id
stringlengths 1
6
| url
stringlengths 31
426
| title
stringlengths 1
231
| text
stringlengths 1
443k
|
|---|---|---|---|
341298 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Revolucionari | Revolucionari | Një revolucionar është një person që ose merr pjesë, ose mbron një revolucion. Termi revolucionar mund të përdoret gjithashtu si mbiemër, për t'iu referuar diçkaje që ka një ndikim të madh, të papritur në shoqëri ose në disa aspekte të përpjekjeve njerëzore.
Përkufizimi
Termi - si emër ashtu edhe mbiemër - zakonisht zbatohet në fushën e politikës, por gjithashtu përdoret herë pas here në kontekstin e shkencës, shpikjes ose artit. Në politikë, një revolucionar është dikush që mbështet ndryshime të papritura, të shpejta dhe drastike, zakonisht duke zëvendësuar status quo-në, ndërsa një reformist është dikush që mbështet ndryshime më graduale dhe në rritje, shpesh duke punuar brenda sistemit. Në këtë kuptim, revolucionarët mund të konsiderohen radikalë, ndërsa reformistët janë të moderuar në krahasim. Momentet që duken revolucionare në sipërfaqe mund të përfundojnë duke përforcuar institucionet e vendosura. Po kështu, dukshëm ndryshimet e vogla mund të çojnë në pasoja revolucionare në terma afatgjatë. Kështu, qartësia e dallimit midis revolucionit dhe reformës është më shumë konceptuale sesa empirike.
Një konservator është dikush që në përgjithësi kundërshton ndryshime të tilla. Një reaksionar është dikush që dëshiron që gjërat të kthehen në mënyrën si ishin përpara se të ndodhte ndryshimi (dhe kur ky kthim në të kaluarën do të përfaqësonte një ndryshim të madh në vetvete, reaksionarët mund të jenë njëkohësisht revolucionarë). Një revolucion gjithashtu nuk është i njëjtë me një grusht shteti: ndërsa një grusht shteti zakonisht përfshin një grup të vogël komplotistësh që marrin me dhunë kontrollin e qeverisë, një revolucion nënkupton pjesëmarrje masive dhe legjitimitet popullor. Përsëri, dallimi është shpesh më i qartë konceptualisht sesa empirikisht.
Revolucioni dhe ideologjia
Sipas sociologut James Chowning Davies, revolucionarët politikë mund të klasifikohen në dy mënyra:
Sipas qëllimeve të revolucionit që ata propozojnë. Zakonisht, këto synime janë pjesë e një ideologjie të caktuar. Teorikisht, çdo ideologji mund të gjeneronte markën e vet të revolucionarëve. Në praktikë, shumica e revolucionarëve politikë kanë qenë anarkistë, komunistë, socialistë, islamikë, sindikalistë ose nacionalistë.
Sipas metodave që propozojnë të përdorin. Kjo i ndan revolucionarët në dy grupe të gjera: Ata që mbrojnë një revolucion të dhunshëm dhe ata që janë pacifistë.
Anarkizmi
Anarkisti revolucionar Sergey Nechayev argumentoi në Katekizmi i një Revolucionari:
"Revolucionari është një njeri i dënuar. Ai nuk ka interesa private, nuk ka marrëdhënie, ndjenja, lidhje, pronë dhe as një emër të tijin. E gjithë qenia e tij është e gllabëruar nga një qëllim, një mendim, një pasion - revolucioni. Zemra dhe shpirti, jo vetëm me fjalë, por me vepra, ai ka shkëputur çdo lidhje me rendin shoqëror dhe me gjithë botën e qytetëruar, me ligjet, sjelljet e mira, konventat dhe moralin e asaj bote. Ai është armiku i saj i pamëshirshëm dhe vazhdon të banojë atë me vetëm një qëllim - ta shkatërrojë atë."Sergey Nechayev (1869). The Revolutionary Catechism .
Marksizëm–Leninizmi
Sipas Che Guevara, "revolucionari i vërtetë udhëhiqet nga një ndjenjë e madhe dashurie. Është e pamundur të mendosh për një revolucionar të vërtetë që i mungon kjo cilësi." Sipas Marxist Internet Archive, një revolucionar përfocon dallimet dhe konfliktet e shkaktuara nga përparimet teknologjike në shoqëri. Revolucionarët provokojnë dallime dhe dhunojnë së bashku kontradiktat brenda një shoqërie, duke përmbysur qeverinë nëpërmjet ngritjes në pushtet të klasës që përfaqësojnë. Pas shkatërrimit të rendit të vjetër, revolucionarët ndihmojnë në ndërtimin e një qeverie të re që i përmbahet marrëdhënieve shoqërore në zhvillim, të cilat janë bërë të mundura nga forcat e përparuara prodhuese.”
Referime
Revolucioni |
341300 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Mora%20fjal%C3%AB | Mora fjalë | Mora fjalë është një këngë e shkruar dhe komponuar në vitin 2000 nga Naim Gjoshi dhe e kënduar fillimisht nga këngëtari Qazim Beka, në vitin 2001, në trevjetorin e rënies heroike të komandantit legjendar Adem Jashari. Më vonë kënga është kënduar edhe nga Shkurte Fejza por edhe nga këngëtarë të tjerë si Endrita Shkodra, Adem Ramadani, Elgit Dodaj etj. Suksesin më të madh deri më tani, kjo këngë e kishte në ambientet e Stadiumit Air Albania në ndeshjen mes Shqipërisë dhe Çekisë zhvilluar më 12 tetor 2023.
Shih edhe
Muzika shqiptare
Muzika e lehtë shqiptare
Referime
Këngë 2000 |
341302 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Fletoren%20e%20Sh%C3%ABnimeve%20%2B | Fletoren e Shënimeve + | Fletore Shënimeve është një Redaktues teksti pa pagesë për sistemet operative Dritare dhe synohet si një zëvëndësim për redaktuesin Fletore shënimesh të instaluar si parazgjedhje në Dritaret. [ 1 ] Ka më shumë veçori të formatimit, por, si Fletore Shënimesh, funksionon vetëm me tekst të thjesht. [ 2 ] Mund të hapë skedare teksti të çdo madhësie dhe një shembull i vetëm i programit mund të hap shumë skeadrë njëkohësisht. Ai mbështet zvarritjen dhe hedhjen e tekstit brenda një skedari dhe midis skedarëve, dhe mbështet shkronjën dhe ngjyra të shumta. [ 3 ]
Fletore Shënimesh + ofrohet nga kompania e Programeve Roxh. Është zhvilluar nga programuesi Hollandez Roxhier Meurs. U lëshua për herë të parë në vitin 1996. [ 1 ] Fillimisht, ai kishte avantazhin e hapjes së skedarëve të çdo madhësie, sepse deri në vitin 2000 Fletore Shënimesh nuk mund të hapte skedarë më të mëdhenj se 64 KB. [ 4 ]
Shiko gjithashtu
• Fletore Shënimesh ++
• Lista e redaktuesve të tekstit
• Krahasimi i redaktuesve të tekstit
Referencat
1. ^ Woody Leonhard, Barry Simon (1999). Nëna e të gjitha librave të Dritareve 98. Addison-
Weslez. fq 431. ISBN 021433125.
2. ^ John Mueller (2001). SAMS Mësojeni veten Dritaret XP në 21 ditë. Publikimi i SAMS. fq
178. ISBN 0672322633.
3. ^ Max Green (10-06-1999). "Dhjetë mjetet kryesore të përpunimit të fjalëve". Bota e PC-ve.
Arkivuar nga origjinali më 26 dhjetor 2007.
4. ^ Mariateresa Thiery (2000). Përpunuesit e fjalëve dhe mësimet". Shënime të jashtme. Trotta
Media Inc. Arkivuar nga origjinali më 5 mars 2001.
Lidhje të jashtme
• Faqja kryesore e ProgRoxh (Arkivi i Internetit).
Kategoritë:
Redaktuesit e tekstit të Dritareve | Zëvendësimi i fletores | Pa pagesë |
341304 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Redaktues%20teksti | Redaktues teksti | Një redaktues teksti është një lloj programi kompjuterik që redakton tekste të thjeshta. Programe të tilla nganjëherë njihen si programe fletore Shënimesh(p.sh. Fletore Shënimesh i Dritareve). [ 1 ][ 2 ][ 3 ] Redaktorët e tekstit pajisen me sisteme operative dhe paketa të zhvillimit të programit dhe mund të përdoren për të ndryshuar skedarë të tillë si skedarët e konfigurimit, skedarët e dokumentacionit dhe kodin burimor të gjuhës së programimit. [ 4 ]
Tekst i thjeshtë dhe tekst i pasur
Artikujt kryesorë: Teksti i thjeshtë dhe Teksti i pasur.
Ekzistojnë dallime të rëndësishme midis tekstit të thjeshtë (i krijuar dhe redaktuar nga redaktuesit e tekstit) dhe teksti i pasur (si ai i krijuar nga përpunuesit e tekstit ose programi publikues në ekran).
Teksti i thjeshtë përbëhet eksluzivisht nga përfaqësimi i karaktereve. Çdo karakter përfaqësohet nga një sekuencë me gjatësi fikse prej një, ose dy ose katër bajt, në përputhje me konventat specifike të kodimit të karaktereve, të tilla si ASCII, ISO, /IEC 2022, Shift JIS, UTF-8 ose UTF-16. Këto konventa përcaktojnë shumë karaktere të shtypura, por edhe karaktere që nuk shtypen që kontrollojnë rrjedhën e tekstit, si hapësira, ndërprerja e rreshtit dhe ndërprerja e faqes. Teksti i thjeshtë nuk përmban asnjë informacion tjetër për vetë tekstin, madje as konventën e kodimit të karaktereve të përdorur. Teksti i thjeshtë ruhet në skedarët e tekstit, megjithëse skedarët e teksitit nuk ruajnë ekskluzivisht tekst të thjesht (dikur nga nevoja dhe tani sipas konvencionit) përgjithësisht shfaqej duke përdorur një shkronjë vetëm hapësirë, i tillë që shtrirja horizontale dhe formatimi kolonës bëheshin ndonjëherë duke përdorur karaktere të hapësirës së bardhë.
Teksti i pasur, nga ana tjetër, mund të përmbajë meta të dhëna, të dhëna për formatimin e karaktereve (p.sh. lloji i fytyrës, madhësia, pesha dhe stili), të dhëna të formatimit të paragrafit (p.sh. dhëmbëzimi, shtrirja, shpërndarja e shkronjave dhe fjalëve, dhe hapësira ndërmjet rreshtat ose paragrafët e tjerë), dhe të dhënat e specifikimeve të faqes (p.sh. madhësia, diferenca dhe drejtimi i leximit). Teksti i pasur mund të jetë shumë kompleks. Teksti i pasur mund të ruhet në format binar (p.sh. DOC), skedarë teksti që i përmbahen një gjuhë shënjimi (p.sh. RTF ose HTML), ose në një formë hibride të të dyjave (p.sh. Office Open XML ).
Redaktuesit e tekstit synojnë të hapin dhe ruajnë skedarë teksti që përmbajnë tekst të thjeshtë ose çdo gjë që mund të interpretohet si tekst i thjeshtë, duke përfshirë shënimin për tekst të pasur ose shënimin për diçka tjetër (p.sh. SVG).
Historia
Përpara se të ekzistonin redaktuesit e tekstit, teksti i kompjuterit u fut në kartat me makineri çelës me grusht.[ 5 ] Kutitë fizike të këtyre kartave të holla kartoni u futën më pas në një lexues letrash. Shirit magnetik, daulle dhe skedarët e imazheve të kartës së diskut të krijuar nga kuvertë të tillë kartash shpesh nuk kishin fare karaktere të ndarjes së rreshtave dhe supozonin regjistrime me gjatësi fikse[a] 80 ose 90 karaktere[ 6 ] .[ 7 ] Një alternativë ndaj letrave ishte Ngjitur shirit. Ai mund të krijohet nga disa teleshtypësin (të tilla si llojinTele), të cilët përdorën karaktere speciale për të treguar skajet e regjistrimeve.[ 8 ] Disa sisteme operative të hershme përfshinin redaktues teksti në grup, ose të integruar me përpunuesit e gjuhës ose si programe të veçanta të shërbimeve; një shembull i hershëm ishte aftësia për të redaktuar SHTRYDH skedarët burim për SCAT[ 9 ] në SHPËRNDAJE Sistemin Operativ.
Redaktorët e parë ndërveprues të tekstit ishin "redaktorët e linjës" të orientuar në terminalet teleprinter ose type writer-style pa ekran. Komandat (shpesh një shtypje e vetme tasti) kryenin modifikime në një skedar në një pikë futjeje imagjinare të quajtur "kursori". Ndryshimet u verifikuan duke shtypur një komandë për të printuar një pjesë të vogël të skedarit dhe periodikisht duke shtypur të gjithë skedarin. Në disa redaktues rreshtash, kursori mund të zhvendoset me anë të komandave që specifikojnë numrin e rreshtit në skedar, tekstin strings (kontekst) për të cilin do të kërkohet dhe përfundimisht shprehjet e rregullta. Redaktorët e linjës ishin përmirësime të mëdha ndaj goditjes së çelësave. Disa redaktorë të linjës mund të përdoren me tastierë; komandat e redaktimit mund të merren nga një kuvertë letrash dhe të aplikohen në një skedar të caktuar. Disa redaktorë të zakonshëm të linjës mbështetën një modalitet "verifiko" në të cilin komandat e ndryshimit shfaqnin linjat e ndryshuara.
Kur terminalet kompjuterike me ekrane video u bënë të disponueshme, redaktuesit e tekstit të bazuar në ekran (nganjëherë quhen thjesht "redaktorët e ekranit") u bënë të zakonshëm. Një nga redaktuesit më të hershëm të ekranit të plotë ishte O26, i cili u shkrua për konsolën e operatorit të kompjuterëve CDC 6000 series në vitin 1967. Një tjetër redaktues i hershëm i ekranit të plotë ishte vi. I shkruar në vitet 1970, ai është ende një redaktues standard[ 10 ] në sistemet operative Unix dhe Linux. Gjithashtu i shkruar në vitet 1970 ishte redaktori i orientuar nga ekrani UCSD Pascal, i cili u optimizua si për kodin burimor të futur ashtu edhe për tekstin e përgjithshëm.[ 11 ] Emacs, një nga të parët falas dhe softuer me burim të hapur projekte, është një tjetër redaktues i hershëm në ekran të plotë ose në kohë reale, ai që ishte portuar në shumë sisteme.[ 12 ] 1977 Commodore PET ishte i pari. kompjuter i tregut masiv për të shfaqur një redaktues me ekran të plotë. Lehtësia dhe shpejtësia e një redaktuesi me ekran të plotë (në krahasim me redaktorët e bazuar në linjë) motivoi shumë blerje të hershme të terminaleve video.[ 13 ]
Struktura bazë e të dhënave në një redaktues teksti është ajo që menaxhon vargun (sekuencën e karaktereve) ose listën e rekordeve që përfaqëson gjendjen aktuale të skedarit që redaktohet. Ndërsa e para mund të ruhet në një arresë të gjatë të njëpasnjëshme karakteresh, dëshira për redaktues teksti që mund të fusin më shpejt tekst, të fshijnë tekstin dhe të zhbëjnë/ribëjnë redaktimet e mëparshme, çoi në zhvillimin e strukturave më të ndërlikuara të të dhënave të sekuencës. .[ 14 ] Një redaktues tipik teksti përdor një gap buffer, një lista e lidhur rreshtash (si në Paper Clip), një tabelë pjesë, ose një litar, si struktura e të dhënave të sekuencës së tij.
Llojet e redaktuesve të tekstit
Disa redaktues teksti janë të vegjël dhe të thjeshtë, ndërsa të tjerë ofrojnë funksione të gjera dhe komplekse. Për shembull, sistemet operative Uniks dhe Uniks kanë redaktuesin pico (ose një variant), por shumë përfshijnë gjithashtu redaktorët vi dhe Emacs. Sistemet Programi i vogël i Dritareve vijnë me Fletore Shënimesh të thjeshtë, megjithëse shumë njerëz—veçanërisht programuesit—preferojnë redaktues të tjerë me më shumë veçori. Nën Molla Macintosh klasik SO Mac kishte TekstiShtëpisë më vonë i zëvendësuar nga Teksti Thjeshtë 9 në 1994, i cili u zëvendësua në Mac OS X nga Text Edit, i cili kombinon veçoritë e një redaktuesi teksti me ato tipike të një përpunuesi teksti si vizoret, kufijtë dhe përzgjedhja e shumëfishtë e shkronjave. Këto veçori nuk janë të disponueshme njëkohësisht, por duhet të ndërrohen me komandën e përdoruesit, ose nëpërmjet programit që përcakton automatikisht lloji i skedarit.
Shumica e përpunuesve të tekstit mund të lexojnë dhe shkruajnë skedarë në format teksti të thjeshtë, duke i lejuar ata të hapin skedarë të ruajtur nga redaktuesit e tekstit. Megjithatë, ruajtja e këtyre skedarëve nga një përpunues teksti kërkon të sigurohet që skedari të jetë i shkruar në formatin tekst i thjeshtë dhe që çdo cilësim i Enkodimi i tekstit ose BOM nuk do ta errësojë skedarin për përdorimin e tij të synuar. . Përpunuesit e tekstit jo-WYSIWYG, të tilla si FjalaYll, futen më lehtë në shërbim si redaktues teksti dhe në fakt u përdorën zakonisht si të tillë gjatë viteve 1980. formati i skedarit i paracaktuar i këtyre përpunuesve të tekstit shpesh i ngjan një gjuhe shënimi, me formatin bazë që është teksti i thjeshtë dhe formatimi vizual i arritur duke përdorur karakteret e kontrollit ose sekuencat e ikjes që nuk shtypen. Përpunuesit e mëvonshëm të tekstit si Programi i vogël Fjala ruajnë skedarët e tyre në një format binar dhe pothuajse nuk përdoren kurrë për të redaktuar skedarë teksti të thjeshtë.[ 15 ]
Disa redaktues teksti mund të redaktojnë skedarë jashtëzakonisht të mëdhenj si skedarët e ditarit ose një bazë të dhënash të tërë të vendosur në një skedar të vetëm. Redaktorët më të thjeshtë të tekstit thjesht mund të lexojnë skedarë në memorien kryesore të kompjuterit. Me skedarë më të mëdhenj, ky mund të jetë një proces i ngadaltë dhe i gjithë skedari mund të mos përshtatet. Disa redaktues teksti nuk e lejojnë përdoruesin të fillojë redaktimin derisa të përfundojë ky lexim. Performanca e redaktimit gjithashtu vuan shpesh në redaktuesit jo të specializuar, me redaktuesin që i duhen sekonda apo edhe minuta për t'iu përgjigjur goditjeve të tastave ose komandave të navigimit. Redaktorët e specializuar kanë optimizime të tilla si ruajtja vetëm e pjesës së dukshme të skedarëve të mëdhenj në memorie, duke përmirësuar performancën e redaktimit.
Disa redaktorë janë të programueshëm, që do të thotë, p.sh., ata mund të personalizohen për përdorime specifike. Me një redaktues të programueshëm është e lehtë të automatizoni detyrat e përsëritura ose, të shtoni funksionalitete të reja apo edhe të zbatoni një aplikacion të ri brenda kornizës së redaktuesit. Një motiv i zakonshëm për personalizim është që një redaktues teksti të përdorë komandat e një redaktuesi tjetër teksti me të cilin përdoruesi është më i njohur, ose të kopjojë funksionalitetin e munguar nga i cili përdoruesi ka filluar të varet. Zhvilluesit e programeve kompjuterike shpesh përdorin personalizime të redaktuesve të përshtatur me gjuhën e programimit ose mjedisin e zhvillimit në të cilin po punojnë. Programueshmëria e disa redaktuesve të tekstit është e kufizuar në përmirësimin e funksionalitetit kryesor të redaktimit të programit, por Emacs mund të zgjerohet shumë përtej redaktimit të tekstit skedarë—për shfletim në ueb, leximin e postës elektronike, bisedën në internet, menaxhimin e skedarëve ose luajtjen e lojërave dhe shpesh mendohet si një mjedis ekzekutimi i Lisp me një Ndërfaqja e Përdoruesit të Tekstit. Emacs madje mund të programohet për të imituar Vi, rivalin e tij në luftërat e redaktorit tradicional të kultura Uniks.[ 16 ][[[17]] ]
Një grup i rëndësishëm redaktuesish të programueshëm përdor REXX[ b ] si gjuhë skriptimi. Këta "redaktorë ortodoksë" përmbajnë një "vijë komandimi" në të cilën mund të shtypen komandat dhe makrot dhe linjat e tekstit në të cilat mund të shtypen komandat e rreshtave[ c ] dhe makro. Shumica e redaktorëve të tillë janë derivate të ISPF/PDF REDAKTO ose të XREDAKTO, redaktori kryesor i IBM për VM/SP deri në z/VM. Midis tyre janë XREDAKTO [THE]], KREDAKTO, X2, Uni-edit dhe SREDAKTO.
Një redaktues teksti i shkruar ose i personalizuar për një përdorim specifik mund të përcaktojë se çfarë është duke redaktuar përdoruesi dhe të ndihmojë përdoruesin, shpesh duke plotësuar termat e programimit dhe duke treguar këshillat e veglave me dokumentacionin përkatës. Shumë redaktues teksti për zhvilluesit e softuerit përfshijnë kodin burimor sintaksë theksimin dhe automatikën dhëmbëzimi për t'i bërë programet më të lehta për t'u lexuar dhe shkruar. Redaktorët e programimit shpesh e lejojnë përdoruesin të zgjedhë emrin e një përfshi skedarin, funksionin ose ndryshore, më pas kaloni te përkufizimi i tij. Disa gjithashtu lejojnë lundrimin e lehtë në seksionin origjinal të kodit duke ruajtur vendndodhjen fillestare të kursorit ose duke shfaqur përkufizimin e kërkuar në një dritare kërcyese ose buffer të përkohshëm. Disa redaktorë e zbatojnë vetë këtë aftësi, por shpesh një mjet ndihmës si tagetc përdoret për të gjetur përkufizimet.
Karakteristikat tipike
• Gjeni dhe zëvendësoni – Redaktorët e tekstit ofrojnë lehtësira të gjera për kërkimin dhe
zëvendësimin e vargjeve të tekstit, qoftë individualisht, ose grupe skedarësh në skedat e
hapura ose në një dosje të zgjedhur. Redaktorët e avancuar mund të përdorin [[shprehjet e
rregullta]] për të kërkuar dhe modifikuar tekstin ose kodin. Veçoritë shtesë mund të
përfshijnë opsionale ndjeshmëria e rastit, një histori termash kërkimi për rikujtim të
shpejtë dhe përfundim automatik dhe renditje të rezultateve të shumta në një vend.[
18 ] Nevoitet burim më i mirë
• Prit, kopjo dhe ngjit – shumica e redaktuesve të tekstit ofrojnë metoda për të kopjuar dhe
zhvendosur tekstin brenda skedarit ose midis skedarëve.
• Aftësia për të trajtuar tekstin e koduar UTF-8.
• Formatimi i tekstit – Redaktorët e tekstit shpesh ofrojnë veçori bazë të formatimit vizual si
mbështjellja e rreshtit, indentacioni automatik, lista e pikave duke përdorur karaktere
ASCII, formatimi i komenteve , theksimi i sintaksës dhe kështu me radhë. Këto janë
zakonisht vetëm për shfaqje dhe nuk futin kode formatimi në vetë skedarin.
• Zbërthe dhe ribëj – Ashtu si me përpunuesit e tekstit, redaktuesit e tekstit ofrojnë një mënyrë për
të zhbërë dhe ribërë modifikimin e fundit, ose më shumë. Shpesh - veçanërisht me redaktuesit e vjetër
të tekstit - mbahet mend vetëm një nivel i historisë së redaktimit dhe lëshimi i njëpasnjëshëm i
komandës së zhbërjes do të "ndryshojë" vetëm ndryshimin e fundit. Redaktorët modernë ose më kompleksë
zakonisht ofrojnë një histori të shumëfishtë, kështu që lëshimi i komandës zhbërje në mënyrë të
përsëritur do ta kthejë dokumentin në redaktime të njëpasnjëshme më të vjetra. Një komandë e veçantë e
ribërjes do t'i ciklit modifikimet "përpara" drejt ndryshimeve më të fundit. Numri i ndryshimeve të
kujtuara varet nga redaktori dhe shpesh mund të konfigurohet nga përdoruesi.
• Aftësia për të kërcyer në një numër rreshti të caktuar. citim i nevojshëm
Karakteristikat e avancuara
• Përkufizimi i makros ose i procedurës: për të përcaktuar komandat ose veçoritë e reja si kombinime të
komandave të mëparshme ose makrove të tjera, ndoshta me parametra të kaluar, ose me fole të makros.
• Profilet për të ruajtur opsionet e vendosura nga përdoruesi ndërmjet sesionit të redaktimit.
• Makrotë e profilit me emra të specifikuar, p.sh., mjedisi, profili, të ekzekutuara automatikisht në
fillim të një sesioni redaktimi ose kur hapni një skedar të ri.
• Redaktimi me shumë skedarë: aftësia për të redaktuar skedarë të shumtë gjatë një sesioni redaktimi,
ndoshta duke kujtuar kursorin e linjës aktuale të secilit skedar, për të futur tekst të përsëritur në
çdo skedar, për të kopjuar ose zhvendosur tekstin midis skedarëve, në anën krahaso skedarët
-përkrah (ndoshta me një ndërfaqe me shumë dokumente me pllaka), etj.
• Redaktorët me shumë pamje: aftësia për të shfaqur pamje të shumta të të njëjtit skedar, me gjurmim të
pavarur të kursorit, duke sinkronizuar ndryshimet midis dritareve, por duke ofruar të njëjtat lehtësira
që disponohen për skedarët e pavarur.
• Kolaps/zgjero, i quajtur edhe palosja: aftësia për të përjashtuar përkohësisht seksione të tekstit
nga pamja. Kjo mund të bazohet ose në një sërë numrash rreshtash ose në ndonjë element sintaksor,
p.sh., duke përjashtuar gjithçka midis një FILLIMI; dhe FUNDI që përputhet;.
• Redaktimi i bazuar në kolona; aftësia për të ndryshuar ose futur të dhëna në një kolonë të caktuar, ose
për të zhvendosur të dhënat në kolona specifike.
• Transformimi i të dhënave – Leximi ose bashkimi i përmbajtjes së një skedari tjetër teksti në
skedarin që po redaktohet aktualisht. Disa redaktues teksti ofrojnë një mënyrë për të futur daljen e
një komande të lëshuar në guaskën e sistemit operativ. Gjithashtu, një veçori e zhvendosjes së
rastit mund të përkthehet në shkronja të vogla ose të mëdha.
• Filtrimi – Disa redaktues të avancuar të tekstit lejojnë redaktuesin të dërgojë të gjithë ose
pjesët e skedarit që redaktohet në një program tjetër dhe të lexojë rezultatin përsëri në skedar në
vend të rreshtave që "filtrohet". Kjo, për shembull, është e dobishme për renditjen e një serie
rreshtash në mënyrë alfabetike ose numerike, për të bërë llogaritje matematikore, për të futur në
dhëmbë kodi burimor, e kështu me radhë.
• Theksimi i sintaksës – nënvizon në mënyrë kontekstuale kodi burimor, gjuhët e shënjimit,
skedarët e konfigurimit dhe tekste të tjera që shfaqen në një format të organizuar ose të
parashikueshëm. Redaktorët në përgjithësi i lejojnë përdoruesit të personalizojnë ngjyrat ose stilet e
përdorura për çdo element gjuhësor. Disa redaktues teksti gjithashtu i lejojnë përdoruesit të
instalojnë dhe përdorin temat për të ndryshuar dukjen dhe ndjesinë të gjithë [[ndërfaqes së
përdoruesit]] të redaktuesit.
• Redaktorët e orientuar drejt sintaksës - disa redaktorë kanë mbështetje për sintaksën e një ose më
shumë gjuhëve dhe lejojnë operacionet për sa i përket njësisë sintaksore, p.sh., futni një klauzolë të
re KUR në një PËRZGJEDH deklaratë.
• Zgjerueshmëria - një redaktues teksti i destinuar për përdorim nga programuesit duhet të ofrojë një
mekanizëm plugin, ose të jetë i skriptueshëm, kështu që një programues mund të personalizojë
redaktuesin me veçoritë e nevojshme për të menaxhuar projektet individuale të softuerit, për të
personalizuar funksionalitetin ose lidhjet e çelësave për sisteme specifike [[gjuhët e
programimit]] ose kontrolli i versionit, ose në përputhje me stilet e kodimit.
• Navigimi i Kursori mund të ndryshojë sipas redaktuesve të tekstit. Për shembull, duke shtypur
"Fund" dy herë mund të lundrojë në fund të një rreshti të mbështjellë pas një shtypjeje të lundruar në
fund të një rreshti teksti në ekran. Terminalet I orientuar nga blloku zakonisht kanë çelësa të
dedikuar të lëvizjes së kursorit, ashtu si tastierat në kompjuterët personalë.
• Command line - disa redaktorë, p.sh., ISPF, XEDIT, kanë një fushë të dedikuar në ekran për
futjen e komandave në krahasim me tekstin. Në varësi të redaktuesit, përdoruesit mund t'i duhet të
përdorë çelësat e kursorit për të kaluar midis fushave të komandës dhe tekstit ose redaktori mund të
interpretojë, p.sh., çelësat e funksioneve specifike , si kërkesa për të kaluar.
• Komandat e linjave, të njohura gjithashtu si komandat e prefiksit ose komandat e sekuencës - Disa
redaktorë e trajtojnë një skedar si një grup rreshtash teksti me numra rreshtash ose numra sekuence të
lidhur, dhe kanë një fushë të veçantë të numrit të rreshtit për secilën fushë teksti. Një komandë
rreshti është një varg që përdoruesi e shkruan në një fushë të numrit të rreshtit dhe që redaktori e
njeh si një komandë që vepron në atë linjë specifike ose bllok rreshtash, p.sh., LC për të
përkthyer një rresht në shkronja të vogla, ))3 për të zhvendosur një bllok në tre kolona djathtas.
Disa redaktorë mbështesin gjithashtu makro linjat, të njohura gjithashtu si makro prefiks ose makro
sekuencash. Pavarësisht komandës së prefiksit të emrit, disa redaktorë lejojnë që fusha e sekuencës të
shfaqet pas fushës së tekstit.
• Redaktorët e tekstit, veçanërisht redaktorët e kodit burimor, shpesh përdorin një font monospace që
dallon qartë midis karaktereve të ngjashme (homoglifet) të tilla si dy pika dhe pikëpresje.[ 19
]
Redaktorë të specializuar
Disa redaktorë përfshijnë veçori të veçanta dhe funksione shtesë, për shembull,
• Redaktuesit e kodit burimor janë redaktues teksti me funksione shtesë për të lehtësuar
prodhimin e kodit burimor. Këto shpesh shfaqin funksione të theksuara sintaksore të programueshme
nga përdoruesi dhe navigim kodesh, si dhe mjete kodimi ose tastierë makro të ngjashme me një
redaktues HTML.
• Redaktorët e palosshëm. Kjo nënklasë përfshin të ashtuquajturit "redaktorë ortodoksë" që janë
derivate të Xedit. Redaktorët që zbatojnë palosjen pa veçori specifike programore quhen zakonisht
përvijues (shih më poshtë).
• IDEs (mjediset e integruara të zhvillimit) janë krijuar për të menaxhuar dhe thjeshtuar
projekte të mëdha programimi. Ato zakonisht përdoren vetëm për programim pasi përmbajnë shumë
veçori të panevojshme për redaktimin e thjeshtë të tekstit.
• Autorëve të Rrjeti i Gjerë Botëror u ofrohet një shumëllojshmëri redaktorët HTML të
dedikuar për detyrën e krijimit të faqeve të internetit. Këto përfshijnë: Endësëndrash,
KompoÇfarë dhe Redaktori Tekstit E. Shumë prej tyre ofrojnë opsionin e shikimit të një
pune në vazhdim në një Pasqyrimi motorik HTML të integruar ose shfletues ueb të integruar.
Megjithatë, shumica e zhvillimit të faqes bëhet në një gjuhë programimi dinamik si
Ruby ose PHP duke përdorur një redaktues të kodit burimor ose IDE. HTML-ja e dorëzuar nga
të gjitha faqet e internetit statike, përveç atyre më të thjeshta, ruhet si [[skedarë
shabllonesh]] individuale që janë mbledhur nga softueri që kontrollon sitin dhe nuk përbëjnë një
dokument të plotë HTML.
• Matematikanët, fizikanët dhe shkencëtarët kompjuterikë shpesh prodhojnë artikuj dhe libra duke
përdorur TeX ose LaTeX në skedarë teksti të thjeshtë. Dokumentet e tilla shpesh prodhohen
nga një redaktues standard teksti, por disa njerëz përdorin redaktorët TeX të specializuar.
• Përvijimet. Quhen gjithashtu redaktues të bazuar në pemë, sepse ato kombinojnë një pemë skicë
hierarkike me një redaktues teksti. Palosja (shih më lart) mund të konsiderohet një formë e
specializuar e konturimit.
• Redaktorët bashkëpunues lejojnë përdorues të shumtë të punojnë në të njëjtin dokument
njëkohësisht nga vendndodhje të largëta përmes një rrjeti. Ndryshimet e bëra nga përdorues
individualë gjurmohen dhe bashkohen automatikisht në dokument për të eliminuar mundësinë e
modifikimeve kontradiktore. Këta redaktorë gjithashtu përfshijnë zakonisht një komponent [[bisedë
në internet]] për diskutim midis redaktorëve.
• Redaktorët pa shpërqendrim ofrojnë një ndërfaqe minimaliste me qëllim të izolimit të
shkrimtarit nga pjesa tjetër e aplikacioneve dhe sistemit operativ, duke qenë kështu në gjendje të
fokusohet në shkrim pa shpërqendrime nga elementët e ndërfaqes si një shiriti i veglave ose
zona e njoftimit.
Redaktorët e programueshëm zakonisht mund të përmirësohen për të kryer një ose të gjitha këto funksione, por redaktorët më të thjeshtë fokusohen vetëm në një, ose, si redaktorigPHP, synohen në një gjuhë të vetme programimi.
Shiko gjithashtu
• Lista e redaktuesve të tekstit
• Krahasimi i redaktuesve të tekstit
• Lufta e redaktorit
• Shikuesi i skedarit – nuk e ndryshon skedarin, më shpejt për skedarë shumë të mëdhenj dhe mund të
jetë më i sigurt
• Redaktori Hex – përdoret për redaktimin e skedarëve binare
• Redaktori i transmetimit – përdoret për redaktim jointeraktiv
Shënime
a. ^ Nga fundi i viteve 1960 ishin në dispozicion redaktorët që mbështetnin regjistrime me gjatësi të
ndryshueshme.
b. ^ Fillimisht makrot u shkruan në assembler, CLIST (TSO), CMS EXEC (VM), EXEC2
(VM/SE) ose PL/I, por shumica e përdoruesve hoqën dorë nga CLIST, EXEC dhe EXEC2 sapo REXX ishte i
disponueshëm.
c. ^ Një komandë rreshti është një komandë e shtypur në zonën e hyrjes së numrit të sekuencës që lidhet
me një rresht specifik teksti dhe fushëveprimi i së cilës është i kufizuar në atë rresht, ose, në rastin
e një komande blloku, i lidhur me bllokun e rreshtave midis fillimit dhe mbarimit. komandat e linjës.
Një shembull i kësaj të fundit do të ishte shtypja e komandës ucc (blloku i shkronjave të mëdha) në
zonat hyrëse të dy rreshtave; kjo ka të njëjtin efekt si shtypja e uc (shkruara e madhe) në zonën hyrëse
të secilës rresht në interval.
Referencat
1. ^ H. Albert Napier; Ollie N. Rivers; Stuart Wagner (2005). [[Krijimi i një biznesi elektronik
fitues]]. Mësimi Cengage. fq. 330. ISBN 1111796092.
2. ^ Peter Norton; Scott H. Clark (2002). [[E Reja e Peter Norton Brenda PC-së. Publikimi
Sams]]. fq. 54. ISBN 0672322897.
3. ^ L. Gopalakrishnan; G. Padmanabhan; Sudhat Shukla (2003). [[PC juaj në shtëpi: Përfitoni sa më
shumë nga kompjuteri juaj personal]]. Edukimi Tata McGraw-Hill. fq. 190. ISBN 0070473544.
4. ^ "Redaktuesit më të mirë të tekstit falas për Windows, Linux dhe Mac". 28 Prill 2012. "Çdo
sistem operativ vjen me një redaktues teksti të paracaktuar, bazë, por shumica prej nesh instalojnë
redaktuesit tanë të përmirësuar të tekstit për të marrë më shumë veçori."
5. ^ Louden, Kenneth C.; Lambert, Kenneth A. (2011-01-26). [[Gjuhët e programimit: Parimet dhe
praktikat]]. Mësimi Cengage. fq. 5. ISBN 978-1-133-38749-7.
6. ^ "UNIVAC 90-KOLONA ME SHPËRIM 'KONVERTUESI KARTEL-NE-SHIRET MAGNETIK" (PDF). [[Sistemi i
automatizimit të të dhënave UNIVAC II]] (PDF). Remington-Rand Divizioni Univac i Korporatës
Sperry Rand. 1957. fq. 246. Marrë më 16 dhjetor 2022.,
7. ^ Alavudeen, A.; Venkateshwaran, N. (2008-08-18). Prodhimi i integruar me kompjuter. PHI
Mësimi Pvt. Ltd fq. 180. ISBN 978-81-203-3345-1.
8. ^ Upton, Eben; Duntemann, Jeffrey; Roberts, Ralph; Mamtora, Tim; Everard, Ben (2016-08-22).
8. ^ Mësimi i arkitekturës kompjuterike me Raspberry Pi. John Wiley & Sons. fq 232–234.
ISBN 978-1-119-18394-5.
9. ^ "Modifiko dhe ngarko" (PDF). Manuali i referencës SOS (PDF). IBM. Nëntor 1959
[Shpërndarja Nr.1 botuar më 1959]. fq. 05.01.01. Marrë më 15 dhjetor 2022.
10. ^ "Çështja e Specifikimeve të Bazës së Grupit të Hapur 6, IEEE Std 1003.1, Botimi 2004".
IEEE dhe Grupi i Hapur. 2004. Marrë më 18 janar 2010.
11. ^ L. Bowles, Kenneth; Hollan, James (1978-07-01). "Një hyrje në sistemin UCSD PASKAL".
Metodat e Kërkimit të Sjelljes. 10 (4): 531–534. doi:10.3758/BF03205341.
12. ^ "Prezantimi i mjedisit të redaktimit të Emacs". IBM. Arkivuar nga origjinali
më 2014-06-06. Marrë 2014-06-06.
13. ^ "Multics Emacs: Historia, Dizajni dhe Zbatimi". "Disa përdorues të Multics blenë këto
terminale ..., duke i përdorur ato ose si "Llojitele xhami" ose nëpërmjet "redaktimit lokal."
14. ^ Charles Crowley. "Strukturat e të dhënave për sekuencat e tekstit". Seksioni "Hyrje".
15. ^ "Redaktuesit e tekstit për programuesit - Mjetet e programimit". "Nëse hapni një skedar
.doc në një redaktues teksti, do të vini re se pjesa më e madhe e skedarit është duke formatuar
kode. Megjithatë, redaktorët e tekstit nuk shtojnë kode formatimi, gjë që e bën më të lehtë
përpilimin e kodit tuaj."
16. ^ "Udhëzuesi kaotik i migrimit kaotik nga Vim to Emacs". juanjoalvarez.net.
17. ^ "Gitorious". Arkivuar nga origjinali më 28 maj 2015. Marrë më 27 maj 2015.
18. ^ "Kërkimi". Manuali i përdorimit të Fletore Shënimesh++. Marrë më 21 dhjetor 2021.
19. ^ Philipp Acsany. "Zgjedhja e fontit më të mirë të kodimit për programim". 2023.
Lidhjet e jashtme
• Redaktorët Ortodoks si një klasë e veçantë e redaktorëve të avancuar, diskuton Xedit dhe klonet e tij
me një theks të aftësive të palosshme dhe programueshmërisë
Bazat e të dhënave të kontrollit të autoritetit: National Spanjë • Francë • Të dhënat BnF • Gjermani • Izrael • Shtetet e Bashkuara • Republika Çeke
Kategoritë:
Redaktorët e tekstit | Mjetet teknike të komunikimit |
341309 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Alberto%20Korda | Alberto Korda | Alberto Díaz Gutiérrez, i njohur më mirë si Alberto Korda ose thjeshtë Korda (14 shtator 1928 - 25 maj 2001), ishte një fotograf kuban, i kujtuar për imazhin e tij të famshëm Guerrillero Heroico i revolucionarit marksist argjentinas Che Guevara.
Jeta e hershme
Korda, emri i vërtetë i të cilit ishte Alberto Díaz Gutiérrez, lindi më 14 shtator 1928, në Havana, Kubë. Shijen e parë të fotografisë e mori kur mori Kodakun 35mm të babait të tij dhe filloi të fotografonte të dashurën e tij. Korda ishte djali i një punonjësi hekurudhor dhe mori shumë punë para se të fillonte si ndihmës fotografi. Korda e filloi karrierën e tij si fotograf i cili shkrepi foto në bankete, pagëzime dhe dasma. Ai do të kthehej në studion e tij për të zhvilluar filmin, më pas do të kthehej në ngjarje dhe do të shiste fotografitë e tij si suvenire. Cilësia e punës së Kordës si fillestar ishte shumë e dobët; pas disa muajsh imazhi u bë i paqartë dhe letra u zverdh. Kur hapi studion e tij të parë, Korda pati mundësinë të mësonte nga gabimet e tij dhe të ndalonte procesin e zverdhjes duke përdorur kimikatet e duhura për kohëzgjatjet e duhura. Në vitin 1953, Korda hapi studion e tij të parë me një fotograf të quajtur Luis Pierce. Fillimisht, Korda dhe Pierce morën një sërë punësh duke filluar nga moda te reklamat.
Shumica e punëve janë fotografuar nga partneri i tij në studio, për të vazhduar biznesin e tyre. Ishin paratë e krijuara nga këto punë që i lejuan Kordës të zhvillonte stilin e tij unik të shikimit të një imazhi nga një kënd tjetër, ndryshe nga studiot tradicionale të fotografëve. Ishte ky stil që Studios Korda u identifikua shpejt me arritjen. Në vitet e para, Korda ishte më i interesuar për modën, sepse ajo e lejoi atë të ndiqte dy gjërat e tij të preferuara, fotografinë dhe gratë e bukura. Korda u bë fotografja premierë e modës në Kubë.
Korda nuk i pëlqente ndriçimi artificial; ai tha se ishte "një travesti e realitetit" dhe përdorte vetëm dritën natyrale në studion e tij. Ai ishte mjeshtër i fotografisë bardh e zi, i cili kërkonte kompozim dhe inkuadrim të përsosur. Korda kishte një ambicie unike krijuese, të cilën ai e përdori për t'u ngritur në stil kur krahasohej me perspektivën kulturore pa imagjinatë të fotografisë tradicionale kubane. Kjo krijimtari unike e ktheu Studio Korda në diçka më shumë se thjesht një biznes të begatë; u bë një studio arti. “Qëllimi im kryesor ishte të takohesha me femra”, ka rrëfyer dikur. Gruaja e tij e dytë, Natalia (Norka) Menendez, ishte një modele e njohur kubane.
Jeta e mëvonshme dhe vdekja
Nga viti 1968 deri më 1978 ai u përqendrua në fotografinë nënujore derisa një ekspozitë japoneze në vitin 1978 nxiti interesin ndërkombëtar për punën e tij. Ai u shfaq shkurtimisht në sekuencën e paratitullit të filmit të Wim Wenders, Buena Vista Social Club në vitin 1999, edhe pse ai ishte i pakredituar.
Korda pësoi një sulm fatal në zemër në Paris në vitin 2001 teksa prezantonte një ekspozitë me punën e tij. Ai është varrosur në Varrezat Colon, Havana.
Ai u shfaq në një dokumentar me metrazh të plotë të titulluar Kordavision me regji të Hector Cruz Sandoval në vitin 2006, i cili u zgjodh nga seria e dokumentarëve AMPAS 2007.
Në shtator të vitit 2016, aparati 'Leica' që Korda përdori për foton e tij të famshme të Che Guevara u hodh në ankand përmes shtëpisë së ankandeve online Catawiki për 18,100 euro.
Foto të shquara nga Korda
La Niña de la Muñeca de Palo (1958)
Entrada de Fidel a La Habana (1959)
El Quijote de la farola (1959)
Fidel in Washington (1959)
Guerrillero Heroico (1960)
Miliciana (1962)
Ekspozitat
Vetëm ekspozita të veprave të tij janë mbajtur në Helsinki, Finlandë, 1962; Galleria H. Diafragma Canon, Milano, Itali, 1985; Galeria Servando Cabrera, Havana, 1986; Galeria Roy Boyd, Çikago, 2000; COEX, Seul, Kore, 2011.
Ekspozitat grupore të veprave të tij përfshijnë: në vitin 1962, Museo Nacional de Bellas Artes, Havana; 1967, Expo'67, Pavijoni Kuban, Montreal; 1980, Këshilli Meksikan i Fotografisë, Mexico City; 1980, Qendra Ndërkombëtare e Artit, Havana; 1983, Galeria Westbeth, Nju Jork; 1999, Qendra për Zhvillimin e Arteve Pamore, Havana; 2000, Galeria C. Grimaldis, Baltimore, Maryland; 2000, Teatri Kombëtar Mbretëror, Londër; 2002, Muzeu i Artit, Ft. Lauderdale, Florida.
Referime
Lidhje të jashtme
The story of Korda's Che Guevara Image
Korda's Che Guevara Image. Che Guevara aniverary in "La Patria Grande Caracas
Korda Photos of Fidel Castro and Che Guevara – slideshow by BBC News
Fotot e ditëve të para të Revolucionit Kuban nga Alberto Korda
Lindje 1928
Vdekje 2001
Çe Gevara
Fotografë kubanë
Komunistë kubanë
Fotografë nënujorë
Fotografë portretesh
Artistë nga Havana |
341315 | https://sq.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BB%D1%8A%D0%BD%D1%86%D0%B5%20%D1%87%D0%B0%D0%B9%20%D0%B8%20%D0%B8%20%D0%BE%D1%89%D0%B5%20%D0%BD%D0%B5%D1%89%D0%BE | Слънце чай и и още нещо | Слънце чай и още нещо е микро песен на Лили Иванова която ще даде име на албюма й. И е продлъжване на Слънце и с нов чай от 1981. та я виж. |
341324 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Abeno%20Harukas | Abeno Harukas | Abeno Harukas është ndërtesa më e lartë në Osaka, Japoni. Ndërtimi i saj filloi më 2010 dhe përfundoi më 2014. Mirante do Vale është 300 metra e lartë dhe ka 60 kate.
Arkitekturë |
341325 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Kalimi%20nga%20katastrofa | Kalimi nga katastrofa | Kaloni nga katastrofa është një legjendë akademike urbane që sugjeron që nëse ndodh ndonjë ngjarje e veçantë katastrofike, studentët, performanca e të cilëve mund të ishte prekur nga ngjarja, u jepen automatikisht notat kaluese, me arsyetimin se atëherë nuk do të kishte asnjë mënyrë për t'i vlerësuar ato në mënyrë të drejtë dhe ata duhet të të mos penalizohen për katastrofën.
Shembuj të legjendës
Nëse dikush vdes gjatë një provimi, të gjithë studentët e tjerë të pranishëm kalojnë.
