Datasets:

WikiQuality

/

frac_unique_words_lo

like 0

Follow

WikipediaQuality 4

21163

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8D%8D%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8B%98%E1%89%A0%E1%8A%9B%20%E1%8A%A8%E1%8B%8B%E1%88%AD%E1%8A%AB%20%E1%88%B5%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8C%A0%E1%8D%8B%E1%88%9D

የማያልፍለት ዘበኛ ከዋርካ ስር አይጠፋም

የማያልፍለት ዘበኛ ከዋርካ ስር አይጠፋም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማያልፍለት ዘበኛ ከዋርካ ስር አይጠፋም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22223

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%85%E1%88%AB%E1%8D%8D%20%E1%8A%A5%E1%88%AB%E1%88%B1%20%E1%8C%88%E1%88%AD%E1%8D%8E%20%E1%8A%A5%E1%88%AB%E1%88%B1%20%E1%8B%AD%E1%8C%AE%E1%88%83%E1%88%8D

ጅራፍ እራሱ ገርፎ እራሱ ይጮሃል

ጅራፍ እራሱ ገርፎ እራሱ ይጮሃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ጅራፍ እራሱ ገርፎ እራሱ ይጮሃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21394

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%93%E1%89%B5%20%E1%88%86%E1%8B%B5%20%E1%8B%A5%E1%8A%95%E1%8C%89%E1%88%AD%E1%8C%89%E1%88%AD%20%E1%8B%88%E1%88%8B%E1%8C%85%20%E1%89%80%E1%8B%AD%E1%8A%93%20%E1%8C%A5%E1%89%81%E1%88%AD

የናት ሆድ ዥንጉርጉር ወላጅ ቀይና ጥቁር

የናት ሆድ ዥንጉርጉር ወላጅ ቀይና ጥቁር የአማርኛ ምሳሌ ነው። የናት ሆድ ዥንጉርጉር ወላጅ ቀይና ጥቁር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

47421

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B3%E1%88%8B%E1%89%81%20%E1%8D%95%E1%8B%AE%E1%89%B5%E1%88%AD

ታላቁ ፕዮትር

ታላቁ ፕዮትር (1664-1717 ዓም) ወይም 1 ፕዮትር ከ1674 እስከ 1714 ዓም. ድረስ የመስኮብ ግዛት፣ ከ1714 እስከ 1717 ዓም ድረስ የሩስያ ግዛት ፃር (ንጉሥ) ነበሩ። ከ1714 ዓም አስቀድሞ የንጉሡ ማዕረግ «ፃር» (ከሮማይስጥ ቄሣር) ሆኖ ነበር፤ በ1714 ዓም ፃሩ 1 ፕዮትር በይፋዊ ዐዋጅ ማዕረጉን ከ«ፃር» ወደ ሮማይስጡ «ኢምፔራቶር» (ንጉሰ ነገስት) ቀየረው። ከ1539 እስከ 1714 ዓም ድረስ ሀገሩ «የመስኮብ ግዛት» ወይንም «የሩስያ ግዛት» ሲባል፣ «ግዛት» የሚለው ሩስኛ ቃል በትክክል «ፃርነት»ን አመለከተ፤ ከ1714 ዓም ወዲኅ ግን «ግዛት» የሚለው ሩስኛ ቃል በትክክል «ኢምፔሪያ» (የንጉሠ ነገሥት መንግሥት) ሆነ። የሩሲያ ፖለቲከኞች የአውሮፓ ታሪክ

21065

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8C%A5%E1%88%A8%E1%89%A2%E1%8B%AB%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%8C%A5%E1%88%8D%E1%89%86%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%B0%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%89%A3%E1%88%88%E1%8B%8D

የመጥረቢያ ልጅ ጥልቆ አይደል የሚባለው

የመጥረቢያ ልጅ ጥልቆ አይደል የሚባለው የአማርኛ ምሳሌ ነው። የመጥረቢያ ልጅ ጥልቆ አይደል የሚባለው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20773

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%89%A2%E1%8B%88%E1%89%85%E1%8C%A1%E1%89%B5%20%E1%88%98%E1%88%8D%E1%88%B6%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%89%A6%E1%8C%AD%20%E1%8A%90%E1%8B%8D

ውሀ ቢወቅጡት መልሶ እንቦጭ ነው

ውሀ ቢወቅጡት መልሶ እንቦጭ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ውሀ ቢወቅጡት መልሶ እንቦጭ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዞሮ ዞሮ እዛው ቦታ የሚገኝን ተረትና ምሳሌ

21637

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%88%B0%E1%88%9B%20%E1%8C%86%E1%88%AE%20%E1%8A%A8%E1%8C%8E%E1%88%A8%E1%89%A4%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8C%A3%E1%88%8B%E1%88%8D

ያልሰማ ጆሮ ከጎረቤት ያጣላል

ያልሰማ ጆሮ ከጎረቤት ያጣላል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልሰማ ጆሮ ከጎረቤት ያጣላል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

2049

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A5%E1%88%AB%E1%8B%9A%E1%88%8D

ብራዚል

ብራዚል በደቡብ አሜሪካ በመሬት ስፋትም ሆነ በሕዝብ ብዛት አንደኛዋ ትልቅ አገር ነች። በአለም አንደኛ ቡድን በእግር ኳስ አላት። ይፋዊ ቋንቋ ፖርቱጊዝ ሲሆን መነጋገሪያው ግን በፖርቱጋል ከሚነገረው መደበኛ ፖርቱጊዝ እንደ ቀበሌኛ ትንሽ ይለያል። ከዚያ በቀር ብዙ የጥንታዊ ኗሪዎች ልሳናት የሚችሉ ጎሣዎች ይገኛሉ። አንዳንድ ማህበረሠብ ደግሞ ጀርመንኛን ወይንም ጣልኛን ይናገራል። ሃይማኖት በብራዚል ሃይማኖት ፣ መቶኛ ካቶሊካዊነት 64.6% ፕሮቴስታንት 22.2% አግኖስቲስቲዝም + ኤቲዝም + ሃይማኖት የለውም 8% ሌሎች እምነቶች 3.2% መናፍስታዊ እምነት 2% ሕገ-መንግሥቱ የአምልኮ ነፃነትን እና የቤተክርስቲያን-መገንጠልን የመለያየት ነፃነት ያወጣል ፣ ብራዚል በይፋዊ ዓለማዊ መንግስት ያደርገዋል ፣ ምንም እንኳን የካቶሊክ ቤተክርስቲያን የበለጠ ልዩ መብት ብትኖራትም ማንኛውንም አይነት የሃይማኖት መቻቻል ይከለክላል.398 ከላይ የተጠቀሰው የካቶሊክ እምነት በአገሪቱ ውስጥ ትልቁ እምነት መሆኑን ነው ፣ ስለሆነም ብራዚል በዓለም ውስጥ ትልቁ የካቶሊክ ብዛት አላት ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 2010 በተደረገው ቆጠራ መሠረት በብራዚል ውስጥ በጣም ተከታዮች ያሉባቸው ሃይማኖቶች የካቶሊክ እምነት ናቸው ፣ ይህም የህዝብ ብዛት 64.6% (123 ሚሊዮን) ይወክላል ፣ የፕሮቴስታንት እምነትም በተለያዩ ገጽታዎች (በታሪካዊ እና በ ንጠቆስጤ) በ 22.2 % (42.3 ሚሊዮን) እና መናፍስታዊነት ፣ 2% (3.8 ሚሊዮን) ተከትለዋል ፡፡ 8% (15.3 ሚሊዮን) ማንኛውንም ሃይማኖት አይከተሉም (ኤቲስት ፣ ፕሮሞሽን ፣ ፕሮቲኖች ፣ ወዘተ) ፡፡ የፌዴራል መንግሥት ፣ የክልሎች ወይም የፌዴራል አውራጃ እንዲሁም መዘጋጃ ቤቶች የየራሳቸውን የትምህርት ሥርዓቶች ማስተዳደርና ማደራጀት እንዳለባቸው የፌዴራል ሕገ መንግሥትና የመመሪያ መመሪያዎች እና ብሔራዊ ትምህርት (ኤል.ኤስ.ቢ.) ይወስናል ፡፡ እያንዳንዳቸው እነዚህ የሕዝብ ትምህርት ሥርዓቶች ገንዘብ የሚያመነጭ የራሱ የሆነ የጥገና ሥራ ኃላፊነት አለባቸው ፡፡ አዲሱ ህገ-መንግስት 25% የስቴቱን በጀት እና 18% የፌዴራል ግብር እና የማዘጋጃ ቤት ክፍያዎችን ይይዛል። በዩኤንዲ መረጃ መሠረት እ.ኤ.አ. በ 2007 የመማሪያ ብዛቱ 90% ነበር ፣ ይህ ማለት 14.1 ሚሊዮን ብራዚላዊያን ማንበብና መጻፍ አልቻሉም ፡፡ ተግባራዊ ማንበብና መጻፍ ወደ 21.6% አድጓል ፡፡ ከ 6 እስከ 14 ዓመት ባለው ቡድን ውስጥ 97% ፣ እና ከ 15 እስከ 17 ዓመት ባለው ሰዎች ውስጥ 82.1% ነበር ፡፡ ዕድሜያቸው ከ 10 ዓመት በላይ ለሆኑት አማካይ የጥናት ጊዜ 6.9 ዓመታት ነበር ፡፡ ከፍተኛ ትምህርት የሚጀምረው ከሁለተኛ ደረጃ በሚመረቅበት ጊዜ ሲሆን ፣ በልዩ ልዩ አካዴሚያዊ ወይም ሙያዊ የሥራ መስክ ልዩ ችሎታዎችን ሊሰጡ የሚችሉ አማራጮችን ሊሰጥ ይችላል ፡፡ በትምህርት ቤቱ ላይ በመመርኮዝ ተማሪዎች በድህረ-ምረቃ ኮርሶች ወይም ላ ትምህርታቸውን (ዳራ) ማሻሻል ይችላሉ / ከፍተኛ የከፍተኛ ትምህርት ተቋም ለመከታተል በሕግ መመሪያዎች እና የትምህርት ማዕከላት ሁሉም ደረጃዎች ማጠናቀቅ ግዴታ ነው ፡፡ ተማሪው አካላዊ ፣ አእምሯዊ ፣ የእይታ ወይም የኦዲት ክፍል ቢሆን ምንም ዓይነት የአካል ጉዳት የማያደርስበት እስከሆነ ድረስ ፣ ቅድመ-ትምህርት ቤት ፣ መሠረታዊና የሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ያስተምራል ፡፡ የብራዚል የህዝብ ጤና ስርዓት-ሲቲማ ኒያኒ ዴ ሳኡዴ-በሁሉም የመንግስት ደረጃዎች የሚተዳደር ሲሆን የግል የጤና ሥርዓቶች ደግሞ ተጓዳኝ ሚና ይጫወታሉ የህዝብ ጤና አገልግሎቶች ለሁሉም ብራዚላዊያን እንደሚሰጡ ሁለንተናዊ ናቸው ፡፡ ነዋሪዎችን በነፃ ሆኖም የጤና ማዕከላትና ሆስፒታሎች ግንባታና ጥገና በግብር የተደገፈ በመሆኑ አገሪቱ በየዓመቱ ከ 9 በመቶው ን በጤና ወጭዎች ታወጣለች ፡፡ በ 1000 ነዋሪ ሐኪሞች እና 2.4 የሆስፒታል አልጋዎች ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1988 ሁለንተናዊ የጤና ስርዓት ከተቋቋመበት ጊዜ አንስቶ እስካሁን ድረስ የተሻሻሉ መሻሻል ቢኖርም በብራዚል በሕዝባዊ ጤና ላይ አሁንም ብዙ ችግሮች አሉ ፡፡ መፍትሄ ለማግኘት ከ 2006 ዋና ዋና ጉዳዮች መካከል የሕፃናቱ ከፍተኛ መጠን እና የእናቶች ሞት (በ 1000 የወሊድ ሞት 73,7 ሰዎች) ናቸው ፡፡ ተላላፊ ባልሆኑ ተላላፊ በሽታዎች ምክንያት እንደ የልብና የደም ቧንቧ በሽታዎች (151,00 በአንድ 100,000 ነዋሪ ሞት) እና ካንሰር (ከ 100,000 ነዋሪዎች 72.7 ሰዎች ሞት) በብራዚል ህዝብ ጤና ላይም ከፍተኛ ተጽዕኖ ያሳድራሉ ፡፡ በመጨረሻም ፣ እንደ አንዳንድ የመኪና አደጋዎች ፣ አመፅ እና ራስን ማጥፋትን ያሉ አንዳንድ ውጫዊ ግን መከላከል ምክንያቶች በአገሪቱ ውስጥ ከሞቱት የ 14.9% ሰዎች ሞት ምክንያት ሆነዋል ፡፡ የብራዚል ሥነ ጥበብ ከ 19 ኛው ክፍለዘመን መጀመሪያ በፊት በብራዚል ውስጥ ዋነኛው ዘይቤ በብራዚልነት ፣ በዘመናዊነት ፣ አገላለፅነት ፣ ኪዩቢዝም ፣ እስከ ግብረ-ሰዋዊነት ድረስ በተለያዩ ዘይቤዎች ተዳሷል ፡፡ ሆኖም የብራዚል የመጀመሪያዎቹ የጥበብ ምሳሌዎች ከ 15,000 ዓመታት ወዲህ ባለው በሴራ ዴ ካቪቫራ ብሔራዊ ፓርክ ውስጥ ዋሻ ሥዕሎች ናቸው ፡፡ እንደ ቅድመ-ሀፓናዊ ጊዜዎች ካሉ ትናንሽ የሴራሚክ እና የድንጋይ ቅርፃ ቅርጾች ብቻ የተወሰዱት ፡፡ ዋና የኪነ ጥበባዊ መግለጫዎች በኋላ ፣ በዚህ ደረጃ በተደረጉት ሥዕሎች ፣ ቅርፃ ቅርጾች እና ሕንፃዎች መሠረት እንደተመለከተው በብራዚል ሥነጥበብ ውስጥ ከፍተኛ ተጽዕኖ ያሳደረ የሥነጥበብ እንቅስቃሴ ባሮክ ነበር ፡፡ ብሄራዊ ነፃነት ከመጀመሩ ጥቂት ቀደም ብሎ ፣ የኪነ-ጥበባዊ ኢምፔሪያል አካዳሚ ተመሠረተ ፣ ከአስርተ ዓመታት በኋላ በሀገሪቱ ውስጥ የ 19 ኛው ክፍለዘመን ዋና የኪነ-ጥበብ እንቅስቃሴ ብቅ እያለ የብራዚል ሮማንቲዝም ፡፡ በዚህ ወቅት ፣ የአካዳሚክ ጥበብ ወደ “ወርቃማ ዘመን” ደርሷል ፣ እንደ ቪክቶር ሜይለሌስ እና ፔድሮ አሜሪክ ፣ ተወካዮች ከአውሮፓ አቻው የሚለዩት እንቅስቃሴዎችን በመፍጠር እንቅስቃሴን ከፈጠሩ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1922 “ዘመናዊው የጥበብ ሳምንት” ተካሄደ ፡፡ ሳኦ ፓውሎ ውስጥ የብራዚላዊው ዘመናዊነት መጀመሪያ ምልክት የሆነ ክስተት ፡፡ እንደ አኒታ ማልፋቲቲ ፣ ታርላሻ አምባ አማኤል ፣ ኤሚሊኖ ዲ ካልቫካናቲ ፣ ቪሲቴ ዶ ሬጎ ሞንቴሮ ፣ ቪክቶር ብሬ ፣ ሲንዲዶ ፖርትዋንሪ እና ኦስካር ኒየሜር ያሉ አርቲስቶች ፣ በተመሳሳይ ጊዜ በብራዚል ውስጥ የኪነጥበብ ጥበባት እድገትና እድገትን እንደረዱት ፡፡ . ብራዚል ካቴድራል ፣ በብራዚል የሥነ ሕንፃ ኦስካር ኒዬየር የተነደፈው ፣ እ.ኤ.አ. በ 1987 የዓለም ቅርስ ጣቢያ መሆኑ ተገለጸ ፡፡ በአገሪቱ ታሪክ ውስጥ ከታዩት እጅግ ግዙፍ ወንበዴዎች አንዱ የሆነው ዕረፍቱ ፡፡ የብራዚል ሲኒማ ሥነ ጥበብ በ 19 ኛው መቶ ዘመን መገባደጃ ላይ እንደ ገና የተወለደ ነው። ከቅርብ ዓመታት ወዲህ ለምርትዎቻቸው አዲስ ዓለም አቀፍ ዕውቅና እየሰፋ ነበር ፡፡ በርካታ የብራዚል ፊልሞች የአለምአቀፍ ሃያሲያን ዕውቅና ያገኙ እና በምድባቸው ውስጥ በጣም አስፈላጊ የሆኑ ሽልማቶችን አግኝተዋል ፡፡ ለምሳሌ ፣ ኒኒስ (በዮሴ ፓዳልታ) በሮ ቲማቲሞች መሠረት በአሜሪካ ውስጥ ምርጥ ግምገማዎች ያለው የውጭ ፊልም ነው ፣ የ ተስፋ ሰጪዎች (በ ) በካኒስ ፊልም ፌስቲቫል የፓልሜ ዲ ኦርን አሸነፈ። ኒዲድ ደ ዲዮስ (በፈርሬስ ሜየርሌል) ታይምስ መጽሔት ከተመረጡት 100 ምርጥ ፊልሞች መካከል አንዱ ሆኖ ተመረጠ። በተቃራኒው ፣ ምንም እንኳን ቲያትር ከቅኝ ግዛት ዘመን ጀምሮ በጄይስቶቹ ወደ አገሪቱ ያስተዋወቀ ቢሆንም ፣ ይህ ጥበብ እስከ 19 ኛው ክፍለዘመን ድረስ በብራዚል ህዝብ ዘንድ ፍላጎት አልፈጠረም ፡፡ ሆኖም በ 20 ኛው ክፍለ ዘመን አምባገነናዊ አገዛዞች ውስጥ ቲያትሩ በመንግሥት ሳንሱር ቁጥጥር ስር የነበረ ሲሆን በአገሪቱ ውስጥ ሊታዩ የሚችሉትን የሥራ ዓይነቶች እና ዓይነቶች ይገድባል ፡፡ በመጨረሻው የወታደራዊ ስርዓት ውድቀት ወቅት በርካታ ብራዚላዊያን ተዋናዮች እንደ ጌራል ቶማስ ፣ ኡልሲስ ክሩዝ ወዘተ የመሳሰሉትን በሚሰማሩበት መስክ በዓለም ዙሪያ ጎልቶ ወጥተዋል ፡፡ የብራዚል ሙዚቃ በአፍሪካ ፣ በአውሮፓ እና በአሜሪኒያን ቅር ች ተፅእኖ ያላቸውን የተለያዩ የክልል ዘይቤዎችን ይ ል ፡፡ ከጊዜ በኋላ ሳባ ፣ ብራዚላዊ ዝነኛ ሙዚቃ ፣ ቾሮ ፣ ሴርታንጆ ፣ ቢርጋ ፣ ፎሮ ፣ ፍሮ ፣ ማራካታ ፣ ቦሳ ኖቫ ፣ የብራዚል ዓለት እና አዜኤልን ጨምሮ በብዙ የተለያዩ ዓይነቶች ውስጥ ብሔራዊ ሙዚቃ ተፈልሷል ፡፡ አንቶኒዮ ካርሎስ ኢዮብም ፣ ሄሪ ፣ እና በውጭ አገር በጣም የታወቁ ሙዚቀኞች በመሆናቸው የዓለም አቀፋዊ ዕውቅና አግኝተዋል ፡፡ የብራዚል ሥነ ጽሑፍ የተጀመረው በ 16 ኛው ክፍለዘመን ብራዚል ከተገኘ በኋላ በዬይቶች ከተበረታቱት የስነፅሁፍ እንቅስቃሴ የተነሱ ናቸው፡፡በመጀመሪያው ጊዜ ከፖርቹጋላዊ ሥነ ጽሑፍ ጋር የተቆራኘ ቢሆንም የነፃነት ጊዜ እና እስከ ምዕተ ዓመቱ ድረስ ነበር ፡፡ እንደ ሮማንቲሲዝም እና እውነታዊነት ባሉ እንቅስቃሴዎች ተጽዕኖ ነበር ፡፡ የብራዚል ሥነ ጽሑፍ እ.ኤ.አ. በ 1922 ከሌሎች ሀገራት ስራዎች ጋር የተጣራ ዕረፍትን ያሳለፈውን የዘመናዊ ስነ-ጥበባት ሳምንት (እ.አ.አ.) የራሱ የሆነ ትምህርት ቤቶቻቸውን ወደ ዘመናዊው እና የመጀመሪያዎቹ ትውልዶቻቸው እንዲመሰረት መጣ ፡፡ በእውነት ነፃ አውጪ ፀሐፊዎች። እንደ ማኑዌል ባንደራ ፣ ካርሎስ ዶርሞንድ ደ አንድሬስ ፣ ጆዋ ጉዋማዌስ ሮሳ ፣ ክላሲስ ሊሴሰር እና ሴሲሊያ ሜይሌስ ያሉ በርካታ ታዋቂ ብራዚላዊ ጸሐፊዎች ከዚህ ጊዜ ጀምሮ የተገኙ ናቸው። ሳይንስ እና ቴክኖሎጂ የብራዚል ሳይንሳዊ ምርት የተጀመረው በ 19 ኛው ክፍለ ዘመን የመጀመሪያዎቹ አስርት ዓመታት ውስጥ ሲሆን ፣ በፖርቱጋል ልዑል ገዥ ጁዋን ስድስተኛ የሚመራው የንጉሣዊው ቤተሰብ እና የፖርቹጋላዊው መኳንንት በሪዮ ዲ ጃኔሮ የፖርቹጋልን ናፖሊዮን ቦና ጦር ወረራ በመሸሽ በደረሰ ጊዜ ነበር ፡፡ እስከዚያ ጊዜ ድረስ ብራዚል ዩኒቨርሲቲዎች ወይም ሳይንሳዊ ድርጅቶች በሌሉበት የፖርቹጋላዊ ቅኝ ግዛት ነበረች ፣ ከስፔን ግዛት የአሜሪካ ቅኝ ግዛቶች በተቃራኒ ምንም እንኳን ከፍተኛ ቁጥር ያላቸው ማንበብና መጻፍ ያልቻሉ ሰዎች ቢኖሩም ከ 16 ኛው ክፍለዘመን ጀምሮ ቁጥራቸው በርካታ የሆኑ የዩኒቨርሲቲዎች ቁጥር ነበረው ፡፡ የሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ልማት ብሔራዊ ምክር ቤት (ሲ.ሲ.ፒ.) የሳይንሳዊ እና የቴክኖሎጂ እንቅስቃሴዎችን እድገትና እድገትን የመመራት ፣ የማስተዳደር እና የማስፋፋት የመንግስት ኤጀንሲ ነው ።30 ነገር ግን በብራዚል የቴክኖሎጂ ምርምር በአብዛኛው የሚከናወነው በ የሕዝብ ዩኒቨርሲቲዎች እና የምርምር ተቋማት ፡፡ ከታወቁት የብራዚል ቴክኖሎጅያዊ ልማት ማዕከላት መካከል ኦስዋርዶ ክሩዝ ፣ ፣ የአየር ማቀፊያ ቴክኖሎጂ አጠቃላይ ትዕዛዝ ፣ እቴሬዛ ብራናርራራ ደ ፓስሲሳ አግሮፔኩሲያ እና ተቋማት ናቸው ፡፡ ብራዚል በላቲን አሜሪካ ውስጥ ለማስነሻ ተሽከርካሪዎች እና ሳተላይቶች ለማምረት ትልቅ ሀብትን ስለሚመደብ በላቲን አሜሪካ ውስጥ በጣም ከተሻሻሉ የቦታ ፕሮግራሞች አንዱ ነው ፡፡ እ.ኤ.አ. ጥቅምት 14 ቀን 1997 የብራዚል የጠፈር ኤጄንሲ ክፍሎቹን ለማቅረብ ከናሳ ጋር ስምምነት ተፈራረመ ፡፡ ይህ ስምምነት በሶዩዝ ተሽከርካሪ ላይ ለነበረው ማርኮ ፖንቴስ በማርች ፣ 2006 ፕላኔቷን ለመዞር የመጀመሪያዋ የብራዚል ተመራማሪ እንድትሆን የሚያስችል አጋጣሚ ፈጠረ ፡፡ ብሔራዊ ካንቺቶሮን ብርሃን ላብራቶሪ ፣ በካምፓስሳ ሳኦ ፓውሎ እስከአሁንም ድረስ በላቲን አሜሪካ ውስጥ ብቸኛው የመቧጠጫ ፍጥነት ያለው ብቸኛው ሰው ነው ፡፡ በሪዮ ዴ ጄኔሮ ግዛት ሬ ዴኑ የኑክሌር ነዳጅ ፋብሪካ የበለፀገው ዩራኒየም የሀገሪቱን የኃይል ፍላጎት ያሟላል ፡፡ ለአገሪቱ የመጀመሪያ የኑክሌር ባህር ሰርጓጅ ግንባታ እቅዶች አሉ፡፡ብራዚል እንዲሁ ከሦስት የላቲን አሜሪካ አገራት አን ናት ፡፡ . ብራዚል እንዲሁ እንደ አባቶች ፣ ሮቤርቶ ላሊ ዴ ሞራ እና ፍራንሲስ ጆአኦ ዴ አዜዶ ፣ አልቤርቶ ሳንቶስ ዱምቦንግ ፣ ኮሎራ ሰል ፣ ማርዮ ስንበርግ ፣ ዮሴ ሊዬስ ሎፔስ ፣ ሊዮፖልድ ፣ ፓውሎ ሪቢቦይም ፣ ካሳ ላቲስ ፣ አንድሪያ ፓል ፣ ኔሊዮ ጆሴ ኒኮላይ ፣ ኔልሰን ቤርዲን ፣ ቫል ብሬል ፣ ካርሎስ ቻግስ ፣ ኦስዋዋሮ ክሩዝ ፣ ሄሪኬክ ዴ ሮቻ ሊማ ፣ ሞሪኮዮ ሮቻ ኢ ሲልቫ እና ዩሪሲሊሌስ ዘሪቢኒ ናቸው። የጨጓራ በሽታ የብራዚል ምግብ የአገሬው ተወላጅ እና የስደተኛ ሕዝብ ድብልቅን የሚያንፀባርቅ ከክልል ወደ ክልል በጣም ይለያያል ፡፡ ይህ የክልላዊ ልዩነቶችን ጠብቆ ለማቆየት ብሔራዊ ን ገል ል ፣ ከእነዚህ መካከል በጣም ጥሩ ከሆኑት መካከል ፣ ብሄራዊ ምግብ ነው ፣ ፣ ፣ እና ። ብራዚል እንደ ብጊጋሬሮ እና ቤይጂንሆ ያሉ ብዙ የተለያዩ ጣፋጮች አሏት ፡፡ ብሄራዊ መጠጦች ቡናማ እና ካካዋ ናቸው ፣ በመጀመሪያ ከብራዚል የመጣ ሩቅ መጠጥ ፡፡ ይህ መጠጥ ከስኳር ዘንግ ይርቃል እናም የብሔራዊ ኮክቴል ፣ የካያፊሪንሃ ዋና ንጥረ ነገር ነው። የተለያዩ ምግቦች ቢኖሩም አንድ የተለመደው የብራዚል ምግብ ከበቆሎ ጋር ከበሰለ ባቄላ ጋር ፣ የበሬ ወይም የአሳማ ሥጋ እንዲሁም ሰላጣ ፣ ወይንም የተቀቀለ ወይንም የተጠበሰ እንቁላል ፣ የፈረንሣይ ፍሬዎች ወይም ከፋራ የተሰራ ዱቄት ፡፡ ካሳቫ እና ጨው ያለበት ሲሆን በመሠረቱ እሱ ኦርጋንኖ ፣ የተጠበሰ ሽንኩርት እና የተጠበሰ በርሜል ሊኖረው ይችላል፡፡በአብዛኛው ክልል ውስጥ ለሚኖረው ሞቃታማ የአየር ጠባይ ምስጋና ይግባቸው እንደ ‹ማንጎ› ያሉ በርካታ ፍራፍሬዎች ይበቅላሉ ፡፡ ፣ ፓፓያ ፣ አራኪ ፣ ኩባያ ፣ ብርቱካናማ ፣ ኮኮዋ ፣ ፣ ጉዋቫ ፣ የፍሬ ፍራፍሬ እና አናናስ። ከእነዚህ ፍራፍሬዎች ሁሉ ጭማቂዎች እና ቅመማ ቅመሞች ለቾኮሌት ፣ ለሻማ ፣ ለ አይስክሬም እና ለሌሎች ጣውላዎች ለማምረት አገልግሎት ላይ የሚውሉ ናቸው፡፡በኢንዱስትሪ በበለፀጉ አገራት ሁሉ ፈጣን ምግብ የሚሰጡ ብዙ ኩባንያዎች መገኘታቸው እየጨመረ ነው ፡፡ በተለይም በከተሞች ውስጥ የብራዚል ህዝብ አመጋገብ እና የአመጋገብ ስርዓት ለውጦችን ያስከትላል ፡፡ ፓውሎ ሪቢቦይም ፣ ካሳ ላቲስ ፣ አንድሪያ ፓል ፣ ኔሊዮ ጆሴ ኒኮላይ ፣ ኔልሰን ቤርዲን ፣ ቫል ብሬል ፣ ካርሎስ ቻግስ ፣ ኦስዋዋሮ ክሩዝ ፣ ሄሪኬክ ዴ ሮቻ ሊማ ፣ ሞሪኮዮ ሮቻ ኢ ሲልቫ እና ዩሪሲሊሌስ ዘሪቢኒ ናቸው። ኗሪዎቹ ለእግር ኳስ ያላቸው ፍቅር አይበለጠም። ብዙ ሚሊዮን አድናቂዎች አሉት። የማወቅ ጉጉቶች ሊግ ኦፍ አፈ ታሪክ ተጫዋቾች ከህዝብ ቦታዎች በህጋዊ መንገድ ታግደዋል።

21857

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8C%88%E1%88%AD%E1%88%85%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%89%A5%E1%89%B3%E1%8C%88%E1%89%A3%E1%89%B5%20%E1%88%9A%E1%88%B5%E1%89%B5%E1%88%85%20%E1%89%A5%E1%89%B5%E1%8D%88%E1%89%B3%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%88%85%E1%89%B5%E1%88%85

ያገርህ ልጅ ብታገባት ሚስትህ ብትፈታት እህትህ

ያገርህ ልጅ ብታገባት ሚስትህ ብትፈታት እህትህ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያገርህ ልጅ ብታገባት ሚስትህ ብትፈታት እህትህ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

50037

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%A5%E1%8A%90-%E1%88%90%E1%89%B0%E1%89%B3%20%E1%8A%A0%E1%88%9B%E1%88%8D%E1%8A%AD%E1%89%B5

ሥነ-ሐተታ አማልክት

ሥነ-ሐተታ አማልክት (ሚቶሎጂ) ሄርሜቴክ ፍልስፍና ዳግም ውልደት፦ ፯ቱ ጥንታዊያን መርሆዎች 1. የሥነ አእምሮ (ሜንታሊዝም) መርሆ፦ ሁሉም ነገር አእምሮ ነው፤ ሕዋም አእምሮ ነች። 2. የተዛምዶ መርሆ፦ ልክ ከላይ እንዳለው፣ ልክ ከታች እንዳለው ተመሳሳይ ይሆናል። ልክ ከታች እንዳለው ከላይ ያለው ጋር ተመሳሳይ ይሆናል። በመሃል ያለው ከመሃል ይወጣል፤ ከመሃል የወጣው ከመሃል ይሆናል። 3. የንዝረት መርሆ፦ ምንም ባለበት የሚጸና የለም። ሁሉም ነገር ይንቀሳቀሳል፤ ሁሉም ነገር ይነዝራል። 4. የተቃርኖ መርሆ፦ ሁሉም ነገር በሁለታዊነት የተዋቀረ ነው፤ ሁሉም ነገር ተቃራኒ አለው፤ ሁሉም ነገር ተቃራኒ ተጣማጅ አለው፤ የሚመሳሰል እና የማይመሳሰል አንድ ናቸው፤ ተቃራኒዎች በተፈጥሮ ዐይን አንድ ናቸው፤ ሆኖም ግን በመጠን ደረጃ ይለያያሉ፤ ጽንፎች መጨረሻ ላይ ይገናኝሉ፤ ሁሉም እውነት ነው ግን ግማሽ እውነት ብቻ፤ ሁሉም ተቃርኖዎች ሊታረቁ ይችሉ ይሆን ይሆናል። 5. የሥልተ ምት መርሆ፦ ሁሉም ነገር ሥርዓቱን ጠብቆ ይፈሳል፤ ወደ ውስጥ እና ወደ ውጭ። ሁሉም ነገር የራሱ ሞገድ አለው፤ ሁሉም ነገሮች ይነሣሉ ደግሞ መልሰው ይወድቃሉ፤ የፔንዱለም ውዝዋዜ በሁሉም ነገር ውስጥ ይንጸባረቃል፤ በግራ በኩል ያለው የፔንዱለም ጉዞ ወደ ቀኝ ካለው የፔንዱለሙ ጉዞ ጋር እኩል ርቀት ነው፤ ሥልተ ምት ተቻችሎ ይቀጥላል። 6. የምክንያት እና ውጤት መርሆ፦ እያንዳንዱ ምክንያት የራሱ ውጤት አለው፤ እያንዳንዱ ውጤት የራሱ ምክንያት አለው፤ ሁሉም ነገር የሚሆነው “ዕድል ያልታወቀ ሕግ ስያሜ” ነው የሚለው ሕግ መሠረት ነው። በርካታ የተለዩ ምክንያቶች ሊኖሩ ይችላሉ ሆኖም ምንም ከዚህ ሕግ የሚወጣ ነገር የለም። 7. የሥነ ጾታ መርሆ፦ ጾታ በሁሉም ነገር ውስጥ አለ፤ ሁሉም ነገር የየራሱ ተባዕታይ እና አንስታይ መርሆዎች አሉት፤ ጾታ በሁሉም ነገር ላይ ይንጸባረቃል።

21183

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AB%E1%8C%A0%E1%8C%8D%E1%89%A5%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8C%80%E1%88%AB%20%E1%8A%A8%E1%88%9D%E1%8C%A3%E1%8B%B1%20%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%89%B3%E1%8B%8D%E1%89%83%E1%88%8D

የማያጠግብ እንጀራ ከምጣዱ ያስታውቃል

የማያጠግብ እንጀራ ከምጣዱ ያስታውቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማያጠግብ እንጀራ ከምጣዱ ያስታውቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21152

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%89%B3%E1%8B%B5%E1%8C%8D%20%E1%8C%A5%E1%8C%83%20%E1%8A%A5%E1%8A%93%E1%89%B7%20%E1%8A%95%20%E1%89%B5%E1%88%98%E1%88%AB%E1%88%88%E1%89%BD

የማታድግ ጥጃ እናቷ ን ትመራለች

የማታድግ ጥጃ እናቷ ን ትመራለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማታድግ ጥጃ እናቷ ን ትመራለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21989

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%8C%8D%20%E1%8A%A0%E1%89%A3%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%88%AD%E1%88%B5%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%89%86%E1%88%9B%E1%88%8D%20%E1%8A%AD%E1%8D%89%20%E1%8A%A0%E1%89%A3%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%8B%B3%20%E1%8B%AB%E1%89%86%E1%8B%AB%E1%88%8D

ደግ አባት እርስት ያቆማል ክፉ አባት እዳ ያቆያል

ደግ አባት እርስት ያቆማል ክፉ አባት እዳ ያቆያል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ደግ አባት እርስት ያቆማል ክፉ አባት እዳ ያቆያል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21063

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8C%A3%E1%8B%8D%20%E1%89%A2%E1%88%98%E1%8C%A3%20%E1%8B%88%E1%8B%AD%20%E1%8D%8D%E1%8A%95%E1%8A%AD%E1%89%BD%20%E1%8B%AB%E1%89%A3%20%E1%89%A2%E1%88%8B%E1%8B%8B%20%E1%88%8D%E1%8C%85

የመጣው ቢመጣ ወይ ፍንክች ያባ ቢላዋ ልጅ

የመጣው ቢመጣ ወይ ፍንክች ያባ ቢላዋ ልጅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የመጣው ቢመጣ ወይ ፍንክች ያባ ቢላዋ ልጅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21888

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AD%E1%88%85%E1%8A%95%20%E1%8D%88%E1%88%AD%E1%89%BC%20%E1%8B%B0%E1%8C%84%E1%8A%95%20%E1%89%A0%E1%89%80%E1%8A%95%20%E1%8B%98%E1%8C%8D%E1%89%BC

ይህን ፈርቼ ደጄን በቀን ዘግቼ

ይህን ፈርቼ ደጄን በቀን ዘግቼ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ይህን ፈርቼ ደጄን በቀን ዘግቼ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20582

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AD%20%E1%8A%A8%E1%8A%A5%E1%88%AD%E1%8A%AB%E1%89%A5%20%E1%8A%A5%E1%8C%85%20%E1%8A%A8%E1%8B%9B%E1%89%A5

እግር ከእርካብ እጅ ከዛብ

እግር ከእርካብ እጅ ከዛብ የአማርኛ ምሳሌ ነው። እግር ከእርካብ እጅ ከዛብ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21436

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%8B%B0%E1%8B%B0%E1%8A%93%20%E1%8B%A8%E1%8A%A0%E1%89%A0%E1%8B%B0%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B5%20%E1%8A%90%E1%8B%8D

የወደደና የአበደ አንድ ነው

የወደደና የአበደ አንድ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። የወደደና የአበደ አንድ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21102

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8B%88%E1%8B%B1%E1%89%B5%E1%8A%95%20%E1%8A%A5%E1%89%85%E1%8D%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8C%A0%E1%88%89%E1%89%B5%E1%8A%95%20%E1%8A%95%E1%89%85%E1%8D%8D

የሚወዱትን እቅፍ የሚጠሉትን ንቅፍ

የሚወዱትን እቅፍ የሚጠሉትን ንቅፍ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሚወዱትን እቅፍ የሚጠሉትን ንቅፍ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21547

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AA%E1%8B%AA%E1%8B%AA%E1%8B%AA%E1%8B%AA%20.........%E1%8A%A0%E1%88%88%20%21%E1%8A%A0%E1%88%9D%E1%89%A1%E1%88%8B%E1%8A%95%E1%88%B5%20%28%E1%8B%A8%E1%89%81%E1%8C%AD%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%89%A3%E1%89%A3%E1%88%8D%29

ዪዪዪዪዪ .........አለ !አምቡላንስ (የቁጭት አባባል)

ዪዪዪዪዪ .........አለ !አምቡላንስ (የቁጭት አባባል) የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዪዪዪዪዪ .........አለ !አምቡላንስ (የቁጭት አባባል) የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

48521

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B3%E1%8B%AD%E1%88%A5%E1%8B%8C

