Datasets:

WikiQuality

/

frac_unique_words_lo

like 0

Follow

WikipediaQuality 4

20770

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%89%A0%E1%88%88%E1%8B%98%E1%89%A5%E1%89%B3%20%E1%8B%B5%E1%8A%95%E1%8C%8B%E1%8B%AD%20%E1%8B%AD%E1%8D%88%E1%8A%90%E1%89%85%E1%88%8B%E1%88%8D

ውሀ በለዘብታ ድንጋይ ይፈነቅላል

ውሀ በለዘብታ ድንጋይ ይፈነቅላል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ውሀ በለዘብታ ድንጋይ ይፈነቅላል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21197

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%89%80%E1%8A%93%20%E1%89%A3%E1%8B%AD%E1%8B%88%E1%88%88%E1%8B%B5%20%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%89%A5%20%E1%89%A3%E1%8B%AD%E1%8A%90%E1%8C%8D%E1%8B%B5%20%E1%8B%AD%E1%88%BB%E1%88%8B%E1%88%8D

የማይቀና ባይወለድ የማያስብ ባይነግድ ይሻላል

የማይቀና ባይወለድ የማያስብ ባይነግድ ይሻላል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማይቀና ባይወለድ የማያስብ ባይነግድ ይሻላል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21425

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%88%A8%E1%89%80%E1%89%B5%20%E1%88%8B%E1%8B%AD%20%E1%8A%90%E1%89%A5%E1%88%AD%20%E1%8B%A8%E1%89%B0%E1%8C%8D%E1%89%A3%E1%88%AD%20%E1%88%B5%E1%8A%95%E1%8A%A9%E1%88%8D%20%28%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%88%81%E1%8A%95%29

የወረቀት ላይ ነብር የተግባር ስንኩል (አንሁን)

የወረቀት ላይ ነብር የተግባር ስንኩል (አንሁን) የአማርኛ ምሳሌ ነው። የወረቀት ላይ ነብር የተግባር ስንኩል (አንሁን) የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20995

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%88%8A%E1%89%B5%20%E1%8C%8D%E1%88%B5%E1%8C%88%E1%88%B3%20%E1%8B%A8%E1%89%80%E1%8A%95%20%E1%8B%98%E1%88%88%E1%88%B3

የሌሊት ግስገሳ የቀን ዘለሳ

የሌሊት ግስገሳ የቀን ዘለሳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሌሊት ግስገሳ የቀን ዘለሳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

50526

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%88%AD%E1%8B%AB%E1%88%9D%20%E1%89%85%E1%8B%B3%E1%88%B4%20%E1%8C%88%E1%8D%85%20%E1%8D%B2%E1%8D%A9

የማርያም ቅዳሴ ገፅ ፲፩

፷፰ ፤ ከፍጥረት ሁሉ እንደሚቀድም እንደ አዳም አንድ የምንል አይደለም በባሕርዪው አንድ ሲሆን ሦስት ነው እንላለን እንጂ ። ፷፱ ፤ ክፉዎች አይሁድ ባለማወቃቸው የእግዚአብሔርን ገፅና አካል አንድ ነው የሚሉ በደለኞችን የይስማኤል ወገኖችንም እነሆ እንሰማቸዋለን ልቦናቸውን ያሳወሩ ናቸው ። ፸ ፤ አምላኮቻቸውም ብዙ አጋንንቶቻቸው ብዙ የሆኑ በጣዖት የሚያመልኩ አረማውያንን እንሆ እናያቸዋለን ። ፸፩ ፤ እኛ ግን በጎ ጐዳና የሚያስተምሩትን እንከተላለን ። ሐዋርያት እንዲህ እያሉ እንዳስተማሩን ። ፸፪ ፤ አብ ፀሐይ ነው ወልድ ፀሐይ ነው መንፈስ ቅዱስም ፀሐይ ነው ። ከሁሉ በላይ የሚሆን አንድ የእውነት ፀሐይ ነው ። ፸፫ ፤ አብ እሳት ነው ወልድ እሳት ነው መንፈስ ቅዱስም እሳት ነው ። በልዕልና ያለ አንድ የሕይወት እሳት ነው ። ፸፬ ፤ አብ ጎሕ ነው ወልድ ጎሕ ነው መንፈስ ቅዱስም ጎሕ ነው ። በብርሃኑ ፀዳል ጨለማ የራቀበት አንድ የጧት ጎሕ ነው ። ፸፭ ፤ አብ ጒንደ ወይን ነው ወልድ ጒንደ ወይን ነው መንፈስ ቅዱስም ጒንደ ወይን ነው ። ዓለሙ ሁሉ የጣፈጠበት አንድ የሕይወት ወይን ነው ። ፸፮ ፤ አብ ሐሊብ ነው ወልድ ሐሊብ ነው መንፈስ ቅዱስም ሐሊብ ነው ። ጭማሪ የሌለበት አንድ ሐሊብ እርሱ ነው ። ←ወደ ገፅ ፲ ወደ ገፅ ፲፪→

21407

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A0%E1%89%A3%E1%8B%AD%E1%8A%95%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%8C%A0%E1%88%9B%E1%8B%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%8B%E1%8C%AD%E1%8A%95%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%89%85%E1%88%9B%E1%88%8D%20%E1%89%A0%E1%88%8B%E1%8B%8D

የአባይን ልጅ ውሀ ጠማው የላጭን ልጅ ቅማል በላው

የአባይን ልጅ ውሀ ጠማው የላጭን ልጅ ቅማል በላው የአማርኛ ምሳሌ ነው። የአባይን ልጅ ውሀ ጠማው የላጭን ልጅ ቅማል በላው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21482

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%A5%E1%8A%95%E1%89%B5%20%E1%8B%88%E1%8B%B3%E1%8C%85%E1%8A%AD%E1%8A%95%20%E1%89%A0%E1%88%9D%E1%8A%95%20%E1%88%BD%E1%8A%98%E1%8A%B8%E1%8B%8D%20%E1%89%A0%E1%88%BB%E1%88%BD%20%E1%8A%A0%E1%8B%B2%E1%88%B1%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B3%E1%8B%AD%E1%88%BD%E1%88%BD

የጥንት ወዳጅክን በምን ሽኘኸው በሻሽ አዲሱ እንዳይሽሽ

የጥንት ወዳጅክን በምን ሽኘኸው በሻሽ አዲሱ እንዳይሽሽ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የጥንት ወዳጅክን በምን ሽኘኸው በሻሽ አዲሱ እንዳይሽሽ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21649

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%89%B0%E1%88%98%E1%89%B3%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%88%B2%E1%89%86%E1%8C%A1%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%88%88%E1%89%85%E1%88%B3%E1%88%8D

ያልተመታ ልጅ ሲቆጡት ያለቅሳል

ያልተመታ ልጅ ሲቆጡት ያለቅሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተመታ ልጅ ሲቆጡት ያለቅሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21754

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%89%A3%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8A%A8%E1%88%9E%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%8C%A5%E1%88%8D%E1%88%9D

ያባት አገር ከሞት አያስጥልም

ያባት አገር ከሞት አያስጥልም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያባት አገር ከሞት አያስጥልም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20604

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%A3%20%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%89%B3%E1%88%AD%E1%89%83%E1%88%8D%20%E1%88%99%E1%8C%8D%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8B%B3%E1%88%AD%E1%89%83%E1%88%8D

እጣ ያስታርቃል ሙግት ያዳርቃል

እጣ ያስታርቃል ሙግት ያዳርቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። እጣ ያስታርቃል ሙግት ያዳርቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

30830

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%88%98%E1%8C%A3%E1%8D%8D%20%E1%8B%AD%E1%89%A0%E1%88%8D%E1%8C%A3%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%88%9D%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8D%8D

ከመጣፍ ይበልጣል የመምር አፍ

ከመጣፍ ይበልጣል የመምር አፍ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከመጣፍ ይበልጣል የመምር አፍ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20572

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%A8%20%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%88%E1%8B%B3%E1%89%B8%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%8B%AD%E1%88%B8%E1%8C%A3%E1%88%89%20%E1%89%A0%E1%88%AC%E1%8A%A0%E1%89%B8%E1%8B%8D

እግረ መንገዳቸውን ይሸጣሉ በሬአቸው

እግረ መንገዳቸውን ይሸጣሉ በሬአቸው የአማርኛ ምሳሌ ነው። እግረ መንገዳቸውን ይሸጣሉ በሬአቸው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

30823

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%88%9C%E1%89%B4%E1%8A%95%20%E1%8A%A8%E1%88%9B%E1%8B%9D%E1%8C%88%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%8B%9D%E1%88%8E%20%E1%88%98%E1%88%AE%E1%8C%A5%20%E1%8B%AD%E1%88%BB%E1%88%8D

እሜቴን ከማዝገም አዝሎ መሮጥ ይሻል

እሜቴን ከማዝገም አዝሎ መሮጥ ይሻል የአማርኛ ምሳሌ ነው። እሜቴን ከማዝገም አዝሎ መሮጥ ይሻል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21529

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8D%8A%E1%89%B5%20%E1%8B%88%E1%8B%B3%E1%8C%85%E1%88%85%E1%8A%95%20%E1%89%A0%E1%88%9D%E1%8A%95%20%E1%89%80%E1%89%A0%E1%88%AD%E1%8A%A8%E1%8B%8D%20%E1%89%A0%E1%88%BB%E1%88%BD%20%E1%8B%A8%E1%8A%8B%E1%88%88%E1%8A%9B%E1%8B%8D%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B3%E1%8B%AD%E1%88%B8%E1%88%BD

የፊት ወዳጅህን በምን ቀበርከው በሻሽ የኋለኛው እንዳይሸሽ

የፊት ወዳጅህን በምን ቀበርከው በሻሽ የኋለኛው እንዳይሸሽ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የፊት ወዳጅህን በምን ቀበርከው በሻሽ የኋለኛው እንዳይሸሽ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22137

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%AE%E1%88%9D%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B3%E1%8B%AD%E1%88%86%E1%8A%95%20%E1%8A%90%E1%8B%8D%20%E1%8B%A8%E1%89%84%E1%88%B5%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%88%98%E1%8A%AE%E1%8A%90%E1%8A%95%20%28%E1%8A%A0%E1%88%88%29

ድሮም እንዳይሆን ነው የቄስ ልጅ መኮነን (አለ)

ድሮም እንዳይሆን ነው የቄስ ልጅ መኮነን (አለ) የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድሮም እንዳይሆን ነው የቄስ ልጅ መኮነን (አለ) የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20907

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9D%E1%88%AD%E1%8A%AD%E1%88%AD%E1%8A%AD%20%E1%8A%A8%E1%8B%88%E1%8A%95%E1%8D%8A%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%89%A3%E1%88%B0%20%E1%8B%9D%E1%8A%AD%E1%8B%9D%E1%8A%AD

ዝርክርክ ከወንፊት የባሰ ዝክዝክ

ዝርክርክ ከወንፊት የባሰ ዝክዝክ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዝርክርክ ከወንፊት የባሰ ዝክዝክ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

51202

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%B4%E1%8A%95%E1%8C%A4

ጴንጤ

(ከ በግዕዝ : ጴንጤ) አንድ መጀመሪያ ነው - ትግርኛ ለ ቋንቋ ቃል የጴንጤቆስጤ እና ሌሎች የምስራቅ-ተኮር የፕሮቴስታንት ክርስቲያኖች ውስጥ ኢትዮጵያ እና ኤርትራ , እና የኢትዮጵያ እና የኤርትራ የዲያስፖራ. ዛሬ ቃሉ የሚያመለክተው በኢትዮጵያ እና በኤርትራ ማኅበረሰቦች ውስጥ የሚገኙ ሁሉንም የወንጌላውያን ክርስቲያን ቤተ እምነቶች እና ድርጅቶች የኢትዮጵያ-ኤርትራዊ ወንጌላዊነት ወይም የኢትዮጵያ-ኤርትራዊ ወንጌላዊት ቤተክርስቲያንን ነው ፡ አንዳንድ ጊዜ ቤተ እምነቶች እና ድርጅቶች ወኒግላው (ከ ግእዝ -በልዩላዊ) በመባል ይታወቃሉ ፡ የኢትዮጵያ እና የኤርትራ ወንጌላውያን ክርስቲያኖች በአሜሪካ እና በአውሮፓውያን የፕሮቴስታንት የወንጌል ተልእኮ ምክንያት ከኦርቶዶክስ ተዋህዶ አብያተ ክርስቲያናት በተውጣጡ ሥነ-መለኮታዊ ልዩነቶች ምክንያት በወጡ ወጣቶች ላይ እና በኋላም በእነሱ ላይ ስደት በተስፋፋባቸው ወጣቶች መካከል ነው ፡ ክርስቲያኖች የ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያናት, ሌላ ቅርንጫፎች ክርስትና, ወይም ወደ የፕሮቴስታንት ሚስዮናውያን እርዳታ ጋር ሌሎች ሃይማኖቶች የተቀየሩ ንስሐ የኢትዮጵያ ክርስትና መሠረተ-መለኮታዊ ማሳለፊያዎች አስተዋሉ ነገር. የፔንታይ አብያተ ክርስቲያናት እና ድርጅቶች ከተፈጠሩበት ጊዜ አንስቶ በመካከላቸው የታወቁ እንቅስቃሴዎች ጴንጤቆስጤዝም ፣ የባፕቲስት ባህል ፣ሉተራናዊነት ፣ ሜቶዲዝም ፣ ፕሬስቢቴሪያኒዝም እና ሜኖናውያን ፡ ሥር-ነክ ጥናት ይህ ቃል እ.ኤ.አ. በ 1960 ዎቹ መጨረሻ የተፈጠረ ሲሆን በጴንጤቆስጤ ተሞክሮ እና በመንፈስ ቅዱስ ስጦታዎች ለሚያምኑ አብያተ ክርስቲያናት ደስታን የሚያገለግል ነበር ፣ የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ እና ኤርትራዊያን ያልሆኑ የአከባቢ ፕሮቴስታንት ክርስቲያኖችን ለመግለፅ ይጠቀም ነበር ፡ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ (በአጠቃላይ በመባል ይታወቃል ክርስቲያናት ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ). የሚለው ቃል ቃል "የጴንጤቆስጤ" አንድ በማሳጠር ነው; ሆኖም እሱ ሁሉንም ፕሮቴስታንት ክርስቲያኖችን በተለይም ደግሞ የወንጌላውያን ፕሮቴስታንት ክርስቲያኖችን በእውነቱ በቤተ-እምነት ተከታይም ይሁን አልሆነም ፡ አንዳንድ የምሥራቃውያን ኦርቶዶክስ እንዲሁ ቃሉን ለትንሽ የኢትዮጵያ እና የኤርትራ የካቶሊክ ሕዝቦች ይተገብራሉ (ግን ይህ ያልተለመደ ነው) ፡ በብዙ ሌሎች ቋንቋዎች ያለው አተረጓጎም “ወንጌላዊ” ነው ፡፡ የሚለው "ወንጌላዊት" ማለት ሲሆን ጎን ለጎን ጥቅም ላይ ውሏል . ከእነዚህ ቡድኖች ውስጥ ብዙዎቹ ሃይማኖታዊ አሠራሮቻቸውን በባህላዊ ምስራቅ ክርስቲያን ፣ ግን ፕሮቴስታንታዊ ወንጌላዊ እንደ ዶክትሪን ይገልጻሉ ፡ ቤተ እምነቶች ኢትዮጵያና ኤርትራ ውስጥ ዋና ዋና የፕሮቴስታንት ቤተ እምነቶች ተወላጅ ምክንያት, በቅርበት የተገናኘ አንድ ቡድን ናቸው (ወደ ክፍል የአማርኛ : አብያተ ክርስቲያናት , [ የጥቅስ አስፈላጊ ] ወይም የማህበረሰብ አብያተ ክርስቲያናት) ባፕቲስት , የሉተራን , የጴንጤቆስጤ እና የመኖናውያን ቤተ እምነቶች። የመጀመሪያ ደረጃ ቤተ እምነቶች የ የኢትዮጵያ መካነየሱስን (የሕይወት ቃል) ቤተ ክርስቲያን , አንድ ተዓምራዊ ጋር ወንጌላዊት የፕሮቴስታንት ቤተ እምነት የጴንጤቆስጤ እና ወቅዱስ መጥምቁ ( ባፕቲስት ) ስሮች. እሱ ከሱዳን የውስጥ ተልዕኮ ጋር የተገናኘ እና እርስ በእርስ የተደራጀ ድርጅት ሲሆን የኤርትራ ቅርንጫፍ አለው ፡ የ የኢትዮጵያ ወንጌላዊት ቤተ ክርስቲያን መካነ ኢየሱስ (የኢየሱስ ቦታ) , አንድ የሉተራን አንድ የሚያካትተው ቤተ እምነት የፕረስቢተሪያን - ሲኖዶስ. የኤርትራ ወንጌላዊት ቤተክርስቲያን መካነ ኢየሱስ የዚህ የወንጌላውያን ፕሮቴስታንት ቤተክርስቲያን ኤርትራዊ የሉተራን ቅርንጫፍ ነው ፡፡ የኢትዮጵያ የሉተራን ቤተ እምነት ትልቁ የሉተራን ክርስቲያናዊ ቤተ እምነቶች ትልቁ ነው (የክርስቲያን ቤተ እምነቶች ዝርዝርን በአባላት ብዛት ይመልከቱ ) ፡ በ የኤርትራ ወንጌላዊት ሉተራን ቤተ ክርስቲያን , አንድ የሉተራን ወደ ተቀላቅለዋል የትኛው ቤተ እምነት የሉተራን ዓለም አቀፍ ፌዴሬሽን በ 1963. የ የኢትዮጵያ ሙሉ ወንጌል አማኞች 'ቤተ ክርስቲያን , አንድ የጴንጤቆስጤ ቤተ ጋር ቤተ እምነት የሜኖናውያን ተጽዕኖ. የ (ክርስቶስ ፋውንዴሽን) ቤተ ክርስቲያን , አንድ የሜኖናውያን ጋር ቤተ እምነት የጴንጤቆስጤ ተጽዕኖ. ክርስቲያን ወንድሞች አንዳንድ የፔንታይ ማህበረሰቦች በተለይም የመካነ ኢየሱስ ሉተራን ቤተክርስትያን - ዋናውን ባህላዊ የኢትዮጵያ እና የኤርትራን የክርስቲያን ስነ ህዝብ በሚወክሉ የኦርቶዶክስ ተዋህዶ አብያተ-ክርስትያናት ተጽዕኖ ተደርገዋል ፣ ግን በአብዛኛው በአምልኮአቸው እና በስነ-መለኮታቸው በጣም ጴንጤ ናቸው ፡፡ . ሌሎች ቤተ እምነቶች አማኑኤል ባፕቲስት ቤተክርስቲያን ምስጋና ቤተክርስትያን ኢትዮጵያ የእግዚአብሔር ጉባኤዎች - ጴንጤቆስጤ ሕይወት ብርሃን ቤተክርስቲያን (የሕይወት ብርሃን ቤተክርስቲያን) እምነት ክርስቶስ ብርሃነ ወንጌል - የወንጌል ብርሃን የኢትዮጵያ አዲስ ኪዳን ባፕቲስት ቤተክርስቲያን ወንጌላዊት ቤተክርስትያን ኤርትራ የሉተራን ቤተክርስቲያን ኤርትራ የመካከለኛው ምስራቅ አጠቃላይ ተልዕኮ የሰባተኛ ቀን አድቬንቲስት ቤተክርስቲያን ወደ ኢትዮጵያ እና ኤርትራ ውስጥ ይወከላል በኢየሩሳሌም ኤፒስኮፓል ቤተ ክርስቲያን እና በመካከለኛው ምስራቅ እና የእስክንድርያው ኤፒስኮፓል የአንግሊካን ጠቅላይ ግዛት : ኢትዮጵያ እና ኤርትራ ሁለቱም የአፍሪካ ቀንድ እንዲሁም የሰሜን አፍሪካ ቀጠናን ያካተተ የግብፅ ሀገረ ስብከት አካል ናቸው ፡ በኢትዮጵያ ሁለት የኤስ ቆስ አብያተ ክርስቲያናት አሉ ፣ አንደኛው አዲስ አበባ ሲሆን ሁለተኛው ደግሞ በጋምቤላ ሲሆን በኤርትራ ውስጥ በአሁኑ ወቅት በግልፅ የሚሰሩ ምዕመናን የሉም ፡ አንድነት እና ኢ.ሲ.ኤፍ. የ , ወይም የኢትዮጵያ ወንጌላዊት ቤተክርስቲያን ህብረት, አንድ በጊዜያዊ ነው የተወለደው-እንደገና , ሥላሴን ክርስቲያኖች. 22 አባላት ያሉት አብያተ ክርስቲያናት ያሉት ሲሆን እ.ኤ.አ. በ 2004 ስታቲስቲክስን መሠረት በማድረግ 11.5 ሚሊዮን አባላት በየአመቱ 4 ሚሊዮን ያድጋሉ ፡ ሁሉም አብያተ ክርስቲያናት, በየትኛውም ቤተ እምነት የተነሳ, በአገር የታወቁ ናቸው እንደ አብያተ ክርስቲያናት ( ' ወይም ') [ የጥቅስ ያስፈልጋል ] በአማርኛ አንድ 'ክርስቲያኖች መካከል ማህበረሰብ' ያለውን የስሜት ሕዋሳት ውስጥ 'አብያተ ክርስቲያናት' ትርጉም ፣ የኢትዮጵያ ኦፊሴላዊ የሥራ ፌዴራላዊ ቋንቋ ፡፡ ከእነዚህ አብያተ ክርስቲያናት መካከል አብዛኞቹ እንደ የኢትዮጵያ ምረቃ ሥነ መለኮት ትምህርት ቤት ፣ የወርቅ ዘይት ሚኒስትሮች ፣ የወንጌላዊያን መንፈሳዊ ኮሌጅ ፣ የኢትዮጵያ መጽሐፍ ቅዱስ ማኅበር እና መሰረተ ክርስቶስ ኮሌጅ ያሉ ሚኒስትሮችን ፣ ኮሌጆችን እና የመጽሐፍ ቅዱስ ማኅበራትንም ያገለግላሉ ፡፡ እነዚህ አብያተ ክርስቲያናት ብዙውን ጊዜ ሰባኪዎችን በመለዋወጥ እና የቤተክርስቲያን ጉባኤዎችን በማዘጋጀት አብረው ይሰራሉ ​​፡ እ.ኤ.አ. በ 2005 ከአለም የክርስቲያን ዳታቤዝ ባወጣው አኃዛዊ መረጃ መሰረት የኢትዮጵያውያን የበዓለ አምሣ / የካሪዝማቲክ አባላት ከ 16 በመቶ በላይ የሚሆነውን የሀገሪቱን የኢትዮጵያ ፔንታይስ አድርገው ይሸፍናሉ ፡ ግለሰባዊ ቡድኖቹ የቃል ሕይወት ቤተክርስቲያን (ቃሌ ሄወት) ቤተክርስቲያን ፣ መካነ ኢየሱስ ፣ የክርስቲያን አብያተ ክርስቲያናት ፣ የምስጋና ቤተክርስቲያን የኢትዮጵያ ፣ የእግዚአብሔር ጉባኤ ፣ የሕይወት ብርሃን ቤተክርስቲያን ፣ እምነቶች ክርስቶስ ፣ መሰረት ክርስቶስ ፣ የብርሃን ሕይወት ቤተክርስቲያን ፣ ሙሉ ወንጌል (ሙሉ የወንጌል አማኞች ቤተክርስቲያን) እና በኢትዮጵያ ውስጥ በትንሹ ከ 12 ሚሊዮን በላይ ፔንታይስ የተገነቡ ሌሎች አብያተ ክርስቲያናት ፡፡ ሆኖም እንደ ወርልድ ክርስትያን ኢንሳይክሎፔድያ የወንጌላውያን ማህበረሰብ ከ 13.6% ብቻ የሚሆነው የኢትዮጵያ ህዝብ ነው ፡ በ 1994 ቱ የመንግስት ቆጠራ መሠረት ፕሮቴስታንት ክርስቲያኖች 10% የሚሆነውን ህዝብ ይይዛሉ (ዛሬ ከ7-8 ሚሊዮን ያህል ነው) ፡፡ በተለያዩ አብያተ ክርስቲያናት እና ቤተ እምነቶች በተሰጡ የአባልነት እና ተጣማሪ መረጃዎች መሠረት የኢትዮጵያ ፕሮቴስታንቶች ከ 18.59% የሚሆነውን የአገሪቱን ህዝብ ቁጥር እንደሚይዙ ይናገራል ይህም ከአሜሪካ የውጭ ጉዳይ መስሪያ ቤት በቅርቡ የተገኘው መረጃ ነው ፡ በኢትዮጵያ እና በኤርትራ ያሉ የወንጌላውያን ሰዎች አንድ ሰው የሚድነው ኢየሱስን ለኃጢአት ይቅርታ ጌታ እና አዳኝ አድርጎ በማመን ነው ፡ የሥላሴ አንድ አካል በሆነው በአብ ፣ በወልድ እና በመንፈስ ቅዱስ ያምናሉ ፡ ቀኖናዊ ወንጌሎችን እንደሚቀበሉ ሌሎች የክርስቲያን ቡድኖች ሁሉ ፔንታይስ በዮሐንስ ወንጌል ውስጥ ብዙ ጊዜ እንደተጻፈ እና አንድ ሰው በመንፈስ ቅዱስ በተጠመቀ እንደሚያሳየው ‹ ዳግም መወለድ › ያምናሉ ፡ እንዲሁም የውሃ ጥምቀት. በልሳን መናገር እንደ አንድ ምልክት ተደርጎ ይታያል ፣ ግን “ክርስቶስን መቀበል” ብቸኛው ምልክት አይደለም ፣ ይህም አዲስ የአኗኗር ዘይቤ እና ማህበራዊ ባህሪን ማካተት አለበት ፡ ምንም እንኳን በኢትዮጵያ እና በኤርትራ ያሉ ሁሉም የወንጌላውያን ፕሮቴስታንት ቅርንጫፎች በመጽሐፍ ቅዱስ ትርጓሜ አንድ ወይም ሁለት ሥነ-መለኮታዊ ልዩነቶች ወይም የተለያዩ አቀራረቦች ቢኖራቸውም ፣ አራቱም ዋና ዋና ቅርንጫፎች በሙሉ ለተወለዱ ክርስቲያኖች የተለመዱትን እምነቶች ይከተላሉ ፡፡ አራት ዋና ዋና እምነቶች ደግሞ ፓስተሮች (ለመለዋወጥ ) እና (ተጋብዘዋል ጊዜ ሰባኪዎች በተለያዩ አብያተ ክርስቲያናት ውስጥ ለማገልገል መፍቀድ ሙሉ የኅብረት ). ሁሉም አራቱ ዋና ዋና አብያተ ክርስቲያናት እና ሌሎችም እንዲሁ የተለያዩ የወንጌል ዘፋኞችን ፣ መዝሙሩን (የወንጌል ሙዚቃን ወይም የመዝሙር ) አዘጋጆችንና የመዘምራን ቡድኖችን ያካፍላሉ እንዲሁም ያዳምጣሉ ፡ ለአብዛኛው ክፍል የኢትዮጵያ እና የኤርትራ ፕሮቴስታንቶች እንደሚናገሩት የክርስትና ቅርፃቸው ​​የአሁኑ የኦርቶዶክስ ተዋህዶ አብያተ-ክርስቲያናት ማሻሻያ እና ወደ ቀደመው የኢትዮጵያ ክርስትና መመለስም ነው ፡፡ የኢትዮ ያ ኦርቶዶክስ ክርስትና ከ 960 ዎቹ በኋላ በንግስት ጉዲት ዘመነ መንግስት አብዛኛው የቤተክርስቲያኗን ንብረት እና የቅዱሳት መጻሕፍትን በማጥፋትና በማቃጠሏ አረማዊነት ያምናሉ ፡ እነዚህ ክስተቶች የምስራቃዊ ኦርቶዶክስ አብያተ-ክርስቲያናት ቀስ በቀስ ወደ አረማዊነት እንዲመሩ እንዳደረጋቸው ይናገራሉ ፣ ይህም አሁን በአምልኮ ሥርዓቶች ፣ በጆሮ መስማት እና በተረት ብቻ ተቆጥሯል ይላሉ ፡ የፔንታይ ክርስትያኖች የአሁኑን የኢትዮጵያ እና የኤርትራ ኦርቶዶክስ አብያተ ክርስቲያናትን “ሴኩላሪዝድ አስተምህሮ” የተባሉትን ፣ አብዛኛዎቹ የኦርቶዶክስ ተከታዮች በመጽሐፍ ቅዱስ መመሪያ እና በገጠር ካህናት በሚጠቀሙት ዲቶሮካኖኒካል መጻሕፍት መሠረት ለመኖር አለመቻላቸውን ተጠቅሰዋል ፡ በኦርቶዶክስ ተዋህዶ ትምህርት ላይ ላላቸው እምነትም እንዲሁ በዋናነት ይመሳሰላል ፡፡ የፔንታይ ክርስቲያኖች ከ 1960 ዎቹ በፊት የነበረውን የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ክርስትና ታሪክ ምንም እንኳን የታሪክ ቀጣይነት ባይኖራቸውም እንደራሳቸው ታሪክ ይጠቀማሉ ፡፡ የአሜሪካ እና የአውሮፓውያን ሚስዮናውያን በሱዳን የውስጥ ተልዕኮ (ሲም) አማካኝነት ከመናውያን እና ከጴንጤቆስጤ አብያተ ክርስቲያናት ጋር ፕሮቴስታንትን ያሰራጩት በ 20 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ ነበር ፡ ሲም ኢትዮጵያ ከጣሊያን ጋር በገባችበት ጦርነት ከአጭር ጊዜ እገዳ በኋላ እንቅስቃሴውን በቀጠለበት ጊዜ ሚስዮናውያኑ በመጀመርያ ተልእኳቸው ፍሬ እንደተደነቁ ተጽ ል ፡ ሲም በኢትዮጵያ ላይ ትልቅ ተፅእኖ ነበረው ፡ ጴጥሮስ ኢትዮጵያ ውስጥ የመጀመሪያው የፕሮቴስታንት ሚስዮናዊ ነበር እና የ ላይ ከፍተኛ ተደማጭነት ተጽዕኖ ነበረው የኢትዮጵያ ወንጌላዊት ቤተክርስቲያን መካነ ኢየሱስ , አንድ የሉተራን ቤተ እምነት (አንዳንዶች [ ማን? ] እንደ ፔንታይ ወይም የዌኒግላው እንቅስቃሴ እንቅስቃሴ መሥራች አድርገው ይመለከቱታል [ ጥቅስ ያስፈልጋል ] ) ፡ ፕሮቴስታንት ክርስትያኖች አሁንም በገጠር ክልሎች ስደት እያጋጠማቸው የሰማዕታት ድምፅ ይረዷቸዋል ፡ ሆኖም በኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ፣ ሙስሊሞች እና በሀገሪቱ ከተሞች ውስጥ እየጨመረ በሚሄደው የፔይንታይ ክርስቲያኖች መካከል መቻቻል እየጨመረ መጥቷል ፡ በኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ የበላይነት እና እየጨመረ በሄደው የሙስሊም ህዝብ ብዛት የፔይንታይ ክርስቲያኖች ብዛት ወደ 16.15 ሚሊዮን (ከጠቅላላው ህዝብ 19 በመቶ) እንደሚገመት መረጃው ይፋ አድርጓል ፡፡የአሜሪካ የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ፡ ሙዚቃ ፣ የበለጠ በቴክኒካዊ ደረጃ የሚናገሩ “መዝሙሮች” ወይም “መዝሙሮች” ( መዝሙር - መዝሙር - በአማርኛ ፣ [ የጥቅስ አስፈላጊነት ] የኢትዮጵያ ኦፊሴላዊ ቋንቋ እና እንዲሁም በሌሎች የኢትዮጵያ-ኤርትራዊ ቋንቋዎች) በስብከት እና በየቀኑ የፔንታይ / የወንጌላውያን ክርስቲያኖች ሕይወት። ሙዚቃ ለእግዚአብሄር ፣ እና ለእርሱ ብቻ መሆን አለበት በሚል እምነት ፣ መዝሙሩ የዘር ወይም የባህል ወሰን የለውም ፣ እንዲሁም በምን ዓይነት ዘይቤ ወይም መሳሪያ ላይ እንደሚጠቀም ገደብ የለውም ፡ ሆኖም ፣ ወደ አሜሪካዊው የወንጌል ሰባኪዎች ወደ ንግድ ሥራ እና ወደ ማቋረጥ እንዲመሩ ያደረጓቸው ግልጽ ተጽዕኖዎች አሉ ፡፡ ሲዲ ፣ ካሴት እና ዲቪዲ ሽያጮች አሁን እየጨመረ ከሚገኙት ብርቅዬ የኢትዮጵያ ኢንዱስትሪዎች ውስጥ አንዱ ናቸው ፡፡ የፔንታይ ሙዚቃ ታሪክ ምንም እንኳን ከቀድሞ ትውልድ ዘፋኞች መካከል ካሴት ለመስራት የሚያስችላቸው የገንዘብ አቅም ባይኖራቸውም በአጥቢያ አብያተ ክርስቲያናት ውስጥ በሚዘምሩበት ጊዜ በተለያዩ መንገዶች በኢትዮጵያ ሙዚቃ ላይ ተጽዕኖ አሳድረዋል ፡፡ ከቀደምት ዘማሪዎች መካከል አዲሱ ወርቁ ፣ ለገሰ ዋትሮ ፣ በምስራች ድምፀት ራዲዮ ይዘምሩ የነበሩት አርአያ ቤተሰቦች ይገኙበታል ፡፡ የመካነ ኢየሱስ ቤተክርስቲያን ከስዊድን የመጡ መዝሙሮችን በመተርጎም ከኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ ቤተክርስቲያን በመላመድ ቀዳሚ ሆነች ፡፡ በ 1970 ዎቹ መጀመሪያ ላይ መሰረተ ክርስቶስ ቤተ ክርስቲያን መዘምራን ተቋቋሙ ፡፡ ከሙሉ ወንግል ከጽዮን መዘምራን የተወሰኑት አዲስ ከተቋቋመው የመዘምራን ቡድን ጋር በመቀላቀል መሰረተ ክርስቶስ በኢትዮጵያ ቋንቋዎች መዝሙሮችን ማዘጋጀት ቀጠለ ፡፡ በእነዚህ የመጀመሪያ ዓመታት ፣ እንደ ቤቴል ዘማሪዎች ያሉ ሌሎች ቡድኖችም እንዲሁ የኢትዮጵያን የወንጌል መዝሙሮችን ያዘጋጁ ነበር ፡፡ ቀደምት መጡ ከቀደምት መጪዎቹ መካከል ሙሉ ወንግል እና መሰረቴ ክርስቶስ የመዘምራን ቡድን የነበሩ ሲሆን በአሁኑ ወቅት እስከ ቾር ኢ እና ኤፍ ያሉ ሲሆን እያንዳንዳቸው 8,9 አልበሞች አሏቸው በሌሎች ቅርንጫፍ ከተሞች ውስጥ ከሚገኙት ከእነዚህ አብያተ ክርስቲያናት መካከል የተወሰኑት ለዝማሬ ስሞች ነጠላ ፊደላትን መጠቀማቸውን አቁመው በምትኩ ስሞችን ይተገብራሉ ፡፡ ሌሎች ቀደምት መጤዎች መካነ እየሱስ ቤተክርስቲያን መዘምራን ፣ ሙሉ ወንጌል ቤተክርስቲያን መዘምራን ፣ መሰረተ ክርስቶስ ቤተክርስቲያን () የመዘምራን ቡድን በ 1970 ዎቹ አካባቢ ደርሷል ፡፡ በእነዚህ እና በሌሎች አብያተ ክርስቲያናት ውስጥ ሶሎ ድምፃውያን በፍጥነት ፈጠሩ ፡፡ አዲሱ ወርቁ ፣ ደረጀ ከበደ ፣ ታምራት ዋልባ ፣ ተስፋዬ ጋቢሶ ፣ እየሩሳሌም ተሾመ ፣ ታምሬት ኃይሌ ፣ ታደሰ እሸቴ ፣ ግዛቸው ወርቁ ፣ አታላይ ዓለም እና ሸዋዬ ዳምጤ ቀደም ብሎ የተጀመረውን ይህንን ዝርዝር ይሞላሉ ፡፡ ከ 20 ኛው ክፍለዘመን መጨረሻ ዘፋኞች መካከል ቃሌ ህይወት ቤተክርስቲያን ካልኪዳን ጥላሁን (ሊሊ) ፣ አሃህህ የወንጌል መዘምራን ፣ የሙሉ ወንጌል ቤተክርስቲያን ዳግማዊ ጥላሁን (ዳጊ) እና የእግዚአብሔር አብያተ ክርስቲያናት ኤልያስ አበበ ይገኙበታል ፡፡ ሌሎች አውታር ከበደ ፣ ሶፊያ ሽባባው ፣ መስፍን ጉቱ ፣ ምህረት ኢተፋ ፣ አቶዓለም ጥላሁን (ላሊ) ፣ ገዛኸኝ ሙሴ ፣ አዜብ ኃይሉ እና ሌሎችም ይገኙበታል ፡፡ መጋቢዎች የሆኑ ዘፋኞችም አሉ ፣ ከእነዚህም መካከል ዳዊት ሞላልኝ ፣ ካሳሁን ለማ እና ዮሐንስ ግርማ ናቸው ፡ የኦሮሚኛ ቋንቋእንደ ካባ ፊዶ ፣ አባባ ታምስገን ፣ ኢዮብ ያዳታ ፣ ባአካ ባይያና ፣ መጋርሳ ባቅቃላ ፣ ዳስጣ ኢንሳርሙሙ ፣ ቢሊሴ ካርሳአ እና ሌሎችም ያሉ ዘፋኞች በደቡብ ምዕራብ ኢትዮጵያ የወንጌላውያን አብያተ ክርስቲያናትን አገልግለዋል ፡፡ በትግርኛ ቋንቋ እንደ ዮናስ ኃይሌ ፣ ምህረት ገብረታቲዮስ ፣ ሰላም ሀጎስ ፣ ሩት መኩሪያ ፣ የማነ ሀብቴ ፣ አድሃኖም ተክለማሪያም እና ዮናታን እና ሶሱናን የመሰሉ ዘፋኞች አሉ ፡፡ አዳዲስ ዘይቤዎችን በማስተዋወቅ በበርክሌይ የሙዚቃ ኮሌጅ የተማሩ እንደ ዳዊት "ዳኒ" ወልዴ ያሉ ወጣት ተዋንያን ናቸው ፡ ክላሲካል እና መሳሪያዊ የወንጌል ዘፈኖችም ከፍቅሩ አሊጋዝ እና ከቤቴል ሙዚቃ አገልግሎት ጋር አብረው አድገዋል ፡፡ እንዲሁም ፍቅሩ አሊጋዝ እ.ኤ.አ. ከ 1998 አንስቶ በዓመት ሁለት ጊዜ ለአከባቢው ክርስቲያን እና ክርስቲያን ያልሆኑ የማህበረሰቡ አባላት ለመድረስ ከቤቴል የውዳሴ እና አምልኮ መዘምራን ጋር ለሦስት ቀናት የውዳሴና የአምልኮ አገልግሎት እየሰጠ ይገኛል ፡፡ የበለጠ ልዩነትን አምጣ ፡፡ እንዲሁም እንደ ሂሩት በቀለ ፣ ሰለሞን ዲሳ እና ሙሉቀን ያሉ ቀደምት ዓለማዊ ዘፋኞች ከተለወጡ እና እንደገና ከተወለዱ በኋላ የወንጌል ዘፈኖችን አፍርተዋል ፡፡ በክርስቲያን ግርማ (በአሁኑ ጊዜ በዴንቨር ፣ በኮሎራዶ) ፣ እንደ አቤኔዘር ግርማ ፣ እነኩ ግርማ ፣ ናትናኤል በፍቃዱ ፣ ብሩክ በድሩ ፣ ዳንኤል በእውነቱ ፣ በረከት ተስፋዬ ፣ ሳምሶን ታምራት ፣ ያቤትስሰማ ፣ አሜሃ መኮንን ያሉ በርካታ የሙዚቃ አቀናባሪዎች አሉ ፡፡ , እንዳልካቸው ሃዋዝ ፣ እስጢፋኖስ መንግስቱ ፣እና ስፍር ቁጥር የሌላቸው የቤተክርስቲያን የሙዚቃ አጫዋቾች አሉ ፡፡ ዲጂታዊ የሙዚቃ ቅንብር ጥቅም ላይ የዋለ ሲሆን ሲኤምኤምኤ ፣ ቲ.ኤስ.ዲ.ኤስ. ፣ ፣ ሳሚ ፣ ናቲ ፣ ላንጋኖ ፣ ቤጌና ፣ ኪኔይ ፣ አልባስተር ፣ ሻሎም ፣ ዘፀአት እና ቤተልሔምን ጨምሮ ከሃያ በላይ ክርስቲያን የሙዚቃ ስቱዲዮዎች አሉ ፡፡ በወላይታ ፣ በሀዲያ ካምባታ ፣ በሲዳማ እና በሌሎችም የደቡብ አካባቢዎች የሚዘፍኑ የወንጌል ዘማሪዎችም አሉ ፡፡ በቤተክርስቲያን ውስጥ ዘመናዊ የሙዚቃ ውዝግብ በወንጌላውያን አብያተ ክርስቲያናት ውስጥ የተጫወቱት እንደ ኤልያስ መልካ ያሉ በኢትዮጵያ ውስጥ በጣም ዝነኛ የሙዚቃ አጫዋቾች ከዚያ በኋላ ወደ ዓለማዊ ሙዚቃ ተለውጠዋል ፡፡ አንዳንድ ዘመናዊ ዘፋኞች ብዙውን ጊዜ የአሜሪካን ወንጌላዊያን አርቲስቶችን ያስመስላሉ ፣ የባህላዊው የኢትዮጵያ ወንጌላዊነት እውነተኛ ሥዕል ያልሆኑ ሌሎች የአኗኗር ዘይቤዎችን አካተዋል ፡፡ የአጥቢያ ቤተክርስቲያኖች የቡድን መዘምራን ባህል በተወሰነ ደረጃ ተተኪ ተተኪ ሆኗል ነጠላ ዜማዎች በአኗኗራቸው በአወዛጋቢነት ታዋቂነትን ያተረፉ በግለሰባዊ ነጠላ ዘፋኞች ብዙውን ጊዜ ዓለማዊ ዝነኞችን ከሚመስሉ ፡፡ : ጴንጤ) : ወንጌላዊ). (ጴንጤ) / (ወንጌላዊ) አብያተ ክርስቲያናት ( — መዝሙር –

21079

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%88%B0%E1%88%AB%20%E1%88%9D%E1%8A%95%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%8B%88%E1%88%AB

የሚሰራ ምንም አያወራ

የሚሰራ ምንም አያወራ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሚሰራ ምንም አያወራ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

30828

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%88%8A%E1%89%83%E1%8B%8D%E1%8A%95%E1%89%B5%20%E1%88%8A%E1%89%85%20%E1%8B%A8%E1%88%B0%E1%88%9B%E1%8B%A9%E1%8A%95%20%E1%89%A0%E1%88%98%E1%8C%A3%E1%8D%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%8B%B5%E1%88%A9%E1%8A%95%20%E1%89%A3%E1%8D%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8B%AB%E1%8B%8D%E1%89%85

ከሊቃውንት ሊቅ የሰማዩን በመጣፍ የምድሩን ባፍ የሚያውቅ

ከሊቃውንት ሊቅ የሰማዩን በመጣፍ የምድሩን ባፍ የሚያውቅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከሊቃውንት ሊቅ የሰማዩን በመጣፍ የምድሩን ባፍ የሚያውቅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

8418

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%8D%93%E1%8A%95%E1%8B%AB

እስፓንያ

ስፔን (ስፓኒሽ: ፣ ወይም የስፔን መንግሥት (ስፓኒሽ ሬይኖ ዴ እስፓኛ)፣[] በደቡብ ምዕራብ አውሮፓ የምትገኝ አገር ነች፣ በአትላንቲክ ውቅያኖስ እና በማዶ ላይ የተወሰነ ግዛት ያለው። የሜድትራንያን ባህር፡ የስፔን ትልቁ ክፍል የሚገኘው በአይቤሪያ ባሕረ ገብ መሬት ላይ ነው። ግዛቱ በአትላንቲክ ውቅያኖስ ውስጥ የሚገኙትን የካናሪ ደሴቶችን ፣ በሜዲትራኒያን ባህር ውስጥ የሚገኙትን የባሊያሪክ ደሴቶችን ፣ የራስ ገዝ ከተሞችን ሴኡታ እና ሜሊላን እና በርካታ ትናንሽ የባህር ማዶ ግዛቶችን በሞሮኮ የባህር ዳርቻ በአልቦራን ባህር ተበታትነዋል ። የሀገሪቱ ዋና መሬት ከ ድንበር ደቡብ በጅብራልታር; ወደ ደቡብ እና ምስራቅ በሜዲትራኒያን ባህር; ወደ ሰሜን በፈረንሳይ, አንዶራ እና የቢስካይ የባህር ወሽመጥ; እና ወደ ምዕራብ በፖርቱጋል እና በአትላንቲክ ውቅያኖስ. ስፋቷ 505,990 ኪሜ 2 (195,360 ስኩዌር ማይል)፣ ስፔን በደቡባዊ አውሮፓ ትልቁ ሀገር፣ በምዕራብ አውሮፓ ሁለተኛ ደረጃ ላይ ያለች ሀገር እና የአውሮፓ ህብረት እና በአውሮፓ አህጉር አራተኛዋ ትልቅ ሀገር ነች። ከ 47.4 ሚሊዮን በላይ ህዝብ ያላት ስፔን በአውሮፓ ውስጥ በህዝብ ብዛት ስድስተኛዋ እና በአውሮፓ ህብረት አራተኛዋ በህዝብ ብዛቷ ሀገር ነች። የስፔን ዋና ከተማ እና ትልቁ ከተማ ማድሪድ ነው; ሌሎች ዋና ዋና የከተማ አካባቢዎች ባርሴሎና ፣ ቫለንሲያ ፣ ሴቪል ፣ ዛራጎዛ ፣ ማላጋ ፣ ሙርሲያ ፣ ፓልማ ዴ ማሎርካ ፣ ላስ ፓልማስ ዴ ግራን ካናሪያ እና ቢልባኦ ያካትታሉ። አናቶሚ ዘመናዊ ሰዎች ለመጀመሪያ ጊዜ ወደ አይቤሪያ ባሕረ ገብ መሬት የደረሱት ከ 42,000 ዓመታት በፊት አካባቢ ነው። በአሁኑ ስፓኒሽ ግዛት ውስጥ ያደጉ የመጀመሪያዎቹ ባህሎች እና ህዝቦች የቅድመ-ሮማን ህዝቦች እንደ የጥንት አይቤሪያውያን፣ ሴልቶች፣ ሴልቲቤሪያውያን፣ ቫስኮን እና ቱርዴታኒ ያሉ ናቸው። በኋላ፣ እንደ ፊንቄያውያን እና የጥንት ግሪኮች ያሉ የውጭው የሜዲትራኒያን ሕዝቦች የባሕር ዳርቻ የንግድ ቅኝ ግዛቶችን አዳበሩ፣ እና የካርታጊናውያን የስፔን የሜዲትራኒያን የባህር ዳርቻን የተወሰነ ክፍል ለአጭር ጊዜ ተቆጣጠሩ። ከ218 ዓ.ዓ. ጀምሮ የሮማውያን የሂስፓኒያ ቅኝ ግዛት ተጀመረ እና ከአትላንቲክ ኮርኒስ በስተቀር የአሁኗን የስፔንን ግዛት በፍጥነት ተቆጣጠሩ። ሮማውያን በ206 ዓ.ዓ. የካርታጊናውያንን ከአይቤሪያ ባሕረ ገብ መሬት አውጥተው ለሁለት አስተዳደራዊ ግዛቶች ከፈሉት፣ እና ። በአራተኛው መቶ ክፍለ ዘመን የምዕራቡ የሮማ ኢምፓየር እስኪወድቅ ድረስ ስፓኒያ በሮማውያን አገዛዝ ሥር ቆየ፣ ይህም የጀርመን የጎሳ ኮንፌዴሬሽን ከአውሮፓ እስከ ፈጠረ። በዚህ ጊዜ ውስጥ ባሕረ ገብ መሬት እንደ ሱቪ ፣ አላንስ ፣ ቫንዳልስ እና ቪሲጎትስ በመሳሰሉት ይገዛ ነበር ፣ የኋለኛው ደግሞ ከሮም ጋር በፎኢዱስ በኩል ያለውን ጥምረት ጠብቆ ነበር ፣ የሜዲትራኒያን የባህር ዳርቻ ክፍል የባይዛንታይን ግዛት ነበር። በመጨረሻም፣ ቪሲጎቶች በአምስተኛው መቶ ክፍለ ዘመን የበላይ ኃይል ሆነው ብቅ አሉ፣ የቪሲጎቲክ መንግሥት አብዛኛው የአይቤሪያን ባሕረ ገብ መሬት ይሸፍናል እና ዋና ከተማውን አሁን የቶሌዶ ከተማ አቋቋመ። በቪሲጎቲክ ጊዜ ውስጥ ሊበር ኢዲሲዮረም የሕግ ኮድ መፍጠር በስፔን መዋቅራዊ እና ህጋዊ መሠረት እና ከሮማ ግዛት ውድቀት በኋላ የሮማን ሕግ ሕልውና ላይ ተጽዕኖ አሳድሯል። በስምንተኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ የቪሲጎቲክ መንግሥት በኡመያድ ኸሊፋነት ወረራ፣ በደቡብ ኢቤሪያ ከ700 ዓመታት በላይ የሙስሊም አገዛዝ አስከትሏል። በዚህ ጊዜ ውስጥ፣ አል-አንዳሉስ ዋና የኢኮኖሚ እና የእውቀት ማዕከል ሆነ፣ የኮርዶባ ከተማ በአውሮፓ ውስጥ ካሉት ትላልቅ እና ሀብታም አንዷ ነች። በሰሜን አይቤሪያ ውስጥ በርካታ የክርስቲያን መንግስታት ብቅ አሉ ከነዚህም መካከል ሊዮን፣ ካስቲል፣ አራጎን፣ ፖርቱጋል እና ናቫሬ ናቸው። በሚቀጥሉት ሰባት መቶ ዓመታት ውስጥ፣ እነዚህ መንግሥታት ወደ ደቡብ አቅጣጫ መስፋፋት— እንደ ወይም —የመጨረሻው በ1492 ባሕረ ገብ መሬት ናስሪድ የግራናዳ መንግሥት ክርስትያኖች በተያዙበት ጊዜ ነበር። ኮሎምበስ የካቶሊክ ንጉሶችን በመወከል ወደ አዲስ አለም ደረሰ፣የካስቲል ዘውድ እና የአራጎን ዘውድ ስርወ መንግስት ህብረት በተለምዶ እንደ አንድ የተዋሃደች ስፔን እንደ አንድ ሀገር ይቆጠራል። አይሁዶች እና እስላሞች ወደ ካቶሊክ እምነት እንዲቀየሩ ተገደዱ እና የኋለኛው ደግሞ በመጨረሻ በመንግስት ተባረሩ። በተለወጡ ሰዎች መካከል ሃይማኖታዊ ኦርቶዶክሳዊነትን ማስጠበቅ ለምርመራው ተልእኮ ተሰጥቶ ነበር። የስፔን አሜሪካን ቅኝ ግዛት ተከትሎ፣ ዘውዱ ትልቅ የባህር ማዶ ግዛት ለመያዝ መጣ፣ ይህም በአለም አቀፍ ደረጃ በአዲስ አለም በተመረተው ብር በዋናነት የሚቀጣጠለው የአለም የንግድ ስርዓት መፈጠሩን መሰረት ያደረገ ነው። ስፔን ያደገች አገር፣ ዓለማዊ ፓርላሜንታሪ ዲሞክራሲ እና ሕገ መንግሥታዊ ንጉሣዊ ሥርዓት ነች፣ ንጉሥ ፌሊፔ 6ኛ በርዕሰ መስተዳድሩ። ከፍተኛ ገቢ ያላት ሀገር እና የላቀ ኢኮኖሚ ያላት፣ በአለም አስራ አራተኛው ትልቅ ኢኮኖሚ በስም እና አስራ ስድስተኛ-ትልቁ በፒ.ፒ.ፒ. እ.ኤ.አ. በ 2019 ስፔን በ 83.5 ዓመታት ውስጥ በዓለም ላይ ካሉት ረጅም ዕድሜዎች አንዱ ነው ። በተለይም በጤና አጠባበቅ ጥራት ከፍተኛ ደረጃ ላይ ትገኛለች ፣ የጤና አጠባበቅ ስርዓቷ በዓለም ዙሪያ በጣም ቀልጣፋ ነው ተብሎ ይታሰባል። የአካል ክፍሎች ንቅለ ተከላ እና የአካል ልገሳ የዓለም መሪ ነው። ስፔን የተባበሩት መንግስታት ()፣ የአውሮፓ ህብረት (ኢ.ዩ) አባል ነች

53254

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B3%E1%8A%95%20%E1%88%9B%E1%88%AA%E1%8A%96%20%28%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AD%20%E1%8A%B3%E1%88%B5%29

ሳን ማሪኖ (እግር ኳስ)

ዓለም አቀፍ የመጀመሪያ (ኦፊሴላዊ)፡ ሳን ማሪኖ 0–4 ስዊዘርላንድ (ሴራቫሌ፣ ሳን ማሪኖ፣ ህዳር 14፣ 1990) ትልቁ ድል፡ ሳን ማሪኖ 1–0 ሊችተንስታይን (ሴራቫሌ፣ ሳን ማሪኖ፣ ኤፕሪል 28፣ 2004) ትልቁ ሽንፈት፡ ሳን ማሪኖ 0–13 ጀርመን (ሴራቫሌ፣ ሳን ማሪኖ፣ ሴፕቴምበር 6፣ 2006) የሳን ማሪኖ ብሔራዊ እግር ኳስ ቡድን በእግር ኳስ ውስጥ ሳን ማሪኖን ይወክላል። የቡድኑ የመጀመሪያ ድል ​​ሚያዝያ 18 ቀን 2004 ከሊችተንስታይን 1-0 በሆነ የወዳጅነት ጨዋታ ተከሰተ። እ.ኤ.አ. ከኖቬምበር 2014 ጀምሮ ሳን ማሪኖ በፊፋ የዓለም እግር ኳስ ደረጃ የመጨረሻው ደረጃ ላይ ተቀምጧል። በዩሮ 2016 ከኢስቶኒያ 0-0 ተለያይተዋል። የሳን ማሪኖ ብሄራዊ ቡድን በሊችተንስታይን አንድ ጊዜ ብቻ በማሸነፍ በእግር ኳሱ ታሪክ እጅግ አስከፊ ቡድን በመባል ይታወቃል። የሳን ማሪኖ ቡድን የተመሰረተው እ.ኤ.አ. 1-0 ተሸንፈዋል። ሳን ማሪኖ ፊፋን የተቀላቀለው በ1988 ነው። የሳን ማሪኖ የመጀመሪያ ግጥሚያ በፊፋ ጨዋታ ከስዊዘርላንድ ጋር በ 2011 ነበር ። ሳን ማሪኖ በ 1992 ዩሮ ውስጥ የመጫወት እድሉን አጥቷል። በአጠቃላይ 33 ጎሎችን አስተናግደዋል። ለመጀመሪያው የዓለም ዋንጫ ማጣሪያ ሳን ማሪኖ ከእንግሊዝ፣ ኔዘርላንድስ፣ ኖርዌይ፣ ፖላንድ እና ቱርክ ጋር ምድብ ውስጥ ነበረች። በመጀመሪያው ጨዋታ ከኖርዌይ ጋር 0-0 ተለያይተው 2-0 ተሸንፈዋል። ሳን ማሪኖ የመጀመሪያውን የአለም ዋንጫ ጎል ከቱርክ ጋር ባደረገው ጨዋታ 4-1 በሆነ ውጤት ተሸንፏል። ከእንግሊዝ ጋር ባደረጉት የመጨረሻ ጨዋታ 7-1 ተሸንፈዋል። ሳን ማሪኖ በ10 ጨዋታዎች 46 ጎሎችን አስተናግዶ አንድ ነጥብ ይዞ አጠናቋል። በዩሮ 1996 የማጣሪያ ዘመቻ ሳን ማሪኖ በየጨዋታው ተሸንፏል። በዩሮ ማጣርያ ከፊንላንድ ጋር በተደረገው ጨዋታ የመጀመሪያዋን ጎል ያስቆጠረ ቢሆንም 4-1 ተሸንፏል። በ1998ቱ የአለም ዋንጫ ማጣሪያዎች እያንዳንዱን ጨዋታ ተሸንፈው ምንም ግብ አላስቆጠሩም። በዩሮ 2000 የማጣሪያ ጨዋታ ሳን ማሪኖ በየጨዋታው ሽንፈትን አስተናግዷል። እ.ኤ.አ. በ 2004 ሳን ማሪኖ ከ 70 ሙከራዎች በላይ የመጀመሪያ ድላቸውን አግኝተዋል ፣ በሊችተንስታይን 1-0 አሸንፈዋል። ግጥሚያዎች ሽንፈት ነበሩ።የሳን ማሪኖ የመክፈቻ የኢሮ 2008 ማጣሪያ በሴፕቴምበር 6 2006 በጀርመን 13–0 የተሸነፈበት ነው።በ2010 የአለም ዋንጫ ማጣሪያ 10ቱንም ጨዋታዎች ተሸንፈው ምንም ማለፍ አልቻሉም። በስሎቫኪያ 3-1 በተሸነፈበት ጨዋታ አንድ ጊዜ አስቆጥረዋል። በሆላንድም 11-0 ተሸንፈዋል። በጥቅምት 2020 ሳን ማሪኖ በውድድሩ አራተኛውን ሽንፈት አስተናግዷል። ምስጋና ለ፡

20646

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%88%98%E1%8B%B0%E1%89%A5%E1%8B%B0%E1%89%A5%20%E1%8B%AD%E1%88%BB%E1%88%8B%E1%88%8D%20%E1%88%9B%E1%8B%B0%E1%89%A5

ከመደብደብ ይሻላል ማደብ

ከመደብደብ ይሻላል ማደብ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከመደብደብ ይሻላል ማደብ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

52821

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8A%AD%E1%88%B1%E1%88%9D%20%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%8D%E1%88%A5%E1%89%B5

አክሱም መንግሥት

የአክሱም መንግሥት (ኤርትሪያ) መንግሥተ አክሱም (ግዕዝ) በ1ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ–ሐ. በ960 ዓ.ም የአክሱም ወይም የአክሱም ንጉስ ኢንዱቢስን የሚያሳይ የአክሱማይት ገንዘብ ንጉሥ የሚያሳይ ምንዛሬ የአክሱም መንግሥት በከፍተኛ ደረጃ በ6ኛው ክፍለ ዘመን የአክሱም መንግሥት በከፍተኛ ደረጃ በ6ኛው ክፍለ ዘመን ካፒታል ኤርትራ አክሱም ኩባር/ጃርማ (ከ800 ዓ.ም. በኋላ) የተለመዱ ቋንቋዎች (ከ1ኛው ክፍለ ዘመን ጀምሮ) ክርስትና (ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ፤ ከ4ኛው ክፍለ ዘመን አጋማሽ በኋላ በይፋ) አክሱማይት አምልኮተ አምልኮ (ከ350 በፊት ይፋ የሆነ) የአጋንንት ስም(ዎች) አክሱማይት፣ ኢትዮጵያዊ፣ አቢሲኒያ የመንግስት ንጉሳዊ አገዛዝ • ሐ. 100 ዛ ሃቃላ (በመጀመሪያ የታወቀው) • ሐ. 940 ዲል ናኦድ (የመጨረሻ) ታሪካዊ ዘመን ክላሲካል ጥንታዊነት እስከ መጀመሪያው የመካከለኛው ዘመን • የተቋቋመ በ 1 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ • ቀደምት የደቡብ አረቢያ ተሳትፎ 3 ኛው ክፍለ ዘመን • የሜሮን ድል • የኢዛና ወደ ክርስትና መቀየሩ • የሂሚያራይት መንግሥት ወረራ • ቀደምት የሙስሊም ወረራዎች 7 ኛው ክፍለ ዘመን • በንግስት ጉዲት ተደምስሷል ሐ. በ960 ዓ.ም 1,250,000 ኪሜ2 (480,000 ካሬ ማይል) ምንዛሬ ምንዛሬ የቀደመው በ ተሳክቷል። የዛግዌ ሥርወ መንግሥት የሲሚን መንግሥት የሸዋ ሱልጣኔት ዛሬ በከፊል የአክሱም መንግሥት (ግእዝ፡ መንግሥተ አክሱም፣ )፣ እንዲሁም የአክሱም መንግሥት ወይም የአክሱም ኢምፓየር በመባል የሚታወቀው፣ በሰሜን ምሥራቅ አፍሪካ እና በደቡብ አረቢያ ላይ ያተኮረ መንግሥት ከጥንት ጀምሮ እስከ መካከለኛው ዘመን መጀመሪያ ድረስ ያለ መንግሥት ነበር። የአሁኗ ኤርትራን፣ ሰሜናዊ ጅቡቲን እና ምስራቃዊ ሱዳንን የሚሸፍን ሲሆን በንጉሥ ካሌብ ዘመነ መንግስት ወደ ደቡብ አረቢያ አብዛኛው ክፍል ዘልቋል። አክሱም ለብዙ መቶ ዘመናት የመንግሥቱ ዋና ከተማ ሆና ስታገለግል በ9ኛው ክፍለ ዘመን ግን የንግድ ትስስር በመቀነሱ እና በተደጋጋሚ የውጭ ወረራ ምክንያት ወደ ጃርማ ተዛወረ። ከቀደምት የዲኤምቲ ስልጣኔ በመነሳት መንግስቱ የተመሰረተው በ1ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ ሳይሆን አይቀርም። የቅድመ-አክሱማዊ ባህል በከፊል የዳበረው ​​በደቡብ አረቢያ ተጽዕኖ ምክንያት ነው፣ በጥንቷ ደቡብ አረቢያ ስክሪፕት አጠቃቀም እና በጥንታዊ ሴማዊ ሀይማኖት ልምምዶች ላይ ይታያል። ነገር ግን የግእዝ ፊደል በ4ኛው ክፍለ ዘመን ጥቅም ላይ የዋለ ሲሆን መንግሥቱ በሮም እና በህንድ መካከል ባለው የንግድ መስመር ላይ ዋና ኃይል እየሆነ ሲመጣ ወደ ግሪኮ-ሮማን የባህል ሉል በመግባት ግሪክን እንደ ቋንቋ መጠቀም ጀመረ። የአክሱም መንግሥት በ4ኛው መቶ ክፍለ ዘመን አጋማሽ በአክሱም ኢዛና ሥር ክርስትናን የመንግሥት ሃይማኖት አድርጎ የወሰደው በዚህ ነው። አክሱማውያን ወደ ክርስትና መምጣታቸውን ተከትሎ የሃውልት ግንባታ አቆሙ። የአክሱም መንግሥት በ3ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ከነበሩት አራት ታላላቅ ኃያላን መንግስታት ከፋርስ፣ ሮም እና ቻይና ጋር በመሆን በፋርስ ነቢይ ማኒ ነበር። ከኢንዱቢስ የግዛት ዘመን ጀምሮ አክሱም እስከ ቂሳርያ እና ደቡባዊ ህንድ ባሉ ቦታዎች የተቆፈሩትን የራሱን ሳንቲሞች ያወጣል። ግዛቱ በጥንት ዘመን መስፋፋቱን ቀጠለ፣ ሜሮንን በመቆጣጠር በጣም አጭር ጊዜ ወሰደ፣ ከርሱም "ኢትዮጵያ" የሚለውን የግሪክ አገላለጽ የወረሰ ነው። የአክሱማውያን የቀይ ባህር የበላይነት ያበቃው በአክሱም ካሌብ ዘመነ መንግስት ሲሆን በባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ጀስቲን ቀዳማዊ ትዕዛዝ የአይሁድ ንጉሥ በዱ ኑዋስ በክርስቲያኖች ላይ እየደረሰ ያለውን ስደት ለማስቆም በየመን የሚገኘውን የሂሚያራይት መንግሥት ወረረ። ከሂያር ጋር በመቀላቀል፣ የአክሱም መንግሥት በግዛቱ ትልቁ ነበር። ሆኖም ግዛቱ በአክሱማይት-ፋርስ ጦርነቶች ጠፍቷል። የመንግሥቱ አዝጋሚ ማሽቆልቆል የጀመረው በ7ኛው ክፍለ ዘመን ነው፣ በዚህ ጊዜ ምንዛሪ ማውጣት አቆመ። የፋርስ (በኋላም ሙስሊሞች) በቀይ ባህር ውስጥ መገኘታቸው አክሱምን በኢኮኖሚ እንዲሰቃይ አድርጓቸዋል፣ እናም የአክሱም ከተማ ነዋሪ ቁጥር ቀንሷል። ከአካባቢያዊ እና ውስጣዊ ሁኔታዎች ጎን ለጎን, ይህ የመቀነስ ምክንያት ነው. የአክሱም የመጨረሻዎቹ ሶስት መቶ ዘመናት እንደ ጨለማ ዘመን ተቆጥረዋል፣ እናም እርግጠኛ ባልሆኑ ሁኔታዎች መንግስቱ በ960 አካባቢ ፈራረሰ። በጥንት ዘመን ከነበሩት ዋና ዋና ግዛቶች መካከል አንዱ ቢሆንም፣ የአክሱም መንግሥት በመካከለኛው ዘመን ሁሉ ኢትዮጵያ ተገልላ በነበረችበት ጊዜ ጨለማ ውስጥ ወደቀች። ሀ የኢዛና ድንጋይ ኢዛና ወደ ክርስትና መግባቱን እና ሜሮንን ጨምሮ በአካባቢው ያሉትን የተለያዩ ህዝቦች መገዛቱን መዝግቧል። አክሱማዊት መንህር በባላው ካላው (መተራ) ሰናፌ አቅራቢያ የአክሱም መንግሥት በኤርትራና የሚገኝ የንግድ ግዛት ነበር። ከ100-940 ዓ.ም ገደማ ነበረ፣ ከአይረን ዘመን ፕሮቶ-አክሱማይት ዘመን ሐ. ከክርስቶስ ልደት በፊት በአራተኛው ክፍለ ዘመን ታዋቂነትን ለማግኘት በአንደኛው ክፍለ ዘመን ዓ.ም. በአክሱም መጽሃፍ መሰረት የግዛቱ የመጀመሪያ ዋና ከተማ ማዛብር የኩሽ ልጅ ኢቲዮጲስ ነው የተሰራችው ዋና ከተማዋ በኋላ ወደ ሰሜን ኢትዮጵያ ወደ አክሱም ተዛወረች። መንግሥቱ በአራተኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ "ኢትዮጵያ" የሚለውን ስም ይጠቀም ነበር. የአክሱም ኢምፓየር በአሁኑ ጊዜ በአብዛኛዎቹ የኤርትራ፣ በሰሜን ኢትዮጵያ፣ በምእራብ የመን - የግብፅን ጀልባ ዲዛይን በመጠቀም የወረረውን - እና አንዳንድ የምስራቅ ሱዳን ክፍሎች ይስፋፋ ነበር። የግዛቱ ዋና ከተማ አሁን በሰሜን ኢትዮጵያ የምትገኝ አክሱም ነበረች። ዛሬ ትንሽ ማህበረሰብ፣ አክሱም ከተማ በአንድ ወቅት የተጨናነቀች ዋና ከተማ፣ የባህል እና የኢኮኖሚ ማዕከል ነበረች። ሁለት ኮረብታዎች እና ሁለት ጅረቶች በከተማይቱ ምስራቅ እና ምዕራብ ይገኛሉ; ምናልባት ይህንን አካባቢ ለማስተካከል የመነሻ ተነሳሽነት ሊሆን ይችላል። ከከተማው ውጭ ባሉት ኮረብታዎች እና ሜዳዎች ላይ የአክሱማውያን መቃብር ስቴሊ ወይም ሐውልት የሚባሉ የተንቆጠቆጡ የመቃብር ድንጋዮች ነበሯቸው። ሌሎች ጠቃሚ ከተሞች የሃ፣ ሃውልቲ-መላዞ፣ ማታራ፣ አዱሊስ እና ቆሃይቶ፣ የመጨረሻዎቹ ሶስት ከተሞች አሁን በኤርትራ ይገኛሉ። በሦስተኛው መቶ ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ በኤንዱቢስ የግዛት ዘመን፣ የራሷን ገንዘብ ማውጣት የጀመረች ሲሆን በማኒ ከሳሳንያን ኢምፓየር፣ ከሮማ ኢምፓየር እና ከቻይና "ሶስት መንግስታት" ጋር በዘመኑ ከነበሩት አራት ታላላቅ ኃያላን መንግስታት አንዱ ተብሎ ተሰየመ። አክሱማውያን በ325 ወይም 328 ዓ.ም በንጉሥ ኢዛና ክርስትናን እንደ መንግሥታዊ ሃይማኖት የወሰዱ ሲሆን አክሱም የመስቀልን ምስል በሳንቲሞቹ ላይ የተጠቀመች የመጀመሪያዋ ሀገር ነች። በ3ኛው ክፍለ ዘመን አካባቢ (ምናልባትም ከ240-260 ዓ.ም.) አካባቢ፣ በሴምብሮውተስ የሚመሩት አክሱማውያን ሴሴይን አሸነፉ፣ ሴሴያ የአክሱም መንግሥት ገባር ሆነ። በ330 አካባቢ፣ የአክሱም ኢዛና ሠራዊቱን እየመራ ወደ ሜሮ ግዛት በመግባት ከተማዋን ራሷን ወረረች። አንድ ትልቅ የድንጋይ ሐውልት እዚያው ቀርቷል፣ ወረራውም በኢዛና ድንጋይ ላይ የተያያዘ ነው።

