context
stringlengths 217
1.95k
| question
stringlengths 12
148
| answer
stringlengths 3
799
| wiki_id
int64 200
4.45M
|
---|---|---|---|
U Kini jedu pse (), danska je kriminalističko akciona filmska komedija iz 1999. godine, koju je režirao Lase Spang Olsen, a napisao Anders Tomas Jensen. U njemu glume Dejan Čukić, Kim Bodnija, Nikolaj Li Kos i Slavko Labović. Devojka je ostavila Arvida (Dejan Čukić), blagajnika u banci, jer je previše dosadan i nezainteresovan. U nadi da će uneti malo uzbuđenja u svoj život, Arvid na sopstveno iznenađenje, pomaže u zaustavljanju pljačke banke. Žena neuspelog pljačkaša banke pronalazi Arvida i govori mu da je njen muž pljačkao banku, samo da bi mogao da plati medicinske tretmane, kako bi mogli da imaju dete, vantelesnom oplodnjom. Naslov je referenca na aksiom koji mu Arvidov brat kaže: „U Kini jedu pse“; što ga čini da shvati da ne postoji nešto kao moralni apsolutizam i da da li je nešto ispravno ili pogrešno zavisi od situacije. Zbog ovog otkrića, on dolazi da saoseća sa pljačkašem banke. Zamišljajući da može pomoći paru i odjednom se pokazati kao opasan odmetnik, Arvid planira pljačku sopstvene banke, uz pomoć svog brata Haralda (Kim Bodnija) i nekih drugih kriminalaca. Godine 2002. objavljen je prednastavak pod nazivom U Kini jedu pse 2 ili Starci u novim automobilima. Ponovo ga je režirao Lase Spang Olsen, a Kim Bodnija je ponovio svoju ulogu Haralda, kao i Slavko Labović. | Kako Arvid dolazi do saosećanja sa pljačkašem banke? | Arvid dolazi do saosećanja sa pljačkašem banke kada sazna da je pljačkao banku kako bi mogao da plati medicinske tretmane za vantelesnu oplodnju i ostvari želju da ima dete. | 4,299,989 |
Proročanstvo je 578. epizoda Zagora objavljena premijerno u Srbiji u br. 110. u izdanju Veselog četvrtka. Na kioscima u Srbiji se pojavila 9. juna 2016. Koštala je 270 din. (2,27 €; 2,65 $) Imala je 94 strane. Originalna epizoda pod nazivom La profezia objavljena je premijerno u Italiji u br. 578. regularne edicije Zagora u izdanju Bonelija 4. septembra 2013. Epizodu je nacrtao Roberto Pijere, a scenario napisali Moreno Buratini i Mauro Boseli. Naslovnicu je nacrtao Galijeno Feri. Koštala je 3,9 €. Nakon spašavaja rudara, Zagor i Čiko nastavljaju dalje sa glumačkom družinom Delano i Matamoros. Stiću u grad Konsepsion u kome lokalni sveštenik brat Tomas drži javne govore sa namerom da ubedi stanovnike da će uskoro nastati smak sveta, praveći analogiju sa zemljotresom koji je srupio Santijago 1822. godine. Jedini način da se spasu jeste da se svi bezbožnici i jeretici uklone sa lica zemlje. Tomas za problem optužuje bivšeg predsednika Čilea Bernarda O Higisa, kao i njegovog prijatelja Dijega del Valdavija, koji je još uvek guverner Konsepsiona. U razgovoru sa pukovnikom Havijerom i kapetanom Pastorom (bratom bivšeg predsednika O Higinsa), guverner Valdavija ne zahteva vojnu intervenciju shvatajući da bi to moglo da izazove dodatne probleme. | Kako se zove grad u kome lokalni sveštenik brat Tomas drži javne govore? | Grad u kome lokalni sveštenik brat Tomas drži javne govore je Konsepsion. | 4,063,632 |
Kraljevska Pruska (; ) ili Poljska Pruska (; ) je bila poljska pokrajina koja se sastojala od bivših okruga Države Tevtonskih vitezova koja je obuhvatala Pomereliju sa Gdanjskom, Helmsku zemlju sa Torunjom, ušće Visle sa Elblagom i Malborkom i biskupiju Varmiju sa Olštinom, koje su posle drugog mira iz Torunja 1466. bile ustupljene Kraljevstvu Poljskoj. Sve do Lublinske unije iz 1589, ova oblast je uživala znatnu autonomiju. Posle 1569. je došla pod direktnu upravu Krune Kraljevstva Poljske u Državnoj zajednici Poljske i Litvanije. Kraljevska Pruska je administrativno bila deo Velikipoljske provincije, zajedno sa Velikopoljskom, Mazovijom, Lečničkim i Siradskim vojvostvom, a glavni grad provincije je bio Poznanj. | Kako se naziva biskupija koja je bila deo Kraljevske Pruske? | Biskupija koja je bila deo Kraljevske Pruske naziva se Varmija. | 958,397 |
Azijsko prvenstvo u rukometu za žene 1987. je prvo Azijsko prvenstvuo vakvo takmičenje na Aziji, koji je održano od 15. avgusta do 1. septembra, 1987. u Amanu (Jordan), u organizaciji AHF. Na prvenstvu je učestvivalo 6 reprezentacija, koje su u predtakmičenju bile podeljene u dve grupe A i B sa po 3 ekipe. Igralo se po jednostrukom bod sistemu (svako sa svakim po jednu utakmicu). Dve prvoplasirane ekipe iz polufinalnih grupa unakrsno su igrale polufinalne mečeve (A.1/B.2 i B.1/A.2). Poražene ekipe su odlučivale o trećem meste, a pobednice za prvo mesto, odnosno za prvog prvaka Azije. Legenda: I =igrao, P = pobeda, N = nerešeno, G = poraz, DG = dati golovi, PG = primljeni golovi, GR = gol-razlika, B = bodovi, tamnija polja - igra kao domaćin, zelena boja - nastavljaju takmičenje, crvena boja - ispadaju iz takmičenja Za Letnje olimpijske igre 1988. u Seulu, plasirale su se reprezentacije Južne Koreje i Kine. Kina se kvalifikovana iako je bila druga, jer se prvoplasirana Južna Koreja automatski kvalifikovala kao domaćin Olimpijskih igara 1988. | Zašto se Kina kvalifikovala za Olimpijske igre 1988. iako je bila druga na prvenstvu? | Kina se kvalifikovala za Olimpijske igre 1988. jer se prvoplasirana Južna Koreja automatski kvalifikovala kao domaćin. | 556,486 |
Fudbalska takmičenja na Ljetnim olimpijskim igrama 2016. održaće se od 3. do 20. avgusta 2016. godine. Osim olimpijkog grada Rio de Ženeira, utakmice će se takođe igrati i u Belo Orizonteu, Braziliji, Salvadoru, Sao Paulu i Manausu. Svih 6 gradova su takođe bili i domaćini Svjetskog prvenstva 2014. U muškoj konkurenciji učestvovaće igrači do 23. godine, s tim što svaka reprezentacija ima pravo na 3 igrača starija od ograničene dobi. Ženska konkurencija nema ograničenja. Osim olimpijskog grada Rio De Ženeira, utakmice će se takođe igrati i u Belo Orizonteu, Braziliji, Salvadoru, Sao Paulu i Manausu. Konačna mjesta održavanja turnira donesena su 16. marta 2015. godine. | Kada će se održati fudbalska takmičenja na Letnjim olimpijskim igrama 2016? | Fudbalska takmičenja na Letnjim olimpijskim igrama 2016. održaće se od 3. do 20. avgusta 2016. godine. | 1,334,809 |
Takmičenje u skoku uvis u ženskoj konkurenciji na 26. Evropskom prvenstvu u atletici u dvorani 2000. godine održano je 25. i 26. februara. u Gentu, (Belgija). Titulu evropske prvakinje osvojenu na Evropskom prvenstvu u dvorani 1998. u Valensijiu nije branila Monika Žagar iz Rumunije. Deset najboljih evropskih skakačica uvis u dvorani 2000. godine pre početka prvenstva 24. februara 2000, imale su sledeći plasman na evropskoj i svetskoj rang listi. (SRL) i listi svih vremena (LSV). Kvalifikacije su održane 25. februara. Norma za najmanje 8 mesta u finalu iznosila je 1,93 m, a koju su ispunila 4 takmičara (KV, ostali su se kvalifikovali po osnovu postignutog rezultata (kv) | Koje su visine bile potrebne za kvalifikaciju u finale u skoku uvis? | Za kvalifikaciju u finale u skoku uvis bile su potrebne visine od 1,93 m. | 4,058,296 |
-{Brookesia micra}- je minijaturna vrsta kameleona sa ostrvca Nosi Hara u severnom delu Madagaskara. Od 14. februara 2012. godine potvrđeno je da je ovo nova vrsta, tako da je -{Brookesia micra}- najmanja poznata vrsta kameleona, a spada i u najmanje reptile na svetu. Ova vrsta je toliko mala da staje na vrh kažiprsta ili na glavu šibice. Ova vrsta ne prelazi veličinu od 30 milimetara, dok bez repa veličina ovih kameleona iznosi do 16 -{mm}-. Vrsta ima narandžast rep. Ted Tausend, profesor koji je vršio genetsko testiranje kojim je potvrđeno da je ovo nova vrsta, smatra da je vrsta -{Brookesia micra}- verovatno evoluirala od nekog malog pretka. Inače vrsta -{Brookesia micra}- je primer za ostrvsku patuljastost, kada vrsta usled skučenog prostora za život tokom evolucije postaje sve manja. Tokom dana uglavnom žive ispod lišća dok su aktivni noću. Vrsta živi na području od samo nekoliko kvadratnih kilometara na ostvcetu Nosi Hara koje pripada Madagaskaru. Vrstu -{Brookesia micra}- je otkrio i imenovao tim istraživača koji je predvodio Frank Glav (), sa Državne zoološke kolekcije Minhena () | Gde uglavnom žive -{Brookesia micra}- tokom dana? | Uglavnom žive ispod lišća tokom dana. | 583,794 |
Krv i vino () američki je kriminalistički triler film iz 1996. godine u režiji Boba Rafelsona, po scenariju Nika Vilijesa i Alison Kros. Glavne uloge tumače: Džek Nikolson, Stiven Dorf, Dženifer Lopez, Džudi Dejvis i Majkl Kejn. Aleks Gejts (igra ga Nikolson) je trgovac vinom iz Majamija. U poslednje vreme posao mu ne ide najbolje, supruga Suzan (koju glumi Dejvis) je nezadovoljna njihovim brakom i finansijskim problemima, a sin Džejson (kojeg igra Dorf) godinama ga ignoriše. Zbog ovoga, Aleksova jedina uteha je romantična veza sa prelepom Gabrijelom (koju glumi Lopez), koja radi kao domaćica u vili bogataša Risa (koga glumi Džon Sajc). Aleks odlučuje da opljačka Risovu kuću i u tu svrhu angažuje starog, iskusnog lopova Viktora (kojeg igra Kejn) koji uspeva da ukrade dijamantski nakit vredan 1,3 miliona dolara... | Kako se zove trgovac vinom iz Majamija? | Aleks Gejts. | 4,371,050 |
Valivju () je malena varošica u severozapadnom delu kanadske provincije Alberta, i pripada statističkoj regiji Severna Alberta. Nalazi se 111 km istočno od grada Grand Preri i 345 km severnije od administrativnog centra provincije Edmontona. Naselje je osnovano 1916. godine kao Red Vilou. Naselje je doživelo značajniji napredak otkrićem nafte u toj oblasti tokom pedesetih godina prošlog veka. Pored eksploatacije nafte, privrednu osnovu varošice čine još i poljoprivreda, vađenje šljunka i peska i turizam. Prema podacima popisa stanovništva iz 2011. u varošici je živeo 1.761 stanovnik što je za 2,1% više u odnosu na stanje iz 2006. kada je registrovano 1.725 žitelja tog mesta. | Gde se nalazi Valivju? | Valivju se nalazi u severozapadnom delu kanadske provincije Alberta. | 628,921 |
Prozor đavolske crkve (; dosl. Dijabolični vitraž) francuski je crno-beli nemi horor film iz 1911. godine, reditelja Žorža Melijesa. Melijesova ćerka, Žoržet, učestvovala je u stvaranju filma kao jedna od dva direktora fotografije. Film se nalazi pod rednim brojem 1548—1556 u katalogu Melijesove izdavačke kuće -{Star Film Company}-, iako ga je distribuirala druga izdavačka kuća, -{Pathé Frères}-. Ukupno trajanje filma nije poznato pošto je sačuvan samo sedmominutni fragment, dok se ostatak filma smatra izgubljenim. Satana koristi polomljeni vitražni prozor sa likom mlade žene da progoni starog alhemičara. On završava u paklu i suočava se sa samim Đavolom. | Kada je film snimljen? | Film "Prozor đavolske crkve" snimljen je 1911. godine. | 4,355,743 |
Vilijam Habs Renkvist (, Milvoki, Viskonsin, SAD, 1. oktobar 1924 — Arlington, Virdžinija, 3. septembar 2005) je bio američki advokat i pravnik koji je služio kao pridruženi sudija Vrhovnog suda Sjedinjenih Američkih Država i kasnije kao 16. predsednik Suda. Ričard Nikson ga je nominovao na mesto pridruženog sudije, nakon povlačenja Džona Maršala Harlana II. Renkvist je preuzeo dužnost 7. januara 1972, nakon što je njegovo imenovanje potvrđeno u Senatu glasovima 68 senatora, dok ih je 26 bilo protiv. U Burgerovom sudu, Renkvist je bio jedan od najkonzervativnijih sudija. Odbacivao je široko tumačenje 14. amandmana, koji je po njemu samo trebalo da reši problem ropstva, a ne da se primenjuje kako bi se proširila prava zatvorenika i legalizovao abortus. Renkvist je zastupao stav da nije posao Suda da odražava i prati promene u društvu i društvenim vrednostima, već da je to posao Kongresa. Takođe je zastupao stav da države imaju pravo da propisuju molitve u državnim školama. Nakon povlačenja predsednika Vorena Bergera 1986, Ronald Regan je nominovao Renkvista za predsednika Suda, dok je na njegovo mesto pridruženog sudije imenovao Antonina Skaliju. Renkvist je bio predsednik skoro 19 godina, što je četvrti najduži mandat predsednika u istoriji Suda (posle Maršala, Tejnija i Fulera). Nakon njegove smrti 2005, Džordž V. Buš je za novog predsednika imenovao Džona Robertsa. | Koliko je dugo Vilijam Renkvist bio predsednik Suda? | Vilijam Renkvist je bio predsednik Suda skoro 19 godina. | 580,118 |
Izbori za predsednika Ukrajine 2019. održani su u dva kruga 31. marta i 21. aprila. Za predsednika je izabran komičar Vladimir Zelenski, koji je u drugom krugu ubedljivo pobedio Petra Porošenka. Aktuelni predsednik Petro Porošenko borio se za drugi mandat. Predizborna istraživanja predviđala su vrlo neizvesnu borbu i, zbog velikog broja kandidata, gotovo siguran drugi krug glasanja. Pored Porošenka, kao mogući favoriti isticani su Vladimir Zelenski i Julija Timošenko, koji su u predizbornim anketama bili ispred aktuelnog predsednika. U prvom krugu pobedio je Vladimir Zelenski sa nešto više od 30% glasova, dok je drugo mesto osvojio Petro Porošenko sa oko 16% glasova. U drugom krugu Zelenski je osvojio više od 73% glasova. | Koliki procenat glasova je osvojio Vladimir Zelenski u drugom krugu izbora? | Vladimir Zelenski je osvojio više od 73% glasova u drugom krugu izbora. | 4,010,988 |