Nëse gjatë një provimi ndodh një fatkeqësi natyrore, të gjithë studentët e pranishëm kalojnë.
Nëse një universitet digjet ose shkatërrohet ndryshe, të gjithë studentët aktualë diplomohen menjëherë me një diplomë bachelor.
Një student që goditet nga një autobus i kampusit do të marrë shkollim falas.
Shumë shkolla dhe juridiksione, ndonëse nuk miratojnë ndonjë rregull të përgjithshëm siç pretendohet nga legjenda, mund të bëjnë lejime ose rregullime për studentët individualë në raste vështirësish.
Versioni më i zakonshëm i kësaj historie është se nëse shoku i dhomës i një studenti kryen vetëvrasje, studenti i mbijetuar do të shpërblehet drejtpërdrejt Sa për atë semestër. Ky version ofron premisën për filmat Dead Man on Campus dhe The Curve, si dhe episodet e disa serive televizive.
Në librin e tij Mallkimet! I pjekur Përsëri! Eksperti i legjendave urbane Jan Harold Brunvand hetoi pretendimin se një student, shoku i dhomës i të cilit kryen vetëvrasje, do të marrë direkt Sa për atë semestër. Ai nuk mund të gjente asnjë kolegj apo universitet që në fakt kishte një rregull të tillë. Sociologu William S. Fox e përshkroi këtë legjendë dhe variante, të tilla si rregulli që zbatohet për çdo vdekje të një shoku të dhomës; ai gjithashtu arriti në përfundimin se kërkesa nuk ka bazë faktike. Faqja e internetit Snopes e vlerëson historinë si të rreme.
Në praktikë
Shumë shkolla dhe juridiksione, ndonëse nuk miratojnë ndonjë rregull të përgjithshëm siç pretendohet nga legjenda, mund të bëjnë lejime ose rregullime për studentët individualë në raste vështirësish. Në Mbretërinë e Bashkuar, Këshilli i Përbashkët për Kualifikimet i lejon kandidatët të aplikojnë për një rregullim të rezultatit të tyre (deri në 5%) nëse ata i kanë plotësuar të gjitha kualifikimet për provimin, por përjetojnë "sëmundje të përkohshme, lëndime të përkohshme ose probleme të tjera në atë kohë". të vlerësimit”. Nëse një kandidat i kualifikuar vdes përpara përfundimit të provimit, mund të kërkohet një "çertifikatë nderi"; megjithatë, ajo nuk ka asnjë vlerë akademike.
Në Victoria, Australi, një student merr GAT në mes të vitit. Nëse ndodh një ngjarje që ndikon në performancën e tyre në provimet përfundimtare, rezultatet e tyre do të rrjedhin nga notat e kursit të tyre dhe nga notat që kanë marrë në GAT.
Më 12 nëntor 2019, policia e Hong Kongut bastisi dhe dëmtoi rëndë Universitetin Kinez të Hong Kongut. Kështu, ekipi drejtues i universitetit njoftoi një përfundim të parakohshëm të semestrit dy javë më herët. Të gjithë studentët mund të vazhdojnë në semestrin e ardhshëm për orët online, dhe do të merren masa për vlerësimin e punës së tyre në semestrin e shkurtuar.
Duke filluar më 31 dhjetor 2019, disa studentë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Kanadasë mbrojtën forma të ndryshme të kalimit nga katastrofa për shkak të pandemisë COVID-19. Si përgjigje, shumë universitete dhe institucione para-sekondare miratuan një sistem kalimi/dështimi në krahasim me notat me shkronja.
Referencat |
341327 | https://sq.wikipedia.org/wiki/%22Redaktuesit%20m%C3%AB%20t%C3%AB%20mir%C3%AB%20t%C3%AB%20tekstit%20falas%20p%C3%ABr%20Windows%2C%20Linux%20dhe%20Mac%22 | "Redaktuesit më të mirë të tekstit falas për Windows, Linux dhe Mac" |
Redaktorët më të mirë të tekstit falas për Dritaret, Linuks dhe Mac
Ne të gjithë përdorim redaktuesit e tekstit për të mbajtur shënime, për të ruajtur adresat e internetit, për të shkruar kodin, si dhe përdorime të tjera.
Publikuar 28 Prill 2012. Nga Lori Kaufman
E paracaktuar, redaktues bazë teksti, por shumica prej nesh instalojnë redaktuesit tanë të përmirësuar të tekstit për të marrë më shumë veçori.
Në këtë artikull, ne kemi mbledhur lidhje me shumë redaktues të ndryshëm teksti të përdorur për qëllime të ndryshme. Ju mund të përdorni redaktuesit e tekstit për redaktimin bazë të tekstit dhe marrjen e shënimeve, shkrimin e kodit të programimit, prodhimin e dokumenteve LaTeX, shkrimin e një libri, ndër shumë përdorime të tjera.
Zëvendësimi i fletores dhe bllokut të fjalëve
Po kërkoni më shumë aftësi sesa Notepad i parazgjedhur në Dritaret?
A do të përdorni më mirë një redaktues teksti grafik në Linux, në vend të vi-së së integruar?
Ka shumë opsione për redaktuesit e tekstit të dobishëm atje.
Disa përdorin një ndërfaqe me skeda, të tilla si Jarte (i cili bazohet në motorin e përpunimit të tekstit Blloku i Fjalëve dhe integrohet lehtësisht me (Fjalët e Rrjetit), Blloku i Redaktimit i Ndezur (i cili gjithashtu ka rezervimin automatik) dhe Drita e skedës së shënimit (i cili gjithashtu mund të llogarisë vlerën e shprehjeve matematikore të futura në program). Jarte, Blloku i Redaktimit i Ndezur dhe Drita e Skedës të Shënimit janë të gjitha të disponueshme vetëm për Dritaret. Jarte është gjithashtu i disponueshëm si një program portativ.
Në mënyrë tipike, Vi është redaktori i parazgjedhur i tekstit në sistemet operative Linux dhe është një program intensiv me tastierë pa ndërfaqe grafike të përdoruesit (GUI). Një redaktues i mirë teksti për Windows, i cili ka çelësa të nxehtë të disponueshëm për funksionet e tij të përpunimit të tekstit 312, veçoritë inovative dhe mjetet e kursimit të kohës është TED Fletore Shënimesh, i cili disponohet gjithashtu si një program portativ. Emacs është gjithashtu i disponueshëm si për Windows ashtu edhe për Linux dhe është i personalizueshëm. Ai gjithashtu përfshin një mjet për krahasimin e skedarëve dhe një menaxher skedarësh. Ju gjithashtu mund të shtoni Org-mode në Emacs, i cili është një mjet për menaxhimin dhe skicimin e informacionit personal. Nëse preferoni redaktuesit e tekstit me GUI, Vim dhe Redaktog janë të dyja opsione të mira dhe janë të disponueshme. Vim është në thelb versioni grafik i Vi. Për ndihmë për redaktimin e skedarëve të tekstit në Vi ose Vim, shihni Udhëzuesi për fillestarët.
Merrni Thotë është një zëvendësim i Notepad për Windows që ju lejon të redaktoni shumë skedarë teksti shpejt nga brenda Windows Explorer dhe ka funksionalitet të përmirësuar për trajtimin e skedarëve DIZ dhe NFO. Ai gjithashtu mund të shfaqë saktë artin ASCII. Një tjetër formatues i tekstit ASCII për Windows është Teksti Morfi, i cili gjithashtu mund të konvertojë tekstin në dhe nga HTML dhe të pastrojë emailet (të heqë të gjitha simbolet ">", etj.) dhe të kërkojë dhe zëvendësojë me fjalë ose paragrafë të shumtë.
Redaktorët e Tekstit të Programuesit
Ka shumë redaktues teksti që ofrojnë funksione të dobishme për programuesit. Shumica mbështesin theksimin e sintaksës për shumë gjuhë programimi, redaktimin e shumë dokumenteve dhe mund të zgjerohen me shtojca. Disa gjithashtu lejojnë redaktimin e skedarëve në distancë përmes FTP.
BllokuPS jo vetëm që mbështet theksimin e sintaksës, por edhe theksimin e kllapave të përshtatshme për gjuhët më të njohura të programimit. Ai gjithashtu ka një redaktues hex, regjistrues makro dhe një mjet diferencues. BllokuPS gjithashtu integrohet lehtësisht me versionin falas të Stili i Lartë Redaktori CSS. Fletore shënimesh++ mbështet gjithashtu theksimin e kllapave dhe regjistrimin makro. Ai gjithashtu mbështet palosjen e sintaksës dhe është shumë i personalizueshëm përmes shtojcave duke përdorur menaxherin e përfshirë të shtojcave. Të dy BllokuPS dhe Fletore shënimesh++ janë të disponueshme vetëm për Windows (megjithëse është i disponueshëm një port jozyrtar Linuks).
Redaktori ndër-platformë (Dritare, Linuks dhe Mac OS X), jRedakto, mbështet theksimin e sintaksës për mbi 200 gjuhë programimi dhe hyrjen automatike, si dhe një mjet të ndryshëm, një shfletues FTP dhe zgjedhjen e bllokut. Është gjithashtu i zgjerueshëm duke përdorur shtojca dhe makro, dhe ka qindra shtojca dhe makro të disponueshme përmes veçorisë së integruar të menaxherit të shtojcave.
Programuesit e Fletore Shënimesh për Dritaret mbështet theksimin e sintaksës duke përdorur skema, të integruara dhe të përcaktuara nga përdoruesi, palosjen dhe skicimin e kodit, një ndërfaqe me skeda me pamje të ndara në shumë nivele dhe aftësinë për të eksportuar në HTML (duke përdorur CSS) dhe RTF.
Nëse ju pëlqen redaktori Vi në Linuks, por preferoni një redaktues grafik që shërben edhe si redaktues teksti i një programuesi, Editra dhe Komodo Redakto janë opsione të mira. Ato të dyja ofrojnë emulim Vi, si dhe mbështetje për theksimin e sintaksës në shumë gjuhë programimi dhe palosjen e kodit. Editra ka një ndërfaqe me skeda, lejon bllokimin (ç)komentimin dhe (ç)instalimin, dhe mund të zgjerohet duke përdorur shkarkuesin/instaluesin e integruar të shtojcave. Komodo Redakto mbështet kontrollin e sintaksës së sfondit dhe përmban një kuti mjetesh me integrimin e komandës së guaskës, makro dhe copa kodi. Si Editra ashtu edhe Komodo Redakto janë të disponueshme për Dritaret, Linuks dhe Mac OS X.
Opsionet e tjera përfshijnë si më poshtë:
• Editor Krimson - Një redaktues shumë i vogël për Dritaret që përmban një dritare të pamjes së pemës
së drejtorisë.
• Gjigande - Një IDE e vogël dhe e shpejtë për Dritaret, Linuks dhe Mac OS X që mbështet palosjen e
kodit, lundrimin e kodeve, një sistem ndërtimi dhe një ndërfaqe shtesë.
• Fletore shënimesh2 - Një redaktues teksti i shpejtë dhe me peshë të lehtë si Fletore shënimesh për
Dritare me theksim sintaksor dhe funksionon si një program portativ
Zëvendësimet e Programit të vogël Fjala
Ekzistojnë gjithashtu programe falas që veprojnë si zëvendësues për Programin e vogël kompjuterik Fjala. Ato mund të përdoren si redaktues teksti, por kanë më shumë veçori formatimi sesa redaktuesit e thjeshtë të tekstit. Mund të shtoni imazhe dhe tabela, të ndryshoni shkronjat dhe ngjyrën dhe të futni hiperlidhje.
FjalaAbi funksionon në Dritaret dhe Linuks dhe mund të lexojë dhe shkruajë dokumente OpenOffice.org, dokumente të Programit të vogël kompjuterik Fjala, dokumente FjalaPerfekte, dokumente të Formatit të Teksti i Pasur dhe faqet e internetit HTML. Ka opsione të avancuara të paraqitjes së dokumenteve si tabela, pika, lista të numëruara, imazhe, stile, fusnota dhe shënime fundore. Madje ka edhe një mjet Bashkimi i Postës si Programi i vogël kompjuterik Fjala. Ju mund ta zgjeroni FjalënAbi me një sërë shtojcash, të cilat mund të zgjidhen kur instaloni FjalaAbi. Një version portativ është gjithashtu i disponueshëm që mund ta ekzekutoni nga një USB flash drive.
Shkrimtari Engjëll është një redaktues i vogël teksti i pasur për Dritare me një shkallë të lartë të performancës që ju lejon të krijoni me lehtësi dokumente mbresëlënëse.
Redaktorët e tekstit minimalist
Nëse shpërqendroheni kur shkruani nga bollëku i veçorive në redaktuesit e tekstit dhe përpunuesit e tekstit, mund të dëshironi të provoni një nga të ashtuquajturat redaktues teksti "minimalist" atje. Ata janë redaktues "jo-frills" që ose nuk ofrojnë asnjë veçori formatimi ose shumë nga veçoritë e tjera të përpunuesve modern të tekstit, madje edhe redaktues tekstesh të palëve të treta, ose veçoritë janë të fshehura derisa t'i dëshironi. Pa të gjitha tiparet e zbukuruara që të shikojnë në fytyrë, mund të përqendroheni në detyrën e të shkruarit. Më poshtë është një listë e disa prej redaktuesve të tekstit minimalist që gjetëm.
• Dark Dhoma-- E disponueshme për Dritaret, kërkon .RRJETI Kornizës të punës 2.0 dhe disponohet si
një program portativ.
• JDarkDhoma-- I disponueshëm për Dritaret, Linuks dhe Mac OS X.
• Q10-- I disponueshëm për Dritaret dhe si një program portativ.
• Kopjues-- I disponueshëm për Dritaret dhe si një program portativ.
• Shkruaj Majmun-- I disponueshëm për Dritaret dhe si një program portativ.
• Shkruaj librin-- E disponueshme për Dritaret dhe Linuks.
• Shkrues-- Në dispozicion për Linuks.
• Shkrimtar Fokusi - E disponueshme për Dritaret, Linuks dhe Mac OS X, dhe si një [[program
portativ]] për Dritaret.
Madje mund ta shkarkoni falas Word 5.5 nga Programi i vogël kompjuterik dhe ta ekzekutoni nën DOS Box në Dritaret.
Nëse dëshironi një redaktues të thjeshtë teksti me aftësinë për të numëruar mbrapsht nga një numër i caktuar fjalësh, provoni yRedakto2 për Dritaret. Nëse duhet të shkruani një numër të caktuar fjalësh, yRedakto2 mund ta bëjë më të lehtë.
Redaktorë të Sigurt të Tekstit
Ju gjithashtu mund të përdorni një redaktues teksti si vend të sigurt për të ruajtur informacionin privat. Ka disa redaktues teksti që ose përfshijnë enkriptimin si veçori ose janë krijuar posaçërisht për ruajtjen e sigurt të tekstit. Fletore shenimesh++, i përmendur në seksionin e Redaktuesve të Tekstit të Programuesit më sipër, ju lejon të shtoni funksionalitetin e enkriptimit duke përdorur shtojcën Bllok i Sigurtë, e cila është e disponueshme përmes Menaxherit të Shtojcave. Secure Pad do të kodojë tekstin e zgjedhur në dokumentin aktual ose në të gjithë dokumentin.
Shënim Bllokimi steganos është një metodë e vogël dhe e thjeshtë për ruajtjen e sigurt të pjesëve të informacionit në skedarë. Për shembull, nëse blini një program vetëm për shkarkim, mund të përdorni Shënimin e Bllokimit për të ruajtur çelësin e produktit ose numrin serial që shkon me atë program në të njëjtën dosje, në mënyrë që të dini gjithmonë se ku ta gjeni.
• Shënim i Fshehtë - E disponueshme për Dritaret dhe si një program portativ.
• TE i Fshehtë-- I disponueshëm për Dritaret dhe Linuks, dhe si një program portativ për Dritaret.
• Fletore shënimesh e Fshehtë-- I disponueshëm për Dritaret si një program portativ.
• Xint-- I disponueshëm për Dritaret.
• f0dder's fSekrit - E disponueshme për Dritaret dhe si një program portativ.
Redaktorët LaTeX
A shkruani shumë punime shkencore, dokumente apo libra? Nëse po, ka disa redaktues teksti që ju lejojnë të përdorni lehtësisht TeX/LaTeX (gjuhën e shënjimit të dokumentit dhe sistemin e përgatitjes së dokumenteve) përmes një ndërfaqe grafike për të krijuar përmbajtje matematikore dhe dokumente të strukturuara si artikuj akademikë, teza dhe libra.
• Redaktuesi (Lllamb) LaTeX-- I disponueshëm për Dritaret dhe si një program portativ
• LyX-- E disponueshme për Dritaret, Linuks dhe Mac OS X
• FitoEdt-- Në dispozicion për Dritaret
• StudioTeX-- I disponueshëm për Dritaret, Linuks dhe Mac OS X dhe si një program portativ në Dritaret
dhe Mac OS X
• KrijuesiTex -- E disponueshme për Dritaret, Linuks dhe Mac OS X
Redaktor i Shkrimit të Romanit
Ekziston edhe një redaktues që është menduar për të shkruar romane, i quajtur yShkruesi5, i disponueshëm për Dritaret dhe Linuks. Ai e ndan romanin tuaj në kapituj dhe skena, duke ju ndihmuar të mbani gjurmët e punës suaj. Megjithatë, yShkruesi5 nuk sugjeron ide komplote, emra personazhesh ose të shkruajë ndonjë pjesë të romanit tuaj për ju. Detyra krijuese e të shkruarit është ende në dorën tuaj, yShkruesi5 thjesht e bën më të lehtë.
Një redaktues teksti tjetër për t'u përmendur është Nano në Linuks, i cili është një redaktues teksti i lehtë për t'u përdorur që e ekzekutoni drejtpërdrejt në vijën e komandës. Nano është instaluar si parazgjedhje në Ubuntu dhe shumë shpërndarje të tjera Linux, dhe është më e lehtë për t'u mësuar sesa Vi ose emacs. |
341330 | https://sq.wikipedia.org/wiki/ORDO%20News | ORDO News | ORDO News është një publikim dhe faqe interneti e lajmeve, e njohur për ofrimin e një mbulimi të plotë dhe të përditësuar të shumë temave, duke përfshirë shkencën, teknologjinë, politikën, shëndetin, biznesin dhe më shumë. Themeluar në Mars 2020, organizata ka fituar njohje të shpejtë për angazhimin e saj në sigurimin e informacioneve të sakta, të besueshme dhe tërheqëse për një audiencë globale.
ORDO News u themelua me një mision për të siguruar përmbajtje informatike dhe informatike për lexuesit e saj, duke u fokusuar në lajmet e fundit, analizën e thellë dhe komentimin ekspert mbi një spektrum të gjerë temash. Platforma synon të angazhojë dhe edukojë audiencën, duke i fuqizuar ata me dijeni për të marrë vendime të informuara dhe për të qëndruar të informuar mbi botën që i rrethon.
Referencat
|
341332 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Relaksimi%20%28psikologji%29 | Relaksimi (psikologji) | Në psikologji, relaksimi është gjendja emocionale e tensionit të ulët, në të cilin mungon zgjimi, veçanërisht nga burime negative si zemërimi, ankthi ose frika.
Relaksimi është një formë e ekstazisë së lehtë që vjen nga lobi ballor i trurit në të cilin korteksi i prapambetur dërgon sinjale në korteksin frontal nëpërmjet një qetësuesi të lehtë. [citimi i nevojshëm] Relaksimi mund të arrihet përmes meditimit, autogjenizmit, ushtrimeve të frymëmarrjes, relaksimit progresiv të muskujve dhe mjeteve të tjera.
Relaksimi ndihmon në përmirësimin e përballimit të stresit. Stresi është shkaktari kryesor i problemeve mendore dhe fizike, prandaj ndjenja e relaksimit është shpesh e dobishme për shëndetin e një personi. Kur një person është shumë i stresuar, sistemi nervor simpatik aktivizohet sepse jemi në një regjim reagimi lufta ose fluturimi; me kalimin e kohës, kjo mund të ketë efekte negative në trupin e njeriut.
Historia
Ideja e relaksimit në psikologji u popullarizua nga Dr. Edmund Jacobson në librin e tij të botuar Relaksimi Progresiv (1929). Ishte një libër teknik i destinuar për mjekë dhe shkencëtarë. Libri i tij përshkruan tensionimin dhe relaksimin e muskujve specifikë në një kohë për të arritur relaksim të përgjithshëm në trup. Jacobson më pas botoi një libër tjetër të quajtur You Must Relax botuar në 1934, i cili ishte i drejtuar për publikun e gjerë. Sipas Jacobson, kërkimi i tij filloi në vitin 1908 në Universitetin e Harvardit, dhe më vonë kaloi në Cornell dhe Universitetin e Çikagos. Hulumtimi i tij kishte për qëllim përmirësimin e mirëqenies së përgjithshme njerëzore. [citim i nevojshëm]
Në vitin 1932, Johannes Schultz dhe Wolfgang Luthe zhvilluan një metodë relaksimi që theksonte përdorimin e fuqisë së sugjerimit, të quajtur trajnim autogjen. [citim i nevojshëm]
Në vitin 1975, Herbert Benson dhe Mirium Z. Klipper botuan një libër të quajtur Relaxation Response, i cili jep udhëzime për lidhjen e teknikave të meditimit në aktivitetet e përditshme që një person mesatar mund të bëjë.
Teknikat
Megjithëse nivelet e stresit ndryshojnë në shoqëri, mbetet fakti se stresi mund të jetë i dëmshëm për shëndetin e dikujt. Për të luftuar këtë stres, janë zhvilluar një sërë metodash që janë provuar se reduktojnë stresin dhe pasojat e tij në jetën e përditshme. Shumica e teknikave mund të klasifikohen në teknika fizike, mendore ose terapeutike .
Fizike
Teknikat e frymëmarrjes janë një nga mënyrat më të lehta për të reduktuar stresin. Ata kërkojnë pak përpjekje dhe mund të bëhen kudo në çdo kohë. Teknikat e duhura të frymëmarrjes që përfshijnë frymëmarrjen e thellë të barkut janë treguar se reduktojnë simptomat fizike të depresionit, ankthit dhe hipertensionit, si dhe simptomat e përditshme emocionale të zemërimit dhe nervozizmit. Një studim zbuloi se psherëtimat ciklike janë efektive në reduktimin e ankthit, humorit negativ dhe stresit, dhe më shumë sesa meditimi i vetëdijes me kohëzgjatje ekuivalente. Këto ushtrime 5-minutëshe të frymëmarrjes përbëhen nga frymëmarrje të thella të ndjekura nga nxjerrje të zgjatura dhe relativisht më të gjata.
Relaksimi progresiv i muskujve është një teknikë ku njerëzit përqendrohen në përkuljen dhe mbajtjen e një grupi të caktuar muskujsh dhe më pas në relaksimin e tyre ngadalë dhe përqendrimin e vëmendjes në një grup muskujsh. Gradualisht, nga lart poshtë, dikush mund të ndjejë një ndjenjë të thellë relaksi. Relaksimi progresiv i muskujve është një version disi i përshtatur i teknikës së relaksimit të Jacobsonian, i zhvilluar në vitet 1920. Relaksimi progresiv i muskujve aktualisht përdoret në mjedise klinike dhe jo-klinike për të reduktuar efektet e ankthit dhe pagjumësisë të shkaktuara nga stresi.
Mendore
Meditimi është praktikuar prej kohësh në mbarë botën, por është bërë e zakonshme vetëm kohët e fundit në Amerikën e Veriut. Studimet sugjerojnë se përveç reduktimit të stresit fiziologjik dhe psikologjik të vendosur në trup, njerëzit që praktikojnë meditim kanë më pak vizita te mjeku për sëmundje fizike ose psikologjike.
Terapia e relaksimit të hipnozës është bërë kohët e fundit një teknikë tjetër e përdorur në mesin e profesionistëve të kujdesit shëndetësor për të promovuar relaksimin. Kur kryhet si duhet, ai e vendos një person në një gjendje relaksi të thellë dhe cenueshmëri të lartë ndaj sugjerimeve të bëra nga hipnotizuesi. Përveç relaksimit, terapia me hipnozë përdoret për të trajtuar një sërë kushtesh. Hipnoza promovohet nga Klinika Mayo për kushte të tilla si varësia nga duhanpirja, dhimbja, obeziteti, reaksioni i kimioterapisë, astma dhe alergjitë.
Shumë teknika relaksimi, duke përfshirë ato fizike, përfshijnë mbajtjen e një fokusi të thjeshtë pasiv.
Terapeutike
Teknikat e relaksimit të përdorura në terapi nga një këshilltar ose terapist i certifikuar mund të përfshijnë ndonjë nga teknikat e mëparshme të diskutuara. Profesionistët në fushën e psikologjisë ose këshillimit mund të administrojnë një shumëllojshmëri të këtyre teknikave. Nëse ata mendojnë se është e përshtatshme, ata mund të përshkruajnë ilaçe për të ndihmuar pacientin me relaksim. Megjithëse një numër i këtyre teknikave janë të thjeshta dhe mund të kryhen në kohën e vet, pacientët mund të marrin rezultate më të mira nëse udhëhiqen nga një profesionist i cili është shumë i njohur me teknikat. [citim i nevojshëm]
Meditim
Herbert Benson, një profesor në shkollën e mjekësisë në Universitetin e Harvardit, ka propozuar në librin e tij Reagimi i Relaksimit një mekanizëm të trupit që kundërshton përgjigjen lufto ose ik. Përgjigja e relaksimit redukton metabolizmin e trupit, ritmin e zemrës dhe frymëmarrjes, presionin e gjakut, tensionin e muskujve dhe qetëson aktivitetin e trurit. Ai rrit reagimin imunitar, ndihmon vëmendjen dhe vendimmarrjen dhe ndryshon aktivitetet e gjeneve që janë të kundërta të atyre stresit të lidhur. [citim i nevojshëm] Përgjigja e relaksimit arrihet përmes meditimit. Teknika e meditimit të Benson përfshin këto katër hapa:
Një mjedis i qetë për të ndihmuar në fokusimin
Një pajisje mendore për të ndihmuar në mbajtjen e vëmendjes konstante (një tingull ose fjalë e thënë në mënyrë të përsëritur)
Një qëndrim pozitiv për të mos u mërzitur për përpjekjet e dështuara
Një pozicion i rehatshëm
Autogjenikë
Autogjenika u shpik nga Dr. Johannes Heinrich Schultz në vitet 1920. Procesi i autogjenizmit është duke relaksuar thellë muskujt, dhe duke e bërë këtë, mendja ndjek dhe relakson gjithashtu. Ka gjashtë pjesë për trajnimin autogjenik:
Rëndësi në pjesë të trupit (krahët dhe këmbët ndjehen të rënda)
Ngrohtësia në pjesë të trupit (krahët dhe këmbët ndjehen të ngrohta)
Rrahjet e zemrës (zemra është e qetë)
Frymëmarrja (frymëmarrja është e qetë)
Ngrohtësi në zonën e barkut
Balli është i ftohtë
Aktivitetet, mënyra e jetesës dhe kimikatet
Shëtitjet në natyrë mund të përdoren për të nxitur ose mbështetur relaksimin. Studimet tregojnë se shëtitjet në natyrë është më efektive se ecja diku tjetër, ecja në një rutine dhe shikimi i skenave të natyrës, dhe se "shpenzimi i të paktën 120 minutave në javë në natyrë" (frekuencë e paspecifikuar vizitash /javë) lidhet "me shëndet dhe mirëqenie të mirë".
Dëgjimi i muzikës ose audios mund të jetë gjithashtu i dobishëm, në veçanti audio të ndryshme relaksuese që mund të përfshijnë muzikë të ambientit ose pamje zanore.
Dihet se substanca të ndryshme reduktojnë kortizolin ose stresin në përgjithësi ose zakonisht kontribuojnë në relaksim, megjithëse madhësitë e efektit mund të jenë të vogla dhe të ndryshojnë. Këto përfshijnë substancën l-theanine (të përfshira gjithashtu në çajin jeshil), si dhe disa anksiolitikë të tjerë për relaksim afatshkurtër. Apigenin (gjithashtu i përfshirë në kamomil dhe një frenues aromatase), balsami i limonit, dhe gotu kola janë gjithashtu nën hetim. Disa nga këto kimikate duket se veprojnë përmes rritjes së niveleve të GABA. Për disa dhe afatgjatë, adaptogenët rhodiola rosea (gjithashtu zvogëlon lodhjen dhe rrit kapacitetin antioksidues që mund të mos jetë gjithmonë i dobishëm) dhe ashwaghanda (mund të rrisë gjithashtu testosteronin dhe të rrisë përgjumjen në kohën e marrë) mund të jenë të dobishme për relaksim pasi ato duken përgjithësisht të shëndetshme ose të sigurta dhe të jenë në gjendje të reduktojnë stresin.
Matja e efektivitetit
Efektiviteti ose efektet neurobiologjike të teknikave të lidhura me relaksimin mund të jenë të matshme për shkencën, ndoshta nëpërmjet gjendjeve mendore subjektive të vetë-raportuara (ose vetë-gjurmuara), ndryshueshmërisë së rrahjeve të zemrës, niveleve të kortizolit, si dhe, ndoshta më rrallë, ndryshimeve në presionin e gjakut, plazmën/norepinefrina urinare, shkalla e derdhjes së norepinefrinës, hormone të tjera të ndryshme, rrahjet e zemrës, testi i shtypjes së deksametazonit, α-amilaza e pështymës, biomarkerët neuroimune, interleukinat dhe shprehja periferike e citokinave. [Citim(et) shtesë të nevojshme]
Benefitet
Përfitimet e relaksimit mund të gjenden në tre fusha kryesore të shëndetit; mendore, fizike dhe fiziologjike. Mund të ngrejë disponimin ose të shkaktojë gjumë. Të gjitha këto gjëra mund të ndihmojnë në zgjatjen dhe përmirësimin e jetës.
Mendore
Shëndeti mendor është shumë i rëndësishëm dhe duhet punuar çdo ditë. Relaksimi mund të ndihmojë me shumë dëmtime që mund të ndodhin në shëndetin mendor të dikujt. Ka një humor më të lartë dhe ankth më të ulët tek ata që praktikojnë teknikat e relaksimit. Ata që janë të relaksuar kanë procese mendimi shumë më të ngadalta dhe më të qarta se ata që nuk janë të relaksuar; kjo mund të tregohet në një EEG. Dihet mirë se relaksimi mund të ndihmojë në uljen e stresit. Me reduktimin e stresit, një person mund të ndihmojë në reduktimin e gjërave negative që stresi mund t'i bëjë trupit. Mekanizmat e përballimit përmirësohen gjithashtu me teknikat e relaksimit si në dhimbjen mendore ashtu edhe në atë fizike.
Çrregullimet e gjumit janë një fushë që mund të shkaktojë stres dhe probleme të shëndetit mendor. Relaksimi mund të ndihmojë në reduktimin e pagjumësisë tek ata që kanë çrregullime të gjumit. Ata me pagjumësi madje mund të heqin dorë nga ndihmat për gjumin vetëm duke praktikuar teknika relaksimi. Shmangia e ilaçeve të panevojshme ose mjeteve ndihmëse për gjumë mund të ndihmojë shëndetin. Edhe pse relaksimi nuk mund të shpëtojë nga sëmundjet kronike, ai mund të ndihmojë në zbutjen e simptomave që mund të ketë. Shumë pacientëve me kancer dhe SIDA u mësohen teknikat e relaksimit. [jo specifike sa duhet për të verifikuar]
Fizike
Shëndeti fizik është gjithashtu diçka për të cilën duhet punuar çdo ditë, pavarësisht nëse është ushtrim, ushqim i shëndetshëm ose relaksim. Presioni i gjakut, rrahjet e zemrës dhe ritmi i frymëmarrjes do të ulen të gjitha kur dikush është i relaksuar. [citim i nevojshëm] Kjo do të thotë që zemra e një personi nuk rreh aq shpejt dhe frymëmarrja e tij është e cekët, duke e ndihmuar trupin të ketë kohë për të pushuar. Kjo do të zvogëlojë stresin shtesë që këto gjëra mund t'i bëjnë trupit nëse janë të stërmunduara. Tensioni i muskujve do të ulet. Nëse tensioni i muskujve të dikujt zvogëlohet, ata nuk djegin energji shtesë që mund t'i nevojiten më vonë gjatë ditës. Metabolizmi gjithashtu mund të ulet; kjo më së shumti shihet në letargji dhe gjumë dhe kjo i jep trupit kohë shtesë për të pushuar dhe për t'u fokusuar në aspektet tjera që i nevojiten. Kjo mund të shihet si një gjë e mirë ose e keqe, në varësi të cilësisë së përgjithshme të shëndetit. Njerëzit që praktikojnë relaksim kanë thënë se janë në gjendje të tolerojnë dhimbjen më mirë si mendërisht ashtu edhe fizikisht.
Fiziologjike
Përsa i përket sistemit nervor, një rol të madh mund të luajë edhe relaksimi. Një person do të kalojë nga aktiv dhe vigjilent, që është simpatik, në parasimpatik që është pushim dhe tretje. Kur ata janë të relaksuar, kjo i jep trupit kohë për të kapur hapin. Një person nuk ka nevojë të shqetësohet për vrapimin, sepse ata janë ulur pa lëvizur dhe lejojnë "pushimin dhe tretjen". Sistemet imune ndonjëherë do të përfitojnë nga rritja e relaksimit prandaj relaksimi mund të shihet si pjesë e trajtimit për pacientët me SIDA dhe kancer.
Shiko gjithashtu
Vigjilencë
Teknika e relaksimit
Zona e rehatisë
Referencat
Faqe me përkthime të pashqyrtuara |
341333 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Rrjeti%20i%20Fjal%C3%ABve | Rrjeti i Fjalëve |
Versioni i Fjalës të Rrjetit 10.33 Falas*
> Kërkimi me një klik në pothuajse çdo program Dritare
> Qindra mijëra përkufizime dhe sinonime
> Fjalët më të fundit ndërkombëtare në anglisht
> Punon jashtë linje, ose referon Wikipedia dhe referencat në faqe
Programi ka një fjalor të plotë dhe thesar për anglishten amerikane, britanike, kanadeze, australiane, indiane dhe globale.
*Fjala e Rrjetit është plotësisht funksional dhe falas nëse i përmbushni kushtet e licencimit. Merrni Fjala e Rrjetit Pro për të shtuar audio të plotë dhe shumë veçori shtesë, duke përfshirë opsionin për të shtuar fjalorë Oksford, Çambers dhe Kollins.
Informacion
(>) Duke përdorur programin
(>) Fjalorë shtesë
(>) Lista e veçorive
(>) Regjistrohu në listën e lajmeve
Aplikacionet Rrjeti i Fjalëve
(>) Aplikacionet për iPhone dhe iPad
(>) Aplikacionet Robot
(>) Aplikacioni i Dyqanit të Dritareve
(>) Fjalorët e Sistemi Operativ Mac
Faqe të ngjashme
(>) Përpiluesi i fjalëkryqeve
(>) Programi Fjala e Rrjetit
(>) Rrjeti i Fjalës në Internet
(>) Zhvilluesi i Fjalës të Rrjetit
Rreth | Privatësia | Kontaktoni
E drejta e autorit © 2023 Programi Kompjuterik Fjala e Rrjetit. Të gjitha të drejtat e rezervuara. |
341334 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Kushtet%20e%20licencimit | Kushtet e licencimit |
Licencimi i versionit falas të Fjalës të Rrjetit
Versioni falas i Fjalës të Rrjetit mund të përdoret për një kohë të pacaktuar vetëm nga njerëzit që kryejnë jo më shumë se dy fluturime komerciale (jo më shumë se një fluturim kthimi) në çdo periudhë 12-mujore. Njerëzit që fluturojnë më shumë se kaq duhet të blejnë versionin Pro nëse dëshirojnë të vazhdojnë ta përdorin atë pas një periudhe prove 30-ditore.
Emetimet globale të gazeve serrë janë aktualisht rreth 5 ton dioksid karboni për person në vit, dhe ndoshta duhet të reduktohen në zero brenda dekadave të ardhshme për të pasur një shans të mirë për të shmangur ngrohjen më të rrezikshme. Shumica e përdoruesve të kompjuterëve janë përgjegjës për shumë më tepër emetime sesa është e qëndrueshme. Për shembull, dy fluturime kthimi me distanca të shkurtra mesatare mund të jenë ekuivalente me mbi 1 ton emetime1: më shumë se sa një person mesatar mund të lëshojë në mënyrë të sigurt gjatë një viti të tërë.
Nëse nuk kualifikoheni, duhet ta çinstaloni programin pas periudhës së provës 30-ditore ose të blini Fjalën e Rrjetit Pro. Modeli i licencimit është krijuar për të lejuar njerëzit relativisht jo të pasur të përdorin programin pa pagesë dhe për të ofruar një nxitje të vogël për njerëzit e tjerë që fluturojnë shumë për të ulur numrin e tyre.
Sa herë që një përdorues nuk i plotëson më kërkesat e mësipërme dhe ai e ka instaluar produktin për më shumë se 30 ditë, ai duhet ta çinstalojë produktin ose të blejë Fjalën e Rrjetit Pro. Në varësi të kushteve të licencimit, Programi kompjuterik Fjala e Rrjetit ju jep një licencë të patransferueshme dhe joekskluzive për të përdorur programin kompjuterik falas Fjala e Rrjetit.
Ekziston një përjashtim nga sa më sipër: institucionet arsimore jofitimprurëse mund të bëjnë një instalim rrjeti të Fjala e Rrjetit për përdorimin e studentëve të tyre (pavarësisht nëse studentët e tyre i plotësojnë individualisht kërkesat e licencimit).
Shikoni diskutimin shtesë të licencës.
1. -Afati kohor i vitit, por mund të jetë më keq se kjo - shkenca nuk është kuptuar mirë. Emetimet nga aviacioni ndërkombëtar gjithashtu nuk mbulohen nga marrëveshja COP21 e Parisit dhe është jashtëzakonisht e vështirë të zëvendësohet karburanti i aviacionit me një alternativë të qëndrueshme. |
341336 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Diskutimin%20shtes%C3%AB%20t%C3%AB%20licenc%C3%ABs | Diskutimin shtesë të licencës |
Diskutimi dhe referenca për licencimin
Njerëz të ndryshëm kanë vënë në dyshim kushtet e licencimit të Fjalës të Rrjetit. Është e vërtetë që synimi i fluturimeve është një masë shumë e papërpunuar; emetimet e CO2 të shumë njerëzve vijnë kryesisht nga shtëpia e tyre për shkak të ngrohjes, izolimit ose ajrit të kondicionuar joefikas. Megjithatë, licenca është krijuar në mënyrë që të jetë e lehtë për t'u kuptuar dhe mjaft e thjeshtë që njerëzit të dinë menjëherë nëse e plotësojnë atë. Nëse e thyeni licencën, sigurisht që jeni përgjegjës për më shumë emetime për person sesa janë të qëndrueshme, dhe sigurisht që mund të përballoni të blini versionin Pro. Licenca nuk ju thotë se çfarë të bëni: kjo varet nga ju, por nëse nuk e përmbushni licencën, duhet të paguani për të përdorur programin. Emetimet nga aviacioni ndërkombëtar janë veçanërisht të rëndësishme pasi ato nuk mbulohen nga marrëveshja COP21 e Parisit dhe mund të dëmtojnë seriozisht përpjekjet globale nëse nuk reduktohen ndjeshëm.
Ajo që nevojitet është një veprim i shpejtë dhe efektiv në nivel qeveritar dhe ndërkombëtar. Ndryshimi i klimës është "dështimi i tregut në shkallën më të madhe që bota ka parë ndonjëherë" [ Stern 2006 ] - forcat e tregut dhe veprimet personale vetëm nuk do ta zgjidhin problemin. Megjithatë, veprimet personale mund të ndihmojnë. Në veçanti, nëse kërkesa për aviacion mund të reduktohet tani, kjo do ta bëjë më të lehtë për qeveritë të bëjnë shkurtime më vonë, si dhe të reduktojë një burim të rëndësishëm të emetimeve në lartësi të mëdha sot. Shkurtimet në emetimet tani (statistikisht) do të shpëtojnë jetë më vonë; edhe plani më ambicioz ndërkombëtar për të frenuar emetimet nuk do të parandalojë një rritje të konsiderueshme dhe të dëmshme të temperaturës.
Ndryshimi i klimës
Rritja e temperaturës mbi 5 gradë është mjaft e mundshme nëse nuk bëhet asgjë. Marrëveshja e Parisit 2015 synon të reduktojë ndjeshëm emetimet kombëtare deri në vitin 2050 duke synuar një rritje (shumë nën) 2 gradë. Edhe skenari më i mirë përfshin pasoja të mëdha negative në disa dekada, me emetime shtesë margjinale që rrisin ndjeshëm rrezikun e efekteve të tjera të këqija. Është shumë më efektive të reduktohen herët emetimet sesa të bëhen shkurtime të mëdha më vonë kur problemi fillon të dalë jashtë kontrollit.
Fluturimet
Trajtimi i rritjes së aviacionit është veçanërisht i vështirë për shkak të marrëveshjeve ndërkombëtare për të mos taksuar karburantin e aviacionit, dhe aviacioni ndërkombëtar (dhe transporti) nuk përfshihen në marrëveshjen COP21 të Parisit. Aktualisht ka një rritje të fortë në aviacion dhe nuk ka alternativa të karburantit me kosto efektive ose të shkallëzuara. Ekziston gjithashtu një fleksibilitet i konsiderueshëm i çmimeve (elasticiteti i kërkesës në çmim), që do të thotë se çmimet ndoshta do të duhet të dyfishohen për të ulur përdorimin e fluturimeve në gjysmë. Kjo korrespondon me një çmim jashtëzakonisht të lartë të tregtimit të emetimeve të karbonit. Në mungesë të ndonjë legjislacioni efektiv qeveritar për të kufizuar rritjen e aviacionit, licenca e Fjalës të Rrjetit është një mënyrë e vogël për të rritur koston e fluturimit dhe, më e rëndësishmja, për të rritur ndërgjegjësimin për problemin.
Marrja e numrave nga Rishikimi Stern: çdo fluturim në distancë të mesme që bëni tani shkakton rreth 0,001 njerëz të përballen me urinë në të ardhmen. Përafërsisht kjo do të thotë që për çdo orë që kaloni duke fluturuar, dikush në të ardhmen do të kalojë një ditë shtesë pa ushqim.
Çfarë lidhje ka kjo me Fjalën e Rrjetit?
Disa njerëz mendojnë se kjo nuk ka të bëjë fare me Fjalën e Rrjetit dhe kushtet e licencimit janë qesharake. Jemi dakord që situata është qesharake; licensimi i Fjalës të Rrjetit po pasqyron vetëm nënçmimin aktual të madh të udhëtimeve ajrore. Sa herë që fluturoni, nuk po paguani koston për mjedisin (dhe si rrjedhim edhe njerëzit e tjerë); në aspektin ekonomik, emetimet që ndryshojnë klimën janë një eksternalitet i rëndësishëm që çon në një dështim të tregut. Fjala e Rrjetit po përpiqet të rrisë paksa koston e fluturimit nëpërmjet licencës së tij për të korrigjuar këtë anomali. Nëse dhe kur udhëtimi ajror tarifohet saktë për të pasqyruar koston totale, e cila është zgjidhja më efikase, licenca Fjala e Rrjetit do të ndryshohet në një model ekonomik më të arsyeshëm. Ne fokusohemi në udhëtimet ajrore, pasi shumica e emetimeve të tjera nga individët mbulohen nga marrëveshja e Parisit.
Licenca gjithashtu ka avantazhin që njerëzit që nuk kanë mundësi të paguajnë lehtësisht mund ta përdorin programin falas. Nëse keni mundësi të fluturoni, në mënyrë që të mos kënaqeni me licencën, mund të përballoni të blini programin.
Leximi
(>) Përmbledhje e Shoqërisë Mbretërore
(>) Rishikimi Stern: Ekonomia e Ndryshimeve Klimatike (shkarkim)
(>) Ndryshimet klimatike: Evidenca dhe shkaqet (Përmbledhje e Akademive Kombëtare)
(>) Energjia e Qëndrueshme - Pa ajër të nxehtë (libër, shkarko )
(>) Nxehtësia: Si të ndaloni djegien e planetit (libër |
341340 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Planifikimi | Planifikimi | Planifikimi është procesi i të menduarit në lidhje me aktivitetet e nevojshme për të arritur një qëllim të dëshiruar. Planifikimi bazohet në largpamësinë, kapacitetin themelor për udhëtimin mendor në kohë . Evolucioni i paramendimit, aftësia për të menduar përpara, konsiderohet të ketë qenë një shtytës kryesor në evolucionin njerëzor . Planifikimi është një veti themelore e sjelljes inteligjente. Ai përfshin përdorimin e logjikës dhe imagjinatës për të vizualizuar jo vetëm një rezultat të dëshiruar, por hapat e nevojshëm për të arritur atë rezultat.
Planifikimi
Një aspekt i rëndësishëm i planifikimit është marrëdhënia e tij me parashikimin . Parashikimi synon të parashikojë se si do të duket e ardhmja, ndërsa planifikimi imagjinon se si mund të duket e ardhmja.
Planifikimi sipas parimeve të vendosura është një pjesë thelbësore e shumë profesioneve profesionale, veçanërisht në fusha të tilla si menaxhimi dhe biznesi . Pasi të jetë zhvilluar një plan, është e mundur të matet dhe të vlerësohet progresi, efikasiteti dhe efektiviteti . Ndërsa rrethanat ndryshojnë, planet mund të kenë nevojë të modifikohen apo edhe të braktisen.
Planifikimi është modeluar në terma të <i id="mwHw">synimeve</i> : vendosja e detyrave që mund të dëshirojë të kryejë; këmbëngulje : vazhdimi drejt një qëllimi përballë vështirësive dhe fleksibilitetit, përshtatja e qasjes së dikujt në zbatimin e përgjigjes. : 89 Një synim zbatimi është një specifikim i sjelljes që një individ beson se do të lidhet me një qëllim, si p.sh. në një kohë të caktuar ose në një vend të caktuar. Synimet e zbatimit dallohen nga qëllimet, të cilat specifikojnë një rezultat të tillë si vrapimi i një maratonë. : 89
Planifikimi është një nga funksionet ekzekutive të trurit, që përfshin proceset neurologjike të përfshira në formulimin, vlerësimin dhe përzgjedhjen e një sekuence mendimesh dhe veprimesh për të arritur një qëllim të dëshiruar. Studime të ndryshme që përdorin një kombinim të qasjeve neuro-imazherike neuropsikologjike, neurofarmakologjike dhe funksionale kanë sugjeruar se ekziston një lidhje pozitive midis aftësisë së dëmtuar të planifikimit dhe dëmtimit të lobit frontal .
Planifikimi i politikave publike përfshin mjedisin, përdorimin e tokës, planifikimin rajonal, urban dhe hapësinor. Në shumë vende, funksionimi i një sistemi të planifikimit të qytetit dhe fshatit shpesh quhet "planifikim" dhe profesionistët që operojnë sistemin njihen si " planifikues ".
Planifikimi nuk është vetëm një aktivitet profesional: ai është një tipar i jetës së përditshme, qoftë për avancim në karrierë, organizim të një eventi apo edhe vetëm për të kaluar një ditë të ngarkuar.
Shih edhe
Plani i mësimit
Plani i biznesit
Planifikimi hapësinor
Literatura
Bazin, A. (2012). Bilateral and multilateral planning: Best practices and lessons learned. Strategos.
Das, J P, Binod C Kar, Rauno K Parrila. Cognitive Planning: The Psychological Basis of Intelligent Behaviour. Sage Publications Pvt. Ltd; illustrated edition. English
Yiftachel, Oren, 1995, "The Dark Side of Modernism: Planning as Control of an Ethnic Minority," in Sophie Watson and Katherine Gibson, eds., Postmodern Cities and Spaces (Oxford and Cambridge, MA: Blackwell), pp. 216–240.
