Datasets:

ArmanAsq

/

dsm-raw-fa

like 0

رفتارهای تکراری خود آسیب رسان میتواند فنوتیپ سندرم عصبی ژنتیک باشد برای مثال در سندرم لش نیهان هم حرکات قالبی دیستونیک و هم گاز گرفتن لبها انگشتان و سایر انواع رفتارهای خود آسیبی دیده میشود مگر اینکه کودک را مهار فیزیکی کنند و در سندرم رت و سندرم کورنلیا د لانگ خودآسیبی ناشی از حرکات قالبی دست Cornelia de Lange( به دهان است. گاهی این حرکات در نتیجه یک بیماری طبی دردناک است مانند عفونت گوش میانی ناراحتی های دندانی رفلاکس معده مری) مسائل تشخیصی مرتبط با فرهنگ اختلال حرکات قالبی با یا بدون رفتارهای خود آسیب رسان در تمام نژادها و فرهنگها دیده میشود باورهای فرهنگی مربوط به رفتارهای غیر عادی میتواند سبب تأخیر در تشخیص گردد. در مجموع باورها و تحمل فرهنگی این حرکات در جوامع مختلف فرق میکند و باید در نظر گرفته شود. تشخیص افتراقی رشد طبیعی حرکات ساده قالبی در شیرخواری و خردسالی شایع است. جلو و عقب بردن بدن گاهی حسین مرحله انتقالی خواب و بیداری دیده میشود.

معمولاً این حرکات با افزایش سن از بین میروند حرکات قالبی پیچیده در کودکان با رشد طبیعی کمتر دیده میشود و در صورت وجود با محرک های حسی و منحرف نمودن توجه کودک بر طرف میشوند. زندگی روزمره فرد به ندرت تحت تأثیر قرار میگیرد و اغلب سبب ناراحتی کودک نمی گردد. در چنین شرایطی نباید این تشخیص گذاشته شود. طیف اختلال در خودماندگی گاهی حرکات قالبی بخشی از علائم طیف اختلال در خودماندگی محسوب میگردند و در هنگام ارزیابی این گونه حرکات باید به آن توجه نمود. مشکلات ارتباطات اجتماعی و دوجانبه که در اختلالات طیف در خود مانده دیده میشود معمولاً در اختلال حرکات قالبی وجود ندارند لذا با توجه به تعاملات اجتماعی ارتباطات جمعی و علایق و رفتارهای تکراری محدود میتوان این دو را از هم تشخیص داد. وقتی تشخیص طیف اختلال در خودماندگی گذاشته میشود تنها زمانی که آسیب به خود یا رفتارهای تکراری آنقدر شدید هستند که کانون توجه درمانی قرار گیرند میتوان اختلال رفتار قالبی را نیز عنوان نمود. اختلالات تیک به طور معمول سن شروع حرکات قالبی پایین تر است قبل از سه سالگی در حالی که سن متوسط شروع تیک ۶-۴ سالگی است.

در مقایسه با تیک این حرکات الگو و مکان ثابت تری دارند علائم تیک متغیر است. حرکات قالبی معمولاً بازوها دستان یا همه بدن را درگیر می کند. در حالی که تیک بیشتر در چشم ها صورت سر و شانه ها دیده میشود. حرکات قالبی باثبات تر موزون تر و طولانی تر از تیک هستند و حرکات تیک عموماً کوتاه سریع تصادفی و نوسان دار است. حرکات قالبی برخلاف تیکها که معمولاً خودنا همخوان هستند. خود همخوان میباشند کودکان از آنها لذت میبرند تیک ها در زمان و مکانهای مختلف افزایش و کاهش می یابند و به طور منحصر به فردی با میل پیش آگاهانه احساس فیزیکی که قبل از بسیاری از حرکات تیک پیش میآید مرتبط هستند. هم حرکات قالبی و هم تیک را میتوان با پرت کردن حواس بیمار کاهش داد. اختلال وسواسی - جبری و اختلالات مرتبط نبود وسواس و همچنین ماهیت رفتارهای تکراری عامل افتراق اختلال وسواسی جبری از حرکات قالبی است. در اختلال وسواسی جبری (OCD) فرد احساس میکند مجبور است در پاسخ به یک وسواس یا برای رعایت قوانین که باید خیلی جدی اعمال شوند رفتارهای تکراری بروز دهد در حالی که در اختلال رفتارهای قالبی گرچه به نظر می رسد رفتارها حالت اجبار دارند اما مشخصاً بی هدف هستند.

اختلال کندن مو تریکوتیلومانیا و خاراندن و سواسی کندن پوست رفتارهای متمرکز بر بدن هستند مانند کندن مو یا کندن پوست که حالت اجباری دارند ولی به نظر نمیرسد بی هدف باشند و الگوی خاصی ندارند و موزون هم نیستند به علاوه این اختلالات در اوایل دوران رشد دیده نمیشوند و در حول و حوش سن بلوغ و دیرتر آغاز می گردند. سایر بیماریهای طبی و عصبی برای تشخیص اختلال حرکات قالبی باید عادات ادا و اطوار قالبی دیسکینزی های حمله ای و گره ارثی خوش خیم را کنار گذاشته باشیم. در این موارد معاینه و شرح حال دقیق عصبی برای بررسی ویژگی هایی که احتمال سایر بیماریها مانند میوکلونوس دیستونی تیک و کره را مطرح میکند ضروری است حرکات غیرارادی مرتبط با بیماری های عصبی را میتوان با شرح حال و بررسی علائم و نشانه هایشان تشخیص داد. مثلاً حرکات قالبی تکراری موجود در دیسکینزی دیررس به راحتی با تاریخچه مصرف طولانی داروهای نورولپتیک و دیسکینزی خاص صورت و دهانی آن یا حرکات نامنظم تنه و اندام قابل افتراق هستند.

به علاوه این حرکات با آسیب به خود همراه نیستند حرکات قالبی، علائم رایج انواع اختلالات نوروژنتیکی مانند سندرم لش - نیهان سندرم رت ، سندرک X شکننده سندرم کورنلیا د لانگ و سندرم اسمیت - مگنیس هستند برای اختلال حرکات قالبی که با یک بیماری ژنتیکی یا طبی دیگر اختلال عصبی رشدی یا عامل محیطی مرتبط است اختلال حرکت قالبی مرتبط مانند اختلال حرکتی قالبی مرتبط با سندرم لش - نیهان را ثبت کنید یعنی نام وضعیت اختلال یا عامل رفتارهای تکراری ناشی از مصرف مواد تشخیص اختلال حرکت قالبی به علت کندن یا خاراندن مکرر پوست به دلیل مسمومیت یا سوء مصرف آمفتامین داده نمی شود. در چنین مواردی اختلال وسواس فکری جبری ناشی از مواد دارو و مرتبط با آن تشخیص داده میشود. حرکات قالبی کارکردی (تبدیلی)، حرکات قالبی باید از حرکات کارکردی (تبدیلی) متمایز شوند. شروع ناگهانی حواس پرتی، تغییر الگو با بهبود یا تشدید غیر قابل توضیح و وجوا همزمان سایر علائم اختلال علائم عصبی کارکردی اختلال تبدیلی برخی از ویژگیهای معمولی هستند که به شناسایی حرکات قالبی کاربردی کمک میکنند.

هم ابتلایی بیماریهای مشترک رایج در کودکان مبتلا به حرکات قالبی مزمن عبارتند از اختلال کم توجهی بیش فعالی مشکلات هماهنگی حرکتی اختلال تیک تورت و اضطراب اختلالات تیک Tic Disorders ملاک های تشخیصی نکته تیک حرکات یا اصوات ناگهانی سریع تکراری و ناموزون هستند. اختلال تورت هم تیکهای متعدد حرکتی و هم حداقل یک تیک صوتی باید در دوره ای از بیماری وجود داشته باشند. البته هم زمانی آنها لزومی ندارد. دفعات تیک کم و زیاد میشود ولی پس از بروز اولین تیک حداقل یک سال ادامه داشته اند. سن شروع تیک قبل از ۱۸ سالگی است. اختلال مزبور مرتبط با اثرات فیزیولوژیک یک ماده مانند کوکائین یا یک بیماری طبی دیگر مانند بیماری هانتینگتون، آنسفالیت پس از عفونت ویروسی نیست. اختلال تیک حرکتی یا صوتی مداوم (مزمن) (۴۹۵٫۱) تیکهای منفرد یا متعدد حرکتی یا صوتی که در دوره ای از بیماری وجود داشته اند ولی هر دوی آنها حرکتی و صوتی وجود نداشته اند. دفعات تیک کم و زیاد میشود ولی پس از بروز اولین تیک حداقل یک سال ادامه داشته اند. سن شروع قبل از ۱۸ سالگی است.

اختلال مزبور ناشی از اثرات فیزیولوژیک یک ماده مانند کوکائین یا یک بیماری طبی دیگر مانند بیماری هانتینگتون انسفالیت پس از عفونت ویروسی نیست. ملاکهای اختلال تورت هیچگاه احراز نشده است. مشخص کنید اگر فقط با تیکهای حرکتی فقط با تیکهای صوتی اختلال تیک گذرا تیکهای منفرد یا متعدد حرکتی و یا صوتی تداوم تیکها از زمان بروز اولین تیک کمتر از یک سال است. سن شروع قبل از ۱۸ سالگی است. اختلال مزبور ناشی از اثرات فیزیولوژیک یک ماده مانند کوکائین یا یک بیماری طبی دیگر مانند بیماری هانتینگتون انسفالیت پس از عفونت ویروسی نیست. هیچ گاه ملاکهای تشخیصی اختلال تورت یا اختلال تیک حرکتی یا صوتی مداوم (مزمن) احراز نشده است. شاخص ها شاخص فقط تیک حرکتی یا فقط تیک صوتی صرفاً در مورد اختلال تیک حرکتی یا صوتی مداوم مزمن) به کار میرود.

ویژگی های تشخیص اختلالات تیک از چهار طبقه تشخیصی تشکیل شده اند اختلال تورت اختلال تیک حرکتی یا صوتی مداوم (مزمن)، اختلال تیک گذرا و سایر اختلالات معین تیک و اختلال نامعین تیک تشخیص انواع اختلالات تیک بر مبنای وجود تیکهای حرکتی و یا صوتی ملاک ( مدت علائم تیک ملاک (B) سن شروع ملاک (C) و نبود هر علت شناخته شده دیگری مانند یک بیماری طبی دیگر یا مصرف مواد ملاک (D) است. اختلالات تیک به ترتیب اهمیت ردیف شده اند اختلال تورت، سپس اختلال تیک حرکتی یا صوتی مداوم مزمن و اختلال تیک گذرا و نهایتاً سایر اختلالات تیک معین و اختلال معین تیک و اختلال نامعین تیک یعنی هرگاه یک اختلال تیک تشخیص داده شد دیگر تشخیصهای طبقه پایین تر از آن را نمی توان انتخاب نمود ملاک (E حرکات یا اصوات ناگهانی سریع تکراری و ناموزون را تیک مینامند ابتلای بیمار به اشکال مختلف تیک در سیر بیماری امری شایع است ولی در هر دوره خاص شکل تیک های موجود کاملاً ویژه و مشخص است. گرچه تیک میتواند تقریباً در تمام گروه عضلات یا صداها دیده شود برخی علائم مانند پلک زدن یا صاف کردن گلو در بین افراد مبتلا شایع تر است.

اغلب قبل از تیک یک احساس ناراحت کننده موضعی احساس پیش آگاهی وجود دارد و اغلب افراد یک حس تمایل به تیک را گزارش میدهند. معمولاً به نظر میرسد تیک غیرارادی است ولی فرد قادر است آن را برای زمانهای متفاوتی به صورت ارادی کنترل نماید. بحث صریح در مورد تیکها میتواند همچون محرک عمل کند به همین ترتیب مشاهده ادا یا صدا در شخص دیگری ممکن است منجر به این شود که فرد مبتلا به اختلال تیک ادا یا صدای مشابهی را انجام دهد که ممکن است توسط دیگران به اشتباه به منزله عملی هدفمند تصور شود این مسئله به ویژه زمانی میتواند مشکل ساز باشد که فرد در حال تعامل با شخصیتهای مهمی باشد که درک کافی از اختلالات تیک ندارند مانند معلمان رؤسا پلیس) تیک ها یا ساده هستند یا پیچیده مدت تیکهای حرکتی ساده خیلی کوتاه است مثلاً در حد صدم ثانیه و میتواند شامل پلک زدن بالا انداختن شانه و باز شدن اندامها باشد. تیک های صوتی ساده شامل صاف کردن گلو بالا کشیدن بینی و خرناس کشیدن اغلب به دلیل انقباض دیافراگم یا عضلات حلق دهانی است.

تیکهای حرکتی پیچیده (مرکب) زمان طولانی تری داشته مثلاً چند ثانیه و اغلب شامل ترکیب چند تیک ساده مانند چرخش سر هم زمان با بالا انداختن شانه است. تیک های مرکب گاهی هدفمند به نظر میرسند مانند حرکات سریا بالاتنه همچنین ممکن است شامل نمایشهای جنسی یا مستهجن تیک گونه (Copropraxia) یا تقلید تیک گونه حرکات دیگر افراد پژواک) کردار یا (echopraxia) باشد. به همین شکل تیک های صوتی پیچیده معنای زبانی کلمات یا کلمات جزئی دارند و شامل تکرار اصوات و کلمات خود فرد مکررگویی Palilalia هستند تکرار آخرین کلمه یا عبارت شنیده شده واگویی - پژواک کلام یا ادای ناگهانی کلمات ناپسند اجتماعی مانند کلمات مستهجن یا دشنام های قومی و نژادی یا مذهبی هرزه گویی نیز موارد دیگری هستند. در مورد هرزگویی باید این نکته مهم را به خاطر داشت که این کلمات ناگهانی بلند و تیز یا غرغرگونه بیان میشود و فاقد لحنی شبیه دشنام هایی است که حین درگیریهای بین فردی ردوبدل می شود.

نحوه بروز تیکهای حرکتی و صوتی موجود در پنج اختلال تیک موجود با یکدیگر متفاوت است ملاک (A) در سندرم تورت باید هم تیکهای حرکتی و هم صوتی وجود داشته باشد البته نه لزوماً به طور همزمان در حالی که در اختلال تیک صوتی یا حرکتی مداوم (مزمن) فقط تیک حرکتی یا فقط تیک صوتی وجود دارد. در اختلال تیک گذرا ممکن است تیک صوتی و یا حرکتی وجود داشته باشد در تیک نامعین و سایر اختلالات معین تیک علائم حرکتی موجود بیش از همه شبیه تیک هستند ولی علائم بالینی یا سن شروع آنها غیر معمول است و یا علت شناخته شده ای دارد. حداقل مدت یک سال که در ملاک B مشخص شده است. ما را از تشخیص اختلال تورت یا اختلال تیک حرکتی یا صوتی مداوم (مزمن) مطمئن میسازد شدت تیک کم و زیاد میشود و برخی از افراد ممکن است هفته ها یا ماه ها فاقد تیک باشند. با این حال در فردی که به دنبال بروز اولین تیک بیش از یک سال واجد علائم تیک بوده بدون توجه به مدت زمانی که فاقد تیک بوده است تشخیص اختلال مداوم در نظر گرفته میشود. در کسانی که مدت تیک هایشان از زمان بروز اولین تیک کمتر از یک سال است تشخیص اختلال تیک موقتی مناسب است.

در مورد سایر اختلالات معین تیک و تیک نامعین مدت خاصی در نظر گرفته نشده است. زمان شروع تیک باید قبل از سن ۱۸ سالگی باشد ملاک (C به طور معمول اختلالات تیک در دوره پیش از بلوغ آغاز میگردند سن متوسط بروز علائم ۶-۴ سالگی است و میزان بروز موارد جدید اختلالات تیک در دوران نوجوانی کاهش مییابد و در بزرگسالی بسیار نادر است و اغلب ناشی از مصرف مواد مانند مصرف بیش از حد کوکائین و یا در نتیجه صدماتی به دستگاه عصبی مرکزی است. گرچه بروز جدید تیک در جوانی و بزرگسالی شایع نیست مواردی پیش می آید که ناشایع هم نیست و طی آنها بزرگسال یا نوجوان برای اولین بار جهت ارزیابی تیک مراجعه میکند در این موارد وقتی بررسی دقیقی صورت میگیرد شرح حال فرد نشان دهنده علائم خفیف تری است که از دوران کودکی وجود داشته اند. در موارد جدید ناهنجاریهای حرکتی مطرح کننده تیک خارج از رده سنی معمول باید ارزیابی سایر اختلالات حرکتی و یا بررسی علل اختصاصی انجام شود.

