text
stringlengths 2
2.99k
|
|---|
E savu yi mpila nona evo nsamu mia vioka, mia kitulwa se ma longi. Mu nona kiokio kia Nkenge mu lenda tuka longi kwa zi ndumba zina kinu zizola ngatu zolwa ko |
E nkangu muna kisi kongo e kolo mundele kinu keza ko, a mbuta kala ye luyalu muna belo, muna ma vata, ye muna zi mbanza. E salu kia bakilwang'e ndia, veta; ntambu ye mawumbu, ku ndambu an a makala e ku ndambu bakento gyaya mbizi za maza. Mu mbizi za maza ye nkambay an'a makala basalanga vuwa, nswa evo nkutu mbula muna ngyaba mu bak'e mbizi zozo za maza Ovo ba tombokele mu gyaya evo mu ntalw' a ntambu yovo vuwa; mbizi zina zi bakamene zi fwete natwa vena nsanda; yovo va nzo mfumu belo, yandi ka fwete zaya keti Vo nki a tezo kia mbizi ki bakamene weyi ki fwvete kayilwa mpasi vo vata yala <ngola |
29 |
diawu kulu dia yangalala ye dia. Mu kaya mbizi zozo, a fwete vitisa mbuta za wantu zina ka zi lendanga diaka sala ngatu kangala bosi ba vutuka muna mbandu yi lend'e ye kuna matoko. E mpila nkayilu yoyo ya telwang'e ngana vo dia mu lungila ka dia mu yukuta ko. Di songele VO mbote muna vata mbizi ya lungila antu a wonso a dia fia fioti fioti, kansi ka mu nata yawu kulu mu nzo a muntu mosi ko ka dia kwani e ndonga ya lek'e nzala muna vata mu kondwa kwa matongo. ko, |
Muna vata, mu nkokela; zingudi, zindumba batutang'e luku muna nima za nzo, kuna fula dia vata vena fulu ya kubama mu tutil'e luku. A ngudi zina za sita ye zina ka zi gutanga diaka ko za mana sompesa kale ana mu mavata ma nkaka wawu vo se mbuta; ba tutilwang'e luku kwa ana azingilanga momo ba fwete ku balambila, a ndona za makento dia kaka badidingi kondwa sala konso salu. E ndumba ZOZO za zingilanga momo zi nzo za nkaka zawu muna longwa zingu kia ki kento muna kanda ye muna vata ka kwende A matoko ye mbandu za va kati ba natang'e madia tuka muna nzo zawu ye kwenda mawu muna maseka evo mu zi nzo za mbuta za wantu mu bayele dilanga ye mokenena muna katul e ngindu kwa mbut a muntu ye bak'e lusansu kwa yandi mu luzingu Iwa vata; kanda ye zunga. E mpil'a yoyo, ya dila va mosi a mbuta ye leke, vumu evo kanda dia tungila va mosi, dia yindulwilwanga nze yi mpila yi fwete fwananes'e ngindu za esi nzo ye kanda dimosi. Yi mu katula nsita mu wantu evo yi sinsu mu longa wantu mu zingila ku mosi ye yindula mu wantu nkaka ka balendanga diaka sala ngatu lamba ko. Kinsiona ye nzala ka bia monekenenge bala wawu VO vata diawu kulu kumosi dia zingilanga muna kayan'e ye mvwilu. Dia fioti dia kelenge kwa matoko mu bak'e mbizi bonso nsizi yovo mfwenge ye ku nata kuna nzo mbut a muntu, kadi kuna nzo nkaka nzenza zi Iwakilanga ko, yi bosi wawu VO se mbuta biwilu ka zolanga; wawu VO e mbizi ya fioti dia mfunu ya siwa vena kianga kia mbut'a muntu ya yumina. Va kalanga ye ntangu yimbizi mbizi ya kutamanga ya yingi muna nzO mbut' a muntu;, wawu vo atekelo ye ana a fwete fila ye fila kaka, diodio dia zingisanga mbut' a za wantu mu toma dianga kia mbote muna ntangu zi fwete diwa kondwa nanga nzala. Tutu mu mona mwisi kongo wazingidingi mosi, yi sia vo mu vata dia yandi mosi. Esi kongo kwa zola ye ngemba, a zaya nzambi a mpungu lulendo, wa nsadisi a wantu a wonso, ndiona wa vang'e wantu, bulu ye lekwa ya wonsono yi kangalang' e va ntoto. A kwikila ye zitis'e kindoki, ngangu za vondanga wantu; za vanang'e tumbu kwa konso muntu venge diambu ka diyangidikidi muntu wuna ye kindoki ko. Dia vovelanga VO kindoki ma evo ngangu za mbi. Dia toma kani kimwanga mu ntangu a dia, vo muntu ka lendi kidie kidie ko mu lembi vewa kindoki. Yi bosi nkanu wa nene muna tandu e kina mu vana ki ndoki kwa mwana. yovo vata, singa longo. mpila ko, mpasi yani dia, |
30 |
Mu kuma kia sia Vo ya wonsono ya kalanga muna zunga ya ntwadi, yasadilwanga mu nluta mia wantu wonso, e maba, matombe; nseba ye masangu ba vangidingi e vo ba bakilang'e malavu ma wantu wonsono, kondwa futa kadi ka ma tekelongo kokadi vo ma vata dia wonso. Ntangu; evo lumbu vengenge ngemi a nate malavu kuna maseka muna nkokela muna mokenena. Mu ndwinu VO muntu se kolwanga ye kondwa luzitu kwa wantu; ka fwete voveswa; ovo ka vutukila wo diaka, kafwete kululwa e tezo kia malavu mu ntangu a nwa: mbandu; vo konso muntu ka fwete nwa tutu evo yi tatu, ndion'a kolwanga ye kondwa luzitu kimosi ka vewa mpasi vo ka fingi diaka wantu ko. Ovo se muntu venge diambu dia mbi mbandu nze ta zumba simba mayeno ma nkento sompwa, wa futiswanga malavu; nkalu mosi evo zi zole za malavu mu tongeka nsingu a mfumu a nkento telw'e zumba ngatu VO simbilu mayeno_ Diambu dia luzitu muna wantu diakala dia nene ye dia ngolo. Va nkatu ndion'0 lenda vweza nkweno mu kuma kia malavu ka nwini vo kolelo. Mwana vo kinu ka toma tona ka lendi vewa malavu ko. Katula mfumu mawene wa yadikwanga mu kileke, ena asidi ka balendi nwa malavu va fulu kina kitwa vovelwa mambu ko. A fwete bukula yovo kaya kwa zi mbuta muna tutu