Referime
Planifikimi |
341341 | https://sq.wikipedia.org/wiki/While%20You%20Were%20Sleeping%20%28film%29 | While You Were Sleeping (film) | While You Were Sleeping është një film komedi romantike amerikane i vitit 1995 me regji të Jon Turteltaub dhe shkruar nga Daniel G. Sullivan dhe Fredric Lebow. Në film luajnë Sandra Bullock, Bill Pullman, Peter Gallagher, Peter Boyle dhe Glynis Johns.
Filmi ishte një sukses kritik dhe komercial, duke fituar mbi 182 milionë dollarë në arkë. Bullock dhe Pullman morën vlerësime për performancat e tyre. Bullock gjithashtu fitoi një nominim për Golden Globe Award për Aktoren më të Mirë – Film Komedi ose Muzikal.
Përmbajtja
Lucy Eleanor Moderatz është një koleksioniste e vetmuar zhetonesh për Autoritetin Transit të Çikagos, i vendosur në stacionin Randolph/Wabash. Ajo e do fshehurazi Peter Callaghan, një udhëtar i pashëm, megjithëse ata janë të huaj. Në ditën e Krishtlindjes, ajo e shpëton Peterin nga treni Chicago "L" që po afrohej pasi grabitësit e shtyjnë atë në shina. Ajo shoqëron Peter në koma në spital, ku një infermiere dëgjon duke u menduar me zë të lartë: "Unë do të martohesha me të". Duke keqinterpretuar, infermierja i thotë familjes se ajo është e fejuara e tij.
Lucy përfshihet shumë në krizë për të shpjeguar të vërtetën. Ajo hesht për disa arsye: Ajo është në siklet; Gjyshja e Peter, Elsie, ka një sëmundje të zemrës; dhe Lucy bie në dashuri me familjen e madhe dhe të dashur të Peter. Ndërsa vizitonte Peter, ajo i rrëfen atij gjendjen e saj të vështirë, pa e ditur se kumbari i Peter, Sauli dëgjon të vërtetën dhe më vonë përballet me të. Ai thotë se do ta mbajë të fshehtë sepse aksidenti e ka afruar familjen.
Pa familje dhe pak miq, Lucy bëhet aq e mahnitur me Callaghans të çuditshëm dhe dashurinë e tyre të pakushtëzuar për të, saqë ajo nuk është në gjendje t'i lëndojë ata duke treguar se Peter nuk e njeh atë. Ajo kalon një Krishtlindje të vonuar me ta, më pas takon vëllanë më të vogël të Peter, Jack, i cili supozohet të marrë përsipër biznesin e mobiljeve të babait të tij, megjithëse ai dëshiron biznesin e tij. Jack fillimisht është dyshues, por ai bie në dashuri me Lucy ndërsa kalojnë kohë së bashku. Ajo shpejt bie në dashuri me të. Ata lidhen me humorin e tyre të ngjashëm, ëndrrat e tyre për të udhëtuar dhe dashurinë e tyre intensive për Callaghans. Edhe pse marrëdhënia e tyre ndalon momentalisht kur Jack, për shkak të një keqkuptimi, njofton "shtatzëninë" e saj gjatë një feste të Natës së Vitit të Ri, duke i shtyrë ata të kenë një debat duke zbuluar përfundimisht pakënaqësinë e tyre reciproke me jetën.
Pas natës së Vitit të Ri, Peter zgjohet. Ai nuk e njeh Lucy, kështu që supozohet se ka amnezi. Ajo dhe Peter kalojnë më shumë kohë së bashku dhe Sauli e bind Peter që t'i propozojë "përsëri"; ajo pranon, megjithëse tani është e dashuruar me Jack. Kur Jack e viziton atë një ditë para dasmës, ajo i jep atij një mundësi për të ndryshuar mendje, duke e pyetur nëse ai mund t'i japë asaj një arsye për të mos u martuar me Pjetrin. Ai i përgjigjet se nuk mundet, duke e lënë të zhgënjyer.
Në ditën e dasmës, pikërisht kur një prift fillon ceremoninë, Lucy më në fund rrëfen gjithçka dhe i thotë familjes se e do Jack dhe jo Peter. Në këtë moment, e fejuara e vërtetë e Peter, Ashley Bartlett Bacon, arrin dhe kërkon që dasma të ndalet. Ndërsa familja argumenton, Lucy rrëshqet pa u vënë re, e pasigurt për të ardhmen e saj.
Disa kohë më vonë, ndërsa Lucy është në punë, Jack vendos një unazë fejese në tabaka e shenjave të kabinës së saj. Ai hyn në kabinën e saj dhe me shumicën e familjes Callaghan duke parë, i propozon asaj. Jack dhe Lucy janë martuar dhe më pas nisen me një tren CTA për muajin e tyre të mjaltit. Lucy tregon se ai e përmbushi ëndrrën e saj për të shkuar në Firence, Itali dhe shpjegon se, kur Peter e pyeti se kur ra në dashuri me Jack, ajo u përgjigj: "Ishte ndërsa ti po flije".
Luajnë
Sandra Bullock si Lucy Eleanor Moderatz, një punëtore e vetmuar transporti.
Bill Pullman si Jack Callaghan, një zdrukthëtar me sharm të çuditshëm
Peter Gallagher si Peter Callaghan, i cili është i pasur, i pashëm dhe kryesisht sylesh
Peter Boyle si Ox Callaghan, kreu i biznesit të mobiljeve Callaghan i cili shpesh bën krisje të mençura
Jack Warden si Saul Tuttle, kumbari i Peter dhe fqinji i Callaghans
Glynis Johns si Elsie, gjyshja paksa e mashtruar
Micole Mercurio si Midge Callaghan, një nënë jashtëzakonisht pasionante dhe zemërbutë
Monica Keena si Mary Callaghan, motra e ëmbël dhe vajzërore e Peter dhe Jack
Jason Bernard si Jerry Wallace, shefi me humor të thatë të Lucy
Michael Rispoli si Joe Fusco, Jr., fqinji i mundimshëm por i padëmshëm i Lucy-t, i cili beson se ai shpiku aluminium foil
Ally Walker si Ashley Bartlett Bacon, ish e fejuara e rreme dhe sipërfaqësore e Peter
Prodhimi
Të dy Demi Moore dhe Julia Roberts iu ofrua roli i Lucy Moderatz por e refuzuan atë.
Megjithëse skenari origjinal titullohej “Coma Guy”, titulli u ndryshua menjëherë pasi skenari u ble nga Caravan Pictures. Skenari origjinal u vendos gjithashtu në New York City, por për të akomoduar buxhetin e filmit, krijuesit e filmit ndryshuan mjedisin në Çikago, ku xhiruan në vendndodhje. Xhirimet u zhvilluan nga 8 tetori deri më 14 dhjetor 1994.
Pritja
Box office
Filmi ishte një sukses i jashtëzakonshëm, duke fituar gjithsej prej 182,057,016 dollarë në mbarë botën kundrejt një buxheti të vlerësuar prej 17,000,000 dollarë. Ai fitoi 9,288,915 dollarë në fundjavën e saj të hapjes më 21–23 prill 1995. Ishte fitimi i trembëdhjetë më i lartë i vitit 1995 në Shtetet e Bashkuara.
Përgjigje kritike
Në Rotten Tomatoes filmi ka një vlerësim "Certified Fresh" prej 80% bazuar në vlerësimet nga 61 kritikë, me një vlerësim mesatar prej 6.4/10. Konsensusi kritik i faqes thotë, "While You Were Sleeping është ndërtuar tërësisht nga përbërës të njohur, por të mbledhur me një aftësi të tillë - dhe me një performancë kaq simpatike nga Sandra Bullock - saqë i jep formulës një emër të mirë." Në Metacritic, filmi ka një notë mesatare të ponderuar prej 67 nga 100, bazuar në komentet e 20 kritikëve, duke treguar "vlerësime përgjithësisht të favorshme". Publiku i anketuar nga CinemaScore i dha filmit një notë A në shkallën nga A në F.
Roger Ebert i Chicago Sun-Times shkroi: "Është një film që ndihet mirë, i ngrohtë dhe me zemër të mirë, dhe ndërsa po shkonte drejt përfundimit të tij të lumtur, unë isha ende pak i habitur se sa shumë po e shijoja."
Vlerësime
Bullock u nominua për Golden Globe Award për Aktoren më të Mirë – Film Komedi ose Muzikal. Filmi është njohur nga American Film Institute në vitin 2002 me një nominim për listën AFI's 100 Years...100 Passions.
Referime
Filma 1995
Filma komedi romantike 1995
Filma komedi romantike amerikane
Filma të Carvan Pictures
Filma të Hollywood Pictures
Filma të vendosur në Çikago
Filma të xhiruar në Çikago
Filma me regji nga Jon Turteltaub
Filma të prodhuar nga Joe Roth
Filma të prodhuar nga Roger Birnbaum
Filma të shënuar nga Randy Edelman
Filma anglisht të viteve 1990
Filma amerikanë të viteve 1990 |
341344 | https://sq.wikipedia.org/wiki/The%20Parent%20Trap%20%28film%201998%29 | The Parent Trap (film 1998) | The Parent Trap është një film komedi romantike amerikane i vitit 1998 me regji dhe bashkë-shkrim nga Nancy Meyers, dhe prodhuar dhe bashkë-skenar nga Charles Shyer. Është një ribërje e filmit të vitit 1961 me të njëjtin emër dhe një përshtatje e romanit gjerman të vitit 1949 Lisa dhe Lottie (Das doppelte Lottchen) të Erich Kästner.
Dennis Quaid dhe Natasha Richardson luajnë në rolin e një çifti të divorcuar që u ndanë menjëherë pas lindjes së vajzave të tyre identike binjake; Lindsay Lohan luan (në debutimin e saj në film) si të dy binjaket, Hallie Parker dhe Annie James, të cilat janë ribashkuar rastësisht në kampin veror pasi janë ndarë në lindje. David Swift shkroi skenarin për filmin origjinal të vitit 1961 bazuar në Lottie dhe Lisa. Swift vlerësohet së bashku me Meyers dhe Shyer si bashkë-shkrimtarë të versionit të vitit 1998.
Filmi u shfaq premierë në Los Angeles më 20 korrik 1998 dhe u shfaq në teatër në Shtetet e Bashkuara më 29 korrik dhe ishte një hit në arkë, duke fituar 92.1 milionë dollarë kundrejt një buxheti prej 15 milionë dollarësh. Ai mori vlerësime pozitive nga kritikët, me performancën e Lohan-it, veçanërisht, duke fituar vlerësime të larta.
Përmbajtja
Në vitin 1986, Nicholas "Nick" Parker dhe Elizabeth James takohen dhe bien në dashuri në Queen Elizabeth 2. Ata përfundimisht martohen dhe kanë vajza binjake, Hallie dhe Annie. Megjithatë, ata divorcohen menjëherë pas lindjes së binjakëve. Nick fiton kujdestarinë mbi Hallie dhe e rrit atë në vreshtin e tij në Napa, Kaliforni, ndërsa Elizabeth rrit Annie në Londër, Angli, ku ajo punon si dizajnere fustanesh dasme.
Njëmbëdhjetë vjet e nëntë muaj më vonë, binjakët dërgohen rastësisht në të njëjtin kamp veror, ku formojnë një rivalitet intensiv. Pasi Hallie dhe miqtë e saj kryejnë një shaka të rrezikshme në kabinën e Annie, binjakët dërgohen në kabinën e izolimit, ku fillojnë të lidhen për ngjashmëritë e tyre. Pasi zbulojnë paralelet mes situatave të tyre përkatëse familjare, ata i tregojnë njëri-tjetrit një fotografi të prindërve të tyre dhe kuptojnë se ato janë binjake që janë ndarë në lindje. Ato vendosin të ndryshojnë vendet për të bindur prindërit e tyre që të pajtohen; secila vajzë stërvit tjetrën që të sillet si ajo.
Në Londër, Hallie takohet e lumtur me Elizabeth, shërbëtorin e familjes Martin dhe gjyshin e saj nga nëna Charles, ndërsa Annie takon Nick dhe dadon e familjes së tyre Chessy në Kaliforni. Për shqetësimin e madh të Annie, ajo mëson se Nick është fejuar me Meredith Blake, një publiciste 26-vjeçare nga San Francisco, e cila dëshiron të martohet me Nick për pasurinë e tij. Annie telefonon Hallie dhe i lutet që të sjellë nënën e tyre në Kaliforni për të provuar të ndajë Nick dhe Meredith, por Hallie refuzon, e dëshpëruar për të kaluar më shumë kohë me Elizabeth.
Pasi Chessy vëren ndryshime në sjelljen e "Hallie", Annie i rrëfen Chessy identitetin e saj dhe Chessy pranon ta mbajë sekret nga Nick. Ndërsa ishte në telefon me Annie duke diskutuar për martesën e afërt të Nick me Meredith, Hallie kapet nga Charles, i cili e inkurajon atë t'i tregojë Elizabeth të vërtetën. Pasi i thanë Elizabeth të vërtetën, të dy vendosin të udhëtojnë në Kaliforni për të vendosur kujdestarinë e përbashkët të binjakëve mes secilit prind.
Binjakët, me ndihmën e Martin dhe Chessy, organizojnë një takim mes Nick dhe Elizabeth në Hotel Stafford në Kaliforni. Pas ribashkimit me Elizabeth, Nick kupton se ai e ka pasur Annie me vete që nga fundi i kampit, megjithëse është i kënaqur nga kjo. Elizabeth takohet gjithashtu Meredith dhe mëson për fejesën e saj me Nick. Annie dhe Hallie përpiqen të rikrijojnë natën kur prindërit e tyre u takuan duke organizuar darkë në një jaht. Nick dhe Elizabeth diskutojnë ndarjen e tyre, e cila ndodhi kur Elizabeth u largua pas një sherri, fshehurazi duke shpresuar se Nick do ta ndiqte atë. Ata bien dakord për kujdestarinë e përbashkët, por vendosin të mos rifillojnë marrëdhënien e tyre. Elizabeth planifikon të fluturojë për në Londër me Annie ditën tjetër, por binjakët refuzojnë të tregojnë se cila është, nëse e gjithë familja nuk bën një udhëtim kampingu. Elizabeta këmbëngul që Meredith të shkojë në vend të saj, në mënyrë që ajo të njihet me binjakët përpara se të martohej me Nick.
Gjatë udhëtimit, binjakët bëjnë një sërë shakash me Meredith, duke e bërë atë të kërkojë me furi që Nick të zgjedhë mes saj ose atyre. Më në fund, duke parë natyrën e vërtetë të Meredith-it, Nick ndahet me të. Pas udhëtimit të kampingut, Nick dhe Elizabeth kuptojnë se janë ende të dashuruar, por vendosin të shkojnë në rrugë të ndara, secili me binjakun që kanë kujdestarinë përkatëse. Kur Elizabeth dhe Annie mbërrijnë në Londër, ata gjejnë Nick dhe Hallie. Nick thotë se nuk donte të bënte të njëjtin gabim duke mos shkuar përsëri pas Elizabeth dhe ata ndajnë një puthje. Elizabeth dhe Nick janë rimartuar me Hallie dhe Annie ndërsa shoqërueset e tyre të nuses dhe Chessy dhe Martin janë fejuar.
Personazhet
Lindsay Lohan si Hallie Parker dhe Annie James, motra binjake njëmbëdhjetë vjeçare që u ndanë pas lindjes. Pas divorcit të prindërve të tyre, ata u rritën veçmas pa e ditur ekzistencën e njëri-tjetrit – derisa u takuan rastësisht në kampin veror.
Erin Mackey ishte dysheja e aktrimit të Lohanit për skenat ku shfaqen binjakët së bashku.
Dennis Quaid si Nicholas "Nick" Parker, babai i Annie dhe Hallie, një pronar i pasur amerikan i vreshtave.
Natasha Richardson si Elizabeth "Liz" James, nëna e Annie dhe Hallie, një stiliste e famshme britanike e fustaneve të dasmës.
Elaine Hendrix si Meredith Blake, një publiciste 26-vjeçare nga San Francisco, e cila po planifikon të martohet vetëm me Nick-un për paratë e tij.
Lisa Ann Walter si Chessy, shërbyesja e Nick dhe dado e Hallie. Ajo e ka konsideruar prej kohësh veten mjaft të sikletshme dhe për këtë arsye jo shumë të dëshirueshme për beqarët e kualifikuar, por më pas ajo takohet me Martinin dhe të dy janë goditur reciprokisht. Ajo zbulon gjithashtu se "Hallie" është në të vërtetë Annie pasi ka vënë re sjelljen e saj të çuditshme.
Simon Kunz si Martin, kupëmbajtësi i familjes James, i cili bie në dashuri me Chessy.
Polly Holliday si Marva Kulp Sr., pronare dhe drejtoreshë e Camp Walden.
Maggie Wheeler si Marva Kulp Jr., vajza dhe asistentja e Marva Sr.
Ronnie Stevens si Charles James, babai i pasur i Elizabeth dhe gjyshi i nënës së Annie dhe Hallie. Pasi ai kap Hallie në telefon me Annie, ajo i tregon atij për ndërrimin e vendeve.
Joanna Barnes si Vicki Blake, nëna e Meredith.
J. Patrick McCormack si Les Blake, babai i Meredith.
Hallie Meyers-Shyer si Lindsay
Kat Graham luajti Jackie, një mike e Annie në Camp Walden. Vendela Kirsebom shfaqet si modele gjatë një sekuence fotosesioni në studion e Elizabeth James. Vajzat e Meyers dhe Shyer, Hallie Meyers-Shyer dhe Annie Meyers-Shyer shfaqen në film, respektivisht si Lindsay dhe Towel Girl. Vëllai i Lohanit, Michael (i kredituar si Lost Boy At Camp) luan një djalë në Camp Walden i cili nuk e kuptoi se do të shkonte në një kamp me vajza. Nëna e Lohan, Dina, dhe vëllezërit e motrat e tjera Aliana and Cody, shfaqen të gjithë në pamje të pakredituara në aeroportin e Londrës. Kinemasti i filmit, Dean Cundey shfaqet në një pamje të pakredituar si kapiteni i Queen Elizabeth 2, i cili marton me Nick dhe Elizabeth në fillim të filmit. Jeannette Charles portretizoi Mbretëreshën Elizabeth II në një skenë të fshirë në të cilën ajo dhe Halli takohen.
Prodhimi
Kasti
Më shumë se 1500 aktore të reja paraqitën kasetat e audicionit për rolet e dyfishta të Hallie dhe Annie. Regjisorja Nancy Meyers po kërkonte "një Diane Keaton të vogël" për të luajtur pjesët. Përpara se Lohan të merrej me rolet, aktoret Scarlett Johansson, Mara Wilson, Michelle Trachtenberg, dhe Jena Malone të gjitha ose u vunë në provë ose u konsideruan për rolet, me Malone që i refuzoi rolet disa herë.
Xhirimet
Fotografia kryesore filloi më 15 korrik 1997, në Londër, Mbretëria e Bashkuar dhe vazhdoi në Napa Valley AVA, San Francisco, Lake Arrowhead, dhe Los Angeles, Kaliforni deri më 17 dhjetor 1997. Camp Walden u filmua në vend në Camp Seely në Crestline, Kaliforni. Parker Knoll, vreshti dhe vendbanimi i familjes Parker në film, u xhirua në vendndodhje në Rutherford, Kaliforni at Staglin Family Vineyard. Pjesa e jashtme e hotelit imagjinar Stafford është xhiruar në The Langham Huntington në Pasadena, California dhe Administration Building, Treasure Island në San Francisco, ndërsa skenat e brendshme dhe pishina janë xhiruar në Ritz-Carlton në Marina del Rey, California.
Lidhjet me filmin e vitit 1961
Ka disa lidhje midis këtij filmi dhe versionit origjinal të vitit 1961:
Personazhet Marva Kulp Sr. dhe Marva Kulp Jr. janë emëruar pas Nancy Kulp, aktores që luajti një këshilltare kampi në filmin e vitit 1961, Miss Grunecker.
Të dy versionet e filmit paraqesin vendosjen e produktit nga Nabisco. Në filmin e vitit 1998 paraqiten Oreos, ndërsa në filmin e vitit 1961 paraqiten Fig Newtons.
Gjatë skenës buzë pishinës ku Annie dhe Meredith takohen për herë të parë, Meredith flet në telefon me dikë të quajtur Reverend Mosby, i cili ishte një personazh në filmin e vitit 1961 të luajtur nga Leo G. Carroll.
Joanna Barnes shfaqet në të dy filmat, duke luajtur Vicky Robinson në filmin e vitit 1961 dhe Vicki Blake në versionin e vitit 1998. Ajo gjithashtu e quan Annie (si Hallie) "përkëdhelëse", gjë që Vicky Robinson ia bëri Sharon (si Susan).
Hoteli Stafford mban emrin e një djali në filmin e vitit 1961 që pranon ftesën e djalit në kamp për vallëzim në fillim të filmit.
Pak përpara se Halli të takohet me Meredith për herë të parë, Hallie mund të dëgjohet duke kënduar disa bare të "Let's Get Together", një këngë nga versioni i vitit 1961 që fillimisht u këndua nga Hayley Mills.
Në të dy filmat ka shtëpi marinari me emrin Arapahoe.
Hallie (si Annie) "nuhat" gjyshib e saj, duke thënë se ai mban erë mente dhe duhan pipe. Susan (si Sharon) bën të njëjtën gjë në filmin e vitit 1961.
Referime
Filma 1998
1998 filma për fëmijë
Filma komedi romantike 1998
Filma komedi për fëmijë të viteve 1990
Filma komedi për fëmijë amerikanë
Filma komedi romantike amerikane
Filma anglisht të viteve 1990
Ribërjet e filmave amerikanë
Filma të bazuar në romane gjermane
Filma të bazuar në Lottie dhe Lisa
Filma me regji nga Nancy Meyers
Filma të shënuar nga Alan Silvestri
Filma të Walt Disney Pictures
Filma amerikanë të viteve 1990 |
341345 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Universiteti%20i%20Neuch%C3%A2tel-it | Universiteti i Neuchâtel-it | Universiteti i Neuchâtel-it (UniNE) është një universitet kërkimor publik frankofon në Neuchâtel, Zvicër. Universiteti ka katër fakultete dhe më shumë se një duzinë institute, duke përfshirë artet dhe shkencat njerëzore, shkencat natyrore, juridikun dhe ekonominë. Fakulteti i Arteve dhe i Shkencave Njerëzore, me 2000 studentë, është shkolla më e madhe nga ato që e përbëjnë Universitetin e Neuchâtel.
Universiteti ka një buxhet vjetor prej 144 milionë frangash zvicerane dhe një fond vjetor kërkimor prej 40 milionë frangash zvicerane. Përafërsisht 4,000 studentë, duke përfshirë 600 studentë doktorantë ndjekin universitetin dhe çdo vit jepen më shumë se 600 diploma, licenca, doktorata dhe certifikata. Universiteti ka më shumë se 1100 punonjës.
Historia
Universiteti i Neuchâtel-it e ka zëvendësuar Akademinë, e cila u krijua më 1838 nga Mbreti Frederick William IV i Prusisë, Princi i Neuchâtel-it. Akademia ka dhënë diploma akademike të licencuara në arte dhe shkenca. Më 1848, Këshilli i Madh dekretoi mbylljen e akademisë dhe më 1866 u krijua një "akademi" e re dhe u riemërtua përfundimisht në 1909.
Universiteti i Neuchâtel-it ndodhet në zemër të rajonit frankofon të Zvicrës, në Neuchâtel.
Përpara vitit 2005, Universiteti i Neuchâtel-it e ka ndjekur modelin francez të arsimit, me disa dallime të vogla. Universiteti tani ndjek standardet akademike të Procesit të Bolonjës, i cili propozon një sistem me tri nivele diplomash universitare, përkatësisht diplomë në nivelin bachelor, master dhe doktoratë.
Programet akademike
Universiteti i Neuchatel-it ofron kurse në frëngjisht si dhe në anglisht. Programet klasifikohen në nivel universitar dhe pasuniversitar si programet bachelor, master dhe doktoratë në disiplina si financa, shkenca kompjuterike, drejtësi, ekonomi, shkenca dhe sporte, gazetari dhe matematikë mes tjerash.
Në partneritet me dy universitete të tjera: Universiteti De Montfort në Leicester (Angli) dhe SDA Bocconi School of Management në Milano (Itali) dhe organizuar nga Qendra Ndërkombëtare për Studime Sportive (CIES), Universiteti i Neuchatel-it ofron gjithashtu një Master FIFA në Menaxhment, Juridik dhe Shkenca Njerëzore të Sportit.
Fakultetet
Fakulteti i Shkencave Njerëzore
Fakulteti më i madh ka rreth 2000 studentë. Fushat e saj kërkimore dhe studimore janë Gjuhët dhe Qytetërimet e Mesjetës së Lashtë, Arkeologjia, Historia e Artit, Gjuha dhe Letërsia Angleze, Gjuha dhe Letërsia Frënge, Logjika, Muzeologjia dhe Filozofia. Në Shkenca Sociale, Qendra për të Kuptuarit e Proceseve Sociale (Maison d'analyse des processus sociaux, MAPS) përbëhet nga pesë institute: Antropologjia, Gjeografia, Psikologjia dhe Arsimimi, Forumi Zviceran për Studimet e Migracionit dhe të Popullsisë, dhe Sociologjia. Fakulteti nxit bashkëpunim në projekte kërkimore ndërdisiplinore.
Fakulteti i Shkencave
Fakulteti i Shkencave numëron rreth 900 studentë. Ky fakultet është aktiv në fusha të ndryshme kërkimore, si: Biologji, Biogjeoshkencë, Hidrogjeologji, Shkencë Gjeotermale, Teknologji Informative, Matematikë, Kimi dhe Fizikë. Është vendi kryesor zviceran për një nga Qendrat Kombëtare të Kompetencës në Kërkime Shkencore: Mbijetesa e Bimëve.
Fakulteti i Drejtësisë
Një fakultet me 560 studentë, i cili ofron gjashtë orientime në kuadër të nivelit Master: E Drejta Biznesore, E Drejta Ndërkombëtare dhe Evropiane, E Drejta Publike, E Drejta e Shëndetësisë dhe e Bioteknologjisë, E Drejta Sportive, dhe Profesionet e Juridikut. Ky fakultet ka një diplomë master ndërkombëtar të ciklit të tretë me Universitetin SDA Bocconi të Milanos dhe Universitetin de Montfort të Leicesterit, në bashkëpunim me FIFA dhe numëron shumë institute, si Instituti i Ligjit Shëndetësor (IDS) ose Qendra Ndërkombëtare e Shkencave Sportive (CIES).
Fakulteti Ekonomik
Fakulteti Ekonomik ka rreth 700 studentë dhe është fakulteti më i mirë i universitetit. Ai ofron programe masteri në shumë fusha të ndryshme: Analiza Financiare, Zhvillimi i Biznesit Ndërkombëtar, Ekonomia Publike, Politika Publike dhe Menaxhimi, Psikologjia e Punës dhe Organizatave, Statistikat dhe Sistemet e Informacionit. Unike brenda Zvicrës është Akademia e Gazetarisë dhe Medias: një program master i integruar, i projektuar me profesionistë të këtij sektori, duke u fokusuar në nevojat e reja të sipërmarrjes në botën e medias. Bachelor në ekonomi u vlerësua si bachelor më i mirë në Zvicër para HSG.
Fakulteti i Teologjisë (deri në vitin 2015)
Një ndërtesë e vogël historike, selia prestigjioze e Bibliothèque des Pasteurs, strehon Fakultetin e Teologjisë. Neuchâtel ka ofruar një diplomë të përbashkët në nivelin master në teologji, me universitetet e Gjenevës dhe Lozanës. Në vitin 2015 Fakulteti i Teologjisë është mbyllur; tani mësimi dhe kërkimi në teologji zhvillohet në Universitetin e Gjenevës dhe në Universitetin e Lozanës.
Lista e rektorëve që nga viti 1909
Periudha trevjeçare
Periudha katërvjeçare
Institucionet e asociuara
École romande de santé publique (ERSP)
Njerëz të lidhur me universitetin
Shënime dhe referime
Lidhje të jashtme
Universiteti i Neuchâtel
Informacion rreth Universitetit të Neuchâtel
Vetitë CS1: Burime në italisht (it)
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Vetitë CS1: Burime në gjermanisht (de)
Gabime CS1: Mungon botimi periodik
Koordinatat në Wikidata
Neuchatel
Universitete në Zvicër |
341346 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Harku | Harku | Një hark është një strukturë e lakuar vertikale që përfshin një hapësirë të ngritur dhe mund të mbajë ose jo peshën mbi të, ose në rastin e një harku horizontal si një digë harkore, presioni hidrostatik kundër tij.
Harqet mund të jenë sinonim i qemereve, por një qemer mund të dallohet si një hark i vazhdueshëm që formon një çati. Harqet u shfaqën qysh në mijëvjeçarin e 2-të para Krishtit në arkitekturën e tullave Mesopotamiane, dhe përdorimi i tyre sistematik filloi me romakët e lashtë, të cilët ishpin të parët që aplikuan teknikën në një gamë të gjerë strukturash.
Konceptet bazë
Një hark është një formë e pastër kompresimi. Mund të shtrihet në një zonë të madhe duke i ndarë forcat në sforcime shtypëse dhe duke eliminuar streset në tërheqje . Kjo nganjëherë quhet "veprim hark". Ndërsa forcat në hark transferohen në bazën e tij, harku shtyhet nga jashtë në bazën e tij, të emërtuar "thrust". Me zvogëlimin e rritjes, dmth. lartësisë së harkut, shtytja e jashtme rritet. Për të ruajtur veprimin e harkut dhe për të parandaluar kolapsin e harkut, shtytja duhet të frenohet, qoftë me lidhje të brendshme ose me mbajtëse të jashtme, të tilla si mbështetëse.
Harqe fikse kundrejt me varëse
Llojet më të zakonshme të harqeve të vërteta janë harku fiks, harku me dy mentesha dhe harku me tre mentesha.
Harku fiks përdoret më shpesh në urat dhe tunelet e betonit të armuar, të cilat kanë hapësira të shkurtra. Për shkak se i nënshtrohet stresit të brendshëm shtesë nga zgjerimi dhe tkurrja termike, ky lloj harku konsiderohet statikisht i papërcaktuar.
Harku me dy varëse përdoret më shpesh për të kapërcyer hapësira të gjata. Ky lloj harku ka lidhje të fiksuara në bazën e tij. Ndryshe nga ajo e harkut fiks, baza e fiksuar mund të rrotullohet, duke lejuar kështu strukturën të lëvizë lirshëm dhe të kompensojë zgjerimin termik dhe tkurrjen që shkaktojnë ndryshimet në temperaturën e jashtme. Megjithatë, kjo mund të rezultojë në sforcime shtesë, dhe për këtë arsye harku me dy varëse është gjithashtu statikisht i papërcaktuar, megjithëse jo aq sa harku fiks.
Harku me tre mentesha nuk është i varur vetëm në bazën e tij, si harku me dy mentesha, por edhe në kulmin e tij. Lidhja shtesë apikale lejon që harku me tre varëse të lëvizë në dy drejtime të kundërta dhe të kompensojë çdo zgjerim dhe tkurrje. Kështu, ky lloj harku nuk i nënshtrohet stresit shtesë nga ndryshimi termik. Ndryshe nga dy llojet e tjera të harkut, harku me tre varëse është pra i përcaktuar statikisht. Më së shpeshti përdoret për hapësira me gjatësi mesatare, siç janë çatitë e ndërtesave të mëdha. Një avantazh tjetër i harkut me tre varëse është se bazat e fiksuara zhvillohen më lehtë se ato fikse, gjë që lejon themele të cekëta të tipit mbajtës në hapësira me gjatësi mesatare. Në harkun me tre varëse "zgjerimi termik dhe tkurrja e harkut do të shkaktojë lëvizje vertikale në nyjen e majës së kunjit, por nuk do të ketë efekt të dukshëm në bazat", gjë që thjeshton më tej dizajnin e themelit.
Format
Shumë forma të harkut klasifikohen në tre kategori: rrethore, me majë dhe parabolike. Harqet mund të konfigurohen gjithashtu për të prodhuar qemerë dhe arkada .
Harqet e rrumbullakosura, dmth gjysmërrethore, përdoreshin zakonisht për harqet e lashta që ishin ndërtuar me muraturë të rëndë. Ndërtuesit romakë të lashtë mbështeteshin shumë në harkun e rrumbullakosur për të shtrirë gjatësi të mëdha. Disa harqe të rrumbullakosura që janë ndërtuar në linjë dhe nga fundi në fund në një seri formojnë një arkadë, p.sh. në ujësjellësit romakë.
Harqet me majë përdoreshin më shpesh në arkitekturën gotike . Avantazhi i një harku me majë, në vend të një harku rrethor, është se veprimi i harkut prodhon më pak shtytje horizontale në bazë. Kjo risi lejoi hapje më të larta dhe më të afërta, të cilat janë tipike për arkitekturën gotike.
Qemeret janë në thelb "harqe ngjitur [që] janë mbledhur krah për krah." Nëse qemerët kryqëzohen, kryqëzimet e tyre prodhojnë forma komplekse. Format, së bashku me "brinjët e shprehura fort në kryqëzimet e qemerit, ishin tipare dominuese arkitekturore të katedraleve gotike".
Harku parabolik përdor parimin që kur pesha aplikohet në mënyrë uniforme në një hark, ngjeshja e brendshme që rezulton nga ajo peshë do të ndjekë një profil parabolik. Nga të gjitha format e harkut, harku parabolik prodhon shtytjen më të madhe në bazë, por mund të shtrijë distancat më të mëdha. Përdoret zakonisht në ura, ku nevojiten hapësira të gjata.
Harku i katenarit ka një formë të ndryshme nga harku parabolik. Duke qenë forma e kurbës që gjurmon një hapësirë e lirë zinxhiri ose litari, katenari është forma strukturore ideale për një hark të pavarur me trashësi konstante.
Format e harkut të shfaqura në mënyrë kronologjike, afërsisht sipas rendit kronologjik të zhvillim
Historia
Epoka e bronzit: Lindja e Afërt e lashtë
Harkat e vërteta, në krahasim me harqet e korbelit, njiheshin nga një numër qytetërimesh në Lindjen e Afërt të lashtë, duke përfshirë Levantin, por përdorimi i tyre ishte i rrallë dhe kryesisht i kufizuar në strukturat nëntokësore, të tilla si kullimet ku problemi i shtytjes anësore është zvogëluar shumë. Një shembull i këtij të fundit do të ishte harku i Nipurit, i ndërtuar përpara vitit 3800 para Krishtit, dhe i datuar nga HV Hilprecht (1859–1925) deri në vitin 4000 para Krishtit. Përjashtime të rralla janë një portë e shtëpisë me tulla me hark, e datuar në nga Tell Taya në Irak dhe dy porta të qytetit kananit me hark të epokës së bronzit, njëra në Ashkelon (datuar në ), dhe një në Tel Dan (datuar në ), të dyja në Izraelin e sotëm. Një varr elamit i datës 1500 para Krishtit nga Haft Teppe përmban një qemer parabolik i cili konsiderohet si një nga dëshmitë më të hershme të harqeve në Iran.
Persia klasike dhe Greqia
Në Persinë e lashtë, Perandoria Akamenide (550 para Krishtit–330 para Krishtit) ndërtoi qemere të vogla me fuçi (në thelb një seri harqesh të ndërtuara së bashku për të formuar një sallë) të njohur si iwan, të cilat u bënë struktura masive, monumentale gjatë Perandorisë së mëvonshme Parthiane (247 pes– 224 pas Krishtit). Kjo traditë arkitekturore u vazhdua nga Perandoria Sasaniane (224–651), e cila ndërtoi Taq Kasra në Ctesiphon në shekullin e 6 pas Krishtit, qemerin më të madh të lirë deri në kohët moderne.
Një shembull i hershëm evropian i një harku voussoir shfaqet në urën e këmbësorëve grekë të Rodos në shekullin e IV para Krishtit.
Roma e lashtë
Romakët e lashtë e mësuan harkun nga etruskët, e rafinuan atë dhe ishin ndërtuesit e parë në Evropë që përdorën potencialin e tij të plotë për ndërtesa mbi tokë:
Romakët ishin ndërtuesit e parë në Evropë, ndoshta të parët në botë, që vlerësuan plotësisht avantazhet e harkut, qemerit dhe kupolës.
Gjatë gjithë perandorisë romake, inxhinierët e tyre ngritën struktura harkore si ura, ujësjellës dhe porta. Ata e prezantuan edhe harkun e triumfit si monument ushtarak. Qemeret filluan të përdoren për mbulimin e hapësirave të mëdha të brendshme si salla dhe tempuj, një funksion që u mor nga strukturat me kupolë që nga shekulli I para Krishtit e në vazhdim.
Harku segmental u ndërtua për herë të parë nga romakët të cilët kuptuan se një hark në një urë nuk duhej të ishte një gjysmërreth, si në Urën Alconétar ose Ponte San Lorenzo . Ato u përdorën gjithashtu në mënyrë rutinore në ndërtimin e shtëpive, si në Ostia Antica (shih foton).
Kina e lashtë
Në Kinën e lashtë, pjesa më e madhe e arkitekturës ishte prej druri, duke përfshirë pak ura harkore të njohura nga letërsia dhe një përshkrim artistik në reliev të gdhendur në gur. Prandaj, shembujt e vetëm të mbijetuar të arkitekturës nga dinastia Han (202 para Krishtit – 220 pas Krishtit) janë mure dhe kulla mbrojtëse me dheu, tjegulla qeramike nga ndërtesa prej druri që nuk ekzistojnë më, kulla portash guri, dhe varre të nëndheshme me tulla që, megjithëse kanë qemere, kupola, dhe harqet, u ndërtuan me mbështetjen e tokës dhe nuk ishin të pavarura.
Krahasimi i urave antike
Ura më e vjetër me hark guri në botë është Ura Arkadiko në Greqi.
Ura më e vjetër e mbijetuar me hark në Kinë është Ura Anji . Ende në përdorim, ai u ndërtua midis viteve 595 dhe 605 të es gjatë dinastisë Sui ; është ura më e vjetër me hark segmental me llambë të hapur prej guri.
Ura me hark me gurë më e vjetër e mbijetuar (në gjendjen origjinale dhe ende në përdorim) nga Roma e lashtë është Pons Fabricius në Romë, një urë me llambë të mbyllur e ndërtuar në vitin 62 pes.
Romakët e lashtë kishin ndërtuar ura të hapura para ndërtimit të urës Anji . Për shembull, Ura e Trajanit, e ndërtuar midis viteve 103 pas Krishtit dhe 105 pas Krishtit, kishte llamba të hapura, megjithatë këto ishin ndërtuar me dru mbi shtylla guri dhe asnjëra nuk është ende e paprekur dhe/ose në përdorim.
Në epokën moderne, ndërtimi i urave me harqe guri në Kinë ka tejkaluar shumë atë të territoreve të ish-Perandorisë Romake: të gjitha 22 urat më të gjata ekzistuese me harqe guri janë në Kinë.
Evropa Gotike
Shembulli i parë i një harku gotik të hershëm në Evropë është në Siçili në fortifikimet greke të Gelës . Harku gjysmërrethor ndiqej në Evropë nga harku gotik me majë ose ogji, vija qendrore e të cilit ndjek më nga afër forcat e ngjeshjes dhe që për këtë arsye është më e fortë. Harku gjysmërrethor mund të rrafshohet për të bërë një hark eliptik, si në Ponte Santa Trinita . Harkat parabolike u futën në ndërtim nga arkitekti spanjoll Antoni Gaudí, i cili admironte sistemin strukturor të stilit gotik, por për mbështetëset, të cilat ai i quajti " paterica arkitekturore". Shembujt e parë të harkut me majë në arkitekturën evropiane janë në Siçili dhe datojnë në periudhën arabo-normane.
Harku i patkoit: Aksum dhe Siria
Harku patkua bazohet në harkun gjysmërrethor, por skajet e tij të poshtme shtrihen më tej rreth rrethit derisa të fillojnë të konvergojnë. Harkat e para të njohura me patkua janë nga Mbretëria e Aksumit në Etiopinë dhe Eritrenë e sotme, që datojnë rreth rreth. shekulli 3-4. Kjo është pothuajse në të njëjtën kohë me shembujt më të hershëm bashkëkohorë në Sirinë romake, duke sugjeruar ose një origjinë aksumite ose siriane për llojin.
Indi
Kulmi i harkuar i një dhome varrimi të hershëm Harappan është vërejtur nga Rakhigarhi. SR Rao raporton çatinë e harkuar të një dhome të vogël në një shtëpi nga Lothal . Qemeret me fuçi u përdorën gjithashtu në kulturën H të Varrezave të Vonë të Harapanit, e datës 1900 pes-1300 pes, e cila formoi çatinë e furrës së punimit të metalit, zbulimi u bë nga Vats në 1940 gjatë gërmimeve në Harappa .
Në Indi, tempulli Bhitargaon (450 pas Krishtit) dhe tempulli Mahabodhi (shekulli i 7-të pas Krishtit) i ndërtuar nga dinastia Gupta janë shembujt më të hershëm të mbijetuar të përdorimit të sistemit të harkut të harkut voussoir në Indi. E para përdor hark gjysmërrethor, ndërsa i fundit përmban shembuj si të harkut me majë të stilit gotik ashtu edhe të harqeve gjysmërrethore. Megjithëse u prezantuan në shekullin e 5-të, harqet nuk fituan rëndësi në arkitekturën indiane deri në shekullin e 12-të pas pushtimit islamik . Sistemi i harkut të harkut të epokës Gupta u përdor më vonë gjerësisht në tempujt budistë burmezë në Pyu dhe Bagan në shekujt 11 dhe 12.
Harku Corbel: Meksika parakolumbiane
Ky artikull nuk trajton një element tjetër arkitekturor, harkun e korbelit . Megjithatë, vlen të përmendet se harqet e korbelit u gjetën në pjesë të tjera të Azisë së lashtë, Afrikës, Evropës dhe Amerikës. Në vitin 2010, një robot zbuloi një kalim të gjatë të mbuluar me hark nën Piramidën e Quetzalcoatl, e cila qëndron në qytetin antik të Teotihuacan në veri të Mexico City, i datuar rreth vitit 200 pas Krishtit.
Ndërtim
Meqenëse është një formë e pastër ngjeshjeje, harku është i dobishëm sepse shumë materiale ndërtimi, duke përfshirë gurin dhe betonin e papërforcuar, mund t'i rezistojnë ngjeshjes, por janë të dobëta kur ushtrohet stres në tërheqje.
Një hark mbahet në vend nga pesha e të gjithë anëtarëve të tij, duke e bërë ndërtimin problematik. Një përgjigje është të ndërtohet një kornizë (historikisht, prej druri) e cila saktësisht ndjek formën e pjesës së poshtme të harkut. Kjo njihet si qendër ose qendër . Mbi të vendosen voussoirs derisa harku të jetë i plotë dhe vetë-mbështetës. Për një hark më të lartë se lartësia e kokës, do të kërkohej skela, kështu që mund të kombinohej me mbajtësin e harkut. Harkat mund të bien kur korniza hiqet nëse dizajni ose ndërtimi ka qenë i gabuar. Përpjekja e parë në urën A85 në Dalmally, Skoci e pësoi këtë fat, në vitet 1940. Vija e brendshme dhe e poshtme ose kurba e një harku njihet si intrados .
Harkat e vjetra ndonjëherë kanë nevojë për përforcim për shkak të prishjes së gurëve kyç, duke formuar atë që njihet si harku tullac .
Në konstruksionet e betonit të armuar, parimi i harkut përdoret për të përfituar nga forca e betonit në rezistencën e stresit në shtypje. Aty ku ngrihet çdo formë tjetër sforcimi, si sforcimi në tërheqje ose përdredhje, duhet të rezistohet nga shufrat ose fibrat e përforcimit të vendosura me kujdes.
Llojet e tjera
Një hark i zhytur është ai që shfaqet "i shtypur" poshtë në krye nga forma e plotë e harkuar. Në stilet me hark me majë, ku ka një pikë qendrore në majë të harkut, mund të jetë një hark me katër qendër ose hark Tudor .
Një hark i verbër është një hark i mbushur me konstruksion të fortë, kështu që nuk mund të funksionojë si një dritare, derë ose vendkalim. Këto janë të zakonshme si trajtime dekorative të një sipërfaqeje muri në shumë stile arkitekturore, veçanërisht në arkitekturën romane .
Një formë e veçantë e harkut është harku triumfal, i ndërtuar zakonisht për të festuar një fitore në luftë. Një shembull i famshëm është Harku i Triumfit në Paris, Francë.
Formacionet shkëmbore mund të formojnë harqe natyrore përmes erozionit, në vend që të gdhendeshin ose të ndërtohen. Struktura të tilla mund të gjenden në Parkun Kombëtar Arches . Disa skulptura të bilancit shkëmbor janë në formën e një harku.
Harqet e këmbës mbajnë peshën e trupit të njeriut.
Galeria
Referencat
Lexo më tej
Linqe të jashtme
Physics of Stone Arches by Nova: a model to build an arch without it collapsing
InteractiveTHRUST: interactive applets, tutorials
Paper about the three-hinged arch of the Galerie des Machines of 1889 Whitten by Javier Estévez Cimadevila & Isaac López César. |
341347 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Mario%20Mitaj | Mario Mitaj | Mario Mitaj (lindur më 6 gusht 2003) është një futbollist profesionist shqiptar i cili luan si mbrojtës i majtë për klubin rus Lokomotiv Moskva dhe kombëtaren shqiptare.
Karriera me klube
AEK Athina
Mitaj është produkt i akademisë së klubit grek AEK Athina. Më 12 gusht 2020, ai firmosi kontratën e parë si profesionist dhe filloi të stërvitej me ekipin e parë. Dy muaj më pas, ai luajti ndeshjen e parë si profesionist në një ndeshje në kampionat kundër PAOK-ut, duke u bërë lojtari i huaj më i ri që luan një ndeshje me klubin, në moshën 17 vjeç, 2 muaj e 13 ditë.
Më 21 shkurt 2021, Mitaj firmosi një kontratë të re dy vjeçare me klubin, të cilën e rinovoi me tre vite të tjera në gusht 2021.
Lokomotiv Moskva
Më 22 gusht 2022, Mitaj u transferua te Lokomotiv Moska në Premier Ligën Ruse. Klubi pagoi 3 milion € për kartonin e tij, kurse AEK-u do të merre një përqindje të vlerës në rast shitije të lojtarit.
Karriera ndërkombëtare
Mihaj ka lindur në Greqi, gjë që e bënte të disponueshëm për të përfaqsuar Greqinë në futbollin ndërkombëtar. Pavarësisht kësaj, ai u bë pjesë e kombëtares shqiptare, duke luajtur fillimisht me ekipet e moshave.
Më 31 mars 2021, Mitaj debutoi me ekipin e parë në fitoren 2–0 kundër San Marinos në kualifikueset e FIFA Kupës së Botës 2022, duke u bërë lojtari i dytë më i ri në historinë e ekipit kombëtar që luan një ndeshje, në moshën 17 vjeç e 237 ditë.
Statistikat e karrierës
Klube
Kombëtarja
Referimet
Lidhje të jashtme
Mario Mitaj te ESPN FC
Mario Mitaj – Rekordi në kompeticionet e UEFAs
Lindje 2003
Njerëz që jetojnë
Futbollistë shqiptarë
Futbollistë në kombëtaren shqiptare
Futbollistë në AEK Athens F.C.
