Datasets:

thors

/

RRN

like 1

2022

161

Fjármála- og efnahagsráðherra hefur samþykkt tillögu Bankasýslu ríkisins um sölu eignarhluta ríkisins á Íslandsbanka. Reiknað er með að ríkið selji allan eignarhlut sinn fyrir lok næsta árs.

Tillaga bankasýslunnar snýr að sölu á þeim 65 prósenta hlut sem ríkið á enn í Íslandsbanka. Lagt er til að salan fari fram í nokkrum áföngum á næstu tveimur árum. Í greinargerð Bjarna Benediktssonar fjármála- og efnahagsráðherra segir að helstu markmið með sölu ríkisins á hlutum þess í bankanum séu meðal annars að minnka áhættu ríkisins af svo stórum eignarhlut í fjármálakerfinu, að stuðla að fjölbreyttu, heilbrigðu og dreifðu eignarhaldi til lengri tíma, að auka fjárfestingarmöguleika fyrir innlenda einstaklinga og fagfjárfesta, og að minnka skuldsetningu eða auka svigrúm ríkisins til samfélagslega arðbærra fjárfestinga. Dæmi um slíkar fjárfestingar eru uppbygging nýs Landspítala, fjárfestingar í stafrænum innviðum og vegaframkvæmdir. Vegna betri skuldastöðu ríkisins í lok árs 2021 segir ráðherra bæði mögulegt og æskilegt að nota söluandvirðið til samfélagslegra fjárfestinga. Þegar 35 prósenta hlutur ríkisins í bankanum var seldur síðastliðið sumar var hver hlutur seldur á 79 krónur. Söluandvirði hlutanna nam 55,3 milljörðum króna. Lokaverð á hvern hlut 31. janúar var 123,2 krónur, sem þýðir að ef 25 prósenta hlutur yrði seldur á núvirði væri markaðsvirði þess um 61,5 milljarðar. Eftir að umsagnir nefndanna og formleg umsögn frá Seðlabanka Íslands um jafnræði bjóðenda, líkleg áhrif sölu á gjaldeyrismarkað, gjaldeyrisforða og laust fé í umferð, liggja fyrir verður tekin endanleg ákvörðun um hvort sölumeðferð verði hafin. Ráðherra getur gert breytingar á einstökum þáttum í fyrirhugaðri sölumeðferð, meðal annars að teknu tilliti til athugasemda nefndanna við greinargerðina.

2022

161

Samkomutakmarkanir verða rýmkaðar úr 50 manns í 200 manns frá og með miðnætti og reglur um sóttkví verða afnumdar í dag, sem þýðir að tæplega tíuþúsund manns losna þar með úr sóttkví. Þetta var ákveðið á ríkisstjórnarfundi í morgun.

Ríkisstjórnin ákvað í morgun að taka annað skrefið af þremur í afléttingaráætlun vegna faraldursins. Segir Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra. Fólk þarf því ekki að fara í sóttkví þótt það sé nálægt smituðum einstaklingi, heldur fara gætilega og fara í próf ef einkenna verður vart. Víða í löndunum í kring hefur öllum hömlum verið aflétt. Willum segir að ekki hafi verið rétt að taka slíkt skref núna. Willum segir að heilbrigðiskerfið eigi að ráða við þessa stöðu. Veitingastaðir mega hafa opið til miðnættis og eiga allir gestir að vera farnir klukkan eitt. Þá segir hann hóp vera skoða breytingar á landamærunum og býst við breytingum í þeim efnum. Aðspurður hvort til standi að semja við Íslenska erfðagreiningu um að aðstoða við að greina sýni segir hann:

2022

161

Verkfræðingur telur að víða um land eigi enn eftir að virkja jarðhita sem nýta mætti til hitaveituvæðingar. Íslendingar séu aftarlega á merinni að nýta varmadælur og virkja þannig lághita sem geti skilað miklum verðmætum.

Jarðhiti er vannýttur á Íslandi að mati verkfræðings sem lengi hefur unnið við jarðhitaleit. Góð von sé um heitt vatn fyrir Ísafjörð, Bolungarvík, Djúpavog, Seyðisfjörð, Bakkafjörð og fleiri staði. Íslendingar séu of fljótir að gefast upp og aftarlega á merinni að nýta jarðhita með varmadælum. Friðfinnur K. Daníelsson verkfræðingur stýrir borþjónustunni Alvarr og hefur lengi verið einn helsti jarðhita- og vatnsleitarmaður Íslands. Hann telur að víða um land hafi fundist von um jarðhita sem gæti nýst til að hitaveituvæða heilu þorpin sem ekki veiti af nú þegar orkuskortur er til vandræða. Íslendingar eru ekki að standa sig nógu vel í jarðhitaleit eða nýtingu jarðhita. Hvorugt. Það er jarðhiti við útidyrnar hjá Ísfirðingum, það er jarðhiti inni í Syðri-dal fyrir innan Bolungarvík, það er jarðhiti á Djúpavogi. Þetta er allt saman þekkt. Þar til viðbótar nefnir hann Bakkafjörð og jafnvel Seyðisfjörð þar sem finna mætti volgt vatn til að knýja varmadælur, en þær þjappa saman hita og gera hann nýtilegan. Á meðan Norðmenn og Svíar geysast áfram með alls konar lausnir í sínum köldu löndum þá erum við eiginlega bara mjög aftarlega á merinni að hugsa eitthvað út fyrir þetta. Ef það er ekki 70 stiga og bara mjög nálægt byggðakjarnanum sem á að hita upp, þá er allt ómögulegt, engir peningar og allir labba í burtu. Og það er hvergi nokkurs staðar lítið sveitarfélag sem hefur þekkingu eða mannskap að standa í einhverju svona og áhættunni. Hvert á það að leita? Hann telur að fyrirkomulagið í kringum Orkusjóð, sem á að styðja jarðhitaleit, hafi ekki reynst nógu vel. Lítið sé í sjóðnum, og sveitarfélögin illa í stakk búin til að vinna þá vinnu sem þarf til að fá peninga þaðan. Heppilegra væri ef Landsvirkjun eða RARIK væri falið að halda utan um orkuöflun með jarðhita þar sem engar orkuveitur eru fyrir. En samt sem áður þá eru menn alltaf að vinna með verklag númer eitt frá 1950. Og þegar okkar ágætu jarðfræðingar komu einhvers staðar að og fundu ekki vatn í fyrsta skoti þá er bara gefist upp og hætt. Það var ekki nógu heitt, engar lausnir, engar tilraunir til eins eða neins. Við sitjum enn þá þarna.

Verkfræðingur telur að víða um land eigi enn eftir að virkja jarðhita sem nýta mætti til hitaveituvæðingar. Íslendingar séu aftarlega á merinni að nýta varmadælur og virkja þannig lághita sem geti skilað miklum verðmætum.

2022

161

Cressida Dick, sem gegnt hefur starfi lögreglustjóra í Lundúnum í tæp fimm ár, sagði af sér í gær. Vantraustsyfirlýsing frá borgarstjóranum var kornið sem fyllti mælinn en hann sagðist ekki treysta leiðtogahæfni hennar eftir ýmis umdeild mál sem hafa komið upp.

Cressida Dick var skipuð í lögreglustjóraembættið árið tvö þúsund og sautján og var fyrst kvenna til að gegna því. Undanfarnar vikur og mánuði hafa hins vegar komið upp mál sem hafa veikt stöðu hennar. Söruh Everard var rænt og nauðgað áður en hún var myrt af starfandi lögreglumanni í mars í fyrra. Lögreglan var gagnrýnd fyrir að taka ekki á málinu fyrir morðið, þar sem morðinginn hafði sýnt óeðlilega hegðun skömmu fyrir atvikið. Í byrjun þessa mánaðar birtist skýrsla frá eftirlitsskrifstofu lögreglunnar um eitraðan starfsanda innan lögreglunnar sem einkenndist af kynþáttafordómum, kvenfyrirlitningu, eineltistilburðum og kynferðislegri áreitni. Dick hefur verið gagnrýnd fyrir að taka ekki á þessu. Þá eru þrjár vikur síðan lögreglan tilkynnti að hafin yrði rannsókn á meintum sóttvarnarbrotum Boris Johnson forsætisráðherra. Það varð til þess að rannsóknarskýrsla sem forsætisráðuneytið bað um gat ekki birt allar niðurstöður sínar, því þær gætu haft áhrif á lögreglurannsóknina. Cressida Dick hafði sagt fyrri part dags í útvarpsviðtali að hún ætlaði að sitja sem fastast og uppræta fordóma og eineltismenningu innan lögreglunnar. Borgaryfirvöld létu hana hins vegar vita að áætlun hennar í þeim efnum væri ekki fullnægjandi. Dick sagði í yfirlýsingu að það væri ljóst að borgarstjórinn hefði ekki nægilegt traust á leiðtogahæfni hennar, til þess að hún gæti haldið áfram sem lögreglustjóri. Því myndi hún segja af sér. Hún gegnir hins vegar starfinu áfram tímabundið þangað til nýr lögreglustjóri hefur verið ráðinn. Borgarstjórinn, Sadiq Khan, samþykkti uppsögnina og sagði að eina leiðin til að koma á breytingum væri að skipta um leiðtoga.

2022

161

Tveir menn hafa verið úrskurðaðir í gæsluvarðhald vegna skotárásar í Grafarholti í fyrrinótt. Hvorugt þeirra sem varð fyrir skoti er í lífshættu.

Skotið var á karl og konu á þrítugsaldri utandyra í Grafarholti á fjórða tímanum aðfaranótt fimmtudags og særðust bæði, annað þó alvarlegar en hitt. Fáeinum klukkustundum síðar var karlmaður á þrítugsaldri handtekinn á Miklubraut og annar á svipuðum aldri handtekinn skömmu síðar. Lögreglan lagði hald á skammbyssu sem talið er að hafi verið notuð í árásinni og einnig bíl. Mennirnir voru færðir fyrir dómara í Héraðsdómi Reykjavíkur fyrir hádegið, en lögreglan fór fram á að þeir yrðu úrskurðaðir í vikulangt gæsluvarðhald og varð dómari við þeirri kröfu. Annar þeirra hefur kært gæsluvarðhaldsúrskurðinn til Landsréttar. Fleiri hafa ekki verið handteknir að sögn Margeirs Sveinssonar aðstoðaryfirlögregluþjóns og segir hann að fólkið sem skotið var á sé ekki talið í lífshættu. Hinir handteknu hafa báðir komið við sögu lögreglu áður, en hitt fólkið ekki, svo vitað sé. Samkvæmt heimildum fréttastofunnar er konan sem skotið var á fyrrverandi kærasta meints skotmanns og hinn þolandinn núverandi kærasti.

2022

161

Snorri Einarsson var níutíu prósent ánægður með daginn eftir að hafa lokið 15 kílómetra skíðagöngu á Vetrarólympíuleikunum í Beijing í morgun. Þá keppti Hólmfríður Dóra Friðgeirsdóttir í risasvigi sem var hennar þriðja og síðasta grein á leikunum.

Hólmfríður hafnaði í 32. sæti í risasvigi kvenna í nótt sem var lokagrein hennar af þremur á leiknum. Þetta var ótrúlega gaman en ég gerði stór mistök í erfiðri hægri beygju. Ég hélt þá að ég væri að fara út úr en ég náði að bjarga því. En bara ótrúlega gaman að koma í mark í risasvigi , eitthvað sem ég bjóst kannski ekki við ég væri að fara keppa í á Ólympíuleikum þannig ég er bara mjög sátt við það. Þetta voru hennar fyrstu leikar og hún segir upplifunina hafa verið góða. Þá stefnir hún ótrauð á næstu leika sem verða á Ítalíu 2026. Ég stefni klárlega á það. Þetta er bara búið að vera svo ótrúlega gaman að ég væri mjög til í að fara aftur. Næst er 2026 í Cortina , ég gæti ekki ímyndað mér betra svæði að fara á Ólympíuleika. Snorri Einarsson keppti í 15 kílómetra skíðagöngu. Hann gerði vel og hafnaði í 36. sæti af 99 keppendum, en þegar RÚV náði tali af honum var ekki orðið ljóst hvaða sæti hann myndi enda í enda var hann framarlega í rásröðinni. Ég er níutíu prósent ánægður með daginn en þetta var ekki alveg fullkomið, en það eru nú ekki allar keppnir svoleiðis.Ég fékk náttúrulega færið og veðrið sem mig langaði í síðar, vind og kulda. svo ég hlakka til þarna 50.. Snorri keppir næst með Isak Stianson Pedersen í liðakeppni í spretti á miðvikudaginn. Núna klukkan tíu mínútur fyrir eitt hefst keppni í magasleða karla á leikunum á RÚV. Fjölmargar útsendingar verða svo frá og með miðnætti frá áttunda keppnisdegi leikanna.

2022

161

Bankastjóri Arion banka segir að gangi sala á Kísilveri í Helguvík ekki eftir gæti komið til þess að verksmiðjan verði tekin niður.

Kísliverið í Helguvík stendur enn óstarfhæft. Arion banki var stærsti kröfuhafi verkefnisins og tók yfir kísilverið með það fyrir augum að selja verksmiðjuna þegar hún væri orðin starfhæf að nýju. Rúnar Sigurpálsson forstjóri PCC á Bakka hefur lýst yfir áhuga á kaupum og eru viðræður yfirstandi en hann segir engar ákvarðanir hafa verið teknar í þeim málum. Benedikt Gíslason er bankastjóri Arion banka. Mikil andstaða hefur ríkt hjá íbúum í nágrenni við verksmiðjuna vegna mengunar sem frá henni streymdi meðan hún var starfrækt. Um 350 athugasemdir frá einstaklingum bárust við frummatsskýrslu um áformaða endurræsingu á kísilverinu í Helguvík fyrir tveimur árum. Öll lögðust gegn endurræsingu. Benedikt segir að gangi salan ekki eftir þurfi að skoða aðrar leiðir.

Bankastjóri Arion banka segir að gangi sala á Kísilveri í Helguvík ekki eftir gæti komið til þess að verksmiðjan verði tekin niður.

2022

161

Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir mikilvægt að bankarnir leggi sitt af mörkum í aðstoð við að komast út úr heimsfaraldrinum. Arðgreiðslur sem ríkið fær vegna bankanna eigi að renna að hluta til félagslegra aðgerða vegna faraldursins.

Lilja Alfreðsdóttir viðskiptaráðherra hefur talað um að mögulega ætti að endurvekja bankaskattinn ef bankarnir finna ekki leið til að nýta hluta mikils hagnaðar til að létta undir með heimilum, sérstaklega tekjulágra og ungs fólks og fyrirtækjum. Forsætisráðherra vill að bankarnir taki þátt í enduruppbyggingunni.

2022

161

Stjórn Icelandair vill veita æðstu stjórnendum fyrirtækisins kaupaukarétt og bónusa. Forseti Alþýðusambands Íslands segir að algert rof sé að verða milli æðsta lagsins í fyrirtækinu og almennra starfsmanna.

Æðstu stjórnendur Icelandair geta fengið kauprétt að hlutabréfum fyrir tvo milljarða króna og þar að auki 25 prósenta bónusa ofan á laun sín samkvæmt tillögu stjórnar. Forseti ASÍ segir þetta minna á árin fyrir hrun. Stjórn Icelandair leggur til við aðalfund fyrirtækisins í byrjun næsta mánaðar að tekið verði upp bónuskerfi og kaupréttarkerfi fyrir æðstu stjórnendur fyrirtækisins. Stjórnin segir að í þessu felist hvatning fyrir stjórnendur til að standa sig framúrskarandi vel og um leið sé dregið úr hættu á að þeir hætti með skömmum fyrirvara. Samkvæmt tillögunum geta stjórnendur fengið árlegan bónus sem nemur fjórðungi af launum þeirra. Þeir geta svo á þremur árum keypt samanlagt 900 hluti sem nú eru metnir á tvo milljarða króna. Hækki bréfin geta stjórnendur hagnast á því en standi verðmæti félagsins í stað eða fellur geta þeir sleppt því að nýta kaupréttinn. Drífa Snædal, forseti Alþýðusambands Íslands, segir að algjört rof sé að verða milli æðsta lagsins í fyrirtækinu og almenns starfsfólks sem haldi því gangandi. Mér rennur kalt vatn milli skinns og hörunds að upplifa það að við séum komin í svona fyrirhrunsástand aftur. Það eru farnar að berast fréttir af því að okkar viðskiptasnillingar séu svo verðmætir að til þess að fólk erlendis fái þá ekki til vinnu, þá þurfi að mylja undir þá. Hún rifjar upp harðvítuga kjaradeilu Icelandair og Flugfreyjufélags Íslands. Starfsfólk hafi gefið mikið eftir. Þannig að flugfreyjur og fólkið sem heldur þessu gangandi frá degi til dags tekur á sig skellinn frá degi til dags. Auk þess hefur Icelandair verið dæmt brotlegt vegna þess að þeir fóru ekki eftir starfsaldursröð í tengslum við endurráðningar. Þar að auki sé annað dómsmál í gangi vegna uppsagnar trúnaðarmanns. Hún segir nær að almennt launafólk fremur en stjórnendur njóti góðs af ef félagið hefur peninga afgangs til að bæta kjör.

Stjórn Icelandair vill veita æðstu stjórnendum fyrirtækisins kaupaukarétt og bónusa. Forseti Alþýðusambands Íslands segir að algert rof sé að verða milli æðsta lagsins í fyrirtækinu og almennra starfsmanna.

2022

162

Atvinnuleysi í janúar mælist 5,2 % og jókst um 0,3% frá fyrri mánuði. Atvinnuleysi mælist mest á Suðurnesjum og eru heldur fleiri karlar en konur atvinnulausir. Þetta kemur fram í janúarskýrslu Vinnumálastofnunar.

9,5 prósenta atvinnuleysi er á Suðurnesjum sem er mun meira en í nokkrum öðrum landshluta. Næstmesta atvinnuleysið er á höfuðborgarsvæðinu eða 5,3 prósent. Atvinnuleysi hefur aukist lítillega á milli mánaða í öllum landshlutum en var minnst á Norðurlandi vestra 2,5%, og á Austurlandi og Vestfjörðum þar sem það mælist 2,9 prósent. Þrátt fyrir að atvinnuleysi hafi aukist á milli mánaða hefur það minnkað mikið frá janúar í fyrra þegar það mældist 11,6 prósent. Langtímaatvinnulausum hefur fækkað talsvert á sama tímabili eða um 929. Mest fjölgaði atvinnulausum í gisti- og veitingaþjónustu en fækkaði hins vegar í farþegaflutningum með flugi og lítilsháttar í sjávarútvegi. Hlutfall erlendra ríkisborgara á atvinnuleysisskrá var 42% í janúar og hefur aukist frá síðasta sumri þegar það var 40 prósent.

2022

162

Utanríkisráðherra Rússlands segir vesturveldin beita afarkostum í Úkraínudeilunni, sem engu skili. Utanríkisráðherra Breta segir ekki hægt að horfa framhjá hundrað þúsund manna herflutningum að landamærum Úkraínu. Rússar eru nú við heræfingar í Hvíta-Rússlandi.

Þjóðarleiðtogar víða um heim hafa undanfarna daga fundað um stöðuna í og við Úkraínu vegna herflutninga Rússa. Í morgun funduðu Sergei Lavrov utanríkisráðherra Rússlands og Elizabeth Truss utanríkisráðherra Bretlands í Moskvu. Lavrov sagði að ekki væri hægt að komast neitt áfram með afarkostum, hótunum og skömmum, en því miður hafi vestrænir leiðtogar notað þessar aðferðir opinberlega. Truss sagði á móti að ekki væri hægt að horfa framhjá hundrað þúsund manna herflutningum að landamærum Úkraínu og tilraunum til að grafa undan sjálfstæði landsins. Stríð í Úkraínu yrði hræðilegt fyrir Rússa, Úkraínumenn og öryggi í Evrópu, sagði Truss. Því þyrftu Rússar að kalla þessa hermenn til baka. Tónninn var svipaður á fundi Jens Stoltenbergs framkvæmdastjóra Atlantshafsbandalagsins og Boris Johnson forsætisráðherra Bretlands í Brüssel. Stoltenberg benti ekki aðeins á herflutningana við landamæri Úkraínu, heldur einnig æfingar í Hvíta-Rússlandi, sem væru þær umfangsmestu síðan í kalda stríðinu. Þetta er hættulegur tími fyrir öryggi Evrópu. Rússneskum hermönnum fjölgar og viðbragðstími vegna hugsanlegrar árásar styttist, segir Stoltenberg. Æfingar Rússa í Hvíta-Rússlandi eiga að standa í tíu daga, og eru í suðurhluta landsins, nærri landamærunum að Úkraínu. Um þrjátíu þúsund rússneskir hermenn taka þátt í henni.

2022

162

Umboðsmaður Alþingis krefur heilbrigðisráðherra skýringa á hvers vegna hann fyrirskipaði 50 manna fjöldatakmarkanir við rýmkum sóttvarnarráðstafana í síðasta mánuði.

Umboðsmaður Alþingis vill vita á hverju heilbrigðisráðherra byggði ákvörðun sína um áframhaldandi fjöldatakmarkanir. Slíkar skerðingar á réttindum borgaranna verði að rökstyðja sérstaklega. Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra rýmkaði sóttvarnaráðstafanir vegna covid í síðasta mánuði, meðal annars með því að rýmka fjöldatakmarkanir úr tíu manns í fimmtíu. Skúli Magnússon, umboðsmaður Alþingis, skrifaði honum bréf í gær og óskaði upplýsinga um á hverju Willum byggði ákvörðun sína. Skúli sagði að þótt svo stjórnvöld mættu grípa til nauðsynlegra ráðstafana við ákveðnar aðstæður yrðu þau að rökstyðja að markmiðum yrði ekki náð með öðrum og vægari úrræðum. Umboðsmaður óskar því svara frá heilbrigðisráðherra um hvers vegna hann ákvað 50 manna fjöldatakmarkanir; hvaða gögnum og upplýsingum ráðherrann byggði ákvörðun sína á, hvort að hann hafi lagt sjálfstætt og heildstætt mat á tillögur sóttvarnalæknis og loks hvort að hann hafi leitað álits annarra sérfræðinga en sóttvarnalæknis. Nú stendur til að draga enn frekar úr sóttvarnatakmörkunum og þá vill umboðsmaður vita með sama hætti hvað liggur að baki þeim ákvörðunum.

Umboðsmaður Alþingis krefur heilbrigðisráðherra rökstuðnings fyrir því að fyrirskipa 50 manna fjöldatakmarkanir við rýmkum sóttvarnaráðstafana í síðasta mánuði.

2022

162

Karlmaður á þrítugsaldri var handtekinn í Reykjavík í morgun eftir að skotið var á karl og konu í Grafarholti á fjórða tímanum í nótt.

Karlmaður og kona urðu fyrir skotárás í Grafarholti í Reykjavík í nótt. Karlmaður á þrítugsaldri var handtekinn í húsi við Miklubraut í morgun. Fólkið sem varð fyrir skotárásinni dvelur nú á slysadeild Landspítalans. Þangað voru fólkið flutt eftir að skotið var á það utandyra í Grafarholti á fjórða tímanum í nótt og gert að sárum þeirra. Fólkið er ekki í lífshættu. Lögreglan handtók karlmann á þrítugsaldri í húsnæði við Miklubraut í Reykjavík í morgun. Lögreglan var með mikinn viðbúnað þar, eða eins og einn íbúinn lýsti því; það var allt fullt af lögreglu og sérsveitarmenn með alvæpni. Íbúar urðu aðgerða lögreglu varir um klukkan átta í morgun og fengu litlar skýringar á hvað væri að gerast. Það kom þó sumum íbúum ekki á óvart að sjá lögreglu því þar hefur búið um skeið maður sem lauk fyrir nokkru afplánun fangelsisdóms fyrir ofbeldisbrot. Það mun vera maðurinn sem var handtekinn í morgun. Lögreglan segir í tilkynningu að viðbúið sé að mál sem þetta vekji óhug hjá fólki en að almenningi sé ekki hætta búin vegna málsins, heldur sé hér um einstakt mál að ræða. Lögreglan boðar frekari upplýsingar um rannsókn málsins síðar í dag.

Karlmaður á þrítugsaldri er í haldi lögreglu, grunaður um að hafa sært karl og konu skotsárum í Grafarholti í Reykjavík á fjórða tímanum í nótt.

2022

162

Viðbúið er að fresta þurfi aðgerðum við Þingvallavatn til morguns. Vatnið er ísi lagt og ísinn of þykkur til þess að öruggt sé að fara með pramma um vatnið. Vonast er til að vind fari að hreyfa svo að ísinn brotni upp.

Miklar froststillur á Þingvöllum í nótt urðu til þess að vatnið lagði. Ísinn er of þykkur til að unnt hafi verið að fara með pramma fyrir kafara út á vatnið til þess að ná upp líkum mannanna fjögurra sem fórust þegar flugvél þeirra hafnaði í vatninu fyrir viku síðan. Oddur Árnason, yfirlögregluþjónn á Suðurlandi, býst við að fresta þurfi aðgerðum til morguns. Staðan er þannig hérna upp við stíflumannvirki Steingrímsstöðvar að víkin þar næst er auð en úti á vatninu er ísinn það þykkur að prammi sem á að nota að hann getur ekki farið um með tryggum hætti. Spáin er þannig að það á að byrja að blása fljótlega og þá mun ísinn byrja að brotna upp. Þá verður farið í að gera það sem stóð til að gera í morgun. Svo eru bara mörg ef í þessu og allt þarf að ganga upp. Þannig að við þurfum að eins að sjá hvernig dagurinn gerir sig. Mér finnst einhvern veginn líklegt að það frestist allar aðgerðir til morguns. Ef aðgerðum verður frestað til morguns verður beðið til laugardags með að ná flugvélinni upp úr vatninu. Um fimmtíu manns eru á svæðinu, þar af um tuttugu kafarar, tilbúnir til að hefja aðgerðir um leið og fært verður. Frostið náði tuttugu stigum á Þingvöllum snemma í morgun og varla hreyfir vind. Áfram er spáð frosti og mjög hægum vindi. við erum að sækja okkur sérstaka pramma til að brjóta ísinn til að halda rás opinni til að vindurinn nái í ísinn til að brjóta hann hraðar, segir Oddur. Það er verið að bregðast við þessu eins og öðru sem kemur upp á. Við erum örugglega á þeim stað að það muni fleira tefja okkur.