Kosmos-1137 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-1137 je lansiran sa kosmodroma Pleseck, SSSR, 25. septembra 1979. Raketa-nosač R-14 Čusovaja () (8K65, NATO oznaka -{SS-5 Skean}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 40 kilograma. Kosmos-1137 je bio komunikacioni satelit. | Koliko je vještačkih satelita lansirano u okviru programa Kosmos? | Preko 2400 vještačkih satelita je lansirano u okviru programa Kosmos. | 322,384 |
Slikarstvom je počeo da se bavi 1970. godine. U svom dosadašnjem radu održao je 40 samostalnih izložbi, dok je učestvovao u preko 200 grupnih izložbi. Od 1973. godine, izlagao je na svim kolonijama naivne umetnosti koje je organizovao Muzej naivne umetnosti. Naslikao je nekoliko stotina slika tehnikom uljanog slikarstva na različitim podlogama. Prvi uzor u slikarstvu mu je bio Milan Rašić. Tema koja preovladava u njegovim delima je seoski život. Njegova dela su izložena u zbirci Muzeja naivne umetnosti, Galeriji likovnih samorastnikov u Trebinju, galerijama u Sanskom mostu i Kovačici. | Koliko je samostalnih izložbi održao Dobrosav Milojević? | Dobrosav Milojević je održao 40 samostalnih izložbi. | 4,242,927 |
Sejšeli su učestvovali na Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2013. održanom u Moskvi od 10. do 18. avgusta četrnaesti put, odnosno učestvovali su na svim prvenstvima do danas. Reprezentaciju Sejšela predstavljao je jedan takmičar koji se takmičio u trci na 200 metara., Na ovom prvenstvu Sejšeli nisu osvojili nijednu medalju, a Nedi Mari je postigao lični rekord sezone. | Koliko puta su Sejšeli učestvovali na Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom do 2013. godine? | Sejšeli su učestvovali četrnaest puta. | 831,006 |
Profesionalnu karijeru započeo je u Mladosti Petrinja 1983. godine, a za Dinamo Vinkovci (sadašnja Cibalija) igrao je od 1988. godine. Klub je napustio 1993. godine i prešao u Varteks Varaždin. Godine 1996. napustio je Vartkes i potpisao ugovor sa turskim Bešiktašom, gde je proveo dve sezone, a nakon toga vratio se da igra u Varaždin. Na kraju karijere potpisao je ugovor sa belgijskim klubom Šarlrom, za koji je odigrao sedam ligaških utakmica i vratio se u Varteks, gde je završio karijeru 2000. godine. Nakon što je završio igračku karijeru nastavio je da radi u Varteksu kao prvo pomoćni trener, kao i trener golmana. U periodu od 1995. do 1999. godine Mrmić je za reprezentaciju Hrvatske odigrao 14 međunarodnih mečeva, kao golman nacionalnog tima. Prvu utakmicu za reprezentaciju Hrvatske odigrao je 11. juna 1995. godine, kada je selekcija Hrvtske poražena od strane reprezentacije Ukrajine tokom kvalifikacija za Evropsko prvenstvo 1996. Pre finala Evropskog prvenstva 1996. nastupio je i na tri prijateljske utakmice reprezentacije Hrvatske. Odigrao je tri utakmice tokom kvalifikacija za Svetsko prvenstvo 1998. godine. U januaru 1999. godine odigrao je jednu utakmicu za Hrvatsku „B” reprezentaciju, na meču protiv B selekcije Francuske. Nakon toga bio je drugi golman Hrvatske reprezentacije tokom kvalifikacija za Evropsko prvenstvo 2000. | Koliko je međunarodnih mečeva odigrao za reprezentaciju Hrvatske? | Mrmić je odigrao 14 međunarodnih mečeva za reprezentaciju Hrvatske. | 4,126,443 |
Državni službenik je srpska kriminalistička televizijska serija čiji su tvorci Predrag Gaga Antonijević i Dimitrije Vojnov. Premijerno se prikazuje od 24. marta 2019. godine na kanalu Superstar TV. Ovo je savremena i uzbudljiva priča o agentima BIA-e koji daleko od očiju javnosti svakodnevno uklanjaju najopasnije pretnje po Srbiju i vode borbu u lavirintu domaćih i inostranih intriga tj. okolnostima savremene geopolitičke situacije. Junaci su mladi ljudi pritisnuti bremenom ogromne odgovornosti velikim delom proistekle iz širokih ovlašćenja koja njihova pozicija nosi. Glavni junak je Lazar, mladi agent u usponu koji pokušava da nađe ravnotežu između porodičnog i poslovnog života. Kad se velika opasnost nadvije nad Srbiju, i kad više ne zna ima li na koga da se osloni, Lazar shvata da će morati da podnese veliku žrtvu i da radi mimo pravila kako bi spasao svoje sugrađane, svoju porodicu i sebe. Iako zasnovana na izmišljenim događajima i likovima, serija je posvećena svima onima koji su položili svoje živote za očuvanje bezbednosti države, o čijoj žrtvi se nikada neće saznati jer su bili zavetovani na tajnost, bez mogućnosti da dobiju spomenik ili status narodnog heroja iako su ga zaslužili. | Kada je premijerno prikazana serija? | Serija je premijerno prikazana 24. marta 2019. godine. | 4,007,545 |
Mini Mi (; ) je izmišljeni lik iz serijala filmova o tajnom agentu Ostinu Pauersu. Glumi ga Vern Trojer. Pojavljuje se u dva fima Ostin Pauers: Špijun koji me je kresnuo i Ostin Pauers: Goldmember. Naime, Mini Mi je klon Doktora Zlice koji je nakon nesreće u laboratoriji ostao patuljak. Mini Mi obožava da jede belgijsku čokoladu i da maltretira Skota, Zlicinog sina. Veoma je agresivan. Ovaj lik predstavlja parodiju na Nik Naka, patuljka pomoćnika Skaramange iz filma Čovek sa zlatnim pištoljem. | Koga Mini Mi maltretira u filmovima? | Mini Mi maltretira Skota, Zlicinog sina, u filmovima. | 304,886 |
Dejan Marjanović Šaban je bio srpski kriminalac iz devedesetih poznat u tadašnjim medijima kao „Kralj Zvezdare”. Njegov otac je čuveni arhitekta Milutin Marjanović, glavni projektant radova na kupoli Hrama Svetog Save u Beogradu.Dejan je završio Građevinsku školu. Bio je u vezi sa manekenkom Jelicom Matić Sindi. Njegova najbolja drugarica bila je pevačica Mira Škorić, a predstavljan je u javnosti ne kao kriminalac, već kao mladi biznismen sa mnogo butika i lokala u Beogradu. Ubijen je dva sata nakon što je u poslednjem intervjuu pomenuo pevačicu Cecu sa kojom su ga tabloidi često povezivali jer je jednom uslikan u njenom društvu. Dejana je ubio njegov maloletni kum Aleksandar Paunović, zvani Mali Paun, 18. oktobra 1994. godine. Dejan je imao 23 godine kada je ubijen. Novinar Marko Lopušina, koji je istraživao kriminal devedesetih, piše da se za njegovo ubistvo verovalo u podzemlju da je naručeno, mada se prvo mislilo da ga je Paun ubio kako bi se dokazao drugim žestokim momcima. Paunović je tvrdio da ga je Dejan maltretirao i terao da diluje drogu. Osuđen je na šest godina maloletničkog zatvora,ali je presuda ukinuta nakon 2 godine, na ponovljenom suđenju osuđen je na četiri godine zatvora, ali nije odslužio jer je i sam ubijen. Ubila ga je 1999. godine, tadašnja devojka Jasmina Antonijević Deni, u medijima kasnije prozvana Crna Jasmina, koja je tvrdila da je dečko maltretirao i tukao. Ona je kasnije ubila još jednog partnera. | Ko je ubio Aleksandra Paunovića, zvanog Mali Paun? | Devojka Jasmina Antonijević Deni, poznata kao Crna Jasmina, ubila je Aleksandra Paunovića, zvanog Mali Paun. | 4,445,028 |
Aleksander Juhan Jalmar Skarsgord (; 25. avgust 1976) švedski je televizijski i filmski glumac. Širom sveta je postao popularan igrajući Erika Nortmana u TV seriji Prava krv. | 2008—2014. || Prava krv || -{True Blood}- || Erik Nortman || (TV-serija)nominovan — Nagrada Saturn za najboljeg televizijskog glumca u sporednoj ulozi | Koju ulogu je igrao u TV seriji Prava krv? | Erik Nortman. | 919,738 |
Monako je učestvovao na 18. Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani 2022. održanom u Beogradu od 18. do 20. marta osmi put. Reprezentaciju Monaka predstavljala je 1 atletičarka koja se takmičila u trci na 60 metara., Na ovom prvenstvu takmičarka Monaka nije osvojila nijednu medalju ali je ostvarila najbolji lični rezultat sezone. | Da li je atletičarka Monaka osvojila neku medalju na ovom prvenstvu? | Ne, atletičarka Monaka nije osvojila nijednu medalju na ovom prvenstvu. | 4,325,126 |
Tamjanika je stara pitoma vrsta vinove loze (grožđa). Ima poseban ukus i miris (oseća se na nekoliko -{metara}- kada je zrelo), odakle i naziv. Počinje da zri sredinom septembra, a na zrelim zrnima pokožica puca. Potpun ukus i miris (skoro nadimljen) se mogu osetiti tek kad plod u potpunosti uzri i kad dostigne punu slast, a to je negde sredinom oktobra. Plod je tamno-ljubičaste boje, zrna su skoro pravilne lopte, veličine 10-15 -{mm}-, a ponekad čak i do 20. Od ovog grožđa se pravi istoimeno vino. Od ploda tamjanike uglavnom se na tržištu mogu naći bela vina, ali malo je poznato da postoji i crna tamjanika. | Kada se obično pravi vino od tamjanike? | Vino od tamjanike se obično pravi kada plod u potpunosti uzri i dostigne punu slast, negde sredinom oktobra. | 154,169 |
Zdravko Knežević - Knez (Prnjavor, 17. april 1968) srpski je strip crtač. Organizator je nekoliko škola stripa u Republici Srpskoj. Urednik je strip magazina "Parabelum" i fanzina "Kunova" Zdravko knežević je rođen u Prnjavoru 17. aprila 1968. godine a odrastao u selu Pečenog Ilova. Srednju, građevinsku tehničku školu, završio je u Derventi sredinom osamdesesetih godina prošlog vijeka i u to vrijeme nacrtao je više stotina tabli stripa, koje nije objavljivao. Sa Tomislavom Vračevićem pokrenuo je strip serijal „Tom i Zak“, koji takođe nije objavljen, ali je umnožavan i dijeljen među prijateljima. U to vrijeme crtao je karikature i ilustracije koje su objavljivane u sarajavskom sedmičnom magazinu „Ven“ i drugim omladinskim časopisima. Krajem osamdesetih godina piše vestern priče za „Poni Vest“ iz Gornjeg Milanovca koje su objavljivane kao dodatak pod pseudonimom Trevor Horn. Poslije toga veza sa stripom bila mu je isključivo kolekcionarstvo sve do pojave Udruženje strip autora i obožavalaca stripa Republike Srpske "Deveta dimenzija" i strip-magazina "Parabelluma". Njihovom pojavom vraća se stripu kroz crtanje kraćih priča, osnivanje strip škole u Prnjavoru, Derventi i Srpcu kroz koje prolazi veliki broj djece i iz čijih radova zajedno sa Nikolom Kneževićem pokreće strip fanzin "Kunova". Zajedno sa još petoricom strip autora iz Republike Srpske radio je na stripu "Gluvo doba" prema knjizi Ninoslava Mitrovića. Vodio je i strip-radionicu na Međunarodnom salonu stripa u Banjoj Luci 2019. | Kako se zvao strip serijal koji je Zdravko Knežević pokrenuo sa Tomislavom Vračevićem? | Strip serijal koji je Zdravko Knežević pokrenuo sa Tomislavom Vračevićem se zvao "Tom i Zak". | 4,146,264 |
Otoantritis je gnojna komplikacija akutnog zapaljenja srednjeg uha kod novorođenčadi i odojčadi. Kod njih još uvek nije razvijen mastoidni nastavak slepoočne kosti, pa je češće u pitanju zapaljenje antruma nego mastoida. Gnojna infekcija iz bubne duplje prelazi kroz otvor antruma na sam antrum i okolno koštano tkivo. Pošto su u tom uzrastu bubna duplja i antrum povezani uskim kanalom, koji je u nekim slučajevima pregrađen zaostatkom mezenhimnog tkiva, često dolazi do odvajanja antruma od bubne duplje, pa u antrumu ostaje gnojna kolekcija čak i nakon što se gnojni proces sanira u bubnoj duplji. Manifestni oblik je češći i javlja se u dve forme. Kod prve dolazi do prodora gnojne kolekcije iza ušne školjke ili se stvara fistula ili apsces. Druga se karakteriše obilnom i dugotrajnom sekrecijom iz uha, koja ponekad ima neprijatan miris. Oba oblika su praćena povišenom telesnom temperaturom i gubitkom telesne težine. Latentni oblik je ređi. Lokalni simptomi su slabo izraženi ili ne postoje. Međutim, jasno su izrađeni opšti simptomi: problemi sa digestivnim traktom, nervnim, respiratornim sistemom itd. Deca su adinamična, sanjiva ili uznemirena, plaču, loše spavaju, apetit im je slab, dolazi do smanjenja telesne težine i sl. U obe forme otoantritisa izvodi se hirurško lečenje - antrotomija (odstranjenje antruma slepoočne kosti), uz primenu antibiotske i simptomatske terapije. | Koji su simptomi manifestnog oblika otoantritisa? | Simptomi manifestnog oblika otoantritisa su povišena telesna temperatura, gubitak telesne težine, prodor gnojne kolekcije iza ušne školjke ili stvaranje fistule ili apscesa, obilna i dugotrajna sekrecija iz uha sa neprijatnim mirisom. | 610,158 |