Futbollistë në FC Lokomotiv Moskva
Futbollistë në Super Liga Greke
Futbollistë në Premier Liga Ruse |
341348 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Prodhimi%20vektorial | Prodhimi vektorial | Në matematikë, prodhimi kryq ose prodhimi vektorial është një veprim binar mbi dy vektorë në një hapësirë vektoriale euklidiane të orientuar tre-dimensionale (e emërtuar këtu ), dhe shënohet me simbolin . Duke pasur parasysh dy vektorë linearisht të pavarur a dhe b, prodhimi kryq, a × b (lexohet "a kryq b"), është një vektor që është pingul me a dhe b, dhe kështu normal me rrafshin që i përmban. Njësitë e prodhimit të kryqëzuar janë prodhimi i njësive të çdo vektori. Ka shumë zbatime në matematikë, fizikë, inxhinieri dhe programim kompjuterik . Nuk duhet të ngatërrohet me prodhimin skalar (pordhimi i një projeksioni).
Nëse dy vektorë kanë të njëjtin drejtim ose kanë drejtim të kundërt (d.m.th., ata nuk janë linearisht të pavarur), ose nëse njëri prej tyre ka gjatësi zero, atëherë prodhimi i tyre kryq është zero. Në përgjithësi, madhësia e produktit është e barabartë me sipërfaqen e një paralelogrami me vektorët për brinjë; në veçanti, madhësia e prodhimit të dy vektorëve pingulë është prodhimi i gjatësive të tyre.
Produkti kryq është kundërndërrues (d.m.th. a × b = − b × a ) dhe është shpërndarës për mbledhjen (d.m.th., a × ( b + c ) = a × b + a × c ). Hapsira së bashku me prodhimin vektorial është një algjebër mbi numrat realë, e cila nuk është as ndërruese dhe as shoqëruese, por është një algjebër Lie ku prodhimi kryq është kllapa Lie .
Ashtu si dhe prodhimi skalar, ai varet nga metrika e hapësirës Euklidiane, por ndryshe nga prodhimi skalar, ai gjithashtu varet nga zgjedhja e orientimit (ose " dorëzimi ") të hapësirës (kjo është arsyeja pse nevojitet një hapësirë e orientuar). Në lidhje me produktin kryq, produkti i jashtëm i vektorëve mund të përdoret në dimensione arbitrare (me një rezultat bivektor ose 2-formësh ) dhe është i pavarur nga orientimi i hapësirës.
E ç'është prodhimi vektorial?
Prodhimi kryq i dy vektorëve a dhe b përcaktohet vetëm në hapësirën tredimensionale dhe shënohet me . Në fizikë dhe matematikë të zbatuar, simboli pykë përdoret shpesh, edhe pse në matematikën e pastër një shënim i tillë zakonisht rezervohet vetëm për prodhimin e jashtëm, një abstragimi i prodhimit vektorial në n dimensione.
Prodhimi kryq përkufizohet si një vektor c që është pingul me a dhe b, me një drejtim të dhënë nga rregulli i dorës së djathtë dhe një madhësi të barabartë me sipërfaqen e paralelogramit që vektorët gjenerojnë.
Prodhimi kryq përcaktohet me formulën
ku:
θ është këndi midis a dhe b në rrafshin që i përmban ato (prandaj, është midis 0° dhe 180°)
‖ a ‖ dhe ‖ b ‖ janë gjatësitë e vektorëve a dhe b
dhe n është një vektor njësi pingul me rrafshin që përmban a dhe b, me drejtim të tillë që bashkësia e renditur ( a, b, n ) është e orientuar pozitivisht .
Nëse vektorët a dhe b janë paralelë (d.m.th., këndi θ ndërmjet tyre është ose 0° ose 180°), sipas formulës së mësipërme, prodhimi kryq i a dhe b është vektori zero 0 .
Drejtimi
Drejtimi i vektorit n varet nga orientimi i zgjedhur i hapësirës. Në mënyrë konvencionale, ai jepet nga rregulli i dorës së djathtë, ku njeriu thjesht tregon gishtin tregues të dorës së djathtë në drejtim të a dhe gishtin e mesit në drejtimin e b . Pastaj, vektori n del nga gishti i madh (shih foton ngjitur). Përdorimi i këtij rregulli nënkupton që prodhimi i kryqëzuar është kundërndërrues ; pra . Duke e drejtuar fillimisht gishtin tregues drejt b dhe më pas duke drejtuar gishtin e mesit drejt a, gishti i madh do të detyrohet në drejtim të kundërt, duke e kthyer shenjën e vektorit të produktit.
Duke qenë se vepruesi i prodhimit të kryqëzuar varet nga orientimi i hapësirës, në përgjithësi prodhimi kryq i dy vektorëve nuk është një vektor "i vërtetë", por një pseudovektor
Llogaritje
Shënimi në koordinata
Nëse ( i, j, k ) është një bazë ortonormale e orientuar pozitivisht, vektorët bazë plotësojnë barazimet e mëposhtme
të cilat nënkuptojnë, nga kundërndërrimi i prodhimit kryq, se
Kundërndërrimi i prodhimit kryq (dhe mungesa e dukshme e pavarësisë lineare) gjithashtu nënkupton këtë
( vektori zero ).
Këto barazime, së bashku me shpërndarjen dhe linearitetin e prodhimit vektorial, janë të mjaftueshme për të përcaktuar prodhimin vektorial të çdo dy vektorëve a dhe b . Çdo vektor mund të përkufizohet si shuma e tre përbërësve ortogonalë paralelë me vektorët bazë standardë:
Prodhimi i tyre kryq mund të zgjerohet duke përdorur shpërndarjen:
Shënimi matricor
Prodhimi vektorial mund të shprehet gjithashtu si përcaktori formal :
Ky përcaktues mund të llogaritet duke përdorur rregullën e Sarrusit ose zgjerimin në kofaktorë . Duke përdorur rregullin e Sarrus, ai zgjerohet në
Në vend të kësaj, duke përdorur zgjerimin në kofaktorë përgjatë rreshtit të parë, ai zgjerohet në
Vetitë
Kuptimi gjeometrik
Në të vërtetë, mund të llogaritet gjithashtu vëllimi V i një paralelopipedi që ka, b dhe c si brinjë duke përdorur një kombinim të një produkti kryq dhe një produkti pikë, të quajtur prodhimi i përzier (shih Figurën 2):
Meqenëse rezultati i prodhimit të trefishtë skalar mund të jetë negativ, vëllimi i paralelopipedit jepet nga vlera e tij absolute:
Zbatimet
Prodhimi kryq ka zbatime në kontekste të ndryshme. Për shembull, përdoret
në gjeometri llogaritëse, fizikë dhe inxhinieri. Një listë jo shteruese e shembujve vijon.
Gjeometria llogaritëse
Produkti kryq shfaqet në llogaritjen e largësisë së dy drejtëzave të kithta (drejtëza jo në të njëjtin rrafsh) nga njëra-tjetra në hapësirën tredimensionale. Prodhimi kryq mund të përdoret për të llogaritur normalen për një trekëndësh ose shumëkëndësh, një veprim që kryhet shpesh në grafikat kompjuterike . Për shembull, dredha-dredha e një shumëkëndëshi (orare ose kundërorare) rreth një pike brenda shumëkëndëshit mund të llogaritet duke trekënduar shumëkëndëshin dhe duke përmbledhur këndet duke përdorur prodhimin kryq për të mbajtur gjurmët e shenjës së çdo këndi. Në gjeometrinë llogaritëse të rrafshit, prodhimi kryq përdoret për të përcaktuar shenjën e këndit të përcaktuar nga tre pika dhe . Ajo përkon me drejtimin (lart ose poshtë) të prodhimit kryq të dy vektorëve bashkëplanarë të përcaktuar nga dy palë pika dhe . Shenja e këndit është shenja e shprehjes
e cila është gjatësia e nënshkruar e prodhimit kryq të dy vektorëve. Në sistemin e koordinatave "djathtas", nëse rezultati është 0, pikat janë kolineare ; nëse është pozitive, tre pikat përbëjnë një kënd pozitiv rrotullimi rreth nga te , përndryshe një kënd negativ. Nga një këndvështrim tjetër, shenja e P tregon nëse shtrihet në të majtë ose në të djathtë të vijës
Impulsi këndor dhe çifti i rrotullimit
Impulsi këndor i një grimce rreth një origjine të caktuar përcaktohet si:
ku është vektori i pozicionit të grimcës në lidhje me origjinën, është impulsi linear i grimcës. Në të njëjtën mënyrë, momenti i një force të zbatuar në pikën B rreth pikës A jepet si:
, Në mekanikë momenti i një force quhet edhe çift rrotullues dhe shkruhet si . Meqenëse pozicioni r, impulsi linear p dhe forca F janë të gjithë vektorë të vërtetë, si momenti këndor L ashtu edhe momenti i një force M janë pseudovektorë ose vektorë boshtorë .
Trupi i ngurtë
Prodhimi kryq shfaqet shpesh në përshkrimin e lëvizjeve të ngurta. Dy pika P dhe Q në një trup të ngurtë mund të lidhen me:
ku është pozicioni i pikës, është shpejtësia e tij dhe është shpejtësia këndore e trupit. Që nga pozicioni \mathbf {r} dhe shpejtësia \mathbf {v} janë vektorë të vërtetë, shpejtësia këndore {\boldsymbol \omega } është një pseudovektor ose vektor boshtor .
Forca e Lorencit
Prodhimi kryq përdoret për të përshkruar forcën e Lorencit të përjetuar nga një ngarkesë elektrike lëvizëse qe:
Meqenëse shpejtësia v, forca F dhe fusha elektrike E janë të gjithë vektorë të vërtetë, fusha magnetike B është një pseudovektor .
Historia
Në 1773, Lagranzhi përdori formën përbërëse të prodhimeve pikë dhe kryq për të studiuar katërkëndëshin në tre dimensione. Në 1843, William Rowan Hamilton prezantoi produktin e kuaternioneve, dhe bashkë me të termat vektor dhe skalar . Duke pasur parasysh dy kuaternione [0, u] dhe [0, v], ku u dhe v janë vektorë në R3, produkti i tyre kuaternion mund të përmblidhet si [−u ⋅ v, u × v] . James Clerk Maxwell përdori mjetet e kuaternionit të Hamiltonit për të zhvilluar ekuacionet e tij të famshme të elektromagnetizmit, dhe për këtë dhe arsye të tjera kuaternionet për një kohë ishin një pjesë thelbësore e edukimit të fizikës.
Faqe me përkthime të pashqyrtuara |
341351 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Lal%20Krishna%20Advani | Lal Krishna Advani | EducationL. K. Advani
Lal Krishna Advani (lindur më 8 nëntor 1927) është një politikan indian i cili shërbeu si zëvendëskryeministri i 7-të i Indisë nga 2002 deri në 2004. Advani është një nga bashkëthemeluesit dhe një udhëheqës i lartë i Partisë Bharatiya Janata . Ai është një anëtar i hershëm i Rashtriya Swayamsevak Sangh-ut, një organizatë vullnetarësh . Ai është gjithashtu ministri i Punëve të Brendshme me shërbimin më të gjatë në qeverinë NDA të udhëhequr nga BJP nga 1998 deri në 2004. Ai ishte lideri i opozitës në Lok Sabha e 10 dhe Lok Sabha e 14 dhe gjithashtu personi më jetëgjatë i këtij posti. Ai ishte kandidat për kryeministër i BJP-së në 2009.
Advani filloi karrierën e tij politike si vullnetar i Rashtriya Swayamsevak Sangh-ut, një organizatë vullnetare. Ai, së bashku me Atal Bihari Vajpayee-n, vlerësohet për rritjen e BJP-së nga 2 vende në 1984 në 182 vende në 1998. Në vitin 2015 atij iu dha Padma Vibhushan, nderi i dytë më i lartë civil i Indisë. Ai ka mbajtur poste të shumta në karrierën e tij.
Karriera politike
Karriera e hershme
Advani iu bashkua Rashtriya Swayamsevak Sangh-ut (RSS) në vitin 1941 si një djalë 14-vjeçar. Ai u bë një pracharak (punëtor me kohë të plotë) i degës së Karaçit dhe zhvilloi disa shakha atje. Pas ndarjes, Advani u dërgua si një pracharak në Matsya-Alwar në Raxhastan, i cili kishte patur dhunën komunale pas ndarjes . Ai punoi në rrethet Alwar, Bharatpur, Kota, Bundi dhe Jhalawar deri në vitin 1952.
Rritja e BJP
Atal Bihari Vajpayee u emërua presidenti i parë i partisë së re. Ramachandra Guha shkruan se megjithë luftërat fraksionale brenda qeverisë Janata, periudha e saj në pushtet kishte parë një rritje të mbështetjes për RSS, e shënuar nga një valë dhune komunale në fillim të viteve 1980. Pavarësisht kësaj, BJP nën Vaxhpajin fillimisht mori një qasje më të moderuar ndaj Hindutvës, për të fituar një apel më të gjerë. Kjo strategji ishte e pasuksesshme, pasi BJP fitoi vetëm dy vende Lok Sabha në zgjedhjet e vitit 1984. Disa muaj para zgjedhjeve, Indira Gandhi u vra, duke krijuar një valë simpatie për Kongresin që kontribuoi gjithashtu në numrin e ulët të deputetëve të BJP-së, pasi Kongresi fitoi një numër rekord vendesh. Ky dështim çoi në një ndryshim në qëndrimin e partisë; Advani u emërua president i partisë dhe BJP u kthye linjës së ashpër Hindutva të paraardhësit të saj.
Nën udhëheqjen e Advanit, BJP u bë fytyra politike e mosmarrëveshjes së Ajodhjas mbi çështjen Ram Janmabhoomi . Në fillim të viteve 1980, Vishwa Hindu Parishad (VHP) kishte filluar një lëvizje për ndërtimin e një tempulli kushtuar hyjnisë hindu Rama në vendin e Xhamisë Babri në Ajodhja . Agjitimi ishte në bazë të besimit se vendi ishte vendlindja e Ramës dhe se dikur aty ishte një tempull që ishte shkatërruar nga perandori mogul Babur kur ai ndërtoi xhaminë Babri. Anketa Arkeologjike e Indisë (ASI) ka mbështetur pretendimin se një strukturë hindu qëndronte dikur në vend, pa komentuar një prishje të mundshme. BJP ofroi mbështetjen e saj për këtë fushatë dhe e bëri atë pjesë të manifestit të tyre zgjedhor, veprim ky i cli i korri frytet në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 1989. Pavarësisht se Kongresi fitoi një shumicë relative në zgjedhje, ai refuzoi të formonte një qeveri, dhe kështu qeveria e Frontit Kombëtar të VP Singh u betua. Mbështetja e BJP-së, me numrin e saj prej 86 vendesh, ishte vendimtare për qeverinë e re.
Advani nisi një "Rath Yatra", ose udhëtim me karrocë, për të mobilizuar karsevakët, ose vullnetarët, për t'u mbledhur në xhaminë Babri dhe për të ofruar lutjet e tyre. Kjo Rath Yatra, e ndërmarrë në një furgon me ajër të kondicionuar të dekoruar për t'u dukur si një karrocë, filloi nga Somnath në Guxharat dhe mbuloi një pjesë të madhe të Indisë Veriore derisa u ndalua nga Kryeministri i Biharit, Lalu Prasad Yadav, me arsyetimin se po çonte në dhunë komunitare. Në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 1991, BJP fitoi numrin e dytë më të madh të vendeve, pas Kongresit. Ndërsa ishte në Yatra, Advani mbante simbole të fesë hindu dhe mbajti fjalime të shumta në lidhje me "dështimin, sipas tij, të shoqërisë hindu për të mbrojtur faltoret e saj nga përdhosja prej pushtuesve myslimanë".
Në vitin 1992, dy vjet pasi Advani i dha fund jatrës së tij, pavarësisht garancive të dhëna nga Qeveria e BJP-së e udhëhequr nga Kalyan Singh në Gjykatën e Lartë, Xhamia Babri u shkatërrua nga forcat komunale, mendohet bashkëpunimin e qeverisë së Kalyan Singh-ut. Oficeri i IPS-së Anju Gupta raportoi se Advani mbajti një fjalim provokues përpara prishjes së xhamisë. Advani ishte në mesin e të akuzuarve në rastin Babri Mesxhid.
Më 30 shtator 2020, gjykata speciale e CBI e shpalli të pafajshëm Advanin dhe e liroi atë nga të gjitha akuzat. Gjykatësi i CBI-së gjatë lirimit të Advanit përmendi se rrënimi nuk ishte i planifikuar paraprakisht dhe se të akuzuarit "po përpiqeshin të ndalonin turmën dhe jo t'i nxisnin".
Njerëz që jetojnë
Lindje 1927 |
341365 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Historiku%20i%20ndeshjeve%20t%C3%AB%20futbollit%20%3A%20Shqip%C3%ABri%20-%20Bullgari | Historiku i ndeshjeve të futbollit : Shqipëri - Bullgari | Historiku i ndeshjeve të futbollit : Shqipëri - Bullgari
Statistikat tregojnë se duke nisur që nga viti 1946 kur u zhvillua ndeshja e parë mes Kombëtares sonë dhe bullgarëve e deri në vitin 2023 kur ishte dhe ndeshja e fundit, janë zhvilluar gjithsej 12 ndeshje.
NDESHJET SHQIPËRI – BULLGARI PËRGJATË VITEVE
Shqipëri 3-1 Bullgari (9 tetor 1946 / Kupa Ballkanike)
Bullgari 2-0 Shqipëri (15 korrik 1947 / Kupa Ballkanike)
Bullgari 0-0 Shqipëri (17 nëntor 1949 / Miqësore)
Shqipëri 2-1 Bullgari (4 qershor 1950 / Miqësore)
Bullgari 2-1 Shqipëri (19 tetor 1980 / Botëror)
Shqipëri 0-2 Bullgari (14 tetor 1981 / Botëror)
Shqipëri 1-1 Bullgari (6 shtator 1995 / Europian)
Bullgari 3-0 Shqipëri (7 tetor 1995 / Europian)
Bullgari 2-0 Shqipëri (30 prill 2003 / Miqësore)
Bullgari 0-0 Shqipëri (28 mars 2007 / Europian)
Shqipëri 1-1 Bullgari (17 tetor 2007 / Europian)
Shqipëri 2-0 Bullgari (17 tetor 2023 / Miqësore)
Futboll
Ndeshjet e Shqipërisë |
341368 | https://sq.wikipedia.org/wiki/The%20Mummy%20%28film%201999%29 | The Mummy (film 1999) | The Mummy është një film aksion-aventure amerikan i vitit 1999, shkruar dhe drejtuar nga Stephen Sommers. Është një ribërje e filmit të vitit 1932 me të njëjtin emër, ku interpretojnë Brendan Fraser, Rachel Weisz, John Hannah dhe Arnold Vosloo në rolin e titullit si mumje e ringjallur. Filmi ndjek aventurierin Rick O'Connell teksa ai udhëton në Hamunaptra, Qyteti i të Vdekurve, me një bibliotekare dhe vëllain e saj më të madh, ku ata zgjojnë aksidentalisht Imhotepin, një kryeprift i mallkuar me fuqi të mbinatyrshme.
Zhvillimi zgjati vite, me skenarë dhe regjisorë të shumtë të bashkangjitur. Në vitin 1997, Sommers prezantoi me sukses versionin e tij të një qëndrimi më aventuresk dhe romantik të materialit burimor. Xhirimet u zhvilluan në Marok dhe në Mbretërinë e Bashkuar; Ekuipazhi duroi dehidratimin, stuhitë e rërës dhe gjarpërinjtë duke gjuajtur në shkretëtirën e Saharasë. Industrial Light & Magic ofroi shumë nga efektet vizuale, duke përzier pamjet e drejtpërdrejta dhe imazhet e krijuara nga kompjuteri për të krijuar përbindëshin titullar. Jerry Goldsmith dha partiturën orkestrale.
The Mummy u shfaq në teatër më 7 maj 1999. Pavarësisht kritikave të ndryshme, ishte një sukses komercial dhe fitoi mbi 416.4 milionë dollarë në mbarë botën kundrejt një buxheti prodhimi prej 80 milionë dollarësh. Suksesi i filmit solli dy vazhdime të drejtpërdrejta, The Mummy Returns (2001) and The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor (2008). Ai gjithashtu çoi në spinoffs si një seri i animuar dhe vazhdimin The Scorpion King (2002), i cili gjeneroi vazhdimet e veta. Përpjekjet për të rindezur pronën dhe për të nisur një ekskluzivitet të ri mediatik çuan në një film të vitit 2017.
Përmbajtja
Në Tebë, Egjipt, 1290 pes, kryeprifti Imhotep ka një lidhje me Anck-su-namun, zonjën e faraonit Seti I. Ata vrasin faraonin pasi ai zbulon marrëdhënien e tyre. Imhotep ikën, ndërsa Anck-su-namun vret veten. Duke besuar se mund ta ringjallë atë, Imhotep dhe priftërinjtë e tij vjedhin kufomën e saj dhe udhëtojnë për në Hamunaptra, Qyteti i të Vdekurve. Rituali i ringjalljes ndalet nga truprojat e faraonit, Medjai. Priftërinjtë e Imhotepit mumifikohen të gjallë, ndërsa vetë Imhotep torturohet, mallkohet dhe varroset i gjallë me skarabet mishngrënëse në këmbët e një statuje të perëndisë Anubis. Medjai janë betuar për të parandaluar kthimin e Imhotep.
Në vitin 1926 në Kajro, Jonathan Carnahan i dhuron motrës së tij Evelyn-një bibliotekare dhe egjiptologe aspiruese që punon për kuratorin e muzeut Dr. Terence Bey- një kuti dhe një hartë të ndërlikuar që të çojnë në Hamunaptra. Jonathan zbulon se ai vodhi kutinë nga një aventurier amerikan, Rick O'Connell, i cili zbuloi qytetin ndërsa ishte në Legjionin Francez i të Huajve. Evelyn dhe Jonathan gjejnë Rick në një burg lokal dhe bëjnë një marrëveshje me të për t'i çuar në qytet, duke i dhënë ryshfet drejtorit të burgut Gad Hassan për ta liruar.
Rick udhëzon Evelyn dhe partinë e saj në qytet, duke ndeshur një grup gjuetarësh thesari amerikanë të udhëhequr nga i njohuri frikacak i Rikut, Beni Gabor. Pavarësisht se u paralajmëruan të largoheshin nga Ardeth Bay, udhëheqësi i Medjait, të dy ekspeditat vazhdojnë gërmimet e tyre. Një skarab që ha mish çelet nga një guaskë dekorative e ngulitur në një objekt. Gardiani Hassan po plaçkit dhe gropos brenda trupit të tij, duke e vrarë atë. Ndërkohë, disa gërmues që punojnë me amerikanët vriten duke shkaktuar një re me acid kripe nën presion gjatë gërmimit. Evelyn kërkon Librin e Amun-Ra, të bërë prej ari të pastër. Në vend që ta gjejë, ajo përplaset me mbetjet e Imhotep. Ndërkohë, ekipi i amerikanëve zbulon Librin e zi të të Vdekurve, të shoqëruar nga kavanoza kanopik që mbajnë organet e ruajtura të Anck-su-namun.
Natën, Evelyn lexon me zë të lartë nga Libri i të Vdekurve, duke zgjuar rastësisht Imhotepin e mumifikuar, i cili duket se e ngatërron shkurtimisht Evelyn me Anck-su-namun. Ekspeditat ikin përsëri në Kajro dhe Imhotep i ndjek me ndihmën e Benit, i cili ka pranuar t'i shërbejë atij. Ai rigjeneron fuqinë e tij të plotë dhe formën njerëzore duke vrarë anëtarët e ekspeditës amerikane dhe i kthen Dhjetë Plagët në Egjipt. Ndërkohë, Evelyn mëson se edhe Terence po punon me Medjain.
Rick, Evelyn, Jonathan dhe Terence takohen me Ardethin në muze, i cili hipotezon se Imhotep dëshiron të ringjallë Anck-su-namun duke sakrifikuar Evelyn. Ajo beson se nëse Libri i të Vdekurve e ktheu në jetë Imhotepin, Libri i Amun-Ra mund ta vrasë atë përsëri dhe nxjerr në pah vendndodhjen e librit në Hamunaptra. Imhotep vendos grupin me një ushtri skllevërsh. Evelyn pranon ta shoqërojë nëse ai kursen pjesën tjetër të grupit. Megjithëse Imhotep nuk e respekton fjalën e tij, Rick dhe të tjerët luftojnë rrugën e tyre drejt sigurisë, me Terencen që sakrifikon veten për të siguruar arratisjen e tyre.
Rick, Jonathan dhe Ardeth rekrutojnë kapitenin Winston Havelock, një anëtar i Forcave Ajrore Mbretërore me një dëshirë vdekjeje për t'i fluturuar përsëri në Hamunaptra në ndjekje të Imhotep. Megjithatë, Imhotep sjell në mendje një stuhi rëre, duke rrëzuar avionin e tyre dhe duke vrarë Havelock. Rick, Jonathan dhe Ardeth gjejnë Librin e Amun-Ra në Hamunaptra ndërsa Imhotep përgatitet të sakrifikojë Evelyn, duke sjellë gjithashtu në jetë mbetjet e mumifikuara të Anck-su-namun si pjesë e ritualit. Rick arrin ta shpëtojë atë pas një lufte brutale me priftërinjtë e mumifikuar dhe ushtarët e mumifikuar të Imhotep; Mumja e Anck-su-namun është vrarë gjithashtu gjatë përleshjes. Evelyn lexon nga Libri i Amun-Ra, duke e bërë Imhotep të vdekshëm dhe ai plagoset për vdekje nga Rick. Imhotep degjeneron përsëri në formën e tij të mumifikuar dhe zbret në pellgun e shpirtrave, duke u zotuar për hakmarrje.
Beni hap aksidentalisht një grackë plaçkitëse ndërsa plaçkit qytetin e pasurive të tij dhe vritet nga një tufë skarabesh mishngrënëse ndërsa Hamunaptra shembet në rërë. Ardeth i thotë Rick, Evelyn dhe Jonathan lamtumirë dhe treshja ikën me një palë deve, pa e kuptuar se është e ngarkuar me thesarin e vjedhur të Benit.
Luajnë
Brendan Fraser si Rick O'Connell
Rachel Weisz si Evelyn Carnahan
John Hannah as Jonathan Carnahan
Arnold Vosloo si Imhotep
Kevin J. O'Connor si Beni Gabor
Jonathan Hyde si Dr. Allen Chamberlain
Oded Fehr si Ardeth Bay
Erick Avari si [Lista e personazheve të The Mummy (filmseri)s#Terence Bey|Dr. Terence Bey
Stephen Dunham si Isaac Henderson
Corey Johnson si David Daniels
Tuc Watkins si Bernard Burns
Omid Djalili si Warden Gad Hassan
Aharon Ipalé si Faraoni Seti I
Bernard Fox si Kapiteni Winston Havelock
Patricia Velásquez si Anck-su-namun
Referime
Filma 1990
Filma aventurë fantazi të viteve 1990
Filma dramë fantazi amerikane
Filma dramatikë aventureske amerikane
Filma aksion aventureske amerikane
Filma anglisht të viteve 1990
Ribërjet e filmave amerikanë
Egjipti i lashtë në trillim
Filma të bazuar në mitologjinë egjiptiane
Filma me regji nga Stephen Sommers
Filma të prodhuar nga James Jacks
Filma të prodhuar nga Sean Daniel
Filma të shënuar nga Jerry Goldsmith
Filma me skenar nga Stephen Sommers
Filma të vendosur në Egjiptin e lashtë
Filma Universal Pictures
Filma të vendosur në vitet 1920 |
341371 | https://sq.wikipedia.org/wiki/The%20Mummy%20Returns | The Mummy Returns | The Mummy Returns është një film aksion-aventurë amerikan i vitit 2001, shkruar dhe drejtuar nga Stephen Sommers, me aktorë Brendan Fraser, Rachel Weisz, John Hannah, Arnold Vosloo, Oded Fehr, Patricia Velásquez, Freddie Boath, Alun Armstrong, dhe Dwayne Johnson në debutimin e tij të aktrimit në film. Filmi është një vazhdim i filmit të vitit 1999 The Mummy dhe u shpërnda nga Universal Pictures.
The Mummy Returns frymëzoi filmin paraardhës të vitit 2002 The Scorpion King, një spin-off që zhvillohet 5000 vjet më parë dhe personazhi me të njëjtin emër, i luajtur nga Dwayne Johnson (The Rock), u prezantua në këtë film. Ashtu si paraardhësi i tij, The Mummy Returns ishte një sukses komercial pavarësisht komenteve të përziera.
Përmbajtja
Në vitin 3067 pes, një luftëtar i frikshëm i njohur si Mbreti Akrep drejton një ushtri për të pushtuar botën. Megjithatë, ata përfundimisht mposhten dhe mërgohen në shkretëtirën e Ahm Shere. Duke vdekur, Mbreti Akrep zotohet t'i japë Anubis shpirtin e tij në këmbim të fuqisë për të mposhtur armiqtë e tij. Anubis pranon, duke krijuar me magji një oaz dhe piramidë të artë, dhe duke i dhënë Mbretit Akrep një ushtri luftëtarësh të ngjashëm me çakallin për të pushtuar Egjiptin. Megjithatë, sapo detyra e tij të përfundojë, Anubis pretendon shpirtin e Mbretit Akrep dhe ushtria kthehet në nëntokë.
Në vitin 1933, Rick O'Connell dhe gruaja e tij Evelyn eksplorojnë rrënojat e lashta me djalin e tyre, Alex, duke gjetur byzylykun e Anubis. Në Londër, byzylyku lidhet me Alex, duke i treguar atij vizione që e drejtojnë atë te Ahm Shere. Evelyn sulmohet dhe kapet nga një kult që ringjall Imhotepin me Librin e të Vdekurve; ata dëshirojnë të përdorin fuqinë e tij për të mposhtur Mbretin Akrep, i cili do t'u jepte komandën e ushtrisë së Anubis. Kulti, i udhëhequr nga kuratori i muzeut Baltus Hafez, përfshin zbatuesin Lock-Nah dhe Meela Nais, rimishërimin fizik të dashurisë së Imhotep, Anck-su-namun. Rick dhe Alex u nisën për të shpëtuar Evelyn me ndihmën e vëllait të saj Jonathan, i cili kishte marrë në duart e tij një skeptër ari misterioz, dhe Medjai Ardeth Bay, i cili është kthyer për t'i ndihmuar ata.
Rick e liron Evelyn pas një beteje masive, por Alex shpejt rrëmbehet dhe detyrohet të udhëheqë kultin me vizionet e tij nga byzylyku. O'Connells i ndjekin me bashkëpunëtorin e Rick, Izzy. Gjatë rrugës, Aleksi lë të dhëna për prindërit e tij, të cilët ndjekin dirigiblen e Izzy. Imhotep përdor Librin e të Vdekurve për të rikthyer shpirtin e Anck-su-namun në trupin e Meelës, por duke e bërë këtë, ai padashur lejon Evelyn të zhbllokojë kujtimet e jetës së saj të mëparshme si Princesha Nefertiti, roje e byzylykut dhe vajza e faraonit Seti I.
Në buzë të oazës, Imhotep kupton se ata po ndiqen dhe përdor magjinë e tij për të rrëzuar dirigiblen; Izzy qëndron prapa për ta riparuar. O'Connells depërtojnë në kult, por të dy grupet sulmohen nga mumiet pigmen. Rick merr Alex ndërsa Ardeth vret Lock-Nah. Ata u shpëtojnë pigmeve, të cilët vrasin të gjithë anëtarët e kultit, përveç Hafezit, Imhotepit dhe Anck-su-namun. O'Connells mbërrijnë në piramidë dhe byzylyku shkëputet nga Alex. Anck-su-namun, Imhotep dhe Hafez më pas mbërrijnë dhe vrasin Evelyn përpara se të hyjnë në piramidë.
Brenda piramidës, Hafez përdor byzylykun për të sjellë në mendje ushtrinë e Anubis, e cila shfaqet jashtë Oazit. Rick gjen Imhotep duke thirrur Mbretin Scorpion dhe e sulmon atë. Mbreti Akrep, tani një përbindësh i madh akrep, e ndërpret luftën. Imhotep e mashtron atë për të sulmuar Rikun ndërsa jashtë, Ardeth dhe Medjai luftojnë ushtrinë e ringjallur të Anubis. Ndërsa Rick dhe Mbreti Akrep luftojnë, Hafez kapet në përleshje dhe vritet. Ndërkohë, Jonathan dhe Alex vjedhin Librin e të Vdekurve nga Anck-su-namun dhe e përdorin atë për të ringjallur Evelyn. Rick zbulon hieroglife duke shpjeguar se skeptri i Jonathanit është shtiza mistike e Osirisit. Me ndihmën e Jonathanit dhe Evelyn të ringjallur, Riku merr skeptrin dhe e përdor atë për të vrarë Mbretin Akrep, duke e dërguar atë dhe ushtrinë përsëri në nëntokë.
Ndërsa oazi fillon të shpërthejë dhe piramida shkërmoqet, Rick dhe Imhotep ngjiten pas parvazit të një grope që të çon në botën e krimit. Rick i lutet Evelyn që të ikë para se të jetë tepër vonë, por ajo rrezikon jetën e saj për ta tërhequr Rikun në siguri. Duke parë këtë, Imhotep i lutet Anck-su-namun të bëjë të njëjtën gjë, por ajo e braktis atë. Zemërthyer, Imhotep lëshon dhe bie në botën e krimit. Ndërsa ikte, Anck-su-namun pa dashje bie në një gropë akrepash, duke e vrarë atë.
Në momentin e fundit, Izzy mbërrin me një dirigible të modifikuar dhe shpëton O'Connells pak përpara se oaza dhe piramida të shkatërrohet - por jo përpara se Jonathan të rrëshqasë gurin e diamantit të piramidës. Ata nisen në perëndim të diellit, me Ardeth Bay që i përshëndet përpara se të nisen.
Luajnë
Brendan Fraser si Rick O'Connell, një gjuetar thesari dhe ish-legjionar
Rachel Weisz si Evelyn O'Connell / Nefertiri; përkatësisht, gruaja e Rikut dhe vajza e faraonit Seti I
John Hannah si Jonathan Carnahan, vëllai i Evelyn
Arnold Vosloo si Imhotep, kryeprifti i Osiris dhe i dashuri i Anck-Su-Namun
Oded Fehr si Ardeth Bay, një prijës dhe luftëtar Medjai
Patricia Velásquez si Meela Nais / Anck-su-namun, zonja e faraonit Seti I dhe dashnorja e fshehtë e Imhotepit
Freddie Boath si Alex O'Connell, djali i Rick dhe Evelyn
Dwayne Johnson si Mathayus of Akkad / Mbreti Akrep, një luftëtar i lashtë që ia shiti shpirtin Anubis
Alun Armstrong si Baltus Hafez, udhëheqës kulti
Adewale Akinnuoye-Agbaje si Lock-Nah, një zbatues kulti
Shaun Parkes si Izzy Buttons, Miku i Rick dhe një pilot i dirigjueshëm
Bruce Byron si Red Willits, një hajdut i kontraktuar nga kulti për të kërkuar byzylykun e Anubis
Joe Dixon si Jacques, një hajdut i kontraktuar nga kulti për të kërkuar byzylykun e Anubis
Tom Fisher si Spivey, një hajdut i kontraktuar nga kulti për të kërkuar byzylykun e Anubis
Aharon Ipalé si Faraoni Seti I, faraoni i Egjiptit, të cilin Imhotep e vrau në 1290 pes
Referime
Filma 2001
Filma aventurë të viteve 2000
Filma aventurë amerikanë
Filma anglisht të viteve 2000
Egjipti i lashtë në trillim
Filma të bazuar në mitologjinë egjiptiane
Filma me regji nga Stephen Sommers
Filma të shënuar nga Alan Silvestri
Filma me skenar nga Stephen Sommers
Filma të vendosur në Egjiptin e lashtë
Filma Universal Pictures
Filma të vendosur në vitin 1933 |
341373 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Pelode | Pelode | Pelode në antikitet ( Ancient Greek ) ose Palodes ( Ancient Greek ) ishte një vend që nuk mund të identifikohet me siguri. Një Palodes i panjohur ishte një vend i vogël porti në anën lindore të Bosforit, rreth gjysmës së rrugës lart, pak në jug të Amycus .
Vështrim
Një referencë për një Palode tjetër është në De defectu oraculorum të Plutarkut ( "Vjetërrimi i Orakulave") ku një lexim i zakonshëm është se perëndia greke Pan ka vdekur. Gjatë mbretërimit të Tiberiusit (14-37 pas Krishtit), shkruan Plutarku, lajmi për vdekjen e Panit i erdhi një Thamusi, një marinar në rrugën e tij për në Itali nëpërmjet ishullit Paksi . Një zë hyjnor e përshëndeti përtej ujit të kripur, "Thamus, a je atje? Kur të arrini në Palode, kujdesuni të shpallni se perëndia i madh Pan ka vdekur." Këtë gjë edhe e bëri Thamusi, dhe lajmi u përshëndet nga bregu me rënkime dhe vajtime. shih Pani mitologjik.
Në kontekstin e Plutarkut, Epithersi po lundronte në bregun perëndimor të Greqisë, me sa duket synonte të kalonte në Itali sapo të arrinte në Korfuz, duke ndjekur një rrugë standarde detare romake midis Italisë dhe Greqisë. Anija tashmë kishte lëvizur nga Ekinadet (afër Itakës) deri në Paksos. Straboni (7.7.5) përmend "gojën e të ashtuquajturit Pelodes Limen ( Ancient Greek ) si vendndodhja e Buthrotit ( Butrinti i sotëm në Shqipërinë e Jugut, përballë skajit verior të Korfuzit.
Shih edhe
Iliria
Paionët
Maqedonia e lashtë
Burime
"Ku apo çfarë ishte Palodes?"
Referime
Qytete antike në Ballkan |
341377 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Republika%20Gjermano-Austri | Republika Gjermano-Austri | Mos te konfuzohet me Austrinë nën sundimin Nazist
Republika Gjermano-Austriake (gjermanisht: Republik Deutschösterreich ose Deutsch-Österreich) ishte një shtet i panjohur që u krijua pas Luftës së Parë Botërore si një shtet fillestar për zonat me një popullsi gjermanofolëse dhe etnike gjermane në atë që kishte qenë Austro-Hungaria, me plane për bashkim eventual me Gjermaninë. Territoret mbulonin një sipërfaqe prej 118,311 km2 (45,680 sq mi), me 10.4 milionë banorë.
Megjithatë, në praktikë, autoriteti i saj ishte i kufizuar në provincat danubiane dhe alpine, të cilat kishin qenë thelbi i Cisleithania. Pjesa më e madhe e territorit të saj të pretenduar de facto administrohej nga Çekosllovakia e sapoformuar dhe e njohur ndërkombëtarisht si e tillë.
Përpjekjet për të krijuar Gjermano-Austrinë nën këtë kujdes ishin përfundimisht të pasuksesshme, veçanërisht pasi bashkimi me Gjermaninë ishte i ndaluar në Traktatin e Versajës, dhe shteti i ri i Republikës së Parë Austriake u krijua në 1920. |
341379 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Nikolai%20Ivanovi%C3%A7%20Lloba%C3%A7evski | Nikolai Ivanoviç Llobaçevski | Nikolai Ivanovich Lobachevsky (shqip: Nikolai Ivanoviç Llobaçevski ; ; – ) ishte një matematician dhe gjeometër rus, i njhur kryesisht për punën e tij në gjeometri hiperbolike, të njohur edhe si gjeometria e Llobaçefskit, si dhe për studimin thelbësor të integraleve Dirichlet , të njohur si formula integrale e Llobaçefskit.
William Kingdon Clifford e quajti Llobaçevskin " Koperniku i Gjeometrisë" për shkak të karakterit revolucionar të veprës së tij.
Vdekje 1856
Lindje 1792 |
341384 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Nayanthara | Nayanthara | Biography with signature
Articles with hCards
Nayanthara (e lindur Diana Mariam Kurian ; 18 nëntor 1984) është një aktore indiane që punon kryesisht në filmat Tamil, Telugu, Malajalam, Hindi dhe Kanada . Një nga aktoret më të paguara në Indi, ajo ishte e vetmja aktore indiane e Jugut që u shfaq në listën e Forbes India "Celebrity 100" të vitit 2018. Ajo ka luajtur në më shumë se 80 filma në një karrierë që përfshin mbi dy dekada dhe ka fituar çmime të shumta, duke përfshirë pesë Filmfare Awards South . Ajo është quajtur "Zonja Superstar" e kinemasë së Indisë së Jugut.
Njerëz që jetojnë
Lindje 1984 |
341385 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Simfonia | Simfonia | Një simfoni është një kompozim muzikor i zgjeruar në muzikën klasike perëndimore, më shpesh për orkestër . Megjithëse termi ka pasur shumë kuptime që nga origjina e tij në epokën e lashtë greke, nga fundi i shekullit të 18-të fjala kishte marrë kuptimin e zakonshëm sot: një vepër që zakonisht përbëhet nga seksione ose lëvizje të shumta të dallueshme, shpesh katër, me lëvizjen e parë në formë sonate . Simfonitë thuajse gjithmonë shënohen për një orkestër që përbëhet nga një seksion harqesh ( violinë, violë, violonçel dhe kontrabas ), instrumente bronzi, frymore dhe goditjeje, të cilat gjithsej numërojnë rreth 30 deri në 100 muzikantë. Simfonitë janë shënuar në një partiturë muzikore, e cila përmban të gjitha pjesët e instrumentit. Muzikantët orkestralë luajnë nga pjesë që përmbajnë vetëm muzikën e shënuar për instrumentin e tyre. Disa simfoni përmbajnë gjithashtu pjesë vokale (p.sh. Simfonia e Nëntë e Beethovenit ).
Etimologjia dhe origjina
Fjala simfoni rrjedh nga fjala greke ( symphōnía ), që do të thotë "marrëveshje ose harmoni tingulli", "koncert i muzikës vokale ose instrumentale", nga ( sýmphōnos ), "harmonike". Fjala iu referua një sërë konceptesh të ndryshme përpara se të vendosej përfundimisht në kuptimin e saj aktual që përcakton një formë muzikore.
Në teorinë e vonë greke dhe mesjetare, fjala përdorej për bashkëtingëllore, në krahasim me ( diaphōnía ), që ishte fjala për "disonancë". Në mesjetë dhe më vonë, forma latine simfonia u përdor për të përshkruar instrumente të ndryshme, veçanërisht ato të afta për të prodhuar më shumë se një tingull në të njëjtën kohë. Isidori i Seviljes ishte i pari që përdori fjalën simfonia si emrin e një daulleje me dy koka, dhe nga forma franceze simfoni ishte emri i organistrum ose hurdy-gurdy . Në Anglinë e mesjetës së vonë, simfonia përdorej në të dyja këto kuptime, ndërsa në shekullin e 16-të ajo u barazua me dëngjillin . Në gjermanisht, Symphonie ishte një term i përgjithshëm për spinets dhe virginals nga fundi i shekullit të 16-të deri në shekullin e 18-të.
Në kuptimin e "tingëllimit së bashku", fjala fillon të shfaqet në titujt e disa veprave të kompozitorëve të shekullit të 16-të dhe të 17-të, duke përfshirë Sacrae symphoniae të Giovanni Gabrieli dhe Symphoniae sacrae, liber secundus, të botuara përkatësisht në 1597 dhe 1615. ; Eclesiastiche sinfonie e Adriano Banchieri , dette canzoni in aria francese, per sonare, et cantare, Op. 16, botuar më 1607; Sinfonie musicali i Lodovico Grossi da Viadana, Op. 18, botuar më 1610; dhe Symphoniae sacrae e Heinrich Schütz -it, Op. 6, dhe Symphoniarum sacrarum secunda pars, Op. 10, botuar në 1629 dhe 1647, përkatësisht. Përveç koleksionit të Viadanas, i cili përmbante muzikë thjesht instrumentale dhe laike, të gjitha këto ishin koleksione veprash të shenjta vokale, disa me shoqërim instrumental.
Epoka barok
Në shekullin e 17-të, për pjesën më të madhe të epokës barok, termat simfoni dhe sinfonia u përdorën për një sërë kompozimesh të ndryshme, duke përfshirë pjesë instrumentale të përdorura në opera, sonata dhe koncerte - zakonisht pjesë e një vepre më të madhe. Opera sinfonia, ose uvertura italiane kishte, në shekullin e 18-të, një strukturë standarde prej tre lëvizjesh të kundërta: të shpejta, të ngadalta, të shpejta dhe të ngjashme me kërcimin. Është kjo formë që shpesh konsiderohet si pararendëse e drejtpërdrejtë e simfonisë orkestrale. Termat "overture", "simfoni" dhe "sinfonia" u konsideruan gjerësisht si të këmbyeshëm për pjesën më të madhe të shekullit të 18-të.
Në shekullin e 17-të, pjesët e shënuara për ansamblin e madh instrumental nuk përcaktonin saktësisht se cilat instrumente do të luanin në cilat pjesë, siç është praktika nga shekulli i 19-të deri në periudhën aktuale. Kur kompozitorët e shekullit të 17-të shkruanin pjesë, ata prisnin që këto vepra të interpretoheshin nga cilido grup muzikantësh që kishte në dispozicion. Për të dhënë një shembull, ndërsa linja e basit në një vepër të shekullit të 19-të vihet për violonçel, kontrabas dhe instrumente të tjera specifike, në një vepër të shekullit të 17-të, një pjesë basso e vazhdueshme për një sinfonia nuk do të specifikonte se cilat instrumente do të luanin rolin. Një interpretim i pjesës mund të bëhet me një grup basso kontinuo të vogël sa një violonçel dhe klaviçel . Megjithatë, nëse disponohej një buxhet më i madh për një performancë dhe kërkohej një tingull më i madh, një grup kontinuo basso mund të përfshinte instrumente të shumta që luajnë akorde (klaviçe, lahutë, etj.) dhe një sërë instrumentesh bas, duke përfshirë violonçel, kontrabas, bas viol ose edhe një gjarpër, një instrument frymor i hershëm bas.
Epoka galante dhe klasike
LaRue, Bonds, Walsh dhe Wilson shkruajnë në edicionin e dytë të The New Grove Dictionary of Music and Musicians se "simfonia u kultivua me një intensitet të jashtëzakonshëm" në shekullin e 18-të. Ai luajti një rol në shumë fusha të jetës publike, duke përfshirë shërbimet e kishës, por një zonë veçanërisht e fortë e mbështetjes për shfaqjet simfonike ishte aristokracia. Në Vjenë, ndoshta vendi më i rëndësishëm në Evropë për kompozimin e simfonive, "fjalë për fjalë qindra familje fisnike mbështetën institucionet muzikore, në përgjithësi duke e ndarë kohën e tyre midis Vjenës dhe pasurisë së tyre stërgjyshore [diku tjetër në Perandori]". Meqenëse madhësia normale e orkestrës në atë kohë ishte mjaft e vogël, shumë nga këto institucione oborrtare ishin në gjendje të performonin simfoni. I riu Joseph Haydn, duke filluar punën e tij të parë si drejtor muzikor në 1757 për familjen Morzin, zbuloi se kur familja Morzin ishte në Vjenë, orkestra e tij ishte vetëm pjesë e një skene muzikore të gjallë dhe konkurruese, me aristokratë të shumtë që sponsorizonin koncerte. me ansamblet e veta.