20956

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%81%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%88%B4%E1%89%B6%E1%89%BD%20%E1%89%A3%E1%88%8D%20%E1%8B%AD%E1%88%9E%E1%89%B3%E1%88%8D%20%E1%8B%AD%E1%89%A0%E1%88%8B%E1%88%8D%20%E1%88%B2%E1%89%A3%E1%88%8D

የሁለት ሴቶች ባል ይሞታል ይበላል ሲባል

የሁለት ሴቶች ባል ይሞታል ይበላል ሲባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሁለት ሴቶች ባል ይሞታል ይበላል ሲባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20532

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%B5%E1%88%88%20%E1%89%A2%E1%88%B5%20%E1%88%B2%E1%8B%B3%E1%88%AD%20%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%8B%AD%E1%88%9E%E1%88%8B%E1%88%8D%20%E1%89%A0%E1%8C%A5%E1%88%AD

እድለ ቢስ ሲዳር ውሀ ይሞላል በጥር

እድለ ቢስ ሲዳር ውሀ ይሞላል በጥር የአማርኛ ምሳሌ ነው። እድለ ቢስ ሲዳር ውሀ ይሞላል በጥር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

52551

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A4%E1%8A%95%E1%8C%83%E1%88%9A%E1%8A%95%20%E1%8A%94%E1%89%B3%E1%8A%95%E1%8B%AB%E1%88%81

