alphabet
stringclasses
35 values
word
stringlengths
1
33
phonetics
stringlengths
1
69
meaning
stringlengths
2
602
pos
stringclasses
98 values
origin
stringlengths
1
68
အိမ်ရှေ့မိဖုရား
အိမ်ယှေ့မိဗယား
အိမ်ရှေ့မင်း၏ကြင်ရာတော်။
နာမ်
null
အိမ်ရှေ့မင်း
အိမ်ရှေ့မင်း
ဘုရင်၏ ထီးမွေနန်းမွေကို ဆက်ခံရန် လျာထား ခံရသူ။
နာမ်
null
အိမ်ရှင်မ
အိမ်ရှင်မ
ဇနီးမယား။
နာမ်
null
အိမ်သာ
အိန်သှာ
ကျင်ကြီးကျင်ငယ်စွန့်ရာ အဆောက်အအုံ။
နာမ်
null
အိမ်သား
အိန်သှား
၁၊ အိမ်ထောင်စုတစ်ခုတွင် ပါဝင်သူ။ ၂၊ ခင်ပွန်း။ လင်။
နာမ်
null
အိမ်သူ
အိန်သှူ
ဇနီးမယား။
နာမ်
null
အိမ်ဦးခန်း
အိန်အူးဂန်း
အိမ်တွင် ဘုရားခန်းနှင့် ဆက်စပ်နေသော အခန်း။
နာမ်
null
အိမ်ဦးနတ်
အိမ်ဦးနတ်
၁၊ မိဘ။ ၂၊ လင်ယောက်ျား။
နာမ်
null
အိမ့်
အိမ့်
ညင်သာစွာလှုပ်သည်။
ကြိယာ
null
အိမ့်တလိမ့်
အိန့်ဒလိန့်
မြေပြင်တွင် လှိမ့်ကာလှိမ့်ကာ ကျက်စား တတ်သည် ဆိုသော စုန်းတစ်မျိုး။
နာမ်
null
အိမ့်ရှင်
အိမ့်ရှင်
အသံသာယာသော စည်ကြီး။
နာမ် [ ရှေး ]
null
အိမ်း
အိမ်း
ဝန်ခံစကား။
ပစ္စည်း
null
အိမ်းအည်းမလုပ်
အိမ်းအည်းမလုပ်
မည်သို့မျှ စကားမတုံ့ပြန်ဘဲ။
ကြိယာဝိသေသန
null
အုံ
အုံ
၁၊ ဝိုင်းဝန်းစုပြုံသည်။ စုဝေးသည်။ ၂၊ အနာတွင် ဆေးစသည် စုပုံတင်သည်။
ကြိယာ
null
အုံ
အုံ
၁၊ စုဝေးခိုအောင်းနေထိုင်စရာ။ ၂၊ တစ်စုံတစ်ရာ၏ ဖောင်းကြွ မိုမောက်နေသော အစိတ်အပိုင်း။ “ရင်အုံ ။ နားအုံ ။”
နာမ်
null
အုံကြွ
အုံကြွ
စုပေါင်းလှုပ်ရှား ထကြွသည်။
ကြိယာ
null
အုံတုံ
အုန်ဒုန်
သက်ရင်းကြီးနှင့် အရွက်ချင်းဆင်သော ဆေးဖက်ဝင် ပင်လတ်တစ်မျိုး။
နာမ်
null
အုံပွင့်
အုံပွင့်
မျိုသိပ်ချုပ်တည်းထားသမျှ ပွင့်ထွက်သည်။
ကြိယာ [ ဥပစာ ]
null
အုံ့
အုံ့
မိုးတိမ်စသည်တို့ စုအုံသည်။
ကြိယာ
null
အုံ့ဆိုင်း
အုံ့ဆိုင်း
ဆီးနှင်း၊ မိုးတိမ်စသည်တို့ ပိတ်ဖုံးကာ မှုန်မှိုင်း ရီဝေသည်။