علائم تیک ناشی از اثرات فیزیولوژیک مواد با یک بیماری طبی دیگر نیست ملاک .D در مواردی که بر اساس شرح حال معاینات جسمی و یا نتایج آزمایشگاهی شواهدی قوی به نفع علل احتمالی تقریبی و محتمل اختلال تیک وجود دارد باید از تشخیص سایر اختلالات معین تیک استفاده نمود. اگر فردی قبلاً ملاکهای تشخیصی اختلال تورت را دارا بوده، تشخیص اختلال تیک حرکتی یا صوتی مداوم (مزمن) در مورد او هیچگاه مصداق پیدا نخواهد کرد ملاک (E) به همین ترتیب اگر قبلاً تشخیص اختلال تیک حرکتی یا صوتی مداوم (مزمن) در مورد وی مسجل شده است مطرح کردن تشخیص اختلال تیک گذرا با سایر اختلالات تیک معین و تیک نامعین مفهومی ندارد ملاک (E) شیوع تیک در دوران کودکی شایع است ولی در اکثر موارد گذرا است.

یک تحقیق ملی در آمریکا شیوع آن را در موارد شناسایی شده بالینی ۳ در ۱۰۰۰ تخمین میزند شیوع موارد شناسایی شده در بین آمریکاییهای آفریقایی تبار و اسپانیایی تبار کمتر از سایر نژادها است که شاید ناشی از دسترسی کمتر آنها به تسهیلات پزشکی باشد شیوع اختلال تورت در کودکان دبستانی در کانادا حدود ۳ تا ۹ در ۱۰۰۰ تخمین زده میشود پسرها با نسبت ۲:۱ تا ۴:۱ بیشتر از دختران مبتلا میشوند مطالعات اپیدمیولوژیک نشان داده اند که تیک ها در کودکان از تمام قاره ها وجود دارند اما میزان شیوع دقیق تحت تأثیر تفاوتهای روش شناختی در تحقیقات است. بروز و سیر تیک ها اکثراً بین ۴ تا ۶ سالگی شروع میشوند. پلک زدن یک علامت اولیه بسیار مشخص در نظر گرفته میشود. اوج شدت علائم بین ۱۰ تا ۱۲ سالگی دیده میشود که به تدریج با افزایش سن و در حین نوجوانی کاهش مییابد در بسیاری از بزرگسالان مبتلا به تیک علائم بسیار خفیف است و تنها در درصد کمی از آنان تیکهای دوران کودکی به همان نسبت ادامه می یابد یا دچار تشدید میشود. علائم تیک در تمام رده های سنی و طول عمر شبیه یکدیگر هستند، شدت آنها در طول زمان کم و زیاد میشود و دسته عضلات درگیر و اصوات دستخوش تغییر میگردند.

با افزایش سن کودکان مبتلا به تدریج از یک احساس فشار و اجبار قبل از بروز تیک شکایت میکنند یک حس بدنی خاص که قبل از تیک پدید می آید که این حس فشار پس از بروز تیک فروکش میکند. در این موارد که تیک به دنبال حس فشار درونی بروز میکند بیماران آن را به گونه ای تجربه میکنند که کاملاً غیرارادی نیست و در مقابل آن می توان مقاومت نمود. گاهی فرد مبتلا احساس میکند باید تیک را به شیوه خاص ادا نماید و باید آنقدر آن را تکرار نماید تا احساس کند تیک کاملاً درست ادا شده است. اغلب به دنبال بروز تیک یا یک سری تیک ها احساس تسکین و کاهش تنش در فرد به وجود می آید. میزان احتمال بروز بیماریهای همراه با گذشت زمان و گذر کودک از سنین خطر ابتلا به بیماریهای مزبور تغییر میکند. برای مثال کودکان مبتلا به تیک در سنین پیش از بلوغ بیشتر از نوجوانان و بزرگسالان مبتلا دچار اختلال ADHD اختلال اضطراب جدایی و OCD میگردند در حالی که بروز موارد جدید افسردگی اختلال دو قطبی یا اختلال مصرف مواد در نوجوانان و بالغان بیشتر است.

عوامل خطرساز و عوامل مربوط به پیش آگهی محیطی در اوایل رشد مغز تعدادی از عوامل خطرزای محیطی شناسایی شده اند از جمله سن بالای والدین و همچنین عوارض جانبی قبل و حین تولد مانند اختلال در رشد جنین تب مادر سیگار کشیدن مادر استرس شدید روانی اجتماعی مادر زایمان زودرس انجام بریچ و زایمان سزارین ژنتیک و فیزیولوژیک عوامل ژنتیک و محیطی روی بروز و شدت علائم تیک تأثیر گذار هستند وراثت پذیری اختلالات تیک بین ۷۰ تا ۸۰٪ تخمین زده میشود و هیچ تفاوتی در خطر خانوادگی یا وراثت بین زن و مرد وجود ندارد. آللهای مهمی که میتوانند خطر ابتلا به اختلال تورت را افزایش دهند و انواع نادر ژنتیک خانوادگی اختلالات تیک شناسایی شده اند. انواع ژنتیکی رایج نیز شناسایی شده اند آنها در اختلالات تیک به روش درجه بندی شده ای که با شدت بیماری مرتبط است مشترک هستند. در واقع اختلالات تیک به احتمال زیاد در طول یک طیف رشد مداوم وجود دارند هم بر اساس پدیدارشناسی و هم بر اساس زمینه ژنتیکی آنها.

اختلال تیک مزمن دارای واریانس ژنتیکی مشترک با ADHD OCD و سایر اختلالات عصبی رشدی از جمله طیف اختلال در خودماندگی است علاوه بر این افراد مبتلا به اختلالات تیک در معرض افزایش خطر ابتلا به یک اختلال خود ایمنی مانند تیروئیدیت هاشیموتو هستند. به طور فزاینده ای مشهود است که سیستم ایمنی و التهاب عصبی نقش مهمی در پاتوبیولوژی تیکها در حداقل زیر مجموعه ای از افراد مبتلا به عنوان مثال مبتلایان به کره (سیدنهام ایفا میکنند. با این حال برای درک زیربنای رفتاری زیستی و نقش بالقوه عفونت ها برای سایر بیماریهای عصبی از جمله سندرم عصبی روانی حاد کودکان و اختلال عصبی روانشناختی خود ایمنی کودکان مرتبط با عفونتهای استرپتوکوکی به مطالعات بیشتری نیاز است.

عوامل تغییر دهنده سیر بیماری تیک ها به وسیله اضطراب هیجان و خستگی بیشتر میشوند و در فعالیت های آرام تر و متمرکز بهتر میشوند برای مثال بسیاری از افراد معمولاً هنگام انجام کارهایی که نیاز به توجه متمرکز و کنترل حرکتی دارد، تیک کمتری دارند رویدادهای استرس زا هیجان - انگیز (مثلاً انجام آزمون شرکت در فعالیتهای هیجان انگیز اغلب تیک ها را بدتر میکند مسائل تشخیصی مرتبط با فرهنگ مشخصات بالینی و سیر و سبب شناسی اختلالات تیک در قومیت ها و نژادها و فرهنگهای مختلف تفاوتی نشان نمیدهد. با این حال فرهنگ نژاد و قومیت در نحوه نگرش به اختلالات تیک و مدیریت این اختلالات در خانواده ها و جوامع مختلف تأثیر میگذارند کمک جویی و گزینه های درمان نیز تحت تأثیر عوامل فوق قرار میگیرد برای مثال فاصله اجتماعی از افراد مبتلا به اختلالات تیک مثلاً هنگام کار یا مطالعه با هم در یک نمونه کره ای بیشتر از مطالعات انجام شده در ایالات متحده بود. مسائل تشخیصی مرتبط با جنس و جنسیت پسرها معمولاً بیشتر از دختران مبتلا میشوند ولی نوع تیک سن بروز یا سیر بیماری آنها در دو جنس تفاوتی ندارد. زنان مبتلا به انواع تیک مداوم بیشتر دچار اضطراب و افسردگی می گردند.

ارتباط با افکار یا رفتار خودکشی یک مطالعه هم گروهی موردی در سوئد از سال ۱۹۶۹ تا ۲۰۱۳ نشان داد که افراد مبتلا به اختلال تورت یا اختلال تیک صوتی یا حرکتی مداوم (مزمن) در مقایسه با افراد همسان در گروه کنترل حتی پس از تطبیق برای بیماریهای روانی به طور قابل توجهی در معرض خطر اقدام به خودکشی نسبت شانس (۳۸۶) و مرگ ناشی از خودکشی نسبت شانس (۴.۳۹ هستند. تداوم تیک ها بعد از بزرگسالی و اقدام به خودکشی قبلی می تواند مرگ ناشی از خودکشی در آینده را پیش بینی کند. داده های مورد شاهدی نشان میدهند که حدود ۱ نفر از هر ۱۰ جوان مبتلا به اختلال تیک (مزمن) حرکتی یا صوتی افکار و یا رفتارهای خودکشی دارد به ویژه در زمینه خشم و ناامیدی و همراه با اضطراب افسردگی شدت تیک و اختلالات مرتبط پیامدهای کارکردی اختلالات تیک بسیاری از کسانی که دچار انواع خفیف تا متوسط تیک هستند هیچ گونه مشکل یا ناراحتی خاص با عملکرد روزانه شان ندارند و حتی برخی از آنها از تیک خویش آگاهی ندارند. در کسانی که تیکشان شدیدتر است احتمال افت بیشتری در کار کرد زندگی روزمره وجود دارد ولی حتی افراد مبتلا به تیکهای متوسط یا شدید نیز ممکن است کارکرد خوبی داشته باشند.

وجود یک بیماری همراه مانند ADHD یا OCD تأثیر بیشتری روی کار کرد دارد که گاه تیک به کار کرد فرد در زندگی روزمره آسیب جدی زده و سبب انزوای اجتماعی درگیریهای بین فردی ترک مدرسه یا شغل آزار و اذیت همسالان و کیفیت پایین زندگی وی میشود. در این موارد فرد مبتلا فشار روان شناختی زیادی را تحمل میکند عوارض نادر اختلال تورت شامل آسیبهای جسمی مانند آسیب به چشم در اثر ضربه به صورت خود و صدمات ارتوپدیک یا عصبی مانند بیماریهای دیسک در اثر حرکات قدرتمند سروگردن است. تشخیص افتراقی حرکات غیر طبیعی که ممکن است همراه سایر بیماریهای طبی و اختلالات حرکتی قالبی دیده شود.

حرکات قالبی طبق تعریف حرکات غیرارادی موزون تکراری قابل پیش بینی و ظاهراً هدفمندی هستند که در واقع کار کرد انطباقی با هدف خاصی ندارند و با پرت شدن حواس بیمار متوقف میشوند از این گونه حرکات میتوان تکان دادن تکراری موجی یا چرخشی دست به هم کوبیدن دستها و تکان دادن انگشتان را نام برد برای افتراق حرکات قالبی از تیک باید به سن شروع آنها زیر سه سال مدت چندین ثانیه تا چند دقیقه) شکل و موضع ثابت و تکراری تشدید به هنگام غرق شدن در کاری نبود حس فشار و اجبار مقدماتی و برطرف شدن آنها با حواس پرتی مثلاً وقتی نامش را صدا میزنند یا لمس میشود توجه نمود. کره به حرکات سریع تصادفی پیوسته، ناگهانی نامنظم، غیر قابل پیش بینی و غیر قالبی گفته میشود که معمولاً دو طرفه بوده و تمام قسمتهای بدن را درگیر میکنند مانند صورت تنه و اندام زمان بندی جهت و انتشار حرکات لحظه به لحظه تغییر میکند و معمولاً هنگام انجام کارهای ارادی پرزحمت تشدید میشود. انقباضات خود بخودی ممتد توام عضلات آگونیست و آنتاگونیست را دیستونی می نامند.

این انقباضات سبب تغییر وضعیت یا حرکات بخشهایی از بدن می شود در اکثر موارد تلاش برای انجام حرکات ارادی سبب ایجاد وضعیتهای دیستونیک میشود و در خواب از بین می روند. دیسکینزیهای حمله ای دیسکینزیهای حمله ای اغلب به شکل حرکات دیستونیک یا کره آنتوئیدی بروز می کند این حرکات با انجام حرکات ارادی و زور زدن شدید میشوند و به ندرت در اثر فعالیتهای عادی ایجاد میشوند. میوکلونوس حرکات ناگهانی یک طرفه ای که اغلب ناموزون هستند میوکلونوس نامیده میشوند میوکلونوس هنگام حرکات تشدید میشود و حین خواب هم بروز می کند. افتراق میوکلونوس از تیک توسط سرعت آن عدم توانایی مهار فردی و نبود احساس فشار قبل از آن صورت می گیرد. OCD و اختلالات مرتبط افتراق رفتارهای وسواسی جبری از تیک های مرکب کار دشواری است مخصوصاً به این دلیل که اغلب در یک فرد اتفاق میافتد. هدف وسواس های عملی در OCD جلوگیری از بروز اضطراب یا ناراحتی و یا کاهش آن است و این کنشهای وسواسی معمولاً در پاسخ به یک وسواس فکری مانند ترس از آلودگی انجام میشوند.

در مقابل بسیاری از افراد دچار اختلال تیک احساس نیاز می کنند کاری را به روشی خاص به طور مساوی در دو طرف بدن انجام دهند به دفعات مشخص و یا تا زمانی که فرد قانع شود که آن کار به میزان کافی انجام شده است مشکلات کنترل تکانه و سایر رفتارهای تکراری مانند کندن مو کندن پوست و ناخن جویدن از حرکات تیک هدفمندتر و پیچیده تر هستند. اختلال تیک کارکردی هنگامی که فرد مبتلا به حملات تیک است که ممکن است طی مدت طولانی از ۱۵ دقیقه تا چند ساعت ادامه یابند باید اختلالات کارکردی را نیز در نظر گرفت. هم ابتلایی بسیاری از بیماریهای طبی و روان پزشکی را میتوان به منزله اختلالات هم ابتلایی تیک در نظر گرفت در این میان ADHD رفتار ایذایی و اختلال وسواسی جبری بیش از همه شایع هستند.

کودکان مبتلا به ADHD واجد علائم رفتارهای ایذایی ناپختگی اجتماعی و مشکلات یادگیری بیشتری هستند که میتواند پیشرفت تحصیلی و روابط بین فردی آنها را مختل کند و افت بیشتری نسبت به اختلال تیک ایجاد نماید علائم و سواسی جبری مشاهده شده در اختلالات تیک معمولاً در سنین پایین تر شروع میشوند و اغلب با نیاز به تقارن و دقت و یا افکار ممنوع یا تابو مانند و سواسهای پرخاشگرانه، جنسی یا مذهبی و اجبارهای مرتبط مشخص میشوند افراد مبتلا به تیک ممکن است مبتلا به سایر اختلالات حرکتی مانند کره سیدنهام اختلال حرکتی قالبی و سایر بیماریهای عصبی رشدی و روانی مانند طیف اختلال در خودماندگی اختلال یادگیری اختصاصی، اضطراب اختلال خلقی یا مصرف مواد نیز باشند. سایر اختلالات تیک معین Other Specified Tic Disorder (۴۹۵٫۸) این طبقه تشخیصی برای مواردی به کار میرود که علائم شاخص اختلال تیکی که ناراحتی بالینی قابل توجه و یا اختلال در کار کرد اجتماعی شغلی و سایر جنبه های مهم کارکرد فرد ایجاد میکند وجود دارد ولی ملاکهای تشخیصی هیچ یک از اختلالات تیک یا اختلال دیگری در طبقه تشخیصی اختلالات عصبی رشدی را به طور کامل برآورده نمیکند.