Viðbúið er að fresta þurfi aðgerðum við Þingvallavatn til morguns. Vatnið er ísi lagt og ísinn of þykkur til þess að öruggt sé að fara með pramma út á vatnið. Vonast er til að vind fari að hreyfa svo að ísinn brotni upp.

2022

162

Landsvirkjun skerti enn frekar afhendingu rafmagns til stórnotenda í dag. Stjórnandi hjá atNorth gagnaverum segir traust til íslenskra gagnavera í hættu vegna raforkuskerðinga.

Landsvirkjun tilkynnti í byrjun árs að skerða þyrfti afhendingu rafmagns til stórnotenda og segir það vegna lágrar stöðu í uppistöðulónum. Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunnar, segir óvíst hversu lengi ástandið mun vara. Það velti á tíðinni sem hafi verið erfið síðustu mánuði. Í desember var gripið til aðgerða hjá fiskimjölsverksmiðjum en í dag verða frekari skerðingar sem álver, kísilver og gagnaver munu finna fyrir. Bjarni Már Gylfason hjá Rio Tinto á Íslandi segir skerðinguna sérstaklega bagalega á meðan álverð er hátt, draga þurfi úr framleiðslu sem nemi nokkrum þúsundum tonna. Gísli Kr. Katrínarson, framkvæmdastjóri sölu og markaðssviðs atNorth gagnavera segir mesta tjónið vegna raforkuskerðingarinnar fyrir gagnaverin felast í orðspori íslands sem valkosts fyrir uppbyggingu gagnavera og trúverðugleiki þess iðnaðar hér á landi sé í hættu fyrir vikið.

2022

162

Austurríkismaðurinn Johannes Strolz varð í morgun Ólympíumeistari í alpatvíkeppni á vetrarólympíuleikunum í Beijing í Kína. Hann fetaði þar með í fótspor föður síns, Huberts Strolz sem varð Ólympíumeistari í alpatvíkeppni á vetrarólympíuleikunum í Calgary 1988.

Í alpatvíkeppni fara keppendur fyrst eina ferð í bruni og svo aðra ferð í svigi. Það er svo samanlagður tími úr greinunum tveimur sem gildir. Í alpatvíkeppninni þurfa keppendur að vera nokkuð fjölhæfir í alpagreinum, því tvíkeppnin reynir bæði á hæfni í hraðagreinum og í tæknigreinum. Það er nokkuð sem austurríska Strolz fjölskyldan hefur greinilega náð góðum tökum á. Strolz var fjórði í bruninu en vann það upp með frábærri svigferð og náði besta tímanum í sviginu. Norðmaðurinn Aleksander Aamodt Kilde vann silfrið í tvíkeppninni í dag. Kærasta hans, hin bandaríska Mikaela Shiffrin hefur mikið verið í sviðsljósinu á Ólympíuleikunum í Beijing. Shiffrin sem er besta alpagreinakona dagsins í dag og ein stærsta stjarna leikanna féll úr leik bæði í svigi og í stórsvigi strax í fyrri ferð. Aamodt Kilde birti fallega færslu á Instagram í gær til stuðnings kærustu sinni áður en hann svo sjálfur vann silfur í alpatvíkeppninni. Spennan í 10 kílómetra göngu kvenna með hefðbundinni aðferð var æsispennandi. Hin norska Therese Johaug vann afar nauman sigur á Kerttu Niskanen frá Finnlandi. Bæði Alþjóða Ólympíunefndin og rússneska Ólympíunefndin verjast fregna með skautakonuna Kamilu Valievu. Valieva sem er fimmtán ára og var í sigurliði Rússlands í liðakeppninni í listskautum er talin hafa fallið á lyfjaprófi. Verðlaunaafhendingin fyrir liðakeppni listskautanna hefur enn ekki farið fram, en keppni lauk 7. febrúar. Rússneska dagblaðið RBC hélt því fram í gær að í ljós væri komið að Valieva hefði notað ólöglega lyfið Trimetazidine. Það sé lyf sem notað sé vegna brjóstverkja eða hjartavandamála. Efnið hefur þó líka þá eiginleika að hjálpa til við að ná endurheimt og auka blóðflæði í líkamanum. Nokkuð sem WADA, Alþjóða lyfjaeftirlitið telur árangursbætandi og hefur á bannlista sínum.

2022

162

Arion banki hagnaðist um tæpa 29 milljarða króna á síðasta ári. Bankinn skilaði síðasta ársfjórðungsuppgjöri sínu í morgun.

Hagnaður Arion banka á síðasta ári nemur um 15% arðsemi af eiginfé sem er umtalsvert betri afkoma en síðustu ár. Benedikt Gíslason, bankastjóri, segir að rekstrinum hafi verið snúið við og settum markmiðum náð. Og arðsemin er núna komin í ágætis samanburð við norræna banka. Hagnaðinum verði nú ráðstafað í útlánavöxt og frekari uppbyggingu. En líka ætlum við að greiða okkar hluthöfum arð á árinu. Hjá Arion banka starfa um 750 manns. Ef þú ætlar að spyrja um kaupaukakerfið þá eru það um 5% af hagnaði ársins eð aum 1% af verðmætaaukningu em að bankinn naut á verðbréfamarkaði í fyrra. En mun bankinn beita sér í því að bæta kjör viðskiptavina sinna í ljósi mikils hagnaðar síðasta árs? Við erum í harðri samkeppni um viðskipti á hverjum degi og við sjáum það að markaðurinn er mjög verðnæmur. Í fyrra þá var okkar íbúðalánasafn að stækka en um leið var um tæpur helmingur íbúðalánasafnsins endurfjármagnaður hjá okkur og örugglega líka í einhverjum tilfellum hjá öðrum bönkum líka, nú eða lífeyrissjóðum sem eru að keppa við okkur líka. Þannig að við keppum í harðri samkeppni um þessi við skipti á hverjum degi.

2022

162

Næstelsta kona heims óskar sér þess í afmælisgjöf að fá að yfirgefa jarðvistina fljótlega. Lucile Randon, betur þekkt sem Systir Andre, verður 118 ára í á morgun.

Systir Andre er - að því er næst verður komist - elsta kona Frakklands, elsta kona Evrópu og sú næstelsta í veröldinni á eftir þeirri japönsku Kane Tanaka sem er 119 ára. Lucile Randon fæddist 11. febrúar 1904 í Alès-héraði í suðurhluta Frakklands. Þá hafði Hannes Hafstein verið ráðherra í tíu daga en Íslendingar fengu heimastjórn 1. febrúar 1904. Fyrsta sumarið sem hún lifði kom fyrsti bíllinn til Íslands. Systir Andre býr á dvalarheimili í borginni Toulon og í herberginu hennar eru stytta af Maríu mey og útvarp sem hún segist aldrei kveikja á. Hún segir of mikinn hamagang í heiminum til þess. Hún vaknar klukkan sjö árdegis, fær morgunmat og sækir svo morgunmessu íklædd nunnubúningnum sínum. Hún segist aldrei vilja missa af messunni en finnst hræðilegt að þurfa að treysta á aðra við flestar athafnir. Hún er orðin blind og þarf að nota hjólastól til að komast ferða sinna. Hún segist gleðjast mest þegar hún hefur félagsskap, ekki síst af David Tavella starfsmanni heimilisins sem er einhverskonar blaðafulltrúi Systur Andre. Hann fer meðal annars í gegnum póstinn hennar og skipuleggur viðtöl við blaðamenn. Meðal þeirra bréfa sem henni hafa borist nýlega er nýárskveðja frá Emmanuel Macron Frakklandsforseta sem er átjándi forseti landsins á æviskeiði Systur Andre.

2022

163

Atvinnuleysi í janúar mælist 5,2 % og jókst um 0,3% frá fyrri mánuði. Atvinnuleysi mælist mest á Suðurnesjum og eru heldur fleiri karlar en konur atvinnulausir. Þetta kemur fram í janúarskýrslu Vinnumálastofnunar.

9,5 prósenta atvinnuleysi er á Suðurnesjum sem er mun meira en í nokkrum öðrum landshluta. Næstmesta atvinnuleysið er á höfuðborgarsvæðinu eða 5,3 prósent. Atvinnuleysi hefur aukist lítillega á milli mánaða í öllum landshlutum en var minnst á Norðurlandi vestra 2,5%, og á Austurlandi og Vestfjörðum þar sem það mælist 2,9 prósent. Þrátt fyrir að atvinnuleysi hafi aukist á milli mánaða hefur það minnkað mikið frá janúar í fyrra þegar það mældist 11,6 prósent. Langtímaatvinnulausum hefur fækkað talsvert á sama tímabili eða um 929. Mest fjölgaði atvinnulausum í gisti- og veitingaþjónustu en fækkaði hins vegar í farþegaflutningum með flugi og lítilsháttar í sjávarútvegi. Hlutfall erlendra ríkisborgara á atvinnuleysisskrá var 42% í janúar og hefur aukist frá síðasta sumri þegar það var 40 prósent.

2022

163

Utanríkisráðherra Rússlands segir vesturveldin beita afarkostum í Úkraínudeilunni, sem engu skili. Utanríkisráðherra Breta segir ekki hægt að horfa framhjá hundrað þúsund manna herflutningum að landamærum Úkraínu. Rússar eru nú við heræfingar í Hvíta-Rússlandi.

Þjóðarleiðtogar víða um heim hafa undanfarna daga fundað um stöðuna í og við Úkraínu vegna herflutninga Rússa. Í morgun funduðu Sergei Lavrov utanríkisráðherra Rússlands og Elizabeth Truss utanríkisráðherra Bretlands í Moskvu. Lavrov sagði að ekki væri hægt að komast neitt áfram með afarkostum, hótunum og skömmum, en því miður hafi vestrænir leiðtogar notað þessar aðferðir opinberlega. Truss sagði á móti að ekki væri hægt að horfa framhjá hundrað þúsund manna herflutningum að landamærum Úkraínu og tilraunum til að grafa undan sjálfstæði landsins. Stríð í Úkraínu yrði hræðilegt fyrir Rússa, Úkraínumenn og öryggi í Evrópu, sagði Truss. Því þyrftu Rússar að kalla þessa hermenn til baka. Tónninn var svipaður á fundi Jens Stoltenbergs framkvæmdastjóra Atlantshafsbandalagsins og Boris Johnson forsætisráðherra Bretlands í Brüssel. Stoltenberg benti ekki aðeins á herflutningana við landamæri Úkraínu, heldur einnig æfingar í Hvíta-Rússlandi, sem væru þær umfangsmestu síðan í kalda stríðinu. Þetta er hættulegur tími fyrir öryggi Evrópu. Rússneskum hermönnum fjölgar og viðbragðstími vegna hugsanlegrar árásar styttist, segir Stoltenberg. Æfingar Rússa í Hvíta-Rússlandi eiga að standa í tíu daga, og eru í suðurhluta landsins, nærri landamærunum að Úkraínu. Um þrjátíu þúsund rússneskir hermenn taka þátt í henni.

2022

163

Umboðsmaður Alþingis krefur heilbrigðisráðherra skýringa á hvers vegna hann fyrirskipaði 50 manna fjöldatakmarkanir við rýmkum sóttvarnarráðstafana í síðasta mánuði.

Umboðsmaður Alþingis vill vita á hverju heilbrigðisráðherra byggði ákvörðun sína um áframhaldandi fjöldatakmarkanir. Slíkar skerðingar á réttindum borgaranna verði að rökstyðja sérstaklega. Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra rýmkaði sóttvarnaráðstafanir vegna covid í síðasta mánuði, meðal annars með því að rýmka fjöldatakmarkanir úr tíu manns í fimmtíu. Skúli Magnússon, umboðsmaður Alþingis, skrifaði honum bréf í gær og óskaði upplýsinga um á hverju Willum byggði ákvörðun sína. Skúli sagði að þótt svo stjórnvöld mættu grípa til nauðsynlegra ráðstafana við ákveðnar aðstæður yrðu þau að rökstyðja að markmiðum yrði ekki náð með öðrum og vægari úrræðum. Umboðsmaður óskar því svara frá heilbrigðisráðherra um hvers vegna hann ákvað 50 manna fjöldatakmarkanir; hvaða gögnum og upplýsingum ráðherrann byggði ákvörðun sína á, hvort að hann hafi lagt sjálfstætt og heildstætt mat á tillögur sóttvarnalæknis og loks hvort að hann hafi leitað álits annarra sérfræðinga en sóttvarnalæknis. Nú stendur til að draga enn frekar úr sóttvarnatakmörkunum og þá vill umboðsmaður vita með sama hætti hvað liggur að baki þeim ákvörðunum.

Umboðsmaður Alþingis krefur heilbrigðisráðherra rökstuðnings fyrir því að fyrirskipa 50 manna fjöldatakmarkanir við rýmkum sóttvarnaráðstafana í síðasta mánuði.

2022

163

Karlmaður á þrítugsaldri var handtekinn í Reykjavík í morgun eftir að skotið var á karl og konu í Grafarholti á fjórða tímanum í nótt.

Karlmaður og kona urðu fyrir skotárás í Grafarholti í Reykjavík í nótt. Karlmaður á þrítugsaldri var handtekinn í húsi við Miklubraut í morgun. Fólkið sem varð fyrir skotárásinni dvelur nú á slysadeild Landspítalans. Þangað voru fólkið flutt eftir að skotið var á það utandyra í Grafarholti á fjórða tímanum í nótt og gert að sárum þeirra. Fólkið er ekki í lífshættu. Lögreglan handtók karlmann á þrítugsaldri í húsnæði við Miklubraut í Reykjavík í morgun. Lögreglan var með mikinn viðbúnað þar, eða eins og einn íbúinn lýsti því; það var allt fullt af lögreglu og sérsveitarmenn með alvæpni. Íbúar urðu aðgerða lögreglu varir um klukkan átta í morgun og fengu litlar skýringar á hvað væri að gerast. Það kom þó sumum íbúum ekki á óvart að sjá lögreglu því þar hefur búið um skeið maður sem lauk fyrir nokkru afplánun fangelsisdóms fyrir ofbeldisbrot. Það mun vera maðurinn sem var handtekinn í morgun. Lögreglan segir í tilkynningu að viðbúið sé að mál sem þetta vekji óhug hjá fólki en að almenningi sé ekki hætta búin vegna málsins, heldur sé hér um einstakt mál að ræða. Lögreglan boðar frekari upplýsingar um rannsókn málsins síðar í dag.

Karlmaður á þrítugsaldri er í haldi lögreglu, grunaður um að hafa sært karl og konu skotsárum í Grafarholti í Reykjavík á fjórða tímanum í nótt.

2022

163

Viðbúið er að fresta þurfi aðgerðum við Þingvallavatn til morguns. Vatnið er ísi lagt og ísinn of þykkur til þess að öruggt sé að fara með pramma um vatnið. Vonast er til að vind fari að hreyfa svo að ísinn brotni upp.

Miklar froststillur á Þingvöllum í nótt urðu til þess að vatnið lagði. Ísinn er of þykkur til að unnt hafi verið að fara með pramma fyrir kafara út á vatnið til þess að ná upp líkum mannanna fjögurra sem fórust þegar flugvél þeirra hafnaði í vatninu fyrir viku síðan. Oddur Árnason, yfirlögregluþjónn á Suðurlandi, býst við að fresta þurfi aðgerðum til morguns. Staðan er þannig hérna upp við stíflumannvirki Steingrímsstöðvar að víkin þar næst er auð en úti á vatninu er ísinn það þykkur að prammi sem á að nota að hann getur ekki farið um með tryggum hætti. Spáin er þannig að það á að byrja að blása fljótlega og þá mun ísinn byrja að brotna upp. Þá verður farið í að gera það sem stóð til að gera í morgun. Svo eru bara mörg ef í þessu og allt þarf að ganga upp. Þannig að við þurfum að eins að sjá hvernig dagurinn gerir sig. Mér finnst einhvern veginn líklegt að það frestist allar aðgerðir til morguns. Ef aðgerðum verður frestað til morguns verður beðið til laugardags með að ná flugvélinni upp úr vatninu. Um fimmtíu manns eru á svæðinu, þar af um tuttugu kafarar, tilbúnir til að hefja aðgerðir um leið og fært verður. Frostið náði tuttugu stigum á Þingvöllum snemma í morgun og varla hreyfir vind. Áfram er spáð frosti og mjög hægum vindi. við erum að sækja okkur sérstaka pramma til að brjóta ísinn til að halda rás opinni til að vindurinn nái í ísinn til að brjóta hann hraðar, segir Oddur. Það er verið að bregðast við þessu eins og öðru sem kemur upp á. Við erum örugglega á þeim stað að það muni fleira tefja okkur.

Viðbúið er að fresta þurfi aðgerðum við Þingvallavatn til morguns. Vatnið er ísi lagt og ísinn of þykkur til þess að öruggt sé að fara með pramma út á vatnið. Vonast er til að vind fari að hreyfa svo að ísinn brotni upp.

2022

163

Landsvirkjun skerti enn frekar afhendingu rafmagns til stórnotenda í dag. Stjórnandi hjá atNorth gagnaverum segir traust til íslenskra gagnavera í hættu vegna raforkuskerðinga.

Landsvirkjun tilkynnti í byrjun árs að skerða þyrfti afhendingu rafmagns til stórnotenda og segir það vegna lágrar stöðu í uppistöðulónum. Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunnar, segir óvíst hversu lengi ástandið mun vara. Það velti á tíðinni sem hafi verið erfið síðustu mánuði. Í desember var gripið til aðgerða hjá fiskimjölsverksmiðjum en í dag verða frekari skerðingar sem álver, kísilver og gagnaver munu finna fyrir. Bjarni Már Gylfason hjá Rio Tinto á Íslandi segir skerðinguna sérstaklega bagalega á meðan álverð er hátt, draga þurfi úr framleiðslu sem nemi nokkrum þúsundum tonna. Gísli Kr. Katrínarson, framkvæmdastjóri sölu og markaðssviðs atNorth gagnavera segir mesta tjónið vegna raforkuskerðingarinnar fyrir gagnaverin felast í orðspori íslands sem valkosts fyrir uppbyggingu gagnavera og trúverðugleiki þess iðnaðar hér á landi sé í hættu fyrir vikið.

2022

163

Austurríkismaðurinn Johannes Strolz varð í morgun Ólympíumeistari í alpatvíkeppni á vetrarólympíuleikunum í Beijing í Kína. Hann fetaði þar með í fótspor föður síns, Huberts Strolz sem varð Ólympíumeistari í alpatvíkeppni á vetrarólympíuleikunum í Calgary 1988.

Í alpatvíkeppni fara keppendur fyrst eina ferð í bruni og svo aðra ferð í svigi. Það er svo samanlagður tími úr greinunum tveimur sem gildir. Í alpatvíkeppninni þurfa keppendur að vera nokkuð fjölhæfir í alpagreinum, því tvíkeppnin reynir bæði á hæfni í hraðagreinum og í tæknigreinum. Það er nokkuð sem austurríska Strolz fjölskyldan hefur greinilega náð góðum tökum á. Strolz var fjórði í bruninu en vann það upp með frábærri svigferð og náði besta tímanum í sviginu. Norðmaðurinn Aleksander Aamodt Kilde vann silfrið í tvíkeppninni í dag. Kærasta hans, hin bandaríska Mikaela Shiffrin hefur mikið verið í sviðsljósinu á Ólympíuleikunum í Beijing. Shiffrin sem er besta alpagreinakona dagsins í dag og ein stærsta stjarna leikanna féll úr leik bæði í svigi og í stórsvigi strax í fyrri ferð. Aamodt Kilde birti fallega færslu á Instagram í gær til stuðnings kærustu sinni áður en hann svo sjálfur vann silfur í alpatvíkeppninni. Spennan í 10 kílómetra göngu kvenna með hefðbundinni aðferð var æsispennandi. Hin norska Therese Johaug vann afar nauman sigur á Kerttu Niskanen frá Finnlandi. Bæði Alþjóða Ólympíunefndin og rússneska Ólympíunefndin verjast fregna með skautakonuna Kamilu Valievu. Valieva sem er fimmtán ára og var í sigurliði Rússlands í liðakeppninni í listskautum er talin hafa fallið á lyfjaprófi. Verðlaunaafhendingin fyrir liðakeppni listskautanna hefur enn ekki farið fram, en keppni lauk 7. febrúar. Rússneska dagblaðið RBC hélt því fram í gær að í ljós væri komið að Valieva hefði notað ólöglega lyfið Trimetazidine. Það sé lyf sem notað sé vegna brjóstverkja eða hjartavandamála. Efnið hefur þó líka þá eiginleika að hjálpa til við að ná endurheimt og auka blóðflæði í líkamanum. Nokkuð sem WADA, Alþjóða lyfjaeftirlitið telur árangursbætandi og hefur á bannlista sínum.

2022

163

Arion banki hagnaðist um tæpa 29 milljarða króna á síðasta ári. Bankinn skilaði síðasta ársfjórðungsuppgjöri sínu í morgun.

Hagnaður Arion banka á síðasta ári nemur um 15% arðsemi af eiginfé sem er umtalsvert betri afkoma en síðustu ár. Benedikt Gíslason, bankastjóri, segir að rekstrinum hafi verið snúið við og settum markmiðum náð. Og arðsemin er núna komin í ágætis samanburð við norræna banka. Hagnaðinum verði nú ráðstafað í útlánavöxt og frekari uppbyggingu. En líka ætlum við að greiða okkar hluthöfum arð á árinu. Hjá Arion banka starfa um 750 manns. Ef þú ætlar að spyrja um kaupaukakerfið þá eru það um 5% af hagnaði ársins eð aum 1% af verðmætaaukningu em að bankinn naut á verðbréfamarkaði í fyrra. En mun bankinn beita sér í því að bæta kjör viðskiptavina sinna í ljósi mikils hagnaðar síðasta árs? Við erum í harðri samkeppni um viðskipti á hverjum degi og við sjáum það að markaðurinn er mjög verðnæmur. Í fyrra þá var okkar íbúðalánasafn að stækka en um leið var um tæpur helmingur íbúðalánasafnsins endurfjármagnaður hjá okkur og örugglega líka í einhverjum tilfellum hjá öðrum bönkum líka, nú eða lífeyrissjóðum sem eru að keppa við okkur líka. Þannig að við keppum í harðri samkeppni um þessi við skipti á hverjum degi.

2022

163

Næstelsta kona heims óskar sér þess í afmælisgjöf að fá að yfirgefa jarðvistina fljótlega. Lucile Randon, betur þekkt sem Systir Andre, verður 118 ára í á morgun.

Systir Andre er - að því er næst verður komist - elsta kona Frakklands, elsta kona Evrópu og sú næstelsta í veröldinni á eftir þeirri japönsku Kane Tanaka sem er 119 ára. Lucile Randon fæddist 11. febrúar 1904 í Alès-héraði í suðurhluta Frakklands. Þá hafði Hannes Hafstein verið ráðherra í tíu daga en Íslendingar fengu heimastjórn 1. febrúar 1904. Fyrsta sumarið sem hún lifði kom fyrsti bíllinn til Íslands. Systir Andre býr á dvalarheimili í borginni Toulon og í herberginu hennar eru stytta af Maríu mey og útvarp sem hún segist aldrei kveikja á. Hún segir of mikinn hamagang í heiminum til þess. Hún vaknar klukkan sjö árdegis, fær morgunmat og sækir svo morgunmessu íklædd nunnubúningnum sínum. Hún segist aldrei vilja missa af messunni en finnst hræðilegt að þurfa að treysta á aðra við flestar athafnir. Hún er orðin blind og þarf að nota hjólastól til að komast ferða sinna. Hún segist gleðjast mest þegar hún hefur félagsskap, ekki síst af David Tavella starfsmanni heimilisins sem er einhverskonar blaðafulltrúi Systur Andre. Hann fer meðal annars í gegnum póstinn hennar og skipuleggur viðtöl við blaðamenn. Meðal þeirra bréfa sem henni hafa borist nýlega er nýárskveðja frá Emmanuel Macron Frakklandsforseta sem er átjándi forseti landsins á æviskeiði Systur Andre.

2022

164

Heilmikill búnaður verður fluttur að Þingvallavatn í dag. Komið verður upp vinnubúðum þar fyrir kafara svo unnt verði að sækja lík mannanna fjögurra sem drukknuðu þegar flugvél þeirra endaði í vatninu á fimmtudag í síðustu viku. Þá verður flugvélin einnig hífð upp.

Lögreglan á Suðurlandi stýrir rannsókn og aðgerðum í og við Þingvallavatn. Sextán kafarar, hið minnsta, koma að því að ná upp líkum mannanna fjögurra og flugvélarinnar, sem nú eru á fjörutíu til fimmtíu metra dýpi í Þingvallavatni. Aðgerðin er flókin. Hver kafari getur að hámarki verið í kafi í tíu mínútur. Til þess að ná flugvélinni upp þurfa kafararnir að fara niður á 48 metra dýpi. Þeir þurfa að ná vélinni upp á 10 metra dýpi, tæma hana þar og tryggja öll gögn og taka ljósmyndir. Einnig kom fram í fréttum RÚV í gær að þegar vélinni hefur verið náð upp á vatnsborðið verður henni fleytt og hún síðan hífð upp á land með þyrlu Landhelgisgæslunnar. Í dag verður komið upp aðstöðu fyrir stjórnun og fjarskipti kafara við Ölfusvatnsvík í Þingvallavatni. Þá verður sett upp aðstaða fyrir köfunarbúnað, búningsklefi fyrir kafara, færanleg ljósavél í fullri stærð, tveir prammar til vinnu á vatninu, vinnubúðir og snjóruðningstæki. Rannsókn á flugslysinu sjálfu er einnig hafin. Í minni flugvélum er ekki að finna hinn svokallaða svarta kassa, sem er í stærri vélum. Þó er í litlum vélum neyðarsendir og verður kapp lagt á að finna hann og kanna hvort hann hafi virkað sem skyldi, sagði Ragnar Guðmundsson, hjá rannsóknarnefnd samgönguslysa, í Morgunútvarpi Rásar 2 í morgun. Í öllum flugvélum erum við með svokallaðan neyðarsendi eða ELT. Það er kannski það fyrsta sem við notum þegar það er flugslys. Neyðarsendir, þegar flugvélin verður fyrir höggi, þá á hann að fara í gang. Nú vitum við náttúrulega að þessi flugvél er á botni Þingvallavatns. Gallinn eða takmörkin við þennan ELT-neyðarsendinn er sú að hann virkar ekki í vatni. Einnig þarf umtalsvert högg til þess að hann fari í gang. Ragnar segir að vélin sé mjög heilleg að sjá á botninum. Hún verður síðan færð í flugskýli til ítarlegrar rannsóknar. Það eru vissir þættir samt sem er mjög líklegt að séu spilltir. Rannsókn á eldsneyti og olíu gæti orðið mjög flókin einfaldlega vegna þess að það er mjög líklegt að það sé mengað af vatni nú þegar.

