Datasets:

Modalities:
Text
Formats:
parquet
Languages:
Icelandic
Size:
< 1K
ArXiv:
Libraries:
Datasets
pandas
License:
video_id
stringlengths
11
11
transcript
listlengths
4
95
el2-LwUX8_E
[ { "duration": 4.52, "start": 1.4, "text": "Raddmálsstefnan var \ntekin upp hér á landi" }, { "duration": 9.94, "start": 6.05, "text": "árið 1944 og um leið hverfur  \nmunn-handa aðferðin úr kennslu." }, { "duration": 8.67, "start": 16.11, "text": "Brandur Jónsson skólastjóri sótti námskeið \ní kennsluaðferðum raddmálsstefnunnar" }, { "duration": 4.97, "start": 24.91, "text": "í Kaupmannahöfn \nog Bandaríkjunum.     " }, { "duration": 5.4, "start": 30.01, "text": "Þegar hann tók við \nskólanum bannaði hann" }, { "duration": 5.07, "start": 35.53, "text": "að nota bendingar og\nfingrastafróf í kennslu." }, { "duration": 4.31, "start": 40.71, "text": "Þá var áhersla lögð\ná að kenna raddmál " }, { "duration": 3.63, "start": 45.13, "text": "og varaaflestur\ní kennslu. " }, { "duration": 7.82, "start": 48.93, "text": "Á árunum 1944-1980 var \nmeiri áhersla lögð á" }, { "duration": 5.42, "start": 56.85, "text": "að kenna döff nemendum  \nsamkvæmt raddmálsstefnu" }, { "duration": 5.1, "start": 62.4, "text": "og var hugmyndin að\nnýta þær heyrnarleifar" }, { "duration": 2.97, "start": 67.62, "text": "sem fyrir voru  \nmeð heyrnartækjum.   " }, { "duration": 4.64, "start": 70.69, "text": "Það átti alls ekki að nota \ntáknmál í kennslutímum.     " } ]
SNpjU4YzDuY
[ { "duration": 7.256, "start": 0.001, "text": "Um 1970 var fólk víða um heim \nfarið að gera sér grein fyrir því" }, { "duration": 5.906, "start": 7.281, "text": "að hugmyndafræði óralismans \nhafði ekki gengið upp." }, { "duration": 6.231, "start": 13.212, "text": "Nemendur yfirgáfu skólana \nilla læsir eða ólæsir" }, { "duration": 4.143, "start": 19.467, "text": "og án almennrar \nmenntunar." }, { "duration": 5.756, "start": 23.635, "text": "Þá var farið að kynna \ntákn aftur til sögunnar" }, { "duration": 7.466, "start": 29.416, "text": "innan skólakerfisins með þeirri \nhugmyndafræði að nýta allar boðleiðir" }, { "duration": 5.062, "start": 36.907, "text": "sem tiltækar væru og \nhæfðu hverjum einstaklingi." }, { "duration": 6.382, "start": 41.994, "text": "Alhliða boðskipti gat þýtt \nallt frá tali til táknmáls," }, { "duration": 4.227, "start": 48.416, "text": "allar leiðir sem gátu \nleitt til samskipta." }, { "duration": 12.258, "start": 52.668, "text": "Allt var leyft svo sem varaaflestur, \nritmál, fingramál, talmál og táknmál." }, { "duration": 9.339, "start": 64.951, "text": "Þessi stefna leiddi til þess að táknaðar \nútgáfur af raddmálum urðu til" }, { "duration": 10.191, "start": 74.315, "text": "þar sem málfræði og orðaröð raddmálsins var lögð\ntil grundvallar en táknum var bætt við röddina." }, { "duration": 8.368, "start": 84.531, "text": "Í mörgum löndum hafa þessar aðferðir verið \nnotaðar nær eingöngu í kennslu heyrnarlausra." }, { "duration": 7.44, "start": 92.924, "text": "Þarna er táknmálið notað sem aðferð \nvið kennslu en ekki litið á það sem mál" }, { "duration": 3.904, "start": 100.389, "text": "fléttað menningu \nminnihlutahóps." } ]
2bCNG1CO3AI
[ { "duration": 6.592, "start": 0.001, "text": "Alhliða samskipti í kennslu er flókið ferli." }, { "duration": 6.992, "start": 6.618, "text": "Þar er málunum blandað saman og aldrei \nnotað hreint mál, málin ekki aðskilin." }, { "duration": 4.851, "start": 13.635, "text": "Ég ólst upp við lítið aðgengi að máli." }, { "duration": 9.095, "start": 18.511, "text": "Í kennslu minni í dag nota ég og samstarfsfólk mitt \ntáknmál í kennslu og í samskiptum við nemendur" }, { "duration": 6.759, "start": 27.652, "text": "svo þeir geti lært íslensku í gegnum \nritun, lestur og táknmál." }, { "duration": 5.303, "start": 34.436, "text": "Í þessu ferli notum við tvö mál, \níslenskt táknmál og íslenskt ritmál." }, { "duration": 16.777, "start": 39.764, "text": "Við tengjum málin saman til að byggja brú á milli þeirra." }, { "duration": 10.424, "start": 56.565, "text": "Táknmál gefur döff börnum aðgengi að máli til náms \nog til að geta lært að lesa og skrifa á íslensku." }, { "duration": 7.101, "start": 67.014, "text": "Táknmál er sjónrænt mál.\nÞessi vinna stuðlar að tvítyngi." }, { "duration": 7.076, "start": 74.14, "text": "Dæmið um vinnu með orðið LEIKA\ní niðurstöðunum sýnir þetta svo vel." }, { "duration": 6.654, "start": 81.241, "text": "Nemendur höfðu aðgang að táknmáli í\ndaglegum samskiptum í kennslunni" }, { "duration": 8.735, "start": 87.92, "text": "og þar með möguleika á að velta fyrir sér málunum \nog merkingu táknanna og tengja þannig málin." }, { "duration": 8.004, "start": 96.68, "text": "Eins og dæmið með orðið LEIKA sýnir, þá getur \nritaða orðið leika haft mismunandi tákn." }, { "duration": 9.573, "start": 104.709, "text": "Leika getur bæði þýtt að leika í leikriti og leika sér." }, { "duration": 8.178, "start": 114.39, "text": "Táknin fyrir merkingu orðsins leika hafa ólík handform" }, { "duration": 4.791, "start": 122.593, "text": "og þýða ekki það sama." }, { "duration": 12.217, "start": 127.409, "text": "Táknin eru með ólík handform. Leika í leikriti er \nmeð B-handform og að leika sér er með A-handform." }, { "duration": 14.981, "start": 140.774, "text": "Þetta er dæmi um hvernig Björn fær upplýsingar um\nmerkingarleg tengsl tveggja tákna og íslensks orðs." }, { "duration": 3.912, "start": 155.78, "text": "Þetta er dæmi hvernig fræði\nog framkvæmd tengjast." }, { "duration": 8.371, "start": 159.717, "text": "Það er hvernig maður brúar bil táknmáls og hins ritaða\nmáls í daglegum samskiptum í kennslu." }, { "duration": 5.968, "start": 168.113, "text": "Þetta er mikilvæg dæmi sem sýnir mikilvægi þess\nað nemendur með táknmál að móðurmáli hafi" }, { "duration": 3.847, "start": 174.106, "text": "greiðan aðgang að táknmáli í námi sínu." }, { "duration": 7.064, "start": 177.978, "text": "Að þeir geti fengið upplýsingar um hvernig orð og tákn \ntengjast til að byggja brú á milli tungumálanna." } ]
9SeaeEaCEs0
[ { "duration": 4.42, "start": 9.35, "text": "Viðmælendur voru sammála um \nþá afstöðu að viðurkenna eigi" }, { "duration": 6.5, "start": 13.89, "text": "íslenskt táknmál sem tungumál en \nþað sé á engan hátt mál tengt fötlun." }, { "duration": 6.33, "start": 20.68, "text": "Þau lögðu áherslu á að táknmál \neigi heima undir menningar- og" }, { "duration": 6.07, "start": 27.14, "text": "menntamálaráðuneyti, og að áherslur á \nnauðsyn rannsókna á íslensku táknmáli," }, { "duration": 6.05, "start": 33.39, "text": "og söfnun og varðveisla íslensks \ntáknmáls myndu eflast við lagalega" }, { "duration": 5.97, "start": 39.53, "text": "viðurkenningu á íslensku táknmáli. Mikilvægt \nværi að huga að málþroska döff barna." }, { "duration": 6.21, "start": 45.63, "text": "Að þau verði tvítyngd á íslensku og íslensku táknmáli. \nÞar með væri lagður góður grunnur að menntun" }, { "duration": 6.87, "start": 51.97, "text": "og aðgengi þeirra til framtíðar. \nViðmælendur sögðu að döff" }, { "duration": 6.32, "start": 59.23, "text": "vildu vera til og vera viðurkennd. \nÞetta hafði veruleg áhrif á döff samfélag," }, { "duration": 4.5, "start": 65.72, "text": "því þau vildu fá viðurkenningu sem\nmanneskjur, döff sem búa á Íslandi" }, { "duration": 6.46, "start": 70.35, "text": "eins og aðrir Íslendingar. \nViðurkenningunni var ætlað" }, { "duration": 5.74, "start": 77.01, "text": "að opna samfélagið fyrir okkur, til dæmis \nmeð því að bæta menntun og aðgengi." }, { "duration": 7.75, "start": 83.1, "text": "Viðurkenningu sem minnihlutahópur sem á \nsitt mál og málið er oft tengt menningu." }, { "duration": 4.51, "start": 90.98, "text": "Við viljum sjá að málið \nsem við notum í daglegu lífi" }, { "duration": 2.77, "start": 95.6, "text": "að það hljóti viðurkenningu." } ]
_rgOHwZt6Ik
[ { "duration": 9.327, "start": 0.001, "text": "Berglind Stefánsdóttir tók við\nsem skólastjóri árið 1996." }, { "duration": 5.144, "start": 9.46, "text": "Hún var eini heyrnarlausi\nskólastjórinn á Norðurlöndunum." }, { "duration": 4.655, "start": 14.629, "text": "Ráðning hennar\nmarkaði tímamót." }, { "duration": 7.499, "start": 19.511, "text": "Hún var skólastjóri í\nVesturhlíðarskóli til 2002" }, { "duration": 4.522, "start": 27.12, "text": "en þá hóf skólinn\nsamstarf við Hlíðaskóla." }, { "duration": 6.293, "start": 31.667, "text": "Markmið samstarfsins var að veita\nbörnunum fjölbreyttara félagslíf." }, { "duration": 2.811, "start": 37.985, "text": "Þetta var þó aðeins\nfyrsta skrefið." }, { "duration": 10.074, "start": 40.861, "text": "Frá 1. september árið 2002 varð\nskóli heyrnarlausra hluti af Hlíðaskóla" }, { "duration": 10.889, "start": 50.96, "text": "og Vesturhlíðaskóli var lagður niður um\nvorið 2003 og fluttur í Hlíðaskóla." }, { "duration": 6.392, "start": 61.874, "text": "Þá varð Berglind verkefnastjóri\nfyrir táknmálssvið," }, { "duration": 3.499, "start": 68.291, "text": "en táknmálssvið var\nný deild við skólann." }, { "duration": 7.737, "start": 72.718, "text": "Nýr skólastjóri Hlíðaskóla\nvar Kristrún Guðmundsdóttir." }, { "duration": 5.036, "start": 80.48, "text": "Hún hóf störf haustið 2003 og\ngegnir því starfi enn í dag." }, { "duration": 3.676, "start": 85.784, "text": "Berglind hætti um\nhaustið 2009." }, { "duration": 7.865, "start": 89.485, "text": "Í hennar stað voru ráðnir\ndeildarstjóri og verkefnastjóri." }, { "duration": 7.51, "start": 97.676, "text": "Helga Ingibergsdóttir\nvar ráðin deildarstjóri." }, { "duration": 9.578, "start": 105.211, "text": "Hjördís Anna Haraldsdóttir\nvar ráðin verkefnastjóri." }, { "duration": 3.774, "start": 114.813, "text": "Hjördís er döff og Helga er heyrandi." }, { "duration": 14.558, "start": 119.127, "text": "Samkvæmt stefnumörkun fræðsluyfirvalda\ner skólinn án aðgreiningar (e. school inclusion)" }, { "duration": 4.451, "start": 133.776, "text": "að sameinaður skóli á að þjóna bæði \nheyrnarlausum, og heyrnarskertum nemendum" }, { "duration": 5.858, "start": 138.252, "text": "í skólastarfi þannig að allir \nfái kennslu við hæfi." }, { "duration": 11.709, "start": 144.135, "text": "Blöndunin á að stuðla að víðsýni, umburðalyndi \nog auknum félagsþroska nemenda" }, { "duration": 4.857, "start": 155.869, "text": "og minnka félagslega einangrun \nheyrnarlausra og heyrnarskertra." }, { "duration": 5.906, "start": 160.751, "text": "Einnig er markmið að auka \nfjölbreytni í náminu og námskröfur." }, { "duration": 6.811, "start": 167.049, "text": "Hugmyndafræði táknmálssviðs \nbyggir á tvítyngisstefnu" }, { "duration": 6.659, "start": 173.885, "text": "sem er í samræmi við markmið \nAðalnámskrár grunnskóla." }, { "duration": 5.882, "start": 180.569, "text": "Þar eru bæði málin, táknmál \nog íslenska, jafnrétthá" }, { "duration": 11.073, "start": 186.843, "text": "og stefnt að því við lok 10. bekkjar að \nnemendur verði jafnvígir á bæði málin." }, { "duration": 7.939, "start": 197.941, "text": "Að þeir hafi gott vald á táknmáli og \níslensku, lesnum texta og ritmáli." }, { "duration": 8.647, "start": 205.905, "text": "Þar stendur að bæði málin, \ntáknmál og íslenska, séu jafnrétthá." }, { "duration": 4.329, "start": 214.608, "text": "Þess vegna er markmið \nkennslu í döff Byrjendalæsi" }, { "duration": 5.249, "start": 218.961, "text": "að nemendur öðlist færni \ní íslensku í gegnum táknmál." } ]
ZOTHLACw9DI
[ { "duration": 6.914, "start": 0.101, "text": "Ég byrjaði aðeins að skrifa í \ndagbók í nóvember árið 2012" }, { "duration": 6.771, "start": 7.04, "text": "og skráði reglulega \ní hana frá 2014-2015." }, { "duration": 6.355, "start": 13.836, "text": "Frá haustinu 2016 notaði ég \nmeira myndbandsupptökur." }, { "duration": 2.72, "start": 20.216, "text": "Þessi gögn eru heimildir \nsem gefa mér upplýsingar." }, { "duration": 3.702, "start": 22.961, "text": "Ég skrifaði í litla \nrannsóknardagbók," }, { "duration": 3.416, "start": 26.688, "text": "fljótlega eftir \nhverja kennslustund." }, { "duration": 4.139, "start": 30.129, "text": "Ég var í samvinnu \nvið tvo döff kennara." }, { "duration": 6.638, "start": 34.549, "text": "Ég skráði viðbrögð nemenda \nvið verkefnum sem við bjuggum til," }, { "duration": 3.53, "start": 41.212, "text": "hvernig mér leið í kennslustofunni, \nhvað ég hugsaði" }, { "duration": 6.412, "start": 44.767, "text": "og af hverju við breyttum og aðlöguðum verkefnin \nað döff nemendum á forsendum tungumáls." } ]
jKzs6t1NUnU
[ { "duration": 5.27, "start": 2.544, "text": "Kennari sem hefur ekki \nvald á táknmáli þreytist" }, { "duration": 5.53, "start": 7.954, "text": "á því að kenna að tala skýrt.\nSama má segja um nemendur." }, { "duration": 3.18, "start": 13.574, "text": "Þeir þreytast fljótt \naf því að lesa af vörum," }, { "duration": 5.52, "start": 16.894, "text": "að reyna að einblína á varir \nkennara til að skilja talmálið." }, { "duration": 4.86, "start": 22.564, "text": "Rannsóknir sýna að döff \nnemendur sem geta lesið" }, { "duration": 2.78, "start": 27.544, "text": "af vörum skilja aðeins \n30% af því sem sagt er." }, { "duration": 6.21, "start": 30.474, "text": "Algengt var að döff nemendur \nog kennarar misskildu hvort annað" }, { "duration": 2.07, "start": 36.814, "text": "í samskiptum. Vegna \nsamskiptaörðugleika " }, { "duration": 4, "start": 39.014, "text": "takmörkuðust möguleikar döff \nnemenda til menntunnar." }, { "duration": 3.44, "start": 43.164, "text": "Þessi ákvörðun, að banna \ntáknmál, var skelfilegur " }, { "duration": 5.27, "start": 46.764, "text": "glæpur framinn á \ntáknmálssamfélaginu, " }, { "duration": 5.229, "start": 52.154, "text": "og varaði táknmálsbannið \ní 100 ár. Þann tíma var " }, { "duration": 4.671, "start": 57.493, "text": "bannað að nota táknmál \ní menntun og lífi döff." } ]
xoKWvnXvIJU
[ { "duration": 8.756, "start": 0.001, "text": "Fræði um kennslu á táknmáli hafa sýnt að farnar hafa \nverið margar leiðir í gegnum tíðina í kennslu döff nemenda." }, { "duration": 8.242, "start": 8.782, "text": "Um miðja 18. öld var notað\ntáknmál, sem á þeim tíma naut virðingar." }, { "duration": 3.603, "start": 17.049, "text": "Eftir Mílanó fundinn var táknmál bannað í kennslu." }, { "duration": 3.171, "start": 20.677, "text": "Þá breyttust viðhorfin frá því að táknmálið nyti \nvirðingar í að það væri litið niður á táknmálið." }, { "duration": 13.19, "start": 23.873, "text": "Eftir það fór færni döff í ritun að hraka. \nMenntun þeirra versnaði og döff kennarar voru reknir." }, { "duration": 13.224, "start": 37.088, "text": "Í dag erum við döff kennarar, sem erum með B.ed \ngráðu í kennslu, þakklátir aðgengi að táknálstúlkum." }, { "duration": 7.373, "start": 50.337, "text": "Táknmál gefur\nokkur aðgengi að skýrum upplýsingum." } ]
imNlzLqzsyk
[ { "duration": 8.108, "start": 0.438, "text": "Rökstuðningur okkar var að við vildum finna \nleiðir til að nýta hugmyndir byrjendalæsis" }, { "duration": 4.528, "start": 8.571, "text": "og leyfa nemendum að vera\nsaman og læra saman." }, { "duration": 6.53, "start": 13.124, "text": "Við vildum leyfa döff nemendum að vera \nsaman að læra íslensku gegnum íslenskt táknmál." }, { "duration": 17.909, "start": 19.679, "text": "Læra íslenskan orðaforða og táknaforða og um leið \nefla félagsleg samskipti og styrkja sjálfsmynd þeirra." }, { "duration": 7.799, "start": 37.613, "text": "Þar að auki að þau fái að vera\ndöff börn í táknmálsumhverfi." }, { "duration": 11.522, "start": 45.592, "text": "Þessi barátta tók tíma. Þarna tókust á ólík viðhorf \num hugmyndafræðina, skóli án aðgreiningar." }, { "duration": 6.249, "start": 57.139, "text": "Við urðum fyrir miklum vonbrigðum þegar okkur \nbárust fregnir af því að þessari hugmynd væri hafnað." }, { "duration": 3.225, "start": 63.413, "text": "En við gáfumst ekki upp." }, { "duration": 12.171, "start": 66.663, "text": "Sérkennari sem hélt utanum byrjendalæsi í Hlíðaskóla \nvar hlynnt þessari hugmynd og tilbúin til að styðja okkur." }, { "duration": 5.98, "start": 78.859, "text": "Hennar stuðningur gaf okkur von \num að þetta yrði samþykkt." }, { "duration": 7.037, "start": 85.45, "text": "Loks var boðaður fundur þar sem \nátti að taka loka ákvörðun." }, { "duration": 9.87, "start": 92.512, "text": "Ég kveið fundinum vegna þess að ég óttaðist að \nþað fengist ekki samþykki fyrir verkefninu." }, { "duration": 4.977, "start": 102.407, "text": "Á fundinum var þetta mikið rætt." }, { "duration": 8.346, "start": 107.408, "text": "Verkefnastjórinn færði rök \nfyrir byrjendalæsi fyrir döff." }, { "duration": 11.263, "start": 115.779, "text": "Við nefndum, máli okkar til stuðnings, að döff nemendur þyrftu að fá tíma og \nrými saman vegna tungumálsins, að vera í jafningjahóp í döff menningu." }, { "duration": 11.301, "start": 127.067, "text": "Að döff nemendur gætu ekki á sama hátt og heyrandi \nnemendur öðlast orðaforða í íslensku vegna tungumálsins." }, { "duration": 4.451, "start": 138.393, "text": "Þeir fengju því ekki tækifæri til að njóta sín í náminu." }, { "duration": 6.775, "start": 142.869, "text": "Rökstuðningur okkar var helst sá að við erum sérfræðingar.\nVið vitum hvað við erum að gera." }, { "duration": 4.971, "start": 149.669, "text": "Við sáum hvernig okkar nemendum farnaðist \ní Byrjendalæsi með heyrandi nemendum." }, { "duration": 11.039, "start": 154.665, "text": "Hraðinn var allt of mikill. Við þurftum að fá \nrými til að þróa þessa hugmynd áfram." }, { "duration": 6.042, "start": 165.882, "text": "Skólastjórinn hlustaði á okkur og \nleitaðist við að virða okkar sjónarmið." }, { "duration": 5.631, "start": 171.949, "text": "Hann nefndi mikilvægi þess að döff nemendur \nværu í tengslum við heyrandi nemendur." }, { "duration": 11.68, "start": 177.605, "text": "Við svöruðum því að þeir væru í blöndun í öðrum fögum \ns.s stærðfræði, íslensku, listasmiðju og leikfimi. Og þá með túlki." }, { "duration": 7.306, "start": 190.091, "text": "Við nefndum að döff Byrjendalæsi væri \nbara níu kennslustundir á viku." }, { "duration": 11.097, "start": 197.422, "text": "Allar aðrar kennslustundir fara fram í blöndun, með kennara og \ntúlki. Þannig að þeir misstu ekki af heyrandi samnemendum sínum." }, { "duration": 6.674, "start": 208.619, "text": "Skólastjórinn sagði að það væri slæmt fyrir döff \nnemendur að missa af atburðum í heyrandi bekknum." }, { "duration": 8.876, "start": 215.318, "text": "Við sögðum á móti að það væri slæmt fyrir þá að missa af döff\nmenningu og táknmáli þar sem þeir tilheyrðu minnihlutahópi." }, { "duration": 6.291, "start": 224.219, "text": "Döff nemendur læra tvö mál samtímis, \ntáknmál og íslenskt ritmál." }, { "duration": 11.116, "start": 230.535, "text": "Eina leiðin til að þeir gætu lært íslenskt ritmál væri í gegnum \ntáknmál, þar sem þau hafa ýmist litla eða enga heyrn." }, { "duration": 6.51, "start": 242.318, "text": "Það veitti þeim dýpri skilning, \nmeð sjóninni lærðu þeir ritmál." }, { "duration": 3.212, "start": 248.997, "text": "Mér leið ekki vel á fundinum." }, { "duration": 6.661, "start": 252.234, "text": "Mér fannst ekki borin virðing fyrir okkur\nsem eigum táknmál að móðurmáli." }, { "duration": 4.952, "start": 258.92, "text": "Mér fannst ég ekki fá viðurkenningu \ná því að vera döff kennari." }, { "duration": 3.64, "start": 263.897, "text": "Ég spurði sjálfa mig hvað ég væri að gera í þessum skóla." }, { "duration": 5.256, "start": 267.562, "text": "Hvað ég græddi á því að vera kennari \ná táknmálssviði ef ég nyti ekki virðingar." }, { "duration": 6.642, "start": 273.249, "text": "Endalaus barátta fyrir réttindum döff nemenda." }, { "duration": 4.166, "start": 280.184, "text": "Spurning hvers virði það væri fyrir mig að vinna þar." }, { "duration": 7.821, "start": 284.375, "text": "Mér fannst sem okkar menning, okkar döffhood, nyti ekki virðingar." }, { "duration": 8.854, "start": 292.221, "text": "það væri ekki hlustað á reynslu okkar sem höfðum \nfylgst með okkar nemendum í blöndun í Byrjendalæsi." }, { "duration": 6.732, "start": 301.1, "text": "Döff starfsfólk í skólanum er málminnihlutahópur." }, { "duration": 5.342, "start": 307.857, "text": "Sem dæmi þá sitjum við alltaf saman \ntil borðs í matar og kaffitímum." }, { "duration": 2.971, "start": 313.224, "text": "Heyrandi starfsfólk situr annars staðar." }, { "duration": 6.553, "start": 316.22, "text": "Síðastliðinn vetur vorum við fáliðuð á táknmálssviði. Það hefur \nkomið upp sú staða að það eru veikindi hjá döff starfsfólki." }, { "duration": 5.741, "start": 322.798, "text": "Þá sit ég ein. Það er enginn \nsem kemur og spjallar við mig." } ]
pQ_udTEWTx0
[ { "duration": 5.54, "start": 17.42, "text": "Mig langar að þakka þér fyrir að koma í viðtalið.\n- Takk fyrir. Ég er glöð að koma hingað til Íslands." }, { "duration": 4.88, "start": 23.2, "text": "Ég vona að þú hafir notið hér á Íslandi.\n- Landið er fallegt og mér líkar vel við kuldann." }, { "duration": 7.12, "start": 28.22, "text": "Mig langar að spyrja þig um Hvíta húsið.\nHvað vannstu lengi þar?" }, { "duration": 2.04, "start": 35.52, "text": "Ég vann þar í 4 ár." }, { "duration": 7.44, "start": 37.78, "text": "Hvað varð til þess að þú varðst fyrsti döff móttökustjórinn í Hvíta húsinu?" }, { "duration": 14.12, "start": 45.52, "text": "Það hófst þegar ég var í háskólanámi og\nBarack Obama bauð sig fram til forseta." }, { "duration": 6.02, "start": 60.44, "text": "Mér leist vel á hann því það var margt\nsem hann lagði fram sem átti vel við mig." }, { "duration": 10.7, "start": 66.72, "text": "Ég bauð mig fram sem sjálfsboðaliða og gerði nokkur\ntáknmálsviðmót um hann, þá fékk ég athygli." }, { "duration": 8.04, "start": 77.62, "text": "Svo vann ég í starfsnámi á meðan ég var í náminu." }, { "duration": 10.12, "start": 85.94, "text": "Þegar Obama var í framboði, þá vann ég með þeim\nog ég er fyrsti döff í sögu Bandaríkjanna." }, { "duration": 12.9, "start": 96.36, "text": "Svo vann ég með Michelle Obama í fjölmiðlum." }, { "duration": 6, "start": 109.38, "text": "Ég vann svo með Obama og það eru samtals 9 ár,\nen 4 ár í Hvíta húsinu." }, { "duration": 1.76, "start": 115.56, "text": "Þetta var góður tími." }, { "duration": 10.12, "start": 128.4, "text": "Ótrúlegt. Ég velti fyrir mér hvernig það var að ráða\ntáknmálstúlk þar sem allir eru heyrandi í Hvíta húsinu?" }, { "duration": 11.52, "start": 138.74, "text": "Það er ADA lög í Bandaríkjunum sem gerir það\nað skyldu að fólk með fötlun fái aðgengi," }, { "duration": 4.18, "start": 150.52, "text": "en það fer aðallega eftir aðstæðum." }, { "duration": 7.46, "start": 154.9, "text": "Það fer eftir þörf einstaklings og ef þig vantar táknmálstúlk í vinnu, þá færðu hann." }, { "duration": 3.62, "start": 162.56, "text": "En ef ekki er þörf á túlk þá færðu hann ekki." }, { "duration": 5.86, "start": 166.5, "text": "En ef þú vinnur mikið við tölvu og þarft ekki mikið\ná túlk að halda, þá þarftu þess ekki." }, { "duration": 3, "start": 172.7, "text": "En ef ég hitti fólk, þá fæ ég túlk með mér." }, { "duration": 7.1, "start": 176, "text": "Á þessum tíma notaði ég ekki túlk því ég vann\nmikið við tölvu, en fékk túlk á fundum." }, { "duration": 6.58, "start": 183.28, "text": "Svo þegar ég vann sem móttökustjóri og það komu\nfullt af gestum, þá fékk ég túlk með mér." }, { "duration": 4.9, "start": 190.12, "text": "Bandaríkin útvega það sem\nhentar eftir þörfum einstaklingsins." }, { "duration": 5.18, "start": 195.26, "text": "Það er gott. Manstu hvenær ADA lögin\nvoru lögsett í Bandaríkjunum?" }, { "duration": 1.7, "start": 200.58, "text": "Árið 1990." }, { "duration": 5.12, "start": 202.5, "text": "Þetta hefur breytt miklu í sambandi við\nréttindi heyrnalrausra í Bandaríkjunum?" }, { "duration": 4, "start": 207.74, "text": "Já. Áður en lögin voru sett,\nvoru ekki margir tákmálstúlkar í boði," }, { "duration": 8.64, "start": 212, "text": "og þegar lögin var sett árið 1990,\nþá fjölguðu táknmálstúlkum óvenju mikið." }, { "duration": 7.1, "start": 220.82, "text": "Þökk sé ADA lögunum þá sköpuðu þau\natvinnumöguleika fyrir túlkana." }, { "duration": 7.82, "start": 228.08, "text": "Fólk með fötun fékk líka atvinnumöguleika og ADA lögin\ntryggðu fjármagn til að bæta lífsgæði þeirra." }, { "duration": 3.62, "start": 236.32, "text": "Er ADA svipað og CRPD?" }, { "duration": 10.02, "start": 240.14, "text": "Áður en ADA lögin var lögfest fyrir fólk með fötlun eins\nog þeir sem eru í hjólastól, blindir, heyrnarlausir og fleiri" }, { "duration": 6.5, "start": 250.48, "text": "þá hófu þau baráttu gegn ríkisstjórninni og unnu málið." }, { "duration": 5.08, "start": 257.26, "text": "Sama fólkið barðist einnig fyrir UN." }, { "duration": 10.5, "start": 262.66, "text": "UN fékk nokkrar hugmyndir úr ADA\nog púslaði saman fyrir CRPD." }, { "duration": 8.96, "start": 273.62, "text": "CRPD var hannað fyrir alheiminn svo hvert land sem skrifar undir lög CRPD hafa sömu gildi og ADA." }, { "duration": 5.52, "start": 282.76, "text": "Það inniheldur aðgengi, réttindi og jafnræði." }, { "duration": 12.96, "start": 288.62, "text": "Segjum að fólk í hjólastól óskar eftir aðgengi þá hefur\nþað rétt á því ef landið þeirra samþykkir CRPD lög." }, { "duration": 5.06, "start": 309.92, "text": "Þetta er mjög gott. Ég er svolítið forvitinn\num viðhorf starfsfólks gagnvart ráðningu þinni," }, { "duration": 4.6, "start": 315.26, "text": "því þau eru vön að tala ensku án þess að sjá einhvern\nnota táknmál inni í Hvíta húsinu? Get ég spurt þig?" }, { "duration": 9.56, "start": 320.18, "text": "Já. Obama fólkið sem ég vann með sýndi gott viðhorf\nmeð opinn huga og tilbúið að taka á móti mér." }, { "duration": 5.16, "start": 330, "text": "Þau vildu fá fjölbreytilegt fólk í vinnu\nán þess að skilgreina það." }, { "duration": 6.94, "start": 335.84, "text": "Þau voru ánægð með að hafa mig og\nvildu sjá mig halda áfram í vinnunni." }, { "duration": 5.88, "start": 343.08, "text": "Þau voru mjög samvinnuþýð og sýndu gott viðhorf." }, { "duration": 7.68, "start": 349.24, "text": "Hann var fyrsti svarti forseti Bandaríkjunnar\nsem mikilvægasti hluti sögunnar." }, { "duration": 5.6, "start": 357.04, "text": "Þaðan vildi hann hafa fjölbreytilegt fólk." }, { "duration": 10.5, "start": 362.8, "text": "Þegar ég vann sem móttökustjóri,\nkom fullt af fólki inn og sá að ég var heyrnarlaus." }, { "duration": 11.32, "start": 373.54, "text": "Kannski hafa þau ekki hitt döff áður, þau voru glöð\nað sjá að döff fólk getur einnig gert allt." }, { "duration": 6.84, "start": 385.1, "text": "Það kveikti ljós hjá þeim að döff getur allt og\nþað fær þau til að vilja sjá meira jafnræði." }, { "duration": 1.66, "start": 392.14, "text": "Gott viðhorf þar.