text
stringlengths 4
1.54k
|
---|
Mès siguec aciu, didec era hemna. |
Que semblaue parièr. |
Parièr, responec eth, mès non parièr deth tot: es hièstres qu'èren hètes a miques, es pòrtes arrincades e i auie sang sus es pasiments! |
Mès qu'òm pòt díder atau madeish qu'eth mèn arrèilh moric sus era cagira reiau de França. |
Mòrt!, repetic era vielha. |
Non me pensi que didessen cap mès causa. |
Abandonèren era cramba dempús non guaira estona. |
Era còga s'esbugassèc, e era mia lum venguec mès fòrta sus eth velot sumptuós dera reiau cagira de França. |
Se qui vos pensatz qu'ère, era vielha? |
Vos diderè ua istòria. |
Qu'ère un vrespada, en mès ludent dia dera Revolucion de junh- sèga, quan cada casa ère ua fortalesa, cada hièstra ua guardadera. |
Eth revolum de gent qu'assautèc es Telluries; autanplan hemnes e mainatges lutauen entre es combatents: era gent se precipitaue pes crambes deth palai. |
Un praube gojat esparracat, a mieja creishença, pelegèc coratjosaments entre es auti revoutadi: queiguec fatauments herit pes còps de baioneta, e queiguec en solèr ena madeisha cramba deth sèti reiau; e era sua figura sagnanta siguec botada sus era régia cagira, e d'aquiu estant s'espargec era sua sang sus era porpra imperiau. |
Quina scèna! |
Eth sòn pitrau nud e eth sòn vestit esquinçat qu'èren miei amagadi pes velots de porpra ornadi pes liris de França. |
Que l'auie estat profetizat ena cunhèra que moririe ena cagira de França. |
Eth còr de sa mair s'auie imaginat un nau Napoleon. |
Es mèns arrais auien punat era corona de sauretes ath dessús dera hòssa deth gojat, e delànet punèren eth front dera mairia vielheta tant qu'era soniaue e campaue era pintura que podetz esboçar aciu: eth praube gojat sus era reiau cagira de França!" |
Me miralhè enes aigües der arriu Firis, tant qu'es vapors espaurien es peishi qu'auie entre es jonquetes. |
Es bromes s'acaçauen es ues as autes dejòs de jo, e deishauen quèir es sues ombres sus es cavòts d'Odin, Thor e Freia, tau que les cride era gent. |
Pertot des pòsti dera magra torba, que i an estat escultadi nòms. |
Que non i a cap de monument aquiu, a on es viatgèrs les posquen escultar, ne murs d'arròca a on pintar-les; atau ei qu'es visitaires les a calut de héner era torba, e es sòns nòms se destaquen ena tèrra nuda. |
Un perfècte hilat de nòms s'esparg sus totes es montanhetes: ua sòrta d'immortalitat que solet s'està enquia que creish era èrba naua. |
Aquiu que i a un òme dret. |
Uedaue era còrna d'idromèu, d'ampla vòra d'argent, e gasulhaue un nòm, en tot díder ath vent que non lo tradisse; mès jo l'entení e lo coneishí. |
Ua corona comdau lutz ath dessús sòn: qu'ei per aquerò qu'eth non gause parlar damb votz nauta. |
Arrí: ua corona de poèta lutz sus eth! |
Era noblesa d'Elionor d'Este guanhe resplendor peth nòm deth Tasso. |
Jo que me'n sabi tanben a on florís aguesta Ròsa de Beresa!" |
Que cap de broma vengue entre eth poèta e era sua Ròsa! |
Cada an la visiten rosinhòls a centenats. |
Era mar qu'ei pro ath cant, era mar que tostemp se transvestís; e era ampla carretèra les dessepare. |
Un car i passe darrèr er aute. |
Jo que non les seguisqui cap: era mia guardada mèsalèu se pòse en un endret especiau. |
Qu'ei un cavòt; arromingueres e jordons sauvatges creishen entre es sues pèires. |
I a ua poesia perfècta ena natura. |
Com vos pensatz que l'interprète eth pòble en generau? |
Vos diderè çò qu'entení sonque era net passada. |
Que i a bèri arbes de çò mès polits, didec un. |
I a dètz cargues de husta en cada arbe, responec er aute. |
E se n'anèren. |
Qu'ei un mau tròç de camin, didec eth següent subjècte que hège via. |
Son aguesti arbes maudits, responec eth sòn companh. |
Que non estramuncam ne ua soleta bohada d'aire: e encara sòrt deth ventolet marin. |
E s'alunhèren. |
Dempús venguec era diligéncia. |
Es passatgèrs dormien toti en mès bèth endret deth camin. |
Eth menaire hec a sonar era còrna. |
Non pensaue ua auta causa qu'aquerò: qué ben que la jògui, e qué ben sone en aguest endret! |
Quin efècte les deu hè?. |
E, era diligéncia, tanben passèc. |
Es que vengueren alavetz sigueren dus gojats a shivau. |
Aciu que i auie joenesa e cava ena sang, me pensi. |
E, talaments, guaitèren damb un arridolet era montanha mossosa e era picada ombriua. |