ታይሥዌ

ታይሥዌ (ቻይንኛ፦ «ከፍተኛ ትምህርት») ወይም «የቻይና ቤተመንግሥት ዩኒቨርሲቲ» በቻይና በ6 ዓክልበ. በንጉሥ ፒንግ ሃን የተመሠረተ የጥንት ከፍተኛ ትምህርት ተቋም ነበረ። ከዚህም በፊት የቤተ-መንግሥታዊ ከፍተኛ ትምህርት ተቋም በቻይና ይታወቅ እንደ ነበር ይመስላል። በአፈ ታሪክ ትውፊታዊው ንጉሥ ሹን በ2050 ዓክልበ. ገደማ ሻንግ ሥያንግ የተባለውን ተቋም እንደ መሠረተ ተዘግቧል። እንዲሁም በሥያ ሥርወ መንግሥት (2000-1600 ዓክልበ. ግድም) ከፍተኛው ተቋም «ዶንግ ሹ» እንደ ተባለ ተጽፏል። በሻንግ ሥርወ መንግሥት (1600-1054 ዓክልበ.) ደግሞ ከፍተኛው ተቋም «ዮው ሥዌ» ይባል ነበር። በሚከተለውም ዦው ሥርወ መንግሥት (1054-229 ዓክልበ.) በዋና ከተማቸው ውስጥ አምስት ከፍተኛ ትምህርት ተቋማት ነበሩዋቸው፣ ከነዚህም አንዱ «ታይሥዌ» ወይም «ፒ ዮንግ» ተባለ። የሃን ሥርወ መንግሥት ንጉሥ ፒንግ በዋና ከተማው በቻንግአን በ6 ዓክልበ. ከመሠረተው በኋላ፣ የቻይና ቤተ መንግሥት ከነዩኒቨርሲቲው በ17 ዓም ከዚያ ወደ ልዎያንግ ተዛወረ፣ እስከ 182 ዓም ድረስ እዚያ ቆየ። ከዚያም ዋና ከተማው፣ ቤተ መንግስትና ተቋሙ ብዙ ጊዜ ከቻንግ-አንና ከልዎያንግ መካከል ይፈራረቁ ነበር። ተቋሙ ያስተማረው በተለይ የኮንግ-ፉጸ ትምህርትና የቻይና ሥነ ጽሑፍ ነበር፤ ከአገሩ ትምህርት ቤቶች ሁሉ ከፍተኛው ነበርና ይህም በተለይ ለመንግሥት ሠራተኞች ነበር። ከጥንት ጀምሮ ተማሮች ያጠኑት «የኮንግ-ፉጸ ስድስቱ ሙያዎች» እንዲህ ነበሩ። 1) የኮንግፉጸ ሥርአተ ቅዳሴ፣ 2) የቻይና ባህላዊ ሙዚቃ፣ 3) ቀስትን ማስፈንጠር፣ 4) ሰረገላ መንዳት፣ 5) የቁም ጽሕፈት፣ 6) ሥነ ቁጥር ነበሩ። በ2ኛው ክፍለ ዘመን 30,000 ሰዎች በተቋሙ ውስጥ ነበሩበት። በ573 ዓም፣ የታይሥዌ ስያሜ «ጐዝርጅየን» («የአገር ልጅ ተቋም») ሆነ፤ በዚያውም ስም እስከ 1897 ዓም ድረስ በቻይና ልዩ ልዩ ዋና ከተሞች ቆመ። ከዚያ በኋላ የቤጂንግ ጐዝርጅየን (1395 ዓም ተሠርቶ) ወደ ዘመናዊው «ቤጂንግ ዩኒቨርሲቲ ተቀየረ፣ እስካሁንም ይገኛል። እንዲሁም በናንጂንግ የነበረው «ናንጂንግ አካዳሚ» ቀድሞ እንደ «ናንጂንግ ታይሥዌ» በ250 ዓም ተመሠርቶ፣ በ1894 ዓም ዘመናዊ ሆነ፣ አሁንም ናንጂንግ ዩኒቨርሲቲ ይባላል። የቻይና ታሪክ የጥንት ዩኒቨርሲቲዎች

21610

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%88%B3%E1%8B%AD%E1%8B%8B%E1%8B%B0%E1%8B%B5%20%E1%88%88%E1%88%9E%E1%89%B0%E1%8B%8D%20%E1%88%98%E1%8A%93%E1%8B%B0%E1%8B%B5

ያለው ሳይዋደድ ለሞተው መናደድ

ያለው ሳይዋደድ ለሞተው መናደድ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያለው ሳይዋደድ ለሞተው መናደድ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21524

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8D%8A%E1%89%B0%E1%8A%9B%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%88%B3%E1%88%A8%E1%88%AD%E1%88%BD%20%E1%89%A2%E1%88%8F%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%8A%8B%E1%88%88%E1%8A%9B%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%8C%A5%E1%88%AC%20%E1%8A%A0%E1%8B%88%E1%8C%A3%E1%89%BD

የፊተኛውን አሳረርሽ ቢሏት የኋለኛውን ጥሬ አወጣች

የፊተኛውን አሳረርሽ ቢሏት የኋለኛውን ጥሬ አወጣች የአማርኛ ምሳሌ ነው። የፊተኛውን አሳረርሽ ቢሏት የኋለኛውን ጥሬ አወጣች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

46631

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%8B%E1%89%B2%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%8D%8B%E1%89%A4%E1%89%B5

የላቲን አልፋቤት

የላቲን አልፋቤት ወይም ሮማዊው አልፋቤት በመጀመርያው ሮማይስጥን ለመጻፍ የተለማ ጽሕፈት ነው። ዛሬው በዓለም ዙሪያ ይገኛል፣ በዓለም ከሚገኙት ልሣናት መካከል ብዙዎቹ የሚጻፉ በላቲን ፊደል ወይም ከላቲን ፊደል በተደረጀ ፊደል ነው። ከላቲን ፊደል ቀድሞ፦ ጥንታዊ ኢታሊክ ፊደል መጀመርያው ላቲን አልፋቤት በቀጥታ ከጥንታዊ ኢታሊክ አልፋቤት በተለይም ከኤትሩስክኛው አልፋቤት ተወሰደ። ይህም ኢታሊክ አልፋቤት በፈንታው ከጥንታዊው ምዕራብ ግሪክ አልፋቤት በተለይም ከኩማይ አልፋቤት ተለማ። በሮማውያን አፈ ታሪክ ሁጊኑስ 1 ዓም አካባቢ እንደ ጻፈው፣ ኤቫንደር የተባለው ጀግና ምናልባት 1240 ዓክልበ. የግሪክ አልፋቤት ወደ ጣልያን አስገባ፣ ከዚያም እናቱ ሲቡሊቷ ካርሜንታ 15ቱን ፊደላት ወስዳ የላቲን አልፋቤት ፈጠረች። ነገር ግን ይህ ተረት እንደ ታሪካዊ አይቆጠረም። እስከ 600 ዓክልበ. ግድም ድረስ ደግሞ የጽሕፈቱ አቅጣቻ ወይም ከግራ ወደ ቀኝ፣ ወይም ከቀኙ ወደ ግራ ሊሆን ቻለ። ከላይ ያለው ሠንጠረዥ ከግራ ወደ ቀኝ ሲጻፉ የነበራቸውን መልክ ያሳያል። ቀስ በቀስ ከ600 ዓክልበ. ግድም በኋላ እስከ 400 ዓክልበ. ግድም ድረስ፣ የኤትሩስክኛ አጻጻፍ ሁልጊዜ ከግራ ወደ ቀኙ መሄዱ መደበኛው ልማድ ሆነ። ደግሞ በነዚህ ዘመናት ላይ (600-400 ዓክልበ. ያሕል) ኤትሩስክኛን ለመጻፍ የ፮ቱ ፊደላት - - በጥቅም ተግባራዊ አልነበሩም። ሆኖም ከ«» በቀር እነዚህ ሁሉ በሮማይስጥ ቆዩ። ጥንታዊ ላቲን (ሮማይስጥ) ፊደል ሮማይስጥን ለመጻፍ ግን ስድስቱ ፊደላት፤ (ጥ)፣ (ሽ)፣ (ሥ)፣ (ጵ)፤ (ሕ)፣ (ፍ) አስፈላጊ ስላልሆኑ፣ ከአልፋቤት ተወገዱና መጀመርያው የላቲን አልፋቤት 21 ፊደላት ብቻ ነበረ፦ «ክ» የሚለውን ድምጽ ለመጻፍ በ«»፣ «»፣ ወይም በ«» የተጻፈው ሲሆን፣ አብዛኛው ጊዜ እንደ አናባቢው ይለያይ ነበር፣ እንዲህ፦ ካ፣ ኬ፣ ኪ፣ ወይም ኮ፣ ኩ። በ400 አክልበ. አካባቢ ጥንታዊ ቅርጹ ለ/ሥ/ በሮማይስጥ ስላልጠቀመ የ /ም/ ቅርጽ ወደ «» ተለወጠ፤ እንዲሁም ቅርጾቹ /ህ/ እና /ን/ እንደ ዘመናዊ ቅርጾቻቸው እና ይጻፉ ጀመር። ለነዚህም ሁሉ () ተመሳሳይ ለውጦች በግሪኩ አልፋበት ደርሰው ነበር። እንዲሁም እንደ አንዳንድ ምዕራባዊ ግሪክ አልፋቤቶች በመምሰል፣ /ር/ ወደ እና /ኡ/ ወይም /ው/ ወደ ሊቀየሩ ጀመር። በአንዳንድ መዝገቦች ዘንድ፣ የሮሜ ኬንሶርና አምባገነን አፒዩስ ክላውዲዩስ ካይኩስ በ320 ዓክልበ. «»ን ስላልወደደ ከላቲን ፊደል እንደ ጣለው ይባላል። በ230 ዓክልበ. ግድም፣ አስተማሪው ስፑሪዩስ ካርቪሊዩስ ሩጋ የ«ክ» ከ«ግ» ድምጽ ለመለየት፣ «» ትንሽ በመለውጥ አዲስ ፊደሉን «» እንደ ፈጠረ ይባላል። ከዚህ ጀምሮ ለ«ክ» ብቻ፣ ለ«ግ» ብቻ ይበቃቸው ነበር። በዚህ ወቅት ፊደሎች ደግሞ እንደ ቁጥሮች ስላገለገሉ የሌሎቹን ፊደላት ቁጥሮች ለመጠብቅ አዲሱ ፊደል «» በቀድሞው «» ፋንታ በመተካት በ፯ኛው ሥፍራ ተሰካ። ስለዚህ ከ230 ዓክልበ. ጀምሮ የላቲን ፊደል ኢንዲህ ሆነ፦ በሮሜ ንጉሥ ክላውዲዎስ (33-46 ዓም የገዛው) ትዕዛዝ፣ ሦስት አዳዲስ ፊደላት ተጨመሩ፦ «» (/ፕስ/)፣ «» (/ው/፤ ከ /ኡ/ እንዲለይ)፣ እና «» (/ኢው/፣ በግሪክ ቃላት) ነበሩ። ሆኖም እነኚህ «የክላውዲዎስ ፊደላት» ከክላውዲዎስ ዘመን በኋላ አልቀሩም። በዚሁ ዘመን ግን ከ43 ዓም ያህል ጀምሮ፣ /ር/ እንደ ስለ ተጻፈ፣ /ፕ/ እንደ ቀድሞ /ር/ በመምሰል እንደ «» ሊጻፍ ጀመረ። ጸሐፊው ኲንቲሊያን በጻፈው ኢንስቲቱቲዮ ኦራቶሪዮ በጻፈበት ወቅት (85 ዓም)፣ «» ገና መጨረሻው ፊደል ይባል ነበር፣ ሆኖም በዚያው ጽሁፍ ዘንድ፣ በተለይ ግሪክኛን ቃላት ለመጻፍ ሁለት ፊደላት ከግሪክ ( እና ) ዳግመኛ እንዲጨመሩ የሚል አሣብ አቀረበ። ከዚያ በኋላ የላቲን ፊደላት ቁጥር 23 ሆነ፦ በኋላ የተጨመሩት ፊደላት የትንንሾቹ ፊደላት ልማድ ቀስ በቀስ በ400 እና 770 ዓም መካከል ተለማ። እነርሱም አሁን፦ ናቸው። ፊደሉ «» ወይንም /ኡ/ ወይንም /ው/ ሊወከል ይችል ነበር። ከ600 ዓም በኋላ በጀርመናዊ ቋንቋዎች ውስጥ ድምጹን /ው/ ለመጻፍ፣ ይደረብ ነበር እንደዚህ፦ ። በየጥቂቱ ከ1500 በፊት የራሱ ፊደል ተቆጠረ። ፊደሉ «» ደግሞ /ቭ/ ለመጻፍ ቻለ። ቅርጹም ከ«» ጋር ይለዋወጥ ነበር። ከ1378 ዓም በታየ በአንድ አልፋቤት ለመጀመርያው ጊዜ «» እና «» እንደ ልዩ ልዩ ፊደላት ተቆጠሩ። በ1754 ዓም የፈረንሳይ አካደሚ በይፋ «» እና «» እንደ ልዩ ልዩ ፊደላት ይቆጥራቸው ጀመር። ከ1516 አስቀድሞ፣ የላቲን ፊደል «» ለተነባቢው «ይ»፣ ለአናባቢው «ኢ» ተጠቀመ። ሆኖም በቃል መጨረሻ ሲደረብ እንደ - ሲጻፍ፣ ቅርጹ እንደ - ይምሰል ጀመር። ከ1516 ዓ.ም. ጀምሮ ቅርጹ «» ለተናባቢው «ይ» እና ቅርጹ «» ለአናባቢው «ኢ» ይለያዩ ጀመር። ይህም ልዩነት በእንግሊዝኛ («ጅ» ከ«ኢ/አይ» ለመለየት) ከ1625 ዓም ኖሯል። ከነዚህ ሦስቱ አዳዲስ ፊደላት () ጋራ፣ ዘመናዊው ላቲን ወይም እንግሊዝኛው አልፋቤት በሙሉ 26 ፊደላት ይቆጠራሉ፦ ማለት ፊደሉ አይሰማም ( በጣልኛ፣ ፈረንሳይኛ፣ እስፓንኛ) ማለት ተራ ያልሆነ (በተለይ ለባዕድ ቃላት የሚጠቀም) ( በፈረንሳይኛ፣ እስፓንኛ) - ማለት ፊደሉ በተግባር አይገኝም ( በጣልኛ) ይህ ሰንጠረዥ በቀላሉ ዋና ዋና አጠራሮች ለ5 ትልልቅ የአውሮጳ ቋንቋዎች ያሳያል። ሆኖም ከዚህ በላይ በጣም ብዙ ልዩ ድምጾች በሁለት (ወይንም በሦስት) ፊደላት ይመለከታሉ፣ ለምሳሌ በእንግሊዝኛ «» ለ/ሽ/ ይጻፋል። ከነዚህ 26 ተራ ፊደላት በላይ ደግሞ አያሌ ቋንቋዎች የራሳቸውን ልዩ ፊደላት አላቸው፤ ለምሳሌ በእስፓንኛው አልፋቤት ተጨማሪው ፊደል «» (/ኝ/) አለ፤ ወይም «» (/ስ/) በአይስላንድኛ አለ።

14430

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%81%E1%88%89%E1%88%9D%20%E1%88%B8%E1%8A%AD%E1%88%99%E1%8A%95%20%E1%8D%8D%E1%89%85%E1%88%AD%E1%88%9D%20%E1%8B%AB%E1%8B%A5%E1%8B%8D%E1%8A%95

ሁሉም ሸክሙን ፍቅርም ያዥውን

ሁሉም ሸክሙን ፍቅርም ያዥውን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሁሉም ሸክሙን ፍቅርም ያዥውን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሁሉም ሸክሙን ፍቅርም ያዥውን የአማርኛ ምሳሌ ነው። የነብር ዐይን ከፍየል፣ የፍየል ዐይን ከቅጠል። ምንጭ፦ አዲሱ የምሳሌያዊ አነጋገሮች መጽሐፍ ፣ ገጽ ፲፬ ተረትና ምሳሌ

21810

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8B%88%E1%89%80%20%E1%89%B0%E1%8C%A0%E1%8A%90%E1%89%80%E1%89%80%20%E1%8B%A8%E1%8B%98%E1%8A%90%E1%8C%8B%20%E1%89%B0%E1%8A%90%E1%8C%A0%E1%89%80

ያወቀ ተጠነቀቀ የዘነጋ ተነጠቀ

ያወቀ ተጠነቀቀ የዘነጋ ተነጠቀ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያወቀ ተጠነቀቀ የዘነጋ ተነጠቀ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20750

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%88%E1%8C%A5%E1%8A%95%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8C%A8%E1%88%AD%E1%88%B5%20%E1%88%98%E1%8C%8E%E1%88%AB%E1%88%A8%E1%88%B5%20%E1%88%B4%E1%89%B5%E1%8A%95%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%88%98%E1%89%B3%E1%89%B5%20%E1%88%98%E1%88%98%E1%88%8B%E1%88%88%E1%88%B5

ወጥን የሚጨርስ መጎራረስ ሴትን የሚያስመታት መመላለስ

ወጥን የሚጨርስ መጎራረስ ሴትን የሚያስመታት መመላለስ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ወጥን የሚጨርስ መጎራረስ ሴትን የሚያስመታት መመላለስ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21490

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%A8%E1%8A%90%E1%89%80%E1%8B%8D%20%E1%8B%AD%E1%8B%8B%E1%8C%8B%E1%88%8D%20%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8B%B0%E1%88%A8%E1%88%B0%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8B%88%E1%8C%8B%E1%88%8D

የጨነቀው ይዋጋል ያልደረሰበት ያወጋል

የጨነቀው ይዋጋል ያልደረሰበት ያወጋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የጨነቀው ይዋጋል ያልደረሰበት ያወጋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20981

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%8C%8B%E1%88%B5%20%E1%88%9D%E1%88%B5%E1%8A%AD%E1%88%A9%20%E1%88%98%E1%88%B5%E1%8C%A0%E1%89%B1

የለጋስ ምስክሩ መስጠቱ

የለጋስ ምስክሩ መስጠቱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የለጋስ ምስክሩ መስጠቱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20762

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%88%8D%E1%89%B5%E1%89%80%E1%8B%B3%20%E1%88%84%E1%8B%B3%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%88%B5%E1%88%AB%E1%8B%8B%E1%8A%95%20%E1%88%A8%E1%88%B5%E1%89%B3%20%E1%88%98%E1%8C%A3%E1%89%BD

ውሀ ልትቀዳ ሄዳ እንስራዋን ረስታ መጣች

ውሀ ልትቀዳ ሄዳ እንስራዋን ረስታ መጣች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ውሀ ልትቀዳ ሄዳ እንስራዋን ረስታ መጣች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

48531

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%BB%E1%8A%95%E1%8C%8D%20%E1%88%A5%E1%8B%AB%E1%8A%95%E1%8C%8D

ሻንግ ሥያንግ

ሻንግ ሥያንግ (ቻይንኛ፦ ) በቻይና አፈ ታሪክ ዘንድ በጥንት በቤተ መንግሥት ከተማ የተገኘ ከፍተኛ ትምህርት ተቋም ነበረ። እንኳን ከ«ሻንግሥያንግ» አስቀድሞ፣ በቅድመኞቹ አፈ ታሪካዊ ነገስታት ዘመኖች ከ2350 ዓክልበ. ጀምሮ «ቸንግ ጁ» የተባለ ትምህርት ተቋም በቤተ መንግሥት እንደ ነበር ተጽፏል። ንጉሥ ያው ወይም ንጉሥ ሹን ምናልባት 2060 ዓክልበ. ግድም «ሻንግ ሥያንግ» (ላይኛ ወይም ከፍተኛ አቅርቦት) ለመኳንንት ጡረተኞች አቆመ፣ እንደዚህም «ሥያ ሥያንግ» ( ታችኛ አቅርቦት) ለተራ ሕዝብ ሽማግሎች አቆመ። የመኳንንት ልጆች ለምክር ወይም ለትምህርት ወደ «ሻንግ ሥያንግ» መምህሮች ይሄዱ ነበር፣ የተራ ሕዝብም ልጆች ወደ «ሥያ ሥያንግ» ሄዱ። ንጉሥ ሹን ደግሞ ልዩ የሙዚቃ ክፍል መጀመርያ እንደ መሠረተ ይጻፋል። እንዲሁም በሥያ ሥርወ መንግሥት (2000-1600 ዓክልበ. ግድም) ከፍተኛው ተቋም «ዶንግ ሹ» እንደ ተባለ ተጽፏል። በሻንግ ሥርወ መንግሥት (1600-1054 ዓክልበ.) ደግሞ ከፍተኛው ተቋም «ዮው ሥዌ» ይባል ነበር። በሚከተለውም ዦው ሥርወ መንግሥት (1054-229 ዓክልበ.) በዋና ከተማቸው ውስጥ አምስት ከፍተኛ ትምህርት ተቋማት ነበሩዋቸው፦ 1) ሻንግ ሥያንግ፣ 2) ዶንግ ሹ፣ 3) ቸንግ ጁ፣ 4) ጉ ዞንግ (የሙዚቃ ተቋም)፣ 5) ፒ ዮንግ ወይም ታይሥዌ (ማዕከለኛው ከፍተኛ ተቋም) ነበሩ። በዚሁ ዘመን ተቋማት የ«ስድስቱ ሞያዎች» አስተማሩ፦ ሊ ( ሥርአተ ቅዳሴ)፣ ይዌ ( ሙዚቃ)፣ ሼ ( ቀስትን ማስፈንጠር)፣ ዩ ( ሠረገላ መንዳት)፣ ሹ ( ሥነ ጽሑፍ ወይም ጽሕፈት)፣ ሹ ( ሥነ ቁጥር) ነበሩ። የጪን ሥርወ መንግሥት (229-214 ዓክልበ.) መሥራች ጪን ሽኋንግ ከመምህራን ብዙዎቹን ገደለ፣ ከመጻሕፍትም ብዙዎቹን አቃጠለ ይባል ነበር። በመሆኑም ለ220 ዓመት ያህል የከፍተኛ ትምህርት ተቋም እንዳልተመሠረተ ይመስላል። በሃን ሥርወ መንግሥት ዘመን ንጉሥ ፒንግ ሃን አዲስ ቤተ መንግሥታዊ ተቋም በ6 ዓክልበ. መሠረተ (ታይሥዌን ይዩ)። የቻይና ታሪክ የጥንት ዩኒቨርሲቲዎች

21266

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9E%E1%89%B0%E1%8B%8D%20%E1%89%A3%E1%88%8D%E1%88%BD%20%E1%8C%88%E1%8B%B3%E1%8B%A9%20%E1%8B%88%E1%8A%95%E1%8B%B5%E1%88%9D%E1%88%BD%20%28%E1%88%80%E1%8B%98%E1%8A%95%E1%88%BD%20%E1%89%85%E1%8C%A5%20%E1%8A%A0%E1%8C%A3%20%E1%8A%A8%E1%89%A4%E1%89%B5%E1%88%BD%20%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%8B%88%E1%8C%A3%29

የሞተው ባልሽ ገዳዩ ወንድምሽ (ሀዘንሽ ቅጥ አጣ ከቤትሽ አልወጣ)

የሞተው ባልሽ ገዳዩ ወንድምሽ (ሀዘንሽ ቅጥ አጣ ከቤትሽ አልወጣ) የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሞተው ባልሽ ገዳዩ ወንድምሽ (ሀዘንሽ ቅጥ አጣ ከቤትሽ አልወጣ) የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22132

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%AD%E1%8C%8E%20%E1%88%AB%E1%89%B1%20%E1%8B%B5%E1%88%AD%E1%8C%8E%20%E1%89%A2%E1%89%80%E1%88%AD%20%E1%88%9E%E1%89%B1

ድርጎ ራቱ ድርጎ ቢቀር ሞቱ

ድርጎ ራቱ ድርጎ ቢቀር ሞቱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድርጎ ራቱ ድርጎ ቢቀር ሞቱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20780

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8B%88%E1%88%B5%E1%8B%B0%E1%8B%8D%20%E1%88%B0%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%A8%E1%8D%8B%20%E1%8B%AD%E1%8C%A8%E1%89%A5%E1%8C%A3%E1%88%8D

ውሀ የሚወስደው ሰው አረፋ ይጨብጣል

ውሀ የሚወስደው ሰው አረፋ ይጨብጣል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ውሀ የሚወስደው ሰው አረፋ ይጨብጣል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

18982

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A2%E1%89%B5%E1%8B%AE%E1%8C%B5%E1%8B%AB%20%E1%8A%A0%E1%8B%A8%E1%88%AD%20%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%88%E1%8B%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%B0%E1%8C%8B%E1%8B%8E%E1%89%BD