\n- Þetta er mjög gott." }, { "duration": 4.96, "start": 393.94, "text": "Eftir þú vannst þar vakti það meiri athygli\nað döff fólk getur gert allt, er það rétt?" }, { "duration": 9.26, "start": 399.08, "text": "Já, ég hitti marga forseta frá mörgum löndum" }, { "duration": 8.9, "start": 408.5, "text": "og þeir sáu fyrir sér að þeir vilja sjá\naðgengi og réttindi fólks með fötlun í sínu landi." }, { "duration": 9.32, "start": 417.8, "text": "Ég vona að þeir geri meira fyrir landið sitt,\neins og að ráða döff móttökustjóra." }, { "duration": 5.86, "start": 436.72, "text": "Það er frábært að þú sýnir heiminum\nað döff fólk getur gert allt." }, { "duration": 4.68, "start": 442.78, "text": "Ertu með einhver skilaboð sem þú vilt segja öllum frá?" }, { "duration": 8.34, "start": 447.62, "text": "Já. Mig langar að segja að döff fólk hefur\nsvo marga hæfileika eins og gáfur," }, { "duration": 9.18, "start": 456.1, "text": "og þau eru mjög vinnufús og sætta sig ekki við það\nþegar einhver segir að þau geti ekki unnið." }, { "duration": 8.86, "start": 465.48, "text": "Þegar heyrandi fólk segir að fólk með fötlun getur það\nekki, skaltu frekar segja að við getum það." }, { "duration": 2.74, "start": 474.52, "text": "Sýndu þeim það!" }, { "duration": 5, "start": 477.56, "text": "Vinnur þú enn hjá Hvíta húsinu eða á öðrum stað?" }, { "duration": 5.24, "start": 483.1, "text": "Þegar Obama hætti vinnunni sinni, þá hætti ég líka." }, { "duration": 6.24, "start": 488.72, "text": "Þegar forsetinn lýkur sinni vinnu hér\nþá fer starfsfólkið héðan líka." }, { "duration": 6.62, "start": 495.2, "text": "Nú vinn ég fyrir formann Gallaudet háskóla." }, { "duration": 9.04, "start": 502.04, "text": "Formaðurinn er döff.\nÁður vann ég undir heyrandi og nú döff." }, { "duration": 4.32, "start": 511.5, "text": "Mig langar að þakka þér fyrir viðtalið\nog óska þér góðs gengis." }, { "duration": 3.1, "start": 516.16, "text": "Takk fyrir það og gaman að hitta þig!" } ]
hMSuOjwR5Cs
[ { "duration": 4.07, "start": 0.695, "text": "Myndbandsupptökur voru teknar\ná ipad í eigu skólans." }, { "duration": 4.335, "start": 4.79, "text": "Myndbönd eru meira\nlifandi sjónræn gögn," }, { "duration": 5.44, "start": 9.15, "text": "þar sem raunverulegir atburðir eru teknir upp \ní eðlilegu umhverfi nemenda og kennara." }, { "duration": 4.747, "start": 14.615, "text": "Hægt er að sjá viðbrögð þeirra og\nfélagsleg samskipti í tengslum við verkefni." }, { "duration": 4.878, "start": 19.387, "text": "Ég sá aðallega um að taka upp\nþannig að það sést lítið af mér." }, { "duration": 5.877, "start": 24.325, "text": "Ég tók mikið upp af efni svo að það\ner lítið efni til af mér með nemendum." }, { "duration": 4.565, "start": 31.287, "text": "Ég vildi óska þess að ég hefði beðið samstarfs-\nkennara mína að taka upp á meðan ég kenndi," }, { "duration": 2.561, "start": 35.877, "text": "en það er lítið \nefni til af mér." }, { "duration": 5.325, "start": 40.963, "text": "Auk þess skoðaði ég myndir af \nfélagslegum samskiptum nemenda" }, { "duration": 2.992, "start": 46.484, "text": "til að sjá hvernig til tókst \nþegar við kenndum þeim hugtök," }, { "duration": 4.983, "start": 49.501, "text": "með táknum og stöfun, og orðaforða\ní íslensku og tengdum hann táknforða." } ]
BlwUmu9sYM0
[ { "duration": 18.184, "start": 0.001, "text": "Samkvæmt fræðimönnunum, Marc Marschark og Peter C. Hauser, \nsem skrifuðu bókina How deaf children learn" }, { "duration": 16.331, "start": 18.21, "text": "ná döff nemendur, með eða án kuðungsígræðslu eða heyrnartækja, betri árangri \ní öðru tungumál þegar þeir höfðu góðan grunn í táknmáli." }, { "duration": 7.569, "start": 34.566, "text": "Að fá táknmál í frumbernsku auðveldar þeim að læra önnur \ntungumál og seinna verða þau betri í að lesa og skrifa." }, { "duration": 11.044, "start": 42.16, "text": "Bókin kom mér í skilning um að börn eiga erfitt \nmeð að læra önnur tungumál ef þau fá seint táknmál." }, { "duration": 8.283, "start": 53.229, "text": "Hér á eftir gef ég nokkur dæmi um baráttu \nmína að ná tökum á íslensku." }, { "duration": 6.28, "start": 61.561, "text": "Óralisminn gaf ekki aðgengi að íslensku og \nnýtti ekki táknmál til að tengja þessi tvö mál." }, { "duration": 6.168, "start": 68.435, "text": "Mig langar að segja nokkur persónuleg \ndæmi, hvernig ég öðlaðist mál," }, { "duration": 4.69, "start": 74.628, "text": "þar sem ég fékk ekki mál sem ungabarn, \nhvorki táknmál né íslensku." }, { "duration": 4.678, "start": 79.343, "text": "Það var ekki fyrr en á fjórða aldursári, \nskólaskyldualdri, sem ég fékk aðgang að máli." }, { "duration": 3.212, "start": 84.046, "text": "Kennsluaðferðin á þeim \ntíma var óralismi." }, { "duration": 4.41, "start": 87.283, "text": "Ég fékk heyrnartæki \num tveggja ára gömul." }, { "duration": 10.568, "start": 91.718, "text": "Að sögn mömmu bað ég hana að setja á mig heyrnartækið \num leið og ég vaknaði til að heyra hljóðin í umhverfinu." }, { "duration": 3.123, "start": 102.311, "text": "Ég notaði þau allan daginn,\nalveg þangað til ég fór að sofa." }, { "duration": 6.355, "start": 105.459, "text": "þó að ég skildi ekki hvað fjölskyldan var að segja \nþá hjálpaði það mér að heyra hljóðin í umhverfinu." }, { "duration": 7.069, "start": 113.236, "text": "Með tímanum lærði ég endurtekin hljóð eins og MAMMA \nog PABBI þegar bróðir minn, ári yngri, kallaði á þau." }, { "duration": 10.295, "start": 120.33, "text": "Ég náði einstaka orðum sem \nbróðir minn endurtók oft." }, { "duration": 8.938, "start": 131.586, "text": "Foreldrar mínir kölluðu oft á hann, en hann \nheitir KRISTJÁN. Á endanum kallaði ég hann TITÁ." }, { "duration": 12.009, "start": 140.549, "text": "Sjálf man ég ekki eftir því en hann man \nvel eftir því að ég hafi kallað hann TITÁ." }, { "duration": 3.682, "start": 155.788, "text": "Það segir mér að ég náði ákveðnum hljóðum. \nEins og ég heyrði TITÁ í staðinn fyrir KRISTJÁN" }, { "duration": 13.244, "start": 159.495, "text": "en náði ekki að segja K, R, S, J og N þar sem ég heyrði \nekki þau hljóð. Það er mjög erfitt að greina samhljóða." }, { "duration": 13.662, "start": 173.559, "text": "Þrátt fyrir að ég hafi ung fengið heyrnartæki, eða á \nöðru aldursári, missti ég af miklu á málþroskaskeiðinu." }, { "duration": 4.639, "start": 187.246, "text": "Móðir mín segir að ég hafi verið glaðlynt barn." }, { "duration": 7.897, "start": 191.91, "text": "Líklega var ég athugul og notaði sjónina, \naugun, til að kanna og skoða umhverfið." }, { "duration": 3.29, "start": 203.178, "text": "Áður er ég byrjaði í skóla \nbarðist ég við að öðlast mál." }, { "duration": 5.178, "start": 206.493, "text": "Mamma reyndi. Hún benti á hluti og\nsagði orðin, orð eins og BORÐA, SOFA." }, { "duration": 3.788, "start": 211.696, "text": "Sjálf man ég ekki eftir þessu en \nmamma hefur sagt mér frá þessu." }, { "duration": 5.751, "start": 215.509, "text": "Hún sagði að ég hafi haft \náhuga á að skilja hana." }, { "duration": 6.096, "start": 221.285, "text": "Þegar ég byrjaði í skóla bannaði Brandur, \nskólastjóri, mömmu að nota bendingar." }, { "duration": 7.662, "start": 227.406, "text": "Hún átti að tala. Hún gerði það til að byrja með en \ngafst svo upp og hélt áfram að nota bendingar." }, { "duration": 7.343, "start": 235.093, "text": "Það virkaði mun betur en var engu að síður erfitt \nvegna þess að það tók mig langan tíma að skilja." }, { "duration": 11.664, "start": 242.461, "text": "Við mamma bjuggum til okkar mál, notuðum andlits- \nog líkamstjáningu, til að skilja hvor aðra." }, { "duration": 8.352, "start": 254.15, "text": "Ég man mjög vel eftir einu atviki. Ég var á fjórða eða \nfimmta ári. Foreldrar mínir gáfu mér fínt púsluspil." }, { "duration": 7.785, "start": 262.527, "text": "Það átti að raða púslinu á pappaspjald. En púslin \nvoru laus til að hægt væri að púsla aftur og aftur." }, { "duration": 6.406, "start": 270.337, "text": "Ég hafði gaman að þessu. Einn daginn \nlangaði mig að líma púslin föst." }, { "duration": 3.459, "start": 276.768, "text": "Mamma sat inni í eldhúsi." }, { "duration": 7.069, "start": 280.252, "text": "Ég var að púsla en svo ákvað \nað ná í lím, og líma púslið fast." }, { "duration": 5.154, "start": 287.346, "text": "Þegar ég var hálfnuð sá mamma til mín. Hún kom til \nmín, reif púslið af og sagði að þetta mætti ekki gera." }, { "duration": 3.483, "start": 292.525, "text": "Ég horfði undrandi á mömmu, skildi \nekki af hverju hún gerði þetta." }, { "duration": 9.439, "start": 296.033, "text": "Ég skildi strax að ég var að gera eitthvað sem ég mátti ekki gera. \nÉg sá það á andlitinu þegar hún tók af mér púslið." }, { "duration": 4.717, "start": 305.497, "text": "Svona voru samskipti okkar, án orða en\nmeð tjáningu í andliti og líkama." }, { "duration": 9.564, "start": 310.239, "text": "Þannig lærðum við á hvor aðra, ekkert mál. \nLíkams- og andlitstjáning var okkar mál." }, { "duration": 4.585, "start": 319.827, "text": "Þannig lærðum við hvor á aðra og höfðum samskipti." }, { "duration": 6.867, "start": 325.069, "text": "Svona lærði ég muninn á réttu og röngu. \nÉg sá það á svipbrigðum hennar." }, { "duration": 6.322, "start": 332.817, "text": "Fjögurra ára gömul byrjaði ég í skóla. Á þeim \ntíma var það skólaskyldualdur fyrir döff börn." }, { "duration": 5.183, "start": 339.164, "text": "Þá kynntist ég íslensku en táknmál \nvar bannað í kennslu á þeim tíma." }, { "duration": 6.985, "start": 345.168, "text": "Þannig að ég kynntist táknmáli ekki fyrr \nen í kringum tólf til þrettán ára aldur." }, { "duration": 6.842, "start": 352.522, "text": "Ég var mjög lengi að læra íslensku." }, { "duration": 3.816, "start": 359.389, "text": "Það tók langan tíma að byggja upp \norðaforða í gegnum aðferðir óralismans" }, { "duration": 5.514, "start": 363.23, "text": "Aðaláherslan var á að tala rétt og skilja varalestur." }, { "duration": 5.762, "start": 368.769, "text": "Við vorum með heyrnartæki og kennarinn \nmeð hljóðnema sem hann talaði í." }, { "duration": 6.545, "start": 374.556, "text": "Við áttum líka að setja hönd á háls kennarans \nog horfa í spegil til að nema hljóðin." }, { "duration": 4.435, "start": 381.126, "text": "Þetta voru kennsluaðferðir óralismans." } ]
b7joK8e0i9Q
[ { "duration": 6.592, "start": 0.001, "text": "Alhliða samskipti í kennslu er flókið ferli." }, { "duration": 6.992, "start": 6.618, "text": "Þar er málunum blandað saman og aldrei \nnotað hreint mál, málin ekki aðskilin." }, { "duration": 4.851, "start": 13.635, "text": "Ég ólst upp við lítið aðgengi að máli." }, { "duration": 9.095, "start": 18.511, "text": "Í kennslu minni í dag nota ég og samstarfsfólk mitt \ntáknmál í kennslu og í samskiptum við nemendur" }, { "duration": 6.759, "start": 27.652, "text": "svo þeir geti lært íslensku í gegnum \nritun, lestur og táknmál." }, { "duration": 5.303, "start": 34.436, "text": "Í þessu ferli notum við tvö mál, \níslenskt táknmál og íslenskt ritmál." }, { "duration": 16.777, "start": 39.764, "text": "Við tengjum málin saman til að byggja brú á milli þeirra." }, { "duration": 10.424, "start": 56.565, "text": "Táknmál gefur döff börnum aðgengi að máli til náms \nog til að geta lært að lesa og skrifa á íslensku." }, { "duration": 7.101, "start": 67.014, "text": "Táknmál er sjónrænt mál.\nÞessi vinna stuðlar að tvítyngi." }, { "duration": 7.076, "start": 74.14, "text": "Dæmið um vinnu með orðið LEIKA\ní niðurstöðunum sýnir þetta svo vel." }, { "duration": 6.654, "start": 81.241, "text": "Nemendur höfðu aðgang að táknmáli í\ndaglegum samskiptum í kennslunni" }, { "duration": 8.735, "start": 87.92, "text": "og þar með möguleika á að velta fyrir sér málunum \nog merkingu táknanna og tengja þannig málin." }, { "duration": 8.004, "start": 96.68, "text": "Eins og dæmið með orðið LEIKA sýnir, þá getur \nritaða orðið leika haft mismunandi tákn." }, { "duration": 9.573, "start": 104.709, "text": "Leika getur bæði þýtt að leika í leikriti og leika sér." }, { "duration": 8.178, "start": 114.39, "text": "Táknin fyrir merkingu orðsins leika hafa ólík handform" }, { "duration": 4.791, "start": 122.593, "text": "og þýða ekki það sama." }, { "duration": 12.217, "start": 127.409, "text": "Táknin eru með ólík handform. Leika í leikriti er \nmeð B-handform og að leika sér er með A-handform." }, { "duration": 14.981, "start": 140.774, "text": "Þetta er dæmi um hvernig Björn fær upplýsingar um\nmerkingarleg tengsl tveggja tákna og íslensks orðs." }, { "duration": 3.912, "start": 155.78, "text": "Þetta er dæmi hvernig fræði\nog framkvæmd tengjast." }, { "duration": 8.371, "start": 159.717, "text": "Það er hvernig maður brúar bil táknmáls og hins ritaða\nmáls í daglegum samskiptum í kennslu." }, { "duration": 5.968, "start": 168.113, "text": "Þetta er mikilvæg dæmi sem sýnir mikilvægi þess\nað nemendur með táknmál að móðurmáli hafi" }, { "duration": 3.847, "start": 174.106, "text": "greiðan aðgang að táknmáli í námi sínu." }, { "duration": 7.064, "start": 177.978, "text": "Að þeir geti fengið upplýsingar um hvernig orð og tákn \ntengjast til að byggja brú á milli tungumálanna." } ]
y4CXSho97Yk
[ { "duration": 7.366, "start": 0.001, "text": "Á Íslandi er ekkert vitað eða skrifað\num heyrnarlausa fyrr en árið 1820." }, { "duration": 9.985, "start": 7.392, "text": "Frá 1820-1867 voru íslensk \nheyrnarlaus börn send til Danmerkur" }, { "duration": 7.593, "start": 17.562, "text": "í hina Konunglegu mál- og \nheyrnleysingjastofnun í Kaupmannahöfn." }, { "duration": 12.27, "start": 25.18, "text": "Fram kemur í bréfi frá forstöðumanni \nskólans, Jens Peder Trap," }, { "duration": 9.097, "start": 37.475, "text": "að kennsla Íslendinganna í \nKaupmannahöfn hafi nýst þeim illa." }, { "duration": 4.705, "start": 46.597, "text": "Nemendur lærðu dönsku \nen ekki íslensku" }, { "duration": 6.541, "start": 51.729, "text": "auk þess sem þau \nfengu enga menntun." }, { "duration": 6.218, "start": 58.295, "text": "Um þriðjungur nemenda \nlést á meðan á náminu stóð," }, { "duration": 4.693, "start": 64.538, "text": "eða 8 nemendur\naf 24." }, { "duration": 6.795, "start": 69.256, "text": "Hann vakti athygli \nstjórnarinnar á því," }, { "duration": 4.254, "start": 76.076, "text": "að íslensk börn hafi ekki \nmikil not af kennslunni." }, { "duration": 4.35, "start": 80.355, "text": "Þau hefðu lítil not\nfyrir dönsku." }, { "duration": 9.887, "start": 84.73, "text": "Þessir einstaklingar vörðu frá 4 \ntil 7 árum við nám í stofnuninni" }, { "duration": 5.676, "start": 94.642, "text": "og voru öll fermd að námi loknu, áður en \nþau voru send aftur heim til Íslands." }, { "duration": 9.671, "start": 100.343, "text": "Hann talaði um að að kennslan nýttist \nnemendum illa, þau hlytu ekki menntun." }, { "duration": 11.869, "start": 110.417, "text": "Það er athyglivert en engar heimildir eru til \num hvernig kennslu íslensku börnin fengu." }, { "duration": 4.256, "start": 122.311, "text": "Það er litlar upplýsingar \ntil um þennan tíma" }, { "duration": 6.526, "start": 126.591, "text": "frá því börnin eru send til Danmerkur og þar \ntil þau koma aftur til Íslands eftir fermingu." } ]
WPgv3tUBcVc
[ { "duration": 3.336, "start": 0.64, "text": "Af hverju er mikilvægt\nað safna gögnunum?" }, { "duration": 5.686, "start": 4.001, "text": "Starfendarannsóknin, eins og\nég sagði, er byggð á gögnum" }, { "duration": 6.68, "start": 9.712, "text": "sem ég bar ábyrgð á að\nsafna í minni kennslu." }, { "duration": 8.557, "start": 16.417, "text": "Gögnin hjálpa mér að greina atburði,\nlíta um öxl og greina betur eigin hugsanir." }, { "duration": 10.691, "start": 24.999, "text": "Ég byrjaði að skrá gögnin árið 2012 og\nsafnaði þeim á fimm árum, 2012-2017." }, { "duration": 3.553, "start": 35.715, "text": "Í upphafi skráði ég\neingöngu í litlar dagbækur" }, { "duration": 3.577, "start": 39.293, "text": "en seinna fór ég að\nnota ipad, í eigu skólans," }, { "duration": 5.201, "start": 42.93, "text": "tók á hann myndir. Ég tók einnig upp\nmyndbönd á símann minn, iphone." }, { "duration": 3.743, "start": 48.156, "text": "Ég notaði einnig word\ní tölvunni heima hjá mér." }, { "duration": 9.799, "start": 51.924, "text": "Að síðustu bætti ég við upptökum og\nnotaði forritið Quick player í tölvunni" }, { "duration": 3.108, "start": 61.748, "text": "þar sem ég gat\ntjáð mig á táknmál." }, { "duration": 3.337, "start": 65.122, "text": "Í október árið 2016 fór ég\nalfarið að nota myndbandsupptökur" }, { "duration": 3.029, "start": 68.484, "text": "og þá í staðinn fyrir\nritað mál í dagbækur." }, { "duration": 5.883, "start": 71.538, "text": "Gögnin sem ég safnaði veittu mér upplýsingar\ntil að svara rannsóknarspurningu minni" }, { "duration": 4.272, "start": 77.446, "text": "um þessa grunnvinnu sem við lögðum\nupp í með Byrjendalæsis fyrir döff," }, { "duration": 3.117, "start": 81.742, "text": "og hvernig ég þróaði \nþá kennsluaðfræðin." } ]
gWHlxG2wz10
[ { "duration": 4.077, "start": 0.001, "text": "Rannsókn sýnir \nað döff börn" }, { "duration": 4.287, "start": 4.103, "text": "sem eiga döff foreldra \ngengur vel í skóla" }, { "duration": 6.28, "start": 8.415, "text": "vegna þess að þau koma í skólann \nmeð aldursvarandi málþroska." }, { "duration": 6.28, "start": 14.72, "text": "Þar með eiga þau auðveldara með \nað læra annað tungumál, ensku," }, { "duration": 4.693, "start": 21.025, "text": "og geta því bætt við þekkingu \nsína í gegnum texta." }, { "duration": 13.575, "start": 26.061, "text": "Licthenstein bendir á að döff börn sem \nhafa fengið táknmál frá unga aldri" }, { "duration": 7.063, "start": 39.661, "text": "eru búin að þroska vinnsluminni \nsem er nauðsynlegt í lestrarnámi." }, { "duration": 10.851, "start": 46.749, "text": "Barn sem er með sterkt fyrsta mál, táknmál, býr\nyfir hæfninni að bæta við öðrum tungumálum." }, { "duration": 7.933, "start": 57.625, "text": "Sumir rannsakendur hafa sagt að táknmáls-\nkunnátta sé ekki stuðningur við lestrarnám" }, { "duration": 6.036, "start": 65.583, "text": "vegna þess að \nmálin eru svo ólík." }, { "duration": 5.968, "start": 71.644, "text": "Nemendur með ASL sem fyrsta mál, \nsem þeir lærðu af döff foreldrum," }, { "duration": 3.848, "start": 77.637, "text": "gengur mun betur í\nakademísku námi." }, { "duration": 6.839, "start": 81.51, "text": "Þetta er vel þekkt staðreynd, döff \nnemendur með góðan grunn í táknmáli" }, { "duration": 7.223, "start": 88.374, "text": "skora hærra á SAT prófi en þeir \nsem hafa ekki góðan grunn." }, { "duration": 6.359, "start": 95.622, "text": "Samskiptahæfni er mikilvæg. Döff \nnemendur með góðan grunn í táknmáli" }, { "duration": 5.845, "start": 102.006, "text": "hafa tileiknað sér mál með \nmálfræðireglum og orðaforða" }, { "duration": 6.426, "start": 107.876, "text": "og þar með betur undirbúnir\ntil að læra lestur og skrift í skóla." }, { "duration": 8.803, "start": 114.327, "text": "Þeim mun betri sem einstaklingurinn er í \ntáknmáli því hæfari er hann til að læra að lesa." }, { "duration": 7.465, "start": 123.155, "text": "Þessi rannsókn á ASL þekkingu \nog MCE og færni í lestri" }, { "duration": 4.127, "start": 130.645, "text": "styður mikilvægi tvítyngis \ní menntun heyrnarlausra barna." }, { "duration": 4.16, "start": 134.797, "text": "Sú staðreynd að heyrnarlausir \nnemendur í rannsókninni" }, { "duration": 7.754, "start": 138.982, "text": "bjuggu yfir færni til að leysa ASL verkefni\nán þess að hafa hlotið formlega þjálfun" }, { "duration": 2.911, "start": 146.761, "text": "sýnir að döff eru tvítyngdir." }, { "duration": 2.826, "start": 149.696, "text": "Ljóst er af niðurstöðum \nþessara rannsókna" }, { "duration": 4.841, "start": 152.547, "text": "að heyrnarlausir nemendur flytja \nfærni frá einu tungumáli til annars." }, { "duration": 5.098, "start": 157.413, "text": "Mikilvægt er að döff nemendur hafi \naðgang að sjónrænu tungumáli, táknmáli," }, { "duration": 4.418, "start": 162.536, "text": "til að öðlast \nfærni í lestri." } ]
ev1GzQThS3w
[ { "duration": 4.04, "start": 3.247, "text": "Í döff skóla í París, \nInstitut  National" }, { "duration": 7.93, "start": 7.377, "text": "de Jeunes Sourds de Paris, \nvar sjálfsprottið táknmál." }, { "duration": 6.63, "start": 15.427, "text": "Kennsluáherslur voru lestur \nog ritun í gegnum táknmál." }, { "duration": 6.31, "start": 22.167, "text": "Þessi skóli hafði mikil áhrif \ná viðhorf alls staðar í heiminum." }, { "duration": 8.44, "start": 28.677, "text": "Um skeið lagði de L´Épée \náherslu á talkennslu." }, { "duration": 4.25, "start": 37.237, "text": "Hann hætti því eftir \nskamman tíma þegar" }, { "duration": 2.02, "start": 41.557, "text": "hann sá hversu seinlegt \nþað var þar sem" }, { "duration": 6.34, "start": 43.747, "text": "hann gat aðeins kennt \neinum nemenda í einu." }, { "duration": 4.63, "start": 50.197, "text": "Hann vildi líka kenna \naðrar námsgreinar," }, { "duration": 5.41, "start": 54.937, "text": "sérstaklega lestur og skrift.\nHann hætti því talkennslu og" }, { "duration": 4.74, "start": 60.487, "text": "fór að kenna stórum \nhóp nemenda á táknmáli." }, { "duration": 4.98, "start": 65.957, "text": "Hann var sannfærður um að \nþað væri eðlilegt mál döff." }, { "duration": 7.75, "start": 71.077, "text": "Döff skólar voru stofnaðir víðar \ní Evrópu og í Bandaríkjunum" }, { "duration": 8.03, "start": 78.927, "text": "á 18. og 19. öld að fyrirmynd  \ndöff skólans í Frakklandi." }, { "duration": 16.32, "start": 87.087, "text": "Annar skóli var stofnaður í þýsku \nborginni Leipzig af Samuel Heinicke." }, { "duration": 2.92, "start": 103.537, "text": "Þar var lögð áhersla á að \nkenna nemendunum að tala." }, { "duration": 4.68, "start": 106.567, "text": "Heinicke var helsti andstæðingur L'Épées." }, { "duration": 5.73, "start": 111.347, "text": "Hann og kennarar hans lögðu \náherslu á þýska talkennslu." }, { "duration": 5.23, "start": 117.207, "text": "Kennsluaðferðir hans voru leyndarmál \nen döff nemendur hans " }, { "duration": 4.81, "start": 122.627, "text": "gáfu síðar upplýsingar um \nkennsluaðferðir hans." }, { "duration": 5.83, "start": 127.557, "text": "Kennsluaðferðir Heinicke byggðu \ná að hann gaf nemendum" }, { "duration": 5.89, "start": 133.497, "text": "mismunandi vökva fyrir \nframburð hvers hljóðs," }, { "duration": 3.63, "start": 139.497, "text": "þannig að fyrir \nhvert hljóð fékk " }, { "duration": 4.05, "start": 143.237, "text": "nemandinn vökva með \nmismunandi bragði." }, { "duration": 7.35, "start": 147.397, "text": "Fyrir réttan framburð a/á/ \ngaf Heinicke hreint vatn," }, { "duration": 6.27, "start": 154.867, "text": "edik fyrir /i/, og svo framvegis." }, { "duration": 4.95, "start": 161.257, "text": "Fylgismenn Heinicke voru ekki hrifnir \naf kennsluaðferðum De L´Épées." }, { "duration": 5.33, "start": 166.347, "text": "Heinicke fullyrti að döff\ngætu ekki lært í gegnum táknmál." }, { "duration": 6.92, "start": 171.817, "text": "Hann taldi táknmál \nhindra þroska nemendanna." }, { "duration": 7.42, "start": 178.897, "text": "Ef heyrnarlausir ættu að samlagast \nþjóðfélaginu yrðu þeir að tala." }, { "duration": 7.95, "start": 186.617, "text": "Ágreiningur táknmálssinna \nog raddmálssinna er enn " }, { "duration": 6.88, "start": 194.667, "text": "áberandi í allri umræðu \num kennslu döff þó 200 ár" }, { "duration": 4.86, "start": 201.667, "text": "séu liðin frá deilu \nde L'Épées og Heinickes." } ]
