Datasets:

thors

/

RRN

like 1

2022

104

José Ramos-Horta vann stórsigur í forsetakosningunum í Austur-Tímor í gær. Samkvæmt landskjörstjórn fékk hann sextíu og tvö 62 prósent atkvæða en Francisco Guterres, sitjandi forseti, fékk 38 prósent.

Ramos-Horta fékk friðarverðlaun Nóbels árið 1996 fyrir vinnu sína við að koma á friði í Austur-Tímor. Indónesíski herinn hafði hernumið svæðið árið 1975 og hélt því allt fram til 1999 eftir þjóðaratkvæðagreiðslu um að lýsa yfir sjálfstæði frá Indónesíu. Ramos-Horta var áður forseti frá 2007 til 2012 og sömuleiðis fyrsti forsætisráðherra sjálfstæðs Austur-Tímors. Hann tekur við embætti þann 20. maí næstkomandi, þegar ríkið fagnar því að tuttugu ár verða liðin frá því það fékk sjálfstæði frá Indónesíu. Ramos-Horta heimsótti Ísland árið 1997 í boði mannréttindaskrifstofu til þess að þakka fyrir þann stuðning sem Íslendingar sýndu sjálfstæðisbaráttu Austur-Tímors, meðal annars með því að greiða atkvæði gegn ýmsum ályktunum á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna. sagði Ramos-Horta í viðtali við fréttastofu RÚV er hann var staddur hér á landi árið 1997. Hann sagði Ísland hafa staðið með Austur-Tímor, eitt Norðurlanda, frá árinu 1975.

2022

104

Slagur virðist í uppsiglingu nokkurra sveitarfélaga um að byggja Þjóðarhöll fyrir inniíþróttir. Reykjavíkurborg hefur átt í viðræðum við stjórnvöld um byggingu hallarinnar en bæði Árborg og Mosfellsbær lýsa yfir áhuga á taka þátt í kapphlaupinu.

Handknattleiks- og körfuboltahreyfingin hafa kallað eftir svörum. Bæði karla- og kvennalandsliðin í handbolta léku síðustu landsleiki sína að Ásvöllum í Hafnarfirði vegna þess að ekki er hægt að spila í Laugardalshöllinni. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarflokkanna þriggja segir orðrétt: Unnið verður áfram að uppbyggingu þjóðarhallar inniíþrótta og þjóðarleikvanga. Dagur B Eggertsson borgarstjóri sagði í samtali við RÚV á Páskadag að borgin hefði tekið frá 2 milljarða króna í þetta verkefni. Um næstu mánaðamót þurfi niðurstaða að liggja fyrir, að öðrum kosti færu þessir fjármunir í að byggja íþróttahús fyrir íþróttafélögin í Laugardal, Þrótt og Ármann. Með byggingu Þjóðarhallar í Laugardalnum væri hægt að leysa húsnæðismál íþróttafélaganna tveggja. Í gær samþykkti bæjarráð Mosfellsbæjar erindi bæjarfulltrúa Miðflokksins um að um að könnuð verði staðsetning fyrir þjóðarhöll - þjóðarleikvang í Mosfellsbæ fyrir handbolta og körfubolta. Erindinu var vísað til umhverfissviðs til umsagnar og óskað eftir mati á því hvort bæjarfélagið hafi lóðir eða landsvæði til ráðstöfunar fyrir allt að sex þúsund manna Þjóðarhöll fyrir inniíþróttir. Í lok mars skrifaði formaður bæjarráðs Árborgar grein á Vísi og lýsti bæjarfélagið tilbúið í viðræður við ríkið um Þjóðarhöll. Á Selfossi er búið að taka í notkun 6,500 fermetra fjölnota íþróttahús en fullbyggð íþróttamiðstöð verði 22 þúsund fermetrar að stærð. Forseti Íslands, Guðni Th. Jóhannesson sagði í sjónvarpsfréttum í gær að Þjóðarhöll verði að rísa. Engin tillaga um Þjóðarhöll hefur komið inná borð bæjarstjórnar Kópavogs. Gunnar Gylfason, fyrrverandi starfsmaður Knattspyrnusambands Íslands fer fyrir hópi sem vinnur að því að þróa hugmyndir og reisa nýjan Þjóðarleikvang fyrir knattspyrnu á félagssvæði Breiðabliks. Hann sagði í samtali við Morgunblaðið í síðasta mánuði að lífeyrissjóðir gætu komið að fjármögnun á verkefnum sem þessum. Sjóðirnir gætu lánað fjármagn í slík verkefni í 25-40 ár.

2022

104

Sumardagurinn fyrsti er haldinn hátíðlegur í dag og virðist ætla að standa undir nafni. Það viðrar vel til hátíðarhalda um allt land en sé eitthvað að marka íslenska þjóðtrú verður sumarið vonbrigði.

Veður á sumardaginn fyrsta er óvenju gott. Hitatölur um mest allt landið mælast í tveggja stafa tölum og er einkar sólríkt á norðan- og austanverðu landinu. Milt veður er einnig sunnanlands þótt viðbúið sé að dropar falli úr lofti síðdegis. Íslensk þjóðtrú segir að ef sumar og vetur frjósi saman boði það gott sumar. Samkvæmt upplýsingum frá veðurstofunni mældist hvergi næturfrost og þjóðtrúin segir okkur því að búast við vonbrigðasumri. Vísindin hafa þó blessunarlega verið á öðru máli en þjóðtrúin. Það ætti engum að leiðast í dag. Sumrinu er fagnað víða um land og venju samkvæmt bjóða skátarnir upp á fjölbreytta dagskrá um allt land. Í hádeginu var ræst í víðavangshlaupi ÍR sem er fjölmennasta víðavangshlaup ársins. Hlaupinn er 5 kílómetra hringur í miðborginni og er vakin athygli á götulokunum og takmörkunum á umferð á meðan á hlaupi stendur eða til klukkan rúmlega eitt. Big Bang tónlistarhátíðin hófst í Hörpu klukkan 11 og stendur til klukkan fimm. Þetta er í fyrsta sinn sem hátíðin er haldin en hún er einkum sniðin að yngri áheyrendum og samanstendur af tónleikum, innsetningum og tónlistartengdum smiðjum. Í Hafnarfirði heldur Menningarhátíðin Bjartir dagar áfram. Dagskrá hófst klukkan ellefu í morgun og stendur fram eftir degi. Þá verða opnunartónleikar Jazzhátíðar Garðabæjar í kvöld. Þeir verða í Sveinatungu á Garðatorgi og stígur Ellen Kristjánsdóttir og tríó hennar fyrst á svið. Allir þessir viðburðir eru ókeypis. Strætó ekur samkvæmt sunnudagsáætlun á höfuðborgarsvæðinu í dag en á landsbyggðinn er keyrt samkvæmt laugardagsáætlun.

Það viðrar vel til hátíðarhalda á Sumardaginn fyrsta sem haldinn er hátíðlegur um land allt.

2022

104

Sveitarfélagið Múlaþing og Ríkarðshúss hafa aðeins úr helmingi áætlaðra fjármuna að spila til að koma upp framtíðarsafni um Ríharð Jónsson myndhöggvara. Önnur dóttir hans afturkallaði loforð um að gefa fasteignir til safnsins en samkvæmt heimildum fréttastofu heldur það öllum munum eftir Ríkarð.

Ríkarður Jónsson fæddist á Fáskrúðsfirði árið 1888, var alinn upp í Hamarsfirði og lauk námi hjá Stefáni Eiríkssyni tréskurðarmeistara í Reykjavík tvítugur að aldri. Hann lærði teikningu hjá Þórarni B. Þorlákssyni listmálara og árið 1914 lauk hann námi við höggmyndadeild Listaháskólans í Kaupmannahöfn. Eftir Ríkarð liggja margir dýrgripir svo sem brjóstmyndir og lágmyndir af samtíðarmönnum, skírnarfontar, predikunarstólar og margir listilega útskrornir gripir þar á meðal fundarhamar Sameinuðu þjóðanna. Hann lést árið 1977 og sautján árum síðar ákváðu dætur hans tvær að ánafna Djúpavogshreppi öllum verkum hans og áhöldum auk fasteigna. Hreppurinn, nú hluti Múlaþings, hefur starfrækt Ríkharðssafn í Löngubúð en geymlsupláss er lítið og þarf betra húsnæði. Síðasta sumar afturkallaði eftirlifandi dóttir Ríkarðs hins vegar gjafaloforð sitt en loforð hinnar systurinnar sem er látin stendur. Við þetta skapaðist óvissa um framtíð Ríkarðshúss sem er stofnun um ævi og feril listamannsins. Samkvæmt heimildum fréttastofu snýst málið ekki um að ættingjar vilji muni safnsins heldur um fasteignir. Einbýlishús á höfuðborgarsvæðinu og landareign í sveitarfélaginu Mosfellsbæ. Múlaþing og stjórn Ríkarðshúss sáu fyrir sér að verðmætin gætu nýst til að koma safni um Ríkarð í betra húsnæði enda var það tilgangurinn með gjöfinni. Nú þegar gjafaloforðið hefur verið afturkallað eru þau verðmæti aðeins helmingur af því sem áður var. Samkvæmt upplýsingum fréttastofu styttist í að Múlaþing og stjórn Ríkarðshúss ákveði hvernig verðmætunum verður varið til að byggja upp safn um Ríkarð Jónsson til framtíðar.

Óvissa er um stofnun framtíðarsafns í nafni Ríkharðs Jónssonar myndhöggvara eftir að erfingi afturkallaði loforð um að gefa fasteignir til safnsins.

2022

104

Millilandaflug er óðum að færast í eðlilegt horf eftir covid-19 faraldurinn og er fjöldi brottfara að nálgast það sem var sumarið 2019.

Millilandaflug hefur aukist jafnt og þétt eftir að öllum samkomutakmörkunum var aflétt og dagurinn í dag ber þess merki. Komur og brottfarir frá Keflavíkurflugvelli eru 119 talsins. En svona til samaburðar þá voru þetta um eða yfir 150 komur og brottfarir á dag yfir hásumarið 2019. Þannig að fjöldinn í dag sýnir kannski að við erum að nálgast þessar tölur. Segir Guðjón Helgason, upplýsingafulltrúi Isavia. Á þriðja tug flugfélaga fljúga til og frá Keflavíkurflugvelli í sumar og nýir áfangastaðir bætast sífellt við. Þannig er EasyJet að hefja flug til Mílanó og fyrsta flug Play til Bandaríkjanna var farið í gær og opnar það enn frekari möguleika fyrir tengiflug yfir Atlantshafið. Fyrsta flug Play vestur var til Baltimore. Miklar framkvæmdir standa yfir á flugvellinum í sumar og munu farþegar verða varir við það þótt reynt sé að draga úr áhrifum. Við erum núna í ár og á næstu tveimur árum að fara að bæta við flugstöðina ríflega 20 þúsund fermetrum og það fer að slaga hátt í umfangið á Hörpunni. Það verða náttúrlega framkvæmdir í sumar og þar sem þetta er eitt stærsta framkvæmdaárið þá er alveg viðbúið að farþegar verði varir við framkvæmdir. segir Guðjón og bætir við að sú kraftmikla viðspyrna sem orðið hefur sýni þörfin á stækkun flugvallarins.

Millilandaflug er óðum að færast í eðlilegt horf eftir covid-19 faraldurinn. 60 brottfarir eru frá Keflavíkurflugvelli í dag.

2022

104

Valdimír Pútín, forseti Rússlands, segist fagna því að borgin Mariupol hafi verið frelsuð úr höndum Úkraínumanna. Pútín hefur skipað her sínum að hætta við áhlaup á stálverksmiðjuna þar sem varnarlið Úkraínuhers í borginni heldur til.

Lokaorrustan um borgina Mariupol hefur nú staðið yfir dögum saman. Í þrígang hafa rússnesk stjórnvöld gefið varnarliði úkraínuhers frest til að gefast upp, ellegar verði þeir drepnir. Þeir hermenn sem eftir eru, um tvö þúsund að því er talið, halda til í risavaxinni stálverksmiðju í borginni ásamt hundruðum almennra borgara sem hafa leitað þar skjóls. Vladimír Pútin, forseti Rússlands, og Sergei Shoigu varnarmálaráðherra áttu fund í morgun sem var sýndur í sjónvarpi. Shoigu tjáði Pútín að rússneski herinn ásamt her alþýðulýðveldisins Donetsk hafi tekist að frelsa Mariupol, borgin væri nú öll undir yfirráðum Rússa, utan Azovstal verksmiðjunnar. "I consider the proposed storming of the industrial area pointless. I order to abort it Þetta var Vladimír Pútín sem segist telja að það sé tilgangslaust að gera áhlaup á svæðið við verksmiðjuna. Ég skipa ykkur að hætta við, segir forsetinn. Hann segir að huga þurfi að lífi og heilsu rússneskra hermanna. Block off this industrial area so that not even a fly comes through. Þess í stað skipar Pútín að svæðið verði lokað alveg af, svo þétt að ekki einu sinni fluga geti komist þaðan. Úkraínsk stjórnvöld hafa brugðist við þessu, Oleksiy Arestovich ráðgjafi Úkraínuforseta hélt fréttamannafund fyrir skömmu. This situation means the following - they (the Russian army) cannot physically capture Azovstal. They have understood this. They suffered huge losses there." Arestovich segir að þetta þýði í raun að Rússar hafi orðið fyrir miklu mannfalli í Mariupol og þeir átti sig á því að þeir geti ekki náð verksmiðjunni. Mariupol hefur frá upphafi verið eitt helsta skotmark Rússa og það hefur komið flestum á óvart hversu lengi Úkraínumenn hafa náð að verja borgina. Fréttaskýrendur telja að markmiðið með því að innsigla svæðið við verksmiðjuna sé að svelta þau sem þar dvelja og neyða þau þannig til uppgjafar. Rússneski herinn hóf stórsókn í austurhluta Úkraínu seint á mánudag en hernaðarsérfræðingar telja að Rússa hafi ekki unnið neina stórsigra síðan þá.

Forseti Rússlands hefur skipað her sínum að hætta við áhlaup á stálverksmiðjuna í Mariupol, þar sem varnarlið úkraínuhers heldur til. Hann vill að svæðið verði lokað af þannig að enginn sleppi út.

2022

104

Kvennalandslið Íslands í handbolta hélt í morgun áleiðis til Serbíu, þar sem liðið mætir heimakonum í undankeppni Evrópumótsins á laugardag. Leikurinn er lokaleikur undankeppninnar og er hreinn úrslitaleikur um sæti á EM.

Ísland tapaði í gærkvöldi með sex marka mun gegn Svíþjóð á Ásvöllum í Hafnarfirði, 29-23. Svíar tryggðu sér þar með sigur í riðlinum en Ísland og Serbía bítast um annað sætið, sem gefur sæti á EM. Serbar eru með tveimur stigum meira en Ísland og dugir því jafntefli, en vinni Ísland eru liðin með jafnmörg stig og íslenska liðið með betri innbyrðisstöðu úr leikjum liðanna, og tekur því annað sætið og fer á EM. Sagði Steinunn Björnsdóttir, landsliðskona. Leikur Íslands og Serbíu er klukkan fjögur á laugardag og er sýndur beint á RÚV. Upphitun hefst í EM-stofunni þegar klukkuna vantar 20 mínútur í fjögur. Hollendingurinn Erik ten Hag var í dag ráðinn þjálfari enska úrvalsdeildarliðsins Manchester United. Hann tekur við af Þjóðverjanum Ralf Rangnick í sumar, en Rangnick var ráðinn tímabundið þegar Ole Gunnar Solskjær var rekinn í nóvember. Ten Hag er 52 ára og hefur stýrt Ajax með eftirtektarverðum árangri undanfarin fimm ár. Hann gerir þriggja ára samning við Manchesterliðið og verður fimmti stjóri liðsins síðan goðsögnin Sir Alex Ferguson lét af störfum árið 2013, en liðið hefur ekki orðið Englandsmeistari á þeim tíma. Undanúrslit Íslandsmóts karla í körfubolta hófust í gærkvöldi þegar Valur sótti Þór Þorlákshöfn heim, en Þórsarar eru ríkjandi Íslandsmeistarar. Valsmenn gerðu sér lítið fyrir og skelltu Þór með 89 stigum gegn 84 og eru 1-0 yfir í einvíginu, þar sem vinna þarf þrjá leiki til að komast í úrslit. Í kvöld er fyrsti leikur hins undanúrslitaeinvígisins þegar Njarðvík tekur á móti Tindastóli. Í dag hefst svo úrslitakeppni karla í handbolta með tveimur leikjum. ÍBV tekur á móti Stjörnunni klukkan fimm og klukkan hálfátta er leikur Reykjavíkurveldanna Vals og Fram.

2022

105

Umræða hefst á finnska þinginu í dag, hvort sækja beri um aðild að Atlantshafsbandalaginu. Fylgi við aðild Finna hefur undanfarna áratugi verið á bilinu 20 til 30 prósent, en fór yfir 60 prósent í skoðanakönnunum eftir innrás Rússa í Úkraínu. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir að íslensk stjórnvöld muni standa með ákvörðunum Finna og Svía varðandi mögulega aðild að bandalaginu. Þjóðaröryggisráð vinnur nú að uppfærslu á áhættumati fyrir Ísland.

út frá bæði atburðunum í Úkraínu og því sem mögulega getur fylgt - það er að segja mögulegri aðild Finna og Svía að Atlantshafsbandalaginu. Þannig þessi vinna stendur yfir. Nú ert þú nýkomin frá Finnlandi. Hvaða áhrif gæti þetta haft? Það eru mjög róttækar breytingar að eiga sér stað í þjóðfélagsumræðunni í Finnlandi. Saga þeirra er mjög lituð af þessum nánu samskiptum við nágrannana í austri. Þá er þetta mjög mikil umskipti sem hafa orðið í samfélagsumræðunni, en það virðist vera mjög eindreginn vilji ef marka má skoðanakannanir sem ítrekað hafa verið gerðar á undanförnum vikum. Rússar hafa ekki beinlínis brugðist vel við þegar aðrar nágrannaþjóðir hafa verið að óska eftir aðild að NATO. Neinei, og við sjáum að þeir taka þessu ekki vel í opinberri umræðu. En ég horfi á þetta þannig að Finnar og Svíar taka sínar ákvarðanir og við munum standa með þeim í þeirra ákvörðunum.

2022

105

Fanginn sem slapp úr haldi lögreglu við Héraðsdóm Reykjavíkur í gær er enn ófundinn. Hann á að baki langan sakaferil og hefur verið dæmdur fyrir alvarleg ofbeldisbrot. Til skoðunar er hvort flóttinn hafi verið skipulagður.

Töluverður viðbúnaður var í miðbæ Reykjavíkur síðdegis í gær eftir að fanginn, hinn tvítugi Gabríel Duoane Buma, slapp úr haldi lögreglu. Hann flúði úr Héraðsdómi Reykjavíkur þar sem aðalmeðferð í máli hans fór fram. Gabríel hefur sætt síbrotagæslu vegna hátt í fimmta tug brota, þar á meðal ofbeldis- og fíkniefnabrota. Hann birti myndir af sér á samfélagsmiðlum í gær og sagðist vera í Vesturbæ Reykjavíkur en lögreglu hefur ekki tekist að hafa hendur í hári hans, að sögn Kristjáns Helga Þráinssonar, aðstoðaryfirlögregluþjóns. Við erum í raun bara búin að elta vísbendingar frá almenningi og sinnum rannsóknarvinnu sjálfir. Þetta erum við bara að elta núna, fylgja þessu eftir, reyna að hafa uppi á honum. Fangaverðir hafa eftirlit með föngum í héraðsdómi en þeir eru ekki í handjárnum inni í dómsal. Gabríel var í febrúar dæmdur í átján mánaða fangelsi, meðal annars fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás og fíkniefnabrot og er sagður tengjast alvarlegri árás í Borgarholtsskóla í janúar í fyrra. Kristján Helgi segir að því leytinu til sé hægt að líta á Gabríel sem hættulegan. Samkvæmt upplýsingum frá héraðssaksóknara er til skoðunar hvort flótti Gabríels hafi verið skipulagður. Kristján Helgi hvetur fólk sem telur sig vita hvar Gabríel er að hafa samband við lögreglu.

Lögregla hefur til skoðunar hvort flótti gæsluvarðhaldsfanga úr héraðsdómi í gær hafi verið skipulagður. Maðurinn er grunaður um ofbeldis- og fíkniefnabrot.

2022

105

Yfir fimm milljónir Úkraínumanna hafa flúið til annarra landa frá því að innrás rússneska hersins hófst 24. febrúar, þar af rúmlega fimmtíu þúsund síðastliðinn sólarhring. Yfir þúsund flugskeytum var skotið á skotmörk í austanverðri Úkraínu síðustu nótt. Rússnesk stjórnvöld segjast hafa sent Úkraínumönnum uppkast að friðarsamkomulagi.

Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna greindi frá því í dag að 5.034.439 Úkraínumenn væru flúnir úr landi vegna stríðsins í landinu, þar af 53.850 síðastliðinn sólarhring. Flóttamannavandinn væri orðinn hinn versti í Evrópu frá lokum síðari heimsstyrjaldarinnar 1945. Alþjóðastofnunin um fólksflutninga IOM segir að þessu til viðbótar séu yfir 218 þúsund erlendir ríkisborgarar flúnir frá Úkraínu, þar á meðal námsmenn og farandverkamenn. Rússneski herinn situr enn um borgina Mariupol. Úkraínskum hermönnum sem verja borgina var gefinn frestur til klukkan ellefu í morgun að leggja niður vopn gegn því að lífi þeirra yrði þyrmt. Því var ekki sinnt. Borgaryfirvöld vonast til þess að samkomulag við Rússa verði virt um að koma sex þúsund almennum borgurum á brott í dag. Að þeirra sögn eru um það bil hundrað þúsund manns í herkví innan borgarmarkanna. Tugþúsundir hafa fallið frá því að innrásin hófst. Árásir Rússa á skotmörk í austurhéruðum Úkraínu héldu áfram í nótt. Að sögn yfirmanns hernaðaraðgerðanna þar var 1.053 flugskeytum skotið í nótt á hernaðarlega mikilvæga staði. Talsmaður rússnesku stjórnarinnar greindi frá því í dag á fundi með fréttamönnum í Moskvu að Úkraínustjórn hefði verið sent uppkast að friðarsamkomulagi. Boltinn væri því þeirra megin þessa stundina.

Fimm milljónir Úkraínumanna hafa flúið til annarra landa frá því að Rússar réðust á landið fyrir tæplega tveimur mánuðum. Frestur sem úkraínska varnarliðinu í Mariupol var gefinn til að leggja niður vopn er runninn út.

2022

105

Styttan af Guðríði Þorbjarnardóttur sem stolið var frá Laugarbrekku á Snæfellsnesi á sér systur í bókasafni í Páfagarði. Lögreglan á Vesturlandi rannsakar þjófnaðinn á styttunni og eignarspjöll.

Lögreglan á Vesturlandi undirbýr skýrslutöku í styttuþjófnaðarmáli. Bæði þjófnaður og eignaspjöll voru kærð á styttu Ásmundar Sveinssonar sem tvær listakonur tóku ófrjálsri hendi af stalli hennar á Laugarbrekku á Snæfellsnesi. Afsteypa sömu styttu var færð páfa fyrir ellefu árum og stendur uppi í bókasafninu í Páfagarði. Styttan Fyrsta hvíta móðirin í Ameríku sem Ásmundur Sveinsson gerði af Guðríði Þorbjarnardóttur fyrir heimssýninguna í New York 1940 á sér fjórar fimmburasystur. Ein styttan var í New York en er líklega týnd, önnur í Skagafirði, sú þriðja í Ottawa í Kanada, sú fjórða var á fæðingarstað Guðríðar að Laugarbrekku á Snæfellsnesi en er nú fyrir utan Nýlistasafnið í Reykjavík og sú fimmta var færð páfa að gjöf í mars 2011 og stendur uppi í bókasafninu í Páfagarði. Guðríður er talin ein víðförulasta kona heims sem var uppi í kringum árið þúsund. Hún fór bæði til Ameríku og Evrópu og fór til Rómar. Ólafur Ragnar Grímsson, þáverandi forseti Íslands, færði Benedikt sextánda páfa styttuna. Guðrún Bergmann var meðal þeirra sem fór til Páfagarðs með styttuna. Við erum að fara með afsteypu af íslenskri konu sem unnin er af íslenskum listamanni til, til hérna, Rómar. Þannig að mér finnst það bara frábært. Og ég hef alltaf litið á hana sem fyrirmynd sterkra íslenskra kvenna. Og hún er náttúrulega bara það besta. Fréttastofa tók viðtal við Ólaf Ragnar eftir að páfi hafði veitt styttunni móttöku. mjög eiginlega merkileg stund að Guðríður væri komin aftur til Rómar 1.000 árum eftir að hún var hér á sinni tíð en líka ánægjulegt að skynja í samræðum bæði við Benedikt páfa og forsætisráðherra Páfagarðs og aðra að þeir eru greinilega staðráðnir í því að taka utan um söguna af Listakonurnar Bryndís Björnsdóttir og Steinunn Gunnlaugsdóttir hafa viðurkennt að hafa stolið styttunni. Þær fullyrtu að styttan væri rasísk og komu henni fyrir í heimagerðri eldflaug fyrir utan Nýlistasafnið á Granda í Reykjavík. Kristinn Jónasson, bæjarstjóri í Snæfellsbæ, sagði í fréttum RÚV í gær að honum hefði orðið illa við að uppgötva stuldinn. Hann hefur kært þjófnaðinn og eignaspjöll til lögreglu. Jón S. Ólason, yfirlögegluþjónn hjá Lögreglunni á Vesturlandi segir að kæran hafi borist rétt fyrir páska. Rannsókninn sé á algjöru frumstigi. Ekki verði farið beint í það að sækja styttuna heldur sé viðbúið að taka þurfi skýrslur af fólki. Ekki sé vitað hvort skemmdir hafi orðið á styttunni. Kristinn segir að vandasamt geti orðið að koma styttunni á pallinn á ný þar sem steyptir boltar hafi verið sagaðir í sundur og því verði snúið að festa Guðríði tryggilega á sinni rétta stað.

Styttan af Guðríði Þorbjarnardóttur sem stolið var frá Laugarbrekku á Snæfellsnesi á sér systur í bókasafni í Páfagarði. Lögreglan á Vesturlandi rannsakar þjófnaðinn á styttunni og eignarspjöll.

2022

105

Formaður Eflingar ætlar að verða við kröfu tæplega 500 félagsmanna um að halda félagsfund en tilgreinir ekki í tölvupósti hvenær hann verður. Fámennt er á skrifstofu Eflingar og fyrrverandi starfsmaður gagnrýnir að formaðurinn afsaki það með því að menn hafi ekki mætt upp til hópa.