Druga vlada Vojislava Koštunice formirana je 15. maja 2007. godine. Činile su je sledeće političke partije: Demokratska stranka, Demokratska stranka Srbije, Nova Srbija i G17+. Predsednik Vlade bio je Vojislav Koštunica, potpredsednik Božidar Đelić, a Vladu su činila još 23 ministra, od čega četiri žene. Predsednik Republike Srbije Boris Tadić raspisao je parlamentarne izbore za 21. januar 2007. godine. Na tim izborima, rezultat je bio sledeći: Februara 2008. godine, kosovski Albanci proglašavaju jednostranu nezavisnost južne srpske pokrajine - Kosova i Metohije. Nakon tog događaja, Vlada zapada u krizu jer je u isto vreme Evropska unija nudila Srbiji da potpiše Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju. Jedan deo Vlade (Demokratska stranka i G17 plus) zalagao se za stavljanje potpisa na taj sporazum, dok je drugi deo Vlade (Demokratska stranka Srbije i Nova Srbija) zahtevao da EU jasno saopšti da priznaje teritorijalnu celovitost Srbije. Pošto su se nesuglasice nastavile, ubrzo je došlo do pada Vlade. Naime, 5. marta, opoziciona Srpska radikalna stranka predložila je parlamentu Rezoluciju o saradnji Srbije sa EU. Tu Rezoluciju podržali su DSS i Nova Srbija, dok DS i G 17 plus nisu. Dan kasnije, ministri iz redova DS i G 17 plus preglasali su svoje koalicione partnere po pitanju ove Rezolucije. 8. marta, premijer Vojislav Koštunica u obraćanju javnosti zatražio je raspuštanje skupštine i raspisivanje vanrednih parlamentarnih izbora, što je vrlo brzo i učinjeno. | Šta je premijer Vojislav Koštunica zatražio 8. marta? | Premijer Vojislav Koštunica zatražio je 8. marta raspuštanje skupštine i raspisivanje vanrednih parlamentarnih izbora. | 256,815 |
Vilja je selo u okrugu Kukes, na sjeveroistoku Albanije. Nalazi se u oblasti Ljuma i nekada je bilo dio bajraka Bušterica (Đafa). Ivan Jastrebov je zapisao da je selo Vilja poznato po tome što se u njemu rodio čuveni Sofi Sinan-paša koji je u Prizrenu 1615. godine podigao džamiju pod svojim imenom, od ruševina znamenitog Dušanovog manastira Sv. Aranegela na rijeci Bistrici iznad Prizrena. Paša je poznat i kao muslimanski pisac. Njegova knjiga Tezarrutati Sofi Sinan-paša (bogoslovsko moralnog sadržaja) čita se među muslimanima s posebnim poštovanjem. Zato je i prozvan grčkim nazivom Sofi, tj. učenjak, mudrac (sofija je na gr. mudrost). | Gde se nalazi selo Vilja? | Selo Vilja se nalazi u okrugu Kukes, na sjeveroistoku Albanije. | 4,011,947 |
Metar u sekundi je izvedena jedinica SI sistema od obe brzine (skalarne i vektor, koja oređuje i veličinu i specifičan pravac), definisana rastojanjem u metrima podeljenim sa vremenom u sekundi. Simboli jedinica SI sistema za metar u sekundi su m·s−1, m s−1, m/s, ili , ponekad (nezvanično) skraćen kao „-{mps}-” (britanski ili američki ). Tamo gde su metri u sekudi nekoliko reda dužine suviše dugi da bi bili pogodni, kao što je slučaj sa astronomskim merenjima, brzine se mogu dati u kilometrima u sekundi, gde je 1 km/s jednak 1000 metra u sekundi, ponekad (nezvanično) skraćen kao „-{kps}-” (britanski ili američki ). S obzirom da je brzina svetlosti 299.792.458 m/s, lako se može definisati da je jedinica m/s jednaka 1/299.792.458 brzine svetlosti u vakuumu. Benc, nazvan u čast Karla Benca, predložen je kao naziv za jedan metar u sekundi. prvenstveno iz nemačkih izvora, odbijen je kao SI jedinica brzine i nije video široku primenu ili prihvatanje. | Koje su simboli jedinica SI sistema za metar u sekundi? | Simboli jedinica SI sistema za metar u sekundi su m·s−1, m s−1, m/s, ili , ponekad (nezvanično) skraćen kao „-{mps}-” (britanski ili američki ). | 905,323 |
Takmičenje u bacanju kladiva u muškoj konkurenciji na Evropskom prvenstvu u atletici 2014. u Cirihu održano je 14. i 16. avgusta na stadionu Lecigrund. Deset najboljih evropskih bacača kladiva 2014. godine do početka prvenstva (12. avgusta 2014), imali su sledeći plasman na evropskoj i svetskoj rang listi. (SRL) Tabela predstavlja listu takmičara pre početka prvenstva u bacanju kladiva sa njihovim najboljim rezultatom u sezoni 2014, ličnim rekordom i nacionalnim rekordom zemlje koju predstavljaju. U kvalifikacijama učesnici su bili podeljeni u dve grupe: A sa 11 i B sa 11 takmičara. Kvalifikaciona norma je iznosila 75,00 metara. U finale se plasiralo sedam takmičara koji su prebacili normu (KV), a pet ostalih prema postignutom rezultatu (kv), | Koliko je takmičara prebacilo kvalifikacionu normu za finale u bacanju kladiva? | Sedam takmičara prebacilo je kvalifikacionu normu za finale u bacanju kladiva. | 941,267 |
Hunedoara (, ) je okrug u republici Rumuniji, u njenom zapadnom delu. Upravno središte okruga je grad Deva, a drugi po značaju je grad Hunedoara. Bitni su i gradovi Petrošani, Lupeni, Vulkan, Oraštije, Petrila, Kilan, Simerija, Haćeg, Urikani i Brad. Okrug pripada istorijskoj pokrajini Transilvanija, dok samo mali, zapadni deo pripada Banatu. Hunedoara okrug je većim delom planinski (na severu Bihor, dok su na jugu Karpati), dok se u središnjem delu pruža plodna dolina Moriša. Hunedoara spada u okruge Rumunije sa pretežnim rumunskim stanovništvom i po poslednjem popisu iz 2002. godine struktura stanovništva po narodnosti je bila sledeća: | Koji je bio struktura stanovništva po narodnosti u okrugu Hunedoara prema poslednjem popisu iz 2002. godine? | Prema poslednjem popisu iz 2002. godine, struktura stanovništva po narodnosti u okrugu Hunedoara bila je pretežno rumunska. | 271,281 |
Raša Dračkovič jeste američki televizijski producent i predsednik kompanije 44 Blue Productions, koju je osnovao sa svojom suprugom Stefani Dračkovič 1984. On je bio izvršni producent filmova A&E Whalburgers, Night Watch, Pit Bulls & Parolees, Pecos League, Killer Kids i Lockup. Njegov otac Milorad bio je srpski univerzitetski profesor, a majka upravnica vinarije. Njegov deda po ocu je Milorad Drašković, a deda po majci je srpski slikar Aleksa Džigurski (1911–1995), koji je emigrirao u Ameriku 1949. Dračkovič je bio producent u Los Anđelesu radeći na projektima Eye on LA i Sports Line za KABC-TV. Takođe je bio direktor i urednik sindicirane sportske serije Greatest Sports Legends. Dračkovič je osnovao svoju kompaniju sa svojom suprugom Stefani Nunan Dračkovič 1984. Kompanija je pokrenula sa nacionalnim sindikatom Bob Uecker's Wacky World of Sports. | Koji je posao imala majka Raše Dračkoviča? | Majka Raše Dračkoviča je bila upravnica vinarije. | 4,381,915 |
Jurij Zorin (, Turinsk, 4. septembar 1947) bio je sovjetski atletski reprezentativac i olimpijac na 400 m sa preponama. Pored prepona trčao je na 400 m i sa štafetom 4 h 400 m. Takmičio se krajem 1960-ih i početkom 1970-ih godina.. U 1969. učestvovao je na Evropskim igrama u dvorani u Beogradu. To je bilo nezvanično Evropsko prvenstvo u atletici u dvorani koje se od 1970. održava pod tim imenom. Bio je treći na 400 m, a drugi sa štafetom 4 h 400 m. Iste godine na Evropskom prvenstvu na otvorenom u Atini osvojio je srebro ponovo sa štafetom 4 k 400 metara. Na prvom Evropskom prvenstvu u atletici u dvorani 1970. u Beču, bio je treći na 400 metara, a prvi sa štafetom 4 u 400 metara, koje sa na ovom prvenstvu zvala „Štafeta 4 h 2 kruga“ jer je krug u dvorani bio kraći za 5 metara od normalnog dvoranskog kruga od 200 metara. Zbog dobrih rezultata pozvan je u reprezentaciju SSSR na Letnjim olimpijskim igrama 1972. u Minhenu. Takmičio se u disciplini 400 m sa preponama, plasirao se u finale i završio na 8 mestu, postavivši u polufinalnoj trci svoj lični rekord 49,60. | Kada je Jurij Zorin učestvovao na Evropskim igrama u dvorani u Beogradu? | Jurij Zorin je učestvovao na Evropskim igrama u dvorani u Beogradu 1969. godine. | 729,050 |
Endru Vilson (; Damaskus, 16. septembar 1993) američki je plivač čija specijalnost su trke prsnim stilom na 100 i 200 metara. Najveće uspehe u karijeri ostvario je plivajući štafetne trke mešovitim stilom, višestruki je osvajač medalja na svetskim prvenstvima i trostruki pobednik Univerzijade iz Tajpeja 2017. godine. Prvi nastup na međunarodnim takmičenjima imao je na Letnjoj Univerzijadi u kineskom Tajpeju 2017. gde je sa osvojene tri zlatne medalje bio jedan od najuspešnijih učesnika Igara. Godine 2018. uspešno je debitovao na Panpacifičkom prvenstvu održanom u Tokiju osvojivši zlatnu medalju u trci štafeta na 4×100 mešovito, dok je u trci na 100 prsno bio četvrti u finalu. Par meseci kasnije imao je uspešan debi i na svetskim prvenstvima, pošto je na svetskom prvenstvu u malim bazenima u Hangdžouu osvojio srebro i zlato u obe štafetne trke mešovitim stilom. Na svetskom prvenstvu u velikim bazenima u korejskom Kvangdžuu 2019. plivao je u finalima sve četiri discipline u kojima je učestvovao. Najbolje rezultate je postigao u štafetnim trkama mešovitim stilom u kojima je osvojio srebrnu i bronzanu medalju. U obe pojedinačne trke na 100 prsno i 200 prsno zauzeo je dva šesta mesta. | Kako se zove prvenstvo na kojem je Endru Vilson osvojio srebro i zlato u obe štafetne trke mešovitim stilom? | Endru Vilson je osvojio srebro i zlato u obe štafetne trke mešovitim stilom na svetskom prvenstvu u malim bazenima u Hangdžouu. | 4,099,645 |
Aleksije IV Veliki Komnin je bio trapezuntski car od 5. marta 1416. do oktobra 1429. iz dinastije Velikih Komnina. Njegova ćerka Marija Velika Komnina Paleologina bila je udata za vizantijskog cara Jovana VIII Paleologa koji je vladao u periodu 1425–1448. | Ko je bio Aleksije IV Veliki Komnin? | Aleksije IV Veliki Komnin bio je trapezuntski car iz dinastije Velikih Komnina. | 549,551 |
Hilandarsko lekarsko društvo je udruženje čiji je cilj da se obezbedi zdravstvena zaštita sveštenog monaškog bratstva Svete carske srpske lavre Hilandara na Svetoj gori. Društvo je osnovano odlukom Sveštenog sabora manastira Hilandara i blagoslovom igumana, a na inicijativu srpskih lekara i njihovih saradnika koji već dugi niz godina dobrovoljno pružaju zdravstvenu pomoć hilandarskom bratstvu. Društvo je dobilo i blagoslov Njegove Svetosti Patrijarha srpskog G. Irineja i nadležnog ministarstva Vlade Republike Srbije. Osnivanje ovog udruženja je u velikoj meri podstakla odluka Skupštine grada Beograda iz 2013. godine da gradske zdravstvene institucije pružaju zdravstvenu zaštitu hilandarskim monasima. Zdravstveni radnici i donatori su opremili stomatološku, internističku, hiruršku i oftalmološku ambulantu. Pošto u Hilandaru svakodnevno boravi veliki broj ljudi, prosek je negde oko stotinu, a sam manastir se nalazi na izolovanom mestu, potreba za stalnim prisustvom lekara je bila od veoma velike važnosti. | Zašto je potreba za stalnim prisustvom lekara u Hilandaru od velike važnosti? | Zbog velikog broja ljudi koji svakodnevno borave u Hilandaru i izolovane lokacije manastira. | 3,864,925 |
„-{Mi Delirio}-“ () je peti studijski album meksičke glumice i pevačice Anai koji je pušten u prodaju 24. novembra 2009. godine preko izdavačke kuće EMI. Album predstavlja mešavinu popa, densa i balada. Albumu su, pisanjem tekstova i njihovom produkcijom, doprineli su Klaudija Brant (Claudia Brant), Rudi Maja (Rudy Maya), Emilio Avilja (Emilio Ávila), Glorija Trevi (Gloria Trevi), Anhel Rejero (Ángel Reyero), Giljermo Rosas (Guillermo Rosas), kao i sama Anai koja je pisala tekstove nekih pesama. "Mi Delirio" je prvi singl sa albuma koji je pušten u prodaju preko "ajTjunsa" 19. avgusta 2009. godine. Muzički spot je snimljen u Los Anđelesu u oktobru 2009. godine, a premijerno je prikazan 17. novembra 2009. "Quiero" je planiran da bude objavljen 11. decembra 2009. godine. Pre objave albuma, objavljena su tri promo singla na Epl-ov "ajTjuns" i taj potez je nazvan "odbrojavanje do albuma "Mi Delirio". "Te Puedo Escuchar" je prvi promo singl koji je objavljen 3. novembra 2009. godine i on je zauzeo 2. mesto na meksičkim top-listama. "El Me Mintió" je promo singl koji je objavljen 10. novembra 2009. godine i zauzeo je 6. mesto na meksičkim, a 22. mesto na latino američkim top-listama. "Hasta Que Llegues Tu" je treći singl objavljen 17. novembra 2009. godine. | Koji je bio prvi promo singl objavljen pre albuma? | Prvi promo singl objavljen pre albuma bio je "Te Puedo Escuchar". | 412,079 |
Ovim izbornim skupštinama Akademija se obnavljala i podmlađivala, i u tome je njihov veliki značaj. Hronološki će biti predstavljene izborne skupštine, kao i spisak tada izabranih članova. U ovom članku nalaze se informacije za period 1901-1914. Za ostale periode pogledajte Izborne skupštine SANU. Inostrani članovi su ustanovljeni tek zakonom od 28. juna 1960, a članovi iz inostranstva birani do tog datuma imali su status dopisnih odn. redovnih članova Akademije. Međutim iako na skupštinama u periodu 1901—1914 oni nisu formalno birani za inostrane članove, biće uvršteni u tu kategoriju. | Kako su birani članovi iz inostranstva pre 1960. godine? | Članovi iz inostranstva su birani kao dopisni ili redovni članovi Akademije do zakona od 28. juna 1960. | 43,021 |