ቤንጃሚን ኔታንያሁ

ቤንጃሚን "ቢቢ" ኔታንያሁ ጥቅምት 21 ቀን 1949 የተወለደ) የእስራኤል ፖለቲከኛ ነው ከ1996 እስከ 1999 እና ከ2009 እስከ 2021 ዘጠነኛው የእስራኤል ጠቅላይ ሚኒስትር ሆኖ ያገለገለ። ኔታንያሁ በአሁኑ ጊዜ የተቃዋሚ መሪ እና የሊኩድ - ብሄራዊ ሊበራል ንቅናቄ ሊቀመንበር ሆነው ያገለግላሉ። በአጠቃላይ ለ15 አመታት በስልጣን ላይ ያገለገሉ ሲሆን ይህም በታሪክ ረጅሙ የእስራኤል ጠቅላይ ሚኒስትር አድርገውታል። በእስራኤል የነጻነት መግለጫ ከወጣ በኋላ የተወለዱ የመጀመሪያው ጠቅላይ ሚኒስትር ነበሩ። በቴል አቪቭ ከአለማዊ አይሁዳዊ ወላጆች የተወለዱት ኔታንያሁ ሁለቱም በኢየሩሳሌም እና ለተወሰነ ጊዜ በፊላደልፊያ፣ ፔንስልቬንያ በዩናይትድ ስቴትስ ያደጉ ናቸው። እ.ኤ.አ. በ1967 የእስራኤል መከላከያ ሰራዊትን ለመቀላቀል ወደ እስራኤል ተመለሰ። በሳይሬት ማትካል ልዩ ሃይል የቡድን መሪ ሆነ እና በተለያዩ ተልእኮዎች ተሳትፏል፣ በክብር ከመልቀቁ በፊት የካፒቴንነት ማዕረግ አግኝቷል። ኔታንያሁ ከማሳቹሴትስ የቴክኖሎጂ ተቋም ከተመረቁ በኋላ የቦስተን አማካሪ ቡድን የኢኮኖሚ አማካሪ ሆነዋል። በ1978 ዮናታን ኔታንያሁ ፀረ-ሽብር ተቋምን ለማግኘት ወደ እስራኤል ተመለሰ። ከ1984-1988 ኔታንያሁ በተባበሩት መንግስታት ድርጅት የእስራኤል ቋሚ ተወካይ ነበሩ። እ.ኤ.አ. በ 1993 የተቃዋሚዎች መሪ በመሆን የሊኩድ ሊቀመንበር ሆነው ተመርጠዋል ። እ.ኤ.አ. በ1996 በተካሄደው ምርጫ የወቅቱን ጠቅላይ ሚኒስትር ሺሞን ፔሬስን በማሸነፍ የእስራኤል ትንሹ ጠቅላይ ሚኒስትር ሆነው ተሾሙ። አንድ ጊዜ ካገለገሉ በኋላ ኔታንያሁ እና ሊኩድ በ1999 በተካሄደው ምርጫ በናዖድ ባራቅ አንድ የእስራኤል ፓርቲ በከፍተኛ ሁኔታ ተሸንፈዋል። ኔታንያሁ ከፖለቲካው ሙሉ በሙሉ ጡረታ መውጣትን መርጠው ወደ ግሉ ዘርፍ ገቡ። ከበርካታ አመታት በኋላ፣ የተተኩት የሊኩድ ሊቀመንበር ኤሪያል ሻሮን ጠቅላይ ሚኒስትር ከሆኑ በኋላ ኔታንያሁ ወደ ፖለቲካው ለመመለስ እርግጠኛ ሆነው የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር እና የገንዘብ ሚኒስትር ሆነው አገልግለዋል። ኔታንያሁ የገንዘብ ሚኒስትር እንደመሆናቸው መጠን የእስራኤልን ቀጣይ የኢኮኖሚ አፈጻጸም በእጅጉ እንዳሻሻሉ ተንታኞች የሚናገሩትን በእስራኤል ኢኮኖሚ ላይ ትልቅ ማሻሻያ አድርጓል። ኔታንያሁ በኋላ ከሳሮን ጋር ተጋጭተዋል፣ በመጨረሻም የጋዛን የመልቀቅ እቅድን በተመለከተ በተፈጠረው አለመግባባት ስራቸውን ለቀቁ። ሻሮን ካዲማ አዲስ ፓርቲ ለመመስረት ናታንያሁ በታህሳስ 2005 ወደ ሊኩድ አመራር ተመለሰ። እ.ኤ.አ. ከ2006 እስከ 2009 የተቃዋሚ ፓርቲ መሪ ነበሩ። ምንም እንኳን በ2009 በካዲማ ምርጫ ሊኩድ ሁለተኛ ሆኖ ቢያጠናቅቅም ኔታንያሁ ከሌሎች የቀኝ ክንፍ ፓርቲዎች ጋር ጥምር መንግስት መመስረት በመቻሉ ለሁለተኛ ጊዜ ጠቅላይ ሚኒስትር ሆነው ቃለ መሃላ ፈጸሙ። እ.ኤ.አ. በ2013 እና 2015 ምርጫ ሊኩድን ወደ አሸናፊነት መርቷል። የኤፕሪል 2019 ምርጫ የትኛውም ፓርቲ መንግስት መመስረት ካልቻለ በኋላ፣ በ2019 ሁለተኛ ምርጫ ተካሂዷል። በሴፕቴምበር 2019 በተካሄደው ምርጫ፣ በቤኒ ጋንትዝ የሚመራው የማዕከላዊው ሰማያዊ እና ነጭ ጥምረት ከኔታንያሁ ሊኩድ ትንሽ ቀድሞ ወጣ። ሆኖም ኔታንያሁም ሆነ ጋንትዝ መንግሥት መመስረት አልቻሉም። ከቀጠለ የፖለቲካ አለመግባባት በኋላ፣ የ2020 ምርጫን ተከትሎ ሊኩድ እና ሰማያዊ እና ነጭ የጥምር ስምምነት ሲደርሱ ይህ ተፈቷል። በስምምነቱ መሰረት፣ ጠቅላይ ሚኒስትሩ በኔታንያሁ እና ቤኒ ጋንትዝ መካከል ይሽከረከራሉ፣ በዚህም ጋንትዝ በኖቬምበር 2021 ናታንያሁ እንዲተኩ ታቅዶ ነበር። በታህሳስ 2020 ይህ ጥምረት ፈርሶ በማርች 2021 አዲስ ምርጫ ተካሄዷል። በመጨረሻው መንግስቱ ኔታንያሁ የእስራኤልን ምላሽ ለኮቪድ-19 ወረርሽኝ እና ለ2021 የእስራኤል-ፍልስጤም ቀውስ መርቷል። በጁን 2021 ናፍታሊ ቤኔት ከያይር ላፒድ ጋር መንግስት ከመሰረተ በኋላ ኔታንያሁ ከጠቅላይ ሚኒስትርነት ተወግዶ ለሶስተኛ ጊዜ የተቃዋሚ መሪ ሆነ። ኔታንያሁ እ.ኤ.አ. ከ1980ዎቹ ጀምሮ የግል ጓደኛቸው ከነበሩት ዶናልድ ትራምፕ ጋር ያላቸውን ቅርበት ፣ እ.ኤ.አ. ከ2016 ጀምሮ በእስራኤል ለነበራቸው የፖለቲካ ጥሪ ዋና ማዕከል አድርገው ነበር። የአብርሃም ስምምነት፣ በእስራኤል እና በተለያዩ የአረብ ሀገራት መካከል የተደረጉ ተከታታይ የመደበኛ ስምምነቶች። እ.ኤ.አ. ከታህሳስ 2016 ጀምሮ ኔታንያሁ በእስራኤል ፖሊስ እና አቃቤ ህግ የሙስና ወንጀል ምርመራ ሲደረግላቸው ቆይቷል። እ.ኤ.አ. ኖቬምበር 21 ቀን 2019 እምነትን በመጣስ፣ በሙስና እና በማጭበርበር ወንጀል ተከሷል። በቀረበበት ክስ ምክንያት ኔታንያሁ ከስልጣናቸው ከመነሳታቸው በፊት ከጠቅላይ ሚኒስትርነት ቦታ ውጭ ያሉትን ሁሉንም የሚኒስቴር መስሪያ ቤቶች ሃላፊነታቸውን እንዲለቁ በህጋዊ መንገድ ተጠይቀው ነበር። የመጀመሪያ ህይወት እና ወታደራዊ ስራ ኔታንያሁ በ1949 በቴል አቪቭ እስራኤል ከአይሁዳዊ ቤተሰብ ተወለደ። እናቱ ትዚላ ሰጋል የተወለደችው በኦቶማን ኢምፓየር የኢየሩሳሌም ሙታሳሪፌት ውስጥ በፔታህ ቲክቫ ሲሆን አባቱ ዋርሶ የተወለደው ቤንዚዮን ኔታንያሁ (ኒ ሚሌይኮውስኪ፣ 1910–2012) የአይሁዶች ወርቃማ ላይ ልዩ የታሪክ ምሁር ነበሩ። የስፔን ዕድሜ. የናታንያሁ አባታዊ አያት ናታን ሚሌይኮቭስኪ ረቢ እና የጽዮናውያን ጸሃፊ ነበሩ። የናታንያሁ አባት ወደ እስራኤል ሲሰደድ ስሙን ከ"ሚሌይኮቭስኪ" ወደ "ናታንያሁ" ማለትም "እግዚአብሔር ሰጠ" ብሎ ጠራ። ቤተሰቦቹ በብዛት አሽከናዚ ሲሆኑ፣ የ ምርመራ የሴፋርዲክ የዘር ግንድ እንዳለው እንዳረጋገጠለት ተናግሯል። ከቪልና ጋኦን ዘር ነው ይላል። ኔታንያሁ ከሶስት ልጆች ሁለተኛ ሰው ነበር። መጀመሪያ ያደገው እና ​​የተማረው በኢየሩሳሌም ሲሆን እዚያም ሄንሪታ ስዞልድ አንደኛ ደረጃ ትምህርት ቤት ገብቷል። ከ6ኛ ክፍል መምህሩ ሩት ሩበንስታይን ያገኘው የግምገማ ግልባጭ ኔታንያሁ ጨዋ፣ጨዋ እና አጋዥ እንደነበር አመልክቷል። ሥራው "ተጠያቂ እና በሰዓቱ" እንደነበረ; እና እሱ ተግባቢ፣ ተግሣጽ ያለው፣ ደስተኛ፣ ደፋር፣ ንቁ እና ታዛዥ ነበር። እ.ኤ.አ. በ1956 እና በ1958 መካከል እና ከ1963 እስከ 1967 ድረስ ቤተሰቦቹ በዩናይትድ ስቴትስ በቼልተንሃም ታውንሺፕ ፔንስልቬንያ በፊላደልፊያ ከተማ ዳርቻ ይኖሩ የነበረ ሲሆን አባ ቤንዚዮን ኔታንያሁ በድሮፕሲ ኮሌጅ አስተምረዋል። ቤንጃሚን ተከታትሎ ከቼልተንሃም ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት ተመርቋል እናም በክርክር ክለብ፣ በቼዝ ክለብ እና በእግር ኳስ ንቁ ተሳትፎ አድርጓል። እሱ እና ወንድሙ ዮናታን በአካባቢው ባጋጠሟቸው ላዩን የአኗኗር ዘይቤዎች እርካታ አጥተው ነበር፣ ይህም የወጣቶች ፀረ-ባህል እንቅስቃሴ፣ እና ቤተሰቡ በተገኙበት የተሃድሶ ምኩራብ ፣ የይሁዳ ቤተመቅደስ ፣ የሊበራል ስሜቶችን ጨምሮ። እ.ኤ.አ. በውጊያ ወታደርነት አሰልጥኖ ለአምስት ዓመታት በመከላከያ ሰራዊት ልዩ ሃይል ክፍል በሳይሬት ማትካል አገልግሏል። እ.ኤ.አ. በተለያዩ ጊዜያት በጦርነት ቆስሏል። እ.ኤ.አ. በ1968 እስራኤላውያን በሊባኖስ ላይ ያደረጉትን ወረራ እና በግንቦት 1972 የተጠለፈውን የሳቤና በረራ 571 መታደግን ጨምሮ በሌሎች በርካታ ተልዕኮዎች ውስጥ ተሳትፏል። እ.ኤ.አ. በ 1972 ከነቃ አገልግሎት ተባረረ ነገር ግን በሳይሬት ማትካል ክምችት ውስጥ ቆየ። ከተለቀቀ በኋላ፣ ወደ ዩናይትድ ስቴትስ ለመማር ሄደ፣ ነገር ግን በዮም ኪፑር ጦርነት ለማገልገል በጥቅምት 1973 ተመለሰ። በሶሪያ ግዛት ውስጥ ጥልቅ የሆነ የኮማንዶ ጥቃትን ከመምራቱ በፊት በስዊዝ ካናል ላይ ልዩ ሃይል በግብፅ ሃይሎች ላይ ባደረገው ወረራ ተሳትፏል። ኔታንያሁ በ1972 መጨረሻ ላይ በማሳቹሴትስ የቴክኖሎጂ ኢንስቲትዩት ኦፍ ቴክኖሎጂ () የስነ-ህንፃ ጥናት ለመማር ወደ አሜሪካ ተመለሰ። በዮም ኪፑር ጦርነት ለመፋለም ወደ እስራኤል ለአጭር ጊዜ ከተመለሰ በኋላ ወደ አሜሪካ ተመለሰ እና ቤን ኒታይ በሚል ስያሜ በየካቲት 1975 የመጀመሪያ ዲግሪያቸውን በአርክቴክቸር አጠናቅቆ በሰኔ 1976 ከ አስተዳደር ትምህርት ቤት ሁለተኛ ዲግሪ አግኝቷል። በተመሳሳይ በኦፕሬሽን ኢንቴቤ ወንድሙ ሞት ትምህርቱ እስኪቋረጥ ድረስ በፖለቲካል ሳይንስ የዶክትሬት ዲግሪ እየተማረ ነበር። በ ኔታንያሁ በዮም ኪፑር ጦርነት ለመፋለም እረፍት ቢወስዱም የማስተርስ ዲግሪያቸውን (በተለምዶ አራት አመት የሚፈጅ) በሁለት አመት ተኩል ጊዜ ውስጥ ባለ ሁለት ሎድ አጥንተዋል። በ ውስጥ ፕሮፌሰር ግሮሰር እንዲህ በማለት አስታውሰዋል፡- “በጣም ጥሩ አደረገ። በጣም ብሩህ ነበር፣ የተደራጀ፣ ጠንካራ፣ ኃይለኛ። ምን ማድረግ እንደሚፈልግ እና እንዴት ማድረግ እንዳለበት ያውቅ ነበር። በዚያን ጊዜ ስሙን ቢንያም "ቤን" ኒታይ ብሎ ለወጠው (ኒታይ፣ የኒታይ ተራራ እና የአርቤላ ስም ለሚታወቀው አይሁዳዊ ጠቢብ ኒታይ፣ አባቱ ብዙ ጊዜ ለጽሁፎች ይጠቀምበት የነበረው የብዕር ስም ነው።) ከአመታት በኋላ ኔታንያሁ ለመገናኛ ብዙኃን በሰጠው ቃለ ምልልስ አሜሪካውያን ስሙን መጥራት እንዲችሉ ለማድረግ መወሰኑን አብራርተዋል። ይህ እውነታ በፖለቲካ ተቀናቃኞቹ የእስራኤል ብሄራዊ ማንነት እና ታማኝነት እጦት በተዘዋዋሪ እንዲከሷቸው አድርገውታል። በ1976 የኔታንያሁ ታላቅ ወንድም ዮናታን ኔታንያሁ ተገደለ። ዮናታን የቢንያም የቀድሞ ክፍል አዛዥ ሳይሬት ማትካል አዛዥ ሆኖ ሲያገለግል እና ሽብርተኝነትን ለመከላከል በተካሄደው ታጋቾች የማዳን ተልዕኮ ኦፕሬሽን ኢንቴቤ በተባለበት ወቅት በአሸባሪዎች የተነጠቁ ከ100 በላይ እስራኤላውያን ታጋቾችን በማዳን ወደ ዩጋንዳ ኢንቴቤ አየር ማረፊያ ተወስዷል። . እ.ኤ.አ. በ 1976 ኔታንያሁ በክፍላቸው ጫፍ አቅራቢያ በ የተመረቀ ሲሆን በቦስተን ፣ ማሳቹሴትስ ውስጥ ለቦስተን አማካሪ ቡድን ኢኮኖሚያዊ አማካሪ ሆኖ በ 1976 እና 1978 መካከል በኩባንያው ውስጥ ይሠራ ነበር ። በቦስተን ኮንሰልቲንግ ቡድን፣ እሱ የሚት ሮምኒ ባልደረባ ነበር፣ ከእሱ ጋር ዘላቂ ወዳጅነት መሰረተ። ሮምኒ በወቅቱ ኔታንያሁ፡- “አንድ የተለየ አመለካከት ያለው ጠንካራ ስብዕና ያለው” እንደነበር ያስታውሳሉ እና “[] በአጭሩ መናገር ይቻላል… [] የጋራ ልምዶችን ማካፈል እና እይታ እና ተመሳሳይ ነው ። ኔታንያሁ “ቀላል ግንኙነታቸው” የ. ምሁራዊ ጥብቅ ቡት ካምፕ ውጤት ነው ብለዋል።እ.ኤ.አ. በ 1978 ኔታንያሁ በቦስተን የአካባቢ ቴሌቪዥን ላይ በ "ቤን ኒታይ" ስም ቀርበው ተከራክረዋል: "የግጭቱ ዋና ዋና የአረቦች የእስራኤልን መንግስት ለመቀበል አለመታደል ነው ... ለ 20 ዓመታት አረቦች ነበሩ ። ሁለቱም ዌስት ባንክ እና የጋዛ ሰርጥ እና አሁን እንዳሉት የራስን እድል በራስ መወሰን የግጭቱ አስኳል ከሆነ በቀላሉ የፍልስጤም መንግስት መመስረት ይችሉ ነበር።በ1978 ኔታንያሁ ወደ እስራኤል ተመለሰ። እ.ኤ.አ. በ 1978 እና በ 1980 መካከል የጆናታን ኔታንያሁ ፀረ-ሽብር ተቋም, መንግሥታዊ ያልሆነ ድርጅት ለሽብርተኝነት ጥናት ያደረ; ተቋሙ በአለም አቀፍ የሽብርተኝነት ውይይት ላይ ያተኮሩ በርካታ አለም አቀፍ ጉባኤዎችን አካሂዷል። ከ1980 እስከ 1982 በኢየሩሳሌም የሚገኘው የሪም ኢንዱስትሪዎች የግብይት ዳይሬክተር ነበሩ። በዚህ ወቅት ኔታንያሁ ከበርካታ የእስራኤል ፖለቲከኞች ጋር የመጀመርያ ግኑኝነትን አድርጓል፣ ሚኒስትር ሞሼ አረንስን ጨምሮ፣ በዋሽንግተን ዲሲ በሚገኘው የእስራኤል ኤምባሲ ምክትል ዋና ሃላፊ አድርገው የሾሙት አሬንስ በዩናይትድ ስቴትስ አምባሳደር ሲሆኑ፣ እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. እስከ 1984 ድረስ እ.ኤ.አ. በ1982 የሊባኖስ ጦርነት በሳይሬት ማትካል ለስራ ተጠባባቂ ተጠርቶ ከአገልግሎት እንዲለቀቅ ጠይቋል ፣በጦርነቱ ላይ በተሰነዘረባት ከባድ አለም አቀፍ ትችት አሜሪካ ውስጥ መቆየት እና የእስራኤል ቃል አቀባይ በመሆን ማገልገልን መርጧል። . በጦርነቱ ወቅት የእስራኤልን ጉዳይ ለመገናኛ ብዙኃን አቅርቧል እና በእስራኤል ኤምባሲ ውስጥ በጣም ቀልጣፋ የህዝብ ግንኙነት ስርዓት ዘርግቷል ። እ.ኤ.አ. በ 1984 እና 1988 መካከል ኔታንያሁ በተባበሩት መንግስታት የእስራኤል አምባሳደር ሆነው አገልግለዋል ። ኔታንያሁ በ 1980 ዎቹ ውስጥ ግንኙነት የፈጠሩት በራቢ ሜናችም ኤም. ሽኔርሰን ተጽዕኖ ነበራቸው። ሽኔርሰንን “በዘመናችን በጣም ተደማጭነት ያለው ሰው” ሲል ጠርቶታል። እ.ኤ.አ. በ 1980 ዎቹ ውስጥ ፣ በዩኤን የእስራኤል አምባሳደር ሆነው ሲያገለግሉ ኔታንያሁ የወደፊቱ የአሜሪካ ፕሬዝዳንት ዶናልድ ትራምፕ አባት ከሆነው ፍሬድ ትራምፕ ጋር ጓደኛ ሆኑ ። የተቃዋሚዎች መሪ : አውሮፓዊ ከ1988ቱ የእስራኤል ህግ አውጪ ምርጫ በፊት ኔታንያሁ ወደ እስራኤል ተመልሶ ሊኩድ ፓርቲን ተቀላቅሏል። በሊኩድ የውስጥ ምርጫ ኔታንያሁ በፓርቲዎች ዝርዝር ውስጥ አምስተኛ ደረጃ ላይ ተቀምጧል። በኋላም የ12ኛው ክኔሴት አባል ሆነው ተመርጠዋል፣ እና የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ሞሼ አሬንስ ምክትል ሆነው ተሾሙ፣ በኋላም ዴቪድ ሌቪ። ኔታንያሁ እና ሌቪ አልተባበሩም እናም በሁለቱ መካከል ያለው ፉክክር ከጊዜ በኋላ ተባብሷል። እ.ኤ.አ. በ1991 መጀመሪያ ላይ በባህረ ሰላጤው ጦርነት ወቅት እንግሊዛዊ አቀላጥፎ የነበረው ኔታንያሁ በ እና በሌሎች የዜና ማሰራጫዎች ላይ በሚዲያ ቃለ ምልልስ ላይ የእስራኤል ዋና ቃል አቀባይ ሆኖ ብቅ አለ። እ.ኤ.አ. በ 1991 የማድሪድ ኮንፈረንስ ኔታንያሁ በጠቅላይ ሚኒስትር ይዝሃክ ሻሚር የሚመራ የእስራኤል ልዑካን ቡድን አባል ነበሩ። ከማድሪድ ኮንፈረንስ በኋላ ኔታንያሁ በእስራኤል ጠቅላይ ሚኒስትር ጽህፈት ቤት ምክትል ሚኒስትር ሆነው ተሾሙ። እ.ኤ.አ. (ሳሮን መጀመሪያ ላይ የሊኩድ ፓርቲ አመራርን ፈልጎ ነበር፣ ነገር ግን አነስተኛ ድጋፍ እንደሚስብ ሲታወቅ በፍጥነት ራሱን አገለለ)። ሻሚር በ1992 ምርጫ ሊኩድ ከተሸነፈ በኋላ ከፖለቲካው ጡረታ ወጥቷል። የይስሃቅ ራቢን መገደል ተከትሎ የሱ ጊዜያዊ ተተኪ ሺሞን ፔሬዝ መንግስት የሰላም ሂደቱን እንዲያራምድ ሥልጣን ለመስጠት ቀድሞ ምርጫ እንዲደረግ ወሰነ። ኔታንያሁ እ.ኤ.አ. ኔታንያሁ ዘመቻውን እንዲያካሂድ አሜሪካዊው ሪፐብሊካን ፖለቲከኛ አርተር ፊንከልስቴይን ቀጥሮ ነበር፣ ምንም እንኳን የአሜሪካው የድምጽ ንክሻ እና የሰላ ጥቃት ጠንከር ያለ ትችት ቢያመጣም ውጤታማ ሆኖ ተገኝቷል። እ.ኤ.አ. በ 1996 ምርጫ ኔታንያሁ ሲያሸንፉ ፣በቦታው ታሪክ ውስጥ ትንሹ እና በእስራኤል ግዛት የተወለዱ የመጀመሪያው የእስራኤል ጠቅላይ ሚኒስትር (ይትዛክ ራቢን የተወለደው በኢየሩሳሌም ፣ በብሪቲሽ ፍልስጤም ማኔጅመንት ስር ነበር ፣ 1948 የእስራኤል መንግሥት ምስረታ)። ኔታንያሁ በቅድመ ምርጫ ተወዳጁ ሺሞን ፔሬዝ ማሸነፋቸው ብዙዎችን አስገርሟል። የኋለኛው ውድቀት ውስጥ ዋና ቀስቃሽ ከምርጫው ጥቂት ቀደም ብሎ የአጥፍቶ ጠፊዎች ማዕበል ነበር; እ.ኤ.አ. በማርች 3 እና 4 ቀን 1996 ፍልስጤማውያን ሁለት የአጥፍቶ ጠፊ ጥቃቶችን ፈጽመዋል፣ 32 እስራኤላውያንን ገድለዋል፣ ፔሬስ ጥቃቱን ማስቆም ያልቻለ ይመስላል። በዘመቻው ወቅት ኔታንያሁ የሰላም ሂደቱ መሻሻል የፍልስጤም ብሄራዊ ባለስልጣን ግዴታውን በመወጣት ላይ የተመሰረተ እንደሚሆን አፅንዖት ሰጥተዋል-በተለይ ሽብርተኝነትን በመዋጋት - እና የሊኩድ ዘመቻ መፈክር "ናታኒያሁ - አስተማማኝ ሰላም መፍጠር" ነበር. ሆኖም ኔታንያሁ ለጠቅላይ ሚኒስትርነት በተካሄደው ምርጫ ቢያሸንፉም የፔሬስ የእስራኤል ሌበር ፓርቲ በኬኔሴት ምርጫ ብዙ መቀመጫዎችን አግኝቷል። ኔታንያሁ መንግስት ለመመስረት ከኦርቶዶክስ-ኦርቶዶክስ ፓርቲዎች፣ ሻስ እና ዩቲጄ ጋር ጥምረት ላይ መተማመን ነበረበት። ጠቅላይ ሚኒስትር : አውሮፓዊ የመጀመሪያ ጊዜ ብዙ የአጥፍቶ ጠፊ ቦምቦች የሊኩድ የጸጥታ ቦታን አጠናከረ። ለአብዛኞቹ የቦምብ ጥቃቶች ሃማስ ሃላፊነቱን ወስዷል። እንደ ጠቅላይ ሚኒስትር ኔታንያሁ ስለ ብዙ የኦስሎ ስምምነት ማእከላዊ ግቢ ብዙ ጥያቄዎችን አንስቷል። ከዋና ዋና ነጥቦቹ አንዱ በዋና ዋና ጉዳዮች ላይ እንደ እየሩሳሌም ሁኔታ እና የፍልስጤም ብሄራዊ ማሻሻያ በመሳሰሉት ዋና ዋና ጉዳዮች ላይ ውሳኔ ከማግኘቱ በፊት ለፍልስጤማውያን መስማማት አለበት የሚለው የኦስሎ መነሻ ሃሳብ ጋር አለመስማማት ነው። ቻርተር የኦስሎ ደጋፊዎች የባለብዙ መድረክ አካሄድ በፍልስጤማውያን መካከል በጎ ፈቃድ እንደሚፈጥር እና እነዚህ አበይት ጉዳዮች በኋለኞቹ ደረጃዎች ሲነሱ እርቅን እንዲፈልጉ ያነሳሳቸዋል ብለው ነበር። ኔታንያሁ እንደተናገሩት እነዚህ ቅናሾች በምላሹ ምንም ዓይነት ተጨባጭ ምልክቶችን ሳያገኙ ለአክራሪ አካላት ማበረታቻ ሰጥተዋል። ለእስራኤላውያን ቅናሾች በምላሹ የፍልስጤም በጎ ፈቃድ ተጨባጭ ምልክቶች እንዲታዩ ጠይቋል። ከኦስሎ ስምምነት ጋር ልዩነት ቢኖራቸውም፣ ጠቅላይ ሚኒስትር ኔታንያሁ አፈጻጸማቸውን ቢቀጥሉም፣ ጠቅላይ ሚኒስትርነታቸው ግን የሰላም ሂደቱ መቀዛቀዝ ታይቷል። እ.ኤ.አ. በ 1996 ኔታንያሁ እና የኢየሩሳሌም ከንቲባ ኢሁድ ኦልመርት ከጠቅላይ ሚኒስትር ሺሞን ፔሬዝ በፊት ለሰላም ሲባል እንዲቆይ ትእዛዝ ሰጥተውት የነበረውን የዌስተርን ግድግዳ ዋሻ በአረብ ሰፈር ውስጥ ለመክፈት ወሰኑ። ይህ በፍልስጤማውያን የሶስት ቀናት ብጥብጥ የቀሰቀሰ ሲሆን በዚህም ምክንያት በደርዘን የሚቆጠሩ እስራኤላውያን እና ፍልስጤማውያን ተገድለዋል። ኔታንያሁ የፍልስጤም ፕሬዝዳንት አራፋትን ለመጀመሪያ ጊዜ የተገናኙት በሴፕቴምበር 4 ቀን 1996 ነው። ከስብሰባው በፊት ሁለቱ መሪዎች በስልክ ተነጋገሩ። ስብሰባዎቹ እስከ መኸር 1996 ድረስ ይቀጥላሉ ። ኔታንያሁ በመጀመሪያ ስብሰባቸው ላይ እንዲህ ብለዋል: - “የሁለቱም ወገኖች ፍላጎቶች እና ፍላጎቶች በአጸፋዊነት እና በፀጥታ እና በጥሩ ሁኔታ ላይ በመመስረት የሁለቱም ወገኖች ፍላጎቶች ግምት ውስጥ ማስገባት እንዳለብን አፅንዖት መስጠት እፈልጋለሁ ። - የሁለቱም እስራኤላውያን እና ፍልስጤማውያን መሆን. አራፋት “ከሚስተር ኔታንያሁ እና ከመንግስታቸው ጋር ለመስራት ቆርጠን ተነስተናል።” ንግግሮቹ የተጠናቀቁት እ.ኤ.አ. ጥር 14 ቀን 1997 የኬብሮን ፕሮቶኮል ሲፈረም ነበር። የፍልስጤም አስተዳደር ጋር የሄብሮን ፕሮቶኮል መፈራረሙ የእስራኤል ጦር በኬብሮን እንደገና እንዲሰማራ እና የሲቪል ባለስልጣን አብዛኛው አካባቢ የፍልስጤም አስተዳደር እንዲቆጣጠር አድርጓል።ውሎ አድሮ የሰላሙ ሂደት መሻሻል አለማድረግ በ1998 የዋይ ወንዝ ማስታወሻን ያዘጋጀው አዲስ ድርድር በእስራኤል መንግስት እና በፍልስጤም አስተዳደር የ 1995 ቀደሞ ጊዜያዊ ስምምነትን ተግባራዊ ለማድረግ የሚወሰዱ እርምጃዎችን ዘርዝሯል። እና የ ሊቀመንበር ያሲር አራፋት፣ እና በኖቬምበር 17 1998፣ የእስራኤል 120 አባል ፓርላማ፣ ፣ የዋይ ወንዝ ማስታወሻን በ75–19 ድምጽ አጽድቋል። እ.ኤ.አ. በ1967 በካርቱም በተካሄደው ኮንፈረንስ ላይ ጠቅላይ ሚኒስትር ኔታንያሁ “ከጎላን ኮረብቶች መውጣት የለም፣ የኢየሩሳሌምን ጉዳይ አለመነጋገር፣ በማናቸውም ቅድመ ሁኔታዎች ድርድር የለም” የሚለውን ፖሊሲ “ሶስት የለም(ዎች)” የሚል ፖሊሲ ላይ አፅንዖት ሰጥተዋል። እ.ኤ.አ. በ1997 ኔታኒያሁ ሁለቱ ሀገራት የሰላም ስምምነት ከተፈራረሙ ከ3 ዓመታት በኋላ በዮርዳኖስ የሃማስ መሪ ካሊድ ማሻልን ለመግደል የሞሳድ ዘመቻ ፈቀደ። የሞሳድ ቡድን እንደ አምስት የካናዳ ቱሪስቶች በሴፕቴምበር 27 ቀን 1997 ወደ ዮርዳኖስ ገብቶ በአማን ጎዳና ላይ የማሻልን ጆሮ መርዝ ገባ። ሴራው የተጋለጠ ሲሆን ሁለት ወኪሎች በዮርዳኖስ ፖሊስ ተይዘው ሲታሰሩ ሌሎች ሶስት ሰዎች ደግሞ በእስራኤል ኤምባሲ ውስጥ ተደብቀው በወታደሮች ተከቧል። የተበሳጨው ንጉስ ሁሴን እስራኤል መድሃኒቱን እንድትሰጥ ጠየቀ እና የሰላም ስምምነቱን እንደሚያፈርስ ዝቷል። ኔታንያሁ የዩኤስ ፕሬዝዳንት ቢል ክሊንተን ግፊት ካደረጉ በኋላ ጥያቄውን ተቀብለው ሼክ አህመድ ያሲንን ጨምሮ 61 የዮርዳኖስና የፍልስጤም እስረኞች እንዲፈቱ ትእዛዝ ሰጥተዋል። ክስተቱ ገና የእስራኤል እና የዮርዳኖስ ግንኙነት እያሽቆለቆለ ሄደ። በስልጣን ዘመናቸው ኔታንያሁ ወደ ነፃ ገበያ ኢኮኖሚ የሚያመሩ እርምጃዎችን በመውሰድ የኢኮኖሚ ነፃነት ሂደትን ጀምሯል። በእሱ ክትትል፣ መንግስት በባንክ እና በመንግስት ዋና ዋና ኩባንያዎች ውስጥ ያለውን ድርሻ መሸጥ ጀመረ። በተጨማሪም ኔታንያሁ የእስራኤል ጥብቅ የውጭ ምንዛሪ ቁጥጥርን በእጅጉ በማቃለሉ እስራኤላውያን ያልተገደበ ገንዘብ ከሀገራቸው እንዲወጡ፣ የውጭ ባንክ አካውንቶችን እንዲከፍቱ፣ የውጭ ምንዛሪ እንዲይዙ እና በሌሎች ሀገራት በነፃነት ኢንቨስት እንዲያደርጉ አስችሏቸዋል።በስልጣን ዘመናቸው ሁሉ ኔታንያሁ በእስራኤል የፖለቲካ ግራ ክንፍ ሲቃወሙ እና በኬብሮን እና በሌሎች ቦታዎች ለፍልስጤማውያን ባደረጉት ስምምነት እና በአጠቃላይ ከአራፋት ጋር ባደረጉት ድርድር ከቀኝ በኩል ድጋፍ አጥተዋል። ኔታንያሁ በትዳራቸው እና በሙስና ክስ ከተመሰረተባቸው ረጅም ተከታታይ ቅሌቶች በኋላ በእስራኤል ህዝብ ዘንድ ተቀባይነት አጥተዋል። እ.ኤ.አ. በ1997 ፖሊስ ኔታንያሁ በሙስና ወንጀል ክስ እንዲመሰረት ሐሳብ አቀረበ። ክሱን የሚቀንስ ጠቅላይ አቃቤ ህግ በመሾም ተከሷል ነገር ግን አቃቤ ህግ ለፍርድ ለመቅረብ በቂ ማስረጃ የለም በማለት ብይን ሰጥቷል። እ.ኤ.አ. በ 1999 ኔታንያሁ የእስራኤል ፖሊስ ከመንግስት ተቋራጭ ነፃ አገልግሎት በ100,000 ዶላር በሙስና ክስ እንዲመሰረትበት ሲያበረታታ ሌላ ቅሌት ገጠመው። የእስራኤል ጠቅላይ አቃቤ ህግ በማስረጃ የተቸገሩትን በመጥቀስ ክስ አልመሰረተም። የምርጫ ሽንፈት እ.ኤ.አ. በ1999 በተካሄደው የጠቅላይ ሚኒስትርነት ምርጫ በናዖድ ባራቅ ከተሸነፈ በኋላ ኔታንያሁ ለጊዜው ከፖለቲካው ጡረታ ወጥቷል። በመቀጠልም ከእስራኤል የመገናኛ መሳሪያዎች አምራች ጋር ለሁለት አመታት በከፍተኛ አማካሪነት አገልግሏል። እ.ኤ.አ. በ2000 መገባደጃ ላይ የባርቅ መንግስት ወድቆ ኔታንያሁ ወደ ፖለቲካው የመመለስ ፍላጎት እንዳለው ገለፀ። በህጉ መሰረት የባራክ ስልጣን መልቀቅ ለጠቅላይ ሚኒስትርነት ቦታ ብቻ ምርጫ እንዲደረግ ታስቦ ነበር። ኔታንያሁ አጠቃላይ ምርጫ መካሄድ አለበት ሲሉ አጥብቀው የጠየቁ ሲሆን ይህ ካልሆነ ግን የተረጋጋ መንግስት ሊኖር አይችልም ብለዋል። ኔታንያሁ ውሎ አድሮ ለጠቅላይ ሚንስትርነት ቦታ ላለመወዳደር ወሰኑ፣ ይህ እርምጃ በወቅቱ ከኔታንያሁ ያነሰ ተወዳጅነት የጎደለው ይባል የነበረው ኤሪኤል ሻሮን ወደ ስልጣን እንዲወጣ አመቻችቷል። እ.ኤ.አ. በ 2002 የእስራኤል ሌበር ፓርቲ ከጥምረቱ ወጥቶ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትርነቱን ከለቀቁ በኋላ ጠቅላይ ሚኒስትር ኤሪያል ሻሮን ኔታንያሁ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር አድርገው ሾሙ። ኔታንያሁ ሳሮንን ለሊኩድ ፓርቲ መሪነት ቢሞግቱትም ከስልጣን ሊያነሱት አልቻሉም። በሴፕቴምበር 9 ቀን 2002 ኔታንያሁ በሞንትሪያል ፣ ኩቤክ ፣ ካናዳ በሚገኘው ኮንኮርዲያ ዩኒቨርሲቲ ሊያደርጉት የታቀደው ንግግር በመቶዎች የሚቆጠሩ የፍልስጤም ደጋፊ ተቃዋሚዎች ደህንነታቸውን ካጨናነቁ እና በመስታወት መስኮት ከተሰባበሩ በኋላ ተሰርዟል። ኔታንያሁ በሞንትሪያል ሪትዝ ካርልተን ሆቴል ቆይታው ውስጥ በመቆየታቸው በተቃውሞው ላይ አልነበሩም። በኋላ አክቲቪስቶቹን ሽብርተኝነትን ይደግፋሉ እና “ያበደ ቅንዓት” ሲል ከሰዋል። ከሳምንታት በኋላ እ.ኤ.አ ኦክቶበር 1 2002 ወደ 200 የሚጠጉ ተቃዋሚዎች ከኔታንያሁ ጋር በፒትስበርግ ከሄይንዝ አዳራሽ መገኘት ውጭ ተገናኙ። ምንም እንኳን የፒትስበርግ ፖሊስ፣ የእስራኤል ደህንነት እና የፒትስበርግ ክፍል ንግግሮቹ መሃል ከተማውን በአዳራሹ እና በዱኪሴን ክለብ እንዲሁም በከተማ ዳርቻ ሮበርት ሞሪስ ዩኒቨርሲቲ እንዲቀጥሉ ፈቅደዋል። በሴፕቴምበር 12 ቀን 2002 ኔታንያሁ በኢራቅ ግዛት የተፈጠረውን የኒውክሌር ስጋት አስመልክቶ በዩኤስ የተወካዮች ምክር ቤት የቁጥጥር እና የመንግስት ማሻሻያ ኮሚቴ ፊት (እንደ የግል ዜጋ በመሐላ) መስክሯል፡- “ሳዳም እየፈለገ ያለው እና እየሠራ ያለው ምንም አይነት ጥያቄ የለም። እና ወደ ኑክሌር ጦር መሳሪያ ልማት እየገሰገሰ ነው - ምንም ጥያቄ የለውም "ብለዋል. "እና አንዴ ካገኘ በኋላ, ታሪክ ወዲያውኑ እንደሚቀያየር ምንም ጥርጥር የለውም." በምስክርነቱ፣ ኔታንያሁም “የሳዳምን አገዛዝ ሳዳምን ከወሰድክ፣ በአካባቢው ላይ ትልቅ አዎንታዊ አስተያየት እንደሚኖረው አረጋግጥልሃለሁ” ብሏል። የገንዘብ ሚኒስትር : አውሮፓውያን እ.ኤ.አ. ከ2003 የእስራኤል ህግ አውጪ ምርጫ በኋላ ፣ ብዙ ታዛቢዎች እንደ አስገራሚ እርምጃ የቆጠሩት ፣ ሳሮን የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴርን ለሲልቫን ሻሎም አቅርቦ ለናታንያሁ የፋይናንስ ሚኒስቴር አቀረበች። አንዳንድ ተመራማሪዎች ሻሮን ይህን እርምጃ የወሰደው ኔታንያሁ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ሆነው ባሳዩት ብቃት በፖለቲካዊ ስጋት በመቁጠራቸው እና በኢኮኖሚ እርግጠኛ ባልሆነበት ወቅት በፋይናንስ ሚኒስቴር ውስጥ በማስቀመጥ የኔታንያሁ ተወዳጅነት ሊቀንስ ይችላል ብለው ይገምታሉ። ኔታንያሁ አዲሱን ሹመት ተቀብለዋል። ሻሮን እና ኔታንያሁ ከስምምነት ላይ ደርሰዋል ኔታንያሁ እንደ የገንዘብ ሚንስትርነት ሙሉ ነፃነት እንደሚኖራቸው እና ሻሮን ማሻሻያዎቻቸውን ሁሉ እንዲመልሱላቸው ኔታንያሁ በሳሮን የእስራኤል ወታደራዊ እና የውጭ ጉዳይ ጉዳዮች ላይ የሳሮን አስተዳደር ዝም በማለታቸው ነው። ኔታንያሁ የገንዘብ ሚኒስትር እንደመሆናቸው መጠን በሁለተኛው ኢንቲፋዳ ወቅት የእስራኤልን ኢኮኖሚ ከዝቅተኛ ደረጃው ለመመለስ የሚያስችል የኢኮኖሚ እቅድ አውጥተዋል። ኔታንያሁ የኢኮኖሚ እድገትን ለማደናቀፍ የተዳከመ የህዝብ ሴክተር እና ከልክ ያለፈ መመሪያዎች ናቸው ብለዋል ። ምንም እንኳን ተቺዎቹ ባይኖሩም የእሱ እቅድ ወደ ነፃ ወደሆኑ ገበያዎች መሄድን ያካትታል። ሰዎች ለሥራ ወይም ለሥልጠና እንዲያመለክቱ፣ የመንግሥት ሴክተርን መጠን እንዲቀንስ፣ የመንግሥት ወጪን ለሦስት ዓመታት እንዲታገድና የበጀት ጉድለቱን 1 በመቶ እንዲሸፍን በማድረግ የበጎ አድራጎት ጥገኝነትን ለማቆም የሚያስችል ፕሮግራም ዘረጋ። የግብር አከፋፈል ስርዓቱ ተስተካክሎ ታክስ እንዲቀንስ የተደረገ ሲሆን ከፍተኛ የግለሰብ ታክስ መጠን ከ64% ወደ 44% እና የድርጅት ታክስ ምጣኔ ከ36 በመቶ ወደ 18 በመቶ ዝቅ ብሏል። ብዙ ቢሊዮን ዶላር የሚያወጣ የመንግስት ሀብት ወደ ግል ተዛውሯል ከነዚህም መካከል ባንኮች፣ ዘይት ማጣሪያዎች፣ ኤል አል ብሔራዊ አየር መንገድ እና ዚም የተቀናጀ የመርከብ አገልግሎት። ለወንዶችም ለሴቶችም የጡረታ ዕድሜ ጨምሯል, እና የገንዘብ ልውውጥ ህጎች የበለጠ ነፃ ሆነዋል. ንግድ ባንኮች የረዥም ጊዜ ቁጠባቸውን ለመተው ተገደዱ። በተጨማሪም ኔታንያሁ ፉክክርን ለመጨመር ሞኖፖሊዎችን እና ካርቴሎችን አጠቃ። የእስራኤል ኢኮኖሚ ማደግ ሲጀምር እና ስራ አጥነት በከፍተኛ ደረጃ እያሽቆለቆለ ሲሄድ ኔታንያሁ በስልጣን ዘመናቸው መጨረሻ 'ኢኮኖሚያዊ ተአምር' እንደሰሩ አስተያየት ሰጪዎች በሰፊው ይነገር ነበር። ነገር ግን፣ በሌበር ፓርቲ ውስጥ ያሉ ተቃዋሚዎች (እና ጥቂቶቹ በእራሱ ሊኩድ ውስጥ) የናታንያሁ ፖሊሲዎች በተከበረው የእስራኤል የማህበራዊ ሴፍቲኔት መረብ ላይ እንደ “ታቸር” ጥቃት ይመለከቱ ነበር። በስተመጨረሻ፣ የኢኮኖሚ ዕድገቱ እየጨመረ በሄደበት ወቅት ሥራ አጥነት ቀንሷል፣ የዕዳ-ከ- ጥምርታ በዓለም ዝቅተኛ ከሚባሉት ውስጥ አንዱ ዝቅ ብሏል፣ እና የውጭ ኢንቨስትመንት ከፍተኛ ደረጃ ላይ ደርሷል። ኔታንያሁ በ2004 የጋዛን የማስወገጃ እቅድ ህዝበ ውሳኔ እስካልተደረገ ድረስ ከስልጣናቸው እንደሚለቁ ዝተዋል። በኋላ ላይ ኡልቲማተም አሻሽሎ በኪነሴት ውስጥ ለፕሮግራሙ ድምጽ ሰጥቷል, ይህም ወዲያውኑ በ 14 ቀናት ውስጥ ህዝበ ውሳኔ ካልተደረገ በስተቀር ስልጣኑን እንደሚለቁ አመልክቷል. የእስራኤል ካቢኔ 17 ለ 5 ድምፅ ከመስጠቱ በፊት ከጋዛ የመውጣትን የመጀመሪያ ምዕራፍ ከማጽደቁ ጥቂት ቀደም ብሎ እ.ኤ.አ. ነሐሴ 7 ቀን 2005 የመልቀቂያ ደብዳቤ አስገባ። የተቃዋሚዎች መሪ : አውሮፓዊ ሻሮን ከሊኩድ መውጣቱን ተከትሎ ኔታንያሁ ለሊኩድ አመራር ከተወዳደሩት በርካታ እጩዎች አንዱ ነበር። ከዚህ በፊት ያደረገው የቅርብ ጊዜ ሙከራ በሴፕቴምበር 2005 ለሊኩድ ፓርቲ መሪነት ቀደምት ቅድመ ምርጫዎችን ለማድረግ ሲሞክር ፓርቲው የጠቅላይ ሚኒስትርነት ቦታን ሲይዝ - በዚህም አሪኤል ሻሮንን ከስልጣን እንዲወርድ ገፋፍቶታል። ፓርቲው ይህንን ተነሳሽነት አልተቀበለውም። ኔታንያሁ መሪነቱን በታህሳስ 20 ቀን 2005 እንደገና ተረከበ፣ በ 47% የመጀመሪያ ድምጽ፣ 32% ለሲልቫን ሻሎም እና 15% ለሞሼ ፌይሊን። እ.ኤ.አ. በማርች 2006 በኬኔሴት ምርጫ ሊኩድ ከካዲማ እና ሌበር ቀጥሎ ሶስተኛ ደረጃን የያዙ ሲሆን ኔታንያሁ ደግሞ የተቃዋሚ ፓርቲ መሪ ሆነው አገልግለዋል። እ.ኤ.አ. ኦገስት 14 ቀን 2007 ኔታንያሁ የሊኩድ ሊቀመንበር እና እጩው ለጠቅላይ ሚኒስትርነት 73% ድምጽ በማግኘት የቀኝ ቀኝ እጩ ሞሼ ፌይሊን እና የአለም ሊኩድ ሊቀመንበር ዳኒ ዳኖን በመቃወም በድጋሚ ተመረጡ። እ.ኤ.አ. በ2008 የተካሄደውን የእስራኤል–ሃማስ የተኩስ አቁም ተቃወመ፣ ልክ እንደሌሎች የ ተቃዋሚዎች። በተለይም ኔታንያሁ “ይህ ዘና ለማለት ሳይሆን የእስራኤል ሃማስን ለማስታጠቅ የተደረገ ስምምነት ነው... ለዚህ ምን እያገኘን ነው?” ብለዋል። እ.ኤ.አ. በ 2008 የመጀመሪያ አጋማሽ ላይ ዶክተሮች ጤናማ ሆኖ የተገኘ አንድ ትንሽ የአንጀት ፖሊፕ አስወገዱ። የቲዚፒ ሊቪኒ ካዲማን እንዲመሩ መመረጣቸውን እና ኦልመርት ከጠቅላይ ሚኒስትርነት መልቀቃቸውን ተከትሎ ኔታንያሁ ሊቪኒ ጥምረት ለመቀላቀል ፈቃደኛ አልሆነም እና በየካቲት 2009 የተካሄደውን አዲስ ምርጫ ደግፏል። እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. የሕዝብ አስተያየት መስጫዎች ሊኩድ በበላይነት እንደሚመሩ አሳይተዋል፣ ነገር ግን ከእስራኤል መራጮች መካከል አንድ ሦስተኛ የሚሆኑት ውሳኔ ባለማግኘታቸው ነው። በምርጫው እራሱ ሊኩድ ሁለተኛውን ከፍተኛ ወንበር አሸንፏል። ለሊኩድ በአንፃራዊ ሁኔታ ደካማ ማሳያ ሊሆን የሚችለው አንዳንድ የሊኩድ ደጋፊዎች ወደ አቪግዶር ሊበርማን የእስራኤል ቤይቲኑ ፓርቲ መክደዳቸው ነው። ኔታንያሁ ግን የቀኝ ክንፍ ፓርቲዎች አብላጫ ድምፅ ማግኘታቸውን በመግለጽ አሸንፈው የካቲት 20 ቀን 2009 ኢሁድ ኦልመርትን በመተካት በጠቅላይ ሚኒስትርነት ኔታንያሁ በእስራኤሉ ፕሬዝዳንት ሺሞን ፔሬዝ ተሾሙ እና ድርድር ለመመስረት ድርድር ጀመረ። ጥምር መንግስት. የቀኝ ክንፍ ፓርቲዎች አብላጫውን 65 የኪነሴት መቀመጫዎች ቢያሸንፉም፣ ኔታንያሁ ሰፋ ያለ የመሀል አዋቂ ጥምረትን መርጠው የካዲማ ተቀናቃኞቻቸው ሆነው በቲዚፒ ሊቪኒ ሊቀመንበርነት ወደ መንግስታቸው ዞረዋል። በዚህ ጊዜ የሊቪኒ ተራ ነበር ለመቀላቀል ፈቃደኛ አለመሆን፣የሰላም ሂደቱን እንዴት ማስቀጠል እንደሚቻል ላይ ያለው የሃሳብ ልዩነት ማደናቀፉ ነው። ኔታንያሁ ትንንሾቹን ተቀናቃኝ በኤሁድ ባራክ የሚመራውን የሌበር ፓርቲ መንግስቱን እንዲቀላቀል በማማለል የተወሰነ መጠን ያለው የመሃል ቃና ሰጠው። ኔታንያሁ ካቢኔያቸውን ለኪነሴት አቅርበው መጋቢት 31 ቀን 2009 ዓ.ም. 32ኛው መንግስት በእለቱ በ69 ህግ አውጭዎች በአብላጫ ድምፅ 45 (በአምስት ድምፅ ተአቅቦ) ጸድቆ አባላቱ ቃለ መሃላ ፈፅመዋል። ጠቅላይ ሚኒስትር : አውሮፓዊ ሁለተኛ ቃል እ.ኤ.አ. በ 2009 የዩኤስ ውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ሂላሪ ክሊንተን የፍልስጤም መንግስት መመስረትን እንደሚደግፉ ገልጸዋል - ይህ መፍትሄ በጠቅላይ ሚኒስትር በተመረጡት ቤንጃሚን ኔታንያሁ ከዚህ ቀደም የዩናይትድ ስቴትስ ትብብር ለማድረግ ቃል ገብተዋል። የፕሬዚዳንት ኦባማ አስተዳደር ልዩ መልዕክተኛ ጆርጅ ሚቸል ሲደርሱ ኔታንያሁ ከፍልስጤማውያን ጋር የሚደረጉ ማናቸውም ተጨማሪ ድርድር ፍልስጤማውያን እስራኤልን እንደ አይሁዳዊት ሃገር እውቅና እንዲሰጡ ቅድመ ሁኔታ ነው ብለዋል። ሰኔ 4 ቀን 2009 ኦባማ ለሙስሊሙ ዓለም ንግግር ባደረጉበት የፕሬዚዳንት ኦባማ የካይሮ ንግግር ኦባማ ከሌሎች ነገሮች መካከል፣ “ዩናይትድ ስቴትስ ቀጣይ የእስራኤል ሰፈራ ህጋዊነትን አትቀበልም” ብለዋል። የኦባማን የካይሮ ንግግር ተከትሎ ኔታንያሁ ወዲያውኑ ልዩ የመንግስት ስብሰባ ጠራ። እ.ኤ.አ ሰኔ 14፣ የኦባማ የካይሮ ንግግር ከአስር ቀናት በኋላ፣ ኔታንያሁ በባር-ኢላን ዩኒቨርሲቲ ንግግር ያደረጉት “ከወታደራዊ ነፃ የሆነ የፍልስጤም መንግስት”ን የደገፈ ቢሆንም እየሩሳሌም የተዋሃደች የእስራኤል ዋና ከተማ ሆና መቀጠል አለባት። ኔታንያሁ እየሩሳሌም የእስራኤል የተባበሩት መንግስታት ዋና ከተማ ሆና ከቀጠለች ፍልስጤማውያን ጦር እንደሌላቸው እና ፍልስጤማውያን የመመለስ ጥያቄያቸውን እንደሚተዉ የፍልስጤምን መንግስት እንደሚቀበሉ አስታውቀዋል። በተጨማሪም በዌስት ባንክ ውስጥ ባሉ የአይሁድ ሰፈሮች ውስጥ "የተፈጥሮ እድገት" የማግኘት መብት እንዳላቸው ተከራክረዋል ቋሚ ደረጃቸው ለተጨማሪ ድርድር ነው. የፍልስጤም ከፍተኛ ባለስልጣን ሴሬብ ኤሬክት ንግግሩ "የቋሚነት ድርድርን በር ዘግቷል" ያሉት ኔታንያሁ በእየሩሳሌም ፣ ስደተኞች እና ሰፈራዎች ላይ ባወጡት መግለጫ ምክንያት ነው። የስልጣን ዘመናቸውን ከጀመሩ ከሶስት ወራት በኋላ ኔታንያሁ የካቢኔያቸው በርካታ ጉልህ ስኬቶችን ማስመዝገቡን ለምሳሌ የሚሰራ የብሄራዊ አንድነት መንግስት መመስረት እና “የሁለት መንግስታት መፍትሄ” ላይ ሰፊ መግባባት ላይ መድረሳቸውን ተናግረዋል። እ.ኤ.አ. በጁላይ 2009 በሃሬትዝ የተደረገ ጥናት እንደሚያመለክተው አብዛኞቹ እስራኤላውያን የኔታኒያሁ መንግስትን ይደግፋሉ፣ ይህም የግል ይሁንታ 49 በመቶ ያህል ሰጠው። ኔታንያሁ የመንቀሳቀስ ነፃነትን እና ወደ ሀገር ውስጥ የማስገባት ፍሰት እንዲኖር ለማድረግ በዌስት ባንክ ውስጥ የፍተሻ ኬላዎችን አንስቷል; በዌስት ባንክ ውስጥ የኢኮኖሚ እድገት ያስከተለ እርምጃ. እ.ኤ.አ. በ 2009 ኔታንያሁ የአረብ ሰላም ተነሳሽነትን (“የሳውዲ የሰላም ተነሳሽነት” በመባልም ይታወቃል) እና ከእስራኤል ጋር ያለውን ግንኙነት መደበኛ ለማድረግ የባህሬን ልዑል ሳልማን ቢን ሃማድ ቢን ኢሳ አል ካሊፋ ያደረጉትን ጥሪ አወድሰዋል። እ.ኤ.አ. ነሐሴ 2009 የፍልስጤም አስተዳደር ሊቀ መንበር ማህሙድ አባስ በተባበሩት መንግስታት ድርጅት ጠቅላላ ጉባኤ ላይ ከጠቅላይ ሚኒስትር ኔታንያሁ ጋር ለመገናኘት ፈቃደኛ መሆናቸውን አስታውቀዋል። ድርድር ኔታንያሁ በእነዚህ ግንዛቤዎች ላይ ወሳኝ ጊዜ ላይ እንደሚገኝ ተዘግቧል፣ እነዚህም ቀደም ሲል በዌስት ባንክ የተፈቀደውን ግንባታ በመቀጠል ሁሉንም ሰፈሮች ለማቀዝቀዝ እና በምስራቅ እየሩሳሌም ግንባታን ለመቀጠል በፍቃድ ላይ ስምምነትን እንደሚያካትቱ ተዘግቧል። በተመሳሳይ ጊዜ እዚያ የአረብ ነዋሪዎችን ቤቶች መፍረስ ማቆም. በሴፕቴምበር 4 ቀን 2009 ኔታንያሁ ተጨማሪ የሰፈራ ግንባታዎችን ለማጽደቅ ሰፋሪዎች ለሚያቀርቡት የፖለቲካ ጥያቄ መስማማት እንዳለበት ተዘግቧል። የዋይት ሀውስ ቃል አቀባይ ሮበርት ጊብስ በተወሰደው እርምጃ “ተጸጸተ” ብለዋል፤ ሆኖም አንድ የዩኤስ ባለስልጣን እርምጃው “ባቡሩን አያደናቅፍም” ብለዋል። ሴፕቴምበር 7 ቀን 2009 ኔታንያሁ ወዴት እንደሚያመሩ ሳይዘግቡ ከቢሮአቸው ወጡ። የጠቅላይ ሚኒስትሩ ወታደራዊ ጸሃፊ ሜጀር ጄኔራል ሜየር ካሊፊ ኔታንያሁ በእስራኤል የሚገኘውን የጸጥታ ተቋም ጎብኝተዋል ሲሉ ዘግበዋል። የተለያዩ የዜና ወኪሎች የት እንዳሉ የተለያዩ ታሪኮችን ዘግበዋል። እ.ኤ.አ. ሴፕቴምበር 9 ቀን 2009 ዬዲዮት አህሮኖት እንደዘገበው የእስራኤሉ መሪ የኤስ-300 ፀረ-አውሮፕላን ሚሳኤል ስርዓቶችን ለኢራን እንዳይሸጥ የሩሲያ ባለስልጣናትን ለማሳመን ወደ ሞስኮ ሚስጥራዊ በረራ አድርጓል። ርዕሰ ዜናዎች ኔታንያሁ “ውሸታም” በማለት ጉዳዩን “ፊያስኮ” ብለውታል። በኋላም በጉዳዩ ምክንያት የጠቅላይ ሚኒስትሩ ወታደራዊ ጸሃፊ ከስራ ሊሰናበቱ እንደሚችሉ ተነግሯል። ሰንበት ታይምስ እንደዘገበው ጉዞው የተደረገው የኢራንን የኒውክሌር ጦር መሳሪያ መርሃ ግብር እስራኤል ናቸው ብላ የምታምንባቸውን የሩሲያ ሳይንቲስቶች ስም ለመጋራት ነው። እ.ኤ.አ ሴፕቴምበር 24 ቀን 2009 በኒውዮርክ ለተባበሩት መንግስታት ድርጅት ጠቅላላ ጉባኤ ባደረጉት ንግግር ኢራን ለአለም ሰላም ስጋት መሆኗን እና እስላማዊ ሪፐብሊክ የኒውክሌር ጦር መሳሪያ እንዳታገኝ መከላከል የአለም አካል አለበት ብለዋል። ለአውሽዊትዝ የወጣውን ንድፍ በማውለብለብ እና በናዚዎች የተገደሉትን የገዛ ቤተሰቦቻቸውን መታሰቢያ በመጥራት ኔታንያሁ የኢራኑ ፕሬዝዳንት ማህሙድ አህመዲነጃድ ስለ እልቂት እልቂት ጥያቄ ሲያቀርቡ "አታፍሩም?" በኖቬምበር 25 ቀን 2009 ኔታንያሁ ከፊል 10 ወር የሚፈጀውን የሰፈራ ግንባታ የማቆም እቅድ አውጀዋል ። የታወጀው ከፊል ቅዝቃዜ በእውነተኛ የሰፈራ ግንባታ ላይ ምንም አይነት ለውጥ አላመጣም ሲል በዋናው የእስራኤል ዕለታዊ ዕለታዊ ሃሬትዝ ትንታኔ። የዩናይትድ ስቴትስ ልዩ መልዕክተኛ ጆርጅ ሚቼል እንዳሉት "ዩናይትድ ስቴትስ የእስራኤልን የእጅ ምልክት ውስንነት በተመለከተ የአረቦችን ስጋት ብታጋራም የእስራኤል መንግስት እስካሁን ካደረገው በላይ ነው" ብለዋል። ኔታንያሁ በሰጡት መግለጫ እርምጃውን “የሰላሙን ሂደት የሚያበረታታ አሳማሚ እርምጃ ነው” በማለት ፍልስጤማውያን ምላሽ እንዲሰጡ አሳስበዋል። ፍልስጤማውያን በቅርቡ በዌስት ባንክ በሺዎች የሚቆጠሩ የሰፈራ ህንጻዎች መገንባታቸውን እና በምስራቅ እየሩሳሌም ምንም አይነት የሰፈራ እንቅስቃሴ እንደማይኖር በመግለጽ ምልክቱ “ቀላል አይደለም” በማለት ጥሪውን ውድቅ አድርገዋል። እ.ኤ.አ. በመጋቢት 2010 የእስራኤል መንግስት በሰሜን ምስራቅ እየሩሳሌም ራማት ሽሎሞ ተብሎ በሚጠራው ትልቅ የአይሁዶች የመኖሪያ ቤቶች ግንባታ ላይ ተጨማሪ 1,600 አፓርትመንቶች እንዲገነቡ አፅድቋል። የእስራኤል መንግስት ይህን ያስታወቀው የዩኤስ ምክትል ፕሬዝዳንት ጆ ባይደን እና የአሜሪካ መንግስት በጎበኙበት ወቅት ነው እቅዱን በጠንካራ ቃል አውግዘዋል። ኔታንያሁ በመቀጠል ሁሉም የቀድሞ የእስራኤል መንግስታት በአካባቢው እንዲገነቡ እንደፈቀዱ እና እንደ ራማት ሽሎሞ እና ጊሎ ያሉ አንዳንድ ሰፈሮች እስከ ዛሬ ድረስ በሁለቱም ወገኖች በቀረበው የመጨረሻ የስምምነት እቅድ ውስጥ ሁልጊዜ እንደ እስራኤል አካል ይካተታሉ ሲል መግለጫ አውጥቷል። . ኔታንያሁ ይህ ማስታወቂያ በወጣበት ወቅት ተጸጽቷል ነገር ግን "በኢየሩሳሌም ላይ ያለን ፖሊሲ ለ42 አመታት የእስራኤል መንግስታት ሲከተሉት የነበረው ፖሊሲ ተመሳሳይ ነው እና ምንም ለውጥ አላመጣም" ብለዋል። በሴፕቴምበር 2010 ኔታንያሁ በኦባማ አስተዳደር ሸምጋይነት ከፍልስጤማውያን ጋር ለመጀመሪያ ጊዜ ከረጅም ጊዜ በኋላ ቀጥታ ውይይት ለማድረግ ተስማሙ። የእነዚህ ቀጥተኛ ንግግሮች የመጨረሻ አላማ ለአይሁዶች እና ለፍልስጤም ህዝቦች የሁለት ሀገር መፍትሄ በማቋቋም ለእስራኤል እና ፍልስጤም ግጭት ይፋዊ የሆነ "የመጨረሻ ደረጃ እልባት" ማዕቀፍ መፍጠር ነው። በሴፕቴምበር 27፣ የ10-ወር ሰፈራው መረጋጋት አብቅቷል፣ እና የእስራኤል መንግስት ምስራቅ እየሩሳሌምን ጨምሮ በምእራብ ባንክ አዲስ ግንባታን አፀደቀ። እ.ኤ.አ. በጁላይ 2011 ከቢሮ በጡረታ ሲወጡ የቀድሞ የዩናይትድ ስቴትስ የመከላከያ ሚኒስትር ሮበርት ጌትስ ኔታንያሁ ለዩናይትድ ስቴትስ ምስጋና ቢስ እንደሆኑ እና እስራኤልን አደጋ ላይ ይጥላሉ ብለዋል። ምላሽ የሰጡት የሊኩድ ፓርቲ ናታንያሁ አብዛኛው እስራኤላውያን ጠቅላይ ሚኒስትሩን እንደሚደግፉ እና በዩናይትድ ስቴትስ ሰፊ ድጋፍ እንዳላቸው በመግለጽ ተሟግቷል። እ.ኤ.አ. በ1987 ሚስጥራዊ የአሜሪካ ሰነዶችን ለእስራኤል በማውጣቱ የእድሜ ልክ እስራት የሚቀጣው አሜሪካዊው ጆናታን ፖላርድ እንዲፈታ ኔታንያሁ ሳይሳካለት ቀርቷል። በ1998 በዋይ ወንዝ ስብሰባ ላይ ጉዳዩን አንስተው የዩኤስ ፕሬዝዳንት ቢል ክሊንተንን በግሉ አድርገው ነበር በማለት ተናግሯል። ፖላርድን ለመልቀቅ ተስማማ። በ2002 ኔታንያሁ ፖላርድን በሰሜን ካሮላይና እስር ቤት ጎበኘ። የእስራኤል ጠቅላይ ሚኒስትር ከፖላርድ ሚስት ጋር ግንኙነት ነበራቸው፣ እና የኦባማ አስተዳደር ፖላርድን እንዲፈታ ግፊት በማድረግ ላይ ነበሩ። እ.ኤ.አ. በ2011፣ በመላው እስራኤል የማህበራዊ ፍትህ ተቃውሞዎች ተቀሰቀሱ። በመቶ ሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎች በመላው ሀገሪቱ የእስራኤልን የኑሮ ውድነት ተቃውመዋል። በምላሹ ኔታንያሁ ችግሮቹን መርምሮ የመፍትሄ ሃሳቦችን እንዲያቀርብ በፕሮፌሰር ማኑኤል ትራጅተንበርግ የሚመራውን ኮሚቴ ሾመ። ኮሚቴው በሴፕቴምበር 2011 ከፍተኛውን የኑሮ ውድነት ለመቀነስ የውሳኔ ሃሳቦችን አቅርቧል። ኔታንያሁ የቀረቡትን ማሻሻያዎች በካቢኔ በኩል በአንድ ጊዜ ለመግፋት ቃል ቢገቡም ፣በጥምረቱ ውስጥ ያሉ ልዩነቶች ማሻሻያዎቹ ቀስ በቀስ እንዲፀድቁ አድርጓል ። የናታንያሁ ካቢኔ በመላ ሀገሪቱ የፋይበር ኦፕቲክ ኬብል ኔትወርክን የመገንባት እቅድ አጽድቆ ርካሽ እና ፈጣን የፋይበር ኦፕቲክ የኢንተርኔት አገልግሎት በእያንዳንዱ ቤት እንዲደርስ አድርጓል። እ.ኤ.አ. በ 2012 ኔታንያሁ መጀመሪያ ላይ ቀደምት ምርጫዎችን ለመጥራት አቅዶ ነበር ፣ ነገር ግን እ.ኤ.አ. በ 2013 ብሔራዊ ምርጫ እስኪደረግ ድረስ እስራኤልን ለማየት አወዛጋቢ የብሔራዊ አንድነት መንግስት መፈጠሩን ተቆጣጠረ ። በግንቦት 2012 ኔታንያሁ ለፍልስጤማውያን መብት ለመጀመሪያ ጊዜ እውቅና ሰጥተዋል ። በይፋዊ ሰነድ ውስጥ የራሳቸው ግዛት አላቸው ፣ ለማህሙድ አባስ የፃፉት ደብዳቤ ፣ ምንም እንኳን ቀደም ሲል እንደገለፀው ከወታደራዊ ነፃ መሆን አለበት ። እ.ኤ.አ. ኦክቶበር 25 ቀን 2012 ኔታንያሁ እና የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር አቪግዶር ሊበርማን የፖለቲካ ፓርቲያቸው ሊኩድ እና እስራኤል ቤይቴኑ ተዋህደው በአንድ ድምፅ በእስራኤል ጥር 22 ቀን 2013 አጠቃላይ ምርጫ እንደሚወዳደሩ አስታውቀዋል። ሦስተኛው ጊዜ እ.ኤ.አ. በ 2013 በተካሄደው ምርጫ የናታንያሁ ሊኩድ ባይተይኑ ጥምረት የሊኩድ እና የእስራኤል ቤይቴኑ ፓርቲዎች ጥምር ድምፅ ከነበራቸው በ11 ጥቂት መቀመጫዎች ተመልሷል። ቢሆንም፣ በኬኔሴት ውስጥ ትልቁ አንጃ ሆኖ የቀረው፣ የእስራኤል ፕሬዚዳንት ሺሞን ፔሬዝ ኔታንያሁ የእስራኤል ሠላሳ ሦስተኛውን መንግሥት የመመሥረት ኃላፊነት ከሰሱት። አዲሱ ጥምረት ዬሽ አቲድ፣ የአይሁድ ቤት እና የሐትኑዋ ፓርቲዎችን ያካተተ ሲሆን በዬሽ አቲድ እና ​​በአይሁድ ቤት አፅንኦት የኦርቶዶክስ ተዋህዶ ፓርቲዎችን አግልሏል። ኔታንያሁ በሦስተኛ ጊዜ የሥልጣን ዘመን፣ የኤኮኖሚ ሊበራላይዜሽን ፖሊሲያቸውን ቀጥለዋል። እ.ኤ.አ. በታህሳስ 2013 የእስራኤልን በጣም የተከማቸ ኢኮኖሚ የሸማቾችን ዋጋ ዝቅ ለማድረግ፣ የገቢ አለመመጣጠንን ለመቀነስ እና የኢኮኖሚ እድገትን ለመጨመር የሚያቅድ የንግድ ማጎሪያ ህግን አጽድቋል። ኔታንያሁ የማጎሪያ ኮሚቴውን እ.ኤ.አ. በ2010 ያቋቋመ ሲሆን በመንግስታቸው የተገፋው ረቂቅ ህግ ምክሮቹን ተግባራዊ አድርጓል። አዲሱ ህግ የባለብዙ ደረጃ ኮርፖሬት ይዞታ መዋቅሮችን ያገደ ሲሆን በዚህ ውስጥ የዋና ስራ አስፈፃሚ ቤተሰቦች ወይም ሌሎች ተዛማጅነት ያላቸው ግለሰቦች የህዝብ ኩባንያዎችን በመያዝ ሌሎች የመንግስት ኩባንያዎችን ይዘዋል እና በዚህም የዋጋ ንረት ላይ መሰማራት ችለዋል። በህጉ መሰረት ኮርፖሬሽኖች ከሁለት እርከኖች በላይ በይፋ የተዘረዘሩ ኩባንያዎችን እንዳይይዙ እና የገንዘብ እና የገንዘብ ያልሆኑ ድርጅቶችን እንዳይይዙ ታግደዋል. ሁሉም ኮንግሎሜቶች ትርፍ ይዞታዎችን ለመሸጥ ከአራት እስከ ስድስት ዓመታት ተሰጥቷቸዋል. ኔታንያሁ የሸማቾችን ዋጋ ዝቅ ለማድረግ እና የወጪ ንግድን ለመጨመር በእስራኤል ወደብ ባለስልጣን ሰራተኞች በሞኖፖል የተያዘ ነው ብለው የሚያዩትን ወደብ የፕራይቬታይዜሽን ዘመቻ ጀመሩ። በጁላይ 2013 በሃይፋ እና አሽዶድ ውስጥ የግል ወደቦችን ለመገንባት ጨረታ አውጥቷል ። ኔታንያሁ በኢንዱስትሪው ላይ ያለውን ጫና ለማቃለል ከመጠን ያለፈ ቢሮክራሲ እና ደንቦችን ለመግታት ቃል ገብተዋል።እ.ኤ.አ ኤፕሪል 2014 እና እንደገና በሰኔ ወር ኔታንያሁ ሃማስ እና የፍልስጤም አስተዳደር ተስማምተው የአንድነት መንግስት ሲመሰርቱ ያደረባቸውን ጥልቅ ስጋት ተናግረው እና የዩናይትድ ስቴትስ እና የአውሮፓ መንግስታት ከፍልስጤም ጥምር መንግስት ጋር ለመስራት ያደረጉትን ውሳኔ ሁለቱንም ክፉኛ ተችተዋል። . እ.ኤ.አ ሰኔ 2014 ላይ ለሶስት እስራኤላውያን ታዳጊዎች አፈና እና ግድያ ሃማስን ተጠያቂ አድርጓል፣ እና በዌስት ባንክ ከፍተኛ ፍተሻ እና ማሰር በተለይም የሃማስ አባላትን ኢላማ አድርጓል እና በሚቀጥሉት ሳምንታት በጋዛ 60 ኢላማዎች ላይ ደርሷል። በ30 ሰኔ 2014 መንግስት ለመጠርጠር በቂ ምክንያት ስላላቸው የተገደሉት የታዳጊዎቹ አስከሬን ከተገኘ በኋላ በጋዛ ታጣቂዎች እና በመከላከያ ሰራዊት መካከል የሚሳኤል እና የሮኬት ልውውጥ ተባብሷል።በርካታ የሃማስ አባላት ከተገደሉ በኋላ ወይ በፍንዳታ ወይም በእስራኤል የቦምብ ጥቃት፣ ሃማስ ከጋዛ ሮኬቶችን ወደ እስራኤል እንደሚመታ በይፋ አስታውቋል፣ እና እስራኤል በጋዛ ሰርጥ ላይ ኦፕሬሽን መከላከያ ጠርዝን ጀምሯል፣ ይህም የኖቬምበር 2012 የተኩስ አቁም ስምምነትን በመደበኛነት አብቅቷል። ጠቅላይ ሚንስትሩ በአሜሪካ የቴሌቪዥን ፕሮግራሞችን ሰርተው ሃማስን የዘር ማጥፋት ወንጀል አሸባሪ ሲሉ ሲኤንኤን በሰጡት ቃለ ምልልስ ገልፀዋል። በቀዶ ጥገናው በጋዛ ላይ የደረሰው ጉዳት ለሶስተኛ ጊዜ ኢንቲፋዳ ሊፈጥር ይችላል ወይ ተብሎ ሲጠየቅ ኔታንያሁ ሃማስ ወደዚያ ግብ እየሰራ መሆኑን መለሱ። እ.ኤ.አ ኦክቶበር 2014 የኔታንያሁ መንግስት በመንግስት ኩባንያዎች ውስጥ ያለውን ሙስና እና ፖለቲካን ለመቀነስ እና የእስራኤልን የካፒታል ገበያ ለማጠናከር የሚያስችል የፕራይቬታይዜሽን እቅድ አጽድቋል። በእቅዱ መሰረት በመንግስት ባለቤትነት ስር ባሉ ኩባንያዎች ውስጥ እስከ 49% የሚደርሱ አናሳዎች, የጦር መሳሪያ አምራቾች, ኢነርጂ, ፖስታ, ውሃ እና የባቡር ኩባንያዎች እንዲሁም የሃይፋ እና አሽዶድ ወደቦች ይገኙበታል. በዚያው ወር ኔታንያሁ በሰፈራ ላይ የሚሰነዘረውን ትችት “ከአሜሪካን እሴት ጋር የሚቃረን” ሲሉ የገለፁት ይህ አስተያየት ከዋይት ሀውስ ፕሬስ ሴክሬታሪ ጆሽ ኢርነስት የሰላ ተግሣጽ እንዳስገኘላቸው የአሜሪካ እሴቶች እስራኤል የማያቋርጥ የገንዘብ ድጋፍ ብቻ ሳይሆን የመከላከያ ቴክኖሎጂ እንድታገኝ እንዳደረገው ጠቁመዋል። እንደ ብረት ዶሜ. ኔታንያሁ አይሁዶች በሚኖሩበት ቦታ ላይ ገደቦችን እንደማይቀበል ገልፀው የኢየሩሳሌም አረቦች እና አይሁዶች በፈለጉት ቦታ ቤት መግዛት አለባቸው ብለዋል ። የአሜሪካው ውግዘት እንዳስገረመኝ ተናግሯል። "ይህ ከአሜሪካን እሴት ጋር የሚጋጭ ነው። ለሰላምም ጥሩ ውጤት አያመጣም። ይህን የዘር ማጥራት ለሰላም ቅድመ ሁኔታ እናደርጋለን የሚለው ሀሳብ ፀረ ሰላም ይመስለኛል።" ብዙም ሳይቆይ የአትላንቲክ ባልደረባው ጄፍሪ ጎልድበርግ በኔታንያሁ እና በዋይት ሀውስ መካከል ያለው ግንኙነት አዲስ ደረጃ ላይ መድረሱን የዘገበው የዩናይትድ ስቴትስ አስተዳደር በእስራኤል የሰፈራ ፖሊሲ የተናደደ ሲሆን ኔታንያሁ ደግሞ የአሜሪካ አስተዳደር በመካከለኛው ምስራቅ ላይ ያለውን ንቀት ገልጸዋል። እ.ኤ.አ. ዲሴምበር 2 2014 ኔታንያሁ ሁለቱን ሚኒስትሮቻቸውን የፋይናንስ ሚኒስትሩ ያየር ላፒድን የመሃል ተቃዋሚውን የየሽ አቲድ ፓርቲ እና የፍትህ ሚኒስትር ቲዚፒ ሊቪኒን ሃትኑዋን ይመራሉ። ለውጦቹ መንግስት እንዲበተን ምክንያት ሆኗል፣ እ.ኤ.አ. ማርች 17 ቀን 2015 አዲስ ምርጫዎች ይጠበቃሉ። በጥር 2015 ኔታንያሁ በአሜሪካ ኮንግረስ ንግግር እንዲያደርጉ ተጋብዘው ነበር። ይህ ንግግር ኔታንያሁ ለኮንግረስ የጋራ ስብሰባ ያደረጉት ሶስተኛው ንግግር ነው። ታይም በኮንግሬስ ንግግር እንደሚያደርጉ ከማስታወቁ አንድ ቀን ቀደም ብሎ እንደዘገበው የዩኤስ የህግ ባለሙያዎች እና የሞሳድ መሪ ታሚር ፓርዶ በኢራን ላይ ተጨማሪ ማዕቀብ እንዳይጥሉ ለማስጠንቀቅ በማሰብ ያደረጉትን ስብሰባ ለማደናቀፍ ሞክሯል ይህ እርምጃ የኒውክሌር ድርድርን ሊያደናቅፍ ይችላል። ወደ ንግግሩ መሪነት እ.ኤ.አ. በማርች 3 2015 በዩናይትድ ስቴትስ የሚገኙ የእስራኤል ቆንስላ ጄኔራል “ከአሜሪካ የአይሁድ ማህበረሰቦች እና የእስራኤል አጋሮች ከባድ አሉታዊ ምላሽ ይጠብቃሉ። ተቃውሞዎች ከኦባማ አስተዳደር ድጋፍ እና ተሳትፎ ውጭ የንግግሩን ዝግጅት እና የእስራኤል መጋቢት 17 2015 ምርጫ ከመደረጉ በፊት የንግግሩን ጊዜ ያካትታል። ሰባት የአሜሪካ የአይሁድ ህግ አውጭዎች በአሜሪካ የእስራኤል አምባሳደር ሮን ዴርመርን አግኝተው ኔታንያሁ ከህግ አውጭዎች ጋር በግል እንዲገናኙ ምክረ ሃሳብ አቅርበዋል። ኔታንያሁ ንግግሩን ሲያደርጉ በዓለም ዙሪያ ያሉትን ሁሉንም አይሁዶች እንደሚናገሩ ተናግሯል ፣ይህ የይገባኛል ጥያቄ በሌሎች የአይሁድ ማህበረሰብ ውስጥ አከራካሪ ነው። የአይሁድ ቮይስ ፎር ፒስ ዋና ዳይሬክተር ሬቤካ ቪልኮመርሰን እንዳሉት “አሜሪካውያን አይሁዶች ኔታንያሁ ወይም ሌላ ማንኛውም የእስራኤል ፖለቲከኛ - እኛ ያልመረጥነው እና ለመወከል ያልመረጥነው - እናገራለሁ በሚለው አስተሳሰብ በጣም ተደናግጠዋል። እኛ" እ.ኤ.አ. በ2015 በእስራኤል ምርጫ የቅርብ ውድድር ነው ተብሎ በሚታሰበው የምርጫ ቀን የምርጫው ቀን ሲቃረብ ኔታንያሁ የፍልስጤም ግዛት በስልጣን ዘመናቸው አይመሰረትም ወይ ብለው ሲጠየቁ 'በእርግጥ' ሲሉ መለሱ። የፍልስጤም መንግስት መደገፍ አክራሪ እስላማዊ አሸባሪዎች በእስራኤል ላይ ጥቃት እንዲሰነዝሩበት ቦታ ከመስጠት ጋር እኩል እንደሆነ ተናግረዋል ። ይሁን እንጂ ኔታንያሁ በድጋሚ "የአንድ ሀገር መፍትሄ አልፈልግም። ሰላማዊና ዘላቂ የሁለት ሀገር መፍትሄ እፈልጋለሁ። ፖሊሲዬን አልቀየርኩም" አራተኛው ጊዜ እ.ኤ.አ. በ 2015 ምርጫ ኔታንያሁ ከፓርቲያቸው ሊኩድ ጋር በመሆን ምርጫውን 30 ስልጣን በመምራት የተመለሱ ሲሆን ይህም ለክኔሴት ከፍተኛው መቀመጫ አድርጎታል። ፕሬዝዳንት ሪቪሊን በመጀመሪያዎቹ አራት ሳምንታት ድርድሮች ውስጥ ሳይጠናቀቅ ሲቀር ጥምረት ለመፍጠር ለኔታንያሁ እስከ ሜይ 6 2015 እንዲራዘም ፈቀዱ። በግንቦት 6 ቀን እኩለ ሌሊት ላይ በሁለት ሰዓታት ውስጥ ጥምር መንግስት መሰረተ። የሱ ሊኩድ ፓርቲ ከአይሁድ ሆም፣ ዩናይትድ ቶራ አይሁዲዝም፣ ኩላኑ እና ሻስ ጋር ጥምረት መሰረተ። እ.ኤ.አ. ሜይ 28 ቀን 2015 ኔታንያሁ በሚቀጥለው አጠቃላይ ምርጫ ከዚህ ቀደም ታይቶ ለማያውቅ አምስተኛ የስልጣን ዘመን ለጠቅላይ ሚኒስትርነት እንደሚወዳደሩ እና የሊኩድ የ እጩዎችን የመምረጥ ሂደት እንደሚደግፉ አስታውቀዋል። እ.ኤ.አ. በነሀሴ 2015 የኔታኒያሁ መንግስት የግብርና ማሻሻያ እና የምግብ ዋጋን ለመቀነስ ከውጪ የሚገቡትን ቀረጥ ለመቀነስ፣የመኖሪያ ቤት ወጪን ለመቀነስ እና የመሠረተ ልማት ግንባታዎችን ለማፋጠን እና በፋይናንሱ ዘርፍ ማሻሻያ ለማድረግ የሚያስችል የሁለት አመት በጀት አጽድቋል። ውድድርን ለመጨመር እና ለፋይናንስ አገልግሎቶች ክፍያዎችን ለመቀነስ. በመጨረሻም መንግስት አንዳንድ ቁልፍ የግብርና ማሻሻያዎችን በማስወገድ ለመደራደር ተገዷል። እ.ኤ.አ ኦክቶበር 2015 ኔታንያሁ የኢየሩሳሌም ታላቅ ሙፍቲ ሀጅ አሚን አል-ሁሴኒ ለሁለተኛው የአለም ጦርነት ቀደም ባሉት ወራት ለአዶልፍ ሂትለር የጅምላ ጭፍጨፋ ሀሳብ ሰጡ በማለታቸው የናዚ መሪ አይሁዶችን ከማጥፋት ይልቅ እንዲያጠፋ በማሳመን ሰፊ ትችት ሰንዝሯል። ብቻ ከአውሮፓ አስወጣቸው። ይህ ሃሳብ በዋና ዋና የታሪክ ተመራማሪዎች ውድቅ የተደረገ ሲሆን አል-ሁሴኒ ከሂትለር ጋር የተደረገው ስብሰባ የተካሄደው የአይሁዶች የጅምላ ግድያ ከተጀመረ ከአምስት ወራት ገደማ በኋላ ነው። የጀርመኗ መራሂተ መንግስት አንጌላ ሜርክል የኔታንያሁ የይገባኛል ጥያቄ እንደማይቀበሉት ገልፀው በናዚ ዘመን የሀገራቸውን ወንጀሎች መቀበላቸውን ደግመዋል። ኔታንያሁ በኋላም “ዓላማቸው ሂትለርን ከተሸከመው ኃላፊነት ነፃ ማውጣት ሳይሆን በወቅቱ የፍልስጤም አባት ያለ ሀገር እና ከ‘ወረራ’ በፊት፣ ያለግዛቶች እና ሰፈራዎች መሆናቸውን ለማሳየት ነበር” ሲሉ አብራርተዋል። በአይሁዶች ላይ በስርዓታዊ ቅስቀሳ እንኳን ተመኙ። አንዳንድ በጣም ጠንካራ ትችት ከእስራኤል ምሁራን የመጡ ናቸው፡ ዩሁዳ ባወር የኔታኒያሁ የይገባኛል ጥያቄ “ፍፁም ደደብ ነው” ሲል ሞሼ ዚመርማን ግን “ከሂትለር ሸክሙን ወደሌሎች ለማሸጋገር የሚደረግ ማንኛውም ሙከራ የሆሎኮስት ክህደት ነው” ሲል ተናግሯል። እ.ኤ.አ. በማርች 2016 የናታንያሁ ጥምረት በዌስተርን ዎል ላይ የኦርቶዶክስ ያልሆኑ የጸሎት ቦታዎችን ለመፍጠር መንግስት በወሰዳቸው እርምጃዎች እራሳቸውን ለቀው እንደሚወጡ በመዝታታቸው የናታንያሁ ጥምረት ከፍተኛ ቀውስ ገጥሞታል። መንግስት ለኮንሰርቫቲቭ እና ሪፎርም አይሁዲዝም ሌላ ይፋዊ የመንግስት እውቅና ከሰጠ ከጥምረቱ እንደሚወጡ አስታውቀዋል። እ.ኤ.አ. በታህሳስ 23 ቀን 2016 ዩናይትድ ስቴትስ በኦባማ አስተዳደር ከተባበሩት መንግስታት የፀጥታው ምክር ቤት ውሳኔ 2334 ተአቅቦ እንዲወጣ ውጤታማ በሆነ መንገድ ፈቅዳለች። እ.ኤ.አ. በታህሳስ 28 የዩኤስ ውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ጆን ኬሪ እስራኤልን እና የሰፈራ ፖሊሲዎችን በንግግራቸው አጥብቀው ወቅሰዋል። ኔታንያሁ የተባበሩት መንግስታት ድርጅትን ውሳኔ እና የኬሪ ንግግር ምላሽ በፅኑ ነቅፈዋል። እ.ኤ.አ. ጥር 6 ቀን 2017 የእስራኤል መንግስት ከድርጅቱ የሚያወጣውን አመታዊ መዋጮ በድምሩ 6 ሚሊዮን ዶላር በዩናይትድ ስቴትስ ዶላር ተወ። እ.ኤ.አ. ከባለቤቱ ሳራ ጋር አብሮ ነበር። የሶስት ቀናት ይፋዊ የስራ ጉብኝት የቢዝነስ ተወካዮችን ያካተተ ሲሆን ኔታንያሁ እና የአውስትራሊያው ጠቅላይ ሚኒስትር ማልኮም ተርንቡል በርካታ የሁለትዮሽ ስምምነቶችን ሊፈራረሙ ነበር። በአንደኛው የዓለም ጦርነት ወቅት ቤርሳቤህን ነፃ ያወጡት የአውስትራሊያ ቀላል ሆርስ ጦር ሰራዊት መሆናቸውን ያስታወሱት ኔታንያሁ ይህ በአገሮቹ መካከል የ100 ዓመታት ግንኙነት የጀመረው። እ.ኤ.አ. ኦክቶበር 12 2017 ዩናይትድ ስቴትስ ተመሳሳይ እርምጃ መውሰዷን ካወጀች በኋላ የናታንያሁ መንግስት በኤጀንሲው ጸረ እስራኤል ርምጃ እንደሆነ ባየው ምክንያት ከዩኔስኮ መውጣቱን አስታውቆ ውሳኔውን በታህሳስ 2017 ይፋ አድርጓል። የእስራኤል መንግስት በይፋ እ.ኤ.አ. በታህሳስ ወር 2017 መገባደጃ ላይ ለዩኔስኮ መልቀቂያውን አሳውቋል። በ 30 ኤፕሪል 2018 ኔታንያሁ ኢራን የኢራንን የኒውክሌር መርሃ ግብር መጠን የሚገልጹ ከ100,000 በላይ ሰነዶችን ካሼ ካቀረበች በኋላ የኢራንን የኒውክሌር ስምምነት እንዳላቆመች ከሰሷት። ኢራን የኔታንያሁ ንግግር “ፕሮፓጋንዳ” ብላ ወቅሳለች። ኔታንያሁ የ2018 የሰሜን ኮሪያ-ዩናይትድ ስቴትስን ስብሰባ አወድሰዋል። በመግለጫውም "የዩናይትድ ስቴትስ ፕሬዝዳንት ዶናልድ ትራምፕን በሲንጋፖር ታሪካዊ ጉባኤ ላይ አመሰግነዋለሁ። ይህ የኮሪያ ልሳነ ምድርን ከኒውክሌር ጦር መሳሪያ ለማጽዳት ለሚደረገው ጥረት ጠቃሚ እርምጃ ነው" ብለዋል። እ.ኤ.አ. ጁላይ 19 2018 ክኔሴት በኔታንያሁ ጥምር መንግስት የተደገፈ መሰረታዊ ህግ የሆነውን የብሄር-ግዛት ህግን አፀደቀ። ተንታኞች ህጉ የኔታኒያሁ ጥምረት የቀኝ ክንፍ አጀንዳን እንደሚያራምድ ምልክት አድርገው ይመለከቱት ነበር። ከኤፕሪል 2019 የእስራኤል ህግ አውጪ ምርጫ በፊት፣ ኔታንያሁ የቀኝ ክንፍ ፓርቲዎች ህብረትን ለመመስረት የአይሁድ ሆም ፓርቲን ከቀኝ አክራሪው ኦትማ ይሁዲት ፓርቲ ጋር አንድ የሚያደርግ ስምምነትን ረድተዋል። የስምምነቱ አነሳሽነት ለትናንሽ ፓርቲዎች የምርጫ ገደብን ለማሸነፍ ነበር. ስምምነቱ በመገናኛ ብዙኃን ተችቷል፣ ምክንያቱም ኦትስማ በሰፊው በዘረኝነት የሚታወቅ እና መነሻውን ከአክራሪ ካሃኒስት እንቅስቃሴ ጋር የተያያዘ ነው። የወንጀል ምርመራ እና ክስ ከጃንዋሪ 2017 ጀምሮ ኔታንያሁ በእስራኤል ፖሊስ በሁለት ጉዳዮች "ክስ 1000" እና "ጉዳይ 2000" ሲመረመሩ እና ሲጠየቁ ቆይቷል። ሁለቱ ጉዳዮች ተያይዘዋል. በክስ 1000 ኔታንያሁ ጄምስ ፓከር እና የሆሊውድ ፕሮዲዩሰር አርኖን ሚልቻንን ጨምሮ ከነጋዴዎች ተገቢ ያልሆነ ሞገስ አግኝተዋል ተብሎ ተጠርጥሯል። ጉዳይ 2000 ከየዲዮት አህሮኖት ጋዜጣ ቡድን አሳታሚ አርኖን ሞዝዝ ጋር የየዲዮት ዋና ተፎካካሪ የሆነውን እስራኤል ሃዮምን ለማዳከም ህግን ለማስተዋወቅ ከየዲዮት አህሮኖት ጋዜጣ ቡድን አሳታሚ ጋር ለመስማማት መሞከሮችን እና ስለ ኔታንያሁ የተሻለ ሽፋን ለመስጠት መሞከሩን ያካትታል። እ.ኤ.አ. ኦገስት 3 2017 የእስራኤል ፖሊስ ኔታንያሁ በ"1000" እና "2000" ጉዳዮች ላይ በማጭበርበር፣ እምነትን በመጣስ እና ጉቦ በፈጸሙ ወንጀሎች መጠርጠራቸውን ለመጀመሪያ ጊዜ አረጋግጧል። በማግስቱ የጠቅላይ ሚኒስትሩ የቀድሞ የስራ ሃላፊ አሪ ሀሮው በእነዚህ ጉዳዮች ላይ በኔታንያሁ ላይ ለመመስከር ከአቃቤ ህግ ጋር ስምምነት መፈራረማቸው ተሰማ።እ.ኤ.አ. የፖሊስ መግለጫ እንደሚያመለክተው በሁለቱ ክሶች ላይ በጉቦ፣ በማጭበርበር እና እምነትን በመጣስ ጠቅላይ ሚኒስትሩን ለመክሰስ በቂ ማስረጃ አለ። ኔታንያሁ ክሱ መሠረተ ቢስ ነው ሲሉ በጠቅላይ ሚኒስትርነት እንደሚቀጥሉ ገልጸዋል ። እ.ኤ.አ. ኖቬምበር 25 ቀን 2018 የኢኮኖሚ ወንጀሎች ዲቪዥን ዳይሬክተር በሁለቱም ጉዳዮች ላይ ክስ መመስረቱን ተዘግቧል። እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. ኔታንያሁ በህዳር 21 ቀን 2019 በይፋ ተከሷል። ኔታንያሁ ጥፋተኛ ተብሎ ከተፈረደበት እስከ 10 ዓመት የሚደርስ እስራት በጉቦ እና በማጭበርበር እና እምነት በመጣስ ቢበዛ ሶስት አመት ሊቀጣ ይችላል። በእስራኤል ታሪክ በወንጀል የተከሰሱ የመጀመሪያው ጠቅላይ ሚኒስትር ናቸው። እ.ኤ.አ. ኖቬምበር 23 2019 ኔታንያሁ በ1993 የእስራኤል ጠቅላይ ፍርድ ቤት ባስቀመጠው ህጋዊ ቅድመ ሁኔታ መሰረት ግብርናውን፣ ጤናውን፣ ማህበራዊ ጉዳዮቹን እና የዲያስፖራ ጉዳዮችን ፖርትፎሊዮ እንደሚለቅ ታወቀ። በክስ ሰበብ አንድ ጠቅላይ ሚኒስትር ስልጣን እንዲለቁ የማስገደዱ ጉዳይ እስካሁን በፍርድ ቤት አልታየም። ጥር 28 ቀን 2020 በይፋ ተከሷል። የናታንያሁ የወንጀል ችሎት በግንቦት 24 ቀን 2020 እንዲጀመር ተቀጥሯል፣ መጀመሪያ ለዛ አመት መጋቢት ተይዞ የነበረ ቢሆንም በኮቪድ-19 ወረርሽኝ ምክንያት ዘግይቷል። አምስተኛው ጊዜ እ.ኤ.አ. ሜይ 17 ቀን 2020 ኔታንያሁ ከቤኒ ጋንትዝ ጋር በመተባበር ለአምስተኛ ጊዜ በጠቅላይ ሚኒስትርነት ቃለ መሃላ ፈጸሙ። በእስራኤል በ -19 ወረርሽኝ እና በኔታንያሁ የወንጀል ክስ ዳራ ላይ በጠቅላይ ሚኒስትሩ መኖሪያ ፊት ለፊት በእርሱ ላይ ሰፊ ሰልፎች ተካሂደዋል። ይህን ተከትሎም ኔታንያሁ የ -19 ልዩ መመሪያዎችን በመጠቀም ሰልፎቹን በ20 ሰዎች በመገደብ እና ከቤታቸው በ1,000 ሜትሮች ርቀት ላይ እንዲበተን አዘዋል። ይሁን እንጂ ትክክለኛው ተቃራኒው ተገኝቷል; ሰልፎቹ ሰፋ አድርገው ከ1,000 በላይ ማዕከላት ተበትነዋል። እ.ኤ.አ. በማርች 2021 እስራኤል በኮቪድ-19 በአለም ላይ በነፍስ ወከፍ ከፍተኛ የተከተቡ ህዝቦች ያላት ሀገር ሆነች። እ.ኤ.አ. ከቀዶ ጥገናው በኋላ የእስራኤል ፖለቲከኛ እና የያሚና ጥምረት መሪ ናታሊ ቤኔት ከተቃዋሚው ያየር ላፒድ መሪ ጋር ናታንያሁ ከጠቅላይ ሚኒስትርነት ቦታቸው የሚያባርር የሽግግር መንግስት ለመመስረት መስማማታቸውን አስታውቀዋል። በጁን 2 2021 ቤኔት ከላፒድ ጋር የህብረት ስምምነት ተፈራረመ። እ.ኤ.አ. የተቃዋሚዎች መሪ (2021–አሁን)፡ አውሮፓዊ የሁለተኛው ፕሪሚየር ሥልጣናቸው ካበቃ በኋላ ኔታንያሁ የተቃዋሚ ፓርቲ መሪ በመሆን ሦስተኛ ጊዜውን ጀምሯል። ሊኩድ የ ትልቁ ፓርቲ ሆኖ ይቆያል የፖለቲካ አቋም ኢኮኖሚያዊ እይታዎች ኔታንያሁ "የነፃ ገበያ ጠበቃ" ተብሎ ተገልጿል. በመጀመርያው የስልጣን ዘመናቸው ጠቅላይ ሚኒስትር ሆነው የባንክ ዘርፉን በከፍተኛ ደረጃ በማሻሻያ የውጭ ኢንቨስትመንቶችን ፣የመንግስትን የግዴታ የዋስትና ግዥ እና ቀጥተኛ ብድርን አስወግደዋል። የፋይናንስ ሚኒስትር ኔታንያሁ የእስራኤልን ኢኮኖሚ ትልቅ ለውጥ አስተዋውቀዋል። የዌልፌር ለሥራ ፕሮግራም አስተዋውቋል፣ የፕራይቬታይዜሽን ፕሮግራም መርቷል፣ የመንግሥት ሴክተርን መጠን ቀንሷል፣ የግብር አወጣጥ ሥርዓትን አሻሽሎና አስተካክሏል፣ ፉክክርን ለመጨመር ዓላማ በማድረግ በሞኖፖሊና በካርቴሎች ላይ ሕግ አውጥቷል። ኔታንያሁ ከኩባንያዎች ወደ ግለሰቦች የካፒታል ትርፍ ታክስን ያራዘመ ሲሆን ይህም የገቢ ታክስን በመቀነስ የታክስ መሰረቱን እንዲያሰፋ አስችሎታል. የእስራኤል ኢኮኖሚ ማደግ ሲጀምር እና ስራ አጥነት በከፍተኛ ደረጃ እያሽቆለቆለ ሲሄድ ኔታንያሁ በስልጣን ዘመናቸው ማብቂያ ላይ 'ኢኮኖሚያዊ ተአምር' እንደሰሩ አስተያየት ሰጪዎች በሰፊው ይነገር ነበር።] በእስራኤል ኢኮኖሚ ላይ ቀጥተኛ ኢንቨስትመንት በ380 በመቶ አድጓል። በሌላ በኩል ተቺዎቹ የኢኮኖሚ አመለካከቶቹን በማርጋሬት ታቸር ተነሳሽነት "ታዋቂ ካፒታሊዝም" ብለው ሰይመውታል። ኔታንያሁ ካፒታሊዝምን ሲተረጉም “ሸቀጥ እና አገልግሎቶችን በትርፍ ለማምረት በግል ተነሳሽነት እና ውድድር እንዲኖር ማድረግ ፣ነገር ግን ሌላ ሰው ተመሳሳይ ነገር ለማድረግ እንዳይሞክር ማድረግ” ሲል ገልፀዋል ። ለቦስተን ኮንሰልቲንግ ግሩፕ የኢኮኖሚ አማካሪ ሆኖ ሲሰራ የነበረው አመለካከቱ እንደዳበረ ተናግሯል፡ "የቦስተን አማካሪ ቡድን መንግስታትን ሲመለከት እና ለመንግስታት ሲሰራ ለመጀመሪያ ጊዜ ነበር ለስዊድን መንግስት ስትራቴጂክ እቅድ ለመስራት ፈልገዋል" እኔ በዚህ ጉዳይ ላይ ነበርኩ እና ሌሎች መንግስታትን እመለከት ነበር ። ስለዚህ በ 1976 ወደ ሌሎች የአውሮፓ መንግስታት ዞርኩ እና ብሪታንያ እያየሁ ነበር ፣ ፈረንሳይን እያየሁ ነበር ፣ ሌሎች አገሮችን እያየሁ ነበር ፣ እናም እነሱ መሆናቸውን አየሁ ። ፉክክርን በሚከለክለው የስልጣን ክምችት ተንኮታኩተናል።እናም አሰብኩ፣፣ እነሱ መጥፎ ቢሆኑም፣የእኛ የከፋ ነበር ምክንያቱም እኛ በመንግስት ቁጥጥር ስር ወይም በማህበር ቁጥጥር ስር ያሉ ኩባንያዎች እስከነበረን ድረስ ለግሉ ዘርፍ ውድድር ቦታ ስለነበረን እና ስለዚህ በእውነቱ ውድድሩን ወይም እድገቱን አላገኙም… እና እኔ ፣ ደህና ፣ ዕድል ካጋጠመኝ ያንን እቀይራለሁ ። ስለ ፀረ-ሽብርተኝነት አመለካከት ኔታንያሁ የራሳቸው "በሁሉም አሸባሪዎች ላይ ጠንካራ አቋም" የመጣው በወንድማቸው ሞት ምክንያት ነው ብለዋል ። ዮኒ ኔታንያሁ የተገደለው በኦፕሬሽን ኢንቴቤ የታገቱትን የማዳን ተልዕኮ ሲመራ ነው። ኔታንያሁ በውትድርና ውስጥ በነበሩበት ወቅት በፀረ-ሽብር ዘመቻዎች ላይ ከመሳተፋቸው በተጨማሪ ሽብርተኝነትን በመዋጋት ላይ ያተኮሩ ሦስት መጽሃፎችን አሳትመዋል። ሽብርተኝነትን እንደ አምባገነንነት ገልፆ፣ ‹‹የጥቃቱ ኢላማ በአሸባሪዎች ከተገለፀው ቅሬታ ጋር በተገናኘ በተወገደ ቁጥር ሽብርነቱ እየጨመረ ይሄዳል...አሁንም ሽብርተኝነት ምንም አይነት ተጽእኖ እንዲያሳድር በትክክል ነው። የግንኙነት እጥረት፣ አሸባሪዎች ለማጥቃት በሚፈልጉበት አላማ ውስጥ የተመረጡት ተጎጂዎች ምንም አይነት ተሳትፎ ወይም "ተጋድሎ" አለመኖራቸው የሚፈለገውን ፍርሃት ይፈጥራል። ማንም ሰው ተጎጂ ሊሆን ይችላል, እና ስለዚህ ማንም ሰው ደህና አይደለም ... በእውነቱ, ዘዴዎቹ በሁሉም የአሸባሪ ቡድኖች ውስጥ የሚደርሰውን አጠቃላይ ጫና ያሳያሉ ... የአሸባሪዎቹ መጨረሻዎች ጥፋቱን ለማረጋገጥ አለመሳካታቸው ብቻ አይደለም. የመረጡት ማለት ነው፣ ምርጫቸው እውነተኛ ዓላማቸው ምን እንደሆነ ይጠቁማል፣ የነጻነት ታጋዮች ከመሆን ርቀው፣ አሸባሪዎች የግፍ አገዛዝ ግንባር ቀደም ናቸው፣ አሸባሪዎች የአመጽ አገዛዝን ለማምጣት የአመጽ ማስገደድ ዘዴዎችን ይጠቀማሉ። ማስገደድ" ኔታንያሁ “በፀረ-ሽብር ተግባራት ላይ ችግር ፈጥሯል… ይህ ክትትል በሚደረግላቸው ሰዎች ህይወት ላይ ትልቅ ጣልቃ ገብነት መሆናቸው ነው” ሲል ያስጠነቅቃል። በዜጎች ነፃነት እና ደኅንነት መካከል ሚዛናዊነት እንዳለ ያምናል ይህም በአንድ ሀገር ውስጥ ቀጣይነት ያለው የሽብር ጥቃት ደረጃ ላይ የተመሰረተ መሆን አለበት. ቀጣይነት ያለው ጥቃት በሚፈጸምበት ወቅት፣ “በአስፈሪው የግል መብት ጥሰት የሽብር ሰለባዎች እና ቤተሰቦቻቸው” ምክንያት ወደ ደህንነት መሸጋገር አለበት። ነገር ግን ይህ በመደበኛነት መከለስ ያለበት ሲሆን የትም እና መቼም የደህንነት ጉዳዮች በሚፈቅዱበት ጊዜ የዜጎችን ነፃነት እና የግለሰብን ግላዊነት መጠበቅ ላይ አፅንዖት በመስጠት፡ "በንፁሀን ዜጎች የመብት ጥሰት ምክንያት የሲቪል ነፃ አውጪዎች አሳሳቢነት በጥሩ ሁኔታ ተቀምጧል እና ሁሉም ተጨማሪ ሀይሎች ለደህንነት ጥበቃ ተሰጥተዋል ። አገልግሎቶች በህግ አውጭው አመታዊ እድሳት ሊጠይቁ ይገባል ፣ይህም በመስክ ላይ በሚወሰዱት እርምጃዎች ላይ ከፍትህ ቁጥጥር በተጨማሪ። ጥብቅ የኢሚግሬሽን ህጎችን ሽብርተኝነትን አስቀድሞ ለመከላከል እንደ አስፈላጊ መሳሪያ ይመክራል፡- "ይህ ለሁሉም ነፃ የሆነ የስደተኞች ዘመን ማብቃት አለበት። የኢሚግሬሽን ሁኔታን የመቆጣጠር አስፈላጊው ገጽታ ስደተኞች ሊሆኑ የሚችሉትን ጥብቅ የጀርባ ማረጋገጫዎች ፣ ተጣምሮ ከአገር የመባረር እድል ጋር። በተጨማሪም መንግስታት አሸባሪዎችን ከእነዚያ ህጋዊ የፖለቲካ ቡድኖች ጋር እንዳያጋጩ፣ ነገር ግን በክርክር እና በክርክር አቋማቸውን የሚያራምዱ መሆናቸውንም አስጠንቅቋል፡ “ዲሞክራሲያዊ መንግስታት የየራሳቸው ድርሻ ከስደተኛ ወይም ፀረ-ስደተኛ ወይም ፀረ-ስደተኛ ነው። -መቋቋሚያ ፓርቲዎች፣ እንዲሁም የጽንፈኛ ብሔርተኝነት ወይም አለማቀፋዊ አቀንቃኞች... [ት] ብዙውን ጊዜ በዴሞክራሲ ውስጥ እውነተኛ ተሳታፊ የሆኑ፣ መሠረታዊ ሕጎቹን ተቀብለው ማዕከላዊ መርሆቹን የሚጠብቁ ናቸው። የዲሞክራሲያዊ ማህበረሰብ ፍፁም ጠርዝ፣ ብዙ ተመሳሳይ ሃሳቦችን ሊደግፍ ይችላል፣ ነገር ግን ከዴሞክራሲያዊ ስርዓቱ ግርዶሽ ለመውጣት እንደ ምክንያት ይጠቀሙባቸው። በተለይም ሮናልድ ሬጋን ኔታንያሁ በፀረ ሽብርተኝነት ላይ የሚያደርጉትን ስራ አድናቂ ነበር እና ሬገን ለኔታንያሁ አሸባሪነት፡ የሚለውን መጽሃፍ በአስተዳደሩ ውስጥ ላሉት ከፍተኛ ባለስልጣናት መክረዋል። የሞት ፍርድ እ.ኤ.አ. በ2017 ኔታንያሁ የ2017 የሃላሚሽ የስለት ጥቃት ፈጻሚ ላይ የሞት ቅጣት እንዲጣል ጠይቀዋል። በሱ መንግስት ውስጥ ያሉ ተወካዮች በሽብርተኝነት ላይ የሞት ቅጣትን የሚፈቅደውን ህግ ለኬሴቶች አስተዋውቀዋል። እ.ኤ.አ. በጥር 2018 በተደረገ ቅድመ ድምፅ ከ120 የእስራኤል ፓርላማ አባላት 52ቱ ድጋፍ ሲሰጡ 49ኙ ተቃውመዋል። የወንጀለኛ መቅጫ ህጉ ማሻሻያ ህግ ለመሆን ከተፈለገ አሁንም ሶስት ተጨማሪ ንባቦችን ይፈልጋል ኤልጂቢቲ ለእነሱ ተጨማሪ ህግ ይሰጣል ኔታንያሁ ለኤልጂቢቲ (ሌዝቢያን፣ ግብረ ሰዶማውያን፣ ቢሴክሹዋል እና ትራንስጀንደር) ሰዎች እኩል መብቶችን ይደግፋል። “እያንዳንዱ ሰው በሕግ ፊት እኩል ሆኖ እንዲታወቅ የሚደረገው ትግል ረጅም ትግል ነው፣ አሁንም ብዙ የሚቀረው ነገር አለ... እስራኤል በግንኙነት በዓለም ላይ በጣም ክፍት ከሆኑ አገሮች ተርታ መሰለፏ ኩራት ይሰማኛል። ለኤልጂቢቲ ማህበረሰብ ንግግር።” በኬኔሴት አመታዊ የማህበረሰብ መብት ቀን በተካሄደ ዝግጅት ላይ ኔታንያሁ እንደተናገሩት “በተጨናነቀ ጊዜዬ መሃል እዚህ እንድመጣ ተጠይቆኛል ለወንድ እና ሴት አባላት አንድ ነገር ለመናገር የኤልጂቢቲ ማህበረሰብ፡ እያንዳንዱ ሰው በእግዚአብሔር አምሳል የተፈጠረ ነው በሚለው እምነት መመራት አለብን። ነገር ግን በእርሳቸው ጥምር መንግስት ውስጥ ብዙዎቹ ጥምር መንግስት ፓርቲ አባላት የተመሳሳይ ጾታ ጋብቻ ተቃውመዋል። የኢትዮጵያ አይሁዶች ውህደት እ.ኤ.አ. በ2015 ኢትዮጵያውያን አይሁዳውያን የፖሊስን ጭካኔ በመቃወም ተቃውሞአቸውን ካሰሙ በኋላ ኔታንያሁ “በሁሉም መንገድ እርስዎን ለመርዳት የሚያስችል አጠቃላይ እቅድ ለመንግስት እናመጣለን፣ በህብረተሰባችን ውስጥ ለዘረኝነት እና መድልዎ ቦታ የለም፣ አንዳቸውም ... እንመለሳለን ዘረኝነት ወደሚናቅ እና ወደሚጠላ ነገር” የሰላም ሂደት ኔታንያሁ የኦስሎ ስምምነቶችን ከመመስረታቸው ጀምሮ ተቃውመዋል። እ.ኤ.አ. በ 1993 የኦስሎ የሰላም ሂደትን ለመቃወም ፕላስ ኦፍ ኔሽንስ በተሰኘው መጽሃፉ "ትሮጃን ሆርስ" የተሰኘውን ምዕራፍ ሰጠ። አሚን አል-ሁሴኒ የጅምላ ጭፍጨፋ ፈጣሪ ከሆኑት መካከል አንዱ እንደነበር እና ያሲር አራፋት የቀድሞውን “አጥፍቷል የተባለው ናዚዝም” ወራሽ እንደሆነ ተናግሯል። እ.ኤ.አ. በ1990ዎቹ መገባደጃ ላይ ኔታንያሁ የጠቅላይ ሚንስትርነት ዘመናቸው የኦስሎ የሰላም ሂደት አካል በመሆን የቀድሞ የእስራኤል መንግስታት የገቡትን ቃል ኪዳን በመተው የአሜሪካው የሰላም መልዕክተኛ ዴኒስ ሮስ “ፕሬዚዳንት ክሊንተንም ሆነ ፀሐፊው [የውጭ ጉዳይ ሚንስትር ማዴሊን] አልብራይት አይደሉም። ቢቢ ሰላምን ለማስፈን ምንም ዓይነት ፍላጎት እንዳላት ያምን ነበር። እ.ኤ.አ. በ 2001 በተለቀቀው ቪዲዮ ላይ ኔታንያሁ እንደሚቀረፀው ሳያውቅ “ከምርጫው በፊት [የኦስሎ ስምምነትን] እንደማከብር ጠየቁኝ” ሲል ተናግሯል ፣ “አደርገዋለሁ አልኩ ፣ ግን ... እሄዳለሁ ስምምነቱን በ67ቱ ድንበሮች ላይ ያለውን መቃቃር እንዲያቆም በሚያስችል መንገድ ተርጉሞታል፣እንዴት አደረግን?ማንም ወታደራዊ ዞኖች ምን እንደሆኑ አልተናገረም።የተወሰኑ ወታደራዊ ዞኖች የጸጥታ ዞኖች ናቸው፤እኔ እስከ እኔ ድረስ። ያሳስበኛል፣ የዮርዳኖስ ሸለቆ በሙሉ የተወሰነ ወታደራዊ ቀጠና ነው። ሂዱ ተከራከሩ። እ.ኤ.አ. ነሐሴ 9 ቀን 2009 ሳምንታዊ የካቢኔ ስብሰባው መክፈቻ ላይ እንደተናገሩት ኔታንያሁ የጋዛን የአንድ ወገን መገለል “ስህተት” ላለመድገም ቃል ገብተዋል ፣ “ይህን ስህተት አንደግም ። አዲስ ተፈናቃዮችን አንፈጥርም” ብለዋል ። "የአንድ ወገን መፈናቀል ሰላምም ሆነ ደህንነት አላመጣም. በተቃራኒው ", እና "ከሁለት ነገሮች ጋር ስምምነት እንፈልጋለን, የመጀመሪያው የእስራኤል የአይሁድ ህዝብ ብሔራዊ ግዛት እና [ሁለተኛው] እውቅና መስጠቱ ነው. የደህንነት እልባት. በጋዛ ሁኔታ, እነዚህ ሁለቱም ምክንያቶች አልነበሩም. በተጨማሪም "ከልክ በላይ ከሆኑ አጋሮች ጋር ወደ ሰላም መዞር ከጀመርን የእስራኤል መንግስት እውቅና እንዲሰጥ እና የወደፊቱን የፍልስጤም መንግስት ከወታደራዊ ፍርሀት ለማውረድ እንጸልያለን" ብለዋል። እ.ኤ.አ ኦክቶበር 2014 ኔታንያሁ "ግዛታችንን አናስረክብም አይናችንን ጨፍነን ለበጎ ነገር ተስፋ እናደርጋለን። በሊባኖስ ያንን አደረግን እና በሺዎች የሚቆጠሩ ሮኬቶችን አግኝተናል። ያንን በጋዛ አደረግን፣ ሃማስን እና 15,000 ሮኬቶችን አግኝተናል።" ስለዚህ ያንን ብቻ መድገም አንሆንም። ለአይሁዶች መንግስት እውነተኛ እውቅና እና ጠንካራ የጸጥታ ዝግጅቶችን መሬት ላይ መጣል እንፈልጋለን። ያ ነው የያዝኩት አቋም፣ እና የበለጠ እየጠነከረ መጥቷል። ኔታንያሁ ከዚህ ቀደም በዩናይትድ ስቴትስ የሚደገፉትን የሰላም ንግግሮች ጊዜ ማባከን ብለው ጠርተው ነበር፣ በተመሳሳይ ጊዜ እንደሌሎች የእስራኤል መሪዎች ተመሳሳይ የሁለት ሀገር መፍትሄ ለመስጠት ፈቃደኛ አልሆኑም ፣ በሰኔ 2009 ንግግር እስከሚያደርጉ ድረስ ። "የኢኮኖሚ ሰላም" አካሄድ ማለትም በፖለቲካዊ እና ዲፕሎማሲያዊ ጉዳዮች ላይ የማያቋርጥ ክርክር ሳይሆን በኢኮኖሚ ትብብር እና በጋራ ጥረት ላይ የተመሰረተ አካሄድ ማለት ነው። ይህ ከሰላም ሸለቆ እቅድ ብዙ ጠቃሚ ሀሳቦች ጋር የሚስማማ ነው። እነዚህን ሃሳቦች ያነሳው ከቀድሞው የአሜሪካ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ኮንዶሊዛ ራይስ ጋር ባደረጉት ውይይት ነው። የእስራኤል ምርጫ ሲቃረብ ኔታንያሁ እነዚህን ሃሳቦች ማበረታታቱን ቀጠለ። ኔታንያሁ እንዲህ ብለዋል፡- በአሁኑ ጊዜ የሰላም ድርድሩ በአንድ ነገር ላይ ብቻ የተመሰረተ ነው፣ በሰላማዊ ድርድር ላይ ብቻ ነው። በዚህ ነጥብ ላይ በጣም ኮንትራት ስላለው ጉዳይ ማውራት ምንም ትርጉም የለውም. እየሩሳሌም ወይም ጡጫ፣ ወይም የመመለሻ ወይም የጡት መብት ነው። ያ ውድቀትን አስከትሏል እና እንደገና ወደ ውድቀት ሊያመራ ይችላል ... ከፖለቲካዊ ሂደት ጎን ለጎን ኢኮኖሚያዊ ሰላም መፍጠር አለብን. ይህም ማለት በእነዚያ አካባቢዎች ፈጣን እድገትን በማስተላለፍ መጠነኛ የሆኑትን የፍልስጤም ኢኮኖሚ ክፍሎች ማጠናከር አለብን፣ ይህም ፈጣን የኢኮኖሚ እድገት ለተራ ፍልስጤማውያን የሰላም ድርሻ ይሰጣል። እ.ኤ.አ. በጥር 2009 ከየካቲት 2009 የእስራኤል ምርጫ በፊት ኔታንያሁ ለመካከለኛው ምስራቅ ልዑክ ቶኒ ብሌየር የአሪኤል ሻሮን እና ኢዩድ ኦልመርትን የእስራኤል መንግስታት ፖሊሲ በዌስት ባንክ ውስጥ ሰፈራ በማስፋፋት የመንገድ ካርታውን በሚጻረር መልኩ እንደሚቀጥል አሳውቀዋል። አዳዲሶችን አለመገንባት.እ.ኤ.አ. በ 2013 ኔታንያሁ መንግስታቸው በአረንጓዴ መስመር ላይ በመመስረት ለሰላም ድርድር እንደሚስማሙ የሚገልጹ ዘገባዎችን አስተባብለዋል። እ.ኤ.አ. በ 2014 በአረንጓዴው መስመር ላይ የተመሠረተውን የአሜሪካን ማዕቀፍ ተስማምቷል እና የአይሁድ ሰፋሪዎች በፍልስጤም አገዛዝ ስር በሰፈራቸው ውስጥ የመቆየት ምርጫ ሊፈቀድላቸው ይገባል ብለዋል ። እ.ኤ.አ. በ 2014 የፍልስጤም ተደራዳሪ ሳእብ ኤሬካት ኔታንያሁ “በርዕዮተ ዓለም ሙሰኛ” እና የጦር ወንጀለኛ ሲሉ ተችተዋል። እ.ኤ.አ. በጥር 2020 ኔታንያሁ የትራምፕን የእስራኤል-ፍልስጤም የሰላም እቅድ የፍልስጤም ግዛት ለመፍጠር በይፋ ደግፈዋል። የቀድሞ የዩናይትድ ስቴትስ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ሬክስ ቲለርሰን እንዳሉት ኔታንያሁ በግንቦት 22 ቀን 2017 የፍልስጤሙ ፕሬዝዳንት ማህሙድ አባስ ህጻናት እንዲገደሉ ሲጠይቁ የሚያሳይ የውሸት እና የተቀየረ ቪዲዮ ለዶናልድ ትራምፕ አሳይተዋል። ይህ የሆነው ትራምፕ እስራኤል የሰላም እንቅፋት መሆን አለመሆኗን ሲያስቡበት ወቅት ነበር። ኔታንያሁ በእስራኤል እና ፍልስጤም ግጭት ውስጥ ያላቸውን አቋም ለመቀየር የውሸት ቪዲዮውን ለትራምፕ አሳይተው ነበር።በዩናይትድ ስቴትስ የተደራጁት የአብርሃም ስምምነት በእስራኤል እና በተባበሩት አረብ ኤሚሬቶች (በእስራኤል-የተባበሩት አረብ ኢምሬትስ መደበኛነት ስምምነት) እና በባህሬን (በባህሬን-እስራኤል መደበኛነት ስምምነት) መካከል ያለውን ግንኙነት ሙሉ ለሙሉ መደበኛ ለማድረግ ተስማምቷል። እ.ኤ.አ. በ1994 ከዮርዳኖስ ወዲህ የትኛውም አረብ ሀገር ከእስራኤል ጋር ያለውን ግንኙነት መደበኛ ሲያደርግ ይህ የመጀመሪያው ነው። ስምምነቱን የተፈራረሙት በባህሬን የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር፣ የተባበሩት አረብ ኤሚሬቶች የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር እና ኔታኒያሁ ሴፕቴምበር 15 ቀን 2020 በዋሽንግተን ዲሲ በሚገኘው የዋይት ሀውስ ሳውዝ ላውን። እ.ኤ.አ. ጥቅምት 23 ቀን 2020 የዩኤስ ፕሬዝዳንት ዶናልድ ትራምፕ ሱዳን ከእስራኤል ጋር ያላትን ግንኙነት መደበኛ ማድረግ እንደምትጀምር በትራምፕ አስተዳደር አብርሀም ስምምነት መሰረት ይህንን የምታደርግ ሶስተኛዋ የአረብ ሀገር እንድትሆን አስታውቀዋል። ሱዳን እ.ኤ.አ. ሙሉ በሙሉ ተነጥለን ወደ ፖለቲካ ሱናሚ እንደምንሄድ ነገሩን። እየሆነ ያለው ግን ፍጹም ተቃራኒ ነው። ይህን ተከትሎም ሞሮኮ በታህሳስ ወር ከእስራኤል ጋር ግንኙነት ፈጠረች። የባር-ኢላን ንግግር እ.ኤ.አ. ሰኔ 14 ቀን 2009 ኔታንያሁ በባር-ኢላን ዩኒቨርስቲ (የባር-ኢላን ንግግር በመባልም ይታወቃል) ፣ በቤጂን-ሳዳት የስትራቴጂካዊ ጥናቶች ማእከል ፣በእስራኤል እና በተለያዩ የአረብ ሀገራት በቀጥታ የተላለፈ ሴሚናል ንግግር አድርጓል። በእስራኤል እና ፍልስጤም የሰላም ሂደት ላይ። ከእስራኤል ጎን ለጎን የፍልስጤም መንግስት የሚለውን ሀሳብ ለመጀመሪያ ጊዜ አፅድቋል። የኔታኒያሁ ንግግር ኦባማ በሰኔ 4 በካይሮ ላደረጉት ንግግር በከፊል ምላሽ ተደርጎ ሊወሰድ ይችላል። ዬዲዮት አህሮኖት የኦባማ ቃል “በኢየሩሳሌም ኮሪደሮች በኩል ተስማምቷል” ብሏል። የሐሳቡ አንድ አካል የሆነው ኔታንያሁ፣ ጦር፣ ሮኬቶች፣ ሚሳኤሎች እና የአየር ክልሏን ሳይቆጣጠር፣ የታቀደውን ግዛት ሙሉ በሙሉ ከወታደራዊ ኃይል ነፃ እንድትወጣ ጠይቀዋል እና እየሩሳሌም ያልተከፋፈለ የእስራኤል ግዛት እንደምትሆን ተናግሯል። ፍልስጤማውያን እስራኤልን ያልተከፋፈለች እየሩሳሌም ያላት የአይሁዶች ብሄራዊ መንግስት እንደሆነች ሊገነዘቡት ይገባል ብሏል። “በእስራኤል ውስጥ የፍልስጤም ስደተኞችን መልሶ የማቋቋም ጥያቄ የእስራኤልን የአይሁድ ህዝብ ግዛትነት የሚጎዳ ነው” በማለት የፍልስጤም ስደተኞችን የመመለስ መብት አልተቀበለም። እ.ኤ.አ. በ 2003 በሮድ ካርታ የሰላም ሀሳብ መሰረት በዌስት ባንክ የሚገኘውን የሰፈራ ግንባታ ሙሉ በሙሉ ማቆም እንዳልተቻለ እና የማስፋፊያ ግንባታው የሚገደበው የኢሚግሬሽንን ጨምሮ በህዝቡ "ተፈጥሯዊ እድገት" ላይ በመመስረት ነው ብለዋል ። አዲስ ግዛቶች ተወስደዋል። ቢሆንም፣ ኔታንያሁ የ ፕሮፖዛል መቀበሉን አረጋግጠዋል። ከሰላም ድርድር በኋላ ሰፈራዎቹ የእስራኤል አካል ስለመሆኑ ወይም ስለሌለባቸው አልተወያየቱም፣ “ጥያቄው ይብራራል” በማለት ብቻ ተናግሯል። የዩናይትድ ስቴትስ ፕሬዚዳንት ባራክ ኦባማ በካይሮ ንግግራቸው ለተናገሩት ምላሽ ኔታንያሁ በሰጡት ምላሽ “የእልቂት እልቂት ባይከሰት ኖሮ የእስራኤል መንግሥት በፍጹም አትመሠርትም የሚሉ አሉ። እኔ ግን የእስራኤል መንግሥት ቢሆን ኖሮ እላለሁ። ቀደም ብሎ ይቋቋም ነበር፣ እልቂቱ አይከሰትም ነበር። በተጨማሪም “ይህ የአይሁድ ሕዝብ መገኛ ነው፣ ማንነታችን የተጭበረበረበት ይህ ነው” ብሏል። በተለይም ሶሪያን፣ ሳዑዲ አረቢያን እና ሊባኖስን በማንሳት ያለምንም ቅድመ ሁኔታ ከየትኛውም "የአረብ መሪ" ጋር ለመገናኘት ፈቃደኛ እንደሚሆን ገልጿል። በአጠቃላይ አድራሻው በሰላሙ ሂደት ላይ ለኔታኒያሁ መንግስት አዲስ አቋምን ይወክላል። አንዳንድ የናታንያሁ የአስተዳደር ጥምረት የቀኝ ክንፍ አባላት ሁሉም መሬት በእስራኤል ሉዓላዊነት ስር መሆን አለበት ብለው በማመን የፍልስጤም መንግስት ለመፍጠር የሰጡትን አስተያየት ተችተዋል። ሊኩድ ኤምኬ ዳኒ ዳኖን ኔታንያሁ “በሊኩድ መድረክ ላይ ሄደው ነበር” ሲል የሀባይት ሃይሁዲው ግን “አደገኛ አንድምታ አለው” ብሏል። የተቃዋሚ ፓርቲ ካዲማ መሪ ቲዚፒ ሊቪኒ ከአድራሻቸው በኋላ እንደተናገሩት ኔታንያሁ በሁለቱ መንግስታት መፍትሄ በጭራሽ አያምንም ብለው ያስባሉ ። ለአለም አቀፍ ጫና የይስሙላ ምላሽ ሆኖ ያደረገውን ብቻ የተናገረው መስሏት ነበር። ፒስ ናው ንግግሩን በመተቸት በቡድኑ አስተያየት ፍልስጤማውያንን የሰላም ሂደት እኩል አጋር አድርጎ እንዳልተናገረ አመልክቷል። የሰላም አሁኑ ዋና ጸሃፊ ያሪቭ ኦፔንሃይመር “የኔታንያሁ ከመጀመሪያው የስልጣን ዘመናቸው ድጋሚ የተደረገ ነው” ብለዋል። እ.ኤ.አ. ነሐሴ 9 ቀን 2009 በመንግስት ስብሰባ መክፈቻ ላይ ኔታንያሁ ከፍልስጤማውያን የይገባኛል ጥያቄያቸውን ደግመዋል፡- “እኛ ከሁለት ነገሮች ጋር ስምምነት እንፈልጋለን፣ ከእነዚህም ውስጥ የመጀመሪያው እስራኤል የአይሁድ ህዝብ ብሔራዊ ግዛት እና ሁለተኛው ደግሞ) የጸጥታ ስምምነት ነው. የኔታኒያሁ "የባር-ኢላን ንግግር" ከአለም አቀፉ ማህበረሰብ የተለያየ ምላሽ አስነስቷል። የፍልስጤም ብሄራዊ ባለስልጣን በኔታንያሁ የተሰጠውን የፍልስጤም መንግስት ቅድመ ሁኔታዎችን ውድቅ አደረገ። ከፍተኛ ባለስልጣን ሳእብ እረቃት "የናታንያሁ ንግግር ለቋሚ ደረጃ ድርድር በር ዘጋው" ብለዋል። የሃማስ ቃል አቀባይ ፋውዚ ባርሆም ይህ "ዘረኝነት እና ጽንፈኛ አስተሳሰብ" የሚያንፀባርቅ መሆኑን ገልፀው የአረብ ሀገራት "ጠንካራ ተቃዋሚዎች እንዲፈጥሩ ጥሪ አቅርበዋል" የፍልስጤም እስላማዊ ጂሃድ " አሳሳች " በማለት ሰይሞታል እና ልክ እንደ ሃማስ በእስራኤል ላይ ጠንካራ ተቃውሞ ከአረብ ሀገራት ጠየቀ. ዘ ጀሩሳሌም ፖስት እንደዘገበው፣ አንዳንድ መሪዎች ለንግግሩ ምላሽ ሦስተኛውን ኢንቲፋዳ ይደግፋሉ። የአረብ ሊግ አድራሻውን ውድቅ በማድረግ "አረቦች በእየሩሳሌም ጉዳይ እና በስደተኞች ጉዳይ ላይ ስምምነት እንደማይሰጡ" እና "ታሪኩን እና የመሸሽ ስልቱን እናውቃለን" ሲል በመግለጫው አስታውቋል, የአረብ ሊግ እስራኤልን እንደ አይሁዶች አይቀበልም. ሁኔታ. የግብፁ ፕሬዝዳንት ሆስኒ ሙባረክ ፍልስጤማውያን እስራኤልን የአይሁድ ህዝብ ግዛት አድርገው እንዲቀበሉት ኔታንያሁ ያቀረቡትን ጥያቄ በመጥቀስ፣ “በግብፅም ሆነ በሌላ ቦታ ያን ጥሪ የሚመልስ ማንም አታገኝም” ብለዋል። የግብፅ ውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ብዙም ግልፅ ያልሆነ ምላሽ ሲሰጥ ንግግሩ "ያልተጠናቀቀ" እና ሌላ "የተለያየ የእስራኤል ሀሳብ በሁለቱ ሀገራት መፍትሄ ላይ የተመሰረተ ነው" የሚል ተስፋ አለኝ ብሏል።የሶሪያ መንግስት ሚዲያ ንግግሩን በማውገዝ "ናታንያሁ የጸጥታው ምክር ቤት አንጻራዊ ሰላም ለማስፈን በሚያደርጋቸው ውጥኖች እና ውሳኔዎች ላይ የአረብ የሰላም ተነሳሽነትን እንደማይቀበል አረጋግጠዋል" ሲል ጽፏል። የሊባኖሱ ፕሬዝዳንት ሚሼል ሱሌይማን የአረብ መሪዎች አንድነት እንዲኖራቸው ጥሪ አቅርበዋል "የአረብ መሪዎች የበለጠ አንድነት እንዲኖራቸው እና የሰላም ሂደቱን እና የፍልስጤም የስደተኞችን ጉዳይ በተመለከተ የእስራኤልን አቋም ለመጋፈጥ የተቃውሞ መንፈስን መጠበቅ አለባቸው." “እስራኤል አሁንም በሊባኖስ እና በጋዛ ሰርጥ ላይ በምታደርገው ጥቃት ሊረጋገጥ የሚችል ወታደራዊ ግጭት ፍላጐት አላት” ሲሉ የዓለም አቀፉ ማህበረሰብ የእስራኤል መንግስት የአረብ የሰላም ኢኒሼቲቭን እንዲቀበል የበለጠ ጫና እንዲያደርግ ጠይቀዋል። የዮርዳኖስ የሚዲያና ኮሙኒኬሽን ጉዳዮች ሚኒስትር ዴኤታ እና የመንግስት ቃል አቀባይ ናቢል ሸሪፍ መግለጫ ሰጥተዋል "በኔታንያሁ የቀረቡት ሃሳቦች ፍትሃዊ እና ሁሉን አቀፍ ሰላምን ለማስፈን መነሻ በማድረግ በአለም አቀፍ ማህበረሰብ የተስማሙበትን መሰረት አላደረጉም። ክልል" የቀድሞው የኢራን ፕሬዝዳንት ማህሙድ አህመዲነጃድ ንግግሩን "መጥፎ ዜና" ብለውታል። ቼክ ሪፐብሊክ የኔታንያሁ አድራሻ አወድሷል። በንግግራቸው ወቅት ሀገራቸው የአውሮፓ ህብረት የስድስት ወር የፕሬዚዳንትነት ቦታን የያዘች የቼክ ውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ጃን ኩውት "በእኔ እይታ ይህ ትክክለኛ እርምጃ ነው። የፕሬዚዳንት ባራክ ኦባማ የፕሬስ ሴክሬታሪ ሮበርት ጊብስ ንግግሩ “ጠቃሚ እርምጃ ወደፊት” ነው ብለዋል። ፕሬዝዳንት ኦባማ "ይህ መፍትሄ ሁለቱንም የእስራኤልን ደህንነት እና የፍልስጤማውያንን ህጋዊ ምኞቶች ማረጋገጥ ይችላል እና አለበት" ብለዋል ። የስዊድን ውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ካርል ቢልድት "ግዛት የሚለውን ቃል መናገሩ ትንሽ እመርታ ነው" ብለዋል። አክለውም "የጠቀሱት ነገር እንደ ሀገር ሊገለጽ ይችላል ወይ የሚለው ጉዳይ የተወሰነ ክርክር ነው" ፈረንሳይ ንግግሩን አድንቆ እስራኤል ግን በዌስት ባንክ ውስጥ የሰፈራ ግንባታ እንድታቆም ጠይቃለች። የፈረንሳዩ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር በርናርድ ኩችነር “በእስራኤል ጠቅላይ ሚኒስትር የተገለጸውን የፍልስጤም መንግሥት ተስፋ ብቻ ነው የምቀበለው” ብለዋል። የሩሲያ የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ንግግሩን "ለውይይት ዝግጁነት ምልክት ነው" ብሏል ነገር ግን "የእስራኤል እና የፍልስጤም ችግርን ለመፍታት መንገዱን አይከፍትም. በፍልስጤማውያን ላይ ያለው ሁኔታ ተቀባይነት የለውም."