pnhQtk3kihU
[ { "duration": 18.146, "start": 0.001, "text": "Samkvæmt Paddy Ladd þá snýst \"Deafhood\" um sameignlega\nmenningu, sjónrænt tungumál, og að nota táknmál." }, { "duration": 8.97, "start": 18.172, "text": "Eini staðurinn í skólanum þar sem er\ntáknmálsumhverfi er stofa 116." }, { "duration": 12.316, "start": 27.448, "text": "Nemendur kalla stofuna ýmist Byrjendalæsisstofu,\ntáknmálsstofu eða stofu 116." }, { "duration": 7.47, "start": 39.789, "text": "Ég lít á stofuna sem sterkt\ntáknmálsumhverfi." }, { "duration": 7.784, "start": 47.284, "text": "Þar eigum við sameignlegt sjórnænt mál,\ntáknmálið. Þar eigum við \"Deafhood\"." }, { "duration": 5.999, "start": 55.093, "text": "Þessi stofa er mitt „heimili.“\nÉg finn að þar á ég heima." }, { "duration": 6.06, "start": 61.117, "text": "Þar tölum við sama tungmál.\nVið skiljum hvert annað." }, { "duration": 12.746, "start": 67.202, "text": "Við vitum hvað það þýðir að vera döff.\nÞar er aðgengi að samskiptum." }, { "duration": 12.328, "start": 80.318, "text": "Nemendur læra samskiptareglur döff. Þeir mynda\naugnsamband, læra að ná athygli hvers annars." }, { "duration": 7.243, "start": 92.671, "text": "Þetta gerir það að verkum að nemendur eru vel inni\ní öllu sem er að gerast og missa ekki af neinu." }, { "duration": 9.446, "start": 99.939, "text": "Þeir t.d. snerta öxl, veifa og blikka\nljósum til að ná athygli." }, { "duration": 5.899, "start": 109.41, "text": "Þetta er ákveðinn hluti af döff menningu." }, { "duration": 10.82, "start": 115.334, "text": "Þess vegna er mikilvægt að skapa táknmálsnámsumhverfi\nþar sem nemendur geta verið saman og lært af hver öðrum." }, { "duration": 8.732, "start": 126.179, "text": "Táknmálsnámsumhverfi veitir nemendum\naðgengi að námi og upplýsingum." }, { "duration": 5.449, "start": 134.935, "text": "Ég ólst upp án döff kennara." }, { "duration": 4.349, "start": 140.409, "text": "Ég hafði engar döff fyrirmyndir sem ég gat\nsamsamað mig við. Mig vantaði \"Deafhood\"." }, { "duration": 10.141, "start": 144.837, "text": "Varaaflestur og talæfingar gerðu mér ekki auðvelt að læra\níslensku þar sem ég fékk engar útskýringar á táknmáli." }, { "duration": 10.346, "start": 155.003, "text": "Ég hafði ekki aðgengi að máli. Ég fékk\nekki réttu verkfærin til að öðlast mál." }, { "duration": 9.615, "start": 165.374, "text": "Ég varð að læra sjálf eins og\nstarfendarannsóknin sýndi mér." }, { "duration": 5.111, "start": 175.014, "text": "Þar gat ég rannsakað, rýnt í vinnuna, og fundið\nhvaða leið væri góð til að kenna döff nemendum." }, { "duration": 12.295, "start": 180.15, "text": "Ég vildi kenna nemendum íslensku, auka orðaforða\nþeirra og setningar og lesskilning í gegnum táknmálið." }, { "duration": 9.073, "start": 192.47, "text": "Ég uppgötvaði, þegar ég skoðaði gögnin, að\nég notaði of lítið af stöfun og ritun" }, { "duration": 7.19, "start": 201.568, "text": "til að tengja saman táknmál, fingrastöfun og ritun." }, { "duration": 10.3, "start": 208.783, "text": "Ég varð meira meðvituð um að stafa og skrifa og\ngera málin sýnileg, tengja þau saman í kennslu." }, { "duration": 7.732, "start": 219.108, "text": "Þetta er mikilvægt í kennslu\nbarna sem eiga táknmál að móðurmáli." }, { "duration": 10.979, "start": 226.865, "text": "Kennarar þurfa að vera meðvitaðir um\nþetta þegar þeir vinna með orð og hugtök." } ]
OuvFigVTwtM
[ { "duration": 14.381, "start": 0.001, "text": "Í byrjun febrúar 2015 samþykkti skólastjórinn að döff \nByrjendalæsi mætti vera á hverjum degi, fystu tvo tímana." }, { "duration": 7.938, "start": 14.407, "text": "Þetta var stór áfangi fyrir okkur, bæði\ndöff kennara og döff nemendur." }, { "duration": 11.288, "start": 22.37, "text": "Við fögnuðum, okkur var létt. Við fengum að vera við sjálfar, \nað bera ábyrgð á kennsluefni fyrir döff nemendur." }, { "duration": 14.95, "start": 33.683, "text": "Við gátum sýnt fagþekkingu okkar, reynslu og innsæi og fengum \ntækifæri til að nota það og þróa í samkiptum við nemendur." }, { "duration": 8.909, "start": 48.658, "text": "Framundan voru spennandi tímar og við fullar tilhlökkunar að geta \ngefið döff nemendum færi á að vera saman, vera þeir sjálfir." }, { "duration": 6.965, "start": 57.592, "text": "Og þar með tækifæri til að æfa sig að eiga\nsamskipti á þeirra tungumáli." }, { "duration": 12.657, "start": 65.228, "text": "Mér leið vel að vera með döff nemendum. Við áttum svo\nmargt sameiginlegt, tungumálið menninguna og döfhood." }, { "duration": 9.331, "start": 77.91, "text": "Með þeim gat ég verið ég sjálf. \nÉg gladdist fyrir þeirra hönd." }, { "duration": 8.405, "start": 87.266, "text": "Ég var mjög ánægð með að geta veitt döff nemendum \nþetta tækifæri, að læra íslensku í gegnum táknmál," }, { "duration": 11.508, "start": 95.696, "text": "að læra í eðlilegum og afslöppuðum aðstæðum þar sem \nþeir vinna saman og eiga samskipti á þeirra tungumáli." }, { "duration": 3.141, "start": 107.229, "text": "Þar sem þeir æfa samvinnu á \nhverjum morgni í 60 mínútur." }, { "duration": 8.35, "start": 110.395, "text": "Nemendur voru saman óháð heyrn \neða notkun heyrnartækja." }, { "duration": 6.147, "start": 118.77, "text": "Þeir blómstra vegna tungumálsins sem \nþeir eiga sameiginlegt, táknmálið." }, { "duration": 3.131, "start": 124.942, "text": "Það gerir þeim auðveldara með að \neiga samskipti inni í döff stofu." }, { "duration": 5.4, "start": 128.098, "text": "Við tókum eftir því hvernig sjálfstraustið jókst." }, { "duration": 2.323, "start": 133.523, "text": "Þátttaka varð meiri." }, { "duration": 8.258, "start": 135.877, "text": "Þeir hjálpuðu hver öðrum með verkefni þótt \nþeir væru á mismunandi aldri og með mismunandi heyrn." }, { "duration": 6.074, "start": 144.16, "text": "Ég naut þess að kenna þeim og vera jafningi þeirra." } ]
86Nr2DbC5xg
[ { "duration": 4.25, "start": 1.07, "text": "Eigindlegar rannsóknaraðferðir \neru best til þess fallnar að" }, { "duration": 5.54, "start": 5.42, "text": "afla upplýsinga um upplifanir \ndöff og tilgangi þeirra fyrir " }, { "duration": 7.65, "start": 11.07, "text": "baráttu á viðurkenningu ÍTM.\nÞær hafa einmitt verið notaðar " }, { "duration": 7.69, "start": 18.83, "text": "til þess að fá skilning á hegðun \neða atferli út frá sjónarhóli " }, { "duration": 4.83, "start": 26.63, "text": "eða upplifun þess sem \nverið er að rannsaka. " }, { "duration": 6.87, "start": 31.6, "text": "Ég er döff rannsakandi sem tók \nviðtöl við döff viðmælendur. " }, { "duration": 6.45, "start": 38.58, "text": "Okkar samskipti ná að vera dýpri \nvegna þess að við töluðum sama mál." }, { "duration": 8.01, "start": 45.14, "text": "Hegðun fólks ræðst af því \nhvernig fólk túlkar heiminn " }, { "duration": 8.04, "start": 53.28, "text": "og ytri ástæður hegðunarinnar \nákvarðast af viðhorfi samfélagsins " }, { "duration": 8.19, "start": 61.45, "text": "gagnvart ÍTM og táknmálsamfélaginu. \nEins og Kvale segir þá upplifir sérhver " }, { "duration": 8.14, "start": 69.77, "text": "einstaklingur heiminn með \n“sínum augum” og sýn hans " }, { "duration": 5.48, "start": 78.03, "text": "ræðst af reynslu hans \nog túlkun á henni. " }, { "duration": 10.01, "start": 83.61, "text": "Samræður sem hafa raunverulega \nsannleiksleit að leiðarljósi." } ]
f3u0iSTzGw0
[ { "duration": 5.48, "start": 2.765, "text": "Í lokaorðum horfi ég til baka og \ndreg fram það sem ég hef lært af" }, { "duration": 6.11, "start": 8.345, "text": "verkefninu þar sem ég rannsakaði \nbaráttusögu döff fyrir íslensku táknmáli." }, { "duration": 6.48, "start": 14.565, "text": "Lykillinn í viðtölum við döff, í \nþessari rannsókn, er að þau lýsa" }, { "duration": 5.39, "start": 21.135, "text": "því öll að þau eru ánægð með tilveru \nsína og með íslenska táknmálið." }, { "duration": 8.61, "start": 26.645, "text": "Þau eru tvítyngd og tilheyra bæði menningu \nheyrandi og menningu döff sem þau nota í daglegu lífi." }, { "duration": 14.91, "start": 35.415, "text": "Barátta samfélagsins snérist um að vernda samfélag döff með \nþví að fá viðurkenningu á íslensku táknmáli sem tungumáli döff." }, { "duration": 9.38, "start": 51.075, "text": "Rannsókn Paddy Ladd dregur fram að \ntáknmálið auðveldar döff að á fara milli" }, { "duration": 9.25, "start": 60.605, "text": "ólíkra tungumála- og menningarheima \ntáknmálsins og íslenskunnar." }, { "duration": 6.8, "start": 69.985, "text": "Einstaklingar sem hafa þróað með sér \nsterka sjálfsmynd eiga auðveldara með" }, { "duration": 2.2, "start": 76.885, "text": "að fara milli þessara tveggja heima." }, { "duration": 8.23, "start": 79.545, "text": "Það er óréttlát að sjá að enn \nþann dag í dag er ágreiningur" }, { "duration": 6.43, "start": 87.885, "text": "um hvort döff barn eigi \nað nota táknmál eða talmál." }, { "duration": 6.04, "start": 94.445, "text": "Ýmsir sjá ekki tvítyngi sem möguleika \nfyrir döff og heyrnarskert börn." }, { "duration": 6.41, "start": 100.965, "text": "Tvítyngt barn hefur möguleika á\nvali, að eiga greiðan aðgang að" }, { "duration": 6.84, "start": 107.475, "text": "báðum menningarheimum og það græðir\nmenningarauð tvítyngds barns." }, { "duration": 5.92, "start": 115.055, "text": "Án táknmálssamfélags verður ekki \ntil vettvangur fyrir máltöku táknmáls," }, { "duration": 3.55, "start": 121.075, "text": "sem eru undirstaða tví-\ntyngis, og menningar döff." }, { "duration": 11.06, "start": 124.785, "text": "Börnin eru svipt möguleikanum á félagsþroska og \nafleiðingarnar eru skelfilegar fyrir vitsmuna-" }, { "duration": 6.69, "start": 136.045, "text": "og málþroska eins og sagan hefur \nsýnt á tímum raddmálsstefnu." }, { "duration": 5.74, "start": 142.935, "text": "Táknmálsumhverfi barna á \nÍslandi er eingöngu í Reykjavík." }, { "duration": 5.15, "start": 148.855, "text": "Það er í leikskólanum Sólborg og \ntáknmálssviði í Hlíðaskóla." }, { "duration": 6.27, "start": 154.695, "text": "Hvað varðar landbyggðina, þá er \nekkert táknmálsumhverfi út á landi." }, { "duration": 7.45, "start": 161.165, "text": "Ég vil sjá lítil samfélög döff \ní leikskólum og grunnskólum, " }, { "duration": 5.68, "start": 168.805, "text": "eins og eru á Sólborg og í \nHlíðaskóla, í stærri kaupstöðum." }, { "duration": 9.61, "start": 174.615, "text": "Til dæmis á Akureyri. Þá geta nágranna kaupstaðir\nsótt þjónustu þar, sótt skóla og fengið táknmál." }, { "duration": 4.46, "start": 184.805, "text": "Ég tel mikilvægt að rannsaka stöðu barna \nsem eru heyrnarlaus eða heyrnarskert " }, { "duration": 4.65, "start": 189.365, "text": "og barna með kuðungsígræðslu\nog huga betur að málréttindum " }, { "duration": 3.95, "start": 194.165, "text": "þeirra hér á Íslandi. \nÍ þessari rannsókn " }, { "duration": 6.06, "start": 198.225, "text": "kom fram að réttur döff barna til \nmáls væri ekki nógu vel tryggður" }, { "duration": 5.31, "start": 204.425, "text": "vegna þess hve stórt hlutverk \nskólinn spilar í máltöku þeirra. " }, { "duration": 6.14, "start": 210.085, "text": "Í framhaldinu er nausynlegt að \nskilja betur hlutverk skólans " }, { "duration": 5.02, "start": 216.345, "text": "og hvernig menntun og \nundirbúning kennarar og " }, { "duration": 3.87, "start": 221.465, "text": "starfsfólk hans þurfa. " }, { "duration": 7.46, "start": 225.935, "text": "Einnig er aðgengi að sam-\nfélaginu og að táknmálstúlkun " }, { "duration": 6, "start": 233.535, "text": "ennþá takmarkað, sérstaklega \ntúlkun í félagslegum aðstæðum. " }, { "duration": 7.3, "start": 239.655, "text": "Döff fá til dæmis ekki túlka á \nráðstefnur erlendis, geta ekki " }, { "duration": 6.6, "start": 247.075, "text": "fengið túlk í ferðalög með \nleiðsögumanni til að fræðast " }, { "duration": 6.77, "start": 253.765, "text": "um sögu landsins, eiga ekki \nrétt á að fá túlk til að sinna " }, { "duration": 7, "start": 260.655, "text": "áhugamálum eins og setu í stjórn\nfélagasamtaka, og fá ekki túlk í " }, { "duration": 10.43, "start": 267.765, "text": "sjálfstæðri vinnu eins og til að stofna \nfyrirtæki, til að hringja, og sitja fundi. " }, { "duration": 5.15, "start": 278.315, "text": "Félag heyrnarlausra berst í \ndag og vinnur að markvissri " }, { "duration": 5.79, "start": 283.565, "text": "aðgerðaáætlun í samvinnu við \nlögfræðing félagsins að baráttu " }, { "duration": 6.77, "start": 289.455, "text": "við ríkið um réttindi táknmálsbarna, \nstyrkja tvítyngis- menntun döff og " }, { "duration": 2.24, "start": 296.345, "text": "tryggja aðgengi táknmálstúlkaþjónustu." } ]
btqNdAa7IX0
[ { "duration": 2.87, "start": 1.636, "text": "Í lögum um stöðu íslenskrar tungu og íslensks \ntáknmáls er kveðið á um að bannað sé að " }, { "duration": 3.3, "start": 4.636, "text": "mismuna fólki eftir því \nhvort málið það notar, " }, { "duration": 2.32, "start": 8.026, "text": "íslensku eða táknmál." }, { "duration": 8.49, "start": 10.846, "text": "Það var von okkar að lagasetningunni \nfylgdi fjármagn en svo var ekki." }, { "duration": 3.27, "start": 19.456, "text": "Allir sem rætt hefur verið \nvið í tengslum við þessa " }, { "duration": 5.69, "start": 22.826, "text": "lagagrein væntu þess að \nlögin færðu döff fólki, " }, { "duration": 4.28, "start": 28.636, "text": "auk viðurkenningarinnar, \nsömu málréttindi og þeir " }, { "duration": 4.53, "start": 33.016, "text": "sem hafa íslensku að \nmóðurmáli hefðu hvort " }, { "duration": 3.56, "start": 37.676, "text": "sem ætti við um máltöku, \nmenntun, þátttöku í lífi " }, { "duration": 4.24, "start": 41.366, "text": "fjölskyldu sinnar, tómstundum, \nvinnu, hvað varðaði uppbyggingu " }, { "duration": 3.47, "start": 45.726, "text": "á þjónustu við aldraða \neða fatlaða eða aðgengi " }, { "duration": 6.09, "start": 49.326, "text": "að upplýsingum og fjölmiðlum. \nÞá var það von fólks að litið yrði " }, { "duration": 6.69, "start": 55.616, "text": "á íslenskt táknmál sem \nmenningararf og virðing " }, { "duration": 3.98, "start": 62.436, "text": "yrði borin fyrir íslensku \ntáknmálssamfélagi. " }, { "duration": 7.55, "start": 67.366, "text": "Niðurstaða allra var sú sama. \nVæntingar þeirra höfðu ekki ræst. " }, { "duration": 6.46, "start": 75.006, "text": "Lögin hefðu gefið þeim skilning \nog viðurkenningu á því hver þau væru " }, { "duration": 8.29, "start": 81.606, "text": "en ekki þau réttindi sem búist hafði \nverið við að fylgdu í kjölfarið. " }, { "duration": 6.5, "start": 90.036, "text": "Döff fólki finnst það ekki njóta \nborgaralegra réttinda til jafns á " }, { "duration": 5.03, "start": 96.666, "text": "við aðra vegna hindrana sem skapast \naf því að tala íslenskt táknmál. " }, { "duration": 9.93, "start": 101.796, "text": "Staða barna, var í huga viðmælenda, \nalvarlegust en bent var á að " }, { "duration": 7.91, "start": 111.836, "text": "þau nytu ekki þeirra málréttinda\nsem lögin hefðu átt að tryggja þeim." } ]
z5EQQySzD2U
[ { "duration": 5.475, "start": 0.001, "text": "Óralismi er hugmyndafræði \nog kennslufræði sem unnið" }, { "duration": 5.116, "start": 5.501, "text": "var eftir í menntun heyrnarlausra \nalls staðar í heiminum frá árinu 1880." }, { "duration": 6.022, "start": 10.642, "text": "Þessi hugmyndafræði bannaði táknmál \nog heyrnarlausa kennara í menntun barna." }, { "duration": 8.387, "start": 16.9, "text": "Í staðinn áttu nemendur að þjálfa tal og \nvaralestur og síðar með stuðningi heyrnartækja." }, { "duration": 4.936, "start": 25.312, "text": "Táknmálssamfélag átti \nekki að vera til." }, { "duration": 6.109, "start": 30.273, "text": "Fólk, sem var heyrnarlaust, átti að blandast \nheyrandi samfélagi og nota raddmál til samskipta." } ]
IRyzsZdgCZg
[ { "duration": 4.31, "start": 1.062, "text": "Í döff heimavistarskólum \nvar grunnur lagður að" }, { "duration": 6.49, "start": 5.472, "text": "menningu döff sem síðan \nfluttist á milli kynslóða." }, { "duration": 9.29, "start": 12.062, "text": "Eftir lok heimavistarskólanna fluttu \ndöff þessa menninguna inn í döff félög." }, { "duration": 4.37, "start": 21.452, "text": "Í döff félögum sýna \nmeðlimir félagsins leikrit." }, { "duration": 2.26, "start": 25.922, "text": "Þeir segja hver \nöðrum brandara" }, { "duration": 4.12, "start": 28.322, "text": "og skiptast á \nskoðunum og reynslu." }, { "duration": 5.1, "start": 32.552, "text": "Á 19. og 20. öld blómstraði \nfélagsstarfið í Félagi  döff" }, { "duration": 4.21, "start": 37.762, "text": "bæði hér á landi sem og \ná hinum vesturlöndunum." }, { "duration": 4.9, "start": 42.072, "text": "Félög heyrnarlausra þjónuðu \nbæði hlutverki félagsmiðstöðvar" }, { "duration": 4.3, "start": 47.072, "text": "og menningarmiðstöðvar \nen voru líka staður" }, { "duration": 4, "start": 51.492, "text": "þar sem hægt var að skiptast \ná reynslu og fá nýja þekkingu." }, { "duration": 8.46, "start": 55.722, "text": "Hugtakið \"döff menning\" \nkom fyrst fram um 1970." }, { "duration": 3.92, "start": 64.382, "text": "Frá upphafi var litið á döff \nmenningu sem félagslegt fyrirbæri" }, { "duration": 6.31, "start": 68.412, "text": "sem var ólík menningu þess meiri-\nhluta samfélags sem var ríkjandi." }, { "duration": 2.44, "start": 74.842, "text": "Með eigin menningu \nsköpuðu döff og" }, { "duration": 4.03, "start": 77.392, "text": "aðrir táknmálstalandi sér sérstöðu gagnvart \nheyrandi meirihluta samfélagsins." }, { "duration": 6.87, "start": 81.742, "text": "Innan döff félaganna hófst bæði \ntáknmálskennsla og túlkaiðnaður." }, { "duration": 1.84, "start": 88.762, "text": "Þar fór einnig fram \nýmiss konar fræðsla" }, { "duration": 8.83, "start": 90.732, "text": "og tvítyngd menning og \nmenntun fóru að verða til." }, { "duration": 4.63, "start": 99.672, "text": "Innan döff samfélaga fór \nsmám saman að vaxa vitund" }, { "duration": 4.08, "start": 104.432, "text": "fyrir formlegri baráttu á\nviðurkenningu táknmála." } ]
-J-z3NWLSlw
[ { "duration": 6.09, "start": 1.451, "text": "Í stuttu máli er döff menning \nskilgreind út frá ákveðnum" }, { "duration": 3.76, "start": 7.661, "text": "samskiptavenjum, \nþar sem táknmál gegnir" }, { "duration": 4.09, "start": 11.541, "text": "aðalhlutverki í daglegu \nlífi samfélagsins." }, { "duration": 8.94, "start": 15.731, "text": "Þessi viðhorf og samskiptavenjur urðu til í \nkringum táknmálið og samskipti á táknmáli." }, { "duration": 2.68, "start": 24.961, "text": "Má þar nefna \nólíkar leiðir" }, { "duration": 2.9, "start": 27.741, "text": "sem döff nýta til að ná \nathygli hvers annars" }, { "duration": 4.47, "start": 30.741, "text": "í samskiptum og mikilvægi \nþess að halda augnsambandi" }, { "duration": 4.25, "start": 35.361, "text": "við þann eða þá sem \nrætt er við hverju sinni." }, { "duration": 8.38, "start": 40.601, "text": "Í stað þess að líta á heyrnarleysi \nsem vöntun sem þurfi að laga," }, { "duration": 4.99, "start": 49.001, "text": "þá undirstrika þessi viðhorf og\nsamskiptavenjur að samfélög" }, { "duration": 8.77, "start": 54.131, "text": "döff séu „félagslegt fyrirbæri“ \nsem búi yfir þeim sköpunarkrafti" }, { "duration": 5.8, "start": 63.031, "text": "sem þarf til að hlúa að alhliða \nþroska döff einstaklinga." }, { "duration": 9.81, "start": 69.011, "text": "Döff samfélög skilgreina sig ekki út \nfrá trú, fatnaði eða sérstöku mataræði." }, { "duration": 6.6, "start": 78.961, "text": "Þá eiga samfélög döff ekki \neinhver ákveðin landrými," }, { "duration": 6.8, "start": 85.681, "text": "eins og hinir ýmsu menningarhópar\nsem tengjast ákveðnum þjóðum." }, { "duration": 2.19, "start": 93.171, "text": "Það sem gerir menningu \ndöff einstaka" }, { "duration": 6.03, "start": 95.481, "text": "er að hún verður til, vex \nog dafnar samhliða þeirri" }, { "duration": 12.08, "start": 101.611, "text": "þjóðmenningu þeirra landa sem \ndöff einstaklingar fæðast inn í." }, { "duration": 5.29, "start": 113.801, "text": "Ég er sem dæmi hluti af \nsamfélagi döff og hluti" }, { "duration": 5.518, "start": 119.201, "text": "af íslenskri þjóðmenningu. \nSegja má að ég sé hálfur" }, { "duration": 5.48, "start": 124.921, "text": "Íslendingur og hinn \nhelmingurinn af mér er döff." }, { "duration": 4.15, "start": 130.521, "text": "Íslenska táknmálið \ner móðurmál mitt." }, { "duration": 8.71, "start": 134.801, "text": "Döff einstaklingar fæddir á Íslandi eru auðvitað \nÍslendingar og þekkja sögu lands og þjóðar og" }, { "duration": 6.98, "start": 143.651, "text": "hafa sömu trú og aðrir Íslendingar. \nÞeir borða líka sama mat og aðrir Íslendingar." }, { "duration": 6.18, "start": 151.231, "text": "Það sem greinir döff Íslendinga \nfrá heyrandi Íslendingum" }, { "duration": 6.12, "start": 157.631, "text": "er að á bak við tungumálin, það \ner annars vegar talaða íslensku" }, { "duration": 6.97, "start": 163.901, "text": "og hins vegar táknaða íslensku, \nbýr ólíkur menningarheimur." }, { "duration": 5.66, "start": 171.191, "text": "Bókmenntir og ljóð sem byggja \nannars vegar á táknmáli og" }, { "duration": 3.76, "start": 177.031, "text": "hins vegar á ritaðri \níslensku eru ólík." }, { "duration": 7.57, "start": 180.911, "text": "Menning döff hefur sín sérkenni \neins og öll önnur menning." }, { "duration": 5.96, "start": 188.691, "text": "Tungumálið er stór \nhluti af menningunni." }, { "duration": 5.6, "start": 194.751, "text": "Þessir þræðir fléttast saman \nog móta hvern annan." }, { "duration": 8.37, "start": 200.461, "text": "Þannig er tungumálið stór hluti \naf því að tjá og miðla menningu." } ]
R6E50a4MEsA