Nijena je izmišljeni lik iz dela Dž. R. R. Tolkina. Prvi put se javlja u Silmarilionu kao jedna od gospodarica Valara. Ona je sestra Mandosa i Irma. Njeno ime znači "ona koja plače". Živi u zapadnom delu Arde, tuguje zbog patnje u svetu i teši mrtve duše koje čekaju u dvoranama Mandosa. Pošto je Drveće Valara uništeno, Nijena je plakala nad njim. Od uništenih ostataka nastali su Sunce i Mesec. | Kako su nastali Sunce i Mesec prema tekstu? | Od uništenih ostataka Drveća Valara nastali su Sunce i Mesec. | 934,258 |
Dino Drpić (Zagreb, 26. maja 1981) je hrvatski odbrambeni fudbaler koji trenutno igra za Savski Marof. Drpić je prošao Dinamovu omladinsku školu i postao standardan član prve postave. Dobrim igrama u 2007. zaslužio je poziv u reprezentaciju za prijateljsku utakmicu protiv Slovačke, 16. oktobra 2007, ali nakon toga više nije pozivan u reprezentaciju. U januaru 2007. turski klub Bešiktaš je već potpisao ugovor s Drpićem, ali zbog toga što je u sezoni 2005/06 u zadnjoj utakmici protiv Hajduka pokazao Torcidi svoju zadnjicu, Bešiktaš je odbio Drpića, a njegov saigrač Gordon Šildenfeld je otišao u Tursku. Bio je uključen u skandal kada je tokom transfera u Karlsrue na Maksimiru vodio ljubav sa tadašnjom suprugom Nives Celzijus. | Koji je klub već potpisao ugovor s Drpićem u januaru 2007? | Bešiktaš. | 231,294 |
Glumu je diplomirala na Fakultetu dramskih umetnosti Univerziteta umetnosti u Beogradu, u klasi profesora Dragana Petrovića Peleta. Sa njom su studirali Tamara Aleksić, Vladimir Vučković, Anđela Jovanović, Marko Grabež, Mihailo Jovanović, Đorđe Stojković, Jovana Pantić, Jovana Stojiljković, Strahinja Blažić, Nina Nešković i Vučić Perović. Nagrada za najbolju debitantsku ulogu na 51. Festivalu glumačkih ostvarenja „Filmski susreti” u Nišu 2016. godine Nagrada za najbolju žensku ulogu, 8. po redu Balkan New Film Festival, održan u Stokholmu 2019. godine | Ko je diplomirao glumu na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu? | Glumu je diplomirala osoba koja je studirala sa Tamara Aleksić, Vladimir Vučković, Anđela Jovanović, Marko Grabež, Mihailo Jovanović, Đorđe Stojković, Jovana Pantić, Jovana Stojiljković, Strahinja Blažić, Nina Nešković i Vučić Perović. | 4,072,896 |
Osmanska dinastija (Osmanlijska dinastija; ), ili Osmanlije (), bila je dinastija koja je Osmanskim carstvom vladala 623 godine. Dinastija, kao i Osmanski begluk, naziv su dobili po Osmanu I. Vladavina Osmanske dinastije počela je 1299. godine i trajala je do 1922. godine kada je Ankarska vlada ukinula Osmanski sultanat. Posljednji pripadnik dinastije Fatma Neslišan preminula je 2012. godine. Vladari iz Osmanske dinastije su poznati kao padišasi. Međutim u godinama osnivanja vladali su kao begovi i gazije, a kasnije je korištena titula kana. Titula sultana se takođe široko koristila u dinastiji; ovu titulu su osim muških pripadnika dinastije, koristili i ženske pripadnici dinastije. Tokom vladavine Osmanske dinastije titula je prelazila sa oca na sina, sinovi padišaha su bili šehzadi, a ćerke su bile sultanije. Sinovi šehzada su i dalje bili šehzadi, a ćerke su takođe bile sultanije. Djeca sultanija se nisu smatrala pripadnicima Osmanske dinastije. Sinovi sultanija su nosili titulu begzadića. | Kako su se nazivali vladari iz Osmanske dinastije? | Vladari iz Osmanske dinastije su se nazivali padišasi. | 927,625 |
Srebro hlorid je hemijsko jedinjenje sa hemijskom formulom -{Ag}--{Cl}-. Ova bela kristalna materije je dobro poznata po njenog niskoj rastvorljivosti u vodi (ovo ponašanje podseća na hloride -{Tl}-+ i -{Pb}-2+). Nakon osvetljavanja ili zagrevanja, srebro hlorid se pretvara u srebro (i hlor), što je označeno sivkastim ili ljubičastim obojenjem uzorka. -{AgCl}- se prirodno javlja kao mineral kerargirit. Čvrsto srebro hlorid poprima -{fcc}- -{NaCl}- strukturu, u kojoj je svaki -{Ag}-+ jon okružen sa oktaedrom od šest hloridnih liganda. -{AgF}- i -{AgBr}- formiraju slične kristale. Međutim, tip kristala zavisi od uslova kristalizacije, primarno koncentracije slobodnih jona srebra, kao što je prikazano na slici (sivi i metalični kristali su posledica prisustva delimično redukovanog srebra). -{AgCl}- se rastvara u rastvorima koji sadrže ligande, kao što su hlorid, cijanid, trifenilfosfin, tiosulfat, tiocokanat o amonijak. Srebro hlorid reaguje sa tim ligandima na sledeći način: Većina kompleksa izvedenih iz -{AgCl}- su dvo-, tri-, i, u retkim slučajevima, četiri - koordinatni. | Kako se prirodno javlja srebro hlorid? | Srebro hlorid se prirodno javlja kao mineral kerargirit. | 569,691 |
Duško Lj. Marković je bio poznati filmski i tv producent. Diplomirao je organizaciju filmske i tv delatnosti na FDU u Beogradu. Pre studija profesionalno se počeo baviti poslovima organizacije na TV Beograd. Po završetku studija zaposlio se u filmskoj radnoj zajednici Art film 80 kao producent za dokumentarni i reklamni film. Među prvima je krenuo u poslove nezavisne filmske produkcije u Srbiji, osnovavši filmsku kuću Mladost film 1988. godine, koju je pokrenuo sa Svetislavom Batom Prelićem. Kao producent u saradnji sa producentskom kućom Morava film je realizovao film Svetislava Bate Prelića Poltron a u saradnji s TVB tv filmove Uroš blesavi i Medeni mesec. 1990 osniva novu firmu Profil film i realizuje svoj poslednji producentski projekat Original falsifikata. | Koji film je realizovao u saradnji sa producentskom kućom Morava film? | Duško Lj. Marković je realizovao film Svetislava Bate Prelića "Poltron" u saradnji sa producentskom kućom Morava film. | 1,983,421 |
A sad adio je jugoslovenski televizijski film snimljen 2000. godine koji je režirao Aleksandar Đorđević, a scenario je pisao Siniša Pavić uz pomoć svoje supruge Ljiljane Pavić. Posle Tajne porodičnog blaga predstavlja drugi film čija radnja je bazirana na popularnoj seriji Porodično blago. U jutro 31. decembra na jednoj beogradskoj pijaci Špic i Đoša prodaju prasiće i jelke. Evropsko ludilo krava se na beogradskoj pijaci reflektuje na sledeći način: pojavom ludih prasića, o čemu glas iz čiste obesti i netrpeljivosti prema Špicu i Đoši protura Lister, novokomponovani bogataš. Uz zvuke trubača, uz zajedničku i druželjubivu pesmu – A sad adio – svi se opraštaju sa 20. vekom. Film obiluje karakterističnim i sočnim epizodama beogradske ulične i kafanske praznične atmosfere i muzikom evergrin melodija koje su obeležile 20. vek. | Koji je drugi film baziran na seriji Porodično blago? | A sad adio | 497,995 |
Optička vidljivost je termin koji se koristi npr. u telekomunikacijama. Bukvalno značenje je da se iz jedne tačke vidi druga tačka tj. da se može povući prava linija. Optička vidljivost je uslovljena zakrivljenošću zemaljske kugle ali takođe zavisi od konfiguracije terena. Pojedine vrste telekomunikacionih uređaja, pre svega u oblasti radio sistema zahtevaju da između dva uređaja - dve antene postoji optička vidljivost. Povećanje optičke vidljivosti se postiže postavljanjem antena na planinske vrhove ili u ravnici, na visoke antenske stubove. | Šta je potrebno da postoji između dva uređaja zahtevana optička vidljivost? | Između dva uređaja zahtevana optička vidljivost zahteva da postoji mogućnost povlačenja prave linije. | 251,040 |
Stara škola u Žarkovu, na teritoriji gradske opštine Čukarica, podignuta je polovinom 19. veka. Zgrada je podignuta kao upravna zgrada žarkovačke opštine, da bi 1880. godine u nju bila useljena osnovna škola. Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture. Zidana je od tvrdog materijala kao jedospratna građevina jednostavnog pravougaonog oblika s dve učionice i manjim pomoćnim prostorijama, sa podrumom ispod jednog dela zgrade. Krov je na četiri vode i pokriven biber crepom. Zgrada je redak primerak sačuvanih seoskih škola iz 19. veka i dokumentuje razvoj seoskog školstva i uslove pod kojima je obavljana osnovna nastava na širem gradskom području. Danas je zgrada stare škole pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika i u njoj se nalazi Zavičajni muzej Žarkovo. | Šta se nalazi ispod jednog dela zgrade? | Podrum | 1,371,366 |
Kup evropskih šampiona u ragbiju 2006/07. iz sponzorskih razloga poznat i kao "Hajniken kup" 2006/07. (službeni naziv: -{2006–07 Heineken Cup}-) je bilo 12. izdanje ovog najelitnijeg klupskog ragbi takmičenja Starog kontinenta. Učestvovalo je 24 ragbi klubova iz Evrope, koji su bili podeljeni u 6 grupa. Na kraju su Vospsi savladali Lester u finalu u Londonu na hramu ragbija Tvikenamu pred više od 80 000 hiljada gledalaca i po drugi put osvojili titulu prvaka Evrope. 24 ekipe podeljene su bile u 6 grupa i igralo se dvokružno. 4 boda se dobijalo za pobedu i 2 boda za nerešeno, a u završnicu takmičenja prolazile su prvoplasirane ekipe i 2 najbolje drugoplasirane. Jedan bonus bod se dobijao za 4 ili više postignutih eseja na jednoj utakmici i jedan bonus bod za poraz manji od 8 poena razlike. Grupna faza se igrala od 20. oktobra 2006, do 20. maja 2007. U nokaut fazu prošla su tri engleska ragbi kluba, dva francuska kluba, dva irska i jedan velški. Lester je na putu do finala eliminisao Stad Frans i Skarletse, a Vospsi su bili bolji od Lenstera i Northemptona. U Londonu je u finalu ekipa Vospsa pobedila Lester i tako po drugi put osvojila titulu prvaka Evrope. | Koliko je ekipa učestvovalo u takmičenju? | U takmičenju je učestvovalo 24 ekipe. | 1,394,878 |
Rođen je 27. februara 1933. godine u Petrovcu na Moru. Po završenom Filozofskom fakultetu u Beogradu, radio je kao profesor u gimnaziji. Od 1964—1975. godine bio je direktor „Zeta filma” u Budvi, gde se bavio uvozom i distribucijom stranog filma, a zatim je jedno vreme bio i direktor preduzeća Avala Geneks. Od 1975. godine prelazi na mesto direktora Avala Pro Film gde se takođe bavio uvozom i distribucijom stranog filma. Od 1981. radi na produkciji domaćih igranih filmova i kao odgovorni producent potpisao je naslove koji su bili hitovi u bioskopima poput: Dečko koji obećava, Jagode u grlu, Halo taksi, Nije lako sa muškarcima i mnogim drugima. Godine 1988. prelazi na rukovodeće mesto u preduzeću Beograd film, a kao producent je potpisao i domaće naslove poput Za sada bez dobrog naslova, Poslednji krug u Monci i film Mala. Bio je koproducent filmova Zlatne naočare, Hemingvej i na filmu Četiri dana u oktobru. Predavao je i na Fakultetu dramskih umetnosti. Odlaskom u penziju početkom devedesetih godine postaje i savetnik za program i produkciju filmova pri novoosnovanoj distributerskoj i kasnije producetskoj kući VANS. | Kada je Ilija Milutinović rođen? | Ilija Milutinović je rođen 27. februara 1933. godine. | 3,890,622 |
Čao Praja () je pored Mekonga i Saluena najveća reka Tajlanda. Ima dužinu od 370 km i sliv površine 160.400 km². Nastaje spajanjem reka Ping i Jom u gradu Nakon Savan. Teče kroz centralnu ravnicu Tajlanda do Bangkoka, blizu koga se uliva u Tajlandski zaliv. Reka je najvažniji plovni put zemlje, a značajni su i kanali na reci kojima se navodnjavaju polja pirinča. | Kako se zovu kanali na reci Praji koji se koriste za navodnjavanje polja pirinča? | Kanali na reci Praji koji se koriste za navodnjavanje polja pirinča se zovu kanali. | 441,864 |
Nikola Bugarčić (Kraljevo, 25. februar 1921 — Beograd, 11. februar 2010) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik Socijalističke Republike Srbije. U periodu od 1968. do 1977. godine obavljao je funkciju predsednika Skupštine Fudbalskog kluba „Crvena zvezda”. Rođen je 25. februara 1921. godine u Kraljevu. Tokom studija na Beogradskom univerzitetu, priključio se revolucionarnom studentskom pokretu. Učestvovao je u Narodnooslobodilačkom ratu (NOR) od 1941. godine. Bio je na dužnostima političkog komesara Rasinskog udarnog bataljona u Rasinskom partizanskom odredu. Od formiranja Druge južnomoravske brigade, novembra 1943. godine, bio je politički komesar njenog Prvog udarnog bataljona. Juna 1944. je postavljen za obaveštajnog oficira 21. srpske udarne divizije. Nakon oslobođenja je bio u Odeljenju za zaštitu naroda (OZN), odnosno Upravi državne bezbednosti (UDB). Bio je upravnik Golog otoka, a tokom 1960-ih Gradski sekretar za unutrašnje poslove Grada Beograda (načelnik beogradskog SUP-a). U periodu od 29. januara 1968. do 20. maja 1977. godine obavljao je funkciju predsednika Skupštine Fudbalskog kluba „Crvena zvezda”. | Koju je funkciju obavljao u Fudbalskom klubu „Crvena zvezda”? | Bio je predsednik Skupštine Fudbalskog kluba „Crvena zvezda”. | 4,146,458 |
1 Utakmica (koja je završena pobedom Elfsborga od 3:1) je registrovana službenim rezultatom 3:0 u korist Narve Trans pošto je otkriveno da je Elfsborg u svom sastavu imao suspendovanog igrača, Kristijana Lundstrema. 1 Zbog bezbednosnih problema u Rusiji odigrana je samo jedna utakmica, na neutralnom terenu, u Varšavi, Poljska. 2 PSŽ je pobedio službenim rezultatom 3:0 jer je tokom meča došlo do nestanka struje u Bukureštu, pa je utakmica prekinuta. | Gde je prekinuta utakmica zbog nestanka struje? | Utakmica je prekinuta u Bukureštu. | 843,033 |