Segja má að heilt þorp rísi við Þingvallavatn í dag. Þangað verður fluttur mikill búnaður til að ná upp flugvélinni og þeim sem fórust í slysinu á fimmtudag.

2022

164

Seðlabankinn hækkaði stýrivexti um 0,75 prósentur í morgun. Þetta er mesta hækkun í einu lagi frá því í Hruninu. Seðlabankastjóri segir stöðu heimilanna aldrei hafa verið betri. Kaupmáttur hafi ekki minnkað. Hann óttast hins vegar að verðbólgan verði þrálát. Niðurstaða kjarasamninga hafi mikið að segja.

Tvö ár eru nú liðin frá því að heimsfaraldur kórónuveirunnar fór að láta á sér kræla. Þá voru stýrivextir Seðlabankans 2,75 stig og eftir hækkunina í morgun eru vextirnir aftur komnir á sama stað eftir sveiflu síðustu misseri. Ásgeir Jónsson, seðlbankastjóri segir að eftirköst faraldursins hafi komið á óvart. Við höfum verið að sjá verðbólgu koma fram í okkar helstu viðskiptaríkjum þar sem að hefur ekki verið nein verðbólga í 10 ár. Ég held og óttast að verð á hrávöru hafi náð hámarki, við getum ekki séð t.d. olíuverð hækka endalaust mikið meira eða aðrar hrávörur en ég óttast að við séum að sjá verðbólgu helstu viðskiptaríkja halda áfram. Við erum lítið land og þá lendum við í því að við þurfum að flytja inn verðbólgu að einhverju leyti. Hækkun á gengi krónunnar hafi að einhverju leyti vegið á móti og mildað áhrifin. Íslendingar flytji út hrávörur og á því hagnist hagkerfið í þessari stöðu. Heimilin í landinu hafa aldrei staðið betur hvað varðar laun og kaupmátt. Þrátt fyrir þessa verðbólgu þá hafa laun á síðustu 12 nánuðum hækkað um 7,5% þannig að það er kaupmáttur og síðan á að fara að greiða út þann hagvaxtarauka bráðlega þannig að heimilin eru að fá aukinn kaupmátt og við erum í uppsveiflu. Það er starfasköpun í landinu. Við höfum hins vegar áhyggjur af því að þetta gæti orðið þrálátt. Markmið Seðlabankans sé að tryggja stöðugan kaupmátt og stöðuga krónu. Niðurstaða kjarasamninga í haust ráði miklu um framhaldið um hvort öldurnar lægi og seglin minna hreyfð af hálfu Seðlbankans. Skynjar þú gott samráð meðal þeirra sem hafa mest áhrif á efnahagslífið hér á landi í þessum aðstæðum sem nú eru uppi? Já, við náðum mjög vel saman í þessum faraldri. Ég á von á því að við munum vinna áfram saman í því núna þegar að við erum komin með þenslu í staðinn fyrir niðursveiflu.

2022

164

Langar raðir mynduðust við marga skemmtistaði í Svíþjóð í gærkvöld, sem höfðu auglýst opnun á miðnætti. Þá var öllum sóttvarnaaðgerðum þar í landi aflétt. Fjöldi manns fékk útrás fyrir skemmtanaþörf sína þó að virkur dagur væri.

Dansinn dunaði á fjölmörgum skemmtistöðum sem voru opnaðir þegar klukkan var eina mínútu yfir miðnætti. Og menn settu það ekkert fyrir sig þó að það væri þriðjudagskvöld. Hubert Kindberg, sem skemmti sér í Kulturbolaget í Malmö, sagði að þriðjudagskvöld væri ekkert verri tími en hver annar til að skemmta sér, og sagðist ætla aftur út í kvöld. Áfanginn þýðir að öll þjónusta starfi nú eðlilega og heimavinna, fjarlægðarmörk og grímuskylda eru úr sögunni. Fólk í heilbrigðisþjónustu þarf þó enn að fara í sýnatöku reglulega, og halda sig frá nánu samneyti við fólk í fimm daga ef það smitast. Læknar hafa svo varað við því að þó að takmörkunum sé aflétt þýði ekki að faraldurinn sé á enda. Enn þurfi að halda sig heima ef fólk finnur fyrir covid-einkennum og óbólusettir eiga enn að forðast margmenni. Sóttvarnayfirvöld í Svíþjóð eru bjartsýn á að ekki þurfi að grípa til lokana aftur þar. Sara Byfors deildarstjóri hjá lýðheilsustofnun Svíþjóðar sagði í samtali við Aftonbladet að stofnunin telji að covid hafi nú þróast þannig að nú sé hægt að meðhöndla sjúkdóminn án samfélagslegra takmarkana. Hún setur þó þann fyrirvara að veiran hafi áður komið vísindamönnum á óvart og því sé ekki hægt að lofa neinu.

2022

164

Það hefur verið nær ófært suður frá Vestfjörðum síðan um helgina og farið að bera á vöruskorti í verslunum. Tveir mjólkurpottar voru eftir í Kaupfélaginu í Súðavík í morgun.

Það var nóg að gera í Kaupfélaginu í Súðavík í morgun. Matthias Troost stóð vaktina og þegar morgunösinni lauk voru tvær mjólkurfernur eftir í kælinum, ferskvara kláraðist en alltaf er nóg til í frystinum. Nú er orðið fært til Ísafjarðar og verður hægt að fylla á hillurnar seinna í dag. Í Hamraborg á Ísafirði var staðan erfið í gær því starfsfólk komst ekki til vinnu vegna lokana. Gísli Elís Úlfarsson sem rekur Hamraborg á von á glás af vörum í dag, enda staðan önnur og betri. Lísbet Harðardóttir rekur kaffihúsið Heimabyggð á Ísafirði og lét hún engan bilbug á sér finna vegna ástandsins undanfarna daga. Það hefur ekki verið neitt mál fyrir okkur, við erum með starfsfólk sem á nógu hlý föt til að mæta í vinnuna og skóflur til að moka frá" Hefur alveg verið til nóg af öllu kaffi og rjóma? Já, við erum náttúrulega okkar eigin mjólkurframleiðsla á Vestfjörðum, Arna mjólkurvörur eru í næsta bæ þannig að þau skutla bara til okkur vörum á hverjum degi."

Farið er að bera á vöruskorti í verslunum á Vestfjörðum vegna ófærðar. Tveir mjólkurpottar voru eftir í Kaupfélaginu í Súðavík í morgun.

2022

164

Hólmfríður Dóra Friðgeirsdóttir endaði í 38. sæti í svigkeppni kvenna á vetrarólympíuleikunum í Beijing í Kína. Slóvakinn Petra Vlhová frá Slóvakíu varð Ólympíumeistari.

Hólmfríður Dóra fór fyrri ferðina á 57,39 sek. og var þá í 43. sæti. Hún vann sig svo upp um fimm sæti í seinni ferðinni. Hún var hraðari hjá Hólmfríði eða 56,48 sek. og samanlagður tími þar með 1:53,87 mín. Sagði Hólmfríður Dóra Friðgeirsdóttir. Edda Sif Pálsdóttir ræddi við hana í Kína. Hún á nú eina keppnisgrein eftir á leikunum. Það er keppni í risasvigi sem verður aðfaranótt föstudags. Bandaríska stjarnan Mikaela Shiffrin keyrði út úr braut í fyrri ferð svigsins í dag. Það voru henni mikil vonbrigði, enda Shiffrin ein stærsta stjarna leikanna. Hún varð Ólympíumeistari í svigi 2014 í Sochi og vann gullið í stórsvigi fyrir fjórum árum í PyeongChang. Í ár tókst Shiffrin hins vegar hvorki að klára fyrri ferð í sviginu eða stórsviginu. Petra Vlhova frá Slóvakíu varð Ólympíumeistari í sviginu í dag. Það eru hennar fyrstu verðlaun á Ólympíuleikum. Vlhová hefur hins vegar verið með þeim bestu í heimi undanfarin ár og vann gullið í stórsvigi á HM í Åre 2019. Katharina Liensberger frá Austurríki vann silfrið og Wendy Holdener frá Sviss bronsið. Samanlagður sigurtími Vlhovu var ein mínúta og 44,98 sekúndur. Hólmfríður er fjórði Íslendingurinn sem er innan við tíu sekúndum á eftir tíma sigurvegarans í svigi á Ólympíuleikum.

Hólmfríður Dóra Friðgeirsdóttir endaði í 38. sæti í svigkeppni kvenna á vetrarólympíuleikunum í Beijing í Kína. Petra Vlhová VOLHÓVA frá Slóvakíu varð Ólympíumeistari.

2022

164

Forseti Alþýðusambandsins segir vaxtahækkun Seðlabankans áfall. Vaxtabætur og barnabætur frá ríkinu séu nauðsyn en fleiri aðgerðir þurfi til lengri tíma litið.

Drífa Snædal segir allar gáttir hafa verið opnaðar og ekki verið gripið inn í þenslu á íbúðamarkaði. Almenningur hafi skuldsett sig mun meira en vaxtahækkanir nú beri. Nú komi til kasta ríkisins að bæta skaðann af hagstjórn Seðlabankans eftir vaxtahækkun dagsins um núll komma sjötíu og fimm prósentustig. Þetta var áfall, að þetta væri svona mikið. Við skulum hafa í huga að Seðlabankinn hefur rétt til að segja að vaxtalækkun sé kjarabót. Vaxtahækkanir eru kjararýrnun. Við skulum bara kalla þetta réttum nöfnum. Það er þannig að fólk er með breytilega vexti. Fólk er orðið næmara fyrir vöxtum og við erum í þessari stöðu núna af því að Seðlabankinn missir stjórn á húsnæðismarkaðnum. Er hægt að segja að þetta sé Seðlabankinn sem veldur þessari spennu á húsnæðismarkaði? Ja það voru farnar að renna tvær grímur á okkur þegar vextir héldu áfram að lækka lækka og lækka. Við bjuggumst við ákveðinni lækkun eftir kjarasamningana en síðan hefði þurft að grípa inn í með öðrum hagstjórnartækjum. Það er það sem við höfum verið að benda á undanfarna mánuði. Það er ekki bara vaxtastýringartæki sem Seðlabankinn býr yfir, hann getur líka notað önnur tæki svo sem að koma í veg fyrir þann möguleika að skuldsetja sig miðað við óvíst vaxtarstig. Drífa segir of mikla skuldsetningu koma heimilum í koll. Ekki aðeins þeim sem kaupa heldur einnig þeim sem leigja. Aukinn fjármagnskostnaður hafi tilhneigingu til að fara þráðbeint út í leigu. Í ástandi eins og nú ríki beri að lækka þak á mögulegum lánum sem unnt sé að taka. Þessi dagur þýðir kjararýrnun fyrir skuldsett fólk.

2022

165

Vegna veðurs verður í fyrsta lagi hægt að hífa flugvélina TF-ABB úr Þingvallavatni á fimmtudag. Köfunarhópur sérsveitar ríkislögreglustjóra undirbýr hvert handtak á þurru landi, en áætlað er að sextán atvinnukafarar kafi í tíu mínútur hver í ísköldu vatninu.

Í forgangi hjá köfunarhópnum er að ná líkum mannanna fjögurra úr Þingvallavatni, en þeir fundust nærri flugvélinni, sem liggur á 47 metra dýpi í Ölfusvatnsvík. Ekki er víst að takist að ná bæði fólkinu og flugvélinni upp á sama degi, en áhersla er lögð á að bæði gerist eins fljótt og örugglega og mögulegt er. Hver kafari er með ljós, fjarskiptabúnað og myndavél sem verður fylgst með í beinu streymi á yfirborðinu. Áður hafði verið gert ráð fyrir að hver kafari gæti aðeins verið í 6 mínútur í kafi, en með því að hækka hlutfall súrefnis sem kafararnir anda að sér úr 21% í 25% tókst þeim að lengja tímann upp í 10 mínútur. Lárus Lazmi, stjórnandi köfunarhópsins segir hann vinna sem eins konar framlengingu fyrir rannsóknarnefnd samgönguslysa og lögreglunnar á suðurlandi. Fyrsta skref þeirrar rannsóknar verði að koma köfurum niður á 47 metra dýpið að vélinni, setja strappa undir vélina sjálda, undir hvorn væng hennar og hífa hana upp á 10 metra dýpi. Þar fer svo fram rannsókn á vélinni áður en hún verður hífð upp á yfirborðið. Þegar hún er komin upp á 10 metra þá þurfum við að fara í þessa rannsóknarvinnu og þá þarf að tæma innihald vélarinnar. Við þurfum að tryggja öll gögn sem eru í vélinni, við gerum það allt á 10 metrum. Þegar það er allt búið, öll ljósmyndun og við teljum okkur búin að tryggja þau gögn sem við þurfum að tryggja þá mun hún fara af þessum 10 metrum upp á yfirborðið og látin, í rauninni fleytt á yfirborðinu, látin fljóta þar. Í kjölfarið stendur til að þyrla Landhelgisgæslunnar muni hífa hana upp, sem sagt slinga hana upp á land.

2022

165

Þrýst hefur verið á Boris Johnson forsætisráðherra Bretlands að biðjast afsökunar á ummælum sem hann viðhafði í þinginu um að Keir Starmer leiðtogi Verkamannaflokksins hefði látið hjá líða að sækja barnaníðinginn Jimmy Saville til saka. Hópur fólks veittist að Starmer í gær og sakaði hann um að vernda barnaníðing.

Keir Starmer var á leið úr þinghúsinu síðdegis í gær, þegar hópur mótmælenda gegn sóttvarnaraðgerðum veittist að honum. Starmer var meðal annars kallaður svikari og verndari barnaníðings. Múgurinn lét ókvæðisorð dynja á Starmer þangað til lögregla skarst í leikinn og kom honum inn í lögreglubíl. Tveir mótmælendur voru handteknir. Ásakanirnar má rekja til ummæla sem Boris Johnson forsætisráðherra viðhafði í breska þinginu fyrir rúmri viku. Þessi leiðtogi stjórnarandstöðunnar, fyrrverandi yfirsaksóknari, eyddi mestum tíma sínum í að sækja blaðamenn til saka og lét hjá líða að ákæra Jimmy Saville, sagði Johnson. Saville var þekktur fjölmiðlamaður sem hundruð manna sökuðu um kynferðislega misnotkun eftir andlát hans. Starmer var yfir saksóknaraembættinu á þeim tíma sem málið var til rannsóknar þar en hafði ekki beina aðkomu að því. Boris Johnson fordæmdi hegðum mótmælendanna gagnvart Keir Starmer á Twitter í gær og sagði áreitni gagnvart kjörnum fulltrúum ólíðandi. Fjöldi þingmanna, meðal annars úr hans eigin flokki, hefur þrýst á Johnson að biðjast afsökunar á ummælum sínum. Það hefur hann ekki gert enn þá. Chris Philp tæknimálaráðherra Bretlands varði Johnson og sagði að ekki væri hægt að tengja ummæli hans við þessa hegðun mótmælenda. Hann sagði þó að líklega hefði hann ekki viðhaft þau sjálfur.

Hópur mótmælenda veittist að Keir Starmer leiðtoga breska verkamannaflokksins í gær. Þeir sökuðu hann um að vernda barnaníðinginn Jimmy Saville, en Boris Johnson hefur gefið í skin að Starmer, þá saksóknari, hafi litið fram hjá glæpum Savilles.

2022

165

Heilbrigðisráðherra segir að tilkynnt verði um frekari tilslakanir á föstudag. Sóttvarnalæknir segir hægt að fara hraðar í afléttingar en áætlun stjórnvalda gerði ráð fyrir.

Alls greindust 1.294 kórónuveirusmit í gær, en um 3.500 sýni voru tekin, sem þýðir að ríflega þriðja hvert sýni var jákvætt en þriðjungur var í sóttkví við greiningu. 35 sjúklingar liggja á Landspítala með covid og hefur þeim fjölgað nokkuð síðustu daga. Í gær voru þeir 30 og á laugardag voru þeir 21. Einn er á gjörgæslu og í öndunarvél. Hins vegar fækkar töluvert í eftirliti covid-göngudeildar spítalans. Í gær voru þar ríflega 9.500 í eftirliti, en nú eru þeir rúmlega 7.200. Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir segir fjölda smitaðra haldast svipaðan og færri sýni tekin og það hafi verið vitað. Hlutfall þeirra sem greinast við sýnatöku sé töluvert hærra sem bendi til meiri útbreiðslu og það hafi verið viðbúið í kjölfar afléttinga. Við erum ekki að sjá aukningu á alvarlegum veikindum inni á spítalanum, inni á gjörgæslu sérstaklega. Við erum að sjá töluverðan fjölda leggjast inn á spítalann á hverjum degi en það eru líka margir sem útskrifast og smitin eru orðin svona útbreidd innan Landspítalans. En það er ekkert svo slæmt ástand á heilbrigðisstofnunum eins og staðan er núna. Segir Þórólfur Guðnason. Hann segir að miðað við stöðuna ætti að vera hægt að fara hraðar í afléttingar. Ég held að það sé nokkuð ljóst að við getum farið eitthvað hraðar í það en upphaflega var áætlað og ég vona að það geti gengið eftir. En ég legg hins vegar áherslu á það að við verðum að passa okkur á að fara ekki of hratt og það eru mín skilaboð og verða áfram. En ég held að við getum farið hraðar en við ætluðum. Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra sagði eftir ríkisstjórnarfund nú áðan að hann sæi fyrir sér að næstu tilslakanir yrðu kynntar eftir ríkisstjórnarfund á föstudag. Þórólfur segir að minnisblað til heilbrigðisráðherra sé í vinnslu. Hann sér einnig fyrir sér að næstu skref, sem til stóð að taka seinna, verði tekin í lok vikunnar. Þannig að ég held, ef við höldum áfram á þessum hraða þá getum við verið allavega tveimur vikum á undan áætlun. Þannig að ég held að það sé bara ánægjulegt, en við þurfum að horfa á stöðuna, sérstaklega innan heilbrigðiskerfisins, hvernig staðan verður.

Sóttvarnalæknir væntir þess að hægt verði að aflétta öllum samkomutakmörkunum í byrjun næsta mánaðar, tveimur vikum á undan áætlun.

2022

165

Kristrún Guðnadóttir og Isak Stianson Pedersen kepptu í morgun í sprettgöngu á Vetrarólympíuleikunum í Beijing í Kína. Hvorugt komst áfram úr undankeppninni.

Kristrún reið á vaðið í morgun og var með rásnúmer 71. Genginn var einn og hálfur kílómetri og skilaði Kristrún sér í mark í 74. sæti. 30 efstu keppendurnir komust áfram og er Kristrún því úr leik. Þetta er í fyrsta sinn sem hún keppir á Ólympíuleikum. Isak keppti í sömu grein á leikunum fyrir fjórum árum og varð þá 55. Hann náði sér ekki á strik í dag og endaði í 78. sæti af 88 keppendum og er sömuleiðis úr leik. Isak á eina grein eftir á leikunum en hann keppir í liðaspretti ásamt Snorra Einarssyni. Næst Íslendinganna að keppa á leikunum en Hólmfríður Dóra Friðgeirsdóttir. Hún keppir í svigi í nótt. Fyrri ferð kvenna er á dagskrá klukkan korter yfir tvö í nótt í beinni útsendingu á RÚV. Ester Ledecka frá Tékklandi var ein helsta stjarna leikanna fyrir fjórum árum þegar hún varð fyrst til að vinna gullverðlaun bæði á snjóbretti og skíðum. Hún vann þá samhliða stórsvig á snjóbretti og risasvig á skíðum. Hún bætti þriðju gullverðlaunum sínum við í morgun þegar hún varði titil sinn í samhliða stórsviginu. Hún verður líka á meðal keppenda í risasvigi kvenna á föstudag. Risasvig karla var í nótt og þar sigraði Austurríkismaðurinn Matthias Mayer. Annar varð Ryan Cochran-Siegle og Norðmaðurinn Aleksander Aamodt Kilde þriðji, en hann var talinn sigurstranglegastur fyrir leikana. Farið verður yfir allt það helsta af leikunum í Ólympíukvöldi klukkan 20:05 í kvöld á RÚV. Beinar útsendingar standa nú yfir á RÚV og RÚV 2; parakeppni í krullu á RÚV og íshokkí á RÚV 2. Tveir leikir voru í úrvalsdeild karla í handbolta í gærkvöldi og eru Hafnarfjarðarliðin FH og Haukar á toppnum. Haukar lögðu Stjörnuna í Garðabæ með 33 mörkum gegn 29 og FH vann botnlið HK örugglega, 33-24. Bæði lið eru með 22 stig á toppnum, tveimur meira en Valur sem á leik til góða. Tveir leikir voru sömuleiðis í úrvalsdeild karla í körfubolta í gærkvöldi. Breiðablik vann annan sigur sinn í röð þegar liðið lagði Tindastól með 107 stigum gegn 98. Valur vann svo Reykjavíkurslaginn gegn KR með 81 stigi gegn 78. Valur er eftir sigurinn í 4. sæti deildarinnar með 18 stig, fjórum minna en topplið Þórs Þorlákshafnar. Breiðablik er með 12 stig í 8.-10. sæti ásamt ÍR og KR.

Hvorki Kristrún Guðnadóttir né Isak Stianson Pedersen komust áfram í fjórðungsúrslit í sprettgöngu, í Peking í morgun.

2022

165

Vík í Mýrdal má segja að sé á kafi í sandi eftir nóttina en mikið hvassviðri var með suðurströndinni í nótt. Bjarni Pétur Jónsson, hvað gekk þarna á? Mikill sjógangur, varað við hárri sjávarstöðu í gær, var við Stokkseyri og Eyrarbakka í gærkvöldi. Sjór og grjót gengu yfir Gaulverjabæjarveg og Stokkseyrarbryggja var á kafi í sjó. Sunnlenska greinir frá því að veginum hafi verið lokað í nótt. Feyknasandburður er í Vík í Mýrdal og hluti bæjarins hulinn sandi. Mikið hvassviðri var sunnanlands í nótt, og sjór gekk á land víða með suðurströndinni. Einar Freyr Elínarson, sveitarstjóri í Mýrdalshreppi, Mjög langt síðan það hefur komið svona sandur inn í þorpið. Kannski um fimmtán ár síðan. svæðið sem flæðir inn er austan við bæinn, austan við byggðina, þar eru ekki flóðvarnargarðar. Svo er þetta bara sandur sem er að fjúka inn í þorpið. Vík í Mýrdal má segja að sé á kafi í sandi eftir nóttina en mikið hvassviðri var með suðurströndinni í nótt. Bjarni Pétur Jónsson, hvað gekk þarna á? Mikill sjógangur, varað við hárri sjávarstöðu í gær, var við Stokkseyri og Eyrarbakka í gærkvöldi. Sjór og grjót gengu yfir Gaulverjabæjarveg og Stokkseyrarbryggja var á kafi í sjó. Sunnlenska greinir frá því að veginum hafi verið lokað í nótt. Feyknasandburður er í Vík í Mýrdal og hluti bæjarins hulinn sandi. Mikið hvassviðri var sunnanlands í nótt, og sjór gekk á land víða með suðurströndinni. Einar Freyr Elínarson, sveitarstjóri í Mýrdalshreppi, Mjög langt síðan það hefur komið svona sandur inn í þorpið. Kannski um fimmtán ár síðan. svæðið sem flæðir inn er austan við bæinn, austan við byggðina, þar eru ekki flóðvarnargarðar. Svo er þetta bara sandur sem er að fjúka inn í þorpið.

Feiknasandburður er í Vík í Mýrdal og hluti bæjarins hulinn sandi. Mikið hvassviðri var sunnanlands í nótt, og sjór gekk á land víða með suðurströndinni.

2022

165

Vetrarfærð er um allt land, víða ófært og ekkert ferðaveður. Lokað er um Þrengsli og yfir Hellisheiði. Gul veðurviðvörun er í gildi fyrir allt vestanvert landið.

Það snjóaði töluvert í nótt, sérstaklega sunnan og vestan til á landinu, og víða um land hefur færðin verið þung. Vegir yfir Hellisheiði og Þrengsli hafa verið lokaðir í allan dag en ökumenn lentu þar í vandræðum í gær og festu bíla sína. Lítið hefur þó verið um útköll hjá björgunarsveitum það sem af er degi. Baldur siglir ekki seinni partinn vegna ófærðar og ferðir Strætó á milli Akureyrar og Borgarness, og Selfoss og Reykjavíkur falla niður. Elva Brá Bjarkardóttir er þjónustufulltrúi hjá Vegagerðinni. Lægðin sem olli illviðrinu í gærmorgun er nú skammt vestur af landinu. Þorsteinn V. Jónsson, veðurfræðingur á Veðurstofu Íslands, segir að hún sé enn nokkuð djúp og kröpp. Á Vestfjörðum gengur á með norðaustan hríðarveðri, hvassviðri eða stormi með éljagangi. Flestir vegir þar eru ófærir og ekki er hægt að moka vegna veðurs.

2022

166

Auglýsingatekjur íslenskra fjölmiðla drógust saman um 16% árið 2020 miðað við árið á undan og hátt í fjórar af hverjum tíu krónum sem varið var til auglýsinga í fjölmiðlum runnu til erlendra aðila, sem er lægra hlutfall en árin á undan.