طبقه تشخیصی سایر اختلالات معین را بالینگر وقتی به کار میبرد که قصد دارد دلیل خاصی را برای اینکه چرا علائم موجود واجد تمام ملاک های تشخیصی اختلالات تیک یا هر اختلال عصبی رشدی دیگری نیست عنوان نماید برای این کار در ابتدا اسم گروه سایر اختلالات تیک معین و به دنبال آن دلیل خاص مذکور را ذکر مینماید مثلاً با شروع پس از ۱۸ سالگی اختلال تیک نامعین Unspecified Tic Disorder (۴۹۵٫۹) این طبقه در مواردی به کار میرود که علائم مشخص تیک وجود دارد و سبب ناراحتی قابل توجه بالینی و افت کار کرد اجتماعی شغلی و سایر جنبه های کارکردی فرد شده است ولی ملاکهای تشخیصی اختلال تیک یا هر اختلال عصبی رشدی دیگری را به طور کامل در بر نمیگیرد هنگامی که بالینگر قصد ندارد دلیل خاصی را برای اینکه چرا علائم موجود ملاکهای تشخیصی اختلالات فوق را کامل نمی کند و در مواردی که اطلاعات موجود برای اتخاذ تشخیص قطعی کافی نیست از تشخیص اختلال تیک نامعین استفاده میشود.

سایر اختلالات عصبی رشدی Other Neurodevelopmental Disorders سایر اختلالات عصبی رشدی معین Other Specified Neurodevelopmental Disorder (FAA) این طبقه تشخیصی در مورد دسته علائمی به کار میرود که نشان دهنده وجود یک اختلال عصبی رشدی هستند که سبب افت کار کرد اجتماعی شغلی و سایر جنبه های مهم کار کردی فرد شده است ولی ملاکهای تشخیصی هیچ یک از اختلالات موجود در طبقه تشخیصی عصبی رشدی را به طور کامل دربر نمی گیرد. طبقه تشخیصی سایر اختلالات عصبی رشدی معین در مواقعی به کار میرود که بالینگر قصد دارد دلیل مشخصی را برای برآورده نشدن ملاکهای اختلالات عصبی رشدی عنوان نماید. در این موارد در ابتدا عبارت سایر اختلالات عصبی رشدی معین و سپس دلیل مزبور ذکر میشود مانند اختلال عصبی رشدی مرتبط با مواجهه با الکل در دوران پیش از زایمان نمونه ای از مواردی که علائم موجود را میتوان با تشخیص سایر اختلالات معین مطرح نمود عبارت است از: اختلال عصبی رشدی مرتبط با مواجهه با الکل در دوران پیش از زایمان علائم اختصاصی این اختلال گستره ای از کم توانیهای رشد و نموی است که در نتیجه مواجهه رحمی با الکل به وجود می آید.

اختلال عصبی رشدی نامعین Unspecified Neurodevelopmental Disorder (F۸۹) این طبقه تشخیصی به وضعیتی اشاره دارد که در آنها علائم مشخص یک اختلال عصبی رشدی وجود دارد و سبب افت کار کرد اجتماعی شغلی و سایر جنبه های مهم کارکردی فرد می شود ولی ملاکهای هیچ یک از اختلالات طبقه عصبی رشدی را به طور کامل احراز نمیکند در مواقعی که بالینگر نمی خواهد هیچ دلیل خاصی را برای اینکه چرا علائم موجود ملاک های هیچ یک از اختلالات عصبی رشدی را در بر نمی گیرد عنوان نماید و یا مواردی که اطلاعات موجود برای اخذ تشخص خاص کافی نیست از طبقه تشخیصی اختلال عصبی رشدی نامعین استفاده میشود مثلاً در بخش اورژانس طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی شامل اسکیزوفرنی سایر اختلالات روان پریشی و اختلال شخصیت) اسکیزوتایپی است.

مشخصه این اختلالات ناهنجاری در حداقل یکی از ۵ حوزه زیر است هذیانها توهمات، افکار (گفتار) آشفته رفتارهای آشفته یا نابهنجار بارز حرکتی شامل کاتاتونیا و علائم منفی ویژگی های اصلی که اختلالات روان پریشی را مشخص می نمایند هذیان ها هذیانها باورهای تثبیت شده ای هستند که با وجود شواهد علیه آنها قابل اصلاح و تغییر نیستند محتوای هذیانها شامل موضوعات متنوعی میشود مانند گزند و آسیب انتساب جسمی، مذهبی خود بزرگ بینی هذیان گزند و آسیب مثلاً باور به اینکه فرد توسط شخص سازمان یا گروهی دچار آزار و آسیب یا امثالهم میشود از همه شایع تر است هذیانهای انتساب مثلاً باور به اینکه منظور از نشانه های محیطی نکات بیان شده و ایما و اشاره دیگران فرد بیمار است نیز شایع است. هذیان خود بزرگ بینی مثلاً وقتی فرد باور دارد که دارای قدرت های استثنایی ثروت یا شهرت خاصی است و هذیانهای اروتومانیک (مثلاً باور غلط فرد به اینکه شخص دیگری عاشق و دلباخته او است نیز دیده میشوند هذیانهای نیست انگاری به باورهایی اشاره دارد که در آن فرد معتقد است فاجعه عظیمی رخ خواهد داد و هذیانهای جسمی به مشغولیت ذهنی با سلامتی و اعضای بدن مربوط است.

هذیانهای غریب به هذیانهایی اطلاق میشود که اصولاً ناممکن هستند و برای سایر همتایان فرهنگی فرد قابل درک نبوده و از تجارب عادی زندگی استخراج نشده اند. باور به اینکه نیرویی خارجی بدون اینکه زخم یا آثاری روی بدن بیمار به جا گذاشته باشد، اعضا و جوارح داخلی او را با اعضای بدن شخصی دیگر جایگزین کرده نمونه ای از هذیانهای غریب است. نمونه ای از هذیانهای غیر غریب این باور است که فرد تحت تعقیب پلیس قرار دارد در حالی که شواهد قانع کننده ای برای آن وجود ندارد. اغلب هذیانهایی که بیانگر عدم کنترل فرد بر ذهن و بدنش هستند غریب تلقی میگردند این موارد عبارت اند از اعتقاد فرد بر دزدیده شدن افکارش توسط نیروی خارجی ربایش فکر یا کاشتن افکار بیگانه درون ذهنش کاشت افکار یا باور به اینکه بدن یا اعمالش توسط نیروهای خارجی کنترل و دست کاری میشوند هذیان کنترل گاهی متمایز کردن اعتقادی راسخ از هذیان دشوار است و به میزان اعتقاد فرد به باورهایش علی رغم وجود شواهد مستدل و آشکار مغایر آن بستگی دارد. ارزیابی هذیانهای افرادی که پیشینه فرهنگی مختلف دارند آسان نیست.

برخی از باورهای مذهبی و ماورا الطبیعی مانند چشم نظر القای بیماری با طلسم تأثیرات ارواح ممکن است عجیب باشد و در بعضی فرهنگها هذیانی به نظر برسند اما در برخی دیگر پذیرفته باشند. با این حال مذهبی بودن افراطی میتواند یکی از نشانه های روان - پریشی باشد. افرادی که متحمل شکنجه خشونت سیاسی یا تبعیض شده اند بیم دارند که به عنوان افرادی شناخته شوند که دارای هذیانهای گزند و آسیب هستند این افراد ممکن است ترس - های شدیدی از تکرار آسیب یا علائم پس از سانحه نشان دهند. ارزیابی دقیق این موضوع که ترسهای فرد با توجه به ماهیت آسیب قابل توجیه هستند یا نه میتواند به تمایز بین ترس های بجا و هذیانهای گزند و آسیب کمک کند. توهمات توهمات تجارب شبه ادراکی هستند که در غیاب هرگونه محرک خارجی رخ میدهند. آنها شفاف و روشن هستند و همان قدرت و تأثیر ادراکات طبیعی را دارند و تحت کنترل ارادی فرد نیستند. توهم ممکن است در تمام حواس دیده شود ولی در اسکیزوفرنی و اختلالات مرتبط توهمات شنوایی از سایر انواع شایع تر است. معمولاً توهمات شنوایی به صورت صداهایی آشنا یا نا آشنا تجربه میشوند که فرد آنها را مجزا از افکار خود حس می کند.

توهم باید در بستر هوشیاری و آگاهی کامل بروز نماید توهمات موقع به خواب رفتن هیپناگوژیک) و هنگام برخاستن از خواب (هیپنویومپیک جزء موارد طبیعی تلقی می شوند. در برخی از موقعیتهای فرهنگی توهم میتواند بخش عادی تجارب مذهبی قلمداد شود. تفکر (گفتار) آشفته تفکر آشفته اختلال فکر صوری معمولاً از گفتار افراد استنباط می شود فرد ممکن است ناگهان از موضوعی خارج شود و به موضوع دیگری بپردازد از خط خارج شدن یا شل شدن تداعی ها پاسخ به سؤالات میتواند به طور غیر مستقیم ربط داشته باشد یا کاملاً نامربوط باشد تفکر مماسی) به ندرت گفتار فرد ممکن است آن چنان نابسامان باشد که تقریباً به هیچ وجه قابل فهم نباشد و از لحاظ آشفتگی زبانی به زبان پریشی دریافتی (آفازی) شبیه شود سالاد) لغات یا بی ربط گویی). از آنجا که گفتار به طور خفیف آشفته شایع و غیر اختصاصی است این نشانه باید قدری شدید باشد که ارتباط مؤثر را مختل کند. در مواردی که زمینه زبانی بیمار با بالینگر متفاوت است ارزیابی شدت نقصان گاهی دشوار خواهد بود موارد خفیف تر افکار یا کلام آشفته ممکن است در مراحل مقدماتی یا باقیمانده اسکیزوفرنی دیده شود.

رفتارهای حرکتی نابهنجار یا شدیداً آشفته شامل کاتاتونی) رفتارهای حرکتی نابهنجار یا شدیداً آشفته به اشکال مختلفی دیده میشود از حماقت کودکانه گرفته تا سراسیمگی غیر قابل پیش بینی این مشکلات در تمام انواع رفتارهای هدفمند دیده میشوند و میتوانند مشکلاتی در فعالیت های روزمره فرد ایجاد کنند. رفتار کاتاتونیک کاهش واکنش پذیری به محیط است.

این رفتار از یک مقاومت ساده در برابر دستورات منفی کاری؛ تا باقی ماندن در وضعیتهای عجیب و غریب سخت و نامناسب بدنی یا عدم پاسخ دهی کامل حرکتی و کلامی سکوت و بهت گسترش مییابد کاتاتونی گاهی به صورت بیش حرکتی بی هدف دیده میشود که دلیل خاصی نیز برای آن وجود ندارد تهییج کاتاتونیک سایر ویژگیهای کاتاتونیک عبارت اند از رفتارهای قالبی ،تکراری خیره ماندن شکلک در آوردن سکوت و پژواک كلام اگرچه در گذشته کاتاتونی را ویژه اسکیزوفرنی می پنداشتند ولی این علائم غیر اختصاصی است و در سایر اختلالات روانی نیز دیده میشود مانند اختلالات دو قطبی و افسردگی همراه با کاتاتونی همراهی کاتاتونی با بیماری های طبی نیز دیده میشود اختلال کاتاتونیک ناشی از یک بیماری طبی دیگر) علائم منفی علائم منفی مسئول بخش عمده عوارض مرتبط با اسکیزوفرنی هستند ولی در سایر اختلالات روان پریشی اهمیت کمتری دارند.

در اسکیزوفرنی دو علامت منفی از اهمیت ویژه ای برخوردارند کاهش ابراز هیجانی و بی ارادگی کاهش ابراز هیجانی کاهش ابراز هیجانات چهره ای تماس چشمی لحن یکنواخت گفتار آهنگ کلام و کاهش حرکات سر و صورت و دستها را که در حالت طبیعی به کلام بار هیجانی میدهند شامل میشود بی ارادگی به کاهش انگیزه در فعالیتهای هدفمندی اطلاق میشود که خود فرد آنها را آغاز میکند. در این حالت فرد ممکن است برای مدت مدیدی بی - علاقه بماند یا اقدامی در جهت شرکت در کارها یا فعالیت های اجتماعی نکند سایر علائم منفی شامل کم گویی، عدم احساس لذت و اجتماع گریزی هستند کم گویی (Alogia) یعنی کاهش تولید کلامی فرد بی لذتی (Anhedonia) به کاهش توانایی لذت بردن از محرکهای مثبت یا کاهش یادآوری لذتهای پیشین اطلاق می شود. اجتماع گریزی (Asociality) به بی علاقگی آشکار به تعاملات اجتماعی اشاره دارد که ممکن است با بی ارادگی در ارتباط باشد، اما ممکن است نشان دهنده امکانات محدود بیمار برای تعاملات اجتماعی نیز باشد. اختلالات این فصل اختلالات این فصل به ترتیب شدت آسیب روانی مرتب شده اند.

بالینگران در وهله نخست باید بیماریهایی را مدنظر داشته باشند که همه ملاکهای تشخیصی یک اختلال روان پریشی را ندارند یا به یک حوزه آسیب شناسی روانی محدود هستند؛ در مرحله بعدی به اختلالات با بازه زمانی محدود توجه نمایند و در پایان برای تشخیص اختلال طیف اسکیزوفرنی لازم است سایر بیماری هایی که میتوانند سبب روان پریشی شوند کنار گذاشته شود. از آنجا که اختلال شخصیت اسکیزوتایپی جزء طیف اسکیزوفرنی محسوب میشود در این فصل هم گنجانده شده است اما شرح کامل آن در فصل اختلالات شخصیت» آمده است. تشخیص اختلال شخصیت اسکیزوتایپی شامل الگوی نافذ و فراگیری از نقایص اجتماعی و بین فردی مانند کاهش توانایی برقراری ارتباطات صمیمانه تحریفهای ادراکی یا شناختی و رفتارهای عجیب و نامانوس میشود که معمولاً در اوایل بزرگسالی آغاز میشود البته در بعضی موارد علائم از دوران کودکی و نوجوانی شروع میشوند ناهنجاریهای تفکر ادراک و عقاید کمتر از حدی است که برای تشخیص اختلال روان پریشی کافی باشد.

دو اختلال وجود دارد که ناهنجاریهای آنان به یک حوزه روان پریشی محدود هستند هذیانها یا کاتاتونی، اختلال هذیانی شامل هذیانهایی است که حداقل یک ماه بدون وجود سایر علائم روان پریشی تداوم دارند کاتاتونی بعداً در این فصل شرح داده میشود و توضیحات مفصلی راجع به آن ارائه میشود. اختلال روان پریشی گذرا بیشتر از یک روز تداوم دارد و کمتر از یک ماه بهبود می یابد. اختلال اسکیزوفرنی فرم جلوه ای مانند اسکیزوفرنی دارد و فقط مدت آن با اسکیزوفرنی فرق دارد کمتر از ۶ ماه و نیازی به افت کارکرد ندارد. اسکیزوفرنی حداقل ۶ ماه طول میکشد و حداقل یک ماه آن شامل مرحلة علائم فعال بیماری می شود. در اختلال اسکیزوافکتیو یک دوره خلقی و مرحله علائم فعال اسکیزوفرنی با یکدیگر بروز میکنند و باید قبل یا پس از این هم زمانی هذیانها یا توهمات بدون علائم برجسته خلقی به مدت دست - کم دو هفته وجود داشته باشند. اختلالات روان پریشی ممکن است در اثر یک بیماری دیگر ایجاد شوند.

در اختلال روان پریشی ناشی از دارو مواد علائم روان پریشی موجود به دلیل اثرات فیزیولوژیک یک دارو یا سوء مصرف ماده یا مواجهه با سموم به وجود می آیند و پس از رفع علل آن بهبود می یابند در اختلال روان پریشی به دلیل یک بیماری طبی ،دیگر علائم روان پریشی به علت پیامدهای مستقیم فیزیولوژیک بیماری فوق به وجود می آیند. کاتاتونی در چند بیماری از جمله اختلالات عصبی رشدی روان پریشی دو قطبی افسردگی و سایر اختلالات روانی مشاهده میشود. در این فصل تشخیصهای کاتاتونی مرتبط با یک اختلال روانی دیگر مشخصه کاتاتونی اختلال کاتاتونیک ناشی از یک بیماری طبی دیگر و کاتاتونی نامعین نیز گنجانده شده است و ملاکهای تشخیصی هر سه بیماری فوق با یکدیگر شرح داده شده اند. سایر اختلالات معین و نامعین طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی برای طبقه بندی علائم روان پریشی به کار می روند که ملاکهای تشخیصی هیچ یک از اختلالات روان پریشی معین را برآورده نمی کنند یا مجموعه علائم روان پریشی هستند که در مورد آنها اطلاعات کافی وجود ندارد یا اطلاعات موجود متناقض هستند.