ya sangwa, kansi balendi nwa ko Ovo zimbuta mu nwa zina, dia vangamanga mu sisa kono muna tutu ye bokela ntekelo ovo mwan'a nkazi ye ku mvana kono kiokio ka nwa; fu ovo kono kiokio kia banzilwanga nze se mpila mu sambulwila kinvwala ye ngangu za vovela kanda mu tandu kikala vo yandi yi mbut' a muntu se sidi va kanda. Nleke ndioyo vo ntekelo wa sisilwang'e kono yi nleke wa kangalwanga yandi kenda moningi muna mwa wutukila kanda diawu, ka wa ye zaya yi telwanga mambu ma kanda ye mpila ma zengelwanga. Ndion'e nleke, muna mbandu awu kafwete_ monekenanga fi nswaswani muna ngindu ye muna ntona za mambu, kadi wu natanga kia mbandu zole, 0 zeye yovo owanga mambu mu buka yole: Buka kia baleke mu ntangu nsaka ye lek'e ntambu. Buka kia zi mbuta mu fulu bakwenda tedingi mambu ye kuna seka ba mokenenanga mu nkokela ye mu ntangu ba nwang'e malavu. yole ko, ka mpila zingu |
Ovo se muntu wa sembelwa kala mu mambu ka vangila ku nkolwa, se venge mo diaka, mu ntangu nkaka ku nkolwa mpe ye wa teka kanikinwa mu yambula nwa malavu, vutukidi mo ye kondelo diaka luzitu muna wa siwanga nsilu mu lembi nwa diaka malavu. Vo ka widi mu kuma kia kondwanga kaka luzitu ye fusula wantu nsoni a mbuta muna vata akutakananga ye baka nzengo mu zole Ma se nkento ma dianga kandu mu mwan awu a Vo ka nwe diaka malavu ko Ovo se nwini mo, wa silwanga ndikila mpasi vo ka mu kuma kia malavu; vena ye ena bafivanga ye zikwa mu lembi wa nsilu mia ma se nkento vata, ko, mpila mpasi guta yela |
31 |
Mavangu ma sia ndikidila mu malavu ye mu madia ma vananga wonga kwa matoko mu dia ye nwa mu zi nzo za wantu VO se katekele toma ku nzaya ko. Ovo se wene nkutu vo mu nwa ena VO mu dia ena fwete vingila wa yadilw'e nkuwu bosi se lenda kota muna nkuwu; kuna nima bosi se lenda dia evo nwa ku mosi ye awu wene mu dia evo nwa. E nkuwu yi sinsu kia nwaninanga mioyo mia wantu ye lunda mavimpi ma nkangu. Kadi vo ba yadidi e nkuwu, ka vena muntu lenda yo ko wan'0 mfumu a nzo kotele mu nkanu mpanda; 0 ladidi mu nzo ye belo kiawu ka ku lendi dila ngatu nwina muntu maza ko, kadi nkwa nsoki: NDOKI A MBI, mwini ka lokanga. yalula |
Yi kuma mu ntangu yoyo, nsiku ye ndeko za zingila za toma singama ye sikidiswa za kele, wantu ba dianga ye nwinanga mu ndeko. Ovo se di wakene vo ku belo kia muntu didi evo nwinini ko bosi mwen'e mpasi, diambu dia talwanga mu mbwisu ntima ye kuna kumoneka nani veng' e mbi muna nkweno ye mu nki kuma. Nganga za ngombo, a nkwa nanga tumiswanga mu solola nani y'e kuma muna vata ye buka kia dia ye nwa va mosi wa vang'e mbi ye kuna ka moneka ye tumbwa. Ovo muntu 0 monekene vo wa van'e ndikila ya vonda na ngandi, a mbuta a vwandanga ye baka nzengo ya vondesa muntu ndioyo. Di vovele VO muna fulu ya ndilu ye ndwinu VO se mu batakene muntu kotele nkweno nsoki, muntu ndiona wa bakilwanga nzengo lufwa. Kansi VO se fwa matu, veno ndikidila fulu ka vangilu ka vengomonwa muna nlonga mu kuma kia fu diambu ka dia talwangwa nkutu ko; zika kak'e mvumbi andi e diambu di mene. E mfwilu a mpile yoyo ya tangilwangwa nze se titi kikatukidi mu disu e zi mene zina za neteng'e titi kiokio muna disu. Nzengo zozo yi za vuvikang'e nsi mu kondwa kwa maboloko; za vanang'e luzitu muna nwanin'e moyo. Yi mu kum'e kiokio ma vata ma esi kongo ma wanuka ma nene, ma kubama ma zingisang '0 nkangu muna luzitu mu wantu ye nsiku mia nsi awu e kuma e nzengo zau ngolo za kele. ngandi yani yani yandi mpasi |
Mbiya evo dingwa yi mpila lekwa kia kalanga ye zi ngudi za makento, za somwangwa muna minsanga ovo e ndioyo ndend'a mbote kena yawu 0 zevo muna nsingu andi se ke mu lendi kala nsanga mia nkatu ko mia kondw' e tadi wa tobolwa: E mbiya yoyo ya kalanga ye lekwa kia fwanana mfunu a dingwa. 0 mama vwete dingwa ye mbala vwet'e mbiya finamena ba finamenang' e ntaku <nzimbus E VO mbongo mu ntangu yayi. Yi sia vo mvwama. ngudi |
32 |
E nsasilu kinzu kia tuma kia lundilungu maza ma yolesela mwan nse dia. Muna kinzu kina mnwasiwanga: ma kaya evo mianzi mia nti mi lenda sadisa mwana mu lembi tatik' e vumu. Vo wa yakala mwa siwanga nkandi sombo mpasi vo ka nsangika ko. <Tomboka nkandi za makata muna vumus. yedi |
E mbiya evo dingwa kia tubilungu kaka mu nsasilu a mwan'a nkento wutukidi mu vata ka mu nsasilu mwan' a yakala ko. E kuma tuka ki nza nkulu; yakala kaka wa sompeleng'e nkento: Mu kuma kia sia vo e mwana kalendi sola mwana yandi ko, se evo ngudi nkazi fwete tula dimbu mu nzo yi wutukidi mwan'a nkento; muna nsasilu mu songa VO lolo lu yantikidi momo ntangu ka wutukidi kaka. longo |
Nkuni ye maza, lekwa ya mfunu mu sansa kialakazi. Mu tandu kiokio kia ntama makanda matoma zolana ye simbana kibeni ma kele. yole |
E nkuni za sadilwanga mu yandula nitu za wantu yendanga mu kuba <talay mwalakazi; za sadisanga mu lambila ma dia madidingi mwalakazi ye nzenza za yizi ku ntalanga mu mwini. Mu ntangu mpimpa za sadisanga mu yandula nzo ye songa ntemo mu nzo mwalakazi_ Mu tandu kina minda ka mia kala nkuni za mwenenongo mu nza yawu kulu. ko, |
