 Türkiyede Öğretim Kurumları
5.2 Haritacılıkla İlgili Öğretim Kurumları
6.HARİTACILIKLA İLGİLİ TÜRKÇE YAYINLAR
7. DOKTORA TEZLERİ
8. BİYOGRAFİLER
9. DİZİN
Kısaltmalar:
AÜ:Ankara Üniversitesi
AVN:Allgemeine Vermessungs-Nachrichten
BuL: Bildmessung und Luftbildwesen
BÜ: Boğaziçi Üniversitesi
DGSA: Devlet Güzel Sanatlar Akademisi
DPT:Devlet Planlama Teşkilatı
DSİ:Devlet Su İşleri
DTCF: Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi
Dz.KK.:Deniz Kuvvetleri Komutanlığı
EİE:Elektrik Etüd İdaresi
FIG: Federation Internationale des Geometres
HD: Harita Dergisi
HGK (HGM) : Harita Genel Komutanlığı (Eski:Harita Genel Müdürlüğü)
HKMO:Harita ve kadastro Mühendisleri Odası
İB:İller Bankası
İDMMA:İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi (şimdi Yıldız Teknik Üniversitesi)
İETT:İstanbul Elektrik Tünel Tramvay işletmesi
ITC: International Training Center
İTÜ: İstanbul Teknik Üniversitesi
İÜ:İstanbul Üniversitesi
IUGG: Internationale Union of Geodesy and Geophysics
İYTO:İstanbul Yüksek Teknik Okulu (şimdi Yıldız Teknik Üniversitesi)
Kart. Nachr. : Kartographische Nachrichten
KDMMA:Konya Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi (şimdi Selçuk Üniversitesi)
KTÜ:Karadeniz Teknik Üniversitesi
MEB: Milli Eğitim Bakanlığı
MTA:Maden Tetkik Arama Enstitüsü
ODTÜ:Ortadoğu Teknik Üniversitesi
STFA: Sezai Türkeş ve Fevzi Akkaya
SÜ: Selçuk Üniversitesi
TH: Technische Hochschule (şimdi Technische Universitaet)
TKGM: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
TMMOB:Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği
TUFUAB: Türkiye Ulusal Fotogrametri ve Uzaktan Algılama Birliği (önce TUFB)
TUJJB:Türkiye Ulusal Jeodezi ve Jeofizik Birliği
TUJK: Türkiye Ulusal Jeodezi Komisyonu
TTK:Türk Tarih Kurumu
Verm. Ing.: Vermessungsingenieur
Verm. Techn.: Vermessungstechnik
YTÜ:Yıldız Teknik Üniversitesi
ZDMMA: Zonguldak Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi
ZKÜ: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi
ZfV: Zeitschrift für Vermessungswesen
1. GİRİŞ
1.1 HARİTANIN TANIMI
Antik çağda ARİSTO, metafizik kitabında geometriyi, yer ölçümü için, jeodeziyi ise yerin bölünmesi anlamında kullanmıştır1). Ünlü Alman bilim adamı F.R.HELMERT (1843-1917), 1880 de jeodezi, yeryüzünün ölçümü ve projeksiyon bilimidir demiştir. Aynı yıllarda yaşayan Alman astronomu ve matematikçisi H.BRUNS (1838-1919) bu tanıma yerin gravite alanının da ölçülmesini ekleyerek fiziksel jeodezinin de jeodezinin ayrılmaz bir bütünü olduğunu vurgulamıştır. Bu tanıma uygun olarak yine bir başka Alman bilim adamı S. HEITZ (doğ.1929) "Jeodezi, yeryuvarına ilişkin gözlemlerin elde edilmesi ve bunların fiziksel modele dönüştürülmesidir" şeklinde tanımlamıştır. FIG (Federation İnternationale des Geometres=Uluslararası Haritacılar Birliği), tüzüğünde haritacıların mesleki etkinlikleri olarak"Haritacı, yapılı ya da yapısız olan hem yer üstünde hem de yer altında bulunan taşınmazlara ilişkin tüzel ve özel iyeliği dökümleyen, sınırlarını belirleyen, ölçen ve değerlendiren, bu çalışmalarında toprak iyeliğinin yasal kayıtlanması önlemleriyle onunla bağlantılı hakları gözeten bir meslek ilgilisidir. O, bunlardan başka kırsal ve kentsel toprakların kullanılmasını araştırır, planlar ve yönetir. Haritacı sözü edilen konuları ilgilendiren teknik, tüzel, ekonomik, tarımsal ve sosyal bilgileri edinir" diye tanımlamıştır. IAG (İnternational Association of Geodesy = Uluslararası Jeodezi Birliği) ise 1975 Grenoble ve 1979 Canberra toplantılarında jeodezi için "Jeodezi, üç boyutlu ve zaman değişkenli uzayda çekim alanı da kapsamda olmak koşulu ile, yerin ve diğer gök cisimlerinin temsil edilmesi ve ölçülmesi ile ilgilenen bir bilimdir" demiştir. Ölçülen yeryüzünün büyüklüğüne göre yapılan işe arazi ölçümü, ülke ölçümü, yer ölçümü denir. Büyük ölçekte yapılan işlemler "Jeodezi" veya "Yüksek Jeodezi" konularına girmektedir. Küçük çapta yapılan ölçüler ise "Ölçme Mühendisliği" veya "Haritacılık" olarak isimlendirilir 2) 3)3a) Haritacılıkla ilgili kavramlar diğer dillerde şöyledir:
Türkçe
|
Almanca
|
İngilizce
|
Fransızca
|
Jeodezi
|
Geodäsie
|
Geodesy
|
Géodésie
|
Haritacılık
|
Vermessung
|
Surveying
|
Mensuration veya Topographie
|
Haritacı, ölçmeci
|
Landmesser,Geodät, Trigonometer
|
Surveyor,Geodesist, Land surveyor
|
Géodésien, (Ingenieur)geometer
|
Harita
|
Landkarte
|
Map
|
Carte
|
Bu mesleğin lisans ve lisansüstü eğitimini veren okullar, Türkiyede Jeodezi ve fotogrametri mühendisliği adı altında olup Almanya'da Geodäsie veya Vermessungswesen, İngiltere'de Surveying veya Geodesy, Fransa'da ise Ecole Polytechnique'de okutulan Mensuration veya Topographie'dir 4)5)6)7)8)
Halk arasında Haritacı veya Ölçme Mühendisi olarak da bilinen jeodezici bu görevini yaparken çeşitli bilim dalları ile karşılıklı ilişki içindedir. İlişkili olduğu bu bilim dallarına kısaca göz atacak olursak:
Haritacı, matematik bilgilerini çok fazla kullanmaktadır. Çünkü bilim dalı olarak zaten uygulamalı matematik alanına girmektedir. Ünlü Alman matematikçisi G.LEIBNIZ (1646-1716), “Jeodezi, matematiğin mükemmel bir uygulama alanıdır” demiştir. Çeşitli hesaplama teknikleri için zaman içerisinde gelişen hesaplama araçlarından logaritma cetvelleri, sürgülü hesap cetvelleri, kollu ve elektrikli hesap makinaları ve bilgisayarlar haritacının sürekli olarak kullandığı aletlerdir. Bunun dışında yine matematiğin birer alt dalı olan geometri ve trigonometri haritacının en çok çalıştığı alanlar olup bazı ülkelerde haritacı için "Ingenieur Geometer" (Geometri Mühendisi) veya "Trigonometer" (Trigonometrici) kavramlarının kullanılışı bu konulara ne kadar yakın olduğunun bir kanıtıdır. Ayrıca olasılık hesabı, istatiksel kuramlar ve En Küçük Kareler Yöntemi matematikçilerden çok haritacıların geliştirdiği konular olup bunlar yoğun biçimde jeodezi öğretiminde yer almaktadır.
Astronomi konusunda haritacı, haritasını yaparken kurduğu iskeletin (ülke nirengi ağının) bazı noktalarının enlem, boylam, azimut gibi büyüklüklerini ölçmek ve bunları büyük ağ dengelemesinde dikkate almak, bu değerlerden çekül sapması miktarını hesaplayarak bunu çok hassas olması gereken elipsoid üzerindeki hesaplamalarda kullanmak zorundadır. Daha önceleri yapılan tüm yerel ağlarda Kutupyıldızı gözlemlerinden yararlanarak nirengi ağının bir kenarının coğrafik kuzeyden olan ve azimut diye adlandırılan açısını ölçmek ve hesaplama sonunda bulduğu değerle haritasını yönlendirebilmesi gerekmekteydi. Bunun için gerek Kutupyıldızı ve gerekse diğer gök cisimlerinin koordinatlarının verildiği yıldız kataloglarına gereksinim vardır. Diğer taraftan yer elipsoidinin büyüklüğünü saptamak amacı ile jeodezik çalışmalara ek olarak astronomik çalışmaların da yapılması gerekir. Bir meridyen uzunluğu nirengi ile ölçülürken bu uzunlukların uçlarında enlem ölçerek ve bu işlemi en az iki yerde yaparak elipsoid boyutları saptanmıştır. Yeryuvarının biçimine en uygun geometrik şekil olarak bir dönel elipsoid düşünülmüş olup halen kullandığımız Uluslararası Hayford elipsoidinde jeodezik ölçülere ek olarak 381 enlem, 131 boylam ve 253 ü azimut olan toplam 765 astronomik gözlem dikkate alınmış ve 32 Laplace noktası başlangıç azimutunun düzeltmesinde kullanılmıştır. Son zamanlarda yapılan ölçülerde Doppler ölçüleri ve bu amaç için atılan uydulardan yararlanarak GPS (Global Positionig System) ile konum saptanmaktadır.
Coğrafya bilim dalı da yüzyıllarca haritacılık ve keşiflerle bir arada ele alındı. Yunanca Geo = yer, graphhein = yazmak, çizmek anlamına gelmektedir. Bugün haritacılık, hala coğrafya için büyük önem taşımasına karşın ayrı bir disiplin oluşturmuştur. Keşifler ise artık sona ermiş, yeryüzünde bulunacak yer kalmamıştır. Haritacı bu yüzden eskidenberi coğrafyacının tanımlamasından ve tarifinden de yararlanmış, yapılan keşif ve gezileri değerlendirmiştir. Bu nedenle haritacılık coğrafya ile yakın bir bilim dalı olarak kabul edilmiştir.
Fizik alanı da haritacılığın çok gereksinim duyduğu bir alandır. Ölçülerimiz fiziksel ortamda yapılmakta, hava sıcaklığı ve atmosfer koşulları etkisi dikkate alınmaktadır. Ölçü şeridinin sıcaklıktan etkilenmesinin dikkate alınmadığı durumlarda hatalar belirlenmiş sınırları geçebilmektedir. Ölçü şeridindeki bu uzamaya karşın bulunan invar9) tellerle eskiden baz uzunluğunun hassas bir şekilde ölçülebilmesi fizikçilere borçlu olan bir olaydır. Bunun gibi hava basıncından yararlanarak yükseklik saptanmasında kullanılan barometre ve aneroid birer fizik aletidir. Haritacının kullandığı nivo, takeometre veya teodolit gibi optik aletler hassas mekaniğin, bunların dürbünleri ve içlerindeki mercek, prizma ayna vb parçalardaki ışığın izlediği yol tamamen fiziğin optik alanına girmektedir. Son yıllarda elektro optik ve elektro manyetik dalgalarla yapılan uzaklık ölçerler tamamen fizik alanının buluşlarıdır. Benzer şekilde sesten yararlanarak yapılan uzaklık veya deniz derinlikleri ölçülmesi, kesitlerin çıkarılması da fizik konularıdır. Işık yolunun sapıncı (refraksiyon) da bir fiziksel olaydır. Ayrıca serbest düşme ve sarkaçlarla yapılan mutlak ve bağıl gravimetrik ölçüler ve bunları ölçen sarkaç ve gravimetre aletleri fizik alanının vazgeçilmez konularıdır. Pusulanın gösterdiği manyetik kutup konusu tamamen yer fiziğini ilgilendirmektedir. Bu yön ise haritalarda belirtildiği gibi arazide harita yönlendirmede yardımcı olur. Pusulanın takıldığı birçok haritacı aleti mevcuttur. Bunun gibi daha bir çok fizik alanını ilgilendiren ve jeodezide kullanılan konular sıralanabilir.
Geometrik ölçülerin yanında yerin fiziksel alanının da saptanması amacı ile jeofizik dalında gravimetre ile yapılan yerçekim ivmesi jeodezide vazgeçilemiyen bir olaydır. Haritalarda üçüncü boyut olarak yüksekliklerin de bilinmesi gerekir. Bu amaç için seçilen sıfır yüzeyi karaların altından geçmektedir. Karaların altındaki kitle dağılımı ise yükseklik kavramını etkilemektedir. Bundan başka bazı noktalarda hesaplanan çekül sapması için belli uzaklıklardaki kitle etkisini hesaplamak amacı ile çeşitli noktaların üç boyutlu koordinatlarının yanı sıra gravite değerlerinin de bilinmesi gerekir. Ekvatordan kutuplara doğru enleme bağlı olarak değişen normal yerçekimi ile ölçülen yerçekiminin karşılaştırılması sonucunda elde edilen anomaliler, yer altı kitle dağılımı ve yoğunluğunu belirleyici ve çekül sapmasının elde edildiği büyüklüklerdir. Jeodezinin tanımında bile jeofiziksel ölçüler geometrik ölçülerin tamamlayıcısı olduğu vurgulanmaktadır.
Haritacı çok kullandığı tüm bu bilim dallarından başka az da olsa diğer bazı bilim dallarına da gereksinim duyar. Büyük ölçekli haritalarda mülkiyet kavramı sınırlarla oluşur. Buralarda ortaya çıkan problemler için sağlam bir hukuk bilgisi gerekir. Benzer şekilde tapu, kadastro ve imar çalışmalarında, arazi düzenleme çalışmalarında, kamulaştırma problemlerinde miras işlemlerinde yasa ve yönetmeliklerin iyi bilinmesi gerekir. Bunlardan başka söz gelimi fotogrametri yöntemi ile yapılan haritalarda uçuş bilgileri ve navigasyon veya haritanın çiziminde kullanılan projeksiyon ve kartografik bilgiler, çizim tekniği, haritaların çoğaltılmasında reprodüksiyon ve baskı teknikleri, harita çiziminde gerekli olan arazi oluşumu bilgisi (jeomorfoloji) gibi konular diğer mesleklerde de olduğu gibi haritacılıkla az veya çok ortak kesitleri olan bilim alanlarıdır.
Diğer bilim dalları ile yukarda sayılan ilişkilerinden dolayı bu bilim dallarındaki gelişmeler haritacılığı yakından ilgilendirmekte olup haritacılık tarihi bu bilim dallarının tarihi ile çok yakından ilgilidir. Bu nedenle haritacılık tarihinde katkıları olan diğer bilim dallarından matematikçi, astronom, fizikçi, jeofizikçi, hukukçu vb. bilim adamlarının yaptıklarından bahsedilmesi de gerekmektedir. Zaten başlangıçta bilim adamları bugünkü gibi küçük bir alanda uzmanlaşmak yerine çok sayıda bilim alanında çalışmak zorundaydılar. Söz gelimi İBNİ SİNA ünlü bir hekim olduğu kadar iyi bir filozof ve fizik, kimya, matematik, astronomi, jeoloji konularında da katkıları olmuş bir bilim adamıdır. Benzer şekilde FARABİ felsefe, mantık, musiki, astronomi ve geometri konularında derinleşmiştir. Bu nedenle kitabın arkasında tarihsel bir sıra içerisinde aslen haritacı olmayan, ancakharitacılığa katkıları olan Türk bilim adamlarından da bahsedilmiş ve bu kişilerin soyadı alfabetik sırasında biyografilerine yer verilmiştir.