493 félagsmenn kröfuðst þess að boðað yrði til félagsfundar. Samkvæmt 29. grein laga félagsins skal halda slíkan fund ef minnst 300 félagsmenn krefjast þess skriflega og tilgreina fundarefni. Sólveig Jónsdóttir formaður Eflingar svaraði kröfunni í tölvupósti í gærkvöldi. Mér er ljúft og skylt að verða við þeirri ósk. Mun stjórn félagsins koma saman til að taka ákvörðun um boðun og tímasetningu fundarins líkt og lög félagsins gera ráð fyrir. Ég bið félagsmenn að fylgjast með auglýsingu fundarins, segir orðrétt í tölvupóstinum. Þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir náðist ekki í Sólveigu Önnu fyrir fréttir. Hún segir í fyrrnefndum pósti að fámennt sé á skrifstofunni því fólk mætti ekki upp til hópa til vinnu á þriðjudag, eins og segir í skilaboðum hennar. Valgerður Árnadóttir, sem starfaði sem teymisstjóri félagsmála, gagnrýnir svör formannsins harðlega á Facebook í morgun. Þar segir að formanninum sé fyrirmunað að bera virðingu fyrir því áfalli sem starfsfólk varð fyrir við að missa starf sitt í síðustu viku, fyrirmunað að skilja að árásir og niðurrif á starfsfólk i fjölmiðlum síðustu mánuði hafi gert þau óvinnufær. Því sé réttara að tala um að starfsfólkið á skrifstofu mæti ekki til vinnu vegna aðstæðna eða veikinda frekar en að þau hafi ekki mætt upp til hópa. Valgerður bendir á að starfsfólkið hafi ekki getað hugsað sér að vinna undir nýrri stjórn sem formaðurinn hafi rekið í hópuppsögn. Þetta fólk hafi aldrei sagt styggðaryrði um Sólveigu Önnu og hafi samviskusamlega unnið sína vinnu þar til þau urðu fyrir því áfalli að vera rekin í síðustu viku. Á miðstjórnarfundi Alþýðusambandins sem hófst í hádeginu verður meðal annars rætt um hópuppsagnir hjá Eflingu. Þar er reiknað með átökum en í miðstjórninni eru 15 manns. Fundurinn verður haldinn á Zoom. Vilhjálmur Birgisson, formaður Verkalýðsfélags Akranes, er áheyrnarfulltrúi. Hann segir oft hafa gustað um verkalýðshreyfinguna en það sé ekki gott að átök séu í hreyfingunni.

Formaður Eflingar ætlar að verða við kröfum tæplega 500 félagsmanna um að halda félagsfund. Fyrrverandi starfsmaður gagnrýnir formanninn fyrir virðingarleysi við þá starfsmenn sem misstu vinnuna í síðustu viku.

2022

105

Hannes S. Jónsson formaður körfuknattleikssambands Íslands tekur undir orð Guðmundar Guðmundssonar landsliðsþjálfara íslenska karlalandsliðsins í handbolta að það sé ekki boðlegt að hér séu engin áform um byggingu þjóðarhallar.

Hannes segir í viðtali hjá Morgunútvarpi Rásar 2 að þetta sé stórt mál þessi þjóðarleikvangaumræða og snúist í grunninn um að landsliðin okkar í innanhúsíþróttum eru heimilislaus. Hannes segir það vera fyrir tilstuðlan aðildarfélaga sem landslið sambandanna geti æft og keppt hér á höfuðborgarsvæðinu, í höllum sem sveitarfélögin hafa byggt. Guðmundur Guðmundsson landsliðsþjálfari gagnrýndi stjórnvöld harðlega eftir sigur Íslands á Austurríki um helgina en sá leikur fór fram á Ásvöllum. Hannes segir að það sé komið nóg af undanþágum hingað og þangað og nú þurfi að fara hrinda hlutum í framkvæmd. Orðrómar þess efnis að mótshaldarar Wimbledon mótsins og alþjóða tennissambandið kæmu til með að banna rússneska og hvítrússneska spilara á mótinu í ár fóru af stað í byrjun vikunnar. Í dag hafa fréttamiðlar á borð við Reuters og New York Times sagt frá því að enginn spilari frá stríðslöndunum kemur til með að spila á mótinu. Þetta herma öruggar heimildir, orsökin er innrás Rússa og aðkoma Hvítrússa í Úkraínu. Það útilokar næst besta tennisspilara heims Daniil Medvedev frá þátttöku í mótinu, málið hefur vakið litla hrifningu hjá forystumönnum í Rússlandi sem segja að það sé óásættanlegt að aðgerðir stjórnvalda bitni á saklausu íþróttafólki. Wimbledon yrði fyrsta mótið sem bannaði keppendur frá þessum löndum frá því að innrásin hófst, fari það svo að þeir fái ekki að spila á þessu sögufræga móti. Aftur hingað heim, einn landsleikur er á dagskrá í dag og fer hann fram á Ásvöllum í Hafnarfirði. Þar mætir íslenska kvennalandsliðið í handknattleik Svíum í undankeppni EM, leikurinn verður í beinni á RÚV og hefst útsending klukkan 19:40

2022

105

Framkvæmdarstjóri Niceair á Akureyri reiknar með að leitað verði til fjárfesta um aukið fjármagn inn í reksturinn á næstunni. Viðræður við stéttarfélög um kjör starfsmanna eru í gangi en vélar nýja flugfélagsins taka á loft 2. júní.

Um miðjan febrúar var nýtt flugfélag, Niceair, sem hyggst halda uppi reglulegu millilandaflug frá Akureyri kynnt. Bókanir eru farnar af stað en fyrsta flugið er 2. júni. Fólk og fyrirtæki að mestu frá Norðurlandi eiga í félaginu. Má þar nefna KEA, Höldur, Ferðaskrifstofu Akureyrar og brugghúsið Kalda. Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson, framkvæmdastjóri Niceair, var gestur á Morgunvaktinni á Rás 1 í morgun. Greiðslu eða færsluhirðar, krítarkortarfyrirtæki eru ekki að skila okkur peningum fyrr en búið er að inna þjónustuna af hendi, eða framleiða flugið. Sem þýðir að fyrstu misserin er þetta mjög þungt á fótinn út frá sjóðsstreymi. Fjármögnunin er frá nítján fyrirtækjum og einstaklingum hér á svæðinu aftur og við munum fara til þeirra aftur með seinni umferð. Og opna fyrir nýja fjárfesta þá og það væri kannski gaman að sjá hvað lífeyrissjóðir eða fagfjárfestar myndu gera í þeirri umferð. Félagið hefur tekið á leigu Airbus-flugvél með 150 sætum og áhöfnin verður bæði innlend og erlend. Þorvaldur segir kjör starfsmanna verða sambærileg því sem gerist á íslenskum vinnumarkaði. -Er þetta fólk ráðið samkvæmt íslenskum kjarasamningum, flugfreyjur, flugþjónar og flugmenn?- Ég get ekki svarað því óyggjandi annað en að akkúrat viðræður við íslensk stéttarfélög eru í gangi, þannig að ég myndi reikna með að það yrði niðurstaðan. Allavegana get ég sagt, svona til að slá stirkið undir þetta og minka áhyggjur fólks að það verður á mannsæmandi kjörum.

2022

106

Ferðaþjónustan er að braggast örar en spáð hafði verið. Bókanir fyrir ferðasumarið eru orðnar nánast sambærilegar hjá sumum ferðaþjónustufyrirtækjum og var fyrir sumarið 2019.

Bjarnheiður Hallsdóttir formaður Samtaka ferðaþjónustunnar segir fyrirtæki í ferðaþjónustu til í ferðamannaslaginn. Bjartsýni ríkir fyrir ferðasumarið 2022. Ja svona eins og staðan er núna eru horfurnar mjög góðar við höfum horft upp á stöðuga aukningu eftirspurnar erlendra ferðamanna nú síðustu vikur og mánuði. Það ríkir bara mikil bjartsýni og ég þekki dæmi um það að sum fyrirtæki eru í rauninni komin með 80 til 90 prósent af þeirri sölu sem að komin var á sama tíma árið 2019 þannig að þetta lofar allt saman mjög góðu. Að sögn Bjarnheiðar eru kenningar uppi um það að eftirspurn eftir bílaleigubílum til að aka hringinn á eigin vegum verði meiri í sumar en eftir hefðbundnum hópferðum. Rekja megi þá hegðun að einhverju leyti til heimsfaraldursins. Tvö skip í það minnsta verða einnig í reglubundnum siglingum umhverfis landið í sumar auk stórra skemmtiferðaskipa sem eru væntanleg. Ja við erum nú svo heppin að flest ferðaþjónustufuyrirtæki héldu lífi og það má þakka það að stórum hluta aðgerðum stjórnvalda og bara þrautseigju fólksins í greininni. Þannig að ég held að flest fyrirtæki í ferðaþjónustu séu bara nokkuð vel undir þetta búin og hafi haft ágætis tíma til að undirbúa sig þannig að ég held að við séum bara klár í bylgjuna. Þegar heimsfaraldurinn gekk hvað harðast yfir þá voru Íslendingar duglegir að ferðast innanlands. Hvernig lítur það út fyrir þetta sumar? Já það var eitt af því jákvæða sem kom út úr covid faraldrinum að Íslendingar fóru að ferðast í töluverðum mæli innanlands og miklu meira en þeir höfðu gert áður og lærðu margir bara hreinlega að ferðast um landið og náðu að kynnast þessari frábæru þjónustu sem er búið að byggja upp hér allt í kringum landið þannig að við eigum nú von á að þetta haldist í einhverjum mæli af því að það verður náttúrulega ávanabindandi að ferðast hér innanlands ef maður byrjar á því.

Bjartsýni ríkir í ferðaþjónustu fyrir sumarið. Bókanir hjá ferðaþjónustufyrirtækjum eru svipaðar og var áður en Covid faraldurinn skall á.

2022

106

Eigendur veiðiglaðra katta þurfa ekki að óttast að kettir þeirra smitist af fuglaflensunni enn sem komið er. Yfirdýralæknir Matvælastofnunar segir engin þekkt dæmi þess að kettir hafi smitast af þessari gerð fuglaflensu.

Fuglaflensa var staðfest hér á landi á dögunum og hafa kattaeigendur sumir hverjir verið uggandi yfir því að kettir þeirra eltist við fugla og komi jafnvel með þá inn á heimilið. Sigurborg Daðadóttir, yfirdýralæknir Matvælastofnunar segir engin þekkt dæmi þess að kettir hafi smitast af þessari gerð fuglaflensu. Ekki af þessari gerð nei, ekki að mér afvitandi. En það er ekkert útilokað í einu eða neinu því veirur eru að stökkbreytast og það getur alltaf gerst. Þannig að við útilokum ekki neitt en það eru afar litlar líkur. Sigurborg segir fuglaflensuna auk þess vera sjaldgæfa í spörfuglum sem kettir sæki helst í. Þó sé mikilvægt að sýna árvekni og iðka smitvarnir. Samt sem áður á fólk alltaf að hafa varann á og vera ekki að snerta villta dauða fugla með berum höndum. Bara setja yfir þetta plastpoka og fjarlægja þannig. Á þessum árstíma eigi þó alltaf að halda köttunum frá fuglum eins og hægt er. Bara almennt eiga kattaeigiendur að reyn aað halda köttum sínum heima ivð og inni við á varptíma þannig að þeir séu nú ekki að drepa villta fugla á varptímanum.

Yfirdýralæknir matvælastofnunar segir engin þekkt dæmi þess að fuglaflensuafbrigðið sem komið er hingað til lands smitist í ketti. Eigendur veiðiglaðra katta geti enn sem komið er haldið ró sinni.

2022

106

Ever Forward, risavaxið gámaflutningaskip sem tók niðri við austurströnd Bandaríkjanna og sat þar fast í rúman mánuð, er laust af strandstað. Skipið er gert út af taívanska skipafélaginu Evergreen, sama félag og gerir út risaskipið Ever Given, sem stöðvaði alla umferð um Súesskurðinn í sex daga í mars 2021.

Ever Forward strandaði í Chesapeake-flóa, ekki fjarri Baltimoreborg, aðfaranótt 14. mars. Bandaríska blaðið Baltimore Sun greinir frá því að á páskadagsmorgun hafi loks tekist að koma þessu 334 metra langa skipi af strandstað og á flot . Til þess að það gengi upp þurfti að afferma nær 500 þeirra um það bil 5.000 gáma sem voru um borð til að létta skipið og grafa rennu í aurbotninn frá strandstað út á meira dýpi. Á háflóði á páskadagsmorgun var það svo dregið eftir rennunni yfir í aðalsiglingaleiðina um flóann. Skoða þarf skipsskrokkinn, einkum kjöl og stýrisbúnað, áður en skipið fær að halda aftur til hafnar í Baltimore til að lesta aftur gámana 500 sem affermdir voru, og sigla sinn sjó í framhaldinu. Ekkert hefur verið gefið út um það, hvað olli því að skipið tók niðri, en samkvæmt upplýsingum siglingayfirvalda olli strandið hvorki slysum á fólki, tjóni á mannvirkjum né umhverfismengun.

2022

106

Rússneska ríkissjónvarpið sýndi í morgun ávarp tveggja breskra hermanna sem eru haldi rússlandshers. Þeir biðja um að einn besti vinur Rússlandsforseta verði látinn laus. Minnst sjö eru látin eftir eldflaugaárásir Rússa á úkraínsku borgina Lviv í nótt.

Úkraínska borgin Lviv er skammt frá landamærum Póllands. Þangað liggur leið fjölmargra flóttamanna sem reyna að flýja stríðsátök í Úkraínu. Borgarstjóri Lviv sakar Rússlandsher um að beina skotum sínum vísvitandi að almennum borgurum. Í árásum næturinnar hafi bílaverkstæði meðal annars verið sprengt upp og skemmdir unnar á hóteli sem hýsir flóttafólk. Minnst sjö létust í árásunum á Lviv í nótt og ellefu eru slösuð, þeirra á meðal eitt barn. Engar fregnir hafa enn borist af nokkur hundruð úkraínskum hermönnum sem taldir eru hafast við í rammgerðri stálverksmiðju í borginni Mariupol. Fresturinn sem Rússaher gaf þeim til að leggja niður vopn rann út á hádegi í gær en forsætisráðherra Úkraínu sagði í gær að uppgjöf kæmi ekki til greina. Varnarlið borgarinnar muni berjast til síðasta manns. Þá er sömuleiðis barist við höfuðborgina Kænugarð. Brottflutningur fólks þaðan verður stöðvaður í dag, annan daginn í röð, vegna árása Rússa sem meðal annars beinast gegn flóttaleiðum. Rússneska ríkissjónvarpið birti í morgun myndskeið af tveimur mönnum sem Rússar segja að séu breskir hermenn. Þeir hafi veitt Úkraínuher liðveislu en séu nú í haldi Rússa. Á myndskeiðinu biðla mennirnir tveir til forsætisráðherra Bretlands, Boris Johnson, um að semja um fangaskipti við Valdimír Pútín, forseta Rússlands. Mönnunum tveimur hafi verið heitið frelsi gegn því að Viktor Medvedchuk verði látinn laus. Auðmaðurinn Medvedchuk er einn nánasti vinur Pútíns, og er í haldi úkraínsku öryggisþjónustunnar. Stjórnvöld í Rússlandi höfnuðu tilboði Úkraínustjórnar um fangaskipti í síðustu viku þegar Medvedchuk var tekinn höndum.

Minnst sjö eru látin eftir eldflaugaárásir rússneska hersins á úkraínsku borgina Lviv í nótt. Rússneska ríkissjónvarpið sýndi í morgun ávarp tveggja Breta sem eru í haldi Rússlandshers. Þeir biðja um að einn besti vinur Rússlandsforseta verði látinn laus

2022

106

Ríkislögreglustjóri Svíþjóðar segir óeirðirnar í landinu undanfarna daga gríðarlega alvarlegt mál. Líf fólks hafi verið í hættu, og grunur sé um að skipulagðir glæpahópar hafi tekið þátt.

Óeirðirnar tengjast yfirferð danska stjórnmálamannsins Rasmus Paludan, sem nú er reyndar kominn með sænskan ríkisborgararétt. Hann hyggur á framboð til sænska þingsins með flokk sinn Stram Kurs og ferðast nú um Svíþjóð og boðar andstöðu sína við múslima og innflytjendur. Hann hefur boðað komu sína til fjölda sænskra bæja og borga til að brenna þar Kóraninn. Þó hann hafi ekki látið sjá sig á mörgum boðuðum fundarstöðum hefur ófriður engu að síður blossað upp. Í nótt var ástandið verst í Malmö, þar sem meðal annars var kveikt í skóla. Anders Thornberg, ríkislögreglustjóri Svíþjóðar, brást við ástandinu á fundi með fréttamönnum í morgun. Hann sagði ástandið alvarlegt, undanfarna daga hafi komið til óeirða víða um landið þar sem lögreglumenn hafi verið í lífshættu. Á þriðja tug lögreglumanna eru sárir eftir átök helgarinnar sem ríkislögreglustjóri segir að hafi einkennst eyðileggingu og grófu ofbeldi sem fyrst og fremst hafi beinst gegn lögreglunni. Hann sagði sömuleiðis lögreglu gruni að skipulagðir glæpahópar í landinu hafi nýtt hamaganginn í kringum Paludan til að æsa til óeirða gegn lögreglu. Þá sagð ríkislögreglustjórinn Thornberg að rannsókn væri í fullum gangi og að henni kæmu ýmsar löggæslu og eftirlitsstofnanir í Svíþjóð.

Grunur er um að skipulagðir glæpahópar hafi tekið þátt í óeirðum helgarinnar í Svíþjóð. Ríkislögreglustjóri landsins segir að lögreglumenn hafi verið beittir grófu ofbeldi og að líf þeirra hafi verið í hættu.

2022

106

Tindastóll mætir Njarðvík í undanúrslitum Íslandsmóts karla í körfubolta. Þetta varð ljóst eftir öruggan sigur Sauðkrækinga á Keflavík í oddaleik liðanna í átta liða úrslitum í gærkvöld.

Þegar höfðu Þór frá Þorlákshöfn, Valur og Njarðvík tryggt sér sæti í undanúrslitum. Það var hins vegar allt jafnt í einvígi Tindastóls og Keflavíkur 2-2 og því mættust liðin í oddaleik á Sauðárkróki í gærkvöld. Stólarnir voru skrefi framar allan leikinn og leiddu með 15 stigum í hálfleik 56-41. Keflvíkingar áttu fá svör við sóknarleik heimamanna í seinni hálfleik og Tindastóll vann að lokum sannfærandi með 14 stiga mun 99-85. Tindastóll vann því einvígið 3-2 og mæta Njarðvík í undanúrslitum. Í hinu undanúrslitaeinvíginu mætast Valur og Þór frá Þorlákshöfn. Það markar upphafið á Íslandsmótinu í fótbolta þegar leikið er um titilinn Meistarar meistaranna. Meistarakeppnin kvennamegin fer fram í dag þegar mætast Íslandsmeistarar Vals og bikarmeistarar Breiðabliks á Hlíðarenda klukkan fjögur. Og úrvalsdeild karla í fótbolta, sem heitir nú Besta deildin, hefst í dag með einum leik. Í opnunarleiknum taka ríkjandi Íslands- og bikarmeistarar Víkings á móti FH í Víkinni klukkan korter yfir sjö í kvöld. Nýtt fyrirkomulag er á Íslandsmótinu hjá körlunum í sumar. Sem fyrr eru 12 lið í deildinni en í ár verður liðunum skipt í tvennt í lok sumars. Liðin tólf mætast heima og að heiman og leika þar 22 leiki. Eftir þá leiki verður deildinni svo skipt í tvennt, efri sex og neðri sex. Liðin í hvorum hluta mætast að nýju innbyrðis og bætast því fimm leikir við hjá hverju liði. Að því loknu er efsta lið efri hluta Íslandsmeistari og tvö neðstu lið neðri hluta falla. Besta deild kvenna hefst á þriðjudaginn í næstu viku.

2022

106

Íþróttafélagið Höttur á Egilsstöðum ætlar að taka upp nýtt fyrirkomulag í æfingum yngstu barna. Börnin þurfa ekki að velja á milli íþróttagreina heldur mega prófa allt. Þetta getur seinkað framförum fyrst um sinn en líka minnkað brottfall úr íþróttum.

Íþróttasamband Íslands hefur unnið að því að betrumbæta íþróttastarf barna þannig að íþróttir byggi upp öfluga einstaklinga - ekki aðeins afreksmenn. Ef illa er staðið að málum geta börn sem ekki eru í fremstu röð í raun hlotið skaða á sjálfsmynd, gefist upp og misst af ávinningi íþrótta. Ýmislegt hefur verið gert til að minnka samanburðinn, til dæmis að tilkynna síður um úrslit í yngstu aldurshópum og jafna leikinn með ýmsum hætti. Val á íþróttagrein skiptir líka máli og hefur ÍSI hvatt félög til að hafa framboð fjölbreytt. Börn þurfa oft að velja grein snemma því ómögulegt er að taka fullan þátt í mörgum greinum og fjárhagur foreldra leyfir ekki slíkt. Þannig getur barn neyðst til að velja snemma eða þarf að hætta og byrja í öðru sem getur verið erfitt. Höttur á Egilsstöðum kynnti nýverið nýtt fyrirkomulag á æfingum barna í fyrsta og öðrum bekk sem á að bæta úr þessu. Foreldrar borga eitt gjald og barnið má þá æfa hvaða grein sem er. Þá eru æfingum í hverri grein fækkað og æfingatími samstilltur. Félagið fékk Svein Þorgeirsson aðjúkt við Íþróttafræðisvið HR til liðs við sig. Til lengri tíma þá átti ávinningurinn helst að vera sá að að það yrði betri ástundun, minni brottfalli til lengri tíma. Fjölbreyttari grunnur þar sem krakkarnir þróa með sér fjölbreyttari og betri grunnhreyfifærni. Og það er ekkert fyrr en við komum inn á kynþroskaaldurinn sem við sjáum hvaða líkamsburði einstaklingarnir hafa. Hvar þeir muni koma til með að finna sig ekki bara líkamlega heldur líka andlega.

Yngstu börn sem æfa íþróttir með Hetti á Egilsstöðum þurfa ekki lengur að velja á milli greina heldur mega prófa allt. Þetta getur minnkað líkur á meiðslum og brottfalli úr íþróttum að mati íþróttafræðings.

2022

107

Engin merki eru um það enn að úkraínski herinn hafi lagt niður vopn í borginni Mariupol en Rússar hafa sett þeim afarkosti, ef þeir gefist ekki upp í dag verði þeir drepnir.

Borgin Mariupol hefur verið í herkví vikum saman og ástandinu í borginni er lýst sem hryllilegri mannúðarkrísu. Borgin gæti fallið alveg í hendur Rússa í dag. Rússneska varnarmálaráðuneytið fullyrðir að rússneski herinn hafi hrakið nánast allt varnarlið Úkraínuhers frá borginni og króað af það sem eftir er af því. The Ukrainian group, surrounded and completely blocked in Mariupol, on the territory of the Azovstal metallurgical plant, was asked to voluntarily lay down their arms and surrender in order to save their lives. Igor Konashenkov, talsmaður varnarmálaráðuneytis Rússa segir að Úkraínskum hermönnum hafi verið gert það ljóst að ef þeir gefist ekki upp, verði þeir drepnir. Enn sem komið er eru engin merki um að Úkraínsku hermennirnir hafi lagt niður vopn. Volodymyr Zelensky, forseti Úkraínu, viðurkenndi í gær að Mariupol væri að mestu úr höndum Úkraínumanna. Hann varar Rússa eindregið við því að standa við hótunina. I think they (Russians) are making huge mistake - the destruction of all our guys in Mariupol, what they are doing now, can put an end to any format of negotiations. Zelensky segir að ef varnarliðið verði drepið, geri það út um allar friðarviðræður. Á sama tíma heldur rússneski herinn áfram árásum á aðrar borgir. Úkraínsk stjórnvöld segja að minnst þrjú hafi látist í sprengjuárásum við borgina Kharkiv í norðausturhluta landsins. Þá halda Rússar áfram árásum á hernaðarmannvirki í höfuðborginni Kænugarð og nágrenni hennar. Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins boðar fleiri refsiaðgerðir gegn Rússum og rússneskum fyrirtækjum. Nýjustu aðgerðunum verður beint sérstaklega gegn rússneskum bönkum og olíuiðnaðinum.

Úkraínska borgin Mariupol gæti fallið alveg í hendur Rússa í dag. Rússar segjast hafa króað af þá úkraínsku hermenn sem eftir eru í borginni og hafa sett þeim afarkosti, ef þeir gefist ekki upp í dag verði þeir drepnir.

2022

107

Biskup Íslands sagði í páskaprédikun sinni í morgun að í stríðinu í Úkraínu mætti sjá allt það ljótasta og versta sem í manninum býr.

Biskup flutti að venju prédikun klukkan átta á páskadagsmorgni í hátíðarmessu í Dómkirkjunni. Hún sagði á boðskapurinn um upprisu Krists gæri fólki styrk, von, trú og hugrekki til að horfast í augu við veruleikann að takast á við verkefnin, auðveld eða erfið. Hið grimmilega stríð í Úkraínu og víðar í heiminum fellir saklausa borgara, framkvæmir allt það ljóstasta og versta sem í manninum býr, eyðileggur allt sem á vegi þeirra verður og knýr fjölda fólks til að leggja á flótta. Ofbeldi gegn konum, börnum, öldruðum og þeim sem minna mega sín er framið. Með hverjum nýjum degi blasir við angist, auðn og vonleysi. Samt fögnum við í dag. Kirkjur heimsins halda áfram að flytja gleðiboðskapinn og vonarboðskapinn um að Kristur er upprisinn, mitt í þrengingunum og vonleysinu sem víða blasir við.

2022

107

Borgarstjóri segir að ákvörðun um byggingu þjóðarhallar verði að liggja fyrir um mánaðamótin. Að öðrum kosti kemur borgin til með að nýta þá tvo milljarða króna sem hún hefur tekið frá, til að byggja íþróttahús fyrir íþróttafélögin í Laugardal, Þrótt og Ármann.

Guðmundur Guðmundsson landsliðsþjálfari í handbolta vandaði stjórnvöldum ekki kveðjurnar eftir að Íslendingar tryggðu sér sæti á HM í handbolta á næsta ári með öruggum sigri á Austurríki í gær. Leikurinn fór fram á Ásvöllum því Laugardalshöllin stenst ekki alþjóðlegar kröfur. Eins og Guðmundur að þá höfum við verið að kalla eftir skýrri niðurstöðu varðandi þjóðarhallarmálin. Reykjavíkurborg er með frátekna peninga fyrir íþróttahús í Laugardal og við höfum sagt að áform um þjóðarhöll verði að skýrast á þessu vori annars sjáum við ekki annan kost en að byggja sérstakt hús fyrir félögin í Dalnum, Þrótt og Ármann því krakkar þar eru í brýnni þörf fyrir aukna æfingaaðstöðu. Segir Dagur B Eggertsson borgarstjóri. Hann segir að Þjóðahöllin gæti mætt þeirri þörf. Viðræðurhópar frá þremur ráðuneytum hafa átt fundi með Reykjavíkurborg. Hvenær er að vænta niðurstöðu í málinu? Við gerðum athugasemdir við það að það voru ekki skýr fyrirmæli um þetta í nýrri fjármálaáætlun ríkisins og höfum sagt að það verði að skýra þessi mál á þessu vori. Við höfum sagt að í raun um næstu mánaðamót þurfi þessi niðurstaða að liggja fyrir. Skilurðu gagnrýni Guðmundar? Algjörlega. Það hafa verið höfð uppi góð orð um þjóðarleikvanga í mjög mörg ár núna og allt gott um það að segja. En það þurfa að vera staðfest fjármögnuð áform, það er það sem skiptir máli til að eyða óvissunni og getum farið að láta verkin tala.