17754

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A0%E1%8B%B5%E1%8B%8B%20%E1%8C%A6%E1%88%AD%E1%8A%90%E1%89%B5

የአድዋ ጦርነት

የአድዋ ጦርነት በየካቲት ፳፫ ቀን ፲፰፻፹፰ ዓ.ም. በኢትዮጵያና ኢጣሊያ መካከል የተካሄደ ውጊያ ሲሆን የአንደኛው የኢትዮጵያና ጣሊያን ጦርነት ክፍል ነው። በ ኢትዮጵያ አሸናፊነት የጣልያን የቀኝ ግዛት ማስፋፋት ተኮላሸ። ምኒሊክ ተወልዶ ባያነሣ ጋሻ ግብሩ እንቁላል ነበር ይሄን ጊዜ አበሻ፤ ገበየሁ ቢሞት ተተካ ባልቻ መድፍ አገላባጭ ብቻለብቻ፤ የአድዋ ሥላሴን ጠላት አረከሰው ገበየሁ በሞቴ ግባና ቀድሰው፤ የአድዋ ድል የኢትዮጵያ ብሔራዊ ክብር ማኅተም፤ የጥቁር ህዝቦች የነፃነት ተጋድሎ ቀንዲል ነው፡፡ የመላው ዓለም ተፈጥሮአዊ ግብር እና ሰብአዊ ክብር የታደሠው፤ በእውነትና በፍትህ ህልውናና ምልዓት ላይ የተሰካ ትልቅ ጥርስ የተነቀለው … በአድዋ የታላቅ ህዝቦች ታላቅ ድል ነው፡፡ ከአዲስ አበባ ወደ ሰሜን ኢትዮጵያ ስንሄድ 1066 ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ ታላቁ ጦርነት የተደረገበትና ታላቁ ድል የተገኘበት ሥፍራ አድዋ ከተማና የከተማው ግድም ገመገሞች ይገኛሉ፡፡ በኢትዮጵያውያን አቡሻኽር () የካቲት 23 ቀን 1888 ዓ.ም፤ ወይም በአውሮጳውያን የዘመን አቆጣጠር ( (የካቲት) መጨረሻ እና (መጋቢት) መጀመሪያ ላይ 1896. ለጦርነቱ መነሻ የሆነው ውል የተፈፀመው በዚሁ ዘመን ከአዲስ አበባ በስተሰሜን 468 ኪሎ ሜትር ርቀት ግድም ከውጫሌ ከተማ ግርጌ ከአምባሰል ተራራ ሥር ወሎ ውስጥ ንጉሥ ይስማ እየተባለ በሚጠራ ሥፍራ ነው፡፡ ሸልዶ ተራራ ወይም (ሶሎዳ ተራራ)፤ ማርያም ሸዊቶ፤ አዲ ተቡን፤ ረቢ አርእየኒ (እግዚሃር አሳየኝ)… በመሠኘት የሚታወቁት እነዚህ ገመገሞችና ተራራማ ሥፍራዎች ዋነኞቹ የጦር ግንባሮች ናቸው፡፡ በመቶ ሺህ የሚሠላ የኢትዮጵያ ገበሬ ሠራዊት ከአንድ ቀን ባልበለጠ ጊዜ ውስጥ የአውሮጳ ቅኝ ገዢ ወራሪዎችን ድባቅ ከመታና ረግጦ ካስወጣ በኋላ ከምሽቱ አራት ሰዓት ግድም (የካቲት 23 ቀን) እንዳማርያም ላይ ተሰባስቦ በአንድ እግሩ ቆሞ ቀኙን (ድሉን) ለሰጠው አምላክ ምሥጋና አቅርቧል፡፡ አባት ሆይ፤ ንቀውን የመጡ የአገራችንን ድንበርና ልዕልና የደፈሩ የአውሮጳ ኮሎኒያሊስት ወራሪዎችን እንድናሸንፍ (ድል እንድናደርግ) ስለረዳኸን እናመሰግንሃለን ... ሃያ ዘጠኝ ሺህ ፈረሰኞችን ጨምሮ ከመቶ ሺህ እስከ መቶ ሃያ ሺህ የሚገመት አንድ ሺህ ኪሎ ሜትር በባዶ እግሩ የተጓዘ የኢትዮጵያ የገበሬ ሠራዊት በወታደራዊ አካዳሚ የሠለጠነውን የአውሮጳ ወራሪ ጦር የካቲት 23 ማለዳ አሥራ አንድ ሰዓት ግድም ገጥሞ ከረፋዱ አራት ሰዓት ላይ ማሸነፉን አረጋግጧል ይለናል የታሪክ ተመራማሪው ጆርጅ በርክሌይ የአድዋ ጦርነትና ዳግማዊ አፄ ምኒሊክ በተሰኘና ዳኘው ኃይለሥላሴ ወደ አማርኛ በተረጐሙት መጽሐፉ ላይ፡፡ የኢትዮጵያ ገበሬ ሠራዊት ፈረሱ ላይ ሆኖ የጋሻውን እምብርት መሬት ላይ እያጠቀሰ ጐራዴውን አየር ውስጥ እየቀዘፈ ባበደ መንፈስ (በተቆጣና በቆረጠ መንፈሥ) በጀግንነት ተዋግቷል፡፡ ጦርነቱ በተጀመረ ከአምስት ሰዓት ባልበለጠ ጊዜ ውስጥ ሃምሣ ስድስቱም የኢጣሊያ መድፎች ሙሉ ለሙሉ ተማርከዋል፤ የቅኝ ገዢውን ወራሪ ሠራዊት ከመሩት ጀኔራሎች ጄኔራል አልቤርቶኒ ሲማረክ የሠራዊቱ ዋና አዛዥ ጄኔራል ባራቴሪ ከጥቂት አጃቢዎቹና በሽንፈት ከተበታተኑ የኢጣሊያ ወታደሮች ጋር ሸሽቷል፡፡ በዚህ ድብልቅልቅ ያለ ውጊያ ከሃምሣ ስድስቱ የኢጣሊያ መድፎች በተጨማሪ ብዙ ሺህ ቀላልና ከባድ መትረየሶች እንዲሁም የነፍስ ወከፍ ጠመንጃዎች በአሥር ሺሆችና በመቶ ሺዎች ከሚቆጠሩ መሰል ጥይቶቻቸው ጋር ተማርከዋል፡፡ በአጠቃላይ ምርኮው ወደ አዲስ አበባ የተጓጓዘው በአምስት መቶ አጋሰሶች ተጭኖ ነው፡፡ በማግስቱ የካቲት 24 ቀን 1888 ዓ.ም ከጠዋቱ አራት ሰዓት ላይ የኢጣሊያ ምርኮኞች በምኒሊክ ድንኳን ፊት ሲያልፉ የኢትዮጵያ ጀግና የገበሬ ሠራዊት እየፎከረ እየሸለለ አሳልፉዋቸዋል፡፡ ጄኔራል አልቤርቶኒ በምርኮኛነት ኢትዮጵያ ውስጥ ቆይቶ አገሩ ከተመለሰ በኋላ በፃፈው መጽሐፍ ላይ ከሚፎክሩት ጥቁር የነፃነት ተዋጊዎች መሃከል አንዱ እንደ እኛው ነጭ አውሮጳዊ ነው ብሎአል፡፡ ይህ ሰው ከፈረንሣይ አገር ወደ ኢትዮጵያ ለጦር መሣሪያ ጥገና የመጣ ካፒቴን ኦርዲናንስ ሲሆን፤ አሁን ጊዜው የጦርነት ስለሆነ ወደ አገርህ ተመለስ ቢባል ቢሠራ አሻፈረኝ ብሎ ከእኛ ጋር አድዋ ድረስ የዘመተ ነው፡፡ ኢትዮጵያ በአድዋ ጦርነት ላይ ከተዋጋችባቸው የጦር መሣሪያዎች ሠማንያ ሺህ የሚሆኑት አሮጌ ጠመንጃዎች የተገዙት ከፈረንሳይ አገር በምሥጢር ነው፡፡ ጠመንጃዎቹን ገዝተው ወደ ኢትዮጵያ ያስገቡት ለመጀመሪያ ጊዜ መኪና ወደ ኢትዮጵያ ያስገቡት በሥጋ በደምና በትውልድ አርመናዊ በነፍስና በመንፈስ በዜግነትና በልብ ፍቅር ኢትዮጵያዊ የሆኑት የኢትዮጵያ የልብ ወዳጅ ሰርኪስ ቴሪዝያን ናቸው፡፡ አሁን በመዲናችን የሚገኘው የአርሾ ላቦራቶሪ ባለቤትና በዓለም ላይ ኢትዮጵያን የመሰለ ውብ አገር የለም ያሉኝ ዶክተር አርሻቪር ቴሪዝያን ኢትዮጵያ ውስጥ አርመናዊ ትውልድ ኖሮት ኢትዮጵያዊ ዜግነት የሌለው (ኢትዮጵያዊ ያልሆነ) አርመን ያለመኖሩን ያጫወቱኝ ከአሥራ አምስት ዓመታት በፊት ነው፡፡ የሠማንያ ሺህ ጠመንጃዎቹን አገዛዝ ሁናቴ የሚያውቁት ደግሞ ከአርሾ ቀደም የሚሉትና ከአሥራ ስድስት ዓመታት በፊት ለሪፖርተር ጋዜጣ ይሄንኑ በአንደበታቸው የገለፁት አቬዲስ ቴሪዝያን ናቸው፡፡ ሠርኪስ ቴሪዝያን ጠመንጃዎቹን ከገዙ በኋላ ወደ ኢትዮጵያ ያስገቡት በጅቡቲ በኩል ነፋስ ባህሩን ሲያነሳና እንደ ግድግዳ ሲያቆም በዚያ ተፈጥሮአዊ ክንውን በመጠቀም ደብቀውና ሸሽገው ነው፡፡ የአድዋ ድል ለመጀመሪያ ጊዜ የተከበረው በሠባተኛ ዓመቱ በ1895 ዓ.ም (እ.ኤ.አ በ1903) ከአንድ መቶ ዘጠኝ ዓመታት በፊት አሁን ጊዮርጊስ ቤተክርስቲያን ያለበት ሥፍራ ምኒሊክ አደባባይ ነው፡፡ በክብረ በዓሉ (በድል በዓሉ) ላይ ዲፕሎማቶችና የውጪ አገር መንግሥታት ተወካዮች አርበኞች የመንግስት ባለሥልጣኖች ብዙ ሺህ ፈረሰኞችና ሥፍር ቁጥር (ወፈ ሠማይ የሆኑ) ኢትዮጵያውያን ከሊቅ እስከ ደቂቅ መገኘታቸውን፤ ከፈረሰኞቹ ብዛት የተነሳ ፀሐይ በአቧራ እስከመጋረድ መድረሷን ጳውሎስ ኞኞ የኢጣሊያና የኢትዮጵያ ጦርነት በተሰኘ መጽሐፉ ላይ ጽፎአል፡፡ እንዲሁም ተክለፃዲቅ መኩሪያን የመሳሰሉ ኢትዮጵያውያን የታሪክ ተመራማሪዎችና የውጪ አገር ዜግነት ያላቸው ፀሐፍትና ተመራማሪዎች በተለያዩ መፃሕፍቶቻቸው ይሄንን አሣምረው ጽፈውታል፡፡ ታላቁ የጥቁር ህዝቦች ድል (የአድዋ ድል) በመላው ዓለም ፖለቲካ ላይ ከፍተኛና ዋነኛ ለውጦች አምጥቶአል፡፡ የእንግሊዝ ጋዜጦች በአድዋ ድል ማግስት የዓለም ታሪክ ተገለበጠ ታላቅ የትውልድ ኃይል በአፍሪቃ ተቀሰቀሰ … ብለው ፃፉ፡፡ በኢንሳይክሎፒዲያ ብሪታኒካ፡- ዘመናዊት ኢትዮጵያን የፈጠረ የተባሉት ዳግማዊ ዓፄ ምኒሊክ በሌሉበት (እርሳቸው በአካል ባልተገኙበት የነፃነት ተጋድሎ መሪዎች ጉባኤ) የአፍሪቃና የመላው ዓለም ጥቁር ህዝቦች የነፃነት ተጋድሎ መሪ ተደርገው ተመረጡ፡፡ ጦርነቱ ከመደረጉ በፊት እ.ኤ.አ በ1880ዎቹ መጀመሪያ ጀርመን አገር በርሊን ከተማ ላይ በተደረገው የአውሮጳ ቅኝ ገዢ (ኮሎኒያሊስት) መንግስታት ሥልጣናትና ልሂቃን የጦር ጄኔራሎችና ሊቃውንት ስብሰባ ላይ ጥቁር ትልቅ ትል ነው ቅንቡርስ ነው እንጂ ነፍስ ያለው ሰው አይደለም ብለው የነበሩ አፈሩ፤ እውነትና ፍትህ ኢትዮጵያና አፍሪቃ ከበሩ፡፡ ከሲግመንድ ፍሮይድ የሳይኮ አናላይሲስ ጥናትና ምርምር በፊት፡- ጥቁር ህዝብ ትልቅ ትል ላይሆን ነፍስ ያለው ሰው ከሰውም ሰው ጀግና መሆኑን በተጨባጭ ያስመሰከረ የኢትዮጵያ ገበሬ ሠራዊት ነው፡፡ ከፈረንጅ የአውሮጳ መንግሥታት ሩሲያና ፈረንሳይ የአድዋን ድል ከልብ ደገፉ፡፡ ጀኔራል ባራቴሪ በአገሩ በኢጣሊያ ጦር ፍርድ ቤት ቀርቦ ማዕረጉ ተገፈፈ፡፡ የአገሪቱ ጠቅላይ ሚኒስትር ሲኞር ክሪስፒ በፈቃዳቸው ሥልጣናቸውን ለቀቁ፡፡ የኢጣሊያዊው ንጉሥ አማኑኤል ኡምቤርቶ የልደት ቀን የሀዘን ቀን እንዲሆን ተወሰነ፡፡ ሮማ (ሮም)ን ፍሎሬንስን ሚላኖ (ሚላን)ን ቬነስን…የመሳሰሉ የኢጣሊያ ከተሞች ምኒሊክ ለዘላለም ይኑር በሚሉ የተቆጡ አውሮጳውያን ትዕይንተ ህዝብ አድራጊዎች ተጥለቀለቁ፡፡ ኢትዮጵያ በአድዋ ጦርነት ወቅት በዋናው የጦር ግንባር ገጥማ በፍልሚያ ድል ማድረግ ብቻ ሳይሆን በአጠቃላይ በአራት መስክ ሠለጠነች በምትባለው አውሮጳዊት አገር ኢጣሊያ ላይ ድል ተቀዳጅታለች፡፡ ይኸውም፡- በጦርነት እና በወታደራዊ መረጃ ()፤ በዲፕሎማሲና በፖለቲካ ጥበብ ነው፡፡ በፖለቲካ ጥበብ በኢጣሊያ ቅኝ ገዢ ብልጣብልጥ የመንግሥት ሥልጣን ላይ ድል የተቀዳጀችው ገና ጦርነቱ ሳይጀመር ለጦርነቱ መጀመር መነሻ የሆነው የውጫሌ ውል በተደረገበት ሥፍራ ነው፡፡ የውጫሌ ውል አንቀጽ አሥራ ሰባት የጣሊያንኛው፡- ኢትዮጵያ ከአውሮጳ መንግሥታት ጋር ማድረግ የምትፈልገውን ግንኙነት በኢጣሊያ መንግስት በኩል ማድረግ አለባት ሲል፤ አማርኛው ደግሞ ኢትዮጵያ ከአውሮጳ መንግሥታት ጋር ማድረግ የምትፈልገውን ግንኙነት በኢጣሊያ መንግሥት በኩል ማድረግ ትችላለች ይላል፡፡ የአማርኛው የኢትዮጵያን ሉአላዊነትና ልዕልና ያከብራል፤ የጣሊያንኛው የኢትዮጵያን ሉአላዊነትና ልዕልና መድፈር ብቻ ሳይሆን ብሔራዊ ክብሯንና ጥቅሟን ይነካል፡፡ ይሄን የተገነዘቡት የኢትዮጵያ መሪዎች የውሉ አንቀጽ አሥራ ሰባት የጣሊያንኛ ትርጓሜ የኢትዮጵያን ክብርና ጥቅም በማይነካና ሉአላዊነቷን በሚያከብር መልኩ እንዲስተካከል በተደጋጋሚ ወተወቱ፡፡ መወትወቱ ውጤት ሳያመጣ ቢቀር፤ ምኒሊክ፡- መዘግየት አደገኛ ነው ጣይቱ አሉ፤ ስለዚህ ጉዞ ወደ ወሳኙ ጦርነት (ማድረግ) የግድ ነበር፡፡ የኢትዮጵያን አገራዊ ክብርና ጥቅም ህልውናና ልዕልና ሲሆን ሲሆን በውድ ካልሆነ ደግሞ ሳይወድ በግድ ማስከበርና ማስጠበቅ የአንድ አገር መንግሥት ዋነኛ ግዴታና ኃላፊነት ነው፡፡ ስለዚህ አባቶቻችን (የጥንት ወላጆቻችን) ውትወታቸው አልሰማ ቢል ጦር እንግጠም አሉ፡፡ ይሄ የፖለቲካ ጥበብ ብልጫ ወይም ድል ነው፡፡ በወታደራዊ መረጃ () ብልጫ የኢንቲጮ ተወላጅ በሆኑት ባሻዬ አውአሎም ሀረጐት አማካይነት ኢትዮጵያ ሠለጠነ የተባለውን የአውሮጳ ኃይል አሸንፋ ጣሊያኖች ባልፈለጉት ቦታና ባልመረጡት ጊዜ ወደ ጦርነት እንዲገቡ አድርጋለች፡፡ በወታደራዊ ሣይንስ () አገባብ ለጦርነት የተንቀሳቀሰ አንድ ሠራዊት ወዲያውኑ ወደ ጦር ግንባር መግባት አለበት፡- ይሄ አንድ ነጥብ ነው፡፡ ሌላው ነጥብ አንድ ለግዳጅ የተንቀሣቀሠ ሠራዊት ለመሰናዶም ሆነ ለመከላከል ውጊያ በአንድ የመከላከያ ወረዳ ከሠፈረ በዚያ መከላከያ ወረዳ ከስድስት ወራት በላይ መቆየት የለበትም፡፡ በአንድ ቦታ ላይ ከስድስት ወራት በላይ ከቆየ ሊደርስ የሚችል የወታደራዊ ሥነልቦና () ጉዳት አለ፡፡ የመሸገበትን የመከላከያ ወረዳ እየተለመማመደ ሲሄድ ስለሚዘናጋና የውጊያ ስሜቱ እየቀነሰ (እየቀዘቀዘ) ስለሚመጣ ጉዳት አለው፡፡ ከሎጂስቲክ አኳያ የውጊያ ዝግጁነቱም አደጋ ላይ ስለሚወድቅ (በሌላ አነጋገር ስንቅ እየጨረሰ ስለሚሄድ) በነዚህ ምክንያቶች በአፋጣኝ ወደ ጦርነት መግባት ለሠራዊቱ ድል አድራጊነት ትልቅ ጥቅም አለው፡፡ የኢትዮጵያ በሠላም ጊዜ ገበሬ በጦርነት ጊዜ ጀግና ተዋጊ እንጂ ዘመናዊ ወታደራዊ መሠረት ያለው ባልነበራት በዚያ ዘመን ለአንድ መቶ ሃያ ሺህ ሠራዊት የሎጂስቲክ አገልግሎት እየሰጡ ለረጅም ጊዜ መቆየት አስቸጋሪ ነው፡፡ ስለዚህ የጀግንነት ግለት ሳይበርድ የሎጂስቲክ (ስንቅ ትጥቅ መድሃኒት) አቅም ሳይዳከም በፍጥነት ጦር መግጠም እጅግ አስፈላጊ ነበር፡፡ የኢትዮጵያ ሠራዊት ጦርነቱን ፈጥኖ ለመግጠም ጣሊያኖች ወደ አድዋ መምጣት አለባቸው፤ ወይም ደግሞ የእኛ ሠራዊት ጣሊያኖች ወደመሸጉበት የኤርትራ ከፍተኛ ቦታዎች መሄድ አለበት፡፡ ከነዚህ ሁለት ሁኔታዎች የአንደኛው መሆን የግድ ነበር፡፡ ወደ ጣሊያኖች መሄድ ከፖለቲካ ሁኔታዎች ባሻገር ከወታደራዊ ሳይንስ አንፃር የሚመረጥ አይደለም፡፡ በምሽግ ውስጥ ሆኖ የሚከላከል ሠራዊትና ከምሽግ ወጥቶ የሚያጠቃ ሠራዊት መስዋዕትነት የመክፈል ዕድሉ እኩል አይደለም፤ ለሚከላከል አንድ ወታደር ሶስት የሚያጠቃ ወታደር ነው የሚያስፈልገው፡፡ ስለዚህ ጣሊያኖች ወደ አድዋ እንዲመጡ ማድረግ የግድ ሆነና የአድዋ ድል ቁልፍ የምላቸው የአርባ ዓመቱ ጐልማሣ ባሻዬ አውአሎም ሀረጐት ተጠሩና ለአንድ ታላቅ አገራዊ ኃላፊነት እንዲሠናዱ ተደረገ፡፡ ይሄ ሁሉ በምሥጢር ነው የተከወነው፡፡ በሚቀጥሉት ቀናት አውአሎም ለኢጣሊያ ኮሎኒያሊስት ወራሪዎች ከሚሠልሉ የአገር ተወላጆች (ፌርማቶሪዎች) ጋር ወደ ባራቴሪ ተላኩ፡፡ ከመሄዳቸው በፊት ስንቅ ማለቁና ተስቦ በሽታ በሠራዊቱ ውስጥ መግባቱ ፌርማቶሪዎች ባሉበት ተለፈፈ፡፡ አውአሎምና ፌርማቶሪዎቹ ወደ ኤርትራ ዘልቀው ለጄነራል ባራቴሪ ይሄንኑ ነገሩት፡፡ ባራቴሪ ጊዜው አሁን ነው አለና የካቲት 22 አመሻሽ ላይ በአውአሎም መሪነት ሠራዊቱን ይዞ ወደ አድዋ ተመመ፡፡ የካቲት 21 እንዳይነሣ ዝናብ ስለያዘው እንጂ ታላቁ ጦርነት የካቲት 22 ሊደረግ ይችል ነበር፡፡ ስለዚህ ጄነራል ባራቴሪ በዝናብ በመያዙ ምክንያት ዘመቻውን በማግሥቱ አደረገና የካቲት 22 ቀን 1888 ዓ.ም ሌሊቱን ሙሉ ሲጓዝ አድሮ ሊነጋ ሲል የካቲት 23 ቀን 1888 ዓ.ም አድዋ ጦር ግንባር ደረሠ፡፡ አውአሎም ከፊት ለፊታቸው የጀግናው የቱርክ ፓሻ የአፍሪቃ ጀኔራል አሉላ አባነጋ የገበሬ ሠራዊት ምሽግ እንደታያቸው መሮጥ ጀመሩ፡፡ ባራቴሪ፡- አውአሎም አውአሎም ብሎ ተጣራ፡፡ እስሀ ዝዋአልካዮ አያውለና ብለውት ዘለው አሉላ ምሽግ ውስጥ ገቡ፡፡ ዛሬ አንተን አያድርገኝ ማለታቸው ነው በአማርኛ፡- እስሀ ዝዋአልካዮ አያውለና፡፡ ከጥቂት ደቂቆች በኋላ ምድር ቁና የሆነችበት ድብልቅልቅ ያለው ጦርነት ተጀመረ፡፡ የኢትዮጵያ ጀግና የገበሬ ሠራዊት ከጠዋቱ አራት ሠዓት ግድም ታላቁን የአድዋ ድል መቀዳጀቱን አረጋገጠ ፡፡ ብዙ ሺህ የኢጣሊያ ወታደሮች በጦር ሜዳ ተገደሉ፡፡ ብዙ ሺዎች ደግሞ ቁስለኛና ምርኮ ሆኑ፡፡ የተቀረውንና ድል ተመትቶ የተበታተነውን የኢጣሊያ ወታደር እያሣደደና እያባረረ አፍሪቃዊው ኃይል ፈጀው ብሎ ፅፎአል ጆርጅ በርክሌይ፡፡ ከሚሸሹት መሃከል አንዱ የአውሮጳዊው ወራሪ ሠራዊት ዋና አዛዥ ጄኔራል ባራቴሪ ነው፡፡ ይሄ (በአውአሎም ብስለትና ሥልጡንነት መስዋዕትነትና ኢትዮጵያዊ ፍቅር የተገኘው) ሰለጠነ በሚባለው የአውሮጳ ኃይል ላይ አልሰለጠነም በሚባለው አፍሪቃዊ ኃይል የተጨበጠ ትልቅ የወታደራዊ መረጃ () ብልጫ ወይም ድል ነው፡፡ በወታደራዊ ሣይንስ ደግሞ ወታደራዊ መረጃ ለወታደራዊ ግጃጅ አፈፃፀም ዋነኛና ወሣኝ ጠቀሜታ አለው፡፡ በዚህች ዓለም ላይ ከተደረጉ አብዛኞቹ ጦርነቶች ድል ያደረጉት የወታደራዊ መረጃ ብልጫ የነበራቸውና ፍትህና እውነትን ፖለቲካዊ መሠረት ያደረጉት ናቸው፡፡ እኛ ሁለቱንም ነበረን፤ ዓላማችን የአገራችንን ጥቅምና ክብር ህልውናና ልዕልና ማስከበር ነፃነታችንን ማስጠበቅ ሲሆን፡- ይህም የፍትህና የእውነት ነፍሥ ነው፡፡ በአገር ወዳዱ ባሻዬ አውአሎም ሀረጐት አማካይነት ደግሞ በአውሮጳ ላይ የወታደራዊ መረጃ ብልጫን ተቀዳጀን፡፡ ኢትዮጵያ በረጅም ዘመን ታሪኳ ከውጪ ወራሪዎች ጋር ባደረገቻቸው ጦርነቶች ሁሉ፡- እውነትና ፍትህን መሠረት አድርጋለች፡፡ የዲፕሎማሲያዊ ድሉን የተቀዳጀችው ኢትዮጵያ፡- አውሮጳ ውስጥ ባስቀመጠቻቸው የቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ወላጅ አባት ራስ መኮንንና ግራዝማች ዮሴፍ በተሰኙ ዲፕሎማቶቿ አማካይነት ነው፡፡ ጣሊያኖች ኢትዮጵያውያን ያልሰለጠኑ በመሆናቸው በምርኮኞች ላይ ሠብአዊነት የጐደለው ድርጊት ይፈፅማሉ ብለው ያስወራሉ፡፡ ግራዝማች ዮሴፍ በተለያዩ ቋንቋዎች እየፃፈ ለአውሮጳ ጋዜጦች ይሄን ያስተባብላሉ፡፡ ከጥቂት ጊዜያት በኋላ ደግሞ ኢትዮጵያ ልክ ዲፕሎማቶቿ እንዳሉት ምርኮኞችን ግብር አብልታ አካላቸዉም ምቾታቸውም ሳይጓደል ወደ አገራቸው ሰደደች፡፡ በዚህም ዲፕሎማሲያዊ ሥልጣኔዋን ለመላው አውሮጳ እና ለመላው ዓለም በተጨባጭ አሳየች፡፡ ከመቶ ዓመታት በላይ ዲፕሎማሲያዊ ግንኙነት ያላት ብቸኛ አፍሪቃዊት አገር፡- ኢትዮጵያ ነች፡፡ የአብዛኞቹ የአፍሪቃ አገሮች ዲፕሎማሲያዊ ግንኙነት ረጅም ዕድሜ ከስድሣ ዓመት አይዘልም፡፡ ኢትዮጵያ፡- ከኢጣሊያና ከፈረንሣይ ከአሜሪካ () እና ከእንግሊዝ ከሩሢያና ከጀርመን (ከስድስት አገራት) ጋር ከመቶ ዓመታት ለሚበልጥ ጊዜ ዲፕሎማሲያዊ ግንኙነትን አዳብራ እና አፅንታ ቆይታለች፡፡ በአድዋ ድል፡- ዋነኛው ድል በጦር ግንባር ፍልሚያ የተገኘው ድል ነው፤ ታላቁ የአድዋ ድል፡፡ የአድዋ ጦርነት(የጥቁሮች የነፃነት ተምሳሌት) የተደረገው በሁዳዴ ፆም ውስጥ ነው፡፡ ከዚያ በፊት በአፄ ቴዎድሮስ ዘመነ መንግሥት የተደረገው የመቅደላ ጦርነትም በሁዳዴ ፆም ውስጥ ነው የተካሄደው፡፡ በአድዋ ጦርነት ፆምና ውጊያ አብሮ ስለማይሄድ ግብፃዊውን ጳጳስ ሠራዊቱን ይፍቱትና እንደ ልቡ ይዋጋ ቢባሉም ባለመፍታታቸው ከኢትዮጵያ የገበሬ ሠራዊት ጿሚ የሆነው እየፆመ ለመዋጋት ተገዶአል፡፡ በመቅደላ ውጊያ ዓፄ ቴዎድሮስ [ካሣ ኃይሉ ወልደጊዮርጊስ (አባ ታጠቅ ካሣ) (መዩሣው ካሣ) (ወሬሣው ካሣ)] ሊወጋቸው ለመጣው እንግሊዛዊው ጄኔራል ናፒዬርና ሠራዊቱ ፆምህን ፈትተህ ከእኔ ጋር ውጊያ ግጠም ብለው አንድ ሺህ በጐች ልከውለታል፡፡ ከአድዋ ጦርነት በፊት ባሉት ጥቂት ወራትና ሣምንታት መቀሌና አምባላጌ ላይ የተደረጉ ጦርነቶች አሉ፡፡ የመቀሌን ከተማ በኢጣሊያዊው ኮሎኔል ጋሊያኖ ከሚመራው አውሮጳዊ ሠራዊት ለማስለቀቅ መስዋዕትነቱ የበዛ በመሆኑ፡- መቀሌ የተለቀቀችው በፈረንጆች ሚሊኒየም ) የሚሊኒየሙ ምርጥ ሠብዕና ብሎ ከአህጉር አፍሪቃ ባጫቸው ከጐንደር ቤተሠብ በሚወለዱት እቴጌ ጣይቱ ብጡል ሥልጡን ወታደራዊ መላ ነው፡፡ ዝርዝሩን እዚህ አላወሣውም እንጂ መቀሌ በጣይቱ ልዩ ወታደራዊ ብቃት መያዝዋን መግለፅ ይጠቅማል፡፡ በኋላ ላይ ኮሎኔል ጋሊያኖ በአድዋ ጦርነት ተማርኮ፡- የምንሊክን ፊት ከማይ ግደሉኝ ብሎአል፡፡ በአምባላጌው ጦርነት ሊቀ መኳስ አባተ መድፍ ተኩሠው በጣሊያን መድፍ አፍ ውስጥ እስከ መክተት የዘለቀ አነጣጣሪነታቸውን አሣይተዋል፡፡ የኢትዮጵያ መንግሥት ሥልጣናት፡- ማዕከል ወሎ ውጫሌ በነበረበት ሁናቴ፤ ዳግማዊ ዓፄ ምኒሊክ (አባ ዳኘው) ለህዝባቸው የክተት ጥሪ ካደረጉ በኋላ ከዳር እስከ ዳር የተንቀሣቀሠው የተቆጣ ኢትዮጵያዊ ሠራዊት ሢተም፤ ሲገባኝ ከሠሜን ኢትዮጵያ ከጐንደር ከጐጃም ከወሎና ከትግራይ … የተንቀሳቀሰው አትንኩኝ ያለ ኢትዮጵያዊ ጀግና ከሚተምመው ሠራዊት የተገናኘው በትውልድ አቅራቢያው ሆኖ ነው፡፡ መጓጓዣ በሌለበት ዘመን የሠሜኑን የኢትዮጵያ ጀግና የገበሬ ሠራዊት ወደ ሰሜን ለማዝመት ሲባል በመሀል አገር ማሰባሰብ የሚያስፈልግበት ሁኔታ አልነበረም፡፡ ታላቅ ድል።

22140

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%89%A0%E1%88%8B%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B3%E1%8A%95%E1%8B%B5%20%E1%8C%8A%E1%8B%9C%20%E1%8B%AD%E1%89%A0%E1%88%8B

ድበላ አንዳንድ ጊዜ ይበላ

ድበላ አንዳንድ ጊዜ ይበላ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድበላ አንዳንድ ጊዜ ይበላ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21228

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%88%85%E1%88%A8%E1%89%B5%20%E1%8C%8E%E1%8B%B0%E1%88%8E%20%E1%8B%A8%E1%89%A3%E1%88%AA%E1%8B%AB%20%E1%8B%88%E1%8B%AD%E1%8B%98%E1%88%AE

የምህረት ጎደሎ የባሪያ ወይዘሮ

የምህረት ጎደሎ የባሪያ ወይዘሮ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የምህረት ጎደሎ የባሪያ ወይዘሮ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21841

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8B%B0%E1%88%A8%E1%8C%88%E1%89%BD%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%89%B3%E1%88%B5%E1%89%B3%E1%8B%8D%E1%89%85%20%E1%8A%A8%E1%8B%B0%E1%88%A8%E1%89%B7%20%E1%89%B5%E1%89%B3%E1%8C%A0%E1%89%85

ያደረገችውን ታስታውቅ ከደረቷ ትታጠቅ

ያደረገችውን ታስታውቅ ከደረቷ ትታጠቅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያደረገችውን ታስታውቅ ከደረቷ ትታጠቅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20611

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8D%8D%E1%88%A8%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8A%A8%E1%88%B3%E1%88%8D%20%E1%8B%AB%E1%88%98%E1%8A%90%E1%88%9D%E1%8A%93%E1%88%8D

እፍረት ያከሳል ያመነምናል

እፍረት ያከሳል ያመነምናል የአማርኛ ምሳሌ ነው። እፍረት ያከሳል ያመነምናል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20858

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%8A%95%E1%8C%8D%20%E1%8A%A8%E1%89%B0%E1%89%B0%E1%8A%A8%E1%88%88%20%E1%88%8D%E1%89%A5%20%E1%89%B0%E1%8A%A8%E1%8D%88%E1%88%88

ዘንግ ከተተከለ ልብ ተከፈለ

ዘንግ ከተተከለ ልብ ተከፈለ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዘንግ ከተተከለ ልብ ተከፈለ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

14492

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%86%E1%8B%B5%20%E1%88%86%E1%8B%B4%E1%8A%95%20%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%88%8D%20%E1%8B%88%E1%8D%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%89%BD%20%E1%88%9D%E1%8A%93%E1%88%88%E1%89%BD

ሆድ ሆዴን የምትል ወፍ አለች ምናለች

ሆድ ሆዴን የምትል ወፍ አለች ምናለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሆድ ሆዴን የምትል ወፍ አለች ምናለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ

22066

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%80%20%E1%88%B2%E1%89%86%E1%8C%A3%20%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%88%E1%8B%B5%20%E1%8B%AB%E1%8D%88%E1%8C%A5%E1%8A%90%E1%8B%8B%E1%88%8D

ድሀ ሲቆጣ መንገድ ያፈጥነዋል

ድሀ ሲቆጣ መንገድ ያፈጥነዋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድሀ ሲቆጣ መንገድ ያፈጥነዋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

46347

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B5%E1%8A%95%E1%89%A2%E1%89%B0%20%E1%8B%B3%E1%8A%95%E1%8A%A4%E1%88%8D

ትንቢተ ዳንኤል

ዳንኤል የሚለው ስም "ዳን" እና "ኤል" የሚሉት የሁለት ቃላት ጥምረት ሲሆን ትርጓሜውም እግዚአብሔር ፈራጄ ወይም ዳኛዬ ነው ማለት ነው፡፡ ዳንኤልና ሦስቱ ወዳጆቹ የአይሁዳውያን ማኅበረሰብ ክፍል የነበሩና ወደ ባቢሎን በምርኮ እንደ ተወሰዱ መጽሐፉ ያትታል (ዳን1)፡፡ ዳንኤል በባቢሎን በነበረበት ጊዜ ብልጣሶር የሚል ተጨማሪ ስም ነበረው፡፡ በባቢሎናውያን ቋንቋ ብልጣሶር ማለት "ሕይወቱን ጠብቀው" ማለት ነው፡፡ ነቢዩ ዳንኤል በይሁዳ አገር ከመሳፍንት ወይም ከንጉሣዊ ቤተሰብ የተወለደ፣ የባቢሎንና የፋርስ ሥልጣኔ እጅግ በጣም ባየለበትና ዓለም በእነዚህ ሥልጣኔዎች በተወረረችበት ጊዜ የኖረ ሰው ነው፡፡ ዳንኤል በወቅቱ ከነበሩት ታላላቅ ነገሥታት ከሚባሉት ከእንደእነ ናቡከደነፆር፣ ከቂሮስና ከሜዶናዊው ዳርዮስ ጋር የሠራ ጥበበኛ አገልጋይ ነው፡፡ በተጨማሪም ዳንኤል ታማኝና ቅን አገልጋይ፣ እምነተ ጠንካራ፣ ነቢይነት ከአስተዳዳሪነት ጋር የተካነ ወጣት ነበር(ዳን 1፡3)፡፡ ዳንኤል የከለዳውያን ቋንቋና ባህል ተምሮ በንጉሡ ቤት እንደተሾመ ከመጽሐፉ እንረዳለን(ዳን 1፡3-21)፡፡ ዳንኤል የሚለው ስም በነቢዩ ሕዝቅኤል ውስጥ ከኖኅና ከኢዮብ ጋር ሁለት ጊዜ ተደጋግሞ ስለተጠቀሰ ትንቢተ ሕዝቅኤልን ያነበቡ ዳንኤል ጻድቅ እንደነበር በቀላሉ ይገነዘባሉ (ሕዝ 14፡12-23)፡፡ የመጽሐፉ ዋና ገጸ ባሕርይ የሆነው ዳንኤል ግን በ605 በምርኮ ወደ ባቢሎን የተወሰደ በመሆኑ የኖረው ከ620 ዓ.ዓ እስከ 539 ዓ.ዓ ድረስ እንደሆነና ባቢሎን ውስጥ ሞቶ እንደተቀበረ ይገመታል፡፡ ዳንኤል ባቢሎን ውስጥ በስደት በሚኖርበት ጊዜ አብረውት የተሰደዱ ሦስት ወዳጆች እንደነበሩት ይታወቃል፡፡ በስደት በነበሩበት ጊዜ የዳንኤል ሦስቱ ወዳጆችም በተመሳሳይ መልኩ ስማቸው ተቀየረ፡፡ በዚህም መሠረት ዳንኤል ብልጣሶር፣ ሐናንያ ሲድራቅ፣ ሚሳኤል ሚሳቅ፣ ዐዛርያን አብደናጎ ተብለው ተጠሩ (ዳን 1፡7)፡፡ አብደናጎ የሚለውን ስም ላይ የመጨረሻው ክፍል "ናጎ" ባቢሎናውያን ከሚያመልኩአቸው አማልክት ውስጥ የአንዱ ስም ሲሆን "ሚሳቅ" የሚለው ደግሞ ሌላ "ሚሳቅ" የሚባል የባቢሎናውያን አማልክት ስም መሆኑን ይታወቃል፡፡ በአጠቃላይ በባቢሎናውያን ንጉሥ ባለሟሎች አለቃ አማካይነት የተቀየሩት ስሞች ከባቢሎናውያን አማልክቶች ጋር የተቆራኘ ትርጓሜ ያላቸው ናቸው፡፡ የተጻፈበት ዘመን፣ ሥፍራና ይዘት መጽሐፉ የሚሸፍነው ረዥም ታሪክ ወይም ብዙ ዘመናት ውስጥ የተከናወኑ ድርጊቶችና በተለያዩ ጊዜያት ስለተነሡት ኃያላን ነገሥታት ስለሆነ በአንድ ጊዜና በአንድ ሰው የተጻፈ ነው ለማለት ያስቸግራል፡፡ መጽሐፉ በብዙ ሊቃውንት ዘንድ ከክርስቶስ ልደት በፊት በስድስተኛው መቶኛ ክፍለ ከመን ሊጻፍ እንደሚችል ቢያምኑም ሌሎች ግን ይህንን በመቃወም ከክርስቶስ ልደት በፊት በሁለተኛው መቶ ክፍለ ዘመን እንደሆነ ይናገራሉ፡፡ በሁለተኛው መቶ ክፍለ ዘመን ተጽፏል እንደሚሉት ሊቃውንት አገላለጽ፤ ትንቢተ ዳንኤል የተጻፈው እንዲያውም አንጥዮኩስ ኤጲፋኑስ አራተኛው የተባለው መሪ የግሪክን ሥልጣኔ በአይሁዳውያን ዘንድ የማስፋፋት ዘመቻውን ባጠናከረበት ወቅት እንደሆነ ይገልጻሉ፡፡ አንጥዮኩስ ኤጲፋኑስ አራተኛው ቤተ መቅደስን በማርከስና የአይሁድን ሃይማኖት በመቃወም ከፍተኛ ዘመቻ ያደረገው ከ168 እስከ 164 ዓ.ዓ ባለው ጊዜ እንደሆነ ከጽሑፉ ይዘትና ከታሪክ መዛግብት ያረጋግጣሉ፡፡ ሆኖም በክርስትና በአዲስ ኪዳን ውስጥ ኢየሱስ ክርስቶስ ትንቢተ ዳንኤልን ሲጠቅስ (ማቴ 24:15)፣ የተነበየው ማርከስ ገና ወደፊት በዚህ ዓለም ወደ መጨረሻው ቀን እንደሚደርስ ዳግመኛ አረጋገጠ፤ ስለዚህ ብዙዎች ትንቢቱ ስለ አፊፋኖስ አይሆንም በማለት ያምናሉ። ዕብራይስጡ መጻሕፍት ከነአዋልድ መጻሕፍትና ተረፈ ዳንኤል ጭምር በ፸ ሊቃውንት ወደ ግሪክኛ ቋንቋ መተረጎሙ የተጀመረው ከአፊፋኖስ ዘመን አስቀድሞ ከ250 ዓክልበ. አካባቢ ጀምሮ ስለ ነበር፣ በአፊፋኖስ ዘመን ተጻፈ ለማለት ልዩ መግለጫዎች ይፈልጋል። እንዲሁም በታላቁ እስክንድር ዘመን (340 ዓክልበ ያሕል) የኢየሩሳሌም ቄሳውንት ከትንቢተ ዳንኤል ስለ ጠቀሱ እስክንድር ከተማቸውን አልፈረሰም የሚል ታሪክ በፍላቪዩስ ዮሴፉስ (100 ዓም ግድም) ጽሑፍ ውስጥ ይገኛል። ትንቢተ ዳንኤል በዕብራይስጥና በአራማይስጥ ቋንቋዎች የተጻፈ መጽሐፍ ነው፡፡ መጽሐፉ በዕብራይስጥ ይጀምርና በምዕራፍ 2፡4 ላይ ወደ አራማይስጥ ቋንቋ ይቀየራል፤ በድጋሚ በምዕራፍ 8፡1 ላይ ወደ ዕብራይስጥ ቋንቋ ተመልሶ እስከ መጨረሻው በዚሁ ቋንቋ ይደመድማል፡፡ በእርግጥ አራማይስጥ በስደት የቆዩበት ቦታ ቋንቋ መሆኑ ሲነገር ዕብራይስጥ ደግሞ የስደተኞቹ የእስራኤላውያን ቋንቋ ነበር፡፡ ጸሐፊው በዕብራይስጥ መጻፍ ከጀመረ በኋላ በስደት ጊዜ የተወለዱ ብዙ እስራኤላውያን ከዕብራይስጥ ይልቅ የተሰደዱበት ቦታ ቋንቋ የሆነውን አራማይስጥ መረዳታቸው በመገንዘቡ ምክንያት ወጣት ስደተኞችንም ለመርዳት በማሰብ ጭምር በአራማይስጥ መጻፍ ጀመረ የሚል መላ ምት በአንዳንድ ሊቃውንት ቀርቧል፡፡ ከ40 ዓም እና 90 ዓም መካከል ጽሑፉ እጅግ እንደ ተለወጠ ሊታወቅ ይቻላል። ምክንያቱም ከዚያ አስቀድሞ የነበሩት ግሪክኛ (፸ ሊቃውንት) እና ከቁምራን ጥቅል ብራናዎች መካከል የተገኘው ዕብራይስጥ /አራማይስጥ ትርጉም ከለውጦቹ በፊት የነበረው አጻጻፍ ያሳያሉ። በ90 ዓም ግን በተለይ በአይሁዶች ረቢው አኪቫ በን ዮሴፍ ጥረት፣ የብሉይ ኪዳን ቃላት በመላው ተቀየሩ፤ በተለይም ትንቢተ ዳንኤል በዚያም ውስጥ በተለይ ምዕራፍ 11 እጅግ ተቀየሩ። በትንቢተ ዳንኤል ውስጥ ለውጦቹ ከግሪኩ በተለይ ስለ በዙ፣ በ140 ዓም ያሕል ጤዎዶትዮን የተባለ አንድ አይሁዳዊ መምኅር አዲስ ግሪክኛ ትርጉም ሠራ፤ ይህም ከአኪቫ ማሶራዊ ትርጉም ጋር ይስማማል። ዛሬውም በእንግሊዝኛም ሆነ በአብዛኞቹ ልሳናት የትንቢተ ዳንኤል ትርጉም የአኪቫን ማሶራዊ ዕብራይስጥ ትርጉም ይከተላል፤ ነገር ግን በመጀመርያ ክፍለ ዘመናት የኖሩት ክርስትያኖች ከጤዎዶትዮን በፊት የተገኘውን «ጥንታዊ ግሪክ ዳንኤል» ያንብቡ ነበር። የመጽሐፉ ይዘት፣ ያጻጻፉ ስልት መለያየት፣ የተጻፈበት ቋንቋ ከአንድ በላይ መሆን፣ ያካተታቸው ታሪኮች ይዘት፣ የሕልሞችና ራእዮች ሁኔታ እንዲሁም የተጠቀመው የዘመን አቆጣጠር ሲታይ በአንድ ጸሐፊና በአንድ ወቅት የተጻፈ ነው ብሎ ለማመን ያስቸግራል፡፡ ምናልባት የታሪኩ ዋናው ክፍል ቀድሞ ተጽፎ በኋላ ሌሎች የቀድሞውን ጽሑፍ በመከለስ አዳዲስ ነገሮችን አካተው በድጋሚ ጽፈውት ሊሆን እንደሚችል ይታመናል፡፡ የመጽሐፉ ይዘት በምናይበት ጊዜ ሕልምና ራእይ፣ በደግና በክፉ መካከል የሚደረጉ ትግሎች፣ ምሳሌያዊ ቁጥሮች፣ ስለ ዓለም መጨረሻ ክንውኖች፣ የፍርድ ሂደቶች ከታሪካዊ ክስተቶች ጋር አጣምሮ የያዘ ነው፡፡ መጽሐፉ የጻፈው ወይንም የጻፉት ሰዎች ቅዱሳት መጻሕፍትን ያወቁና ያገናዘቡ እንደሆኑ ጽሑፉ ውስጥ ከተካተቱት ከቀድሞ የነቢያቶች፣ የጥበብና የኦሪት መጻሕፍት ጥቅሶች መረዳት ይቻላል፡፡ በአጠቃላይ በመጽሐፉ የመጀመሪያው ክፍል ውስጥ ልብ ሰቃይ የሆኑ የፍርድ ሂደቶችና እምነትን በመፈታተን ወደ ክህደት ሊመሩ የሚችሉ ክንውኖች ቢኖሩም የመጽሐፉ ዋና ገጸ ባሕርይ የሆኑት ዳንኤልና ሦስቱ ወዳጆቹ ግን በእግዚአብሔር ላይ ባላቸው የእምነታቸው ጽናት አሸናፊዎች ሆነው በመወጣት ነገሩን በድል ሲያጠናቅቁ ይታያል፡፡ የመጽሐፉ ሁለተኛው ክፍል ግን(ዳን 7-14) አብዛኛው ትኩረቱ ዳንኤል በሚያያቸው ራእዮችና መላእክቶች በሚሰጡት የራእዮቹ ትርጓሜ ላይ ነው፡፡ ዳንኤልና ሦስቱ ወዳጆቹ በስደት ወደ ባቢሎን ተማርከው ታዋቂና የንጉሥ አገልጋይ ሆኑ በወቅቱ የባቢሎን ንጉሥ የነበረው ናቡከደነፆር አይሁዳውያን ብልኾችና ጠንካሮች እንደሆኑ ያውቅ ስለነበር በቤተ መንግሥቱ ውስጥ የሚያገለግሉት አይሁዳውያን ተመርጠው እንዲዘጋጁ አዘዘ፡፡ በዚህም መሠረት ዳንኤልና ሦስቱ ወዳጆቹ በባቢሎን ውስጥ እያሉ ከእስራኤል ምርኮኞች መካከል ተመርጠው ለሦስት ዓመት ከሠለጠኑ በኋላ በንጉሡ ፊት ቀርበው ሥራቸውን እንዲ ምሩ ተወሰነ(ዳን 1)፡፡ዳንኤልም ደስ የሚያሰኘው የንጉሡን ምግብ በመመገብና የወይን ጠጁንም በመጠጣት ራሱን ላለማርከስ ቁርጥ ውሳኔ በማድረግ የአትክልት ምግብ ብቻ ይመገብ ነበር፡፡ እግዚአብሔርም ለዳንኤልና ለሦስቱ ወዳጆቹ በማናቸውም ጥበብና ሥነ ጽሑፍ ዕውቀትና ማስተዋል ሰጣቸው፤ ዳንኤል ግን በተጨማሪ ራእይንና ሕልምን የመተርጐም ችሎታ ነበረው፡፡ በናቡከደነፆር ፊት ቀርበው ማገልገል ሲጀምሩም በማናቸውም ጥበብና ማስተዋል ንጉሡ ለሚያቀርበው ጥያቄና እንቆቅልሽ ሁሉ ፈጥኖ መልስ በመስጠት ረገድ በግዛቱ ካሉት ጠንቋዮችና አስማተኞች መካከል እነርሱ ዐሥር ጊዜ ብልጫ ያላቸው ሆነው ተገኙ፡፡ በዚህ ሁኔታ መጽሐፉ ገና ከጅምሩ ዳንኤልን በድሎትና በሥልጣን የማይበገር ጥበበኛ፣ ታማኝና የወገኖቹን ባህልና ሥርዓት ጠባቂ አድርጎ ያቀረበዋል፡፡ ይህ መሆኑ ለቀጣዩ ክፍል እጅግ በጣም አስፈላጊ ነው፡፡ በእርግጥ በቀጣዩ ክፍል ይህንን ጥበቡና ታማኝነቱ ወደ ላቀ ደረጃ እንደሚያደረሱትና ዝናውን የበለጠ የገነነ እንደሚያረጉት ያስገነዝባል፡፡ ቀጥሎም ዳንኤል ለንጉሥ ናቡከደነፆር የናቡከደነጾር የምስል ሕልምን ከነትርጓሜው ገለጠለት(ዳን 2)፡፡ ይህ ጥበብ የተሞላበት ድርጊቱ በንጉሡ ታላቅ የክብር ቦታ እንዲቀመጥ፣ ብዙ ስጦታዎች እንዲያገኝ፣ በባቢሎን ግዛቶችም ሁሉ ላይ የበላይ ገዥ እንዲሆንና በባቢሎንም ጠቢባን ሁሉ ላይ አለቃ እንዲሆን አደረገው፡፡ ከዚህ በኋላ ለዳንኤል ሦስቱ ወዳጆች የመጀመሪያው የመፈተኛ ጊዜ ይሆናል(ዳን 3)፡፡ በዚህ አስቸጋሪ የፈተና ጊዜ ሦስቱ የዳንኤል ጓደኞች ለወርቁ ምስል ባለመስገዳቸው ተከሰሱ፤ በሞት እንዲቀጡ ተፈረደባቸው፤ በመጨረሻ ግን በእምነታቸው ጽናት ምክንያት ታሪኩ ሙሉ በሙሉ ተቀይሮ ከእሳት ውስጥ ወጥተው ተሾሙ፡፡ ዳንኤል ሁለተኛውን የናቡከደነፆር ሕልም እንደ ተረጐመ፤ ናቡከደነፆርም ለእግዚአብሔር ምስጋና አቀረበ፡፡ ከዚህ ጋር በተያያዘ ሁኔታ እግዚአብሔር በሰጠው ብልኀት፣ዕውቀትና፣ ጥበብ በመመራት ዳንኤል ንጉሥ ቤልሻጻር ያየውን ምሥጢራዊ ጽሑፍ ነገር ግን ማናቸውም ጠቢባን አማካሪዎቹና አስማተኞቹ ሁሉ ሊተረጉሙት ያልቻሉትን ለንጉሡ ገለጠ፡፡ በዚህም ምክንያት የክብር ምልክት የሆነውን የወርቅ ሐብል በአንገቱ እንዲያደርጉለትና በመንግሥቱም ሥልጣን ሦስተኛውን ማዕረግ እንዲይዝ በዐዋጅ ተነገረ(ዳን 5)፡፡ በዚህ ምክንያት ዳንኤልና ሦስቱ ወዳጆቹ ባቢሎን(የዛሬዪቱ ኢራቅ) ውስጥ ትልቅ የክብር ቦታ ተቀዳጁ፡፡ የዳንኤልና ሦስቱ ወዳጆቹ ታማኝነታቸው ምስክር በእግዚአብሔር ላይ የሚደረግ ታማኝነት የመጽሐፉ ዋና ትኩረት ስለሆነ ይህንን ታማኝነት ግልጽ በሆነና ትምህርት ሰጭ በሆነ መልኩ ተደጋግሞ ተገልጿል፡፡ ዳንኤልና ሦስቱ ወዳጆቹ ለእግዚአብሔርና ላደጉበት አይሁዳዊ ባህልና ሥርዓትፍጹም ታማኝ መሆናቸውን በተለያየ መልኩ ተገልጿል፡፡ ዳንኤልና ወዳጆቹ በንጉሡ ቤት በልዩ ሁኔታ የተዘጋ ምግብና ወይን ጠጅ እየተመገቡና እየጠጡ እንዲያገለግሉ ቢፈቀድላቸውም መቀበል አልፈለጉም፡፡ የንጉሡን ምግብ በመመገብና የወይን ጠጁንም በመጠጣት ራሳቸውን ላለማርከስና አትክልት ብቻ እየተመገቡና ውሃ እየጠጡ ለመቆየት መምረጣቸውን ነው(ዳን 1፡8)፡፡ በእርግጥ በኦሪት ዘሌዋውያን ምዕራፍ 11 ላይ እግዚአብሔር ለሙሴና ለአሮን ለምግብነት መዋል ስለሚገባቸውና ስለሌለባቸው ወይም ስለ ረከሱ እንስሳትና አዕዋፋት በተመለከተ የአመጋገብ ሥርዓት ሲሰጥ ይታያል፡፡ ባቢሎናውያን ምንአልባት ከእነዚህ ከተከለከሉት እንስሳትና አዕዋፋት መካከል ውስጥ ይመገቡ ነበር፡፡ ዳንኤልና ወዳጆቹ ግን ለአይሁዳዊነት ባህልና ሥርዓት እንዲሁም ለእግዚአብሔር ሕግ ታማኝነታቸውና ታዛዥነታቸው የንጉሡን ምግብ ላለመብላት በመወሰን አሳይተዋል፡፡ ቀጥሎም ለእግዚአብሔር ታማኝነት የተገለጸው በሦስቱ የዳንኤል ወዳጆች ሲሆን ይህም ናቡከደነፆር ላቆመው የወርቅ ምስል አንሰግድም በማለታቸው ምክንያት በሚነደው የእሳት ነበልባል ውስጥ እስከመጣል መድረሳቸውን ነው፡፡ እነዚህ ሦስቱ የዳንኤል ወዳጆችም እኛ የምናገለግለው አምላክ ከዚህ ከሚነድደው ከእሳቱ ነበልባልም ሆነ ከአንተ እጅ ሊያድነን ይችላል፤ ንጉሥ ሆይ! እርሱ ሊያድነን ፈቃዱ ባይሆን እንኳ አማልክትህን እንደማናመልክና ላቆምኸው የወርቅ ምስል እንደማንሰግድ ዕወቅ በማለት ቈራጥነታቸውንና ታማኝነታቸውን ለእግዚአብሔር ገለጹ(ዳን 3፡17-18)፡፡ ታማኝነታቸውና ከእግዚአብሔር የተደረገላቸውን ጥበቃ ንጉሡን ጭምር ያስደነቀ እንደነበር ሲገልጽ አስረን በሚነደው የእሳት ነበልባል ውስጥ የጣልናቸው ሰዎች ሦስት ብቻ አልነበሩምን? እነሆ እኔ እሳቱ ምንም ሳይጐዳቸው ከእስራት ተፈትተው በነበልባሉ ውስጥ የሚመላለሱ አራት ሰዎች አያለሁ፤ አራተኛውም የአማልክትን ልጅ ይመስላል ይላል(ዳን 3፡24-25)፡፡ቀጥሎ የምናገኘው የዳንኤል መፈተንና ያሳየውን ግንነት የተሞላበት ታማኝነቱን ነው፡፡ የንጉሥ ዳርዮስ መሳፍንት ወደ ንጉሡ በመሄድ ዳንኤል አንተን አያከብርህም፤ ፈርመህበት የወጣውንም ዐዋጅ በመጣስ በቀን ሦስት ጊዜ ወደ አምላኩ ይጸልያል ብለው በመክሰስና ንጉሥ ያስተላለፈው ዐዋጅ ወይም ትእዛዝ መለወጥ እንደማይቻል ለንጉሡ በማረጋገጥ በአንበሶች ጉድጓድ እንዲጣል አደረጉት(ዳን 6፡15-16)፡፡ ይህ ከመደረጉ በፊት ግን በድርጊቱ እጅግ በጣም ያዘነው ንጉሥ ዳርዮስ ዳንኤልን ሁልጊዜ በታማኝነት የምታገለግለው አምላክህ ያድንህ በማለት አበረታታው(ዳን 6፡16)፡፡ የታመኑትን ሁሌም የሚታደገው አምላክ ዳንኤልን በአንበሶች እንዲቦጫጨቅ አልፈቀደምና አንበሶቹ እንዳይጎዱኝ እግዚአብሔር መልአኩን ልኮ አፋቸውን ዘጋ፤ ይህንንም ያደረገው እኔ ንጹሕ መሆኔንና አንተንም አለመበደሌን ስላወቀ ነው በማለት በውሳኔው ተረብሾ እንቅልፍ አጥቶ ላደረው ለንጉሡ ይገልጽለታል(ዳን 6፡21)፡፡ በዳንኤል ምስክርነትና ባዳነው አምላክ የተደነቀው ንጉሥ ዳርዮስ በመንግሥቴ የሚኖር ሕዝብ ሁሉ የዳንኤልን አምላክ እንዲፈራና እንዲያከብር በዐዋጅ አዝዣለሁ፤ እርሱ ሕያውና ዘላለማዊ አምላክ ነው፤ እርሱ ዘላለማዊ ንጉሡ ነው፤ ለመንግሥቱም ፍጻሜ የለውም በማለት ለሕዝቡ ትእዛዝ አስተላለፈ(ዳን 6፡ 26-27)፡፡ በአጠቃላይ በዳንኤልና በሦስቱ ወዳጆቹ የተከናወኑት ግንነት የተሞላባቸው ምስክርነቶች አይሁዳውያን ሃይማኖታቸው፣ ባህላቸው፣ ሥርዓቶቻቸው ጠብቀው ለእግዚአብሔር ታማኝ ሆነው ለማንኛውም አረማዊ ንጉሥ ሳይፈሩ፣ ሳይንበረከኩና በጥቅማጥቅምና በሥጋዊ ድሎት ሳይታለሉ መመስከርና በእምነታቸው መጽናት እንዳለባቸው የሚያሳይ ነው፡፡ ስለ ሙታን መነሣትና ስለ መጨረሻው ፍርድ በብሉይ ኪዳን ውስጥ ከሞት በኋላ ስላለው ፍርድና የሕይወት ሁኔታ የሚገልጹ የመጽሐፍ ክፍሎች እጅግ በጣም ጥቂት ናቸው፡፡ ከእነዚህም ውስጥ ትንቢተ ዳንኤል ከሞት በኋላ ስለሚኖረው ፍርድና የእያንዳንዱ ሰው የመጨረሻ እጣ ፈንታ ምንም በማያሻማ ሁኔታ ስለሚገልጽ ከብሉይ ኪዳን መጻሕፍት እንደ ዋና መረጃ ሆኖ ይጠቀሳል፡፡ትንቢተ ዳንኤል አገላለጽ ዳግመኛ ሕይወት ወይም ትንሣኤ በምንልበት ጊዜ ከሞት በኋላ በነፍስ ብቻ ሳይሆን በሥጋና በነፍስ ሕይወት ማግኘትን ያመለክታል፡፡ በእርግጥ አንዳንድ መጻሕፍት ሰዎች ሥጋቸው በስብሶ መሬት ውስጥ እንደማይቀር፣ በሥጋ እንደሚነሡና ዘላለማዊ ሕይወት አግኝተው እንደሚኖሩ ያስገነዝባሉ(መዝ16፡9-11፤ ኢሳ 26፡19)፡፡ እንደ ትንቢተ ዳንኤል አገላለጽ የዓለም ፍጻሜ ከመሆኑ በፊት ሕዝቡን ሁሉ የሚፈታተንና ለሥቃይ የሚዳርግ በምድር ላይ ታላቅ የመከራ ጊዜ ይመጣል(ዳን 12፡1)፡፡ በምድር ላይ ምንም እንኳ አስቸጋሪ የሆነ የመከራ ጊዜ ቢከሰትም ስማቸው በእግዚአብሔር መጽሐፍ የተጻፉት ግን ይድናሉ(ዳን 12፡1)፡፡ እነዚህ በታማኝነት ጸንተው በመኖር የመከራ ጊዜን በብቃት የሚወጡትና ስማቸው በእግዚአብሔር መጽሐፍ የተጻፉት በፈተና ነጥረውና ጠርተው በመውጣታቸው እንከን የሌለባቸው ስለሚሆኑ ቢሞቱም ተነሥተው በመጨረሻው ቀን የክብር ድርሻቸውን እንደሚያገኙ መልአኩ ለዳንኤል ያረጋግጥለታል(ዳን 11፡35፤12፡ 10-13)፡፡ ስለዚህ አስቀድመው በሞት ተለይተው የነበሩት ተነሥተው እንደገና በሕይወት ይኖራሉ፤ ከእነርሱም እኩሌቶቹ የዘላለም ሕይወት አግኝተው ሲደሰቱ እኩሌቶቹ ለዘላለም በሐፍረትና በጉስቁልና ይሠቃያሉ(ዳን 12፡2)፡፡ የዘላለም ሕይወት አግኝተው ከሚደሰቱትም መካከል ውስጥ ጠቢባኖችና ብዙ ሰዎችን በማስተማርና ጥበባቸውን አገልግሎት ላይ በማዋል ሌሎችን ከክፉ መንገድ ወይም ከጥፋት ጐዳና ወደ ደግ ሥራ የመለሱ ሁሉ ብልጫ እንዳላቸው ይገልጻል(ዳን 12፡3 እና 10)፡፡ መላእክትና አገልግሎታቸው መላእክት ተላላኪ መልእክተኞች፣ በፍጥረታቸው ረቂቃን የሆኑ፣ ብዛታቸው የማይቆጠር፣ ኃይላቸው ብርቱ፣ ቅዱሳን ጠባቂዎች፣ ስለ ታናናሾች በእግዚአብሔር ፊት የሚቆሙ አልፎ አልፎ ራሳቸውን በሰው መልክ የሚገልጹና እግዚአብሔርንም የሚያመሰግኑ መሆናቸው በቅዱስ መጽሐፍ ውስጥ በተለያየ መልኩ ተጠቅሶ እናገኘዋለን(ዘፍ 19፡1 እና 12፤ ኢዮ 1፡6፤ ዳን 8፡15-26፤ ኢሳ 6፤ ዘካ 14፡5፤ ማቴ 18፡10፤ ማቴ 22፡30፤ ማቴ 24፡36፤ ሉቃ 15፡10፤ ሉቃ 24፡39፤ ራእ 5፡11-12፤ ዕብ 1፡4)፡፡ በትንቢተ ዳንኤል ውስጥ ግን መላእክቶች ግልጽ በሆነ ሁናቴ በስማቸው እየተጠሩ የተለያዩ የአገልግሎት ተግባራት ሲወጡ ይታያል፡፡ ከእነዚህም ውስጥ የመጀመሪያው መላኩ ቅዱስ ገብርኤል ነው፡፡ መላኩ ገብርኤል ዳንኤል ወደነበረበት ቦታ በመድረስ ግራ የተጋባባቸውና መፍታት ያልቻላቸውን ራእዮች በመተንተን ያስረዳዋል (ዳን 8፡15-27፤ ዳን 9፡21-27)፡፡ በሌላ በኩል ደግሞ ዳንኤል ስለ እስራኤላውያን ኃጢአት እየተናዘዘ ምሕረትን ከእግዚአብሔር ሲለምን መላኩ ገብርኤል ወደ እርሱ በመቅረብ ገና መጸለይ ስትጀምር እግዚአብሔር ልመናህን ሰምቶአል፤ እርሱ ስለወደደህም የጸሎትህን መልስ ልነግርህ መጥቼአለሁ፤ እንግዲህ የራእዩን ትርጉም ስነግርህ በጥንቃቄ አድምጠኝ በማለት የእግዚአብሔር ተላላኪነቱና ራእይ ፈቺነቱ ይገልጻል(ዳን.9፡23)፡፡ በተጨማሪም መላኩ ገብርኤል እኔ ወደዚህ የመጣሁት የትንቢቱን ምስጢር እንድታውቅ ጥበብንና ማስተዋልን ልሰጥህ ነው በማለት ጥበብንና ማስተዋል እንዲሰጥ ከእግዚአብሔር ዘንድ የተላከ መሆኑን ይገልጻል(ዳን 9፡22)፡፡ ከዚህ የምንረዳው መላኩ ገብርኤል ከእግዚአብሔር ጋር ቀረቤታ እንዳለው፣ ሰዎች ግራ ተጋብተው ችግራቸውን ለእግዚአብሔር በጸሎት በሚገልጹበት ጊዜ የጸሎታቸውን ምላሽ በመያዝ በፍጥነት የሚደርስ፣ ራእዮችን በመፍታት ነገሮች ግልጽ የሚያደርግ ታማኝ መልእክተኛ ነው፡፡ ሌላው በትንቢተ ዳንኤል ውስጥ በስም የተጠቀሰውና ብዙ የአግልግሎት ተግባራት የሚፈጽመው መላኩ ቅዱስ ሚካኤል ነው፡፡ ዳንኤል በጤግሮስ ወንዝ አጠገብ በሐዘን ላይ ለሦስት ሳምንታት ሥጋም ሆነ ሌላ ምግብ ሳይበላ፣ የወይን ጠጅም ሳይጠጣና ቅባትም ሳይቀባ በቆየበት ጊዜ አስደናቂ የሆነ ራእይ አየ (ዳን 10፡2-8)፡፡ በዚህ ጊዜ ዳንኤል ኃይሉ ሁሉ ተሟጦ እጅግ በጣም ከመድከሙ የተነሣ መልኩ ተለዋውጦ ባየው ራእይ በመደንገጥ እንደ በድን ሆኖ መሬት ላይ ወደቀ፤ በፍርሃትም ተንቀጠቀጠ (ዳን 10፡9)፡፡ በዚህ ጊዜ በስም ያልተጠቀሰ መልአክ ወደ ዳንኤል ደርሶ ደጋግፎ በእጁና በእግሩ እንዲቆም ካደረገው በኋላ በእግዚአብሔር ዘንድ እጅግ የተወደድህ ዳንኤል ሆይ! እነሆ እኔ ወደ አንተ ተልኬ መጥቻለሁ፤ ባለህበት ጸጥ ብለህ ቁም፤ የምነግርህም ጸጥ ብለህ አስተውል በማለት ካበረታታው በኋላ የሚነግረውን በጥንቃቄና በማስተዋል እንዲሰማው ያስገነዝበዋል (ዳን.10፡11)፡፡ በመላኩ ንግግር ውስጥ በፋርስ ብቸኛ መሆኔን አይቶ ከመላእክት አለቆች አንዱ የሆነው ሚካኤል ሊረዳኝ መጣ ካለ በኋላ በድጋሚ በንግግሩ መጨረሻ ላይ የእስራኤል ጠባቂ መልአክ ከሆነው ከሚካኤል በቀር እኔን የሚረዳ የለም በማለት ይደመድማል (ዳን 10፡13 እና 21)፡፡ ከዚህ የምንረዳው መላኩ ሚካኤል የመላእክቶች አለቃ፣ የእግዚአብሔር ሕዝብ ብርቱ ጠባቂ፣ የእግዚአብሔር ታማኞች በብቸኝነት ኑሮ በተጎሳቈሉ ጊዜ ፈጥኖ የሚደርስና የሚረዳ መልእክተኛ እንደሆነ ነው፡፡ በተጨማሪም መላኩ ሚካኤል የዓለም ፍጻሜ በሚሆንበት ጊዜ እንደሚገለጥ ሲናገር ሕዝብህን የሚጠብቀው ታላቁ መልአክ ሚካኤል በዚያን ጊዜ ይገለጣል ይላል (ዳን 12፡1)፡ በአዲስ ኪዳን ውስጥ ተጠቅሶ ከአዲስ ኪዳን ጸሐፊዎች ውስጥ ትንቢተ ዳንኤልን በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ መንገድ በሰፊው የጠቀሰው ዮሐንስ ሲሆን ይህም በራእይ ውስጥ ነው፡፡ ቅዱስ ዮሐንስ "አንድ አውሬ ከባሕር ሲወጣ አየሁ" በማለት ስለ አውሬው የሚዘረዝረውን ዳንኤል 7 ላይ ከተገለጸው አውሬ ጋር እጅግ በጣም ተቀራራቢ የሆነ ተመሳሳይነት አለው(ራእ 13)፡፡ በዮሐንስ ራእይ እንደ መለኮታዊ ተዋጊ፣ ትክክለኛ ፈራጅ፣ ዐይኖቹ በእሳት ነበልባል የተመሰሉት፣ በደም የተነከረ ልብስ የለበሰው፣ ስሙም "የእግዚአብሔር ቃል" ተብሎ የተጠራውና ክፋትን ሁሉ ድል ያደረገው በነጭ ፈረስ ላይ የተቀመጠ ፈረሰኛ ተጠቅሷል፡፡ በትንቢተ ዳንኤል ደግሞ "የሰውን ልጅ የሚመስል በሰማይ ደመና ተከብቦ ሲመጣ አየሁ" ይላል፡፡ እነዚህ ሁለቱ ገጸ ባሕርያት ተመሳሳይነትና ተዛማጅነት እንዳላቸው መረዳት አያዳግትም(ራእ 19፡ 11-21፤ ዳን 7፡ 13)፡፡ በተጨማሪም ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በተደጋጋሚ ራሱን "የሰው ልጅ" ብሎ ይጠራ እንደነበርና ይህም የሰው ልጅ የሚለው ቃል በትንቢተ ዳንኤል ውስጥ ቀድሞውኑ ተገልጾ እንደነበር ይታወቃል፡፡ በአጠቃላይ የዮሐንስ ራእይ በብዙ መልኩ ከትንቢተ ዳንኤል ጋር ተመሳሳይነት ስላለው ሳቦቹም ከዛው ጋር የተወራረሱ ስለሆኑ ጸሐፊው ትንቢተ ዳንኤልን እንዳነበበውና የሚጽፈውም ሁሉ በቂ የሆነ የትንቢተ ዳንኤል ተወራራሽ ሳባች እንደተጠቀመ መረዳት ይቻላል፡፡ የእግዚአብሔር መንግሥት ከዓለም መንግሥታት ጋር ሲወዳደር ትንቢተ ዳንኤል እነዚህ ኃያላን መንግሥታት በመጥቀስና ከእግዚአብሔር መንግሥት ጋር በማወዳደር ኃያሉና እውነተኛው መንግሥት የትኛው እንደሆነ አንባቢው እንዲረዳና የራሱን ድምዳሜ ላይ እንዲደርስ ያደርጋል፡፡ ለምሳሌ ለዳንኤል የተገለጠለት ስለ አራቱ አውሬዎችና ለዘላለም ሕያው ሆኖ ስለሚኖረው ራእይ ይህንኑ የዓለም መንግሥታትና የእግዚአብሔር መንግሥት የማወዳደር ሁኔታ ይንጸባረቃል (ዳን 7)፡፡ በዚህ ራእይ እንደምንረዳው ከአራቱ ማእዘናት የተነሣውነፋስ ታላቁን ባሕር ባናወጠው ጊዜ አራት የተለያዩ ታላላቅ አውሬዎች ከባሕሩ ወጡ። እነዚህም በአንበሳ፣ በድብ፣ በነብርና አንድ ኃይለኛ፣ አስቀያሚና አስፈሪ በሆነ እንስሳቶች የተመሰሉ ነበሩ። ይችም አንበሣ የንሥር ክንፎች የነበራትና የንሥር ክንፎቿም የሚነቀሉባት አውሬ ናት። አራተኛዋም አስቀያሚዋ አውሬ ፲ ቀንዶች (አለቆች) አሏት፤ ከነዚህም መካከል ሌላ ትንሽ ቀንድ ለትወሰነ ጊዜ በትዕቢት እየተናገረ ዓለሙን ይጨቆናል። ከትግሎች ሁሉ በኋላ በመጨረሻም እነዚህ አውሬዎች ሥልጣናቸውን ተነጠቁ። በሌላ መልኩ የሰውን ልጅ የሚመስል በሰማይ ደመና ተከብቦ ሲመጣ ታየ፡፡ ይህ በሰው ልጅ የተመሰለው ግን ለዘላለም ሕያው ወደሆነው ፊት አቀረቡት፡፡ በልዩ ልዩ አገር የሚኖሩ ሕዝቦችና ልዩ ልዩ ቋንቋ የሚናገሩ ነገዶች ያገለግሉት ዘንድ ሥልጣን፣ ክብርና ኀይል ተሰጠው፤ ሥልጣኑ ለዘላለማዊ ነው፤ ለመንግሥቱም ፍጻሜ የለውም(ዳን 7፡1-14)፡፡ በምዕራፍ 8 ስለ «ፍጻሜ ዘመን» የሆነ ሌላ ራዕይ ይታያል። ይህ የአውራ በግና አውራ ፍየል ትርዒት ነው። ፍየሉ በምድር ስፋት ሁሉ ምድርን ሳይነካ አውራ በግ በኤላም መታ፣ ፪ ቀንዶቹን ሰበረ። መልዓኩ እንደሚያስረዳው የበጉ ፪ ቀንዶች መታወቂያ የማዴ (ሜዶን)ና የፋርስ ነገሥታት ሲሆኑ፣ የፍየሉም መታወቂያ የያዋን (ግሪክ ወይም ምዕራባውያን) ንጉሥ ነው። ከዚህ ትግል በኋላ፣ ፍየሉ ይታበያል፣ አንድያ ቀንዱ ተነቅሎ አራት ቀንዶች ይከተላሉ፤ ከነዚህም አራት ቀንዶች መካከል ትንሽ ቀንድ ይነሣል፤ ትንሹም ቀንድ እንደ ምዕራፍ 7 ለተወሰነ ጊዜ ዓለሙን በጭካኔ የሚገዛው ነው። በመጨረሻም ከዳን 10-11 እንደምንረዳው ሌሎችም ታላላቅ «የስሜን» ነገሥታት የተባሉትም ተነሥተው ለጥቂት ጊዜያት ከገዙ በኋላ ይወድቃሉ። ታላላቅ ከተባሉትም ውስጥ መጨረሻው ክፉ ንጉሥ የኤዶም፣ ሞአብና አሞን፤ የግብጽ፣ የሊቢያና የኢትዮጵያ ሀብቶች ወይንም ሰዎች ይበዝብዛል (ዳን 11፡43)። (በዕብራይስጥ ትርጉም፣ እነዚህ መጨረሻ ሦስቱ የካም ልጆች ምጽራይም፣ ፉጥና ኩሽ ስሞች ናቸው። በአራተኛው ልጅ በከነዓን ፈንታ ግን የአብርሃም ዘሮች የነበሩት «ኤዶም፣ ሞአብና አሞን» አለው።) ይህ ስስታም ንጉሥ በመጨረሻው ይጠፋል፤ የሚረዳውም አይገኝም (ዳን 11፡45)። ከተወሰኑት ቀኖች ቁጥር በኋላ ግን፣ የእግዚአብሔር መንግሥትና በታማኝነት የሚኖሩት ሕዝቦቹ ጸንተው ይኖራሉ። ቢሞቱም እንኳ በመጨረሻው ቀን በሙታን ትንሳኤ የክብር ድርሻቸውን ያገኛሉ (ዳን 12)። ሌላው በዳንኤል ከተተረጐመው የመጀመሪያው የንጉሥ ናቡከደነፆር ሕልም (ዳን 2) እንደምንረዳው በዓለም ላይ ኃያላን የተባሉና በወርቅ፣ በብር፣ በነሐስና በብረት የተመሰሉ አራት መንግሥታት ይነሣሉ። መጀመርያውም ባቢሎን መሆኑን ሲነገር፣ በተለመደው የተረፉት ፋርስ፣ ግሪክ እና የሮሜ መንግሥት ትንቢት እንደ ነበሩ ይታመናል። የእነዚህም ሕልሞች ፍቺ እንደሚያስረዱት ለናቡከደነፆር የሰማይ አምላክ መንግሥትንና ኃይልን፣ ሥልጣንና ክብርን እንደሰጠውና በሕልሙ ያየውን የወርቁ ራስ እንደሆነ ዳንኤል ያረጋግጥለታል (ዳን 2፡38)። ቀጥሎም ሌሎች ሦስት መንግሥታት እንደሚነሡ ከገለጸ በኋላ በነሐስና በብረት የተመሰሉት ሦስተኛውና አራተኛውን እጅግ በጣም ኃያላን ዓለምን ለመግዛትና ሁሉንም ነገር ለመሰባበርና ለማንኮታኮት የሚችሉ እንደሚሆኑ ያስገነዝባል። ነገር ግን በእነዚያም ነገሥታት ዘመን የሰማይ አምላክ ፈጽሞ የማይፈርስና ግዛቱም በሌላ ሕዝብ የማይደፈር መንግሥትን ይመሠርታል፤ ይህ መንግሥት ሌሎችን መንግሥታት እስከ መጨረሻው ያጠፋቸዋል፤ እርሱ ግን ለዘላለም ጸንቶ ይኖራል ። መጽሐፍ ቅዱስ