የኢትዮጵያ አየር መንገድ አደጋዎች

የኢትዮጵያ አየር መንገድ ከተመሠረተበት ከታኅሣሥ ፳፩ ቀን ፲፱፻፴፰ ዓ/ም ጀምሮ በ፷፭ ዓመት ዕድሜው እስከ ፳፻፫ ዓ/ም ድረስ በጠለፋ፤ በብልሽት ወይም በአብራሪ ጥፋት ምክንያት ፷፩ አደጋዎችን አስመዝግቧል። በነዚህ አደጋዎች የ ፫፻፳፪ ሰዎች ሕይወት ሲጠፋ በዓቢይነት የተመዘገቡት ጥፋቶች በ፳፻፪ ዓ/ም በሜድትራኒያን ባሕር ውስጥ የተከሰከሰውና የ፺ ሰዎች ሕይወት የጠፋበት የበረራ ቁጥር ፬፻፱ እና ፻፳፭ ሰዎችን ለሞት የዳረገው የየበረራ ቁጥር ፱፻፷፩ በሕንድ ውቅያኖስ ውስጥ መከስከስ ናቸው። የብልሽት እና አብራሪ ጥፋት አደጋዎች ሐምሌ ፲፭ ቀን ፲፱፻፵ ዓ/ም - ጎሬ፤ ኢሉባቦር አየር መንገዱ በተመሠረተ በሁለት ዓመቱ ለመጀመሪያ ጊዜ የተመዘገበው አደጋ፣ በዚህ ዕለት በክረምት ዝናብ ረጥቦ በነበረው የጎሬ አየር ዠበብ ማረፊያ ላይ ሲያርፍ ተንሸራቶ የተከሰከሰው ዲ-ሲ ፫ () አየር ዠበብ (ሰሌዳ ቁጥር -5) ነበር። ማኮብኮቢያውን ስቶ ደንጊያ ላይ ሲከሰከስ የደረሰበት ጉዳት አየር ዠበቡን ከበረራ ጥቅም ውጭ አውሎታል። ሆኖም ከዚህ አደጋ በኋላ የአየር መንገዱ የጎሬ ቢሮ ሆኖ አገልግሏል። ሐምሌ ፫ ቀን ፲፱፻፵፱ ዓ/ም - ሱዳን የኢትዮጵያ አየር መንገድ በረራ ቁጥር ፫ (የሰሌዳ ቁጥር -35) ከግሪክ ርዕሰ ከተማ አቴና ስድስት አየር-ዠበብተኞችንና አሥራ አራት መንገድኞችን ጭኖ በካርቱም በኩል ወደአዲስ አበባ ለመጓዝ ከአቴና ከምሽቱ አራት ሰዓት ተኩል ላይ ተነሳ። ካርቱም በሰላም ደርሶ ሐምሌ ፫ ቀን ሲነጋጋ የአዲስ አበባ በረራውን በጀመረ በአሥራ አምስት ደቂቃው ከጧቱ አሥራ ሁለት ሰዓት ከአሥር ደቂቃ ሲሆን ሁለተኛው ሞተሩ በእሳት ተያያዘ። አብራሪዎቹ ይኼንን እሳት በመከላከያ ሊያጠፉ ሲሞክሩ ሞተሩ ፈነዳ። በዚህ ጊዜ አብራሪዎቹ በአስቸኳይ ማረፊያ ጎማዎቹን ሳያወርዱ፤ ከካርቱም ከተማ ፵፱ ኪ.ሜ. እርቀት በርሻ መሬት ላይ አሳረፉ። አየር ዠበቡ ለማረፍ ፩ሺ ጫማ ሲቀረው ሁለተኛው ሞተር ተገንጥሎ ሲወድቅ ያስከተለው መናጋት የአየር ዠበቡን የግራ ክንፍ ቁልቁል አዛብቶታል። አደጋው ያደረሰበት ጉዳት አየርዠበቡን ከጥቅም ውጭ ሲያውለው በተዓምር ግን ሁሉም ተሳፋሪዎች ተርፈዋል። ካፕቴን መኮንን ስለዚህ አደጋ ባሠፈሩት ትንተና ላይ፤ «አይሮፕላኑ ገና በረሃው ላይ ለማረፍ ሲጠጋ አስተናጋጆቹ የአደጋ ጊዘ መውጫዎቹን መስኮቶች ከፍተዋቸው ስለነበረ፤ እንደቆመ በጣም አጭር በሆነ ጊዜ ማለትም በ ፳ ሴኮንድ ውስጥ ፳ መንገደኞችና ዘጠኝ ሠራተኞች ምንም ሳይነካቸው ከሚቃጠለው አይሮፕላን ወጥተዋል። እንደ ዕድል ሆኖ ነፋሱ መንገደኞች ወደወጡበት በኩል ይነፍስ ስለነበረ የእሳቱ ወላፈን ሳይነካቸው ከአይሮፕላኑ ለመራቅ ቻሉ» በሚል አስፍረውታል። የአደጋው ምክንያት፣ አየር ዠበቡ ሲያርፍና ሲነሳ በ’ፍሬኖቹ’ መጋል ምክንያት እና የፍሬን ዘይት መፍሰስ ጎማው በመፈንዳቱ በሁለተኛው ሞተር ማዕቀፍ ውስጥ የተቀጣጠለው እሳት እንደሆነ ባለሙያዎች ገምተዋል። ካፕቴን መኮንን ደግሞ በመጽሐፋቸው ላይ ስለአደጋው የምርመራ ውጤት ባሠፈሩት መሠረት «ከካርቱም ሲነሳ የእግሮቹ ፍሬኖች እንደሞቁ ታጥፈው ኑሮ ጎማው ታፍኖ ስለቆየ ፈንድቶ ብዙ ነገሮች ስለጎዳ፣ ከፈሳች ነዳጅ ጋር ተገናኝቶ እሳት ስለተነሳ የአደጋው መነሾ መሆኑ ታወቀ።» በማለት አብራርተውታል። ሐምሌ ፰ ቀን ፲፱፻፶፪ ዓ/ም - ቡልቂ በረራ ቁጥር ፫፻፸፪ (የሰሌዳ ቁጥር -18) የነበረው የ’ዳግላስ ሲ-፫ () አየር ዠበብ የአየር መንገዱ የመጀመሪያው የሰው ሕይወት ጥፋት የተመዘገበበት በረራ ነው። ከአዲስ አበባ ፭መቶ ፳ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ በደቡብ ክልል ጋሞጎፋ ዞን ጎፋ ወረዳ ውስጥ ከምትገኘው ቡልቂ አየር-ዠበብ ማረፊያ ሦስት ዠበብተኞት እና ስምንት መንገደኞች እንዲሁም የቡና ምርት ጭኖ ወደጅማ ለመብረር ከጧቱ ሦስት ሰዓት ላይ ከተነሳ በኋላ ከአየር-ዠበቡ የተላለፈው ድምጽ ሦስት ሰዓት ከአርባ ደቂቃ ላይ አብራሪው ቶማስ ሃሎክ የጅማ የራዲዮ ማስተላለፊያ እንዲከፍተለት ያስተላለፈው ጥያቄ ነበር። አየር ዠበቡ መድረሻውን በ፳፯ ተኩል ኪሎ ሜትር አልፎት ከጅማ በስተደቡብ ከሚገኝ ተራራ ጋር ፱ሺ ፬መቶ ጫማ ከፍታ ላይ ተጋጭቶ ተገኘ። በተዓምር ከዠበብተኞቹ አብራሪው ሃሎክ ብቻ ሲሞት ሌሎች አሥር ተሣፋሪዎች ተርፈዋል። አየር ዠበቡ በደረሰበት አደጋ ከጥቅም ውጭ ሆኗል። የአደጋው ምክንያት (ሀ) አብራሪው፣ አሜሪካዊው ቶማስ ፒ ሃሎክ የአካባቢውን ዓየር ሁኔታ መጥፎ ቢሆንም አቃልሎ በመገመቱ እና (ለ) የአየር ዠበቡን ሽቅብ የመውጣት ችሎታ ባለማወቅ በቂ ፍጥነት ሳያገኝ የአለአቅሙ ሽቅብ ለማስወጣት መሞከሩ እንደሆነ የአደጋው ጥናት ደምድሟል። ነሐሴ ፴ ቀን ፲፱፻፶፫ ዓ/ም -ሰንዳፋ በሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ቲ-፲፮ ተመዝግቦ የነበረው አየር ዠበብ ለአየር መንገዱ ሁለተኛው የነፍስ ጥፋት አደጋ የተከሰተበት በረራ ሲሆን፣ በግል ኪራይ ለዳሰሳ ጥናት ሦስት ዠበብተኞችንና አሥራ ስድስት መንገድኞችን ጭኖ ከአዲስ አበባ ልደታ ማረፊያ ተነሥቶ ወደ አስመራ በረራ ጀምሮ ነበር። ነገር ግን ሰንዳፋ አካባቢ ላይ የሞተሩ ተሽከርካሪ ሲያቆም አብራሪው ወደልደታ ለመመለስ ሞክሮ ነበር። ዳሩ ግን አየር ዠበቡ ወደመሬት ተከሰከሰና አስተናጋጇና አራት መንገደኞች ሕይወታቸው አልፏል። ጥር ፭ ቀን ፲፱፻፶፬ ዓ/ም -ቴፒ በከፋ ጠቅላይ ግዛት (የአሁኑ ከፊቾ ሸኪቾ ዞን) ውስጥ ከሚገኘው የቴፒ አየር-ዠበብ ማረፊያ ተነስቶ ወደ ጅማ ለመሄድ ሦስት ዠበብተኞችንና አሥራ አምስት መንገደኞችን ጭኖ የነበረው ዲ-ሲ ፫ () - የሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ቲ-፩ - አየር ዠበብ ከማኮብኮቢያው ሊነሳ ሲንደረደር ባልታወቀ ምክንያት በአቅራቢያው ከነበረ ወፍጮ ቤት ላይ ተላግቷል። በዚህ አደጋ አንዲት ወጣት ስትሞት ሦስት እግረኞች ደግሞ ክፉኛ ቀስለዋል። ኅዳር ፳ ቀን ፲፱፻፶፮ ዓ.ም - አዲስ አበባ ሰሌዳ ቁጥሩ ኢቲ-ኤ ኤ ቲ የነበረው ዲ-ሲ ፫ () ከጥገና በኋላ በሦስት አብራሪዎች ለፈተና ከአዲስ አበባ ልደታ አየር-ዠበብ ማረፊያ ሊነሳ ሲንደረደር ወደግራ በመሳብ ከማኮብኮቢያው ጥሶ ጉድጓድ ውስጥ ገብቶ ከጥቅም ውጭ ሆኗል። በጥገናው ሥርዓት ላይ የግራ እና የቀኝ መጠምዘዣ መሪዎቹ በስኅተት ተለዋውጠው መገጠማቸው የአደጋው ምክንያት ሆነዋል። መስከረም ፬ ቀን ፲፱፻፶፰ ዓ/ም - ጎሬ ዠበብተኞችንና ተሣፋሪዎችን አጠቃሎ አሥራ ሰባት ተሣፋሪዎችን ጭኖ ጎሬ አየር ዠበብ ማረፊያ ላይ በማረፍ አደጋ የጠፋው የኢትዮጵያ አየር መንገድ ኢቲ-ኤቢ አይ () አየር ዠበብ አሥራ ሰባቱም ተሳፋሪዎችና አብራሪዎች ሕይወታቸውን ያጡበት በረራ ነበር። መጋቢት ፫ ቀን ፲፱፻፷፪ ዓ/ም - አስመራ ከአዲስ አበባ ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ዓለም-አቀፍ አውሮፕላን ማረፊያ ሦስት አብራሪዎችና አንድ መንገደኛ ጭኖ ወደአስመራ የበረረው ዲ-ሲ- ፮ የጭነት በረራ ሲሆን አስመራ ላይ ሲያርፍ የፊትም ዋናዎቹም ጎማዎች ሲገነጠሉ አየር-ዠበቡ በእሳት ተያይዞ ከማኮብኮቢያው አልፎ ሜዳ ላይ ተቀጣጥሎ ከጥቅም ውጭ ሆኗል። በሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ኤ ኤ ዋይ የተመዘገበው ይኽ ዲ-ሲ- ፮ አየር-ዠበብ በአደጋው ምክንያት ከአገልግሎት ውጪ ሲሆን አየር መንገዱ ዋና አብራሪውን ካፕቴን መኩሪያ በለጠን ሲያሳርፉ በስህተት/አውቀው የዓየር መግቻዎቹን () አልተጠቀሙም ብሎ ስለፈረደባቸው ከማዕረጋቸው በሁለት ደረጃ ዝቅ ከማድረጉም በላይ ከአገልግሎታቸውም የሁለት ዓመት ቅነሳ እንዲደረግ በይኖባቸዋል። ካፕቴን መኩሪያ በ፲፱፻፹፰ ዓ/ም በጠላፊዎች ማስገደድ በቆሞሮስ ደሴቶች አጥቢያ ሕንድ ውቅያኖስ ውስጥ የወደቀው የዓየር መንገዱ በረራ ቁጥር ፱መቶ ፷፩ ምክትል አብራሪ የካፕቴን ዮናስ መኩሪያ አባት ነበሩ። ጳጉሜ ፭ ቀን ፲፱፻፷፬ ዓ/ም- ጎንደር በሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ኤቢኪው የተመዘገበው ዲ-ሲ ፫ አየር ዠበብ ከአስመራ ተነስቶ በአክሱም፤ ጎንደር እና ባሕር-ዳር በኩል ወደአዲስ አበባ ሊሄድ የተነሳው በረራ ከአክሱም በተነሳ በ ፴፭ ደቂቃው ከጧቱ አራት ሰዓት ከሃያ ደቂቃ ላይ የቀኝ ክንፉ ተገንጥሎ ሲወድቅ ተሣፍረው የነበሩት አሥራ አንዱም ሰዎች ሞተዋል። አየር ዠበቡም ከጥቅም ውጭ ሆኗል። ሐምሌ ፳፱ ቀን ፲፱፻፷፮ ዓ/ም - ሞጣ በሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ኤቢኢ የተመዘገበው ዲ-ሲ ፫ () ሞጣ አየር-ዠበብ ማረፊያ ላይ ሲያርፍ ማኮብኮቢያውን ስቶ ሲከሰከስ ከጥቅም ውጭ ሆኗል። በዚህ በረራ ላይ ስንት ሰዎች እንደነበሩ፤አደጋው በሰው አካል ወይም ነፍስ ላይ ያደረሰው ክስተት ምን እንደነበር መረጃ አልተገኘም። ኅዳር ፲፩ ቀን ፲፱፻፷፯ ዓ/ም - ወላይታ ሶዶ በዚህ ዕለት ከወላይታ ሶዶ ተነስቶ በምዕራብ ወለጋ ዞን ወደምትገኘው በጊ ለመብረር ሦስት ዠበብተኞችንና ሃያ አንድ መንገደኞችን የጫነው ዲ-ሲ ፫ () ለመነሳት ሲያኮበክብ ተከስክሶ ከጥቅም ውጭ ሆኗል። በዚህ አደጋ የዋናውና የምክትል አብራሪዎቹ ሕይወት ሲያልፍ አሥሩ መንገደኞች ቀላል የአካል ጉዳይ ደርሶባቸዋል። አስተናጋጇና የቀሩት አሥራ አንድ መንገደኞች ምንም ሳይሆኑ ተርፈዋል። በሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ኤ ኤ አር የተመዘገበው ይህ አየር-ዠበብ በዚህ አደጋ ጊዜ የ፴፩ ዓምት ዕድሜ የነበረው ሲሆን በጠቃላላው ፳፯ሺ ፰፻ ሰዓታት የበረረ አሮጌ አየር-ዠበብ ነበር። ጳጉሜ ፮ ቀን ፲፱፻፷፯ ዓ/ም - ጮቄ ተራራ ይህ በሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ኤቢ ኤክስ የተመዘገበው ዲ-ሲ ፫ () ከባሕር-ዳር ወደ ደብረ ማርቆስ ስድስት መንገደኞች፤ አንድ አስተናጋጅ፤ ዋና እና ምክትል አብራሪውን ጭኖ ሲበር ከዳመና ሽፋን ውስጥ ብቅ ሲል ከፊቱ በቅርቡ ተራራ ያጋጠማቸው አብራሪዎች በሽቅብ እና ዙር በረራ ለማምለጥ በሚሞክሩበት ጊዜ የአየር-ዠበቡ ጭራ ዛፎችን ስለመታ አብራሪዎቹ ለመቆጣጠር አልቻሉም። በዚህ ጊዜ በረራው ጮቄ ተራራ ላይ በጀርባው ተከሰከሰ። ተሳፈሩትም ዘጠኝ ሰዎች መኻል አንድ መንገደኛ ብቻ ሲሞት ሌሎቹ ተርፈዋል። ኢቲ-ኤቢ ኤክስ ለ፴፫ ዓመታት በጠቅላላው ለ፳፫ሺ ፱፻፳፩ ሰዓት የበረራ አገልግሎት ከሰጠ በኋላ በዚህ አደጋ ከጥቅም ውጭ ሆነ። ሚያዝያ ፲፱ ቀን ፲፱፻፷፰ ዓ/ም - ምጽዋ በሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ኤ ኤ ኤስ ተመዝግቦ የነበረው ይህ ዲ-ሲ ፫ () አየር ዠበብ በተሠራ በ ሠላሳ ሁለት ዓመት ዕድሜው፤ ከ፴፫ሺ፻፸፪ ሰዓት የበረራ አገልግሎት በኋላ ምጽዋ አየር ዠበብ ማረፊያ ላይ በእሳት አደጋ ከአገልግሎት ውጭ ሆኗል። ግንቦት ፳፫ ቀን ፲፱፻፷፰ ዓ/ም - ምጽዋ በሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ኤ ዲ ሲ ተመዝግቦ የነበረው ይህ ዲ-ሲ ፫ () አየር ዠበብ በተሠራ በ ሠላሳ ሁለት ዓመት ዕድሜው፤ ከ፴፪ሺ፮፻፹፪ ሰዓት የበረራ አገልግሎት በኋላ ምጽዋ አየር ዠበብ ማረፊያ ላይ ለመነሣት ስያኮበክብ በፍንዳታ የተነሳ ተቃጥሎ ከአገልግሎት ውጭ ሆኗል። ጥቅምት ፫ ቀን ፲፱፻፷፱ ዓ/ም - አስመራ ከአስመራ አየር ዠበብ ማረፊያ ሊነሳ በማኮበኮብ ላይ ሳለ የቀኝ ጎማዎች ተገንጥለው በመውደቃቸው ከአገልግሎት ውጭ የሆነው ዲ-ሲ ፮ ()፤ ሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ኤ ኤ ዜድ አየር ዠበብ በአደጋው ምክንያት ከጥቅም ውጭ ሆኗል። ታኅሣሥ ፭ ቀን ፲፱፻፷፱ ዓ/ም አቦርሶ በሰሌዳ ቁጥር ኢቲ-ኤኢጄ ተመዝግቦ የነበረው ዲ-ሲ ፫ () አየር ዠበብ አምሥት መንገደኞች፤ አንድ አስተናጋጅ እና ሁለት አብራሪዎችን ጭኖ በባሌ ጠቅላይ ግዛት ውስጥ ኦቦርሶ ላይ ሲያርፍ ጎማዎቹ ተገንጥለው በመውደቃቸው ከጥቅም ውጭ ሆኗል። አየር ዠበቡ ያለጎማ በሆዱ አርፎ ከንተሸራተተ በኋላ ከምስጥ ክምር ጋር ተጋጭቶ ቆመ። ሰኔ ፭ ቀን ፲፱፻፷፱ ዓ/ም - ቀብሪዳር ኢቲ-ኤ ኤ ፒ ዲሲ ፫ አየር ዠበብ በኦጋዴን ውስጥ ቀብሪዳር ላይ ሲያርፍ ዋናው የግራ ጎን ማረፊያ ጎማ በመሰበሩ ከጥቅም ውጭ ውሏል። ሐምሌ ፲፫ ቀን ፲፱፻፷፱ ዓ/ም - ጅማ ሰሌዳ ቁጥሩ ኢቲ-ኤቢኤፍ () የነበረው ዲ-ሲ ፫ የተገዛው በየካቲት ወር ፲፱፻፶፬ ዓ/ም ሲሆን፤ ሁለት መንገደኞችንና ሦስት ዠበብተኞችን ጭኖ ከቲፒ ቀን ለአሥራ አንድ ሰዓት ሩብ ጉዳይ ላይ ተነስቶ የአርባ ደቂቃ በረራውን ወደ ጅማ ጀመረ። የዓየሩ ሁኔታ በዝቅተኛ ጉም የተሸፈነ ዝናባማ እና የሩቅ እይታም የተወሰነበት ነበር። አሥራ አንድ ሰዓት ከሃያ ላይ የጅማ አየር ዠበብ ማረፊያ ስለዓየር ሁኔታ ለአብራሪው የራዲዮ መልዕክት ካስተላለፈለት በኋላ ከበረራው ምንም የተሰማ ነገር አልነበረም። አየር ዠበቡ በስምንት ሺ ጫማ ከፍታ ላይ ከተራራ ጋር ተጋጭቶ አምስቱም ሰዎች ሕይወታቸው አልፎ ተግኝቷል። ኅዳር ፲ ቀን ፲፱፻፸ ዓ/ም ሚያዝያ ፭ ቀን ፲፱፻፷ ዓ/ም አገልግሎት ላይ የዋለው ኢቲ-ኤሲዲ የመጀመሪያው የአየር መንገዱ ‘ቦይንግ’ ፯መቶ፯ () ነበር። በአደጋው ዕለት ሦስት ዠበብተኞችንና ሁለት መንገደኞችን ይዞ በጭነት በረራ ከሮማ ‘ፊዩሚቺኖ’ ማረፊያ ተነስቶ ሲያሸቅብ፣ ሰባት እና ስምንት ሜትር ከፍታ ላይ የዛፍ ቅርንጫፎችን በመምታቱ ወድቆ ተሰባብሮ ከጥቅም ውጭ ሆኗል። ጥቅምት ፭ ቀን ፲፱፻፸፩ ዓ/ም - ወላይታ ሶዶ በሰሌዳ ቁጥር ኢት-ኤጂኬ () የተመዘገበው ዲ-ሲ ፫ () አየር ዠበብ ሦስት ዠበብተኞችንና ሃያ ዘጠኝ መንገደኞችን ጭኖ በበረራ ላይ ሳለ የዠበቡ የሃይድሮሊክ ሥርዓት ሙሉ በሙሉ በመክሸፉ አብራሪዎቹ በአስቸኳይ ለማረፍ ወደወላይታ ሶዶ አምርተው ሞተሩችን ካተፉ በኋላ ሲያርፉ አየር ዠበቡ ለሺ ሁለት መቶ ሜትር ከተንሸራተተ በኋላ የውሐ ቦይ ውስጥ ገብቶ ቆመ። ዳሩ ግን በዚህ ክስተት በተሳፋሪዎቹ ላይ ክፉ ጉዳት ባይደርስም አየር ዠበቡ ከጥቅም ውጭ ሆኗል። ጥቅምት ፲፭ ቀን ፲፱፻፸፩ ዓ/ም - ደገሀቡር ኢቲ-ኤጂኪው () በሰኔ ወር ፲፱፻፸ ዓ/ም ከሌላ አየር መንገድ የተገዛ ዲ-ሲ- ፫ () ነበር። ከነአብራሪዎቹ አሥራ ሦስት ሰዎችን ጭኖ በረዳት አብራሪው ቁጥጥር በሰሜን ኦጋዴን ደገሀቡር ላይ ሲያርፍ ያልተጠበቀ የነፋስ ኃይል መታው። በዚህ ጊዜ ዋናው አብራሪ አየር ዠበቡን ከምክትሉ ተቀብሎ ለማቆም ቢጥርም ማኮብኮቢያውን ስቶ የውሐ ቦይ ውስጥ ሲወረወር ማረፊያ ጎማዎቹ ተገንጥለው ወደቁ። በዚህ አደጋ በሰው ላይ የደረሰ ክፉ ጉዳት ባይኖርም አየር ዠበቡ ከጥቅም ውጭ ሆኗል። ጥር ፳ ቀን ፲፱፻፸፩ ዓ/ም የሰሌዳ ቁጥሩ ኢቲ-ኤጂፒ () የነበረው ዲሲ ፫ () ለአየር መንገዱ አገልግሎት ላይ የዋለው በ፷ዎቹ ማገባደጃ ሁለት አመታት ውስጥ ሲሆን በአደጋው ዕለት ከአስመራ በስተ-ምዕራብ ባልታወቀ ምክንያት ወድቆ ሲከሰከስ ሦስቱም የአየር መንገዱ ሠራተኞች ሞተዋል። አየር ዠበቡም ከጥቅም ውጭ ሆኗል። ሚያዝያ ፲፪ ቀን ፲፱፻፸፩ ዓ/ም - ኦቦርሶ የሰሌዳ ቁጥሩ ኢቲ-ኤጂዩ () የነበረው ይህ ዲ-ሲ ፫ () አየር ዠበብ ዋናውንና ምክትል አብራሪውን፤ አንድ አስተናጋጅ እንዲሁም አራት መንገደኞችን ጭኖኦቦርሶ ማረፊያ ላይ ሲያርፍ የማኮብኮቢያው ድንበር ላይ የተተከሉትን ድንጋዮች በመምታት የቀኝ ማረፊያ ጎማዎቹ በመሰበራቸው የጥገና ሥራ ከተደረገለት በኋላ ለጥቂት ወራት ወደአገልግሎት ተመልሶ ነበር። ዳሩ ግን በሌላ አደጋ ከጥቅም ውጭ ውሏል፡፡ በዚህ ኦቦርሶ ማረፊያ ላይ ኢቲ-ኤ-ኤ-ጄ ታኅሣሥ ፭ ቀን ፲፱፻፷፱ ዓ/ም በተመሳሳይ የጎማዎች መገንጠል አደጋ ከምስጥ ክምር ጋር ተጋጭቶ ከጥቅም ውጭ እንደዋለ ተዘግቧል። መስከረም ፲ ቀን ፲፱፻፸፪ ዓ/ም ባረንቱ ሚያዝያ ፲፪ ቀን ፲፱፻፸፩ ዓ/ም - ኦቦርሶ ላይ በደረሰበት አደጋ ሰፊ ጥገና ተደርጎለት ወደአገልግሎት የተመለሰው ኢቲ-ኤጂዩ () የነበረው ይህ ዲ-ሲ ፫ () አየር ዠበብ በደቡብ-ምዕራብ ኤርትራ፣ ከባረንቱ ማረፊያ ሊነሳ ሲያኮበኩብ በአፍንጫው ተደፍቶ ሲከሰከስ ከጥቅም ውጭ ሆኗል። ሐምሌ ፭ ቀን ፳፻፭ ዓ/ም ሎንዶን 'ሂዝሮው'' ጥያራ ጣቢያ በሰሌዳ ቁጥር ኢቲ- ኤ ኦ ፒ () የተመዘገበው እና ልዩ ስሙ "ንግሥት ሣባ" የተባለው የኢትዮጵያ አየር መንገድ ቦይንግ 787 ድሪምላይነር አየር ዠበብ በዛሬው ዕለት በሎንዶን 'ሂዝሮው' ጥያራ ጣቢያ እንደቆመ የእሳት አደጋ ደረሰበት። ይኽ አደጋ የተከሰተው ጥያራው መንገደኞችን አሣፍሮ ከአዲስ አበባ ከገባ ከስምንት ሰዓታት በኋላ ነው። አየር መንገዱ ይኽንን ዠበብ ከቦይንግ ኩባንያ ተረክቦ አገልግሎት ላይ ያዋለው ከስምንት ወራት በፊት ኅዳር ፲፩ ቀን ፳፻፭ ዓ/ም ነው። የአየር ጠለፋ እና የአመጽ ጉዳቶች መጋቢት ፪ ቀን ፲፱፻፷፩ ዓ/ም የሰሌዳ ቁጥሩ ኢቲ-ኤሲ ኪው () የነበረው የቦይንግ ፯መቶ፯ () አየር ዠበብ በአየር መንገዱ ታሪክ በሽብርተኞች የአየር ጠለፋ ለመጀመሪያ ጊዜ ሰለባ የደረሰብት አየር ዠበብ ነበር። ከግሪክ ርዕሰ ከተማ አቴና ተነስቶ ፍራንክፈርት ዓለም አቀፍ የአየር ዠበብ ማረፊያ የደረሰው የኢትዮጵያ አየር መንገድ አየር ዠበብ በቆመበት ሥፍራ ላይ በአውሮፕላኑ የቱሪስት ማዕርግ ክፍል ላይ ሁለት ፈንጂዎች ጉዳት አድርሰዋል። አየር ዠበቡን በማጸዳዳት ላይ የነበሩም ሴቶች የአካል ጉዳት ደርሶባቸዋል። የኢትዮጵያ ንጉሠ ነገሥት መንግሥት ጉዳቱን ያደረሰው ‘ለኤርትራ ነጻነት-የአረባዊ ሶርያ እንቅስቃሴ’ የሚባለው ቡድን ነው ሲል የኤርትራ ነጻነት ግንባር ግን የኢትዮጵያ አየር መንገድ የገጠር ነዋሪ ኤርትራውያንን ለማጥቃት የሚላኩትን ወታደሮች ወደኤርትራ ስለሚያጓጉዝ የበቀል ጥቃት ያካሄዱት እነሱ እንደሆኑ አረጋግጧል። ሰኔ ፲፩ ቀን ፲፱፻፷፩ ዓ/ም ፓኪስታን ፦ ካራቺ አየር ዠበብ ማረፊያ ላይ ሦስት የኤርትራ ነጻነት ግንባር ታጣቂዎች፣ በሰሌዳ ቁጥር ኢ.ቲ. - ኤ.ሲ.ዲ. () የተመዘገበውን የኢትዮጵያ አየር መንገድ ቦይንግ ፯፻፯ - ፫፻፷ ሲ () አየር ዠበብ ላይ ፈንጂ ወርውረው ከፍተኛ ጉዳት አድርሰውበታል። ኦኖም አየር ዠበቡ ተጠግኖ አገልግሎት ላይ ውሏል። መሐመድ ኢድሪስ፣ ፍስሐዬ አብርሃምና ዓሊ አብደላ የተባሉት ሦስቱም ታጣቂ አመጸኞች ሲያዙ በሰጡት መግለጫ፣ በኤርትራ ላይ የነበረውን የኢትዮጵያ መንግሥት አስተዳደር ተቃዋሚ መሆናቸውን ለማሳወቅ የወሰዱት የሸፍጥ ድርጊት እንደሆነ ገልጸዋል። ሦስቱም ሸፍጠኞት በድርጊታቸው ምክንያት ለፍርድ ቀርበው የአንድ ዓመት ጽኑ እሥራት ተፈርዶባቸዋል። ይህ በእንዲህ እንዳለ፤ የኤርትራ ነጻነት ግንባር ቃል አቀባዮች ሐምሌ ፳፬ ቀን ፲፱፻፷፩ ዓ/ም ይፋ ባደረጉት ጋዜጣዊ መግለጫ፣ የኢትዮጵያ አየር ኃይል በ ኤርትራውያን ላይ ለሚያካሂደው የአየር ድብደባ በቀላቸውን በአየር መንገዱ ላይ ለመወጣት ሙከራቸውን ስለሚቀጥሉ በዚሁ ብሔራዊ አየር መንገድ የሚሣፈሩ መንገደኞች ለሕይወታቸው አስጊና አደገኛ እንደሚሆን በመጠቆም የአየር መንገዱን የገቢ ምንጭ ከማዳከም እንደማይመለሱ አስታውቀዋል። ነሐሴ ፭ ቀን ፲፱፻፷፩ ዓ/ም በተማሪው ንቅናቄ ከፍተኛ አስተዋጽኦ ያበረከተው፣ አንደበተ ርቱዕ የነበረው ብርሃነ መስቀል ረዳ፤ የሕግ ተማሪ የነበረው ኢያሱ ዓለማየሁ፤ ኃይለ ኢየሱስ ወልደ ሰማያት፤ ገዛኸኝ እንዳለ፤ አማኑኤል ገብረ ኢየሱስ፤ የመንግሥት ሠራተኛ የነበረው አ.አ.፤ በጠቅላላው ሰባት ሆነው ከ ባሕር-ዳር ተነስቶ ወደአዲስ አበባ ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ዓለም አቀፍ አየር-ዠበብ ማረፊያ (ቦሌ) ሊበር የታቀደውን ዲ-ሲ ፫ ወደ ካርቱም እንዲያመራ አስገደዱት። እነኚህ ጠላፊዎች የካርቱም ቆይታቸው ለደህንነታቸው ዋስትና እንደሌለው በመገንዘብ፤ የፖለቲካ ጥገኝነት በመጠየቅ ወደ አልጄሪያ መዲና አልጄርስ አመሩ። መስከረም ፫ ቀን ፲፱፻፷፪ ዓ/ም ከአዲስ አበባ ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ዓለም-አቀፍ ማረፊያ ፴፱ መንገደኞችንና ፭ ዠበብተኞችን አሳፈሮ ወደ ጂቡቲ በመማራት ላይ የነበረው ዲ-ሲ- ፮ በረራ በሦስት ኤርትራውያን ተጠልፎ ወደ አደን እንዲበር ተገድዶ ወደዚያው ሲበር የአየር መንገዱ የጸጥታ ታጣቂ አንዱን አመጸኛ ተኩሶ አቁስሎታል። አደን ሲያርፉም የአገሪቱ የፖሊስ ኃይል ሦስቱንም ጠላፊዎች በቁጥጥር ሥር አዋላቸው። ጠላፊዎቹ የኤርትራ ነጻነት ግንባር አባላት እንደሆኑ ታውቋል። ታኅሣሥ ፫ ቀን ፲፱፻፷፪ ዓ/ም ከእስፓኝ ርዕሰ ከተማ ማድሪድ ዘጠኝ ዠበተኞችንና አሥራ አራት መንገደኞችን ጭኖ በሮማ በኩል ወደአዲስ አበባ ጉዞውን የጀመረው ቦይንግ ፯መቶ፯ በረራ የየመን ተወላጅ የሆነ ጠላፊ ሽጉጡን መዝዞ በረራ ክፍል ውስጥ ከገባ በኋላ አብራሪውን ወደአደን እንዲያመራ ቢያዘውም ቅሉ፣ አብራሪው ለነዳጅ ሮማ ማረፍ ግድ እንደሚሆንበት አስረድቶ ነበር። የአየር መንገዱ የጸጥታ አስከባሪ በረራ ክፍል ውስጥ ገብቶ ጠላፊውን በሽጉጥ ገድሎታል። በዚህ ጊዜ ሁለተኛው ጠላፊ ጩቤውን ጨብጦ ወደበረራ ክፍሉ ሲሮጥ ሁለተኛው የአየር መንገዱ የጸጥታ አስከባሪ እርሱንም በሽጉጥ ተኩሶ ገድሎታል። ከዚህ ክስተት በኋላ በረራው በሰላም አቴና ላይ አርፏል። የኤርትራ ነጻነት ግንባር ቃል አቀባይ ደማስቆ ላይ ገለጻ ሲሰጥ ሁለቱ የግንባሩ አባላት ቢሆኑም ዓላማቸው አየር-ዠበቡን ለምጥለፍ ሳይሆን ስለድርጅቱ በራሪ ማስታወቂያዎችን ለማደል ነበር ብሏል። ይህ በእንዲህ እንዳለ፤ የ[[እስፓኝ ፖሊስ ታኅሣሥ ፩ ቀን ማድሪድ ዓለም አቀፍ ማረፊያ ላይ ሦሥተኛው አባል ነው ብለው የገመቱትን ሰው ፈንጂ ይዞ ሲገባ በቁጥጥር ስር አውለውታል። ጥር ፲፱ ቀን ፲፱፻፷፫ ዓ/ም አራት የኤርትራ ነጻነት ግንባር ሸፍጠኞች ከባሕር-ዳር ወጎንደር፣ ከነዠበብተኞቹ ሃያ ሰዎችን የጫነውን ዲ-ሲ፫ አየር ዠበብ በኃይል ወደ ቱኒዚያ ዋ ሁለተኛ ከተማ በንጋዚ እንዲበር ካስገደዱት በኋላ ለነዳጅ ቅጅ ካርቱም ላይ አረፈ። ኅዳር ፳፱ ቀን ፲፱፻፷፭ ዓ/ም የኢትዮጵያ አየር መንገድ በረራ ቁጥር ፯መቶ፰ ከአዲስ አበባ ተነስቶ አስመራ፤ አቴና፤ ሮማ እና ፓሪስ ለመሄድ ከነዠበብተኞቹ ዘጠና አራት ሰዎች ጭኖ በተነሳ በአሥራ ሦስት ደቂቃዎች ከመንገደኞቹ መኻል ፭ ወንዶችና ፪ ሴቶች ሽጉጥ መዝዘው በአማርኛ ትዕዛዛቸውን ሲጮኹ የአየር መንገዱ የጸጥታ ሰራተኞች ተኩስ ከፍተው ስድስቱን ጠላፊዎች ሲገድሉ ሰባተኛው በኋላ ሆስፒታል ገብቶ ሞቷል። በተኩሱ ጊዜ ከጠላፊዎቹ አንዱ የያዘውን የእጅ ቦምብ ነቅሎ ሲጥለው ከመንገደኞቹ አንዱ ብድግ አድርጎ ሰው ወደሌለበት ሥፍራ ጥሎት ፈነዳ። ይኽ ፍንዳታ አንድ ሞተር እና የአቅጣጫ መቆጣጠሪያ ከጥቅም ውጭ ሲያደርገው የአየር ዠበቡን የመንገደኞች ክፍል በጢስ አፍኖት ነበር። ኣብራሪው ካፕቴን ቀጸላ ኃይሌ ያለምንም ድንጋጣ አየር-ዠበቡን ወደአዲስ አበባመልሰው በሰላም አሳርፈውታል። ካፕቴኑ ለዚህ ተግባራቸው ከቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ የጀግንነት ሜዳይ ከመሸለማቸውም ባሻገር በአየር ዠበቡ ተሣፍሮ የነበረውና ከእንግሊዝ ለወፎች ጥናት ኢትዮጵያ መጥቶ የነበረው ቡድን፤ ከዚህ አደጋ ላተረፏቸው ለኚህ ካፕቴን ሎንዶን ከተማ ውስጥ ከፍ ያለ ግብዣ አድርገውላቸዋል። ጠላፊዎቹ የኤርትራ ነጻነት ግንባር አባላት ሲሆኑ መሪያቸውም በዚሁ ድርጊት የተገደለችው ማርታ መብርሃቴ ነበረች። መጋቢት ፭ ቀን ፲፱፻፷፯ ዓ/ም ላሊበላ ሲያርፍ በአመጸኞች የጥይት እሩምታ የተመታው ዲ-ሲ ፫ () አየር ዠበብ - ሰሌዳ ቁጥር ኢቲ- ኤቢአር - ከጥቅም ውጭ ሲሆን የአንድ ሰውም ሕይወት ጠፍቷል። አየር ዠበቡ በዚህ አደጋ ጊዜ የ፴፫ ዓመት ዕድሜ ያስቆጠረ ሲሆን ለ ፴፫ሺ፮፻፳፮ ሰዓት በረራ አገልግሏል። ሚያዝያ ፲፯ ቀን ፲፱፻፷፱ ዓ/ም ከመቀሌ ወደ ጎንደር ሲበር ሁለት ሰዎች የከሸፈ የጠለፋ ሙከራ ያደረጉበት ዲ-ሲ ፫ አየር ዠበብ ጎንደር ላይ በሰላም አርፏል። ዳሩ ግን ሁለቱን ጠላፊዎች አጠቃሎ የሦስት ሰዎች ሕይወት አልፎበታል። የካቲት ፲፪ ቀን ፲፱፻፸፩ ዓ/ም - ባረንቱ ኢቲ-ኤ-ኤፍ ደብልዩ () ዲሲ ፫ () ለአየር መንገዱ አገልግሎት ላይ የዋለው በ፷ዎቹ ማገባደጃ ሁለት አመታት ውስጥ ሲሆን፤ በደቡብ-ምዕራብ ኤርትራ በምትገኘው ባረንቱ ላይ በቦምብ ፍንዳታ ተከስክሶ ሲወድቅ አምስቱም ሰዎች ሕይወታቸው አልፏል። አየር ዠበቡም ከጥቅም ውጭ ሆኗል። ዋቢ ምንጮች ክፍሉ ታደሰ፤ ያ ትውልድ፤ ቦሌ ማተሚያ ድርጅት (ዓ/ም የለውም) የኢትዮጵያ አየር መንገድ

21891

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AD%E1%88%86%E1%8A%95%20%E1%89%A2%E1%88%86%E1%8A%95%20%E1%8B%9D%E1%88%86%E1%8A%95%20%E1%8B%AD%E1%89%A0%E1%88%8B%20%E1%89%A2%E1%88%86%E1%8A%95

ይሆን ቢሆን ዝሆን ይበላ ቢሆን

ይሆን ቢሆን ዝሆን ይበላ ቢሆን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ይሆን ቢሆን ዝሆን ይበላ ቢሆን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

36017

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%89%A5%E1%88%AD%E1%88%90%E1%88%9D

አብርሐም

አብርሃም በመጽሐፍ ቅዱስ መሠረት በዑር ከላውዴዎን አብራም ተብሎ ተወልዶ በኋላ ወደ ካራንና ወደ ከነዓን ግብፅም የሄደው የዕብራውያንና፣ የእስማኤላውያን የብዙ ሕዝቦች አባት ነበረ። የአብርሃም ታሪክ በተለይ የሚታወቀው ከብሉይ ኪዳን ኦሪት ዘፍጥረት መጽሐፍ ውስጥ ነው። በተጨማሪ መጽሐፈ ኩፋሌ ስለ አብርሃም ሕይወት ብዙ ምዕራፍ ይሰጣል። የአብርሃም ዕድሜ በመጽሐፈ ኩፋሌ 1876 ዓመተ ዓለም (ዓ.ዓ.) - አብራም ለአባቱ ታራ እና ለእናቱ ኤድና በዑር ከላውዴዎን ተወለደ። 1886 ዓ.ዓ. - ሦራ (በኋላ ሣራ) ተወለደች ። 1891 ዓ.ዓ. - አብራም ወጣት ሆኖ በከብት የሚስብ ማረሻ ፈጠረ። 1903 ዓ.ዓ. - አብራም አባቱን ታራን በጣኦታት ለምን ታምናለህ ብሎ ጠየቀው። 1925 ዓ.ዓ. - አብራም ሦራንን አገባት። 1932 ዓ.ዓ. - ሎጥ ተወለደ። 1936 ዓ.ዓ. - አብራም የዑርን አረመኔ መቅደስ አቃጠለና ወደ ካራን ሸሸ። 1950 ዓ.ዓ. - የሰናዖር ንጉሥ አምራፌልና የኤላም ንጉሥ ኮሎዶጎምር የሰዶምን አካባቢ በከነዓን ያዙ። 1951 ዓ.ዓ. - እግዚአብሔር አብርሃምን ባረከው፣ አብርሃምም ሰማያዊ ቋንቋ ለመማር ጀመረ። 1953 ዓ.ዓ. - አብርሃም ከካራን ወደ ከነዓን ተጓዛ። 1954 ዓ.ዓ. - ኬብሮን በከነዓን ተሠራ። 1956 ዓ.ዓ. - አብርሃም ወደ ግብፅ ሄደ። 1961 ዓ.ዓ. - ጣይናስ በግብጽ ተሠራ። 1963 ዓ.ዓ. - አብርሃም ወደ ከነዓን ወደ ቤቴል ተመለሰ። ሰዶም በኤላም ላይ አመጸ። 1964 ዓ.ዓ. - የነገስታት ጦርነት፦ የአብርሃም ሠራዊት አምራፌልን ወዘተ. አሸነፉ። አብርሃምም በምላሽ ስንኳ አንዳችም ሲባጎ ከሰዶም ንጉሥ እንዳይወስድ አሻፈረኝ ነገረለት ። መልከ ሴዴቅ አብርሃምን ባረከው። 1965 ዓ.ዓ. - እስማኤል ተወለደ። 1979 ዓ.ዓ. - እሳት ከሰማይ ወርዶ ሰዶምንና ገሞራን አጠፋ። አብርሃም ወደ ቤርሳቤ ሄደ፣ ይስሐቅ ተወለደ። 1982 ዓ.ዓ. - እስማኤልና እናቱ ሀጋር ወደ ፋራን ምድረ በዳ ተሰደዱ። 2003 ዓ.ዓ. - አብርሃምና ይስሐቅ ወደ ደብረ ጽዮን ተጓዙ፤ ወደ ቤርሳቤ ተመለሱ። 2010 ዓ.ዓ. - አብርሃም ከቤርሳቤ ወደ ኬብሮን ተመለሰ። 2024 ዓ.ዓ. - ሣራ ዐረፈች፤ ለመቃበርዋም አብርሃም ዋሻ ከኬጢያውያን ሰው ከኤፍሮን ገዛ። 2027 ዓ.ዓ. - ይስሐቅ ርብቃን አገባት፣ አብርሃምም ከጡራን አገባት። 2046 ዓ.ዓ. - ያዕቆብና ኤሳው ለይስሐቅ ተወለዱ። 2060 ዓ.ዓ. - አብርሃም አረፈ። መጽሐፍ ቅዱስ የብሉይ ኪዳን ሰዎች

22063

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%80%20%E1%88%B2%E1%89%80%E1%88%98%E1%8C%A5%20%E1%8A%A5%E1%8C%81%E1%8A%95%20%E1%8B%AD%E1%8B%98%E1%88%85%20%E1%8A%A0%E1%8B%88%E1%8B%9B%E1%8B%8D%E1%8B%98%E1%8B%8D

ድሀ ሲቀመጥ እጁን ይዘህ አወዛውዘው

ድሀ ሲቀመጥ እጁን ይዘህ አወዛውዘው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድሀ ሲቀመጥ እጁን ይዘህ አወዛውዘው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21546

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8D%96%E1%88%8A%E1%88%B5%20%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8B%B5%E1%8A%93%20%E1%8B%A8%E1%89%A4%E1%8A%95%E1%8B%9A%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%88%98%E1%8B%B5

የፖሊስ ዘመድና የቤንዚን አመድ

የፖሊስ ዘመድና የቤንዚን አመድ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የፖሊስ ዘመድና የቤንዚን አመድ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21421

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A5%E1%8A%93%E1%89%B5%20%E1%88%9E%E1%89%B5%E1%8A%93%20%E1%8B%A8%E1%8C%8D%E1%88%AD%20%E1%8A%A5%E1%88%B3%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%8B%AB%E1%8B%B0%E1%88%AD%20%E1%8B%AB%E1%8A%95%E1%8C%88%E1%89%A0%E1%8C%8D%E1%89%A3%E1%88%8D

የእናት ሞትና የግር እሳት እያደር ያንገበግባል

የእናት ሞትና የግር እሳት እያደር ያንገበግባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የእናት ሞትና የግር እሳት እያደር ያንገበግባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20648

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%88%9B%E1%8A%95%20%E1%8C%8B%E1%88%AD%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B0%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%8B%8D%E1%88%8D%20%E1%8A%95%E1%8C%88%E1%88%A8%E1%8A%9D%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%89%B0%20%E1%88%9B%E1%8A%95%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B0%E1%88%86%E1%8A%95%E1%8A%AD%20%E1%8A%A5%E1%8A%90%E1%8C%8D%E1%88%AD%E1%88%80%E1%88%88%E1%88%81

ከማን ጋር እንደምትውል ንገረኝ አንተ ማን እንደሆንክ እነግርሀለሁ

ከማን ጋር እንደምትውል ንገረኝ አንተ ማን እንደሆንክ እነግርሀለሁ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከማን ጋር እንደምትውል ንገረኝ አንተ ማን እንደሆንክ እነግርሀለሁ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21154

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%89%B3%E1%8D%8D%E1%88%AD%20%E1%8B%B5%E1%88%98%E1%89%B5%20%E1%88%B5%E1%88%9C%20%E1%8C%88%E1%89%A5%E1%88%A8%E1%88%9B%E1%88%AA%E1%8B%AB%E1%88%9D%20%E1%8A%90%E1%8B%8D%20%E1%89%B5%E1%88%8B%E1%88%88%E1%89%BD

የማታፍር ድመት ስሜ ገብረማሪያም ነው ትላለች

የማታፍር ድመት ስሜ ገብረማሪያም ነው ትላለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማታፍር ድመት ስሜ ገብረማሪያም ነው ትላለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20968

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%88%98%E1%8A%91%E1%89%B5%E1%8A%95%20%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%88%A8%E1%88%B3%20%E1%8B%A8%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%A9%E1%89%B5%E1%8A%95%20%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%88%A8%E1%88%B3

የለመኑትን የማይረሳ የነገሩትን የማይረሳ

የለመኑትን የማይረሳ የነገሩትን የማይረሳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የለመኑትን የማይረሳ የነገሩትን የማይረሳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20917

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9D%E1%8A%93%E1%89%A5%20%E1%88%B3%E1%8B%AD%E1%88%98%E1%8C%A3%20%E1%88%81%E1%88%89%20%E1%89%A4%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8C%8D%E1%8B%B3%20%E1%89%A3%E1%8B%AD%E1%88%98%E1%8C%A3%20%E1%88%81%E1%88%89%20%E1%88%B4%E1%89%B5

ዝናብ ሳይመጣ ሁሉ ቤት እንግዳ ባይመጣ ሁሉ ሴት

ዝናብ ሳይመጣ ሁሉ ቤት እንግዳ ባይመጣ ሁሉ ሴት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዝናብ ሳይመጣ ሁሉ ቤት እንግዳ ባይመጣ ሁሉ ሴት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

2362

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8B%93%E1%88%88%E1%88%9D%20%E1%8C%BD%E1%88%95%E1%8D%88%E1%89%B6%E1%89%BD

የዓለም ጽሕፈቶች

ዛሬውን በሰፊ ጥቅም ላይ ያሉት የዓለም ጽሕፈቶች በ5 ዋና መደቦች ሊካፈሉ ይችላሉ። እነዚህም፦ ሎጎግራም (የቃል ምልክቶች) አብጃዶች (የተናባቢ ምልክቶች) አልፋቤቶች (የተናባቢ እና የአናባቢ ምልክቶች) ሲላባሪ (ሌሎች የክፍለ-ቃል ምልክቶች) አቡጊዳዎች (ተመሳሳይ የክፍለ-ቃል ምልክቶች) ሎጎግራፊክ ጽሕፈቶች በሎጎግራፊክ ጽሕፈቶች እያንዳንዱ ምልክት ወይም ሎጎግራም ለአንድ ቃል ይቆማል። የግብጽ ሃይሮግሊፎች መጀመርያ ከሎጎግራም (ስዕሎች) ብቻ ተሠራ። ዕጅግ በጥንት ቅድመ-ታሪክ ዘመን ግን የተናባቢ ምልክቶች እና የክፍለ-ቃል ምልክቶች ተጨመሩለት። በሌሎቹ ጥንታዊ ሎጎግራም ጽሕፈቶች ደግሞ እያንዳንዱ ምልክት ለቃል ወይም ለክፍለ-ቃል ሆኖ ይጻፍ ነበር። ከነዚህም የትንሹ እስያ ሃይሮግሊፍ፣ ኩነይፎርም ጽሕፈት፣ የማያ ሃይሮግሊፍ አሉ። ኣሁን የቻይና ጽሕፈት እንዲሁም ከሎጎግራም ይሠራል። የቻይና ጽሕፈት ከቻይንኛ ጭምር ለሌሎች ልሳናት እንደ ቬትናምንኛ፣ ኮሪይኛ ቀድሞ ይጠቀም ነበር። ዛሬም የቻይና ምልክቶች በጃፓንኛ ጽሕፈት ደግሞ ይገኛሉ። በቻይና ዙሪያ ሌሎች ተመሳሳይ ጽሕፈቶች ዪ ጽሕፈት፣ ታንጉት ጽሕፈት፤ የናቂ ጽሕፈት ይገኛሉ። ሲላቢክ ጽሕፈቶች በሲላቢክ ጽሕፈቶች እያንዳንዱ ምልክት ለአንድ ክፍለ-ቃል ይጠቅማል። በ'ጥሬ ሲላቢክ' ጽሕፈቶች፣ እነኚህ ምልክቶች ለአንድ ድምጽ አይመሳሰሉም። ስለዚህ «ቴ... ታ... ቶ...» የሚሉ ፊደላት ከቶ አይመሳሰሉም፣ ለምሳሌ በጃፓንኛ በሚጠቅመው «ካታካና» በሚባል ጽሕፈት፤ እነዚህ ድምጾች ይጻፋሉ። ጃፓንኛ ደግሞ ሌላ «ሂራጋና» በተባለ ሲላቢክ ጽሕፈት ሊጻፍ ይችላል። ሌሎች ጥሬ ሲላቢክ ጽሕፈቶች በጥንት የቆጵሮስ ጽሕፈት () እና ኩነይፎርም፤ ዛሬም፦ የዩግቱን ጽሕፈት (በአላስካ ለሚገኘው ዩፒክ ቋንቋ) የጻላጊ ጽሕፈት (በአሜሪካ ለሚገኘው ጻላጊ ቋንቋ) የአፋካ ጽሕፈት (በሱሪናም ለሚገኘው ንድዩካ ቋንቋ) የኪካኩዊ ጽሕፈት (በሲዬራ ሌዎን ለሚገኘው መንዴ ቋንቋ) የክፔሌ ጽሕፈት (በላይቤሪያ ለሚገኘው ክፐሌ ቋንቋ) የቫይ ጽሕፈት (በላይቤሪያ ለሚገኘው ቫይ ቋንቋ) ዘመናዊ ዪ ጽሕፈት (በቻይና ለሚገኘው ዪ ቋንቋ) የኒው ሹ ጽሕፈት (በቻይና ለሚገኘው ያውኛ ቋንቋ) የኤስካያን ጽሕፈት (በፊልፒንስ ለሚገኘው ኤስካያን ቋንቋ) የዎሌያይ ጽሕፈት (በማይክሮኔዥያ ለሚገኘው ዎሌያይ ቋንቋ) በቋንቋ ጥናት በቅርቡ አቡጊዳ የሚለው ቃል ከኢትዮጵያ ልሳናት ተወስዶ ሌላ ትርጉም ተሰጥቶታል። በዚህ መደብ እያንዳንዱ ክፍለ-ቃል ለተመሳሳይ ድምጽ ተመሳሳይ ቅርጽ ኖሮት ይመሳሰላሉ። እያንዳንዱ ፊደል ከአንድ መሠረት ቅርጽ ጀምሮ በየአናባቢው ይለወጣል ማለት ነው። ስለዚህ ቴ... ቱ... ታ... (እንደ ግዕዝ ጽሕፈት) ሲመሳሰሉ ይታያሉ። በዚህም መደብ ውስጥ ከኢትዮጵያ ፊደሎች ጭምር በሕንድ ዙሪያ የተገኙት ብራህሚክ ጽሕፈቶች (ዴቫናጋሪ ወዘተ.) እና የካናዳ ኗሪዎች ጽሕፈት ይከተታሉ። በአብጃዶች እያንዳንዱ ምልክት ለአንድ ተናባቢ ይጠቅማል። አብጃዶች ከሁሉ አስቀድሞ የተለመደው የአልፋቤት አይነት ነበር። በመጀመርያ አብጃዶች አናባቢዎቹ አልተጻፉም ነበር። በዛሬው አብጃዶች ግን (የዕብራይስጥ አልፋቤት፣ የአረብኛ አልፋቤት ወዘተ...) አናባቢዎቹ በልዩ ልዩ ተጨማሪ ምልክታት ሊታዩ ይቻላል። አብጃዶች ለሴማዊ ቋንቋዎች የተፈጠሩ ናቸው። ከሌሎች አብጃዶች መካከል፦ የጽርዕ አልፋቤት (በሶርያ ለሚገኘው አራማያ ቋንቋ) የቲፊናቅ አልፋቤት (በኒጄር፣ ማሊ ለሚገኘው ታማሃቅ ቋንቋ) የጃዊ አልፋቤት (በማሌዢያ ለሚገኘው መላይኛ) የኡጋሪት አልፋቤት - (ሶርያ) ቅድመ-ከነዓናዊ አልፋቤት (እስራኤል) የፊንቄ / ጥንታዊ ዕብራይስጥ አልፋቤት (እስራኤል) ጥንታዊ የአራማያ አልፋቤት (ሶርያ) የጳርቴ አልፋቤት (ፋርስ) የአቨስታ አልፋቤት (ፋርስ) የሶግድያናውያን አልፋቤት (ዑዝበክስታን) የማኒኬያውያን አልፋቤት (ፋርስ) የናባታውያን አልፋቤት (ዮርዳኖስ) የሳምራውያን አልፋቤት (እስራኤል) የሣባውያን አልፋቤት (የመን) ጥንታዊ የአግዓዝያን አልፋቤት (ኤርትራ) የጣሙዲክ አልፋቤት (አረብያ) ሙሉ ፊደላት በሙሉ ፊደላት (ባለ-አናባቢ አልፋቤቶች) እያንዳንዱ ምልክት ለተናባቢ ወይም ለአናባቢ ይጠቅማል። ስሙ ከግሪክ አልፋቤት መጀመርያ 2 ፊደላት አልፋ እና ቤታ መጣ። የላቲን አልፋቤት ደግሞ ሙሉ ፊደል ነው። ከሌሎቹም ዛሬ፦ የጅዮርጅኛ አልፋቤት የሞንጎልኛ አልፋቤት የቶዶ ቢቺግ አልፋቤት (ለሞንጎልኛ) የማንዳያውያን አልፋቤት (በፋርስ ለሚገኘው ማንዳያውያንኛ) የቅብጢ አልፋቤት (በግብጽ ለሚገኘው ቅብጥኛ) የአርሜንኛ አልፋቤት የቂርሎስ አልፋቤት የአብካዝ አልፋቤት (ለአብካዝኛ) አዲስ ቲፊናቅ አልፋቤት (በሞሮኮ ለሚገኘው ታማዚቅት ቋንቋ) የንኮ አልፋቤት (በማሊ፣ ጊኔ ለሚገኘው ማንዴ ቋንቋ) የኦል ቸመጥ አልፋቤት (በሕንድ ለሚገኘው ሳንታሊኛ) የምያው አልፋቤት (በቻይና ለሚገኘው ህሞንግ ቋንቋ) የሊሱ አልፋቤት (በቻይና ለሚገኘው ሊሱ ቋንቋ]]) የቫህ አልፋቤት (በላይቤሪያ ለሚገኘው ባሣ ቋንቋ) የኦርኾን አልፋቤት - (ሞንጎልያ) ጥንታዊ ሀንጋርኛ አልፋቤት (ሀንጋሪ) የኡይጉር አልፋቤት (ቻይና) የማንቹ አልፋቤት (ቻይና) የትንሹ እስያ አልፋቤቶች (ቱርክ) የኩማይ አልፋቤት (ግሪክ፣ ጣልያን) የኤትሩስካውያን አልፋቤት (ጣልያን) የቬኔቲክ አልፋቤት (ጣልያን) የሩን አልፋቤት (ጀርመን) የፋሊስካን አልፋቤት (ጣልያን) የኦስካን አልፋቤት (ጣልያን) የሜሳፒክ አልፋቤት (ጣልያን) የግሪክ-ኢበራውያን አልፋቤት (እስፓንያ) የጎታውያን አልፋቤት (ዩክሬን) የግላጎሎቲክ አልፋቤት (ቡልጋሪያ) የአቡር አልፋቤት (ሳይቤሪያ) የኦጋም አልፋቤት (አይርላንድ) የበይጣ ኩክዩ አልፋቤት (አልባንያ) የኤልባሳን አልፋቤት (አልባንያ) የኦስማንያ አልፋቤት (ሶማልያ) የቦራማ አልፋቤት (ሶማልያ) የቦፖሞፎ አልፋቤት በታይዋን ለቻይንኛ ሲጠቀም በከፊል ሲላቢክ ነው። በድሮ በእስፓንያ የነበሩ ጽሕፈቶች (የተርቴሶስ አልፋቤት ወዘተ.) ሙሉ ፊደሎች ሳይሆኑ በከፊል ሲላቢክ ነበሩ። ደግሞ ይዩ ቅድመ-ሴማዊ ጽሕፈት የመርዌ ጽሕፈት ከቅድመ-ሴማዊ የደረሱት ጽሕፈቶች ትውልድ