ကြိယာ
null
အုံ့ပုန်း
အုန့်ဗုန်း
အတွင်းကျိတ် ခံစားတတ်သူ။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း မရှိသူ။
နာမ်
null
အုံး
အုံး
၁၊ ခေါင်းကို တစ်စုံတစ်ခုအပေါ်တွင် မှီတင်သည်။ ၂၊ တစ်စုံ တစ်ခုကို မီးခဲပြာပူဖြင့် ဖုံးအုပ်သည်။
ကြိယာ
null
အုံး
အုံး
လဲမှို့စသည် သွတ်ထားသော ခေါင်းမှီတင်စရာ။
နာမ်
null
အုံးတား
အုန်းဒါး
ညောင်စောင်း၊ သလွန်တို့၏ ခေါင်းရင်း ဘက်တွင် ခေါင်းအုံးကို တားဆီးသောအရာ။
နာမ်
null
အုံးလွဲ
အုံးလွဲ
ခေါင်းအုံးရာ၌ အဆင်မသင့်သောကြောင့် ဇက်ကြောနာ၍ ခေါင်းမလှည့်နိုင်ဖြစ်သည်။
ကြိယာ
null
အယ်
အယ်
ပြည့်ဖောင်းသော။ ပြည့်လျှမ်းသော။
နာမဝိသေသန
null
အယ်ဒီတာ
အယ်ဒီတာ
စာတည်းဖြတ်သူ။
နာမ်
လိပ်၊ နိငအသမ
အလ္လာပ သလ္လာပ
အန်လာပါ့သန်လာပါ့
အာလာပ သလ္လာပ ရှု။
နာမ်
ပါ၊ အာလာပ သလ္လာပ
အဿတိုရ်မြင်း
အသထိုမျင်း
၁၊ မြင်းမျိုးကောင်း။ ၂၊ မြင်းမနှင့် မြည်းဖိုသင့်မြတ်၍ ပေါက်ဖွားသော မြင်း။
နာမ်
ပါ၊ အဿတရ + မြန်၊ မြင်း
၁၊ လုံးဝန်းသောအရာ။ “ပုလဲဥ။ မျက်ရည်ဥ။” ၂၊ ကြက်၊ ငှက်၊ မြွေ၊ ငါး စသည်တို့မှ ဖြစ်သော မျိုးဆက်ဖြစ်သည့် အလုံး အဝန်း။ ၃၊ အပင်၏အမြစ်ဖု၊ ပင်စည်ဖု။ “မုန်လာဥ။ နိုကိုဥ။”
နာမ်
null
ဝမ်းတွင်းရှိဥကို အပြင်သို့ ထွက်စေသည်။
ကြိယာ
null
ဥကင်
အုဂင်
ရာဇပလ္လင်အထွတ်။။
နာမ်
ပါ၊ ဥက္ကံသ
ဥချိုး
အုဂျိုး
ချိုးငှက်။
နာမ်
null
ဥဏှဂူ
အုန်နှဂူ
နေ။
နာမ်
ပါ၊ ဥဏှဂူ
ဥတု
အုဒု
၁၊ တစ်နှစ်ကို သုံးပိုင်းပိုင်းခြား၍ သတ်မှတ်သော နွေ၊ မိုး၊ ဆောင်း ဟူသော ကာလ။ ၂၊ လေမိုးစသော သဘာဝ အခြေအနေ။ ၃၊ ရာသီသွေး။ ဓမ္မတာသွေး။
နာမ်
ပါ၊ ဥတု
ဥတဲ
အုဒဲ
တံခါး။
နာမ် [ ရှေး ]
ပါ၊ ဥဒယ
ဥတစ်လုံးတစ်ကောင်ကြွက်
အုတလုန်းတဂေါင်ကျွက်
မိဘညီအစ်ကို မောင်နှမ ဆွေမျိုးမရှိတော့သောသူ။
နာမ် [ ဥပစာ ]
null
ဥဒဟို
ဥဒဟို
အတားအဆီး၊ အပိတ်အပင်မရှိ။
ကြိယာဝိသေသန
?