Þetta kemur fram í samantekt Hagstofu Íslands. Þar er þessi samdráttur rakinn til kórónuveirufaraldursins. Samanlagðar tekjur íslenskra fjölmiðla voru rúmlega 25 milljarðar króna. Frá árinu 2015 hafa þær rýrnað um 4% og tekjur af auglýsingum og kostun hafa dregist saman um fjórðung á sama tíma, en notendatekjur eins og til dæmis áskriftir, hafa vaxið um 14%. Fimm stærstu fjölmiðlafyrirtækin tóku til sín 89% af samanlögðum tekjum fjölmiðla þetta árið og þar var Ríkisútvarpið stærst, sem fékk um fjórðung tekna fjölmiðlanna árið 2020, þar af um þriðjungur notendagjalda og 17% auglýsingatekna. Tekjuþróun hefur verið mismunandi eftir gerð fjölmiðla. Þannig hafa prentmiðlar búið við umtalsverðan tekjusamdrátt frá árinu 2015 sem nemur 30%. Tekjur annarra miðla hafa ýmist hækkað eða staðið í stað.

2022

166

Nokkurra mánaða tafir verða á vegabótum á Vatnsnesvegi sem liggur frá Hvammstanga og út fyrir Vatnsnes. Ekkert tilboð barst í byggingu brúar og endurbyggingu vegarins.

Vatnsnesvegur hefur ítrekað verið til umfjöllunar síðustu ár þar sem fjallað hefur verið um slæmt ástand hans og tíð umferðarslys. Til stendur að ráðast í byggingu 17 metra langrar brúar yfir Vesturhópshólaá, nýbyggingu vegar á um kílómetra kafla og endurbyggingu á rúmlega kílómetra löngum kafla milli Vesturhópshóla og Þorfinnsstaða. Verkinu átti að vera lokið að fullu eigi síðar en 1. ágúst en nú er ljóst að einhverjar tafir verða, þar sem ekkert tilboð barst í framkvæmdina. G. Pétur Matthíasson er upplýsingafulltrúi Vegagerðarinnar. Eins og venjulega gerist þegar það koma engin tilboð þá förum við yfir málið upp á nýtt og skoðum það, við erum svolítið í því ferli núna. -Kom það á óvart að það skyldu ekki koma nein tilboð?- Ég held nú ekki að það hafi þannig séð komið á óvart, því að þetta gerist og við vitum það að verktakar sem eru þarna nálægt eru verkefnahlaðnir. -Kemur þetta til með að tefja áætlaðar framkvæmdir?- Já ég held við verðum að reikna með því að við getum ekki haldið okkur við þá tímaáætlun sem var í upphafi. -Hleypur það á mánuðum eða árum?-

2022

166

Jens Stoltenberg framkvæmdastjóri NATÓ verður næsti seðlabankastjóri Noregs. Valið stóð milli hans og núverandi aðstoðarbankastjóra.

Jens Stoltenberg núverandi framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins verður næsti Seðlabankastjóri Noregs. Helsti keppinautur Stoltenbergs um embættið stýrir bankanum uns hann tekur við. Nefnd á vegum fjármálaráðuneytisins skipar seðlabankastjóra. Alls sóttu 22 um stöðuna eftir að Øystein Olsen tilkynnti í ágúst að hann hygðist láta af störfum aldurs vegna, nú í febrúar. Umsóknarfrestur rann út í desember og þá stóð valið milli Stoltenbergs og Idu Wolden Boche aðstoðarseðlabankastjóra. Þingmenn stjórnarandstöðunnar vara við að sjálfstæði bankans kunni að verða teflt í tvísýnu og segja valið misráðið einkum í ljósi stjórnmálasögu Stoltenbergs og náinna tengsla við Jonas Gahr Støre núverandi forsætisráðherra. Trygve Slagsvold Vedum fjármálaráðherra kveðst telja Stoltenberg vænlegasta kostinn í ljósi þekkingar hans á efnahagsmálum, djúps skilnings á samfélagsmálum og viðamikilli stjórnunarreynslu. Stoltenberg var forsætisráðherra Noregs á árunum 2005 til 2013 og var gerður að framkvæmdastjóra Atlantshafsbandalagsins árið eftir. Hann lætur af störfum sem framkvæmdastjóri NATO 1. október en ekki liggur fyrir hvenær hann tekur við stjórn bankans. Það verður þó ekki síðar en um áramót en þangað til stýrir Ida Wolden Bache bankanum.

Jens Stoltenberg framkvæmdastjóri NATO verður næsti seðlabankastjóri Noregs. Valið stóð milli hans og núverandi aðstoðarseðlabankastjóra.

2022

166

Meira en helmingur stelpna á aldrinum þrettán til átján ára hefur fengið sendar nektarmyndir gegnum netið, samkvæmt nýrri könnun fjölmiðlanefndar. Langalgengast er að sá sem sendir myndirnar sé ókunnugur, eða sjö af hverjum tíu.

Fjölmiðlanefnd gerði könnunina í samstarfi við Menntavísindastofnun Háskóla Íslands. Spurt var hvort börnin hefðu fengið sendar nektarmyndir, til dæmis typpamynd. Ríflega þriðjungur unglinga í grunnskóla hefur fengið þannig mynd senda og meira en helmingur sextán til átján ára. Algengast er að stelpur fái slíkar sendingar, og séu beðnar um að senda nektarmyndir af sér. Helmingur þrettán til fimmtán ára stúlkna hefur verið beðinn um að senda af sér nektarmynd og fjórar af hverjum tíu hafa fengið sendar nektarmyndir. Hlutfallið er enn hærra meðal sextán til átján ára stúlkna. Tvær af hverjum þremur þeirra hafa verið beðnar um nektarmynd og enn fleiri hafa fengið sendar slíkar myndir. Langoftast þekkja börnin ekki þann sem sendir myndirnar eða biður um þær, eða í sjötíu prósentum tilvika. Um tíu prósent unglinga í grunnskóla hafa sent nektarmynd af sér og fjórðungur unglinga í framhaldsskóla. Skúli Bragi Geirdal, verkefnastjóri hjá fjölmiðlanefnd, segir niðurstöður skýrslunnar áhyggjuefni. Þær gefi mynd af veruleika ungmenna, sér í lagi stúlkna. Og þeim mikla þrýstingi sem er á, sérstaklega þær, að senda nektarmyndir og hversu mikill fjöldi kynferðislegra kommenta beinist að þessum hópi. Það sem vekur líka áhyggjur er hvað stór hluti fær þessar beiðnir frá ókunnugum aðilum sem eru þá að nýta sér sína yfirburðastöðu, sem segir okkur að það þarf sannarlega að leggja áherslu á fræðslu gagnvart börnum og ungmennum þegar kemur að deilingum mynda og myndefnis á netinu. Þá fá stúlkur líka mun oftar óviðeigandi kynferðisleg ummæli á netinu en strákar. Tvær af hverjum fimm unglingsstelpum í framhaldsskóla hafa fengið slík ummæli og næstum fjórðungur þrettán til fimmtán ára stúlkna. Athygli vekur að einungis tvö til fjögur prósent þeirra segja foreldrum sínum frá því, þrátt fyrir að næstum helmingi þeirra þyki viðbjóðslegt að fá slík ummæli og allt að fimmtán prósent þeirra hafi orðið hræddar.

Ríflega þriðjungur unglinga í grunnskóla og meira en helmingur sextán til átján ára hefur fengið senda nektarmynd á netinu. Langoftast er sendandinn þeim ókunnugur.

2022

166

Tap Icelandair eftir skatta á fjórða ársfjórðungi síðasta árs var fimm milljarðar króna. Forstjóri félagsins segir afkomu félagsins þó sýna mikinn rekstrarbata milli ára.

Verulega hægði á bókunum flugferða hjá Icelandair um miðjan nóvember á síðasta ári, þegar óvissa ríkti um omíkron-afbrigði kórónuveirunnar. En þeim fjölgaði svo verulega aftur um miðjan janúar. Bogi Nils Bogason, forstjóri Icelandair, segir ferðahug greinilega kominn í fólk aftur og félagið stefni á að skila hagnaði á árinu. Íslensk stjórnvöld veittu félaginu ábyrgð á lánalínu að fjárhæð allt að 16,5 milljörðum króna, vegna heimsfaraldursins. Forstjóri félagsins hafði gefið út þau myndu draga á lánalínurnar ef fé fyrirtækisins kláraðist. En til þess hefur ekki komið enn. Við erum bara ágætlega bjartsýn, auðvitað er óvissan enþá einhver. Við gerum bara ráð fyrir því að ástandið haldi áfram að lagast og það komi ekki eitthvað nýtt óvænt. Þá erum við bara bjartsýn og erum að horfa til þess að vera með 80% umfang á þessu ári miðað við hvað við vorum að gera 2019. Bókanir eru bara sterkar á öllum okkar mörkuðum. Um leið og jávkæðar fréttir fóru að berast og tilkyninngar um rýmkaðar ferðatakmarkanir að koma öllum okkar mörkuðum, eða flestum okkar mörkuðum, þannig flæðið er bara sterkt og við erum tiltölulega bjartsýn fyrir árið.

Icelandair tapaði fimm milljörðum króna á fjórða ársfjórðungi síðasta árs. Forstjóri félagsins vonast eftir viðsnúningi á þessu ári.

2022

166

Nú stendur yfir setningarhátíð vetrarólympíuleikanna sem að þessu sinni eru haldnir í Beijing, höfuðborg Kína. Setningarhátíðin hófst í hádeginu að íslenskum tíma. Fimm Íslendingar keppa á leikunum.

Sérstakir vetrarólympíuleikar voru fyrst haldnir árið 1924 í Chamonix í Frakklandi en Íslendingar kepptu fyrst árið 1948 í St. Moritz í Sviss. Þar kepptu Guðmundur Guðmundsson, Magnús Brynjólfsson og Þórir Jónsson í alpagreinum og Jónas Ásgeirsson keppti í skíðastökki. Íslendingar hafa hins vegar ekki átt skíðastökkvara á Ólympíuleikum síðan Skarphéðinn Guðmundsson keppti í Squaw Valley árið 1960. Í ár keppa fimm Íslendingar á vetrarólympíuleikunum í Peking. Þrjú í skíðagöngu. Snorri Einarsson sem við sjáum hér og svo Isak Stianson Pedersen og Kristrún Guðnadóttir. Í alpagreinum keppa svo Sturla Snær Snorrason og Hólmfríður Dóra Friðgeirsdóttir. Beijing verður fyrsta borgin til að halda bæði sumar og vetrarólympíuleika. Sumarleikarnir árið 2008 voru haldnir í kínversku höfuðborginni þar sem íslenska karlalandsliðið í handbolta vann silfurverðlaun sælla minninga. Engir áhorfendur verða leyfðir á leikunum vegna kórónuveirunnar. Mótshaldarar leggja mikið kapp á að hafa öryggi og heilsu keppenda í forgangi og ætla sér að halda leikana án þess að missa tök á faraldrinum. Setningarhátíð leikanna hófst klukkan tólf að íslenskum tíma eða átta að kínverskum tíma. Hún er sýnd í beinni útsendingu RÚV. Setningarhátíðin er í hreiðrinu, sama leikvangi og notaður var á sumarólympíuleikunum árið 2008, þar sem Usain Bolt setti til dæmis heimsmet í 100 og 200 metra hlaupum. Keppni í krullu og íshokkí. Fjöldi beinna útsendinga verður á rásum RÚV á meðan leikunum stendur, auk þess að Ólympíukvöld verða á dagskrá. Klukkan tvö í dag verður sýnt frá keppni í liðakeppni á listskautum og svo í fyrramálið verður sýnt frá 15 kílómetra skiptigöngu kvenna, blandaðri boðgöngu í skíðaskotfimi og skíðastökki kvenna.

2022

166

Samgönguráðherra Danmerkur sagði af sér í gær eftir að stuðningsflokkur minnihlutastjórnar jafnaðarmanna lýsti vantrausti á hann.

Ráðherrann, Benny Engelbrecht, beið þess ekki að komast að því hvort vantraust Einingarlistans leiddi til vantrauststillögu í þinginu heldur tilkynnti forsætisráðherranum Mette Frederiksen afsögn sína nokkrum klukkustundum síðar. Mai Villadsen, leiðtogi Einingarlistans, lýsti því yfir í gær að þingflokkurinn hefði komist að þeirri afdráttarlausu niðurstöðu eftir nokkrar umræður, að hann bæri ekki traust til ráðherrans lengur, þar sem hann hefði sagt ósatt og haldið mikilvægum upplýsingum frá þinginu. Málið snýst um kolefnisspor framkvæmda við samgöngumannvirki og útreikninga á því. Þegar Engelbrecht lagði fram samgönguáætlun sína í fyrra, sem nær til næstu 15 ára, lýsti hann henni sem fyrstu kolefnishlutlausu samgönguáætlun Danmerkursögunnar. Þegar þingheimur krafði hann um útreikninga á kolefnisspori við framkvæmdirnar sem áætlunin kallar á, það er að segja við vegalagningu, brúarbyggingar, járnbrautarlínur og annað sem í áætluninni fólst, sagði hann þá útreikninga ekki liggja fyrir nema að takmörkuðu leyti - og að það sem til væri væri svo ónákvæmt að það væri ekki hægt að leggja það fyrir þingið. Nú hefur hins vegar komið á daginn að allt hafði þettta verið reiknað út og sent ráðherranum

2022

167

Flestum takmörkunum vegna covid verður aflétt í Svíþjóð í næstu viku. Forsætisráðherra landsins tilkynnti þetta í ávarpi í morgun.

Svíar ætla að aflétta flestum takmörkunum vegna faraldursins í næstu viku. Stjórnvöld segja þetta gert því margir séu bólusettir og að ekki sé óhóflega mikið álag á heilbrigðiskerfinu vegna veirunnar. The announcement today is that the restrictions will be lifted from 9 February. At the same time, all employers who have staff working at home are urged to plan for a gradual return to work. Í tilkynningunni kemur fram að takmörkunum verður aflétt níunda febrúar. Á sama tíma eru vinnuveitendur, sem eru með starfsmenn í heimavinnu, hvattir til að skipuleggja endurkomu þeirra á vinnustaðinn, sagði Magdalena Andersson, forsætisráðherra Svíþjóðar í ávarpi í morgun. Hún sagði tíma til kominn að opna samfélagið á ný. Faraldurinn væri ekki yfirstaðinn en að hann hefði breyst. Fjöldatakmarkanir verða aflagðar og sömuleiðis samskiptafjarlægð. Fólki er eindregið ráðlagt að vera heima finni það fyrir einkennum og óbólusettum er ráðlagt að forðast fjölmenni. Fram kom í máli sænska forsætisráðherrans í morgun að yfirvöld hefðu ráðfært sig við stjórnendur heilbrigðisstofnana um allt landið. Niðurstaðan hefði verið sú að hægt verði að ráða við stöðuna þegar fullbólusettir snúi aftur út í samfélag án takmarkana. Þá sé staðan á bólusetningu góð og þeim fjölgað sem hafi þegið örvunarskammt.

Flestum takmörkunum vegna covid verður aflétt í Svíþjóð í næstu viku.

2022

167

Einangrun vegna covid 19 verður stytt úr sjö dögum í fimm sagði heilbrigðisráðherra á Alþingi í morgun. Áhrif kórónuveirufaraldursins á börn eru lengri og meiri en nokkurn óraði fyrir segir barnamálaráðherra og nú þarf að gera áætlun um hvernig eigi að bæta þann tíma upp.

Það verður að taka afléttingar í skrefum sagði heilbrigðisráðherra á Alþingi í morgun og bindur vonir við að einangrun verði stytt úr sjö dögum í fimm á næstu dögum. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir er á Alþingi, þetta er það sem brennur á þingmönnum? það er óhætt að segja það að heilt yfir hafi áhrifin á börn í kórónuveirufaraldrinum eru bæði lengri og meiri en nokkurn óraði fyrir. Til hvaða aðgerða þarf að grípa þetta var heimsfaraldur þetta eru náttúruhamfarir sem hafa gengið yfir fyrir yngstu kynslóð landsins og í því sambandi þá þurfum við að skoða

Einangrun vegna covid verður stytt úr sjö dögum í fimm sagði heilbrigðisráðherra á Alþingi í morgun. Áhrif faraldursins á börn eru lengri og meiri en nokkurn óraði fyrir segir barnamálaráðherra og gera þarf áætlun um hvernig megi bæta þeim það.

2022

167

Lögreglustjórinn á Suðurnesjum segir það áhyggjuefni að skipulögð glæpasamtök á borð við vélhjólasamtökin Bandidos fái að þrífast hér á landi. Lögreglan fylgist sérstaklega með íslensku vélhjólagengi, sem er aðili að Bandidos MC í Svíþjóð og hefur aðstöðu í klúbbhúsi í Reykjanesbæ.

Háttsettur sænskur Bandidos-liði var stöðvaður í Leifsstöð í september á síðasta ári og honum vísað úr landi. Þetta kemur fram í nýlegum úrskurði kærunefndar útlendingamála. Þá var þremur finnskum liðsmönnum Bandidos vísað úr landi í byrjun október. Koma liðsmanna samtakanna til Íslands er talin tengjast auknum umsvifum þeirra hér á landi. Samkvæmt upplýsingum frá sænskum lögregluyfirvöldum hefur íslensku Bandidos vélhjólagengi verið veitt fullgild aðild að Bandidos MC í Svíþjóð. Samtökin eru sögð reka klúbbhús í Reykjanesbæ. Úlfar Lúðvíksson, lögreglustjóri á Suðurnesjum, staðfestir þetta. Við höfum haft afskipti af þessum tiltekna klúbbi Úlfar segir að fylgst sé með ef meðlimir slíkra glæpagengja koma til landsins.

Lögreglustjórinn á Suðurnesjum segir það áhyggjuefni að skipulögð glæpasamtök á borð við vélhjólasamtökin Bandidos fái að þrífast hér á landi. Íslenskur armur samtakanna rekur klúbbhús í Reykjanesbæ.

2022

167

Yfir þrjátíu árekstrar hafa orðið á höfuðborgarsvæðinu í morgun. Lúmsk hálka var á vegum sem virðist hafa komið mörgum ökumönnum í opna skjöldu. Minnst tíu bílar eru ónýtir.

Vetrarfærð er um allt land og hálka eða hálkublettir á vegum. Ökumenn í Reykjavík virðast ekki hafa verið undir það búnir og miklar tafir hafa verið á umferð vegna árekstra. Morgunninn var því annasamur hjá umferðardeild lögreglunnar og fyrirtækinu Árekstri. Tíu bílar eru ónýtir en engin slys hafa orðið á fólki. Kristján Örn Kristjánsson, framkvæmdastjóri áreksturs, segist ekki muna eftir öðrum eins degi. það var rosalega mikið að gera, þetta er bara einn annasamasti morgun síðan fyrirtækið var stofnað. við tókum 20 árekstra á milli 8 og 9 og erum komin yfir 30 það sem eftir lifir morgni. Enn berast tilkynningar um árekstra víðs vegar um borgina, allar tengdar hálku. Lögreglan segir að búast megi við þungri umferð í allan dag. Kristján segir að búnaður ökutækjanna hafi engu skipt í morgun. Kristján segir að vegirnir hafi virst hálkulausir og akstur ökumanna var eftir því. Vegagerðin hefur þurft að auka saltmagn á vegum til að bregðast við þessum óvenjulegu aðstæðum. G. Pétur Matthíasson er upplýsingafulltrúi Vegagerðarinnar.

2022

167

Nokkrir nemendur urðu vitni að því þegar nítján ára piltur sem var að renna sér á snjóþotu varð fyrir bíl og lést við Framhaldsskólann á Laugum í gær. Aðalvarðstjóri hjá lögreglunni á Húsavík segir samfélagið lamað.

Tveir voru í bílnum þegar slysið varð. Hreiðar Hreiðarsson aðalvarðstjóri hjá lögreglunni á Húsavík segir í samtali við fréttastofu að samfélagið sé harmi slegið vegna atburðarins. Pilturinn sem lést var ásamt bekkjarfélögum að renna sér á snjóþotu vestan við skólabygginguna, með þeim afleiðingum að hann rann út á Austurhlíðarveg, sem liggur að skólanum, og varð þar fyrir bíl. Hópur nemenda varð vitni af slysinu. Samkvæmt upplýsingum frá Arnfríði Gígju Arngrímsdóttir, aðstoðaryfirlögregluþjóni hjá Lögreglunni á Norðurlandi eystra, er rannsókn á tildrögum slyssins á algjöru frumstigi. Skólahald fellur niður á Laugum í dag vegna slyssins.

2022

167

Fyrrverandi formaður Eflingar segir starfsfólk skrifstofu félagsins hafa verið á ofurlaunum og að það hafi breytt verkalýðshreyfingunni í sjálftökumaskínu. Fjarri lagi segir varaformaður Eflingar. Ný úttekt sýnir að einelti og kvenfyrirlitning viðgekkst á skrifstofu Eflingar.

Efling tók saman kostnað við ýmis starfsmannamál félagsins í stjórnartíð Sólveigar Önnu Jónsdóttur, fyrrverandi formanns félagsins, að beiðni Guðmundar Baldurssonar stjórnarmanns í félaginu. Greint var frá samantektinni í fréttum í gær og þar kom meðal annars fram að kostnaðurinn hefði verið hátt í 130 milljónir, meðal annars vegna uppsagna, starfslokasamninga og langtímaveikinda. Sólveig Anna vildi ekki tjá sig um málið við fréttastofu þrátt fyrir ítrekaðar beiðnir þar um, en í færslu á facebook-síðu sinni segir hún að kostnaður við starfsmannahald á skrifstofu Eflingar hafi verið mikill; fríðindi starfsfólks hafi vakið furðu sína er hún hóf þar störf og segir að það hafi verið hálaunafólk sem hafi breytt verkalýðshreyfingunni í sjálftökumaskínu. Hún tiltekur þar ókeypis veislumat daglega, dýrar utanlandsferðir og tíðar og kostnaðarsamar samkomur á vinnutíma. Bæði Sólveig og Guðmundur eru í framboði til formennsku í félaginu og það er einnig Ólöf Helga Adolfsdóttir varaformaður Eflingar. Hún segist ekki kannast við þau starfskjör sem formaðurinn fyrrverandi lýsir. Ég er mjög ósammála því að þetta sé eitthvað sjálftökufólk eða eitthvað svoleiðis, enda tel ég Sólveigu Önnu hafa verið í stöðu til að breyta þessu í þessi 4 ár sem hún var formaður Eflingar, ef hún var svona óánægð með þetta. Úttekt sem var gerð af sálfræði- og ráðgjafarstofunni Líf og sál í nóvember og desember í fyrra sýnir að vinnuumhverfið á skrifstofu Eflingar einkenndist meðal annars af kvenfyrirlitningu og einelti gagnvart starfsfólki á skrifstofu Eflingar. Hún er byggð á viðtölum við allt starfsfólk skrifstofunnar og var kynnt starfsfólki á fundi í morgun. Að sögn Lindu Drafnar Gunnarsdóttur, framkvæmdastjóra Eflingar, komu niðurstöðurnar ekki á óvart. Þær hafi staðfest upplifun fólks af starfsumhverfinu á skrifstofunni. Yfirlýsingar er að vænta frá Eflingu um niðurstöður úttektarinnar.

2022

167

Forseti sveitarstjórnar Múlaþings segir allar líkur á að sveitarfélagið grípi til varna vegna kröfu ríkisins um að eiga allt land á fyrirhuguðu virkjunarsvæði Geitdalsárvirkjunnar. Þá verður trúlega tekist á um land sem Síldarvinnslan keypti nýlega til að rækta skóg, leita að heitu vatni og jafnvel virkja ár.

Krafa ríkisins um að Fannardalur í Norðfirði sé þjóðlenda gæti spillt eða seinkað áformum Síldarvinnslunnar um að rækta þar skóg til kolefnisjöfnunar. Fyrirtækið hugðist líka ráðast í heitavatnsleit í dalnum. Óbyggðanefnd hefur kynnt þjóðlendukröfur ríkisins á Austfjörðum. Í Fjarðabyggð gerir ríkið tilkall til Bæði Oddsdals og Fannardals. Síldarvinnslan í Neskaupstað er nýlega búin að kaupa jörðina Fannardal af fyrri landeigendum. Þar stendur til að planta trjám í 3-400 hektara lands í samstarfi við Skógræktina til að binda kolefni til móts við losun frá starfsemi fyrirtækisins. Einnig er möguleiki á að reisa vatnsaflsvikjanir á jörðinni en fjórar vatnsmiklar ár eru í landi Fannardals. Síldarvinnslan ætlaði líka að halda áfram með leit að heitu vatni í dalnum en sem stendur er allt húsnæði í Neskaupstað kynt með rafmagni. Gunnþór Ingvason, framkvæmdastjóri Síldarvinnslunnar, segir að haldið verði áfram með undirbúning allra verkefna á landinu. Þjóðlendumál geti hins vegar tekið talsverðan tíma og ljóst sé að ekkert stórt verði gert á meðan óvissa er uppi vegna krafna ríkisins. Ríkið gerir einnig tilkall til lands við Geitdalsá í Múlaþingi. Þar stendur til að reisa næstum 10 MW virkjun en ríkið á landið öðrum megin ár en sveitarfélagið hinn bakkann. Nú vill ríkið að allt landið verði þjóðlenda. Gauti Jóhannesson, forseti sveitarstjórnar Múlaþings segir að málið eigi eftir að fá formlega afgreiðslu en allar líkur séu að á sveitarfélagið grípi til varna. Þar er töluvert í húfi og þar skýtur skökku við að Fjármálaráðuneytið og Fljótsdalshérað á sínum tíma gengu frá samningi um skiptingu leigutekna vegna virkjunar. Og það hlýtur að grafa undan málflutningi ríkisins varðandi eignarhald á landi þar. (Það var þá samið að grundvelli þess að sveitarfélagið ætti landið?) Já. Óbyggðanefnd hefur kynnt þjóðlendukröfur ríkisins á Austfjörðum. Í Fjarðabyggð gerir ríkið tilkall til Bæði Oddsdals og Fannardals. Síldarvinnslan í Neskaupstað er nýlega búin að kaupa jörðina Fannardal af fyrri landeigendum. Þar stendur til að planta trjám í 3-400 hektara lands í samstarfi við Skógræktina til að binda kolefni til móts við losun frá starfsemi fyrirtækisins. Einnig er möguleiki á að reisa vatnsaflsvikjanir á jörðinni en fjórar vatnsmiklar ár eru í landi Fannardals. Síldarvinnslan ætlaði líka að halda áfram með leit að heitu vatni í dalnum en sem stendur er allt húsnæði í Neskaupstað kynt með rafmagni. Gunnþór Ingvason, framkvæmdastjóri Síldarvinnslunnar, segir að haldið verði áfram með undirbúning allra verkefna á landinu. Þjóðlendumál geti hins vegar tekið talsverðan tíma og ljóst sé að ekkert stórt verði gert á meðan óvissa er uppi vegna krafna ríkisins. Ríkið gerir einnig tilkall til lands við Geitdalsá í Múlaþingi. Þar stendur til að reisa næstum 10 MW virkjun en ríkið á landið öðrum megin ár en sveitarfélagið hinn bakkann. Nú vill ríkið að allt landið verði þjóðlenda. Gauti Jóhannesson, forseti sveitarstjórnar Múlaþings segir að málið eigi eftir að fá formlega afgreiðslu en allar líkur séu að á sveitarfélagið grípi til varna. Þar er töluvert í húfi og þar skýtur skökku við að Fjármálaráðuneytið og Fljótsdalshérað á sínum tíma gengu frá samningi um skiptingu leigutekna vegna virkjunar. Og það hlýtur að grafa undan málflutningi ríkisins varðandi eignarhald á landi þar. (Það var þá samið að grundvelli þess að sveitarfélagið ætti landið?) Já.

