metadata
language:
- nl
datasets:
- yhavinga/mc4_nl_cleaned
- yhavinga/cnn_dailymail_dutch
tags:
- summarization
- longt5
- seq2seq
license: apache-2.0
pipeline_tag: summarization
widget:
- text: >-
Het Van Goghmuseum in Amsterdam heeft vier kostbare prenten verworven van
Mary Cassatt, de Amerikaanse impressionistische kunstenaar en tijdgenoot
van Vincent van Gogh. Dat heeft het museum woensdagmiddag op een
persconferentie bekendgemaakt. Het gaat om drie grote kleurenetsen en een
zwart-wit litho met voorstellingen van vrouwen. Voor deze prenten, die
afkomstig zijn van een Amerikaanse verzamelaar, betaalde het museum ruim
1,4 miljoen euro. Drie grote fondsen en een aantal particulieren hebben
samen de aankoopsom beschikbaar gesteld. Mary Stevenson Cassatt
(1844-1926) woonde en werkte lange tijd in Frankrijk. Ze staat met haar
impressionistische schilderijen en tekeningen te boek als een van de
vernieuwers van de Parijse kunstwereld in de late negentiende eeuw. Het
Van Goghmuseum rekent haar prenten „tot het mooiste wat op grafisch gebied
in het fin de siècle is geproduceerd”. De drie aangekochte kleurenetsen –
Het doorpassen, De brief en Badende vrouw – komen uit een serie van tien
waarmee Cassatt haar naam als (prent)kunstenaar definitief vestigde. Ze
maakte de etsen na een bezoek in 1890 aan een tentoonstelling van Japanse
prenten in Parijs. Over die expositie schreef de Amerikaanse aan haar
vriendin Berthe Morisot, een andere vrouwelijke impressionist: „We kunnen
de Japanse prenten in de Beaux-Arts gaan bekijken. Echt, die mag je niet
missen. Als je kleurenprenten wilt maken, is er niets mooiers
voorstelbaar. Ik droom ervan en denk nergens anders meer aan dan aan kleur
op koper.
- text: >-
Afgelopen zaterdagochtend werden Hunga Tonga en Hunga Hapai opnieuw twee
aparte eilanden toen de vulkaan met een hevige explosie uitbarstte. De
aanloop tot de uitbarsting begon al eind vorig jaar met kleinere
explosies. Begin januari nam de activiteit af en dachten geologen dat de
vulkaan tot rust was gekomen. Toch barstte hij afgelopen zaterdag opnieuw
uit, veel heviger dan de uitbarstingen ervoor. Vlák voor deze explosie
stortte het kilometerslange verbindingsstuk in en verdween onder het
water. De eruptie duurde acht minuten. De wolk van as en giftige
gasdeeltjes, zoals zwaveloxide, die daarbij vrijkwam, reikte tot dertig
kilometer hoogte en was zo’n vijfhonderd kilometer breed. Ter
vergelijking: de pluimen uit de recente vulkaanuitbarsting op La Palma
reikten maximaal zo’n vijf kilometer hoog. De hoofdstad van Tonga,
vijfenzestig kilometer verderop is bedekt met een dikke laag as. Dat heeft
bijvoorbeeld gevolgen voor de veiligheid van het drinkwater op Tonga. De
uitbarsting van de onderzeese vulkaan in de eilandstaat Tonga afgelopen
zaterdag was bijzonder heftig. De eruptie veroorzaakte een tsunami die
reikte van Nieuw-Zeeland tot de Verenigde Staten en in Nederland ging de
luchtdruk omhoog. Geologen verwachten niet dat de vulkaan op Tonga voor
een lange wereldwijde afkoeling zorgt, zoals bij andere hevige
vulkaanuitbarstingen het geval is geweest. De vulkaan ligt onder water
tussen de onbewoonde eilandjes Hunga Tonga (0,39 vierkante kilometer) en
Hunga Ha’apai (0,65 vierkante kilometer). Magma dat bij kleinere
uitbarsting in 2009 en 2014 omhoog kwam, koelde af en vormde een
verbindingsstuk tussen de twee eilanden in. Een explosie van een
onderwatervulkaan als die bij Tonga is heftiger dan bijvoorbeeld die
uitbarsting op La Palma. „Dat komt doordat het vulkanisme hier veroorzaakt
wordt door subductie: de Pacifische plaat zinkt onder Tonga de aardmantel
in en neemt water mee omlaag”, zegt hoogleraar paleogeografie Douwe van
Hinsbergen van de Universiteit Utrecht. „Dit water komt met magma als gas,
als waterdamp, mee omhoog. Dat voert de druk onder de aardkost enorm op.
Arwen Deuss, geowetenschapper aan de Universiteit Utrecht, vergelijkt het
met een fles cola. „Wanneer je een fles cola schudt, zal het gas er met
veel geweld uitkomen. Dat is waarschijnlijk wat er gebeurd is op Tonga,
maar we weten het niet precies.”
long-t5-tglobal-small-dutch-cnn-bf16-test
See logs at https://wandb.ai/yepster/long-t5-tglobal-small-dutch-cnn/runs/1qmed8ll?workspace=user-yepster