ارزیابی علائم و پدیده های بالینی مربوط به روان پریشی توسط بالینگر اختلالات روان پریشی ناهمگن هستند و با توجه به شدت علائم می توان جنبه های مهم بیماری از جمله میزان افت توانایی شناختی و نقایص عصبی زیستی را پیش بینی کرد. در همین راستا در بخش ابزارهای ارزیابی چارچوب دقیقی برای ارزیابی شدت علائم ارائه شده است که میتواند در طرح درمانی تصمیم گیری تشخیصی و پژوهش در زمینه ساز کارهای آسیب شناسی مفید واقع شود. همچنین بخش ۳ شامل موارد زیر می شود ارزیابیهای ابعادی علائم اولیه روان پریشی از جمله توهمات هذیانها تكلم آشفته به جز موارد مربوط به اختلالات روان پریشی ناشی از داروها و اختلالات روان پریشی ناشی از یک بیماری دیگر رفتارهای ناهنجار روانی حرکتی علائم منفی و ارزیابی های ابعادی افسردگی و شیدایی (مانیا). شدت علائم خلقی در روان پریشی ارزش تشخیصی زیادی دارد و راهنمای خوبی برای درمان است. بنابراین ارزیابی ابعادی علائم افسردگی و مانیا در تمام اختلالات روان پریشی توجه بالینگران را به آسیب خلقی و درمان متناسب با آن جلب می کند.

به علاوه مقیاسهای بخش ۳ ارزیابی ابعادی مشکلات شناختی را نیز دربر میگیرند بسیاری از افرادی که دچار اختلالات روان پریشی هستند در حوزه شناختی نقصهایی دارند که با توجه به آنها وضعیت کارکردی را میتوان پیش بینی کرد. ارزیابی بالینی عصب روان شناختی میتواند در رسیدن به تشخیص و درمان مفید باشد ولی ارزیابیهای مختصر بدون استفاده از ابزارهای سنجش عصب روان شناختی رسمی هم میتواند اطلاعاتی به ما ارائه دهد که برای اهداف تشخیصی کافی باشد. در صورت تمایل بالینگر برای استفاده از آزمونهای عصب روان شناختی رسمی این کار باید توسط کارکنان آموزش دیده صورت بگیرد. اگر از این آزمونهای رسمی استفاده نمیشود بالینگر میتواند با بهره گیری حداکثری از اطلاعات موجود بهترین تشخیص ممکن را ارائه دهد. برای تعیین کاربرد بالینی این آزمونها تحقیقات بیشتری لازم است بنابراین ارزیابیها موجود در بخش ۳ را باید الگویی ابتدایی و محرکی برای پژوهشهای آتی دانست.

ملاحظات فرهنگی در ارزیابی علائم روان پریشی با استفاده از مصاحبه ها مقیاسها و ابزارهایی که بر اساس فرهنگ فرد انطباق یافته اند و اعتباریابی شده اند و با صورت بندی مصاحبه های فرهنگی میتوان دقت تشخیصی و کیفیت برنامه درمانی را ارتقا داد به بخش ، فرهنگ و تشخیص روان - پزشکی نگاه کنید در زمان ارزیابی روان پریشی با روش تفسیری یا ارزیابی آن در زبانهای دوم و سوم، ضروری است که به استعاره های نا آشنا برچسب هذیان زده نشود. اختلال شخصیت اسکیزوتایپی ملاکهای تشخیصی و متن مربوط به شخصیت اسکیزوتایپی در فصل اختلالات شخصیت گنجانده شده است. از آنجا که در 9-ICD و 10-ICD این اختلال در طبقه اختلالات طیف اسکیزوفرنی قرار داده شده و اختلال اسکیزوتایپی نام گرفته در این فصل هم آورده شده است ولی جزئیات آن را در فصل اختلالات شخصیت 5-DSM ملاحظه نمایید. Delusional Disorder ملاک های تشخیصی وجود یک یا چند هذیان به مدت حداقل یک ماه ملاک تشخیصی A اسکیزوفرنی هرگز وجود نداشته است.

توجه اگر توهمی وجود دارد بارز نیست و در رابطه با موضوع هذیان است مثلاً احساس آلوده شدن توسط حشرات همراه با با هدیان آلودگی ناشی از هجوم حشرات صرف نظر از هذیان و پیامدهای آن سایر جنبه های کار کرد فرد مختل نیست و رفتار غیر عادی عجیب و غریبی ندارد. در صورت بروز دوره های افسردگی اساسی یا مانیا مدت آنها در مقایسه با دوره اختلال هذیانی کوتاه است. این اختلال مربوط به اثرات فیزیولوژیک یک ماده و یا یک بیماری طبی دیگر نیست و با سایر اختلالات روانی مانند اختلال بدریخت انگاری بدن یا اختلال وسواسی جبری بهتر توجیه نمی شود. مشخص کنید آیا: نوع اروتومانیک (عشقی) هنگامی که موضوع اصلی هذیان این است که فرد باور دارد شخص دیگری عاشق اوست. نوع خود بزرگ بینی این نوع فرعی در مواردی به کار میرود که موضوع اصلی هذیان اعتقاد به داشتن استعدادی چشمگیر کشف نشده یا رسیدن به کشفی بزرگ است. نوع حسادت وقتی موضوع اصلی هذیان فرد خیانت کار بودن همسر یا معشوقه اش است.

نوع گزند و آسیب در مواردی که موضوع اصلی هدیان باورهای فرد به این است که توطئه ای علیه وی در جریان است تحت تعقیب است مسموم شده است یا دارویی به وی خورانده اند سرش کلاه گذاشته اند مورد بدگویی قرار گرفته است آزارش میدهند یا برای وی پاپوش دوخته اند. نوع جسمی وقتی موضوع اصلی هذیان مربوط به حواس و کار کرد بدنی فرد است. نوع مختلط وقتی برخی از هذیانهای فوق وجود دارند. ولی هیچ کدام برتری ویژه ای نسبت به بقیه ندارند. نوع نامعین این زیرگروه وقتی به کار میرود که نوع باور هذیانی موجود را دقیقاً نمیتوان مشخص نمود یا در هیچ یک از گروه های توصیف شده فوق نمی گنجد مثلا هذیانهای انتساب بدون مؤلفه خود بزرگ بینی یا گزند و آسیب). مشخص کنید اگر با محتوای غریب اگر هذیانهای فرد مشخصاً ناممکن و غیر قابل فهم باشند و از تجارب روزمره زندگی به دست نیامده باشند، غریب تلقی میشوند مانند زمانی که بیمار فکر میکند بیگانه ای بدون اینکه زخم یا آثاری روی بدن وی باقی گذاشته باشد اعضای داخلی بدن وی را با شخص دیگری تعویض کرده است.

مشخص کنید اگر مشخصه های روند زیر فقط پس از گذشت یک سال از سیر بیماری مورد استفاده قرار می گیرند دوره نخست فعلا در دوره حاد نخستین جلوه اختلال علائم تشخیصی تعیین کننده و ملاکهای زمانی را برآورده میکند. دوره حاد یعنی دوره ای که ملاک تشخیصی بیماری کامل است. دوره نخست فعلا در فروکش نسبی فروکش نسبی مدت زمانی است که طی آن بهبودی پس از فروکش دوره قبلی تداوم داشته است و ملاک های تشخیصی بیماری در این مرحله به صورت نسبی دیده میشوند. دوره نخست فعلا در فروکش کامل فروکش کامل یعنی دوره ای پس از پایان دوره قبلی که هیچ گونه علامتی از بیماری باقی نمانده است. دوره های متعدد فعلا در مرحله حاد دوره های متعدد فعلا در فروکش نسبی دوره های متعدد فعلا در فروکش کامل مداوم علائمی که ملاکهای تشخیصی اختلال را برآورده میکنند در اکثر دوره بیماری به طور کامل باقی مانده اند و دوره هایی که در آن علائم خفیف تر و زیر آستانه ای بوده اند در مجموع کوتاه است.

نامعین شدت فعلی بیماری را مشخص نمایید اندازه گیری شدت اختلال با کمک ارزیابی کمی علائم اولیه روان پریشی از جمله هذیانها توهمات تکلم آشفته رفتارهای حرکتی- روانی ناهنجار و علائم منفی صورت می گیرد. شدت فعلی هر یک از این علائم بیشترین میزان در طی ۷ روز گذشته را میتوان بر اساس مقیاسی ۵ نمره ای از صفر وجود ندارد تا ۴ خیلی شدید نمره گذاری کرد به ابعاد شدت علائم روان پریشی که توسط بالینگر ارزیابی میشود در فصل مقیاسهای ارزیابی مراجعه نمایید. توجه تشخیص اختلال هذیانی میتواند بدون استفاده از شاخص شدت صورت گیرد. انواع فرعی در نوع اروتومانیک موضوع اصلی هذیان بیمار این است که شخص دیگری عاشق وی شده است و معمولاً این فرد نسبت به بیمار از طبقه بالاتر اجتماعی برخوردار است (مثلاً فردی مشهور یا دارای جایگاهی بالاتر در محیط کار ولی گاهی کاملاً غریبه است. معمولاً بیمار برای برقراری ارتباط با موضوع هذیان تلاش زیادی به خرج میدهد در نوع خود بزرگ بینی فرد اعتقاد راسخی به داشتن استعداد دانش یا اکتشافات فوق العاده دارد.

در مواردی با شیوع کمتر بیمار معتقد است که یا با فرد برجسته ای ارتباط دارد یا خود آن فرد است در این موارد شخص واقعی را شیاد تلقی میکند گاهی هذیانهای خود بزرگ بینی محتوای مذهبی دارند در نوع حسادت موضوع اصلی هذیان بی وفایی و خیانت شریک زندگی است. این باور بدون هیچ دلیل مستندی و فقط بر اساس برداشتهای غلط از برخی شواهد بی اهمیت (مانند بی نظمی لباسها به وجود میآید شخص مبتلا در اکثر موارد با همسر یا معشوقه اش درگیر میشود و به نحوی تلاش میکند در این خیانت خیالی مداخله نماید در نوع گزند و آسیب فرد مبتلا معتقد است که دیگران علیه وی توطئه می کنند فریبش میدهند علیه اش جاسوسی میکنند تعقیبش می کنند مسموش میکنند بدنامش میکنند اذیت و آزارش میکنند یا مانع رسیدن به اهداف بلند مدتش میشوند. بی حرمتی جزئی بزرگ نمایی میشود و در مرکز نظام هذیانی فرد قرار میگیرد. گاهی این افراد برای دادخواهی و کسب آرامش اقدامات قانونی و قضایی متعددی انجام میدهند افراد مبتلا به هذیان گزند و آسیب اغلب تندخو و عصبی هستند و گاهی در برابر کسانی که معتقدند آنها را ناراحت کرده اند دست به خشونت می زنند.

هذیان جسمی در ارتباط با حواس و اعمال بدن است و به چند شکل دیده میشود. در شایع ترین شکل آن فرد معتقد است بدنش بوی خیلی بدی میدهد یا توسط هجوم حشرات دچار بیماری پوستی یا بیماری عفونی شده است؛ دچار انگل داخلی است؛ برخی از قسمتهای بدنش بدریخت و زشت است؛ یا بعضی از قسمتهای بدنش کار نمی کنند. ویژگیهای تشخیصی ویژگی اصلی اختلال هذیانی وجود یک یا چند هذیان برای مدت حداقل یک ماه است ملاک .

( اگر فرد در دوره ای دارای علائمی باشد که ملاک A اسکیزوفرنی را برآورده کند دیگر هیچگاه در مورد وی تشخیص اختلال هذیانی مصداق پیدا نمی کند ملاک (B) صرف نظر از اثر مستقیم هذیانها نقایص موجود در کار کرد اجتماعی - روان شناختی فرد خیلی محدودتر از آن چیزی است که در سایر اختلالات روان پریشی دیده میشود و رفتار فرد آن چنان غیر عادی و غریب نیست ملاک (C) اگر دوره های خلقی همزمان با هذیانها روی دهند، مجموع مدت این دوره های خلقی در مقایسه با کل دوره های هذیانی کوتاه است ملاک .. هذیانها را نمیتوان به اثرات فیزیولوژیک یک ماده مانند کوکائین یا یک بیماری طبی دیگر مانند بیماری آلزایمر نسبت داد و توسط یک بیماری روانی دیگر مانند اختلال بدریخت انگاری بدن یا اختلال وسواسی جبری بهتر توجیه نمود ملاک (E) علاوه بر پنج حوزه علامتی که در ملاکهای تشخیصی گنجانده شده اند برای افتراق اختلال هذیانی از سایر اختلالات طیف اسکیزوفرنی ارزیابی حوزه شناختی و علائم مانیا و افسردگی نیز از اهمیت به سزایی برخوردار است. در حالی که هذیانها مؤلفه اساسی اختلال هذیانی اند توهمات و علائم منفی به آن اندازه شایع نیستند و نابه سامانی در این اختلال نادر است.

طبق تعریف وجود کاتاتونی به همراه توهمات تشخیص اختلال هذیانی را منتفی میکند زیرا این حالت ملاک A اسکیزوفرنی را برآورده میکند در زیر گروهی از این اختلال علائم افسردگی بارز هستند اما نقص شناختی و مانیا به ندرت دیده میشود. ویژگی های مرتبط که تشخیص را تأیید میکنند باورهای هذیانی و اختلال هذیانی میتواند سبب بروز مشکلات زناشویی شغلی و اجتماعی گردند افراد مبتلا قادرند به شکلی واقع بینانه راجع به عقاید غیر منطقی دیگران نظر بدهند ولی در مورد خودشان قادر به پذیرش غیر واقعی بودن عقایدشان نیستند (یعنی ممکن است بینش واقعیت بنیاد داشته باشند اما بینش حقیقی ندارند بسیاری از این افراد به تدریج تحریک پذیر یا کج خلق میشوند که معمولاً واکنشی به باورهای هذیانی شان است خشم و رفتارهای خشن در انواع اروتومانیک حسادت و گزند و آسیب شایع است گاهی فرد درگیر رفتارهای دادخواهی یا ستیزه جویانه میشود مانند ارسال صدها نامه در اعتراض به حکومت پیامدهای قانونی در نوع اروتومانیک و حسادت اختلالات هذیانی زیاد دیده میشود. شیوع شیوع طول عمر اختلالات هذیانی حدود ۰٫۲ درصد تخمین زده میشود و نوع گزند و آسیب شایع ترین نوع است.

اختلال هذیانی نوع حسادت احتمالاً در مردها شایع تر است ولی تفاوت جنسیتی عمده ای در شیوع کلی اختلال هذیانی دیده نمیشود. بروز و سیر به طور متوسط کارکرد کلی معمولاً بهتر از آن چیزی است که در اسکیزوفرنی دیده میشود اگر چه معمولاً تشخیص تغییر نمی کند تعدادی از بیماران دچار اسکیزوفرنی میشوند. یک سوم افرادی که دارای اختلال هذیانی ۳-۱ ماهه هستند در نهایت تشخیص اسکیزوفرنی دریافت میکنند در حالی که اگر طول - مدت اختلال بیش از ۶۱۲ ماه باشد تشخیص اختلال هذیانی با احتمال کمتری تغییر میکند با وجود اینکه اختلال هذیانی در جوانان نیز گزارش شده است اما این اختلال اکثراً در افراد مسن تر دیده میشود. عوامل خطر و پیش آگهی عوامل ژنتیک و فیزیولوژیک ارتباط خانوادگی اختلال هذیانی با اسکیزوفرنی و اختلال شخصیت اسکیزوتایپی زیاد است. مسائل تشخیصی مرتبط با فرهنگ هنگام بررسی وجود احتمال اختلال هذیانی باید به زمینه فرهنگی و مذهبی فرد دقت نمود.