Forseti sveitarstjórnar Múlaþings segir allar líkur á að sveitarfélagið grípi til varna vegna kröfu ríkisins um að eiga allt land á fyrirhuguðu virkjunarsvæði Geitdalsárvirkjunnar. Þá verður trúlega tekist á um land sem Síldarvinnslan keypti nýlega til að rækta skóg, leita að heitu vatni og jafnvel virkja ár.

2022

167

Spennan á toppi úrvalsdeildar kvenna í körfubolta magnaðist í gærkvöld þegar Íslandsmeistarar Vals lögðu topplið Njarðvíkur. Þá hafði Keflavík betur í Suðurnesjaslagnum við Grindavík.

Fyrir leikinn í gær var Njarðvík með fjögurra stiga forskot á Val á toppi deildarinnar. En það voru Valskonur sem voru með yfirhöndina frá fyrstu mínútu og í hálfleik var munurinn þegar kominn í 19 stig, 44-25. Njarðvíkingar söxuðu á forskotið í þriðja leikhluta og í upphfai þess fjórða var munurinn kominn í níu stig. Valur reyndist hins vegar sterkari á lokakaflanum og vann leikinn 57-66. Njarðvík heldur toppsætinu, ásamt Fjölni, en Valur er nú aðeins tveimur stigum frá toppliðunum. Í Suðurnesjaslag gærkvöldsins áttust Keflavík og Grindavík við. Þar voru það Keflvíkingar sem reyndust betra liðið og varð sigurinn öruggur, 85-65. Keflavík er áfram í fimmta sæti deildarinnar með 16 stig en Grindavík sæti neðar með tíu stig. Haukar og Fjölnir mætast í deildinni í kvöld en með sigri getur Fjölnir komist eitt á toppinn. Haukar eru í fjórða sæti deildarinnar. Spilað verður í úrvalsdeild karla í kvöld, Stjarnan tekur á móti Þór frá Akureyri, Vestri og Valur eigast við og Grindavík fær Tindastól í heimsókn. ÍBV er á mikilli siglingu í úrvalsdeild kvenna í handbolta en Eyjakonur unnu öruggan átta marka sigur á Val, 30-22. Marija Jovanovic átti stórleik hjá ÍBV en hún skoraði 10 mörk og gaf sjö stoðsendingar. Hjá Val var Mariam Eradze með sjö mörk. ÍBV fór með sigrinum upp í fjórða sæti deildarinnar, nú með 14 stig, og eru Eyjakonur einu stigi frá KA/Þór í þriðja sæti. Valur er áfram í öðru sætinu með 16 stig en Fram er á toppi deildarinnar með 21 stig. Haukar unnu öruggan sigur á Aftureldingu í gær, 38-28. Haukar eru í fjórða sæti deildarinnar með 15 stig en Afturelding vermir botnsætið án stiga. Reykjavíkurleikarnir halda áfram í kvöld og klukkan hálf átta verður bein útsending á RÚV 2 frá úrslitum í keilu frá Egilshöllinni. Fjórir keilarar keppa til úrslita með útsláttarfyrirkomulagi, þar sem einn keilari dettur út í hverri umferð.

Valur minnkaði forskot Njarðvíkur og Fjölnis á toppi úrvalsdeildar kvenna í körfubolta í tvö stig í gærkvöld. ÍBV vann sinn fimmta sigur í röð í úrvalsdeild kvenna í handbolta.

2022

167

Framfærsla þeirra sem synjað er um dvalarleyfi hér á landi verður felld niður þrjátíu dögum eftir endanlega niðurstöðu stjórnvalda samkvæmt frumvarpi um útlendingalög.

Frumvarp um útlendingalög er nú í samráðsgátt stjórnvalda. Upphaflega stóð til að frestur til að skila inn umsögn rynni út á morgun, viku eftir að frumvarpið var sent í samráðsgáttina, en sá frestur hefur verið framlengdur um viku til viðbótar. Rauði krossinn vinnur að umsögn um frumvarpið og fór fram á að fresturinn yrði framlengdur. Segir Atli Viðar Thorstensen sviðsstjóri alþjóðasviðs Rauða krossins. Hann segir erfitt að segja hvort uppskipting málaflokksins sé kostur eða galli. Ýmsar breytingar eru lagðar til í frumvarpinu, meðal annars að eftir að endanleg niðurstaða stjórnvalda um að synja viðkomandi um dvalarleyfi hér á landi liggi fyrir, skuli að 30 dögum liðnum fella niður framfærslustyrk sem viðkomandi naut á meðan umsókn um dvalarleyfi var til meðferðar. Segir meðal annars að það þyki skjóta skökku við að útlendingur sem fengið hefur endanlega synjun á umsókn um vernd, en neiti að hlíta ákvörðun stjórnvalda og með athöfnum eða athafnaleysi komi í veg fyrir að ákvörðunin kom til framkvæmda njóti áfram fyrrgreindra réttinda. Þá eru lagðar til auknar heimildir vegna læknisskoðana og heilbrigðisupplýsinga svo eitthvað sé nefnt.

2022

168

Veitingastaðir sem reiða sig á erlenda ferðamenn og hópferðafyrirtæki koma verst út úr faraldrinum á meðan bílaleigur standa betur. Þetta segir í nýrri skýrslu um stöðu ferðaþjónustu.

Gangi spá um fjölda ferðamanna og þróun reksturs og efnahags eftir muni fjármyndun greinarinnar ekki ráða við skuldasöfnun eftir faraldurinn. Í nýrri skýrslu Ferðamálastofu segir að ef grípa ætti til sértækra stuðningsaðgerða ætti tilgangurinn að vera að vernda áframhaldandi rekstur lífvænlegra fyrirtækja og tryggja að fjárfesting ríkisins, sem falist hafi í þeim stuðningsaðgerðum sem ráðist hefur verið í, skili sér til baka með öflugri viðspyrnu. Skarphéðinn Berg Steinarsson er ferðamálastjóri. "Þegar markaðstæki og hönnun er til staðar og ferðamenn fara að koma í einhverjum mæli þarf ferðaþjónustan að vera viðbúin því að taka aftur við þeim. Eins og við höfum farið yfir eru skuldir ferðaþjónustunnar ósjálfbærar og rekstrarumhverfið heldur að versna. Nú þegar hafi hið opinbera lagt mikið til greinarinnar með ýmsum stuðningsúrræðum en bankarnir þyrftu að leiða þessa vinnu. Í skýrslunni kemur fram að verði ekki gripið til sértækra úrræða muni markaðurinn leysa úr vandanum með þeim aðferðum sem hann hefur, þ.e. skuldbreytingum, frjálsum nauðasamningum og gjaldþrotum. Staðan er þó misjöfn eftir greinum ferðaþjónustunnar og fyrirtækjum.

Veitingastaðir sem reiða sig á erlenda ferðamenn og hópferðafyrirtæki koma verst út úr faraldrinum á meðan bílaleigur standa betur. Þetta segir í nýrri skýrslu um stöðu ferðaþjónustu.

2022

168

Í febrúar og mars kjósa íbúar í tíu sveitarfélögum um sameiningu þeirra við nágrannasveitarfélög. Verði allar þessar tillögur um sameiningu samþykktar, fá sveitarfélögin samtals um þrjá milljarða króna úr Jöfnunarsjóði.

Nítjánda febrúar verður kosið um þrjár tillögur um sameiningu. Það er sameining Húnavatnshrepps og Blönduósbæjar, Akrahrepps og Sveitarfélagsins Skagafjarðar og Snæfellsbæjar og Eyja- og Miklaholtshrepps. Tuttugasta og sjötta mars kjósa svo íbúar Langanesbyggðar og Svalbarðshrepps um sameiningu sem og íbúar í Helgafellssveit og Stykkishólmsbæ. Mest eru þetta tillögur þar sem sveitarfélögin eru vön því að vinna saman og kannski hægt að lýsa því þannig að þau eru búin að vera í sambúð í þónokkuð mörg ár. Og eru núna kannski að stíga skrefið fyrir næstu sveitarstjórnarkosningar. Segir Róbert Ragnarsson, ráðgjafi hjá RR ráðgjöf. Framboðsfrestur fyrir sveitarstjórnarkosningarnar fjórtánda maí rennur út áttunda apríl. Fyrir þann tíma þarf að vera búið að móta þau nýju sveitarfélög sem þarna verða til og tíminn er naumur. Við erum alvega á mörkunum að geta kosið 26. mars þannig að það er eiginlega ekkert svigrúm til að klára með þeim í Helgafellssveit og Stykkishólmi og Langanesi og Svalbarðshreppi, en þa ðgengur vegna þess að þau eru í samstarfi um eiginlega allt. Framlög úr Jöfnunarsjóði verða rúmlega þrír milljarðar króna ef sameining verður alls staðar samþykkt. Á bilinu fimm til sjö hundruð milljónir fyrir hverja sameingartillögu. Þetta á meðal annars annars að jafna skuldastöðu sveitarfélaganna, nýtast við þróun í stjórnsýslu og þjónustu og bæta fyrir neikvæða byggðaþróun. Og þegar um er að ræða fámenn svæði þá er þetta náttúrulega farið að telja mikið í krónum á hvern íbúa. Og í rauninni snúið stöðunni frá því að viðkomandi sveitarfélög hafi ekki mikla fjárfestingargetu, fyrirsjáanlega á næsta kjörtímabili, yfir í að það sé búið að opna alveg fyrir ný tækifæri og næsta kjörtímabil gæti þá orðið bara mjög spennandi.

2022

168

Reykjavíkurleikarnir héldu áfram í gærkvöld þegar keppt var í klifri í Klifurhúsinu í Ármúla. Tíu klifrarar reyndu við vegginn. létu til sín taka.

Hver keppandi fór þrjár mismunandi leiðir og voru umferðirnar þrjár. Undankeppnin fór fram fyrr í vikunni og í úrslit komust fimm konur og fimm karlar. Eftir skemmtilega keppni var það Lukka Mörk Sigurðardóttir sem bar sigur úr býtum í kvennakeppninni. Í öðru sæti hafnaði Inga Arhus og þriðja varð Katarína Eik Sigurðardóttir. Hjá körlunum var það Birgir Óli Snorrason sem hrósaði sigri, Valdimar Björnsson fékk silfur og Birgir Berg Birgisson fékk brons. SR, Skautafélag Reykjavíkur, tryggði sér í gærkvöld sæti í úrslitum Íslandsmóts karla í íshokkí. SR vann þá þriggja marka sigur á Fjölni í Egilshöllinni, 7-4. SR er þar með búið að tryggja sér sæti í úrslitum um Íslandsmeistaratitilinn í íshokkí en eftir 11 leiki er SR í öðru sæti þessarar þriggja liða deildar með 20 stig. Ljóst er að Fjölnir, sem rekur lestina, getur ekki náð SR að stigum og því ljóst að SR og SA, Skautafélag Akureyrar, mætast í úrslitum. SA er á toppi deildarinnar með 25 stig eftir 10 leiki. Fótboltalið Bayern Munchen hefur ákveðið að hleypa kvennaliði sínu inn á aðalleikvang félagsins, Allianz Arena, í næsta leik Meistaradeildarinnar. Bayern mætir Paris Saint-Germain í átta liða úrslitum í mars og verður leikurinn spilaður á þessum 75 þúsund manna velli. Þetta er í fyrsta sinn í sögunni sem kvennalið félagsins fær að spila á vellinum þar sem karlarnir spila alla sína leiki. Þrjár íslenskar landsliðskonur spila með Bayern Munchen, Glódís Perla Viggósdóttir, Cecilía Rán Rúnarsdóttir og Karólína Lea Vilhjálmsdóttir. Bayern fylgir þar með í fótspor Barcelona en í janúar tilkynntu Börsungar að kvennalið félagsins myndi spila sinn leik í 8-liða úrslitum Meistaradeildarinnar gegn Real Madrid á aðalleikvangi Barcelona, Nývangi. Uppselt er á leikinn en leikvangurinn rúmar 85 þúsund manns.

2022

168

Ríkisstjórnin skoðar nú í samráði við sóttvarnalækni hvort aflétta eigi sóttvarnareglum hraðar en kynnt var í síðustu viku. Þetta sagði Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir á upplýsingafundi almannavarna.

Ríkisstjórnin sagði í síðustu viku að takmörkunum yrði aflétt í skrefum fyrir miðjan mars. Þórólfur sagði á upplýsingafundinum að þar sem Landsspítalinn og Almannavarnir séu ekki lengur á neyðarstigi og vegna fækkunar alvarlegra tilfella sé til skoðunar að aflétta hraðar. Hann sagðist vinna að áhættumati fyrir ráðherra sem verði kynnt fljótlega en býst ekki endilega við því að senda ráðherra minnisblað fyrir ríkisstjórnarfund á föstudag. Það sem er í skoðun er hins vegar hvort það sé hægt að einfalda til dæmis einangrunartímann og einfalda sóttkvína eitthvað enn frekar. Síðan eru það þessar almennu takmarkanir sem eru í reglugerðinni og eru alltaf til skoðunar." Vegna álags kann að verða bið á niðurstöðum úr PCR-prófum og ítrekaði Þórólfur þá bón að fólk fari einungis í slík próf ef það finnur fyrir einkennum eða hefur verið ráðlagt að mæta. Íslensk erfðagreining tekur ekki lengur þátt í að greina sýni og sagði Þórólfur alltaf hafa staðið til að þátttaka fyrirtækisins yrði einungis tímabundin. Ég tel, og aðrir telja, að það séu komin ákveðin tímamót í því núna að þau geti hætt því. Þau munu hins vegar halda áfram að raðgreina. En eins og Kári Stefánsson hefur lýst er fyrirtækið alltaf tilbúið á hliðarlínunni ef á þarf að halda en ég held að það sé kominn tími til fyrir okkur að reyna að standa á eigin fótum og klára okkur sjálf.

Til skoðunar er að sóttvarnareglum verði aflétt hraðar en áður hefur verið kynnt. Þetta sagði sóttvarnalæknir á upplýsingafundi almannavarna.

2022

168

Ríkið hefur nú lýst þjóðlendukröfum á Austfjörðum og þar með landinu öllu utan eyja og skerja. Á Austfjörðum er viðbúið að átök verði um landsvæði sem eru verðmæt vegna vatnsréttinda mögulegra virkjana.

Ríkið hefur sett fram þjóðlendukröfur á Austfjörðum og krefst þess að eiga stór landsvæði sem fram til þessa hafa verið talin í eigu sveitarfélaga og einstaklinga. Eigendur þurfa nú að sanna eignarhald sitt á landinu, eigi ekki að úrskurða það þjóðlendu. Þetta er í fyrsta sinn sem ríkið setur fram kröfur á svokölluðu svæði 11, sem eru Austfirðir og nær það svæði yfir hluta af sveitarfélaginu Múlaþingi og alla Fjarðabyggð. Þar með hefur kröfum verið lýst á öllu landinu og er málsmeðferð lokið í öðrum landshlutum, að Ísafjarðarsýslum frátöldum. Ríkið á enn eftir að lýsa kröfum til eyja og skerja umhverfis landið. Segja má að kröfur ríkisins á Austfjörðum beinist í grófum dráttum að þremur stórum svæðum. Fyrst má nefna svæði sem nær frá austanverðum Héraðsflóa inn í Hjaltastaðarþinghá og yfir Dyrfjöll niður í Borgarfjörð eystri. Innan þessa svæða er meðal annars náttúruperlan Stórurð og afréttir á þeim slóðum. Það nær yfir Ósafrétt og Grasdal. Hrafnabjargaafrétt, Sandbrekkuafrétt, afréttir Hólalands og Hvannstóðs, afréttarland Gilsárvallar og Desjarmýrar. Einnig Hraundal og Kirkjutungur. Þá eru einnig gerðar kröfur til fjögurra minni svæða sem voru hluti að gamla Borgarfjarðarhreppi. Við Hvalvík, Herjólfsvík, Ytri og Innri Álftavík og Hjálmarsströnd í Loðmundarfirði. Í Fjarðabyggð gerir ríkið kröfu til Ljósárlands í Breiðdal. Einnig til Oddsdals og Fannardals. Samliggjandi Fannardal er svæði í Múlaþingi sem er suðurhluti Eyvindarárdals, Gíslastaðir og Gerði og Hjálpleysa. Þriðja stóra svæðið sem ríkið krefst að verði þjóðlenda er í Múlaþingi inn af Skriðdal og nær nokkuð inn fyrir Þrándarjökul og Hofsjökul austan Vatnajökuls. Þetta eru Gilsárdals-, Geitdals- og Múlaafrétt og Búðartungur. Viðbúið er að sveitarfélagið Múlaþing grípi þar til varna en hluta svæðisins fylgja vatnsréttindi fyrirhugaðra Geitdalsárvirkjunar. Sömuleiðis er líklegt að landeigendur í Hamarsdal mótmæli kröfum ríkisins til svæðis sem kallað er Hamarsbætur inn af Hamarsfirði. Hluta þess svæðis fylgja vatnsréttindi mögulegrar Hamarsvirkjunar. Þá gerir ríkið kröfu til Geithellnadals inn af Álftafirði en þetta er hluti af svokölluðu Hraunasvæði. Þeir sem telja sig eiga land sem ríkið gerir tilkall til hafa frest til 6. maí til að lýsa kröfum fyrir Óbyggðanefnd.

Ríkið hefur lýst þjóðlendukröfum á Austfjörðum og þar með landinu öllu utan eyja og skerja. Á Austfjörðum er viðbúið að átök verði um landsvæði sem eru verðmæt vegna vatnsréttinda mögulegra virkjana.

2022

168

Kostnaður Eflingar vegna ýmissa starfsmannamála í þriggja ára formannstíð Sólveigar Önnu Jónsdóttur var hátt í 130 milljónir króna. 80% starfsmanna félagsins létu af störfum á meðan hún var formaður. Sólveig Anna er ein þriggja sem nú sækist eftir formennsku í félaginu.

Samkvæmt samantekt sem unnin var af Eflingu og fréttastofa hefur undir höndum létu fjörutíu af fimmtíu starfsmönnum skrifstofunnar af störfum í stjórnartíð Sólveigar Önnu. Efling greiddi rúmar 14 milljónir í starfslokasamninga og greiddar voru um 66 milljónir vegna launa á uppsagnarfresti, sem fólk þurfti ekki að vinna. Þá var kostnaður félagsins vegna langtímaveikinda rúmar 48 milljónir. Samtals eru þetta rúmar 128 milljónir á þessu tímabili. Þá er ótalinn ýmiss kostnaður vegna þjónustu sálfræðinga og annarra sérfræðinga. Sólveig Anna var kjörin formaður Eflingar árið 2018 og endurkjörin tveimur árum síðar. Hún sagði af sér í nóvember í fyrra ásamt Viðari Þorsteinssyni framkvæmdastjóra félagsins og sagði þá að starfsfólk Eflingar hefði ofsótt sig og hrakið úr starfi eftir að hún og aðrir stjórnendur félagsins, höfðu verið gagnrýnd með ýmsum hætti fyrir framkomu sína. Fréttastofa hefur heimildir fyrir því að hluti starfsfólks Eflingar kvíði hugsanlegri endurkomu Sólveigar Önnu. Efling er næststærsta stéttarfélag landsins með um 27.000 félagsmenn sem kjósa formann dagana 9. - 15. febrúar. Frestur til að skila inn framboði rann út í morgun. Auk Sólveigar Önnu eru tvö í framboði: Ólöf Helga Adolfsdóttir varaformaður Eflingar og Guðmundur Baldursson sem áður sat í stjórn félagsins á lista Sólveigar Önnu. Í samtali við fréttastofu sagðist Sólveig Anna ítrekað hafa svarað fyrir formannstíð sína og gaf ekki kost á viðtali vegna málsins.

Fjörutíu af fimmtíu starfsmönnum Eflingar létu af störfum á meðan Sólveig Anna Jónsdóttir var formaður félagsins. Kostnaður vegna ýmissa starfsmannamála var hátt í 130 milljónir. Sólveig Anna er ein þriggja sem sækjast nú eftir formennsku í félaginu.

2022

168

Ró er aftur komin á í Gíneu-Bissaú þar sem valdaránstilraun var gerð í gær. Hópur manna, grár fyrir járnum, ruddist inn í stjórnarráðið og stóðu skotbardagar í fimm klukkutíma.

Forseti Gíneu-Bissaú lifði af tilraun til valdaráns í gær. Hann segir marga hafa fallið í áhlaupinu sem hafi verið árás á lýðræðið. Hópur manna, vopnaður vélbyssum, réðist inn í stjórnarráðið í höfuðborginni Bissaú seinni partinn í gær. Skotbardagi stóð yfir í fimm tíma og biðu forseti og forsætisráðherra landsins í skjóli á meðan. Umaro Sissoco Embalo, forseti Gíneu-Bissaú, segir að þetta hafi ekki aðeins verið valdarán heldur einnig tilraun til að myrða ráðamenn. There are dead, but I don't know, because the President was between fire and iron for five hours, and I couldn't imagine how many, but there are dead, there are many dead, it's true, on one side and on the other. Ég veit ekki hve margir féllu, sjálfur var ég í hættu í fimm tíma og ég get ekki ímyndað mér hve margir eru fallnir en þeir eru margir, úr báðum fylkingum, sagði forsetinn í ávarpi. Ró er aftur komin á í landinu og nokkrir hafa verið handteknir. Forsetinn segir þá tengjast fíkniefnaviðskiptum. Bæði hafa borist fregnir af því að það hafi verið almennir borgarar sem voru þarna að verki og eins að það hafi verið hermenn. Ríkið fékk sjálfstæði frá Portúgal árið 1974 og síðan þá hefur herinn fjórum sinnum framið valdarán, síðast árið 2012. Þá hafa verið gerðar nokkrar slíkar tilraunir. Gínea Bissaú er í Vestur-Afríku. Síðan í ágúst 2020 hafa herir í Malí, Gíneu og Búrkína Fasó rænt völdum. ECOWAS, samtök ríkja í Vestur-Afríku, hafa lýst yfir þungum áhyggjum af stöðunni.

Ró er aftur komin á í Gíneu-Bissaú þar sem valdaránstilraun var gerð í gær. Hópur manna, grár fyrir járnum, ruddist inn í stjórnarráðið og stóðu skotbardagar í fimm klukkutíma.

2022

169

Jarðskjálfti af stærðinni 3,7 varð vestan við Ok, í uppsveitum Borgarfjarðar, rétt eftir miðnætti. Þetta er fjórði skjálftinn yfir þremur að stærð og jafnframt sá stærsti í hrinu sem hefur verið viðvarandi frá áramótum. Einar Bessi Gestsson, náttúruvársérfræðingur á Veðurstofunni, segir dæmi um margfalt öflugri skjálfta á þessum slóðum.

það hafa nokkrum sinnum verið mældar hrinur þarna og nokkrar hrinur hafa orðið á síðsutu öld. Sú stærsta kannski 1974 en þá varð skjálfti, ekki alveg nákvæmlega á þessum stað, en í nágreninnu, upp á 5,5 að stærð þannig að það eru fordæmi fyrir stærri skjálftum þarna. Þið kallið þetta innflekaskjálfta, hvað er það? Það eru skjálftar sem verða utan flekaskila og flekamóta og utan eldvirkra svæða en þeir verða líklegast vegna einhverra spennubreytinga í jarðskorpunni vegna utanaðkomandi áhrifa. Er eitthvað hægt að spá til um framhaldið? Nei það er í rauninni erfitt að spá fyrir um það. Þessi hrina er búin að malla í nokkrar vikur og á nokkuð jöfnum hraða undanfarið og það þarf bara að sjá hvernig áframhaldið verður.

2022

169

Lyfjaframleiðendurnir Pfizer og BioNTech ætla að leita leyfis Lyfjastofnunar Bandaríkjanna í dag eða á næstu dögum eftir heimild til að bólusetja börn á aldrinum sex mánaða til fimm ára með bóluefni fyrirtækjanna gegn kórónuveirunni.

Búist er við að leyfið geti fengist í lok febrúar eða byrjun mars. Lyfjastofnunin er sögð hafa hvatt fyrirtækin til að sækja sem allra fyrst um svo hægt sé að fara yfir niðurstöður rannsókna. Rannsókn Pfizer á virkni bóluefnis fyrir börn stendur enn yfir. Í janúar var ákveðið að breyta rannsókninni og gefa þátttakendum þrjá skammta í stað tveggja eins og áður stóð til. Ástæðan er sú að tveggja til fjögurra ára börn, sem fengu minni skammta en fjögurra til fimm ára börn, sýndu minni ónæmisviðbrögð. Gögn um tveggja skammta bólusetningu fyrir börn liggja fyrir og það eru þau sem Lyfjastofnunin vill byrja að skoða, segir í frétt Washington Post. Fyrstu niðurstöður um þriðja skammtinn eiga að liggja fyrir í apríl. Pfizer og BioNTech greindu frá því í desember að sex mánaða til tveggja ára börn hafi sýnt sterk ónæmisviðbrögð eftir tvo skammta sem hvor um sig var tíu prósent af þeim skömmtum sem fullorðnir fá. Svörunin var, eins og áður segir, ekki jafngóð hjá tveggja til fjögurra ára börnum.