[ { "duration": 6.858, "start": 0.001, "text": "Hér útskýri ég nánar \nhugtakið \"Deafhood\"," }, { "duration": 2.19, "start": 6.884, "text": "sem ég get ekki \nþýtt á íslensku," }, { "duration": 3.268, "start": 9.099, "text": "en nota á táknmáli \ntáknið „Döffhúdd“." }, { "duration": 11.009, "start": 12.563, "text": "Paddy Ladd hefur rannsakað táknmálssamfélög \nog menningu heyrnarlausra frá því 1990" }, { "duration": 5.385, "start": 23.597, "text": "en þá setti hann fyrst \nfram hugtakið „Deafhood.“" }, { "duration": 3.608, "start": 29.007, "text": "Hann útskýrði hugtakið í bókinni „Understanding \nDeaf Culture – In search of Deafhood“" }, { "duration": 8.483, "start": 32.64, "text": "Paddy Ladd er heyrnarlaus fræðimaður\nog hefur lýst menningunni innan frá" }, { "duration": 5.381, "start": 41.148, "text": "en jafnframt verið meðvitaður \num sjónarhorn heyrandi." }, { "duration": 8.663, "start": 46.554, "text": "Hann hóf að skilgreina \nog lýsa döff innri heimi." }, { "duration": 8.128, "start": 55.242, "text": "Fram að því hafði einungis læknisfræðilega\nhugtakið „heyrnarleysi“ verið notað" }, { "duration": 7.241, "start": 63.395, "text": "en ekki skilgreiningin á döff sem\nmenningarhóp, en þetta er fjölmennur hópur." }, { "duration": 7.959, "start": 70.661, "text": "Meirihluta þeirra sem stendur utan döffhópsins \ner með skerta heyrn vegna öldrunar" }, { "duration": 8.765, "start": 78.645, "text": "eða annarra orsaka á fullorðinsaldri. \nÞessir hópar eru ólíkir." }, { "duration": 7.056, "start": 87.745, "text": "Hugtakið heyrnarleysi tengist \nlíffærafræði eyrans" }, { "duration": 2.143, "start": 94.846, "text": "en tengist ekki \ndöff heimi" }, { "duration": 5.945, "start": 97.013, "text": "eins og hugtakið \"Deafhood\" vísar til\nen það tengist menningarsamfélaginu." }, { "duration": 6.764, "start": 102.983, "text": "Auk þess merkir hugtakið \"Deafhood\" að \nheyrnarlausir finna sig „tilheyra,“" }, { "duration": 10.25, "start": 109.805, "text": "að vera döff og finna til samkenndar með döff í\ntengslum við sjónræna notkun málsins." }, { "duration": 8.269, "start": 120.128, "text": "Döff eru öruggari saman með sitt \nnáttúrulega tungumál, í sínu samfélagi," }, { "duration": 4.819, "start": 128.422, "text": "auk þess sem þeir búa \nvið betra geðheilbrigði," }, { "duration": 2.396, "start": 133.266, "text": "eru meira skapandi \nsem hópur" }, { "duration": 4.808, "start": 135.687, "text": "og eiga þá auðveldara með að\ntengjast öðrum menningarhópum" }, { "duration": 7.598, "start": 140.52, "text": "og fólki sem notar annað tungumál og geta \nfarið milli menningarheima döff og heyrandi." }, { "duration": 4.383, "start": 148.143, "text": "Það eru einkum fjórir þættir \nsem tengjast Deafhood:" }, { "duration": 6.311, "start": 152.551, "text": "1) Menning og mál tengjast og \nfólk þekkir hvað einkennir þau," }, { "duration": 6.269, "start": 158.887, "text": "siði hópsins, hugsun og mál og \nsamsama sig hvert öðru." }, { "duration": 4.094, "start": 165.181, "text": "2) Hópur sem þjappar sér \nsaman innan stærri hóps." }, { "duration": 6.787, "start": 169.3, "text": "Á ensku er þetta kallað \"colonialism\"\nsem þýðir á íslensku nýlendustefna." }, { "duration": 4.596, "start": 176.112, "text": "Þessi hópur þekkir einkenni \nfólksins sem honum tilheyrir." }, { "duration": 3.669, "start": 180.733, "text": "Vegna svipaðarar þekkingar \nhópast þau saman." }, { "duration": 8.122, "start": 184.427, "text": "3) Minnihlutahópur sem á sameiginlegt mál \nog menningu, samsömun, svipað uppeldi." }, { "duration": 3, "start": 192.574, "text": "Það heldur hópinn." }, { "duration": 5.773, "start": 195.599, "text": "4) Döff þekkingarfræði, \nsérfræðiþekking döff." }, { "duration": 7.307, "start": 201.397, "text": "Döff leið til að vera í heiminum, hugsa um \nheiminn og þeirra eigin staður innan hans," }, { "duration": 5.4, "start": 208.729, "text": "raunverulegur og möguleiki\ntil þroska innan hans." }, { "duration": 6.659, "start": 214.154, "text": "Mikilvægur þáttur í þessari þekkingarfræði \nfjallar um og kynnir eðli döff" }, { "duration": 4.997, "start": 220.838, "text": "og þýðingu tengsla \ndöff innbyrðis." }, { "duration": 8.338, "start": 226.002, "text": "Þessi fjögur atriðin tengjast og \neinkenna þetta innsæi, þetta \"Deafhood\"." } ]
L3FzFtUfZl0
[ { "duration": 3.992, "start": 0.343, "text": "Hverjir voru þátttakendur þegar \nég vann með döff nemendum?" }, { "duration": 6.929, "start": 4.36, "text": "Haustið 2003 voru um það bil \n630 nemendur skráðir í Hlíðaskóla." }, { "duration": 6.995, "start": 11.314, "text": "Vesturhlíðarskóli var lagður niður \nog flutti í Hlíðaskóla haustið 2003," }, { "duration": 5.524, "start": 18.371, "text": "þá var búið að byggja þar \nvið og stækka skólann." }, { "duration": 9.63, "start": 24.278, "text": "Þá voru fjöldi döff nemenda 15 og \nstofnuð var deild, táknmálssvið." }, { "duration": 6.713, "start": 34.295, "text": "Síðustu þrjú ár voru 12-15 döff nemendur, \ná öllum aldri, skráðir á táknmálssvið." }, { "duration": 5.869, "start": 41.29, "text": "Á yngsta stigi eru 4 til 5 döff nemendur \nsem voru þátttakendur í döff Byrjendalæsi." }, { "duration": 7.144, "start": 47.607, "text": "Skólaárið 2014-2015 voru 4 döff \nnemendur, 2015-2016 voru skráðir 4" }, { "duration": 3.741, "start": 54.776, "text": "og 2016-2017 voru 5 nemendur." }, { "duration": 9.78, "start": 58.79, "text": "Skólaárið 2016-2017 var fjöldi \nnemenda í skólanum um það bil 430." }, { "duration": 8.659, "start": 68.989, "text": "Húsnæði skólans skiptist \ní þrjú rými og hátíðarsal." }, { "duration": 6.372, "start": 77.673, "text": "Vinstra megin er yngsta stig, í miðrými skólans \ner miðstig og hægra megin er unglingastig." }, { "duration": 4.584, "start": 84.281, "text": "Miðrými hússins \ner nýbygging." }, { "duration": 4.575, "start": 88.89, "text": "Í endanum er döff \nByrjendalæsis stofa." }, { "duration": 3.164, "start": 93.49, "text": "Á þeim gangi, vinstra \nmegin, er tónmenntastofa" }, { "duration": 4.305, "start": 96.679, "text": "og hægra megin er döff kennslustofa, \nþar sem unnið er með Byrjendalæsi." }, { "duration": 2.967, "start": 101.009, "text": "Við köllum stofuna ýmist \nstofa 116 eða döff stofa." }, { "duration": 7.664, "start": 104.001, "text": "Stofur 117 og 118 eru \nsérkennslustofur fyrir allan aldur." } ]
If9CBEdeDDQ
[ { "duration": 6.62, "start": 1.374, "text": "Viðmælendur bentu á að ríkið \nliti í raun á táknmálsamfélag" }, { "duration": 5.36, "start": 8.134, "text": "sem aðgengismál fatlaðra þar sem ekki \nværi horft sérstaklega til tungumáls," }, { "duration": 3.06, "start": 13.614, "text": "til dæmis táknmáls, sem \nhluta af aðgengismálum." }, { "duration": 5.11, "start": 16.784, "text": "Þá búi döff við hindrað\naðgengi að samfélagi." }, { "duration": 4.1, "start": 22.704, "text": "Viðmælendur sögðu að þeir \nvildu vera sjálfstæðir" }, { "duration": 4.41, "start": 26.914, "text": "og frjálsir einstaklingar. \nÞeir ættu rétt á" }, { "duration": 6.38, "start": 31.464, "text": "þjónustu frá ríkinu, til dæmis túlkun, til \nað fá aðgengi að öllum sviðum samfélagsins." }, { "duration": 7.05, "start": 37.984, "text": "Döff eigi rétt á sama \naðgengi og aðrir Íslendingar." }, { "duration": 3.71, "start": 45.314, "text": "Þau vilja ná jafnri \nstöðu á öllum sviðum." }, { "duration": 4.99, "start": 49.134, "text": "Þeir vilja aðgegni að samfélaginu og \nað þeir standi jafnfætis öðrum en" }, { "duration": 4.19, "start": 54.424, "text": "séu ekki lægra settir. \nSamkvæmt Hjördísi er" }, { "duration": 5.46, "start": 58.714, "text": "skortur á skilningi á að \naðgengismál döff verði ekki leyst" }, { "duration": 7.5, "start": 64.284, "text": "á sama hátt og að fá hjálpartæki fyrir \nfatlaða. Aðgengi döff felst í viðurkenningu" }, { "duration": 5.53, "start": 71.914, "text": "á tungumáli, táknmálinu. “Við \nhöfðum ekki öruggt aðgengi" }, { "duration": 3.63, "start": 77.574, "text": "með táknmálstúlk vegna \nþess að það voru engin" }, { "duration": 3.13, "start": 81.314, "text": "lög um íslensk táknmál”." }, { "duration": 4.49, "start": 84.654, "text": "Berglind Stefánsdóttir hélt \núti afar öflugri og markvissri" }, { "duration": 3.68, "start": 89.244, "text": "baráttu fyrir viðurkenningu \ná íslensku táknmáli." }, { "duration": 4.11, "start": 93.034, "text": "Baráttan fólst fyrst og \nfremst í því að fræða" }, { "duration": 4.19, "start": 97.254, "text": "almenning og stjórnvöld \num það hvernig hindrunum" }, { "duration": 4.76, "start": 101.574, "text": "döff fólk mætti í lífi sínu \nog krefjast breytinga þar á." }, { "duration": 5.29, "start": 106.504, "text": "Við erum döff og notum túlka. \nDöff eiga rétt á samskiptum" }, { "duration": 4.78, "start": 111.904, "text": "á öllum sviðum í samfélaginu." } ]
l_kNvx52A8k
[ { "duration": 7.584, "start": 0.001, "text": "Við bjuggum til verkefni þar sem orð og\nmyndir voru hengd á vegginn." }, { "duration": 8.353, "start": 8.141, "text": "Þannig voru orðin alltaf sýnileg nemendum.\nDæmi BANGSI, DISKUR, RÚM og STÓLL." }, { "duration": 15.092, "start": 16.55, "text": "Þetta verkefni var fyrir minnisspil. Markmiðið var\nað nemendur gætu parað saman orð og mynd." }, { "duration": 8.659, "start": 32.576, "text": "Við kennarar sýndum þeim hvað\nátti að gera og spiluðum svo við þau." }, { "duration": 8.675, "start": 41.26, "text": "Að því loknu var minnisspilið hengt á vegginn svo að nemendur\nhöfðu það alltaf fyrir augunum og gátu spilað þegar þeir vildu." }, { "duration": 4.403, "start": 49.96, "text": "Þetta var leið til að hafa orðin\nbæði sýnileg og líka til upprifjunar." }, { "duration": 7.14, "start": 54.714, "text": "Næst þegar það var tími í döff stofu komu\nnemendur og byrjuðu að skoða vegginn." }, { "duration": 13.812, "start": 61.879, "text": "Björn og Jakob lásu orðin í hljóði og sögðu ekkert.\nÉg ætlaði að biðja þá að fá sér sæti en hætti við það." }, { "duration": 5.202, "start": 75.716, "text": "Ég fylgdist með þeim. Það var yndislegt\nað sjá þá skoða orðin og rifja þau upp." }, { "duration": 3.488, "start": 80.943, "text": "Ég ákvað að trufla þá ekki, vildi\nheldur að þeir nýttu þetta frumkvæði" }, { "duration": 4.334, "start": 84.456, "text": "að skoða og lesa orðin. Það er\nþeirra ábyrgð að lesa umhverfið." }, { "duration": 4.302, "start": 88.815, "text": "Skoða texta og orð sem eru sýnileg." }, { "duration": 8.374, "start": 93.141, "text": "Ég ákvað að leyfa þeim að njóta og fá tækifæri\ntil taka sjálfstæðar ákvarðanir þegar kæmi að lestri." } ]
tkexuu7E7k0
[ { "duration": 4.225, "start": 0.647, "text": "Í seinni hluta gagnaöflunar fór ég að nota\nupptökur til að tjá mig á táknmáli," }, { "duration": 5.852, "start": 5.14, "text": "þar sem það er mitt móðurmál, og fyrir mig \nmun fljótlegri og auðveldari leið til að tjá mig" }, { "duration": 4.426, "start": 11.054, "text": "í stað þess að skrifa þar sem ég þarf mikið \nað hugsa hvernig á að skrifa íslensku," }, { "duration": 8.817, "start": 15.505, "text": "hvernig orðalag ég á að nota\ntil að geta seinna skilið textann." }, { "duration": 2.847, "start": 24.347, "text": "Eftir því sem ég þurfti að skrifa meira \ní rannsóknardagbækur mínar" }, { "duration": 5.342, "start": 27.219, "text": "fann ég hvernig \nþolinmæði mín minnkaði." }, { "duration": 5.491, "start": 32.586, "text": "þannig að ég fór að taka fleiri \nmyndbandsupptökur heima," }, { "duration": 13.845, "start": 38.507, "text": "og notaði svo forritið QuickTime \nPlayer til að horfa á upptökuna." }, { "duration": 6.917, "start": 52.377, "text": "Það kom í ljós að upptökurnar gáfu mér \nbetri skilning og ítarlegri upplýsingar" }, { "duration": 5.443, "start": 59.319, "text": "sem ég gat svo \nskráð í word." }, { "duration": 4.552, "start": 65.019, "text": "Í gegnum tjáningu mína sagði \nég frá því hvernig gengi í kennslunni" }, { "duration": 2.975, "start": 69.596, "text": "og hvað mætti \nbetur fara," }, { "duration": 5.87, "start": 72.657, "text": "hvernig ég upplifði kennslustundir með \nnemendum og umræður okkur um námsefnið." }, { "duration": 6.937, "start": 78.599, "text": "Til að byrja með skráði ég í litlar \ndagbækur og tók ljósmyndir á iphone," }, { "duration": 3.68, "start": 85.561, "text": "sem við kennarar eigum, \nog ipad í eigu skólans." }, { "duration": 7.132, "start": 89.266, "text": "Ég notaði einnig dagbók í formi myndbands-\nupptakna sem ég setti í tölvuna mína" }, { "duration": 5.445, "start": 96.423, "text": "og skoðaði í forritinu \nQuickTime Player." }, { "duration": 7.28, "start": 101.893, "text": "Gögnin notaði ég til að greina augnablik sem veittu \nmér skilning á hvernig nemendur læra íslensku," }, { "duration": 9.317, "start": 109.198, "text": "orðaforða og setningar, í gegnum táknmál \num leið og þau eiga félagsleg samskipti." }, { "duration": 6.756, "start": 118.54, "text": "Ég greindi líka hvernig ég upplifði kennsluna, að \nkenna nemendum íslenskt ritmál í gegnum táknmál." } ]
I4Cg2kaiP9s
[ { "duration": 5.01, "start": 1.571, "text": "Veturinn 1987 fengu \nnokkrir kennarar " }, { "duration": 4.63, "start": 6.721, "text": "Heyrnleysingjaskólans \nþjálfun í túlkun á vegum " }, { "duration": 4.37, "start": 11.461, "text": "skólans frá nýju túlkunum \ntveimur og táknmálskennurum. " }, { "duration": 9.08, "start": 15.971, "text": "„Túlkarnir“, sem þar urðu til, voru \nkennarar við framhaldsdeild " }, { "duration": 5.47, "start": 25.111, "text": "Heyrnleysingjaskólans en unnu \nvið að túlka í framhaldsskólum. " }, { "duration": 6.66, "start": 30.691, "text": "Innan Þroskaþjálfaskólans \nvar táknmál tekið upp, sem " }, { "duration": 10.31, "start": 37.471, "text": "valáfangi veturinn 1987-1988, \nfyrir einn árgang í skólanum." }, { "duration": 3.32, "start": 47.891, "text": "Í gegnum það þróaðist \nkennslan áfram og fyrstu " }, { "duration": 3.68, "start": 51.311, "text": "skrefin voru tekin í þá átt \nað rannsaka táknmálið. " }, { "duration": 9.08, "start": 55.111, "text": "Bryndís Víglundsdóttir rektor\nÞroskaþjálfaskóli Íslands fékk " }, { "duration": 6.44, "start": 64.331, "text": "fyrst Brittu Hansen \nforstöðumann og" }, { "duration": 6.18, "start": 70.881, "text": "síðar Asger Bergman, \ndöff táknmálskennara, " }, { "duration": 4.34, "start": 77.171, "text": "frá KC, (Samskiptamiðstöð) í \nDanmörku, til að koma til " }, { "duration": 7.62, "start": 81.621, "text": "Íslands og þjálfa kennarana \nJúlíu G. Hreinsdóttur (þroskaþjálfanemi) " }, { "duration": 6.27, "start": 89.341, "text": "og Valgerði Stefánsdóttur \n(táknmálstúlkur) til þess " }, { "duration": 3.96, "start": 95.711, "text": "að kenna valáfanga \nÞroskaþjálfaskólans " }, { "duration": 7.45, "start": 99.771, "text": "í táknmáli. Haukur notaði \ntækifærið þegar Asger Bergman " }, { "duration": 3.9, "start": 107.321, "text": "kom til landssins til \nað spyrja hvort hann " }, { "duration": 6.05, "start": 111.341, "text": "áliti skynsamlegra fyrir \nfélagið að berjast fyrst " }, { "duration": 2.739, "start": 117.501, "text": "fyrir viðurkenningu á íslensku \ntáknmáli eða að berjast fyrir " }, { "duration": 5.63, "start": 120.361, "text": "stofnun samskiptamiðtöðvar.\nAsger ráðlagði félaginu að" }, { "duration": 5.57, "start": 126.101, "text": "berjast fyrir samskiptamiðstöð. \nÞar væri hægt væri að byggja " }, { "duration": 3.94, "start": 131.781, "text": "upp þekkingu og rök sem \nmætti nota í baráttu fyrir " }, { "duration": 5.39, "start": 135.851, "text": "viðurkenningu á íslensku táknmáli. \nHaukur skipulagði fund sem var " }, { "duration": 4.37, "start": 141.361, "text": "haldinn fyrir fullu húsi. \nÞangað mættu bæði " }, { "duration": 5.62, "start": 145.851, "text": "stjórnmálamenn, hagsmunaaðilar, \ndöff fólk, foreldra og kennarar. " }, { "duration": 7.03, "start": 151.591, "text": "Tveir fyrirlesarar frá Danmörku, \ndöff táknmálskennari og heyrandi " }, { "duration": 6.66, "start": 158.711, "text": "móðir döff voru fengnir til að \návarpa fundinn. Öflug samstaða " }, { "duration": 5.36, "start": 165.491, "text": "skapaðist um að vinna að \nstofnun samskiptamiðstöðvar " }, { "duration": 5.01, "start": 170.941, "text": "sem ynni að rannsóknum, \ntáknmálkennslu og túlkaþjónustu." }, { "duration": 7.47, "start": 176.611, "text": "Á árunum 1989 og 1990 héldu \nsvo áfram heitar umræður um " }, { "duration": 4.09, "start": 184.191, "text": "táknmálið og nauðsyn þess að fá \nstofnaða samskiptamiðstöð eða " }, { "duration": 6.58, "start": 188.381, "text": "táknmálsstöð. Haukur undirstrikar \nað þessi vinna að undirbúningi " }, { "duration": 5.21, "start": 195.071, "text": "samskiptamiðstöðvar og \nsvo stofnun hennar hafi " }, { "duration": 3.01, "start": 200.391, "text": "verið forsenda þess að \nhægt var að vinna að því " }, { "duration": 7.49, "start": 203.511, "text": "að fá lagalegar viðurkenningu \ná táknmáli. Nú átti að hlusta á" }, { "duration": 4.88, "start": 211.121, "text": "skoðun döff sem búnir að \nvera einangraðir, á tímum " }, { "duration": 4.02, "start": 216.121, "text": "raddmálstefnunnar, og \nviðurkenna íslensk táknmál. " }, { "duration": 4.28, "start": 220.461, "text": "Á þessum tíma var eldur\ní baráttunni og kraftur " }, { "duration": 4.58, "start": 224.881, "text": "fyrir stofnun Samskiptamiðstöð. " } ]
d0-9O-71xWQ
[ { "duration": 6.858, "start": 0.001, "text": "Hér útskýri ég nánar \nhugtakið \"Deafhood\"," }, { "duration": 2.19, "start": 6.884, "text": "sem ég get ekki \nþýtt á íslensku," }, { "duration": 3.268, "start": 9.099, "text": "en nota á táknmáli \ntáknið „Döffhúdd“." }, { "duration": 11.009, "start": 12.563, "text": "Paddy Ladd hefur rannsakað táknmálssamfélög \nog menningu heyrnarlausra frá því 1990" }, { "duration": 5.385, "start": 23.597, "text": "en þá setti hann fyrst \nfram hugtakið „Deafhood.“" }, { "duration": 3.608, "start": 29.007, "text": "Hann útskýrði hugtakið í bókinni „Understanding \nDeaf Culture – In search of Deafhood“" }, { "duration": 8.483, "start": 32.64, "text": "Paddy Ladd er heyrnarlaus fræðimaður\nog hefur lýst menningunni innan frá" }, { "duration": 5.381, "start": 41.148, "text": "en jafnframt verið meðvitaður \num sjónarhorn heyrandi." }, { "duration": 8.663, "start": 46.554, "text": "Hann hóf að skilgreina \nog lýsa döff innri heimi." }, { "duration": 8.128, "start": 55.242, "text": "Fram að því hafði einungis læknisfræðilega\nhugtakið „heyrnarleysi“ verið notað" }, { "duration": 7.241, "start": 63.395, "text": "en ekki skilgreiningin á döff sem\nmenningarhóp, en þetta er fjölmennur hópur." }, { "duration": 7.959, "start": 70.661, "text": "Meirihluta þeirra sem stendur utan döffhópsins \ner með skerta heyrn vegna öldrunar" }, { "duration": 8.765, "start": 78.645, "text": "eða annarra orsaka á fullorðinsaldri. \nÞessir hópar eru ólíkir." }, { "duration": 7.056, "start": 87.745, "text": "Hugtakið heyrnarleysi tengist \nlíffærafræði eyrans" }, { "duration": 2.143, "start": 94.846, "text": "en tengist ekki \ndöff heimi" }, { "duration": 5.945, "start": 97.013, "text": "eins og hugtakið \"Deafhood\" vísar til\nen það tengist menningarsamfélaginu." }, { "duration": 6.764, "start": 102.983, "text": "Auk þess merkir hugtakið \"Deafhood\" að \nheyrnarlausir finna sig „tilheyra,“" }, { "duration": 10.25, "start": 109.805, "text": "að vera döff og finna til samkenndar með döff í\ntengslum við sjónræna notkun málsins." }, { "duration": 8.269, "start": 120.128, "text": "Döff eru öruggari saman með sitt \nnáttúrulega tungumál, í sínu samfélagi," }, { "duration": 4.819, "start": 128.422, "text": "auk þess sem þeir búa \nvið betra geðheilbrigði," }, { "duration": 2.396, "start": 133.266, "text": "eru meira skapandi \nsem hópur" }, { "duration": 4.808, "start": 135.687, "text": "og eiga þá auðveldara með að\ntengjast öðrum menningarhópum" }, { "duration": 7.598, "start": 140.52, "text": "og fólki sem notar annað tungumál og geta \nfarið milli menningarheima döff og heyrandi." }, { "duration": 4.383, "start": 148.143, "text": "Það eru einkum fjórir þættir \nsem tengjast Deafhood:" }, { "duration": 6.311, "start": 152.551, "text": "1) Menning og mál tengjast og \nfólk þekkir hvað einkennir þau," }, { "duration": 6.269, "start": 158.887, "text": "siði hópsins, hugsun og mál og \nsamsama sig hvert öðru." }, { "duration": 4.094, "start": 165.181, "text": "2) Hópur sem þjappar sér \nsaman innan stærri hóps." }, { "duration": 6.787, "start": 169.3, "text": "Á ensku er þetta kallað \"colonialism\"\nsem þýðir á íslensku nýlendustefna." }, { "duration": 4.596, "start": 176.112, "text": "Þessi hópur þekkir einkenni \nfólksins sem honum tilheyrir." }, { "duration": 3.669, "start": 180.733, "text": "Vegna svipaðarar þekkingar \nhópast þau saman." }, { "duration": 8.122, "start": 184.427, "text": "3) Minnihlutahópur sem á sameiginlegt mál \nog menningu, samsömun, svipað uppeldi." }, { "duration": 3, "start": 192.574, "text": "Það heldur hópinn." }, { "duration": 5.773, "start": 195.599, "text": "4) Döff þekkingarfræði, \nsérfræðiþekking döff." }, { "duration": 7.307, "start": 201.397, "text": "Döff leið til að vera í heiminum, hugsa um \nheiminn og þeirra eigin staður innan hans," }, { "duration": 5.4, "start": 208.729, "text": "raunverulegur og möguleiki\ntil þroska innan hans." }, { "duration": 6.659, "start": 214.154, "text": "Mikilvægur þáttur í þessari þekkingarfræði \nfjallar um og kynnir eðli döff" }, { "duration": 4.997, "start": 220.838, "text": "og þýðingu tengsla \ndöff innbyrðis." }, { "duration": 8.338, "start": 226.002, "text": "Þessi fjögur atriðin tengjast og \neinkenna þetta innsæi, þetta \"Deafhood\"." } ]
rWZmzCMSXQ0
[ { "duration": 9.233, "start": 0.103, "text": "Hér á eftir mun ég skýra af hverju ég vildi að döff nemendur \nværu daglega saman í stofu, táknmálsumhverfi." }, { "duration": 9.771, "start": 9.361, "text": "Byrjendalæsi er kennsluaðferð sem leggur áherslu á\nsamvinnu og samskipti nemenda í lestrarnáminu." }, { "duration": 5.218, "start": 19.157, "text": "Nemendur vinna því oft saman í pörum eða hópum." }, { "duration": 12.805, "start": 24.4, "text": "Námsspil og leikir eru mikilvægar námsleiðir sem þjálfa \ní senn lestrarfærni, samskipti og samvinnu." }, { "duration": 3.305, "start": 37.23, "text": "Í þessari vinnu er tungumálið mikilvægt." }, { "duration": 9.751, "start": 40.56, "text": "Döff nemendur tala sama tungumál, íslenskt táknmál, \nog með því auka þau orðaforða sinn." }, { "duration": 4.563, "start": 50.336, "text": "Eina leiðin til að þetta gerist \ner að þeir séu saman í námi." }, { "duration": 5.985, "start": 55.242, "text": "Eins og staðan var þá voru mjög \nfáir nemendur á yngsta stigi." }, { "duration": 9.42, "start": 61.252, "text": "Þeir fara í blöndun inn í bekk. Döff nemendur eiga að \nvera með jafnöldrum sínum, fylgja bekkjasystkinum sínum." }, { "duration": 5.62, "start": 70.944, "text": "Heyrandi umsjónakennari sér um \nbekkinn, ber ábyrgð á honum." }, { "duration": 11.019, "start": 76.589, "text": "Þar sem döff nemendur eru í bekk fylgir döff kennari ásamt \ntáknmálstúlki í fög eins og stærðfræði, listasmiðju og fleira." }, { "duration": 4.591, "start": 87.633, "text": "Það er erfitt, við þessar aðstæður, að \nskapa döff nemendum umhverfi" }, { "duration": 4.904, "start": 92.249, "text": "sem byggir á menningu heyrnarlausra og íslensku táknmáli." }, { "duration": 7.313, "start": 97.178, "text": "Döff nemendur eiga sama rétt og aðrir nemendur\nað fá tækifæri til að vera með jafnöldrum" }, { "duration": 11.207, "start": 104.516, "text": "sem deila sama móðurmáli og eiga \nóhindruð samskipti við jafnaldra sína." }, { "duration": 7.147, "start": 116.638, "text": "Þannig þroska þau félagsleg samskipti\nöðlast svipaða reynslu og heyrandi nemendur." }, { "duration": 8.932, "start": 123.81, "text": "Draumur minn er að döff nemendur á yngsta stigi, sem \nvoru fjórir til fimm, geta verið saman í táknmálsumhverfi." }, { "duration": 8.496, "start": 134.033, "text": "Auk þess njóta döff nemendur og döff kennarar \nekki eðlilegra og afslappaðra samskipta" }, { "duration": 5.238, "start": 142.554, "text": "vegna þess að við erum inn í íslensku \nmálumhverfi og verðum fyrir miklu ytra áreiti." }, { "duration": 5.053, "start": 147.817, "text": "Það er ekki eðlilegt umhverfi þar \nsem hægt er að njóta námsins." }, { "duration": 7.091, "start": 153.433, "text": "Auk þess vantar okkur þetta innra Deafhood, \nbæði döff nemendur og döff kennarar." }, { "duration": 9.656, "start": 162.033, "text": "Sýn okkar kennara er að byggja sterkan\ngrunn í íslensku hjá okkar nemendum" }, { "duration": 5.907, "start": 171.714, "text": "þannig að hægt er að bæta orðaforðann, \ná hraða sem hentar nemendum." }, { "duration": 12.381, "start": 177.646, "text": "Til þess að það sé hægt þurfa þeir að að æfa sig í að stafa á fingramáli \nog geta lesið bæði fingrastafróf og ritun og tengt fingramál við tákn." }, { "duration": 10.404, "start": 190.356, "text": "Námsbækur, eins og Ævintýrisaga, útskýrðar á táknmáli \nog ný orð stöfuð á fingramáli. Það er tvítyngi í námi." }, { "duration": 8.442, "start": 200.785, "text": "Þannig öðlast nemendur þekkingu á sögunni \nog orðaforða sögunnar á íslensku táknmáli." }, { "duration": 11.449, "start": 209.252, "text": "Þeir þurfa að tengja merkingu orðanna á milli\ntungumála og melta rólega, til að læra íslensku," }, { "duration": 4.403, "start": 220.726, "text": "á meðan heyrandi nemendur læra \níslenskan orðaforða mun hraðar." }, { "duration": 8.145, "start": 225.677, "text": "Döff börn þurfa að þjálfa sjónminnið, \nað læra að þekkja útlit stafa." }, { "duration": 5.804, "start": 233.847, "text": "Tengja orð og mynd. Dæmi, orðið bíll og táknið BÍLL tengjast." }, { "duration": 13.362, "start": 240.441, "text": "Þau þurfa að þekkja fyrirbærið, táknið og \nstafina á mynd og ritmál og táknmál." }, { "duration": 12.562, "start": 253.828, "text": "Staðreyndin er, eins og staðan er í dag, þá eru döff nemendur \ná yngsta stigi oftast einn eða tveir í hverjum árgangi." }, { "duration": 10.912, "start": 266.633, "text": "Þeir hafa ekki sömu möguleika og heyrandi nemendur að\nbyggja upp orðaforða í gegnum merkingarbær samskipti." }, { "duration": 5.621, "start": 277.57, "text": "Það þarf að búa þeim aðstæður þar sem þeir \nlæra að bera virðingu fyrir hver öðrum." }, { "duration": 3.076, "start": 283.216, "text": "þar sem þeir læra samvinnu og samskipti." }, { "duration": 6.959, "start": 286.317, "text": "Það þarf að skapa vinnufrið, skerpa einbeitingu, þar sem þeir \nhafa döff fyrirmyndir, fullorðið fólk sem talar táknmál." }, { "duration": 8.847, "start": 293.301, "text": "Eina leiðin til þess að skapa slíkt námssamfélag er \numhverfi sem tekur mið af menningu þeirra og tungumáli." } ]