Artikulli i LaRue, Bonds, Walsh dhe Wilson gjurmon zgjerimin gradual të orkestrës simfonike gjatë shekullit të 18-të. Në fillim, simfonitë ishin simfoni me tela, të shkruara në vetëm katër pjesë: violina e parë, violina e dytë, viola dhe basi (linja e basit u mor nga violonçelet), kontrabasët që luanin pjesën një oktavë më poshtë dhe ndoshta edhe një fagot). Herë pas here, simfonistët e hershëm shpërndanë edhe pjesën e violës, duke krijuar kështu simfonitë trepjesëshe. Ishte gjithashtu i mundur një pjesë kontinuo basso që përfshin një fagot së bashku me një klaviçel ose instrument tjetër akordi.
Shtesat e para në këtë ansambël të thjeshtë ishin një palë brirë, herë pas here një palë oboe, dhe më pas të dy brirët dhe oboet së bashku. Gjatë shekullit, orkestrës klasike iu shtuan instrumente të tjera: flautat (nganjëherë duke zëvendësuar oboet), pjesë të veçanta për fagot, klarinetë dhe bori e timpani. Punimet ndryshonin në pikëzimin e tyre në lidhje me cilin prej këtyre instrumenteve shtesë do të shfaqeshin. Orkestra klasike në shkallë të plotë, e vendosur në fund të shekullit për simfonitë e shkallës më të madhe, ka ansamblin standard të harqeve të përmendur më lart, palë frymore ( fyell, oboe, klarinetë, fagot ), një palë brirë dhe timpan. Një instrument i vazhdueshëm me tastierë (klaviçel ose piano ) mbeti një opsion.
Stili "italian" i simfonisë, i përdorur shpesh si uverturë dhe entr'acte në teatrin e operës, u bë një formë standarde me tre lëvizje: një lëvizje e shpejtë, një lëvizje e ngadaltë dhe një lëvizje tjetër e shpejtë. Gjatë shekullit të 18-të u bë zakon të shkruheshin simfonitë me katër lëvizje, sipas linjave të përshkruara në paragrafin tjetër. Simfonia me tre lëvizje u shua ngadalë; rreth gjysma e tridhjetë simfonive të para të Haydn -it janë në tre lëvizje; dhe për Mozartin e ri, simfonia me tre lëvizje ishte normë, ndoshta nën ndikimin e mikut të tij Johann Christian Bach . Një shembull i mrekullueshëm i vonë i simfonisë klasike me tre lëvizje është Simfonia e Pragës e Mozartit, e vitit 1786.
Forma me katër lëvizje që doli nga ky evolucion ishte si më poshtë:
Një sonatë hapëse ose alegro
Një lëvizje e ngadaltë, siç është andante
Një minuet ose scherzo me treshe
Një alegro, rondo ose sonatë
Ndryshimet në këtë plan urbanistik, si ndryshimi i renditjes së lëvizjeve në mes ose shtimi i një hyrjeje të ngadaltë në lëvizjen e parë, ishin të zakonshme. Haydn, Mozart dhe bashkëkohësit e tyre e kufizuan përdorimin e formës me katër lëvizje në muzikën e dhomës orkestrale ose me shumë instrumente, siç janë kuartetet, megjithëse që nga Bethoven sonatat solo shpesh shkruhen në katër sa në tre lëvizje.
Përbërja e simfonive të hershme u përqendrua në Milano, Vjenë dhe Manheim . Shkolla milaneze përqendrohej rreth Giovanni Battista Sammartini dhe përfshinte Antonio Brioschi, Ferdinando Galimberti dhe Giovanni Battista Lampugnani . Eksponentët e hershëm të formës në Vjenë përfshinin Georg Christoph Wagenseil, Wenzel Raimund Birck dhe Georg Matthias Monn, ndërsa më vonë kompozitorë të rëndësishëm vjenezë të simfonive përfshinin Johann Baptist Wanhal, Carl Ditters von Dittersdorf dhe Leopold Hofmann . Shkolla Mannheim përfshinte Johann Stamitz .
Simfonistët më të rëndësishëm të pjesës së fundit të shekullit të 18-të janë Haydn, i cili shkroi të paktën 106 simfoni gjatë 36 viteve, dhe Mozart, me të paktën 47 simfoni në 24 vjet .
Epoka romantike
Në fillim të shekullit të 19-të, Beethoven e ngriti simfoninë nga një zhanër i përditshëm i prodhuar në sasi të mëdha në një formë supreme në të cilën kompozitorët përpiqeshin të arrinin potencialin më të lartë të muzikës në vetëm disa vepra. Beethoven filloi me dy vepra që imitonin drejtpërdrejt modelet e tij Mozart dhe Haydn, pastaj shtatë simfoni të tjera, duke filluar me Simfoninë e Tretë ("Eroica") që zgjeroi shtrirjen dhe ambicien e zhanrit. Simfonia e tij nr. 5 është ndoshta simfonia më e famshme e shkruar ndonjëherë; kalimi i tij nga lëvizja e hapjes emocionalisht e stuhishme C minor në një finale triumfuese kryesore kryesore siguroi një model të adoptuar nga simfonistët e mëvonshëm si Brahms dhe Mahler.Simfonia e tij nr. 6 është një vepër programore, me imitime instrumentale të thirrjeve të zogjve dhe një stuhie; dhe, në mënyrë jokonvencionale, një lëvizje e pestë (simfonitë zakonisht kishin më së shumti katër lëvizje). Simfonia e tij nr. 9 përfshin pjesë për solistë vokalë dhe kor në lëvizjen e fundit, duke e bërë atë një simfoni korale .
Nga simfonitë e Schubert, dy janë artikuj kryesorë të repertorit dhe interpretohen shpesh. Nga Simfonia e Tetë (1822), Schubert përfundoi vetëm dy lëvizjet e para; kjo vepër tejet romantike quhet zakonisht me pseudonimin e saj "I Pambaruari". Simfonia e tij e fundit e përfunduar, e Nënta (1826) është një vepër masive në idiomën klasike.
Nga romantikët e hershëm, Felix Mendelssohn (pesë simfoni, plus trembëdhjetë simfoni me tela) dhe Robert Schumann (katër) vazhduan të shkruanin simfonitë në formën klasike, megjithëse duke përdorur gjuhën e tyre muzikore. Në të kundërt, Berlioz favorizoi veprat programatike, duke përfshirë "simfoninë e tij dramatike" Roméo et Juliette, simfoninë e violës Harold en Italie dhe shumë origjinale Symphonie fantastique. Kjo e fundit është gjithashtu një vepër programore dhe ka edhe një marsh, edhe një vals dhe pesë lëvizje në vend të katër të zakonshmes. Simfonia e tij e katërt dhe e fundit, Grande Symphonie funèbre et triomphale (fillimisht e titulluar Symphonie militaire) u kompozua në 1840 për një bandë ushtarake marshuese prej 200 pjesësh, që do të performohej jashtë dyerve dhe është një shembull i hershëm i një simfonie bande. Berlioz më vonë shtoi pjesë opsionale të vargjeve dhe një finale korale. Në 1851, Richard Wagner deklaroi se të gjitha këto simfoni post-Beethoven nuk ishin më shumë se një epilog, duke ofruar asgjë thelbësore të re. Në të vërtetë, pas simfonisë së fundit të Schumann-it, "Rhenish" i kompozuar në 1850, për dy dekada poema simfonike Lisztian dukej se e kishte zhvendosur simfoninë si formën kryesore të muzikës instrumentale në shkallë të gjerë. Megjithatë, Liszt kompozoi gjithashtu dy simfoni programatike korale gjatë kësaj kohe, Faust dhe Dante. Nëse simfonia do të ishte eklipsuar ndryshe, nuk kaloi shumë kohë dhe ajo u rishfaq në një "epokë të dytë" në vitet 1870 dhe 1880, me simfonitë e Bruckner, Brahms, Tchaikovsky, Saint-Saëns, Borodin, Dvořák dhe Franck. vepra që shmangën kryesisht elementet programatike të Berliozit dhe Listit dhe dominuan repertorin e koncerteve për të paktën një shekull.
Gjatë shekullit të 19-të, kompozitorët vazhduan të shtojnë madhësinë e orkestrës simfonike. Rreth fillimit të shekullit, një orkestër në shkallë të plotë do të përbëhej nga seksioni i harqeve plus palë flautash, oboe, klarinetë, fagot, brirë, bori dhe së fundi një grup timpani. Kjo është, për shembull, pikët e përdorura në simfonitë e Beethoven- it me numër 1, 2, 4, 7 dhe 8 . Trombonet, të cilat më parë ishin kufizuar në muzikën e kishës dhe teatrit, u shtuan në orkestrën simfonike, veçanërisht në simfonitë e 5-të, të 6-të dhe të 9-të të Beethoven-it. Kombinimi i daulles së basit, trekëndëshit dhe cembaleve (nganjëherë edhe: pikolo), të cilin kompozitorët e shekullit të 18-të përdorën si një efekt koloristik në të ashtuquajturën " muzikë turke ", filloi të përdorej gjithnjë e më shumë gjatë gjysmës së dytë të shekullit të 19-të pa ndonjë konotacion të tillë të zhanrit. Në kohën e Mahlerit (shih më poshtë), ishte e mundur që një kompozitor të shkruante një simfoni të shënuar për "një përmbledhje të vërtetë instrumentesh orkestrale". Përveç rritjes së shumëllojshmërisë së instrumenteve, simfonitë e shekullit të 19-të u shtuan gradualisht me më shumë luajtës të harqeve dhe më shumë pjesë frymore, kështu që orkestra u rrit ndjeshëm në numër të madh, ndërsa sallat e koncerteve po rriteshin gjithashtu.
Epoka e vonë romantike, moderniste dhe postmoderniste
Nga fundi i shekullit të 19-të, Gustav Mahler filloi të shkruante simfoni të gjata në shkallë të gjerë, të cilat vazhdoi t'i kompozonte në fillim të shekullit të 20-të. Simfonia e tij e tretë, e përfunduar në 1896, është një nga simfonitë më të gjata të kryera rregullisht me rreth 100 minuta në gjatësi për shumicën e shfaqjeve. Simfonia e tetë u kompozua në vitin 1906 dhe quhet "Simfonia e një mijë" për shkak të numrit të madh të zërave të nevojshëm për të kryer veprën.
Shekulli i 20-të pa një diversifikim të mëtejshëm në stilin dhe përmbajtjen e veprave që kompozitorët i etiketuan simfonitë . Disa kompozitorë, duke përfshirë Dmitri Shostakovich, Sergei Rachmaninoff dhe Carl Nielsen, vazhduan të shkruanin në formën tradicionale me katër lëvizje, ndërsa kompozitorë të tjerë morën qasje të ndryshme: Simfonia nr. 7 e Jean Sibelius, e fundit e tij, është në një lëvizje, Richard Strauss. Simfonia Alpine, në një lëvizje, e ndarë në njëzet e dy pjesë, duke detajuar një ecje njëmbëdhjetë orëshe nëpër male dhe Simfoninë nr. 9 të Alan Hovhaness, Saint Vartan - fillimisht Op. 80, ndryshuar në Op. 180-i kompozuar në vitet 1949–50, është në njëzet e katër.
Një shqetësim për unifikimin e simfonisë tradicionale me katër lëvizje në një konceptim formal të vetëm, të përmbledhur, ishte shfaqur në fund të shekullit të 19-të. Kjo është quajtur një "formë simfonike dy-dimensionale" dhe gjen pikën e saj kryesore të kthesës në Simfoninë e Dhomës nr. 1 të Arnold Schoenberg, Op. 9 (1909), e cila u pasua në vitet 1920 nga simfonitë e tjera të dukshme gjermane me një lëvizje, duke përfshirë Simfoninë e Parë të Kurt Weill (1921), Simfoninë e Dhomës së Max Butting, Op. 25 (1923) dhe Simfonia e Paul Dessau e vitit 1926.
Krahas këtij eksperimenti, simfonitë e tjera të shekullit të 20-të u përpoqën qëllimisht të evokonin origjinën e shekullit të 18-të të zhanrit, për sa i përket formës dhe madje edhe stilit muzikor, me shembuj të spikatur që ishin Simfonia nr. 1 "Klasike" e Sergei Prokofievit e viteve 1916-1917. dhe Simfonia në C nga Igor Stravinsky e 1938–40.
Megjithatë, mbetën tendenca të caktuara. Përcaktimi i një vepre një "simfoni" ende nënkuptonte një shkallë të sofistikimit dhe seriozitetit të qëllimit. Fjala sinfonietta hyri në përdorim për të përcaktuar një vepër që është më e shkurtër, me qëllime më modeste ose "më e lehtë" se një simfoni, siç është Sinfonietta për orkestër e Sergei Prokofiev .
Në gjysmën e parë të shekullit, kompozitorët, duke përfshirë Edward Elgar, Gustav Mahler, Jean Sibelius, Carl Nielsen, Igor Stravinsky, Bohuslav Martinů, Roger Sessions, Sergei Prokofiev, Rued Langgaard dhe Dmitri Shostakovich kompozuan simfoni në "ekstravetivë, ekstravagante, të pasura. dhe urgjenca e shprehjes”. Një masë e rëndësisë së një simfonie është shkalla në të cilën ajo pasqyron konceptet e formës së përkohshme të veçanta për epokën në të cilën u krijua. Pesë kompozitorë nga e gjithë hapësira e shekullit të 20-të që përmbushin këtë masë janë Jean Sibelius, Igor Stravinsky, Luciano Berio (në Sinfonia e tij, 1968–69), Elliott Carter (në Simfoninë e tij të Tre Orkestrave, 1976) dhe Pelle Gudmundsen- Holmgreen (në Symphony/Antiphony, 1980).
Nga mesi i shekullit të 20-të deri në shekullin e 21-të ka pasur një ringjallje të interesit për simfoninë me shumë kompozitorë postmodernistë që i shtuan në mënyrë thelbësore kanunit, jo më pak në Mbretërinë e Bashkuar: Peter Maxwell Davies (10), Robin Holloway (1 ), David Matthews (9), James MacMillan (5), Peter Seabourne (5), dhe Philip Sawyers (3).
Simfonitë për grupin e koncerteve
Hector Berlioz fillimisht shkroi Simfoninë Grande funèbre et triomphale për grupin ushtarak në 1840. Anton Reicha kishte kompozuar Simfoninë e tij "Përkujtim" me katër lëvizje (e njohur edhe si Musique pour célébrer le Mémorie des Grands Hommes qui se sont Illustrés au Service de la Nation Française ) për ansamblin e madh frymor edhe më herët, në vitin 1815, për ceremonitë. rivarrimi i Louis XVI dhe Marie Antoinette
Pas atyre përpjekjeve të hershme, pak simfoni u shkruan për grupet frymore deri në shekullin e 20-të, kur u shkruan më shumë simfoni për grupin e koncerteve sesa në shekujt e kaluar. Edhe pse shembuj ekzistojnë që nga viti 1932, simfonia e parë e tillë me rëndësi është Simfonia nr. 19 e Nikolai Myaskovskit, Op. 46, i kompozuar në vitin 1939. Disa shembuj të mëtejshëm janë Symphony in B-flat for Band e Paul Hindemith, kompozuar në 1951; Simfonia nr. 4 e Morton Gould "West Point", e kompozuar në 1952; Simfonia nr. 6 e Vincent Persichetit, Op. 69, kompozuar më 1956; Simfonia nr. 3 e Vittorio Giannini, kompozuar në vitin 1958; Simfonitë e Alan Hovhaness nr. 4, Op. 165, Nr. 7, "Nanga Parvat", Op. 175, Nr. 14, "Ararat", Op. 194, dhe Nr. 23, "Ani", Op. 249, i kompozuar përkatësisht në 1958, 1959, 1961 dhe 1972; Simfonia nr. 2 e John Barnes Chance, e kompozuar në 1972; Simfonitë 2, 3, 4 dhe 5 të Alfred Reed, të kompozuara përkatësisht në 1979, 1988, 1992 dhe 1994; tetë nga dhjetë simfonitë me numër të David Maslanka ; pesë simfonitë e deritanishme nga Julie Giroux (edhe pse ajo aktualisht është duke punuar për të gjashtën ); Simfonia nr. 1 e Johan de Meij "Zoti i unazave", kompozuar në 1988, dhe Simfonia e tij nr. 2 "Molla e madhe", kompozuar në 1993; Simfonia në tre skena e Yasuhide Ito 'La Vita', e kompozuar në vitin 1998, e cila është simfonia e tij e tretë për grupin frymor; Simfonia nr. 3 e John Corigliano ' Circus Maximus, e kompozuar në 2004; Simfonia PachaMama e Denis Levaillant, e kompozuar në 2014 dhe 2015, dhe Simfonia nr. 2 e James M. Stephenson, e cila u shfaq premierë nga Banda Detare e Shteteve të Bashkuara ("The President's Own") dhe mori të dy William D të Shoqatës Kombëtare të Bandave Revelli (2017) dhe çmimet Sousa/Ostwald të Shoqatës Amerikane të Bandmasterëve (2018) .
Përdorime të tjera moderne të "simfonisë"
Në disa forma të anglishtes, fjala "simfoni" përdoret gjithashtu për t'iu referuar orkestrës, ansamblit të madh që shpesh kryen këto vepra. Fjala "simfoni" shfaqet në emrin e shumë orkestrave, për shembull, Orkestra Simfonike e Londrës, Orkestra Simfonike e Bostonit, Simfonia e St. Për disa orkestra, "(emri i qytetit) Symphony" ofron një version më të shkurtër të emrit të plotë; për shembull, OED jep "Simfoninë e Vankuverit" si një formë të shkurtuar të mundshme të Orkestrës Simfonike të Vankuverit . Për më tepër, në përdorim të zakonshëm, një person mund të thotë se do të dalë për të dëgjuar një performancë simfonike, një referencë për orkestrën dhe jo për veprat në program. Këto përdorime nuk janë të zakonshme në anglishten britanike .
Referencs
Burimet
{{wikicite|ref=|reference=Prout, Ebenezer. 1895. Applied Forms: A Sequel to 'Musical Form''', third edition. Augener's Edition, no. 9183. London: Augener. Facsimile reprint, New York: AMS Press, 1971. .}}
Loxo më shumë
Ballantine, Christopher. 1983. Twentieth Century Symphony. London: Dennis Dobson. .
Berlioz, Hector. 1857. Roméo et Juliette: Sinfonie dramatique: avec choeurs, solos de chant et prologue en récitatif choral, Op. 17. Partition de piano par Th. Ritter. Winterthur: J. Rieter-Biedermann.
Berlioz, Hector. 2002. Berlioz's Orchestration Treatise: A Translation and Commentary, translated by Hugh Macdonald. Cambridge University Press, 2002. .
Brown, A. Peter. 2002. The Symphonic Repertoire, Volume II: The First Golden Age of the Viennese Symphony: Haydn, Mozart, Beethoven, and Schubert. Bloomington and London: Indiana University Press. .
Brown, A. Peter. 2007. The Symphonic Repertoire, Volume III, Part A: The European Symphony from ca. 1800 to ca. 1930: Germany and the Nordic Countries. Bloomington and London: Indiana University Press. .
Brown, A. Peter. 2007. The Symphonic Repertoire, Volume IV: The Second Golden Age of the Viennese Symphony: Brahms, Bruckner, Dvořák, Mahler, and Selected Contemporaries. Bloomington, Indiana: Indiana University Press. .
Brown, A. Peter with Brian Hart. 2008. The Symphonic Repertoire, Volume III, Part B: The European Symphony from ca. 1800 to ca. 1930: Great Britain, Russia, and France. Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press. .
Cuyler, Louise. 1995. The Symphony. Second Edition. Detroit Monographs in Musicology, Studies in Music 16. Warren, Michigan: Harmonie Park Press. .
Hansen, Richard K. 2005. The American Wind Band: A Cultural History. Chicago, Illinois: GIA Publications. .
Holoman, D. Kern. 1996. The Nineteenth-Century Symphony. Studies in Musical Genres and Repertoires. New York: Schirmer. .
Hopkins, Antony. 1981. The Nine Symphonies of Beethoven. London: Heinemann.
Layton, Robert, ed. 1993. Companion to the Symphony. New York: Simon and Schuster. .
Morrow, Mary Sue, and Bathia Churgin, eds. 2012. The Symphonic Repertoire, Volume I: The Eighteenth-Century Symphony. Bloomington and London: Indiana University Press. .
Randel, Don Michael. 2003. The Harvard Dictionary of Music, fourth edition. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. .
Ritzarev, Marina. 2014. Tchaikovsky's Pathétique and Russian Culture. Farnham, Surrey; Burlington, Vermont: Ashgate. .
Simpson, Robert, ed. 1967. The Symphony, Volume I: Haydn to Dvořák. Baltimore, Maryland: Penguin Books. .
Simpson, Robert, ed. 1967. The Symphony, Volume II: Elgar to the Present Day. Baltimore, Maryland: Penguin Books. .
Stainer, John, and Francis W Galpin. 1914. "Wind Instruments – Sumponyah; Sampunia; Sumphonia; Symphonia". In The Music of the Bible, with Some Account of the Development of Modern Musical Instruments from Ancient Types, new edition. London: Novello; New York: H. W. Gray
Stedman, Preston. 1992. The Symphony. Second edition. Pearson. .
Thomson, Andrew. 2001. "Widor, Charles-Marie(-Jean-Albert)", 2. Works. The New Grove Dictionary of Music and Musicians, second edition, edited by Stanley Sadie and John Tyrrell. London: Macmillan.
Wyn Jones, David. 2006. The Symphony in the Age of Beethoven. New York: Cambridge University Press. .
Young, Percy M. 1968. Symphony''. Phoenix Music Guides. Boston: Crescendo Publishers. SBN: 87597-018-4.
Linqe të jashtme
A list of selected major symphonies composed 1800–2005, with composers of 18th, 19th, 20th and 21st century symphonies
The Symphony – Interactive Guide
"List of symphonists, mostly active after 1800", compiled by Thanh-Tâm Lê:
Simfonia |
341407 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Mormon%C3%ABt%20n%C3%AB%20Shqip%C3%ABri | Mormonët në Shqipëri | Kisha e Jezu Krishtit e Shenjtorëve të Ditëve të Mëvonshme (Kisha LDS ose ndryshe Mormonët) ka qenë e pranishme në Shqipëri të paktën që nga fillimi i viteve 90'. Në vitin 1993, kishte rreth 100 anëtarë në vend. Në vitin 2022, kishte 3.314 anëtarë në 14 kongregacione.
Historia
Pleqtë Dallin H. Oaks dhe Hans B. Ringer vizituan Shqipërinë në prill 1991. Plaku Hans B. Ringger dhe Presidenti i Misionit të Austrisë në Vjenë Kenneth D. Reber vizituan zyrtarët shqiptarë dhe ranë dakord të dërgonin ndihma humanitare. Në shkurt 1992, çiftet misionare humanitare Thales dhe Charone Smith dhe Randolyn Brady dhe Melvin Brady. Thales dha mësim në shkollën e mjekësisë në Universitetin e Tiranës dhe Charone shërbeu në një jetimore pediatrie. Mel dha mësim biznes dhe ekonomi në Universitetin e Tiranës, ndërsa Randy jepte anglisht dhe muzikë.
Në gusht 1993, Nënë Tereza vizitoi jetimoren ku punonte Charone Smith dhe i dhuroi asaj një medaljon argjendi të urdhrit të Nënë Terezës.
Shtëpia e parë e mbledhjeve e ndërtuar nga Kisha u përfundua në vitin 2006. Plaku D. Tod Kristoferson ndoqi një hapje të një shkolle për Fëmijët Romë në vitin 2009. Më 9 Mars 2014 u organizua Kunji Tirana Albania.
Misionarët e parë me kohë të plotë mbërritën në qershor. I konvertuari i parë i Shqipërisë, Blendi Kokona, u pagëzua më 25 korrik 1992. Libri i Mormonit u përkthye në shqip dhe u botua në nëntor 1999. Ora e parë e seminarit u mbajt më 24 shkurt 2000 dhe ora e parë e Institutit u mbajt më 24 mars 2000. |
341409 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Sistemi%20i%20referimit | Sistemi i referimit | Në fizikë dhe astronomi, një sistem referimi (ose kornizë referimi ) është një sistem koordinativ abstrakt, origjina, orientimi dhe shkalla e të cilit specifikohen nga një grup pikash referimi - pika gjeometrike, pozicioni i të cilave identifikohet matematikisht (me vlerat e koordinatave numerike) dhe fizikisht (të sinjalizuar nga disa shënues).
Për n dimensione, pika referimi janë të mjaftueshme për të përcaktuar plotësisht një sistem referimi. Duke përdorur koordinatat karteziane drejtkëndore, një kornizë referimi mund të përcaktohet me një pikë referimi në origjinë dhe një pikë referimi në një largësi njësi përgjatë secilit prej n boshteve koordinative.
Në relativitetin e Ajnshtajnit, sistemet e referencës përdoren për të specifikuar marrëdhënien midis një vëzhguesi në lëvizje dhe dukurisë nën vëzhgim. Në këtë kontekst, termi shpesh bëhet sistemi i vëzhgues i referencës (ose kornizë e referencës vëzhguese ), që nënkupton se vëzhguesi është në prehje në sistem, megjithëse jo domosdoshmërisht i vendosur në origjinën e tij. Një sistem referimi relativist përfshin (ose nënkupton) kohën koordinative, e cila nuk barazohet nëpër sisteme të ndryshme referimi që lëvizin relativisht ndaj njëri-tjetrit. Situata kështu ndryshon nga relativiteti Galileas, në të cilin të gjitha kohët e mundshme të koordinatave janë në thelb të njëvlershme. [ citim i nevojshëm ]
Gabime CS1: Emër i përgjithshëm |
341410 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Rrezja%20e%20Shvarcshildit | Rrezja e Shvarcshildit | Rrezja e Shvarcshildit ose rrezja gravitacionale është një parametër fizik në zgjidhjen e Shvarcshildit për Ekuacionet e Ajnshtajnit për fushën që i korrespondon rrezes që përkufizon horizonzin e ngjarjeve të një vrime të zezë Shvarcshild. Është një rreze karakteristike e shoqëruar me çdo sasi mase. Rrezja e Shvarcshildit u emërtua sipas astronomit gjerman Karl Schwarzschild, i cili llogariti zgjidhjen ekzakte për teorinë e relativitetit të përgjithshëm në 1916.
Rrezja e Shvarcshildit është dhënë siku G është konstantja gravitacionale, M është masa e objektit dhe c është shpejtësia e dritës. |
341411 | https://sq.wikipedia.org/wiki/BS%20Yediyurappa | BS Yediyurappa | Bookanakere Siddalingappa Yediyurappa (shqip: Bukanakere Sidalingapa Jedijurapa; lindur më 27 shkurt 1943), i referuar shpesh me inicialet e tij BSY, është një politikan indian. Ai shërben si anëtar i komitetit të bordit Parlamentar të Partisë Bharatiya Janata (BJP) që nga 17 gushti 2022, i cilësuar si zyra më e lartë e autoritetit në parti. Ai shërbeu si Kryeministri i 13-të i Karnatakës, dhe ai ka qënë ish-anëtar i Asamblesë Legjislative të Karnatakës midis 1983 - 2022 në afate të ndryshme kohore. Ai është anëtar i Partisë Bharatiya Janata . Ai është gjithashtu i vetmi politikan deri më tani në Karnatakë që ka shërbyer katër herë si Kryeministër dhe tre herë si Udhëheqës i Opozitës në Asamblenë Legjislative të Karnatakës . Ai është Shefministri i Karnatakës nga BJP me shërbimin më të gjatë .
Në vitin 2008, Jedijurapa u bë shefministër pasi udhëhoqi BJP-në drejt fitores në zgjedhjet e Asamblesë, e para për BJP-në në një shtet të Indisë Jugore . Në vitin 2011, ai dha dorëheqjen pasi u padit për një rast korrupsioni; ai u shpall i pafajshëm në vitin 2016. Për shkak të keqtrajtimit të supozuar që iu bë Jedijurapës nga Komanda e Lartë e BJP-së, ai u largua nga BJP dhe formoi partinë e tij, Karnataka Janata Paksha . Në vitin 2014 ai shkriu partinë e tij në BJP dhe më pas u zgjodh në Lok Sabha të 16-të nga zona elektorale Shivamogga, nga e cila ai u largua pasi u zgjodh në Asamblenë Legjislative të Karnatakës në zgjedhjet shtetërore të majit 2018 . Më 17 maj 2018, ai u betua si Kryeministër për herë të tretë. Megjithatë, ai nuk ishte në gjendje të merrte mbështetjen e shumicës në Kuvend dhe dha dorëheqjen vetëm dy ditë pasi mori detyrën, pas së cilës HD Kumaraswamy bëri betimin si Kryeministër. Pasi qeveria e Kumaraswamy humbi shumicën e saj në korrik 2019 me dorëheqjen e 17 deputetëve, Jedijurapa u betua si Kryeministër pasi provoi se kishte shumicën. Në zgjedhjet e brendshme të dhjetorit, BJP fitoi 12 vende nga 15 dhe fitoi një shumicë prej 117 vendesh nën udhëheqjen e tij, duke çimentuar fitoren e saj.
Pas ditësh spekulimesh, Jedijurapa dha dorëheqjen si Kryeministër më 26 korrik 2021, në përvjetorin e dytë të mandatit të tij të katërt. Ai u pasua nga i mbrojturi i tij, Basavaraj Bommai, më 28 korrik 2021.
Lindje 1944
Njerëz që jetojnë |
341415 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Brahmin | Brahmin | Brahmin ( ) është një varna si dhe një kastë brenda shoqërisë hindu . Në nënkontinentin Indian Vedik dhe pas-Vedik, Brahminët u caktuan si klasa priftërore, duke shërbyer si priftërinj ( purohit, pandit ose puxhari ) dhe mësues shpirtëror ( guru ose açarja ). Tre varnat e tjera janë Kshatrija, Vaishja dhe Shudra .
Puna tradicionale e brahminëve është ajo e priftit në tempujt hindu ose në ceremonitë socio-fetare, dhe kryerja e ritualeve të riteve të kalimit, si solemnizimi i një martese me himne dhe lutje. Tradicionalisht, brahminëve u jepet statusi më i lartë ritual i katër klasave shoqërore. Në praktikë, tekstet indiane sugjerojnë se disa brahminë historikisht u bënë edhe bujq, luftëtarë, tregtarë dhe kishin mbajtur gjithashtu profesione të tjera në nënkontinentin Indian.
Faqe me adresa nga Wayback Machine që përdorin stampën e arkivës së rrjetit
Hinduizëm |
341416 | https://sq.wikipedia.org/wiki/%C3%87enai | Çenai | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Chennai ( shqip: Çenai, IAST : ), i njohur më parë si Madras, është kryeqyteti i Tamil Nadusë, shteti më jugor i Indisë . Është qyteti primat i shtetit si për nga sipërfaqja ashtu edhe nga popullsia dhe ndodhet në bregun Coromandel të Gjirit të Bengalit . Sipas regjistrimit indian të vitit 2011, Çenai është qyteti i gjashtë më i populluar në Indi dhe formon aglomeracionin e katërt urban më të populluar. E inkorporuar në 1866, Korporata e Çenait të Madh është korporata më e vjetër komunale e Indisë dhe e dyta më e vjetër në botë pas Londrës .
Historikisht, Çenai dhe rrethinat ishin pjesë e mbretërive Çola, Pandja, Pallava dhe Vixhajanagara për shumë shekuj. Toka bregdetare, e cila atëherë përmbante fshatin e peshkimit Madrasapattinam, u ble nga Kompania Britanike e Indisë Lindore nga sundimtari najak Damarla Çenapa Najaka, në shekullin e 17-të. Garnizoni britanik themeloi qytetin dhe portin e Madrasit dhe ndërtoi Fortesën e Shën Gjergjit në nënkontinentin Indian . Pasi India fitoi pavarësinë e saj në 1947, Madrasi vazhdoi si kryeqyteti i shtetit të Madrasit dhe Tamil Nadusë së sotëm. Qyteti u riemërua zyrtarisht si Çenai në 1996.
Qyteti është një nga ekonomitë më të mëdha metropolitane të Indisë dhe porta tradicionale dhe de facto e Indisë Jugore, Çenai është ndër qytetet indiane më të vizituara nga të huajt. Ai u rendit qyteti i 43-të më i vizituari në botë në 2015 dhe i 36-ti në 2019. Anketa e Cilësisë së Jetesës e vlerëson atë si qytetin më të sigurt të Indisë. Çenai tërheq 45 për qind të turistëve shëndetësorë që vizitojnë Indinë dhe 30 deri në 40 për qind të turistëve shëndetësorë vendas. Si i tillë, ai quhet "kryeqyteti shëndetësor i Indisë". Çenai ka ekonominë e pestë më të madhe urbane, dhe kishte popullsinë e tretë më të madhe të emigrantëve në Indi.
Gjuhët
Tamilët përbëjnë shumicën e popullsisë së Çenait. Anglishtja flitet kryesisht nga punëtorët me jakë të bardhë, shpesh e përzier me tamilen. Në vitin 2001, nga 2,937,000 migrantë (33.8% e popullsisë së tij) në qytet, 61.5% ishin nga pjesë të tjera të shtetit, 33.8% ishin nga pjesa tjetër e Indisë dhe 3.7% ishin nga jashtë vendit. Sipas regjistrimit të vitit 2001, numri i folësve të gjuhëve amtare është si më poshtë, tamilishtja flitet nga 3,424,107 (78,8%), e ndjekur nga telugishtja me 419,209 (9,7%), urdu me 180,245 (4,1%), malajalamishtja nga 113,828 (2,6%), Hindi me 104,084 (2,4%), dhe Kanada me 22,250 (0,5%). Koreane, japoneze, frëngjisht, mandarin kinezisht, rusisht, gjermanisht dhe spanjisht janë disa nga gjuhët e folura nga 250,000 emigrantët e huaj që banojnë në qytet.
Feja dhe përkatësia etnike
All articles containing potentially dated statements
Koordinatat në Wikidata |
341417 | https://sq.wikipedia.org/wiki/India%20e%20Jugut | India e Jugut | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
India e Jugut, e njohur gjithashtu si India Gadishullore, është pjesa jugore e rrafshnaltës gadishullore Deccan në Indi që përfshin shtetet e Andhra Pradesh, Karnataka, Kerala, Tamil Nadu dhe Telangana si dhe territoret e bashkimit të Lakshadweep dhe Puducherry, duke zënë 19% të. Zona e Indisë ( ) dhe 20% e popullsisë së Indisë. Ai kufizohet nga Gjiri i Bengalit në lindje, Deti Arabik në perëndim dhe Oqeani Indian në jug. Gjeografia e rajonit është e larmishme, me dy vargmale, Ghatet perëndimore dhe lindore, që kufizohen me zemrën e rrafshnaltës. Lumenjtë Godavari, Krishna, Kaveri, Tungabhadra dhe Vaigai janë burime të rëndësishme ujore jo shumëvjeçare . Çenai, Bangalore, Hyderabad, Koimbatore, Koçi dhe Visakhapatnam janë zonat më të mëdha urbane në rajon.
Shumica e njerëzve në Indinë Jugore flasin të paktën një nga katër gjuhët kryesore dravidiane : Telugu, Tamil, Kanada dhe Malajalam . Gjatë historisë së saj, një numër mbretërish dinastike kanë sunduar mbi pjesë të Indisë Jugore, dhe pushtimet myslimane në nënkontinentin Indian në të gjithë Azinë Jugore dhe Juglindore ndikuan në historinë dhe kulturën në ato rajone. Dinastitë kryesore që u krijuan në Indinë Jugore përfshijnë Çerat, Çolat, Pandjat, Pallavat, Satavahanat, Çalukjat, Hojsalat, Rashtrakutat dhe Vixhajanagarët . Vendet evropiane hynë në Indi përmes Keralës dhe rajoni u kolonizua nga Britania, Portugalia dhe Franca .
Pas përjetimit të luhatjeve në dekadat menjëherë pas pavarësisë së Indisë, ekonomitë e shteteve të Indisë së Jugut kanë regjistruar një rritje të qëndrueshme më të lartë se mesatarja kombëtare gjatë tre dekadave të fundit. India e Jugut ka produktin më të madh të kombinuar bruto në krahasim me rajonet e tjera në Indi. Shtetet e Indisë së Jugut kryesojnë në disa metrika socio-ekonomike të Indisë me një HDI më të lartë pasi ekonomia ka pësuar rritje me një ritëm më të shpejtë se në shumicën e shteteve veriore. Që nga viti 2011, shkalla e alfabetizmiz në shtetet jugore është më e lartë se mesatarja kombëtare në rreth 76%. Shkalla e lindshmërisë në Indinë e Jugut është 1.9, më e ulëta nga të gjitha rajonet në Indi. |
341418 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Adivasi | Adivasi | Termi Adivasi i referohet grupeve fisnore heterogjene në të gjithë nënkontinentin Indian . Termi është një fjalë sanskrite e krijuar në vitet 1930 nga aktivistët politikë për t'i dhënë popullit fisnor një identitet vendas duke mëtuar një origjinë indigjene. Termi përdoret gjithashtu për pakicat etnike, të tilla si Çakmat e Bangladeshit, Bhumiputarat Khasa të Nepalit dhe Veddat e Sri Lankës . Kushtetuta e Indisë nuk e përdor fjalën Adivasi, megjithatë iu referohet si fise të planifikuar dhe Xhanxhati. Qeveria e Indisë nuk i njeh zyrtarisht fiset si popullsi indigjene . Vendi ratifikoi Konventën 107 të Organizatës Ndërkombëtare të Punës (ILO) mbi Popujt Indigjenë dhe Fisnor të Kombeve të Bashkuara (1957) dhe refuzoi të nënshkruajë Konventën e ILO-s 169 . Shumica e këtyre grupeve përfshihen në kategorinë e fisit të planifikuar sipas dispozitave kushtetuese në Indi.
Ato përbëjnë një popullsi të konsiderueshme minoritare të Indisë dhe Bangladeshit, duke përbërë 8.6% të popullsisë së Indisë dhe 1.1% të Bangladeshit, ose 104.2 milion njerëz në Indi, sipas regjistrimit të vitit 2011, dhe 2 milion njerëz në Bangladesh sipas vlerësimit të vitit 2010. Shoqëritë Adivasi janë veçanërisht të dukshme në Telangana, Andhra Pradesh, Chhattisgarh, Gujarat, Jharkhand, Madhya Pradesh, Maharashtra, Odisha, Rajasthan, Bengalin Perëndimor dhe Indinë Verilindore, dhe në ishujt Andaman dhe Nikobarë, Feeda dhe Nicobari, Khanidia, Indi .
Megjithëse pretendohet të jenë disa nga banorët origjinalë të Indisë, shumë komunitete të sotme Adivasi u formuan pas rënies së qytetërimit të Luginës së Indit, duke strehuar shkallë të ndryshme të prejardhjes nga gjuetarët-mbledhës të lashtë, qytetërimi i Luginës së Indit, Indo-arianë, Austroaziatikë dhe Tibeto-Burmanë -folës . Paraardhësit e popujve Munda në Indi ishin migrantë nga Azia Juglindore rreth 4000-3500 vjet më parë ( ).
Gjuhët fisnore mund të kategorizohen në shtatë grupime gjuhësore, përkatësisht andamane ; austro-aziatike ; dravidiane ; indo-ariane ; Nihali ; sino-tibetiane ; dhe kra-dai . |
341419 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Dalit%C3%ABt | Dalitët | Dalitët (nga dalita që do të thotë "i thyer / i shpërndarë"), të njohur më parë si të paprekshmit, janë shtresa më e ulët e kastave në nënkontinentin Indian . Dalitët u përjashtuan nga sistemi i katërfishtë i varnës së hinduizmit dhe shikoheshin si pjesë një varne të pestë, e njohur gjithashtu me emrin Panchama . Dalitët kryesisht ndjekin hinduizmin, me popullsi të konsiderueshme ndjekës të Budizmit, Sikizmit, Krishtërimit dhe Islamit . Kastat e planifikuara është termi zyrtar për Dalitët, të cilët marrin rezervim nën diskriminim pozitiv, sipas kushtetutës së Indisë .
Demografia
Komunitetet e kastave të planshtruara ekzistojnë në të gjithë Indinë dhe përbëjnë 16.6% të popullsisë së vendit, sipas Regjistrimi 2011 të Indisë. Uttar Pradeshi (21%), Bengali Perëndimor (11%), Bihari (8%) dhe Tamil Nadu (7%) mes tyre përbënin pothuajse gjysmën e popullsisë së përgjithshme të Kastave të Planshtruara të vendit. Ata ishin më të përhapurit si përqindje e popullsisë së shteteve në Punxhab, në rreth 32 për qind, ndërsa Mizorami kishte më të ultin në afërsisht zero.
Statusi socio-ekonomik dhe diskriminimi
Diskriminimi ndaj Dalitëve është vërejtur në të gjithë Azinë Jugore dhe në mesin e diasporës së Azisë Jugore. Në vitin 2001, cilësia e jetës së popullsisë dalite në Indi ishte më e keqe se ajo e popullsisë së përgjithshme indiane për metrika të tilla si qasja në kujdesin shëndetësor, jetëgjatësia, mundësia e arsimit, qasja në ujë të pijshëm dhe strehim. Sipas një raporti të vitit 2007 nga Human Rights Watch (HRW), trajtimi i Dalitëve ka qenë si një "aparteid i fshehur" dhe se ata "duronin segregimin në strehim, shkolla dhe qasje në shërbimet publike". HRW vuri në dukje se Manmohan Singh, atëherë Kryeministër i Indisë, vuri në dukje një paralele midis sistemit të aparteidit dhe paprekshmërisë. Eleanor Zelliot gjithashtu vë në dukje komentin e Singhut të vitit 2006, por thotë se, pavarësisht ngjashmërive të qarta, paragjykimet racore dhe situata e dalitëve "kanë një bazë të ndryshme dhe ndoshta një zgjidhje tjetër". Megjithëse Kushtetuta indiane hoqi paprekshmërinë, statusi i shtypur i dalitëve mbetet një realitet. Në Indinë rurale, deklaroi Klaus Klostermaier në vitin 2010, "ata ende jetojnë në lagje të izoluara, bëjnë punët më të pista dhe nuk lejohen të përdorin pusin e fshatit dhe objektet e tjera të zakonshme". Në të njëjtin vit, Zelliot vuri në dukje se "Megjithë përparimin e madh gjatë gjashtëdhjetë viteve të fundit, dalitët janë ende në fundin social dhe ekonomik të shoqërisë".
Ndërsa diskriminimi kundër dalitëve ka rënë në zonat urbane dhe në sferën publike, ai ende ekziston në zonat rurale dhe në sferën private, në çështjet e përditshme si qasja në vendet e ngrënies, shkollat, tempujt dhe burimet e ujit. Disa Dalitë u integruan me sukses në shoqërinë urbane indiane, ku origjina e kastës është më pak e dukshme. Në Indinë rurale, megjithatë, origjina e kastës është më e dukshme dhe Dalitët shpesh mbeten të përjashtuar nga jeta fetare lokale, megjithëse disa prova cilësore sugjerojnë se përjashtimi po zvogëlohet.
Artikuj që përmbajnë tekst në frëngjisht
Articles containing Japanese-language text
Hinduizëm |
341420 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Xhajalalitha%20Xhajaram | Xhajalalitha Xhajaram | Jayaram Jayalalithaa (shqip: Xhajaram Xhajalalitha) (24 shkurt 1948 - 5 dhjetor 2016) ishte një politikane dhe aktore indiane që shërbeu si Shefeministre e Tamil Nadusë për më shumë se 14 vjet gjatë gjashtë mandateve midis 1991 dhe 2016. Nga 9 shkurt 1989 deri më 5 dhjetor 2016, ajo ishte sekretarja e përgjithshme e 5-të dhe më jetëgjatë e Anna Dravida Munnetra Kazhagam (AIADMK), një parti dravidiane, kuadri i së cilës e nderonte atë si " " e tyre" (Nëna) dhe " " (Udhëheqëse revolucionare).
Xhajalalitha u bë e njohur si një aktore kryesore filmi në mesin e viteve 1960. Edhe pse ajo e kishte filluar karrierën e saj të aktrimit me ngurrim me urdhër të nënës së saj për të mbështetur familjen, Xhajalalitha ishte një aktore e profilit të lartë. Ajo u shfaq në 140 filma midis viteve 1961 dhe 1980, kryesisht në gjuhët Tamile, Telugu dhe Kanada . Xhajalalitha mori vlerësime për shkathtësinë e saj si aktore dhe aftësitë e saj në kërcim, duke fituar çmimin "Mbretëresha e Kinemasë Tamile". Ndër yjet e saj të shpeshtë ishte M.G. Ramachandran, i njohur gjerësisht si 'MGR', një ikonë kulturore tamile që e përdori popullaritetin e tij të jashtëzakonshëm me masat në një karrierë të suksesshme politike. Në vitin 1982, kur MGR ishte kryeministër, Xhajalalitha iu bashkua AIADMK-së, partia që ai themeloi. Ngritja e saj politike ishte e shpejtë; brenda pak vitesh ajo u bë sekretare e propagandës së AIADMK-së dhe u zgjodh në Rajya Sabha, dhoma e sipërme e Parlamentit të Indisë . Pas vdekjes së MGR-së në 1987, Xhajalalitha e shpalli veten si trashëgimtare të tij politike dhe, pasi u ndesh me fraksionin e kryesuar nga e veja e MGR, V.N. Xhanaki Ramaçandran, u shfaq si udhëheqëse e vetme e AIADMK. Pas zgjedhjeve të vitit 1989, ajo u bë udhëheqëse e opozitës në qeverinë e udhëhequr nga DMK -ja e kryesuar nga M. Karunanidhi, bête noire i saj. Në vitin 1991, Jayalalithaa u bë shefeministre për herë të parë dhe më e reja e Tamil Nadusë. Ajo fitoi një reputacion për qëndërzimin e pushtetit shtetëror midis një grupi burokratësh; këshilli i saj i ministrave, të cilët ajo i zëvëndësonte shpesh, ishte kryesisht ceremonial në natyrë. Pavarësisht prej një page zyrtare prej vetëm një rupie në muaj, Xhajalalitha kënaqej me shfaqjet publike të pasurisë, duke kulmuar me një martesë luksoze për djalin e saj birësues V.N Sudhakaran (djali i motrës së Sasikalës ) më 7 shtator 1995. Në zgjedhjet e vitit 1996, AIADMK pothuajse u shfaros; Vetë Xhajalalitha humbi vendin e saj. Qeveria e re Karunanidhi ngriti disa raste korrupsioni kundër saj dhe asaj iu desh të kalonte kohë në burg. Pasuria e saj u ringjall në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 1998, pasi AIADMK u bë një përbërës kyç i qeverisë së kryeministrit Atal Bihari Vajpayee 1998–99; Tërheqja e saj e mbështetjes e rrëzoi atë dhe shkaktoi një tjetër zgjedhje të përgjithshme vetëm një vit më vonë.
AIADMK u kthye në pushtet në vitin 2001, megjithëse Jayalalithaa u përjashtua nga kontestimi i zgjedhjeve për shkak të rasteve të korrupsionit. Brenda pak muajsh nga betimi i saj si kryeministre, në shtator 2001, ajo u skualifikua nga mbajtja e detyrës dhe u detyrua t'ia dorëzonte postin ministrit O. Panneerselvam . Pas lirimit të saj gjashtë muaj më vonë, Xhajalalitha u kthye si kryeministre për të përfunduar mandatin e saj. E dalluar për pamëshirshmërinë e saj ndaj kundërshtarëve politikë, shumë prej të cilëve u arrestuan në bastisjet e mesnatës, qeveria e saj u bë jopopullore. Një periudhë tjetër (2006–11) në opozitë pasoi, përpara se Xhajalalitha të betohej si shefeministre për herë të katërt pasi AIADMK fitoi zgjedhjet e asamblesë të vitit 2011 . Qeveria e saj mori vëmendjen për axhendën e saj të gjerë të mirëqenies sociale, e cila përfshinte disa produkte të marketuara si mensa, ujë në shishe, kripë dhe çimento. Tre vjet në mandatin e saj, ajo u dënua në një çështje mbi pasuritë, duke e skualifikuar atë nga mbajtja e postit. Ajo u kthye si kryeministre pasi u shpall e pafajshme në maj 2015. Në zgjedhjet e asamblesë 2016, ajo u bë shefeministrja/i e parë e Tamil Nadusë që nga MGR në 1984 që u votua përsëri në detyrë. Atë shtator, ajo u sëmur rëndë dhe, pas 75 ditësh shtrimi në spital, vdiq më 5 dhjetor 2016 për shkak të arrestit kardiak dhe u bë kryeministrja e parë femër në Indi që vdiq në detyrë.