Haritanın Yararları
Harita bir ülkenin kartvizitidir. Haritanın bir estetik, bir güzellik sembolünün ve araziyi doğru olarak temsil etmesinin yanında bir haritanın bir çok proje çalışmalarında altlık olarak kullanılması, bir çok işlemlerde el atılan ilk gereksinimlerden biri olması ve haritasız hiç bir teknik projenin yapılamaması ve yürütülememesi haritanın ne denli önemli bir araç olduğunu göstermektedir. Aşağıda haritaların hangi alanlarda yararlı olduğu sıralanmıştır:
-
Yurt savunması ve güvenliğin sağlanması,
-
Sınır anlaşmazlıklarının çözümlenmesi,
-
Taşınmazmallara ilişkin hakların devlet güvencesi altında tutulması ve bu haklara ilişkin işlerin yürütülmesi,
-
Baraj yerlerinin seçimi, inşaatı ve gerekli teknik ve parasal durumun, su örtüsünün ve dolayısı ile su altında kalacak ve sulanacak alanın ve parsellerin saptanması,
-
Arazi düzenleme çalışmaları, arazi toplulaştırılması, birleştirilmesi veya ayrımının bilimsel, ekonomik, enuygun ve duyarlı biçimde yapılması,
-
Toprak reformunun uygun, geçerli ve öncelikle gerçekleşmesinin sağlanması,
-
Sulama ve kurutma çalışmaları için gereken ön projelerin hazırlanmasında ve sonraki uygulamasında enuygun ekonomik, duyarlı yararlı ve olumlu sonuçların alınması,
-
Kara ve demiryolu geçkilerinin seçiminde ve yapımında teknik ve parasal hesaplarında uygun, bilimsel ve ekonomik yolun seçiminin sağlanması,
-
Hava alanlarının seçiminde ve yapımında en teknik ve uygun durumun saptanması,
-
Orman sınırlarının saptanmasında, amenajman çalışmalarında, sahil düzenlemelerinde, fidanlık ve parkların tasarlanmasında, projelerin hazırlanmasında ve yersel aplikasyonlarında rehber ve dayanak olarak kullanılması,
-
İmar planlarının düzenlenmesi ve uygulanması,
-
Kanalizasyon, elektrifikasyon ve içme suyu şebeke projelerinin hazırlanmasında ve yersel aplikasyonlarında gerçekleşmenin ve ekonominin elde edilebilmesi,
-
Taşınmazmal sahiplerinin mülklerinden kredi ve rehin gibi yollarla kanuni haklardan tam olarak yararlanabilmelerinin sağlanması,
-
Kamulaştırma işlemlerinin düzgün ve hakça yapılmasının sağlanması,
-
Sahip olunan arazinin yeterince değerlendirme olanaklarının yaratılmasının ve kolaylaştırılmasının sağlanması
-
Turistik alanlarda yatırım yapılabilmesi ve değerlendirilebilmesi,
-
Turistik yaya ve benzeri gezilerin yapılabilmesi için şehir planları ve kırsal alanlarda güzel manzaralı gezi rotalarının düzenlenmesi
-
Çevre düzenlenmesi vb..
Harita Yapan ve Kullanan Başlıca Kamu Kuruluşları:
Bazı kamu kuruluşları tarafından üretilen ve proje altlığı olan harita diğer bazı kamu kuruluşları tarafından da kullanılmaktadır. Aynı bir bölgede çeşitli kamu kuruluşlarının harita yaparak gereksiz yere zaman ve para kaybını önlemek için 1961 yılında çıkan 203 sayılı yasa ile Bakanlıklararası Harita İşlerini Koordinasyon ve Planlama Kurulu oluşturulmuştur. Aşağıda harita yapan ve kullanan başlıca kamu kuruluşları sıralanmıştır:
1.Harita Genel Komutanlığı (HGK)
2.Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM)
3. İller Bankası Genel Müdürlüğü (İB)
4. İmar ve İskan Bakanlığı
4.1-Belediyeler Teknik hizmetler Genel Müdürlüğü
4.2-Afet İşleri Genel Müdürlüğü
4.3-Mesken Genel Müdürlüğü
4.4-Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü
5. Bayındırlık Bakanlığı
5.1-Demiryolları Limanlar ve Havameydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü (DLH)
5.2-Karayolları Genel Müdürlüğü (TCK)
6. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
6.1-Maden Dairesi Başkanlığı
6.2-Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Genel Direktörlüğü (MTA)
6.3-Türkiye Elektrik Kurumu Genel Müdürlüğü (TEK)
6.4-Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ)
6.5-Etibank Genel Müdürlüğü
6.6-Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPO)
7. Köy İşleri Bakanlığı
7.1 Topraksu Genel Müdürlüğü
7.2-Toprak ve İskan Genel Müdürlüğü
7.3-Yol-Su-Elektrik Genel Müdürlüğü (YSE)
8. Ulaştırma Bakanlığı
8.1 Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü (TCDD)
8.2-Posta Telefon Telgraf Genel Müdürlüğü (PTT)
9. Orman Bakanlığı
9.1-Orman Genel Müdürlüğü
10. Milli Emlak Genel Müdürlüğü
11. Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TKİ)
12. Toprak ve Tarım Müsteşarlığı
13. Belediyeler
14. Emlak Kredi Bankası Genel Müdürlüğü
15. Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdürlüğü (EİEİ)
16. Makina Kimya Endüstrisi Kurumu (MKE)
17. Turizm ve Tanıtma Bakanlığı
18. Demir-Çelik İşletmeleri Genel Müdürlüğü
19. Meteoroloji Genel Müdürlüğü
20. Garp Linyitleri İşletmeleri Genel Müdürlüğü
21. İstanbul Elektrik, Tünel, Tramvay İşletmesi (İETT)
1.2 ÖLÇÜ BİRİMLERİ
Haritacılıkta ölçü birimi olarak kullanılan uzunluk ve alan ölçü birimleri önceleri, her ülkede farklı büyüklüklerde hatta her ülkenin farklı yerlerinde de farklar göstermekteydi. Her obje için farklı ölçü birimi kullanmanın dışında bunların kendi aralarında 10 luk olmayan bir sistemde büyüyüp küçülmesi bunlarla ilgili hesapları oldukça zorlaştırıyordu. Toplumlar arasındaki ilişkilerin yoğunlaşması ile bu farklılıklar rahatsız edici boyutlara ulaştı ve gerek ticari hayatta ve gerek bilimsel alanda ortak bir ölçü birimi kullanma gereği kendiliğinden ortaya çıktı.
1.2.1 Uzunluk Ölçü Birimi 10)
İnsanlar ilk zamanlardan beri yaşamları boyunca uzunluk ölçme gereksinimini duymuşlar ve bu amaç için ölçü birimlerini parmak, karış, ayak, adım, kulaç gibi vücut organlarından üretmişlerdir. Bu ölçü birimlerinin onluk sistemde olmayan katlarını veya askatlarını da yerine göre daha büyük veya daha küçük ölçülerde kullanmışlardır. Parmak, ayak ve adımdan başka vücut ölçülerinden "Elle" özellikle terziler arasında kumaş ölçüleri için rağbet buldu. Bizde eski ölçülerden arşına karşılık gelen bu uzunluk orta parmak ucundan dirseğe (bazı yerlerde omuza) kadardır. Kolları açılmış bir insanın iki elinin parmakları arasındaki uzunluğa 1 kulaç denmiştir . 1.80-1.90 m arasında ve 6 ayak olarak kabul edilen bu uzunluk daha çok su, kuyu, deniz derinlikleri, ip uzunluğu için kullanılmıştır11) 12)
Kısaca özetlenirse metrik sistemden önce ölçülecek her objeye göre ayrı birim kullanmak adet haline gelmişti. Kumaş için başka, sokak uzunluğu için başka, bina yüksekliği için başka, kuyu veya su derinliği için başka, yol uzunluğu için daha başka birimler kullanılıyordu. Aynı birimin çeşitli ülkelerde hatta aynı bir ülkenin çeşitli yörelerinde farklı uzunlukta olması, bunların da kendi aralarında 10 luk olmayan bir sistemde büyüyüp küçülmesi, bunlarla ilgili hesapları oldukça zorlaştırıyordu. Ama yine de toplumlar arasındaki ilişkilerin yoğun olmaması dolayısı ile bu farklılıklar fazla rahatsızlık vermiyordu. Ne zaman ülkeler ve toplumlar arasındaki ilişkiler çoğaldı, başka bir deyişle global dünya kavramı ortaya çıkarak göreceli anlamda dünya küçüldü o zaman ölçü birimlerinin bu farklılıkları özellikle 18. yüzyıl sonlarında rahatsız edici boyutlara ulaştı ve gerek ticari hayatta ve gerek bilimsel alanda ortak bir uzunluk birimi kullanma gereği kendiliğinden ortaya çıktı. Bu fikir daha önceleri de çeşitli Fransa kralları hükümetleri zamanında da düşünülmüştü. Nitekim HUYGENS (1629-1695), 1664 de saniye sarkacı boyunun 3 ayak olarak uzunluk birimi kabul edilmesini önermişti. Bu uzunluk daha sonraları Peru'da meridyen boyu ölçen BOUGUER (1698-1758) ve LACONDAMIN (1701-1774) tarafından da önerilmiştir. Bu nedenle Paris'te yapılan ölçü birimi saptanması toplantısında saniye sarkacının boyu ölçü birimi olarak yinelenmiştir.
Bu uzunluk: Ekvatorda = 991 mm; Londra-Berlin-Paris enlemlerinde 994 mm; enlemi 78olan Spitzbergen'de ise 996 mm dir.
1790 da kurulan komisyon, her ne kadar belirli sıcaklık, enlem ve deniz seviyesi ile sarkaç boyunun sabit olabileceğini, ancak bu uzunluğun ortalama Güneş gününün 86 400 de biri olan saniyenin saptanmasındaki sakıncalarını öne sürdüğünden bu öneriden de vazgeçilerek önerilecek birimin hiçbir faktörden bağımsız, dünya durdukça değişmeyecek ve gerektiğinde denetlenebilecek bir uzunluk olan (Fransız bilim adamı BORDA'nın önerisi) Paris'ten geçen çeyrek meridyen uzunluğunun (kutuptan ekvatora kadar olan kısmının) 10 milyonda birinin alınması önerisi kabul edildi. İngiliz fizikçisi MAXWELL dünyanın da henüz soğumadığını ve bu nedenle bu önerinin de pek geçerli olmaması gerektiğini savundu ise de bu itirazı dikkate alınmadı. Sarkaç boyu önerisi sadece İngiltere tarafından benimsenerek 1790 yılında Londra enleminde 16 C o sıcaklık ve deniz seviyesinde saniye sarkacı boyu saptanmış ve 1824 yılında da İngiliz parmağının sarkaç boyu ile ilişkisi olarak sarkaç boyu = 39.1393 parmak= 994.14 mm şeklinde ortaya konmuştur.
Diğer taraftan Paris meridyeni uzunluğu ölçümü görevi Fransız astronomlarından MECHAIN (1744-1804) ve DELAMBRE'e (1749-1822) verilmiş ve bu çalışma 1792-1799 yılları arasında tamamlanarak Dünkirk ile Barselona arasında yapılan nirengi çalışmalarından ve astronomik gözlemlerden 1797 de 120 üçgenden oluşan zincirin kapsadığı meridyen uzunluğu 551585 toisen (tuvaz) = 1075.058 km ve enlem farkı 940'26" elde edilerek bu bilgilerden basıklık 1:334 ve çeyrek meridyen uzunluğu 5 130 740.7 tois bulunmuş ve bu değere 10 milyon metre denmiştir. Buna göre Peru'da kullanılan tois cinsinden 1 metre = 0.51307407 tois veya 1 metre = 3 ayak (Paris) + 11.296 çizgi (Paris) = 443.296 çizgi olması gerekli olduğu hesaplandı ve bu uzunluk 10 Aralık 1799 da metre birimi olarak saptandı. Bu uzunluk fizikçi LENOIR tarafından 25 mm x 4 mm kesitli, platinden 0C de boyu 1 m olan bir çubuk yapılarak Fransa devlet arşivinde arşivmetre olarak saklanmaktadır.
Bu çubuğun kesiti yüzünden eğilmeğe uygun olması ölçü denetimini ve ölçü alınmasını zorlaştırıyordu. Bunun yerine 1875 de kurulmuş olan uluslararası metre komisyonu % 90 platin ve %10 iridyum alaşımından X kesitli metre prototipini yaptı ve bu çubuk üzerine iki çizgi çizerek bunun aralığının 1 m olduğu belirlendi. Bu iki çizgi arasındaki uzunluk 0C de fiziksel atmosfer altında ve simetrik olarak altına yerleştirilmiş ve birbirlerinden 571 mm uzakta, en az 1 cm çaplı küreler üzerinde tam 1 m dir. Bütün uzunluk ölçülerinin kaynağı olan bu birim Paris yakınlarında Sevres'de (Sevr) uluslararası ölçü ve ağırlık bürosunda saklanmaktadır. Uluslararası metreden döküm yoluyla çeşitli kopyalar çıkarılarak kura ile üye ülkelere dağıtılmıştır.
Yeni ölçü birimi metre, doğduğu ülkede bile bir süre uygulanamamış, ayak ve tois pratik hayatta görevlerine devam etmişlerdir. Hatta Napolyon Bonapart'ın 1812 de bir kararnamesi ile bu eski ölçülerin metre ile kullanılmasına resmen izin verilmiş, ancak 1 Ocak 1840 yılında metrik olmayan ölçü ve ağırlıkların kullanılması yasaklanmıştır. Bunu izleyen yıllarda 1846 da Belçika, Hollanda, Lüksemburg, 1849 da İspanya, 1868 de Kuzey Almanya ve 1872 de tüm Almanya ve daha sonraları diğer ülkelerde uygulanmağa başlanmıştır. Metrik sistem Türkiye'de 1931 de kabul edilmiş ancak 1 Ocak 1933 de uygulanmağa geçilebilmiştir13). 1966 da Japonya 71. ülke olarak metrik sisteme geçebilmiştir. İngiltere ve ABD'de metrik sisteme geçme aşamasındadırlar.
Metre, 1927 de 7. ölçü ve ağırlıklar konferansında kadmiyum ışığının kırmızı tayftaki dalga boyunun 1 553 163.5 katı; yeşil tayftakinin 1 966 249.7 katı ve mavi tayftakinin 2 083372.1 katı olarak tanımlanmıştır. 1945 den sonra izotopların ayrılması sayesinde kadmiyum çizgilerinden daha ince ve daha basit optik ışınımlar elde edilebildi ve 14 ekim 1960 da yapılan 11. ölçü ve ağırlıklar genel konferansında metrenin tanımı "Kripton 86 atomunun boşlukta 2P ve 5dseviyeleri arasındaki geçişte saldığı oranj dalga boyunun 1 650 763.73 katı" olarak değiştirilmiştir. 20 ekim 1983 de Paris'te yapılan 17. ölçü ve ağırlıklar genel konferansında metre, ışığın boşlukta 1/299 792 458 saniyede aldığı yoldur şeklinde tanımlanmıştır.