0V_qwsZ87t0
[ { "duration": 7.1, "start": 1.83, "text": "Lög um stöðu íslenskrar tungu og íslensks táknmáls \ner í raun yfirlýsing um lok raddmálstefnutímabilsins." }, { "duration": 6.28, "start": 9.38, "text": "Íslenskt táknmál hefur verið viðurkennt af \nríkisstjórninni sem jafngilt íslenskunni." }, { "duration": 10.31, "start": 15.79, "text": "Þetta er stórsigur fyrir menningu döff. \nÁstráður Haraldsson," }, { "duration": 5.04, "start": 26.22, "text": "lögfræðingur Félags döff, \nlagði áherslu á nauðsyn" }, { "duration": 5.91, "start": 31.46, "text": "þess að fá íslenskt táknmál \nviðurkennt í lög. Hann benti á" }, { "duration": 6.36, "start": 37.5, "text": "að ekki væri hægt að sækja mál \nán þess að til væru lög sem" }, { "duration": 8.12, "start": 43.98, "text": "vernduðu rétt fólks til tungumálsins.\nSamkvæmt því skyldi íslenskt táknmál" }, { "duration": 6.16, "start": 52.2, "text": "vera viðurkennt sem fyrsta mál döff, \nheyrnarskertra og daufblindra Íslendinga." }, { "duration": 7.27, "start": 58.98, "text": "Sem döff Íslendingar eigum við rétt á \nþví að taka þátt í íslensku samfélagi." }, { "duration": 6.1, "start": 66.35, "text": "Döff eiga rétt á að ganga menntaveginn \nog fá aðgengi að táknmálstúlkun til að taka" }, { "duration": 8.26, "start": 72.65, "text": "þátt í íslensku samfélaginu á öllum sviðum þess. Þessi \nmarkmið nást verði rétturinn viðurkenndur í lögum." }, { "duration": 8.56, "start": 81.03, "text": "Táknmál er lykill að stóra samfélaginu.\nViðmælendur vildu geta vísað í" }, { "duration": 7.2, "start": 89.71, "text": "lagasetningu þar sem réttur þeirra \ntil táknmálstúlkunar væri tryggður." }, { "duration": 9.09, "start": 97.34, "text": "Lögin eiga að ná því að jafna stöðu \ndöff við heyrandi. Ný lög" }, { "duration": 8.46, "start": 106.57, "text": "um stöðu íslenskrar tungu og íslensks \ntáknmáls voru samþykkt árið 2011." }, { "duration": 7.13, "start": 115.16, "text": "Samkvæmt fyrstu grein laga um stöðu íslenskrar \ntunga og íslenskt táknmáls eru málin jafn rétthá." }, { "duration": 8.26, "start": 122.51, "text": "Íslenska er þjóðtunga Íslendinga \nog opinbert mál á Íslandi." }, { "duration": 7.97, "start": 131.37, "text": "Íslenskt táknmál er einnig þjóðtunga \ndöff Íslendinga. Allir sem rætt hefur" }, { "duration": 6.56, "start": 139.5, "text": "verið við í tengslum við þessa grein \nvæntu þess að lögin færðu döff fólki," }, { "duration": 9.29, "start": 146.11, "text": "auk viðurkenningarinnar, sömu málréttindi\nog þeir sem hafa íslensku að móðurmáli." }, { "duration": 4.82, "start": 155.51, "text": "Í lögunum felst viðurkenning á \nþví að á Íslandi sé til annað" }, { "duration": 6.66, "start": 160.44, "text": "tungumál, táknmál, sem gerir \nkröfu um aðgengi að máli" }, { "duration": 5.6, "start": 167.1, "text": "og því að öðlast almenn \nréttindi frá vöggu til grafar." } ]
r540xmKoMi0
[ { "duration": 3.32, "start": 2.047, "text": "Viðurkenning íslenska táknmálsins var virkilega \nyfirlýsing um að einangrunartímabilinu" }, { "duration": 7.38, "start": 5.537, "text": "væri í rauninni lokið. Í 100 ár \nhöfðu döff varðveitt og þróað" }, { "duration": 2.69, "start": 13.027, "text": "íslenska táknmálið í samskiptum \nsínum þannig að það hvarf ekki." }, { "duration": 2.57, "start": 15.827, "text": "Íslensk táknmál hefur \nverið viðurkennt sem" }, { "duration": 7.41, "start": 18.567, "text": "jafngilt mál íslensku af \nríkistjórn. Þetta er stórsigur" }, { "duration": 4.19, "start": 26.067, "text": "fyrir menningu döff. Það er ástæða \ntil að þakka öllum þeim döff sem" }, { "duration": 5.74, "start": 30.367, "text": "héldu fast í táknmálið og \nbörðust fyrir varðveislu" }, { "duration": 6.87, "start": 36.267, "text": "þess allt einangrunartímabilið.\nAllir viðmælendur döff lýstu því" }, { "duration": 5.73, "start": 43.267, "text": "að viðurkenning táknmáls væri jákvæð \nog í raun viðurkenning á þeim sjálfum." }, { "duration": 4.26, "start": 49.707, "text": "Þeir sögðu að markmið með \nviðurkenningu á íslensku táknmáli" }, { "duration": 5.11, "start": 54.087, "text": "væri aukin réttindi á öllum sviðum \ntil dæmis til túlkaþjónustu alls staðar" }, { "duration": 6.78, "start": 59.327, "text": "í samfélaginu. Það væri mikilvægast. \nViðmælendum finnst mikilvægt að heyrandi" }, { "duration": 5.8, "start": 66.217, "text": "samfélagið viðurkenni \nþau. Döff eiga sama rétt" }, { "duration": 4.52, "start": 72.137, "text": "á íslensku táknmáli eins og aðrir \nÍslendingar eiga á íslensku." }, { "duration": 4.97, "start": 76.767, "text": "Með viðurkenningu á íslensku \ntáknmáli er viðurkennt hverjir" }, { "duration": 5.07, "start": 81.877, "text": "við erum og að við eigum íslenskt \ntáknmál. Íslendingar eiga ekki" }, { "duration": 3.79, "start": 87.047, "text": "bara íslensku heldur \nlíka íslenskt táknmál." }, { "duration": 9.57, "start": 91.037, "text": "Að mati Berglindar Stefánsdóttur kom \nmeð viðurkenningunni skilningur" }, { "duration": 8.48, "start": 100.767, "text": "á að vera döff. Að eiga fullgilt mál \nsem er fallegt, skapandi og ljóðrænt." }, { "duration": 5.42, "start": 109.397, "text": "Það er annað að fá viðurkenndan rétt \neða réttindi en að það sé viðurkennt" }, { "duration": 4.08, "start": 114.937, "text": "hver maður er og að \nmaður eigi sitt eigið mál." }, { "duration": 6.15, "start": 119.217, "text": "Berglind bætir við að döff höfðu \náður heyrnartæki sem einkenndu" }, { "duration": 4.55, "start": 125.507, "text": "okkur og að þau hefðu upplifðað stöðugar \nhindranir en með viðurkenningunni" }, { "duration": 6.48, "start": 130.217, "text": "er staðfest að maður á sitt eigið mál og \nþað er mikilvægur hluti af sjálfsmyndinni." }, { "duration": 4.59, "start": 136.837, "text": "Stór viðurkenning á því hver \nmaður er. Áður en við fórum" }, { "duration": 5.51, "start": 141.537, "text": "að berjast fyrir viðurkenningu \ná málinu höfðum við ekki skýra" }, { "duration": 8.38, "start": 147.127, "text": "ímynd um hvað væri að vera döff. Það að \nvera döff er svo sterk tengt málinu." }, { "duration": 6.33, "start": 155.627, "text": "Það ferli að berjast fyrir viðurkenningu \nog svo viðurkenningu á málinu" }, { "duration": 5.31, "start": 162.127, "text": "er, að mati Berglindar, skilgreining \ná því hver við erum!" }, { "duration": 7.3, "start": 167.557, "text": "Það tengist viðurkenningu \ná okkur sem manneskjum." }, { "duration": 8.01, "start": 174.987, "text": "Ef ég á mitt mál tengist það líka minni \nsjálfsmynd og viðurkenningu á mér." } ]
JZA1HdACeO8
[ { "duration": 4.94, "start": 3.09, "text": "Raddmálsstefnan þar sem \náhersla í kennslu var lögð á " }, { "duration": 8.42, "start": 8.17, "text": "að nemendur lærðu að tala raddmál \nsinnar þjóðartungu varði í 100 ár.  " }, { "duration": 7.33, "start": 16.65, "text": "Með samþykkt þingsins varð \ntáknmál að víkja í skólum döff og" }, { "duration": 3.54, "start": 24.03, "text": "það gerðist undrafljótt,  \nsérstaklega í Evrópu.  " }, { "duration": 5.25, "start": 27.67, "text": "Táknmál hætti að \nsjást í skólum og" }, { "duration": 4.54, "start": 33.05, "text": "döff urðu að fara í felur þegar\nþau töluðu saman á táknmáli. " }, { "duration": 8.6, "start": 37.74, "text": "Í mörgum skólum voru nemendur \nneyddir til að sitja á höndunum því" }, { "duration": 4.29, "start": 46.39, "text": "notkun táknmáls \nvar refsivert.     " }, { "duration": 4.57, "start": 50.85, "text": "Margir fræðimenn hafa bent \ná að raddmálstefna hafi," }, { "duration": 4.57, "start": 55.55, "text": "auk þess andlega skaða \nsem hún hefur valdið, " }, { "duration": 5.08, "start": 60.22, "text": "orðið til þess \nað útiloka döff fólk" }, { "duration": 5.54, "start": 65.37, "text": "frá menntun og \nþátttöku í samfélaginu.    " } ]
Ou_w6XpUI5k
[ { "duration": 4.77, "start": 2.253, "text": "Fólk byrjaði að hugsa um hvað hægt væri að \ngera til að fá viðurkenningu á táknmáli." }, { "duration": 2.91, "start": 7.153, "text": "Smám saman jókst \náherslan á baráttu" }, { "duration": 2.1, "start": 10.213, "text": "fyrir viðurkenningu \ná íslensku táknmáli." }, { "duration": 9.27, "start": 12.453, "text": "Í upphafi var hamrað á réttindum \ndöff en Ástráður Haraldsson," }, { "duration": 2.56, "start": 21.853, "text": "lögfræðingur Félags \ndöff, benti á að með" }, { "duration": 3.94, "start": 24.613, "text": "viðurkenningu fengust réttindi." }, { "duration": 3.7, "start": 28.683, "text": "Hann benti á að viðurkenningin \nyrði að vera í lögum." }, { "duration": 4, "start": 32.613, "text": "Sem döff íslendingar eigum \nvið rétt á því að taka þátt í" }, { "duration": 5.75, "start": 36.723, "text": "íslensku samfélagi sem \nfullgildir þjóðfélagsþegnar." }, { "duration": 5.1, "start": 42.613, "text": "Forsenda þess að döff fólki \nsé gert kleift að ganga" }, { "duration": 6.62, "start": 47.833, "text": "menntaveginn, taka þátt í \natvinnulífi, eignast húsnæði," }, { "duration": 4.21, "start": 54.573, "text": "standa við skuldbindingar og\nvera ábyrgir foreldrar er að" }, { "duration": 3.82, "start": 58.893, "text": "íslensk táknmál verði \nviðurkennt í lögum." }, { "duration": 4.05, "start": 62.913, "text": "Viðmælendur sögðu að \ntáknmálsamfélagið hafi" }, { "duration": 2.89, "start": 67.103, "text": "barist fyrir að fá viðurkenningu \níslensks táknmáls vegna" }, { "duration": 8.72, "start": 70.113, "text": "mikilvægi menntun og aðgengis fyrir döff en \neinnig vegna sjálfsmyndar þeirra og menningar." }, { "duration": 4.23, "start": 78.953, "text": "Þeir vildu fá lög þar \nsem réttur þeirra til" }, { "duration": 5.56, "start": 83.313, "text": "að tjá sig og skilja á \ntáknmáli væri tryggður." }, { "duration": 8.05, "start": 89.003, "text": "Þeir vildu geta vísað í lagasetningu þar sem \nréttur þeirra til táknmálstúlkunar væri tryggður." }, { "duration": 6.3, "start": 97.173, "text": "Lögin eiga að vinna að því að \njafna stöðu döff á við heyrandi." } ]
EMPZQabb5L0
[ { "duration": 14.046, "start": 0.001, "text": "Keðja eða \"chaining\" á ensku er tækni til að \ntengja tákn við skrifað orð og fingrastafrófið." }, { "duration": 10.647, "start": 14.072, "text": "Þetta er dæmi um mikilvægi þess að tengja alltaf \nsaman tákn, fingrastafróf og skrifað orð." }, { "duration": 13.787, "start": 24.744, "text": "Það er mikilvægt að vera meðvitaður um að tengja þetta \nþrennt alltaf saman, táknmál, fingrastöfun og ritað mál." }, { "duration": 6.241, "start": 38.556, "text": "Eftir að ég skoðaði gögnin mín, ljósmyndir og\nmyndbarndsupptökur, af mér í kennslu," }, { "duration": 7.659, "start": 44.822, "text": "tók ég eftir að ég var ekki nógu \nmeðvituð um að stafa orðin." }, { "duration": 13.439, "start": 52.506, "text": "Ég átti að stafa orðin meira og skrifa þau, hafa \nþau sýnileg, í stað þess að nota eingöngu táknmál." }, { "duration": 5.79, "start": 65.97, "text": "Nemendur þurfa að sjá orðin stöfuð og skrifuð, \ntil að læra íslensku, til að tengja þau við táknmál." }, { "duration": 10.412, "start": 71.785, "text": "Ég átti til dæmis að stafa orðið\nog skrifa það jafnóðum á töfluna." }, { "duration": 5.606, "start": 82.222, "text": "Dæmi er vinna með orðið „rúm“ á smart töflu." }, { "duration": 6.671, "start": 87.853, "text": "Það var mynd af rúmum í mismunandi \nstærðum, stórt, meðalstórt og lítið." }, { "duration": 13.006, "start": 94.549, "text": "Ég tók eftir því að ég hafði ekki skrifaði stærð rúmanna við myndirnar,\nstórt, meðalstór, lítið. Það vantaði að tengja saman ritað mál og tákn." }, { "duration": 7.483, "start": 107.58, "text": "Í gegnum rannsóknarvinnuna gat ég litið til baka,\ní gögnin, og séð kennsluhætti mína frá öðru sjónarhorni." }, { "duration": 10.37, "start": 115.114, "text": "Ég gat áttað mig á hvað ég gæti gert betur, hvernig ég gæti \nunnið betur með að tengja íslenskt táknmál og íslenskt ritmál." }, { "duration": 3.849, "start": 125.508, "text": "Byggja brú svo nemendur gætu farið á milli mála." } ]
zqNEUZpMczY
[ { "duration": 6.26, "start": 1.038, "text": "Háskóli Íslands viðurkennir íslensk táknmál \nsem jafnrétthátt íslensku raddmáli." }, { "duration": 4.88, "start": 7.428, "text": "Þetta er mikill heiður fyrir \níslenska táknmálsamfélagið." }, { "duration": 6.19, "start": 12.578, "text": "Heildartími myndbanda í verkefnum af þessu \ntagi eru í kringum 3 klukkustundir." }, { "duration": 11.9, "start": 18.888, "text": "Inngangur ætti að taka 14 til 18 mínútur. Fræðslukafli milli \n55 til 60 mínútur. Aðferðafræðikafli í kringum 20 mín." }, { "duration": 14.25, "start": 30.908, "text": "Niðurstöðkaflinn milli 55 og 60 mínútur. Umræðukaflinn \nsvona 15 til 20 mínútur og lokaorð 5 til 10 mínútur." }, { "duration": 6.47, "start": 45.268, "text": "Hver upptaka ætti að \nhámarki að vera 5 mínútur." }, { "duration": 11.14, "start": 51.828, "text": "Ástæða þess er að þá er auðvelt að finna ákveðin þemu \ninnan verkefnis ef lesendur vilja skoða þau nánar." } ]
tER6OjTGO94
[ { "duration": 4.742, "start": 0.001, "text": "Raddmálsstefna\ná Íslandi." }, { "duration": 12.557, "start": 4.901, "text": "Á árunum 1944-1981 var eingöngu\neinn skólastjóri, Brandur Jónsson." }, { "duration": 4.474, "start": 17.483, "text": "Hann lagði mikla áherslu\ná raddmálsstefnu í kennslu" }, { "duration": 15.816, "start": 21.982, "text": "og notkun heyrnatækja \nen táknmál var bannað." }, { "duration": 11.754, "start": 38.667, "text": "Brandur fór utan til Þýskaland\nþar sem lögð var áherslu á óralisma," }, { "duration": 5.354, "start": 50.446, "text": "svo til Danmerkur og\nþaðan til Bandaríkjanna" }, { "duration": 9.581, "start": 55.825, "text": "í Clarke School þar sem var \neingöngu raddmálsstefnan." } ]
FyAUy2mpm6Y
[ { "duration": 7.409, "start": 0.008, "text": "Samkvæmt fræðimönnum er \nauðveldara að tileinka sér orð" }, { "duration": 4.007, "start": 7.442, "text": "sem vísa til þekkingar \nsem er þegar til staðar" }, { "duration": 5.026, "start": 11.474, "text": "heldur en orð sem vísa til einhvers \nsem er nemendum ókunnugt." }, { "duration": 9.669, "start": 16.525, "text": "Skýrsla National Reading \nPanel hefur sýnt fram á" }, { "duration": 3.054, "start": 26.219, "text": "að nemendur læra \nbest orð" }, { "duration": 4.155, "start": 29.298, "text": "sem svarar til \nreynslu þeirra þekkingar." }, { "duration": 6.982, "start": 33.478, "text": "Reynsla og þekking einstaklinga mótast \nog markast af umhverfi þeirra" }, { "duration": 10.566, "start": 40.485, "text": "eins og upplifun og bakgrunnsþekking þeirra sem \nhafa alist upp í mismunandi menningarheimum" }, { "duration": 6.662, "start": 51.076, "text": "er oft margvísleg og því er \norðaforði þeirra það einnig." }, { "duration": 8.511, "start": 58.2, "text": "Það er frekar flókið fyrir döff nemendur að læra\nný orð vegna þess að táknmál hefur ekki ritmál" }, { "duration": 4.92, "start": 66.736, "text": "þannig að meðvitað þurfa foreldrar þeirra \nog kennarar að miðla til þeirra með því" }, { "duration": 6.804, "start": 71.681, "text": "að sýna þeim orð með fingrastöfun\nog hafa orð sýnileg." }, { "duration": 7.835, "start": 78.51, "text": "Hægt er að segja að döff nemendur \nupplifi ritmál eins og erlent mál." }, { "duration": 7.749, "start": 86.37, "text": "Foreldrar, leikskólakennarar og grunnskóla-\nkennarar sem hafa vald á íslensku táknmáli" }, { "duration": 4.903, "start": 94.144, "text": "þurfa að vera dugleg að \nlesa sögubækur fyrir börn." }, { "duration": 8.725, "start": 99.072, "text": "Þannig kynnast börnin sögum um leið \nog þau kynnast orðaforða táknmáls" }, { "duration": 5.632, "start": 107.822, "text": "og læra orð með því að sjá það \nskrifað og stafað á fingramáli." }, { "duration": 7.092, "start": 113.479, "text": "Foreldrar og leik- og grunnskólakennarar\nþurfa að vera meðvitaðir um að nota" }, { "duration": 4.325, "start": 120.596, "text": "fingrastafróf svo\nþau kynnist stöfum." } ]
N0eWxSEuAns
[ { "duration": 2.94, "start": 2.658, "text": "Uppbygging ritgerðar. " }, { "duration": 4.59, "start": 6.568, "text": "Ritgerðin er 5 kaflar sem \nskiptist á eftirfarandi hátt. " }, { "duration": 4.13, "start": 12.318, "text": "Í fyrsta kafla er inngangur \nog markmið ritgerðarinnar. " }, { "duration": 7.14, "start": 17.128, "text": "Annar kafli er fræðilegi hluti verkefnisins en \nhann fjallar um bakgrunn rannsóknarinnar " }, { "duration": 3.78, "start": 24.468, "text": "þ.e rannsóknir á \ntáknmáli sem tungumáli," }, { "duration": 2.98, "start": 28.448, "text": "sögu og stöðu \níslenska táknmálsins, " }, { "duration": 4.11, "start": 31.628, "text": "stöðu menntunar \ndöff á Íslandi, " }, { "duration": 6.45, "start": 35.938, "text": "og erlendar rannsóknir á viður-\nkenningu táknmála í heiminum." }, { "duration": 8.39, "start": 43.118, "text": "Í þriðja kafla er farið yfir aðferðafræði \nrannsóknarinnar og siðferðileg atriði. " }, { "duration": 8.47, "start": 52.218, "text": "Fjórði kafli er niðurstöður ritgerðarinnar, \nþar sem dregin eru fram ákveðin þemu úr viðtölum " }, { "duration": 5.441, "start": 60.807, "text": "og fjallað um sögu baráttunar fyrir \nviðurkenningu á íslensku táknmáli. " }, { "duration": 8.41, "start": 66.848, "text": "Í fimmta kafla eru svo umræður og lokaorð. " } ]
hqi6jC_AuQU
[ { "duration": 5.78, "start": 1.486, "text": "Táknmál eins og önnur \nmál hefur sína málfræði." }, { "duration": 8.11, "start": 7.346, "text": "Til dæmis eru til skilgreiningar á \nhljóðkerfisfræðilegum einingum táknmáls." }, { "duration": 5.73, "start": 16.696, "text": "Þessar einingar táknmála eru \nnefndar grunnbreytur (e. Parameters)." }, { "duration": 4.9, "start": 22.516, "text": "Tákn eru samsett úr fimm\ngrunnbreytum. Þær eru:" }, { "duration": 5.76, "start": 27.556, "text": "1. Handform (e. Handshape).\nTil dæmis hafa táknin VEGGUR" }, { "duration": 3.75, "start": 33.416, "text": "og BORÐ sama handform " }, { "duration": 3.74, "start": 37.266, "text": "en táknið STÓLL\nhefur ólíkt handform." }, { "duration": 3.79, "start": 41.116, "text": "2. Hreyfing (e. Movement). \nTil dæmis hafa táknin " }, { "duration": 5.73, "start": 45.016, "text": "SKEMMTILEG og AÐ \nGAMNI SÍNU sömu hreyfingu" }, { "duration": 3.75, "start": 50.886, "text": "en táknið GAMAN \nhefur ólíka hreyfingu." }, { "duration": 7.81, "start": 54.806, "text": "3. Myndunarstaður (e. Place of articulation). \nTil dæmis hafa táknin SNJÓR og RIGNING " }, { "duration": 4.87, "start": 62.706, "text": "sama myndunarstað \nen táknið VONDUR " }, { "duration": 5.63, "start": 67.706, "text": "er táknað á kinn og hefur \nþví annan myndunarstað." }, { "duration": 6, "start": 73.506, "text": "4. Afstaða handa (e. Orientation). \nTáknin ELDHÚS og GRÁR hafa " }, { "duration": 8.73, "start": 79.616, "text": "sömu afstöðu handa en táknið \nGRUNNUR hefur ólíka afstöðu." }, { "duration": 5.9, "start": 88.456, "text": "5. Látbrigði (e. Non-manual components). \nTil dæmis hafa táknin VONBRIGÐI " }, { "duration": 3.75, "start": 94.456, "text": "og ÚTLENDINGUR \nsömu látbrigði" }, { "duration": 5.67, "start": 98.326, "text": "en táknið VONDUR \nhefur ólíkt látbrigði." }, { "duration": 4.07, "start": 104.166, "text": "Öll táknmál eiga \nfingrastafróf sem er  " }, { "duration": 5.19, "start": 108.336, "text": "notað til þess að \nstafa orð eða nöfn." }, { "duration": 2.85, "start": 113.626, "text": "Það er einnig notað til að stafa \nþað sem ekki er til tákn yfir" }, { "duration": 5.95, "start": 116.606, "text": "svo sem staðir, borgir, \nfyrirtæki og svo framvegis." } ]
XRD_XjZMhTs
[ { "duration": 4.91, "start": 0.859, "text": "Í þessari ritgerð mun ég að \nskoða afstöðu formanna " }, { "duration": 7.6, "start": 5.869, "text": "Félags heyrnarlausra á tímabilinu \n1984 – 2017 til baráttunnar um" }, { "duration": 5.25, "start": 13.589, "text": "viðurkenningu íslenska táknmálsins. \nÉg skoða hvernig formenn félagsins " }, { "duration": 5.45, "start": 18.929, "text": "og táknmálssamfélagið á Íslandi \nbarðist frá upphafi þar til " }, { "duration": 4.04, "start": 24.579, "text": "íslenskt táknmál hlaut viður-\nkenningu og var sett í lög" }, { "duration": 6.25, "start": 28.729, "text": "og hver var tilgangurinn \nmeð lagasetningunni." }, { "duration": 8.55, "start": 36.289, "text": "Tilgangur þessarar rannsóknar er að safna \nsaman og skrásetja baráttusögu döff fyrir " }, { "duration": 4.43, "start": 45.009, "text": "lagalegri viðurkenningu \ná íslensku táknmáli. " }, { "duration": 6.43, "start": 50.259, "text": "Markmiðið er að skilja \nhvað liggur að baki " }, { "duration": 2.78, "start": 56.789, "text": "baráttusögu döff \nfyrir viðurkenningu " }, { "duration": 4.59, "start": 59.679, "text": "á íslenska táknmálinu \nsem fullgildu tungumáli." }, { "duration": 5.03, "start": 64.699, "text": "Rannsóknarspurningin í \nþessu verkefni er: " }, { "duration": 6.8, "start": 70.349, "text": "Hvaða ástæður lágu að baki \nbaráttu döff fyrir viðurkenningu " }, { "duration": 3.99, "start": 77.259, "text": "á íslensku táknmáli sem \nfullgildu tungumáli? " }, { "duration": 4.84, "start": 82.039, "text": "Hvaða áhrif hefur viðurkenningin \nhaft á stöðu táknmálsins í dag." }, { "duration": 4.92, "start": 87.599, "text": "Fyrsta mál mitt er íslenskt táknmál \nþannig að ég mun að nota " }, { "duration": 6.05, "start": 92.629, "text": "íslenskt táknmál í myndböndum \ní meistaraverkefninu þar sem á " }, { "duration": 7.61, "start": 98.799, "text": "táknmáli get ég tjáð fullkomlega \nmína meiningu, mun betur en " }, { "duration": 7.66, "start": 106.529, "text": "á íslensku, en táknmál \nhefur ekki eigið ritmál. " } ]
a_KO_ealag4