Maza mpila mosi nze se nkuni, mwalakazi fwete kwenda yolela kuna nkoko; kansi mwana mu nzo kaka kafwete yoleselwa kwa evo kwa ndezi. Wawu mu lembi futuna mwalakazi, bosi mu songa Vo wungidi wuna mu vata, a kento a fwete natanga nkalu nkalu a maza kuna nzo mama ndiona wa wuta; kuna kialakazi mu sadisa mama ye mwana E kialakazi kia zinganga mu lusadisu lwa belo ye vata dia wonsono kondwa sola keti VO nani vwidi nkento yovo kanda di wutukidi mwana ndioyo, vata dia wonsono dia vukananga mu sadisa nzo yi wutukidi mwan' a mpa muna tezo kia ngonde tatu, ndion'0 wutidi ka lendi tiama nkuni ka lendi kwenda mu kiana maza ka teki ngatu nkutu lamba ma dia. Salu yoyo ya sisilwanga kwa bakento ba zinganga yandi mu vata, kwa bana ba ndumba. Vava kia tombok'e mavata ma vonga ye mu kuma kia ndong'a saka se dia kituka dia mpasi mu zaya vo kuna ntandu mama wa wutidi evo nkutu kuna yanda nkaka na vumu se kena. Mu kolo kiokio mavata ma tungilwanga mu belo Yi sia vo konso mfumu evo mbut' a muntu ye ana ku mosi ye an'a nkazi ye atekelo atungilanga fulu kimosi. E ki mvuka kia se, ana ye an' a nkazi tungila va mosi yi belo muna vata dia tunga ma se mayingi evo mpe makanda ma yingi. ngudi ngudi ko, ko, nkangu, ngandi ngandi |
Kuna belo ku lenda kwani mpe tunga ma ko ye nzadi ma wizananga vo ma sompela mu vumu kiokio kia tunga va belo kiokio muna vata Diawu di mosi kwa bakundi mu konda kwa ngwizani kuna belo yovo kuna vata ba wutukila ba |
33 |
ienda kwenda lomba ye tunga kuna balenda vuvamena_ Ma kanda ma yingi ma vambananga ye ma vata mawu ma fwa VO ma sadila mu nzo mosi yovo zi zole mu kondwa kwa ngwizani. Mu mavata ma yoyo e alakazi mpasi a monanga, fwete ki tiamin'e nkuni, tek' e maza, a lamba awu mosi ye tale mpatu zawu mu ntangu a fwete vunda mu vutul e nitu vena kialakazi. mpila |
Landila fu ya tandu kiokio, kanele vo ngwizani ka ya kala diaka ya mbote muna kanda yovo vata diodio ko, ovo se mwan a nkento wutidi, ba vilakananga nzonzi miawu; basadisanga nengwa diodio di wutidi; mu tambula nsedia WOWO wizidi mu vata. Dia toma kala dia lusadisu kwa nkangu a kisi kongo mu lunda ye zayidila kanda ye luvila luna ka vwilu ye luvila luna ka wutukila, mpila mosi mpe ye kuna kwa wutukila se ye andi. Mpasi fioti mu kolo kiokio mu mona muntu ka zaya kanda diani ko ngatu vo nkaka zandi. ngudi |
Mu kuma kia sia VO ba sompelanga muna nsasilu; muna kialakazi, ka dia vanganga mpasi mu tona ko keti kwe ka wutuka ye kwe ka tekolwelwa, wawu Vo € sompana mu mvila kwa kele. Yi sia vo ba sompananga landila mpil' a ngwizani muna belo, muna vata ye muna ma kanda. Yi kuma muna ntangu yina mpasi dia kele mu vonde wawu vo Iwa vangamena mu kuma kia mvila za menga ma mosi. Yi bosi e ndion'0 ka wa luzolo ye nsol ani kansi wa nsola mbuta yovo wa nsola nkazi a kanda ye se dia mwana. Longo Iwa nsasa, Iwa luzitu ye vumi ka Iwa mpambu a nzila ko. longo, ko, zinga yani longo |
Mu Kisi kongo 0 muntu yi ki mvwama kia sunda; ki mvwama kia sikila kadi yi vonga ye nene wa kanda. Yi kuma ba vovelanga vo: ki mfumu ntu mia wantu_ Di vovele VO ka vena ki mfumu kia kondwa antu ko kadi mfumu antu ka fwete tumina, vo nkatu mosi yi nsadi wawu vo kena ye muntu ka tuma ko yandi |
Muna vata konso kanda ka fwete tale vumu yandi kuna belo, vo e mpangi za ba kento ka zi twa wuta vumu kifwete kutakana ye tala e kuma ka ba twa wutila ko? Ovo se mama wuna ye lukawu; mwana ndiona wawu vO mu vumu kiani kena;, ovo se wutukidi se mwan' a vata dia wonsono yi kuma ka fwete toma talwa, ka fwete toma saswa mu zola ye zitu muna vata dia wonso. Ka fwete sadiswa mu baka fu ya mbote ye longelwa mpila bazingilanga mu belo, muna kanda diawu ye mu vata dia wonso. Vo se songele lulendo evo konso fu ya mbi ya kondwa luzitu kwa zimbuta, ka fwete bokelwa ye natwa vena meso ma se ye ka voveswa ye sembwa mu mena ka vovele evo ka venge. E si kongo ka bakalanga mpambudi mu wantu ko; bazitisanga an'awu mpila mosi ye an'a ngani, a ko, wani ngudi |
34 |
ba longelanga VO se mbi ba sadidi tuka mu mpovo ye mu mavangu. kia mpil'a yoyo kia sadisa an'a yingi mu longwa mambu mena vo muna nzo zawu ka ma vovelwangwa nkutu ko. Ba katulwangwa fu yina ma se ye ngudi zawu ka batonanga ko vo ya mbi. Ba longelanga salu ya mako mu fulu ya ki ntwadi mbandu nze tunga vuwa; sieta mpangula, tunga nswa; tunga lamba, ye tung'e ngyendo. E nlekw' a ntambu mia mpuku; mia mbizi za mfuta ye lek'e vuwa mu bak'e ye nkamba mambu ma kelongo mu nlenvo a konso mwana mu kala ye zola muna buka kia mu vata. Zingu ngola longo |
Muna vata mwana ndion'0 zayakene Vo nguzi za mbi ka lokelanga; wa longwa muna nzila, wa longelwa muna belo kansi ka wanga ko, ma se ye ngudi ba simang'e ana ka basakani diaka ko, ka balendi zieta kumosi ye ndion'e mwan' a mbi ko; ka fwete vambulwa mu kuma kia fu kena yawu ya mbi. yani |