Calamobius filum je vrsta insekta iz reda tvrdokrilaca (Coleoptera) i porodice strižibuba (Cerambycidae). Svrstana je u potporodicu Lamiinae. Vrsta je rasprostranjena na području centralne, jugozapadne i južne Evrope, planine Kavkaz, male Azije i severne Afrike. U Srbiji se sreće sporadično. Telo je crno, veoma vitko. Po sredini glave i pronotuma je gusto tomentirana svetla pruga (nekad ima i svetle pruge sa obe strane pronotuma). Antene su tanke, dvostruko duže od tela. Dužina tela je od 5 do 12 mm. Životni ciklus traje jednu godinu. Larva se razvija u stabljikama. Adulti se nalaze na stabljikama ili klasovima travki, na oborenim stablima. Kao biljka domaćin sreću se trave: Hordeum spp., Triticum spp., Hedysarum coronarium. Odrasle jedinke se javljaju u periodu od aprila do jula. | Kojoj porodici pripada Calamobius filum? | Calamobius filum pripada porodici strižibuba (Cerambycidae). | 4,180,676 |
Krila imperije () ruska je televizijska serija koja se je emitovala od 10. novembra 2017. godine na mreži Prvi kanal. Serija prikazuje period od 1913. do 1921, od jubileja 300-godišnjeice porodice Romanov do ustanka u Kronštatu. U seriji se prikazuje sudbina tri lica; mladog junkera Sergeja Kirsanova-Dvinskog, mlade poetese (ruske Nemice) Sofije Beker i radnog esera iz Vologdske gubernije Mateja Josipova. Njihove sudbine se menjaju sa razvojem nemirnih političkih događaja koji su se odigrali u Rusiji za vreme prvog svetskog rata i revolucije. Likovi su odigrani po realnoj priči u ruskoj istoriji: sovjetski vojnik i diplomata Fjodor Raskolnikov, maršal Mihail Tuhačevski, revolucionerka Larisa Rajsner i terorist Boris Savinkov. | Ko su neki od likova koji se pojavljuju u seriji? | Neki od likova koji se pojavljuju u seriji su mladi junker Sergej Kirsanov-Dvinski, mlada pesnikinja Sofija Beker, radni eser Matej Josipov, sovjetski vojnik i diplomata Fjodor Raskolnikov, maršal Mihail Tuhačevski, revolucionerka Larisa Rajsner i terorist Boris Savinkov. | 4,298,056 |
Kreda je meki, beli, porozan oblik krečnjaka koji se sastoji od minerala kalcita (-{CaCO3}-). Takođe je i sedimentna stena. Relativno je otporna na eroziju. Kreda je nastala akumulacijom skeleta morskih mikroorganizama (kokolita) u istoimenoj geološkoj epohi, koja je po njoj dobila ime. Čista kreda se tradicionalno koristi kao materijal za pisanje (školske table, krojačke radionice), iako se danas češće koriste zamene (gips, talk). Za slikanje se može koristiti čista ili kreda pomešana sa mastima (masne bojice). Radi sigurnijeg udarca ili hvata, kreda se koristi u bilijaru, gimnastici, dizanju tegova, bacačkim atletskim disciplinama, alpinizmu itd. | Kako je kreda nastala? | Kreda je nastala akumulacijom skeleta morskih mikroorganizama (kokolita) u istoimenoj geološkoj epohi. | 94,847 |
Pertle (), vezice, špigete (), šnure ili šnjure () predstavljaju uzice određene dužine koje se unakrsno provlače kroz posebne rupice u obući kako bi omogućile njihovo zatezanje za nogu. Ukoliko bi pertle u obući nedostajale, obuća ne bi bila pričvršćena, već bi se pomerala od stopala i otežavala čoveku kretanje. Pertle su široko prihvaćene tek u 20. veku. Do tada je bila korišćena obuća bez pertli koja se zatezala pomoću raznih kvačica i spojki. Prvi pomen pertli potiče još iz 13. veka. Tada su se pertle koristile za zatezanje odeće na čijim su krajevima stajali tvrdi završeci u obliku lešnika. Već u 15. veku poznati moreplovac Kristifor Kolumbo uspešno je trgovao pertlama sa bakarnim i zlatnim krajevima. Prošlo je skoro pet vekova od trenutka kada su izmišljene pertle do dana kada su se pojavile na obući. Nisu poznati ljudi koji su se dosetili da iskoriste pertle za obuću, ali je izvesno da su 27. marta 1790. godine po gregorijanskom kalendaru u Engleskoj po prvi put svečano ozvaničene kožne pertle sa gvozdenim napercima (završecima) koji omogućavaju lakše provlačenje kroz rupice i koji sprečavaju odmotavanje vlakana pertle. | Kada su svečano ozvaničene kožne pertle sa gvozdenim napercima u Engleskoj? | Svečano su ozvaničene 27. marta 1790. godine. | 528,340 |
Bitka kod Adrijanopolja vođena je 1254. godine između vizantijskog Nikejskog carstva sa jedne i Drugog bugarskog carstva sa druge strane. Bugare je predvodio car Mihailo I Asen, a Vizantince Teodor II Laskaris. Bugarski car Mihailo je pokušao da iskoristi smrt cara Jovana III Duke Vataca i povrati teritorije koje mu je Nikejsko carstvo otelo, ali je brza intervencija Laskarisa uhvatila Bugare nespremne. Vizantinci su odneli pobedu u ovoj bici. | Koje su dve strane učestvovale u ovoj bici? | U bici kod Adrijanopolja učestvovali su Vizantijsko Nikejsko carstvo i Drugo bugarsko carstvo. | 934,707 |
Međunarodni aerodrom „Vinćenco Belini” Katanija-Fontanarosa () je vazdušna luka italijanskog grada Katanije, drugog po veličini grada ostrva Sicilija. Aerodrom je smešten 4 km jugozapadno od grada i, pored Katanije, opslužuje istočni deo ostrva sa mnogobrojnim turističkim odredištima. Katanijska vazdušna luka je poslednjih godina jedna od najprometnijih u Italiji. 2022. godine promet putnika je bio preko 10 miliona. | Kako se zove aerodrom u Kataniji poznat po velikom broju putnika? | Aerodrom se zove Međunarodni aerodrom „Vinćenco Belini” Katanija-Fontanarosa. | 4,401,105 |
Sekretorna tkiva su vrsta složenih trajnih biljnih tkiva sa sposobnošću stvaranja sekreta. Sekreti su proizvodi metabolizma koji se mogu sakupljati u biljnom telu ili izlučivati van njega. intracelularna sekrecija pri kojoj sekret biva izlučen iz protoplasta i nakuplja se ili u uljnoj kesici (ekstraplazmatska kesica) ili u vakuoli; Ako se sekreti sakupljaju i ostaju bilo u ćeliji bilo u posebnim prostorima (intercelularima), cevima ili kanalima, kao što su npr. mlečne cevi, kod familije mlečika (-{Euphorbiaceae}-) i smolni kanali (kod četinara), onda se radi o endogenim sekretornim tkivima. Izlučivanje sekreta kroz ćelijski zid van biljnog tela, određuje egzogena sekretorna tkiva i ćelije, ostvaruje se pomoću žlezdanih ćelija koje grade posebne strukture: Nektarije su žlezde koje izlučuju sladak sok (nektar), koji ima važnu ulogu u oprašivanju cvetova. Voda se izlučuje iz biljke pomoću hidatoda. Izlučivanje vode u kapima naziva se gutacija (biljna rosa). | Kako se naziva proces izlučivanja vode u kapima koji se naziva biljna rosa? | Biljna rosa se naziva proces izlučivanja vode u kapima. | 193,115 |
Slobodan Panov (Aleksandrovac, 20. jul 1964 – 31. maj 2023) bio je srpski pravnik, doktor pravnih nauka, redovni profesor Pravnog fakulteta Univerziteta u Beogradu i nekadašnji član Jugoslovenske levice. Rođen je 20. jula 1964. godine u Aleksandrovcu. U Velikoj Plani je završio osnovnu i srednju školu, nakon koje je služio vojni rok. Diplomirao je na Pravnom fakultetu Univerziteta u Beogradu u roku 1987. godine sa prosečnom ocenom 9,70, a tokom studija je bio stipendista Univerziteta u Beogradu i Republičke fondacije za stipendiranje naučnog i umetničkog podmlatka. Završio je magistarske studije na građanskopravnom smeru istog fakultetu 1994. godine, odbranivši magistarsku tezu "Potpuno usvojenje - način zaštite deteta bez roditeljskog staranja". Doktorat "Pravo na roditeljstvo" je odbranio 1998. godine. Panov je bio jedan od osnivača Jugoslovenske levice 1994. godine, političke stranke čiji je faktički lider bila Mirjana Mira Marković, supruga Slobodana Miloševića. Prema sećanjima Mire Marković koje je objavila u knjizi "Ovako je bilo", Panov je taj koji je predložio da se stranka zove JUL. Na tribini u Domu kulture "Branko Radičević" u selu Beška, koja je održana 17. januara 2017. godine u organizaciji mesnog odbora Srpske napredne stranke, Panov je govorio zajedno sa penzionisanim pukovnikom Veselinom Šljivančaninom. Tribinu su prekinuli članovi Inicijative mladih za ljudska prava, usled čega je došlo do incidenta. | Sa kim je govorio na tribini u Domu kulture "Branko Radičević" u selu Beška? | Panov je govorio zajedno sa penzionisanim pukovnikom Veselinom Šljivančaninom. | 4,235,401 |
Bolivija je učestvovala na Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2017. održanom u Londonu od 4. do 13. avgusta šesnaesti put, odnosno učestvovala je na svim prvenstvima do danas. Reprezentaciju Bolivije predstavljalo je dvoje atletičara (1 muškarac i 1 žena) koji su se takmičili u disciplinama brzog hodanja na 20 km i 50 km, Na ovom prvenstvu atletičari Bolivije nisu osvojili nijednu medalju, oboje su popravili svoje lične rekorde sezone. | Da li su atletičari Bolivije osvojili neku medalju na Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2017? | Ne, atletičari Bolivije nisu osvojili nijednu medalju na Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2017. | 1,991,415 |
Kolubarsko-mačvanska zona je jedna od ukupno dvanaest zonskih liga u fudbalu. Zone su četvrti nivo ligaških fudbalskih takmičenja u Srbiji. Viši stepen takmičenja je Srpska liga Zapad, a niži su okružne lige — Kolubarska okružna liga i Mačvanska okružna liga. Liga je formirana 2018. godine, prilikom reorganizacije takmičenja četvrtog ranga na teritoriji Fudblaskog saveza regiona Zapadne Srbije. Tada su ugašene zone Drina, Dunav i Morava, a umesto njih nastale su četiri nove zone — Zapadno-moravska, Kolubarsko-mačvanska, Podunavsko-šumadijska i Šumadijsko-raška. Većina klubova učesnika Zone Drina u sezoni 2017/18. prešla je u Kolubarsko-mačvansku zonu. | Kako je došlo do formiranja Kolubarsko-mačvanske zone? | Do formiranja Kolubarsko-mačvanske zone došlo je prilikom reorganizacije takmičenja četvrtog ranga na teritoriji Fudblaskog saveza regiona Zapadne Srbije 2018. godine. | 3,906,167 |
Pivarska zadruga Šerpasi predstavlja grupu kućnih pivara iz Istočnog Sarajeva koji su iz hobija sa radom počeli u novembru 2014. godine. Porijeko naziva "Šerpasi" veže se za činjenicu da ovi kućni pivari svoju pivu proizvode isključivo u kućnim uslovima tj. u šerpi od 40 litara koja je osnovna posuda za pravljenje (kuvanje) piva. Do sada su se u svom radu najviše fokusirali na proizvodnju IPA-e stila piva, koji spada u visoko zahmeljena piva. Prepoznatljivi su po svojim proizvodima: Aktivni su članovi Udruženja građana "Kištra" iz Istočnog Sarajeva od 2017. godine. Zajedno su učestvovali na četiri festivala zanatskog piva koje je organizovalo ovo udruženje. Na prvom festivalu zanatskog piva koje je održano u Istočnom Sarajevu (17.09.2016.)pojavili pod nazivom "BrewBerry Hills". Ipak, nakon toga uslijedila je promjena imena zbog toga što naziv "Šerpasi" bolje odražavaju karakter i interesovanja ovih kućnih pivara U decembru 2017. godine su uzeli su učešće i u okviru događaja "Zima u Istočnom Novom Sarajevu" koju je organizovala opština Istočno Novo Sarajevo. | Kako su se prvobitno nazivali na festivalu zanatskog piva u Istočnom Sarajevu? | Na prvom festivalu zanatskog piva u Istočnom Sarajevu su se prvobitno nazivali "BrewBerry Hills". | 3,874,856 |
Spomenik palim borcima za oslobođenje Banjice nalazi se na teritoriji opštine Voždovac. Spomenik je podignut u znak sećanja na borce poginule tokom operacije oslobođenja Banjice u Drugom svetskom ratu. Banjica je oslobođena 14. oktobra 1944. godine. Spomenik se nalazi na u Crnotravskoj ulici, u neposrednoj blizini raskrsnice sa ulicom Bahtijara Vagabzade i preko puta Sportskog centra Banjica. Podignut je u okviru stambenog kompleksa Soliteri. Jedinice Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije, koje su uzele učešće u Beogradskoj operaciji, susrele su se 12. oktobra u selu Đurinci, pored Sopota. U toku noći, 13. oktobra, bataljoni Prve proleterske brigade i Četrnaeste motostreljačke brigade Crvene armije razbile su nemačke trupe, zauzele celo područje Avale i ujutru, 14. oktobra, izbile na periferiju grada. Time je likvidirano poslednje i najjače nemačko uporište spoljne odbrane Beograda, a istovremeno je onemogućeno nemačkoj grupaciji koja se povlačila iz Istočne Srbije da se spoji sa snagama u gradu. Ujutru, 14. oktobra, u Jajincima, sovjetska i jugoslovenska komanda razradile su plan za neposredni napad na Beograd. Tokom 14. oktobra oslobođeni su Rakovica, Košutnjak, Banjica i Dedinje, a u toku noći su krenuli preko Autokomande ka Slaviji. | Gde se nalazi spomenik palim borcima za oslobođenje Banjice? | Spomenik se nalazi na teritoriji opštine Voždovac, u Crnotravskoj ulici, u neposrednoj blizini raskrsnice sa ulicom Bahtijara Vagabzade. | 4,171,051 |