[ { "duration": 13.593, "start": 0.018, "text": "Marchsark og Hauser bentu á að mjög fáir\neinstaklingar með mikla heyrnarskerðingu" }, { "duration": 7.017, "start": 13.637, "text": "geti lesið af vörum nægjanlega vel til\nað gagnast þeim í daglegum samskiptum." }, { "duration": 8.052, "start": 20.679, "text": "Varalestur er erfiður, þreytandi og er\nalgengt að hann leiði af sér misskilning" }, { "duration": 8.856, "start": 28.756, "text": "og fer það meira eftir \nkarakter einkennum talandans" }, { "duration": 5.557, "start": 37.637, "text": "og samhengisins en hæfileika \nheyrnarlausa einstaklingsins." }, { "duration": 5.687, "start": 43.219, "text": "Rannsóknir sýna að \nfullorðnir einstaklingar skilja" }, { "duration": 8.986, "start": 48.942, "text": "yfirleitt ekki nema 30% af því \nsem er tjáð með varalestri," }, { "duration": 5.056, "start": 58.226, "text": "án tillits til samhengislegra \nupplýsinga til stuðnings." }, { "duration": 5.243, "start": 63.541, "text": "Það gefur því að skilja \nað hæfni í varalestri" }, { "duration": 5.84, "start": 68.809, "text": "er ekki eitthvað sem hægt er að ætlast \ntil af ungum heyrnarlausum börnum." }, { "duration": 8.809, "start": 74.674, "text": "Talmálsstefnan hafði afar neikvæð \náhrif á líf og menntun heyrnarlausra." }, { "duration": 14.68, "start": 83.95, "text": "Eins og segir í skýrslu nefndar \nsamkvæmt lögum nr. 26/2007, bls. 147" }, { "duration": 11.493, "start": 98.655, "text": "„Síðar hefur komið í ljós að nemendur\nskildu ekki tilganginn með talkennslunni\"." }, { "duration": 7.282, "start": 110.378, "text": "Þeir skildu ekki af hverju átti \nað blása á blað aftur og aftur" }, { "duration": 5.748, "start": 117.685, "text": "til að æfa -p-, þeir skildu\nekki tilganginn í þessu," }, { "duration": 6.207, "start": 123.447, "text": "eða af hverju tungunni var \nýtt afturábak með tréspaða" }, { "duration": 5.021, "start": 129.701, "text": "þar til þeir kúguðust til \nað æfa -g- eða -k-" }, { "duration": 14.036, "start": 134.791, "text": "eða horfa á kennarann og líkja eftir\nvarahreyfingum fyrir framan spegil." }, { "duration": 6.352, "start": 148.851, "text": "Þeir skildu heldur ekki af hverju þeir áttu\nað setja aðra hönd á háls kennarans" }, { "duration": 6.261, "start": 155.228, "text": "og hina á eigin háls og finna titringinn\ná sama tíma og þeir horfðu í spegilinn." }, { "duration": 4.64, "start": 161.524, "text": "Skýrt kemur fram í rannsókn á\nmálsamfélagi heyrnarlausra" }, { "duration": 7.761, "start": 166.189, "text": "að nemendur á þessum tíma upplifðu \nstöðuga þreytu og tilgangsleysi," }, { "duration": 4.104, "start": 173.975, "text": "vanmátt og getuleysi." }, { "duration": 7.038, "start": 178.115, "text": "Foreldrar og fjölskyldur áttu \nað styðja raddmálsþjálfunina" }, { "duration": 3.789, "start": 185.178, "text": "og var ráðið frá því \nað nota táknmál." }, { "duration": 9.625, "start": 189.048, "text": "Þessi kennslustefna leiddi til einangrunar \nheyrnarlausra, lélegrar menntunar" }, { "duration": 10.702, "start": 198.698, "text": "lélegrar sjálfsvirðingar, útilokunar frá \nmöguleikum samfélags og þátttöku." }, { "duration": 3.898, "start": 209.425, "text": "Einnig hefur komið fram í\nviðtölum og frásögnum fólks," }, { "duration": 3.155, "start": 213.348, "text": "sem var heyrnarlaust \nbæði erlendis og hérlendis," }, { "duration": 4.466, "start": 216.528, "text": "að eftir að talmálsstefnan tók \nvið leið nemendum ekki vel" }, { "duration": 4.319, "start": 221.019, "text": "og án táknmáls skildu\nþeir ekki hvað fram fór." }, { "duration": 5.076, "start": 225.363, "text": "Þeir sáu myndir af \ndýrum og skrifuðu stafi" }, { "duration": 4.765, "start": 230.464, "text": "en tengdu ekki\norðin við dýrin." }, { "duration": 3.812, "start": 235.253, "text": "Mynd og orð. Þeir skildu ekki \nmerkinguna þarna á milli." }, { "duration": 2.166, "start": 239.089, "text": "Þetta var endurtekið\naftur og aftur." }, { "duration": 2.352, "start": 241.301, "text": "Sama orðið skrifað \naftur og aftur." }, { "duration": 3.9, "start": 243.701, "text": "Þau áttu að lesa það heima, og \nhlusta eftir því eða lesa orðið af vörum." }, { "duration": 4.653, "start": 247.626, "text": "Þau skildu ekki tilganginn og\nþetta var endalaus barningur." }, { "duration": 5.817, "start": 252.304, "text": "Kennarinn hélt pappír fyrir \nmunninum og las orð" }, { "duration": 4.868, "start": 258.146, "text": "sem nemendur áttu að reyna \nað heyra með heyrnartækjunum," }, { "duration": 5.005, "start": 263.038, "text": "hlusta þegar kennarinn talaði\nmeð blaðið fyrir munninum." }, { "duration": 6.852, "start": 268.068, "text": "Nemendur æfðu líka tal eftir \nvaralestri fyrir framan spegil." }, { "duration": 4.464, "start": 274.945, "text": "Nemendum þótti þetta erfitt \nog skildu ekki tilganginn." }, { "duration": 5.209, "start": 279.434, "text": "Kennarar komust ekkert áfram \nog kenndu það sama aftur og aftur." }, { "duration": 5.847, "start": 284.668, "text": "Sumir teiknuðu myndir til að gera \nmerkingu orðanna skiljanlega" }, { "duration": 6.163, "start": 290.539, "text": "en náðu aldrei að veita \nbörnunum raunverulega menntun“." }, { "duration": 9.005, "start": 296.727, "text": "Árið sem Brandur lét \naf embætti, 1982," }, { "duration": 4.55, "start": 305.756, "text": "var hann kominn á þá \nskoðun að nauðsynlegt" }, { "duration": 3.551, "start": 310.331, "text": "væri að kenna \nlitlum börnum táknmál," }, { "duration": 5.227, "start": 313.907, "text": "því þau gætu ekki tjáð \nsig með neinu öðru móti." }, { "duration": 3.877, "start": 319.158, "text": "Þau væru ekki að læra \nað tala og tjá sig." }, { "duration": 5.243, "start": 323.082, "text": "Það væri betra að gefa börnum\ntækifæri til að tjá sig." }, { "duration": 11.168, "start": 328.503, "text": "Brandur sagði líka að heyrandi fólk yrði að læra \ntáknmál til að geta átt samskipti við heyrnarlausa." } ]
-PgASHUPDGo
[ { "duration": 5.19, "start": 1.291, "text": "Rannsókn mín er um baráttu fyrir\nviðurkenningu á íslensku táknmáli" }, { "duration": 5.51, "start": 6.591, "text": "og hvaða áhrif viðurkenningin hefur \nhaft á stöðu táknmálsins í dag." }, { "duration": 12.42, "start": 12.701, "text": "Táknmál eru ekki alþjóðleg mál heldur, \nlíkt og önnur tungumál, ólík á milli landa." }, { "duration": 6.66, "start": 25.261, "text": "Á Íslandi eru tvö tungumál, \níslenska og íslenskt táknmál," }, { "duration": 6.69, "start": 32.031, "text": "og er íslensk táknmál fyrsta \nmál um 300 döff íslendinga." }, { "duration": 11.01, "start": 38.941, "text": "Við sem tilheyrum táknmálsamfélagi og lítum á íslensk \ntáknmál sem okkar fyrsta mál köllum okkur döff." }, { "duration": 5.06, "start": 50.511, "text": "Lög um stöðu íslenskrar \ntungu og íslensks táknmáls" }, { "duration": 6.04, "start": 55.821, "text": "tóku gildi þann 7. júní árið 2011." }, { "duration": 9.64, "start": 62.011, "text": "Það þýðir að íslenska og íslenskt \ntáknmál eru opinber mál á Íslandi." }, { "duration": 3.47, "start": 71.831, "text": "Í lögunum er einnig kveðið á um" }, { "duration": 5.6, "start": 75.411, "text": "að íslenska og íslenskt\ntáknmál séu jafnrétthá mál" }, { "duration": 5.9, "start": 81.151, "text": "og að ríki og sveitarfélögum sé skylt \nað vernda íslenska táknmálið og" }, { "duration": 5.41, "start": 87.171, "text": "veita þjónustu á íslensku \ntáknmáli þeim sem þess þurfa." }, { "duration": 4.85, "start": 93.311, "text": "Með lögunum var íslenskt táknmál \nviðurkennt sem fyrsta mál þeirra" }, { "duration": 2.22, "start": 98.271, "text": "sem þurfa að tjá sig \ná því til samskipta." }, { "duration": 6.79, "start": 100.641, "text": "Þá er í lögunum lögð skylda á stjórn-\nvöld að hlúa að málinu og styðja." }, { "duration": 5.92, "start": 107.521, "text": "Til dæmis með því að tryggja að döff börn nái að \nbyggja upp sterkan grunn í íslensku táknmáli." }, { "duration": 4.75, "start": 113.571, "text": "Því á sterkum grunni læra þau \nönnur mál, til dæmis íslensku." }, { "duration": 4.85, "start": 118.441, "text": "Sem þýðir að þau verði \ntvítyngdir einstaklingar." }, { "duration": 3.851, "start": 123.5, "text": "Með lagalegri viðurkenningu \ná íslensku táknmáli er" }, { "duration": 6.6, "start": 127.491, "text": "táknmálsamfélagið viður-\nkennt sem samfélag manna" }, { "duration": 9.19, "start": 134.191, "text": "og íslensk táknmál viðurkennt sem \njafnrétthátt íslensku til samskipta." } ]
1MyoQ7RBWN0
[ { "duration": 18.146, "start": 0.001, "text": "Samkvæmt Paddy Ladd þá snýst \"Deafhood\" um sameignlega\nmenningu, sjónrænt tungumál, og að nota táknmál." }, { "duration": 8.97, "start": 18.172, "text": "Eini staðurinn í skólanum þar sem er\ntáknmálsumhverfi er stofa 116." }, { "duration": 12.316, "start": 27.448, "text": "Nemendur kalla stofuna ýmist Byrjendalæsisstofu,\ntáknmálsstofu eða stofu 116." }, { "duration": 7.47, "start": 39.789, "text": "Ég lít á stofuna sem sterkt\ntáknmálsumhverfi." }, { "duration": 7.784, "start": 47.284, "text": "Þar eigum við sameignlegt sjórnænt mál,\ntáknmálið. Þar eigum við \"Deafhood\"." }, { "duration": 5.999, "start": 55.093, "text": "Þessi stofa er mitt „heimili.“\nÉg finn að þar á ég heima." }, { "duration": 6.06, "start": 61.117, "text": "Þar tölum við sama tungmál.\nVið skiljum hvert annað." }, { "duration": 12.746, "start": 67.202, "text": "Við vitum hvað það þýðir að vera döff.\nÞar er aðgengi að samskiptum." }, { "duration": 12.328, "start": 80.318, "text": "Nemendur læra samskiptareglur döff. Þeir mynda\naugnsamband, læra að ná athygli hvers annars." }, { "duration": 7.243, "start": 92.671, "text": "Þetta gerir það að verkum að nemendur eru vel inni\ní öllu sem er að gerast og missa ekki af neinu." }, { "duration": 9.446, "start": 99.939, "text": "Þeir t.d. snerta öxl, veifa og blikka\nljósum til að ná athygli." }, { "duration": 5.899, "start": 109.41, "text": "Þetta er ákveðinn hluti af döff menningu." }, { "duration": 10.82, "start": 115.334, "text": "Þess vegna er mikilvægt að skapa táknmálsnámsumhverfi\nþar sem nemendur geta verið saman og lært af hver öðrum." }, { "duration": 8.732, "start": 126.179, "text": "Táknmálsnámsumhverfi veitir nemendum\naðgengi að námi og upplýsingum." }, { "duration": 5.449, "start": 134.935, "text": "Ég ólst upp án döff kennara." }, { "duration": 4.349, "start": 140.409, "text": "Ég hafði engar döff fyrirmyndir sem ég gat\nsamsamað mig við. Mig vantaði \"Deafhood\"." }, { "duration": 10.141, "start": 144.837, "text": "Varaaflestur og talæfingar gerðu mér ekki auðvelt að læra\níslensku þar sem ég fékk engar útskýringar á táknmáli." }, { "duration": 10.346, "start": 155.003, "text": "Ég hafði ekki aðgengi að máli. Ég fékk\nekki réttu verkfærin til að öðlast mál." }, { "duration": 9.615, "start": 165.374, "text": "Ég varð að læra sjálf eins og\nstarfendarannsóknin sýndi mér." }, { "duration": 5.111, "start": 175.014, "text": "Þar gat ég rannsakað, rýnt í vinnuna, og fundið\nhvaða leið væri góð til að kenna döff nemendum." }, { "duration": 12.295, "start": 180.15, "text": "Ég vildi kenna nemendum íslensku, auka orðaforða\nþeirra og setningar og lesskilning í gegnum táknmálið." }, { "duration": 9.073, "start": 192.47, "text": "Ég uppgötvaði, þegar ég skoðaði gögnin, að\nég notaði of lítið af stöfun og ritun" }, { "duration": 7.19, "start": 201.568, "text": "til að tengja saman táknmál, fingrastöfun og ritun." }, { "duration": 10.3, "start": 208.783, "text": "Ég varð meira meðvituð um að stafa og skrifa og\ngera málin sýnileg, tengja þau saman í kennslu." }, { "duration": 7.732, "start": 219.108, "text": "Þetta er mikilvægt í kennslu\nbarna sem eiga táknmál að móðurmáli." }, { "duration": 10.979, "start": 226.865, "text": "Kennarar þurfa að vera meðvitaðir um\nþetta þegar þeir vinna með orð og hugtök." } ]
uyQG3aVXDMg
[ { "duration": 9.655, "start": 0.001, "text": "Þessi kafli fjallar um kennslu heyrnarlausra \nfrá upphafi til dagsins í dag." }, { "duration": 9.719, "start": 10.212, "text": "Í gegnum tíðina hafa verið mismunandi\nkennsluaðferðir sem hafa tekið ýmsum breytingum." }, { "duration": 8.784, "start": 20.42, "text": "En talsverð áhersla hefur verið lögð á ýmist \ntáknmálsaðferð eða talmálsaðferð í menntun heyrnarlausra." }, { "duration": 5.419, "start": 29.228, "text": "Í gegnum tíðina hafa heyrandi \nsérfræðingar horft á döff einstaklinga" }, { "duration": 9.925, "start": 34.672, "text": "og velt fyrir sér hvaða leið sé best \ní menntun þeirra til að þeir öðlist mál." }, { "duration": 8.894, "start": 45.675, "text": "Enn þann dag í dag er togstreita \nmilli táknmáls og raddmáls í kennslu döff" }, { "duration": 4.58, "start": 54.594, "text": "og menn ekki sammála um hvaða kennsluaðferð \nhentar döff best til að öðlast menntun." }, { "duration": 16.374, "start": 59.372, "text": "Hver sé besta kennsluaðferðin til að kenna \ndöff að lesa, skrifa og tileinka sér málskilning." }, { "duration": 3.182, "start": 75.771, "text": "Ég fer stuttlega yfir þessa sögu hér." }, { "duration": 18.464, "start": 78.978, "text": "Milli 1800 og 1900 eru fyrstu skóla fyrir \nheyrnarlausa stofnaðir í Frakklandi og Þýskalandi." }, { "duration": 8.168, "start": 97.67, "text": "Í Frakklandi var táknmálsskóli þar \nvar kennt fingramál, lestur og skrift." }, { "duration": 8.14, "start": 105.863, "text": "Í Þýskalandi var það sem nefnt hefur verið raddmálsskóli. \nÞar var öll áhersla lögð á talmál í kennslu heyrnarlausra." }, { "duration": 4.743, "start": 114.028, "text": "Þessir skólar voru með mjög \nmismunandi áherslur í kennslu." }, { "duration": 12.548, "start": 118.795, "text": "Í Frakklandi notuðu kennarar aðallega \nteikningar og tengdu þær við orð." }, { "duration": 9.429, "start": 131.367, "text": "Í þýskalandi var aðaláherslan lögð á á raddmálið eða óralisma. \nÞar var áhersla á að nemendur lærðu að tala." }, { "duration": 6.966, "start": 140.821, "text": "Þessi lönd lögðu í upphafi upp með \nmjög mismunandi áherslur í kennslu." }, { "duration": 6.116, "start": 147.811, "text": "Og voru áherslurnar nefndar eftir löndunum, \nþ.e. franska aðferðin og þýska aðferðin." }, { "duration": 10.621, "start": 155.17, "text": "Í fyrstu var þýska aðferðin, raddmálsstefnan, \nútbreidd um þýsku- og enskumælandi lönd" }, { "duration": 7.578, "start": 165.816, "text": "en sú franska, táknmálsstefnan, náði til \nNorðurlandanna og Bandaríkjanna." }, { "duration": 13.518, "start": 173.636, "text": "Í mörgum löndum var mikill skilningur á því, í skólum \nheyrnarlausra, að táknmál væri mikilvægt í menntun þeirra." }, { "duration": 11.76, "start": 187.179, "text": "Í sumum skólanna voru heyrnarlausir kennarar í \nmeirihluta og heyrandi kennarar í minnihluta." }, { "duration": 7.56, "start": 203.643, "text": "Talið er að margir hafi á þessum árum \nnotið þess að vera tvítyngdir," }, { "duration": 7.353, "start": 211.228, "text": "annars vegar kunnað táknmál og \nhins vegar lesið og skrifað þjóðtunguna." }, { "duration": 7.292, "start": 218.606, "text": "Þeir hafi þar af leiðandi verið þátttakendur \ní báðum menningarheimunum" }, { "duration": 9.507, "start": 225.922, "text": "og getað farið á milli þeirra að vild, notað táknmál í\ndöff umhverfi og lestur og ritun í heyrandi umhverfi." } ]
Z2VpJ544AFk
[ { "duration": 5.637, "start": 1.546, "text": "Þetta er búið að vera mjög langt ferðalag\nað vinna þessa meistararitgerð," }, { "duration": 9.833, "start": 7.208, "text": "líkt og að ganga upp fjall með \nótal krókaleiðum, langt ferðalag." }, { "duration": 9.461, "start": 17.066, "text": "Ritgerðin er sett upp á óhefðbundinn \nhátt til að táknmálið fái að njóta sín." }, { "duration": 4.435, "start": 26.552, "text": "Í staðinn að skila skrifaðri \nritgerð er hún á táknmáli." }, { "duration": 5.576, "start": 31.401, "text": "Ritgerðin er á tölvutæku formi, \nmyndband á táknmáli." }, { "duration": 6.076, "start": 37.002, "text": "Til að byrja með notaði ég ritmál, \nen hugsun mín er á táknmáli" }, { "duration": 4.951, "start": 43.103, "text": "og fór á seinni stigum að nota eingöngu táknmál \nþar sem það er bæði auðveldara og fljótlegra fyrir mig." }, { "duration": 5.265, "start": 48.078, "text": "Fyrir mig var það barátta að vinna \nmeð tungumálin, íslensku og ensku," }, { "duration": 3.866, "start": 53.368, "text": "en á þeim tungumálum voru \nheimildirnar sem ég vann með." } ]
g5YZ0oLSbPA
[ { "duration": 6.077, "start": 0.023, "text": "Að aðlaga Byrjendalæsi\nað döff nemendum." }, { "duration": 11.579, "start": 6.671, "text": "Meginmarkmið er að nemendur nái góðum\nárangri í læsi sem allra fyrst á yngsta stigi." }, { "duration": 7.563, "start": 18.498, "text": "Byrjendalæsi nær til allra þátta\nmóðurmálsins sem er unnið með" }, { "duration": 6.292, "start": 26.086, "text": "lestur, hlustun, tal og \nritun sem eina heild." }, { "duration": 4.882, "start": 32.57, "text": "Áherslan að vinna \nmeð hljóðkerfisvitund" }, { "duration": 4.63, "start": 37.477, "text": "þurfti að aðlaga að \nheyrnarlausum nemendum." }, { "duration": 6.494, "start": 42.132, "text": "Í staðinn fyrir að vinna \nmeð raddmálið eða tal" }, { "duration": 5.999, "start": 48.651, "text": "var mikilvægt að leggja \náherslu á vinnu með táknmál" }, { "duration": 6.042, "start": 54.675, "text": "og tengja táknmálið\nvið ritaða íslensku." }, { "duration": 10.711, "start": 60.742, "text": "Auk þess var mikilvægt að nota augun við \nhlustun, að meðtaka útskýringar á táknmáli." }, { "duration": 10.805, "start": 71.779, "text": "Þar að auki er lögð áhersla á í Byrjendalæsi að\nnemendur læri að þekkja hljóð, stafi og orð." }, { "duration": 6.872, "start": 82.609, "text": "Hvernig er hægt að kenna döff \nnemendum að öðlast færni í lestri?" }, { "duration": 6.812, "start": 89.584, "text": "Ég sé fyrir mér að döff nemendur \nnoti augun til að hlusta," }, { "duration": 11.571, "start": 96.421, "text": "að þeir geti í gegnum sjónina lært \nað þekkja stafi, orð og setningar." } ]
w2YgZsbjqJQ
[ { "duration": 4.077, "start": 0.001, "text": "Rannsókn sýnir \nað döff börn" }, { "duration": 4.287, "start": 4.103, "text": "sem eiga döff foreldra \ngengur vel í skóla" }, { "duration": 6.28, "start": 8.415, "text": "vegna þess að þau koma í skólann \nmeð aldursvarandi málþroska." }, { "duration": 6.28, "start": 14.72, "text": "Þar með eiga þau auðveldara með \nað læra annað tungumál, ensku," }, { "duration": 4.693, "start": 21.025, "text": "og geta því bætt við þekkingu \nsína í gegnum texta." }, { "duration": 13.575, "start": 26.061, "text": "Licthenstein bendir á að döff börn sem \nhafa fengið táknmál frá unga aldri" }, { "duration": 7.063, "start": 39.661, "text": "eru búin að þroska vinnsluminni \nsem er nauðsynlegt í lestrarnámi." }, { "duration": 10.851, "start": 46.749, "text": "Barn sem er með sterkt fyrsta mál, táknmál, býr\nyfir hæfninni að bæta við öðrum tungumálum." }, { "duration": 7.933, "start": 57.625, "text": "Sumir rannsakendur hafa sagt að táknmáls-\nkunnátta sé ekki stuðningur við lestrarnám" }, { "duration": 6.036, "start": 65.583, "text": "vegna þess að \nmálin eru svo ólík." }, { "duration": 5.968, "start": 71.644, "text": "Nemendur með ASL sem fyrsta mál, \nsem þeir lærðu af döff foreldrum," }, { "duration": 3.848, "start": 77.637, "text": "gengur mun betur í\nakademísku námi." }, { "duration": 6.839, "start": 81.51, "text": "Þetta er vel þekkt staðreynd, döff \nnemendur með góðan grunn í táknmáli" }, { "duration": 7.223, "start": 88.374, "text": "skora hærra á SAT prófi en þeir \nsem hafa ekki góðan grunn." }, { "duration": 6.359, "start": 95.622, "text": "Samskiptahæfni er mikilvæg. Döff \nnemendur með góðan grunn í táknmáli" }, { "duration": 5.845, "start": 102.006, "text": "hafa tileiknað sér mál með \nmálfræðireglum og orðaforða" }, { "duration": 6.426, "start": 107.876, "text": "og þar með betur undirbúnir\ntil að læra lestur og skrift í skóla." }, { "duration": 8.803, "start": 114.327, "text": "Þeim mun betri sem einstaklingurinn er í \ntáknmáli því hæfari er hann til að læra að lesa." }, { "duration": 7.465, "start": 123.155, "text": "Þessi rannsókn á ASL þekkingu \nog MCE og færni í lestri" }, { "duration": 4.127, "start": 130.645, "text": "styður mikilvægi tvítyngis \ní menntun heyrnarlausra barna." }, { "duration": 4.16, "start": 134.797, "text": "Sú staðreynd að heyrnarlausir \nnemendur í rannsókninni" }, { "duration": 7.754, "start": 138.982, "text": "bjuggu yfir færni til að leysa ASL verkefni\nán þess að hafa hlotið formlega þjálfun" }, { "duration": 2.911, "start": 146.761, "text": "sýnir að döff eru tvítyngdir." }, { "duration": 2.826, "start": 149.696, "text": "Ljóst er af niðurstöðum \nþessara rannsókna" }, { "duration": 4.841, "start": 152.547, "text": "að heyrnarlausir nemendur flytja \nfærni frá einu tungumáli til annars." }, { "duration": 5.098, "start": 157.413, "text": "Mikilvægt er að döff nemendur hafi \naðgang að sjónrænu tungumáli, táknmáli," }, { "duration": 4.418, "start": 162.536, "text": "til að öðlast \nfærni í lestri." } ]
UlUbZK6brPY
[ { "duration": 8.319, "start": 0.001, "text": "Hvernig ég sé sjálfa mig í kennslu,\ner ég að gera rétt til að mæta nemendum?" }, { "duration": 7.361, "start": 8.345, "text": "Verkefni í íslensku eru nafnorð sem tengjast \nfjölskyldunni, t.d. pabbi, afi, mamma, amma." }, { "duration": 11.955, "start": 16.082, "text": "Jakob sá mynd og átti að skrifa afi\nen skrifaði PAPPI í staðinn fyrir pabbi." }, { "duration": 3.983, "start": 28.062, "text": "Ég velti fyrir mér hvort ég ætti að\nleiðrétta hann eða láta hann eiga sig." }, { "duration": 3.808, "start": 32.07, "text": "Ég var í vafa og það tók mig nokkrar \nmínútur að gera upp hug minn." }, { "duration": 9.837, "start": 35.903, "text": "Ég ákvað að biðja hann að skoða orðið PABBI, og benti\nhonum á að athuga hvort orðin væru eins skrifuð." }, { "duration": 3.796, "start": 45.765, "text": "Hann las orðið, varð leiður og huldi andlitið." }, { "duration": 7.521, "start": 49.586, "text": "Ég ákvað með sjálfri mér að reyna ekki meira.\nÉg var búin að benda honum á þetta." }, { "duration": 8.159, "start": 57.132, "text": "Annað orð sem hann átti að skrifa var SYSTIR \nen hann skrifaði STISTI. Ég sagði ekkert við því." }, { "duration": 7.211, "start": 65.316, "text": "Hann var frekar viðkvæmur þann daginn og ekki í góðu skapi.\nEf hann hefði verið góður og rólegur hefði það kannski verið í lagi." }, { "duration": 4.909, "start": 72.552, "text": "En ég velti því fyrir mér hvort ég ætti að leiðrétta hann." }, { "duration": 4.295, "start": 77.486, "text": "Ég óttaðist að hann missti áhugann á að læra íslensku." }, { "duration": 10.717, "start": 82.352, "text": "Ég upplifði sem lítil stúlka að ég reyndi að \nskrifa rétt orð og setningar, skrifa bréf," }, { "duration": 6.389, "start": 93.094, "text": "og bað mömmu að skoða íslenskuna, \nleiðrétta mig. Hún leiðrétti allt." }, { "duration": 11.003, "start": 99.508, "text": "Ég sá að ég skrifaði aldrei rétt. Fyrir vikið var ég \nmeð lítið sjálfstraust og óörugg þegar ég varð eldri." }, { "duration": 4.644, "start": 110.536, "text": "Þess vegna gætti ég mín á að leiðrétta mína \nnemendur ekki of mikið, en samt alltaf eitthvað." }, { "duration": 5.533, "start": 115.205, "text": "Ég skoðaði þetta í rannsókninni. Ég var í \nvafa hversu oft ég ætti að leiðrétta þá." }, { "duration": 3.963, "start": 120.763, "text": "Ég gerði það eins lítið og hægt er." }, { "duration": 10.271, "start": 124.751, "text": "Reynsla mín vakti mig til umhugsunar um hvernig best er \nað kenna börnum svo að þau hafi ekki sömu upplifum og ég." }, { "duration": 13.394, "start": 137.296, "text": "Gula sendibréfið. Ég bað nemendur um að rifja upp fimm \nnöfn úr sögunni. Þeir voru spenntir að fá að rifja upp söguna." }, { "duration": 6.761, "start": 151.378, "text": "Björn réttir upp hönd og segir táknin ÓSÝNILEGUR\nMANNESKJA en mundi ekki nafnið." }, { "duration": 12.002, "start": 158.164, "text": "Þá skrifaði ég Jóhannes á töfluna. Þá sá \nhann nafnið. Hver önnur spurði ég." }, { "duration": 7.031, "start": 170.191, "text": "Jón réttir upp hendi og segir á táknmáli RAUTT HÁR.\nHann vissi ekki nafnið. Þá skrifaði ég Logi." }, { "duration": 7.26, "start": 177.247, "text": "Skömmu seinna benti Jón á \norðið Logi og segir annað orð." }, { "duration": 8.913, "start": 184.532, "text": "Ég skildi ekki hvað hann átti við. Hann kom að töflunni og benti á L og I \nog sagði ef að þessum stöfum væri sleppt þá myndaðist orðið OG." }, { "duration": 5.951, "start": 193.47, "text": "Ég gaf honum fimmu og sagði þetta rétt. \nHrósið gladdi hann mikið." }, { "duration": 8.027, "start": 199.446, "text": "Jakob sá þetta og kom að töflunni án þess að \nbiðja um leyfi. Ég var of sein að stoppa hann." }, { "duration": 6.995, "start": 207.498, "text": "Hann bendir á stafina L og I og bendir á ilina á sér." }, { "duration": 5.36, "start": 214.518, "text": "Ég sagði þetta rétt nema að það þyrfti að\nvíxla stöfunum þá myndaðist orðið il." }, { "duration": 5.146, "start": 219.903, "text": "Jakob varð glaður að sjá það. Jón brosti, var að \nfygljast með og skildi greinilega það sem fram fór." }, { "duration": 6.553, "start": 225.074, "text": "Það gladdi mig að sjá að þeir gátu sjálfir \nbúið til ný orð með stöfunum í nafninu Logi." }, { "duration": 3.36, "start": 232.105, "text": "Mér leið svo vel og var spennt \nað halda kennslunni áfram." }, { "duration": 3.857, "start": 235.49, "text": "Ég spurði nemendur hvort þeir \nmundu eftir fleiri sögupersónum." }, { "duration": 7.421, "start": 239.372, "text": "Jakob rétti upp hendi og sagði að það væri önnur persóna, \nstelpa með eina teygju í hárinu. Hún sé þriðja persónan." }, { "duration": 6.107, "start": 246.818, "text": "Ég spurði hvort hann ætti við tagl. Ég tók \nbókina og bað hann að skoða myndina." }, { "duration": 6.283, "start": 252.95, "text": "Ó, sagði hann, tvær teygjur í hárinu en \nhann vissi ekki nafnið. Ég skrifaði Sigga." }, { "duration": 6.739, "start": 259.258, "text": "Hver er fjórða manneskja, spurði ég. Björn \nrétti upp hönd og sagði strákur í hjólastól." }, { "duration": 5.512, "start": 266.047, "text": "Hann vissi ekki nafnið. Ég skrifaði Nói.