ဥဒါရတာဂုဏ်
အုဒါရတာဂုန်
ထူးထူးခြားခြား ချီးကျူး ဖွဲ့ဆိုသော ဂုဏ်။
နာမ်
ပါ၊ ဥဒါရတာ + ဂုဏ
ဥဒါဟရုဏ်
အုဒါဟရုန်
သိသာထင်ရှားစေရန် ထုတ်ဆောင် ပြချက်။ ပြယုဂ်။
နာမ်
ပါ၊ ဥဒါဟရဏ
ဥဒေါင်း
ဥဒေါင်း
ဒေါင်းငှက်။
နာမ်
null
ဥဒည်း
ဥဒည်း
နေထွက်ရာ။ နေထွက်ရာအရှေ့အရပ်။
နာမ်
ပါ၊ ဥဒယ
ဥဒါန်း
ဥဒါန်း
အလွန်ဝမ်းမြောက် ကြည်နူးခြင်းကြောင့် ထွက်ပေါ်လာသော စကား။
နာမ်
null
ဥဒါန်းတွင်
ဥဒါန်းတွင်
အစဉ်အလာ ပြောစမှတ်ပြုလောက်အောင် ထင်ထင် ရှားရှား ပေါ်ပေါက်ကျန်ရစ်သည်။
ကြိယာ
null
ဥဒါန်းမကျေ
ဥဒါန်းမကျေ
ပြောစမှတ်ပြုစရာအချက်များ မပျောက်မပျက် အစဉ် အဆက် တည်တံ့သည်။
ကြိယာ
null
ဥနှဲ
အုတ်နှဲ
အသားကိုစဉ်း၍ ဆေးရိုးအဖြစ်အသုံးပြုသော ပင်လတ်တစ်မျိုး။
နာမ်
null
ဥပစာ
အုဗဇာ
၁၊ တင်စားသော စကား။ ၂၊ အိမ်၊ ကျောင်း စသည်၏ မျက်နှာစာ။
နာမ်
ပါ၊ ဥပစာရ
ဥပဒေ
အုဗဒေ
၁၊ အစဉ်အဆက်လိုက်နာခဲ့သော စည်းမျဉ်း။ ၂၊ အများပြည်သူတို့ လိုက်နာရန် သက်ဆိုင်ရာ အာဏာ ပိုင်အဖွဲ့က ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် စည်းမျဉ်း။
နာမ်
ပါ၊ ဥပဒေသ
ဥပဒေကြမ်း
အုဗဒေဂျန်း
ဥပဒေအဖြစ် ပြဋ္ဌာန်းပေးရန် တင်သွင်းသော မူကြမ်း။
နာမ်
null
ဥပဒေသ
အုဗဒေသာ့
မှတ်သားလိုက်နာရန် ညွှန်ပြချက်။
နာမ်
ပါ၊ ဥပဒေသ
ဥပဓိ
အုဗဒိ
ရုပ်လက္ခဏာ သွင်ပြင်။
နာမ်
ပါ၊ ဥပဓိ
ဥပပတ်
အုပဗတ်
အရွယ်ရောက်ပြီး ကိုယ်ခန္ဓာဖြင့် စတင်ထင်ရှား ဖြစ်ပေါ်သော ငရဲ၊ ပြိတ္တာ၊ နတ်၊ ဗြဟ္မာ ပဋိသန္ဓေမျိုး။
နာမ်
ပါ၊ ဩပပါတိက
ဥပမာ
ဥပမာ
နှိုင်းယှဉ်ခြင်း။ နှိုင်းခိုင်းခြင်း။ (‘ခြင်္သေ့ကဲ့သို့ရဲရင့်သူ’ ဟူသော ဥပမာစကား၌ ခြင်္သေ့ - ဥပမာန၊ ကဲ့သို့-ဥပမာ ဇောတက၊ ရဲရင့်သူ - ဥပမေယျ ဖြစ်သည်။)
နာမ်
ပါ၊ ဥပမာ
ဥပမာဇောတက
အုပမာဇောဒကာ့
ဥပမာဖြစ်ကြောင်း သိသာ စေသော ကဲ့သို့၊ သဖွယ် စသည့် စကားလုံး။
နာမ်
ပါ၊ ဥပမာ + ဇောတက
ဥပမာန
ဥပမာန
နှိုင်းယှဉ်ပြသော အရာ။
နာမ်
ပါ၊ ဥပမာန
ဥပမာအလင်္ကာ
အုပမာအလင်ဂါ
ဂုဏ်တူချင်းနှိုင်းခိုင်းသော အလင်္ကာတစ်မျိုး။
နာမ်
null
ဥပမေယျ
ဥပမေယျ
နှိုင်းယှဉ်ပြခြင်းခံရသော အရာ။