Politikanë indianë
Vdekje 2016
Lindje 1948 |
341421 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Hindu%20Munnani | Hindu Munnani | Hindu Munnani është një organizatë nacionaliste hindu e krahut të djathtë me bazë në shtetin Indian të Tamil Nadusë . Hindu Munnani u krijua nga Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) Organizata u themelua në vitin 1980 nga Ramagopalan-i, një anëtar i RSS dhe që nga formimi i saj shërbeu si platformë për RSS dhe filialet e saj të njohura si Sangh Parivar .
Organizata promovon një identitet hindu dhe e përdor atë si një strategji mobilizimi politik .[ citim i nevojshëm ] Qeveria AIADMK në vitet 1990 ishte në aleancë me Partinë Bharatiya Janata të lidhur me Hindutvan e cila i mundësoi Hindu Munnanit të organizonte procesionet Vinayaka Chathurthi në qytetet kryesore të Tamil Nadusë. Mbështetja e qeverisë së shtetit për veprimtarinë e Rama Gopalan e bëri atë një ndjekës të Xhajalalithës . Për shkak të afërsisë, një fraksion i grupit u shkëput dhe themeloi një grup tjetër të quajtur Hindu Makkal Katchi në 1993. Militantët e Hindu Munnani përdorën gjuhë të shfrenuar dhe fyese kundër muslimanëve. Fjalimet provokuese kundër Islamit dhe Profetit Muhamed polarizuan atmosferën sociale të rajonit. Fjalimet dhe aktivitetet e tyre anti-myslimane çuan në formimin e organizatës radikale terroriste myslimane Al Umma .
Aktivitetet e RSS, Hindu Munnani dhe Hindu Makkal Katchi vazhduan të pandërprera nën Xhajalalithën. Aleanca e BJP-së me AIADMK-në çoi në përhapjen e mëtejshme të ideologjisë së RSS në Tamil Nadu. |
341422 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Lavelanet-de-Comminges | Lavelanet-de-Comminges | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Lavelanet-de-Comminges (, fjalë për fjalë Lavelanet i Comminges ; Ocitanisht: L'Avereit de Comenge; Shqip: Velaneti i Komingës) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Gjeografia
Komuna kufizohet me katër komuna të tjera: Le Fousseret në veriperëndim, Cazères në jugperëndim, Saint-Élix-le-Château në verilindje dhe në fund nga Saint-Julien-sur-Garonne në juglindje.
Qytetet binjake
Velaneti i Komingës është binjakëzuar me:
Brazii, Rumani
Narthang, Kinë
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
341423 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Saint-%C3%89lix-le-Ch%C3%A2teau | Saint-Élix-le-Château | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Saint-Élix-le-Château (; Ocitanisht: Sent Helitz deu Castèth ; Shqip: Shën Helisi i Kështjellës) është një fshat dhe komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore. Njihet më së shumti për kështjellën e cila dominon fshatin.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
341424 | https://sq.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9renvielle | Mérenvielle | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Pages using infobox settlement with image map1 but not image map
Mérenvielle (Shqip: Merenvilë) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
341425 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Martres-de-Rivi%C3%A8re | Martres-de-Rivière | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Martres-de-Rivière (; Ocitanisht: Martras de Ribèra ; Shqip: Marteshi i Riberës) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullatë
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
341426 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Marignac%2C%20Haute-Garonne | Marignac, Haute-Garonne | Articles with short description
Short description is different from Wikidata
Pages using infobox settlement with image map1 but not image map
Marignac (; Ocitanisht: Marinhac ; Shqip: Marinjaku) është të një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
341427 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Marignac-Laspeyres | Marignac-Laspeyres | Marignac-Laspeyres ( ; Ocitanisht: Marinhac e eras Pèiras ; Shqip: Marinjaku i Perës) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Gjeografia
Komuna kufizohet me katër komuna të tjera: Terrebasse në veri, Alan në perëndim, Le Fréchet në jugperëndim dhe në fund nga Martres-Tolosane në juglindje.
Popullatë
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
341428 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Saint-Julien-sur-Garonne | Saint-Julien-sur-Garonne | Saint-Julien-sur-Garonne (, fjalë për fjalë Saint-Julien në Garonne ; para shtatorit 2005: Saint-Julien ; Ocitanisht: Sent Julian de Garona ; Shqip: Shën Juliani mbi Garonë ) është një komunë në departamentin Haute-Garonne në Francën jugperëndimore.
Gjeografia
Komuna kufizohet me gjashtë komuna të tjera: Saint-Élix-le-Château në veri, Salles-sur-Garonne përtej lumit Garonë në verilindje, Lavelanet-de-Comminges në perëndim, Rieux-Volvestre në lindje, Gensac-sur-Garonne përtej lumit Garonë në jug, dhe më në fund nga Cazères në jugperëndim.
Popullsia
Komuna në Haute-Garonne
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Koordinatat në Wikidata |
341430 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Ghar%20Wapsi | Ghar Wapsi | Ghar Wapsi ( që në Hindi do të thotë "Kthimi në shtëpi") është programi i konvertimit fetar në hinduizëm (dhe, në një masë më të vogël, sikhizëm ) nga Islami, Krishterimi dhe fetë e tjera në Indi, i kryer nga organizatat nacionaliste indiane hindu Vishva Hindu Parishad (VHP ), Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) dhe aleatët e tyre. Termi i referohet ideologjisë nacionaliste hindu se të gjithë njerëzit e Indisë janë me prejardhje hindu dhe, për rrjedhojë, konvertimi në hinduizëm është "një kthim në shtëpi" në rrënjët e tyre stërgjyshore.
Programi u bë objekt i diskutimit publik në vitin 2014. Yogi Adityanath i Partisë Bharatiya Janata ka pohuar se kjo fushatë do të vazhdojë nëse konvertimi në fetë e tjera nuk ndalohet plotësisht. Sipas përkrahësve të Hindutva, si Sangh Parivar, procesi quhet "rikonvertim" i të krishterëve dhe myslimanëve që ishin konvertuar më parë. Procesi shihet si Shuddhi ose "pastrim" në vend të termit "konvertim", pasi ata thonë se nëpërmjet Ghar Wapsit, njerëzit nga fetë e tjera po kthehen në fenë e tyre "të vërtetë".
VHP dhe RSS organizuan disa ngjarje Ghar Wapsi në Telangana, Andhra Pradesh, Kerala dhe Goa . Indian Express raportoi se familjet e Kastave të Planshtruara Manxhhi kërkuan përmirësimin dhe shtimin e lehtësirave së bashku me arsimin dhe kujdesin shëndetësor përpara se të konvertoheshin.
Hinduizëm |
341431 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Vishva%20Hindu%20Parishad | Vishva Hindu Parishad | Vishva Hindu Parishad ( VHP ) ( përkth. Këshilli Botëror i Hinduve ) është një organizatë indiane hindu e krahut të djathtë e bazuar në nacionalizmin hindu . VHP u themelua në vitin 1964 nga M.S. Golwalkar dhe S.S. Apte në bashkëpunim me Swami Chinmayanandën . Objektivi i deklaruar i saj është "të organizojë, konsolidojë shoqërinë hindu dhe t'i shërbejë dhe mbrojë Dharmën Hindu". Ajo u krijua për të ndërtuar dhe rinovuar tempuj hindu dhe për t'u marrë me çështjet e therjes së lopëve dhe konvertimit fetar . VHP është një anëtar i grupit Sangh Parivar, familja e organizatave nacionaliste hindu të udhëhequra nga RSS .
VHP është kritikuar për kontributin në dhunën kundër muslimanëve në Indi, veçanërisht për rolin e saj në prishjen e Xhamisë Babri në vitin 1992 lidhur me mosmarrëveshjen e Ajodhjës .
Koordinatat jo në Wikidata |
341432 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Partia%20Bharatiya%20Janata | Partia Bharatiya Janata | Partia Bharatiya Janata ( BJP ; [ bʱaːɾətiːjə dʒənətaː paːrtiː ] ⓘ përkth. Partia Popullore Indiane ) është një parti politike në Indi dhe një nga dy partitë kryesore politike indiane së bashku me Kongresin Kombëtar Indian . Që nga viti 2014, ajo ka qenë partia politike në pushtet në Indi nën kryeministrin aktual Narendra Modi . BJP është në linjë me politikën e krahut të djathtë dhe politikat e saj i përmbahen Hindutvas, një ideologji nacionaliste hindu . Ajo ka lidhje të ngushta ideologjike dhe organizative me organizatën paraushtarake vullnetare Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS). Të paktën deri më Shtator 2023, ishte partia më e madhe politike e vendit për sa i përket përfaqësimit në Parlamentin e Indisë, si dhe në legjislaturat shtetërore .
Origjina e partisë qëndron në Bharatiya Jana Sangh, e cila u themelua në vitin 1951 nga politikani indian Shyama Prasad Mukherjee . Pas Emergjencës së 1975-1977, Jana Sangh u bashkua me disa parti të tjera politike për të formuar Partinë Janata ; ajo mundi Kongresin Kombëtar të atëhershëm në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 1977 . Pas tre vjetësh në pushtet, Partia Janata u shpërbë në 1980, me anëtarët e dikurshëm të Jana Sanghut që u mblodhën për të formuar BJP-në moderne. Edhe pse fillimisht nuk pati sukses – duke fituar vetëm dy vende në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 1984, ajo u rrit në fuqi pas lançimit të lëvizjes Ram Janmabhoomi në Uttar Pradesh . Pas fitoreve në disa zgjedhje shtetërore dhe performancave përherë e më të mira në zgjedhjet kombëtare, BJP-ja u bë partia më e madhe politike në Parlament në 1996; megjithatë, asaj i mungonte shumica në dhomën e ulët të parlamentit dhe qeveria e saj, nën udhëheqësin e atëhershëm Atal Bihari Vajpayee, zgjati vetëm 13 ditë.
Pas zgjedhjeve të përgjithshme të vitit 1998, koalicioni i udhëhequr nga BJP i njohur si Aleanca Kombëtare Demokratike (AKD/NDA) nën kryeministrin Vaxhpaji formoi një qeveri që zgjati për një vit. Pas zgjedhjeve të reja, qeveria e NDA-së sërish e kryesuar nga Vaxhpaji - zgjati për një mandat të plotë; kjo ishte qeveria e parë përveç Kongresit që e bëri këtë. Në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 2004, NDA pësoi një humbje të papritur dhe për dhjetë vitet e ardhshme, BJP-ja ishte partia kryesore e opozitës. Narendra Modi, në atë kohë kryeministër i Guxharatit, udhëhoqi partinë drejt një fitoreje dërrmuese në zgjedhjet e përgjithshme të 2014-ës . Që atëherë, Modi ka udhëhequr qeverinë e NDA-së si kryeministër i Indisë, duke përfshirë edhe rizgjedhjen në zgjedhjet e përgjithshme të 2019-ës . Deri më Qershor 2023 , aleanca qeveris 15 shtete indiane dhe territore bashkimi.
Ideologjia zyrtare e BJP-së është humanizmi integral, i formuluar për herë të parë nga Deendayal Upadhyaya në 1965. Partia mbron konservatorizmin social (jo të gjithë) dhe një politikë të jashtme të përqendruar në parimet nacionaliste. Gjatë periudhës së saj të parë në qeverisjen kombëtare, BJP-ja shmangi prioritetet e saj nacionaliste hindu dhe u fokusua në një politikë ekonomike kryesisht liberale që i jepte përparësi globalizimit dhe rritjes ekonomike mbi mirëqenien shoqërore . Që nga kthimi në qeveri në vitin 2014, qeveria BJP-ja ka miratuar disa prioritete të RSS, duke përfshirë kriminalizimin e praktikës së talakut të trefishtë dhe revokimin e nenit 370 të kushtetutës indiane, e cila i dha autonomi Jamut dhe Kashmirit, dhe gjithashtu shfuqizoi shtetësinë e krahinës . India ka përjetuar një rënie demokratike mbarëkombëtare nën sundimin e BJP-së që nga viti 2014 .
Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve |
341433 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Uraniumi%20i%20pasuruar | Uraniumi i pasuruar | Uraniumi i pasuruar është një lloj uraniumi në të cilin përbërja në përqindje e uraniumit-235 (shkruhet 235 U) është rritur përmes procesit të ndarjes së izotopeve . Uraniumi natyral përbëhet nga tre izotope kryesore: uraniumi-238 ( 238 U me 99,2739-99,2752% bollëk natyror ), uraniumi-235 ( 235 U, 0,7198-0,7202%) dhe uraniumi-243 (234U , 0.0050-0.0059%). [ citimi i nevojshëm ] 235 U është i vetmi nuklid që ekziston në natyrë (në çdo sasi të konsiderueshme) që është i zbërthyeshëm me neutrone termike .
Uraniumi i pasuruar është një përbërës kritik si për prodhimin e energjisë bërthamore civile ashtu edhe për armët bërthamore ushtarake. Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike përpiqet të mbikqyrë dhe kontrollojë furnizimet dhe proceset e uraniumit të pasuruar në përpjekjet e saj për të garantuar sigurinë e prodhimit të energjisë bërthamore dhe për të frenuar përhapjen e armëve bërthamore .
Gjënden rreth 2000 ton uranium shumë të pasuruar në botë, të prodhuar kryesisht për energjinë bërthamore, armë bërthamore, shtytje detare dhe sasi më të vogla për reaktorët kërkimorë .
238 U që mbetet pas pasurimit njihet si urani i varfëruar (DU) dhe është dukshëm më pak radioaktiv se edhe uraniumi natyror, megjithëse ende shumë i dendur. Uraniumi i varfëruar përdoret si material mbrojtës ndaj rrezatimit dhe për armë depërtuese të forcave të blinduara .
Uranium |
341434 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Marin%20Zaninovic | Marin Zaninovic | Marin Zaninović ( Velo Grablje, Hvar, 18 janar 1930 – Zagreb, 2 dhjetor 2022 ) ishte një arkeolog dhe ilirolog kroat.
Biografia
Pas shkollës fillore, ai kreu Shkollën e Mesme Klasike në Split . Ai u regjistrua në Arkeologji në Fakultetin Filozofik në Zagreb, ku u diplomua në vitin 1955. dhe në vitin 1957 u bë asistent për arkeologjinë antike në Departamentin e atëhershëm të Arkeologjisë të Fakultetit Filozofik. Në vitin 1965, me disertacionin “Fisi lirik Delmati dhe roli i tyre në Ilirikun e lashtë”. po doktoron në të njëjtin fakultet. Ai u bë profesor asistent në vitin 1966. , dhe profesor i asociuar në vitin 1974. që në vitin 1978 u bë profesor i rregullt i arkeologjisë antike provinciale dhe të hershme të krishterë. Ai doli në pension në vitin 2000 Ai është anëtar nderi i Shoqatës Arkeologjike Kroate.
Krahas Fakultetit Filozofik në Zagreb, Zaninoviq dha mësim edhe në institucione të tjera të arsimit të lartë. Kështu ka qenë që nga viti 1968. deri në vitin 1969 ishte profesor i ftuar në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Lubjanës . Në vitin 1990, ai mori pjesë në klasat në Departamentin e Kërkimeve të Historisë Romake në Universitetin e Shkencave Humane (Université des Sciences Humaines) në Strasburg, dhe në vitin 1995 dha mësim në studimet pasuniversitare të Universitetit të Padovës (Istituto di Archeologia e Storia Antica).
Ai ishte i angazhuar në zbulimin arkeologjik dhe kërkimin topografik të bregdetit dhe ishujve të Kroacisë jugore dhe Bosnjë-Hercegovinës jugperëndimore. Zbulimi i tij i ndarjes së tokës greke të Starigradsko polje dhe Vis është domethënës. Për veprën dhe kontributin e tij në arkeologjinë kroate, ai u nderua me çmime të shumta.
Çmimet
Çmimi i Shoqatës Arkeologjike Kroate Don Frane Bulić për veprën e jetës në profesionin arkeologjik dhe punën e Shoqatës (2003),
Çmimi për arritjet jetësore të qytetit të Hvarit për gjysmë shekulli punë shkencore dhe pedagogjike dhe kërkime në arkeologjinë dhe historinë e qytetit dhe ishullit Hvar (2004),
Çmimi i Asamblesë Kombëtare Kroate për arritje të përjetshme dhe punë të përgjithshme kërkimore shkencore në fushën e shkencave humane (2008),
Çmimi INA (Industria e Naftës) për promovimin e kulturës kroate jashtë vendit për vitin 2007. për librin Kroatien in der Antike (2008),
Çmimi i Shoqatës Arkeologjike Kroate Josip Brunšmid për bashkëpunimin në librin Kroatien in der Antike (2009).
Publikime
O naseljenosti otoka Hvara u antičko doba (objavljeno 1966. u časopisu Vjesnik za arheologiju i historiju dalmatinsku)
Tri antička reljefa s otoka Hvara (objavljeno 1966. u časopisu Opuscula archaeologica)
Ilirsko pleme Delmati (objavljeno 1967. u Godišnjaku ANUBiH)
Grčka podjela zemljišta na Farosu / Greek Land Division at Pharos (objavljeno 1981. u Archaeologia Iugoslavica)
Liburnia militaris (objavljeno 1988. u časopisu Opuscula archaeologica)
Od Helena do Hrvata (1996.)
Ilirsko pleme Delmati (2007.)
Hrid u moru Hvar (2019.)
Shih edhe
Ilirologjia
Historia e Dalmacisë
Burimet
Lindje 1930
Njerëz nga Hvari
Arkeologë kroatë
Absolventët e Universitetit të Zagrebit
Vdekje 2022 |
341435 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Partia%20Alternative%20e%20Reform%C3%ABs%20Demokratike | Partia Alternative e Reformës Demokratike | Partia e Reformës Demokratike Alternative ( ADR ; Luksemburgisht: Alternativ Demokratesch Reformpartei , , ) është një parti politike konservatore dhe pak populiste në Luksemburg. Ajo ka pesë vende në Dhomën e Deputetëve me gjashtëdhjetë vende, duke e bërë atë partinë e katërt më të madhe.
Partia u themelua në vitin 1987, si një parti me një çështje që kërkonte barazinë e dhënies së pensioneve shtetërore ndërmjet nëpunësve civilë dhe të gjithë qytetarëve të tjerë. Në zgjedhjet e vitit 1989, ajo fitoi katër mandate dhe u vendos si një forcë politike. Partia arriti kulmin në shtatë vende në 1999, për shkak të mosbesimit të politikanëve që dështuan në zgjidhjen e hendekut të pensioneve, përpara se të binte në kuotën e 4 vëndeve. Rëndësia e saj në nivel kombëtar e bën atë partinë më të suksesshme të pensionistëve në Evropën Perëndimore.
Suksesi politik e ka vënë ADR në pozitën që të zhvillojë qëndrime për të gjitha çështjet e politikës publike, duke zhvilluar një platformë konservatore, anti-establishment . Ajo ka adoptuar liberalizmin ekonomik, duke mbushur një boshllëk të lënë nga Partia Demokratike .
Është partia më e madhe në Luksemburg që ka një linjë euro-realiste/të butë euroskeptike, dhe është anëtare e Aleancës së Konservatorëve dhe Reformistëve në Evropë . ADR dëshiron të zbatojë demokracinë e drejtpërdrejtë të stilit zviceran dhe mbron dhe promovon fuqishëm ruajtjen dhe përdorimin e gjuhës luksemburgase në institucionet shtetërore dhe shoqërinë. ADR më së shpeshti karakterizohet si një parti nacional-konservatore .
Historia
Vetitë CS1: Burime në holandisht (nl)
Vetitë CS1: Burime në frëngjisht (fr)
Gabime CS1: Mungon botimi periodik |
341450 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Vet%C3%ABvrasja%20mes%20t%C3%AB%20rinjve%20LGBT | Vetëvrasja mes të rinjve LGBT | Hulumtimet kanë zbuluar se përqindjet e tentativave për vetëvrasje dhe idetë për vetëvrasje tek të rinjtë lezbike, gej, biseksualë dhe transgjinorë (LGBT) janë dukshëm më të larta se në popullatën e përgjithshme.
Në Shtetet e Bashkuara, një studim ka treguar se miratimi i ligjeve që thuhet se janë diskriminues ndaj personave LGBT mund të kenë ndikime të rëndësishme negative në shëndetin fizik dhe mendor të të rinjve LGBT. Për shembull, depresioni dhe përdorimi i drogës në mesin e personave LGBT është treguar të rritet ndjeshëm pas miratimit të ligjeve që konsiderohen diskriminuese. Në të kundërt, miratimi i ligjeve që njohin personat LGBT si të barabartë në lidhje me të drejtat civile, të tilla si ligjet që mbështesin martesat e të njëjtit seks, mund të kenë ndikime të rëndësishme pozitive në shëndetin fizik dhe mendor dhe mirëqenien e të rinjve LGBT.
Bullizmi i të rinjve LGBT është një faktor kontribues në shumë vetëvrasje, edhe nëse jo të gjitha sulmet kanë qenë në mënyrë specifike lidhur me seksualitetin ose gjininë. Që nga një seri vetëvrasjesh në fillim të viteve 2000, më shumë vëmendje është përqendruar në çështjet dhe shkaqet themelore në një përpjekje për të reduktuar vetëvrasjet midis të rinjve LGBT. Hulumtimi nga Projekti i Pranimit të Familjes ka treguar se "pranimi i prindërve dhe madje asnjanësia, në lidhje me orientimin seksual të fëmijës" mund të ulë përqindjen e tentativës për vetëvrasje.
Raporte dhe studime
Projekti i Pranimit Familjar të Punonjësit social klinik Caitlin Ryan (Universiteti Shtetëror i San Franciskos) kreu studimin e parë mbi efektin e pranimit dhe refuzimit të familjes në shëndetin, shëndetin mendor dhe mirëqenien e të rinjve LGBT, duke përfshirë vetëvrasjen, HIV/AIDS dhe të pastrehët. Hulumtimi i tyre tregon se të rinjtë LGBT "të cilët përjetojnë nivele të larta refuzimi nga familjet e tyre gjatë adoleshencës (në krahasim me ata të rinj që përjetuan pak ose aspak refuzim nga prindërit dhe kujdestarët) kishin më shumë se tetë herë [më shumë] gjasa të kishin tentuar vetëvrasje. më shumë se gjashtë herë ka gjasa të raportojnë nivele të larta të depresionit, më shumë se tre herë të ngjarë të përdorin droga të paligjshme dhe më shumë se tre herë të jenë në rrezik të lartë për HIV ose sëmundje të tjera seksualisht të transmetueshme" deri në kohën kur ata arrijnë të 20-at e hershme.
Studime të shumta kanë treguar se të rinjtë lezbike, homoseksualë dhe biseksualë kanë një përqindje më të lartë të tentativave për vetëvrasje sesa të rinjtë heteroseksualë. Sipas një sondazhi të Trevor Project 2023, 18% e të rinjve LGBT kanë tentuar vetëvrasje, një normë 2 herë më e lartë se popullsia e përgjithshme adoleshente. Kjo prevalencë më e lartë e ideve vetëvrasëse dhe problemeve të përgjithshme të shëndetit mendor midis adoleshentëve homoseksualë në krahasim me bashkëmoshatarët e tyre heteroseksualë i është atribuar stresit të pakicave, bullizmit dhe mosmiratimit të prindërve.
Prindërit me nivele më të larta arsimore ose që i përkasin etnive të ndryshme nuk duket se kanë ndikim të rëndësishëm në statistikat e vetëvrasjeve LGBT+.
Për sa i përket klimës në shkollë, "afërsisht 25 përqind e studentëve lezbike, homoseksualë dhe biseksualë dhe punonjësve të universitetit janë ngacmuar për shkak të orientimit të tyre seksual, si dhe një e treta e atyre që identifikohen si transgjinorë, sipas studimit dhe raportuar nga Chronicle. të Arsimit të Lartë ." Hulumtimet kanë gjetur se prania e aleancave gay-straight (GSA) në shkolla është e lidhur me uljen e tentativave për vetëvrasje; në një studim të të rinjve LGBT, të moshave 13-22, 16.9% e të rinjve që ndiqnin shkollat me GSA tentuan të vetëvriteshin kundrejt 33.1% të studentëve që ndiqnin shkollat pa GSA.
"Nxënësit LGBT kanë tre herë më shumë gjasa sesa studentët joLGBT të thonë se nuk ndihen të sigurt në shkollë (22% kundrejt 7%) dhe 90% e studentëve LGBT (kundrejt 62% të adoleshentëve jo-LGBT) kanë qenë të ngacmuar apo sulmuar gjatë vitit të kaluar”.
Një studim ndërkombëtar zbuloi se personat LGBT vetëvrasës treguan dallime të rëndësishme me heteroseksualët vetëvrasës, në një studim në çifte. Ky studim zbuloi se njerëzit LGBT vetëvrasës kishin më shumë gjasa të komunikonin qëllime vetëvrasëse, të kërkonin miq të rinj në internet dhe të gjenin më shumë mbështetje në internet sesa heteroseksualët vetëvrasës.
Komuniteti transgjinor i zi dhe komuniteti jokonform gjinor është gjetur të përballet me diskriminim në një shkallë më të lartë se pjesa tjetër e komunitetit transgjinor, gjë që është për shkak të kryqëzimit të racizmit dhe transfobisë. Hulumtimet kanë zbuluar se ky komunitet përjeton një nivel më të lartë varfërie, përpjekjesh për vetëvrasje dhe ngacmime, ndërsa efektet e HIV-it dhe refuzimit të kujdesit shëndetësor për shkak të transfobisë dhe/ose racizmit janë gjithashtu më të mëdha. [verifikimi i dështuar]
Një sondazh nga Task Forca Kombëtare LGBTQ zbuloi se në mesin e të anketuarve me ngjyrë 49% raportuan se kishin tentuar vetëvrasje. Gjetjet shtesë ishin se ky grup raportoi se 26% janë të papunë dhe 34% raportuan të ardhura vjetore prej më pak se 10,000 dollarë në vit. 41% e të anketuarve raportuan të pastrehë në një moment të jetës së tyre, që është më shumë se pesë herë më shumë se shkalla e popullsisë së përgjithshme të SHBA. Gjithashtu, raporti zbuloi se komuniteti i zi transgjinor ose jokonform gjinor raportoi se 20.23% jetonin me HIV dhe se gjysma e të anketuarve që ndoqën shkollën duke shprehur një identitet transgjinor ose moskonformitet gjinor raportuan se ishin përballur me ngacmime. 27% e të rinjve transgjinorë me ngjyrë kanë raportuar se janë sulmuar fizikisht, 15% janë sulmuar seksualisht dhe 21% kanë lënë shkollën për shkak të këtyre rasteve të ngacmimit.
Një studim më i fundit nga The Trevor Project zbuloi se 21% e të rinjve LGBT afrikano-amerikanë kanë tentuar vetëvrasje gjatë vitit 2021. Në mesin e të rinjve vendas amerikanë, 31% e të rinjve LGBT kanë tentuar vetëvrasje, dhe në mesin e të rinjve të Amerikës Latine, 18% e të anketuarve në anketë pranuan se kanë tentuar vetëvrasjen vitin e kaluar.
Një studim i vitit 2022 zbuloi se përdorimi i terapisë hormonale që afirmon gjininë tek të rinjtë transgjinorë dhe jobinarë u shoqërua me një rënie të konsiderueshme të depresionit dhe vetëvrasjes.
Pranimi familjar
Përgjigjet familjare ndaj identiteteve të të rinjve LGBT ndryshojnë nga personi në person. Ato variojnë nga pranimi deri te refuzimi i plotë i individit LGBT. "Lidhja familjare" është e rëndësishme në jetën e një të riu LGBT sepse do të ndihmojë në krijimin e një shëndeti mendor pozitiv. Një nga rezultatet negative të besimit të të rinjve LGBT tek anëtarët e familjes për identitetin e tyre seksual është rreziku për t'u dëbuar nga shtëpitë e tyre. Kur këta të rinj nuk kanë mbështetjen dhe pranimin e familjes së tyre, ata kanë më shumë gjasa t'u drejtohen burimeve të tjera më të rrezikshme.
Tek të rinjtë transgjinorë, këto efekte janë edhe më të theksuara. Në një kampion prej 84 të rinjsh transgjinorë, ata që raportuan se mbështeteshin fuqishëm nga prindërit e tyre, kishin një përqindje më të ulët të tentativës për vetëvrasje 93% (një ndryshim 14-fish). Në një anketë të veçantë me afro 34,000 të rinj LGBT, ata me familje mbështetëse raportuan një përqindje të tentativës për vetëvrasje që ishte më pak se gjysma e atyre pa familje mbështetëse.
Ndikimi i martesës së të njëjtit seks
Në të gjithë vendet e OECD-së, legalizimi i martesave të të njëjtit seks shoqërohet me ulje të shkallës së vetëvrasjeve të të rinjve të moshës 10-24 vjeç, me këtë shoqatë që vazhdon në një periudhë afatmesme. Vendosja e të drejtës ligjore të martesës së të njëjtit seks në Shtetet e Bashkuara shoqërohet me një ulje të ndjeshme të shkallës së tentativës për vetëvrasje tek fëmijët, me efekt të përqendruar tek fëmijët me orientim seksual të pakicës.
Një studim i të dhënave mbarëkombëtare nga e gjithë Shtetet e Bashkuara nga janari 1999 deri në dhjetor 2015 zbuloi se njohja e martesës së të njëjtit seks lidhet me një reduktim të ndjeshëm të shkallës së tentativës për vetëvrasje tek fëmijët, me efekt të përqendruar tek fëmijët e një pakice. orientimi seksual (të rinjtë LGBT), duke rezultuar në rreth 134,000 më pak fëmijë që tentojnë vetëvrasje çdo vit në Shtetet e Bashkuara. Gjetje të krahasueshme janë vërejtur jashtë Shteteve të Bashkuara. Një studim duke përdorur të dhëna ndërvendore nga viti 1991 deri në 2017 për 36 vende të OECD- së zbuloi se legalizimi i martesave të të njëjtit seks lidhet me një rënie të vetëvrasjeve të të rinjve prej 1.191 vdekjesh për 100,000 të rinj, me këtë reduktim që vazhdon të paktën në periudhën afatmesme.
Shtetet e OECD-së
Një studim i të dhënave në nivel vendi në 36 vende të OECD nga viti 1991 deri në 2017 zbuloi se legalizimi i martesave të të njëjtit seks reduktoi shkallën e vetëvrasjeve të të rinjve të moshës 10-24 vjeç me 1.191 vdekje për 100,000 të rinj, e barabartë me një rënie prej 17.90%. Kjo rënie ishte më e theksuar te meshkujt për të cilët shkalla e vetëvrasjeve ra me 1.993 krahasuar me një rënie prej 0.348 për të rinjtë femra, që korrespondon me ulje përkatësisht 19.98% dhe 10.90%. Studimi funksionoi duke shfrytëzuar faktorët e përbashkët në shkallën e vetëvrasjeve të të rinjve përgjatë kohës midis vendeve të kampionit për të vlerësuar në mënyrë ekonometrike se cila do të ishte shkalla e vetëvrasjeve në mungesë të legalizimit të martesës së të njëjtit seks për vendet dhe vitet që martesa e të njëjtit seks ishte e ligjshme. Ndikimi i legalizimit të martesës së të njëjtit seks më pas mund të nxirret duke krahasuar këtë kundërfakt të vlerësuar me të dhënat e vëzhguara me kalimin e kohës, duke mundësuar kështu interpretimin shkakor të përfundimeve. Në sajë të këtij dizajni, studiuesit ishin në gjendje të vërtetonin se shoqata vazhdoi të paktën në afat të mesëm dhe se vendet që miratuan së fundi martesat e të njëjtit seks (Holanda ishte vendi i parë që legalizoi martesat e të njëjtit seks në 2001 dhe, si të vitit 2017, 18 nga 36 vendet e mostrës kishin ndjekur shembullin) gjithashtu pësuan rënie të vetëvrasjeve të të rinjve. Këto gjetje tregojnë se legalizimi i ardhshëm në vende të tjera të zhvilluara do të sillte gjithashtu një ulje të vetëvrasjeve të të rinjve me kalimin e kohës.
Shtetet e Bashkuara
Një studim i të dhënave mbarëkombëtare nga janari 1999 deri në dhjetor 2015 zbuloi një lidhje midis shteteve që vendosën martesa të të njëjtit seks dhe reduktuan përqindjet e tentativës për vetëvrasje midis të gjithë nxënësve të klasave 9-12, me një ulje të normës në të gjithë nxënësit e shkollës (LGB dhe jo-LGB të rinjtë) në klasat 9-12 duke rënë me 7% dhe një ulje e normës midis nxënësve të një orientimi seksual të pakicës (të rinjtë LGB) në klasat 9-12 prej 14%, duke rezultuar në afërsisht 134,000 fëmijë më pak që tentojnë vetëvrasje çdo vit në Shtetet e Bashkuara. Mënyra graduale në të cilën u krijua martesa e të njëjtit seks në Shtetet e Bashkuara (duke u zgjeruar nga 1 shtet në 2004 në të 50 shtetet në 2015) i lejoi studiuesit të krahasonin shkallën e tentativës për vetëvrasje midis fëmijëve në secilin shtet gjatë periudhës kohore të studiuar. Pasi u krijua martesa e të njëjtit seks në një shtet të caktuar, ulja e shkallës së tentativës për vetëvrasje midis fëmijëve në atë shtet u bë e përhershme. Asnjë ulje në shkallën e tentativës për vetëvrasje mes fëmijëve nuk ka ndodhur në një shtet të caktuar derisa ai shtet të njohë martesën e të njëjtit seks. Studiuesi kryesor i studimit vuri në dukje se "ligjet që kanë ndikimin më të madh te të rriturit homoseksualë mund t'i bëjnë fëmijët homoseksualë të ndihen më shpresëdhënës për të ardhmen".
Studime të tjera tregojnë se ndërsa ky studim mbarëkombëtar ka treguar një lidhje midis shteteve që kanë krijuar martesa të të njëjtit seks dhe reduktuar shkallën e tentativës për vetëvrasje midis të gjithë nxënësve të shkollave në klasat 9-12, ai nuk tregon shkakësi. Sipas Julie Cerel, drejtoreshë e Laboratorit të Parandalimit dhe Ekspozimit të Vetëvrasjeve në Universitetin e Kentakit, fëmijët LGBTQ "përjetojnë shumë më tepër stres ndërpersonal nga shkollat, nga bashkëmoshatarët dhe nga shtëpia". Anketa e Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve zbuloi se më shumë se 1 në 5 të rinj të rritur (22%) tentoi vetëvrasje në vitin 2021. Stigma dhe dhuna ndaj adoleshentëve LGBTQ ka kontribuar shumë në shëndetin e tyre mendor.
Korea e Jugut
Koreja e Jugut ka shkallën e 10-të më të lartë të vetëvrasjeve në botë dhe e dyta në OECD. Brenda këtyre normave, vetëvrasja është shkaku kryesor i vdekjes për të rinjtë e Koresë së Jugut, të moshës 10-19 vjeç. Ndërsa këto norma janë të ngritura, idetë për vetëvrasje rriten gjithashtu me futjen e identitetit LGBT.
Perspektivat e psikologjisë së zhvillimit
Modeli diatezë-stres sugjeron që dobësitë biologjike i predispozojnë individët ndaj kushteve të ndryshme si kanceri, sëmundjet e zemrës dhe gjendjet e shëndetit mendor si depresioni i madh, një faktor rreziku për vetëvrasje. Sasi të ndryshme të stresit mjedisor rrisin probabilitetin që këta individë të zhvillojnë atë gjendje. Teoria e stresit të pakicës sugjeron se statusi i minoritetit çon në rritjen e diskriminimit nga mjedisi social që çon në stres më të madh dhe probleme shëndetësore. Në prani të aftësive të dobëta të rregullimit të emocioneve, kjo mund të çojë në shëndet të dobët mendor. Gjithashtu, hipoteza e ndjeshmërisë diferenciale sugjeron që për disa individë zhvillimi i tyre fizik dhe mendor është shumë i varur nga mjedisi i tyre në një mënyrë "për-më mirë-dhe-për-keq". Kjo do të thotë, individët që janë shumë të ndjeshëm do të kenë shëndet më të mirë se mesatarja në mjedise shumë mbështetëse dhe dukshëm më keq se shëndeti mesatar në mjedise armiqësore dhe të dhunshme. Modeli mund të ndihmojë në shpjegimin e problemeve unike shëndetësore që prekin popullsinë LGBT, duke përfshirë rritjen e përpjekjeve për vetëvrasje. Për adoleshentët, mjediset më të rëndësishme janë familja, lagjja dhe shkolla. Ngacmimi tek adoleshentët – i cili është shumë i përhapur tek të rinjtë e pakicave seksuale – është një stresor kronik që mund të rrisë rrezikun për vetëvrasje nëpërmjet modelit diatezë-stres. Në një studim të vitit 2011 me adoleshentët amerikanë lezbike, homoseksualë dhe biseksualë, Mark Hatzenbuehler zbuloi se një mjedis social më konservator rrit rrezikun në sjelljen vetëvrasëse midis të gjithë të rinjve dhe se ky efekt ishte më i fortë për të rinjtë LGB. Për më tepër, ai zbuloi se mjedisi social ndërmjetësonte pjesërisht lidhjen midis statusit LGB dhe sjelljes vetëvrasëse. Hatzenbuehler zbuloi se edhe pasi faktorë të tillë socialë dhe individualë u kontrolluan, megjithatë, "statusi LGB mbeti një parashikues i rëndësishëm i tentativave për vetëvrasje".
Homofobia e institucionalizuar dhe e brendshme
Homofobia e institucionalizuar dhe e brendësuar gjithashtu mund të bëjë që të rinjtë LGBT të mos e pranojnë veten dhe të kenë konflikte të thella të brendshme rreth orientimit të tyre seksual. Prindërit mund t'i braktisin ose detyrojnë fëmijët të dalin nga shtëpia pas daljes së fëmijës.
Homofobia e arritur me çdo mjet mund të jetë një portë për bullizmi që mund të marrë shumë forma. Bullizmi fizik është goditje me shqelma, grusht, ndërsa ngacmimi emocional është thirrje, përhapje thashethemesh dhe abuzime të tjera verbale. Bullizmi kibernetik përfshin mesazhe tekstuale abuzive ose mesazhe të së njëjtës natyrë në Facebook, X, si dhe në rrjetet e mediave sociale. Ngacmimi seksual përfshin prekje të papërshtatshme, gjeste të shthurura ose shaka.
Bullizmi mund të konsiderohet një "rit i kalimit", por studimet kanë treguar se ka efekte negative fizike dhe psikologjike. "Të rinjtë e pakicave seksuale, ose adoleshentët që e identifikojnë veten si homoseksualë, lezbike ose biseksuale, ngacmohen dy deri në tre herë më shumë se heteroseksualët", dhe "pothuajse të gjithë studentët transgjinorë janë ngacmuar verbalisht (p.sh. shkollë për shkak të orientimit të tyre seksual (89%) dhe shprehjes gjinore (89%)") sipas Realiteteve të ashpra të Rrjetit të Arsimit Gay, Lesbike dhe Straight: Përvojat e të rinjve transgjinorë në shkollat e kombit tonë.
Projektet
Disa OJQ kanë filluar iniciativa për të tentuar një reduktim të vetëvrasjeve të të rinjve LGBT, si Projekti Trevor dhe Projekti It Gets Better. Veprime të tilla si Java e Aleatit, Dita e Heshtjes dhe Ndërhyrja e Vetëvrasjes kanë ndihmuar në luftimin e vetëdëmtimit dhe dhunës ndaj personave LGBT.
Përgjigjet e politikave
Një numër opsionesh politikash janë propozuar vazhdimisht për të adresuar këtë çështje. Disa mbrojnë ndërhyrjen në fazën në të cilën të rinjtë janë tashmë vetëvrasës (siç janë linjat telefonike të krizës), ndërsa të tjerë mbrojnë programe që synojnë rritjen e aksesit të të rinjve LGBT ndaj faktorëve që janë gjetur të jenë "mbrojtës" ndaj vetëvrasjes (siç janë rrjetet e mbështetjes sociale ose mentorët).
Një opsion i propozuar është ofrimi i trajnimeve për ndjeshmërinë LGBT dhe kundër ngacmimit për këshilltarët dhe mësuesit aktualë të shkollave të mesme dhe të mesme. Duke cituar një studim nga Jordan et al., psikologia e shkollës Anastasia Hansen vëren se dëgjimi i mësuesve që bëjnë vërejtje homofobike ose nuk ndërhyjnë kur studentët bëjnë vërejtje të tilla janë të lidhura pozitivisht me ndjenjat negative për një identitet LGBT. Anasjelltas, një numër studiuesish kanë gjetur se prania e stafit të shkollës mbështetëse LGBT lidhet me "rezultatet pozitive për të rinjtë LGBT". Duke cituar një raport të vitit 2006 Psychology in the Schools, The Trevor Project vëren se "të rinjtë lezbike, homoseksualë, biseksualë, transgjinorë dhe pyetës (LGBTQ) që besojnë se kanë vetëm një anëtar të stafit të shkollës me të cilin mund të flasin për problemet janë vetëm 1/3 e ka të ngjarë që ata pa atë mbështetje të... raportojnë se kanë bërë tentativa të shumta vetëvrasëse vitin e kaluar."
Një tjetër opsion i politikave i propozuar shpesh përfshin ofrimin e stimujve të granteve për shkollat për të krijuar dhe/ose mbështetur Aleancat Gay-Straight, grupe studentore të dedikuara për ofrimin e një rrjeti mbështetës social për studentët LGBT. Kosciw dhe Diaz, studiues për Rrjetin Arsimor Gay, Lesbike dhe Straight, zbuluan në një sondazh mbarëkombëtar se "nxënësit në shkollat me GSA kishin më pak gjasa të ndiheshin të pasigurt, më pak të prirë të humbnin shkollën dhe më shumë të mendonin se i përkisnin shkollat e tyre sesa nxënësit në shkolla pa klube të tilla." Studimet kanë treguar se izolimi social dhe margjinalizimi në shkollë janë psikologjikisht të dëmshëm për studentët LGBT dhe se GSA-të dhe grupe të tjera të ngjashme me mbështetjen e kolegëve mund të jenë ofrues efektivë të kësaj "mbështetjeje psikosociale".
Ndërhyrjet e hershme për të rinjtë LGBT
Jini proaktiv dhe të kuptueshëm
Edukatorët mund të jenë proaktivë për të ndihmuar adoleshentët me identitetin gjinor dhe pyetjet/çështjet që ndonjëherë vijnë me ta. Normalizimi i edukimit rreth seksualitetit dhe gjinisë mund të ndihmojë në parandalimin e adoleshentëve nga vetëvrasja, abuzimi me drogën, të pastrehët dhe shumë probleme të tjera psikologjike. Van Wormer & McKinney (2003) tregojnë se të kuptuarit e studentëve LGBT është hapi i parë drejt parandalimit të vetëvrasjes. Ata përdorin një qasje të reduktimit të dëmit, e cila i takon studentët ku ata duhet të reduktojnë çdo dëm të vazhdueshëm që lidhet me sjelljet e tyre. Ata tregojnë se krijimi i një mjedisi mbështetës dhe të larmishëm kulturor është thelbësor për pranimin social në një mjedis arsimor.
Modelet/burimet LGBT
Mund të jetë e dobishme të punësohen mësues LGBT për të shërbyer si model dhe për të mbështetur studentët LGBT. Shumë nga burimet në SHBA janë të orientuara nga kriza dhe jo nga parandalimi. Për të parandaluar vetëvrasjen për adoleshentët LGBT, duhet të jetë anasjelltas. Për më tepër, studimet tregojnë se këshilltarët dhe mësuesit duhet të trajnohen për vetëdijen, seksualitetin dhe diversitetin seksual me veten dhe me studentët. Studiuesit sugjerojnë gjithashtu që të ftohen panele homoseksuale/lesbike dhe biseksuale nga kolegjet ose universitetet për të zhvilluar diskutime në klasë. Arsimi dhe burimet janë potencialisht kyçe për të ndihmuar studentët dhe familjet LGBT. Sipas studiuesit Rob Cover, modelet e roleve dhe burimet përfitojnë nga të rinjtë LGBT vetëm nëse ata shmangin përsëritjen e stereotipeve dhe ofrojnë përfaqësime të ndryshme vizuale dhe narrative për të lejuar identifikim të gjerë.
Pasja e një PFLAG (Familjet e Prindërve dhe Miqtë e Lesbikeve dhe Gejve) dhe GSA Club janë burime të mundshme për të promovuar diskutimet dhe rolet drejtuese për studentët LGBT. Këto burime shtrihen jashtë shkollës dhe në komunitet. (Greytak, EA, Kosciw, JG, & Boesen, MJ 2013) raportojnë se kur shkollat kanë një klub GSA ose Gay Straight Alliance ose një klub që promovon ndërgjegjësimin shoqëror dhe shoqërinë e llojit, edukatorët mbështetës, kurrikulat gjithëpërfshirëse dhe politikat gjithëpërfshirëse që studentët LGBT ishin më pak të viktimizuara dhe kishin më shumë përvoja pozitive në shkollë. Kjo do t'i lejonte studentët LGBT të jenë pozitivë dhe të dëshirojnë të jenë në shkollë.
Mësoni tolerancën dhe shqyrtoni klimën e një shkolle
Shqyrtoni klimën e një shkolle dhe mësoni tolerancën – Mësimdhënia e Tolerancës është një lëvizje, revistë dhe faqe interneti që ofron shumë mjete dhe ide për të ndihmuar njerëzit të jenë tolerantë ndaj njëri-tjetrit. Ajo tregon se klasa është një reflektim i botës përreth nesh. Edukatorët mund të përdorin faqen dhe librin e Teach Tolerance për të shkarkuar burime dhe për të kërkuar mënyra krijuese për të mësuar më shumë rreth studentëve LGBT dhe mësimdhënies së tolerancës për studentët e tyre në klasë. Ai i ndihmon shkollat të fillojnë me trajnime kundër ngacmimit dhe zhvillim profesional dhe sugjerime për burime. Ai madje lidh pengesat dhe këshillat e zakonshme për fillimin e një klubi GSA.
Hulumtimet tregojnë se duhet bërë një përpjekje bashkëpunuese për të parandaluar që studentët LGBT të bullizohen dhe/ose të kryejnë vetëvrasje. Mësuesit, administratorët, studentët, familjet dhe komunitetet duhet të bashkohen për të ndihmuar studentët LGBT të kenë besim. Çdo shkollë ka individualitetin e saj, ndjenjën e vet të "vetes", qofshin mësuesit, administratorët, studentët apo komuniteti përreth. Për të trajtuar çështjen e bullizmit për studentët LGBT, duhet të fillohet me të kuptuarit e popullsisë studentore dhe demografike se ku ndodhet shkolla. Edukimi i studentëve, fakultetit, stafit dhe bordeve të shkollave mbi çështjet LGBT dhe eliminimi i homofobisë dhe transfobisë në shkolla, trajnimi i stafit për pranimin e diversitetit dhe parandalimin e ngacmimit, dhe zbatimi i Aleancave Gay-Straight është çelësi për parandalimin e vetëvrasjeve për studentët LGBT (Bacon, Laura Ann 2011 ). Adoleshentët rriten dhe formohen nga shumë faktorë, duke përfshirë karakteristikat e brendshme dhe të jashtme (Swearer, Espelage, Vaillancourt, & Hymel, 2010).