2022

107

Fleiri dauðir fuglar, einkum súlur, hafa fundist og leikur grunur á að þeir hafi drepist af fuglaflensu.

Villtir fuglar hafa undanfarna daga fundist dauðir allt frá Hornafirði til Selvogs og hænsni á bæ á Suðurlandi hafa verið aflífuð vegna fuglaflensu. Enn er hins vegar beðið nákvæmari greiningar. Staðfest er að fuglarnir drápust úr fuglaflensu, en það sem enn er óvíst er hvort um sé að ræða afbrigðið H5N1 sem geisar í Evrópu, en sterkur grunur er um það. Ef það er reyndin þá væri það í fyrsta sinn sem það afbrigði greinist í hænsnum hér á landi. Frekari tilkynningar hafa borist um dauða fugla segir Sigurborg Daðadóttir yfirdýralæknir hjá Matvælastofnun. Já, það eru að berast til okkar ábendingar í gegnum ábendingakerfið hjá Matvælastofnun og það eru áberandi tilkynningar um dauðar súlur á Reykjanesi og sunnanverðu Snæfellsnesi auk annarra villtra fugla en þetta eru fleiri ábendingar um dauðar súlur en aðra fugla. Er eitthvað hægt að gera sér grein fyrir hversu margir fuglar þetta eru? Nei, það er vont að gera sér grein fyrir því en þetta er svona áberandi að fólk tekur eftir því og lætur vita, sem betur fer, við hvetjum fólk til að gera það að láta okkur vita um dauða villta fugla sem það finnur og sjá ekki augljósa ástæðu fyrir dauðanum. Og brýnum fyrir fólki að vera ekki að snerta fuglana með berum höndum. Það er hægt að setja plastpoka yfir og taka upp ef þa er tryggt að fólk komi ekki nálægt þessu sjálft. Hún segir mikilvægt að fá tilkynningar fá fólki svo hægt sé að taka sýni og rannsaka frekar. Ekki hafa hins vegar borist tilkynningar um dauðar hænur. Nei, sem betur fer hafa ekki borist neinar tilkynningar um veika alifugla.

Frekari tilkynningar hafa borist um dauða fugla, einkum súlur, á Reykjanesi og á Snæfellsnesi. Brýnt er fyrir fólki að snerta fuglana ekki með berum höndum, enda er grunur um að skæð fuglaflensa hafi drepið þá.

2022

107

Sænska lögreglan hefur handtekið einn eftir óeirðir gærkvöldsins í Malmö. Þetta kom fram á fundi með fréttamönnum skömmu fyrir fréttir. Lögreglan í Svíþjóð fordæmir harðlega ofbeldið og óeirðirnar sem hafa átt sér stað í Malmö og Landskrona síðustu daga í tengslum við samkomur danska hægri öfgaflokksins Stram Kurs.

Síðustu tvo daga hefur sænska lögreglan þurft að hafa afskipti af hópi fólks bæði í Malmö og Landskrona. Hægri öfgaflokkurinn Stram Kurs boðaði til útifunda í borgunum en flokkurinn hefur gert sér far um að brenna kóraninn, helgirit múslima, á samkomum sem þessum. Boðað var til mótmæla gegn útifundum Stram Kurs og í framhaldi brutust út óeirðir. Grjóti og bensínsprengjum hefur verið kastað að lögreglu, auk þess sem maður var handtekinn, grunaður um morðtilraun, eftir að hann ók bíl á varnargirðingu lögreglu. Petra Stenkula, lögreglustjóri í Malmö, sagði á fundi með fréttamönnum nú skömmu fyrir fréttir að lögreglan fordæmi harðlega ofbeldi og óeirðir síðustu daga og málið sé litið alvarlegum augum. Sænska lögreglan segir erfitt að segja til um hverjir nákvæmlega standi að baki óeirðunum. Einhverjir kunni að vera ósáttir við það að Stram Kurs hafi fengið leyfi fyrir útifundunum en það einnig gæti ungt fólk eða glæpamenn sem beri gremju til lögrelgu nýtt tækifærið til þess að ráðast að lögreglumönnum. Flokkurinn Sram Kurs berst gegn innflytjendum, þá sérstaklega múslimum, og leiðtogi hans hefur verið ákærður og dæmdur fyrir kynþáttahatur. Flokkurinn í fyrsta sinn fram til þings í Danmörku árið 2019, fékk 1,8 prósent atkvæða og engan mann kjörinn á þing.

Einn hefur verið handtekinn í Svíþjóð í tenglsum við óeirður síðustu daga, sem brutust út í tengslum við samkomur danska hægri öfgaflokksins Stram Kurs.

2022

107

Dregið verður í riðla fyrir heimsmeistaramót karla í handbolta þann 2. júlí í Póllandi. Ísland verður í efsta styrkleikaflokki þegar dregið verður.

Ísland tryggði sér í gær sæti á HM 2023 í Svíþjóð og Póllandi með átta marka sigri á Austurríki í seinni umspilsleik liðanna um laust sæti á HM. Samtals vann Ísland einvígi sitt við Austurríki með tólf marka mun. 32 lið munu keppa á HM og verður þeim skipað í átta fjögurra liða riðla. Ísland verður í efsta styrkleikaflokki og sleppur þar með við í riðlakeppninni að spila við Dani, Svía, Spánverja, Frakka, Norðmenn, Þjóðverja og besta lið Afríku sem enn er óvíst hvert verður. Allt lítur út fyrir að Íslandi verði þó plantað fyrirfram í riðilinn sem mun spila í Kristianstad í Svíþjóð. Þrjú efstu liðin í hverjum riðli komast svo í milliriðlakeppni mótsins. Tvö efstu lið milliriðlanna fara í 8-liða úrslit sem hlýtur að vera takmark Íslands. Heimsmeistararnir fá nefnilega beinan þátttökurétt á Ólympíuleikana í París 2024 og liðin í öðru til sjöunda sæti fá sæti í forkeppni Ólympíuleikanna. Þegar Guðmundur Guðmundsson landsliðsþjálfari framlengdi samning sinn við HSÍ til sumarsins 2024 var jafnframt greint frá því að stefnan væri sett inn á Parísarleikana sumarið 2024. Karlalandsliðið okkar í handbolta kemur ekki saman næst fyrr en í október. Þá hefst undankeppni EM 2024. Ísland spilar við Ísrael heima og við Eistland úti í EM undankeppninni um miðjan október. Næstu handboltalandsleikir Íslands eru hins vegar hjá kvennalandsliðinu og það í vikunni sem nú er hafin. Íslenska kvennalandsliðið kom saman til æfinga fyrir helgi og framundan eru síðustu tveir leikir liðsins í undankeppni EM sem haldið verður í nóvember í Slóveníu, Norður-Makedóníu og Svartfjallalandi. Ísland mætir Svíum á Ásvöllum á miðvikudagskvöld. Lokaleikurinn verður svo við Serba í borginni Zrenianin í Serbíu næsta laugardag. Næsta víst er að Svíar komist á EM, og því verður leikur Serbíu og Íslands um næstu helgi úrslitaleikur um hvort liðið fylgir Svíum á EM. 10 ár eru síðan íslenska kvennalandsliðið komst síðast á stórmót.

Íslenska karlalandsliðið í handbolta verður í efsta styrkleikaflokki þegar dregið verður í riðla fyrir HM. Kvennalandsliðið í handbolta á þó sviðið í vikunni þegar kemur í ljós hvort liðið komist á EM sem verður í lok árs.

2022

108

Enn glymja loftvarnaflautur víðs vegar um Úkraínu, tilkynnt hefur verið um sprengjuárásir bæði í Kænugarði og borginni Lviv í vesturhluta landsins. Forsætisráðherra Bretlands er kominn á bannlista rússneskra stjórnvalda.

Rússnesk stjórnvöld tilkynntu í morgun að Boris Johnsson, forsætisráðherra Bretlands, sé nú formlega bannað að koma til Rússlands. Fleiri hátt settir ráðamenn eru á bannlista, til að mynda LIz Truss utanríkisráðherra og Ben Wallace varnarmálaráðherra. Ráðamenn í Moskvu segja ákvörðunina tekna í ljósi fordæmalausra og fjandsamlegra þvingunaraðgerða sem Bretar hafi beitt sér fyrir. Þá hafa Rússar hótað ófyrirsjáanlegum afleiðingum ef Bandaríkin og bandamenn haldi áfram að útvega Úkraínumönnum vopn. Eftir nóttina hafa borist fregnir af árásum rússneska hersins víðs vegar um Úkraínu, meðal annars í borginni Lviv í vesturhlutanum og við höfuðborgina Kænugarð. Sviatoslav Yurash, þingmaður á úkraínska þinginu, er staddur í Kænugarði. They attack from the long range, they attack from aircraft, they have been firing rockets non-stop Yurash segir rússneska herinn gera árásir úr fjarlægð og lofti, eldflaugum sé skotið nánast linnulaust. Lögregluyfirvöld í Kænugarði tilkynntu í gær að frá því að rússneski herinn hörfaði frá höfuðborg og nágrenni hafi fleiri ein níu hundruð almennir borgarar fundist látnir á svæðinu. Flest hinna látnu fundust í bænum Bucha, þar sem líkin eru um 350 talsins. So the horrors of Bucha and the horrors of the territories that we liberated around Kyiv is just the beginning because what you will see as we liberate more and more of our country is the horror that Russia is imposing on everyone living here. Yurash segir að hryllingurinn í Bucha sé aðeins byrjunin. Tíminn leiði ljós skelfinguna sem íbúar Úkraínu hafa mátt þola af hendi rússneska hersins. Þrátt fyrir allt sé ekki á dagskrá að gefast upp. Úkraínumenn berjist áfram fyrir tilverurétti sínum og framtíð landsins. "For us, there is no question here. We're fighting for our very existence and for our future as an independent country, as an independent nation. So it doesn't matter what Russia throws at us, we must fight. We must resist."

2022

108

Mjög alvarlegt væri ef fuglaflensa bærist inn í alifuglahús, segir yfirdýralæknir, en almennt séu smitvarnir þeirra mjög góðar. Óttast er að villtir fuglar af þremur tegundum sem fundist hafa dauðir og hænsn á bæ á Suðurlandi hafi verið með skæða flensutegund sem herjar á Evrópu.

Matvælastofnun greindi frá því í gærkvöldi að fuglaflensa hefði verið staðfest í þremur villtum fuglum á landinu sem fundist hafa undanfarna daga, heiðargæs, við Hornafjörð, hrafni á Skeiðum og súlu nærri Strandakrikju við Suðurstrandarveg. Þá hafa heimilishænsni á bóndabæ nærri þar sem hrafninn fannst sýnt sjúkdómseinkenni og verið aflífuð. Að sögn Sigurborgar Daðadóttur yfirdýralæknis hjá Mast er beðið niðurstaðna á greiningu úr þeim, en ef þetta reynist vera afbrigðið H5N1, sem geisar í Evrópu væri það í fyrsta sinn sem það greinist í hænsum hér. Fuglaflensa er lík flensu hjá fólki og einkennin svipuð og smitast með snertingu og driti og er mjög smitandi. Þetta skæða afbrigði sem nú herjar í Evrópu, við óttumst að þetta sé sú týpa sem að hér er og hún er bráðsmitandi. Segir Sigurborg Daðadóttir. Hún segir dánarhlutfallið mismunandi eftir tegundum, alifuglar séu margir haldnir saman og þá magnist smitið og dreifist hratt og dauðinn meiri. Athygli hefur verið vakin á því að svo virðist sem eitthvað sé af dauðum fugli í súlnabyggðinni í Eldey miðað við myndir úr myndavél sem þar er og Eldey ekki víðsfjarri þeim stað sem dauða súlan fannst. Smit hlýtur að vera nokkuð útbreitt fyrst við erum búin að finna í þremur villtum fuglum að sitthvorri tegundinni vítt og breitt um landið. Það megi því reikna með að áhrifin geti orðið mikil í Eldey vegna þess hve þétt fuglabyggðin er þara. Aðspurð hvort að ástæða sé til að óttast um viðkvæma stofna eins og haförninn segir Sigurborg það óljóst, en haförn sem fannst dauður í fyrrahaust reyndist vera með H5N1, en ekki sé vitað hvort það hafi dregið hann til dauða. Ekki er talið að fólki stafi hætta af fuglaflensunni. Mjög líklega ekki, reynslan í nágrannalöndum okkar að þetta afbrigði, H5N1, er ekki mikið að smitast í fólk en flensa getur smitast á milli manna og dýra þannig að það er full ástæða til þess að fólk fari varlega og ekki vera að handfjatla dauða fugla með berum höndum og bara gæta almennra smitvarna. Reynslan hefur sýnt það í nágrannalöndum okkar að þetta hefur ekki verið að smitast í fólk. Sigurborg segir að sérstök viðbragðsáætlun hafi strax verið virkjuð og búið sé að setja strangari smitvarnarreglur fyrir þá sem halda alifugla, heimahænur og þess háttar því mikilvægt sé að halda þeim vel frá villtum fuglum. En alifuglabú á Íslandi almennt eru með góðar smitvarnir, en mesta hættan náttúrlega er að þetta berist inn í alifuglahús, það yrði mjög alvarlegt.

Óttast er að fuglaflensa sem greinst hefur í dauðum fugli af þremur tegundum undanfarna daga sé af skæðu afbrigði sem geisar í Evrópu og er bráðsmitandi, en fólki á þó ekki að stafa hætta af. Fólk er varað við því að handleika dauðan fugl með berum höndum.

2022

108

Losun kolefnis frá landbúnaði á Íslandi hefur líklega verið stórlega ofmetin samkvæmt nýrri rannsókn. Margt bendir til að mýrar sem bændur þurrkuðu upp og breyttu í tún losi aðeins brot af því sem haldið hefur verið fram.

Bændur hafa í gegnum tíðina grafið skurði til að þurrka upp mýrar og rækta tún. Við þetta hætta mýrarnar að binda kolefni og í staðinn fer jarðvegurinn að losa kolefni í andrúmsloftið. Þessi losun hefur verið talin einn stærsti þátturinn í losun af mannavöldum á Íslandi. Hefur þá verið reiknað út frá alþjóðlegum staðli um losun frá framræstu mýrlendi; 20-30 tonn af koltvísýring á hektara. Nýverið kynnti Landbúnaðarháskóli Íslands skýrslu sem byggir meðal annars á rannsóknum sem gerðar voru á Norðurlandi í fyrra og hitteðfyrra. Sú rannsókn bendir til að losunin hér á landi sé mun minni eða um 1-5 tonn á hektara - ekki 20-30. Hingað til hefur heildarlosun frá þurrkuðum mýrum á Íslandi verið áætluð um 8 milljónir tonna á ári en gæti samkvæmt þessu verið ein milljón tonn. Þóróddur Sveinsson deildarforseti við Landbúnaðarháskólann stýrði skýrslugerðinni. Það þarf náttúrulega að gera frekari rannsóknir á þessu til að staðfesta þessar tölur eða ekki. Að framræst ræktunarland losi svona lítið miðaða við það sem er gert ráð fyrir samkvæmt loftslagsbókhaldinu. Hann segir að aðstæður á Íslandi séu gjörólíkar aðstæðum í þeim löndum sem viðmið um losun byggja á. Við erum með mjög sérstakan jarðveg á Íslandi. Eldfjallajarðveg sem hefur allt aðra eiginleika heldur en annar jarðvegur. Svo er loftslagið hjá okkur talsvert frábrugðið því sem þekkist annars staðar þar sem þetta hefur verið mælt. Við erum með köld sumur og frekar lágan meðalhita og það hefur vissulega áhrif á alla losun. Hvatt hefur verið til þess að hvert land komi sér upp eigin viðmiðum um losun frá framræstu mýrlendi og Þóroddur leggur til að það verði gert með frekari rannsóknum. Viðbúið er að hafi áhrif á umræðu um endurheimt votlendis til að minnka losun. Þóroddur segir að þrátt fyrir þetta megi finna staði þar sem losun er talsverð. Ég held að það sem vantar er að leggja mat á það á hverjum stað hvað þessu losun er mikil áður en farið er í endurheimtur á votlendi. Þetta er örugglega mjög breytilegt eftir aldri ræktunarlandsins og öllu mögulegu öðru.

Ný rannsókn á losun frá framræstu mýrlendi hér á landi bendir sterklega til þess að losunin sé einungis brot af því sem talið hefur verið.

2022

109

Ákvörðun meirihluta bæjarstjórnar í Hveragerði um að reisa á ný uppblásið íþróttahús hefur sætt töluverðri gagnrýni. Minnihlutinn í bæjarstjórn segir ákvörðunin hafa verið tekna á of skömmum tíma og að ekki hafi verið skoðaðir allir kostir í stöðunni.

Uppblásna íþróttahúsið í Hveragerði, Hamarshöllin, eyðilagðist í óveðri fyrir tæpum tveimur mánuðum. Meirihluti bæjarstjórnar samþykkti í fyrradag að reist yrði að nýju sams konar íþróttahús. Friðrik Sigurbjörnsson, forseti bæjarstjórnar, sagði í Facebook-færslu að hann hann væri stoltur af þessari ákvörðun Sjálfstæðismanna í bæjarstjórn. Hún tryggði að íþróttastarf væri komið í samt horf næsta haust. Njörður Sigurðsson, situr í bæjarstjórn fyrir Okkar Hveragerði. Hann gagnýnir þessa ákvörðun meirihlutans. Okkur finnst að málið hafi ekki verið kannað nægjanlega vel. Þ.e.a.s að aðrir möguleikar og aðrar gerðir af húsum hafa ekki verið kannaðar til hlítar. Þess vegna á bæjarstjórnarfundi á miðvikudaginn óskuðum við eftir að því yrði frestað að taka ákvörðun í málinu svo að hægt yrði að kanna aðra kosti betur en því hafnaði Sjálfstæðisflokkurinn. - Er þetta ekki miklu ódýrara en að byggja bara venjulega íþróttahöll? - Ekki endilega vegna þess að við erum með verðhugmynd frá innflytjanda að einangruðu stálgrindarhúsi, jafnstóru, á svipuðu verði og loftbóluhús. En Sjálfstæðisflokkurinn hafnaði því að skoða það nánar. Njörður segir að bæjarstjórn hafi áður samþykkt að skoðaðir yrðu fimm kostir en í úttekt Verkís hafi aðeins tveir þeirra verið kannaðir. Þá hafi minnihlutinn ekki fengið öll gögn fyrr en tæpum sólarhing fyrir fundinn á miðvikudag. Njörður segir mjög skiptar skoðanir bæjarbúa hafa birst á Facebook-síðu. Bent hafi verið á að uppblásið íþróttahús henti ekki fyrir allar íþróttagreinar, eins og fimleika og blak.

2022

109

Fjöldi flóttamanna sem hafa flúið frá Úkraínu er nú kominn yfir fimm milljónir. Þetta staðfesti Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna nú rétt fyirr fréttir. Rússneski herinn hefur varpað sprengjum nærri Kænugarði á ný eftir að beitiskip rússneska hersins sökk í Svartahafi í gær. Talsmaður rússneska utanríkisráðuneytisins hótar hörðum árásum á borgina næstu daga.

Það var miður kunnlegt hljóð sem ómaði um höfuðborg Úkraínu snemma morguns. Rússneski herinn segist hafa varpað sprengjum á herstöð nærri Kænugarði, en Rússar hafa síðustu daga einbeitt sér að árásum í Austur-Úkraínu. The number and scale of missile strikes on targets in Kyiv will increase in response to any terrorist attacks or sabotage of the Kiev nationalist regime on Russian territory." Á daglegum upplýsingafundi í morgun sagði Igor Konashenkov, talsmaður rússneska utanríkisráðuneytisins, að búast megi við frekari eldflaugaárásum á Kænugarð. Það séu viðbrögð við árásum Úkraínumanna á rússneska bæi. Beitiskipið Moskva, flaggskip Svartahafsflota Rússa, er sokkið. Um það er ekki deilt en tvennum sögum fer af því hvers vegna skipið sökk. Úkraínumenn segjast hafa hæft skipið með tveimur flugskeytum. Stjórnvöld í Moskvu segja að sprenging hafi orðið um borð eftir að eldur komst í skotfærageymslu. Moskva var 12.500 tonna beitiskip búið flugskeytum og 500 manna áhöfn, Rússar segja þó að ekkert manntjón hafi orðið. Fréttaskýrendur eru sammála um að þetta sé verulegt áfall fyrir Valdimír Pútín Rússlandsforesta sem hefur ítrekað sagt að hernaðaraðgerðir gangi samkvæmt áætlun. Að sama skapi sé það mikill sigur fyrir Úkraínumenn sé það rétt að þeim hafi tekist að hæfa skipið með flugskeytum og þannig sökkva því. Volodymyr Zelensky, forseti Úkrínu, hrósar þjóð sinni fyrir að hafa staðið af sér árásir Rússa í fimmtíu daga. Hann minnist þess að þeim hafi verið ráðlagt af flýja og gefast upp fyrir kúgara sínum. "But they didn`t know us either. And they did not know how brave Ukrainians are, how much we value freedom. Our opportunity to live the way we want." En þau þekkti okkur ekki, þau vissu ekki hversu hugrökk við erum og hve mikils við metum okkar eigið frelsi - segir Zelensky.

2022

109

Ungur maður særðist lífshættulega þegar hann var stunginn með hnífi í miðbæ Reykjavíkur í morgun, á mótum Bankastrætis og Ingólfsstrætis. Ævar Pálmi Pálmason yfirlögregluþjónn segir að rannsókn málsins miði vel og lögregla hafi verið fljót að ná utan um það. Tveir ungir menn eru í haldi lögreglu í tengslum við málið og segir Ævar Pálmi að beðið sé eftir því að taka fyrstu skýrslu af þeim. Engin ákvörðun hafi verið tekin um hvort farið verði fram á gæsluvarðhald. Sá sem var stunginn var fluttur með hraði á sjúkrahús og samstundis sendur í aðgerð. Fréttastofa hefur ekki upplýsingar um líðan hans eftir aðgerðina. Ungur maður særðist lífshættulega þegar hann var stunginn með hnífi í miðbæ Reykjavíkur í morgun, á mótum Bankastrætis og Ingólfsstrætis. Ævar Pálmi Pálmason yfirlögregluþjónn segir að rannsókn málsins miði vel og lögregla hafi verið fljót að ná utan um það. Tveir ungir menn eru í haldi lögreglu í tengslum við málið og segir Ævar Pálmi að beðið sé eftir því að taka fyrstu skýrslu af þeim. Engin ákvörðun hafi verið tekin um hvort farið verði fram á gæsluvarðhald. Sá sem var stunginn var fluttur með hraði á sjúkrahús og samstundis sendur í aðgerð. Fréttastofa hefur ekki upplýsingar um líðan hans eftir aðgerðina.

Ungur maður hlaut lífshættulega áverka þegar hann var stunginn með hnífi í miðborg Reykjavíkur undir morgun. Tveir eru í haldi lögreglu.

2022

109

Hlauparinn Baldvin Þór Magnússon setti í nótt nýtt Íslandsmet í 5000 metra hlaupi. Nýja Íslandsmetið er fimmti besti tími utanhúss í Evrópu í ár.

Baldvin Þór, sem er í Eastern Michigan-háskólanum í Bandaríkjunum, keppti á Bryan Clay Invitiational-mótinu í Azusa í Kaliforníu. Baldvin kom tíundi í mark í sínum riðli á 13 mínútum og 32,47 sekúndum og bætti hann Íslandsmet Hlyns Andréssonar, sem sett var síðasta sumar, um tæplega tíu sekúndur. Baldvin stórbætti einnig sinn besta árangur en besti tími hans í greininni fyrir hlaupið í nótt var 13 mínútur og 45 sekúndur, tími sem hann náði á EM U23 ára í fyrra. Árangur Baldvins í nótt er sá fimmti besti í 5000 metra hlaupi utanhúss í Evrópu í ár. Aðeins er tæpur mánuður frá því Baldvin komst í úrslit í 3000 metra hlaupi á HM innanhúss í Serbíu en hann sló Íslandsmetið í 3000 metrunum í febrúar og bætti þá skólamet Eastern Michigan-skólans. Knattspyrnustjórinn Sean Dyche var í morgun rekinn frá enska úrvalsdeildarfélaginu Burnley. Þetta tilkynnti félagið fyrir hádegi. Dyche hefur verið við stjórnvölinn hjá Burnley síðustu 10 ár og tókst honum að halda Burnley í efstu deild sleitulaust frá árinu 2016. Nú blasir hins vegar við fall úr úrvalsdeildinni en Burnley er í 18. og þriðja neðsta sæti deildarinnar með 24 stig, fjórum stigum frá Everton sem er í öruggu sæti sem stendur. Átta leikir eru eftir af deildinni. Jóhann Berg Guðmundsson er leikmaður Burnley en hann hefur verið mikið meiddur á leiktíðinni og lítið spilað. Keflavík og Tindastóll þurfa að mætast í oddaleik um það hvort liðið kemst í undanúrslit úrvalsdeildar karla í körfubolta. Tindastóll var 2-1 yfir í einvíginu fyrir leikinn í gær en Keflavík var sterkara liðið á heimavelli og vann 91-76. Hvort liðið hefur nú unnið tvo leiki og því mætast þau í oddaleik á Sauðárkróki á sunnudag.

Baldvin Þór Magnússon setti nýtt Íslandsmet í 5000 metra hlaupi á móti í Bandaríkjunum í nótt.

2022

110

Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, segir það hafa verið faglega og óhjákvæmilega ákvörðun að öllu starfsfólki skrifstofu félagsins yrði sagt upp. Hún kveðst telja sig hafa fullan stuðning félagsmanna og að auðvelt verði að fá fagfólk til starfa hjá félaginu.