\nHann sagði að honum þætti nafnið stutt." }, { "duration": 6.505, "start": 271.584, "text": "Ég játti. Svo hver er fimmta manneskjan, spurði\nég. Jón og Björn réttu báðir hendur upp samtímis" }, { "duration": 6.292, "start": 278.114, "text": "og sögðu báðir, löng tunga en\nvissu ekki nafnið. Ég skrifaði Gabríella." }, { "duration": 8.19, "start": 284.615, "text": "Ég spurði um sjötta og síðasta nafnið. Allir \nsvöruðu mús. Ég skrifaði á töfluna BRÉFBERI." }, { "duration": 12.154, "start": 293.056, "text": "Björn þekkti strax orðið BRÉF en þekkti ekki BERI. \nÉg útskýrði á táknmáli hvað það þýðir." }, { "duration": 5.28, "start": 305.234, "text": "Eftir að hafa útskýrt samsetta \norðið þá virtust þeir skilja það." }, { "duration": 10.425, "start": 310.951, "text": "Eftir að hafa greint gögnin mín sá ég að þeir þekktu\nekki nöfn á persónum en þekktu þær á útlitinu." }, { "duration": 10.091, "start": 321.401, "text": "Þótt ég stafaði nöfnin. Það segir mér að ég hafði kynnt \npersónur sögunnar með því að lýsa útliti þeirra" }, { "duration": 7.062, "start": 331.517, "text": "en hafi ekki lagt næga áherslu á að \nstafa nöfnin og skrifa þau á töfluna." }, { "duration": 8.51, "start": 338.718, "text": "Það er skynsamlegt að teikna myndir af persónum og \ngera nöfn þeirra sýnileg um leið og sagan er lesin." }, { "duration": 5.552, "start": 348.509, "text": "Myndirnar svo hengdar á \nvegg til að þeir sjái nöfnin." }, { "duration": 7.131, "start": 354.086, "text": "Þar sem þeir þurfa að þekkja nöfnin en \nnöfnin segja þeim ekkert um kyn þeirra." }, { "duration": 9.361, "start": 362.273, "text": "Allir nemendur hafa jafnan aðgang að sjónrænum\nupplýsingum og gátu fylgst með hver öðrum." }, { "duration": 9.1, "start": 372.15, "text": "Það var gaman að sjá þegar Björn sýndi mér stoltur \nhvernig hægt væri að breyta nafninu Jóhannes í annað orð." }, { "duration": 6.437, "start": 381.399, "text": "Með því að taka JÓ og ES af nafninu, \nog þá væri orðið HANN eftir." }, { "duration": 3.608, "start": 387.861, "text": "Alveg rétt, sagði ég og gaf honum \nfimmu. Hann brosti út að eyrum." }, { "duration": 8.281, "start": 391.494, "text": "Jón fylgdist með samtalinu og hann brosti líka. \nÞetta eru félagsleg samskipti." }, { "duration": 8.392, "start": 399.8, "text": "Aðrir nemendur geta fylgst með því sem \nfram fer og það finnst mér mikilvægt." }, { "duration": 13.484, "start": 408.553, "text": "Námið er ekki síst félagsleg samskipti. Nemendur nota sjónina \ntil að læra íslenskan orðaforða og táknmálið byggir brú milli málanna." }, { "duration": 6.086, "start": 422.062, "text": "Tvö tungumál samtímis\ner tvítyngiskennsla." }, { "duration": 9.608, "start": 429.538, "text": "Jakob vildi ræða við mig en ég náði ekki samhenginu." }, { "duration": 10.781, "start": 439.171, "text": "Hann var ekki ánægður með það, svo stafaði hann \n„SVIDA“. Ég stafaði sama orðið nokkrum sinnum." }, { "duration": 5.037, "start": 449.977, "text": "Hann horfði á mig og svaraði játandi. Ég sagði að ég \nþekkti ekki þetta orð og hefði aldrei heyrt það." }, { "duration": 5.901, "start": 455.039, "text": "Þetta væri nýtt orð fyrir mér. Hann var undrandi og\neftir nokkrar sekúndur sagði hann „OBB, LJÚGA“." }, { "duration": 6.467, "start": 460.965, "text": "Þá áttaði ég mig á að orðið væri „SVINDLA“ og \nspurði ég á táknmál hvort það sé „svindla“." }, { "duration": 5.906, "start": 467.457, "text": "Hann játaði ánægður. Þá sýndi ég honum aftur \ntáknið „svindla“ og stafaði rétt orð S-V-I-N-D-L-A." }, { "duration": 7.022, "start": 475.168, "text": "Hann var ekki ánægður með \nað ég skildi leiðrétta hann." }, { "duration": 5.235, "start": 482.215, "text": "Næsta dag notaði ég tækifærið og spurði \nhann hvort hann myndi eftir orðinu „svindla“." }, { "duration": 2.607, "start": 487.475, "text": "Hann játti og stafaði S-V-I-N-D-L-A." }, { "duration": 2.568, "start": 490.107, "text": "Alveg rétt, sagði ég. Hann var ánægður með sig." }, { "duration": 7.559, "start": 492.7, "text": "Þetta er dæmi um hvernig maður \ntengir rétta stöfun orða og táknmál." }, { "duration": 4.604, "start": 501.517, "text": "Ég gaf honum fimmu.\nHann var ánægður að fá hrós." }, { "duration": 4.765, "start": 506.146, "text": "Ég var stolt af sjálfri mér að geta \nleiðrétt hann á jákvæðan hátt." }, { "duration": 5.211, "start": 515.677, "text": "Þetta eru tvo mál, sem þarf að tengja eins og keðju." }, { "duration": 4.858, "start": 520.913, "text": "Þegar ég lít til baka og rifja upp \nmína reynslu, á hans aldri," }, { "duration": 6.022, "start": 525.796, "text": "þá velti ég ekkert fyrir mér tengslum orða og \ntákna, enda óralsimi í kennslu á þeim tíma." }, { "duration": 4.163, "start": 531.843, "text": "Orðaforði minn í íslensku var lítill." }, { "duration": 8.484, "start": 536.457, "text": "Þegar ég var níu eða tíu ára gömul byrjaði ég \nað velta fyrir mér hvernig orð væru skrifuð." }, { "duration": 8.455, "start": 544.966, "text": "Ég er mjög meðvituð um að auka \norðaforða döff nemenda með táknmáli." }, { "duration": 7.941, "start": 553.446, "text": "Táknmál er eina leiðin til að útskýra námsefni fyrir \ndöff nemendum og þá læra þau líka og grípa orðin hratt." }, { "duration": 6.628, "start": 562.005, "text": "Þegar ég var á aldrinum níu til tíu ára \ngömul byrjaði ég að skrifa orð og orð á blað" }, { "duration": 3.472, "start": 568.658, "text": "og spyrja mömmu hvort þetta væri rétt hjá mér." }, { "duration": 5.496, "start": 572.155, "text": "Á þeim tíma var kennsluaðferðin talmál, \nekkert táknmál og engin fingrastöfun í boði." }, { "duration": 5.366, "start": 577.676, "text": "Svo þetta var mín leið, að skrifa \norð á blað og spyrja mömmu." }, { "duration": 7.87, "start": 583.067, "text": "Mamma var ótrúlega þolinmóð og hjálpaði mér.\nHenni fannst mikilvægt að ég lærði íslenskan orðaforða." } ]
7Sol3htnbAc
[ { "duration": 6.413, "start": 0.001, "text": "Þegar Brandur Jónsson tók við \nstjórn skólans af Margréti" }, { "duration": 9.821, "start": 6.439, "text": "fólst stærsta breytingin í því \nað tekin var upp ný kennslustefna," }, { "duration": 9.739, "start": 16.285, "text": "svokölluð talmálsstefna \neða raddmálsstefnan." }, { "duration": 9.781, "start": 26.049, "text": "Nú var allt táknmál bannað og \nnemendum kennt að tala og lesa af vörum." }, { "duration": 6.499, "start": 35.855, "text": "Nemendum var bannað að nota \nallar bendingar í samskiptum" }, { "duration": 8.939, "start": 42.379, "text": "en þess í stað var einblínt á að kenna \nþeim að tala og lesa af vörum." }, { "duration": 6.654, "start": 51.343, "text": "Var tekið strangt á allri notkun \ntáknmáls í kennslustundum" }, { "duration": 3.266, "start": 58.022, "text": "Nemendur voru jafnvel \nslegnir með priki á fingurna" }, { "duration": 3.912, "start": 61.313, "text": "ef þeir töluðu \ntáknmál sín á milli." }, { "duration": 6.397, "start": 65.461, "text": "Þá var lögð mikil áhersla á \nað nota heyrnarleifar barnanna" }, { "duration": 4.491, "start": 71.883, "text": "með hjálp heyrnartækja \neins mikið og hægt var." }, { "duration": 4.03, "start": 76.399, "text": "Á þeim tíma voru heyrnatækin stór \ntæki og magnarinn hengdur um hálsinn" }, { "duration": 6.373, "start": 80.454, "text": "eða þau notuðu\nheyrnartól." }, { "duration": 6.001, "start": 87.196, "text": "Í grein sem Baldur skrifaði \ní tímaritið Menntamál," }, { "duration": 9.551, "start": 93.222, "text": "skömmu áður en hann tók við \nstarfi forstöðumanns Málleysingjaskólans," }, { "duration": 12.161, "start": 102.798, "text": "sagði hann táknmálið valda því að \nheyrnarlausir væru oft misskildir:" }, { "duration": 7.721, "start": 114.984, "text": "„Látæði þeirra og bendingar\nkoma þeirri skoðun inn hjá þeim" }, { "duration": 4.635, "start": 122.73, "text": "sem lítið þekkja til, \nað þeir séu annaðhvort" }, { "duration": 10.404, "start": 127.39, "text": "fávitar eða brjálaðir, og skringilegar\ngrettur þeirra og hreyfingar" }, { "duration": 7.619, "start": 137.819, "text": "vekja oft hlátur hjá þeim, sem enga \nhugmynd hafa um, að hverju þeir eru að hlæja“." }, { "duration": 8.551, "start": 145.463, "text": "Þarna nefndi Brandur að táknmálið ylli \nþví að heyrnarlausir væru oft misskildir" }, { "duration": 7.475, "start": 154.039, "text": "eins og hann segir „skringilegar grettur þeirra\nog hreyfingar vekja oft hlátur hjá þeim.“" }, { "duration": 7.967, "start": 161.539, "text": "Þetta orðalag segir mér að Brandur vissi \nekki að táknmál hefur hljóðkerfisfræði," }, { "duration": 7.215, "start": 169.531, "text": "málfræði, að táknmál \ner fullgilt mál." }, { "duration": 9.411, "start": 176.881, "text": "Á þessum tíma voru heyrnarlausir \neinstaklingar að þróa samskiptaleiðir." }, { "duration": 5.539, "start": 186.317, "text": "En vegna þekkingarleysis \nog ótta við það sem er „framandi“" }, { "duration": 5.132, "start": 191.881, "text": "gat fólk ekki skilið það og \ntil urðu neikvæð viðhorf." }, { "duration": 6.31, "start": 197.038, "text": "Athygli vekur að Brandur skuli hafa sagt að þeir \nværu annað hvort fávitar eða brjálaðir" }, { "duration": 4.564, "start": 203.373, "text": "en í andlitinu felst hluti \naf málfræði málsins." }, { "duration": 3.59, "start": 207.962, "text": "Döff hafa fullan aðgang að táknmáli \nog geta því nýtt sér það" }, { "duration": 4.579, "start": 211.577, "text": "til samskipta og \nþekkingarsköpunar." }, { "duration": 6.592, "start": 216.181, "text": "Táknmál veldur ekki misskilningi \nen varaaflestur gerir það." }, { "duration": 7.748, "start": 222.798, "text": "Til dæmis er erfitt að lesa \naf vörum „júni“ eða „júli“." }, { "duration": 3.764, "start": 230.571, "text": "Þessi orð hafa svipaða munnhreyfingu \nsem er auðvelt að misskilja." } ]
SvBkZO1Qqtc
[ { "duration": 11.867, "start": 0.001, "text": "Það er sagt að fleiri en eitt tungumál á fyrsta \nári ævinnar sé dýrmætur viskubrunnur." }, { "duration": 8.055, "start": 12.196, "text": "Samkvæmt rannsóknum fá tvítyngd \nbörn bestar mögulegar aðstæður" }, { "duration": 13.61, "start": 20.276, "text": "til að öðlast ríkari málþroska, fjölbreyttari\ngreind, aukna viðsýni og sköpunargáfu." }, { "duration": 7.269, "start": 33.911, "text": "Ef börn læra fleiri tungumál \nþá er grunnurinn sterkari." }, { "duration": 4.809, "start": 41.438, "text": "Móðurmál barna gegnir \nmikilvægu hlutverki," }, { "duration": 4.146, "start": 46.272, "text": "en það er grunnurinn\ntil að byggja á." }, { "duration": 8.856, "start": 50.443, "text": "Tungumál samfélagsins er síðan \nlykill að velgengni í námi og starfi." }, { "duration": 19.164, "start": 59.597, "text": "Grosjean bendir á að ef barn er tvítyngt \nmun það ná hinni bestu vitsmunalegu getu," }, { "duration": 7.822, "start": 78.786, "text": "færni í notkun málsins \nog félagslegum þroska." }, { "duration": 9.717, "start": 86.633, "text": "Börn sem læra fleiri en eitt tungumál \nverða tvítyngd eða fleirtyngd." }, { "duration": 5.629, "start": 96.375, "text": "Sum börn eiga eitt móðurmál \nsem heimamál hjá foreldrum" }, { "duration": 4.288, "start": 102.029, "text": "og bæta öðru tungumáli við, \nmáli samfélagsins." }, { "duration": 8.929, "start": 106.342, "text": "En önnur börn eiga tvö móðurmál þar \nsem foreldrar eru af sitt hvoru þjóðerni" }, { "duration": 6.992, "start": 115.296, "text": "og síðan þriðja mál sem \ner mál samfélagsins." }, { "duration": 7.107, "start": 122.313, "text": "Þannig að börn eiga tvö móðurmál, \nsem tengjast þjóðerni foreldranna," }, { "duration": 5.591, "start": 129.445, "text": "og í skólanum læra þau þriðja málið, \nþað tungumál sem notað er í samfélaginu." }, { "duration": 8.915, "start": 135.061, "text": "Börn sem alast upp við mörg tungumál greina oft ekki skýr skil milli málanna." }, { "duration": 5.198, "start": 144.001, "text": "Flestir döff nemendur \neiga tvö mál," }, { "duration": 7.921, "start": 149.224, "text": "íslenskt táknmál eða annað erlent \ntáknmál sem heimamál og íslensku." }, { "duration": 4.998, "start": 157.17, "text": "Flestir döff nemendur \ná öllum aldri," }, { "duration": 6.019, "start": 162.193, "text": "frá yngsta stigi til unglingastigs,\neiga heyrandi fjölskyldu." }, { "duration": 9.29, "start": 168.237, "text": "Það þýðir að þeir hafa ekki aðgang \nað íslensku táknmáli frá unga aldri" }, { "duration": 5.546, "start": 177.552, "text": "og öðlast ekki nægjanlegan \ngrunn í táknmáli" }, { "duration": 6.983, "start": 183.156, "text": "eða jafnvel engan áður \nen skólagangan hefst" }, { "duration": 5.801, "start": 190.164, "text": "þar sem áherslan hefur \nverið á íslenskt tal." }, { "duration": 7.701, "start": 195.99, "text": "Rannsóknir í taugavísindum \nhafa sýnt að heilinn hafi getu" }, { "duration": 5.656, "start": 203.716, "text": "til að nema bæði \nsjónrænt og talað mál" }, { "duration": 4.729, "start": 209.397, "text": "án þess að færni í hvoru tungumáli \nfyrir sig verði fyrir skaða." }, { "duration": 6.024, "start": 214.151, "text": "Enn í dag eru uppi viðhorf sem halda því\nfram að táknmál muni hindra döff nemendur" }, { "duration": 6.292, "start": 220.2, "text": "í að læra íslensku sem annað mál en\ntáknmál veitir þeim meiri möguleika" }, { "duration": 6.906, "start": 226.517, "text": "og gerir það að verkum að hæfni barna \nverður meiri í öðrum tungumálum." }, { "duration": 6.528, "start": 233.448, "text": "Hér birtast enn átök milli ólíkra \norðræðna um kennslu heyrnarlausra" }, { "duration": 8.758, "start": 240.001, "text": "þ.e. læknisfræðilega viðhorfsins og\n félagsmenningarlega viðhorfsins." }, { "duration": 5.601, "start": 248.784, "text": "Þegar kemur að tvöföldum \nmenningarheimi heyrnarlausra," }, { "duration": 4.618, "start": 254.41, "text": "menningarheimur heyrnarlausra \nog menningarheimi heyrandi," }, { "duration": 8.3, "start": 259.053, "text": "er sérstaklega mikilvægt að heyrnarlaus börn \nog unglingar fái að nýta hvert tækifæri" }, { "duration": 6.872, "start": 267.378, "text": "til að læra um og kynnast \nmenningarheimunum tveimur." }, { "duration": 5.642, "start": 274.275, "text": "Það er mikilvægt að þau öðlist \nhlutdeild í báðum heimum" }, { "duration": 4.517, "start": 279.942, "text": "geti farið á milli þeirra \nog viti hvernig þeir virka" }, { "duration": 5.978, "start": 284.483, "text": "til að þeir geti orðið virkir\nþátttakendur í þeim báðum." }, { "duration": 8.012, "start": 290.485, "text": "Aðgangur og þátttaka í báðum \nmenningarheimunum er nemendum mikilvægur." }, { "duration": 4.383, "start": 298.522, "text": "Seinna á lífsleiðinni geta \neinstaklingar þá valið hvorum," }, { "duration": 4.004, "start": 302.93, "text": "eða báðum, menningarheiminum\nþau vilja tilheyra." }, { "duration": 8.636, "start": 306.959, "text": "Tvítyngi tengist menningarheiminum \nþar sem nemendur öðlast betra mál" }, { "duration": 14.453, "start": 315.62, "text": "og læra samskiptareglur táknmáls\nog samskiptareglur heyrandi heims." }, { "duration": 4.209, "start": 330.767, "text": "Rannsóknir benda til að tvítyngd börn þurfi" }, { "duration": 6.417, "start": 335.001, "text": "lengri tíma til að ná fullum tökum á\nhverju tungumál fyrir sig" }, { "duration": 7.587, "start": 341.443, "text": "en börn sem eru eintyngd, því eintyngd börn þurfa\naðeins að einbeita sér að einu tungumáli." }, { "duration": 7.993, "start": 349.055, "text": "Döff nemendur þurfa lengri tíma \ntil að ná fullu valdi á íslensku" }, { "duration": 7.923, "start": 357.073, "text": "þar sem þau hafa takmarkaðan eða \nengan aðgang að íslensku talmáli" }, { "duration": 9.461, "start": 365.021, "text": "og aðgangur þeirra að íslenskunni á sér \nstað aðallega í gegnum íslenskt ritmál," }, { "duration": 6.961, "start": 374.507, "text": "aðgangur þeirra að \nraddmáli er takmarkaður." }, { "duration": 9.265, "start": 381.492, "text": "Aðgangur að íslensku er að mestu fengin \ní gegnum vinnu með ritmálið, lestur og ritun." }, { "duration": 7.9, "start": 390.782, "text": "Þannig að árangur byggist á markvissum \nkennsluaðferðum og réttum leiðum" }, { "duration": 11.754, "start": 398.707, "text": "til að gefa þeim sem best tækifæri til að \nlæra íslenskan orðaforða og efla lesskilning" }, { "duration": 8.186, "start": 410.486, "text": "í gegnum kennsluaðferðir sem taka\nmið af menningu heyrnarlausra" }, { "duration": 9.719, "start": 418.697, "text": "og gefa nemendum færi á að tjá \nsig í táknum og rituðum orðum." } ]
obSUEK6C0Y4
[ { "duration": 3.84, "start": 1.351, "text": "Í þessu verkefni verður \nfjallað um baráttasögu" }, { "duration": 3.27, "start": 5.231, "text": "fyrir viðurkenningu á íslensku \ntáknmáli, væntingar döff" }, { "duration": 3.11, "start": 8.611, "text": "fólks til hennar og áhrif \nlagasetningarinnar." }, { "duration": 6.73, "start": 11.831, "text": "Það var þörf að skrá hvernig \nlagasetningin mundi ýta" }, { "duration": 4.13, "start": 18.611, "text": "stoðum undir íslensk táknmál, \nstyrkja það og efla auk þess" }, { "duration": 4.38, "start": 22.871, "text": "að gera það jafnrétthátt \níslenskunni í lögum," }, { "duration": 4.85, "start": 27.361, "text": "að mati þeirra sem stóðu í \nbaráttunni árum saman." }, { "duration": 5.07, "start": 32.331, "text": "Þessi lagalega staða ætti \nað gera táknmálstalandi" }, { "duration": 3.54, "start": 37.531, "text": "einstaklingum kleift að \nhafa fullt aðgengi að" }, { "duration": 5.29, "start": 41.181, "text": "íslensku samfélagi í \ngegnum sitt fyrsta mál." }, { "duration": 4.75, "start": 46.671, "text": "Rannsóknin byggir á viðtölum \nvið formenn Félags heyrnarlausra," }, { "duration": 7.6, "start": 51.531, "text": "á tímabilinu 1983–2017. Í viðtölunum \nbirtust viðhorf formannanna" }, { "duration": 4.02, "start": 59.241, "text": "og er baráttu félagsins lýst. \nEinnig er skoðað hvort" }, { "duration": 4.2, "start": 63.381, "text": "væntingar fólks hafi \nræst, eða ekki." }, { "duration": 5.03, "start": 67.711, "text": "Nöfn formanna á \nþessu tímabili eru" }, { "duration": 3.27, "start": 72.941, "text": "Vilhjálmur Vilhjálmsson, \nHaukur Vilhjálmsson," }, { "duration": 7.67, "start": 76.271, "text": "Anna Jóna Lárusdóttir, \nBerglind Stefánsdóttir," }, { "duration": 7.85, "start": 84.041, "text": "Hjördís Anna Haraldsdóttir og \nHeiðdís Dögg Eiríksdóttir." }, { "duration": 4.17, "start": 92.021, "text": "Einnig var rætt við \nfyrrverandi alþingismann" }, { "duration": 3.16, "start": 96.311, "text": "Sigurlínu Margréti Sigurðardóttur." }, { "duration": 4.78, "start": 99.701, "text": "Í þessum kafla er fjallað um \nniðurstöður rannsóknarinnar." }, { "duration": 5.03, "start": 104.731, "text": "Fyrsta vitundarvakning döff \num íslensk táknmál hefst árið" }, { "duration": 5, "start": 109.811, "text": "1986 hér á landi. \nÍ Norðurlandaráði döff" }, { "duration": 7.49, "start": 114.961, "text": "var lögð áhersla á réttindi \nog táknmálstúlka fyrir döff." }, { "duration": 4.78, "start": 122.571, "text": "Þar byrjuðu döff að vakna til \nvitundar um réttindi sín." }, { "duration": 5.39, "start": 127.531, "text": "Áhersla var lögð á jafnrétti \nog aðgengi að samfélaginu og" }, { "duration": 5.46, "start": 133.071, "text": "að íslenskt táknmál eigi heima \nundir menntamálaráðuneyti" }, { "duration": 5.76, "start": 138.661, "text": "fremur en félagsmálaráðuneyti. \nÞað er vegna þess að táknmál er" }, { "duration": 6.93, "start": 144.501, "text": "tungumál og döff þurfa tákn-\nmálstúlka til að hafa aðgengi." }, { "duration": 3.08, "start": 151.531, "text": "Barist var fyrir \ntungumálalögum og" }, { "duration": 5.16, "start": 154.751, "text": "ríkisstjórn var beitt þrýstingi \ntil að viðurkenna táknmál í lögum" }, { "duration": 5.01, "start": 160.031, "text": "og tryggja réttarstöðu döff. \nFyrsta og annan frumvarp" }, { "duration": 6.14, "start": 165.151, "text": "um viðurkenningu íslensks táknmáls \nvar flutt á Alþingi án árangurs." }, { "duration": 2.58, "start": 171.391, "text": "Félag döff skoraði \ná stjórnvöld að" }, { "duration": 6.58, "start": 174.071, "text": "viðurkenna íslensk táknmál \nog samþykkja frumvarpið." }, { "duration": 7.01, "start": 180.791, "text": "Íslenskt táknmál var loksins \nsett í lög 7. júni 2011." }, { "duration": 7.34, "start": 187.901, "text": "En það stóðst ekki væntingar \ndöff fólks um réttindi til" }, { "duration": 5.02, "start": 195.381, "text": "táknmálstúlkunar til dæmis \ntúlkun á vinnumarkaði." } ]
OR1r9K7XI7U
[ { "duration": 6.866, "start": 0.001, "text": "Orðaforði er mikilvæg undirstaða \nnáms og forsenda lesskilnings." }, { "duration": 6.373, "start": 6.892, "text": "Rannsóknir benda til þess að börn sem eiga \nannað móðurmál en það sem ríkir í samfélaginu" }, { "duration": 6.03, "start": 13.29, "text": "eiga oft erfitt uppdráttar í námi, ekki \nsíst vegna ófullnægjandi orðaforða." }, { "duration": 6.215, "start": 19.345, "text": "Döff nemendur kynnast \nnýju tungumáli, íslensku," }, { "duration": 8.738, "start": 25.585, "text": "ekki í gegnum heyrn en þau sjá útlit \norðanna, form þeirra og lengd." }, { "duration": 3.715, "start": 34.348, "text": "Íslenskt táknmál er \nnotað til að útskýra orð" }, { "duration": 7.428, "start": 38.088, "text": "og döff nemendur nota íslenskt \ntáknmál til að tengja við íslensku." }, { "duration": 8.79, "start": 47.032, "text": "Orðaforði er eitt af því mikilvægasta sem hver \neinstaklingur getur tileinkað sér í gegnum nám." }, { "duration": 8.171, "start": 56.55, "text": "Að öðlast ríkulegan orðaforða tekur \ntíma og því er mikilvægt að einstaklingar" }, { "duration": 6.717, "start": 64.746, "text": "séu meðvitaðir um að auðga \norðaforða sinn í gegnum lífið." }, { "duration": 4.935, "start": 71.488, "text": "Orðasafn einstaklinga" }, { "duration": 5.254, "start": 76.448, "text": "vex frá barnæsku fram\ná fullorðins ár." }, { "duration": 5.678, "start": 81.727, "text": "Það má skipta orðaforða bæði \ní virkan og óvirkan orðaforða." }, { "duration": 6.396, "start": 87.43, "text": "Virkur orðaforði er sá orðaforði sem einstaklingar\nnota næstum án þess að hugsa sig um" }, { "duration": 4.785, "start": 93.851, "text": "þegar hann heldur uppi\nsamræðum við annað fólk." }, { "duration": 4.584, "start": 98.661, "text": "Óvirkur orðaforði er sá orðaforði \nsem einstaklingar nota" }, { "duration": 5.567, "start": 103.27, "text": "þegar þeir skilja orð um leið \nog þeir heyra þau eða lesa" }, { "duration": 4.618, "start": 108.862, "text": "en nota þau ekki í venjulegu tali." }, { "duration": 8.949, "start": 113.873, "text": "Samkvæmt rannsóknum hefur verið sýnt fram á \nað það eru tengsl milli orðaforða og lesskilnings." }, { "duration": 7.7, "start": 122.847, "text": "Rannsakendur útskýrðu að nemendur þurfa \nað skilja að minnsta kosti 95% þeirra orða" }, { "duration": 5.756, "start": 130.572, "text": "sem notaður er í texta eða námsefni \ntil að nemendur geti skilið hann," }, { "duration": 10.791, "start": 136.353, "text": "en 98% skilningur orða þarf til að skilja \nlesefni þegar lesið er sér til gamans." }, { "duration": 7.687, "start": 147.169, "text": "Þannig að samband milli orðaforða \nog lesskilnings er gagnkvæmt." }, { "duration": 8.76, "start": 154.881, "text": "Rannsóknir sýna að börn sem búa yfir \nmeiri orðaforða hafa betri lesskilning" }, { "duration": 7.263, "start": 163.666, "text": "og eiga auðveldara með að \ngiska á þýðingu óþekktra orða" }, { "duration": 11.966, "start": 170.954, "text": "þannig að það eykur hjá þeim\norðaforða um leið og lestur eykst." } ]
uZZP2Q9x6j0
[ { "duration": 8.194, "start": 0.001, "text": "Nemendur unnu verkefni með \npersónur bókarinnar Gula sendibréfið." }, { "duration": 15.341, "start": 8.228, "text": "Við tókum myndir af persónum og setningar \núr bókinni og hengdum á flettitöfluna." }, { "duration": 4.172, "start": 23.826, "text": "Nemendur áttu svo að teikna \nmynd af persónum sögunnar." }, { "duration": 7.604, "start": 29.569, "text": "Þeir áttu svo að koma og lesa í gegnum setningar og \ntaka setningu sem passaði við persónurnar þeirra." }, { "duration": 6.061, "start": 37.198, "text": "Og para þannig setningar við rétta mynd \nþar til allar setningar væru við rétta mynd." }, { "duration": 10.756, "start": 43.611, "text": "Ein persóna sögunnar heitir Jóhannes. \nHann er ósýnileg kanína, vinur Nóa." }, { "duration": 3.989, "start": 54.392, "text": "Einn morguninn varð ég vitni að skemmtilegu atviki." }, { "duration": 7.479, "start": 58.406, "text": "Jakob var að lesa \nsetningarnar við myndirnar." }, { "duration": 5.338, "start": 65.91, "text": "Þegar hann var að skoða myndirnar kom \nÞórður að athuga hvað hann væri að gera." }, { "duration": 4.706, "start": 71.279, "text": "Jakob nær athygli Þórðar og segir: þú ert ósýnilegur!" }, { "duration": 3.429, "start": 76.01, "text": "Og gat notað orðið til að \ngrínast í bekkjarbróður sínum." }, { "duration": 4.022, "start": 79.464, "text": "Ég fylgdist með og sá hvað samskiptin \ngengu eðlilega á milli þeirra." }, { "duration": 3.958, "start": 83.511, "text": "Þetta dæmi sýndir hvað Jakob var fljótur \nað tileinka sér nýtt orð, orðið ósýnilegur." }, { "duration": 4.954, "start": 87.494, "text": "Bæði orðið ósýnilegur og táknið var nýtt." }, { "duration": 11.976, "start": 93.807, "text": "Svona dæmi draga fram hvernig nemendur læra \nmeð því að sjá og ræða tengingu orða og tákna." }, { "duration": 7.756, "start": 105.808, "text": "Jakob fær tvö mál samtímis, tvítyngi. \nÞannig að hann er mjög fljótur að læra." }, { "duration": 6.434, "start": 113.589, "text": "Borið saman við aðferðir óralsima, þegar ég \nvar barn, það tók langan tíma að læra ný orð." } ]