20660

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%88%B0%E1%8C%A0%E1%88%BD%20%E1%88%B5%E1%8C%AA%E1%8A%9D%20%E1%8A%AB%E1%88%8D%E1%8D%88%E1%88%88%E1%8C%8D%E1%88%BD%20%E1%8D%88%E1%8C%8D%E1%8C%AA%E1%8B%8D%20%E1%89%B0%E1%89%80%E1%88%9D%E1%8C%A0%E1%88%BD%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%8A%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%8B%B0%E1%8D%88%E1%8C%A5%E1%8C%AA%E1%8B%8D

ከሰጠሽ ስጪኝ ካልፈለግሽ ፈግጪው ተቀምጠሽበት ከምትደፈጥጪው

ከሰጠሽ ስጪኝ ካልፈለግሽ ፈግጪው ተቀምጠሽበት ከምትደፈጥጪው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከሰጠሽ ስጪኝ ካልፈለግሽ ፈግጪው ተቀምጠሽበት ከምትደፈጥጪው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21083

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%88%B0%E1%8C%A5%E1%88%9D%20%E1%8A%A5%E1%88%BE%E1%88%85%20%E1%8B%AD%E1%8C%A8%E1%89%A5%E1%8C%A3%E1%88%8D

የሚሰጥም እሾህ ይጨብጣል

የሚሰጥም እሾህ ይጨብጣል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሚሰጥም እሾህ ይጨብጣል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

49119

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%90%E1%89%A2%E1%8B%AD%20%E1%8A%A0%E1%88%85%E1%88%98%E1%8B%B5

ዐቢይ አህመድ

አብይ አህመድ አሊ (በኦሮምኛ፡ ፣ በእንግሊዝኛ የተወለዱት : ነሐሴ 9 ቀን 1968 ) ኢትዮጵያዊ ፖለቲከኛ ሲሆኑ ከመጋቢት 24 2010 ዓ.ም ጀምሮ የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ 4ኛ ጠቅላይ ሚኒስትር በመሆን እያገለገሉ ይገኛሉ። ። ኢትዮጵያን ለ28 ዓመታት የገዛው የኢትዮጵያ ህዝቦች አብዮታዊ ዴሞክራሲያዊ ግንባር (ኢህአዴግ) 3ተኛ ሊቀመንበር የነበሩ ሲሆኑ በዚያ ቦታ ላይ የመጀመሪያው የኦሮሞ ብሔረሰብ ተወላጅ ናቸው። አብይ የሕዝብ ተወካዮች ምክር ቤት አባል ሲሆኑ በ2011 ዓ.ም ኢህአዴግ ፈርሶ የብልጽግና ፓርቲ እስኪመሰርት ድረስ ከኢህአዴግ አራት ጥምር ፓርቲዎች አንዱ የሆነው የኦሮሞ ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ (ኦዴፓ) አባል ነበሩ። ለ20 አመታት በኢትዮጵያ እና በኤርትራ መካከል የነበረውን ግጭትና አለመግባባት ለማስቆም በሰሩት ስራ የኤ.አ 2019 የኖቤል የሰላም ሽልማት አሸንፈዋል። አቶ አብይ በ2012 ዓ.ም ሰኔ ወር በኮቪድ-19 ወረርሽኝ ምክንያት ከኢትዮጵያ ብሄራዊ ምርጫ ቦርድ ጋር በመተባበር ሊካሄድ የታቀደውን የፓርላማ ምርጫ ለማራዘም ወስነዋል። ይህ እርምጃ በተለይ ከተቃዋሚዎች በኩል ትችት የፈጠረ ሲሆን ህገ መንግስታዊ ሕጋዊነት ጥያቄ አስነስቷል። በጥቅምት 2013 በኢትዮጵያ ብሔራዊ መከላከያ ሰራዊት የሰሜን ዕዝ ላይ የተሰነዘረው ጥቃት የመከላከያ ሰራዊት እና የኤርትራ ጦር ከህወሓት ሃይሎች ጋር ላደረጉት የትግራይ ጦርነት መነሻ ነበር የግል ሕይወት አብይ አህመድ የተወለዱት በትንሿ በሻሻ ከተማ ነው። ሟች አባታቸው አቶ አህመድ አሊ ሙስሊም ኦሮሞ ፣ ሟች እናታቸው ወይዘሮ ትዘታ ወልዴ ክርስቲያን ኦሮሞ ሲሆኑ አንዳንድ ምንጮች እናታቸው የአማራ ተወላጅ ናቸው ቢሉም ጠ/ሚ አብይ በኦሮሚያ ብሮድካስቲንግ ኔትዎርክ ቃለ ምልልስ ላይ ሁለቱም ወላጆቻቸው ኦሮሞ እንደሆኑ "ማንም ኦሮሙማዬን አይሰጠኘም አይወስደብኝም" በማለት ምላሽ ሰጥተዋል። የአብይ አባት ኦሮምኛ ብቻ የሚናገር መደበኛ የኦሮሞ ገበሬ ነበር፣ ትዘታ ግን አማርኛም ሆነ ኦሮምኛን አቀላጥፋ ትናገር ነበር። አብይ ለአባታቸው አስራ ሶስተኛ ልጅ እና ለእናታቸው ስድስተኛ እና የመጨረሻ ልጅ ሲሆኑ ከአባታቸው አራቱ ሚስቶች የአራተኛዋ ልጅ ናቸው። የልጅነት ስማቸው አብዮት ይባል ነበር። ይህ ስም በ1970ዎቹ መጀመሪያ አካባቢ በነበረው የኢትዮጵያ አብዮት ምክንያት አንዳንድ ጊዜ ለህፃናት ይሰጥ ነበር። የወቅቱ አብዮት በአካባቢው ወደሚገኝ አንደኛ ደረጃ ትምህርት ቤት ከተማረ በኋላ በአጋሮ ከተማ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት ትምህርቱን ቀጠለ። ብዙ የግል ዘገባዎች እንደሚያሳዩት አቢይ ሁልጊዜም በትምህርቱ ያለው ፍላጎት ከፍተኛ ሲሆን በኋላም ሌሎች እንዲማሩ እና እንዲሻሻሉ ያበረታታ ነበር። አቶ አብይ የጎንደር አማራ ተወላጅ የሆኑትን ወ/ሮ ዝናሽ ታያቸውን ሁለቱም የኢትዮጵያ መከላከያ ሰራዊት ውስጥ በማገልገል ላይ እያሉ አግበተዋል። የሶስት ሴት ልጆች እና የአንድ ማደጎ ወንድ ልጅ አባት ናቸው። አብይ ኦሮምኛ፣አማርኛ፣ትግርኛ እና እንግሊዘኛ ይናገራሉ። የአካል ብቃት አዘውታሪ ሲሆኑ የአካል ጤና ከአእምሮ ጤና ጋር አብሮ እንደሚሄድ ተናግረዋል ፣በዚህም በአዲስ አበባ የአካል ብቃት እንቅስቃሴዎችን ያዘወትራሉ። አቶ አብይ የፕሮቴስታንት ክርስትና እምነት ተከታይ ናቸው። ከሙስሊም አባት እና ከኦርቶዶክስ ክርስቲያን እናት የተወለዱ ሲሆን ያደጉት በሃይማኖተ ብዙ ቤተሰብ ውስጥ ነው። አብይ እና ቤተሰቡ የዘወትር ምእመናን ሲሆኑ በኢትዮጵያ ሙሉ ወንጌል አማኞች ቤተክርስቲያን አልፎ አልፎ ወንጌልን በመስበክ እና በማስተማር አገልግለዋል። ባለቤታቸው ዝናሽ ታያቸው በቤተክርስቲያኗ የወንጌል ዘማሪ ሆነው ያገለግላሉ። በ2001 ዓ.ም ዶ/ር አቢይ በኢትዮጵያ ብሔራዊ መከላከያ ሰራዊት ውስጥ በማገልገል ላይ በነበሩበት ወቅት በአዲስ አበባ ከማይክሮሊንክ ኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ ኮሌጅ የመጀመሪያ ዲግሪያቸውን በኮምፒውተር ኢንጅነሪንግ አግኝተዋል። የትምህርት ዝግጅታቸውን በተለይም የመጀመርያ ዲግሪ ትምህርታቸውን በተመለከተ ብዙ ጥያቄ የሚያጭሩ ሁኔታዎች አሉ። በ2003 ዶ/ር አቢይ ሁለተኛ ዲግሪያቸውን በትራንስፎርሜሽናል አመራር በለንደን ከሚገኝው ግሪንዊች ዩኒቨርሲቲ የቢዝነስ ትምህርት ቤት ከአለም አቀፍ ሊደርሺፕ ኢንስቲትዩት አዲስ አበባ ጋር በመተባበር አግኝተዋል በተጨማሪም 2005 ዓ.ም በአዲስ አበባ ከአሽላንድ ዩኒቨርሲቲ ጋር በመተባበር ሊድስታር ማኔጅመንት እና አመራር ኮሌጅ ባዘጋጀው መርሃግብር የቢዝነስ አስተዳደር ማስተርስ ዲግሪ አግኝተዋል። በ2009 የዶክትሬት ዲግሪያቸውን መመረቂያ ጽሁፍ "" "ማህበራዊ ካፒታል እና ሚናው በባህላዊ ግጭት አፈታት ኢትዮጵያ፡ የሃይማኖት ግጭት ጉዳይ በጅማ ዞን ክልል" በሚል ርዕስ በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ የሰላምና ደህንነት ጥናት ተቋም አጠናቀዋል። ሆኖም የአለም የሰላም ፋውንዴሽን የተባለ ተቋም ግን በዶክትሬት ዲግሪያቸው ላይ የተገቢነት ትችት ሰንዝሯል። ታዳጊው አብይ በ1983 መጀመሪያ ላይ በ14 አመቱ ታላቅ ወንድሙ ከሞተ በኋላ የመንግስቱ ሀይለማርያምን የማርክሲስት ሌኒኒስት መንግስት በመቃወም የትጥቅ ትግሉን ተቀላቀለ። በዚያን ጊዜ 200 የሚጠጉ ታጋዮችን ብቻ ያቀፈ አነስተኛ ድርጅት የነበረው ኦሮሞ ዴሞክራቲክ ፓርቲ (ኦዴፓ)ን በመቀላቀል የህጻን ወታደር ሆነ። ወደ 90,000 የሚጠጉ የትግራይ ተወላጅ ታጋዮች ባሉበት ጦር ውስጥ የኦህዴድ ታጋዮች ጥቂት ስለነበሩ አብይ በፍጥነት የትግርኛ ቋንቋ መማር ቻለ። በትግራይ ተወላጆች በሚተዳደረው ንቅናቄ ውስጥ ትግርኛ ተናጋሪ በመሆኑ በወታደራዊ ስራው ወደፊት ለመሄድ አስችሎታል። ከደርግ ውድቀት በኋላ በምዕራብ ወለጋ ከሚገኘው አሰፋ ብርጌድ መደበኛ ወታደራዊ ሥልጠና ከወሰደ በኋላ በ1985 ዓ.ም ወታደር በመሆን በአሁኑ የኢትዮጵያ መከላከያ ሰራዊት ውስጥ በመረጃና ኮሙኒኬሽን ክፍል ውስጥ ሰርቷል። እ.ኤ.አ. በ 1987 ከሩዋንዳ የዘር ጭፍጨፋ በኋላ የተባበሩት መንግስታት የሩዋንዳ እርዳታ ተልዕኮ () አባል በመሆን በሀገሪቱ ዋና ከተማ ኪጋሊ ውስጥ ተሰማርቷል ። እ.ኤ.አ. ከ1990 እስከ 1992 በነበረው የኢትዮ-ኤርትራ ጦርነት የስለላ ቡድን መርቷል። ከዚህ በኋላም አብይ ወደ ትውልድ ከተማው በሻሻ ተመልሶ፣ የመከላከያ ሰራዊት መኮንን በመሆን በሙስሊም እና በክርስቲያኑ ማህበረሰብ መካከል የተፈጠረውን ግጭትና በርካታ ሰዎች ሲሞቱበት የነበረውን አሳሳቢ ሁኔታ መፍታት በመፍታት መረጋጋትን እና ሰላምን አምጥቷል። በኋለኞቹ ዓመታት፣ የፓርላማ አባል ሆነው መመረጣቸውን ተከትሎ፣ የሃይማኖት መድረክ በመፍጠር በሃይማኖቶች መካከል እርቅ ለማውረድ እነዚህን ጥረቶች ቀጥሏል። እ.ኤ.አ. በ2006 ዓ.ም አብይ የኢንፎርሜሽን መረብ ደህንነት ኤጀንሲን (ኢንሳ) ከመሰረቱት መስራች አባላት አንዱ ሲሆን በተለያዩ የኃላፊነት ቦታዎች ላይ አገልግሏል። ለሁለት ዓመታት ያህል በዳይሬክተሩ የሥራ ፈቃድ ምክንያት የኢንሳ ተጠባባቂ ዳይሬክተር ነበር። በዚህ ተያይዞም እንደ ኢትዮ ቴሌኮም እና የኢትዮጵያ ቴሌቭዥን ባሉ በመረጃና ኮሙዩኒኬሽን ላይ የሚሰሩ የበርካታ የመንግስት ኤጀንሲዎች የቦርድ አባል ነበሩ። እ.ኤ.አ. በ2010 ከወታደርነት እና የኢንሳ (የመረጃ መረብ ደህንነት ኤጀንሲ) ምክትል ዋና ዳይሬክተርነትን ከመተውና ፖለቲከኛ ለመሆን ከመወሰኑ በፊት የሌተናል ኮሎኔልነት ማዕረግን አግኝቷል። የፓርላማ አባልነት አብይ የፖለቲካ ስራውን የጀመረው የኦሮሞ ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ (ኦዴፓ) አባል በመሆን ነው። ኦህዴድ ከ1983 ጀምሮ በኦሮሚያ ክልል ገዥ ፓርቲ የነበረ ሲሆን በኢትዮጵያ ገዥው ፓርቲ ኢህአዴግ ውስጥ ከነበሩት አራት ጥምር ፓርቲዎች አንዱ ነበር።አብይ የኦህዴድ ማዕከላዊ ኮሚቴ አባል እና የኢህአዴግ ስራ አስፈፃሚ ኮሚቴ አባል በመሆን በቅልጥፍና የፖለቲካ መሰላሉን ወጥተዋል። በ2010 ዓ.ም በተካሄደው አገራዊ ምርጫ አብይ የአጋሮ ወረዳን በመወከል የኢትዮጵያ ፌዴሬሽን ምክር ቤት አባል በመሆን ተመርጠዋል። በጅማ ዞን ከፓርላማ አባልነታቸው በፊትም ሆነ በነበሩበት ወቅት በእስልምና እምነት ተከታዮችና ክርስቲያኖች መካከል በርካታ ሃይማኖታዊ ግጭቶች ነበሩ። ከእነዚህ ግጭቶች መካከል ጥቂቶቹ ወደ ሁከት ተቀይረው ለሰው ህይወት እና ንብረት መውደም ምክንያት ሆነዋል። በዞኑ ዕርቀ ሰላም እንዲወርድ ከበርካታ የሀይማኖት ተቋማትና የሀገር ሽማግሌዎች ጋር በመተባበር አብይ የፓርላማ አባል እንደመሆናቸው ንቁ ሚና ነበራቸው። በክልሉ የሙስሊሙና የክርስቲያኑ ማህበረሰብ ሰላማዊ መስተጋብር ወደነበረበት እንዲመለስ ዘላቂ የመፍታት ዘዴ በመቅረጽ "የሀይማኖት መድረክ ለሰላም" የተሰኘ መድረክ በማዘጋጀት አግዘዋል። አቢይ በ2006፣ በፓርላማ ቆይታቸው ወቅት የሳይንስና ቴክኖሎጂ መረጃ ማዕከል () የተሰኘ የመንግስት የምርምር ተቋም ዋና ዳይሬክተር ሆነዋል። በሚቀጥለው አመት የኦህዴድ ስራ አስፈፃሚ አባል በመሆን በዚያው አመት ለትውልድ ወረዳው ለጎማ ለህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት አባልነት ለሁለተኛ ጊዜ ተመረጡ። ወደ ስልጣን መውጣት ከ2008 ዓ.ም ጀምሮ በኦሮሚያ ክልል እና በተለይም በአዲስ አበባ ዙሪያ ህገ-ወጥ የመሬት ወረራዎችን ለመከላከል በሚደረገው ንቅናቄ አብይ ማዕከላዊ ከሆኑት መካከል አንዱ ነበር። የመሬት ቅርምቱ መነሻ የሆነው የአዲስ አበባ ማስተር ፕላን ቢቆምም፣ ግጭቱ በመቀጠሉ የአካል ጉዳትና ሞት አስከትሏል። በስተመጨረሻም የአብይ አህመድን የፖለቲካ እንቅስቃሴ ያሳደገው፣ ትኩረት እንዲሰጠው ያደረጋቸው እና የፖለቲካ መሰላል እንዲወጣ ያደረገው ይህ ከመሬት ወረራ ጋር የተያያዘ ትግል ነው። አብይ በ2008 ዓ.ም ከ12 ወራት በኋላ የተወውን ፣ የሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ሚኒስትር ሆነ። ከዚያን ጊዜ ጀምሮ የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት አባል እያለ የኦሮሚያ ክልል ርዕሰ መስተዳድር የነበሩት አቶ ለማ መገርሳ ካቢኔ አባል በመሆን የኦሮሚያ ክልል ምክትል ርዕሰ መስተዳድር ሆነው አገልግለዋል። በተጨማሪም የኦሮሚያ ከተማ ልማትና ፕላን ፅህፈት ቤት ኃላፊ ሆነዋል። አብይ በዚህ ቢሮ በኦሮሚያ ኢኮኖሚ አብዮት ፣በኦሮሚያ መሬትና ኢንቨስትመንት ማሻሻያ ፣የወጣቶች የስራ እድል ፈጠራ እንዲሁም በኦሮሚያ ክልል የተንሰራፋውን የመሬት ወረራ ለመቋቋም ዋና አንቀሳቃሽ ሃይል ይሆናል ተብሎ ተጠብቋል። ከስራዎቹ የሚጠቀሰው በ2009 በተፈጠረው ግጭት ከሶማሌ ክልል የተፈናቀሉትን አንድ ሚሊዮን የኦሮሞ ተወላጆችን መንከባከብ ነበር። ከጥቅምት 2009 ዓ.ም ጀምሮ የኦዲፒ ሴክሬታሪያት ሃላፊ በመሆን የኢትዮጵያ ህዝብ ሁለት ሶስተኛውን የሚያካትቱትን የኦሮሞና የአማራ ብሔረሰቦች መካከል በተለምዶ "ኦሮማራ" የተባለውን አዲስ ጥምረት እንዲፈጠር አመቻችቷል። በ2010 መጀመሪያ አካባቢ ብዙ የፖለቲካ ታዛቢዎችና ህዝብ አብይ እና ለማ መገርሳን በኦሮሞ ብሔረሰብ ውስጥ በጣም ተወዳጅ አድርገው ቆጥረዋቸው ነበር። ነገር ግን በኦሮሚያ ክልልና በኢትዮጵያ ስርነቀል ለውጥ እና ነፃነት ለማምጣት አፋጣኝ እርምጃ እንዲወስዱ ይህ ካልሆነ ግን ንቅናቄው እንደሚቀጥል የኦሮሞ ወጣቶች ጠይቀዋል። እስከ 2010 መጀመሪያ ድረስ አብይ የኦዲፒ ሴክሬታሪያት እና የኦሮሚያ ቤቶችና ከተማ ልማት ፅህፈት ቤት ኃላፊ እና የኦሮሚያ ክልል ምክትል ርዕሰ መስተዳድር ሆነው ሲያገለግሉ ቆይተዋል። የኢህአዴግ ሊቀመንበር ሆነው ከተመረጡ በኋላ ግን እነዚህን ሁሉ ኃላፊነቶች ትተዋል። የኢህአዴግ ሊቀመንበር ምርጫ የወቅቱ ጠቅላይ ሚንስትር የነበሩት አቶ ሀይለማርያም ከጠቅላይ ሚንስትርነቱም ሆነ ከኢህአዴግ ሊቀመንበርነቱ ለመልቀቅ የስልጣን መልቀቂያ አስገቡ። የአቶ ኃይለማርያም የስልጣን መልቀቂያ ማስገባት በኢህአዴግ ጥምር አባላት መካከል ለመጀመሪያ ጊዜ የተካሄደ የአመራር ሽኩቻ ምክንያት ሆኗል። ብዙ የፖለቲካ ታዛቢዎች አቶ ለማ መገርሳንና አብይ አህመድን ግንባር ቀደም እጩዎች አድርገው መላምት ሰንዝረዋል። አቶ ለማ መገርሳ የብዙሀኑ ተወዳጆች ቢሆኑም የኢትዮጵያ ሕገ መንግሥት በሚፈቅደው መሰረት ጠቅላይ ሚኒስትር ለመሆን የሚያስፈልገው መስፈርት ማለትም የፓርላማ አባል አልነበሩም። ስለዚህም ከውድድር ውጪ ሆነዋል። አንዳንድ ታዛቢዎች እንደሚተቹት ኦህዴድ ፣ አብይ አህመድን ጠቅላይ ሚኒስትር ማድረጉ በጥምረቱ ውስጥ ያለውን የመሪነት ሚና ለማስቀጠል የወሰደው ስልታዊ እርምጃ ነው። የኢህአዴግ ስራ አስፈፃሚ ኮሚቴ አባላት የፓርቲውን መሪ ለመምረጥ ስብሰባቸውን በመጋቢት 1 ቀን 2010 ጀመሩ። አራቱ ፓርቲዎች እያንዳንዳቸው 45 አባላት ልከዋል። ተፎካካሪዎቹ ከኦህዴድ ዓብይ አህመድ፣ ከአዴፓ የወቅቱ ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትር አቶ ደመቀ መኮንን ፣ ሽፈራው ሽጉጤ የደኢህዴን ሊቀመንበር እና ደብረፂዮን ገብረሚካኤል የህወሓት ሊቀመንበር ነበሩ። አብይ አህመድ በብዙሃኑ ኢትዮጵያውያን ዘንድ ተወዳጅ የነበረ ቢሆንም በአመራር ውይይቶቹ ወቅት ከህወሓት እና ደኢህዴን አባላት ከፍተኛ ተቃውሞ ገጥሞታል። መጋቢት 27/2010 የሊቀመንበሩ ምርጫ ሊጀመር ጥቂት ሰአታት ሲቀረው የአብይ አህመድ ቀንደኛ ተፎካካሪ ሆነው ይታዩ የነበሩት አቶ ደመቀ መኮንን ከምርጫው ራሳቸውን አግልለዋል። ብዙ ታዛቢዎች ይህንን የአብይ አህመድ ደጋፊነት አድርገው ይመለከቱት ነበር። ከዚያም አቶ ደመቀ ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትር ሆነው እንዲቀጥሉ ተወሰነ። አቶ ደመቀ መውጣቱን ተከትሎ አብይ አህመድ ከአዴፓ እና ከኦዴፓ ስራ አስፈፃሚ አባላት ሙሉ ድምፅ ያገኘ ሲሆን 18 ተጨማሪ ድምፅ ከሌላ ቦታ በምስጢር ድምጽ አግኝቷል። እኩለ ሌሊት ላይ አብይ አህመድ በኢትዮጵያ ገዥው ፓርቲ ኢህአዴግ ሊቀመንበር ሆነው የተሾሙ ሲሆን 108 ድምፅ በማግኘት የኢትዮጵያ ጠቅላይ ሚኒስትር የተደረጉ ሲሆን ሽፈራው ሽጉጤ 58 እና ደብረፂዮን ገብረሚካኤል 2 ድምፅ አግኝተዋል። በ2010 ዓ.ም አብይ አህመድ የኢትዮጵያ ጠቅላይ ሚኒስትር ሆነው በህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት ተመርጠው ቃለ መሃላ ፈጸሙ። ጠቅላይ ሚኒስትርነት መጋቢት 24 ፣2010 ዓ.ም የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት ባካሄደው 3ኛ ዘመን 2ኛ ልዩ ስብሰባ ዶ/ር ዐቢይ አሕመድን የሀገሪቱ ጠቅላይ ሚኒስትር አድርጎ ሰየመ፡፡ ዶ/ር ዐቢይ አሕመድ በምክር ቤቱ የኢትዮጵያ ጠቅላይ ሚኒስትር ሆነው ከተሰየሙ በኋላም ቃለ መሃላ ፈጽመዋል። የስልጣን ሽግግሩ አዲስ የፖለቲካ ምዕራፍ መጀመሪያ በመሆኑ መንግስት በአዲስ እይታ እድሉን ሊጠቀምበት ይገባል ብለዋል፡፡ በአገሪቱ በተፈጠረው ፖለቲካዊ አለመረጋጋት የተፈጠረውን ኢኮኖሚያዊ መቀዛቀዝን ለማካካስ ከመደበኛ የስራ ሰዓት ውጭ በመስራት ጭምር ጥረት ይደረጋል፣ ለዚህም ሁሉም ሊተባበር ይገባል ብለዋል፡፡ የወጣቶችና ሴቶች ተጠቃሚነት፣ ጥራት ያለው የትምህርት ስርዓት ማረጋገጥ፣ በውጭ የሚኖሩ ኢትዮጵያዊያንና ትውልደ ኢትዮጵያዊያን በአገራቸው ጉዳይ ከመንግስት ጋር ተቀራርበው እንዲሰሩ ትኩረት መሰጠቱንና ሌሎች ጉዳዮችንም በንግግራቸው አንስተዋል፡፡ ተፎካካሪ የፖለቲካ ኃይሎችም የተሻለች ኢትዮጵያን በመገንባት ሂደት ገንቢ ሀሳብ እያቀረቡ ከመንግስት ጋር ከመቸውም ጊዜ በላይ በጋራ እንዲሰሩ ፍላጎት መኖሩንም አመልክተዋል፡፡ በኢትዮጵያና ኤርትራ መካከል ለዓመታት የነበረው አለመግባባት መቋጫ እንዲያገኝ መንግስት አበክሮ እንደሚሰራ ጠቅላይ ሚንስትሩ ተናግረዋል፡፡ የጠቅላዩ ንግግር የብዙሃኑን ስሜት የኮረኮረ ነበር። የአብይ መንግስት ስልጣን ከያዘበት 2010 ጀምሮ በሺዎች የሚቆጠሩ የፖለቲካ እስረኞችን ከኢትዮጵያ እስር ቤቶች እንዲፈቱ እና የሀገሪቱ የፖለቲካ ምህዳር በፍጥነት እንዲከፈት አድርገዋል። በግንቦት 2018 ብቻ የኦሮሚያ ክልል ከ7,600 በላይ የህግ ታራሚዎችን ይቅርታ አድርጓል። በሽብርተኝነት ተከሰው የሞት ፍርድ የተፈረደባቸው የግንቦት 7 መሪ አቶ አንዳርጋቸው ፀጌ በፕሬዝዳንት ሙላቱ ተሾመ እና ከሌሎች 575 እስረኞች ጋር በይቅርታ ተፈትተዋል። በዚያው እለት በአንዳርጋቸው ባልደረባ ብርሃኑ ነጋ እና በኦሮሞ ተቃዋሚው እና የህዝብ ምሁር ጃዋር መሀመድ ላይ እንዲሁም በአሜሪካ በሚገኙት ኢሳት እና የሳተላይት ቴሌቭዥን አውታሮች ላይ የነበረው ክስ ተቋርጧል። ብዙም ሳይቆይ አብይ ከሀያ አራት ሰአት በፊት የሞት ፍርደኛ የነበረውን አቶ አንዳርጋቸውን በጽህፈት ቤታቸው አግኝተው በማነጋገር "ከዚህ በፊት ታይቶ የማይታወቅ" እርምጃ ወሰዱ። የገዥውን ፓርቲ ተቺዎች ሳይቀር “ደፋር እና አስደናቂ” ያስባለ እርምጃ ነበር። ዶ/ር አብይ ከዚህ ቀደም ቦሌ አለም አቀፍ አውሮፕላን ማረፊያ ሲደርሱ በፖለቲካው ሂደት ሰላማዊ ተሳትፎ ለማድረግ ቁርጠኛ የሆኑትን መስራች ሌንጮ ለታን ጨምሮ የቀድሞ የኦሮሞ ነፃነት ግንባር አመራሮችን አቀባበል አድርገው ነበር። ገዥው ፓርቲ በሰፊው የፖለቲካ ጭቆና መሳሪያ የነበረውን የሀገሪቱን የጸረ-ሽብር ህግ እንደሚያሻሽል ታውጇል። አቢይ መንግስት የአስቸኳይ ጊዜ አዋጁን ለማስቆም ከሁለት ወራት ቀደም ብሎ የስድስት ወር የስልጣን ዘመኑን እንደሚያጠናቅቅ አስታውቋል ። ፓርላማው የአስቸኳይ ጊዜ አዋጁን በማቆም አስፈላጊውን ህግ አጽድቋል። በጁን 2010 ዓ.ም ለህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት በሰጡት የመጀመሪያ መግለጫ፣ መንግስታቸው የተፈረደባቸውን "አሸባሪዎች" ከእስር ሲፈታ የተሰነዘረውን ትችት በመቃወም ተቃዋሚዎች እንደሚሉት ኢህአዴግ አንድ አካል ከሆንክ አልፎ ተርፎም ብታሟሉ የሚሰጣችሁ ስም ነው። ተቃውሞ" የዘፈቀደ እስራትን እና እራሳቸው ማሰቃየትን የሚደግፉ ፖሊሲዎች ተቃዋሚዎችን ለመጨፍለቅ ከህገ መንግስታዊ ዉጭ የሽብር ድርጊቶች መሆናቸውን ተከራክረዋል። ይህም በሰኔ 15 ቀን ለ304 እስረኞች (289ኙ ከሽብርተኝነት ጋር በተገናኘ የተከሰሱ) ተጨማሪ ይቅርታ መደረጉን ተከትሎ ነው። የተሀድሶው ፍጥነት በገዢው ፓርቲ ውስጥ የተፈጠረውን አለመግባባት የገለጠ ሲሆን በወታደራዊ ሃይሉ ውስጥ ያሉ ጠንካራ ሃይሎች እና እስካሁን ገዢው ህወሓት "አስጨናቂ" ናቸው ተብሎ የአስቸኳይ ጊዜ አዋጁ ማብቂያ ላይ እና የፖለቲካ እስረኞችን ይፈታሉ ተብሏል። ቀደም ሲል በትግራይ ኦንላይን የመንግስት ደጋፊ ድረ-ገጽ ላይ የወጣው ኤዲቶሪያል የአስቸኳይ ጊዜ አዋጁን መጠበቅ እንዳለበት በመሟገት አብይ "በጣም በፍጥነት እየሰራ ነው" ሲል ተናግሯል።የፖለቲካ እስረኞችን መፈታት የሚመለከት ሌላ ጽሁፍም የኢትዮጵያን መንግስት ጠቁሟል። የወንጀል ፍትህ ስርዓት ተዘዋዋሪ በር ሆኖ ነበር እናም የአብይ አስተዳደር በሺዎች የሚቆጠሩ እስረኞችን ይቅር ለማለት እና ለመፍታት በማይቻል ሁኔታ ሲጣደፍ የነበረ ሲሆን ከእነዚህም መካከል ብዙ ገዳይ ወንጀለኞች እና አደገኛ ቃጠሎዎች ። እ.ኤ.አ. ሰኔ 13 ቀን 2010 የህወሓት ስራ አስፈፃሚ ኮሚቴ ባድሜን ተረክቦ ወደ ግል ለማዘዋወር የተላለፈውን ውሳኔ "መሰረታዊ ጉድለት ያለበት" ሲል አውግዟል። እ.ኤ.አ. በ2018 ነፃ ፕሬስን በኢትዮጵያ ለማስፋፋት አብይ በስደት የሚገኙ ሚዲያዎችን ወደ መጡበት እንዲመለሱ ጋብዟል። እንዲመለሱ ከተጋበዙት የመገናኛ ብዙኃን አንዱ ኢሳት (በኢትዮጵያ ትግራውያን ላይ የዘር ማጥፋት እንዲፈጸም ጥሪ ያቀረበው) ነው።ነገር ግን አቢይ እ.ኤ.አ. ሚያዝያ 2018 ስልጣን ከያዘበት ጊዜ ጀምሮ እ.ኤ.አ. መጋቢት 25 ቀን 2010 ዓ.ም አንድ ጋዜጣዊ መግለጫ የሰጠው እ.ኤ.አ. ሥራውን ከጀመረ ከአምስት ወራት በኋላ ከጋዜጠኞች ለቀረቡላቸው ጥያቄዎች ምላሽ ሰጥተዋል። እ.ኤ.አ. ከማርች 21 ቀን 2019 ጀምሮ ከጋዜጠኞች ለሚነሱ ጥያቄዎች መልስ ለመስጠት ፈቃደኛ ያልነበረበት ሌላ ጋዜጣዊ መግለጫ አልሰጠም (የተዘጋጁ መግለጫዎችን ከማንበብ ይልቅ)። መንግሥታዊ ያልሆኑት ሂዩማን ራይትስ ዎች፣ የጋዜጠኞች መብት ተሟጋች ኮሚቴ እና አምነስቲ ኢንተርናሽናል እንደገለፁት የአብይ መንግስት እ.ኤ.አ. ከ2019 አጋማሽ ጀምሮ የኢትዮጵያን ጋዜጠኞች እያሰረ እና የሚዲያ ተቋማትን እየዘጋ ነው (ከኢሳት-ቲቪ በስተቀር)። ከአለም አቀፍ ሚዲያዎች መንግስታቸው የሮይተርስን ዘጋቢ የፕሬስ ፍቃድ አግዶ የነበረ ሲሆን ለቢቢሲ እና ለዶይቸ ቬለ ዘጋቢዎችም መንግስት "የመገናኛ ብዙሃን ስርጭት ህግን በመጣስ" ሲል የገለፀውን የማስጠንቀቂያ ደብዳቤ አስተላልፏል። የኢኮኖሚ ማሻሻያ እ.ኤ.አ ሰኔ 2018 ገዥው ጥምረት በመንግስት ባለቤትነት የተያዙ ድርጅቶችን ወደ ግል የማዞር እና ከወሰን ውጪ ተብለው የሚታሰቡ በርካታ ቁልፍ የኢኮኖሚ ዘርፎችን ነፃ የማውጣት ፍላጎት እንዳለው አስታውቋል። በቴሌኮሙኒኬሽን፣ በአቪዬሽን፣ በኤሌትሪክ እና በሎጅስቲክስ ዘርፍ ያሉ የመንግስት ሞኖፖሊዎች እንዲቆሙ እና እነዚያ ኢንዱስትሪዎች ለግሉ ዘርፍ ውድድር ክፍት ይሆናሉ። በአፍሪካ ትልቁ እና ከፍተኛ ትርፋማ የሆነውን የኢትዮጵያ አየር መንገድን ጨምሮ በመንግስት ቁጥጥር ስር ያሉ ድርጅቶች አክሲዮኖች ለሀገር ውስጥ እና ለውጭ ባለሀብቶች ሊገዙ ነው ፣ ምንም እንኳን መንግስት በእነዚህ ኩባንያዎች ውስጥ ከፍተኛውን ድርሻ መያዙን የሚቀጥል ቢሆንም በዚህ መንገድ ይቀጥላል ። የኢኮኖሚውን ከፍተኛ ደረጃ መቆጣጠር፣ አነስተኛ ወሳኝ ተብለው በሚገመቱ ዘርፎች የመንግስት ኢንተርፕራይዞች የባቡር ኦፕሬተሮችን፣ ስኳርን፣ የኢንዱስትሪ ፓርኮችን፣ ሆቴሎችን እና የተለያዩ የማኑፋክቸሪንግ ድርጅቶችን ጨምሮ ሙሉ በሙሉ ወደ ግል ሊዘዋወሩ ይችላሉ። መንግስት በኢኮኖሚው ላይ ያለውን ቁጥጥር ደረጃ በተመለከተ የርዕዮተ ዓለም ለውጥን ከመወከል በተጨማሪ፣ እርምጃው በ2017 የበጀት ዓመት መጨረሻ ላይ ያለውን የሀገሪቱን የውጭ ምንዛሪ ክምችት ለማሻሻል ያለመ ተግባራዊ እርምጃ ተደርጎ ታይቷል። ከሁለት ወር በታች ዋጋ ያለው ከውጭ ወደ ሀገር ውስጥ የሚገቡ ምርቶች፣ እንዲሁም እያደገ የመጣውን የሉዓላዊ ዕዳ ጫና በማቃለል። እ.ኤ.አ ሰኔ 2018 ዓ.ም አብይ የመንግስት የልማት ድርጅቶችን ወደ ግል ከማዘዋወሩ ጋር ተያይዞ የኢትዮጵያ ስቶክ ልውውጥ ለማቋቋም ያለውን ፍላጎት አስታውቋል። እ.ኤ.አ. በ2015 ኢትዮጵያ በሕዝብ ብዛትም ሆነ በጠቅላላ የሀገር ውስጥ ምርት የአክሲዮን ልውውጥ ሳታገኝ ከዓለም ትልቁ ሀገር ነበረች። የውጭ ፖሊሲ እ.ኤ.አ. በግንቦት 2018 አብይ ሳውዲ አረቢያን ጎበኘ፣የ2017ቱን የሳዑዲ አረቢያ ጽዳት ተከትሎ ለእስር የተዳረጉት ቢሊየነር ስራ ፈጣሪ መሀመድ ሁሴን አል አሙዲን ጨምሮ ኢትዮጵያውያን እስረኞች እንዲፈቱ ዋስትና አግኝቷል። እ.ኤ.አ ሰኔ 2018 ከግብፅ ፕሬዝዳንት አብደል ፋታህ ኤል-ሲሲ ጋር በካይሮ ተገናኝተው በተናጥል በአዲስ አበባ የደቡብ ሱዳን ፕሬዝዳንት ሳልቫ ኪር እና የአማፅያኑ መሪ ሪያክ ማቻር የሰላም ድርድርን ለማበረታታት ሞክረዋል ። የጅቡቲ እና የወደብ ስምምነት አብይ ስልጣን ከያዙ በኋላ በአፍሪካ ቀንድ አካባቢ የባህር በር የሌላትን የኢትዮጵያን የወደብ ተጠቃሚነት የማስፋት ፖሊሲ ተከተለ። ወደ ስልጣን ከመምጣታቸው ጥቂት ቀደም ብሎ የኢትዮጵያ መንግስት ከዲፒ ወርልድ ጋር በመተባበር እውቅና በሌለው የሶማሊላንድ ሪፐብሊክ በርበራ ወደብ 19 በመቶ ድርሻ እንደሚወስድ ይፋ ሆነ። እ.ኤ.አ በግንቦት 2018 ኢትዮጵያ በጅቡቲ ወደብ ላይ ፍትሃዊ ይዞታ እንዲኖራት ከጅቡቲ መንግስት ጋር ስምምነት የተፈራረመች ሲሆን ይህም ኢትዮጵያ በወደቡ ልማት እና የወደብ አያያዝ ክፍያ ላይ የበኩሏን ድርሻ እንድትይዝ ያስችላታል። ከሁለት ቀናት በኋላ ተመሳሳይ ስምምነት ከሱዳን መንግስት ጋር ኢትዮጵያ በፖርት ሱዳን የባለቤትነት ድርሻ እንድትኖራት ተፈራረመ። የኢትዮ-ጅቡቲ ስምምነት ለጅቡቲ መንግስት በመንግስት ባለቤትነት የተያዙ የኢትዮጵያ ኩባንያዎችን እንደ የኢትዮጵያ አየር መንገድ እና ኢትዮ ቴሌኮምን በመሳሰሉት ኩባንያዎች ላይ ድርሻ እንዲወስድ አማራጭ ይሰጣል። ይህን ተከትሎም ብዙም ሳይቆይ አብይ እና የኬንያው ፕሬዝዳንት ኡሁሩ ኬንያታ በላሙ ወደብ የኢትዮጵያ ሎጅስቲክስ ተቋም በላሙ ወደብ እና በላሙ-ደቡብ ሱዳን-ኢትዮጵያ ትራንስፖርት ኮሪደር () ለመገንባት ስምምነት ላይ መድረሳቸውን ይፋ ማድረጉ ይታወሳል። ፕሮጀክት. የኢትዮጵያና የኤርትራ ግንኙነት ወደ መደበኛው መቀየሩም ኢትዮጵያ ከኢትዮ-ኤርትራ ግጭት በፊት ዋና ወደቦቿ የነበሩትን የማሳዋ እና አሰብ ወደቦችን መጠቀም እንድትቀጥል እድል ይከፍታል ይህም ለሰሜናዊው ክልል ልዩ ጥቅም ይኖረዋል። ትግራይ። እ.ኤ.አ. ከ1998 ጀምሮ የኢትዮጵያ የባህር ላይ ትራፊክን ከሞላ ጎደል ያስተናገደውን ኢትዮጵያ በጅቡቲ ወደብ ላይ ያለውን ጥገኝነት ይቀንሳል። አብይ ስልጣን እንደተረከበ የኢትዮ-ኤርትራ ግጭት እንዲቆም ለመደራደር ፈቃደኛ መሆናቸውን ገለፁ። እ.ኤ.አ ሰኔ 2018 በኤርትራ እና በኢትዮጵያ መካከል የተፈጠረውን አለመግባባት ለማስቆም መንግስት አጨቃጫቂውን የድንበር ከተማ ባድሜን ለኤርትራ ለማስረከብ በ2000 የአልጀርሱ ስምምነት መሰረት መስማማቱን ይፋ አድርጓል። በኢትዮጵያና በኤርትራ ጦርነት ወቅት ጦርነቱ ቢያበቃም። ኢትዮጵያ ባድሜን ለኤርትራ እንድትሰጥ የሰጠውን የአለም አቀፍ የድንበር ኮሚሽኑ ውሳኔ እስከዚያው ድረስ ውድቅ አድርጋ ነበር፣ በዚህም የተነሳ በሁለቱ መንግስታት መካከል የቀዘቀዘ ግጭት (በሕዝብ ዘንድ “ጦርነት የለም፣ ግን ሰላም የለሽ ፖሊሲ ነው”)። እ.ኤ.አ. ሰኔ 20 ቀን 2010 በተከበረው ብሔራዊ በዓል ላይ የኤርትራው ፕሬዝዳንት ኢሳያስ አፈወርቂ በአቢይ የቀረበውን የሰላም ተነሳሽነት ተቀብለው የልዑካን ቡድን ወደ አዲስ አበባ እንዲልኩ ሀሳብ አቅርበዋል። እ.ኤ.አ. ሰኔ 26 ቀን 2018 የኤርትራ ውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ኦስማን ሳልህ መሀመድ ከሁለት አስርት ዓመታት በላይ ወደ ኢትዮጵያ ባደረገው የመጀመሪያው የኤርትራ ከፍተኛ የልዑካን ቡድን አዲስ አበባን ጎብኝተዋል። አብይ ከኤርትራው ፕሬዝዳንት ኢሳያስ አፈወርቂ ጋር በመጋቢት 2019 በአስመራ፣ በጁላይ 8፣ 2018፣ በ2018 የኤርትራ እና ኢትዮጵያ የመሪዎች ስብሰባ ላይ ከኤርትራ አቻ ጋር የተገናኘው የመጀመሪያው ኢትዮጵያዊ መሪ ሆነ። በማግስቱ ሁለቱ ውጥረቱ እንዲቆም እና ከሌሎች ጉዳዮች መካከል ዲፕሎማሲያዊ ግንኙነቱን እንደገና ለመመስረት “የሰላም እና የወዳጅነት የጋራ መግለጫ” ተፈራርመዋል። የቀጥታ የቴሌኮሙኒኬሽን፣ የመንገድ እና የአቪዬሽን ግንኙነቶችን እንደገና መክፈት፤ እና ኢትዮጵያ የማሳዋ እና አሰብ ወደቦችን እንድትጠቀም ማመቻቸት። አቢይ በ2019 የኖቤል የሰላም ሽልማት የተሸለመው ጦርነቱን ለማስቆም ባደረገው ጥረት ነው። በተግባር ግን ስምምነቱ "በአብዛኛው ተግባራዊ ያልሆነ" ተብሎ ተገልጿል. ተቺዎች በሁለቱ ሀገራት መካከል ብዙም ለውጥ አላመጣም ይላሉ። ከኤርትራ ዲያስፖራዎች መካከል፣ በተግባር ብዙም ያልተቀየረ ቢሆንም፣ ከኤርትራ ጋር በተደረገው ስምምነት ላይ በማተኮር ለኖቤል የሰላም ሽልማት ብዙዎች እንደማይቀበሉት ገልጸዋል። እ.ኤ.አ. በጁላይ 2020 የኤርትራ የማስታወቂያ ሚኒስቴር “የሰላሙ ስምምነት ከተፈረመ ከሁለት ዓመታት በኋላ የኢትዮጵያ ወታደሮች በሉዓላዊ ግዛታችን ውስጥ መገኘታቸውን ቀጥለዋል፣ የሁለቱም ሀገራት ንግድ እና ኢኮኖሚያዊ ግንኙነት በሚፈለገው መጠንና መጠን አልቀጠለም። የኖቤል የሰላም ሽልማትን የመሻር ጥሪ እ.ኤ.አ. በጥር 2019 ጠቅላይ ሚኒስትር ዶ/ር ዐቢይ አህመድ ለኢትዮጵያ አምባሳደሮች በተሰበሰቡበት ወቅት ባደረጉት ንግግር በጦርነት ወቅት የሚፈጸሙ ጾታዊ ጥቃቶችን አስመልክቶ ጠንከር ያለ አስተያየት ሰጥተዋል። እ.ኤ.አ. በ1896 በአዱዋ ጦርነት እና በኋላም በኤርትራ ጦርነት ወቅት የወታደሮችን ሚና በመጥቀስ አብይ “ይህ አልተመረመረም ፣ ግን ግልጽ ነው። በአጼ ምኒልክ ጊዜ ከአድዋ ጦርነት ጀምሮ እስከ ኋለኞቹ ጦርነቶች ድረስ ብዙ ከመሃል ኢትዮጵያ - ኦሮሞዎች፣ አማሮች - ወደ ትግራይ ሄደው ለመታገል ቆይተዋል። ከኤርትራ ጋር ለነበረው ጦርነት እዛ ነበሩ እና ትግራይ ውስጥ ለ30 አመታት ወታደራዊ ሰልፉ ነበረ። ስለዚህ ኦሮሞ በትግራይ ያለው ድርሻ ምን ያህል እንደሆነ እያሰቡ ከሆነ ለማወቅ ለ ተዉት። (የታዳሚው ታዳሚዎች) ይህን መናገሩ ስህተት ሊሆን ይችላል፡ ግን፡ ወደ አድዋ ለውጊያ የሄዱት ብቻ ሄደው አልተመለሱም። እያንዳንዳቸው 10 ያህል ልጆች ነበሯቸው። [የታዳሚው ከፍተኛ ሳቅ እና ጭብጨባ]። ጃን ኒሰን እና ባልደረቦቻቸው ይህንን እንደ “ግልጽ እውቅና፣ ወታደራዊ ስልቶችን እና ስትራቴጂን እንደ ማእከላዊ አምድ የሚይዝ፣ በጦርነት ውስጥ የአስገድዶ መድፈር አጠቃቀምን እንደ ማረጋገጫ” አድርገው ይቆጥሩታል። እ.ኤ.አ ሰኔ 2021 የበርካታ ሀገራት ተወካዮች በትግራይ በተፈፀሙ የጦር ወንጀሎች ምክንያት ለአብይ የኖቤል የሰላም ሽልማት በድጋሚ እንዲታይ ጠይቀዋል። በአንድ ወቅት ዘ ጋርዲያን የተባለው የውጪ ጉዳይ አዘጋጅ ሲሞን ቲስዳል በሰጠው አስተያየት አብይ “በተለየው ክልል ስላደረገው ተግባር የኖቤል የሰላም ሽልማቱን መስጠት አለበት” ሲል ጽፏል። በተባለው የፔቲሽን ድርጅት ውስጥ ያለ ሰው የሰላም ሽልማቱን በመሻር 35,000 ፊርማዎችን ለመሰብሰብ ዘመቻ ከፍቷል። ከሴፕቴምበር 2021 ጀምሮ ወደ 30,000 የሚጠጉ ተገኝተዋል። በታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ ዙሪያ በግብፅና በኢትዮጵያ መካከል ያለው አለመግባባት በሁለቱም ሀገራት ብሔራዊ ስጋት ሆኗል። "ኢትዮጵያን ግድብ ከመስራቷ የሚከለክለው ምንም አይነት ሃይል የለም፣ ጦርነት ካስፈለገ በሚሊዮን የሚቆጠሩ ዜጎችን እናዘጋጅ ነበር" ሲሉ ዶ/ር አብይ አስጠንቅቀዋል። አክቲቪስቱ፣ ዘፋኙ እና የፖለቲካው ታዋቂው የሀጫሉ ሁንዴሳ ግድያ በአዲስ አበባ እና በሌሎች የኢትዮጵያ ከተሞች ብጥብጥ ከቀሰቀሰ በኋላ አብይ ፍንጭ የሰጠው ለግድያው ግልፅ የሆነ ተጠርጣሪ እና ግልጽ ምክንያት ሳይኖር፣ ሁንዴሳ በካይሮ ትእዛዝ በሚሰሩ የግብፅ የደህንነት አባላት ተገድሎ ሊሆን እንደሚችል ፍንጭ ሰጥቷል። ችግር ለመቀስቀስ. አንድ የግብፅ ዲፕሎማት ግብፅ አሁን ካለችበት ውጥረት ጋር ምንም ግንኙነት የላትም ሲሉ ምላሽ ሰጥተዋል። ኢያን ብሬመር በታይም መጽሄት መጣጥፍ ላይ ጠ/ሚኒስትር አብይ "ኢትዮጵያውያንን በጋራ ጠላት ላይ አንድ ለማድረግ የሚያስችል ፍየል እየፈለጉ ሊሆን ይችላል" ሲል ጽፏል። የሃይማኖት ስምምነት ኢትዮጵያ የተለያዩ የሀይማኖት ቡድኖች በዋናነት የክርስቲያን እና የሙስሊም ማህበረሰቦች ሀገር ነች። የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያንም ሆነ የኢትዮጵያ እስልምና ምክር ቤት የሃይማኖትና የአስተዳደር መከፋፈልና ግጭቶች የገጠሟቸው በሃይማኖትና በሃይማኖት መካከል ያሉ ልዩነቶችና ግጭቶች ዋነኛ አሳሳቢ ጉዳዮች ነበሩ። እ.ኤ.አ. በ 2018 በቤተክርስቲያኒቱ ውስጥ ያሉ ተቀናቃኞችን በማስታረቅ ላከናወኑት ተግባር በኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያን ልዩ "የሰላምና እርቅ" ሽልማት ተሰጥቷቸዋል። የደህንነት ሴክተር ማሻሻያ የጸጥታው ሴክተር ማሻሻያ ሰኔ 2010 ዓ.ም አቢይ የኢትዮጵያ ብሄራዊ መከላከያ ሰራዊት ከፍተኛ አዛዦችን ባነጋገረበት ወቅት በፖለቲካ ውስጥ ያለውን ሚና ለመገደብ በማሰብ ሰራዊቱን ውጤታማነቱን እና ሙያዊ ብቃቱን ለማጠናከር ማሻሻያ ለማድረግ እንደሚፈልግ አስታውቋል። ይህ በኢትዮጵያ ውስጥም ሆነ ከአለማቀፍ የሰብአዊ መብት ተሟጋች ድርጅቶች ማለትም ከአምነስቲ ኢንተርናሽናል፣ ከፍተኛ አወዛጋቢ የሆኑትን እንደ ሊዩ ሃይል ያሉ የክልል ታጣቂዎችን ለመበተን በድጋሚ የቀረበ ጥሪ ተከትሎ ነበር። ይህ እርምጃ አብዛኛውን የወታደራዊ ከፍተኛ አዛዥን ከሚቆጣጠሩት የህወሓት ጠንካራ ሃይሎች ተቃውሞ ሊገጥመው ይችላል ተብሎ ይታሰባል። በተለይም በ1996 ኤርትራ መገንጠልን ተከትሎ በጅቡቲ ከግዛት ውጭ የሚደረግ ጉዞን ተከትሎ የተበተነው የኢትዮጵያ ባህር ሃይል በመጨረሻ እንዲዋቀር ጥሪ አቅርበዋል "ወደፊት የባህር ሃይላችንን አቅማችንን መገንባት አለብን። ይህ እርምጃ አገሪቱ ከ25 ዓመታት በፊት በባሕር ዳርቻዋ ላይ በደረሰባት ኪሳራ አሁንም ብልህ የሆኑ ብሔርተኞችን እንደሚስብ ተዘግቧል። ኢትዮጵያ በጣና ሀይቅ ላይ የባህር ማሰልጠኛ ተቋም እና የሀገር አቀፍ የባህር ማጓጓዣ መስመር ቀድሞውኑ አላት። እ.ኤ.አ. ሰኔ 7 ቀን 2007 ዓ.ም ጠቅላይ ሚኒስትር ዶ/ር ዐቢይ የ ዋና ኢታማዦር ሹም ሳሞራ ዮኒስን በሌተናል ጄኔራል ሰዓረ መኮንን የብሔራዊ መረጃና ደኅንነት አገልግሎት ዳይሬክተር ጌታቸው አሰፋን በሌ/ጄኔራል አደም መሐመድ በመተካት ሰፊ የድጋፍ ማሻሻያ አድርጓል። የብሔራዊ ደኅንነት አማካሪና የቀድሞ የጦር አዛዥ የነበሩት አቶ አባዱላ ገመዳ፣ ከሕወሓት መስራቾች አንዱና የውጭ ግንኙነት ስትራቴጂክ ጥናትና ምርምር ኢንስቲትዩት ዋና ዳይሬክተር አቶ ስብሃት ነጋ ጡረታ መውጣታቸው ቀደም ሲል በግንቦት ወር ይፋ መደረጉ ይታወሳል። የእጅ ቦምብ ጥቃት ለአዲሱ ጠቅላይ ሚኒስትር ድጋፍ ለማሳየት በአዲስ አበባ መስቀል አደባባይ ታላቅ ሰላማዊ ሰልፍ ተካሂዷል። አብይ ለተሰበሰበው ህዝብ ንግግር እንደጨረሰ እሳቸውና ሌሎች ከፍተኛ ባለስልጣናት ከተቀመጡበት በ17 ሜትር ርቀት ላይ የእጅ ቦምብ ተወርውሮ አረፈ። ሁለት ሰዎች ሲሞቱ ከ165 በላይ ቆስለዋል። ጥቃቱን ተከትሎም የፖሊስ ምክትል ኮሚሽነር ግርማ ካሳን ጨምሮ 9 የፖሊስ አባላት በቁጥጥር ስር ውለው ወዲያው ከስራ የተባረሩ ናቸው። አጥቂዎችን የጫነች የፖሊስ መኪና እንዴት ከጠቅላይ ሚኒስትሩ ጋር እንደተቃረበ እና ወዲያው መኪናው አጥፊ መረጃዎችን እንደበራች የሚሉ ጥያቄዎች ተጠይቀዋል። ከጥቃቱ በኋላ ጠቅላይ ሚኒስትሩ በፍንዳታው ምንም ጉዳት ሳይደርስባቸው በብሔራዊ ቲቪ ቀርበው ጉዳዩን “ኢትዮጵያን አንድነቷን ለማየት የማይፈልጉ ኃይሎች ያደረጉት ያልተሳካ ሙከራ” ሲሉ ገልጸውታል። በዕለቱም ጠቅላይ ሚኒስትሩ በጥቃቱ የተጎዱ ሰዎችን ለማግኘት በጥቁር አንበሳ አጠቃላይ ሆስፒታል ድንገተኛ ጉብኝት አድርገዋል። የካቢኔ ለውጥ እ.ኤ.አ ኦክቶበር 16 ቀን 2010 ዓ.ም በተካሄደው የፓርላማ ስብሰባ፣ በሀገሪቱ ታሪክ የመጀመሪያ የሆነው የመንግስት ሚኒስትሮች ቁጥር ከ28 ወደ 20 የካቢኔ አባላት ግማሹን የሴት ሚኒስትሮችን ቦታ እንዲይዝ አቢይ ሀሳብ አቅርቧል። በአዲሱ የካቢኔ መዋቅር ውስጥ የመጀመሪያዋ ሴት ፕሬዚዳንት ሳህለወርቅ ዘውዴ; የመጀመሪያዋ ሴት የመከላከያ ሚኒስቴር ሚኒስትር አይሻ መሐመድ ሙሳ; የአዲሱ የሰላም ሚኒስቴር የመጀመሪያዋ ሴት ሚኒስትር ወ/ሮ ሙፈሪያት ካሚል፣ የኢትዮጵያ ፌዴራል ፖሊስ እና የስለላ ኤጀንሲዎች ኃላፊነት፣ የጠቅላይ ሚኒስትር ፅህፈት ቤት የመጀመሪያዋ ሴት ፕሬስ ሴክሬታሪ ወይዘሮ ቢልለኔ ስዩም ወልደየስ የበይነመረብ መዘጋት እንደ ሂዩማን ራይትስ ዎች እና ኔትብሎክስ ያሉ መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች እንደሚገልጹት፣ አገሪቱ ከቅርብ ዓመታት ወዲህ ፈጣን ዲጂታላይዜሽንና በሴሉላር የኢንተርኔት ግንኙነት ላይ ብትተማመንም በዐብይ አህመድ መሪነት በፖለቲካ ምክንያት የሚደረጉ የኢንተርኔት መዘጋት በከባድና በከባድ ሁኔታ ተባብሰዋል። እ.ኤ.አ. በ2020 በኢትዮጵያ መንግስት የኢንተርኔት መዘጋት “በተደጋጋሚ የሚሰማራ” ተብሎ ተገልጿል:: አክሰስ አሁን እንደተናገረው መዝጋት “ባለሥልጣናት ብጥብጥ እና እንቅስቃሴን ለመደበቅ የሚያስችል መሣሪያ” ሆኗል ብሏል። መንግስታቸው ‹ውሃም አየርም አይደለም› እንዳሉት እና መቼ ኢንተርኔት ይቆርጣል። የፖለቲካ ፓርቲ ማሻሻያ እ.ኤ.አ. ህዳር 21 ቀን 2011 የኢህአዴግ ገዢ ጥምረት ከፀደቀ በኋላ፣ የኢትዮጵያ ህዝቦች አብዮታዊ ዴሞክራሲያዊ ግንባር (ኢህአዴግ) እና ሌሎች አምስት አጋር ፓርቲዎችን ከመሰረቱት አራቱ ፓርቲዎች ሦስቱን በማዋሃድ ብልጽግና ፓርቲ የተሰኘ አዲስ ፓርቲ ተቋቁሟል። ፓርቲዎቹ የኦሮሞ ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ (ኦዴፓ)፣ የደቡብ ኢትዮጵያ ህዝቦች ዴሞክራሲያዊ ንቅናቄ (ደኢህዴን)፣ የአማራ ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ (አዴፓ)፣ የሐረሪ ብሄራዊ ሊግ (ሀብሊግ)፣ የኢትዮጵያ ሶማሌ ህዝቦች ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ (ኢሶህዴፓ)፣ የአፋር ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ይገኙበታል። ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ (አብዴፓ)፣ የጋምቤላ ህዝቦች አንድነት ፓርቲ (ጋህአፓ) እና የቤኒሻንጉል ጉሙዝ ህዝቦች ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ (ቤጉህዴፓ) አዲስ የተዋሃደ ፓርቲ መርሃ ግብሮች እና መተዳደሪያ ደንቦቹ በመጀመሪያ የጸደቁት በኢህአዴግ ስራ አስፈፃሚ ኮሚቴ ነው። "የብልጽግና ፓርቲ የሁሉም ኢትዮጵያዊያን ብዝሃነት እና አስተዋጾ እውቅና የሚሰጥ እውነተኛ ፌዴራላዊ ስርዓትን ለማጠናከር እና ተግባራዊ ለማድረግ ቁርጠኛ ነው" ብለው ያምናሉ። የእርስ በርስ ግጭቶች አወል አሎ በ2018 አብይ ወደ ስልጣን ሲመጣ ሁለት የማይታረቁ እና ፓራዶክሲካል የወደፊት ራዕይ ተፈጥሯል ሲል ይሞግታል። የእነዚህ ርዕዮተ ዓለም እይታዎች ማዕከላዊ የኢትዮጵያ መንግሥት ታሪካዊ ትርክትን ይቃረናሉ። አቢይ በሀገሪቱ ትልቅ ማሻሻያ አደረገ እና ከህወሀት አባላት ጋር ያለውን ግንኙነት ያበላሻል ተብሎ የሚጠረጠረው የነጻነት እርምጃ ከዚህ በታች የተዘረዘሩትን የእርስ በርስ ግጭቶች እና የአብይ ጠቅላይ ሚኒስትርነት ጊዜ በዝርዝር ይዘረዝራል። የአማራ ክልል መፈንቅለ መንግስት ሙከራ እ.ኤ.አ. መኮነን - የኢትዮጵያ የሀገር መከላከያ ሰራዊት ጠቅላይ ኢታማዦር ሹም - ረዳታቸው ሜጀር ጀነራል ግዛቸው አበራ የአማራ ክልል የጸጥታ ሃይል ሃላፊ ብርጋዴር ጀነራል አሳምነው ጽጌን ወንጀሉን በመምራት ላይ ናቸው ሲል ከሰሰ። እና ፅጌ ሰኔ 24 ቀን በባህር ዳር አካባቢ በፖሊስ በጥይት ተመትተዋል። የመተከል ግጭት እ.ኤ.አ. ከሰኔ 2010 ጀምሮ በኢትዮጵያ በቤኒሻንጉል ጉሙዝ ክልል መተከል ዞን በተደረገው ጦርነት የጉሙዝ ተወላጆች ሚሊሻዎችን ያሳተፈ ነው ተብሏል። ጉሙዝ እንደ ቡአዲን እና የጉሙዝ ነፃ አውጪ ግንባር የመሳሰሉ ሚሊሻዎችን በማቋቋም ጥቃት ፈጽሟል ተብሏል። እንደ አምነስቲ ኢንተርናሽናል ዘገባ ከታህሳስ 22 እስከ 23 ቀን 2020 የጉሙዝ ጥቃት በአማራ፣ በኦሮሞ እና በሺናሻ ላይ የተፈጸመ ሲሆን የጉሙዝ ብሄረተኞች “ሰፋሪ” ብለው ይመለከቷቸዋል። ኦክቶበር 2012 የኢትዮጵያ ግጭቶች እ.ኤ.አ. በጥቅምት 2019 ኢትዮጵያዊው አክቲቪስት እና የሚዲያ ባለቤት ጃዋር መሀመድ ጥቅምት 23 ቀን ምሽት ላይ በቁጥጥር ስር ለማዋል የፖሊስ አባላት የደህንነት ዝርዝሩን በአዲስ አበባ የሚገኘውን የመኖሪያ ቤቱን ግቢ ለቀው እንዲወጡ ለማድረግ ሞክረዋል ሲል ተናግሯል ። ስለዚህ በጠቅላይ ሚኒስትር አብይ አህመድ ትእዛዝ። ባለፈው ቀን አብይ በፓርላማ ንግግር ሲያደርግ "የኢትዮጵያ ፓስፖርት የሌላቸው የሚዲያ ባለቤቶች "በሁለቱም መንገድ እየተጫወቱ ነው" ሲሉ ክስ ሰንዝረው ነበር፤ ይህ ደግሞ ከጃዋር ጋር የተያያዘ ከሆነ ነው። የኢትዮጵያን ሰላምና ህልውና የሚያናጋ... እርምጃ እንወስዳለን። ሀጫሉ ሁንዴሳ አመጽ የኦሮሞ ዘፋኝ ሃጫሉ ሁንዴሳ ግድያ ከጁን 30 እስከ ጁላይ 2 ቀን 2020 በኦሮሚያ ክልል፣ አዲስ አበባ እና ጅማ ላይ ከፍተኛ ብጥብጥ አስከትሏል፣ በሁከቱ ቢያንስ 239 ሰዎች መሞታቸውን የፖሊስ የመጀመሪያ ዘገባ ያሳያል። የኢትዮጵያ መሪዎች