1.2.2 Eski Ölçü Birimleri
Dostları ilə paylaş: | |
http://muhaz.org/pa-rte-ii-renovacin-conceptual-de-la-salud-pblica-3.html | Pa rte II renovación conceptual de la salud pública 3 | PA RTE II
Renovación conceptual de la salud pública
3
Orígenes y escenarios actuales
1. La salud y la salud pública en la historia
El temor a la muerte o las amenazas a la vida se encuentran en el origen mismo de la sociedad; así pues, era la necesidad de defensa y de protección de los miembros de la tribu frente a las múlti- ples amenazas la fuerza que los mante- nía unidos. En un mundo sin conoci- mientos científicos, las enfermedades se explicaban como castigos de los dioses y de los espíritus por pecados individuales o colectivos y la salud era considerada como una gracia o recompensa ante un comportamiento virtuoso.
La prevención se logra con la virtud, y la cura con la magia. Esa etapa mágica y mítica dio origen a muchas creencias y valores relativos a la salud que perdu- raron, con algunos cambios, durante generaciones, siglos y milenios, y que todavía en la actualidad son significati- vos y, a veces, fundamentales. Uno de estos conceptos heredados y que ha te- nido mayor repercusión en la sociedad
ha sido la aceptación de la dualidad y la unión entre el espíritu, alma o mente y el cuerpo; otro, también de suma im- portancia, es la noción de la relación entre la salud del individuo y la de la co- munidad social a la que pertenece.
La introducción de la agricultura esta- bleció nuevas bases materiales y de or- ganización social que revolucionaron la salud colectiva: el suministro más se- guro de alimentos y la mejor protección contra los factores ambientales tuvie- ron, sin duda, un impacto espectacular en el estado de salud con respecto a la era preagrícola.
Según iba aumentando el conocimiento sobre la naturaleza, se incrementaban también las posibilidades de explicación racionales y de las intervenciones sanita- rias científicas. La fe se iba enriqueciendo con la razón y la filosofía empezaba a convertirse en cultivo del conocimiento.
La salud y la enfermedad iban adqui- riendo explicaciones naturales y aumen-
taban las posibilidades de intervención específica, mientras que la medicina se constituyó en campo de conocimiento y en una profesión. La prevención va ad- quiriendo mayor relevancia por la aso- ciación de la enfermedad con la impu- reza o suciedad y surge la higiene como primera manifestación organizada de protección de la salud. La importancia del medio ambiente en la salud y la en- fermedad empezaba a ser reconocida, lo que dio origen a la teoría miasmática de la enfermedad, complementada por la interpretación humoral del funciona- miento corporal. La salud individual y colectiva se fortaleció a través de una cierta asimilación con la belleza, el arte y el cuidado al físico.
Se trata de un modelo de desarrollo ya presente en las sociedades prehistóricas y que aparece en los registros históricos de diferentes civilizaciones.
En las inscripciones etruscas, al princi- pio de los registros históricos (5000/
6000 a.C.), ya aparece la práctica de
curar como una actividad social signifi- cativa; el Código de Hamurabi (3000 a.C.) cita a los médicos y en el antiguo Egipto la medicina adquiere una posi- ción definida y una proyección social propia, aunque vinculada y regulada por la religión. Inhotep (2980–2900 a.C.) es el primer médico comprobado históricamente (18 siglos antes de Escu- lapio) y los papiros Eberson E. Smith son los primeros tratados médicos co- nocidos (el primero, una lista de reme- dios y rezos, y el segundo, un tratado de cirugía). La salud ya no es exclusiva- mente magia. Los sistemas de alimenta- ción (silos y distribución) y la preocu- pación por el medio ambiente y por el cuerpo en la sociedad egipcia de enton- ces pueden ser también vistos como me- didas de salud pública.
En Oriente, FU Nsi (China, alrededor de 2950 a.C.) es contemporáneo de In- hotep. El Nei Ching, canon de medicina interna, del emperador amarillo, Huang Ti (siglo XXVII a.C.), es también de la misma época que los papiros egipcios. El yin y el yang, la teoría cósmica de los contrarios que se complementan y que aparecen de forma proporcional en el cuerpo humano generando equilibrios
—salud— y desequilibrios —enferme- dades— es un primer intento de expli- cación general y universal, no estricta- mente religiosa.
Los vedas (India, hacia 2000 a.C.), es- pecialmente en el sistema de medicina Ayurveda, reciben de Dhanvantari, dios de la medicina, la interpretación y las intervenciones mágicas sobre la salud, aunque también recogen el reconoci- miento de síntomas y signos de las en- fermedades y los remedios para curarlos (especialmente en los ervas). Tanto en China y como en la India el respeto por los difuntos incluía la prohibición reli-
giosa de cortar o mutilar los cadáveres, lo que impidió el desarrollo de los cono- cimientos sobre anatomía y patología.
Sin embargo, es en Grecia donde ocurre una verdadera revolución del conoci- miento, que abarca también a la salud. A partir de la herencia babilónica y egipcia, y quizás también de China y la India, la civilización helénica establece las bases para una transición de la magia a la cien- cia. Con el casi mito de Esculapio (hacia
1200 a.C.), dios de la medicina y tam- bién médico, se iniciará ese cambio con respecto a la salud. Los templos son tam- bién casas de salud donde además de por la fe, se ayuda a obtener la curación por medio de dietas, baños y ejercicios que adquieren, a veces, el carácter de preven- tivos. Se aprovechan las oportunidades de observación y se empieza a hacer uso, aunque de forma embrionaria, de la acu- mulación de conocimientos. Es, sin em- bargo, en los siglos V y IV a.C. cuando las condiciones de mayor libertad de pensamiento e institucionales crean el clima para el salto cualitativo dado por la filosofía. Empédocles (siglo V a.C.) com- plementa la teoría de los cuatro elemen- tos esenciales del universo (agua, fuego, aire y tierra) con la teoría de los humores en el organismo humano. La contribu- ción mayestática de las escuelas filosófi- cas (Sócrates, Platón, etc.) culmina con la obra de Aristóteles, que también era biólogo, y cubre casi todas las áreas del conocimiento y establece las característi- cas esenciales del conocimiento cientí- fico y los instrumentos intelectuales y básicos de su producción y validación (Organon); y contribuyen también al en- tendimiento del mundo natural y del hombre (física y metafísica) y de su com- portamiento (ética).
Es en el edificio maravilloso de esta ex- plosión de creatividad del genio humano
sobre el que Hipócrates (460–380 a.C.) y sus colaboradores construyen el mila- gro de la Colección Hipocrática (Corpus Hipocratium) sobre medicina y salud. La importancia dada a la observación y a la lógica en el diagnóstico y en la tera- péutica es más que fundamento de se- miología y de investigación de remedios, es también el origen de la epidemiología y del estudio de la salud pública. En efecto, el texto sobre aire, aguas y lugares trata sobre la ecología humana y la rela- ción entre la salud y las condiciones de vida y conduce a la visión del paciente integral en su medio ; también en este texto se usan los términos epidemion y endemeion para hacer referencia a la pre- sencia de las enfermedades en la comu- nidad. La cultura helénica se expande con Alejandro Magno y es incorporada a la civilización grecorromana. La Escuela de Medicina de Alejandría (300 a.C.) es un producto y un participante en ese proceso, en el que ya se da importancia a las ciencias básicas de la medicina; He- rófilo en anatomía y Erasístrato en fisio- logía son buenos ejemplos.
La contribución más específica de la Grecia antigua a la salud pública es, sobre todo, en el campo de la higiene y en la cultura física del cuerpo humano; salud y belleza se confunden entre sí y se relacionan con la higiene, el bienestar y la potencia física.
Roma se hace sucesora de Grecia. La medicina se expande y se afirma con ex- ponentes como Aulo Celso (30 d.C.), Asclepíades (120 d.C., opuesto a la teo- ría humoral) y Galeno (160 d.C.), el prototipo del médico tradicional. La contribución de Roma es todavía más importante en el campo de la salud pú- blica, que hasta entonces no se diferen- ciaba de la medicina y no era más que una expresión eventual de ésta, sobre
todo en caso de calamidades, y practi- cada por los mismos actores. Roma da a la salud pública un contenido diferen- ciado de la medicina: abastecimiento colectivo de agua, saneamiento, higiene y limpieza urbanas, baños públicos, hos- pitales y asistencia pública a los enfer- mos son aspectos estratégicos estableci- dos con el propósito de proteger la salud de la población. En muchas ocasiones, además, llegaron a formar parte de la normativa jurídica, se crearon institu- ciones específicas para su desarrollo y casi siempre estuvieron integrados como prácticas sociales.
En cada experiencia histórica de la anti- güedad, la salud estuvo siempre asociada a valores aceptados por las sociedades y sustentados por instituciones que se en- cargaban de representarlos, así como al conocimiento existente para explicar e intervenir en la vida. El progreso, que resultaba del predominio de los valores positivos y de las instituciones sociales correspondientes, de su capacidad de ac- tuación —conocimiento y medios— y de los liderazgos eficaces, se aceleraba en situaciones de cambio global. Así, fue relativamente lento en el antiguo Egipto y en las civilizaciones orientales y acele- rado, históricamente, en las civilizacio- nes griega y grecorromana.
En los trece siglos que siguen al siglo II d.C., el predominio de valores que sos- tenían la conformidad y limitaban la creatividad restringió el desarrollo de la salud. En el mundo occidental, el dog- matismo religioso volvió a tener el con- trol de las fuerzas sociales, llenando los vacíos de la decadencia y restringiendo la libertad: la magia volvió a predomi- nar sobre la ciencia, la providencia sobre la actuación, la salvación del alma indi- vidual sobre el cuidado del cuerpo y la preocupación por la población. La salud
pública perdió su recién adquirida iden- tidad y la medicina se quedó estancada y hasta retrocedió para ser practicada en el aislamiento de algunos monaste- rios, o realizada por practicantes vigila- dos y de clase social inferior.
El progreso se producirá bajo el libera- lismo relativo del islamismo, que cuenta con nombres como Avicena en el campo de la química y con la creación de mo- dernos hospitales públicos. Asimismo, se producen avances en Oriente: en la India, en el periodo brahamanístico (800 a.C.–1000 d.C.), se elaboran los tratados Carata, Samhita y Susruta, que reinterpretan la teoría humoral incorpo- rando el espíritu y avanzan en una tera- péutica dietética y medicinal; en China, se desarrollan materiales médicos, la mo- xibustión y la acupuntura y ya, para el final del periodo, en el siglo XVI se pu- blica la gran farmacopea. Sin embargo, en Occidente hubo también progresos en relación con las calamidades u otras situaciones críticas. Son ejemplos el có- digo de los leprosos del III Concilio Lateranense (1179) y la introducción de la cuarentena durante la epidemia de peste negra del siglo XIV, a pesar de la vigencia de la teoría miasmática.
El Renacimiento y el mercantilismo, que revolucionaron la creación en las artes y “globalizaron” el mundo, altera- ron el orden social y crearon las bases de una nueva revolución cultural y, con- secuentemente, científica y productiva para la humanidad. La reposición o el fortalecimiento de valores como la razón y la libertad, captados por el ilumi- nismo, el positivismo y, posteriormente, el utilitarismo y el liberalismo, rompie- ron muchas de las ataduras que tenía la creación humana y condujeron a un nuevo orden social que favoreció la ex- pansión del conocimiento y la urbaniza-
ción de las sociedades agrarias, conse- guida gracias a la industrialización. El impacto sobre la salud fue impresio- nante y múltiple.
Los efectos adversos de la miseria en los tugurios urbanos o en las minas, origi- nados durante la etapa inicial de la in- dustrialización, fueron recompensados ampliamente con los avances políticos relacionados y con los progresos en el conocimiento.
En efecto, en el plano social, los extremos del nuevo régimen productivo fueron ali- cientes importantes para el surgimiento del socialismo real, de la democracia so- cial y de los estados de bienestar y, por ende, de las modificaciones en el capita- lismo y en el perfeccionamiento de la de- mocracia representativa y del estado de derecho. Condujeron también a la com- prensión de las relaciones entre la salud y las condiciones de vida. Por otro lado, la expansión de las fuerzas productivas alentó una revolución científica que está todavía desarrollándose, generando una producción de conocimientos y tecnolo- gías cada vez mayor.
El advenimiento de la microbiología re- forzó los postulados de la higiene, susti- tuyó la teoría de los miasmas, estableció una relación causal directa entre enfer- medad y agente —la etiología—y, a la vez que se producían los descubrimien- tos en las ciencias físicas, abrió el ca- mino para el control específico de las enfermedades transmisibles y para el desarrollo de la medicina. Comenzaba así una nueva era para la medicina y la salud pública.
Sin embargo, ha sido en los tres últimos siglos (XVIII, XIX y XX ) cuando se han producido los cambios más revolucio- narios, como culminación de este pro-
greso iniciado siglos atrás. La heca- tombe de la peste negra de 1348 obligó a la aceptación de las causas naturales para la enfermedad y llevó a la intro- ducción de los sistemas de vigilancia y de la cuarentena, con lo que la salud pú- blica empieza a readquirir su identidad, que todavía tardará en afirmarse. En el siglo XVII, G. Fracastoro, al demostrar el contagio, crea las condiciones para el debate sobre la idea de la prevención. El final del siglo XVIII viene con la pri- mera vacuna —de la viruela, Jenner,
1779— y con el carácter precursor del genial Joham Peter Frank y su método para una política médica completa en el que propone que los gobiernos deben ser responsables de la salud de sus pue- blos. La sistematización exhaustiva que realizó sirvió como base para la reforma llevada a cabo por Bismarck en 1884, que se constituyó en uno de los para- digmas de la organización de los servi- cios de salud. En la misma época, en Francia, el Dr. Guillotin (1792) propo- nía con éxito en la Convención Nacio- nal la creación de un comité de salubri- dad. Unas décadas antes, en 1748, se aprobó, en Suecia, la primera ley sobre la obligatoriedad de la compilación de información sanitaria, seguida por ini- ciativas similares en otros países. La me- jora de la información, la vinculación de la salud con el estado social de las personas (Virchow, Villermé, Chadwick y otros) y los avances científicos, en mi- crobiología, por ejemplo, expanden el alcance y los métodos de la investiga- ción epidemiológica permitiendo así al- canzar progresos aún más rápidos en materia de salud pública.
En una perspectiva general, la Revolu- ción Francesa y la revolución americana transforman la concepción política del mundo y la democracia regresa como idea y forma deseable de gobierno. Esas
manifestaciones supraestructurales res- ponden a las transformaciones acelera- das en el modo de producción, me- diante las que se afirman los principios de la propiedad privada de los medios de producción y las bases de la economía de mercado y de la industrialización, que se complementan con regímenes políticos liberal-democráticos. El contexto ideo- lógico y la base productiva estimulan a la creatividad, al conflicto y al cambio.
En efecto, el siglo siguiente, el XIX, con- tinúa y extiende el proceso de transfor- mación del anterior y la salud experi- menta una verdadera revolución. La medicina científica se reafirma con la experimentación (Claude Bernard) y la microbiología (Pasteur y Koch). En Inglaterra, la Comisión para la Ley de los Pobres —Poor Law Commision— pre- senta su informe en 1838, que modifica la vieja ley isabelina de 1601. Asimismo, se crea el Instituto de Salud Pública, ini- ciativa seguida por otros países europeos en la segunda mitad del siglo. Los siste- mas de atención de salud son organiza- dos sobre bases institucionales más sóli- das y la salud pública adquiere un estatus definitivo; al mismo tiempo surgieron modelos de organización de servicios de salud y seguridad social que orientaron los sistemas de asistencia durante mu- chas décadas hasta la actualidad (modelo Bismarck).