2022

169

Um 250 umsækjendur um alþjóðlega vernd bíða eftir að vera fluttir úr landi og 450 til viðbótar bíða eftir niðurstöðu umsóknar. Aðeins þrjú sveitarfélög hafa viljað semja við Útlendingastofnun um að hýsa þá sem bíða.

Aðeins þrjú sveitarfélög starfa með Útlendingastofnun og hýsa hælisleitendur á meðan þeir bíða niðurstöðu. Rúmlega 700 manns dvelja hér á landi með umsókn um alþjóðlega vernd. Í fyrra sótti 871 um alþjóðlega vernd hér á landi en það voru þriðjungi fleiri umsóknir en árið á undan. Fjölgunin skýrist af miklum fjölda umsækjenda frá Venesúela en 40% komu þaðan, samtals 360 manns. Umsækjendur voru af 46 þjóðernum og um þriðjungur voru börn. Fjórtán börn voru fylgdarlaus. Það sem af er þessu ári hafa rúmlega 50 beðið um vernd. Af þeim 700 sem nú dvelja hér á landi vegna flótta frá heimalandinu hafa um 250 fengið endanlega synjun. Þessi hópur vill ekki fara sjálfviljugur og ekki er hægt að flytja fólkið burt með valdi vegna sóttvarnaráðstafana í móttökulandinu. Útlendingastofnun er með samning við þrjú sveitarfélög um þjónustu við þau sem bíða eftir svari eða brottflutningi - Reykjavíkurborg, Reykjanesbæ og Hafnarfjörð. Fyrir nokkru síðan gerði stofnunin tilraun til að semja við fleiri sveitarfélög og sendi bón um samning til 17 staða vítt og breitt um landið. Viðbrögðin voru döpur, ekkert sveitarfélag sá sér fært að taka við 40-50 manna hópi. Ástæðan var sögð húsnæðisskortur, smæð samfélagsins og sum sveitarfélög höfðu þegar tekið við kvótaflóttafólki. Þórhildur Hagalín, upplýsingafulltrúi Útlendingastofnunar, segir að engar frekari tilraunir hafi verið gerðar til að fá fleiri sveitarfélög til samstarfs. Tæpur helmingur þeirra sem bíður fær þjónustu í gegnum samning við sveitarfélögin þrjú en hinir eru í búsetuúrræðum sem Útlendingastofnun skipuleggur sjálf. Félagsmálaráðuneytið vinnur nú að því að taka við verkefninu og skipuleggja þjónustu við umsækjendur um alþjóðlega vernd.

250 umsækjendur um alþjóðlega vernd bíða þess að vera fluttir úr landi. 450 til viðbótar bíða niðurstöðu umsóknar. Aðeins þrjú sveitarfélög hafa viljað semja við Útlendingastofnun um að hýsa þá sem bíða.

2022

169

Herjólfur hefur siglt til Þorlákshafnar í tólf daga. Landeyjahöfn er lokuð þar sem ekki hefur tekist að dýpka hana síðustu daga. Algjörlega óásættanlegt, segir bæjarstjórinn í Vestmannaeyjum.

Haustið 2018 fylltist Landeyjahöfn af sandi og tókst ekki að opna hana aftur fyrr en í byrjun maí 2019. Þá var dælt upp 400 þúsund rúmmetrum af sandi. Nú er Landeyjarhöfn lokuð á ný vegna dýpis og dæla þarf upp um níu þúsund rúmmetrum af sandi. Vegagerðin ber ábyrgð á dýpkun í Landeyjarhöfn. Dýpið var mælt laugardaginn 15. janúar en ekki hefur tekist að dýpka höfnina að neinu ráði. Það verður reynt á meðan kostur er. Þar ræður ölduhæð og öldulengd mestu. Því getur dýpkunarskipið stundum ekki athafnað sig í góðu veðri því er áfram mikil alda. Íris Róbertsdóttir, bæjarstjóri í Vestmannaeyjabæ, segir að samkvæmt upplýsingum frá Vegagerðinni standi vonir til að dýpkunin taki um 3-4 daga. Við erum náttúrulega óánægð með þann tækjabúnað og tæknilegu getu á dýpkunarskipinu sem er í verkinu því það tekur of langan tíma að okkar mati að opna höfnina með þessum tækjakosti og það er náttúrulega algjörleg óásættanlegt að hún sé lokuð. Í tilkynningu á vef Herjólfs segir að ferjan sigli til Þorlákshafnar þar til annað verður tilkynnt. Nú eru farnar tvær ferðir á dag í stað sex ferða þegar Landeyjahöfn er opin. Augljósustu áhrifin eru auðvitað þau að það hægir á öllu og það gefur augaleið að ef þjóðvegurinn, samgönguleiðin er lokuð stóran hluta úr deginum eða það komast færri fram og til baka þá hefur þetta gríðarleg áhrif. Þetta er lengri sjóleið og hefur áhrif á alla þætti samfélagsins. Það er erfiðara að fara í dagsferðir, það er erfiðara að gera þessa venjulegu hluti. Það er nú einu sinni þannig að þegar þú ert búin að kynnast þeim samgöngum sem Landeyjarhöfn býður upp á þá bara sættum við okkur ekki við það að hún sé lokuð. Það skiptir öllu máli ef höfnin er lokuð að það taki sem skemmstan tíma að opna hana.

Landeyjahöfn hefur verið lokuð í tólf daga þar sem ekki hefur tekist að dýpka hana. Þetta hefur gríðarleg áhrif í Eyjum, segir bæjarstjórinn..

2022

169

Gunnar Einarsson, formaður stjórnar Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu, segir að sveitarfélögin færist inn í nútímann með nýju samræmdu flokkunarkerfi sem sé til umfjöllunar hjá þeim. Í tillögu um slíkt kerfi sem var birt í dag er gert ráð fyrir fjórum tunnum við hvert heimili, þar á meðal fyrir lífrænan eldhúsúrgang.

Þegar hún er búin að fara í gegnum allar sveitarstjórnirnar til umræðu og þess vegna ábendinga, þá munum við undirrita, vonandi, viljayfirlýsingu um að fara í samræmt sorphirðukerfi á öllu höfuðborgarsvæðinu. Þetta er risamál fyrir sveitarfélögin og Ísland allt því hér er verið að stíga skref í átt að hringrásarhagkerfinu og við erum að koma okkur inn í nútímann og framtíðina með þessu kerfi. Hvað gerir viljayfirlýsing, verður þetta að veruleika? Ef menn skrifa undir svona þá ætla menn alla leið, ég hef trú á því. Ef sveitarfélögin á höfuðborgarsvæðinu samþykkja breytinguna hefst innleiðing í vor og lýkur vorið 2023. Sveitarfélögin sjö hafa hvert sitt sorpflokkunar- og sorphirðukerfi sem getur verið flókið. Um næstu áramót taka gildi lög um breytingar á meðhöndlum úrgangs sem skyldar sveitarfélög að safna við heimili lífrænum eldhúsúrgangi, plasti, pappír og pappa. Breytingar á núverandi sorphirðukerfi eru því óhjákvæmilegar. Stærsti kostnaðarliðurinn eru ný ílat, kaupa þarf 52 þúsund ný ílát, fyrir 512 milljónir króna. Það sem að þetta kostar, það þarf að rukka fyrir það, við getum ekki verið að niðurgreiða þetta. Heldur þurfa íbúarnir að borga þetta. Þess vegna er svo mikilvægt að setja inn í þetta kerfi hvata, þannig að þú getur ef þú vilt, komist ódýrara frá málinu. Það er það fallega í þessu.

2022

169

Ekkert erlent tungumál hefur verið jafn fyrirferðarmikið í sögu landsins og enska er nú, að sögn málvísindamanna. Samkvæmt nýbirtri rannsókn hefur þetta þó haft lítil áhrif á íslenskufærni barna, en aftur á móti aukið enskukunnáttu þeirra.

Enska er eitt útbreiddasta mál heims og ríkjandi tungumál á stafrænum miðlum. Á síðasta ári lauk stærstu rannsókn sinnar tegundar á því hvaða áhrif sambýlið við ensku hefur haft á íslenskufærni barna og ungmenna. Rannsókninni stýrðu Sigríður Sigurjónsdóttir og Eiríkur Rögnvaldsson, prófessorar í íslenskri málfræði. Niðurstöður hvað varðar börn á aldrinum 3-12 ára eru birtar í janúarhefti Ritsins. Þar kemur fram að 14% af málumhverfi barna á Íslandi er enskt, og þá aðallega í gegnum stafræna miðla og efnisveitur. Hlutfallið fer vaxandi eftir því sem börnin eru eldri og nær allt upp í helming hjá sumum þeirra. Hinsvegar benda niðurstöðurnar ekki til mikilla áhrifa þessa á íslenskufærni barnanna, enn sem komið er. Iris Edda Nowenstein er ein rannsakenda. Brynja: Þetta er nú örugglega hughreystandi fyrir marga foreldra sem hafa áhyggjur af einmitt þessu? Iris: Já, áhyggjur af að þau séu að valda falli íslenskunnar með því að leyfa barninu sínu að horfa á Peppu Pig á Youtube. Já. Ég held að það verði ekki úrslitaþáttur þegar kemur að framtíð íslenskunnar. Almennt í gögnunum okkar, þá virðist þessi enska skila sér í enskufærni. Í greininni draga rannsakendur í efa að það sé fýsilegt að stilla ensku upp sem ógn við framtíð íslenskunnar þó að sambýlið við ensku hafi í för með sér breytta málfærni þurfi það ekki að koma í veg fyrir það meginmarkmið að efla og varðveita íslenska tungu. Í rannsókninni komu þó fram varúðarmerki sem þarf að taka alvarlega og bregðast við, segir Sigríður Sigurjónsdóttir, svo sem litlar vísbendingar um styttri setningar, minni orðaforða og minnkandi notkun á viðtengingarhætti. Það hefur auðvitað aldrei verið meiri enska í málumhverfinu í sögu Íslands en núna, eða erlend áhrif í málumhverfinu. Ef enskt málumhverfi verður mjög ríkjandi á mörgum notkunarsviðum, í mörgum umdæmum þar sem íslenskan var áður notuð, þá munu viðhorf, sérstaklega unga fólksins, til íslenskunnar, breytast. Og það getur haft hættuleg áhrif á framtíð íslenskunnar og lífvænleika hennar, og þá fer málkunnáttan að breytast.

2022

169

Það er spenna í toppbaráttunni í úrvalsdeild karla í körfubolta. Eftir leiki gærkvöldsins eru Þór Þorlákshöfn og Njarðvík jöfn í efsta sæti deildarinnar.

Tveir leikir voru spilaði í gærkvöld. Vestri tók á móti ríkjandi Íslandsmeisturum Þórs úr Þorlákshöfn á Ísafirði. Vestri byrjaði leikinn betur en frá og með öðrum leikhluta var einstefna á vellinum. Þór var þremur stigum yfir í hálfleik og bætti svo jafnt og þétt við forystuna í seinni hálfleiknum. Að lokum unnu Þorlákshafnarbúar tuttugu stiga sigur, 101-81. Í hinum leik gærkvöldsins tóku Valsmenn á móti Njarðvík á Hlíðarenda. Aðeins einu stigi munaði á liðunum í hálfleik en eftir þriðja leikhluta var Njarðvík komin þrettán stigum yfir. Þeir unnu að lokum nokkuð sannfærandi sigur, 88-69. Þór Þorlákshöfn og Njarðvík eru eftir leik gærkvöldsins í fyrsta og öðru sæti deildarinnar með jafn mörg stig og Keflavík sem er í þriðja sæti. Keppt var í strandblaki í fyrsta sinn á Alþjóðlegu Reykjavíkurleikunum í gærkvöld. Keppt var inni í Sandkastalanum svokallaða í Reykjavík með svokölluðu King of the court fyrirkomulagi sem snýst að um að verja sinn völl gegn áskorendum. Karlamegin voru það Spánverjarnir Antoni Burgal og Hector Gallardo sem urðu Reykjavíkurleikameistarar en kvennamegin voru það ríkjandi Íslandsmeistarar í strandblaki kvenna, Hjördís Eiríksdóttir og Thelma Dögg Grétarsdóttir sem tryggðu sér sigurinn á lokasekúndum þriðju og síðustu umferðarinnar. Áfram er keppt á Reykjavíkurleikunum í kvöld en sýnt verður beint frá keppni í Klifri á RÚV 2 klukkan 19:30. Og Albert Guðmundsson, landsliðsmaður í knattspyrnu er genginn til liðs við ítalska úrvalsdeildarliðið Genoa. Hann hefur spilað með hollenska liðinu AZ Alkmaar síðan árið 2018 en samningur hans þar átti að renna út í sumar. Genoa spilar í ítölsku úrvalsdeildinni en er eins og er í 19. og næst síðasta sæti deildarinnar í harðri fallbaráttu.

2022

169

Hamingjuhreppur, Andabær, Gleðisveit og Alþing eru á meðal fjölda tillagna sem borist hafa að nafni á nýtt sameinað sveitarfélag Skútustaðahrepps og Þingeyjarsveitar. Á morgun rennur út frestur til að senda inn hugmynd að nafni.

Í hálft ár hefur verið unnið að því að móta nýtt sveitarfélag eftir að íbúar í Skútustaðahreppi og Þingeyjarsveit samþykktu sameiningu. Eitt af verkefnunum er að finna nafn og undanfarið hefur verið hægt að senda inn tillögur á sérstökum vef, auk þess sem grunn- og framhaldsskólanemar eru hafðir með í ráðum. Segir Helgi Héðinsson, formaður undirbúningsstjórnar. Frá örnefnanefnd kemur svo álit sem íbúarnir kjósa um í sérstakri skoðanakönnun. Og það eru margar skemmtilegar tillögur eins og Hamingjuhreppur, Gleðisveit og Andabær, en einnig alvarlegri tillögur eins og Suðuþing, Norðursveit, Tröllabyggð og Laxársveit svo eitthvað sé nefnt. Og það sé ekki einfalt að finna nafn sem öllum líkar.

2022

169

Flugfélagið Play hyggst hefja farþegaflug til New York í Bandaríkjunum í júní. Flogið verður til flugvallarins New York Stewart International. Play er eina flugfélagið sem verður með millilandaflug þar. Birgir Jónsson er forstjóri Play.

Við ætlum okkur að bjóða lægsta verðið frá Evrópu til Bandaríkjanna og til þess að geta boðið lægsta verðið verður maður að vera með lægsta kostnaðinn. Þessi völlur býður mjög lágan kostnað og er í raun frábær kostur til að ná okkar markmiðum fram. Þessi völlur er líka staðsettur á svæði sem hefur engar tengingar frá þessu svæði til Evrópu þannig að við teljum okkur hafa fundið þarna markað sem er alveg gríðarlega áhugaverður.

Flugfélagið Play hefur áætlunarflug til New York í júní.

2022

170

Forsætisráðherra Bretlands hefur fengið afhenta skýrslu um umdeild veisluhöld í Downingstræti tíu á tímum strangra samkomutakmarkana. Von er á yfirlýsingu frá honum síðar í dag.

Boris Johnson, forsætisráðherra Bretlands hefur fengið afhenta skýrslu um veisluhöld í Downingstræti tíu, á tímum strangra samkomutakmarkana vegna COVID-19. Gert er ráð fyrir að hún verði gerð opinber síðar í dag. Sue Gray-skýrslan svonefnda var tilbúin í síðustu viku en afhendingin tafðist þegar Lundúnalögreglan tilkynnti að hún hefði hafið rannsókn á nokkrum viðburðum í Downingstræti 10. Óskað var eftir að ekki yrði fjallað um ákveðin atriði í Sue Gray-skýrslunni til að spilla ekki fyrir rannsókn lögreglunnar. Óljóst er að sögn fréttastofu BBC hvort Gray hafi orðið við því. Talið hefur verið að pólitísk framtíð Boris Johnsons velti á efni skýrslunnar. Komi í ljós að hann hafi vísvitandi brotið eigin reglur um samkomutakmarkanir er gert ráð fyrir að fjölgi í hópi þingmanna Íhaldsflokksins sem vilja að hann segi af sér. Sjálfur segir forsætisráðherrann að ekkert sé að óttast. Hann sagði í dag að hann stæði við allar yfirlýsingar sem hann hefði gefið um samkomurnar, sem fjölmiðlar kalla partygate. Hann ætlar síðar í þessari viku til Úkraínu til að sýna stjórnvöldum þar í landi samstöðu vegna deilunnar við Rússa. Breski hershöfðinginn Richard Dannatt sagði í útvarpsviðtali í dag að slík för hefði takmarkaðan tilgang þegar forsætisráðherrann væri með tímasprengju undir sætinu.

Forsætisráðherra Bretlands hefur fengið afhenta skýrslu um umdeild veisluhöld í Downingstræti tíu á tímum strangra samkomutakmarkana. Von er á yfirlýsingu frá honum síðar í dag.

2022

170

Sósíalistaflokkur Antonios Costa, forsætisráðherra Portúgals, tryggði sér nokkuð óvænt meirihluta þingsæta í kosningum í landinu í gær. Flokkar sem teljast lengst til hægri á pólítíska litrófinu bættu við sig fylgi.

Sósíalistaflokkurinn hefur eftir kosningarnar 117 af 230 sætum portúgalska þingsins og Costa þarf því ekki lengur að reiða sig á stuðning tveggja minni flokka á vinstri vængnum, Vinstri blokkarinnar og Kommúnista. Þegar úrslitin lágu fyrir kvaðst Costa fullur þakklætis fyrir traustið sem honum er sýnt í ljósi þess að hann hefði þegar gegnt embætti í sex ár og tvö þeirra í fordæmalausri baráttu við heimsfaraldur. Antonio Costa að þakka stuðninginn á portúgölsku Efna varð til kosninga eftir að Sósíalistar misstu stuðning vinstri flokkanna tveggja við atkvæðagreiðslu um fjárlagafrumvarp Costas í október. Báðir flokkarnir töpuðu fylgi í kosningunum nú. Þrátt fyrir að stjórnmálaskýrendur hefðu spáð því að mjótt yrði á munum náðu helstu keppinautarnir, Sósíaldemókratar aðeins 71 einum þingmanni. Þjóðernissinnaði flokkurinn Chega stórjók fylgi sitt, fékk tólf menn kjörna, og hefur á að skipa þriðja fjölmennasta þingflokknum. Frá 2019 hefur flokkurinn haft einn þingmann og Andre Ventura, formaður hans heitir nú kröftugri stjórnarandstöðu.

2022

170

Matvælastofnun ætlar að auka vöktun á fuglaflensu vegna vísbendinga um að farfuglar, sem fóru um Ísland og Grænland, hafi borð pestina til Nýfundnands. Almenningur er beðinn að tilkynna alla dauða fugla.

Matvælastofnun vill fá tilkynningar um alla dauða fugla sem finnast á landinu. Fuglaflensa sem fannst á Nýfundnalandi hafi líklega komið með farfuglum frá Evrópu sem hafa viðkomu á Íslandi og Grænlandi. Þetta gæti bent til þess að pestin hafi borist hingað þó hún hafi ekki greinst. Í janúar var mikið um dauðan svartfugl við strendur landsins og er ekki ljóst hvað veldur því að fuglarnir hríðfalla. Á Austfjörðum fundust hátt í 300 dauðir svartfuglar. Tekin voru sýni úr hræjum af álkum, langvíum og haftyrðlum en engin fuglaflensa greindist. MAST telur líklegast að fuglarnir hafi drepist úr hungri en þó sé ekki hægt að fullyrða að það sé eina skýringin. Fram kemur í tilkynningu MAST að skæð fuglaflensa hafi komið upp á Nýfundanlandi í Austur-Kanada. Þetta veldur áhyggjum hér á landi því greining bendir til að veiran hafi borist frá Evrópu, líklegast með farfuglum um Ísland til Grænlands. Það bendi til að skæð fuglaflensa gæti hafi borist til Íslands þó hún hafi ekki greinst á landinu. Í vor verður þeim sem halda alifugla gert að halda þeim í lokuðu gerði til að forða þeim frá smiti. Matvælastofnun vill til viðbótar auka vöktun með fuglaflensu og hefja hana strax í stað þess að bíða fram á vorið. Stofnunin biður þá sem ganga fram á dauða fugla að tilkynna það í gegnum heimasíðu MAST. Þá verði metið hvort rétt sé að taka sýni. Fólk er beðið að snerta ekki hræin heldur nota einnota hanska eða plastpoka. Enn eru litlar líkur á að fólk geti smitast af þeim veirum sem finnast í Evrópu en Matvælastofnun hvetur þá sem þurfa að handfjatla villta fugla og hræ að viðhafa sóttvarnir.

Matvælastofnun ætlar að auka vöktun á fuglaflensu en vísbendingar eru um að farfuglar, sem fóru um Ísland og Grænland, hafi borið pestina til Nýfundnalands. Almenningur er beðinn að tilkynna alla dauða fugla.

2022

170

Málflutningur verður í Héraðsdómi Reykjavíkur síðdegis, í máli föður og tveggja barna hans, þar sem látið verður reyna á hvort það standist sóttvarnalög að setja fólk í einangrun og sóttkví í ljósi þess hversu miklar breytingar hafa orðið á faraldrinum.

Nokkrir hafa reynt að fá sóttkví eða einangrun hnekkt fyrir dómstólum án árangurs. Samkvæmt nýlegri yfirlýsingu heilbrigðisráðuneytisins hafa tíu slík mál farið fyrir dóm og í öllum tilvikum hefur ákvörðun sóttvarnalæknis verið staðfest. Staðan í faraldrinum hefur hins vegar breyst mikið síðustu daga. Og nú ætlar faðir, sem greindst með COVID-19 fyrir helgi, að láta reyna á það hvort það standist sóttvarnalög að hann þurfi að vera í einangrun og börnin hans tvö í sóttkví. Ólafur Páll Vignisson, lögmaður föðurins og barna hans, segir að málið byggt á þessum nýju sjónarmiðum, sem heyrst hafi í janúar eftir að omíkron-afbrigðið tók yfir. Hann nefnir sem dæmi orð fjármálaráðherra, sem hefur sagt að forsendur fyrir gildandi sóttvarnareglum séu brostnar. Þá hafi Ragnar Freyr Ingvarsson, fyrrverandi yfirlæknir á covid-göngudeildinni, spurt á Facebook-síðu sinni í gær hvort tímabært væri að hætta að tala um COVID-19 sem ógn við almannaheill. Og Kári Stefánssonar, forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar, hefur talað fyrir því að einangrun og sóttkví verði afnumin. Ríkisstjórnin hafi sömuleiðis á föstudag kynnt afléttingaáætlun þar sem til stendur að aflétta öllum sóttvarnaaðgerðum í þremur skrefum. Síðasta skrefið verður tekið um miðjan mars og jafnvel fyrr. Þá tóku nýverið gildi breyttar reglur þar sem slakað var mjög á kröfum um sóttkví. Ólafur segir að sóttvarnalæknir hafi talað um að hann vilji ekki að faraldurinn fái að geisa óheftur til að vernda spítalann. Og það sé skiljanlegt sjónarmið. Ekkert ákvæði sé hins vegar í lögunum um að grípa megi til svona takmarkandi ráðstafana í slíkum tilgangi. Þetta snúist um hvort stjórnvöld geti heft athafnafrelsi fólks þegar sjúkdómurinn sé ekki lengur talinn hættulegur.

2022

170

Þóra Kristín Ásgeirsdóttir ætlar að bjóða sig fram til formennsku í SÁÁ. Hún segir brýnt að setja saman sannleiksnefnd til að taka á ofbeldis- og áreitnismálum innan samtakanna.

Það hefur gustað um SÁÁ síðustu vikur. Samtökin hafa staðið í deilum við Sjúkratryggingar Íslands sem krefja þau um endurgreiðslu á hundrað sjötíu og fjórum 174 milljónum króna. Þá sagði Einar Hermannsson af sér formennsku í síðustu viku eftir að hafa orðið uppvís að vændiskaupum. Í dag tilkynnti Þóra Kristín Ásgeirsdóttir, sem situr í aðalstjórn samtakanna, að hún bjóði sig fram til formanns. Mér þykir afskaplega vænt um þessi samtök og ég tel þau mjög samfélagslega mikilvæg og þau eiga líka sess í hjarta okkar margra sem höfum þurft að takast á við þennan vanda og ég tel að það séu vandfundin samtök sem eiga dýrmætara erindi inn í samfélagið eins og það er í dag, þegar við horfum á allan þann gríðarlega skaða sem áfengis- og vímuefnaneysla og sjúkdómurinn alkóhólismi er að valda. Þóra Kristín segir brýnt að setja saman sannleiksnefnd til að taka á ofbeldis- og áreitnismálum innan samtakanna. Nýkjörin stjórn þurfi að setja sér siðareglur til að tryggja að það hafi sjálfkrafa í för með sér brottvísun úr öllum trúnaðarstöðum ef fólk verður uppvíst að því að brjóta á veiku fólki eða misnota aðstöðu sína. Hún segir SÁÁ vera samansafn fólks með fjölbreyttan farangur mannlegra breyskleika og vilji taka utan um alla og hjálpa öllum. og það má aldrei breytast og þetta er flókið viðfangsefni því erum öll saman í þessu, karlar og konur, þolendur og gerendur ofbeldisbrota. Það hefur verið flókið að finna leið í þessu máli en við vitum að það má aldrei gefa neinn afslátt, hvorki af mannlegri reisn eða öryggi fólks og viðfangsefnið er í raun að takast á við þetta og gera upp fortíðna hvað þetta varðar og skapa framtíð þar sem við tryggjum öryggi fólks.

Þóra Kristín Ásgeirsdóttir býður sig fram til formennsku í SÁÁ. Hún vill setja á fót sannleiksnefnd um ofbeldis- og áreitnimál innan samtakanna.

2022

170

Danski knattspyrnumaðurinn Christian Eriksen er genginn til liðs við enska úrvalsdeildarliðið Brentford. Eriksen hefur ekki spilað fótboltaleik síðan hann fór í hjartastopp í leik á Evrópumótinu síðasta sumar.