49569

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%8A%AD

አረማይክ

አረማይክ ወይም አራማይስጥ፣ የሶርያ ቋንቋ ወዘተ. ( ‎ /አራማያ/) ከሴማዊ ቋንቋዎች አንዱ ሲሆን በመካከለኛ ምሥራቅ ከጥንት ጀምሮ ታውቋል። መጀመርያ የአረማይክ ጽሑፎች ከ1000 ዓክልበ. ግድም በፊንቄ አልፋቤት ነበሩ፤ ይህም የአራም ሕዝብ የተናገሩት ጥንታዊ አራማይስጥ ነበር። በአንድ አስተሳሰብ ቋንቋቸው ከ1100 ዓክልበ. አስቀድሞ ሑርኛ ይሆን ነበር፤ የአሦርም መንግሥት ከገዙአቸው በኋላ እንደ አካድኛ ሴማዊ ሆነ። ከ800 ዓክልበ. አካባቢ በኋላ የራሱ አረማይክ አልፋቤት ከፊንቄ አልፋቤት ተለማ። በ740 ዓክልበ. የአሦር ንጉሥ 3 ቴልጌልቴልፌልሶር አረማይስጥ ከአሦርኛ (አካድኛ) ጋር ይፋዊና መደበኛ ቋንቋ አደረገው። ከዚያ ጀምሮ የአረማይስጥ ጥቅም እየተስፋፋ የአካድኛ ጥቅም በየጊዜ ይቀነስ ነበር። ከአሦር ውድቀት (617 ዓክልበ.) በኋላ በባቢሎኒያ መንግሥት፣ ከባቢሎኒያም ውድቀት (547 ዓክልበ.) በኋላ በፋርስ አሓይመኒድ መንግሥት ውስጥ፣ አረማይክ መደበኛና ይፋዊ ቋንቋ ተደረገ፣ ስለዚህ ጥቅሙ በሰፊ ከግብጽ እስከ ባክትሪያ ድረስ ይዘረጋ ነበር። በዕብራይስጥ መጽሐፍ ቅዱስ የተገኘው አራማይክ በተለይ በትንቢተ ዳንኤል ከዚሁ ዘመን ነው። የፋርስ መንግሥት ለታላቁ እስክንድር ከወደቀ በኋላ (339 ዓክልበ.) ግሪክኛ ደግሞ ከአረማይክ ጋር መደበኛ ቋንቋ ተደረገ። በኢየሱስ ዘመነ ስብከት 25 ዓም ገደማ፣ የይሁዳ ሕዝቦች መነጋገሪያ አረማይክ ሆኖ ስለ ቀረ፣ ኢየሱስ የሰበከላቸው በአረማይክ ነበር። ወንጌል የተጻፈው በግሪክ ቢሆንም፣ በግሪኩ ውስጥ አንዳንድ አረማይክ ቃላት በንግግሩ ውስጥ ተጽፈዋል፦ ለምሳሌ «ጣሊታ» (ሴት ልጅ) ማር. ፭፡፵፩፣ «ኤፍታህ» (ተከፈት) ማር. ፯፡፴፬። ከ216 ዓም ያህል በኋላ ከጥንታዊ አራማይስጥ የተለያዩ ቀበሌኞች ሊወሰኑ ይቻላል፦ ሱርስጥ ወይም ሲሪያክ (/ሱርያያ/) - በተለይ በኦስሮኤና ክርስቲያኖች ዙሪያ፣ (የሱርስጥ አልፋቤት) የባቢሎን አረማይክ - በባቢሎንና አዲያቤኔ አይሁዶች ዙሪያ፤ (የዕብራይስጥ አልፋቤት) ማንዳይኛ ወይም ማንዳይክ (/መንዳዪ/) - በማንዳያውያን እምነት ተከታዮች በደቡብ ኢራቅ (የማንዳይክ አልፋቤት) የፍልስጤም አረማይክ - በፍልስጤም ክፍላገር አይሁዶች (በዕብራይስጡ አልፋቤት) እና ክርስቲያኖች (በሱርስጥ አልፋቤት)፣ ሳምራዊ አረማይክ (/አራሚት/) - በፍልስጤም ሳምራውያን (ሳምራዊ አልፋቤት) ከ629 ዓም በኋላ የራሺዱን ኻሊፋት ስለ ወረረ አረብኛ የመካከለኛ ምስራቅ ዋና መደበኛ ቋንቋ ሆነ። እነዚህ «መካከለኛ አረማይክ» አይነቶች እስከ 1200 ዓም አካባቢ ድረስ ቢነገሩም፣ በአንዳንድ ሃይማኖታዊ ሥነ ስርዓቶች ውስጥ እስካሁን ይጠቀማሉ። ከ1200 ዓም አካባቢ እስከ ዛሬ ድረስ የሚነገሩ ዋና አዳዲስ አረማይክ ቋንቋዎች፦ አዲስ አሦራዊ አረማይክ (232,000 ተናጋሪዎች)፣ አዲስ ከለዳዊ አረማይክ (213,000 ተናጋሪዎች) እና ቱሮዮ ሁላቸው /ሱረጥ/ ተብለው ከሱርስጥ የወጡ ተመሳሳይ ቀበሌኞች ናቸው። የተዛመዱት የአይሁድ አረማይስጥ ቀበሌኞች በጠቅላላ 25,000 ያህል ተናጋሪዎች አሁን ወደ እስራኤል ተመልሰዋል። ለአዲስ ማንዳይኛ ጥቂት መቶ ተናጋሪዎች በፋርስ ቀርተዋል። በተጨማሪ አዲስ ምዕራብ አረማይክ (/አሮማይ/) በአንዳንድ መንደር በሶርያ ቀርቶ 24,000 ተናጋሪዎች አሉት። ሴማዊ ቋንቋዎች

21315

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%B4%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8C%AD%E1%88%AD%20%E1%8B%88%E1%8B%AD%E1%8B%98%E1%88%AE%20%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%8A%95%E1%8B%B5%20%E1%8A%A0%E1%8C%AD%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8B%8D%E1%88%AB%20%E1%8B%B6%E1%88%AE

የሴት አጭር ወይዘሮ የወንድ አጭር አውራ ዶሮ

የሴት አጭር ወይዘሮ የወንድ አጭር አውራ ዶሮ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሴት አጭር ወይዘሮ የወንድ አጭር አውራ ዶሮ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

47199

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%AE%E1%88%9B%20%E1%8A%AB%E1%89%B6%E1%88%8A%E1%8A%AD%20%E1%89%A4%E1%89%B0%20%E1%8A%AD%E1%88%AD%E1%88%B5%E1%89%B2%E1%8B%AB%E1%8A%95

የሮማ ካቶሊክ ቤተ ክርስቲያን

የካቶሊክ እምነት እውነተኛ መነሻ በክርስትና ታሪክ ስለ ካቶሊክ መነሻ እና የክርስትና መከፋፈል በስፋት ማወቅ ከፈለጉ ይህንን ጽሑፍ በእርጋታ ያንብቡ! አውጣኪ፣ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ እና የኬልቄዶን ጉባኤ በቀሲስ ዶ/ር ምክረ ሥላሴ ገ/አማኑኤል ከክርስቶስ ልደት በኋላ በአራተኛው መቶ ክፍለ ዘመን ላይ በመካከለኛው ምሥራቅ በተለይ በአንጾኪያና በግብጽ የቤተ ክርስቲያንን አንድነት ያወከና ታላቅ ብጥብጥ የፈጠረ በምሥጢረ ሥላሴ እምነት ላይ የተነሣ የተሳሳተ ትምህርት ነበር፡፡ ይኸውም አርዮስ ከእስክንድርያዊው መምህሩ ከአርጌኒስ በቀሰመው ትምህርት በዘዴ ‹‹ክብር ምስጋና ይግባውና እግዚአብሔር ወልድን ፍጡር ነው፤ አምላክም አይደለም፤›› ለማለት ‹‹ሀሎ አመ ኢሃሎ ወልድ›› (ወልድ ያልነበረበት ጊዜ ነበር) በግሪክኛ፡- ‹‹ኢን ፖቴ ኦቴ ኡክ ኢን›› ብሎ የክሕደት ትምህርት በማስተማሩ መላው የክርስትናው ዓለም ታውኮ ነበር፡፡ ይህ በ325 ዓ.ም. በኒቂያ ጉባኤ አርዮስና ኑፋቄው በመወገዙ ችግሩ መፍትሔ አግኝቶ ነበር፡፡ ከ106 ዓመታት በኋላ ደግሞ ንስጥሮስ ከአንጾኪያ በአገኘው ትምህርት በቊስጥንጥንያ ቤተ ክርስቲያን በምሥጢረ ሥጋዌ እምነት ላይ ስለ ክርስቶስ የተሳሳተ ትምህርት ያስተምር ጀመር፡፡ ይኸውም ንስጥሮስ 1ኛ ክርስቶስ ሁለት አካል ሁለት ባሕርይ አለው፤ 2ኛ/ ክርስቶስ ፍጹም ሰው እንጂ ፍጹም አምላክ አይደለም፤ እንዲሁም 3ኛ/ እመቤታችን ሰውን እንጂ አምላክን አልወለደችም፤ ስለዚህ እመቤታችን ወላዲተ ሰብእ እንጂ ወላዲተ አምላክ ልትባል አይገባትም (ሕስወኬ ትሰመይ ወላዲተ አምላክ፣ በአማን ትሰመይ ወላዲተ ሰብእ) ብሎ በማስተማሩ ይህ ኑፋቄ በ431 ዓ.ም. ላይ በታላቁ መምህር በእስክንድርያው ፓትርያርክ በቅዱስ ቄርሎስ አማካኝነት በኤፌሶን ጉባኤ ተወግዞ ችግሩ ተወግዶ ነበር፡፡ ሆኖም የንስጥሮስ የክህደት እምነት ጨርሶ ሳይጠፋ በዚያው በመካከ ለኛው ምሥራቅ በተለይ በፋርስና በባቢሎን እንዲሁም በኤዴሳ ሲስፋፋ ቆይቷል፡፡ እንዲሁም ንስጥሮሳውያን በኤፌሶንና በቊስጥንጥንያ በብዛት ይገኙ ነበር፡፡ አውጣኪና ትምህርቱ የንስጥሮስን ትምህርት በጥብቅ ይቃወሙ የነበሩት የግብጽ መነኰሳትና ካህናት ነበሩ፡፡ በቊስጥንጥንያም ቢሆን አያሌ የንስጥሮስ ተቃዋሚዎች ነበሩ፡፡ የንስጥሮስን ትምህርት አጥብቆ ይቃወም የነበረና ለኦርቶዶክስ ሃይማኖት እጅግ ቀናኢ የነበረ አውጣኪ የተባለ በቊስጥንጥንያ የአንድ ትልቅ ገዳም አበምኔት (መምህር) ነበር፡፡ አውጣኪ ‹‹ክርስቶስ ሁለት አካል ሁለት ባሕርይ አለው›› የሚለውን የንስጥሮሳውያንን ትምህርት አጥብቆ በመቃወም እሱ ወደ ተቃራኒው የባሰ ክህደት ውስጥ ገባ፡፡ አውጣኪ በቊስጥንጥንያ ‹‹ክርስቶስ አንድ አካል አንድ ባሕርይ ብቻ አለው፤›› እያለ ያስተምር ጀመር፡፡ አባባሉ የቅዱስ ቄርሎስን ኦርቶዶክሳዊ ትምህርት ይመስላል፡፡ አውጣኪ ግን ‹‹አንድ ባሕርይ›› ሲል የክርስቶስን መለኮታዊ ባሕርይ ብቻ ማለቱ ነበር፡፡ በአውጣኪ አባባል ‹‹ሁለቱ ባሕርያት ማለት የሥጋና የመለኮት ባሕርያት በተዋሐዱ ጊዜ የመለኮት ባሕርይ የሥጋን ባሕርይ ውጦታል፤ አጥፍቶታል፡፡ ሥጋና መለኮት ከተዋሐዱ በኋላ በክርስቶስ ላይ የሚታየው የመለኮት ባሕርይ ብቻ ነው፡፡ በክርስቶስ የሥጋ ባሕርይ ተውጦ የመለኮት ባሕርይ ብቻ ነው የሚታየው፤›› ይል ነበር፡፡ ይህ አባባል በእኛም ቤተ ክርስቲያን ማለት በኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን የተወገዘ ነው፡፡ አውጣኪ በተጨማሪ ከሥጋዌ በኋላ ክርስቶስ ፍጹም ሰው ነው ለማለት ‹‹ክርስቶስ ዘዕሩይ ምስሌነ በትስብእቱ›› ማለት ‹‹ክርስቶስ በትስብእቱ (በሥጋው) ከእኛ ጋር አንድ ነው›› የሚለውን ኦርቶዶክሳዊ አነጋገር አይቀበልም ነበር፡፡ በኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን እምነት መሠረት ‹‹ክርስቶስ ፍጹም አምላክ ፍጹም ሰው ነው፡፡›› ነገር ግን ፍጹም ሰው ካልሆነና እኛን ወክሎ በመስቀል ላይ በሥጋው መከራን ካልተቀበለ፣ የእኛ የሰዎች ድኅነት አስተማማኝ አይሆንም፡፡ በክርስቶስ የሥጋና የመለኮት ባሕርያት ተዋሕደው በመስቀል ላይ በአንድነት ባሕርዩ በተቀበለው መከራ ድኅነትን አግኝተናል፡፡ ‹‹በክርስቶስ የሥጋ ባሕርይ ተውጦ ወይም ጠፍቶ የመለኮት ባሕርይ ብቻ ነው የሚታየው›› የሚለውን የአውጣኪን የኑፋቄ (የክህደት) ትምህርት የሰማው የቊስጥንጥንያ ፓትርያርክ ፍላብያኖስ ወዲያውኑ ደብዳቤ ጽፎ ስሕተቱን በማስረዳት አውጣኪ ከስሕተቱ እንዲታረምና ይህን ትምህርት እንዳያሰራጭ አስጠነ ቀቀው፡፡ አውጣኪ ግን የኑፋቄ ትምህርቱን አላቆመም፡፡ ከዚህ ላይ አንድ ነገር ማስታወስ አለብን፤ ይኸውም አውጣኪ ክሪሳፍዮስ ለተባለው ለንጉሠ ነገሥቱ ለዳግማዊ ቴዎዶስዮስ ኃይለኛ ጠቅላይ ሚኒስትር የንስሓ አባት ስለነበር የልብ-ልብ የተሰማው ይመስላል፡፡ ፓትርያርክ ፍላብያኖስም ይህንን ስለሚያውቅ ይመስላል አውጣኪን በጣም ሊጫነው አልፈለገም፡፡ ሆኖም ኃይለኛ የነበረ የዶሪሊያም ሊቀ ጳጳስ የነበረው አውሳብዮስ አውጣኪን አጥብቆ ስለ ተቃወመውና ስለ ከሰሰው፣ የቊስጥንጥንያው ፓትርያርክ ፍላብያኖስ እንደተለመደው የመላው አብያተ ክርስቲያናት ጳጳሳት ተጠርተው ጉባኤ በማድረግ ፈንታ፣ በእርሱ ስር የሚተዳደሩትን ሃያ ዘጠኝ ጳጳሳትንና ሠላሳ ሦስት የገዳማት አበምኔቶችን ብቻ ሰብስቦ በእርሱ ሰብሳቢነት በ448 ዓ.ም. በቊስጥንጥንያ አህጉራዊ ሲኖዶስ አድርጎ የአውጣኪን የክሕደት ትምህርት መመርመር ጀመረ፡፡ አውጣኪ በጉባኤው ላይ እንዲቀርብ ሁለት ጊዜ ተጠርቶ ለመቅረብ አልፈለገም፡፡ ለሦስተኛ ጊዜ ሲጠራ ብቻ ቀርቦ ስለ ኑፋቄ ትምህርቱ ሲጠየቅ ግልጽ ያልሆነ የሃይማኖት መግለጫ በጽሑፍ አቀረበ፡፡ መግለጫው ግን ስለተከሰሰበት የክህደት ትምህርት ምንም አይገልጥም፡፡ ሆኖም የዶሪሊያም ጳጳስ አውሳብዮስ ግልጥ አድርጎ ‹‹ክርስቶስ በትስብእቱ ከእኛ ጋር አንድ ነው?›› ብሎ በጠየቀው ጊዜ አውጣኪ አንድ አይደለም በማለት ካደ፡፡ ከክህደቱም እንዲመለስ ቢጠየቅ አሻፈረኝ አለ፡፡ ስለዚህ ጉባኤው አውጣኪን አወገዘው፡፡ ከአበምኔት ሹመቱና ከክህነት ሥልጣኑም ሽሮ ተራ ሰው አደረገው፡፡ የሮሙ ፖፕ ለቊስጥንጥንያው ፓትርያርክ ፍላብያኖስ ‹‹ክርስቶስ ሁለት ባሕርያት አንድ አካል አለው›› የሚል የሃይማኖት ፎርሙላ የያዘ ደብዳቤ ልኮለት ስለነበረ፤ አውጣኪ ይህንንም ነበር እንዲቀበል የተጠየቀው፡፡ ይህ ደግሞ ከንስጥሮስ ኑፋቄ ጋር የተዛመደ ስለነበረ (ይህ አባባል መንፈቀ ንስጥሮሳዊ ይባላል) አውጣኪ አልቀበልም አለ፡፡ ስለዚህ አውጣኪ ‹‹የቅዱስ ቄርሎስን ሃይማኖት ስለመሰ ከርኩ እንጂ አንዳች የሃይማኖት ስሕተት ሳይኖርብኝ ያለ አግባብ ተወገዝኩ፤›› ብሎ ለንጉሠ ነገሥቱ ለዳግማዊ ቴዎዶስዮስ አመለከተ፡፡ እንዲሁም ለሮም ፖፕ ለልዮን ቀዳማዊና ለእስክን ድርያው መንበረ ፓትርያርክ ለዲዮስቆሮስ ለሌሎችም ጳጳሳት ደብዳቤ ላከ፡፡ የቊስጥንጥንያው ፓትርያርክ ፍላብያኖስም በበኩሉ የአውጣኪን ኑፋቄና ጉባኤው ስለ እርሱ የወሰነውን ውሳኔ ለፖፕ ልዮን ላከለት፡፡ ፖፑም የጉባኤውን ውሳኔ በማጽደቅ ምሥጢረ ሥጋዌን የያዘ ደብዳቤ ለፍላብያኖስ በድጋሚ ላከለት፡፡ በደብዳቤውም ውስጥ ክርስቶስ ሁለት ባሕርያትና አንድ አካል እንዳለው በግልጽ አስፍሯል፡፡ ይህም አባባል ከላይ እንደተገለጸው መንፈቀ ንስጥሮሳዊ ነው፡፡ ሁለተኛው የኤፌሶን ሲኖዶስ አውጣኪ በቊስጥንጥንያ እጅግ የተከበረ ሰው ስለነበረና ብዙም ደጋፊዎች ስለነበሩት የእርሱ በ448 ዓ.ም. ጉባኤ መወገዝ ብዙዎችን አስቆጥቶ ነበር፡፡ እንደውም ያወገዘው ፓትርያርክ ፍላብያኖስ ንስጥሮሳዊ ነው እየተባለ ይወራና ይወቀስ ጀመር፡፡ ንጉሠ ነገሥቱም የነገሩን ክብደት ተመልክቶ ምናልባትም በአውጣኪ ንስሓ-ልጅ በጠቅላይ ምኒስትሩ ተጽእኖ ይሆናል ዓለም-አቀፍ የአብያተ ክርስቲያናት ጳጳሳት ሲኖዶስ በኤፌሶን እንዲደረግ ለጳጳሳቱ ሁሉ ጥሪ አስተላለፈ፡፡ ስብሰባውም በነሐሴ ወር 449 ዓ.ም. በኤፌሶን እንዲሆን ተወሰነ፡፡ ባለፉት ሲኖዶሶች እንደተደረገው ሁሉ የእስክንድርያው ፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ ሰብሳቢ እንዲሆን ንጉሠ ነገሥቱ ወሰነ፡፡ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ሰብሳቢ በመሆኑ ሃያ ሦስት ከሚሆኑ ከግብጽ ጳጳሳት ጋር ቀደም ብሎ ኤፌሶን ደረሰ፡፡ ፖፕ ልዮን ግን ይህ ስብሰባ እንዲደረግ አልፈለገም ነበር፡፡ እንደውም ለንጉሠ ነገሥቱ ታላቅ እኅት ለብርክልያ ንጉሡ ጉባኤውን እንዳይጠራ እንድታግባባው ጠይቋት ነበር፡፡ ሆኖም ንጉሠ ነገሥቱ በሐሳቡ ጸንቶ ጉባኤውን ስለጠራ ፖፑም ሦስት መልእክተኞች ላከ፡፡ በጉባኤው ላይ አንድ መቶ ሠላሳ አምስት ጳጳሳት ተሰብስበው ነበር፡፡ ምንም እንኳ ጉባኤው ስብሰባውን የጀመረው አንድ ሳምንት ዘግይቶ ቢሆንም የሮሙ ፖፕ እንደራሴዎች በዚህ ጊዜ ሊገኙ አልቻሉም፡፡ የቊስጥንጥንያው ፓትርያርክ ፍላብያኖስም በጉባኤው ላይ እንዲገኝ ተጠርቶ አልመጣም፡፡ የቀረበትንም ምክንያት አልገለጠም፡፡ ምናልባትም በእሱ ሰብሳቢነት የተሰበሰበው አህጉራዊ ሲኖዶስ ያወገዘው የአውጣኪ ጉዳይ እንደገና እንዲታይ በመደረጉ ቅር ብሎት ሳይሆን አይቀርም፡፡ ይህ ደግሞ አዲስ ነገር አልነበረም፡፡ ከዚህ በፊትም ብዙ መናፍቃን አርዮስም ጭምር መጀመሪያ በአህጉራዊ ሲኖዶሶች ከተወገዙ በኋላ ነበር ጉዳያቸው እንደገና በዓለም-አቀፍ ሲኖዶሶች እንዲታዩ የተደረገው፡፡ ከላይ የተጠቀሱት ጳጳሳት ተጠብቀው ባይመጡም ፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ የተገኙትን አንድ መቶ ሠላሳ አምስት ጳጳሳት ይዞ በነሐሴ ወር 449 ዓ.ም. ስብሰባውን ጀመረ፡፡ ጉባኤው የተደረገው እንደበፊቱ በኤፌሶን በቅድስት ድንግል ማርያም ቤተ ክርስቲያን ነበር፡፡ ጉባኤውም እንደተጀመረ አውጣኪ ተጠርቶ ስለተከሰሰበት ጉዳይ መልስ እንዲሰጥ ተጠየቀ፡፡ አውጣኪ በቊስጥንጥንያ ሕዝብ እጅግ የተወደደና የተደነቀ ከመሆኑም በላይ በቃላት የሚጫወት ቅንነት የጐደለው ሰው ነበር፡፡ አውጣኪ በጉባኤው ፊት ቀርቦ በራሱ እጅ የተጻፈና የፈረመበት የእምነት መግለጫ አቀረበ፡፡ መግለጫውም ከመነበቡ በፊት ራሱ እንዲህ ሲል ጮኾ ተናገረ፡- ‹‹ከልጅነቴ ጀምሮ በግልጥ በምነና (በብሕትውና) ለመኖር ነበር የምፈልገው፡፡ ዛሬ በሕዝብ መካከል በመገኘቴ ታላቅ ሐዘን ይሰማኛል፡፡ ሆኖም እምነቴን ለመመስከር ስለሆነ ደስታ ይሰማኛል፡፡ በኒቅያ ጉባኤ የተወሰነውንና አባታችን የእስክንድርያው ፓትርያርክ ቅዱስ ቄርሎስ ያስተማረውን እምነት በትክክል እቀበላለሁ፤›› አለ፡፡ ከዚህ በኋላ የጉባኤው ጸሓፊ የሚከተለውን የአውጣኪ የእምነት መግለጫ ማንበብ ጀመረ፤ መግለጫውም እንዲህ ይላል፡- ‹‹ሁሉን በያዘ፣ የሚታየውንና የማይታየውን በፈጠረ በአንድ አምላክ አምናለሁ፡፡ በመለኮቱ ከአብ ጋር አንድ በሚሆን በአንድ ልጁ በጌታ በኢየሱስ ክርስቶስ አምናለሁ፤ ለእኛ ለሰዎች ሲል ለድኅነታችን ከሰማይ ወረደ፡፡ ሥጋ ለበሰ፤ ሰውም ሆነ፡፡ ታመመ፤ ሞተ፤ በሦስተኛውም ቀን ከሙታን ተለይቶ ተነሣ፡፡ ወደ ሰማይ ዐረገ፡፡ ዳግመኛም በሕያዋንና በሙታን ላይ ለመፍረድ ይመጣል፡፡ እርሱ ያልነበረበት ጊዜ ነበረ የሚሉ፣ ከመወለዱም በፊት አልነበረም፤ ካለምንም ተፈጠረ የሚሉት፣ ከአብ ጋር በባሕርዩ የተለየ ነው የሚሉት፣ የእርሱ ሁለቱ ባሕርያት ተቀላቅለዋል ወይም ተዋውጠዋል የሚሉት፣ እነዚህ ሁሉ በአንዲት ሐዋርያዊት ቤተ ክርስቲያን የተወገዙ ናቸው፡፡ እኔም የምከተለው እምነት ይህ ነው፡፡ በዚህ እምነት እስካሁን ኖሬአለሁ፤ ወደፊትም እስክሞት ድረስ በዚሁ እኖራለሁ፡፡›› የሚል ነበር፡፡ አውጣኪ ይህንን ለጉባኤው ሲያስረዳ ተከትለዉት የመጡትም መነኰሳት አውጣኪ ያቀረበውና የተናገረው ትክክል መሆኑን ከዚያው በጉባኤው ፊት አረጋገጡ፡፡ ስለዚህ ይህን የሃይማኖት መግለጫ ከአዩና ከሰሙ በኋላ አራት ሊቃነ ጳጳሳት ማለት የኢየሩሳሌሙ፣ የአንጾኪያው፣ የኤፌሶኑና የቂሣርው ዘቀጰዶቅያ አውጣኪ በእምነቱ ኦርቶዶክስ ነው በማለት ለጉባኤው አጽንተው ሲናገሩ ሁሉም አውጣኪ ከተከሰሰበት ኑፋቄ ንጹሕ መሆኑን በአንድ ድምፅ ወሰኑ፡፡ ከተላለፈበትም ውግዘት ፈቱት፡፡ ሥልጣነ ክህነቱንም መልሰውለት ወደ ቀድሞው የሓላፊነት ሥራው እንዲመለስ ውሳኔ አስተላለፉ፡፡ የሁለት ባሕርይን ሐሳብ ይቀበል የነበረው የዶሪሊያም ጳጳስ አውሳብዮስ አውጣኪን በመወንጀል መግለጫ ሲያቀርብ በዚያ የተሰበሰቡት መነኰሳትና ምእመናን በታላቅ ድምፅ ‹‹አውሳብዮስ ይቃጠል! አውሳብዮስ በሕይወቱ ይውደም! ክርስቶስን ለሁለት እንደ ከፈለ እሱም ለሁለት ይከፈል!›› እያሉ ይጮኹ ጀመር፡፡ የቊስጥንጥንያን ፓትርያርክ ፍላብያኖስንና አውጣኪን ያወገዙትን ጳጳሳት የሮሙን ፖፕ ልዮን 1ኛን ጭምር አውጣኪን ያለ አግባብ በማውገዛቸውና ሥልጣናቸውን ያለ አግባብ በመጠቀማቸው ጉባኤው ካወገዛቸው በኋላ፣ የሚከተለውን አጭር መግለጫ አወጣ፡- ‹‹ከኒቅያ እስከ ኤፌሶን አባቶቻችን በጉባኤ ተሰብስበው ከወሰኑት ሃይማኖት ሌላ የሚጨምር፣ የሚቀንስ ወይም የሚያሻሽል ቢኖር የተወገዘ ይሁን፡፡›› ዘግይተው የደረሱት የፖፑ መልእከተኞች ዩልዮስና ሬናቱስ የተባሉት ጳጳሳትና ዲያቆን ሂላሩስ ከፖፑ የተላከውን የሃይማኖት መግለጫ ደብዳቤ እንዲነበብ ጠይቀው ነበር፡፡ ነገር ግን ደብዳቤው ‹‹ክርስቶስ ሁለት ባሕርያት አንድ አካል አለው›› ስለሚልና ይህም ከንስጥሮስ ኑፋቄ ጋር ስለሚመሳሰል ጉባኤው እንዲነበብ አልፈቀደም፡፡ በዚህም ምክንያት የፖፑ መልእከተኞች ተቀይመው ወዲያውኑ በድብቅ ከጉባኤው ወጥተው ወደመጡበት ተመለሱ፡፡ የጉባኤውም ውሳኔ በንጉሠ ነገሥቱ በዳግማዊ ቴዎዶስዮስ ጸደቀ፡፡ የቊስጥንጥንያ ፓትርያርክ ፍላብያኖስ በኤፌሶን 2ኛ ጉባኤ እንደተወገዘ ወዲያውኑ ከዚህ ዓለም በሞት ተለይቷል፡፡ የዚህን ጉባኤ ውሳኔ ሲሰማ የሮሙ ፖፕ ልዮን ቀዳማዊ እጅግ ተናዶ ጉባኤውን ‹‹ጉባኤ ፈያት (የወንበዴዎች ጉባኤ)›› ብሎ ጠራው፡፡ የጉባኤውንም ሊቀ መንበር ቅዱስ ዲዮስቆሮስን አወገዘው፡፡ ከእስክንድርያ ጋር የነበረውንም ግንኙነት ጨርሶ አቋረጠ፡፡ ፖፑ ይህን ሁሉ ያደረገው እሱ የላከው የሃይማኖት ነክ ደብዳቤ በጉባኤው ላይ ስላልተነበበና የእርሱም መልእክተኞች በጉባኤው ላይ በሙሉ ባለመካፈላቸው ነበር፡፡ በተጨማሪም ፖፑ ለንጉሠ ነገሥቱ ለዳግማዊ ቴዎዶስዮስ የኤፌሶኑን ጉባኤ የዲዮስቆሮስ ጉባኤ ብሎ በመጥራት በጉባኤው ላይ ያለውን ቅሬታ ከገለጸ በኋላ፣ ሌላ ዓለም አቀፍ ሲኖዶስ (ጉባኤ) እንዲጠራ ጥብቅ ሐሳብ አቀረበ፡፡ እንዲረዳውም የምዕራቡን ክፍል ገዥ (ንጉሥ) የነበረውን ሣልሳዊ ዋሌንቲኒያኖስን () እና ሚስቱን ንግሥት አውዶቅሲያን አጥብቆ ለምኖ ነበር፡፡ እነዚህም ባለሥልጣኖች እያንዳንዳቸው ሐሳቡን በመደገፍ ለንጉሠ ነገሥቱ ለዳግማዊ ቴዎዶስዮስ ደብዳቤ ጽፈው ነበር፡፡ ዳግማዊ ቴዎዶስዮስ ግን ሁለተኛው የኤፌሶን ጉባኤ ፈሪሃ እግዚአብሔር ያላቸው የቅዱሳን አባቶች ጉባኤ መሆኑን ገልጦ በመጻፍ ስለ ኦርቶዶክስ ሃይማኖት ምንም የሚያሳስብ ነገር አለመኖሩን ገልጦ አሳስቧቸዋል፡፡ በተጨማሪም የምዕራቡን ንጉሥና ንግሥት በሃይማኖት ጉዳይ ጣልቃ እንዳይገቡ መክሯቸው ነበር፡፡ ፖፕ ልዮን ግን ሌላ ዓለም-አቀፍ ሲኖዶስ እንዲደረግ ዳግማዊ ቴዎዶስዮስን አጥብቆ መጠየቁን ቀጠለ፡፡ ሆኖም የፖፑ ጥረት ሁሉ ውጤት አላስገኘም፡፡ ምክንያቱም ዳግማዊ ቴዎዶስዮስ ለ2ኛው የኤፌሶን ጉባኤ ታላቅ አክብሮት ስለነበረውና ውሳኔውንም በሚገባ ስላጸደቀው ነበር፡፡ የኬልቄዶን ጉባኤ ሁለተኛው የኤፌሶን ጉባኤ ከአለፈ ከአንድ ዓመት በኋላ በሐምሌ ወር 450 ዓ.ም. ዳግማዊ ቴዎዶስዮስ በድንገት ከፈረስ ላይ ወድቆ ከዚህ ዓለም በሞት ተለየ፡፡ ቴዎዶስዮስ ወራሽ ስላልነበረው ለአልጋው ቅርብ የነበረች ታላቅ እኅቱ ብርክልያ () ነበረች፡፡ ብርክልያ ግን በድንግልና መንኵሳ ነበር የምትኖረው፡፡ ሆኖም ብርክልያ ለሥልጣን ስለጓጓች ምንኵስናዋን አፍርሳ የሮም መንግሥት የጦር አዛዥ ጄኔራል የነበረውን መርቅያን () አግብታ በነሐሴ ወር 450 ዓ.ም. እሱ ንጉሠ ነገሥት እሷ ንግሥት ሆነው የሮምን ንጉሠ ነገሥት መንግሥት ማስተዳደር ጀመሩ፡፡ ይህ የብርክልያ ምንኵስናን ማፍረስ በኦርቶዶክስ አብያተ ክርስቲያናት ዘንድ በተለይም በግብጽ ኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን ዘንድ ተቀባይነትን አላገኘም ነበር፡፡ የሮሙ ፖፕ ግን ከአዲሶቹ የሮም መንግሥት ንግሥትና ንጉሠ ነገሥት ዘንድ ተወዳጅነትን ለማግኘት ሲል ጋብቻቸውን በማወደስ አጸደቀላቸው፤ ቡራኬውንም ላከላቸው፡፡ በዚህም ምክንያት ፖፕ ልዮን ከቊስጥንጥንያ ንጉሣዊ ቤተሰብ ጋር ወዳጅነትን መሠረተ፡፡ እንኳን ደስ አላችሁ ብሎም በጻፈው ደብዳቤ መጨረሻ ላይ እሱ የፈለገው ዓለም አቀፍ ሲኖዶስ እንዲሰበሰብ አሳሰበ፡፡ ከዚያን ጊዜ ጀምሮ በንጉሠ ነገሥቱ በመርቅያንና በፖፕ ልዮን መካከል ብዙ የወዳጅነት ደብዳቤዎች ተጻጽፈዋል፡፡ ንጉሠ ነገሥቱ መርቅያን በሥልጣኑ በ2ኛው በኤፌሶን ጉባኤ የተወገዘው የፍላብያኖስ አስከሬን ፈልሶ በቊስጥንጥንያ በሐዋርያት ቤተ ክርስቲያን በታላቅ ክብር እንዲቀበር አደረገ፡፡ የተጋዙት ጳጳሳትም ከግዞት ወጥተው ወደየሥራቸው እንዲመለሱ አደረገ፡፡ በመሠረቱ በሲኖዶስ የተወገዙት ወደ ቀድሞ ሥራቸው መመለስ የሚችሉት በንጉሥ ትእዛዝ ሳይሆን በጳጳሳት ሲኖዶስ መሆን ስለነበረበት ንጉሡ ያደረገው ሕገ-ወጥ ሥራ ነበር:: ፖፑም የሱ ፍላጎት ስለነበረ ይህንን አልተቃወመም፡፡ በተቃራኒው ንጉሡ የተወገዙት ጳጳሳት ወደየሀገረ ስብከታቸው እንዲመለሱ የፍላብያኖስም አስከሬን ወደ ቊስጥንጥንያ ፈልሶ በክብር እንዲቀበር በማድረጉ ፖፕ ልዮን ለንጉሠ ነገሥቱ ልባዊ ምስጋና አቅርቧል፡፡ ንጉሠ ነገሥቱ መርቅ ያንና ንግሥቲቱ ብርክልያ 2ኛው የኤፌሶን ሲኖዶስ ባቀረበው የሃይማኖት መግለጫ መሠረት ነፃ ያደረገውን አውጣኪንም ያለ ሲኖዶስ ውሳኔ ወደ ሰሜን ሶርያ እንዲጋዝ አደረጉ፡፡ ፖፕ ልዮን በአሳሰበው መሠረት ንጉሥ መርቅያን ጥቅምት 8 ቀን 451 ዓ.ም. ዓለም-አቀፍ ሲኖዶስ እንዲደረግ ለጳጳሳት ሁሉ ጥሪ አስተላለፈ፡፡ ጉባኤውም እንዲደረግ የታሰበው ከቊስጥንጥንያ 96 ኪሎ ሜትር ያህል ርቃ በምትገኝ በኒቅያ ነበር፡፡ ነገር ግን በጸጥታ ምክንያት ከቊስጥንጥንያ 3 ኪሎ ሜትር ብቻ ርቃ በምትገኘው በኬልቄዶን እንዲሆን ንጉሡ ስለ ወሰነ ጉባኤው በኬልቄዶን ሆነ፡፡ ንጉሥ መርቅያንና ንግሥት ብርክልያ በጉባኤው መክፈቻ ላይ ተገኝተዋል፡፡ ጉባኤው በሥነ ሥርዓት መካሄዱን የሚቆጣጠሩ 18 ዳኞች በንጉሡ ተሠይመው ነበር፡፡ እነዚህ ሁሉ ዳኞች መሠየማቸው መንግሥት ሲኖዶሱን ምን ያህል እንደተቈጣጠረው ያመለክታል፡፡ የጉባኤው አባላት አቀማመጥ እንደሚከተለው ነበር፤ ዳኞቹ በመኻል ከዳኞቹ በስተግራ የፖፑ መልእክተኞች፣ ቀጥሎ የቊስጥንጥንያው አናቶልያስ፣ የአንጾኪያው ማክሲሙስ፣ የቂሣርያውና የኤፌሶኑ ጳጳሳትና ሌሎች የምሥራቅና የመካከለኛው ምሥራቅ አህጉር ጳጳሳት ሲሆኑ፣ በቀኝ በኩል ቅዱስ ዲዮስቆሮስ፣ የኢየሩሳሌም፣ የተሰሎንቄ፣ የቆሮንቶስ፣ የግብጽ፣ የኢሊሪኩም፣ የፍልስጥኤም ጳጳሳትና ሌሎች ጳጳሳት ተቀምጠዋል፡፡ በኤፌሶን ጉባኤ የተወገ ዙትን ንስጥሮሳውያን መናፍቃንን የቂሮስ ኤጲስቆጶስ ቴዎዶሪጦስንና የኤዴሳን ኤጲስቆጶስ ኢባንን የዚህ ጉባኤ አባላት አድርገው ተቀበሏቸው፡፡ በዚህ ጊዜ ብዙ ብጥብጥ ተነሣ፤ የግብጽ ጳጳሳት በኤፌሶን ጉባኤ የተወገዙትን ንስጥሮሳውያን ቴዎዶሪጦስንና ኢባንን ጉባኤው በአባልነት በመቀበሉ ‹‹አይሁዶችን፣ የክርስቶስን ጠላቶች ከዚህ አስወጡ!›› እያሉ በመጮኽ ተቃውሟቸውን አሰሙ፡፡ ጉባኤው ግን የእነሱን ጩኸት ከቁም ነገር አልቈጠረውም፡፡ ጉባኤውን በሊቀ መንበርነት በተራ የመሩት ከመንግሥት የተሠየሙት ዳኞችና የሮሙ ፖፕ መልእከተኞች ነበሩ፡፡ የሮሙ ተወካዮች ጉባኤውን ሲመሩ ይህ የመጀመሪያ ጊዜ ነበር፡፡ ከአሁኑ በስተቀር ባለፉት ዓለም-አቀፍ ሲኖዶሶች ሁሉ የእስክንድርያው ፓትርያርክ ከሊቃነ መናብርቱ ዋናው ነበር፡፡ አሁን ግን የእስክን ድርያውን ፓትርያርክ ዲዮስቆሮስን ለመኰነን የተሰበሰበ ሲኖዶስ ስለሆነ ዲዮስቆሮስ ከሊቃነ መናብርቱ አንዱ አልሆነም፡፡ የጉባኤው አባላት ቦታቸውን ይዘው እንደተቀመጡ የሮሙ ፖፕ ተወካይ ፓስካሲኑስ () ተነሥቶ ለዳኞቹ ፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ ከተቀመጠበት ቦታ ማለት ከጉባኤው እንዲነሣና ሌላ ቦታ እንዲቀመጥ አመለከተ፡፡ የመንግሥቱ ዳኞች ለምን ይነሣል ብለው በጠየቁ ጊዜ፣ ሌላው የፖፑ መልእክተኛ ሊሴንቲያስ () የተባለው ዲዮስቆሮስ ከዚህ በፊት የሮሙ ፖፕ ሳይፈቅድ በሥልጣኑ ሲኖዶስ (የ449 ሲኖዶስን ማለቱ ነው) እንዲካሄድ አድርጓል በማለት ክስ አቀረበ፡፡ ይህ ግን መሠረት የሌለው ክስ ነበር፡፡ ምክንያቱም ከዚህ በፊት የተደረጉት ሲኖዶሶች ሁሉ የተጠሩትና የተካሄዱት በሮም ንጉሠ ነገሥት ፈቃድና ትእዛዝ እንጂ በሮሙ ፖፕ ፈቃድ አልነበረም፡፡ ያለፈውም የሁለተኛው የኤፌሶን ሲኖዶስ የተጠራው በዳግማዊ ቴዎዶስዮስ ትእዛዝ እንጂ በፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ ሥልጣን አልነበረም፡፡ ስለዚህ የቀረበው ክስ ዳኞቹን አላረካ ቸውም፡፡ በዚህ ጉዳይ ብዙ ጭቅጭቅ ስለተፈጠረ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ በፈቃዱ ቦታውን ለቆ ተከሳሾች በሚቀመጡበት ቦታ ሄዶ ተቀመጠ፡፡ የሮሙ ፖፕ ተወካዮች በሁለተኛው የኤፌሶን ጉባኤ ፓትር ያርክ ዲዮስቆሮስ የቤተ ክርስቲያንን ቀኖና አፍርሷል ሲሉ ከሰሱ፡፡ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ሲመልስ እሱ በንጉሠ ነገሥቱ በቴዎ ዶስዮስ ትእዛዝና ጥያቄ መሠረት ነው ጉባኤውን የመራው፡፡ እሱ ቀኖናን አፈረሰ? ወይስ በኤፌሶን ጉባኤ የተወገዙትን ንስጥሮሳውያን መናፍቃንን የቂሮስ ኤጲስ ቆጶስ ቴዎዶሪጦስንና የኤዴሳን ኤጲስቆጶስ ኢባንን የዚህ ጉባኤ አባላት አድርገው የተቀበሉት እነሱ ናቸው ቀኖና አፍራሾች? ብሎ ጥያቄ አቀረበ፡፡ ሆኖም ይህ የፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ ጥያቄ ምንም መልስ ሳይሰጠው በዝምታ ታለፈ፡፡ ቀጥሎ በ2ኛው የኤፌሶን ጉባኤ የተወገዘው የዶሪሌኡም ኤጲስቀጶስ አውሳብዮስ ተነሥቶ ዲዮስቆሮስ እሱንና የቊስጥንጥንያውን ፍላብያኖስን ‹‹ምንም የሃይማኖት ጕድለት ሳይገኝብን ያለ አግባብ አውግዞናል ጥቃትም አድርሶብናል፡፡ በተጨማሪም አውጣኪን ከግዝቱ በመፍታት የኦርቶዶክስ እምነትን አበላሽቷል፤›› በማለት ክስ አቀረበ፡፡ ይህ ተመሳሳይ ክስ በሮሙ ፖፕ ተወካዮችም ቀርቧል፡፡ በመሠረቱ ይህ ክስ እውነት እንኳ ቢሆን የሚመለከተው ሲኖዶሱን እንጂ የሲኖዶሱን ሊቀ መንበር ዲዮስቆሮስን አልነበረም፡፡ ከዚህ ላይ ልንገነዘበው የሚገባው የሮሙ ፖፕ ተወካዮችም ሆኑ ከሳሹ አውሳብዮስ በአጠቃላይ የኬልቄዶን ጉባኤም ቢሆን ዲዮስቆሮስን በእምነት ክህደት አልከሰሱትም፡፡ ሆኖም መናፍቅ ነው ተብሎ የታሰበውን አውጣኪን የ449 ዓ.ም. ሲኖዶስ ነጻ አድርጎ ከውግዘቱ ስለፈታው ብቻ ዲዮስቆሮስን የአውጣኪን የኑፋቄ ትምህርት ተቀብሏል ብለው በጭፍኑ ደምድመዋል፡፡ አውጣኪ ግን በፊት ያስተምር የነበረውን የኑፋቄ ትምህርት ትቶ በቃልም በጽሑፍም ኦርቶዶክሳዊ የእምነት መግለጫ በማቅረቡ በዚህ መሠረት ነው 2ኛው የኤፌሶን (የ449) ሲኖዶስ ነጻ ያደረገው፡፡ ስለዚህ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ አውጣኪ ያቀረበው የእምነት መግለጫ የሚገኝበት የ449 ሲኖዶስ ቃለ ጉባኤ እንዲነበብ ጠየቀ፡፡ የ449 ሲኖዶስ ቃለ ጉባኤ የመጀመሪያው ክፍል ከተነበበ በኋላ ጉባኤውን የጠራው ንጉሡ ዳግማዊ ቴዎዶስዮስ መሆኑና አውጣኪንም ነጻ ያደረጉት በጉባኤው የነበሩት ጳጳሳት በሙሉ ተስማምተው በፊርማቸው ያጸደቁት መሆኑ ተነበበ፡፡ በ449 ዓ.ም. በ2ኛው የኤፌሶን ሲኖዶስ ላይ የነበሩት ጳጳሳት ግን የ449 ሲኖዶስን ውሳኔ ፈጽሞ እንደማያውቁት የፈረሙትም በወታደሮች ተገደው በባዶ ወረቀት ላይ መሆኑን አጥብቀው ተናገሩ:: የግብጽ ጳጳሳት ግን ይህን በሰሙ ጊዜ ‹‹የክርስቶስ ወታደር የዚህን ዓለም ባለሥልጣን ፈጽሞ አይፈራም፡፡ እሳት አንድዱ አንድ ሰማዕት እንዴት እንደሚሞት እናሳያችሁ!›› ብለው በጉባኤው ፊት ተናገሩ፡፡ ባዶ ወረቀት ላይ ነው የፈረምነው ካሉት አንዱ የኤፌሶኑ ኤጲስ ቆጶስ እስጢፋኖስ ነበር፡፡ ይህ ሰው አውጣኪ ነጻ እንዲደረግ ተነሥተው ከተናገሩት ሰዎች ሁለተኛው ነበር፡፡ አውሳብዮስና ፍላብያኖስም እንዲወገዙ ከተናገሩት 5ኛው ተናጋሪ እሱ ነበር፡፡ የሲኖዶሱ ጸሓፊ በ449 ሲኖዶስ ቃለ ጉባኤ ላይ የአውጣኪን የሃይማኖት መግለጫ ሲያነብ አንዳንድ አባቶች ይህን መግለጫ እንዳላዩትና ፊርማቸውም አስመስሎ የተፈረመ ነው በማለት ካዱ፡፡ ከዚህ በኋላ በጉባኤው ፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ እምነቱን እንዲገልጽ ተጠይቆ ሁለቱ ባሕርያት (የመለኮትና የሥጋ) ያለ መቀላቀልና ያለ ትድምርት፣ ያለ መለወጥና ያለ መለያየት በአንድ አካል እንደተዋሐዱ በሚገባ አስረዳ፡፡ እንዲሁም በቅዱስ ቄርሎስ ትምህርት መሠረት ‹‹አአምን በአሐዱ ባሕርይ (ህላዌ) ዘቃለ እግዚአብሔር ሥግው፤›› ብሎ አስረዳ፡፡ ጉባኤውም በዚህ በዲዮስቆሮስ እምነት ላይ ምንም እንከን፣ ምንም ስሕተት አላገኘም፡፡ ጉባኤው በሌላ መንገድ ‹‹አውጣኪ በጽሑፍ ካቀረበው የተለየ በቃል ቢናገር ምን ትፈርድ ነበር?›› ብለው በጠየቁት ጊዜ፣ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ‹‹አውጣኪ የጻፈውን ትቶ ሌላ የክህደት ነገር ቢናገር፣ እሱን ማውገዝ ብቻ ሳይሆን በእሳትም እንዲቃጠል እፈርድበት ነበር፤›› ብሎ መለሰ፡፡ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ በእንደዚህ ያለ ነጐድጓዳዊ አነጋገር ሁሉን ግልጥልጥ አድርጎ በተናገረ ጊዜ፣ ኬልቄዶናውያን ጸጥ አሉ፡፡ ዲዮስቆሮስን በመቃወም የተናገሩ የምሥራቅ አህጉር ጳጳሳት ግን ንግግሩ ልባቸውን ነክቶት ‹‹በድለናል፤ ይቅርታ እንጠይቃለን!›› በማለት ጮኹ፡፡ የመንግሥቱ ዳኞች በባዶ ወረቀት ላይ ነው የፈረምነው ስላሉት እንደገና ሲጠይቋቸው ‹‹በድለናል፤ ይቅርታ እንጠይቃለን፤›› ሲሉ መለሱ፡፡ እንደገና ፍላብያኖስን ዲዮስቆሮስ ነው ያስገደለው ስላሉት ቢጠየቁ አሁንም ‹‹በድለናል፤ ይቅርታ እንጠይቃለን፤›› ሲሉ መለሱ፡፡ በዚህ ሁኔታ እነዚህ ጳጳሳት 1ኛ/ በሐሰት በባዶ ወረቀት ላይ ፈርመናል በማለታቸውና፣ 2ኛ/ ፍላብያኖስንና አውሳብዮስን ያለ አግባብ በማውገዛቸው ይቅርታ ጠየቁ፡፡ የመንግሥቱ ዳኞች ፍላብያኖስ ኦርቶዶክስ መሆኑን አጥብቀው በጠየቁ ጊዜ፣ የሮሙ ተወካዮችና አብዛኞቹ አባላት በ449 ሲኖዶስ ጊዜ የነበሩትም ጭምር ፍላብያኖስ ኦርቶዶክስ እንደነበረ ተናገሩ፤ ‹‹ታዲያ ለምን ተወገዘ?›› ሲሉ ዳኞቹ ጠየቁ፡፡ በዚህ ጊዜ ዲዮስቆሮስ ፍላብያኖስ ‹‹ክርስቶስ ከሥጋዌ በኋላ ሁለት ባሕርያት እንዳለው አጥብቆ ይናገር ነበር፤›› ብሎ ተናገረ፡፡ የዚህም እውነት እንዲወጣ ብሎ የ449 ሲኖዶስ ቃለ ጉባኤ ቀርቦ እንዲነበብ አበክሮ ጠየቀ፡፡ ለዚህ ምንም መልስ አልተሰጠውም፡፡ ሁሉም ዳኞቹም ጭምር ቃለ ጉባኤው እንዳይነበብ ስለፈለጉ ጸጥ አሉ፡፡ ሁሉም ዝም ቢሉም ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ንግግሩን በመቀጠል ፍላብያኖስ ‹‹ክርስቶስ ከሥጋዌ በኋላ ሁለት ባሕርያት አለው፤›› እያለ እንደሚናገር መልሶ መላልሶ አስረዳ፡፡ የቀድሞ አባቶች ግን ለምሳሌ አትናቴዎስ፣ ጎርጎርዮስና ቄርሎስ ‹‹አሐዱ ባሕርይ ዘእግዚአብሔር ቃል ሥግው›› እንጂ ከተዋሕዶ በኋላ ‹‹ሁለት ባሕርያት›› ፈጽሞ እንደማይሉ በመጻሕፍቶቻቸው ሁሉ ለማንበብ እንደሚቻል አስረዳ፡፡ የቀረቡትን ማስረጃዎች ሁሉ ከቁም ነገር ሳያስገቡ ጉባኤውም በሚገባ ሳይወያይበት ዳኞቹ በጭፍን ፍላብያኖስና አውሳብዮስ ያላግባብ ነው የተወገዙት በማለት ውሳኔ አሳለፉ፡፡ በተጨማሪም አውጣኪ ቀርቦ ሳይጠየቅ ለ449 ጉባኤ ያቀረበውንም የሃይማኖት መግለጫ ሳይመለከቱ፣ በጭፍን በ449 ሲኖዶስ ላይ ያለ አግባብ ነው ነጻ ሆኖ ከግዝቱ የተፈታው ብለው ዳኞቹ፣ የፖፑ ተወካዮችና ሌሎቹ የጉባኤው አባላት ወሰኑ፡፡ ይህ በግልጥ የሚያመለክተው የኬልቄዶን ጉባኤ የተጠራው ዲዮስቆሮስንና አውጣኪን ለማውገዝና ፍላብያኖስንና አውሳብዮስን ነጻ ለማድረግ መሆኑን ነው፡፡ ከላይ ለቀረቡት ጥብቅ ማስረጃዎች ምንም መልስ ሳይሰጡ የመንግሥቱ ዳኞችና የሮሙ ፖፕ እንደራሴዎች የፖፑን የዶግማ ደብዳቤ () አስተያየቱን እንዲገልጥ ለፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ ሰጡት፡፡ ዲዮስቆሮስም ለጥቂት ጊዜ ከአነበበው በኋላ፣ ደብዳቤው ኦርቶዶክሳዊ ሳይሆን ንስጥሮሳዊ መሆኑን ገልጦ ደብዳቤውንና ደራሲውን ያለ አንዳች ማመንታት አወገዘ፡፡ ከተሰበሰቡት ጳጳሳት ብዙዎቹ ስለ ልዮን ደብዳቤ () የዲዮስቆሮስን አስተያየትና ስሜት ተጋርተዋል፡፡ ነገር ግን አስተያታቸውን በይፋ ለመግለጥ ድፍረት አልነበራቸውም፡፡ ሌሎች ደግሞ ስለዚሁ ደብዳቤ ታላቅ ጥርጣሬና መደናበር እንዳደረባቸው በፊታቸው ላይ ይነበብ ነበር፡፡ ይህን የአባላቱን ሁኔታ የተመለ ከቱት ዳኞች በደብዳቤው ውስጥ የሚያውክና የሚያስቸግር ነገር እንዳለ ጥያቄ አቀረቡ፡፡ አንዳንድ ጳጳሳት ምንም ችግር አለመኖሩን ገልጠው፣ ሆኖም አንዳንድ የላቲን ቃላትንና አባባሎችን በደንብ ለመመርመር ጊዜ ለማግኘት ስብሰባው ለአምስት ቀናት እንዲበተን ጠየቁ፡፡ ጥያቄአቸውም ወዲያውኑ ተቀባይነት አግኝቶ ስብሰባው ተበተነ፡፡ ነገር ግን ከሦስት ቀናት በኋላ ጳጳሳቱ የመንግሥቱ ዳኞች በሌሉበት ለነሱም ሳይነግሩ ይፋዊ ስብሰባቸውን በፖፑ እንደራሴ ፓስካሲኑስ () ሊቀ መንበርነት ቀጠሉ፡፡ በዚህ ስብሰባ ላይ የግብጽ ጳጳሳትና ሌሎች ብዙ ጳጳሳት አልተገኙም፡፡ ስብሰባውን እንደጀመሩ የፖፑ እንደራሴና የስብሰባው ሊቀ መንበር ‹‹የፖፑ ደብዳቤ መከበር አለበት፡፡ ሁሉም ደብዳቤውን መቀበል አለባቸው፡፡ ይህን ደብዳቤ የሚቃወም ተከሶ በጉባኤው ፊት መቅረብ አለበት፤›› ሲል አወጀ፡፡ ወዲያውኑ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ወደ ስብሰባው እንዲመጣ ወደ ማረፊያ ቦታው ሦስት ጳጳሳትና አንድ ዲያቆን ተላኩ፡፡ በዚያን ጊዜ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ከቤት እንዳይወጣ ንግሥት ብርክልያ ባዘዘቻቸው ወታደሮች ይጠበቅ ነበር፡፡ መልእክተኞቹም ዲዮስቆሮስን ወደ ጉባኤው እንዲመጣ በጠየቁት ጊዜ፣ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ‹‹ጉባኤው የተበተነው ለአምስት ቀናት ሲሆን አሁን ገና ሦስት ቀናት ነው ያለፉት፡፡ አሁን እንዴት ለመሰብሰብ እንችላለን? ለመሆኑ የመንግሥቱ ተወካዮች ዳኞች ተነግሯቸዋል?›› ብሎ ጠየቀ፡፡ ለመጀመሪያው ጥያቄ መልስ አልተሰጠውም፡፡ ለሁለተኛው ጥያቄ ግን ‹‹ለቤተ ክርስቲያን ጉዳይ ምእመናን አያስፈልጉም፤›› ሲሉ መለሱለት፡፡ ቀጥሎ ከቤት ወጥቶ ወደ ስብሰባው ለመሄድ ይፈቅዱለት እንደሆነ ወታደሮቹን ማስፈቀዳቸውን መልእክተኞቹን ጠየቀ፡፡ እነርሱም በበኩላቸው ‹‹እኛ የተላክነው አንተን እንድንጠራ ነው እንጂ ወታደሮችን እንድንጠይቅ እይደለም፤›› ሲሉ መለሱና ተመልሰው ሄዱ፡፡ ለሁለተኛ ጊዜ ሌሎች መልእክተኞች ለዲዮስቆሮስ ሌላ ጥሪ አቀረቡ፡፡ እሱም የመንግሥት ተወካዮች ዳኞች ከሌሉ እንደማይ መጣ ነግሯቸው ተመለሱ፡፡ ይህ ሁሉ የተደረገው በሲኖዶስ ሕግ መሠረት አንድ ሰው ሦስት ጊዜ ተጠርቶ ካልመጣ እንደሚወገዝ ስለሚያውቁ በዚሁ መሠረት ዲዮስቆሮስን በሌለበት ለማውገዝና የፖፕ ልዮንን የዶግማ ደብዳቤ () ሁሉም እንዲቀበሉት ለማድረግ ነበር፡፡ ይህም የታቀደው በፖፑ ወኪሎች ነበር፡፡ በዚህ መካከል ሌሎች ከሳሾች ቀርበው በፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ ላይ የተለያዩ እምነትን የማይመለከቱ የሐሰት ክሶችን እንዲያቀርቡ ተደረገ፡፡ በመጨረሻም ዲዮስቆሮስ ወደ ጉባኤው እንዲመጣ ለሦስተኛ ጊዜ መልእክተኞች ላኩበት፡፡ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ የኬልቄዶን ጉባኤ ሤራ በደንብ ስለገባው የሃይማኖት መልእክቱን ቀደም አድርጎ ያስተላለፈ መሆኑን ገልጾ በሕመም ምክንያት ወደ ጉባኤው ለመሄድ አለመቻሉን ስለገለጠላቸው መልእክተኞቹ ተመልሰው ሄዱ፡፡ የፖፑ ተወካዮችና አንዳንድ የእነርሱ ደጋፊዎች ዲዮስቆሮስን ለማውገዝ ይህንኑ ነበር የፈለጉት፡፡ የቅዱስ ዲዮስቆሮስ በኬልቄዶናውያን መወገዝ የሮሙ ፖፕ ልዮን፣ የሮም የምሥራቁ ክፍል ንጉሠ ነገሥት የመርቅያንና የንግሥቲቱ የብርክልያ ታላቅ ተጽእኖ የነበረበት ይህ የኬልቄዶን ጉባኤ መጀመ ሪያም የተሰበሰበው ዲዮስቆሮስን ለማው ገዝና ከሥልጣኑ ለማውረድ ስለነበረ፣ እሱን ለማውገዝ ብዙ ምክንያቶች ይፈልጉ ነበር፡፡ በሃይማኖት በኩል ምንም ስሕተት ስላላገኙበት የቤተ ክርስቲያንን ቀኖና አፍርሷል በማለት እሱን ወንጀለኛ ለማድረግ አስበው ሕጉን የሚያስከብሩት የመንግሥት ዳኞች ለአምስት ቀናት ጉባኤውን በበተኑበት ጊዜ ከግማሽ ያነሱ አባላት ተሰብስበው ቅዱስ ዲዮስቆሮስ በጉባኤው ላይ እንዲገኝ ሦስት ጊዜ ደጋግመው ጥሪ እንዲደርሰው አደረጉ፡፡ ዲዮስቆሮስም ከላይ እንደተገለጸው ሕግ አስከባሪዎቹ ዳኞችና ሌሎች ከእርሱ ጋር የተከሰሱት በሌሉበት ለመገኘት ስላልፈለገ በጉባኤው ላይ አልተገኘም፡፡ ይህን ምክንያት አድርገው ‹ሲያሻኝ ጭስ ወጋኝ› እንደሚሉት ቀኖና አፍርሷል በማለት የተሰበሰቡት በአንድ ድምፅ አወገዙት፡፡ ሲያወግዙትም ሦስት ምክንያቶች ዘርዝረዋል፤ 1ኛ/ በመናፍቅነት የተከሰሰውንና የተወገዘውን አውጣኪን ነጻ አድርጎ ወደ ቤተ ክርስቲያን አንድነት መልሶታል፡፡ ከዚህ ላይ አውጣኪ በጽሑፍ ያቀረ በውንና በቃልም ያረጋገጠውን ኦርቶዶክሳዊ የሃይማኖት መግለጫ ሊመለከ ቱት አልፈለጉም፡፡ 2ኛ/ የሮሙ ፖፕ ልዮን የላከውን የሃይማኖት መግለጫ ደብዳቤ () ባለመ ቀበል ደብዳቤውንም ፖፕ ልዮንንም አውግዟል የሚል ነው፡፡ 3ኛ/ በጉባኤው ላይ እንዲገኝ ሦስት ጊዜ ተጠርቶ አልተገኘም የሚል ነበር፡፡ ፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ ከተወገዘና ከሥልጣን እንዲወርድ ከተወሰነበት በኋላ ንግሥት ብርክልያ በግል አስጠርታ ሐሳቡን ለውጦ በልዮን ጦማር () ላይ እንዲስማማና እንዲፈርም ትእዛዝ አዘል ምክር ሰጥታው ነበር ይባላል፡፡ እሱ ግን መንፈሰ ጠንካራ ስለነበር የንግሥቲቱን ትእዛዝና ምክር አልተቀበለም፡፡ በዚህ ተናዳ ንግሥቲቱ ቅዱስ ዲዮስቆሮስን በወታደሮች በሚያሰቅቅ ሁኔታ አስደበደበችው፡፡ በዚህም ድብደባ ጥርሶቹ ወላልቀው ጽሕሙም ተነጫጭቶ ነበር፡፡ እሱም የተነጨ ጽሕሙንና የወለቁትን ጥርሶች በአንድ ላይ ቋጥሮ ‹‹ይህ የሃይማኖት ፍሬ ነው፤›› የሚል ጽፎበት ለግብጽ ምእመናን ልኮላቸዋል ይባላል፡፡ የቅዱስ ዲዮስቆሮስ ወደ ግዞት መላክ እጅግ የሚገርመው የኬልቄዶን ጉባኤ ስብሰባውን ሳይፈጽም የጉባኤውም ዘገባ ገና ሳይደርሰው የቊስጥ ንጥንያ ንጉሠ ነገሥት መርቅያን የጉባኤውን ውሳኔዎች ሁሉ የሚያጸድቅ ጽሑፍ ለጉባኤው ላከ፡፡ እንዲሁም ንጉሡ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ጋግራ (ጋንግራ) ወደሚባል ደሴት እንዲጋዝ ትእዛዝ አስተላለፈ፡፡ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ወደተጋዘበት ወደ ደሴተ ጋግራ በሄደ ጊዜ በፈቃዳቸው ሁለት ጳጳሳትና ሁለት ዲያቆናት ተከትለዉት ሄደው ነበር፡፡ ሦስተኛው ጻድቅ የነበረ መቃርዮስ የተባለ የኤድኮ ጳጳስ አብሮት ለመሄድ በመንገድ ላይ ሳለ ‹‹ቅዱስ ማርቆስ ደሙን ባፈሰሰበት ከተማ የሰማዕትነት አክሊል ስለሚጠብቅህ ቶሎ ብለህ ሂድ እንዳያመልጥህ፤›› ብሎ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ስለነገረው ወዲያውኑ ወደ ግብጽ ሄደ፡፡ ንጉሠ ነገሥት መርቅያን ፓትርያርክ ዲዮስቆሮስን ወደ ግዞት እንዲላክ ከአደረገ በኋላ የጉባኤው ውሳኔ በመንግሥት መጽደ ቁን በመግለጽ ለእስክንድርያና ለመላዋ የግብጽ ሕዝብና ለግብጽ ቤተ ክርስቲያን መልእክት ላከ፡፡ ወዲያውኑም በዲዮስቆሮስ ምትክ ፕሮቴሪዮስ የሚባል ኤጲስ ቆጶስ በቊስጥ ንጥንያ ሹሞ ወደ እስክንድርያ በብዙ ወታደሮች ታጅቦ እንዲሄድ አደረገ፡፡ ወታደሮቹም ለአዲሱ ፓትርያርክ የማይታዘዙትንና የማይገዙትን ከባድ ቅጣት እንዲቀጡ በጥብቅ ታዝዘው ነበር፡፡ የግብጽ ክርስቲያኖች ግን ለዲዮስቆሮስ ታማኝነታቸውን በመግለጥ ንጉሡ ለላከው ፓትርያርክ አንገዛም አሉ፡፡ የግብጽ ጳጳሳትም አስቸኳይ ስብሰባ አድርገው ለፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ ታማኝነታቸውን በአንድ ድምፅ ገልጠው፣ ፖፕ ልዮንንና የልዮንን ጦማር () እንዲሁም የኬልቄዶንን ጉባኤን ጉባዔ ከለባት ብለው በመጥራት አወገዙት፡፡ ፓትርያርክ አንዲሆን የተላከባቸውንም ፕሮቴሪዮስን አወገዙ፡፡ ንጉሠ ነገሥቱ መርቅያንም ይህን እንደሰማ አጸፋውን ለመመለስ ጳጳሳቱ በሙሉ በኬልቄዶን ጉባኤ ውሳኔና በልዮን ጦማር ላይ እንዲ ፈርሙ በግብጽ ለነበሩት የጦር ሹማም ንቱና መኰንኖቹ ትእዛዝ አስተላለፈ፡፡ መኰንኖቹም በትእዛዙ መሠረት ጽሑፎቹን ለማስፈረም ወደየጳጳሳቱ ሲሄዱ መጀመሪያ የተገኘው ቅዱስ ዲዮስቆሮስ ወደ ግዞት ሊከተለው ሲል ‹‹ወደ እስክን ድርያ ሂድ፤ በዚያ የሰማዕትነት አክሊል ይጠብቅሃል፤›› ያለው የኤድኮ ጳጳስ አባ መቃርዮስ ነበር፡፡ ወታደሮቹ ጽሑፎቹን አልፈርምም በማለቱ ከዚያው ደብድበው ገድለውታል፡፡ በኦርቶዶክስ ተዋሕዶ እምነታቸው በመጽናታቸውና የኬልቄዶንን ጉባኤ ባለመቀበላቸው ሠላሳ ሺሕ የሚሆኑ ካህናትና ምእመናን ተገድለዋል፡፡ ከጥቂት የሰበካ አብያተ ክርስቲያናት በስተቀር አብዛኞቹ የአብያተ ክርስቲያናት ሕንጻዎች የኬልቄዶንን ጉባኤ ለሚደግፉ ጥቂት ክርስቲያኖች በንጉሠ ነገሥቱ ትእዛዝ እንዲሰጣቸው ተደረገ፡፡ ፓትርያርክ ዲዮስቆሮስ አምስት ዓመት በግዞት ግፍና ሥቃይ እየተቀበለ ከቆየ በኋላ በ456 ዓ.ም. ከዚህ ዓለም በሞት ተለየ፡፡ መላው የግብጽ ካህናትና ምእመናን የአባታቸውን ማረፍ በሰሙ ጊዜ ታላቅ ሐዘን ተሰማቸው፡፡ ወዲያውኑ ካህናቱና ሕዝበ ክርስቲያኑ ተሰብስበው የዲዮስቆሮስ ዋና ጸሓፊ የነበረውን ጢሞቴዎስ የተባለውን አባት በአንድ ድምፅ መርጠው በዲዮስቆሮስ ፋንታ ዳግማዊ ጢሞቴዎስ ተብሎ የእስክን ድርያ 26ኛው ፓትርያርክ ሆኖ እንዲሾም አደረጉ፡፡ ይህ ምርጫ በሚካሄድበት ጊዜ የንጉሠ ነገሥቱ የመርቅያን ዋና እንደራሴ አገረ ገዥው በእስክንድርያ አልነበረም፡፡ ገዥው ሲመለስ የግብጽ ቤተ ክርስቲያን ካህናትና ምእመናን አዲስ ፓትርያርክ መርጠው መሾማቸውን በሰማ ጊዜ እጅግ ተናደደ፡፡ አገረገ ዥውም ግብጻውያን ፓትርያርክ የመምረጥ መብት እንዳልነ በራቸው ነገራቸው፡፡ ለማናቸውም እርሱ እስከሚመለስ ድረስ መጠበቅ ነበረባቸው በማለት ምርጫውን እንደማይቀበለው በግልጥ ነገራቸው፡፡ ለእነሱ የተሾመላቸ ውንና መንግሥትም የሚቀበለውን ፕሮቴሪዮስን የግድ መቀበልና ለእርሱ መታዘዝ እንዳለባቸው ነግሮአቸው ሌላ ፓትርያርክ መምረጥ በመንግሥት ላይ እንደማመፅ የሚያስቆጥርና ከባድ ቅጣት የሚያስከትል ነው በማለት አስጠነቀቃቸው፡፡ ይህ በእንዲህ እንዳለ አዲሱ የእስክንድርያ ፓትርያርክ ዳግማዊ ጢሞቴዎስ ጳጳሳቱን በሙሉ ጠርተው ሲኖዶስ አደረጉና የኬልቄዶንን ጉባኤና የጉባኤውን ደጋፊዎች እንደገና አወገዟ ቸው፡፡ በዚህ ጊዜ ዲዮኒስዮስ የሚባል አንድ የመንግሥት ወታደራዊ ከፍተኛ ባለሥልጣን ከቊስጥንጥንያ ተልኮ መጣ፡፡ የመጣውም የግብጽ ክርስቲያኖች በሙሉ መንግሥት የሾመውን ፕሮቴሪ ዮስን እንዲቀበሉ ለማድረግ ነበር፡፡ ለእርሱም የማይታዘዙትን ከባድ ቅጣት እንዲቀጣቸው ሥልጣን ተሰጥቶት ነበር የመጣው፡፡ ይህ ባለሥልጣን በመጣ ጊዜ ፓትርያርክ ዳግማዊ ጢሞቴዎስ ከእስክንድርያ ወጥተው የተለያዩ ሀገረ ስብከቶችን በመጐብኘት ላይ ነበሩ፡፡ ፓትርያርኩ በተመለሱ ጊዜ መንበረ ሊቀ ጵጵስናቸው ውጭውም ውስጡም በመንግሥት ቊልፍ ተቈልፎ አገኙት፡፡ ሕዝበ ክርስቲያኑ በዚህ እጅግ ተናደው መንግሥት ወደሾመው ፓትርያርክ ወደ ፕሮቴሪዮስ ሄደው በንጉሡ የተሾመውን ፓትርያርክ ከተደበቀበት አውጥተው ገደሉት፡፡ ይህ ዓመፅ መንግሥትን ስላሳሰበ በሕዝብ ላይ አጸፋዊ እርምጃ ለመውሰድ አልተፈለገም፡፡ ሆኖም ንጉሥ መርቅያን ግብጻውያን የመረጡት ፓትርያርክ ጢሞቴዎስና ወንድሙ ተይዘው ዲዮስቆሮስ ታስሮበት በነበረበት በደሴተ ጋግራ እንዲጋዙ አደረገ፡፡ ይህንም ያደረገው የሕዝቡን መንፈስ ለመስበርና ተስፋ ለማስቈረጥ ነበር፡፡ የሕዝቡ መንፈስ ግን ፈጽሞ አልተለወጠም፡፡ የቊስጥንጥንያ መንግሥት ደጋግሞ ፓትርያርክ ቢልክም ግብጻውያን ግን መንግሥት የሚልካቸውን ፈጽሞ አይቀበሉም ነበር፡፡ እስከ ኬልቄዶን ጉባኤ ድረስ በግብጽ የነበሩ አብያተ ክርስቲያናት ሁሉ በቅዳሴና በሌሎች የጸሎት አገልግሎት ጊዜ በግሪክኛ ቋንቋ ነበር የሚጠቀሙት፡፡ ከዚህ በኋላ ግን በቅብጥ ቋንቋ መጠቀም ጀመሩ፡፡ ከ451 ዓ.ም. ጀምሮ ማለት ከኬልቄዶን ጉባዔ በኋላ አንዲት ቤተ ክርስቲያን ለሁለት ተከፈለች፡፡ በአንድ በኩል የሮም ንጉሠ ነገሥት መንግሥት ሙሉ ድጋፍ የነበራቸው እኛ መለካውያን ብለን የምንጠራቸው የምዕራቡ አብያተ ክርስቲያናት የሮም ካቶሊክ ቤተ ክርስቲያንና የግሪክ ኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን ተከታዮች የሆኑ ሁሉ ሲሆኑ፣ በሌላ በኩል ደግሞ የምሥራቅ ወይም የኦርየንታል ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ አብያተ ክርስቲያናት ማለት የግብጽ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን፣ የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን፣ የሶርያ፣ የአርመንና የሕንድ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ አብያተ ክርስቲያናት ናቸው፡፡ የፖፕ ልዮን ቀዳማዊ የሃይማኖት መግለጫ ጦማር የልዮን የሃይማኖት መግለጫ ጦማር (ደብዳቤ) () የሚከተሉት ነጥቦች ነበሩት፡- 1ኛ/በክርስቶስ ውስጥ የመለኮት ባሕርይና የትስብእት ባሕርይ በአንድ አካል አንድ ሆኑ፤ ያለ መቀላቀል፣ ያለ መለያየትና ያለ መለወጥ፡፡ 2ኛ/ እያንዳንዱ ባሕርይ የግብር ክልሉን ጠብቆ ይኖራል፡፡ ይህም ማለት መለኮት የመለኮትን ሥራ ይሠራል፤ ትስብእትም የትስብእትን ሥራ ይሠራል፡፡ 3ኛ/ ‹‹ከመዋሐድ በፊት ሁለት ነበሩ፤ ከተዋሐዱ በኋላ ግን አንድ ባሕርይ ነው ማለት ሞኝነት ነው፤›› የሚል ኃይለ ቃል ይገኝበታል፡፡ ከልዮን ጦማር ውስጥ ከዚህ በላይ የገለጥናቸው አንድ አካል ከማለቱ በስተቀር የንስጥሮስን ትምህርት ነው የሚገልጡት፡፡ ሁለቱ ባሕርያት አንድ ሆኑ ሲሉ እንደ ኀዳሪና ማኅደር፣ ጽምረትን እንጂ ተዋሕዶን አይገልጡም፡፡ ተዋሕዶ ግን እንደ ነፍስና ሥጋ ነው፡፡ ‹‹እያንዳንዱ ባሕርይ የግብር ክልሉን ጠብቆ ይኖራል›› የሚለው በተዋሕዶ የቃል ገንዘብ ለሥጋ፣ የሥጋ ገንዘብ ለቃል መሆኑንና መገናዘቡን መወራረሱንም የሚጻረር ነው፤ ቅዱስ ቄርሎስ እንዲህ ይላል ‹‹እንቲአሁ ለቃል ኮነ ለሥጋ ወእንቲአሁ ለሥጋ ኮነ ለቃል፡፡›› ይህም ማለት ‹‹የቃል ገንዘብ ለሥጋ ሆነ፤ የሥጋም ገንዘብ ለቃል ሆነ፤›› ማለት ነው፡፡ ይህ ፍጹም ተዋሕዶን የሚያመለክት ነው፡፡ ስለዚህ ነው ሥግው ቃል በተዋሕዶ አንድ አካል አንድ ባሕርይ ነው የምንለው፡፡ የልዮንን ጦማርና የኬልቄዶንን ጉባኤ ውሳኔ በመከተል የካቶሊክ ቤተ ክርስቲያንና የግሪክ ኦርቶዶክስ አብያተ ክርስቲያናት በሙሉ ‹‹ክርስቶስ ሁለት ባሕርያት አንድ አካል አለው›› ይላሉ፡፡ በአገላለጽም ሁለቱ ባሕርያት የተዋሐዱት ያለ መቀላቀል፣ ያለ መለያየትና ያለ መለወጥ ነው ይላሉ፡፡ አንድ ባሕርይ ለማለት የፈሩት ወደ አውጣኪ ትምህርት ይወስደናል ብለው በመፍራት ነው፡፡ በኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያንም ሁለቱ ባሕርያት (የሥጋና የመለኮት) ተዋሐዱ ስንል ‹‹ወረሰዮ አሐደ ምስለ መለኮቱ ዘእንበለ ቱስሕት ወኢትድምርት፣ ዘእንበለ ፍልጠት ወኢውላጤ›› (ያለ መቀላቀልና ያለ መጨመር፣ ያለ መለየትና ያለ መለወጥ ከመለኮቱ ጋር አንድ አደረገው፤) እንላለን፡፡ አባቶቻችን ያስተማሯት ርትዕት ሃይማኖታችንም ይህች ናት፡፡ ወስብሐት ለእግዚአብሔር፡፡ የተወደዳችሁ የማኅበረ ቅዱሳን ድረ ገጽ ተከታታዮች፣ ይህ ጥናታዊ ጽሑፍ ለማኅበረ ቅዱሳን ጥናትና ምርምር ማእከል መቅረቡንና በታኅሣሥ ወር ፳፻፱ ዓ.ም በታተመው ፳፬ኛ ዓመት ቍጥር ፰ ሐመር መጽሔት፣ ከገጽ ፰ – ፲፭ ለንባብ መብቃቱን ለማስገንዘብ እንወዳለን፡፡