21195

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%89%80%E1%88%AD%E1%88%8D%E1%88%85%E1%8A%95%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8C%8D%E1%8B%B3%20%E1%8A%A0%E1%8C%A5%E1%89%A0%E1%89%80%E1%88%85%20%E1%88%B3%E1%88%98%E1%8B%8D

የማይቀርልህን እንግዳ አጥበቀህ ሳመው

የማይቀርልህን እንግዳ አጥበቀህ ሳመው የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማይቀርልህን እንግዳ አጥበቀህ ሳመው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22012

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B1%E1%8C%A8%E1%89%B5%20%E1%89%A3%E1%88%98%E1%8B%B5%20%E1%8B%AD%E1%88%B5%E1%89%83%E1%88%8D

ዱጨት ባመድ ይስቃል

ዱጨት ባመድ ይስቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዱጨት ባመድ ይስቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21518

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8D%88%E1%88%B3%20%E1%8B%A8%E1%8C%A5%E1%8C%8B%E1%89%A5%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%B0%E1%88%8D%20%E1%88%B2%E1%88%A8%E1%88%B3

የፈሳ የጥጋብም አይደል ሲረሳ

የፈሳ የጥጋብም አይደል ሲረሳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የፈሳ የጥጋብም አይደል ሲረሳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

47836

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8B%94%E1%8B%B5%E1%8A%95%20%E1%8C%88%E1%8A%90%E1%89%B5

የዔድን ገነት

የዔድን ገነት (ዕብራይስጥ፦ /ገን ዐድን/) በመጽሐፍ ቅዱስ መሠረት እግዚአብሔር በሰው ልጅ መጀመርያ ቅድመ ታሪክ በምድር የተከለ ገነት ነበረ። ይህ ገነት በተለይ የሚገለጸው በኦሪት ዘፍጥረት 2 እና 3፣ እንዲሁም በመጽሐፈ ኩፋሌ 4 እና 5 ነው፤ ደግሞ በትንቢተ ሕዝቅያስ 28 ይጠቀሳል። አንዳንዴ በመሳሳት «ዔድን» ሳይሆን የ«ኤዶም» ገነት ተብሏል፤ ኤዶም ግን በትክክል የያዕቆብ ወንድም ዔሳው የመሠረተው ሀገር ነበረ። መጽሐፈ ኩፋሌ 4:14, 16 እንደሚያብራራልን፣ መጀመርዮቹ ሰዎች አዳም እና ሔዋን በገነት የቆዩበት ዘመን ሰባት አመታት ያህል ነበር። በመጽሐፈ ኩፋሌ አቆጣጠር አስርቱ ቃላት እስከ ተሰጡበት ዓመት ድረስ 2410 ዓመታት ስለሚቆጠር፣ እነዚህ ቅድመ ታሪካዊ ሰባት አመታት ከ4071 እስከ 4064 ዓክልበ. ያህል እንደ ነበሩ መረዳት ይቻላል። ሌሎች ግን በሌሎች ዘዴዎች በኩል ሌሎችን ፍቾች አገኝተዋል። አዳም ከተፈጠረበት ከሥነ-ፍጥረት 6ኛው ቀን ጀምሮ በአዳም 40ኛው ቀን ወደ ገነት እንደ ገባ፣ ሚስቱም ሔዋን በ80ኛው ቀን እንደ ገባች ይለናል ። ወደ ገነትም ሳይገቡ በተወለዱበት አገር በኤልዳ እየቆየ አዳም መጀመርያው ሳምንት እንስሶችን ያሰይማቸው ነበር፣ ከ፪ኛውም ሳምንት ጀምሮ ሔዋንን ያውቃት ነበር። አዳም ከተፈጠረበት ከዓለም 6ኛው «ቀን» አስቀድሞ ዓለሙ፣ ምድሩ፣ አትክልቱና እንስሶች ሁሉ ወዘተ. ተፈጥረው ነበር፤ እነዚህ 6ቱ «ቀኖች» ግን እንደ አሁን የ24 ሰዓት ቀኖች እንደ ነበሩ አይመስልም። በሥነ ቅርስ መጀመርያው የምናውቀው ታሪካዊ ሰነድ «የመንደሮቹ መኳያ ሰሌዳ» 3125-3100 ዓክልበ.ግ. ይመስላል፤ ከዚያ አስቀድሞ ለነበረው ዘመን የሰው ልጅ ታሪካዊ መዝገቦች (ሰነዶች) በፍጹም ባለመኖራቸው፣ ይህ ስለ «ቅድመ ታሪክ» አንድ ቅድመ-ታሪካዊ አስተያየት ሲሆን፣ በሰፊ በአብርሃማዊ ሃይማኖቶች (በተለይ ክርስትና፣ እስልምና፣ አይሁድና) የሚገኝ አስተያየት ነው። (ደግሞ ባለሙያ ንድፍን ይዩ።) በዚሁም አጭር የገነት ወቅት ከአሁን በጣም የተለዩ ሁናቴዎች እንደ ነበሩ የሚል አሣብ ይፈጠራል። አዳም እና ሔዋን በኤድን ሲቆዩ መዋቲ መሆናቸው እንደ ታሠበ አይመስልም። ሞት ለሰው ልጆች የመጣበት ምክንያት አዳም እና ሔዋን በዓመፃ ጸባይ የተከለከለውን ፍሬ ተመግበው ከዔድን ገነት ስለ ተሰደዱ እንደ ሆነ ይመስላል። የእንስሶች ጉዳይ በግልጽ ባይብራራልንም ከአዳም ጋር ለመናገር በዚሁ ወቅት ችሎታው እንደ ነበራቸው በኩፋሌ 5:2 ይጻፋል። እባብ በዚህ ሰዓት እግሮቹን ገና ስላላጣ ባለ እግር ፍጡር እንደ ነበር ይመስላል። የእግዚአብሔር መላእክት ለአዳምና ሔዋን የገነት አጠባበቅ በነዚህ 7 አመቶች ያስተምራቸው ነበር (ኩፋሌ 4:14)። «የአዳምና ሔዋን ትግል ከሠይጣን ጋራ» የአዳምና ሔዋን ትግል ከሠይጣን ጋራ ሌላ ቀኖናዊ ያልሆነ በተለይ በአረብኛና ግዕዝ የታወቀ ጥንታዊ ጽሑፍ ነው። በዚህ ጽሑፍ ዘንድ ግን አዳምና ሔዋን ሳይበድሉ በገነት የቆዩበት ወቅት ጥቂት ሰዓቶች ብቻ ነበር፤ ከገነትም በወጡ በ223ኛው ቀን (ወይም ከ7 ወርና 13 ቀናት በኋላ) አዳም ሔዋንን በጋብቻ ያገባት ነው። ይህ መረጃ ከኩፋሌ ጋር አይስማማም። ይኸውም መጽሐፍ ስለ ዔድን ገነት ተጨማሪ ዝርዝርዎች ይሰጣል። ከነዚህም መሃል፦ አዳም በገነት እያለ ሌሊትን አላወቀም ነበር። (እንደ ክፋሌ ለ፯ አመት እንዲህ ከሆነ የምድር ምኋር ከአሁን እንደ ተለየ መስሎ በገነት ምንጊዜም መዓልት ነበር ማለት ነው።) የገነት ፍሬ ከአሁን ትልቅ ነበር፤ በገነት ውስጥ አንድ የበለስ ፍሬ ክብደት እንደ አንድ ሃብሃብ ነበር። ጻዕሙም እንደ ጣፋጭ ሥጋ ወጥ ነበር። ወርቅ፣ ዕጣንና ከርቤም በገነት መኖራቸውም ይጠቀሳል። የተከለከለው ፍሬ እነዚህ ምንጮች የተከለከለውን ፍሬ መታወቂያ አይወስኑም። ብዙዎች እንደሚገመቱ የቱፋሕ ወይም የበለስ ዛፍ ነበረ። አንድ ሰነድ በጥንታዊ ስላቭኛ የተጠበቀው መጽሐፍ 3 ባሮክ እንዳለው፣ የተከለከለው ፍሬ ወይን ነበር። እግዚአብሐር የእባቡን ባሕርይ እንደ ለወጠ ሁሉ የወይኑንም ባሕርይ በቅጣቱ ከዛፍ ወደ ሐረግ ብቻ ለወጠ ይላል። ሆኖም በእቅዱ ወደፊት የመድኃኔ አለም ደም በመሆኑ ከእርጉም ወደ በረከት ይለውጠዋል በማለት ተጨመረ። በመጽሐፍ ቅዱስና ሌሎች ምንጮች ስለ ገነቱ ሥፍራ አንዳንድ ፍንጭ ይሰጣል፤ ስለ ፍንጮቹ ትርጓሜ ግን አስተሳሰቦች ተለይተዋል። «እግዚአብሔር አምላክ በምሥራቅ በኤድን ገነትን ተከለ... ወንዝም ገነትን ያጠጣ ዘንድ ከዔድን ይወጣ ነበር፤ ከዚያም ለአራት ክፍል ይከፈል ነበር። የአንደኛው ወንዝ ስም ፊሶን ነው፤ እርሱም ወርቅ የሚገኝበትን የኤውላጥ ምድርን ይከብባል፤ የዚያም ምድር ወርቅ ጥሩ ነው፤ ከዚያም ሉልና የከበረ ድንጋይ ይገኛል። የሁለተኛው ወንዝ ስም ግዮን ነው፤ እርሱም የኢትዮጵያን ምድር ሁሉ ይከብባል። የሦስተኛውም ወንዝ ስም ጤግሮስ ነው፤ እርሱም በአሦር ምሥራቅ የሚሄድ ነው። አራተኛውም ወንዝ ኤፍራጥስ ነው።» (ዘፍ. 2:8, 10-14) በዚህ ጥንታዊ ወቅት የነበረው መልክዓምድር ከአሁኑ እንደ ተለየ ይመስላል። ከተጠቀሱት ወንዞች፣ የጤግሮስና የኤፍራጥስ መታወቂያዎች ያለ ክርክር ታውቀዋል። «ግዮን» የአባይ (ናይል) ስም ሲሆን ኢትዮጵያንም ይከብባል። የ«ፊሶን» ሥፍራ በተለይ አጠያያቂ ሆኗል፣ ኤውላጥ ግን በኋላ የኖህ ልጆች ዘመን ስሙን ለአገሩ ሰጠ፤ በአረቢያ በቀይ ባሕር አጠገብ እንደ ተገኘ ይታስባል። ቀይ ባሕሩ በዚህ ወቅት ወንዝ ብቻ ከሆነ፣ እሱ የፊሶን መታወቂያ ሊሆን ይቻላል፤ ወይም የሕንድ ሥፍራ ያንጊዜ በአፍሪካና በአረቢያ አጠገብ ከሆነ፣ የፊሶን መታወቂያ ሌሎች እንደሚሉ ሕንዱስ ወንዝ ሊሆን ይቻላል። አባይ ደግሞ ወደ ሜድትራኔያን ባህር ሳይፈስ ወደ ዔድን ለመድረስ በሲናና ዮርዳኖስ በኩል እንደ ተዛወረ ይመስላል። በዕብራይስጥ ትርጉሙ፣ በኢትዮጵያ ሥፍራ «ኩሽ» አለው፤ በአንዳንድ ምዕራባውያን ሊቃውንት ሃልዮ ዘንድ ይህ «ኩሽ» ኢትዮጵያ ሳይሆን በ1500-1100 ዓክልበ. ግድም ባቢሎንን የገዙት ብሔር «ካሣውያን» ይሆናሉ ብለዋል። በኩፋሌ 9፣ የገነቱ ሥፍራ በሴም ርስት ውስጥ፣ ለካም ርስት ቅርብ መገኘቱ ይመስላል። በተለይም በ9:8 ዘንድ ገነት፣ ደብረ ሲናና ደብረ ጽዮን ሦስቱ ቅዱስ ቦታዎች «አንዱ በአንዱ አንጻር ለምስጋና ተፈጠሩ» ይለናል። ሄኖክ ሳይሞት መላእክት ወደ ገነት እንዲመለስ ፈቀዱ በምዕራፍ ፭ ሲለን፣ አራተኛው የተቀደሠ ቦታ «የምሥራቁ ደብር» ይባላል፤ ይህ ደብረ አራራት መሆኑ ይታስባል። በተቀበልነው ትርጉም በዘፍጥረት ዘንድ አዳምና ሔዋን ከኤድን ወደ ምሥራቅ ተሰደዱ፤ በኩፋሌ ወደ ተፈጠሩበት ወደ ኤልዳ (ወይም «ሞኤልዳ») ተመለሱ፤ ባብዛኞች ጥንታዊ ምንጮች ይህ ከገነት ወደ ምዕራቡ ተገኘ። ወንዞቹ ሁሉ በዚያን ጊዜ የተጋጠሙበት ምድር አሁን የአረብ በረሃ ቢመስልም፣ በመስጴጦምያ ወይም በአፍሪካ እንደ ነበር የሚሉ ብዙ አሉ። እንዲሁም ሌሎች በጣም ልዩ ልዩ አስተሳስቦች አሉ። ለምሳሌ በሞርሞኒስም ዘንድ፣ የዔድን ገነትና የአዳምና ሔዋን ዕውነተኛ መገኛ በሚዙሪ ክፍላገር አሜሪካ ነበረ። መጽሐፍ ቅዱስ