M3n5Kv9erUY
[ { "duration": 5.94, "start": 1.595, "text": "Listmenning táknmála og \nraddmála eru ólík vegna" }, { "duration": 6.58, "start": 7.605, "text": "tjáningar annars vegar með \nrödd og hins vegar með höndum." }, { "duration": 4.25, "start": 14.315, "text": "Döff einstaklingar eiga \nsína eigin menningu," }, { "duration": 11.65, "start": 18.675, "text": "menningu sem byggir á þeirra \nmóðurmáli, táknmáli og samskiptahefðum." }, { "duration": 5.35, "start": 30.715, "text": "Döff menning er menning \ntáknmálstalandi fólks og" }, { "duration": 7.13, "start": 36.165, "text": "byggir að stórum hluta á táknmálinu.\nTáknmálið birtist í sýningum," }, { "duration": 8.6, "start": 43.465, "text": "til dæmis í leiklist, söng, frásögnum, \nbókmenntum, húmor og myndlist " }, { "duration": 10.97, "start": 52.175, "text": "á sama hátt og raddmál birtast í listrænum \nformum menningarkima sem á þeim byggja." }, { "duration": 6.13, "start": 63.735, "text": "Tungumál gegna mikilvægu\nhlutverki í myndun sjálfsmyndar. " }, { "duration": 7.74, "start": 70.105, "text": "Í gegnum tungumál lifir menning \nfólks sem það talar eða táknar." }, { "duration": 8.87, "start": 78.245, "text": "Sterk menning er ein ástæða þess \nað tungumál vaxa og dafna." }, { "duration": 4.04, "start": 87.395, "text": "Það er sterk tenging á milli \ntungumáls og menningar. " }, { "duration": 8.25, "start": 91.645, "text": "Til dæmis gegna málverk og handverk\nhlutverki í að þróa menningu en" }, { "duration": 7.61, "start": 100.005, "text": "tungumálið á samt stærstan hluta \ní að auðga og þróa menningu." }, { "duration": 5.67, "start": 107.775, "text": "Listræn form döff menningar byggja \ntil dæmis á að smíða mismunandi " }, { "duration": 10.62, "start": 113.555, "text": "fingrastafi úr við, ýmsum frásögnum, \nbröndurum og fleira." } ]
NRS_gKSrsak
[ { "duration": 4.42, "start": 1.691, "text": "Viðmælendur voru sammála um \nþá afstöðu að viðurkenna eigi" }, { "duration": 6.5, "start": 6.231, "text": "íslenskt táknmál sem tungumál en \nþað sé á engan hátt mál tengt fötlun." }, { "duration": 6.33, "start": 13.021, "text": "Þau lögðu áherslu á að táknmál \neigi heima undir menningar- og" }, { "duration": 6.07, "start": 19.481, "text": "menntamálaráðuneyti, og að áherslur á \nnauðsyn rannsókna á íslensku táknmáli," }, { "duration": 6.05, "start": 25.731, "text": "og söfnun og varðveisla íslensks \ntáknmáls myndu eflast við lagalega" }, { "duration": 5.97, "start": 31.871, "text": "viðurkenningu á íslensku táknmáli. Mikilvægt \nværi að huga að málþroska döff barna." }, { "duration": 6.21, "start": 37.971, "text": "Að þau verði tvítyngd á íslensku og íslensku táknmáli. \nÞar með væri lagður góður grunnur að menntun" }, { "duration": 6.87, "start": 44.311, "text": "og aðgengi þeirra til framtíðar. \nViðmælendur sögðu að döff" }, { "duration": 6.32, "start": 51.571, "text": "vildu vera til og vera viðurkennd. \nÞetta hafði veruleg áhrif á döff samfélag," }, { "duration": 4.5, "start": 58.061, "text": "því þau vildu fá viðurkenningu sem\nmanneskjur, döff sem búa á Íslandi" }, { "duration": 6.46, "start": 62.691, "text": "eins og aðrir Íslendingar. \nViðurkenningunni var ætlað" }, { "duration": 5.74, "start": 69.351, "text": "að opna samfélagið fyrir okkur, til dæmis \nmeð því að bæta menntun og aðgengi." }, { "duration": 7.75, "start": 75.441, "text": "Viðurkenningu sem minnihlutahópur sem á \nsitt mál og málið er oft tengt menningu." }, { "duration": 4.51, "start": 83.321, "text": "Við viljum sjá að málið \nsem við notum í daglegu lífi" }, { "duration": 2.77, "start": 87.941, "text": "að það hljóti viðurkenningu." } ]
UsakKwTv2f0
[ { "duration": 5.6, "start": 0.001, "text": "Raddmál eru mál sem \ntjáð eru með raddböndum," }, { "duration": 8.016, "start": 5.626, "text": "munni og tungu og \nnumin í gegum heyrn." }, { "duration": 5.686, "start": 13.671, "text": "Heyrnarlaus börn voru látin \nlæra að tala og lesa af vörum." }, { "duration": 5.912, "start": 19.382, "text": "Sú aðferð hefur verið \nkölluð „oralismi.“" } ]
PKKAmGcMF24
[ { "duration": 3.74, "start": 2.288, "text": "Sjálfsmynd þróast á\ngrunni þeirra hugmynda" }, { "duration": 3.1, "start": 6.138, "text": "sem einstaklingur\nhefur um sjálfan sig." }, { "duration": 1.971, "start": 9.367, "text": "Hún felur í sér allt það \nsem einstaklingar notar" }, { "duration": 1.71, "start": 11.388, "text": "til að skilgreina sig\nog aðgreina frá öðrum." }, { "duration": 2.99, "start": 13.288, "text": "Sjálfsmyndin tekur \ntil líkamlegra einkenna," }, { "duration": 3.18, "start": 16.418, "text": "sem og félags- og \nsálfræðilegra eiginleika," }, { "duration": 2.67, "start": 19.748, "text": "hæfileika, færni og \nafstöðu til lífsins." }, { "duration": 8.42, "start": 22.498, "text": "Samanburður við aðra er mikilvægur \náhrifaþáttur í mótun sjálfsmyndar." }, { "duration": 4.97, "start": 31.038, "text": "Sjálfsmyndin og döfferni \nskiptir verulega máli" }, { "duration": 5.05, "start": 36.098, "text": "til þess að geta styrkt og þroskað \npersónuleika og sjálfstæði," }, { "duration": 5.81, "start": 41.298, "text": "og til að geta borðið sig \nsaman við hinn heyrandi heim." }, { "duration": 4.28, "start": 47.188, "text": "Sjálfsmyndin er í stöðugri mótun." } ]
phTew57A8sw
[ { "duration": 11.397, "start": 0.001, "text": "Í döff Byrjendalæsi var einn nemandi, Björn, að \ntengja saman ritmál og táknmál." }, { "duration": 9.505, "start": 11.423, "text": "Hann var að vinna i frjálsri ritun og var að velta \nfyrir sér hvernig ætti að skrifa „leika leikrit“." }, { "duration": 6.122, "start": 20.953, "text": "Hann spurði annan kennara og \nég fylgdist með samræðunum." }, { "duration": 8.076, "start": 27.1, "text": "Björn var mjög hissa þegar kennarinn skrifaði l-e-i-k-a \nl-e-i-k-r-i-t og táknaði leika leikrit." }, { "duration": 9.806, "start": 35.201, "text": "Hann þekkti orðið „leika“ í merkingunni að leika sér,\nen var hissa að það þýddi líka að leika leikrit." }, { "duration": 7.256, "start": 45.032, "text": "Kennarinn sagði honum að sama orðið „leika“ \nætti við að „leika sér“ og „leika leikrit“." }, { "duration": 5.019, "start": 52.313, "text": "Táknin hefðu ólík handform, A handform í\nað „leika sér“ en B handform í að „leika leikrit“." }, { "duration": 4.139, "start": 57.357, "text": "Orðið hefði ólíka merkingu; \nað leika sér og leika í leikriti." }, { "duration": 6.735, "start": 61.521, "text": "Þetta, tvö ólík handform A og B handform, \ner hluti af hljóðkerfisvitund." }, { "duration": 3.899, "start": 68.281, "text": "Þetta er dæmi um að nemendur fái betri \nskilning og tilfinningu fyrir báðum málunum," }, { "duration": 6.071, "start": 72.205, "text": "íslensku og íslensku táknmáli, ef unnið er með þau á sama tíma." }, { "duration": 6.372, "start": 78.549, "text": "Það er mikilvægt að nemendur\nvinni með málin samtímis." }, { "duration": 9.434, "start": 86.617, "text": "Þetta dæmi sýnir hvernig þau velta fyrir sér og tengja \nólíkri merkingu hugtakanna að leika sér og leika í leikriti." }, { "duration": 6.401, "start": 96.075, "text": "Hvernig táknmálið er með ólík form \nfyrir íslenska orðið, ólíka merkingu." }, { "duration": 8.432, "start": 102.911, "text": "Þetta dæmi sýnir hversu mikilvægt það er að nemendur \nhafi aðgang að umræðu um málin á táknmáli." } ]
DNp0f74qlGc
[ { "duration": 5.24, "start": 1.39, "text": "Í Evrópu og Bandaríkjunum voru \nstofnaðir skólar fyrir döff börn" }, { "duration": 8.32, "start": 6.77, "text": "þar sem þeir lærðu táknmál og mættu \njafningjum og döff fullorðnum fyrirmyndum." }, { "duration": 3.64, "start": 15.22, "text": "Í þessum skólum var \nsterkur skilningur á" }, { "duration": 4.5, "start": 19, "text": "að táknmál hefði mikla þýðingu \nfyrir menntun döff barna." }, { "duration": 7.62, "start": 23.61, "text": "Í sumum skólanna voru \ndöff kennarar í meirihluta." }, { "duration": 7.35, "start": 31.69, "text": "Þá gátu döff menntað sig jafnt á við \naðra og notið sömu lífsgæða og heyrandi." }, { "duration": 7.25, "start": 39.23, "text": "Eftir útskrift fengu margir þeirra vinnu og\nvar hlutfall þeirra á atvinnumarkaði hátt." }, { "duration": 10.42, "start": 46.59, "text": "Margir menningarlega döff voru\náberandi í samfélaginu á 19. öld." }, { "duration": 5.509, "start": 57.14, "text": "Þetta tímabil hefur \nverið nefnt blómaskeiðið." }, { "duration": 4.5, "start": 62.75, "text": "Talið er að margir döff hafi á þessum \nárum notið þess að vera tvítyngdir." }, { "duration": 4.2, "start": 67.38, "text": "Þeir hafi annars vegar kunnað táknmál \nog hins vegar getað lesið og skrifað." }, { "duration": 14.83, "start": 71.65, "text": "Þessi dæmi sýna að döff voru virkir  \nþátttakendur í báðum menningarheiminum." } ]
GOyKxDSERDU
[ { "duration": 5.44, "start": 2.94, "text": "Árið 2004, hélt Félag döff áfram \nbaráttunni á viðurkenningu " }, { "duration": 2.93, "start": 8.52, "text": "íslenska táknmálsins í samstarfi \nvið Samskiptamiðstöð og " }, { "duration": 7.53, "start": 11.59, "text": "íslenska málstöð, sem þá var \nskrifstofa íslenskrar málnefndar. " }, { "duration": 4.58, "start": 19.28, "text": "Samstarf þessara aðila leiddi \ntil þess að menntamálaráðuneytið " }, { "duration": 3.18, "start": 23.98, "text": "skipaði, sama ár, \nnefnd til þess að " }, { "duration": 5.97, "start": 27.28, "text": "fjalla um hvernig styrkja\nmætti íslenskt táknmál." }, { "duration": 4.43, "start": 33.45, "text": "Formaður nefndarinnar var \nfulltrúi menntamálaráðuneytis. " }, { "duration": 6.18, "start": 37.99, "text": "Félag döff tilnefndi fulltrúa \ní nefndina og Samskiptamiðstöð, " }, { "duration": 6.65, "start": 44.2, "text": "Háskóli Íslands og íslensk mál-\nnefnd skipuðu einn fulltrúa hvert. " }, { "duration": 5.68, "start": 50.96, "text": "Nefndin skilaði tillögu að \nlögum um íslenska málnefnd " }, { "duration": 4.71, "start": 56.96, "text": "og málnefnd íslensks táknmáls. \nHlutverk málnefndar um " }, { "duration": 6.48, "start": 61.77, "text": "íslensk táknmál var samkvæmt \ntillögunni að vinna að eflingu og" }, { "duration": 3.64, "start": 68.36, "text": "varðveislu málsins, \nvera til ráðgjafar og " }, { "duration": 4, "start": 72.1, "text": "vinna með öðrum sem\nafskipti hafa af málinu. " }, { "duration": 6.43, "start": 76.25, "text": "Tillögur nefndarinnar voru ekki \nsamþykktar af ráðuneytinu. " }, { "duration": 3.37, "start": 83.07, "text": "Gerðar voru ýmsar efnislegar \nathugasemdir við greinar " }, { "duration": 4.38, "start": 86.56, "text": "frumvarpsins og í helmingi \numsagnanna var bent á að " }, { "duration": 6.93, "start": 91.07, "text": "kostnaðargreiningu vantaði. \nEinnig var spurt hver ætlunin " }, { "duration": 7.3, "start": 98.12, "text": "væri að mæta kostnaði. \nFrumvörpin náðu ekki " }, { "duration": 7.76, "start": 105.54, "text": "afgreiðslu en voru bæði endurflutt \ná Alþingi árin 2004 og 2007. " }, { "duration": 7.13, "start": 113.5, "text": "En samvinna döff við íslenska \nmálstöð og málnefnd skilaði " }, { "duration": 7.3, "start": 120.77, "text": "árangri þegar málnefndin lagði fram \ntillögur að íslenskri málstefnu. " }, { "duration": 2.85, "start": 128.16, "text": "Í henni var meðal annars bent \ná að brýnt væri að tryggja " }, { "duration": 6.66, "start": 131.13, "text": "lagalega stöðu íslensks \ntáknmáls við hlið íslenskunnar. " }, { "duration": 7.78, "start": 138.23, "text": "Árið 2008 lagði Þorgerður \nKatrín Gunnarsdóttir " }, { "duration": 5.98, "start": 146.14, "text": "menntamálaráðherra fram\nþingsályktunartillögu um að " }, { "duration": 4.72, "start": 152.3, "text": "tillögur íslenskrar málnefndar \num íslenska málstefnu yrðu " }, { "duration": 5.38, "start": 157.13, "text": "samþykktar sem opinber \nstefna í málum er vörðuðu " }, { "duration": 7.15, "start": 162.71, "text": "íslenska tungu. Tillagan var \nsamþykkt á þingi árið 2009. " }, { "duration": 3.69, "start": 170.06, "text": "Í samræmi við tillögur \nnefndarinnar var skipuð " }, { "duration": 6.37, "start": 173.88, "text": "nefnd lögfræðinga um \nlagalega stöðu íslenskrar " }, { "duration": 4.61, "start": 180.37, "text": "tungu og táknmálsins. \nÁtti nefndin að setja fram " }, { "duration": 6.09, "start": 185.11, "text": "tillögur um hvernig tryggja \nmætti lagalega stöðu íslenskrar " }, { "duration": 5.64, "start": 191.33, "text": "tungu og íslensks táknmáls \ní íslensku samfélagi. " }, { "duration": 5.35, "start": 197.4, "text": "Niðurstöður nefndarinnar voru \nað ekki væri tímabært að setja " }, { "duration": 6.1, "start": 202.87, "text": "ákvæði um málin í stjórnarskrá \nen nauðsynlegt væri að setja " }, { "duration": 5.61, "start": 209.08, "text": "almenn lög til styrktar þeim. \nÍ tillögum nefndarinnar að " }, { "duration": 9.66, "start": 214.82, "text": "lagafrumvarpi fjallaði ein greinin \naf tíu um íslenskt táknmál. " } ]
hNZoxhMeemQ
[ { "duration": 6.131, "start": 0.001, "text": "Í þessum kafla fjalla ég stuttlega um\nfyrstu skref í Byrjendalæsi fyrir döff." }, { "duration": 5.32, "start": 6.157, "text": "Ég fer svo yfir ferlið við að þróa \nByrjendalæsi að döff nemendum." }, { "duration": 5.4, "start": 11.502, "text": "Þessar niðurstöður gefa \nmér skilning á þróunarferlinu," }, { "duration": 8.464, "start": 16.926, "text": "minni reynslu að koma á Byrjendalæsi, og baráttu \nstarfsfólks táknmálssviðs við að vinna að því." }, { "duration": 6.568, "start": 25.415, "text": "Síðan eru nokkrir kaflar sem fjalla nánar um ferlið \nað þróa kennslufræði í Byrjendalæsi fyrir döff." }, { "duration": 4.445, "start": 32.008, "text": "Ég lýsi hvernig ég upplifði þessa baráttu, kennsluna" }, { "duration": 8.218, "start": 36.5, "text": "og hvernig döff nemendur upplifa verkefni þar \nsem unnið var með íslensku í gegnum táknmál." } ]
V4dFdjfknwc
[ { "duration": 9.741, "start": 0.001, "text": "Byrjendalæsi er samþætting tals, \nhlustunar, lesturs og ritunar." }, { "duration": 4.406, "start": 9.767, "text": "Þetta fernt er grundvöllur \nárangurs í lestrarnámi." }, { "duration": 6.522, "start": 14.198, "text": "Þörf er á að vinna jöfnum höndum \nmeð samband stafs og hljóðs," }, { "duration": 4.595, "start": 20.745, "text": "hraða og öryggi \nog lesskilning" }, { "duration": 10.904, "start": 25.365, "text": "Þá þarf að vinna með hljóðvitund, réttritun, \nskrift, orðaforða, og setningaskipan" }, { "duration": 5.903, "start": 36.294, "text": "og flétta málfræði \ninn í alla þessa vinnu." }, { "duration": 10.768, "start": 42.222, "text": "Byrjendalæsi er kennsla sem byggir á hljóðvitund \nen fyrir döff er unnið með sjónvitund" }, { "duration": 7.305, "start": 53.015, "text": "umræðan er á táknmáli í stað \nhljóða, tal og hlustun." }, { "duration": 14.117, "start": 60.677, "text": "Táknmál hefur hljóðkerfisvitund eins og\nmálvísindamaðurinn Stokoe segir," }, { "duration": 10.264, "start": 74.819, "text": "þannig að döff nemendur læra að stafa á \nfingramáli, alveg sambærilegt við raddmál" }, { "duration": 6.158, "start": 85.108, "text": "þar sem ákveðin hljóð \nmerkja ákveðinn staf." }, { "duration": 10.204, "start": 91.291, "text": "Hljóðkerfi táknmáls felst í hreyfingu, \nafstöðu, myndurarstað og látbrigðum." }, { "duration": 6.779, "start": 101.52, "text": "Alveg eins og orð eru \nmynduð úr stöfum," }, { "duration": 5.625, "start": 108.339, "text": "til dæmis orðið sól\nstafað s-ó-l," }, { "duration": 5.016, "start": 113.989, "text": "Á táknmáli notum \nvið táknið sól" }, { "duration": 4.781, "start": 119.029, "text": "Myndunarstaðurinn, við hlið andlits, \nog hreyfing handar, hringurinn," }, { "duration": 6.379, "start": 123.835, "text": "er jafn mikilvæg og framburður \nhljóðastrengurinn sól, s-ó-l." }, { "duration": 7.559, "start": 130.238, "text": "Myndun orðsins sól líkt og \ntáknsins sól skiptir máli." }, { "duration": 4.876, "start": 137.822, "text": "Ekki er hægt að mynda táknið sól \nvið vinstra brjóst eða aftan á hnakka" }, { "duration": 6.948, "start": 142.723, "text": "frekar en að segja orðið sól, l-ó-s.\nÞað skilur enginn." }, { "duration": 3.21, "start": 149.696, "text": "Það sama á við um táknmál. Það er ekki \nhægt að breyta myndunarstað tákns" }, { "duration": 2, "start": 152.93, "text": "og ætlast til að \neinhver skilji það." }, { "duration": 4.456, "start": 154.955, "text": "Framsögnin þarf að vera \nskýr á báðum málunum." } ]
2hvu7C1K5Ps
[ { "duration": 10.624, "start": 0.001, "text": "Byrjendalæsi er kennsluaðferð sem unnið er \neftir í lestrar- og íslenskukennslu í 1.-4. bekk." }, { "duration": 6.924, "start": 10.65, "text": "Aðferðin var þróuð til lestrarkennslu í 1. og 2. \nbekk, en hugmyndafræði hennar og leiðir" }, { "duration": 2.881, "start": 17.599, "text": "teygja sig yfir fyrstu \nfjóra árgangana." }, { "duration": 6.842, "start": 20.505, "text": "Meginmarkmið Byrjendalæsis er að \nnemendur nái góðum árangri í læsi" }, { "duration": 3.022, "start": 27.372, "text": "sem allra fyrst \ná skólagöngunni." }, { "duration": 8.808, "start": 30.419, "text": "Rík áhersla er lögð á að auka orðaforða \nnemenda og efla lesskilning þeirra." }, { "duration": 7.297, "start": 39.252, "text": "Lögð er áhersla á samvinnu og\nsamskipti nemenda í lestrarnáminu" }, { "duration": 4.936, "start": 46.574, "text": "og því vinna þeir oft \nsaman í pörum eða hópum." }, { "duration": 10.777, "start": 51.535, "text": "Námsspil og leikir eru mikilvægar námsleiðir sem\nþjálfa í senn lestrarfærni, samskipti og samvinnu." }, { "duration": 4.077, "start": 62.337, "text": "Byrjendalæsi er kennt á táknmáli \nfyrir nemendur táknmálssviðs" }, { "duration": 5.85, "start": 66.439, "text": "þar sem áhersla er lögð á sjónræna framsetningu \ná íslensku í staðinn fyrir hljóðkerfisfræði." } ]
T8uq0WojOwE
[ { "duration": 4.61, "start": 1.64, "text": "Hugtakið fingramál hefur \nverið notað um fingrastöfun þar" }, { "duration": 6.42, "start": 6.37, "text": "sem bókstafir eru táknaðir með\nfingrahreyfingum og orð þannig stöfuð." }, { "duration": 3.97, "start": 12.89, "text": "Bendingamál og svipbrigði \nvar notað til að tjá hugmyndir" }, { "duration": 4.53, "start": 16.99, "text": "og hugarástand \ndöff málhafa." }, { "duration": 6.63, "start": 21.61, "text": "Fingrastarfrófið sem notað var \ná Íslandi er upphaflega danskt" }, { "duration": 3.96, "start": 28.35, "text": "og er það \nenn í notkun." }, { "duration": 5.32, "start": 32.42, "text": "Sigfús Sigurðsson, \nfyrrum döff nemandi í" }, { "duration": 4.06, "start": 37.85, "text": "döff skóla í Kaupmannahöfn,\nkenndi íslendingum" }, { "duration": 2.65, "start": 42.02, "text": "fingrastöfun svo að þeir  \ngætu átt samskipti." }, { "duration": 6.89, "start": 44.77, "text": "Eldri döff danir skilja íslenska\nfingrastafrófið vel af þessum sökum." }, { "duration": 6.01, "start": 51.76, "text": "Séra Páll Pálsson hóf  \nað kenna döff börnum" }, { "duration": 3.3, "start": 57.97, "text": "í fyrsta skipulagða \nskólahaldi fyrir döff börn" }, { "duration": 5.53, "start": 61.38, "text": "á Íslandi árið 1867, \neftir að hafa dvalið í" }, { "duration": 4.11, "start": 67.04, "text": "Málleysingjaskólanum í  \nKaupmannahöfn í Danmörku" }, { "duration": 3.18, "start": 71.23, "text": "þar sem hann kynnti sér \naðferðir við kennslu döff." }, { "duration": 7.64, "start": 74.55, "text": "Almenn skólaskylda döff var \nlögleidd á Íslandi árið 1872." }, { "duration": 4.76, "start": 82.3, "text": "Kennslustefnan sem ríkti \ní fyrstu við Prestbakka við" }, { "duration": 7.27, "start": 87.17, "text": "Kirkjubæjarklaustur á Íslandi \nvar fingra- og bendingarmál." }, { "duration": 7.45, "start": 94.55, "text": "Sú kennsluaðferð hélst \nóbreytt fram á 19. öld." }, { "duration": 7.54, "start": 102.13, "text": "Séra Páll bjó á Prestsbakka og\nvoru að jafnaði fimm til sjö döff" }, { "duration": 2.92, "start": 109.78, "text": "ungmenni við \nnám hjá honum." } ]
fjFu5JR8wa0
[ { "duration": 5.72, "start": 2.067, "text": "Hjördís bendir á að þakka \nmegi Samskiptamiðstöð fyrir" }, { "duration": 7.57, "start": 7.917, "text": "baráttuna fyrir túlkanáminu. \nÁ árunum 1992–1994 átti" }, { "duration": 4.24, "start": 15.607, "text": "Samskiptamiðstöð í viðræðum \nvið Háskóla Íslands um að koma" }, { "duration": 5.309, "start": 19.977, "text": "á námi í táknmáli og túlkun \nvið heimspekideild skólans." }, { "duration": 4.55, "start": 25.407, "text": "Samskiptamiðstöð fékk \nsérstaka fjárveitingu frá" }, { "duration": 5.42, "start": 30.157, "text": "menntamálaráðuneytinu til \nþess að greiða fyrir námið og" }, { "duration": 9.17, "start": 35.707, "text": "sett var af stað fjögurra ára tilrauna-\nnám frá árinu 1994 til ársins 1998." }, { "duration": 6.06, "start": 45.017, "text": "Samskiptamiðstöð sá skólanum fyrir \nkennslustjóra og kennurum í námið." }, { "duration": 4.55, "start": 51.217, "text": "Tveir hópar táknmáls-\ntúlka útskrifuðust" }, { "duration": 4.85, "start": 55.897, "text": "á þessu tímabili, \nalls 14 túlkar." }, { "duration": 5.39, "start": 60.947, "text": "Viðmælendur töldu að \nháskólamenntaðir túlkar" }, { "duration": 6.4, "start": 66.467, "text": "skiptu miklu máli fyrir\naðgengi og menntun döff." }, { "duration": 4.37, "start": 72.997, "text": "Menntun döff krefðist \naðkomu heyrandi túlks," }, { "duration": 4.43, "start": 77.477, "text": "en hann yrði að hafa góð \nviðhorf og virða döff." }, { "duration": 7.52, "start": 82.027, "text": "Þegar döff fóru í framhaldsnám með\ntúlk jókst þörf fyrir menntun þeirra." }, { "duration": 6.41, "start": 89.727, "text": "Með aðgang að túlk fóru döff að \nsækja um fjölbreyttari nám." }, { "duration": 6.09, "start": 96.467, "text": "Eftir að Samskiptamiðstöð \nvar stofnuð, árið 1990," }, { "duration": 5.13, "start": 102.667, "text": "fóru döff að vakna til vitundar um mikilvægi \nbaráttunnar fyrir viðurkenningu íslenska táknmálsins." }, { "duration": 5.99, "start": 107.917, "text": "það vantaði viðurkenningu og \nþar af leiðandi táknmálskennslu," }, { "duration": 5.1, "start": 114.017, "text": "rannsóknir á táknmáli og \nsvo framvegis. Árið 2001 tók" }, { "duration": 7.45, "start": 119.237, "text": "Heimspekideild Háskóla Ísland \nupp nám í táknmálsfræði" }, { "duration": 6.46, "start": 126.797, "text": "og túlkun við hlið annars \ntungumálanáms og lektor," }, { "duration": 6, "start": 133.457, "text": "Rannveig Sverrisdóttir,\nvar ráðin" }, { "duration": 4.92, "start": 139.567, "text": "að skólanum í janúar 2002." }, { "duration": 4.06, "start": 145.267, "text": "Innan félags döff var litið á\nþetta sem enn eitt skrefið" }, { "duration": 5.77, "start": 149.427, "text": "fram á við í baráttunni fyrir \nviðurkenningu á íslensku táknmáli." } ]

Icelandic Sign Language

Contains the ids of videos from youtube and the transcription

To get the video url:

https://www.youtube.com/watch?v=<video_id>
```

```tex
@misc{tanzer2024youtubesl25,
  title={YouTube-SL-25: A Large-Scale, Open-Domain Multilingual Sign Language Parallel Corpus},
  author={Garrett Tanzer and Biao Zhang},
  year={2024},
  eprint={2407.11144},
  archivePrefix={arXiv},
  primaryClass={cs.CL},
  url={https://arxiv.org/abs/2407.11144},
}

@misc{uthus2023youtubeasl,
  title={YouTube-ASL: A Large-Scale, Open-Domain American Sign Language-English Parallel Corpus},
  author={David Uthus and Garrett Tanzer and Manfred Georg},
  year={2023},
  eprint={2306.15162},
  archivePrefix={arXiv},
  primaryClass={cs.CL}
}
```
Downloads last month
40
Edit dataset card