Klima e shkollës duhet të nxisë respektin. Kështu, duke i dhënë tonin administratës, mësuesve, profesionistëve që hyjnë në godinë, prindërve dhe më e rëndësishmja nxënësve. Njerëzit, në përgjithësi, duhet të kuptojnë keqkuptimet dhe stereotipet e tyre se çfarë është të jesh LGBT. Nëse studentët dhe të rriturit nuk edukohen për komunitetin LGBT, atëherë stereotipat dhe qëndrimet negative do të vazhdojnë të ekzistojnë (Knotts, G., & Gregorio, D. 2011). GMCLA (Kori i meshkujve homoseksual i Los Anxhelosit) përdor muzikën dhe këngën si një mjet për të ndryshuar qëndrimet dhe zemrat e njerëzve në shkollat në mbarë vendin. Qëllimi i tyre është të sjellin muzikën në kurrikulën e drejtuar nga standardet për të rinjtë me qëllim të mësimdhënies së përmbajtjes në mënyra novatore dhe kuptimplota. Ata futin tek nxënësit dhe stafi teknika për të nxitur kuptimin pozitiv të çështjeve sociale dhe personale që trajtohen në shkollë dhe shoqëri.
Gay, L. (2009) ka krijuar një udhëzues për të ndihmuar sigurinë/klimën e shkollës dhe nxitjen e marrëdhënieve pozitive ndërpersonale përmes "The Safe Space Kit". Ky mjet i ndihmon mësuesit të krijojnë një hapësirë të sigurt për studentët LGBT. Një nga mënyrat më efektive që një edukator të krijojë një hapësirë të sigurt është të jetë një aleat mbështetës për studentët LGBT. Ky komplet ka mjete të shumta që mësuesit dhe shkollat t'i përdorin për të ndihmuar të rinjtë transgjinorë, duke përfshirë: një kopje e shtypur e "The Safe Space Kit" përfshin "Udhëzuesin për të qenë një Aleat", ngjitëse dhe dy postera të Hapësirës së Sigurt. Edhe përdorimi i diçkaje vetëm për të promovuar ndërgjegjësimin, si përdorimi i "The Safe Space Kit" mund të jetë një hap i parë i mirë për shkollat për të promovuar reagimin ndaj studentëve LGBT. Sigurimi i disa mbështetjeve dhe jo i asnjërës mund të përfitojë jashtëzakonisht shumë të rinjtë LGBT tani dhe në të ardhmen (Greytak, et al. 2013).
OBPP (Programi i Parandalimit të Bullimit të Olweus)
OBPP është një program kundër bullizmit i krijuar nga psikologu Dan Olweus i përdorur në shkolla në Evropë, Kanada dhe SHBA. Për më tepër, Swearer, et al. (2010) diskutojnë një "efekt dozimi" në të cilin sa më shumë elementë pozitivë dhe të qëndrueshëm të përfshihen në një program, aq më shumë gjasat që ngacmimi do të zvogëlohej. Suksesi në një shkollë nuk garanton sukses në një tjetër sepse çdo shkollë ka klimën e saj sociale. OBPP është efektive, por ende duhet të analizohet më tej, pasi ka shumë gjëra për t'u marrë parasysh kur zbatohet kjo teknikë brenda një shkolle të madhe.
Steps To Respect
Steps To Respect është një fushatë kundër bullizmit, e cila mund të jetë e dobishme edhe në shkolla - është një udhëzues gjithëpërfshirës për mësuesit, administratorët dhe studentët që përdorin në mësimet e klasës dhe trajnimin duke ndihmuar shkollat të nxisin aftësi pozitive social-emocionale dhe zgjidhjen e konflikteve. Nëse shkollat janë në gjendje të ndryshojnë sjelljen dhe normat e bashkëmoshatarëve, të rrisin aftësitë e komunikimit të nxënësve dhe të mbajnë përpjekjet për parandalimin dhe ndërhyrjen e të rriturve, efektet pozitive të punës së tyre do të forcohen me kalimin e kohës (Frey, Edstrom & Hirschstein 2005) dhe vazhdojnë të rriten ndërsa çdo klasë përparon përmes sistemit shkollor.
Shiko gjithashtu
Depresioni në fëmijëri dhe adoleshencë
Shëndetësia dhe komuniteti LGBT
Pabarazitë shëndetësore LGBT
Vetëvrasjet e mormonëve LGBT
vulnerabiliteti i të rinjve LGBT
Lista e vetëvrasjeve që i janë atribuar bullizmit
Seksi dhe gjinia në vetëvrasje
Ideja për vetëvrasje tek të rinjtë LGBT të Koresë së Jugut
Parimet e Yogyakartës
Faqe me përkthime të pashqyrtuara |
341455 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Carlos%20Augusto | Carlos Augusto | Carlos Augusto Zopolato Neves (lindur më 7 janar 1999), i njohur si Carlos Augusto, është një futbollist profesionist brazilian i cili luan si mbrojtës i majtë për klubin italian Internazionale, në huazim nga Monza, dhe kombëtaren braziliane.
Karriera me klube
Corinthians
Augusto e nisi karrierën e tij si futbollist në moshën 12 vjeç me klubin brazilian Corinthians. Ai ishte pjesë e ekipit të Copa São Paulo de Futebol Júnior 2017 që u shpall fitues i turnamentit.
Pasi shpenzoi disa vite në akademinë e klubit, Augusto debutoi si profesionist më 8 korrik 2018 në një ndeshje miqësore kundër Grêmios. Ai luajti si titullar në ndeshjen e tij të parë zyrtare kundër Athletico Paranaense një muaj më vonë. Augusto luajti 32 ndeshje dhe shënoi një gol gjatë qëndrimit të tij te Corinthians, duke fituar Campeonato Paulista në vitet 2018 dhe 2019.
Monza
Më 28 gusht 2020, Augusto u transferua te Monza në Serie B. Ai shënoi golin e parë për klubin italian më 12 dhjetor në fitoren 2–0 në transfertë kundër Venezias. Dhjetë ditë më pas, ai shënoi sërisht, këtë herë në fitoren 2–0 kundër Ascolit në shtëpi. Augusto e mbylli sezonin me tre gola dhe dy asiste, duke u emëruar në "Ekipin e Sezonit të Serie B".
Augusto e nisi sezonin e ri duke shënuar në ndeshjen e parë të ekipit, një humbje 2–1 kundër Cittadellës në raundin e parë të kupës më 14 gusht. Përgjatë këtij sezoni, Augusto ishte një nga lojtarët më të rëndësishëm në ekip, duke ndihmuar Monzën të ngjitej në Serie A për herë të parë në histori.
Augusto bëri debutimin e tij në elitën e futbollit italian më 13 gusht në humbjen 2–1 kundër Torinos në transfertë në ndeshjen hapëse të sezonit 2022–23. Goli i tij i parë në Serie A erdhi më 9 tetor në fitoren 2–0 në shtëpi kundër Spezias. Augusto regjistroi sezonin e tij më të mirë në karrierë, duke shënuar gjashtë gola dhe asistuar pesë.
Internazionale
Mē 15 gusht 2023, Augusto u transferua te Interi në formë huazimi për një sezon me detyrime blerje në bazë të disa kritereve.
Karriera ndërkombëtare
Mē 13 dhjetor 2018, Augusto u bë pjesë e ekipit nën-20 që do të luante në Kampionatin Amerikano Jugor nën-18 në Kili.
Më 6 gusht 2023, Augusto morri thirrjen e parë në ekipin e parë për dy ndeshjet kualifikuese të FIFA Kupës së Botës 2026 kundër Venezuelës dhe Uruguajit. Ai debutoi në ndeshjen e dytë, duke luajtur titullar në humbjen 2–0 kundër Uruguajit më 17 tetor.
Profili i lojtarit
Pozicioni kryesor i Augustos është mbrojtës i majtë, por ai mund të luaj edhe si qëndër-mbrojtës në mbrojtje me tre ose katër lojtar. Karakteristikat e tij kryesore janë kërcimi dhe aftësia mbrojtëse. Përveç aftësive në mbrojtje, Augusto është një lojtar i cili ndihmon ekipin në manovrat sulmuese, kryesisht me krosimet e tij. Ai është përshkruar si "futbollisti ideal" për futbollin italian.
Jeta personale
Augusto ka një pasaportë italiane në sajë të stërgjyshit të tij. Gjatë kohës së tij te Monza, tifozët e klubi i vunë pseudonimin "l'Imperatore" (Perandori), duke i'u referuar perandorit romak Augustus.
Statistikat e karrierës
Klube
Kombëtarja
Trofe
Klube
Corinthians
Campeonato Paulista: 2018, 2019
Copa do Brasil finalist: 2018
Personal
Ekipi i Vitit i Serie B: 2020–21
Referimet
Lidhje të jashtme
Profile te Monza
Lindje 1999
Njerëz që jetojnë
Futbollistë brazilianë
Futbollistë në kombëtaren braziliane
Futbollistë në Sport Club Corinthians Paulista
Futbollistë në A.C. Monza
Futbollistë në F.C. Internazionale Milano
Futbollistë në Campeonato Brasileiro Série A
Futbollistë në Serie B
Futbollistë në Serie A |
341456 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Linja%20telefonike%20p%C3%ABr%20krizat | Linja telefonike për krizat | Një linjë telefonike për krizat është një numër telefoni që njerëzit mund të telefonojnë për të marrë këshillim të menjëhershëm telefonik urgjent, zakonisht nga vullnetarë të trajnuar. Shërbimi i parë i tillë u themelua në Angli në vitin 1951 dhe linja të tilla telefonike kanë ekzistuar në shumicën e qyteteve kryesore të botës anglishtfolëse të paktën që nga mesi i viteve 1970. Fillimisht të krijuar për të ndihmuar ata që mendojnë për vetëvrasje, shumë prej tyre kanë zgjeruar mandatin e tyre për t'u marrë në përgjithësi me krizat emocionale. Linja të ngjashme telefonike funksionojnë për të ndihmuar njerëzit në rrethana të tjera, duke përfshirë përdhunimin, bullizmin, vetëlëndimin, fëmijët e arratisur, trafikimin e qenieve njerëzore dhe njerëzit që identifikohen si LGBT ose interseks. Pavarësisht se linjat telefonike të krizës janë të zakonshme, efektiviteti i tyre në reduktimin e vetëvrasjeve nuk është i qartë.
Efektiviteti
Edhe pse linjat telefonike të krizës janë të zakonshme, ato nuk janë studiuar mirë për efikasitetin. Një studim zbuloi se mendimet e njerëzve për vetëvrasje u ulën gjatë një telefonate në një linjë krize dhe u pakësuan për disa javë pas thirrjes së tyre. Disa telefonues shpesh telefonojnë linjat e ndihmës për krizat, të cilat mund të marrin kohë nga ata me kriza më të menjëhershme.
Historia
Pages using multiple image with auto scaled images
Shërbime të tilla filluan në vitin 1953, kur Chad Varah, një famullitar anglez, themeloi shërbimin The Samaritans, i cili shpejt themeloi degë në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar. Dega e parë e Samaritanëve në Shtetet e Bashkuara u krijua në Boston në vitin 1974. Përveç Bostonit, aktualisht ka degë samaritane në Falmouth, Massachusetts (që shërbejnë në zonën e Cape Cod dhe Islands), Luginën Merrimack, dhe zonën Fall River/New Bedford. Jashtë Masaçusetsit, ka degë në Nju Jork Siti, Providence, Hartford, Albany, dhe Keene, Nju Hëmpshër.
Në Shtetet e Bashkuara, Qendra e Parandalimit të Vetëvrasjeve në Los Anxhelos u themelua në vitin 1958 dhe ishte e para në vend që ofroi një linjë 24-orëshe të krizës për parandalimin e vetëvrasjeve dhe përdori vullnetarë të komunitetit në ofrimin e shërbimit të linjës telefonike. Parandalimi i Vetëvrasjeve në San Francisko hapi një linjë telefonike të quajtur "Call Bruce" në 1962. Një shërbim i ngjashëm, Lifeline, u krijua në Australi në 1963.
Një tjetër shërbim, linja ndihmëse për krizën e drejtuar nga vullnetarët Lifelink Samaritans Tas. Inc, i quajtur fillimisht Launceston Lifelink, u krijua në 1968 nga qytetarë të shqetësuar të Launceston, Tasmania, të cilët vendosën të krijonin një shërbim telefonik bazuar në parimet e The Samaritans. Arsyeja ishte se njerëzit shpesh bëhen vetëvrasës sepse nuk mund të diskutojnë dhimbjen e tyre emocionale me familjen dhe miqtë.
Ky shërbim ofron mbështetje emocionale 24 orë në ditë për njerëzit në të gjithë Tasmaninë dhe nuk ka ndonjë përkatësi fetare. Organizata është anëtare e Befrienders Worldwide dhe ka një marrëdhënie "binjakëzimi" me Northampton Samaritans në MB. Lifelink Samaritans është shërbimi më i vjetër i miqësisë telefonike në Tasmania dhe i katërti më i vjetër në Australi dhe merr të paktën 5000 telefonata në vit. Në dhjetor 2018, samaritanët e Lifelink festuan 50 vjet shërbim.
Këshillimi telefonik
Mbështetja emocionale telefonike dhe linjat telefonike të krizës ofrojnë një shërbim të ngjashëm mbështetës telefonik, dhe të dyja zakonisht pranojnë thirrje krizash dhe jo-krizash. Në Shtetet e Bashkuara, shumë kampuse të kolegjeve kanë krijuar linja telefonike këshillimi të shërbyera nga vullnetarë. Këto linja telefonike u shërbejnë telefonuesve në krizë, por gjithashtu shërbejnë për të siguruar një vesh dëgjues për njerëzit që "thjesht duhet të flasin". Në mënyrë tipike, linjat telefonike përbëhen nga profesionistë të trajnuar dhe nuk synojnë të zëvendësojnë shërbimet e këshillimit profesional afatgjatë. Ata kanë për qëllim të mbajnë telefonuesit në një situatë të menjëhershme. Linja të tilla telefonike ekzistojnë në Universitetin e Maryland, Universitetin e Minesotës, Universitetin Tufts, Universitetin e Kolumbisë, Universitetin Cornell, Universitetin Drexel, Universitetin Caldwell, dhe Universitetin A&M të Teksasit.
Termi "linjë ndihmëse për mbështetje emocionale" përdoret ndonjëherë - që nuk nënkupton krizë apo këshillim dhe mund të përfshijë email dhe mesazhe me tekst. Shërbime të tilla kanë lejuar shpërndarjen më të gjerë të burimeve për njerëzit që përballen me kriza të shëndetit mendor.
Me zhvillimet në telefoninë celulare, përdorimi i tekstit ose SMS (shërbimi i mesazheve të shkurtra) është shfrytëzuar nga shërbimet e këshillimit. Youthline, një linjë ndihmëse për krizën e orientuar nga të rinjtë në Zelandën e Re, filloi të ofrojë një linjë mbështetjeje këshillimi për mesazhe me tekst në 2004.
Detajet e kontaktit
Linjat e Ndihmës për Mbështetjen Emocionale Vullnetare (VESH) përfaqësojnë 1200 qendra anëtare në 61 vende. Ajo është formuar nga:
Befrienders Worldwide (mirëmbajtur nga Samaritans UK)
IFOTES – Federata Ndërkombëtare e Shërbimeve Telefonike të Emergjencave
Lifeline International
Shiko gjithashtu
Numri i telefonit të urgjencës
Shërbimi i harmonizuar me vlerë shoqërore
Linja telefonike
Lista e temave të këshillimit
Këshillim telefonik
Linja telefonike e krizës: Veterans Press 1 (film dokumentar 2013)
Harry Marsh Warren#Save-a-Life League
Shërbimi i monitorimit të mbidozës
Kuitline
Referencat
Faqe me përkthime të pashqyrtuara |
341461 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Amit%20Shah | Amit Shah | Amit Anil Chandra Shah (lindur më 22 tetor 1964) është një politikan indian i cili aktualisht shërben si Ministri i 31-të i Punëve të Brendshme që nga viti 2019 dhe Ministri i parë i Bashkëpunimit i Indisë që nga viti 2021. Ai shërbeu si Presidenti i 10-të i Partisë Bharatiya Janata (BJP) nga 2014 deri në 2020. Ai ka shërbyer gjithashtu si kryetar i Aleancës Kombëtare Demokratike (NDA) që nga viti 2014. Ai u zgjodh në dhomën e ulët të Parlamentit, Lok Sabha, në zgjedhjet e përgjithshme indiane 2019 nga rrethi i Gandhinagarit . Më herët, ai ishte zgjedhur si anëtar i dhomës së lartë të Parlamentit, Raxhja Sabha, nga Guxharati nga 2017 deri në 2019.
Një kryestrateg i BJP, ai është një ndihmës i ngushtë i Narendra Modit . Ai ishte gjithashtu anëtar i Asamblesë Legjislative të Guxharatit nga Naranpura nga 2012 në 2017 dhe Sarkhexhi nga 1997 në 2012 dhe Ministër i Shtetit në ministrinë Modit në Guxharat nga 2002 deri në 2012. Gjatë ditëve të tij të kolegjit, Shahu ishte anëtar i Akhil Bharatiya Vidyarthi Parishadit (ABVP), krahu studentor i Rashtriya Swayamsevak Sanghut (RSS). Në moshën 18 vjeçare, ai siguroi një pozicion në ABVP dhe iu bashkua BJP-së në 1987.
Në 2017, ai u vlerësua pjesërisht për fitoret e partisë në Uttar Pradesh, Uttarakhand, Gujarat dhe Manipur, por aleanca Akali -BJP humbi pushtetin në zgjedhjet më të mëdha në Punjab . Në vitin 2018, partia humbi pushtetin në shtetet e Chhattisgarh, Rajasthan dhe Madhya Pradesh . Një vit më vonë, BJP fitoi 303 vende për të marrë një shumicë në zgjedhjet e përgjithshme indiane 2019 nën udhëheqjen e Shahut.
Njerëz që jetojnë
Lindje 1964 |
341462 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjeometria%20diferenciale | Gjeometria diferenciale | Gjeometria diferenciale është një disiplinë matematikore që studion gjeometrinë e formave të lëmuara dhe hapësirave të lëmuara, të njohura ndryshe si manifolde të lëmuara . Ai përdor teknikat e kalkulusit diferencial, llogaritjes integrale, algjebrës lineare dhe algjebrës shumëlineare . Fusha e ka zanafillën në studimin e gjeometrisë sferike qysh në antikitet . Ajo gjithashtu lidhet me astronominë, gjeodezinë e Tokës, dhe më vonë studimin e gjeometrisë hiperbolike nga Llobaçevski. Shembujt më të thjeshtë të hapësirave të lëmuara janë kurbat dhe sipërfaqet e rrafshta dhe hapësinore në hapësirën tridimensionale Euklidiane, dhe studimi i këtyre formave formoi bazën për zhvillimin e gjeometrisë diferenciale moderne gjatë shekujve XVIII dhe XIX.
Gjeometri |
341463 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Atal%20Bihari%20Vajpayee | Atal Bihari Vajpayee | Atal Bihari Vajpayee (shqip: Atal Bihari Vaxhpaji; 25 dhjetor 1924 – 16 gusht 2018) ishte një politikan dhe poet indian që shërbeu për tre mandate si Kryeministri i 10-të i Indisë, së pari për një mandat prej 13 ditësh në vitin 1996, pastaj për një periudhë prej 13 muajsh nga 1998 deri në 1999, i ndjekur nga një mandat i plotë nga 1999 deri në 2004 . Vaxhpaji ishte një nga bashkëthemeluesit dhe një udhëheqës i lartë i BJP . Ai ishte anëtar i RSS, një organizatë vullnetare nacionaliste hindu . Ai ishte kryeministri i parë indian joanëtar i INC-së që shërbeu një mandat të plotë në detyrë. Ai ishte gjithashtu një poet dhe shkrimtar i njohur.
Gjatë mandatit të tij si kryeministër, India kreu testet bërthamore Pokhran-II në 1998. Vaxhpaji kërkoi të përmirësonte marrëdhëniet diplomatike me Pakistanin, duke udhëtuar në Lahore me autobus për t'u takuar me kryeministrin Nawaz Sharif. Pas Luftës së Kargilit me Pakistanin në vitin 1999, ai kërkoi të rivendoste marrëdhëniet përmes angazhimit me Presidentin Pervez Musharraf, duke e ftuar atë në Indi për një samit në Agra . Qeveria e Vaxhpajit paraqiti shumë reforma të brendshme ekonomike dhe infrastrukturore, duke përfshirë inkurajimin e sektorit privat dhe investimet e huaja, reduktimin e mbetjeve qeveritare, inkurajimin e kërkimit dhe zhvillimit dhe privatizimin e disa korporatave në pronësi të qeverisë. Gjatë mandatit të tij, siguria e Indisë u kërcënua nga një numër incidentesh të dhunshme, duke përfshirë sulmin në Parlamentin Indian të vitit 2001 dhe trazirat e Guxharatit të vitit 2002, të cilat mendohet se përfundimisht shkaktuan humbjen e tij në zgjedhjet e përgjithshme të 2004-ës .
Administrata e Narendra Modit deklaroi në 2014 se ditëlindja e Vaxhpajit, 25 Dhjetori do të shënohej si Dita e Qeverisjes së Mirë . Në vitin 2015, atij iu dha nderi më i lartë civil i Indisë, Bharat Ratna, nga presidenti i Indisë, Pranab Mukherjee . Ai vdiq në vitin 2018 nga një sëmundje e lidhur me moshën.
Vdekje 2018
Lindje 1924
Vetitë CS1: Burime në indisht (hi) |
341464 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Sektori%20privat | Sektori privat | Sektori privat është një pjesë e ekonomisë, i cili është në pronësi të grupeve private, zakonisht si një mjet për qëllime fitimprurëse ose jofitimprurëse, në vend që të jetë në pronësi të qeverisë .
Punësimi
Sektori privat punëson shumicën e fuqisë punëtore në një numër të konsiderueshëm vëndesh. Në sektorin privat, aktivitetet udhëhiqen nga motivi për të fituar para. |
341465 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Aont%C3%BA | Aontú | Aontu ( irlandisht për "Bashkohuni") është një parti politike gjithë-irlandeze që u lançua zyrtarisht në janar 2019 dhe vepron si në Republikën e Irlandës ashtu edhe në Irlandën e Veriut . Ideologjikisht, Aontú është kundër abortit dhe kombinon elemente të konservatorizmit social me mbështetjen e një Irlande të bashkuar dhe ekonominë e qendrës së majtë. Ajo është udhëhequr nga Peadar Tóibín që nga themelimi i saj.
Historia
Ideologjia
Phoenix e ka përshkruar Tóibínin dhe Aontún si zotërues të një "qëndrimi të fortë djathtas" mbi imigracionin ndërsa Gerald Howlin i Irish Examiner e ka përshkruar retorikën e Tóibínit mbi emigrantët si " nativiste ". Tóibín mbron "nivele të qëndrueshme" dhe imigrimin "e menaxhuar" në Irlandë dhe ka bërë thirrje për "një debat të nuancuar që nuk mbështetet as në mure dhe as në kufij të hapur". Në vitin 2021 nënkryetarja Denise Mullen bëri thirrje për veprime më të mëdha gjatë krizës së refugjatëve afganë dhe që Irlanda të jetë "një lider në pranimin e refugjatëve afganë".
Partia ka pikëpamje të majta mbi ekonominë dhe ndryshimet klimatike. Që nga fillimi i vitit 2020, politikat e publikuara të partisë përfshinin propozime për një Irlandë të Bashkuar ; një referendum mbi një "të drejtë për negociata kolektive dhe anëtarësim në sindikata"; përfundimi i kontratave me orë zero ; dhe rritja e shpenzimeve shtetërore për banesat publike. Faqja e tyre thotë se Irlanda duhet të modelojë veten sipas " praktikës më të mirë në vendet skandinave ". Në paraqitjen e tyre për buxhetin 2021, ata kërkuan ndryshime në skemën shtetërore të pensioneve, uljen e tarifave të Leap Card dhe rritjen e Taksës Bankare. |
341466 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Heliksi | Heliksi | Një heliks është një formë si një heqëse tapash ose shkallë spirale . Është një lloj lakore e hapësirës së lëmuar me vija tangjente në një kënd konstant ndaj një boshti fiks. Spiralet janë të rëndësishme në biologji, pasi molekula e ADN-së formohet si dy spirale të ndërthurura, dhe shumë proteina kanë nënstruktura spirale, të njohura si spirale alfa . Fjala heliks vjen nga fjala greke , "i përdredhur, i lakuar". Një spirale "e mbushur" - për shembull, një rampë "spiral" (spiral) - është një sipërfaqe e quajtur helikoid .
Përshkrimi matematikor
Në matematikë, një spirale është një kurbë në hapësirën 3- dimensionale . Parametrimi i mëposhtëm në koordinatat karteziane përcakton një spirale të veçantë; ekuacionet më të thjeshta parametrike për një spirale janë:
Ndërsa parametri rritet, pika () gjurmon një spirale të djathtë me hap 2π (ose pjerrësi 1) dhe rreze 1 rreth boshtit , në një sistem koordinativ të dorës së djathtë.
Në koordinatat cilindrike ( ), e njëjta spirale është e parametrizuar nga:
Një mënyrë tjetër për të ndërtuar matematikisht një spirale është të vizatojmë funksionin me vlera komplekse si funksion të numrit real (shih formulën e Euler-it ). Vlera e -it dhe pjesët reale dhe imagjinare të vlerës së funksionit i japin këtij grafiku tre dimensione reale.
Gjatësia e harkut, lakimi dhe torsioni
Një spirale rrethore me rreze a dhe pjerrësi a/b shprehet në koordinata karteziane si:
ka një gjatësi harku prej
një lakim të dhënë nga
dhe një torsion:
Një heliks është funksioni me vlera vektorialePra, një spirale mund të riparametrizohet në funksion të , e cila duhet të jetë shpejtësia njësi:Vektori tangjent njësi ështëVektori normal ështëKurbatura (lakimi) e saj ështëVektori normal i njësisë ështëVektori binormal ështëTorsioni i tij është
Figura gjeometrike |
341467 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Perestrojka | Perestrojka | Perestrojka ( rusisht: перестройка) ishte një lëvizje reformatore politike brënda Partisë Komuniste të Bashkimit Sovjetik (PKBSH) gjatë fundit të viteve 80' e filluar nga sekretari i përgjithshëm Mikhail Gorbaçov dhe reforma politike e tij e gllasnostit. Përkthimi fjalë për fjalë i perestrojkës është "ristrukturim", duke iu referuar ristrukturimit të sistemit ekonomik dhe atij politik të Bashkimit Sovjek, si një përpjekje për të ndaluar Periudhën e Stanjacionit.
Perestrojka lejoi veprime më të pavarura nga ministri të ndryshme dhe prezantoi shumë reforma të ngjashme me ekonominë e tregut . Qëllimi i supozuar i perestrojkës, megjithatë, nuk ishte t'i jepte fund ekonomisë së komanduar, por përkundrazi ta bënte socializmin të funksiononte në mënyrë më efikase për të përmbushur më mirë nevojat e qytetarëve sovjetikë duke përshtatur elementë të ekonomisë liberale. Procesi i zbatimit të perestrojkës përkeqësoi mungesat ekzistuese dhe krijoi tensione politike, sociale dhe ekonomike brenda Bashkimit Sovjetik. Për më tepër, shpesh fajësohet për ngritjen e nacionalizmit politik dhe partive politike nacionaliste në republikat përbërëse.
Gorbaçovi e përdori për herë të parë termin në një fjalim gjatë vizitës së tij në Tolyatti në 1986. Perestrojka zgjati nga viti 1985 deri në vitin 1991 dhe shpesh argumentohet se është një shkak i rëndësishëm i rënies së Bllokut Lindor dhe shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik . Kjo shënoi fundin e Luftës së Ftohtë .
Vetitë CS1: Vlera në rusisht (ru)
Vetitë CS1: Burime në portugalisht (pt) |
341468 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Ekuacioni%20linear | Ekuacioni linear | Në matematikë, një ekuacion linear është një ekuacion që mund të sillet në trajtën ku janë ndryshoret (ose të panjohurat ), dhe janë koeficientët, të cilët shpesh janë numra realë . Koeficientët mund të konsiderohen si parametra të ekuacionit dhe mund të jenë shprehje arbitrare, me kusht që të mos përmbajnë asnjë nga ndryshoret. Për të nxjerrë një ekuacion kuptimplotë, koeficientët kërkohet që të mos jenë të gjitha zero.
Përndryshe, një ekuacion linear mund të merret duke barazuar me zero një polinom linear mbi një fushë, nga e cila janë marrë koeficientët.
Zgjidhjet e një ekuacioni të tillë janë vlerat që, kur zëvendësohen në të, e bëjnë barazimin e vërtetë.
Në rastin e dy ndryshoreve, secila zgjidhje mund të interpretohet si koordinatat karteziane të një pike të rrafshit Euklidian . Zgjidhjet e një ekuacioni linear formojnë një vijë në rrafshin Euklidian dhe, anasjelltas, çdo rresht mund të shihet si bashkësia e të gjitha zgjidhjeve të një ekuacioni linear në dy ndryshore.
Kjo është origjina e termit linear për përshkrimin e këtij lloji ekuacionesh. Në përgjithësi, zgjidhjet e një ekuacioni linear në n ndryshore formojnë një hiperplan (një nënhapësirë me dimension n − 1 ) në hapësirën Euklidiane të dimensionit n. Ekuacionet lineare hasen shpesh në të gjithë matematikën dhe zbatimet e tyre në fizikë dhe inxhinieri, pjesërisht sepse sistemet jolineare shpesh përafrohen mirë nga ekuacionet lineare.
Një variabël
Një ekuacion linear në një ndryshore mund të shkruhet si me .
Zgjidhja është .
Dy variabla
Një ekuacion linear në dy ndryshore dhe mund të shkruhet si me a dhe b jo të dyja 0 .
Funksioni linear
Nëse b ≠ 0, ekuacioni
është një ekuacion linear në ndryshoren e vetme y për çdo vlerë të x . Prandaj ka një zgjidhje unike për y, e cila jepet nga
Ekuacione |
341469 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Ndryshorja%20%28matematik%C3%AB%29 | Ndryshorja (matematikë) | Në matematikë, një ndryshore (nga latinishtja variabilis, "i ndryshueshëm") është një simbol që përfaqëson një objekt matematikor . Një ndryshore mund të përfaqësojë një numër, një vektor, një matricë, një funksion, argumentin e një funksioni, një grup, ose një element të një grupi.
Historia
Në veprat e lashta si Elementet e Euklidit, shkronjat e vetme i referohen pikave dhe formave gjeometrike. Në shekullin e VII, Brahmagupta përdori ngjyra të ndryshme për të përfaqësuar të panjohurat në ekuacionet algjebrike në Brāhmasphuṭasiddhānta . Një pjesë e këtij libri quhet "Ekuacionet e disa ngjyrave".
Në 1637, René Descartes "shpiku konventën e paraqitjes së të panjohurave në ekuacione me x, y, dhe z, dhe të njohurave me a, b dhe c ". Në kundërshtim me konventën e Vietës, e Dekartit është ende zakonisht në përdorim. Historia e shkronjës x në matematikë u diskutua në një artikull Scientific American të vitit 1887.
Shembuj
Nëse dikush përcakton një funksion nga numrat realë në numrat realë nga
Në identitetin
ndryshorja është një ndryshore përmbledhëse e cila cakton me radhë secilin nga numrat e plotë 1, 2, ... , n (quhet edhe indeks sepse variacioni i tij është mbi një grup diskret vlerash) ndërsa n është një parametër (nuk ndryshon brenda formulës).
Shembull: ligji i gazit ideal
Merrni parasysh ekuacionin që përshkruan ligjin e gazit ideal,Ky ekuacion përgjithësisht do të interpretohej si me katër ndryshore dhe një konstante. Konstantja është , konstantja e Bolcmanit . Një nga ndryshoret, , numri i grimcave, është një numër i plotë pozitiv (dhe për rrjedhojë një ndryshore diskrete), ndërsa tre të tjerët, dhe , për shtypjen, vëllimin dhe temperaturën, janë ndryshore të vazhduara.
Dikush mund të riorganizojë këtë ekuacion për të marrë në funksion të ndryshoreve të tjera,
Emrat konvencionale të ndryshoreve
a, b, c, d (nganjëherë shtrihet në e, f ) për parametrat ose koeficientët
a 0, a 1, a 2, ... për situatat ku shkronjat e veçanta janë të papërshtatshme
a i ose u i për termin i -të të një sekuence ose koeficientin i -të të një serie
e për numrin e Euler-it
f, g, h për funksionet (të tilla si )
i për njësinë imagjinare
i, j, k (ndonjëherë l ose h ) për numra të plotë ose indekse të ndryshme në një familje të indeksuar ose vektorë njësi
l dhe w për gjatësinë dhe gjerësinë e një figure
l gjithashtu për një drejtëz, ose në teorinë e numrave për një numër të thjeshtë jo të barabartë me p
n (me m si zgjedhje të dytë) për një numër të plotë fiks, si p.sh. numërimi i objekteve ose shkalla e një ekuacioni
p për një numër të thjeshtë ose një probabilitet
q për një fuqi të thjeshtë ose një herës
r për një rreze, një mbetje ose një koeficient korrelacioni
t per kohën
x, y, z për tre koordinatat karteziane të një pike në gjeometrinë Euklidiane ose boshtet përkatëse
z për një numër kompleks, ose në statistikë një ndryshore normale e rastit
α, β, γ, θ, φ për masat e këndit
ε (me δ si zgjedhje e dytë) për një numër pozitiv arbitrarisht të vogël
λ për një vlerë vetjake
Σ (sigma e madhe) për një shumë, ose σ (sigma e vogël) në statistika për devijimin standard
μ për një mesatare
Logjika matematike
Algjebër |
341471 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Rron%20Gjinovci | Rron Gjinovci | Rron Gjinovci (i lindur më 1989) drejton Organizatën për Rritjen e Cilësisë në Arsim (ORCA) në të cilën është bashkëthemelues. Aktualisht anëtar i kryesisë së Shoqatës së Filozofëve të Kosovës dhe aktivist i shoqërisë civile në Kosovë.
Shkollimi
Aktivizmi politik
Lidhje të jashtme
Profili i Rronit në rrjetin social Facebook.
Shiko edhe
Referime
Biografi shqiptarësh
Shqiptarë në Kosovë |
341472 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Nj%C3%ABsia%20imagjinare | Njësia imagjinare | Njësia imagjinare ose numri imagjinar njësi ( i ) është një zgjidhje e ekuacionit kuadratik . Megjithëse nuk ka një numër real me këtë veti, i mund të përdoret për të zgjeruar numrat realë në ato që quhen numra kompleksë, duke përdorur mbledhjen dhe shumëzimin . Një shembull i thjeshtë i përdorimit të në një numër kompleks është .
Numrat imagjinarë janë një koncept i rëndësishëm matematikor; ata zgjerojnë sistemin e numrave realë në sistemin kompleks të numrave , në të cilën ekziston të paktën një rrënjë për çdo polinom jokonstant. Këtu, termi "imagjinar" përdoret sepse nuk ka numër real që ka një numër në katror negativ.
Ekzistojnë dy rrënjë katrore komplekse të −1: dhe , ashtu siç ka dy rrënjë katrore komplekse të çdo numri real përveç zeros (i cili ka një rrënjë katrore të dyfishtë ).
E ç'është njësia imagjinare?
Numri imagjinar i përcaktohet vetëm nga vetia që katrori i tij është −1:Nëse njësia imagjinare përcaktohet në këtë mënyrë, rrjedh drejtpërdrejt nga algjebra se i dhe janë të dyja rrënjët katrore të −1.
Megjithëse ndërtimi quhet "imagjinar" dhe megjithëse koncepti i një numri imagjinar mund të jetë intuitivisht më i vështirë për t'u kuptuar se ai i një numri real, ndërtimi është i vlefshëm nga pikëpamja matematikore. Veprimet me numra realë mund të shtrihen në numra imagjinarë dhe kompleksë, duke e trajtuar si një madhësi të panjohur gjatë manipulimit të një shprehjeje (dhe duke përdorur përkufizimin për të zëvendësuar çdo dukuri të me -1). Fuqitë më të larta integrale i mund të zëvendësohen gjithashtu me , 1, i, ose −1:
Matricat
Duke përdorur konceptet e matricave dhe shumëzimit matricor, njësitë imagjinare mund të paraqiten në algjebër lineare. Vlera e 1 përfaqësohet nga një matricë identiteti dhe vlera e përfaqësohet nga çdo matricë që kënaq . Një zgjedhje tipike ështëNë përgjithësi, një matricë J me vlerë reale 2 × 2 plotëson nëse dhe vetëm nëse J ka një gjurmë matrice zero dhe një përcaktor të matricës = 1, kështu që J mund të zgjidhet të jetësa herë që . Prodhimi xy është negativ sepse ; Kështu, pikat shtrihen në hiperbola të përcaktuara nga z në kuadrantet II ose IV.
Vetitë
Rrënjët katrore
Ashtu si të gjithë numrat kompleksë jozero, ka dy rrënjë katrore: ato janë
Rrënjët kubike
Tre rrënjët kubike të -së janë:
dhe
Duke përdorur formulën e Euler-it, ka pafundësisht shumë vlera
për çdo numër të plotë k . Një vlerë e përbashkët kryesore korrespondon me dhe jep , që është 0.207879 576 ... .
Faktoriali
Faktoriali i njësisë imagjinare jepet më shpesh në terma të funksionit gama të vlerësuar në :
Madhësia e këtij numri është
ndërsa argumenti i saj është |
341473 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Alpin%20Gallo | Alpin Gallo | Alpin Gallo (lindur më 12 janar 1974 në Librazhd, Shqipëri ) është një mbrojtës futbolli shqiptar tashmë i tërhequr. Ai luajti për herë të fundit për Shkumbinin e Peqinit në sezonin 2008/2009 të Superligës Shqiptare . Ai është gjithashtu një ish -përfaqësues i kombëtares shqiptare, me 9 paraqitje nga viti 1994 deri në vitin 1998.
Trajnerë në KF Tirana
Trajnerë shqiptarë futbolli
Futbollistë në KS Shkumbini
Futbollistë në KS Kastrioti Krujë
Futbollistë në KF Partizani Tirana
Futbollistë në KS Dinamo Tirana
Futbollistë në KF Bylis
Futbollistë në KF Skënderbeu
Futbollistë në KF Tirana
Futbollistë në kombëtaren shqiptare
Njerëz nga Librazhdi
Njerëz që jetojnë
Lindje 1974 |
341474 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Sokol%20Bulku | Sokol Bulku | Sokol Bulku (lindur më 6 janar 1978) është një futbollist shqiptar tashmë i tërhequr, i cili ka luajtur pjesën më të madhe të karrierës së tij me KF Tiranën, duke pasur edhe qëndrime tek Partizani, KF Elbasani dhe Kastrioti .
Trajnerë në Kategoria Superiore
Futbollistë në Kategoria Superiore
Trajnerë në KF Tirana
Trajnerë shqiptarë futbolli
Futbollistë në KS Kastrioti Krujë
Futbollistë në KF Elbasani
Futbollistë në KF Partizani Tirana
Futbollistë në KF Tirana
Futbollistë nga Tirana
Njerëz që jetojnë
Lindje 1978 |
341476 | https://sq.wikipedia.org/wiki/%C3%87andrabindu | Çandrabindu | Chandrabindu ( IAST : , fjalë për fjalë. 'pika e hënës ' në sanskritisht ) është një shenjë diakritike me formën e një pike brenda gjysmës së poshtme të një rrethi. Përdoret në Devanagari (ँ), Bengali-Asame ( ), Guxharati (ઁ), Odia (ଁ), Telugu (ఁ), Javane ( ꦀ) dhe shkrime të tjera.
Në hindisht, zëvendësohet me shkrim nga anusvara kur shkruhet sipër një bashkëtingëllore që mban një simbol zanor që shtrihet mbi vijën e sipërme (shirorekha).
Në sanskritishten klasike, duket se ndodh vetëm mbi një bashkim bashkëtingëllor lla , për të treguar se shqiptohet si një l e dyfishtë hundore, e cila ndodh nëse -nl- janë asimiluar në sandhi .
Në sanskritishten Vedike, përdoret në vend të anusvarës për të përfaqësuar tingullin anunasika kur fjala tjetër fillon me një zanore. Zakonisht ndodh aty ku në kohët e mëparshme një fjalë kishte mbaresën -ans . |
341478 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Trupat%20e%20Fenerit%20t%C3%AB%20Gjelb%C3%ABr | Trupat e Fenerit të Gjelbër | Trupat e Fenerit të Gjelbër (Anglisht: Green Lantern Corps) është emri i një organizate fiktive ndërgalaktike të zbatimit të ligjit që shfaqet në komike të botuara nga DC Comics. Ata patrullojnë skajet më të largëta të Universit DC me urdhër të Gardianëve, një racë e të pavdekshmëve që banojnë në planetin Oa. Sipas kontinuitetit të DC, Trupat e Fenerit të Gjelbër kanë ekzistuar për 3 miliardë vjet. Aktualisht operojnë midis 3600 "sektorëve" të universit, ka 7204 anëtarë (të njohur zakonisht si Fenerët e Gjelbër). Secilit Fener të Gjelbër i jepet një unazë fuqie, një armë që mundëson përdorimin e aftësive të pabesueshme që drejtohen nga vullneti i vetë përdoruesit.
Shiko edhe
Trupat e Fenerit të Kuq
Trupat e Fenerit të Verdhë
Referime
Organizata fiktive
DC Comics |
341481 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Trupat%20e%20Fenerit%20t%C3%AB%20Kuq | Trupat e Fenerit të Kuq | Trupat e Fenerit të Kuq (Anglisht: Red Lantern Corps) janë një organizatë super djallëzore dhe nganjëherë anti-heroike që shfaqet në DC Comics. Fuqia e tyre rrjedh nga spektri emocional që lidhet me tërbimin.
Shiko edhe
Trupat e Fenerit të Gjelbër
Trupat e Fenerit të Verdhë
Referime
Organizata fiktive
DC Comics |
341484 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Trupat%20e%20Fenerit%20t%C3%AB%20Verdh%C3%AB | Trupat e Fenerit të Verdhë | Trupat e Fenerit të Verdhë, i njohur herë pas here si Trupat e Sinestros, është një grup super djallëzor dhe në kontrast me Trupat e Fenerit të Gjelbër në Universin DC. Ata udhëhiqen nga Sinestro dhe e marrin fuqinë nga spektri elektromagnetik emocional i frikës.
Shiko edhe
Trupat e Fenerit të Gjelbër
Trupat e Fenerit të Kuq
Referime
Organizata fiktive
DC Comics |
341486 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Abin%20Sur | Abin Sur | Abin Sur është një superhero që shfaqet në librat komikë amerikanë të botuar nga DC Comics. Ai ishte anëtar i Trupave të Fenerit të Gjelbër dhe njihet më së miri si paraardhësi i Fenerit të Gjelbër Hal Jordan, të cilin unaza e pushtetit e Abin Sur e zgjodhi si zëvendësues të tij. Pas ngjarjeve të Krizës së Pafundme, detajet e së kaluarës së Abin Surit ndryshohen dhe u zbulua se ishte kunati i Sinestros dhe xhaxhai i vajzës së tij Soranik Natu. Ai u modelua sipas Yul Brynner.
Shiko edhe
Trupat e Fenerit të Gjelbër
Feneri i Gjelbër
Referime
Personazhe fiktive
DC Comics |
341489 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Hal%20Jordan | Hal Jordan | Harold "Hal" Jordan, një nga personazhet e njohur si Fener i Gjelbër, është një superhero që shfaqet në librat komikë amerikanë të botuar nga DC Comics. Personazhi u krijua në 1959 nga shkrimtari John Broome dhe artisti Gil Kane, dhe u shfaq për herë të parë në Showcase #22 (tetor 1959). Hal Jordan është një rishpikje e Fenerit të Gjelbër të mëparshëm i cili u shfaq në librat komikë të viteve 1940 si personazhi Alan Scott.
Hal Jordan është një ish-pilot luftarak që punon për Ferris Aircraft si pilot testues, anëtar dhe herë pas here drejtues i një force policore ndërgalaktike të quajtur Trupat e Fenerit të Gjelbër, si dhe një anëtar themelues i Justice League, ekipi kryesor i superherove të DC-së, së bashku heronj të njohur si Batman, Superman dhe Wonder Woman. Ai lufton të keqen në të gjithë universin me një unazë që i jep atij një shumëllojshmëri superfuqish, por zakonisht portretizohet si një nga mbrojtësit e Sektorit 2814, që është sektori ku banon Toka. Fuqitë e tij rrjedhin nga unaza e tij e energjisë dhe bateria e Green Lantern, e cila në duart e dikujt që është në gjendje të kapërcejë frikën e madhe i lejon përdoruesit të kanalizojë fuqinë e vullnetit të tij në krijimin e të gjitha llojeve të konstruksioneve fantastike. Jordania e përdor këtë fuqi për të fluturuar, edhe përmes vakumit të hapësirës; për të krijuar mburoja, shpata dhe lazer; dhe për të ndërtuar kostumin e tij të Fenerit të Gjelbër, i cili mbron identitetin e tij sekret në jetën e tij civile në Tokë. Jordan dhe të gjithë Fenerët e Gjelbër monitorohen dhe fuqizohen nga Ruajtësit misterioz të Universit, të cilët u zhvilluan nga një redaktues i ideve që Julius Schwartz dhe Broome e kishin konceptuar fillimisht vite më parë në një histori që shfaq Kapiten Comet në Aventurat e çuditshme #22 (korrik 1952) të titulluar "Rojtarët e Universit të Sahatit".
Gjatë viteve 1990, Jordan u shfaq gjithashtu si një horr. Linja e tregimit Emerald Twilight pa një Jordan të traumatizuar nga shkatërrimi i qytetit bregdetar të Jordanisë nga supervijtari Mongul, mori emrin "Parallax" dhe kërcënonte të shkatërronte universin. Në vitet pasuese, DC Comics e rehabilitoi personazhin, fillimisht duke e detyruar Jordanin të kërkonte shpengimin për veprimet e tij si Parallax, dhe më vonë duke zbuluar se Parallax ishte në fakt një entitet i keq kozmik që korruptoi Jordanin dhe mori kontrollin e veprimeve të tij. Midis qëndrimit të personazhit si Parallax dhe kthimit të tij në DC Comics si një Green Lantern heroik edhe një herë, personazhi shërbeu gjithashtu shkurtimisht si Spectre, një personazh i mbinatyrshëm në tregimet e DC Comics që vepron si agjenti i zemëruar i Zotit në Tokë.
Jashtë komikeve, Hal Jordan është shfaqur në projekte të ndryshme të animuara, video lojëra dhe live-action. Dizajni origjinal i Jordanit në komike u bazua në aktorin Paul Newman dhe personazhi renditet i 7-ti në IGN në 100 heronjtë më të mirë të librit komik në 2011. Në vitin 2013, Hal Jordan u rendit i katërti në 25 Heronjtë më të mirë të DC Comics të IGN.
Hal Jordan bëri debutimin e tij kinematografik në vitin 2011 në filmin Feneri i Gjelbër, të luajtur nga Ryan Reynolds.