21994

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%8C%8D%E1%8A%90%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%89%B3%E1%88%A8%E1%88%B5%20%E1%88%8D%E1%8C%85%E1%8A%90%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%88%98%E1%88%88%E1%88%B5

ደግነት አይታረስ ልጅነት አይመለስ

ደግነት አይታረስ ልጅነት አይመለስ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ደግነት አይታረስ ልጅነት አይመለስ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21104

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8B%88%E1%8C%A1%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%8C%88%E1%8B%B0%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8A%95%E1%8C%A0%E1%88%88%E1%8C%A0%E1%88%89%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%89%85%E1%8C%A0%E1%88%8D

የሚወጡበት ገደል የሚንጠለጠሉበት ቅጠል

የሚወጡበት ገደል የሚንጠለጠሉበት ቅጠል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሚወጡበት ገደል የሚንጠለጠሉበት ቅጠል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

35256

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B2%E1%8C%82%E1%89%B3%E1%88%8D%20%E1%8B%91%E1%8B%B0%E1%89%B5

ዲጂታል ዑደት

የዲጂታል ዑደት እምንለው የ ስታቲክ ዲሲፕሊን ን የሚቀበል ማናቸውም ዓይነት የዑደት አይነትን ነው። የዲጂታል ዑደት ከአናሎግ የኤሌክትሪክ ዑደት እሚለየው በተወሰኑና የአምክንዮ ትርጓሜ ባላቸው ሲግናሎች ብቻ መስራቱ ነው። ይህን እሚፈጽመው ያልተቆራረጡ የአናሎግ ሲግናሎችን በመከፋፈል፣ ለምሳሌ ከተወሰነ ቮልቴጅ በላይ ያሉትን ቮልቴጆች እንደ አምክንዮ እውነት በመውሰድ እና ከተወሰነ ቮልቴጅ በታች ያሉትን ደግሞ እንደ አመክንዮ ውሸት በመውሰድ ነው። ሆኖም ግን ለምሳሌ ከ0ቮልት እስከ 5 ቮልት ያሉትን ዋጋወች ከፍለን ከ0-2.5ቮልት ያሉትን ውሸት እንዲወክሉ ብናደርግና ከ 2.5001ቮልት - 5ቮልት ያሉትን እውነት ን እንዲወክሉ ብናደርግ፣ ምንም እንኳ ስሜት ቢሰጥም፣ እነዚህን ቮልቴጆች በመጠቀም መልዕክት ለመላክ ብንሞክር፣ ትንሽ እንኳ ኖይዝ (ግርግር ቮልቴጅ) በመሃከል ከገባ አንዱን ቮልቴጅ ወደሌላው በመቀየር የተላከውን መልዕክት ያዛባል። ያ እንዳይሆን በመሃል ቀዳዳ ማበጀት አንዱ መልዕክት ወደሌላው መልዕክት እንዳይቀየር ይረዳል። ለምሳሌ ከ 0-1.5ቮልት ያለውን ውሸት ብንል እና ከ 3.5-5ቮልት ያለውን እውነት ብንል፣ በሁለቱ ዋጋወች መካከል የ2ቮልት ልዩነት ስላለ በቀላሉ አንዱን ዋጋ ወደሌላው መቀየር አይቻልም። ስለሆነም ከአንድ የድጅታል ስርዓት ክፍል ወደ ሌላ መልዕክት ሳይዛባ ለማስተላለፍ ይቻላል። ስለሆነም በብሊዮኖች የሚቆጠር ክፍል ያለው አንድ ኮምፒዩተር ያለምንም ስህተት ስሌትን ለመፈጸም ይችላል። ስታቲክ ዲሲፕሊን ስታቲክ ዲሲፕሊን የሁሉ ዲጂታል ዑደቶች ባህርይ ነው። ዋናው መሪ ሃሳቡም እንዲህ ይላል፦ በአንድ የዲጂታል ዑደት ውስጥ መልዕክት የሚልኩ ክፍሎች ወግ አጥባቂ መሆን አለባቸው፣ በአንጻሩ መልዕክት የሚቀበሉ ክፍሎች ለዘብተኛ መሆን አለባቸው። የዚህ መሪ ሃሳብ ዋና ዓላማ በዲጂታል ዑደት አካላት ውስጥ መረጃ ልውውጥ ሲኖር፣ በመሃሉ በሚገባ ኖይዝ (ግርግር) ምክንያት መልዕክቱ እንዳይቀየር ነው። ይህን መሪ ሃሳብ ኤሌክትሪክ ቮልቴጅ ለመተግበር 4 ቮልቴጆች ያስፈልጋሉ። የመጀመሪያዎቹ ሁለት ቮልቴጆች እና ሲሆን የላኪውን የዲጂታል መሳሪያ የ'ውሸት እና እውነት መለያ ቮልቴጆችን ይወክላሉ። ማለት፣ ለምሳሌ ከ0- ያሉት እንደ ውሸት ሲቆጠሩ፤ ከ-5 ያሉት ደግሞ እንደ እውነት ይቆጠራሉ። በአንጻሩ፣ ከ0- ያለው ክፍተት እንደ ተቀባዩ መሳሪያ ውሸት ሲተረጎም፣ ከ-5 ያለው እንደ ተቀባዩ መሳሪያ እውነት ይተረጎማል። የዚህ ተግባር ዋና አላማ በመረጃ ልውውጥ ጊዜ የሚገባ ግርግር፣ አጠቃላይ መልዕክቱን እንዳይረብሽ ለማድረግ ነው። ስለሆነም ምንቢዜም ከ0- ያለው ክፍተት ከ0- ካለው ያንሳል፣ ለዚህ ምክንያቱ ከመጭው መልዕክት ላይ ሊደረብ የሚችልን ማናቸውን ግርግር ለመቋቋም ነው። ላኪ ተቀባይ 0 ----> አመክንዮ 0 0 ------> አመክንዮ 0 --------------->ያልተተረጎመ -----> ያልተተረጎመ 5 ---> አመክንዮ 1 5 ---------> አመክንዮ 1 ዲጂታል ዑደት

20684

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%8A%9B%20%E1%8B%88%E1%8B%B2%E1%8B%AB%20%E1%8D%89%E1%8C%A8%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8D%8D%20%E1%88%88%E1%88%9B%E1%88%9E%E1%8C%A5%E1%88%9E%E1%8C%A5

ከኛ ወዲያ ፉጨት አፍ ለማሞጥሞጥ

ከኛ ወዲያ ፉጨት አፍ ለማሞጥሞጥ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከኛ ወዲያ ፉጨት አፍ ለማሞጥሞጥ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

2765

https://am.wikipedia.org/wiki/1966%20%E1%8A%A5.%E1%8A%A4.%E1%8A%A0.

1966 እ.ኤ.አ.

1966 እ.ኤ.ኣ. = 1958 አ.ም. 1966 እ.ኤ.ኣ. = 1959 አ.ም.

44371

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AA%E1%88%B1%E1%88%AB

ኪሱራ

ኪሱራ የሱመር ጥንታዊ ከተማ ነበር። ዛሬው ሥፍራው ተል አቡ ሃታብ ተብሎ በዘመናዊው አገር ኢራቅ ውስጥ ይገኛል። ይህ ቦታ በሥነ ቅርስ መርማሪዎች ተቆፍሮ ብዙ ጽላቶች ተገኙበት። በ1850 ዓክልበ. ግድም ንጉሥ ኢቱር-ሻማሽ ከኢሲን መንግሥት ነጻነት ለከተማው ለኪሱራ መሠረተ። እንደ አገሩ ልማድ ለግዛቱ የራሱን የዓመት ስሞች አወጡ። በ1836 ዓክልበ. ግድም ተከታዩ ማናማልቴል ሆነ፤ እሱም የባቢሎን መጀምርያ ንጉሥ ሱሙ-አቡም እስከ ተነሣ ድረስ እስከ 1805 ዓክልበ. ድረስ በኪሱራ ነገሠ። በ1776 ዓክልበ. የኢሲን ንጉሥ ኤራ-ኢሚቲ ኪሱራን ያዘ። በ1715 ዓክልበ. ደግሞ የላርሳ ንጉሥ ሪም-ሲን ኪሱራን ወደ ግዛቱ ጨመረው። በ1650 ዓክልበ. የባቢሎን ንጉሥ ሳምሱ-ኢሉና ኪሱራን አጠፋ። የኪሱራ ነገሥታት ኢቱር-ሻማሽ 1850-1836 ዓክልበ. ግድም ማናማልቴል 1836-1805 ዓክልበ. ግድም ሻራሥዩሩም 1805-1803 ዓክልበ. ግድም ኡባያ 1803- 1797 ዓክልበ. ግድም ዚክሩም 1797-1788 ዓክልበ. ግድም ቡር-ሲን (የኢሲን ንጉሥ) 1788-1785 ዓክልበ. ግድም ኢቢ-ሻማሽ 1785-1776 ዓክልበ. ግድም የሱመር ከተሞች

21791

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8A%95%E1%8B%B1%20%E1%89%A4%E1%89%B5%20%E1%8A%AB%E1%88%8D%E1%8C%A0%E1%8D%8B%20%E1%8B%AB%E1%8A%95%E1%8B%B1%20%E1%89%A4%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%88%88%E1%88%9B%E1%88%9D

ያንዱ ቤት ካልጠፋ ያንዱ ቤት አይለማም

ያንዱ ቤት ካልጠፋ ያንዱ ቤት አይለማም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያንዱ ቤት ካልጠፋ ያንዱ ቤት አይለማም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22141

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%8A%95%E1%89%80%E1%8A%9B%20%E1%89%B0%E1%8A%B3%E1%88%BD%20%E1%8B%B5%E1%88%AD%20%E1%8B%AD%E1%89%A0%E1%8C%A5%E1%88%B3%E1%88%8D

ድንቀኛ ተኳሽ ድር ይበጥሳል

ድንቀኛ ተኳሽ ድር ይበጥሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድንቀኛ ተኳሽ ድር ይበጥሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21671

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%89%B3%E1%8B%B0%E1%88%88%20%E1%8A%A8%E1%8A%95%E1%8D%88%E1%88%AD%20%E1%88%B3%E1%8B%AD%E1%88%B3%E1%88%9D%20%E1%8B%AB%E1%88%A8%E1%8C%83%E1%88%8D

ያልታደለ ከንፈር ሳይሳም ያረጃል

ያልታደለ ከንፈር ሳይሳም ያረጃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልታደለ ከንፈር ሳይሳም ያረጃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

48719

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%88%E1%89%A2%E1%88%AD%20%E1%88%9B%E1%8B%B3%E1%88%98%E1%8C%A5

ገቢር ማዳመጥ

ገቢር ማዳመጥ በመመከር፣ በዕርቅና፣ በማሠልጠን ሊጠቀም የሚችል ዘዴ ነው። ገቢር ማዳመጥ ከተገብሮ ማዳመጥ ወይም ዝም ብሎ ከማዳመጥ ይለያል፤ በገቢር ማዳመጥ አዳማጩ ምን ያህል መልእክት የሰማው እንደ መሰለው በድጋሚ ይመልሳል። «ገቢር ማዳመጥ» ወይም በእንግሊዝኛ «» የሚለው ዘዴ በአሜሪካዊው መምህር ቶማስ ጎርዶን በ1954 ዓም በፈጠረው «የወላጆች ተደማጭነት ማሠልጠን» () ውስጥ ተጀመረ። በ1962 ዓም ባሳተመው መጽሐፍ «የወላጆች ተደማጭነት ማሠልጠን» የገቢር ማዳመጥን ዘዴ አብራራ። ከዚያ በኋላ ዶ/ር ጎርዶን በሌሎች መርሃግብሮችና መጻሕፍት ውስጥ እንደ «የአስተማሮች ተደማጭነት ማሠልጠን»፣ «የመሪዎች ተደማጭነት ማሠልጠን» ዘዴውን አጠቀለለው። የተናጋሪው አጠቃላይ መልእክት በትክክል ምን እንደ ሆነ አውቆ፣ ገቢር አዳማጩ በመልሱ በራሱ ቃላት ያሳያል። ሆኖም ተናጋሪው ካላሠበው ነገር እንዲራቅ መጠንቀቅ አለበት፣ አለዚያ በአመክንዮ ሀሠት የሰውን ቃል ወደ ሌላ ማዛበቱ ሰውን ፈርቶ አዲስ የገለባ ሰው ሠርቶ እንደ ማጥፋቱ ይሆን ነበር። እንደዚህ እንዳይሆን አንዳንዴ ተንጸባራቂ ማዳመት ወይም ምንም ሳይቀየር መልእክቱን በቀጥታ ማዳገም ይሻላል። በ1962 ዓም መጽሐፉ፣ ድ/ር ጎርዶን ሲያብራራው የወላጅ ለልጁ ገቢር ማዳመጥ በምሳሌዎች አቀረበ። በመጀመርያው ምሳሌ ወላጁ ገቢር ማዳመጥን አይጠቅምም፦ ልጅ (12 ዓመት)፦ ወደ ትምህርት ቤት ልሄድ ነው! አባት፦ እየዘነበ ነው፣ የዝናብ ልብስሽንም አለበሽም። ልጅ፦ አያስፈልገኝም። አባት፦ አያስፈልግሽም? እርጥብ ትሆኛለሽ፣ ልብስሽም ይበላሻል፣ ጉንፋንም ታገኛለሽ! ልጅ፦ በጣም አይዘንብም። አባት፦ አዎ በጣም ይዘንባል! ልጅ፦ እኔ ግን የዝናብ ልብስ መልበስ አልፈልግም። ዝናብ ልብስ መልበሱን ጠላሁት! አባት፦ አሁኑኑ ተመልሰሽ በቀጥታ የዝናብ ልብስሽን ይዘሽ አድርጊው! በዚህ ዝናብ ውስጥ ያለ ዝናብ ልብስ ወደ ትምህርት ቤት ልትሄጅ አልፈቅድም! ልጅ፦ እኔ ግን አልወደውም! አባት፦ ግን አትበዪኝ! ካለበሸው እናትሽና እኔ ቅጣት እንሰጣለን! ልጅ፦ በቃ አሸነፍክ! ደደቡን ዝናብ ልብስ እለብሰዋለሁ! በሌላ ምሳሌ ያለ ገቢር ማዳመጥ ልጂቱ ታሸንፋለች፦ ልጅ፦ ...እኔ ግን የዝናብ ልብስ መልበስ አልፈልግም። ዝናብ ልብስ መልበሱን ጠላሁት! አባት፦ እንድትለብሺው እወዳለሁ እንጂ። ልጅ፦ ያንን ዝናብ ልብስ እጠላዋለሁ! አለብሰውም! ብታስገዱኝስ እናድዳለሁ! አባት፦ በቃ እንግዲህ! ያለ ዝናብ ልብስሽ ወደ ትምህርት ቤት ሂጅ፣ ከዚህ በላይ ክርክር አልፈልግም፣ አንቺ ታሸንፊያለሽ። በመጨረሻ በ«ገቢር ማዳመጥ» ዘዴ በፍጹም ሌላ መፍትሄ ይደርሳል፦ ልጅ፦ ወደ ትምህርት ቤት ልሄድ ነው! አባት፦ እየዘነበ ነው፣ የዝናብ ልብስሽንም አለበሽም። ልጅ፦ አያስፈልገኝም። አባት፦ አሁን በሃይል ሲዘነብ ነው መሰለኝ። ልብስሽ ቢበላሽ ወይም ጉንፋን ብታገኚ ለኛም መጥፎ ውጤት ይሆናል። ልጅ፦ እኔ ግን የዝናብ ልብሴን መልበስ አልፈልግም። አባት፦ ያንን ዝናብ ልብስ መልበስ በእርግጥ አትወጂም ይመስለኛል። ልጅ፦ አዎ ልክ ነው፣ ጠላሁት! አባት፦ የዝናብ ልብስሽን በውነት ጠላሸው። ልጅ፦ አዎ፣ ዝንጉርጉር ነውና! አባት፦ ስለ ዝንጉርጉርነት የጠላሽው ነገር አለ? ልጅ፦ አዎ፣ በትምህርት ቤት ማንም ሰው ዝንጉርጉርን ዝናብ ልብስ አይለብስም! አባት፦ አንቺ ተለይተሽ ብቻ ሌላ ነገር መልበስ አትወጂም... ልጅ፦ እኮ አልፈልግም! ሰው ሁሉ ነጭ ወይም ሰማያዊ ወይም አረንጓዴ ዝናብ ልብስ ይለብሳል። አባት፦ ገባኝ። እኛ ግን ችግር በዚህ አለን። አንቺ ዝናብ ልብስሽን ዝንጉርጉር ስለ ሆነ መልበስ አትፈልጊም፤ እኔ ግን ለልብስ ማጽዳት ሂሳብ መክፈል እኮ አልወድም፣ እንዲሁም አንቺ ጉንፋን ብታገኚ አይመችልኝም። ለኛ ሁለታችን ተስማሚ መፍትሄ ማሠብ ትችያለሽ? ልጅ፦ ምናልባት ዛሬ የእናቴን መኪና ካፖርት መበደር እችላለሁ። አባት፦ እሱ ምን ይመስላል? ዝንጉርጉር አይደለም? ልጅ፦ አዎ። ነጭ ነው። አባት፦ ዛሬ እንድትለብሺው ትፈቅዳለች መሰለሽ? ልጅ፦ እጠይቃታለሁ። (ከአንድ ደቂቃ በኋላ ካፖርቱን ለብሳ ተመለሰች) እናቴ እሺ ትላለች! አባት፦ ያው ነገር ላንቺ ደህና ነው? ልጅ፦ እኮ፣ ደህና ነው። አባት፦ እኔም ድርቅ ሆነሽ እንዲጠብቅሽ አምናለሁ። ስለዚህ ያው መፍትሄ ለአንቺ ደህና ከሆነ ለኔም ደህና ነው። ልጅ፦ እሺ ደህና ዋል። አባት፦ ደህና ዋይ፣ በትምህርት ቤት መልካም ቀን ይሁንሽ። ስነ ልቡና

21910

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AD%E1%88%B0%E1%8C%A1%E1%8A%9B%E1%88%8D%20%E1%89%A5%E1%88%8E%20%E1%8A%A8%E1%88%B0%E1%8C%A0%20%E1%89%86%E1%8C%A5%E1%89%A6%20%E1%8B%A8%E1%89%A0%E1%88%8B%20%E1%89%A0%E1%88%88%E1%8C%A0

ይሰጡኛል ብሎ ከሰጠ ቆጥቦ የበላ በለጠ

ይሰጡኛል ብሎ ከሰጠ ቆጥቦ የበላ በለጠ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ይሰጡኛል ብሎ ከሰጠ ቆጥቦ የበላ በለጠ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22133

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%AD%E1%8C%8E%20%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%88%98%E1%8B%B0%E1%89%BD%20%E1%88%98%E1%89%A0%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8B%88%E1%89%B0%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8B%A8%E1%89%BD%20%E1%8B%B5%E1%88%98%E1%89%B5

ድርጎ የለመደች መበለት ወተት ያየች ድመት

ድርጎ የለመደች መበለት ወተት ያየች ድመት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድርጎ የለመደች መበለት ወተት ያየች ድመት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22181

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B6%E1%88%AE%20%E1%8A%A8%E1%89%86%E1%8C%A5%20%E1%89%A0%E1%88%AC%20%E1%8A%A8%E1%8C%8B%E1%8C%A5

ዶሮ ከቆጥ በሬ ከጋጥ

ዶሮ ከቆጥ በሬ ከጋጥ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዶሮ ከቆጥ በሬ ከጋጥ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20559

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%85%20%E1%8A%A8%E1%89%A0%E1%89%B5%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8D%8D%20%E1%8A%A8%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%AD%20%28%E1%8B%AD%E1%89%86%E1%8C%A0%E1%89%A5%29

እጅ ከበትር አፍ ከነገር (ይቆጠብ)

እጅ ከበትር አፍ ከነገር (ይቆጠብ) የአማርኛ ምሳሌ ነው። እጅ ከበትር አፍ ከነገር (ይቆጠብ) የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22108

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%85%E1%8A%90%E1%89%B5%20%E1%8A%A8%E1%8A%A0%E1%88%9D%E1%88%8B%E1%8A%AD%20%E1%88%98%E1%88%B5%E1%88%9B%E1%88%9B%E1%89%B5

ድህነት ከአምላክ መስማማት

ድህነት ከአምላክ መስማማት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድህነት ከአምላክ መስማማት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21415

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A5%E1%88%85%E1%88%8D%20%E1%8A%AD%E1%8D%89%20%E1%8A%A0%E1%8C%83%20%E1%8B%A8%E1%88%B3%E1%88%AD%20%E1%8A%AD%E1%8D%89%20%E1%88%99%E1%8C%83%20%E1%8B%A8%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8A%AD%E1%8D%89%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8C%83

የእህል ክፉ አጃ የሳር ክፉ ሙጃ የነገር ክፉ እንጃ

የእህል ክፉ አጃ የሳር ክፉ ሙጃ የነገር ክፉ እንጃ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የእህል ክፉ አጃ የሳር ክፉ ሙጃ የነገር ክፉ እንጃ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21240

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%88%88%E1%89%A5%E1%88%B0%E1%8B%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%8B%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%8A%A8%E1%8A%93%E1%8A%90%E1%89%A0%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%9B%E1%88%AB%E1%89%B5

የምትለብሰው የላት የምትከናነበው አማራት

የምትለብሰው የላት የምትከናነበው አማራት የአማርኛ ምሳሌ ነው። የምትለብሰው የላት የምትከናነበው አማራት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20669

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%89%A3%E1%88%8D%E1%88%BD%20%E1%89%A3%E1%88%8C%20%E1%8B%AD%E1%89%A0%E1%88%8D%E1%8C%A3%E1%88%8D%20%E1%88%BD%E1%88%AE%20%E1%8A%A0%E1%89%A0%E1%8B%B5%E1%88%AA%E1%8A%9D

ከባልሽ ባሌ ይበልጣል ሽሮ አበድሪኝ

ከባልሽ ባሌ ይበልጣል ሽሮ አበድሪኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከባልሽ ባሌ ይበልጣል ሽሮ አበድሪኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

3208

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B6%E1%8B%8D%E1%88%8D

ሶውል

ሶል ( /ሰውዑል/) የደቡብ ኮርያ ዋና ከተማ ነው። የሚኖርበት የህዝብ ቁጥር የአካባቢውን ኗሪ ሲጨምር 23,000,000 ሆኖ ሲገመት የራሱ የከተማው ኗሪ ቁጥር ደግሞ 10,287,847 ሆኖ ይገመታል። ከተማው ላይ ተቀምጦ ይገኛል። ከ26 ዓክልበ. እስከ 467 ዓ.ም. ድረስ «ዊረየሰውንግ» ተብሎ የፐቅቼ መንግሥት መቀመጫ ነበረ። በ«ኮርየው» መንግሥት ዘመን (910-1384 ዓ.ም.) ስሙ «ናምግየውንግ» ሆነ። በቾሰውን መንግሥት (1384 ዓ.ም.) ስሙ «ሃንሰውንግ» ወይም «ሃንያንግ» ተባለ። ስሙ ስውዑል (ሶል) ከ1874 ዓ.ም. ጀምሮ ነው፤ ከ1899 እስከ 1937 ዓ.ም. ድረስ ጃፓኖች ሲያስተዳደሩት ስሙን በጃፓንኛ «ከይጆ»፤ በኮሪይኛም «ግየውንግሰውንግ» አሉት። ዋና ከተሞች የእስያ ከተሞች

21990

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%8C%8D%20%E1%8C%8C%E1%89%B3%20%E1%88%B2%E1%88%88%E1%8C%8D%E1%88%B5%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B0%20%E1%8D%8F%E1%8D%8F%E1%89%B4%20%E1%8B%AB%E1%88%AD%E1%88%B5

ደግ ጌታ ሲለግስ እንደ ፏፏቴ ያርስ

ደግ ጌታ ሲለግስ እንደ ፏፏቴ ያርስ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ደግ ጌታ ሲለግስ እንደ ፏፏቴ ያርስ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21238

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%89%B3%E1%88%B8%E1%8A%95%E1%8D%88%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%88%9D%E1%89%B3%20%E1%89%A2%E1%88%89%E1%89%B5%20%E1%8B%88%E1%8B%B0%20%E1%88%9A%E1%88%B5%E1%89%B1%20%E1%88%AE%E1%8C%A0

የምታሸንፈውን ምታ ቢሉት ወደ ሚስቱ ሮጠ

የምታሸንፈውን ምታ ቢሉት ወደ ሚስቱ ሮጠ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የምታሸንፈውን ምታ ቢሉት ወደ ሚስቱ ሮጠ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

45355

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%A5%E1%8A%93%E1%89%B5

ጥናት

የውስጥ አርበኞች ገ የውስጥ አርበኞች ገ ከሁሉ አስቀድሞ እዚህ እንድደርስ ላደረገኝ አላህ(ሱ.ወ) ምስጋናዬን አቀርባለሁ፡፡ ከልጅነት እስከ አሁን ድረስ እዚህ ደረጃ እንድደርስ ላደረጋችሁኝ ቤተሰቦቼ አላህ ምንዳችሁን ይክፈላችሁ፡፡ ጀዛእ ኩሙላህ ኸይር ይህንን ጥናታዊ ጽሁፍ የአሁኑን መልኩን እንዲይዝ ረቂቁን በማረም በማስተካከልና ንቢ አስተያየቶችን በመስጠት እገዛ ላደረጉልኝ አማካሪዬ አቶ ቴዎድሮስ ገብሬን ከልብ ምዕራፍ አንድ የጥናቱ ዳ የጥናቱ አላማ የጥናቱ ዘዴ የጥናቱ ወሰን የጥናቱ አስፈላጊነት የጥናቱ አነሳሽ ምክንያት ምዕራፍ ሁለት 2. ክለሳ ድርሳ 2.1 የተዛማጅ ጥናቶች ቅኝት 2.2 ንድፈ ሀሳባዊ ሥራ 2.2.1 የአርበኛ ምንነት ምዕራፍ ሦስት የውስጥ አርበኛ ገፀባህሪያት አቀራረብ በተመረጡ የአማርኛ ልቦለዶች 3.1 በረመጥ ል ቦለድ ውስጥ የሚገኙ የውሰጥ አርበኞች ገፀባህሪያት 3.2 ለጣምራ ጦር ልቦለድ ውጥስ የሚገኙ የውስጥ አርበኞች ገፀባህሪያት 3.3 በየልምዣት ውስጥ የሚገኘው የውስጥ አርበኛ ገፀባህሪ አቀራረብ ምዕራፍ አራት ቢ ፅሁፎች ምዕራፍ አንድ ይህ ጥናታዊ ፅሁፍ በጣምራ ጦር ልቦለዶች ላይ የተሠራ ሲሆን ትኩረት የሚያደርገው በልቦለዱ ውስጥ ባሉ የውስጥ አርበኞች ገፀባህሪያት አቀራረብ ላይ ነው፡፡ ጥናታዊ ጽ ሁፍ አራት ምዕራፎች አሉት ምዕራፍ አ ንድ ላይ የጥናቱ ዳራ፣ አላማ፣የጥናቱ ዘዴ፣ የጥናቱ ወሰን፣ የጥናቱ አስፈላጊነት እና የጥናቱ አነሳሽ ምክንያት ተካተዋል፡፡ ሁለተኛው ክፍል ደግሞ ክለሳ ድርሳና ት ማለትም የተዛማጅ ጥናቶች ቅኝት ንድፈ ሀሳባዊ ዳ ራ አለ፡፡ በምዕራፍ ሦስት ለጥናቱ በተመረጡት ሦስት ልቦለዶች ትንተና ይሰጥባቸዋል፡፡ ትንተናው የሚከናወነው የገፀባህሪያቱን አቀራረብ በማጤን ይሆናል፡፡ ጥናቱ ለትንተና ው በቀረቡት መጸሐፍት (በረመጥ፣በጣምራ ጦር እና በየልምዣት) ውስጥ የምና ገኛቸውን የውስጥ አርበኞች ገፀባህሪያት አቀራረብ ይተነትናል፡፡ የጥናቱ ዳራ ለጥናቱ የተመረጡት ልቦለዶች ጣምራ ጦር ጦርነት ታሪክ ላይ ተመሰርተው የተፃፉ ሲሆን ደግሞ የተመረጠበት ምክ ንያት በልቦለድ ታሪክ ላይ የውስጥ አርበኛ ገፀባህሪ ስለሚገኝ ነው፡፡ ታሪካዊ ልቦለድ ሲሆን ፈጠራ ታክሎበት ታሪካዊ ልቦለድ ሆኗል፡፡ መጽሐፉ የተፃፈ በቀኝ ታደሰ ዘወልዴ እና በገበየሁ አየለ ነው፡፡ የመጽሐፉ ታሪክ የሚያተኩረው በ1928ቱ ት ኢጣሊያ ወረራ ወቅት ላይ ነው፡፡ ጣምራ ጦር በገበየሁ አየለ የተፃፈ መጽሐፍ ነው፡፡ ታሪኩ 1969 70 የነበረውን ና የሶማሊያን ጦርነት መሠረት አድርጐ የተፃፈ ልቦለድ ነው፡፡ በ1980 የታተመ በሀዲ ስ አለማየሁ የተ ፃፈ ልቦለድ ነው፡፡ የጥናቱ አላማ የዚህ ጥናት አላማ በጣምራ ጦር ውስጥ የሚገኝ የውስጥ አርበኛ ገፀባህሪያት እንዴት እንደቀረቡ ማሳየት ነው፡፡ የጥናቱ ዘዴ ይህን ጥናት ለማካሄድ በመጀመሪያ የውስጥ አርበ ኛ ገፀባህሪያት የሚገኙባቸው ሦስት መጻህፍት ተመረጡ፡፡ ከተለያዩ በገፀባህሪያት ጋር በተያያዘ የተደረጉ ጥናቶ ለማየት ተሞክሯል፡፡ ጥናቱ የውስጥ አርበኛ ገፀባህሪያት እንዴት እንደቀረቡ ፎቹን በማንበብ

21784

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8A%95%E1%89%B0%E1%8A%95%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%88%98%E1%88%B5%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%8A%94%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%8A%9D%20%E1%89%81%E1%88%B5%E1%88%8D

ያንተን የሚመስል የኔም አለኝ ቁስል

ያንተን የሚመስል የኔም አለኝ ቁስል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያንተን የሚመስል የኔም አለኝ ቁስል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21291

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%B0%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%98%E1%88%89%20%E1%8B%B3%E1%8B%8D%E1%88%8B%20%E1%88%99%E1%88%89%20%E1%88%98%E1%89%BC%20%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%89%B3%E1%8B%8D%E1%89%83%E1%88%8D%20%E1%8A%A0%E1%89%A5%E1%88%A8%E1%8B%8D%20%E1%8A%AB%E1%88%8D%E1%8B%8B%E1%88%89

የሰው አመሉ ዳውላ ሙሉ መቼ ያስታውቃል አብረው ካልዋሉ

የሰው አመሉ ዳውላ ሙሉ መቼ ያስታውቃል አብረው ካልዋሉ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሰው አመሉ ዳውላ ሙሉ መቼ ያስታውቃል አብረው ካልዋሉ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20869

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%8D%88%E1%8A%95%20%E1%89%A0%E1%8A%A8%E1%89%A0%E1%88%AE%20%E1%8A%A0%E1%8B%8B%E1%8C%85%20%E1%89%A0%E1%8B%B0%E1%89%A0%E1%88%8E

ዘፈን በከበሮ አዋጅ በደበሎ

ዘፈን በከበሮ አዋጅ በደበሎ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዘፈን በከበሮ አዋጅ በደበሎ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21081

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%88%B0%E1%88%AD%E1%89%80%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%8B%AB%E1%8C%A3%20%E1%88%8C%E1%89%A3%20%E1%88%B0%E1%88%8B%E1%88%9B%E1%8B%8A%20%E1%88%98%E1%88%B5%E1%88%8E%20%E1%8B%AD%E1%8C%88%E1%89%A3%E1%88%8D

የሚሰርቀውን ያጣ ሌባ ሰላማዊ መስሎ ይገባል

የሚሰርቀውን ያጣ ሌባ ሰላማዊ መስሎ ይገባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሚሰርቀውን ያጣ ሌባ ሰላማዊ መስሎ ይገባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20875

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9B%E1%88%AC%20%E1%8C%A0%E1%88%9D%E1%89%83%20%E1%8D%88%E1%8C%80%E1%89%BD%E1%8B%8D%20%E1%8C%A0%E1%88%8D%E1%89%83%20%E1%8C%A0%E1%88%8D%E1%89%83

ዛሬ ጠምቃ ፈጀችው ጠልቃ ጠልቃ

ዛሬ ጠምቃ ፈጀችው ጠልቃ ጠልቃ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዛሬ ጠምቃ ፈጀችው ጠልቃ ጠልቃ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22256

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%85%E1%89%A5%E1%8A%95%20%E1%88%8A%E1%8B%88%E1%8C%89%20%E1%8A%AB%E1%88%85%E1%8B%AB%20%E1%8B%AD%E1%8C%A0%E1%8C%89

ጅብን ሊወጉ ካህያ ይጠጉ

ጅብን ሊወጉ ካህያ ይጠጉ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ጅብን ሊወጉ ካህያ ይጠጉ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

51245

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8C%AD%E1%88%AD%20%E1%8B%A8%E1%8A%A0%E1%88%9B%E1%88%AB%20%E1%88%9B%E1%89%B3%E1%8C%88%E1%8B%AB%20%E1%88%80%E1%88%B3%E1%89%A5