Vo se mwan'a yakala zolanga kaka kala vena bana ba makento mpe ka fwte sasilwa vo dia mbi kadi e nioka ka lekanga nwa mosi ye mpuku mbi mu kangalela mu buka kia bakento kwa mwan' a yakala mpila mosi mpe mwan' a nkento mu buka kia ba yakala. Mu nsasuk'a bana vo se ba lungisi ntel'a ki muntu ba natwangwa mu nzo mu longwa zingu kia kimuntu. ko, |
Ba vambulwa mu buka ye fulu ya nswaswani ye vangwa mambu mpe ma sobana. yole yole |
An'a makala ba yendanga ku mfinda, ku nto nkoko mu kwenda kote <zengwa) mu katul'e sutu E an'a makento mpe ba natwanga mu kwenda kot'e kumbi mu nzo a ndona. Mu ntangu kalanga mu fulu yoyo ka ba lendi monana evo moneka kwa esi vata; esi kanda ngatu nkutu mokena ye konso konso muntu nanga NGANG' A LONGO kaka kuna kwa ANA MAKALA ye NKWA KUMBI kwa ZI NDUMBA. longo yani |
Nzo ZOZO za kabuka za kele: ma seka mu kuma kia akala ye nzo za ndona za makento mu songa ki kento kwa bakento. Mu zinzo ZOZO bana ba toneswanga mpila zingu kia mu belo, mu kanda; mu vata ye zunga. Mambu m?na balenda vanga mu zingu ye mena ka balendi vanga ko. Momo nzo ZOZO kaka mpe mu bazayilanga zingu kia muntu va nza, mpila vwandila mu moko; ndwinu za malavu ye ndilu mbizi muna ma vata E mbizi ye malavu ka ma ya mpamba ko; mu kuma ya didilungu. Ovo se ka zeye wo ko lenda nwa malavu ma fulu kia lokela muntu evo dia nkutu nsuni a mbi nitu muntu ngatu kala va kia kubikila lufwa Iwa muntu. Dia toma kanikinwanga vo mwan a muntu ka lendi kwenda vwanda va fulu kazayidi nsasa ko ngatu nwa evo dia kima ka zayidi nsasa ko. longa fongo |
35 |
Malongi momo matoma sadisa ndiatilu a zingu kia esi ma vata ma esi kongo mu lunda luvuvamu ye zola muna ma vata_ |
Nsangu za luvunu ye yi ya toma kanikinwanga muna ana mu vengomona ma vwanga mu zi nzo; mu belo ye makanda. Nkadilu ye nsasuk'a mpila yoyo ya sadisa zi nkaka zeto mu tunga mavata ye mbanza za nene muna wutuka ye leloko, muna zola ye wu ngudi; luzitu tuka muna aleke ye muna zi mbuta za ma vata ye zunga. Mu zingu kiokio a mbut' a zitisanga ngana za sia vo: nuni za leka nti mosi za tom'e mvumuka. Di vovele vo mu kala fulu ki mosi tu fwete wizana ye yikanes'e ngindu ku mosi. Ba vovele diaka vo: tu kadi tu an' a nsizi twa dia sinda di mosi. Ngana yoyo ya longang'e ana mu vangilanga evo vovelanga mambu mu ki ntwadi. Diawu di mosi mu ngana za sia vO: tu kadi mika mia mbwa twa lekela ku mosi, twa sikamena ku mosi. ngwila ngwila mpil |
Mu ndilu, ndwinu evo nkutu mvwandilu muna ma vata ma tandu tu vovele mu tini kiaki nkangu wa zingilanga ku mosi nswaswani muna vata mu mvwilu ye mbakilu kaya kala ya yingi ko. Wawu vo ntoto, nkoko; ma zanga ye mazumbu mvwilu yoyo ya ntwadi kwa kanda diawu dia wonso, dia bundakesanga mpe wantu wonso muna vata. |
Mu kisi kongo longo yi makangilu evo za makanda mole mazolananga ye kala ye ngwizani yi fwete kotesa mvila za wutana ye leloka. Mu siamisa zola ye ngwizani za wantu makanda momo, ba sobananga ndumba matoko. E kanda dina ye ndumba di fwete lomba toko kwa kanda dia nkaka ye ba wizananga mu somp'e ndumba ba sasanga kuna belo E ndumba ovo soselo yakala mu e yayi ya vangamenanga mu an'a makento ba wutukilanga mu ma vata ma kinzenza mena ma zingilanga ma kanda ka ma toma zayakana lusansu Iwa vumu evo kanda dia mwana nkento ko: wa wuta ndumba yoyo, yi kuma ka zitikilwa mu ntangu ka wutuka ko. ngwizani mpil e ngudi |
Wonga wa kalanga mu sompa mwan'a nkento nzenza kondelo toma zayakana lusansu mu kuma nze yi yayi: kondwa tona evo zaya ba wutilanga evo yi mbevo ba toma yelanga. E dia zole lembi zaya keti vo evi, ndoki ngatu vo a nkwa lulendo yovo miolo. Dilandakana vo ma zowa yovo ka ba zeye ki vovela ko. Zi mbuta mu tandu kiawu mu sompa nkento a nzenza diambu dia dia kelenge kadi ba bundang'e vuvu mu kadilu ye lusansu lwa se ye ye mbuta zina za vita sompwa mu vumu kiokio. Dia mpasi mu vutukila sompela mu vumu ki toma fwilwangwe bana ngatu nkutu vo ki fwilwangw'e kondwa nuna. Sola nkento diambu dia nene, dia mpasi ka dilendi siswa kwa baleke ko; yi kuma zi mbuta za mpila mpasi ngudi ngudi |
36 |
tang'e ngan'a sia vo; nsumbi wa luka, vo yi nsompi zowa. Di vovele vO, 0 muntu VO wele kuna zandu mu e ngazi, ka fwete zo kewona, ka tala, keti vo nkandi zina, ka mona keti vo mazi zina, za wola vo za mbote, kansi muna somp'e nkento ku lendi teka ku nteza ko bosi ku nsompa. Sompa ntete, vo se kotele kala muna nzo bosi lumona ye zaya mena kena mawu: ma mbote yovo ma mbi, se tonda kaka wawu Vo Iwa nsompa ntama Mu tin'e ye ntokanu za Pe yoyo; mbuta simb'e zitu kia sole nkento a mwana ye luzitu muna bazingilanga. longo ngazi sumb' € mpasi mpil' |