El siglo termina con una explosión de avances en el conocimiento de las enfer- medades transmisibles (tuberculosis, pa- ludismo, fiebre amarilla, etc.) que, junto con la necesidad de reducir los riesgos sanitarios para el comercio internacional y para la élite nacional, dan origen a intervenciones contra enfermedades es- pecíficas, así como a mejoras del sanea- miento y la higiene, que, por otro lado, exponen la necesidad de la cooperación
internacional en materia de salud. En efecto, los dos primeros congresos sanita- rios internacionales se celebran en París (en 1851 y 1859) y son seguidos por otros, hasta llegar al establecimiento de la Oficina de Higiene y Salud Pública, en 1907. En la Región de las Américas las dos primeras convenciones sanitarias internacionales entre Argentina, Brasil y Uruguay se celebraron en Montevideo en 1873 y 1884, respectivamente, mien- tras que la tercera tuvo lugar en Rio de Janeiro, en 1887. Esas reuniones prece- dieron a la primera Conferencia Sanita- ria Panamericana (Washington, D. C.
1902), en la que se estableció la Oficina
Sanitaria Panamericana.
El siglo XX es el clímax de este proceso de transformación en aceleración perma- nente. Las contradicciones del capita- lismo dominante engendraron procesos de contraposición en el socialismo —as- censión, guerra fría y fracaso— y de crisis económicas y bélicas que convul- sionaron el mundo. Se afirman progresi- vamente las ideas de pueblo y de socie- dad civil como correspondiente social de los derechos humanos, la ciudadanía y el Estado democrático de derecho. La de- mocracia representativa liberal se afirma como régimen político, dominante y legitimador del modo de producción ba- sado en el mercado y en la iniciativa par- ticular. La productividad y la producción se multiplican, movidas por la tecnología y nuevas formas de organización. La ri- queza, sin embargo, se concentra y las desigualdades sociales, entre y dentro de las naciones, se acentúan.
El fin del colonialismo a la antigua usanza multiplica el número de países independientes y periféricos a la hora del ejercicio del control del poder mundial. Los mecanismos internacionales de de- bates y la resolución de conflictos me-
diante pactos y organizaciones alejaron las probabilidades de una guerra que lle- vara a la destrucción mundial, aunque se mantiene un gran número de conflic- tos de baja intensidad. La producción científica y tecnológica es motor y con- secuencia de todo el proceso y abre posi- bilidades a veces impensadas de satisfa- cer y crear necesidades, al tiempo que plantea importantes interrogantes éticos y sociales. En correspondencia con la concentración de la riqueza y el poder, el conocimiento es también concen- trado y selectivo, y la ruptura y la homogeneización de la cultura chocan con la multiplicidad étnico-cultural del mundo.
Para la salud y la salud pública, el siglo XX ha venido cargado de éxitos sensa- cionales pero también de dolorosos fra- casos. Catapultada por los avances cien- tíficos, por el predominio de los valores positivos y por marcos institucionales y de recursos más eficaces, la atención a la salud se ha multiplicado, a la vez que se ha hecho más compleja y eficaz. El nivel de salud de las poblaciones ha aumen- tado rápidamente en todo el mundo y hemos podido celebrar victorias memo- rables en el combate contra enfermeda- des como la viruela y la poliomielitis. Sin embargo, se encuentran enormes de- sigualdades sociales en el nivel de salud, en la exposición a riesgos y en el acceso a la asistencia necesaria posible.
Los sistemas de atención a la salud se amplían y se hacen más complejos. Su organización adquiere puntos de referen- cia más diversificados como los modelos del socialismo estatal de Beveridge y, más recientemente, diversas innovaciones y combinaciones. La salud pública, en consecuencia, ha avanzado mucho, pero ha fallado también; ha alcanzado impor- tancia y prestigio a veces, pero igual-
mente ha quedado relegada y presenta omisiones vergonzosas, como las obser- vadas en el ciclo de reformas sectoriales inspiradas en los principios del Acuerdo de Washington realizadas en numerosos países en las dos últimas décadas. En el balance global, a pesar de los éxitos, la distancia entre lo posible —no el ideal— y lo realizado ha aumentado y esa brecha se materializa en forma de sufrimiento, discapacidad y muertes evitables que conforman la enorme y vergonzosa deuda social en salud que todavía suma, en la región de las Américas, alrededor de un millón de muertes anuales injusti- ficables y evitables, y millones de años de vida perdidos.
En efecto, la historia de la salud pública en el siglo XX está llena de altibajos, es- pecialmente en la región de las Améri- cas, que es ahora el principal objetivo de nuestro análisis. Las tres primeras déca- das fueron una continuación del movi- miento del final del siglo XIX en el que la expansión del comercio y de la capacidad de intervención con el desa- rrollo de la etiología, impulsaron los es- fuerzos de saneamiento, higienización y control de enfermedades, especialmente el paludismo, el cólera y la fiebre amari- lla, que afectaban seriamente a los flujos comerciales y migratorios. Con este fin se alcanzaron éxitos significativos, como la construcción del Canal de Panamá (1914), el saneamiento de los principa- les puertos y la erradicación de la fiebre amarilla en La Habana y en Rio de Ja- neiro. Institucionalmente, se produjo una importante evolución en los Estados Unidos, donde, en la segunda mitad del siglo XX, a partir del Informe Shattuck en Massachusetts, se crearon servicios de salud pública en los estados, con lo que se modificaba la casi exclusiva responsa- bilidad local que predominaba hasta en- tonces y se crea el Servicio Federal de
Salud Pública, en 1912, a partir del Ser- vicio del Hospital de la Marina.
La Primera Guerra Mundial no llega a interrumpir este proceso, sino que más bien ofrece oportunidades para el desa- rrollo de medidas y de conocimientos. En estas primeras décadas se refuerza la vinculación entre la disminución de la pobreza y la mejora sanitaria y tiene lugar la creación de las primeras Escue- las de Salud Pública (Johns Hopkins, Harvard, etc.), iniciativa que se repro- duce en América Latina (Sao Paulo, Ve- nezuela, Chile, México, etc.). La salud pública cierra con ello su ciclo de desa- rrollo institucional creando mecanismos de reproducción autónoma de conoci- miento, técnicas y recursos humanos. Algunas organizaciones no guberna- mentales empiezan a actuar en el campo de la salud pública, incluso en el ámbito internacional; entre ellas destaca por su carácter pionero la Fundación Rockefe- ller. La Asociación Americana de Salud Pública (APHA), fundada en 1872, es seguida por otras organizaciones pro- fesionales o científicas con preocupa- ciones específicas (tuberculosis, cáncer, etc.). En América Latina comienzan a ser creados los ministerios de sanidad (o de salud) y las instituciones públicas de seguridad social, proceso que continúa hasta la década de los años 50.
La Revolución Rusa (1918) y la llegada del socialismo real de estado modifican la realidad política e ideológica mundial e introduce un factor que será muy im- portante en la evolución política en lo que queda del siglo XX.
Los mayores fracasos de la salud pública en esa fase fueron la limitación de su práctica a las condiciones sanitarias, y de higiene y al control de enfermedades transmisibles, a pesar del concepto ya
avanzado de las dimensiones sociales de la salud, y su restringida cobertura, es- pecialmente en América Latina.
La década de los años treinta trae el sur- gimiento del nazismo y del fascismo, con sus agresiones a los derechos huma- nos, su intolerancia y su agresividad co- lonialista, lo que le llevó a su confronta- ción con las potencias centrales en la Segunda Guerra Mundial. El decenio empieza también con la recesión mun- dial de los años treinta (Estados Unidos,
1929) que renueva el pensamiento eco- nómico para hacer frente a la crisis, in- cluyendo una ampliación del papel de los estados, y expone la necesidad de una nueva situación institucional que mejore la estabilidad financiera, lo que dará origen a la creación de las institu- ciones de Bretton Woods al finalizar la guerra. La década de los años cuarenta está marcada por la guerra y, con su final, por la creación de las Naciones Unidas y de la Organización Mundial de la Salud (OMS), así como por un renacimiento del humanismo. Durante ese periodo, las ciencias experimentan un crecimiento acentuado y la produc- ción económica acelera su diversifica- ción —de organización y de produc- tos— que continuará durante todo el siglo y proporcionará profundas modifi- caciones en las pautas de consumo, en la manera de vivir y en las expectativas de la población. La salud pública continúa su desarrollo pero, al mismo tiempo, se acentúa su condición de subordinación en relación a la atención médica.
El periodo de los años 50 y 60 empezó bajo los auspicios de los sentimientos de paz y solidaridad tras la hecatombe y la barbarie de la guerra, que luego fueron sustituidos o modificados por ideologis- mos de la guerra fría. Fue, sin embargo,
un periodo de reanimación del paname- ricanismo y de la cooperación regional, especialmente después de la fase crítica de la reconstrucción de Europa.
América Latina experimenta un creci- miento prolongado, expande su proceso de industrialización y el papel del Es- tado en la economía; la planificación del desarrollo se pone de moda. Al mismo tiempo, los regímenes de facto sustitu- yen a las democracias incipientes, esti- mulados por la lucha en contra del co- munismo, una tendencia agudizada por la Revolución Cubana. En Los Estados Unidos, la fecundidad de la población está en aumento (es el momento cono- cido como baby boom) y hay una gran expansión de los programas públicos de atención a la salud; se consolida la orga- nización de los servicios públicos de salud (nuevos NIH, CDC, EPA, FDA, etc.) y la transición epidemiológica se completa. En América Latina se conso- lida una fuerte expansión de la oferta de servicios personales de atención de salud con una reorganización significativa de los sistemas sanitarios. La salud pública consolida la ampliación de sus objetivos, aunque se mantiene en segundo plano entre las prioridades de los gobiernos; sus logros más reconocidos tienen lugar todavía en el control de las enfermeda- des transmisibles y en el saneamiento básico, como son la iniciativa fracasada de erradicación del paludismo, la erradi- cación de la viruela y la expansión de la cobertura del abastecimiento de agua y de la eliminación de excretas y desechos. La población latinoamericana alcanza el ápice de su crecimiento natural, gracias a la reducción de la mortalidad con el mantenimiento de altas tasas de fecun- didad, y se acelera el proceso de urbani- zación. La región empieza a convivir con el aumento de las enfermedades
crónicas mientras todavía presenta inci- dencias altas de enfermedades transmisi- bles y carenciales. Las escuelas e insti- tutos de salud pública aumentan en número y se articulan para el intercam- bio y la cooperación.
La Organización Panamericana de Salud (OPS) experimenta un continuado pro- ceso de crecimiento y atención de su ám- bito de actuación. Al final del período, la propuesta de salud para todos y la de la atención primaria de salud como estrate- gia principal aumentan las expectativas de salud pública; sin embargo, la visión estratégica de transformación de la pro- puesta es minimizada por el énfasis exa- gerado en el primer nivel de atención y el potencial transformador de la propuesta no es llevado a cabo plenamente.
La década de los años setenta termina con los síntomas de agotamiento de los factores dinámicos de crecimiento del periodo anterior, lo que conduce a la cri- sis de la deuda externa en América Latina y luego a la década perdida para el creci- miento económico, lo años ochenta. Los Estados Unidos y el Canadá viven tam- bién un periodo de turbulencia econó- mica (años setenta y ochenta) con altas tasas de inflación, reducción de las tasas de inversión y de crecimiento de la pro- ducción y de la oferta de empleo, y con síntomas evidentes de insatisfacción entre algunos sectores de la población estadounidense, como los problemas de integración racial y la guerra de Viet Nam. El fracaso del comunismo en la Unión Soviética y en otros países con- duce progresivamente a la reducción de las tensiones de la guerra fría, cuyo fin simbólico fue la caída del muro de Ber- lín. En América Latina, la salud sufre los efectos de la crisis económica con reduc- ciones de recursos y los efectos negativos
de las injusticias sociales (concentración de riqueza y desigualdades injustas y evitables que el crecimiento anterior no había mitigado de forma significativa). La violencia política es crítica en algunas zonas y la violencia común está en au- mento. La salud pública adquiere una nueva dimensión: la paz. Las dimensio- nes sociales de la salud son enfatizadas y sus relaciones positivas con el desarrollo son puestas en evidencia. Muchos otros actores se preocupan por la salud y por la cooperación internacional en materia de salud, entre los que destacan los bancos internacionales de desarrollo —Banco Mundial y Banco Interamericano— y las denominadas organizaciones no gu- bernamentales, incluidas las asociaciones civiles.
El fracaso del socialismo real y la crisis de los años ochenta estimulan una vuelta al liberalismo, —conocido como neolibe- ralismo—, cuyos principios básicos gene- rales están reflejados en el llamado con- senso de Washington. Ello da origen a la promoción de una serie de reformas sec- toriales en salud, simultáneas y/o com- plementarias de otras, en la economía y en el Estado, que no se preocupan mucho por la salud pública; al contrario, en algunos casos, la ya endeble infraes- tructura institucional de salud pública es marginada aún más. Sin embargo, se dan algunos éxitos, como la ampliación de las coberturas de algunos servicios, la erradicación de la poliomielitis, la parti- cipación de la salud en la lucha por la paz y la consideración de la participación social en el contexto de la redemocrati- zación de los países bajo regímenes tota- litarios del período anterior, el énfasis en la promoción de la salud y el creciente reconocimiento real de la importancia de la salud para el desarrollo humano sostenible. La última década del siglo
transcurre en el contexto del nuevo pro- ceso de mundialización y del progresivo consenso sobre la necesidad de reconsi- derar y revisar o superar el Consenso de Washington y muchas de sus consecuen- cias, lo que será tratado en el apartado siguiente de este capítulo.
En los últimos tres siglos (XVIII, XIX y XX), además de recuperar su identidad, la salud pública experimentó profundas modificaciones de sus bases conceptuales y de su puesta en práctica. En el siglo XVIII, el siglo de las luces, la profusión de ideas provenientes del iluminismo, el utilitarismo y el liberalismo que tuvie- ron tanta influencia en la política (Re- volución Francesa, naturaleza y organi- zación del Estado, código napoleónico, democracia representativa y capitalismo, entre otras transformaciones de la socie- dad) llegaron a la salud pública con un retraso considerable. Los mecanismos que llevan las ideas generales a la práctica de la salud pública fueron desarrollados lentamente, tanto en lo referente al co- nocimiento, como a las técnicas y a las instituciones. La salud pública quedó restringida a la teoría miasmática y, en su práctica, a actuaciones limitadas de hi- giene y de control de las epidemias. La Revolución Industrial y el proceso de ur- banización que le siguió contribuyeron a apresurar el cambio. El siglo XIX llega, en efecto, con una visión ampliada de la salud en sus relaciones con las condicio- nes sociales, que debilita la hegemonía de la teoría de los miasmas, finalmente desechada con las comprobaciones de los agentes etiológicos microbianos. Los pa- radigmas principales de la salud pública son hasta la mitad del siglo la dimensión social, especialmente las condiciones de vida y de trabajo, y las consiguientes re- formas sociales y de organización institu- cional —el Estado y los seguros— que al
final del siglo son superados, en la prác- tica, por la etiología específica y su con- trol. En términos prácticos, las nuevas intervenciones en materia de salud pú- blica, estuvieron, como en el pasado, centradas en la definición de reglas y en la vigilancia de su imposición y fiscaliza- ción. El siglo XX empieza bajo la in- fluencia de los mismos paradigmas con predominio de la preocupación sanitaria y del control específico de algunas enfer- medades. La preocupación por la socie- dad y por la organización y gestión de los sistemas de servicios adquiere fortaleza en los conceptos para progresar todavía más después de la Segunda Guerra Mun- dial. Más adelante en este capítulo se de- batirán los retos actuales y futuros de la salud pública y, en el capítulo 4, las bases conceptuales renovadas con el fin de lo- grar una práctica real más eficaz.