Eriksen var á samningi hjá ítalska liðinu Inter Milan en eftir hjartastoppið var græddur í hann bjargráður. Reglur ítölsku úrvalsdeildarinnar meina leikmönnum með bjargráð að spila í deildinni og því var Eriksen losaður undan samningi sínum. Síðan í desember hefur hann verið við æfingar hjá sínu gamla félagi, Odense, og í fyrsta viðtalinu eftir atvikið á EM lýsti hann því yfir að hann langaði að spila fyrir danska landsliðið á HM í Katar í desember á þessu ári. Hann færist nær því markmiði með því að spila á nýjan leik í ensku úrvalsdeildinni en hann var áður á mála hjá Tottenham. Steingerður Hauksdóttir úr SH hafði betur eftir hörkukeppni við Karoline Soerensen frá Danmörku í 50 metra baksundi á lokakeppnisdegi sundmóts Reykjavíkurleikanna í gærkvöld. Steingerður synti á 29,77 sekúndum en sú danska kom í bakkann á 29,83 sekúndum. Áfram verður keppt á Reykjavíkurleikunum í vikunni og í kvöld verður sýnt beint frá keppni í strandblaki á RÚV 2, sú útsending hefst klukkan 19:30. Skagamenn hafa ráðið nýjan þjálfara karlaliðsins í knattspyrnu en Jóhannes Karl Guðjónsson, sá sem hefur stýrt liðinu undanfarin ár er orðinn aðstoðarlandsliðsþjálfari íslenska karlalandsliðsins. Eftirmaður Jóhannesar verður Jón Þór Hauksson sem gerði þriggja ára samning við ÍA en hann stýrði liði Vestra í 1. deildinni á síðustu leiktíð. Jón Þór þekkir vel til ÍA en hann hefur bæði verið aðstoðar- og aðalþjálfari Skagamanna. Í erlendum þjálfaramálum er það svo helst að Frank Lampard hefur náð samkomulagi við Everton um að verða næsti knattspyrnustjóri liðsins. Lampard var rekinn frá Chelsea fyrir ári síðan en tekur við Everton af Rafael Benitez sem var látinn fara fyrr í þessum mánuði.

2022

170

Stjórnendur tónlistarveitunnar Spotify hafa ákveðið að bregðast við gagnrýni tónlistarfólks og benda þeim sem hlusta á hlaðvörp um COVID-19 á frekari upplýsingar tengdar faraldrinum.

Ákvörðunin er tekin í kjölfar þess að tónlistarmenn á borð við Neil Young og Joni Mitchell ákváðu að fjarlægja tónlist sína af veitunni. Listamennirnir vildu með því lýsa andstöðu sinni við hlaðvarp Joes Rogen sem meðal annars hefur gagnrýnt bólusetningar ungs fólks og hvatt til notkunar lyfsins Ivermectin gegn sjúkdómnum. Háværar raddir voru einnig uppi á samfélagsmiðlum sem hvöttu fólk til að sniðganga Spotify og til að segja upp áskrift sinni. Forsvarsmenn Spotify sögðu þá brýnt að öll heimsins tónlist og annað hljóðefni væri aðgengilegt en kváðust þó gera sér ábyrgð sína ljósa. Hlaðvarpið Joe Rogan Experience hefur mikla hlustun en Daniel Ek forstjóri Spotify segir nú unnið að því að setja upp sérstaka upplýsingasíðu sem vísar hlustendum hlaðvarpa þangað sem finna má helstu skrif vísindamanna og heilbrigðisyfirvalda um faraldurinn. Ek segir þessa nýju leið verða aðgenglega á næstu dögum

2022

170

Ný könnun Gallups sýnir að aðeins fjórðungur Akureyringar er ánægður með hvernig haldið er um skipulagsmál á Akureyri. Bæjarfulltrúi segir að taka verði niðurstöðurnar alvarlega.

Gallup kannar árlega viðhorf íbúa tuttugu stærstu sveitarfélaga landsins til þjónustu. Samkvæmt niðurstöðum sem birtust á vef Akureyrarbæjar er mikill meirihluti bæjarbúa frekar eða mjög ánægður með sveitarfélagið sem stað til að búa á. Skipulagsmál eru bæjarbúum oft mikið þrætuepli og svo virðist sem Akureyringar séu ósáttir við hvernig haldið er á málum. Aðeins 25 prósent svarenda sögðust vera frekar eða mjög ánægðir með skipulagsmál í bænum.. Hilda Jana Gísladóttir, bæjarfulltrúi Samfylkingarinnar, segir að gera þurfi betur. Almennt eru niðurstöðurnar bara þokkalegar, það er samt vísbending um að ánægja bæjarbúa sé að minnka í nokkrum málaflokkum og ég held það sé alveg ástæða til að skoða það alvarlega hvernig á því stendur og hvað getum við gert og hvernig við getum gert betur. -Nú kemur fram að aðeins fjórðungur er ánægður með skipulagsmál í bænum, hvað finnst þér um það?- Það á náttúrlega ekkert að vera ásættanlegt. Það hafa verið umdeild mál í skipulagsmálum og umdeild vinnubrögð í skipulagsmálum og þar eigum við taka alvarlega og gera betur. Auk skipulagsmála hefur óánægja með þjónustu bæjarins við barnafjölskyldur ekki verið meiri síðan 2017. Þá eykst óánægja með aðstöðu til íþróttaiðkunar og hefur aldrei mælst meiri. -Kom þetta á óvart, þessi óánægja?- Nei í sjálfu sér ekki með skipulagsmálin.

Fjórðungur Akureyringa er ánægður með skipulagsmál í bænum samkvæmt nýrri könnun. Bæjarfulltrúi segir að taka verði niðurstöðurnar alvarlega.

2022

171

Verkefnisstjóri hjá Aflinu, samtökum gegn kynferðis- og heimilisofbeldi á Norðurlandi reiknar með að þolendur ofbeldis í faraldrinum séu nú farnir að leita í auknu mæli til samtakanna. Töluverð aukning hefur verið á viðtalsbeiðnum á síðustu mánuðum.

Eftir fækkun á viðtölum síðustu tvö ár eru viðtalsbeiðnir nú aftur farnar að aukast hjá Aflinu á Akureyri. Sigurbjörg Harðardóttir ráðgjafi og verkefnisstjóri hjá Aflinu reiknar með að þolendur ofbeldis í faraldrinum muni skila sér nú þegar honum fer að slota. Við fundum fyrir því í covidinu árið 2020 og 2021 að það fækkaði viðtölum hjá okkur og það fækkaði nýjum skjólstæðingum og við finnum núna síðustu þrjá mánuðina á árinu 2021 og í janúar að það er aukning á viðtalsbeiðnum. -Hver vegna heldurðu að það sé?- Ég held að fólk sé svolítið bara að þora að koma aftur og svo er Metoo að hafa áhrif. -Nú hefur maður heyrt af því, bæði hjá lögreglunni og í samfélaginu að heimilisofbeldi hafi aukist í faraldrinum. Reiknið þið með að finna fyrir því núna strax eða hvernig sérðu þróunina í því?- Nei ég hugsa að það komi til okkar aðeins seinna. En það gæti alveg verið farið að koma núna og það gæti alveg verið skýring á þessari aukningu núna. En líklega og það hefur alltaf verið okkar skoðun að það sem gerðist í covid, tengt þessu það skili sér seinna og mögulega er það að raungerast núna. Færsla á vefinn klár: Viðtölum við þolendur ofbeldis í faraldrinum fjölgar

2022

171

Stormurinn Malik hefur gert mikill usla í Noregi, Svíþjóð og Danmörku. Rafmagn hefur farið af þúsundum heimila. Óttast er að tjónið sé mikið í Noregi.

Foráttuveður gengur yfir Noreg, Svíþjóð og Danmörku. Stormurinn hefur valdið tjóni og rafmagnsleysi víða og sjór hefur flætt upp á land. Þá eru vegir víða lokaðir. Vindhviður á Jótlandi hafa mælst hátt í fjörutíu metrar á sekúndu. Stormurinn, sem fengið hefur nafnið Malik, skall á síðdegis í gær. Staðan virðist vera einna verst í suður- og vesturhluta Noregs. Þar hafa hátt í níutíu tilkynningar borist um tjón á húsum, bátum og bílum. Í Stavanger sökk bátur sem var bundinn við bryggju til botns þrátt fyrir tilraunir til að bjarga honum. Fólki var á tímabili ráðið frá því að vera á ferli á hafnarsvæðinu vegna hárrar sjávarstöðu. Það er líka bálhvasst í Björgvin og fólk er beðið um að halda sig heima. Þar hrundi grjót úr fjöllum við borgina og á hús. Þúsundir norðmanna eru rafmagnslaus af völdum veðursins, aðallega í vesturhluta landsins. Þá hefur vegum verið lokað víða, ekki aðeins út af vindi heldur líka aurskriðum sem hafa fallið á vegi. Veðrið hefur einnig haft áhrif á flugsamgöngur og meðal annars gat vél með hluta af norska landsliðinu í handbolta, sem var að taka þátt í Evrópumótinu, ekki lent í Ósló í gær og varð að snúa henni frá. Í Danmörku eru samgöngur víða úr skorðum - meðal annars er Stórabeltisbrúnin lokuð og brúin yfir Eyrarsund var lokuð á tímabili. Hún var opnuð aftur í morgun. Lögregluyfirvöld á Jótlandi ráða fólki frá því að vera á ferðinni og við vesturströnd Jótlands mælast vindhviður upp í næstum fjörutíu metra á sekúndu. Tré hafa brotnað, þakplötur fokið minnst á fjórða þúsund heimili . Lestarferðum víða um Danmörku hefur verið aflýst og þá hefur þurft að loka fjölga sýnatökustaða fyrir COVID nítján. Þá er varað við hvössum vindi í suðurhluta Svíþjóðar. Þar hefur há sjávarstaða valdið usla og sjór víða gengið á land. Þá hefur eitthvað verið um rafmagnsleysi í úthverfum Stokkhólms og vegir hafa lokast, meðal annars vegna trjáa sem hafa fallið á þá. Ferjufyrirtæki hafa til dæmi aflýst ferðum til Gotlands. Ekki er vitað til þess að neinn hafi slasast í þessum löndum. Sömu sögu er hins vegar ekki að segja um Bretlandi. Stormurinn hefur nefnilega líka valdið usla í Norður-Englandi og Skotlandi. Þar létust tveir eftir að hafa orðið undir tré sem féll. Veðrið á að ganga niður þegar líða tekur á daginn.

Stormurinn Malik hefur gert mikill usla í Noregi, Svíþjóð og Danmörku. Rafmagn hefur farið af þúsundum heimila. Óttast er að tjónið sé mikið í Noregi.

2022

171

Hvergi í Evrópu hefur húsnæðisverð hækkað jafn mikið og á Íslandi undanfarinn áratug. Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR, segir miklar hækkanir á leiguverði síðastliðið ár áhyggjuefni. Verkalýðsfélögin þurfi að sækja launahækkanir til að bregðast við þessu í næstu kjarasamningum.

Við vitum líka til dæmis að folk á leigumarkaði sem var kannski að borga 280 þúsund í leigu í ársbyrjun 2020 er að borga yfir 310 þúsund kall í dag. Þetta er þrjátíu þúsund króna hækkun. Við í verkalýðshreyfingunni þurfum að semja um nánast tvöfalt þetta bara til að standa undir hækkun á leiguverði. Þess vegna verða stjórnvöld líka að hugsa það að setja þak a leiguverð og á til dæmis verðtryggðu lánin. Jafnvel þak á stýrivaxtahækkanir eða eitthvað til þess að bregðast við þannig við lendum ekki í algeru óefni þegar kemur að kjarasamningum,

Formaður VR, segir miklar hækkanir á leiguverði síðastliðið ár vera áhyggjuefni. Hækka þurfi laun í næstu kjarasamningum til að bregðast við þessu.

2022

171

Leikið verður til úrslita á Evrópumóti karla í handbolta í dag. Spánverjar og Svíar berjast um gullið og Frakkar og Danir um bronsverðlaun.

Úrslitin á Evrópumóti karla í handbolta ráðast í dag. Spánverjar geta tryggt sér gullið þriðja mótið í röð. Spánn mætir Svíþjóð í úrslitaleiknum í Búdapest klukkan fimm í dag. Spánverjar hafa tvisvar orðið Evrópumeistarar, 2018 og 2020. Svíar eru sigursælasta þjóðin á EM, hafa fjórum sinnum fagnað sigri en það gerðist síðast fyrir tuttugu árum. Spánverjar slógu Dani út í undanúrslitum mótsins og Svíar Frakka. Það verða því Danmörk og Frakkland sem mætast í fyrri leik dagsins í Búdapest og bítast um bronsið. Sá leikur hefst klukkan hálfþrjú og verður sýndur beint á RÚV 2. Hitað verður upp fyrir úrslitin í EM-stofunni frá klukkan hálf-fimm, í beinni á RÚV. Hér heima er svo mikið um að vera á Reykjavíkurleikunum og keppt í sex greinum í dag. Leikarnir standa yfir um helgina og þá næstu. Keppni í ólympískum lyftingum er í gangi í þessum töluðu orðum og er rétt ólokið, sýnt er frá henni í beinu vefstreymi á ruv.is. Klukkan tvö hefst keppni í kraftlyftingum. Skák er ný grein á leikunum og í dag er haldin Norðurlandakeppni í skák þar sem besta skákkona-og maður hvers lands keppa saman í liði. RÚV sýnir beint frá keppninni núna klukkan eitt. Þá er einnig keppt í karate, sundi og keilu í dag. Það varð uppi fótur og fit á samfélagsmiðlum í gærkvöldi þegar fréttir bárust af því að Tom Brady, sigursælasti leikmaður bandarísku NFL-deildarinnar í amerískum fótbolta, hefði ákveðið að hætta keppni. Ferill hans í deildinni spannar nú 22 ár og sjö titla. Fyrirtæki hans sjálfs tvítaði um fjölda titla hans á ferlinum, ótrúleg 22 tímabil og þakkaði honum fyrir allt. Tístinu var hins vegar eytt. Bandaríska sjónvarpsstöðin ESPN hafði líka fjallað um málið. Talið er líklegt að fregnirnar séu réttar en Brady vilji ekki stela athyglinni frá úrslitaleik deildarinnar sem spilaður verður 14. febrúar. Lið hans og ríkjandi meistarar Tampa Bay Buccaneers er dottið úr leik.

Leikið verður til úrslita á Evrópumóti karla í handbolta í dag. Spánverjar og Svíar berjast um gullið og Frakkar og Danir um bronsverðlaun.

2022

171

Stutt er í að þáttaröðin TROM verði aðgengileg áhorfendum en frumsýning er fyrirhuguð í febrúar. BBC hefur orðið sér úti um sýningarréttinn að þáttaröðinni sem gerist í Færeyjum.

Það eru þau dönsku REinvent Studios sem framleiða þættina í samvinnu við Kyk Pictures í Færeyjum og Truenorth á Íslandi. TROM byggir á bókum færeyska rithöfundarins Jógvans Isaksen um rannsóknarblaðamanninn Hannis Martinsson. Í þáttunum rannsakar Martinsson andlát dýraverndunarsinna sem virðist hafa verið myrtur á meðan grindhvaladrápi stendur í eyjunum. Færeyingurinn Torfinnur Jákupsson skrifaði handritið en aðalhlutverk eru í höndum dönsku leikaranna Ulrich Thomsen og Mariu Rich og þess færeyska Olafs Johannessen. Danski leikstjórinn Kasper Barfoed og sá íslenski Davíð Óskar Ólafsson leikstýra þáttunum. Davíð var framleiðandi og einn leikstjóra þáttanna Brot sem sýndir voru á RÚV haustið 2019. Um tíma stóð til að færa alla framleiðslu og TROM til Íslands vegna vandkvæða við opinbera fjármögnun í Færeyjum. Um það bil fjórar milljónir danskra króna þurfti svo hægt væri að hefja tökur þar en Helgi Abrahamsen viðskiptaráðherra Færeyja sneri við blaðinu eftir að hafa sagt að útlokað væri að opna fjárhirslur ríkisins fyrir hvaða áhugaverða verkefni sem væri.

2022

171

Viðræður standa yfir við stjórnvöld um að breyta eins metra reglunni í leikhúsum svo unnt sé að sýna fyrir fullum sal á stóru sviðum leikhúsanna. Leikhússtjóri Borgarleikhússins segir nýjustu fregnir af afléttingum súrsætar.

Borgaleikhússtjóri segir það verða erfitt og flókið að halda úti stórum sýningum leikhúsanna þrátt fyrir tilslakanir á samkomutakmörkunum. Eins metra reglan gangi einfaldlega ekki upp. Þótt búið sé að fella niður hraðpróf og leyfa fimm hundruð manns í hólfi í sal er kvöð í nýjum reglum um sóttvarnir sem er leikhúsum mjög erfið að sögn Brynhildar Guðjónsdóttur Borgarleikhússtjóra. Sýningar hefjast á minni sviðum í vikunni. Það er alveg ljóst nefnilega að þessar nýju sóttvarnarreglur þær eru verulega íþyngjandi fyrir sviðslistastofnanir. Þar vegur þyngst ákvæði um að viðhafa skuli metra reglu á milli ótengdra aðila í sitjandi sal. Brynhildur segir þetta ákvæði í raun þýða að fimm hundruð verði aðeins þrjú hundruð og fimmtíu gestir. Erfitt sé að keyra mannmargar sýningar á stóra sviðinu eins og Níu líf og Emil í Kattholti í skertum sal. Það er nefnilega ýmislegt í reglugerðinni sem að skýtur dálítið skökku við það rýmar ekki alveg saman að ef að ákvæði um einangrun og sóttkví ef að það á að aflétta því 24. febrúar þá stenst það tæplega skoðun að það eigi að vera metra regla á milli óskildra í sitjandi sal í sviðslistastofnun þar sem allir sitja kyrrir snúa í sömu átt og eru með grímu. Í Borgarleikhúsinu núna erum við með hundrað uppseldar sýningar á stóra sviðinu sem þýðir það að við erum með hundrað uppseldar sýningar á Níu lífum og Emil í Kattholti þetta eru tæplega 55 þúsund manns sem eiga miða hjá okkur og þetta eru uppseldir salir og nú á að fara að starfa fyrir skertum sal og þá spyr ég hvaða tvö hundruð á að vísa úr hverjum sal. Miðasalan þarf þá að taka alla miða til baka og senda aðeins hluta þeirra aftur út. Borgarleikhússtjóri segir hetjur vinna í miðasölunni og vonar að ákvæðið um eins metra regluna verði endurskoðað. Við höfum í einu og öllu farið eftir þeim reglugerðum og settum reglum hingað til og munum gera það eftir sem áður en það verður líka að vera einhver glóra það verður að haldast í hendur hvert samfélagið er að fara annars. Eins metra reglan er það sem vængstýfir okkur Við viljum metrann burt það er nýja slagorðið.

Viðræður standa yfir við stjórnvöld um að breyta eins metra reglunni í leikhúsum svo unnt sé að sýna fyrir fullum sal. Leikhússtjóri Borgarleikhússins segir að það verði bæði erfitt og flókið að halda úti leiksýningum á næstu vikum miðað við nýjar sóttvarnareglur.

2022

171

Gular veðurviðvaranir fyrir allt vestanvert landið og Suðurland tóku gildi klukkan tíu og gilda til sex síðdegis. Vestan hvassviðri og dimm él eru víða, svo skyggni er lélegt og slæm akstursskilyrði. Töluvert hefur snjóað á vestantil á landinu í nótt og í morgun og víða þungfært á vegum vegna snjóþekju eða hálku.

Snjómokstursmenn hafa haft í nógu að snúast í morgun. Sighvatur Blöndal Cassata var kallaður út klukkan fjögur í morgun til að ryðja vegi við Kjalarnes. Varasamt ferðaveður er á Holtavörðuheiði, Öxnadalsheiði og öðrum fjallvegum vestantil á landinu. Strætó hefur fellt niður ferðir á frá Reykjavík og austur að Höfn í Hornafirði vegna veðursins og hefur flugferðum verið aflýst frá Reykjavík til Akureyrar. Þetta er svona vestan hvassviðri og það er mjög kalt loft að fara yfir hlýjan sjó hérna fyrir vestan okkur og þetta virðast vera þónokkuð efnismikil él og þá er skyggni lélegt og já svona leiðinda ástand. Vindhraði er svona nálægt 20 metrum í meðalvind á sekúndu í éljunum en hviðurnar eru svona upp undir 30, en vindurinn einn og sér er kannski ekki, er náttúrulega töluverður, en það er blandan af vindinum og éljunum sjálfum sem býr til þetta leiðinlega veður. Hafið þið eitthvað tekið saman hvað þetta eru komnar margar viðvaranir nú í janúar? Snemma í mánuðinum vorum við búin að gefa út talsvert fleiri en í janúar í fyrra. Það voru óvenju fáar í fyrr en aftur á mót, eru þetta líklega ekki jafn margar og fyrir tveimur árum en það var óvenju slæmur vetur.

Hríðarbylur gengur nú yfir landið sunnan og vestanvert og eru gular veðurviðvaranir í gildi fram eftir degi. Varasamt ferðaveður er víða vegna éljagangs og má búast við slæmu skyggni.

2022

171

Guðmundur Baldursson sem býður sig fram til formanns Eflingar vill koma á friði á skrifstofu félagsins og efla grasrótina. Hann segir að listi framboðsins muni líta dagsins ljós í vikunni en unnið er að lokaundirbúningi.

Auk Guðmundar hafa tvær gefið út að þær gefi kost á sér. Það eru þær Ólöf Helga Adolfsdóttir, varaformaður Eflingar og Sólveig Anna Jónsdóttir sem sagði af sér formennsku fyrr í vetur eftir það sem hún kallaði vantraustsyfirlýsingu starfsfólks skrifstofunnar. Guðmundur segir sig og sitt fólk vinna að undirbúningi en kosningu lýkur að kvöldi 15. febrúar næstkomandi. Ja við eigum að vera búin að skila inn undirskriftunum 2. febrúar og þá kemur þetta allt í ljós og þá verður komið nafn á þetta allt saman og við munum þá birta stefnuskránna okkar og þá verður þetta allt tilbúið. Við erum að tína á listann og ég get ekki alveg á þessari stundu sagt til um nöfnin á honum en það mun birtast núna í næstu viku. Guðmundur segir að húsnæðismál og vextir verði aðalmálið í komandi kjarasamingum. Eins vill hann deildarskipta félaginu eftir starfsgreinum og búa til litlar stjórnir og virkja þannig grasrótina. Hann segir um margt að tala í baráttunni um formannssætið framundan. Þetta er stórt samfélag, þetta er samfélag 30 þúsund manna og við munum styrkja skrifstofuna frá því sem var og koma á friði þar þannig að allir geti mætt þar í vinnu án þess að finna fyrir hnút í maganum eins og talað var um á sínum tíma Og ertu vongóður? Já ég get ekki betur verið en það, það sem ég heyri út frá mér og haft samband við mig og þess háttar get ég ekki annað verið en bjartsýnn.

2022

171

Þeim fækkar sem óska eftir dvöl i sóttvarnarhúsum. Fyrir viku var meðaltalið á milli fimmtíu og sextíu manns á sólarhring en í gær voru þeir rúmlega tuttugu. Forstöðumaðurinn segist vera tilbúinn að pakka saman.

Staðan er þannig að hjá okkur eru 230 manns sem er í minna lagi miðað hvað verið hefur undanfarið. Þeim fer fækkandi hjá okkur. Hvað þýðir það? Það þýðir að við þurfum að gera ráð fyrir að minni þörf sé fyrir okkur, við förum hægt og bítandi að pakka saman á þeim hótelum sem losna fyrst, einhver losna fyrr en önnur samkvæmt samningi. Þannig að við gerum okkur klár í það að fara að pakka saman. Segir Gylfi Þór Þorsteinsson forstöðumaður farsóttarhúsa Rauða Krossins. Eru þið búin að fá tilkynningu að þið þurfið að gera það. Nei ekki ennþá en við búumst við því, það hefur verið orðað við okkur að tilkynning komi þannig að við undirbúum okkur með það í huga. Hann segir að staðan hafi breyst á undanförnum vikum. Þrátt fyrir margar jákvæðar niðurstöður þessa dagana hjá fólki. Um þúsund til ellefu hundruð manns eru að greinast á dag að þá komu til dæmis ekki til okkar nema rúmlega tuttugu manns í gær en að meðaltali var þetta milli 50 og 60 bara fyrir viku síðan. Þannig að það er aðeins að hægjast um hjá okkur. Gylfi segist greina mikinn mun á þeim sem dvelja í farsóttarhúsum núna miðað við fyrr í faraldrinum. Flestir eru nú sem betur fer nokkuð hressir við komuna og enn hressari við brottför.

Forstöðumaður farsóttarhúsa telur viðbúið að einhverjum húsum verði lokað á næstu vikum þar sem gestum fer nú ört fækkandi. Um tuttugu óskuðu eftir gistingu í gær en hafa verið á bilinu fimmtíu til sextíu.

2022

172

Ítalska þingið reynir enn að koma sér saman um hver verði næsti forseti landsins. Forseti efri deildarinnar verður mögulega fyrir valinu þegar atkvæði verða greidd í sjötta sinn síðdegis.

Þingmenn mið- og hægriflokka á ítalska þinginu hafa náð samkomulagi um að styðja forseta efri deildar í embætti forseta landsins. Fimmta atkvæðagreiðsla var um málið í morgun og sú sjötta verður síðdegis. Þingmenn beggja deilda og fulltrúar héraðsstjórna á Ítalíu hafa greitt atkvæði um næsta forseta landsins á hverjum degi frá mánudegi. Til dagsins í dag hafa flestir skilað auðu. Nokkur stuðningur hefur verið við að Sergio Mattarella forseti gegni embættinu áfram. Hann er orðinn áttræður og hefur aftekið að sitja annað sjö ára kjörtímabil. Leiðtogar flokkanna sem sæti eiga á ítalska þinginu hafa til þessa ekki getað komið sér saman um hver eigi að gegna forsetaembættinu. Mið- og hægriflokkarnir hafa loks náð samkomulagi um að greiða atkvæði Mariu Elisabettu Alberti Casellati, forseta efri deildar þingsins. Margir þingmenn á vinstri vængnum finna henni hins vegar ýmislegt til foráttu. Hún hefur til dæmis verið einarður stuðningsmaður Silvios Berlusconi, fyrrverandi forsætisráðherra. Þá hefur hún lýst yfir andstöðu við þungunarrof kvenna og að fólk af sama kyni fái að ganga í hjónaband. Nokkrir flokkar lýstu því yfir fyrir fimmtu umferð forsetakjörsins í morgun að þeir ætluðu ýmist að sitja hjá eða greiða einhverjum öðrum en Casellati atkvæði. Sjötta umferðin verður síðdegis og þá vonast hægrimenn til þess að hafa aflað henni nægilega mikils fylgis til þess að hún fái að minnsta kosti fimmtíu prósenta stuðning, sem dugir henni til að ná kjöri.