محتوای هذیانها نیز در فرهنگهای مختلف فرق میکنند؛ در حقیقت برخی از باورهای سنتی که برای فرهنگهای غربی نا آشنا است ممکن است هذیانی به نظر برسد بنابراین زمینه فرهنگی این باورها باید با دقت بررسی شوند ماهیت و محتوای هذیانها ممکن است در بین گروه های فرهنگی مختلف تفاوت داشته باشد. پیامدهای کارکردی اختلال هذیانی مشکلات کارکردی در اختلال هذیانی معمولاً خیلی کمتر از سایر اختلالات روان پریشی است گرچه در برخی از بیماران این نقایص چشمگیر و شامل کار کرد ضعیف شغلی و انزوای اجتماعی است. زمانی که کار کرد اجتماعی روانی ضعیف است اغلب باورهای هذیانی نقش برجسته ای در این زمینه بازی می کنند. یک ویژگی شایع در افراد مبتلا به اختلال هذیانی این است که ظاهر و رفتار آنان در مواقعی که درباره عقاید هذیانی - شان بحث نمیکنند یا بر طبق این عقاید عمل نمی کنند، عادی است. مردانی که دارای اختلال هذیانی هستند معمولاً علائمی وخیم تر و عملکردی ضعیف تر نسبت به زنان دارند.

تشخیص افتراقی اختلال وسواسی - جبری و اختلالات مرتبط اگر فرد اعتقادی راسخ دارد که باورهای مربوط به اختلال وسواسی جبری وی کاملاً درست است بهتر است به جای طرح تشخیص اختلال هذیانی اختلال وسواسی جبری با مشخصه فاقد بینش باورهای هذیانی را مطرح نمود. به همین صورت در فرد مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن نیز اگر فرد اعتقادی راسخ داشته باشد که باورهایش در خصوص اختلال بدریخت انگاری بدن کاملاً درست است بهتر است به جای مطرح کردن تشخیص اختلال هذیانی از تشخیص اختلال بدریخت انگاری بدن با مشخصه فاقد بینش باورهای هذیانی استفاده نمود. دلیریوم اختلال عصبی شناختی عمده اختلال روان پریشی ناشی از یک بیماری طبی دیگر افراد مبتلا به این اختلالات گاهی علائمی دارند که شبیه اختلال هذیانی است. برای مثال هذیان ساده گزند و آسیب موجود در بطن یک اختلال عصبی شناختی عمده باید به شکل اختلال عصبی شناختی عمده با آشفتگی رفتاری تشخیص گذاری شود.

اختلال روان پریشی ناشی از دارو مواد در نگاهی مقطعی گاهی علائم اختلال روان پریشی ناشی از دارو مواد مانند علائم اختلال هذیانی هستند و برای افتراق این دو باید ارتباط زمانی بین مصرف مواد و شروع و سیر باورهای هذیانی را بررسی نمود. اختلال اسکیزوفرنی و اسکیزوفرنی فرم : نبود سایر علائم مشخصه مرحله حاد اسکیزوفرنی سبب افتراق اختلال هذیانی از موارد فوق میشود همچنین ویژگی هذیانها به تمایز اسکیزوفرنی از اختلال هذیانی کمک می کند. در اسکیزوفرنی هذیانها نابه سامانی بیشتری دارند به انسجام درونی منطقی بودن و نظام مند بودند هذیانها اشاره دارد در حالی که در اختلال هذیانی هذیانها راسخ تر هستند به میزان باورمندی فرد به واقعیت هذیان اشاره دارد ابعاد گسترده تری دارند به میزان گستردگی هذیانها در ابعاد مختلف زندگی فرد اشاره دارد و فشار بیشتری اعمال میکنند به میزان دغدغه - مندی و اشتغال ذهنی فرد به هذیان اشاره دارد. اختلالات افسردگی و دو قطبی و اسکیزوافکتیو این اختلالات را میتوان بر اساس ارتباط زمانی بین آشفتگی های خلقی و هذیانها و شدت علائم خلقی از اختلال هذیانی متمایز کرد.

اگر هذیانها منحصراً در دوره های خلقی دیده شوند تشخیص اختلال افسردگی یا دو قطبی با ویژگی های روان پریشی مناسب است. علائم خلقی که ملاک های کامل تشخیصی را برای یک دوره خلقی برآورده میکنند گاهی بر اختلال هذیانی اضافه میشوند در این موارد تشخیص اختلال هذیانی فقط در مواردی صحیح است که مجموع تمام دوره های خلقی در مقایسه با کل دوره اختلال هذیانی کوتاه باشد. در غیر این صورت تشخیص سایر اختلالات معین یا نامعین طیف اسکیزوفرنی و اختلال روان پریشی همراه با اختلال افسردگی معین دیگر اختلال افسردگی نامعین اختلال دوقطبی و اختلال مربوط معین دیگر یا اختلال دو قطبی و اختلال مرتبط نامعین مناسب تر است. اختلال روان پریشی گذرا Brief Psychotic Disorder ملاکهای تشخیصی وجود یک یا چند علامت زیر حداقل یکی از علائم باید ۱ ۲ یا ۳ باشد: هذیان ها توهمات گفتار آشفته مثلاً از خط خارج شدن یا بی ربطی (کلام .۴ رفتار آشفته بارز یا کاتاتونیک توجه اگر علامتی از نظر فرهنگی پذیرفته است آن را لحاظ نکنید. مدت دوره این اختلال حداقل یک روز و حداکثر کمتر از یک ماه است و در نهایت بیمار به صورت کامل به سطح عملکرد قبل از بیماری خود بر می گردد.

اختلال موجود را نمیتوان با یک اختلال افسردگی اساسی یا دو قطبی با ویژگیهای روان پریشی یا یک اختلال روان پریشانه دیگر مانند اسکیزوفرنی یا کاتاتونی توجیه نمود و در اثر تأثیر فیزیولوژیک یک ماده مانند سوء مصرف مواد یا یک دارو یا یک بیماری طبی دیگر ایجاد نشده است. مشخص کنید اگر همراه با عامل (عوامل استرس زای آشکار روان پریشی واکنشی گذرا اگر علائم در پاسخ به وقایعی ایجاد شده باشند که به تنهایی یا با یکدیگر برای بیمار یا برای تقریباً هر کسی با فرهنگ مشابه استرس زا باشد. بدون عامل عوامل استرس زای آشکار در صورتی که علائم در واکنش به وقایعی ایجاد نشده باشد که به تنهایی یا با یکدیگر برای بیمار یا برای تقریباً هر کسی با فرهنگ مشابه استرس زا باشد. با شروع پس از زایمان اگر علائم در حین بارداری یا ۴ هفته پس از زایمان شروع شده باشند. مشخص کنید اگر همراه با کاتاتونی به ملاکهای کاتاتونی مرتبط با یک اختلال روانی دیگر مراجعه کنید نکته کد گذاری برای اشاره به وجود کاتاتونی همزمان از کد (۴۰۶٫۱) کاتاتونیای مرتبط با اختلال روان پریشی گذرا به صورت جداگانه استفاده نمایید.

تشدت فعلی اختلال را مشخص نمایید شدت اختلال با کمک ارزیابی کمی علائم اولیه روان پریشی از جمله هذیانها توهمات گفتار آشفته رفتارهای ناهنجار روانی حرکتی و علائم منفی تعیین میشود. شدت فعلی هر یک از علائم بیشترین شدت در هفت روز گذشته بر اساس یک مقیاس پنج درجه ای از صفر وجود ندارد تا چهار وجود دارد و شدید است سنجیده میشود به ابعاد شدت علائم روان پریشی که توسط بالینگر ارزیابی میشود مقیاسهای ارزیابی مراجعه نمایید. توجه تشخیص اختلال روان پریشی گذرا را میتوان بدون استفاده از مشخصه شدت گذاشت.

ویژگی های تشخیصی ویژگی اصلی اختلال روان پریشی گذرا این است که آشفتگی مزبور با حضور حداقل یکی از علائم مثبت زیر شروع میشود هذیان توهم گفتار آشفته مانند از خط خارج شدن و بی ربط گویی (مکرر یا رفتار روانی حرکتی ناهنجار از جمله کاتاتونی ملاک (۸) هر دوره بیماری حداقل یک روز اما کمتر از یک ماه طول میکشد و فرد نهایتاً به صورت کامل به سطح کارکردی قبل از بیماری خود برمی گردد ملاک (B) اختلال مذکور توسط اختلال افسردگی یا دو قطبی با ویژگی های روان پریشی اسکیزوافکتیو یا اسکیزوفرنی بهتر توجیه نمیشود و به دلیل اثرات فیزیولوژیک یک ماده مانند توهم زاها یا یک بیماری طبی دیگر مانند خون ریزیی زیر سخت شامه ای نیست ملاک (C) علاوه بر پنج حوزه علامتی که در ملاکهای تشخیصی مشخص شده اند برای تمایز بین انواع اختلالات طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی باید به ارزیابی حوزه های شناختی و علائم افسردگی و مانیا نیز توجه کافی مبذول داشت. ویژگی های مرتبط که تشخیص را تأیید میکنند به طور معمول افراد مبتلا به اختلال روان پریشی گذرا دچار آشوب هیجانی و سردرگمی گسترده ای می شوند. تغییرات سریع از یک حالت عاطفی شدید به دیگری شایع است.

گرچه دوره بیماری کوتاه است اما افت کار کرد فرد ممکن است زیاد باشد و برای اطمینان از اینکه نیازهای بهداشتی و تغذیه ای فرد تأمین میشوند و برای اینکه فرد از پیامدهای قضاوت نادرست نقایص شناختی یا عمل کردن بر اساس هذیانها مصون بماند، ممکن است نظارت ضروری باشد احتمال خودکشی به خصوص در دوره حاد بیماری بیشتر از حد معمول است. شیوع شیوع اختلال روان پریشی گذرا برای اولین دوره روان پریشی در بسیاری از کشورها ۲ تا ۷ درصد است. بروز و سیر اختلال روان پریشی گذرا ممکن است در نوجوانی و اوایل بزرگسالی بروز کند ولی در تمام طول عمر میتواند دیده شود. میانگین سن بروز علائم اواسط دهه چهارم عمر است. طبق تعریف برای تشخیص قطعی اختلال روان پریشی گذرا باید همه علائم در عرض کمتر از یک ماه کاملاً برطرف شوند و فرد به سطح کارکردی قبل از ابتلا به بیماری برگردد. در بعضی از موارد مدت علائم روان پریشی واقعاً کوتاه است مثلاً فقط چند روز) اگرچه طبق تعریف اختلال روان پریشی گذرا در کمتر از یک ماه فروکش میکند اما بعد از آن بیش از ۵۰ درصد افراد تجربه عود خواهند داشت.

با وجود احتمال عود پیامدها از نظر شدت علائم و عملکرد اجتماعی برای بسیاری از افراد ناگوار نیست. در نیمی از افرادی که بر اساس DSM-IV تشخیص اختلال روان پریشی گذرا و بر اساس 10-ICD تشخیص اختلال روان پریشی حاد و موقت دریافت میکنند برچسب تشخیصی تغییر میکند؛ این تشخیص در اغلب مواقع به اختلالات طیف اسکیزوفرنی و در موارد نادر به اختلالات خلقی و سایر اختلالات روانی تغییر می یابد. مسائل تشخیصی مرتبط با فرهنگ متمایز کردن علائم اختلال روان پریشی گذرا از الگوهای پاسخ - دهی که به لحاظ فرهنگی مجاز هستند اهمیت زیادی دارد. برای مثال در برخی از جشنهای مذهبی فرد ممکن است ادعا کند صداهایی میشنود اما این صداها تداومی ندارند و از نظر اکثریت مردم آن جامعه ناهنجار تلقی نمیشوند. در بسیاری از فرهنگها رایج است که بستگان داغدیده روح عزیز تازه از دست رفته را ببینند از او بشنوند و با او تعامل کنند بدون اینکه به اختلال روانی دچار شوند به علاوه آگاهی از زمینه فرهنگی و مذهبی افراد برای تمایز باورهای طبیعی از هذیانها نیز اهمیت زیادی دارد.

تشخیص افتراقی سایر بیماریهای طبی بیماریهای طبی گوناگونی می توانند با علائم روان پریشی کوتاه مدت همراه باشند. وقتی شواهد به دست آمده از شرح حال معاینه جسمی یا نتایج آزمایشگاهی دلالت بر این دارند که هذیانها یا توهمات موجود ناشی از اثرات مستقیم یک بیماری طبی مشخص مانند سندرم کوشینگ تومور مغزی هستند تشخیص اختلال روان پریشی ناشی از یک بیماری طبی دیگر یا دلیریوم تشخیص مناسبی خواهد بود به بخش اختلال روان پریشی ناشی از یک بیماری طبی دیگر که در صفحات بعد این فصل موجود است مراجعه نمایید. اختلالات مرتبط با مواد برای افتراق اختلال روان پریشی گذرا از اختلال روان پریشی ناشی از مواد دارو دلیریوم ناشی از مواد و مسمومیت با مواد باید ماده ای مانند یک دارو مواد سوء مصرفی تماس با سموم به عنوان علتی برای علائم روان پریشی موجود شناسایی گردد به بخش «اختلال روان پریشی ناشی از دارو مواد در صفحات بعدی این فصل مراجعه شود. نتایج آزمایشگاهی مانند بررسی دارو در ادرار یا اندازه گیری سطح الکل خون در تعیین این موضوع مفید باشند. بررسی دقیق سابقه مصرف مواد با توجه به ارتباط زمانی بین مصرف ماده و بروز علائم و نوع ماده مصرفی نیز اهمیت دارند.

اختلالات افسردگی و دو قطبی اگر علائم روان پریشی با یک دوره خلقی بهتر توجیه شود نباید تشخیص اختلال روان پریشی گذرا را مطرح نمود یعنی علائم روان پریشی منحصراً در دوره افسردگی اساسی مانیا یا دوره مختلط رخ می دهند. سایر اختلالات روان پریشی اگر علائم روان پریشی یک ماه یا بیشتر ادامه پیدا کنند با توجه به سایر علائم موجود تشخیصهای اسکیزوفرنی فرم اختلال هذیانی افسردگی با ویژگیهای روان پریشی اختلال دو قطبی با ویژگی های روان پریشی یا سایر اختلالات معین یا نامعین طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی مطرح میشود. در مواقعی که علائم روان پریشی قبل از یک ماه در پاسخ به درمان موفقیت - آمیز با دارو کاهش پیدا کرده باشد تشخیص افتراقی بین اختلال روان پریشی گذرا و اختلال اسکیزوفرنی فرم امری دشوار است. باید به این مسئله نیز دقت نمود که یک اختلال عود کننده (مانند دو قطبی تشدید علائم حاد اسکیزوفرنی میتواند عامل عودهای مکرر حملات روان پریشی باشد.

تمارض و اختلالات ساختگی یک دوره اختلال ساختگی با علائم و نشانه های روان شناختی غالب میتواند ظاهری شبیه اختلال روان پریشی گذرا داشته باشد ولی در این موارد شواهدی وجود دارد که نشان میدهد علائم عامدانه ایجاد شده اند. وقتی فرد متمارض علائم آشکار روان پریشی را تقلید می کند شواهدی دال بر تقلبی بودن علائم و اهداف مشخص وجود دارد. اختلالات شخصیت در برخی افراد مبتلا به اختلال شخصیت عوامل استرس زای روانی اجتماعی می توانند موجب تسریع دوره های کوتاه مدت علائم روان پریشی شوند. این علائم معمولاً موقتی هستند و تشخیص مجزایی را ایجاب نمی کنند. اگر علائم روان پریشی بیش از یک روز ادامه یابند تشخیص اضافی اختلال روان پریشی گذرا می تواند مناسب باشد. اختلال اسکیزوفرنی فرم Schizophreniform Disorder ملاکهای تشخیصی . وجود دو یا چند مورد از ملاکهای زیر که هر کدام در بخش قابل توجهی از یک دوره یک ماهه یا کمتر در صورت درمان موفق وجود داشته اند حداقل یکی از علائم ۲۰۱ یا ۳ باید وجود داشته باشد.

۱ هدیان توهمات گفتار آشفته مانند از خط خارج شدن ها با بی ربطی کلام) رفتار آشفته بارز یا کاتاتونیک ه علائم منفی یعنی کاهش ابراز هیجانی یا بی ارادگی هر دوره بیماری حداقل یک ماه ولی کمتر از ۶ ماه ادامه می یابد. در مواردی که برای تشخیص گذاری نمی توان منتظر بهبودی ماند باید موقتی بودن آن ذکر گردد. اختلال اسکیزوافکتیو و اختلال افسردگی یا دو قطبی همراه با ویژگیهای روان پریشی کنار گذاشته شده اند زیرا (۱) هم زمان با مرحله فعال علائم هیچ گونه حملات افسردگی اساسی یا مانیا وجود نداشته است یا (۲) اگر دوره خلقی در مرحلة فعال علائم وجود داشته است در مقایسه با مجموع دوره مراحل فعال و باقیمانده بیماری خیلی کوتاه بوده است. D اختلال مذکور به دلیل اثرات فیزیولوژیک یک ماده مانند مواد سوء مصرفی یک دارو یا یک بیماری طبی دیگر نیست.