En resumen, en los últimos siglos, la conjunción de valores, aunque sólo par- cialmente recuperados del humanismo y de la solidaridad, con la expansión del conocimiento y la organización institu- cional de lo público, ha empujado a la salud y a la salud pública a un proceso de cambio aún más acelerado que ha llevado a éxitos espectaculares. Al final del siglo pasado y a comienzos del pre- sente, el control de enfermedades endé- micas fue perseguido bajo el estímulo adicional de los intereses comerciales y del afán de las élites por la protección, lo que implicaba un gran esfuerzo de sa- neamiento ambiental y de control de vec- tores, según el modelo sanitario.
La medicina adquirió bases científicas más sólidas y eficaces y la atención mé- dica se expandió rápidamente, en gran medida por la valoración del trabajo, el poder de reivindicación de los trabajado- res y el crecimiento de los regímenes de
la seguridad social. Esa expansión acercó la atención médica a la salud pública, en- tendida ésta también como proceso de organización de la atención a la salud, cuyos costos y complejidad crecientes implican una necesaria dimensión colec- tiva. Sin embargo, las contradicciones e injusticias persistieron y hasta fueron ampliadas en el proceso. El Estado creó y fortaleció sus organizaciones de salud que recibieron, no obstante, asistencia muy diferenciada entre los países y a lo largo del tiempo. El progreso científico proveyó más y mejores instrumentos de intervención que se concentraron, sin embargo, en la atención individual. Las organizaciones internacionales se dedica- ron a la salud de forma creciente, inclu- yendo más recientemente las institucio- nes financieras mundiales y regionales. La comprensión de la salud fue cada vez más integral y amplia, y desbordó las fronteras de la atención médica y aun las del llamado sector salud. Aunque las prácticas institucionalizadas no reflejen adecuadamente ese conocimiento, espe- cialmente en el mundo en vías de desa- rrollo, se cuenta con las condiciones ne- cesarias para evaluar dichas prácticas y los conceptos que ellas implican en rela- ción con las nuevas realidades.
De esta visión resumida de la salud y la salud pública en la historia se pueden destacar algunas conclusiones fundamentales:
1. El carácter social e históricamente construido de la salud y de la salud pública.
2. Su naturaleza acumulativa y de cam- bio en el devenir de la historia.
3. El progreso en salud se hace por la conjunción de valores socialmente
incorporados en las prácticas socia- les, con la expansión de los conoci- mientos y sus aplicaciones y con la construcción de una infraestructura institucional pública que favorezca el sinergismo entre ellos.
4. La coincidencia de intereses política- mente significativos (económicos, de grupos, etc.) en etapas de expansión y/o de cambio del proceso social de producción y liderazgo adecuado au- mentan el poder de la conjunción anteriormente señalada.
En las secciones siguientes se describen, con más detalle, algunos componentes fundamentales para la salud dentro del contexto actual de comienzos del siglo XXI y los desafíos a los que se enfrenta la salud pública en la actualidad y en el futuro.
Dostları ilə paylaş: | |
http://muhaz.org/11-sinflar-uchun-ii-chorak-test-savollari.html | 11-sinflar uchun II chorak test savollari | 11-sinflar uchun II chorak test savollari 1. “Naqsh “ so’zi qanday ma’no anglatadi? A) tasvir B) gul C) bezak D) A va B javoblar to’g’ri
2. “ Burungi zamon bo’lsa, mana shu mahluqqa tegmasdan ilojing yo’q edi, desam, Adolat ishonmaydi!” Ushbu parcha Abdulla Qahhorning qaysi asaridan olingan? A) “Bemor” B) “ O’g’ri “ C) “Qizlar” D) “ San’atkor”
3. Monolog xusisiyatiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi? A) 2 ta B) 3ta D) 4ta 5) 6ta
4. Muqimiy teatrining nafis naqshlari kim tomonidan ishlangan? A) Shirin Murodov B) Murod Shirinov
C) Aziz Murodov D) Qayum Murodov
5. “ Navoiy “ romaning muallifi kim? A) Sharof Rashidov B) Oybek
C) Abdulla Qahhor D) Odil Yoqubov
6. Toshkentdagi amaliy san’at muzeyi qachon tashkil qilingan? A) 1935- yilda B) 1936-yilda C) 1936-yilda D) 1938-yilda
7. Abdulhamid Cho’lpon qalamiga mansub romanni belgilang. A) “ O’tkan kunlar” B) “Kecha va kunduz” C) “O’g’ri” D) “ Bemor”
8. “Novvoy qiz” hikoyasini kim yozgan? A) A.Qodiriy B) H.Xudoyberdiyeva C) Cho’lpon D) S. Ahmad
9. Alisher Navoiy, Yusufbek xoji, Bobur obrazlarini yaratgan san’atkorni toping. A) Shukur Burxonov B) Razzoq Hamroyev C) Nabi Rahimov D) Yoqub Amedov
10. Matnni ixchamlashtirish uchun nima qilinadi? A) sodda yoyiq gaplarni soda yig’iq gaplarga aylantiriladi.
B) qo’shma gaplarni sodda gaplarga aylantiriladi.
C) ko’chirma gaplarni o’zlashtirma gaplarga aylantiriladi.
D) barcha javoblar to’g’ri
11. “Hamlet” asarining muallifi kim? A) Vilyam Shekspir B) Herman Hesse C) Tagor D) A.C.Pushkin
12.Kino san’ati qachon va qayerda yuzaga kelgan? A) 1800- yil Parijda B) 1859- yil Italiya C) 1895-yil Parijda D) 1879-yil Hindistonda
13. “Vatanga sovg’a”, Uyqusiz yo’l” filmlarini suratga olgan rejissyorni toping. A) Bobo Xo’jayev B) Komil Yormatov C) Bahodir Qosimov D) Ayub Shahobiddinov
14. ” Kelinlar qo’zg’oloni ”asarining muallifi kim? A) Cho’lpon B) O. Yoqubov C) S. Ahmad D) Sharof Rashidov
15.’Cho’l burguti “ asari qanday janrda yozilgan? A) roman B) qissa C) hikoya D) tragediya
16. Qaysi qatorda ibora berilgan? A) dala malikasi B) o’rmon shohi C) og’zi qulog’ida D) xafa bo’ldi
17. “Ulug’bek xazinasi “romaninig muallifi kim? 18. “qulogi ding bo’ldi “ iborasiga teng keladigan so’zni toping. 19. “Muzqaymoq” hikoyasining muallifi kim? 20. Ibora qatnashgan gap tuzing. |
http://muhaz.org/sincan-turkoglu-ilkokulu-ortaokulu-2014-2019-donem-stratejik-p.html | Sincan Türkoğlu İlkokulu Ortaokulu 2014-2019 Dönem Stratejik Plan ankara-2015 | Sincan Türkoğlu İlkokulu Ortaokulu
2014-2019 Dönem Stratejik Plan
ANKARA-2015
ÖNSÖZ
Bir ülkenin ilerlemesindeki en önemli unsur, çağdaş bir eğitim sistemine sahip olmaktır. Gelişmiş ülkelerde uzun yıllardır sürdürülmekte olan kaynakların gerçekçi ve gelecek odaklı bir şekilde kullanımı, eğitimde stratejik planlamayı zorunlu kılmıştır.
Milli Eğitim Bakanlığı da eğitim sisteminde dünya standardı içerisinde olma motivasyonu ile 2004 yılından beri stratejik plan çalışmalarını başlatmıştır. Bu çalışmalar temelde iki nedene bağlıdır:
Tüm dünyada daha önceleri başlayan çağdaşlaşma ve yenileşme çalışmalarıyla uyumlu bir şekilde eğitim alanında da bu tip eylemlerle mali, fiziki ve insani kaynaklardan daha verimli ve etkin yararlanarak akademik ve kurumsal gelişmeleri hızlandırmaktır.
Diğer bir neden ise; ülkemizde 2004 yılında kabul edilen yasa gereği “performans esaslı bütçeleme sistemi”ne geçilmesidir.
Okulumuzda hazırlanan stratejik planın başarıya ulaşmasında, farkındalık ve katılım ilkesi önemli bir rol oynayacaktır. Bu nedenle çalışmanın gerçekleştirilmesinde emeği geçen stratejik planlama ekibi başta olmak üzere tüm paydaşlarımıza teşekkür ederiz.
Türk Milli Eğitim sisteminde son yıllarda eğitim kalitesini geliştirme çalışmaları kapsamında, Planlı Okul Gelişim Modeli “Okulda Stratejik Yönetim” yeniden düzenlenerek okulların kullanımına sunulmuştur. İlköğretim Kurumları, başta olmak üzere kendilerinden beklenen işlevleri yerine getirebilmeleri, Planlı Okul Gelişim Modeli ve bu modeli etkin uygulamalarına bağlıdır. Günümüzde kurumlar işlevlerini geliştirecek, daha ileriye götürecek başka bir ifade ile geleceği şekillendirebilecek gerçekçi ve ulaşılabilir stratejik planlardan faydalanmaktadır.
Türkoğlu Orta Okulu olarak bizler, günümüzdeki hızlı değişimlerin farkında olarak, stratejik plan yapmanın geleceğe hazırlanmanın yanında, geleceği de şekillendirmeyi hedefleyen bir yaklaşım olduğuna inanıyoruz. Bu nedenle stratejik planlama çalışmaları, okulumuzun vizyonunu gerçekleştirmek üzere ortaya konulmuş somut bir çalışmadır. Bu plan ile zayıf ve güçlü yönlerimiz tespit edilerek güçlü taraflarımızın daha da geliştirilmesi, zayıf yönlerimiz ise iyileştirilmesi ve güçlü duruma getirilmesi için stratejik amaçlar ve hedefler belirlenmiştir.
Okulumuzun Orta Okul alanındaki başarılarının artarak devam edebilmesi, teknolojik gelişmeler ışığında daha da nitelikli bir eğitim verilebilmesi için oluşturulan bu plan, sosyal paydaşlarımıza olan sorumluklarımızı yerine getirmede ve kaynaklarımızın planlı ve etkin bir şekilde kullanılmasında yol haritası olacaktır.
Mustafa Kemal Atatürk’ün 1930 yılında söylediği “Yolunda yürüyen bir yolcunun yalnız ufku görmesi yeterli değildir. Muhakkak ki ufkun ötesini de görmesi ve bilmesi gerekir.” sözü ile gelecekte düşünmemizi ve geleceği planlamamızı öğütlemiştir. Ülkemizin yakın bir gelecekte lider ülkelerden biri olacağını öngörüyoruz. Bu öngörü doğrultusunda okulumuzun 2015-2019 yılları arasında yapacağı çalışmalar ile stratejik plandaki amaç ve hedeflere ulaşacağına inanıyoruz.
Stratejik planın oluşturulmasında emeği geçen sosyal paydaşlarımıza ve Stratejik Planlama Ekibine teşekkür ederim.
Dostları ilə paylaş: | |
http://muhaz.org/mec-speech-at-media-briefing-at-the-breakfast.html | Mec speech at Media briefing at the breakfast | Speech of Ms Nandi Mayathula-Khoza, Gauteng MEC for Agriculture and Rural Development, during the media briefing breakfast on 25 July 2011 at Parktonian hotel Johannesburg
Programme Director:
Members of the media
Officials from all spheres of government (National, Provincial and Local)
Invited guests
Ladies and gentlemen
Molweni, sanibonani, dumelang, goeie more, good morning to you all. Thank you all for coming to this important media briefing,
The Department of Agriculture and Rural Development has always been committed to participatory governance, affording its stakeholder constant updates and opportunities to contribute to shaping the department for the better.
This media briefing session is part of that ongoing consultation and is also a reporting back session the department to ensure that stakeholders are informed about what the department is doing to improve the quality of the lives of the people of Gauteng and demonstrate government commitment to accountability.
-
Budget allocation and breakdown
This year’s Budget Vote speech was informed by national and provincial priorities in line with the Outcomes Based Approach which covers 12 national outcomes (each with a number of outputs, indicators and targets). Of these 12 outcomes, the Department of Agriculture and Rural Development (GDARD) leads Outcomes 7 (Vibrant, Equitable and Sustainable Rural Communities contributing to Food Security for All) and 10 (Protected and enhanced environmental assets and natural resources).
With a total allocation of R489, 850 million for the 2011/12 financial year, the budget will be split as follows to ensure that the department fulfils its mandate
-
R123 064 million has been allocated for Outcome 7: Vibrant, equitable and sustainable rural communities and food security for all. Of this amount, R65, 217 million is conditional grants that include Land Care, the Comprehensive Agriculture Support Programme and the Letsema/Illima programme, while R20, 679 million is earmarked for agro-processing and other agriculture projects.
-
R22, 624 million has been allocated for Outcome 10: Protected and enhanced environmental assets and natural resources.
-
R101, 806 million has been allocated for Outcome 12: An efficient, effective and development - oriented public service and empowered, fair and inclusive citizenship
-
R242, 356 million has been allocated for compensation of employees.
2. Land and agrarian reform in support of emerging and small scale farmers
Land reform in Gauteng is progressing well in that 10 865 (97%) of the 11 145 land claims have been settled and only 280 are outstanding and are in courts. The total number of 16 378 hectares of land has been restored and R635 204 709 has been paid in financial compensation. The challenge, however, is to ensure sustainable food production on fertile farms. Our role is to provide pre and post settlement support to land reform beneficiaries. National government is providing are capitalization and development programme to revitalize unproductive farms bought through land reform. About 161 of the 1528 land reform related jobs were created in Gauteng to date. We are participating in the national Green Paper process on land reform in SA, which is underpinned by three fundamental principles: de-radicalizing the rural economy; democratic allocation and use of land; and, sustained production discipline for food production.
With regards to access to finance by emerging as well as smallholder farmers, GDARD has developed an operational plan to improve access to finance for operational costs for emerging farmers. We have since linked 64 farmers who subsequently received financial support through DFIs such as NERPO, Peolwane, NDA and the Land Bank. Despite farmers accessing funding, some of their projects have failed due to poor management. To support farmers, we have since disseminated 21 485 agricultural production information manuals and brochures to communities, and facilitated commodity study groups to ensure that these projects are sustainable.
Together with the Premier of Gauteng and the Department of Economic Development, GDARD launched the Maize Triangle Project to stimulate growth in the agricultural sector and to promote food production and agri-businesses in the Sedibeng area. We supported 44 grain producing farmers within the maize triangle covering Emfuleni, and Lesedi and rolled it out to Kungwini Local Municipalities with production inputs through the Letsema/Illima programme. As part of our mechanization support programme, we made available twelve (12) tractors, ploughs and planters to the farming community in Gauteng. Three (3) tractors were given directly to the successful maize farmers of Holfontein Co-operative and nine (9) tractors were distributed to municipalities to enable them to service farmers.
In line with our approved Gauteng Agricultural Development Strategy and through the Comprehensive Agricultural Support Program, the department has supported farmers with on-farm infrastructure including 14 farmers with 42 hydroponics structures, 12 with piggery structures and 17 with poultry structures. A total of 18 farmers were mentored and 250 smallholder farmers received training on poultry production, piggery production and vegetable production throughout Gauteng.
In line with the approved Agricultural Co-operative Plan, forty two (42) co-operatives from Metsweding, Sedibeng, West Rand and City of JHB received support in the form of on and off-farm infrastructure, production inputs such as chickens, feed, maize, seedlings, herbicides etc, and training and capacity building. Eighteen cooperatives were awarded contracts by government and are successfully supplying their produce to hospitals and orphanages. However, we acknowledge that some of these cooperatives still need more support to promote sustainability. We are particularly proud of Balemi Ba Lekoa, former female farmers of the year (2006), who through government and agri-industrial support continue to thrive in mixed agri-business/farming activities.