20702

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%8C%A6%E1%8C%A3%20%E1%8B%A8%E1%8B%8B%E1%88%88%20%E1%8C%89%E1%88%AC%E1%8B%9B%20%E1%8A%A5%E1%88%85%E1%88%8D%20%E1%8D%88%E1%8C%85%E1%89%B6%20%E1%8C%88%E1%89%A3

ከጦጣ የዋለ ጉሬዛ እህል ፈጅቶ ገባ

ከጦጣ የዋለ ጉሬዛ እህል ፈጅቶ ገባ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከጦጣ የዋለ ጉሬዛ እህል ፈጅቶ ገባ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21471

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%88%E1%8C%A3%E1%8C%A3%20%E1%88%9A%E1%88%B5%E1%89%B5%20%E1%89%BD%E1%8C%8D%E1%88%A9%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%89%85%E1%88%B6%20%E1%8A%AB%E1%88%8D%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%AB%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8C%88%E1%89%A3%E1%89%B5%E1%88%9D

የገጣጣ ሚስት ችግሩን አልቅሶ ካልነገራት አይገባትም

የገጣጣ ሚስት ችግሩን አልቅሶ ካልነገራት አይገባትም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የገጣጣ ሚስት ችግሩን አልቅሶ ካልነገራት አይገባትም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

40881

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%93%E1%8A%AD%E1%88%8D%E1%89%A0.

ዓክልበ.

ዓክልበ. (ዓመቶች ከክርስቶስ ልደት በፊት) ወይም ክ.በ. (ከክርስቶስ በፊት) ወይም ቅ.ል.ክ. (ግዕዝ፣ ቅድመ ልደተ ክርስቶስ) ማለት ከ1ኛው ዓመተ ምሕረት (ዓ.ም.) አስቀድሞ የነበሩት ዓመቶች የመቆጠሪያ ዘዴ ነው። 1 ዓ.ም. የዓመተ ምህረት መጀመርያ ዓመት እንዲሆን የወሰነው መኖኩሴ አኒያኖስ እስክንድራዊ ተባለ። የፈረንጅ አቆጣጠር ግን የአኒያኖስን ሳይሆን የሌላውን መነኮሴ የዲዮኒሲዮስ ኤክሲጉዎስ ቁጠራ በመከተሉ፣ ዓመቱ 1 እ.ኤ.አ. ከዚያው 8 ዓመታት በፊት (ወይም በ8 ዓክልበ.) ይጀመራል። የአሁኑ መምህራን ደግሞ ኢየሱስ የተወለደበት ዓመት 12 ዓክልበ. ግድም እንደ ሆነ የሚል ግምት አላቸው። በዚሁ አቆጣጠር ዘዴ ዓመቶቹ ወደፊት እየሄዱ ቁጥራቸው ይቀነሳል። ስለዚህ 3000 ዓክልበ. ከ2000 ዓክልበ. በፊት ሆነ፣ ይህም ከ1000 ዓክልበ. በፊት ነበር። አንዳንዴ ይህ የመቆጠር ዘዴ በስሕተት «ዓ.ዓ.» (ዓመተ ዓለም) ይባላል። በትክክል ዓመተ ዓለም (ሮማይስጥ፦ ) ግን ከዓለም ፍጥረት ጀምሮ የሚቆጠር ዘዴ ስለሆነ፣ ዓመቶቹ ወደፊት እየሄዱ ቁጥራቸው ይበዛል። 1000 ዓ.ዓ. ከ2000 ዓ.ዓ. በፊት፣ 2000 ዓ.ዓ. ከ3000 ዓ.ዓ. በፊት ደረሰ ማለት ነው። ደግሞ ይዩ የኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር

21048

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8B%9D%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%8A%A5%E1%88%AB%E1%8B%AB%20%E1%88%82%E1%8B%B6%20%E1%89%A5%E1%88%8D%E1%89%B1%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%8B%88%E1%8B%9B%E1%8B%8D%E1%8B%9D%E1%88%9D

የመንዝ ልጅ እራያ ሂዶ ብልቱን አያወዛውዝም

የመንዝ ልጅ እራያ ሂዶ ብልቱን አያወዛውዝም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የመንዝ ልጅ እራያ ሂዶ ብልቱን አያወዛውዝም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21548

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%20%E1%89%A0%E1%88%AC%20%E1%89%A3%E1%88%8B%E1%8C%88%E1%8B%B0%E1%8B%B0%20%E1%8B%AB%20%E1%89%A0%E1%88%AC%20%E1%8C%88%E1%8B%B0%E1%88%8D%20%E1%89%A3%E1%88%8D%E1%8C%88%E1%89%A3

ያ በሬ ባላገደደ ያ በሬ ገደል ባልገባ

ያ በሬ ባላገደደ ያ በሬ ገደል ባልገባ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያ በሬ ባላገደደ ያ በሬ ገደል ባልገባ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

2143

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8D%8B%E1%88%AD%20%28%E1%8A%AD%E1%88%8D%E1%88%8D%29

አፋር (ክልል)

አፋር ክልል (ክልል 2) በኢትዮጵያ ውስጥ ከሚገኙት ዘጠኝ ክልሎች አንዱ ነው። በአሁኑ ጊዜ ዋና ከተማው ሰመራ ሲሆን የቀድሞዋ ከተማ ግን አሳይታ ነበረች። 96,707 ካሬ ኪ.ሜ. ሲሸፍን በ1999 እ.ኤ.አ. የሕዝብ ብዛቱ 1,188,000 ነው። የድንቅ ነሽ ወይም ሉሲ አጽም በአፋር ክልል ውስጥ በ, 1967 (. 24, 1974 እ.ኤ.አ.) ነው የተገኘው። በማርች 5, 2005 ደግሞ ሌላ 3.8 ሚሊዮን ዓመት የሚገመት አጽምም በዚሁ ክልል ተገኝቷል። የኢትዮጵያ ክልሎች የአፋር ክልል በኢትዮጵያ ዉስጥ ከሚገኙ ዘጠኝ ክልሎች ዉስጥ አንዱ ሲሆን ክልሉ 6 የአስተዳደር ዞኖች 39 ወረደዎችና በ425 በቀበሌ በማዋቅሮች የተከፋፈላ የዞኖች ስም 1. ዞን 1 (አዉሲ ረሱ) ዋና ከተማ አይሰኢታ 2. ዞን 2 (ክልበቲ ረሱ) ዋና ከተማ አብኣላ 3. ዞን 3 (ገቢ ረሱ) ዋና ከተማ አንዶልታሊ (በረታ) 4. ዞን 4 (ፈንቲ ረሱ) ዋና ከተማ ከሉዋን 5. ዞን 5 (ሀሪ ረሱ) ዋና ከተማ ዳሌፋጌ 6. ዞን 6 (ያንጉዲ ረሱ) ዋና ከተማ ያንጉዲ በመባል ይታወቃል ። ..... ይቀጥላል

22029

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B3%E1%8A%9B%20%E1%88%9D%E1%8A%95%20%E1%8B%AB%E1%8B%B0%E1%88%8B%20%E1%8A%A8%E1%89%B0%E1%88%A8%E1%89%B3%E1%8B%8D%20%E1%88%8A%E1%89%A0%E1%88%8B

ዳኛ ምን ያደላ ከተረታው ሊበላ

ዳኛ ምን ያደላ ከተረታው ሊበላ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዳኛ ምን ያደላ ከተረታው ሊበላ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21822

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8B%8D%E1%89%83%E1%88%8D%20%E1%89%A5%E1%88%8E%20%E1%8B%AB%E1%88%9F%E1%88%8D%20%E1%8B%AB%E1%88%9D%E1%88%AB%E1%88%8D%20%E1%89%A5%E1%88%8E%20%E1%8B%AD%E1%88%B8%E1%88%8D%E1%88%9F%E1%88%8D

ያውቃል ብሎ ያሟል ያምራል ብሎ ይሸልሟል

ያውቃል ብሎ ያሟል ያምራል ብሎ ይሸልሟል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያውቃል ብሎ ያሟል ያምራል ብሎ ይሸልሟል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21252

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%8A%9E%E1%89%B5%20%E1%8D%88%E1%88%A8%E1%88%B5%20%E1%88%8D%E1%8C%93%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8C%88%E1%89%B3%E1%8B%8D%E1%88%9D

የምኞት ፈረስ ልጓም አይገታውም

የምኞት ፈረስ ልጓም አይገታውም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የምኞት ፈረስ ልጓም አይገታውም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21316

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%B4%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8C%8D%E1%8B%B3%20%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%88%AD%E1%8D%8C%20%E1%8C%8E%E1%8B%B3

የሴት እንግዳ የመርፌ ጎዳ

የሴት እንግዳ የመርፌ ጎዳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሴት እንግዳ የመርፌ ጎዳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21302

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%B4%E1%89%B5%20%E1%88%9D%E1%8A%AD%E1%88%AD%20%E1%88%9B%E1%88%B0%E1%88%AA%E1%8B%AB%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%BD%E1%8A%A8%E1%89%B4

የሴት ምክር ማሰሪያው አሽከቴ

የሴት ምክር ማሰሪያው አሽከቴ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሴት ምክር ማሰሪያው አሽከቴ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21718

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%A8%E1%88%AE%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%8C%A0%E1%88%88%E1%8D%8B

ያረሮ ልጅ ጠለፋ

ያረሮ ልጅ ጠለፋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያረሮ ልጅ ጠለፋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21428

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%8A%95%E1%8B%B5%20%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%8C%AB%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B6%E1%8B%B5%20%E1%88%99%E1%89%80%E1%8C%AB

የወንድ አልጫ እንዶድ ሙቀጫ

የወንድ አልጫ እንዶድ ሙቀጫ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የወንድ አልጫ እንዶድ ሙቀጫ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

31010

https://am.wikipedia.org/wiki/1%20%E1%88%B3%E1%88%AD%E1%8C%8E%E1%8A%95

1 ሳርጎን

ለአካድ መንግሥት መስራች፣ ታላቁ ሳርጎንን ይዩ። 1 ሳርጎን (ሻሩ-ኪን) የአሹር ንጉሥ ነበር። ምናልባት 1828-1790 አካባቢ ገዛ። የኢኩኑም ልጅና ተከታይ ይባላል። በሃቲ የነበሩት ካሩም (የንግድ ጣቢያዎች) አስቀጠለ፤ እንዲሁም አንዳንድ ቤተ መቅደስ ወይም አምባ እንዳሠራ ከጽላቶቹ ይታወቃል። ብዙ ሌላ መረጃ አይታወቅም። የዓመት ስሞች የያንዳንዱ አሦራዊ ዓመት ስም ለዚያ ዓመት የተሾመው የሊሙ ስም ነበረ። ከዚህ በታች የዓመቱ ሊሙ እና ብዙ ጊዜ የሊሙ አባት ስም እንደ ኡልትራ አጭር አቆጣጠር ይዘርዝራሉ። 1828 ዓክልበ. - ኢሪሹም፤ ኢዲን-አሹር ልጅ 1827 ዓክልበ. - አሹር-ማሊክ፤ አጋቱም ልጅ 1826 ዓክልበ. - አሹር-ማሊክ፤ ኤናኒያ ልጅ 1825 ዓክልበ. - ኢቢሱዋ፤ ሲን-ናዳ ልጅ 1824 ዓክልበ. - ባዚያ፤ ባል-ቱቱ ልጅ 1823 ዓክልበ. - ፑዙር-እሽታር፤ ሳባሲያ ልጅ 1822 ዓክልበ. - ፒሻሕ-ኢሊ፤ አዲን ልጅ 1821 ዓክልበ. - አስቁዱም፤ ላቀፑም ልጅ 1820 ዓክልበ. - ኢሊ-ፒላሕ፤ ዳምቁም ልጅ 1819 ዓክልበ. - ቁላሊ 1818 ዓክልበ. - ሱሳያ 1817 ዓክልበ. - አማያ፤ መሣርያ ሠሪው / ኢጱሩም፤ ኢሊ-ኤላት ልጅ 1816 ዓክልበ. - ኩዳኑም፤ ላቀፒም ልጅ 1815 ዓክልበ. - ኢሊ-ባኑ፤ ኢኩኑም ልጅ 1814 ዓክልበ. - ሹ-ኩቡም፤ ሱሳያ ልጅ 1813 ዓክልበ. - ቁቂዲ፤ አሙር-አሹር ልጅ 1813 ዓክልበ. - አቢያ፤ ኑር-ሲን ልጅ 1811 ዓክልበ. - ሹ-እሽታር፣ ሹኩቱም ልጅ 1810 ዓክልበ. - ባዚያ፤ ሼፓሊም ልጅ 1809 ዓክልበ. - ሹ-እሽታር፤ ኢኩኑም «ኮከባዊው» (ካከባኑም) ልጅ 1808 ዓክልበ. - አቢያ፤ ሹ-ዳጋን ልጅ 1807 ዓክልበ. - ሳሊያ፤ ሻባኩራኑም ልጅ 1806 ዓክልበ. - እብኒ-አዳድ፤ ባቁኑም ልጅ 1805 ዓክልበ. - አሕማርሺ፤ ማልኩም-ኢሻር ልጅ 1804 ዓክልበ. - ሱካሊያ፤ መናኑም ልጅ 1803 ዓክልበ. - ኢዲን-አሹር፤ ኩቢዲ ልጅ 1802 ዓክልበ. - ሹዳያ፤ ኤናኑም ልጅ 1801 ዓክልበ. - አል-ጣብ፤ ፒላሕ-አሹር ልጅ 1800 ዓክልበ. - አሹር-ዳሚቅ፤ አባርሲሱም ልጅ 1799 ዓክልበ. - ፑዙር-ኒራሕ፤ ፑዙር-ሲን ልጅ 1798 ዓክልበ. - አሙር-አሹር፤ ካሪያ ልጅ 1797 ዓክልበ. - ቡዙዙ፤ ኢቢ-ሲን ልጅ 1796 ዓክልበ. - ሹ-ሑቡር፤ ኤላሊ ልጅ 1795 ዓክልበ. - ኢልሹ-ራቢ፤ ባዚያ ልጅ 1794 ዓክልበ. - አላሑም፤ ኢናሕ-ኢሊ ልጅ 1793 ዓክልበ. - ጣብ-አሹር፤ ሱሐሩም ልጅ 1792 ዓክልበ. - ኤላሊ፤ ኢኩኑም ልጅ 1791 ዓክልበ. - ኢዲን-አቡም፤ ናርቢቱም ልጅ / አዳድ-ባኒ፤ ኢዲን-አሹር ልጅ 1790 ዓክልበ. - አሹር-ኢዲን፤ ሹሊ ልጅ የአሦር ነገሥታት

22041

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B3%E1%8A%9B%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8A%90%E1%89%80%E1%8D%8D%20%E1%8A%A5%E1%88%B3%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%89%B3%E1%89%80%E1%8D%8D

ዳኛ አይነቀፍ እሳት አይታቀፍ

ዳኛ አይነቀፍ እሳት አይታቀፍ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዳኛ አይነቀፍ እሳት አይታቀፍ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20479

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%8D%E1%88%AD%20%E1%8A%A5%E1%8B%8D%E1%88%AD%E1%8A%95%20%E1%89%A2%E1%8A%A8%E1%89%B0%E1%88%8D%20%E1%89%B0%E1%8B%AB%E1%8B%AD%E1%8B%98%E1%8B%8D%20%E1%8C%88%E1%8B%B0%E1%88%8D

እውር እውርን ቢከተል ተያይዘው ገደል

እውር እውርን ቢከተል ተያይዘው ገደል የአማርኛ ምሳሌ ነው። እውር እውርን ቢከተል ተያይዘው ገደል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22128

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%AD%20%E1%89%A2%E1%8B%AB%E1%89%A5%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%89%A0%E1%88%B3%20%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%88%AD

ድር ቢያብር አንበሳ ያስር

ድር ቢያብር አንበሳ ያስር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድር ቢያብር አንበሳ ያስር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21488

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%A8%E1%8A%90%E1%89%80%E1%8B%8D%20%E1%8A%A5%E1%88%AD%E1%8C%89%E1%8B%9D%20%E1%8B%AB%E1%8C%88%E1%89%A3%E1%88%8D

የጨነቀው እርጉዝ ያገባል

የጨነቀው እርጉዝ ያገባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የጨነቀው እርጉዝ ያገባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21181

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AB%E1%8B%B5%E1%8C%8D%20%E1%8C%A5%E1%8C%83%20%E1%8A%A8%E1%89%A0%E1%88%AC%20%E1%8D%8A%E1%89%B5%20%E1%8B%AD%E1%8A%90%E1%8C%AB%E1%88%8D

የማያድግ ጥጃ ከበሬ ፊት ይነጫል

የማያድግ ጥጃ ከበሬ ፊት ይነጫል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማያድግ ጥጃ ከበሬ ፊት ይነጫል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22058

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B3%E1%8C%88%E1%89%B5%20%E1%88%B2%E1%8B%88%E1%8C%A1%20%E1%8C%A5%E1%8C%8D%20%E1%8C%A5%E1%8C%89%E1%8A%95%20%E1%8B%B3%E1%89%A6%20%E1%88%B2%E1%89%A0%E1%88%89%20%E1%88%8D%E1%89%A5%20%E1%88%8D%E1%89%A1%E1%8A%95

ዳገት ሲወጡ ጥግ ጥጉን ዳቦ ሲበሉ ልብ ልቡን

ዳገት ሲወጡ ጥግ ጥጉን ዳቦ ሲበሉ ልብ ልቡን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዳገት ሲወጡ ጥግ ጥጉን ዳቦ ሲበሉ ልብ ልቡን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20689

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%8A%A0%E1%88%9B%E1%89%B5%20%E1%88%98%E1%8A%96%E1%88%AD%20%E1%88%98%E1%8C%8B%E1%88%9B%E1%89%B5

ከአማት መኖር መጋማት

ከአማት መኖር መጋማት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከአማት መኖር መጋማት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21700

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%98%E1%8A%91%E1%89%B5%20%E1%88%B2%E1%8A%A8%E1%8B%B3%20%E1%8B%AD%E1%89%80%E1%88%8B%E1%88%8D%20%E1%8A%A5%E1%8B%B3

ያመኑት ሲከዳ ይቀላል እዳ

ያመኑት ሲከዳ ይቀላል እዳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያመኑት ሲከዳ ይቀላል እዳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20627

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%88%8D%E1%89%A5%20%E1%8A%AB%E1%88%88%E1%89%80%E1%88%B1%20%E1%8A%90%E1%8C%BB%20%E1%88%9D%E1%88%AD%E1%8C%AB%20%E1%8B%AD%E1%8A%AB%E1%88%84%E1%8B%B3%E1%88%8D

ከልብ ካለቀሱ ነጻ ምርጫ ይካሄዳል

ከልብ ካለቀሱ ነጻ ምርጫ ይካሄዳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከልብ ካለቀሱ ነጻ ምርጫ ይካሄዳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21794

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8A%95%E1%8B%B5%20%E1%88%9A%E1%88%B5%E1%89%B1%E1%8A%95%20%E1%8B%A8%E1%88%BA%20%E1%8A%A8%E1%89%A5%E1%89%B1%E1%8A%95

ያንድ ሚስቱን የሺ ከብቱን

ያንድ ሚስቱን የሺ ከብቱን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያንድ ሚስቱን የሺ ከብቱን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21053

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8A%A8%E1%88%AB%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%88%81%E1%88%8D%20%E1%8C%8A%E1%8B%9C%20%E1%88%98%E1%8A%A8%E1%88%AB%20%E1%88%98%E1%88%B5%E1%88%8E%20%E1%8B%AD%E1%89%B3%E1%8B%AB%E1%88%8D

የመከራ ልጅ ሁል ጊዜ መከራ መስሎ ይታያል

የመከራ ልጅ ሁል ጊዜ መከራ መስሎ ይታያል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የመከራ ልጅ ሁል ጊዜ መከራ መስሎ ይታያል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21055

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8A%A8%E1%88%AB%20%E1%8B%8D%E1%8B%9D%E1%8D%8D%20%E1%8B%AB%E1%88%88%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%8A%90%E1%8C%8B%E1%8B%B4%20%E1%8A%A8%E1%88%9A%E1%8B%88%E1%88%A8%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8B%AD%E1%8B%B0%E1%88%AD%E1%88%B3%E1%88%8D

የመከራ ውዝፍ ያለበት ነጋዴ ከሚወረር አገር ይደርሳል

የመከራ ውዝፍ ያለበት ነጋዴ ከሚወረር አገር ይደርሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የመከራ ውዝፍ ያለበት ነጋዴ ከሚወረር አገር ይደርሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

46318

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9E%E1%8B%8A%20%E1%8B%B4%E1%88%B8%E1%8A%94%E1%88%8D

ዞዊ ዴሸኔል

ዞዊ ክሌር ዴሸኔል (ተወለደች ጃኑዋሪ 17 ቀን 1980 እ.ኤ.አ.) አሜሪካዊት ተዋናይት፣ ዘፋኝ እና የዘፈን ጸሐፊ፣ ሞዴል እና ፕሮድዩሰር ነች። የመጀመሪያውን ፊልሟን በ1999 እ.ኤ.አ. መምፎርድ ውስጥ፥ ከዚያም በመቀጠል ኦልሞስት ፌመስ በተባለው በእ.ኤ.አ. 2000ው የካሜሮን ክሮው ፊልም ላይ የአኒታ ሚለርን ገጸ-ባሕርይ ይዛ ተጫውታለች። ቀጥሎም በኮሜዲ ገጸ-ባሕርያት ዙሪያ በሠራችባቸው ፊልሞች እንደ ዘ ጉድ ገርል (እ.ኤ.አ. 2000)፣ ዘ ኒው ጋይ (እ.ኤ.አ. 2002)፣ ኤልፍ (እ.ኤ.አ. 2003)፣ ዘ ሂችሃይከርስ ጋይድ ቱ ዘ ጋላክሲ (እ.ኤ.አ. 2005)፣ ፌይለር ቱ ሎንች (እ.ኤ.አ. 2006)፣ የስ ማን (እ.ኤ.አ. 2008) እና ዴይስ ኦፍ ሰመር (እ.ኤ.አ. 2009) ታዋቂ ሆናለች። ከእ.ኤ.አ. 2011 ጀምሮ በፎክስ በሚተላለፈው ኒው ገርል ሲትኮም ላይ ጄሲካ ዴይን ሆና ትተውናለች። በዚህም የኤሚ ሽልማት እና ሦስት የጎልደን ግሎብ ሽልማት እጩነቶችን ተቀብላለች። የአሜሪካ የፊልም ተዋናዮች የአሜሪካ ሙዚቀኞች‎

20543

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%B5%E1%88%9C%20%E1%8A%AB%E1%88%8B%E1%8A%90%E1%88%B0%E1%8B%8D%20%E1%8C%8A%E1%8B%9C%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%88%88%E1%88%B0%E1%8B%8D

እድሜ ካላነሰው ጊዜ አለው ለሰው

እድሜ ካላነሰው ጊዜ አለው ለሰው የአማርኛ ምሳሌ ነው። እድሜ ካላነሰው ጊዜ አለው ለሰው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21480

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%8E%E1%8C%83%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%8B%9D%E1%88%98%E1%88%AB%20%E1%88%BD%E1%8A%95%E1%89%A5%E1%88%AB%20%E1%8A%90%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%89%20%E1%8A%A5%E1%8A%9B%E1%88%9D%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B3%E1%8A%95%E1%89%A0%E1%88%8B%20%E1%89%B0%E1%8A%90%E1%89%80%E1%88%88%20%E1%8A%A0%E1%88%89

የጎጃም አዝመራ ሽንብራ ነው አሉ እኛም እንዳንበላ ተነቀለ አሉ

የጎጃም አዝመራ ሽንብራ ነው አሉ እኛም እንዳንበላ ተነቀለ አሉ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የጎጃም አዝመራ ሽንብራ ነው አሉ እኛም እንዳንበላ ተነቀለ አሉ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22092

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%80%20%E1%8A%A8%E1%8A%95%E1%89%A1%20%E1%8B%AD%E1%8B%B3%E1%88%AB

ድሀ ከንቡ ይዳራ

ድሀ ከንቡ ይዳራ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድሀ ከንቡ ይዳራ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20502

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%8C%88%E1%8A%95%E1%88%85%20%E1%89%A2%E1%88%89%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8A%AD%E1%8A%95%E1%89%A3%E1%88%8E%20%E1%8C%8B%E1%8C%A5%20%E1%8C%88%E1%89%A3

እየወገንህ ቢሉት አክንባሎ ጋጥ ገባ

እየወገንህ ቢሉት አክንባሎ ጋጥ ገባ የአማርኛ ምሳሌ ነው። እየወገንህ ቢሉት አክንባሎ ጋጥ ገባ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22145

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%8A%95%E1%8A%B3%E1%8A%95%20%E1%8C%88%E1%88%8D%E1%8C%A6%20%E1%8B%99%E1%8D%8B%E1%8A%95%20%E1%88%A8%E1%8C%8D%E1%8C%A6

ድንኳን ገልጦ ዙፋን ረግጦ

ድንኳን ገልጦ ዙፋን ረግጦ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድንኳን ገልጦ ዙፋን ረግጦ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22087

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%80%20%E1%89%A3%E1%8B%AD%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8A%94%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%88%98%E1%88%98%E1%8A%9D

ድሀ ባይ አይኔን አመመኝ

ድሀ ባይ አይኔን አመመኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድሀ ባይ አይኔን አመመኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21442

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8B%8B%E1%8A%98%20%E1%8B%AD%E1%88%BB%E1%8C%88%E1%88%AB%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%B0%E1%88%AB%20%E1%8B%AD%E1%8A%A8%E1%89%A5%E1%88%AB%E1%88%8D

የዋኘ ይሻገራል የሰራ ይከብራል

የዋኘ ይሻገራል የሰራ ይከብራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የዋኘ ይሻገራል የሰራ ይከብራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

3945

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%90%E1%88%BD%E1%89%B6

ፐሽቶ

ፕሽቶ () በአፍጋኒስታን በምዕራብ ፓኪስታን እንዲሁም በስሜን ሕንድ አገሮች በሚኖሩት በፓሽቱን ሕዝብ የሚናገር ቋንቋ ነው። ከ1928 ዓ.ም. ጀምሮ ፐሽቶ ከዳሪ ፋርስኛ ጋራ ከአፍጋኒስታን ሁለት ይፋዊ መደበኛ ቋንቋ አንድ ነው። ከአፍጋኒስታን ኗሪዎች በ35 ከመቶ ወይም 22 ሚሊዮን ገደማ ሰዎች እንደሚናገር ይገመታል። ፐሽቶ ከአረብኛና ከቱርክኛ አያሌው ቃሎች ተበድሮዋል። በእስጅንደር ዘመን (ክ.በ. 330) ግሪኮች ይህን አገር ደረሱና አንዳንድ ሊቃውንት ከጥንታዊ ግሪክ ደግሞ የወረዱ ቃላት አሉ ብለው ይገመታሉ። በፓኪስታን ደግሞ ፐሽቶ የሚናገሩ 11-14 ከመቶ ወይም 13 ሚሊዮን ሰዎች ፐሽቶ እንደሚችሉ ይታመናል። በጠቅላላ 40-50 ሚሊዮን ያሕል ፐሽቶ ተናጋሪዎች አሉ። ፕሽቶ በሕንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሠብ ውስጥ ሲካተት በዚያ ላይ በኢራናውያን ቋንቋዎች ዘርፍ ውስጥ ይደመራል። ፐሽቶ እንደ አማርኛ ግሡ በዕረፍተ ነገሩ መጨረሻ የሚሳክበት ቋንቋ ነው። ቅጽል ከስሙ ይቀድማል። ስምና ቅጽል የተባይና የአንስታይ ጾታዎች፥ ነጠላና ብዙ ቁጥር፥ ሳቢና ተሳቢ አይነቶች አሉዋቸው። መስተጻምር የለም። እስልምና ከተነሣ ጀምሮ ፐሽቶ የሚጻፍበት በአረብኛ ጽሕፈት አይነት ሆኗል. አንዳንድ ልዩ ድምጾች ስልላሉት ግን ተጨማሪ ምልክቶች ይኖራሉ። ፊደሉን በሙሉ ለመመልከት ወዲኅ ይሂዱ። ማክታብ ታ ድዛ! (ወይም) ማክታብ ታ ላር ሻ! (ትምህርት ቤት ጋ ሂድ!) ማክታብ ታ ላር ሸይ! (ትምህርት ቤት ጋ ሂዱ!) ዙህ ማክታብ ታ ድዙም። (እኔ ትምህርት ቤጥ ጋ እሄዳለሁ።) ዙህ ግሗሩም ቼ ማክታብ ታ ላር ሹም። (እኔ ትምህርት ቤት ጋ መሔድ እፍልጋለሁ።) ዙህ ማክታብ ታ ትሊላይ ዩም። (እኔ ትምህርት ቤት ጋ ሂጃለሁ።) ዙህ ማክታብ ታ ዎላሩም። (እኔ ትምህርት ቤት ጋ ሄድኩ።) ዙህ ማክታብ ታ ትሊላይ ዉም። (እኔ ትምህርት ቤት ጋ ሂጄ ነበር።) ዙህ ማክታብ ታ ትሊሉም። (እኔ ትምህርት ቤት ጋ እሔድ ነበር።) ፓኒር ዎክሑራ! (አይብ ብላ!) ፓኒር ሙህክሑራ! (አይብ አትብላ!) ፓኒር ሙህክሑረይ! (አይብ አትብሉ!) ዙህ ፓኒር ክሑሩም። (እኔ አይብ እበላለሁ።) ዙህ ግሗሩም ቼ ፓኒር ዎክሑሩም። (እኔ አይብ ለመብላት እፈልጋልሁ።) ማ ፓኒር ክሗሪላይ ዳይ። (እኔ አይብ በልቻለሁ።) ማ ፓኒር ዎክሖሮ። (እኔ አይብ በላሁ።) ማ ፓኒር ክሗሪላይ ዎ። (እኔ አይብ በልቼ ነበር።) ማ ፓኒር ክሗሩህ። (እኔ አይብ እበላ ነበር።) የውጭ መያያዣዎች ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች

20753

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%88%E1%8D%8D%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B3%E1%8C%88%E1%88%AD%E1%8B%8B%20%E1%89%B5%E1%8C%AE%E1%88%80%E1%88%88%E1%89%BD

ወፍ እንዳገርዋ ትጮሀለች

ወፍ እንዳገርዋ ትጮሀለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ወፍ እንዳገርዋ ትጮሀለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21695

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8D%8B%E1%88%8D%20%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%8A%AA%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8D%8D%20%E1%8B%AB%E1%88%88%E1%8D%8B%E1%88%8D

ያልፋል እስኪያልፍ ያለፋል

ያልፋል እስኪያልፍ ያለፋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልፋል እስኪያልፍ ያለፋል በአማርኛ ፈሊጣዊ አነጋገር የሆነ ዘይቤ ነው። ያልፋል እስኪያልፍ ያለፋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ ፈሊጣዊ አነጋገር

11832

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%AD%E1%8C%80%E1%8A%95%E1%89%B2%E1%8A%93