Öllum starfsmönnum á skrifstofu Eflingar barst uppsagnarbréf í nótt. Þau verða skyldug til þess að vinna uppsagnarfrest, að frátöldum síðasta mánuðinum. Sólveig Anna segist viðbúin að grípa til sérstakra ráðstafana ef starfsfólk mætir ekki til vinnu. Það starfsfólk sem fréttastofa ræddi við í morgun sér ekki fyrir sér að sækja aftur um starf hjá Eflingu eftir uppsögnina. Margt þeirra er með áratuga reynslu af verkalýðsbaráttu. Formaður Eflingar segist ekki hafa áhyggjur af að það reynist erfitt að fá fagfólk til starfa hjá félaginu í þeirra stað. Nei ég hef engar áhyggjur af því. Starfsaðstæður, launakjör, metnaðarfullar hugmyndir um fyrirmyndar þjónustu til handa eigendum félagsins, sem eru félagsfólk Eflingar, ég held að þetta hljóti allt að vera bara spennandi og aðlaðandi verkefni fyrir folk til þess að vilja taka þátt í. Sólveig Anna segist ekki telja að stjórn félagsins fari með uppsögnunum gegn gildum í verkalýðsbaráttunni. Ertu ekki með þessu að gera í rauninni eins og stórkapítalistarnir sem þið eruð að berjast gegn, að segja upp fólki og ráða svo aftur á lægri launum? Það hefur bara hvergi nokkurn tíman komið fram að það sé ætlunin með þessu og það er na´ttúrlega ótrúlegt að verða vitni að þessum svona vanstilltu hugmyndum sem settar eru fram í umræðunni um fyrirætlanir og tilganginn með skipulags breytingum. Eins og fram hefur komið er markmiðið gagnsæi í launakjörum. Það að uppræta venjur sem að hafa einhvernvegin safnast upp og eru ekki málefnanlegar og það að innleiða eðlilegt bil á milli lægstu og hæstu launa á vinnustaðnum. Þannig þið eruð ekki að fara að segja fólki upp og ráða svo inn í sömu stöður á lægri launum? Við erum að fara að taka upp nýtt launakerfi. Það auðvitað þýðir algera endurskoðun á því hvernig launastrúktúrinn er byggður upp. Þeir sem þið eruð að hvetja til að sækja um stöðurnar sínar aftur, eru þeir að fara að vera ráðnir inn á sömu launum og þeir höfðu áður? Við erum að fara að breyta launastrúktúrnum eins og marg oft hefur komið fram. Ég get á þessum tímapunkti ekki svarað nákvæmlega hvernig endanleg ráðningarkjör fólks verða, það hlýtur að vera augljóst. Við erum að fara að auglýsa öll störf. Við erum að fara að breyta ýmsu hvað varðar hæfniviðmið og svo framvegis. Það væri einfaldlega óábyrgt af mér á þessari stundu að fara að vera með yfirlýsingar um þetta.

2022

110

Ísland mætir Austurríki í dag í fyrri leik umspilsins um sæti á HM í handbolta á næsta ári. Austurríki er hættulegur andstæðingur segir Guðmundur Guðmundsson landsliðsþjálfari.

Ísland og Austurríki mætast tvisvar í þessu umspili. Í Bregenz í Austurríki í dag og á Ásvöllum í Hafnarfirði á laugardag. Það lið sem hefur betur í einvíginu kemst á HM í janúar sem fram fer í Svíþjóð og Póllandi. Íslenska liðið kom saman til æfinga í Bregenz á mánudag segir Bjarki Már Elísson, vinstri hornamaður íslenska liðsins, að hópurinn vilji ólmur komast á næsta stórmót eftir gott gengi á EM í janúar. sagði Guðmundur Guðmundsson, en áður var rætt við Bjarka Má Elísson. Guðmundur hefur valið þá 16 leikmenn sem verða á skýrslu í dag en utan hóps eru þeir Daníel Þór Ingason og Haukur Þrastarson. Leikur Íslands og Austurríkis hefst klukkan fjögur í dag en upphitun í HM stofunni hefst klukkan 15:40 í beinni á RÚV. Real Madrid og Villareal komust í gær í undanúrslit Meistaradeildar karla í fótbolta. Real Madrid mætti Chelsea í seinni leik liðanna og þrátt fyrir 3-2 tap gegn Lundúnarliðinu dugði það Madrídingum til að komast í undanúrslit. Real vann fyrri leikinn í Madríd 3-1 og einvígið því samanlagt 5-4. Á sama tíma gerðu Bayern Munchen og Villareal 1-1 jafntefli en þar sem Villareal vann fyrri leikinn 1-0 eru þeir spænsku komnir í undanúrslit. Átta liða úrslitum keppninnar lýkur í kvöld með seinni leikjum Atletico Madríd og Manchester City annars vegar og svo Liverpool og Benfica hins vegar. City er 1-0 yfir í sínu einvígi gegn Atletico og Liverpool 3-1 yfir gegn Benfica.

Ísland og Austurríki mætast í dag í fyrri umspilsleik liðanna um sæti á HM í handbolta sem fram fer í Svíþjóð og Póllandi á næsta ári.

2022

110

Þingmenn hvetja innviðaráðherra til að undirbúa kaup á nútímalegri ferju yfir Breiðafjörð sem knúin yrði endurnýjanlegum orkugjöfum. Það er í anda þess sem bæjarstjórinn í Stykkishólmi leggur til.

Nokkrir þingmenn hvetja innviðaráðherra að kaupa nýja nútímalega ferju til siglinga sem jafnvel verði knúin endurnýjanlegum orkugjöfum. Vegagerðinni ber að mati þingmannanna að hafa samráð við sveitarfélög beggja vegna Breiðafjarðar um hvaða kröfur ferja skuli uppfylla. Eyjólfur Ármannsson þingmaður Flokks fólksins og fyrsti flutningsmaður þingsályktunartillögu um nýja Breiðafjarðarferju segir brýnt að tryggja öryggi farþega. Verði keypt nútímaleg ferja sem standist nútímalegar öryggiskröfur og þægindi fyrir farþega. Það er algert grundvallaratriði. Nú ætla stjórnvöld að fara í orkuskipti. Ef það á að fari í orkuskipti í siglingum er þetta rakið dæmi til að byrja þau orkuskipti í ferjuskiptum á Breiðafirði. Öryggi núverandi ferju er bara alveg hrikalegt, það stenst engar nútímakröfur hvorki hvað varðar öryggi né þægindi fyrir farþega. Baldur var smíðaður í Noregi árið 1979 og niðurstaða vélfræðings sem skoðaði skipið fyrir fréttaskýringaþáttinn Kveik sýndi að öryggi og fleiri þáttum var ábótavant. Samgöngustofu fannst þó ekki ástæða til að svipta skipið haffæri eftir viðgerð. Jakob Björgvin Jakobsson bæjarstjóri í Stykkishólmi segir afar brýnt að ferja yfir fjörðinn uppfylli öryggiskröfur. aðgengi fyrir fatlaða og annað slíkt. Síðan aukin þörf atvinnulífsins á Vestfjörðum í fiskeldinu og flutninga þaðan yfir fjörðinn. Ef það uppfyllir allar öryggiskröfur yrði gerð krafa um tvær vélar.

2022

110

Meirihlutinn í Reykjavík heldur naumlega velli yrði kosið í dag. Framsóknarflokkur og Píratar auka verulega fylgi sitt en stuðningur kjósenda við aðra flokka minnkar nokkuð eða töluvert.

Fylgi Framsóknarflokksins í Reykjavík fjórfaldast næstum frá því í borgarstjórnarkosningunum fyrir fjórum árum og Píratar nærri tvöfalda fylgi sitt. Kjörfylgi Framsóknar síðast var rúm þrjú prósent en hann fengi rúmlega tólf nú. Fylgi Pírata fer úr sjö komma sjö upp í þrettán komma sex. Þetta er meðal þess sem fram kemur í nýjum Þjóðarpúlsi Gallup þegar rétt tæpur mánuður er í kosningar. Hvor flokkur fengi þrjá menn yrði kosið nú. Könnunin var gerð dagana 14. mars til 11. apríl. Heldur dregur úr fylgi við aðra flokka en Miðflokkur myndi missa sinn mann. Flokkurinn fékk sex prósent atkvæða 2018 en fengi aðeins tvö prósent yrði kosið nú. Meirihlutinn héldi naumum meirihluta með tólf af tuttugu og þremur borgarfulltrúum. Fulltrúum Samfylkingar myndi fækka um einn en Viðreisn héldi sínum tveimur og Vinstri grænir sínum eina borgarfulltrúa. Borgarfulltrúum Sjálfstæðisflokksins myndi fækka um tvo, úr átta í sex samkvæmt niðurstöðum Þjóðarpúlsins nú, Flokkur fólksins og Sósíalistaflokkurinn héldu sínum manni hvor flokkur. Næstum níu af hundraði tóku ekki afstöðu eða vildu ekki gefa hana upp en ríflega sex prósent myndu ekki kjósa eða skila auðu.

Framsóknarflokkur og Píratar í Reykjavík auka verulega við fylgi sitt samkvæmt nýjum Þjóðarpúlsi Gallup. Meirihlutinn í borginni héldi velli með naumasta mun.

2022

110

Hátt í sextíu hafa fundist látnir og margra er saknað af völdum mannskaðaveðurs í Suður-Afríku. Héraðið KwaZulu-Natal hefur verið lýst hamfarasvæði vegna flóða og skriðufalla.

Fimmtíu og níu hafa fundist látnir og margra er saknað eftir gríðarlega rigningu við austurströnd Suður-Afríku undanfarna daga. Dregið hefur úr vatnsveðrinu í bili en útlitið er svart um páskahelgina. Verst er ástandið í KwaZulu-Natal. Í hluta héraðsins mældist þrjú hundruð millimetra úrkoma á mánudag. Það er hið mesta sem mælst hefur í meira en sextíu ár að sögn suðurafrísku veðurstofunnar. Flóð hafa eyðilagt eða laskað yfir tvö þúsund hús og önnur mannvirki. Skriður hafa fallið og vegir eru víða ófærir. Ástandið í borginni Durban er afar slæmt. Stund er milli stríða í dag og nota borgarbúar tækifærið til að leita fólks sem saknað er í rústum húsa. Einnig er verið að reyna að gera vegi sæmilega ökufæra. Herinn hefur verið kallaður út til að bjarga fólki sem hefst við á húsþökum. Rafmagns- og vatnslaust er í stórum hluta borgarinnar. Cyril Ramaphosa forseti heimsótti hamfarasvæðið í dag og lofaði aðstoð heimamanna við að koma lífæðum samfélagsins í lag að nýju. Suðurafríska veðurstofan spáir hvassviðri og snörpum skúrum með þrumum og eldingum frá og með morgundeginum. Mögulega dregur úr óveðrinu í lok páskahelgarinnar. Verst er ástandið í KwaZulu-Natal. Í hluta héraðsins mældist þrjú hundruð millimetra úrkoma á mánudag. Það er hið mesta sem mælst hefur í meira en sextíu ár að sögn suðurafrísku veðurstofunnar. Flóð hafa eyðilagt eða laskað yfir tvö þúsund hús og önnur mannvirki. Skriður hafa fallið og vegir eru víða ófærir. Ástandið í borginni Durban er afar slæmt. Stund er milli stríða í dag og nota borgarbúar tækifærið til að leita fólks sem saknað er í rústum húsa. Einnig er verið að reyna að gera vegi sæmilega ökufæra. Herinn hefur verið kallaður út til að bjarga fólki sem hefst við á húsþökum. Rafmagns- og vatnslaust er í stórum hluta borgarinnar. Cyril Ramaphosa forseti heimsótti hamfarasvæðið í dag og lofaði aðstoð heimamanna við að koma lífæðum samfélagsins í lag að nýju. Suðurafríska veðurstofan spáir hvassviðri og snörpum skúrum með þrumum og eldingum frá og með morgundeginum. Mögulega dregur úr óveðrinu í lok páskahelgarinnar.

Hátt í sextíu hafa fundist látnir og margra er saknað af völdum mannskaðaveðurs í Suður-Afríku. Héraðið KwaZulu-Natal hefur verið lýst hamfarasvæði vegna flóða og skriðufalla.

2022

110

Forsætisráðherrar Finnlands og Svíþjóðar, Sanna Marin og Magdalena Anderson, sitja á fundi í Stokkhólmi þar sem staða ríkjanna eftir innrás Rússa í Úkraínu verður rædd. Stjórnvöld beggja ríkja íhuga af alvöru að sækja um aðild að Atlantshafsbandalaginu, NATO.

Afstaða Finna og Svía til NATO aðildar gjörbreyttist á svipstundu við innrás Rússa í Úkraínu. Áður hafði NATO aðild ekki verið á dagskrá. Finnska ríkisstjórnin kynnti í hádeginu skýrslu um öryggis- og varnarmál, í framhaldinu er búist við að þingið í Helsinki taki ákvörðun um aðildarumsókn. Í skýrslunni eru taldir upp kostir og gallar NATO aðildar Finnlands sagði Sanna Marin, forsætisráðherra Finnlands, á sameiginlegum fundi með fréttamönnum í Stokkhólmi fyrir stundu. Sanna Marin lagði áherslu á náið samstarf Finna og Svía í öryggis-og varnarmálum og samstarf við NATO sem hefði aukist eftir að Rússar innlimuðu Krím-skagann árið 2014. Fréttaskýrandi sænska útvarpsins segir að í skýrslu finnsku ríkisstjórnarinnar séu ekki beinar tillögur um hvort landið eigi að sækjast eftir NATO aðild. Svenska Dagbladet fullyrðir í dag að leiðtogar Jafnaðarmanna, stjórnarflokksins í Svíþjóð, hafi þegar ákveðið að sækjast eftir NATO aðild. Á fréttamannafundinum með Marin neitaði Magdalena Anderson ekki þessum fréttum en sagði að NATO umsókn yrði rædd innan flokksins á næstu dögum. Báðar lögðu þær Anderson og Marin áherslu á að hvort ríki um sig tæki ákvörðun en náið samráð yrði á milli ríkisstjórnanna í Helsinki og Stokkhólmi. Ef Finnar og Svíar ákveða að sækja um aðild að NATO er búist við að umsóknir þeirra verði formlega afgreiddar á leiðtogafundi NATO í Madrid í lok júní.

Forsætisráðherrar Finnlands og Svíþjóðar sitja á fundi í Stokkhólmi þar sem varnar- og öryggismál og innrás Rússa í Úkraínu verða rædd. Stjórnvöld beggja ríkja íhuga að sækja um aðild að Atlantshafsbandalaginu.

2022

111

Öllu starfsfólki sem ekki hefur brýnum skyldum að gegna innan bandarísku ræðismannsskrifstofunnar í kínversku borginni Shanghai hefur verið skipað að yfirgefa borgina. Mikil fjölgun kórónuveirusmita og hörð viðbrögð kínverskra stjórnvalda er ástæða heimkvaðningarinnar.

Í yfirlýsingu ræðismannsskrifstofunnar kemur fram að miklar áhyggjur séu uppi um öryggi starfsfólksins í ljósi mikillar fjölgunar kórónuveirusmita og harðra reglna um útgöngubann. Fyrirskipunin kom frá utanríkisráðuneyti Bandaríkjanna sem segir að dregið verði úr starfsemi meðan Kínverjar glíma við breyttar aðstæður. Kínverjar halda sig enn við núllstefnu gegn útbreiðslu smita sem felst í ströngu útgöngubanni, fjöldaskimunum og ferðatakmörkunum. Gripið hefur verið til hörðustu samkomutakmarkana frá upphafi faraldurs í Shanghai, fjölmennustu borg Kína og miðstöð viðskipta í landinu. Vegna útgöngubanns sem nær til næstum allra 25 milljóna íbúa borgarinnar er svo komið að fjöldi fólks á í vanda með að útvega sér mat og þúsundir hafa verið sendar í sérstakar einangrunarmiðstöðvar. Yfirvöld í borginni greindu frá því í dag að 23 þúsund ný smit greindust í gær. Í liðinni viku heimilaði bandaríska sendiráðið í Kína starfsfólki að yfirgefa skrifstofuna í Shanghai vegna fjölgunar smita og af ótta við að það gæti lent í handahófsúrtaki vegna eftirlits stjórnvalda með smituðum.

2022

111

Tveir af hverjum þremur viðskiptavinum lyfjaverslana, eða sextíu og sjö prósent, fengu engar upplýsingar tengdar því lyfi sem þeir keyptu eða notkun þess. Þetta sýna niðurstöður viðhorfskönnunar sem Gallup gerði fyrir Lyfjastofnun. Markmið könnunarinnar var að afla upplýsinga um þjónustu apóteka hérlendis.

Einungis sautján prósent viðskiptavina fengu upplýsingar um lyfið eða notkun þess. Þau sextán prósent sem eftir standa fengu einungis boð um að kaupa samheitalyf en enga aðra ráðgjöf. Níu prósentum viðskiptavina sem keyptu lyfseðilsskylt eða lausasölulyf var ráðlagt hvernig ætti að taka lyfið, sex prósentum að lesa fylgiseðilinn, fjórum prósentum var sagt hvað bæri að varast, tvö prósent fengu aðrar upplýsingar og eitt prósent var spurt um einkenni eða notkun á öðrum lyfjum. Mikil ánægja mældist þó með ráðgjöf lyfjafræðinga þegar hún fór fram. Þá sagðist mikill meirihluti aðspurðra, alls áttatíu prósent, ánægður eða mjög ánægður með þjónustu apóteka í heild sinni. 44 prósent sögðust mjög ánægð með veitta ráðgjöf og 35 prósent frekar ánægð. Viðskiptavinir voru sömuleiðis um helmingi líklegri til að segjast mjög ánægðir með ráðgjöf lyfjafræðinga en lyfjatækna eða almennra starfsmanna. Allflestir sögðust svo ánægðir með aðgengi að apóteksþjónustu, eða tæp níutíu prósent aðspurðra. Um sex prósent svarenda á landsbyggðinni sögðust upplifa slæmt aðgengi en ekki nema eitt prósent á höfuðborgarsvæðinu. Þeir viðskiptavinir sem sögðust upplifa slæmt algengi vildu flestir fá lengri afgreiðslutíma. EMBARGO TIL KLUKKAN 08:00 12. APRÍL

2022

111

Vladimír Pútín Rússlandsforseti segir að "sértækar aðgerðir rússneska hersins í Úkraínu" hafi verið óumflýjanlegar. Kanslari Austurríkis kveðst vonlítill um að hægt verði að stöðva Úkraínustríðið.

Hernaðaraðgerðir Rússa í Úkraínu voru óumflýjanlegar að sögn Vladimírs Pútíns forseta. Kanslari Austurríkis, sem ræddi í gær við forsetann um Úkraínustríðið segist vonlítill um að hægt verði að tala um fyrir honum. Enn er barist um borgina Mariupol. Óstaðfestar fregnir herma að Rússar hafi beitt efnavopnum þar. Pútín hélt í dag til fundar við Alexander Lukashenko, forseta Hvíta-Rússlands, í Amur héraði í suðausturhluta Rússlands. Þar stóð til að þeir ræddu stríðið í Úkraínu og viðbrögð við efnahagslegum refsiaðgerðum vegna þess. Rússneskir fjölmiðlar höfðu eftir Pútín að "hinar sértæku aðgerðir rússneska hersins í Úkraínu", eins og hann orðaði það, hefðu verið óumflýjanlegar. Hermennirnir sagði hann að sýndu mikið hugrekki, þrátt fyrir fréttir af miklu mannfalli og kvaðst þess fullviss að þeir næðu þeim "göfugu markmiðum" sem þeim hefðu verið sett. Þá ítrekaði hann fullyrðingar um að rússneski herinn hefði verið sendur til Úkraínu þar sem verið væri að fremja fjöldamorð á rússneskum aðskilnaðarsinnum í austurhéruðum landsins. Karl Nehammer, kanslari Austurríkis, hitti Vladimír Pútín í Moskvu í gær, fyrstur þjóðarleiðtoga eftir að innrásin hófst í Úkraínu. Hann sagðist í viðtali við austurríska ríkisútvarpið því miður vera vonlítill um að hægt yrði að tala um fyrir forsetanum. Ekki hefði verið um neinn vinafund að ræða en hann hefði reynt að miðla til hans staðreyndum um stríðið án sýnilegs árangurs. Bardagar um borgina Mariupol standa enn. Úkraínskir hermenn segjast vera umkringdir og orðnir skotfæralitlir. Óstaðfestar fréttir hafa borist af því að Rússar hafi beitt efnavopnum í borginni. Bandaríkjamenn og Bretar segja að málið verði rannsakað í þaula og gripið til viðeigandi aðgerða reynist slíkum vopnum hafa verið beitt.

Vladimír Pútín Rússlandsforseti segir að það sem hann kallar "sértækar aðgerðir rússneska hersins í Úkraínu" hafi verið óumflýjanlegar. Kanslari Austurríkis kveðst vonlítill um að hægt verði að stöðva Úkraínustríðið.

2022

111

Ísland og Tékkland mætast í dag í undankeppni heimsmeistaramóts kvenna í fótbolta. Leikurinn er ákaflega mikilvægur því efsta sæti riðilsins er í húfi fyrir íslenska liðið.

Ísland er sem stendur í öðru sæti riðilsins á eftir Evrópumeisturum Hollands, sem hafa leikið einum leik meira. Sigur Íslands í dag fleytir íslenska liðinu upp fyrir það hollenska og í efsta sæti riðilsins, þegar aðeins tvær umferðir eru eftir af riðlakeppninni. Aðeins sigurlið riðilsins kemst beint á heimsmeistaramótið en liðið í öðru sæti fer í umspil. Sigur Íslands í dag tryggir ennfremur að liðið verður aldrei neðar en í öðru sæti riðilsins, sama hvað gerist í lokaleikjunum í haust. Tékkland er með áþekkt lið því íslenska en Ísland hefur unnið síðustu tvo leiki liðanna; 4-0 í undankeppni HM í haust og svo 2-1 á She Believes mótinu í Bandaríkjunum í febrúar. Sagði Þorsteinn Halldórsson, landsliðsþjálfari. Leikur Íslands og Tékklands er í Teplice í Tékklandi klukkan hálffjögur í dag og er sýndur beint á RÚV, upphitun hefst í HM stofunni þegar klukkan er tíu mínútur gengin í fjögur. Valur komst í gærkvöldi í undanúrslit úrvalsdeildar karla í körfubolta. Valur lagði Stjörnuna með 95 stigum gegn 85 og vann alla þrjá leiki liðanna í 8-liða úrslitum. Öllu meiri spenna var hjá Tindastóli og Keflavík á Sauðárkróki. Eftir fjóra leikhluta var jafnt, 85-85, og því þurfti að framlengja. Stólarnir voru sterkari í framlengingunni, en naumlega þó. Zoran Vrkic skoraði sigurkörfu þeirra þegar rúm sekúnda var eftir og Tindastóll vann 95-94. Tindastóll er 2-1 yfir í einvígi liðanna. Tveir leikir eru í 8-liða úrslitum í kvöld; Njarðvík fær KR í heimsókn og kemst í undanúrslit með sigri, og Þór Þorlákshöfn tekur á móti Grindavík en þar er staðan 1-1.

Ísland og Tékkland mætast í dag klukkan hálffjögur í lykilleik í undankeppni Heimsmeistaramóts kvenna í fótbolta. Ísland kemst í efsta sæti riðilsins með sigri þegar aðeins tveir leikir eru eftir. Efsta lið riðilsins kemst beint á HM.

2022

111

Mokveiði hefur verið hjá vertíðarbátum við vestur- og suðurströndina í vetur þrátt fyrir slæmt tíðarfar. Sjómenn á Breiðafirði tala um ævintýralega þorskgengd. Margar útgerðir eru við það að klára þorskkvótann og segja nær vonlaust að verða sér út um frekari heimildir.

Þorskveiði á vetrarvertíð er jafnan mest frá Breiðafirði og suður fyrir land og á þessu svæði eru hefðbundnir vertíðarbátar helst gerðir út. Veiðin í vetur hefur verið með allra mesta móti segir Ragnar Smári Guðmundsson, framkvæmdastjóri Fiskmarkaðs Íslands, sem er mað starfsstöðvar á átta stöðum frá Skagaströnd til Þorlákshafnar. Ragnar segir flesta báta á netum á Snæfellsnesi og þar þurfi ekki að fara langt út fyrir hafnarmynnið til að hitta í mokveiði. Þá hafi veirð óvenjugóð línuveiði í vor. Í dag hófst svokallað hrygningastopp, en þá er veiðin stöðvuð á meðan þorkskurinn hrygnir. Það stendur til 21. apríl og þá segir Ragnar allt fara á fullt á ný. Hinsvegar séu margir að verða búnir með þorskkvótann.

2022

111

Fleiri en þrír eru með réttarstöðu sakbornings í tengslum við rannsókn héraðssaksóknara á málum tengdum Innheimtustofnun sveitarfélaga. Minnst þrír voru handteknir í aðgerðum embættisins í síðustu viku, meðal annars fyrrverandi forstjóri og fyrrverandi útibússtjóri á Ísafirði. Ráðist var í húsleit á nokkrum stöðum, bæði fyrir vestan og á höfuðborgarsvæðinu. Ólafur Þór Hauksson, héraðssaksóknari, segir í samtali við fréttastofu að þetta sé nokkuð umfangsmikil rannsókn sem miði ágætlega. Enginn hafi þó verið úrskurðaður í gæsluvarðhald. Fleiri en þrír eru með réttarstöðu sakbornings í tengslum við rannsókn héraðssaksóknara á málum tengdum Innheimtustofnun sveitarfélaga. Minnst þrír voru handteknir í aðgerðum embættisins í síðustu viku, meðal annars fyrrverandi forstjóri og fyrrverandi útibússtjóri á Ísafirði. Ráðist var í húsleit á nokkrum stöðum, bæði fyrir vestan og á höfuðborgarsvæðinu. Ólafur Þór Hauksson, héraðssaksóknari, segir í samtali við fréttastofu að þetta sé nokkuð umfangsmikil rannsókn sem miði ágætlega. Enginn hafi þó verið úrskurðaður í gæsluvarðhald.

Fleiri en þrír eru með réttarstöðu sakbornings í tengslum við rannsókn héraðssaksóknara á málum tengdum Innheimtustofnun sveitarfélaga

2022

111

Gat var gert á skipssíðuna á bílaþilfari Breiðafjarðarferjunnar Baldurs án leyfis Samgöngustofu og útbúin lúga til að spúla óhreinindum út af þilfarinu. Reyndur skipaeftirlitsmaður gerir alvarlega athugasemd við þetta, enda hafi þilfarið þar með ekki verið vatnsþétt.

Fréttamenn Kveiks keyptu sér far með Baldri og fengu Einar Jóhannes Einarsson, fyrrverandi skipaeftirlitsmann hjá Samgöngustofu, til að koma með og skoða skipið. Hann gerði ýmsar athugasemdir við öryggismál og taldi eftir skoðunina að rétt væri að Samgöngustofa kyrrsetti ferjuna. Ein af athugasemdum Einars Jóhannesar var að gat hefði verið skorið á síðu skipsins á bílaþilfarinu og útbúin lúga sem auðveldar áhöfninni að þrífa þilfarið. Þetta má ekki, þetta bara má ekki, sko. -Af því að þarna getur bara komið sjór inn, eða? Þá flæðir bara sjór hér inn. Þetta er ekki skemmtilegt að sjá. Sagði Einar Jóhannes Einarsson þegar hann skoðaði lúguna á bílaþilfari Baldurs. Samkvæmt lögum má ekki gera meiri háttar breytingar á skipi án leyfis. Jón Gunnar Jónsson, forstjóri Samgöngustofu, segir í viðtali við Kveik að lúgan hafi verið gerð í leyfisleysi. Eigandi skipsins er Sæferðir, dótturfélag Eimskipafélags Íslands, en ríkið greiðir rúmlega 300 milljónir króna á ári til að halda úti siglingum yfir veturinn. Eftir siglingu Kveiks og Einars Jóhannesar lét útgerðin fjarlægja lúguna og sjóða upp í gatið. Gunnlaugur Grettisson, framkvæmdastjóri Sæferða, segir þó að skipið hafi verið öruggt allan tímann. Ekki í nokkrum vafa. Skipið er algjörlega öruggt. Hefur alltaf verið það.