GDARD supported two commercial farmers, IXL Farms and Eldorado Fresh Lettuce Producers that were heavily damaged by hailstorms in Tarlton with vegetable seeds, seedlings and fertilizers as part of the Agricultural Disaster Mitigation Plan that was approved during 2010. This support was appreciated by affected farmers. In implementing the EXCO approved Gauteng Extension Revitalization Plan during 2010, we rendered a valuable agricultural extension service to 658 farmers. In improving this service, a Digital Pen System was procured and delivered to our 67 extension officers and 92 agricultural advisers were provided with 3G modems, 25 laptops, and 12 printers. This service has contributed to effective extension and advisory support to farmers.
To further improve decent employment Opportunities & economic livelihoods, we intend to work with Universities to have a biotechnology science park space at the innovation hub in Tshwane to harness the development of knowledge base economy. This year we are working on a funding model & sources there-of because it is an expensive venture
-
Food Security and the upcoming Food Security Summit as well as Gauteng Comprehensive Rural Development and Infrastructure Services
The department will continue to implement the Household Food Security Programme targeting 11 000 households for homestead food gardens through the Siyazondla Programme (one household-one food garden) and 34 community food gardens in the 50 poorest wards. We will roll out 34 irrigation installations in newly identified community gardens in those poorest wards. We will continue to monitor and strengthen the food gardens programme to ensure proper maintenance of the existing food gardens as well as the newly established ones. We will also encourage and support agro-processing and marketing of food from these gardens for income generation through value addition.
During the third quarter of this current financial year, we will host a Food Security Summit for all role-players and stakeholders in Gauteng to assess the progress made since the last Food Summit held in 2008. In this summit, we will also look at various mechanisms that can be put in place to address the current challenges and needs in the food production sector with a view to work towards achieving our main goal of ensuring a food secure province, given the eminent population growth. We will also continue to support and work closely with the Gauteng Department of Health and Social Development on the Food Emergency Relief Programme to ensure zero hunger in the province.
-
Water Resource Protection and Acid Mine Drainage
While acknowledging that water resource protection is the competence of the National Department of Water Affairs, and the Provincial Department of Local Government, we, as the custodians of the environment in the province have supported and participated in the Water Resources Protection Strategy formulation processes driven by the provincial Department of Local government. We have also participated in the Inter- Ministerial processes aimed at finding sustainable solutions to the acid mine drainage problem. In addition, we rehabilitated one wetland in Johannesburg. A total of 28 779 hectares of invasive alien vegetation have been cleared through working for water projects in Tshwane; Lesedi; City of Johannesburg; Mogale City; and, Emfuleni.
GDARD will identify a total of four (4) priority wetlands, develop and implement related management plans. Eight projects will be implemented under Working for Wetlands and Working for Water Programmes.
In terms of Acid Mine Drainage, we acknowledge that agriculture and mines have a great role to play in water usage, water recharge and water pollution. In agriculture, the use of water from the Vaal river systems is important as it reduces the available water resources to power the economy. The Department of Water Affairs (DWA) is in charge of all water resources and planning in the province. Licenses are issued by DWA for agricultural users. The use of fertilizers and run off farming operations can pollute river water and cause additional expense to the purification process. In the mining sector, seepage water into the mines is the challenge and has to be regularly pumped for mining operations to continue.
The monitoring of mining operations and its impact on the environment has to be regulated by DWA and the Department of Environment. The recharging of ground water basins has not been looked at seriously by the technical experts. Water purified by the mines can be used to recharge the ground water systems. GDARD will continue to support and make inputs into initiatives geared towards the management of acid mine drainage (AMD) problem, thus ensuring clean and drinkable water.
-
Sustainable Environmental Management
The department launched and started implementing the Clean and Green campaign which aims to create awareness and encourage sustainable environmental action across all municipalities in the province. We distributed 61 744 trees for planting throughout the province focusing of 50 poorest wards, conducting 122 clean-ups and converted 10 illegal dumping spots into mini recreational parks. The targeted number of trees for the current term is 1000 000 (indigenous and fruit trees).
During 2011/12, to ensure that the province is litter-free and that there is better waste management, we have launched the Gauteng Waste Collection Standards on 13 June of this year. We will work with municipalities to run waste management capacity building sessions to ensure that people understand how these standards work. We will also intensify the promotion of recycling across the province to ensure that it becomes a viable income -generating activity for communities. It is hoped that implementation of these standard will contribute to addressing rodent problems in municipalities and the dangers that come with them.
During this year GDARD will accelerate the implementation of Clean and Green Campaign’s community outreach awareness component, through greening and clean-ups in all municipalities, with a focus on the West Rand in support of the Mayor’s Green IQ vision. We will complement this outreach programme with the competition component, Bontle ke Botho (BkB) which encourages participation of schools and communities in wards to initiate projects on water conservation, energy efficiency, waste management, sustainable agriculture and greening. Prizes won by schools and wards in this competition are used for initiating new projects or improving old ones.
GDARD will restore and rehabilitate degraded ecosystems through community based natural resource management and habitat rehabilitation projects through Land Care to address land degradation and soil erosion.
As part of strengthening compliance and enforcement or alignment of policy or legislative frameworks, we will enter into agreements through Memorandum of Understanding (MOU) with Executive Mayors/MMC’s in municipalities.
GDARD will finalize and launch the State of the Environment Report which will assist us to identify areas of weakness and where we are performing better as a province in relation to environment. We will also finalize and implement the strategy and action plans for the Reclamation of Mine Dumps. This strategy will provide guidelines for reclamation and better management of derelict and ownerless mine/dumps sites. In response to the EXCO decision, we are working swiftly to finalize the relocation of the EIA function from GDARD to the Gauteng Planning Commission. While we are finalizing the relocation process, GDARD will continue to expedite the EIAs in line with the legislative timeframes. We will also continue to raise awareness on EIA regulations through workshops in all municipalities.
-
Reducing of green gas emissions, climate change and improved air atmospheric quality
We successfully repaired five of the seven air quality stations placed with municipalities. Data is now generated from these stations which indicate the ambient air quality in these areas. We are addressing the challenge linked to insufficient technical capacity to maintain stations and the equipment with relevant municipalities.
During 2011/12, we will continue to maintain the seven networks of air quality stations to ensure that the status of air is known. We will finalize the Gauteng Climate Change Mitigation and Adaptation Strategy and launch it as part of our contribution to COP 17 in Durban at the end of this year. This strategy will also show links between agriculture and climate change, for example on how food gardens will mitigate GHG emissions, contribute to water and soil conservation, and support poverty alleviation and food security. This does not require large upfront investments, and is suitable for youth/women empowerment and education.
On behalf of the province, the department will organize an awareness workshop that will include municipalities, NGOs, CBOs including the poor and private sector, to prepare for the 17th Conference of the Parties (COP17) of the United Nations Framework Convention on Climate Change, which will be held in Durban later this year. The overall objective of COP 17 is to assess progress made in dealing with climate change as well as pave the way forward in terms of addressing the current challenges.
Remember: working together we can do more!
Thank you.
Dostları ilə paylaş: | |
http://muhaz.org/united-nations-development-programme-the-republic-of-yemen-loc.html | United Nations Development Programme The Republic of Yemen Local Governance Support Project | Annual Review Report
2010
United Nations Development Programme
The Republic of Yemen
Local Governance Support Project
Award ID: 00059817 Local Governance Support Project
Project Duration: May 2010 – Dec 2014
Implementing Partner(s):
Total Budget: USD12,081,505
[Donor] Contribution: USD10,081,505
UNDP TRAC Fund: USD 3,500,000
GoY: US$ 2,000,000
|
The aim of the project is to support the Government of the Republic of Yemen (GoY) in its effort to transform from Local Administration to a Local Governance as articulated in the National Strategy for Transition to Local Governance (NSTLG) that was approved by the Cabinet in 2008. The core activities of the project will be articulated around supporting the development and implementation of the GoY National Programme which will guide and manage the implementation of the National Strategy for Transition to Local Governance (NSTLG). The project will provide support at three levels – to the National Programme Management Structure to formulate and coordinate implementation, to central government institutions, particularly the Ministry of Local Administration and to Local government units to support them in undertaking specific reforms as part of the implementation of the overall National Programme agenda
Table of Content
ACRONYMS 3
EXECUTIVE SUMMARY 4
I.CONTEXT 5
II.PROJECT RESULTS SUMMARY 8
III.PERFORMANCE REVIEW 14
Progress review 14
Implementation strategy review 15
Management effectiveness review 16
IV.PROJECT IMPLEMENTATION CHALLENGES AND LESSONS LEARNED 17
Project Risks 17
Project Issues 20
Lessons Learned 21
V.FINANCIAL STATUS AND UTILISATION 23
ANNEXES 24
Annual Work Plan 24
Charts, tables and visual aids, with accompanying analytical descriptions (1-2 paragraphs per table/chart). 24
ACRONYMS
AWP
|
Annual Workplan
|
CBOs
|
Community-Based Organizations
|
CD
|
Capacity Development
|
DEX
|
Direct Execution
|
DFT
|
District Facilitation Teams
|
DLDSP
|
Decentralization and Local Development Support Project
|
DIM
|
Direct Implementation
|
GLA
|
Governorate Local Authority
|
GOY
|
Government of Yemen
|
GWDD
|
General Women Development Directorate
|
ICT
|
Information and Communication Technologies
|
JP
|
Joint Programme
|
LA
|
Local Authority
|
LAL
|
Local Authority Law
|
LDP
|
Local Development Programme
|
LADF
|
Local Authorities Development Fund
|
LED
|
Local Economic Development
|
LGF
|
Local Government Forum
|
LGSP
|
Local Government Support Project
|
MDGs
|
Millennium Development Goals
|
M&E
|
Monitoring and Evaluation
|
MIS
|
Management Information System
|
MOCS
|
Ministry of Civil Service
|
MOLA
|
Ministry of Local Administration
|
MOF
|
Ministry of Finance
|
MOPIC
|
Ministry of Planning and International Cooperation
|
MWE
|
Ministry of Water and Environment
|
NSTLG
|
National Strategy for the Transition to a Local Government
|
NEX
|
National Execution
|
NGOs
|
Non-Governmental Organizations
|
NIM
|
National Implementation
|
NPLG
|
National Programme for Local Governance
|
NWC
|
National Women Committee
|
PEM
|
Public Expenditure Management
|
PG
|
Partners Group
|
PWP
|
Public Works Project
|
SCER
|
Supreme Commission for Election and Referendum
|
SFD
|
Social Fund for Development
|
TOR
|
Terms of Reference
|
TS
|
Technical Secretariat
|
UN
|
United Nations
|
UNCDF
|
United Nations Capital Development Fund
|
UNDAF
|
United Nations Development Assistance Framework
|
UNDP
|
United Nations Development Program
|
USAID
|
United States Agency for International Aid
|
WDS
|
Women Development Strategy
|
YWU
|
Yemen Women Union
| |
http://muhaz.org/elemente-suprafata-de-lucru.html | Elemente suprafata de lucru | ELEMENTE SUPRAFATA DE LUCRU
v' Bara de titlu - afiseaza numele prezentarli curent deschise
v' Quick Access Toolbar (-bara standard de instrumente care apare pe panglica ~ ofera acces la comenzile cele mai uzuale.
v' Ribbon (Panglica] - zona din part ea de sus a ferestrei ce contl ne grup uri de cornenzi.
v' Fereastra de lucru - contine in partea stanga Iista diapozitivelor prezentaril, iar In partea dreapta diapozitivul aflat In lucru.
v' Status bar (Sara de stare) - bara din partea de jos a ferestrei programului, care afiseaza diverse inforrnatii de stare - include butoane pentru modificarea vlzuallizarii.
COMUTARE INTRE PREZENTARI
Daca nu doriti sa grupati butoanele de pe bara de acttvltatl, aceasta optiune se poate dezactiva.
1. Executati click dreapta pe taskbar - alegeti optiunea Properties
2. In fila Taskbar, din meniul Taskbar buttons (Butoane Taskbar), selectati Never combine(Nu se combine nicioda~) - apoi apasatl OK pentru Inchiderea ferestrei.
Butonul Fit to Window (Potrivire in fereastra) redimensioneaza automat diapozitivul, astfel lncat sa fie afisat in intregime in fereastra de lucru.
MODIFICARE BARE DE INSTRUMENTE
In aplicatia Microsoft PowerPoint 2013, instrumentele (butoanele) de lucru sunt
organizate in grupuri logice numite tab-uri (file), lntr -o zona de lucru din partea de sus a ferestrei aplicatiei, numita Ribbon (Panglica}.
Banda de butoane (Ribbon) poate fi minimizata sau chiar ascunsa / reafisata
-
apasarea butonului localizat In partea din dreapta sus a ecranului .
-
prin dublu click pe numele tab-ulu i dorit.
-
prin cornbinatia de taste Ctrl si Fl.
Quick Access Toolbar (Bara de instrumente acces rapid) prin adaugarea sau stergerea diverselor butoane.
Quick Access Toolbar – More Commands- PowerPoint Options (Optiuni PowerPoint), cu ajutorul butoanelor Add (Adaugare) si Remove (Eliminare) puteti adauga si respectiv sterge butoane.
Butonul [Optiuni] din meniul File deschide fereastra cu optiunile aplicatiei.
Modul normal de lucru (Normal View)
Modul de lucru Outline (Schita) - este folosit pentru editarea rapida a acestor texte.
Modul de lucru Slide Sorter (Sortare diapozitive)
Notes Page [Pagina cu note) se pot edita foarte usor inforrnatii (note) atasate diapozitivelor.
Reading View (Vizualizare citire) prezinta foliile intr-un format dlt tot ecranul, insa oferind acces si la Taskbar pentru a comuta usor in alte ferestre.
Comutarea intre modurile de lucru se realizeaza cu ajutorul butoanelor din grupul de butoane Presentation Views (Moduri de vizualizare a prezentarii), aferent tab -ului View (Vizualizare).
New Slide (Diapozitiv nou)
• Title Slide (Diapozit iv de tip titlu)
• Title and Content (Titlu si contlnut) - contine substituienti pentru titlul diapozitivului si pentru continut (text, imagine, tabel, grafic, mediaclip).
• Title Only (Doar titlu) - prezlnta doar un substituient pentru titlul diapozitivului.
• Blank (Fara continut) - nu prezlnta nici un substituient, urrnand ca utilizatorul sa Int roduca casete de text, imagini, grafice, etc .
• Comparison (Cornparatie) prezinta substituienti pentru titlul diapozitivului, sidoi substituienti identici in care se pot compara doua texte, imagini, grafice.
Modificarea formatului unui diapozitiv – Home – Slides
Comanda Layout (Aspect) este disponibila la click dreapta executat pe un diapozitiv in panoul cu diapozitive.
Personalizarea diapozitivelor unei prezentari -buton Format Background (Formatare Fundal) din tab-ul Design.
Format implicit se refera la o tema prestabilita sau creata de utilizator - buton Themes (Teme), disponibil in tab-ul Design (Proiectare).