አጭር የአማራ ማታገያ ሀሳብ

አማራ….. ምን ከማን ከየት ወዴት ለምን እንዴት? .........በአገናኝ ከበደ ከሁሉም ማስተዋል ይቅደም በ1960ዎቹ የስልጣን ጥመኝነት ጥላቻ የቅኝ ገዥ ፍላጎት አስፈፃሚ የኢትዮጵያን የወቅቱን የፖለቲካ አሰላለፍ ያልተረዱ የተዘበራረቀ የፖለቲካ አላማ ያላቸው እና በስሜት ያበዱ እንደነ ኦነግ ሕዋሓት መኢሶን እና ኢህአፓ የመሳሰሉት የፖለቲካ ሀይሎች የነበሩበት ወቅት ነዉ፡፡ የገባዉም ያልገባዉም የመገንጠል ፍላጎት ያለዉም የሌለዉም ከዉጭ ጠላት የገንዘብ ድጋፍ የሚደረግለትም የማይደረግለትም በአንድ ላይ ጃንሆይ ላይ ተነሱ፡፡ ግራ የገባቸው ቅኑ ንጉስ ማስተዳደር ከቻላችሁ ዙፋኑ ይሄው ብለው ስልጣናቸውን ለቀቁ፡፡ አለቀ!!! የመንጋ ፖለቲካ ከዚያን ጊዜ ጀምሮ ኢትዮጵያን ሽባ አደረጋት!!! ንጉሱ ከስልጣን ወረዱ!!! የስልጣን ጥመኛ የሆነ ሀይል በያዘው አፈሙዝ እነ መኢሶንን እያሰፈራራ ስልጣን ላይ ቁብ አለ፡፡ ዲፕሎማቶች ሚኒስተሮች እና የጦር ጀኔራሎች ተረሸኑ፡፡ ይሄዉ የፖለቲካ ብስለት የሌለዉ ሀይል የኢትዮጵያን እንቁ ልጆች መቁረጥ ጀመረ፡፡ መንጋዉም ተፀፀተ እንደገና ደርግን አወገዘ ግን አሁንም መንገዉ ላይ የጥይት ናዳ ወረደ፡፡ ከዚህ ላይ ብዙ ትዉልድ አለቀ፡፡ ይህን ሁሉ የወለደው አለማስተዋል እና ሰሜት ያነገበ የመንጋ ፖለቲካ ነው፡፡ ሁሉም ከንጉሱ በኋላ የተሻለ መንግስት መጥቶ የተሻለ ሂወት የሚቀጥል መስሎት ነበር፡፡ ነበር ነው፤ ግን አልሆነም፡፡ ከአፄ ሐይለ ሥላሴ በኋላ ሀገር የሚያስተዳደር ብቁ ሀይል አልነበረም፡፡ ሁሉም ሀገሪቱ እና ህዝቡ በማያውቁት የሶሻሊዝም የፖለቲካ መጠጥ ሰክሯል የሀገሩን ፖለቲካ መረዳት ከብዶታል፡፡ደርጉ ደግሞ መልክህ አላማረኝም በማለት የሰከረዉንም ያልሰከረውንም ይረሽናል፡፡ ከጥይት ቀላ የተረፈው ትዉልድ የደርጉ ደካማ ያገር ዉስጥ እና የሀገር ዉጭ ፖለቲካ ለፈጠረው እሳት ማገዶ ሆነ፡፡ በመጨረሻም ባልተጠበቀ መንገድ የፖለቲካ ብስለት የሌለዉ ወታደራዊ ሀይል ህዝቡን እንዳሰቃየ ሕዋሓት በሚባል ሌላ የኢምፐሪያሎች ባሪያ የሆነ ባንዳ የፖለቲካ ስርዓት ተተካ፡፡ የሀገሪቱ እና የህዝብም ስቃይ ለ 27 ዓመታት ቀጠለ፡፡ በተለይ ይህ ማፊያ የፖለቲካ ድርጅት አማራ-ጥል ማኒፌስቶ እና ህገ-መንግስት ከማዘጋጀት እስከ አማራ የዘር ጭፍጨፋ የደረሰ ኢ-ህጋዊ ኢ-ሰባዊ እና ኢ-ሞራላዊ ስራ በመስራት የነጭ አለቆችን አስደሰተ፡፡ ኋላም ቁጭት በወለደው መራር የአማራ ትግል ለመቀበር በቃ!!! በመጨረሻም እኔም የዉስጥ ትግል አደርጌአለሁ የሚል ከዚያው ከህዋሓት የወጣ ግን በህዋሓት አስተምሮ ያደገ በምስራቅ አፍሪቃ ሉአላዊ የሆነች ኦሮሚያ የምትባል ሀገር በአጭር ጊዜ መመስረት ያሰበ የካቢኔ ስብስብ ብልፅግና በሚል ስያሜ ስልጣኑን ያዘ፣ ስልጣኑን በያዘ ንጋት ከፍተኛ ድጋፍ ያገኘዉ ከአማራ ህዝብ በኩል ነበር፤ ግን በማግስቱ አማራ የለመደውን ሞት ባለመደው ሰይጣን መጎንጨት ጀመረ! የአማራ ስቃይ መቆም አልቻለም! ጭራሽ የዚህ የፖለቲካ አመራሮች አማራ ጠሎችን በማሰባሰብ በአደባባይ አማራ ላይ የዘር ፍጅት አውጀው አማራዉን ማሰገደል ቀጠሉ….. ወዳጀ በ1960ዎቹ የተፈጠረች አለማስተዋል ይህን ሁሉ መከራ ወለደች!!! እስቲ እያስታዋልን!! 1. መግቢያ ወደ ዋናዉ ፅሁፍ ከመግባታችን በፊት በወፍ በረር የ አምሓራ ምንነትን ከስረወቃላዊ ነገዳዊ እና ብሄራዊ ትንታኔ ጋር አያይዘን እንመለከታለን፡፡ ከስረወ-ቃል አኳያ አምሓራ ማን ነዉ የሚለዉን በተመለከተ የአለቃ ታየ ገብረ-ማሪያምን አና የአቶ አጽሜን ሀሰብ ጨምቆ መመልከቱ ጥሩ ነዉ፡፡፡ሙህራኑ አምሓራ የሚለዉ ቃል ከእብራይስጥ ሂሜያርት ከሚባል ቃል እና ከግዝ አም-ሓራ ከሚባል ቃል ሊመጣ እንደሚችል ግምታቸዉን ከአስቀምጡ በኋላ አምሓራ የሚለዉን ቃል ጨዋ ሀያል ህዝብ እና ነፃ ህዝብ በማለት ይተነትኑታል(ታየ፣1898)፡፡ ዓስራት የአለቃ ታየን የኢትዮጵያ ህዝብ ታሪክ መፅሀፍ እና የመራሪስ አማንን መፅሀፈ ኢብርሐት አጣቅሶ እንደፃፈዉ የአምሓራ ነገዳዊ የዘር ግንደ ከሴም ግንድ ከሆነው አርፋክሳድ የሚመዘዝ ነዉ፡፡ አምሓራ ሴማዊ ህዝብ ነዉ፡፡ ሌላዉ የአምሓራ የብሄር ማንነት ጉዳይ ነዉ፡፡ አዲስ አበባ ዪኒቨርሰቲ የአማራኛ መዝገበ ቃላት በሚል ርዕስ ባሳተመዉ መፅሀፉ ብሄርን አንድ አይነት ባህል እና ስነ-ልቦናዊ አመለካከት ያለዉ በታሪክ እና በኢኮኖሚ የተሳሰረ ህዝብ በማለት ይገልፀዋል፡፡ አንቶኒ ሰሚዝ የሚባል ሙህር በ2001 እ.ኤ.አ በፃፈዉ የብሄር ማንነት አተረጓጎም በሚለዉ መፅሀፉ ብሄር ማለት በባህል እሳቤ በትዉስታ በቋንቋ በዘር ግንድ እና በታሪክ አንድ የሆነ የማህበረሰብ ስብስብ ነዉ ይላል፡፡፡ አምሓራ ከላይ በተጠቀሱት የብሄር ትርጓሜ ሚዛን ሲታይ ብሄር ነዉ፡፡ በሁሉም አቅጣጫ የሚኖር አምሓራ ተመሳሳይ ባህል አለዉ አንድ የሚያደረገዉም የታሪክ ገድል አለዉ፤ ተመሳሳይ ስነልቦናዊ ስሪትም አለዉ፤ ከዚህም በተጨማሪ የራሱ የዘር ግንድ አለዉ!!!! ሁኖም አንዳንድ በበታችነት ስሜት የተጠቁ በአምሓራ መሰዋት ኢትዮጵያን ማቆየት የሚሹ እንዲሁም ሌሎች ትናንሽ ሉአላዊ ሀገራትን መፍጠር የሚፈለጉ የኢምፐሪያሊስት ባሪያዎች የ1960 ፀረ- አምሓራ ሙህራን ፀረ-አምሓራ-ኢትዮጵያዊ ፖለቲከኞች እና ድንዙዝ ተከታዮቻቸዉ አምሓራን ከሀይማኖት ከቋንቋ እና ከኢትዮጵያዊነት ጋር በማላተም እንዲሁም የአምሓራ መኖሪያ የሆኑ የወሎ የሽዋ የጎጃም እና የጎንደር ክፍለ-ሀገራትን እንደማንነት በመቁጠር አምሓራ የሚባል ማንነት የለም ይላሉ፡፡ ፀረ- አምሓራ ሙህራኖች አምሓራን በስሜን ኢትዮጵያ ብቻ በተለያዩ አከባቢወች የሚኖር የአማረኛ ቋንቋ ተናጋሪ እና የኦርቶዶክስ ሀይመኖት ተከታይ የሆነ ማህበረሰብ ይሉታል(ዓስራት፣2008 እና ይሁኔ፣2010)፡፡ፀረ-አፍሪቃ ፀረ-ኢትዮጵያ እና አውሮፓ አፍቃሪ ፖለቲከኞች የግል ጥቅማቸዉን ለማስጠበቅ ስልጣን ለመያዝ የኢትዮጵያን ሀብት ለመመንዘር እና ኢትዮጵያን ለማፍረስ ኢትዮጵያን እየጠበቀ ያለዉን አምሓራ ማዳከም ስላለባቸዉ አምሓራ ጨቆኝ ሌላዉ ተጨቋኝ ነበር የሚል ትርከት ፈጥረዉ ይታያሉ(ግርማ፣2008)፡፡ ይህ ለዘመናት የቆየ ኢ-ተገቢያዊ ፀረ-አምሓራ እና ፀረ-ኢትዮጵያ ሴራ በአንድ በኩል አምሓራ ግላዊ ባህሪ አንዲያዳብር እና በህልዉናዉ ላይ የተጋረጠበትን አደጋ እንደ ብሄር አንድ ሁኖ እንዳይመክት ትልቅ እንቅፋት ሁኖ ይገኛል፡፡ በሌላ በኩል በኢትዮጵያ የተለያየ ክፍል ያሉ ብሄሮች አምሓራን ጠላት እና ገፊ አድረገዉ አምሓራዉ ላይ እሰር እና ግድያ እእዲፈጽሙ መንገድ የከፈተ ነዉ፡፡ ጅራፍ ራሱ ገርፎ ራሱ ይጮሀል() እንደሚባለዉ ከአስራ ስድስተኛዉ ክፍለ ዘመን ጀምሮ አምሓራ በኦሮሞ እና በአዳል ሱልጣኖች መሳደዱ ሳያንሰዉ፤ እንዲሁም ለባለፉት አመታት በአባገነናዊ የደርግ ስርዓት እንዲሁም በትህነግ አስተዳደር የደረሰበት የግፍ ጠባሳ ገና ሳይደርቅ ጭራሽ በግልባጭ ለባለፉት ችግሮች ሁሉ አምሃራ ተጠያቂ ሁኗል፡፡ ስለዚህ አምሓራዉ አንድነቱን አጠነክሮ እና ህለዉናዉን አረጋግጦ እራሱን ያድን ዘንድ እና ኢትዮጵያን ያቆይ ዘንድ የአምሓራ መደራጀት ብሄርተኝነት እና ህልዉናን የማቆየት አስፈላጊነት ላይ ግንዛቤ መፍጠር አስፈላጊ ነዉ፡፡ 2. ነፍጥ የአማራ የሰላም ምንጭ ከአፍሪቃይቱ አልጀሪያ የሚገኘዉ የመካከለኘዉ ክፍለ ዘመን የፖለቲካ የፍልስፍና እና የሀይማኖት ሰዉ ቅዱስ ኦግሰቲን ሰላም ዳቦ አይደለም ይልሃል፡፡ አንድ ዳቦ ለአንተ በቂ ብቻ ሳይሆን ሊበዛብህም ይችላል፡፡ ወደ ዳቦ ቤት ጎራ ብለህ አንድ ዳቦ ገዝተህ ለብቻህ ስትበለዉ ለራስህ ብዙ እና በቂ ሁኖ እራብህን ሊመክትለህ ይችላል፡፡ ሁኖም የገዛኸዉን ዳቦ ወደ አፍህ ከመድረሱ በፊት ለሌላ ሰዎች ስታከፋፍለዉ ደግሞ ያንተን ድረሻ ጨምሮ ለሁላችሁ የሚታደለዉ የዳቦ መጠን ትንሽ ነዉ፡፡ ሰላም ግን ከዚህ በተቃራኒዉ ነዉ፡፡ ሰላምን ከሁሉም ጋር ስትካፈል የሰላም መጠኑ ቢበዛ እንጅ አያንስም፤ አንተም ብትሆን ሰላምህ ይበዛልሃል፡፡ ግን የኦሮሞ ፖለቲከኞች እኔ ብቻ ሰላም ከሆንኩ ሌላዉ የራሱ ጉዳይ ለሌሎችም ቢሆን ሰላምን አላካፍልም፤ ሰላምንም ሌሎች እንዳያገኙ እከለክላለሁ በማለት ነጋ ጠባ ካገኙት ጋር መናከስ ይዘዋል:: በተለይ ደግሞ ይህ ጉዳይ በማንነት አማራ በሆኑ እና አማረኛ ተናጋሪ በሆኑ ህዝቦች ይጠነክራል፡፡ አብይ እና የድብቅ እቅድ አስፈፃሚ ቡድናቸው አዲስ አበባን እና ወሎን አካታ የምትይዝ ሌላዋን የምስራቅ አፍሪቃ ሀገር ለለመስረት መንገድ ጠረጋው የተሳከ ይሆን ዘንድ የትኘውም አካባቢ የሚኖር የአማራ ተወላጅ ሆን ተብሎ በኢኮኖሚ እና በፖለቲካ እንዲዳከም ተደርጓል:: አምሓራዉስ ቢሆን እነሱ ማጋራት ያልፈለጉትን ሰላም ብቻዉን ለምን ይፈልገፋል!!! አምሓራ የራሱን ሰላም መፈለግ አለመት፤ ሰላሙ ነፍጡ ነው፡፡ 3. ዉክልና ለባለፉት ሀያ ሰባት ሲደመር አምስት ዓመታት አማራ በኢትዮጵያ ህገ-መንግስት የፖለቲካ ይሁን የኢኮኖሚ ተቋም ተወክሎ አያዉቅም፤ በማንነቱ ተገሏል ተዘልፏል እንዲሁም ተሰዷል፡፡ ቻርለስ ቴለር የሚባል የፖለቲካ ሙህር በሚታወቅበት “” ፅሁፉ አንድ አካል ዉክልና አጣ የሚሉት እዉነት በዚያ አካል ላይ የተሰራ የታሪክ መዛባትን የሀሰት ታሪክ ትርከትን እና ስም ማጥፋትንም ጭምር ያካትታል ብሎ ተንትኖ ባስቀመጠው ፅሁፍ መሰረት የአማራን ሁኔታ ስናይ አማራ በኢትዮጵየያ ዉስጥ በሁሉም ዘርፎች ዜሮ ዉክልና አለው:: 4. አምሓራዉ ላይ እየተሰሩ ያሉ ስራዎች 4.1. የበላይነተን ሱስ የማስቀጠል ፖለቲካ ( ይህ የፖለቲካ አካሄድ በህዋሓት ሰዎች እየተተገበረ ሲሆን አሁንም የኦሮሞ ፖለቲከኞች በብልፅግና ስም የኢትዮጵያን ፖለቲካ እና ኢኮኖሚ በመቆጣጠር የበላይ ሁነዉ መኖር የሚፈልጉበት አካሄድ ነው፡፡ ከዚህም በተጨማሪ በኦሮሞ ፖለቲከኞች እና ኢሊቶች ጭምር ኦሮሙማ የሚባል ፕሮጀክት በመቅረጥ የኢትዮጵያን ብሄር ብሄረሰቦች የመሰልቀጥ ተግባር ስራ ላይ ነው፡፡ ኦሮሙማ የሴምን ፖለቲካ ማጥፋት እና ሀበሻን ማጥፋት ሌላ አጀንዳው ሲሆን፤ በዚህ ፕሮጀክት ኤርትራዎች ጭምር የኦሮሙማ ኢላማ ናቸው፡፡ ኦሮሙማ የምስራቅ አፍሪካን ፖለቲካ ያፈርስ ዘንድ እና ሴምን ያጠፋ ዘንድ ጠንካራዉን የአማሃራን ህዝብ እና ክልልን ያገለለ ኢፍታዊ የስልጣን ክፍፍል እንዲሁም በተለየ መልኩ ኢፍታዊ የሆነዉ የኢኮኖሚ እና የሀብት ስርጭትን ያደርጋል፡፡ በአጠቃላይ የበላይነተን ሱስ የማስቀጠል ፖለቲካ () ከህዋሓት ወደ ኦሮሞ ከዚህ ደረጃ ላይ ይገኛል፡፡ 4.2. ጠቅላይ ሚንስተር አብይ አህመድ ወሳኝ የፖለቲካ እና የኢኮኖሚ መዋቅር ቦታዎችን ለኦሮሞ ብልፅግና አባላት እና ለኦነግ አመራሮች እየሰጡ ይገኛሉ(አንዳንዶቹም ኦሮሞ በመሆናቸዉ ብቻ ገና ከዩኒቨርስቲ እንደተመረቁ ካለምንም ልምድ የትልቅ ፐሮጀክት አላፊ ሁነዋል)፡፡ 4.3. የኢኮኖሚ አሻጥር ኢፍታዊ የሀብት እና የኢኮኖሚ ክፍፍሉ እንደቀጠለ ነዉ!!!! ለምሳሌ በህዝብ ቁጥር ከኦሮሞ የተሻለው እና ከፍተኛ ግብር የሚሰበሰብበት የአማሃራ ህዝብ ለ2012 ዓ.ም የተመደበለት በጀት 10 ሚሊዮን ከማይሞላው ከትግራይ ህዝብ ያነሰ ነዉ፡፡ ለ 50 ሚሊዮን አማራ ተመጥኖ የተሰጠዉ የ2012 ዓ.ም በጀት ከሁልም ያነሰ ነዉ! የአማራ ባለሃብት የሚገብረዉን ስንመለከት በኢትጵያ ከፍተኛ ግብር የሚሰበሰበው ከአማራ ባለሀብት ሲሆን ከግብር በሚገኘው ገቢ ኦሮሞ ይለማበታል፡፡ ለምሳሌ የ2012 ዓ.ም የበጀት ድልድል እንደሚከተው ቀርቧል ሀ. የአማራ ክልል በጀት – 47.4 ቢሊዮን ብር ለ. የአዲስ አበባ ከተማ በጀት — 48.7 ቢሊዮን ብር ሐ. የትግራይ ክልል በጀት50 ቢሊዮን ብር መ. የኦሮሚያ ክልል በጀት – 70.1 ቢሊዮን ብር 4.4. ተተኳሽ ሚሳኤሎች ትላልቅ የፋብሪቃ ፓርኮች እና ግዙፍ ፐሮጅክቶች ከትግራይ ክልል ወደ ኦሮሚያ ክልል መዞር ከጀመሩ ቆይተዋል፡፡ በተለይ በኢትዮጵያ ፌደራላዊ መንግስት እና በህዋሓት አማፅያን ጦርነት በተካሄደበት ወቅት የተለያዩ አስፈላጊ አላቂ ቁሶች ወደ ኦሮሚያ ክልል እንዲሸሹ ተደርገዋል፡፡ 4.5. ወሳኝ የኢትዮጵያ መከላከያ ሰራዊት ከፍተኛ አመራሮች ሁሉም ማለት በሚቻል ደረጃ ኦሮሞ ናቸው፡፡ 4.6. የገንዘብ የገቢ የጉምርክ የባንክ እና የደህንነት ቦታወች በጥንፈኛ ኦሮሞ ኢሊቶች ተሞልተዋል፡፡ 4.7. አማራ በክልሉ ውስጥ እና ከክልሉ ውጭ ተረጋግቶ ንቁ የኢኮኖሚ እና የፖለቲካ ተሳትፎ እንዳያደርግ እረፍት መንሳት፤ ይህ በየጊዜው የሚፈጠሩ ግጭቶችን እና አዳዲስ አጀንዳ ፈጠራዎችን ያካትታል፡፡፡ 5. የአማራ ህዝብ የህለዉናዉ ስጋቶች 5.1. ከዉስጥ 5.1.1. መዋቅራዊ እና ስልታዊ ሁኖ ኢትዮጵያን ለማፍረስ እና አማራን ለማፅፋት በ 1987 ዓ.ም ስራ ላይ የዋለው የኢትዮጵያ ህገ-መንግስት 5.1.2. ከራያ ከወልቃይት ከመተከል ከከሚሴ ከደራ ከአዲስ አበባ ጋር በተገናኘ በኦሮሞ በትግሬ እና በባለሁለት-ማንነት ፖለቲከኞች እና ሙህራን የሚሰራ የኢኮኖሚ እና የፖለቲካ አሻጥር 5.1.3. አማራ በብዛት የሚገኝባቸው የ ደቡብ እና የደቡብ ምዕራብ የኢትዮጵያ ክፍል ለአማራው ከፍተኛ የህልዉና ስጋት መሆናቸው 5.1.4. አማራን እና አገውን ወክለናል በማለት በክልል እና በፌደራል የስልጣን መዋቅር ውስጥ ያሉ ሂሊና ሞራል ምግባር እና ብልጠት አልቦ ካቢኔዎች 5.1.5. የአምሓራ ክልል ህዝብን አንድነት ለመሸርሸር የሚሰሩ የህዋሓት ዘመን ተጠቃሚ ፖለቲከኞች የብልፅግና ዘመን ተጠቃሚ ፖለቲከኞች አኩራፊ ፖለቲከኞች የአዉራጃዊነት ሀሳብ አቀንቃኞች በጎጥ እና በሀይማኖት ሽፋን የግል ጥቅም አሳዳጆች እና ፀረ-አማራዎች የአማራ አንድነትን ለማላላት የሚሰሩት ሴራ 5.1.6. ወንድማማች እና የኢትዮጵያ ጥንት ህዝቦች በሆኑት አማራ እና አገው መካከል ቅራኔ ለመፍጠር የሚፈልጉ ጥቅመኞች 5.1.7. በሱዳን በግብፅ በሕዋሓት እና በኦነግ የሚደገፈው የቅማነት እና የከሚሴ ፖለቲካ 5.1.8. የጠላት አጀንዳ ያስፈፅሙ ዘንድ ከአረብ ሀገራት ከግብፅ ከአዉረፓ አገራት እና ከአሜሪካ ደጎም ያለ የገንዘብ ድጋፍ የሚደረግላቸዉ ባንዳዎች እና የሁከት እስትራቴጂስቶች 5.1.9. ፀረ- አማራ የአገር ዉስጥ ሚዲያዎች 5.2.1. ኢትዮጵያን ማፍረስ የሚፈልጉ ሀይሎች 5.2.2. የሊበራሊስት የኮንሰረቫቲቭ-ዲሞክራቲስት እና የሶሻሊስት አገራቶች የፖለቲካ የኢኮኖሚ እና የሀይማኖት ፍላጎት 5.2.3. የምስራቅ አፍሪካ ጅኦ-ፖለቲክስ 5.2.4. የጎረቤት አገራት ፖለቲካዊ እና ኢኮኖሚያዊ ያለመረጋጋት ሁኔታ 5.2.5. ግብፅ የምትፈጥረው የውሃ ፖለቲካ ተፅኖ 5.2.6. ፀረ-አማራ የዉጭ ሚዲያዎች 5.2.7. በፀረ- አማራ በፀረ- ኢትዮጵያ እና በባንዳዎች እየተሰራ ያለው የውጭ ዲፕሎማሲ 6. የመደራጀት አስፈላጊነት 6.1. ካልተደራጀን እኛ ታላለቆቹ ሙተን ልጆቻችን ለዘመናት እንደ ኩርዳኖች ወይም እንደ ጅብሲወች የሚሳደዱ የሚደበቁ ወይም የሚታረዱ ይሆናሉ፡፡ 6.2. አሁን ያለንበት የኢትዮጵየ የፖለቲካ ዘመን በባህል እና በአጓጉል እምነት የተጠመዶየኦሮሞፖለቲከኞች የጠለፉት ሲሆን ፖለቲካው ፍታዊ ማድረግ የሚቻለው በጠነከረ ክንድ ነው ለዚህ ደግሞ ትብብር ወሳኝ ነው፡፡ ልብ በሉ የቲራስማከስ ፍትህ የጠንካሮች ፍላጎትን ትመስላለች የሚለው አባባል ጊዜው አሁን ነው፡፡ 6.3. ስንደራጅ ታሪካዊ የፍትህ ተቋም አቋቁመን የአማራን ፍትህ ያጓደሉ ሁሉ በፍትህ ነፃነታቸው ይጓደላል 6.4. ስንደራጅ በሀሰት ትርከት ያበጡ የስልጣን ተሸሚዎቻችንን () በፖለቲካ ክንዳችን እናደቃቸዋለን፡፡ 6.5. የኦሮሞ ሙህራን ፖለቲከኞች እና ተስፋፊዎች የኦሮሞን ግዛት ማስፋፋት () ላይ ተጠምደዋል፡፡ ከተደራጅን ይህን በቀላሉ እንመክተዋለን፡፡ 6.6. ስንደራጅ ጠንካራ የሆነ ፖለቲካ እና ኢኮኖሚ መገንባት እንችላለን ይህም የኢኮኖሚ እና የፖለቲካ ግንኙነታችንን () ከአፋር ከጋንቤላ ከቤንሻንጉል ከኩምዝ ከወላይታ ከሲዳማ ከሀረር ከኢትዮ-ሶማሌ ከኤርትራ ከእስራኤል እና ከአማሃራ ወዳጅ ሀገራት ጋር በማሳደግ የበለጠ የአማራን ደህንነት ማስጠበቅ ያስችለናል፡፡ 7. መቀረፍ ያለባቸው ጎጅ አማራን እየጎዱ ያሉ ባህሪያት 7.1. ግላዊ ባህሪ( አንዳንዶቻችን እኔ ካልተጎዳዉ የወንድሜ ጉዳት ጉዳቴ አይደለም የሚል ግላዊ ባህሪ() አዳብረናል፤ ምናልባች ይህ ሊዳብር የቻለው ለረጅም ጊዜ ኢትዮጵያዊነትን ከሚያስቀድም ማህበረሰብ ስለወጣን ሊሆን ይችላል፡፡ አሁን ግን ይህ ጊዜውን የዋጀ ስላልሆነ መወገድ አለበት፡፡ ምክንያቱም በአሁኑ አደገኛ በሆነዉ የኢትዮጵያ ፖለቲካ አሰላለፍ ስንጎዳም ስንድንም ስንሞትም ሁሉም ሂደት ወደ ጋርዮሽ ስነ-ልቦና ማደግ አለበት፤ ከዚህ ባለፈ ከግላዊነት ባህሪ በመላቀቅ አማራን ለማትረፍ አጋዥ ይሆናሉ ካልናቸው አካላት ጋር አብረን መስራት ይኖርብናል(ሳጥናኤልም ጋር ቢሆን)፡፡ ካልቻልን ግን እኔ ከሌለዉበት እና ከእኔ በላይ ላሳር አይነት ዋልታ እረገጥ ሀሳብ ወጥተን ቢያንስ ወንድማችን ለመፈንከት የመጣ የባህርዛፍ ሽመል እኛንም ጭምር ሳይፈነክት እንደማይሰበር አዉቀን ከግላዊነት ወደ ቡድናዊነት ከፍ እንበል፡፡ ወዳጀ! የመኖር ህልዉናችን ቀይ መስመር ላይ ቁሞ ተዉን እኛ ኢትዮጵያዊነትን ብናስቀድም ይሻለናል ካልን ደግሞ ኑረንም ኢትዮጵያን ላናተርፋት ከሞትንም በኋላ ኢትዮጵያን ላናገኛት የባተልን ከንቱ ባተሌ እንሆናለን፡፡ ምክንያቱም ኢትዮጵያዊ መሆን የምንችለዉ በአማራነታችን ተደራጅተን ከሀይቅ በላይ የጠለቁ ጠላቶቻችን በሀሳብ እና በሀይል ልዕልና በልጠን ህልዉናችን ስናረጋግግጥ ነዉ፡፡ 7.2. ጥራዝ ነጠቅ ሀይማኖቶኞች በአሁኑ ሰዓት አማራ ሁነው ግን ኦረቶዶክስ እና እስልምና እምነትን ለግል እና ለፖለቲካ ጥቅም የሚጠቀሙ ግለሰቦች የአማራን ስቃይ ያበዙታልና የአማራ አብዮት ሊያርቃቸው ወይም ሊያምቃቸው ይገባል ካለበለዚያ ሁነኛ የአማራ ሞት የሚፋጠረው ሀይማኖትን አስታኮ በሚመጣ የሴራ ፖለቲካ መሆኑ ይታወቅ፡፡ አንባቢ ሆይ ይህን ግን ልብ በል!!! በወያኔ በኦነግ እና በኦሮሞ ፖለቲከኞች ከ 1964 ዓ.ም ጀምሮ ወደ ገደል የሚወረወሩት አማራዎች ክርስቲያንም ሙስሊምም ናቸዉ፡፡ ጠላት አማራ ነህ ብሎ እንጅ ክርስቲያን ነህ ወይስ ሙስሊም ነህ ብሎ አያጠቃህም፡፡ወደ አማራ ክልል ስንመጣ ደግሞ… በመሪዎቻችን ድክመት ምክንያት ኦነግ አጀንዳ ቀርጦ እና ብር በጅቶ አማራን በሀይማኖት ለመከፋፈል በአማራ ክልል ላይ ከሰልጠነ ቆየ፡፡ ያሳዝናል! ይህን ሁኔታ ግን በይበልጥ አንዳንድ ተማሩ የምንላቸው በጥቅም በዝቀተኝነት እና በፖለቲካ የታሰሩ ሰዎች አልተደረዱትም ሁኖም በሚገባቸው መንገድ ይረዱ ዘንድ ይህ ማታገያ ፅሁፍ አሳብ ይሰነዝራል፡፡ 7.3. አዉራጃዊነት ሙዚቀዎቻችን እዩ ተማርን የሚሉትን ሰዎች ጠጋ በሉና አዳምጧቸው ምሳሌዎቻችንን አስታዉሱ ቅኔዉ በምን እንደሚዘረፍ ልብ በሉ፤ ከእነዚህ ዉስጥ አዉራጃዊነት አለ፤ አዉራጃዊነት እንደማንነት ተቀይሮ አጉል መፎካከር እና መኮፈሰን በማምጣት አማራን በተናጠል የሚያስመታ ክፉ በሽታ በመሆኑ መወገድ አለበት፡፡ ወሎ ሸዋ ጎጃም አዲስ አበባ እና ጎንደር የአማራ እርስቶች እንጅ በራሳቸው ማንነት አይደሉም ስለዚህ ልንቀኝ የሚገባን አማራ ላይ እንጅ አዉራጀዎቻችን ላይ አይደለም፡፡ 7.4. በአንዳነድ የገጠር ቦታዎች ልዩነትን ያለማክበር ጎጅ ባህል፤ ጎጅ የሚባሉ ባህላዊ እሴቶችን አለመቅረፍ ለምሳሌ ሰውን ፋቂ ሸማኔ እና ቡዳ እያሉ ማሸማቀቅ የአማራ አንድነትን ስለሚጎዳ መወገድ ያለበት ባህል ነው፡፡ 7.5. የሙህሩ እና መንግስታዊ ፖለቲከኞች አድረባይነት እና ተለጣፊነት ስር የሰደደ መሆኑ፤ይህ የሙህራን ለዘብተኛ ዝምተኛ እና ዘገምተኛ አቋም እንዲሁም የፖለቲከኞች አድር ባይነት እስካልተወገደ ድረስ ብዙ ቀጣይ ትዉልዶች በባርነት ቀንበር ስር ይሆናሉ፡፡ 8. የሚመለከታቸው ባለጉዳዮች የአማራን ህልዉና ለማረጋገጥ ትኩረት ሊሰጧቸው የሚገቡ የሚገቡ ነጥቦች 8.1. የክልሉን ህገ-መንግስት ማሻሻል 8.2. የክልሉን ባንዲራ ማሻሻል 8.3. በአገው ማንነት ከተደራጁ ልዩ ወይም ብሄራዊ ዞኖች ዉጭ ያሉ የልዩ ዞን አደረጃጀቶችን ማፍረስ:: የአማራ እና የአገው ብሄሮችን በተመለከተ የተለያዩ ምሁራን የተለያዩ ግንዛቤዎች አሏቸው፤ አንዳንዶች አማራ ከሴም መደብ ነው ብለው ይከራከራሉ፤ ሌሎች ደግሞ አማራ ከሴማዊ-ኩሽ መደብ ሲሆን አገው ደግሞ ከኩሽ መደብ ነው ይላሉ፤ ሌሎች በአማራ እና በአገው መካከል ምንም ልዩነት የለም ካሉ በኋላ አገው የአማራ አባት ነው ይላሉ፤ ለዚህ አለማ ግን ፀሀፊው የአንቶኒ ስሚዝ እና የዎከር ኮንነር የብሔራዊ ትርጉም መሰረት በማድረግ አማራ እና አገው እንደ አንድ ህዝብ ሊቆጠሩ ይችላሉ ብሎ ያምናል ፤ እነዚህ ሁለቱ ተመሳሳይ የስነልቦና ትስስር ያላቸው፤ የኢትዮጵያ የስልጣኔ ባለቤቶች የሆኑ፤ ተመሳሳይ ታሪካዊ ትውስታ ያላቸው፤ ለረጅም ጊዜ የኦርቶዶከስ ሀይማኖት የሚከተሉ ለሶስትሽ ዓመታት የቆየ የፖለቲካ ባህል ያላቸው እና ተመሳሳይ ባህል ያላቸው በስሜን ኢትዮጵያ ተዋልደው ተጋብተው የሚኖሩ ሁለት ግን አንድ ናቸው፡፡ ስለሆነም ያለውን የቋንቋ ልዩነት መሰረት ያደረገ መከባበር ሊኖር ግድ ነውና ከዚህ ጋር በተገናኘ የአገው እና የአማራ ኢሊቶች ሀገር አፍራሽ እና ደም አፋሳሽ ከሆነ የጠላት አጀንዳ እራሳቸውን ማራቅ ይኖርባቸውል!! አገው ማለት አማራ ነው! አማራ ማለት አገው ነው!!! ከዚህ ጋር በተገናኘ የሚመለከታቸው አካላት በሁሉቱ መካከል ቁርሾ ለመፍጠር የሚፈልጉ ቡድኖችን እና ግለሰቦችን ቀድሞ የማምከን ስራ መስራት አለባቸው፡፡ 8.4. እስካሁን ድረስ ከአማራ ጋር አብሮ እና ተዛዝሎ የኢኮኖሚ ሽባ እንዲሆን የተፈረደበትን የዋግኽምራ አካባቢ ህዝብ የልማት ተጠቃሚ እንዲሆን ማድረግ 8.5. የአገዎችን ቋንቋ ከአንደኛ ደረጃ ጀምሮ በትምህርት ደረጃ ሁሉም የአማራ ትዉልድ እንዲማር ማድረግ፤ ይህም ቋንቋ አማራን ለመከላከል የአማራ የጦር ኮድ ሁኖ ያገለግላል:: የትኛውን የአገው የቋንቋ ዓይነት( ኽምጣኛ ወይስ አዊኚ) ነው አማረኛ ተናጋሪ ተሎ ሊረዳው እና ሊናገረው የሚችል የሚለውን ጥያቄ ግምት ውስጥ በማስግባት የሚመለከተው አካል በአጭር ጊዜ ጥናት አስጠንቶ ትውልዱን የሁለት ቋንቋ ተናጋሪ ባለቤት ለማድረግ ወደ ስራ መገባት አለበት፡፡ 8.6. የተጠናከረ የወታደር አደረጃጀት መፍጠር፤ ከዚህ ጋር በተገናኘ በቋሚነት የሚታወቁ እንደ ፋኖ እና እንደ አማራ ልዩ ሀይል ዓይነት አደረጃጀቶች በቂ አይደሉም ይልቁን የአማራ ህዝብ በክልሉ ዉስጥ ይሁን ከክልሉ ውጭ የሚመጣበትን ማናቸውም ጥቃት ለመመከት በሎጅሰቲክ ኢትዮጵያ ውስጥ እና ውጭ ባሉ ሀይሎች የሚደገፍ መሪው የማይታወቅ ብዙ አይነት የወታደር እዝ ያስፈልገዋል፡፡ 8.7. ሃይማኖት የሚኖረው አማኝ ካለ ብቻ ነው!!! የህዝብ ህልውና አደጋ ውስጥ በመውደቁ የኦርቶዶከስ እና የእስልምና ሀይማኖት ሰባኪዎች የአማራ ክልል ህዝብ ጠላትን አብሮ አንድ ሁኖ እንዲመክት መስበክ አለባችው፤ ይህን የሚመለከታቸው አካላት ማስፈፀም ይኖርባቸዋል፡፡ 8.8. ተራማጅ ያልሆኑ ሆዳቸውን ያስቀደሙ በማንነት ቀውስ ውስጥ ወድቀው ሌሎችን የሚጥሉ ህዝብ ወክያለው ብለው ህዝብን የሚሸጡ በሌብነት እና በግድያ እጃቸው የከሰረ ሁሉ የእጃቸውን ማግኘት ስላለባቸው ገዳይ ቡድን ያስፈልጋል፤ ይህ ገዳይ ቡድን በስራው ወቅት ስህተት እንዳይፈጠር የሚመለከተው አካል ሱፕረቫይስ ማድረግ አለበት፡፡ 8.9. የተጠናከረ የፋይናንስ ተቋም መገንባት እና ኢኮኖሚን ማሳለጥ 8.10. ከፍተኛ የክልል ስልጣን ቦታቸወን ሙሉ በሙሉ አማሃራ ማንነት ባላቸዉ እና በመጠላለፍ ፖለቲካ በተካኑ ፖለቲከኞች መሙላት 8.11. ከቀበሌ እስከ ክልል ያለዉን ካቢኔ አንስቶ ተራማጅ በሆነ አዲስ ካቢኔ መተካት 8.12. በክልሉ ከፍተኛ የስልጣን ቦታ ላይ ያሉ የቅማንት እና የከሚሴ-ኦሮሞች አመራርን ድምፅ አልባ ማድረግ 8.13. በአማሃራ ቴሌቪዥን ለሶማሌኛ ለኩናማኛ ለሲዳመኛ ለኩምዘኛ ለወላይተኛ ለኤርትራ-ትግረኛ እና ለአፋራኛ ቋንቋወች የአየር ሰዓት መስጠት 8.14. ከኢትዮ-ሶማሌ ከአፋር ከወላይታ ከሲዳማ ከቤንሻንጉል ኩምዝ ህዝቦች ጋር የኢኮኖሚ እና የፖለቲካ ትስስር ማድረግ 8.15. ኤርትራን የረጅም ጊዜ ወዳጅ ለማድረግ መስራት፤ እንዲሁም የስሜን ህዝብን በደል የተረዱ ህዋሓት በአማራ ህዝብ ላይ ያደረሰውን በደል የሚቀበሉ እና የወልቃይትን የይገባኛል ጥያቄ ፍፁም የማያነሱ ትግራዋይ ግለሰቦችን ይሁን ቡድኖችን ከትልቅ ጥንቃቄ ጋር ማቅረብ አስፈላጊ ነው፡፡ 8.16. የሰለጠነ የዉጊያ ስልት መንደፍ እና ከዎዳጅ አገራት ጋር የጦር ዲፕሎማሲን ማጠናከር፤ የሚመለከተው ሁሉ በተገኘው አጋጣሚ ፐሮቶኮሉን ያልጠበቀ ኢመደበኛ የዲፕሎማሲ ግንኙነት ከውጭ ሀገራት ጋር ማድረግ ይኖርበታል!!! እያንዳንዱ ዲፕሎማት ዲፕሎማሲ የማታለል ጥበብ መሆኑን በመረዳት ጠላትም ወዳጅም ከሁኑ ሀገራት ፊት ፅጌረዳ ሁኖ መቅረብ አለበት፡፡ 9. አማራን ወደ ቀድሞው ማንነቱ ሊመልሱ የሚችሉ መልካም አጋጣሚዎች 9.1. ከፍተኛ የሆነ የሰዉ ካፒታል () እና የተፈጥሮ ሀብት() ያለዉ በዚሁ በአማራ ክልል መሆኑ 9.2. የተዳከመዉን የማዕከላዊ የፖለቲካ ስርዓት ስልታዊ እና እስትራቴጅካዊ በሆነ መንገድ መጠቀም 9.3. አዲስ አበባ ላይ ጠንካራ የፖለቲካ ስርዓት መዘርጋት ኢኮኖሚዉን ደግሞ ወደ ባህርዳር መሳብ 9.4. የአማራ ህዝብ ዘላለማዊ ጠላት የነበረው ህዋሓት መዳከም 9.5. የኦሮሞ ፖለቲካ ለመረዳት የቀለለ መሆኑ 9.6. በኦሮሚያ ክልል ዙሪያ ያሉ ብሄሮች በኦሮሞ አክራሪዎች እየተጠቁ መምጣታቸው 9.6. ያለንን ጠንካራ እና የተደራጀ የታሪክ መሰረት በአግባቡ መጠቀም፤ ይህም የአማራን ታሪክ በአግባቡ መሰነድን እና የተሳሳቱ ታሪኮችን ማረም እና ትዉልድን ታሪክ ማስተማርን ያካትታል፡፡ 9.7. ከሳይበር ወደ መሬት የወረደ ትግል ማድረግ ዋቢ መፅሀፍት ሞረሽ ወገኔ የዐማራ ድርጅት፣ አምሓራ ህዝብ ላይ የደረሰ እልቂት፤ ጆርጂያ፣ 2015 እ.ኤ.አ አለቃ ታየ ገብረማሪያም፣ የኢትዮጵያ ታሪክ፣1898 አዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ፣የአማረኛ መዝገበ ቃላት፣ አዲስ አበባ፣የኢትዮጵያ ቋንቋወችና ባህል አካዳሚ፣2006 አንቶኒ ስሚዝ፣ የብሄር ማንነት አተረጓጎም፣ 2001 እ.ኤ.አ ግርማ ሰይፉ፣ የተከበሩት፣ አዲስ አበባ፣2008 ይሁኔ አወቀ፣አምሓራነት፣ አዲስ አበባ፣2010 ዓስራት ዘዉዴ፣ ያለቃ ታየ ገብረማሪያም የኢትዮጵያ ህዝብ ታሪክ በአጭር ቀል የወጣ፣አዲስ አበባ፣ 2008 ሄነሪ ወቶን የሚባል የአስራ ሰባተኘዉ ክፍለ ዘመን የኢንግላንድ ዲፕሎማት ስለ አምባሳደር ምንነት ሲናገር አምባሳደር ማለት አንድን ሀገር ወክሎ ወደ ዉጭ ሀገር የሚላክ ታማኝ የሆነ ሰዉ እና የሀገሩን ጥቅም ለማስከበር ሲል በአንድ ጉዳይ መዋሸት ካለበት የሚዋሽ ሰዉ ነዉ ይላል። ለባለፉት 27 እና 3 ዓመታት ግን ኢትዮጵያን ወክለዉ የኢትዮጵያን ጥቅም ለማስከበር እና ኢትዮጵያ ከሌላ ሀገር ጋር ያላትን የፖለቲካ እና የኢኮኖሚ ትስስር ያጠናክራሉ የተባሉት አምባሰደሮች አብዛኞቹ ሕዋሓት እና ኦነግ የሚባል ማፊያ ቡድን ጋር በመወገን የሀገሪቱ ሀብት እና ቅርስ እንዲዘረፍ መንገዱን ያመቻቹ፤ ዉጭ ያሉ ኢትዮጵያኖች ሲገደሉ ሲዘረፉ እና ሲደፈሩ ምንም አልሆኑም ብለዉ የሚያስተባብሉ እንዲሁም የሀገሪቱን ጥቅም ለሌላ ወገን አሳልፈዉ የሚሰጡ ኮንትራቫዲስቶች ናቸው፡፡ እነዚህ ሰዎች በምንም ታምር አማራ ላይ የሚካሄደዉን ግድያ እንግለት እና የዘር-ማፅዳት ዘመቻ ለአለም ህዝብ ማስተዋወቅ አይፈልጉም፡፡ ሰዎች በባለፈዉ ዘመን በሆነ አካል ተበድለዉ ይሆናል፡፡ ያንንም የቆየ በደል በፍትህ መካስ ይፈልጋሉ፡፡ የሚመለከተዉም አካል ታሪክን ወደ ኋላ አይቶ ታሪካዊ ፍትህ ይሰጣል፡፡ ይህ አይነት ፍትህ ታሪካዊ ፍትህ () ይባላል፡፡ ታዲያ ታሪካዊ ፍትህ ለመስጠት የታሪካዊ ፍትህ ተቋም ያስፈልጋል ለምሳሌ አለም-አቀፍ የወታደር ፍርድ ቤት በ ኑርመብረግ () ከሁለተኛዉ የአለም ጦርነት በኋላ በሁለተኛዉ የአለም ጦርነት በዘር ማጥፋት እና በከባድ ኢ-ሰባዊ ድርጊት የተሰማሩ የጀርመን ወታደሮችን ወደ ፍርድ ለማቅረብ ተቋቋመ፡፡ ብዙ ወንጀሎኞችም በዚህ ተቋም ተጠየቁ ፍርድም ተሰጣቸዉ፡፡ ሌላዉ ከአፓርታይድ ስርሃት በኋላ በደቡብ አፍሪካ የተቋቋመዉ የደቡብ አፍሪካ የእዉነት እና የእርቅ ኮሚሽን ነዉ()፡፡ አማራም አማራ ላይ የዘር ማጥፋት ወንጀል የፈፀሙትን ለመቅጣት ታሪካዊ የፍትህ ተቋም ይኖረው ዘንድ ሁን ይደራጅ፡፡ አማሃራ ነህ? ከሆንክ መጥፎ ጊዜ ላይ ነዉ ያለኸዉ! ህልዉናህ አደጋ ላይ ነዉ ስለሆነም ከሳይበር እና ከሚዲያዉ ትግል አሁኑኑ ወደ መሬት ወርደህ ተደራጅ! ተደራጅተህ እራስህን ጠብቅ በጎበዝ አለቃ ተደራጅ የአካል አንቅስቃሴ ልመድ ከክላሽ ጋር ተወዳጅ፡፡ በሂወት ለመቆየት ያለህ ሌላኛው አማራጭ ከሳይበር ወደ መሬት የወረደ ትግል ማድረግ ነው፡፡