Dia toma bala dia kele mu wa nsamu mia luvambanu Iwa nkento ye yakala muna ma vata ma esi kongo wawu VO tuka kwa toko ye ndumba ba' kalanga ye wonga wa fusula ma se ye e nsoni muna vata. Ba zonzanga, ba fundananga muna belo yawu kansi tutu mu kwiza vonde ye vambana va kati kwa nkento ye yakala. Zingu kia nkento ye yakala kia talwanga kwa se ye ngudi, kwa bazingi kuna belo, muna vata kwa nkangu wa wonsono bazingang'e ntwadi. ngudi longo |
Mu lumbu kia sompwangw'e longo; muna vata ye zunga, kiese kadi nkinzi a nene mu kotesa nsengo a mpa ku belo; ndumb'a mpa se kota kuna lumbu; mbangu a luku yi komamene mu vata. Nsusu; malavu; nkombo ye ngulu zi fwete fwa mu vang' e nkembo wowo mu yangidika se ye ba kolese ndumba yoyo ye vata diawu ku mosi. Ndumba ye toko ba vewangwa malongi va meso ma wantu wonsono bazinganga yawu vo ba kizitisa ye zitisa ma ko ye nzadi, mbuta ye ba leke kuna belo, muna vata ye vena zunga nkutu. ngudi mpasi |
Dia vovelwangwa vo konso se evo wa wuta ndumba yo vo toko, vo ka sompa ndiona ku nsompa se mwana muna nzo ka kwende Di songele Vo ona wa e mwan a yakala kina ka sompa nkento fwete siwa vena fulu kia mwan nkento kwa ngudi ye se dia yakala di sompel'e nkento. Mpila mosi vo ndumba wele kuna ka sompelo, e se ye andi ba fwete siang'e yakala vena fulu kia mwan'awu yakala muna mpila yoyo luzitu Iwa mfunu Iwa kalanga kuna longo lwa mpila yoyo. ngudi longo. wut ngudi |
E se ye a nkento a fu nsoni kwa yakala ye mpangi zandi nze yi ye se dia yakala mpe fu nsoni vena ndumba ndioyo wa somp' e mwan'awu yakala wawu Vo se an a kola a zeye ki kento ye ki yakala. Konso mpil' a ntokani yi vayikidi mu nzo va kati kwa nkento ye yakala za talwangwa kwa se ye nkazi za makanda kuna lumbu Iwawu kondwa zayisa vata diawu kulu. Mu lunde ongo, mbumba za za kalanga muna ma vata, kuna belo ye konso lumbu Iwa tungwa. Ka mambu ma wonso ma vovelongo va ndonga ko_ Va kalanga ye ntangu, ndumba kotele ku longo; e yakala nima ya fwa <ka wutanga koy kuna ngudi ngudi ngolo |
37 |
belo ba solanga muntu fwete wutanga ku ki nsweki kansi ka vena muntu VO vela moko, kana nkutu nkento ka lendi vakula nkalu wawu Vo mu nzimbu zawu kena an'awu ka wuta esi menga ma yani yani ko, mosi . |
Mu luzingu va nza, ka vena diambu di sundidi e mbi ye nsoni ko, vo ka luvunu ko. Luvunu lu mwesesanga wantu, bulu ye lekwa yawu kulu yi zinganga mpasi ye tokanesa ngindu za wantu, za makanda, zunga ye nsi za mvimba nkutu. Yi kuma vo dia mbi kwa muntu sadilanga luvunu mu kiandi: tala nona kiaki. E Lungwenia yi fi bulu fi mosi fia ntoko Nzambi ka vana lawu dia lenda sobanga tona evo se kia nitu andi ye fwananesa yo se tona di mosi ye yuma yi nzietele vena fulu kina kena_ E lawu diodio 0 nkewa ye bulu ya mpila mu mpila ye wantu nkutu ka ba vewa dioko. zingu |
Lumbu ki mosi 0 Nkewa wa bulangana lungwenia va fulu kia yokelwa fuku 0 Lungwenia nitu a ki ntoto mpolo ka kele. Ba mokena ba wizana ye ba vambana Mu kuma kia sia VO mu nzanza wOWO bakutananga wu ba zingilanga, dia kituka se fu kia toma bulangiananga. Kansi Nkewa mu konso fulu ba bulangiananga wa monanaga sivi vo Lungwenia wakalanga mpila ya nkaka. 0 Nkewa wa banzanga vo nkanda evo bula ka sobanga konso lumbu. Ka yuvula ko; kiadi VO Nkewa ka kala ye wu nkabu mu mokena ye tona zingu kia Lungwenia ko, wa yantika mona keto dia lawu dia lungwenia. yani |
Nkewa mu kuma kia mata ye takuzioka; wa wula nkalu za nsia malavu muna mfinda. 0 nsia malavu wa toma fwema mu ngolo; vava ka Iwaka vena silu diani mu mona nkalu za mana wudika; wa fwemingi,mu nzila wa bulangana ye na Nkewa ba mokenanga ye na Lungwenia. Nsongi malavu wa loza nsaki a kayizanga yawu va ntoto ye wa yuvula: nani tuka ku mfinda? Nkewa wa yuvula Nani tuka kuna mfinda e? yi kiuvu kia nsie malavu. Lungwenia muna malembe ye luzitu wa vutukila kiuvu kia vita dia na Nkewa Vo: weyi? Nkia mambu mwene ko? Nsongi malavu kuna makasi vo; nkalu zame za malavu zi mene, bosi e za nkaka nkutu lumene zo wula yenda ngulu weyi? yandi yandi |
Nkewa ntete susumukini, ye wa vova kwa nkwa malavu: tala kaka eto wole, ndolongo; konso muntu nwini e malavu ku singa ku mvilakana ko muna ngyenda. 0 nsongi wa tala keti nani 0 nwini e malavu bosi ka wule ntumbu. Kiadi mu londoka kaka Lungwenia zakama kundambu nze se bwa, nsi e malavu watoma fwema diaka mu ngolo, wa zenga lubamba wa yantika zuba Lungwenia mu ngolo za wonsono: Nkenda nkatu, 0 Lungwenia wa mana Iwala ye vimba mu diambu ka yani yandi |
38 |