Coordonatorul de diapozitive (Master Slide) se prezinta ca un diapozitiv ale carui modificari (inserarea unei imagini, schimbarea culo rii de fundal, etc) sunt aplicate tuturor diapozitivelor pe care Ie controleaza.- tab-ul View (Vizualizare)
Pentru a insera o imagine care sa fie afisata in toate diapozitivele prezentarii, -Slide Master (Coordonator diapozitive). Se selecteaza primul coordonator - Insert (Inserare) - Pictures (Imagini)
Adaugarea textului in subsolul unui diapozitiv- Footer (Subsol) din fereastra Header and Footer (Antet si subsol)
Pentru a ascunde numarul de diapozitiv in diapozitivele de tip titlu, se activeaza in prealabil optiunea Don't show on title slide (Nu se afiseaza la diapozitivul titlu).
Adaugarea automata a datei calendaristice pentru un diapozitiv sau pentru toate diapozitivele-
in fereastra Header and Footer (Antet si subsol), se bifeaza optiunea dorita :
-
Update automatically (Se actualizeaza automat)
-
Fixed (Fixate) - afisarea unei date/ore fixe prin tastarea unei date/ore in campul corespunzator
Optiuni suplimentare:
-
Update automatically (Actualizare autornata)
-
language
FORMATAREA TEXTULUI- grupul de butoane Font, aferent tab -ului Home (Pornire)
Pentru diapozitivele dintr-o prezentare, pot fi inserate note ajutatoare pentru orator, In panoul cu note aflat In partea de jos a ferestrei apllcatiei, Panoul de note este semnalizat prin textul Click to add notes (Se face click pentru adauga re note)- nu sunt disponibile in timpul prezentarii
Comentariile se introduc pentru diapozitive sau pentru obiectele din diapozitive [substituienti pentru titlu, text, imagine, tabel, etc reprezinta un instrument de recenzie (un comentariu poate fi inserat pentru a atrage atentia asupra unor obiecte, inforrnatii , cand prezentarea este editata de un alt utilizator).- se selecteaza diapozitivul - tab -ul Review (Recenzie) se apasa butonul New Comment (Comentariu Nou).
Optiuni de pozitionare a textului pe verticala buton Text Direction
Alinierea Iiniilor de text mai poate fi efectuata prin intermediul carnpulul Alignment (Aliniere) din fereastra Paragraph (Paragraf)
Schimbarea spatiulul intre paragrafe – se selecteaza parahraf – Home- Line spacing
Modificarea spatiului deasupra/sub paragraf- Paragraph (Paragraf) - line Spacing - line Spacing Options (Optiuni interlinie)
Aplicarea marcatorilor –
posibilitatea de a crea un nou marcator prin selectarea optiunii Bullets and Numbering - - Customize (Particu larizare).- fereastra Symbol
Copierea/ mutare/stergerea unui text
Aplicatia PowerPoint 2013 ofera utilizatorilor optiunea Paste Preview, prin care acestia pot vizualiza in timp real efectele copierii sau mutarii textului, pentru a alege varianta optima.
Crearea tabelelor - Insert –Table
Formatarea tabelelor - Table Styles (Stiluri tabel) aferent tab-ului Design (Proiectare).
Inserarea imaginilor – Insert- Insert picture
Redimensionarea imaginilor- grupul de butoane Size (Dimensiune) aferent tabului Format
lmportanta in modificarea inaltimii sau latimii este optlunea Lock apect ratio (Blocare raport aspect)
Introducerea - modificarea datelor pentru diferite tipuri de grafice - grupul de butoane Illustrations [llustratii], tab-ul
Insert (Inserare).
Modificarea tipului de grafic - grupul de butoane Type (Tip) - al tab- Design (Proiectare) se apasa butonul Chart Type
Modificarea datelor unui grafic – de selecteaza grafic –Design- Data- Edit Data
Adaugarea, modificarea / stergerea titlului unui grafic - Design – buton Add chart Element- Chart Title
Adaugarea etichetelor unui grafic - se selecteaza graficul - din tab-ul Design (Proiectare), se apasa butonul Add Chart Element •(Adaugare element diagrams] - Data Labels
optiuni suplimentare legate de etichete, alegeti optiunea More Data Label Options
Eliminarea etichetelor dintr-un grafic se realizeaza prin alegerea optiunli None (Fara) din lista derulanta asoclata butonului Data Labels (Etichete de date) .
Modificarea culorii de fundal a unui grafic
Modificarea culorii elementelor graficului
Copierea si mutarea graficului
Redimensionarea, stergerea si deplasarea graficelor
Crearea unei scheme organizatorice- Insert- Illustrations- (Inserare llustratie SmartArt- fereastra Choose a SmartArt Graphic se selecteaza categoria Hierarchy (Ierarhie- se alege un model de organigrarna.
In structura organigramei, pot fi inserate- casete de text cu ajutorul butonului tJ Add Shape • (Adaugare forma) din tab-ul Design (Proiectare).
Stergerea casetelor unei scheme organizatorice
Copierea si mutarea unei scheme organizatorice- comanda Copy (Copiere) apelata din tab-ul Home (Pornire) sau din meniul contextual deschis cu click-dreapta pe marginea organigramei sau cu cornbinatia de taste Ctrl+C.
Adaugarea diferitelor tipuri de obiecte intr-un diapozitiv
Introducerea textului in interiorul unui obiect grafic
Rotirea sau afisarea in oglinda a unui obiect- ajutorul grupului de butoane Arrange (Aranjare) aferent tab-ul Format,
Alinierea unui obiect intr-un diapozitiv
Gruparea si degruparea obiectelor grafice
Pozttionarea obiectelor in diverse planuri
Redimensionarea unui obiect grafic
Copierea ~si mutarea obiectelor grafice
Animatia textului si a imaginilor unui diapozitiv
Exista patru tipuri diferite de anirnati in PowerPoint 2013:
• Efectele de intrare. De exemplu, este posibil sa faceti un obiect sa se estompeze, sa traverseze diapozitivul venind dintr-o parte sau sa sara in diapozitiv.
• Efectele de iesire. Printre aceste efecte se numara iesirea unui obiect de pe diapozitiv, disparitia din diapozitiv sau sa faca 0 spirala in exteriorul diapozitivului.
• Efectele de evidentiere. Printre exemplele acestor efecte se numara mlcsorarea sau marirea in dimensiune, modificarea culorii sau invartirea in jurul axei obiectului respectiv.
• Efecte de miscare. Este posibil sa ut ilizati aceste efecte pentru a deplasa un obiect In sus sau in jos, la stanga sau la dreapta sau conform unui model circular sau in stea (printre alte efecte) .
Sectiunea Timing (Sincronizare) a tab-ului Animation [Animatii] ofera urmatoarele optiuni suplimentare
Start (Pornire) – alegeti cand dortti sa inceapa anirnatia obiectului respectiv.
click de mouse - optiunea On Click (La click)
o odata cu precedentul obiect animat - optiunea With Previous [Cu precedentul)
o la un anumit interval de timp dupa precedentul obiect animat optlunea After Previous (Dupa precedentul)
• Duration (Durata] - setati durata redarii anlrnatiel prin introducerea numarului de secunde dorit in caseta corespunzatoare.
• Delay (Intarziere) - setati Intarzierea inainte de inceputul unei anlmatii prin introducerea nurnarul de secunde dorit in caseta corespunzatoare.
• Reorder Animation (Reordonare animatie) - modificatl ordinea anirnatiilor o Move Earlier (Mutare mai devreme) - muta 0 anirnatie Inaintea altei anlmatii
o Move Later (Mutare mai tarziu) - muta 0 anlmatie dupa alta anirnatie
optiuni ale efectelor de animatie - Pane Animatron Pane(Panou Animatie]- Play From (Redare de la)
Tranzitlile intre diapozitive - fila Transitions
optluni care pot fi particularizate cu privire la tranzitla aplicata
• stabilirea directiei tranzltlei - prin apasarea butonului Effect Options
• Aplicarea unui sunet care sa insoteasca tranzitia
• Stabillrea duratei tranzitiel
.. Modul de rulare a diapozitivelor la un click de mouse - optiunea On mouse click [.
In mod automat dupa un nurnar de secunde (pe care le introduceti dumneavoastra) - optiunea After (Dupa]
Pentru a vizualiza efectele de tranzltie alese, apasati butonul Preview
Stergerea efectelor de tranzltie se realizeaza alegand din Iista de tranzltli varianta None (Fara)
Stabilirea formatului unui diapozitiv - tab-ul Design (Proiectare) - Slide size (Dimensiune diapozitiv)
optiuni suplimentare, se selecteaza comanda Custom Slide Size
Din Iista derulanta Slides sized for (Diapozitive dimensionate pentru) se selecteaza formatul dorit
cu ajutorul carnpului Number slides from (Numerotare de la), se poate stabili numarul cu care sa inceapa numerotarea diapozitivelor.
Corectarea erorilor gramaticale· tab -ul Review – Language
Corectarea erorilor de ortografie se realizeaza cu ajutorul functiei Spelling (Corectare ortograflca). Acesta se apeleaza prin apasarea tastei F7 sau a butonului cu abc
Imprimarea- File - Print (Fisier - Imprimare) sau apasatl simultan tastele Ctrl si P.
Prezentarea- tab-ul Slide Show (Expunere diapozitive), sectiunea Start Slide Show (Pornire expunere diapozitive)
Dostları ilə paylaş: | |
http://muhaz.org/category/Review/ | Review | | Review of the Literature. The Canadian Alliance on Mental Illness and Mental Health. (See page 5) Becker, H. 1963. Outsiders: Studies in the sociology of deviance. The Free Press, New York Review 22,4 Kb. 1 | oxumaq |
| Review of Asian Studies Volume 16 (2014) Editor’s Desk from the editor’s desk Métraux including two on Korea that have been published in local newspapers in Staunton va and Vermont and a travel magazine in Britain. Several are meant primarily for casual reading Review 43,82 Kb. 1 | oxumaq |
| Review of Clive Gamble, John Gowlett and Robin Dunbar, Thinking Big: How the Evolution of Social Life Sociobiology was born in 1975, when biologist Edward O. Wilson published the volume that gave the field its name. There are many social species, and we can gain insight into human sociality by comparing it with sociality in other animals Review 7,59 Kb. 1 | oxumaq |
| Review of the fifth periodic report of Yemen Arama (الكرامة ) is a registered Swiss foundation headquartered in Geneva, established in 2004 by volunteer human rights lawyers and defenders Review 308,82 Kb. 10 | oxumaq |
| Review of Australia’s Future Tax System National Seniors Australia (nsa) is the largest organisation representing Australians aged 50 and over with some 280,000 members Review 162,84 Kb. 4 | oxumaq |
| Review of Accessibility of City of Victorville Programs, Services Activities, Facilities, and Public Rights-of-Way Review 488,74 Kb. 5 | oxumaq |
| Review of class materials A human caused or natural disaster is community-wide in impact and requires mutual aid from nearby communities Review 542 b. 1 | oxumaq |
| Review of New Zealand 18th session of the Working Group on the upr, January 2014 Universal Periodic Review of New Zealand 18th session of the Working Group on the upr, January 2014 Review 21,76 Kb. 1 | oxumaq |
| Review of Programme Performance on Key Indicators Review 519 b. 1 | oxumaq |
| Review of Programme Performance on Key Indicators The expenditure on Compensation of Employees as at 30 September 2013 is R92 million (47%) Review 511 b. 1 | oxumaq |
| Review of Programme Performance on Key Indicators An amount of R475 million (98. 4%) of the budget has been spent as at 31st March 2013 Review 506 b. 1 | oxumaq |
| Review of models for expression value estimation On the hg-u133 chip, each target is represented by a set of 11 pairs of pm: mm probes Review 510 b. 1 | oxumaq |
| Review of iso’s New ilf tables Review 471 b. 1 | oxumaq |
| Review of isro-gsics product Channel wise uncertainty evolution for insat-3D satellite (tir-1,tir-2,mir) must be explicitly written or mentioned in the document Review 5,26 Kb. 1 | oxumaq |
| Review of Requirements for the Registration and Regulation of Copyright Act 1968, no part may be reproduced by any process without written permission from the Director Publishing and Marketing agps. Inquiries should be directed to the Manager, agps press, Australian Government Publishing Service Review 1,03 Mb. 33 | oxumaq | |
http://muhaz.org/kingston-deanery-v2.html | Kingston deanery | The Diocese of Southwark - Prayer Calendar: June 2016
KINGSTON DEANERY
Its thirteen parishes, supporting eighteen churches, comprise a Deanery that embraces a number of significant educational and health care institutions, including Kingston University, Kingston College, nine church schools, and Kingston, Tolworth and Surbiton Hospitals, in the midst of a growing multi-cultural and multi-faith population.
1. Pray for the Kingston Deanery
Simon Coupland (A/D); Kevin Scott (AsstA/D); Ruth Ruse (LC)
“Oxygen”, the Deanery Youth Project; Kingston Churches Action on Homelessness
The Rt Rev Alan Francis Arbenethy Bishop of Conner (Armagh,Ireland) and The Rt Revd William Paul Colton Bishop of Cork,Cloyne & Ross (Dublin,Ireland) Priests & people
2. St Andrew, Ham:
Vacant (V); Sr.Veronica Vasethe CSC (AsstP); Chris Ruse (Reader)
Tiffin Girls’ School
The Rt Revd Hector Monterroso Gonzalez Bishop of Costa Rica (Central America) Priests & people
3. KINGSTON TEAM MINISTRY
Jonathan Wilkes (TR); David Bell (AsstP); Andrew Williams (AsstP);
Sandra Cragg (PTO);
Mike Cooper (Reader) (PTO);
International Day of Innocent Children Victims of Aggression
The Rt Revd Christopher Cocksworth Bishop of Coventry and The Rt Revd John Stroyan Bishop of Warwick
(Coventry,Canterbury,England) Priests & people
4. KINGSTON TEAM MINISTRY
All Saints, Kingston upon Thames (Kingston Parish Church)
Peter Hann (Reader); Martin Corner (Reader) (PTO)
St John the Evangelist, Kingston upon Thames
Vicky Maunder (TV) (P/T); Isobel Robinson (Reader)
St John’s School.