2022

111

Undirbúningur er hafinn að hópuppsögnum á skrifstofu stéttarfélagsins Eflingar. Starfsfólk boðaði til starfsmannafundar í morgun eftir að greint var frá uppsögnum í fjölmiðlum. Drífa Snædal, forseti Alþýðusambands Íslands, fordæmir áform stjórnar Eflingar.

Í lögum er kveðið á um að í ferli um hópuppsagnir verði að vera samráð, milli atvinnurekenda og starfsmanna í gegnum trúnaðarmann - eða annan fulltrúa starfsmanna. Þetta ferli hófst í morgun, þegar trúnaðarmenn funduðu með starfsfólki Eflingar á skrifstofu félagsins. Starfsfólk Eflingar sem fréttastofa náði tali af eftir fundinn sagðist eiga erfitt með að tjá sig um málið vegna trúnaðarreglna. Drífa Snædal, forseti Alþýðusambands Íslands, var á fundinum með starfsfólki Eflingar. Hvað fór fram á fundinum hér fyrir stundu? Það er svo sem trúnaðarmál hvað fór fram á fundinum. En ég hitti starfsfólk Eflingar í morgun. Eftir því sem fréttir segja á að segja öllu starfsfólki upp. Ég hélt ekki að ég ætti eftir að lifa þann dag í verkalýðshreyfingunni að formaður stéttarfélags myndi standa að tilefnislausum hópuppsögnum. Þetta er eitthvað sem verkalýðshreyfingin hefur barist fyrir í áratugi, að gerist ekki. Þarna er verið að vega að afkomu og atvinnuöryggi fólks og við hljótum að fordæma það. Drífa sagðist geta staðfest að hópuppsögn væri í ferli, en ekki væri staðfest hvort segja ætti upp öllu starfsfólki. Það teldi hún þó líklegt. Talið er að starfsfólk Eflingar leiti réttar síns hjá sínu stéttarfélagi, en margir starfsmannanna eru í VR. Aðrir eru þó skráðir félagsmenn í Eflingu, félaginu sem er nú að segja þeim upp. Hún ítrekar þó að ábyrgðin sé hjá stjórn Eflingar. Þá eru það náttúrulega fyrst og fremst félagsmenn sem bera ábyrgð á starfi félagsins. Það er ekki ASÍ, það eru félagsmenn Eflingar. Og mér finnst það þyngra en tárum taki að átta stjórnarmenn hjá Eflingu hafi tekið þessa ákvörðun. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, hefur ekki svarað ítrekuðum fyrirspurnum frá fréttastofu vegna málsins. Agniezska Ewa Zió?kowska, varaformaður Eflingar, sagðist algerlega bundin trúnaði og gæti því ekkert tjáð sig um efni fundarins. Starfsemi á skrifstofu Eflingar verður skert í dag, þar sem stór hluti starfsfólks sneri ekki aftur til vinnu eftir fundinn.

Forseti ASÍ fordæmir ákvörðun stjórnar Eflingar að grípa til hópuppsagna á skrifstofu stéttarfélagsins. Trúnaðarmenn funduðu með starfsfólki í morgun.

2022

111

Tíu hafa þurft að víkja úr kjörstjórn í Ísafjarðarbæ vegna nýrra kosningalaga um hæfi kjörstjórnarmanna. Formaður yfirkjörstjórnar á Ísafirði telur að þrátt fyrir erfiðleika við mönnun kjörstjórna muni það takast fyrir kosningar.

Nýju lögin útiloka þá sem eiga náin fjölskyldutengsl við frambjóðendur frá setu í yfir- og undirkjörstjórnum. Lögin hafa haft talsverð áhrif á kosningaundirbúning sveitarfélaga, sérstaklega þar sem íbúafjöldinn er takmarkaður og fjölskyldutengslin mikil. En hvaða áhrif hafa lögin haft á Ísafirði? Þau auka töluvert á fjölda þeirra sem eru vanhæfir vegna tengsla við frambjóðendur og það er töluverður fjöldi sem að við þurftum að skipta út. Þá bæði í yfirkjörstjórn og einnig í undirkjörstjórnum. Ja, við fórum bara í það að auglýsa í gær og settum upp auglýsingum á vef sveitarfélagsins og á samfélagsmiðla, og erum nú þegar búin að fá góð viðbrögð. Við erum búin að manna undirkjörstjórn á Ísafirði, en eigum aðeins eftir í þorpunum hér í kring. Suðureyri, Flateyri og Þingeyri. En við bindum vonir við það að fólk taki við sér í daga og við náum að manna þetta.

Erfitt hefur reynst að manna kjörstjórnir fyrir komandi kosningar vegna nýrra laga um hæfi kjörstjórnarmanna. Tíu hafa þurft að víkja úr kjörstjórnum í Ísafjarðarbæ vegna tengsla við frambjóðendur.

2022

112

Lilja Alfreðsdóttir, viðskiptaráðherra og varaformaður Framsóknarflokksins, segir að ábyrgðin á hvernig til tókst við sölu hlutabréfa í Íslandsbanka hljóti að vera stjórnmálamanna sem tóku ákvörðun í málinu.

Þetta segir Lilja í samtali við Morgunblaðið. Hún er ósátt við þá leið sem ákveðið var að fara, og segir að fátt komi á óvart varðandi hver útkoman varð. Hún hafi lagt til almennt útboð en ekki að bréfin yrðu seld til valins hóps fjárfesta. Ekkert hafi legið á við að selja bankann, þar sem staða ríkissjóðs sé góð og væntingar um að staðan styrkist enn frekar í sumar. Þingmenn innan raða Vinstri grænna hafa gagnrýnt Bankasýsluna harðlega og segja hana hafa klúðrað sölunni. Stjórn hennar eigi að víkja. Lilja segir að ekki sé hægt að skella skuldinni alfarið á Bankasýslu ríkisins. Ábyrgðin hljóti að vera stjórnmálamanna. Lárus Blöndal, formaður Bankasýslu ríkisins, segir í samtali við fréttastofu að Bankasýslan hafi unnið algerlega í samræmi við greinargerð fjármálaráðherra til Alþingis og samþykktir nefnda Alþingis. Allt ferlið hafi verið í nánu samstarfi við stjórnvöld sem hafi verið nákvæmlega upplýst um öll skref sem stigin hafi verið. Bankasýslan fagni boðaðri úttekt Ríkisendurskoðanda.

Lilja Alfreðsdóttir, viðskiptaráðherra og varaformaður Framsóknarflokksins, segir að stjórnmálamenn þurfi að bera ábyrgð á hvernig til tókst við sölu hlutabréfa í Íslandsbanka. Ekki sé hægt að skella skuldinni alfarið á Bankasýslu ríkisins.

2022

112

Allur eldur hefur verið slökktur í timburhrúgu nærri flokkunarstöð Íslenska gámafélagsins á Reykjanesi. Áfram verður þó viðbúnaður á svæðinu, þar sem erfitt hefur reynst að slökkva í glæðum í timbrinu.

Brunavörnum Suðurnesja barst tilkynning klukkan tuttugu mínútur yfir ellefu á laugardagsmorgun um reyk sem bærist frá flokkunarstöð Íslenska gámafélagsins á Reykjanesi. Jón Guðlaugsson, slökkviliðsstjóri, var kominn á vettvang aðeins nokkrum mínútum síðar. Ég var staddur þarna bara í Vesturbænum í Keflavík og er kominn eftir 3-4 mínútur á staðinn. Á leiðinni á staðinn var kallað út allt slökkvilið brunavarna Suðurnesja. Þegar ég kem á staðinn var húsið alelda og það var alveg klárt frá upphafi að það var farið. Hús flokkunarstöðvarinnar varð alelda á augnabliki og lagði mikinn dökkan reyk yfir norðanvert Reykjanes. Engan sakaði í eldsvoðanum og voru engir starfsmenn gámafélagsins á vakt þegar eldurinn kviknaði. Aðstoðarforstjóri íslenska gámafélagsins segir tjónið líklega hlaupa á tugum milljóna króna. Eldsupptök eru enn ókunn, en lögregla hefur rannsókn á þeim von bráðar. Í gærkvöldi tókst loksins að slökkva eldinn umhverfis flokkunarstöðina, með aðstoð slökkviliðs frá Grindavík. Að auki voru kallaðir til verktakar, sem buðu fram stórar vinnuvélar til að moka timbrinu til. Það hefur reynst þrautin þyngri að slökkva alla glóð innan úr timburhrúgunum og fór að rjúka aftur úr þeim um klukkan fimm í nótt. Í dag, tveimur sólarhringum síðar, er slökkviliðið enn með viðbúnað á staðnum. Við erum með búnað á staðnum og bara klárir ef það fer að rjúka úr þessu því við viljum ekki missa þetta úr böndunum aftur. Þannig við verðum með einhverja aðstöðu þarna áfram, en aðgerðum er í raun og veru lokið.

Brunavarnir Suðurnesja eru enn með viðbúnað við flokkunarstöð gámafélagsins á Reykjanesi. Flokkunarstöðin varð alelda fyrir tveimur sólarhringum og erfitt hefur reynst að slökkva í glæðum.

2022

112

Formaður samtaka smábátaeigenda segir nauðsynlegt að í reglum um grásleppuveiðar sé gert ráð fyrir meðafla. Það sé ótækt að sjómenn þurfi að kasta í sjóinn fiski sem komi í netin og ekki eru heimildir fyrir. Fiskistofa myndaði stórfellt brottkast hjá nokkrum grásleppubátum í upphafi vertíðar.

Þegar Fiskistofa flaug með dróna yfir sjö grásleppubáta síðustu vikuna í mars greindist brottkast hjá öllum bátunum. Þorskur kemur sem meðafli í grásleppunetin, útgerðin á ekki þorskkvóta og því er honum kastað aftur í sjóinn. Þetta er náttúrulega algert neyðarbrauð og gerir þetta enginn að gamni sínu. En því miður þá hefur þetta fylgt grásleppuveiðum alveg frá því að þær hófust við landið. Segir Arthur Bogason, formaður Landssambands smábátaeigenda. Það sé nauðsynlegt að í reglum um grásleppuveiði sé einhver sveigjanleiki og ákvæði sem komi í veg fyrir brottkast. Það þarf að gera mönnum kleift að koma með þetta í land, jafnvel á þeim forsendum að þeir fái lítið eða ekkert fyrir þetta, til þess að þeir þurfi ekki að standa í þessu tilneyddir. Þá hafi verið farið fram á að sjómönnum verði leyft að taka upp netin á meðan þorskgengdin er hve mest og þeir dagar verði ekki taldir með sem veiðidagar. Það sé mjög erfitt að komast yfir þorskkvóta og nær enginn þorskur sé til dæmis til leigu. Dæmi sé um menn sem hafi leigt kvóta á 350 krónur kílóið en fái ekki nema 150 krónur fyrir þorskinn sem þeir landa úr grásleppunetunum. Að sjálfsögðu munum við ýta á stjórnvöld í þessu sambandi. En málið er að það erum við búnir að gera í áratugi og það hefur lítið gerst í því ennþá. En kannski verður þetta núna til þess að það verður eitthvað farið að hreyfa við málinu.

2022

112

Mikið álag er á starfsfólki heilsugæslustöðva í höfuðborginni vegna inflúensufaraldurs. Framkvæmdastjóri lækninga hjá heilsugæslunni segist binda vonir við að hægist á útbreiðslunni um páskana.

Í upphafi mánaðar greindi forstjóri Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins frá því óvenju skæð flensa gengi hérlendis. Þá var mikið álag og leituðu hátt í tvö þúsund manns á heilsugæslustöðvar á degi hverjum. Sigríður Dóra Magnúsdóttir, framkvæmdastjóri lækninga hjá heilsugæslunni, segir álagið enn mikið. Þau vonist þó til þess að útbreiðslan fari að ná hámarki. Jú það er náttúrulega mjög mikil inflúensa í gangi í þjóðfélaginu og við erum ekki laus við covid heldur. Þannig það er nóg af pestum í gangi og gríðarlega mikið álag á alla staði. Jú, það er náttúrulega við höfum verið að binda vonir við að bæði inflúensan og covid myndu dálítið hægjast á um páskana þegar að svona lífstakturinn hjá okkur breytist. Við erum Meira úti, erum ekki eins mikið í inni rými með öðrum heldur notum páskana til útivistar og byggja okkur upp. Jafnframt þá að minnka líkur á smiti. Sigríður segir hluta álagsins koma til vegna fólks sem leiti aðstoðar á fyrstu dögum veikinda, oft vegna vægra einkenna. Þetta álag hafi áhrif á aðra þjónustu og bið lengist eftir bókuðum tímum hjá læknum. Fólk er hvatt til þess að sækja sér upplýsingar um inflúensuna á vef Heilsuveru. Það er gríðarlega mikið að upplýsingum í boði. Stöðvarnar eru mjög hart keyrðar og það er mikið að gera á upplýsingamiðstöðinni og læknavaktinni og öllum dagvöktum. Þannig bara hugsa fyrst og leita sér upplýsingar kannski áður en maður fer að hringja eða koma.

Mikið álag er á heilsugæslustöðvum þessa dagana vegna inflúensu. Framkvæmdastjóri lækninga á heilsugæslunni segist vona að faraldurinn fari að ná hámarki.

2022

112

Eiríkur Bergmann, prófessor í stjórnmálafræði, segir að meginstaumsstjórnmálin í Frakklandi séu hrunin, og líklegt sé að minni munur verði á milli frambjóðendanna í ár en fyrir fimm árum síðan.

2022

112

Útlit er fyrir metfjölgun íbúa á höfuðborgarsvæðinu á næstu árum. Samtök sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu telja þó að þær íbúðir sem þegar er búið að samþykkja í skipulagi sveitarfélaganna dugi til að mæta þessari fólksfjölgun og meira til.

Íbúðir sem hægt er að reisa á höfuðborgarsvæðinu á næstu árum samkvæmt samþykktu skipulagi sveitarfélaganna ættu að duga bæði til að mæta fólksfjölgun og óuppfylltri íbúðaþörf, að því er fram kemur í nýrri greiningu. Sveitarfélögin á höfuðborgarsvæðinu hafa samþykkt fjórtán þúsund íbúðir sem hægt er að hefja hönnun á og sækja um byggingarleyfi fyrir. Þetta kemur fram í greiningu VSÓ ráðgjafar á húsnæðismálum sem unnin var fyrir Samtök sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu. Gert er ráð fyrir að 10.400 íbúðir verði reistar á tímabilinu 2020 til 2024. Jón Kjartan Ágústsson svæðisskipulagsstjóri segir þetta mun meira en meðaltal undanfarinna ár. Þetta teljum við að ætti að vera meira en nóg til að takast á við fyrirséða mannfjöldaaukningu á höfuðborgarsvæðinu og óuppfyllta íbúðaþörf sem hefur verið að skapa spennu á markaðinum. Undanfarin ár hafa verið metár á höfuðborgarsvæðinu hvort sem að litið er til fólksfjölgunar eða fjölda nýrra íbúða á markaði. Spurningar vakni um hvers vegna svo mikil spenna sé áfram á fasteignamarkaði og lítið af íbúðum í sölu. Í greiningunni er velt upp tólf álitaefnum um hvað tefji að íbúðir fari í uppbyggingu frá því skipulag er samþykkt. Þau snúa meðal annars að fjármögnun verkefna og lánakjörum, hvort ferlar í byggingarreglugerðum séu of stífir og hvort eignarhald lóða flækist fyrir framkvæmdum. Það eru ekki margir sem vita að samkvæmt íslenskum skipulagslögum þá er engin kvöð um tímasetningar, hvenær uppbygging skuli hefjast eftir að skipulag er samþykkt. Fræðilega séð getur lóðarhafi setið á skipulagi í ár eða áratugi án þess að uppbygging hefjist, þó það sé nú sjaldgæft. Þó sé ástæða til að skoða þetta atriði.

Útlit er fyrir metfjölgun íbúa á höfuðborgarsvæðinu á næstu árum. Samtök sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu telja þó að þær íbúðir sem þegar er búið að samþykkja í skipulagi sveitarfélaganna dugi til að mæta þessari fólksfjölgun og meira til.

2022

112

Ríflega hundrað þúsund erlendir farþegar fóru um Keflavíkurflugvöll í mars, eða litlu færri en í mars 2016. Ríflega fjórðungur farþega voru Bretar, samkvæmt talningu Ferðamálastofu.

Bretar voru langfjölmennasta þjóðin til að sækja landið heim í mars. Þannig hefur það jafnan verið í marsmánuði, allt frá því að Ferðamálastofa hóf talningar árið 2002. Hátt í tuttugu og átta þúsund Bretar ferðuðust til landsins í mars, ríflega sextán þúsund Bandaríkjamenn og um níu þúsund Þjóðverjar. Alls voru erlendir ferðamenn um hundrað og eitt þúsund. Meira en tuttugu sinnum fleiri erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll fyrstu þrjá mánuði ársins en á sama tímabili í fyrra. Frá áramótum hafa tæplega 245 þúsund erlendir farþegar farið flugleiðina frá Íslandi. Í fyrra voru þeir einungis um tólf þúsund. Enn er þó langt í land að ná þeim fjölda sem var áður en kórónuveirufaraldurinn skall á. Farþegar það sem af er ári eru næstum helmingi færri en voru árið 2019, þá voru þeir 458 þúsund. Árið 2020 fækkaði þeim snögglega í marsmánuði vegna faraldursins, og voru í heildina ríflega 330 þúsund á tímabilinu janúar til mars. Íslendingar á faraldsfæti í mars voru um 34 þúsund en í sama mánuði í fyrra voru þeir einungis um þrjú þúsund. Ferðalög Íslendinga í mars slaga upp í það sem þau voru fyrir faraldurinn, í mars 2019 voru þau 43 þúsund, eða tæplega þriðjungi fleiri en nú.

Meira en tuttugu sinnum fleiri erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll fyrstu þrjá mánuði ársins en á sama tímabili í fyrra, þar af ríflega hundrað þúsund í mars.

2022

112

Kvennalandslið Íslands í fótbolta mætir Tékkum í undankeppni HM kvenna á morgun. Sigur tryggir íslenska liðinu efsta sæti riðilsins.

Við gerum okkur vel grein fyrir mikilvægi leiksins, segir Gunnhildur Yrsa Jónsdóttir, landsliðsfyrirliði, um leik Íslands og Tékklands í undankeppni HM kvenna í fótbolta á morgun. Sigur tryggir Íslandi efsta sæti riðilsins þegar tveir leikir eru eftir. Ísland er í öðru sæti riðilsins sem stendur en með sigri á morgun kemst Ísland upp fyrir Evrópumeistara Hollands og á topp riðilsins fyrir lokaleikina tvo í haust. Efsta lið riðilsins kemst beint á HM en liðið í öðru sæti fer í umspil og íslenska liðið gerir sér vel grein fyrir stöðunni. Sagði Gunnhildur Yra Jónsdóttir, fyrirliði, Ísland hefur mætt og unnið Tékka í tvígang á síðustu mánuðum; fyrst í undankeppni HM og svo í She Believesmótinu í Bandaríkjunum í febrúar. Þorsteinn Halldórsson, landsliðsþjálfari, segir Tékka með gott lið. Sagði Þorsteinn Halldórsson. Leikur Íslands og Tékklands er á morgun klukkan 15:30 í beinni útsendingu RÚV. Upphitun hefst í HM stofunni klukkan 15:10. Valur tryggði sér í gærkvöldi deildarmeistaratitil karla í handbolta með sigri á Selfossi, 38-26. Valsmenn urðu jafnir Haukum á toppi deildarinnar en Valur hafði betur í innbyrðisviðureignum liðanna og er því deildarmeistari. Valsmenn urðu Íslands- og bikarmeistarar á síðustu leiktíð og hafa unnið deildina og bikarinn á yfirstandandi leiktíð og því handhafar stóru titlanna þriggja. Úrslitakeppnin hefst 21. apríl og mætir Valur Fram í 8-liða úrslitum. Í úrslitakeppni kvenna í körfubolta slógu Haukar ríkjandi Íslandsmeistara Vals út í gærkvöldi með sigri í þriðja leik liðanna í undanúrslitum, 80-73. Haukar unnu alla þrjá leiki liðanna í undanúrslitum og mæta annað hvort Fjölni eða Njarðvík í úrslitum. Njarðvík er 2-1 yfir í einvígi þeirra liða eftir 72-51 sigur í gærkvöldi. Víkingur sigraði Breiðablik í meistarakeppni KSÍ í karlaflokki í fótbolta í gærkvöld, 1-0. Erlingur Agnarsson skoraði eina mark leiksins. Víkingar eru Íslands- og bikarmeistarar frá síðustu leiktíð en keppni hefst í Bestu deildinni á mánudaginn kemur. Bandaríkjamaðurinn Scottie Scheffler sigraði á fyrsta risamóti ársins í golfi í gærkvöldi, Mastersmótinu. Scheffler lék á 10 höggum undir pari samanlagt og var þremur höggum á undan Norður-Íranum Rory McIlroy. Þetta var fyrsti sigur Scheffler á risamóti en hann er efstur á heimslista karla í golfi.

2022

112

Forseti Úkraínu segir að tugþúsundir almennra borgara hafi fallið í árásum rússneska hersins á Mariupol. Borgin sé gjörónýt eftir sprengjuregnið. Kanslari Austurríkis hittir Pútín Rússlandsforseta í dag í von um að geta sannfært hann um tilgangsleysi innrásarinnar í Úkraínu.

Volodymyr Zelensky, forseti Úkraínu, segir að tugþúsundir almennra borgara hafi látið lífið í árásum rússneska hersins á borgina Mariupol. Þeir sem eftir eru hafast við matarlausir og án rafmagns og rennandi vatns. Borgin segir forsetinn að sé gjörónýt eftir árásirnar. Þetta kom fram þegar Zelensky ávarpaði suðurkóreska þingið í dag um fjarfundabúnað. Þetta sagði forsetinn að væri svo sem ekkert einsdæmi. Annað eins hefði margoft gerst á síðustu öld. Hann sagði að Suður-Kóreumenn gætu lagt baráttunni lið gegn rússneska innrásarhernum með því að senda úkraínska hernum vopn, allt frá flugvélum til skriðdreka. Með því móti björguðu þeir ekki einungis lífi Úkraínumanna heldur legðu þeir sitt af mörkum til að bjarga landinu sjálfu. Karl Nehammer, kanslari Austurríkis, hittir Vladimír Pútín Rússlandsforseta að máli í Moskvu í dag. Alexander Schallenberg utanríkisráðherra sagði í dag þegar hann kom til utanríkisráðherrafundar ESB-ríkja að nota yrði öll tækifæri sem gæfust til að binda enda á þær hörmungar sem úkraínska þjóðin gengi í gegn um þessa dagana, - upplýsa Rússlandsforseta um það sem væri að gerast utan Kremlarmúra. Schallenberg sagði að heimsóknin til Moskvu hefði verið ákveðin á laugardag eftir að kanslarinn kynnti sér ástandið í Úkraínu af eigin raun og ræddi við leiðtoga Tyrklands, Þýskalands og Evrópusambandsins auk Zelenskys forseta Úkraínu.

Forseti Úkraínu segir að tugþúsundir almennra borgara hafi fallið í árásum rússneska hersins á Mariupol. Borgin sé gjörónýt eftir sprengjuregnið. Kanslari Austurríkis hittir Pútín Rússlandsforseta í dag í von um að geta sannfært hann um tilgangsleysi innrásarinnar í Úkraínu.

2022

113

Úkraínumenn búa sig undir hörð átök í austurhluta landsins og þaðan hafa þúsundir íbúa flúið síðustu daga af ótta við herta sókn Rússa. Frans Páfi hvatti í morgun til vopnahlés yfir páskana.

Messa Páfa í Vatíkaninu í morgun þennan Pálmasunnudag var fyrsta útimessan frá því Ítalir skelltu í lás vegna kórónuveirunnar fyrir rúmum tveimur árum. Hann vék að stríðinu í Úkraínu, eins og hann hefur gert undanfarið, og sagði mannkynið enn á ný verða vitni á krossfestingu krists, bæði í andlitum mæðra sem missi eiginmenn og syni í stríðinu og hjá flóttafólki sem þurfi að flýja átökin með börnin sín í fanginu. We see this in the folly of war, where Christ is crucified yet another time, he said, adding, Christ is once more nailed to the Cross in mothers who mourn the unjust death of husbands and sons. He is crucified in refugees who flee from bombs with children in their arms. He is crucified in the elderly left alone to die; in young people deprived of a future; in soldiers sent to kill their brothers and sisters. Frans Páfi hvatti til þess að vopnahlé yrði komið á sem fyrst, ekki með vopnasendingum eða refsiaðgerðum, heldur samningaviðræðum. Óttast er að átökin í Austur-Úkraínu harðni á allra næstu dögum. Þúsundir Úkraínumanna hafa flúið borgir og bæi í austurhluta landsins af ótta við herta sókn Rússa. Fregnir hafa borist af nærri þrettán kílómetra langri bílalest rússneskra her- byrgða- og brynvagna austur af borginni Kharkiv, en talið er að Rússar ætli að beina nær öllum sínum herþunga þangað, í stað þess að berjast á mörgum vígstöðvum. Volodomyr Zelensky Úkraínuforseti segir herinn vel geta mætt þeim rússneska á vígvellinum en óskaði frekari aðstoðar, meðal annars hertari refsiaðgerðum, í samtölum við evrópska stjórnmálaforingja í morgun en það yrði í sjötta sinn sem Evrópusambandið grípur til beinna aðgerða gegn Rússum.

Rússar undirbúa herta sókn í Austur-Úkraínu og langar bílalestir hervagna stefna nú að borginni Kharkiv. Þúsundir íbúa hafa flúið af ótta við átökin fram undan.

2022

113

Brunavarnir Suðurnesja eru enn að reyna að slökkva í glæðum í timburhrúgum eftir að eldur kom upp í gær. Aðstoðarvarðstjóri telur að unnið verði fram á kvöld og mögulega eitthvað inn í nóttina.

Enn er unnið að því að slökkva í glæðum í timburhrúgum rétt hjá flokkunarstöð Íslenska gámafélagsins í Reykjanesbæ, eftir að mikill eldur kom þar upp í gær. Að sögn Davíðs Heimissonar, aðstoðarvarðstjóra Brunavarna Suðurnesja, hafa slökkviliðsmenn staðið í ströngu við slökkvistörf alveg síðan í gær og segist hann ekki sjá fyrir endann á þeim. Ekkert er vitað um eldsupptök að svo stöddu. Að sögn aðstoðarforstjóra Íslenska gámafélagsins hleypur tjónið vegna brunans á tugum milljóna. Davíð segir mikinn mannsskap hjá Brunavörnum Suðurnesja hafa sinnt slökkvistarfinu og allur þeirra búnaður verið notaður. Einnig hafi verið fengin aðstoð frá Grindavík.