zaya ko. Bia fiot1 bia sala nga wa fwa, mpasi vava za saka na mbwa wa vovesa nsie malavu mu loloka Lungwenia kadi 0 mbwa kinu ka mona Lungwenia lu twa nwa malavu ko Wa nlomba mu tala diambu mu mpila ya nkaka, kansi ka mu vonda Lungwenia nanga ka zeye diambu ko. E kolo kia zubwangwa Lungwenia, Nkewa wana welenge kwani ntama, wawu vo wa toma zay' e diambu vo wa vanga dio. Na Lungwenia wa yambulwa mu kuma kia ndomba za Mbwa, kansi kuna nima wa yela, wa mana vimba ye mputa za mana wola, fioti fia sala nga wa fwa. Wa sadiswanga kwa na Kiula. Muna mokena ye vava zaya; keti VO weyi ka mana Iwadile e yina, nga mu mata mu nti VO Lungwenia wa nsasila vo bibwa ka mana bibwa kwa nkwa nkalu za malavu ka mona nkutu ko. E kuma? Mambu ya vuninwa kwa Nkewa VO mono di yi diatilang'e mpila malembe malembe mu kuma kia nkolwa. Yi kuma ya kadi fwila mu lubamba. 0 wawu ngeye nkazi Lungwenia weyi se sila? A weyi se sila mono muntu nkutu kina mavimpi kina mpe za nwanina ko; kala nkutu vo mono nkala yi nene 0 Nkewa bosi ka kadi toma mona, kansi wawu yambula kaka ya fwa. Kiula vo ve! Ka wawu ko. E nkazi ka wawu fwete vanga diambu kwa nkewa e mpasi za e yayi zingi kwa ngeye. Mono se ya ngangu,, vo yelokele ku moni wonga ko, bosi mpe ka fut e mpasi zaku zazi, bosi kwani ka dila. Owawu tu, wa yizi kutala kala mu mpasi zazi? Kiula vo nkatu, ngeye nkazi Lungwenia, mpe kina ka bwilwa za mpile yayi; kwendi ku ntala ko. ko, yani weyi? mpil ko, ngolo mpile ko, yandi longa mpasi yani |
Mu ntangu ba mokenanga ye na Kiula, na Mbwa wa Iwaka mu zaya mavimpi ma na Lungwenia: wa ngyuvula tata Lungwenia weyi lekele? Mu mvutu Lungwenia vo: ndele kia mbote fioti. Kiula wa vova mbut a muntu Mbwa,mono ngindu mpene kwa nkazi na Lungwenia vo ka fwete vutule bu kwa na Nkewa ka mona VO mena ka venge kwa nkazi Lungwenia, we mwenene dio? Mbwa wa vende nwa, bosi wa vova: tala e Nkewa ngangu kena nze se za muntu e Lungwenia we ka vanga ka ku ntonena ko e? Ka keba zevo bosi ka kumvondesa. Na Kiula wadingalala. Kunima Mbwa wa kwani kuna nzo andi. Bosi landila lumbu, Lungwenia wa yeloka ye wa yantika kwenda mu salu Nkokela mosi muna moko, kiula wa ngyuvula; weyi lu monananaga ye na Nkewa? Lungwenia VO wunu nkutu wutukele muna kiana. E mbazi diaka se wenda muna kiana e? Kiuvu kia na Kiula kwa Lungwenia. Mvutu za Lungwenia vo Kiula vo se twenda nzila mosi, mono se ya tala mpila salu yeno bosi tutala kana vo weyi singa vutulwila za vanga na Nkewa_ Vava kwa kia, ba mu kiana, ba lwaka kuna nsalu mia wantu, na Kiula wa vova mpatu na Nkewa kweyi yina e? Lungwenia VO vena ndambu mpatu ame. Vava ba Iwaka VO, na Kiula wa tala futa kia yingi ye wa vova kwa Lungwenia mbote mu e futa kiokio mpasi vo ku moni mpasi mu vata wawu vo kimbevo wa kele kiawu. Lungwenia wa mona wonga ye wa vova: wan= e mfumu za mpatu zina kuna ntandu se bafwema ye ku mponda. Kiula vo ve!! Ka wau ko, ku fwa ko. yani singa yenda yandi. inga. yenda mpasi yok' € ko, |
39 |
E ngwanzi Lungwenia ku moni wonga ko, kina ba fwema ngeye vova vo: mono ki nwanga fwomo ko; ki twa lamba konso kima ko, V wyi mfivete vokele futa? Dia zole lutadi e moko mame keti mvungula yovo makalu ":na. Ku nima se enda mokena ye Nkewa kwikidi e tiya muna mpatu andi. Lungwenia wa dingalala ye yindula bosi wa vova: na se yi mpile yoyo futa ki fwete yokelwa kuna ndambu mpatu a mbuta Nkewa? Kiula VO yi wawu. Lungwenia wa yenda ye nkola kuna mwingilu ye mpatu Nkewa, wa kwika e futa ye wa swama vo ka via mu nlaku a tiya. Futa kia kia via, mpatu za wantu, mbongo za lembi sakulwa za ndambu ya yindulwa mu vata e kolo futa ka kia vidi ya via. Wantu a wonsono a mana fwema ye sosa: veyi va tukidi e tiya tu yokel'e futa! ! Ba Iwakila mu mpatu a Lungwenia; vava ba Iwaka kaka na kiula wa kota mu nwa wa kala mu mpatu Lungwenia 0 vididi, Lungwenia wa sala mosi. Bantu ba ngyuvula: nani yokele futa? Lungwenia wa vutula vo futa e kuna ki tukidi, e mono bonso luzeye vo yi mbevo, kia nwanga fwomo ko; kitwa lamba ko mpe, kina kaka ye nkola weyi ndenda yokela futa e? Bantu ba luta kuna via dia na Nkewa ba wana tiya muna sudi kiani, ba vena mwingilu ba mona vena va yantikil' e tiya; mpaka za bwa, Nkewa ka tambulwila ko VO futa yandi wa kio. Bantu ba mbaka ye wa natuka kuna mpatu a lungwenia. yani mpasi via, via, ko, yani ko, yenda yoka |
Mu ndwakilu, lungwenia wa vova: mono kina ye nkola ko, kina mpe ye tiya mu mpatu ame ko; we ndenda yokela futa? Wawu se lutadi e moko mame keti vo mvungula menanga? Mu tala moko ma Nkewa ma ndombe ndombe, bantu ba mona vo ludi kadi muna mpatu andi ye muna sudi kiandi tiya tuna mo e dia zole; e moko mandi ma ndombe mena di vovele vo yandi kaka yokel'e futa ye mpatu zeto. Nkewa wa kangama moko ye malu; wa natuka nze funda, wa vondwa wa kayanwa ye diwa kwa wantu mana vilwa mpatu zawu Tuka kina Nkewa ka bakamena muna mpatu, wa vondwa ye diwa Nkewa za sala mu nfinda za baka wonga mu zinga ye muntu va mosi, mu kuma kia lufwa. |
Mu luvunu lwandi ka wudila nkalu za malavu ma nsongi,Lungwenia wa zubwa nzubwa ya mfwilu, wawu vo diambu dia kangilwa mu kondwa kuma, ka fwa ko. 0 Nkewa wa fwa mu kuma kia nsokela ka sokela Lungwenia mu nsamu a nkalu za malavu ka zaya ngatu nkutu mona ko. |
E ma vangu ma mpil e yoyo, yi ma telang'a mbut'e ngana za sia VO: nkisi mvukila dia wa dianga. Mu tini kiokio kia lusavu; 0 Lungwenia vutula ka vutula. |