Ítalska þingið reynir enn að koma sér saman um hver verði næsti forseti landsins. Forseti efri deildarinnar verður mögulega fyrir valinu þegar atkvæði verða greidd í sjötta sinn síðdegis.

2022

172

Öll heitavatns- og rafmagnsframleiðsla í Nesjavallavirkjun hefur legið niðri í morgun vegna sprengingar sem varð í tengivirki Landsnets.

Sprengingin varð um klukkan sex í morgun og í kjölfar hennar sló aflvélum Nesjavallavirkjunar út. Slökkvilið var kallað út til þess að reykræsta eftir sprenginguna, en umfang tjónsins er enn óljóst. Raforka verður skert til stórnotenda, en starfsfólk metur nú afleiðingarnar og hversu mikilla skerðinga þurfi að grípa til. Berglind Rán Ólafsdóttir, framkvæmdastýra Orku náttúrunnar segir ekki ljóst hvað olli sprengingunni, en mikið mildi sé að engin slys hafi orðið á fólki. Nei við erum ekki byrjuð í orsakagreiningu, nú erum við í rauninni að ná utan um umfangið, hvað það er sem þarf að gera. Og í framhaldinu munum við fara í frekari skoðun á þessu. Sko eins og staðan er núna er eina sem er ljóst að við þurfum að skerða stórnotendur, ef að fer allt á besta veg mun þetta ekki hafa afleiðingar á almenning en við munum vita betur hvernig þetta liggur svona upp úr hádeginu.

2022

172

Skyndibitakeðjan McDonalds hefur þurft að grípa til þess ráðs að skammta franskar kartöflur á fjölmörgum veitingastöðum sínum í Malasíu vegna þess að hráefni skortir. Hið sama er uppi á teningnum víða um Asíu.

Kórónuveirufaraldurinn hefur leitt til þess að skortur hefur orðið á ýmsum vörum. Það á við um margvíslega íhluti fyrir bíla og raftæki og jafnvel hefur orðið skortur á ýmsum matvælum. Stór skammtur af frönskum ásamt einni stórri samsettri máltíð, hafa verið tekin af matseðli staðanna í landinu, tímabundið að minnsta kosti. Þessi ákvörðun var tekin á mánudag en vonast er til að ástandið lagist fljótlega. Stjórnendur McDonalds heita því að fylgjast vel með framboði á markaðnum svo viðskiptavinir þurfi ekki að bíða þess lengi að gæða sér á stórum skammti af frönskum. Fyrr í þessum mánuði varð McDonalds á Taívan uppiskroppa með brúnaða kartöfluklatta sem fluttir voru þangað frá Bandaríkjunum. Klattarnir hafa verið vinsæll réttur á morgunverðarborðum Bandaríkjamanna allt frá lokum 19. aldar. Frá því í desember hafa viðskiptavinir skyndibitakeðjunnar í Japan iðulega þurft að sætta sig við eina skammtastærð af frönskum kartöflum. Það er bæði kennt faraldrinum og flóðum í Kanada sem urðu til þess að draga þurfti úr útflutningi kartaflna. Hljóðbútur Við viljum franskar, sósu og salat

2022

172

Vísitala neysluverðs hækkaði um hálft prósent milli mánaða. Verðbólga er nú komin í 5,7 prósent. Forstöðumaður hagfræðideildar Landsbankans segir að það geti þýtt að stýrivextir verði mögulega hækkaðir um hálft prósent í febrúar.

Þetta voru svolítið óvæntar tölur sem komu í dag. Við vorum að gera ráð fyrir að vísitala neysluverðs myndi lækka í janúar út af útsöluáhrifum. Við vorum að spá 0,2 prósent lækkun milli mánaða en í staðinn þá fengum við um hálfs prósenta hækkun milli mánaða sem gerði það að verkum að verðbólgan væri að hjaðna í 5 prósent, að þá jókst hún í 5,7 prósent þannig að þetta kom verulega á óvart. Segir Daníel Svavarsson forst.maður hagfræðideildar Landsbankans Hann segir að húsnæðisliðurinn vegi þyngst. Eftir óvænta hækkun á húsnæðisverði í desember gerðu menn ráð fyrir að markaðurinn væri að róast. En svo kemur nokkuð hressileg hækkun upp á tæp tvö prósent í desember og það skilaði sér í mun meiri verðbólgu í janúar en menn reiknuðu með og það er mjög óvenjulegt að vísitala neysluverðs hækki í janúar, það hefur bara gerst örsjaldan áður frá aldamótum. Telur Daníel líkur á að við eigum eftir að sjá hærri verðbólgu á næstunni? Ekki endilega að hún haldi áfram að aukast en það gæti tekið tíma að ná henni niður í markmið. Ég held að þessi tíðindi dagsins auki töluvert líkur á að við fáum að sjá vaxtahækkun 9. febrúar frá Seðlabankanum. Við vorum kannski að hallast að því að þetta yrði hækkun upp á 0,25 prósentustig en þetta eykur líkurnar á því að þeir taki stærra skref og við gætum séð hálfs prósentu hækkun stýrivaxta í febrúar. Daníel segir að verðbólgan sé að verða áhyggjuefni víða um heim. Þannig er verðbólgan í Bandaríkjunum komin í 7 prósent og vaxtahækkanir þar í undirbúningi. Hluti verðbólgunnar hér má finna í hækkun olíuverðs og á innfluttum vörum. En stór hluti verðbólgunnar er líka heimagerður og þá einkum á fasteignamarkaðnum. Það er kannski sá þáttur sem Seðlabankinn hér heima getur haft áhrif á.

2022

173

Stjórnarformaður Vaðlaheiðarganga segir að unnið sé að endurfjármögnun ganganna enda ljóst að reksturinn stendur ekki undir þeim áætlunum sem lánveiting byggði á.

Greið leið ehf, sem er í eigu sveitarfélaga og fyrirtækja á Norðurlandi eystra, á stærstan hluta Vaðlaheiðarganga eða sextíu og sex prósenta hlut á móti þrjátíu og þriggja prósenta hlut ríkissjóðs. Félagið fékk lán úr ríkissjóði til byggingar Vaðlaheiðarganga sem stóð í 18,5 milljörðum um áramót. Lánin voru á gjalddaga í maí á síðasta ári og gat félagið á þeim tímapunkti ekki greitt af láninu. Rekstur Vaðlaheiðarganga hefur ekki staðið undir þeim áætlunum sem lánveitingin byggði á bæði vegna þess að framkvæmdin tók mun lengri tíma en ætlað var og eins hefur gjaldtaka skilað minna en áætlanir gerðu ráð fyrir, meðal annars vegna faraldursins. Í fréttum Vísis kemur fram að samkvæmt heimildum þeirra sé ríkissjóður nálægt því að taka yfir megnið af Vaðlaheiðargöngum. Þar segir að lánum ríkissjóðs verði að miklu eða öllu leyti skuldbreytt í hlutafé þannig að ríkið verði eigandi að líkast til um 90 prósenta hlut. Hilmar Gunnlaugsson, stjórnarformaður Vaðlaheiðarganga hf. baðst undan viðtali við fréttastofu en sagðist geta staðfest að unnið væri að endurfjármögnun félagsins. Hann segir að það skýrist fljótlega hvernig hún fari fram, í síðasta lagi á aðalfundi félagsins sem verður í vor.

2022

173

Stjórnvöld þurfa að meta hvernig hægt sé að örva byggingu íbúðarhúsnæðis víða á landinu svo atvinnustarfsemi geti verið með eðlilegum hætti, segir framkvæmdastjóri Samtaka ferðaþjónustunnar. Ferðaþjónustan hefur misst marga starfsmenn í önnur störf og húsnæðisskortur gæti hamlað innflutningi á starfsfólki.

Bjartari tímar virðast framundan í baráttunni við heimsfaraldurinn og með minni hömlum fá æ fleiri útrás fyrir ferðaþörf sína. Eins og fram kom í fréttum í gær spáir Íslandsbanki að rúmlega ein milljón ferðamanna komi hingað til lands á árinu og töldu forstjórar bæði Icelandair og Play að sú tala væri varfærnislega áætluð miðað við bókunarstöðu félaganna og sætaframboð. Heimsfaraldurinn hefur sem kunnugt er bitnað mjög á ferðaþjónustunni, en framkvæmdastjóri Samtaka ferðaþjónustunnar segir greinina geta brugðist skjótt við fjölgi ferðamönnum verulega. Ferðaþjónustan er auðvitað kvik að því leyti að hún getur verið mjög fljót af stað. Það eru hins vegar ýmsir þættir sem munu reynast hamlandi. Við erum búin að glata töluvert af íslensku vinnuafli út í önnur störf eins og sést á því að atvinnuleysistölur eru komnar mjög lágt, en samt vantar ennþá starfsfólk í ferðaþjónustu. Segir Jóhannes Þór Skúlason framkvæmdastjóri Samtaka ferðaþjónustunnar. Það gæti því komið til þess að flytja inn fólk til að manna störf í ferðaþjónustu. Þá blasi þó við annar vandi sem sé húsnæðisskortur víða á landinu og jafnvel á höfuðborgarsvæðinu. Það gæti því reynst þrautin þyngri að hýsa starfsfólkið. Þetta á eftir að verða töluverður vandi og ég held að stjórnvöld þurfi að fara horfa svolítið á það hvernig er hægt að örva húsnæðisbyggingar víða á landinu til þess að hægt sé að tryggja það að atvinnustarfsemi geti starfað eðlilega.

2022

173

Bandaríkin hafna kröfu Rússa um að meina Úkraínumönnum að fá aðild að Atlantshafsbandalaginu. Samkomulag er í höfn um vopnahlé milli stjórnarhers Úkraínu og aðskilnaðarsinna í austurhéruðum landsins.

Bandaríkjastjórn hefur svarað formlega kröfum Rússa um öryggistryggingar í Evrópu, þar á meðal að Úkraína fái aldrei aðild að Atlantshafsbandalaginu. Þar kemur fram að það sé ekki Bandaríkjanna að ákveða neitt slíkt heldur allra aðildarríkjanna sameiginlega. Talsmaður rússnesku stjórnarinnar segir að verið sé að fara yfir svör Bandaríkjastjórnar. Svör Bandaríkjastjórnar eru bundin trúnaði, en Antony Blinken sagði á fundi með fréttamönnum að afstaða Bandaríkjamanna væri hin sama og áður, að Atlantshafsbandalagið - NATÓ - væri opið fyrir því að fjölga aðildarþjóðunum og yrði það hér eftir sem hingað til. Blinken bætti því við að nú væri boltinn hjá Rússum. Í bréfi Bandaríkjastjórnar hefði þeim verið gefið tækifæri til að losa sig út úr Úkraínudeilunni og nú væri að bíða og sjá. Hvort sem þeir velja viðræður eða að halda áfram yfirgangi við Úkraínumenn erum við viðbúnir, sagði ráðherrann. Talsmaður rússnesku stjórnarinnar sagði í dag að í bréfi Bandaríkjastjórnar hefði ekki verið að finna nein svör við sjónarmiðum Rússa, en verið væri að fara yfir það í Kreml. Engra viðbragða væri að vænta fyrr en því væri lokið. Sendinefndir Rússa og Úkraínumanna sammæltust um það á fundi í París í gær að endurnýja vopnahlé milli úkraínska stjórnarhersins og herskárra aðskilnaðarsinna í austurhéruðum landsins. Viðræðum verður fram haldið í næsta mánuði.

Samkomulag er í höfn um vopnahlé milli stjórnarhers Úkraínu og aðskilnaðarsinna í austurhéruðum landsins.

2022

173

Björn Leví Gunnarsson, þingmaður Pírata, hefur lagt fram þingsályktunartillögu þess efnis að forseta Alþingis verði falið að fjarlægja kórónu og merki Kristjáns níunda Danakonungs af Alþingishúsinu. Hann segist hafa samið tillöguna þónokkru fyrir handboltaleik gærkvöldsins.

Danmörk tapaði með einu marki fyrir Frökkum á Evrópumóti karla í handbolta í gær eftir að hafa verið með töluvert forskot fyrr í leiknum. Mikill fjöldi Íslendinga hefur lýst sárum vonbrigðum með úrslitin enda hefði íslenska landsliðið komist í undanúrslit með dönskum sigri. Björn Leví Gunnarsson þingmaður Pírata deildi skjáskoti af þingsályktunartillögu sinni eftir leikinn og vakti það mikla athygli. Tillagan hefur verið birt á vef Alþingis. Danskir miðlar hafa fjallað um málið og sagði Björn Leví við TV2, rétt eins og við fréttastofu RÚV, að þótt tillagan hefði verið skrifuð fyrir þónokkru væri tímasetningin nú afar heppileg. Að hversu miklu leyti tengist þessi tillaga leiknum í gær? Tilfallandi, við skulum orða það þannig. Ég lagði tillöguna inn fyrir leikinn og ef svo færi eins og fór þá eru tengslin frekar augljós en ég var löngu búinn að semja þetta. segir Björn Leví. Ísland sé frjálst og fullvalda ríki og því eigi ekki að skreyta þinghúsið með dönsku merki. Hann leggur til að forseti þingsins standi til dæmis að þjóðarkönnun um hvað gæti komið í stað kórónunnar og konungsmerkisins. Málið eigi ágætis hljómgrunn á þingi. Ég var að minnast á þetta í gær. Það voru jákvæðar undirtektir.

Þingmaður Pírata leggur til að kóróna og merki Kristjáns níunda Danakonungs verði fjarlægð af Alþingishúsinu.

2022

173

Landspítalinn hyggst ekki fara af neyðarstigi fyrr en í fyrsta lagi í næstu viku. Þetta segir formaður farsóttarnefndar spítalans. Einn lést á Landspítala í gær af völdum covid. Helmingi færri fara nú í einkenna- eða sóttkvíarsýnatöku á höfuðborgarsvæðinu eftir að reglum um sóttkví var breytt.

Neyðarstigi Landspítala verður ekki aflétt fyrr en í fyrsta lagi í næstu viku, segir formaður farsóttarnefndar spítalans. Einn lést á spítalanum í gær vegna veirunnar. Metfjöldi smita greindist innanlands í gær. Þeim fækkaði um helming sem fóru í sýnatöku á höfuðborgarsvæðinu í gær. Kona á níræðisaldri lést á legudeild Landspítalans í gær af völdum covid. Þrjátíu og þrír liggja inni á spítalanum með sjúkdóminn. Þrír þeirra á gjörgæslu og tveir þeirra í öndunarvél. Alls eru hátt í þrjú þúsund og þrjú hundruð börn í þjónustu covid-göngudeildar eða þrjátíu og fimm prósent sjúklingahópsins. Í núverandi bylgju faraldursins hafa 378 verið lagðir inn á Landspítalann vegna covid. Landspítalinn hefur verið á neyðarstigi í mánuð en í því felst að hann getur ekki sinnt hlutverki sínu án utanaðkomandi aðstoðar. Sextíu heilbrigðisstarfsmenn frá fyrirtækjum og stofnunum hafa komið til starfa á spítalanum í mismiklu starfshlutfalli. Frá og með miðnætti á þriðjudagskvöld breyttust reglur um sóttkví, þannig að þeir sem eru útsettir fyrir veirusmiti utan heimilis og þríbólusettir sem eru útsettir fyrir smiti heima hjá sér - þurfa ekki lengur að fara í sóttkví. Fréttastofa ræddi við Má Kristjánsson, formann farsóttarnefndar Landspítalans, sem vildi ekki veita viðtal en sagði erfitt að sjá hvernig staðan yrði nú þegar slakað hefur verið á reglum um sóttkví. Viðbúið væri að erfitt yrði að hemja smit inni á sjúkrahúsinu. Vaktaskipti væru á átta klukkustunda fresti á spítalanum og búast mætti við að daglega kæmu sjö til fjórtán sjúklingar inn á spítalann með veiruna. Már gerir ekki ráð fyrir að neyðarstigi verði aflétt fyrr en í fyrsta lagi í næstu viku. Í gær var slegið met í fjölda kórónuveirusmita því þá greindust 1.567 smit innanlands. Fjörutíu og þrjú smit greindust á landamærum. Nýgengi smita nálgast fimm þúsund smit á hverja hundrað þúsund íbúa síðustu tvær vikur. Nærri 60 prósent þeirra sem greindust í gær voru í sóttkví. Rúmlega 11.500 eru í einangrun með virkt smit. Ingibjörg Steindórsdóttir er yfir kórónuveiruskimun Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins. Hún segir að PCR-sýnatöku, sem er hjá þeim sem eru að ljúka sóttkví, hafi minnkað frá því slakað var á sóttkvíarreglum. Núna þurfi ekki sýni hjá nema um einum þriðja af þeim hópi sem upphaflega þurfti sýni hjá. Og það hefur líka dregið aðeins úr einkennasýnatökum þar sem það er verið að hvetja fólk sem er ekki með einkenni að koma ekki í sýnatöku heldur einungis þeir sem eru með einkenni. Áður en reglum var breytt bókuðu sig fjögur til fimm þúsund manns á dag í PCR-próf. Að koma kannski milli þrjú og alveg upp í 4.500. Eins og í gær vorum við að fá í heildina 2.500.

Helmingi færri fara nú í sýnatöku á höfuðborgarsvæðinu eftir að reglum um sóttkví var breytt. Landspítalinn fer ekki af neyðarstigi fyrr en í fyrsta lagi í næstu viku. Þetta segir formaður farsóttarnefndar spítalans.

2022

173

Náttúruverndarsamtök Austurlands vilja að fyrirhuguð Hamarsvirkjun fari í verndarflokk en ekki biðflokk líkt og verkefnastjórn um rammaáætlun leggur til. Virkjunin muni spilla ósnortnu Hraunasvæði og fögrum fossaröðum í Hamarsá.

Möguleg Hamarsvirkjun á Austurlandi hefði mest náttúruspjöll í för með sér af öllum þeim áformum um vatnsaflsvirkjanir sem eru til skoðunar í fjórða áfanga rammaáætlunar. Hún gæti hins vegar bætt úr orkuskorti og skapað sveitarfélaginu Múlaþingi talsverðar tekjur. Fyrirtækið Arctic Hydro á rannsóknarleyfið fyrir Hamarsvirkjun sem yrði 60 megavött. Um þriggja kílómetra löng stífla yrði reist við Hamarsvatn og því breytt í miðlunarlón en við það myndi vatnið stækka úr um einum ferkílómetra í þrjá. Yfirfallsvatn úr lóninu myndi renna um farveg Hamarsár niður í inntakslón. Þaðan færi vatnið um aðrennslisgöng og yrði veitt inn í stöðvarhús neðanjarðar. Þangað myndi einnig renna vatn úr Morsá og Ytri-Þrándará. Ofar yrði svo hluta af Leirdalsá veitt í Þrándará með kílómetra löngum skurði. Helstu umhverfisáhrif virkjunarinnar yrðu á marga fossa í Hamarsá. Fossar frá Hamarsvatni að inntakslóni yrðu vatnslitlir og rennsli um þá stýrt og nánast ekkert vatn í fossum frá inntakslóni að frárennslisgöngum þar sem vatnið rennur aftur í Hamarsá. Hamarsvirkjun er til umfjöllunar í 4. áfanga rammaáætlunar. Í skýrslu starfshóps er lagt til að virkjanakosturinn verði ekki nýttur að svo stöddu, heldur fari í biðflokk. Náttúruverndarsamtök Austurlands hafa lagst gegn virkjuninni og vilja að hún vari í verndarflokk, enda myndi hún spilla hinu ósnortna Hraunasvæði og fögrum fossum í Hamarsá. Í skýrslu verkefnastjórnar eru svæðum gefin stig fyrir náttúruverðmæti og fær áhrifasvæði Hamarsvirkjunar langhæstu einkunnina af þeim vatnsaflsvirkjunum sem eru til skoðunar. Í skýrslunni fá ferðasvæðin Hraun og Djúpivogur hæstu einkunn fyrir fegurð eða 10, en einkunnum myndi lækka niður í 3 vegna áhrifa virkjunarinnar á Hraunasvæðið og fossa. Virkjunin væri verulegt inngrip í lítt snortið víðerni sem er eitt af fáum slíkum á Austurlandi. Á hinn bóginn gæti Hamarsvirkjun bætt raforkuöryggi og framboð á Austurlandi. Þá myndi hún skapa sveitarfélaginu Múlaþingi talsverðar tekjur í formi fasteignaskatta og nýir vegir vegna framkvæmdanna myndu auka aðgengi að hálendinu.

Náttúruverndarsamtök Austurlands vilja að fyrirhuguð Hamarsvirkjun fari í verndarflokk en ekki biðflokk. Virkjunin muni spilla ósnortnu Hraunasvæði og fögrum fossaröðum.

2022

173

Íslenska karlalandsliðið í handbolta etur kappi við það norska um fimmta sætið á Evrópumótinu í Slóvakíu og Ungverjalandi. Þetta er ljóst eftir að Frakkir unnu Dani í síðasta leik milliriðlakeppni mótsins í gær.

Sigur Frakka var grátlegur í gær en hann þýðir að Frakkland endar í efsta sæti milliriðils eitt og Danmörk í öðru sæti. Frakkar mæta Svíum í undanúrslitum mótsins og Danir mæta Spánverjum. Undanúrslitin fara fram á morgun, föstudag, klukkan 17 og 19:30 og verða sýnd beint á rásum RÚV. Fyrr um daginn, klukkan 14:30, mætast Ísland og Noregur í leiknum um fimmta sætið. Það er ekki bara fimmta sætið á mótinu í boði af því að fimmta sætið gefur líka beinan farseðil á Heimsmeistaramótið í Svíþjóð og Póllandi á næsta ári. Þrír leikmenn losnuðu úr einangrun fyrir sigurleikinn gegn Svartfjallalandi í gær, þeir Aron Pálmarsson, Bjarki Már Elísson og Elvar Örn Jónsson. Enn er beðið fregna af öðrum leikmönnum sem gætu losnað í dag og á morgun, Gísli Þorgeir Kristjánsson og Ólafur Guðmundsson greindust til að mynda smitaðir á svipuðum tíma og þremenningarnir sem losnuðu í gær og þá eru komnir fimm dagar síðan Arnar Freyr Arnarsson og Janus Daði Smárason greindust. Þá að öðrum íþróttafréttum. Jóhannes Karl Guðjónsson er hættur sem þjálfari meistaraflokks karla í fótbolta hjá ÍA á Akranesi. Þetta kom fram í tilkynningu frá ÍA í gærkvöld en Jóhannes Karl hefur verið ráðinn aðstoðarmaður Arnars Þórs Viðarssonar landsliðsþjálfara íslenska karlalandsliðsins í fótbolta. Jóhannes Karl hefur stýrt ÍA undanfarin ár, en var áður þjálfari hjá HK. Eiður Smári Guðjohnsen var áður aðstoðarþjálfari Arnars Þórs en honum var sagt uppp í nóvember á síðasta ári. Tveir leikir voru svo spilaðir í úrvalsdeild kvenna í körfubolta í gær. Í fyrri leiknum hafði Njarðvík betur gegn Grindavík í Suðurnesjaslag, 71-67, en með sigrinum jafnar Njarðvík Fjölni að stigum á toppi deildarinnar. Í síðari leik gærkvöldsins mættust Keflavík og Haukar og þar höfðu Haukar betur, 80-72, og komu sér upp í fjórða sæti deildarinnar.

Íslenska karlalandsliðið í handbolta mætir Noregi í leiknum um fimmta sætið á Evrópumótinu og getur með sigri tryggt sér sæti á Heimsmeistaramótinu á næsta ári.

2022

174

Niðurstöður nýrrar skýrslu um brotthvarf úr skólum benda til þess að brotthvarf sé birtingarmynd ójafnra tækifæra í íslensku samfélagi. Börn einstæðra foreldra og öryrkja eru sögð líklegri til að hætta í skóla.

Tvær mælingar eru sagðar skipta máli hvað varðar brotthvarf, samkvæmt skýrslunni. Annars vegar er það menntun foreldra og hins vegar heildartekjur fjölskyldu. Þessir þættir eru sagðir tengjast lagskiptingu samfélagsins. Menntun foreldra hafi áhrif á störf fólks og tekjur. Börn sem búa hjá einstæðu foreldri við sextán ára aldur, sem og börn öryrkja, eru í aukinni hættu á brotthvarfi. Þá eru líkur á að þau snúi aftur í nám einnig minni. Skýrsluhöfundar leggja fram nokkrar tillögur til úrbóta fyrir bæði grunn- og framhaldsskólastig. Tillögurnar fyrir grunnskólastigið eru aukið samstarf á milli skóla og félagsþjónustu, til að greina þætti sem hamla námsgetu og við mótun úrræða ásamt því að koma á upplýsinga- og eftirfylgniskerfi til að fylgjast með afdrifum nemenda eftir grunnskóla, efla vitund og ábyrgð grunnskóla á brotthvarfi nemenda. Einnig mætti kanna hvort fýsilegt væri að útbúa forspárlíkan fyrir brotthvarf, byggt á námsárangri í 7.-8. bekk. Á framhaldsskólastigi er lagt til að koma á skimunartólum svo framhaldsskólar geti unnið gegn hugsanlegu brotthvarfi nemenda og veitt þeim aðstoð. Einnig er lagt til að samstarf á milli skóla og félagsþjónustu verði aukið. Þannig megi greina þá beinu þætti sem tengjast félagslegri og efnahagslegri stöðu, sem auka líkur á brotthvarfi og við mótun og framkvæmd úrræða.

Börn öryrkja og einstæðra foreldra eru líklegri til að hætta í námi en önnur, segir í nýrri skýrslu um brotthvarf úr skólum. Niðurstöðurnar benda til þess að menntun foreldra hafi líka sitt að segja.