Enn er unnið að því að slökkva í glæðum eftir bruna í flokkunarstöð Íslenska gámafélagsins í Reykjanesbæ í gær. Aðstoðarvarðstjóri telur að unnið verði fram á kvöld og mögulega eitthvað inn í nóttina.

2022

113

Kládí Claudie Wilson, héraðsdómslögmaður, telur að Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra skuldi fleirum afsökunarbeiðni en Vigdísi Häsler. Sigurður Ingi og Vigdís náðu sáttum á föstudag eftir að hann lét óviðurkvæmileg ummæli falla um hana í gleðskap tengdum Búnaðarþingi á dögunum. Samkvæmt heimildum fréttastofu snerust ummælin um húðlit og kyn Vigdísar. Claudie óttast að ummælin geti verið til þess fallin að auka fordóma gegn nýbúum og skerða enn frekar stöðu kvenna af erlendum uppruna á Íslandi.

Kládí Claudie Wilson, héraðsdómslögmaður, telur að Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra skuldi innflytjendum á Íslandi afsökunarbeiðni vegna ummæla um framkvæmdastjóra Bændasamtakanna. Ummælin séu til þess fallin að auka á fordóma í samfélaginu.

2022

113

Stjórn Kirkjugarða Reykjavíkurprófastsdæma klofnaði í afstöðu sinni til ráðningar á nýjum framkvæmdarstjóra. Fulltrúar úr þremur aðildarfélögum kusu gegn ráðningunni og stór hluti sat hjá við atkvæðagreiðsluna.

Sjö meðlimir stjórnar Kirkjugarða Reykjavíkurprófastsdæma, eða KGRP, kusu með ráðningu Ingvars Stefánssonar í stöðu framkvæmdarstjóra, þrír kusu á móti og fjórir sátu hjá við atkvæðagreiðsluna. Fulltrúi Siðmenntar í stjórninni segir að vinnubrögð framkvæmdastjórnar við ráðningu Ingvars hafi verið gagnrýnisverð. Hann segir að stjórn KGRP hafi fengið ónægar upplýsingar um umsækjandann og lítið hafi verið gert úr áminningu sem hann fékk fyrir kynferðislega áreitni á fyrri vinnustað árið 2015. Fulltrúar Siðmenntar og Ásatrúarfélagsins greiddu atkvæði gegn ráðningunni, sem og einn fulltrúi úr Þjóðkirkjunni. Allir sem greiddu atkvæði með ráðningunni voru fulltrúar söfnuða innan Þjóðkirkjunnar

2022

113

Búist er við sigri Emmanuels Macron í fyrri umferð frönsku forsetakosninganna í dag. Heldur hefur þó dregið saman með honum og Marine Le Pen, samkvæmt skoðanakönnunum, en hún sagðist sigurviss þegar hún greiddi atkvæði í morgun.

I feel good, I feel secure as I have since the beginning of this campaign, the culmination of many months of campaigning. And then I`ll tell you something that you can`t broadcast, but I hope that it will last 15 days more. Le Pen greiddi atkvæði snemma í morgun í heimaborg sinni Lens, í Norður-Frakklandi, og sagðist vonast til að sinni kosningabaráttu væri ekki lokið. Flestir búast við að Le Pen og Macron fái mest fylgi í fyrri umferðinni í dag og þau mætist í þeirri síðari eftir tvær vikur. Búist er við að mjórra verði á munum en þegar þau mættust síðast 2017, en þá fékk Macron 66 prósent atkvæða. Fylgi Macrons, samkvæmt skoðanakönnunum hefur dalað síðustu vikur á meðan bæði Le Pen og Jean-Luc Melenchon hafa sótt í sig veðrið. Undir það síðasta mældist Macron með rúm 26 prósent, Le Pen með um 22 og Melenchon með um sextán prósent. Margir eru því farnir að horfa til seinni umferðarinnar en það veltur töluvert á kjörsókn í dag hver það verður sem kemst þangað, en flestir spá því að góð þátttaka komi Macron betur en öðrum frambjóðendum. Velgengni þeirra tveggja sem komast í aðra umferðina veltur svo á því hvort þeim takist að tryggja sér stuðning þeirra sem heltast úr lestinni í fyrri umferðinni. Macron tókst til að mynda 2017 að tryggja sér stuðning breiðrar stjórnmálafylkingar, Front républicain, sem líkaði hvorki stefna Le Pen 2017, né föður hennar Jean-Marie Le Pen, árið 2002. Þá studdi fylkingin Jaques Chirac til endurkjörs, en engum Frakklandsforseta hefur síðan tekist að sitja lengur en eitt kjörtímabil. Það er stefna Macrons nú en alls óvíst að honum takist að tryggja sér stuðning Front républicain eða annarra andstæðinga sinna í dag, en það er lykillinn að sigrinum eftir tvær vikur. Von er á útgönguspám um klukkan sex í kvöld að íslenskum tíma, og úrslit ættu að liggja fyrir þegar líða fer á kvöldið.

Emmanuel Macron er sigurstranglegastur í fyrri umferð frönsku forsetakosninganna í dag. Hans helstu keppinautar hafa þó sótt mjög á síðustu daga, samkvæmt skoðanakönnunum.

2022

113

Prófessor í heimspeki segir að sala á hlutabréfum ríkisins í Íslandsbanka ýfi upp gömul sár frá því í hruninu. Hann segir mikilvægt að komast að því hvort að einhver hafi misnotað aðstöðu sína til þess að hyggla sér eða sínum.

Framkvæmdin við söluna hefur verið harðlega gagnrýnd, bæði innan þings og utan. Hagfræðingur sem sat í rannsóknarnefnd um bankahrunið telur að lög hafi verið brotin með því að selja til lítilla fjárfesta. Þá hafi framkvæmdin verið allt of dýr, en kostnaðurinn við útboðið var 700 milljónir króna. Bréfin voru seld með fimm króna afslætti, þrátt fyrir mikla umfram eftirspurn. Heildarafsláttur ríkisins af söluverðinu voru 2,25 milljarðar króna. Meðal kaupenda voru aðilar sem léku stór hlutverk í hruninu, faðir fjármálaráðherra og starfsmenn Íslandsbanka. Vilhjálmur Árnason, heimspekiprófessor, segir mikilvægt að ráðast í rannsókn á söluferlinu.

Prófessor í heimspeki segir mikilvægt að komast að því hvort einhver hafi misnotað aðstöðu sína í tengslum við sölu á hlutabréfum ríkisins í Íslandsbanka.

2022

113

Formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga segir að skipan kjörstjórna víða um land sé í algjöru uppnámi út af nýjum hæfisreglum kjörstjórnarmanna. Mistök hafi verið gerð þegar kosningalögum var breytt.

Formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga segir að nýjar hæfisreglur kjörstjórnarmanna hafi sett kosningaundirbúning í mörgum sveitarfélögum í algjört uppnám. Hún telur að mistök hafi verið gerð þegar kosningalögum var breytt. Ný kosningalög tóku gildi um áramótin og reynir í fyrsta skipti á þau í komandi sveitarstjórnarkosningum. Sérstakar breytingar voru gerðar á reglum um hæfi kjörstjórnarmanna. Áður gat fólk ekki tekið sæti í kjörstjórn ef foreldrar, börn, systkini eða maki voru í framboði. Nú á það sama við um afa, ömmur, systkini foreldra og maka þeirra. Einnig frændsystkini, tengdabörn, barnabörn og nánast öll önnur fjölskyldutengsl. Aldís Hafsteinsdóttir formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga segir að þetta hafi valdið miklum vandræðum og erfiðlega hafi gengið að manna kjörstjórnir. Kjörstjórnir voru auðvitað löngu mannaðar. Flest sveitarfélög og öll sveitarfélög skipa kjörstjórnir í upphafi kjörtímabils um leið og þeir skipa í aðrar nefndir. En síðan hafa þessar breytingar á lögunum sett þessa skipan mjög víða í algjört uppnám. Hversu mikið uppnám þá? Það er ljóst víða þarf jafnvel meirihluti kjörstjórnar að víkja. Það er á mörgum stöðum þar sem reynslumiklir og hæfir kjörstjórnarmenn geta ekki lengur verið í þeim störfum. Þannig að þetta er mjög bagalegt og það er í raun mjög alvarlegt að þetta skuli hafa gerst með þessum hætti En setur þetta kosningarnar sjálfar í uppnám? Nei ég held nú ekki. En það verður miklu snúnara fyrir þá sem eftir sitja í kjörstjórnum tala nú ekki um ef að út úr því starfi eru að hverfa þeir sem hvað mesta reynslu hafa haft Sums staðar, til dæmis á Akranesi , hefur öll yfirkjörstjórnin þurft víkja og líka nokkrir varamenn. getur verið að þessi lagabreyting að það hafi hreinlega verið gerð mistök þegar þessi lög voru samþykkt? Já ég held að það sé ekki annað hægt en að orða það þannig. Það er gengið miklu lengra í þessari breytingu heldur en sveitarstjórnarlög almennt gera ráð fyrir. Það að gera einhvern vanhæfan til að taka þátt í allri vinnu kjörstjórnar af því að amma hans situr neðarlega á lista einhvers staðar er náttúrulega ekki í anda neins þess sem við vinnum eftir hvað varðar hæfi opinberra fulltrúa Ég held að það sé alveg ljóst að það verður að breyta þessum lögum en skaðinn er skeður hvað varðar komandi sveitarstjórnarkosningar. Þannig að núna þurfa kjörstjórnir að búa sig undir nýjan og breyttan veruleika og nýir aðilar þurfa að taka sæti í kjörstjórnum núna. Þannig að þessar kosningar fara fram með þessum hætti en það er ljóst að þessum lögum verður að breyta

Formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga segir að skipan kjörstjórna víða um land sé í algjöru uppnámi út af nýjum hæfisreglum kjörstjórnarmanna. Mistök hafi verið gerð þegar kosningalögum var breytt.

2022

113

Skautafélag Akureyrar er Íslandsmeistari í íshokkí kvenna. SA tryggði sér sigurinn með gullmarki í þriðja leiknum gegn Fjölni í úrslitum í gærkvöld.

SA vann fyrstu tvo leikina í einvíginu og gat því tryggt sér titilinn í þriðja leiknum á Akureyri í gærkvöld. Leikurinn var jafn og markalaust var eftir þrjá leikhluta. SA tryggði sér svo sigurinn í framlengingu. Ragnhildur Kjartansdóttir, fyririliði SA, skoraði úrslitamarkið í framlengingunni. Þetta var 16 Íslandsmeistaratitilinn í röð, - en hvernig er tilfinningin að landa titli á þennan hátt? Átta liða úrslitin í Íslandsmótinu í körfubolta karla héldu áfram í gær þegar tveir leikir fóru fram. Njarðvík er komið í 2-0 í einvígi liðsins gegn KR eftir góðan 74-67 sigur á Meistaravöllum í Vesturbænum. Næsti leikur liðanna er á þriðjudag. Njarðvíkingar geta þá tryggt sér sæti í undanúrslitum. Þá jöfnuðu Grindvíkingar metin í einvígi sínu gegn Þór frá Þorlákshöfn með naumum eins stigs sigri 86-85, og staðan því 1-1 í einvíginu en þrjá sigra þarf til að komast í undanúrslitin. Fjórði og síðasti hringu Masters risamótsins í golfi fer fram í dag. Fyrir lokahringinn er Scottie Scheffler efstur á samtals níu höggum undir pari, með þriggja högga forystu á næsta mann, Cameron Smith. Scheffler lék sinn sísta hring á mótinu til þessa í gær en hann fékk fimm skolla en þó sex fugla og lauk hringnum á 71 höggi eða einu höggi undir pari vallarins. Smith lék betur í gær, á 68 höggum, og vann sér inn eitt högg á Scheffler fyrir lokahringinn. Svo virðist sem baráttan um græna jakkann verði á milli þeirra en hvorugur hefur unnið risamót til þessa.

Skautafélag Akureyrar er Íslandsmeistari í íshokkí kvenna.

2022

114

Þriðjungur þjóðarinnar hefur veitt Úkraínumönnum stuðning með beinu fjárframlagi og nær allir landsmenn telji Ísland standa sig vel þegar kemur að móttöku flóttafólks frá Úkraínu, samkvæmt nýjum Þjóðarpúlsi Gallup.

Nær þriðjungur þjóðarinnar hefur veitt Úkraínumönnum stuðning með beinu fjárframlagi og ríflega fjórðungur hefur keypt vöru eða þjónustu þar sem ágóði eða hluti hans fer til stuðnings málefninu. Þetta kemur fram í niðurstöðum Þjóðarpúls Gallup. Í niðurstöðunum kemur fram að hátt í fimmtungur þjóðarinnar hefur gefið fatnað eða aðra hluti í söfnun fyrir Úkraínumenn og fólk er líklegra til að hafa veitt Úkraínumönnum stuðning með beinu fjárframlagi, eftir því sem það hefur meiri menntun. Þau sem segjast kjósa Pírata eru líklegust til að hafa veitt beinan fjárstuðning. Þá eru nær allir landsmenn sammála um að Rússar hafi framið stríðsglæpi í Úkraínu og eigi að svara til saka fyrir alþjóðlegum dómstólum. Langflestir landsmenn telja að Íslendingar séu að standa sig vel þegar kemur að móttöku flóttafólks frá Úkraínu, eða nær 84 prósent á meðan tæplega fjögur prósent telja að við séum að standa okkur illa. Konur frekar en karlar telja að við séum að standa okkur vel í móttöku flóttafólks og fólk telur það frekar eftir því sem það er eldra. Þau sem segjast kjósa Sjálfstæðisflokkinn ef kosið yrði til Alþingis í dag, telja helst að við séum að standa okkur vel, og næst á eftir þau sem kysu Flokk fólksins en síst þau sem kysu Pírata eða Vinstri græn.

Þriðjungur þjóðarinnar hefur veitt Úkraínumönnum stuðning með beinu fjárframlagi og nær allir landsmenn telja Ísland standa sig vel þegar kemur að móttöku flóttafólks, samkvæmt nýjum Þjóðarpúlsi Gallup.

2022

114

Samþykkt hefur verið að opna tíu flóttaleiðir fyrir almenna borgara frá hersetnum svæðum Úkraínu. Talið er að Rússar hafi skipt um æðstráðanda yfir hernaðaraðgerðunum og hyggist þannig endurskipuleggja innrásina.

Rússar virðast ekki hafa náð markmiðum sínum á þeim 44 dögum sem liðnir eru frá upphafi innrásarinnar. Þeim hefur mistekist að ná mikilvægum borgum á sitt vald og hafa nú beint sjónum sínum að Donbas í austurhluta landsins. Volodymyr Zelenskyy fundaði með Ursulu von der Leyen, forseta framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, og Josep Borrell, utanríkismálastjóra sambandsins, í Kænugarði í gær. Þar ítrekaði von der Leyen samstöðu Evrópu með Úkraínu og Borrell sagði tvö orð lýsa því sem væri að gerast í landinu. Annars vegar mistök - og vísaði hann þar í árangur rússneska hersins, og hins vegar hryllingur. two words to describe what`s happening in Ukraine. One word is failure. A big failure of the Russian army that hasn`t been able to overcome your courage. And the word is horror. Vestrænir embættismenn segja Rússa nú hafa skipt um æðstráðanda yfir hernaðaraðgerðum í Úkraínu og hyggist þannig endurskipuleggja innrásina. Nýskipaði hershöfðinginn, Alexander Dvornikov, hafi mikla reynslu af hernaðarskipulagningu eftir bardaga í Sýrlandi. Aðstoðarforsætisráðherra Úkraínu greindi síðan frá því í morgun að samþykkt hefði verið að opna tíu flóttaleiðir fyrir almenna borgara úr hersetnum svæðum landsins. Meðal annars verður íbúum hafnarborgarinnar Mariupol heimilað að aka burt á einkabílum. Þá hefur fólki í Luhansk-héraði verið ráðlagt að forða sér þar sem loftárásir Rússa færast sífellt í aukana. Samkvæmt upplýsingum úkraínskra yfirvalda hafa 176 börn farist í árásum Rússa frá upphafi innrásar og 324 hafa særst.

Talið er að Rússar hafi skipt um æðstráðanda yfir hernaðaraðgerðunum í Úkraínu og hyggist þannig endurskipuleggja innrásina. Samþykkt hefur verið að opna tíu flóttaleiðir fyrir almenna borgara frá hersetnum svæðum.

2022

114

Stjórnvöld í Sádí Arabíu hyggjast leyfa milljón gestum að heimsækja Mekka á hadsjí, árlegri pílagrímshátið múslima. Pílagrímsferð til Mekka er einn af fimm meginstólpum Íslamstrúar.

Stjórnvöld krefjast þess að allir pílagrímar skuli fullbólusettir og að allir sem koma erlendis frá þurfa að undirgangast PCR-próf. Eins mega aðeins einstaklingar undir 65 ára aldri heimsækja Mekka að þessu sinni. Kórónuveirufaraldurinn varð til þess að Sádar drógu mjög úr hátíðahöldum í tengslum við hadjsí. Til að mynda var aðeins eitt þúsund pílagrímum leyft að heimsækja Mekka árið 2020. Árið eftir máttu 60 þúsund fullbólusettir Sádar sækja Mekka heim. Þá var valið með handahófsútdrætti hverjir gætu farið þangað. Árið fyrir upphaf faraldursins komu 2,5 milljónir pílagríma til Mekka. Sádar segja brýnt að tryggja öryggi pílagríma ásamt því að auðvelda fleirum að sækja Mekka heim. Takmarkanir áranna 2020 og 2021 vöktu gremju meðal trúaðra enda borgin helga lokuð öðrum en innfæddum. Takmarkanirnar snertu efnahag ríkisins nokkuð enda námu árlegar tekjur af pílagrímum 12 milljörðum bandaríkjdala árlega. Allir múslimar eiga að fara í pílagrímsferð til Mekka að minnsta kosti einu sinni á ævinni, hafi þeir ráð á og heilsu til. Ríflega 751 þúsund hafa greinst með COVID-19 í Sádí Arabíu frá því faraldurinn skall á og rétt rúm níu þúsund hafa látist. Sádar eru 34 milljónir en í mars var flestum samkomutakmörkunum aflétt í landinu.

2022

114

Þingmenn innan raða ríkisstjórnarinnar telja að Bankasýsla ríkisins hafi klúðrað sölu hlutabréfa í Íslandsbanka og að stjórn Bankasýslunnar ætti að víkja. Ekki komi til greina að selja fleiri hlutabréf í bankanum fyrr en öll kurl eru komin til grafar. Þingmenn stjórnarandstöðunnar kalla eftir óháðri rannsóknarnefnd sem hafi víðtækari rannsóknarheimildir en Ríkisendurskoðandi.

Ríkisendurskoðandi hefur fallist á beiðni fjármálaráðherra að gera úttekt á sölunni. Bjarni segir ekkert því til fyrirstöðu að undirbúa frekari úttektir á ferlinu á meðan vinnu stofnunarinnar stendur. Orri Páll Jóhannsson, þingmaður VG, tekur í svipaðan streng. Þetta sagði Orri Páll í Vikulokunum á Rás eitt í morgun. Þeir eru báðir sammála um það að ekki sé hægt að halda áfram með sölu bankans fyrr en niðurstaða rannsóknar liggur fyrir. Sigmar Guðmundsson, þingmaður Viðreisnar, kallar eftir því að rannsóknarnefnd verði skipuð sem hafi víðtækari rannsóknarheimildir en Ríkisendurskoðandi hefur og bendir á að Ríkisendurskoðun hafi ekki fundið að sölu Búnaðarbanka sem síðar kom í ljós að var ekki í lagi.

Bankasýslan klúðraði sölu hlutabréfa Íslandsbanka og stjórn hennar þarf að víkja. Þetta er mat þingmanna Vinstri grænna sem útiloka frekari sölu á hluta ríkisins í bankanum fyrr en búið er að rannsaka fyrra útboð.

2022

114

Andleg heilsa er verst meðal ungra kvenna og einmanaleiki er algengastur meðal fullorðinna á aldrinum 18 til 24 ára. Þetta kemur fram í nýrri könnun Embættis landlæknis sem framkvæmd var af Gallup.

Sjötíu prósent fullorðinna Íslendinga mátu andlega heilsu sína góða eða mjög góða árið 2021. Ekki er marktækur munur á milli áranna 2020 og 2021 en þegar miðað er við árið 2019, þegar sjötíu og sex prósent fullorðinna Íslendinga mátu andlega heilsu sína góða eða mjög góða, er staðan marktækt verri árið 2021. Mikla lækkun, eða um og yfir tíu prósentustigum, má einnig sjá í aldurshópunum 25 til 34 ára og 35 til 44 ára, hjá báðum kynjum frá 2019 til 2021. Jafnt og þétt hefur fjölgað í hópi fullorðinna sem greina frá einmanaleika og hefur hlutfallið tvöfaldast frá árinu 2016, þegar það var einungis sjö prósent.~Árið 2021 sögðust þrettán prósent fullorðinna finna oft eða mjög oft fyrir einmanaleika, eða tólf prósent karla og þrettán prósent kvenna. Áfram er hlutfall þeirra sem greina oft eða mjög oft frá einmanaleika hæst meðal yngsta aldurshópsins~og lægst meðal þess elsta. Samkvæmt niðurstöðunum má greina marktæka hækkun á hlutfalli þeirra sem segjast oft eða mjög oft finna fyrir einmanaleika meðal karla í aldurshópnum 35 til 44 ára og 45 til 54 ára. Í þeim fyrrnefnda hefur orðið tæplega tvöföldun frá árinu 2019.

2022

114

Spennan eykst í hinum ýmsu boltaíþróttum hér á landi þar sem úrslitakeppnir eru víða komnar á stað. Átta liða úrslitin í úrslitakeppni karla í körfubolta héldu áfram í gærkvöld.

Tveir leikir voru í 8 liða úrslitunum í körfubolta karla í gær. Í fyrri leiknum vann Valur nauman sigur á Stjörnunni 94-92 í tvíframlengdum leik. Valsmenn eru nú komnir í 2-0 í einvíginu en liðið sem fyrr vinnur þrjá leiki kemst í undanúrslit. Í seinni leiknum vann Keflavík sannfærandi 17 stiga sigur á Tindastóli 92-75. Tindastóll vann fyrri leikinn og því er jafnt í einvíginu 1-1. Skautafélag Akureyrar SA getur tryggt sér Íslandsmeistaratitilinn í íhokkí kvenna í kvöld. Liðið fær þá Fjölni í heimsókn í þriðja leik liðanna en SA vann fyrstu tvo leikina. Þrjá sigra þarf í úrslitaeinvíginu til að tryggja sér Íslandsmeistaratitilinn. Fram gæti tryggt sér deildarmeistaratitilinn í Olís deild kvenna í handbolta í dag. Liðið tekur á móti Val í toppslag. Fram verður deildarmeistari með sigri en Valskonur geta, með sigri, stolið toppsætinu og komið sér í kjöstöðu fyrir lokaumferðina. Bandaríkjamaðurinn Scottie Scheffler náði í gærkvöld fimm högga forystu eftir annan hringinn á Mastersmótinu í golfi. Aldrei í sögu mótsins hefur keppandi sem hefur náð fimm högga forystu eftir tvo hringi misst niður forskotið á síðari tveimur dögunum. Tiger Woods gekk ekki jafn vel í gær og í fyrradag. Hann fékk fjóra skolla á fyrstu fimm holunum en náði svo að bjarga sér fyrir horn á brautunum sem á eftir komu og komst í gegnum niðurskurðinn. Þriðji hringur mótsins hefst síðar í dag. Einn leikur var í ensku úrvalsdeildinni í fótbolta gærkvöld þegar Newcastle vann afar mikilvægan sigur á Wolves 1-0. Newcastle er eftir sigurinn í 14. sæti með 34 stig og er svo gott sem búið að kveðja fallbaráttuna. Liðið er nú 10 stigum frá fallsæti.

2022

114

Varnarmálaráðherra Noregs hefur sagt af sér embætti eftir að hafa viðurkennt að hafa átt í nánu sambanndi við mun yngri konu. Hann neitar þó að hafa verið í valdastöðu gagnvart henni.

Jonas Garh Store, forsætisráðherra Noregs, staðfesti á blaðamannafundi í morgun að hann hefði fengið uppsagnarbréf Odds Rogers Enoksen, varnarmálaráðherra landsins í hendur. Norska dagblaðið Verdens Gang hafði greint frá því að Enoksen hefði átt í áralöngu sambandi við konu sem hann kynntist á viðburði í Norður-Noregi árið 2005 og hittust þau aftur þegar hún kom í skólaferð á norska þingið sama ár, þá aðeins átján ára gömul. Hún lýsti því í blaðinu að hún hefði haft mikinn áhuga á stjórnmálum og verið með stjörnur í augum þegar hún hitti Enoksen. Að sögn konunnar hittust þau að minnsta kosti tólf sinnum á skrifstofu hans á árunum 2006 til 2007. Enoksen viðurkennir í samtali við Verdens Gang að hún hafi komið á skrifstofuna á þessum tíma en segir þau ekki hafa orðið náin fyrr en árið 2007 þegar hann hætti í ríkisstjórn. Hann baðst afsökunar en sagðist ekki hafa verið í valdastöðu gagnvart henni. Ekki liggur fyrir hver tekur við embætti varnarmálaráðherra.

Varnarmálaráðherra Noregs hefur sagt af sér embætti eftir að hafa viðurkennt að hafa átt í nánu sambandi við mun yngri konu, sem hófst eftir að hún kom í heimsókn með skóla sínum á norska þingið, þá aðeins átján ára.

2022

114

Héraðsdómur Reykjaness dæmdi í vikunni konu í fjögurra ára fangelsi fyrir mansal og brot í nánu sambandi gagnvart fjórum stjúpbörnum sínum. Börnin gerði hún út í nauðungarvinnu.

Dómurinn hefur ekki verið birtur á vef Héraðsdóms Reykjaness en Morgunblaðið greinir frá dómsniðurstöðu. Fréttastofa fjallaði fyrst um ákæruna á hendur konunni í desember í fyrra. Konan var gift föður barnanna, flutti þau hingað til lands og útvegaði þeim vinnu hjá fyrirtæki þar sem hún var verkstjóri og stýrði daglegum rekstri. Þar lét hún þrjú barnanna vianna allt að 13 klukkustundir á dag, sex til sjö daga vikunnar og það fjórða í allt að tvær klukkustundir á dag, þrjá daga vikunnar. Laun barnanna, rúmar 16 milljónir króna, nýtti hún í eigin þágu að því er segir í ákæru. Millifærði hún peninginn af reikningum barnanna yfir á eigin reikninga eða kreditkort. Auk þess mun hún hafa bannað börnunum að stunda tómstundir, hitta vini sína og neitað elstu börnunum að fara í framhaldsskóla og haft í hótunum um að senda þau aftur til heimalands síns. Þetta mun vera í fyrsta skipti sem sakfellt er fyrir mansal síðan árið 2010.