22268

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%86%E1%88%AE%20%E1%8A%AB%E1%8B%AB%E1%89%B1%20%E1%8B%AB%E1%88%A8%E1%8C%83%E1%88%8D

ጆሮ ካያቱ ያረጃል

ጆሮ ካያቱ ያረጃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ጆሮ ካያቱ ያረጃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21147

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%89%B3%20%E1%88%9D%E1%8C%8D%E1%89%A5%20%E1%88%88%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8C%8D%E1%8B%B3%20%E1%8B%A8%E1%8C%A0%E1%8B%8B%E1%89%B5%20%E1%88%9D%E1%8C%8D%E1%89%A5%20%E1%88%88%E1%8A%A0%E1%8C%88%E1%8B%B3%20%E1%8B%A8%E1%8C%A0%E1%8B%8B%E1%89%B5%20%E1%88%98%E1%8C%A0%E1%8C%A5%20%E1%88%88%E1%8A%A5%E1%8B%B3

የማታ ምግብ ለእንግዳ የጠዋት ምግብ ለአገዳ የጠዋት መጠጥ ለእዳ

የማታ ምግብ ለእንግዳ የጠዋት ምግብ ለአገዳ የጠዋት መጠጥ ለእዳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማታ ምግብ ለእንግዳ የጠዋት ምግብ ለአገዳ የጠዋት መጠጥ ለእዳ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20581

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AD%20%E1%89%B0%E1%88%AD%E1%8A%AB%E1%89%A5%20%E1%8A%A5%E1%8C%85%20%E1%89%B0%E1%8B%9B%E1%89%A5

እግር ተርካብ እጅ ተዛብ

እግር ተርካብ እጅ ተዛብ የአማርኛ ምሳሌ ነው። እግር ተርካብ እጅ ተዛብ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20779

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%8A%A8%E1%8A%90%E1%89%81%20%E1%8A%A0%E1%89%A3%E1%89%A3%20%E1%8A%A8%E1%8A%A0%E1%8C%BD%E1%89%81

ውሀ ከነቁ አባባ ከአጽቁ

ውሀ ከነቁ አባባ ከአጽቁ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ውሀ ከነቁ አባባ ከአጽቁ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22179

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B6%E1%88%AE%20%E1%8A%A5%E1%8A%94%20%E1%89%A3%E1%88%8D%E1%89%A0%E1%88%8B%20%E1%8C%AD%E1%88%AC%20%E1%8A%A0%E1%88%8B%E1%8D%88%E1%88%B5%E1%88%9D%20%E1%8B%88%E1%8B%AD%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%89%BD

ዶሮ እኔ ባልበላ ጭሬ አላፈስም ወይ አለች

ዶሮ እኔ ባልበላ ጭሬ አላፈስም ወይ አለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዶሮ እኔ ባልበላ ጭሬ አላፈስም ወይ አለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21740

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%89%A0%E1%8B%B0%E1%8A%93%20%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%8B%B0%E1%8B%B0%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B5%20%E1%8A%90%E1%8B%8D

ያበደና የወደደ አንድ ነው

ያበደና የወደደ አንድ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያበደና የወደደ አንድ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21677

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8B%88%E1%88%88%E1%8B%B0%20%E1%8A%A0%E1%8C%8B%E1%8B%B5%E1%88%9E%20%E1%8A%A0%E1%88%A8%E1%8B%B0

ያልወለደ አጋድሞ አረደ

ያልወለደ አጋድሞ አረደ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልወለደ አጋድሞ አረደ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21805

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8A%A9%E1%88%AB%E1%8D%8A%20%E1%88%9D%E1%88%B3%20%E1%8A%A5%E1%88%AB%E1%89%B5%20%E1%8B%AD%E1%88%86%E1%8A%90%E1%8B%8B%E1%88%8D

ያኩራፊ ምሳ እራት ይሆነዋል

ያኩራፊ ምሳ እራት ይሆነዋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያኩራፊ ምሳ እራት ይሆነዋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

13351

https://am.wikipedia.org/wiki/I

I

በላቲን አልፋቤት ዘጠኝኛው ፊደል ነው። በእንግሊዝኛ የፊደሉ ስም አጠራር /አይ/ ሲሆን፣ ይህ ታላቅ የአናባቢ መፈራረቅን ያንጸባርቃል። ባብዛኛው ቋንቋዎች ግን በተለመደው የአናባቢ «ኢ» ን ድምጽ ኃይል ይወክላል። የ«» መነሻ ከቅድመ-ሴማዊ ጽሕፈት «ዮድ» እንደ ሆነ ይታስባል። በዚህ ጽሕፈት ፊደሉ የክንድ ስዕል መስለ። ለዚህም ተመሳሳይ የግብጽ ሀይሮግሊፍ ነበር፤ የግብጽኛ ተናባቢ ድምጽ ምልክቶች በሚል አጠራር ለድምጹ «ዐ» ይጠቀም ነበር። በሴማውያን ፊደል ግን ለ«ይ» ይጠቀም ጀመር። ቅርጹ ከዚያ በፊንቄ (ከነዓን) ሰዎች ተለማ። በፊንቄ ጽሕፈት የፊደሉ ዮድ ድምጽ እንደ ተናባቢ («ይ») ሲሆን በግሪክ አልፋቤት ደግሞ እንደ አናናቢው ኢዮታ ለ «ኢ» ተጠቀመ። የላቲን ከዚህ ሲሆን ደግሞ ለ«ይ»፣ «ኢ» እና ለሮማይስጡ ቁጥር ፩ ተጠቀመ። በቃል መጨረሻ ሲደረብ እንደ - ሲጻፍ፣ ቅርጹ እንደ - ይምሰል ጀመር። ከ1516 ዓ.ም. ጀምሮ ቅርጹ «» ለተናባቢው «ይ» እና ቅርጹ «» ለአናባቢው «ኢ» ይለያዩ ጀመር። በግዕዝ አቡጊዳ ደግሞ «የ» («የመን») የሚለው ፊደል ከቅድመ-ሴማዊው «ዮድ» ስለ መጣ፣ የላቲን «» ዘመድ ሊባል ይችላል። » ደግሞ በሥነ ቁጥር በተመከለተው የአቅጣጫ ቁጥር ሊወክል ይችላል። የላቲን አልፋቤት

21598

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%88%20%E1%8D%8D%E1%88%AD%E1%8B%B5%20%E1%88%9B%E1%88%B0%E1%88%AD%20%E1%89%A0%E1%8D%88%E1%8C%A3%E1%88%AA%20%E1%88%9B%E1%88%9B%E1%88%A8%E1%88%AD

ያለ ፍርድ ማሰር በፈጣሪ ማማረር

ያለ ፍርድ ማሰር በፈጣሪ ማማረር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያለ ፍርድ ማሰር በፈጣሪ ማማረር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

19128

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%99%E1%88%AD%20%E1%8C%8D%E1%88%8D%E1%89%A3%E1%8C%AD

ዙር ግልባጭ

በሥነ አምክንዮ "ዙር ግልባጭ" ማለት አንድን ዐረፍተ ነገር አዙረን ስንገለብጠው የምናገኘው አዲስ ዐረፍተ ነገር ነው። በተለይ ይህ የሚሰራው ለጥገኛ አምክንዮ ነው። ለምሳሌ የሚከተለውን ጥገኛ አረፍተ ነገር እንውሰድ፡ አንድ ሰው ኢትዮጵያዊ ከ ሆነ፣ አፍሪቃዊ ነው። የዚህ አረፍተ ነገር ዙር ግልባጭ እንዲህ ይገኛል፦ አንድ ሰው አፍሪቃዊ ካልሆነ፣ ኢትዮጵያዊ አይደለም። ከላይ እንደምንረዳው ሁለቱም አረፍተ ነገሮች እኩል ናቸው። በሌላ አነጋገር፣ አንዱ እውነት ከሆነ ሌላውም የግዴታ እውነት ነው። አንዱ ውሸት ከሆነ ሌላውም የግዴታ ውሸት ነው። ስለዚህ ዙር ግልብጥ ከዋናው አረፍተ ነገር ጋር እኩል ነው፣ ወይም አንድ ነው እንላለን። ከዙር ግልብጥ በተጨማሪ ሌሎች የአምክንዮ አረፍተ ነገር አንቀሳቃሾች አሉ። የላዩን ምሳሌ ተከተለን እንመርምራቸው ግልባጭ (ኢንቨርስ): "አንድ ሰው ኢትዮጵያዊ ካልሆነ፣ አፍሪቃዊ አይደለም።" ይህ እንጊድህ የተሰጠውን አረፍተ ነገር ቀጥታ የሚገለብጥ ነው። ሆኖም ከዙር ግልብጥ ለየት ባለ መልኩ የመጀመሪያው አረፍተ ነገር ውሸት ይሁን እውነት አያገባውም። ከላይ እንደምናየው አንድ ሰው ኢትዮጵያዊ ሳይሆን አፍሪቃዊ ለመሆን ይችላል። ስለዚህ አረፍተ ነገሩ ውሸት ነው። ይሄ ማለት ግን የማንኛውም አረፍተ ነገር ግልባጭ ውሸት ነው ማለት አይደለም። ዙር(ኮንቨርስ): "አንድ ሰው አፍሪቃዊ ከሆነ፣ ኢትዮጵያዊ ነው።" የመጀመሪያውን አረፍተ ነገር ቀጥታ ስናዞረው ማለት ነው። በሌላ አነጋገር ዙር ማለት የግልባጭ ዙር ግልባጭ ነው። ማለት የእውነትነት ዋጋው ከግልባጭ ጋር አንድ ነው። ስለሆነም ከላይ በተሰጠው ምሳሌ ዙር ውሸት ነው እናለልን። ተቃርኖ: "ኢትዮጵያዊ ሆኖ አፍሪቃዊ ያልሆነ አለ። " ተቃርኖ እወንት ከሆነ የመጀመሪያው አረፍተ ነገር ውሸት ነው ማለት ነው። የዙር ግልባጭ ከዋናው አረፍተ ነገር ጋር የመስተካከል ማረጋገጫ ከጎን የሚታየውን ቬን ዳያግራም ያስተውሉ። ከስዕሉ እንደምንረዳ ማናቸውም ውስጥ ያሉ ነገሮች ውስጥ አሉ። በሌላ አነጋገር በሌላ ጎን ውስጥ የሌለ ማናቸው ነገር ውስጥ ሊኖር አይችልም። ይህ እውነታ በሒሳብ ምልክቶች ሲጻፍ፡ ይህ እንግዲህ ዙር ግልባጭ ነው። ስለዚህ የሚከተለውን እውነታ መናገር እንችላለን ለማጠቃለል ያክል፣ ያመላክታል እሚል አረፍተ ነገር ከተሰጠን የዚህ አረፍተ ነገር ዙር ግልባጭ አይደለም ምንጊዜም አይደለም ን ያመላክታል ። ጥገኛ አምክንዮ

32491

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%B5%E1%88%A8%E1%8A%AB%E1%89%A2

አስረካቢ

በሒሳብ ጥናት አስረካቢ (ፈንክሽን) አንድን ብዘት(ኳንትቲ) ከሌላ ብዘት ጋር ያጣምራል። የመጀመሪያው ተጣማሪ ብዘት ግቤት ይባላል፣ ሁለተኛው ውጤት ይሰኛል። አስረካቢ ምንግዜም አንድ ግቤት ወስዶ ለአንድ ብቻ ውጤት ያስረክባል እንጂ ለሁለት ውጤቶች አይሰጥም። ይህ ባህሪው ከሌላ አይነት ዝምድና ይለየዋል። አስረካቢ በአብዛኛው እንዲህ ይጻፋል ) ፣ ሲነበብ "ኤፍ ኦፍ ኤክስ" ወይን የ ኤክስ አስረካቢ ይባላል። ቀኖናዊ የአስረካቢ ትርጉምና የተለያዩ አስረካቢን ለመወከል የሚረዱ ዘዴዎች አስረካቢ በጥንቃቄ ሲተረጎም የሦስት ቅደም-ተከተከል ያላቸው ስብስቦች () ጥንድ ሊባል ይችላል። የአስረካቢው ግዛት, ተጣማሪ ግዛት, እና ደግሞ የሁለቱ ቅደም ተከተል ያላቸው አባላት () ጥንድ ነው። በመጨረሻው ጥንድ ውስጥ ያለው የመጀመሪያ አባል ከአስረካቢው ግዛት የተወሰደ ሲሆን፣ ደግሞ ከተጣማሪ ግዛቱ የተወሰደ ነው። እዚህ ላይ መረሳት የሌለበት ማናቸውም በግዛቱ ስብስብ ያሉ አባላት በጥንዶቹ ውስጥ መካተት አለባቸው። የተጣማሪው ግዛት አባላት ግን ላይወከሉ ይችላሉ። ማለት አስረካቢ ሲሆን፣ ግዛቱ ተጣማሪ ግዛቱ ናቸው። የ ን አባላት ለ አባላት ያስረክባል ወይንም አባላቶቹን ያጣምራል እንላለን። የአስረካቢው ግዛት እና ተጣማሪ ግዛት እውን ቁጥሮች ቢሆኑና ተጣማሪው በሚከተለው ቀመር መልኩ ቢጻፍ ይህን ሁኔታ ከላይ በተቀመጠው የሦስት ጥን ቀኖናዊ አጻጻፍ መሰረት እንዲህ ይጻፋል፦ ብዙ ጊዜ የአንድ አስረካቢ የግቤቱና የውጤቱ ግዛትና ተጣማሪ ግዛት ስለሚታወቅ እኒህ ግዛቶች አይጻፉም። ስለሆነም አስረካቢው እንዲሁ ግቤቱን እና ውጤቱን በሚያዛምድ ቀመሩ ብቻ ተጽፎ ይታያል። ከቀኖናዊ አጻጻፍ በተጨማሪ አስረካቢዎች በብዙ አይነት መንገድ ሊወከሉ ይችላሉ። በቀመር መልክ፣ በአልጎሪዝም፣ ግራፍ፣ ሰንጠረዥ እንዲሁም በስብስብ ቬን ዳያግራም፣ ወዘተ መልኩ ይቀርባሉ። ለአስረካቢ ጽንሰ ሐሳብ የሚረዱ ቃላቶች ትርጓሜ የአስረካቢ ግዛት፡ የአንድ አስረካቢ ግቤቶች ሙሉ ስብስብ የአስረካቢው ግዛት (ዶሜይን) ይሰኛል። ተጣማሪ ግዛት፡ አንድ አስረካቢ ሊያስረክባቸው የሚችላቸው ውጤቶች ሙሉ ስብስብ ተጣማሪ ግዛት (ኮዶሜይን) ይሰኛል። ተጣማሪ ግዛት ውስት ያሉ አባላት የግዴት ተረካቢ ሊሆኑ አይገባም። ሊረከቡ የመቻል አዝማሚያ ካላቸውም ብስብስቡ ይጠቃለላሉ። የአስረካቢ ምስል፡ የአንድ አስረካቢ እውን ውጤቶች ስብስብ የአስረካቢ ምስል (ሬንጅ ወይንም ኢሜጅ) ይሰኛል። ግራፍ፡ የአንድ አስረካቢ ግቤቶች እና ውጤቶች ቅደም ተክተላዊ ጥንድ ስብስብ፣ የዚያ አስረካቢ ግራፍ ይሰኛል። ለምሳሌ ፣ የሚሰጠውን ግቤት እጥፍ የሚሰጥ አስረካቢ ነው። ለምሳሌ 5 ቢገባበት ውጤቱ 10 ያወጣል። = 10.። ፣ ግዛቱ እውን ቁጥሮች (ሪል ነምበርስ) ከሆኑ ተጣማሪ ግዛቱ እና ምስሉ እንዲሁ እውን ቁጥሮች ናቸው። ግዛቱ የተፈጥሮ ቁጥሮች (ናቹራል ነምበርስ) ከሆነ ግን ምስሉ ተካፋይ ቁጥሮች (ኢቭን ነምበርስ) ሲሆኑ፣ ተጣማሪ ግዛቱ ያው የተፈጥሮ ቁጥሮች ናቸው። የአንድ አስረካቢ ግቤት ቁጥር ሊሆን ግድ አይደለም። ይልቁኑ ማናቸውም አይነት የስብስብ አባላት ሊሆኑ ይችላሉ። ለምሳሌ ወፍጮ የአስረካቢ አይነት ነው፣ አንድን እህል ወስዶ የዚያን እህል ዱቄት ይሰጣል። አንድ ወፍጮ ጤፍ ግቤቱ ቢሆን ሁለት አይነት ውጤት (ለምሳሌ የጤፍና የስንዴ ዱቄት) አይሰጥም። ደብዳቤ አስረካቢ ለምሳሌ አንድን ደብዳቤ ለአንድ አድራሻ በማድረስ የአስረካቢ አይነት ስራ ይሰራል፣ ወዘተ... የአስረካቢ ቅብብል የአስረካቢ ቅብብል ከሁለት ወይንም ከዚያ በላይ አስረካቢዎች የተሰራ ሲሆን፣ የአንዱ አስረካቢ ውጤት ለሌላኛው አስረካቢ እንደ ግቤት የሚያገለግልበት ስርዓት ነው። አስረካቢ እና እንዲህ ሲደረግ ሊቀባበሉ ይችላሉ፣ መጀመሪያ አስረካቢ ግቤት ን ወስዶ ለውጤት ) ያስረክባል፣ ከዚያ አስረካቢ ይህን ውጤት ወስዶ ለውጤት ) ያስረክባል። በዚህ መልኩ የተሰራ ቅብብል አስረካቢ በሒሳብ ቋንቋ እንዲህ ይጻፋል ወይን በቀላሉ ሲጻፍ ፣ ሲነበብ ከ ለ የሚያቀብል አስረካቢ። የቅብብሉ ቅደም ተከተል ወሳኝ ነው፣ ምክንያቱም ከ ለ ማቀበልና ከ ለ ማቀበል ብዙ ጊዜ የተለያዩ ግቤቶችንና ውጤቶችን ያመጣሉና። ለምሳሌ፦ 2 እና +1 ቢሰጡን 2+1, ከ ለ አቀባይ አስረካቢ +1, ከ ለ አቀባይ አስረካቢ በዚህ አይነት መንገድ ብዙ ውስብስብ የሚመስሉ አስረካቢዎችን ከቀላል አስረካቢዎች ቅብብል መፍጠር ይቻላል። መላሽ አስረካቢ አስረካቢ ከ ወደ እሚያስረክብ ቢሆን፣ የ መላሽ አስረካቢ −1, በተቃራኒ አቅጣጫ ን ወደ , የሚያስረክብ ነው። ሁሉም አስረካቢዎች መላሽ አስረካቢ የላቸውም። መላሽ አስረካቢ ካላቸው ግን ተመላላሽ ይሰኛሉ። አንድ አስረካቢ ተመላላሽ የሚሆነው አንድ ለአንድ አስረካቢ ከሆነና ከሆነ ብቻ ነው። ለምሳሌ አስረካቢ በዲግሪ ሴልሲየስ የተቀመጠን ሙቀት መጠን ወደ ፋረን ሃይት ቢቀይር, የዚህ አስረካቢ መላሽ −1. የሙቀት መጠንን ከፋረርሃይት ወደ ሴልሲየስ መልሶ ያመጣል ማለት ነው። ከአንድ ለአንድ ውጭ ያሉ የአስረካቢ አይነቶች (እንደ ትርፍ አስረካቢዎች፣ እና እንስ አስረካቢዎች)፣ ግዛቶቻቸውንና ጥምር ግዛቶቻቸውን በማስተካከል ተመላላሽ አስረካቢዎች ሊሆኑ የሚችሉበት መንገድ ሊዘጋጅ ይቻላል። የሥነ አስረካቢ ታሪክ ስለ አስረካቢ ታሪክ በተብራራ መልኩ በእንግሊዝኛው ውክፔዲያ ተጽፎ ይገኛል። የአስረካቢ ታሪክ የአስረካቢ አይነቶች የአሰረካቢ ግዛት አባላት በቋሚ ሁኔታ ሁላቸውም መጣመር ስላለባቸውና እያንዳንዳቸው ከአንድ የጥምረት ግዛት አባል ጋር የግድ መዛመድ ስላለባቸው አስረካቢዎችን ለመክፈል አይጠቅሙም። ይልቁኑ የአስረካቢ ተጣማሪ ግዛቶች (ውጤቶች) 4 ዓይነት መልኩ ከግዛቱ አባላት (ግቤቶች) ጋር ስለሚዛመዱ አስረካቢዎችን በ4 ይከፍላሉ። እነርሱም፦ ተጨማሪ ንባቦች ወልፍራም ድረ ገጽ የተለያዩ ቀመሮችና ምስሎች አስረካቢ መሳያ, ለግራፍ መሳያ ሚያገለግሉ የተለያዩ የጃቫ ፍርገማዎች አስረካቢዎች, አስረካቢዎች በጃቫ አስረካቢ ግራፍ መሳያ, አስረካቢ መሳያ ኦንላይን አስረካቢ መሳያ . አስረካቢ ጨዋታ, አስረካቢዎችን መገመቻ ጨዋታ ሥነ ስብስብ ሒሳባዊ ዝምድና

21651

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%89%B0%E1%88%9B%E1%88%A8%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%88%9D%E1%88%AD%E1%88%9D%20%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%89%B0%E1%8B%88%E1%89%80%E1%88%A8%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%8B%B0%E1%89%85%E1%88%9D

ያልተማረ አይምርም ያልተወቀረ አያደቅም

ያልተማረ አይምርም ያልተወቀረ አያደቅም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተማረ አይምርም ያልተወቀረ አያደቅም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21004

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%89%A3%E1%8A%95%20%E1%8C%A0%E1%89%A0%E1%89%83%20%E1%8B%B0%E1%88%AD%E1%89%A0%E1%88%85%20%E1%8B%8D%E1%89%83

የሌባን ጠበቃ ደርበህ ውቃ

የሌባን ጠበቃ ደርበህ ውቃ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሌባን ጠበቃ ደርበህ ውቃ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21997

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%8D%8B%E1%88%AD%20%E1%8B%88%E1%8C%A5%20%E1%8B%AB%E1%8B%8D%E1%89%83%E1%88%8D

ደፋር ወጥ ያውቃል

ደፋር ወጥ ያውቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ደፋር ወጥ ያውቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21373

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%B0%E1%8A%A8%E1%8D%8B%20%E1%89%B0%E1%8B%B0%E1%8D%8B

የተከፋ ተደፋ

የተከፋ ተደፋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የተከፋ ተደፋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22156

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%8A%95%E1%8C%8B%E1%8B%AD%20%E1%8B%88%E1%8B%B0%20%E1%88%B0%E1%88%9B%E1%8B%AD%20%E1%89%A2%E1%8B%88%E1%88%AD%E1%8B%88%E1%88%AD%20%E1%89%B0%E1%88%98%E1%88%8D%E1%88%B6%20%E1%8B%88%E1%8B%B0%20%E1%88%9D%E1%8B%B5%E1%88%AD

ድንጋይ ወደ ሰማይ ቢወርወር ተመልሶ ወደ ምድር

ድንጋይ ወደ ሰማይ ቢወርወር ተመልሶ ወደ ምድር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድንጋይ ወደ ሰማይ ቢወርወር ተመልሶ ወደ ምድር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20790

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8D%E1%88%8D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%8B%88%E1%88%8B%E1%8B%8D%E1%88%8D%20%E1%88%9D%E1%88%8B%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%88%BB%E1%8C%8D%E1%88%AD

ውል አያወላውል ምላት አያሻግር

ውል አያወላውል ምላት አያሻግር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ውል አያወላውል ምላት አያሻግር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21168

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AB%E1%89%A0%E1%8B%B5%E1%88%AD%20%E1%8B%B0%E1%88%98%E1%8A%93%20%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%88%98%E1%88%8D%E1%88%B5%20%E1%89%80%E1%88%9B%E1%8A%9B

የማያበድር ደመና የማይመልስ ቀማኛ

የማያበድር ደመና የማይመልስ ቀማኛ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማያበድር ደመና የማይመልስ ቀማኛ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

8762

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%89%85%E1%8B%B5%E1%88%98-%E1%88%B4%E1%88%9B%E1%8B%8A%20%E1%8B%A8%E1%8B%B0%E1%88%A8%E1%88%B1%E1%89%B5%20%E1%8C%BD%E1%88%95%E1%8D%88%E1%89%B6%E1%89%BD%20%E1%89%B5%E1%8B%8D%E1%88%8D%E1%8B%B5

ከቅድመ-ሴማዊ የደረሱት ጽሕፈቶች ትውልድ

0. ቅድመ-ሴማዊ ጽሕፈት - ?1800 ክ.በ. ገዳማ? (ግብጽ) 1. የኡጋሪት አብጃድ - 1400 ክ.በ. ገዳማ (ሶርያ) 2. ቅድመ-ከነዓናዊ አብጃድ - ?1300 ክ.በ. ገዳማ (እስራኤል) 2.1. የፊንቄ አብጃድ - 1100 ክ.በ. ገዳማ (ሊባኖስ) 2.1.1. ጥንታዊ ዕብራይስጥ አብጃድ 950 ዓክልበ. ግ. (እስራኤል) 2.1.1.1 ሳምራዊ አብጃድ - 600 ዓክልበ. ግ. (እስራኤል) * 2.1.2. የአራማይስጥ አብጃድ - 800 ክ.በ. ገዳማ (ሶርያ) 2.1.2.1. የብራህሚ አቡጊዳ - 600 ክ.በ. ገዳማ (ህንድ፣ ስሪ ላንካ) 2.1.2.1.1. የቻም አቡጊዳ - 200 ዓ.ም. ገዳማ (ቬትናም፣ ካምቦዲያ) * 2.1.2.1.2. የጉፕታ አቡጊዳ - 400 ዓ.ም. ገዳማ (ስሜን ህንድ) 2.1.2.1.2.1. የሲድሃም አቡጊዳ - 600 ዓ.ም. ገዳማ (ስሜን ህንድ) * 2.1.2.1.2.1.1 የቲቤትኛ አቡጊዳ - 650 ዓ.ም. ገዳማ (ቲቤት) * 2.1.2.1.2.1.1.1 ጳግስፓ አቡጊዳ - 1261 ዓ.ም. (ሞንጎልያ) 2.1.2.1.2.1.1.2 ለፕቻ አቡጊዳ - 1700 ዓ.ም. ገዳማ (ቡታን) * 2.1.2.1.2.1.1.2.1 ሊምቡ አቡጊዳ - 1740 ዓ.ም. ገዳማ (ሲኪም) * 2.1.2.1.2.2. ናጋሪ አቡጊዳ - 750 ዓ.ም. ገዳማ (ህንድ) 2.1.2.1.2.2.1. ቤንጋሊ አቡጊዳ - 1050 ዓ.ም. ገዳማ (ምሥራቅ ህንድ፣ ባንግላደሽ) * 2.1.2.1.2.2.1.1. ኦሪያ አቡጊዳ - 1100 ዓ.ም. ገዳማ (ምሥራቅ ህንድ) * 2.1.2.1.2.2.2. ዴቫናጋሪ አቡጊዳ - 1100 ዓ.ም. ገዳማ (ህንድ) * 2.1.2.1.2.2.2.1. ነዋሪ አቡጊዳ - 1150 ዓ.ም. ገዳማ (ኔፓል) * 2.1.2.1.2.2.2.2. ሞዲ አቡጊዳ - 1600 ዓ.ም. ገዳማ (ህንድ) 2.1.2.1.2.2.2.3. ጉጃራቲ አቡጊዳ - 1600 ዓ.ም. ገዳማ (ህንድ) * 2.1.2.1.2.2.2.4. ሶዮምቦ አቡጊዳ - 1678 ዓ.ም. ገዳማ (ሞንጎልያ) * 2.1.2.1.2.2.2.5. የካናዳ ኗሪ አቡጊዳ - 1833 ዓ.ም. (ካናዳ) * 2.1.2.1.2.3. ሻራዳ አቡጊዳ - 770 ዓ.ም. ገዳማ (ፓኪስታን) 2.1.2.1.2.3.1 የጉርሙኪ አቡጊዳ - 1531 ዓ.ም. ገዳማ (ፓኪስታን፣ ስሜን ህንድ) * 2.1.2.1.3. የፓላቫ አቡጊዳ - 400 ዓ.ም. ገዳማ (ደቡብ ህንድ) 2.1.2.1.3.1. የኽመር አቡጊዳ - 600 ዓ.ም. ገዳማ (ካምቦዲያ) * 2.1.2.1.3.1.1. የጣይ አቡጊዳ - 1275 ዓ.ም. (ጣይላንድ) * 2.1.2.1.3.1.1.1. የላው አቡጊዳ - 1350 ዓ.ም. ገዳማ (ላዎስ) * 2.1.2.1.3.2. የሞን አቡጊዳ - 700 ዓ.ም. ገዳማ (ምየንማ) * 2.1.2.1.3.2.1. የቡርምኛ አቡጊዳ - 1050 ዓ.ም. ገዳማ (ምየንማ) * 2.1.2.1.3.3. የጥንታዊ ካዊ አቡጊዳ - 775 ዓ.ም. ገዳማ (ኢንዶኔዥያ) 2.1.2.1.3.3.1. የጃቭኛ አቡጊዳ - 900 ዓ.ም. ገዳማ (ኢንዶኔዥያ) 2.1.2.1.3.3.2. የባሊኛ አቡጊዳ - 1000 ዓ.ም. ገዳማ (ኢንዶኔዥያ)* 2.1.2.1.3.3.3. የባታክ አቡጊዳ - 1300 ዓ.ም. ገዳማ (ኢንዶኔዥያ)* 2.1.2.1.3.3.4. ባይባዪን አቡጊዳ - 1300 ዓ.ም. ገዳማ (ፊሊፒንስ) 2.1.2.1.3.3.5. ቡሂድ አቡጊዳ - 1300 ዓ.ም. ገዳማ (ፊሊፒንስ)* 2.1.2.1.3.3.6. ሃኑኖኦ አቡጊዳ - 1300 ዓ.ም. ገዳማ (ፊሊፒንስ)* 2.1.2.1.3.3.7. ታግባንዋ አቡጊዳ - 1300 ዓ.ም. ገዳማ (ፊሊፒንስ)* 2.1.2.1.3.3.8. ቡጊኛ አቡጊዳ - 1600 ዓ.ም. ገዳማ (ኢንዶኔዥያ) 2.1.2.1.3.3.9. ረጃንግ አቡጊዳ - ? (ኢንዶኔዥያ) 2.1.2.1.4. ካዳምባ አቡጊዳ - 450 ዓ.ም. ገዳማ (ደቡብ ህንድ) 2.1.2.1.4.1. ካናዳ አቡጊዳ - 1500 ዓ.ም. ገዳማ (ደቡብ ህንድ) * 2.1.2.1.4.2. ጠሉጉ አቡጊዳ - 1500 ዓ.ም. ገዳማ (ደቡብ ህንድ) * 2.1.2.1.5. ካሊንጋ አቡጊዳ - 500 ዓ.ም. ገዳማ (ምስራቅ ህንድ) 2.1.2.1.6. ግራንጣ አቡጊዳ - 500 ዓ.ም. ገዳማ (ደቡብ ህንድ) 2.1.2.1.6.1. ሲንሃላ አቡጊዳ - 700 ዓ.ም. ገዳማ (ስሪ ላንካ) * 2.1.2.1.6.1.1. ዲቨስ አኩሩ አቡጊዳ - 1100 ዓ.ም. ገዳማ (ማልዲቭስ ደሴቶች) 2.1.2.1.6.2. ጣሚል አቡጊዳ - 700 ዓ.ም. ገዳማ (ህንድ፣ ስሪ ላንካ) * 2.1.2.1.6.2.1. ሱራሽትራ አቡጊዳ - 1900 ዓ.ም. ገዳማ (ደቡብ ህንድ) * 2.1.2.1.6.3. ማላያላም አቡጊዳ - 1100 ዓ.ም. ገዳማ (ደቡብ ህንድ) * 2.1.2.1.7. የቶካራውያን አቡጊዳ - 500 ዓ.ም. ገዳማ (ምዕራብ ቻይና) 2.1.2.1.8. የአሆም አቡጊዳ - 1250 ዓ.ም. ገዳማ (ምሥራቅ ህንድ) 2.1.2.2. የእብራይስጥ ፊደል - 300 ክ.በ. ገዳማ (እስራኤል) * 2.1.2.3. የኃሮስጢ አቡጊዳ - 250 ክ.በ. ገዳማ (ፓኪስታን፣ አፍጋኒስታን) 2.1.2.4. የጳርቴ አብጃድ - 200 ክ.በ. ገዳማ (ምሥራቅ ፋርስ፣ ምዕራብ ቻይና) 2.1.2.4.1. የአቨስታ አልፋቤት - 400 ዓ.ም. ገዳማ (ፋርስ) 2.1.2.5. የሱርስጥ አብጃድ - 200 ክ.በ. ገዳማ (ሶርያ፣ ኢራቅ) * 2.1.2.5.1. የሶግድያናውያን አብጃድ - 100 ዓ.ም. ገዳማ (ዑዝበክስታን) 2.1.2.5.1.1. የጅዮርጅኛ አልፋቤት - 100? ዓ.ም. ገዳማ (ጂዮርጂያ) * 2.1.2.5.1.2 የማኒኬያውያን አብጃድ - 300 ዓ.ም. ገዳማ (ፋርስ) 2.1.2.5.1.3. የኦርኾን ጽሕፈት - 700 ዓ.ም. ገዳማ (ሞንጎልያ) 2.1.2.5.1.3.1. የጥንታዊ ሀንጋርኛ ጽሕፈት - 900 ዓ.ም. ገዳማ (ሀንጋሪ) 2.1.2.5.1.4. የኡይጉር አልፋቤት - 1000 ዓ.ም. ገዳማ (ምዕራብ ቻይና) 2.1.2.5.1.4.1. የሞንጎልኛ አልፋቤት - 1100 ዓ.ም. ገዳማ (ሞንጎልያ) * 2.1.2.5.1.4.1.1. የማንቹ አልፋቤት - 1591 ዓ.ም. (ምሥራቅ ቻይና) 2.1.2.5.1.4.2. ቶዶ አልፋቤት - 1641 ዓ.ም. (ምዕራብ ቻይና) * 2.1.2.6. የናባታውያን አብጃድ - 200 ክ.በ. ገዳማ (ዮርዳኖስ) 2.1.2.6.1. የዓረብኛ ፊደል - 400 ዓ.ም. ገዳማ (ዮርዳኖስ፣ ስሜን ዓረቢያ) * 2.1.2.6.1.1. ጃዊ አብጃድ - 1300 ዓ.ም. ገዳማ (ማለይዥያ፣ ብሩነይ) * 2.1.2.7. የማንዳያውያን አልፋቤት - 100 ዓ.ም. ገዳማ (ፋርስ) * 2.1.3. የትንሹ እስያ አልፋቤቶች - 800 ክ.በ. ገዳማ (ቱርክ) 2.1.4. የግሪክ አልፋቤት - 800 ክ.በ. ገዳማ (ግሪክ) * 2.1.4.1. የኩማይ አልፋቤት - 750 ክ.በ. ገዳማ (ግሪክ፣ ጣልያን) 2.1.4.1.1. የኤትሩስካውያን አልፋቤት - 725 ክ.በ. ገዳማ (ጣልያን) 2.1.4.1.1.1. የቬኔቲክ አልፋቤት - 700 ክ.በ. ገዳማ (ጣልያን) 2.1.4.1.1.1.1. የሩን ጽሕፈት - 150 ዓ.ም. ገዳማ (ጀርመን፣ ስካንዲናቭያ) 2.1.4.1.1.2. የላቲን አልፋቤት - 700 ክ.በ. ገዳማ (ጣልያን) * 2.1.4.1.1.2.1. የፋሊስካን አልፋቤት - 400 ክ.በ. ገዳማ (ጣልያን) 2.1.4.1.1.3. የኦስካን አልፋቤት - 600 ክ.በ. ገዳማ (ጣልያን) 2.1.4.1.2. የሜሳፒክ አልፋቤት - 550 ክ.በ. ገዳማ (ጣልያን) 2.1.4.2. የግሪክ-ኢቤርያውያን አልፋቤት - 400 ክ.በ. ገዳማ (እስፓንያ) 2.1.4.3. የቅብጢ አልፋቤት - 200 ክ.በ. ገዳማ (ግብጽ) * 2.1.4.4. የጎታውያን አልፋቤት - 300 ዓ.ም. ገዳማ (ዑክራይና) 2.1.4.5. የአርሜንኛ አልፋቤት - 397 ዓ.ም. (አርሜኒያ) * 2.1.4.6. የግላጎሊቲክ አልፋቤት - 855 ዓ.ም. (ቡልጋሪያ) 2.1.4.6.1. የቂርሎስ አልፋቤት - 940 ዓ.ም. ገዳማ (ቡልጋሪያ) * 2.1.4.6.1.1. ጥንታዊ የፐርሚክ ጽሕፈት - 1364 (ሳይቤሪያ) 2.1.4.6.1.2. የአብካዝ አልፋቤት - 1857 (አብካዝያ) * 2.1.5. የተርቴሶስ ጽሕፈት - 600 ክ.በ. ገዳማ (ፖርቱጋል፣ እስፓንያ) 2.1.5.1 ደቡብ የኢቤራውያን ጽሕፈት - 400 ክ.በ. ገዳማ (እስፓንያ) 2.1.5.1.1 ስሜን የኢቤራውያን ጽሕፈት - 400 ክ.በ. ገዳማ (እስፓንያ፣ ደቡብ ፈረንሳይ 2.1.5.1.1.1 የቄልጢበርያውያን ጽሕፈት - 200 ክ.በ. ገዳማ (ስሜን እስፓንያ) 2.1.6. የቲፊናቅ አብጃድ - 250 ክ.በ. ገዳማ (ስሜን አፍሪካ) * 2.1.6.1. አዲስ ቲፊናቅ አልፋቤት - 1960 ዓ.ም. ገዳማ (ሞሮኮ) * 3. የደቡብ ዓረቢያ አብጃድ -? 900 ክ.በ. ገዳማ (ኢትዮጵያ፣ ደቡብ ዓረብያ) 3.1. ጥንታዊ ግዕዝ አብጃድ - 500 ክ.በ. ገዳማ (ኢትዮጵያ) 3.1.1. ግዕዝ አቡጊዳ - 300 ዓ.ም. ገዳማ (ኢትዮጵያ) * 3.2. የጣሙዲክ አብጃድ - 200 ክ.በ. ገዳማ (ስሜን አረቢያ)