နာမ်
ပါ၊ ဥပမေယျ
ဥပမည်း
အုပမျီး၊ အုပမီး
ဥပမေယျ နှင့် အတူတူ။
နာမ်
ပါ၊ ဥပမေယျ
ဥပရာ
အုပရာ
ဥပရာဇာ နှင့်အတူတူ။
နာမ်
ပါ၊ ဥပရာဇာ
ဥပရာဇာ
အုပရာဇာ
အိမ်ရှေ့မင်း။
နာမ်
ပါ၊ ဥပရာဇာ
ဥပသမ္ပဒကံ
အုပါ့သန်ဗဒါ့ကန်
ရဟန်းအဖြစ်သို့ ရောက်အောင် ဆောင်ရွက်ရသော ဝိနည်းကံ။
နာမ်
ပါ၊ ဥပသမ္ပဒ+ကမ္မ
ဥပါ
ဥပါ
ဘီလူး။
နာမ် [ ရှေး ]
ပါ၊ ဥပ္ပါတ
ဥပါဒါန်
ဥပါဒါန်
အလွန်အမင်းစွဲလမ်းခြင်း။
နာမ်
ပါ၊ ဥပါဒါန
ဥပါပျံ
ဥပါပျံ
ဥပ္ပာတ်ပျံ နှင့် အတူတူ။
ကြိယာ
ပါ၊ ဥပ္ပာတ + မြန်၊ ပျံ
ဥပါသကာ
ဥပါသကာ
ရတနာသုံးပါးကို ရိုသေ ဆည်းကပ်သော ယောက်ျား။
နာမ်
ပါ၊ ဥပါသက
ဥပါသိကာ
ဥပါသိကာ
ရတနာသုံးပါးကို ရိုသေဆည်းကပ်သော မိန်းမ။
နာမ်
ပါ၊ ဥပါသိကာ
ဥပေက္ခာ
အုပျစ်ခါ
လျစ်လျူရှုခြင်း။
နာမ်
ပါ၊ ဥပေက္ခာ
ဥပစ္ဆေဒကကံ
အုပျစ်ဆေဒကာ့ကန်
လက်နက်စသည် ထိခိုက်၍ သေဆုံးစေတတ်သောကံ။
နာမ်
ပါ၊ ဥပစ္ဆေဒက + ကမ္မ
ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာ
အုပျစ်ဇယ်ဆယာ
တပည့်ရဟန်း သာမဏေ အား ကြည့်ရှုဆုံးမရသော ဆရာရင်း။
နာမ်
ပါ၊ ဥပဇ္ဈာယ + သ၊ အာစာယဵ
ဥပဋ္ဌာက
အုပတ်ထာကာ့
အနီးတွင်နေ၍ အလုပ်အကျွေး ပြုသူ။
နာမ်
ပါ၊ ဥပဋ္ဌာက
ဥပတ္ထမ္ဘက
ဥပတ္ထမ္ဘက
အထောက်အပံ့ပြုသော ပုဂ္ဂိုလ်၊ အဖွဲ့အစည်း။
နာမ်
ပါ၊ ဥပတ္ထမ္ဘက
ဥပဒ်
အုဗတ်
ဘေးအန္တရာယ်။
နာမ်
ပါ၊ ဥပဒ္ဒဝ
ဥပဒ္ဒဝေါ
အုဗတ်ဒဝေါ
နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှု။ ဘေးအန္တရာယ်။
နာမ်
ပါ၊ ဥပဒ္ဒဝ
ဥပန်း
အုဗန်း
အဖြူ သို့မဟုတ် အဝါတွင် အနက်ရောင် ရောသော အမွေးရှိ ကြက်။
နာမ်
null
ဥပါယ်တံမျဉ်
အုပယ်တမျင်
မိမိအလိုပြည့်ရန် ကြံစည် ပြုလုပ်သော နည်းပရိယာယ်။
နာမ်
ပါ၊ ဥပါယ + မြန်၊ တံမျဉ်
ဥပုသ်
အူးဗုတ်
ရှစ်ပါးသီလ။
နာမ်
ပါ၊ ဥပေါသထ
ဥပုသ်ကျိုး
အူးဗုတ်ကျိုး
ဆောက်တည်သော ဥပုသ်သီလ ပျက်ပြား သည်။
ကြိယာ
null
ဥပုသ်စောင့်
အူးဗုတ်စောင့်
ဥပုသ်ကို စောင့်ထိန်းသည်။
ကြိယာ
null
ဥပုသ်နေ့
အူးဗုတ်နေ့
ဥပုသ်ဆောက်တည်ရန် သတ်မှတ်ထားသော လဆန်း ရှစ်ရက်၊ လပြည့်၊ လဆုတ်ရှစ်ရက်နှင့် လကွယ်နေ့။
နာမ်
null