Kingston College
St John the Baptist,Kingston Vale
Amanda Beck (TV) (P/T); Penny Jivani (Reader) (PTO); John Waddleton (SPA)
The Rt Revd Elijah Matueny Awet Bishop of Cueibet (Bar El Ghazal,Sudan) Priests & people
5. 2nd Sunday after Trinity
St Luke, Kingston upon Thames:
Martin Hislop (V); David Chislett (PTO)
St Luke’s School, Kingston
World Environment Day
Pray for The Church of the Province of Myanmar (Burma) The Most Revd Stephen Than Myint Oo
Archbishop of Myanmar and Bishop of Yangon Bishops Priests & people
6. St Paul, Kingston Hill:
Simon Coupland (V) (A/D); Stuart Plumb (AsstC); Fiona de Quidt (AsstP);
St Paul’s School, Kingston
The Rt Revd James Oruwori Bishop of Ogbia (Niger Delta,NIgeria) Priests & People
7. St James, Malden
Lorenzo Fernandez-Vicente (V); Clive Piggott (AsstP); Donald Kerridge (PTO); Tae Seok Jung (Reader):
Yunghee Koh (Reader); Serena Josolyne (Reader) (PTO);
The Rt Revd Enrique Trevino Cruz Bishop of Cuernavaca (Mexico) Priests & people
8. St John the Baptist, Malden:
Kevin Scott (V) (AsstA/D); Milly Broome (PTO); Marilyn Burkett (Reader); Anthony Pullen (SPA)
Malden Parochial School, Malden Manor School and Green Lane School
The Rt Revd Naudal Alves Gomes Bishop of Curitiba (Brazil) Priests & people
9. New Malden & Coombe
Stephen Kuhrt (PinC); Carolyn Lucas (AsstP); David Greenfield (Reader); Katy Loffman (Reader);
Rebecca Mills (Rteader); Graham Stevensen (Reader); Roger Parham (Reader) (PTO)
Christ Church, New Malden
Ian Prior (PTO); Elspeth Coke (SPA)
Christ Church Junior and Infants School
The Rt Revd Samson Das Bishop of Cuttack (North India) Priests & people
10. New Malden & Coombe
St John the Divine, New Malden:
Helen Durant-Stevenson (Assoc.V); David Pamphilon (SPA);
The Rt Revd Nathan Amooti Rusengo Bishop of Cyangugu (Rwanda) Priests & people
11. St Peter, Norbiton:
Peter Holmes (V); Carol Holmes (Reader)
The Rt Revd Michael Augustine Owen Lewis Bishop of Cyprus and the Gulf (Jerusalem & Middle East)
Priests & people
12. 3rd Sunday after Trinity
St Andrew & St Mark, Surbiton:
Robert Stanier (V); Laura Selman (Asst,C); Janice Price (Reader) (Lay Canon); Sarah Stokes (SPA)
St Andrew’s and St Mark’s School
Kingston & Wimbledon YMCA;
The Church of Nigeria (Anglican Communion) The Most Revd Nicholas Okoh Metropolitan & Primate of all Nigeria & Bishop of Abuja Bishops Priests & people
13. TOLWORTH, HOOK & SURBITON TEAM MINISTRY
Helen Hancock (TR); Jon Kissell (V within the Parish); Luke Wickings (Assoc.V); Anthony Geater (Reader);
Becky Whiting (Reader); John Fleetwood (Reader) (PTO);
St Matthew, Surbiton
Victor Cuthbert (PTO); William Allberry (PTO); Ian Mole (SPA)
St Matthew’s School
St George, Tolworth
Lesley Bell (Reader); Esther Spokes (SPA)
The Revd Moses Nak Jun Yoo Bishop-elect Daejeon (Korea) Priests & people
14. TOLWORTH, HOOK AND SURBITON TEAM MINISTRY
St Paul, Hook:
Eric Heather (PTO); Derek Chambers (Reader);Ian Reid (Reader) (PTO);
David Disspain (SPA); Ann Fernihough (SPA); Sue Liptrot (SPA); Graham Robini (SPA)
St Paul’s School, Hook
The Revd Canon George Sumner Bishop-elect of Dallas and The Rt Revd Paul Lambert
Suffragan Bishop of Dallas (Vlll,The Episcopal Church) Priests & people
15. Surbiton Hill: Christ Church:
Christ Church, Surbiton Hill
John Birchall (V); Shawn Swinney (Sen.Assoc.M); Sarah Atkins (SPA)
Christ Church School
Emmanuel, Tolworth
J Bart Erlebach (AsstP);
The Rt Revd Abiodun Ogunyemi Bishop of Damaturu (Jos,Nigeria) Priests & people
16. Pray for the Religious Communities within the Diocese
The Community of the Sisters of the Church, Ham Common:
The Rev Sister Linda Mary CSC (Mother Superior); Sr Aileen (Sister in charge); Chaplain: Ann Dixon
Community at the Oratory at St Alphege: The Revd Sister Susan CSF (Contact)
Community of the Sacred Passion,Wandsworth: Sister Lucia CSP (Contact)
The Community of Celebration Christian Trust, Redhill: Rev Philip Bradshaw (Contact)
The Chemin Neuf Community; the international ecumenical foundation invited by the Archbishop to live as a
praying community at Lambeth Palace,sharing in the daily round of prayer that underpins the Archbishop’s ministry and to further the ecumenical and international dimensions of his work and to ecourage the renewal of prayer and the religious
life within the Church.
The Community of St Anselm at Lambeth Paalce a new religious community for young Christians aged between 20-35
to spend a year living, praying, studying together and serving the local community: Anders Litzell (PTO) (Prior)
The Rt Revd Valentino Mokiwa Bishop of Dar-es-Salaam (Tanzania) Priests & people
17 Kingston University University Faith Adviser: Andrew Williams
Pray for: Church hospitals, for their staff and for those they serve;
Chapter of Ministers in Secular Employment Mary Hancock (Chapter Clerk)
The Rt Revd Jonathan Labasan Casimina Bishop of Davao (Philippines) Priests & people
18. Kingston Hospital NHS Trust & Kingston Primary Care Trust (Surbiton & Tolworth Hospitals)
Susan Van Beveren (Chaplain); Ian Reid and Judith Roberts (AsstChaplains P/T)
The Rt Revd Wayne Wright Bishop of Delaware (III,The Episcopal Church) Priests & people
19. 4th Sunday after Trinity
Pray for all the non-stipendiary clergy in the Diocese
PRAY for The Church of North India (United) The Most Revd Pradeep Samantaroy Moderator of CNI &
Bishop of Amritsar Bishops Priests & people
BATTERSEA DEANERY
A hugely diverse, densely-populated and rapidly expanding Deanery with a rich mixture of ethnic origins.
20. Pray for the Battersea Deanery:
Geoffrey Owen (AD); Peter Wolstenholme (LC)
Pray for those who this evening at the Cathedral will be commissioned as SPA
World Refugee Day
Pray for the vacant Diocese of Delhi (North India) Priests & people
21. Christ Church & St Stephen, Battersea:
Geoffrey Owen (V) (AD);
Christ Church School
The Rt Revd Alastair Redfern Bishop of Derby and The Rt Revd Humphery Southern Bishop of Repton
(Derby,Canterbury,England) Priests & people
22. St Luke, Battersea:
Elizabeth Morse (V); Katherine Smith (PTO); Sally Watson (SPA)
The Rt Revd Kenneth Raymond Good Bishop of Derry & Raphoe (Armagh, Ireland) Priests & people
23. EU Referendum Pray that all who can will vote
St Mary, Battersea:
Simon Butler (V); Peter Wintgens (AsstP); Colin Wimsett (SPA); Alison Wintgens (SPA)
The Rt Revd Robert Innes Bishop of Gibraltar in Europe (England),The Rt Revd David Hamid Suffragan Bishop
of The Diocese in Europe (Canterbury,England) and The Rt Revd Pierre Whalon Suffragan Bishop of
Convocation of Episcopal Churches in Europe (II, The Episcopal Church) Priests & people
24. Birth of John the Baptist
St Michael, Battersea:
Anne Kurk (PiC) (NSM); Richard Waterhouse (Reader); Daphne Marshall (SPA)
The Rt Revd Timothy Kwok Bishop of Eastern Kowloon (Hong Kong) Priests & people
25. St Peter & St Paul, Battersea:
Patrick Malone (PiC); Katharine Smith (AsstC)
Pray for all those who today will be ordained Deacon at the Cathedral, pray for the parishes in which they will serve
The Rt Revd Dintoe Letloenyane Bishop of Diocese of the Free State (formerly Bloemfontein) (Southern Africa)
Priests & people
26. 5th Sunday after Trinity
Battersea Fields
Vacant (V); Janice Lynas (Reader)
All Saints Battersea Fields
Sekar Anand (AsstP); Peter Wright (Reader); Lillalou Hughes (Reader) (PTO); Patsy Brown (SPA);
Richard Trout (SPA)
St George, Battersea Fields
St George’s School
St Saviour, Battersea Fields
Shelia Tunstall (Reader) (PTO)
Battersea Fields GP Practice
PRAY for The Church of Pakistan (United) The Most Revd Samuel Robert Azariah Bishop of Raiwind &
Moderator of the Church of Pakistan Priests & people
27. St Mark, Battersea Rise:
Paul Perkin (V); Mark Thomas (AsstC); Robert Hooks (LCM);
The Rt Revd Andrew Chan Bishop of Western Kowloon (Hong Kong) Priests & people
28. St Barnabas, Clapham Common:
Richard Taylor (V); Anne Cocking (AsstC)
The Rt Revd Joshua Ogunele Bishop of the Diocese on the Coast (formerly Ikale-Ilaje) (Ondo,Nigeria)
Priests & people
29. SS Peter and Paul
Lavender Hill, The Ascension & Battersea, St Philip w St Bartholomew:
Iain Young (V); Barbara Marcham (SPA);
Benedictine Oblates Regular of Christ the King OSB
The Rt Revd Uriah Kolo Bishop of Doko (Lokoja, Nigeria) Priests & people
30. Riverhaven Trust (formerly Battersea Churches & Chelsea Housing Trust): All the staff at Estra House
WelCare in Wandsworth: Shaftesbury Young People project and all the members of the team working at
Royal Patriotic Building
The Rt Revd Julio Holguin Bishop of the Dominican Republic (V, The Episcopal Church) Priests & people
GENERAL NOTES
Queries about distribution of the Prayer Calendar should be addressed to: Communications & Resources, Trinity House, 4 Chapel Court, Borough High Street, London SE1 1HW (tel: 020 7939 9400 fax: 020 7939 9468). General comments and enquiries about entries should be addressed to John Barrow 93 Westway Raynes Park,London SW20 9LT. (tel: 0208 540 1733 Email; [email protected])
PRAY FOR: The people suffering hardship and hunger in our link Dioceses in Zimbabwe;
for the church, its clergy and people; for Bishop Cleophas in Matabeleland; Bishop Ishmael in Central Zimbabwe; Bishop Erick in Manicaland and Bishop Godfrey in Masvingo.
Dostları ilə paylaş: | |
http://muhaz.org/category/Kompozisiya/ | Kompozisiya | | Təsdiq edirəm: Kafedra müdiri “ ” 20 il Fənn proqramı (sillabusu) Kafedra Adı, atasının adı, soyadı və elmi dərəcəsi t e n., dos., Quvalov Abbas Abdurəhman oğlu Kompozisiya 81,83 Kb. 1 | oxumaq |
| Kompozisiya qanununun mahiyyəti nədən ibarətdir? Özünü qoruma qanununun mahiyyəti nədən ibarətdir? Təşkilati strukturun əsas prinsipləri hansılardır və onların qısa izahatını verin Kompozisiya 22,87 Kb. 1 | oxumaq |
| Reklam və turiZM Müasir iqtisadi şəraitdə xidmət bazarının tərkib elementi kimi reklam bazarının formalaşması xüsusiyyətləri Kompozisiya 17,76 Kb. 1 | oxumaq |
| Təsdiq edilmişdir Ali təhsilin bakalavriat və magistratura səviyyələri üzrə bəzi ixtisasların (ixtisaslaşmaların) t ə s n I fati bakalavriat səviyyəsi üzrə Kompozisiya materiallarından müdafiə təyinatlı məmulatların layihələndirilməsi və istehsalı Kompozisiya 30,6 Kb. 1 | oxumaq |
| Darsning maqsadi: Tarbiyaviy maqsad Tarbiyaviy maqsad: Vatanga bo’lgan mehr muhabbatni o’yg’otish,Jahonga mashhur Samarqand,Buxoro,Xiva shaharlaridagi tarixiy yodgorliklari bilan o’quvchilarni tanishtirish,millat va vatanga bo’lgan gururni shakllantirish Kompozisiya 7,54 Kb. 1 | oxumaq |
| Əziz + Kuçer Kuçer rəqəmsal təsvirləmə, heykəltaraşlıq, animasiya və video quraşdırma kimi bir çox çeşiddə media vasitəsilə işləməkdədir. Onların çoxsaylı kompleks kanala malik video əsaslı “Bəzi İnsanlar” adlı yeni kompozisiyasının 2012-ci ildə İndianapolos İncəsənət Kompozisiya 25,75 Kb. 1 | oxumaq |
| Fənn: Kompozisiya materiallarının texnologiyası Müəllim: ass. Ramazanov Ədalət Məcid oğlu Qrup: 1125a qrup üçün test suallari E 10. Metallotermiki reduksiya zamanı titan oksidinin reduksiya etmək üçün istifadə olunan Ca miqdarı Kompozisiya 0,66 Mb. 6 | oxumaq |
| 11. ŞÜŞƏ. Dekorativ materiallar plan Möhkəmləndirilməsi üsuluna görə adi, bişirilmiş, döyülmüş və möhkəmləndirilmiş (kimyəvi) yaxud digər üsullarla hazırla-nır. Profilinə görə şüşələr müstəvi (hamar), dalğavari, qutuşəkilli və profilli olur Kompozisiya 30,39 Kb. 1 | oxumaq |
| Təsdiq edilmişdir Ali təhsilin bakalavriat və magistratura səviyyələri üzrə bəzi ixtisasların (ixtisaslaşmaların) t ə s n I fati bakalavriat səviyyəsi üzrə Kompozisiya materiallarından müdafiə təyinatlı məmulatların layihələndirilməsi və istehsalı Kompozisiya 30,6 Kb. 1 | oxumaq |
| Qrup: 750 buraxili ş İ Ş İ Giriş Qrafikanın yaranma tarixi Rəsm qrafikanın ilk növü kimi Təsviri incəsənətdə əsas ifadə formaları Kitab qrafikasının tətbiqi sahəsi Azərbaycanın kitab qrafikası Oyma qrafikanın çap forması kimi Oymada istifadə olunan materiallar Nəticə Kompozisiya 1,46 Mb. 4 | oxumaq |
| Memarlığın əsasları” kafedrası “Dİzaynin əsaslari” Fənindən imtahan sualları Dizaynda kompozisiyasında layihələndirmə qrafikası anlayışının əsas xüsusiyyətləri hansılardır Kompozisiya 45,62 Kb. 1 | oxumaq |
| Kompozisiyanın nəzari əsaslan Kompozisiyanın əsas qanun va qaydaları. Kompozisiyanın gerçəklik qanunu Kompozitsiya termini latın sözü olan «kompo» sözündən götürülüb, mənası 'yaratmaq”, “ yerləşdirmək”, “ tərtib etmək” deməkdir. Bədii əsərlərin yaradılmasında kompozisiya mühüm rol oynayır Kompozisiya 39,57 Kb. 5 | oxumaq |
| Konstruksiya materiallarının texnologiyası Konstruksiya materiallarının təsnifatı Kompozisiya materialları təyyarələrin, raketlərin, energetika və nəqliyyat maşınlarının və s istehsalında geniş istifadə olunur Kompozisiya 36,5 Kb. 16 | oxumaq |
| P L a n kompozisiya materialları və onlardan detalların hazırlanması Polimer kompozisiya Maşınqayırmanın inkişafı, eləcə də buraxılan məmulatların keyfiyyətinin yüksəldilməsi və etibarlılığının artırılması məsələləri yeni konstruksiya materialları yaradılmasını tələb edir. Kompozisiya materialları sənayenin bütün sahələrində Kompozisiya 15,14 Kb. 2 | oxumaq | |
End of preview.
Dataset Card for Muhaz.org
Dataset Summary
This dataset contains 501,323 pages of educational content primarily in Turkish and Azerbaijani languages with some Russian content extracted from muhaz.org website. The content includes academic and educational materials, with a focus on technical and scientific topics.
Languages
The dataset is primarily in Turkish (tr) and Azerbaijani (az) with some Russian (ru) content.
Dataset Structure
Data Fields
This dataset includes the following fields:
url: URL of the webpage (string)title: Title of the page/article (string)text: Main content text extracted from the page (string)
Data Splits
All examples are in a single split.
Additional Information
License
This dataset is dedicated to the public domain under the Creative Commons Zero (CC0) license. This means you can:
- Use it for any purpose, including commercial projects.
- Modify it however you like.
- Distribute it without asking permission. No attribution is required, but it's always appreciated! CC0 license: https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.en To learn more about CC0, visit the Creative Commons website: https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/
Dataset Curators
- Downloads last month
- 41