مشخص کنید اگر همراه با ویژگی های پیش آگهی خوب این مشخصه به وجود حداقل دو ویژگی زیر نیاز دارد: شروع نسبتاً سریع علائم روان پریشی در مدت ۴ هفته پس از بروز اولین تغییرات مشهود در رفتار و کار کرد روزمره فرد؛ سردرگمی یا گیجی و منگی عملکرد اجتماعی و شغلی خوب قبل از بیماری و نبود عاطفه کند یا سطحی بدون ویژگی های پیش آگهی خوب این مشخصه وقتی به کار می رود که دو یا چند ویژگی فوق وجود نداشته باشند. مشخص کنید اگر همراه با کاتاتونی به ملاکهای کاتاتونی مرتبط با یک اختلال روانی دیگر مراجعه کنید نکته کد گذاری برای اشاره به وجود کاتاتونی همزمان از کد (۴۰۶٫۱) برای کاقانونی اختلال اسکیزوفرنی فرم استفاده نمایید. شدت فعلی بیماری را مشخص نمایید شدت بیماری با استفاده از ارزیابیهای کمی علائم اولیه روان پریشی از جمله هذیانها توهمات گفتار نابسامان (اشفته) رفتارهای ناهنجار روانی حرکتی و علائم منفی تعیین می شود. شدت هر یک از علائم جداگانه بیشترین شدت در هفت روز گذشته بر اساس مقیاس ۵ نمره ای از صفر وجود ندارد تا چهار (شدید) سنجیده میشود به ابعاد شدت علائم روان پریشی که توسط بالینگر ارزیابی میشود در فصل «مقیاس های ارزیابی مراجعه نمایید.

نکته تشخیص اختلال اسکیزوفرنی فرم بدون استفاده از مشخصه شدت هم امکان پذیر است. نکته برای آگاهی بیشتر در مورد ویژگیهای مؤید تشخیص بروز و سیر عوامل مربوط به سن مسائل تشخیصی مرتبط با فرهنگ مسائل تشخیصی مرتبط با جنسیت تشخیص افتراقی و هم ابتلایی به بخشهای مربوط در مبحث اسکیزوفرنی مراجعه کنید. ویژگی های تشخیصی علائم اصلی اختلال اسکیزوفرنی فرم مشابه علائم اسکیزوفرنی است ملاک (A) و افتراق این دو از هم فقط بر اساس طول مدت بیماری امکان پذیر است کل مدت بیماری از جمله دوره مقدماتی فعال و باقیمانده حداقل یک ماه و حداکثر کمتر از ۶ ماه است ملاک (B در واقع طول مدت اختلال اسکیزوفرنی فرم حد واسط بین مدت اختلال روان پریشی گذرا که بیشتر از یک روز و کمتر از یک ماه است و اسکیزوفرنی است که حداقل ۶ ماه طول میکشد. تشخیص اختلال اسکیزوفرنی فرم با توجه به دو شرط زیر امکان پذیر است -۱ وقتی که یک دوره بیماری بین ۱ تا ۶ ماه طول میکشد و فرد در این مدت کاملاً بهبود می یابد. ۲ وقتی فرد هنوز واجد علائم تشخیص اسکیزوفرنی هست ولی هنوز مدت ۶ ماه به پایان نرسیده است.

در این موارد ضمن تشخیص گذاری اسکیزوفرنی فرم از کلمه «موقتی» استفاده می شود چون اطمینانی از بهبودی کامل فرد در مدت ۶ ماه وجود ندارد. اگر بیماری بیشتر از ۶ ماه ادامه یافت تشخیص را به اسکیزوفرنی تغییر میدهیم. ویژگی تشخیصی بعدی اختلال اسکیزوفرنی فرم عدم نیاز به ملاک افت کارکرد شغلی و اجتماعی فرد است. در حالی که امکان چنین افتی وجود دارد ولی برای تشخیص گذاری ضروری نیست. علاوه بر پنج حوزه علامتی که در ملاک های تشخیصی مشخص شده اند برای ایجاد تمایز بین انواع اختلالات طيف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی باید به ارزیابی حوزه های شناختی و علائم افسردگی و مانیا نیز توجه کافی مبذول داشت. ویژگیهای مرتبط که تشخیص را تأیید میکنند مانند اسکیزوفرنی در حال حاضر هیچ آزمون روان سنجی یا آزمایشگاهی خاصی برای اختلال اسکیزوفرنی فرم وجود ندارد. مکانهای متعددی در مغز وجود دارد که در پژوهشهای عصب فیزیولوژیکی، عصب آسیب شناختی و تصویر برداری عصبی دچار ناهنجاری هایی بوده است ولی هیچ یک از آنها ارزش تشخیصی ندارند. شیوع به نظر میرسد میزان بروز اختلال اسکیزوفرنی فرم در محیط - های فرهنگی اجتماعی مختلف شبیه اسکیزوفرنی باشد.

در آمریکا و سایر کشورهای توسعه یافته میزان بروز آن کم است و حتی شاید تا پنج برابر کمتر از اسکیزوفرنی باشد. میزان بروز احتمالاً در کشورهای در حال توسعه بالاتر باشد به ویژه نوعی که همراه با ویژگی های پیش آگهی «خوب» است. در برخی از این کشورها شیوع اسکیزوفرنی فرم ممکن است برابر با اسکیزوفرنی باشد. بروز و سیر سیر اختلال اسکیزوفرنی فرم شبیه اسکیزوفرنی است. حدود یک سوم کسانی که در ابتدا تشخیص اسکیزوفرنی فرم «موقت» دریافت میکنند در عرض مدت ۶ ماه به طور کامل بهبود می یابند و تشخیص نهایی همان اسکیزوفرنی فرم باقی میماند و اکثریت دو سوم باقیمانده نهایتاً تشخیص اسکیزوفرنی یا اسکیزوافکتیو دریافت میکنند. عوامل خطرساز و عوامل مربوط به پیش آگهی ژنتیک و فیزیولوژیکی احتمال بروز اسکیزوفرنی در خویشاوندان افراد مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی فرم بیشتر از حد عادی است. پیامدهای کارکردی اختلال اسکیزوفرنی فرم در اکثر افراد مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی فرم که نهایتاً تشخیص اسکیزوفرنی یا اسکیزوافکتیو به آنها داده میشود پیامدهای کارکردی شبیه آن چیزی است که در این اختلالات دیده میشود.

اغلب افراد در چند زمینه عملکرد روزمره از جمله تحصیل یا کار ارتباطات بین فردی و مراقبت های فردی دچار کژکاری میشوند گروهی از بیماران اسکیزوفرنی فرم که بهبود می یابند کار کرد بهتری خواهند داشت.

تشخیص افتراقی سایر اختلالات روانی و بیماریهای طبی علائم روان پریشی در تعداد زیادی از بیماریهای طبی و روانی دیده میشوند و باید در تشخیصهای افتراقی اختلال اسکیزوفرنی فرم در نظر گرفته شوند این موارد عبارت اند از اختلال روان پریشی ناشی از یک بیماری طبی دیگر یا ناشی از درمان دارویی آن؛ دلیریوم یا اختلال عصبی شناختی عمده؛ اختلال روان پریشی ناشی از مواد دارو یا دلیریوم؛ و افسردگی یا اختلال دو قطبی همراه با ویژگیهای روان پریشی اختلال اسکیزوافکتیو؛ سایر اختلالات معین یا نامعین اختلال دو قطبی و اختلالات مرتبط اختلال افسردگی یا دو قطبی همراه با ویژگی های کاتاتونیک اسکیزوفرنی اختلال هذیانی سایر اختلالات معین و اختلال نامعین طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی؛ اختلال شخصیت اسکیزوئید پارانویید و اسکیزوتایپی اختلال طیف در خودماندگی اختلالاتی که در دوران کودکی با گفتار نابسامان (آشفته) تظاهر میکنند؛ اختلال PTSD OCD ADHD؛ و آسیب های مغزی ناشی از ضربه

از آنجا که ملاکهای تشخیصی اسکیزوفرنی و اختلال اسکیزوفرنی فرم فقط از نظر مدت بیماری متفاوتند مطالب مربوط به تشخیص افتراقی اسکیزوفرنی در مورد اختلال اسکیزوفرنی فرم هم کاربرد دارد.

اختلال روان پریشی گذرا تفاوت این دو اختلال در مدت آنها است. اختلال روان پریشی گذرا کمتر از یک ماه طول می کشد. اسکیزوفرنی Schizophrenia ملاکهای تشخیصی وجود دو یا چند مورد از علائم زیر که هر کدام در بخش قابل توجهی از یک دوره یک ماهه یا کمتر اگر درمان موفق بوده است وجود داشته اند وجود حداقل یکی از علائم (۱) (۲) یا (۳) ضروری است. ۱ هذیانها توهمات گفتار آشفته مثلاً از خط خارج شدن یا بی ربط گویی مکرر) .۴ رفتار بسیار آشفته با کاتاتونیک .

علائم منفی یعنی کاهش ابراز هیجانی یا بی ارادگی در مدت زمان قابل ملاحظه ای از شروع اختلال، سطح کار کرد فرد در یک یا چند زمینه عمده از جمله شغل روابط بین فردی یا مراقبت شخصی به شکل قابل ملاحظه ای به سطحی پایین تر از قبل از بیماری تنزل پیدا می کند در صورتی که اختلال از دوران کودکی یا نوجوانی شروع شده باشد فرد به سطح مورد انتظار پیشرفتهای تحصیلی شغلی یا بین فردی نخواهد رسید نشانه های مداوم اختلال حداقل به مدت ۶ ماه ادامه پیدا میکنند در این دوره شش ماهه باید علائم مطابق ملاک تشخیصی A علائم مرحله فعال به مدت حداقل یک ماه یا کمتر اگر با موفقیت درمان شده باشد وجود داشته باشند و میتواند شامل دوره علائم مقدماتی با باقیمانده نیز باشد. در مرحله مقدماتی یا باقیمانده نشانه های اختلال اغلب فقط به صورت علائم منفی هستند یا ممکن است دو یا چند علامت مثلاً باورهای عجیب تجارب ادراکی غیر عادی از ملاک تشخیصی A به شکل خفيف مشاهده شود.

بر اساس یکی از دلایل زیر اختلال اسکیزوافکتیو و افسردگی یا دو قطبی با ویژگیهای روان پریشی کنار گذاشته شده اند ۱ هیچ دوره افسردگی اساسی یا مانیا هم زمان با مرحلة علائم فعال رخ نداده است -۲- در صورت بروز دوره های خلقی در حین مرحله علائم فعال مدت کلی این دوره ها در مقایسه با مجموع دوره های فعال و باقیمانده بیماری کوتاه است. این اختلال به دلیل اثرات مستقیم فیزیولوژیک مصرف یک ماده مانند ماده سوء مصرفی دارو یا یک بیماری طبی دیگر ایجاد نشده است. اگر سابقه اختلال طیف در خودماندگی یا یک اختلال ارتباطی دوران کودکی وجود دارد، تشخیص اضافی اسکیزوفرنی تنها زمانی مطرح میشود که هذیانها یا توهمات بارز به اضافه سایر علائم ضروری اسکیزوفرنی حداقل یک ماه در صورت درمان موفقیت آمیز کمتر وجود داشته باشند. مشخص کنید اگر مشخصه های سیر طولی زیر را فقط زمانی میتوان به کار برد که حداقل یک سال از شروع اختلال گذشته باشد و این مشخصه ها با ملاکهای تشخیصی سیر بیماری تضاد نداشته باشند. دوره نخست فعلاً در مرحله حاد اولین جلوه اختلال ملاکهای تشخیصی نشانه و زمان را برآورده میکند. مرحله حاد دوره زمانی است که ملاکهای علائم به صورت کامل وجود دارد.

دوره نخست فعلاً در فروکش نسبی فروکش نسبی مدت زمانی است که در طول آن بهبود بعد از دوره قبلی حفظ شده است و ملاکهای توصیف کننده اختلال تا حدی وجود دارند. دوره نخست فعلا در فروکش کامل مدت زمان پس از دوره قبلی است که طی آن هیچ گونه علامت اختصاصی برای اختلال وجود ندارد. دوره های متعدد فعلاً در مرحله حاد پس از بروز حداقل دو دوره بیماری مثلاً بعد از دوره نخست یک دوره بهبودی و حداقل یک بار عود میتوان بیماری را راجعه در نظر گرفت. دوره های متعدد فعلاً در فروکش نسبی دوره های متعدد فعلاً در فروکش کامل مداوم علائمی که ملاکهای تشخیصی بیماری را برآورده میکنند در اکثر مدت دوره بیماری وجود دارند به طوری که دوره های با علائم زیر آستانه ای در مجموع نسبت به کل دوره بیماری خیلی کوتاه هستند. نامعین مشخص کنید اگر همراه با کاتاتونی به ملاکهای کاتاتونی مرتبط با یک بیماری روانی دیگر مراجعه نمایید نکته کدگذاری جهت مشخص نمودن وجود کاتاتونیای همزمان از کد اضافه ۲۰۶٫۱ کاتاتونیای همراه با اسکیزوفرنی استفاده نمایید. شدت فعلی بیماری را مشخص نمایید.

شدت بیماری با استفاده از ارزیابی کمی علائم اولیه روان پریشی از جمله هذیانها ،توهمات گفتار آشفته رفتار روانی حرکتی نابهنجار و علائم منفی تعیین میشود. برای تعیین شدت فعلی هر یک از علائم موجود خیلی شدید در هفت روز گذشته میتوان از مقیاس پنج نمره ای که از صفر وجود ندارد تا چهار وجود دارد و شدید است نمره گذاری شده استفاده نمود به ابعاد شدت علائم روان پریشی که توسط بالینگر ارزیابی میشود در فصل مقیاسهای ارزیابی مراجعه نمایید. نکته بدون استفاده از مشخصه شدت نیز میتوان اسکیزوفرنی را تشخیص گذاری نمود. ویژگی های تشخیصی علائم شاخص اسکیزوفرنی طیف گسترده ای از کژکاری های شناختی رفتاری و هیجانی را در بر میگیرند ولی هیچ علامت خاصی شناسه اسکیزوفرنی محسوب نمیشود تشخیص با توجه به مجموعه ای از علائم و نشانه ها و افت کار کرد اجتماعی یا شغلی مرتبط با آنها معلوم میشود از آنجا که اسکیزوفرنی نشانگان بالینی ناهمگنی است علائم بالینی در افراد مختلف مبتلا تفاوت عمده ای با یکدیگر دارند. حداقل باید دو علامت از ملاک A برای بخش قابل توجهی از دوره یک ماهه یا طولانی تر وجود داشته باشند.

حداقل یکی از این علائم باید وجود هذیانها (ملاک (A) توهمات ملاک (A) یا گفتار نابسامان آشفته) (ملاک (A) باشد. رفتارهای بسیار آشفته یا کاتاتونیک ملاک (A) و علائم منفی ملاک (As نیز دیده میشوند در مواقعی علائم مرحله فعال ظرف یک ماه در پاسخ به درمان کاهش می یابند، اگر برآورد بالینگر این باشد که علائم در صورت عدم درمان تداوم می یافتند ملاک A باز هم برآورده میشود. اسکیزوفرنی مستلزم اختلال در یک یا چند زمینه عمده زندگی است ملاک (B) اگر اختلال در دوران کودکی یا نوجوانی شروع شده باشد سطح مورد انتظار کار کرد به دست نمی آید مقایسه فرد با خواهر و برادران سالمش سودمند است.