Zi mbuta za kisi kongo za longanga ba leke mu tusavu; nona ye ngana. Mu lusavu lwalu muna ye mambu mole ma nene: mbi ya luvunu ye yantikila vanga mbi kwa nkweno. Mawu mole yi ma vondesa Nkewa ye tinisa Nkewa za nkaka mu vata, di za kitukila se bulu ya mfuta, ka yi lendi leka mu nzo ngatu mu vata ko. |
40 |
Mu zunga ye zunga mu zingilanga wantu kadilu ya mpila mu mpila, kwa mu salu ya moko ye miolo, ntokozi ye a kwa maketo, nkiti ye mvati mia ntoto, nleki mia ntambu ye ntwedi mia bulu; bonso a nkwa salu ya mpila mu ngolo mpila. |
Nzingi mia mavata ye mbanza ba tokananga mu wantu nkwa luvunu ye wivi mu lekwa ya ngani. |
Ntangu mosi mivi ntatu mia kanana mu kwenda yiya mu nzo muntu mosi wa sala, mvwama nzimbu. Mivi mia kubama ye mia yenda ku nkotela mu mpimpa mia bong'e nzimbu za wonso ka lundanga muna nzo. Mivi mia yenda, mia yenda swama kuna mfinda nda ye vata ba yibila. Vava kwa kia;, nzala za ba baka, ba yindula vo dia ba fwete dia. Muna dia, ba fwete kala ye maza, nkuni ye ziku ba fwete lambila madia wawu vo ba yiza mau ma nkunzu ku mosi ye nzungu ye lambilwa yawu: Wawu vo a tatu a kele a kayana mu sasul'e salu mpasi vo ba dia mu nzaki. U mosi wa tumwa mu kwenda teka <baka) maza kuna nkoko, wa zole wa tumwa kenda tiam e nkuni bosi ndiona wa nsuka ka fwete langidil'e nzimbu ye kubik'e makukwa vena basinga tesek' e nzungu mu lamba. |
Mu vambana, ndiona wa tumwa mu kwenda teka maza wa yenda. Mu nzila wa yantika yindula: kala VO se nsidi mono mosi ye nzimbu za wonsono ya kadi toma va nza kondwa kwa e kuma vo nzimbu za wonso kwa mono za kadi sala. Mu Iwaka ku nkoko wa tek'e nkalu zawu zole ka nata, mu vutuka mu nzila wa bak'e ngindu za sia ndikila muna maza mpasi vo ena sala vena fulu ye nzimbu kina basinga dia vava ba nwa maza ba fwa yandi ka sala ye nzimbu. Wa kotesa makaya ma mbi muna nkalu yi mosi mu vond'e mivi miole mia sala kuna fulu mpasi vo ka sala ye mbongo za wonsono. Vava ka Iwaka kuna fulu kina wa wan'e tiya twa kwama Wa tula nkalu ya nlongo evo maza ma mbi vena ndambu; bosi wa tula maza ma nkalu mbote ya kondwa ndikila muna nzungu vo ba lamba madia. kolo ka banzanga mu sala ye mbongo za wonsono mosi ena nzila mosi mu tiam'e nkuni ye vale makukwa ba kanana mu sia ndikila evo kusa makaya ma mbi muna longa ka dila ndioyo wa yenda tek'e maza ka fwa mpasi vo ba kayan'e nzimbu mu kuku kaka. Madia ma via; ma siwa mu malonga ba yantika dia, kiadi ndioyo ba vanina mu longa dia siwa ndikila, wa yantika mona mpasi mu vumu; mu ntima ye wa yantika kaza ye dila. Ku nima wa yantika nwana ye lufwa. Mukuma kia zaya vo fi ndambu fia maza fia sala muna nkalu ka fia kala ndikila mu vonda evi ko, mu nwana ye lufwa wa 'e nkalu mu malu mpasi vo maza mena ma tiakana. Nkalu ya bwa ya wudika, maza ma tiakana ye kukula vana ntoto. mpasi zinga mpasi Kinga yandi yandi yenda singa yole pus' € |
41 |
Wawu vo lukanu Iwa mivi miomio mia sala tiam'e nkuni ye vala makukwa mu lambila ma dia, ba toma yangalala mu mfwilu a mwivi ndioyo wa yenda tek'e maza kuna nkoko. Ku nima mfwilu andi, evi woWO ba vutukila dia, vava ba manisa, ba bong' e nkalu yoyo ya sala ye maza ma siw'e ndikila kwa ndioyo mwivi wa fwa muluzolo Iwa ku ba vonda mpasi ka sala ye nzimbu zina bayiba. Kina ba sukule moko; kuna nima ba nwa mbungu zole zole za maza. Ba wizana mu vunda bosi ba kayana mbongo zozo bayiba. E kolo ba vundanga; vumu ya yantik'e tatika mu ngolo; bayantik'e dila ye yindul'e tuku dia ndunzi za vumu yawu. Kuna nsuka mivi miomio miawu miole mia bunde vuvu kia sala ye ma vwa ma wonsono ba yiba; awu wole diaka ba fwa vena fulu ba dilanga. Nzimbu ye lekwa ya wonsono ba biasala kondwa ntadi ngatu ntanini: mivi mia wolela muna mfuta ye funda ya yimvwama. yiba |
Zi mfumu za lekwa ye nzimbu za yibwa bayend'a landingi muna bayenda kotedingi muna futa ye muna mfinda. Mu landa ye landakana, ba yenda mona vena ba fwila; ba wonsono ba mana vimba ye finamen'e buka nkutu. Lawu di mosi vo ka va sala noka mvula ko, tuka mu lumbu ba ye mu ntangu ba yenda wanuka se mvumbi za mana vimba. Mi mvwa lekwa mia mona nkenda, mia wizana mu kubika mvumbi zawu zi za zikwa vena fulu za fwila. Ku nima konso muntu wa sola mvwilu andi wuna ya vidila; wa nata yo kuna nzo andi wawu vo ka basala ki tekela konso kwa lekwa ko ngatu nkutu dia kuta di mosi mu mbongo ba yiba. yiba tatu, |
Ovo tomene landa nona kiaki,lenda mo baka longi dia mfunu ye lukila dio vo wa toma zinga kia mbote va ntoto. mpasi |
E mbi a ntete mu nona kiokio yi wivi. Ma toko momo mawu matatu evi. E mbi ya zole miolo, kadi zolanga kala ye mavwa kondwa sala konso salu nanga VO yiya lekwa ya ngani. E mbi a ntatu a kwa keto ye nsita kadi konso kima kia mbote ba mwenenge ba yindulanga VO nga kwa yawu kifwete vuwa, ka kwa muntu wa nkaka ko. Nana mpe a kangelenge a tatu, konso konso wa yindwidingi mu kuma kiani kaka. |