Com me shautarie passejar per aguest costat damb era Cristina dera Mòla!, didec un. |
E heren lèu eth pas. |
Es flors embelinauen er aire, e eth vent qu'ère caumat. |
Semblaue qu'era mar siguesse un tròç de cèu escampilhat sus ua artiga prigonda. |
Arribèc un tamboreu qu'ath sòn laguens i auie sies viatjaires, quate d'eri adormidi; eth cincau pensaue ena sua naua jarga d'ostiu, e se l'anarie ara ora. |
Eth siesau se decantaue de cap endauant e demanaue ath menaire se i auie quauquarren de remercable en aqueth modelhon de pèires. |
Non, responec er òme: non ei qu'un modelhon de pèires; mès aguesti arbes pro que ne son de remercables. |
Hètz-me'n eth perqué. |
Ò, ben, son plan remercables!, comprenetz, senhor? |
En iuèrn quan i a boni celhs de nhèu e toti es lòcs semblen madeish, aguesti arbes que son ua hita entà jo, e me'n sabi que me cau anar ath cant d'eri entà non anar de cap ath mar. |
Vedetz? |
Per aquerò ei que son remercables. |
E seguic amiant. |
Apareishec un artista. |
E es sòns uelhs luderen. |
Que non didec cap de mot, mès fiulèc, e es rosinhòls cantèren, er un mès naut qu'er aute. |
Caratz d'un viatge!, sorrisclèc. |
E cuelhec eth sòn libre de nòtes e comencèc d'anotar es colors dera manèra mès metodica: blau, lillà, brun escur. |
Serà ua pintura esplendida. |
Que la vedec atau qu'un miralh reflectís ua scèna, e ath madeish temps fiulèc ua marcha de Rossini. |
Era darrèra a campar siguec ua prauba gojata. |
Se posèc un shinhau ath cant deth cavòt, e deishèc en solèr eth sòn hèish. |
Virèc era sua cara esblancossida de cap ath bòsc, e es sòns uelhs resplenderen; quan guardèc en aire i trapèc eth cèu sus era mar. |
Crotzèc es sues mans, e me pensi que gasulhèc ua pregària. |
Non comprenia deth tot es sentiments que l'amarauen, mès sabi que, ans a vier, aguesta net li tornarà soent ena sua memòria, damb eth beròi panorama ath sòn entorn. |
Que serà mès beròia e fidèu ara sua natura ena sua memòria que non eth prètzhèt deth pintor, a maugrat des colors anotadi en libre. |
Es mèns arrais la seguiren enquia qu'era auba li punèc eth front." |
Que i auie bromes faissugues en cèu, e era Lua non campèc. |
Jo èra doblaments solitari en ua crambeta, guardant tà naut, laguens eth cèu, a on era Lua l'auie calut èster. |
Es mèns pensaments vagauen de cap ara bona amiga que m'auie dit istòries cada vrespada e m'auie amuishat imatges. |
I auie quauquarren qu'era non auesse presenciat? |
Quan es mainatges d'Israel plorauen ath cant des aigües daurades de Babilònia, era qu'aubiraue tristaments per interior des saücs a on èren penjades es sues arpes. |
Quan Romeo s'enfilaue peth balcon, e eth punet dera novèla d'amor volaue, tau qu'eth pensament d'un querubin, dera tèrra en cèu, era Lua redona ère amagada entre es ombrius cipresièrs, en aire transparent. |
Era que vedec ar eròi en Santa Helena, tant qu'eth, ath dessús dera arròca, guardaue er ocean sense hites, e ath madeish temps grani pensaments li tustauen eth pièch. |
Mès, ath delà, quina ei era causa qu'era Lua non mos poirie díder? |
Era vida deth mon qu'ei entada era ua rondalha. |
Aguesta net, que non vos campi, vielha amiga mia, e non è ua imatge entà diboishar en arrebrembe dera vòsta visita. |
Totun, tant que jo guardaua eth cèu, tot cogitós, de cap as bromes, apareishec un arrai dera Lua; mès que lèu siguec esbugassat: es bromes neres s'espargeren sus era. |
Totun aquerò, siguec ua salutacion, ua amistosa salutacion nueitiua que me manaue era Lua. |
Er aire, un aute còp, ère clar. |
Auie passat quauqui vrespes qu'era Lua ère en quart creishent. |
Alavetz recuelhí ua naua idia entà un esbòç: vaquí, çò qu'era Lua me didec: "è seguit es audèths polars e es balenes nadaires pera còsta d'autant de Groenlandia. |
Magri arròcs caperadi de gèu e bromes ombriues, senhoretjauen ua val a on saücs e matasi de sorbièrs èren en espesa florida, e era entutada neror espandie era sua fragància. |
Era mia claror ère opaca; eth mèn creishent, palle coma era huelha deth liri d'aigua qu'a estat flotant pendent setmanes sus era aigua, un còp arrincat dera sua cama. |
Era corona des lums deth Septentrion usclaue damb bordesca lum. |
Es arrais gessien deth sòn cèrcle espaciós, e s'escampilhauen peth cèu coma apilerades colomnes de huec, jogant damb era lum verda o vermelha. |