Shiko edhe
Trupat e Fenerit të Gjelbër
Feneri i Gjelbër
Referime
Personazhe fiktive
DC Comics |
341493 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Sinestro | Sinestro | Thaal Sinestro (ose thjesht Sinestro) është një superkriminel që shfaqet në librat komikë amerikanë të botuar nga DC Comics, veçanërisht ato me Fenerin e Gjelbër. Sinestro është një ish-anëtar i Trupave të Fenerit të Gjelbër, i cili u shkarkua në mënyrë të pandershme për abuzim me pushtetin e tij. Ai është armiku kryesor i Hal Jordan dhe themeluesi i Trupave të Fenerit të Verdhë.
Sinestro është shfaqur në forma të ndryshme të mediave jo-komike, duke përfshirë shfaqje, filma dhe video lojëra, dhe ai bëri debutimin e tij live-action në filmin Feneri i Gjelbër të vitit 2011, luajtur nga Mark Strong.
Shiko edhe
Trupat e Fenerit të Verdhë
Referime
Personazhe fiktive
DC Comics |
341495 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Atrocitus | Atrocitus | Atrocitus (Atros) është një superkriminel që shfaqet në librat komikë amerikanë të botuar nga DC Comics. Ai është udhëheqësi i Trupave të Fenerit të Kuq dhe një armik i Ruajtësve të Universit dhe Sinestros, ish-Feneri i Gjelbër i tyre.
Shiko edhe
Trupat e Fenerit të Kuq
Referime
Personazhe fiktive
DC Comics |
341497 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Her%C3%ABsi | Herësi | Në aritmetikë, një herës (nga 'sa herë') është një madhësi e dalë nga pjesëtimi i dy numrave. Herësi ka përdorim të gjerë në të gjithë matematikën. Ai ka dy përkufizime: ose pjesa e plotë e një pjesëtimi (në rastin e pjesëtimit Euklidian ), ose si një thyesë (në rastin e një pjesëtimi të përgjithshëm ). Për shembull, kur pjesëtohet 20 ( i pjestueshmi ) me 3 ( pjesëtuesi ), herësi është 6 (me një mbetje prej 2) në kuptimin e parë, dhe (një dhjetore e përsëritur ) në kuptimin e dytë.
Herësi i dy numrave të plotë
Një numër racional mund të përkufizohet si herësi i dy numrave të plotë (për sa kohë që emëruesi është jo zero). |
341500 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Adami%20i%20Zi | Adami i Zi | Adami i Zi (Anglisht: Black Adam, emri i vërtetë Teth-Adam (Arabisht: تيث آدم), është një personazh imagjinar që shfaqet në librat komikë amerikanë të botuar nga DC Comics. Ai u krijua nga Otto Binder dhe C. C. Beck, dhe për herë të parë u shfaq në numrin debutues të librit komik The Marvel Family të Fawcett Comics në dhjetor 1945. Që kur DC Comics licencoi dhe fitoi personazhet e Fawcett në vitet 1970, Black Adam ka qëndruar si një nga armiqtë kryesorë të superheroit Kapiten Marvel / Shazam dhe Familja Marvel (a.k.a. Familja Shazam), së bashku me Doktor Sivana dhe Mister Mind.
Black Adami fillimisht u përshkrua si një super-villain dhe kampioni i lashtë magjik paraardhës i Captain Marvel, i cili luftoi në rrugën e tij në kohët moderne për të sfiduar heroin dhe bashkëpunëtorët e tij të Familjes Marvel. Megjithatë, që nga fillimi i shekullit të 21-të, Black Adam është ripërcaktuar nga shkrimtarët e DC Comics, Jerry Ordway, Geoff Johns dhe David S. Goyer si një Kahndaqi i lashtë dhe antihero i korruptuar që përpiqet të pastrojë emrin dhe reputacionin e tij. Ai vinte nga një vend imagjinar i Lindjes së Mesme të quajtur Kahndaq, i vendosur në skajin jugor të Gadishullit Sinai. I portretizuar dhe parë si një hero që çliroi atdheun e tij Kahndaq nga skllavëria. Rolet e paraqitura në seri të tilla komike si Justice Society of America, Villains United, Infinite Crisis dhe 52 kanë ngritur rëndësinë e personazhit në Universin DC, duke kulmuar me rilançimin e linjës së gjerë të DC në vitin 2021, Infinite Frontier, ku ai bashkohet me Justice League. Në vitin 2009, Black Adam u rendit si keqbërësi i 16-të më i madh i të gjitha kohërave të librit komik të IGN.
Dwayne Johnson shprehu zërin e Black Adam në DC League of Super-Pets (2022), përpara se të luante si ai në debutimin e tij live-action në filmin e DC Extended Universe (DCEU) Black Adam (2022), pas një kameo të heshtur dixhitale në Shazam! (2019).
Shiko edhe
Kapiten Mrekullia
DC Comics
Referime
Personazhe fiktive
DC Comics |
341501 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Demoni%20Etrigan | Demoni Etrigan | Demoni Etrigan (Anglisht: Etrigan the Demon) është një superhero që shfaqet në librat komikë amerikanë të botuar nga DC Comics. Krijuar nga Jack Kirby, Etrigan është një demon nga Ferri, i cili, pavarësisht nga tendencat e tij të dhunshme, zakonisht e gjen veten aleat me forcat e së mirës, kryesisht për shkak të aleancës midis personazheve heroikë të Universit DC dhe Jason Blood, një njeri për të cilin Etrigan është i lidhur. Etrigani zakonisht përshkruhet si një krijesë humanoide muskulore me lëkurë portokalli ose të verdhë, brirë, sy të kuq dhe veshë të mprehtë, me rrjetë, i cili shpesh flet me vjersha. Personazhi fillimisht ishte i bazuar në Gotham City, duke çuar në grupe të shumta me Batman.
Që nga konceptimi i tij, Etrigan është përshtatur në disa forma mediash jashtë komikeve, duke përfshirë seriale të animuara, filma dhe lojëra video.
Shiko edhe
DC Comics
Referime
Personazhe fiktive
DC Comics |
341503 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Vizioni%20%28shpirt%C3%ABror%29 | Vizioni (shpirtëror) | Një vizion është diçka që shihet në një ëndërr, ekstazë ose ekstazë fetare, veçanërisht një pamje e mbinatyrshme që zakonisht përcjell një zbulesë. Vizionet në përgjithësi kanë më shumë qartësi sesa ëndrrat, por tradicionalisht më pak konotacione psikologjike. Vizionet dihet se dalin nga traditat shpirtërore dhe mund të ofrojnë një lente në natyrën dhe realitetin njerëzor. Profecia shpesh shoqërohet me vizione.
Shiko edhe
Ëndrra
Vizioni
Referime
Vizione (shpirtërore)
Zbulesë
Halucinacione |
341509 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Halucinacioni | Halucinacioni | Një halucinacion është një perceptim në mungesë të një stimuli të jashtëm që ka cilësitë e një perceptimi real. Halucinacionet janë të gjalla, thelbësore dhe perceptohen se ndodhen në hapësirën e jashtme objektive. Halucinacioni është një kombinim i dy gjendjeve të vetëdijshme të zgjimit të trurit dhe gjumit REM. Ato dallohen nga disa dukuri të ndërlidhura, të tilla si ëndërrimi (gjumi REM), i cili nuk përfshin zgjimin; pseudohalucinacion, i cili nuk imiton perceptimin real dhe perceptohet saktësisht si joreal; iluzion, i cili përfshin perceptimin real të shtrembëruar ose të keqinterpretuar; dhe imazhet mendore, të cilat nuk imitojnë perceptimin real dhe janë nën kontroll vullnetar. Halucinacionet gjithashtu ndryshojnë nga "perceptimet deluzive", në të cilat një stimuli të ndjerë dhe interpretuar saktë (d.m.th., një perceptimi real) i jepet një rëndësi shtesë. Shumë halucinacione ndodhin edhe gjatë paralizës së gjumit.
Halucinacionet mund të ndodhin në çdo modalitet shqisor - vizual, dëgjimor, nuhatës, shijues, taktil, proprioceptiv, ekuilibër, nociceptiv, termoceptiv dhe kronoceptiv. Halucinacionet quhen multimodale nëse ndodhin modalitete të shumta shqisore.
Një formë e lehtë halucinacioni njihet si shqetësim dhe mund të ndodhë në shumicën e shqisave të mësipërme. Këto mund të jenë gjëra të tilla si shikimi i lëvizjes në vizionin periferik ose dëgjimi i zhurmave ose zërave të dobët. Halucinacionet dëgjimore janë shumë të zakonshme në skizofreni. Ata mund të jenë dashamirës (duke i thënë subjektit gjëra të mira për veten e tyre) ose keqdashës, duke sharë subjektin. 55% e halucinacioneve dëgjimore janë me përmbajtje dashakeqe, për shembull, njerëzit që flasin për këtë temë, duke mos u folur drejtpërdrejt atyre. Ashtu si halucinacionet dëgjimore, burimi i homologut vizual mund të jetë gjithashtu pas subjektit. Kjo mund të prodhojë një ndjenjë të të qenit i vështruar ose i vështruar, zakonisht me qëllim keqdashës. [Nevojitet citim] Shpesh, halucinacionet dëgjimore dhe homologët e tyre pamor përjetohen nga subjekti së bashku.
Halucinacionet hipnagogjike dhe halucinacionet hipnopompike konsiderohen si dukuri normale. Halucinacionet hipnagogjike mund të ndodhin kur dikush po bie në gjumë dhe halucinacionet hipnopompike ndodhin kur dikush është zgjuar. Halucinacionet mund të shoqërohen me përdorimin e drogës (veçanërisht deliriantët), privimin e gjumit, psikozën, çrregullimet neurologjike dhe delirin tremens.
Vetë fjala "halucinacion" u fut në gjuhën angleze nga mjeku i shekullit të 17-të Sir Thomas Browne në vitin 1646 nga derivimi i fjalës latine alucinari që do të thotë të endesh në mendje. Për Browne, halucinacione do të thotë një lloj vizioni që është "i shthurur dhe i merr objektet e tij gabimisht".
Shiko edhe
Vizioni (shpirtëror)
Referime
Halucinacione
Shenja mjekësore |
341521 | https://sq.wikipedia.org/wiki/T%C3%AB%20pasmet | Të pasmet | Të pasmet (të njohura edhe si vithe ose mollaqe) janë dy pjesë të rrumbullakosura të anatomisë së jashtme të shumicës së gjitarëve, të vendosura në pjesën e pasme të rajonit të legenit. Tek njerëzit, vithet janë të vendosura midis pjesës së poshtme të shpinës dhe perineumit . Ato përbëhen nga një shtresë e lëkurës së jashtme dhe yndyrore nënlëkurore e sipërme e mbivendosur në muskujt gluteus maximus dhe gluteus medius majtas dhe djathtas. Dy muskujt gluteus maximus janë muskujt më të mëdhenj në trupin e njeriut. Ato janë përgjegjës për lëvizje të tilla si drejtimi i trupit në pozicionin e drejtë (në këmbë) kur ai është i përkulur në bel; mbajtja e trupit në pozicion të drejtë duke i mbajtur nyjet e ijeve të zgjatura; dhe shtytja e trupit përpara nëpërmjet shtrirjes së mëtejshme të këmbës (ijeve) kur ecni ose vraponi.
Në shumë kultura, vithet luajnë një rol të rëndësishëm në tërheqjen seksuale . Shumë kultura kanë përdorur gjithashtu vithet si një objektiv kryesor për ndëshkimin trupor, pasi shtresa e yndyrës nënlëkurore të vitheve ofron mbrojtje kundër dëmtimit duke lejuar ende shkaktimin e dhimbjes.
Përmbledhje
Të pasmet formohen nga masat e muskujve gluteal ose "glutes" ( muskuli gluteus maximus dhe muskuli gluteus medius ) të mbivendosura nga një shtresë yndyre . Aspekti i sipërm i vithit përfundon në kreshtën iliake, dhe aspekti i poshtëm përvijohet nga rrudha gluteale horizontale . Gluteus maximus ka dy pika futjeje: sipërme e linea aspera e femurit, dhe pjesa e sipërme e traktit iliotibial. Masat e muskulit gluteus maximus ndahen nga një çarje ose "çarje" e ndërmjetme ndërgluteale në të cilën ndodhet anusi .
Të pasmet i lejojnë primatët të ulen drejt pa pasur nevojë të mbështesin peshën e tyre në këmbë, siç bëjnë kafshët me katër këmbë . Femrat e disa llojeve të babunëve kanë të pasme të kuqe që skuqen për të tërhequr meshkujt. Në rastin e njerëzve, femrat priren të kenë të pasme proporcionalisht më të gjera dhe më të trasha për shkak të yndyrës më të lartë nënlëkurore dhe ijeve proporcionalisht më të gjera. Tek njerëzit, ato gjithashtu kanë një rol në shtytjen e trupit në një lëvizje përpara dhe duke ndihmuar lëvizjen e zorrëve.
Disa babunë dhe të gjithë gibbonët, edhe pse ndryshe të mbuluar me gëzof, kanë kallo karakteristike të zhveshura në të pasmet e tyre. Ndërsa fëmijët e njeriut në përgjithësi kanë të pasme të lëmuara, meshkujt dhe femrat e pjekur kanë shkallë të ndryshme të rritjes së qimeve, si në pjesët e tjera të trupit të tyre. Femrat mund të kenë rritje të qimeve në çarjen gluteale (përfshirë anusin), ndonjëherë duke u shtrirë anash në pjesën e poshtme të faqeve. Meshkujt mund të kenë rritje të qimeve mbi disa ose të gjitha të pasmet.
Shih edhe
Trupi i njeriut
Anatomia e njeriut
Referime
Anatomia e njeriut |
341529 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Shenja%20plus-minus%20%C2%B1 | Shenja plus-minus ± | Shenja plus-minus, ±, është një simbol matematikor me shumë kuptime:
Në matematikë, në përgjithësi tregon një zgjedhje të saktësisht dy vlerave të mundshme, njëra prej të cilave merret përmes mbledhjes dhe tjetra përmes zbritjes .
Në shkencat eksperimentale, shenja zakonisht tregon intervalin e besimit ose pasigurinë që kufizon një sërë gabimesh të mundshme në një matje, shpesh devijimin standard ose gabimin standard . Shenja mund të përfaqësojë gjithashtu një gamë gjithëpërfshirëse vlerash që mund të ketë një lexim.
Në mjekësi do të thotë "me ose pa".
Në inxhinieri, shenja tregon tolerancën, e cila është diapazoni i vlerave që konsiderohen të pranueshme ose të sigurta, ose që përputhen me disa standarde ose me një kontratë.
Në kimi, shenja përdoret për të treguar një përzierje racemike .
Në shah, shenja tregon një avantazh të qartë për lojtarin e bardhë; shenja plotësuese minus-plus, ∓, tregon të njëjtin avantazh për lojtarin me ngjyrë.
Në elektronikë, kjo shenjë mund të tregojë një furnizim me tension të dyfishtë, si p.sh. ±5 volt do të thotë +5 volt dhe −5 volt, kur përdoret me qarqet audio dhe amplifikatorë operacionalë .
Në gjuhësi, ai mund të tregojë një veçori dalluese, të tilla si [±zëri].
Në filozofi, simboli ± ose ∓ mund të përdoret për të treguar një koncept yinyang . Edhe pse Yin (-) dhe Yang (+) janë në opozitë, ata koordinojnë dhe ndihmojnë njëri-tjetrin në një unitet. Yin dhe Yang janë të ndërvarura dhe bashkëjetojnë si dy anë të të njëjtit koncept.
Përdorimi
Në matematikë
Në formulat matematikore, simboli ± mund të përdoret për të treguar një simbol që mund të zëvendësohet nga shenjat plus dhe minus, + ose −, duke lejuar që formula të përfaqësojë dy vlera ose dy ekuacione.
Nëse , zgjidhjet mund të jepen në trajtën x = ±3 . Kjo tregon se ekuacioni ka dy zgjidhje: x = +3 dhe x = −3 . Një përdorim i zakonshëm i këtij shënimi gjendet në formulën kuadratike
i cili përshkruan dy zgjidhjet e ekuacionit kuadratik .
Në mënyrë të ngjashme, identiteti trigonometrik
mund të interpretohet si një shkurtim për dy ekuacione: një me + në të dy anët e ekuacionit dhe një me − në të dyja anët.
Në statistika
Përdorimi i ± për një përafrim haset më shpesh në paraqitjen e vlerës numerike të një madhësie, së bashku me tolerancën e saj ose marzhin statistikor të gabimit . Për shembull, mund të jetë kudo në segmentin nga 5,5 në 5,9 . Në përdorim shkencor, ndonjëherë i referohet një probabiliteti për të qenë brenda intervalit të deklaruar, që zakonisht korrespondon me 1 ose 2 devijimet standarde (një probabilitet prej 68.3% ose 95.4% në një shpërndarje normale ). |
341530 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Identiteti%20%28matematik%C3%AB%29 | Identiteti (matematikë) | Në matematikë, një identitet është një barazi që lidh një shprehje matematikore A me një shprehje tjetër matematikore B, të tilla që A dhe B (të cilat mund të përmbajnë disa ndryshore ) prodhojnë të njëjtën vlerë për të gjitha vlerat e ndryshoreve brenda një diapazoni të caktuar vlefshmërie. Me fjalë të tjera, A = B është një identitet nëse A dhe B përcaktojnë të njëjtat funksione, dhe një identitet është një barazi midis funksioneve që përcaktohen ndryshe. Për shembull, dhe janë identitete.
Identitetet nganjëherë tregohen me simbolin e shiritit të trefishtë ≡ në vend të =, shenjë e barazimit .
Identitete të përbashkëta
Identitetet algjebrike
Identitete të caktuara, si p.sh dhe , përbëjnë bazën e algjebrës, ndërsa identitetet e tjera, si p.sh dhe , mund të jetë të dobishme në thjeshtimin e shprehjeve algjebrike dhe zgjerimin e tyre.
Identitete trigonometrike
Gjeometrikisht, identitetet trigonometrike janë identitete që përfshijnë funksione të caktuara të një ose më shumë këndeve . Ato dallohen nga identitetet e trekëndëshit, të cilat janë identitete që përfshijnë kënde dhe gjatësi anësore të një trekëndëshi.
One of the most prominent examples of trigonometric identities involves the equation which is true for all real values of . On the other hand, the equation
është e vërtetë vetëm për vlera të caktuara të , jo të gjithë. Për shembull, ky ekuacion është i vërtetë kur por false kur .
Identitete eksponenciale
Identitetet e mëposhtme vlejnë për të gjithë eksponentët e numrave të plotë, me kusht që baza të jetë jo zero:
Identitete logaritmike
Disa formula të rëndësishme, nganjëherë të quajtura identitete logaritmike ose ligje log, i lidhin logaritmet me njëri-tjetrin:
Ndryshimi i bazës
Logaritmi mund të llogaritet nga logaritmet mbi x dhe b në lidhje me një bazë arbitrare k duke përdorur formulën e mëposhtme: |
341531 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Lal%20Bahadur%20Shastri | Lal Bahadur Shastri | Lal Bahadur Shastri ( a2 tetor 190411 janar 1966) ishte një politikan dhe burrë shteti indian që shërbeu si kryeministri i dytë i Indisë nga 1964 deri në 1966. Ai kishte shërbyer më parë si ministër i Brendshëm i Indisë nga viti 1961 deri në vitin 1963.
Si kryeministër, Shastri promovoi Revolucionin e Bardhë - një fushatë kombëtare për të rritur prodhimin dhe furnizimin e qumështit - duke mbështetur kooperativën e qumështit Amul në Anand, Guxharat dhe duke krijuar Bordin Kombëtar të Zhvillimit të Bulmetit . Duke nënvizuar nevojën për të rritur prodhimin e ushqimit të Indisë, Shastri promovoi gjithashtu Revolucionin e Gjelbër në Indi në 1965. Kjo çoi në një rritje të prodhimit të grurit ushqimor, veçanërisht në shtetet e Punxhabit, Harjanës dhe Uttar Pradeshit . Ai udhëhoqi vendin gjatë Luftës së Dytë Indi-Pakistan . Slogani i tij " Jai Jawan, Jai Kisan " ("Përshëndetje ushtarit; Përshëndetje fermerit") u bë shumë popullor gjatë luftës. Lufta përfundoi zyrtarisht me Deklaratën e Tashkentit më 10 janar 1966; Shastri vdiq të nesërmen.
Vdekje 1966
Lindje 1904 |
341532 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Funksioni%20tregues | Funksioni tregues | Në matematikë, një funksion tregues ose një funksion karakteristik i një nënbashkësie të një grupi është një funksion që harton elementet e nëngrupit në një dhe të gjithë elementët e tjerë në zero. Kjo do të thotë, nëse është një nënbashkësi e ndonjë bashkësie , atëherë nëse dhe përndryshe, ku është një shënim i zakonshëm për funksionin tregues. Shënime të tjera të zakonshme janë dhe
Funksioni tregues i është kllapa Iverson e vetive të përkatësisë ; kjo sjell,
Për shembull, funksioni Dirichlet është funksioni tregues i numrave racionalë si një nënbashkësi e numrave realë .
E ç'është funksioni tregues?
Funksioni tregues i një nënbashkësie A të një bashkësie X është një funksioni përcaktuar si
Vetitë themelore
Treguesi ose funksioni karakteristik i një nënbashkësie A të disa grupeve X paraqet elementet e X në diapazonin .
Ky hartëzim është syrjektiv vetëm kur A është një nënbashkësi e duhur jo boshe e X . Nëse pastaj Me një argument të ngjashëm, nëse pastaj
Nëse dhe janë dy nënbashkësi të pastaj
Mesatarja, varianca dhe kovarianca
Duke pasur parasysh një hapësirë probabiliteti me ndryshorja e rastit treguese është e përcaktuar nga nëse ndryshe
Mesatarja
(e quajtur edhe "Ura Themelore").
Varianca
Kovarianca
Derivatet e funksionit tregues
Një funksion i veçantë tregues është funksioni i hapit HeavisideDerivati shpërndarës i funksionit të hapit Heaviside është i barabartë me funksionin delta Dirac, dmth
Logjika matematike |
341533 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Stavri%20Lubonja | Stavri Lubonja | Stavri Lubonja (lindur në shtator 1935) është një ish-lojtar dhe trajner shqiptar .
Karriera e lojtarit
Klubi
Ai e kaloi karrierën e tij gjashtëvjeçare si futbollist me klubin kryeqytetas Dinamo Tirana, duke fituar tre kampionate kombëtare .
Gjatë sezonit 1959, Lubonja ishte golashënuesi më i mirë i ligës me 11 gola, me Dinamon, e cila përfundoi në vendin e 3-të.
Trajnerë në Kategoria Superiore
Trajnerë në KS Flamurtari Vlorë
Trajnerë shqiptarë futbolli
Futbollistë në KS Dinamo Tirana
Futbollistë nga Tirana
Njerëz që jetojnë
Lindje 1935 |
341534 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Shp%C3%ABrndarja%20e%20q%C3%ABndrueshme | Shpërndarja e qëndrueshme | Në teorinë e probabilitetit, një shpërndarje quhet e qëndrueshme nëse një kombinim linear i dy ndryshoreve të rastit të pavarura me këtë shpërndarje ka të njëjtën shpërndarje, deri në parametrat e vendndodhjes dhe shkallës . Një ndryshore e rastit quhet e qëndrueshme nëse shpërndarja e saj është e qëndrueshme. Familja e shpërndarjeve të qëndrueshme nganjëherë quhet edhe shpërndarja alfa-stabile Lévy, pas Paul Lévy, matematikani i parë që e ka studiuar atë.
E ç'është shpërndarja e qëndrueshme?
Një shpërndarje jo e degjeneruar është një shpërndarje e qëndrueshme nëse plotëson vetinë e mëposhtme:
Meqenëse shpërndarja normale, shpërndarja Cauchy dhe shpërndarja Lévy të gjitha e kanë vetinë e mësipërme, rrjedh se ato janë raste të veçanta të shpërndarjeve të qëndrueshme.
Funksioni karakteristik i çdo shpërndarje probabiliteti është transformimi Furier i funksionit të dëndësisë së probabilitetit të tij . Prandaj, funksioni i dëndësisë është transformimi i anasjelltë i Furierit i funksionit karakteristik: Megjithëse funksioni i dëndësisë së probabilitetit për një shpërndarje të përgjithshme të qëndrueshme nuk mund të shkruhet në mënyrë analitike, funksioni i përgjithshëm karakteristik mund të shprehet në mënyrë analitike. Një ndryshore e rastit quhet e qëndrueshme nëse funksioni i saj karakteristik mund të shkruhet si ku është vetëm shenja e t dheμ ∈ R është një parametër zhvendosjeje, , i quajtur parametri i anshmërisë, është një masë e asimetrisë. Vini re se në këtë kontekst anshmëria e zakonshme nuk është e përcaktuar mirë, si për shpërndarja nuk pranon momentet e 2-të ose më të larta, dhe përkufizimi i zakonshëm i anshmërisë është momenti i tretë qendror .
Vetitë
Të gjitha shpërndarjet e qëndrueshme janë pafundësisht të pjestueshme .
Me përjashtim të shpërndarjes normale ( ), shpërndarjet e qëndrueshme janë shpërndarje leptokurtotike dhe me bisht të rëndë.
Mbyllja nën konvolucion |
341535 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Efekti%20i%20l%C3%ABkur%C3%ABs | Efekti i lëkurës | Në elektromagnetizëm, efekti i lëkurës është prirja e një rryme elektrike alternative (AC) për t'u shpërndarë brenda një përcjellësi në mënyrë që dendësia e rrymës të jetë më e madhe pranë sipërfaqes së përcjellësit dhe të zvogëlohet në mënyrë eksponenciale me thellësi më të mëdha në përcjellës. Rryma elektrike rrjedh kryesisht në "lëkurën" e përcjellësit, midis sipërfaqes së jashtme dhe një niveli të quajtur thellësia e lëkurës . Thellësia e lëkurës varet nga frekuenca e rrymës alternative; ndërsa frekuenca rritet, rrjedha e rrymës bëhet më e përqëndruar pranë sipërfaqes, duke rezultuar në më pak thellësi të lëkurës. Efekti i lëkurës zvogëlon prerjen efektive të tërthortë të përcjellësit dhe kështu rrit rezistencën e tij efektive. Shkaktohet nga rrymat e kundërta vorbull të shkaktuara nga ndryshimi i fushës magnetike që rezulton nga rryma alternative. Në 60 Hz në bakër, thellësia e lëkurës është rreth 8.5 mm. Në frekuenca të larta, thellësia e lëkurës bëhet shumë më e vogël.
Rritja e rezistencës AC e shkaktuar nga efekti i lëkurës mund të zbutet duke përdorur një tel të veçantë me shumë fije të quajtur teli litz . Për shkak se pjesa e brendshme e një përcjellësi të madh mbart pak rrymë, përçuesit tubarë mund të përdoren për të kursyer peshë dhe kosto. Efekti i lëkurës ka pasoja praktike në analizën dhe projektimin e qarqeve të radio-frekuencës dhe mikrovalëve, linjave të transmetimit (ose valëve) dhe antenave . Është gjithashtu i rëndësishëm në frekuencat e rrjetit (50-60 Hz) në sistemet e transmetimit dhe shpërndarjes së energjisë elektrike AC. Është një nga arsyet e preferencës së rrymës direkte të tensionit të lartë për transmetimin e energjisë në distanca të gjata.
Efekti u përshkrua për herë të parë në një punim nga Horace Lamb në 1883 për rastin e përçuesve sferikë, dhe u përgjithësua në përçuesit e çdo forme nga Oliver Heaviside në 1885.
Shkaku
Përçuesit, zakonisht në formën e telave, mund të përdoren për të transmetuar energji elektrike ose sinjale duke përdorur një rrymë alternative që rrjedh nëpër atë përcjellës. Bartësit e ngarkesës që përbëjnë rrymën, zakonisht elektronet, drejtohen nga një fushë elektrike e krijuar nga burimi i energjisë elektrike. Një rrymë në një përcjellës prodhon një fushë magnetike brenda dhe rreth përcjellësit.
Kur ndryshon intensiteti i rrymës në një përcjellës, ndryshon edhe fusha magnetike. Ndryshimi në fushën magnetike, nga ana tjetër, krijon një fushë elektrike e cila kundërshton ndryshimin e intensitetit të rrymës. Kjo fushë elektrike kundërshtare quhet " forca kundër-elektromotore " (FEM e pasme). FEM e pasme është më e fortë në qendër të përcjellësit, duke lejuar rrymë vetëm pranë lëkurës së jashtme të përcjellësit, siç tregohet në diagramin në të djathtë.
Pavarësisht nga forca lëvizëse, dendësia e rrymës është zbuluar se është më e madhe në sipërfaqen e përcjellësit, me një madhësi të zvogëluar më thellë në përcjellës. Kjo rënie në densitetin e rrymës njihet si efekti i lëkurës dhe thellësia e lëkurës është një masë e thellësisë në të cilën dendësia e rrymës bie në 1/e të vlerës së saj pranë sipërfaqes. Mbi 98% e rrymës do të rrjedhë brenda një shtrese 4 herë më shumë se thellësia e lëkurës nga sipërfaqja. Kjo sjellje është e dallueshme nga ajo e rrymës së vazhduar e cila zakonisht shpërndahet në mënyrë të barabartë në seksionin kryq të telit.
Formula
Dendësia e rrymës AC , e shënuar J, në një përcjellës zvogëlohet në mënyrë eksponenciale nga vlera e saj në sipërfaqen sipas thellësisë d nga sipërfaqja, si më poshtë: : ku quhet thellësia e lëkurës e cila përcaktohet si thellësia nën sipërfaqen e përcjellësit në të cilën dendësia e rrymës ka rënë në 1/ e (rreth 0,37) të J S. Pjesa imagjinare e eksponentit tregon që faza e densitetit të rrymës është vonuar 1 radian për çdo thellësi depërtimi të lëkurës. Një gjatësi vale e plotë në përcjellës kërkon 2 π thellësi të lëkurës, në të cilën pikë dendësia e rrymës zvogëlohet në e -2 π (1,87× 10 , ose -54,6 dB) të vlerës sipërfaqësore të saj. Gjatësia e valës në përcjellës është shumë më e shkurtër se gjatësia e valës në vakum, ose në mënyrë të njëvlershme, shpejtësia e fazës në një përcjellës është shumë më e ngadaltë se shpejtësia e dritës në vakum. Për shembull, një 1 Vala e radios MHz ka një gjatësi vale në vakum prej rreth 300 m, ndërsa në bakër, gjatësia e valës zvogëlohet në vetëm rreth 0.5 mm me një shpejtësi fazore prej vetëm rreth 500 m/s. Si pasojë e ligjit të Snell-it dhe kësaj shpejtësie shumë të vogël fazore në një përcjellës, çdo valë që hyn në një përcjellës, edhe në ndodhinë e kullotjes, thyhet në thelb në drejtimin pingul me sipërfaqen e përcjellësit.
Formula e përgjithshme për thellësinë e lëkurës kur nuk ka humbje dielektrike ose magnetike është:
Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve
Fizikë
Elektroteknikë |
341536 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Ligji%20i%20Bojl-Mariotit | Ligji i Bojl-Mariotit | Ligji i Bojlit, i referuar gjithashtu si ligji Bojl-Mariot, ose ligji i Mariotit (veçanërisht në Francë), është një ligj eksperimental i gazit që përshkruan marrëdhënien midis shtypjes dhe vëllimit të një gazi të kufizuar. Ligji i Bojlit është shprehur si:Shtypja absolute e ushtruar nga një masë e caktuar e një gazi ideal është në përpjesëtim të zhdrejtë me vëllimin që ai zë nëse temperatura dhe sasia e gazit mbeten të pandryshuara brenda një sistemi të mbyllur . Matematikisht, ligji i Bojlit mund të shprehet si:
ose
ku është shtypja e gazit, është vëllimi i gazit dhe është një konstante .
Ligji i Bojlit thotë se kur temperatura e një mase të caktuar të gazit të kufizuar është konstante, prodhimi i shtypjes dhe vëllimit të tij është gjithashtu konstant. Kur krahasojmë të njëjtën substancë në dy grupe kushtesh të ndryshme, ligji mund të shprehet si:
duke treguar se me rritjen e vëllimit, shtypja i një gazi zvogëlohet në përpjestim dhe anasjelltas. Ligji i Bojlit është emërtuar sipas Robert Boyle, i cili publikoi ligjin origjinal në 1662.
Përkufizimi
Vetë ligji mund të shprehet si më poshtë:
Ligji i Bojlit është një ligj gazi, që thotë se shtypja dhe vëllimi i një gazi kanë një marrëdhënie të kundërt. Nëse vëllimi rritet, atëherë shtypja zvogëlohet dhe anasjelltas, kur temperatura mbahet konstante.
Lidhja me teorinë kinetike dhe gazet ideale
Ligji i Bojlit thotë se në temperaturë konstante vëllimi i një mase të caktuar të një gazi të thatë është në përpjesëtim të zhdrejtë me shtypjen e tij.
Shumica e gazrave sillen si gaze ideale në shtypje dhe temperatura normale. Teknologjia e shekullit të 17-të nuk mund të prodhonte shtypje shumë të larta ose temperatura shumë të ulëta. Prandaj, ligji nuk kishte gjasa të kishte shmangie të dukshme në kohën e publikimit. Ndërsa përmirësimet në teknologji çuan në simulimin e shtypjeve më të larta dhe temperaturave më të ulëta, shmangiet nga sjellja ideale e gazit u bënë të dukshme dhe marrëdhënia midis shtypjes dhe vëllimit mund të përshkruhet me saktësi vetëm duke përdorur teorinë e gazit real . Devijimi shprehet si faktori i ngjeshjes . |
341541 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Gazi%20ideal | Gazi ideal | Një gaz ideal është një gaz teorik i përbërë nga shumë pika materiale që lëvizin rastësisht, të cilat nuk i nënshtrohen ndërveprimeve ndërmjet grimcave . Koncepti i gazit ideal është i dobishëm sepse i bindet ligjit të gazit ideal, një ekuacion i thjeshtuar i gjendjes dhe është i përshtatshëm për analizë sipas mekanikës statistikore . Kërkesa e ndërveprimit zero shpesh mund të relaksohet nëse, për shembull, ndërveprimi është krejtësisht elastik ose konsiderohet si përplasje pikash.
Në kushte të ndryshme të temperaturës dhe shtypjes, shumë gazra realë sillen cilësisht si një gaz ideal ku molekulat e gazit (ose atomet për gazin monoatomik ) luajnë rolin e pjesëzave ideale. Shumë gazra si azoti, oksigjeni, hidrogjeni, gazrat fisnikë, disa gazra më të rëndë si dioksidi i karbonit dhe përzierjet si ajri, mund të trajtohen si gaze ideale brenda tolerancave të arsyeshme mbi një gamë të konsiderueshme parametrash rreth temperaturës dhe shtypjes standarde . Në përgjithësi, një gaz sillet më shumë si një gaz ideal në temperaturë më të lartë dhe shtypje më të ulët, pasi energjia potenciale për shkak të forcave ndërmolekulare bëhet më pak e rëndësishme në krahasim me energjinë kinetike të grimcave dhe madhësia e molekulave bëhet më pak e rëndësishme në krahasim me hapësirat boshe midis tyre.
Një mol i një gazi ideal ka një vëllim prej 22.710 954 64... litrash (vlera e saktë bazuar në ripërcaktimin e vitit 2019 të njësive bazë SI ) në temperaturë dhe shtypje standarde (një temperaturë prej 273,15 K dhe një shtypje absolute saktësisht 10 5 Pa ).
Modeli ideal i gazit tenton të dështojë në temperatura më të ulëta ose shtypje më të larta, kur forcat ndërmolekulare dhe madhësia molekulare bëhen të rëndësishme. Ai gjithashtu dështon për shumicën e gazeve të rënda, të tilla si shumë ftohës, dhe për gazet me forca të forta ndërmolekulare, veçanërisht avujt e ujit . Në shtypje të larta, vëllimi i një gazi të vërtetë shpesh është dukshëm më i madh se ai i një gazi ideal. Në temperatura të ulëta, shtypja e një gazi real shpesh është dukshëm më e vogël se ajo e një gazi ideal. Në një pikë të temperaturës së ulët dhe shtypjes së lartë, gazrat realë i nënshtrohen një kalimi fazor, si për shembull në një lëng ose një të ngurtë . Modeli i një gazi ideal, megjithatë, nuk përshkruan ose lejon kalimet fazore. Këto duhet të modelohen nga ekuacione më të ndërlikuara të gjendjes. Shmangia nga sjellja ideale e gazit mund të përshkruhet nga një madhësi pa dimensione, faktori i ngjeshjes, Z
Modeli i gazit ideal është eksploruar si në dinamikën e Njutonit (si në " teorinë kinetike ") dhe në mekanikën kuantike (si një " gaz në një kuti "). Modeli ideal i gazit është përdorur gjithashtu për të modeluar sjelljen e elektroneve në një metal (në modelin Drude dhe modelin e elektroneve të lira ), dhe është një nga modelet më të rëndësishme në mekanikën statistikore.
Ligji i gazit ideal
Ligji i gazit ideal është ekuacioni i gjendjes për një gaz ideal, i dhënë nga:
Energjia e brendshme
Ekuacioni tjetër i gjendjes së një gazi ideal duhet të shprehë ligjin e dytë të Xhulit, që energjia e brendshme e një mase fikse të gazit ideal është një funksion vetëm i temperaturës së tij, me . Për qëllimet e tanishme është e përshtatshme të postulohet një version shembullor i këtij ligji duke shkruar:
ku
U është energjia e brendshme
ĉV është kapaciteti specifik pa dimensione në një vëllim konstant, përafërsisht 3/2 për një gaz monoatomik, 5/2 për një gaz diatomik, dhe 3 për molekula jolineare nëse trajtojmë translacionet dhe rrotullimet në mënyrën klasike pa u futur në kontributet dridhëse kuantike . |
341543 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Eksponenciali%20matricor | Eksponenciali matricor | Në matematikë, eksponenciali matricor është një funksion matricor mbi matricat katrore analog me funksionin e zakonshëm eksponencial . Përdoret për zgjidhjen e sistemeve të ekuacioneve diferenciale lineare. Në teorinë e grupeve Lie, matrica eksponenciale jep hartën eksponenciale midis algjebrës së matricës Lie dhe grupit përkatës Lie .
Le të jetë një matricë reale ose komplekse n × n . Eksponenciali i , i shënuar me ose exp(X ), është matrica n × n e dhënë nga seria e fuqisëku është përcaktuar të jetë matrica identitet me të njëjtat përmasa si . Seritë gjithmonë konvergjojnë, kështu që eksponenciali i është i përcaktuar mirë.
Në mënyrë të njëvlershme,ku I është matrica identitare n × n .
Vetitë
Vetitë elementare
Le të jenë X dhe Y, dy matrica komplekse n × n dhe le të jenë a dhe b numra kompleksë arbitrarë. Matricën identitare n × n e shënojmë me I dhe matricën zero me 0. Eksponenciali i matricës plotëson vetitë e mëposhtme. |
341546 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Zero%20absolute | Zero absolute | Zero absolute është kufiri më i ulët i shkallës së temperaturës termodinamike ; një gjendje në të cilën entalpia dhe entropia e një gazi ideal të ftohur arrijnë vlerën e tyre minimale, marrë si zero kelvin . Grimcat themelore të natyrës kanë lëvizje minimale dridhëse, duke mbajtur vetëm lëvizjen e grimcave mekanike kuantike të induktuara me energjinë e pikës 0. Temperatura teorike përcaktohet duke ekstrapoluar ligjin ideal të gazit ; me marrëveshje ndërkombëtare, zero absolute merret si -273,15 gradë në shkallën Celsius ( Sistemi Ndërkombëtar i Njësive ), që është e barabartë me −459,67 gradë në shkallën Fahrenheit ( njësi perandorake ). Shkallët përkatëse të temperaturës Kelvin dhe Rankine , me përkufizim vendosin pikat e tyre zero në zeron absolute.
Zakonisht mendohet si temperatura më e ulët e mundshme, por nuk është gjendja e entalpisë më e ulët e mundshme, sepse të gjitha substancat reale fillojnë të largohen nga modeli i gazit ideal kur ftohen ndërsa i afrohen ndryshimit të gjendjes në të lëngët dhe më pas në të ngurtë; dhe shuma e entalpisë së avullimit (gaz në lëng) dhe entalpisë së shkrirjes (lëng në të ngurtë) tejkalon ndryshimin e gazit ideal në entalpi drejt zeros absolute. Në përshkrimin kuanto-mekanik, lënda në zeron absolute është në gjendjen e saj bazë, pika e energjisë më e ulët e energjisë së brëndshme .
Ligjet e termodinamikës sargojnë se zeroja absolute nuk mund të arrihet duke përdorur vetëm mjete termodinamike, sepse temperatura e substancës që ftohet i afrohet temperaturës së agjentit ftohës në mënyrë asimptotike . Edhe një sistem në zero absolute, nëse do të mund të arrihej disi, do të kishte ende energji mekanike kuantike me pikë zero, energjinë e gjendjes së tij bazë në zero absolute; energjia kinetike e gjendjes bazë nuk mund të hiqet.
Shkencëtarët dhe teknologët kapin në mënyrë rutinore temperatura afër zeros absolute, ku lënda shfaq efekte kuantike si kondensata Bose-Einstein, superpërçueshmëria dhe superfluiditeti .
Temperaturë |
341547 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Shuma%20e%20ndryshoreve%20t%C3%AB%20rastit%20t%C3%AB%20shp%C3%ABrndara%20normalisht | Shuma e ndryshoreve të rastit të shpërndara normalisht | Në teorinë e probabilitetit, llogaritja e shumës së ndryshoreve të rastit me shpërndarje normale është një shembull i aritmetikës së ndryshoreve të rastit .
Ndryshore rasti të pavarura
Le të jenë dhe ndryshore rasti të pavarura që shpërndahen normalisht (dhe për rrjedhojë edhe bashkërisht kështu), atëherë shuma e tyre gjithashtu shpërndahet normalisht. dmth, nëse
atëherë
Kjo do të thotë që shuma e dy ndryshoreve të rastit të pavarura të shpërndara normalisht është normale, ku mesatarja e saj është shuma e dy mesatareve dhe varianca e saj është shuma e dy variancave (d.m.th., katrori i devijimit standard është shuma e katrorët e devijimeve standarde).
Në mënyrë që ky rezultat të qëndrojë, supozimi se dhe janë të pavarura nuk mund të hiqet, megjithëse mund të dobësohet në supozimin se dhe janë të shpërndara normalisht së bashku, dhe jo veçmas. (Shih këtu për një shembull .)
Vërtetimi
Vërtetimi duke përdorur funksione karakteristike
Funksioni karakteristik
i shumës së dy ndryshoreve të rastit të pavarura dhe është vetëm prodhimi i dy funksioneve të veçanta karakteristike:
e dhe .
Funksioni karakteristik i shpërndarjes normale me vlerë të pritur dhe variancë është
Kështu që
Ky është funksioni karakteristik i shpërndarjes normale me pritje matematike dhe variancë
Ndryshore rasti të korreluara
Në rast se ndryshoret dhe janë së bashku të shpërndara normalisht, atëherë është ende e shpërndarë normalisht dhe mesatarja është shuma e mesatareve. Megjithatë, variancat nuk janë shtuese për shkak të korrelacionit. Me të vërtetë,
ku ρ është korrelacioni . Në veçanti, sa herë që ρ < 0, atëherë varianca është më e vogël se shuma e variancave të X dhe Y. |
341548 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Sulejman%20Maliqati | Sulejman Maliqati | Sulejman Maliqati (1 gusht 1928 – 5 tetor 2022) ishte një futbollist shqiptar që luajti si portier, më i njohur për paraqitjet tek Partizani i Tiranës .
Karriera në klub
Maliqati luajti për klubin e vendlindjes Besa përpara se të niste një karrierë të suksesshme me Partizanin, duke fituar shtatë tituj lige me klubin. Portieri ishte i njohur për faktin se nuk mbante kurrë doreza gjatë ndeshjes.
Karriera ndërkombëtare
Maliqati bëri debutimin e tij për Shqipërinë në një ndeshje miqësore të shtatorit 1950 kundër Hungarisë dhe luajti gjithësej në pesë ndeshje. Ndeshja e tij e fundit ishte një ndeshje kualifikuese e Kampionatit Evropian të qershorit 1963 kundër Danimarkës .
Futbollistë në KF Partizani Tirana
Futbollistë në KS Besa
Futbollistë në Kategoria Superiore
Futbollistë në kombëtaren shqiptare
Futbollistë nga Kavaja
Vdekje 2022
Lindje 1928 |
341549 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Efekti%20Leidenfrost | Efekti Leidenfrost | Efekti Leidenfrost ose Lajdenfrost është një dukuri fizike në të cilën një lëng, afër një sipërfaqeje që është dukshëm më e nxehtë se pika e vlimit të lëngut, prodhon një shtresë avulli izolues që e pengon lëngun të vlojë me shpejtësi. Për shkak të kësaj force shtytëse, një pikëz rri pezull mbi sipërfaqe, në vend që të ketë kontakt fizik me të. Efekti është emërtuar sipas mjekut gjerman Johann Gottlob Leidenfrost, i cili e përshkroi atë në "Një Trakt Mbi Disa Cilësi të Ujit të Zakonshëm" .
Kjo shihet më shpesh gjatë gatimit, kur pikat e ujit hidhen në një tigan të nxehtë. Nëse temperatura e tiganit është në ose mbi pikën Lajdenfrost, e cila është afërsisht për ujin, uji kërcen nëpër tigan dhe kërkon më shumë kohë për të avulluar sesa do të duhej nëse pikat e ujit do të ishin spërkatur në një tigan më të freskët. |
341550 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Pika%20e%20vlimit | Pika e vlimit | Pika e vlimit të një substance është temperatura në të cilën shtypja e avullit të një lëngu është e barabartë me shtypjen që rrethon lëngun dhe lëngu shndërrohet në avull.
Pika e vlimit të një lëngu ndryshon në varësi të shtypjes së mjedisit përreth. Një lëng në një vakum të pjesshëm, dmth, nën një shtypje më të ulët, ka një pikë vlimi më të ulët se kur ai lëng është në shtypje atmosferike. Për shkak të kësaj, uji vlon në nën shtypjen standarde në nivelin e detit, por në në 1,905 metra lartësi. Për një shtypje të caktuar, lëngje të ndryshme do të vlojnë në temperatura të ndryshme.
Nxehtësia e avullimit është energjia e nevojshme për të shndërruar një sasi të caktuar (një mol, kg, paund, etj.) të një lënde nga një lëng në një gaz me një shtypje të caktuar (shpesh shtypje atmosferike).
Temperaturë |
341552 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Makina%20e%20mjegull%C3%ABs | Makina e mjegullës | Makina e mjegullës, gjeneratori i mjegullës ose makina e tymit është një pajisje që lëshon një avull të dendur që ngjason me mjegullën ose tymin . Kjo mjegull artificiale përdoret më shpesh për qëllime argëtuese profesionale, por makinat e mjegullës më të vogla dhe më të përballueshme po bëhen të zakonshme për përdorim personal. Makinat e mjegullës mund të gjenden gjithashtu në përdorim në një sërë zbatimesh industriale, stërvitore dhe ushtarake. Në mënyrë tipike, mjegulla krijohet nga avullimi i ujit dhe lëngjeve me bazë glikoli ose glicerinë ose nëpërmjet atomizimit të vajit mineral . Ky lëng (shpesh i referuar në bisedë si lëngu i mjegullës ) avullon ose atomizohet brenda makinës së mjegullës. Me daljen nga makina e mjegullës dhe përzierjen me ajrin e jashtëm më të freskët, avulli kondensohet, duke rezultuar në një mjegull të trashë. |