አርጀንቲና

አርጀንቲና ወይም በይፋ አርጀንቲናዊ ሬፑብሊክ (እስፓንኛ፦ /ሬፑብሊካ አርሔንቲና/) በደቡብ አሜሪካ የሚገኝ አገር ነው። ዋና ከተማ ብዌኖስ አይሬስ ነው። መደበኛው ቋንቋ እስፓንኛ ሲሆን ቀበሌኛው በእስፓንያ ከሚሰማው ትንሽ ይለያል። ሌሎችም ቋንቋዎች የሚናግሩ ሕዝቦች አሉ፣ ወይም ኗሪ ቋንቋዎች እንደ ቀቿ፣ ወይም አውሮፓዊ ቋንቋዎች (በተለይ ጣልኛ፣ ጀርመንኛ) አርጀንቲና እ.ኤ.አ. ከ 1994 ጀምሮ በብሔራዊ መስተዳድር እና 24 ራሳቸውን በራሳቸው የሚያስተዳድሩ መንግስታት የተዋሃደ የፌዴራል መንግስት ነው የተደራጀችው ቅድመ-ኮሎምቢያ ታሪክ የአርጀንቲና ቅድመ-ኮሎምቢያ ታሪክ በስፔን ወረራ እና ቅኝ ግዛት ከመደረጉ በፊት የአርጀንቲና ሪ ብሊክ የአሁኑን የአካባቢ ባህላዊ እድገት ያመለክታል ፡፡ በአሁኑ ጊዜ በአርጀንቲና የሚቆጣጠሩት የመጀመሪያ የህዝብ ብዛት በሎስ ቶልዶስ እና በፒድራ ሞሱ ግኝት መሠረት በ 12 ኛው ወይም በ 13 ኛው ሺህ ዓመት ነው ፡፡ ፓፓታኒያ ፣ ፓምፓ እና ቾኮ አርሶ አደሮች በሰሜን ምዕራብ ፣ በኩዮ ፣ በሴራስራስ ደ ኮርዶባ እና በኋላ ደግሞ በሜሶጣሚያ ውስጥ ሰፈሩ ፡፡ በሰሜን ምዕራብ ትስታል በሰሜን ምዕራብ ትልቁ የቅድመ-ኮልበስያን ከተማ በአሁኑ ጊዜ በአርጀንቲና ክልል ውስጥ የሚገኝ ሲሆን የ 2000 ነዋሪ ህዝብ ብዛት ያለው ነው ፡፡.36 የአርጀንቲና የአገሬው ተወላጆች ህዝቦች በሁለት ትላልቅ ቡድኖች ተከፍለው ነበር-አዳኞች እና ሰብሳቢዎች ፣ ፓፓጋኒያ ፣ ፓምፓ እና ቻኮ የኖሩት ፡፡ አርሶ አደሮቹ በሰሜናዊው በኩዮ ፣ በሴሬስ ደ ኮርዶባ እና በኋላ ደግሞ በሜሶፖታሚያ ሰፈሩ ፡፡ በሰሜን ውስጥ ትስታይል በአሁኑ ጊዜ በአርጀንቲና ግዛት 3000 ነዋሪዎችን የያዘችና በአሁኗ የአርጀንቲና ክልል ውስጥ የሚገኝ ትልቁ የቅድመ-ኮምቢያን ከተማ ነበረች። በዚህ ክልል ውስጥ የመጀመሪያዎቹ የሰዎች ሕይወት ትዝታዎች ከሶስት ሺህ ዓመታት በፊት የመጀመሪያውን የሜቶሊቲክ እና የኒዎሊቲክ ባህላዊ መዋጮን ካካተቱ የፓሊዮሎጂ ባህላዊ ደረጃዎች ጋር ይዛመዳል ፡፡ በሦስት ዋና ዋና ቡድኖች ሊከፋፈሉ ከሚችሉ የተለያዩ ማህበራዊ ድርጅቶች ጋር በተለያዩ የአገሬው ተወላጅ ሕዝቦች: እንደ ያጋን ወይም ያማና እንዲሁም በታይራ ዴል ፊውጎ እና በፌጂጂ ቻናሎች ያሉ መሰረታዊ የምግብ ውቅያኖስ ጀልባዎች አዳኞች እና አሰባሳቢዎች ፡፡ ፓፓፓኒያ ፣ ፓምፓ እና ቻኮ የኖሩ አዳኞች እና ሰብሳቢዎች እንደ ፓምፓይድ ያሉ የተራቀቁ አዳኞች እና የምግብ ሰብሳቢዎች-በማዕከላዊ ምስራቅ-በፓምፓ እና በሰሜን ፓትጋኒያን ክልል በሚገኙ ፕራግ እና ሬትሮዎች ውስጥ ቁሶች; እና ፓንጋኒያ ውስጥ ቾንችስ - ከ ጀምሮ ጀምሮ ወረራ ፡፡ በፓትጋኒያ ውስጥ ባለው የማፔቼ ሸክላ ሠራተኞች - እና በቻኮ ክልል ውስጥ ኩ እና ዊቺ የተባሉት የዚህ ቡድን አባል የሆኑት ፓምፓ እና ሚይንያን የተባሉት የሸክላ ስራዎችን ያካተቱ ናቸው። እንደ ጉዋኒ እና አንዲያን ያሉ የሴራሚክ ገበሬዎች እና የተገኙ ባህሎች ፡፡ ከሁለተኛው ሺህ ዓመት ጀምሮ አቫ (እስፓንያውያን “ጉራኒስ” በመባል የሚታወቅ) ከ 17 ኛው ክፍለዘመን ጀምሮ የሚታወቅ የአማዞን ህዝብ ኤአይአ እና የአርጀንቲና ሎቶ ወረራ። እነሱ እንደ ካሳቫ እና አቫት ወይም የበቆሎ በከብት እርባታ (ጫካዎች መቁረጥ እና የሚቃጠሉ) አርሶ አደሮች ነበሩ እና ስለሆነም ሰሜናዊው ክፍል በግብርና እና በከብት ላይ ያተኮረ ባህሎች በንጹህ ሰልፎች ነበሩ ፣ እናም በአሁኑ ጊዜ በተጠራው ቡድን ውስጥ የተካተቱ የንግድ መረቦችን ያዳበሩ ነበር ፡፡ "ኮችዋዋ"; በአካባቢያቸው ጌቶች ዙሪያ የ ሥርዓት ካቋቋሙ በኋላ በ 1480 ዓ.ም. በኢናካ ግዛት ተቆጣጠሩ ፡፡ በእነዚህ የአንዲያን ባህሎች ተጽዕኖ ስር ያሉ ሌሎች ሰዎች ፣ እና አነስተኛ ልማት ግብርና እና የከብት ልማት ተገንብተዋል ፡፡ የአሁኗ አርጀንቲና እና የኩዮ መሃል የአፓርታማ እና የተራራማ አካባቢዎች ሁኔታ። በ 14 ኛው እና በ 15 ኛው ክፍለዘመን የኢንኮ ግዛት አሁን ያሉትን የጁጁይ ፣ ሳልታ ፣ ካታማርካ ፣ በጣም ሩቅ ምዕራባዊ ቱትራን አውራጃን ፣ ላውን ሪዮጃጃና እና ሳን ጁዋን የሰሜን ምዕራብ ግዛት ሰሜናዊ ምዕራብን ድል አደረገ ፡፡ ሞንዶዛ እና ምናልባትም የሰሜናዊ ሳንቲያጎ ዴል ኤስትሮሮ ግዛቶ ን የቱዋርትባኦ ደቡባዊ ክፍል ወይም የግዛቱ ግዛቶች ወደ ሆኑት ኮሱዮ በማካተት ይሆናል ፡፡ በተለምዶ ፣ ወረራ የሚከናወነው በኢንካ ንጉሠ ነገሥት ቱፋክ ዩፒንኩዊ ነው ፡፡ በክልሉ ውስጥ ያሉ በርካታ የጌትነት ጌቶች ፣ እንደ ኪቹቻስ ፣ መስኩዋናይ (አአካማ) ፣ ዋልድስ ፣ ዲያጉዋስ እና ሌሎችም ፣ ለመቃወም ቢሞክሩም ኢናስ በእነሱ ላይ የበላይነት ያላቸውን የቼቻ ነገዶች ወይም ከተባረረ ከ ነገዶች ፣ የአሁኑ የቦሊቪያ ክልል ደቡብ-ምዕራብ በሚባለው አካባቢ ይኖር ነበር። እንደ ሳውድ አከባቢዎች ፣ ሉሊት-ቶኖኮቴ እና ሄኒያ-ካሚር (ታዋቂው “ቀንድ አውሎን” በመባል የሚጠሩ) ያሉ ሌሎች ሰዎች የ ወረራ በተሳካ ሁኔታ በመቃወም ገለልተኛ ጌትነት ኖረዋል ፡፡ የግብርና እና የጨርቃጨርቅ ማዕከላት ፣ ሰፈሮች (ኮላካ እና ታምቦስ) ፣ መንገዶችን (“ኢንካ ባቡር”) ፣ ምሽጎችን (ፓካዎችን) እና ከፍተኛ የተራራ ሥፍራዎችን ፈጥረዋል ፡፡ አንዳንድ ዋናዎቹ የቲልካ ፣ የፓስካ ፣ የኢንካ ፣ የፓሉካ ፣ መቅደስ ፣ የሎንዶን ፍርስራሽ እና የኪልሜስ ፍርስራሾች ናቸው። የስፔን ወረራ እና ቅኝ ግዛት የስፔን ወረራ እና የአርጀንቲና ቅኝ ግዛት በ 16 ኛው ክፍለዘመን እና በ 19 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ መካከል ያለውን የስፔን ግዛት በተቆጣጠረበት እና ከተቆጣጠረበት የ 19 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ መካከል ያለውን ጊዜ ያመለክታል። በዚህ ጊዜ አርጀንቲና (ብሩ ሀገር) የሚለው አገላለጽ ከሪዮ ዴ ላ ፕላታ ወደ ሰሜን ምዕራብ የሚዘረዝር ድንበር ያለ ክልል ለመሰየም ለመጀመሪያ ጊዜ ብቅ ብሏል ፡፡ ይህ ጊዜ የስፔን ለመጀመሪያ ጊዜ የአርጀንቲና ግዛት ወደ ተለያዩ አካባቢዎች መምጣትን ያጠቃልላል ፣ በዚህ ጊዜ ውስጥ የአገሬው ተወላጆች ቀደም ሲል ያንን ክልል የጠሩበትን ስምም በሌሎችም በአዲስ ስም ሰየማቸው ፡፡ በአርጀንቲና የቅኝ ግዛት ዘመን በሦስት ጊዜ ይከፈላል-ግኝት እና ወረራ ፣ በዚህ ጊዜ ውስጥ የግዛቱ ፍተሻዎች እና ዋና ከተሞች መመስረት; የስፔን ሰፈሮች የአገሬው ተወላጅ በሆኑት ሕዝቦች ላይ ተዋግተው ጥቂት አካባቢዎችን እና ኢኮኖሚያዊ ለውጦችን በማስመዝገብ ማጠናቀር የሞከሩበት ገዥው ዘመን ፣ እና የስፔን ምክትል አባረረ እና የራስ-መንግስት ቦርድ እስከ ተሾመበት እስከ 1810 እ.ኤ.አ. ግንቦት 18 አብዮት ድረስ ያለውን የምክትል ጊዜ። የአርጀንቲና የነፃነት ጦርነት ብዙውን ጊዜ የአርጀንቲና ታሪክ አካል ተደርጎ ተጠቅሷል። አውሮፓውያን ለመጀመሪያ ጊዜ ወደ ዘመናዊው የአርጀንቲና ክልል የገቡት ሁዋን ዲ ዝ ደ ሶስ ወደ ሪዮ ዴ ላ ፕላታ ወረደ። በኋላ ፣ በ 1520 የፈርናን ደ ማሌላንሌስ ጉዞው በሳንታ ጁሊያን የባህር ዳርቻ ፣ በሳንታ ክሩዝ አውራጃ ዛሬ መርከቦቹን አግዶላቸዋል። ፎርት ሳንቴይቲ መንፈስ ለመጀመሪያ ጊዜ የአውሮፓ ሰፈር ሲሆን በ 1527 በፓራና ወንዝ ዳርቻዎች ላይ ተጭኖ ነበር ፡፡ የሰሜን ምዕራብ እና የአገሪቱ የመጀመሪ ፍለጋ በ 1543 እ.ኤ.አ. በሴኔዶ ዴ ሮጃስ መግቢያ ነበር ፡፡ የአሱሱኒ ፣ ሳንቲያጎ ዴል ኢስትሮ ፣ ኮሮዶባ እና ቡነስ አይረስ ነበሩ ፡፡ በሰሜናዊው የአርጀንቲና ግዛት ሰሜናዊ አጋማሽ ላይ የታገደ የቅኝ ግዛት ማቋቋም መሠረቶች በስፔን ዘውዴ (የሪዮ ዴ ላ ፕላታ አስተዳደር) ተገ ናቸው። የስፔን ግዛት በርካታ ከተሞችን ያቋቋመ ሲሆን እ.ኤ.አ. በ 1860 የአርጀንቲና ሪ ብሊክን ለመመስረት ከተመሠረቱት አሥራ አራት አውራጃዎች ጋር በሚመደበው ሕዝብ ላይ የቅኝ ግዛት ሕግ አወጣ ፡፡ በቅኝ ገዥው ዘመን ማብቂያ ላይ የስፔን ግዛት የሪዮ ዴ ላ ፕላታ ተተኪ ግዛቶችን እና የወቅቱን የቦሊቪያ ፣ የፓራጓይ እና የዩራጓይ ግዛቶች ግዛትን የሚያካትት የሪዮ ዴ ላ ፕላታ ምክትል ፈጠራን ፈጠረ። በ 1537 በፕሬስ ፖል ሦስተኛው የብሉሚሊስ ዴዩስ ቡልጋሪያ የአገሬው ተወላጅ የክርስትናን ተፅእኖ እና ችሎታ ሁሉ በማወጅ በአሜሪካ ውስጥ በስፔን ፣ በአንግሎ ሳክሰን እና በፈረንሣይ ቅኝ ግዛት መካከል ከፍተኛ ልዩነት ነበር ፡፡.42 በስፔን ግዛት ውስጥ ማህበራዊ አንድነት የተካሄደው በካቶሊክ ቤተክርስቲያን እምነት አንድነት ነበር ፡፡ የቅኝ ግዛት በአንደኛው ክፍለ ዘመን የስፔን ግዛት የአሁኑን የአርጀንቲናን ግዛት አንድ ሦስተኛ ያህል ድል በማድረግ ነዋሪዎ ን ለሚኖሩት ሕዝቦች የመጀመሪያ ተገዥ በመሆን የስነ ሕዝባዊ ጥፋት አመጣ ፣ ለዚህም ነው የአውሮፓ ድል አድራጊዎች የተጠለፉ ባሮችን በጥቁር አፍሪካ ውስጥ አስገቡ ፡፡ በ 17 ኛው ክፍለዘመን የጁኢት ጓራኒ ተልእኮዎች የተቋቋሙት በጊራኒ እና በተዛመዱ ህዝቦች መካከል በኢየሱስ ማህበር የተቋቋሙት የሚስዮናውያን ማህበረሰቦች ነበር ፣ እነዚህ የአሁኖቹ የአገሬው ተወላጅዎች ባርነት በወንጌላዊነቱ ፣ በአገሬው ተወላጆች እና በፓራጓይ ክፍል የሚገኙትን ለመከላከል ነው ፡፡ እና ብራዚል ሥራቸውን በተሳካ ሁኔታ አጠናቅቀዋል ፡፡ እ.ኤ.አ. እስከ 1768 ድረስ የስፔኑ ንጉሥ ካርሎስ ሦስተኛው ኢየሱሶችን አባረረ ፡፡ የአሁኑ የአርጀንቲና ክልል እና ነዋሪዎቹ የአገሬው ተወላጅ ሕዝቦች በስፔን በቅኝ ግዛት ስር አልነበሩም ፣ በተለይም በቻኮ (በቺቺ እና በኬም) እና በፓምፓን-ፓፓጋኒያን (በቱሁቼ-ማቼ-ራኳል) ክልሎች ስር። . እ.ኤ.አ. ከ 1560 እስከ 1667 መካከል ባለው የወቅቱ አርጀንቲና ሰሜን ምዕራብ ውስጥ የካልኩኪ ጦርነቶች የሚባለውን የካልኩኪ ጦር መርከቦች በመባል የሚታወቁትን ጠንካራ ተቃውሞዎች ጠብቀዋል ፡፡ በአብዛኞቹ የቅኝ ግዛት ጊዜያት የአርጀንቲና ግዛት የፔሩ ምክትል አካል ነበር ፣ እስከ 1776 ድረስ የስፔን ንጉሥ ካርሎስ ካርሎስ ሦስተኛው ግዛቱ ሪዮ ዴ ላ ፕላታ ከሚባል ክልል ጋር እስኪተካ ድረስ። የቦነስ አይረስ ከተማ እንደ የንግድ ማእከል እያደገች በመሄ እና በተቻለ መጠን የፖርቱጋልን ጥቃት በተሻለ መቃወም እንዲሁም በቀላል ተደራሽነት በመገኘቷ ዋና ከተማዋ ሆነች ፡፡ እስፔን በአትላንቲክ ዳሰሳ በኩል ፡፡ በ 18 ኛው ክፍለ ዘመን የዱር ከብቶች ተፈጥሮአዊ መባዛት እና በፓምፓ ማሳዎች ፣ በምስራቃዊ ሪዮ ደ ላ ፕላታ እና በደቡባዊ ብራዚል ውስጥ ፈረስ ተብሎ በሚጠራ ፈረስ ላይ ልዩ ገለልተኛ ገበሬ እንዲመስል ምክንያት ሆኗል ፡፡ ለወንዶች እና ለቻይና በሴቶችም ፡፡ ጋውቾዎች የራሳቸውን ባህርይ ያዳበሩ ባህል ነበራቸው ፣ በ 19 ኛው ክፍለ ዘመን ሁለተኛ አጋማሽ እስከሚሸነፍ ድረስ የእንስሳትን እና የመሬትን የመጠቀም መብታቸውን ለማስጠበቅ የእራሳቸውን ባህሪዎች ባህል አደረጉ ፣ ተዋግተው ተዋግተዋል ፡፡ ይህ በዱር እንስሳት ውስጥ ያለው ይህ ሀብታም ከስፔን እና ክሪዮል ህዝብ ጋር የእንስሳት ሃብት የማይለዋወጥ ትግል የጀመረው በቻኮ ፣ ፓምፓ እና ፓራሲታኒያ ውስጥ የአገሬው ተወላጅ የእኩልነት ባህል እንዲታይ ምክንያት ሆኗል። እስከ አሥራ ዘጠነኛው ክፍለ ዘመን አጋማሽ ድረስ አብዛኛው ፓፓጋኒያ እና ፓምፓስ በተለያዩ የአገሬው ተወላጆች ቁጥጥር ሥር ነበሩ-በዋነኝነት ቾንኬኮች እና ከዚያም በፓትፓኒያ ውስጥ ያሉት ማች እና በፓምፓስ ሜዳዎች እስከ አሥራ ዘጠነኛው ክፍለ-ዘመን የመጨረሻ ሩብ ድረስ። በተመሳሳይም አብዛኛው የቻኮ ክልል ግዛቶች በአውሮፓውያን ቅኝ ግዛት አልነበሩም ፣ ነገር ግን እንደ ኪም ፣ ሞኮቭስ (ሞኮቪስ ወይም ሞኮቪስ) ፣ ፒላጊስ እና ቺስ እስከ 20 ኛው ክፍለዘመን መጀመሪያ እስከሚጀምሩ ድረስ ተወስደዋል። የሚዘናጉ የአገሬው ተወላጆች ቁጥር በስፔን ሕዝብ ላይ በቋሚ ጥገኛ ግንኙነቶች ተገፍቷል ፡፡ ምንም እንኳን በትውልድ ትውልድ ሲያልፍ ምንም እንኳን እንደ “ክሪዮል” በሚባል የብሔራዊ መለያ ቁጥር ቢቆጠርም ፣ ይህ የክትትል ሂደት በአጠቃላይ በሰሜን ምዕራብ የአርጀንቲና ክልል ውስጥ ከፍተኛ የሕዝብ ተወላጅ ተሳትፎ በ 1780 ከታሪካዊ ክልል ጋር የተሳተፈ በመሆኑ የተረጋገጠ አይደለም ፡፡ በኢንካ ቱፋክ አማሩ የሚመራው ኩዙኮ። በአርጀንቲና ታሪክ እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. በ 1810 እ.ኤ.አ. በግንቦት 18 አብዮት መካከል እና ሁሉንም ብሔራዊ ባለስልጣናት ባጠፋው አና መካከል መካከል የዘለቀ የነፃነት ዘመን በመባል ይታወቃል ፡፡ በዚህ ወቅት የተባበሩት የተባበሩት የሪዮ ዴ ላ ፕላታ የአሁኑ የአርጀንቲና ሪ ብሊክ የመጀመሪያ ስማቸው - ሉዓላዊ ሀገር በመሆን ህልውናቸውን የጀመሩት በተራዘመ የነፃነት ጦርነት አማካኝነት በተሳካ ሁኔታ ድጋፋቸውን በመግለጽ ነፃነታቸውን አወጁ ፡፡ ግን በዚህ ጊዜ ውስጥ እራሳቸው በቋሚነት በሁሉም ግዛቶቻቸው ተቀባይነት ያገኙ ማዕከላዊ መንግስት እና ህገ መንግስት አልሰጡም ፡፡ በተጨማሪም በዚህ ወቅት ነበር የሪዮ ዴ ላ ፕላታ ምክትል አካልነት ከአርጀንቲና ተለይተው የተለያዩባቸው ግዛቶች ፤ ፓራጉዋይ ፣ የራሳቸውን በራስ የመመራት ሂደት በመደገፋቸው። የላይኛው ፔሩ ፣ ከስፔን ኃይል ስር ለመቀጠል ፣ በኋላም እንደ ቦሊቪያ ሪ ብሊክ ነፃ የምትሆንበት ፡፡ እና የምስራቅ ባንድ ፣ ከብራዚል ይወርሷታል ፣ እናም እንደ ምስራቃዊ የኡራጓይ መንግሥት ገለልተኛ ትሆናለች ፡፡ የወቅቱ መጀመሪያ የተቋቋመው የተባበሩት መንግስታት ግዛቶች የመጀመሪያው መንግስት የተፈጠረበት ቀን እና የካቲት 11 ቀን 1820 የመጨረሻው የካቲት (እ.አ.አ) የመጨረሻ የበላይ ጠቅላይ ሥራ አስፈፃሚ ሆሴ ሮዴን ለቅቆ ሲወጣ ነው ፡፡ ብሄራዊ ኮንግረስ ፡፡ የመጀመሪያ የበላይ ቦርድ በሪዮ ዴ ላ ፕላታ ስም የመጀመሪያው የሪፖርት ቦርድ በይፋ የሪዮ ዴ ላ ፕላታ ስም የሆነው ሚስተር ዶን ፈርናንዶ ስድስተኛ አርብ ግንቦት 25 ቀን 1810 እ.ኤ.አ. ፕሌታ ፣ ምክትል ቦልዛር ሂሊጎ ደ ሲኔኔሮ የተባረረ ሲሆን የተባበሩት መንግስታት የዩኒቨርስቲዎች የመጀመሪያ ቦርድ ፕሬዝዳንት ሆነው የሾሙት ሜይ አብዮት ድል እ.ኤ.አ. የመንግስት መቀመጫ የተቋቋመው በቦነስ አይረስ ፎርስ ውስጥ ሲሆን ፣ እ.ኤ.አ. ከ 1776 ጀምሮ የምክትል መስሪያ ቤቶች መኖሪያና የመንግሥት መስተዳድር በሚገኝበት የመንግሥት አዳራሽ ተቋቁሟል ፡፡ የመጀመሪያው ቦርድ እ.ኤ.አ. እስከ ታህሳስ 18 ቀን ባለው ጊዜ ውስጥ ኖሮት ነበር ፣ ምክንያቱም ከውስጡ የውክልና ሃላፊዎችን በማካተት ለሪዮ ዴ ላ ፕላታ ማራዘሚያ ለረጅም ጊዜ የዘለቀ የነፃነት ጦርነት ያስመዘገበው ትልቁ ቦርድ ሆነ ፡፡ ከስፔን ፡፡ የነፃነት ጦርነት እየተስፋፋ በነበረበት ጊዜም በ 1814 የእርስ በርስ ጦርነት መጀመሪያ ላይ በተነሳው እና በቋሚነት ከግማሽ ምዕተ ዓመት በላይ የሚቆየውን የአዲሲቷ አዲስ መንግስት አወቃቀር ውዝግብ አስነስቷል ፡፡ የፌዴራል ክፍልፋዮች መሪ ፣ የምሥራቃዊ ጆሴ ገርቫሺዮ አርጊስ የነፃ ህዝቦች ህብረት ጠበቃ ፣ በቡኤነስ አይሪስ የመተዳደር እምቢተኛ የክልሎች ሊግ ተብሎ ተጠርቷል ፡፡ ኮንቴፔሲዮን ዴ ዩራ ኡራጓ የተባለ የምስራቅ ኮንግረስን አደራጅቷል ፣ ይህም የስፔን ገለልተኝነቱ እንደተገለፀው አሁንም ድረስ ማወጅ መቻሉን ወይንስ ክርክር አከራካሪ ነው ፡፡ እ.ኤ.አ. ሐምሌ 9 ቀን 1816 በሳን ሚጌል ደ ቱከም ከተማ ውስጥ ፣ በሰሜን ምዕራብ እና በማእከላዊ ምዕራባዊ የአገሪቱ ክልሎች የተወካዮች ምክር ቤት እና ከቡነስ አይረስ የተወሰኑት ከከፍተኛ ፔሩ ከተባረሩ የተወሰኑ ተወካዮች ጋር ተሰብስቧል ፡፡ የሚከተሉትን ቀመር በመጠቀም በደቡብ አሜሪካ የተባበሩት መንግስታት ግዛቶች ነጻነት ፡፡ የተሰረቁትን መብታቸውን ይመልሳሉ ፣ እናም ነፃ እና ገለልተኛ በሆነው የንጉሥ ፈርዲናንድ ፣ ተተኪዎቹ እና የከተማ " በደቡብ አሜሪካ የተለያዩ አካባቢዎች አዲሶቹ መንግስታት በክልሉ ውስጥ ያለውን የስፔን ንጉሣዊ ስልጣን ለማስመለስ የሚሞክሩትን የንጉሣዊያን ወታደራዊ ተቃራኒዎችን መቋቋም ነበረባቸው ፡፡ ለነፃነት ጦርነቶች ተጀመሩ ፡፡ የአንዳንድ ዋና አዛች ሰሜናዊ ጦር ሰራዊት አዛዥ የሆኑት ሆሴ ዴ ሳን ማርቲን የተባሉ የአንዲስ ጦር ሠራዊት ፈጣሪ ፣ ማርቲን ሚጌል ደ ጎሜዝ ፣ የጎጃው ጦርነት አዘጋጅ እና ጁና አዙሩዲ የተባሉ የጦር ኃይሎች ጦር አዛዥ የነበሩ ናቸው ፡፡ አልቶ ፔሩ. የአርጀንቲና ግዛት ሳን ማርቲንንን እንደ ነፃነቷ ታላቅ ወታደራዊ ጀግና እንደሆነች በመቁጠር “የአባት አባት አባት” የሚል ማዕረግ አከብረዋታል። ከሲሞን ቦሊቫር ጋር በመሆን ፣ በአህጉሩ ላይ የስፔን መኖር ለተቋረጠው የነፃነት ሥራዎች ሀላፊነታቸው ነበሩ ፡፡ የፌዴራል መንግሥት መቋቋም የመጀመሪያዎቹ ዐሥርት ዓመታት ገለልተኛ አገር እንደመሆናቸው ግጭት ተጋርጦ ነበር-የዩኒተርስታዎችን ቅርስ በመጋፈጥ የፌደራል ፌዴሬሽኑ በተደጋጋሚ የየክልሎች ነፃነቶችን በመጠበቅ ይነሳሉ ፣ ይህም ከዓመቱ ኤክስሲ ተብሎ የሚጠራው - የአገሪቱ ክፍል ወደ በራስ-ገዝ ግዛቶች መከፋፈል ይመራል ፡፡ አገሪቱ በ 1825 እና በ 1827 መካከል ለአጭር ጊዜ ብቻ የምትቆይ አገር ብትሆንም በወታደሮች መሪዎች እስከ 1852 ድረስ የመንግሥት መንግሥት አልነበራትም ፡፡ የነፃነት ጦርነት እስከ 1825 ድረስ የቀጠለ ሲሆን በሰሜን ድንበር እና በፔሩ ግን በተሻለ ሁኔታ ተዋግቷል ፡፡ ይህ በእንዲህ እንዳለ ምስራቃዊው አውራጃ በፖርቱጋል መንግሥት ወረራ ከነበረችበት ወደ ብራዚል መንግሥት ተሻገረ ፡፡ በዚህ የተነሳ የተከሰተው የብራዚል ጦርነት እ.ኤ.አ. በ 1828 በቀዳሚ የሰላም ስምምነት የተፈረጀውን ፣ በምስራቃዊ የኡራጓይ ግዛት ስም የተጠራጠረውን ክልል ገለልተኛ በሆነ በይፋ ባወጀው እ.ኤ.አ. በ 1825 የላይኛው ፔሩ የቦሊቪያ ሪ ብሊክን ተቋቋመ ፡፡ ቀጥሎም የታራጃ ከተማና ግዛቱ ታከለ ፡፡ በተሻሻሉ ወታደራዊ ዘመቻዎች በሕንዶቹ ላይ የተካሄደ ዘመቻን በተወሰነ መጠን ከፍ ለማድረግ የረዳው ቀሪ ክልል በ 1820 ዎቹ አጋማሽ በይፋ ‹አርጀንቲና› የሚለውን ስም መጠቀም ጀመረ ፡፡ ዴ ላ ፕላታ በሕገ-ወጥነት ወደቀ ግን ቢሆንም በአገሪቱ ሕገ-መንግስት እንደ ሀገር አማራጭ ስም መጠቀሱ ቀጥሏል። እ.ኤ.አ. በ 1830 ዎቹ መጀመሪያ የአርጀንቲና ኮንፌዴሬሽን ስም የተሰየመ ዝንቦች በመላው አገሪቱ ስኬታማ ሆነዋል ፡፡ ከሃያ ዓመታት በላይ የቦነስ አይረስ የፌዴራል ገዥው ጁዋን ማኑኤል ደ ሮዛ በእውነቱ ከፍተኛውን ብሔራዊ ባለሥልጣንን ይገምታል ፣ ምንም እንኳን በንድፈ ሀሳብ ምንም እንኳን የክልሎች የውጭ ወኪሎች የውጭ ወኪል ብቻ ቢሆንም ፡፡ በግርማዊ ቀዳማዊ አ ኃይለ ሥላሴ ዘመን ፣ ተከታታይ የክፍለ-ጊዜ አመፅዎችን ፣ እንዲሁም የፈረንሳይ ሪዮ ዴ ላ ፕላታ እና ከዚያም የታላቋ ብሪታንያ እና የፈረንሳይ የጋራ ድንበር ተዋግቷል ፡፡ እንዲሁም በፔሩ-ቦሊቪያ ኮንፌዴሬሽን እና በኡራጓይያ ዋና ከተማ በሆነችው በሞንቴቪዲ በተባለችው የመከላከያ መንግሥት በተባበሩት የአርጀንቲና የእርስ በእርስ ጦርነትዎች መካከል የተደረጉ ግጭቶች ነበሩት ፡፡ ሊተገበር የሚችል ሰላም ቢኖርም እና በሊቶራል አውራጃዎች ውስጥ ቢያንስ ኢኮኖሚያዊ ዕድገቱ የሮዝያስ ጠላቶች በ ገዥው የጠፋውን የግለሰቦችን ፣ የፖለቲካ እና የመግለጫ ነፃነቶችን ጠይቀዋል ፡፡ የይገባኛል ጥያቄዎ ዋነኛው አገራዊ መንግስትን የሚያደራጅ እና የዜጎችን መብት የሚያረጋግጥ የፖለቲካ ህገ-መንግስት ማዕቀብ መጣል ነበር ፡፡ ብሔራዊ ድርጅት እ.ኤ.አ. በ 1852 ሮዛስ በ ጦር ፣ በኢሬሬ ሪዮ ግዛቶች እና በቀሪዎቹ የኡራጓይ እና ሌሎች የብራዚል ቀይሮች መካከል ጥምረት የሆነው የሮዛስ ጦርነት በ ድል ተነሳ ፡፡ ጊዜያዊ ፕሬዝዳንቱን በበላይነት የሚመሩት የኢሬሬ ሪዮ ገዥው የፌዴራል የፀረ-ሽብርተኛ ጁሱ ሆሴ ደ ኡራኪዛ ቡድን ግንባር ቀደም ነበር ፡፡ ከአንዳንድ ለውጦች ጋር እስከ ዛሬ ድረስ አገሪቱን ሲገዛ የቆየው ሕገ መንግሥት እስከሚሠራበት ጊዜ ድረስ በ 1853 ነበር ፡፡ የፌዴራሉን መንግሥት ተቀበለ ፣ ግን የቦነስ አይረስ ግዛት ዋና ከተማዋን በፓራን ከተማ መመስረት ካለባት ከአርጀንቲና ኮንፌዴሬሽን ተለየች ፡፡ እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. በ 1859 ኮንፌዴሬሽን በሴፔ ጦርነት ቡናን አይኤስ ተብሎ የሚጠራውን የሳን ሆሴ ደ ፍሬስ ስምምነትን እንዲፈርም በማስገደድ እ.ኤ.አ. በ 1859 እ.ኤ.አ. ሆኖም በቡሮሞን ሜየር ሊቀመንበር ወቅት በፓን ጦርነት (እ.ኤ.አ. 1861) በኋላ በቡነስ አይረስ መሪነት የመጨረሻው ውህደት ተገኘ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1865 አርጀንቲና እንደገና በኡራጓይ የእርስ በእርስ ጦርነት ውስጥ ገባች ፣ የፓራጓይ ከተማዎችን በቁጥጥሩ ስር በማድረግ ፓራጓይ ምላሽ ሰጡ ፡፡ አርጀንቲና ከብራዚል እና ከኡራጓይ ጋር የሶስትዮሽ ጥምረት ከፈረመች በኋላ አርጀንቲና አምስት ዓመታትን ያስቆጠረና አሥር ሺህ የአርጀንቲና ወታደሮችን ተሳትፎ የሚጠይቅ የሶስትዮሽ ህብረት ጦርነት ተካሂ .ል ፡፡ የወንዶቹ አብዛኛው ክፍል ሙሉ በሙሉ ወድሟል እና ሞቷል በአርጀንቲና ውስጥ የእርስ በእርስ ጦርነት እንዲነሳ ምክንያት የሆነው እጅግ በጣም ኢኮኖሚያዊ ኪሳራ እና የሰው ሕይወት ቢኖርም ፣ ይህች ሀገር በሰሜን ምስራቅ ድንበሯን ማጠናከር ችላለች ፣ ድንበሩ በፒሊሴሲ ፣ ፓራጓይ እና በፓራና ወንዞች ውስጥ ነበር የተደረገው። በሚርተር አስተላላፊዎች እና በተለይም የሳርሚንቲኖ እና አላላንዳ አርጀንቲና በትልቁ የባቡር አውታር እና የትምህርት ሥርዓቱ እድገት በሚታደግበት የዓለም ኢኮኖሚ እራሷን በዓለም ኢኮኖሚ ውስጥ አስገባች ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1874 እና በ 1880 ከሁለት የደም ካደጉ በኋላ በዚህ ዓመት ባለፈው ዓመት የቦነስ አይረስ ከተማ በፌዴሬሽኑ የተዋቀረች ሲሆን በክልሎችና በዋና ከተማው መካከል ዘላቂ ሚዛን ተፈጠረ ፡፡ ወግ አጥባቂ መንግስታት እና የመጀመሪያዎቹ ሥር ነቀል መንግስታት በ 1878 እና በ 1884 መካከል የድንበር እና የቻኮ ውድድሮች በመባል የሚታወቁት በአገሬው ተወላጅ እና በክሬምለሎች መካከል የማያቋርጥ ግጭቶችን ለማቆም እና በአገሬው ተወላጅ ግዛቶች ላይ አግባብነት ያላቸውን ተጓዳኝ ግዛቶች እንዲመደቡ ለማድረግ ነበር ፡፡ ጁሊ ኤ ሮካ ያስተዋወቀው የመጀመሪያው ወረራ በዋናው ህዝብ ቁጥጥር ሥር ወደተባበሩት ፓምፓሶች እና ፓትጋኒሺያ ግዛቶች ተከታታይ ወታደራዊ ወረራዎችን ያቀፈ ነበር ፣ እናም የጉዞው ባለሀብቶች የገጠር ማኅበረሰብ አባላት ውስጥ ይከፋፍሏቸዋል። እስከ ምዕተ ዓመቱ መገባደጃ ድረስ በብሔራዊ ኢኮኖሚ ስርዓት ውስጥ የተካተተው ሙሉ ውህደቱ የተከናወነው ከእንጨት እና ታኒን ምርት የተወሰደው በጥጥ በማምረት ሲተካ ብቻ ነው ፡፡ የአርጀንቲና መንግስት እንደ ክሪዮስ እና አውሮፓውያን ተመሳሳይ መብቶች ሳይኖር የአገሬው ተወላጅን እንደ አናሳ ፍጡራን አድርጎ ይመለከታል። እ.ኤ.አ. ከ 1880 እስከ 1916 ባለው ጊዜ ውስጥ በብሔራዊ በራስ ገዝ ፓርቲ (ፒኤን) በዘፈን ምርጫ ስርዓት መሠረት ስልጣንን በመጠቀም ሥልጣኑን ተረከበ እና ለ 25 ዓመታት ብቸኛው ሰው ጄኔራል ጁሊዮ አርጀንቲና ሮካ ነበር ፡፡ ወይም ተብሎ የሚጠራው በብሪታንያ ግዛት በወጣው ዓለም አቀፋዊ የሥራ ስምሪት የሠራተኛ ክፍፍል ላይ በመመርኮዝ ስኬታማ እና ዘመናዊ የግብርና ኤክስፖርት ሞዴልን አደራጅቷል ፡፡ በባህላዊው መለያ ሀገር በዚያን ጊዜ “የዓለም ዳቦ መጋገሪያ” ሆና ታየች ፡፡ ይህ ኢኮኖሚያዊ ሞዴል በጥቂት እጆች ውስጥ የሀብት ክምችት እንዲገኝ ከማድረጉ እና ከፓምፓስ ክልል ውጭ ያሉ የሰራተኛ የሥራ መደቦች እና ህዝቦች ማህበራዊ መገለል እንዲፈጠር አድርጓል ፡፡ ኢኮኖሚ በከፍተኛ ደረጃ ወደ አንድ ትልቅ የኢሚግሬሽን ፍሰት ደረጃ ላይ በመድረሱ በዋናነት በሚሊዮን የሚቆጠሩ ጣሊያናውያን እና ስፓኖችን ያቀፈ ሲሆን የምስራቅ አውሮፓውያን እና የምዕራባዊያን እስያዎችን ተከትሏል ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1869 ከዓለም ህዝብ 0.13% የተወከለው የአርጀንቲና ህዝብ እ.ኤ.አ. በ 1930 0.55% ይወክላል ፣ ይህ መጠን ከዚያ ጊዜ ወዲህ የተረጋጋ ይሆናል ፡፡ የኢኮኖሚው ብልፅግና አብዛኛዎቹ ስደተኞች ወይም ዘሮቻቸው የሆኑትን አንድ በጣም መካከለኛ የመካከለኛ ደረጃ ዕድገት አስነስቷል ፡፡ የአውሮፓውያን ስደተኞችም እንዲሁ ሶሻሊዝም እና የሀገር ውስጥ ቅኝ ግዛት ያሉ አዲስ የፖለቲካ ሀሳቦችን አስተዋውቀዋል ፣ እንዲሁም ከአከባቢው ህዝብ በተለይም ከአፍሮ-አርጀንቲና ጋር በጋራ መረዳጃ ድርጅቶች እና ማህበራት በመፍጠር ተሳትፈዋል ፡፡63 ዘመናዊ የፖለቲካ ፓርቲዎች ብቅ አሉ ፡፡ እንደ ራቲካል ሲቪክ ህብረት () እና ሶሻሊስት ፓርቲ (ፒ.ሲ.)። ከሁለት አስርት ዓመታት በላይ የፖለቲካ እና ማህበራዊ ግጭቶች ፣ የምርጫ ማጭበርበሮች እና ከባድ የጭቆና ድርጊቶች በኋላ ፣ ሴኔዝ ፔና ህግ በ 1912 ተተላለፈ ፣ ይህም ለወንዶች ድምጽ አሰጣጦች ምስጢራዊ ፣ አስገዳጅ እና ሁለንተናዊ በቂነት እንዲመሰረት አደረገ ፡፡ በድብቅ በቂ በሆነ የመጀመሪ የፕሬዚዳንታዊ ምርጫ ወቅት ወግ አጥባቂዎች ከ1916 እስከ 1922 እና በ 1928 መካከል ፕሬዝዳንት በነበረው ሂፖሎ ዩሪ በሚመራው አክቲቪስቶች ከስልጣን ተፈናቅለው ነበር ፡፡ በአሰቃቂ ሳምንት እና በአመፀኛው ፓትጋኒያ የተፈጸመውን እልቂት ያመጣ ዩኒቨርስቲ እ.ኤ.አ. በሁለቱም የዩሪጊየን መንግስታት መካከልም አክራሪው ማርሴሎ ቶርኮቶ ደ አልር ፕሬዝዳንት ሆኖ ተመረጠ፡፡ በኩፖት ዴታ እና በዲሞክራሲያዊ አገዛዞች መካከል አማራጭ እ.ኤ.አ. መስከረም 6 ቀን 1930 በአርጀንቲና የአርጀንቲና ወታደራዊ ቡድን ሂፖሎ ዩሪ ከተገለበጠ በኋላ አምባገነናዊ አገዛዙን ለማቋቋም በወሰነ ጊዜ መስከረም 6 ቀን 1930 ተከስቶ ነበር ፡፡ ይህ መፈንቅለ መንግስት አንፀባራቂ ዲዳ በመባል ለሚታወቁ የማጭበርበር መንግስታት ቅደም ተከተል አስነሳ ፡፡ የአርጀንቲና -ወደ ውጭ መላኪያ ሞዴል በ 1929 በተከሰተው ቀውስ ምክንያት በዓለም አቀፍ ገበያዎች መዘጋት ምክንያት ወደ ቀውስ ውስጥ ገባ ፡፡ አገሪቱ ሰፊ የኢንዱስትሪ ዘርፍ ያደገች የማስመጫ የመተካት ሂደትን ከፍ አድርጋ ነበር ፡፡ የሁለተኛ መፈንቅለ መንግስት መፈንቅለ መንግሥት ወታደራዊ መንግስት የገባበት በዚህ ጊዜ ውስጥ በሠራተኛ ማህበራት እና በፔሮኒዝም ለተነሳው አንዳንድ ወታደሮች መካከል ህብረት ይከናወናል ፡፡ ይህች ሀገር በ 1941 መገባደጃ ላይ በጃፓን ጥቃት በተሰነዘረበት ወቅት አሜሪካ ከአሜሪካ ግፊት ቢገጥምም አርጀንቲና በአብዛኛዎቹ የዓለም ሁለተኛው ጦርነቶች ሚያዝያ 27 ቀን አጋቾቹን በመቀላቀል ገለልተኛ ሆነች ፡፡ ጦርነቱ ከመጠናቀቁ ጥቂት ቀደም ብሎ በጄኔራል ኤድልሚሮ ፋረል መንግሥት እ.ኤ.አ. ማርች 1945 ፡፡ እ.ኤ.አ በ 1946 ሁዋን ዶንጎን ፔኖ በሠራተኛ ፓርቲ ውስጥ የተደራጁ የሠራተኛ ማህበራት ድጋፍ በመሆን ፕሬዝዳንት ሆነው ተመረጡ ፡፡ ፔርኒ ከባለቤቱ ኢቪታ ጋር በመሆን ፣ የማህበራዊ ፍትህ ፣ የፖለቲካ ሉዓላዊነት እና የኢኮኖሚ ነጻነት ላይ አፅን ት የሚሰጥ አዲስ እንቅስቃሴን አመሩ ፡፡ በእሱ መንግሥት ውስጥ የሴቶች መሻሻል በ 1947 ተቋቋመ ፣ በቤተሰብ ሕግ ውስጥ የወንዶች እና የሴቶች እኩልነት ፣ በጋብቻ ውስጥ የተወለዱ ሕፃናት እኩልነት ፣ ነፃ የዩኒቨርሲቲ ትምህርት ፣ የወባ በሽታ ፣ ወዘተ ፡፡ በኢቫ ፔሮን ፋውንዴሽን አማካይነት በአገሪቱ ውስጥ ታይቶ የማያውቅ ማህበራዊ ድጋፍ የተገነባ ሲሆን ይህም የገንዘብ ተጋላጭ ለሆኑ ዘርፎች የገንዘብ ድጋፍ በማድረግ ነበር ፡፡ የባቡር ሀዲድ እና የውጭ ንግድም እንዲሁ በሀገር ውስጥ የተካተቱ ሲሆን ከባድ ኢንዱስትሪን የሚያበረታታ ጠንካራ የኢንዱስትሪ ልማት የመነጨ ነበር ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1951 ፔሮን በአርጀንቲና ውስጥ ለወንድ እና ለሴቶች ሁለንተናዊ መሻሻል በሚደረግበት የመጀመሪያ ምርጫ ውስጥ 40% ድምጽን ለአዲስ ፕሬዝዳንትነት ምርጫ ተመረጠ ፡፡ በ 1952 ኢቪታ ሞተ ፡፡ ከ 60 ዓመታት በኋላ ፣ ቤንሴሜንታዊቷ ሴት በአርጀንቲና ታሪክ ውስጥ የሴቶች ሚና ምልክት ሆኖ ታወጀ ፡፡66 የሕዝቡን ሰፊ አድማጭ ነበረው ፣ ግን ደግሞ የተቃዋሚ ዘርፎችን ጠንካራ እምቢተኝነት ፣ የአርጀንቲና ማህበረሰብ በፔሮኒስቶች እና በፀረ-ፈረንሳሾች ውስጥ ፡፡ የእሱ ፖሊሲ የብሪታንያ ፍላጎቶችን የሚጎዳ ሲሆን በዚያን ጊዜ ተቃዋሚዎችን የሚደግፈው በኢኮኖሚ የበላይነት እስከሚገኝበት ጊዜ ድረስ ነው ፡፡ ከካቶሊክ ቤተክርስቲያን ጋር የተፈጠረው ግጭት የተጀመረው ለሰፋፊ መስሪያ ቤቶች መንግስት ያለው ታማኝነት እንዲዳከም እና ተቃዋሚዎችን አንድ አድርጎታል ፡፡ እ.ኤ.አ. ሰኔ 16 ቀን 1955 እ.ኤ.አ. በፕላዛ ዴ ማዮ እና በሌሎች ቦታዎች በቦነስ አይረስ የተባሉትን የቦነስ አይረስ የቦንብ ፍንዳታ በመጠቀም በጥይት የተከሰሱ 308 ተጎጂዎች ሴራ - ሲቪል-ወታደራዊ ሴራ ፡፡ 23 ሴቶችን ጨምሮ 111 የሰራተኛ ንቅናቄዎችን ጨምሮ - በሽንፈት ምክንያት ሊታወቅ ያልቻለው ሞት እና ከ 700 በላይ የሚሆኑት ጉዳቶች ተገኝተዋል ፡፡ እ.ኤ.አ. በመስከረም ወር ንዮን “ፉሺላራራ አብዮት” የሚል ቅጽል ስም የተሰየመ መፈንቅለ መንግስት የጀመረው ፔሮኒዝም ን የገደለበትን “ነፃ አውጭ አብዮት” በሚል ስያሜ በተሰየመ አዲስ መፈንቅለ መንግስት ተገለበጠ ፡፡ ንዮን በ 1973 እገዳው እስኪያበቃ ድረስ በግዞት ተገዶ ነበር ፡፡ በእገዳው ወቅት ሮኒዝም በፖለቲካ እና በንግድ ህብረትነት ላይ ተጽዕኖ ማሳደሩ ይቀጥላል - ይህም ብዙ ምርጫዎችን ያሸነፈበት አካባቢ - ሕገ-መንግስታዊ ባልሆኑ መንገዶች የተሾሙትን ባለሥልጣናት ሕጋዊነት በመካድ እና በመቋቋም ላይ የሚታወቅ ተቃራኒ እንቅስቃሴን በማዳበር ላይ ይገኛፈረንሳዊ. እ.ኤ.አ. በ 1958 ፕሬዝዳንት አርቱሮ ፍሬሮዚዚ (ዩሲአይአይ) በፔሮንኒዝም ምርጫ ታግደው ነበር ነገር ግን እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. ከፔን ጋር የምርጫ ስምምነት ከደረሱ በኋላ እ.ኤ.አ. በ 1962 በተካሄደው አዲስ ወታደራዊ መፈንቅለ መንግስት ተገለበጡ ፡፡ ፍሮ ከተሰረዘ እና ከተያዘ በኋላ በዚያው ቀን በሹመት የስልጣን ክፍፍል ክስ በመሰንዘር የፍትህ ጠቅላይ ፍርድ ቤት ፕሬዝዳንት ሆነው የተሾሙት ሲቪያ ሆሴ ማሪያ ጉዲ ናቸው ፡፡ ምንም እንኳን ጊዲ በፕሬዚዳንታዊነት መደበኛ ስልጣን ብትይዝም እውነተኛው የቁሳዊ ሀይል በወታደራዊ መስሪያ ቦታ ላይ ትገኛለች ፡፡ በስልጣን ዘመኑ አዙሌ እና ኮሎራዶ በመባል በሚታወቁ የአርጀንቲና ጦር ጦርነቶች መካከል ያሉ ግጭቶች ተባብሰው ወደ ትጥቅ ግጭቶች ይመራሉ ፡፡ የ “ሰማያዊ” ክፍሉ ድል ጄኔራል ጁዋን ካርሎስ ኦንጋኒ ጦርን መልሶ ለመቀላቀል አስችሎታል ፡፡ ሮኒዝም አሁንም ታግዶ የቀድሞው ፕሬዝዳንት ፍሬሮይዚ በቁጥጥር ስር የዋሉ ሲሆን ፣ እ.ኤ.አ. በ 1963 አርቱሮ ኡምቤርቤሊያ ኢሊያ () ፕሬዝዳንት ሆነው ተመረጡ ፤ እ.ኤ.አ. በ 1966 መንግስትን ወደ ኦንግጋኒያ የሚወስድ ወታደራዊ መፈንቅለ መንግስት ይወገዳል ፡፡ የእራሱ አምባገነናዊነት የራስ-ቅጥ ያለው የአርጀንቲና አብዮት (እ.ኤ.አ. 1966-1973) ከተመሰረተው የመጀመሪያው የሆነው ፣ እንዲሁም በላቲን አሜሪካ ከዩናይትድ ስቴትስ አማካይነት ጋር በመተባበር በጦር ኃይሎች ማዕቀፍ ውስጥ የተጫነ የመጀመሪያው ቋሚ አምባገነንነት ነበር ፡፡ የቀዝቃዛው ጦርነት ዓለም አቀፍ ማዕቀፍ የአሜሪካውያን ትምህርት ቤት እና የብሔራዊ ደህንነት አስተምህሮ። የፖለቲካ እንቅስቃሴን እና የመንግሥት ሽብርተኝነትን መሰረዙ እንደ ሞንቴሮንሮስ ፣ ኤአርአር እና ኢ.ፓ.ፒ. ያሉ በርካታ የደፈጣ ተዋጊ ድርጅቶች ብቅ እንዲሉ በማድረግ እና እንደ ኮርዶባዞ ያሉ በርካታ ቁጥር ያላቸው አመጽ ከተሞች እንዲታዩ ምክንያት ሆኗል ፡፡ ሮዛሪያዞ እና ቱኩማናዞ ፣ ሌሎችም አሉ ፡፡ የንዮን ዕጩነት ቢያግደውም ፣ በታዋቂው አመፅ በመነሳት አምባገነናዊ አገዛዙ በፖሮኒዝም ተሳትፎ የምርጫ መውጫ አደራጅ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1973 ሶስተኛው ተብሎ የሚጠራውን የፕሬዚዳንትነት ምርጫ በፕሬዚዳንታዊ ምርጫዎች ሕጋዊ ሆነ ፡፡ ፕሬዝዳንት ሄክተር ሆሴ ካማፖ ከለቀቁ በኋላ በዚያው ዓመት ጁዋን ዶንጎ ንዮን ለሶስተኛ ጊዜ ፕሬዝዳንት ሆነው ተሾሙ ፡፡ ምክትል ፕሬዚዳንቱ እና ሚስቱ ማሪያ ኤቴላ ማርቲኔዝ ዴ ሮን ተተካ። ይህ ጊዜ በ 1973 በተከሰተው የነዳጅ ቀውስ እና በሰፊው የፖለቲካ አመፅ የተነሳ የአርጀንቲና ፀረ-ኮሙኒስት ህብረት (ሶስቴ ኤ) ተብሎ በሚጠራው የፖሊስ ኃይል ጥምረት የተነሳው ውስጣዊ ሁኔታ በተፋጠነ ሁኔታ ተለይቶ ይታወቃል። እ.ኤ.አ. ከ 1973 ጀምሮ ፖሊሶች እና ወታደራዊ ኃይሎች በመቶዎች የሚቆጠሩ ተቃዋሚዎችን ገድለዋል - ብዙዎች “ታሳሪዎች ጠፍተዋል” - እንዲሁም እስረኞች በሚባሉ አዋጆች በተደነገገው የጭካኔ ማዕቀፍ ውስጥ የተጠረጠሩ የማቆያ ማዕከሎች መትከል ፡፡ እ.ኤ.አ. መጋቢት 24 ቀን 1976 በአገሮች ጥበቃ ስር በብሔራዊ ጥበቃ አማካኝነት በብሔራዊ መልሶ ማደራጀት ሂደት የሚጠራ አዲስ ዘላቂ አምባገነናዊ ስርዓት የሚሾም አዲስ የወታደራዊ መፈንቅለ መንግስት ተደረገ ፡፡ የተባበሩት በተመሳሳይ የዘር ማጥፋት ወንጀል በፍትህ በተገለፀው በሺዎች የሚቆጠሩ የጠፉ ሰዎች እና ማንነታቸው በመገደል የተጎዱ በመቶዎች የሚቆጠሩ ሕፃናትን በማጥፋት ፣ በማሠቃየት እና በተቃዋሚዎችን የማስወገድ ስርዓት ያለው እቅድ ተፈፃሚ ሆነ ፡፡ የመጀመሪያው የወታደራዊ ,ቴ ፣ ከግራ ወደ ቀኝ: - ኤሚሊ ማሳራ ፣ ር ይ ቪላ እና ኦርላንዶ አንጋስታ። በ 1985 በሰብአዊ መብት ላይ በተፈፀመ ወንጀል እስራት ተፈረደበት ፡፡ በምላሹም ‹የፕላዛ ዴ ማዮ እናቶች እና የፕላዛ ዴ ማዮ እናቶች አያቶች› ያሉ የሰብአዊ መብት ድርጅቶች የተቋቋሙ ሲሆን ይህም በ ‹የጥፋተኞቹ የፍርድ እና የቅጣት ቅጣት› እና ማንነታቸው የተጎዱትን ሕፃናትን በማገገም ላይ ወሳኝ ሚና ይጫወታል ፡፡ ተሰር .ል። የሕብረቱ ንቅናቄ በጠቅላላው አጠቃላይ ጥቃቶችን ለማወጅ እስከሚታወቅ ድረስ ጠንካራ ተቃውሞ ተቋቁሟል ፣ የ መበታተን እና የሰራተኞች ማህበራት ጣልቃ ገብነት ፡፡ አምባገነኑ መንግስታት ዋና ዋና የንግድ ቡድኖችን በንቃት የሚደግፍ ፣ የመንግስት ቁልፍ ተግባሮችን የሚይዝ ፣ እንዲሁም የዓለም አቀፉ የገንዘብ ተቋም ፣ የበጎ አድራጎት ድርጅቶችና ዋና ዋና ሚዲያዎች ከታዋቂ ጋዜጠኞች እና ኮሚዩኒኬሽኖች ጋር ነበሩ ፡፡ የኢኮኖሚው ዕቅድ የቺካጎ ትምህርት ቤት መመሪያዎችን ተከትሏል - ብዙውን ጊዜ ከኒዮሊቤራሊዝም ጋር ተለይቷል ፡፡ የሕዝቡ አስፈላጊ ክፍል አምባገነንነቱን ደግ ል ፣ ሌላ ክፍል ደግሞ እንደ ያሉ የሰብአዊ መብት ድርጅቶች መፈጠርን ወይም የሰራተኛ ማህበር እርምጃዎችን እና አድማዎችን በመቃወም ሌላ ዘርፍ ተቋቋመ ፡፡ እ.ኤ.አ. ከ 1983 ጀምሮ ዴሞክራሲያዊ መንግስትን የሚያስተካክል የውጭ ዕዳ እ.ኤ.አ. በ 1976 ከ 7,700 ሚሊዮን ወደ 45,000 ሚሊዮን ደርሷልእ.ኤ.አ. በ 1983 ዶላር ፣ በብዙ ሁኔታዎች የኢኮኖሚ ቡድኖችን እና ሁለገብ ኩባንያዎችን ጥቅም ለማስጠበቅ የወንጀል ክዋኔዎች ውጤት ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1978 በጊል ቻናል አካባቢ ገደቦችን በመከተል በከባድ ቀውስ የተነሳ ሁለቱ አገሮችን ወደ ጦርነት አመጣ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1982 ከዩናይትድ ኪንግደም ጋር የፎልክላንድ ጦርነት እ.ኤ.አ. ለአርጀንቲና ሽንፈት ለወታደራዊው ስርዓት ውድቀት ካደረጓቸው ምክንያቶች መካከል አንዱና ለሚቀጥለው አመት አጠቃላይ ምርጫ ጥሪ እንዲቀርብ ጥሪ አቅርበዋል ፡፡ ዴሞክራሲ ማገገም እ.ኤ.አ. ከ 1983 እስከ 2003 ባለው ጊዜ የአርጀንቲና ታሪክ እ.ኤ.አ. አምባገነናዊው መንግሥት በነበረው የሰብአዊ መብት ጥሰት ወንጀል የተከሰሱ ሰዎች ክስ ተመስርቶበት የጀመረው የአርጀንቲና ታሪክ ምልክት ተደርጎ ነበር ፡፡ ሌሎች በደቡብ አሜሪካ የተገኙት - ዲሞክራሲያዊ የውጭ ዕዳ ቀውስ ፣ ግሎባላይዜሽን ጅምር ፣ ኒዮሊቤራል ተሐድሶዎች እና እ.ኤ.አ. በ 1998 የተጀመረው ከባድ የኢኮኖሚ ውድቀት እ.ኤ.አ. በ 2001 እና በደርዘን የሚቆጠሩ ተቃዋሚዎች ተገደሉ ፡፡ እ.ኤ.አ. በታህሳስ 20 ቀን 2001 እ.አ.አ. በአርጀንቲና ታሪክ ለሁለት አስርት ዓመታት በዲሞክራሲያዊ ስርዓት ውስጥ ለመጀመሪያ ጊዜ የሚዘልቅ ሲሆን ዴሞክራሲያዊ ፕሬዝዳንቶች ለሌላ ዲሞክራሲያዊ መንገድ ለተመረጡ የፖለቲካ ፓርቲ ተተኪዎች ስልጣናቸውን በሚረከቡበት ጊዜ ነበር ፡፡ ዲሞክራሲያዊው መንግሥት ታህሳስ 10 ቀን 1983 እንደገና ተቋቋመ ፡፡ አዲሱ ፕሬዝዳንት ራዩል አልፈሰን የተባሉት የሪብሊክ ሲቪክ ህብረት ሰብአዊ መብት ጥሰትን ለመመርመር የወሰነ ሲሆን ይህም እንደገናም እንደገና አይ የሚል ርዕስ ያለው ነው ፡፡ የመጀመሪያዎቹ ሶስት ወታደራዊ ቦርዶች ተፈርዶባቸው የተወሰኑት አባሎቻቸውም ተፈርዶባቸዋል ፣ ምንም እንኳን በእሱ ትእዛዝ እና በወታደራዊ ግፊት ቁጥጥር የተደረገ ቢሆንም ፡፡ በ 1984 በኬል ቻናል ላይ ከቺሊ ጋር የድንበር ክርክር አብቅቷል ፡፡ እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. በ 1985 በአዲሱ የብራዚል ፕሬዝደንት ሆሴ ሳርኒ ከአዲሱ የዴሞክራሲያዊ ፕሬዝዳንት ሆሴ ሳርኒ ጋር በመተባበር በሺኮርጅር ስም የሚወጣውን የአካባቢ ውህደት ሂደት ለመጀመር እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. የ 1989 ፕሬዝዳንታዊ ምርጫ ከተደረገ በኋላ በሃይመሪነት ሂደት የአገሪቱን የበላይነት ላይ ተጽዕኖ ያሳደረ ሲሆን አልፍሬንሰን ከፕሬዚዳንቱ ለመልቀቅ እና ከስድስት ወር በፊት ትዕዛዙን ለመቆጣጠር ተገደው የፍትህ አካላት ፓርቲ የሆኑት ካርሎስ ሜሜ ፡፡ በ 1989 በዋሽንግተን ስምምነት እና ከ ድጋፍ ጋር በሚስማማ መልኩ በሚኒስትር ዶንጊን ካቫሎ ጠንካራ የሥራ ድርሻ ላይ የዋጋ ግሽበትን አቆመ ፡፡ በማህበረሰቡ ውስጥ የጅምላ ሥራ አጥነት መጣ እና ወንጀል በከፍተኛ ሁኔታ ተባብሷል ፣ ሁለቱም በፖለቲካ አጀንዳ ላይ ማዕከላዊ ችግሮች ሆነዋል77 እ.ኤ.አ. በ 1991 አርጀንቲና በአሜሪካ ትእዛዝ መሠረት በብሔራዊ ኮንግረስ ፈቃድ ሳታደርግ ኢራን ላይ ጦርነት ገባች ፡፡78 እ.ኤ.አ. 1992 እ.ኤ.አ. በ 1994 ሁለት የእስራኤል የሽብር ጥቃቶች ጥቃት ተፈጽሞባቸዋል ፡፡ በእስራኤል ኤምባሲ እና በኤኤምአይ ላይ የ 23 እና የ 85 ሰዎች ሞት በተፈጸመባቸው ወንጀለኞች ሳይገኙ ባለበት ሁኔታ በብዙ መሰናክሎች በመፈተሽ.799 ከ ቺሊ ጋር የድንበር ውዝግብ ተፈታ ፡፡ በሎጎ ዴል ዴርቶ ክልል ውስጥ ይገኛል ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1994 በአልሰንሰን እና በሜም መካከል የተደረገ ስምምነት ህገ-መንግስቱን እንዲሻሻል እና በሚቀጥለው ዓመት ሜም እንደገና ተሾመ ፡፡ ወደ ኢኳዶር እና ክሮሺያ የተደረገው የጦር መሳሪያ ዝውውር እንቅስቃሴ የሪዮ የጦር ፋብሪካን ፍንዳታ በመቃወም ፣ ከተማዋን እጅግ በመጎዳቱ ሰባት ሰዎችን ለህልፈት የዳረገው እና ​​ከፔሩ ጋር ያለውን ግንኙነት በከፍተኛ ሁኔታ ላይ ተጽዕኖ አሳድሯል ፡፡ እና የፒክሴሮሮ እንቅስቃሴን ያስነሱ የመንገድ መሰናክሎች። እ.ኤ.አ. በ 1998 ለአራት ዓመታት የዘለቀ ውድቀት የጀመረው በአርጀንቲና ታሪክ ውስጥ እጅግ የከፋ ቀውስ አስከትሎ ነበር ፡፡ እ.ኤ.አ. በታህሳስ ወር 1999 የሕብረቱ አባል የነበረው የራሺያዊ ሲቪክ ህብረት ፈርናንዶ ዴ ላ ሩአ ፕሬዚዳንቱን ተረከበ። የሕዝቡን ጉድለትን ለመቀነስ እርምጃዎችን ወስ ል - የጡረታ ክፍያን ለመቀነስ እና የሠራተኛ መብቶችን ይበልጥ ተለዋዋጭ ለማድረግ ፣ አመላካችነት ተከትሎ ፡፡ የኢኮኖሚ እና ማህበራዊ ቀውስ እየተባባሰ ሲመጣ ፣ መንግሥት ደግሞ የቀድሞውን የፕሬዚዳንት ሚንሜን ሚኒስትሩን ዶንጎ ካቫሎ ሾመ ፡፡ በጠቅላላ ማህበራዊ አመፅ ምክንያት የተከሰተ የባንክ ተቀማጭ ገንዘብ (“ኤል ኮራልቶ” በመባል የሚታወቅ መለኪያ) እንዲታገድ ትእዛዝ ሰጠ ፣ እ.ኤ.አ. በታህሳስ 20 ቀን 2001 ፕሬዝዳንታዊ ሥልጣኑን ለመልቀቅ አስችሏል ፡፡ በሁለት ቀናት እርግጠኛ አለመሆን ፣ አገሪቱ በውጭ ዕዳ ላይ ​​የተዘበራረቀችበትን ሁኔታ በመግለጽ ሀገሪቱ ወደ ነባሪነት የታወጀችበትን የአዶልፎ ሮድሪጊዛን አጭር መንግስት ጨምሮ በርካታ ፕሬዚዳንቶች ተተክለው ነበር ፡፡ እ.ኤ.አ. ጃንዋሪ 2 ቀን 2002 የሕግ መወሰኛው ምክር ቤት ኤድዋርዶ ዱሃዴሌን ከኦቲዮቲስታቲ ፓርቲ ጊዜያዊ ፕሬዝዳንት አድርጎ መረጠ ፡፡ ዱሃዴል “ኮሪልዮን. በዚህ ወቅት ድህነት ወደ የህዝብ ብዛት ወደ 56 ከመቶ አድጎ ደግሞ ወደ 26 በመቶ አድጓል ፡፡ ለሠራተኞች ላልሆኑ ሀላፊነቶች እቅዶች መመስረት እ.ኤ.አ. በግንቦት 2003 የሁለት ሚሊዮን እቅዶች ከፍተኛ ሆነ ፡፡ ወደ 135% የ ፣ የዛ ዓመት የዋጋ ግሽበት 41% ነበር እና የምግብ ዋጋ ጭማሪ ደግሞ 74.9% ደርሷል። ተፈጥሯዊ ክልሎች አርጀንቲና ብዙ የተለያዩ ክልሎች አሏት-እርጥብ ፓምፓ ፣ ደረቅ ፓምፓ - አንዳንድ ጊዜ የፓምፓስ ክልል ተብሎ የሚጠራ አንድ ነጠላ ክልል ፣ ሲሪያራስ ፓም ሙዝ ፣ ኩዮ ፣ የአርጀንቲና ሰሜን ምዕራብ ወይም ፣ የቻኮ ክልል ፣ መስጴጦሚያ ፣ ፓራጋኒያ እና አናታታዳ የአርጀንቲና ተፈጥሮአዊ ሀብት እጅግ ሰፊ ነው ፡፡ ከዓለም አቀፉ የተፈጥሮ ሀብት () አርጀንቲና እጅግ በጣም የቅርብ ጊዜ ዘገባ መሠረት እጅግ በጣም ሀብትና ተፈጥሮአዊ ብዝሃነት ያለው ዘጠነኛው ሀገር (ከ 150 በላይ ከሆኑት) ነው ፡፡ እ.ኤ.አ. ) በዓለም ላይ ካሉ ሰባት ተፈጥሮአዊ ድንቅ ነገሮች እንደ አንዱ ተቀደሱ ፡፡ የአርጀንቲና አህጉራዊ ክልል በአንዲስስ ፣ በደቡብ አትላንቲክ ውቅያኖስ እና በአንታርክቲክ አህጉር መካከል ይገኛል ፡፡ በአገሪቱ ውስጥ ሦስት ትላልቅ በግልፅ የተቀመጡ ጂዮግራፊያዊ ስፍራዎችን መለየት ይቻላል- መካከለኛው እና ሰሜናዊው ሜዳማ ሜዳዎች የደቡባዊው የፕላዝማስ ክልል ምዕራባዊው ተራራማ አካባቢ በሰሜናዊ የአገሪቱ ክፍል ጥቅጥቅ ያሉ እፅዋት ክልሎች ይገኛሉ ፡፡ በአንዳንድ ዘርፎች ጫካ ውስጥ ሲሆን በሌሎች ጫካዎች ደግሞ በቻኮ ክልል እና በ አይቤታ አካባቢዎች ይገኙበታል ፡፡ እነዚህ የበለፀጉ ዕፅዋት አካባቢዎች ከሌሎች የዘንባባ እርሻዎች እና ከሣር መሬቶች ጋር ይደባለቃሉ ፡፡ የሚስዮናዊያኑ ክልል ልዩ ነው ፣ የብራዚል የተራራ ሰንሰለቶች ማራዘሚያ ፣ ዝቅተኛ ግን ረዣዥም ተራራማ አካባቢዎች ፣ ዝቅተኛ እርጥበት ያለው እና ጫካ እፅዋት ፡፡ የአገሪቱ ሰሜናዊ ምዕራብ በጣም ከፍተኛ በሆነ ጠፍጣፋ ክልል ውስጥ ይገኛል ወይም በሀገሪቱ መሃል የፓምፓስ ሜዳ ይገኛል ፣ በሁለት ክልሎች ሊከፈል ይችላል-እርጥብ ፓምፓ እና ምዕራባዊ ወይም ደረቅ ፓምፓ። የኋለኛው ደግሞ የበለጠ አህጉራዊ የአየር ንብረት አለው ፡፡ እርጥበት ባለው ፓምፓ ውስጥ ሴራ ዴ ላ ቨንታና እና ታንዲሊያ (ከባህር ጠለል በላይ 500 ሜትር ከፍታ ካለው ከፍታ ጋር) 202 203 ብቸኛው የመሬት አቀማመጥ ሁኔታን የሚያፈርሱ እና የመሬት ውስጥ ፍሰት ናቸው በጣም ያረጀ የተራራ ክልል.202 የፓፓስ ሜዳ ለጥራጥሬ እና የቅባት እህሎች እንዲሁም ለእንስሳት እርባታ ተስማሚ ነው ፡፡ በሀገሪቱ መሃል-ምእራብ ምዕራብ ውስጥ በሳን ጁዋን ፣ ሚንዛዛ እና ሳን ሉዊስ ግዛቶች የተገነባው የኩዮ ክልል ነው ፣ አነስተኛ ተራራማ የሆነ እፎይታ ያለው ተራራዊ እፎይታ ይገኛል ፡፡ በደቡባዊ የሀገሪቱ ክፍል (የአርጀንቲና አንታርክቲካን ሳይቆጥር) ፓፓጋኒያን ነው ፣ ሰፊ የሆነ የፕላዝሃነስ እና ተራራማ አካባቢዎች የሪዮ ኔሮ ፣ የኑዊን ፣ ቹ ፣ የሳንታ ክሩዝ እና የዚራ ደሬ ፉዌጎ ግዛቶችን ያጠቃልላል። ፓራጋኒያ በሃይድሮካርቦኖች (ጋዝና ዘይት) የበለጸገ ፣ እንዲሁም የአርጀንቲና አህጉራዊ መደርደሪያዎች ፣ የአርጀንቲና ባሕረ ሰላጤ ፣ እንደ ሐይቅ ፣ ሳልሞን ፣ ወዘተ ባሉ ዝርያዎች የበለፀገ ነው። በግርጌዎች ውስጥ እንደ ዩራኒየም ፣ ብር ፣ ወዘተ ያሉ የተለያዩ ዝርያዎች የማዕድን ቁጠባዎች አሉ ፡፡ በጣም አስፈላጊ ወንዞች የሚገኙት በሰሜናዊ ምስራቅ እና በአገሪቱ ምስራቅ ምስራቅ ነው ፡፡ በምዕራባዊው ንፍቀ ክበብ ሶስተኛ ትልቁ ተፋሰስ ከሚገኘው የከዋንካ ዴልታ ፕላን ጋር ይዛመዳል ፡፡ የተጠቀሰው ተፋሰስ ዋና ዋና የፍሎረሰንት ኮርሶች የሚከተሉት ናቸው-ፓራጓይ ፣ ቤርሜሆ ፣ ፕሊሲሲ ፣ ሳላዶ (ዴ ኖት) ፣ ኡራጓይ እና ረዥሙ ፣ ፓራና። የመጨረሻዎቹ ሁለቱ አንድ ላይ በሪዮ ዴ ላ ፕላታ አከባቢ እስኪያገኙ ድረስ አብረው ይጓዛሉ ፡፡ ይህ አከባቢ በፕላኔቷ ላይ ትልቁ ሲሆን በአርጀንቲና ውቅያኖስ ወደሚገኘው የአትላንቲክ ውቅያኖስ ክፍል ይፈስሳል ፡፡ ሁለት አስፈላጊ ወንዞች ወደ ባሕሩ ይፈስሳሉ-ኮሎራዶ እና ኔሮ ወንዞች ፡፡ በሁለቱ ወንዞች መካከል ያለው መሬት መስጴጦሚያ ተብሎ የሚጠራ ሲሆን በሚርሴስ ፣ ኮርሬሴርስ እና ኢሬሬስ ግዛቶች ይጋራል ፡፡ አርጀንቲና በአሜሪካ ውስጥ 4989 ኪ.ሜ የውቅያኖስ ዳርቻዎች አሏት ፡፡ በአትላንቲክ ውቅያኖስ አህጉር በአህጉራዊ መደርደሪያው ላይ ባልተለመደ ሁኔታ ሰፊ እና አስፈላጊ የአሳ እና የሃይድሮካርቦን ሀብቶች ያሉት አርጀንቲና ባህር ተብሎ ይጠራል ፡፡ የባሕሩን መታጠቢያ የሚያጠፉት ባሕሮች በቆፍሮች እና ገደሎች መካከል ይለያያሉ። የቀዝቃዛው አንታርክቲክ እና ሞቅ ያለ የብራዚል ተለዋጭ መተካት የባሕሩ ሙቀት የሙቀት መጠን ከቀዝቃዛው ፍጥነት ጋር ተመሳሳይነት እንዳይቀንሰው ያስችላል ፣ ግን ልዩነቶች አሉት ፡፡ የደሴቲ ደቡባዊ የባህር ዳርቻ የባህር ዳርቻዎች የ ማለፊያ ሰሜን ዳርቻ ይመሰርታሉ። ግራን ቻኮ ክልል እንደ ሰሜናዊ እፀዋት እጽዋት በአገሪቱ ሰሜናዊ ክፍል ይገዛሉ ፡፡ የዛምበርግሊያ የዛፎች ዝርያ በጥሩ ሁኔታ የሚሰራጭ እና በአድባሩ ዛፍ እና በናባቾ ዛፍ ይወከላል ፡፡ ጥቁር እና ነጭ የካሮብ ዛፎች (ፕሮስ አልባባ እና ፕሮሶፒስ ) እንዲሁ ታዋቂ ናቸው ፡፡ ሳቫን በደረቅ አካባቢዎች ውስጥ ሲሆን በአንዲስስ አቅራቢያ ይገኛል ፡፡ የውሃ እፅዋት እፅዋት በክልሉ ለምርጥ በሆኑ እርጥበታማ አካባቢዎች ይበቅላሉ ፡፡ በሀገሪቱ ማዕከላዊ ክፍል ረግረጋማ ፓምፓ የተባለ ትልቅ ሜዳዋ ነው ፡፡ በመጀመሪያ ፓፓው ምንም ዛፍ አልነበረውም። ነገር ግን በሰዎች ጣልቃ ገብነት ምክንያት እንደ አሜሪካን ሲካሞር ወይም የባህር ዛፍ ያሉ አንዳንድ ከውጭ የሚመጡ ዝርያዎች ይገኛሉ ፡፡ በአካባቢው ከሚኖሩት የአገሬው ተወላጆች አንዱ ኦምቡ ፣ ሁልጊዜ አረንጓዴ ነው ፡፡ የፓምፓስ ሜዳዎች መሬቶች ከፍተኛ መጠን አላቸው። ይህም ክልሉ ለእርሻ እጅግ ፍሬያማ ያደርገዋል ፡፡ የምእራብ ምዕራብ ፓፓ ወይም ደረቅ ፓምፖ ከ 500 ሚ.ሜ / ዓመት በታች የዝናብ መጠን ይቀበላል ፣ እና ጠንካራ የሣር ወይም የእንጀራ እርሻ ነው። የእሱ ጣውላ በአብዛኛው በምዕራባዊው ፓምፓ ማዕከላዊ ክልል ከሚገኘው ኮማዌ ጋር ተመሳሳይ ነው ፣ እና “ኮዴን” ተብሎ በሚጠራው የበሰበሰ ዛፍ ደኖች ተሸፍነዋል ፡፡ እሱ ከርዮባባ እና ከሳን ሉዊስ አውራጃዎች ወደ ላ ላፓም እና ቡኤነስ አይሪስ ደቡባዊ ወሰኖች በሚሄድ ዲያግራናል ላይ ይሰራጫል። በአርጀንቲና ፓራጋኒያ ውስጥ አብዛኛዎቹ እፅዋት የተቆረቆረውን ደረቅ ሁኔታ ለመቋቋም በተለመዱ ቁጥቋጦዎችና እፅዋት የተሠሩ ናቸው። ሸለቆው ካልሆነ በስተቀር አፈሩ ጠንካራ እና ዐለት ነው እና ሰፋፊ እርሻን የማይቻል ያደርገዋል። በምዕራባዊ ፓራጋኒያ እና በቲሮራ ዴ ፉዌጎ ደሴት ላይ ጥሩ ደኖች ያድጋሉ። የክልሉ ተወላጅ የሆኑት ዝንቦች ፣ ፣ ፣ ፣ ፣ ማ ሴት እና አኩዋዋሪያ ሲሆኑ ፣ የአገሬው የብሮድባድ ዛፍ የተለያዩ የኖትፊግየስ ዝርያዎችን ጨምሮ ፣ ሎጋ እና ር. በደን ውስጥ ተክል ውስጥ የሚገኙት የውጭ ዛፎች ስፕሩስ ፣ ሳይፕረስ እና ጥድ ናቸው። የተለመዱ ዕፅዋቶች ኮፒሁ እና ኮላይሁ ናቸው። በኩዮ ውስጥ በከፊል ደረቅ-እሾህ ቁጥቋጦ ቁጥቋጦዎች እና ሌሎች የካሮፊቲክ እፅዋት በብዛት ይገኛሉ። በተለያዩ ዘይቶች ሁሉ ፣ የወንዝ ሳርዎችና ዛፎች ጉልህ በሆነ ቁጥር ያድጋሉ ፡፡ አካባቢው ለትላልቅ የወይን ተክል እድገት ዕድገት ምቹ ሁኔታዎችን ያቀርባል ፡፡ በሰሜን ምዕራብ አርጀንቲና ውስጥ በርካታ የከብት ዝርያዎች አሉ ፡፡ በከፍተኛ ከፍታ ላይ (ከ 4000 ማይል / በላይ) ፣ በከፍታው ከፍታ ምክንያት ምንም ዋና እፅዋት አያድጉም ፣ እናም አፈሩ ከማንኛውም የዕፅዋት ህይወት እጦት የለውም ፡፡ አብዛኛው አርጀንቲና የሚገኘው በ ግራፊያዊ ክልል (ካሬራ ፣ 1976) ሲሆን በዚህ ክልል ውስጥ 4 ጎራዎች ይወከላሉ ፡፡ የአርጀንቲና ትልቁ የአበባ እፅዋት ሀብታም በሰሜናዊ የአገሪቱ ክፍል በሚገኙት የአማዞን ደን ደኖች ውስጥ ይገኛሉ ፡፡ የቼክኖ ጎራ በበኩሉ እጅግ በጣም ሰፊ ምስጥር ነው ፣ ከአትላንቲክ ውቅያኖስ እስከ አንዲያን አካባቢ ድረስ ባሉት ቋጥኞች እና ሳቫናዎች እንዲሁም ከቦሊቪያ እና ፓራጓይ እስከ ሰሜን እስከ ቹውት አውራጃ ባለው ድንበር ይገኝበታል ፡፡ ለአርጀንቲና ደቡባዊ እና ምዕራብ የአኔስ ፓትራጋኒያን ጎራ ነው ፣ ይህም የአንዲስስ ከፍታ ከፍታ ያላቸውን መናፈሻዎች ፣ የፓና እና የፓትጎሪያን ባሕረ ሰላጤዎችን ፣ እና ንዑስ-አንታርክቲካ ጎራዎችን በመያዝ እና ፓትጎኒያን አንዲስ. የአርጀንቲና ክልል እንደ ኬክሮስ ፣ ከፍታ ፣ የአፈር ሁኔታ ፣ ወዘተ ባሉ የተለያዩ ሁኔታዎች ምክንያት በተለያዩ ምክንያቶች የተነሳ በርካታ የአዮሚኖች እና ባዮቶፖቶችን ያካትታል። ይህ ዓይነቱ ልዩነት በራስ-ሰርቶኒየስ ፋና ውስጥ ትልቅ ልዩነቶች አሉት ፡፡ የእንስሳትን ዝርያ መኖር ለመገንዘብ የእያንዳንዱ ሥነ ምህዳራዊ አውታረመረብ ምን እንደ ሆነ እና በውስጡም እንደ እያንዳንዱ ባዮቴፔ ምን እንደሚመስል ለመረዳት አስፈላጊ ነው ፣ ነገር ግን አርጀንቲና በሚባልበት ሁኔታ በዝርዝር የተፈጥሮ ሥነ-ምህዳራዊ ልዩነት ምክንያት በዝርዝር መግለፅ አይቻልም ማለት ይቻላል። አብዛኛዎቹ የአርጀንቲና አጥቢ እንስሳቶች ከሰሜን አሜሪካ በሺዎች ከሚቆጠሩ ዓመታት በፊት የመጡ ናቸው ፡፡ ከቀዳሚው የጎንዋና ሜጋ እስከ ዛሬ ድረስ በሕይወት የተረፉት ጥቂቶች ናቸው ፡፡ ከኋለኞቹ መካከል በጣም ታዋቂ የሆኑት አርማሞሎስ ፣ ውሃዎች ፣ እና እንደ ኦፖምስ ፣ የጫካው ትንሽ ዝንጀሮ ወይም የቀይ አረም እና የዱር እንስሳት (ሁሉም ድንቢጦች) ናቸው ፡፡ በዚህ መንገድ ፣ የአርጀንቲና ግዛቱ (እንደ መላው የደቡብ ኮይን ተመሳሳይ ነው) የሚመሰረተው የፊውዳጃ አካል እና የኒውኦሮፖሎጂ ምህዳሩ ነው ፣ የአብዛኛው ክልል የአየር ሁኔታ እና ቅዝቃዛ የአየር ንብረት ቅኝቶችን እና የግንኙነት እድገቶችን ያስገኛል እንዲሁም ፈጣን ማበረታቻዎችን ፈቅደዋል ከ 9 ሚሊዮን ዓመታት በፊት በታላቁ አሜሪካን ልውውጥ ምክንያት ከነበረው የሂሎቲክ ክልል የመጡ ዝርያዎች ወይም ግማሽ ሚሊኒየም ያመረቱ እና እስከ አሁን ድረስ። ብዛት ያላቸው የእንስሳት ዝርያዎች የሚገኙት በሐሩር ክልል እና በተለይም በደቡብ ሰሜናዊ ክፍል ነው ፡፡ እንደ ያጊዋሬቴ ፣ ማ እና ኦዚል ያሉ ትልልቅ ድመቶች አሉ ፡፡ እንደ ወይም ተኩላ ያሉ ታላላቅ መርጃዎች ፣ እንደ ድብ ድብ የሚባሉት የበርገር ዝርያዎች ፣ እንደ አንበጣ ጦጣ) እንደ ሁለት ተጓዳኝ ዝርያዎች ሁሉ ትልቅ ባሕረኞች ፡፡ ሌሎች እንስሳት ደግሞ ታፓር ፣ ካፒቢባስ ፣ ሁለት የውቅያኖስ ዝርያዎች ፣ ታላቁ ታላቁ ፣ ሦስት የከብት ዝርያዎች ፣ ግዙፍ ኦተር ፣ ኮቲ እና በርካታ የባህር ኤሊ ዝርያዎች ናቸው ፡፡ በአርጀንቲና ድንበር ተሻጋሪ ክልል እንደ ሃርፒ ንስር (በአህጉሪቱ ላይ ትልቁ አዳኝ ወፍ) ፣ በደርዘን የሚቆጠሩ ትናንሽ የ ዝርያዎች ፣ ሶስት የፍሬዎዶስ ዝርያዎች ፣ አምስት ቱቱካኖች እና የተለያዩ የፓሮዎች ዝርያዎች ያሉ ብዙ ወፎች አሉ ፡፡ ማዕከላዊው ጸሎቶች በታይቱስ ፣ በቀለማት ያሸበረቁት እና በታይማን ወይም በደቡብ አሜሪካ ሰጎን ተሞልተዋል ፡፡ የተለያዩ አርኬቶች ፣ ዳክዬዎች እና ፍርስራሽዎች እንዲሁም በርካታ የአጋዘን እና ቀበሮዎች ዝርያዎችም እንዲሁ ይኖራሉ ፡፡ አንዳንድ ዝርያዎች ወደ ፓራጋኒያ ይዘራሉ። የምእራባዊ ተራራዎች የተለያዩ እንስሳት መኖሪያ ናቸው ፡፡ ከነዚህም መካከል በደቡብ አሜሪካ ውስጥ በጣም የሚታወቁ ዝርያዎች የሆኑት ላላላ ፣ ታሩካ ፣ ጓዋንኮ እና ቫይኪን ናቸው ፡፡ በተጨማሪም በዚህ ክልል ውስጥ የአንዲያን ድመት እና ኮንዶር ናቸው ፡፡ የኋለኛው በዓለም ላይ ትልቁ የበረራ ወፍ እንዲሁም ወደ ከፍተኛ ከፍታ ከሚወጡት መካከል አንዱ ነው። ም ፣ ሑሙል ፣ ዱ (በዓለም ላይ ትንሹ አጋዘን) እና አስተዋውቀው የነበረው የዱር ዋልታ በደቡብ አርጀንቲና ይኖራል። የፓራጎኒያ የባሕር ዳርቻ በእንስሳት ሕይወት ውስጥ የበለፀገ ነው-የዝሆን ማኅተም ፣ የባህሩ አንበሳ ፣ የባህር አንበሳ እና የተለያዩ የፔንግዊን ዝርያዎች። በደቡባዊው መጨረሻ ዓሦችን የሚመገቡት ኮርማዎች ናቸው ፡፡ የአርጀንቲና የመሬት ዳርቻዎች የውሃ ብዛት አላቸው ፡፡ እንደ ዶልፊኖች እና ዓሣ ነባሪዎች ያሉ አጥቢ እንስሳት አሉ ፡፡ በጣም አስደናቂ ከሆኑት ዓሳ ነባሪዎች አንዱ ትክክለኛው ዓሳ ነባሪ ነው ፣ ከነ ገዳይ ነባሪዎች ጋር የ ላዴስ ባሕረ ገብ መሬት እና የፖርቶ ማሪያን የቱሪስት መስህብ ናቸው። የባህር ውስጥ ዓሳ ሳርዲን ፣ ሀክ ፣ ሳልሞን እና የውሻ ዓሳ ያጠቃልላል ፡፡ ስኩዊድ እና የሸረሪት ክሬም እንዲሁ በቲራራ ዴ ፉዌጎ ውስጥ ይገኛሉ ፡፡ በአርጀንቲና የሚገኙት ወንዞች እና ጅረቶች እንደ ትሩፋት ያሉ እንደ ትሬንት ያሉ እና የደቡብ አሜሪካ ዓሳ ዓሦች ብዙ ዝርያዎች አሉት ፡፡ አርጀንቲና እና የደቡብ አሜሪካ ንዑስ ንዑስ ንጥረ ነገር በብዝበዛ እና ያልተለመዱ የአቪፊና ዝርያዎች ተለይተው ይታወቃሉ ፣ በአህጉራዊ አሜሪካዊ አርጀንቲና ውስጥ በሁሉም ዓይነቶች 1400 የአእዋፍ ዝርያዎች ይገኛሉ ፣ ምንም እንኳን በጥቂቶች ጥቂቶች ብቻ ቢሆኑም ብዙዎች ግን ጎልቶ ወጥቷል (በሰው ልጆች ምክንያት) የመጥፋት አደጋ አነስተኛ ነው በዚህ ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ በአገሪቱ ውስጥ ወደ 400 የሚጠጉ የእንስሳት ዝርያዎች አሉ (እ.ኤ.አ. በ 2019 ከአስር ዓመት ገደማ ጥናት በኋላ 15 አዳዲስ የአርጀንቲና አጥቢ እንስሳት ተገኝተዋል) ከአንድ ሩብ በላይ 239 ዝርያዎች) የመጥፋት አደጋ ላይ ናቸው ፣ ሁሉም ማለት ይቻላል ከሰው ልጅ ምክንያቶች። በአርጀንቲና ውስጥ የሚኖሩት የኦፊድያ ዝርያዎች ቡኒ ገንቢውን ፣ መርዛማውን ባራራ እና ራታን ያካትታሉ። የአርጀንቲና ባህል በብዙ ብሔረሰቦችና ባህላዊ ባሕሎች ፣ በሕዝቦ እና በሌሎች ባህሎች ባሕል ፣ በባህላዊ አገላለ ች ጠንካራ ትስስር እና መሻሻል እና ዘመናዊነት በብዙ ጎሳዎች መታወቅ እና ስሜት የአውሮፓ እና የላቲን አሜሪካ ባህሎች ፣ የተወሰኑ የእስያ እና የአፍሪካ መዋጮዎች ነበሩ። የአርጀንቲና ባህል በስደቱ ዓመታት የተገኙት የሌሎች ድብልቅ መነሻ ነው። ርዕዮተ ዓለም ፣ ማህበራዊ-ዴሞክራሲያዊ አስተሳሰባቸው እና ቋንቋቸው ፣ የነፃነታቸው እምነት ፣ ዴሞክራሲ እና ለሰብአዊ መብት መከበር ጎልቶ ይታያል ፡፡ በአገሪቱ ውስጥ የተለያዩ ባህላዊ እንቅስቃሴዎች እና አስፈላጊ የስነጥበብ እንቅስቃሴ ፣ በቲያትር ፣ በሥዕል ፣ በሥዕል ፣ በሙዚቃ እና በሥነ-ጽሑፍ ውስጥ ትልቅ የስነ-ጥበባት እንቅስቃሴ አለ ፡፡ ኮንፈረንሶች ፣ ኮንሰርቶች ፣ ኤግዚቢሽኖች ፣ ቤተ መዘክርዎች ፣ ኮርሶች ፣ ቲያትር እና የባሌ ዳንስ ትርኢቶች በየቀኑ በአገሪቱ ውስጥ በጣም አስፈላጊ ከተሞች እና በዋናነት በቡኖ አይሪስ ውስጥ ይሰጣሉ ፡፡ በሁሉም ትላልቅ ከተሞች ውስጥ ሲኒማቶግራፊ እና የትያትር ቤቶች ትርቶች በብዛት ይገኛሉ ፡፡ እንደ ታንጎ ፣ አፈ ታሪክ (ቀደም ሲል ታንጎ በቡኤነስ አይሪስ እና ሮዛሪየስ ከተሞች ውስጥ ያሉ ታዋቂ ሙዚየሞች ነበሩ) ፣ ነገር ግን ከ “ጋሊያ ቪያጃ” እና ከ መጀመሪያ ጋር ፣ የፓስካል ኮንትራክተርስ እና ካርሎስ ዘፈን ቆሙ ፡፡ ከሌሎች ሙዚቀኞች ጋር እንደ አንዱ የተለመደ የአርጀንቲና ሙዚቃ ሙዚቃ አንዱ እንደመሆኑ በዓለም ዙሪያ የሚታወቅ ቢሆንም የአርጀንቲና ተረት ተረት ጠንካራ በመሆን የአርጀንቲና አፈ ታሪክ በጥብቅ ይሳተፉ ፡፡ የአርጀንቲና ባህላዊ ሙዚቃ) እና የአርጀንቲና ብሔራዊ ዓለት (በ 1960 እና 1980 መካከል “ተራማጅ ሙዚቃ” እና “ኒው አርጀንቲና የከተማ ሙዚቃ” የሚታወቅ) በልዩ ዝግጅቶች እና በጅምላ በተገኙባቸው ቦታዎች ይጨፈራሉ ፡፡