ဥပုသ်သည်
အူးဗုတ်သယ်
ဥပုသ်ဆောက်တည်နေသူ။
နာမ်
null
ဥပြုံး
အုဗျုန်း
ခုံတိုင်။
နာမ် [ ရှေး ]
null
ဥဗျိုင်း
ဥဗျိုင်း
ဗျိုင်းငှက်။
နာမ်
null
ဥဘတောဗျည်း
အုဗတောဗျီး
ပုလ္လိင်၊ ဣတိ္ထလိင် နှစ်မျိုးလုံး ပါသူ။
နာမ်
ပါ၊ ဥဘတော + ဗျဉ္ဇန
ဥဘုတ်
ဥဘုတ်
ဘုတ်ငှက်။
နာမ်
null
ဥမကွဲသိုက်မပျက်
ဥမကွဲသိုက်မပျက်
တစုတပေါင်းတည်း စည်းလုံးညီညွတ်စွာ။
ကြိယာဝိသေသန
null
ဥမမည်စာမမြောက်
အုမမယ်စာမမျောက်
ကလေး သူငယ် လူမမည်အရွယ်။
နာမ် [ ဥပစာ ]
null
ဥမင်
ဥမင်
လိုဏ်ခေါင်း။
နာမ်
ပါ၊ ဥမင်္ဂ
ဥမွှန်း
အုတ်မွှန်း
ဥစားနွယ်ပင်တစ်မျိုး။
နာမ်
null
ဥယျောဇဉ်
ဥယျောဇဉ်
တိုက်တွန်းနှိုးဆော်သော စကား။
နာမ်
ပါ၊ ဥယျောဇန
ဥယျာဉ်
ဥယျာဉ်
သစ်ပင်ပန်းမန် စိုက်ပျိုးထားရာ နေရာ၊ ခြံမြေ။
နာမ်
ပါ၊ ဥယျာန
ဥယျာဉ်မှူး
ဥယျာဉ်မှူး
ဥယျာဉ်ရှိ သစ်ပင်ပန်းမန်ကို စိုက်ပျိုး ပြုစုပျိုးထောင်သူ။
နာမ်
null
ဥရဌာန်
အုရာ့ထန်
(င၊ ဉ၊ ဏ၊ န၊ မ၊ ယ၊ လ၊ ဝ၊ ဠ တို့တွင် ဟ အက္ခရာယှဉ်၍ဖြစ်သော ငှ၊ ဉှ၊ ဏှ၊ နှ၊ မှ၊ ယှ၊ လှ၊ ဝှ၊ ‘ အသံကိုးမျိုးဖြစ်ရာ) ရင်အရပ်။ (ဌာန်လည်းရူ။)
နာမ် [ ပါ၊ သဒ္ဒါ ]
ပါ၊ ဥရ + ဌာန
ဥရူတိုင်
အူးယူဒိုင်
အိမ်တွင် အရှေ့တောင်အရပ်၌ ရှိသော တိုင်။
နာမ်
null
ဥသဘ
အုတ်သဖာ့
၁၊ နွားအုပ်ကိုရှေ့ဆောင်သော နွားထီး။ နွားလား။ ၂၊ တာ ၂ဝ ရှိသော အကွာအဝေး။
နာမ်
ပါ၊ ဥသဘ
ဥသေးပေါက်ကင်း
အုသှေးပေါက်ကင်း
မွေးကင်းစ အရွယ်။
နာမ် [ ဥပစာ ]
null
ဥသေးဥမွှား
အုသှေးအုမွှား
ကလေးသူငယ်များ။
နာမ် [ ဥပစာ ]
null
ဥသိမ်
အုသှိန်
၁၊ ကြက်၊ ငှက်၊ ငါး စသည်တို့၏ ဝမ်းတွင်းရှိ ဥအသေးအမွှား။ ၂၊ ပိန်ကပ်နေသော သန်းဥ စသည်။
နာမ်
null
ဥသျှစ်
အုတ်ယှစ်
အစေးရှိ၍ အခွံမာသော အသီးလုံးသီးသည့် ပင်စောက်တစ်မျိုး။
နာမ်
null
ဥဩ
အုတ်အော
၁၊ ဥဩ ဥဩဟုအသံသာယာစွာ တွန်မြည်တတ်၍ ကျီးနှင့် ဆင်ဆင်တူသည့် ငှက်နက်။ ၂၊ လေအား၊ ရေနွေးငွေ့ အားဖြင့် အသံမြည်စေသော အချက်ပေး ကိရိယာ။
နာမ်
null
ဥက္ကာ
အုတ်ကာ
အာကာသမှ ပျံသန်းလှည့်ပတ် ကျရောက် လာတတ်သော အရောင်အဝါ အစိုင်အခဲ။
နာမ်
ပါ၊ ဥက္ကာ