Mu kuma kia wolo, matoko momo ka ma salanga konso salu ba lenda bakila kima ba lenda zingila ko, e mon'e lekwa evo yuma ya ntoko, ya mbote, ya mpila mu mpila, ba monang'e keto dia vwa yo, kansi ka va kala ye mpila balenda yo vwila ko, wawu vo ka ba salanga ko. E keto diawu dia baka yo ye wolo dia ba natanga mu yiya yi bosi e nsita ye keto dia vwa ya wonsono dia ba natanga ku lufwa. Mu kuma kiokio a mbuta vovelanga vo: ndion'0 zolanga ma ya wonsono, yi ka ladisanga ku mosi ye moyo andi nkutu. |
42 |
Ngyele mu nzil'a Kongo ngyele |
Luvuyi Iwame ntungilang' e mbangu zame |
Mu nzil' a Kongo mbakidi luvuyi Iwame |
E mbangu zame ngyayilanga zame ngola |
E vana yanga monakene niok'a moyo |
E ngola zame zilele vana yanga |
E niok'a moyo yi tele mwan a ndumba |
E mwan'a ndumba bokele vo a kitat'e muna Kongo |
E muna Kongo monekene ngoma tanu |
E ngoma tanu zi sang'e ndundu paku |
E paku ndundu kete paku ndundu. pele |
Ngyele mu mfinda tadi e |
Mu mfinda tadi |
Mbakidi mo mfwenge tatu |
Yi mosi ya ya Madiya e |
Mfwenge tatu |
Ya Madiy'0 si kanga nsambi a mputu e |
Nsambi a mputu |
Yi vova kule kule kule e |
Kule kule kule |
Mpakasa kiduda mu nkoko e |
Kiduda mu nkoko |
Nzonzi ka tina mu tadi e. |
Mu nza, mu konso lekwa evo vangwa kina ye moyo ki kangalanga ye mambu ma tezanga ku ntokanesa ngindu ye nsuni VO se ka ma bakidi nzila mu manisa mo ko. Mu nona kiaki tuna ye Ntietie fi nuni nuni fia ndwelo, fia vienga mu mona fio ye fia vewa tezo kia ndwenga evo ngangu mu zingilanga mu dia yi nzanzala ye yi bundu bundu yi fwananga va laka diani ovo bulangene mpe yi ngenza ngenza dia ka dianga yo ye kwenda leka mu zalwa diani katukanga. zinga, zinga. |
43 |
Kuna tuku dia nza, bulu ya wonsono ye nuni mu buka a zingidingi, di vovele VO bazietelenge ye dila va mosi e nzonzi nkatu. Lumbu ki mosi Ngundu biola wa ngolo, wa sadiswa kansi ntangu ya nda ka mona kaka mbote ko; Ku nima nuni za wonsono za kutakana mu tala kuma ki yelelanga na Ngundu biola. Mu lukutakanu lolo ba wizana vo nganga ba fwete tumisa mu sadisa Ngundu biola vo ka yeloka. Nganga wa moneka: Tiokwele. Na Tiokwela mu sadisa ka fwete zaya nani yi se, nani yi nkazi a kanda dia na Ngundu biola? Nani yi nkaka wa wut'e andi ye s'andi. E yuvu ya mpil'e yoyo ka ya toma yangidika Ntietie ko. Mu kuma kiokio wa telama ye wa vova: sadisa kaka ku vavi ma yingi ko. Kadi eto kuna ki nuni yovo kuna bulu ya wonso katu sobananga ko. E ngeye Tiokwela e s'aku Tiokwela e nkak' aku mpe Tiokwela ka kele, ka mosi ko ye wantu ena nkumbu muntu ye Eto kulu di twizidi vava twatala ye zaya mpila yi sadisilwa na Ngundu biola ye keti vo nki lomba twa kuba mpasi ka yeloka ngeye mpe wa mon'e kiese mu mbevo sadisi. yela mpasi ngudi mpila yandi. |
Mpovo za Ntietie ka za yangidika na Tiokwela kansi ka vova ko. Wa zibula bunda dia nkisi miandi, wa yantika sadisa. Mu mfimpilu wa vova VO vena ye nkweno twa vang' e kwa Ngundu biola, muna mpovo, eno mosi lulenda tona keti nani vava tuna eto kulu. Mpovo za nganga za tokanesa ngindu za nuni, mpuku ye bulu ya wonsono ya kutakana mu sadisa Ngundu biola. Mu kondwa kwa visa nani twa vanga mbi evo mpasi kwa nkweno; Kutukudia wa yuvula kwa Tiokwela nani ndioyo zolele vo Ngundu biola ka mon e mpasi e? Tiokwela wa tala ndonga ya wonsono; bosi wa vova; ka luntonene ko e? Ndiona kazolele mbote ko, kavilwangwa ko. Efu ma via via, kisonga vo nkwa ngangu; 0 sundidi eto kulu yi bosi ntete vovanga mu kakila kweno VO ka ba vovi ko. Landila mvutu za Tiokwela, na Kutukudia vova: dilendakana vo na Ntietie? Wawu VO nga vita vova? Nkutakani ya kota mavwanga mu kondwa kwa ziku ye kwikizi mu nani wawu vo nganga ka vova nkumbu a bulu kia vanga Ngundu biola nzonza mia yantika tuka bana ba matiokwela ye ba Ntietie; kunima Ngundu biola se ka baka konso lusadisu nuni ye bulu ya kala va fulu kiokio mu ku nsadisa ba fwema ye mwangana kondwa kwa vanga diambu dia lusadisu. Ensuk'a diambu mbevo wa luziku Iwa kala lwa kiadi ndonga ka ba yenda ku lufwa lolo ko; kadi ba banzanga vo nkindu zi kala ko Mu yoyo Ngundu biola wa ziama nziam a nkenda ye ya nsoni nze kena ye kanda ko. Kitantu kia kota ye an a nkazi ye aleke a Ngundu biola a zonzesanga Ntietie lok'e mfumu awu kanda. Na Ntietie wa fwema ye wa yaluka mu vata diodio wa tunga va nzanza mosi, va nkuk'a na Nkumbi. Lumbu na Nkumbi ka yendanga mu nzietelo wa mona zala dia mbote mbote, yuvula nani tungidi vava? ko, mpasi yandi yandi mpasi yandi wa mpasi ko, ko, fwa, mpila wa yani yenda wa |
44 |
Ntietie wa tambulwila muna kati kwa zala ye wa vutula vo: mono Ntietie. Nkumbi wa finamena mu mokena ye zaya nani yi Ntietie? Ba monana, ba mokena ntangu ya nda mu songan'e ngindu za zingu. Ba toma wizana ye ku manima ba mona vo ba kala ye mpasi za zingu za mpila mosi. Bawu bole ba teka kangidilwa mambu ma ki ndoki, ba mpumpa, ba kondwa bana. Mu diodio ba wizana mu zingila va mosi. Na Nkumbi mpe wa yaluka ye kwiza vanga belo kiandi va ndambu a zala dia na Ntietie. Wawu vo mu nwa ka zingilanga wa zoka nw'ani va ndambu a zala yani |