Rodna kuća Josipa Jelačića se nalazi u Petrovaradinu, u okviru Podgrađa Petrovaradinske tvrđave. U kući se 1801. godine rodio Josip Jelačić Bužimski (1801—1859), kao sin visokorangiranog oficira i potonji general i hrvatski ban. Kuća se nalazi na svim planovima tvrđave od sredine 18. veka, što potvrđuje urezana godina 1745. u kamenu završcu ulaznog portala iz Nazorove ulice, što je najverovatnije godina gradnje. Kuća je izduženog pravougaonog oblika, sagrađena je opekom kao ugaona građevina, sastoji se od podruma, prizemlja, sprata i mansarde, sa širokim kolskim ulazom-kapijom iz Nazorove ulice, dok se pešački ulaz nalazi iz Beogradske ulice. Kroz kapiju hodnik vodi do malog dvorišta i užeg hodnika koji ide sredinom objekta do stepenica za sprat i pešačkog ulaza. Podrum je dubok, zasveden poluobličastom svodom sa tri sačuvane cisterne za vino u južnom i istočnom zidu. U prizemlju je poslovni prostor, dok na sprat vodi široko stepenište sa drvenim gazištima. Prostor na spratu je izdeljen na četiri stambene jedinice. Nad središnjem delu sprata je mansarda orijentisana prema Nazorovoj ulici. U stanu na mansardi sačuvana je originalna stolarija i okovi. Mansarda spolja, karakterističnog je izgleda sa trougaonim timpanonom i ugaonim volutama. Krov je složen, različitih visina slemena, na uličnom delu izrazito visok i pokriven biber crepom. Ulične fasade su jednostavno komponovane, vremenom prepravljane, sa naglašenim međuspratnim i potkrovnim vencem. Na spratu fasade iz Beogradske ulice nalazi se balkon na kamenim konzolama i ogradom od kovanog gvožđa. Iznad balkonskih vrata je spomen-ploča posvećena banu Jelačiću, postavljena početkom 20. veka. | Kako je kuća izgrađena? | Kuća je izgrađena opekom kao ugaona građevina, izduženog pravougaonog oblika, sa podrumom, prizemljem, spratom i mansardom. | 3,878,461 |
Ozovi su reljefni oblici glacijalne akumulacije. Predstavljaju izdužene, talasaste bedeme od slojevitog šljunka i peska dužine više kilometara u pravcu kretanja lednika. Pri kretanju lednika dolazi do pucanja ledene mase zbog čega se u njemu i na njegovoj površini stvaraju brojne pukotine. Kroz ove pukotine ponire sočnica (voda od otopljenog leda) i dospeva ispod lednika gde otiče po dnu njegove doline u vidu podledničkog potoka. Ovi potoci nose znatne količine morenskog materijala. Kada se lednički jezik otopi u reljefu ostaju dugačke, nanosne gredice ozova, duž korita nekadašnjih ledničkih potoka. Dakle, ozovi predstavljaju naslage podledničkih potoka. Ovaj oblik reljefa je toliko brojan u Kareliji da je reljef predstavljen mrežom gredica. Čest je i u Murmanskoj i Arhangelskoj oblasti. | Šta nose potoci ispod lednika? | Potoci ispod lednika nose znatne količine morenskog materijala. | 3,929,344 |
Bitka kod Šanpobera odigrala se 10. februara 1814. godine između Francuske i Rusije. Bitka je deo Napoleonovih ratova, a završena je pobedom Francuske. U operacijama koje je Napoleon počeo 8. februara sa 30.000 ljudi protiv saveznika koji su pretili Parizu, francuske glavne snage prikupile su se 9/10. februara uveče u rejonu Sezana. Ne uspevši blagovremeno da prikupi svoje razbacane snage, Bliher je ostavio izolovani ruski korpus Olsufjeva (oko 5000 ljudi i 24 oruđa) u rejonu Šanpobera. Umesto da poruši most na reci Petit Morgenu i da vodi borbu za dobitak vremena, Olsufjev je 10. februara sačekao napad francuske prethodnice Marmona, zatim se povukao prema Baneu, ali je napadnut sa fronta i iz pozadine. Najzad, kad mu je pod udarom mase francuske artiljerije i razvijene Nejove pešadije potpuno presečena odstupnica prema istoku, Olsufjev je potučen i zarobljen. No, Francuzi nisu iskoristili tu pobedu. | Koje su zemlje učestvovale u toj bitci? | U bitci kod Šanpobera učestvovale su Francuska i Rusija. | 920,113 |
Despot A. Damjanović (Beograd, 21. avgust 1883 – Osnabrik, 6. decembar 1944) je bio srpski i jugoslovenski oficir, pešadijski brigadni general Jugoslovenske vojske, nosilac Karađorđeve zvezde, Ordena Belog orla sa mačevima, Ordena Jugoslovenske krune, Ordena Svetog Save, Medalje za hrabrost, ruskog Ordena Svete Ane sa mačevima i grčkog Ratnog krsta. Rođen je 21. avgusta 1883. godine u trgovačkoj porodici u Beogradu. Posle završenih šest razreda gimnazije, upisuje XXXV klasu Niže škole Vojne akademije i 1906. godine biva proizveden u čin pešadijskog potporučnika. Učestvovao je u Balkanskim ratovima i Prvom svetskom ratu. Kao pukovnik je od 14. avgusta 1936. godine postavljen za komandanta pešadije Osiječke divizijski oblasti. Povodom kraljevog rođendana 6. septembra 1936. godine, unapređen je u čin brigadnog generala. Od avgusta 1937. godine prelazi na službu u Glavni đeneralštab. Ponovo je od 5. novembra 1938. godine prešao u Osiječku divizijsku oblast na mesto zamenika komandanta divizijske oblasti, a od 10. oktobra 1939. godine je bio zamenik komandanta Jadranske divizijske oblasti. Na ovom mestu ga je zatekao Aprilski rat 1941. godine. Zarobljen je i odveden u zarobljenički logor Oflag VI C kod Osnabrika. Poginuo je u noći 6. decembra 1944. godine, kada je Kraljevsko ratno vazduhoplovstvo bombardovalo logor. Sahranjen je na Srpskom vojničkom groblju u Osnabriku. | Kada je Despot Damjanović učestvovao u Balkanskim ratovima? | Despot Damjanović je učestvovao u Balkanskim ratovima. | 4,305,622 |
Vardenijske planine () su planinski lanac u Jermeniji, a prostiru se na severozapadu marza Vajoc Džor i jugoistoku Geharkunika. Planine se nalaze na Jermenskoj visoravni i sa juga ograničavaju Sevansku kotlinu. Dužina lanca je oko 35 km. Najviši vrh je Vardenis i leži na nadmorskoj visini od 3.522 metra, a nalazi se na istočnom delu lanca. U osnovi ovog lanca leže bazalti i andeziti. Obronci su obrasli kserofitnom stepskom vegetacijom, a viša područja su pod visokoplaninskim livadama. | Koji je najviši vrh u ovom planinskom lancu? | Najviši vrh u ovom planinskom lancu je Vardenis, na nadmorskoj visini od 3.522 metra. | 580,634 |
Sasaki Tadasaburo (Jap.佐々木只三郎) (12. januar 1833. – 5. februar 1868) bio je samuraj kasnog edo perioda, najpoznatiji kao vođa elitnog odreda vernog Šogunatu, Mimavarigumija. Sakaki Tadasaburo, rođen je kao treći sin samuraja Aizu klana Sasaki Minamotohačija. Bio je jedan od hatamoto samuraja. | Ko je bio Sasaki Tadasaburo? | Sasaki Tadasaburo bio je samuraj kasnog edo perioda i vođa elitnog odreda Mimavarigumi. | 1,347,890 |
Uspešno je ratovao protiv ostataka vizantijske vlasti na tlu Iberijskog poluostrva, ojačao je vizigotsku kontrolu nad Baskima i Kantabrima, razvio prijateljske odnose sa Lombardima u Italiji i ojačao flotu koju je stvorio njegov prethodnik, Leovigild. Godine 616. naredio je da se svi Jevreji pokrste, i da se izbičuju oni koji to odbiju. Tesno je sarađivao sa Isidorom Seviljskim, a često se spominje i kao autor pesme o astronomiji na latinskom, ( ili -{Praefatio de Libro Rotarum}-) posvećenoj kako se smatra, Isidoru Seviljskom. | Šta je Sisebut naredio Jevrejima godine 616? | Sisebut je naredio Jevrejima da se pokrste godine 616. | 200,161 |
Aleksandrolit je mineral pronađen na Rudnjaku u Srbiji. To je mineral zelene boje koji je dugo vremena bio smatran samo komponentom minerala milošina. Milošin je pronašao baron Sigmund fon Herder na Rudnjaku 1835. godine. U Srbiju je došao na poziv kneza Miloša kako bi proučio rudno bogatstvo, pa je novopronađeni mineral nazvao milošin u kneževu čast (1839). Prvi ga je proučio Brajthaupt 1838. godine i proglasio ga novom vrstom minerala. Međutim, on ga je analizirao samo kvalitativno, dok su ga kvantitativno analizirali S. Kersten, M. Blagojević, a takođe i Marko Leko, čiji je to bio prvi naučni rad. Te analize su se međusobno veoma razlikovale. Sima Lozanić je 1884. godine izvršio analizu milošina i tada je utvrdio da se radi o smeši dva minerala; zbog toga sve prethodne analize nisu bile validne. Zeleni mineral u toj smeši je Lozanić nazvao aleksandrolit u čast kralja Aleksandra, a plavom je zadržao ime milošin. Tako je Lozanić odredio formulu aleksandrolita, koju je 1928. godine Sava Urošević pisao kao: -{(H4Al2Si3O11)2•H4Cr2Si3O11}-. Z. Maksimović je 1957. godine potvrdio da je Lozanić bio u pravu kada je 1984. pronašao da su milošin i aleksandrolit nastali raspadanjem avalita, pri čemu se izdvajaju alkalije i deo silicijum-dioksida. | Kako se zvao naučnik koji je izvršio analizu milošina 1884. godine? | Sima Lozanić. | 257,481 |
Sahalinska oblast () je konstitutivni subjekt Ruske Federacije sa statusom oblasti na prostoru Dalekoistočnog federalnog okruga u azijskom delu Rusije. Ostrvo Sahalin je dobilo ime po mandžurskom nazivu za reku Amur - Sahalian-Ulla što znači „Crna reka“. Naziv koji je prvobitno bio odštampan na karti, pogrešno se pripisao ostrvu Sahalin, umesto reci. Kasnije, ovaj naziv je postao zvanično ime ostrva. | Kako je došlo do greške u pripisivanju naziva ostrvu Sahalin? | Do greške u pripisivanju naziva ostrvu Sahalin došlo je tako što je mandžurski naziv za reku Amur - Sahalian-Ulla, koji je prvobitno bio odštampan na karti, pogrešno pripisan ostrvu umesto reci. | 185,534 |
Arhimandrit Pajsije (rođen Petar Tanasijević; okolina Srebrenice, 18. april ili 7. jul 1957 − Beograd, 20. jul 2003) bio je arhimandrit Srpske pravoslavne crkve i iguman manastira Hilandar i Prohor Pčinjski. Arhimandrit Pajsije je rođen kao Petar, treće dete u porodici Sretena i Mileve Tanasijevića, u okolini Srebrenice, na Veliki četvrtak (18. april) 1957. godine. Nakon osnovne škole, završio je monašku školu u manastiru Ostrog 1976. godine, sa odličnim uspehom. Po odsluženju vojnog roka, pod vođstvom oca Jovana (Radosavljevića) i nakon posete Svetoj gori, odlučio se za monaški poziv. Godine 1978. je primljen za iskušenika u Hilandaru, a u monaški red ga ja primio tadašnji episkop raško-prizrenski Pavle, u manastiru Visoki Dečani, na Preobraženje 1979. godine. Pajsije potom odlazi na Svetu Goru, u manastir Hilandar, a 1988. godine je izabran za protosa Svete Gore. Nakon što je u Hilandaru ponovo uveden položaj igumana, 1990. godine, postaje prvi moderni i najmlađi iguman Hilandara. U Srbiju se vraća 1993. godine, gde je postavljen za igumana manastira Prohor Pčinjski, gde radi na obnavljanju duhovnog života na jugu Srbije. Sa brojim bratstvom i sestrinstvom oživljava više manastira u eparhiji vranjskoj, uključujući manastir Pantelejmon u Lepčincu, Sv. Stefan u Gornjem Žapskom, Sv. Đorđe u Gornjem Punuševcu i Uspenja Presvete Bogorodice Mrtvici. Godine 2002. je oboleo od raka mozga, i nakon višemesečne borbe sa bolešću, preminuo 20. jula 2003. u Beogradu i sahranjen tri dana kasnije u porti manastira Prohor Pčinjski. | Kada je postao iguman Hilandara? | Arhimandrit Pajsije postao je iguman Hilandara 1990. godine. | 666,599 |
-{VII}- olimpijske igre održane su u Antverpenu, gradu u Belgiji. Odluka o domaćinu donesena je na kongresu MOK 1919. godine, a preostala dva kandidata su bili gradovi Amsterdam i Lion. Na ovim je Igrama po prvi puta izgovorena olimpijska zakletva, koju od tada na svakim Igrama u ime svojih kolega izgovara jedan sportista po izboru domaćina. Nakon Igara u Londonu 1908. godine uključeni su u program i zimski sportovi, a ovde su to bili umetničko klizanje i hokej na ledu. | Koji su zimski sportovi bili deo programa na Letnjim olimpijskim igrama 1920? | Umetničko klizanje i hokej na ledu. | 141,509 |
Zenit Đozić (Bugojno, 8. oktobar 1961) je bosanskohercegovački glumac, komičar i televizijski producent. Bio je član nadrealista. Nakon rata završio je Akademiju umetnosti u Sarajevu, a onda su ga primili u televizijskoj produkciji u Londonu. . Od 2006. ponovo živi u Sarajevu i radi kao televizijski producent. | Šta je Zenit Đozić radio pre nego što se vratio u Sarajevo? | Zenit Đozić je radio u televizijskoj produkciji u Londonu pre nego što se vratio u Sarajevo. | 322,192 |
Slađana Mirković (Sevojno, 7. oktobar 1995) srpska je odbojkašica, koja igra na poziciji tehničara. Od 2017. do 2019. godine nastupala je za poljski Hemik. Od 2019. godine igra u Italiji, za Bergamo. Bila je najbolji tehničar u Evropi i na svetu u juniorskoj konkurenciji. Učestvovala je u osvajanju zlatne medalje na Evropskom prvenstvu 2017. godine, koje su zajednički organizovali Azerbejdžan i Gruzija. | Na kojoj poziciji igra Slađana Mirković? | Slađana Mirković igra na poziciji tehničara. | 1,985,002 |
Gornje blateštičko jezero je glacijalno jezero na Šar-planini u Srbiji. Smešteno je u Blatešičkom cirku na nadmorskoj visini od 2.215 metara, a od Donjeg blateštičkog jezera udaljeno je 180 metara. Nalazi se na oko šest kilometara jugoistočno od Štrpca. Dužina jezera je 50 metara, a širina oko 23 metra, sa dubinom od jednog metra. Obim iznosi 140 metara Zanimljivo je da u njemu lokalno stanovništvo kupa ovce. Jezero prima vodu od dve pritoke i od nekoliko snežanika, zbvog čega je voda izuzetno bistra. | Koja je nadmorska visina jezera? | Nadmorska visina jezera je 2.215 metara. | 341,236 |