کر کاریهای موجود برای مدت قابل توجهی از دوره بیماری تداوم می یابند و به نظر نمی رسد پیامدهای مستقیم یک علامت خاص باشند بی ارادگی یعنی کاهش انگیزه پیگیری فعالیت های هدفمند ملاک (AS) با اختلال عملکرد اجتماعی که در ملاک B توصیف شد مربوط است ،همچنین شواهد بسیاری دال بر ارتباط بین نقایص شناختی به بخش ویژگیهای مرتبط که تشخیص را تأیید میکنند مربوط به همین اختلال مراجعه نمایید و نقایص عملکردی در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی وجود برخی از علائم اختلال باید حداقل برای ۶ ماه ادامه یابند ملاک .C در اغلب مواقع علائم مقدماتی قبل از مرحله حاد روی میدهند و علائم باقیمانده نیز به دنبال آنها مشاهده میشوند.

علائم باقیمانده با اشکال خفیف یا زیر آستانه ای هذیانها یا توهمات مشخص میشوند به علاوه باورهای غیر عادی و عجیب متعدد در این افراد مشاهده میشود که در زمره هذیانها نمی گنجد مثلاً افکار انتساب یا تفکر جادویی تجارب ادراکی غیر عادی نیز در این بیماران شایع است مانند احساس وجود شخصی نامرئی ممکن است گفتارشان قابل فهم اما مبهم باشد؛ گاهی رفتارشان غیر عادی است ولی به شکل بارزی آشفته نیست مثلاً صحبت زیر لب در اماکن عمومی علائم منفی در مراحل مقدماتی و باقیمانده شایع و گاهی شدید هستند. اشخاصی که از نظر اجتماعی فعال بوده اند گوشه گیر می شوند و از فعالیتهای قبلی خود دست میکشند. چنین علائمی معمولاً نخستین نشانه بروز بیماری است. علائم خلقی و حملات خلقی تمام عیار در اسکیزوفرنی زیاد دیده میشوند و میتوانند هم زمان با مرحله فعال علائم بروز نمایند. به هر حال برای افتراق اسکیزوفرنی از اختلال خلقی روان پریشی وجود هذیان یا توهم در غیاب حملات خلقی ضروری است به علاوه مجموع حملات خلقی در مقایسه با کل دوره های فعال و باقیمانده اسکیزوفرنی بخش کوچکی را تشکیل می دهند.

علاوه بر پنج حوزه علامتی که در ملاکهای تشخیصی ذکر شده اند برای تمایز بین انواع اختلالات طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی باید به ارزیابی حوزه شناختی و علائم افسردگی و مانیا نیز توجه کافی مبذول داشت. ویژگی های همراه ممکن است بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی علائم زیر را نشان دهند عاطفه نامتناسب مثلاً خنده بی مورد در غیاب محرک مناسب خلق پایین که میتواند به شکل افسردگی، اضطراب یا خشم باشد؛ الگوی خواب آشفته مثلاً خواب روزانه و فعالیت شبانه و بی میلی به خوردن یا امتناع از غذا گسست از خویشتن گسست از واقعیت و نگرانیهای جسمی ممکن است بروز کنند و گاهی چنان شدید میشوند که به حد هذیان می رسند. اضطراب و هراسهای اختصاصی رایج هستند.

نقایص شناختی در اسکیزوفرنی شایع است و ارتباط عمیقی با افت شغلی و عملکرد فرد دارند این مشکلات شناختی شامل کاهشهایی در حافظه اعلامی حافظه فعال کار کرد زبانی و سایر کار کردهای اجرایی میشوند و سرعت پردازش را نیز کاهش می دهند ناهنجاریهایی در پردازش حسی و ظرفیت بازداری و کاهش توجه در اسکیزوفرنی شایع است مشکلات شناخت اجتماعی در برخی از مبتلایان به اسکیزوفرنی به شکل کاهش قدرت درک و تعبیر نیت دیگران نظریه ذهن دیده میشود و ممکن است فرد به وقایع و محرکهای محیطی غیر مرتبط توجه کند و به غلط آنها را معنادار و مهم بپندارد که این خود شاید منجر به پدید آمدن هذیانهای توضیحی بعدی شود. نقایص فوق اغلب در حین دوره فروکش علائم نیز تداوم می یابند. برخی از افراد مبتلا به روان پریشی نسبت به اختلال خود بینش یا آگاهی ندارند بیماری نشناسی این عدم بینش شامل ناآگاهی از علائم اسکیزوفرنی نیز میشود و میتواند در تمام طول دوره بیماری ادامه داشته باشد. عدم آگاهی از بیماری مشخصاً یکی از علائم خود اسکیزوفرنی است و یک راهکار مقابله ای نیست.

این عدم آگاهی مشابه آن چیزی است که در نقایص عصبی ناشی از آسیب مغزی رخ می دهد و بیماری نشناسی (Anosognosia نامیده میشود. این علامت شایع ترین پیش بین پیروی نکردن از درمان است و احتمال عود درمانهای ناخواسته پرخاشگری عملکرد روانی اجتماعی ضعیف تر و سیر ضعیف تر بیماری را افزایش میدهد. خصومت و پرخاشگری ممکن است با اسکیزوفرنی دیده شود هر چند حملات خودانگیخته یا تصادفی رایج نیست. پرخاشگری در مردان جوانتر و کسانی که سابقه قبلی خشونت پیروی نکردن از درمان سوء مصرف مواد و تکانشگری دارند. بیشتر دیده میشود باید به این نکته توجه داشت که بخش اعظم بیماران اسکیزوفرنی پرخاشگر نیستند و نسبت به افراد عادی جامعه بیشتر قربانی خشونت میشوند. در حال حاضر هیچ آزمون رادیولوژیکی آزمایشگاهی یا روان سنجی برای اسکیزوفرنی وجود ندارد تفاوت هایی در نواحی مختلف مغزی افراد سالم و افراد مبتلا به اسکیزوفرنی وجود دارد و شواهد به دست آمده از پژوهشهای تصویر برداری عصبی عصب آسیب شناسی و عصب فیزیولوژیک آنها را تأیید می کند.

تفاوتهایی در ساختمان سلولی پیوندهای بافت سفید و حجم بافت خاکستری در مناطق مختلف مغز مانند قشر پیشانی و گیجگاهی نیز دیده شده است کاهش حجم توده مغز و افزایش سرعت کاهش حجم مغز با بالا رفتن سن گزارش شده است. کاهش حجم مغز با بالا رفتن سن در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بارزتر از افراد سالم جامعه است. نهایتاً اینکه به نظر می رسد افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در تعقیب چشمی و شاخص های الکتروفیزیولوژیک با افراد سالم تفاوت دارند. نشانه های جزئی عصبی در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی شایع است از جمله مشکلات هماهنگی حرکتی یکپارچگی حسی و توالی حرکتی حرکات پیچیده سردرگمی چپ راست و بازداری زدایی حرکات مرتبط به علاوه ناهنجاری های فیزیکی خفیف صورت و اندام نیز دیده میشود. شیوع شیوع طول عمر اسکیزوفرنی حدود ۰٫۳۰٫۷ درصد است و این میزان در فراتحلیلهایی که روی زمینه یابیهای ملی انجام شده است تا بیش از ۵ برابر افزایش یافته است پژوهش ها نشان داده اند که شیوع و بروز اسکیزوفرنی در بعضی از گروه ها با توجه به عواملی چون مهاجرت و وضعیت پناهندگی شهر نشینی وضعیت اقتصادی و عرض جغرافیایی کشور افزایش می یابد.

لازم به ذکر است که گزارش شیوع و بروز اسکیزوفرنی ممکن است تحت تأثیر این واقعیت باشد که بعضی از گروه ها به طور نادرست یا به طور افراطی تشخیص دریافت کرده اند. نسبت جنسی علائم چه در گروههای نمونه چه در جمعیت عمومی فرق میکند برای مثال علائم منفی و سیر طولانی تر بیماری و در نتیجه فرجام بدتر (بیماری میزان بروز بیشتر را در مردان نشان میدهد؛ در عین حال در تعاریفی که علائم خلقی بیشتر و جلوه های گذراتر و در نتیجه فرجام بهتر بیماری را به حساب میآورند خطر بروز در دو جنس مساوی گزارش میشود. پژوهشی گسترده که تعاریف متعددی از اسکیزوفرنی را در بر می گرفت هیچ تفاوتی در رابطه با شیوع اسکیزوفرنی در دو جنس پیدا نکرد. بروز و سیر ویژگی های روان پریشی اسکیزوفرنی معمولاً در اواخر دوره جوانی و اواسط دهه سوم عمر پدیدار میشوند. شروع قبل از نوجوانی به ندرت رخ میدهد. اوج شیوع سنی بروز اولین دوره روان پریشی در مردها اوایل تا اواسط دهه سوم عمر و در زنان اواخر دهه سوم عمر است.

ممکن است اختلال ناگهانی یا تدریجی شروع شود ولی در اکثر بیماران علائم و نشانه های مهم بالینی از جمله کناره گیری اجتماعی تغییرات هیجانی و تغییرات شناختی به تدریج و آهسته پدیدار می شوند. معمولاً نیمی از این افراد از علائم افسردگی شکایت دارند. پیش آگهی تحت تأثیر عواملی چون شدت بیماری طول مدت بیماری و جنسیت قرار دارد فرجام بیماری در مردان به ویژه آنهایی که قبل از درمان دوره روان پریشی طولانی را تجربه کرده اند انطباق پایین تری داشته اند و با علائم منفی و نقایص شناختی شدیدتری مواجه شده اند معمولاً بدتر از زنان است. نقایص شناختی اجتماعی ممکن است در طول روند بیماری یا قبل از روان پریشی ظاهر شود و در بزرگسالی شکل نقائص دائم به خود بگیرد و نسبت به داروهای ضدروان پریشی مقاوم باشد.

عوامل پیش بینی کننده سیر و فرجام اسکیزوفرنی عمدتاً معلوم نیستند و به همین دلیل پیش آگهی در آغاز بیماری مشخص نیست اگرچه اغلب افرادی که دارای اسکیزوفرنی هستند نسبت به وخیم تر شدن علائم آسیب پذیر هستند و روند مزمن بیماری که با علائم و نقائص کارکردی همراه است شایع است بسیاری از این بیماران دوره هایی از فروکش و حتی بهبودی علائم بیماری را تجربه میکنند بر اساس فراتحلیل ۷۹ مطالعه طولی که بر روی اولین دوره روان پریشی صورت گرفت و بیش از یک سال هم پیگیری شد نرخ فروکش تلفیقی از نظر کیفی به این معناست که علائم به مدت ۶ ماه خفیف هستند یا وجود ندارند برای دوره نخست اسکیزوفرنی ۵۶ درصد بود. نرخ بهبود تلفیقی از نظر کیفی به این معناست که بهبود علامتی و عملکردی بیش از ۲ سال ادامه داشته است ۳۰ درصد بود.

بر اساس فراتحلیل ۵۰ پژوهش که بر روی افرادی که تشخیص عام اسكيزوفرنی اسکیزوفرنی اسکیزوفرنی فرم اسکیزوافکتیو یا اختلال هذیانی دریافت کرده بودند مشخص شد که اندازه میانه افرادی که ملاکهای بهبودی را برآورده کرده بودند علائم خفیف داشتند بهبودهایی در عملکرد شغلی و اجتماعی شان ایجاد شده بود و این بهبودی حداقل ۲ سال ادامه داشت ۱۳.۵ درصد بود تجربه های روان پریشی در اواخر عمر معمولاً کاهش می یابد. علاوه بر روان پریشی، نقص شناختی و آسیب علامتی منفی جزء ویژگیهای اصلی اسکیزوفرنی به حساب میآیند و روند این ویژگیها با علائم مثبت روان پریشی تفاوت دارد شناخت در حین ایجاد بیماری و پیش از روان پریشی تمام عیار کاهش مییابد و در مدت زمانی طولانی تر نسبتاً ثابت باقی میماند علائم منفی اگر در زمان ایجاد بیماری وجود داشته باشند، معمولاً در طول زمان نسبتاً ثابت می مانند. اگر علائم منفی بعد از روان پریشی آغاز شوند احتمالاً ناپایدار و متأثر از عوامل ثانویه خواهند بود حدی از مزمن بودن برای تشخیص اسکیزوفرنی لازم است و دوره بلند مدت بیماری بیانگر این است که افراد به مراقبت سلامت روان و حمایت در زندگی نیاز دارند.

اگرچه اسکیزوفرنی معمولاً به عنوان یک اختلال زوال عصبی پیشرونده شناخته نمیشود ممکن است در موارد مزمن و شدید چالش های زندگی تغییر سبک زندگی و علائم پایدار به کژکاری پیش رونده بیانجامد. ویژگی های اصلی اسکیزوفرنی در کودکی نیز مشابه بزرگسالی است ولی تشخیص گذاری آن دشوار است. هذیان و توهم در کودکان ساده تر و خام تر از آن چیزی است که در بزرگسالان دیده میشود و توهمات بینایی شایع ترند و باید از بازیهای خیالی طبیعی کودکان افتراق داده شوند. گفتار نابسامان (آشفته در بسیاری از اختلالات دوران کودکی مانند اختلال طیف در خودماندگی دیده میشود. همچنین رفتار نابسامان (آشفته هم شایع است مانند اختلال (ADHD) این علائم را نباید بدون بررسی کامل و کنار گذاشتن سایر تشخیصهای شایع تر دوران کودکی به اسکیزوفرنی ربط داد. اسکیزوفرنی دوران کودکی شبیه اسکیزوفرنی بزرگسالی با فرجام بد است شروع تدریجی دارد و علائم منفی در آن زیاد دیده میشود. کودکانی که در بزرگسالی به اسکیزوفرنی مبتلا می شوند آشفتگی های هیجانی رفتاری غیر اختصاصی، آسیب روانی مشکلات هوشی و زبانی و تأخیر حرکتی خفیف دارند.

موارد شروع دیرهنگام بیماری یعنی شروع پس از ۴۰ سالگی بیشتر در زنان دیده میشود و این افراد ممکن است متأهل باشند. اغلب این روند با علائم روان پریشی در عین حفظ عواطف و کار کرد اجتماعی مشخص میشود این موارد شروع دیرهنگام هم میتوانند ملاکهای تشخیصی اسکیزوفرنی را برآورده کنند ولی به درستی معلوم نیست که آیا این بیماری دقیقاً همان اسکیزوفرنی باشد که قبل از نیمه عمر تشخیص داده میشود مثلاً قبل از سن ۵۵ سالگی) عوامل خطرساز و عوامل مربوط به پیش آگهی محیطی فصل تولد با بروز اسکیزوفرنی در ارتباط است؛ به این معنی که بروز اسکیزوفرنی در متولدین اواخر زمستان و اوایل بهار در برخی مناطق شایع تر است و در مقابل نوع نقصانی اسکیزوفرنی در متولدین تابستان بیشتر دیده میشود. بروز اسکیزوفرنی و اختلالات مرتبط در کودکانی که در نواحی شهری رشد میکنند پناهنده هستند به گروه مهاجران تعلق دارند و افرادی که از نظر اجتماعی محروم هستند و تبعیض را تجربه میکنند بیشتر است.

شواهد نشان میدهد که محرومیت اجتماعی ناملایمات اجتماعی و عوامل اجتماعی اقتصادی ممکن است با نرخ بالای این اختلال مرتبط باشد در بین افرادی که به اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی مبتلا هستند، شدت علائم مثبت و منفی با شدت تجارب ناگوار کودکی از جمله تروما و غفلت همبسته است. در برخی از گروه های نژادی و قومیتی نرخ بروز اسکیزوفرنی زمانی افزایش می یابد که آنها در مناطقی زندگی میکنند که تعداد افرادی که قومیت و نژاد مشترک دارند به نسبت کم باشد دلایل این موضوع کاملاً مشخص نیست اما میتوان آن را به عوامل متعددی از جمله موارد زیر نسبت داد (۱) سطوح بالای تبعیض یا ترس از مورد تبعیض واقع شدن (۲) حمایت اجتماعی کم و انگ زدن به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی (۳) انزوای اجتماعی بالا (۴) موجود نبودن یا کاهش دسترسی به تبیینهای هنجار ساز برای تجربیات ادراکی و باورهای غیر عادی در افرادی که خطر بالای ابتلا به اسکیزوفرنی را دارند. ژنتیک و فیزیولوژیک عوامل ژنتیکی در تعیین خطر بروز اسکیزوفرنی نقش زیادی دارند هر چند که اغلب مبتلایان به اسکیزوفرنی هیچ سابقه خانوادگی روان پریشی ندارند.