Íslensk kona hefur verið dæmd í fjögurra ára fangelsi fyrir mansal. Hún gerði stjúpbörn sín út í nauðungarvinnu.

2022

115

Finnska ríkisstjórnin hefur brugðist við innrás Rússa í Úkraínu með því að tilkynna um aukin útgjöld til varnarmála næstu fjögur árin. Áhugi Finna á inngöngu í Atlantshafsbandalagið hefur aukist eftir innrásina.

Ákveðið hefur verið að hækka framlög til varnarmála í Finnlandi um sem nemur 2,2 milljörðum evra á komandi árum. Fjármununum verður meðal annars varið til að greiða hundruðum atvinnuhermanna laun. Auk þess verður landamæraöryggi eflt og aukið við vopnakaup, þar á meðal eldflaugar og skotvopn. Finnland á landamæri að Rússlandi og Sanna Marin, forsætisráðherra segir að átökin í Úkraínu hafi orðið til þess að vekja Finna til umhugsunar um stöðu sína og viðhorf til varnarmála. Hún segir að framhaldið þurfi að ígrunda af kostgæfni en jafnframt nokkuð hratt á vormánuðum. Hershöfðinginn Timo Kivinen, æðsti yfirmaður varnarmála í Finnlandi, segir hernum brýnt að geta brugðist hratt við utanaðkomandi ógn, óháð umræðunni um NATÓ-aðild. Hann segir að þegar verði tekið til við að efla hervarnir í landinu. Þrátt fyrir að Finnland sé ekki í Atlantshafsbandalaginu tekur það fullan þátt í heræfingum bandalagsins. Allt fram að innrás Rússa í Úkraínu sýndu skoðanakannanir mikla andstöðu landsmanna við inngöngu en í síðasta mánuði leiddi könnun ríkisútvarpsins YLE í ljós að 62 af hundraði Finna vilja nú ganga í Atlantshafsbandalagið.

2022

115

Tryggingastofnun braut á rétti öryrkja með því að skerða sérstaka uppbót á lífeyri konu því hún hafði búið erlendis um skeið. Hæstiréttur felldi dóm þessa efnis í gær. Formaður Öryrkjabandalagsins skorar á ríkisstjórnina að greiða öryrkjum uppbótina til baka aftur til ársins 2009.

Konan stefndi Tryggingastofnun þar sem stofnunin skerti sérstaka uppbót sem konan fékk á lífeyri vegna framfærslu. Sú uppbót var hugsuð til að bæta stöðu þeirra sem gátu ekki framfleytt sér að öðrum kosti. Tryggingastofnun taldi hins vegar að þar sem konan hefði tvívegis búið erlendis mætti skerða bætur hennar sem því nemur. Þá afstöðu byggði stofnunin á reglugerð sem skorti hins vegar heimild í lögum. Þuríður Harpa Sigurðardóttir er formaður öryrkjabandalagsins Hún segir þetta þýða að þúsundir öryrkja eigi nú ógreiddar upphæðir inni.

2022

115

Atkvæði verða greidd í dag á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna um hvort Rússar verði reknir úr mannréttindaráðinu vegna mannréttindabrota í Úkraínu. Tveir þriðjuhlutar aðildarþjóðanna verða að samþykkja brottreksturinn til að tillaga um hann öðlist gildi.

Allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna greiðir atkvæði í dag um tillögu Bandaríkjastjórnar um að reka Rússland úr mannréttindaráðinu vegna mannréttindabrota í Úkraínu. Rússar vara aðildarþjóðirnar við því að samþykkja tillöguna. Tilmæli til íbúa í austurhluta Úkraínu um að forða sér vegna yfirvofandi hernaðaraðgerða Rússa voru ítrekuð í dag. Sendiherra Bandaríkjanna hjá Sameinuðu þjóðunum lagði til á mánudag að Rússum yrði vísað úr mannréttindaráðinu eftir að Úkraínumenn sökuðu rússneska hermenn um að hafa framið fjöldamorð í bænum Bucha meðan þeir höfðu hann á valdi sínu. Fullyrt hefur verið að Rússar hafi framið stríðsglæpi í bænum þegar hundruð almennra borgara voru skotin til bana. Stjórnvöld í Kreml bera af sér sakir og segja Úkraínumenn hafa sviðsett voðaverkin. Fulltrúar 193 aðildarríkja Sameinuðu þjóðanna greiða atkvæði í dag um tillögu Bandaríkjastjórnar. Tveir þriðjuhlutar þurfa að samþykkja hana svo hún öðlist gildi. Rússar segja að litið verði á það sem tákn um óvináttu þeirra þjóða sem samþykkja tillöguna eða sitja hjá. Utanríkisráðherrar G7-landanna svonefndu samþykktu í dag að mæla með því að Rússar verði reknir úr ráðinu. Sergiy Gaiday, hérðasstjóri í Lugansk, í austurhluta Úkraínu, ítrekaði í dag tilmæli til íbúanna að leggja á flótta undan yfirvofandi stórsókn rússneska hersins í landshlutanum. Hann setti myndskeið á Telegram samskiptavefinn um að hver væri að verða síðastur að forða sér. Búast mætti við árásum á hvern einasta bæ og þorp í héraðinu. Þær væru þegar hafnar og ættu eftir að harðna til muna á næstu dögum.

Atkvæði verða greidd í dag á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna um hvort Rússar verði reknir úr mannréttindaráðinu vegna mannréttindabrota í Úkraínu. Tveir þriðjuhlutar aðildarþjóðanna verða að samþykkja brottreksturinn til að tillaga um hann öðlist gildi.

2022

115

Fjármálaráðherra ætlar að hafa frumkvæði að því að ríkisendurskoðun fari yfir alla framkvæmd útboðsins við söluna á hlut ríkisins í Íslandsbanka og hann hefur fulla trú á því að það standist skoðun. Kallað var eftir því að þingið skipti óháða rannsóknarnefnd um málið á Alþingi í morgun.

Mikill hiti hefur verið í umræðum á Alþingi nú fyrir hádegi og þingmönnum heitt í hamsi vegna sölunnar á hlut ríkisins í Íslandsbanka, hvernig að henni hafi verið staðið og hverjir hafi fengið að kaupa og á hvaða verði. Listinn var birtur síðdegis i gær og á honum eru meðal annarra Benedikt Sveinsson, faðir fjármálaráðherra, og margir sem léku stórt hlutverk í bankakerfinu í hruninu. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir er á Alþingi, þú hefur fyglst með í morgun, hvað ber hæst? þá tel ég rétt að þingið skipi rannsóknarnefnd óháða sjálfstæða rannsóknarnefnd sem að fer yfir þessa einkavæðingu

Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra ætlar að hafa frumkvæði að því að ríkisendurskoðun fari yfir alla framkvæmd útboðsins við söluna á hlut ríkisins í Íslandsbanka og hann hefur fulla trú á því að það standist skoðun. Stjórnarandstaðan vill að óháðri rannsóknarnefnd verði falið það hlutverk.

2022

115

Allt að níutíu prósentum af öllum þorski sem kom í net sjö grásleppubáta, í sex daga eftirliti Fiskistofu, var kastað aftur í sjóinn. Brottkast var hjá öllum grásleppubátum sem myndaðir voru með dróna Fiskistofu þennan tíma.

Flogið var með dróna Fiskistofu yfir grásleppubáta við veiðar dagana 23. til 29. mars. Á þessum tíma voru 29 bátar farnir til veiða, en flogið var yfir sjö báta. Í Morgunblaðinu er haft eftir Elínu B. Ragnarsdóttur, sviðsstjóra hjá Fiskistofu, að flogið hafi verið yfir bátana oftar en einn dag og fleiri en eitt flug á dag. Brottkast hafi greinst í öll skipti og þrjátíu til níutíu prósentum af öllum þorski kastað aftur í sjóinn. Grásleppuvertíðin hófst tuttugasta mars og talsvert hefur verið af þorski í grásleppunetin. Bátarnir hafa fært sig nær landi til að flýja þorskinn og hefur þessi meðafli farið minnkandi. Elín segir enn verið að vinna úr gögnum frá eftirlitinu, en ljóst sé að stórum hrygningaþorski hafi þarna verið kastað fyrir borð. Brottkastið verði kært til lögreglu. Landssamband smábátaeigenda hefur vakið athygli á því að Fiskistofu skofti lagaheimildir til eftirlits með drónum. Án þess þó að neita fyrir brottkast. LS bendir á þetta í umsögn við frumvarp matvælaráðherra um breytingar á lögum á sviði fiskveiðistjórnar. Þarna sé Fiskistofa á gráu svæði með notkun dróna til eftilits með fiskveiðum og viðurlaga í kjölfarið, þar sem frumvarpinu sé ætlað að ákvæði þess efnis komist í lög.

Útgerðir sjö grásleppubáta eiga á hættu að verða kærðar til lögreglu fyrir brottkast. Allt að níutíu prósent af öllum þorski sem kom í grásleppunet þessarra báta í drónaeftirliti Fiskistofu var kastað aftur í sjóinn.

2022

115

Fréttastofa náði tali af Bjarna Benediktssyni fjármálaráðherra í morgun og spurði hann meðal annars um kaup föður hans á hlut í Íslandsbanka.

Hafdís: Salan á íslandsbanka. Vissurðu að faðir þinn hefði keypt hlut í bankanum? Nei ég sá það nú bara fyrst í gær að hlutafélag hans var á lista yfir þá sem fengu úthlutað í útboðinu. Hafdís: og hvað finnst þér um það? Ja ég skil að það veki spurningar hjá fólki en í ljósi þess að ég hef ekki komið með neinum hætti að því að ákveða úthlutun til einstakra aðila heldur giltu um það almennar gegnsæjar reglur að þá finnst mér það alveg geta staðist skoðun. Á meðal þeirra sem keyptu hlutabréf með afslætti í útboðinu voru menn sem léku stórt hlutverk í fjármálakerfinu í aðdraganda efnahagshrunsins 2008. Þá eru á kaupendalistanum minnst tvö félög sem tengjast málum sem héraðssaksóknari rannsakar. Eignarhaldsfélagið Steinn sem keypti hluti fyrir 296 milljónir króna. Það er til helminga í eigu Þorsteins Más Baldvinssonar og Helgu S. Guðmundsdóttur. Hins vegar félagið er Lyf og heilsa. Það keypti hlutabréf fyrir 225 milljónir. Styr hefur staðið um það félag síðustu árin. Bjarni segir að útboðið hafi boðið fjölbreyttum hópi að borðinu og þannig komið í veg fyrir að lífeyrissjóðirnir sætu einir að kaupunum. Ég tel að hlutur einkaaðilla í þessu útboði hafi verið mikilvægur. Hafdís: En þarna eru stórir leikendur úr hruninu. Þarna eru félög manna sem sæta rannsókn fyrir lögbrot. Er bankinn betur kominn í höndum þeirra en í höndum rikisins áfram? Ég held að hin almennu lög á íslandi geri ráð fyrir því að jafnvel fangar í fangelsi geti keypt hlutabréf. Ég held að hérna sértu að rugla saman tvennu. Þú ert að rugla saman fólk sem er til rannsóknar og á ekki að fá meðhöndlun eins og dæmt fólk og hins vegar lögaðilanum sem hér átti í hlut. Þarna erum viðkomin inn á grundvallaratriiði sem snúa að því hversu fjrálst fólk er jafnvel þó það hafi veirð til rannsóknar. Hafdís: Frjálst til að kaupa eigi það peninga til þess en jafnvel til rannsóknar um það hvernig þeir fjármunir hafa komið til? Já, þannig leggur þú það upp. Ég get bara bent á það að hérna giltu almennar reglur. EItt fyrir alla. Þú þurftir að vera hæfur fjárfestir. Í lögum er búi að binda inn þá skyldu að þeir sem vildu fara með virkan eignarhlut þeir þurftu að fara í gegnum síju eða svona þrengra nálarauga.

2022

115

Ísland mætir í dag Hvíta-Rússlandi í undankeppni fyrir HM kvenna í fótbolta 2023. Leikurinn er í Serbíu, þar sem Hvít-Rússum er meinað að spila á heimavelli vegna stuðnings landsins við innrás Rússa í Úkraínu. Við þurfum að leggja hart að okkur, segir landsliðsþjálfarinn.

Ísland er sem stendur í öðru sæti undanriðilsins, tveimur stigum á eftir Hollandi en hefur leikið einum leik færra. Sigur í dag færir íslenska liðið því í efsta sæti riðilsins. Efsta sætið gefur beinan þátttökurétt á HM, en liðið í öðru sæti fer í umspil. Hvít-Rússar eru í fjórða sæti riðilsins en hafa sýnt góða leiki að undanförnu og Þorsteinn Halldórsson, landsliðsþjálfari, segir þurfa þolinmæði og hugrekki til að sigrast á Hvít-Rússum. Sagði Gunnhildur Yrsa Jónsdóttir, áður heyrðum við í Þorsteini Halldórssyni. Þær Dagný Brynjarsdóttir og Glódís Perla Viggósdóttir leika í dag 100. leik sinn fyrir íslenska A-landsliðið, fari svo að þær spili. Flautað verður til leiks í Belgrad í Serbíu klukkan fjögur í dag og er leikurinn sýndur beint á RÚV, upphitun hefst í HM-stofunni þegar klukkuna vantar 20 mínútur í fjögur. Njarðvík og Þór Þorlákshöfn unnu leiki sína í fyrstu umferð 8-liða úrslita úrvalsdeildar karla í körfubolta í gærkvöldi. Njarðvík, sem er deildarmeistari, tók á móti KR og vann með 99 stigum gegn 90. Þórsarar, sem eru ríkjandi Íslandsmeistarar, lögðu Grindavík í sínum leik, 93-88. Liðin mætast næst á laugardagskvöld. Valur komst í gærkvöldi í kjörstöðu í úrvalsdeild karla í handbolta með sigri á toppliði Hauka að Hlíðarenda, 40-34. Haukar hefðu orðið deildarmeistara með sigri en liðin eru nú með jafnmörg stig í efsta sæti en Valsmenn hafa betri árangur í innbyrðisleikjum liðanna, og verða því deildarmeistarar með sigri á Selfossi í lokaumferðinni á sunnudag. Nánari umfjöllum um leiki gærkvöldsins í hinum ýmsu deildum má finna á ruv.is.

Ísland mætir Hvíta-Rússlandi í undankeppni heimsmeistaramóts kvenna í fótbolta í dag. Sigur fleytir íslenska liðinu í efsta sæti undanriðilsins.

2022

116

Nýjustu refsiaðgerðir Evrópusambandsins gegn Rússum ganga í gildi í dag. Forseti framkvæmdastjórnarinnar gerir ráð fyrir að þær verði ekki hinar síðustu. Stórsókn rússneska hersins í austurhluta Úkraínu virðist hafin.

Stórsókn rússneska hersins á skotmörk í austurhluta Úkraínu er hafin. Þúsundir eru lagðar á flótta. Nýjustu refsiaðgerðir Evrópusambandsins gegn Rússlandi gengu í gildi í dag. Forseti framkvæmdastjórnarinnar gerir ráð fyrir að þær verði hertar enn frekar. Sprengjum og flugskeytum hefur verið látið rigna á borgina Severodonetsk það sem af er degi. Hún er síðasta borgin í austurhluta Úkraínu sem enn er á valdi úkraínska hersins. Bílalest Sameinuðu þjóðanna kom þangað í gær með matvæli og hjálpargögn sem eiga að duga fyrir sautján þúsund manns. Að sögn fréttamanns AFP eru þúsundir íbúa Donbas-svæðisins á flótta eftir að árásir rússneska hersins voru hertar. Innan þess eru héruðin Donetsk og Luhkansk þar sem aðskilnaðarsinnar hafa lýst yfir sjálfstæði. Héraðsstjórinn í Donetsk áætlar að frá því á sunnudag hafi 146 þúsund héraðsbúar lagt á flótta. Nýjustu refsiaðgerðir Evrópusambandsins gegn Rússum vegna fjöldamorða í úkraínska bænum Bucha gengu í gildi í dag. Meðal þeirra er bann við innflutningi á kolum frá Rússlandi. Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnarinnar, sagði, þegar hún gerði Evrópuþinginu grein fyrir aðgerðunum, að verðmæti kolainnflutningsins hafi numið fjórum milljörðum evra á ári, þannig að bannið hefði umtalsverð áhrif á efnahag Rússa. Hún kvaðst gera ráð fyrir að gripið yrði til enn frekari aðgerða. Charles Michel, forseti leiðtogaráðsins, tók í sama streng. Sjónum yrði beint að banni við innflutningi á olíu og gasi fyrr eða síðar.

Nýjustu refsiaðgerðir Evrópusambandsins gegn Rússum ganga í gildi í dag. Forseti framkvæmdastjórnarinnar gerir ráð fyrir að þær verði ekki hinar síðustu. Stórsókn rússneska hersins í austurhluta Úkraínu er hafin. Þúsundir eru á flótta.

2022

116

Prófessor í stjórnmálafræði segir að það jafngilti stjórnarslitum ef ráðherrar Vinstri grænna og Sjálfstæðisflokksins krefðust afsagnar Sigurðar Inga Jóhannssonar innviðaráðherra og formanns Framsóknarflokksins vegna ummæla sem hann er sagður hafa látið falla á Búnaðarþingi.

Eiríkur Bergmann prófessor í stjórnmálafræði segir að málið gæti haft áhrif á feril Sigurðar Inga. Málið sé þó ekki af þeim toga sem ráðherrar hafi sagt af sér út af. Á móti kemur að við vitum ekki hvaða ummæli þetta voru eða í hvaða samhengi þau féllu. En að því sögðu held ég að það sé alveg ljóst að margir kjósendur eru að sjá SIJ í svolítið öðru ljósi en áður. Og það kann að reynast svolítið erfitt fyrir hann að yfirvinna. Hvert er það ljós? Hann hefur haft áru yfir sér sem hófsamur rólegheitamaður, góð lyndur, traustur náungi í stjórnmálunum sem ekki lætur óviðurkvæmileg orð falla, en hann hefur sjálfur lýst þessu sem óviðurkvæmilegum orðum.

Það jafngilti stjórnarslitum ef ráðherrar Vinstri grænna og Sjálfstæðisflokksins krefðust afsagnar Sigurðar Inga Jóhannssonar innviðaráðherra vegna ummæla sem hann sjálfur skilgreinir sem óviðurkvæmileg, að mati stjórnmálafræðings. Engin ákvörðun hefur verið tekin um það hvort orð innviðaráðherra á Búnaðarþingi verði rædd sérstaklega á Alþingi.

2022

116

Hjúkrunarfræðingar á bráðamóttöku Landspítalans telja ekki réttlætanlegt að þeir beri ábyrgð á öryggi sjúklinga við það óboðlega ástand sem ríki á bráðamóttöku spítalans. Þess er krafist að stjórnvöld og Landspítali staðfesti skriflega að ábyrgðin liggi þar en ekki hjá hjúkrunarfræðingum, komi upp alvarleg atvik sem rekja megi beint eða óbeint til álags á Bráðamótttökunni.

Trúnaðarmenn hjúkrunarfræðinga á Bráðamóttöku Landspítalans hafa sent frá sér yfirlýsingu fyrir hönd hjúkrunarfræðinga á deildinni þar sem því er mótmælt að Landspítalinn hafi verið tekinn af neyðarstigi yfir á hættustig. Stærsta bráðamóttaka landsins sé illa í stakk búin til að vera í viðbragðsstöðu og sinna skilgreindu hlutverki sínu. Hjúkrunarfræðingar segja ástandið löngu orðið óboðlegt bæði starfsfólki og sjúklingum. Vandamál spítalans kristallist á Bráðamóttökunni því innlagnarvandi hafi gríðarelg áhrif á alla starfsemi deildarinnar. Það auka álag sé óviðunandi. Hjúkrunarfræðingar telja sig ekki geta sinnt starfi sínu eins og af þeim sé æltalst við þessar aðstæður. Hvorki geti þeir tryggt öryggi sjúklinga né starfsfólks í því umhverfi sem boðið sé upp á. Í marsbyrjun hafi stöðugildum hjúkrunarfræðinga fækkað um tíu og fyrir hafi skort tíu stöðugildi. Ef starfsaðstaða verði ekki bætt sé ljóst að fleiri muni fara. Enginn geti tekið þátt í þessu langhlaupi endalaust.

Hjúkrunarfræðingar á bráðamóttöku Landspítalans krefjast þess að spítalinn og stjórnvöld staðfesti skriflega að vegna álags geti stafsfólk ekki lengur borið ábyrgð á öryggi sjúklinga, heldur verði hún að liggja hjá stjórn spítalans og stjórnvöldum.

2022

116

Útlendingastofnun fær reglulega ábendingar um slæma meðferð á au pair vistráðnum einstaklingum og hefur óskað aðstoðar lögreglu vegna þess. Oft er þó erfitt að aðhafast því margar ábendingar eru nafnlausar.

Útlendingastofnun segir oft erfitt að bregðast við ábendingum um misnotkun á au pair fyrirkomulaginu því margar ábendingar séu nafnlausar. Þó hefur stofnunin beðið lögregluna um að athuga aðstæður. Umræða hefur verið uppi um au pair-vistráðningakerfið hér á landi. Forseti ASÍ sagði um helgina að kerfið væri óréttlætanlegt vegna þess hversu oft og alvarlega það sé misnotað, hún sagði verstu málin jafngilda mansali. Útlendingastofnun segir margar ábendingar um misnotkun á fyrirkomulaginu hafa komið inn á borð til þeirra. Fólk sé til að mynda látið vinna langt umfram leyfilegan vinnutíma, það sinni öðrum störfum en gert er ráð fyrir og sé jafnvel látið vinna launalaust utan heimilisins. Þórhildur Hagalín upplýsingafulltrúi Útlendingastofnunar segir að meðal alvarlegra mála sé þegar fólk sé látið greiða þriðja aðila fyrr að komast að sem au pair. Þórhildur segir lögin skýr um hvað sé leyfilegt að láta aupair vinna mikið. Til að mynda er ólöglegt að semja um aukið vinnuframlag. Fólk sé hins vegar algjörlega upp á vistfjölskylduna komið þegar hingað er komið og því í erfiðri stöðu til að leita réttar síns. Hún segir mat þeirra að efla þurfi eftirlit með au pair vistráðningarkerfinu. Útlendingastofnun getur óskað eftir því að lögreglan taki út aðbúnað á heimilum vistráðins einstaklings. Það er gert sérstaklega þegar að grunur vaknar um að aðbúnaður sé ekki eins og vera skyldi. Hún segist ekki geta gefið upp hve oft leitað hafi verið til lögreglu. Ábendingarnar séu hins vegar oft nafnlausar og þá sé erfiðara fyrir þau að aðhafast. Vistráðningarkerfið sé ætlað til að skapa tækifæri fyrir ungt fólk að læra tungumál og kynnast annari menningu. Þetta er ekki dvalarleyfi á grundvelli atvinnu þetta er dvalarleyfi á grundvelli menningarskipta.

Útlendingastofnun fær reglulega ábendingar um slæma meðferð á au pair vistráðnum einstaklingum og hefur óskað aðstoðar lögreglu vegna þess. Oft er þó erfitt að aðhafast því margar ábendingar eru nafnlausar.

2022

116

Valur og Tindastóll fóru vel af stað þegar úrslitakeppni karla í körfubolta hófst í gærkvöldi. Skautafélag Akureyrar byrjaði úrslitarimmuna í íshokkí kvenna einnig vel.

Valur tók á móti Stjörnunni í 8-liða úrslitum úrvalsdeildar karla í körfubolta í gærkvöld. Valsmenn fóru vel af stað og unnu með 90 stigum gegn 85. Í hinum leik gærkvöldsins vann Tindastóll svo stórsigur á Keflavík á Sauðárkróki, 101-80. Vinna þarf þrívegis til að komast áfram í undanúrslit. Síðari tvær viðureignir 8-liða úrslitanna hefjast í kvöld. Klukkan 18:15 fá deildarmeistarar Njarðvíkur KR í heimsókn og klukkan 20:15 mætast Íslandsmeistarar Þórs Þorlákshafnar og Grindvíkingar. Úrslitarimman á Íslandsmóti kvenna í íshokkí hófst í gærkvöldi á Akureyri. Skautafélag Akureyrar tók á móti Fjölni og vann 2-1 eftir spennandi leik. Sigrún Árnadóttir kom Fjölni yfir í fyrsta þriðjungi en Akureyringar svöruðu með tveimur mörkum í lokaþriðjungnum; Anna Ágústsdóttir jafnaði snemma í þiðrjungnum og María Eiríksdóttir skoraði sigurmarkið þegar þrjár mínútur voru eftir. Liðin mætast næst í Egilshöll annað kvöld en vinna þarf þrjá leiki til að hampa titlinum. Tveir leikir voru í 8-liða úrslitum Meistaradeildar Evrópu í fótbolta í gærkvöldi. Englandsmeistarar Manchester City unnu Spánarmeistara Atletico Madrid 1-0 í Manchester og Liverpool gerði góða ferð til Lissabon og lagði Benfica með þremur mörkum gegn einu. Liðin mætast aftur á miðvikudag í næstu viku. Seinni viðureignir 8-liða úrslitanna eru í kvöld þegar Evrópumeistarar Chelsea fá Real Madrid í heimsókn og Bayern München sækir Villareal heim. Haukar geta orðið deildarmeistarar karla í handbolta í kvöld, en þá fer fram næstsíðasta umferð deildarinnar. Haukar sækja Val heim en Haukar eru með tveggja stiga forskot á Valsmenn á toppi deildarinnar fyrir leikinn. Verði jafntefli eða sigri Valur, verða þeir með pálmann í höndunum fyrir lokaumferðina og verða deildarmeistarar með sigri þar. Sex leikir eru á dagskránni í kvöld og hefjast allir klukkan 19:30. Þá er líka einn leikur í úrvalsdeild kvenna; ÍBV tekur á móti botnliði Aftureldingar í frestuðum leik í eyjum.

2022

116

Starfshópur um orkumál á Vestfjörðum leggur til að ráðist verði í virkjanaframkvæmdir í Steingrímsfirði og Vatnsfirði. Fjölþættar lausnir þarf til að bæta úr orkuvanda Vestfjarða.

Næstum helmingur þeirrar orku sem er notuð á Vestfjörðum kemur frá öðrum landshlutum. Afhendingaröryggi er lítið og í meðalári þarf að brenna um fimm hundruð tonnum af olíu til þess að bregðast við bilunum. Vegna orkuskerðinga síðustu vikna stefnir í að olíunotkun þessa árs verði næstum fjórum sinnum meiri. Um 1900 tonn. Þorsteinn Másson er framkvæmdastjóri Bláma á Vestfjörðum. Starfshópur ráðherra sem hefur fjallað um orkumál á Vestfjörðum segir nauðsynlegt að leggjast í fjölþættar aðgerðir til að bregðast við stöðunni. Meðal annars þurfi að bæta flutnings- og dreifikerfi og leggjast í jarðhitaleit. Lagt er til að skoðað verði sérstaklega að virkja á tveimur stöðum: í Vatnsfirði á sunnanverðum Vestfjörðum og Steingrímsfirði á Ströndum. Hvorugt er í rammaáætlun og í Vatnsfirði þarf að endurskoða friðlýsingarskilmála. Þorsteinn segir þá að þess megi vænta að orkumálin verði ofarlega á baugi í sveitarstjórnarkosningum í næsta mánuði.