Krsna slava opštine Bajina Bašta je Prenos moštiju Svetog Save Srpskog, koja se slavi 19. maja. Odluku za usvajanje slave donela je Skupština opštine Bajina Bašta na sednici održanoj 19. maja 2023. godine. Na jednoj od prethodnih sednica Skupštine opštine Bajina Bašta odbornik Siniša Spasojević podneo je inicijativu da opština ustanovi svoju Krsnu slavu. Opštinsko veće prihvatilo je taj predlog i formiralo radnu grupu sa zadatkom da dostavi obrazložen predlog za datum obeležavanja slave. Arhijerejski namesnik račanski protojerej Milinko Lukić, istoričar Marko Kovačević i većnik Nedeljko Rakić, članovi radne grupe, pripremili su obrazložen predlog i Opštinsko veće je na sednici održanoj 13. marta prihvatilo da Krsna slava opštine Bajina Bašta bude 19. maj odnosno praznik Prenos moštiju Svetoga Save Srpskog. U pitanju je i slava hrama koji se poslednjih godina gradi u centru Bajine Bašte i koji je jedan od najvećih u zapadnom delu Eparhije žičke. | Ko su članovi radne grupe koja je pripremila obrazložen predlog za datum slave? | Članovi radne grupe su arhijerejski namesnik račanski protojerej Milinko Lukić, istoričar Marko Kovačević i većnik Nedeljko Rakić. | 4,384,847 |
FK Šumadinac Bečmen je fudbalski klub iz Bečmena, Srbija. Klub se trenutno takmiči u Međuopštinskoj ligi Beograda,grupa A. Osnovan je 2. septembra 1927. godine, a glavni pokretač osnivanja bio je Milutin Dimitrijević, meštanin Bečmena. Klub je tokom godina menjao ime. Prvobitno je bio „Hajduk“, zatim „Napredak“, ali se posle rata ustalilo „Šumadinac“.Zvanična boja kluba je plavo-bela. U klubu rade tri sekcije: seniori, mlađi pioniri i predpetlići. Navijači Šumadinca se nazivaju „Harambaše“.Ova navijačka grupa nastala je početkom devedesetih godina.Harambaše su uvek imale svoje grupe,jedne od njih su „Yeti Boy" i „Bechmen Crew Hell". | Kako se zvao klub pre nego što je postao Šumadinac? | Klub se zvao "Napredak" pre nego što je postao Šumadinac. | 538,466 |
Ovog Božića () američka je božićna filmska komedija iz 2007. godine u režiji i po scenariju Prestona A. Vitmora -{II}-. Glavne uloge tumače Delroj Lindo, Idris Elba, Loreta Devajn, Kris Braun, Kolambus Šort i Redžina King. Božićna je priča koja se usredsređuje na porodicu Vitfild, čiji je najstariji sin vratio kući posle četiri godine. Međutim, porodica savladava mnoga iskušenja i prepreke tokom Adventa. Širli En je matrijarh velike porodice Vitfild pune ljubavi, koju čine tri ćerke — Keli, Lisa i Melani i sinovi Majkl, Klod i Kventin. Oni su veoma privlačna i uspešna družina, ali tek što su završili svoj prvi zajednički obrok, skrivene napetosti počinju da isplivavajui na površinu. Otkrivaju se dugo čuvane tajne i Virfildi uskoro stvaraju dovoljno drame za nekoliko sapunica. | Kako se zove najstariji sin porodice Vitfild? | Najstariji sin porodice Vitfild se zove Majkl. | 4,358,994 |
Prema Plutarhu, bio je Minojev general. Kada je Tezej isplovljavao sa Krita, na kritskoj luci je došlo do pomorske bitke pri kojoj je Taur izgubio život. Pre toga, Taur i Tezej su se borili u rvanju povodom posmrtnih igara koje je priredio Minoj i Tezej ga je pobedio. Krićanima i kralju je ovo bilo milo, jer je Taur bio omražena ličnost, optužen da je bio intiman sa kraljicom Pasifajom. Naime, prema tumačenju Roberta Grevsa, mnogi kasniji Grci nisu voleli mit o Pasifaji i njenom intimnom odnosu sa životinjom, pa su radije pripovedali da je Taur, dakle bik, bilo ime čoveka. Samim tim, nije postojao ni Minotaur, dok je lavirint bio samo dobro osmišljen zatvor u koji su dovođeni atinski mladići i devojke i čuvani sve do posmrtnih igara u Androgejevu čast. Taur je bio svirep i nabusiti vojskovođa koji ih je ubijao na tim igrama svake godine. Minoj mu nije verovao jer je načuo glasine da je Taur, uz Dedalovu pomoć, bio Pasifajin ljubavnik, u prilog čemu je govorila i sličnost između njega i jednog od Minojevih blizanaca i zato je odobrio rvanje Tezeja i Taura, a i toliko mu se dopalo što je Tezej ubedljivo dominirao prebacujući protivnika preko glave tri puta i ukopavajući ga u zemlju do ramena, da ga je načinio svojim zetom i ukinuo danak Atinjanima. Minojeva kćerka Arijadna nije imala ništa protiv da se uda za Tezeja, jer ju je na igrama, kojima je smela da prisustvuje, očarao svojom snagom pokazanom u pomenutom rvanju. Grevs je naveo izvore prema kojima je Taur bio kritski kralj koji je napao Tir, nakon pomorske bitke, kada su Agenor i njegovi sinovi bili odsutni. Krićani su u toku noći zauzeli grad i odveli zarobljenike, među kojima i Evropu. Nakon toga, Tirani su ovaj događaj obeležavali jednom godišnje i nazivali ga „zlom noći“. | Koje su glasine kružile o Tauru i njegovom odnosu sa kraljicom Pasifajom? | Glasine su kružile da je Taur bio Pasifajin ljubavnik. | 488,895 |
Bez prijatelja () američki je horor film iz 2014. godine. Režiju potpisuje Levan Gabrijadze, po scenariju Nelsona Grivsa. Glavne uloge tumače Šeli Hening, Moziz Storm, Rene Olsted, Vil Pelc, Džejkob Visocki, Kortni Halverson i Heder Sosaman. Prvi je dugometražni film koji se u potpunosti odvija preko računarskog monitora, proizveden u takozvanom skrinlajf formatu. Premijerno je prikazan 20. jula 2014. godine na festivalu Fantazija, dok je od 17. aprila prikazivan u bioskopima. Dobio je pomešane recenzije kritičara i ostvario ogroman finansijski uspeh, zaradivši preko 60 miliona dolara. Nastavak, Bez prijatelja 2: Mračni internet, prikazan je 2018. godine. Film se odvija preko računarskog monitora tinejdžerke dok nju i njene prijatelje progoni nevidljiv lik koji traži osvetu za podrugljivi video koji je naveo zlobnu nasilnicu da se ubije godinu dana pre. Na godišnjicu njene smrti, ti isti prijatelji koji su mislili da njihovi postupci neće imati posledice otkriće koliko gadno greše. | Koje su glavne uloge u filmu Bez prijatelja? | Glavne uloge u filmu Bez prijatelja tumače Šeli Hening, Moziz Storm, Rene Olsted, Vil Pelc, Džejkob Visocki, Kortni Halverson i Heder Sosaman. | 4,361,708 |
Erlkortski izložbeni centar () je multifunkcionalni sajamski centar u zapadnom delu Londona (Engleska), u gradskoj opštini Kensington i Čelsi. Predstavlja najveći izložbeni centar u celom centralnom Londonu. Otvoren je 1. septembra 1937. kada je održan sajam čokolade i konfekcije. Arhitektonska rešenja uradio je američki arhitekt Čarls Hauard Krejn. Proširen je 1991. za dodatnih 17.000 m² na ukupno 42.000 m². Erlkortski sajam je pretvoren u sportski centar u kome su se održavala takmičenja u boksu, gimnastici, dizanju tegova, rvanju i odbojci. | Kada je otvoren Erlkortski sajam? | Erlkortski sajam je otvoren 1. septembra 1937. | 610,566 |
Nabi, Le Nabi ili Nabisti () je grupa francuskih slikara okupljenih oko Pola Serusijea. Stvarali su pod uticajam Pola Gogena. Pripadali su joj slikari: Pjer Bonar, Moris Deni, Pol Ranson, Eduar Vijar i drugi. Naziv potiče iz hebrejskog jezika i znači „proroci“. Slikari su se u 1890-im godinama sastajali u ateljeu Pola Ransona i diskutovali o simbolizmu. Za razliku od impresionista oni su naglašavali obojenu površinu i konturu. Modelacija i prostorne vrednosti su ustuknuli u pozadinu. Teoretičar grupe Moris Deni je definisao sliku kao površinu koja je pokrivena bojom koja je uređena prema određenim zakonitostima. Osim Pola Gogena na grupu je uticao i Odilon Redon (čija je najpoznatija slika „Kiklop“). Nadalje je grupa Nabi bila inspirisana japanskim drvorezima u boji. Značajno je sezala u područje primenjenih umetnosti, slikanja plakata, pozorišne dekoracije i ilustracije knjiga. | Kako se naziva najpoznatija slika Odilona Redona? | Najpoznatija slika Odilona Redona se zove "Kiklop". | 304,583 |
Ortogonalna projekcija je glavni način predstavljanja predmeta, delova, objekata, mašina,itd. na tehničkim crtežima. Sa perspektive linearne algebre i funkcionalne analize, projekcija je linearna transformacija -{P}- iz vektorskog prostora u sebe tako da je -{P2 = P}-. Ona ostavlja sliku nepromenjenu. Mada apstraktna, ova definicija projekcije formalizuje ideju grafičke projekcije. Kod ortogonalne projekcije sve tačke predmeta projektuju se ortogonalno (normalno-pod pravim uglom - 90°) na tri projekcijske ravni : Na vertikalnicu se projektuje pogled spreda, na horizontalnicu pogled odozdo, a na profilnicu pogled sleva. Tri profilne ravni čine prostorni koordinatni sistem, koji se zasecanjem po određenoj osi zaokreće i svodi u ravanski. Ortogonalnom projekcijom se u izvesnom smislu prostor pretvara u ravan. Iz tog razloga je ortogonalna projekcija najpogodnija za crtanje predmeta na tehničkim crtežima. Moguća su šest pogleda, ali se u praksi najčešće koriste tri, gore pomenuta. Predmet se na tehničkom crtežu po pravilu predstavlja samo u dovoljno broju pregleda. | Kako se definiše projekcija u kontekstu linearne algebre i funkcionalne analize? | Projekcija je linearna transformacija -{P}- iz vektorskog prostora u sebe tako da je -{P2 = P}-. | 496,199 |
Sedžda () je farz u namazu, znači spuštanje i stavljanje lica, odnosno čela na zemlju, istovremeno sa rukama, kolenima i stopalima, koje muslimani obavljaju tokom molitve, dok se uči Kuran. Ova definicija sedžde može se izjednačiti sa obavezom klanjanja koju su naredili Alah i njegov poslanik Muhamed. Reči Alahovog poslanika, što znači: Naređeno mi je (od Alaha) da klanjam na sedam udova, na čelo i sa znakom ruke preko nosa, i dve ruke i dva kolena i stomak i prste na dve noge. (Mutafakun Alah Hadis). Kuran naredba da se klanjaju i njene posledice na ahiret (onaj svet dženet i džehenem) pominju se u Kuranu u suri El-Kalam, stihovi 42 i 43. U ovom stihu, Alah opisuje odmazdu za ljude koji ne žele da klanjaju Alahu dok još žive u ovom ajetu. Kada budu na ahiretu biće ispunjeni poniženjem. Poniženje koje im se daje biće okrenuti naopačke položaj tela iz položaja sedžde. Položaj leđa zamenjuje položaj glave. Ovo stanje je dato nevjernicima i licemjerima. | Šta je sedžda u islamskoj molitvi? | Sedžda u islamskoj molitvi je spuštanje i stavljanje lica, odnosno čela na zemlju, istovremeno sa rukama, kolenima i stopalima, koje muslimani obavljaju tokom molitve dok se uči Kuran. | 4,344,068 |
Velika nagrada San Marina 2002. godine je bila trka u svetskom šampionatu Formule 1 2002. godine koja se održala na automobilskoj stazi „Enco i Dino Ferari“ u Imoli, 14. aprila 2002. godine. Pobednik je bio Mihael Šumaher, drugoplasirani Rubens Barikelo, dok je trku kao trećeplasirani završio Ralf Šumaher. | Ko je bio drugoplasirani na trci Velike nagrade San Marina 2002. godine? | Rubens Barikelo | 318,354 |
Pukotinaste veze (engl. gap junction ) pripadaju komunikacijskom tipu veza između dve susedne ćelije koje su strukturno uobličene i mogu se posmatrati pod elektronskim mikroskopom. Preko njih se ostvaruje komunikacija između susednih ćelija putem jona i malih metabolita. Prostor između ćelija u spoju je sveden na pukotinu od 2-4 nm, po čemu su veze dobile naziv. ćelija jetre, hepatocita; određeni metabolički delovi jetre obrazuju metabolički sincicijum tako što je oko 5000 ćelija međusobno povezane te su im citoplazme u kontinuumu; Struktura pukotinastih veza između bilo kojih od navedenih tipova ćelija je identična, a razlika je samo u funkcionisanju. | Kako se ostvaruje komunikacija između susednih ćelija preko pukotinastih veza? | Komunikacija između susednih ćelija preko pukotinastih veza ostvaruje se putem jona i malih metabolita. | 388,970 |
Fransoa Tren Dik (; 11. novembar 1986) je profesionalni francuski ragbista koji trenutno igra za Monpelje (ragbi junion). Tren Dik je jedan od najpreciznijih šutera u Top 14. Visok 185 cm, težak 85 kg, Tren Dik povremeno igra na poziciji broj 12 - prvi centar (), ali primarna pozicija mu je broj 10 - otvarač () zbog toga što je dobar šuter. Od početka svoje profesionalne karijere 2004. do danas Tren Dik nije menjao klubove i igrao je samo za Monpelje. Za ovaj tim je odigrao 189 utakmica i postigao 589 poena. Ragbi je počeo da trenira još kao dete kada je imao svega 4 godine, a za reprezentaciju Francuske odigrao je 49 test mečeva i postigao 73 poena. | Koliko je visok Fransoa Tren Dik? | Fransoa Tren Dik je visok 185 cm. | 1,333,975 |