46837

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%B0%E1%89%83%E1%88%AD%E1%8A%96%20%E1%8A%A0%E1%88%AB%E1%89%B5%20%E1%88%9B%E1%8B%95%E1%8B%98%E1%8A%95

የተቃርኖ አራት ማዕዘን

የተቃርኖ አራት ማዕዘን በአራቱ የተቃራኒ አይነቶች መካከል ያለውን ዝምድና እና ልዩነት የሚያሳይ የሥነ አመክንዮ ዘዴ ነው። ሁሉም ተቃርኖዎች አንድ አይነት አይደሉም። ለምሳሌ፦ ረቂቅ ፩) ሁሉም ሰው ኬኒያዊ ነው። ረቂቅ ፪) ምንም ሰው ኬኒያዊ ነው። ረቂቅ ፫) አንድ አንድ ሰዎች ኬኒያዊ አይደሉም። ረቂቅ ፬) አንድ አንድ ሰዎች ኬኒያዊ ናቸው። ረቂቅ ፩ን የሚመስሉ ዓይነት ዓረፍተ ነገሮች ሁለንተናዊ አዎታ ይባላሉ፤ ረቂቅ ፪ ሁለንተናዊ አሉታ ይባላል፣ ረቂቅ ፫ ልዩ አሉታ ሲባል፣ ረቂቅ ፬ ልዩ አዎንታ ይባላል። በረቂቅ ፩ እና ረቂቅ ፪ መካከል ያለው ተቃርኖ የተጻራሪ ዓይነት ይባላል። በ፩ እና ፫ መካከል ያለው ተቃርኖ የመጣረስ ዓይነት ሲሆን በ፩ እና ፬ መካከል ያለው ግንኙነት ደግሞ ንዑስ ተከታይ ሊባል ይቻላል። በ፫ እና ፬ መካከል ያለው ግንኙነት ንዑስ ተጻርኖ ይባላል። ቁጥር ፪ እና ቁጥር ፬ የመጣረስ ግንኙነት አላቸው። ሁለት ተጻራሪ ረቂቆች በአንድ ጊዜ ውሸት ሊሆኑ ይችላሉ፣ ግን በአንድ ጊዜ እውነት ሊሆኑ ከቶ አይችሉም። ሁለት የተጣረሱ ረቂቆች አንድ ላይ ውሸት ሊሆኑ አይችሉም፣ እንዲሁ አንድ ላይ እውነት ሊሆኑ ፍጹም አይችሉም። ሁለት ንዑስ ተጻርኖዎች አንድ ላይ እውነት ሊሆኑ ይችላሉ፣ ነገር ግን በአንድ ላይ ውሸት ሊሆኑ አይችሉም። ሁለት ንዑስ ተከታዮች አንድ ላይ እውነት ሊሆኑ ይችላሉ፣ እንዲሁ አንድ ላይ ውሸት ሊሆኑ ይችላሉ። ሥነ አምክንዮ

21823

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8B%8D%E1%89%83%E1%88%8D%20%E1%89%A5%E1%88%8E%20%E1%8B%AD%E1%88%BE%E1%88%9F%E1%88%8D%20%E1%8B%AB%E1%88%9D%E1%88%AB%E1%88%8D%20%E1%89%A5%E1%88%8E%20%E1%8B%AD%E1%88%B8%E1%88%8D%E1%88%9F%E1%88%8D

ያውቃል ብሎ ይሾሟል ያምራል ብሎ ይሸልሟል

ያውቃል ብሎ ይሾሟል ያምራል ብሎ ይሸልሟል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያውቃል ብሎ ይሾሟል ያምራል ብሎ ይሸልሟል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

30849

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%A8%E1%8B%8B%20%E1%8A%A0%E1%88%AE%E1%8C%8C%20%E1%8A%A8%E1%8B%B0%E1%8C%80%20%E1%88%B0%E1%88%8B%E1%88%9D%20%E1%8B%A8%E1%89%A3%E1%88%88%E1%8C%8C%20%E1%8A%A0%E1%88%AE%E1%8C%8C%20%E1%8A%A8%E1%88%8B%E1%88%9D

የጨዋ አሮጌ ከደጀ ሰላም የባለጌ አሮጌ ከላም

የጨዋ አሮጌ ከደጀ ሰላም የባለጌ አሮጌ ከላም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የጨዋ አሮጌ ከደጀ ሰላም የባለጌ አሮጌ ከላም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21809

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8B%88%E1%88%A8%E1%8B%B0%20%E1%88%98%E1%8A%A0%E1%89%B1%E1%8A%95%20%E1%8B%AB%E1%88%98%E1%8C%A3%20%E1%88%9D%E1%88%85%E1%88%A8%E1%89%B1%E1%8A%95

ያወረደ መአቱን ያመጣ ምህረቱን

ያወረደ መአቱን ያመጣ ምህረቱን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያወረደ መአቱን ያመጣ ምህረቱን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21674

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8A%90%E1%89%A0%E1%88%A8%20%E1%8B%AB%E1%8D%88%E1%88%AD%E1%88%B3%E1%88%8D%20%E1%89%80%E1%8B%B3%E1%8B%B3%20%E1%8B%AB%E1%8D%88%E1%88%B3%E1%88%8D

ያልነበረ ያፈርሳል ቀዳዳ ያፈሳል

ያልነበረ ያፈርሳል ቀዳዳ ያፈሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልነበረ ያፈርሳል ቀዳዳ ያፈሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22196

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B6%E1%88%AE%E1%8A%95%20%E1%88%B2%E1%8B%AB%E1%89%B3%E1%88%8D%E1%88%8F%E1%89%B5%20%E1%89%A0%E1%88%98%E1%8C%AB%E1%8A%9B%20%E1%8C%A0%E1%88%8D%E1%8D%88%E1%8B%8D%20%E1%8C%A3%E1%88%8F%E1%89%B5

ዶሮን ሲያታልሏት በመጫኛ ጠልፈው ጣሏት

ዶሮን ሲያታልሏት በመጫኛ ጠልፈው ጣሏት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዶሮን ሲያታልሏት በመጫኛ ጠልፈው ጣሏት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20538

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%B5%E1%88%8B%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%88%9E%E1%88%8C%20%E1%89%A0%E1%8B%B6%E1%88%8B%E1%88%AD%20%E1%8B%AD%E1%88%B8%E1%8C%A3%E1%88%8D

እድላም አሞሌ በዶላር ይሸጣል

እድላም አሞሌ በዶላር ይሸጣል የአማርኛ ምሳሌ ነው። እድላም አሞሌ በዶላር ይሸጣል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

15803

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%AD%E1%88%B0%E1%8A%93%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AD%20%E1%8A%B3%E1%88%B5%20%E1%8A%AD%E1%88%88%E1%89%A5

አርሰናል የእግር ኳስ ክለብ

አርሰናል በሆሎ መንገድ፤ ሰሜን ለንደን ውስጥ የሚገኝ አለም አቀፍ ክለብ ነው። ይህ ክለብ በእንግሊዝ ውስጥ ከፍተኛ ውጤት ያስመዘገበ ሲሆን በዚህም 13 የፕሪሚየር ሊግ እና 14 የኤፍ ኤ ካፕ ዋንጫዎችን አግኝቷል።ይህ መጣጥፍ መቀመጫውን እንግሊዝ ስላለው የወንዶች እግር ኳስ ክለብ ነው። ለሴቶች ቡድን አርሴናል ደብሊውኤፍ.ሲ. አርሴናል ለሚባሉ ሌሎች ቡድኖች፣ አርሴናል (ዲሳምቢጉሽን) § የማህበር እግር ኳስን ይመልከቱ። ሙሉ ስም አርሰናል እግር ኳስ ክለብ ቅጽል ስም (ዎች) አጭር ስም አርሴናል ኦክቶበር 1886 ተመሠረተ። ከ136 ዓመታት በፊት፣ እንደ የምድር ኤሚሬትስ ስታዲየም አቅም 60,704 ባለቤት ስፖርት እና መዝናኛ ስራ አስኪያጁ ማይክል አርቴታ ሊግ ፕሪሚየር ሊግ 2021–22 ፕሪሚየር ሊግ፣ 5ኛ ከ20 የድር ጣቢያ ክለብ ድር ጣቢያ የቤት ቀለሞች የርቀት ቀለሞች ሦስተኛው ቀለሞች የአሁኑ ወቅት የአርሴናል መምሪያዎች የወንዶች እግር ኳስ የሴቶች እግር ኳስ የወንዶች አካዳሚ የሴቶች አካዳሚ የአርሰናል እግር ኳስ ክለብ በኢስሊንግተን፣ ለንደን የሚገኝ የእንግሊዝ ፕሮፌሽናል የእግር ኳስ ክለብ ነው። አርሰናል የሚጫወተው በእንግሊዝ እግር ኳስ ከፍተኛ ሊግ በሆነው በፕሪምየር ሊግ ነው። ክለቡ 13 የሊግ ዋንጫዎችን (አንድ ያለመሸነፍ ዋንጫን ጨምሮ)፣ ሪከርድ 14 የኤፍኤ ካፕ፣ ሁለት ሊግ ካፕ፣ 16 ኤፍኤ ኮሚኒቲሺልድ፣ አንድ የአውሮፓ ዋንጫ አሸናፊዎች ዋንጫ እና አንድ የኢንተር-ሲቲዎች ትርኢት ዋንጫዎችን አንስቷል። ዋንጫ በማሸነፍ ረገድ በእንግሊዝ እግር ኳስ ሶስተኛው ክለብ ነው። እ.ኤ.አ. በ1893 ከደቡብ እንግሊዝ የመጣ የመጀመሪያው ክለብ አርሰናል ሲሆን በ1904 አንደኛ ዲቪዚዮን ደረሰ። አንድ ጊዜ ብቻ ሲወርድ በ1913 በከፍተኛ ዲቪዚዮን ረጅሙን ጉዞ ቀጥሏል አሸንፏል። በእንግሊዝ እግር ኳስ ታሪክ ውስጥ ሁለተኛው ከፍተኛ በረራዎች። እ.ኤ.አ. በ1930ዎቹ አርሰናል አምስት የሊግ ሻምፒዮና እና ሁለት የኤፍኤ ካፕ እና ሌላ የኤፍኤ ካፕ እና ሁለት ሻምፒዮናዎችን ከጦርነቱ በኋላ አሸንፏል። በ1970–71 የመጀመሪያውን ሊግ እና የኤፍኤ ካፕ ድርብ አሸንፈዋል። በ1989 እና 2005 መካከል፣ ሁለት ተጨማሪ ድርብ ዋንጫዎችን ጨምሮ አምስት የሊግ ዋንጫዎችን እና አምስት የኤፍኤ ዋንጫዎችን አሸንፈዋል። 20ኛውን ክፍለ ዘመን በከፍተኛ አማካይ የሊግ ቦታ አጠናቀዋል። በ1998 እና 2017 መካከል አርሰናል ለአስራ ዘጠኝ ተከታታይ የውድድር ዘመናት ለ ቻምፒየንስ ሊግ ማለፍ ችሏል። ኸርበርት ቻፕማን የአርሰናልን ሀብት ለዘለአለም የለወጠው ክለቡን የመጀመሪያውን የብር ዕቃ አሸንፏል እና ትሩፋቱ ክለቡን በ1930ዎቹ አስርት አመታት እንዲቆጣጠር አድርጎታል። ነገር ግን ቻፕማን በ1934 በሳንባ ምች ህይወቱ አለፈ። በ55 ዓመቱ የደብሊውኤም ምስረታን፣ የጎርፍ መብራቶችን እና የሸሚዝ ቁጥሮችን ለማስተዋወቅ ረድቷል፣ በተጨማሪም ነጭ እጀ እና ቀይ ቀዩን በክለቡ ማሊያ ላይ ጨመረ። አርሰን ቬንገር ለረጅም ጊዜ ያገለገሉ አሰልጣኝ ሲሆኑ ብዙ ዋንጫዎችንም አሸንፈዋል። ሰባት የኤፍኤ ካፕ ዋንጫዎችን በማንሳት ሪከርድ ያስመዘገበ ሲሆን የዋንጫ አሸናፊ ቡድኑ በ2003 እና 2004 መካከል በተደረጉ 49 ጨዋታዎች ያለ ሽንፈት በእንግሊዝ ሪከርድ አስመዝግቧል፤ ይህ የማይበገር ቅፅል ስም አግኝቷል። እ.ኤ.አ. በ 1886 በዎልዊች ውስጥ በሚገኘው የሮያል አርሴናል ውስጥ የጦር መሳሪያ ሰራተኞች ክለቡን እንደ መሰረቱት። እ.ኤ.አ. በ 1913 ክለቡ ከተማዋን አቋርጦ ወደ አርሰናል ስታዲየም ሀይበሪ በመሄድ የቶተንሃም ሆትስፐር የቅርብ ጎረቤት በመሆን የሰሜን ለንደን ደርቢን ፈጠረ። እ.ኤ.አ. በ 2006 በአቅራቢያው ወደሚገኘው ኤሚሬትስ ስታዲየም ተዛውረዋል። በ2019–20 የውድድር ዘመን በ £340.3 አመታዊ ገቢ፣ አርሰናል በፎርብስ 2.68 ቢሊዮን ዶላር ዋጋ እንዳለው ተገምቷል፣ይህም ከአለም ስምንተኛው እጅግ ውድ ክለብ ያደርገዋል። በማህበራዊ ሚዲያ ላይ። የክለቡ መሪ ቃል ቪክቶሪያ ኮንኮርዲያ ክሬሲት ፣ በላቲን "በሃርሞኒ ድል" ነው።ታሪክ ተጨማሪ መረጃ፡ የአርሰናል ኤፍ.ሲ ታሪክ ፣ የአርሰናል ኤፍ.ሲ. ታሪክ (1966-አሁን) እና የአርሰናል እግር ኳስ ክለብ ሙዚየም 1886–1919፡ ከዲያል አደባባይ ወደ አርሰናል የሮያል አርሰናል ቡድን በ1888 ኦሪጅናል ካፒቴን ዴቪድ ዳንስኪን በአግዳሚ ወንበር በስተቀኝ ተቀምጧል። በጥቅምት 1886 ስኮትላንዳዊው ዴቪድ ዳንስኪን እና በዎልዊች ውስጥ አስራ አምስት የጦር መሳሪያ ሰራተኞች በሮያል አርሴናል ኮምፕሌክስ እምብርት ላይ ባለው አውደ ጥናት የተሰየመውን የዲያል ስኩዌር እግር ኳስ ክለብ አቋቋሙ። እያንዳንዱ አባል ስድስት ሳንቲም አበርክቷል እና ዳንስኪን ክለቡን ለመመስረትም ሶስት ሽልንግ ጨምሯል። [ የመጀመሪያ ጨዋታቸውን በታህሳስ 11 ቀን 1886 ከምስራቃዊ ዋንደርደርስ ጋር ተጫውተው 6–0 አሸንፈዋል። ክለቡ ከአንድ ወር በኋላ ወደ ሮያል አርሰናል ተቀየረ፣ እና የመጀመሪያ መኖሪያው ፕሉምስቴድ ኮመን () ነበር፣ አብዛኛውን ጊዜያቸውን በማኖር ግራውንድ በመጫወት ያሳለፉ ቢሆንም። የመጀመሪያዎቹ ዋንጫዎቻቸው የኬንት ሲኒየር ካፕ እና የለንደን በጎ አድራጎት ዋንጫ በ1889–90 እና በ1890–91 የለንደን ሲኒየር ካፕ ነበሩ። በደቡብ ምስራቅ ለንደን አርሴናል ያሸነፈባቸው የካውንቲ ማህበር ብቸኛ ዋንጫዎች እነዚህ ነበሩ። በ1891 ሮያል አርሰናል ወደ ፕሮፌሽናልነት የተለወጠ የመጀመሪያው የለንደን ክለብ ሆነ። ሮያል አርሰናል እ.ኤ.አ. የመጀመርያው የደቡብ እግር ኳስ ሊግ አባል ከሁለተኛ ዲቪዚዮን ጀምሮ ወደ አንደኛ ዲቪዚዮን በ1904 ዓ.ም ደረሰ።በጦር መሣሪያ ሰራተኞች መካከል ባለው የገንዘብ ችግር እና በከተማው ውስጥ ሌሎች ተደራሽ የእግር ኳስ ክለቦች በመምጣታቸው ምክንያት የተሰብሳቢዎች ውድቀት ክለቡን መርቷል። በ1910 ለኪሳራ ተቃርቧል። ፡ 112–149 ነጋዴዎች ሄንሪ ኖሪስ እና ዊልያም ሆል በክለቡ ውስጥ ተሳታፊ ሆኑ እና ወደ ሌላ ቦታ ሊዘዋወሩ ፈለጉ። ፡ 22–42 እ.ኤ.አ. በ1913 ወደ ሁለተኛ ዲቪዚዮን ከተመለሰ ብዙም ሳይቆይ ክለቡ ወንዙን ተሻግሮ ወደ አዲሱ የአርሰናል ስታዲየም ሀይበሪ ተዛወረ። እ.ኤ.አ. በ1919 እግር ኳስ ሊግ አርሰናልን ከ 1914–15 ከጦርነት በፊት በነበረው የመጨረሻ የውድድር ዘመን አምስተኛ ደረጃን ቢይዝም ወደ ቀድሞው የሀገር ውስጥ ተቀናቃኝ ቶተንሃም ሆትስፑርን ወደ አዲስ ትልቅ ዲቪዚዮን እንዲቀላቀሉ ለማድረግ ድምጽ ሰጥቷል። በዚያው አመት በኋላ አርሰናል ዛሬ በአጠቃላይ እንደሚታወቀው ቀስ በቀስ ስሙን ወደ አርሰናል ለመጨረሻ ጊዜ "" ን በኦፊሴላዊ ሰነዶች መጣል ጀመረ። 1919–1953፡ የእንግሊዝ ባንክ ክለብ የሄርበርት ቻፕማን የነሐስ ጡጫ በኤምሬትስ ስታዲየም ውስጥ ቆሟል። በአዲስ ቤት እና አንደኛ ዲቪዚዮን እግር ኳስ፣ የተሰብሳቢዎች ብዛት በማኖር ግራውንድ ከእጥፍ በላይ ነበር፣ እና የአርሰናል በጀት በፍጥነት አድጓል። ቦታቸው እና ሪከርድ የሰበረ ደሞዝ እ.ኤ.አ. በሚቀጥሉት አምስት አመታት ቻፕማን አዲስ አርሰናል ገነባ። ዘላቂ የሆነ አዲስ አሰልጣኝ ቶም ዊትታከርን ሾመ፣ የቻርሊ ቡቻንን አዲስ ጅምር በ ምስረታ ላይ ተግባራዊ አድርጓል፣ እንደ ክሊፍ ባስቲን እና ኤዲ ሃፕጉድ ያሉ ወጣት ተጫዋቾችን ማረከ እና የሃይቤሪን ገቢ እንደ ዴቪድ ጃክ እና አሌክስ ባሉ ኮከቦች ላይ አወድሷል። ጄምስ ሪከርድ በመስበር ወጪ እና የበር ደረሰኞች አርሰናል በፍጥነት የእንግሊዝ ባንክ ክለብ በመባል ይታወቃል። የቻፕማን አርሰናል በ1930 የኤፍኤ ዋንጫ እና የሊግ ሻምፒዮና በ1930–31 እና 1932–33 አሸንፏል። ቻፕማን ከሜዳው ውጪ የሆኑ ለውጦችን መርቷል፡ ነጭ እጅጌዎች እና የሸሚዝ ቁጥሮች በመሳሪያው ላይ ተጨምረዋል፡[] የቲዩብ ጣቢያ በክለቡ ስም ተሰይሟል፡ እና ከሁለቱ ባለጸጋዎች የመጀመሪያው የአርት ዲኮ ማቆሚያዎች ተጠናቀቀ። በእንግሊዝ እግር ኳስ ውስጥ ከመጀመሪያዎቹ የጎርፍ መብራቶች ጋር። በ1933–34 የውድድር ዘመን አጋማሽ ላይ ቻፕማን በሳንባ ምች ሞተ። ስራው በ1933–34 እና 1934–35 አርእስቶች ባርኔጣ ላዩ እና ከዚያም የ1936 ኤፍኤ ዋንጫ እና 1937–38 ዋንጫን ላዩት ለጆ ሻው እና ለጆርጅ አሊሰን ተወ። ሁለተኛው የዓለም ጦርነት ማለት የእግር ኳስ ሊግ ለሰባት ዓመታት ታግዷል፣ አርሰናል ግን ከጦርነቱ በኋላ በሁለተኛው የውድድር ዘመን፣ 1947–48 አሸንፎ ተመለሰ። ይህ የቶም ዊትከር አሰልጣኝ ሆኖ የመጀመርያው የውድድር ዘመን ነበር፣ አሊሰንን ለመተካት ካደገ በኋላ፣ እና ክለቡ የእንግሊዝ ሻምፒዮንነቱን ሪከርድ አቻ አድርጓል። እ.ኤ.አ. በ1950 ሶስተኛ የኤፍኤ ዋንጫን አሸንፈዋል እና በ1952–53 ሪከርድ የሰበረ ሰባተኛ ሻምፒዮና አሸንፈዋል። ሆኖም ጦርነቱ በአርሰናል ላይ ጉዳት አድርሷል። ክለቡ ከየትኛውም ከፍተኛ የበረራ ክለብ የበለጠ ተጫዋቾች ተገድለዋል፣ እና የሰሜን ባንክ ስታንድ እንደገና በመገንባት እዳ የአርሴናልን ሃብት አበላሽቷል። 1953–1986፡ መካከለኛነት፣ ሚ እና ኒል አላን ቦል (በስተግራ) እና በርቲ ሚ (እ.ኤ.አ. በ 1971 አርሴናልን የመጀመሪያውን ድርብ የመሩት) በ1972 ፎቶ አርሰናል ለተጨማሪ 18 አመታት የሊጉን እና የኤፍኤ ዋንጫን ማሸነፍ አልነበረበትም። የ 53 ቻምፒዮንስ ቡድን አርጅቶ ነበር እና ክለቡ ጠንካራ ተተኪዎችን ማምጣት አልቻለም። ምንም እንኳን አርሰናል በእነዚህ አመታት ውስጥ ተፎካካሪ የነበረ ቢሆንም ሀብታቸው እየቀነሰ ነበር; ክለቡ አብዛኛውን የ1950ዎቹ እና 1960ዎቹን በመካከለኛው የጠረጴዛ መካከለኛነት አሳልፏል። የቀድሞ የእንግሊዝ ካፒቴን ቢሊ ራይት እንኳን ክለቡን ማምጣት አልቻለምአርሰናል ለተጨማሪ 18 አመታት የሊጉን እና የኤፍኤ ዋንጫን ማሸነፍ አልነበረበትም። የ 53 ቻምፒዮንስ ቡድን አርጅቶ ነበር እና ክለቡ ጠንካራ ተተኪዎችን ማምጣት አልቻለም። ምንም እንኳን አርሰናል በእነዚህ አመታት ውስጥ ተፎካካሪ የነበረ ቢሆንም ሀብታቸው እየቀነሰ ነበር; ክለቡ አብዛኛውን የ1950ዎቹ እና 1960ዎቹን በመካከለኛው የጠረጴዛ መካከለኛነት አሳልፏል። በ1962 እና 1966 መካከል ባለው ጊዜ ውስጥ የቀድሞ የእንግሊዝ ካፒቴን ቢሊ ራይት ክለቡን በአሰልጣኝነት ምንም አይነት ስኬት ማምጣት አልቻለም። አርሰናል በ1966 የክለብ ፊዚዮቴራፒስት በርቲ ሚ ተጠባባቂ አሰልጣኝ አድርጎ ሾመ። ከአዲሱ ረዳት ዶን ሃው እና እንደ ቦብ ማክናብ እና ጆርጅ ግርሃም ካሉ አዳዲስ ተጫዋቾች ጋር ሜ አርሰናልን በ1967–68 እና 1968–69 የመጀመሪያውን የሊግ ካፕ ፍፃሜ ጨዋታቸውን አሳትፏል። የሚቀጥለው የውድድር ዘመን ጥሩ ውጤት አስመዝግቧል፣ በአርሰናል የመጀመሪያ ፉክክር የአውሮፓ ዋንጫ፣ የ1969–70 የኢንተር ከተማ ትርኢት ዋንጫ። በዚህ የውድድር ዘመን፣ አርሰናል በመጀመሪያው ሊግ እና ኤፍኤ ካፕ ድርብ እና አዲስ የእንግሊዝ ሻምፒዮንነት ክብረወሰን በማስመዝገብ የበለጠ ድል አስመዝግቧል። ይህ አስርት ዓመታት ያለጊዜው ከፍተኛ ነጥብ አመልክቷል; ድርብ አሸናፊው ቡድን ብዙም ሳይቆይ ተበተነ እና ቀሪዎቹ አስርት አመታት በተከታታይ ናፍቆት ተቃርበዋል፣ አርሰናል በ1972 የኤፍኤ ካፕ 2ኛ በመሆን ያጠናቀቀ ሲሆን በ1972–73 አንደኛ ዲቪዚዮን በመሆን አጠናቋል። በ1976 የቀድሞ ተጫዋች ቴሪ ኒል ሚይን ተክቶ በ34 አመቱ እስከ ዛሬ ትንሹ የአርሰናል አሰልጣኝ ሆነ። እንደ ማልኮም ማክዶናልድ እና ፓት ጄኒንዝ ባሉ አዳዲስ ፈራሚዎች እና በጎን እንደ ሊም ብራዲ እና ፍራንክ ስታፕልተን ያሉ ተሰጥኦዎችን በማፍራት ክለቡ ሶስት የኤፍኤ ካፕ የፍፃሜ ጨዋታዎችን (1978 ኤፍኤ ካፕ ፣ 1979 የኤፍኤ ዋንጫ እና 1980 ኤፍኤ ካፕ) ተሸንፏል። የ1980 የአውሮፓ ዋንጫ አሸናፊዎች ዋንጫ ፍፃሜ በቅጣት። በዚህ ወቅት የክለቡ ብቸኛው ዋንጫ የ1979 የኤፍኤ ዋንጫ ሲሆን በመጨረሻ ደቂቃ ማንቸስተር ዩናይትድን 3–2 በማሸነፍ የፍፃሜ ውድድር በብዙዎች ዘንድ እንደ ክላሲክ ተወስዷል። 1986–1996፡ የጆርጅ ግርሃም ቶኒ አዳምስ ሃውልት ከኤምሬትስ ስታዲየም ውጪ ከሜ ድርብ አሸናፊዎች አንዱ የሆነው ጆርጅ ግራሃም በ1986 ወደ አሰልጣኝነት ተመለሰ፣ አርሰናል በ1987 የግራሃምን የመጀመርያ የውድድር ዘመን የመጀመርያውን የሊግ ዋንጫ በማንሳት ተመለሰ። አዲስ ፈራሚዎቹ ኒጄል ዊንተርበርን፣ ሊ ዲክሰን እና ስቲቭ ቦውልድ በ1988 ክለቡን የተቀላቀሉት በሃገሩ ተጫዋች ቶኒ አዳምስ የሚመራው “ታዋቂውን የኋላ ፎር” ለማጠናቀቅ ነበር። ወዲያውኑ የ1988ቱን የእግር ኳስ ሊግ የመቶ አመት ዋንጫ አሸንፈዋል እና በ1988–89 የእግር ኳስ ሊግ ዋንጫን ተከትለው በመጨረሻው ደቂቃ ጎል ነጥቀው በአቻው የዋንጫ ተፎካካሪዎች ሊቨርፑል ላይ በተደረገው የውድድር ዘመን የመጨረሻ ጨዋታ። የግራሃም አርሰናል በ1990-91 ሌላ ዋንጫ አሸንፏል፣ በአንድ ጨዋታ ብቻ ተሸንፏል፣ በ1993 የኤፍኤ ካፕ እና የሊግ ካፕ ዋንጫን እንዲሁም የአውሮፓ ዋንጫ አሸናፊዎች ዋንጫን በ1994 አሸንፏል። የግራሃም ስም ከተወካዩ ኳሶችን ሲወስድ ሲታወቅ ስሙ ወድቋል። የተወሰኑ ተጫዋቾችን በማስፈረሙ እና በ1995 ተሰናብቷል። የእሱ ምትክ ብሩስ ሪዮክ ለአንድ የውድድር ዘመን ብቻ የቆየ ሲሆን ከዳይሬክተሮች ቦርድ ጋር በተፈጠረ አለመግባባት ክለቡን ለቋል። 1996–2018፡ ቬንገር ብቸኛውን ያልተሸነፍንበትን የፕሪሚየር ሊግ የውድድር ዘመን ካጠናቀቁ በኋላ ልዩ የሆነ የወርቅ ዋንጫ ለአርሴናል ተሰጥቷል። እ.ኤ.አ. በ1996 በተሾሙት የፈረንሳዩ አሰልጣኝ አርሰን ቬንገር የስልጣን ዘመን ሜታሞርፎስ የተደረገው ክለብ እግር ኳስን ማጥቃት የአመጋገብ እና የአካል ብቃት ልምምዶችን ማሻሻያ እና በገንዘብ [መ] ቅልጥፍና የስልጣን ዘመናቸውን ገልፀውታል። እንደ ፓትሪክ ቪየራ እና ቲየሪ ሄንሪ ያሉ ቁልፍ ተጫዋቾችን ከቬንገር በመሰብሰብ አርሰናል በ1997–98 ሁለተኛ ሊግ እና ካፕ ዋንጫን በ2001–02 ሶስተኛውን አሸንፏል። በተጨማሪም ክለቡ የ1999-2000 የአውሮፓ ዋንጫ ፍፃሜ መድረሱን በ2003 እና 2005 የኤፍኤ ካፕ ፍፃሜዎች በማሸነፍ በ2003-04 ፕሪሚየር ሊግን አንድም ጨዋታ ሳይሸነፍ በማሸነፍ ቡድኑን ቅፅል ስም አስገኝቶለታል። "የማይበገሩ" ይህ ድል የተገኘው ከግንቦት 7 ቀን 2003 እስከ ጥቅምት 24 ቀን 2004 ባሉት 49 የሊግ ጨዋታዎች ያልተሸነፉ ሲሆን ይህም ብሔራዊ ሪከርድ ነው። አርሰናል በሊጉ አንደኛ ወይም ሁለተኛ ሆኖ ያጠናቀቀው ቬንገር በ8ኛው የመጀመርያ 9 የውድድር ዘመን በ ነው። የእንግሊዝ እግር ኳስ ክለቦች

20796

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8D%E1%88%BB%20%E1%89%A0%E1%89%80%E1%8B%B0%E1%8B%B0%E1%8B%8D%20%E1%8B%B5%E1%88%98%E1%89%B5%20%E1%89%B0%E1%8A%A8%E1%89%B0%E1%88%88%E1%89%BD

ውሻ በቀደደው ድመት ተከተለች

ውሻ በቀደደው ድመት ተከተለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ውሻ በቀደደው ድመት ተከተለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21733

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%89%B3%E1%88%AD%E1%89%80%E1%8A%9B%E1%88%8D%20%E1%88%99%E1%89%B0%E1%88%AB%20%E1%8A%A5%E1%8B%AB%E1%8A%95%E1%8B%B3%E1%8A%95%E1%8B%B1%20%E1%8A%A5%E1%8B%A8%E1%8A%AE%E1%88%AB

ያስታርቀኛል ሙተራ እያንዳንዱ እየኮራ

ያስታርቀኛል ሙተራ እያንዳንዱ እየኮራ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያስታርቀኛል ሙተራ እያንዳንዱ እየኮራ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20540

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%B5%E1%88%8D%20%E1%8D%88%E1%8A%95%E1%89%B3%20%E1%8C%A5%E1%8B%8B%20%E1%89%B0%E1%88%AD%E1%89%B3

እድል ፈንታ ጥዋ ተርታ

እድል ፈንታ ጥዋ ተርታ የአማርኛ ምሳሌ ነው። እድል ፈንታ ጥዋ ተርታ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21169

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AB%E1%89%A0%E1%8B%B5%E1%88%AD%20%E1%8C%88%E1%8B%B3%E1%8B%AD%20%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%88%98%E1%88%8D%E1%88%B5%20%E1%8A%A0%E1%89%A3%E1%8B%AD

የማያበድር ገዳይ የማይመልስ አባይ

የማያበድር ገዳይ የማይመልስ አባይ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማያበድር ገዳይ የማይመልስ አባይ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21898

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AD%E1%88%89%E1%8A%9D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%8A%8B%E1%88%8B%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%8B%AD

ይሉኝ አይል የኋላውን አያይ

ይሉኝ አይል የኋላውን አያይ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ይሉኝ አይል የኋላውን አያይ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21907

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AD%E1%88%9B%E1%88%A9%E1%8A%9D%20%E1%8A%A5%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8A%AD%20%E1%8A%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%89%B3%E1%88%9B%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%89%B5%E1%8C%88%E1%8A%9D

ይማሩኝ እያልክ ከምትታማበት አትገኝ

ይማሩኝ እያልክ ከምትታማበት አትገኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ይማሩኝ እያልክ ከምትታማበት አትገኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21412

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A0%E1%8C%88%E1%88%AC%20%E1%88%B0%E1%8B%8E%E1%89%BD%20%E1%89%B0%E1%8C%A0%E1%8A%95%E1%89%80%E1%89%81%20%E1%8B%A8%E1%88%B0%E1%88%A8%E1%89%81%E1%89%B5%20%E1%88%B5%E1%8C%8B%20%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%8B%AD%E1%8B%9B%E1%88%8D%20%E1%88%98%E1%88%A8%E1%89%81

የአገሬ ሰዎች ተጠንቀቁ የሰረቁት ስጋ ያስይዛል መረቁ

የአገሬ ሰዎች ተጠንቀቁ የሰረቁት ስጋ ያስይዛል መረቁ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የአገሬ ሰዎች ተጠንቀቁ የሰረቁት ስጋ ያስይዛል መረቁ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

48703

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%93%E1%88%88%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%89%80%E1%8D%8D%20%E1%8B%B5%E1%88%9D%E1%8C%BB%E1%8B%8A%20%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%8D%8B%E1%89%A4%E1%89%B5

ዓለም አቀፍ ድምጻዊ አልፋቤት

ዓለም አቀፍ ድምጻዊ አልፋቤት (እንግሊዝኛ፦ ) በላቲን ጽሕፈት የተመሠረተ አልፋቤት ሲሆን በሰው ልጅ ቋንቋዎች ሁሉ ውስጥ ያለው ማናቸውም ጥቃቅን ድምጽ ኢንዲወከል የጣረ ጽሕፈት ነው። በአልፋቤቱ ውስጥ ምልክቶች ለ«ሳንባዊ» ተነባቢዎች፣ ለ«ኢ-ሳንባዊ» ተነባቢዎችና ለአናባቢዎች አሉ። ፊደሎቹ ከአማርኛ ወይም ከግዕዝ አቡጊዳ ቢሆንም ይልቅ ለጥቃቅን ልዩነቶች እንዲወከሉ የተዘጋጁ ናቸው። ስለዚህ ለድምጹ /ር/ አያሌ ምልክቶች ሁላቸው እታች ይታያሉ። ነገር ግን የያንዳንዱ ምልክት ድምጽ ከሌሎቹ በጥቃቅን ይለያያል፤ እነዚህም ጥቃቅን ድምጽ ልዩነቶች በግዕዝ ፊደል ስንኳ አይለያዩም። «ሳንባዊ ተነባቢዎች» ] /ፕ/ ፤ [] /ብ/ ፤ [] /ት/ ፤ [] /ድ/ ፤ [] /ርት/ ፤ [] /ርድ/ ፤ [] /ክይ/ ፤ [] /ጅይ/ ፤ [] /ክ/ ፣ [] /ግ/ ፤ [] /ቅ/ ፤ [] /ጝ/ ፤ [] /ቕ/ ፣ [] /እ/ ] /ም/ ፤ [] /ምፍ/ ፤ [] /ን/ ፤ [] /ርን/ ፤ [] /ኝ/ ፤ [] /ንግ/ ፤ [] /ንጝ/ ] /ብቭ/ ፤ [] /ር/ ፤ [] /ር/ ] /ቭ/ ፤ [] /ር/ ፤ [] /ር/ ] /ፍ/ ፤ [] /ቭ/ ፤ [] /ፍ/ ፣ [] /ቭ/ ፤ [] /ስ/ ፤ [] /ዝ/ ፤ [] /ስ/ ፤ [] /ዝ/ ፤ [] /ሽ/ ፤ [] /ዥ/ ፤ [] /ርሽ/ ፤ [] /ርዥ/ ፤ [] /ሥ/ ፤ [] /ህይ/ ፤ [] /ኽ/ ፤ [] /ጝ/ ፤ [] /ሕ/ ፤ [] /ሕር/ ፤ [] /ኅ/ ፤ [] /ዕ/ ፤ [] /ህ/ ፣ [] /ሕ/ ] /ልሽ/ ፤ [] /ልዥ/ ] /ቭ/ ፤ [] /ር/ ፤ [] /ር/ ፤ [] /ይ/ ፤ [] /ጝር/ ] /ል/ ፤ [] /ርል/ ፤ [] /ይ/ ፤ [] /ጝል/ «ኢ-ሳንባዊ ተነባቢዎች» የቋንቋ ጥናት

10803

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%B7%E1%8B%B4%E1%88%BD%20%E1%8B%9D%E1%88%AD%E1%8B%9D%E1%88%AD

የሷዴሽ ዝርዝር

የሷዴሽ ዝርዝር በቋንቋ ጥናት የሚጠቀም የመሠረታዊ ቃላት ዝርዝር ነው። ስሙ ከቋንቋዎች ሊቅ ከሞሪስ ሷዴሽ የመጣ ነው። በዚሁ ዝርዝር ያላቸው ቃላት የልዩ ልዩ ልሣናት ዝምድና ለማነጻጸር ይጠቅማሉ። አቶ ሷዴሽ ሁለት ዝርዝሮች ፈጠሩ፤ አንዱ 200 ቃላት ሲሆን ሌላው 100 ቃላት ብቻ አሉት። 100 ቃላት ባሉበት ዝርዝር ላይ 7 ተጨማሪ ቃላት (በ2 መቶ ቃላት ያልተገኙት ) ስላሉ፣ በጠቅላላ 207 ቃሎች አሉ። የሷዴሽ ዝርዝር በአማርኛ የአማርኛ፣ አረብኛና ዕብራይስጥ ምስሌ ለማየት፣ ሴማዊ ቋንቋዎችን ይዩ። ለተጨማሪ ልሳናት ሷዴሽ ዝርዝሮች፣ እዚህ (በአማርኛ) ወይም እዚህ (በእንግሊዝኛ) ይዩ። («*» ማለት፦ በ100-ቃላት ዝርዝር ይገኛል።) እኔ * አንተ፣ አንቺ እኛ * ይህ * ያ * ማን * ምን * አይ...ም * ሁሉ * ብዙ * አንድ * ሁለት * ትልቅ * ረጅም * ትንሽ * ሴት * ሰው * ዓሣ * ወፍ * ውሻ * ቅማል * ዛፍ * ዘር * ቅጠል * ሥር * ልጥ (የዛፍ) * ቆዳ * ደም * አጥንት * ስብ * ዕንቁላል * ቀንድ * ጅራት * ላባ * ጸጉር * ራስ * ጆሮ * ዐይን * አፍንጫ * አፍ * ጥርስ * ምላስ * እግር * ጉልበት * እጅ * ሆድ * አንገት * ደረት፣ ጡት * ልብ * ጉበት * መጠጣት * መብላት * መንከስ * ማየት * መስማት * ማወቅ * መተኛት (ማንቀላፋት) * መሞት * መግደል * መዋኘት * መብረር * መራመድ * መምጣት * መተኛት * መቀመጥ * መቆም * መስጠት * መስፋት (ልብስ) ማለት * ፀሐይ * ጨረቃ * ኮከብ * ውኃ * ዝናብ * ድንጋይ * አሸዋ * መሬት * ደመና * ጢስ * እሳት * አመድ * መቃጠል * መንገድ * ተራራ * ቀይ * አረንጓዴ * ቢጫ * ነጭ * ጥቁር * ሌሊት * ሙቅ * ቅዝቃዛ * ሙሉ * አዲስ * ጥሩ * ክብ * ደረቅ * በ... ውስጥ ከ... ጋር ቢ... (ኖሮ) ስለ (በ... ምክንያት) ስም * የቋንቋ ጥናት

21595

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%88%20%E1%8C%A5%E1%88%AD%E1%88%B5%20%E1%89%86%E1%88%8E%20%E1%8B%AB%E1%88%88%20%E1%8C%93%E1%8B%B5%20%E1%8A%A0%E1%88%9D%E1%89%A3%E1%8C%93%E1%88%AE

ያለ ጥርስ ቆሎ ያለ ጓድ አምባጓሮ

ያለ ጥርስ ቆሎ ያለ ጓድ አምባጓሮ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያለ ጥርስ ቆሎ ያለ ጓድ አምባጓሮ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21962

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%88%A8%E1%89%B4%E1%8A%95%20%E1%88%B2%E1%8B%AB%E1%88%98%E1%8A%9D%20%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AC%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%8C%88%E1%88%98%E1%8A%9D

ደረቴን ሲያመኝ እግሬን አገመኝ

ደረቴን ሲያመኝ እግሬን አገመኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ደረቴን ሲያመኝ እግሬን አገመኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21189

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%88%98%E1%89%B1%E1%89%B5%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%88%B2%E1%89%86%E1%8C%A1%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%88%88%E1%89%85%E1%88%B3%E1%88%8D

የማይመቱት ልጅ ሲቆጡት ያለቅሳል

የማይመቱት ልጅ ሲቆጡት ያለቅሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማይመቱት ልጅ ሲቆጡት ያለቅሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21650

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%89%B0%E1%88%98%E1%8A%AB%20%E1%8C%8D%E1%88%8D%E1%8C%8D%E1%88%8D%20%E1%8B%AB%E1%8B%8D%E1%89%83%E1%88%8D

ያልተመካ ግልግል ያውቃል

ያልተመካ ግልግል ያውቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተመካ ግልግል ያውቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

2472

https://am.wikipedia.org/wiki/2005%20%E1%8A%A5.%E1%8A%A4.%E1%8A%A0.

2005 እ.ኤ.አ.

2005 እ.ኤ.ኣ. = 1997 አ.ም. 2005 እ.ኤ.ኣ. = 1998 አ.ም.

21021

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%89%A5%E1%88%8D%E1%8C%A5%20%E1%8B%A8%E1%8D%8A%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%8D%8A%E1%89%B1%E1%8A%95

የልጅ ብልጥ የፊት የፊቱን

የልጅ ብልጥ የፊት የፊቱን የአማርኛ ምሳሌ ነው። የልጅ ብልጥ የፊት የፊቱን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21528

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8D%8A%E1%89%B5%20%E1%8A%A8%E1%89%A5%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%8A%A5%E1%8C%85%20%E1%8B%88%E1%88%A8%E1%89%B5

የፊት ከብት የእጅ ወረት

የፊት ከብት የእጅ ወረት የአማርኛ ምሳሌ ነው። የፊት ከብት የእጅ ወረት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