2022

116

Mikil ásókn er í stangveiði í sumar og sala veiðileyfa sjaldan gengið betur. Þegar er orðið uppselt í flestum helstu laxveiðám landsins. Bretar eru fjölmennastir erlendra veiðimanna, en nú eru væntanlegir hingað menn sem venjulega veiða í Rússlandi, en velja nú Ísland í staðinn.

Erlendir veiðimenn hurfu meira og minna úr laxveiðinni hér í upphafi faraldursins. Aðsókn í ánum minnkaði fyrir vikið og veiðileyfi lækkuðu í verði. Íslenskir stangveiðimenn gengu þá á lagið og fjölmenntu í árnar. Segir Jón Helgi Björnsson, formaður Landssambands veiðifélaga. En núna snúa útlendingarnir aftur og veiðileyfin rjúka út. Í laxveiðinni hafa Bretar verið fjölmennastir erlendra veiðimanna og Jón Helgi segir að svo verði áfram. En nú berist pantanir úr óvæntri átt.

Stangveiðileyfi í íslenskar ár seljast nú sem aldrei fyrr og er orðið uppselt í flestum helstu laxveiðám landsins. Hingað eru væntanlegir laxveiðimenn sem venjulega veiða í Rússlandi.

2022

117

Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir, utanríkisráðherra, útilokar ekki að sendiherra Rússlands á Íslandi verði vísað úr landi. Það gæti þó haft þau áhrif að sendiráð Íslands í Rússlandi yrði óstarfhæft. Hún fordæmir aðfarir Rússa í Úkraínu.

Utanríkisráðherra útilokar ekki að sendiráðsmönnum Rússlands á Íslandi verði vísað úr landi.

2022

117

Ummæli Sigurðar Inga Jóhannssonar sem hann sjálfur skilgreinir sem óviðurkvæmileg og lét falla á Búnaðarþingi síðustu helgi gætu reynst honum dýr að mati almannatengils. Varaþingmaður Framsóknarflokksins segist aldrei hafa fundið fyrir kynþáttafordómum í starfi flokksins.

Andrés Jónsson almannatengill segir að það sé ekki trúverðugt að segjast ekki vera með kynþáttafordóma en láta þó ummæli falla sem bendi til slíks. En þetta eru allavegana mjög dýr orð sem þarna hafa fallið og gætu haft einhver pólitísk eftirmál fyrir flokkinn og hann sjálfan. Svona einangrað tilvik sem hann biðst afsökunar á og segist þurfa að bæta sig sem manneskju; held ég ekki að leiði til þess að hann segi af sér. Brynja Dan Gunnarsdóttir, varaþingmaður Framsóknarflokksins, var gestur Morgunútvarpsins á Rás tvö í morgun. Hún var ættleidd frá Srí Lanka og Vigdís frá Indónesíu en segist aldrei hafa orðið fyrir kynþáttafordómum innan flokksins. Hún segir að Sigurður Ingi hafi hringt í sig í gær vegna málsins: Við bara ræddum málin og hann er fullur iðrunar og ég efast ekki um það í eina sekúndu. Mér finnst hann dásamlegur, hann hefur einmitt verið hinum megin við borðið. Ég veit að hann vill biðjast afsökunar og vonandi finnur Vigdís það hjá sér einn daginn að taka við þeirri afsökunarbeiðni.

2022

117

Fjármálaráðherrar Evrópusambandsríkja ræða hertar refsiaðgerðir gegn Rússum vegna fjöldamorðs á almennum borgurum í Úkraínu, þar á meðal að hætta að kaupa af þeim olíu og kol. Á annað hundrað rússneskum sendifulltrúum hefur verið vísað frá Evrópuríkjum síðustu daga.

Fjármálaráðherrar Evrópusambandsríkja ræða í dag hertar refsiaðgerðir gegn Rússum vegna stríðsins í Úkraínu og fjöldamorðs á almennum borgurum í bænum Bucha [Bútsja]. Á annað hundrað rússneskir sendifulltrúar hafa verið reknir úr landi í Evrópuríkjum síðustu daga, þar á meðal frá Danmörku og Svíþjóð. Valdis Dombrovskis, viðskiptamálastjóri og varaforseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, greindi fréttamönnum frá því við komuna til Lúxemborgar að margt kæmi til greina til að herða á refsiaðgerðum gegn Rússum, þar á meðal að draga enn frekar úr kaupum á olíu og kolum. Nokkur aðildarríki hefðu þó efasemdir um það, þar sem það gæti haft alvarlegar efnahagslegar afleiðingar. Hann kvaðst engu geta spáð um niðurstöðu fundarins. Bandaríkjastjórn íhugar einnig hertar refsiaðgerðir vegna atburðanna í Bucha. Danir, Svíar, Spánverjar og Ítalir tilkynntu í dag að rússneskum stjórnarerindrekum hefði verið vísað úr landi vegna stríðsins í Úkraínu. Fimmtán verða reknir frá Danmörku og hafa hálfan mánuð til að koma sér heim. Þrjátíu eru reknir frá Ítalíu, tuttugu og fimm frá Spáni og þrír frá Svíþjóð. Þar með hefur yfir hundrað og tuttugu rússneskum stjórnarerindrekum verið vísað frá Evrópuríkjum síðustu tvo sólarhringa. Stjórnvöld í Kreml segja að skammsýni ráði því að diplómatarnir séu reknir heim. Þau ætla að gjalda líku líkt. Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, og Josep Borrell utanríkismálastjóri ætla til Kænugarðs síðar í þessari viku til skrafs og ráðagerða við Volodymyr Zelensky, forseta Úkraínu. Evrópusambandið hefur boðist til að senda sérfræðinga til landsins til að rannsaka hvort stríðsglæpir hafi verið framdir í bænum Bucha.

Fjármálaráðherrar Evrópusambandsríkja ræða hertar refsiaðgerðir gegn Rússum vegna fjöldamorðs á almennum borgurum í Úkraínu, þar á meðal að takmarka enn frekar að kaupa af þeim olíu og kol. Á annað hundrað rússneskum sendifulltrúum hefur verið vísað frá Evrópuríkjum síðustu daga.

2022

117

Óheppilegt, dapurlegt og óásættanlegt voru meðal þeirra orða sem ráðherrar ríkisstjórnarinnar nota til að lýsa ummælum Sigurðar Inga Jóhannssonar, formanns Framsóknarflokksins og innviðaráðherra, í garð Vigdísar Hasler framkvæmdastjóra Bændasamtakanna á Búnaðarþingi í síðustu viku. Sjálfur vildi hann ekki tjá sig um málið að loknum ríkisstjórnarfundi í morgun.

Ég mun ekki tjá mig frekar og vísa bara í yfirlýsinguna sem ég gaf frá mér í gær Þar vísaði Sigurður Ingi í stöðuuppfærslu sína á facebook þar sem hann sagði ummælin óviðurkvæmileg. En aðrir ráðherrar vildu tjá sig, þetta sagði Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra og formaður Sjálfstæðisflokksins. Þessi ummæli hefur Sigurður harmað, þau dæma sig sjálf og þetta er bara mjög óheppilegt atvik Fjölmargir hafa krafist þess að Sigurður Ingi segi af sér sem ráðherra, meðal annars ungliðahreyfingar Samfylkingarinnar og Viðreisnar. Bjarni sagði að það væri alfarið mál Sigurðar Inga að taka slíka ákvörðun: Og ég ætla ekki að fara að leggja neitt á mig til að hjálpa til við það Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra sagði að hún vissi ekki nákvæmlega hver ummæli Sigurðar Inga hefðu verið og vildi ekki tjá sig um hvort hann ætti að íhuga stöðu sína sem ráðherra. Málið hefði ekki verið þar á dagskrá fundarins. En ég hinsvegar ræddi við hann í gær um þessi ummæli, eftir að ég las stöðuuppfærslu framkvæmdastjóra Bændasamtakanna og ég varð mjög döpur að lesa hana. En hann hefur auðvitað beðist afsökunar á sínum ummælum og ég dreg þá ályktun að þau hafi verið algerlega óásættanleg. Guðmundur Ingi Guðbrandsson félagsmálaráðherra sagði þetta eftir ríkisstjórnarfundinn: Mér finnst þetta algerlega óásættanleg ummæli eins og ég hef heyrt þau í fjölmiðlum. Við þurfum öll, ekki síst fólk sem er í áhrifastöðum í samfélaginu að passa orðfæri okkar, passa hvernig við tölum um fólk sem sker sig að einhverju leyti út, hvort sem það er út af húðlit, kynhneigð, hvort um er að ræða fatlað fólk eða hvað sem er. Almennt þegar kemur að óviðurkvæmilegum ummælum.. það þarf ekki að hafa stór orð um það Sagði Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra um ummæli Sigurðar Inga og Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir nýsköpunarráðherra sagði þetta : Ásmundur Einar Daðason menntamálaráðherra sagði þetta: Mér finnst nú Sigurður Ingi hafa svarað því að hann sér eftir þessu og skýrði það vel út og þetta hefur verið rætt í okkar þingflokki og fullur stuðningur við hann. Ég skynja ekki annað en að þessu sé lokið fyrir hönd þingflokksins Þórdís Kolbrún Reykdal Gylfadóttir utanríkisráðherra sagði að Sigurður Ingi þyrfti að gera upp við sig hvort afsökunarbeiðni hans dygði til: Hann verður að svara fyrir það hvað er nóg og hér skiptir líka máli hver upplifun hennar var

Sigurður Ingi Jóhannsson, innviðaráðherra, neitaði alfarið að tjá sig frekar um ummæli sín í garð Vigdísar Häsler, framkvæmdastjóra Bændasamtakanna, að loknum ríkisstjórnarfundi í morgun. Ráðherrar segja ummælin óásættanleg og dapurleg.

2022

117

Helstu flugvéla- og hreyflaframleiðandur heims vinna að því að hanna vélar sem ekki nota jarðefnaeldsneyti eða blendingavélar. Flugskóli Reykjavíkur á að fá rafmagnsvélar afhentar innan þriggja ára og Icelandair ætlar að nota vetni í innanlandsflugi frá árinu 2025.

Orkuskipti í flugi eru nær en marga grunar og helstu flugvélaframleiðendur heims eru komnir vel á veg með að þróa nýja hreyfla sem ekki nota jarðefnaeldsneyti. Þetta kemur fram í drögum að aðgerðaáætlun um orkuskipti í flugi. Alþjóðaflug ber ábyrgð á tveimur prósentum allrar losunar af mannavöldum og Ísland ætlar að taka þátt í vinnu alþjóðaflugmálastofnunarinnar til að draga úr losun frá flugi. Áætlað er að millilandaflug um Ísland eigi eftir að aukast en óvissan er meiri um innanlandsflug. Flugöryggisstofnun Evrópu býst við að millilandaflug aukist um 40% til 2040 en það er einmitt árið sem Ísland ætar að vera kolefnishlutlaust, og óháð jarðefnaeldsneyti tíu árum síðar. Það er því ljóst að finna þarf aðra orkugjafa fyrir flugvélar og byggja upp innviði fyrir orkuskipti í flugi. Í samráðsgátt má finna drög að stefnu og aðgerðaáætlun. Þar segir að fyrirtækin Roll Royce, Aribus og Simens hafi þróað blendingsflugvél þar sem einum af fjórum hreyflum flugvélarinnar BEA 146, frá British Aerospace var skipt út fyrir rafmagnshreyfil og stefnt að því að skipta öðrum út í náinni framtíð. Þá ætlar Boeing fyrir árið 2030 að þróa flugvél sem flýgur alfarið á sjálfbæru eldsneyti. Nýsköpunarfyrirtækið Hearts Aerosspace ætlar að koma 19 sæta rafmagnsflugvél í loftið árið 2026. Hún ætti að geta flogið 400 kílómetra og nýtast í innanlandsflugi í Svíþjóð. Icelandair hefur skrifað undir viljayfirlýsingu um kaup eða leigu á slíkri vél. Þá hefur fyrirtækið einnig skrifað undir viljayfirlýsingu við Universal Hydrogen um að breyta Dash 300, minni innanlandsflugvélum fyrirtækisins, þannig að þær gangi fyrir vetni árið 2025. Vélarnar bera nú 56 farþega en eftir breytingu þyrfti að fækka farþegum um átta og þá ættu þær að draga 750 til þúsund kílómetra. Þá hefur flugskóli Reykjavíkur keypt þrjár e-Flyer kennsluvélar frá Bye Aerospace knúnar rafmagni. Þær eiga að geta flogið í fjórar klukkustundir og eiga að afhendast eftir innan þriggja ára. Fram kemur í aðgerðaáætluninni að einnig sé talsverð þróun á nýju flugvélaeldsneyti öðru en vetni, bæði lífdísil og steinolíu úr vetni og kolefni

Helstu flugvéla- og hreyflaframleiðandur heims vinna að því að hanna vélar sem ekki nota jarðefnaeldsneyti eða blendingavélar. Flugvélaframleiðendur reyna nú að hann umhverfisvænni flugvélar. Flugskóli Reykjavíkur fær rafmagnsvélar afhentar innan þriggja ára og Icelandair ætlar að nota vetni í innanlandsflugi frá árinu 2025.

2022

117

Sara Björk Gunnarsdóttir, landsliðskona í knattspyrnu, segir það mjög góða tilfinningu að vera komin aftur í landsliðshópinn eftir að hafa verið í barneignarleyfi. Hún segir það koma sér á óvart hversu fljótt hún hafi komið til baka.

Íslenska kvennalandsliðið í knattspyrnu mætir Hvíta-Rússlandi og Tékklandi í undankeppni HM 2023 7. og 12. apríl. Leikirnir eru mikilvægir en takist liðinu að ná í 6 stig úr leikjunum er það komið í góða stöðu í undankeppninni. Sara spilaði sinn fyrsta leik fyrir Lyon fyrir ekki svo löngu en hún segir endurkomuna hafa orðið fyrr en hún bjóst við. Sagði Sara Björk Gunnarsdóttir. Leikurinn við Hvíta-Rússland verður í beinni útsendingu á RÚV á fimmtudag og hefst klukkan 16. Sveindís Jane Jónsdóttir og stöllur hennar í þýska úrvalsdeildarliðinu Wolfsburg mæta Barcelona í undanúrslitum Meistaradeildarinnar. Fyrri leikur liðanna fer fram 22. apríl á Camp Nou í Barcelona en áhorfendamet var slegið á knattspyrnuleik hjá félagsliðum í kvennaflokki þegar ríflega 91 þúsund áhorfendur mættu á viðureign Barcelona og Real Madrid í 8-liða úrslitum keppninnar í síðustu viku. Miðasala fyrir leik Barcelona og Wolfsburg fór af stað í gær og nú þegar hafa verið seldir 50 þúsund miðar, einungis til stuðningsfólks Barcelona. Í morgun hófst svo almenn miðasala á leikinn og svo gæti vel farið að áhorfendametið yrði slegið aftur en á Camp Nou er pláss fyrir 99.354 áhorfendur. Haukar höfðu betur, 61-58 á móti Val í fyrsta leik liðanna í undanúrslitum úrslitakeppni Íslandsmótsin í körfubolta. Valskonur eru ríkjandi Íslandsmeistarar en Haukar voru betri aðilinn í gær en vinna þarf þrjá leiki til að komast í úrslitaeinvígið. Fyrr í gærkvöld hafði Fjölnir unnið fyrsta undarúrslitaleik sinn gegn Njarðvík 69-62. Næstu leikir eru spilaðir á fimmtudagskvöld en úrslitakeppnin í karlaflokki hefst í kvöld með viðureignum í 8-liða úrslitum.

Sara Björk Gunnarsdóttir, landsliðskona í knattspyrnu, segir það hafa komið sér á óvart hversu fljótt hún var komin til baka eftir barneignarleyfi. Sara er í landsliðshópnum sem mætir Hvíta-Rússlandi á fimmtudag í undankeppni HM.

2022

118

Vonast er til að fjöldi íbúa Mariupol í Úkraínu verði fluttur úr borginni um helgina. Rússneskir hermenn hörfa nú hratt frá Kænugarði og öðrum borgum í norðurhluta landsins.

Alþjóðaráð Rauða krossins gerir aðra tilraun í dag til þess að flytja fólk frá Mariupol í Úkraínu. Fyrri tilraun í gær tókst ekki vegna sprengjuárása Rússa. Fyrrverandi saksóknari í stríðsglæpum hefur skorað á alþjóðadómstólinn að gefa út handtökuskipun á Vladimír Pútín . Alþjóðaráð Rauða krossins reyndi í gær að koma neyðaraðstoð til Mariupol ásamt því að koma fólki út úr borginni. Það tókst ekki vegna árása Rússa. Í morgun lagði bílalestin af stað aftur frá Zaporizhzhia áleiðis til Mariupol til að gera aðra tilraun. Talsmaður Rauða krossins vildi ekki veita frekari upplýsingar um stöðuna. Þá sagði ráðgjafi forsetans í sjónvarpsviðtali í morgun að sendinefndir Úkraínu og Rússlands, sem hafa fundað í Istanbúl í Tyrklandi undanfarna daga, hafi náð samkomulagi um að gera þessa brottflutninga mögulega, og að góðra frétta væri að vænta um helgina um brottflutning fólks frá Mariupol. Um tvö þúsund manns komust frá borginni í gær með aðstoð stjórnvalda, en óljóst er hvað tekur við hjá þeim. Hér er einn flóttamannanna spurður hvort að það sé möguleiki að hann snúi aftur til Mariupol. Hann segir það ólíklegt - borgin sé ekki til lengur. Þá tilkynntu úkraínsk stjórnvöld í morgun að rússneskir hermenn hörfuðu nú hratt frá höfuðborginni Kænugarði og Chernigiv í norðurhluta landsins. Ljóst sé að Rússar ætli sér að beita öðrum aðferðum og leggja meiri áherslu á austur- og suðurhluta landsins. NATO hefur lýst því yfir að Rússar muni líklega auka árásir sínar í þessum landshluta. Carla Del Ponte, sem var saksóknari í málum tengdum stríðsglæpum í Rúanda og fyrrum Júgóslavíu, skoraði í morgun á Alþjóðadómstólinn að gefa út handtökuskipun á hendur Vladimír Pútín Rússlandsforseta. Pútín væri stríðsglæpamaður og þetta myndi senda skýr skilaboð um að rannsókn stæði yfir. Slíkt myndi ekki þýða að Pútín verði handtekinn, en það myndi hins vegar gera honum ókleift að yfirgefa Rússland.

Vonast er til að fjöldi íbúa Mariupol í Úkraínu verði fluttur úr borginni um helgina. Rússneskir hermenn hörfa nú hratt frá Kænugarði og öðrum borgum í norðurhluta landsins.

2022

118

Vinnumálastofnun auglýsir um helgina eftir störfum fyrir flóttafólk frá Úkraínu. 40 komu til landsins á fimmtudag sem er mesti fjöldi sem hingað hefur komið á einum degi.

Fimm hundruð og sextíu flóttamenn frá Úkraínu hafa sótt um vernd hér frá því að innrásin hófst, 299 konur, 162 börn og 97 karlar. Gylfi Þór Þorsteinsson er aðgerðastjóri móttöku flóttafólks. Það eru yfir fimmtíu flugferðir frá Póllandi hingað til lands í viku hverri og í sumum vélum koma nokkrir, öðrum enginn en þetta er svona að meðaltali um 30 manns á dag sem hafa verið að koma og það er svona í hærri kantinum miðað við það sem við bjuggumst við. En til dæmis í gær voru þetta 40 manns sem komu. Alþjóðflóttamannastofnununin áætlar nú að allt að fimm milljónir muni flýja, milljón fleiri en áður var talið. Þá segir stofnunin að 6,5 milljónir óbreyttra borgara séu á flótta innan landamæra Úkraínu. Einhverjir Úkraínumenn hafa þegar snúið aftur heim og flóttafólki til Póllands hefur fækkað. Við höfum ekki fundið fyrir því ennþá en vonandi kems tnú fólkið aftur til síns heima sem fyrst. Við vitum það líka að Pólland er þétt setið. Það hafa fleiri fleiri milljónir flúið þangað yfir og orðið erfitt að koma fólki þar fyrir þaning að Úkrínubúar eru farnir að leita til annarra landa en Póllands og jafnvel að yfirgefa Pólland út af því. Fólkið fer fyrst í úrræði á vegum Útlendingastofnunar, komist þau ekki inn hjá vinum og ættingjum. Þaðan fer það í svokölluð skjól, íbúðarhúsnæði þar sem það getur dvalið í 3-6 mánuði. Þá taka sveitarfélögin við sem útvega langtíma úrræði. Húsnæðið er eitt stærsta verkefnið framundan, en úr mörgu öðru þarf að leysa. Þetta er stór og brieður hópur fólks sem að hingað er kominn með mikla reynslu og margir góða menntun, þannig að vinnumálastofnun er einmitt að auglúysa núna í blöðunum um helgina eftir vinnu fyrir fólkið.

2022

118

Smærri áfengisframleiðendur fá leyfi til að selja bjór í smásölu á framleiðslustað ef frumvarp Jóns Gunnarssonar dómsmálaráðherra nær fram að ganga. Frumvarpið var áður lagt fram á síðasta kjörtímabili en hlaut ekki afgreiðslu.

Samtök íslenskra handverksbrugghúsa hafa kallað eftir þessari breytingu. Laufey Sif Lárusdóttir er formaður samtakanna. Laufey segir þetta vera í samræmi við það sem gerist í löndunum í kringum okkur. Til að mynda á Norðurlöndum þar sem ríkið hefur einkaleyfi á áfengissölu. Handverksbrugghúsum er óheimilt að selja sína framleiðslu á staðnum til neyslu annarsstaðar. Hversu miklu myndi þetta breyta fyrir svona litla framleiðendur? Salan myndi ekkert endilega aukast neitt gríðarlega. En þetta væri bara sovna upp á liðlegheit, ásýndina og markaðsetningu og algjörlega viðeigandi að þetta sé einnig leyfilegt hérna á íslandi.

2022

118

Ghislaine Maxwell, fyrrverandi sambýliskonu Jeffrey Epstein, hefur verið neitað um ný réttarhöld í New York ríki í Bandaríkjunum.

Maxwell var sakfelld í fimm ákæruliðum á síðasta ári, þegar hún var fundin sek um barnamansal og að hafa aðstoðað kærasta sinn við glæpi sína. Megin hlutverk Maxwell í brotum þeirra var að lokka til þeirra stúlkur, margar á barnsaldri, sem Epstein misnotaði svo kynferðislega. Lögmaður Maxwell óskaði eftir nýjum réttarhöldum í janúar, eftir að einn kviðdómaranna greindi frá því í fjölmiðlum að hann hefði sannfært tvo meðkviðdómara sína um sakfellingu, með því að greina frá sinni eigin reynslu sem þolandi kynferðisofbeldis. Hann hafði ekki greint frá þeirri reynslu sinni fyrir réttarhöldin. Lögmaður Maxwell hélt því fram að kviðdómurinn hefði því verið hlutdrægur í máli hennar. Alison Nathan, alríkisdómari í málinu, féllst þó ekki á rök lögmanns Maxwell og sagði það væri óheppilegt að kviðdómarinn hefði ekki greint frá reynslu sinni fyrir réttarhöldin, en þeim upplýsingum hefði þó ekki verið vísvitandi haldið leyndum.

2022

118

Höfuðborgarbúar verða varir við kvikmyndatöku í miðborginni í dag og næstu daga. Umferð verður lokað um ákveðnar götur og takmörkuð um aðrar í dag , á morgun og á mánudag. Verið er að taka upp kvikmyndina Heart of stone sem Netflix framleiðir.

Í dag og á morgun verður umferð um Sæbraut og um Kalkofnsveg að Geirsgötu takmörkunum háð. Á mánudag verða tökur á Skólavörðuholtinu. Frakkastígur, Kárastígur Bergþórugata, Grettisgata og Njálsgata verða þá vettvangur myndatöku. Leifur Dagfinnsson er eigandi og framkvæmdastjóri True North sem vinnur með hópnum sem kom að utan til að mynda Steinhjartað, Heart of stone. Annríki hefur verið við aðstoð við erlend tökulið. Það sem af er ári hafa fjögur slík verkefni verið á stór-Reykjavíkursvæðinu. Í þessum verkefnum sem hafa verið núna þá í tveimur þeirra já í tveimur þeirra kemur Ísland fram í handritinuí rauninni og hérna og snjórinn hefur verið mikið notaður hér. Síðan erum við með eitt verkefni í gangi núna eins og borgarbúar hafa tekið eftir og það er umfangsmikil og stór sena þar sem við erum núna og biðlum til þolinmæði Reykvíkinga yfir helgina og geta unnið það í mesta bróðerni. Það er kannski ekki svo einfalt að loka götum og loka Hörpunni að hluta það hlýtur að þurfa heilmörg leyfi og stúss ef það má orða það svo til þess að það gangi upp. Jú við erum búin að vera að vinna þetta mjög náið með hvað maður á að segja með yfirvöldum og um að fá öll leyfi tilskilin leyfi bæði vegagerðin lögreglunnar Hörpu, Reykjavíkurborgar og allir hafa lagst á eitt að láta þetta ganga sem best fyrir sig jú þannig að við erum búin að vera að vinna í þessu síðan löngu fyrir áramót, þannig að það er langur aðdragandi enda mikið umfang.

Nokkrar götur í miðborg Reykjavíkur verða lokaðar í dag og næstu daga vegna kvikmyndatöku. Umfangið er mikið. Tökur standa yfir á kvikmyndinni Heart of Stone sem Netflix framleiðir.

2022

118

Minnka þarf þjónustutíma og þjónustustig Strætó vegna aðhaldsaðgerða í rekstri félagsins til að ná endum saman. Jóhannes Svavar Rúnarsson, framkvæmdastjóri fyrirtækisins, segir Covid-faraldurinn hafa leikið fyrirtækið grátt og tekjur minnkað um allt að einn og hálfan milljarð króna á síðustu tveimur árum.

Jóhannes segir að ljóst hafi verið að grípa þyrfti til slíkra aðgerða í október á síðasta ári og breytingarnar hafi verið í undirbúningi síðan þá. Gert er ráð fyrir að með aðgerðunum spari fyrirtækið rúmlega tvö hundruð milljónir króna. Strætisvagnar á tíu leiðum hætta fyrr á kvöldin og leið 24 mun aka á hálftíma fresti á háannatíma í stað þess að að aka á kortersfresti. Breytingarnar taka gildi á morgun. Jóhannes segir nýja greiðuslukerfi Strætó, Klapp, ekki spila inn í ákvörðunina.

Strætó ætlar að draga úr þjónustu vegna aðhaldsaðgerða í rekstri félagsins. Framkvæmdastjóri Strætó, segir Covid-faraldurinn hafa leikið fyrirtækið grátt og tekjur minnkað um allt að einn og hálfan milljarð króna á síðustu tveimur árum.