Skriveni pravednici (, cadikim niztarim) ili 36 pravednih (, lamed vav cadikim) se odnosi na 36 pravednih ljudi, pojam koji je ukrjenjen u više mističnih dimenzija Judaizma. Tridesetišestorica su bez imena; niko ne zna ko su oni, da li su bogati, siromašni, odakle su, koji zanat imaju, da li su sluge, vojnici, obućari, trgovci itd. - no bez njihovih nesebičnih dela svet bi davno bio uništen. Po jevrejskoj tradiciji, tridesetišestorica se veoma retko pojavljuju, to samo kad bi Jevreji bili u golemoj nevolji; onda bi jedan cadik, pravednik, učinio čudnovita dela i tako bi spasio Jevreje, i odmah bi ponovo nestao, pošto se njegov identitet ne sme nikad otkriti. | Koliko je pravednih ljudi obuhvaćeno pojmom "36 pravednih"? | Pojam "36 pravednih" obuhvata 36 pravednih ljudi. | 260,833 |
Ustavom Srbije uređenje vlasti zasnovano je na njenoj podeli na zakonodavnu, izvršnu i sudsku. Sudska vlast se određuje kao nezavisna, jedinstvena na teritoriji Republike Srbije, a sudovi su samostalni i nezavisni u svom radu i sude na osnovu Ustava, zakona i drugih opštih akata, a kada je to predviđeno zakonom, i na osnovu opšteprihvaćenih pravila međunarodnog prava i potvrđenih međunarodnih ugovora. Sudska vlast u Republici Srbiji pripada sudovima opšte i posebne nadležnosti, a njihovo osnivanje, organizacija, nadležnost, uređenje i sastav uređuju se zakonom. Najviši sud u Republici Srbiji je Vrhovni kasacioni sud, a ne mogu se osnivati privremeni, preki ili vanredni sudovi. Na više načina se može ostvariti sudska kontrola uprave, što ima za posledicu preplitanje pojedinih oblika sudske kontrole sa drugim pravnim oblastima. S druge strane, neki oblici sudske kontrole uprave se neposredno odnose na upravnu materiju i oni spadaju u okvir upravnog prava. U tom smislu, razlikujemo: Krivične stvari - prema odredbama Krivičnog zakona i Zakonika o krivičnom postupku sudovi ostvaruju posrednu sudsku kontrolu u krivičnim stvarima tako što, između ostalog, odlučuju o postojanju krivičnih dela protiv službene dužnosti, Građanske stvari - kako govori Zakon o obligacionim odnosima i Zakon o parničnom postupku, pored ostalog, sudovi odlučuju o obligacionim odnosima koji nastaju između uprave i drugih lica, kao i o eventualnoj šteti, Upravni spor - kao oblik upravno-sudskog postupaka kontrole rada uprave, nadležni upravni (Vrhovni) sud, odlučuje o zakonitosti upravnih akata, a pod određenim uslovima i o samoj upravnoj stvari, naknadi štete i o povraćaju stvari u vezi sa izvršenjem upravnog akta. | Kako sudovi ostvaruju posrednu sudsku kontrolu u krivičnim stvarima? | Sudovi ostvaruju posrednu sudsku kontrolu u krivičnim stvarima odlučujući o postojanju krivičnih dela protiv službene dužnosti. | 285,028 |
Bio je Ilov i Euridikin sin. Za vreme njegove vladavine, Troja je postala moćan grad. Bedeme grada su podigli Apolon i Posejdon ili zato što ih je Zevs kaznio ili zato što su hteli da iskušaju kralja. Apolon je čak u šumama Ide čuvao njegova goveda. Međutim, nakon obavljenog posla, kralj nije želeo da im plati, već ih je uz pretnje oterao. Zato je Apolon na grad poslao kugu, a Posejdon morsko čudovište koje je proždiralo i ljude i stoku. Kako bi ga zaustavio, Laomedont je prikovao za stenu svoju kćerku Hesionu, kako bi je ponudio kao žrtvu čudovištu, što je bio savet proročišta. Takođe je obećao i nagradu (svoje božanske konje) onome ko spasi njegovu kćerku. To je učinio Herakle, ali je kralj ponovo pokazao svoju prevrtljivost i odbio da ispuni obećanje. Zato je Herakle, uz Telamonovu pomoć i sa šest lađa osvojio grad i pobio Laomedonta i njegove sinove. Poštedeo je samo Prijama (ili Podarka). Prema drugom predanju, Herakle je zahtevao nazad kobile kralja Diomeda koje su se hranile ljudskim mesom, jer mu ih je ostavio na čuvanje. Kao Laomedontovi sinovi, pored pomenutog Prijama, pominju se i Titon, Lamp, Klitije, Hiketaon i Bukolion. Apolodor navodi tri kćerke; Hesionu ili Tejaniru, Kilu i Estiohu, a drugi autori Etilu, Medesikastu i Prokleju. Kao Laomedontova supruga se navodi Strima, Plakija, Toosa, Zeuksipa, Leukipa i Roja. Apolodor pominje još neke ličnosti sa ovim imenom. Jedan od njih je i Heraklov sin koga je imao sa Melinom. | Kako je Herakle kaznio Laomedonta zbog nepoštovanja obećanja? | Herakle je osvojio grad i pobio Laomedonta i njegove sinove. | 459,229 |
Pavle Petrović Njegoš (Podgora kod Pljevlje, 16. maj 1910 — Pariz, 3. jun 1933) je bio princ iz dinastije Petrović Njegoši. Preminuo je u dvadeset trećoj godini. Pavle je bio sin Mirka Petrovića Njegoša i Natalije Konstantinović, a njegova braća su bili Stanislav (1905−1908) preminuo od tuberkuloze kao dete, Mihailo Petrović Njegoš, i najmlađi Emanuel (1912−1928) preminuo u petnaestoj godini. Sa majčine strane imao je dve polusestre An-Mari Šuman (1922−1984) i Helena Erembo de Dudzele (1921−2006). Otac mu je preminuo u Beču 1918. godine, a porodica je otišla u izgnanstvo u Francusku. Pavle je bio filmski autor i 1931. godine, kad je imao 21 godinu, radio za filmsko parisko preduzeće i pružio doprinos stvaranju filma Naga žena (La femme nue) čiji je režiser bio Žan-Pol Polan. Njegov život je istraživao Milorad Bošković za Maticu crnogorsku, i opisao je princa kao "facu iz pariskih umetničkih krugova, izuzetnog muzičara i plesača".Unuka jedinog njegovog brata koji je imao potomstvo, Mihaila, princeza Altinaj je takođe poznata filmska radnica i režiserka koja živi u Parizu, i ima sina Nikolu, kog je dobila sa ruskim violinistom Antonom Martinovim. | Gde je Pavle radio kao filmski autor? | Pavle je radio kao filmski autor u Parizu. | 4,401,440 |
Gevherhan se udala 1646. godine za Džafer-pašu, miljenika sultana i vezira kupole. Umro je u decembru 1647. godine. Majka ju je sa nepunih jedanaest godina udala za Mostarli Ismail-pašu. Poznato je da je tokom braka Gevherhan živela van Istanbula. Pratila je pašu svuda, pošto je bio namesnik raznih provincija za vreme braka. Sa njim je imala ćerku. Dok je pratila svog muža, bavila se dobrotvornim radovima. Paša je umro dok je službovao u Ezaku, a na Gevherhanino insistiranje, sahranjen je u Istanbulu. Sultanija je udata 1667. godine za Čavušzade Mehmed-pašu. Nakon njegove smrti 1681. godine,u nekom trenutku, njen brat sultan Mehmed ju je udao nakratko za nekog Kenan-pašu. Narednih nekoliko godina provodi u Jedrenu i živi kao udovica, sve dok je sultan Ahmed II nije udao 13. januara 1692. za Helvači Jusuf-pašu, koji je bio admiral flote. Gevherhan se razbolela početkom 1694; tadašnji sultan Ahmed II , koji je bio njen polubrat, insistirao je da se njegova sestra preseli u Jedrene, gde je verovao da postoji povoljnija klima. Međutim, poboljšanja nije bilo: 27. oktobra 1694. , Gevherhan-sultanija je umrla u Jedrenu. Sahranjena je u Prinčevoj džamiji u Istanbulu. Godine 1672. bila je pored svoje sestre Bejhan među nekoliko ličnosti harema koje su pratile svog brata sultana Mehmeda u njegovom vlaškom pohodu na Kamjanjec-Podiljski . Njen polubrat je nakon njene smrti dozvolio Darijusad-agi da konfiskuje imovinu svoje starije sestre u Istanbulu i Jedrenu, navodno zato što je imala dugove prema njegovim ženama - Rabiji i drugima, a zemljišne parcele koje su bile profitabilne je preneo na svoju ćerku Asiju. | Kada se Gevherhan udala za Džafer-pašu? | Gevherhan se udala za Džafer-pašu 1646. godine. | 4,270,750 |
Mitrodora (svetovno Leposava Miljković; Dubnica kod Svilajnca, 15. oktobar 1944 — Manastir Radošin, 5. septembar 2021) bila je monahinja Srpske pravoslavne crkve i starešina Manastira Radošina. Igumanija Mitrodora (Miljković) rođena je 15. oktobra 1944. godine u selu Dubnica kod Svilajnca, od pobožnih roditelja Milana i Javorke. Prilikom krštenja je dobila ime Leposava. Osnovnu školu završila je u rodnom mestu. Stupa kao iskušenica u Manastir Blagoveštenje Rudničko kod Stragara, 1956. godine kod igumanije Mihaile Knežević. Zamonašena je 18. avgusta 1963. godine u Blagoveštenju od strane episkopa šumadijskoga gospodina Valerijana Stefanovića, dobivši monaško ime Mitrodora. Posle dobijenog kanonskog otpusta monahinja Mitrodora prelazi u Eparhiju braničevsku, 1999. godine najpre u Manastir Nimnik kod Kurjače. U Manastir Radošin dolazi sa biološkom sestrom monahinjom Nimfodorom 2001. godine. Odlukom episkopa braničevskoga gospodina Ignjatija Midića, 28. avgusta 2008. godine postavljena je za prvu igumaniju Manastira Radošina. Upokojila se u Gospodu 5. septembra 2021. godine u Manastir Radošin, a sahranjena je u porti manastira. | Kada je rođena Igumanija Mitrodora (Miljković)? | Igumanija Mitrodora (Miljković) rođena je 15. oktobra 1944. godine. | 4,395,602 |
Madagaskar je učestvovao na 16. Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani 2016. održanom u Portlandu od 17. do 20. marta trinaesti put. Reprezentaciju Madagaskara predstavljala je jedna atletičarka, koja se takmičila u trci na 60 metara., Na ovom prvenstvu takmičarka Madagaskara nije osvojila nijednu medalju niti je ostvarila neki rezultat. | Kako se zvala atletičarka koja je predstavljala Madagaskar na Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani 2016? | Atletičarka koja je predstavljala Madagaskar na Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani 2016. se zvala jednostavno atletičarka. | 3,885,939 |
Jurica Vranješ (31. januar 1980) bivši je hrvatski fudbaler koji je igrao na poziciji centralnog veznog igrača. Za reprezentaciju Hrvatske odigrao je 26 utakmica. Bio je u sastavu tima na Svetskim prvenstvima 2002. i 2006. godine. | Na kojim Svetskim prvenstvima je bio u sastavu tima? | Jurica Vranješ je bio u sastavu tima na Svetskim prvenstvima 2002. i 2006. godine. | 4,143,511 |
Nada Topčagić (Tarevci kod Modriče, 3. jul 1953) jeste srpska folk pevačica, i jedna od najtiražnijih ženskih izvođača narodne muzike u Jugoslaviji. Svoj prvi hit singl Na Drini ćuprija izdala je 1975. Prvi album izdala je 1980. godine. Snimila je četrnaest albuma. Neki od njenih najvećih hitova su pesme Mihajlo Miki Miki, Jutro je, Treba mi tvoje rame, Mali gospodin, Čudna jada od Mostara grada, Od vikenda do vikenda, Zbog tebe, zbog tebe, Izvini dušo, izvini, Požuri ljubavi, Psujem te živote, O tebi se šapuće, Opet se zaljubljujem u tebe i mnoge druge. | Gde je rođena Nada Topčagić? | Nada Topčagić je rođena u Tarevcima kod Modriče. | 619,088 |
Rođen je 22. maja 1982. godine u selu Zabužja, Lavovska oblast (danas Ukrajina, tada deo Sovjetskog Saveza). Igrao je na poziciji korektora. U karijeri se najviše zadržao u ekipi Belogorje, za koji je nastupao od 2009. do 2017 godine, kada je i završio igračku karijeru. Sa reprezentacijom Rusije osvojio je zlato na Olimpijskim igrama u Londonu 2012. godine, posle pobede u finalu nad Brazilom. Na Igrama u Atini 2004. godine osvojio je bronzanu medalju. Sa reprezentacijom je osvojio još dva srebra, prvo na Svetskom prvenstvu 2002. godine održanom u Argentini i potom na Evropskom prvenstvu 2005. godine održanom u Srbiji i Italiji. Oženjen je sa Janom, kćerkom Genadija Šipulina, nekadašnjeg odbojkaškog trenera i selektora Rusije. Ima četiri ćerke — Adelinu, Arinu, Alisu i Agniju. | Na kojoj poziciji je igrao Taras Htej? | Taras Htej je igrao na poziciji korektora. | 4,285,922 |
Superliga Kine u fudbalu () profesionalna je fudbalska liga i prvi rang takmičenja Kineskog fudbala. Liga je osnovana 2004. godine i od tada sadrži 16 timova. Kineska Super Liga je jedna od najpopularnijih profesionalnih sportskih liga kako u Kini tako i u Svetu s prosečnim brojem od 23,766 posetilaca po utakmici. | Kada je osnovana Superliga Kine u fudbalu? | Superliga Kine u fudbalu je osnovana 2004. godine. | 3,925,365 |
Njen patent omogućio je da se 1988. proizvede aparat koji je bio značajna medicinska inovacija i čija je primena unapredila hirurgiju oka. Budući da je njen pronalazak bio mnogo napredniji od tadašnjeg nivoa tehnološkog razvoja, na proizvodnju prvog uređaja čekalo se pet godina. Po obrazovanju oftalmolog, stručnjak za lasere, Patriša Bat je naučnu karijeru posvetila radu na prevenciji slepila kod ljudi. Odrastanje u Harlemu presudno je uticalo na životne stavove ove naučnice. Često je isticala velike razlike u broju slepih u rodnom Harlemu i bogatijim delovima Amerike, koji su uglavnom nastanjeni belcima. Takvu situaciju objašnjavala je nedostatkom oftalmološkog rada na prevenciji i nemogućnošću pristupa oftalmološkim uslugama. Predložila je formiranje posebne discipline nazvaviši je “oftalmologija zajednice”, koja se danas primenjuje širom sveta. Kombinujući aspekte javnog zdravlja i kliničke oftalmologije, oftalmologija zajednice preventivno deluje kod onih kojima su medicinske usluge nedostupne. Angažovanjem Patriše Bat, 1970. godine, izvršena je prva operacija oka na klinici u Harlemu, a zahvaljujući njoj, grupa profesora sa Univerziteta Kolumbija operiše besplatno svakog slepog pacijenta iz ovog siromašnog dela grada. Njenim izumom mnogi ljudi su preogledali koji bili slepi više desetina godina. | Kako se zvala disciplina koju je predložila Patriša Bat? | Oftalmologija zajednice. | 318,686 |