آسیب - پذیری نسبت به ابتلای به اسکیزوفرنی از طریق طیفی از اللهای شایع و نادر صورت میگیرد و هر آلل فقط در بخش کوچکی از پراکنش واریانس) جمعیتی کل دخالت دارد. آللهای خطری که تا امروز شناسایی شده اند مختص اسکیزوفرنی نیستند و در سایر اختلالات روانی مانند اختلال دو قطبی، افسردگی و اختلال طیف در خودماندگی نیز دیده میشوند. عوارض بارداری و زایمان هیپوکسی و سن بالاتر پدر با افزایش احتمال بروز اسکیزوفرنی در جنین همراه است. به علاوه سایر مشکلات پیش و پیراز ایمانی شامل استرس عفونت سوء تغذیه دیابت و سایر بیماریهای طبی مادر نیز با اسکیزوفرنی ارتباط دارند با این حال اکثریت عمده کودکان به دنیا آمده با این عوامل خطر ساز دچار اسکیزوفرنی نمی شوند.

مسائل تشخیصی مرتبط با فرهنگ شکل و محتوای علائم اسکیزوفرنی ممکن است در فرهنگهای مختلف متفاوت باشد از جمله در موارد زیر نسبت توهمات دیداری و شنیداری اگرچه توهمات شنیداری نسبت به توهمات دیداری در سراسر دنیا رایج تر است میزان توهمات دیداری ممکن است در برخی از مناطق بیشتر باشد؛ محتوای خاص هذیانها برای مثال گزند و آسیب خود بزرگ بینی جسمانی و توهمات برای مثال دستوری ،آزارگر (مذهبی)؛ و سطح ترس مرتبط با آن عوامل فرهنگی و اجتماعی اقتصادی باید در نظر گرفته شوند به ویژه زمانی که فرد و متخصص بالینی زمینه فرهنگی و اجتماعی اقتصادی مشترکی ندارند افکاری که در یک یافت فرهنگی هذیانی تلقی میشوند چشم نظر القای بیماری با طلسم تأثیرات ارواح ممکن است در بافتهای فرهنگی دیگر عادی باشند. در بعضی از بافتهای فرهنگی توهمات دیداری یا شنیداری که محتوای مذهبی دارند برای مثال شنیدن صدای خدا بخشی از تجربه مذهبی به حساب می آیند. افزون بر این ارزیابی کلام آشفته ممکن است با توجه به گوناگونی سبک های روایی در فرهنگهای مختلف دشوار باشد ارزیابی عاطفه بیمار نیازمند آشنایی با شیوه های ابراز هیجانات تماس چشمی و زبان بدنی فرهنگهای مختلف است.

اگر ارزیابی بیمار با زبانی غیر از زبان مادری بیمار انجام میشود باید توجه داشت که کم گویی ناشی از موانع زبانی نباشد. در برخی فرهنگها ناراحتی خود را به شکل توهم یا توهم کاذب و افکار پیش بها داده شده نشان میدهد که میتواند از نظر بالینی شبیه روان پریشی واقعی باشد ولی در فرهنگ مزبور طبیعی تلقی میگردند. تشخیص نادرست اسکیزوفرنی در افراد دارای اختلالات خلقی با ویژگی های روان پریشی یا در افراد دارای سایر اختلالات روان پریشی معمولاً در گروه هایی صورت میگیرد که اعضای نژادی و قومیتی محروم دارند در آمریکا به ویژه آمریکایی های آفریقایی تبار این موضوع ممکن است با سوگیری بالینی نژاد پرستی یا تبعیض مرتبط باشد و به اطلاعات محدود و سوء تعبیر علائم منجر شود. مسائل تشخیصی مرتبط با جنس و جنسیت جلوه بالینی برخی از ویژگیهای اسکیزوفرنی در زنان و مردان متفاوت است. سن شروع در زنان بالاتر است و یک اوج ثانویه در نیمه عمر دیده میشود بار عاطفی علائم در زنها بیشتر است و علائم روان پریشی بیشتری دیده میشود و به همین شکل احتمال و خامت علائم روان پریشی در اواخر عمر آنها زیادتر است. نهایتاً اینکه عملکرد اجتماعی در زنان بهتر حفظ میشود.

با این حال در رابطه با این موارد استثناهایی نیز وجود دارد. مشاهده شده که علائم روان پریشی در طول دوره پیش از قاعدگی زمانی که سطوح استروژن کاهش می یابد، بدتر می - شود؛ در نتیجه نرخ بستریهای روان پزشکی در زنان مبتلا به اسکیزوفرنی قبل از عادت ماهیانه و در حین آن افزایش می یابد. کاهش سطح استروژن ناشی از یائسگی ممکن است عامل دیگری برای شروع مجدد اسکیزوفرنی در زنان میانسال است. به طور مشابه علائم روان پریشی ظاهراً در طول دوره بارداری زمانی که سطوح استروژن بالاست بهبود می یابند و سپس در دوره پس از زایمان زمانی که سطوح استروژن شدیداً کاهش می یابند وخیم تر میشوند. خطر خودکشی خودکشی عامل مرگ ۶-۵ درصد افراد مبتلا به اسکیزوفرنی است. ۲۰ درصد آنان یک یا چند بار اقدام به خودکشی داشته اند و تعداد خیلی بیشتری افکار جدی خودکشی را گزارش می کنند. رفتار خودکشی گاهی در پاسخ به توهمات شنیداری آمرانه به منظور آسیب به خود یا دیگران صورت میگیرد.

خطر خودکشی در بیماران مرد یا زن دارای اسکیزوفرنی تا آخر عمر زیاد خواهد بود ولی این خطر به خصوص در مردان جوان که مصرف مواد نیز دارند بالاست سایر عوامل خطر عبارت اند از وجود علائم افسردگی احساس درماندگی ،بیکاری دوره پس از یک حمله روان پریشی یا ترخیص از بیمارستان تعداد بستری های روان پزشکی نزدیکی به آغاز بیماری و سن بالا به هنگام شروع بیماری یک مرور نظام مند و فراتحلیل مطالعات طولی نشان داد که احتمال رفتار خودکشی در طی پیگیری بعد از نخستین دوره روان پریشی در افرادی که حین نخستین دوره روان پریشی دارای علائم افسردگی بودند بیشتر از افرادی بود که علائم افسردگی را نداشتند.

فراتحلیل پژوهشهایی در خصوص رابطه اسکیزوفرنی و رفتار خودکشی نشان داد که عوامل زیر خطر اقدام به خودکشی را افزایش میدهد مصرف الکل، تنباکو، و سوء مصرف مواد افسردگی تعداد بستریها؛ بیماری های طبی همزمان و پیشینه افسردگی و رفتار خودکشی در خانواده عوامل خطر برای خودکشی شامل موارد زیر میشوند مرد بودن جوان بودن نمره بالاتر IQ سابقه اقدام به خودکشی ناامیدی و تبعیت نکردن از دستورات درمانی پیامدهای کارکردی اسکیزوفرنی اسکیزوفرنی با اختلال عملکرد شغلی و اجتماعی بسیاری همراه است. در مقایسه با نقائص شناختی کلی که با اسکیزوفرنی همراه است نقص در خواندن شدیدتر است. این نقائص را می توان خوانش پریشی ثانویه یا اکتسابی در نظر گرفت که زیربنای نقص تحصیلی در اسکیزوفرنی است بی ارادگی یا سایر جلوه های بیماری حتی در مواردی که مهارتهای شناختی برای انجام صحیح وظایف کافی هستند پیشرفت تحصیلی و حفظ شغل بیمار را با مشکل مواجه میکنند اغلب این بیماران در رده های شغلی پایین تری از والدینشان استخدام میشوند و اغلب آنها به خصوص مردان ازدواج نمیکنند و خارج از خانواده شان روابط اجتماعی محدودی برقرار میکنند.

تشخیص افتراقی اختلال افسردگی اساسی یا دو قطبی همراه با علائم روان پریشی یا کاتاتونیک افتراق اسکیزوفرنی از اختلالات فوق با توجه به ارتباط زمانی بین اختلال خلقی و روان پریشی و شدت علائم افسردگی یا مانیا صورت میگیرد. اگر هذیان و توهم منحصراً در دوره حملات مانیا یا افسردگی اساسی بروز کنند تشخیص اختلال افسردگی یا دو قطبی همراه با علائم روان پریشی است. اختلال اسکیزوافکتیو برای تشخیص اختلال اسکیزوافکتیو لازم است که دوره مانیا یا افسردگی اساسی هم زمان با مرحله فعال علائم بروز نماید و در بیشتر دوره مراحل فعال بیماری وجود داشته باشند. اختلال اسکیزوفرنی فرم و روان پریشی گذرا همان طور که در ملاک C آمده است مدت این اختلالات کوتاه تر از اسکیزوفرنی است و نیازمند تداوم علائم برای حداقل ۶ ماه است. در اسکیزوفرنی فرم اختلال کمتر از ۶ ماه و در اختلال روان پریشی گذرا اختلال حداقل یک روز و حداکثر یک ماه طول می کشند. اختلال هذیانی نبود سایر علائم مشخصه اسکیزوفرنی مانند هذیانها توهمات شنیداری یا دیداری بارز گفتار نابسامان رفتار نابسامان یا کاتاتونیک علائم منفی این اختلال را از اسکیزوفرنی متمایز می سازد.

اختلال شخصیت اسکیزوتایپی این اختلال شخصیت را میتوان با توجه به علائم زیر آستانه ای که وابسته به ویژگی های شخصیتی مداوم فرد هستند از اسکیزوفرنی افتراق داد. اختلال OCD و بدریخت انگاری بدن افراد مبتلا به اختلال وسواسی جبری و بدریخت انگاری بدن ممکن است بینشی ضعیف داشته باشند یا فاقد آن باشند و مشغولیت های ذهنی آنها ممکن است به سطح هذیانی برسد. برای افتراق این افراد از بیماران دارای اسکیزوفرنی باید به وسواس ها، اجبارها مشغولیتهای ذهنی مربوط به ظاهر بدن بوی بدن ذخیره سازی انباشت گری یا رفتارهای تکراری معطوف به بدن دقت نمود. اختلال استرس پس از سانحه (PTSD). این اختلال میتواند شامل حمله های بازگشت به گذشته فلش بک) با کیفیتی توهمی باشد و گوش به زنگی شدیدی را شامل شود که به حد پارانویا میرسد با این حال وجود یک سانحه آسیب رسان و علائم اختصاصی آن از جمله احساس تجربه مجدد یا واکنش به سانحه نیز برای تشخیص این اختلال ضروری است.

اختلال طیف در خودماندگی یا اختلال ارتباط این اختلالات نیز گاهی علائمی شبیه به حملات روان پریشی دارند اما با نقص در تعاملات اجتماعی رفتارهای تکراری و محدود و سایر نقایص شناختی و ارتباطی از اسکیزوفرنی قابل تشخیص هستند در صورتی میتوان اختلال اسکیزوفرنی همزمان را در مورد بیماران طیف در خودمانده یا اختلال ارتباط مطرح کرد که هذیان و توهمات برجسته ای برای حداقل مدت یک ماه وجود داشته باشند. سایر اختلالات روانی همراه با حملات روان پریشی تشخیص اسکیزوفرنی را فقط هنگامی میتوان مطرح نمود که دوره روان پریشی مداوم باشد و ناشی از اثرات فیزیولوژیکی یک ماده یا بیماری طبی دیگری نباشد. افراد مبتلا به دلیریوم یا اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف گاهی دچار علائم روان پریشی میشوند اما در این موارد زمان بروز علائم مطابق با تغییرات شناختی ناشی از بیماری است. اختلال روان پریشی ناشی از مصرف دارو مواد در افراد مبتلا به اختلال روان پریشی ناشی از مصرف دارو مواد نیز گاهی علائم ملاک A اسکیزوفرنی مشاهده میشود ولی دقت در ارتباط زمانی بین مصرف مواد با بروز علائم و ارتباط بین فروکش علائم با قطع مصرف مواد سبب افتراق این اختلال از اسکیزوفرنی میشود.

هم ابتلایی میزان هم ابتلایی اختلالات مرتبط با مواد در اسکیزوفرنی زیاد است. بیش از نیمی از مبتلایان به اسکیزوفرنی اختلال مصرف دخانیات دارند و به شکل منظم سیگار میکشند. هم ابتلایی اضطراب با اسکیزوفرنی رو به افزایش است میزان بروز اختلال پانیک وحشتزدگی) و OCD در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر از جمعیت عادی جامعه است اختلال شخصیت پارانویید یا اسکیزوتایپی گاهی قبل از بروز علائم اسکیزوفرنی قابل تشخیص است. به دلیل وجود بیماریهای طبی همراه با اسکیزوفرنی، امید به زندگی در افراد مبتلا کوتاه تر است افزایش وزن دیابت نشانگان متابولیک و بیماریهای ریوی قلبی عروقی در اسکیزوفرنی شایع تر از جمعیت عمومی است. عدم رعایت موازین بهداشت عمومی مانند معاینات غربالگری سرطان خطر بیماری های مزمن را افزایش میدهد ولی عوامل دیگری از جمله داروها سیگار کشیدن و رژیم غذایی نیز مؤثرند. آسیب - پذیری مشترک برای روان پریشی و بیماریهای طبی ممکن است وجود برخی از بیماریهای طبی همزمان با اسکیزوفرنی را توجیه کند.

اختلال اسكيز وافكتيو Schizoaffective Disorder ملاکهای تشخیصی دوره بدون وقفه بیماری که در طی آن یک دوره بیماری خلقی عمده مانیا) یا افسردگی اساسی هم زمان با ملاک A اسکیزوفرنی وجود دارد. نکته دوره افسردگی اساسی باید شامل ملاک A خلق افسرده باشد. در کل مدت بیماری هذیانها و توهمات باید حداقل به مدت دو هفته و در غیاب دوره های خلقی عمده افسردگی و مانیا وجود داشته باشند. علائمی که معیارهای یک دوره خلقی را کامل میکنند در بخش عمده ای از کل دوره مراحل فعال و باقیمانده بیماری مشاهده میشوند. این اختلال ناشی از تأثیر یک ماده مانند دارو یا ماده سوء مصرفی یا یک بیماری طبی دیگر نیست. مشخص کنید آیا ٢٢٥٫٠ نوع دو قطبی این نوع فرعی وقتی به کار می رود که علائم مانیا بخشی از علائم موجود باشد. دوره اساسی نیز ممکن است بروز کند. F٢٥٫١ نوع افسرده این نوع وقتی کاربرد دارد که فقط دوره های افسردگی اساسی همراه با علائم بیماری تظاهر می کنند. مشخص کنید اگر همراه با کاتاتونی به ملاکهای کاتاتونی مرتبط با یک بیماری روانی دیگر مراجعه شود. نکته کدگذاری برای ثبت هم ایتلایی کاتاتونی با اختلال اسکیزوافکتیو از کد اضافه ۴۰۶٫۱ استفاده نمایید.

مشخص کنید اگر از مشخصه های سیر زیر تنها زمانی میتوان استفاده کرد که بیماری پس از یک سال ادامه بیاید و با ملاک های تشخیصی سیر بیماری مغایر نباشد. دوره نخست فعلاً در دوره حاد اولین دوره بروز بیماری که ملاکهای تشخیصی علائم و زمان را برآورده میکند. دوره حاد مدت زمانی است که شامل همه علائم تشخیصی لازم است. دوره نخست فعلاً در فروکش نسبی فروکش نسبی به دوره ای اطلاق میشود که به دنبال دوره قبلی بیماری ادامه می یابد و طی آن بهبودی علائم مشهود است و ملاکهای تعیین شده بیماری فقط به شکل نسبی برآورده می شود. دوره نخست فعلاً در فروکش کامل دوره زمانی پس از دوره قبلی بیماری که طی آن هیچ گونه علائم خاص بیماری دیده نمیشود. دوره های متعدد فعلاً در دوره حاد برای تشخیص حملات متعدد بیماری وجود حداقل دو دوره بیماری ضروری است یعنی پس از دوره نخست یک دوره بهبودی و حداقل یک عود دیگر دوره های متعدد فعلاً در فروکش نسبی دوره های متعدد فعلاً در فروکش کامل مداوم علائمی که ملاکهای تشخیصی اختلال را برآورده می کنند در اکثر دوره بیماری وجود دارند و دوره های علائم زیر آستانه ای به نسبت کل دوره بیماری خیلی کوتاه هستند.